Toezicht op de gezondheid van banken: verantwoordingsplicht en transparantie van de ECB

De Europese Centrale Bank (ECB) moet verantwoording afleggen aan het Europees Parlement bij de uitoefening van haar bevoegdheid als toezichthouder van de banken in de EU.

BESLUIT

Interinstitutioneel Akkoord 2013/694/EU tussen het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank over de praktische regelingen in verband met de uitoefening van democratische verantwoordingsplicht en toezicht op de uitoefening van de taken die in het kader van het gemeenschappelijk toezichtsmechanisme aan de Europese Centrale Bank zijn opgedragen.

SAMENVATTING

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft, als de toezichthouder van de banken van de eurozone, de verplichting om transparant te zijn en verantwoording af te leggen aan het Europees Parlement (EP). De nieuwe taak werd aan de ECB toegewezen als reactie op de crisis in 2008 om ervoor te zorgen dat het bankentoezicht in de Europese Unie (EU) minder afhankelijk is van nationale overwegingen (raadpleeg voor meer informatie de EU-wetgeving die een „gemeenschappelijk toezichtmechanisme” vastlegt).

Dit is belangrijk voor de legitimiteit van de toezichthoudende rol. Het is de eerste keer dat aanzienlijke bevoegdheden om toezicht te houden op banken werden overgedragen van het nationale naar het Europese niveau. De beslissingen kunnen erg gevoelig zijn want ze beoordelen de financiële gezondheid van de banken. De ECB kan een bank bijvoorbeeld opleggen om meer kapitaal aan te houden.

Toch blijft de ECB volledig onafhankelijk bij de uitvoering van haar aanvankelijke rol als verantwoordelijke voor het monetair beleid in de eurozone. Het belangrijkste doel daarbij is de handhaving van de prijsstabiliteit.

De praktische uitvoering betreffende het democratisch toezicht op de nieuwe toezichthoudende functie van de ECB door het EP is opgenomen in een interinstitutionele overeenkomst die beide instellingen in 2013 bereikten. De belangrijkste elementen zijn:

De ECB moet regelmatig aanwezig zijn op openbare hoorzittingen voor het EP. Beide instellingen kunnen mondelinge besprekingen achter gesloten deuren houden. In dat geval moeten de deelnemers geheimhoudingsvereisten naleven. De ECB moet elk jaar een verslag over de uitvoering van haar nieuwe toezichttaak naar het EP sturen.

De ECB bezorgt het EP een uitvoerig en zinvol overzicht van gesprekken die tijdens de besprekingen van de raad van toezicht van de ECB worden gevoerd.

Het EP kan onderzoeken opstarten naar mogelijke fouten van de ECB bij de uitvoering van haar toezichttaak. De ECB moet in dat geval volledig samenwerken met het EP.

Het EP is betrokken bij de benoemingen van de voorzitter en de vicevoorzitter van de raad van toezicht van de ECB.

GERELATEERD BESLUIT

Verordening (EU) nr. 1024/2013 van de Raad van 15 oktober 2013 waarbij aan de Europese Centrale Bank specifieke taken worden opgedragen betreffende het beleid inzake het prudentieel toezicht op kredietinstellingen (PB L 287 van 29.10.2013).

Laatste wijziging: 15.06.2014