EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 17.10.2017

COM(2017) 595 final

2017/0259(NLE)

Voorstel voor een

BESLUIT VAN DE RAAD

betreffende de sluiting van de Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten

TOELICHTING

1.ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

•Motivering en doel van het voorstel

De EU en Noorwegen zijn ondertekenende partijen bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte (hierna "de EER-overeenkomst" genoemd) die voorziet in vrij verkeer van goederen, met uitzondering van landbouw en visserijproducten. Wat landbouw betreft, is in artikel 19 van de EERovereenkomst bepaald dat de partijen de voorwaarden waaronder de handel in landbouwproducten plaatsvindt, om de twee jaar aan een onderzoek moeten onderwerpen en op grondslag van wederkerigheid en wederzijds voordeel moeten beslissen over verdere verminderingen van alle soorten handelsbelemmeringen in de landbouwsector.

De onderhandelingen over de onderhavige kwesties zijn gevoerd van 3 februari 2015 tot en met 5 april 2017. De overeenkomst heeft betrekking op aanvullende preferenties voor de handel in landbouwproducten, onder meer in de vorm van volledig geliberaliseerde tariefposten, en is op 5 april 2017 door de partijen geparafeerd. Voor meer gevoelige producten als vlees, zuivel, groenten en sierplanten is overeenstemming bereikt over aanvullende of nieuwe tariefcontingenten.

Het is de intentie van beide partijen dat deze overeenkomst in werking treedt de derde maand na de datum waarop de laatste akte van goedkeuring is neergelegd.

•Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

De vorige overeenkomst is gesloten in de vorm van een briefwisseling voor het liberaliseren van de handel in landbouwproducten tussen Noorwegen en de Europese Unie en was gebaseerd op artikel 19 van de EERovereenkomst. Zij is op 15 april 2011 ondertekend. De overeenkomst behelsde wederzijdse tariefcontingenten en rechtenverlagingen, alsmede een door beide partijen aangegane verbintenis om na twee jaar opnieuw bilaterale onderhandelingen in het kader van artikel 19 van de EERovereenkomst te voeren.

Op grond van de bilaterale overeenkomst van 2011 inzake de handel in landbouwproducten tussen de EU en Noorwegen is het aandeel landbouwproducten van de EU dat rechtenvrij op de Noorse markt wordt gebracht, gestegen tot ongeveer 60 % van de handel. Uit deze cijfers blijkt duidelijk dat er nog volop ruimte was voor aanvullende handelsconcessies. Daarom had de laatste onderhandelingsronde ten doel:

·het niveau van liberalisering aan beide zijden te verhogen;

·de bestaande tariefcontingenten te vergroten;

·nieuwe tariefcontingenten voor bepaalde landbouwproducten te openen; en

·bepaalde nog resterende wrijvingen in het handelsverkeer weg te nemen.

•Samenhang met andere beleidsgebieden van de EU

De verdieping van de handelsbetrekkingen met Noorwegen past in het algemene kader van het EUhandelsbeleid en levert de EU, als nettoexporteur van landbouwgrondstoffen naar Noorwegen, voordeel op. In 2016 voerde de EU voor 2,495 miljard EUR uit naar Noorwegen en voor 307 miljoen EUR in uit Noorwegen en boekte ze dus een zeer groot handelsoverschot. De EU exporteert vooral wijn en azijn, diervoeders, soja- en koolzaadolie, levende planten en kaas. De invoer uit Noorwegen naar de EU bestaat vooral uit sojabonen, plantaardige en dierlijke oliën en residuen daarvan, pelterijen en niet-gedenatureerde ethylalcohol.

2.RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

In november 2014 heeft de Raad de Commissie gemachtigd om een nieuwe ronde onderhandelingen met Noorwegen op te starten inzake aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten in het kader van artikel 19 van de EERovereenkomst.

3.GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

Deze overeenkomst heeft geen gevolgen voor de uitgavenzijde van de EUbegroting. Als gevolg van de nieuwe concessies voor de invoer uit Noorwegen zullen minder invoerrechten worden geïnd en zullen de eigen middelen bijgevolg wellicht afnemen.

2017/0259 (NLE)

Voorstel voor een

BESLUIT VAN DE RAAD

betreffende de sluiting van de Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 207, lid 4, eerste alinea, in samenhang met artikel 218, lid 6, onder a), v),

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Gezien de goedkeuring door het Europees Parlement,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)In artikel 19 van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte is bepaald dat de overeenkomstsluitende partijen zich verplichten tot voortzetting van hun inspanningen met het oog op de geleidelijke liberalisatie van de handel in landbouwproducten.

(2)De Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten (hierna "de overeenkomst" genoemd) is, onder voorbehoud van de sluiting ervan, op […] ondertekend krachtens Besluit (EU) 2017/… 1 van de Raad.

(3)De overeenkomst moet namens de Europese Unie worden goedgekeurd,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

De Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen inzake aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten wordt hierbij namens de Unie goedgekeurd.

De tekst van de overeenkomst is aan dit besluit gehecht.

Artikel 2

De voorzitter van de Raad wijst de persoon aan die gemachtigd is om namens de Europese Unie de akte van goedkeuring waarin de overeenkomst voorziet, neer te leggen, waarmee de instemming van de Europese Unie om door de overeenkomst gebonden te zijn tot uiting wordt gebracht 2 .

Artikel 3

Dit besluit treedt in werking op […].

Gedaan te Brussel,

(1) Besluit (EU) 2017/… van de Raad betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van een overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten (PB […] van […], blz.[…]).

(2) De datum van inwerkingtreding van de overeenkomst zal door het secretariaat-generaal van de Raad in het Publicatieblad van de Europese Unie worden bekendgemaakt.

EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 17.10.2017

COM(2017) 595 final

BIJLAGE

bij

Voorstel voor een
BESLUIT VAN DE RAAD

betreffende de sluiting van de Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten

Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten op grond van artikel 19 van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte

Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen over aanvullende handelspreferenties voor landbouwproducten

A. Brief van de Europese Unie

Excellentie,

Ik heb de eer te verwijzen naar de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen (hierna "de partijen" genoemd) betreffende bilaterale handel in landbouwproducten, die op 5 april 2017 zijn afgesloten.

Op grond van artikel 19 van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte (hierna "de EER-overeenkomst" genoemd) is een nieuwe ronde handelsbesprekingen over landbouw tussen de Europese Commissie en de Noorse regering gehouden om de verdere geleidelijke liberalisering van de handel in landbouwproducten tussen de partijen te bevorderen door middel van preferentiële afspraken op basis van wederkerigheid en wederzijds voordeel. De onderhandelingen zijn gestructureerd verlopen en er is terdege rekening gehouden met de ontwikkelingen van het landbouwbeleid en van de landbouwkundige omstandigheden van beide partijen, met inbegrip van de ontwikkelingen in de bilaterale handel met andere handelspartners en de daaraan verbonden voorwaarden.

Ik bevestig dat de onderhandelingen de volgende resultaten hebben opgeleverd:

1.Noorwegen verbindt zich ertoe rechtenvrije toegang te verlenen aan de in bijlage I bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit de Europese Unie.

2.Noorwegen verbindt zich ertoe tariefcontingenten vast te stellen voor de in bijlage II bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit de Europese Unie.

3.De Europese Unie verbindt zich ertoe rechtenvrije toegang te verlenen aan de in bijlage III bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit Noorwegen.

4.De Europese Unie verbindt zich ertoe tariefcontingenten vast te stellen voor de in bijlage IV bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit Noorwegen.

5.De in de bijlagen I tot en met IV bij deze overeenkomst genoemde tariefcodes zijn de tariefcodes als van toepassing voor de partijen vanaf 1 januari 2017.

6.De bestaande tariefcontingenten voor de invoer in Noorwegen van 600 ton varkensvlees, 800 ton pluimveevlees en 900 ton rundvlees, als opgenomen in bijlage II bij de op 15 april 2011 ondertekende Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen (hierna "de overeenkomst van 2011" genoemd), zullen niet worden beïnvloed door de tenuitvoerlegging van een mogelijke toekomstige WTO-landbouwovereenkomst. Punt 7 van de overeenkomst van 2011 wordt derhalve geschrapt.

7.Wat betreft de aanvullende tariefcontingenten voor de invoer in Noorwegen van 1 200 ton kaas en wrongel, komen de partijen overeen dat 700 ton wordt toegewezen via een veiling en 500 ton via het vergunningsstelsel.

8.De partijen blijven zich inspannen om alle bilaterale concessies (zowel de reeds bestaande als de bij deze overeenkomst vastgestelde) te consolideren bij een nieuwe briefwisseling, die de bestaande bilaterale landbouwovereenkomsten moet vervangen.

9.De oorsprongsregels voor de tenuitvoerlegging van de in de bijlagen I tot en met IV bij deze overeenkomst opgenomen concessies zijn die welke zijn vastgesteld in bijlage IV bij de overeenkomst in de vorm van een briefwisseling van 2 mei 1992 (hierna "de overeenkomst van 1992" genoemd). In plaats van het aanhangsel van bijlage IV bij de overeenkomst van 1992 zal echter bijlage II bij Protocol 4 bij de EER-overeenkomst van toepassing zijn.

10.De partijen zorgen ervoor dat de concessies die zij elkaar verlenen niet worden ondermijnd.

11.De partijen spreken af ervoor te zorgen dat de tariefcontingenten zo worden beheerd dat de import regelmatig kan plaatsvinden en dat de overeengekomen hoeveelheden daadwerkelijk kunnen worden ingevoerd.

12.De partijen komen overeen gegevens over de verhandelde producten, over het beheer van de tariefcontingenten en over prijsnoteringen, alsmede alle nuttige gegevens over de respectieve interne markten en de tenuitvoerlegging van de resultaten van deze onderhandelingen met regelmatige tussenpozen uit te wisselen.

13.Op verzoek van een van de partijen wordt overleg gepleegd over om het even welke kwestie betreffende de tenuitvoerlegging van de resultaten van deze onderhandelingen. Wanneer zich bij de tenuitvoerlegging problemen voordoen, wordt zo spoedig mogelijk overleg gepleegd teneinde passende correctiemaatregelen vast te stellen.

14.De partijen bevestigen nogmaals zich overeenkomstig artikel 19 van de EER-overeenkomst te zullen blijven inspannen voor de geleidelijke liberalisering van de handel in landbouwproducten. Hiertoe komen de partijen overeen de voorwaarden voor de handel in landbouwproducten over twee jaar opnieuw te herzien om mogelijke concessies te onderzoeken.

15.Bij verdere uitbreiding van de Europese Unie zullen de partijen de betekenis daarvan voor de bilaterale handel beoordelen om de bilaterale preferenties te kunnen aanpassen, zodat de eerdere handelsstromen tussen Noorwegen en de toetredende landen kunnen worden voortgezet.

Deze overeenkomst treedt in werking op de eerste dag van de derde maand na de datum van neerlegging van de laatste akte van goedkeuring.

Ik verzoek u te willen bevestigen dat uw regering met het bovenstaande instemt.

Met de meeste hoogachting,

Gedaan te Brussel,

Voor de Europese Unie,

B. Brief van het Koninkrijk Noorwegen

Excellentie,

Ik heb de eer u de ontvangst te bevestigen van uw brief van [datum van de brief invullen], die als volgt luidt:

"Ik heb de eer te verwijzen naar de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen (hierna "de partijen" genoemd) betreffende bilaterale handel in landbouwproducten, die op 5 april 2017 zijn afgesloten.

Op grond van artikel 19 van de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte (hierna "de EER-overeenkomst") is een nieuwe ronde handelsbesprekingen over landbouw tussen de Europese Commissie en de Noorse regering gehouden om de verdere geleidelijke liberalisering van de handel in landbouwproducten tussen de partijen te bevorderen door middel van preferentiële afspraken op basis van wederkerigheid en wederzijds voordeel. De onderhandelingen zijn gestructureerd verlopen en er is terdege rekening gehouden met de ontwikkelingen van het landbouwbeleid en van de landbouwkundige omstandigheden van beide partijen, met inbegrip van de ontwikkelingen in de bilaterale handel met andere handelspartners en de daaraan verbonden voorwaarden.

Ik bevestig dat de onderhandelingen de volgende resultaten hebben opgeleverd:

1.Noorwegen verbindt zich ertoe rechtenvrije toegang te verlenen aan de in bijlage I bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit de Europese Unie.

2.Noorwegen verbindt zich ertoe tariefcontingenten vast te stellen voor de in bijlage II bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit de Europese Unie.

3.De Europese Unie verbindt zich ertoe rechtenvrije toegang te verlenen aan de in bijlage III bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit Noorwegen.

4.De Europese Unie verbindt zich ertoe tariefcontingenten vast te stellen voor de in bijlage IV bij deze overeenkomst genoemde producten van oorsprong uit Noorwegen.

5.De in de bijlagen I tot en met IV bij deze overeenkomst genoemde tariefcodes zijn de tariefcodes als van toepassing voor de partijen vanaf 1 januari 2017.

6.De bestaande tariefcontingenten voor de invoer in Noorwegen van 600 ton varkensvlees, 800 ton pluimveevlees en 900 ton rundvlees, als opgenomen in bijlage II bij de op 15 april 2011 ondertekende Overeenkomst in de vorm van een briefwisseling tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen (hierna "de overeenkomst van 2011" genoemd), zullen niet worden beïnvloed door de tenuitvoerlegging van een mogelijke toekomstige WTO-landbouwovereenkomst. Punt 7 van de overeenkomst van 2011 wordt derhalve geschrapt.

7.Wat betreft de aanvullende tariefcontingenten voor de invoer in Noorwegen van 1 200 ton kaas en wrongel, komen de partijen overeen dat 700 ton wordt toegewezen via een veiling en 500 ton via een vergunningsstelsel.

8.De partijen blijven zich inspannen om alle bilaterale concessies (zowel de reeds bestaande als de bij deze overeenkomst vastgestelde) te consolideren bij een nieuwe briefwisseling, die de bestaande bilaterale landbouwovereenkomsten moet vervangen.

9.De oorsprongsregels voor de tenuitvoerlegging van de in de bijlagen I tot en met IV bij deze overeenkomst opgenomen concessies zijn die welke zijn vastgesteld in bijlage IV bij de overeenkomst in de vorm van een briefwisseling van 2 mei 1992 (hierna "de overeenkomst van 1992" genoemd). In plaats van het aanhangsel van bijlage IV bij de overeenkomst van 1992 zal echter bijlage II bij Protocol 4 bij de EER-overeenkomst van toepassing zijn.

10.De partijen zorgen ervoor dat de concessies die zij elkaar verlenen niet worden ondermijnd.

11.De partijen spreken af ervoor te zorgen dat de tariefcontingenten zo worden beheerd dat de import regelmatig kan plaatsvinden en dat de overeengekomen hoeveelheden daadwerkelijk kunnen worden ingevoerd.

12.De partijen komen overeen gegevens over de verhandelde producten, over het beheer van de tariefcontingenten en over prijsnoteringen, alsmede alle nuttige gegevens over de respectieve interne markten en de tenuitvoerlegging van de resultaten van deze onderhandelingen met regelmatige tussenpozen uit te wisselen.

13.Op verzoek van een van de partijen wordt overleg gepleegd over om het even welke kwestie betreffende de tenuitvoerlegging van de resultaten van deze onderhandelingen. Wanneer zich bij de tenuitvoerlegging problemen voordoen, wordt zo spoedig mogelijk overleg gepleegd teneinde passende correctiemaatregelen vast te stellen.

14.De partijen bevestigen nogmaals zich overeenkomstig artikel 19 van de EER-overeenkomst te zullen blijven inspannen voor de geleidelijke liberalisering van de handel in landbouwproducten. Hiertoe komen de partijen overeen de voorwaarden voor de handel in landbouwproducten over twee jaar opnieuw te herzien om mogelijke concessies te onderzoeken.

15.Bij verdere uitbreiding van de Europese Unie zullen de partijen de betekenis daarvan voor de bilaterale handel beoordelen om de bilaterale preferenties te kunnen aanpassen, zodat de eerdere handelsstromen tussen Noorwegen en de toetredende landen kunnen worden voortgezet.

Deze overeenkomst treedt in werking op de eerste dag van de derde maand na de datum van neerlegging van de laatste akte van goedkeuring."

Ik heb de eer u te bevestigen dat het Koninkrijk Noorwegen met de inhoud van deze brief instemt.

Met de meeste hoogachting,

Gedaan te Oslo,

Voor het Koninkrijk Noorwegen