(1)

De Europese Unie kent geen geharmoniseerde bepalingen of uniforme praktijken voor de aanduiding van het land van oorsprong in de Unie, behalve in enkele specifieke gevallen in de landbouwsector.

(2)

Deze verordening is van toepassing op ingevoerde industrieproducten, met uitzondering van visserij- en aquacultuurproducten zoals gedefinieerd in artikel 1 van Verordening (EG) nr. 104/2000 van de Raad van 17 december 1999 houdende een gemeenschappelijke ordening der markten in de sector visserijproducten en producten van de aquacultuur (2) en met uitzondering van levensmiddelen zoals gedefinieerd in artikel 2 van Verordening (EG) nr. 178/2002 van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2002 tot vaststelling van de algemene beginselen en voorschriften van de levensmiddelenwetgeving, tot oprichting van een Europese autoriteit voor voedselveiligheid en tot vaststelling van procedures voor voedselveiligheidsaangelegenheden (3).

(3)

Tegenwoordig maken veel bedrijven in de Unie reeds vrijwillig gebruik van oorsprongsaanduiding.

(4)

Door het gebrek aan regelgeving van de Unie en de verschillen tussen de systemen in de lidstaten voor de aanduiding van het land van oorsprong op bepaalde producten is een situatie ontstaan waarin, in een aantal sectoren, een groot deel van producten uit derde landen die in de Unie worden gedistribueerd geen of misleidende informatie bevatten over het land van oorsprong. Deze ongelijkheden leiden ook tot een situatie waarin het invoerverkeer vanuit derde landen zich verplaatst naar bepaalde toegangspunten van de Unie die het meest aan de wensen van het uitvoerland beantwoorden.

(5)

De resultaten van de algemene raadpleging door de Commissie van de belanghebbenden (onder meer bedrijfsleven, importeurs, consumentenverenigingen en vakbonden) over de eventuele ontwikkeling van een EU-verordening over de aanduiding van het land van oorsprong wijzen erop dat de consumenten in de Unie de aanduiding van het land van oorsprong in het algemeen op prijs stellen omdat hun dit informatie verschaft over de veiligheid en over de sociale en milieuaspecten van een product.

(6)

De EU-burgers zien een duidelijk verband tussen een Unieverordening voor oorsprongsaanduiding en de bescherming van hun veiligheid en gezondheid.

(7)

In de agenda van Lissabon heeft de EU zich ten doel gesteld de economie van de Unie te versterken door onder meer de concurrentiepositie van het bedrijfsleven van de Unie in de wereldeconomie te verbeteren en met de EU 2020-strategie zal beslist op deze noodzaak tot verbetering van de concurrentiepositie worden voortgebouwd; de concurrentiepositie voor sommige soorten consumptiegoederen kan gelegen zijn in het feit dat hun productie in de EU geassocieerd wordt met kwaliteit en strenge productienormen.

(8)

Regels van de Unie voor oorsprongsaanduiding zouden het concurrentievermogen van het bedrijfsleven van de Unie en de gehele economie van de Unie versterken door de burgers en de consumenten in staat stellen om bewust te kiezen.

(9)

Het economische belang van de oorsprongsaanduiding voor de keuze van de consument en voor de handel wordt erkend door andere belangrijke handelspartners die oorsprongsaanduidingen bij wet verplicht hebben gesteld. Exporteurs van de Unie moeten aan deze eisen voldoen en moeten de oorsprong aanduiden op producten die zij naar deze markten wensen uit te voeren.

(10)

Er is in diverse gevallen naar aanleiding van de invoer in de EU van producten uit derde landen sprake geweest van incidenten in verband met gezondheid en veiligheid. Een duidelijke aanduiding van de oorsprong van een product zal de burgers van de EU meer informatie en meer invloed op hun keuze geven, zodat zij ervan gevrijwaard worden zonder het te weten producten van een mogelijk dubieuze kwaliteit aan te schaffen.

(11)

Om administratieve lastenverzwaring te reduceren moeten de douaneautoriteiten van de lidstaten volgens een gemeenschappelijke procedure inspecties en controles aan de grens uitvoeren waarmee de uitvoering van deze verordening wordt geverifieerd.

(12)

Om ervoor te zorgen dat deze verordening doeltreffend is en voor het bedrijfsleven van de Unie slechts lichte administratieve lasten meebrengt en tegelijkertijd zo soepel mogelijk is, moet zij aansluiten bij de bestaande wereldwijde „made in”-systemen.

(13)

Daar voor de Unie gelijke voorwaarden dienen te gelden als voor haar handelspartners moet een gelijkwaardige wetgeving worden ingevoerd die er tevens toe zal bijdragen dat valse of misleidende claims inzake de oorsprong van bepaalde ingevoerde goederen worden voorkomen.

(14)

Volgens Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt (4) kunnen consumenten een commerciële waarde hechten aan de geografische oorsprong van een product. Volgens die richtlijn kan er sprake zijn van onbillijke handelspraktijken indien een consument door valse of misleidende informatie over de geografische oorsprong ertoe wordt gebracht een product te kopen dat hij anders niet zou hebben gekocht. Deze richtlijn maakt informatie over de geografische oorsprong van goederen niet verplicht en definieert evenmin het begrip oorsprong.

(15)

Met een systeem voor de oorsprongsaanduiding zouden consumenten producten kunnen identificeren aan de hand van de sociale normen en normen op milieu- en veiligheidsgebied die in het algemeen met het land van oorsprong worden geassocieerd.

(16)

De opstelling van een gemeenschappelijke definitie van het begrip „oorsprong” ten behoeve van de oorsprongsaanduiding, van voorschriften voor deze aanduiding en van gemeenschappelijke controlevoorschriften zou gelijke concurrentievoorwaarden scheppen, de keuze van de consument in de betrokken sectoren vergemakkelijken en tot een vermindering leiden van het aantal misleidende claims inzake de oorsprong.

(17)

De oorsprongsaanduiding kan ertoe bijdragen dat veeleisende normen van de Unie in het voordeel werken van het bedrijfsleven van de Unie en met name middelgrote en kleine ondernemingen , die vaak echt moeite doen voor de kwaliteit van hun producten en ook traditionele en ambachtelijke banen en productiemethoden in ere houden, maar tevens blootgesteld zijn aan een wereldwijde concurrentie waarbij er geen regels gelden die onderscheid maken tussen productiemethoden . Zij zal ook helpen voorkomen dat de reputatie van de bedrijven van de Unie door onjuiste oorsprongsaanduidingen wordt geschaad. Een grotere transparantie en een betere voorlichting van de consument over de oorsprong van goederen zal derhalve bijdragen aan het verwezenlijken van de doelstellingen van de agenda van Lissabon en de EU 2020-strategie .

(18)

Volgens artikel IX van de Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel (GATT) 1994 mogen WTO-leden wetten en voorschriften vaststellen en ten uitvoer leggen over de oorsprongsaanduiding bij invoer, met name om de consument tegen bedrieglijke of misleidende aanduidingen te beschermen.

(19)

Regels van oorsprongsaanduiding vormen eveneens een goede bescherming tegen namaak en oneerlijke concurrentie. Ook zorgt het voor een doeltreffender werking van Verordening (EG) nr. 1383/2003 van de Raad van 22 juli 2003 inzake het optreden van de douaneautoriteiten ten aanzien van goederen waarvan wordt vermoed dat zij inbreuk maken op bepaalde intellectuele-eigendomsrechten en inzake de maatregelen ten aanzien van goederen waarvan is vastgesteld dat zij inbreuk maken op dergelijke rechten (5) en biedt het een belangrijk extra instrument voor de bescherming en opwaardering van de productie van de Unie.

(20)

Ingevolge de overeenkomsten tussen de Europese Gemeenschap en ▐ Turkije en de partijen bij de EER-overeenkomst moeten producten uit deze landen van het toepassingsgebied van onderhavige verordening worden uitgesloten.

(21)

De niet-preferentiële oorsprongsregels van de Unie zijn opgenomen in Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad van 12 oktober 1992 tot vaststelling van het Communautair Douanewetboek (6) en in Verordening (EEG) nr. 2454/93 van de Commissie van 2 juli 1993 houdende vaststelling van enkele bepalingen ter uitvoering van Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad tot vaststelling van het Communautair Douanewetboek (7). Het verdient de voorkeur zich op deze oorsprongsregels te baseren om de oorsprong van ingevoerde goederen voor de doeleinden van onderhavige verordening vast te stellen. Het gebruik van een begrip waarmee bedrijven en overheden reeds goed bekend zijn moet de invoering en de toepassing vergemakkelijken. De niet-preferentiële oorsprongsregels moeten worden toegepast voor de doeleinden van het niet-preferentiële handelsbeleid. Een toename van het aantal aangifteformulieren en documenten dient te worden vermeden.

(22)

Om de lasten voor producenten, handelaars en de overheid zo veel mogelijk te beperken, moet de oorsprongsaanduiding slechts verplicht worden gesteld voor die sectoren waarvoor de Commissie bij het voorafgaand overleg heeft vastgesteld dat er een meerwaarde ontstaat. Er dient voor te worden gezorgd dat bepaalde producten worden vrijgesteld om technische ▐ redenen of wanneer de oorsprongsaanduiding voor het doel van deze verordening nutteloos is. Dit kan met name het geval zijn wanneer goederen door de oorsprongsaanduiding zouden worden beschadigd en met betrekking tot bepaalde grondstoffen.

(23)

Gegevens over de oorsprong die verkregen en/of gecontroleerd worden bij controles door de bevoegde autoriteiten moeten kunnen worden uitgewisseld, onder meer met autoriteiten en andere personen en organisaties die de lidstaten ingevolge Richtlijn 2005/29/EG bij de tenuitvoerlegging willen betrekken. Er dient rekening te worden gehouden met de bescherming van persoonsgegevens en van handels-, industrie-, beroeps- en ambtsgeheimen.

(24)

Volgens artikel 291 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) worden de algemene voorschriften en beginselen die van toepassing zijn op de wijze waarop de lidstaten de uitoefening door de Commissie van haar uitvoeringsbevoegdheden controleren, vooraf vastgelegd bij een verordening die wordt vastgesteld volgens de gewone wetgevingsprocedure . In afwachting van de vaststelling van die nieuwe verordening blijven de bepalingen van Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden (8) van toepassing, met uitzondering van de regelgevingsprocedure met toetsing, die niet van toepassing is.

(25)

De Commissie moet de bevoegdheid krijgen gedelegeerde handelingen overeenkomstig artikel 290 van het VWEU vast te stellen om te bepalen in welke gevallen een aanduiding op de verpakking in plaats van een aanduiding op de goederen zelf aanvaardbaar is, in welke gevallen de goederen om technische redenen geen aanduiding kunnen of behoeven, welke maatregelen voor andere voorschriften vereist kunnen zijn wanneer goederen niet aan de bepalingen van deze verordening blijken te voldoen, en tenslotte om te bepalen wanneer de bijlage van de verordening moet worden geactualiseerd indien er anders geoordeeld wordt over de noodzaak voor een bepaalde sector de oorsprong van een product aan te geven.

(26)

Goederen voor persoonlijk gebruik die zich in de persoonlijke bagage van reizigers bevinden moeten worden vrijgesteld van de toepassing van deze verordening binnen de grenzen van de daarvoor geldende vrijstellingen van douanerechten en mits er geen aanwijzingen zijn dat de goederen voor handelsdoeleinden zijn bestemd. Ook moet rekening worden gehouden met de andere situaties die, ingevolge Verordening (EG) nr. 1186/2009 van de Raad van 16 november 2009 betreffende de instelling van een communautaire regeling inzake douanevrijstellingen (gecodificeerde versie) (9), door middel van de uitvoeringsbepalingen van het toepassingsgebied van onderhavige verordening kunnen worden uitgesloten,

—

de vorm en de voorwaarden van de oorsprongsaanduiding nader te omschrijven;

—

een lijst van uitdrukkingen in alle officiële talen van de Europese Unie vast te stellen waarin duidelijk tot uiting komt dat goederen van oorsprong zijn uit het in de aanduiding vermelde land;

—

de gevallen vast te stellen waarin vaak gebruikte afkortingen onmiskenbaar het land van oorsprong aanduiden en in het kader van deze verordening kunnen worden gebruikt.

—

de gevallen vast te stellen waarin om technische ▐ redenen geen oorsprongsaanduiding op goederen kan of behoeft te worden aangebracht;

—

andere regels vast te stellen die nodig kunnen zijn wanneer goederen niet aan deze verordening blijken te voldoen;

—

de bijlage bij deze verordening aan te passen wanneer een wijziging is opgetreden in het oordeel over de noodzaak van de oorsprongsaanduiding voor een bepaalde sector.

—

er geen oorsprongsaanduiding is op aangebracht;

—

de vermelde oorsprong niet in overeenstemming is met de oorsprong van de goederen;

—

de oorsprongsaanduiding werd gewijzigd of verwijderd of anderszins werd gemanipuleerd tenzij een correctie ingevolge lid 3 noodzakelijk was.