Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 02011D0344-20140426

Consolidated text: Uitvoeringsbesluit van de Raad van 17 mei 2011 tot verlening van financiële bijstand van de Unie aan Portugal (2011/344/EU)

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2011/344/2014-04-26

2011D0344 — NL — 26.04.2014 — 010.001


Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen

►B

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

van 17 mei 2011

tot verlening van financiële bijstand van de Unie aan Portugal

(2011/344/EU)

(PB L 159, 17.6.2011, p.88)

Gewijzigd bij:

 

 

Publicatieblad

  No

page

date

►M1

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 2 september 2011

  L 240

8

16.9.2011

►M2

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 11 oktober 2011

  L 269

32

14.10.2011

►M3

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 14 december 2011

  L 46

40

17.2.2012

 M4

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 29 maart 2012

  L 115

21

27.4.2012

 M5

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 10 juli 2012

  L 192

12

20.7.2012

►M6

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 9 oktober 2012

  L 295

14

25.10.2012

 M7

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 20 december 2012

  L 26

30

26.1.2013

►M8

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 21 juni 2013

  L 175

47

27.6.2013

►M9

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 19 november 2013

  L 322

31

3.12.2013

 M10

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 18 februari 2014

  L 107

61

10.4.2014

►M11

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 23 april 2014

  L 125

75

26.4.2014


Gerectificeerd bij:

►C1

Rectificatie, PB L 178, 10.7.2012, blz. 15  (344/2011)




▼B

▼C1

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE RAAD

van 17 mei 2011

tot verlening van financiële bijstand van de Unie aan Portugal

▼B

(2011/344/EU)



DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme ( 1 ), en met name artikel 3, lid 2,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)

Portugal is onlangs onder toenemende druk komen te staan op de financiële markten waardoor toenemende bezorgdheid is ontstaan over de houdbaarheid van zijn overheidsfinanciën. De heersende crisis heeft ook dramatische gevolgen gehad voor de overheidsfinanciën, hetgeen uiteindelijk tot een forse toename van de spreads op overheidspapier heeft geleid. Doordat ratingbureaus de ratings voor Portugese obligaties herhaaldelijk naar beneden hebben bijgesteld, was het land niet langer in staat zich te herfinancieren tegen tarieven die verenigbaar waren met de budgettaire houdbaarheid op lange termijn. Tegelijkertijd werd de banksector, die sterk op externe financiering, in het bijzonder in de eurozone, is aangewezen, steeds meer van internationale marktfinanciering afgesneden.

(2)

In het licht van deze ernstige economische en financiële verstoringen als gevolg van buitengewone omstandigheden die de overheid niet kan beheersen, heeft Portugal op 7 april 2011 officieel om financiële bijstand van de Europese Unie, de lidstaten die de euro als munt hebben en het Internationaal Monetair Fonds („IMF”) verzocht ter ondersteuning van een beleidsprogramma dat erop gericht is het vertrouwen te herstellen, de economie wederom op een duurzaam groeipad te brengen, en de financiële stabiliteit in Portugal, de eurozone en de Unie te vrijwaren. Op 3 mei 2011 is overeenstemming bereikt tussen de regering en de gezamenlijke Commissie/IMF/ECB-delegatie over een veelomvattend driejarig beleidsprogramma voor de periode tot en met medio 2014, dat in een memorandum betreffende het economische en financiële beleid en in een memorandum van overeenstemming betreffende specifieke economische beleidsvoorwaarden dient te worden vastgelegd. Dit beleidsprogramma kon op de steun van de grootste twee oppositiepartijen rekenen.

(3)

Met dit ontwerp van economisch en financieel aanpassingsprogramma („het programma”) dat Portugal bij de Commissie en de Raad heeft ingediend, wordt beoogd het vertrouwen in de overheid en de banksector te herstellen en de groei en de werkgelegenheid te ondersteunen. Om deze doelstellingen te verwezenlijken, wordt op drie fronten een veelomvattend optreden gepland. Ten eerste zouden diepgaande en versneld doorgevoerde structurele hervormingen plaatsvinden om de potentiële groei naar een hoger peil te tillen, banen te scheppen en het concurrentievermogen te verbeteren (onder meer via een „fiscale devaluatie”). Het programma voorziet met name in hervormingen van de arbeidsmarkt, het rechtssysteem, de netwerkindustrieën, de woningbouw en de dienstensector met als doel het groeipotentieel van de economie te versterken, het concurrentievermogen te verbeteren en de economische aanpassing te faciliteren. Ten tweede is een geloofwaardige en evenwichtige budgettaire consolidatiestrategie geformuleerd, die stoelt op structurele begrotingsmaatregelen en op een beter budgettair toezicht op publiek-private partnerschappen (PPP’s) en staatsbedrijven, en waarmee wordt beoogd de brutoschuldquote van de overheid op middellange termijn op een sterk neerwaarts pad te brengen. De autoriteiten hebben zich ertoe verbonden het tekort terug te dringen tot 3 % van het bbp in 2013. Ten derde is een strategie voor de financiële sector geformuleerd die op herkapitalisatie en het terugdraaien van de hefboomwerking (deleveraging) is gebaseerd en waarbij er inspanningen zullen worden geleverd om de financiële sector tegen een onordelijke afbouw van de schuldhefboom te beschermen met behulp van marktconforme mechanismen die met back-up faciliteiten worden ondersteund.

(4)

Volgens de huidige Commissieprognoses voor de nominale bbp-groei (– 1,2 % in 2011, – 0,5 % in 2012, 2,5 % in 2013 en 3,9 % in 2014) zouden de begrotingsdoelstellingen resulteren in een schuldquote van 101,7 % in 2011, 107,4 % in 2012, 108,6 % in 2013 en 107,6 % in 2014. De schuldquote zou derhalve in 2013 worden gestabiliseerd en daarna op een neerwaarts pad worden gebracht, mits verdere vorderingen worden gemaakt bij de tekortreductie. De schulddynamiek wordt beïnvloed door diverse transacties „onder de streep”, die naar verwachting een verhogend effect op de schuldquote zullen sorteren van 1¾ procentpunten van het bbp in 2011 en ¾ procentpunt per jaar in 2012, 2013 en 2014. Deze transacties omvatten aanzienlijke aankopen van financiële activa, met name voor een mogelijke herkapitalisatie van banken en financiering van staatsbedrijven, ter grootte van ½ % van het bbp per jaar tussen 2011 en 2014. Daartegenover staat dat privatiseringsopbrengsten ter waarde van in totaal ongeveer 3 % van het bbp tot en met 2013 de inspanningen tot vermindering van de schuld zullen ondersteunen.

(5)

De Commissie is in overleg met de Europese Centrale Bank (ECB) en samen met het IMF tot de slotsom gekomen dat Portugal in de periode tussen juni 2011 en medio 2014 behoefte heeft aan een totaal financieringsbedrag ter waarde van 78 miljard EUR (78 000 miljoen). Ondanks de aanzienlijke budgettaire aanpassingsinspanning kan het financieringstekort van de overheid tijdens de programmaperiode oplopen tot 63 miljard EUR. Daarbij wordt er van uitgegaan dat Portugal tot de eerste helft van 2013 geen toegang zal hebben tot de markt voor schuldpapier op middellange en lange termijn. Aangenomen wordt dat Portugal een deel van zijn bestaande kortlopende schuld zal kunnen doorrollen, terwijl het programma bovendien voorziet in een financieringsbuffer in geval van onverwachte afwijkingen van het door de Commissie gehanteerde referentiescenario voor de financiering. Portugal wordt aangespoord om zijn financiële marktoperaties te handhaven en aan te passen waarbij wordt gestreefd naar het ontwikkelen van markttoegang en vertrouwen. Volgens de in het programma geschetste strategie voor de financiële sector waarmee wordt beoogd het vertrouwen in het Portugese bankwezen op duurzame wijze te herstellen, moeten bankgroepen hun core tier 1-ratio optrekken tot 9 % tegen eind 2011 en tot 10 % tegen eind 2012, en die vervolgens handhaven. Het programma voorziet in een steunregeling voor de banksector ter grootte van ten hoogste 12 miljard EUR die moet dienen om het nodige kapitaal te verstrekken ingeval geen marktconforme oplossingen kunnen worden gevonden. De feitelijke financieringsbehoeften kunnen evenwel aanzienlijk lager liggen, vooral indien de marktvoorwaarden aanzienlijk verbeteren en er zich tijdens de programmaperiode geen grote onverwachte bankverliezen voordoen.

(6)

Het programma zou worden gefinancierd met bijdragen uit externe bronnen. De bijstand van de Unie aan Portugal in het kader van het bij Verordening (EU) nr. 407/2010 ingestelde Europees financieel stabilisatiemechanisme (EFSM) in combinatie met bijdragen uit de Europese Faciliteit voor financiële stabiliteit zou ten hoogste 52 miljard EUR belopen. Daarnaast heeft Portugal het IMF om een lening van 23,742 miljard SDR (of circa 26 miljard EUR omgerekend tegen de wisselkoers van 5 mei 2011) verzocht in het kader van een uitgebreide Fondsfaciliteit. De EFSM-bijstand moet worden verleend tegen soortgelijke voorwaarden als die welke door het IMF worden gesteld. De financiële bijstand van de Unie moet door de Commissie worden beheerd.

(7)

De Raad dient het economische beleid van Portugal periodiek aan een evaluatie te onderwerpen.

(8)

De concrete economische beleidsvoorwaarden die met Portugal zijn afgesproken, dienen in een memorandum van overeenstemming betreffende specifieke economische beleidsvoorwaarden („memorandum van overeenstemming”) te worden vastgelegd. De nadere financiële voorwaarden moeten in een leningsovereenkomst worden vastgelegd.

(9)

De Commissie dient, in overleg met de ECB, op gezette tijden door middel van bezoeken ter plaatse en regelmatige verslaggeving door de Portugese autoriteiten na te gaan of wordt voldaan aan de economische beleidsvoorwaarden die aan de bijstand verbonden zijn.

(10)

Gedurende de hele uitvoering van het programma dient de Commissie op specifieke gebieden aanvullend beleidsadvies te verstrekken en technische bijstand te verlenen.

(11)

De operaties die de financiële bijstand van de Unie helpt financieren, moeten verenigbaar zijn met het beleid van de Unie en stroken met de uniale wetgeving. Interventies ter ondersteuning van financiële instellingen moeten in overeenstemming zijn met de uniale mededingingsregels.

(12)

De bijstand moet worden verleend met het oog op de ondersteuning van een succesvolle tenuitvoerlegging van het programma,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:



Artikel 1

▼M8

1.  De Unie stelt Portugal een lening van maximaal 26 miljard EUR met een gemiddelde maximumlooptijd van 19,5 jaar ter beschikking. De looptijd van afzonderlijke tranches van de leenfaciliteit kan ten hoogste 30 jaar bedragen.

▼M11

2.  De financiële bijstand wordt gedurende een periode van drie jaar en zes weken beschikbaar gesteld, en wel met ingang van de eerste dag na de inwerkingtreding van dit besluit.

▼M1

3.  De Commissie stelt de financiële bijstand van de Unie aan Portugal beschikbaar in maximaal 14 tranches. Een tranche kan in één of meer deeltranches worden uitbetaald. De looptijden van de deeltranches in het kader van de eerste en de tweede tranche kunnen langer zijn dan de in lid 1 bedoelde maximale gemiddelde looptijd. In dergelijke gevallen worden de looptijden van verdere deeltranches zodanig vastgesteld dat de in lid 1 bedoelde maximale gemiddelde looptijd wordt bereikt als alle tranches zijn uitgekeerd.

▼B

4.  De vrijgave van de eerste tranche hangt af van de inwerkingtreding van de leningsovereenkomst en het memorandum van overeenstemming. De vrijgave van de volgende tranches wordt afhankelijk gesteld van een gunstige beoordeling door de Commissie, in overleg met de ECB, van Portugals naleving van de in dit besluit en het memorandum van overeenstemming opgenomen algemene economische beleidsvoorwaarden.

▼M2

5.  Portugal betaalt de financieringskosten van de Unie voor elke tranche.

▼B

6.  Daarnaast komen de in artikel 7 van Verordening (EU) nr. 407/2010 bedoelde kosten voor rekening van Portugal.

7.  Een voorzichtig gebruik van renteswaps met tegenpartijen die de hoogste kredietwaardigheid bezitten, en het van tevoren opnemen van leningen zijn toegestaan indien dit nodig is om de lening te financieren.

8.  De Commissie beslist over de omvang en vrijgave van verdere tranches. De Commissie beslist over de omvang van de deeltranches.

▼M8

9.  Op verzoek van Portugal kan de Commissie de looptijd van een termijn of een tranche verlengen, op voorwaarde dat de in lid 1 vastgestelde gemiddelde maximumlooptijd in acht wordt genomen. Hiertoe kan de Commissie overgaan tot de herfinanciering van het geheel of een deel van haar lening. Alle vooraf opgenomen bedragen worden gestort op een rekening bij de ECB die de Commissie heeft geopend voor het beheer van de financiële bijstand.

▼B

Artikel 2

1.  De Commissie beheert de bijstand op een wijze die aansluit bij de verbintenissen van Portugal.

2.  De Commissie komt, in overleg met de ECB, met de Portugese autoriteiten de concrete economische beleidsvoorwaarden overeen die overeenkomstig artikel 3 aan de financiële bijstand worden verbonden. Die voorwaarden worden vastgelegd in een door de Commissie en de Portugese autoriteiten te ondertekenen memorandum van overeenstemming dat in overeenstemming is met de verbintenissen als bedoeld in lid 1. De nadere financiële voorwaarden worden vastgelegd in een met de Commissie te sluiten leningsovereenkomst.

3.  De Commissie gaat, in overleg met de ECB, op gezette tijden (minstens driemaandelijks) na of wordt voldaan aan de economische beleidsvoorwaarden die aan de bijstand zijn verbonden, en brengt vóór de uitbetaling van elke tranche verslag uit aan het Economisch en Financieel Comité. Hiertoe werken de Portugese autoriteiten volledig met de Commissie en de ECB samen en stellen hen alle noodzakelijke informatie ter beschikking. De Commissie houdt het Economisch en Financieel Comité op de hoogte van een eventuele herfinanciering van de leningen of een eventuele wijziging van de financiële voorwaarden.

4.  Portugal stelt aanvullende consolidatiemaatregelen vast en voert deze uit om de macrofinanciële stabiliteit te waarborgen, mochten dergelijke maatregelen tijdens het bijstandsprogramma noodzakelijk blijken. Vóór de vaststelling van die aanvullende maatregelen winnen de Portugese autoriteiten advies in bij de Commissie en de ECB.

Artikel 3

1.  Het door de Portugese autoriteiten opgestelde ontwerp van economisch en financieel aanpassingsprogramma („het programma”) wordt hierbij goedgekeurd.

2.  Elke tranche na de eerste wordt alleen uitgekeerd bij een bevredigende tenuitvoerlegging van het programma, en meer in het bijzonder van de concrete economische beleidsvoorwaarden die in het memorandum van overeenstemming zijn vastgelegd. Deze omvatten onder meer de maatregelen die in de leden 4 tot en met 8 van dit artikel worden opgesomd.

▼M8

3.  Het overheidstekort bedraagt niet meer dan 5,9% van het bbp in 2011, 5,0% van het bbp in 2012, 5,5% van het bbp in 2013 en 4% van het bbp in 2014. Voor de berekening van dit tekort wordt geen rekening gehouden met de mogelijke budgettaire kosten van maatregelen ter ondersteuning van het bankwezen in de context van de strategie van de Portugese overheid met betrekking tot de financiële sector. De begrotingsconsolidatie wordt verwezenlijkt door middel van kwalitatief hoogwaardige permanente maatregelen, en de gevolgen van consolidatie voor kwetsbare groepen worden tot een minimum beperkt.

4.  Portugal stelt de in de leden 5 tot en met 8 beschreven maatregelen vast voordat het aangegeven jaar is verstreken, waarbij de exacte termijnen voor de jaren 2011-2014 in het memorandum van overeenstemming worden gespecificeerd. Portugal staat klaar om bijkomende consolidatiemaatregelen te nemen om gedurende heel de programmaperiode de tekortdoelstellingen te bereiken.

▼B

5.  In lijn met de bepalingen van het memorandum van overeenstemming neemt Portugal de volgende maatregelen vóór eind 2011:

▼M3

a) De begrotingstekortdoelstelling voor 2011 wordt bereikt middels een uitzonderlijke maatregel. De verworven activa als gevolg van de overdracht van de pensioenfondsen van de banken aan het socialezekerheidsstelsel van de staat worden niet zodanig gebruikt dat de houdbaarheid op lange termijn van de Portugese overheidsfinanciën wordt geschaad.

b) Portugal treft maatregelen om het beheer van de overheidsfinanciën te versterken. Portugal voert de in de nieuwe budgettaire kaderwet vervatte maatregelen uit, zoals de opzet van een budgettair middellangetermijnkader en de instelling van een onafhankelijke begrotingsraad. Het begrotingskader op lokaal en op regionaal niveau wordt aanzienlijk verstevigd door met name de voorstelling van de basisopties om de desbetreffende financieringswetten in overeenstemming te brengen met de eisen van de budgettaire kaderwet. Portugal intensiveert de rapportage over en de monitoring van de overheidsfinanciën en versterkt de regels en procedures voor begrotingsuitvoering. De regering bereidt een strategie voor voor de validatie en vereffening van de achterstallige schulden in het kader waarvan een routekaart wordt gepresenteerd waarin wordt beschreven hoe en wanneer het totaalbedrag aan achterstallige schulden zal worden gestabiliseerd en verschillende opties voor de vereffening van de achterstallige schulden worden onderzocht. Wat publiek-private partnerschappen (PPP’s) betreft, zal de Portugese regering geen nieuwe PPP’s aangaan alvorens de studieresultaten betreffende de bestaande PPP’s die in het programma worden beoogd en de voorgestelde institutionele hervormingen beschikbaar worden.

▼M1

c) Portugal gaat door met de versterking van de werking van de arbeidsmarkt door met name maatregelen te nemen die gericht zijn op een hervorming van de wetgeving inzake arbeidsbescherming, op de loonvorming en op een actief arbeidsmarktbeleid.

▼B

d) In de energiesector neemt Portugal maatregelen om de markttoegang te vergemakkelijken, de totstandkoming van de Iberische gasmarkt te bevorderen en de steun- en compensatieregelingen voor de elektriciteitsproductie te herzien. Met betrekking tot andere netwerkindustrieën, en met name vervoer, telecommunicatie en postdiensten, neemt Portugal aanvullende maatregelen ter bevordering van de concurrentie en de flexibiliteit.

▼M3

e) Portugal stelt de economie verder open voor concurrentie. De Portugese regering neemt de nodige maatregelen die ervoor zorgen dat de Portugese centrale overheid of een ander overheidsorgaan in hun hoedanigheid van aandeelhouder geen regelingen treft die het vrije verkeer van kapitaal kunnen belemmeren of van invloed kunnen zijn op de zeggenschap over het management van bedrijven. De nieuwe privatiseringswet eerbiedigt ook de beginselen van het vrije verkeer van kapitaal en verleent of gunt de centrale overheid geen speciale rechten. Het mededingingsrecht wordt herzien om de mededingingsregels sneller en effectiever te kunnen handhaven.

▼B

f) Portugal brengt verbetering in de praktijken en regels voor overheidsopdrachten, hetgeen moet bijdragen tot een concurrerender ondernemingsklimaat en efficiëntere overheidsbestedingen.

▼M1

g) Portugal treft maatregelen om de efficiëntie en houdbaarheid van staatsbedrijven op centraal, regionaal en lokaal niveau te verbeteren. Het stelt een uitgebreid strategisch document over staatsbedrijven op waarin de tariefstructuur en de dienstverlening tegen het licht worden gehouden, alsmede een plan om de financieringsbehoefte vanaf 2012 te beperken. Portugal voert de huidige plannen om de operationele kosten van centraleoverheidsbedrijven buiten de gezondheidszorg met gemiddeld ten minste 15 % te verlagen, uit en stelt een vergelijkbaar plan op voor dergelijke bedrijven van de regionale en de lokale overheid.

▼M3

h) Portugal bereidt met het autonoom gebied Madeira een financiële regeling voor die in overeenstemming is met het programma. Totdat er over deze regeling en de uitvoering ervan in de begroting van het autonoom gebied Madeira een akkoord is, volgt Portugal nauwlettend de uitvoering van de begroting van het autonoom gebied Madeira, blijft het de overdrachten van de staat aan de regering van het autonoom gebied Madeira opschorten en honoreert het geen nieuwe commerciële of financiële schulden of waarborgen van de regering van het autonoom gebied Madeira en de staatsbedrijven ervan meer die niet door het ministerie van Financiën zijn goedgekeurd.

▼M6

6.  In lijn met de bepalingen van het memorandum van overeenstemming neemt Portugal in de loop van 2012 de volgende maatregelen:

a) in 2012 mag het overheidstekort niet hoger zijn dan 5 % van het bbp. Portugal blijft de budgettaire ontwikkelingen nauwlettend volgen en voert verdere beleidsaanpassingen door om de doelstelling van 2012 te bereiken. Daartoe gaat Portugal over tot: de bevriezing van sommige van de in de begroting voor 2012 opgenomen kredieten voor nog niet aangevatte investeringsprojecten; de verhoging van het zegelrecht voor vastgoed van hoge waarde; het optrekken van de belastingtarieven voor beleggingsopbrengsten; de vervroegde invoering van sommige van de in de begroting voor 2013 opgenomen maatregelen met betrekking tot de sociale uitkeringen; de implementatie van additionele maatregelen die besparingen op de intermediaire consumptie en andere opbrengsten opleveren om de begrotingsdoelstelling voor 2012 te verwezenlijken;

b) Portugal streeft ernaar de uitgaven in 2012 met ten minste 6,8 miljard EUR te verminderen, door middel van onder meer een vermindering van de lonen en werkgelegenheid in de overheidssector; het doorvoeren van kortingen op pensioenuitkeringen; het ondernemen van een ingrijpende reorganisatie van de centrale overheid; het wegwerken van overlappingen en andere inefficiënties; het beperken van de overdrachten aan staatsbedrijven; het reorganiseren en verminderen van het aantal gemeenten en deelgemeenten; het doorvoeren van bezuinigingen op onderwijs en gezondheidszorg; het verminderen van de overdrachten aan regionale en lokale overheden; en het terugschroeven van de kapitaaluitgaven en andere uitgaven, zoals in het programma is beschreven;

c) aan de ontvangstenzijde voert Portugal inkomstenverhogende maatregelen uit ter grootte van ten minste 3 miljard EUR, onder meer door het verbreden van de btw-grondslagen door het aantal vrijstellingen te verminderen en door over te gaan tot een herindeling van de lijsten van goederen en diensten waarvoor verminderde, intermediaire en hogere tarieven gelden; het optrekken van de accijnzen; het verbreden van de grondslag van de vennootschaps- en de personenbelasting door een vermindering van fiscale aftrekposten en speciale regelingen; het gelijktrekken van de fiscale aftrekposten die in het kader van de personenbelasting op pensioenen en inkomen uit arbeid van toepassing zijn; en het hervormen van de vastgoedbelasting door het aantal vrijstellingen aanzienlijk te verminderen. Deze maatregelen worden aangevuld met acties ter bestrijding van belastingontduiking, fiscale fraude en de informele economie;

d) Portugal blijft maatregelen treffen om het beheer van de overheidsfinanciën te versterken. Portugal voert de in de nieuwe budgettaire kaderwet vervatte maatregelen uit, zoals de opzet van een budgettair middellangetermijnkader. Het lokaal en regionaal begrotingskader wordt aanzienlijk verstevigd door met name de desbetreffende financieringswetten in overeenstemming te brengen met de eisen van de budgettaire kaderwet. Portugal intensiveert de rapportage over en de monitoring van de overheidsfinanciën en versterkt de regels en procedures voor de begrotingsuitvoering. De Portugese regering voert de strategie uit voor de validatie en vereffening van achterstallige schulden en versnelt de implementatie van de wet betreffende de controle op het aangaan van verplichtingen ter voorkoming van het ontstaan van nieuwe betalingsachterstanden. Portugal past het nieuwe wettelijke en institutionele kader voor publiek-private partnerschappen (PPP's) toe. Er worden geen PPP's opgezet voordat het nieuwe kader volledig operationeel is. Op basis van een studie van een internationaal auditkantoor stelt Portugal een gedetailleerd strategisch plan op dat volledig in overeenstemming is met het toepasselijke recht van de Unie, met inbegrip van het recht inzake overheidsopdrachten, en waarmee wordt beoogd aanzienlijke budgettaire besparingen te realiseren en tegelijkertijd de schuldenlast tot een minimum te beperken en de verplichtingen van de overheid duurzaam te reduceren. Portugal neemt een wet aan die de oprichting en werking van staatsbedrijven op centraal, regionaal en lokaal niveau regelt;

e) Portugal gaat over tot de toepassing van de nieuwe wetgeving die voorziet in een reorganisatie en aanzienlijke vermindering van het aantal lokale overheden. Deze veranderingen worden van kracht voor het begin van de volgende lokale verkiezingscyclus. Daarnaast intensiveert Portugal de inspanningen om de overheidssector te stroomlijnen door entiteiten af te slanken en door te zorgen voor een betere taakverdeling op alle overheidsniveaus;

f) Portugal verdiept de hervorming van het inkomstenbeheer door de banden tussen de Autoridade Tributária e Aduaneira en de diensten van de sociale zekerheid voor de inning van ontvangsten te versterken, het aantal gemeentelijke diensten te reduceren en de resterende knelpunten aan te pakken in de regeling voor het aantekenen van beroep tegen de fiscus;

g) Portugal past de financiële regeling met het autonome gebied Madeira (RAM) toe;

h) Portugal treft maatregelen om de efficiëntie en duurzaamheid van staatsbedrijven op centraal, regionaal en lokaal niveau te verbeteren. Portugal onderzoekt mogelijkheden om de zware schuldenlast van staatsbedrijven, met inbegrip van „Parpública”, te beheren en om een verbetering van de marktfinancieringsvoorwaarden te bewerkstelligen. Portugal streeft ernaar uiterlijk aan het einde van 2012 een operationeel evenwicht op sectorniveau te bereiken;

i) Portugal gaat door met de uitvoering van het privatiseringsprogramma. De directe verkoop van de verzekeringstak van Caixa Geral de Depósitos (CGD), Caixa Seguros, is aan de gang;

j) de Portugese regering dient wetsvoorstellen bij het Portugese parlement in om de ontslagvergoedingen gelijk te trekken met het gemiddelde in de Unie van acht tot twaalf dagen per gewerkt jaar en om een compensatiefonds voor ontslagvergoedingen op te zetten;

k) Portugal bevordert loonontwikkelingen die stroken met het streven om de werkgelegenheidsschepping te stimuleren en het concurrentievermogen van het bedrijfsleven te verbeteren teneinde macro-economische onevenwichtigheden te corrigeren. Tijdens de programmaperiode gaan de minimumlonen pas omhoog als dat in het licht van economische en arbeidsmarktontwikkelingen gerechtvaardigd is. Er worden maatregelen genomen om de zwakke punten in de huidige loononderhandelingsprocessen aan te pakken, zoals wetgeving om de criteria en voorwaarden voor de uitbreiding van collectieve loonovereenkomsten te herdefiniëren en om de sluiting van overeenkomsten op ondernemingsniveau te faciliteren. Tot dan worden de collectieve loonovereenkomsten niet verlengd;

l) Portugal blijft de efficiëntie van het actieve arbeidsmarktbeleid verhogen in het licht van de resultaten van het evaluatieverslag en het actieplan ter verbetering van de werking van de overheidsdienst voor arbeidsvoorziening;

m) Portugal voert de maatregelen uit die zijn vervat in de actieplannen om de kwaliteit van het secundair en het beroepsonderwijs en de beroepsopleiding te verbeteren;

n) de werking van het rechtssysteem wordt verbeterd door de maatregelen uit te voeren die in het kader van het stappenplan voor de justitiële hervorming zijn voorgesteld, alsook door doelgerichte maatregelen te treffen om de gerechtelijke achterstand geleidelijk weg te werken en alternatieve geschillenbeslechting te bevorderen;

o) Portugal stelt zijn economie verder open voor concurrentie. De Portugese regering neemt de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat belemmeringen voor het vrije verkeer van kapitaal niet door eigen toedoen ontstaan, en met name dat de Portugese ministeries of andere overheidsorganen in hun hoedanigheid van aandeelhouder geen regelingen treffen die het vrije verkeer van kapitaal kunnen belemmeren of van invloed kunnen zijn op de zeggenschap over het management van bedrijven. De professionele dienstverlening wordt bevorderd door het kader voor de erkenning van beroepskwalificaties te verbeteren en door onnodige restricties op gereglementeerde beroepen op te heffen. Wat de bouw- en de vastgoedactiviteiten betreft, verlicht Portugal de eisen die gesteld worden aan dienstverleners die vanuit het buitenland opereren, en evalueert het de belemmeringen voor de vestiging van dienstverleners;

p) het mededingings- en regelgevingskader wordt verbeterd. Portugal versterkt de onafhankelijkheid, autonomie en governance van de belangrijkste nationale toezichthoudende autoriteiten. Het voert de mededingingswet uit om de mededingingsregels sneller en effectiever te kunnen handhaven. Het monitort de instroom van nieuwe zaken en brengt verslag uit over de werking van de speciale rechtbank voor mededinging, regelgeving en toezicht;

q) in de energiesector neemt Portugal maatregelen om de markttoegang te vergemakkelijken en de totstandkoming van de Iberische gasmarkt te bevorderen, en zet het verdere stappen om het derde EU-energiepakket volledig om te zetten. Om de onafhankelijkheid en autonomie van de nationale regelgevende instantie waarin het derde EU-energiepakket voorziet te garanderen, neemt Portugal uiterlijk in het derde kwartaal van 2012 de in juli 2012 met de Commissie, de ECB en het IMF overeengekomen statuten van de nieuwe regelgevende instantie aan en zorgt het land ervoor dat deze statuten vóór het einde van 2012 in werking treden, zodat zij tijdig van kracht zijn voor de liberalisering van de elektriciteits- en gasmarkt. Portugal neemt maatregelen om de steun- en compensatieregelingen voor de elektriciteitsproductie te herzien. Portugal neemt maatregelen om buitensporige huren te verlagen en de tariefschuld uiterlijk in 2020 te elimineren, waarbij het zich richt op de compensatieregelingen voor de stroomgarantie, op de bijzondere regeling (hernieuwbare energie, behalve die waarvoor concessies zijn verleend in het kader van aanbestedingsmechanismen, en warmtekrachtkoppeling) en op de gewone regeling („CMEC's” en „CAE's”);

r) met betrekking tot andere netwerkindustrieën, en met name vervoer, telecommunicatie en postdiensten, neemt Portugal aanvullende maatregelen ter bevordering van de concurrentie en de flexibiliteit;

s) Portugal neemt een aantal maatregelen ter verbetering van de efficiëntie van de regelingen voor de verlening van vergunningen voor ruimtelijke ordening, industriële en commerciële vergunningen en toerismevergunningen. De Portugese regering gaat tevens over tot een analyse en versnelde verwerking van aanvragen van vergunningen voor geplande investeringsprojecten waarvoor een antwoord of een besluit al meer dan 12 maanden uitblijft;

t) Portugal stelt een actieplan op met maatregelen om het bedrijfsleven, en met name het midden- en kleinbedrijf, betere toegang tot financiering en exportmarkten te bieden.

▼M9

7.  In lijn met de bepalingen van het memorandum van overeenstemming neemt Portugal in de loop van 2013 de volgende maatregelen:

a) in 2013 mag het overheidstekort niet hoger zijn dan 5,5 % van het bbp. Voor de berekening van dit tekort wordt geen rekening gehouden met de mogelijke budgettaire kosten van maatregelen ter ondersteuning van het bankwezen in de context van de strategie van de Portugese overheid met betrekking tot de financiële sector. Er wordt gedurende de rest van het jaar strikt de hand gehouden aan de consolidatiemaatregelen die in de begroting voor 2013 en in de aanvullende begroting zijn opgenomen. Voorts treft de regering aanvullende corrigerende maatregelen ingeval er zich verdere ontsporingen bij de uitvoering van de begroting voordoen;

b) Portugal gaat door met de uitvoering van zijn privatiseringsprogramma;

c) Portugal voltooit de tenuitvoerlegging van de strategie van het gebruik van gedeelde diensten in het overheidsapparaat;

d) Portugal gaat door met de reorganisatie en rationalisatie van het ziekenhuisnetwerk via een specialisatie, concentratie en afslanking van ziekenhuisdiensten, en via een gezamenlijk beheer en gezamenlijke exploitatie van ziekenhuizen en Portugal ziet erop toe dat het meerjarige actieplan voor de reorganisatie van de ziekenhuizen wordt uitgevoerd;

e) na de goedkeuring van de wijzigingen in de nieuwe stedelijke huurwet nr. 6/2006 en het decreet waarmee de administratieve procedure voor renovaties wordt vereenvoudigd, verricht Portugal een diepgaande evaluatie van de werking van de woningmarkt;

f) Portugal zet een landelijk kadaster op op basis waarvan de baten en lasten van de uitvoering van de stadsplanning in gelijkere mate kunnen worden verdeeld;

g) Portugal formuleert en implementeert, met inachtneming van de uitspraak van het grondwettelijk hof van 26 september 2013, alternatieve opties voor de hervorming van de arbeidsmarkt die eenzelfde effect sorteren als de maatregelen die het grondwettelijk hof in die uitspraak ongrondwettelijk heeft verklaard;

h) Portugal bevordert loonontwikkelingen die stroken met de doelstelling om de werkgelegenheidsschepping te stimuleren en het concurrentievermogen van het bedrijfsleven te verbeteren teneinde macro-economische onevenwichtigheden te corrigeren. Tijdens de programmaperiode gaan de minimumlonen pas omhoog als dat in het licht van economische en arbeidsmarktontwikkelingen gerechtvaardigd is;

i) Portugal blijft de efficiëntie van het actieve arbeidsmarktbeleid verhogen in het licht van de resultaten van het evaluatieverslag en het actieplan ter verbetering van de werking van de overheidsdienst voor arbeidsvoorziening;

j) Portugal gaat door met de tenuitvoerlegging van de in zijn actieplannen vastgestelde maatregelen om de kwaliteit van het secundair onderwijs en het beroepsonderwijs en de beroepsopleiding te verbeteren — waarbij de regering met name plannen presenteert om het financieringskader van scholen doeltreffender te maken — en de referentieberoepsscholen worden opgericht;

k) Portugal neemt de nog in behandeling zijnde sectorale wijzigingen aan die nodig zijn voor een volledige omzetting van de Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad ( 2 );

l) de regering legt de gewijzigde statuten van de beroepsorganisaties aan het Portugese parlement voor;

m) Portugal hecht zijn goedkeuring aan de overeenkomstige wijzigingen in de statuten van de nationale regelgevende instanties;

n) Portugal publiceert kwartaalverslagen over invorderingspercentages, de duur en kosten van bedrijfsinsolventiezaken, de duur en kosten van belastingzaken en het afwikkelingspercentage van handhavingszaken;

o) Portugal verbetert het ondernemingsklimaat door de nog lopende hervormingen te voltooien om de administratieve lasten terug te dringen (volledige operationele één-loketten bepaald in Richtlijn 2006/123/EG en projecten tot afschaffing van vergunningen), en door de bestaande vergunningsprocedures, voorschriften en andere administratieve lasten in de economie die de ontwikkeling van economische activiteiten sterk belemmeren, verder te vereenvoudigen;

p) Portugal voltooit de hervorming van het bestuursstelsel voor de havens, waarbij onder meer tot een grondige herziening van de havenexploitatieconcessies wordt overgegaan;

q) Portugal legt de maatregelen ten uitvoer die erop gericht zijn de werking van de post- en telecommunicatiesectoren te verbeteren;

r) Portugal legt de maatregelen om de werking van het vervoerssysteem te verbeteren, ten uitvoer;

s) Portugal voert de maatregelen uit die een einde maken aan de energietariefschuld;

t) Portugal zorgt ervoor dat het nieuwe juridische en institutionele PPP-kader wordt toegepast en dat over de PPP-wegcontracten verder wordt onderhandeld conform het door de regering gepresenteerde strategische plan en de herziening van het regelgevingskader om, inzonderheid in 2013, substantiële budgettaire opbrengsten te verkrijgen;

u) Portugal blijft focussen op maatregelen om belastingfraude en belastingontwijking te bestrijden en om tot een betere naleving van de wetgeving door de belastingplichtigen te komen.

▼M11

8.  In lijn met de bepalingen van het memorandum van overeenstemming neemt Portugal in de loop van 2014 de volgende maatregelen:

a) het overheidstekort over 2014 mag niet meer bedragen dan 4 % van het bbp en de opbouw van nieuwe betalingsachterstanden wordt een halt toegeroepen. Voor de berekening van het beoogde tekort wordt geen rekening gehouden met de mogelijke budgettaire kosten van maatregelen ter ondersteuning van het bankwezen in de context van de strategie van de Portugese overheid met betrekking tot de financiële sector. Om dit doel te bereiken, presenteert Portugal consolidatiemaatregelen ter grootte van 2,3 % van het bbp, zoals vastgelegd in de begrotingswet 2014 en in de flankerende wetgeving ter zake;

b) om mogelijke uitgavenoverschrijdingen in de hand te houden, volgt de regering de inachtneming van de voor de ministeries geldende uitgavenplafonds nauwlettend en brengt zij daarover maandelijks verslag uit aan de Raad van ministers;

c) Portugal gaat snel over tot de vaststelling en invoering van de voorgenomen wijzigingen in de voorwaarden om voor een nabestaandenpensioen in aanmerking te komen, en stelt uiterlijk einde maart de kaderwet met de voorwaarden voor de verkoop van online-gokvergunningen op. Bovendien zet Portugal beslissende stappen op weg naar de verkoop van een aantal havenconcessies;

d) de ingrijpende hervorming van de vennootschapsbelasting wordt met het oog op de inachtneming van de budgettaire consolidatiestreefcijfers binnen het bestaande begrotingskader doorgevoerd;

e) de stand-stillregel voor belastinguitgaven op centraal, regionaal en lokaal niveau wordt gehandhaafd. De inspanningen om belastingontwijking en -fraude bij de diverse soorten belastingen te bestrijden, worden verder opgevoerd en in dit verband wordt onder meer het e-factureringssysteem gemonitord. Uiterlijk tegen het tijdstip van de twaalfde toetsing wordt een studie over de schaduweconomie op de huizenmarkt verricht om na te gaan hoe de ontwijking van de huurbelasting kan worden teruggedrongen;

f) Portugal neemt, mochten er zich ongunstige juridische of andere ontwikkelingen voordoen die hun weerslag hebben op de uitvoering van de begroting, hoogwaardige compenserende maatregelen om het beoogde tekort alsnog te halen;

g) de regering vult de maatregelen die nodig zijn om het streefcijfer voor het begrotingstekort van niet meer dan 2,5 % van het bbp in 2015 te halen, concreet in. De uitgewerkte plannen worden opgenomen in het uiterlijk eind april 2014 te publiceren begrotingsstrategisch document, waarin ook de voor de vakministeries geldende uitgavenplafonds zijn vermeld. Met het oog op de Unievoorschriften voor het begrotingskader bevat dat document ook nadere informatie over de begrotingsplannen voor de middellange termijn;

h) de consolidatiestrategie voor 2015 berust onder meer op de volgende maatregelen:

i) de regering werkt in 2014 een enkelvoudige, in 2015 in te voeren salarisschaal uit die op de rationalisering van en samenhang in het beloningsbeleid voor alle loopbanen in de publieke sector is gericht;

ii) het budgettaire effect van de enkelvoudige salarisaanvullingsschaal die naar verwachting in 2014 wordt ingevoerd, is in 2015 volledig merkbaar;

iii) er worden nieuwe omvattende maatregelen als onderdeel van de aan de gang zijnde pensioenhervorming doorgevoerd waarmee het pensioenstelsel op lange termijn beter houdbaar wordt. Het onlangs ingestelde comité voor de pensioenhervorming werkt de hervorming nader uit. De hervorming omvat kortetermijnmaatregelen waarbij pensioenrechten nog verder aan demografische en economische criteria worden gekoppeld met inachtneming van progressiviteitsbeginselen, zulks conform het door het grondwettelijk hof gewezen arrest inzake de afstemming van het ambtenarenpensioenstelsel (CGA) op het algemene pensioenstelsel. De concrete opzet van deze hervorming wordt bij de twaalfde toetsing gepresenteerd in de vorm van een in de eerste helft van het jaar bij het parlement in te dienen ontwerpwet. Er worden verdere stappen gespecificeerd die de houdbaarheid van de pensioenstelsels op lange termijn waarborgen. Voorts zorgt de regering ervoor dat de onlangs doorgevoerde verhoging van de pensioenleeftijd gedurende 2014 op de CGA-ambtenaren van toepassing is; en

iv) andere maatregelen om uit te komen op 2,5 % van het bbp, worden vóór medio april ingevuld;

i) de budgettaire middellangetermijnstrategie berust op verdere hervormingen, die onder meer in het voorstel voor de hervorming van de overheid zijn geschetst. Deze hervormingen zijn gericht op een verbetering van de efficiëntie van de publieke sector en van de kwaliteit van haar dienstverlening. Rekening houdend met de eerste ronde van overleg met de sociale partners, worden de vorderingen bij de uitvoering van deze agenda worden besproken tijdens de twaalfde toetsing;

j) Portugal publiceert in het kader van de begroting 2014 een verslag over de belastinguitgaven, dat de centrale, de regionale en de lokale overheid bestrijkt;

k) ter verbetering van het boekhoud- en rapportagekader in de publieke sector zet Portugal uiterlijk in juni 2014 binnen het ministerie van Financiën een boekhoudfunctie op. Als onderdeel van haar taken zorgt zij voor een adequate boekhouding voor de ontvangsten, uitgaven, activa en passiva die verband houden met de bankrekeningen van de overheid, de overheidsschuld en PPP's;

l) de wet op de beheersing van de verplichtingen wordt in alle publieke entiteiten onverkort gehandhaafd om het ontstaan van nieuwe betalingsachterstanden te voorkomen;

m) Portugal neemt aanvullende maatregelen om zijn systeem voor het financieel beheer van de overheidsfinanciën verder te versterken. Portugal herziet de budgettaire kaderwet zodanig dat de desbetreffende Uniewetgeving uiterlijk eind maart volledig is omgezet. Voorts gaat Portugal over tot een bredere herziening van de budgettaire kaderwet die erop is gericht de budgettaire versnippering middels een beperking van het aantal begrotingsentiteiten en middels een herziening van de indeling van de eigen ontvangsten tegen te gaan, de structuur voor de begrotingskredieten te stroomlijnen, de verantwoordingsplicht te versterken, en de overheidsfinanciën verder te verankeren in een middellangetermijnkader. De voornaamste aspecten en de opzet van de nieuwe wet moeten uiterlijk eind april 2014 zijn uitgewerkt. Portugal zorgt ervoor dat de maatregelen om het nieuwe begrotingskader op het niveau van de centrale overheid te implementeren, ook op regionaal en lokaal niveau worden toegepast;

n) Portugal legt het nieuwe juridische en institutionele PPP-kader onverkort ten uitvoer. De heronderhandelingen over de PPP's in de diverse sectoren gaan voort om de budgettaire gevolgen van deze partnerschappen in te dammen. De jaarlijkse rapportage over de PPP's bevat een brede beoordeling van de aan de PPP's en de concessies verbonden begrotingsrisico's en vindt tijdig, dat wil zeggen vóór de beoordeling van de budgettaire risico's, plaats. Nu de nieuwe kaderwet voor staatsbedrijven in werking is getreden en de aandeelhoudersrol van het Ministerie van Financiën is versterkt, wordt de technische eenheid voor de monitoring van staatsbedrijven van meer personeel voorzien. De regering zet haar uitgebreide herstructureringsprogramma voor de staatsbedrijven voort om het operationele evenwicht vast te houden en dit saldo duurzaam te verbeteren. De regering gaat door met de privatiseringen die al in de pijplijn zijn;

o) Portugal gaat door met de uitvoering van de hervormingsagenda voor een modern en efficiënter ontvangstenbeheer dat aansluit bij de internationale best practices op dit gebied. Portugal presenteert uiterlijk in maart 2014 de lijst met plaatselijke belastingkantoren — de helft van alle belastingkantoren — die uiterlijk in mei 2014 worden gesloten. Bij de twaalfde toetsing is het aantal personeelsleden in de belastingdienst dat met audits is belast, met ten minste 30 % gestegen. Binnen de belastingdienst wordt een nieuwe afdeling opgezet waarin de diverse aan de belastingbetaler te verlenen diensten worden gecentraliseerd. De eenheid risicobeheer is in het eerste kwartaal van 2014 volledig operationeel en richt zich in eerste instantie in concrete projecten op een betere naleving van de regels door zelfstandigen en vermogende particulieren. De situatie op het gebied van de naleving van de belastingregelgeving wordt permanent gemonitord. Het rechtskader voor de strijd tegen witwassen van geld wordt verstevigd om het witwassen van geld en aanverwante delicten, zoals fiscale delicten, effectiever aan te pakken;

p) Portugal dient een verslag in over:

i) overlappingen van diensten en bevoegdheden en andere oorzaken van inefficiënties tussen het centrale en het decentrale overheidsniveau, en

ii) de reorganisatie van het netwerk van gedecentraliseerde diensten van de ministeries waarbij in de eerste plaats het netwerk van de Lojas do Cidadão (één-loketten voor overheidsdiensten en nutsvoorzieningen) wordt gestroomlijnd en daarnaast andere strategieën worden ontwikkeld op basis van een efficiëntere indeling van geografische gebieden en een intensiever gebruik van gedeelde diensten en digitale overheidsdiensten;

q) Portugal zet de tenuitvoerlegging van de strategie van gedeelde diensten in het overheidsapparaat, met name op het gebied van het management van de personele middelen en op het gebied van informatie- en communicatietechnologie, voort;

r) Portugal zet de hervormingen in het beheer van de personele middelen in het overheidsapparaat voort. Op basis van onderzoek naar en een verslag over salarisaanvullingen wordt bij de twaalfde toetsing ontwerpwetgeving voor een enkele, uiterlijk in juni 2014 in te voeren salarisaanvullingsschaal ingediend. De nieuwe algemene arbeidswet voor de overheid, waarin de bestaande arbeidsregels voor de publieke sector zijn samengevoegd en vereenvoudigd en die is geënt op de structuur van de arbeidswetgeving voor de particuliere sector, wordt uiterlijk in maart 2014 in het Parlement goedgekeurd;

s) Portugal waarborgt de efficiëntie en effectiviteit in de gezondheidszorg door voort te gaan met het rationeel gebruik van diensten en met de beheersing van de uitgaven, waaronder de overheidsuitgaven aan geneesmiddelen en ziekenhuiszorg, en door betalingsachterstanden weg te werken;

t) Portugal gaat door met de lopende reorganisatie en rationalisatie van het ziekenhuisnetwerk via een specialisatie, concentratie en herverdeling van ziekenhuisdiensten, en zorgt ervoor dat het meerjarige actieplan voor de reorganisatie van de ziekenhuizen wordt uitgevoerd;

u) Portugal voert hervormingen door om de vergaande segmentatie op de arbeidsmarkt aan te pakken;

v) Portugal bevordert loonontwikkelingen die stroken met de doelstelling om de werkgelegenheidsschepping te stimuleren en het concurrentievermogen van het bedrijfsleven te verbeteren teneinde macro-economische onevenwichtigheden te corrigeren. In de programmaperiode gaan de minimumlonen alleen omhoog als dat in het licht van economische en arbeidsmarktontwikkelingen gerechtvaardigd is;

w) Portugal blijft de effectiviteit van zijn actieve arbeidsmarktbeleid waarborgen in het licht van de resultaten van het beoordelingsverslag en het actieplan ter verbetering van de werking van de overheidsdienst voor arbeidsvoorziening;

x) Portugal gaat door met de uitvoering van de maatregelen die zijn vervat in zijn actieplannen om de kwaliteit van het secundair onderwijs, het beroepsonderwijs en de beroepsopleiding te verbeteren en het bedrijfsleven sterker te betrekken bij het stelsel voor beroepsonderwijs en -opleiding;

y) Portugal voert een plan uit om een onafhankelijk logistiek bedrijf voor gas en elektriciteit in het leven te roepen;

z) Portugal voert adequate maatregelen uit om de energietariefschuld te elimineren en de houdbaarheid van het nationale elektriciteitssysteem te waarborgen;

aa) Portugal stelt maatregelen vast om de werking van het vervoerswezen te verbeteren. Het strategisch vervoersplan 2011-2015 wordt onverkort ten uitvoer gelegd, met inbegrip van langetermijnacties die de efficiëntie en de duurzaamheid waarborgen;

bb) Portugal gaat door met de implementatie van de omzetting van de EU-spoorwegpakketten;

cc) Portugal gaat door met de verbetering van het bestuurssysteem voor de havens en de economische regulering en exploitatie ervan;

dd) Portugal gaat door met het wegnemen van toetredingsdrempels, het versoepelen van de bestaande vergunningseisen en het terugdringen van administratieve lasten in de dienstensector;

ee) Portugal keurt de nog in behandeling zijnde bouwwetten en de andere sectorale wijzigingen goed die nodig zijn voor een volledige omzetting van Richtlijn 2006/123/EG, en dient deze, indien nodig, in bij het parlement;

ff) de regering dient de gewijzigde statuten van de beroepsorganisaties in bij het parlement;

gg) Portugal verbetert het ondernemingsklimaat door de nog lopende hervormingen om de administratieve lasten terug te dringen, en met name het één-loket conform Richtlijn 2006/123/EG en Richtlijn 2005/36/EG van het Europees Parlement en de Raad ( 3 ) volledig operationeel te maken, te voltooien en door de bestaande vergunningsprocedures, voorschriften en andere administratieve lasten in de economie die de ontwikkeling van economische activiteiten sterk belemmeren, verder te vereenvoudigen;

hh) na de goedkeuring van de wijzigingen in de nieuwe stedelijke huurwet nr. 6/2006 en het decreet waarmee de administratieve procedure voor renovaties wordt vereenvoudigd, verricht Portugal een diepgaande evaluatie van de werking van de woningmarkt;

ii) de regering keurt de overeenkomstige wijzigingen in de statuten van de nationale toezichthoudende instanties goed en zorgt voor een effectieve werking van het financieringsmodel voor de mededingingsautoriteit;

jj) Portugal beoordeelt het effect van het facultatieve btw-boekhoudsysteem op kasbasis;

kk) Portugal gaat door met de uitvoering van het uitgebreide programma voor de aanpak van buitensporige vergunningsprocedures, voorschriften en andere administratieve lasten in de economie.

9.  Teneinde het vertrouwen in de financiële sector te herstellen, streeft Portugal ernaar een toereikend niveau van kapitaal in zijn banksector te behouden en een ordelijk schuldafbouwproces te waarborgen met naleving van de in het memorandum van overeenstemming vastgestelde termijnen. In dit verband legt Portugal de met de Commissie, de ECB en het IMF overeengekomen strategie voor de Portugese banksector ten uitvoer zodat de financiële stabiliteit wordt bewaard. Portugal neemt in het bijzonder de volgende maatregelen:

a) het zorgt ervoor dat de kapitaalbuffers van de banken op een adequaat niveau blijven en in overeenstemming zijn met de nieuwe voorschriften inzake kapitaalvereisten, zoals neergelegd in Richtlijn 2013/36/EU van het Europees Parlement en de Raad ( 4 ) Kapitaalvereisten IV;

b) het adviseert de banken om hun zekerhedenbuffers op houdbare basis te versterken;

c) het blijft het bankstelsel, indien nodig, verdere steun verlenen en het blijft banken stimuleren om op zoek te gaan naar particuliere oplossingen, terwijl de middelen uit de faciliteit voor solvabiliteitssteun aan banken overeenkomstig de staatssteunregelgeving van de Unie beschikbaar blijven voor de verlening — onder strikte voorwaarden — van verdere steun aan levensvatbare banken;

d) het zorgt voor een evenwichtige en ordelijke schuldafbouw in de banksector, hetgeen van cruciaal belang is om financieringsonevenwichtigheden structureel weg te werken en de sector op middellange termijn minder afhankelijk te maken van Eurosysteemfinanciering. De bancaire financierings- en kapitaalplannen worden elk kwartaal getoetst;

e) het zorgt voor een verdere versterking van de toezichthoudende organisatie van de centrale bank van Portugal, optimaliseert haar toezichtsprocedures en ontwikkelt en implementeert nieuwe toezichtsmethodologieën en -instrumenten. De centrale bank van Portugal herziet de normen voor leningen waarvan de schuldendienstverplichtingen niet worden nagekomen, en stemt deze af op de criteria van de desbetreffende technische norm van de Europese Bankautoriteit en de op Unieniveau vastgestelde termijn;

f) het gaat door met de monitoring op kwartaalbasis van de potentiële kapitaalbehoefte van banken in het kader van een toekomstgerichte benadering onder stressomstandigheden, onder meer door integratie van het nieuwe top-downstresstestkader in het kwaliteitsborgingsproces, op basis waarvan de voornaamste achterliggende factoren van de resultaten kunnen worden beoordeeld;

g) het gaat door met de nauwgezette monitoring van de uitvoering van de maatregelen die zijn overeengekomen in de herstructureringsplannen van banken die kapitaalsteun van de overheid hebben ontvangen;

h) het zorgt voor een tijdige afstoting van de dochterondernemingen en de activa in alle drie special purpose vehicles die in handen zijn van de overheid, mede via de twee geselecteerde dienstverleners;

i) het analyseert de herstelplannen van de banken en verstrekt de sector richtsnoeren over herstelplannen die stroken met de desbetreffende technische normen van de Europese Bankautoriteit en met de aanstaande Unierichtlijn inzake het herstel en de afwikkeling van kredietinstellingen, en het stelt afwikkelingsplannen op op basis van de rapporten van de banken;

j) het stelt kwartaalverslagen op over de tenuitvoerlegging van de nieuwe herstructureringsinstrumenten. Het gaat door met de monitoring van de implementatie van het kader op grond waarvan financiële instellingen tot een buitengerechtelijke herstructurering van de schulden van huishoudens kunnen overgaan, en het zorgt voor een soepele toepassing van het kader voor de herstructurering van de schulden van bedrijven. Het stelt, in overleg met de centrale bank van Portugal, een strategisch plan op voor de aanpak van de schuldenlast van het bedrijfsleven en voor de stimulering van de herallocatie van kapitaal naar de productieve sectoren van de economie, terwijl de financiële stabiliteit wordt bevorderd;

k) het gaat door met de monitoring van de hoge schulden van bedrijven en huishoudens, waarover kwartaalverslagen worden opgesteld, en van de invoering van het nieuwe schuldenherstructureringskader om ervoor te zorgen dat het zo effectief mogelijk werkt;

l) het bevordert op grond van de al gedane voorstellen de diversificatie van financieringsalternatieven voor het bedrijfsleven, en het ontwikkelt en implementeert oplossingen die het bedrijfsleven financieringsalternatieven voor de traditionele bankkredieten bieden, middels een breed scala van maatregelen om hun toegang tot de kapitaalmarkten te verbeteren;

m) het zet de evaluatie van het effect van de verbeteringen in de door de overheid gegarandeerde kredietinstrumenten op de daadwerkelijke rente voort. Het houdt beleidsalternatieven achter de hand die indien dat nodig wordt geacht, worden ingezet om ervoor te zorgen dat door de overheid gegarandeerde leningen op een concurrerende en transparante wijze worden geprijsd en de voordelen ervan bij de eindgebruiker terechtkomen. Het brengt regelmatig verslag uit over de geboekte vooruitgang;

n) het zet een financiële ontwikkelingsinstelling op voor de stroomlijning en centralisatie van de implementatie van de financiële instrumenten die door de Europese structuur- en investeringsfondsen voor de programmeringsperiode 2014-2020 worden gesteund. De instelling mag geen deposito's of andere terugbetaalbare gelden van het publiek aanvaarden, mag niet rechtstreeks leningen verstrekken en mag niet in overheidsschuld beleggen of leningen aan de overheid verstrekken. Het ontwerpbusinessmodel en de ontwerpstatuten van de instelling worden zo opgesteld dat er geen extra druk op of risico's voor de overheidsfinanciën ontstaan.

▼M6

10.  Om te zorgen voor een soepele uitvoering van de programmavoorwaarden en op duurzame wijze bij te dragen tot de correctie van de onevenwichtigheden, verleent de Commissie verder advies en verdere bijstand inzake budgettaire hervormingen, hervormingen van de financiële markten en structurele hervormingen. In het kader van de aan Portugal te verlenen bijstand beoordeelt de Commissie samen met het IMF en in contact met de ECB op gezette tijden hoe doeltreffend de overeengekomen maatregelen zijn en welk economisch en sociaal effect zij sorteren, waarna zij de nodige correcties aanbeveelt om de groei en werkgelegenheidsschepping te bevorderen, de vereiste budgettaire consolidatie te verzekeren en de nadelige sociale gevolgen voor met name de meest kwetsbare delen van de Portugese samenleving tot een minimum te beperken.

▼B

Artikel 4

Portugal opent een speciale rekening bij de Bank van Portugal voor het beheer van de financiële bijstand van de Unie.

Artikel 5

Dit besluit is gericht tot de Portugese Republiek.

Artikel 6

Dit besluit wordt bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.



( 1 ) PB L 118 van 12.5.2010, blz. 1.

( 2 ) Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt (PB L 376 van 27.12.2006, blz. 36).

( 3 ) Richtlijn 2005/36/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 september 2005 betreffende de erkenning van beroepskwalificaties (PB L 255 van 30.9.2005, blz. 22).

( 4 ) Richtlijn 2013/36/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 betreffende toegang tot het bedrijf van kredietinstellingen en het prudentieel toezicht op kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, tot wijziging van Richtlijn 2002/87/EG en tot intrekking van de Richtlijnen 2006/48/EG en 2006/49/EG (PB L 176 van 27.6.2013, blz. 338).

Top