Strasburgu, 18.4.2023

COM(2023) 207 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

Inxejnu d-distakk tat-talent fiċ-ċibersigurtà biex nixprunaw il-kompetittività, it-tkabbir u r-reżiljenza tal-UE

(“L-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà”)


Inxejnu d-distakk tat-talent fiċ-ċibersigurtà biex nixprunaw il-kompetittività, it-tkabbir u r-reżiljenza tal-UE
(“L-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà”)

1.Jeħtieġ innaqqsu r-riskji b’mod urġenti billi nindirizzaw l-iskarsezzi u d-distakki tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà

Iċ-ċibersigurtà mhix biss parti mis-sigurtà taċ-ċittadini, tan-negozji u tal-Istati Membri. Hi meħtieġa wkoll biex tkun żgurata l-istabbiltà politika tal-UE, l-istabbiltà tad-demokraziji tagħha u l-prosperità tas-soċjetà u n-negozji tagħna. Ix-xenarju tat-theddid taċ-ċibersigurtà evolva ħafna fl-aħħar snin, u hemm xejra inkwetanti li qed kulma jmur jiżdiedu l-attakki ċibernetiċi mmirati fuq l-infrastruttura kritika militari u ċivili fl-UE. L-atturi tat-theddid qed itejbu l-kapaċitajiet tagħhom u qed ifeġġu theddidiet ġodda, ibridi u emerġenti, fosthom l-użu tal-bots u tekniki bbażati fuq l-intelliġenza artifiċjali 1 . B’mod notevoli, l-atturi tat-theddid tar-ransomware normalment jikkawżaw ħsara finanzjarja u reputazzjonali konsiderevoli lill-entitajiet 2 .

Għadd kbir ta’ inċidenti taċ-ċibersigurtà li kienu mmirati wkoll fuq l-amministrazzjoni pubblika u gvernijiet tal-Istati Membri, u fuq l-istituzzjonijiet, il-korpi u l-aġenziji Ewropej (EUIBAs) 3 . Anki s-setturi tal-finanzi 4 u tas-saħħa 5 , it-tnejn sisien tas-soċjetà u l-ekonomija, kienu fil-mira b’mod konsistenti 6 . It-tensjonijiet ġeopolitiċi relatati mal-gwerra tal-aggressjoni Russa fl-Ukrajna żiedu t-theddida taċ-ċibersigurtà 7 u għandhom il-potenzjal li jiddestabbilizzaw lis-soċjetà tagħna. Is-sigurtà tal-UE ma tistax tkun garantita mingħajr l-aktar assi prezzjuż tal-UE: niesha. L-UE teħtieġ b’mod urġenti professjonisti bil-ħiliet u bil-kompetenzi biex jipprevjenu, jidentifikaw, jiskoraġġixxu u jiddefendu lill-UE, inkluż lill-aktar infrastrutturi kritiċi tagħha, mill-attakki ċibernetiċi u jiżguraw ir-reżiljenza tagħha.

Id-distakk tat-talent fiċ-ċibersigurtà jkompli jxekkel il-kompetittività u t-tkabbir tal-Ewropa, li jiddependu ħafna fuq l-iżvilupp u l-użu ta’ teknoloġiji diġitali strateġiċi (eż. l-intelliġenza artifiċjali, il-5G u l-cloud). Neħtieġu professjonisti b’ħiliet ta’ livell għoli fiċ-ċibersigurtà biex l-UE tibqa’ tipprovdi teknoloġiji avvanzati ewlenin fl-ambjent dinji.

Biex tipprepara ruħha u tilqa’ għal dan ix-xenarju tat-theddid li tant qed jevolvi u biex trawwem il-kompetittività tal-UE, il-politika taċ-ċibersigurtà tal-UE għamlet progress ġmielu fl-aħħar snin li wassal biex ġew adottati għadd ta’ inizjattivi fosthom l-Istrateġija taċ-Ċibersigurtà tal-UE għad-Deċennju Diġitali 8 , id-Direttiva riveduta dwar is-Sigurtà tan-Networks u tas-Sistemi tal-Informazzjoni (id-Direttiva NIS2) 9 , il-leġiżlazzjoni settorjali tal-UE dwar iċ-ċibersigurtà 10 , il-politika tal-UE dwar id-difiża ċibernetika 11 , l-Att dwar ir-Reżiljenza Ċibernetika 12 u l-Att dwar is-Solidarjetà Ċibernetika, propost mill-Kummissjoni flimkien ma’ din il-Komunikazzjoni. Madankollu, mingħajr il-persuni bil-ħiliet meħtieġa biex jimplimentawhom, dawn il-biċċiet ta’ leġiżlazzjoni mhux se jilħqu l-objettivi tagħhom. Filwaqt li l-għarfien bażiku tal-popolazzjoni ġenerali fiċ-ċibersigurtà hu indirizzat bħala parti minn inizjattivi li jappoġġaw l-iżvilupp tal-ħiliet ġenerali meħtieġa għall-parteċipazzjoni fis-soċjetà 13 , forza tax-xogħol kompetenti hi essenzjali fis-settur pubbliku u privat, fil-livell nazzjonali u tal-UE, inkluż fl-organizzazzjonijiet tal-istandardizzazzjoni, biex jiġu ssodisfati dawk ir-rekwiżiti legali u tal-politika taċ-ċibersigurtà.

Għalhekk, is-sigurtà u l-kompetittività tal-UE jiddependu fuq li jkollna forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà professjonali u bil-ħiliet meħtieġa. Iżda l-UE qed tiffaċċja nuqqas sostanzjali ħafna ta’ professjonisti taċ-ċibersigurtà bil-ħiliet, u dan ipoġġi lill-UE, lill-Istati Membri tagħha, lin-negozji u liċ-ċittadini tagħha f’riskju ta’ inċidenti taċ-ċibersigurtà. Fl-2022, l-iskarsezza tal-professjonisti taċ-ċibersigurtà fl-Unjoni Ewropea kienet varja bejn 260 000 14 u 500 000 15 , filwaqt li ġie stmat li l-forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà tal-UE teħtieġ 883 000 professjonist 16 , jiġifieri jidher li l-kompetenzi disponibbli mhumiex allinjati sew mal-kompetenzi meħtieġa mis-suq tax-xogħol. Barra minn hekk, il-forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà tbati mill-idea żbaljata assoċjata mal-immaġni teknika tagħha, u għadu mhux jirnexxilha tattira lin-nisa, li għadhom biss 20% tal-gradwati fiċ-ċibersigurtà 17 u 19% tal-ispeċjalisti fit-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni (ICT) 18 . Biex jtindirizza dan, il-Programm ta’ Politika tal-2030 dwar id-Deċennju Diġitali 19 stabbilixxa l-mira li l-għadd ta’ professjonisti fl-ICT jiżdied b’20 miljun sal-2030, u li tinkiseb ukoll konverġenza bejn il-ġeneri. Barra minn hekk, biex tiġi implimentata l-politika emerġenti tal-UE neħtieġu forza tax-xogħol bil-ħiliet adegwati u suffiċjenti. Pereżempju, aktar minn 42% tal-diriġenti anzjani tal-IT fl-industrija tas-servizzi finanzjarji enfasizzaw in-nuqqas ta’ ħiliet u għarfien fiċ-ċibersigurtà bħala sfida ewlenija li qed jiffaċċja n-negozju tagħhom fir-rigward tad-difiża taċ-ċibersigurtà u l-ġestjoni tal-inċidenti 20 , fi żmien meta se jkollhom bżonn jimplimentaw leġiżlazzjoni settorjali dwar iċ-ċibersigurtà bħall-Att dwar ir-Reżiljenza Operazzjonali Diġitali (DORA).

Il-fatt li l-impjegaturi qed joqgħod lura milli jinvestu fil-kapital uman, u minflok qed ifittxu forza tax-xogħol diġà mħarrġa u esperjenzata, qed ikompli jikkaġuna restrizzjoni tas-suq tax-xogħol 21 . Dan in-nuqqas jaffettwa t-tipi kollha ta’ kumpaniji, fosthom lill-intrapriżi żgħar u medji (SMEs) li jirrappreżentaw 99% tan-negozji kollha fl-UE 22 . L-isfida hi kbira wkoll għall-amministrazzjonijiet pubbliċi li ħafna minnhom huma milqutin u fost l-aktar affettwati mill-inċidenti taċ-ċibersigurtà 23 .

Għalhekk, it-tnaqqis tad-distakk tat-talenti professjonali fiċ-ċibersigurtà tal-UE hu kwistjoni urġenti għax jolqot direttament is-sigurtà u l-kompetittività tal-UE.

2.In-nuqqas ta’ sinerġiji u azzjoni koordinata biex jonqos id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà

Qed joktru l-inizjattivi fil-livell Ewropew u nazzjonali li qed iwettqu l-entitajiet pubbliċi u privati biex jindirizzaw l-iskarsezzi tas-suq tax-xogħol taċ-ċibersigurtà. Madankollu, dawn huma sparpaljati u sal-lum ma rnexxilhomx jilħqu massa kritika biex jagħmlu differenza reali.

Qabelxejn, bħalissa ftit li xejn hemm għarfien komuni dwar il-kompożizzjoni tal-forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà tal-UE u l-ħiliet assoċjati, u li l-impjiegi taċ-ċibersigurtà bi profili simili għandhom jitolbu l-istess sett ta’ ħiliet. Il-fatt li l-atturi rilevanti mhumiex iħaddmu qafas ta’ referenza Ewropew komuni għall-professjonisti taċ-ċibersigurtà qed iwassal biex l-impjegaturi, l-edukaturi u dawk li jfasslu l-politika mhux ikollhom għodda għall-komunikazzjoni ta’ bejniethom u mhux qed ikunu kapaċi jkejlu u jivvalutaw id-distakki fis-suq tax-xogħol taċ-ċibersigurtà. Dan ikompli jxekkel ukoll it-tfassil tal-kurrikuli tal-edukazzjoni u t-taħriġ u l-ħolqien tal-mogħdijiet tal-karriera li jwieġbu għall-ħtiġijiet tal-politika u tas-suq għal dawk li jkunu jixtiequ jagħżlu din il-professjoni. It-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid tal-forza tax-xogħol jiddependu ħafna fuq it-taħriġ u ċ-ċertifikati fiċ-ċibersigurtà, normalment offruti minn fornituri privati. Iżda l-forza tax-xogħol qed issibha bi tqila biex tikseb ħarsa ġenerali tal-kwalità tat-taħriġ taċ-ċibersigurtà offrut u taċ-ċertifikati assoċjati maħruġa.

Filwaqt li l-edukazzjoni u t-taħriġ u t-tfassil tal-mogħdijiet tal-karriera huma meħtieġa biex tittejjeb in-naħa tal-provvista tas-suq tax-xogħol, ir-rwol tan-naħa tad-domanda li tħarreġ il-forza tax-xogħol tagħha u tadatta għall-evoluzzjoni tagħha sal-lum għadu sottovalutat. L-industrija u l-impjegaturi pubbliċi ma għandhomx fora u postijiet komuni biex jiġbru l-ideat dwar kif l-aħjar tista’ titħarreġ il-forza tax-xogħol u kif l-aħjar jistgħu jivvalutaw il-ħiliet, speċjalment waqt ir-reklutaġġ. L-aktar ħiliet tekniċi mfittxija jaf ikunu relatati maċ-ċibersigurtà 24 , bħall-iżvilupp tas-software jew il-cloud computing 25 , iżda l-ħiliet trasversali għadhom mhux mhumiex jingħataw l-importanza mistħoqqha. Il-ħsieb u l-analiżi kritiċi, is-soluzzjoni tal-problemi u l-awtoġestjoni huma fost l-aktar ħiliet imfittxija mill-impjegaturi 26 u lejn l-2025 kulma jmur qed isiru iżjed prominenti 27 .

Diġà hemm bosta inizjattivi ta’ investiment pubbliku u privat fil-ħiliet taċ-ċibersigurtà, b’ċerti proġetti ta’ finanzjament madwar l-UE bi strumenti differenti 28 . Iżda l-iskarsezza kontinwa tal-ħiliet fl-UE toħloq bosta mistoqsijiet b’rabta mal-viżibbiltà u l-impatt tagħhom u tissuġġerixxi li dawn jaf ma jkunux jaqblu sistematikament mal-ħtiġijiet tas-suq u jeħtieġ jiġu mmappjati b’mod urġenti fil-livell tal-UE. Minbarra dan, id-diversi sorsi ta’ finanzjament qed joħolqu duplikazzjoni u jitilfu l-opportunità li joktru u jħallu impatt reali. Barra minn hekk, dawk li jeħtieġu l-investiment mhux dejjem ikunu jistgħu jagħrfu l-aktar sorsi adattati għall-ħtiġijiet tagħhom.

Il-partijiet ikkonċernati ilhom żmien jipprovaw jegħlbu l-kwistjoni kumplessa u multidimensjonali tal-iskarsezzi tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà. L-Aġenzija tal-UE għaċ-Ċibersigurtà (ENISA) qed tiżviluppa strumenti relatati mal-profili tar-rwoli jew mal-edukazzjoni ogħla 29 , iċ-Ċentru Ewropew ta’ Kompetenza fil-Qasam taċ-Ċibersigurtà (ECCC) 30 qed jindirizza l-ħiliet taċ-ċibersigurtà fi grupp ta’ ħidma apposta, il-Kulleġġ Ewropew tas-Sigurtà u tad-Difiża (KESD) qed jaħdem fuq il-ħiliet taċ-ċibersigurtà tal-forza tax-xogħol ċivili u militari fil-kuntest tal-Politika tas-Sigurtà u tad-Difiża Komuni 31 , l-organizzazzjonijiet privati qed jipprovaw jindirizzaw il-kwistjoni 32 , u l-industrija taċ-ċertifikazzjoni taċ-ċibersigurtà qed tiżviluppa pjan direzzjonali u taħriġ maħsuba biex jonqos id-distakk tal-ħiliet 33 . Anki l-Istati Membri qed jipprovaw jindirizzaw din il-kwistjoni b’diversi inizjattivi varji, li jinkludu regolamentazzjoni 34 biex jinfetħu akkademji tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà 35 jew kampusijiet ċibernetiċi 36 , Ċentri ta’ Eċċellenza fiċ-Ċiberkriminalità 37 , jew bi sħubijiet pubbliċi privati 38 . Iżda spiss il-ħidma ta’ dawn il-partijiet ikkonċernati kollha ssir mingħajr il-koordinazzjoni u s-sinerġiji meħtieġa u għalhekk ma tilħaqx il-potenzjal kollu tagħha li tagħmel differenza sostanzjali fis-suq tax-xogħol, bħalma turi l-iskarsezza dejjem akbar ta’ forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà fl-UE. Għalhekk neħtieġu wkoll aktar sinerġiji fost il-komunitajiet ċibernetiċi għax ħafna drabi l-ħiliet meħtieġa biex insostnu ċ-ċibersigurtà, niġġieldu ċ-ċiberkriminalità jew nibnu risponsi tad-difiża ċibernetika jkollhom karatteristiċi simili.

Finalment, kif inhi s-sitwazzjoni llum, l-UE għandha mezzi limitati biex tivvaluta l-istat u l-evoluzzjoni tas-suq tax-xogħol taċ-ċibersigurtà u l-ħiliet tal-forza tax-xogħol tagħha. L-Istati Membri u l-EUIBAs jistrieħu fuq id-data miġbura mill-entitajiet privati jew inkella fuq sett usa’ ta’ data miġbura mill-UE, l-aktar mill-Eurostat 39 u miċ-Ċentru Ewropew għall-Iżvilupp tat-Taħriġ Vokazzjonali (CEDEFOP) 40 dwar il-professjonisti fl-ICT. Fi kliem ieħor, il-perspettiva tal-UE dwar il-ħtiġijiet tagħha hija parzjali u frammentata, u ma tippermettilhiex tikkonsolida perspettiva aggregata tal-istat tas-suq tax-xogħol taċ-ċibersigurtà.

3.Rispons ikkoordinat madwar l-UE kollha: l-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà

3.1. L-objettiv

Biex jirnexxilha tegħleb l-isfida tal-ħiliet taċ-ċibersigurtà u xxejjen id-distakk fis-suq tax-xogħol, il-Kummissjoni qed tipproponi Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà, kif ħabbret il-President tal-Kummissjoni Ewropea fl-Ittra ta’ Intenzjoni tagħha tal-Istat tal-Unjoni tal-2022 41 , , 42 , u fil-kuntest tas-Sena Ewropea tal-Ħiliet.

L-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà (fil-qosor, “l-Akkademja”) għandha l-għan li toħloq punt uniku tad-dħul u sinerġiji fl-offerti tal-edukazzjoni u tat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà u fl-opportunitajiet tal-finanzjament u ta’ azzjonijiet speċifiċi ta’ appoġġ għall-iżvilupp tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà. Se żżid l-inizjattivi tal-partijiet ikkonċernati biex tinkiseb massa kritika li tagħmel differenza fis-suq tax-xogħol, inkluż fid-difiża. Biex jitħalla impatt akbar, dawk l-attivitajiet jiġbdu ħabel wieħed bis-saħħa tal-għanijiet komuni u tal-indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni.

Il-fokus tal-Akkademja se jkun it-taħriġ tal-professjonisti taċ-ċibersigurtà. L-attività tal-Akkademja se tgħin għall-politiki tal-UE dwar iċ-ċibersigurtà, u anki għall-edukazzjoni u t-tagħlim tul il-ħajja. Se tikkumplimenta liż-żewġ Rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill relatati mal-edukazzjoni u l-ħiliet diġitali proposti mill-Kummissjoni flimkien ma’ din il-Komunikazzjoni 43 .

L-Akkademja se tissejjes fuq erba’ pilastri, jiġifieri li: (1) trawwem ġenerazzjoni tal-għarfien bl-edukazzjoni u t-taħriġ billi ssir ħidma fuq qafas komuni għall-profili tar-rwoli taċ-ċibersigurtà u l-ħiliet assoċjati, u ttejjeb l-offerta Ewropea tal-edukazzjoni u t-taħriġ biex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet, jinbnew mogħdijiet tal-karriera u tingħata viżibbiltà u ċarezza lit-taħriġ u liċ-ċertifikazzjonijiet taċ-ċibersigurtà, u b’hekk tissaħħaħ in-naħa tal-provvista tas-suq tax-xogħol; (2) tiżgura direzzjonar u viżibbiltà aħjar tal-opportunitajiet tal-finanzjament disponibbli għall-attivitajiet relatati mal-ħiliet biex timmassimizza l-impatt tagħhom; (3) issejjaħ lill-partijiet ikkonċernati jieħdu azzjoni; u (4) tiddefinixxi indikaturi għall-monitoraġġ tal-evoluzzjoni tas-suq u biex tkun kapaċità tivvaluta l-effettività tal-azzjonijiet tagħhom.

L-implimentazzjoni tal-Akkademja se tkun appoġġata b’finanzjament ta’ EUR 10 miljun mill-programm Ewropa Diġitali (DEP) 44 .

3.2. Il-governanza tal-Akkademja

Fl-aħħar mill-aħħar, biex ikollna infrastruttura li tkun punt uniku tad-dħul li jrawwem il-kooperazzjoni bejn l-akkademja, il-fornituri tat-taħriġ u l-industrija, fejn in-naħat tal-provvista u tad-domanda tal-ekosistema taċ-ċibersigurtà tal-UE jistgħu jiltaqgħu u jitħarrġu, l-Akkademja tista’ tieħu l-forma ta’ Konsorzju tal-Infrastruttura Diġitali Ewropea (EDIC) 45 . B’dan l-istrument, l-Istati Membri jkunu jistgħu jaħdmu flimkien biex jonqos id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà, u jikkooperaw mill-qrib mal-Kummissjoni, mal-ENISA u maċ-Ċentru Ewropew ta’ Kompetenza fil-Qasam taċ-Ċibersigurtà (ECCC), skont il-mandati u l-kompetenzi tagħhom, u biex jiġu involuti l-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, iżda anki biex l-investiment Ewropew, nazzjonali u privat jimmira lejn objettiv komuni. Għal dak il-għan, l-Istati Membri interessati huma mħeġġa jissottomettu notifika bil-quddiem lill-Kummissjoni sat-30 ta’ Mejju 2023 tal-applikazzjoni futura tagħhom għal dan l-EDIC. B’din in-notifika bil-quddiem volontarja, il-Kummissjoni tkun tista’ tagħti kummenti bikrija dwar l-abbozz tal-applikazzjoni tal-EDIC, u b’hekk l-applikazzjoni tkun tista’ tkompli tiġi żviluppata ħalli s-sottomissjoni formali tagħha jsir b’aktar ħeffa. Tul il-proċess kollu u sa fejn mitlub mill-Istati Membri, il-Kummissjoni, li taġixxi bħala aċċelleratur tal-proġetti li jinvolvu bosta pajjiżi, se tiffaċilita t-tħejjija tal-applikazzjoni tal-EDIC. Imbagħad, wara valutazzjoni pożittiva tal-applikazzjoni mill-Kummissjoni u l-approvazzjoni mill-Kumitat tal-Programm Deċennju Diġitali, il-Kummissjoni toħroġ Deċiżjoni li tistabbilixxi l-EDIC u sussegwentement tgħin fil-koordinazzjoni tal-implimentazzjoni tal-EDIC 46 .

Fil-frattemp, u waqt li l-EDIC ikun qed jiġi stabbilit formalment, il-Kummissjoni se toħloq punt uniku tad-dħul virtwali billi ttejjeb il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali 47 tal-Kummissjoni bl-appoġġ tal-proġett ta’ Appoġġ tal-Komunità Ewropea taċ-Ċibersigurtà (ECCO) 48 .

L-ENISA se tgħin fl-implimentazzjoni tal-Akkademja skont l-objettivi tal-aġenzija 49 , notevolment fejn tidħol l-assistenza fl-edukazzjoni u t-taħriġ fiċ-ċibersigurtà, u se tqis l-obbligi tar-rappurtar tagħha skont id-Direttiva NIS2 50 . L-ECCC se jaħdem skont l-Aġenda Strateġika tiegħu biex jappoġġa l-implimentazzjoni tal-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà. B’mod partikolari, l-ECCC se jimplimenta l-Objettiv Strateġiku 3 (Ċibersigurtà) tal-programm Ewropa Diġitali. Se jibbenefika mill-appoġġ tal-Kummissjoni u tal-Istati Membri, permezz taċ-Ċentri Nazzjonali ta’ Koordinazzjoni (NCCs). U meta rilevanti se jiġi solleċitat il-Grupp ta’ Kooperazzjoni stabbilit skont id-Direttiva NIS2 51 . Fl-aħħar nett, l-industrija u l-akkademja se jkollhom jgħaqqdu l-isforzi tagħhom biex jintlaħaq l-għan tal-Akkademja li jonqos id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

4.Ġenerazzjoni u taħriġ tal-għarfien: noħolqu approċċ komuni tal-UE għat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà

Fil-pilastru tal-ġenerazzjoni tal-għarfien u t-taħriġ tal-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà, se jiġi żviluppat approċċ strutturat bl-objettiv ċar li jiżdied l-għadd ta’ persuni bil-ħiliet fiċ-ċibersigurtà fl-UE, biex it-taħriġ ikun immirat aħjar għall-ħtiġijiet tas-suq, u tinkiseb viżibbiltà fuq il-mogħdijiet tal-karriera.

4.1. Nitkellmu l-istess lingwa: approċċ komuni dwar il-profili tar-rwoli taċ-ċibersigurtà u l-ħiliet assoċjati

L-ENISA diġà ħadmet biex tiddefinixxi l-profili tar-rwoli tal-professjonisti taċ-ċibersigurtà skont il-Qafas Ewropew tal-Kompetenza tal-Ħiliet fil-qasam taċ-Ċibersigurtà (ECSF) 52 . Dan għandu jsir il-bażi biex l-Akkademja tiddefinixxi u tivvaluta l-ħiliet rilevanti, timmonitorja l-evoluzzjoni tad-distakki tal-ħiliet u tipprovdi indikazzjonijiet dwar il-ħtiġijiet ġodda. Għal kull rwol taċ-ċibersigurtà tal-ECSF, hemm inkorporat sett ta’ Qafas Ewropew ta’ Kompetenzi Elettroniċi 53 applikabbli bħala element tad-deskrizzjoni tal-profil 54 .

Għalhekk, l-ENISA se tirrevedi l-ECSF u se tidentifika l-ħtiġijiet u d-distakki tal-ħiliet li qed jevolvu fil-forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà, inkluż b’għodod avvanzati bħall-Intelliġenza Artifiċjali (AI), il-Big Data 55 , l-estrazzjoni tad-data. Għal dak il-għan, l-ENISA se taħdem bit-tmexxija tal-EDIC, meta jiġi stabbilit, tal-ECCC, u flimkien mal-NCCs, il-Kummissjoni, il-proġett ECCO, u l-atturi tas-suq 56 . Għall-forza tax-xogħol taċ-ċiberdifiża, l-ENISA se tqis kif xieraq il-ħidma li għamel il-Kulleġġ Ewropew tas-Sigurtà u tad-Difiża (KESD). Bl-istess mod, fil-qasam tal-ġlieda kontra ċ-ċiberkriminalità, l-ENISA se tqis l-attivitajiet imwettqa mill-Aġenzija tal-UE għat-Taħriġ fl-Infurzar tal-Liġi (CEPOL) u mill-Europol biex tistabbilixxi Analiżi tal-Ħtiġijiet tat-Taħriġ Operazzjonali 57 dwar iċ-ċiberattakki.

L-ECSF se jiġi kkumplimentat u rieżaminat b’mod regolari mill-Akkademja matul iċ-ċiklu ta’ sentejn. Barra minn hekk, il-Kummissjoni u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna se jgħin biex jiġu definiti profili speċifiċi u l-ħiliet assoċjati għas-setturi kif meħtieġ, bl-appoġġ tal-aġenziji u l-korpi tal-UE, bħall-KESD 58 , il-Europol u s-CEPOL 59 .

Se jsiru wkoll rabtiet bejn l-ECSF u l-istrumenti rilevanti tal-politika tal-impjiegi tal-UE 60 . B’mod partikolari, il-profili tal-impjiegi tal-ECSF u l-ħiliet relatati se jiġu integrati fil-klassifikazzjoni tal-ESCO. Dan se jtejjeb il-klassifikazzjoni u r-rabtiet bejn l-okkupazzjonijiet u l-ħiliet fil-qasam taċ-ċibersigurtà, u b’hekk jagħmilha aktar faċli għall-individwi li jtejbu l-ħiliet u jitħarrġu mill-ġdid, u jappoġġa t-tqabbil tal-impjiegi abbażi tal-ħiliet, u l-mobbiltà transfruntiera.

4.2. Inrawmu l-kooperazzjoni fit-tfassil tal-kurrikuli tal-edukazzjoni u t-taħriġ fiċ-ċibersigurtà

Ladarba jiġi stabbilit l-EDIC, l-Akkademja għandha tirċievi appoġġ mill-Istati Membri biex issir il-post ta’ referenza fl-Ewropa għat-tfassil u l-għoti tat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà li jindirizza l-aktar ħiliet imfittxija u jipprovdi opportunitajiet ta’ taħriġ fuq il-lant tax-xogħol u traineeships lin-negozji ġodda u l-SMEs u lill-amministrazzjonijiet pubbliċi ma’ kumpaniji innovattivi taċ-ċibersigurtà u ma’ ċentri ta’ kompetenza taċ-ċibersigurtà. L-EDIC għandu jaħdem mal-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, inkluż mal-industrija, biex ifassal dan it-taħriġ u jibni fuq proġetti bħal CyberSecPro 61 iffinanzjati mill-programm Ewropa Diġitali, li jiġbor flimkien 17-il istituzzjoni tal-edukazzjoni ogħla u 13-il kumpanija tas-sigurtà minn 16-il Stat Membru biex isir l-aqwa prattika għall-programmi kollha tat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà.

L-Akkademja se taħdem mal-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha biex tattira liż-żgħażagħ jagħżlu karrieri fiċ-ċibersigurtà. Skont il-proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar it-titjib tal-forniment tal-ħiliet diġitali fl-edukazzjoni u t-taħriġ, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu u jsaħħu l-miżuri tar-reklutaġġ u tat-taħriġ tal-għalliema u tal-ħarrieġa speċjalizzati u jiffaċilitaw il-kisba tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà, inkluż b’kollokamenti ta’ apprendistati. Iċ-ċibersigurtà jeħtieġ tkun integrata fil-programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ, filwaqt li tkun żgurata l-aċċessibbiltà tagħhom, tittejjeb l-offerta tal-apprendistati u tat-traineeships, jitrawmu approċċi innovattivi inkluż, pereżempju, b’logħob serju u pjattaformi komuni tas-simulazzjoni, jiġu organizzati ġimgħat immersivi f’impjiegi taċ-ċibersigurtà, u jiġu spjegati l-profili tar-rwoli mhux tekniċi. F’dawn l-opportunitajiet tat-tagħlim taċ-ċibersigurtà għandha tiġi appoġġata wkoll il-parteċipazzjoni ta’ dawk il-gruppi li diffiċli jintlaħqu, fosthom iż-żgħażagħ b’diżabbiltà, iż-żgħażagħ li jgħixu f’żoni remoti jew rurali, u ż-żgħażagħ minn gruppi minoritarji oħra.

Se jkompli jingħata appoġġ mill-Kummissjoni biex jiġu żviluppati mikrokredenzjali u programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali. B’mod partikolari, b’Erasmus+ se jkomplu jiġu ffinanzjati programmi konġunti ta’ baċellerat u masters, korsijiet jew moduli konġunti li jistgħu jwasslu għal mikrokredenzjali u programmi intensivi mħallta 62 dwar is-suġġetti kollha, inkluż dwar iċ-ċibersigurtà. Se jingħata appoġġ biex ikomplu jixterdu l-Inizjattiva tal-Universitajiet Ewropej 63 u taċ-Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali 64 ħalli jkun hemm kooperazzjoni aħjar bejn l-edukazzjoni ogħla u l-istituzzjonijiet rilevanti tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali fl-Ewropa. Il-programmi tal-finanzjament tal-UE, inkluż Erasmus+ u l-programm Ewropa Diġitali, se jappoġġaw dan il-għan ta’ kooperazzjoni aħjar, hekk ukoll se jagħmlu l-fondi tal-UE għall-iżvilupp ta’ kontijiet individwali tal-apprendiment 65 .

Biex tiġi ffaċilitata l-kooperazzjoni fil-livell nazzjonali fost l-akkademiċi u l-fornituri tat-taħriġ b’rabta mal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà ma’ impjegaturi fis-settur privat u pubbliku, u jitrawmu sinerġiji bejn is-settur pubbliku u privat, l-NCCs huma mistiedna jesploraw il-possibbiltà li jistabbilixxu kampusijiet ċibernetiċi fl-Istati Membri. Il-kampusijiet ċibernetiċi jkollhom l-għan li jipprovdu ċentri ta’ eċċellenza fil-livell nazzjonali għall-komunità taċ-ċibersigurtà, u l-Akkademja tgħinhom fin-networking u fil-koordinazzjoni ulterjuri tal-attivitajiet tagħhom.

L-ENISA se ttejjeb ukoll l-offerta tagħha tat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà billi tallinja l-katalgu tal-korsijiet tagħha 66 mal-profili tal-ECSF u telabora moduli ta’ taħriġ għal kull profil, li jistgħu jtejbu l-offerti tat-taħriġ tal-Istati Membri. L-ENISA se twessa’ wkoll il-programm tagħha ta’ “ħarreġ lil min iħarreġ” 67 billi timmira għall-ħtiġijiet professjonali tal-EUIBAs, u l-awtoritajiet pubbliċi tal-Istati Membri u l-operaturi kritiċi pubbliċi u privati fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva NIS2.

Barra minn hekk, anki l-aġenziji u l-korpi l-oħra tal-UE se jsaħħu l-offerta tagħhom tat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà. Pereżempju, billi jimplimenta l-politika tal-UE dwar id-difiża ċibernetika, il-KESD se jiżviluppa sett ġdid ta’ korsijiet taċ-ċibersigurtà u se jallinja wħud mill-korsijiet attwali tiegħu mal-ECSF. Dawn il-korsijiet se jwasslu għal ċertifikazzjoni tal-eżiti tat-tagħlim 68 . Il-KESD, b’kollaborazzjoni mal-Kummissjoni, se jesplora l-possibbiltà li ċ-ċertifikati jiġu integrati fil-Portafoll tal-EUeID. Il-KESD se jesplora ukoll il-possibbiltà ta’ valutazzjoni tal-mekkaniżmi tal-ħiliet, li skontha jingħataw iċ-ċertifikati. Bl-istess mod, fil-qasam tal-ġlieda kontra ċ-ċiberkriminalità, se jiġu mfittxija rabtiet mill-qrib mal-Akkademja taċ-Ċiberkriminalità tas-CEPOL 69 biex jitrawmu sinerġiji u kumplimentarjetajiet fit-tfassil u fl-implimentazzjoni tal-kurrikuli tat-taħriġ.

4.3. Nibnu sinerġiji u nagħtu viżibbiltà lit-taħriġ u ċ-ċertifikazzjoni taċ-ċibersigurtà madwar l-Istati Membri

L-Akkademja għandha tindirizza l-kwistjoni tal-viżibbiltà u s-sinerġiji tat-taħriġ u ċ-ċertifikazzjoni. Dan ikun ta’ ġid għall-komunitajiet ċibernetiċi ċivili, tad-difiża, tal-infurzar tal-liġi u diplomatiċi, għax is-setturi kollha kważi dejjem ikunu jeħtieġu l-istess għarfien espert, abbażi ta’ kurrikuli u eżiti tar-tagħlim simili.

L-Akkademja tipprovdi punt uniku tad-dħul għal dawk interessati jagħmlu karriera fiċ-ċibersigurtà. Fl-immedjat, dan se jsir billi tissaħħaħ il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali tal-Kummissjoni bl-appoġġ tal-proġett ECCO. Taqsima speċifika għall-karrieri fiċ-ċibersigurtà se tintrabat ma’ għodod eżistenti minn programmi tal-edukazzjoni ogħla għal opportunitajiet tat-taħriġ, inkluż korsijiet li jwasslu għal mikrokredenzjali u programmi tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, u għal offerti tal-impjieg. Dan se jiksbuh billi jirreferu għall-ħidma u l-inizjattivi attwali, jew jintegrawhom fil-pjattaforma, bħal dawk tal-ENISA li b’kollaborazzjoni mal-akkademiċi bniet mappa tal-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni li jipprovdu programmi taċ-ċibersigurtà. Din se tkompli tittejjeb bl-appoġġ tal-NCCs. Barra minn hekk, l-ENISAs se tiżviluppa u tikkonsolida żewġ repożitorji tat-taħriġ eżistenti mis-setturi pubbliċi u privati u taċ-ċertifikazzjonijiet taċ-ċibersigurtà bl-appoġġ tal-NCCs, tal-Kummissjoni u tal-proġett ECCO, u b’kollaborazzjoni mal-entitajiet li jiċċertifikaw u b’referenza wkoll għal inizjattivi rilevanti oħra 70 . Dawn se jiġu integrati wkoll fil-punt uniku tad-dħul tal-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali. Din il-ħidma se tkun ta’ ġid ukoll għall-NCCs inkarigati b’mod partikolari li jippromwovu u jxerrdu l-programmi edukattivi taċ-ċibersigurtà 71 .

Il-professjonisti jeħtieġ jingħataw assigurazzjonijiet li t-taħriġ li jagħtu jkollu l-kwalità meħtieġa. F’dan ir-rigward, l-ENISA se tiżviluppa proġett pilota li jesplora it-twaqqif ta’skema Ewropea tal-attestazzjoni għall-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

Barra minn hekk, hu essenzjali li jiġu identifikati l-ħiliet u t-taħriġ, u l-assoċjazzjoni tagħhom mal-profili tal-impjieg, iżda hu importanti wkoll li jkun żgurat li s-servizzi taċ-ċibersigurtà jingħataw il-kompetenza, l-għarfien espert u l-esperjenza meħtieġa. Dan hu partikolarment il-każ għall-fornituri tas-servizzi tas-sigurtà ġestiti, f’oqsma bħar-rispons għall-inċidenti, l-ittestjar tal-penetrazzjoni, l-awditjar tas-sigurtà u l-konsulenza. Id-Direttiva NIS2 u l-proposta tal-Att dwar iċ-Ċibersolidarjetà jistabbilixxu kompiti speċifiċi għal dawk il-fornituri tas-servizzi tas-sigurtà ġestiti. Għalhekk, il-Kummissjoni qed tipproponi wkoll emenda mmirata għall-Att dwar iċ-Ċibersigurtà 72 biex tippermetti skemi taċ-ċertifikazzjoni tas-servizzi tas-sigurtà ġestiti fil-livell tal-UE. Skemi taċ-ċertifikazzjoni bħal dawn għandu jkollhom l-għan li fost l-oħrajn jiżguraw li dawn is-servizzi jagħtuhom persuni b’livell għoli ħafna ta’ għarfien tekniku u kompetenza fl-oqsma rilevanti.

Il-mekkaniżmi tal-assigurazzjoni tal-kwalità u tar-rikonoxximent għall-mikrokredenzjali 73 jiffaċilitaw it-trasparenza, il-komparabbiltà u l-portabbiltà tal-eżiti tat-tagħlim. Skont ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ Ewropew għall-mikrokredenzjali 74 , l-Istati Membri huma mħeġġa jinkludu l-mikrokredenzjali taċ-ċibersigurtà fl-oqfsa nazzjonali tal-kwalifiki tagħhom. B’hekk ikunu jistgħu jorbtu l-mikrokredenzjali taċ-ċibersigurtà mal-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki 75 . L-infrastruttura tal-Kredenzjali Diġitali Ewropej għat-Tagħlim hi disponibbli biex toħroġ kwalifiki u mikrokredenzjali taċ-ċibersigurtà ffirmati b’mod diġitali għall-individwi. Dawn fihom data dettaljata, inkluż dwar l-eżiti tat-tagħlim taċ-ċibersigurtà, u jistgħu jinħażnu fil-portafoll diġitali futur tal-EUeID 76 .



Azzjonijiet permezz tal-Akkademja 

L-Istati Membri u l-industrija

·Jiżguraw l-appoġġ għall-iżvilupp u r-rikonoxximent tal-mikrokredenzjali tat-tagħlim fiċ-ċibersigurtà, skont ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ Ewropew għall-mikrokredenzjali.

·Jinkludu l-kwalifiki taċ-ċibersigurtà, inkluż il-mikrokredenzjali, fl-oqfsa nazzjonali tal-kwalifiki.

·Jipprovdu opportunitajiet tat-tagħlim fuq il-lant tax-xogħol b’apprendistati għall-persuni li jkunu qed jieħdu sehem f’inizjattivi tal-iżvilupp tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

Il-Kummissjoni

·Fl-immedjat, toħloq punt uniku tad-dħul għall-programmi taċ-ċibersigurtà, għat-taħriġ eżistenti, u għaċ-ċertifikazzjonijiet taċ-ċibersigurtà fuq il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali sa tmiem l-2023.

·Tipproponi emenda għall-Att dwar iċ-Ċibersigurtà biex ikunu jistgħu jiġu ċċertifikati l-fornituri tas-servizzi tas-sigurtà ġestita fit-18 ta’ April 2023.

Il-korpi u l-aġenziji tal-UE

·Jistabbilixxu l-ECSF bħala approċċ komuni għall-profili tar-rwoli taċ-ċibersigurtà u l-ħiliet assoċjati sa tmiem l-2023.

·L-ENISA tibda tiżviluppa proġett pilota li jistabbilixxi skema Ewropea tal-attestazzjoni għall-ħiliet fiċ-ċibersigurtà fit-tieni trimestru tal-2023.

·L-ENISA tirrevedi l-katalgu tal-korsijiet tagħha u tiftaħ il-programm tagħha ta’ “ħarreġ lil min iħarreġ” għall-operaturi kritiċi pubbliċi u privati sa tmiem l-2023.

·L-allinjament tal-kurrikuli tal-KESD mal-ECSF se jintemm sa nofs l-2023.

5.L-involviment tal-partijiet ikkonċernati: impenn biex jonqos id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà

Bl-Akkademja se jiġi żviluppat approċċ ikkoordinat għall-involviment tal-partijiet ikkonċernati ħalli jiġi indirizzat id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà. L-għan se jkun li jiġu massimizzati l-viżibbiltà u l-impatt tad-diversi impenji tal-partijiet ikkonċernati maħsuba biex jonqos id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

Il-Kummissjoni tistieden lill-partijiet ikkonċernati biex jagħmlu impenji konkreti b’wegħdiet biex itejbu l-ħiliet tal-ħaddiema u jerġgħu jħarrġuhom b’azzjonijiet apposta msejsa kemm jista’ jkun fuq id-distakk identifikat tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà. Dawk il-wegħdiet taċ-ċibersigurtà tal-partijiet ikkonċernati għandhom jiġu rrapportati fuq il-Pjattaforma tal-Ħiliet u l-Impjiegi Diġitali, kif diġà jiġri fil-każ tal-wegħdiet diġitali l-oħra li hemm fuq il-pjattaforma. Il-Kummissjoni tħeġġeġ ukoll lill-partijiet ikkonċernati jagħmlu wegħda taċ-ċibersigurtà fuq il-Pjattaforma biex jissieħbu fis-Sħubija Diġitali fuq Skala Kbira skont il-Patt għall-Ħiliet 77 . Hu mħeġġeġ li l-impenji taċ-ċibersigurtà li jsiru fis-Sħubija Diġitali fuq Skala Kbira jiġu ppreżentati fuq il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali. Bl-istess mod hu mħeġġeġ li l-impenji li jsiru fuq il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali jiġu rrappurtati fis-Sħubija Diġitali fuq Skala Kbira tal-Patt għall-Ħiliet.

Il-Kummissjoni tistieden ukoll lill-Istati Membri biex iwettqu sforzi fl-implimentazzjoni tad-Dikjarazzjoni dwar in-Nisa fid-Dinja Diġitali 78 biex iħeġġu lin-nisa jieħdu rwol attiv u prominenti fis-settur tat-teknoloġija diġitali ħalli jiksbu konverġenza bejn il-ġeneri fl-impjiegi taċ-ċibersigurtà. Il-Kummissjoni tħeġġeġ ukoll lill-Istati Membri biex jiżviluppaw sinerġiji mal-programmi tal-Fond Soċjali Ewropew+ (FSE+) tagħhom biex ikomplu jappoġġaw l-objettiv tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri fil-parteċipazzjoni fix-xogħol 79 , pereżempju billi jistabbilixxu programmi ta’ mentoring għall-bniet u n-nisa. Dawn jistgħu jiffaċilitaw it-tiswir ta’ mudelli eżemplari biex jattiraw lill-bniet lejn il-professjonijiet taċ-ċibersigurtà u fl-istess ħin jiġġieldu l-isterjotipi relatati mal-ġeneru. Dawn iħeġġu wkoll it-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid tan-nisa u jrawmu l-iżvilupp tal-komunità, li tista’ tgħin lin-nisa jidħlu u jirnexxu fis-suq tax-xogħol taċ-ċibersigurtà.

L-Istati Membri għandhom jadottaw miżuri speċifiċi, bħala parti mill-istrateġiji nazzjonali tagħhom għaċ-ċibersigurtà, biex itaffu l-iskarsezza tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà 80 , jidentifikaw u jindirizzaw aħjar l-isforzi biex jonqsu d-distakki tal-ħiliet u finalment biex jiżguraw implimentazzjoni xierqa tal-obbligi tagħhom skont id-Direttiva NIS2.

Xi Stati Membri jużaw sinerġiji bejn inizjattivi ċivili, tad-difiża u tal-infurzar tal-liġi. Pereżempju, it-tkabbir tal-forza tax-xogħol permezz tas-servizz militari nazzjonali obbligatorju, jew l-użu ta’ riżervisti ċibernetiċi, li jkunu ċittadini mħarrġa militarjament biex jimlew il-karigi taċ-ċibersigurtà fil-forzi armati 81 , jippermettu lill-popolazzjoni, speċjalment lill-adulti żgħażagħ, iżidu l-ħiliet tagħhom fiċ-ċibersigurtà u fiċ-ċiberdifiża. L-istess japplika fil-qasam tal-ġlieda kontra ċ-ċiberkriminalità, għax jeżisti ħafna xebh bejn l-isforzi ġenerali taċ-ċibersigurtà u l-attivitajiet tal-infurzar tal-liġi fir-rispons għall-inċidenti taċ-ċibersigurtà. Il-Kummissjoni tħeġġeġ diskussjonijiet fost l-Istati Membri dwar inizjattivi bħal dawn u tistedinhom jivvalutaw kif forza tax-xogħol imħarrġa tista’ taqdi bl-aħjar mod il-komunitajiet taċ-ċibersigurtà tad-difiża u ċivili.

Il-Kummissjoni se tirrifletti fuq proposti dwar kif iridu jixxejnu d-distakki attwali u antiċipati identifikati fir-rieżami tagħha tal-ħtiġijiet tal-EUIBAs. B’mod partikolari se tħeġġeġ lill-ħaddiema jibbenefika mill-fellowship futura taċ-ċibersigurtà bejn l-UE u l-Istati Uniti (US) li ġiet stabbilita bid-djalogu bejn l-UE u l-Istati Uniti.

Azzjonijiet permezz tal-Akkademja

L-industrija

·Tipproponi wegħdiet taċ-ċibersigurtà speċifiċi dwar il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali mit-18 ta’ April 2023.

L-Istati Membri

·Jinkludu miżuri speċifiċi fl-istrateġiji nazzjonali taċ-ċibersigurtà biex jindirizzaw id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

L-Istati Membri u l-industrija

·Jimplimentaw id-Dikjarazzjoni dwar in-Nisa fid-Dinja Diġitali u jiksbu konverġenza bejn il-ġeneri fl-impjiegi taċ-ċibersigurtà sal-2030.

6.Finanzjament: nibnu sinerġiji biex nimmassimizzaw l-impatt tal-infiq għall-iżvilupp tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà

Permezz tal-Akkademja, l-impatt tal-investimenti fil-ħiliet taċ-ċibersigurtà se jiġi massimizzat għax jinkiseb punt uniku tad-dħul li jgħin biex il-fondi jindirizzaw aħjar il-ħtiġijiet tas-suq filwaqt li jissimplifika l-użu tal-finanzjament, jiffaċilita s-sinerġiji bejn strumenti differenti, u jevita d-duplikazzjoni tal-isforzi 82 .

6.1. Inqabbdu l-fondi mal-ħtiġijiet

Permezz tal-Akkademja, l-ECCC, bl-appoġġ tal-Kummissjoni, il-proġett tal-ECCO u l-NCCs, se jiġbru l-informazzjoni dwar kif il-fondi tal-UE qed jiffinanzjaw il-ħiliet fiċ-ċibersigurtà, u se jivvalutaw kif il-fondi tal-UE qed jappoġġaw it-tnaqqis tad-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà. Meta titqies din l-informazzjoni aggregata, l-ECCC se jiżgura li l-fondi tal-UE jkunu jindirizzaw aħjar il-ħtiġijiet identifikati. Se jiffinanzja azzjonijiet li jindirizzaw l-aktar id-distakki urġenti fil-forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà, inkluż dawk relatati mal-implimentazzjoni tal-ħtiġijiet tal-politika taċ-ċibersigurtà.

6.2. Nagħtu viżibbiltà lill-fondi disponibbli u lill-inizjattivi tas-sħubija għall-ħiliet fiċ-ċibersigurtà

Fl-immedjat, il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali se ssir il-punt uniku tad-dħul għall-partijiet ikkonċernati li jipprovdilhom l-informazzjoni kollha dwar l-opportunitajiet tal-finanzjament għall-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

L-UE qed tinvesti fin-nies u fil-ħiliet tagħhom u qed tuża s-sħubijiet b’mod partikolari mal-industrija biex timmobilizza azzjoni dwar it-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid b’diversi strumenti identifikati fl-Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa 83 , b’mod partikolari l-Patt għall-Ħiliet 84 u l-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali 85 . Il-programm Ewropa Diġitali jiffinanzja l-opportunitajiet tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà, notevolment b’inizjattivi ta’ proġetti f’diversi pajjiżi, li jikkumplimentaw b’mod ċar l-appoġġ ta’ Orizzont Ewropa għar-riċerka u s-soluzzjonijiet teknoloġiċi innovattivi fiċ-ċibersigurtà. Il-Fond Ewropew għad-Difiża 86 jiffinanzja r-riċerka u l-iżvilupp tat-teknoloġija biex jitwettqu operazzjonijiet ċibernetiċi effiċjenti, inkluż taħriġ u eżerċizzji 87 . Erasmus+ se jkompli jappoġġa inizjattivi bħal dawn inkluż bi programmi intensivi mħallta u proġetti tal-kooperazzjoni.

L-Istati Membri huma mħeġġa jimmobilizzaw il-fondi tal-UE li jmexxu b’mod dirett biex jappoġġaw il-ħiliet u l-impjiegi fiċ-ċibersigurtà. Il-fondi tal-Politika ta’ Koeżjoni, bħall-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR) u l-FSE+ għandhom potenzjal importanti ta’ sinerġiji f’dan ir-rigward 88 . L-ambitu tal-azzjonijiet skont il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza (RRF) 89 u InvestEU 90 jinkludi aktar kumplimentarjetajiet ewlenin fit-twettiq tal-objettivi tal-Akkademja.

Azzjonijiet permezz tal-Akkademja

Iċ-Ċentru Ewropew ta’ Kompetenza fil-qasam taċ-Ċibersigurtà u l-ENISA

·Jimmappjaw il-finanzjament eżistenti tal-UE għall-ħiliet fiċ-ċibersigurtà mal-ħtiġijiet tas-suq, jivvalutaw l-effettività u jidentifikaw il-prijoritajiet tal-finanzjament sa tmiem l-2024.

Il-Kummissjoni

·Toħloq punt uniku tad-dħul għall-opportunitajiet tal-finanzjament għall-ħiliet fiċ-ċibersigurtà fuq il-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali sa tmiem l-2023.

7.Kejl tal-progress: responsabbiltà integrata

Permezz tal-Akkademja tiġi żviluppata metodoloġija biex ikun jista’ jitkejjel il-progress b’rabta mat-tnaqqis tad-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà.

7.1. Niddefinixxu indikaturi taċ-ċibersigurtà għall-monitoraġġ tal-evoluzzjoni tas-suq tax-xogħol taċ-ċibersigurtà

L-Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI) jiġbor fil-qosor l-indikaturi rilevanti dwar il-prestazzjoni diġitali tal-Ewropa u jsegwi l-progress tal-Istati Membri tal-UE. Permezz tal-Akkademja tal-Ħiliet taċ-Ċibersigurtà u b’kooperazzjoni mal-Kummissjoni u mal-Grupp ta’ Kooperazzjoni tal-NIS 91 , l-ENISAse tiżviluppa indikaturi, inkluż dawk relatati mal-ġeneru, biex issegwi l-progress li jagħmlu l-Istati Membri tal-UE fejn jidħlu ż-żidiet fl-ammonti tal-professjonisti taċ-ċibersigurtà, filwaqt li tikkonsulta wkoll lil atturi rilevanti tas-suq u lill-NCCs. L-ENISA se tibbaża fuq il-metodoloġija tad-DESI 92 u se tiżgura li l-indikaturi jkunu konformi mal-miri diġitali tal-Ewropa dwar il-professjonisti fl-ICT u dwar il-kisba ta’ konverġenza bejn il-ġeneri fl-ICT. Imbagħad il-Kummissjoni se taħdem biex tintegra dawn l-indikaturi fid-DESI, u b’hekk tippermetti t-traċċar annwali tal-istat tal-ħiliet taċ-ċibersigurtà u tas-suq tax-xogħol.

7.2. Niġbru d-data u nwettqu r-rappurtar

L-ENISA se tiġbor id-data dwar l-indikaturi bl-appoġġ tal-proġett ECCO u tal-NCCs. Abbażi tad-data miġbura, l-ENISA se tfassal rapport annwali li jikkontribwixxi għall-istat tar-Rapport dwar id-Deċennju Diġitali 93 u li, flimkien mad-DESI, se jkompli jikkontribwixxi għall-analiżi u għar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi tas-Semestru Ewropew 94 . Barra minn hekk, l-indikaturi dwar il-ħiliet fiċ-ċibersigurtà se jikkontribwixxu għar-rapport biennali tal-ENISA dwar l-istat taċ-ċibersigurtà fl-UE previst mid-Direttiva NIS2, li jkopri l-kapaċitajiet, l-għarfien u l-iġjene taċ-ċibersigurtà madwar l-UE.

7.3. Inħejju indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni (KPIs) għaċ-ċibersigurtà

Biex ixxejjen id-distakk tat-talent Ewropew fiċ-ċibersigurtà, l-ENISA, b’kooperazzjoni mill-qrib mal-Kummissjoni u l-NCCs, se tipproponi KPIs lill-Kummissjoni, abbażi tal-metodoloġija tal-Programm ta’ Politika tal-2030 dwar id-Deċennju Diġitali, u skont l-esperjenza tal-industrija. L-ENISA se tqis kif xieraq il-KPIs li jużaw l-Istati Membri biex jivvalutaw l-istrateġiji nazzjonali tagħhom għaċ-ċibersigurtà 95 .

Azzjonijiet permezz tal-Akkademja 

L-ENISA

·Tħejji indikaturi u KPIs dwar il-ħiliet fiċ-ċibersigurtà sa tmiem l-2023.

·Tiġbor data dwar l-indikaturi u tirrappurta dwarhom, bl-ewwel ġbir isir sal-2025.

Il-Kummissjoni

·Taħdem għall-integrazzjoni tal-indikaturi dwar iċ-ċibersigurtà fid-DESI u l-istat tar-Rapport dwar id-Deċennju Diġitali.

8.Konklużjoni

Din il-Komunikazzjoni tifrex is-sisien biex jerġa’ jitfassal l-approċċ tal-UE ħalli jiżdiedu l-ħiliet fiċ-ċibersigurtà tal-professjonisti fl-UE. L-għan hu li jonqos id-distakk tal-ħiliet fiċ-ċibersigurtà u biex l-UE jkollha l-forza tax-xogħol meħtieġa li tista’ twieġeb għax-xenarju tat-theddid li kontinwament qed jevolvi, biex jitwettqu l-politiki tal-UE maħsuba biex iħarsu lill-UE miċ-ċiberattakki, u anki biex jinfetħu beraħ l-opportunitajiet tan-negozji u tiżdied il-kompetittività. Forza tax-xogħol taċ-ċibersigurtà bil-ħiliet meħtieġa tista’ tkun ta’ ġid għall-komunitajiet ċivili, tad-difiża, diplomatiċi u tal-infurzar tal-liġi, u tiffaċilita s-sinerġiji bejniethom.

Il-Kummissjoni tħeġġeġ lill-Istati Membri u lill-partijiet ikkonċernati kollha biex jilħqu l-ambizzjoni tal-Akkademja tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà.

(1)     L-ENISA Threat Landscape 2022 — ENISA (europa.eu)
(2)       Il-Europol Internet Organised Crime Threat Assessment (IOCTA) 2021. Dawn l-atturi jibnu fuq il-mudell ta’ ransomware bħala servizz. Fl-2022, il-kost annwali tan-negozji kien iżjed minn EUR 18,4-il biljun ( ir-Rapport tal-2022 ta’ Cybereason dwar il-kost veru tar-ransomware ) .
(3)    Ara pereżempju l- Pubblikazzjoni Konġunta tal-ENISA u s-CERT-EU, JP-23-01 – Sustained activity by specific threat actors, TLP:CLEAR, il-15 ta’ Frar 2023 .
(4)    Ara pereżempju fil-Ġermanja, 90% tal-frodi bl-email irrapportata mill-1 ta’ Ġunju 2021 sal-31 ta’ Mejju 2022 kienet phishing tal-finanzi, jew l-attakk fuq kumpanija fis-settur finanzjarju, li kien jinvolvi aktar minn 20,000 apparat infettat minn 125 pajjiż, The State of IT Security in Germany in 2022, Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik (BSI), l-1 ta’ Jannar 2023 .
(5)    Ara pereżempju fi Franza, l-attakki tar-ransomware fuq faċilitajiet pubbliċi tal-kura tas-saħħa bħal fuq is-Centre Hospitalier Sud Francilien, li bihom l-awtur tat-theddida ikkomprometta u ppubblika 11GB ta’ data personali u medika, kif ukoll data relatata mal-persunal, Panorama de la cymenace 2022, Agence nationale de la sécurité des systèmes d’Information (ANSSI), Jannar 2023 .
(6)    Ix-Xenarju tat-Theddid tal-ENISA 2022.
(7)   Ara wkoll: CERT-EU – Il-gwerra Russa fl-Ukrajna sena ta’ operazzjonijiet ċibernetiċi (europa.eu) ; Operazzjonijiet ċibernetiċi Russi kontra l-Ukrajna: Dikjarazzjoni mir-Rappreżentant Għoli f’isem l-Unjoni Ewropea, l-10 ta’ Mejju 2022 ; Dikjarazzjoni mir-Rappreżentant Għoli f’isem l-Unjoni Ewropea dwar attivitajiet ċibernetiċi malizzjużi mwettqa minn hackers u gruppi ta’ hackers fil-kuntest tal-aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna, id-19 ta’ Lulju 2022 .
(8)     Il-Komunikazzjoni Konġunta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill – L-istrateġija tal-UE dwar iċ-Ċibersigurtà għad-Deċennju Diġitali, JOIN(2020) 18 final .
(9)     Id-Direttiva (UE) 2022/2555 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 dwar miżuri għal livell għoli komuni ta’ ċibersigurtà madwar l-Unjoni kollha, li temenda r-Regolament (UE) Nru 910/2014 u d-Direttiva (UE) 2018/1972, u li tħassar id-Direttiva (UE) 2016/1148 (Direttiva NIS 2) .
(10)    Bħal pereżempju għas-settur finanzjarju, ir-Regolament (UE) 2022/2554 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 dwar ir-reżiljenza operazzjonali diġitali għas-settur finanzjarju u li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 1060/2009, (UE) Nru 648/2012, (UE) Nru 600/2014, (UE) Nru 909/2014 u (UE) 2016/1011 (ir-Regolament DORA).
(11)     Il-Komunikazzjoni Konġunta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill – Politika tal-UE dwar iċ-Ċiberdifiża, JOIN(2022) 49 final .
(12)     Il-Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b’elementi diġitali u li jemenda r-Regolament (UE) 2019/1020, COM/2022/454 final .
(13)    Fost l-inizjattivi rilevanti li jindirizzaw il-ħiliet diġitali ġenerali għall-popolazzjoni: Mira tal-Pjan ta’ Azzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u tal-Kumpass Diġitali, tal-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali 2021-2027, tal-għodda tal-Qafas ta’ Kompetenza Diġitali, jew tal-proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar it-titjib tal-forniment tal-ħiliet diġitali fl-edukazzjoni u t-taħriġ hija li 80% tal-popolazzjoni tikseb ħiliet diġitali bażiċi sal-2030.
(14)    (ISC)² fil- Webinar tal-ENISA “Assessing Cyber Skills on the basis of the ECSF”, is-16 ta’ Frar 2023 .
(15)    Skont l-Organizzazzjoni Ewropea taċ-Ċibersigurtà (ECSO), kif iddikjarat fil- Komunikazzjoni Konġunta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill – Politika tal-UE dwar iċ-Ċiberdifiża, JOIN(2022) 49 final .
(16)    (ISC²) fil- Webinar tal-ENISA “Assessing Cyber Skills on the basis of the ECSF”, is-16 ta’ Frar 2023 .
(17)     Il-Bażi tad-Data tal-Edukazzjoni Għolja dwar iċ-Ċibersigurtà (CyberHEAD) .
(18)    19% biss tal-ispeċjalisti fl-ICT fta-UE huma nisa  Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI) 2022 | Insawru l-futur diġitali tal-Ewropa (europa.eu) . Ma hemm l-ebda ċifra disponibbli fir-rigward tal-forza tax-xogħol nisa taċ-ċibersigurtà tal-Unjoni.
(19)     Id-Deċiżjoni (UE) 2022/2481 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 li tistabbilixxi l-Programm ta’ Politika tal-2030 dwar id-Deċennju Diġitali , li tistabbilixxi mekkaniżmu ta’ monitoraġġ u kooperazzjoni biex jintlaħqu l-objettivi u l-miri komuni għat-trasformazzjoni diġitali tal-Ewropa stabbiliti fil-Kumpass Diġitali tal-2030, inkluż il-qasam tal-ħiliet.
(20)     Ir-Rapport tal-SRM tal-2022 dwar l-Għarfien fiċ-Ċibersigurtà .
(21)     L-Iżvilupp tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà fl-UE, l-ENISA, Diċembru 2019 .
(22)     Definizzjoni ta’ SME (europa.eu) .
(23)     Ix-Xenarju tat-Theddid 2022, l-ENISA (europa.eu) .
(24)     L-aktar ħiliet imfittxija skont LinkedIn 2023: ikseb il-ħiliet li jeħtieġ l-aktar il-kumpaniji .
(25)     Infografika dwar l-istat taċ-ċibersigurtà fl-22, ISACA .
(26)    Bħall-għodda tas-CEDEFOP: Skills-OVATE | CEDEFOP (europa.eu) .
(27)     Rapport dwar il-futur tal-impjiegi, Ottubru 2020, il-Forum Ekonomiku Dinji .
(28)    Pereżempju: l-Alleanza tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà – Verżjoni ġdod għall-Ewropa – il-proġett REWIRE (iffinanzjat mill-programm Erasmus+); proġetti li jappoġġaw liċ-Ċentru ta’ Kompetenza taċ-Ċibersigurtà ( ECHO , CONCORDIA , CyberSec4Europe , SPARTA (iffinanzjati minn Orizzont 2020), il-proġett Cybersecpro (iffinanzjat mill-programm Ewropa Diġitali).
(29)    Notevolment il- Qafas Ewropew tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà (ECSF) ; il- Bażi tad-Data tal-Edukazzjoni Għolja dwar iċ-Ċibersigurtà (CyberHEAD) ; il- Pjattaforma tal-Eżerċizzji Ċibernetiċi (CEP) ; l- Isfida taċ-Ċibersigurtà Ewropea ; ix- Xahar Ewropew għaċ-Ċibersigurtà .
(30)    Ir- Regolament (UE) 2021/887 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Mejju 2021 li jistabbilixxi ċ-Ċentru Ewropew ta’ Kompetenza Industrijali, Teknoloġika u tar-Riċerka fil-qasam taċ-Ċibersigurtà u n-Network ta’ Ċentri Nazzjonali ta’ Koordinazzjoni.
(31)    B’mod partikolari, il- pjattaforma tal-edukazzjoni, it-taħriġ, l-eżerċizzju u l-evalwazzjoni ċibernetika (ETEE) .
(32)    Pereżempju, il-Grupp ta’ Ħidma 5 tal-Organizzazzjoni Ewropea taċ-Ċibersigurtà (ECSO) dwar “L-edukazzjoni, it-taħriġ, l-għarfien, l-ambjenti tat-taħriġ ċibernetiku, il-fatturi umani”; l-organizzazzjoni DIGITALEUROPE .
(33)    Pereżempju, l- Istitut SANS , (ISC)², ISACA.
(34)    Pereżempju bi strateġiji nazzjonali għall-edukazzjoni jew iċ-ċibersigurtà.
(35)    Pereżempju s- C-Academy fil-Portugall.
(36)    Pereżempju l- kampusijiet ċibernetiċi fi Franza.
(37)    Pereżempju ċ- Ċentru ta’ Eċċellenza taċ-Ċiberkriminalità Litwan għat-Taħriġ, ir-Riċerka u l-Edukazzjoni fil-Litwanja ( L3CE ).
(38)    Pereżempju l- Inizjattiva tal-Microsoft dwar it-Taħriġ fil-Qasam taċ-Ċibersigurtà .
(39)     L-ispeċjalisti fl-ICT li għandhom impjieg – statistika Spjegata (europa.eu) .
(40)    Bħall-għodda tas-CEDEFOP: Skills-OVATE | CEDEFOP (europa.eu) .
(41)     L-Ittra ta’ Intenzjoni tal-Istat tal-Unjoni tal-2022 lill-President Roberta Metsola u lill-Prim Ministru Petr Fiala .
(42)     Il-Komunikazzjoni Konġunta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill – Politika tal-UE dwar iċ-Ċiberdifiża, JOIN(2022) 49 final .
(43)    Il-proposti għal Rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill dwar il-fatturi abilitanti ewlenin għal edukazzjoni u taħriġ diġitali ta’ suċċess, u dwar it-titjib tal-provvista tal-ħiliet diġitali fl-edukazzjoni u t-taħriġ.
(44)     Ir-Regolament (UE) 2021/694 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2021 li jistabbilixxi l-Programm Ewropa Diġitali u li jħassar id-Deċiżjoni (UE) 2015/2240.
(45)    L-EDICs ġew stabbiliti fl-Artikolu 13 et sq tad- Deċiżjoni (UE) 2022/2481 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 li tistabbilixxi l-Programm ta’ Politika tal-2030 dwar id-Deċennju Diġitali.
(46)    Ibid, l-Artikolu 12.
(47)     Il-paġna ewlenija tal-Pjattaforma tal-Ħiliet u tal-Impjiegi Diġitali (europa.eu)
(48)    Ara ċ- Ċentru u n-Network Ewropew ta’ Kompetenza fil-Qasam taċ-Ċibersigurtà: proġett ġdid iffinanzjat mill-UE biex jappoġġa lill-komunità ċibernetika (europa.eu) . F’Diċembru 2022, il-Kummissjoni Ewropea ffirmat kuntratt ta’ EUR 3 miljun biex tappoġġa lill-komunità ċibernetika tal-UE fil-qafas taċ-Ċentru Ewropew ta’ Kompetenza fil-Qasam taċ-Ċibersigurtà. Dan il-proġett se jikkontribwixxi għall-għanijiet tal-UE biex tinbena komunità u jinbnew ukoll il-kapaċitajiet tar-riċerka, tal-innovazzjoni, tal-adozzjoni u tal-bażi industrijali fiċ-ċibersigurtà.
(49)    “L-ENISA għandha tappoġġa l-bini tal-kapaċitajiet u l-istat tat-tħejjija madwar l-Unjoni, billi tgħin lill-istituzzjonijiet, lill-korpi, lill-uffiċċji u lill-aġenziji tal-Unjoni, kif ukoll lill-Istati Membri u lill-partijiet ikkonċernati pubbliċi u privati, (…) biex jiżviluppaw ħiliet u kompetenzi fil-qasam taċ-ċibersigurtà.” L-Artikolu 4(3) tal-Att dwar iċ-Ċibersigurtà,
(50)    L-Artikolu 18 tad-Direttiva NIS2.
(51)     Id-Direttiva (UE) 2022/2555 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 dwar miżuri għal livell għoli komuni ta’ ċibersigurtà madwar l-Unjoni kollha, li temenda r-Regolament (UE) Nru 910/2014 u d-Direttiva (UE) 2018/1972, u li tħassar id-Direttiva (UE) 2016/1148 (Direttiva NIS2).
(52)     Il-Qafas Ewropew tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà (ECSF) — ENISA (europa.eu) L-ECSF jappoġġa l-identifikazzjoni u l-artikolazzjoni tal-kompiti, il-kompetenzi, il-ħiliet u l-għarfien assoċjati mar-rwoli tal-professjonisti taċ-ċibersigurtà Ewropej. Dan jiġbor fil-qosor ir-rwoli kollha relatati maċ-ċibersigurtà fi profili, ilkoll analizzati individwalment skont id-dettalji tar-responsabbiltajiet, il-ħiliet, is-sinerġiji u l-interdipendenzi korrispondenti tagħhom.
(53)     Il-Qafas Ewropew għall-Kompetenza fl-Elettronika (e-CF) | ESCO (europa.ue) L-e-CF jipprovdi rabtiet konsistenti fil-kuntest tal-kwalifiki tal-ICT u oqfsa oħra ta’ rilevanza għas-settur, fosthom DigComp .
(54)    Ara f’dan ir-rigward, il- Manwal tal-Utenti tal-Qafas Ewropew tal-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà (ECSF), Settembru 2022 .
(55)    Ara pereżempju Skills-OVATE , żviluppat mis-Cedefop.
(56)    L-aġenzija se tkompli tuża r-riżultati ta’ proġetti oħra ffinanzjati mill-UE, bħal REWIRE , Data Space for Skills (DS4S) , CyberSecPro, Concordia) u metodoloġiji miksuba b’inizjattivi simili bħal pereżempju “Il-Bini ta’ Forza tax-Xogħol bil-Ħiliet fiċ-Ċibersigurtà f’Ħames Pajjiżi: Għarfien mill-Awstralja, il-Kanada, New Zealand, ir-Renju Unit u l-Istati Uniti”, rapport tal-OECD, imnedi fil-21 ta’ Marzu 2023, biex fil-futur tkun żgurata perspettiva aġġornata tal-ħtiġijiet ta’ ambjent fejn id-domanda qed tevolvi b’mod kostanti.
(57)     CEPOL, Valutazzjoni tal-Ħtiġijiet tat-Taħriġ Operazzjonali (OTNA) .
(58)    Ara f’dan ir-rigward, il-Komunikazzjoni Konġunta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, Il-politika tal-UE dwar iċ-Ċiberdifiża, JOIN(2022) 49 final .
(59)    F’dan ir-rigward, se tingħata attenzjoni għall-ħidma dwar il-Qafas ta’ Kompetenza għat-Taħriġ dwar iċ-Ċiberkriminalità (TCF) li qed jiġi żviluppat bħalissa.
(60)    Bħal pereżempju l-klassifikazzjoni Ewropea tal-Ħiliet, il-Kompetenzi, il-Kwalifiki u l-Impjiegi ( ESCO ), il- Europass , u n-network Ewropew tal-kooperazzjoni tas-servizzi tal-impjiegi ( EURES ).
(61)     CyberSecPro Pereżempju dan se jagħmel analiżi tal-programmi taċ-ċibersigurtà, tal-korsijiet u tal-iskejjel tas-sajf offruti fl-universitajiet, u tat-tabelli tal-immarkar użati tas-Sistema Ewropea tal-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment tal-Krediti (ECTS), u jiżgura li tul il-perjodu ta’ 3 snin tintlaħaq il-mira li jkunu involuti aktar minn 530 trainee u li jitħarrġu persuni esterni minn diversi industriji u setturi.
(62)    Il-programmi intensivi mħallta jżewġu t-tagħlim online ma’ perjodu qasir ta’ mobbiltà fiżika.
(63)    L- Inizjattiva tal-Universitajiet Ewropej | iż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni (europa.eu) .
(64)    Iċ- Ċentri ta’ Eċċellenza Vokazzjonali | Erasmus+ (europa.eu) .
(65)    Skont ir- Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tas-16 ta’ Ġunju 2022 dwar kontijiet individwali tal-apprendiment .
(66)    Il- korsijiet tat-taħriġ — ENISA (europa.eu) .
(67)     Il-programm “ħarreġ lil min iħarreġ” — ENISA (europa.eu) .
(68)    F’konformità mal-Artikolu 20(4) tad- Deċiżjoni tal-Kunsill (PESK) 2020/1515 tad-19 ta’ Ottubru 2020 li tistabbilixxi Kulleġġ Ewropew ta’ Sigurtà u ta’ Difiża, u li tħassar id-Deċiżjoni (PESK) 2016/2382 .
(69)    L-Akkademja taċ-Ċiberkriminalità tas-CEPOL ġiet stabbilita fl-2019 biex tkun pjattaforma tal-ogħla livell għat-titjib tal-għarfien dwar iċ-ċiberkriminalità u l-kapaċitajiet ċibernetiċi fl-Ewropa.
(70)    Pereżempju l- Akkademja W4C - Women4Cyber jew il-proġett taċ-Ċertifikazzjoni Globali taċ-Ċiberkriminalità għall-Awtoritajiet tal-Iinfurzar tal-Liġi u Ġudizzjarji.
(71)    “1. Iċ-ċentri nazzjonali ta’ koordinazzjoni għandu jkollhom il-kompiti li ġejjin: (…) (g) mingħajr preġudizzju għall-kompetenzi tal-Istati Membri fl-edukazzjoni u b’kont meħud tal-kompiti rilevanti tal-ENISA, jinvolvu ruħhom mal-awtoritajiet nazzjonali rigward kontributi possibbli għall-promozzjoni u d-disseminazzjoni ta’ programmi edukattivi dwar iċ-ċibersigurtà”, l-Artikolu 7(1)(g) tar-Regolament tal-ECCC. Ara wkoll il-Premessa 28 assoċjata.
(72)     Ir-Regolament (UE) 2019/881 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ April 2019 dwar l-ENISA (l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għaċ-Ċibersigurtà) u dwar iċ-ċertifikazzjoni taċ-ċibersigurtà tat-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 526/2013 (l-Att dwar iċ-Ċibersigurtà).
(73)    Pereżempju rekord jew ċertifikati tal-eżiti tal-tagħlim li l-persuni jiksbu wara taħriġiet qosra.
(74)     Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ Ewropew għall-mikrokredenzjali għall-apprendiment tul il-ħajja u għall-impjegabbiltà .
(75)     Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-22 ta’ Mejju 2017 dwar il-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki għat-tagħlim tul il-ħajja u li tħassar ir-Rakkomandazzjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ April 2008 dwar l-istabbiliment ta’ Qafas Ewropew tal-Kwalifiki għat-tagħlim tul il-ħajja.
(76)     Il-Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 910/2014 fir-rigward l-istabbiliment ta’ qafas għal Identità Diġitali Ewropea .
(77)    Is- Sħubijiet Ewropej ġodda mnedija biex iwettqu l-ambizzjonijiet tal-UE għad-Deċennju Diġitali | Insawru l-futur diġitali tal-Ewropa (europa.eu) , iffurmati fil-Patt għall-Ħiliet biex tiġi indirizzata l-iskarsezza tat-Teknoloġiji tal-Informazzjoni u tal-Komunikazzjoni (ICT).
(78)     Il-pajjiżi tal-UE jimpenjaw ruħhom li jixprunaw il-parteċipazzjoni tan-nisa fid-dinja diġitali | Insawru l-futur diġitali tal-Ewropa (europa.eu) .
(79)     Ir-Regolament (UE) 2021/1057 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ġunju 2021 li jistabbilixxi l-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 1296/2013,  l-Artikolu 4(1)(c).
(80)    Id-Direttiva NIS2, l-Artikolu 7(2)(f).
(81)     Rapport: Kostrizzjoni ċibernetika: l-esperjenza u l-aqwa prattika ta’ xi pajjiżi magħżula, Martin Hurt u Tiia Sõmer, iċ-Ċentru Internazzjonali għad-Difiża u s-Sigurtà, Frar 2021 .
(82)    L- opportunitajiet tal-finanzjament (europa.eu) Is-servizzi ta’ appoġġ tal-Patt għall-Ħiliet jipprovdu punt uniku tad-dħul għall-informazzjoni dwar il-finanzjament tal-ħiliet inkluż għall-Ekosistema Diġitali. Is-Servizzi ta’ Appoġġ tal-Patt jipprovdu informazzjoni ġenerika dwar l-istrumenti tal-finanzjament li mhumiex immirati speċifikament għall-ħiliet taċ-ċibersigurtà, iżda l-Akkademja għandha tqis ħidmithom biex tevita d-duplikazzjoni.
(83)    L- Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa – Impjiegi, Affarijiet Soċjali u Inklużjoni – Il-Kummissjoni Ewropea (europa.eu) .
(84)    L- istrumenti tal-finanzjament tal-UE għat-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid – Impjiegi, Affarijiet Soċjali u inklużjoni – Il-Kummissjoni Ewropea (europa.eu) .
(85)    Il- Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali 2021-2027 .
(86)     Ir-Regolament (UE) 2021/697 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2021 li jistabbilixxi l-Programm Ewropa Diġitali u li jħassar id-Deċiżjoni (UE) 2018/1092 .
(87)    L-Istati Membri huma impenjati favur taħriġ u eżerċizzji konġunti, pereżempju billi jistabbilixxu u jipparteċipaw fi proġetti tat-taħriġ u eżerċizzji ċibernetiċi tal-Kooperazzjoni Strutturata Permanenti (PESCO) bħall- Hub tal-UE għall-Akkademja u l-Innovazzjoni fiċ-Ċibernetika (EU CAIH) u Ambjenti tat-Taħriġ Ċibernetiku Federati .
(88)    Ir-Regolament (UE) 2021/1058, l-Artikolu 3(1) u r-Regolament (UE) 2021/1057, l-Artikolu 4(1)(g).
(89)    Pereżempju, il-Pjan għall-Irkupru u r-Reżiljenza tal-Estonja jipprevedi li l-investiment (EUR 10 miljun) fil-ħiliet diġitali jinkludi r-reviżjoni tat-taħriġ disponibbli għall-esperti tal-ICT, jiffinanzja t-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid tal-ispeċjalisti fl-ICT taċ-ċibersigurtà u se jgħin biex jinħoloq programm pilota li jfassal mill-ġdid il-qafas tal-kwalifika tal-ispeċjalisti fl-ICT.
(90)    Il-partijiet ikkonċernati (eż. il-fornituri tat-taħriġ u l-kumpaniji involuti fit-tfassil u t-titjib tal-attivitajiet tat-taħriġ fiċ-ċibersigurtà tagħhom) jistgħu jagħmlu kuntatt maċ- Ċentru tal-Konsulenza ta’ InvestEU , li jipprovdi appoġġ u assistenza teknika inkluż il-bini tal-kapaċitajiet lill-iżviluppaturi tal-proġetti u lill-entitajiet, u jikkonsultaw il- Portal ta’ InvestEU .
(91)    Filwaqt li tibbaża fuq u tikkumplimenta l-metodoloġija li trid tiżviluppa l-ENISA għall-finijiet tar-rapport biennali tal-aġenzija dwar l-istat taċ-ċibersigurtà fl-Unjoni skont l-Artikolu 18(3) tad-Direttiva NIS2.
(92)    Ara n-Nota Metodoloġika tal-Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI) tal-2022, disponibbli fl- Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI) | Insawru l-futur diġitali tal-Ewropa (europa.eu) .
(93)     Id-Deċiżjoni (UE) 2022/2481 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 li tistabbilixxi l-Programm ta’ Politika tal-2030 dwar id-Deċennju Diġitali .
(94)    Ibid., il-Premessa 25.
(95)    Id-Direttiva NIS2, l-Artikolu 7(4).