1.

Din it-talba għal deċiżjoni preliminari taqa’ fil-kuntest tat-tema tal-ġlieda kontra l-frodi li ilha tiddomina l-leġiżlazzjoni dwar il-VAT għal diversi snin. Hija tikkonċerna mill-ġdid il-portata tar-“responsabbiltà ta’ impriża” li kienet implikata b’mod jew ieħor fil-frodi tal-VAT imwettqa minn persuna taxxabbli oħra. Kif magħruf, huwa biżżejjed li l-impriża kellha tkun taf li, permezz tat-tranżazzjoni tagħha, hija kienet qiegħda tipparteċipa fi tranżazzjoni marbuta ma’ frodi tal-VAT ( 2 ). Għalhekk, jistgħu jiġu rrifjutati t-tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa jew l-eżenzjoni fiskali, u possibbilment it-tnejn flimkien ukoll ( 3 ).

2.

Fil-kawża ineżami teżisti t-tielet possibbiltà: dejn fiskali addizzjonali minħabba indikazzjoni mhux awtorizzata tat-taxxa. Fl-aħħar mill-aħħar, din hija r-responsabbiltà ta’ impriża għall-impjegati tagħha li, mingħajr l-għarfien tagħha, ikkontribwixxew deliberatament b’mod organizzat u kriminali sabiex persuni taxxabbli oħra setgħu wettqu frodi tal-VAT (probabbilment flimkien ma’ frodi tat-taxxa fuq id-dħul). B’hekk, impjegati tal-pompi tal-petrol ġabru rċevuti mormija u sussegwentement stabbilixxew fatturi ġodda permezz tat-tieni “sistema ta’ kontabilizzazzjoni” għall-kwantitajiet ta’ karburant imsemmija fihom, li biegħu lil persuni interessati. Dawn użaw l-ammonti relatati mal-kunsinni ta’ karburant (li effettivament qatt ma seħħew) għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input fid-dikjarazzjoni tal-VAT u probabbilment ukoll għat-tnaqqis tal-ispejjeż tal-operat fil-kuntest tad-dikjarazzjoni tat-taxxa fuq id-dħul. L-Istat Pollakk seta’ jiskopri din il-frodi, iżda ma setax jirrimedja d-dannu kollu relatat mal-VAT tal-frodisti. Huwa għalhekk li l-amministrazzjoni fiskali qiegħda tieħu azzjoni kontra l-impriża li, għalkemm intaxxata korrettament fuq it-tranżazzjonijiet tagħha stess, tidher li ħarġet hija nnifisha l-fatturi fittizji.

3.

Il-kwistjoni li għandha tiġi deċiża fil-kawża ineżami hija għalhekk jekk id-djun tal-VAT ta’ impriża jinbidlux meta l-impjegati tagħha jkunu appoġġjaw il-frodi tal-VAT ta’ terz billi joħorġu fatturi fittizji f’isem l-impriża. Dan huwa għalhekk “sanzjonar” mil-lat tal-leġiżlazzjoni dwar il-VAT (permezz ta’ responsabbiltà) tal-persuna taxxabbli (persuna li timpjega) għall-aġir kriminali tal-impjegati tagħha stess li pparteċipaw fi frodi tal-VAT imwettqa minn terz. Din hija sitwazzjoni ġdida peress li responsabbiltà għad-djun fiskali li tirriżulta minn fatturi ineżatti kienet dejjem relatata ma’ aġir illegali tal-impriża nnifisha. B’kuntrast ma’ dan, sal-lum, ir-“responsabbiltà” tal-parteċipazzjoni fi frodi tal-VAT imwettqa minn terz kienet dejjem marbuta mal-assenza tad-diliġenza dovuta fir-rigward tat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet fil-kuntest ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet. Madankollu, fil-kawża ineżami, l-impriża ma tistax tiġi kkritikata fir-rigward tat-tranżazzjonijiet li fil-fatt saru.

4.

Ċertament, il-ġlieda kontra l-frodi fiskali hija waħda mill-isfidi ewlenin maħluqa minn sistema fiskali indiretta bi tnaqqis tat-taxxa tal-input. Kulħadd jaqbel dwar l-importanza tal-ġlieda kontra l-frodi. Madankollu, xorta jibqa’ l-fatt li, fir-rigward tad-drittijiet fundamentali tal-impriżi kkonċernati, jeżistu limiti. Il-Qorti tal-Ġustizzja issa tinsab f’pożizzjoni li tippreċiża dawn il-limiti.

5.

Il-qafas legali tad-dritt tal-Unjoni huwa ddeterminat mid-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”) ( 4 ). L-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT jirregola d-dejn fiskali permezz ta’ indikazzjoni fuq fattura u huwa fformulat kif ġej:

“Il-VAT għandha titħallas minn kwalunkwe persuna li tniżżel il-VAT fuq fattura.”

6.

Il-Polonja ttrasponiet id-Direttiva dwar il-VAT permezz tal-Ustawa o podatku od towarów i usług (il-Liġi dwar it-Taxxa fuq l-Oġġetti u s-Servizzi) tal‑11 ta’ Marzu 2004 (Dz. U. tal‑2011, Nru 177, intestatura 1054, kif emendata – iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-VAT”). L-Artikolu 108(1) tal-Liġi dwar il-VAT huwa fformulat kif ġej:

“Meta persuna ġuridika, entità organizzattiva li ma għandhiex personalità ġuridika jew persuna fiżika joħorġu fattura li jkun fiha ammont ta’ taxxa indikat, huma għandhom l-obbligu li jħallsuha.”

7.

Il-kumpannija rikorrenti P sp. z o.o. (iktar ’il quddiem “P”) kienet topera, matul is-snin 2001 sa 2015, fil-qasam tal-bejgħ ta’ karburanti, tal-pubblikazzjoni, tal-kiri ta’ spazji kummerċjali u tal-iżvilupp ta’ proprjetà. Hija żammet kontabbiltà sħiħa, kienet irreġistrata bħala persuna taxxabbli għall-VAT u kienet timpjega medja ta’ erbatax-il impjegat.

8.

Minn awditu fiskali tal-amministrazzjoni fiskali jirriżulta li, matul il-perijodu bejn ix-xahar ta’ Jannar 2010 u x-xahar ta’ April 2014, kienu nħarġu total ta’ 1679 fattura tal-VAT żbaljati (fatturi msejħa “vojta”, li ma kinux jirriflettu bejgħ effettiv ta’ oġġetti), f’isem P lil impriżi li talbu t-tnaqqis tal-VAT imsemmi fil-fatturi, għal ammont totali ta’ 1497847 zloty Pollakk (PLN) (attwalment madwar EUR 335000). Dawn il-fatturi foloz ma ġewx inklużi fir-reġistru tal-bejgħ ta’ P. Il-VAT la tħallset lit-Teżor Pubbliku u lanqas ġiet iddikjarata minn P.

9.

Fid-dawl tal-konstatazzjonijiet tal-awditu fiskali, il-president tal-bord tad-diretturi ta’ P wettaq investigazzjonijiet interni. Dawn l-investigazzjonijiet żvelaw li l-fatturi “vojta” inħarġu u nbiegħu, mingħajr l-għarfien u l-kunsens tal-bord tal-kumpannija, minn impjegat tal-kumpannija (iktar ’il quddiem “P. K.”).

10.

P. K. kienet impjegata bħala maniġer ta’ pompa tal-petrol ta’ P mill‑25 ta’ Novembru 2005 sal‑24 ta’ Mejju 2014, data li fiha hija tkeċċiet minħabba ksur tal-obbligi professjonali tagħha. Fost dawn kien hemm l-operat tal-cash register, il-ħruġ ta’ fatturi kif ukoll il-preparazzjoni ta’ dokumenti lill-kontabbilist prinċipali.

11.

Skont id-dikjarazzjonijiet ta’ P. K., din kienet ħarġet fatturi sommarji għall-irċevuti miġbura mill-impjegati tal-pompa tal-petrol li hija kienet tmexxi. L-irċevuti nġabru mill-kontenituri tal-iskart. Għal kull irċevuta, inżammu fatturi kkategorizzati skont is-sena tal-ħruġ fil-kamra tal-bojler tal-pompa tal-petrol. L-għan kien li jiġi ggarantit li l-fatturi li jirrigwardaw il-bejgħ fittizju taħt l-isem tal-pompa tal-petrol ma jinkludux kwantitajiet ta’ karburant ogħla minn dawk effettivament mibjugħa mill-pompa tal-petrol. P ma għandhiex issofri dannu b’riżultat ta’ din il-proċedura. Il-fatturi foloz ġew irreġistrati fuq kompjuter fl-uffiċċju (fuq fajl b’aċċess sigur).

12.

P. K. ħarġet dawn il-fatturi f’format differenti minn dawk korretti, u għamlet dan dejjem fl-assenza tas-sostitut tagħha. Hija ma stampatx kopji tal-fatturi sabiex ma toħloqx “arkivju stampat”. Hija lanqas ma bagħtet il-fatturi lid-dipartiment tal-kontabbiltà. Hija użat l-informazzjoni ta’ P, li hija indikat bħala l-emittent tal-fatturi, billi użat in-numru ta’ identifikazzjoni fiskali (NIF) ta’ P. Fuq il-fatturi hemm il-firma kif ukoll it-timbru ta’ P. K. Mis-sena 2014, il-fatturi kienu jinkludu biss firma informatika u ma kinux ittimbrati. L-impjegati kollha involuti, li kienu jaħdmu taħt P. K. fil-pompa tal-petrol, ibbenefikaw minn dan l-arranġament. L-impjegati kienu jirċievu remunerazzjoni li tikkorrispondi għall-kwantità ta’ karburant indikata fl-irċevuti mogħtija u użati sabiex jinħarġu l-fatturi foloz. Ma huwiex preċiżment ċar kif u fejn inħarġu dawn il-fatturi. Skont l-osservazzjonijiet ta’ P, ma jidhirx li saru bil-kompjuter jew fil-bini tal-pompa tal-petrol.

13.

Abbażi tal-konstatazzjonijiet tal-awditu fiskali, l-amministrazzjoni fiskali, permezz ta’ deċiżjoni, imponiet fuq P dejn tal-VAT għall-perijodu mix-xahar ta’ Jannar 2010 sax-xahar ta’ April 2014. P appellat kontra din id-deċiżjoni. Permezz ta’ deċiżjoni tal‑31 ta’ Ottubru 2017, id-Dyrektor Izby Administracji Skarbowej (il-korp tal-appell) ikkonferma d-deċiżjoni li tistabbilixxi l-ammont tat-taxxa.

14.

Fuq il-bażi tal-fatti kkonstatati, iż-żewġ awtoritajiet ikkonstataw, bi ftehim komuni u mingħajr ma l-partijiet opponewhom, li l-fatturi foloz kienu jiddokumentaw provvisti ta’ oġġetti u ta’ servizzi li ma kinux effettivament seħħew. Il-fatturi kienu ssimulaw it-twettiq effettiv ta’ tranżazzjonijiet sabiex terzi jkunu jistgħu jiksbu rifużjoni tat-taxxa b’mod frawdolenti.

15.

Dawn iż-żewġ awtoritajiet ikkunsidraw li P, bħala persuna li timpjega, ma kinitx uriet id-diliġenza dovuta sabiex tevita l-ħruġ ta’ fatturi foloz. Il-portata tal-kompiti ta’ P. K. ma ġietx ippreċiżata bil-miktub. Fost il-kompiti wiesgħa kien hemm id-dritt li jinħarġu fatturi tal-VAT għal irċevuti barra mis-sistema BOS, bħala fajl Excel, mingħajr il-kunsens addizzjonali tal-persuna li timpjega. Peress li l-president tal-bord tad-diretturi ta’ P kellu għarfien tal-ħruġ ta’ fatturi mill-pompa tal-petrol għal irċevuti, jiġifieri barra mill-kontroll tad-dipartiment tal-kontijiet, huwa seta’ u kellu jipprevedi li tali prattika tiffaċilita l-ħruġ ta’ fatturi foloz. B’hekk, assenza ta’ superviżjoni u ta’ organizzazzjoni adegwati kellha bħala konsegwenza li l-president tal-bord tad-diretturi tal-kumpannija skopra l-prattika inkwistjoni biss wara l-awditu fiskali tal-amministrazzjoni fiskali.

16.

Skont l-awtoritajiet amministrattivi, P. K. ma kinitx terz fir-rigward ta’ P, iżda ġestjonarja ta’ pompa tal-petrol ta’ P u, għaldaqstant, impjegata li għandha s-setgħa tordna lill-impjegati tal-pompa tal-petrol u awtorizzata li toħroġ fatturi. Dawn l-awtoritajiet ikkonstataw ukoll li, għalkemm sar tentattiv sabiex jiġu esklużi mill-proċedura ta’ rimbors lid-destinatarji tal-fatturi foloz, kien hemm telf ta’ dħul mit-taxxa li ma setax jiġi evitat fi żmien xieraq.

17.

Permezz ta’ sentenza tat‑23 ta’ Frar 2018, il-Wojewódzki Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Provinċjali, il-Polonja) ċaħdet ir-rikors ippreżentat minn P kontra d-deċiżjoni tad-Dyrektor Izby Administracji Skarbowej, ta’ Lublin, billi adottat il-motivi mogħtija mill-korp tal-appell. P ippreżentat appell ta’ kassazzjoni quddiem in-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema, il-Polonja). Din iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja żewġ domandi preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE:

18.

Fil-kuntest tal-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, P, l-amministrazzjoni fiskali Pollakka, l-Ombudsman Pollakk għall-impriżi żgħar u ta’ daqs medju u l-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li ma żżommx seduta orali skont l-Artikolu 76(2) tar-Regoli tal-Proċedura.

19.

Iż-żewġ domandi preliminari, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, iqajmu, essenzjalment, il-kwistjoni tar-riskji li għandha ssostni impriża taxxabbli taħt il-leġiżlazzjoni dwar il-VAT meta din tkun ġiet suġġetta għall-frodi mill-impjegati tagħha. Fil-kawża ineżami, dawn tal-aħħar ħarġu, mingħajr l-għarfien tal-impriża, fatturi fittizji taħt isimha u bigħuhom lil terzi, f’isimhom stess, għall-finijiet ta’ frodi fiskali.

20.

F’dan ir-rigward, tqum mill-ġdid ( 5 ) il-kwistjoni tal-interpretazzjoni tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT. Dan huwa intiż sabiex jirrimedja r-riskju ta’ tnaqqis indebitu tad-destinatarju tal-fattura permezz ta’ dejn fiskali korrispondenti tal-emittent tal-fattura. Għalhekk, qabel kollox, għandu jiġi ddeterminat min huwa l-emittent tal-fattura f’dan is-sens – l-emittent tal-fattura jew min huwa indikat bħala l-emittent tal-fattura fuq il-fattura (ara, f’dan ir-rigward, il-punt B). Jekk huwa biss dak li ħareġ ukoll il-fattura, tqum għalhekk il-kwistjoni dwar il-kundizzjonijiet ta’ imputazzjoni tal-aġir (kriminali) ta’ persuna oħra (terz) lill-emittent apparenti tal-fattura (ara, f’dan ir-rigward, il-punt C.).

21.

Skont l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT, il-VAT hija dovuta minn kull persuna li tniżżel din it-taxxa fuq fattura. F’dan ir-rigward, kif diġà ddeċidiet il-Qorti tal-Ġustizzja ( 6 ), l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT isemmi “biss” il-VAT iffatturata indebitament, jiġifieri VAT li ma hijiex legalment dovuta, iżda li madankollu hija indikata fuq fattura.

22.

L-għan tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT huwa li jiġi evitat ir-riskju ta’ telf ta’ dħul mit-taxxa li jista’ jirriżulta mill-invokazzjoni mid-destinatarju ta’ fattura ta’ tnaqqis tal-VAT indebitu ( 7 ) imwettaq abbażi ta’ din il-fattura ( 8 ). Dan ir-riskju jirrifletti l-fatti tal-kawża ineżami.

23.

Ċertament, id-dritt għal tnaqqis jeżisti biss għat-taxxi marbuta ma’ tranżazzjoni suġġetta għall-VAT ( 9 ). Madankollu, id-dħul mit-taxxa jkun mhedded sakemm id-destinatarju ta’ fattura li ssemmi indebitament il-VAT ikun għadu jista’ jużaha sabiex iwettaq tnaqqis tal-VAT skont l-Artikolu 168 tad-Direttiva dwar il-VAT ( 10 ). Dan peress li ma jistax jiġi eskluż li l-amministrazzjoni fiskali ma tkunx tista’ tikkonstata fi żmien xieraq li kunsiderazzjonijiet sostantivi jipprekludu l-eżerċizzju tad-dritt għal tnaqqis li jeżisti formalment.

24.

Għalhekk, l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT jimmira sabiex jiggarantixxi ċertu paralleliżmu bejn it-tnaqqis favur id-destinatarju tal-fattura u d-dejn tat-taxxa tal-emittent tal-fattura bħalma jseħħ normalment, fil-kuntest ta’ fattura korretta, anki bejn fornitur u destinatarju tas-servizz ( 11 ). Madankollu, skont il-formulazzjoni tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT, ma huwiex neċessarju li d-destinatarju tal-fattura jkun effettivament wettaq tnaqqis tal-VAT. Huwa biżżejjed li jkun hemm riskju li tali operazzjoni tista’ (b’mod inġust) titwettaq.

25.

Konsegwentement, l-emittent tal-fattura jinżamm responsabbli għar-riskju (jiġifieri b’mod astratt) li d-destinatarju tal-fattura jkun jista’, abbażi ta’ din il-fattura (skorretta), jipproċedi għal tnaqqis indebitu tat-taxxa tal-input. Għalhekk, dan ma huwiex dejn fiskali reali, iżda responsabbiltà għar-riskju tal-emittent tal-fattura, kif diġà ppreċiżat il-Qorti tal-Ġustizzja ( 12 ).

26.

Din ir-responsabbiltà tapplika mhux biss fil-każ ta’ żball fuq ir-rata korretta tat-taxxa (fuq il-fattura tiġi indikata r-rata normali minflok dik imnaqqsa), iżda b’mod partikolari anki fil-każ ta’ fatturazzjoni ta’ tranżazzjonijiet fittizji ( 13 ).

27.

L-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT jikkostitwixxi għalhekk responsabbiltà oġġettiva astratta li tirrendi lill-emittent tal-fattura responsabbli, indipendentement mill-kolpa, għar-riskju li jkun ħoloq meta joħroġ fatturi foloz għal tranżazzjonijiet fittizji. Il-konsegwenza hija li huwa stess ikun responsabbli għall-ħlas tal-VAT iddikjarata b’mod żbaljat.

28.

Madankollu, din ir-responsabbiltà oġġettiva astratta, li timponi fuq l-emittent tal-fattura, indipendentement mill-kolpa, VAT iddikjarata b’mod żbaljat, għandha limiti. Jekk din ir-responsabbiltà ma hijiex arbitrarja fir-rigward tad-drittijiet fundamentali tal-persuna kkonċernata (P tinvoka b’mod partikolari l-Artikolu 17 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea), hemm bżonn kemm ta’ raġuni oġġettiva (jiġifieri riskju ta’ telf ta’ dħul mit-taxxa — ara, f’dan ir-rigward, il-punt a) kif ukoll imputabbiltà suġġettiva tar-riskju (ara, f’dan ir-rigward, il-punt b).

29.

Kif iddeċidiet reċentement il-Qorti tal-Ġustizzja, ir-responsabbiltà oġġettiva msemmija fl-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT ma tkunx applikabbli meta riskju ta’ telf ta’ VAT ikun, fih innifsu, eskluż ( 14 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja rrispondiet fl-affermattiv f’każ fejn ġie stabbilit li l-fatturi żbaljati kienu nħarġu biss fir-rigward tal-konsumaturi finali li ma kellhomx dritt għal tnaqqis ( 15 ).

30.

Tali riskju huwa wkoll eskluż per se, sa fejn, bħal fil-kawża ineżami, l-amministrazzjoni fiskali diġà skopriet il-frodi organizzata mwettqa mill-impjegati ta’ P, b’tali mod li x-xerrejja tal-fatturi fittizji huma magħrufa u seta’ jiġi rrifjutat b’suċċess u b’mod definittiv it-tnaqqis. Skont it-talba għal deċiżjoni preliminari, l-Istat Pollakk wasal għal din il-konklużjoni sa ċertu punt. F’dan ir-rigward, il-kwistjoni tal-applikabbiltà tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT ma tqumx iktar, iżda l-iktar l-iktar il-kwistjoni tas-sanzjoni tal-bejjiegħa u tax-xerrejja tal-fatturi fittizji. Madankollu, din hija normalment kwistjoni li taqa’ taħt id-dritt kriminali u mhux taħt id-dritt fiskali. Kif diġà enfasizzat il-Qorti tal-Ġustizzja ( 16 ), l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT ma għandux in-natura ta’ sanzjoni.

31.

Dejn fiskali addizzjonali tal-emittent tal-fattura (kemm jekk P kif ukoll jekk P. K.) f’każ bħal dan iwassal għal “arrikkiment tal-Istat” abbażi ta’ frodi tal-VAT. Dan imur manifestament lil hinn minn dak li huwa neċessarju għall-ġlieda kontra l-frodi. Ikun ukoll eżitu stramb li Stat tad-dritt jista’, minħabba frodi tal-VAT identifikata, jippreżenta dħul mit-taxxa ogħla milli mingħajr tali frodi. Fil-fatt, sa fejn ma seta’ jintalab ebda tnaqqis, id-dħul mill-VAT fil-Polonja jiżdied minkejja li ma kien twettaq ebda dħul mill-bejgħ. Dan ir-riżultat lanqas ma huwa kompatibbli man-natura ta’ regola ta’ responsabbiltà (ara, f’iktar dettall, il-punti 22 et seq. iktar ’il fuq).

32.

Bl-istess mod, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet minn stadju bikri li, anki jekk id-Direttiva dwar il-VAT ma tinkludix dispożizzjonijiet dwar l-aġġustament, mill-emittent tal-fattura, tal-VAT iffatturata inkorrettament ( 17 ), huma l-Istati Membri li għandhom jipprovdu soluzzjoni f’dan ir-rigward ( 18 ). Sabiex tasal għal din is-soluzzjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja żviluppat żewġ approċċi li l-Istati Membri għandhom jieħdu inkunsiderazzjoni.

33.

Għalhekk, minn naħa, sabiex tiġi żgurata n-newtralità tal-VAT, l-Istati Membri għandhom jipprevedu, fl-ordinament ġuridiku intern tagħhom, il-possibbiltà ta’ aġġustament ta’ kull taxxa ffatturata inkorrettament, kemm‑il darba l-persuna li toħroġ il-fattura turi li hija aġixxiet in bona fide ( 19 ). Min-naħa l-oħra, meta l-emittent tal-fattura, fi żmien suffiċjenti, elimina kompletament ir-riskju ta’ telf ta’ dħul fiskali, il-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT jirrikjedi li l-VAT iffatturata indebitament tista’ tiġi rrettifikata, mingħajr ma l-Istati Membri jkunu jistgħu jissuġġettaw din ir-regolarizzazzjoni għall-bona fide tal-emittent tal-fattura ( 20 ).

34.

F’dan l-aħħar każ, ma hijiex deċiżiva r-raġuni għaliex ir-riskju ta’ telf ta’ dħul mit-taxxa huwa eskluż — jiġifieri jekk l-emittent tal-fattura eliminahx b’mod attiv jew jekk l-amministrazzjoni fiskali rnexxilhiex teliminah ( 21 ). Fil-fatt, il-miżuri li l-Istati Membri jadottaw sabiex jiżguraw ġbir eżatt tat-taxxa u sabiex jevitaw l-evażjoni tat-taxxa ma għandhomx imorru lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħqu tali għanijiet. Konsegwentement, huma ma jistgħux jintużaw b’mod li jpoġġu fid-dubju n-newtralità tal-VAT, li tikkostitwixxi prinċipju fundamentali tas-sistema komuni tal-VAT ( 22 ). Dan jgħodd, b’mod partikolari, fil-każ ta’ responsabbiltà oġġettiva astratta (ara, f’dan ir-rigward, il-punti 26 et seq. iktar ’il fuq).

35.

Għalhekk, il-kwistjoni tal-użu ta’ P għall-fatturi maħruġa minn P. K. tqum biss sa fejn it-tnaqqis mix-xerrejja ma setax jiġi evitat, u għalhekk sa fejn jibqa’ jeżisti dannu għad-dħul mit-taxxa tal-Polonja.

36.

Sa fejn tali dannu għadu jeżisti, dan għandu wkoll jiġi imputat lil P, peress li l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT ikopri biss l-emittent ta’ dawn il-fatturi. Fil-kawża ineżami, il-partikolarità hija li l-fornitur li jidher fuq il-fattura (fil-kawża ineżami P) li normalment joħroġ il-fattura preċiżament ma ħariġx din il-fattura. Hija nħarġet minn P. K., li użat biss l-isem tal-persuna li timpjegaha. Madankollu, jidher, anki jekk intuża format ta’ fatturazzjoni differenti, daqslikieku P ħarġet dawn il-fatturi. Intużaw l-isem, l-indirizz u n-numru fiskali tagħha.

37.

Kieku P. K. kienet terz totalment estern li kien uża, ftit jew wisq b’kumbinazzjoni, id-data ta’ P sabiex jistabbilixxi u jbigħ fatturi fittizji (diġà kien hemm każijiet bħal dawn), ir-risposta kienet tkun inekwivoka. Fl-assenza ta’ imputazzjoni tal-aġir ta’ dan it-terz, ir-responsabbiltà ta’ P tkun arbitrarja u sproporzjonata u għalhekk qatt ma jkun possibbli li P tiġi kkunsidrata bħala l-emittent ta’ dawn il-fatturi, kif tirrileva wkoll l-amministrazzjoni fiskali.

38.

B’kuntrast mal-ħolqien ta’ fatturi fittizji minn terz estern, hemm ċerta prossimità bejn l-emittent attwali tal-fatturi (P. K.) u l-emittent apparenti tal-fatturi (P) abbażi tar-relazzjoni ta’ impjieg li kienet teżisti dak iż-żmien. P. K. deliberatament sfruttat l-għarfien li kisbet minn P dwar il-kwantitajiet ta’ karburant li l-irċevuti tal-bejgħ tagħha ġew mormija, id-dettalji tal-fattura li jirreferu għal P u n-numru fiskali tagħha.

39.

Madankollu, huwa stabbilit, min-naħa l-oħra, li dan il-bejgħ (kriminali) ta’ fatturi fittizji taħt l-isem ta’ P seħħ mingħajr l-għarfien u l-intenzjoni ta’ P u lanqas ma kien kopert mil-linja ta’ azzjoni mogħtija mid-dritt industrijali jew minn mandat kuntrattwali.

40.

Il-kwistjoni deċiżiva hija dik dwar min, f’tali każ, huwa l-emittent tal-fattura fis-sens tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT. Għalhekk, għandu jiġi ddeterminat jekk u taħt liema kundizzjonijiet persuna li timpjega tista’ tiġi imputata bl-aġir kriminali tal-impjegati tagħha (fil-kawża ineżami, fil-forma ta’ kriminalità organizzata) jew jekk tiġix skaġunata abbażi tal-bona fide tagħha.

41.

Skont l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT, il-VAT hija dovuta minn kwalunkwe persuna li tniżżel din it-taxxa fuq fattura. Huwa biżżejjed li kull persuna — mhux neċessarjament persuna taxxabbli — tindika t-taxxa fuq fattura. Id-Direttiva teżiġi wkoll aġir attiv (“tniżżel”). Madankollu, it-taxxa ġiet iddikjarata mhux minn P, iżda mill-impjegata tagħha P. K. Skont il-formulazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT, P. K. hija, għaldaqstant, responsabbli għall-ħlas tat-taxxa li hija ffatturat b’mod skorrett. Apparentement P hija biss l-emittent tal-fattura.

42.

Is-sens ġenerali u skop esposti iktar ’il fuq (punti 22 et seq.) bħala responsabbiltà għar-riskju jimmilitaw kontra r-responsabbiltà tal-“emittent fittizju” flimkien mal-emittent. L-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT ma huwiex intiż li jissanzjona jew li jirdoppja d-dħul fiskali, iżda li jkopri r-riskju ta’ telf ta’ dħul mit-taxxa. Konsegwentement, hija biss persuna waħda li tista’ tittieħed inkunsiderazzjoni bħala emittent, fis-sens tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT. Dan jirriżulta wkoll mill-possibbiltà ta’ aġġustament li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrikonoxxi hija stess lill-emittent li jwettaq att kolpevoli. Għalhekk, l-Istati Membri għandhom jipprevedu l-possibbiltà li kull taxxa ffatturata indebitament tista’ tiġi aġġustata mill-emittent tal-fattura, meta dan juri l-bona fide tiegħu ( 23 ). Madankollu, dan jippreżupponi li dan ikun jaf ukoll lil min ikun ħareġ il-fatturi skorretti. Madankollu, P ma tafx min huma x-xerrejja tal-fatturi. Hija biss P. K. li għandha dan l-għarfien.

43.

Għaldaqstant, sa fejn għad hemm riskju (jew dannu) għad-dħul fiskali Pollakk, bħala prinċipju, il-VAT indikata indebitament fuq dawn il-fatturi hija dovuta minn P. K., bħala l-emittent tal-fatturi fittizji.

44.

Dan ma jistax ikun mod ieħor ħlief jekk l-aġir kriminali ta’ P. K. jista’ jiġi imputat b’xi mod lill-persuna taxxabbli (fil-kawża ineżami P). B’mod partikolari, l-amministrazzjoni fiskali Pollakka tinvoka tip ta’ “kolpa fis-sorveljanza”. Peress li P kienet taf li P. K. setgħet ukoll toħroġ fatturi manwali barra mis-sistema ta’ fatturazzjoni normali, P kellha tkun taf li kienu nħarġu fatturi fittizji. Fl-assenza ta’ miżuri ta’ sorveljanza f’dan is-sens, l-aġir ta’ P. K. għandu jiġi imputat lil P.

45.

Dan l-approċċ tal-Polonja joqrob xi ftit lejn il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar ir-rifjut tat-tnaqqis (jew tal-eżenzjoni jew, eventwalment, saħansitra tat-tnejn simultanjament), meta l-persuna taxxabbli kienet taf jew kellha tkun taf li, bl-akkwist tagħha, hija kienet qiegħda tipparteċipa fi tranżazzjoni involuta fi frodi tal-VAT ( 24 ).

46.

Għall-finijiet tad-Direttiva dwar il-VAT, il-Qorti tal-Ġustizzja tqis li tali persuna taxxabbli tipparteċipa jew tiffaċilita l-frodi, indipendentement mill-kwistjoni dwar jekk tiħux jew le benefiċċju mill-bejgħ mill-ġdid tal-oġġetti jew mill-użu tas-servizzi fil-kuntest tat-tranżazzjonijiet tal-output intaxxati mwettqa minnha ( 25 ). Għaldaqstant, huwa l-obbligu tal-awtoritajiet u tal-qrati nazzjonali li jirrifjutaw il-benefiċċju tad-dritt għal tnaqqis jekk jiġi stabbilit, fid-dawl ta’ elementi oġġettivi, li dan id-dritt ikun qiegħed jiġi invokat b’mod frawdolenti jew abbużiv ( 26 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja stabbilixxiet ukoll “prinċipju tal-projbizzjoni tal-frodi” speċifiku, apparentement applikabbli fil-qasam tal-VAT ( 27 ).

47.

Indipendentement mill-fatt li din il-ġurisprudenza hija wiesgħa ħafna u tqajjem kwistjonijiet dwar il-konsegwenzi ( 28 ), fil-kawża ineżami ma huwiex il-każ li P tinvoka dritt għal tnaqqis jew għal eżenzjoni, jiġifieri drittijiet relatati mal-assi. P ma tixtieqx tkun responsabbli għall-vantaġġ patrimonjali ta’ terz (ix-xerrej tal-fatturi fittizji li ma għandha l-ebda relazzjoni miegħu). Għalhekk, din ma hijiex il-ġlieda kontra l-frodi fi ħdan katina ta’ tranżazzjonijiet, iżda tirrigwarda responsabbiltà għat-telf ta’ dħul mit-taxxa ( 29 ) ta’ “kwalunkwe persuna”.

48.

Madankollu, skont il-formulazzjoni tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT, sempliċement għarfien (jew l-obbligu li wieħed ikun jaf) li terz estern joħloq u jbigħ fatturi fittizji f’ismu, ma jagħtix lok għal responsabbiltà. Ma hijiex “kwalunkwe persuna”, iżda l-Istat Membru li huwa responsabbli għall-ġlieda kontra l-kriminalità. Fl-assenza ta’ motiv ta’ imputazzjoni speċifika fir-rigward ta’ dan it-terz ( 30 ), ebda “vantaġġ” (eżenzjoni u/jew tnaqqis) ma jista’ jiġi rrifjutat lill-persuna taxxabbli u, iktar u iktar, ma huwiex possibbli li “kull persuna” tingħata responsabbiltà (permezz ta’ piż fiskali addizzjonali).

49.

Għalhekk, is-soluzzjoni ma tirriżultax mill-ġurisprudenza msemmija iktar ’il fuq dwar il-ġlieda kontra l-frodi, iżda mill-prinċipju ta’ newtralità u mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT. Fil-fatt, skont din id-dispożizzjoni, sabiex tiġi żgurata n-newtralità tal-VAT, l-Istati Membri għandhom jipprevedu, fl-ordinament ġuridiku intern tagħhom, il-possibbiltà ta’ aġġustament ta’ kull taxxa ffatturata inkorrettament, kemm‑il darba l-emittent tal-fattura, li, kif tenfasizza ġustament il-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet tagħha, juri li huwa aġixxa in bona fide ( 31 ).

50.

Ċertament, dan jikkonċerna lill-emittent tal-fattura, li P ma hijiex. Madankollu, l-approċċ jista’ — skont il-fehma wkoll tal-Kummissjoni — jiġi traspost għal dak li, fl-apparenza, għandu jitqies bħala l-emittent ta’ fattura (emittent apparenti). Fil-fatt, jekk dan tal-aħħar aġixxa in bona fide, huwa iktar vittma mill-awtur tar-reat u ma jistax jaqa’ taħt l-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT. Jekk, għall-kuntrarju, ma aġixxiex in bona fide u l-aġir tal-emittent tal-fattura seta’ jiġi imputat lilu (abbażi ta’ prossimità jew responsabbiltà partikolari), ir-responsabbiltà bħala l-emittent tal-fattura żbaljata tista’ wkoll tiġi imputata lilu.

51.

Għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li, fil-kawża ineżami, l-attività kriminali tal-impjegata, jiġifieri l-ħruġ u l-bejgħ ta’ fatturi fittizji, ma kinitx direttament marbuta mal-pożizzjoni rrikonoxxuta lilha mid-dritt industrijali fl-impriża ta’ P. Għall-kuntrarju, din is-sitwazzjoni kienet toffrilha biss l-opportunità li teżerċita din l-attività, li kienet madankollu pprojbita mid-dritt industrijali. Għaldaqstant, kuntrarjament għal dak li huwa l-każ meta impjegati f’attività matul l-operat joħorġu fatturi (possibbilment irregolari) għall-kunsinni ta’ karburant, il-ħruġ ta’ dawn il-fatturi ma jistax jiġi awtomatikament imputat lil P. F’dan ir-rigward, għandha ssir distinzjoni bejn il-ħruġ ta’ fatturi f’isem P (fl-ambitu tal-kompetenzi fil-qasam tad-dritt industrijali) u l-ħruġ ta’ fatturi taħt isem P (kważi fil-kuntest tal-kriminalità organizzata u mingħajr l-għarfien tagħha).

52.

Madankollu – kif jenfasizzaw b’mod korrett l-amministrazzjoni fiskali – hemm ċerta prossimità u responsabbiltà tal-persuna li timpjega għall-impjegati tagħha. Dak li huwa deċiżiv huwa għalhekk li jsir magħruf skont liema kriterji tista’ tkun kwistjoni ta’ persuna li timpjega in bona fide.

53.

Il-bona fide tkun eskluża meta l-persuna li timpjega kienet taf bl-azzjoni tal-impjegat tagħha u ma intervjenietx għalkemm hija setgħet tagħmel dan. F’dan il-każ, hija tadotta b’mod konxju l-azzjoni tiegħu bħallikieku kienet tagħha. Hija għandha għalhekk tiġi kkunsidrata bħala l-uniku emittent ta’ dawn il-fatturi minħabba l-apparenza xjentement ittollerata mill-fatturi fittizji. Madankollu, dan ma huwiex il-każ fil-kawża inkwistjoni.

54.

Fil-kuntest tat-tnaqqis tas-sussidji agrikoli minħabba nuqqas ta’ osservanza tar-rekwiżiti ta’ sussidju minn terz (l-offerent rebbieħ), il-Qorti tal-Ġustizzja diġà żviluppat kriterji ta’ imputazzjoni. Hija ddeċidiet li, fil-każ ta’ ksur imwettaq minn terz li jkun wettaq xogħlijiet speċifiċi fuq talba tal-benefiċjarji tal-għajnuna, il-benefiċjarju jista’ jinżamm responsabbli għal dan il-ksur jekk ikun aġixxa b’mod intenzjonat jew b’negliġenza fl-għażla, fil-kontroll jew fl-istruzzjonijiet li jkunu ngħataw lit-terz. Dan japplika indipendentement mill-kwistjoni dwar jekk it-terz aġixxiex huwa stess b’mod intenzjonat jew b’negliġenza ( 32 ). Madankollu, dan ma jistax jiġi traspost bħala tali fil-kawża ineżami. Minn naħa, fir-rigward tal-ħruġ ta’ fatturi fittizji, P. K. ma ngħatatx mandat minn P, iżda hija stess aġixxiet intenzjonalment barra mill-“mandat” tagħha. Min-naħa l-oħra, P lanqas ma hija arrikkita b’riżorsi tal-Istat li għandhom jiġu rtirati mingħandha minħabba n-nuqqas tat-twettiq tal-għan.

55.

Madankollu, huwa possibbli li wieħed jirrikorri għall-idea ta’ kolpa proprja fl-għażla u fis-sorveljanza (fil-kawża ineżami, tal-persuna li timpjega) imsemmija fiha, meta din tkun persuna taxxabbli fis-sens tal-leġiżlazzjoni dwar il-VAT. Fil-fatt, il-persuni taxxabbli jokkupaw pożizzjoni partikolari għall-funzjonament tas-sistema tal-VAT. Il-Qorti tal-Ġustizzja għalhekk tikklassifikahom ukoll bħala kolletturi tat-taxxa f’isem l-Istat ( 33 ).

56.

Is-sistema tal-VAT indirettament ikkonċepita hija partikolarment vulnerabbli għall-abbuż, preċiżament minħabba d-disparità bejn il-persuna taxxabbli u l-persuni responsabbli għall-ħlas tal-VAT. Id-dritt għal tnaqqis ta’ persuna taxxabbli f’katina ta’ tranżazzjonijiet ikompli jżid dan ir-riskju. Madankollu, il-prevenzjoni ta’ dan ir-riskju inerenti għas-sistema ta’ frodi taqa’ prinċipalment taħt ir-responsabbiltà tal-leġiżlatur.

57.

F’Unjoni fejn l-Istat tad-dritt għandu valur partikolari, dan huwa partikolarment minnu. Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja tkompli tenfasizza li l-Unjoni hija komposta minn Stati li josservaw u jikkondividu l-valuri li jinsabu fl-Artikolu 2 TUE ( 34 ). Fost il-valuri li fuqhom hija bbażata l-Unjoni, kif stabbiliti fl-Artikolu 2 TUE, hemm b’mod partikolari l-Istat tad-dritt. Għaldaqstant, Stat Membru ma jistax jgħaddi unilateralment dan ir-riskju, li jkun ħoloq huwa stess, fuq suġġetti tad-dritt privat. Il-ġlieda kontra l-frodi fiskali hija, prinċipalment, missjoni tal-Istat, u mhux dik ta’ individwu. Kif tenfasizza ġustament il-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet tagħha, il-protezzjoni tad-dħul mit-taxxa lanqas ma tista’ twassal sabiex persuna taxxabbli li ma għandha ebda relazzjoni mal-frodi tiġi suġġetta għall-VAT (fil-kawża ineżami, il-bejgħ ta’ fatturi fittizji).

58.

Madankollu, fil-kuntest ta’ sistema fiskali indiretta, l-Istat, bħala kreditur fiskali, jiddependi neċessarjament fuq il-parteċipazzjoni tal-persuni taxxabbli bħala kolletturi tat-taxxa. Għalkemm dawn għandhom jipparteċipaw b’mod forzat u mingħajr ħlas fil-ġbir tal-VAT, ma huwiex sproporzjonat li tintalab ċerta diliġenza, iżda mhux eċċessiva. Bħala kollettur tat-taxxa f’isem l-Istat, persuna taxxabbli ma tistax għalhekk, b’mod partikolari, tagħlaq għajnejha u deliberatament taċċetta frodi tal-VAT. Dan jaffettwa wkoll l-imputazzjoni, fid-dritt tal-Unjoni, tal-frodi tal-impjegati tagħha stess.

59.

Kif diġà indikajt fil-konklużjonijiet tiegħi f’kawża dwar proċedura ta’ rkupru tal-għajnuna agrikola, prinċipju ta’ imputazzjoni tal-aġir illegali mwettaq minn aġenti huwa, bħala prinċipju, estranju għad-dritt ta’ ċerti Stati Membri, irrispettivament mill-kolpa tal-persuna nnifisha fil-qasam delittwali ( 35 ). Għaldaqstant, prinċipal lanqas ma huwa awtomatikament responsabbli, abbażi ta’ eventwali prinċipju ta’ dritt mhux miktub, għall-aġir illegali ta’ wieħed mill-aġenti tiegħu bħal ma huwa għall-aġir tiegħu stess, iżda huwa responsabbli biss jekk huwa stess personalment ikun wettaq kolpa fl-għażla jew fis-sorveljanza.

60.

Fil-kuntest tal-Artikolu 203 tad-Direttiva dwar il-VAT, dan ifisser li P għandha titqies li aġixxiet in bona fide sakemm ebda kolpa proprja ma tista’ tiġi attribwita lilha. Għaldaqstant, “l-obbligu li wieħed ikun jaf” b’mod ġenerali biss ma huwiex biżżejjed sabiex joħloq kolpa proprja, iżda biss meta jkun personalment responsabbli għal kolpa fl-għażla jew fis-sorveljanza fir-rigward tal-impjegati tiegħu. Fil-kawża ineżami, ma hemm l-ebda kolpa fl-għażla, b’tali mod li hija possibbli biss kolpa fis-sorveljanza.

61.

Hija biss il-qorti tar-rinviju li tista’ tiddeċiedi dwar l-eżistenza ta’ tali kolpa fil-kawża ineżami. Madankollu, dan huwa standard differenti minn dak stabbilit mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-qasam tar-rifjut ta’ tnaqqis jew ta’ eżenzjoni mill-VAT f’katini ta’ tranżazzjonijiet “ivvizzjati bi frodi”. B’mod partikolari, tista’ tittieħed inkunsiderazzjoni, bħala indikazzjoni ta’ bona fide, jekk u kif il-persuna taxxabbli kkooperat mal-amministrazzjoni fiskali sabiex tiddetermina l-portata tal-kriminalità organizzata (id-dannu twettaq prinċipalment mix-xerrejja tal-fatturi fittizji).

62.

Kuntrarjament għal dak li jidher li qiegħda tissuġġerixxi l-amministrazzjoni fiskali, huwa irrilevanti f’dan ir-rigward li l-kompiti ta’ P. K. ma ġewx irreġistrati bil-miktub. Il-kwistjoni dwar jekk teżistix jew le definizzjoni bil-miktub tal-kompiti tnaqqas l-iktar l-iktar ir-riskju ta’ mġiba kriminali tal-ħaddiem. Għal din ir-raġuni, kuntrarjament għal dak li jsostni l-Ombudsman fl-osservazzjonijiet tiegħu, ma huwiex rilevanti jekk il-ħruġ tal-fattura jaqax jew le, bħala prinċipju, taħt il-kompiti tal-impjegat. Min, bħala ħaddiem impjegat, jixtieq joħroġ fatturi fittizji jista’ jagħmel dan fi kwalunkwe mument, irrispettivament minn jekk il-ħruġ tal-fatturi eżatti jaqax jew le taħt ir-responsabbiltà tiegħu.

63.

Barra minn hekk, il-fatt li fatturi normali setgħu u effettivament ġew maħruġa minn P. K. barra mis-sistema BOS ma jfissirx li l-persuna li timpjega kellha tipprevedi li l-impjegati tagħha joħorġu u jbigħu fatturi fittizji. Għalkemm, sa fejn il-kontabbiltà ma kinitx ivvizzjata b’irregolaritajiet (ġewwa u barra mis-sistema BOS), il-punti ċċitati mill-amministrazzjoni fiskali ma jikkostitwixxux kolpa fis-sorveljanza. Kif ġustament tindika P fl-osservazzjonijiet tagħha, huwa diffiċli għal individwu (bħala persuna li timpjega) li jevita din it-tip ta’ “kriminalità organizzata” minn P. K., l-impjegati l-oħra u x-xerrejja tal-fatturi.

64.

F’dan ir-rigward, ikun hemm lok li ssir distinzjoni skont jekk kienx hemm jew le raġuni konkreta jew indizji konkreti — kif tindika ġustament il-Kummissjoni — favur sorveljanza partikolari. Fl-assenza ta’ raġuni konkreta, wieħed jista’, l-iktar l-iktar, jeżiġi minn persuna taxxabbli sempliċi sistema interna ta’ ġestjoni tar-riskji peress li l-persuna taxxabbli ma tistax tafda b’għajnejha magħluqa lill-impjegati tagħha. Madankollu, hekk kif il-persuna taxxabbli jkollha indizji konkreti, jistgħu jintalbu mingħandha wkoll miżuri ta’ sorveljanza iktar konkreti sal-intervent tal-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi. Fl-aħħar mill-aħħar, din hija evalwazzjoni globali taċ-ċirkustanzi kollha li għandha ssir mill-qorti tar-rinviju.

65.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi li tingħata risposta għad-domandi preliminari min-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Suprema Amministrattiva, il-Polonja) kif ġej:

L-Artikolu 203 tad-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud għandu jiġi interpretat fis-sens li l-emittent apparenti ta’ fattura għal tranżazzjonijiet fittizji għandu jħallas it-taxxa indikata fiha biss jekk (1) id-destinatarju tal-fattura jkun għadu ma setax jiġi miċħud it-tnaqqis tat-taxxa tal-input, (2) il-ħruġ tal-fattura minn terz huwa attribwit lilu abbażi ta’ responsabbiltà partikolari (jew prossimità) u (3) ma jkunx aġixxa in bona fede. F’dan ir-rigward, bona fide tista’ tiġi eskluża biss f’każ ta’ kolpa proprja tal-emittent apparenti. Din il-kolpa tista’ tikkostitwixxi wkoll, fil-każ ta’ persuna taxxabbli, kolpa fl-għażla jew fis-sorveljanza żbaljata tal-impjegati tagħha.”