–

għal Towercast SASU, minn P. Mèle u D. Théophile, avocats,

–

għall-Autorité de la concurrence, minn E. Combe u J. Neto, bħala aġenti, assistiti minn Y. Anselin, avocat, Anselin, avocat,

–

għal Tivana Midco SARL u Tivana Topco SA, minn S. Hamon u M.‑C. Rameau, avocates,

–

għal Tivana Franza Holdings SAS, TDF Infrastructure SAS, TDF Infrastructure Holding SAS, minn H. Calvet, Y. Chevalier, A. Helfer, F. Salat-Baroux u Y. Trifounovitch, avocats,

–

għall-Gvern Franċiż, minn G. Bain, A.-L. Desjonquères u P. Dodeller, bħala aġenti,

–

għall-Gvern Taljan, minn G. Palmieri, bħala aġent, assistita minn S. Fiorentino, avvocato dello Stato,

–

għall-Gvern tal-Pajjiżi l-Baxxi, minn M. K. Bulterman, P. Huurnink u C. S. Schillemans, bħala aġenti,

–

għall-Kummissjoni Ewropea, minn T. Baumé, P. Berghe u F. Castillo de la Torre, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 21(1) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 tal-20 ta’ Jannar 2004 dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (ir-Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet) (ĠU 2004, L 24, p. 1).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn Towercast SASU u l-Autorité de la concurrence (l-Awtorità tal-Kompetizzjoni, Franza) u l‑ministre chargé de l’économie (il-Ministru għall-Ekonomija, Franza), dwar deċiżjoni li permezz tagħha ġie miċħud l-ilment ta’ Towercast dwar abbuż minn pożizzjoni dominanti.

3

Ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 4064/89 tal-21 ta’ Diċembru 1989 dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (ĠU 1989, L 395, p. 1) daħal fis-seħħ fil-21 ta’ Settembru 1990. Skont is-sitt premessa sat-tmien premessa ta’ dan ir-regolament:

4

L-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament kien jipprovdi:

“1.   Dan ir-Regolament biss għandu japplika għal konċentrazzjonijiet kif imfissra fl-Artikolu 3.

2.   Ir-Regolamenti [tal-Kunsill] Nru 17 [tas-6 ta’ Frar 1962, l-ewwel Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Artikoli 85 u 86 tat-Trattat [KEE] (ĠU 1962, L 13, p. 204), (KEE) Nru 1017/68 [tad-19 ta’ Lulju 1968 li jistabbilixxi l-applikazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni għas-setturi tat-trasport bil-ferrovija, bit-triq u bil-passaġġi fuq l-ilma interni (ĠU 1968, L 175, p. 1)], (KEE) Nru 4056/86 [tat-22 ta’ Diċembru 1986 li jistabbilixxi regoli dettaljati għall-applikazzjoni tal-Artikoli 85 u 86 tat-Trattat [KEE] għat-trasport marittimu (ĠU 1986, L 378, p. 4)] u (KEE) Nru 3975/87 [tal-14 ta’ Dicembru 1987 li jistabbilixxi l-proċedura għall-applikazzjoni tar-Regoli dwar il-kompetizzjoni għall-impriżi fis-settur tat-trasport bl-ajru (ĠU 1987, L 374, p. 1)] ma japplikawx għall-konċentrazzjonijiet kif imfissra fl-Artikolu 3.

3.   Jekk il-Kummissjoni [Ewropea] ssib, fuq talba ta’ Stat Membru, li konċentrazzjoni kif imfissra fl-Artikolu 3 li m’għandhiex dimensjoni Komunitarja fis-sens ta’ l-Artikolu 1 toħloq jew issaħħaħ posizzjoni dominanti li b’riżultat ta’ hekk il-kompetizzjoni effettiva tiġi mfixkla sew fit-territorju ta’ l-Istat Membru konċernat tista’, safejn il-konċentrazzjoni taffettwa l-kummerċ bejn l-Istati Membri, tadotta d-deċiżjonijiet previsti fl-Artikolu 8(2), it-tieni subparagrafu, (3) u (4).

[…]

5.   Skond il-paragrafu 3 il-Kummissjoni għandha tieħu biss il-miżuri meħtieġa biex tinżamm jew tinġieb lura l-kompetizzjoni effettiva fit-territorju ta’ l-Istat Membru li jkun talab l-intervent tagħha.

[…]”

5

Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tranżitorji stabbiliti fl-Artikolu 26(2) tiegħu, ir-Regolament Nru 139/2004 ħassar u ssostitwixxa, b’effett mill-1 ta’ Mejju 2004, ir-Regolament Nru 4064/89.

6

Il-premessi 2, 5 sa 9, 20 u 24 tar-Regolament Nru 139/2004 jipprovdu:

[…]

[…]

[…]

7

L-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004 jistabbilixxi l-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu b’dan il-mod:

“1.   Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 4(5) u l-Artikolu 22, dan ir-Regolament għandu japplika għall-konċentrazzjonijiet kollha li għandhom dimensjoni Komunitarja, kif definiti f’dan l-Artikolu.

2.   Konċentrazzjoni jkollha dimensjoni Komunitarja meta:

sakemm kull waħda mill-impriżi konċernati ma tilħaqx aktar minn żewġ terzi mill-valur tal-bejgħ totali tagħha mill-Komunità fl-istess Stat Membru.

3.   Konċentrazzjoni li ma tilħaqx il-livelli stabbiliti fil-paragrafu 2 għandha dimensjoni Komunitarja meta:

[…]”

8

L-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament jiddefinixxi l-kunċett ta’ “konċentrazzjoni” kif ġej:

“1.   Għandu jitqies li hemm konċentrazzjoni meta jkun hemm bidla fil-kontroll fuq bażi dewwiema, liema bidla tkun ir-riżultat ta’:

2.   Kontroll għandu jkun permezz ta’ drittijiet, kuntratti, jew permezz ta’ kull mezz ieħor li, separatament jew flimkien, fil-kuntest tal-fatti u tal-liġijiet involuti, jikkonferixxu l-possibbiltà li tkun eżerċitata influwenza deċiżiva fuq l-impriża, b’mod partikolari permezz ta’:

3.   Il-kontroll ikun akkwistat minn persuni jew impriżi li:

[…]”

9

L-Artikolu 21 tal-imsemmi regolament, intitolat “Applikazzjoni tar-Regolament u ġurisdizzjoni”, jipprovdi:

“1.   Dan ir-Regolament biss għandu japplika għal konċentrazzjonijiet kif definiti fl-Artikolu 3, u r-Regolament[i] tal-Kunsill (KE) Nru 1/2003 [tas-16 ta’ Diċembru 2002 fuq l-implimentazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni mniżżlin fl-Artikoli 81 u 82 tat-Trattat (KEE) [ĠU 2003, L 1, p. 1)], [Nri 1017/68, 4056/86 u 3975/87] ma għandhomx japplikaw, minbarra fir-rigward ta’ joint ventures li ma għandhomx dimensjoni Komunitarja u li għandhom bħala skop jew effett il-kordinazzjoni ta’ l-imġieba kompetittiva li baqgħa indipendenti.

2.   Il-Kummissjoni biss għandha jkollha ġurisdizzjoni biex tieħu d-deċiżjonijiet imsemmija f’dan ir-Regolament. Dan iżda bla ħsara għal reviżjoni mill-Qorti tal-Ġustizzja.

3.   L-ebda Stat Membru ma għandu japplika l-liġi nazzjonali dwar il-kompetizzjoni fir-rigward ta’ konċentrazzjoni li għandha dimensjoni Komunitarja.

[…]”

10

L-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, intitolat “Referenza lill-Kummissjoni”, jipprovdi:

“1.   Stat Membru, jew aktar minn Stat Membru wieħed, jista’ jitlob jew jistgħu jitolbu lill-Kummissjoni biex teżamina xi konċentrazzjoni kif definita fl-Artikolu 3 li ma għandhiex dimensjoni Komunitarja fis-sens ta’ l-Artikolu 1 iżda taffettwa l-kummerċ bejn l-Istati Membri u thedded li tolqot b’mod sinifikanti l-kompetizzjoni fit-territorju ta’ l-Istat Membru jew l-Istati Membri li għamel jew li għamlu t-talba.

Talba bħal din għandha ssir mhux aktar tard minn 15-il jum utli mill-jum li fih l-konċentrazzjoni kienet notifikata, jew f’każ li notifika mhix meħtieġa, mill-jum li fih il-konċentrazzjoni kienet mgħarrfa lill-Istat Membru konċernat.”

11

L-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 1/2003, intitolat “Ir-Relazzjoni bejn l-Artikolu [101] u [102 TFUE] u liġijiet nazzjonali tal-kompetizzjoni”, jipprovdi:

“1.   […] Fejn l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni ta’ l-Istati Membri jew qrati nazzjonali japplikaw liġijiet nazzjonali tal-kompetizzjoni għal xi kwalunkwe abbuż projbit mil-Artikolu [102 TFUE], dawn ħa japplikaw ukoll l-Artikolu [102 TFUE].

2.   […] Stati Membri mhux taħt dan ir-Regolament jiġu preklużi milli jadottaw u japplikaw fuq it-territorju tagħhom liġijiet nazzjonali aktar stretti li jipprojbixxu jew jissanzjonaw kondotta unilaterali imqabdin biex jaħdmu min xi impriża.

3.   Mingħajr preġudizzju għal Prinċipji ġenerali u disposizzjonijiet oħra tal-liġijiet tal-[Unjoni], paragrafu 1 u 2 ma japplikawx meta l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni u l-qrati tal-Istati Membri japplikaw il-liġijiet tal-kontrol tal-għaqda […]”

12

L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 5 ta’ dan ir-regolament jipprevedi li “[l]-awtoritajiet tal-kompetizzjoni ta’ l-Istati Membri għandhom ikollhom is-setgħa li japplikaw [l-Artikoli 101 u 102 TFUE] f’każijiet individwali” u jistgħu, għal dan il-għan, jadottaw deċiżjonijiet (i) li jordnaw li jintemm xi ksur, (ii) li jordnaw miżuri provviżorji, (iii) li jaċċettaw irbit u (iv) li jimponu multi, perjodi ta’ pagamenti penali jew xi pieni oħra previsti fid-dritt nazzjonali tagħhom.

13

Skont l-Artikolu L. 420‑2 tal-code de commerce (il-Kodiċi tal-Kummerċ):

“Fil-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu L. 420‑1, huwa pprojbit l-abbuż minn impriża jew grupp ta’ impriżi minn pożizzjoni dominanti fis-suq intern jew parti sostanzjali minnu. Dawn l-abbużi jistgħu, b’mod partikolari, jikkonsistu f’rifjut ta’ bejgħ, bejgħ bl-irbit jew kundizzjonijiet diskriminatorji ta’ bejgħ, kif ukoll fil-ksur tar-relazzjonijiet kummerċjali stabbiliti, għas-sempliċi raġuni li s-sieħeb jirrifjuta li jissottometti ruħu għal kundizzjonijiet kummerċjali mhux iġġustifikati.

Huwa pprojbit ukoll, sa fejn jista’ jiġi affettwat il-funzjonament jew l-istruttura tal-kompetizzjoni, l-abbuż minn impriża jew grupp ta’ impriżi mill-istat ta’ dipendenza ekonomika li, fir-rigward tagħhom, ikunu jinsabu fiha impriża-klijent jew fornitur. Dawn l-abbużi jistgħu, b’mod partikolari, jikkonsistu f’rifjut ta’ bejgħ, bejgħ bl-irbit, prattiki diskriminatorji msemmija fl-Artikoli L. 442‑1 sa L. 442‑3 jew fi ftehimiet ta’ firxa ta’ prodotti.”

14

L-Artikolu L. 490‑9 tal-Kodiċi tal-Kummerċ jipprovdi:

“Għall-applikazzjoni tal-Artikoli [101] sa [103 TFUE], il-Ministru għall-Ekonomija u l-uffiċjali li huwa jkun ħatar jew awtorizza f’konformità mad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-ktieb, minn naħa, u l-Awtorità tal-Kompetizzjoni, min-naħa l-oħra, għandhom is-setgħat rispettivi rrikonoxxuti lilhom mill-artikoli ta’ dan il-ktieb u tar-Regolament [Nru 139/2004] u mir-Regolament [Nru 1/2003]. Ir-regoli ta’ proċedura previsti f’dawn it-testi japplikaw għalihom.”

15

Barra minn hekk, id-dritt Franċiż jipprevedi proċedura ta’ kontroll ex ante obbligatorju tal-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni fil-kundizzjonijiet stabbiliti mill-Kodiċi tal-Kummerċ, peress li l-Artikolu L. 430‑1 ta’ dan il-kodiċi jiddefinixxi dik li hija konċentrazzjoni u l-Artikolu L. 430‑2 jiffissa l-limiti minimi tad-dħul mill-bejgħ li għalihom japplika l-kontroll nazzjonali tal-konċentrazzjonijiet.

16

L-Artikolu L. 430‑9 tal-Kodiċi tal-Kummerċ jipprovdi wkoll li “[l]-Awtorità tal-Kompetizzjoni tista’, f’każ ta’ abbuż minn pożizzjoni dominanti jew minn stat ta’ dipendenza ekonomika, tordna, permezz ta’ deċiżjoni motivata, lill-impriża jew lill-grupp ta’ impriżi inkwistjoni li jemendaw, jikkompletaw jew jħassru, f’terminu stabbilit, kull ftehim u att li permezz tagħhom tkun twettqet il-konċentrazzjoni tas-saħħa ekonomika li ppermettiet l-abbuż, anki jekk dawn l-atti kienu s-suġġett tal-proċedura prevista f’dan it-titolu.”

17

Fit-13 ta’ Ottubru 2016, Télédiffusion de France (TDF), li fi Franza tipprovdi servizzi ta’ xandir tat-televiżjoni diġitali terrestri (TDT), ħadet il-kontroll esklużiv ta’ Itas, kumpannija li hija wkoll attiva fis-settur tax-xandir tat-TDT, billi akkwistat l-azzjonijiet kollha ta’ din tal-aħħar.

18

L-operazzjoni li permezz tagħha ġiet akkwistata Itas, li tinsab taħt il-limiti ddefiniti fl-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004 u fl-Artikolu L. 430‑2 tal-Kodiċi tal-Kummerċ, la kienet is-suġġett ta’ notifika u lanqas ta’ eżami ta’ kontroll minn qabel tal-konċentrazzjonijiet. Din l-operazzjoni lanqas ma tat lok għal proċedura ta’ riferiment lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

19

Fil-15 ta’ Novembru 2017, l-Awtorità tal-Kompetizzjoni ġiet adita minn Towercast, kumpannija li tipprovdi servizzi ta’ xandir tat-TDT fi Franza, b’ilment dwar prattika implimentata fis-settur tax-xandir tan-network terrestri. Towercast allegat li l-fatt li, fit-13 ta’ Ottubru 2016, TDF ħadet il-kontroll ta’ Itas kien jikkostitwixxi abbuż minn pożizzjoni dominanti billi TDF fixklet il-kompetizzjoni fis-swieq upstream u downstream tax-xandir tat-TDT billi saħħet b’mod sinjifikattiv il-pożizzjoni dominanti tagħha f’dawn is-swieq.

20

Fil-25 ta’ Ġunju 2018, ġiet indirizzata notifika ta’ lmenti lil TDF Infrastructure u TDF Infrastructure Holding, kif ukoll Tivana France Holdings, Tivana Midco u Tivana Topco (iktar ’il quddiem, flimkien “Tivana”), li fiha ġew ikkritikati li “fit-13 ta’ Ottubru 2016, sa fejn kienu jikkostitwixxu impriża waħda fis-sens tad-dritt tal-kompetizzjoni, huma abbużaw mill-pożizzjoni dominanti tagħhom fis-suq downstream tas-servizzi ta’ xandir tat-TDT billi ħadu l-kontroll esklużiv tal-grupp Itas”, prattika li tista’ tostakola, tillimita jew tfixkel il-kompetizzjoni fis-suq downstream tax-xandir tat-TDT, u li hija pprojbita mill-Artikolu L.420‑2 tal-Kodiċi tal-Kummerċ u mill-Artikolu 102 TFUE.

21

Permezz tad-deċiżjoni Nru 20‑D‑01 tas-16 ta’ Jannar 2020, l-Awtorità tal-Kompetizzjoni ddeċidiet li l-ilment innotifikat lill-kumpanniji tal-grupp TDF ma kienx ġie stabbilit u li ma kienx hemm lok li titkompla l-proċedura kkonċernata. Billi adottat analiżi differenti minn dik adottata mid-dipartimenti ta’ investigazzjoni tagħha, din l-awtorità qieset, essenzjalment, li l-adozzjoni tar-Regolament Nru 4064/89 kienet firdet b’mod ċar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet u l-kontroll tal-prattiki antikompetittivi u li r-Regolament Nru 139/2004, li ssostitwixxiha, kien japplika b’mod esklużiv għall-konċentrazzjonijiet kif iddefiniti fl-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament u kien jirrendi mingħajr skop l-applikazzjoni tal-Artikolu 102 TFUE għal operazzjoni ta’ konċentrazzjoni, fin-nuqqas ta’ aġir abbużiv tal-impriża inkwistjoni separabbli minn din l-operazzjoni.

22

Fid-9 ta’ Marzu 2020, Towercast appellat minn din id-deċiżjoni quddiem il-qorti tar-rinviju.

23

Insostenn ta’ dan ir-rikors, Towercast tibbaża ruħha fuq is-sentenza tal-21 ta’ Frar 1973, Europemballage u Continental Can vs Il-Kummissjoni (6/72, EU:C:1973:22), u targumenta li, permezz ta’ din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet iddeċidiet li l-Kummissjoni setgħet legalment tapplika l-Artikolu 86 tat-Trattat KEE (li sar l-Artikolu 82 KE, li huwa stess sar l-Artikolu 102 TFUE) għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni bejn l-impriżi. Towercast tqis li l-prinċipji stabbiliti f’din is-sentenza għadhom rilevanti. L-introduzzjoni ta’ kontroll minn qabel tal-konċentrazzjonijiet permezz tar-Regolamenti Nri 4064/89 u 139/2004 ma kienx jirrendi mingħajr skop l-applikazzjoni tal-Artikolu 102 TFUE għal konċentrazzjoni li ma għandhiex dimensjoni Komunitarja. Ir-Regolament Nru 139/2004 japplika biss għall-konċentrazzjonijiet li jinsabu fil-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu, jiġifieri dawk ta’ dimensjoni Komunitarja jew mibgħuta lill-Kummissjoni mill-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni. Hija tinvoka l-effett dirett tal-Artikolu 102 TFUE u titlob, fir-rigward tal-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni li jinsabu taħt il-limiti, kontroll ex post tal-kompatibbiltà ma’ dan l-artikolu.

24

L-Awtorità tal-Kompetizzjoni ssoktat tuża l-analiżi użata fid-deċiżjoni tagħha quddiem il-qorti tar-rinviju, b’mod partikolari dwar il-portata tal-ġurisprudenza li tirriżulta mis-sentenza tal-21 ta’ Frar 1973, Europemballage u Continental Can vs Il-Kummissjoni (6/72, EU:C:1973:22), li, fil-fehma tagħha, sa minn meta nħolqot sistema speċifika ta’ kontroll li tapplika għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni, saret mingħajr skop. Hija tqis li l-mekkaniżmu hekk stabbilit jeskludi, essenzjalment, l-eżami ex post li japplika għall-prattiki antikompetittivi. Hija ssostni li l-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 139/2004 jiddefinixxi l-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni skont kriterju materjali, mingħajr ma jirreferi għal-limiti ta’ l-Artikolu 1 tiegħu, b’mod li l-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu ma jistax jiġi limitat għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni b’dimensjoni Komunitarja, li jinsabu lil hinn minn dawn il-limiti.

25

Il-qorti tar-rinviju tirrileva li l-Artikolu 102 TFUE huwa dispożizzjoni ta’ effett dirett li l-applikazzjoni tagħha ma hijiex suġġetta għall-adozzjoni minn qabel ta’ regolament proċedurali. Hija tosserva wkoll li l-premessa 7 tar-Regolament Nru 139/2004 tippreċiża li “[g]ħalkemm l-Artikoli [101 u 102 TFUE], skond id-deċiżjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja, japplikaw għal ċerti tipi ta’ konċentrazzjonijiet, dawn l-Artikoli m’humiex biżżejjed sabiex jikkontrollaw l-operazzjonijiet kollha li jistgħu ma jkunux kompatibbli mas-sistemà ta’ kompetizzjoni mingħajr tfixkil kif kontemplata fit-Trattat”. Għaldaqstant, hija tistaqsi jekk l-esklużjoni prevista fl-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004 tapplikax ukoll għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni li ma kienu suġġetti għal ebda kontroll ex ante.

26

Il-qorti tar-rinviju tosserva li, għalkemm il-Qorti tal-Ġustizzja indikat, fis-sentenza tas-7 ta’ Settembru 2017, Austria Asphalt (C‑248/16, EU:C:2017:643), li r-Regolament Nru 139/2004 huwa l-uniku wieħed li japplika għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni kif iddefiniti fl-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament, li għalihom ir-Regolament Nru 1/2003, bħala prinċipju, ma japplikax, il-Qorti tal-Ġustizzja ma spjegatx l-eċċezzjonijiet li jistgħu jsiru għal dan il-prinċipju u lanqas ma ddeċidiet dwar jekk l-interpretazzjoni adottata fis-sentenza tal-21 ta’ Frar 1973, Europemballage u Continental Can vs Il-Kummissjoni (6/72, EU:C:1973:22), għadhiex tista’ tapplika, b’mod partikolari, għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni li jinsabu taħt il-limiti ta’ kontroll obbligatorju, li la jkunu suġġetti għal xi eżami fil-kuntest ta’ kontroll ex ante obbligatorju u lanqas għal xi talba ta’ riferiment lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

27

Il-qorti tar-rinviju tqis li jeżisti għalhekk dubju fir-rigward tal-interpretazzjoni li għandha tingħata lil dawn id-dispożizzjonijiet tal-aħħar dwar l-impossibbiltà li “bħala prinċipju” japplikaw b’mod awtonomu r-regoli tal-kompetizzjoni li jirriżultaw mid-dritt primarju għal operazzjoni li, bħal f’dan il-każ, tista’, l-ewwel, tissodisfa d-definizzjoni mogħtija fl-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 139/2004, it-tieni, ma tkun tat lok għal ebda kontroll preventiv la abbażi tad-dritt tal-Unjoni u lanqas tad-dritt nazzjonali li japplika għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni, u t-tielet, minħabba l-fatt li operazzjoni bħal din tinsab taħt il-limiti ta’ kontroll ex ante, ma tkunx għalhekk esponiet ruħha għal ebda riskju li r-Regolamenti Nri 139/2004 u 1/2003 japplikaw b’mod kumulattiv jew li, minħabba eżami doppju ex ante u ex post, tirriżulta xi kontradizzjoni.

28

Din il-qorti tirrileva, barra minn hekk, li l-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004 ġie applikat b’mod differenti fi Stati Membri differenti.

29

Kien f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-cour d’appel de Paris (il-Qorti tal-Appell ta’ Pariġi, Franza) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“L-Artikolu 21(1) tar-Regolament tal-Kunsill [Nru°139/2004] għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li konċentrazzjoni, nieqsa minn dimensjoni Komunitarja fis-sens tal-Artikolu 1 tar-regolament msemmi iktar ’il fuq, li tkun tinsab taħt il-limiti ta’ kontroll ex ante obbligatorju previsti mid-dritt nazzjonali u li ma tkunx tat lok għal riferiment lill-Kummissjoni Ewropea b’applikazzjoni tal-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament, tiġi analizzata minn awtorità nazzjonali għall-kompetizzjoni bħala li tikkostitwixxi abbuż ta’ pożizzjoni dominanti pprojbit mill-Artikolu 102 TFUE, fid-dawl tal-istruttura tal-kompetizzjoni fis-suq ta’ dimenzjoni nazzjonali?”

30

Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk l-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004 għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni ta’ impriżi, nieqsa minn dimensjoni Komunitarja fis-sens tal-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, li tkun tinsab taħt il-limiti ta’ kontroll ex ante obbligatorju previsti mid-dritt nazzjonali u li ma tkunx tat lok għal riferiment lill-Kummissjoni Ewropea skont l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament u li, fid-dawl tal-istruttura tal-kompetizzjoni fis-suq ta’ dimensjoni nazzjonali, tikkostitwixxi abbuż ta’ pożizzjoni dominanti pprojbit mill-Artikolu 102 TFUE, tkun mistħarrġa minn awtorità nazzjonali tal-kompetizzjoni.

31

Hija ġurisprudenza stabbilita li l-interpretazzjoni ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni teħtieġ li jittieħdu inkunsiderazzjoni mhux biss il-kliem tagħha, iżda wkoll il-kuntest tagħha, kif ukoll l-għanjiet u l-iskop li jfittex li jilħaq l-att li minnu hija tagħmel parti. L-oriġini ta’ dispożizzjoni ta’ dritt tal-Unjoni tista’ wkoll tixħet dawl fuq elementi rilevanti għall-interpretazzjoni tagħha (sentenza tal-25 ta’ Ġunju 2020, A et (Eoliċi f’Aalter u f’Nevele), C‑24/19, EU:C:2020:503, punt 37 u l-ġurisprudenza ċċitata).

32

Fir-rigward, qabelxejn, tal-mod kif huwa fformulat l-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004, jirriżulta li dan ir-regolament “biss japplika għall-konċentrazzjonijiet kif iddefiniti fl-Artikolu 3”, li għalihom ir-Regolament Nru 1/2003 ma jistax, fil-prinċipju, jiġi applikat.

33

L-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004 huwa intiż sabiex jirregola l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament sa fejn jikkonċerna l-eżami tal-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni mqabbla ma’ dak ta’ atti oħra ta’ dritt sekondarju tal-Unjoni fir-rigward tal-kompetizzjoni.

34

Mill-banda l-oħra, l-eżami tal-kliem ta’ din id-dispożizzjoni ma jsolvix il-kwistjoni dwar jekk id-dispożizzjonijiet tad-dritt primarju, u, b’mod partikolari, l-Artikolu 102 TFUE, jibqgħux japplikaw għal operazzjoni ta’ konċentrazzjoni ta’ impriżi, fis-sens tal-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 139/2004, b’mod partikolari fl-ipoteżi, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, fejn, minn naħa, il-konċentrazzjoni kkonċernata ma laħqitx il-limiti ta’ kontroll previsti mid-dritt tal-Unjoni, kif ukoll mid-drittijiet nazzjonali u, min-naħa l-oħra, ma jkunx sar riferiment lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament, b’mod li ma jkun twettaq l-ebda kontroll ex ante fir-rigward tad-dritt tal-konċentrazzjonijiet.

35

Imbagħad, fir-rigward tal-oriġini tal-Artikolu 21(1) tal-imsemmi regolament, din id-dispożizzjoni, li tirriproduċi mutatis mutandis il-kontenut tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 4064/89, li kien japplika qabel, tirrifletti r-rieda tal-leġiżlatur tal-Unjoni, imfakkra fil-premessa 7 ta’ dan ir-regolament tal-aħħar, li jippreċiża li r-regolamenti l-oħra li jimplimentaw id-dritt tal-kompetizzjoni ma jibqgħux, bħala prinċipju, japplikaw għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni kollha, jiġifieri kemm għall-operazzjonijiet li jikkostitwixxu abbuż minn pożizzjoni dominanti, kif ukoll għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni li jagħtu lill-impriżi kkonċernati s-setgħa li jxekklu l-kompetizzjoni effettiva fis-suq intern.

36

Fl-aħħar nett, fir-rigward tal-għanijiet u tal-istruttura ġenerali tar-Regolament Nru 139/2004, għandu jiġi rrilevat li, kif tipprovdi l-premessa 5 tiegħu, dan ir-regolament huwa intiż sabiex jiżgura li r-ristrutturazzjonijiet tal-impriżi, b’mod partikolari fil-forma ta’ konċentrazzjonijiet, ma jikkawżawx dannu serju għall-kompetizzjoni. Konsegwentement, id-dritt tal-Unjoni għandu jinkludi dispożizzjonijiet li japplikaw għall-konċentrazzjonijiet li jistgħu jfixklu b’mod sinjifikattiv il-kompetizzjoni effettiva fis-suq intern jew parti sostanzjali minnu. F’dan ir-rigward, il-leġiżlatur tal-Unjoni ried ifisser li r-Regolament Nru 139/2004 jikkostitwixxi l-uniku strument proċedurali li japplika għall-eżami minn qabel u ċċentralizzat tal-konċentrazzjonijiet, li, kif tipprovdi wkoll il-premessa 6 tiegħu, għandu jippermetti li jsir kontroll effettiv ta’ kull konċentrazzjoni skont l-effett tagħha fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-7 ta’ Settembru 2017, Austria Asphalt, C‑248/16, EU:C:2017:643, punt 21, u tal-31 ta’ Mejju 2018, Ernst & Young, C‑633/16, EU:C:2018:371, punt 41).

37

Għalkemm, bis-saħħa tas-sistema ta’ “one stop shop” imwaqqfa permezz ta’ dan ir-regolament, dan tal-aħħar jikkostitwixxi strument proċedurali speċifiku intiż sabiex japplika b’mod esklużiv għall-konċentrazzjonijiet ta’ impriżi li, kif jirriżulta mill-premessa 8 tal-imsemmi regolament, jimplikaw bidliet strutturali sinjifikattivi li l-effett tagħhom fuq is-suq imur lil hinn mill-fruntieri nazzjonali ta’ Stat Membru, minn dan ma jistax madankollu jiġi dedott li dan il-leġiżlatur kellu l-intenzjoni li jirrendi mingħajr skop il-kontroll imwettaq fil-livell nazzjonali ta’ operazzjoni ta’ konċentrazzjoni fid-dawl tal-Artikolu 102 TFUE.

38

Huwa b’hekk ippreċiżat fil-premessa 7 tar-Regolament Nru 139/2004, li “[g]ħalkemm l-Artikoli [101] u [102 TFUE] […] japplikaw għal ċerti tipi ta’ konċentrazzjonijiet, dawn l-Artikoli m’humiex biżżejjed sabiex jikkontrollaw l-operazzjonijiet kollha li jistgħu ma jkunux kompatibbli mas-sistemà ta’ kompetizzjoni mingħajr tfixkil kif kontemplata fit-Trattat.”

39

Minn din l-informazzjoni tal-aħħar jirriżulta li, ’il bogħod milli jċaħħad lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri mill-possibbiltà li japplikaw id-dispożizzjonijiet tat-Trattat fir-rigward tal-kompetizzjoni għall-konċentrazzjonijiet, kif iddefiniti fl-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 139/2004, dan ir-regolament tal-aħħar jagħmel parti minn ġabra ta’ leġiżlazzjonijiet intiża sabiex timplimenta l-Artikoli 101 u 102 TFUE, kif ukoll sabiex twaqqaf sistema ta’ kontroll li tiżgura li l-kompetizzjoni fis-suq intern tal-Unjoni ma tkunx imfixkla (sentenzi tas-7 ta’ Settembru 2017, Austria Asphalt, C‑248/16, EU:C:2017:643, punt 31, u tal-31 ta’ Mejju 2018, Ernst & Young, C‑633/16, EU:C:2018:371, punt 55).

40

Għandu jitfakkar ukoll li, sabiex jimtlew il-lakuni tas-sistema ta’ protezzjoni kontra d-distorsjoni tal-kompetizzjoni li jistgħu jirriżultaw mir-ristrutturazzjonijiet tal-impriżi, dan ir-regolament ġie adottat abbażi tal-Artikolu 83 KE (li sar l-Artikolu 103 TFUE), li jirrigwarda r-regolamenti jew id-direttivi li jistgħu jiġu adottati sabiex jiġu applikati l-prinċipji li jinsabu fl-Artikoli 101 u 102 TFUE, u tal-Artikolu 308 KE (li sar l-Artikolu 352 TFUE), li bis-saħħa tiegħu l-Unjoni jista’ jkollha setgħat ta’ azzjoni addizzjonali li huma meħtieġa sabiex jintlaħqu l-għanijiet tagħha. Għalkemm il-funzjonament u l-istruttura tal-protezzjoni li joffri d-dritt tal-Unjoni kontra d-distorsjoni tal-kompetizzjoni li jistgħu jikkawżaw l-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni ifittxu, għal raġunijiet ta’ ċertezza legali, applikazzjoni ta’ prijorità tal-mekkaniżmu ta’ kontroll minn qabel tal-konċentrazzjonijiet kif iddefiniti fl-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 139/2004, dan ma jistax madankollu jeskludi l-possibbiltà li, f’ċerti ċirkustanzi, awtorità tal-kompetizzjoni tikkonstata operazzjoni ta’ konċentrazzjoni mill-perspettiva tal-Artikolu 102 TFUE.

41

B’hekk, mill-istruttura tar-Regolament Nru 139/2004 jirriżulta li, minkejja li dan jintroduċi kontroll ex ante ta’ operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni ta’ dimensjoni Komunitarja, dan madankollu ma jeskludix kontroll ex post tal-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni li ma jilħqux dan il-limitu minimu. Jekk huwa minnu li l-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament jagħti definizzjoni materjali tal-konċentrazzjoni ta’ impriża mingħajr ma jirreferi għal-limiti minimi msemmija f’dan tal-aħħar, l-imsemmi regolament għandu jinqara fid-dawl tal-kuntest tiegħu, u b’mod partikolari tal-Artikolu 1 u tal-premessi 7 u 9 tiegħu. Minn dan jirriżulta, minn naħa, li l-istess regolament japplika biss għall-konċentrazzjonijiet ta’ dimensjoni Komunitarja u, min-naħa l-oħra, li huwa aċċettat li ċerti konċentrazzjonijiet jistgħu, fl-istess ħin, jevitaw kontroll ex ante u jkunu s-suġġett ta’ kontroll ex post.

42

L-interpretazzjoni sostnuta f’dan il-każ mill-Awtorità tal-Kompetizzjoni, Tivana u TDF, kif ukoll mill-Gvern Franċiż u mill-Gvern Olandiż twassal, fl-aħħar mill-aħħar, sabiex, minħabba l-adozzjoni ta’ att ta’ dritt sekondarju li jirrigwarda ċertu aġir ta’ impriżi fis-suq, tiġi eskluża l-applikabbiltà diretta ta’ dispożizzjoni tad-dritt primarju.

43

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 102 TFUE, sa fejn il-kummerċ bejn l-Istati Membri jista’ jiġi milqut, kull abbuż minn impriża waħda jew iktar minn pożizzjoni dominanti fis-suq intern, jew f’parti sostanzjali minnu, ikun inkompatibbli mas-suq intern u huwa pprojbit.

44

Huwa stabbilit sewwa li dan l-artikolu huwa dispożizzjoni ta’ effett dirett li l-applikazzjoni tagħha ma hijiex suġġetta għall-adozzjoni minn qabel ta’ regolament proċedurali. L-imsemmi artikolu joħloq drittijiet fir-rigward tal-individwi, li l-qrati nazzjonali għandhom jipproteġu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-14 ta’ Marzu 2019, Skanska Industrial Solutions et, C‑724/17, EU:C:2019:204, punt 24 u l-ġurisprudenza ċċitata).

45

F’dan il-kuntest, għandu jiġi ppreċiżat ukoll li l-abbuż minn pożizzjoni dominanti ma jista’, bl-ebda mod u manjiera, ikun suġġett għal eżenzjoni; abbuż bħal dan huwa sempliċement ipprojbit mit-Trattat. Skont iċ-ċirkustanzi tal-każ, huma l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti jew il-Kummissjoni li għandhom jisiltu l-konklużjonijiet minn din il-projbizzjoni fil-kuntest tal-eżerċizzju tal-kompetenzi tagħhom (sentenza tal-11 ta’ April 1989, Saeed Flugreisen u Silver Line Reisebüro, 66/86, EU:C:1989:140, punt 32).

46

Fir-rigward tal-lista tal-prattiki u tal-aġir imsemmija fl-Artikolu 102 TFUE, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li din ma kinitx eżawrjenti, b’tali mod li l-lista tal-prattiki abbużivi li tinsab f’din id-dispożizzjoni ma ssemmix il-metodi kollha ta’ abbuż minn pożizzjoni dominanti pprojbiti mid-dritt tal-Unjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-21 ta’ Frar 1973, Europemballage u Continental Can vs Il-Kummissjoni, 6/72, EU:C:1973:22, punt 26, u tas-17 ta’ Frar 2011, TeliaSonera Sverige, C‑52/09, EU:C:2011:83, punt 26).

47

Kif enfasizzat il-Kummissjoni, l-inapplikabbiltà tar-Regolament Nru 1/2003, u b’mod partikolari tal-Artikolu 5 tiegħu li jirrigwarda l-kompetenza tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni tal-Istati Membri sabiex japplikaw l-Artikoli 101 u 102 TFUE għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni iddefiniti fl-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 139/2004, ma tistax twassal sabiex l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni nazzjonali jiġu pprojbiti milli japplikaw l-Artikolu 102 TFUE għal konċentrazzjonijiet.

48

Fil-fatt, minkejja l-prinċipju ta’ applikazzjoni esklużiva tar-Regolament Nru 139/2004 għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni, stabbilit fl-Artikolu 21(1) ta’ dan ir-regolament, huwa d-dritt proċedurali tal-Istati Membri li japplika għall-konċentrazzjonijiet b’dimensjoni mhux Komunitarja.

49

Ċertament, l-applikazzjoni fis-sentenza tal-21 ta’ Frar 1973, Europemballage u Continental Can vs Il-Kummissjoni (6/72, EU:C:1973:22) tal-Artikolu 86 tat-Trattat KEE (li sar l-Artikolu 82 KE, li huwa stess sar l-Artikolu 102 TFUE) fil-kuntest speċifiku tal-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni intużat u inftiehmet bħala soluzzjoni alternattiva għan-nuqqas fit-Trattat KEE ta’ kull dispożizzjoni espliċita ta’ kontroll ta’ dawn l-operazzjonijiet. Madankollu, bid-dħul fis-seħħ tad-dispożizzjonijiet awtonomi dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, kif issa huma previsti fir-Regolament Nru 139/2004, l-użu tar-regoli proċedurali dwar l-implimentazzjoni tal-Artikoli 81 u 82 KE (li saru l-Artikoli 101 u 102 TFUE), stabbiliti inizjalment mir-Regolament Nru 17 u sussegwentement mir-Regolament Nru 1/2003, sar mingħajr skop.

50

Għalhekk, ir-Regolament Nru 139/2004 ma jistax jipprekludi li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni b’dimensjoni mhux Komunitarja, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, tista’, bis-saħħa tal-effett dirett tal-Artikolu 102 TFUE, tkun suġġetta għal kontroll mill-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni u mill-qrati nazzjonali billi jirrikorru għar-regoli proċedurali tagħhom stess.

51

Fil-fatt, il-projbizzjoni stabbilita fl-Artikolu 102 TFUE hija suffiċjentement ċara, preċiża u inkundizzjonata, b’tali mod li ma huwiex meħtieġ li tkun prevista dispożizzjoni ta’ dritt sekondarju li tipprevedi jew tippermetti b’mod espress l-applikazzjoni tagħha mill-awtoritajiet u l-qrati nazzjonali.

52

Minn dan isegwi li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni li ma tilħaqx il-limiti minimi ta’ kontroll minn qabel previsti mir-Regolament Nru 139/2004 u mid-dritt nazzjonali applikabbli rispettivament, tista’ tapplika l-Artikolu 102 TFUE meta jkunu ssodisfatti l-kundizzjonijiet previsti f’dan l-artikolu sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ abbuż minn pożizzjoni dominanti. Hija b’mod partikolari l-awtorità adita li għandha tivverifika li x-xerrej li jinsab f’pożizzjoni dominanti f’suq partikolari u li jieħu l-kontroll ta’ impriża oħra f’dan is-suq, ikun, permezz ta’ dan l-aġir, ippreġudika b’mod sostanzjali l-kompetizzjoni fl-imsemmi suq. F’dan ir-rigward, is-sempliċi fatt li l-pożizzjoni ta’ impriża tissaħħaħ ma hijiex biżżejjed sabiex tiġi aċċettata l-klassifikazzjoni ta’ abbuż, peress li għandu jiġi stabbilit li l-livell ta’ dominanza hekk miksub ifixkel il-kompetizzjoni b’mod sostanzjali, jiġifieri jħalli li jibqgħu biss impriżi dipendenti, fl-aġir tagħhom, fuq l-impriża dominanti (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-21 ta’ Frar 1973, Europemballage u Continental Can vs Il-Kummissjoni, 6/72, EU:C:1973:22, punt 26, kif ukoll tas-16 ta’ Marzu 2000, Compagnie maritime belge transports et vs Il-Kummissjoni, C‑395/96 P u C‑396/96 P, EU:C:2000:132, punt 113).

53

Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal hawn fuq, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni ta’ impriżi, nieqsa minn dimensjoni Komunitarja fis-sens tal-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, li tkun tinsab taħt il-limiti minimi ta’ kontroll ex ante obbligatorju previsti mid-dritt nazzjonali u li ma tkunx tat lok għal riferiment lill-Kummissjoni Ewropea skont l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament u li, fid-dawl tal-istruttura tal-kompetizzjoni fis-suq ta’ dimensjoni nazzjonali, tikkostitwixxi abbuż minn pożizzjoni dominanti pprojbit mill-Artikolu 102 TFUE, tkun mistħarrġa minn awtorità tal-kompetizzjoni ta’ Stat Membru.

54

Fl-osservazzjonijiet bil-miktub u orali tagħhom, TDF u Tivana talbu lill-Qorti tal-Ġustizzja li tillimita l-effetti ratione temporis ta’ din is-sentenza jekk tiddeċiedi li operazzjoni li ma taqbiżx il-limiti minimi ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet u li ma tkunx is-suġġett ta’ riferiment lill-Kummissjoni abbażi tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 tista’ tkun mistħarrġa fid-dawl tal-Artikolu 102 TFUE.

55

Insostenn tat-talba tagħhom, TDF u Tivana jsostnu, essenzjalment, li, mil-lat taċ-ċertezza legali, sentenza bħal din twassal għal konsegwenzi serji mhux biss għalihom, iżda wkoll għall-impriżi kollha li wettqu in bona fide konċentrazzjonijiet taħt il-limiti minimi, operazzjonijiet li, abbażi tal-Artikolu 102 TFUE, jistgħu issa jiġu kkontestati quddiem l-awtoritajiet jew il-qrati nazzjonali.

56

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, f’konformità ma’ ġurisprudenza stabbilita, l-interpretazzjoni li l-Qorti tal-Ġustizzja tagħti lil regola tad-dritt tal-Unjoni, fl-eżerċizzju tal-ġurisdizzjoni mogħtija lilha mill-Artikolu 267 TFUE, tiċċara u tippreċiża t-tifsira u l-portata ta’ din ir-regola, kif din għandha jew kellha tinftiehem u tiġi applikata mill-mument li tkun daħlet fis-seħħ. Minn dan isegwi li r-regola hekk interpretata tista’, u għandha, tiġi applikata mill-qorti għal relazzjonijiet ġuridiċi mnissla u stabbiliti qabel tingħata s-sentenza li tiddeċiedi dwar it-talba għal interpretazzjoni, jekk, barra minn hekk, ikunu ssodisfatti l-kundizzjonijiet sabiex titressaq tilwima dwar l-applikazzjoni tal-imsemmija regola quddiem il-qrati kompetenti (sentenza tal-24 ta’ Novembru 2020, Openbaar Ministerie (Falsifikazzjoni ta’ dokumenti), C‑510/19, EU:C:2020:953, punt 73 u l-ġurisprudenza ċċitata).

57

Huwa biss f’każijiet eċċezzjonali li l-Qorti tal-Ġustizzja tista’, bis-saħħa tal-prinċipju ġenerali ta’ ċertezza legali inerenti għall-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, tillimita l-possibbiltà li l-persuni kkonċernati jinvokaw dispożizzjoni li hija tkun interpretat bil-għan li jiġu kkontestati relazzjonijiet ġuridiċi stabbiliti in bona fide. Sabiex tali limitazzjoni tkun tista’ tiġi deċiża, huwa meħtieġ li jiġu ssodisfatti żewġ kriterji essenzjali, jiġifieri l-bona fide tal-persuni kkonċernati u r-riskju ta’ diffikultajiet serji (sentenza tal-24 ta’ Novembru 2020, Openbaar Ministerie (Falsifikazzjoni ta’ dokumenti), C‑510/19, EU:C:2020:953, punt 74 u l-ġurisprudenza ċċitata).

58

F’dan il-każ, fir-rigward, fl-ewwel lok, tal-kriterju dwar il-bona fide tal-persuni kkonċernati, għandu jiġi osservat li l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja f’din is-sentenza hija bi qbil mal-ġurisprudenza stabbilita sewwa tal-Qorti tal-Ġustizzja u dik tal-Qorti Ġenerali dwar l-effett dirett tal-Artikolu 102 TFUE u l-konsegwenzi marbuta miegħu. TDF u Tivana ma jistgħux isostnu b’mod utli li huma setgħu jistennew li l-operazzjoni ta’ konċentrazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma kinitx ser tiġi eżaminata mill-perspettiva tal-Artikolu 102 TFUE minħabba inċertezza oġġettiva u sinjifikattiva fir-rigward tal-portata ġuridika ta’ dan l-artikolu tat-Trattat FUE.

59

Fit-tieni lok, għandu jiġi rrilevat li la t-talba għal deċiżjoni preliminari u lanqas l-osservazzjonijiet ippreżentati quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja ma jinkludu elementi ta’ natura li jistabbilixxu li l-interpretazzjoni adottata mill-Qorti tal-Ġustizzja f’din is-sentenza tinvolvi riskju ta’ diffikultajiet serji, fin-nuqqas ta’ indikazzjoni preċiża fir-rigward tan-numru ta’ relazzjonijiet ġuridiċi li jistgħu jkunu affettwati minn din l-interpretazzjoni.

60

Barra minn hekk, l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja f’din is-sentenza tirrigwarda l-possibbiltà li awtorità nazzjonali tal-kompetizzjoni teżamina mill-perspettiva tal-Artikolu 102 TFUE operazzjoni ta’ konċentrazzjoni li ma għandhiex dimensjoni Komunitarja, fis-sens tal-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004, li tinsab taħt il-limiti minimi ta’ kontroll ex ante obbligatorju previsti mid-dritt nazzjonali u li ma tagħtix lok għal riferiment lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament. Tali interpretazzjoni ma timplikax neċessarjament li operazzjoni bħal din tkun suġġetta għall-possibbiltà li tiġi kkontestata, b’mod li tippreġudika d-dritt għall-proprjetà u twassal għal konsegwenzi finanzjarji kunsiderevoli.

61

Għaldaqstant, l-eżistenza ta’ riskju ta’ diffikultajiet serji ta’ natura li jiġġustifikaw limitazzjoni tal-effetti ratione temporis ta’ din is-sentenza lanqas ma tista’ titqies bħala stabbilita.

62

F’dawn iċ-ċirkustanzi, ma hemmx lok li l-effetti ta’ din is-sentenza jiġu limitati ratione temporis.

63

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li għandha tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tieni Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 21(1) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 tal‑20 ta’ Jannar 2004 dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi,

għandu jiġi interpretata fis-sens li:

ma jipprekludix li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni ta’ impriżi, nieqsa minn dimensjoni Komunitarja, fis-sens tal-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, li tkun tinsab taħt il-limiti minimi ta’ kontroll ex ante obbligatorju previsti mid-dritt nazzjonali u li ma tkunx tat lok għal riferiment lill-Kummissjoni Ewropea skont l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament, tkun analizzata minn awtorità tal-kompetizzjoni ta’ Stat Membru bħala li tikkostitwixxi abbuż ta’ pożizzjoni dominanti pprojbit mill-Artikolu 102 TFUE fid-dawl tal-istruttura tal-kompetizzjoni fis-suq ta’ dimensjoni nazzjonali.