1.

Erġajna qegħdin naffaċjaw il-kwistjoni tal-“Feta”. Dan huwa l-mod kif din il-kawża tista’ tiġi introdotta mal-istudenti tad-dritt tal-Unjoni Ewropea, peress li dan huwa tal-inqas ir-raba’ stadju ta’ dik li ġiet imsejħa s-saga tal-“Feta” ( 2 ).

2.

F’din il-kawża, billi tippreżenta rikors skont l-Artikolu 258 TFUE, il-Kummissjoni Ewropea titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tiddikjara li r-Renju tad-Danimarka naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu skont l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012 ( 3 ) billi naqas milli jipprevjeni jew iwaqqaf l-użu tal-isem “Feta” fuq il-ġobon prodott fid-Danimarka intiż għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi. Il-Kummissjoni ssostni wkoll li r-Renju tad-Danimarka naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu ta’ kooperazzjoni leali li jirriżultaw mill-Artikolu 4(3) TUE, waħdu jew flimkien mal-Artikoli 1(1) u 4 tar-Regolament Nru 1151/2012.

3.

Il-“Feta” huwa tip ta’ ġobon, tradizzjonalment prodott mill-ħalib tan-nagħaġ, jew nagħaġ u mogħoż, f’partijiet mill-Greċja. Għal dawk li jridu jkunu jafu iktar dwar il-“Feta”, nirreferi għad-deskrizzjoni poetika mogħtija mill-Avukat Ġenerali Ruiz‑Jarabo Colomer, peress li ma nistax inpoġġiha fi kliem aħjar ( 4 ). Importanti għal każ inkwistjoni, li sa mill‑2002, l-isem “Feta” ġie rreġistrat bħala denominazzjoni ta’ oriġini protetta (“DOP”) skont id-dritt tal-Unjoni Ewropea ( 5 ).

4.

L-Unjoni rregolat il-protezzjoni tal-prodotti skont l-oriġini ġeografika tagħhom fir-rigward ta’ prodotti agrikoli u prodotti tal-ikel ( 6 ), kif ukoll ta’ nbid ( 7 ), spirti ( 8 ) u prodotti tal-inbid aromatizzat ( 9 ). Il-protezzjoni tal-prodotti agrikoli u tal-prodotti tal-ikel u l-inbid hija bbażata fuq il-kunċetti ta’ DOP u indikazzjoni ġeografika protetta (“IĠP”), filwaqt li l-kunċett ta’ indikazzjoni ġeografika (“IĠ”) kien użat b’konnessjoni max-xorb spirituż u prodotti tal-inbid aromatizzat. Il-kunċett ta’ DOP jinkludi rabta speċjali bejn il-kwalità tal-prodott u żona ġeografika partikolari, li hija aqwa minn IĠP peress li l-istadji kollha tal-produzzjoni u l-komponenti rilevanti jridu joriġinaw miż-żona ġeografika partikolari ( 10 ). Minbarra d-DOP “Feta” fil-Greċja, eżempji oħra ta’ DOPs huma “Parmigiano Reggiano” fl-Italja, “Champagne” fi Franza u “Paški sir” fil-Kroazja, biex inkunu semmejna wħud biss.

5.

Ir-reġistrazzjoni tal-isem “Feta” bħala DOP seħħet biss wara serje ta’ kawżi li fihom numru ta’ Stati Membri kienu kkontestawha. Madankollu, is-saga tal-“Feta” bdiet saħansitra iktar kmieni. L-ewwel kawża kienet tinvolvi rinviju għal deċiżjoni preliminari dwar il-kompatibbiltà tal-miżuri Griegi għall-prevenzjoni tat-tqegħid fis-suq tal-Greċja ta’ ġobon mid-Danimarka bl-isem “Feta” mar-regoli tal-moviment liberu tal-Unjoni. Madankollu, dan ir-rinviju kien ġie rtirat qabel ma l-Qorti tal-Ġustizzja setgħet tiddeċiedi ( 11 ). It-tieni kawża kienet rikors għal annullament kontra r-Regolament tal-Kummissjoni li rreġistra l-“Feta” bħala DOP fl‑1996 ( 12 ), li kien ippreżentat mir-Renju tad-Danimarka, mir-Repubblika Federali tal-Ġermanja u mir-Repubblika Franċiża. Fis-sentenza tagħha ( 13 ), il-Qorti tal-Ġustizzja laqgħet ir-rikors, annullat ir-regolament għar-raġuni li l-Kummissjoni ma kinitx ikkunsidrat debitament il-fatturi kollha meħtieġa fl-evalwazzjoni jekk isem ikunx sar ġeneriku ( 14 ). Madankollu, fit-tielet kawża, il-Qorti tal-Ġustizzja ċaħdet ir-rikors għal annullament ippreżentat mir-Renju tad-Danimarka u mir-Repubblika Federali tal-Ġermanja kontra r-Regolament Nru 1829/2002, li permezz tiegħu l-Kummissjoni, wara evalwazzjoni ulterjuri, irreġistrat għal darba oħra l-“Feta” bħala DOP ( 15 ).

6.

Abbażi tar-Regolament Nru 1151/2012, ir-reġistrazzjoni tal-isem “Feta” bħala DOP tfisser li jista’ jintuża biss għal ġobon li joriġina miż-żona ġeografika speċifika fil-Greċja u li huwa konformi mal-ispeċifikazzjonijiet tal-prodott fir-Regolament Nru 1829/2002.

7.

L-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012 jobbliga lill-Istati Membri jieħdu l-miżuri neċessarji sabiex jipprevjenu jew iwaqqfu l-użu illegali ta’ DOPs irreġistrati fit-territorju tagħhom. Il-Kummissjoni, sostnuta mir-Repubblika Ellenika u mir-Repubblika ta’ Ċipru, issostni li r-Renju tad-Danimarka kiser dan l-obbligu billi naqas milli jipprevjeni jew iwaqqaf l-użu tal-isem “Feta” għal ġobon prodott fid-Danimarka u intiż għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi.

8.

Ir-Renju tad-Danimarka ma jiċħadx li huwa ma jipprevjenix jew ma jwaqqafx lill-produtturi fit-territorju tiegħu milli jużaw l-isem “Feta” jekk il-prodotti tagħhom ikunu intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi. Madankollu, huwa jikkunsidra li r-Regolament Nru 1151/2012 japplika biss għal prodotti mibjugħa fl-Unjoni u ma jkoprix esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi. Fil-fehma tiegħu, l-użu tal-isem “Feta” għal ġobon prodott fid-Danimarka, iżda intiż biss għall-esportazzjoni lejn is-swieq ta’ pajjiżi terzi fejn l-isem “Feta” ma huwiex protett abbażi ta’ ftehim internazzjonali, ma jammontax għal ksur tar-Regolament Nru 1151/2012. Għalhekk, nuqqas ta’ prevenzjoni jew twaqqif tal-użu tal-isem “Feta” għal ġobon esportat ma jmurx kontra l-obbligu skont l-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012 għax tali obbligu ma jirriżultax minn din id-dispożizzjoni.

9.

Essenzjalment, it-tilwima ewlenija bejn il-partijiet f’din il-kawża hija dwar jekk id-dritt tal-Unjoni rilevanti jipprekludix l-użu tal-isem “Feta” għal prodotti esportati lejn pajjiżi terzi li ma humiex prodotti skont l-ispeċifikazzjonijiet tal-prodott “Feta” bħala DOP irreġistrata.

10.

Sabiex inkun ċara, it-tilwima ma hijiex dwar il-kompetenzi tal-Unjoni. Ir-Renju tad-Danimarka ma jsostnix li l-Unjoni ma hijiex kompetenti sabiex tilleġiżla bil-għan li tipprojbixxi l-użu tal-isem “Feta” għal prodotti esportati. Huwa jsostni biss li skont il-leġiżlazzjoni attwali, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma għażilx li jipprojbixxi tali użu.

11.

Għaldaqstant, din il-kawża teħtieġ lill-Qorti tal-Ġustizzja tinterpreta l-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012. Il-prerekwiżit għal dan huwa għarfien tar-raġuni u l-iskop wara l-protezzjoni ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi, u b’mod iktar preċiż ta’ DOPs, kif intiżi mil-leġiżlatur tal-Unjoni. Din il-kawża tqajjem ukoll mistoqsijiet importanti dwar il-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali stabbilit fl-Artikolu 4(3) TUE fil-kuntest ta’ azzjonijiet għal ksur ippreżentati kontra l-Istati Membri.

12.

Sabiex tiddeċiedi din il-kawża, il-Qorti tal-Ġustizzja trid tinterpreta r-Regolament Nru 1151/2012. L-Artikolu 1 tiegħu, intitolat “Objettivi”, li jinsab fit-Titolu I tiegħu (“Dispożizzjonijiet Ġenerali”) jipprevedi:

“1.   Dan ir-Regolament għandu l-għan li jgħin lill-produtturi ta’ prodotti agrikoli u oġġetti tal-ikel jikkomunikaw lix-xerrejja u lill-konsumaturi l-karatteristiċi tal-prodotti u l-attributi tal-biedja ta’ dawk il-prodotti u oġġetti tal-ikel, u b’hekk jiżgura:

Il-miżuri stabbiliti f’dan ir-Regolament huma maħsubin biex jappoġġaw attivitajiet agrikoli u ta’ pproċessar kif ukoll is-sistemi tal-biedja assoċjati ma’ prodotti ta’ kwalità għolja, u b’hekk jikkontribwixxu għall-kisba tal-objettivi tal-politika għall-iżvilupp rurali.

[…]”

13.

L-Artikolu 4 tar-Regolament Nru 1151/2012, intitolat “Objettiv”, li jifforma parti mit-Titolu II ta’ dan ir-regolament (“Denominazzjonijiet protetti tal-oriġini u indikazzjonijiet ġeografiċi protetti”) jipprevedi:

“B’dan hija stabbilita skema għad-denominazzjonijiet protetti tal-oriġini u għall-indikazzjonijiet ġeografiċi protetti sabiex tgħin lill-produtturi ta’ prodotti relattivi għal żona ġeografika billi:

14.

L-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012, fil-verżjoni applikabbli fiż-żmien rilevanti ( 16 ), intitolat “Protezzjoni”, li wkoll jifforma parti mit-Titolu II tiegħu, jipprevedi:

“1.   L-ismijiet irreġistrati għandhom ikunu protetti kontra:

Fejn denominazzjoni protetta tal-oriġini jew indikazzjoni ġeografika protetta jkollha fiha l-isem ta’ prodott li jitqies bħala ġeneriku, l-użu ta’ dak l-isem ġeneriku m’għandux jitqies bħala użu li jmur kontra l-punti (a) jew (b) tal-ewwel subparagrafu.

2.   Id-denominazzjonijiet protetti tal-oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi protetti ma għandhomx isiru ġeneriċi.

3.   L-Istati Membri għandhom jieħdu passi amministrattivi u ġudizzjarji adatti biex jimpedixxu jew iwaqqfu l-użu illegali ta’ denominazzjonijiet protetti tal-oriġini u ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi protetti, kif imsemmi fil-paragrafu 1, li huma prodotti jew kummerċjalizzati f’dak l-Istat Membru.

[…]”

15.

Fis‑26 ta’ Jannar 2018, wara lmenti magħmula mill-awtoritajiet Griegi, il-Kummissjoni bagħtet ittra ta’ intimazzjoni formali lir-Renju tad-Danimarka, skont l-Artikolu 258 TFUE, li fiha stabbilixxiet il-fehma tagħha, li billi naqas milli jipprevjeni jew iwaqqaf produtturi Daniżi milli jesportaw ġobon bl-isem “Feta” lejn pajjiż terzi, minkejja l-fatt li dan il-ġobon ma kienx konformi mal-ispeċifikazzjonijiet tal-prodott “Feta” fir-Regolament Nru 1829/2002, dan l-Istat Membru kiser id-dritt tal-Unjoni, u b’mod partikolari, l-Artikolu 4 TUE u l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012.

16.

Fil‑21 ta’ Marzu 2018, ir-Renju tad-Danimarka wieġeb għall-ittra ta’ intimazzjoni formali u kkontesta l-argumenti tal-Kummissjoni.

17.

Fil‑25 ta’ Jannar 2019, il-Kummissjoni indirizzat opinjoni motivata lir-Rejnu tad-Danimarka, fejn talbet lil dan l-Istat Membru jtemm il-ksur allegat tal-Artikolu 4(3) TUE u l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012 fi żmien xahrejn minn meta jirċievi din l-opinjoni motivata.

18.

Fit‑22 ta’ Marzu 2019, ir-Renju tad-Danimarka wieġeb għall-opinjoni motivata u żamm il-pożizzjoni tiegħu li l-ksur allegat kien infondat.

19.

Permezz tar-rikors tagħha ppreżentat fit‑8 ta’ April 2020, il-Kummissjoni ressqet din il-kawża quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja skont l-Artikolu 258 TFUE. Hija ssostni li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha:

20.

Fir-risposta tiegħu ppreżentata fis‑6 ta’ Ottubru 2020, ir-Renju tad-Danimarka jsostni li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha:

21.

Il-Kummissjoni u r-Renju tad-Danimarka ppreżentaw ukoll replika u kontroreplika fl‑1 ta’ Diċembru 2020 u fid‑29 ta’ Jannar 2021 rispettivament.

22.

B’digrieti tat‑8 u tat‑18 ta’ Settembru 2020, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja awtorizza l-intervent tar-Repubblika Ellenika u tar-Repubblika ta’ Ċipru f’din il-kawża insostenn tat-talbiet tal-Kummissjoni.

23.

Ebda seduta ma ntalbet u ebda waħda ma nżammet. Il-Qorti tal-Ġustizzja għamlet ċerti mistoqsijiet għal tweġiba bil-miktub lill-Kummissjoni, lir-Renju tad-Danimarka, lir-Repubblika Ellenika u lir-Repubblika ta’ Ċipru bil-għan li tirċievi tweġiba bil-miktub skont l-Artikolu 61(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja. Dawn il-partijiet kollha taw it-tweġibiet bil-miktub tagħhom għall-mistoqsijiet magħmula lilhom fit-terminu mogħti.

24.

Qabelxejn, għandu jiġi nnotat li r-Regolament Nru 1151/2012 ma jinkludix dispożizzjoni li tindika espressament li huwa japplika għal esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi. Għaldaqstant, ma huwiex ovvju jekk dan ir-regolament jistax jiġi interpretat li japplika għal dawn l-esportazzjonijiet. Meħudin waħedhom u mingħajr preġudizzju għall-analiżi tiegħi li sejjer nesponi, il-pożizzjonijiet adottati mill-Kummissjoni u mir-Renju tad-Danimarka dwar din il-kwistjoni jidhirli li huma ugwalment raġonevoli. Għalhekk, hemm żewġ interpretazzjonijiet possibbli tal-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012.

25.

Iż-żewġ interpretazzjonijiet kuntrarji tar-Regolament Nru 1151/2012 donnhom joriġinaw minn oqfsa interpretattivi differenti.

26.

Niddeskrivi l-perspettiva tal-Kummissjoni bħala waħda li tenfasizza l-importanza tal-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali u tqis id-DOPs neċessarji għall-promozzjoni ta’ valuri għall-komunitajiet lokali. Ser nirreferi għal din il-perspettiva bħala l-qafas interpretattiv tal-proprjetà intellettwali.

27.

Ir-Renju tad-Danimarka pjuttost jibni l-interpretazzjoni tiegħu tar-Regolament Nru 1151/2012 billi jibda mill-perspettiva tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ. Nifhem dan il-qafas interpretattiv bħala wieħed ibbażat fuq il-loġika li bħala prinċipju l-kummerċ huwa tajjeb u għalhekk ma għandux jiġi pprojbit. L-ostakoli għall-kummerċ jistgħu jiġu awtorizzati, iżda dawn għandhom ikunu meqjusa bħala l-eċċezzjoni, u mhux ir-regola. Ser nirreferi għal din il-perspettiva bħala l-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ.

28.

Din il-pożizzjoni Daniża ma hijiex sorprendenti. Huwa neċessarju li wieħed jiftakar il-fatt li l-produzzjoni u l-esportazzjoni ta’ ġobon bl-isem “Feta” ilhom jeżistu fid-Danimarka sa mis‑snin 1960 ( 17 ). Dan preċedentement għar-reġistrazzjoni ta’ “Feta” bħala DOP fl‑2002. Jidher ukoll li inċentiv tal-esportazzjoni ta’ ġobon bl-isem “Feta” kien jeżisti bħala riżultat tar-rifużjonijiet ta’ esportazzjoni tal-Unjoni ( 18 ). B’differenza għall-“Feta” protett illum bħala DOP, il-“Feta Daniż” huwa prodott mill-ħalib tal-baqra bl-użu ta’ metodi ta’ produzzjoni differenti. Produtturi Daniżi jikkompetu, flimkien ma’ produtturi oħra ta’ dak li ser insejjaħlu “Feta falz”, ma’ produtturi ta’ “Feta” ġenwini fis-swieq ta’ pajjiżi terzi, fejn l-isem “Feta” ma huwiex protett.

29.

Iż-żewġ perspettivi interpretattivi differenti jirriżultaw fl-argumenti varji li l-Kummissjoni u r-Renju tad-Danimarka jressqu f’din il-kawża u jwasslu għal nuqqas ta’ qbil dwar xiex hija din il-kawża verament.

30.

Skont ir-Renju tad-Danimarka, din it-tilwima tirrigwarda l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni, li fil-fehma tiegħu, waqt l-adozzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012, ma kellux l-intenzjoni li jipprevjeni l-esportazzjonijiet ta’ “Feta falz” lejn pajjiżi terzi. Għalhekk, dan ir-regolament ma jistax jinqara b’mod li jipprojbixxi produtturi Daniżi (jew oħrajn) ta’ “Feta falz” milli jikkompetu fis-swieq internazzjonali disponibbli (dawk li ma jipproteġux il-“Feta”). Għal din ir-raġuni, ir-Renju tad-Danimarka jikkunsidra li huwa ma għandux obbligu li jipprevjeni tali esportazzjonijiet.

31.

Skont il-Kummissjoni, sostnuta mir-Repubblika Ellenika u mir-Repubblika ta’ Ċipru bħala intervenjenti, din it-tilwima tirrigwarda l-użu illegali tal-isem “Feta” mill-produtturi Daniżi. Skont il-perspettiva tagħhom, id-destinazzjoni tal-prodott hija irrilevanti għall-istabbiliment tal-allegat ksur.

32.

Il-partijiet iressqu t-tipi ta’ argumenti tas-soltu sabiex jiġġustifikaw il-pożizzjonijiet tagħhom abbażi tal-formulazzjoni, tal-għanijiet u l-istorja tal-leġiżlazzjoni inkwistjoni fid-dawl tal-approċċ meħud fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 19 ). Ser nuri li jekk jitqiesu fl-oqfsa interpretattivi tagħhom stess, dawn l-argumenti jidhru konvinċenti, jew tal-inqas, pjuttost konvinċenti għal kull naħa. Dan għaliex il-partijiet jagħżlu dawk l-argumenti l-iktar addattati għall-qafas interpretattiv rispettiv tagħhom.

33.

Għaldaqstant, fil-fehma tiegħi, f’din il-kawża l-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex tiżen u tagħżel bejn dawn l-argumenti, iżda pjuttost bejn iż-żewġ oqfsa interpretattivi. Il-qafas li fil-fehma tal-Qorti tal-Ġustizzja huwa l-iktar addattat ( 20 ) għall-politika wara l-protezzjoni ta’ denominazzjonijiet ta’ oriġini huwa l-qafas li l-argumenti tiegħu għandhom jipprevalu.

34.

Peress li jintużaw f’oqfsa interpretattivi differenti, l-argumenti tal-partijiet mhux dejjem “ikellmu” lil xulxin. Madankollu, okkażjonalment, parti waħda jew oħra tressaq ukoll argumenti fil-qafas interpretattiv użat mill-parti l-oħra. Fit-taqsima li ġejja, ser nippreżenta sommarju tal-iktar argumenti rilevanti mressqa mill-partijiet, u nissistematizzahom fil-kategoriji tradizzjonali relatati mal-formulazzjoni, l-għanijiet u l-istorja leġiżlattiva, flimkien ma’ dawk relatati mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 21 ). Imbagħad ser nipproponi l-fehma tiegħi fir-rigward tal-perspettiva li nikkunsidra li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha tiffavorixxi u nispjega għaliex.

35.

B’antiċipazzjoni, niżvela mill-bidu li l-preferenza tiegħi hija tal-qafas interpretattiv sostnut mill-Kummissjoni u mill-intervenjenti. Għalhekk, ser nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tilqa’ t-talba tal-Kummissjoni li r-Renju tad-Danimarka naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu skont l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012.

36.

Il-Kummissjoni tibbaża ruħha fuq il-formulazzjoni tal-Artikolu 13(1) tar-Regolament Nru 1151/2012, li jipprovdi għall-protezzjoni ta’ ismijiet irreġistrati kontra “kwalunkwe” użu dirett u indirett ( 22 ). Hija tibbaża wkoll fuq il-formulazzjoni tal-Artikolu 13(3) tiegħu, li jindika li l-obbligi tal-Istati Membri jqumu meta isem irreġistrat jintuża għal prodotti li huma “prodotti jew kummerċjalizzati f’dak l-Istat Membru” ( 23 ). Skont il-Kummissjoni, dawn id-dispożizzjonijiet jagħmluha ċara li l-Istati Membri għandhom jiżguraw protezzjoni kontra l-użu ta’ ismijiet irreġistrati bħala DOPs f’żewġ tipi ta’ sitwazzjonijiet: l-ewwel, meta l-prodotti li jużaw dawn l-ismijiet huma prodotti fit-territorju tagħhom, u t-tieni, meta prodotti minn Stati Membri oħra jew pajjiżi terzi li jużaw illegalment l-isem irreġistrat jiġu kkummerċjalizzati fit-territorju tagħhom.

37.

Ir-Renju tad-Danimarka ma jikkunsidrax li l-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012 huwa ċar daqskemm tqisu l-Kummissjoni. Huwa jargumenta li l-fatt li din id-dispożizzjoni tirrigwarda prodotti “prodotti jew kummerċjalizzati f’dak l-Istat Membru” ma huwiex suffiċjenti fih innifsu sabiex jiġi ddeterminat l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament. L-eżistenza ta’ użu illegali li skont din id-dispożizzjoni għandu jiġi pprojbit tiddependi fuq jekk il-ġobon huwiex intiż li jitqiegħed fis-suq intern jew esportat lejn pajjiżi terzi. Ir-Renju tad-Danimarka jaqbel mal-Kummissjoni li l-protezzjoni għandha tingħata sa mill-mument tal-produzzjoni, iżda biss jekk l-isem irreġistrat bħala DOP huwa użat illegalment f’dak il-mument. Madankollu, l-użu ta’ ismijiet irreġistrati fuq prodotti intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi ma huwiex użu illegali. Għalhekk, ma hemm ebda obbligu tal-prevenzjoni tal-użu tal-isem “Feta” għal ġobon prodott fid-Danimarka, iżda intiż għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi. Kieku l-leġiżlatur tal-Unjoni ried li l-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi jkunu koperti mir-Regolament Nru 1151/2012, huwa kien jiddikjara dan espressament.

38.

Fil-kuntest tal-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, dan l-argument huwa persważiv. Il-projbizzjoni tal-użu ta’ isem li bih jitqiegħed fis-suq prodott esportat tirrappreżenta ostakolu għall-kummerċ ( 24 ). Għalhekk, wieħed jista’ jaċċetta li skont il-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, dan l-ostakolu ma jistax ikun impliċitu, iżda għandu jkun espressament previst u sabiex ikun legali, għandu jkun ukoll iġġustifikat u proporzjonat. Ir-Renju tad-Danimarka jsostni l-argument tiegħu li l-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi għandhom jissemmew espressament bil-prinċipju ta’ ċertezza legali. Fid-dawl tal-konsegwenzi fuq l-esportaturi ta’ ġobon bl-isem “Feta”, huwa jsostni, li projbizzjoni ta’ tali esportazzjonijiet għandha tkun ċara abbażi tad-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1151/2012.

39.

Waqt li tipprova tindirizza dawn l-argumenti mill-qafas tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, il-Kummissjoni ssostni li l-interpretazzjoni tagħha, li l-użu tal-isem “Feta” għandu jiġi pprojbit anki jekk il-prodott huwa intiż għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi, ma tirrappreżentax projbizzjoni tal-esportazzjoni peress li l-produtturi Danizi xorta jistgħu jesportaw il-ġobon; sempliċement ma jistgħux isejħulu “Feta”. Madankollu, anki jekk ma hijiex projbizzjoni tal-esportazzjoni, il-projbizzjoni tal-użu ta’ dak l-isem xorta hija ostakolu għall-esportazzjonijiet. Għalhekk, mill-perspettiva tal-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, l-argument tal-Kummissjoni ma huwiex konvinċenti.

40.

Madankollu, skont il-qafas interpretattiv tagħha, il-Kummissjoni tikkaratterizza l-esklużjoni ta’ esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi mir-Renju tad-Danimarka, bħala attentat ta’ introduzzjoni ta’ deroga mill-formulazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012. Mill-perspettiva tal-qafas tal-proprjetà intellettwali, din il-formulazzjoni tipprojbixxi b’mod ċar kwalunkwe użu ta’ ismijiet irreġistrati bħala DOPs. Għalhekk, minn din il-perspettiva, esklużjoni espressa tal-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi tidher superfluwa.

41.

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-evalwazzjoni tal-istruttura ġenerali u tal-kuntest ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni tinkludi, fost oħrajn, dispożizzjonijiet oħra tal-istess miżura, flimkien ma’ miżuri oħra li huma relatati jew konnessi b’mod sostantiv mal-miżura inkwistjoni ( 25 ). Insostenn tal-pożizzjonijiet tagħhom, iż-żewġ partijiet jibbażaw ruħhom fuq dispożizzjonijiet oħra tar-Regolament Nru 1151/2012 kif ukoll fuq miżuri tal-Unjoni oħra relatati.

42.

B’mod partikolari, ir-Renju tad-Danimarka jsostni li l-premessi 20 u 27 tar-Regolament Nru 1151/2012, li jsejħu għal mekkaniżmi għall-protezzjoni ta’ denominazzjonijiet ta’ oriġini tal-Unjoni fuq livell internazzjonali permezz tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (“WTO”) u bl-użu ta’ ftehimiet internazzjonali bilaterali u multilaterali ( 26 ), huma superfluwi jekk ir-Regolament Nru 1151/2012 innifsu jirrigwarda l-esportazzjonijiet. Għall-kuntrarju, il-Kummissjoni hija tal-fehma li l-istess premessi ma jistgħux jiġu interpretati bħala li jfissru li ftehimiet internazzjonali huma neċessarji sabiex jiġi żgurat li produtturi tal-Unjoni ma jippreġudikawx l-isforzi tal-Unjoni sabiex tipproteġi DOPs fuq il-livell internazzjonali. Dawn il-ftehimiet huma neċessarji sabiex jipproteġu produtturi DOP tal-Unjoni minn prodotti foloz imqiegħda fuq swieq barranin minn produtturi barranin. Skont il-Kummissjoni, il-qari tar-Renju tad-Danimarka ta’ dawn il-premessi jmur kontra l-għan tagħhom u jinkoraġġixxi lill-Istati Membri jmorru kontra dawn il-ftehimiet.

43.

Ir-Repubblika ta’ Ċipru, insostenn tal-Kummissjoni u tal-qafas interpretattiv tal-proprjetà intellettwali tagħha, tirreferi għall-Artikolu 13(2) tar-Regolament Nru 1151/2012. Din id-dispożizzjoni tipprovdi li DOPs ma għandhomx isiru ġeneriċi. Ir-Repubblika ta’ Ċipru tinnota li din id-dispożizzjoni ma hijiex limitata għat-territorju tal-Unjoni.

44.

B’kunsiderazzjoni tal-kuntest iktar wiesa’, ir-Renju tad-Danimarka tinvoka miżuri tal-Unjoni oħra relatati mal-protezzjoni tad-denominazzjonijiet tal-oriġini u indikazzjonijiet ġeografiċi li jirrigwardaw l-inbid, spirti u prodotti tal-inbid aromatizzat. Hija tinnota li dawn il-miżuri jinkludu dispożizzjonijiet li jirreferu espressament għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi ( 27 ). Għalhekk, fin-nuqqas ta’ referenza espressa fir-Regolament Nru 1151/2012, il-leġiżlatur tal-Unjoni ovvjament ma riedx ikopri esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi. Madankollu, skont il-Kummissjoni u l-intervenjenti, ir-referenza espressa għal tali esportazzjonijiet f’dawk il-miżuri tista’ tiġi spjegata mill-kamp ta’ applikazzjoni usa’ tagħhom. Bid-differenza għar-Regolament Nru 1151/2012, dawn ikopru wkoll rekwiżiti relatati mal-prodott. Barra minn hekk, referenzi għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi ma humiex imsemmija fit-taqsimiet rilevanti li jirrigwardaw l-indikazzjonijiet ġeografiċi ( 28 ). Dan iwassal għall-konklużjoni li l-fatt li tali esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi huma msemmija espressament f’dawn il-miżuri ma jistax jintuża bħala argument li n-nuqqas ta’ tali referenza fir-Regolament Nru 1151/2012 tfisser li huwa ma japplikax għal tali esportazzjonijiet.

45.

Waqt li jidħol fil-qafas tal-proprjetà intellettwali, ir-Renju tad-Danimarka jargumenta li miżuri oħra tal-Unjoni fil-qasam tal-proprjetà intellettwali jinkludu dispożizzjonijiet espliċiti dwar l-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi ( 29 ). Kieku r-Regolament Nru 1151/2012 kellu japplika wkoll għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi, kieku kien jkollu wkoll isemmi dan.

46.

Fir-rigward tal-kuntest usa’, il-Kummissjoni tinvoka r-Regolament Nru 608/2013 ( 30 ), li jipprovdi protezzjoni uniformi tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali (inklużi DOPs) fi proċeduri doganali, inkluż meta dawn ikunu intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi. Skont dan ir-regolament, merkanzija li tmur kontra d-drittijiet tal-proprjetà intellettwali tista’, pereżempju, tiġi meqruda mill-awtoritajiet doganali. Din tinkludi DOPs foloz intiżi għall-esportazzjoni, li huwa argument insostenn tal-projbizzjoni tal-użu ta’ ismijiet irreġistrati fuq prodotti mmanifatturati fl-Unjoni u intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi.

47.

Kull biċċa leġiżlazzjoni tal-Unjoni għandha, jew tal-inqas tista’ tinftiehem li għandha, diversi għanijiet. Ir-Regolament Nru 1151/2012 jelenka diversi għanijiet fl-Artikoli 1(1) u 4 tiegħu. Għalhekk, skont l-oqfsa interpretattivi differenti, il-partijiet jenfasizzaw l-għanijiet imfittxija minn dan ir-regolament li jirrigwardaw il-protezzjoni tal-konsumatur jew il-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali.

48.

Ir-Renju tad-Danimarka jagħmel enfasi fuq l-għan li l-konsumaturi jkollhom informazzjoni xierqa. Għalhekk, huwa jibbaża ruħu fuq l-Artikolu 1(1) tar-Regolament Nru 1151/2021, li jistabbilixxi li wieħed mill-għanijiet tar-regolament huwa li jgħin lill-produtturi jikkomunikaw il-karatteristiċi tal-prodotti lill-konsumaturi. Skont ir-Renju tad-Danimarka, moqri fid-dawl tal-premessi 2, 29 u 40 tar-Regolament Nru 1151/2012 ( 31 ) huwa ċar li dan ir-regolament jirrigwarda l-konsumaturi fis-suq intern. Peress li prodotti mqiegħda fis-suq barra mill-Unjoni ma jagħtux informazzjoni dwar il-prodotti lil konsumaturi fis-suq intern, il-konstatazzjoni li r-Regolament Nru 1151/2012 jirreferi għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi ma tikkontribwixxix għall-għanijiet tiegħu.

49.

Il-Kummissjoni tikkontesta li l-uniku, jew tal-inqas, l-għan prinċipali tar-Regolament Nru 1151/2012 huwa l-protezzjoni tal-konsumaturi tal-Unjoni. Għall-kuntrarju, il-Kummissjoni ssostni li fost l-għanijiet l-iktar importanti tar-Regolament Nru 1151/2012 hemm il-protezzjoni tad-detenturi ta’ drittijiet tal-proprjetà intellettwali abbażi ta’ DOPs. Id-drittijiet tagħhom jiġu protetti biss jekk ir-Regolament Nru 1151/2012 jitqies li japplika wkoll għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi. Din il-protezzjoni sservi sabiex tiżgura kompetizzjoni leali għall-produtturi DOP. Dan huwa konformi mal-għanijiet tal-politika agrikola komuni “li tassigura b’dan il-mod livell ġust ta’ għajxien għall-popolazzjoni agrikola, partikolarment billi jkabbar il-qligħ individwali tal-ħaddiema fl-agrikoltura”, kif jipprovdi l-Artikolu 39 TFUE. Il-Kummissjoni tinnota li flimkien mal-Artikolu 118 TFUE dwar id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, il-bażi legali tar-Regolament Nru 1151/2012 huwa l-Artikolu 43(2) TFUE li jipprovdi l-kompetenza tal-Unjoni li tadotta miżuri għall-kisba tal-għanijiet tal-politika agrikola komuni.

50.

Barra minn hekk, ir-Renju tad-Danimarka jibbaża ruħu fuq l-Artikolu 1(1)(d) tar-Regolament Nru 1151/2012, li jistabbilixxi l-integrità tas-suq intern bħala wieħed mill-għanijiet tiegħu. Huwa jinterpreta din id-dispożizzjoni fis-sens li r-Regolament Nru 1151/2012 jirrigwarda s-suq intern, u mhux is-swieq ta’ pajjiżi terzi. Il-Kummissjoni twieġeb għal dawn l-argumenti billi tiddikjara li l-għan tas-salvagwardja tal-integrità tas-suq intern huwa fil-fatt kompromess mill-użu illegali ta’ DOPs irreġistrati fl-Unjoni fis-swieq ta’ pajjiżi terzi.

51.

Ir-Renju tad-Danimarka jargumenta li matul il-proċess leġiżlattiv il-Parlament ippropona ż-żieda ta’ subparagrafu ieħor fl-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012 kif oriġinarjament propost ( 32 ). L-emenda proposta kienet taqra kif ġej: “Sabiex tipprevjeni t-tqegħid fis-suq tal-Unjoni jew l-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi ta’ prodotti mhux ittikkettjati b’konformità ma’ dan ir-regolament, il-Kummissjoni għandu jkollha s-setgħa tadotta atti ddelegati skont l-Artikolu 53 fir-rigward tad-definizzjoni tal-azzjonijiet li għandhom jiġu implimentati mill-Istati Membri f’dan ir-rigward” ( 33 ). Madankollu, din l-emenda ma kinitx inkluża fil-verżjoni finali tar-Regolament Nru 1151/2012. Ladarba l-leġiżlatur tal-Unjoni kkunsidra l-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi, iżda ma inkludihomx fit-test finali, ir-Renju tad-Danimarka jikkonkludi li l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament ma jkoprix tali esportazzjonijiet.

52.

Il-Kummissjoni tispjega li l-emenda inkwistjoni ma kinitx inkluża fil-verżjoni finali tar-Regolament Nru 1151/2012 mhux għax kienet issemmi l-esportazzjonijiet, iżda pjuttost għax kienet tipproponi li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tiddelega.

53.

Ir-Renju tad-Danimarka jinvoka wkoll l-Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni dwar il-proposta tal-Kummissjoni ( 34 ). Waħda mit-taqsimiet tagħha ddedikata lir-rakkomandazzjonijiet politiċi kienet tirrigwarda “l-protezzjoni u l-promozzjoni ta’ kummerċ internazzjonali ta’ kwalità”. F’dan il-kuntest, il-Kumitat tar-Reġjuni talab “li jittieħdu miżuri speċifiċi sabiex jiġi evitat il-bejgħ fl-Unjoni jew l-esportazzjoni lejn pajjiżi barra mill-Unjoni ta’ prodotti li l-ittikkettjar tagħhom ma huwiex konformi mal-leġiżlazzjoni li tirregola l-kwalità tal-prodotti agrikoli tal-Unjoni” ( 35 ). Mill-fatt li l-formulazzjoni li tirreferi għall-esportazzjonijiet ma kinitx riflessa fit-test finali tar-Regolament Nru 1151/2012, ir-Renju tad-Danimarka jiddeduċi li l-leġiżlatur tal-Unjoni ddeċieda li ma jinkludix l-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012. Madankollu, il-Kummissjoni tispjega li fil-fatt kien permezz tal-emenda proposta mill-Parlament li l-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012 isemmi l-obbligu tal-Istati Membri li jipprevjenu jew iwaqqfu l-użu illegali ta’ DOPs u IĠPs li huma “prodotti jew kummerċjalizzati f’dak l-Istat Membru”. Għalhekk, minn dan il-punt tal-Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni, ma jistax jiġi dedott li esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi ma kinux intiżi li jkunu koperti bir-Regolament Nru 1151/2012.

54.

Ir-Renju tad-Danimarka jibbaża ruħu fuq is-sentenza tal‑10 ta’ Diċembru 2002, British American Tobacco (Investments) u Imperial Tobacco ( 36 ). Din il-kawża rriżultat minn rinviju għal deċiżjoni preliminari dwar l-interpretazzjoni u l-validità ta’ direttiva tal-Unjoni dwar il-manifattura, preżentazzjoni u bejgħ ta’ prodotti tat-tabakk. Fost affarijiet oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Artikolu 7 ta’ din id-direttiva, li kien jirrigwarda deskrizzjonijiet tal-prodott, kien japplika biss għal sigaretti mqiegħda fis-suq tal-Unjoni, u mhux għal dawk esportati lejn pajjiżi terzi. Ir-Renju tad-Danimarka jinnota li l-Qorti tal-Ġustizzja waslet għal din il-konklużjoni abbażi tal-kuntest u l-għan tad-direttiva inkwistjoni sabiex tikkonkludi jekk il-leġiżlatur tal-Unjoni riedx jestendi din id-dispożizzjoni għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi. Min-naħa tagħha, il-Kummissjoni tikkunsidra li l-kuntest tas-sentenza BAT huwa differenti minn dak ta’ din il-kawża, peress li d-direttiva inkwistjoni f’din is-sentenza kellha l-għan li ttejjeb il-funzjonament tas-suq intern, filwaqt li din il-kawża tirrigwarda ksur tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali rrikonoxxuti mid-dritt tal-Unjoni.

55.

Insostenn tal-argument tiegħu li l-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-obbligu li jsemmi b’mod espliċitu l-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi sabiex dawn jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012, ir-Renju tad-Danimarka jibbaża ruħu wkoll fuq is-sentenza tal‑24 ta’ Settembru 2019, Google (Portata territorjali tat-tneħħija ta’ referenza) ( 37 ). Din il-kawża kienet tirrigwarda l-portata territorjali tad-dritt tat-tneħħija ta’ referenza u l-effetti ekstraterritorjali potenzjali tad-Direttiva 95/46 ( 38 ) u s-suċċessur tagħha, ir-Regolament (UE) 2016/679 ( 39 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li ma kienx evidenti li l-leġiżlatur tal-Unjoni ried jimponi fuq operatur, bħal Google, obbligu ta’ tneħħija ta’ referenza li jmur lil hinn mit-territorju tal-Istati Membri. Għaldaqstant, id-dispożizzjonijiet rilevanti tad-Direttiva 95/46 u tar-Regolament 2016/679 ma kinux japplikaw barra mill-Unjoni. Il-Kummissjoni twieġeb billi tiddikjara li s-sentenza Google kienet tirrigwarda l-possibbiltà ta’ applikazzjoni ekstraterritorjali tad-dritt tal-Unjoni. Hija tispjega li madankollu, f’din il-kawża, il-Kummissjoni mhix qiegħda tipprova tapplika l-leġiżlazzjoni tal-Unjoni għal pajjiż terz. Il-kawża tirrigwarda biss l-applikazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012 fl-Unjoni stess. Għalhekk, is-sentenza Google hija irrilevanti għal din il-kawża.

56.

Fil-fehma tiegħi, ebda wieħed minn dawn l-argumenti, kemm fir-rigward tal-formulazzjoni, tal-kuntest, tal-għanijiet jew tal-storja leġiżlattiva tar-Regolament Nru 1151/2012, ma huwa konklużiv, b’tali mod li jimmilita favur waħda miż-żewġ interpretazzjonijiet opposti. Għalhekk, huwa neċessarju li wieħed jagħżel bejn iż-żewġ oqfsa interpretattivi u jilqa’ dawk l-argumenti li jiġġustifikaw is-soluzzjoni offruta mill-qafas magħżul.

57.

Kif żvelajt fil-bidu, jiena naqbel u nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tilqa’, l-interpretazzjoni tal-Kummissjoni li tipprovdi li r-Regolament Nru 1151/2012 japplika wkoll għal prodotti mmanifatturati fl-Istati Membri, iżda intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi.

58.

Wasalt għal din il-konklużjoni għal żewġ raġunijiet prinċipali. L-ewwel, għax dan ir-riżultat jista’ jiġi ġġustifikat fil-kuntest taż-żewġ oqfsa interpretattivi, jiġifieri, dawk li jirrigwardaw il-proprjetà intellettwali u l-liberalizzazzjoni tal-kummerċ. Għall-kuntrarju, l-interpretazzjoni li tipprovdi li r-Regolament Nru 1151/2012 ma japplikax għal prodotti b’ismijiet irreġistrati li huma intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi tista’ taħdem biss fil-kuntest tal-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ. It-tieni, sa fejn l-intenzjoni mhux ambigwa tal-leġiżlatur tal-Unjoni qatt tista’ teżisti u “tinstab”, nikkunsidra li l-interpretazzjoni proposta hija iktar addattata fir-rigward tal-mod kif nifhem l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni wara l-protezzjoni ta’ denominazzjonijiet ta’ oriġini u indikazzjonijiet ġeografiċi.

59.

Fir-rigward tal-ewwel raġuni tiegħi, il-kummerċ ħieles huwa bla dubju wieħed mill-valuri osservati mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni. Madankollu, il-liberalizzazzjoni tal-kummerċ żgur li ma kinitx l-unika forza motivanti, u lanqas l-iktar importanti. Sa minn kmieni l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja rrikonoxxiet li l-interessi tal-kummerċ ħieles għandhom ikunu bbilanċjati ma’ interessi oħra ( 40 ). Huwa minnu li l-analiżi ġudizzjarja ta’ regoli, meta ssir fil-kuntest tal-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, għandha tibda mill-premessa li ostakoli għall-kummerċ għandhom jiġu pprojbiti. Madankollu, ostakolu jista’ jkun aċċettabbli, jekk ikun iġġustifikat minn u proporzjonat għal interessi oħra minbarra l-kummerċ, bħall-protezzjoni ambjentali, protezzjoni tal-konsumatur jew protezzjoni tal-proprjetà intellettwali, biex insemmi ftit minnhom.

60.

Il-protezzjoni ta’ denominazzjonijiet ta’ oriġini u indikazzjonijiet ġeografiċi hija mingħajr dubju importanti mill-perspettiva tal-kummerċ. Skont studji reċenti ( 41 ), din is-sistema għandha valur ekonomiku kunsiderevoli għall-Unjoni, b’bejgħ stmat ta’ iktar minn EUR 77 elf miljun fl‑2017 u parti sostanzjali tal-bejgħ ekstra-Unjoni ta’ 22 %. Għalhekk, hija toħloq opportunitajiet ta’ kummerċ importanti għall-produtturi DOP. Min-naħa l-oħra, dawn l-opportunitajiet, maħluqa permezz tal-protezzjoni tad-drittijiet tagħhom, jirriżultaw f’ostakoli għall-kummerċ għal oħrajn. Il-projbizzjoni ta’ użu tal-isem “Feta” għal prodotti mqiegħda fi swieq ta’ pajjiżi terzi huwa ostakolu għall-esportazzjonijiet. L-argument tal-Kummissjoni li din il-projbizzjoni ma tirrappreżentax projbizzjoni tal-esportazzjoni, peress li l-ġobon jista’ jitqiegħed fis-suq taħt isem differenti, ma jagħmilx differenza. Ostakolu għall-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi diġà jeżisti meta l-esportazzjonijiet isiru iktar diffiċli.

61.

Madankollu, ostakoli għall-kummerċ maħluqa minn leġiżlazzjoni nazzjonali jew tal-Unjoni huma permissibbli jekk ikunu ġġustifikati. Naqbel mar-Renju tad-Danimarka li ġustifikazzjoni bbażata fuq il-protezzjoni tal-konsumatur (li tiġi żgurata informazzjoni kredibbli dwar il-prodott) ma tissodisfax it-test ta’ adegwatezza, speċjalment jekk il-konsumaturi protetti huma dawk fis-suq intern. “Feta falz” esportat ma jistax jagħti informazzjoni żbaljata lil dawn il-konsumaturi, peress li ma humiex preżenti fis-swieq ta’ pajjiżi terzi. Għalhekk, l-ostakolu għall-kummerċ maħluq mill-interpretazzjoni li tipprovdi li r-Regolament Nru 1151/2012 japplika wkoll għall-esportazzjoni tal-prodotti lejn pajjiżi terzi ma jistax ikun iġġustifikat minn kwistjonijiet li jirrigwardaw il-protezzjoni tal-konsumatur.

62.

Madankollu, jiena tal-fehma li l-projbizzjoni tal-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi ta’ “Feta falz” immanifatturat fit-territorju tal-Unjoni tista’ tkun iġġustifikata minn raġunijiet ibbażati fuq il-protezzjoni tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali. Anki jekk l-Unjoni ma tistax tirregola s-swieq ta’ pajjiżi terzi bil-leġiżlazzjoni tagħha stess u għalhekk id-DOPs tal-Unjoni jistgħu jkunu esposti għal kompetizzjoni minn prodotti foloz f’dawn is-swieq, il-parteċipazzjoni ta’ prodotti foloz immanifatturi fl-Unjoni xorta jagħmel agħar il-pożizzjoni kompetittiva ta’ DOPs ġenwini f’dawn is-swieq. Projbizzjoni ta’ esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi ta’ ġobon imsejjaħ “Feta Daniż” immanifatturat fid-Danimarka jaqa’ taħt il-poteri leġiżlattivi tal-Unjoni ( 42 ), filwaqt li pereżempju, il-projbizzjoni tal-bejgħ ta’ “Feta Wisconsin” ( 43 ) fis-suq tal-Istati Uniti ma jaqax. Fil-fehma tiegħi, ma huwiex sproporzjonat li l-Unjoni tagħmel dak li tista’ sabiex tissalvagwardja l-pożizzjoni kompetittiva tal-produtturi ta’ DOPs tal-Unjoni. Għal din ir-raġuni, in-nuqqas ta’ protezzjoni ta’ DOPs tal-Unjoni fis-swieq ta’ pajjiżi terzi ma jistax jintuża bħala argument li l-interpretazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012 bħala li tirrigwarda l-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi ma tissodisfax it-test ta’ proporzjonalità meta bħala ġustifikazzjoni tingħata l-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali. Għalhekk, l-interpretazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012 li tipprojbixxi esportazzjonijiet ta’ “Feta falz” lejn pajjiżi terzi tidher difensibbli anki fil-kuntest tal-qafas interpretattiv tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ.

63.

Apparti dan, u fir-rigward tat-tieni raġuni tiegħi, jiena tal-opinjoni wkoll li l-qafas interpretattiv tal-proprjetà intellettwali jispjega b’mod adegwat l-intenzjoni leġiżlattiva wara r-Regolament Nru 1151/2012. Skont dan il-qafas interpretattiv, l-iskop tad-DOPs bħala drittijiet tal-proprjetà intellettwali huwa li tiġi żgurata kompetizzjoni leali għall-produtturi ta’ prodotti DOP inkontrakambju għall-isforzi tagħhom li jżommu u jiżguraw il-kwalità għolja tal-prodotti tagħhom. Dan jiżgura s-sopravivenza ta’ negozji tradizzjonali u jiżgura d-diversità tal-prodotti fis-suq. Għalhekk, din il-perspettiva tieħu inkunsiderazzjoni interessi oħra minbarra interessi ekonomiċi, li huma wkoll parti mill-perċezzjonijiet taċ-ċittadini tal-Unjoni dwar x’inhi kwalità ta’ ħajja tajba ( 44 ).

64.

Indikazzjoni waħda tal-“intenzjoni tal-leġiżlatur”, li hija oġġettivament aċċertabbli fid-dritt tal-Unjoni, hija l-għażla tal-bażi legali għal miżura. Ir-Regolament Nru 1151/2012 kien adottat fuq bażi legali doppja tal-Artikoli 43(2) u 118 TFUE. Dan jindika li l-idea ewlenija wara dan ir-regolament huwa t-titjib tas-sitwazzjoni tal-produtturi agrikoli tal-Unjoni billi tingħata protezzjoni tal-proprjetà intellettwali lil prodotti li jinvolvu metodi ta’ produzzjoni tradizzjonali, li huma pprattikati fi u marbuta ma’ żoni ġeografiċi partikolari. Il-lingwa Franċiża għandha kelma sabiex tiddeskrivi din ir-rabta speċjali bejn il-kwalità tal-prodotti u l-oriġini ġeografika tagħhom – terroir ( 45 ).

65.

Sa mill-1970 l-Unjoni bdiet tistabbilixxi network ta’ miżuri li jirregolaw u jipproteġu ċerti tipi ta’ prodotti li għandhom denominazzjonijiet ta’ oriġini jew indikazzjonijiet ġeografiċi u r-rekwiżiti għall-għoti, protezzjoni u kontroll ta’ dawn tal-aħħar ( 46 ). Barra mill-prodotti agrikoli u prodotti tal-ikel, dawn il-miżuri jkopru l-inbid, spirti u prodotti tal-inbid aromatizzat. Ir-Regolament Nru 1151/2012 huwa strument legali ewlieni f’din is-sistema ( 47 ).

66.

Ir-Regolament Nru 1151/2012 jistabbilixxi sistema uniformi u eżawrjenti għall-protezzjoni ta’ denominazzjonijiet ta’ oriġini u indikazzjonijiet ġeografiċi għall-prodotti agrikoli u prodotti tal-ikel ( 48 ). Huwa jistabbilixxi proċedura għar-reġistrazzjoni ta’ tali prodotti fuq livell tal-Unjoni, sabiex il-protezzjoni tagħhom tkun żgurata minn kull Stat Membru ( 49 ).

67.

Il-partikolarità ta’ DOPs, kif ukoll indikazzjonijiet ġeografiċi protetti oħra, bħala dritt tal-proprjetà intellettwali fl-Unjoni, hija li bid-differenza għal drittijiet tal-proprjetà intellettwali oħra, speċjalment it-trade marks ( 50 ), dawn jiddependu fuq sorveljanza pubblika u mhux fuq sorveljanza privata biss ( 51 ). Huwa għal din ir-raġuni li r-Regolament Nru 1151/2012 jobbliga lill-Istati Membri jipprevjenu jew iwaqqfu l-użu illegali ta’ ismijiet irreġistrati bħala DOPs. L-użu ta’ sorveljanza pubblika tista’ tinftiehem fil-kuntest li fih kienet żviluppata l-protezzjoni ta’ DOPs fl-Unjoni – bħala mezz ta’ protezzjoni u li jiżgura dħul ġust għall-produtturi tradizzjonali li mhux neċessarjament ikollhom l-għarfien (jew il-fondi) sabiex jipproteġu d-drittijiet tagħhom permezz ta’ sorveljanza privata.

68.

Din l-idea ma hijiex aċċettata globalment. Pajjiżi terzi bħall-Kanada u l-Istati Uniti għażlu li jipproteġu l-kwalità ta’ prodotti permezz tal-kunċett ta’ trade marks (inkluż trade marks kollettivi) ( 52 ).

69.

Il-leġiżlazzjoni interna tal-Unjoni ma tistax tirregola s-swieq ta’ pajjiżi terzi sabiex tiżgura l-istess livell ta’ protezzjoni tad-DOPs tal-Unjoni bħal dak li jgawdu fis-suq intern. Dan huwa possibbli biss permezz ta’ negozjati fuq livell multilaterali (il-WTO jew l-Uffiċċju Dinji għall-Proprjetà Intellettwali) jew bilaterali. Huwa għalhekk li l-Unjoni, bħala parti mill-politika iktar wiesgħa tal-protezzjoni ta’ prodotti marbuta mal-oriġini ġeografika tagħhom, tieħu azzjoni fuq livell internazzjonali bil-għan li tilħaq ftehimiet li jipprovdu l-ogħla livell possibbli ta’ protezzjoni għall-indikazzjonijiet ġeografiċi inkluż id-DOPs ( 53 ). L-isforzi tal-Unjoni sabiex tiżgura protezzjoni fis-swieq ta’ pajjiżi terzi wkoll huma ddikjarati b’mod ċar bħala għan politiku fil-preambolu tar-Regolament Nru 1151/2012 ( 54 ). Din il-politika hija evidenti fin-negozjati, ftit jew wisq ta’ suċċess, ta’ ftehimiet ma’ pajjiżi bħall-Kanada, iċ-Ċina, Singapor jew l-Istati Uniti, ( 55 ), kif ukoll fl-impenji tal-Unjoni fuq livell multilaterali ( 56 ).

70.

L-isforzi tal-Unjoni sabiex tiżgura protezzjoni adegwata tad-DOPs tal-Unjoni fis-swieq ta’ pajjiżi terzi huma motivati wkoll mill-valur kulturali u ekonomiku sinjifikattiv li din il-protezzjoni għandha għall-komunitajiet lokali ( 57 ).

71.

Għalhekk hemm rekord ta’ azzjonijiet tal-Unjoni li jifformaw politika tal-Unjoni kredibbli u koerenti intiża għall-ogħla livell possibbli ta’ protezzjoni ta’ prodotti tal-Unjoni li l-kwalità tagħhom tista’ tkun irrikonoxxuta mill-konnessjoni tagħhom ma’ żona ġeografika partikolari, li tista’ tkabbar il-kompetittività ta’ produtturi ta’ dawn il-prodotti.

72.

Din il-politika timmilita favur l-interpretazzjoni tal-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012 fis-sens li jipprojbixxi l-esportazzjonijiet ta’ DOPs foloz lejn is-swieq ta’ pajjiżi terzi. Kif indikat mir-Repubblika Ellenika u mir-Repubblika ta’ Ċipru, ikun verament illoġiku għall-Unjoni li tinnegozja ftehimiet internazzjonali ma’ pajjiżi terzi sabiex teħtieġhom jieħdu miżuri għall-prevenzjoni tal-produzzjoni ta’ dawn il-prodotti li jkun fihom ismijiet irreġistrati b’mod illegali u fl-istess waqt tittollera din il-prattika fit-territorju tagħha stess fir-rigward tal-prodotti tagħha stess.

73.

Barra minn hekk, il-preżenza ta’ DOPs foloz prodotti fl-Unjoni fis-swieq ta’ pajjiżi terzi tikkontribwixxi għall-perċezzjoni tal-ismijiet tagħhom bħala ġeneriċi. Dan jirrendi iktar diffiċli għall-Unjoni li tiżgura l-protezzjoni tagħhom fuq dawn is-swieq permezz ta’ negozjati. L-Artikolu 13(2) tar-Regolament Nru 1151/2012 li jipprevedi li DOPs ma għandhomx isiru ġeneriċi jista’ tabilħaqq, kif propost mir-Repubblika ta’ Ċipru ( 58 ), jintuża insostenn tal-pożizzjoni li r-Regolament Nru 1151/2012 japplika għal esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi.

74.

Għaldaqstant, meta titqiegħed fil-politika tal-Unjoni ġenerali intiża għall-protezzjoni tad-DOPs bħala tip ta’ dritt ta’ proprjetà intellettwali speċjali fis-suq intern u fis-swieq ta’ pajjiżi terzi, l-interpretazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012 fis-sens li jipprojbixxi l-esportazzjonijiet ta’ prodotti li jużaw illegalment ismijiet irreġistrati anki lejn pajjiżi terzi fejn din il-protezzjoni (għadha) mhix mogħtija, tidher għażla kredibbli. Tidher li hija l-interpretazzjoni li tirrifletti r-rieda tal-leġiżlatur tal-Unjoni.

75.

Abbażi tar-raġunijiet preċedenti kollha, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi li l-ewwel ilment tal-Kummissjoni huwa fondat u tiddikjara li r-Renju tad-Danimarka naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu skont l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012 billi naqas milli jipprevjeni jew iwaqqaf l-użu tal-isem “Feta” fuq ġobon prodott fid-Danimarka, iżda intiż għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi fejn l-Unjoni għadha ma kkonkludietx ftehim internazzjonali li jiżgura l-protezzjoni ta’ dan l-isem.

76.

Il-Kummissjoni ssostni li r-Renju tad-Danimarka wettaq ksur tal-Artikolu 4(3) TUE flimkien mal-Artikoli 1(1) u 4 tar-Regolament Nru 1151/2012. Dan il-ksur jirriżulta min-nuqqas tal-awtoritajiet Daniżi li jipprevjenu jew iwaqqfu produtturi Daniżi milli jipproduċu jew iqiegħdu fis-suq imitazzjonijiet ta’ “Feta”, li jippreġudika l-għanijiet stabbiliti fid-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1151/2012. Minbarra din t-talba magħmula fil-petitum, il-Kummissjoni tagħmel talba oħra fil-motivi u t-talbiet (iżda mhux fil-petitum) tar-rikors. Skont din l-allegazzjoni, ir-Renju tad-Danimarka wettaq ukoll ksur indipendenti tal-Artikolu 4(3) TUE billi mar kontra l-pożizzjoni tal-Unjoni fin-negozjati internazzjonali fir-rigward tal-protezzjoni ta’ ismijiet irreġistrati tal-Unjoni.

77.

Dawn iż-żewġ allegazzjonijiet huma differenti. Fil-fehma tiegħi, it-tieni waħda minn dawn iż-żewġ allegazzjonijiet ma għandhiex tittieħed inkunsiderazzjoni f’din il-kawża, peress li l-Kummissjoni ma talbithiex fil-petitum tagħha lill-Qorti tal-Ġustizzja. Madankollu, fil-każ li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi li tagħti deċiżjoni dwar din l-allegazzjoni, jiena ser nagħti l-opinjoni tiegħi dwarha.

78.

Ir-Renju tad-Danimarka jargumenta li ma wettaq ebda ksur tal-Artikolu 4(3) TUE, waħdu jew flimkien mal-Artikoli 1(1) u 4 tar-Regolament Nru 1151/2012, fid-dawl tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u tal-fatt li nuqqas ta’ qbil dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni ma jammontax fih innifsu għal ksur tal-obbligu ta’ Stat Membru ta’ kooperazzjoni leali.

79.

Skont l-Artikolu 4(3) TUE, li jesprimi l-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali, l-Istati Membri għandhom l-obbligu li jieħdu l-miżuri kollha neċessarji sabiex jiżguraw l-applikazzjoni u l-effettività tad-dritt tal-Unjoni u sabiex jeliminaw il-konsegwenzi illegali ta’ ksur ta’ dan id-dritt. Dan l-obbligu huwa impost, fl-isfera tal-kompetenza tiegħu, fuq kull organu tal-Istat Membru kkonċernat ( 59 ).

80.

Jeżistu eżempji fil-kuntest ta’ proċeduri għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu, meta l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li Stat Membru kiser l-Artikolu 4(3) TUE waħdu ( 60 ) jew flimkien ma’ dispożizzjonijiet oħra tad-dritt tal-Unjoni ( 61 ).

81.

Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li n-nuqqas ta’ twettiq tal-obbligu ġenerali ta’ kooperazzjoni leali li jirriżulta mill-Artikolu 4(3) TUE huwa differenti minn nuqqas ta’ twettiq tal-obbligi speċifiċi li fihom joħroġ dan l-obbligu ġenerali. Għaldaqstant, ksur ta’ dan l-obbligu ġenerali jista’ jiġi kkonstatat biss sa fejn jirrigwarda aġir differenti minn dak li jikkostitwixxi l-ksur ta’ dawn l-obbligi speċifiċi ( 62 ). Jekk l-allegat ksur tal-Artikolu 4(3) TUE jirrigwarda l-istess aġir bħall-allegat ksur ta’ dispożizzjonijiet speċifiċi tad-dritt tal-Unjoni, l-evalwazzjoni taħt dawn id-dispożizzjonijiet speċifiċi hija suffiċjenti ( 63 ).

82.

F’din il-kawża, it-tieni lment li jirrigwarda l-allegat ksur tal-Artikolu 4(3) TUE flimkien mal-Artikoli 1(1) u 4 tar-Regolament Nru 1151/2012 jidhirli li essenzjalment jirrigwarda l-istess suġġett u aġir bħal dak allegat fl-ewwel ilment fir-rigward tal-allegat ksur tal-obbligi speċifiċi skont l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012. Dan joriġina mill-istess opinjoni diverġenti dwar l-interpretazzjoni tal-portata territorjali tar-Regolament Nru 1151/2012 u mill-istess aġir tal-awtoritajiet Daniżi li naqsu milli jipprevjenu jew iwaqqfu l-produzzjoni u t-tqegħid fis-suq tal-imitazzjonijiet ta’ “Feta”. Kif ġustament indikat mir-Renju tad-Danimarka, l-awtoritajiet Daniżi jawtorizzaw il-produzzjoni u t-tqegħid fis-suq ta’ imitazzjonijiet ta’ “Feta” minħabba l-interpretazzjoni tar-Renju tad-Danimarka ta’ dak li jikkostitwixxi użu illegali fis-sens tal-Artikolu 13(3) tar-Regolament Nru 1151/2012. Għaldaqstant, abbażi tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja msemmija fil-punt 81 ta’ dawn il-konklużjonijiet, għandu jiġi kkunsidrat li ma huwiex neċessarju li l-Qorti tal-Ġustizzja tagħti deċiżjoni dwar it-tieni lment.

83.

Fil-fehma tiegħi, hemm raġuni importanti li fuqha hija bbażata il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja skont liema l-ksur ta’ obbligu speċifiku tad-dritt tal-Unjoni ma jirriżultax fi ksur tal-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali. Din ir-raġuni toriġina mill-iskop tal-proċedura ta’ ksur u ta’ metodi ġudizzjarji għas-soluzzjoni ta’ tilwim b’mod iktar ġenerali. Il-proċedura skont l-Artikolu 258 TFUE sabiex jiġi stabbilit nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu minn Stat Membru hija mezz sabiex jiġu ddeterminati l-obbligi tal-Istati Membri f’każijiet fejn teżisti differenza fl-interpretazzjoni tal-istess regola legali. F’dawn is-sitwazzjonijiet ta’ tilwim dwar it-tifsira ta’ regola legali, fejn il-Kummissjoni jkollha fehma, u l-Istat Membru fehma differenti, il-proċedura ta’ ksur tagħti s-setgħa lill-Qorti tal-Ġustizzja ssolvi tilwima interpretattiva. Dan huwa rrikonoxxut mill-ġurisprudenza ( 64 ).

84.

Għalhekk, jiena naqbel mal-argumenti mressqa mir-Renju tad-Danimarka li ma jistax jiġi kkunsidrat li l-Artikolu 4(3) TUE ġie miksur minn Stat Membru għax ma jaqbilx mal-Kummissjoni fir-rigward tal-interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, bħal fil-każ inkwistjoni. Il-fatt li Stat Membru jinterpreta d-dritt tal-Unjoni b’mod differenti mill-Kummissjoni, ma jammontax fih innifsu għal ksur tal-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali minn dak l-Istat Membru.

85.

Huwa minnu li jekk dan ikun il-każ, ikun perikoluż peress li jista’ jipprojbixxi li tilwim dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni jasal quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja. Nuqqas ta’ qbil dwar it-tifsira tal-liġi huwa parti minn kull sistema legali. Sistemi bbażati fuq l-istat tad-dritt isolvu dan it-tilwim billi jagħtu s-setgħa lill-qrati jiddeċiedu x’inhi t-tifsira tal-liġi. Jekk jiġi deċiż li l-Istat Membru kiser l-obbligu tiegħu ta’ kooperazzjoni leali minħabba interpretazzjoni differenti tal-liġi, dan imur kontra l-isforzi li tiġi żgurata s-soluzzjoni ta’ dan in-nuqqas ta’ qbil bi proċeduri ġudizzjarji. It-tifsira tal-liġi f’demokraziji liberali għandha tkun miftuħa għall-kontestazzjoni, u l-parti li l-interpretazzjoni tagħha ma tiġix milqugħa mill-qorti ma tistax titqies żleali għas-sistema tal-liġi sempliċement għax kienet “żbaljata”. Ikun każ differenti, jekk wara li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi x’inhi l-liġi, Stat Membru jibqa’ japplikaha b’mod kuntrarju għal dik l-interpretazzjoni.

86.

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li t-tilwima f’din il-kawża toriġina essenzjalment minn nuqqas ta’ qbil bejn il-Kummissjoni u r-Renju tad-Danimarka dwar l-interpretazzjoni tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1151/2012. In-nuqqas ta’ qbil jeżisti dwar jekk dan ir-regolament għandux jiġi interpretat bħala li japplika għal prodotti intiżi għall-esportazzjoni lejn pajjiżi terzi. Lil hinn minn din il-parti kkontestata tal-applikazzjoni tar-Regolament Nru 1151/2012, l-awtoritajiet Daniżi indikaw lill-Qorti tal-Ġustizzja (u dan ma kienx ikkontestat mill-Kummissjoni) li huma jimplimentaw l-miżuri ta’ eżekuzzjoni xierqa fir-rigward tas-suq intern. Huma ma jimplimentawx dawn il-miżuri biss fir-rigward tal-esportazzjonijiet lejn pajjiżi terzi (peress li ma hemm ebda ftehim internazzjonali konkluż mal-Unjoni) għax fil-fehma tagħhom dawn l-esportazzjonijiet ma humiex koperti mid-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1151/2012. F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-interpretazzjoni alternattiva ta’ dan ir-regolament mogħtija mir-Renju tad-Danimarka, ma tikkostitwixxix fiha nnifisha aġir li jikkostitwixxi ksur tal-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali skont l-Artikolu 4(3) TUE.

87.

Jista’ jiżdied li ċ-ċirkustanzi ta’ din il-kawża ma humiex komparabbli ma’ dawk li jagħtu lok għas-sentenza tad‑19 ta’ Frar 1991, Il‑Kummissjoni vs Il‑Belġju ( 65 ), li għaliha tagħmel riferiment il-Kummissjoni. F’dak il-każ, l-ilment kien jikkonsisti fir-rifjut tal-Istat Membru li jipprovdi informazzjoni lill-Kummissjoni u l-Istat Membru wettaq l-obbligu tiegħu biss taħt theddida diretta ta’ rikors quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja u mbagħad kiser dan l-obbligu hekk kif it-theddida kienet tidher li spiċċat. Il-Kummissjoni ma pprovatx li f’din il-kawża, ir-Renju tad-Danimarka wettaq xi atti jew ommissjonijiet iddeliberati f’dan il-każ.

88.

Għalhekk, l-ilment li jipprovdi li r-Renju tad-Danimarka jikser l-Artikolu 4(3) TUE għax ma jwettaqx l-għanijiet tar-Regolament Nru 1151/2012, li huwa jinterpreta b’mod differenti, ma jistax jiġi milqugħ.

89.

Il-Kummissjoni tallega li r-Renju tad-Danimarka kiser ukoll l-Artikolu 4(3) TUE billi dgħajjef il-pożizzjoni tal-Unjoni fin-negozjati internazzjonali dwar il-protezzjoni ta’ ismijiet irreġistrati.

90.

F’dan ir-rigward, kif indikat mid-duttrina ( 66 ), l-obbligu ta’ kooperazzjoni leali għandu fil-fatt importanza partikolari fil-kuntest tar-relazzjonijiet esterni tal-Unjoni.

91.

Dan huwa rifless ukoll f’numru ta’ sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja li jirriżultaw minn proċeduri ta’ ksur.

92.

Pereżempju, fis-sentenza tat‑12 ta’ Frar 2009, Il‑Kummissjoni vs Il‑Greċja ( 67 ), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li r-Repubblika Ellenika naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt id-dritt tal-Unjoni, inkluż l-Artikolu 4(3) TUE, billi ssottomettiet proposta lil organizzazzjoni internazzjonali li bdiet proċedura li setgħet twassal għall-adozzjoni ta’ regoli ġodda li jistgħu jaffettwaw id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni, u b’hekk aġixxiet fuq bażi individwali f’qasam li fih l-Unjoni għandha kompetenza esterna esklużiva.

93.

Fis-sentenza tal‑20 ta’ April 2010, Il‑Kummissjoni vs L‑Isvezja ( 68 ), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li r-Renju tal-Isvezja kiser l-Artikolu 4(3) TUE billi ppropona unilateralment iż-żieda ta’ sustanza partikolari fl-anness ta’ konvenzjoni internazzjonali f’qasam ta’ kompetenza kondiviża. B’hekk, dak l-Istat Membru ddiżassoċja ruħu minn strateġija komuni miftehma fil-Kunsill u li kellha konsegwenzi fuq l-Unjoni.

94.

Barra minn hekk, fis-sentenza tas‑27 ta’ Marzu 2019, Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja ( 69 ), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li r-Repubblika Federali tal-Ġermanja naqset milli twettaq l-obbligi tagħha skont deċiżjoni tal-Unjoni u l-Artikolu 4(3) TUE billi vvotat kontra l-pożizzjoni tal-Unjoni stabbilita f’dik id-deċiżjoni u billi opponiet pubblikament dik id-deċiżjoni u l-arranġamenti għall-eżerċizzju tad-drittijiet tal-vot ipprovduti fiha. B’mod partikolari, il-Qorti tal-Ġustizzja kkunsidrat li permezz tal-aġir tiegħu, dan l-Istat Membru tbiegħed mill-pożizzjoni tal-Unjoni kif stabbilita f’dik id-deċiżjoni u rriskja li jippreġudika s-setgħa tal-Unjoni li tinnegozja fil-kuntest tal-konvenzjoni internazzjonali kkonċernata.

95.

Madankollu, f’din il-kawża, ma tressqet ebda informazzjoni lill-Qorti tal-Ġustizzja li tistabbilixxi li r-Renju tad-Danimarka prova jippreġudika n-negozjati tal-Unjoni dwar il-protezzjoni ta’ ismijiet irreġistrati fuq livell internazzjonali (multilaterali jew bilaterali). Il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja indikata fil-punti 92 sa 94 ta’ dawn il-konklużjonijiet hija differenti minn din il-kawża. B’mod partikolari, ma ġiex ipprovat li r-Renju tad-Danimarka ħa xi tip ta’ azzjoni konkreta fuq il-livell internazzjonali jew fil-kuntest ta’ negozjati internazzjonali, li tmur kontra l-pożizzjoni tal-Unjoni.

96.

Fid-dawl tar-raġunijiet preċedenti, it-tieni lment invokat mill-Kummissjoni għandu jiġi miċħud.

97.

Skont l-Artikolu 138(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-parti li titlef il-kawża għandha tbati l-ispejjeż, jekk dawn ikunu ġew mitluba. Madankollu, skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 138(3) tagħhom, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tordna lill-partijiet ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom jekk kull parti tirbaħ fuq xi punti u titlef fuq oħrajn. Għalhekk, peress li kemm il-Kummissjoni kif ukoll ir-Renju tad-Danimarka tilfu parzjalment, huma għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom.

98.

Barra minn hekk, skont l-Artikolu 140(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-Istati Membri li intervjenew fil-proċeduri jbatu l-ispejjeż tagħhom. Għalhekk, ir-Repubblika Ellenika u r-Repubblika ta’ Ċipru għandhom jiġu ordnati jbatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom.

99.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha: