This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62018CJ0661
Judgment of the Court (Seventh Chamber) of 30 April 2020.#CTT - Correios de Portugal v Autoridade Tributária e Aduaneira.#Request for a preliminary ruling from the Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa - CAAD).#Reference for a preliminary ruling — Value added tax (VAT) — Directive 2006/112/EC — Deduction of input tax — Article 173 — Mixed taxable person — Deduction methods — Pro rata method — Deduction on the basis of actual use — Article 184 to Article 186 — Adjustment of deductions — Change in the factors used to determine the amount to be deducted — Output transaction incorrectly regarded as VAT-exempt — National measure prohibiting a change in the deduction method for years that have already elapsed — Limitation period — Principles of fiscal neutrality, legal certainty, effectiveness, and proportionality.#Case C-661/18.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Seba’ Awla) tat-30 ta’ April 2020.
CTT - Correios de Portugal vs Autoridade Tributária e Aduaneira.
Talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mit-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa).
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa – Artikolu 173 – Persuna taxxabbli mħallta – Metodi ta’ tnaqqis – Tnaqqis bi proporzjon – Tnaqqis skont l-użu – Artikoli 184 sa 186 – Aġġustament tat-tnaqqis – Bidla tal-punti meħuda inkunsiderazzjoni għad-determinazzjoni tal-ammont tat-tnaqqis – Tranżazzjoni tal-output meqjusa b’mod żbaljat bħala eżentata mill-VAT – Miżura nazzjonali li tipprojbixxi l-bidla tal-metodu ta’ tnaqqis għas-snin li diġà għaddew – Terminu ta’ dekadenza – Prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ ċertezza legali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità.
Kawża C-661/18.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Seba’ Awla) tat-30 ta’ April 2020.
CTT - Correios de Portugal vs Autoridade Tributária e Aduaneira.
Talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mit-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa).
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa – Artikolu 173 – Persuna taxxabbli mħallta – Metodi ta’ tnaqqis – Tnaqqis bi proporzjon – Tnaqqis skont l-użu – Artikoli 184 sa 186 – Aġġustament tat-tnaqqis – Bidla tal-punti meħuda inkunsiderazzjoni għad-determinazzjoni tal-ammont tat-tnaqqis – Tranżazzjoni tal-output meqjusa b’mod żbaljat bħala eżentata mill-VAT – Miżura nazzjonali li tipprojbixxi l-bidla tal-metodu ta’ tnaqqis għas-snin li diġà għaddew – Terminu ta’ dekadenza – Prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ ċertezza legali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità.
Kawża C-661/18.
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2020:335
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Seba’ Awla)
30 ta’ April 2020 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa – Artikolu 173 – Persuna taxxabbli mħallta – Metodi ta’ tnaqqis – Tnaqqis bi proporzjon – Tnaqqis skont l-użu – Artikoli 184 sa 186 – Aġġustament tat-tnaqqis – Bidla tal-punti meħuda inkunsiderazzjoni għad-determinazzjoni tal-ammont tat-tnaqqis – Tranżazzjoni tal-output meqjusa b’mod żbaljat bħala eżentata mill-VAT – Miżura nazzjonali li tipprojbixxi l-bidla tal-metodu ta’ tnaqqis għas-snin li diġà għaddew – Terminu ta’ dekadenza – Prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ ċertezza legali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità”
Fil-Kawża C‑661/18,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mit-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa) (il-Qorti Arbitrali fil-Qasam Fiskali (Ċentru tal-Arbitraġġ Amministrattiv), il-Portugall), permezz ta’ deċiżjoni tal‑15 ta’ Ottubru 2018, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit‑22 ta’ Ottubru 2018, fil-proċedura
CTT – Correios de Portugal
vs
Autoridade Tributária e Aduaneira,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Seba’ Awla),
komposta minn P. G. Xuereb (Relatur), President tal-Awla, T. von Danwitz u A. Kumin, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Szpunar,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– |
għal CTT – Correios de Portugal, minn A. Fernandes de Oliveira, advogado, |
– |
għall-Gvern Portugiż, minn L. Inez Fernandes, T. Larsen, R. Campos Laires u P. Barros da Costa, bħala aġenti, |
– |
għall-Gvern Spanjol, minn S. Jiménez García, bħala aġent, |
– |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn L. Lozano Palacios u B. Rechena, bħala aġenti, |
wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat‑28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, u rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60, iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”) kif ukoll il-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività, ta’ ekwivalenza u ta’ proporzjonalità. |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn CTT – Correios de Portugal (iktar ’il quddiem “CTT”) u l-Autoridade Tributária e Aduaneira (l-Awtorità Fiskali u tad-Dwana, il-Portugall) dwar l-aġġustament tat-tnaqqis tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) imwettaq minn CTT fil-kuntest tal-attività tagħha ta’ provvista ta’ servizzi postali. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 |
It-Titolu IX tad-Direttiva dwar il-VAT, intitolat “Eżenzjonijiet”, jinkludi, b’mod partikolari, Kapitolu 2 dwar l-“[e]żenzjonijet għal ċertu attivitajiet fl-interess pubbliku” kif ukoll Kapitolu 3 dwar l-“[e]żenzjonijiet għal attivitajiet oħrajn”. |
4 |
L-Artikolu 132 ta’ din id-direttiva, li jinsab fil-Kapitolu 2 tat-Titolu IX tagħha, jipprovdi, fil-paragrafu (1) tiegħu: “L-Istati Membri għandhom jeżentaw it-transazzjonijiet li ġejjin:
[…]” |
5 |
L-Artikolu 135(1) tad-Direttiva dwar il-VAT, li jinsab fil-Kapitolu 3 tat-Titolu IX ta’ din tal-aħħar, huwa fformulat kif ġej: “L-Istati Membri għandhom jeżentaw it-transazzjonijiet li ġejjin: […]
[…]” |
6 |
It-Titolu X tad-Direttiva dwar il-VAT, intitolat “Tnaqqis”, jinkludi, b’mod partikolari, Kapitolu 2, intitolat “Tnaqqis proporzjonali”, li fih hemm l-Artikoli 173 sa 175 ta’ din id-direttiva, kif ukoll Kapitolu 5, intitolat “Aġġustament tat-tnaqqis”, li fih hemm b’mod partikolari l-Artikoli 184 sa 189 tal-imsemmija direttiva. |
7 |
L-Artikolu 173 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi: “1. Fil-każ ta’ merkanzija jew servizzi użati minn persuna taxxabbli kemm għal transazzjonijiet li fir-rigward tagħhom il-VAT tista’ titnaqqas […] u għal transazzjonijiet li fir–rigward tagħhom il-VAT ma titnaqqasx, it-tali proporzjon biss tal-VAT li hi attribwibbli għat-transazzjonijiet ta’ qabel għandha l-possibbiltà li tiġi mnaqqsa. Il–proporzjon li jista’ jitnaqqas għandu jkun stabbilit, skond l-Artikoli 174 u 175, għat-transazzjonijiet taxxabbli kollha mwettqa mill-persuna taxxabbli. 2. L-Istati Membri jistgħu jieħdu l-miżuri li ġejjin: […]
[…]” |
8 |
L-Artikolu 175(3) ta’ din id-direttiva jistipula: “Tnaqqis magħmul abbażi ta’ tali proporzjoni provviżorji għandhom jkunu aġġustati meta l-proporzjon finali jiġi ffissat matul is-sena li jmiss.” |
9 |
L-Artikolu 184 tal-imsemmija direttiva jippreċiża: “It-tnaqqis inizjali għandu jiġi aġġustat fejn dan ikun ogħla jew inqas minn dak li għalih il-persuna taxxabbli kienet intitolata.” |
10 |
L-Artikolu 185(1) tad-Direttiva dwar il-VAT jipprovdi: “L-aġġustament għandu, b’mod partikolari, isir fejn, wara li ssir id-denunzja tal-VAT, isir xi tibdil fil-fatturi użati biex jiddeterminaw l-ammont li għandu jitnaqqas […]”. |
11 |
Skont l-Artikolu 186 ta’ din id-direttiva: “L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dettaljati għall-applikazzjoni ta’ l-Artikoli 184 u 185.” |
Id-dritt Portugiż
12 |
L-Artikolu 9 tal-Código do Imposto sobre o Valor Acrescentado (il-Kodiċi dwar it-Taxxa fuq il-Valur Miżjud), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem iċ-“CIVA”), jipprovdi: “Dawn li ġejjin għandhom ikunu eżentati mit-taxxa: […]
[…]” |
13 |
L-Artikolu 22 taċ-CIVA, intitolat “Tnissil u portata tad-dritt ta’ tnaqqis”, jistipula, fil-paragrafi (1) sa (3) tiegħu: “1. Id-dritt ta’ tnaqqis jitnissel fil-mument meta t-taxxa li tista’ titnaqqas issir pagabbli, konformement mad-dispożizzjonijiet tal-Artikoli 7 u 8 u jiġi eżerċitat billi, mill-ammont totali tat-taxxa dovuta għat-tranżazzjonijiet intaxxati mwettqa mill-persuna taxxabbli, għal perijodu ta’ denunzja, jitneħħa l-ammont tat-taxxa li tista’ titnaqqas, pagabbli matul l-istess perijodu. 2. Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 78, it-tnaqqis għandu jsir fid-denunzja tal-perijodu jew ta’ perijodu sussegwenti għalih li matulu jiġu rċevuti fatturi jew irċevuta tal-ħlas tal-VAT li jagħmlu parti mid-dikjarazzjonijiet ta’ importazzjoni. 3. Jekk id-dokumenti msemmija fil-paragrafu preċedenti jiġu rċevuti f’perijodu ta’ denunzja differenti minn dak ta’ meta nħarġu, it-tnaqqis jista’ jsir, jekk ikun għadu possibbli, fil-perijodu ta’ denunzja li matulu jkunu nħarġu.” |
14 |
L-Artikolu 23 taċ-CIVA, intitolat “Metodi ta’ tnaqqis għall-oġġetti ta’ użu mħallat”, jipprovdi: “1. Meta l-persuna taxxabbli, fil-kuntest tal-eżerċizzju tal-attivitajiet tagħha, twettaq tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis u tranżazzjonijiet li ma jagħtux lok għal dritt ta’ tnaqqis, konformement mal-Artikolu 20, it-tnaqqis tat-taxxa mħallsa fuq l-akkwist ta’ oġġetti u ta’ servizzi użati għat-twettiq taż-żewġ tipi ta’ tranżazzjonijiet għandu jiġi ddeterminat bil-mod li ġej: […]
[…] 2. Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu (1)(b), il-persuna taxxabbli tista’ tagħmel it-tnaqqis skont l-użu reali tal-oġġetti u servizzi użati kollha, jew parti minnhom, abbażi ta’ kriterji oġġettivi li jippermettu li jiġi ddeterminat il-grad ta’ użu ta’ dawn l-oġġetti u servizzi fil-kuntest ta’ tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis u ta’ tranżazzjonijiet li ma jagħtux lok għal dan id-dritt, bla ħsara għall-fatt li d-Direttorat Ġenerali tat-Taxxa jimponilha kundizzjonijiet speċjali jew iwaqqaf dan il-mod kif jipproċedi jekk jikkonstata li dan jikkawża jew jista’ jikkawża distorsjonijiet sinjifikattivi tat-tassazzjoni. […] 4. Il-perċentwal ta’ tnaqqis imsemmi fil-paragrafu (1)(b) jirriżulta minn frazzjoni li tinkludi, fin-numeratur, l-ammont annwali, minbarra VAT, tat-tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis konformement mal-Artikolu 20(1), u fid-denominatur, l-ammont annwali, minbarra VAT, tat-tranżazzjonijiet kollha mwettqa mill-persuna taxxabbli u li jirriżultaw mill-eżerċizzju ta’ attività ekonomika prevista mill-Artikolu 2(1)(a) kif ukoll is-sussidji mhux taxxabbli minbarra sussidji fuq it-tagħmir. […] 6. Il-perċentwal ta’ tnaqqis imsemmi fil-paragrafu (1)(b), ikkalkolat b’mod provviżorju abbażi tal-ammont tat-tranżazzjonijiet imwettqa matul is-sena preċedenti, kif ukoll it-tnaqqis imwettaq konformement mal-paragrafu (2), ikkalkolat provviżorjament abbażi tal-kriterji oġġettivi użati inizjalment sabiex jiġi applikat il-metodu tal-użu reali, għandhom jiġu kkoreġuti fid-dawl tal-ammonti definittivi relatati mas-sena li jirrigwardaw, li jagħti lok għall-aġġustament korrispondenti tat-tnaqqis imwettaq, li għandu jiġi inkluż fid-denunzja tal-aħħar perijodu tas-sena inkwistjoni.” |
15 |
L-Artikolu 78 taċ-CIVA, intitolat “Aġġustamenti”, jipprevedi, fil-paragrafu (6) tiegħu: “Il-korrezzjoni ta’ żbalji materjali jew ta’ kalkolu fir-reġistrazzjoni, li jagħmlu riferiment għall-Artikoli 44 sa 51 u 65, fid-denunzji msemmija fl-Artikolu 41 u fil-gwidi jew id-denunzji msemmija fl-Artikolu 67(1)(b) u (ċ), hija fakultattiva meta minnha tirriżulta taxxa favur il-persuna taxxabbli, iżda din tista’ ssir biss f’terminu ta’ sentejn li, fil-każ tal-eżerċizzju tad-dritt ta’ tnaqqis, jibda jiddekorri minn meta jitnissel dan id-dritt, konformement mal-Artikolu 22(1), u hija obbligatorja jekk minnha tirriżulta taxxa favur l-Istat.” |
16 |
L-Artikolu 98 taċ-CIVA, intitolat “Reviżjoni ex officio u terminu sabiex jiġi eżerċitat id-dritt ta’ tnaqqis”, jipprovdi, fil-paragrafu (2) tiegħu: “Bla ħsara għal dispożizzjonijiet speċjali, id-dritt ta’ tnaqqis jew għar-rimbors tal-ħlas żejjed ta’ taxxa jista’ jiġi eżerċitat biss matul l-erba’ snin minn meta jitnissel id-dritt ta’ tnaqqis jew mill-ħlas tat-taxxa żejda, rispettivament.” |
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
17 |
CTT hija attiva fis-suq tal-provvista ta’ servizzi postali fil-Portugall. Hija għandha, inter alia, obbligi ta’ servizz pubbliku f’dan is-suq. |
18 |
It-tranżazzjonijiet ta’ CTT li jaqgħu taħt is-servizz postali universali huma eżentati mill-VAT skont l-Artikolu 132(1)(a) tad-Direttiva dwar il-VAT u għaldaqstant ma jagħtux lok għal dritt ta’ tnaqqis. Peress li CTT twettaq ukoll tranżazzjonijiet suġġetti għall-VAT u li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis, din l-impriża hija persuna taxxabbli msejħa “mħallta”. |
19 |
Permezz ta’ deċiżjoni fiskali adottata matul is-sena 2007 (iktar ’il quddiem id-“Deċiżjoni fiskali tal‑2007”), l-Awtorità Fiskali u tad-Dwana qieset li s-servizzi ta’ ħlas postali ta’ fatturi proposti minn CTT kienu eżentati mill-VAT. Il-validità ta’ din id-deċiżjoni fiskali kienet tiskadi fil‑31 ta’ Diċembru 2012. |
20 |
Matul is-sena 2012, il-leġiżlatur Portugiż irreveda s-sistema legali applikabbli għall-provvista ta’ servizzi postali, sabiex jilliberalizza s-suq mill‑1 ta’ Jannar 2013 skont id-Direttiva 2008/6/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal‑20 ta’ Frar 2008 li temenda d-Direttiva 97/67/KE dwar it-tlestija kompleta tas-suq intern tas-servizzi postali Komunitarji (ĠU 2008, L 52, p. 3, u rettifika fil-ĠU 2015, L 225, p. 49). |
21 |
Madankollu, huwa biss matul is-sena 2015 li qamu xi dubji dwar il-konsegwenzi fiskali tal-liberalizzazzjoni tas-suq postali Portugiż. CTT bdiet tikkalkola l-VAT fuq is-servizzi ta’ ħlas postali ta’ fatturi mix-xahar ta’ April 2015 u, fit‑23 ta’ Ġunju 2015, talbet li d-Deċiżjoni fiskali tal-2007 tiġi aġġornata. |
22 |
F’deċiżjoni fiskali ġdida tal‑20 ta’ Novembru 2015, l-amministrazzjoni tal-kontribuzzjonijiet u tad-dwana ppreċiżat l-effett tal-liberalizzazzjoni tas-suq tas-servizzi postali fuq l-eżenzjoni mill-VAT u speċifikat li s-servizzi ta’ ħlas postali ta’ fatturi mwettqa mill‑1 ta’ Jannar 2013 ma kinux jaqgħu iktar taħt l-eżenzjoni mill-VAT għas-servizzi pubbliċi postali, fid-dawl tas-sentenza tat‑23 ta’ April 2009, TNT Post UK (C‑357/07, EU:C:2009:248). |
23 |
Konsegwentement, matul is-sena 2016, CTT ikkalkolat il-VAT fuq it-tranżazzjonijiet ta’ ħlas postali ta’ fatturi mwettqa mill‑1 ta’ Jannar 2013 u għamlet il-kalkolu addizzjonali retroattiv tal-VAT għas-sena 2013 kif ukoll għas-snin 2014 u 2015 permezz tal-preżentata ta’ dikjarazzjonijiet ta’ aġġustament. Barra minn hekk, f’dawn id-talbiet għal aġġustament, CTT biddlet il-metodoloġija ta’ tnaqqis, għaliex parti mill-VAT imnaqqsa qabel permezz tal-metodu tal-proporzjon kienet imnaqqsa skont il-metodu tal-użu. Din ir-reviżjoni rriżultat fi tnaqqis addizzjonali totali ta’ VAT ta’ EUR 1967 567.82. |
24 |
Wara kontroll ta’ CTT dwar is-sena finanzjarja 2015, l-amministrazzjoni tal-kontribuzzjonijiet u tad-dwana fakkret li l-metodu ta’ tnaqqis ma jistax jiġi mibdul meta jkun ġie applikat il-proporzjon definittiv, u ddeduċiet minn dan li CTT, li diġà kienet applikat il-proporzjon definittiv, kienet ’il barra mit-terminu sabiex tbiddel il-metodu ta’ tnaqqis tagħha. Barra minn hekk, hija qieset li l-aġġustament mitlub minn CTT dwar il-bidla tal-metodu ta’ tnaqqis ma kellu ebda bażi legali fiċ-CIVA. Konsegwentement, din l-amministrazzjoni rrifjutat it-tnaqqis addizzjonali bbażat fuq il-bidla tal-metodu ta’ tnaqqis, iżda aġġustat il-proporzjoni definittivi għas-snin 2013 sa 2015 minħabba l-fatt li t-tranżazzjonijiet ta’ ħlas postali tal-fatturi mwettqa matul dawn is-snin ma kinux eżentati mill-VAT. |
25 |
Fil‑21 ta’ Marzu 2018, CTT ippreżentat talba għal deċiżjoni arbitrali quddiem il-qorti tar-rinviju, billi argumentat li l-prinċipji ta’ effettività u ta’ ekwivalenza kienu inkompatibbli ma’ interpretazzjoni taċ-CIVA skont liema d-determinazzjoni tal-metodu ta’ tnaqqis hija possibbli biss minn meta jiġu riċevuti l-fatturi. |
26 |
Huwa f’dan il-kuntest li t-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa) (il-Qorti Arbitrali fil-Qasam Fiskali (Ċentru tal-Arbitraġġ Amministrattiv), il-Portugall) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
Fuq l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari
27 |
Fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu, il-Gvern Portugiż iqajjem xi dubji dwar l-ammissibbiltà tad-domandi preliminari. Fil-fatt, minn naħa, il-qorti tar-rinviju ma esponietx ir-raġunijiet li għalihom il-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ proporzjonalità, ta’ ekwivalenza u ta’ effettività huma rilevanti f’din il-kawża. Min-naħa l-oħra, dawn id-domandi jistiednu lill-Qorti tal-Ġustizzja tiddetermina l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali. |
28 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li s-sistema ta’ kooperazzjoni stabbilita mill-Artikolu 267 TFUE hija bbażata fuq separazzjoni netta tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja. Fil-kuntest ta’ kawża ppreżentata skont dan l-artikolu, l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali għandha ssir mill-qrati tal-Istati Membri u mhux mill-Qorti tal-Ġustizzja, u ma huwiex kompitu ta’ din tal-aħħar li tagħti deċiżjoni dwar il-kompatibbiltà ta’ regoli ta’ dritt intern mad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni. Min-naħa l-oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni sabiex tagħti lill-qorti nazzjonali l-gwidi kollha għall-interpretazzjoni li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni li jippermettulha tevalwa l-kompatibbiltà ta’ regoli ta’ dritt intern mal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni (sentenza tal‑15 ta’ Ottubru 2015, Iglesias Gutiérrez u Rion Bea, C‑352/14 u C‑353/14, EU:C:2015:691, punt 21 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
29 |
Għaldaqstant, għalkemm huwa minnu li t-tifsira litterali tad-domandi preliminari magħmula mill-qorti tar-rinviju titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi dwar il-kompatibbiltà ta’ dispożizzjoni ta’ dritt intern mad-dritt tal-Unjoni, ma hemm xejn li jwaqqaf lill-Qorti tal-Ġustizzja milli tagħti risposta utli lill-qorti tar-rinviju billi tipprovdilha l-gwidi għall-interpretazzjoni li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni li jippermettulha tiddeċiedi hija stess dwar il-kompatibbiltà tad-dritt intern mad-dritt tal-Unjoni (sentenza tal‑15 ta’ Ottubru 2015, Iglesias Gutiérrez u Rion Bea, C‑352/14 u C‑353/14, EU:C:2015:691, punt 22 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). Konsegwentement, sa fejn id-domandi jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja hija, bħala prinċipju, marbuta li tagħti deċiżjoni (ara, f’dan is-sens, id-digriet tat‑13 ta’ Diċembru 2012, Debiasi, C‑560/11, mhux ippubblikat, EU:C:2012:802, punt 23 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
30 |
Għaldaqstant, id-domandi magħmula għandhom jinftiehmu fis-sens li huma intiżi, essenzjalment, għall-interpretazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT, b’mod iktar partikolari tal-Artikoli 173 u 184 sa 186, moqrija fid-dawl tal-prinċipji tad-dritt tal-Unjoni ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività, ta’ ekwivalenza u ta’ proporzjonalità. |
Fuq id-domandi preliminari
Fuq l-ewwel domanda
31 |
Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 173 tad-Direttiva dwar il-VAT, moqri fid-dawl tal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività, ta’ ekwivalenza u ta’ proporzjonalità, għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li Stat Membru, li skont din id-dispożizzjoni jawtorizza lill-persuni taxxabbli li jwettqu t-tnaqqis tal-VAT skont l-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha, jew parti minnhom, użati sabiex iwettqu kemm tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal tnaqqis kif ukoll tranżazzjonijiet li ma jagħtux lok għal tnaqqis, jipprojbixxi lil dawn il-persuni taxxabbli milli jbiddlu l-metodu ta’ tnaqqis wara l-iffissar tal-proporzjon definittiv. |
32 |
Sabiex tingħata risposta għal din id-domanda, għandu jitfakkar li, skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 173(1) tad-Direttiva dwar il-VAT, il-proporzjon li jista’ jitnaqqas għandu jkun iddeterminat, konformement mal-Artikoli 174 u 175 ta’ din id-direttiva, għat-tranżazzjonijiet kollha mwettqa mill-persuna taxxabbli b’riferiment għad-dħul mill-bejgħ. Madankollu, skont il-kliem tal-Artikolu 173(2)(ċ) tal-imsemmija direttiva, l-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw jew iġiegħlu lill-persuna taxxabbli biex tagħmel it-tnaqqis skont l-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha jew parti minnhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ottubru 2018, Volkswagen Financial Services (UK), C‑153/17, EU:C:2018:845, punti 49 u 50). |
33 |
F’dan il-każ, ma huwiex ikkontestat li l-leġiżlatur Portugiż, skont din id-dispożizzjoni tal-aħħar, awtorizza lill-persuni taxxabbli mħallta sabiex jagħmlu t-tnaqqis skont l-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha jew parti minnhom, u li CTT għaldaqstant kellha l-għażla li tagħmel it-tnaqqis tagħha ta’ VAT ta’ oġġetti u ta’ servizzi ta’ użu mħallat skont il-metodu tal-proporzjon jew skont il-metodu tal-użu. |
34 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li, skont l-Artikolu 173(2)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT, l-applikazzjoni tas-sistema ta’ tnaqqis tal-VAT bl-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha jew parti minnhom tikkostitwixxi għażla fakultattiva li għandhom l-Istati Membri sabiex jorganizzaw is-sistema ta’ tassazzjoni tagħhom. Madankollu, minkejja li l-Istati Membri jgawdu għaldaqstant minn marġni ta’ diskrezzjoni fl-għażla tal-miżuri li għandhom jiġu adottati sabiex jiżguraw il-ġbir korrett tal-VAT u jevitaw il-frodi, huma obbligati jeżerċitaw il-kompetenza tagħhom b’osservanza tad-dritt tal-Unjoni u tal-prinċipji ġenerali tiegħu, b’mod partikolari tal-prinċipji ta’ proporzjonalità, ta’ newtralità fiskali u ta’ ċertezza legali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑8 ta’ Novembru 2012, BLC Baumarkt, C‑511/10, EU:C:2012:689, punti 22 u 23, kif ukoll tas‑17 ta’ Mejju 2018, Vámos, C‑566/16, EU:C:2018:321, punt 41 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
35 |
F’dak li jikkonċerna dawn il-prinċipji, għandu jitfakkar, qabelxejn, fir-rigward tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, li dan ma jipprekludux li Stat Membru, li jkun eżerċita l-possibbiltà li jagħti lill-persuni taxxabbli tiegħu d-dritt li jagħżlu skema speċjali ta’ ntaxxar, jadotta leġiżlazzjoni li tissuġġetta l-applikazzjoni ta’ din l-iskema għall-kisba ta’ approvazzjoni minn qabel, mhux retroattiva, mill-amministrazzjoni fiskali, u li l-assenza ta’ retroattività tal-proċedura ta’ approvazzjoni ma tagħmilhiex sproporzjonata. Konsegwentement, leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tirrifjuta lill-persuni taxxabbli l-possibbiltà li japplikaw, wara l-iffissar tal-proporzjon definittiv, is-sistema ta’ tnaqqis bl-użu, ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju għall-ġbir korrett tal-VAT (ara, b’analoġija mal-iskema ta’ eżenzjoni għall-impriżi ż-żgħar, is-sentenza tas‑17 ta’ Mejju 2018, Vámos, C‑566/16, EU:C:2018:321, punti 43 sa 45 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
36 |
Sussegwentement, f’dak li jirrigwarda l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jsegwi, ċertament, li l-Istati Membri jistgħu, konformement mal-Artikolu 173(2)(ċ) tad-Direttiva 2006/112, japplikaw, għal tranżazzjoni partikolari, metodu jew formula ta’ tqassim differenti mill-metodu bbażat fuq id-dħul mill-bejgħ, sakemm, skont dan il-prinċipju ta’ newtralità fiskali, dan il-metodu jiżgura determinazzjoni tal-proporzjon li jista’ jitnaqqas tal-VAT tal-input imħallsa li tkun iktar preċiża minn dik li tirriżulta mill-applikazzjoni tal-metodu bbażat fuq id-dħul mill-bejgħ. Għalhekk, kull Stat Membru li jiddeċiedi li jawtorizza jew jobbliga l-persuna taxxabbli biex tagħmel it-tnaqqis skont l-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha jew parti minnhom għandu jiżgura li l-modalitajiet ta’ kalkolu tad-dritt ta’ tnaqqis jippermettu li tiġi stabbilita bl-ikbar preċiżjoni l-parti tal-VAT li hija relatata mat-tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis. Fil-fatt, il-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tal-VAT jeżiġi li l-modalitajiet ta’ kalkolu tat-tnaqqis jirriflettu oġġettivament il-parti reali tal-ispejjeż iġġenerati mill-akkwist ta’ oġġetti u ta’ servizzi ta’ użu mħallat li tista’ tiġi imputata għal tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ottubru 2018, Volkswagen Financial Services (UK), C‑153/17, EU:C:2018:845, punti 51 u 52 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
37 |
Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li l-metodu magħżul ma għandux neċessarjament ikun l-iktar preċiż possibbli, iżda li dan għandu jkun jista’ jiżgura riżultat iktar preċiż minn dak li jirriżulta mill-applikazzjoni tal-formula ta’ tqassim skont id-dħul mill-bejgħ (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ottubru 2018, Volkswagen Financial Services (UK), C‑153/17, EU:C:2018:845, punt 53 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
38 |
Minn dan isegwi li, kuntrarjament għal dak li targumenta essenzjalment CCT, il-prinċipju ta’ newtralità fiskali ma jistax jiġi interpretat fis-sens li, f’kull sitwazzjoni, għandu jitfittex il-metodu ta’ tnaqqis l-iktar preċiż, sal-punt li tiġi meħtieġa l-kontestazzjoni sistematika tal-metodu ta’ tnaqqis inizjalment applikat, anki wara li jkun ġie stabbilit il-proporzjon definittiv. |
39 |
Minn naħa, tali interpretazzjoni tkun tneħħi kull sens tal-prerogattiva tal-Istati Membri, prevista fl-Artikolu 173(2)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT, li jawtorizzaw lill-persuni taxxabbli li jagħmlu t-tnaqqis skont l-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha jew parti minnhom, għaliex l-awtorizzazzjoni ssir, fil-prattika, obbligu. Issa, f’dan ir-rigward, huwa biżżejjed jitfakkar li t-teħid inkunsiderazzjoni tal-prinċipji li jirregolaw is-sistema tal-VAT, iżda li minnhom il-leġiżlatur jista’ jidderoga b’mod validu, ma jistax jiġġustifika, fi kwalunkwe każ, interpretazzjoni li ċċaħħad deroga, mixtieqa espressament mil-leġiżlatur, minn kull effett utli (sentenza tal‑14 ta’ Diċembru 2016, Mercedes Benz Italia, C‑378/15, EU:C:2016:950, punt 42). |
40 |
Min-naħa l-oħra, tali interpetazzjoni tkun kuntrarja għall-ġurisprudenza skont liema d-Direttiva dwar il-VAT ma timponix fuq il-persuna taxxabbli li għandha l-għażla bejn żewġ tranżazzjonijiet, l-obbligu li tapplika dik li tinvolvi l-ħlas tal-ogħla ammont ta’ VAT. Għall-kuntrarju, il-persuna taxxabbli għandha d-dritt li tagħżel l-istruttura tal-attività tagħha b’mod li tillimita d-dejn fiskali tagħha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑21 ta’ Frar 2006, Halifax et, C‑255/02, EU:C:2006:121, punt 73). |
41 |
Fl-aħħar nett, fir-rigward tal-prinċipju ta’ ċertezza legali, dan jeżiġi li s-sitwazzjoni fiskali tal-persuna taxxabbli, fid-dawl tad-drittijiet u tal-obbligi tagħha fil-konfront tal-amministrazzjoni fiskali, ma tkunx tista’ tiġi kkontestata b’mod indefinittiv (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas‑6 ta’ Frar 2014, Fatorie, C‑424/12, EU:C:2014:50, punt 46, u tas‑17 ta’ Mejju 2018, Vámos, C‑566/16, EU:C:2018:321, punt 51). Issa, bħalma jfakkar ġustament il-Gvern Portugiż, ma jidhirx raġonevoli li wieħed jeżiġi mill-awtoritajiet fiskali li dawn jaċċettaw fiċ-ċirkustanzi kollha li persuna taxxabbli tkun tista’ tbiddel unilateralment il-metodu ta’ tnaqqis li tkun użat sabiex tiddetermina l-ammonti ta’ VAT li għandhom jiġu mnaqqsa. |
42 |
Minn dan kollu preċedenti jirriżulta li l-Artikolu 173(2)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT, moqri fid-dawl tal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità, għandu jiġi interpretat fis-sens li dan ma jipprekludix li Stat Membru, li skont din id-dispożizzjoni jawtorizza lill-persuni taxxabbli li jwettqu t-tnaqqis tal-VAT skont l-użu tal-oġġetti u tas-servizzi kollha, jew parti minnhom, użati sabiex iwettqu kemm tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal tnaqqis kif ukoll tranżazzjonijiet li ma jagħtux lok għal tnaqqis, jipprojbixxi lil dawn il-persuni taxxabbli milli jbiddlu l-metodu ta’ tnaqqis tal-VAT wara l-iffissar tal-proporzjon definittiv. |
Fuq it-tieni domanda
43 |
Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikoli 184 sa 186 tad-Direttiva dwar il-VAT, moqrija fid-dawl tal-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività, ta’ ekwivalenza u ta’ proporzjonalità, għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali skont liema persuna taxxabbli mħallta tiġi rrifjutata l-possibbiltà, wara l-iffissar tal-proporzjon definittiv skont l-Artikolu 175(3) ta’ din id-direttiva, li tikkoreġi, billi tuża l-metodu tal-użu awtorizzat mid-dritt nazzjonali skont l-Artikolu 173(2)(ċ) tal-imsemmija direttiva, tnaqqis tal-VAT li kienet imposta fuq l-akkwist ta’ oġġetti jew ta’ servizzi użati sabiex jitwettqu kemm tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal tnaqqis kif ukoll tranżazzjonijiet li ma jagħtux lok għal tnaqqis, f’sitwazzjoni fejn, minn naħa, il-persuna taxxabbli injorat, meta hija għamlet l-għażla tal-metodu ta’ tnaqqis, li tranżazzjoni li hija kienet tqis eżentata, fir-realtà ma kinitx, u fejn, min-naħa l-oħra, it-terminu ġenerali ta’ dekadenza ffissat mid-dritt nazzjonali sabiex isir l-aġġustament tat-tnaqqis ma kienx għadu skada. |
44 |
Mid-deċiżjoni tar-rinviju u mit-tweġibiet mogħtija mill-partijiet għall-mistoqsijiet magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja jsegwi li CTT, meta hija għażlet li tnaqqas il-VAT relatata ma’ ċerti oġġetti u servizzi skont il-metodu bbażat fuq id-dħul mill-bejgħ għas-snin inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ħadet inkunsiderazzjoni tal-fatt li t-tranżazzjonijiet ta’ ħlas postali tal-fatturi li hija kienet twettaq kienu, skont id-Deċiżjoni fiskali tal-2007, eżentati mill-VAT. Issa, matul is-sena 2015, l-awtorità fiskali kompetenti qieset li l-liberalizzazzjoni tas-suq postali li seħħet mill‑1 ta’ Jannar 2013 kienet limitat il-portata tal-eżenzjoni għall-provvisti ta’ servizzi mwettqa mis-servizzi postali pubbliċi biss. Għaldaqstant, CTT qieset b’mod żbaljat, għas-snin 2013 sa 2015, li t-tranżazzjonijiet ta’ ħlas postali tal-fatturi kienu eżentati mill-VAT. |
45 |
Preliminarjament, għandu jitfakkar li, minkejja li hija biss il-qorti nazzjonali li għandha ġurisdizzjoni sabiex tikkonstata u tevalwa l-fatti fil-kawża prinċipali kif ukoll biex tinterpreta u tapplika d-dritt nazzjonali, hija l-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tagħti lill-qorti nazzjonali risposta utli li tippermettilha tiddeċiedi t-tilwima li jkollha quddiemha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑26 ta’ April 2017, Farkas, C‑564/15, EU:C:2017:302, punti 37 u 38 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
46 |
F’dan il-każ, il-Kummissjoni Ewropea, fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, u CTT, fit-tweġiba għall-mistoqsijiet magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja, jargumentaw li s-servizzi ta’ ħlas tal-fatturi inkwistjoni fil-kawża prinċipali jistgħu jikkostitwixxu tranżazzjonijiet ta’ ħlas eżentati mill-VAT skont l-Artikolu 135(1)(d) tad-Direttiva dwar il-VAT. CTT żiedet li barra minn hekk huwa fuq din il-bażi u mhux fuq dik tal-Artikolu 132(1)(a) ta’ din id-direttiva li dawn ġew meqjusa bħala eżentati mill-VAT fid-Deċiżjoni fiskali tal-2007. Għaldaqstant, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk dawn is-servizzi jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-eżenzjoni mill-VAT prevista fl-imsemmi Artikolu 135(1)(d). |
47 |
Issa, sabiex tingħata risposta għat-tieni domanda preliminari, wieħed għandu jitlaq mill-premessa, li tinsab fid-deċiżjoni tar-rinviju, skont liema, filwaqt li dawn il-provvisti ta’ servizzi ma kinux iktar eżentati mill-VAT mill‑1 ta’ Jannar 2013, kien biss matul is-sena 2015 li din il-bidla saret evidenti, b’tali mod li CTT injorat, meta għamlet l-għażla tal-metodu ta’ tnaqqis, li t-tranżazzjonijiet li hija kienet tqis eżentati, fir-realtà ma kinux. |
48 |
F’dan ir-rigward, hija madankollu l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk CTT kinitx ta’ bona fide, fatt li jiddependi wkoll, b’mod partikolari, mill-kwistjoni dwar jekk, wara l-liberalizzazzjoni tas-suq postali Portugiż, it-tibdil dwar l-eżenzjoni tal-provvisti ta’ servizzi mwettqa mis-servizzi postali pubbliċi kienx previżibbli jew le. |
49 |
Wara li dan ġie ppreċiżat, għandu jitfakkar, qabelxejn, li l-Artikolu 184 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi li t-tnaqqis magħmul inizjalment għandu jiġi aġġustat meta jkun inqas jew ogħla minn dak li l-persuna taxxabbli kellha dritt twettaq. Skont l-Artikolu 185(1) ta’ din id-direttiva, aġġustament għandu jsir, b’mod partikolari, fil-każ ta’ modifika tal-punti inizjalment meħuda inkunsiderazzjoni għad-determinazzjoni tal-ammont tat-tnaqqis (sentenza tas‑16 ta’ Ġunju 2016, Kreissparkasse Wiedenbrück, C‑186/15, EU:C:2016:452, punt 46). |
50 |
Il-mekkaniżmu ta’ aġġustament previst fl-Artikoli 184 sa 186 tad-Direttiva dwar il-VAT għandu l-għan li jistabbilixxi relazzjoni mill-qrib u diretta bejn id-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa u l-użu tal-oġġetti jew tas-servizzi kkonċernati għal tranżazzjonijiet tal-output taxxabbli (sentenza tas‑27 ta’ Marzu 2019, Mydibel, C‑201/18, EU:C:2019:254, punt 27). Issa, il-kontestazzjoni tal-eżenzjoni tas-servizzi ta’ ħlas postali tal-fatturi kellha bħala effett li tkisser din ir-relazzjoni mill-qrib u diretta bejn id-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa u l-użu tal-oġġetti jew tas-servizzi kkonċernati għal tranżazzjonijiet tal-output taxxabbli. Din il-kontestazzjoni għaldaqstant għamlet, għas-snin 2013 sa 2015, bidla, fis-sens tal-Artikolu 185 tad-Direttiva dwar il-VAT, ta’ wieħed mill-punti inizjalment meħuda inkunsiderazzjoni għall-kalkolu tat-tnaqqis. Minn dan jirriżulta li CCT kellha dritt għal aġġustament skont l-Artikolu 184 ta’ din id-direttiva (ara, b’analoġija ma’ tranżazzjoni b’mod żbaljat meqjusa suġġetta għall-VAT iżda fir-realtà eżentata, is-sentenza tal‑11 ta’ April 2018, SEB bankas, C‑532/16, EU:C:2018:228, punt 39). |
51 |
Mill-qari konġunt tal-Artikoli 184 u 185 tad-Direttiva dwar il-VAT jirriżulta wkoll li l-aġġustament tat-tnaqqis kellu jwassal sabiex l-ammont tat-tnaqqis finalment imwettaq ikun jikkorrispondi għall-ammont ta’ tnaqqis li persuna taxxabbli bħal CTT kien ikollha dritt twettaq li kieku kienet inizjalment ħadet inkunsiderazzjoni tal-fatt li s-servizzi ta’ ħlas postali tal-fatturi ma kinux eżentati mill-VAT (ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑16 ta’ Ġunju 2016, Kreissparkasse Wiedenbrück, C‑186/15, EU:C:2016:452, punt 47). |
52 |
F’dan ir-rigward, il-kwistjoni dwar jekk tranżazzjoni partikolari hijiex eżentata jew le tikkostitwixxi punt essenzjali meħud inkunsiderazzjoni minn persuna taxxabbli mħallta sabiex tiddetermina kif għandu jitwettaq it-tnaqqis tal-VAT. F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed jiġi kkonstatat li l-kontestazzjoni inkwistjoni tal-eżenzjoni ta’ tranżazzjoni tal-output jista’ jkollha bħala effett li ċerti oġġetti jew servizzi li wieħed kien iqis li kienu ddestinati għal użu mħallat, fil-verità, jintużaw biss għal tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis tal-VAT. Issa, mill-formulazzjoni tal-Artikolu 173 tad-Direttiva dwar il-VAT jirriżulta b’mod ċar li dan japplika biss għall-oġġetti u għas-servizzi intiżi għal użu mħallat. Għall-oġġetti u s-servizzi intiżi li jintużaw esklużivament sabiex jitwettqu tranżazzjonijiet taxxabbli, il-persuni taxxabbli huma awtorizzati jnaqqsu t-taxxa kollha li kienet imposta fuq l-akkwist jew il-provvista tagħhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ottubru 2018, Volkswagen Financial Services (UK), C‑153/17, EU:C:2018:845, punt 47). |
53 |
Minn dan isegwi, f’dan il-każ, li CTT kellha tingħata d-dritt li tbiddel il-metodu ta’ tnaqqis, sabiex tkun tista’ twettaq it-tnaqqis tal-VAT li hija kien ikollha dritt li tgawdi minnu li kieku hija setgħet inizjalment tieħu inkunsiderazzjoni tal-fatt li s-servizzi ta’ ħlas postali tal-fatturi ma kinux eżentati mill-VAT għas-snin inkwistjoni fil-kawża prinċipali. F’dan ir-rigward, l-argument tal-Gvern Portugiż skont liema kien isir aġġustament tat-tnaqqis, sa fejn l-awtorità fiskali aċċettat ir-reviżjoni tal-proporzjonijiet definittivi għas-snin inkwistjoni fil-kawża prinċipali, peress li s-servizzi ta’ ħlas postali tal-fatturi kienu tqiesu b’mod żbaljat bħala eżentati mill-VAT, ma jistax jirnexxi. |
54 |
Sussegwentement, anki jekk l-Artikolu 186 tad-Direttiva dwar il-VAT jobbliga espressament lill-Istati Membri sabiex jiddefinixxu l-kundizzjonijiet tal-aġġustament tal-VAT, huwa l-obbligu tagħhom, meta jadottaw leġiżlazzjoni nazzjonali li tiddetermina dawn il-modalitajiet, li josservaw id-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-prinċipji fundamentali tiegħu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑11 ta’ April 2018, SEB bankas, C‑532/16, EU:C:2018:228, punti 27 u 48). |
55 |
Issa, il-prinċipju ta’ newtralità fiskali jeżiġi, bħalma tfakkar fil-punt 36 ta’ din is-sentenza, li l-modalitajiet ta’ kalkolu tat-tnaqqis tal-VAT jirriflettu oġġettivament il-parti reali tal-ispejjeż iġġenerati mill-akkwist ta’ oġġetti u ta’ servizzi intiżi għal użu mħallat li jista’ jiġi imputat għal tranżazzjonijiet li jagħtu dritt ta’ tnaqqis. Għaldaqstant dan il-prinċipju jipprekludi li Stat Membru jirrifjuta korrezzjoni tal-metodu ta’ tnaqqis tal-VAT f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ħlief jekk tali korrezzjoni ma tippermettix li tiġi stabbilita bi preċiżjoni ikbar il-parti tal-VAT li hija relatata ma’ tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal dritt ta’ tnaqqis. |
56 |
Fir-rigward tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, il-leġiżlatur nazzjonali għandu l-possibbiltà li mal-obbligi formali tal-persuni taxxabbli jinkludi sanzjonijiet ta’ natura li jinċentivaw lil dawn tal-aħħar biex josservaw l-imsemmija obbligi, bl-għan li jiġi żgurat funzjonament tajjeb tas-sistema tal-VAT. Madankollu, fid-dawl tal-importanza ċentrali li għandu d-dritt ta’ tnaqqis fis-sistema komuni tal-VAT, sanzjoni li tikkonsisti f’rifjut assolut li teżerċita d-dritt ta’ tnaqqis, li persuna taxxabbli kellha dritt għalih, tidher sproporzjonata fil-każ li ma tiġi ppruvata ebda frodi jew reat kontra l-baġit tal-Istat (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑26 ta’ April 2018, Zabrus Siret, C‑81/17, EU:C:2018:283, punti 48 u 51). |
57 |
Issa, f’dan il-każ, mill-proċess fid-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja ma tirriżulta ebda indikazzjoni ta’ prattika frawdolenti jew abbużiva min-naħa ta’ CTT. |
58 |
Fl-aħħar nett, il-Gvern Portugiż josserva li, jekk CTT kellha d-dritt li tbiddel il-metodu ta’ tnaqqis tal-VAT, l-aġġustament intalab wara l-iskadenza tat-terminu. Fil-fatt, minkejja li l-Artikolu 98(2) taċ-CIVA jipprevedi, għall-bidla jew l-aġġustament tat-tnaqqis, terminu ġenerali ta’ erba’ snin li jibda jiddekorri mit-tnissil tad-dritt ta’ tnaqqis jew mill-ħlas żejjed tat-taxxa, l-applikazzjoni ta’ dan it-terminu tkun eskluża meta l-proporzjon definittiv ikun ġie ffissat skont l-Artikolu 175(3) tad-Direttiva dwar il-VAT. |
59 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont il-prinċipju ta’ ċertezza legali, terminu ta’ dekadenza li l-iskadenza tiegħu jkollha bħala konsegwenza li tippenalizza lill-persuna taxxabbli mhux diliġenti biżżejjed, li tkun naqset milli titlob it-tnaqqis tal-VAT mal-input, billi jtellfilha d-dritt ta’ tnaqqis, ma jistax jitqies bħala inkompatibbli mas-sistema stabbilita mid-Direttiva dwar il-VAT, sa fejn, minn naħa, dan it-terminu japplika bl-istess mod għad-drittijiet analogi fil-qasam fiskali bbażati fuq id-dritt intern u għal dawk ibbażati fuq id-dritt tal-Unjoni (prinċipju ta’ ekwivalenza) u, min-naħa l-oħra, li ma jirrendix prattikament impossibbli jew eċċessivament diffiċli l-eżerċizzju tad-dritt ta’ tnaqqis (prinċipju ta’ effettività) (sentenza tas‑26 ta’ April 2018, Zabrus Siret, C‑81/17, EU:C:2018:283, punt 38). |
60 |
Issa, f’dan il-każ, għalkemm mill-elementi prodotti mill-qorti tar-rinviju ma jirriżultax li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tipprevedi, fil-qasam tal-VAT, sistema differenti minn dik prevista f’materji fiskali oħra tad-dritt intern, il-prinċipju ta’ effettività jipprekludi, min-naħa l-oħra, tali leġiżlazzjoni sa fejn din tista’ ċċaħħad, f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, lil persuna taxxabbli mill-possibbiltà li tikkoreġi d-denunzji ta’ VAT tagħha meta jkun ġie ffissat il-proporzjon definittiv, minkejja li t-terminu ta’ dekadenza ta’ erba’ snin iffissat mill-imsemmija leġiżlazzjoni ma jkunx għadu ddekorra. Fil-fatt, f’tali ċirkustanzi, l-eżerċizzju tad-dritt għal aġġustament tat-tnaqqis ta’ VAT, imfakkar fil-punt 51 ta’ din is-sentenza, jirriżulta prattikament impossibbli jew, għall-inqas, eċċessivament diffiċli (ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑26 ta’ April 2018, Zabrus Siret, C‑81/17, EU:C:2018:283, punti 40 u 41). |
61 |
F’dan ir-rigward, għandu jerġa’ jitfakkar li l-qrati nazzjonali huma obbligati jinterpretaw, sa fejn hu possibbli, id-dritt nazzjonali b’mod konformi mad-dritt tal-Unjoni u li, minkejja li l-obbligu ta’ interpretazzjoni konformi ma jistax iservi ta’ bażi għal interpretazzjoni contra legem tad-dritt nazzjonali, il-qrati nazzjonali għandhom ibiddlu, jekk ikun il-każ, ġurisprudenza jew prassi deċiżjonali jekk din tkun ibbażata fuq interpretazzjoni tad-dritt nazzjonali inkompatibbli mal-għanijiet ta’ direttiva (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑8 ta’ Mejju 2019, Związek Gmin Zagłębia Miedziowego, C‑566/17, EU:C:2019:390, punti 48 u 49). |
62 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta għat-tieni domanda preliminari għandha tkun li l-Artikoli 184 sa 186 tad-Direttiva dwar il-VAT, moqrija fid-dawl tal-prinċpji ta’ newtralità fiskali, ta’ effettività u ta’ proporzjonalità, għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali skont liema persuna taxxabbli li tkun għamlet tnaqqis tal-VAT li kienet imposta fuq l-akkwist ta’ oġġetti jew ta’ servizzi użati sabiex jitwettqu kemm tranżazzjonijiet li jagħtu lok għal tnaqqis kif ukoll tranżazzjonijiet li ma jagħtux lok għal tnaqqis skont il-metodu bbażat fuq id-dħul mill-bejgħ tiġi rrifjutata l-possibbiltà, wara l-iffissar tal-proporzjon definittiv skont l-Artikolu 175(3) ta’ din id-direttiva, li tikkoreġi dan it-tnaqqis billi tapplika l-metodu tal-użu, f’sitwazzjoni fejn:
|
Fuq l-ispejjeż
63 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Seba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Portugiż.