1. 

F’dan ir-rinviju preliminari, il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat, l-Italja) jistaqsi jekk, skont id-Direttiva 2014/24/UE ( 2 ), tinżammx “l-identità legali u materjali” ta’ kumpannija, inizjalment magħżula fil-kuntest ta’ proċedura ristretta ta’ għoti ta’ kuntratti pubbliċi, meta tali kumpannija tgħaddi minn proċess ta’ amalgamazzjoni billi jsir assorbiment minn kumpannija oħra, magħżula wkoll, li finalment ma ppreżentat l-ebda offerta.

2. 

F’ċertu mod, il-kawża inkwistjoni hija l-oppost ta’ dik li wasslet għas-sentenza MT Højgaard u Züblin ( 3 ), fejn l-offerent kien jifforma parti, meta ġie preselezzjonat, minn raggruppament ta’ impriżi li sussegwentement ġie xolt. Għaldaqstant, id-dubju kien dwar jekk, wara li tali raggruppament ġie xolt, dan l-offerent setax ikompli jipparteċipa proprju f’ismu fil-proċedura nnegozjata ta’ għoti ta’ kuntratt pubbliku.

3. 

Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha opportunità oħra sabiex tikkonsolida d-duttrina tagħha dwar ir-rekwiżit ta’ identiċità bejn l-operaturi ekonomiċi preselezzjonati u dawk li jagħmlu l-offerti.

4.

L-Artikolu 8 jistabbilixxi:

“Din id-Direttiva ma għandhiex tapplika għal kuntratti pubbliċi u l-kompetizzjonijiet ta’ disinn għall-iskop ewlieni li tippermetti lill-awtoritajiet kontraenti jipprovdu jew jagħmlu użu min-netwerks pubbliċi ta’ komunikazzjonijiet jew biex jipprovdu wieħed jew aktar servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi lill-pubbliku.

Għall-finijiet ta’ dan l-Artikolu, ‘netwerk pubbliku ta’ komunikazzjonijiet’ u ‘servizz ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi’ għandu jkollhom l-istess tifsira bħal fid-Direttiva 2002/21/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill [ ( 4 )]”.

5.

Skont l-Artikolu 18(1):

“L-awtoritajiet kontraenti għandhom jittrattaw lill-operaturi ekonomiċi bl-istess mod u mingħajr diskriminazzjoni u għandhom jaġixxu b’mod trasparenti u proporzjonat.

It-tfassil tal-akkwist ma għandux isir bil-ħsieb li l-akkwist jiġi eskluż mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva jew biex b’mod artifiċjali jnaqqas il-kompetizzjoni. Il-kompetizzjoni għandha titqies bħala artifiċjalment imnaqqsa meta d-disinn tal-akkwist isir bl-intenzjoni li jagħti vantaġġ jew żvantaġġ mhux mistħoqq lil ċerti operaturi ekonomiċi.”

6.

Skont l-Artikolu 28:

“1.   Fi proċeduri ristretti, kwalunkwe operatur ekonomiku jista’ jisottometti talba sabiex jieħu sehem b’rispons għal sejħa għall-kompetizzjoni li jkun fiha l-informazzjoni stipulata fl-Anness V partijiet B jew C, skont il-każ, billi jipprovdi l-informazzjoni għall-għażla kwalitattiva rikjesta mill-awtorità kontraenti.

[…]

2.   Huma biss dawk l-operaturi ekonomiċi mistiedna jagħmlu dan mill-awtorità kontraenti wara l-valutazzjoni tagħha tal-informazzjoni mogħtija jistgħu jissottomettu offerta. L-awtoritajiet kontraenti jistgħu jillimitaw in-numru ta’ kandidati xierqa li għandhom jiġu mistiedna jieħdu sehem fil-proċedura f’konformità mal-Artikolu 65.

[…]”

7.

L-Artikolu 61(3) jipprovdi li:

“Wara l-evalwazzjoni min-naħa tal-awtoritajiet kontraenti tal-informazzjoni pprovduta, huma biss l-operaturi ekonomiċi mistiedna li jistgħu jippreżentaw offerta”.

8.

Skont l-Artikolu 48(11):

“Fil-kuntest tal-proċedura ristretta jew innegozjata, jew ta’ djalogu kompetittiv, l-operaturi ekonomiċi mistiedna individwalment jew il-kandidati aċċettati individwalment fil-proċedura ta’ djalogu kompetittiv jistgħu jippreżentaw offerti jew jaġixxu f’isimhom proprju jew bħala rappreżentanti tal-operaturi raggruppati”.

9.

Infratel Italia SpA (iktar ’il quddiem “Infratel”), f’isem il-Ministero dello Sviluppo economico (il-Ministeru għall-Iżvilupp Ekonomiku, l-Italja), stabbilixxiet proċedura ristretta għall-għoti ta’ konċessjoni għall-kostruzzjoni, il-manutenzjoni u l-ġestjoni ta’ netwerk passiv ta’ proprjetà pubblika b’banda ultra wiesgħa, f’ċerti territorji.

10.

Il-proċedura ristretta, maqsuma f’ħames lottijiet (li jikkorrispondu għal tant żoni ġeografiċi), żvolġiet skont il-fażijiet li ġejjin:

11.

Telecom Italia SpA (iktar ’il quddiem “Telecom Italia”), Metroweb Sviluppo SpA (iktar ’il quddiem “Metroweb Sviluppo”) u Enel Open Fiber SpA (iktar ’il quddiem “Enel Open Fiber”) ( 6 ), flimkien ma’ operaturi oħrajn, iddepożitaw il-kandidaturi tagħhom (l-ewwel fażi tal-proċedura). Infratel aċċettathom, u għaldaqstant stiednet lil tali impriżi sabiex jipparteċipaw (it-tieni fażi tal-proċedura) bħala offerenti magħżula.

12.

Minkejja li ntgħażlet f’din it-tieni fażi, Metroweb Sviluppo ma ppreżentat l-ebda offerta, b’tali mod li, fil-fatt, irrifjutat li tipparteċipa fis-sejħa għal offerti.

13.

Infratel ippubblikat, fid‑9 ta’ Jannar 2017, il-lista tal-offerenti ammessi u, fl‑24 ta’ Jannar 2017, il-klassifika provviżorja tal-offerenti rebbieħa. Enel Open Fiber kienet fl-ewwel post fil-ħames lottijiet, filwaqt li Telecom Italia ġiet ikklassifikata fit-tieni post fil-każijiet kollha, ħlief fir-rigward tal-lott Nru 4, fejn kienet fit-tielet post.

14.

Wara l-konklużjoni tal-proċedura, Telecom Italia kellha aċċess għad-dokumenti miżmuma mill-amministrazzjoni, u wara li kkonsultathom ikkonstatat li, f’xi mument bejn il-fażi ta’ selezzjoni u d-data tal-iskadenza tat-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti (17 ta’ Ottubru 2016), Metroweb Sviluppo u Enel Open Fiber kienu wettqu tranżazzjoni korporattiva kumplessa.

15.

Din it-tranżazzjoni rriżultat f’konċentrazzjoni ta’ impriżi, li wasslet sabiex il-kumpanniji Enel SpA (iktar ’il quddiem “Enel”) u Cassa Depositi e Prestiti SpA (iktar ’il quddiem “CDP”), permezz tal-kumpannija sussidjarja tagħhom CDP Equity SpA. (iktar ’il quddiem “CDPE”), kisbu kontroll konġunt tal-impriża li rriżultat mill-amalgamazzjoni ta’ Enel Open Fiber ma’ Metroweb Italia SpA (iktar ’il quddiem “Metroweb Italia”).

16.

Skont il-“ftehim qafas ta’ investiment” konkluż fl‑10 ta’ Ottubru 2016 bejn il-kumpannija holding Enel (li kienet tikkontrolla lil Enel Open Fiber) u Metroweb Italia (li kienet tikkontrolla lil Metroweb Sviluppo), it-tranżazzjoni kienet timplika:

17.

Fl-implementazzjoni ta’ dan il-ftehim, fis‑17 ta’ Ottubru 2016, Metroweb Sviluppo (parteċipanti fis-sejħa għal offerti) ġiet assorbita mill-grupp Metroweb. Fit‑23 ta’ Jannar 2017 saret l-amalgamazzjoni billi Metroweb ġiet assorbita minn Open Fiber.

18.

Il-proġett ta’ konċentrazzjoni ġie nnotifikat lill-Kummissjoni Ewropea fl‑10 ta’ Novembru 2016 ( 8 ), konformement mad-dispożizzjonijiet tar-Regolament (KE) Nru 139/2004 ( 9 ). Permezz ta’ deċiżjoni tal‑15 ta’ Diċembru 2016 l-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix it-tranżazzjoni ( 10 ).

19.

Telecom Italia kkontestat l-għoti tal-ħames lottijiet li l-proċedura ristretta kienet maqsuma fihom, permezz ta’ ħames rikorsi ppreżentati quddiem it-Tribunale amministrativo regionale del Lazio (il-Qorti Amministrattiva Reġjonali ta’ Lazio, l-Italja), li ċaħdet f’ħames sentenzi b’kontenut simili.

20.

F’dan il-kuntest, Telecom Italia ppreżentat ħames appelli quddiem il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat), li ddeċieda li jissospendi l-proċedura u jistaqsi d-domanda preliminari li ġejja:

“L-ewwel sentenza tal-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24/UE għandha tiġi interpretata fis-sens li din teżiġi identiċità totali kemm legali kif ukoll ekonomika bejn l-operaturi magħżula minn qabel u dawk li jippreżentaw l-offerti fil-kuntest tal-proċedura ristretta u, b’mod partikolari, din id-dispożizzjoni għandha tiġi interpretata fis-sens li din tipprekludi ftehim konkluż bejn il-kumpanniji holding li jikkontrollaw żewġ operaturi magħżula minn qabel f’xi mument bejn l-għażla minn qabel u l-preżentazzjoni tal-offerti meta: a) dan il-ftehim ikollu bħala l-għan u l-effett tiegħu (fost oħrajn) it-twettiq ta’ amalgamazzjoni billi waħda minn dawn l-impriżi magħżula minn qabel tiġi assorbita minn oħra bħalha (tranżazzjoni barra minn hekk awtorizzata mill-Kummissjoni); b) l-effetti tat-tranżazzjoni ta’ amalgamazzjoni jkunu mmaterjalizzaw wara l-preżentazzjoni tal-offerta mill-impriża li assorbiet lill-oħra (li hija r-raġuni li għaliha, fil-mument tal-preżentazzjoni tal-offerta, il-kompożizzjoni tagħha baqgħet inoltrata meta mqabbla ma’ dik eżistenti fil-mument tal-għażla minn qabel); ċ) l-impriża sussegwentement assorbita (li l-kompożizzjoni tagħha baqgħet inoltrata fid-data tal-iskadenza tat-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti) fi kwalunkwe każ tkun irrinunċjat għall-parteċipazzjoni fil-proċedura ristretta, probabbilment sabiex teżegwixxi l-programm kuntrattwali previst fil-ftehim konkluż bejn il-kumpanniji holding?”

21.

Il-qorti tar-rinviju tenfasizza li l-proċedura inkwistjoni ma hijiex irregolata kompletament mid-Direttiva 2014/24 jew mid-Direttiva 2014/23/UE ( 11 ), iżda sempliċiment mir-regoli tal-avviż, skont liema kien japplika l-Artikolu 61 tal-KKP li jittrasponi l-Artikolu 28 tad-Direttiva 2014/24.

22.

Barra minn hekk, dan l-istess avviż kien jipprovdi li l-għażla kienet ser issir favur l-offerta li hija l-iktar vantaġġuża ekonomikament, fuq il-bażi tal-aħjar valur għall-flus, fis-sens tal-Artikolu 95 tal-KKP li jittrasponi l-Artikolu 67 tal-istess direttiva.

23.

Fl-opinjoni tal-qorti tar-rinviju, huwa dubjuż li, fil-kuntest tal-proċedura ristretta rregolata mill-Artikolu 28 tad-Direttiva 2014/24, jista’ jiġi applikat il-prinċipju ta’ identiċità legali u materjali ddikjarat mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawża MT Højgaard u Züblin ( 12 ).

24.

Il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat) jenfasizza li t-tranżazzjoni ta’ amalgamazzjoni li ġiet iffinalizzata f’Jannar 2017 hekk kif beda t-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti (Ottubru 2016), b’tali mod li l-istruttura ta’ Enel Open Fiber kienet għadha ma ġietx mibdula. Fl-aħħar nett, fl-opinjoni tiegħu, ma huwiex possibbli li jintwera li permezz tal-ftehim ta’ amalgamazzjoni —li wassal għal bidla strutturali u stabbli tal-kumpanniji kkonċernati— il-partijiet involuti riedu jiftiehmu sabiex jgħawġu l-kompetizzjoni fil-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt.

25.

Id-domanda preliminari ġiet irreġistrata fil-Qorti tal-Ġustizzja fil‑11 ta’ Diċembru 2017. Telecom Italia, Infratel, Open Fiber, l-awtorità ta’ sorveljanza EFTA, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub. Fis-seduta pubblika li saret fil‑15 ta’ Novembru 2018, il-partijiet kollha kienu preżenti minbarra l-awtorità ta’ sorveljanza EFTA.

26.

Telecom Italia ssostni li, fil-kuntest ta’ programm ta’ amalgamazzjoni permezz ta’ assorbiment, hija pjuttost l-identiċità materjali iktar milli dik legali ta’ impriża preselezzjonata li assorbiet lill-oħra dik li verament tinbidel, b’tali mod li tibdel l-amalgamazzjoni f’waħda inkompatibbli mal-prinċipju tal-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24.

27.

Barra minn hekk, Telecom Italia temmen li l-qorti tar-rinviju kienet issottovalutat il-kumplessità tat-tranżazzjoni inkwistjoni, billi eżaminat sempliċement l-identiċità suġġettiva u formali ta’ Enel Open Fiber fid-data tal-iskadenza tat-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti, b’tali mod li qasmet il-programm konġunt ta’ integrazzjoni progressiva ta’ din il-kumpannija ma’ Metroweb Sviluppo. Fil-fatt, fl-opinjoni tagħha, kien programm konġunt li, indipendentement minn kull prinċipju antikollużiv, beda permezz ta’ ftehim qafas konkluż bejn il-preselezzjoni u d-data tal-iskadenza tat-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti, li tnieda matul il-proċedura ta’ sejħa għal offerti u ġie konkluż wara l-għoti finali, iżda qabel ma ġie ffirmat il-kuntratt. Il-ftehim qafas amalgama ż-żewġ kumpanniji f’ċentru uniku deċiżjonali mill-fażi tas-sejħa għal offerti, b’tali mod li Metroweb Sviluppo setgħet ma tippreżentax l-offerta tagħha, bil-garanzija tal-possibbiltà li tintgħażel daqslikieku kienet ippreżentat waħda. Din is-sitwazzjoni għandha tiġi ssanzjonata bl-istess mod daqslikieku l-istess ċentru deċiżjonali jkun ippreżenta żewġ offerti.

28.

Infratel tqis li d-domanda preliminari hija inammissibbli, minħabba li hija ipotetika, peress li l-qorti tar-rinviju ma għandhiex dubju dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni applikabbli u diġà kienet iddeċidiet dwar is-suġġett tal-kawża prinċipali. Sussidjarjament, issostni li ma saret l-ebda bidla fl-entitajiet preselezzjonati meta mqabbla ma’ dawk li kienu ppreżentaw offerti. Fil-mument tal-ippreżentar tal-offerta tagħha, Enel Open Fiber kienet aġixxiet bħala operatur uniku, bl-istess kompożizzjoni bħal dik tal-fażi ta’ preselezzjoni. L-amalgamazzjoni ma biddlitx il-personalità ġuridika tagħha, b’tali mod li, għalhekk, l-identità tagħha kkoinċidiet ma’ dik tal-impriża preselezzjonata.

29.

Open Fiber ukoll tipproponi li tiġi deċiża l-inammissibbiltà tad-domanda preliminari.

30.

Fir-rigward tal-mertu, Open Fiber taqbel mal-pożizzjoni esposta mill-qorti tar-rinviju u tikkonkludi li l-istedina tagħha għall-fażi ta’ evalwazzjoni tal-offerti ma tmur la kontra l-Artikolu 28 tad-Direttiva 2014/24 u lanqas kontra l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja.

31.

Il-Gvern Taljan ukoll jipproponi l-inammissibbiltà, billi jallega li l-qorti tar-rinviju sempliċement issemmi, b’mod ġenerali, regola tad-dritt tal-Unjoni u tirrikonoxxi li ma hemm l-ebda rabta bejn is-sitwazzjoni inkwistjoni u tali regola, minħabba li l-offerta ta’ Enel Open Fiber kienet saret mill-istess persuna ġuridika awtorizzata sabiex tipparteċipa fil-proċedura ristretta.

32.

Fir-rigward tal-mertu, il-Gvern Taljan jallega li mill-Artikolu 51(2) tad-Direttiva 2004/17/KE ( 13 ) tirriżulta n-neċessità ta’ identiċità ekonomika u legali totali bejn l-operatur mistieden sabiex jipparteċipa u dak li jippreżenta l-offerta. Madankollu, l-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24 kien introduċa rekwiżit inqas strett.

33.

Skont il-Gvern Taljan, la mir-regoli nazzjonali u lanqas mill-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni ma jirriżulta li l-amalgamazzjoni permezz ta’ assorbiment tal-entitajiet preselezzjonati, awtorizzata mill-Kummissjoni u ffinalizzata wara l-preżentazzjoni tal-offerta mill-kumpannija li tassorbi lill-oħra hija tranżazzjoni illeċita.

34.

Skont l-awtorità ta’ sorveljanza EFTA, ma kienx jiġi miksur ir-rekwiżit ta’ identiċità li kieku—kif, fl-opinjoni tagħha, ġara f’dan il-każ— minn naħa, l-operatur ekonomiku li ppreżenta l-offerta finalment issodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti mill-awtorità kontraenti, u min-naħa l-oħra, meta l-preżentazzjoni tal-offerta tiegħu ġiet awtorizzata, il-kompetituri l-oħrajn ma tqegħdux fi żvantaġġ. Ir-rekwiżit ta’ identiċità —li fl-ebda każ ma huwa rekwiżit assolut— ma jmurx kontra l-konklużjoni ta’ ftehim li jwassal għall-amalgamazzjoni ta’ żewġ operaturi preselezzjonati matul proċedura ta’ kuntratt pubbliku.

35.

Skont il-Kummissjoni, id-domanda preliminari għandha tiġi rriformulata, minħabba li tista’ tagħti x’tifhem li l-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tiġi mistoqsija dwar il-legalità tal-ftehim ta’ amalgamazzjoni.

36.

Il-Kummissjoni ssostni li l-kriterji stabbiliti fis-sentenza MT Højgaard u Züblin ( 14 ), b’rabta mad-Direttiva 2004/17, jistgħu jiġu applikati mutatis mutandis f’ċirkustanzi analogi rregolati mid-Direttiva 2014/24. Madankollu, tosserva li s-sitwazzjoni li wasslet għal din is-sentenza hija ferm differenti minn dik inkwistjoni. F’dan il-każ, ma sar l-ebda tibdil ta’ identiċità, bħalma ġara fil-każ l-ieħor, bejn id-data ta’ preselezzjoni tal-operaturi ammessi sabiex jagħmlu offerta u dik tal-preżentazzjoni tal-offerti.

37.

Il-Kummissjoni tiċħad li l-konklużjoni ta’ ftehim ta’ amalgamazzjoni permezz ta’ assorbiment timplika per se deterjorament tas-sitwazzjoni kompetittiva tal-offerenti l-oħrajn jew ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament. Dan ir-riskju jista’ jiġi eskluż jekk, minn naħa, konformement mal-Artikolu 7(1) tar-Regolament Nru 139/2004, il-partijiet la wettqu — lanqas parzjalment— il-konċentrazzjoni u lanqas ma skambjaw bil-quddiem informazzjoni sensittiva li setgħet tinfluwenza l-aġir tagħhom matul il-proċedura ta’ kuntratt pubbliku u jekk, min-naħa l-oħra, l-operaturi kollha li pparteċipaw fil-proċedura kienu jafu bil-konklużjoni tal-ftehim ta’ amalgamazzjoni.

38.

Il-Kummissjoni tqis li huwa irrilevanti li l-impriża li ġiet assorbita kienet irrinunzjat għall-parteċipazzjoni fil-proċedura ristretta. Dan il-fattur ma jistax jinfluwenza l-ammissjoni tal-impriża li assorbiet lill-oħra fil-fażi ta’ evalwazzjoni, ħlief jekk jintwera li l-partijiet wettqu parzjalment il-ftehim ta’ amalgamazzjoni, bl-iskambju ta’ informazzjoni sensittiva li tista’ tinfluwenza l-aġir tagħhom matul il-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt, bi ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament.

39.

Skont Infratel, Open Fiber u l-Gvern Taljan, id-domanda preliminari hija inammissibbli, kemm minħabba l-irrilevanza allegata tagħhom għall-proċedura tar-rinviju, kif ukoll minħabba n-natura allegatament ipotetika jew minħabba li ma tirrispondix, fil-verità, għal dubju ġenwin tal-qorti tar-rinviju.

40.

Madankollu, naħseb li din l-oġġezzjoni ma għandhiex tintlaqa’.

41.

Il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat) osserva li l-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt hija rregolata mir-regoli li jinsabu fl-avviż tal-kuntratt, li waħda minnhom tagħmel riferiment għall-Artikolu 61 tal-KKP, li jittrasponi l-Artikolu 28 tad-Direttiva 2014/24. Barra minn hekk, fost l-aggravji invokati minn Telecom Italia fl-appell tagħha, flimkien ma’ oħrajn relatati mad-dritt nazzjonali, hemm dak tal-ksur tal-prinċipju ta’ identiċità mitlub mid-dritt tal-Unjoni ( 15 ).

42.

Wara li ċaħdet li kien hemm il-ksur tad-dritt intern invokat mill-appellant, il-qorti tar-rinviju tiddikjara li jonqosha biss tanalizza l-motiv ibbażat fuq il-ksur possibbli tad-dritt tal-Unjoni, li “jsir rilevanti u deċiżiv għall-finijiet tad-deċiżjoni tal-kontroversja eżaminata u li dwarha s-Sezzjoni tqis neċessarju li ssir domanda preliminari fis-sens tal-Artikolu 267 TFUE” ( 16 ).

43.

F’dan il-każ, inqis li għandha tapplika l-preżunzjoni ta’ pertinenza tad-domandi preliminari. Dan jirrigwarda, bħalma huwa magħruf, preżunzjoni li tista’ tiġi kkontestata, anki jekk sempliċement fil-każ li jikkonverġu ċirkustanzi preċiżi ħafna: a) jekk ikun jidher b’mod ċar li l-interpretazzjoni jew l-evalwazzjoni tal-validità ta’ regola tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tat-tilwima fil-kawża prinċipali; b) meta l-problema hija ta’ natura ipotetika; jew ċ) meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha ( 17 ).

44.

Fl-opinjoni tiegħi, l-ebda waħda minn dawn it-tliet ċirkustanzi ma hija preżenti f’din il-kawża. Barra minn hekk, għalkemm, ċertament, il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat) jesponi r-raġunijiet li, fl-opinjoni tiegħu, jippreżentaw ċerta interpretazzjoni tal-Artikolu 28 tad-Direttiva 2014/24, dan ma jfissirx li ma għandux dubji dwar is-sens ta’ din id-dispożizzjoni ( 18 ).

45.

Skont il-qorti tar-rinviju, l-interpretazzjoni tagħha ta’ din id-dispożizzjoni hija vijabbli, iżda tqis li eventwalment hemm interpretazzjoni oħra u li, għaldaqstant, l-intervent awtorizzat tal-Qorti tal-Ġustizzja huwa meħtieġ. B’dan il-mod, tikkollabora b’mod leali mal-Qorti tal-Ġustizzja fl-eżerċizzju tal-ġurisdizzjoni, skont l-ispirtu li jispira l-punt 17 tar-Rakkomandazzjonijiet lill-qrati nazzjonali, dwar l-introduzzjoni ta’ talbiet għal deċiżjoni preliminari ( 19 ).

46.

Il-Kummissjoni għandha raġun tissuġġerixxi li jaqbel li tiġi rriformulata d-domanda tal-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat), minħabba li din tista’ tagħtu l-impressjoni, żbaljata, li tirrigwarda l-kompatibbiltà tal-ftehim ta’ amalgamazzjoni mad-dritt tal-Unjoni. Madankollu, ir-realtà hija li l-qorti tar-rinviju ma tesprimi l-ebda dubju dwar dan il-ftehim u lanqas ma tikkontesta l-validità tiegħu.

47.

Konsegwentement, it-tilwima hija limitata sabiex jiġi ddeterminat jekk l-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24 jostakolax l-ammissjoni, fil-fażi tal-evalwazzjoni ta’ offerti (fil-kuntest ta’ proċedura ristretta għall-għoti ta’ kuntratt), ta’ operatur li jinsab fi proċess ta’ amalgamazzjoni, permezz ta’ assorbiment, ma’ operatur ieħor preselezzjonat.

48.

Din hija l-kwistjoni mqajma speċifikament mill-qorti tar-rinviju li skontha, bħalma indikajt preċedentement ( 20 ), l-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24 huwa regola applikabbli (b’riferiment mid-dispożizzjonijiet nazzjonali) għall-każ li għandha quddiemha u li s-soluzzjoni tal-kawża tiddependi fuq l-interpretazzjoni tiegħu, ladarba jiġi ċċarati l-kwistjonijiet ta’ dritt intern imqajma fiha.

49.

Anki jekk Infratel, Open Fiber u l-Gvern Taljan insistew, matul is-seduta, sabiex tiġi diskussa din l-evalwazzjoni tal-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat), inqis li l-interpretazzjoni tad-dritt applikabbli għall-każ imwettqa minn din il-qorti hija raġonevoli u mmotivata suffiċjentement.

50.

B’teħid inkunsiderazzjoni tas-separazzjoni netta tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja li tikkaratterizza l-proċedura tal-Artikolu 267 TFUE, huwa biss il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat), li quddiemu tressqet il-kawża u li għandu jassumi r-responsabbiltà tad-deċiżjoni ġudizzjarja li għandha tingħata, li għandu jevalwa fid-dawl taċ-ċirkustanzi partikolari tal-kawża kemm in-neċessità għal deċiżjoni preliminari, sabiex ikun f’pożizzjoni li jagħti s-sentenza tiegħu, kif ukoll ir-rilevanza tad-domandi li huwa jistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja ( 21 ). Tali evalwazzjoni tippreżupponi d-delimitazzjoni minn qabel tal-leġiżlazzjoni applikabbli għall-każ, tranżazzjoni li, għaldaqstant, f’dan il-każ ma jistħoqqilha l-ebda oġġezzjoni f’termini ta’ raġonevolezza u ta’ motivazzjoni.

51.

Definittivament, dan jirrigwarda li jiġi ddeterminat jekk l-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24 “[jeżiġix] identiċità totali kemm legali kif ukoll ekonomika bejn l-operaturi magħżula minn qabel u dawk li jippreżentaw l-offerti fil-kuntest [ta’] proċedura ristretta”, f’kuntest fejn żewġ operaturi preselezzjonati jkunu ftiehmu dwar l-amalgamazzjoni tagħhom permezz ta’ assorbiment ta’ wieħed minnhom, bil-karatteristiċi li ġejjin:

52.

L-imsemmi “rekwiżit ta’ identiċità kemm legali kif ukoll materjali bejn l-operaturi ekonomiċi magħżula minn qabel u dawk li jippreżentaw l-offerti” huwa bbażat fuq l-Artikolu 51(3) tad-Direttiva 2004/17 li, skontu, l-awtoritajiet kontraenti “għandhom jivverifikaw [il-konformità ta]l-offerti sottomessi mill-persuni li jagħmlu l-offerti magħżula”. Dan ġie ddikjarat mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza MT Højgaard u Züblin ( 22 ), li l-qorti tar-rinviju tagħmel riferiment għaliha espressament.

53.

L-istess regola tidher ukoll fl-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24, li skontu “[h]uma biss dawk l-operaturi ekonomiċi mistiedna jagħmlu dan mill-awtorità kontraenti […] [li] jistgħu jissottomettu offerta [fi proċeduri ristretta]”.

54.

Fl-aħħar mill-aħħar, dan ir-rekwiżit iservi sabiex jiġi ssalvagwardjat il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament tal-offerenti ( 23 ). L-applikazzjoni stretta tiegħu għandha twassal “għall-konklużjoni li huma biss l-operaturi ekonomiċi li ġew ippreselezzjonati bħala tali li jistgħu jippreżentaw offerti u jsiru offerenti rebbieħa” ( 24 ).

55.

L-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24 huwa intiż li jiżgura li l-proċeduri ristretti jkunu hekk fil-verità, jiġifieri, li fihom jiġu ppreżentati offerti mill-operaturi ekonomiċi li ġew mistiedna biex jagħmlu dan mill-awtorità kontraenti biss, u mhux oħrajn. Din l-istedina tistabbilixxi l-kamp ta’ applikazzjoni li fih tiġi ristretta l-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt mill-perspettiva suġġettiva.

56.

Jekk operatur ekonomiku li ma jkunx ġie preselezzjonat jiġi awtorizzat jippreżenta offerta, ikun qiegħed jirċievi trattament privileġġat meta mqabbel tal-bqija tal-operaturi. Dawn tal-aħħar setgħu biss jippreżentaw l-offerti tagħhom wara li kienu talbu formalment sabiex jipparteċipaw fil-proċedura (ristretta) u wara li kienu ppreżentaw l-evalwazzjoni korrispondenti mill-awtorità kontraenti.

57.

Fil-kawża MT Højgaard u Züblin, il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat li r-regola tal-identiċità “[t]ista’ [t]ittaffa sabiex tiġi żgurata, fi proċedura nnegozjata, kompetizzjoni suffiċjenti” ( 25 ). Din l-aħħar dikjarazzjoni għandha tinftiehem fil-kuntest ta’ dik il-kawża, fejn il-każ inkwistjoni kien, kif diġà spjegajt, preċiżament il-kuntrarju ta’ dak diskuss bħalissa.

58.

L-Avukat Ġenerali Mengozzi ddeskriva ġustament it-termini tal-imsemmija kawża, billi ppreżentaha “fil-kuntest fattwali li fih grupp ta’ żewġ impriżi, ikkostitwit fil-forma ta’ kumpannija kummerċjali u li kien ippreselezzjonat fi proċedura għall-għoti ta’ kuntratt, ġie xolt wara l-falliment ta’ wieħed miż-żewġ membri tiegħu u li fih l-awtorità kontraenti awtorizzat lill-membru li kien baqa’ jkompli jipparteċipa fil-proċedura minflok il-grupp u finalment tagħtu l-kuntratt minkejja l-fatt li dan il-membru bħala tali ma kienx ippreselezzjonat” ( 26 ).

59.

Kieku f’dak il-każ kien ġie applikat strettament il-prinċipju ta’ identiċità u, konsegwentement, kien ġie konkluż li l-membru li jifdal mir-raggruppament ta’ impriżi ma setax, inkwantu entità differenti, ikompli jipparteċipa fil-proċedura, in-numru ta’ kandidati fil-għoti kien jitnaqqas għal tlieta. Madankollu, dan ir-riżultat kien imur kontra dak li jinsab stipulat fl-avviż għall-għoti ta’ kuntratt, li skontu l-awtorità kontraenti kienet tikkunsidra li l-kandidati kellhom ikunu mill-inqas erbgħa sabiex tiġi żgurata l-kompetizzjoni ( 27 ).

60.

F’bilanċ bejn il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament bejn l-offerenti —li għalih iservi l-prinċipju ta’ identiċità — u l-garanzija ta’ kompetizzjoni effettiva —fil-każ fejn, barra minn hekk, it-tnaqqis tan-numru ta’ offerenti jista’ jikkomprometti l-għoti—, il-Qorti tal-Ġustizzja kkonkludiet li l-prinċipju ta’ ugwaljanza ma jiġix ippreġudikat jekk “[jiġi awtorizzat] wieħed miż-żewġ operaturi ekonomiċi li kienu jagħmlu parti minn grupp ta’ impriżi li, bħala tali, kien mistieden jissottometti offerti minn din l-entità, sabiex jissostitwixxi ruħu għal dan il-grupp wara x-xoljiment tiegħu u sabiex jipparteċipa, f’ismu stess, fil-proċedura nnegozjata għall-għoti ta’ kuntratt pubbliku, sakemm ikun stabbilit, minn naħa, li dan l-operatur ekonomiku jissodisfa waħdu r-rekwiżiti ddefiniti mill-imsemmija entità u, min-naħa l-oħra, li l-kontinwazzjoni tal-parteċipazzjoni tiegħu fl-imsemmija proċedura ma twassalx għal deterjorazzjoni tas-sitwazzjoni kompetittiva tal-offerenti l-oħrajn” ( 28 ).

61.

Fil-kawża inkwistjoni xejn ma jindika li l-esklużjoni tal-impriża li assorbiet lill-oħra (jiġifieri, fil-verità, dak li titlob Telecom Italia), flimkien mal-irtirar motu proprio tal-impriża assorbita, jirriżultaw f’restrizzjoni tan-numru ta’ offerenti li, minħabba li huwa inqas mil-limitu minimu mitlub, jista’ jwassal għall-impossibbiltà tal-għoti tal-kuntratt.

62.

Għalhekk, ma huwiex meħtieġ li jiġu aġġustati r-rekwiżiti tal-prinċipju ta’ identiċità għall-finijiet, mhux tal-kompetizzjoni bejn l-offerenti, iżda proprju tal-prinċipju ta’ żamma tal-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt. Għaldaqstant, peress li ċ-ċirkustanza speċifika u speċjali li tinsab fl-oriġini tas-soluzzjoni adottata fis-sentenza MT Højgaard u Züblin ( 29 ), ma hijiex preżenti f’dan il-każ, fil-prinċipju, ma hemm l-ebda raġuni sabiex “jittaffa” r-rekwiżit ta’ identiċità.

63.

Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li kien xieraq li “jittaffa” l-prinċipju ta’ identiċità minħabba li ma kienx jirrigwarda offerent assolutament differenti minn dawk preselezzjonati, intiż li jippreżenta offerta (li huwa, ninsisti, il-każ tipiku li ħaseb fih il-leġiżlatur tal-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24). Din qablet li dan jista’ jitwettaq minn kumpannija li, minħabba r-rabta tagħha ma’ wieħed mill-operaturi preselezzjonati (li, fil-verità, kienet tikkostitwixxi parti minnu) ma kinitx kompletament ġdida għal din il-proċedura.

64.

Issa għandna wkoll każ fejn saret —jew kienet qiegħda ssir— bidla fl-istruttura patrimonjali ta’ tnejn mill-operaturi preselezzjonati, fejn wieħed minnhom jassorbi lill-ieħor. Konsegwentement, lanqas ma huwa każ ta’ intervent possibbli minn parti kompletament ġdida fil-proċedura ristretta.

65.

Skont l-informazzjoni pprovduta mill-qorti tar-rinviju, il-personalità ġuridika ta’ Enel Opel Fiber ma esperjenzat l-ebda bidla fid-data li fiha din il-kumpannija, wara li ntgħażlet, ippreżentat l-offerta tagħha, li huwa l-mument preċiż tal-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt li tistaqsi dwaru l-qorti tar-rinviju. Fi kliemha, “il-kompożizzjoni [tagħha] ma nbidlitx fid-data tal-iskadenza tat-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti”.

66.

F’dan is-sens, għandu jitfakkar li, bħalma enfasizzat il-Kummissjoni ( 30 ), minħabba li l-amalgamazzjoni permezz ta’ assorbiment saret f’konċentrazzjoni ta’ dimensjoni Ewropea, din ma setgħetx titwettaq mingħajr l-awtorizzazzjoni minn qabel tal-Kummissjoni (b’mod iktar preċiż, in-nuqqas ta’ oppożizzjoni u d-dikjarazzjoni tal-kompatibbiltà tagħha mas-suq intern), li ngħatat fil‑15 ta’ Diċembru 2016, jiġifieri xahrejn wara li għalaq it-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti.

67.

Minkejja kollox, dak li verament jinteressa lill-qorti tar-rinviju huwa jekk, minħabba li diġà kienu għaddejjin in-negozjati għall-amalgamazzjoni meta l-awtorità kontraenti kienet għażlet l-operaturi msejħa sabiex jiġu amalgamati, din iċ-ċirkustanza kinitx timplika ċerta bidla materjali fin-natura ta’ Enel Open Fiber, li hija biżżejjed sabiex jiġi kkunsidrat li din il-kumpannija ma kinitx tikkoinċidi, de facto, inkwantu suġġett tad-dritt, ma’ Enel Open Fiber li kienet ġiet preselezzjonata.

68.

Fi kliem ieħor, id-dubju huwa dwar jekk huwiex biżżejjed, sabiex issir esklużjoni mill-proċedura (ristretta) ta’ għoti ta’ kuntratt, il-fatt li tkun qiegħda sseħħ bidla fl-istruttura patrimonjali tal-offerent preselezzjonat li jassorbi jew jipproponi li jassorbi offerent ieħor preselezzjonat ukoll ( 31 ).

69.

Jista’ jiġi argumentat, favur l-esklużjoni, li, matul il-proċess ta’ amalgamazzjoni li għandha tiġi mmaterjalizzata permezz tal-bidla strutturali tal-kumpannija li assorbiet lill-oħra u dik assorbita, il-prinċipji ta’ trasparenza u ta’ ugwaljanza fit-trattament bejn l-offerenti jimponu li jiġi antiċipat dan ir-riżultat fl-istess mument meta, permezz tal-ftehim ta’ amalgamazzjoni propost, diġà jkun hemm prinċipju ta’ konfużjoni materjali stabbilit bejn il-kumpanniji kkonċernati. B’dan il-mod, għalhekk, kienet tinqasam l-identiċità materjali bejn min intgħażel u min ippreżenta offerta, li, għal dawn il-finijiet, ma tibqax l-istess entità.

70.

Madankollu, naħseb li dan l-argument ma huwiex konvinċenti. Minn naħa, f’din il-kawża, jiġi injorat il-fatt li ż-żewġ operaturi (dak li jassorbi lill-ieħor u dak assorbit) kienu, qabel l-amalgamazzjoni, preselezzjonati sabiex jippreżentaw offerti, b’tali mod li wieħed jista’ jitkellem kemm dwar ix-xoljiment tal-identiċità materjali, kif ukoll dwar kontinwità, materjali wkoll, ta’ wieħed u tal-ieħor.

71.

Min-naħa l-oħra, li r-rekwiżit ta’ identiċità materjali jkun daqstant estrem, fir-rigward ta’ amalgamazzjoni ta’ kumpanniji permezz ta’ assorbiment, naħseb li huwa sproporzjonat. Fi tranżazzjoni ta’ dan it-tip, il-kumpannija li tassorbi lill-oħra żżomm in-natura legali tagħha u tkabbar il-patrimonju tagħha, billi tikseb dak tal-kumpannija assorbita ( 32 ). Fil-verità, minn perspettiva materjali, din il-varjazzjoni tal-patrimonju tal-impriża li tassorbi lill-oħra ma hijiex differenti minn dik li tinħoloq permezz ta’ żieda fil-kapital azzjonarju tagħha jew tranżazzjonijiet oħrajn simili. Kieku l-offerenti preselezzjonati ma kinux jistgħu jwettqu dan it-tip ta’ tranżazzjonijiet korporattivi matul il-proċedura ristretta għall-għoti ta’ kuntratt, minħabba li dan jibdel l-identiċità materjali tagħhom, il-kapaċità korporattiva tagħhom kienet tkun inutilment imxekkla u b’mod sproporzjonat.

72.

Matul is-seduta, Telecom Italia spjegat l-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, fejn irrikonoxxiet li dan it-tip ta’ tranżazzjonijiet (inklużi l-amalgamazzjonijiet) ikunu irrilevanti, mill-perspettiva inkwistjoni, kieku jinvolvu operaturi ġodda fil-proċedura għall-għoti ta’ kuntratt. Fl-opinjoni tiegħi, b’hekk tammetti li, fil-verità, l-ilment tagħha ma jirrigwardax il-preżervazzjoni tal-identiċità materjali tal-offerent preselezzjonat (minħabba li, jekk tiġi segwita t-teorija inizjali tagħha, tinbidel ukoll bl-assorbiment ta’ kwalunkwe impriża oħra) iżda il-perikoli ta’ kollużjoni li jistgħu jirriżultaw mill-amalgamazzjoni ma’ kandidat ieħor tal-istess sejħa għal offerti.

73.

Il-projbizzjoni tal-bidliet fl-istruttura azzjonarja tal-impriża preselezzjonata, waqt li tkun għaddejja l-proċedura ristretta għall-għoti ta’ kuntratt, tista’ twassal, barra minn hekk, għan-nuqqas ta’ ċertezza legali li jenfasizza l-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat) fid-digriet tar-rinviju tiegħu ( 33 ).

74.

Proprju d-Direttiva 2014/24 tinkludi l-possibbiltà li, wara ristrutturazzjoni korporattiva (riżultat ta’, fost l-oħrajn, proċess ta’ amalgamazzjoni), kuntrattur ġdid jissostitwixxi lil dak magħżul bħala offerent rebbieħ, mingħajr in-neċessità li tinbeda proċedura ġdida għall-għoti ta’ kuntratt ( 34 ). Jekk il-kundizzjonijiet li għalihom il-leġiżlatur issuġġetta din il-possibbiltà jiġu ssodisfatti ( 35 ), ma nsibx raġuni għaliex din id-dispożizzjoni ma tistax tiġi applikata wkoll fil-każ ta’ proċedurali tkun għaddejja ( 36 ).

75.

Fl-aħħar nett, għandu jiġi enfasizzat li l-possibbiltà ta’ kawża ta’ esklużjoni għal dan il-motiv għandha tidher espressament fid-dokumenti tal-proċedura tal-għoti ta’ kuntratt, fil-leġiżlazzjoni nazzjonali jew fid-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni li jirregolawha. Dan ma huwiex il-każ f’din il-kawża, minħabba li l-argumenti tas-sentenza Specializuotas transportas ( 37 ) huma applikabbli b’mod sħiħ fuq “il-fatt li jiġi impost fuq l-offerenti […] obbligu [li] la jinsab fid-dritt nazzjonali applikabbli u lanqas fis-sejħa għal offerti jew fl-ispeċifikazzjonijiet tal-kuntratt, [għalhekk] ma jikkostitwixxix kundizzjoni ddefinita b’mod ċar, fis-sens tal-ġurisprudenza msemmija” ( 38 ).

76.

Fuq il-bażi tal-kontinwità bejn iż-żewġ operaturi preselezzjonati (il-kumpannija li tassorbi lill-oħra u dik assorbita), nikkunsidra li ma hemmx motivi sabiex jiġi kkonstatat ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament fil-konfront tal-offerenti l-oħrajn. L-ebda wieħed minn dawn tal-aħħar ma jkollu jikkompeti ma’ operatur ekonomiku kompletament ġdid fil-proċedura ristretta, iżda ma’ wieħed li għandu konnessjoni materjali innegabbli maż-żewġ operaturi li wkoll kienu preselezzjonati u kellhom jiġu suġġetti għall-istess proċedura ta’ evalwazzjoni.

77.

Għaldaqstant, ma kien hemm l-ebda ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament fil-mument tal-preżentazzjoni tal-offerti, li f’dan il-każ huwa prinċipalment sinjifikattiv. Irrispettivament minn jekk sussegwentement ġietx amalgamata ma’ wieħed mill-operaturi preselezzjonati, il-fatt huwa li anki Enel Open Fiber għaddiet mill-proċedura ta’ preselezzjoni, anki jekk iċ-ċirkustanzi tagħha kienu differenti ħafna minn dawk ta’ parti terza li kienet ġiet mistiedna mingħajr ma kellha ssegwi l-proċedura li l-operaturi ammessi għall-proċedura ristretta kellhom josservaw.

78.

Il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament bejn l-offerenti, li għandu l-għan li jiffavorixxi l-iżvilupp ta’ kompetizzjoni tajba u effettiva bejn l-impriżi li jipparteċipaw f’kuntratt pubbliku, jimponi li l-offerenti kollha għandhom jingħataw l-istess opportunitajiet fil-formulazzjoni tat-termini tal-offerti tagħhom. Għaldaqstant, jimplika li dawn l-offerti jkunu suġġetti għall-istess kundizzjonijiet għall-kompetituri kollha ( 39 ), b’tali mod li l-effettività tagħhom tiġi estiża għall-proċedura ta’ għoti tal-kuntratt, b’mod partikolari, kemm fil-mument ta’ preparazzjoni tal-kandidaturi tagħhom kif ukoll tal-evalwazzjoni tagħhom mill-awtorità kontraenti ( 40 ).

79.

Il-fatt li l-amalgamazzjoni taż-żewġ operaturi seħħet wara d-data tal-iskadenza tat-terminu għall-preżentazzjoni tal-offerti, iżda qabel il-klassifikazzjoni definittiva ta’ dawn ( 41 ), setgħet tippreġudika lill-bqija tal-offerenti minħabba li tqegħedhom f’sitwazzjoni ta’ inugwaljanza? Ma naħsibx li huwa hekk. L-element determinanti huwa li l-kuntratt finalment jingħata lil min jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti fl-avviż tal-kuntratt, dejjem jekk l-offerent rebbieħ ma jkunx irċieva trattament privileġġat matul il-proċedura.

80.

B’mod partikolari, f’dan ir-rigward, minħabba li hija proċedura ristretta, il-fatturi li ġejjin irriżultaw rilevanti:

81.

Fil-verità, ir-rinunzja ta’ Metroweb għall-kandidatura tagħha lanqas ma kienet assolutament indispensabbli, f’termini tal-garanzija tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, minħabba li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-offerenti marbuta bejniethom jistgħu jippreżentaw offerti fl-istess ħin u fl-istess proċedura, dejjem jekk ma jkunux “offerti kkoordinati jew miftiehma, jiġifieri mhux awtonomi u lanqas indipendenti, li jkunu jistgħu għaldaqstant jiksbulhom vantaġġi mhux iġġustifikati fil-konfront tal-offerenti l-oħra” ( 42 ).

82.

Fil-verità, ir-riskji possibbli ta’ kollużjoni li setgħu jitqajmu fir-rigward tat-tranżazzjoni ta’ amalgamazzjoni proprjament ma għandhomx x’jaqsmu ma’ bidla fl-identiċità materjali ta’ Enel Open Fiber, iżda mal-fatt li twettqu kuntatti inġusti bejn tnejn mill-offerenti, irrispettivament minn jekk kinux involuti fi proċedura ta’ amalgamazzjoni jew le.

83.

Xejn ma jindika li l-offerti ta’ Metroweb Sviluppo u ta’ Enel Open Fiber kienu kkoordinati jew miftiehma u, fi kwalunkwe każ, finalment waħda minnhom biss ġiet ippreżentata, b’tali mod li huwa eliminat ir-riskju ta’ kollużjoni.

84.

Barra minn hekk, il-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat) jeskludi espressament li l-ftehim ta’ amalgamazzjoni kien intiż li jevita r-regoli ta’ kompetizzjoni u li “kien sostanzjalment intiż sabiex jibdel il-bilanċ tas-sejħa għal offerti, għad-detriment tal-offerenti l-oħrajn u għall-awtorità kontraenti proprja […] Ma jistax jiġi ddikjarat li l-konċentrazzjoni mwettqa b’applikazzjoni tal-ftehim qafas tal‑10 ta’ Ottubru 2016 tirrappreżenta, minnha nnifisha, prattika kollużorja fost il-parteċipanti fis-sejħa għal offerti” ( 43 ).

85.

Minkejja kollox, wieħed jista’ jistaqsi f’liema każijiet amalgamazzjoni li tkun għaddejja tista’ tippreġudika l-prinċipju ta’ ugwaljanza. Ma neskludix li, b’mod astratt, dan jista’ jiġri meta, bi ksur tal-Artikolu 7(1) tar-Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet ( 44 ), l-amalgamazzjoni tkun bdiet de facto topera, b’tali mod li jkun jista’ jsir skambju ta’ informazzjoni bejn l-operaturi kkonċernati—u preselezzjonati— li jista’ jqegħedhom f’sitwazzjoni ta’ vantaġġ fir-rigward tal-bqija tal-offerenti ( 45 ).

86.

Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina jekk dan kienx il-każ f’din il-kawża, għalkemm, nirrepeti, jidher li, bħalma jintqal fid-digriet tar-rinviju, l-amalgamazzjoni strutturali taż-żewġ kumpanniji “tmur lil hinn minn ftehim kollużorju bejn żewġ offerenti intiżi li jibdlu l-bilanċ ta’ sejħa għal offerti” ( 46 ).

87.

Fil-qosor, il-preżentazzjoni ta’ offerta minn offerent matul l-amalgamazzjoni ma’ offerent ieħor magħżul ukoll ma hijiex inkompatibbli mal-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24, ħlief jekk iż-żewġ operaturi jikkoordinaw jew jiftiehmu l-aġir tagħhom, fil-kuntest ta’ proċedura ristretta għall-għoti ta’ kuntratt, b’tali mod li jkunu jistgħu jgawdu vantaġġi inġusti meta mqabbla mal-offerenti l-oħrajn, li għandu jiġi ddeterminat mill-qorti nazzjonali.

88.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet magħmula iktar ’il fuq, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi lill-Consiglio di Stato (il-Kunsill tal-Istat, l-Italja) kif ġej:

“L-Artikolu 28(2) tad-Direttiva 2014/24/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas‑26 ta’ Frar 2014 dwar l-akkwist pubbliku u li tħassar id-Direttiva 2004/18/KE għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix li, fi proċedura ristretta, operatur ekonomiku li kkonkluda ftehim ta’ amalgamazzjoni permezz ta’ assorbiment ma’ operatur ekonomiku ieħor magħżul ukoll jiġi ammess, dejjem jekk: