1. 

Din it-talba għal deċiżjoni preliminari toffri lill-Qorti tal-Ġustizzja l-opportunità li tiddeċiedi dwar il-kunċetti ta’ “impriżi f’diffikultà” ( 2 ) u “proċedura ta’ falliment [insolvenza]” użati fl-Artikolu 1 tar-Regolament (KE) Nru 800/2008 ( 3 ) fil-paragrafi 6(ċ) u 7(ċ) tiegħu, rispettivament.

2. 

Id-dubji tal-qorti nazzjonali tqajmu fil-kuntest ta’ kawża miftuħa minn impriża (Nerea S.p.A; iktar ’il quddiem, “Nerea”) sabiex tikkontesta r-revoka ta’ għajnuna pubblika li ngħatat lilha mill-Awtorità reġjonali Taljana skont programm tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR).

3. 

Meta ngħatat l-inċentiv (Marzu 2012), Nerea kienet tissodisfa r-rekwiżiti meħtieġa mis-sejħa għall-għajnuna, inkluż dak li ma kinitx impriża f’diffikultà, iżda l-aġenzija li tamministra din l-għajnuna interpretat li ma kinitx għadha tissodisfa dawn ir-rekwiżiti meta, f’Diċembru 2013, hija applikat għall-ftuħ ta’ “arranġament mal-kredituri”, li kien ikklassifikat bħala proċedura ta’ insolvenza, fis-sens tar-Regolament Nru 800/2008, li wassluha sabiex tirrevoka d-deċiżjoni inizjali u titlob l-ammont tagħha mingħand l-impriża benefiċjarja.

4. 

Il-partijiet fil-kawża ma jaqblux dwar in-natura tal-proċedura ta’ falliment mibdija minn Nerea, kif ukoll dwar il-klassifikazzjoni tagħha bħala “impriża f’diffikultà”. Id-dibattitu ġie estiż ukoll għall-mument li fih għandha tiġi kkunsidrata l-eżistenza possibbli ta’ sitwazzjoni (oriġinarja jew mhux mistennija) ta’ diffikultà.

5.

Fil-premessa 15 jintqal:

“Għajnuna mogħtija lill-impriżi f’diffikultà skond l-ambitu tal-linji gwida tal-Komunità dwar l-għajnuna mill-Istat għas-salvataġġ u r-ristrutturar tal-kumpaniji f’diffikultà [...] għandhom jiġu vvalutati taħt dawk il-linji gwida sabiex tiġi evitata ċ-cirkumvenzjoni tagħhom. Għajnuniet għal dawn l-impriżi għandhom għalhekk ikunu esklużi mill-ambitu ta’ dan ir-Regolament. Sabiex jitnaqqas il-piż amministrattiv għall-Istati Membri, meta tkun qed tingħata l-għajnuna lill-impriżi żgħar u medji] SMEs koperta minn dan ir-Regolament, id-definizzjoni ta’ x’għandu jiġi kkunsidrat bħala impriża li tkun f’diffikultà għandha tiġi simplifikata kif imqabbla mad-definizzjoni użata f’dawk il-Linji Gwida. Barra minn hekk, l-SMEs li ilhom inkorporati għal anqas minn tliet snin ma għandhomx, għall-iskopijiet ta’ dan ir-Regolament, jiġu kkunsidrati bħala li jinsabu f’diffikultà matul dan il-perjodu sakemm ma jkunx sodisfatt il-kriterju taħt il-liġi nazzjonali relevanti biex ikunu s-suġġett ta’ proċedimenti kollettivi għall-falliment. Dawn is-simplifikazzjonijiet għandhom ikunu bla ħsara għall-kwalifiki ta’ dawn l-SMEs taħt dawk il-Linji Gwida fir-rigward ta’ l-għajnuna mhux koperta b’dan ir-Regolament u bla ħsara għall-kwalifika bħala impriżi f’diffikultà ta’ impriżi kbar, taħt dan ir-Regolament, li jibqgħu suġġetti għad-definizzjoni sħiħa pprovduta f’dawn il-Linji Gwida.”

6.

L-Artikolu 1 jipprevedi:

“[…]

6.   Dan ir-Regolament ma għandux japplika għal dawn li ġejjin:

[…]

7.   Għall-għanijiet tal-punt (c) tal-paragrafu 6, SME għandha tiġi kkunsidrata li hija intrapriża fid-diffikultà jekk tissodifa l-kundizzjonijiet li ġejjin:

SME, li ilha inkorporata għal anqas minn tliet snin ma għandhiex, għall-iskopijiet ta’ dan ir-Regolament, tiġi kkunsidrata bħala li tinsab f’diffikultà matul dak il-perjodu sakemm ma tkunx sodisfatta l-kundizzjoni stabbilita fil-punt (c) ta’ l-ewwel subparagrafu.”

7.

Skont il-punt 9:

“Ma teżistix definizzjoni Komunitarja ta’ impriża f’diffikultà. Madankollu, il-Kummissjoni tikkunsidra li intrapriża tinsab f’diffikultà fis-sens ta’ dawn il-linji gwida meta din ma tkunx kapaċi, bir-riżorsi finanzjarji tagħha stess jew bir-riżorsi li huma lesti li jtuha l-propjetarji/azzjonisti tagħha u l-kredituri tagħha, li tħassar it-telf li jwassluha, fin-nuqqas ta’ intervent estern pal-poteri pubbliċi, lejn mewta ekonomika kważi ċerta f’terminu qasir jew medju.” [traduzzjoni mhux uffiċjali]

8.

Skont il-punt 10:

“Speċifikament, fil-prinċipju u irrispettivament mid-daqs tagħha, huwa kkunsidrat li impriża tinsab f’diffikultà skont dawn il-Linji gwida, fiċ-ċirkostanzi li ġejjin:

9.

Il-punt 11 jipprovdi:

“Anki jekk il-kundizzjonijiet tal-punt 10 ma jkunux issodisfati, impriża tista’ tiġi kkunsidrata f'diffikultà b’mod partikolari meta jkunu preżenti s-sinjali normali ta’ ditta f'diffikultà, bħal żieda fit-telf, tnaqqis fil-fatturat, tkabbir fl-inventarju tal-istokk, eċċess ta’ kapaċità, tnaqqis fil-fluss tal-flus, żieda fid-dejn, żieda fl-imposta tal-imgħax u tnaqqis fil-valur nett tal-assi jew valur nett tal-assi ta’ żero. F’każijiet akuti l-impriża diġà tista’ tkun saret insolventi jew tista’ tkun is-suġġett ta’ proċedimenti ta’ insolvenza kollettivi miġjuba taħt il-liġi domestika.F’dawn l-aħħar każijiet, dawn il-Linji gwida japplikaw għal kull għajnuna mogħtija fil-kontest ta’ dawn il-proċeduri li twassal biex id-ditta [l-impriża] tibqa’ fin-negozju. Madankollu,l-impriża f'diffikultà tkun biss eliġibbli wara li jintwera li mhijiex kapaċi tiżgura l-irkupru tagħha bir-riżorsi proprji, jew b'fondi mill-proprjetarji/azzjonarji jew minn sorsi tas-suq .” [traduzzjoni mhux uffiċjali]

10.

L-Artikolu 186a tar-Regio Decreto Nru 267 ( 5 ), fil-verżjoni applikabbli ratione temporis għall-fatti tal-kawża, jirregola dak li jissejjaħ “concordato preventivo” (iktar ’il quddiem, “arranġament mal-kredituri”, jew “ftehim għaż-żamma tal-impriża”) fit-termini li ġejjin:

“Meta l-abbozz tal-ftehim imsemmi fl-Artikolu 161(2)(e), jipprovdi għaż-żamma tal-attività ta’ impriża mid-debitur, it-trasferiment tal-impriża li topera jew il-kontribuzzjoni tal-impriża li topera lil kumpannija waħda jew iktar minn waħda, inklużi dawk ikkostitwiti ġodda, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-artikolu. L-abbozz jista’ jipprovdi għal-likwidazzjoni tal-assi li ma jkunux suġġetti għall-eżerċizzju tal-attività ta’imprenditur.

Fil-każijiet imsemmija f’dan l-artikolu:

Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 169a, il-kuntratti li jkunu f’fażi ta’ eżekuzzjoni fid-data tal-applikazzjoni, inklużi dawk magħmula ma’ awtoritajiet pubbliċi, ma għandhomx jitqiesu bħala riżolti minħabba l-ftuħ tal-proċedura. Kwalunkwe ftehim eventwali għall-kuntrarju għandu jkun null. L-ammissjoni tal-applikazzjoni għall-arranġament mal-kredituri ma għandhiex timpedixxi t-tkomplija tal-kuntratti pubbliċi jekk il-professjonist maħtur mid-debitur imsemmi fl-Artikolu 67 ikun iċċertifika l-konformità tiegħu mal-abbozz u kapaċità raġonevoli sabiex jitwettqu. Fejn ikun hemm rekwiżiti legali, tista’ tibbenefika minn tali tkomplija l-kumpannija ċessjonarja jew li tirċievi bħala assistenza l-impriża jew waħda mill-fergħat tagħha ta’ attività li għalihom ikunu ġew attribwiti l-kuntratti. Fl-att ta’ trasferiment jew ta’ kontribuzzjoni, il-qorti kompetenti għandha tordna t-tħassir tar-reġistrazzjonijiet u t-traskrizzjonijiet.

Wara l-preżentata tar-rikors, il-parteċipazzjoni fi proċeduri għall-għoti ta’ kuntratti pubbliċi għandha tkun awtorizzata mill-qorti, wara li tinkiseb l-opinjoni tal-kummissarju ġudizzjarju, jekk ikun ġie nnominat; fin-nuqqas ta’ tali nomina, tiddeċiedi l-qorti.

L-ammissjoni tal-applikazzjoni għall-arranġament mal-kredituri ma tipprekludix il-parteċipazzjoni fi proċeduri għall-għoti ta’ kuntratti pubbliċi meta l-impriża tipprovdi fl-offerta:

Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu preċedenti, il-kumpannija taħt arranġament mal-kredituri tista’ wkoll tikkompeti meta tkun tagħmel parti minn grupp f’assoċjazzjoni temporanja ta’ impriżi, sakemm ma jkollhiex l-istatus ta’ rappreżentant awtorizzat u li l-impriżi l-oħra li jappartjenu f’din l-assoċjazzjoni ma jkunux suġġetti għal proċedura ta’ insolvenza. F’dan il-każ, id-dikjarazzjoni prevista fir-raba’ paragrafu, ittra b), tista’ ssir ukoll minn operatur li jifforma parti mill-assoċjazzjoni ta’ impriżi.

Jekk matul proċedura mibdija b’mod konformi ma’ dan l-artikolu, l-impriża ma tibqax twettaq l-attività tagħha jew din tirriżulta li hija manifestament għad-detriment tal-kredituri, il-qorti għandha taġixxi skont l-Artikolu 173. Dan ma jaffettwax id-dritt tad-debitur li jemenda l-proposta tal-arranġament.”

11.

Il-Kunsill tar-Reġjun ta’ Le Marche ( 6 ) approva, fid-9 ta’ Novembru 2010, sejħa sabiex jingħataw sussidji għal ċerti attivitajiet tal-impriżi żgħar u medji, skont programm operattiv reġjonali tal-FEŻR għall-perijodu 2007-2013 ( 7 ).

12.

L-ordni tas-sejħa kienet tinkludi fl-Anness I tagħha, b’mod partikolari, il-klawżoli applikabbli għas-“suġġetti benefiċjarji” (Nru 1), għar-“raġunijiet ta’ inammissibbiltà” għall-parteċipazzjoni fil-proċedura (Nru 10, paragrafu 3, u Nru 19), għall-“obbligi relatati mal-istabbiltà tal-operazzjonijiet” (Nru 17, paragrafu 3) u għar-“raġunijiet għal revoka” tal-għajnuniet mogħtija (Nru 20).

13.

Fir-rigward tas-suġġetti benefiċjarji, il-klawżola Nru 1 tiġbor ir-rekwiżiti meħtieġa għall-impriżi li xtaqu jkollhom aċċess għall-inċentivi, fosthom, f’dak li jirrigwarda t-tilwima, li “fil-mument tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni [l-impriżi] ma jkunux f’kundizzjonijiet ta’ diffikultà fis-sens tal-Artikolu 1(7) tar-Regolament Nru 800/2008” ( 8 ).

14.

Skont il-klawżola Nru 17, paragrafu 3, “il-benefiċjarju tal-għajnuna huwa obbligat li jirrispetta r-rabta ta’ stabbiltà tal-operazzjoni nnifisha, filwaqt li jiżgura li, matul il-ħames snin wara d-data tat-tlestija tal-operazzjoni kkofinanzjata, ma jsirux, f’dak li jirrigwarda dik l-operazzjoni, modifiki sostanzjali li jbiddlu n-natura tagħha jew il-modalitajiet ta’ implementazzjoni tagħha, jew joffru vantaġġi mhux dovuti lil impriża jew korp pubbliku u li jinvolvu bidla fin-natura tal-proprjetà ta’ infrastruttura jew il-waqfien ta’ attività.”

15.

Fit-13 ta’ April 2011, l-impriża Nerea ppreżentat applikazzjoni għal sussidju li ġiet aċċettata, b’tali mod li, fl-20 ta’ Marzu 2012, ingħatat l-ammont ta’ EUR 144052.58.

16.

Wara li rċeviet, bħala ħlas bil-quddiem, 50 % tal-għajnuna (EUR 72026.29), Nerea għamlet l-investimenti li kienet intrabtet li twettaq ( 9 ) u spjegat l-ispejjeż tagħhom fit-18 ta’ Novembru 2013, filwaqt li talbet il-ħlas tal-ammont li jifdal.

17.

Ftit iktar minn xahar wara, fl-24 ta’ Diċembru 2013, Nerea ppreżentat applikazzjoni għal arranġamenti mal-kredituri quddiem it-Tribunale di Macerata (qorti ta’ Macerata), li tat bidu għall-proċedura korrispondenti fil-15 ta’ Ottubru 2014.

18.

Fil-11 ta’ Frar 2015, il-korp li jamministra l-għajnuniet ( 10 ) innotifika lil Nerea dwar il-ftuħ ta’ proċedura ta’ revoka tal-inċentiv, minħabba “it-telf tar-rekwiżiti ta’ amminissibbiltà [...] bħala riżultat tal-fatt li l-kumpannija hija involuta fi proċedura ta’ arranġament mal-kredituri, skont l-applikazzjoni magħquda tal-Artikolu 1 u l-Artikolu 20 tal-avviż tas-sejħa”.

19.

Nerea talbet l-annullament tal-proċedura ta’ revoka, liema talba ġiet miċħuda, fl-20 ta’ Marzu 2015, mill-korp ta’ amministrazzjoni, li sostna li s-sottomissjoni tagħha għall-proċedura ta’ arranġament mal-kredituri kien jimpedixxi l-għoti tal-għajnuna, skont l-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008 u l-klawżola Nru 1 tas-sejħa.

20.

Permezz ta’ deċiżjoni tal-11 ta’ Mejju 2015, il-korp kompetenti tar-Reġjun ta’ Le Marche irrevoka l-għajnuna mogħtija u talab l-ammont diġà mħallas, miżjud b’EUR 4997.30 bħala interessi.

21.

Peress li ġie preżentat appell kontenzjuż-amministrattiv quddiem it-Tribunale Amministrativo Regionale per le Marche (qorti amministrattiva reġjonali ta’ Le Marche, l-Italja), din il-qorti għamlet din id-domanda preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja.

22.

Id-domandi preliminari, magħmula lill-Qorti tal-Ġustizzja fit-28 ta’ April 2016, huma redatti kif ġej:

23.

Skont il-qorti tar-rinviju, Nerea kienet tinstab, fil-prinċipju, f’pożizzjoni li ma hijiex kompatibbli mal-għoti tal-għajnuna inkwistjoni, peress li, minn naħa waħda, is-sejħa kienet tistabbilixxi l-obbligu li matul ħames snin ikun hemm stabbiltà tal-operazzjoni ssussidjata; u, min-naħa l-oħra, “huwa diffiċli ħafna li wieħed jiċħad l-eżistenza ta’ sitwazzjoni ta’ diffikultà fit-tifsira tal-Artikolu 1(6) u (7) tar-Regolament Nru 800/2008, f’każ fejn it-talba għal arranġament mal-kredituri ssir fi ftit jiem mid-data tal-kontabbilità finali tal-għajnuniet minħabba li huwa ċar li s-sitwazzjoni ta’ ‘diffikultà’ ta’ kumpannija biex tissodisfa l-obbligi tagħha ma tinħoloqx fi ftit jiem” ( 11 ).

24.

Madankollu, il-qorti tar-rinviju temmen li għandu jiġi osservat “in-nuqqas possibbli ta’ ftehim intern ta’ sistema li minn naħa waħda, għall-finijiet tal-ħarsien tal-ekonomija tal-Unjoni, tippermetti lill-kumpanniji f’diffikultà, sakemm jippreservaw marġni tal-produttività oġġettivi, jirristrutturaw lilhom infushom billi jgawdu minn vantaġġi kompetittivi ċari (ibbilanċjati, madankollu, mill-fatt li jkunu suġġetti għal kontroll ġudizzjarju estern) u, min-naħa l-oħra, tippermetti li dawk l-impriżi jkunu mċaħħda –anki ex-post– minn riżorsi finanzjarji ta’ oriġini pubblika li, sakemm ma tingħatax prova għal kuntrarju [...] għandhom jiġu kkunsidrati li huma maħsuba preċiżament sabiex isegwu għan ta’ ristrutturar u ta’ tnedija mill-ġdid” ( 12 ).

25.

Ġew sottomessi osservazzjonijiet bil-miktub mir-Reġjun ta’ Le Marche, mill-Gvern Taljan u dak Pollakk, kif ukoll mill-Kummissjoni.

26.

Skont ir-Reġjun ta’ Le Marche, ir-revoka tal-għajnuna u tal-irkupru tal-ammont mogħti lil Nerea kellhom isiru skont l-Artikolu 1 u l-Artikolu 17(3) tas-sejħa, skont liema l-benefiċjarju kien meħtieġ matul il-ħames snin wara d-data ta’ implementazzjoni tal-operazzjoni kkofinanzjata, li jirrispetta d-dmir ta’ stabbiltà ta’ din tal-aħħar. Peress li l-bidu tal-arranġament mal-kredituri kkonferma li Nerea kienet f’sitwazzjoni ta’ diffikultà meta talbet li jitħallas il-bilanċ tal-għajnuna, kien hemm ksur tal-kundizzjoni ta’ stabbiltà finanzjarja meħtieġa mis-sejħa.

27.

Barra minn hekk, ir-Reġjun ta’ Le Marche jsostni wkoll li l-fatt li fil-kawża preżenti ġiet aċċettata l-applikazzjoni għall-arranġament mal-kredituri huwa irrilevanti, peress li l-programm tal-FEŻR kien approvat qabel id-dħul fis-seħħ tal-liġi nazzjonali li tirregola din il-proċedura ta’ falliment ġdida. Fin-nuqqas ta’ dispożizzjonijiet eċċezzjonali speċifiċi, Komunitarji jew nazzjonali, ma jistgħux jittieħdu inkunsiderazzjoni l-karatteristiċi partikolari ta’ dik l-istituzzjoni.

28.

Dwar l-ewwel domanda, il-Gvern Taljan isostni li l-qorti tar-rinviju tibda bl-idea, żbaljata, li impriża ma tkunx suġġetta għal proċedura ta’ insolvenza meta din tinbeda fuq l-istanza tagħha. Fil-fehma tiegħu, dak li huwa rilevanti huwa li jiġi ddeterminat, minn naħa waħda, jekk l-arranġament mal-kredituri jissodisfax id-definizzjoni ta’ proċedura ta’ insolvenza u, imbagħad, jiġi eżaminat, fl-ipoteżi li r-risposta tkun negattiva, jekk, indipendentement minn jekk jintalabx arranġament mal-kredituri jew le, humiex issodisfatti l-kundizzjonijiet għall-ftuħ ta’ proċedura ta’ insolvenza.

29.

Għall-Gvern Taljan, peress li l-arranġament mal-kredituri jimplika sitwazzjoni ta’ kriżi li mhux bilfors twassal għall-insolvenza tal-impriża kkonċernata, ma jistax jiġi konkluż li dan it-tip ta’ arranġament jikkostitwixxi proċedura ta’ insolvenza. Madankollu, xejn ma jipprekludi li impriża suġġetta għal arranġament ta’ dan it-tip, tissodisfa, ukoll ir-rekwiżiti speċifiċi sabiex tkun suġġetta għal proċedura ta’ insolvenza.

30.

Rigward it-tieni domanda, il-Gvern Taljan jipprovdi, fuq il-bażi tal-kunsiderazzjonijiet tiegħu rigward dan ta’ hawn fuq, li s-sempliċi eżistenza tal-kundizzjonijiet għall-ftuħ ta’ arranġament mall-kredituri ma tistax timpedixxi l-aċċess għall-fondi strutturali jew timponi r-revoka ta’ dawk li diġà ngħataw. Azzjoni bħal din diffiċli tkun kompatibbli mal-għan ta’ dak l-arranġament, li huwa biss li jsaħħaħ il-kontinwità tal-impriża. Ir-rifjut jew, fejn xieraq, ir-revoka tal-għajnuna issir biss, għalhekk, ladarba tiġi kkonfermata in concreto l-eżistenza ta’ sitwazzjoni fi kriżi fis-sens tal-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008.

31.

Il-Gvern Pollakk isostni, rigward l-ewwel domanda, li, skont il-Linji gwida tal-2004, il-kunċett ta’ “proċeduri kollettivi ta’ falliment [insolvenza]” fis-sens tal-Artikolu 1(7) tar-Regolament Nru 800/2008, għandu jinftiehem li jirreferi għall-proċeduri ġudizzjarji u amministrattivi li mingħajrhom impriża ma tkunx kapaċi tiffaċċja, bil-mezzi tagħha stess jew bil-mezzi tal-azzjonisti u l-kredituri tagħha, telf li jwassluha għal mewta ekonomika ċerta fi żmien qasir jew medju. Huwa irrilevanti jekk tali proċeduri jkunux ġew mibdija ex officio jew fuq talba tal-impriża kkonċernata, peress li r-Regolament Nru 800/2008 ma jipprovdi għal ebda limitazzjoni f’dak ir-rigward.

32.

Rigward it-tieni domanda, il-Gvern Pollakk isostni li r-rekwiżiti meħtieġa sabiex tingħata għajnuna skont ir-Regolament Nru 800/2008 għandhom jiġu ssodisfatti fil-mument li fih tkun ingħatat, u bidla sussegwenti fiċ-ċirkustanzi ma twassalx għal obbligu li din tingħata lura.

33.

Għall-Kummissjoni, fir-rigward tal-ewwel domanda, l-Artikolu 1(6)(ċ) u l-Artikolu 7(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008 jinkludu l-proċeduri kollha ta’ insolvenza, fosthom, b’mod konformi mal-liġi Taljana, dak tal-arranġament mal-kredituri. Huma l-awtoritajiet nazzjonali li għandhom jiddeterminaw jekk humiex milħuqa l-kundizzjonijiet stabbiliti mil-liġi domestika (li tirreferi għal-liġi tal-Unjoni) sabiex jinbdew dawn il-proċeduri, u huwa irrelevanti jekk ikunux inbdew ex officio jew fuq talba tal-impriża kkonċernata. Il-fatt li Nerea bdiet il-proċedura ta’ arranġament mal-kredituri juri li kienet impriża f’diffikultà, skont ir-Regolament Nru 800/2008.

34.

Fir-rigward tat-tieni domanda, il-Kummissjoni tikkunsidra li r-Regolament Nru 800/2008 jelimina l-kumpanniji li jinsabu f’diffikultà fil-mument tal-għoti tal-għajnuna, iżda ma jeħtieġx li din tingħata lura wara li tkun ingħatat, lil dawk li ma kinux jinstabu f’dik is-sitwazzjoni fil-mument tal-għoti. Nerea, għaldaqstant, ma kinitx f’sitwazzjoni ta’ kriżi meta ngħatat l-inċentiv u, għalhekk, id-dritt tal-Unjoni ma jobbligax lill-awtoritajiet nazzjonali li jirrevokaw l-għajnuna. Dan kollu mingħajr preġudizzju għall-fatt li l-Istati Membri huma liberi li jagħtu jew jirrifjutaw, skont il-liġi nazzjonali tagħhom, għajnuna kompatibbli mas-suq komuni u, jekk ikun meħtieġ, li jirkuprawha.

35.

Sabiex tingħata risposta utli lill-qorti tar-rinviju naħseb li huwa xieraq li ssir distinzjoni bejn żewġ aspetti tat-tilwima. L-ewwel wieħed jikkonċerna l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni (b’mod speċifiku, ir-Regolament Nru 800/2008) fir-rigward tal-kawża prinċipali. It-tieni wieħed, madankollu, huwa limitat għall-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali (b’mod partikolari, ta’ ċerti klawżoli tas-sejħa) li mhux bilfors jeħtieġu l-applikazzjoni ta’ dak ir-regolament.

36.

Rigward l-ewwel aspett, l-analiżi tal-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008 jista’ jkun xieraq kieku Nerea kienet suġġetta għal proċedura ta’ falliment (u, għalhekk, kienet tikkwalifika bħala impriża li tinsab f’diffikultà) meta talbet u kisbet l-inċentiv ikkofinanzjat minn fondi tal-FEŻR. Imma, kif il-partijiet kollha jikkonfermaw u kif tipprovdi l-qorti tar-rinviju, f’dawk il-mumenti (is-sena 2011 għall-applikazzjoni u s-sena 2012 għall-għoti tal-għajnuna), Nerea ma kinitx f’diffikultà u lanqas ma kienet suġġetta għal proċeduri ta’ insolvenza, li nbdew biss tard fl-2013.

37.

Il-klawżola Nru 1 tas-sejħa, li espressament irreferiet għall-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 800/2008 sabiex jinkorpora l-kunċett ta’ impriża f’diffikultà eskluża mis-sistema ta’ inċentivi, ipprovdiet li dawn ma jistgħux jingħataw lill-impriżi li fid-data tas-sottomissjoni tal-applikazzjoni tagħhom, kienu jinsabu fiċ-ċirkustanzi ta’ diffikultà pprovduti f’dak l-artikolu tar-Regolament. Nerea, ninsisti, kienet tissodisfa din il-kundizzjoni (negattiva), u għalhekk, minn din il-perspettiva, setgħet tkun benefiċjarja tas-sussidju. L-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 800/2008 ma pprekludiex, għalhekk, l-għoti tal-għajnuna u lanqas, b’mod simetriku, ma talab ir-revoka tagħha.

38.

Huwa differenti fil-każ ta’ klawżola oħra tas-sejħa (dik Nru 17(3)) li talbet rekwiżit ta’ “stabbiltà tal-operazzjonijiet” li, bħala tali, ma kinux għadhom marbutin mas-sitwazzjoni ta’ kriżi tal-bidu, iżda ma’ ċirkustanzi li seħħew matul il-ħames snin wara li jsiru l-azzjonijiet ikkofinanzjati. La din il-klawżola u lanqas ir-rekwiżit ta’ stabbiltà li tinkludi ma huma marbutin direttament mad-dritt tal‑Unjoni (b’mod iktar preċiż, mar-Regolament Nru 800/2008). Jekk dan tal-aħħar jipprovdix Linji gwida interpretattivi għall-applikazzjoni tiegħu, jew le, kif jidher li tissuġġerixxi l-qorti tar-rinviju, huwa xi ħaġa li ser nitkellem dwarha iktar ’il quddiem.

39.

Meta tinqara fit-termini tagħha stess, l-ewwel domanda tal-qorti tar-rinviju (li hija stess tiddeskrivi bħala “preliminari”) hija sabiex jiġi ċċarat, biss, jekk il-proċeduri ta’ insolvenza li jirreferi għalihom l-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008 jinkludux kemm dawk mibdija fuq inizjattiva tal-operatur ekonomiku kkonċernat kif ukoll dawk li jinbdew ex officio mill-awtoritajiet amministrattivi u ġudizzjarji.

40.

Ir-risposta għal din id-domanda ma tqajjimx wisq problemi ta’ interpretazzjoni: dik id-dispożizzjoni tar-Regolament, sempliċiment, ma tagħmilx distinzjoni bejn il-proċeduri ta’ insolvenza skont minn fejn joriġinaw, ex officio jew fuq inizjattiva tal-parti, u għalhekk tapplika għat-tnejn li huma. Jiena naqbel f’din l-evalwazzjoni mal-Gvernijiet li intervjenew fil-kawża preliminari, kif ukoll mal-Kummissjoni.

41.

B’mod speċifiku, l-“arranġament mal-kredituri sabiex titkompla l-attività” introdott mil-liġi Taljana fl-2012 (u li jista’ jinbeda mill-impriżi bi problemi ta’ likwidità, bħala alternattiva għall-għajbien tagħhom) huwa forma ta’ falliment li, fil-fehma tiegħi, jaqa’ taħt il-kunċett tal-proċedura ta’ insolvenza tar-Regolament Nru 800/2008.

42.

Ir-risposta fl-affermativ għal din id-domanda twassal għat-tieni waħda, jiġifieri, dik li tikkonċerna jekk l-eżistenza tal-kundizzjonijiet għall-ftuħ ta’ proċeduri ta’ insolvenza (kemm ex officio, jew jekk fuq inizjattiva tal-parti) tippermettix li titqies sitwazzjoni ta’ diffikultà li timpedixxi l-għoti ta’ għajnuna bħala akkreditata (jew li teħtieġ ir-revoka ta’ dik li tkun ingħatat preċedentement) jew, għall-kuntrarju, l-eżistenza ta’ din il-kundizzjoni għandhiex tiġi evalwata b’mod konkret.

43.

Sabiex tiġi ċċarata din il-kwistjoni, huwa essenzjali li jiġi ddeċifrat, minn qabel, il-kunċett ta’ “impriżi f’diffikultà” skont it-tifsira tal-Artikolu 1(6)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008, peress li l-impriżi li jinsabu f’din is-sitwazzjoni huma esklużi mill-għajnuniet f’dan ir-regolament. Jekk, skont il-paragrafu (7)(ċ) tal-istess regolament “tiġi kkunsidrata bħala li tinsab f’diffikultà” l-SME li “tissodisfa l-kriterju taħt il-liġi domestika li tkun is-suġġett għall-proċeduri kollettivi ta’ falliment [jew ta’ insolvenza]”, fl-interpretazzjoni ta’ dan il-kunċett tal-aħħar ma jistgħux jiġu preklużi l-liġijiet nazzjonali ( 13 ).

44.

Għalhekk, naħseb li huwa iktar utli li ż-żewġ domandi jiġu rriformulati, billi jiġi analizzat x’inhi “proċedura ta’ falliment” fis-sens tal-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008, kif ukoll xi jfisser il-kunċett ta’ “impriżi f’diffikultà” użat fil-paragrafu (6)(ċ) tal-istess artikolu. Ir-risposta għal dawn id-domandi se tippermetti li jiġu ffaċċjati b’iktar sigurtà d-dubji tal-qorti tar-rinviju dwar il-kwistjoni, li għaliha, hija essenzjali għall-każ: jekk, minħabba li tinsab fis-sitwazzjoni li tipprovdi għall-ftuħ ta’ proċeduri ta’ insolvenza, l-impriża kkonċernata għandhiex tiġi kklassifikata bħala impriża f’diffikultà, b’tali mod li ma tistax taspira għall-inċentiv mitlub jew, jekk dan diġà ngħata, għandux jiġi rrevokat.

45.

Fil-mument li fih ġew adottati l-Linji gwida tal-2004, il-Kummissjoni ddikjarat li “[m]a teżistix definizzjoni Komunitarja ta’ impriża f’diffikultà”. Għalhekk, kien meħtieġ, li jkun hemm test li jinkludi l-karatteristiċi kunċettwali ta’ dan il-kunċett, minħabba li kienet tiddependi minnu l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet oħra tad-dritt tal-Unjoni (bħal, pereżempju, ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat jew dawk li jirregolaw il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet) li ma jistgħux ma jagħtux kas ir-realtà ġuridika, ekonomika u soċjali rappreżentata mill-impriżi f’diffikultà.

46.

Kellhom jintużaw, għaldaqstant, kostruzzjonijiet kunċettwali ad hoc, li jistgħu jagħtu lil din ir-realtà kumplessa tifsira speċifika fil-kuntest tal-applikazzjoni tar-regoli Komunitarji li l-għan tagħhom kien dan. Għal dan l-iskop ġew ippubblikati l-Linji gwida tal-2004, meħtieġa sabiex jiggwidaw l-attività tal-Kummissjoni fil-qasam tal-għajnuna mill-istat għas-salvataġġ u r-ristrutturar ta’ impriżi f’diffikultà. Ir-Regolament Nru 800/2008 adotta bħala tiegħu l-kunċetti pprovduti f’dawn il-Linji gwida, filwaqt li tahom valur regolatorju bħala elementi li jikksostitwixxu kunċett li jista’ jiġi deskritt biss bħala awtonomu, mill-perspettiva tad-dritt tal-Unjoni.

47.

Skont il-premessa 15 tar-Regolament Nru 800/2008, l-għajnuniet lil impriżi f’diffikultà “għandhom jiġu vvalutati taħt dawk il-linji gwida”, għalkemm għall-SMEs “id-definizzjoni ta’ x’għandu jiġi kkunsidrat bħala impriża li tkun f’diffikultà għandha tiġi simplifikata kif imqabbla mad-definizzjoni użata f’dawk il-Linji Gwida”

48.

Il-Linji gwida tal-2004 saru, għalhekk, kriterji konstituttivi, legalment vinkolanti, tal-kunċett normattiv ta’ “impriża f’diffikultà”. Kunċett li, nerġa’ ngħid, huwa neċessarjament awtonomu u esklużiv tad-dritt tal-Unjoni, sal-punt li, meta jkun mitlub li jiġi applikat fl-Istati Membri kollha, għandu jiġi applikat fihom kollha bl-istess tifsira.

49.

Hija ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja li, “mir-rekwiżiti tal-applikazzjoni uniformi tad-dritt tal-Unjoni Ewropea u mill-prinċipju ta’ ugwaljanza jirriżulta li t-termini ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni Ewropea, li ma tagħmel ebda riferiment espress għad-dritt tal-Istati Membri sabiex jiġu stabbiliti t-tifsira u l-portata tagħha, għandhom normalment jingħataw, interpretazzjoni awtonoma u uniformi fl-Unjoni Ewropea kollha, billi jitqies il-kuntest tad-dispożizzjoni u l-għan imfittex mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni.” ( 14 ).

50.

Id-definizzjoni ta’ “impriżi f’diffikultà” ipprovduta fir-Regolament Nru 800/2008 (sabiex jiġu esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu) ma hijiex eżattament dik adottata mill-Kummissjoni fil-Linji gwida tal-2004, imma, kif diġà pprovdejt, hija verżjoni semplifikata ta’ dawn. Il-qari tal-Artikolu 1(7) tar-Regolament Nru 800/2008 jippermetti li jkun jista’ jiġi dedott li din is-semplifikazzjoni kienet tinkludi biss l-elementi tal-kunċett ta’ “impriża f’diffikultà” mill-punt 10 tal-Linji gwida tal-2004, bl-esklużjoni għalhekk, ta’ dawk elenkati fil-punt 11 tagħhom.

51.

Fil-fatt, il-punt 10 tal-Linji gwida tal-2004 huwa riprodott kważi kelma b’kelma fl-Artikolu 1(7) tar-Regolament Nru 800/2008, biż-żieda unika ta’ referenza għall-SMEs li jkunu ilhom jeżistu għal inqas minn tliet snin, diġà msemmija fil-premessa 15 tar-Regolament. Għall-kuntrarju, ma jintqal xejn dwar il-fatturi li, skont il-punt 11 tal-Linji gwida tal-2004, jistgħu jwasslu wkoll għall-istess riżultat, iżda li l-konstatazzjoni tagħhom tkun teħtieġ attività probatorja ikbar. Ġie deċiż li dawn jitneħħew sabiex “jitnaqqas il-piż amministrattiv tal-Istati Membri”.

52.

Mit-tliet ċirkustanzi ta’ klassifikazzjoni użati fl-Artikolu 1(7) tar-Regolament Nru 800/2008 sabiex, għall-finijiet tal-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu, jiġi speċifikat meta SME tkun tinsab f’diffikultà, dawk li jinsabu fl-ittri a) ( 15 ) u b) ( 16 ) ma humiex rilevanti għal dan il-każ. F’dawn iż-żewġ każijiet, il-kriterji ta’ definizzjoni huma pprovduti, b’mod komplet, mir-Regolament Nru 800/2008 nnifsu, b’tali mod li sabiex jiġi kkonfermat jekk japplikawx f’każ partikolari ma jkunx hemm għalfejn isir riferiment għal-liġi tal-Istati Membri. L-awtonomija tal-kunċett Komunitarju għalhekk, ma tistax tiġi kkontestata, fiż-żewġ każijiet.

53.

It-tielet kriterju, li huwa dak li jikkonċerna lilna hawnhekk (“impriżi li jissodisfaw il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-liġi nazzjonali sabiex ikunu suġġetti għal proċeduri ta’ falliment [insolvenza]”), jirreferi, b’mod ċert, għal-liġijiet interni ta’ kull Stat. Madankollu, dan ma huwiex riferiment assolut, minħabba li l-kontribuzzjoni tal-liġi interna hija limitata għad-definizzjoni tal-kundizzjonijiet għall-ftuħ ta’ proċedura li, min-naħa tagħha, tikkorrispondi wkoll għal kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni.

54.

L-istess ħtieġa ta’ unità u koerenza tas-sistema imposta mill-konfigurazzjoni tal-kunċett ta’ “impriżi f’diffikultà”, bħala kategorija tad-dritt tal-Unjoni, hija estiża għall-kunċett ta’ “proċeduri ta’ falliment [insolvenza]”, minkejja r-riferiment għal-liġijiet nazzjonali għat-twettiq tiegħu.

55.

L-użu ta’ din il-kategorija legali għandu jsir fil-kuntest tar-Regolament Nru 800/2008 (jiġifieri, skont l-għan u l-iskop tiegħu), fuq il-bażi tal-fatt li l-kunċett ta’ “proċedura ta’ falliment [insolvenza]” huwa magħruf għad-dritt tal-Unjoni, u għandu rikonoxximent Komunitarju espliċitu.

56.

Ir-Regolament (KE) Nru 1346/2000 ( 17 ) iddefinixxa fl-Artikolu 2(a) tiegħu, il-proċeduri ta’ insolvenza bħala “il-proċedimenti kollettivi msemmija fl-Artikolu 1(1)” ta’ dak ir-regolament, jiġifieri, dawk “li jinvolvu t-tneħħija tal-assi parzjali jew totali ta’ debitur u l-ħatra ta’ likwidatur”. Fuq il-bażi ta’ din il-premessa, l-Artikolu 2(a) tar-Regolament Nru 1346/2000 inkorpora l-lista tal-proċeduri nazzjonali differenti ta’ insolvenza, elenkati fir-rapport imdaħħal fl-Anness A tiegħu.

57.

F’dak l-Anness, u f’dak li jirrigwarda l-Italja, ġie inkluż dak li jissejjaħ “concordato preventivo” ( 18 ) (arranġament mal-kredituri). Ma huwiex imsemmi, għalhekk, l-arranġament għat-tkomplija tal-impriża, għax dan ġie introdott fil-liġi Taljana sussegwentement (skont il-qorti tar-rinviju, fl-2012). Tajjeb li wieħed jistaqsi, għalhekk, jekk il-mod li bih il-liġi nazzjonali stabbiliet dan l-arranġament jagħmlux proċedura differenti mill-arranġament mal-kredituri jew jekk jagħmlux biss sempliċi varjant ta’ dan tal-aħħar.

58.

Ir-risposta, loġikament, għandha tingħata mill-qorti nazzjonali, għalkemm il-post tal-Artikolu 186a fis-sistematika tal-Liġi Taljana dwar il-falliment u l-formulazzjoni tagħha stess jidhru li japplikaw l-idea li l-arranġament mal-kredituri għat-tkomplija tal-kumpannija huwa biss modalità (ġdida) tal-arranġament mal-kredituri, b’mod ġenerali, jiġifieri, li dan ma huwiex differenti mill-kontenut ta’ din il-kategorija tal-aħħar, iżda iktar wiesa’ ( 19 ). Il-qorti tar-rinviju stess tirrikonoxxi li l-arranġament mal-kredituri għat-tkomplija tal-kumpannija huwa “ġeneru tal-proċeduri tal-falliment” ( 20 ).

59.

Konsegwentement, nemmen li, peress li l-qorti tar-rinviju tikkonferma li l-arranġament għat-tkomplija tal-kumpannija huwa modalità tal-arranġament mal-kredituri msemmi fl-Anness A tar-Regolament Nru 1346/2000, għandu jiġi konkluż li dak l-arranġament huwa proċedura ta’ insolvenza fis-sens tal-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008.

60.

Barra minn hekk, kif diġà indikajt, peress li l-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament Nru 800/2008 ma jagħmilx distinzjoni bejn il-proċeduri ta’ insolvenza mibdija ex officio u dawk mibdija fuq l-inizjattiva tal-operatur ekonomiku jew il-kredituri tiegħu, nemmen li din hija differenza li ma hijiex rilevanti għall-finijiet tal-każ ta’ hawnhekk.

61.

Il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf –u dan huwa l-qofol tad-dubju li indirizzat lill-Qorti tal-Ġustizzja – jekk is-sempliċi eżistenza tal-kundizzjonijiet li jiġġustifikaw il-ftuħ ta’ proċedura ta’ insolvenza tiddeterminax li l-impriża kkonċernata tkun tinstab f’diffikultà fis-sens tar-Regolament Nru 800/2008, jew jekk, għall-kuntrarju, għandhiex tiġi evitata kwalunkwe deċiżjoni awtomatika u għandhom jiġu evalwati ċ-ċirkustanzi ta’ kull każ, sabiex jiġi ddeterminat jekk l-impriża tinsabx f’sitwazzjoni verament kritika jew le.

62.

Filwaqt li r-Reġjun ta’ Le Marche u l-Kummissjoni jiffavorixxu l-ewwel soluzzjoni, il-Gvern Taljan u dak Pollakk isostnu li għandha tintuża t-tieni waħda.

63.

Nemmen li mill-għan tar-Regolament Nru 800/2008 u mill-intenzjoni espliċita tal-leġiżlatur jista’ jiġi dedott li impriża tkun f’diffikultà, fis-sens tal-Artikolu 1(7)(ċ) ta’ dik id-dispożizzjoni, meta, sempliċiment, ikunu soddisfatti l-kundizzjonijiet oġġettivi sabiex tkun suġġetta għal proċedura ta’ falliment, f’termini purament formali.

64.

Ir-Regolament Nru 800/2008 xtaq “jissemplifika” id-definizzjoni ta’ “impriża f’diffikultà” tal-Linji gwida tal-2004, u għamel dan indipendentement mill-elementi elenkati fil-punt 11 ta’ dawn il-Linji gwida, jiġifieri, dawk li l-evalwazzjoni tagħhom mill-awtoritajiet tal-Istati Membri tagħti lok għal piż amministrattiv li, skont l-istess regolament, huwa intiż li jtaffi.

65.

Ikun diffiċli li jiġi rrikonċiljat ma’ dan l-għan ta’ simplifikazzjoni – u jmur kontra x-xewqa tal-leġiżlatur li jiġi injorat il-kontenut tal-punt 11 tal-Linji gwida tal-2004 – li l-awtoritajiet nazzjonali ma kellhomx jillimitaw ruħhom biss li jistabbilixxu jekk kinux jeżistu ċirkustanzi sabiex jinbdew proċeduri ta’ insolvenza, u dawn kienu obbligati, lil hinn minn din il-konstatazzjoni – li, barra minn hekk, fih innifsu mhux dejjem huwa sempliċi –, jieħdu deċiżjoni materjali bħal dik issuġġerita mill-qorti tar-rinviju.

66.

Ma’ dak preċedenti jiżdiedu żewġ argumenti kumplimentari. L-ewwel wieħed jipprovdi li huma l-qrati ġudizzjarji kompetenti fi kwistjonijiet ta’ falliment, li għandhom jiġu ppreżentati bl-arranġament mal-kredituri, li għandhom jiddeċiedu dwar dan, preċiżament fid-dawl taċ-ċirkustanzi uniċi ta’ kull impriża, meta jkun hemm sitwazzjoni li teħtieġ is-sospensjoni tal-pagamenti lill-kredituri tagħha (fi kliem ieħor, meta tkun f’diffikultajiet finanzjarji). Fil-każ preżenti, it-Tribunale di Macerata (qorti ta’ Macerata), li, skont il-qorti tar-rinviju, “awtorizzat” ( 21 ) l-arranġament mal-kredituri, kellha tivverifika, mingħajr ebda dubju, jekk kinux jeżistu ċ-ċirkustanzi legalment meħtieġa għal dan.

67.

It-tieni argument supplimentari, fuq din il-linja, huwa li l-għan tar-Regolament ma huwiex li jiddikjara kwalunkwe kategoriji ta’ għajnuna bħala kompatibbli mas-suq komuni, iżda biss dawk immirati li jissodisfaw il-bżonnijiet li għalihom ikun meħtieġ, b’mod ġust, impriżi li kapaċi jifilħuhom, li jeskludi l-inċentivi lil dawk li jinsabu f’diffikultà. Fil-fehma tiegħi, li tissodisfa l-kundizzjonijiet sabiex tkun suġġetta għal proċedura ta’ insolvenza huwa, fih innifsu, raġuni biżżejjed sabiex tiġi kkontestata l-vijabbiltà tal-attività li għaliha ntalab l-inċentiv, u jippermetti li wieħed jissuspetta li bl-għajnuna mitluba huwa maħsub li tiġi indirizzata sitwazzjoni ta’ diffikultà, filwaqt li tiġi injorata l-applikazzjoni tal-Linji gwida tal-2004, li jixtieq jevita li jagħmel ir-Regolament Nru 800/2008.

68.

Fl-aħħar nett, ma jistax jintesa li “bħal temperament għar-regola ġenerali li tikkostitwixxi l-obbligu ta’ notifika [tal-għajnuna mill-Istat], ir-Regolament Nru 800/2008 u l-kundizzjonijiet previsti minnu għandhom jinftiehmu b’mod strett” ( 22 ).

69.

Nifhem, għalhekk, li d-domanda li saret mill-qorti tar-rinviju għandha tingħata r-risposta li, jekk impriża tissodisfa r-rekwiżiti meħtieġa sabiex tiġi suġġetta għal proċedura ta’ insolvenza ma tistax tkun benefiċjarja ta’ għajnuna pubblika mill-fondi strutturali.

70.

Din l-affermazzjoni għandha ssir immedjatament, madankollu, quddiem id-dubju tal-qorti tar-rinviju, li tixtieq tkun taf ukoll jekk, meta tinbeda proċedura ta’ insolvenza wara l-għoti tal-għajnuna (bħal fil-każ ta’ Nerea), l-awtoritajiet amministrattivi nazzjonali humiex obbligati li jirrevokawha. Din id-domanda hija marbuta, skont il-kunsiderazzjonijiet preliminari tiegħi, mat-tieni aspett tal-kwistjoni, jiġifieri, dak li jikkonċerna l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tal-klawżoli tas-sejħa.

71.

Kif diġà spjegajt, il-kapaċità tal-impriża li tapplika għal għajnuna għandha tiġi vvalutata meta din tingħata, jiġifieri, “fil-mument meta d-dritt li tiġi rċevuta jingħata lill-benefiċjarju skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli” ( 24 ). Fir-realtà, ma hemmx kontroversja dwar il-fatt li Nerea kienet tissodisfa r-rekwiżiti sabiex tirċievi l-għajnuna inkwistjoni meta din ingħatat lilha.

72.

Is-sitwazzjoni ta’ diffikultà ta’ Nerea, enfasizzata billi ġiet iddikjarata miftuħa l-proċedura ta’ insolvenza tal-15 ta’ Ottubru 2014, seħħet meta diġà kienet irċeviet 50 % tal-għajnuna u wettqet (skont il-qorti tar-rinviju) l-investiment issussidjat, li għamlet rendikont tiegħu fit-18 ta’ Novembru 2013.

73.

Kieku Nerea ma kinitx “impriża f’diffikultà” wara li ngħatat l-għajnuna (u, saħansitra, wara li ssodisfat l-impenji tagħha ta’ investiment), l-ebda dispożizzjoni tar-Regolament Nru 800/2008 ma kien jimponi li s-sussidju jiġi rrevokat. Id-dritt tal-Unjoni ma jipprovdix li f’każijiet bħal dawn jiġi mogħti lura l-inċentiv.

74.

Madankollu, kif tipprovdi l-Kummissjoni ( 25 ), il-fatt li għajnuna mill-Istat tiġi ddikjarata kompatibbli mas-suq intern ma jfissirx li Stat Membru huwa obbligat li jagħtiha jew li ma jistax jeħtieġ li din tingħata lura meta d-dispożizzjonijiet nazzjonali, jew ta’ ordni ġenerali, inklużi fis-sejħa, jistabbilixxu dan.

75.

L-Artikolu 17(3) tas-sejħa stabbilixxa dak li naħseb li jista’ jiġi deskritt bħala kundizzjoni ta’ revoka, fis-sens tekniku u legali: il-benefiċjarju huwa obbligat li “jirrispetta l-obbligu ta’ stabbiltà” tal-operazzjoni kofinanzjata, matul ħames snin wara d-data minn meta nbdiet dik l-operazzjoni. Dan l-impenn inkluda dak li jiġi evitat li jsiru “modifikazzjonijiet sostanzjali li jibdlu n-natura [tal-operazzjoni] jew tal-modalitajiet ta’ implementazzjoni jew li jipprovdu vantaġġi mhux dovuti lil impriża jew aġenzija pubblika”. Tali kundizzjoni, kellhiex natura ta’ revoka jew le, hija separata mir-Regolament Nru 800/2008, u ma tistax, għaldaqstant, tipprovdi Linji gwida għall-interpretazzjoni jew l-implementazzjoni tagħha.

76.

Il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex il-ġurisdizzjoni sabiex tiddeċiedi dwar il-kontenut u l-ambitu ta’ dik il-klawżola partikolari fis-sejħa għall-għajnuna, u għandha tkun il-qorti tar-rinviju dik li tiddeċiedi jekk, fil-fatt, ġietx miksura ( 26 ) u x’inhuma l-konsegwenzi ta’ dak il-ksur.

77.

Fil-fatt, il-problema li tikkawża l-apparenza (mhux mistennija) ta’ sitwazzjoni ta’ diffikultà fin-negozju, wara li tkun ingħatat l-għajnuna u jkunu ġew issodisfatti l-impenji ta’ investiment mill-benefiċjarju, ma hemm l-ebda risposta għaliha fid-dispożizzjonijiet analizzati tar-Regolament Nru 800/2008. L-interpretazzjoni tal-kunċetti ta’ dan ir-regolament, li rreferejt għalihom hawn fuq, ma tipprovdix Linji gwida ta’ soluzzjoni għall-paradoss deskritt mill-qorti tar-rinviju, meta jitqabbel, minn naħa waħda, mal-pjan li jiġi mħeġġeġ ir-ristrutturar tal-SMEs f’diffikultà ta’ likwidità, iżda li jżommu l-marġni oġġettivi tal-produttività, u min-naħa l-oħra, ir-regola nazzjonali li ċċaħħadhom “ex post [...] minn riżorsi finanzjarji minn sorsi pubbliċi xierqa sabiex isegwu l-objettiv ta’ ristrutturar u tnedija mill-ġdid”.

78.

Hija l-qorti tar-rinviju, fl-aħħar mill-aħħar, li għandha tiddeċiedi sa liema punt il-ksur ta’ dik il-kundizzjoni ta’ stabbiltà għandu jirriżulta fir-revoka tal-għajnuna u l-irkupru tal-ammont imħallas lil Nerea. Jekk, fuq il-bażi tad-dispożizzjonijiet tal-liġi nazzjonali applikabbli, din l-għajnuna jkollha tiġi rrevokata u, jkollu jsir ukoll, irkupru xieraq tal-ammont mogħti u l-interessi fuq dak l-ammont, ma jiksirx ir-Regolament Nru 800/2008 u lanqas ma tiġi ppreġudikata l-kompatibbiltà tal-għajnuna mas-suq intern meta din ingħatat, li huma l-uniċi kwistjonijiet li tista’ tiddeċiedi dwarhom il-Qorti tal-Ġustizzja f’dak li jirrigwarda l-interpretazzjoni tal-imsemmi regolament.

79.

Nissuġġerixxi, għaldaqstant, bħala risposta għad-domandi magħmula li, skont l-Artikolu 1(7)(ċ) tar-Regolament (KE) Nru 800/2008, l-eżistenza tar-rekwiżiti stabbiliti fid-dritt nazzjonali sabiex impriża tkun suġġetta għal proċedura ta’ insolvenza hija rilevanti fil-mument tal-għoti tal-għajnuna, u mhux meta dan il-fatt iseħħ b’mod mhux mistenni, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali. L‑awtoritajiet nazzjonali jistgħu, madankollu, jordnaw ir-revoka tal-għajnuna u l-irkupru tal-ammonti li diġà tħallsu jekk, taħt id-dritt intern tagħhom, l-impriża benefiċjarja ma tkunx ikkonformat mal-klawżoli tas-sejħa li tirregola l-għoti ta’ dik l-għajnuna.

80.

B’mod konformi mal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għad-domandi magħmula mit-Tribunale Ammnistrativo Regionale per le Marche (qorti amministrattiva reġjonali ta’ Le Marche) kif ġej: