This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62014CJ0465
Judgment of the Court (First Chamber) of 27 October 2016.#Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank v F. Wieland and H. Rothwangl.#Request for a preliminary ruling from the Centrale Raad van Beroep.#Reference for a preliminary ruling — Articles 18 and 45 TFEU — Social security for migrant workers — Regulation (EEC) No 1408/71 — Articles 3 and 94 — Regulation (EC) No 859/2003 — Article 2(1) and (2) — Old-age and survivor’s insurance — Former seafarers who are nationals of a third country which became a Member State of the European Union in 1995 — Excluded from entitlement to old-age benefit.#Case C-465/14.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) tas-27 ta’ Ottubru 2016.
Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank vs F. Wieland u H. Rothwangl.
Talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mis-Centrale Raad van Beroep.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Artikoli 18 u TFUE – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Artikolu 3 u 94 – Regolament (KE) Nru 859/2003 – Artikolu 2(1) u (2) – Assigurazzjoni għax-xjuħija u assigurazzjoni għall-mewt – Ex baħrin ċittadini ta’ Stat terz li sar membru tal-Unjoni Ewropea fl-1995 – Esklużjoni mid-dritt għall-benefiċċji tax-xjuħija.
Kawża C-465/14.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) tas-27 ta’ Ottubru 2016.
Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank vs F. Wieland u H. Rothwangl.
Talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mis-Centrale Raad van Beroep.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Artikoli 18 u TFUE – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Artikolu 3 u 94 – Regolament (KE) Nru 859/2003 – Artikolu 2(1) u (2) – Assigurazzjoni għax-xjuħija u assigurazzjoni għall-mewt – Ex baħrin ċittadini ta’ Stat terz li sar membru tal-Unjoni Ewropea fl-1995 – Esklużjoni mid-dritt għall-benefiċċji tax-xjuħija.
Kawża C-465/14.
Court reports – general
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2016:820
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)
27 ta’ Ottubru 2016 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari — Artikoli 18 u 45 TFUE — Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti — Regolament (KEE) Nru 1408/71 — Artikoli 3 u 94 — Regolament (KE) Nru 859/2003 — Artikolu 2(1) u (2) — Assigurazzjoni għax-xjuħija u assigurazzjoni għall-mewt — Ex baħrin ċittadini ta’ Stat terz li sar membru tal-Unjoni Ewropea fl-1995 — Esklużjoni mid-dritt għall-benefiċċji tax-xjuħija”
Fil-Kawża C‑465/14,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 267 TFUE, imressqa miċ-Centrale Raad van Beroep (qorti tal-appell fil-qasam tas-sigurtà soċjali u tas-servizz pubbliku, il-Pajjiżi l-Baxxi), permezz ta’ deċiżjoni tas-6 ta’ Ottubru 2014, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fid‑9 ta’ Ottubru 2014, fil-proċedura
Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank
vs
F. Wieland,
H. Rothwangl,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),
komposta minn A. Tizzano, Viċi President tal-Qorti ta’ Ġustizzja, li qed jaġixxi bħala President tal-Ewwel Awla, M. Berger (Relatur), A. Borg Barthet, S. Rodin u F. Biltgen, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: E. Sharpston,
Reġistratur: M. Ferreira, Amministratur Prinċipali,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tas-16 ta’ Settembru 2015,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
— |
għar-Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank, minn H. van der Most u T. Theele, bħala aġenti, |
— |
għall-Gvern Spanjol, minn M. García-Valdecasas Dorrego, bħala aġent, |
— |
għall-Gvern Olandiż, minn M. Noort, M. Bulterman u H. Stergiou, bħala aġenti, |
— |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn D. Martin u G. Wils, bħala aġenti, |
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal-4 ta’ Frar 2016,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 18 u tal-Artikolu 45(2) TFUE, tal-Artikoli 3 u 94 tar-Regolament (KEE) Nru 1408/71 tal-Kunsill, tal-14 ta’ Ġunju 1971, dwar [l-applikazzjoni] tal-iskemi tas-sigurtà soċjali għall-persuni impjegati, għall-persuni li jaħdmu għal rashom u l-membri tal-familji tagħhom li jiċċaqilqu fi ħdan il-Komunità, fil-verżjoni tiegħu kif emendata u aġġornata mir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 118/97, tat-2 ta’ Diċembru 1996 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 3, p. 3) kif emendat mir-Regolament (KE) Nru 647/2005 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-13 ta’ April 2005 (ĠU 2005, L 117, p. 1) (iktar ’il quddiem ir-“Regolament Nru 1408/71”), kif ukoll tal-Artikolu 2(1) u (2) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 859/2003, tal-14 ta’ Mejju 2003, li jestendi d-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1408/71 u r-Regolament (KEE) Nru 574/72 għal ċittadini ta’ pajjiżi terzi li mhumiex diġà koperti b’dawk id-dispożizzjonijiet unikament minħabba ċ-ċittadinanza tagħhom (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 4, p. 317). |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ żewġ tilwimiet distinti bejn ir-Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank (kunsill ta’ amministrazzjoni tal-fond tas-sigurtà soċjali, iktar ’il quddiem is-“SVB”) u F. Wieland u H. Rothwangl, dwar ir-rifjut tas-SVB li jagħti lil dawn tal-aħħar pensjoni tax-xjuħija. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
Ir-Regolament Nru 1408/71
3 |
L-ewwel premessa tar-Regolament Nru 1408/71 tistabbilixxi: “[...] d-dispożizzjonijiet għall-koordinament tal-leġislazzjonijiet tas-sigurtà soċjali nazzjonali jaqgħu fl-ambitu tal-libertà tal-moviment għall-ħaddiema li huma ċittadini tal-Istati Membri u għandhom jikkontribwixxu għat-titjib fil-livell tal-għixien u tal-kondizzjonijiet ta’ l-impjieg.” |
4 |
L-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament huwa b’hekk ifformulat: “Għall-iskop ta’ dan ir-Regolament:
[...]
[...]
[...]
[...]” |
5 |
L-Artikolu 2 tal-imsemmi regolament, bit-titolu “Persuni koperti” jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Dan ir-Regolament għandu japplika għall-persuni impjegati jew li jaħdmu għal rashom u għall-istudenti li huma jew kienu soġġetti għal-liġijiet ta’ Stat Membru jew aktar u li huma persuni ta’ nazzjonalità ta’ wieħed mill-Istati Membri jew li huma persuni bla stat jew refuġjati li jgħixu ġewwa t-territorju ta’ wieħed mill-Istati Membri, kif ukoll il-membri tal-familji tagħhom jew is-sopravissuti tagħhom.” |
6 |
L-Artikolu 3 ta’ dan l-istess regolament, intitolat “Ugwaljanza ta’ trattament”, jistabbilixxi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Suġġetti għad-dispożizzjonijiet speċjali ta’ dan ir-Regolament, persuni li għalih japplika dan ir-Regolament jkunu suġġetti għall-istess obbligazzjonijiet u jgawdu l-istess benefiċċji taħt il-leġislazzjoni ta’ kwalunkwe Stat Membru bħaċ-ċittadini ta’ dak l-Istat.” |
7 |
Skont l-Artikolu 4 tar-Regolament Nru 1408/71, intitolat “Materji koperti”: “1. Dan ir-Regolament jkun japplika għal-leġislazzjoni kollha li tikkonċerna l-friegħi segwenti tas-sigurtà soċjali: [...]
[...]” |
8 |
L-Artikolu 13 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Regoli ġenerali”, jipprovdi, fil-paragrafu 2 tiegħu: “Suġġetti għall-Artikoli 14 sa 17: [...]
[...]” |
9 |
L-Artikolu 44 tal-imsemmi regolament, intitolat “Dispożizzjonijiet ġenerali għall-għoti tal-benefiċċji meta persuna impjegata jew li taħdem għal rasha kienet suġġetta għal-leġislazzjoni ta’ tnejn jew iktar Stati Membri” jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Id-drittijiet għall-benefiċċji ta’ persuna impjegata jew li taħdem għal rasha li kienet suġġetta għal-leġislazzjoni ta’ tnejn jew iktar Stati Membri, jew tas-superstiti tagħha, tkun determinata skond id-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Kapitolu.” |
10 |
Skont l-Artikolu 45 tar-Regolament Nru 1408/71, l-istituzzjoni kompetenti fl-Istat Membru tal-applikant għandha tieħu inkunsiderazzjoni l-perijodi ta’ assigurazzjoni jew residenza mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ kwalunkwe Stat Membru ieħor. Jekk l-istituzzjoni kompetenti tkun obbligata li tikkalkola l-benefiċċji permezz ta’ riferiment għal perijodi aggregati ta’ assigurazzjoni jew ta’ residenza skont ir-regoli stipulati fl-Artikolu 45, il-benefiċċji mogħtija bħala pensjoni tax-xjuħija li għandha tingħata huma kkalkolati skont l-Artikolu 46(2) ta’ dan ir-regolament. |
11 |
L-Artikolu 94 tal-imsemmi regolament, intitolat “Dispożizzjonijiet transizzjonali għall-persuni impjegati”, jipprovdi, fil-paragrafi 1 u 2 tiegħu: “1. Ebda dritt ma jkun akkwistat taħt dan ir-Regolament fejn jidħol perjodu qabel l-ewwel ta’ Ottubru 1972 jew għad-data ta’ l-applikazzjoni tiegħu fit-territorju ta’ l-Istat Membru kkonċernat jew f’parti mit-territorju ta’ dak l-Istat. 2. Il-perjodi kollha ta’ l-assigurazzjoni, fejn xieraq, il-perjodi kollha ta’ l-impjieg jew residenza mwettqa taħt il-leġislazzjoni ta’ Stat Membru qabel l‑1 ta’ Ottubru 1972 jew qabel id-data ta’ applikazzjoni fit-territorju ta’ dak l-Istat Membru jew f’parti mit-territorju ta’ dak l-Istat jittieħdu inkonsiderazzjoni għad-determinazzjoni tad-drittijiet akkwistati taħt id-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament.” |
Ir-Regolament Nru 859/2003
12 |
L-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 859/2003 jipprovdi: “Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta’ l-Anness li jinsab ma’ dan ir-Regolament, id-dispożizzjonijiet tar-Regolament (KEE) Nru 1408/71 u r-Regolament (KEE) Nru 574/72 għandhom japplikaw għaċ-ċittadini ta’ pajjiżi terzi li m’humiex diġà koperti b’dawk id-dispożizzjonijiet unikament fuq il-bażi taċ-ċittadinanza tagħhom, kif ukoll għall-membri tal-familji tagħhom u s-superstiti tagħhom, sakemm ikunu jirrisjedu legalment fit-territorju ta’ Stat Membru u huma f’sitwazzjoni li mhix konfinata fl-aspetti kollha ġewwa Stat Membru wieħed.” |
13 |
Skont l-Artikolu 2(1) u (2) tar-Regolament Nru 859/2003: “1. Dan ir-Regolament m’għandux joħloq xi drittijiet fir-rigward tal-perijodu qabel l-1 ta’ Ġunju 2003. 2. Kull perijodu ta’ assigurazzjoni u, fejn xieraq, kull perijodu ta’ impieġ, impieg għal rasu jew residenza kompletati taħt il-leġislazzjoni ta’ Stat Membru qabel l-1 ta’ Ġunju 2003 għandu jingħata kont tagħhom għall-istabbiliment tad-drittijiet akkwistati skond id-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament.” |
Id-dritt tal-Pajjiżi l-Baxxi
14 |
L-Artikolu 2 tal-Algemene Ouderdomswet (liġi ġenerali dwar l-assigurazzjoni tax-xjuħija, Stb. 1956, Nru 281, iktar ’il quddiem l-“AOW”), fil-verżjoni applikabbli tiegħu għall-fatti fil-kawża prinċipali, jipprevedi: “Hija residenti fis-sens ta’ din il-liġi, il-persuna li tirrisjedi fil-Pajjiżi l-Baxxi.” |
15 |
L-Artikolu 3 tal-AOW, fil-formulazzjoni tiegħu applikabbli sad-dħul fis-seħħ tal-liġi tat-30 ta’ Lulju 1965 (Stb. 347, Nru 882) jistabbilixxi: “1. Il-post ta’ residenza ta’ persuna [...] huwa stabbilit skont iċ-ċirkustanzi. [...] 3. Għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-paragrafu 1, il-bastimenti u l-ajruplani li għandhom il-port ta’ reġistrazzjoni tagħhom fit-territorju tar-Renju huma meqjusa, fil-konfront tal-ekwipaġġ, li jagħmlu parti mir-Renju.” |
16 |
L-Artikolu 3 tal-AOW, fil-formulazzjoni li tirriżulta mil-liġi tat-30 ta’ Lulju 1965, huwa redatt kif ġej: “1. Il-post ta’ residenza ta’ persuna [...] huwa stabbilit skont iċ-ċirkustanzi. 2. Għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-paragrafu 1, il-bastimenti u l-ajruplani li għandhom il-port ta’ reġistrazzjoni tagħhom fit-territorju tar-Renju huma meqjusa, fil-konfront tal-ekwipaġġ, li jagħmlu parti mir-Renju. [...]” |
17 |
L-Artikolu 6 tal-AOW, fil-verżjoni tiegħu li tirriżulta mil-liġi tal-25 ta’ Mejju 1962 (Stb. 1962, p. 205) u li daħlet fis-seħħ b’mod retroattiv b’effett mill-1 ta’ Ottubru 1959, kien jipprovdi: “1. Skont id-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi, hija assigurata l-persuna b’età ta’ iktar minn 15-il sena u inqas minn 65 sena, jekk:
[...] 4. Tista’ ssir deroga mid-dispożizzjonijiet tal-ewwel paragrafu permezz ta’ jew bis-saħħa ta’ miżura ġenerali ta’ amministrazzjoni:
|
18 |
L-Artikolu 6 tal-AOW, fil-verżjoni tiegħu li tirriżulta mil-liġi tat-30 ta’ Lulju 1965, huwa redatt kif ġej: “1. Skont id-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi, hija assigurata l-persuna b’età ta’ iktar minn 15-il sena u inqas minn 65 sena, jekk:
[...] 3. Tista’ ssir deroga mid-dispożizzjonijiet tal-ewwel paragrafu permezz ta’ jew bis-saħħa ta’ miżura ġenerali ta’ amministrazzjoni:
|
19 |
Skont l-Artikolu 7 tal-AOW, fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali: “Għandhom dritt għal pensjoni tax-xjuħija skont id-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi, il-persuni:
|
20 |
Fuq il-bażi tal-Artikolu 6 tal-AOW, ġew suċċessivament adottati xi miżuri ġenerali ta’ amministrazzjoni, li fosthom jidhru, fir-rigward tal-perijodi inkwistjoni fil-kawża prinċipali, il-Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen (digriet fuq l-estensjoni u l-limitazzjoni taċ-ċirku ta’ affiljati ma’ assigurazzjoni soċjali), tal-10 ta’ Lulju 1959 (Stb. 1959, Nru 230, iktar ’il quddiem id-“Digriet Irjali 230”), u l-Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen (digriet fuq l-estensjoni u l-limitazzjoni taċ-ċirku ta’ affiljati ma’ assigurazzjoni soċjali), tal-1 ta’ Jannar 1963 (Stb. 1963, Nru 24, iktar ’il quddiem id-“Digriet Irjali 24”). |
21 |
Is-sentenza introduttorja tal-Artikolu 2 u l-Artikolu 2(k) tad-Digriet Irjali 230 kif ukoll is-sentenza introduttorja tal-Artikolu 2 u l-Artikolu 2(k) tad-Digriet Irjali 24 kienu jipprovdu, fi kliem identiku, dan li ġej: “[...] b’deroga mill-Artikolu 6(1) tal-[AOW], mill-Artikolu 7 tal-liġi fuq l-assigurazzjoni ġenerali tar-romol u tal-orfni u mill-Artikolu 6 tal-liġi ġenerali fuq l-allowances tal-familja, ma huwiex assigurat: [...]
|
22 |
L-Artikolu 2(k) tad-Digriet Irjali 24 sar, wara l-emenda ta’ dan tal-aħħar mid-digriet tal-11 ta’ Awwissu 1965 (Stb. 373), l-Artikolu 2(m). |
23 |
Bis-saħħa tal-Artikolu 16(1) tal-AOW, fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali, il-pensjoni tax-xjuħija tibda fl-ewwel jum tax-xahar li matulu l-persuna interessata tissodisfa l-kundizzjonijiet tad-dritt għal tali pensjoni. |
Il-kawżi prinċipali u d-domandi preliminari
24 |
F. Wieland twieled fl-20 ta’ Marzu 1943 fl-Awstrija u kellu n-nazzjonalità Awstrijaka permezz tat-twelid. Mill-11 ta’ Ottubru 1962 sas-7 ta’ Marzu 1966, ħadem abbord bastimenti li kienu jappartjenu għal Holland-Amerika Lijn (iktar ’il quddiem “HAL”), kumpannija rregolata mid-dritt Olandiż li topera rabta marittima bejn il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Istati Uniti tal-Amerika. |
25 |
Matul l-1966 F. Wieland mar jgħix fl-Istati Uniti fejn fid-29 ta’ Awwissu 1969 akkwista n-nazzjonalità Amerikana u konsegwentement tilef in-nazzjonalità Awstrijaka. |
26 |
Fix-xahar ta’ April 2008, F. Wieland talab lill-SVB jħallsu pensjoni tax-xjuħija b’effett mid-data tal-għeluq il-ħamsa u sittin sena tiegħu. |
27 |
B’deċiżjoni tal-15 ta’ April 2008, l-SVB ċaħad din it-talba minħabba li, matul il-perijodu minn għeluq il-ħmistax-il sena tiegħu sa għeluq il-ħamsa u sittin sena tiegħu, F. Wieland ma kienx ġie assigurat skont l-AOW. Fit-3 ta’ Ottubru 2008, il-persuna kkonċernata informat lil SVB li, b’effett minn din id-data, ir-residenza prinċipali tagħha kienet issa tinsab fl-Awstrija. |
28 |
H. Rothwangl twieled fis-7 ta’ Diċembru 1943 u għandu n-nazzjonalità Awstrijaka. Mis-6 ta’ Novembru 1962 sat-23 ta’ April 1963 huwa ħadem abbord bastimenti li kienu jappartjenu għal HAL. |
29 |
Fit-12 ta’ Jannar 2009, H. Rothwangl talab lil SVB jħallsu pensjoni tax-xjuħija. F’dik id-data, kien jirrisjedi fl-Awstrija, pajjiż li fih, skont id-data tas-SVB, kien ġie assigurat legalment kontra r-riskju ta’ xjuħija matul perijodu totali ta’ 496 xahar mix-xahar ta’ April 1958 sax-xahar ta’ Lulju 1998. |
30 |
H. Rothwangl ibbenefika, b’effett mill-1 ta’ Marzu 1998, minn pensjoni Awstrijaka għal inkapaċità għax-xogħol (Erwerbsunfähigkeitspension) u, b’effett mill-1 ta’ Settembru 1998, minn pensjoni Svizzera ta’ invalidità. Mid-29 ta’ Novembru 1998 sal-1 ta’ Diċembru 2008, irċieva, barra minn hekk, allowance abbażi tal-Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (liġi dwar l-assigurazzjoni kontra l-inkapaċità għax-xogħol), ta’ ammont ta’ EUR1.08 gross kuljum. |
31 |
B’deċiżjoni tas-26 ta’ Mejju 2009, is-SVB irrifjuta lil H. Rothwangl l-għoti tal-pensjoni tax-xjuħija mitluba minħabba li, matul il-perijodu minn jum twelidu ta’ ħmistax-il sena sal-ħamsa u sittin sena tiegħu, huwa ma kienx ġie assigurat skont l-AOW. |
32 |
Kemm F. Wieland kif ukoll H. Rothwangl ikkontestaw b’suċċess id-deċiżjonijiet tas-SVB quddiem ir-Rechtbank Amsterdam (qorti ta’ Amsterdam, il-Pajjiżi l-Baxxi). Is-SVB appella quddiem il-qorti tar-rinviju. |
33 |
Fid-deċiżjoni tar-rinviju, iċ-Centrale Raad van Beroep (qorti tal-appell fil-qasam tas-sigurtà soċjali u tas-servizz pubbliku, il-Pajjiżi l-Baxxi) tagħmel riferiment għas-sentenza tal-Qorti EDB tal-4 ta’ Ġunju 2002, Wessels-Bergervoet vs Il‑Pajjiżi l-Baxxi (CE:ECHR:2002:1112JUD003446297), li fiha din il-qorti tal-aħħar iddeċidiet li d-deċiżjoni tal-istituzzjoni Olandiża li tħallas biss lil mara miżżewġa, fuq il-bażi tal-AOW, pensjoni tax-xjuħija mnaqqsa kienet tikkostitwixxi ksur tal-Artikolu 14 tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali, iffirmata f’Ruma fl-4 ta’ Novembru 1950 (iktar ’il quddiem il-“KEDB”), moqri flimkien mal-Artikolu 1 tal-Protokoll Addizzjonali għall-KEDB, iffirmat f’Pariġi fl-20 ta’ Marzu 1952. |
34 |
Il-qorti tar-rinviju tispjega li, għalkemm il-qrati Olandiżi, f’każijiet li jinvolvu drittijiet għal pensjoni tax-xjuħija tal-baħrin, applikaw ir-raġunament segwit mill-Qorti EDB fis-sentenza tal-4 ta’ Ġunju 2002, Wessels-Bergervoet vs Il‑Pajjiżi l-Baxxi (CE:ECHR:2002:1112JUD003446297), hija tqis madankollu li s-sitwazzjoni ta’ F. Wieland u H. Rothwangl hija distinta minn dawn il-każijiet u li d-differenza fit-trattament ibbażat fuq in-nazzjonalità, li l-awtoritajiet Olandiżi kompetenti użaw fil-kawżi prinċipali, hija ġġustifikata fid-dawl tal-Artikolu 14 tal-KEDB. Hija tistaqsi jekk ir-Regolament Nru 1408/71, moqri flimkien mar-Regolament Nru 859/2003, kif ukoll mal-Artikoli 18 TFUE u 45 TFUE, jistax ikun rilevanti f’dawn il-kawżi. |
35 |
Fir-rigward ta’ H. Rothwangl, din il-qorti tqis li, minħabba l-attivitajiet professjonali tiegħu matul is-snin 60, dan għandu illum jiġi kklassifikat bħala ħaddiem fis-sens mhux biss tat-Trattat FUE, iżda wkoll tar-Regolament Nru 1408/71. Barra minn hekk, hija tqis li l-fatt għall-persuna kkonċernata li ma kellhiex in-nazzjonalità ta’ Stat Membru bejn is-6 ta’ Novembru 1962 u t-23 ta’ April 1963, perijodu li matulu kien impjegat minn HAL, ma jipprekludix li dan ir-regolament japplika għall-attivitajiet professjonali eżerċitati matul dan il-perijodu, billi H. Rothwangl kien jissodisfa l-kundizzjoni ta’ nazzjonalità imposta mill-imsemmi regolament minħabba s-sħubija, li saret effettiva fl-1 ta’ Jannar 1995, tar-Repubblika tal-Awstrija fl-Unjoni Ewropea. |
36 |
Il-qorti tar-rinviju tistaqsi d-domanda jekk il-perijodu li matulu H. Rothwangl kien impjegat bħala baħri minn HAL għandux jiġi kkunsidrat bħala perijodu ta’ assigurazzjoni fis-sens tal-Artikolu 94(2) tar-Regolament Nru 1408/71. Hija tqis f’dan ir-rigward li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-Artikoli 18 u 45 TFUE kif ukoll l-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 1408/71. |
37 |
Fir-rigward ta’ F. Wieland, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk ir-risposta għad-domanda tal-applikabbiltà tar-Regolament Nru 1408/71 għandhiex tkun l-istess bħal dik li ngħatat fil-każ ta’ H. Rothwangl, fid-dawl tal-fatt li l-moviment liberu tal-ħaddiema ma japplikax għaċ-ċittadini ta’ Stati terzi u li, mid-29 ta’ Awwissu 1969, F. Wieland ma għadx għandu n-nazzjonalità Awstrijaka. |
38 |
Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li ċ-Centrale Raad van Beroep (qorti tal-appell fil-qasam tas-sigurtà soċjali u tas-servizz pubbliku) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
Fuq id-domandi preliminari
Osservazzjonijiet preliminari
39 |
Għandu jiġi kkonstatat li, fiż-żmien meta F. Wieland u H. Rothwangl kienu impjegati ma’ HAL, il-koordinazzjoni tal-iskemi ta’ sigurtà soċjali tal-Istati Membri, fir-rigward tal-ħaddiema migranti fil-livell tal-Komunità Ekonomika Ewropea, kienet irregolata mir-Regolament Nru 3 tal-Kunsill, tal‑25 ta’ Settembru 1958, dwar is-sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti (ĠU 1958, 30, p. 561). Madankollu, dan ir-Regolament tal-aħħar ma kienx japplika għall-baħrin. |
40 |
Din is-sitwazzjoni ma kinitx inkompatibbli mar-regoli internazzjonali applikabbli għall-baħrin fis-seħħ dak iż-żmien, fid-dawl tal-fatt li, konformement mal-Artikolu 2 tal-Konvenzjoni (Nru 71) tal-Organizzazzjoni internazzjonali tax-xogħol, tat-28 ta’ Ġunju 1946, fuq il-pensjonijiet tal-baħħara, irratifikata mir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi fis-27 ta’ Awwissu 1957 u li daħħlet fis-seħħ fl-10 ta’ Ottubru 1962, kull Stat Membru tal-Organizzazzjoni internazzjonali tax-xogħol kellu l-obbligu li jistabbilixxi jew li jġiegħel l-istabbiliment ta’, konformement mal-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu, skema ta’ pensjonijiet għall-baħħara li jirtiraw mis-servizz tal-baħar, peress li jiġi ppreċiżat li l-persuni li ma kinux jirrisjedu fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat u l-persuni li ma kinux ċittadini tiegħu setgħu madankollu jiġu esklużi minn din l-iskema. |
41 |
B’effett mill-1 ta’ April 1967, ir-Regolament tal-Kunsill Nru 47/67/KEE, tas‑7 ta’ Marzu 1967, li jemenda u jikkompleta ċerti dispożizzjonijiet tar-Regolamenti Nri 3 u 4 dwar is-sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti (baħħara) (ĠU 1967, 44, p. 641), introduċa regoli speċifiċi dwar il-baħrin, li kienu jirrigwardaw, b’mod partikolari, id-determinazzjoni tad-dritt applikabbli u l-pensjoni tax-xjuħija. Dawn ir-regoli ġew inkorporati, sussegwentement, fir-Regolament Nru 1408/71. |
42 |
Minn dan isegwi li, matul il-perijodi li matulhom F. Wieland u H. Rothwangl kienu impjegati ma’ HAL, l-affiljazzjoni tal-ibħra mal-iskemi ta’ sigurtà soċjali kienet irregolata esklużivament mil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali. |
43 |
Min-naħa l-oħra, F. Wieland u H. Rothwangl ressqu t-talbiet tagħhom għal pensjoni tax-xjuħija, f’data meta r-Regolament Nru 1408/71 kien applikabbli. |
44 |
Skont l-ewwel premessa ta’ dan ir-regolament tal-aħħar, l-għan li għandu jintlaħaq minnu huwa li jikkoordina s-sistemi nazzjonali ta’ sigurtà soċjali sabiex jimplementa l-prinċipju ta’ moviment liberu tal-persuni fit-territorju tal-Unjoni. |
45 |
F’dan ir-rigward, għalkemm l-Istati Membri jżommu l-kompetenza tagħhom li jorganizzaw il-kundizzjonijiet ta’ affiljazzjoni mal-iskemi tas-sigurtà soċjali tagħhom, huma għandhom madankollu, meta jeżerċitaw dik il-kompetenza, ikunu konformi mad-dritt tal-Unjoni Ewropea u, b’mod partikolari, mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-moviment liberu tal-ħaddiema (sentenza tas‑17 ta’ Jannar 2012, Salemink, C‑347/10, EU:C:2012:17, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
46 |
Konsegwentement, minn naħa, dawk il-kundizzjonijiet ma jistgħux ikollhom l-effett li jeskludu mill-ambitu ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-individwi li fil-konfront tagħhom tapplika dik l-istess leġiżlazzjoni permezz tar-Regolament Nru 1408/71 u, min-naħa l-oħra, l-iskemi ta’ affiljazzjoni għall-assigurazzjoni obbligatorja għandhom ikunu kompatibbli mad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 18 TFUE u tal-Artikolu 45 TFUE (sentenza tas‑17 ta’ Jannar 2012, Salemink, C‑347/10, EU:C:2012:17, punt 40). |
47 |
Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li għandhom jiġu eżaminati d-domandi preliminari. |
Fuq l-ewwel domanda
48 |
Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk l-Artikolu 94(1) u (2) tar-Regolament Nru 1408/71 għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li ma tiħux inkunsiderazzjoni, għad-determinazzjoni tad-drittijiet għal benefiċċji tax-xjuħija, perijodu ta’ assigurazzjoni allegatament imwettaq taħt il-leġiżlazzjoni proprja tiegħu minn ħaddiem barrani meta, bħal fil-kawża prinċipali li tinvolvi lil H. Rothwangl, l-Istat li tiegħu dan il-ħaddiem huwa ċittadin issieħeb fl-Unjoni wara t-twettiq ta’ dan il-perijodu. |
49 |
Sabiex tingħata risposta għal din id-domanda, għandu jiġi ddeterminat jekk u, jekk ikun il-każ, f’liema ċirkustanzi ċittadin ta’ Stat Membru, fil-mument tat-tressiq tat-talba tiegħu għal pensjoni tax-xjuħija, li madankollu, ma kienx ċittadin ta’ Stat Membru matul il-perijodu ta’ impjieg imwettaq barra mill-pajjiż qabel id-dħul fis-seħħ tar-Regolament Nru 1408/71, jakkwista d-dritt li jittieħdu inkunsiderazzjoni l-perijodi ta’ assigurazzjoni mwettqa matul dak il-perijodu fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor, bl-għan tal-kostituzzjoni ta’ pensjoni tal-irtirar. |
50 |
F’dan il-każ, għandu jiġi eżaminat jekk il-persuna kkonċernata akkwistatx, bis-saħħa tal-Artikolu 94(1) u (2) tar-Regolament Nru 1408/71, fil-qasam tal-assigurazzjoni tax-xjuħija, drittijiet li għandhom jiżdiedu ma’ dawk li għalihom jista’ diġà jagħmel it-talba fl-Awstrija. |
51 |
F’dan ir-rigward, f’dak li jikkonċerna l-Artikolu 94(1) tal-imsemmi regolament, li jistabbilixxi li dan tal-aħħar ma jiftaħ ebda dritt għal perijodu preċedenti għall-1 ta’ Ottubru 1972 jew għad-data tal-applikazzjoni tiegħu fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat, jew f’parti mit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, din id-dispożizzjoni taqa’ bis-sħiħ fl-ambitu tal-prinċipju ta’ ċertezza legali, li jipprekludi li regolament ikun applikat b’mod retroattiv, u dan irrispettivament mill-effetti favorevoli jew sfavorevoli li tali applikazzjoni jista’ jkollha għall-persuna kkonċernata, ħlief minħabba indikazzjoni suffiċjentement ċara, jew fi kliemha, jew inkella fl-għanijiet tagħha, li tippermetti li jiġi konkluż li dan ir-regolament ma jipprovdix biss għall-futur. Għalkemm il-liġi l-ġdida, għalhekk, tapplika biss għall-futur, hija tapplika wkoll, mingħajr deroga, skont prinċipju ġeneralment rikonoxxut, għall-effetti futuri ta’ sitwazzjonijiet li nħolqu taħt il-liġi l-qadima (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-18 ta’ April 2002, Duchon, C‑290/00, EU:C:2002:234, punti 21 u 22 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
52 |
Fl-istess sens, sabiex ir-Regolament Nru 1408/71 ikun jista’ japplika għall-effetti futuri ta’ sitwazzjonijiet li nħolqu taħt il-liġi l-qadima, l-Artikolu 94(2) ta’ dan ir-regolament jimponi obbligu li jittieħdu inkunsiderazzjoni, għall-finijiet sabiex jiġu stabbiliti d-drittijiet għal benefiċċju, il-perijodi kollha ta’ assigurazzjoni, ta’ impjieg jew ta’ residenza mwettqa skont il-leġiżlazzjoni ta’ xi Stat Membru “qabel l-1 ta’ Ottubru 1972 jew qabel id-data ta’ applikazzjoni [tar-Regolament] fit-territorju ta’ dak l-Istat Membru”. Għalhekk isegwi minn dik id-dispożizzjoni li Stat Membru mhux intitolat li jirrifjuta li jitqiesu perijodi ta’ assigurazzjoni mwettqa fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor, għall-finijiet li tiġi stabbilita l-pensjoni tal-irtirar, għar-raġuni waħdanija li dawk il-perijodi ġew imwettqa qabel id-dħul fis-seħħ tal-imsemmi regolament fir-rigward tiegħu (sentenzi tat-18 ta’ April 2002, Duchon, C‑290/00, EU:C:2002:234, punt 23 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal-5 ta’ Novembru 2014, Somova, C‑103/13, EU:C:2014:2334, punt 52). |
53 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi vverifikat jekk il-perijodi li matulhom H. Rothwangl ġie impjegat minn HAL jikkostitwixxux perijodi ta’ assigurazzjoni mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru qabel id-data ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 1408/71 fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, fis-sens tal-Artikolu 94(2) ta’ dan ir-regolament. |
54 |
Fid-dawl tal-fatt li l-mument li minnu persuna tista’ tinvoka eventwali drittijiet għal pensjoni tax-xjuħija skont l-AOW, billi tibbaża ruħha fuq perijodi ta’ assigurazzjoni mwettqa preċedentement, jikkorrispondi għall-ewwel jum tax-xahar li matulu din il-persuna tilħaq l-età ta’ 65 sena, it-talba ta’ H. Rothwangl ma tistax titqies bħala li tirrigwarda dritt miftuħ għal perijodu preċedenti għad-dħul fis-seħħ tar-Regolament Nru 1408/71 jew għad-data ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat, fis-sens tal-Artikolu 94(1) tal-imsemmi regolament. |
55 |
Min-naħa l-oħra, tqum id-domanda dwar jekk H. Rothwangl jistax jinfetaħlu dritt minħabba perijodi ta’ assigurazzjoni kif ukoll, jekk ikun il-każ, perijodi ta’ impjieg jew ta’ residenza mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru qabel l‑1 ta’ Ottubru 1972 jew qabel id-data ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 1408/71 fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru. |
56 |
Fil-fatt, sabiex wieħed ikun jista’ validament jinvoka l-benefiċċju tal-Artikolu 94(2) tar-Regolament Nru 1408/71, applikant għandu jkun jista’ jidentifika perijodu ta’ assigurazzjoni mwettaq kif ukoll, jekk ikun il-każ, perijodi ta’ impjieg jew ta’ residenza mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru qabel l-1 ta’ Ottubru 1972 jew, fir-rigward tal-Istati Membri li ssieħbu fl-Unjoni wara dik id-data, qabel id-data ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat. Fil-każ tar-Repubblika tal-Awstrija, din id-data hija l-1 ta’ Jannar 1995. |
57 |
Fir-rigward tal-kundizzjoni dwar l-eżistenza ta’ perijodi ta’ impjieg jew ta’ residenza mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, mill-proċess sottomess lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li H. Rothwangl jissodisfaha mingħajr dubju. |
58 |
B’mod kuntrarju, fir-rigward tal-eżistenza tal-kundizzjoni li tipprevedi perijodu ta’ assigurazzjoni mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, għandu jiġi rrilevat, minn naħa, li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tikkostitwixxi leġiżlazzjoni fis-sens tal-Artikolu 1(j) tar-Regolament Nru 1408/71. |
59 |
Min-naħa l-oħra, l-espressjoni “perjodi ta’ assigurazzjoni” li tidher fl-Artikolu 94(2) tar-Regolament Nru 1408/71, hija ddefinita fl-Artikolu 1(r) ta’ dan ir-regolament bħala li tindika “perjodi ta’ kontribuzzjoni jew perjodu ta’ impjieg jew ta’ xogħol għal rasu kif iddefiniti u magħrufa bħala perjodi ta’ assigurazzjoni bil-leġislazzjoni taħt liema kienu kompluti jew ikkunsidrati bħala kompluti, u l-perjodi kollha meqjusa bħala tali, fejn huma meqjusa mill-imsemmija leġislazzjoni bħala ekwivalenti għall-perjodi ta’ assigurazzjoni” (sentenza tas‑7 ta’ Frar 2002, Kauer, C‑28/00, EU:C:2002:82, punt 25). |
60 |
Dak ir-riferiment għal-leġiżlazzjoni nazzjonali juri biċ-ċar li r-Regolament Nru 1408/71, partikolarment għall-finijiet tal-aggregazzjoni ta’ perijodi ta’ assigurazzjoni, tirreferi għall-kundizzjonijiet li għalihom il-liġi nazzjonali tissuġġetta r-rikonoxximent ta’ perijodu speċifiku bħala ekwivalenti għall-perijodi ta’ assigurazzjoni nnifishom. Madankollu, dan ir-rikonoxximent għandu jsir b’osservanza tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE dwar il-moviment liberu tal-persuni (sentenza tas-7 ta’ Frar 2002, Kauer, C‑28/00, EU:C:2002:82, punt 26 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
61 |
F’dan il-każ, il-qorti tar-rinviju kkonstatat li H. Rothwangl ma kienx assigurat kontra r-riskju tax-xjuħija matul il-perijodu ta’ impjieg tiegħu fi ħdan HAL, sa fejn, konformement mal-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali, iċ-ċittadini ta’ pajjiż terz li jagħmlu parti minn ekwipaġġ ta’ bastiment u li jirrisjedu abbord dan il-bastiment kienu esklużi mill-assigurazzjoni fir-rigward tal-benefiċċji tax-xjuħija. |
62 |
Peress li din l-esklużjoni kienet, b’mod partikolari, ibbażata fuq in-nazzjonalità ta’ H. Rothwangl, għandu jiġi eżaminat jekk dan jistax, bis-saħħa tal-projbizzjoni ta’ diskriminazzjoni minħabba n-nazzjonalità li tidher fl-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 1408/71, jippretendi li jiġi ttrattat bħala li wettaq perijodu ta’ assigurazzjoni fil-Pajjiżi l-Baxxi, anki jekk, fir-realtà, huwa ma ssodisfax dik il-kundizzjoni essenzjali stabbilita fl-Artikolu 94(2) ta’ dan ir-regolament. |
63 |
F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ċarament li sabiex jingħata effett lid-dispożizzjonijiet tranżitorji previsti fl-Artikolu 94(1) sa (3) tar-Regolament Nru 1408/71, kien meħtieġ li jitqiesu l-perijodi ta’ assigurazzjoni mwettqa qabel ma dak ir-regolament daħal fis-seħħ (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas‑7 ta’ Frar 2002, Kauer, C‑28/00, EU:C:2002:82, punt 52, u tat-18 ta’ April 2002, Duchon, C‑290/00, EU:C:2002:234, punt 23). Fil-kawżi li taw lok għal dawn iż-żewġ sentenzi, il-persuni kkonċernati li kienu talbu l-għoti ta’ pensjoni Awstrijaka kienu ġew assigurati taħt il-leġiżlazzjoni nazzjonali rilevanti. B’hekk il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li kellha ssir evalwazzjoni tal-legalità tal-miżuri nazzjonali inkwistjoni fid-dawl tad-dritt tal-Unjoni kif applikabbli wara s-sħubija tar-Repubblika Awstrijaka fl-Unjoni (sentenza tat-18 ta’ April 2002, Duchon, C‑290/00, EU:C:2002:234, punt 28) u li, konsegwentement, l-istituzzjoni kompetenti kellha tapplika l-prinċipji dwar il-moviment liberu tal-ħaddiema u d-dispożizzjonijiet tranżitorji tal-Artikolu 94(1) sa (3) ta’ dan ir-regolament (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-7 ta’ Frar 2002, Kauer, C‑28/00, EU:C:2002:82, punti 45 u 50, kif ukoll tat-18 ta’ April 2002, Duchon, C‑290/00, EU:C:2002:234, punt 32). |
64 |
Madankollu, kif irrilevatu l-Avukat Ġenerali fil-punt 52 tal-konklużjonijiet tagħha, il-fatt li H. Rothwangl, anki qabel l-isħubija tar-Repubblika tal-Awstrija fl-Unjoni, eżerċita drittijiet tal-moviment liberu meta kien jaħdem għal HAL, ma huwiex suffiċjenti sabiex huwa jkun jista’ jiġi ttrattat bħallikieku wettaq perijodu ta’ assigurazzjoni tax-xjuħija fil-Pajjiżi l-Baxxi. Fil-fatt, bid-differenza tas-sitwazzjoni tal-applikanti fil-kawżi li taw lok għas-sentenzi tas-7 ta’ Frar 2002, Kauer (C‑28/00, EU:C:2002:82), u tat-18 ta’ April 2002, Duchon, C‑290/00, EU:C:2002:234), il-leġiżlazzjoni Olandiża kienet teskludi lil H. Rothwangl mill-benefiċċju ta’ din l-assigurazzjoni meta kien jaħdem għal HAL, minħabba li kien ċittadin ta’ pajjiż terz u kien jirrisjedi abbord bastimenti li kien membru tal-ekwipaġġ tagħhom. Tali esklużjoni, minkejja li bbażata fuq in-nazzjonalità, ma kinitx ipprojbita mid-dritt tal-Unjoni fiż-żmien tal-fatti inkwistjoni fil-kawża prinċipali, fid-dawl tal-fatt li r-Repubblika tal-Awstrija kienet għadha ma ssieħbitx fl-Unjoni. |
65 |
Barra minn hekk, id-dokumenti tal-proċess sottomess lill-Qorti tal-Ġustizzja ma jippermettux li tinqata’ l-kwistjoni jekk H. Rothwangl kienx affiljat mas-sistema Awstrijaka ta’ sigurtà soċjali matul il-perijodi ta’ impjieg tiegħu għal HAL. Issa, huwa biss fil-każ ta’ risposta affermattiva għal din id-domanda li dawn il-perijodi għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni mill-awtorità kompetenti Awstrijaka. |
66 |
Fid-dawl tal-argumenti preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għall-ewwel domanda għandha tkun li l-Artikolu 94(1) u (2) tar-Regolament Nru 1408/71 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li ma tiħux inkunsiderazzjoni, għad-determinazzjoni tad-drittijiet għal benefiċċji tax-xjuħija, perijodu ta’ assigurazzjoni allegatament imwettaq taħt il-leġiżlazzjoni proprja tiegħu minn ħaddiem barrani meta, bħal fil-kawża prinċipali li tinvolvi lil H. Rothwangl, l-Istat li tiegħu dan il-ħaddiem huwa ċittadin issieħeb fl-Unjoni wara t-twettiq ta’ dan il-perijodu. |
Fuq it-tieni domanda
67 |
Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk l-Artikolu 18 TFUE, li jistabbilixxi l-prinċipju ta’ projbizzjoni tad-diskriminazzjoni, u l-Artikolu 45 TFUE, li jiggarantixxi l-moviment liberu tal-ħaddiema, għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li bis-saħħa tagħha baħri li għamel parti, matul perijodu determinat, mill-ekwipaġġ ta’ bastiment b’port ta’ reġistrazzjoni tiegħu fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru u li kien jirrisjedi abbord dan il-bastiment huwa eskluż mill-benefiċċju tal-assigurazzjoni tax-xjuħija fir-rigward ta’ dan il-perijodu minħabba li ma kienx ċittadin ta’ Stat Membru matul l-imsemmi perijodu. |
68 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-Att ta’ Adeżjoni ta’ Stat Membru ġdid huwa essenzjalment ibbażat fuq il-prinċipju ġenerali tal-applikazzjoni immedjata u sħiħa tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni fil-konfront ta’ dan l-Istat, u derogi huma ammessi biss sa fejn dawn jiġu espressament previsti minn dispożizzjonijiet tranżitorji (sentenza tal‑21 ta’ Diċembru 2011, Ziolkowski u Szeja, C‑424/10 u C‑425/10, EU:C:2011:866, punt 56 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
69 |
F’dan is-sens, l-Artikolu 2 tal-Att dwar il-kundizzjonijiet tal-adeżjoni tar-Repubblika tal-Awstrija, tar-Repubblika tal-Finlandja u r-Renju tal-Isvezja u l-aġġustamenti għat-Trattati li fuqhom l-Unjoni Ewropea hija mwaqqfa (ĠU 1994, C 241, p. 21, u ĠU 1995, L 1, p. 1, iktar ’il quddiem l-“Att ta’ Adeżjoni”) jipprovdi li, mid-data tal-adeżjoni, id-dispożizzjonijiet tat-Trattati oriġinali għandhom ikunu vinkolanti fuq l-Istati Membri l-ġodda u għandhom japplikaw f’dawk l-Istati skont il-kundizzjonijiet stipulati f’dawk it-Trattati u fl-Att ta’ Adeżjoni. |
70 |
Peress li dan l-Att ta’ Adeżjoni ma jinkludix dispożizzjonijiet tranżitorji dwar l-applikazzjoni tal-Artikoli 7 u 48 tat-Trattat KE (li saru Artikoli 12 u 39 KE, huma stess saru Artikoli 18 u 45 TFUE), dawn l-artikoli għandhom ikunu kkunsidrati li huma applikabbli minnufih u vinkolanti fuq ir-Repubblika tal-Awstrija mid-data tal-adeżjoni tagħha, jiġifieri mill-1 ta’ Jannar 1995. Il-korollarju huwa li, b’effett minn dik id-data, Stati Membri oħra kellhom jittrattaw liċ-ċittadini Awstrijaki bħala ċittadini tal-Unjoni. |
71 |
Madankollu, ma jirriżulta mill-imsemmi Att ta’ Adeżjoni l-ebda obbligu għall-Istati Membri eżistenti li jittrattaw liċ-ċittadini Awstrijaċi bl-istess mod kif kienu jittrattaw iċ-ċittadini tal-Istati Membri l-oħra qabel is-sħubija tal-Awstrija fl-Unjoni (ara, b’analoġija, is-sentenzi tas-26 ta’ Mejju 1993, Tsiotras, C‑171/91, EU:C:1993:215, punt 12, kif ukoll tal-15 ta’ Ġunju 1999, Andersson u Wåkerås‑Andersson, C‑321/97, EU:C:1999:307, punt 46). |
72 |
B’hekk, H. Rothwangl seta’ jinsisti biss li r-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi jittrattah bħallikieku kien assigurat għal pensjoni tax-xjuħija li bħallikieku huwa kien intitolat għad-drittijiet li jemanaw mid-dispożizzjonijiet li jirregolaw il-moviment liberu tal-ħaddiema matul il-perijodi ta’ impjieg tiegħu fi ħdan HAL. Fil-fatt, kif ġie kkonstatat fil-punti 70 u 71 ta’ din is-sentenza, dan ma kienx il-każ. |
73 |
Fid-dawl tal-argumenti preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għat-tieni domanda hija li l-Artikolu 18 u l-Artikolu 45 TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li bis-saħħa tagħha baħri li għamel parti, matul perijodu determinat, mill-ekwipaġġ ta’ bastiment b’port ta’ reġistrazzjoni tiegħu fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru u li kien jirrisjedi abbord dan il-bastiment huwa eskluż mill-benefiċċju tal-assigurazzjoni tax-xjuħija fir-rigward ta’ dan il-perijodu minħabba li ma kienx ċittadin ta’ Stat Membru matul l-imsemmi perijodu. |
Fuq it-tielet domanda
74 |
Permezz tat-tielet domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk l-Artikolu 2(1) u (2) tar-Regolament Nru 859/2003 għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi l-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li tgħid li perijodu ta’ impjieg imwettaq taħt il-leġiżlazzjoni ta’ dan l-Istat Membru minn ħaddiem impjegat li, kif fil-kawża prinċipali li tinvolvi lil F. Wieland, ma kienx ċittadin ta’ Stat Membru matul dan il-perijodu, iżda li, fil-mument meta jitlob il-ħlas ta’ pensjoni tax-xjuħija, ikun jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, ma jittiħidx inkunsiderazzjoni minn dan l-Istat Membru għad-determinazzjoni tad-drittijiet għal pensjoni ta’ dan il-ħaddiem. |
75 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 859/2003, id-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1408/71 għandhom japplikaw għal ċittadini ta’ pajjiżi terzi li mhumiex diġà koperti b’dawk id-dispożizzjonijiet unikament minħabba n-nazzjonalità tagħhom, kif ukoll għall-membri tal-familji tagħhom u għas-superstiti tagħhom, sakemm ikunu jirrisjedu legalment fit-territorju ta’ Stat Membru u huma f’sitwazzjonijiet li mhumiex konfinati fl-aspetti kollha ġewwa Stat Membru wieħed. |
76 |
F’dan il-każ, F. Wieland kien jissodisfa l-kundizzjonijiet tal-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 859/2003, sa fejn huwa ċittadin tal-Istati Uniti residenti legalment fl-Awstrija, l-elementi tas-sitwazzjoni li jinsab fiha ma humiex konfinati fi Stat Membru wieħed, u mhux ġa kopert bid-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1408/71 biss fuq il-fatt tan-nazzjonalità tiegħu. Konsegwentement, jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 859/2003. |
77 |
Issa, għandu jiġi kkonstatat li l-Artikolu 2(1) u (2) tar-Regolament Nru 859/2003 huwa fformulat fi kliem analogu għal dak użat fl-Artikolu 94(1) u (2) tar-Regolament Nru 1408/71. |
78 |
Minn dan isegwi li, fid-dawl tar-risposta mogħtija għall-ewwel domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju, F. Wieland, minkejja ċ-ċirkustanza li kien jgħix fil-Pajjiżi l-Baxxi matul il-perijodu li fih kien impjegat minn HAL, ma kienx, għall-istess raġunijiet bħal H. Rothwangl, assigurat fir-rigward tal-pensjoni tax-xjuħija bis-saħħa tal-leġiżlazzjoni Olandiża. |
79 |
Fid-dawl tal-argumenti preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għat-tielet domanda hija li l-Artikolu 2(1) u (2) tar-Regolament Nru 859/2003 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li tgħid li perijodu ta’ impjieg imwettaq taħt il-leġiżlazzjoni ta’ dan l-Istat Membru minn ħaddiem impjegat li, bħal fil-kawża prinċipali li tinvolvi lil F. Wieland, ma kienx ċittadin ta’ Stat Membru matul dan il-perijodu, iżda li, fil-mument meta jitlob il-ħlas ta’ pensjoni tax-xjuħija, jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, ma jittiħidx inkunsiderazzjoni minn dan l-Istat Membru għad-determinazzjoni tad-drittijiet għal pensjoni ta’ dan il-ħaddiem. |
Fuq l-ispejjeż
80 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (l-Ewwel Awla) tiddeċiedi: |
|
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.