—

għall-Gvern Finlandiż, minn H. Leppo, bħala aġent,

—

għall-Gvern Ġermaniż, minn T. Henze u K. Petersen, bħala aġenti,

—

għall-Gvern Estonjan, minn K. Kraavi-Käerdi u N. Grünberg, bħala aġenti,

—

għall-Gvern Elleniku, minn I. Bakopoulos, bħala aġent,

—

għall-Gvern Irlandiż, minn A. Joyce, bħala aġent u C. Toland, BL, mogħtija mandat minn L. Williams, solicitor,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn C. Soulay u I. Koskinen, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 98(2) u tal-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1), kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2009/47/KE, tal-5 ta’ Mejju 2009 (ĠU L 116, p. 18, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ proċedura mibdija minn K Oy (iktar ’il quddiem “K”) kontra d-deċiżjoni tal-Keskusverolautakunta (kummissjoni fiskali ċentrali) li tgħid li r-rata mnaqqsa tat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) prevista għall-provvista ta’ kotba stampati, ma tistax tiġi applikata għall-provvista ta’ kotba fuq mezzi materjali oħra barra l-karta.

3

L-Artikolu 96 tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi:

“L-Istati Membri għandhom japplikaw rata standard ta’ VAT, li għandha tiġi ffissata minn kull Stat Membru bħala persentaġġ ta’ l-ammont [valur] taxxabbli u li għandha tkun l-istess għall-provvista ta’ merkanzija u għall-provvista ta’ servizzi.”

4

L-Artikolu 98(1) u (2) ta’ din id-direttiva jipprevedi:

“1.   L-Istati Membri jistgħu japplikaw jew rata mnaqqsa waħda jew żewġ rati mnaqqsa.

2.   Ir-rati mnaqqsa għandhom japplikaw biss għall-provvisti ta’ merkanzija jew servizzi fil-kategoriji stabbiliti fl-Anness III.

Ir-rati mnaqqsa m’għandhomx japplikaw għas-servizzi msemmija fil-punt (k) ta’ l-Artikolu 56(1) [servizzi pprovduti elettronikament]”

5

Qabel ma ġie emendat bid-Direttiva 2009/47, il-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT, li jinkludi lista ta’ provvisti ta’ merkanzija u servizzi li għalihom jistgħu jiġu applikati r-rati mnaqqsa msemmija fl-Artikolu 98, kien isemmi:

“[I]l–provvista, inkluż b’self mil-libreriji, ta’ kotba (inklużi opuskoli, fuljetti u oġġetti simili stampati, kotba għat-tfal bl-istampi, tat-tpinġija jew tat-tpinġija bil-kulur, mużika stampata jew f’forma ta’ manuskritt, mapep u mapep idrografiċi jew mapep simili), gazzetti u rivisti, li ma humiex materjal iddedikat kollu kemm hu jew b’mod sostanzjali għar-reklamar;”

6

Il-premessa 4 tad-Direttiva 2009/47 tistipula:

“Id-Direttiva [tal-VAT] għandha tiġi emendata wkoll sabiex tippermetti l-applikazzjoni ta’ rati mnaqqsa jew xi eżenzjoni rispettivament f’numru limitat ta’ sitwazzjonijiet speċifiċi għal raġunijiet soċjali jew ta’ saħħa u sabiex ir-referenza għall-kotba fl-Anness III tagħha tiġi ċċarata u aġġornata għall-progress tekniku.”

7

Mill-1 ta’ Ġunju 2009, il-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT huwa fformulat kif ġej:

“il–provvista, inkluż b’self mil-libreriji, ta’ kotba dwar il-mezzi fiżiċi kollha ta’ appoġġ [fuq il-mezzi materjali kollha] (inklużi opuskoli, fuljetti u oġġetti simili stampati, kotba għat-tfal bl-istampi, tat-tpinġija jew tat-tpinġija bil-kulur, mużika stampata jew f’forma ta’ manuskritt, mapep u mapep idrografiċi jew mapep simili), gazzetti u rivisti, li m’humiex materjal iddedikat kollu kemm hu jew b’mod sostanzjali għar-reklamar”.

8

L-Artikolu 1(1)(1) tal-Liġi 1501/1993 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud [arvonlisäverolaki (1501/1993)], tat-30 ta’ Diċembru 1993, fil-verżjoni tagħha fis-seħħ matul is-snin 2011 u 2012 (iktar ’il quddiem il-“liġi dwar il-VAT”), jipprevedi:

“Il-[VAT] tinġabar favur l-Istat skont il-modalitajiet iddefiniti f’din il-liġi:

9

Skont l-Artikolu 84 tal-liġi dwar il-VAT:

“Ir-rata applikabbli hija ta’ 23 [%] tal-valur taxxabbli, bla ħsara għall-Artikoli 85 jew 85a.”

10

Skont l-Artikolu 85a ta’ din il-liġi:

“Taxxa ta’ 9 [%] tal-bażi fiskali għandha titħallas fuq il-bejgħ tas-servizzi li ġejjin, kif ukoll fuq il-bejgħ, ix-xiri intrakomunitarju, it-trasferimenti tas-sistemi ta’ ħażna u l-importazzjonijiet relatati mal-[merkanzija li ġejja]:

[...]

[...]

Ma humiex ikkunsidrati bħala kotba fis-sens tal-paragrafu 1(7):

11

K hija kumpannija li teżerċita l-attività ta’ editur, li tinkludi l-pubblikazzjoni ta’ xogħlijiet ta’ letteratura ġenerali u ta’ tagħlim. Hija tippubblika wkoll kotba awdjo u kotba diġitali.

12

Mill-proċess ippreżentat quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-kotba awdjo u l-kotba diġitali ppubblikati minn K huma disponibbli fil-forma ta’ fajls elettroniċi, li jinsabu fuq mezzi materjali bħas-CD, is-CD-ROM jew l-istikek tal-memorja USB jew prodotti ekwivalenti, li jirriproduċu kotba li oriġinalment kienu ġew stampati. Ktieb awdjo, li huwa intiż biex jinstema’, jirriproduċi t-test miktub ta’ ktieb stampat, moqri b’vuċi għolja, fuq mezz materjali bħal CD jew CD-ROM. Ktieb diġitali jirriproduċi, essenzjalment, il-kontenut ta’ ktieb li oriġinalment kien ġie stampat u li bħala prinċipju jirriproduċi d-dehra esterjuri u l-istruttura ta’ dan il-ktieb stampat, fuq mezz materjali bħal CD jew stika tal-memorja USB, u li jista’ jittella fuq komputer jew fuq apparat li jaqra kompatibbli. Madankollu, il-verżjonijiet diġitali jistgħu jkunu differenti mill-kotba stampati f’dak li jirrigwarda l-kontenut u l-istruttura tagħhom.

13

K ressqet talba għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Keskusverolautakunta sabiex jiġi vverifikat jekk kotba ppubblikati fuq mezzi materjali oħra barra l-karta, li jirriproduċu t-test miktub ta’ ktieb stampat, jistgħux jiġu kkunsidrati bħala “kotba”, fis-sens tal-Artikolu 85a(1)(7) tal-liġi dwar il-VAT, li l-bejgħ tagħhom huwa suġġett għal rata mnaqqsa tal-VAT.

14

Permezz ta’ deċiżjoni preliminari tal-25 ta’ Mejju 2011, il-Keskusverolautakunta ddikjarat li jistgħu jiġu kkunsidrati bħala kotba biss il-pubblikazzjonijiet stampati fuq il-karta jew b’mod analogu, b’tali mod li l-kotba awdjo u l-kotba diġitali ppubblikati fuq mezzi materjali bħas-CD, is-CD-ROM jew l-istikek tal-memorja USB ma jistgħux jiġu kkunsidrati bħala “kotba”, fis-sens tal-Artikolu 85a(1)(7) tal-liġi dwar il-VAT.

15

Il-Keskusverolautakunta ppreċiżat ukoll li la l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 98(2) tad-Direttiva tal-VAT, moqri flimkien mal-punt 6 tal-Anness III tagħha u lanqas il-prinċipju ta’ newtralità fiskali ma jipprekludu l-applikazzjoni ta’ rata normali tal-VAT fuq il-bejgħ ta’ kotba ppubblikati fuq mezz materjali ieħor barra l-karta, minflok ir-rata mnaqqsa applikata għal kotba ppubblikati fuq il-karta.

16

K appellat quddiem il-Korkein hallinto-oikeus (Qorti amministrattiva suprema) sabiex tikseb, minn naħa, l-annullament tad-deċiżjoni preliminari tal-Keskusverolautakunta u, min-naħa l-oħra, deċiżjoni preliminari ġdida, li tiddikjara li l-kotba ppubblikati fuq mezz materjali ieħor barra l-karta, bħas-CD, is-CD-ROM jew l-istikek tal-memorja USB, jew prodott ieħor simili, għandhom jiġu kkunsidrati bħala “kotba” fis-sens tal-Artikolu 85a(1)(7) tal-liġi dwar il-VAT, li l-bejgħ tagħhom huwa suġġett għal rata mnaqqsa tal-VAT.

17

Skont K, imur kontra l-prinċipju ta’ newtralità fiskali li Stat Membru japplika rata mnaqqsa tal-VAT biss fuq kotba ppubblikati fuq il-karta, bl-esklużjoni tal-kotba li huma ppubblikati fuq mezzi materjali oħra.

18

Il-Korkein hallinto-oikeus talbet l-opinjoni tal-Valtiovarainministeriö (Ministeru tal-finanzi). Dan tal-aħħar ikkonstata li t-trattament fiskali tal-kotba ppubblikati fuq mezz materjali ieħor barra l-karta jvarja fid-diversi Stati Membri tal-Unjoni Ewropea. Skont il-Valtiovarainministeriö, l-Istati Membri jistgħu japplikaw b’mod selettiv rata mnaqqsa tal-VAT għal provvisti ta’ merkanzija jew ta’ servizzi elenkati fl-Anness III tad-Direttiva tal-VAT. F’dan ir-rigward, huma għandhom marġni ta’ manuvra wiesa’. F’dan il-kuntest, dawn l-Istati jkunu fondati li japplikaw rata mnaqqsa tal-VAT għall-kotba ppubblikati fuq il-karta u rata normali għal dawk ippubblikati fuq mezzi materjali oħra.

19

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Korkein hallinto-oikeus iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

20

Permezz tad-domandi tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi, minn naħa, jekk l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 98(2) u l-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta l-kotba ppubblikati fuq il-karta għal rata mnaqqsa tal-VAT u l-kotba li huma ppubblikati fuq mezzi materjali oħra, bħas-CD, is-CD-ROM jew l-istikek tal-memorja USB, għar-rata normali tal-VAT u, min-naħa l-oħra, jekk ir-risposta għal din id-domanda tistax tkun differenti skont it-tip ta’ mezz materjali użat, tal-kontenut tal-ktieb inkwistjoni, jew tal-proprjetajiet tekniċi tal-mezz materjali inkwistjoni.

21

L-Artikolu 96 tad-Direttiva tal-VAT jipprovdi li l-istess rata tal-VAT, ir-rata normali, hija applikabbli fuq il-provvista ta’ merkanzija u fuq il‑provvista ta’ servizzi.

22

B’deroga minn dan il-prinċipju, l-Artikolu 98(1) ta’ din id-direttiva jagħti lill-Istati Membri l-possibbiltà li japplikaw rata mnaqqsa waħda jew żewġ rati mnaqqsa tal-VAT. Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 98(2) tal-istess direttiva, ir-rati mnaqqsa tal-VAT jistgħu jiġu applikati biss għall-provvisti ta’ merkanzija u ta’ servizzi elenkati fil-kategoriji li jinsabu fl-Anness III tad-Direttiva tal-VAT.

23

F’dak li jirrigwarda l-applikazzjoni tar-rati mnaqqsa tal-VAT għal dawn il-kategoriji, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li huma l-Istati Membri li għandhom, bla ħsara għall-osservanza tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tal-VAT, jiddeterminaw iktar preċiżament fost il-provvisti ta’ merkanzija u ta’ servizzi inklużi fil-kategoriji tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT, dawk li fir-rigward tagħhom tapplika r-rata mnaqqsa (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi Zweckverband zur Trinkwasserversorgung und Abwasserbeseitigung Torgau-Westelbien C‑442/05, EU:C:2008:184, punti 42 u 43, u Pro Med Logistik, C‑454/12 u C‑455/12, EU:C:2014:111, punt 44).

24

F’dak li jirrigwarda l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, għandu jitfakkar li dan jipprekludi b’mod partikolari li merkanzija jew provvista ta’ servizzi li jixxiebhu, li jinsabu f’kompetizzjoni bejniethom, ikunu trattati b’mod differenti mill-aspett tal-VAT (ara s-sentenzi Il-Kummissjoni vs Franza C‑384/01, EU:C:2003:264, punt 25, u The Rank Group, C‑259/10 u C‑260/10, EU:C:2011:719, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata).

25

Biex jiġi ddeterminat jekk merkanzija jew provvisti ta’ servizzi jixxiebhux, għandha prinċipalment tittieħed inkunsiderazzjoni l-perspettiva tal-konsumatur medju. Merkanzija jew provvisti ta’ servizzi jkunu jixxiebhu meta jkollhom karatteristiċi li jixxiebhu u jissodisfaw l-istess bżonnijiet tal-konsumatur, skont kriterju ta’ tqabbil fl-użu, u fejn id-differenzi eżistenti ma jaffettwawx b’mod kunsiderevoli d-deċiżjoni tal-konsumatur medju li jirrikorri għal waħda jew oħra mill-imsemmija merkanzija jew provvisti ta’ servizzi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza The Rank Group, EU:C:2011:719, punti 43 u 44).

26

Hemm lok li jiġi osservat li, qabel l-emenda introdotta bid-Direttiva 2009/47, l-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT kien jipprevedi l-“provvista [...] ta’ kotba”. Id-Direttiva 2009/47 emendat it-test tal-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT, li issa jipprevedi l-“provvista [...] ta’ kotba dwar il-mezzi fiżiċi kollha ta’ appoġġ [fuq il-mezzi materjali kollha]” fil-lista ta’ merkanziji jew ta’ provvisti ta’ servizzi li jistgħu jibbenefikaw minn rata mnaqqsa tal-VAT.

27

Għalhekk, il-kwistjoni hija li jsir magħruf jekk, minħabba din l-emenda, Stat Membru li għażel li jissuġġetta l-provvista ta’ kotba stampati għal rata mnaqqsa tal-VAT huwiex, minħabba f’dan, obbligat li jestendi l-applikazzjoni ta’ din ir-rata mnaqqsa anki għall-provvisti ta’ kotba fuq kull mezz materjali ieħor barra l-karta.

28

F’dan ir-rigward għandu jiġi osservat, hekk kif osservat il-Kummissjoni Ewropea waqt is-seduta, li la t-test tad-Direttiva 2009/47 u lanqas ix-xogħol preparatorju għaliha ma jindikaw li l-leġiżlatur tal-Unjoni, billi emenda l-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT, ried iġiegħel lill-Istati Membri japplikaw rata mnaqqsa tal-VAT identika għall-kotba kollha, indipendentement mill-mezz materjali li fuqu ġew ippubblikati.

29

F’kull każ, fid-dawl tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ċċitata fil-punt 23 ta’ din is-sentenza, peress li l-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT jillimita ruħu li jsemmi l-provvista ta’ kotba fuq il-mezzi materjali kollha, huma l-Istati Membri li għandhom, bla ħsara għall-osservanza tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tal-VAT, jiddeterminaw il-mezzi materjali li fir-rigward tagħhom tapplika r-rata mnaqqsa tal-VAT.

30

F’dan il-kuntest, għandu jiġi ppreċiżat, hekk kif jagħmel il-Gvern Irlandiż u hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 54 tal-konklużjonijiet tiegħu, li, f’każ bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, peress li l-evalwazzjoni tal-konsumatur medju tista’ tvarja skont il-grad ta’ penetrazzjoni eventwalment differenti tat-teknoloġiji l-ġodda f’kull suq nazzjonali u tal-grad ta’ aċċess għall-apparat tekniku li jippermettu li dan il-konsumatur juża kotba ppubblikati fuq mezzi oħra barra l-karta, għandu jittieħed bħala riferiment il-konsumatur medju ta’ kull Stat Membru.

31

F’dawn iċ-ċirkustanzi, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika, hekk kif ġie osservat fil-punt 25 ta’ din is-sentenza, jekk il-kotba ppubblikati fuq il-karta u dawk ippubblikati fuq mezzi materjali oħra humiex prodotti li jistgħu jiġu kkunsidrati mill-konsumatur medju bħala prodotti li jixxiebhu. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa, għal dan il-għan, jekk dawn il-kotba għandhomx karatteristiċi li jixxiebhu u jissodisfawx l-istess bżonnijiet skont kriterju ta’ tqabbil fl-użu sabiex tivverifika jekk id-differenzi li jeżistu jaffettwawx jew le b’mod kunsiderevoli jew sostanzjali d-deċiżjoni tal-konsumatur medju li jagħżel wieħed jew ieħor minn dawn il-kotba.

32

Din ir-risposta ma tinbidilx skont it-tip ta’ mezz materjali użat, skont il-kontenut tal-ktieb inkwistjoni jew skont il-proprjetajiet tekniċi tal-mezz materjali inkwistjoni, peress li, fost l-oħrajn, huma tali ċirkustanzi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni mill-qorti tar-rinviju sabiex tevalwa jekk il-kotba ppubblikati fuq il-karta u dawk ippubblikati fuq mezzi materjali oħra humiex prodotti li jistgħu jiġu kkunsidrati mill-konsumatur medju bħala prodotti li jixxiebhu.

33

Jekk, hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 62 tal-konklużjonijiet tiegħu, dawn il-karatteristiċi huma determinanti mill-perspettiva tal-konsumatur medju tal-Istat Membru kkonċernat, huwa ġġustifikat li l-leġiżlazzjoni nazzjonali ma tapplikax, fir-rigward tal-provvista ta’ kotba maħżuna fuq mezzi li ma humiex karta, ir-rata mnaqqsa tal-VAT applikabbli għall-kotba stampati. Min-naħa l-oħra, jekk dak li jgħodd għal dan il-konsumatur huwa essenzjalment il-kontenut li jixxiebah tal-kotba kollha, irrispettivament mill-mezz li fuqu jinsabu jew mill-karatteristiċi tagħhom, l-applikazzjoni selettiva ta’ rata mnaqqsa tal-VAT ma hijiex iġġustifikata.

34

Mill-kunsiderazzjonijiet kollha esposti iktar ’il fuq jirriżulta li r-risposta li għandha tingħata għad-domandi magħmula għandha tkun li l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 98(2) u l-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-VAT għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux, sakemm il-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tal-VAT ikun osservat, fatt li għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju, leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta l-kotba ppubblikati fuq il-karta għal rata mnaqqsa tal-VAT u l-kotba li huma ppubblikati fuq mezzi materjali oħra, bħas-CD, is-CD-ROM jew l-istikek tal-memorja USB, għar-rata normali tal-VAT.

35

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas‑sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 98(2) u l-punt 6 tal-Anness III tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2009/47/KE, tal-5 ta’ Mejju 2009, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux, sakemm il-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tat-taxxa fuq il-valur miżjud ikun osservat, fatt li għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju, leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta l-kotba ppubblikati fuq il-karta għal rata mnaqqsa tat-taxxa fuq il-valur miżjud u l-kotba li huma ppubblikati fuq mezzi materjali oħra, bħas-CD, is-CD-ROM jew l-istikek tal-memorja USB, għar-rata normali ta’ din it-taxxa.