IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 5.3.2024

JOIN(2024) 10 final

KOMUNIKAZZJONI KONĠUNTA LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Strateġija Ewropea ġdida għall-Industrija tad-Difiża: Il-kisba ta’ tħejjija tal-UE permezz ta’ Industrija Ewropea tad-Difiża reattiva u reżiljenti

Introduzzjoni

Fl-14 u l-15 ta’ Diċembru 2023, il-Kunsill Ewropew, f’konformità mad-Dikjarazzjoni ta’ Versailles 1 u l-Boxxla Strateġika għas-Sigurtà u d-Difiża 2 , issottolinja li jeħtieġ li jsir aktar biex jintlaħqu l-objettivi tal-Unjoni li jiżdied l-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża 3 . Il-Kunsill Ewropew enfasizza wkoll il-ħtieġa li tissaħħaħ il-bażi industrijali u teknoloġika tad-difiża Ewropea (EDTIB), inklużi l-SMEs, u li din tkun innovattiva, kompetittiva u reżiljenti. UE aktar b’saħħitha u aktar kapaċi fis-sigurtà u d-difiża se tikkontribwixxi b’mod pożittiv għas-sigurtà globali u trans-Atlantika u tikkomplementa l-Organizzazzjoni tat-Trattat tal-Atlantiku tat-Tramuntana (NATO), li tibqa’ l-pedament tad-difiża kollettiva għall-membri tagħha. 

L-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża tal-UE jista’ jiġi definit bħala stat ta’ tħejjija stabbli tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha biex jipproteġu s-sigurtà taċ-ċittadini tagħha, l-integrità tat-territorju tagħha u l-assi jew l-infrastrutturi kritiċi, kif ukoll il-valuri u l-proċessi demokratiċi ewlenin tagħha. Dan jinkludi l-kapaċità li tipprovdi assistenza militari lis-sħab tagħha, bħall-Ukrajna. F’konformità mal-Boxxla Strateġika, jinkludi l-kapaċità li naġixxu aktar malajr u b’mod deċiżiv meta niffaċċjaw kriżijiet, li nħarsu liċ-ċittadini tagħna minn theddid li jevolvi malajr, li ninvestu fil-kapaċitajiet u t-teknoloġiji meħtieġa u li nissieħbu ma’ oħrajn biex nilħqu għanijiet komuni. Din l-Istrateġija twieġeb ukoll għall-proposti li saru miċ-ċittadini fil-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa 4 .

Industrija tad-difiża tal-UE b’saħħitha hija prerekwiżit essenzjali biex jinkiseb l-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża. Din l-Istrateġija għall-Industrija tad-Difiża Ewropea, li hija bbażata fuq is-sejbiet tal-analiżi tad-diskrepanzi fl-investimenti fid-difiża li ġiet ippreżentata fil-Komunikazzjoni Konġunta tat-18 ta’ Mejju 2022 5 , u wara li sar proċess komprensiv ta’ konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati, tipproponi approċċ ambizzjuż mirfud minn Programm Ewropew għall-Investiment fil-Qasam tad-Difiża (EDIP), flimkien ma’ sett ta’ miżuri ta’ akkumpanjament u flimkien mal-Fond Ewropew għad-Difiża (EDF), biex jissaħħaħ il-pilastru industrijali tal-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża tal-UE. Dan l-isforz għandu jiġi segwit b’mod kostanti lil hinn mill-Qafas Finanzjarju Pluriennali (2021–2027) attwali, bil-finanzjament mill-UE jitwassal permezz ta’ strumenti futuri li l-kamp ta’ applikazzjoni u t-tfassil tagħhom se jkunu bbażati fuq l-esperjenza miksuba permezz tal-implimentazzjoni tal-programmi differenti tad-difiża.

Iż-żieda qawwija fit-theddid reġjonali u globali u l-isfidi għas-sigurtà u b’mod partikolari r-ritorn ta’ gwerra konvenzjonali ta’ intensità għolja fl-Ewropa jirrikjedu bidla urġenti fil-veloċità u l-iskala li bihom l-EDTIB tista’ tidentifika, tiżviluppa u tipproduċi t-tagħmir militari meħtieġ fl-ispettru sħiħ, l-ewwel għall-ħtiġijiet l-aktar urġenti. F’dan ir-rigward huwa neċessarju li jkun hemm aktar tisħiħ u simplifikazzjoni tal-għodod u l-istrumenti li l-Unjoni stabbiliet matul l-aħħar snin. L-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża jrid jissaħħaħ fl-Unjoni kollha, filwaqt li tingħata attenzjoni partikolari għall-implikazzjonijiet speċifiċi li dan għandu għal dawk l-Istati Membri li huma l-aktar esposti għar-riskju ta’ materjalizzazzjoni ta’ theddid militari konvenzjonali.

L-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża jista’ jinkiseb biss jekk tiġi permessa żieda kontinwa tal-infiq fid-difiża mill-Istati Membri, permezz tal-għodod u l-inċentivi xierqa, biex fil-fatt tingħata prijorità lill-investimenti kollaborattivi. Dan se jsaħħaħ kemm il-kapaċitajiet militari tagħhom kif ukoll il-bażi industrijali tad-difiża li fuqha jistgħu jiddependu l-UE u l-Istati Membri tagħha. Se jsaħħaħ ukoll b’mod dirett lin-NATO, peress li l-Istati Membri, inklużi dawk li huma Alleati tan-NATO 6 , għandhom sett uniku ta’ forzi li jistgħu jagħmlu disponibbli f’oqfsa differenti. Barra minn hekk dan se jikkontribwixxi għas-sigurtà ekonomika usa’ tal-Unjoni, peress li l-EDTIB hija fattur ewlieni tal-innovazzjoni teknoloġika u r-reżiljenza fis-soċjetajiet tagħna.

Din l-istrateġija għandha l-għan li ssaħħaħ u tappoġġa l-isforzi tal-Istati Membri biex jinvestu aktar, aħjar, flimkien u b’mod Ewropew (it-Taqsima 2). Iż-żieda fid-disponibbiltà ta’ prodotti u sistemi tad-difiża għandha tinkiseb bis-saħħa ta’ EDTIB aktar effiċjenti u reattiva, li tiddependi fuq sigurtà msaħħa tal-provvista (it-Taqsima 3). Huwa importanti li jiġu żviluppati l-mezzi finanzjarji biex jirfdu l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża tal-UE (it-Taqsima 4). Barra minn hekk, jenħtieġ li tiġi integrata kultura ta’ stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża inkluż fil-politiki kollha tal-UE (it-Taqsima 5). Fl-aħħar nett, is-sħubijiet għandhom jiġu sfruttati biex jittejbu l-istat ta’ tħejjija u r-reżiljenza (it-Taqsima 6).

1.Il-kisba ta’ stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża permezz ta’ industrija Ewropea tad-difiża aktar reattiva u reżiljenti 

1.1.Stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża: essenzjali fl-ambjent ġeopolitiku attwali

Fid-dawl tar-ritorn ta’ gwerra ta’ intensità għolja fl-Ewropa, wara l-invażjoni mhux provokata u fuq skala sħiħa tal-Ukrajna mir-Russja fl-2022, l-Unjoni trid issaħħaħ malajr l-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża tagħha.

L-ordni globali bbażat fuq ir-regoli għandu l-isfidi fil-qalba tiegħu, u l-pajjiżi li jinsabu fil-viċinanza tal-Unjoni u lil hinn minnha qegħdin jiġu affettwati dejjem aktar mit-tensjonijiet, l-instabbiltà, it-theddid ibridu u l-kunflitti armati. Il-kompetituri strateġiċi qegħdin jinvestu ħafna fil-kapaċitajiet militari, fil-kapaċitajiet industrijali tad-difiża u fit-teknoloġiji kritiċi, filwaqt li l-integrità tal-ktajjen tal-provvista tagħna u l-aċċess mingħajr xkiel għar-riżorsi ma jistgħux jibqgħu jitqiesu bħala xi ħaġa ċerta.

L-UE u l-Istati Membri tagħha qegħdin jiffaċċjaw ukoll theddid ibridu mifrux, muri minn għadd dejjem jikber ta’ attakki ċibernetiċi, sabotaġġ, hacking tal-infrastruttura u l-assi kritiċi, diżinformazzjoni, kif ukoll manipulazzjoni u interferenza tal-informazzjoni minn partijiet barranin. Qegħdin jiffaċċjaw ukoll il-kontestazzjoni tal-aċċess tal-Ewropa għal dominji strateġiċi bħad-dominju spazjali, ċibernetiku, tal-ajru u marittimu. Dawn l-iżviluppi qed ikunu ta’ sfida għas-sigurtà, il-prosperità u l-valuri demokratiċi tagħna.

Id-difiża tat-territorju u ċ-ċittadini tal-Istati Membri hija qabelxejn responsabbiltà nazzjonali, inkluż permezz ta’ impenji mill-alleati fil-kuntest tan-NATO. F’dak l-isfond, l-iżviluppi ġeopolitiċi jindikaw ħtieġa konvinċenti li l-Ewropa tieħu responsabbiltà strateġika akbar għas-sigurtà proprja tagħha, inkluż biex tassisti lil sħab ewlenin bħall-Ukrajna. Taħt il-gwida tal-Boxxla Strateġika, l-UE hija u trid tkompli tkun attur aktar b’saħħtu fis-sigurtà u d-difiża, u b’hekk fornitur tas-sigurtà aktar affidabbli u attur tad-difiża kapaċi mhux biss għaċ-ċittadini tagħha stess iżda wkoll għall-benefiċċju tal-paċi u s-sigurtà internazzjonali.

Jekk l-UE tkun aktar b’saħħitha u aktar kapaċi fil-qasam tas-sigurtà u d-difiża tikkontribwixxi wkoll b’mod pożittiv għas-sigurtà globali u trans-Atlantika u tikkomplementa n-NATO. Għal dawk l-Istati Membri li huma wkoll membri tan-NATO, l-Alleanza tibqa’ l-pedament tad-difiża kollettiva tagħhom. L-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża jirrikjedi l-ippjanar, l-iżvilupp u d-disponibbiltà operazzjonali tal-kapaċitajiet tad-difiża u l-faċilitaturi strateġiċi meħtieġa, ħakma tajba tat-teknoloġiji kritiċi u kapaċità tal-akkwist, tal-operat u tal-protezzjoni tal-ispettru sħiħ meħtieġ tal-kapaċitajiet, l-infrastrutturi u l-assi.

Il-kisba tal-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża għalhekk tirrikjedi investiment massiv, b’mod koordinat, fil-kapaċitajiet tad-difiża meħtieġa, inkluż fl-infrastruttura kritika rilevanti. Din tirrikjedi l-aġilità li tiġi integrata b’mod kostanti l-innovazzjoni li qiegħda toriġina dejjem aktar minn atturi żgħar u mhux tradizzjonali, li ħafna drabi jsibuha diffiċli biex jaraw il-kontribut potenzjali tagħhom rikonoxxut. L-avversarji impenjaw ruħhom f’tellieqa globali għas-supremazija teknoloġika li tirrikjedi mill-atturi kollha ċikli ta’ investiment dejjem aktar rapidi u dejjem aktar għaljin: l-UE ma taffordjax taqa’ lura.

Anke dawk l-Istati Membri li għandhom l-akbar baġits tad-difiża fl-Unjoni għad-dispożizzjoni tagħhom qegħdin jiffaċċjaw dejjem aktar diffikultajiet biex jinvestu fil-livelli meħtieġa fuq bażi awtonoma, u dan jesponi lill-UE għal żieda fid-diskrepanzi fil-kapaċità u fl-industrija u għal aktar dipendenzi strateġiċi. L-istess jgħodd għall-manifatturi prinċipali u l-ktajjen tal-provvista tagħhom. Għalhekk, l-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża jitlob aktar kooperazzjoni u azzjoni kollettiva. Fi żminijiet ta’ gwerra ta’ intensità għolja, dan jirrikjedi l-kapaċità li jiġi prodott bil-massa sett kbir ta’ tagħmir għad-difiża bħal munizzjon, droni, missili u sistemi ta’ difiża tal-ajru, attakki profondi u kapaċitajiet ta’ intelligence, sorveljanza u rikonjizzjoni, kif ukoll il-kapaċità li tiġi żgurata d-disponibbiltà rapida u suffiċjenti tiegħu. 

Sabiex tkun tista’ ssir din il-produzzjoni bil-massa, jeħtieġ li l-organizzazzjoni tas-settur industrijali tad-difiża tevolvi.

1.2.L-Istat ta’ Tħejjija fir-rigward tad-Difiża jirrikjedi EDTIB b’saħħitha, reattiva u innovattiva 

Kif enfasizzat fil-Boxxla Strateġika u fid-Dikjarazzjoni ta’ Granada tal-Kapijiet ta’ Stat u ta’ Gvern tal-UE 11 , it-tisħiħ tal-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża u l-investimenti fil-kapaċitajiet tal-UE jirrikjedi bażi industrijali u teknoloġika b’saħħitha, aġli u reżiljenti.

L-EDTIB hija element essenzjali u integrali biex jiġi żgurat li s-soċjetajiet tagħna jkunu siguri u prosperi llum u fil-futur. EDTIB reattiva u kompetittiva hija l-pedament ta’ kwalunkwe rwol Ewropew kredibbli fid-difiża u s-sigurtà proprja tagħha.

L-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża tal-UE, illum u fil-futur, jirrikjedi investimenti pubbliċi u privati fl-ispettru sħiħ tal-ħtiġijiet, biex l-industrija tad-difiża tkun tista’ tirreaġixxi fil-ħin u fuq skala xierqa għall-ħtiġijiet tal-Istati Membri. L-innovazzjoni trid tkun fokus kostanti ta’ attenzjoni, filwaqt li għandha tiġi żgurata r-reżiljenza għax-xokkijiet u t-tfixkil esterni.

Minkejja l-kompetittività kumplessiva tagħha, il-kapaċità li l-EDTIB tagħmel użu mill-potenzjal sħiħ tagħha hija mhedda minn snin ta’ nuqqas ta’ investiment, minkejja l-progress li sar matul l-aħħar snin. Din hija l-konsegwenza tal-għażliet politiċi u baġitarji tal-Istati Membri fl-aħħar għaxar snin, u f’kuntest ġeopolitiku differenti, biex jiġi allokat id-dividend tal-paċi għal użi soċjetali oħra. Il-frammentazzjoni industrijali persistenti fuq il-linji nazzjonali taġixxi wkoll bħala xkiel għall-aħjar effiċjenza tal-investimenti fid-difiża. Dawn ix-xejriet wasslu għal daqs komparattiv bil-wisq iżgħar tas-suq għad-difiża u l-preżenza tal-UE fix-xena globali, u żieda fid-dipendenzi fuq pajjiżi terzi, li jxekklu l-kapaċità tal-EDTIB li tagħti prestazzjoni tajba.

1.3.Minħabba li l-investiment kooperattiv fl-UE kien baxx wisq, il-prestazzjoni tal-EDTIB tibqa’ baxxa aktar milli tiflaħ

F’suq kumpless fejn il-gvernijiet nazzjonali huma l-uniċi xerrejja, l-Istati Membri għadhom mhux qed jikkoordinaw, jiġbru flimkien u jgħaqqdu biżżejjed id-deċiżjonijiet tagħhom dwar l-ippjanar u l-akkwist fil-qasam tad-difiża, minkejja l-firxa ta’ għodod u oqfsa Ewropej li għandhom għad-dispożizzjoni tagħhom. Għalhekk, id-domanda għadha fil-biċċa l-kbira organizzata fuq il-linji nazzjonali, bil-biċċa l-kbira tad-deċiżjonijiet ta’ investiment jirriżultaw minn kunsiderazzjonijiet domestiċi, u jkunu bbażati fuq programmazzjoni nazzjonali, li spiss jonqsu milli jqisu kunsiderazzjonijiet strateġiċi u ta’ effiċjenza usa’. B’riżultat ta’ dan, u minkejja ċerti fażijiet ta’ konsolidazzjoni fl-aħħar għaxar snin, in-naħa tal-provvista tibqa’ essenzjalment organizzata wkoll tul il-linji nazzjonali, u l-Istati Membri jagħżlu soluzzjonijiet nazzjonali meta dan ikun possibbli, minħabba kunsiderazzjonijiet industrijali u ta’ sigurtà tal-provvista. Dan jirriżulta fit-tixrid tal-EDTIB, li taġixxi fi swieq għad-difiża differenti u dojoq wisq, aktar milli f’wieħed uniku, ferm akbar u integrat.

Dan idgħajjef l-EDTIB. L-ewwel nett, in-naħa tad-domanda ma tesprimix ruħha kollettivament bl-aħjar mod. Dan jirriżulta f’duplikazzjonijiet u opportunitajiet mitlufa biex jiġi mutwalizzat u sinkronizzat l-investiment f’tagħmir jew infrastruttura meħtieġa komunement. It-tieni, in-naħa tal-provvista mhijiex inċentivata biex tikkoopera jew saħansitra tintegra biex tlaħħaq ma’ espressjoni ta’ domanda aktar effiċjenti. Hija tbati minn nuqqas ta’ prevedibbiltà u massa kritika fl-ordnijiet li jsiru, u b’hekk tonqos milli tikseb l-ekonomija ta’ skala. It-tielet, speċjalment dan l-aħħar, l-Istati Membri għandhom ix-xejra li jakkwistaw prodotti kummerċjalment disponibbli minn pajjiżi terzi, u b’hekk inaqqsu d-domanda interna u jinvestu flus il-kontribwenti Ewropej f’impjiegi u teknoloġiji ewlenin barra mill-pajjiż minflok fl-Ewropa.

Dan imbagħad jobbliga lill-EDTIB tiffoka fuq l-esportazzjonijiet biex tiżgura l-vijabbiltà tagħha, li tirriżulta f’riskju ta’ dipendenza eċċessiva fuq l-ordnijiet ta’ pajjiżi terzi, bil-konsegwenza li r-rispons għall-ordnijiet tal-Istati Membri jista’ jkun ta’ prijorità inqas milli jiġu onorati l-kuntratti ta’ pajjiżi terzi f’każ ta’ kriżijiet u nuqqasijiet relatati.

Is-sigurtà tal-provvista hija pperikolata mill-kombinament tal-mudelli ta’ hawn fuq. Is-suq uniku sar realtà f’livelli aktar baxxi fejn il-ktajjen tal-provvista huma mifruxa b’mod wiesa’ minn naħa għal oħra tal-fruntieri. Madankollu, dan mhuwiex rifless f’governanza strateġika kollettiva fil-livell tal-UE li tkun tappoġġa s-sigurtà tal-provvista f’xenarji ta’ kriżi. Ix-xejra ta’ sovradipendenza fuq il-provvisti ta’ pajjiżi terzi tkompli tipperikola s-sigurtà tal-provvista u l-libertà ta’ azzjoni f’każ ta’ kriżijiet.

1.4.Ngħinu lill-Ukrajna tirreżisti l-aggressjoni Russa: kontribut deċiżiv mill-Unjoni, iżda potenzjal qawwi għal titjib

L-UE u l-Istati Membri tagħha wrew il-kapaċità tagħhom li jimmobilizzaw malajr l-appoġġ għall-forzi armati tal-Ukrajna, inkluż mill-EDTIB. Mill-aħħar ta’ Jannar 2024, l-UE u l-Istati Membri tagħha kollettivament ikkonsenjaw aktar minn EUR 28 biljun f’tagħmir militari lill-Ukrajna.

Bis-saħħa tal-Faċilità Ewropea għall-Paċi (EPF), l-UE appoġġat lill-Ukrajna fi żmien ftit jiem mill-invażjoni fuq skala sħiħa Russa ta’ Frar 2022, billi rrimborżat lill-Istati Membri li bagħtu assistenza militari lill-Ukrajna. L-EPF qed tinċentiva aktar konsenji ta’ tagħmir letali u mhux letali lill-Ukrajna. Bl-inizjattiva ta’ munizzjon fuq tliet binarji 13 , il-Kunsill qabel dwar qafas ambizzjuż biex jinċentiva l-konsenja u l-akkwist ta’ munizzjon tal-artillerija u missili mill-art għall-art, kif ukoll it-tisħiħ tal-industrija.

Permezz ta’ din l-inizjattiva, l-Istati Membri għamlu ordnijiet fl-UE u fin-Norveġja biex jakkwistaw munizzjon tal-artillerija addizzjonali, inkluż billi użaw il-kuntratti qafas 14 li l-Aġenzija Ewropea għad-Difiża nnegozjat f’isimhom mal-industrija Ewropea tad-difiża. L-appoġġ mill-Unjoni li jingħata permezz tar-Regolament dwar l-appoġġ għall-produzzjoni tal-munizzjon (ASAP) 15 qed iżid u jħaffef il-kapaċità tagħha li tappoġġa lill-Ukrajna u tirrikostitwixxi l-istokkijiet nazzjonali.

L-EDTIB uriet ukoll il-kapaċità tagħha li ssostni dawn l-isforzi b’mod effettiv. Sa mill-bidu tal-gwerra, l-EDTIB żiedet il-kapaċità tal-produzzjoni tagħha fil-munizzjon tal-artillerija b’50 %. Hija diġà kapaċi tipproduċi miljun balla tal-artillerija kull sena u huwa antiċipat li tilħaq kapaċità ta’ aktar minn 1,4 miljun sa tmiem l-2024 u żewġ miljuni sa tmiem l-2025.

Lil hinn mid-donazzjonijiet mill-istokkijiet tal-Istati Membri u mill-akkwist iffinanzjat mill-EPF, l-EDTIB ipprovdiet ukoll ammont sinifikanti ta’ munizzjon tal-artillerija permezz ta’ kuntratti diretti mal-Ukrajna, li juri l-kapaċità tagħha li tikkontribwixxi għall-ġlieda tagħha kontra l-forzi tal-invażjonijiet.

L-UE stabbiliet ukoll inizjattivi ġodda bħar-Regolament dwar l-istabbiliment ta’ strument għat-tisħiħ tal-industrija Ewropea tad-difiża permezz tal-akkwist komuni (EDIRPA) 16 . Madankollu, jeħtieġ li jsir ħafna aktar, kemm fil-livell industrijali kif ukoll f’dak governattiv.

1.5.Minn reazzjonijiet f’każ ta’ emerġenza għal stat ta’ tħejjija: wasal iż-żmien għal bidla fundamentali

Wasal iż-żmien li nimxu mir-reazzjonijiet f’każ ta’ emerġenza għal stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża tal-UE fil-perjodi ta’ żmien kollha. Jeħtieġ li l-UE tiżgura d-disponibbiltà għall-Istati Membri u s-sħab tagħha ta’ materjal konsumabbli fil-volumi meħtieġa, inkluż matul iż-żminijiet ta’ kriżi, filwaqt li tiżgura l-iżvilupp u l-konsenja f’waqthom tal-kapaċitajiet kritiċi ta’ livell għoli tal-ġenerazzjonijiet li jmiss fis-snin li ġejjin. Dan iqis ukoll il-ħtiġijiet ta’ difiża tal-Ukrajna. Barra minn hekk, l-aċċess sigur għal dominji kkontestati bħal dak ċibernetiku, spazjali, marittimu u tal-ajru, ma jistax jiġi protett b’mod effettiv minn Stat Membru wieħed. Għalhekk, jeħtieġ li l-UE tiżviluppa l-kapaċità tagħha biex tiżgura li jkollha aċċess għal dawn l-oqsma kollettivament, permezz tal-investiment meħtieġ fis-soluzzjonijiet ta’ livell Ewropew.

EDTIB kompetittiva li tikkontribwixxi għas-sigurtà taċ-ċittadini tal-Unjoni tfisser settur industrijali li jkun kapaċi jżomm l-eċċellenza teknoloġika tiegħu filwaqt li jwettaq dak li huwa meħtieġ, meta jkun meħtieġ, mingħajr restrizzjonijiet li jirriżultaw minn dipendenzi jew effetti lembut esterni eċċessivi 17 . Industrija li tinvesti f’kapaċitajiet ġodda u lesta li tibdel id-direzzjoni għal mudell ekonomiku ta’ “gwerra” kull meta jkun meħtieġ, hija essenzjali.

Dan jimplika impenn pubbliku u privat kollettiv. L-UE lesta li tappoġġa kemm lill-Istati Membri kif ukoll l-EDTIB billi tneħħi r-riskji tal-investimenti, filwaqt li tikkontribwixxi għal politika industrijali ta’ difiża aktar ambizzjuża fil-livell tal-UE. Biex tikseb dan, jeħtieġ li l-Unjoni timmassimizza l-benefiċċji tal-kompetizzjoni, il-kooperazzjoni u l-konsolidazzjoni. Bl-istess mod, il-kompetittività tal-EDTIB u l-kapaċità tagħha li tesporta jridu jiġu preservati, filwaqt li madankollu jiġi żgurat li l-Istati Membri jkunu jistgħu jiddependu bis-sħiħ fuq l-industrija tad-difiża tagħhom biex jissodisfaw il-ħtiġijiet tagħhom fil-ħin u fil-volum meħtieġ, meta s-sigurtà taċ-ċittadini tal-UE tkun fil-periklu.

Din l-istrateġija tintroduċi miżuri i) biex tappoġġa l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża tal-UE, abbażi ta’ koordinazzjoni akbar tal-ħtiġijiet ta’ difiża tal-Istati Membri, ii) biex issaħħaħ l-EDTIB sabiex tipproduċi aktar, filwaqt li tiżgura s-sigurtà tal-provvista tagħha, iii) biex tiżviluppa l-mezzi finanzjarji sabiex jirfdu l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża tal-UE u iv) tintegra kultura ta’ stat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża, filwaqt li v) taħdem b’mod effettiv mas-sħab. Bħala l-ewwel inizjattiva immedjata, il-Kummissjoni qed tipproponi Regolament ġdid li jistabbilixxi l-EDIP, biex tiġi żgurata l-kontinwità tal-appoġġ għall-EDTIB fil-Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP) attwali, filwaqt li jiġu ttestjati forom ġodda ta’ appoġġ fid-dawl tal-perjodu ta’ programmazzjoni li jmiss.

L-EDIP propost se jespandi fiż-żmien u l-kamp ta’ applikazzjoni l-appoġġ għall-kompetittività tal-EDTIB miġjub mill-EDIRPA u l-ASAP. Dan se jinċentiva l-kooperazzjoni fil-fażi tal-akkwist ta’ prodotti tad-difiża manifatturati mill-EDTIB, jappoġġa l-industrijalizzazzjoni ta’ prodotti li jirriżultaw minn azzjonijiet iffinanzjati mill-EDF jew oqfsa kooperattivi oħra tal-UE u b’mod aktar ġenerali jappoġġa t-tisħiħ industrijali tad-difiża fl-Unjoni. Se jistabbilixxi wkoll reġim ta’ Sigurtà tal-Provvista tal-UE biex issaħħaħ is-solidarjetà u l-effettività fl-Unjoni b’reazzjoni għall-kriżijiet.

2.L-ingranaġġ tal-istat ta’ tħejjija permezz tal-investiment: Aktar, aħjar, flimkien u b’mod Ewropew 

Fl-aħħar mill-aħħar, it-twettiq tat-tisħiħ industrijali tad-difiża jiddependi minn volum akbar ta’ ordnijiet mill-Istati Membri, li ma jistax isir mingħajr żieda fil-baġits tad-difiża. L-Istati Membri bdew iżidu l-baġits tagħhom b’ritmu straordinarju minn Frar tal-2022 (ara l-Kaxxa 1). Madankollu, jenħtieġ investiment sinifikattivament akbar fil-livell nazzjonali u Ewropew biex l-industrija tal-UE tiġi adattata strutturalment, issir aktar innovattiva u kompetittiva, sabiex tiffaċċja r-realtà l-ġdida tas-sigurtà. Issa huwa essenzjali li l-Unjoni kollettivament tagħmel l-aħjar użu minn din iż-żieda baġitarja kontinwa sabiex tikseb l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża. Għal dak l-għan, il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli / il-Kap tal-Aġenzija lesti jappoġġaw lill-Istati Membri biex ikomplu jinvestu aktar, iżda wkoll biex jagħmlu dan aħjar, flimkien u b’mod Ewropew.

2.1. Ninvestu aħjar

Ninvestu aħjar tfisser li l-investimenti jkunu maħsuba għal fejn ikun l-aktar importanti, filwaqt li tiġi evitata d-duplikazzjoni u tiżdied l-effiċjenza. Dan jirrikjedi tisħiħ fil-koordinazzjoni tal-pjanijiet u l-isforzi ta’ investiment tal-Istati Membri.

2.1.1.Funzjoni ġdida ta’ programmazzjoni u akkwist konġunti 

Kif tħabbar fil-Komunikazzjoni Konġunta dwar l-Analiżi tad-Diskrepanzi fl-Investimenti fid-Difiża u l-Approċċ Futur, approċċ strutturat għall-programmazzjoni u l-akkwist se jżid it-trasparenza, il-koordinazzjoni u l-konsistenza bejn l-Istati Membri, u bejn dawn tal-aħħar u l-istituzzjonijiet tal-UE. Dan se jikkomplementa u jissimplifika l-inizjattivi eżistenti fl-isferi tal-infrastruttura tal-kapaċità, industrijali, tar-riċerka u tad-difiża, filwaqt li jippermetti prijoritizzazzjoni rfinuta u kondiviża, kif ukoll sforzi ta’ kooperazzjoni sostnuti.

Bord tat-Tħejjija Industrijali għad-Difiża (minn hawn ’il quddiem “il-Bord”) se jlaqqa’ flimkien l-Istati Membri, ir-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija, u l-Kummissjoni, f’formati differenti 1) biex iwettqu l-funzjoni ta’ programmazzjoni u akkwist konġunti tad-difiża tal-UE li hija prevista fil-Komunikazzjoni Konġunta dwar l-Analiżi tad-Diskrepanzi fl-Investimenti fid-Difiża u 2) biex jappoġġaw l-implimentazzjoni tal-EDIP.

Biex iwettaq il-funzjoni ta’ programmazzjoni u akkwist konġunti tad-difiża tal-UE, filwaqt li jibni fuq il-ħidma ta’ suċċess tat-Task Force ta’ Akkwist Konġunt għad-Difiża, il-Bord se jipprovdi forum, li għandu jitlaqqa’ mill-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija, biex jiddiskuti u jirfina l-prijoritajiet identifikati fil-livell tal-UE, mingħajr preġudizzju għar-rwoli u r-responsabbiltajiet rispettivi tagħhom. F’dan il-format, li għandu jiġi stabbilit minn din l-istrateġija, il-Bord għandu jappoġġa wkoll il-koordinazzjoni u l-koordinament tal-pjanijiet ta’ akkwist tal-Istati Membri u jipprovdi gwida strateġika bil-ħsieb li d-domanda u l-provvista jintlaħqu b’mod aktar effettiv. F’dan ir-rigward, il-ħidma fil-kuntest tal-Bord għandha tippermetti fehim komuni fost l-Istati Membri dwar il-kompożizzjoni tal-EDTIB u tippromwovi għarfien kondiviż dwar il-kapaċitajiet tal-produzzjoni fl-Unjoni. Abbażi ta’ perspettiva konsolidata tal-kapaċitajiet industrijali attwali, il-membri li jiltaqgħu fil-kuntest tal-Bord għandhom jivvalutaw il-kapaċitajiet tal-produzzjoni meħtieġa biex jissodisfaw il-ħtiġijiet ta’ akkwist identifikati u jissuġġerixxu objettivi korrispondenti tal-produzzjoni industrijali fir-rigward tad-difiża, b’mod partikolari għall-kapaċitajiet l-aktar kritiċi.

Fir-rigward ta’ din il-funzjoni ta’ programmazzjoni u akkwist konġunti tad-difiża tal-UE, il-laqgħat fil-kuntest tal-Bord se jitħejjew u jiġu kopreseduti mill-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija.

Barra minn hekk, għall-fini tal-appoġġ li jingħata għall-implimentazzjoni tal-EDIP, il-Bord se jiġi stabbilit formalment fir--Regolament EDIP, notevolment biex tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista fil-livell tal-UE iżda wkoll biex tingħata informazzjoni u assistenza fl-implimentazzjoni tal-miżuri ta’ appoġġ differenti għall-EDTIB li ġew żviluppati fl-EDIP. F’din il-konfigurazzjoni, il-Bord innifsu se jkun ippresedut mill-Kummissjoni, bil-parteċipazzjoni tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) u tal-Aġenzija Ewropea għad-Difiża (EDA).

Flimkien ma’ dan l-isforz, biex tiġi żgurata kooperazzjoni effettiva bejn il-gvernijiet u l-industrija u biex jiġu stabbiliti djalogu u impenn aktar mill-qrib, se jiġi stabbilit Grupp Ewropew tal-Industrija tad-Difiża ta’ livell għoli. Dan il-Grupp se jiltaqa’ f’konfigurazzjonijiet speċifiċi (pereżempju speċifiċi għas-settur), skont il-kwistjoni kkonċernata, u se jiffunzjona bħala interlokutur privileġġjat tal-Bord biex jikkonsulta mal-industrija u jżid il-konsistenza bejn il-pjanijiet tal-Istati Membri u x’tista’ twettaq l-EDTIB, mingħajr preġudizzju għar-regoli applikabbli dwar il-kompetizzjoni fit-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.

2.1.2.Minn programmazzjoni strateġika għal Proġetti ta’ interess komuni

Wieħed mir-rwoli tal-Bord, li jaġixxi bħala l-funzjoni ġdida ta’ programmazzjoni u akkwist konġunti fil-livell tal-UE se jkun l-identifikazzjoni konġunta ta’ Proġetti ta’ interess komuni possibbli biex jiġu ffukati l-isforzi u l-programmi ta’ finanzjament tal-UE. Il-funzjoni ġdida ta’ programmazzjoni u akkwist se tkun ibbażata fuq l-istrumenti u l-inizjattivi eżistenti, notevolment il-Pjan tal- Iżvilupp tal-Kapaċitajiet (CDP), ir-Rieżami Annwali Koordinat dwar id-Difiża (CARD) u l-Kooperazzjoni Strutturata Permanenti (PESCO).

Bil-ħsieb li żżid l-istat ta’ tħejjija tagħha fir-rigward tad-difiża fil-kuntest attwali tas-sigurtà, l-Unjoni għandha tidentifika, fi ħdan il-Prijoritajiet tal-Iżvilupp tal-Kapaċitajiet tal-UE, Proġetti Ewropej tad-Difiża ta’ Interess Komuni, li fuqhom għandha tiffoka l-isforzi u r-riżorsi. Billi jinvestu aktar, aħjar, flimkien u b’mod Ewropew, l-Istati Membri se jkunu jistgħu jimmassimizzaw l-impatt tal-investimenti tagħhom biex jiżviluppaw u joperaw il-kapaċitajiet ta’ spettru sħiħ. Dan se jikkontribwixxi biex jiġi żgurat l-aċċess għal dominji strateġiċi u spazji kkontestati, inkluż billi jiġu żviluppati sistemi xierqa li jservu bħala infrastruttura tad-difiża Ewropea ta’ interess u użu komuni. Barra minn hekk, dan jikkontribwixxi biex tiġi żgurata d-disponibbiltà ta’ faċilitaturi strateġiċi li huma meħtieġa għall-missjonijiet u l-operazzjonijiet, kif ukoll għall-Kapaċità ta’ Skjerament Rapidu tal-UE.

Sal-2035, l-UE għandu jkollha fis-seħħ, jew fi stadju matur ta’ żvilupp, proġetti għall-kapaċitajiet li min-natura tagħhom huma Ewropej. Soġġett għal ftehim tal-Istati Membri, dawn jistgħu jinkludu: kapaċitajiet relatati mad-difiża integrata Ewropea kontra l-ajru u l-missili (li l-kritikalità tagħhom ġiet ikkonfermata matul l-aggressjoni militari mhux provokata tar-Russja kontra l-Ukrajna), Għarfien tad-Dominju Spazjali, network ta’ kapaċitajiet difensivi ċibernetiċi proporzjonati għall-ħtieġa li l-Unjoni tiġi protetta b’mod effettiv, kif ukoll assi protettivi marittimi u ta’ taħt l-ilma b’dimensjoni xierqa.

2.2.Ninvestu flimkien

Ninvestu aktar flimkien huwa l-prerekwiżit għal stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża tal-UE aktar b’saħħtu. L-Istati Membri jridu jikkooperaw aktar matul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-kapaċitajiet, billi jibdew mill-istadji tar-riċerka, l-iżvilupp u l-akkwist. Diġà jeżistu strumenti biex jiġu identifikati l-prijoritajiet tal-kapaċitajiet (CDP) u l-opportunitajiet kollaborattivi (Rieżami Annwali Koordinat dwar id-Difiża). Huwa imperattiv li jiġi żgurat li dawn jintużaw b’mod effettiv għall-ippjanar, l-investiment u fl-aħħar mill-aħħar it-twettiq ta’ kapaċitajiet tad-difiża konkreti.

2.2.1.Akkwist komuni bħala n-norma kull meta jkun rilevanti: l-espansjoni tal-loġika ta’ intervent żviluppata taħt l-EDIRPA 

Biex tkompli tikkontribwixxi għal espressjoni ta’ domanda effettiva sabiex tappoġġa l-kompetittività tal-EDTIB, il-Kummissjoni qed tipproponi li tespandi l-loġika ta’ intervent tal-EDIRPA u li tintensifika l-appoġġ għall-akkwist komuni ta’ prodotti tad-difiża li jirriżultaw mill-EDTIB. Din it-tieqa tal-EDIP se tikkumpensa l-kostijiet finanzjarji assoċjati mal-kumplessità tal-kooperazzjoni, li jmorru lil hinn mill-prodotti tad-difiża l-aktar urġenti u kritiċi, u b’hekk twessa’ l-qasam ta’ intervent tal-EDIRPA.

It-tieqa ta’ appoġġ għall-akkwist konġunt tal-EDIP se tgħin biex jitħaffef b’mod kollaborattiv l-aġġustament tal-industrija għal bidliet strutturali. Se tinċentiva wkoll is-solidarjetà bejn l-Istati Membri billi tippermettilhom iżidu l-effiċjenzi fl-infiq pubbliku u jikkontribwixxu għall-interoperabbiltà u l-interkambjabbiltà.

Il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija se jkejlu l-progress miksub fil-konsolidazzjoni tad-domanda fil-qasam tad-difiża wara l-adozzjoni ta’ din l-istrateġija. Ir-riċerka kollaborattiva, l-iżvilupp (R&Ż) u l-akkwist ta’ tagħmir għad-difiża għandhom progressivament isiru in-norma fl-UE.

Sal-lum, l-Istati Membri ma setgħux jilħqu l-parametru referenzjarju li qablu dwaru l-ewwel fl-2007, li jonfqu 35 % tal-baġit totali tagħhom għat-tagħmir fl-akkwist kollaborattiv Ewropew ta’ tagħmir 18 .

Biex issir bidla lejn sinjal tad-domanda sostnut u fuq medda itwal ta’ żmien għall-EDTIB, qed jiġi propost li l-Istati Membri jilħqu l-għan tal-akkwist ta’ mill-inqas 40 % tat-tagħmir għad-difiża b’mod kollaborattiv sal-2030. 

Bl-ilħuq ta’ dan l-għan, l-investimenti addizzjonali fid-difiża, li jinsabu għaddejjin u li jmiss, mill-Istati Membri se jagħtu eżiti aktar effiċjenti, u b’hekk jagħtu spinta b’mod deċiżiv lir-reżiljenza u s-sigurtà tal-UE. L-inċentivi sinifikanti pprovduti fil-livell tal-UE mill-EDIRPA u l-EDIP, ikkombinati mal-esperjenza fil-kuntest tal-EPF u s-sens akbar ta’ neċessità, urġenza u solidarjetà akbar li jirriżultaw mis-sitwazzjoni ġeopolitika attwali, jagħmlu dan kemm essenzjali kif ukoll realistiku.

2.2.2.Azzjoni aktar sistematika b’appoġġ għall-interoperabbiltà u l-interkambjabbiltà 

L-esperjenza tal-Ukrajna fil-ġlieda tagħha kontra l-aggressjoni mhux ġustifikata tar-Russja wriet il-valur tal-kapaċitajiet tad-difiża interoperabbli u interkambjabbli. It-tagħlimiet meħuda mill-kamp tal-battalja wrew l-isfidi tal-użu ta’ bosta sistemi simili ta’ armi, iżda mhux verament interoperabbli u lanqas interkambjabbli, inkluż munizzjon tal-istess kalibru li jiġi prodott fi Stati Membri differenti. Minbarra li jippreżenta sfida operazzjonali akuta, dan inaqqas il-kompetittività, l-ekonomija ta’ skala u għalhekk jillimita l-funzjonament tas-suq intern. Il-limitazzjonijiet attwali u mhux sostenibbli f’dan ir-rigward isibu l-għeruq tagħhom fi kwistjonijiet relatati mar-rekwiżiti nazzjonali, l-adozzjoni tal-istandards, u ċ-ċertifikazzjoni. Biex is-suq jiġi deframmentat, tliet elementi huma ugwalment importanti: id-definizzjoni mill-Istati Membri ta’ rekwiżiti komuni, l-użu ta’ standards eżistenti jew il-ġenerazzjoni ta’ oħrajn ġodda, u rikonoxximent reċiproku akbar taċ-ċertifikazzjonijiet.

L-istandards tad-difiża huma faċilitatur ewlieni għall-interoperabbiltà tal-materjal u t-tagħmir li jużaw il-forzi armati. L-UE, notevolment permezz ta’ attivitajiet implimentati mill-EDA, tappoġġa lill-Istati Membri fl-identifikazzjoni tar-rekwiżiti ta’ standardizzazzjoni u l-użu ta’ standards fil-kuntest tal-proġetti kollaborattivi, filwaqt li tuża l-iSTANAGs bħala r-referenza prinċipali.

Ħafna proġetti taħt l-EDF diġà jappoġġaw aktar standardizzazzjoni tat-tagħmir fil-livell tal-UE, bil-ħsieb li jiġu żgurati l-interoperabbiltà u l-interkambjabbiltà fi ħdan kwalunkwe koalizzjoni. Għalhekk, l-EDF jirrikjedi li l-Istati Membri jiddefinixxu rekwiżiti funzjonali komuni permezz tal-proċess ta’ armonizzazzjoni tas-sejħiet li fih jistgħu jipparteċipaw l-Istati Membri kollha. Madankollu, sforzi ulterjuri għandhom jiffukaw fuq l-inċentivar tal-użu tal-biċċa l-kbira mill-istandards eżistenti l-aktar komuni fil-produzzjoni u l-akkwist tal-armamenti, filwaqt li jibnu fuq l-inizjattivi eżistenti u jikkomplementawhom. B’mod partikolari, is-sistema ta’ Referenza għall-ISTAndards tad-Difiża Ewropea (EDSTAR) immaniġġjata mill-EDA, li tidentifika l-Istandards tal-Aħjar Prattiki (BPS) b’appoġġ għall-programmi, l-organizzazzjonijiet u l-aġenziji, għandha tikkostitwixxi l-bażi għal ħidma ulterjuri. L-EDSTAR hija komplementari għall-iSTANAGs tan-NATO u għandha l-għan li tottimizza l-effettività, l-effiċjenza u l-interoperabbiltà tal-applikazzjoni tal-istandards għall-prodotti u s-servizzi tad-difiża u s-sigurtà. Il-programmi u l-għodod industrijali tad-difiża tal-UE jenħtieġ li jinċentivaw aktar u jipprijoritizzaw proġetti li jikkontribwixxu għall-istandardizzazzjoni u l-armonizzazzjoni tar-rekwiżiti.

Għalhekk, il-Kummissjoni, fi ħdan il-programmi industrijali tad-difiża tagħha u b’mod partikolari fl-EDF, se tippromwovi l-użu ta’ standards ċivili maqbula – f’konformità mal-istrateġija tal-UE dwar l-istandardizzazzjoni 19 - jew ta’ standards tad-difiża bħall-iSTANAGs tan-NATO. 

Iċ-ċertifikazzjoni tista’ tiġi definita bħala r-rikonoxximent formali li t-tagħmir ikun jikkonforma mar-rekwiżiti applikabbli li jiggarantixxu li jista’ jintuża mingħajr periklu sinifikanti għall-operaturi. Fis-settur tad-difiża, fejn it-tagħmir jista’ jipperikola b’mod sinifikanti l-ħajja tal-operaturi, l-Istati Membri jiżguraw salvagwardji billi jagħtu mandat lill-awtoritajiet (normalment l-Aġenziji fil-Ministeri tad-Difiża) biex jiċċertifikaw it-tagħmir qabel ma jkun jista’ jintuża. Nuqqas ta’ rikonoxximent reċiproku taċ-ċertifikazzjonijiet jirriżulta fl-impossibbiltà li jiġi offrut prodott f’ċertu suq, anke fi ħdan l-UE.

Biex tindirizza l-kwistjonijiet relatati maċ-ċertifikazzjoni, il-Kummissjoni se tappoġġa wkoll attivitajiet rapidi ta’ kontroċertifikazzjoni, inkluż l-ittestjar assoċjat meta jkun meħtieġ. Din il-kontroċertifikazzjoni diġà hija realtà, fuq bażi volontarja, fi ħdan is-settur tal-ajrunavigabbiltà fil-qafas tal-EDA. L-Aġenzija se tfittex ukoll li tkompli tiffaċilita attivitajiet oħra ta’ ċertifikazzjoni, ittestjar u evalwazzjoni. B’mod partikolari, ir-rinforzar tal-ħidma tal-EDA dwar l-ittestjar u l-evalwazzjoni tad-difiża jiffaċilita l-koordinazzjoni tal-attivitajiet ta’ ttestjar li għandhom l-għan li jiżguraw il-kontroċertifikazzjoni ta’ tagħmir simili fil-pjattaformi kollha.

Barra minn hekk, f’ċirkostanzi speċifiċi matul żminijiet ta’ kriżi, il-Kummissjoni tipproponi li jiġi permess ir-rikonoxximent reċiproku taċ-ċertifikazzjonijiet nazzjonali, skont id-dispożizzjonijiet tal-EDIP.

2.2.3.Lejn programmi kooperattivi u robusti tal-armamenti b’ċiklu tal-ħajja sħiħ: l-Istruttura għal Programm Ewropew tal-Armamenti bħala għodda b’saħħitha ġdida

Programmi kooperattivi tal-armamenti mill-Istati Membri kienu qed jiffaċċjaw sfidi sinifikanti. Dawn qed jiġu stabbiliti fil-biċċa l-kbira fuq bażi ad hoc u qed jiġu pperikolati minn nuqqas ta’ għodod proporzjonati għall-kumplessità tagħhom. Dan spiss irriżulta f’dewmien u kostijiet eċċessivi. Filwaqt li l-EDF u l-PESCO offrew inċentivi u oqfsa biex jirrimedjaw din is-sitwazzjoni, jeħtieġ li l-impenn tal-Istati Membri lejn il-kooperazzjoni matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu tal-kapaċitajiet tad-difiża jiġi mħeġġeġ u mħaddem aktar. Biex dan iseħħ, il-Kummissjoni se tagħmel disponibbli qafas legali ġdid – l-Istruttura għal Programm Ewropew tal-Armamenti (SEAP) – bħala mezz biex jirfed u jsaħħaħ il-kooperazzjoni fil-qasam tad-difiża, inkluż fil-kuntest tal-PESCO, jekk l-Istati Membri jaqblu dwar dan.

Fi ħdan dan il-qafas legali ġdid, l-Istati Membri se jibbenefikaw minn proċeduri standardizzati għall-għoti ta’ bidu u l-immaniġġjar ta’ programmi kooperattivi tad-difiża. Soġġett għal kundizzjonijiet speċifiċi, l-Istati Membri se jkunu jistgħu jibbenefikaw minn żieda fir-rata ta’ finanzjament fil-kuntest tal-EDIP kif ukoll minn proċeduri ta’ akkwist simplifikati u armonizzati. Meta l-Istati Membri jkollhom sjieda konġunta tat-tagħmir akkwistat permezz tal-SEAP (li taġixxi bħala organizzazzjoni internazzjonali), ikunu jistgħu jibbenefikaw minn eżenzjoni mill-VAT. Barra dan, l-EDIP se jipprevedi bonus għall-prodotti żviluppati u akkwistati fil-kuntest tal-SEAP jekk l-Istati Membri kkonċernati jaqblu dwar approċċ komuni għall-esportazzjonijiet għad-difiża. Barra minn hekk, l-istatus tal-organizzazzjoni internazzjonali se jippermetti wkoll li l-Istati Membri, jekk ikunu jixtiequ, joħorġu titoli tad-dejn biex jiżguraw il-pjan ta’ finanzjament fuq terminu twil tal-programmi tal-armamenti. Filwaqt li l-Unjoni ma tkunx responsabbli għall-ħruġ ta’ dejn mill-Istati Membri, il-kontribuzzjonijiet taħt l-EDIP għall-funzjonament tal-SEAP jistgħu jtejbu l-kundizzjonijiet għall-finanzjament mill-Istati Membri tal-programmi tal-armamenti, li huma eliġibbli għal appoġġ mill-Unjoni.  

Din l-għodda ġdida se tgħin ukoll biex jiġu intensifikati l-isforzi ta’ kooperazzjoni tal-Istati Membri, f’konformità mal-prijoritajiet tal-kapaċitajiet komunement maqbula mill-Istati Membri fi ħdan il-qafas tal-Politika Estera u ta’ Sigurtà Komuni (PESK), notevolment permezz tas-CDP. Hija għandha tiffaċilita u tappoġġa l-implimentazzjoni ta’ proġetti tal-PESCO u tikkontribwixxi għat-twettiq tal-impenji aktar vinkolanti meħuda mill-Istati Membri parteċipanti. Fil-kuntest tar-Rieżami Strateġiku kontinwu tal-PESCO, ir-Rappreżentant Għoli jista’ jirrakkomanda lill-Istati Membri parteċipanti biex isaħħu l-impenji aktar vinkolanti relatati mal-EDTIB u biex iqisu impenji ġodda possibbli, notevolment dwar l-akkwist konġunt mill-EDTIB, f’konformità mal-ambizzjoni tal-istrateġija preżenti. Dawn jistgħu jiġu kkunsidrati wkoll fl-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-proġetti tal-PESCO.

Kif deskritt fit-Taqsima 3 ta’ din il-Komunikazzjoni Konġunta, l-SEAP tista’ tappoġġa wkoll l-iżvilupp ta’ prototipi li jirriżultaw minn azzjonijiet kollaborattivi tal-R&Ż iffinanzjati mill-EDF lejn il-produzzjoni industrijali.

2.3.Ninvestu b’mod Ewropew

Ninvestu aktar, aħjar, u flimkien se jżid l-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża tal-Unjoni biss jekk iż-żieda fl-investimenti li jirriżultaw minn baġits nazzjonali akbar tkun ta’ benefiċċju għall-industrija tad-difiża tal-Unjoni. Minkejja dan, il-mogħdija tal-investimenti tal-Istati Membri fl-EDTIB tiddependi ħafna fuq il-kapaċità li din tal-aħħar turi l-kapaċità tagħha li tilħaq id-domanda mill-Istati Membri kemm fil-veloċità kif ukoll fil-volum.

Id-deċiżjonijiet urġenti dwar l-akkwiżizzjoni meħuda mill-Istati Membri fid-dawl tal-ambjent tas-sigurtà li qed jiddeterjora b’mod drammatiku ttieħdu fl-isfond ta’ EDTIB li għadha ristretta mill-kapaċità tal-produzzjoni limitata u ta’ daqs fi żmien paċifiku. Iż-żieda qawwija fl-akkwiżizzjonijiet kienet ta’ benefiċċju fil-biċċa l-kbira għall-industrija mhux tal-UE. Għalhekk, id-disponibbiltà fiż-żmien u fil-volum hija parametru ġdid tal-kompetittività tal-EDTIB u tas-sigurtà tal-Unjoni, speċjalment matul perjodi ta’ tensjonijiet ogħla tas-sigurtà.

L-intensifikazzjoni ta’ dik ix-xejra rriżultat fiż-żieda ta’ dipendenzi eżistenti jew fil-ġenerazzjoni ta’ oħrajn ġodda, u b’hekk illimitat iċ-ċirku virtuż potenzjali ta’ żieda fl-investiment li rriżultat fit-tisħiħ tal-EDTIB. Il-volum tal-akkwiżizzjonijiet li saru permezz tal-Bejgħ Militari Barrani (FMS) tal-Istati Uniti fl-UE żdied b’89 % bejn l-2021 u l-2022 20 . Barra minn hekk, il-manifatturi tal-armamenti li qed joħorġu minn pajjiżi terzi oħra daħlu wkoll fis-suq tal-UE. Din ix-xejra tipperikola l-kompetittività tal-EDTIB u twassal biex flus il-kontribwenti tal-UE joħolqu impjiegi barra mill-pajjiż u għalhekk iridu jitreġġgħu lura.

Għal dak l-għan, il-Kummissjoni, f’kooperazzjoni mar-Rappreżentant Għoli/mal-Kap tal-Aġenzija, għandha l-għan li toħloq Mekkaniżmu għall-Bejgħ Militari Ewropew, li jiffaċilita d-disponibbiltà ta’ prodotti tad-difiża mill-EDTIB u jżid l-għarfien dwar din id-disponibbiltà. Il-Kummissjoni tipproponi li dan il-mekkaniżmu jiġi ttestjat permezz ta’ proġett pilota fi ħdan l-EDIP bil-ħsieb li tibni flimkien mal-Istati Membri u l-industrija mekkaniżmu sħiħ mill-2028 ’il quddiem. Il-mekkaniżmu pilota se jiġi organizzat f’erba’ pilastri: 1) katalogu ta’ prodotti tad-difiża, 2) appoġġ finanzjarju għall-ħolqien ta’ ġabriet ta’ kapaċitajiet tad-difiża li jkun disponibbli malajr, 3) dispożizzjonijiet biex jiġu ffaċilitati l-proċessi ta’ akkwist, u 4) miżuri ta’ bini tal-kapaċitajiet għall-aġenti tal-akkwist.

L-ewwel nett, billi tibni fuq l-għodod eżistenti 21 , il-Kummissjoni, f’kooperazzjoni mar-Rappreżentant Għoli/mal-Kap tal-Aġenzija, se taħdem favur l-istabbiliment ta’ katalogu uniku, ċentralizzat u aġġornat ta’ prodotti tad-difiża żviluppat mill-EDTIB. Il-kriżi tal-munizzjon fil-kuntest tal-gwerra fl-Ukrajna żvelat li l-Unjoni kellha għad-dispożizzjoni tagħha kapaċità tal-produzzjoni importanti, iżda s-sottovalutazzjoni mifruxa ta’ din il-kapaċità rriżultat f’żieda fl-attenzjoni għall-produtturi tal-pajjiżi terzi. Dawn il-perċezzjonijiet ħżiena huma ta’ preġudizzju għall-EDTIB u jenħtieġ li jiġu kkoreġuti. Biex tiżdied il-viżibbiltà tas-soluzzjonijiet mill-UE, il-Kummissjoni, b’ħidma mill-qrib mar-Rappreżentant Għoli/mal-Kap tal-Aġenzija, se tipprovdi punt ta’ kuntatt waħdieni li jkun jippermetti l-identifikazzjoni ta’ prodotti tad-difiża li jiġu prodotti mill-EDTIB. Dan il-katalogu se jingħata fuq bażi volontarja mill-industrija, permezz ta’ sejħiet għal espressjonijiet ta’ interess iddedikati.

It-tieni, il-Kummissjoni se tappoġġa l-ħolqien ta’ ġabriet tal-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża, biex iżżid id-disponibbiltà u tħaffef iż-żmien ta’ konsenja ta’ prodotti tad-difiża li jsiru fl-UE. Billi tipproduċi fi kwantitajiet limitati għal swieq nazzjonali iżgħar, l-industrija tagħna tbati minn żvantaġġ kompetittiv fil-konfront ta’ atturi mhux tal-UE. Filwaqt li l-manifatturi tal-UE għandhom żmien meħtieġ simili jew iqsar għall-konsenja meta mqabbel ma’ dak ta’ manifatturi mhux tal-UE, il-fatt li l-prodotti mhux tal-UE spiss jistgħu jsiru faċilment disponibbli minn ġewwa stokkijiet mhux tal-UE eżistenti jirriżulta f’żieda fil-veloċità għas-suq, u b’hekk dawn is-soluzzjonijiet mhux tal-UE jsiru aktar attraenti. Fi ħdan l-EDIP, il-Kummissjoni tipproponi li tappoġġa finanzjarjament ix-xiri ta’ kwantitajiet addizzjonali ta’ kapaċitajiet tad-difiża li għalihom l-Istati Membri ddeċidew li jakkwistaw b’mod konġunt fi ħdan l-SEAP. Dan jippermetti l-ħolqien ta’ riżervi strateġiċi li jistgħu jsiru disponibbli malajr għal klijenti addizzjonali li jirriżultaw fi skema attraenti ta’ Gvern għal Gvern. Il-governanza dwar l-użu tat-tagħmir fir-riżerva se tiġi stabbilita minn dawk l-Istati Membri li huma parti mill-Istrutturi għal Programm Ewropew tal-Armamenti.

It-tielet, il-Kummissjoni tipproponi li jiġi introdott reġim standard applikabbli għal kuntratti u ftehimiet qafas tad-difiża futuri ma’ manifatturi bbażati fl-UE. Id-dritt tal-UE diġà jippermetti li l-Istati Membri jiftħu l-kuntratti u l-ftehimiet qafas tagħhom għal Stati Membri oħra, meta din il-possibbiltà tkun prevista mill-bidu nett tal-proċedura ta’ akkwist. Madankollu, l-Istati Membri rari ħafna jużaw din il-possibbiltà. B’konsegwenza ta’ dan, l-akkwist permezz ta’ dawn il-kuntratti u ftehimiet qafas minn Stati Membri oħra huwa limitat ħafna. Biex din is-sitwazzjoni tiġi rimedjata b’mod strutturali, dan ir-reġim standard ikun jipprevedi li, sakemm ma jkunx espressament stipulat mod ieħor, kuntratt/ftehim qafas tad-difiża jista’ jinfetaħ għal kwalunkwe Stat Membru ieħor taħt l-istess kundizzjonijiet bħal dawk tal-Istat Membru tal-akkwist (soġġett għall-ftehim tal-Istati Membri inkwistjoni). Barra minn hekk, abbażi tal-prattika tal-Istati Membri minn meta bdiet il-gwerra ta’ aggressjoni Russa fuq skala sħiħa kontra l-Ukrajna, jidher li jeħtieġ li l-Istati Membri jiġu permessi jużaw ukoll kuntratti qafas nazzjonali eżistenti ma’ manifatturi bbażati fl-UE biex jakkwistaw kwantitajiet addizzjonali f’isem oħrajn (qafas tan-nazzjon prinċipali). Għalhekk, il-Kummissjoni tipproponi, fil-kuntest tal-EDIP, estensjoni tad-deroga temporanja mid-Direttiva 2009/81/KE, kif previst fir-Regolament dwar l-ASAP. Bis-saħħa ta’ din il-“Klawżola ta’ Solidarjetà Industrijali”, l-Istati Membri jkunu jistgħu jibbenefikaw minn kuntratti oħra tal-Istati Membri, inaqqsu l-piż amministrattiv tagħhom (kif ukoll dak industrijali), u jiksbu tagħmir b’inqas żmien meħtieġ għall-konsenja.

Ir-raba’, biex jiġi ffaċilitat l-akkwist mill-EDTIB, l-Istati Membri jistgħu jitolbu appoġġ taħt strumenti eżistenti tal-UE, bħall-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku (TSI)  22 għall-bini tal-kapaċitajiet amministrattivi, kif ukoll għall-implimentazzjoni ta’ riformi rilevanti. B’mod partikolari, l-aġenziji nazzjonali tal-akkwist tal-Istati Membri ikunu jistgħu jitolbu appoġġ għas-simplifikazzjoni tal-proċeduri ta’ akkwist, ir-riorganizzazzjoni tal-istrutturi ta’ governanza, l-iskambji ta’ informazzjoni, l-edukazzjoni u t-taħriġ, bl-objettiv li jittejjeb l-akkwist konġunt fl-Unjoni. L-EDA se tkompli tappoġġa dan il-bini tal-kapaċitjiet amministrattivi billi tipprovdi forums għall-kondiviżjoni ta’ prattiki tajbin u tipprevedi azzjonijiet kooperattivi ulterjuri fi ħdan l-ambitu tan-network ta’ Esperti dwar l-Akkwiżizzjoni fil-qasam tad-Difiża tagħha.

Bħal fil-każ tal-akkwist kollaborattiv, huwa essenzjali li l-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija jkunu jistgħu jkejlu l-progress flimkien mal-Istati Membri, li jirriżulta minn din l-istrateġija, bis-saħħa ta’ data pprovduta mill-Istati Membri.

Iż-żieda fl-investimenti fid-difiża tilħaq l-għan tagħhom biss permezz ta’ żieda fil-kooperazzjoni, bħala l-prekundizzjoni biex jingħelbu l-ineffiċjenzi persistenti. Sabiex tinkiseb reżiljenza proporzjonata għal-livell ta’ theddid, l-Istati Membri għandhom jisfruttaw l-opportunitajiet sħaħ li jiġu offruti mill-EDTIB billi jikkooperaw fil-firxa sħiħa ta’ investiment u akkwiżizzjoni. Żewġ indikaturi jistgħu jservu biex ikejlu l-progress li jirriżulta mill-implimentazzjoni ta’ din l-istrateġija.

L-ewwel nett, bejn l-2017 u l-2023, is-suq tad-difiża tal-UE kiber b’64 % filwaqt li l-kummerċ fil-qasam tad-difiża bejn l-Istati Membri żdied biss marġinalment u issa jirrappreżenta biss 15 % tal-valur totali tas-suq tad-difiża tal-UE 23 . Jenħtieġ li din it-tendenza titreġġa’ lura. L-Istati Membri huma mistiedna jiżguraw li, sal-2030, il-valur tal-kummerċ fil-qasam tad-difiża intra-UE jirrappreżenta mill-inqas 35 % tal-valur tas-suq tad-difiża tal-UE. 

Barra minn hekk, data riċenti tindika li kważi 80 % tal-investimenti fid-difiża li saru mill-Istati Membri mill-2022 ’l hawn, ġew implimentati ma’ fornituri mhux tal-UE, meta mqabbel ma’ bejn wieħed u ieħor 60 % li saru qabel il-gwerra. Filwaqt li possibbilment tiġi ġustifikata minn raġunijiet ta’ urġenza, din l-inflessjoni inkwetanti tista’ tiġi indirizzata permezz ta’ aktar trasparenza u progress konkret f’dak li għandu x’jaqsam mad-disponibbiltà u ż-żminijiet meħtieġa tal-prodotti mill-EDTIB.

Fl-insegwiment tal-ambizzjoni kondiviża li hija inkorporata minn din l-istrateġija, l-Istati Membri għandhom ireġġgħu lura x-xejra attwali u gradwalment iġibu l-livell ta’ akkwist tagħhom mill-EDTIB l-ewwel għal-livell ta’ qabel il-gwerra, u jżiduh kemm jista’ jkun lil hinn minn dak il-punt. L-Istati Membri huma mistiedna jagħmlu progress kostanti lejn l-akkwist ta’ mill-inqas 50 % tal-investimenti tagħhom fid-difiża fi ħdan l-UE sal-2030 u ta’ 60 % sal-2035 24 .

It-treġġigħ lura tax-xejriet attwali u l-issodisfar ta’ dawk il-parametri referenzjarji jżidu b’mod tanġibbli r-reżiljenza tal-Unjoni u s-sigurtà taċ-ċittadini tagħna. Appoġġ addizzjonali għall-kooperazzjoni Ewropea miġjub mill-EDIP u l-EDF, kif ukoll minn programmi suċċessuri mill-2028 ’il quddiem, ikkombinat ma’ rieda politika qawwija u impenn mill-Istati Membri, jagħmlu dawk il-parametri referenzjarji realistiċi u li jistgħu jintlaħqu.

3.Niżguraw id-disponibbiltà: EDTIB reattiva f’kull ċirkostanza u fi kwalunkwe perjodu ta’ żmien 

L-UE diġà tista’ sserraħ fuq EDTIB tal-aqwa klassi u b’mod kumplessiv kompetittiva. Iżda f’kuntest ġeopolitiku li nbidel b’mod drammatiku fejn l-UE u l-Istati Membri tagħha jridu jieħdu r-responsabbiltà għas-sigurtà taċ-ċittadini tagħhom, huwa importanti aktar minn qatt qabel li jkun hemm sħubija ma’ EDTIB aktar reattiva u aktar reżiljenti. Dan jirrigwarda l-ħolqien tal-kundizzjonijiet għall-industrija tal-UE biex tissodisfa d-domanda tal-Istati Membri fil-ħin u fuq skala xierqa. Filwaqt li l-Istati Membri huma responsabbli biex jagħmlu ordnijiet irrevokabbli u fit-tul li jiżguraw il-prevedibbiltà meħtieġa tas-suq għall-industrija tad-difiża, il-Kummissjoni hija lesta li tuża l-prerogattivi u l-programmi rilevanti tagħha biex tappoġġa dan l-isforz.

3.1.Appoġġ għal reazzjoni aktar rapida u adattament versatili għall-ħtiġijiet urġenti

Kif jintwera b’mod ċar, wara l-aggressjoni militari Russa kontra l-Ukrajna, is-sigurtà tal-Unjoni u l-kapaċità tagħha li tappoġġa b’mod effettiv lis-sħab tagħha jiddependu fuq il-kapaċità tagħha li timmobilizza malajr it-tagħmir għad-difiża. Peress li l-livell ta’ theddid x’aktarx li jibqa’ għoli għall-futur prevedibbli, l-EDTIB trid tkun tista’ tikkonsenja dak li huwa meħtieġ, fil-kwantitajiet u l-postijiet it-tajbin, u fil-ħin opportun. Biex jinkiseb dan, jeħtieġ li l-EDTIB tgħaddi minn bidla fundamentali, u tieħu aktar riskji biex tkun aktar reattiva għall-ħtiġijiet tal-Istati Membri kollha.

Il-mobilizzazzjoni tal-EDTIB għandha ssir bil-ħsieb li jiżdiedu r-reżiljenza u s-sigurtà tal-provvista fl-Ewropa kollha, b’kunsiderazzjoni sħiħa tal-ħtiġijiet speċifiċi ta’ dawk l-Istati Membri oġġettivament dawk l-aktar esposti direttament għar-riskju ta’ materjalizzazzjoni tat-theddid militari konvenzjonali. Dan jirrikjedi wkoll li jiġu indirizzati l-effetti lembut għall-moviment rapidu, effiċjenti u mingħajr xkiel tat-tagħmir u l-kapaċitajiet tad-difiża permezz ta’ investimenti ulterjuri fil-mobbiltà militari

L-UE se takkumpanja din il-bidla fil-mentalità u se tikkontribwixxi għat-tneħħija tar-riskji relatati mal-isforzi tal-industrija tad-difiża tagħha, biex issaħħaħ l-istat ta’ tħejjija tagħha billi tappoġġa t-tisħiħ fil-kapaċità tal-produzzjoni fl-UE, f’oqsma identifikati kollettivament mill-Istati Membri u l-Kummissjoni, b’attenzjoni partikolari għall-SMEs u l-Mid-caps żgħar. Biex tagħmel dan, il-Kummissjoni tipproponi li tespandi l-loġika ta’ intervent tal-programm ASAP, lil hinn mill-munizzjon u l-missili mill-art għall-art, sabiex l-UE tkun tista’ taċċellera l-investimenti produttivi fl-EDTIB għall-prodotti li huma l-aktar meħtieġa. L-appoġġ finanzjarju mill-UE għandu jipprevedi żieda fil-volum tal-produzzjoni ta’ tagħmir għad-difiża rilevanti, jgħin biex jitnaqqas iż-żmien meħtieġ għall-konsenja tagħhom u jindirizza l-effetti lembut u fatturi potenzjali li jistgħu jdewmu jew jimpedixxu l-provvista u l-produzzjoni tagħhom. Sa fejn ikun possibbli, dan l-appoġġ finanzjarju għandu wkoll iħeġġeġ sħubijiet industrijali transfruntiera u kollaborazzjoni ta’ kumpaniji rilevanti fi sforz konġunt tal-industrija, b’rispett sħiħ tar-regoli finanzjarji u tal-kompetizzjoni rilevanti.

Minkejja dan, l-appoġġ għat-tisħiħ jirrikjedi wkoll li jiġu indirizzati l-konsegwenzi industrijali ta’ tnaqqis ladarba tkun ġiet issodisfata ż-żieda qawwija fid-domanda. L-investiment issa fl-iżvilupp ta’ faċilitajiet “dejjem lesti” u l-possibbiltà li l-linji ta’ produzzjoni ċivili jingħataw skop ġdid ikun jikkontribwixxi għas-sigurtà taċ-ċittadini tal-Unjoni, filwaqt li jippreserva l-flessibbiltà tal-kapaċità tal-manifattura tal-EDTIB u jippreserva l-kompetittività ġenerali tagħha.

Il-Kummissjoni se tikkontribwixxi permezz tal-EDIP għall-bini tal-kapaċitajiet industrijali żejda “dejjem lesti” li jippermettu l-flessibbiltà meħtieġa tiżdied b’reazzjoni għal żidiet qawwija f’daqqa urġenti fid-domanda. Dan ikun partikolarment xieraq fejn l-Istati Membri jidentifikaw nuqqasijiet kritiċi fil-provvista.

Ikun possibbli li jiġi previst il-finanzjament, pereżempju, tal-għodod bil-magni u l-kostijiet rilevanti tal-persunal biex jiġi żgurat li f’każ ta’ kriżi kbira l-EDTIB tkun tista’ tipproduċi bil-massa dak li huwa meħtieġ f’perjodu ta’ żmien qasir, billi tkun ittejbet id-disponibbiltà ta’ kapaċitajiet tal-produzzjoni, filwaqt li jiġu mmodernizzati t-teknoloġiji tal-produzzjoni fejn ikun possibbli. Dan jiżgura li tkun tista’ sseħħ żieda immedjata f’każ ta’ bżonn.

Il-Kummissjoni se tesplora wkoll mal-Istati Membri miżuri biex timmobilizza b’mod rapidu l-linji ta’ produzzjoni mill-industrija ċivili għal skopijiet ta’ produzzjoni fil-qasam tad-difiża, u biex tiżgura li l-forza tax-xogħol kwalifikata meħtieġa tkun disponibbli f’dawn ix-xenarji (pereżempju t-tħejjija tal-persunal f’termini ta’ approvazzjoni tas-sigurtà u taħriġ). Dawn is-soluzzjonijiet prattiċi effettivi se jippermettu li l-produzzjoni tal-EDTIB tkun lesta tadatta mingħajr dewmien għal fluttwazzjoni fid-domanda espressa mill-Istati Membri.

Biex tkompli tappoġġa l-versatilità tal-EDTIB, il-Kummissjoni qed tipproponi, bħala parti mill-EDIP propost, il-ħolqien ta’ Fond għall-Aċċellerazzjoni tat-Trasformazzjoni tal-Katina tal-Provvista tad-Difiża (FAST). Il-Fond se jkollu l-għan li jiffaċilita l-aċċess għall-finanzjament tad-dejn u/jew tal-ekwità għall-SMEs u l-kumpaniji żgħar b’kapitalizzazzjoni medja li jindustrijalizzaw it-teknoloġiji tad-difiża u/jew li jimmanifatturaw prodotti tad-difiża jew li jkollhom pjanijiet imminenti biex jidħlu f’dawk l-attivitajiet. Il-FAST ikun jista’ jippermetti li jiġi ġġenerat ħafna mill-baġit allokat għall-inizjattiva mill-EDIP f’self jew investimenti ta’ ekwità.

Billi jingrana investimenti pubbliċi u privati addizzjonali b’appoġġ għall-EDTIB, il-FAST se jsaħħaħ ir-reżiljenza tal-ktajjen tal-valur tal-industrija tad-difiża tal-Unjoni. Din l-inizjattiva għandha tikkontribwixxi wkoll għall-appoġġ tal-iżvilupp ta’ ekosistema ta’ investituri li tkun iffukata fuq l-istadji tat-tkabbir, filwaqt li tinvesti f’fornituri kritiċi tad-difiża u tappoġġa ż-żieda fil-kumpaniji innovattivi tad-difiża.

3.2.Infittxu li niksbu l-quċċata teknoloġika fil-qasam tad-difiża

Filwaqt li tiġi żgurata l-kapaċità tal-UE li tirreaġixxi f’termini ta’ manifattura għall-urġenzi tas-sigurtà, huwa daqstant importanti li l-Ewropa tibqa’ fuq quddiem nett tal-innovazzjoni. Sforz sostnut fir-R&Ż huwa meħtieġ aktar minn qatt qabel biex tinżamm il-kompetittività tal-EDTIB fuq terminu twil, notevolment f’termini tad-disponibbiltà tagħha li tisfrutta l-potenzjal sħiħ tal-eċċellenza tax-xjenzjati, l-inġiniera u l-innovaturi tagħha. Fuq terminu qasir, il-kisba ta’ sejbiet teknoloġiċi tkun tappoġġa wkoll l-indirizzar tal-isfidi attwali, inkluża l-gwerra li għadha għaddejja fl-Ukrajna.

3.2.1.Appoġġ għall-innovazzjoni u rrealizzar tal-potenzjal tad-difiża tal-SMEs 

Billi ħeġġeġ u appoġġa kooperazzjoni aktar strutturata u sistematika fl-UE kollha, l-EDF witta t-triq lejn EDTIB aktar innovattiva, u lejn il-ftuħ u l-Ewropizzazzjoni tal-ktajjen tal-provvista. Madankollu, huwa essenzjali li tkompli tiżdied l-ambizzjoni tal-UE li trawwem b’mod effiċjenti l-innovazzjoni fid-difiża u l-ħolqien ta’ atturi ġodda fil-ktajjen tal-provvista tad-difiża. Jeħtieġ li s-settur jieħu vantaġġ sħiħ miċ-ċikli ta’ innovazzjoni ċivili aktar rapidi għal teknoloġiji b’potenzjal ta’ użu doppju biex iżomm il-kompetittività tiegħu u jiżgura l-vantaġġ tal-forza militari fil-kamp tal-battalja.

Biex jibqa’ kompetittiv, il-kapaċità u l-awtonomija li jiġu żviluppati prodotti innovattivi tad-difiża jridu jkunu mirfuda wkoll minn appoġġ għar-riċerka dwar il-kapaċitajiet tad-difiża li jibqgħu validi fil-futur, inkluż f’teknoloġiji fixkiela. Dawn tal-aħħar jista’ jkollhom effett profondement trasformattiv fuq il-forzi militari tal-Istati Membri u jipprovdu vantaġġ operazzjonali kritiku. Għal dak l-għan, l-UE trid tfittex li toffri lill-impriżi innovattivi ‒ speċjalment negozji ġodda, SMEs, Mid-caps żgħar u Organizzazzjonijiet tar-Riċerka u t-Teknoloġija (RTOs) ‒ ċikli ta’ finanzjament aktar flessibbli, aktar rapidi u eħfef u tiffaċilita konnessjonijiet aħjar mal-utenti finali militari u l-investituri.

F’dan l-isfond, l-Iskema tal-UE għall-Innovazzjoni fid-Difiża (EUDIS), li ġiet żviluppata taħt l-EDF b’baġit ta’ EUR 2 biljun 25 , se tipproponi fi ħdan dan il-QFP, servizzi ta’ appoġġ għall-innovazzjoni għal entitajiet uniċi, inkluż permezz ta’ tlaqqigħ mal-investituri, is-sħab u l-utenti finali, u se ssaħħaħ l-appoġġ għall-ittestjar u l-validazzjoni innovattivi tal-prodotti u t-teknoloġija. Hija se taħdem biex tnaqqas il-burokrazija, speċjalment għall-SMEs u l-Mid-caps żgħar, billi tesplora pereżempju l-introduzzjoni ta’ sejħiet “dejjem lesti” għal proġetti u modi kif għandu jiġi appoġġat it-trasferiment promettenti tat-teknoloġija minn mis-settur ċivili għal dak tad-difiża, fejn ikun applikabbli.

Il-kooperazzjoni kontinwa u intensa bejn il-Kummissjoni Ewropea (EUDIS) u l-EDA (Ċentru ta’ Innovazzjoni fid-Difiża ‒ HEDI) tippermetti lill-innovaturi fid-difiża jieħdu vantaġġ sħiħ minn miżuri ta’ appoġġ tal-UE mfassla apposta, inkluża l-gwida dwar ir-rekwiżiti tal-kapaċitajiet tal-utenti finali militari u l-opportunitajiet ta’ konnessjoni mal-komunitajiet tad-difiża Ewropej. Fuq bażi annwali l-EUDIS, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-HEDI tappoġġa sa 400 negozju ġdid u SME innovattivi biex tgħinhom jegħlbu l-ostakli tradizzjonali għad-dħul.

Is-servizzi tal-Kummissjoni se jappoġġaw il-hackathons, wara li saret konsultazzjoni mal-EDA (HEDI), fejn inġiniera żgħażagħ u negozji ġodda se jingħaqdu flimkien u jikkompetu biex isibu l-aħjar soluzzjoni sabiex isolvu kwistjonijiet konkreti fil-kamp tal-battalja, billi jibdew minn sfidi li jiltaqgħu magħhom fuq il-post il-forzi armati Ukreni. Biex ikompli jappoġġa l-Bażi Industrijali u Teknoloġika tad-Difiża Ukrena, Uffiċċju tal-UE għall-Innovazzjoni fi Kiev se jaġixxi bħala pont bejn in-negozji ġodda u l-innovaturi tal-UE kif ukoll l-industrija u l-Forzi Armati Ukreni. Dan se jgħin biex jiġu trażmessi sejbiet teknoloġiċi li jista’ jkollhom impatt fuq il-kamp tal-battalja.

3.2.2.Għajnuna biex il-proġetti taħt l-EDF isiru realtà tanġibbli lil hinn mill-fażi tal-R&Ż

B’aktar minn biljun kull sena matul il-perjodu 2021–2027, l-EDF diġà huwa strument b’saħħtu biex jagħti spinta lill-kooperazzjoni industrijali fil-qasam tad-difiża u jinċentiva r-riċerka u l-iżvilupp tad-difiża transfruntiera li jikkontribwixxu għal aktar ktajjen tal-valur industrijali tad-difiża Ewropej 26 .

Madankollu, lil hinn mill-fażijiet tar-riċerka u l-iżvilupp bikri, il-kollaborazzjonijiet jilħqu “diskrepanza fil-kummerċjalizzazzjoni” fl-istadju tal-prototipar, fejn il-livell meħtieġ ta’ involviment mill-Istati Membri jsir sinifikattivament ogħla.

Barra minn hekk, rekwiżiti operazzjonali diverġenti u politiki industrijali nazzjonali jistgħu jwasslu lill-kumpaniji tad-difiża biex itemmu l-kooperazzjoni ladarba tintemm l-azzjoni taħt l-EDF. Biex dan jiġi evitat, l-azzjonijiet kooperattivi fil-qasam tad-difiża inizjalment appoġġati mill-EDF u li jkunu laħqu l-istadju tal-prototipi, abbażi ta’ rekwiżiti funzjonali komuni u armonizzati, jistgħu jkunu jeħtieġu appoġġ sostnut għall-industrijalizzazzjoni.

L-Istrutturi għall-Programm Ewropew tal-Armamenti u l-estensjoni tal-loġika tal-EDIRPA se jkunu strumentali biex jiġi massimizzat l-użu tal-proġetti li jirriżultaw mill-EDF. Barra minn hekk, l-EDIP se jipprevedi għotjiet li jitħallsu lura għal azzjonijiet speċifiċi marbuta mal-produzzjoni u l-kummerċjalizzazzjoni tal-prototipi, b’mod partikolari dawk li jirriżultaw mill-EDF. 

It-tnaqqis b’suċċess tad-“diskrepanza fil-kummerċjalizzazzjoni” wara l-fażi tal-R&Ż ta’ proġetti kollaborattivi jirrikjedi wkoll li l-Istati Membri involuti jaqblu meta jintlaħaq l-istadju tal-prototipi, fir-rigward tal-kundizzjonijiet għall-esportazzjoni tal-prodotti żviluppati b’mod konġunt. Billi jitqies ir-rieżami li għaddej tal-Pożizzjoni Komuni 2008/944/PESK tal-UE dwar il-kontroll tal-esportazzjonijiet tal-armi, il-Kummissjoni flimkien mar-Rappreżentant Għoli ġeddu l-appell 27 lill-Istati Membri biex jesploraw modi lejn is-simplifikazzjoni u l-konverġenza gradwali ulterjuri tal-prattiki tagħhom ta’ kontroll tal-esportazzjonijiet tal-armi, speċjalment għal dawk il-kapaċitajiet ta’ difiża li jiġu żviluppati b’mod konġunt. Għall-istess għan, l-Istati Membri għandhom jiskambjaw ukoll l-aħjar prattika dwar ir-regoli tal-kontroll tal-esportazzjonijiet għal kapaċitajiet li jiġu żviluppati b’mod konġunt. 

Barra minn hekk, il-Kummissjoni se tieħu azzjonijiet biex tiffaċilita t-trasferimenti intra-UE ta’ prodotti relatati mad-difiża fi proġetti ffinanzjati mill-UE u tfittex li tissimplifika l-ġestjoni tal-kundizzjonijiet u l-proċessi tal-liċenzjar tat-trasferimenti, b’mod partikolari billi tintroduċi klawżoli dwar it-trasferimenti fil-Mudell ta’ Ftehim ta’ Għotja kkonċernat bl-għan li jiġi limitat ir-rikors għaċ-ċertifikati tal-utenti finali.

Bosta elementi attwalment jimpedixxu l-implimentazzjoni korretta u effettiva tad-Direttiva 2009/43/KE, li tipprevjeni l-isfruttament sħiħ tal-benefiċċji relatati fis-suq tad-difiża. Biex tanalizza aħjar l-isfidi eżistenti li attwalment qed ixekklu l-implimentazzjoni effettiva tagħha, il-Kummissjoni se twettaq evalwazzjoni tad-Direttiva sa tmiem l-2025.

3.3.Niżguraw Sigurtà tal-Provvista fil-Livell tal-UE

Ir-reżiljenza hija prekundizzjoni tal-istat ta’ tħejjija u l-kompetittività tal-EDTIB.

L-UE diġà żviluppat għodod u oqfsa biex iżżid l-istat ta’ tħejjija u r-reżiljenza industrijali sabiex tindirizza sitwazzjonijiet ta’ kriżi futuri, inkluż fil-qafas tal-EDA 28 . Madankollu, dawn il-miżuri mhumiex disponibbli jew inkella huma applikati biss sa ċertu punt limitat mill-Istati Membri biex jappoġġaw l-EDTIB. Għalhekk se jiġi stabbilit reġim ta’ Sigurtà tal-Provvista fl-UE kollha, li jkun jiggarantixxi reżiljenza akbar u, bl-istess mod, ikun joffri vantaġġ kompetittiv għall-EDTIB u l-ktajjen tal-provvista tad-difiża tal-UE. Billi jipprovdu livell ta’ sigurtà tal-provvista li l-kompetituri esterni ma jistgħux joffru, il-ktajjen tal-provvista tad-difiża tal-UE jkunu jistgħu jgawdu minn “dividend fiduċjarju” mill-Istati Membri.

3.3.1.Sigurtà akbar tal-provvista biex jiġi massimizzat il-potenzjal tad-difiża tas-suq intern

Fi ħdan l-EDIP, il-Kummissjoni tipproponi l-istabbiliment ta’ reġim ta’ Sigurtà tal-Provvista tal-UE modulari u gradwali biex jissaħħu s-solidarjetà u l-effettività b’reazzjoni għat-tensjonijiet tul il-ktajjen tal-provvista jew il-kriżijiet tas-sigurtà u tiġi permessa l-identifikazzjoni f’waqtha ta’ effetti lembut potenzjali. Qed jiġu proposti settijiet differenti ta’ miżuri biex jiġu indirizzati żewġ tipi ta’ kriżijiet:

·Kriżijiet tal-provvista, meta nuqqasijiet ta’ komponenti ċivili jew b’użu doppju jew nuqqas ta’ materja prima jheddu serjament id-disponibbiltà u l-provvista f’waqthom ta’ prodotti tad-difiża. F’dan il-każ, wara li l-Kunsill attiva “stat ta’ kriżi”, se jkun hemm sett ta’ għodod li jiżgura l-provvista tal-komponenti u/jew tal-materja prima kkonċernati għall-ktajjen tal-provvista tad-difiża, inkluż, meta jkun meħtieġ u ġġustifikat mill-interess pubbliku ġenerali, billi jiżgura prijorità fuq xi provvisti ċivili jew kollha (ordnijiet ikklassifikati bħala prijorità).

·Kriżijiet tal-provvista li huma marbutin direttament mal-eżistenza ta’ kriżi tas-sigurtà fi ħdan l-Unjoni jew fil-viċinat tagħha. Biex jiġu ffaċċjati dawn ix-xenarji, il-Kunsill għandu jingħata l-possibbiltà li jattiva t-tieni u l-ogħla livell ta’ stat ta’ kriżi biex jirrikorri għal miżuri meħtieġa u proporzjonati għar-riżoluzzjoni tal-kriżi (li jiffukaw fil-biċċa l-kbira fuq il-provvista ta’ prodotti mfassla speċifikament għall-użu militari).

Biex tirfed l-użu effettiv, effiċjenti u proporzjonat ta’ dan il-qafas ta’ kriżi b’żewġ saffi, il-Kummissjoni tipproponi li twettaq identifikazzjoni u monitoraġġ ta’ prodotti kritiċi għal ċerti ktajjen tal-provvista tad-difiża, li għandhom jiġu identifikati flimkien mal-Istati Membri fil-qafas tal-Bord tat-Tħejjija Industrijali għad-Difiża.

Filwaqt li jibnu fuq il-qafas attwalment disponibbli f’setturi oħra, u fuq l-Attivitajiet Strateġiċi Ewlenin tal-EDA, din l-identifikazzjoni u l-monitoraġġ se jiddependu primarjament fuq informazzjoni disponibbli għall-pubbliku u, meta jkun meħtieġ biss, fuq data pprovduta mill-impriżi (soġġett għall-garanziji tas-sigurtà nazzjonali tal-Istati Membri).

3.3.2.Niffaċilitaw u nneħħu r-riskji relatati mal-kumulazzjoni ta’ riżerva strateġika

Biex tkompli tnaqqas ir-riskji relatati mas-sigurtà tal-provvista għall-EDTIB, bħala objettiv fit-tul, il-Kummissjoni se tikkunsidra li tiffinanzja l-kumulazzjoni ta’ riżerva strateġika minn industrija ta’ komponenti bażiċi bħall-komponenti elettroniċi u l-materja prima li jintużaw b’mod trasversali fis-sistemi tad-difiża  29 . Il-ħolqien ta’ dawn l-istokkijiet ikun jippermetti tnaqqis fil-kostijiet, f’każ li jsiru ordnijiet kbar, u jkun jippermetti li titrażżan l-inflazzjoni tal-prezzijiet li tirriżulta miż-żieda qawwija fid-domanda waqt kriżi.

Bħala parti mill-EDIP, il-Kummissjoni tipproponi test pilota preliminari fuq skala żgħira, billi tippermetti l-appoġġ għall-ħolqien ta’ kumulazzjoni ta’ riżerva strateġika. Din is-sistema se tikkomplementa l-mekkaniżmu ta’ prijoritizzazzjoni taż-żminijiet ta’ kriżi, filwaqt li tiżgura li dan tal-aħħar jintgħażel biss jekk ma jkunx hemm triq oħra. Il-ħidma kontinwa dwar il-miżuri ta’ reżiljenza u l-istat tat-tħejjija bħala parti mill-Pjan ta’ Azzjoni dwar il-Mobbiltà Militari 2.0, inkluż permezz ta’ proġetti eżistenti tal-PESCO dwar il-mobbiltà militari u network ta’ ċentri loġistiċi tista’ titqies ukoll f’dan ir-rigward.

3.3.3.Identifikazzjoni bil-quddiem u indirizzar tad-dipendenzi l-aktar strateġiċi

Id-dipendenzi eċċessivi fuq it-teknoloġiji li huma kritiċi għas-settur tad-difiża jxekklu l-libertà ta’ azzjoni mill-Forzi Armati tal-Istati Membri u għandhom impatt negattiv potenzjali fuq il-kompetittività tal-EDTIB, minħabba restrizzjonijiet assoċjati.

Il-Kummissjoni diġà stabbiliet l-Osservatorju tat-Teknoloġiji Kritiċi tal-UE 30 biex tidentifika d-dipendenzi u tiżviluppa pjanijiet direzzjonali dwar it-teknoloġija biex timmitigahom. L-ewwel rapport ikklassifikat tagħha għadu kif intbagħat lill-Istati Membri. Żieda fl-Osservatorju se tippermetti identifikazzjoni aktar rapida tad-dipendenzi, monitoraġġ tal-ktajjen tal-provvista u se toħloq ħarsa ġenerali lejn il-kritikalitajiet. Il-ħidma sa issa bdiet b’subsett ta’ komponenti bbażati fuq semikondutturi Elettriċi, Elettroniċi u Elettromekkaniċi (EEE) u teknoloġiji ta’ sistemi awtonomi. 

B’mod parallel, se jiġi mfittex arrikkiment reċiproku bejn il-programmi ta’ ħidma ta’ strumenti oħra tal-Unjoni, bħall-EDF u l-programm Ċipep għall-Ewropa, biex jiġu mitigati dipendenzi identifikati u jiġi żgurat li l-EDTIB ikollha għad-dispożizzjoni tagħha teknoloġija abilitanti industrijali tad-difiża u prodotti bħal ċipep fdati, li jkunu jappoġġaw l-istat ta’ tħejjija tagħha.

Il-Kummissjoni tappoġġa wkoll lill-Istati Membri tal-UE, b’mod partikolari l-awtoritajiet reġjonali u lokali tagħhom, permezz tal-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku 31 , li jipprovdi appoġġ tekniku mfassal apposta għat-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ riformi għall-avvanz tas-sigurtà ekonomika u teknoloġika, il-kompetittività u t-tisħiħ tar-reżiljenza tal-ktajjen tal-provvista fl-Istati Membri.

4.Il-finanzjament tal-ambizzjoni tal-Unjoni għall-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża

Sabiex din l-istrateġija tirnexxi fl-għan tagħha li timplimenta ambizzjoni ġdida għall-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża fil-livell tal-UE, għandha tkun akkumpanjata minn żieda qawwija ta’ finanzjament, li tkun proporzjonata għall-isfida li qed niffaċċjaw.

Il-proposta għal Regolament li jistabbilixxi l-EDIP flimkien ma’ din l-istrateġija tinkludi baġit ta’ EUR 1,5 biljun għall-investiment fl-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża tal-EDTIB.

Dan għandu jiġi kkomplementat b’ammonti addizzjonali għall-iżvilupp tad-DTIB tal-Ukrajna u l-integrazzjoni aktar mill-qrib tagħha mal-EDTIB u s-suq tat-tagħmir għad-difiża tal-Unjoni. Barra minn hekk, l-esiġenzi immedjati tad-difiża tal-Ukrajna jitolbu finanzjament addizzjonali għall-akkwist ta’ materjal militari b’appoġġ għall-eżerċitar tad-dritt ta’ awtodifiża tagħha. Li kieku l-Kunsill kellu jadotta deċiżjoni tal-PESK skont l-Artikolu 29 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) fuq proposta mir-Rappreżentant Għoli għat-trasferiment lill-Unjoni ta’ bilanċi straordinarji ta’ flus ta’ depożitorji ċentrali tat-titoli li jirriżultaw mid-dħul mhux mistenni u straordinarju mill-assi sovrani mmobilizzati tar-Russja, dan l-appoġġ addizzjonali jkun jista’ jittieħed minn dan id-dħul, f’konformità mal-objettivi tal-PESK tal-Unjoni. F’każ li dawn ir-riżorsi addizzjonali kellhom isiru disponibbli, dawn jistgħu potenzjalment iżidu l-kapaċità finanzjarja tal-Faċilità Ewropea għall-Paċi għall-akkwist ta’ tagħmir militari b’appoġġ għall-Ukrajna, jew kull strument ieħor tal-Unjoni. Fi kliem ieħor, dan ikun jinvolvi l-użu tal-profitti mhux mistennija ta’ assi Russi ffriżati biex jinxtara b’mod konġunt tagħmir militari għall-Ukrajna.

Kif u meta l-ħtiġijiet ta’ difiża immedjati tal-Ukrajna jippermettu, ċerti ammonti jkunu jistgħu jittieħdu wkoll minn dawn il-bilanċi straordinarji ta’ flus għall-finijiet tal-iżvilupp fuq terminu medju u twil tad-DTIB tal-Ukrajna, filwaqt li jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet stabbiliti fil-proposta għal Regolament li jistabbilixxi l-EDIP, kif ukoll għall-ħtiġijiet baġitarji ġenerali tal-Ukrajna għall-irkupru u r-rikostruzzjoni.

Minħabba l-iskala tal-isforz meħtieġ biex jiġi żgurat l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża fl-Unjoni kollha, dan il-baġit għandu jitqies bħala pont, bi skala limitata, lejn il-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss. Minħabba li l-isfidi għas-sigurtà ffaċċjati mill-Ewropa x’aktarx li jibqgħu, huwa importanti li l-QFP li jmiss jinkludi pakkett finanzjarju ambizzjuż għad-difiża b’baġits rilevanti għas-suċċessuri kemm tal-EDF kif ukoll tal-EDIP għall-perjodu mill-2028 ’il quddiem.

Din l-Istrateġija titlob ambizzjoni mġedda fil-QFP attwali permezz tal-EDIP, u baġit imsaħħaħ b’appoġġ għall-industriji tad-difiża għall-QFP li jmiss. Madankollu, minħabba l-bidla fil-paradigma tas-sigurtà li tirriżulta miż-żieda qawwija ta’ theddid reġjonali u globali, li tirrappreżenta sfidi potenzjalment eżistenzjali għas-sigurtà għall-Unjoni u l-Istati Membri tagħha, u l-fatt li l-QFP li jmiss se jibda biss fl-2028, jeħtieġ li titnieda diskussjoni dwar il-kwantifikazzjoni tal-ħtiġijiet ta’ finanzjament tal-UE għall-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża li tkun proporzjonata għal din il-bidla fil-paradigma tas-sigurtà, u dwar kif għandu jiġi żgurat dan il-finanzjament adegwat. Dan jitlob esplorazzjoni konġunta mal-Istati Membri, f’perjodu ta’ żmien qasir, biex jiġu vvalutati l-ħtiġijiet u l-għażliet biex tingħata spinta permezz tal-istrumenti disponibbli, bħal EDIP u EPF rinforzati finanzjarjament, akkwisti konġunti tad-difiża fuq skala kbira għall-Ukrajna u għall-Istati Membri, tisħiħ industrijali massiv u aktar rapida tal-bażi industrijali tad-difiża tal-UE u t-tnedija ta’ proġetti ewlenin tad-difiża biex jiġi protett l-aċċess mingħajr xkiel għall-oqsma kkontestati tal-UE.

5.Nintegraw kultura ta’ stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża, anke fil-politiki tal-UE 

L-industrija tad-difiża Ewropea hija kontributur kruċjali għar-reżiljenza, is-sigurtà u s-sostenibbiltà soċjali. Mhux se jkun hemm prosperità ekonomika mingħajr paċi fil-kontinent, u r-rwol tal-EDTIB f’dan ir-rigward jeħtieġ li jiġi rikonoxxut bis-sħiħ fl-ambjent u l-politiki regolatorji tal-Unjoni. L-EDTIB tifforma wkoll ekosistema ajruspazjali u tad-difiża unika u kritika, li l-atturi ewlenin tagħha huma wkoll kontributuri għal teknoloġiji li jinsabu fil-qalba tat-tranżizzjoni ekoloġika.

Għalhekk huwa kruċjali li jiġi żgurat li l-EDTIB tgawdi minn livell ta’ aċċess għall-finanzi li jkun proporzjonat għal-livell ta’ investimenti meħtieġa, topera fl-ambjent regolatorju adegwat u tkun attraenti biżżejjed għall-ġenerazzjonijiet żgħażagħ u għal dawk bl-akbar talent.

5.1.Niffaċilitaw l-aċċess għall-finanzi

L-iżgurar ta’ aċċess suffiċjenti għall-finanzjament u l-ingranaġġ tal-investiment pubbliku għas-settur tad-difiża tal-UE huma vitali minħabba l-ħtieġa konvinċenti li tingħata spinta lill-investiment f’din l-ekosistema. Għalhekk, huwa indispensabbli li jiġi involut is-settur finanzjarju. Biex jinkiseb dan, il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija, meta jkun rilevanti, se jaħdmu mal-Istati Membri, l-industrija u s-settur finanzjarju biex itejbu l-aċċess tal-EDTIB għall-finanzi kemm privati kif ukoll pubbliċi.

5.1.1.Aċċess għall-finanzi privati

L-EDTIB qed tiffaċċja ostakli persistenti fl-aċċess għall-finanzi, b’mod partikolari l-finanzi privati. Skont studju riċenti li sar mill-Kummissjoni 32 , l-SMEs li joperaw fis-settur tad-difiża jiffaċċjaw ostakli akbar biex jaċċessaw il-finanzi meta mqabbla ma’ kumpaniji li huma attivi f’setturi oħra. Matul il-perjodu 2021–2022, żewġ terzi tal-kumpaniji li ġew ikkonsultati żammew lura milli jfittxu finanzjament tal-ekwità u kważi 50 % żammew lura milli jfittxu finanzjament tad-dejn, li jikkuntrasta bil-qawwi mal-medja ta’ 6,6 % fost l-SMEs fl-UE matul l-istess perjodu.

Bil-ħsieb li jagħtu spinta lill-aċċess tas-settur għall-finanzjament, il-Kummissjoni u l-EDA flimkien mal-Istati Membri se jieħdu l-inizjattiva biex jilħqu lill-banek u l-investituri għal djalogu ta’ livell għoli biex jiddiskutu l-parteċipazzjoni intensifikata tagħhom, jidentifikaw id-diffikultajiet u jsibu modi biex jistimulaw l-involviment tas-settur privat sabiex jappoġġaw l-investimenti fid-difiża.

Ir-rieda tal-atturi finanzjarji li jkunu involuti mal-industrija tad-difiża tidher li hija affettwata mill-ispeċifiċitajiet tas-suq tad-difiża (inkluża l-kumplessità tal-akkwist jew id-diffikultajiet għalihom biex jivvalutaw l-implikazzjonijiet eżatti tal-konvenzjonijiet internazzjonali eżistenti dwar l-armi) jew minn suppożizzjonijiet dwar il-fatturi tal-Governanza Soċjali Ambjentali (ESG).

Skont il-qafas ta’ finanzjament sostenibbli tal-UE, l-ebda regola tal-UE, jew l-ebda regola ppjanata tal-UE, ma timpedixxi l-investiment privat fl-industrija tad-difiża. Is-servizzi tal-Kummissjoni, flimkien mal-ESMA, kif xieraq, se jipprovdu gwida dwar l-applikazzjoni tal-qafas ta’ finanzjament sostenibbli tal-UE fil-qasam tad-difiża. F’kooperazzjoni mill-qrib mal-EDA, il-Kummissjoni se ssaħħaħ id-djalogu bejn is-settur tad-difiża u dak finanzjarju u se tikkontribwixxi biex tappoġġa lill-industrija biex iżżid it-trasparenza. Il-Kummissjoni se taħdem ukoll lejn rikonoxximent aħjar tas-sovranità, ir-reżiljenza u s-sigurtà tal-UE, b’mod partikolari fi ħdan il-qafas ta’ finanzjament sostenibbli tal-UE. In-Network Governattiv ta’ Esperti dwar l-ESG, li huwa mmaniġġjat mill-EDA, huwa eżempju wieħed ta’ pjattaforma fejn dan il-fehim reċiproku u l-fiduċja jistgħu jiġu żviluppati aktar. B’mod partikolari, dan il-forum għandu jsaħħaħ l-interfaċċa bejn il-Ministeri tad-Difiża tal-Istati Membri u s-settur finanzjarju.

Dan ikun jippermetti azzjonijiet konkreti biex jiġu mitigati l-isfidi attwali tal-industrija tad-difiża li huma relatati mal-aċċess għall-finanzi, peress li s-sinerġiji bejn l-atturi istituzzjonali u l-atturi privati fis-swieq kapitali ġew identifikati bħala kritiċi f’dan ir-rigward.

5.1.2.Benefiċċju sħiħ mill-istrumenti finanzjarji orizzontali eżistenti tal-UE

L-EDTIB diġà tista’, fil-prinċipju, tibbenefika mill-istrumenti finanzjarji eżistenti tal-UE, li jiġu implimentati permezz ta’ InvestEU. Minkejja dan, il-politiki attwali dwar is-self tal-atturi finanzjarji Ewropej li jimplimentaw InvestEU, inklużi l-Grupp tal-BEI u l-Banek u l-Istituzzjonijiet Promozzjonali Nazzjonali, u tal-Istituzzjonijiet Finanzjarji Internazzjonali, jirrappreżentaw ostaklu ewlieni fl-użu ta’ dawn l-istrumenti finanzjarji, lil hinn mill-finanzjament potenzjali ta’ teknoloġiji b’użu doppju, b’appoġġ għas-settur.

Dan jintwera min-nuqqas ta’ kapaċità li jiġi implimentat il-“Fond tal-Irrankar” tal-ASAP. Il-modifikazzjoni tal-politiki dwar is-self tagħhom, b’mod partikolari dik tal-Grupp tal-BEI, hija għalhekk meħtieġa u prijorità ewlenija biex jiġi żgurat li s-settur tad-difiża jkollu aċċess għall-istrumenti finanzjarji tal-UE u jkun jista’ jibbenefika bis-sħiħ minnhom. Din il-modifikazzjoni se jkollha wkoll effetti kaskata pożittivi, billi tagħti sinjal pożittiv sinifikanti lis-suq finanzjarju u lill-banek privati.

Barra minn hekk, jeħtieġ li l-UE timmassimizza l-opportunitajiet offruti mis-sinerġiji u l-komplementarjetajiet bejn l-istrumenti ta’ finanzjament u l-għotjiet. Il-QFP futur jenħtieġ li, f’dak ir-rigward, ifittex li jkompli jottimizza s-sinerġiji bejn l-istrumenti tal-UE, kif imsemmi fil-White Paper tal-Kummissjoni dwar l-għażliet biex tingħata spinta lill-investiment fl-R&Ż ta’ teknoloġiji b’potenzjal ta’ użu doppju 33 . Peress li bħalissa għaddejja l-konsultazzjoni pubblika dwar il-White Paper, il-kontenut ta’ din l-istrateġija huwa mingħajr preġudizzju għall-azzjonijiet futuri tal-Kummissjoni f’dan il-qasam. Skont l-istruttura attwali diġà huwa possibbli li d-difiża tisfrutta ċikli ta’ innovazzjoni ċivili aktar rapidi meta jkun applikabbli, u viċi versa, filwaqt li wieħed iżomm f’moħħu li xi teknoloġiji użati fil-pjattaformi tad-difiża għandhom potenzjal ta’ użu doppju.

Il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija jistiednu lill-korpi governattivi tal-Grupp tal-BEI u b’mod partikolari lill-Bord tal-BEI biex jadattaw l-esklużjonijiet relatati mad-difiża mill-Politiki dwar is-Self tal-Grupp tal-BEI, f’konformità mal-prijoritajiet ta’ politika u d-dritt applikabbli tal-UE. Dan jippermetti lill-BEI jappoġġa l-produzzjoni ta’ tagħmir militari u b’mod aktar ġenerali l-industrija tad-difiża Ewropea, kif mitlub ukoll dan l-aħħar mill-Parlament Ewropew 34 . Ftehim dwar definizzjoni komuni ta’ “teknoloġiji b’potenzjal ta’ użu doppju” bejn il-Kummissjoni u l-Grupp tal-BEI, li jibni fuq l-Inizjattiva Strateġika Ewropea għas-Sigurtà u l-Faċilità ta’ Ekwità għad-Difiża, jista’ jikkontribwixxi għall-promozzjoni ta’ investimenti konġunti f’teknoloġiji, prodotti u infrastruttura b’potenzjal ta’ użu doppju.

Madankollu, dan il-pass, filwaqt li jintlaqa’ tajjeb, ma jkunx biżżejjed. Il-BEI, bil-mandat tiegħu li jirriżulta mill-Artikolu 309 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, għandu jikkontribwixxi għall-iżvilupp ibbilanċjat u kostanti tas-suq intern fl-interess tal-Unjoni. L-industrija tad-difiża hija parti integrali mis-suq intern. Biex jissodisfa l-ħtiġijiet ta’ finanzjament tas-settur u jippermetti l-mobilizzazzjoni sħiħa tal-programmi ta’ finanzjament tal-UE, inkluż InvestEU, b’appoġġ għall-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża, il-BEI jenħtieġ li jieħu l-passi 35 kollha meħtieġa biex din is-sena jirrieżamina l-politika dwar is-self tiegħu u jadattaha f’konformità mal-prijoritajiet ta’ politika u l-ħtiġijiet oġġettivi attwali. L-atturi finanzjarji pubbliċi tal-Istati Membri huma mistiedna jagħmlu l-istess.

5.1.3.Integrazzjoni sħiħa tad-difiża u s-sigurtà bħala objettiv strateġiku tal-finanzjament u l-programmi rilevanti tal-Unjoni

L-EDTIB għandha tibbenefika bis-sħiħ mill-finanzjament tal-Unjoni li huwa mfassal għall-iżvilupp teknoloġiku u industrijali, inkluż taħt il-Fondi tal-Politika ta’ Koeżjoni, notevolment il-FEŻR 36 , l-FSE+ 37 (pereżempju dwar il-ħiliet), il-Fond ta’ Koeżjoni (pereżempju għat-trasport) u InvestEU, dment li dan ikun konformi mal-objettivi rispettivi tal-programmi u ta’ politika. Filwaqt li l-industrija tad-difiża diġà hija eliġibbli taħt dawn l-istrumenti, l-Istati Membri għandhom jikkunsidraw li jidderieġu b’mod aktar b’saħħtu dawk il-fondi tal-UE li huma taħt ġestjoni kondiviża lejn is-settur, fejn dan ikun jappoġġa l-iżvilupp reġjonali u l-kompetittività, biex jirriflettu r-rwol prominenti tagħha bħala prijorità tal-Unjoni u kontributur kruċjali għall-istabbiltà u s-sigurtà tal-Unjoni.

F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni se tikkunsidra li tinkludi jew li żżomm l-istat ta’ tħejjija, is-sigurtà u r-reżiljenza fil-qasam tad-difiża bħala objettiv strateġiku espliċitu taħt il-programmi rilevanti futuri tal-UE biex tiżgura li jappoġġaw bis-sħiħ l-EDTIB, u li s-sħab u l-intermedjarji responsabbli mill-implimentazzjoni (fil-każ ta’ ġestjoni indiretta) ma jiffaċċjaw l-ebda ostaklu biex jintlaħqu dawk l-objettivi.

5.2.Niżguraw li l-EDTIB topera f’ambjent regolatorju adegwat 

L-EDTIB għandha tkun tista’ topera f’ambjent regolatorju adegwat. Biex dan isir, il-kunsiderazzjonijiet tad-difiża jeħtieġ li jiġu integrati fil-politiki tal-UE. L-impatti negattivi possibbli, fuq l-EDTIB, tal-inizjattivi tal-Unjoni għandhom jiġu identifikati u mmitigati kmieni kemm jista’ jkun. Għalhekk, fl-inizjattivi tagħha, il-Kummissjoni se tinkludi kunsiderazzjonijiet tal-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża, fuq bażi aktar sistematika u fejn ikun rilevanti. Barra minn hekk, il-Kummissjoni f’kooperazzjoni mar-Rappreżentant Għoli/mal-Kap tal-Aġenzija se tkompli tikkoordina mal-Istati Membri u l-EDTIB dwar dawn il-kwistjonijiet, billi tibni fuq inizjattivi eżistenti ffaċilitati mill-EDA f’oqsma bħar-Regolament (KE) Nru 1907/2006 dwar ir-Reġistrazzjoni, il-Valutazzjoni, l-Awtorizzazzjoni u r-Restrizzjoni ta’ Sustanzi Kimiċi (REACH) 38 u l-inizjattiva Ajru Uniku Ewropew (SES).

Is-sitwazzjoni tas-sigurtà li qed tevolvi tirrikjedi wkoll li l-Kummissjoni tirrifletti dwar it-tnaqqis taż-żminijiet meħtieġa amministrattivi, filwaqt li tiżgura l-grad meħtieġ ta’ ġestjoni finanzjarja tajba. Ir-reviżjoni li se ssir fl-2024 tar-Regolament Finanzjarju se tippermetti lill-Unjoni tieħu l-passi meħtieġa f’kundizzjonijiet ta’ emerġenza biex tappoġġa l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża.

5.3.Intejbu l-attraenza tas-settur tad-difiża għall-ġenerazzjonijiet żgħażagħ u li jkollhom l-aktar talent 

L-investiment fin-nies u fil-ħiliet tagħhom huwa importanti biex wieħed iżomm ruħu aġġornat dwar it-teknoloġiji emerġenti u biex jattira u jżomm it-talent fis-settur. L-UE qed tappoġġa lill-Istati Membri u tiffaċilita s-sħubijiet biex jaħdmu flimkien dwar il-fehim tal-ħtiġijiet attwali u futuri tal-ħiliet tas-settur (pereżempju permezz tal-Patt Ewropew għall-Ħiliet).

In-nuqqasijiet prevalenti ta’ ħaddiema u ħiliet fl-industrija tad-difiża għandhom l-għeruq tagħhom fin-nuqqas ta’ investiment preċedenti fi programmi ġodda tad-difiża u n-nuqqas ta’ attraenza tas-settur, kif ukoll fil-mobbiltà ristretta tal-forza tax-xogħol u t-tixjiħ tagħha. Filwaqt li l-fehim u l-mitigazzjoni tal-perċezzjonijiet negattivi tal-industrija tad-difiża huma importanti biex tittejjeb l-attraenza tas-settur, anke għal forza tax-xogħol diversa, huma meħtieġa azzjonijiet ulterjuri mill-partijiet ikkonċernati kollha biex ikunu jistgħu jisfruttaw bis-sħiħ il-potenzjal tar-riżorsi umani tal-Unjoni, inkluż li jingħelbu l-isterjotipi bbażati fuq il-ġeneru. Għal dan l-għan, il-Pjan ta’ Azzjoni li jmiss tal-Kummissjoni biex tindirizza n-nuqqas ta’ ħaddiema u ħiliet fl-UE se jkollu l-għan li jneħħi l-effetti lembut għat-tkabbir sostenibbli li dawn in-nuqqasijiet ikkontribwew biex joħolqu f’ħafna setturi, u b’hekk jippermetti l-kompetittività fuq terminu twil futura tal-UE filwaqt li jinżammu impjiegi ta’ kwalità u forza tax-xogħol li tkun mgħammra bil-ħiliet it-tajba.

Il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija, minbarra l-integrazzjoni tad-difiża, se jesploraw azzjonijiet bl-għan li jtejbu l-mobbiltà tal-forza tax-xogħol u jappoġġaw l-edukazzjoni relatata mad-difiża, notevolment permezz tal-opportunitajiet ipprovduti mill-programmi industrijali tad-difiża tal-UE, u l-kooperazzjoni bejn il-fornituri tal-edukazzjoni, inkluż il-Kulleġġ Ewropew ta’ Sigurtà u ta’ Difiża.

5.4.Ngħinu lill-EDTIB tikkontribwixxi għat-tranżizzjoni ekoloġika

Biex tikkontribwixxi għat-tranżizzjoni ekoloġika u ssaħħaħ ir-reżiljenza u l-kosteffiċjenza tagħha, l-EDTIB trid tkompli bl-isforzi tagħha biex tagħmel il-produzzjoni u l-prodotti tagħha aktar sostenibbli, tnaqqas l-emissjonijiet tal-karbonju u żżid iċ-ċirkolarità f’konformità mal-politiki u l-ambizzjonijiet tal-UE. Il-Komunikazzjoni Konġunta dwar Prospettiva Ġdida rigward ir-Rabta bejn il-Klima u s-Sigurtà tirrikonoxxi l-importanza tal-industrija tad-difiża għall-isforzi ta’ adattament għat-tibdil fil-klima u l-mitigazzjoni tiegħu, min-naħa tal-Forzi Armati tal-Istati Membri. Hemm opportunitajiet ulterjuri biex jiġu esplorati sinerġiji u oqsma possibbli ta’ kooperazzjoni bejn l-Istati Membri, l-industrija u s-servizzi tal-UE, inkluż fir-rigward tal-innovazzjoni, l-analitika u l-istandardizzazzjoni għal sorsi ġodda ta’ enerġija rinnovabbli użati mis-settur militari kif ukoll mis-settur kummerċjali usa’. L-iżgurar ta’ viżibbiltà u rikonoxximent xierqa tal-isforzi li jsiru mis-settur tad-difiża lejn is-sostenibbiltà ambjentali jista’ jikkontribwixxi wkoll għall-aċċettazzjoni ġenerali tiegħu mis-soċjetà.

Il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija se jkomplu jappoġġaw l-isforzi tal-EDTIB lejn it-tranżizzjoni ekoloġika, pereżempju permezz tal-azzjonijiet proposti fil-Komunikazzjoni Konġunta dwar ir-Rabta bejn il-Klima u s-Sigurtà, inkluż l-Akkwist Ekoloġiku.

6.IL-KISBA TA’ STAT TA’ TĦEJJIJA U REŻILJENZA PERMEZZ TA’ SĦUBIJIET

L-ambizzjoni tal-UE li tikseb malajr l-istat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża għandha tiġi ingranata wkoll permezz ta’ sħubijiet, inkluż notevolment mal-Ukrajna, kif ukoll permezz ta’ kooperazzjoni msaħħa man-NATO, ma’ sħab strateġiċi u sħab tal-istess fehma – Ewropej, trans-Atlantiċi u lil hinn - u organizzazzjonijiet internazzjonali oħra.

6.1.L-iżvilupp ta’ rabtiet dejjem eqreb mal-Ukrajna

L-Ukrajna hija u se tkun dejjem aktar sieħeb kruċjali tal-Unjoni fis-settur industrijali tad-difiża. Meta ġiet wiċċ imb wiċċ ma’ gwerra ta’ aggressjoni ta’ intensità għolja, id-DTIB tal-Ukrajna kellha tagħmel bidla għal mudell ta’ ekonomija tal-gwerra. Dan se joħroġ bħala wieħed mill-muturi tal-irkupru ekonomiku tal-pajjiż fi tmiem il-gwerra u bħala testbed tal-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża. Kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn is-settur industrijali tad-difiża tal-UE u dak tal-Ukrajna se tkun parti mill-impenji futuri tal-UE fir-rigward tas-sigurtà lejn l-Ukrajna. Għalhekk, id-DTIB tal-Ukrajna u l-EDTIB ikunu jistgħu jibbenefikaw b’mod reċiproku minn kooperazzjoni msaħħa.

Il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija se jipproċedu bil-miżuri li ġejjin.

Parteċipazzjoni fil-programm tal-Unjoni b’appoġġ għall-industrija tad-difiża:

-Biex jissaħħu r-rabtiet bejn l-EDTIB u d-DTIB tal-Ukrajna, l-EDIP se jipprovdi l-possibbiltà li l-Ukrajna tipparteċipa fl-akkwist konġunt u li l-kumpaniji tad-difiża Ukreni jkunu appoġġati fit-tisħiħ industrijali u l-kooperazzjoni tagħhom mal-EDTIB.

Stimolu tal-kooperazzjoni bejn id-DTIB tal-Ukrajna u l-EDTIB:

-L-EDA se tagħmel użu sħiħ mill-Arranġament Amministrattiv eżistenti tagħha mal-Ukrajna, u flimkien mal-Istati Membri tesplora reviżjoni possibbli tal-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu hekk kif il-kundizzjonijiet ikunu jippermettu.

-Is-servizzi tal-Kummissjoni, l-EDA u s-SEAE se jrawmu skambju ta’ informazzjoni iddedikat dwar l-istandards u dwar it-tagħlimiet meħuda rispettivi.

-Fil-kuntest tal-Fond ta’ Assistenza għall-Ukrajna propost fi ħdan il-Faċilità Ewropea għall-Paċi, is-SEAE se jesplora għażliet biex tiġi inċentivata aktar il-kooperazzjoni bejn l-industrija tad-difiża tal-UE u dik tal-Ukrajna.

-L-UE se tospita Forum dwar l-Industrija tad-Difiża bejn l-UE u l-Ukrajna fl-2024, biex issaħħaħ il-kooperazzjoni bejn l-industrija tad-difiża tal-UE u dik tal-Ukrajna.

Appoġġ ulterjuri lill-Ukrajna permezz tal-EDTIB:

-Permezz tal-akkwist konġunt mill-EDTIB fir-rigward tat-tagħmir militari kkonsenjat fil-qafas tal-Fond ta’ Assistenza għall-Ukrajna propost fi ħdan il-Faċilità Ewropea għall-Paċi, l-industrija tad-difiża tal-UE se tibbenefika minn aktar prevedibbiltà dwar il-ħtiġijiet ta’ prijorità tal-Ukrajna.

-Soġġett għal deċiżjoni mill-Kunsill, jista’ jkun hemm aktar appoġġ għall-akkwist ta’ tagħmir militari għall-Ukrajna permezz tal-Faċilità Ewropea għall-Paċi, abbażi tal-bilanċi straordinarji ta’ flus ta’ depożitorji ċentrali tat-titoli li jirriżultaw mid-dħul mhux mistenni u straordinarju mill-assi sovrani mmobilizzati tar-Russja.

-Is-SEAE, l-EDA u s-servizzi tal-Kummissjoni se jkomplu jaġġornaw regolarment il-Grupp ta’ Kuntatt għad-Difiża tal-Ukrajna u jippromwovu l-kapaċità tal-EDTIB biex ikomplu jappoġġaw il-ħtiġijiet tal-Ukrajna, inkluż fil-kuntest tal-koalizzjonijiet tal-kapaċitajiet.

6.2.NATO

F’konformità mat-tliet Dikjarazzjonijiet Konġunti dwar il-kooperazzjoni bejn l-UE u n-NATO 39 , tisħiħ tat-taħditiet bejn il-persunal , inkluża l-possibbiltà ta’ djalogu strutturat iddedikat man-NATO, jistgħu jkopru b’mod aktar prominenti attivitajiet relatati mal-industrija tad-difiża u suġġetti ta’ interess reċiproku, inkluż dwar l-ekonomija ċirkolari, l-interoperabbiltà, aspetti tal-industrija fir-rigward tat-tibdil fil-klima, l-interoperabbiltà, l-istandardizzazzjoni, il-kontroċertifikazzjoni, u r-reazzjonijiet għal theddid ġdid u emerġenti. Dan se jirrikjedi żieda fil-kondiviżjoni tal-informazzjoni, inkluża informazzjoni klassifikata, bejn il-persunal tan-NATO, minn naħa waħda, u s-servizzi rilevanti tal-Kummissjoni, is-SEAE u l-EDA min-naħa l-oħra. Iż-żewġ organizzazzjonijiet għandhom ikomplu jiskambjaw fehmiet u jesploraw sinerġiji u komplementarjetà tal-isforzi fl-isfera tas-sigurtà tal-ktajjen tal-provvista li hija essenzjali għall-iżvilupp u t-twettiq tal-kapaċitajiet.

L-UE se tesplora wkoll il-potenzjal għal tisħiħ ulterjuri tal-kooperazzjoni bejn is-SEAE, l-EDA, il-Persunal Internazzjonali tan-NATO u l-Aġenzija tal-Appoġġ u l-Akkwist tan-NATO (NSPA), kif ukoll bejn l-Aċċeleratur tal-Innovazzjoni fid-Difiża għall-Atlantiku tat-Tramuntana (DIANA), l-HEDI tal-EDA u l-EUDIS dwar l-innovazzjoni.

6.3.Ħidma flimkien ma’ sħab strateġiċi u internazzjonali biex jinkiseb stat ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża

L-internazzjonalizzazzjoni tal-ktajjen tal-provvista tfisser li huwa prattikament impossibbli li jinżamm kontroll minn tarf sa tarf fuq il-materja prima u eluf ta’ komponenti ta’ sistema kumplessa.

It-tisħiħ ta’ sħubijiet ta’ benefiċċju reċiproku ma’ sħab strateġiċi, organizzazzjonijiet internazzjonali, u pajjiżi terzi tal-istess fehma, inkluż permezz ta’ djalogi dwar is-sigurtà u d-difiża, jista’ jamplifika l-isforzi tal-Unjoni lejn l-istat ta’ tħejjija industrijali għad-difiża. Din il-kooperazzjoni se tkun flessibbli. Se tvarja fil-forma, fil-kamp ta’ applikazzjoni u fit-tipi ta’ parteċipanti fil-funzjoni ta’ interessi kondiviżi. Din il-kooperazzjoni għandha tikkontribwixxi biex ikomplu jiġu żgurati l-ktajjen tal-provvista, tiġi rinforzata l-EDTIB u jitnaqqsu d-dipendenzi strateġiċi tal-UE, mingħajr ma jinħolqu oħrajn ġodda (jew jiġu perpetwati dawk eżistenti).

Barra minn hekk, l-EDA se tkompli tagħmel l-aħjar użu mill-arranġamenti amministrattivi eżistenti tagħha, f’konformità mal-prinċipji għall-kooperazzjoni ma’ partijiet terzi maqbula mill-Istati Membri.

Konklużjoni

Għal għexieren ta’ snin iċ-ċittadini tal-Unjoni gawdew perjodu ta’ paċi mingħajr preċedent. Madankollu, il-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna, kif ukoll it-tensjonijiet li qed jiżdiedu fuq l-għatba tal-UE, jitolbu lill-UE u lill-Istati Membri tagħha biex jassumu responsabbiltà strateġika u jagħtu s-setgħa lill-industrija tad-difiża tal-UE biex tindirizza t-theddid u l-isfidi mingħajr preċedent fir-rigward tas-sigurtà li qed jiffaċċjaw.

Teknoloġiji mill-aktar avvanzati u kapaċità li tiggarantixxi b’mod kostanti d-disponibbiltà ta’ kull tagħmir għad-difiża huma prerekwiżiti għall-kapaċità tal-Unjoni li tiggarantixxi l-effettività tal-forzi armati tal-Istati Membri tagħha u b’hekk tiġi preservata l-paċi fil-kontinent. Din l-istrateġija tipproponi miżuri ambizzjużi biex titrawwem u tiġi appoġġata t-trasformazzjoni tal-EDTIB matul l-għaxar snin li ġejjin.

Billi tespandi u tikkomplementa l-għodod eżistenti tal-politika industrijali ta’ difiża tal-UE u billi tiddeskrivi l-ambizzjoni politika, industrijali u baġitarja li għandha tiġi mobilizzata b’appoġġ għall-EDTIB, din tal-aħħar se tingħata s-setgħa li tingrana t-titjib fl-effiċjenza ta’ suq tad-difiża ġenwinament aktar integrat u li tagħmel użu mill-potenzjal mhux sfruttat tal-effetti fuq skala.

L-implimentazzjoni tal-istrateġija se tgħin lill-industrija tad-difiża Ewropea tkun aktar reattiva għall-ħtiġijiet urġenti mingħajr ma tissagrifika l-futur. Minn ippjanar ta’ investiment aktar bikri u aktar kooperattiv għal appoġġ akbar għall-industrijalizzazzjoni u l-akkwiżizzjoni konġunta; minn inkorporazzjoni aktar effettiva tal-innovazzjoni għal kontinwità akbar fl-isforzi użati biex jiġu żviluppati kapaċitajiet ta’ livell għoli u faċilitaturi strateġiċi; minn sigurtà tal-provvista aktar b’saħħitha għal libertà akbar ta’ azzjoni, din l-istrateġija se sservi bħala katalizzatur ta’ dak li hemm bżonn biex terġa’ tiġi restawrata u preservata l-paċi fil-kontinent Ewropew. 

L-adattament tal-industrija tad-difiża tal-Unjoni għax-xejriet attwali tas-sigurtà u tas-suq għandu jiġi indirizzat bħala kwistjoni ta’ prijorità. Il-Kummissjoni Ewropea u r-Rappreżentant Għoli/il-Kap tal-Aġenzija huma lesti li jappoġġaw lill-Istati Membri f’dan l-isforz.

(1)      Laqgħa informali tal-Kapijiet tal-Istat jew tal-Gvern tal-10 u l-11 ta’ Marzu 2022, 20220311-versailles-declaration-en.pdf (europa.eu)

(2)      Boxxla Strateġika għas-Sigurtà u d-Difiża - Għal Unjoni Ewropea li tipproteġi liċ-ċittadini, il-valuri u l-interessi tagħha u tikkontribwixxi għall-paċi u s-sigurtà internazzjonali, Brussell, il-21 ta’ Marzu 2022, 7371/22, pdf (europa.eu)

(3)      Laqgħa tal-Kunsill Ewropew, Brussell, il-15 ta’ Diċembru 2023, EUCO 20/23, europeancouncilconclusions-14-15-12-2023-en.pdf (europa.eu).. Il-konklużjonijiet jaqraw hekk: “Wara li evalwa l-ħidma mwettqa biex jiġu implimentati l-konklużjonijiet preċedenti tiegħu, id-Dikjarazzjoni ta’ Versailles u l-Boxxla Strateġika, il-Kunsill Ewropew jissottolinja li jeħtieġ li jsir aktar biex jintlaħqu l-objettivi tal-Unjoni li jiżdied il-livell ta’ tħejjija fir-rigward tad-difiża u li tiżdied in-nefqa fid-difiża b’mod kollaborattiv, inkluż it-tisħiħ tal-investiment fil-qasam tad-difiża u l-iżvilupp tal-kapaċitajiet, u biex jinkiseb suq effettiv u integrat għad-difiża”.

(4)      L-istħarriġiet tal-opinjoni pubblika tal-UE jikkonfermaw l-interess qawwi u l-aspettattivi għoljin tal-Ewropej għal aktar kooperazzjoni fi kwistjonijiet tad-difiża. Skont l-Ewrobarometru Standard 100 (Diċembru 2023), 79 % tal-Ewropej jemmnu li l-kooperazzjoni fi kwistjonijiet tad-difiża fil-livell tal-UE għandha tiżdied, u 69 % iqisu li jeħtieġ li l-UE ssaħħaħ il-kapaċità tagħha li tipproduċi tagħmir militari.

(5)      Il-Komunikazzjoni Konġunta dwar l-Analiżi tad-Diskrepanzi fl-Investimenti fid-Difiża u l-Approċċ Futur Brussell, 18.5.2022 JOIN (2022) 24 final.

(6)      Bħalissa 22 mis-27 Stat Membru huma Membri tan-NATO, u l-Iżvezja mistennija tissieħeb fl-Alleanza dalwaqt.

(7)      Meta mqabbla ma’ livell storiku baxx ta’ EUR 171 biljun fl-2014. Ara s-sejbiet ewlenin u l-analiżi tad-data dwar id-Difiża tal-Aġenzija Ewropea għad-Difiża (European Defence Agency Defence Data 2022, key findings and analysis).

(8)      Jean-Pierre Maulny, THE IMPACT OF THE WAR IN UKRAINE ON THE EUROPEAN DEFENCE MARKET, IRIS, Settembru 2023, 19_ProgEuropeIndusDef_JPMaulny.pdf (iris-france.org)  

(9)      2022 Coordinated Annual Review on Defence.

(10)      Stabbilit mill-Bord ta’ Tmexxija Ministerjali tal-EDA fl-2007.

(11)      Il-Kunsill Ewropew, id-Dikjarazzjoni ta’ Granada, is-6 ta’ Ottubru 2023.

(12)      Is-sors tad-data: L-istimi tas-SIPRI għall-Kummissjoni Ewropea.

(13)      Konsenja u akkwist konġunt ta’ munizzjon għall-Ukrajna, Brussell, l-20 ta’ Marzu 2023, 7632/23, pdf (europa.eu)

(14)      Mil-lum, l-EDA ffirmat 60 kuntratt qafas mal-industrija Ewropea.

(15)      Ir-Regolament (UE) 2023/1525 dwar l-appoġġ għall-produzzjoni tal-munizzjon (ASAP), ĠU L 185, 24.7.2023, p. 7–25.

(16)      Ir-Regolament (UE) 2023/2418 dwar l-istabbiliment ta’ strument għat-tisħiħ tal-industrija Ewropea tad-difiża permezz tal-akkwist komuni (EDIRPA), ĠU L 2023/2418, 26.10.2023.

(17)    L-EDTIB kieku tibbenefika minn Suq Uniku tal-UE aktar reżiljenti permezz tal-implimentazzjoni ta’ miżuri, speċjalment fi żminijiet ta’ kriżi, li huma stabbiliti fl-“Aġġornament tal-Istrateġija Industrijali l-Ġdida tal-2020: Nibnu Suq Uniku aktar b’saħħtu għall-irkupru tal-Ewropa” COM(2021) 350.

(18) Stabbilit mill-Bord ta’ Tmexxija Ministerjali tal-EDA fl-2007.

(19)     L-Istrateġija tal-UE dwar l-Istandardizzazzjoni, COM(2022) 31.

(20)      Iċ-Ċentru għall-Politika Internazzjonali, il-Monitor tal-Għajnuna għas-Sigurtà, securityassistance.org .

(21)      Bħall-bażi tad-dataEUCLID tal-EDA.

(22)    Ir-Regolament (UE) 2021/240 tal-10 ta’ Frar 2021 li jistabbilixxi Strument ta’ Appoġġ Tekniku, ĠU L 57, 18.2.2021, p. 1–16.

(23)      Id-data mir-rapporti annwali u l-bażi tad-data tas-SEAE dwar l-esportazzjonijiet tal-armi tal-Istati Membri tal-UE tipprovdi informazzjoni utli dwar ix-xejriet li jaffettwaw is-suq u l-industrija tad-difiża Ewropea. Din tippermetti li titkejjel b’mod partikolari l-intensità tal-flussi kummerċjali intra-UE, li tipprovdi indikazzjonijiet dwar l-intensità kemm tal-akkwist transfruntier tal-prodotti finali kif ukoll tal-flussi transfruntiera fil-ktajjen tal-provvista tal-EDTIB. Tabilħaqq, fir-rigward tal-akkwist pubbliku fil-qasam tad-difiża mill-Istati Membri, id-data dwar l-oriġini tal-prodotti ma tinġabarx b’mod ċentralizzat. Is-servizzi tal-Kummissjoni, flimkien mas-SEAE u l-EDA, se jaħdmu mal-Istati Membri biex jiżviluppaw metodoloġija biex tkejjel is-sehem tal-akkwist mill-EDTIB meta mqabbel ma’ dik li tibbenefika entitajiet ta’ pajjiżi terzi.

(24) Fi ħdan il-Komunikazzjoni dwar l-Analiżi tad-Diskrepanzi fl-Investimenti fid-Difiża, il-Kummissjoni indikat, abbażi ta’ pubblikazzjoni xjentifika minn D. Fiott (bl-użu ta’ ċifri tal-importazzjoni/esportazzjoni tad-dipartiment tal-Istat tal-Istati Uniti) li bejn l-2007 u l-2016 aktar minn 60 % tal-baġit Ewropew għall-akkwist għad-difiża ntefaq fuq importazzjonijiet militari mhux tal-UE. Kif indikat fil-Kaxxa 1, matul il-perjodu mill-bidu tal-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja sa Ġunju 2023, 78 % tal-akkwiżizzjonijiet fil-qasam tad-difiża mill-Istati Membri tal-UE saru minn barra l-UE, fejn l-Istati Uniti waħidhom kienu jirrappreżentaw 63 % ta’ dan is-sehem.

(25)      Baġit ta’ EUR 1,46  biljun li ġejjin mill-EDF u EUR 500 miljun li jiġu ingranati minn sorsi pubbliċi u privati oħra.

(26)      Fi 3 snin, tnedew aktar minn 145 proġett li jinvolvu 2618-il parteċipant, li jiffurmaw is-sinsla tal-ekosistema industrijali tad-difiża tal-UE, li bħalissa tindirizza firxa wiesgħa ta’ kapaċitajiet u teknoloġiji tad-difiża mill-aktar avvanzati. Il-kooperazzjonijiet jinvolvu organizzazzjonijiet tar-riċerka (609 parteċipazzjonijiet); SMEs (826 parteċipazzjoni); entitajiet akbar (1 113-il parteċipazzjoni), korpi pubbliċi (456 parteċipazzjoni) u istituti tal-edukazzjoni għolja (230 parteċipazzjoni) li flimkien jikkostitwixxu l-EDTIB tal-futur.

(27)      Il-Komunikazzjoni dwar il-kontribut tal-Kummissjoni għad-difiża Ewropea, COM (2022) 60 final.

(28)      Pereżempju, l-Istati Membri tal-UE adottaw Arranġament Qafas dwar is-Sigurtà tal-Provvista fl-2013. Dan il-qafas kien maħsub li jiġi implimentat permezz tal-istabbiliment ta’ kodiċijiet ta’ kondotta jew arranġament ta’ implimentazzjoni, u fl-2014 ġie adottat Kodiċi ta’ Kondotta dwar il-Prijoritizzazzjoni mill-Bord ta’ Tmexxija tal-EDA.

(29)    F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni se tqis il-possibbiltà li tiddependi fuq għodod li ġew żviluppati skont l-Att dwar il-Materja Prima Kritika [COM (2023) 160].

(30)      Il-pjan direzzjonali dwar it-teknoloġiji kritiċi għas-sigurtà u d-difiża, Strasburgu, 15.2.2022 COM(2022) 61 final.

(31) https://commission.europa.eu/funding-tenders/find-funding/eu-funding-programmes/technical-support-instrument/technical-support-instrument-tsi_mt

(32) “Access to equity financing for European defence SMEs” https://defence-industry-space.ec.europa.eu/study-results-access-equity-financing-european-defence-smes-2024-01-11_mt

(33)    Il-Kummissjoni Ewropea, White Paper dwar għażliet għat-tisħiħ tal-appoġġ għar-riċerka u l-iżvilupp li jinvolvu teknoloġiji b’potenzjal ta’ użu doppju, Brussell, 24.1.2024 COM (2024) 27 final.

(34)      Ara r-Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-28 ta’ Frar 2024 dwar l-attivitajiet finanzjarji tal-Bank Ewropew tal-Investiment- rapport annwali 2023 ( 2023/2229(INI) ). Ir-rapport b’mod partikolari “jistieden lill-BEI jsaħħaħ l-appoġġ tiegħu għall-Inizjattiva Strateġika għas-Sigurtà Ewropea u għall-industrija tad-difiża Ewropea, inklużi l-SMEs, b’mod partikolari biex jikkontribwixxi għall-appoġġ kontinwu għall-Ukrajna; jistieden lill-BEI jirriforma l-lista ta’ eliġibbiltà tiegħu sabiex il-munizzjon u t-tagħmir militari li jmorru lil hinn mill-applikazzjoni b’użu doppju ma jibqgħux esklużi mill-finanzjament tal-BEI”.

(35)      Pereżempju kull pass preparatorju meħtieġ, bħal analiżijiet tas-suq.

(36)      Il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali.

(37)      Il-Fond Soċjali Ewropew Plus

(38)    Inkluża l-kooperazzjoni kontinwata mal-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi.

(39)      Id- Dikjarazzjoni Konġunta bejn l-UE u n-NATO (it-8 ta’ Lulju 2016) ; id- Dikjarazzjoni Konġunta bejn l-UE u n-NATO (l-10 ta’ Lulju 2018) ; id- Dikjarazzjoni Konġunta bejn l-UE u n-NATO (l-10 ta’ Jannar 2023) .