This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52021DC0462
REPORT FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL evaluating the mandatory indication of the country of origin or place of provenance for meat of swine, poultry, sheep and goat
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL li jevalwa l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż ta’ oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għal-laħam tal-majjal, tat-tjur, tan-nagħaġ u tal-mogħoż
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL li jevalwa l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż ta’ oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għal-laħam tal-majjal, tat-tjur, tan-nagħaġ u tal-mogħoż
COM/2021/462 final
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 10.8.2021
COM(2021) 462 final
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL
li jevalwa l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż ta’ oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għal-laħam tal-majjal, tat-tjur, tan-nagħaġ u tal-mogħoż
1.INTRODUZZJONI
Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 1337/2013 1 (minn hawn ’il quddiem imsejjaħ ir-Regolament), skont l-Artikolu 26(2)(b) tar-Regolament (UE) Nru 1169/2011 2 , introduċa l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż ta’ oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għal-laħam tal-majjal, tat-tjur, tan-nagħaġ u tal-mogħoż mill-1 ta’ April 2015.
Skont l-Artikolu 26(4) tar-Regolament (UE) Nru 1169/2011, fi żmien ħames snin mid-data tal-applikazzjoni tar-regoli l-ġodda, il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill rapport li jevalwa l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż ta’ oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għal dawk il-prodotti tal-laħam.
Dan ir-rapport jiffoka fuq l-implimentazzjoni u fuq l-impatt tar-Regolament fir-rigward tal-effettività, l-effiċjenza, il-koerenza, ir-rilevanza u l-valur miżjud tal-UE tiegħu.
Kunsiderazzjonijiet oħra dwar il-kwistjoni ġenerali tat-tikkettar tal-oriġini u l-estensjoni possibbli għal kategoriji oħrajn ta’ prodotti (laħam mhux ippakkjat bil-lest jew laħam użat bħala ingredjent fi preparazzjonijiet u prodotti pproċessati) mhumiex indirizzati, peress li se jkunu l-objettiv ta’ valutazzjonijiet tal-impatt speċifiċi li l-Kummissjoni se twettaq fil-qafas tal-Istrateġija “Mill-Għalqa sal-Platt 3 ”.
2.KUNTEST U QAFAS ĠURIDIKU
Ir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 jipprovdi l-bażi għall-assigurazzjoni ta’ livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur fir-rigward tal-informazzjoni dwar l-ikel, hekk kif iqis id-differenzi fil-perċezzjoni tal-konsumaturi u l-ħtiġijiet ta’ informazzjoni tagħhom filwaqt li jiżgura l-funzjonament bla xkiel tas-suq intern. Fil-każ ta’ laħam frisk, imkessaħ u ffriżat tal-majjal, tan-nagħaġ, tal-mogħoż u tat-tjur, dan jipprevedi li l-indikazzjoni tal-pajjiż ta’ oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għandha tkun obbligatorja u jagħti s-setgħa lill-Kummissjoni biex tadotta att ta’ implimentazzjoni li jistabbilixxi regoli speċifiċi.
L-obbligu jikkonċerna laħam mhux ipproċessat frisk, imkessaħ u ffriżat ippakkjat bil-lest fi kwalunkwe forma ta’ qatgħa u jinkludi laħam ikkapuljat.
Fil-valutazzjoni tal-impatt imwettqa fit-tħejjija tal-leġiżlazzjoni 4 , il-Kummissjoni qieset tliet għażliet ta’ politika: il-mudell sempliċi, b’indikazzjoni tal-UE/mhux tal-UE, il-mudell intermedju, b’tikkettar obbligatorju tal-pajjiż tat-trobbija u tat-tbiċċir u l-mudell taċ-ċanga, li jinkludi wkoll l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż tat-twelid. Minn sitwazzjoni fejn ma kienet ipprovduta l-ebda informazzjoni dwar l-oriġini jew il-post ta’ provenjenza lill-konsumaturi, intgħażel il-mudell intermedju, peress li tqies bħala dak ottimali fl-għoti ta’ informazzjoni preċiża, ċara u utli dwar l-oriġini tal-laħam lill-konsumaturi, filwaqt li jiġi evitat piż amministrattiv eċċessiv fuq l-operaturi u l-awtoritajiet kompetenti.
Il-blokok ewlenin tal-qafas regolatorju kif imfassal mir-Regolament huma:
1)is-sistema ta’ traċċabilità (l-Artikolu 3), biex jiġi żgurat li tiġi trażmessa informazzjoni affidabbli tul il-katina sal-konsumaturi finali;
2)ir-regoli għall-formazzjoni tal-lottijiet (l-Artikolu 4), peress li jista’ jkollhom impatt qawwi fuq il-fluss tax-xogħol normali u fuq il-prattiki tal-akkwist;
3)il-kriterji biex il-fażijiet tal-produzzjoni jintrabtu mal-informazzjoni fuq it-tikketti (l-Artikolu 5), peress li l-annimali spiss jitrabbew f’aktar minn pajjiż wieħed;
4)il-ħtieġa li tiġi pprovduta flessibbiltà fil-każ ta’ laħam ikkapuljat jew ta’ fadlijiet tal-laħam(l-Artikolu 7): regoli speċifiċi ssimplifikati japplikaw għal dawk il-kategoriji ta’ prodotti, peress li l-volumi tal-produzzjoni u l-katina tal-ipproċessar jagħmluha diffiċli li tiġi żgurata faċilment is-separazzjoni fiżika tal-lottijiet differenti.
Ir-Regolament kien applikabbli direttament fl-Istati Membri kollha mill-1 ta’ April 2015.
3.EVALWAZZJONI
Dan ir-rapport huwa bbażat l-aktar fuq id-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni “Evaluation of the mandatory indication of the country of origin or place of provenance for fresh, chilled and frozen meat of swine, sheep, goats and poultry” 5 li fih jistgħu jinstabu d-dettalji kollha dwar il-metodoloġija użata għall-ġbir tal-evidenza kif ukoll id-dettalji tal-eżerċizzju ta’ evalwazzjoni.
Barra minn hekk, twettaq studju estern ikkummissjonat mid-DĠ AGRI biex jappoġġa l-evalwazzjoni interna minn kuntrattur estern 6 u mid-9 ta’ Diċembru 2019 sat-2 ta’ Marzu 2020 saret konsultazzjoni pubblika 7 .
L-evidenza miġbura ntużat biex jiġi evalwat ir-Regolament fir-rigward tal-effettività, l-effiċjenza, il-koerenza, ir-rilevanza u l-valur miżjud tal-UE tiegħu.
3.1L-effettività u l-effiċjenza tar-Regolament
Ġew ikkunsidrati l-aspetti li ġejjin:
1.il-punt sa fejn l-operaturi kellhom ibiddlu s-sistema ta’ traċċabilità eżistenti u l-istrateġiji ta’ akkwist, l-effetti tar-rekwiżiti tal-lottijiet u jekk dawk it-tliet aspetti kellhomx impatt fuq l-ispejjeż;
2.l-impatt tar-Regolament fuq l-atturi differenti tal-katina alimentari, fuq il-piż amministrattiv u l-ispejjeż żejda mġarrba u jekk l-ispejjeż ġewx ittrasferiti lill-konsumaturi finali;
3.il-punt sa fejn l-informazzjoni hija verifikabbli mill-awtoritajiet kompetenti;
4.il-punt sa fejn il-konsumaturi ngħataw informazzjoni ċara u preċiża;
5.l-effetti pożittivi/negattivi fuq is-suq uniku tal-UE u fuq in-nazzjonalizzazzjoni mill-ġdid possibbli tas-suq tal-laħam;
6.l-identifikazzjoni ta’ benefiċċji tanġibbli u intanġibbli.
1.Il-bidliet meħtieġa fis-sistemi u l-istrateġiji eżistenti u l-impatt fuq l-operaturi
Is-sistemi eżistenti ta’ traċċabilità stabbiliti f’konformità mar-Regolament (UE) 178/2002 8 u flimkien mal-leġiżlazzjoni dwar l-identifikazzjoni u r-reġistrazzjoni tal-bhejjem 9 , ġeneralment huma kapaċi jipprovdu l-informazzjoni kollha meħtieġa lill-operaturi biex jittikkettaw b’mod korrett il-laħam għall-pajjiż ta’ oriġini jew għall-post ta’ provenjenza. L-informazzjoni pprovduta titqies affidabbli kemm mill-awtoritajiet kompetenti kif ukoll mill-operaturi tal-katina tal-provvista.
Id-differenza ewlenija bejn ir-rekwiżiti ta’ informazzjoni dwar it-traċċabilità u t-tikkettar tal-oriġini tikkonċerna l-aċċessibbiltà tal-informazzjoni: l-informazzjoni dwar it-traċċabilità normalment ma tkunx meħtieġa minnufih u għalhekk jistgħu jkunu meħtieġa sistemi ta’ informazzjoni aktar sofistikati biex tiġi aċċessata l-informazzjoni dwar l-oriġini għall-finijiet tat-tikkettar. Ma ħarġet l-ebda evidenza mill-evalwazzjoni li l-informazzjoni pprovduta mir-regoli dwar it-traċċabilità ma kinitx biżżejjed biex tikkonforma mar-rekwiżiti tat-tikkettar tar-Regolament. Hemm fiduċja kbira espressa fl-effettività tas-sistema ta’ traċċabilità.
L-operaturi kellhom bżonn biss bidliet minimi għas-sistemi ta’ traċċabilità li diġà kienu qed jintużaw biex jikkonformaw mar-regoli l-ġodda. Il-bidliet prinċipalment kellhom l-għan li jiżguraw it-trażmissjoni xierqa tal-informazzjoni li tinġabar tul il-katina alimentari u li jadattaw is-sistema interna sabiex tiġi żgurata segregazzjoni xierqa tal-annimali ħajjin u tal-prodotti tal-laħam. Dawk il-bidliet kienu prinċipalment meħtieġa mill-operaturi li jittrattaw kemm annimali u/jew laħam domestiċi kif ukoll importati.
Fost l-operaturi b’akkwist minn diversi pajjiżi, il-maġġoranza ma bidlux il-prattiki tal-akkwist tagħhom, iżda minflok tejbu s-sistema ta’ segregazzjoni tal-annimali ħajjin u tal-laħam biex jiżguraw tikkettar xieraq. Bl-istess mod, ir-rekwiżiti tal-lott 10 ma wasslux għal bidliet fil-prattiki tal-akkwist peress li l-proċeduri standard applikati fil-biċċa l-kbira tal-każijiet diġà kienu jinkludu regoli ċari għall-formazzjoni tal-lottijiet għal skopijiet ta’ traċċabilità.
Xi effetti negattivi (perċepiti mill-operaturi) ġew irrappurtati b’mod sporadiku fl-istħarriġiet differenti:
- ir-Regolament jista’ jiffavorixxi l-perċezzjoni tal-konsumaturi li l-prodotti importati huma ta’ kwalità aktar baxxa u għalhekk qed jintużaw dejjem aktar mill-operaturi fl-industrija tal-ipproċessar tal-laħam aktar milli għall-konsum frisk;
- telf possibbli ta’ flessibbiltà fil-provvista peress li mhuwiex possibbli li wieħed jaqleb faċilment għal fornituri minn Stati Membri oħra fi żminijiet ta’ nuqqas.
Madankollu, ma nstabet l-ebda evidenza ta’ dawk l-effetti negattivi rrappurtati minn ftit operaturi fl-istħarriġ tal-katina tal-provvista b’mod sistematiku u kwantifikabbli fl-eżerċizzju ta’ evalwazzjoni.
2.L-impatt fuq l-ispejjeż u l-piż amministrattiv ġdid
L-istħarriġ tal-katina tal-provvista u l-istudji tal-każijiet urew li l-bidliet li saru kellhom biss implikazzjoni żgħira fuq l-ispejjeż peress li l-ispejjeż li diġà kienu appoġġati għar-regoli ġenerali dwar it-traċċabilità assorbew l-ispejjeż li rriżultaw mill-implimentazzjoni ta’ regoli ġodda. L-istimi pprovduti jindikaw li ż-żieda fl-ispejjeż varjat minn valuri negliġibbli sa massimu ta’ 2 % fil-katina tal-provvista tal-laħam tal-majjal u tat-tjur filwaqt li ma setgħu jiġu pprovduti l-ebda stimi fis-settur tal-laħam tan-nagħaġ/tal-mogħoż.
Dawk iż-żidiet minimi fl-ispejjeż ma ġewx trażmessi tul il-katina, u l-istudju ma sab l-ebda evidenza li l-prezzijiet għall-konsumatur inbidlu bħala riżultat tal-implimentazzjoni tar-Regolament.
Il-piż amministrattiv ġdid li kkawża r-Regolament tqies bħala baxx ħafna: is-sistemi ta’ traċċabilità kienu diġà fis-seħħ qabel id-dħul fis-seħħ tar-Regolament u l-operaturi bi strateġiji kumplessi ta’ akkwist setgħu jagħżlu li jużaw indikazzjonijiet simplifikati ta’ tikkettar li ppermettew li jitnaqqsu l-bidliet meħtieġa biex ikunu konformi. Id-derogi previsti għal-laħam ikkapuljat u l-fadlijiet tal-laħam ippermettew lill-operaturi b’akkwist kumpless jagħżlu strateġiji ta’ tikkettar simplifikati.
3.Il-punt sa fejn l-informazzjoni hija verifikabbli mill-awtoritajiet kompetenti
L-awtoritajiet kompetenti u l-operaturi ma rrappurtaw l-ebda diffikultà jew problema sistematika fl-implimentazzjoni tar-Regolament. Barra minn hekk, l-awtoritajiet kompetenti ma ltaqgħu ma’ ebda problema speċifika fil-verifika tar-rekwiżiti tar-Regolament, b’mod partikolari fir-rigward tar-rekwiżit dwar il-perjodu tat-trobbija.
4.Il-kwalità tal-informazzjoni pprovduta lill-konsumaturi
L-istħarriġ tal-konsumaturi wera li l-pajjiż ta’ oriġini huwa kunsiderazzjoni importanti meta jinxtara laħam tal-majjal, tat-tjur jew tan-nagħaġ u tal-mogħoż. Il-biċċa l-kbira tal-konsumaturi għandhom it-tendenza li jippreferu laħam ta’ oriġini nazzjonali, u jqisu li l-laħam prodott f’pajjiżhom stess huwa aktar sikur jew ta’ kwalità aħjar u l-livell ta’ sodisfazzjon bl-informazzjoni misjuba fuq it-tikketta kien ġeneralment għoli.
Madankollu, l-istħarriġ irrapporta fehim baxx tat-termini “imrobbi fi” u “oriġini”. Il-biċċa l-kbira tal-konsumaturi għandhom it-tendenza li jinterpretaw it-terminu “imrobbi fi” bħala l-pajjiż fejn l-annimal qatta’ ħajtu kollha jew bħala l-pajjiż tat-twelid tal-annimal. Għalhekk, xi konsumaturi x’aktarx li jqisu lilhom infushom (involontarjament) żgwidati mit-tikkettar fir-rigward tal-perjodu tat-trobbija. Dan jista’ jiġi attribwit prinċipalment għal nuqqas ta’ komunikazzjoni ċara u għarfien speċifiku aktar milli għar-Regolament innifsu.
5.Effetti fuq il-kummerċ intern
Sabiex jiġu investigati l-effetti potenzjali fuq il-kummerċ intra-UE u n-nazzjonalizzazzjoni mill-ġdid possibbli tas-suq, ġew analizzati l-flussi kummerċjali qabel u wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament. Il-flussi kummerċjali intra-UE eżistenti ta’ annimali ħajjin jew tal-laħam ma nbidlux b’mod sinifikanti wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament u dan jista’ jkun dovut għal żewġ raġunijiet ewlenin:
-fis-setturi involuti, l-annimali ħajjin jiġu importati f’età li ma taffettwax l-indikazzjoni finali fuq it-tikkettar dwar il-post tat-trobbija;
-is-sehem mis-suq tal-laħam nazzjonali mibjugħ fl-istadju tal-bejgħ bl-imnut kien diġà għoli qabel id-dħul fis-seħħ tar-Regolament.
6.Benefiċċji tanġibbli u intanġibbli
Fir-rigward tal-benefiċċji li joriġinaw mid-dħul fis-seħħ tar-Regolament, aktar minn nofs l-operaturi kkonsultati ma rrappurtaw l-ebda benefiċċju tanġibbli speċifiku mill-implimentazzjoni tar-Regolament; ġiet irrappurtata żieda żgħira fl-aċċess għas-suq domestiku minn xi operaturi fis-settur tal-laħam tal-majjal fi ftit Stati Membri (IE, EL, DE, DK) biss, iżda dan ma jwassalx għal prezzijiet ogħla għall-produtturi. L-operaturi minn Stati Membri oħra ma rrappurtaw l-ebda bidla fid-dinamika tas-suq domestiku. Fost il-benefiċċji intanġibbli, iż-żieda fit-trasparenza u konsegwentement fil-kunfidenza u l-fiduċja tal-konsumaturi kienet l-aktar irrappurtata.
3.2Il-koerenza tar-Regolament ma’ regoli u regolamenti oħra
L-objettiv ewlieni tar-Regolament huwa li l-konsumaturi jingħataw informazzjoni ċara, preċiża u sinifikanti dwar l-oriġini ta’ laħam frisk, imkessaħ u ffriżat tal-majjal, tan-nagħaġ, tal-mogħoż u tat-tjur u huwa relatat mal-objettivi segwiti mir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 dwar l-għoti ta’ informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi.
L-istess objettiv huwa segwit mir-Regolament (KE) Nru 1760/2000 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi sistema għall-identifikazzjoni u r-reġistrazzjoni tal-bhejjem tal-fart u dwar it-tikkettjar tal-laħam taċ-ċanga u tal-prodotti tal-laħam taċ-ċanga; f’dak ir-rigward, iż-żewġ Regolamenti huma kompletament koerenti minkejja li r-Regolament (KE) 1760/2000 għandu kamp ta’ applikazzjoni usa’, kif spjegat hawn taħt.
Il-maġġoranza tar-rispondenti għall-istħarriġ tal-katina tal-provvista ma identifikaw l-ebda inkonsistenza jew kunflitt bejn l-objettivi tar-Regolament (UE) Nru 1337/2013 u l-objettivi ta’ kwalunkwe leġiżlazzjoni oħra tal-UE.
Minoranza ta’ rispondenti rrappurtaw inkonsistenzi jew kunflitti potenzjali bejn it-tikkettar obbligatorju tal-pajjiż tal-oriġini u l-objettiv li jiġi żgurat il-funzjonament bla xkiel tas-Suq Uniku, peress li t-tikkettar tal-oriġini jista’ jwassal għal nazzjonalizzazzjoni mill-ġdid tas-swieq. Madankollu, ma ġiet identifikata l-ebda bidla tanġibbli fid-dinamika tas-suq tal-UE u l-analiżi wriet li ma kien hemm l-ebda evidenza li r-Regolament stimula jew fixkel il-funzjonament bla xkiel tas-Suq Uniku.
Ir-regoli dwar it-tikkettar tal-oriġini għaċ-ċanga huma differenti u aktar stretti minn dawk għal tipi oħra ta’ laħam u dan ġie rrapportat bħala inkonsistenza possibbli minn xi operaturi. Fil-fatt, it-tikkettar għaċ-ċanga dejjem jinkludi l-indikazzjoni tal-pajjiż tat-twelid, li hija nieqsa mir-Regolament ħlief fejn tintuża d-denominazzjoni “Oriġini” u għalhekk tingħata informazzjoni dwar il-pajjiż tat-twelid.
Madankollu, jenħtieġ li jitqies li r-regoli dwar it-tikkettar tal-oriġini taċ-ċanga stabbiliti fir-Regolament (UE) Nru 1760/2000 ġew adottati immedjatament wara l-kriżi tal-Enċefalopatija Sponġiformi Bovina għal raġunijiet ta’ saħħa pubblika u sikurezza alimentari u biex terġa’ tinkiseb il-fiduċja tal-konsumaturi wara t-tfixkil serju fis-suq. Għalhekk, l-objettivi tagħhom kienu usa’ minn dawk tar-Regolament u kienu jeħtieġu approċċ aktar strett 11 .
Bl-istess mod, ma ġiet identifikata l-ebda inkonsistenza fid-definizzjonijiet, fit-traċċabilità u fir-rekwiżiti tat-tikkettar fir-rigward ta’ leġiżlazzjoni oħra tal-UE matul l-istudju ta’ evalwazzjoni.
Fir-rigward tad-derogi permessi għal-laħam importat u għal-laħam ikkapuljat u l-fdalijiet tal-laħam, id-derogi previsti mir-Regolament (UE) 1760/2000 fil-każ taċ-ċanga huma differenti minn dawk previsti skont ir-Regolament (UE) Nru 1337/2013 u mhumiex ibbażati fuq l-użu sistematiku tal-indikazzjoni tal-oriġini ssimplifikata “tal-UE/mhux tal-UE”.
Madankollu, dawk id-differenzi ma kinux ikkunsidrati sinifikanti mill-istħarriġ u l-prevalenza għolja ta’ fehmiet pożittivi kemm fost il-partijiet ikkonċernati tal-katina tal-provvista kif ukoll fost l-Awtoritajiet Kompetenti tippermetti l-konklużjoni li d-derogi previsti mir-Regolament huma aktar xierqa għas-sitwazzjoni reali tal-produzzjoni tal-laħam ikkapuljat għal dawk it-tipi ta’ laħam.
Fil-fatt, l-istħarriġ tal-katina tal-provvista ma identifika l-ebda inkonsistenza meta mqabbla mad-derogi dwar it-tikkettar ipprovduti f’leġiżlazzjoni rilevanti oħra tal-UE.
B’mod partikolari, l-użu tal-indikazzjoni tal-oriġini ssimplifikata “tal-UE/mhux tal-UE” permessa għal-laħam ikkapuljat u l-fadlijiet tal-laħam fir-Regolament huwa permess bl-istess mod għal tipoloġiji speċifiċi ta’ prodotti (għasel, frott u ħxejjex friski, żjut taż-żebbuġa) 12 li spiss jirriżulta minn kombinazzjonijiet xi ftit jew wisq kumplessi ta’ ingredjenti primarji minn oriġini multipla tal-UE u mhux tal-UE, li jistgħu wkoll jinbidlu b’mod pjuttost frekwenti, u b’hekk jagħmlu s-segregazzjoni tal-prodotti ta’ oriġini differenti ħaġa ta’ piż jew bla sinifikat.
Fl-aħħar nett, l-indikazzjoni tal-oriġini ssimplifikata “tal-UE/mhux tal-UE” hija wkoll waħda mill-għażliet biex jiġi indikat il-pajjiż ta’ oriġini jew il-post ta’ provenjenza tal-ingredjent primarju ta’ ikel skont l-Artikolu 2 tar-Regolament (UE) 2018/775 13 meta l-oriġini tal-ingredjent primarju ma tkunx l-istess bħall-oriġini tal-prodott finali. Peress li l-laħam ikkapuljat u l-fadlijiet tal-laħam jintużaw bħala ingredjenti primarji f’ħafna preparazzjonijiet, ir-rekwiżiti tar-Regolament (UE) 1337/2013 u tar-Regolament (UE) 2018/775 jidhru li huma kompletament koerenti.
3.3Ir-rilevanza tar-Regolament
L-istħarriġiet tal-katina tal-provvista u tal-konsumaturi wrew b’mod ċar li l-għoti ta’ informazzjoni ċara, preċiża u sinifikanti lill-konsumaturi għadu rilevanti ħafna. Dan huwa konformi mad-diskussjoni politika attwali dwar l-estensjoni possibbli tal-obbligi tat-tikkettar tal-oriġini għal sett usa’ ta’ kategoriji ta’ prodotti. Bl-istess mod, iżda b’inqas enfasi, l-objettiv li jiġi evitat il-piż bla bżonn fuq l-operaturi, il-kummerċ, l-amministrazzjoni u l-ambjent għadu meqjus rilevanti.
Kważi tliet kwarti ta’ dawk li wieġbu għall-istħarriġ tal-katina tal-provvista ma identifikaw l-ebda ħtieġa ġdida minn meta sar l-abbozzar tar-Regolament. Il-ħtiġijiet il-ġodda identifikati mill-minoranza ta’ dawk li wieġbu jistgħu jinġabru fil-qosor bħala:
-l-estensjoni tat-tikkettar obbligatorju tal-oriġini għas-setturi tas-servizzi tal-ikel u tal-catering, għal preparazzjonijiet u għal laħam użati bħala ingredjent f’ikel ipproċessat;
-l-inklużjoni ta’ laħam mhux ippakkjat bil-lest fil-kategoriji li għalihom l-informazzjoni dwar l-oriġini jenħtieġ li tkun obbligatorja;
-l-inklużjoni tal-laħam tal-fenek.
Il-perċezzjonijiet dwar dawk il-ħtiġijiet il-ġodda mhumiex kondiviżi b’mod mifrux u wħud minnhom (jiġifieri l-inklużjoni tal-laħam tal-fenek) mhumiex previsti skont il-bażi ġuridika attwali (ir-Regolament (UE) Nru 1169/2011).
L-analiżi tal-evoluzzjoni tal-kuntest uriet l-użu dejjem akbar tal-internet għax-xiri tal-ikel (ix-xiri online). Konsegwentement, il-ħtieġa li tkun disponibbli online informazzjoni affidabbli hija meqjusa wkoll bħala fattur importanti li għandu jiġi indirizzat fis-snin li ġejjin.
Bħala konklużjoni, il-maġġoranza ta’ dawk li wieġbu l-istħarriġ tal-partijiet ikkonċernati tal-katina tal-provvista u l-istħarriġ tal-Awtoritajiet Kompetenti nazzjonali ħassew li r-Regolament jibqa’ jew “kompletament” rilevanti jew “fil-biċċa l-kbira” rilevanti.
3.4Il-valur miżjud tal-UE tar-Regolament
Biex jiġi vvalutat il-valur miżjud ta’ Regolament tal-UE dwar l-indikazzjoni obbligatorja tal-oriġini jew tal-post ta’ provenjenza għat-tipi ta’ laħam ikkonċernati, ġew investigati l-aspetti li ġejjin:
-jekk l-Istati Membri hux se jaġixxu biex jintroduċu regoli simili fin-nuqqas tar-Regolament u l-impatti potenzjali ta’ sistema mhux armonizzata;
-il-benefiċċji għas-suq intern li jkun hemm regoli armonizzati previsti fir-Regolament;
-evalwazzjoni tar-regoli nazzjonali eżistenti maħruġa mill-Istati Membri flimkien ma’ dawk ipprovduti fir-Regolament dwar l-Informazzjoni dwar l-Ikel lill-Konsumaturi (UE) Nru 1169/2011 u fir-Regolament, u r-raġunijiet għal tali regoli.
L-opinjonijiet tal-awtoritajiet kompetenti kienu bbilanċjati bejn dawk li probabbilment jintroduċu r-regoli nazzjonali u dawk li ma kinux se jagħmlu dan fin-nuqqas tar-Regolament.
Fost l-Istati Membri li kieku kienu jintroduċu regoli, ir-raġuni ewlenija għal dan kienet id-domanda tal-konsumaturi għal tali informazzjoni. Madankollu, terz biss ta’ dawk li wieġbu kienu tal-fehma li jkun “pjuttost fattibbli” li jiġu introdotti regoli nazzjonali u l-ebda wieħed ma kkunsidra dan bħala “kompletament fattibbli”. F’dak is-sens, ir-Regolament iffaċilita l-introduzzjoni ta’ tali regoli fl-Istati Membri aktar inklinati li jirregolaw it-tikkettar tal-oriġini.
Maġġoranza kbira tal-Awtoritajiet Kompetenti, l-organizzazzjonijiet fil-livell tal-UE u l-organizzazzjonijiet tal-industrija nazzjonali qiesu li r-regoli nazzjonali ma jissodisfawx kompletament l-objettivi tal-UE segwiti mir-Regolament. Waħda minn kull ħames awtoritajiet kompetenti biss qieset li r-regoli nazzjonali kienu jissodisfaw l-istess objettivi bħar-Regolament. Il-maġġoranza qiesu li r-regoli nazzjonali kienu jwasslu għal nuqqas ta’ armonizzazzjoni b’konsegwenzi possibbli fuq il-kummerċ fis-suq uniku jew possibbilment li jiġu żgwidati l-konsumaturi, peress li r-regoli nazzjonali japplikaw biss għal prodotti domestiċi. Il-pożizzjonijiet tal-partijiet ikkonċernati varjaw fir-rigward tal-grad sa fejn il-katina tal-provvista domestika tiddependi fuq il-kummerċ intra-UE. Fejn dik id-dipendenza hija ogħla (pereżempju, il-ħnieżer u t-tjur fil-Ġermanja; it-tjur fin-Netherlands u l-ħnieżer fi Spanja) l-opinjoni kienet li r-regoli nazzjonali ma jissodisfawx l-objettivi tal-UE jew jagħmlu dan biss sa ċertu punt limitat, fin-nuqqas tar-Regolament.
Filwaqt li, kif ġie osservat qabel, id-dħul fis-seħħ tar-Regolament ma fixkilx l-evoluzzjoni tal-kummerċ intra-UE fl-annimali ħajjin jew f’laħam frisk u ma fixkilx l-operat tas-Suq Uniku tal-UE, ir-riskji ewlenin identifikati jekk ikun hemm sistema mhux armonizzata kienu:
-il-gradi differenti ta’ informazzjoni mogħtija lill-konsumaturi.
-il-kwistjoni potenzjali tal-ostakli għall-kummerċ fi ħdan is-Suq Uniku;
-il-kundizzjonijiet ekwivalenti differenti għall-operaturi.
Dawk l-effetti negattivi potenzjali kollha ġew effettivament evitati bid-dħul fis-seħħ tar-Regolament. Il-konsumaturi tal-UE issa qed jingħataw l-istess informazzjoni fir-rigward tal-prodotti fi ħdan il-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament u l-operaturi kollha tal-UE jridu jikkonformaw mal-istess regoli mingħajr differenzi bejn l-Istati Membri.
Xi Stati Membri ppromulgaw liġijiet nazzjonali li jistabbilixxu reġim ta’ kontroll (DK, IE, IT) u oħrajn emendaw liġijiet nazzjonali eżistenti biex jiżguraw il-konformità mar-Regolament (EL, PL, RO).
F’żewġ Stati Membri (EL, PL), il-leġiżlazzjoni nazzjonali tispeċifika wkoll ir-rekwiżit addizzjonali li tingħata informazzjoni dwar il-pajjiż ta’ oriġini għal-laħam frisk, imkessaħ u ffriżat tal-ħnieżer, tan-nagħaġ, tal-mogħoż u tat-tjur li jinbiegħ sfuż (jiġifieri mhux ippakkjat bil-lest).
Żewġ Stati Membri (FI u FR) ħarġu regoli nazzjonali addizzjonali biex jestendu l-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament għal-laħam użat bħala ingredjent jew il-laħam mibjugħ fir-ristoranti u fil-catering.
L-istudju wera li dawk ir-regoli nazzjonali ma kellhom l-ebda effett dirett fuq l-implimentazzjoni tar-Regolament.
4.KONKLUŻJONIJIET
Is-sistemi ta’ traċċabilità żviluppati skont il-qafas tal-Liġi Ġenerali dwar l-Ikel urew l-effettività tagħhom fl-iżgurar tal-konformità mar-Regolament u kienu meħtieġa biss bidliet minimi (prinċipalment fl-istadju tal-ipproċessar) biex tiġi żgurata t-trażmissjoni xierqa tal-informazzjoni. Ma kien hemm l-ebda evidenza li informazzjoni speċifika għal tikkettar xieraq tal-oriġini hija sistematikament insuffiċjenti.
Għalhekk, is-setturi setgħu jlaħħqu mar-rekwiżiti mingħajr piż amministrattiv u spejjeż eċċessivi, b’mod partikolari bis-saħħa ta’ derogi għal-laħam ikkapuljat u l-fadlijiet tal-laħam.
L-ispejjeż minimi mġarrba mill-operaturi ma ġewx ittrasferiti tul il-katina u ma kellhom l-ebda impatt fuq il-prezzijiet għall-konsumatur finali.
Ir-Regolament kellu impatt minimu fuq il-kummerċ fi ħdan is-Suq Uniku tal-UE; bl-istabbiliment ta’ regoli armonizzati, ir-Regolament għen il-funzjonament tas-Suq Uniku billi pprovda kundizzjonijiet ekwivalenti komuni għall-operaturi tal-UE.
F’dak is-sens, u meta wieħed iqis li l-objettivi tar-Regolament għadhom meqjusa rilevanti, il-valur miżjud tal-UE kien li l-konsumaturi tal-UE jingħataw l-istess livell ta’ informazzjoni, mingħajr ma jiġi mfixkel l-operat tas-suq uniku tal-UE u l-kummerċ intra-UE.
L-informazzjoni pprovduta wriet li hija affidabbli u konformi mad-definizzjonijiet tat-tikkettar u verifikabbli bis-sħiħ mill-Awtoritajiet Kompetenti mingħajr wisq sforz jew piż kbir.
Madankollu, il-fehim tal-konsumaturi ta’ dawk id-definizzjonijiet huwa baxx. B’mod partikolari, hemm fehim skars mill-konsumaturi tat-terminu “Mrobbi fi” kif definit skont l-Artikolu 5 tar-Regolament, li spiss jinftiehem bħala l-post fejn l-annimal ikun twieled u qatta’ ħajtu kollha. B’riżultat ta’ dan, ma jistax jiġi konkluż li l-informazzjoni hija kompletament ċara u utli għall-konsumaturi. Madankollu, dik il-kwistjoni mhijiex relatata mal-implimentazzjoni tar-Regolament, iżda tista’ tiġi indirizzata permezz ta’ komunikazzjoni aħjar, b’mod partikolari fil-livell tal-bejgħ bl-imnut.
L-analiżi wriet li r-Regolament huwa koerenti ma’ leġiżlazzjoni oħra tal-UE dwar l-indikazzjoni tal-oriġini, minkejja d-differenzi meta mqabbla mal-leġiżlazzjoni dwar it-tikkettar taċ-ċanga li huma ġġustifikati mill-kuntesti u l-perjodi differenti li fihom tfasslu ż-żewġ leġiżlazzjonijiet.
Bħala konklużjoni, ir-Regolament tfassal biex ikollu impatt minimu fuq is-settur filwaqt li jipprovdi wkoll lill-konsumaturi b’informazzjoni xierqa għad-deċiżjoni tagħhom dwar ix-xiri. L-evidenza tissuġġerixxi li dawk l-objettivi ntlaħqu. Għalhekk, f’dan l-istadju ma hemmx bżonn li jiġu rieżaminati d-dispożizzjonijiet attwali. Din il-konklużjoni hija mingħajr preġudizzju għar-rieżami ġenerali tal-informazzjoni tal-konsumatur imsemmija fl-Istrateġija “Mill-Għalqa sal-Platt”.
Valutazzjoni tal-impatt: “Mandatory Origin Indication for Unprocessed Pig, Poultry, Sheep and Goat Meat”: ; Studju estern: “Study on mandatory origin labelling for pig, poultry and sheep and goat meat”: https://ec.europa.eu/agriculture/external-studies/origin-labeling-2013_mt