Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Kundizzjonijiet tal-għajxien indaqs bħala kompitu komuni għal-livelli kollha ta’ amministrazzjoni fl-Ewropa

(2020/C 440/02)

Relatur: Bernd LANGE (DE/PPE) Kap fid-Distrett Amministrattiv ta’ Görlitz

RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

1.

Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar id-disparitajiet ekonomiċi, soċjali u territorjali li qed jikbru fi ħdan l-Istati Membri tal-UE u bejniethom. L-iktar żviluppi reċenti fl-Ewropa wrew li qed jiżdiedu d-differenzi bejn iż-żoni u bejn il-persuni f’termini ta’ żvilupp ekonomiku, l-impjiegi u l-benesseri. Dawn id-differenzi jseħħu fil-livelli kollha, mil-livell sublokali sa dak Ewropew, u laħqu livell kritiku. Id-dibattitu li għaddej dwar postijiet abbandunati jew minsija juri b’mod ċar li hemm bżonn ta’ approċċ aktar ibbażat fuq il-post biex jiġu indirizzati l-isfidi tal-iżvilupp ta’ dawn il-postijiet;

2.

Jirrimarka li l-pandemija tal-COVID-19 fl-Istati Membri qed tkompli taggrava l-isfidi eżistenti b’riżultat tal-kriżi fil-parti l-kbira tar-reġjuni. Il-konsegwenzi ekonomiċi u soċjali u l-prerekwiżiti għall-irkupru li jirriżultaw ivarjaw ħafna bejn ir-reġjuni;

3.

Itenni li, għal din ir-raġuni, il-koeżjoni territorjali, ekonomika u soċjali skont l-Artikolu 174 tat-TFUE għandha tibqa’ prijorità għolja għall-Unjoni Ewropea. Minbarra l-politika reġjonali Ewropea u l-politika agrikola komuni, jeħtieġ li l-oqsma ta’ politika l-oħra kollha (pereżempju l-politika dwar it-trasport, l-ambjent u l-enerġija) tal-Unjoni jikkontribwixxu għal dan l-għan orizzontali; dan jgħodd ukoll b’mod partikolari għall-miżuri tal-UE fir-rigward tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u d-diġitalizzazzjoni ulterjuri;

4.

Ifakkar fis-sitwazzjoni speċifika tar-reġjuni ultraperiferiċi rikonoxxuta fl-Artikolu 349 tat-TFUE, u jinsisti fuq l-impenn tal-UE għall-iżvilupp ta’ dawn ir-reġjuni permezz ta’ miżuri speċifiċi, għall-benefiċċju tagħhom u tal-UE kollha kemm hi;

5.

Jenfasizza li fl-2017 fl-UE, terz tal-popolazzjoni kienet tgħix fi bliet kbar b’aktar minn 100 000 abitant, fi bliet b’daqs ta’ 10 000 sa 100 000 abitant, kif ukoll fi bliet żgħar u żoni rurali b’anqas minn 10 000 abitant (1). Fil-linji gwida tagħha (2), il-President tal-Kummissjoni Ewropea fakkret li 50 % tal-Ewropej jgħixu f’komunitajiet lokali f’żoni rurali;

6.

Jirrimarka li, fil-passat, il-politika strutturali Ewropea indirizzat l-aktar il-koeżjoni bejn l-awtoritajiet reġjonali (klassifikazzjoni komuni ta’ unitajiet territorjali għall-istatistika (NUTS) 1 jew 2), iżda l-effetti tal-miżuri fuq il-livelli lokali sottostanti mhux dejjem ġew eżaminati u meqjusa biżżejjed;

7.

Jinnota li fis-snin reċenti (3) ġiet osservata żieda qawwija fil-flussi ta’ migrazzjoni netti miż-żoni rurali għal dawk urbani f’diversi Stati Membri u reġjuni u jqis li l-politiki tal-UE għandhom jikkontribwixxu għall-isfidi u l-opportunitajiet, li jirriżultaw minn dan;

8.

Jinsab imħasseb dwar il-fatt li migrazzjoni kontinwa lejn żoni metropolitani f’diversi postijiet twassal għal sfidi sinifikanti għaċ-ċentri urbani rispettivi, bħal pereżempju nuqqas ta’ spazju ta’ akkomodazzjoni, żieda fil-kirjiet, piż żejjed fuq l-infrastruttura pubblika u problemi soċjali. B’riżultat ta’ dan, jeżistu sfidi kbar fiż-żoni rurali għal bliet u komunitajiet żgħar u ta’ daqs medju kif ukoll għall-kumpaniji stabbiliti hemmhekk. Iż-żamma ta’ infrastruttura pubblika u l-finanzjament tas-servizzi pubbliċi se jiddgħajfu minħabba għadd iżgħar ta’ utenti li, barra minn hekk, kulma jmur huma akbar fl-età u għaldaqstant jeħtieġu aktar servizzi, filwaqt li ħafna drabi l-kumpaniji jiffaċċjaw nuqqas ta’ ħaddiema kkwalifikati;

9.

Hawnhekk jirreferi għall-Opinjoni tal-KtR li qed titħejja dwar It-tibdil demografiku: proposti dwar il-kejl u l-indirizzar tal-effetti negattivi tiegħu fir-reġjuni tal-UE (4) u l-Opinjoni tal-KtR dwar L-isfidi tar-reġjuni metropolitani u l-pożizzjoni tagħhom fil-politika ta’ koeżjoni futura ta’ wara l-2020 (5);

10.

Jinnota li l-ewwel waħda mis-sitt prijoritajiet stabbiliti fl-Aġenda Territorjali tal-Unjoni Ewropea 2020 hija l-promozzjoni ta’ żvilupp territorjali poliċentriku u bbilanċjat (6), u li dan l-objettiv huwa wkoll prijorità fl-abbozz tal-Aġenda Territorjali 2030;

11.

Jinnota li attwalment m’hemm l-ebda approċċ orizzontali fil-livell tal-Unjoni Ewropea mmirat biex inaqqas l-inċentivi għal migrazzjoni u urbanizzazzjoni mhux ikkontrollata jew deurbanizzazzjoni billi jtejjeb il-kundizzjonijiet tal-għajxien fiż-żoni kollha;

12.

Jafferma mill-ġdid ir-rilevanza għolja tal-għan 11 “Bliet u Komunitajiet Sostenibbli” tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti (SDG), li għandhom ikunu applikabbli għal kull tip ta’ lokalità;

13.

Jemmen li l-aċċess universali għall-komponenti tal-infrastruttura pubblika, kif ukoll id-disponibbiltà universali tal-infrastruttura tan-network pubbliku u l-eżistenza ta’ servizzi pubbliċi universali, huma prerekwiżit essenzjali għal kundizzjonijiet tal-għajxien ta’ kwalità għolja u l-iżvilupp sostenibbli taż-żoni kollha tal-Unjoni Ewropea. F’dan il-kuntest, jiġi mfakkar li l-kundizzjonijiet strutturali jvarjaw ħafna bejn l-Istati Membri individwali kif ukoll fi ħdanhom u saħansitra fi ħdan ir-reġjuni;

14.

Huwa tal-fehma li miżuri meħuda mill-Unjoni Ewropea għandhom ikunu bbilanċjati bejn l-appoġġ mogħti lil żoni urbani b’popolazzjoni densa, u żoni rurali, li ta’ spiss tqiesu l-aktar minn perspettiva agrikola. Jiddispjaċih, f’dan is-sens, dwar l-intervent komparattivament baxx tal-FSE u l-FEŻR f’żoni rurali (7) (8);

15.

Jibża’ li l-kriżi tal-coronavirus se tagħmel il-provvista u ż-żamma tal-infrastruttura pubblika u t-twassil ta’ servizzi pubbliċi saħansitra aktar diffiċli, b’mod partikolari fi bliet u reġjuni iżgħar, remoti u iżolati u finanzjarjament aktar dgħajfa, minħabba li dawk l-awtoritajiet lokali x’aktarx ikunu affettwati b’mod partikolari minn tnaqqis fid-dħul mit-taxxa. Dan għandu javvanza aktar l-iżviluppi kontradittorji tas-snin preċedenti; jenfasizza li tnaqqis tal-investiment pubbliku fl-infrastruttura u fis-servizzi ġeneralment għandu impatt aktar serju fuq il-gruppi tal-popolazzjoni li huma partikolarment vulnerabbli;

Strateġiji nazzjonali għal żvilupp territorjali bbilanċjat

16.

Huwa tal-fehma li l-politiki tal-Unjoni Ewropea u dawk tal-Istati Membri għandhom dejjem jikkomplementaw lil xulxin. Fl-ebda ċirkostanza ma għandhom jikkontradixxu lil xulxin jew isegwu għanijiet opposti; jenfasizza għalhekk li r-regolamentazzjoni żejda mill-Istati Membri għandha tiġi evitata meta jiġu trasposti d-direttivi tal-UE fil-liġi nazzjonali;

17.

Jistieden għalhekk lill-Istati Membri jaħdmu mill-qrib mal-awtoritajiet lokali u reġjonali biex ikomplu jiżviluppaw il-politiki nazzjonali ta’ koeżjoni u biex jgħaqqduhom mal-isforzi fil-livell Ewropew fl-ispirtu tal-prinċipju tas-sħubija u l-governanza f’diversi livelli;

18.

Jirrimarka, f’dan ir-rigward, li diġà hemm approċċi fil-livell nazzjonali f’diversi Stati Membri biex tinkiseb politika strutturali bbilanċjata li hija maħsuba għall-benefiċċju tal-lokalitajiet kollha. Filwaqt li xi Stati Membri qed jipproponu prinċipji ġenerali għall-iżvilupp tal-komunitajiet kollha (9), qed jitfasslu pjani għal tipi speċifiċi ta’ lokalità f’partijiet oħrajn tal-UE (10) (11);

19.

Jenfasizza li l-istrateġiji nazzjonali msemmija ma jindirizzawx l-aktar il-koeżjoni ekonomika f’termini ta’ prestazzjoni ekonomika, iżda pjuttost jindirizzaw l-istabbiliment ta’ ċertu standard f’termini ta’ amministrazzjoni, infrastruttura u servizzi pubbliċi li jipprovdu l-pedament għal aktar żvilupp soċjoekonomiku;

20.

Jinnota li ssoltu amministrazzjoni deċentralizzata hija msemmija fl-istrateġiji nazzjonali kollha bħala prerekwiżit essenzjali għal territorji abitabbli. Sabiex tiġi żgurata amministrazzjoni li tkun qrib iċ-ċittadini u biex tiġi ggarantita l-parteċipazzjoni demokratika, l-istrutturi lokali u reġjonali huma essenzjali;

21.

Jirrikonoxxi l-fatt li, meta mqabbla mal-politika Ewropea, il-politiki nazzjonali kollha msemmija jagħmlu enfasi aktar qawwija fuq muniċpalitajiet iżgħar (muniċipalitajiet, assoċjazzjonijiet ta’ muniċipalitajiet, bliet żgħar u ta’ daqs medju eċċ.) fiż-żoni rurali, sabiex dawn jissaħħu u b’hekk tiżdied l-attraenza tagħhom. L-istrateġiji kollha jqisu ż-żoni rurali l-aktar bħala ħabitats u żoni ekonomiċi u jipprevedu miżuri strutturali għall-iżvilupp ta’ dawn iż-żoni;

22.

Jilqa’ b’mod partikolari l-approċċi speċifiċi għas-settur li l-Istati Membri adottaw fl-istrateġiji nazzjonali tagħhom. Minkejja l-eteroġeneità taż-żoni lokali, jidher ċar li l-isfidi huma simili fid-diversi Stati Membri;

23.

Jenfasizza li l-approċċi nazzjonali kollha jidentifikaw id-diġitalizzazzjoni bħala aspett essenzjali. Id-disponibbiltà ta’ infrastruttura diġitali komprensiva u servizzi pubbliċi diġitali jistgħu joħolqu u jżommu wkoll impjiegi barra miċ-ċentri urbani, li min-naħa l-oħra dan jista’ jillimita l-migrazzjoni tal-ħaddiema lejn il-bliet kbar. Jenfasizza li żieda fit-telexogħol, kif ġara waqt il-pandemija tal-COVID-19, tista’ toffri lill-ħaddiema aktar flessibbiltà biex jagħżlu l-post ta’ residenza tagħhom; jenfasizza, f’dan ir-rigward, l-aspettattiva tiegħu li d-diġitalizzazzjoni kostanti ta’ diversi oqsma tax-xogħol tkun tfisser li l-vantaġġi b’rabta mal-lokalità tal-impjegati li jkunu qrib il-post tax-xogħol, x’aktarx li jkollhom rwol inqas importanti f’ħafna setturi fuq perjodu twil; jenfasizza li din it-tendenza m’għandhiex tikkomprometti l-politiki ta’ mobbiltà, b’mod partikolari bil-għan li jiġi limitat l-impatt ambjentali tal-ivjaġġar lejn ix-xogħol u lura, u tal-ivjaġġar fuq negozju;

24.

Jiġbed l-attenzjoni għall-ħtieġa li t-territorji l-aktar imbiegħda miż-żoni urbani u b’densità tal-popolazzjoni aktar baxxa jkollhom l-istess livelli ta’ konnettività diġitali sabiex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni tas-servizzi pubbliċi online u t-telexogħol bħala għodda biex jiġu attirati n-nies u t-talent f’dawn iż-żoni;

25.

Jilqa’ l-fatt li l-istrateġiji kollha għandhom jiffukaw ukoll fuq is-servizzi ta’ interess ġenerali, b’mod partikolari bil-għan li jiġu żgurati servizzi tal-kura tas-saħħa u soċjali, skejjel u istituzzjonijiet oħra tal-edukazzjoni kif ukoll fuq offerti għall-protezzjoni tal-persuni akbar fl-età u l-integrazzjoni; l-ugwaljanza għandha tkun in-norma li tiggwida l-provvista tas-servizzi pubbliċi liċ-ċittadini, irrispettivament mill-post ta’ residenza tagħhom;

26.

Għalhekk jappella lill-presidenzi futuri Ġermaniżi, Portugiżi u Sloveni tal-UE biex jappoġġjaw l-implimentazzjoni tal-Aġenda Territorjali 2030 billi jagħtu bidu għal diskussjoni u skambju ta’ esperjenzi dwar kif il-politika strutturali tal-UE u l-politiki ta’ żvilupp reġjonali nazzjonali jistgħu jiġu kkombinati bl-aħjar mod sabiex jitnaqqsu l-inugwaljanzi reġjonali u jittejbu l-kundizzjonijiet tal-għajxien fl-Ewropa kollha;

Rakkomandazzjonijiet ġenerali għall-politika tal-UE

27.

Jistieden lill-Kummissjoni Ewropea tadotta l-approċċi nazzjonali u tistabbilixxi l-għan ta’ “kundizzjonijiet tal-għajxien indaqs” fil-livell Ewropew biex tikkonkretizza l-Artikoli 174 u 349 tat-TFUE;

28.

Jenfasizza s-setgħa diskrezzjonali tal-Istati Membri fir-rigward tas-servizzi ta’ interess ġenerali. F’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, huma biss il-miżuri meħudin fil-livelli nazzjonali, reġjonali jew lokali li għandhom jiġu akkumpanjati minn qafas Ewropew;

29.

Jappella għal strateġija Ewropea fit-tul dwar l-iżvilupp territorjali li tqis l-interazzjonijiet bejn l-agglomerazzjonijiet, iż-żoni urbani u ż-żoni rurali;

30.

Jistieden lill-Kummissjoni Ewropea biex ma tqisx biss l-iżvilupp ekonomiku tal-Istati Membri, iżda wkoll biex tqis u tirrikonoxxi l-isforzi fil-qasam tal-interess ġenerali speċjalment f’żoni b’anqas densità jew ultraperiferiċi, jiġfieri b’popolazzjoni baxxa fejn hemm dispersjoni ġeografika;

31.

Huwa tal-fehma li l-ħolqien ta’ kundizzjonijiet strutturali adegwati fl-Istati Membri kollha u fl-awtoritajiet lokali kollha huwa essenzjali għall-iżvilupp soċjoekonomiku sostenibbli tal-Unjoni Ewropea. Il-Fondi Strutturali jistgħu jagħtu kontribuzzjoni sinifikanti f’dan ir-rigward, iżda dawn ma għandhomx jibqgħu l-uniku mezz biex jiġi promoss żvilupp ibbilanċjat. L-oqsma kollha ta’ politika, inkluża l-“Viżjoni għaż-Żoni Rurali” imħabbra mill-Kummissjoni Ewropea, għandhom jikkontribwixxu għal dan l-għan orizzontali;

32.

Jenfasizza li objettiv bħal dan ikun jeħtieġ kunsiderazzjoni dettaljata tal-impatt territorjali tal-miżuri tal-UE, kemm fl-istadju ta’ qabel kif ukoll ta’ wara l-istadji leġislattivi;

33.

Jirrakkomanda għalhekk li l-“kunsiderazzjoni tad-dimensjoni urbana” għall-miżuri ta’ politika Ewropej proposti fil-kuntest tal-aġenda urbana titwessa’ għal “kunsiderazzjoni tad-dimensjoni territorjali”, jiġifieri eżami tal-fattibilità f’żoni b’popolazzjoni densa (jiġifieri urbani) u mxerrda (jiġifieri rurali), filwaqt li jitqiesu l-partikolaritajiet rispettivi tagħhom u dawn jiġu ssupplimentati b’valutazzjoni tal-impatt territorjali. B’dan il-mod jista’ jiġi żgurat li r-rekwiżiti regolatorji jkollhom effett immirat u ma jippromovux aktar urbanizzazzjoni jew deurbanizzazzjoni mhux ikkontrollata;

34.

Huwa tal-fehma li l-bliet żgħar u ta’ daqs medju għandhom jingħataw attenzjoni akbar bħala aspetti fundamentali f’żoni mhux iddiversifikati. Il-muniċipalitajiet jipprovdu servizzi essenzjali ta’ interess ġenerali u jipprovdu liċ-ċittadini b’infrastrutturi indispensabbli li jtejbu b’mod deċiżiv l-attraenza taż-żoni rurali;

35.

Itenni li bliet akbar ikomplu jiffaċċjaw sfidi kbar u għalhekk jeħtieġu l-appoġġ finanzjarju u organizzattiv tal-Unjoni Ewropea. It-tipi ta’ żoni individwali ma jistgħux jintużaw kontra xulxin. L-aġenda Urbana tal-UE u s-sħubijiet li jirriżultaw huma eżempji tajbin ta’ kooperazzjoni potenzjali bejn l-UE u l-livelli lokali tal-gvern;

36.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea ttejjeb il-ġbir sistematiku ta’ data statistika komparabbli għall-evalwazzjoni tal-iżvilupp ta’ żoni rurali taħt il-livell NUTS 2, mingħajr ma jiżdied il-piż amministrattiv fil-livell lokali;

37.

Jirrakkomanda lill-presidenti tal-intergruppi tal-Parlament Ewropew biex jinvolvu bis-sħiħ lir-rappreżentanti tal-KtR fil-ħidma tal-intergruppi dwar l-iżvilupp urban u rurali, u b’hekk jippromovi skambju fuq sfidi speċifiċi;

38.

Jenfasizza li l-gruppi ta’ ħidma u esperti futuri tal-Unjoni Ewropea għandhom jiżguraw parteċipazzjoni bbilanċjata ta’ rappreżentanti tal-awtoritajiet f’livelli differenti u ta’ daqs differenti minn żoni urbani u rurali. L-approċċi żviluppati għal u minn bliet akbar ġeneralment ma jistgħux jiġu ttrasferiti għal awtoritajiet lokali iżgħar minħabba s-sitwazzjoni organizzattiva u finanzjarja differenti;

39.

Jitlob li d-Direttorati Ġenerali kollha tal-Kummissjoni Ewropea u l-kumitati tal-Parlament Ewropew jqisu b’mod sħiħ l-interazzjonijiet bejn iż-żoni urbani u rurali u joħolqu politiki Ewropej koerenti li jaħdmu b’mod ibbilanċjat fit-tipi kollha taż-żoni;

40.

Jistieden lid-direttorati ġenerali kollha tal-Kummissjoni Ewropea u lill-kumitati tal-Parlament Ewropew biex jirrikonoxxu aħjar il-benefiċċju ta’ kooperazzjoni istituzzjonali u funzjonali f’oqsma bħall-ippjanar, il-mobbiltà, l-ambjent, il-forniment ta’ servizzi ta’ interess ġenerali, u l-investiment pubbliku. Din il-kooperazzjoni se tippermetti ekonomiji ta’ skala u ssaħħaħ ir-rabtiet, kif ukoll il-koeżjoni territorjali, ekonomika u soċjali, bejn iż-żoni urbani, periurbani u rurali li jagħmlu parti mill-istess żona funzjonali jew reġjun;

41.

Jappella għal approċċ komprensiv fil-livell tal-UE li jindirizza l-isfidi għall-kooperazzjoni transkonfinali tal-bliet, ir-reġjuni u l-muniċipalitajiet u li jamplifika l-potenzjal ta’ din il-kooperazzjoni għat-tnaqqis tad-disparitajiet bejn it-tipi differenti ta’ insedjamenti;

Rakkomandazzjonijiet għall-politika reġjonali tal-UE

42.

Huwa tal-fehma li l-politika reġjonali tal-UE – fl-isforzi ta’ konverġenza u żvilupp tar-reġjuni tal-UE – għandha tiffoka l-aktar fuq il-ħolqien tal-bażi strutturali għal tkabbir ibbilanċjat fl-oqsma kollha. Żvilupp soċjoekonomiku sostenibbli u fit-tul jista’ jseħħ biss f’dawk iż-żoni fejn iċ-ċittadini kif ukoll il-kumpaniji jsibu l-kundizzjonijiet meħtieġa. F’dan ir-rigward jenfasizza l-ħtieġa għal inċentivi aktar b’saħħithom għan-negozji f’żoni rurali;

43.

Jafferma li l-għan ta’ kundizzjonijiet tal-għajxien indaqs għandu jitqies ukoll fil-konċentrazzjoni tematika tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (FSIE) u l-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR). Il-FSIE għandu jippermetti li jiġu promossi l-infrastruttura u s-servizzi pubbliċi lokali u reġjonali meħtieġa fir-reġjuni kollha. It-tneħħija tal-FAEŻR mid-dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fondi Strutturali hija kontroproduttiva f’dan is-sens, peress li s-separazzjoni tagħmel l-appoġġ koerenti u b’diversi fondi fiż-żoni urbani u rurali diffiċli bla bżonn;

44.

Jinnota, f’dan il-kuntest, l-allokazzjoni speċjali għal żoni urbani taħt il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FEŻR), iżda fl-istess ħin jirrimarka li allokazzjoni bħal din tirrikjedi wkoll kontroparti fuq skala komparabbli għaż-żoni rurali; iqis li, fuq medda twila ta’ żmien, ikun aktar xieraq li tiġi pprovduta allokazzjoni separata għall-forniment komprensiv ta’ dawk is-servizzi li jikkontribwixxu għal żvilupp territorjali bbilanċjat u l-promozzjoni tar-reżistenza tal-awtoritajiet lokali kollha (infrastruttura tal-broadband, sptarijiet jew kura tas-saħħa, infrastruttura tat-trasport, eċċ.). B’dan il-mod, il-bażi għas-soluzzjoni taċ-ċittadini u l-kumpaniji tiġi promossa wkoll barra miċ-ċentri urbani, li jwassal biex jinħolqu l-impjiegi u titnaqqas il-pressjoni fuq il-migrazzjoni lejn il-bliet;

45.

Huwa tal-fehma li, minħabba l-profittabilità baxxa tas-servizzi pubbliċi f’żoni b’popolazzjoni inqas densa, il-fondi strutturali għandhom jintużaw l-aktar għall-għotjiet;

46.

Huwa tal-fehma li t-tisħiħ tal-appoġġ mill-fondi strutturali għandu jkun immirat prinċipalment lejn l-implimentazzjoni u l-manutenzjoni tal-infrastruttura teknoloġika, kemm tat-telekomunikazzjoni kif ukoll tas-servizzi diġitali, li hija meħtieġa biex jiġi garantit żvilupp territorjali ugwali. Għaldaqstant, se jiġu promossi sħubijiet pubbliċi-privati, fejn is-settur pubbliku jaqdi rwol ewlieni fl-implimentazzjoni ta’ attivitajiet ta’ investiment intiżi għal dan il-għan;

47.

Jappella lill-Kummissjoni Ewropea biex tindirizza l-kwistjoni fis-8 Rapport ta’ Koeżjoni li jmiss, li huwa mistenni f’Settembru 2021;

48.

Jappella għal rabtiet aktar b’saħħithom bejn l-Aġenda Territorjali 2030 ġdida tal-UE u l-Politika ta’ Koeżjoni 2021-2027 ġdida sabiex tiġi pprovduta Politika ta’ Koeżjoni b’qafas ta’ gwida strateġiku territorjali sabiex tinkiseb Ewropa Ekoloġika u Ġusta fejn l-ebda territorju ma jaqa’ lura;

Rakkomandazzjonijiet dwar oqsma ta’ politika oħra

49.

Jemmen li r-regoli tal-politika tat-trasport tal-UE għandhom jitfasslu wkoll biex jiżguraw aħjar insedjament uman ibbilanċjat. Dan jaffettwa l-ippjanar tat-trasport pubbliku, it-trasport bil-ferrovija, iżda wkoll l-użu ta’ servizzi ta’ ride-sharing. Sa issa, is-servizzi ta’ ride-sharing kienu primarjament ibbażati fiż-żoni urbani għax id-densità aktar baxxa tal-popolazzjoni fiż-żoni rurali tagħmilhom inqas remunerattivi hemmhekk. Fit-tul, il-forniment komprensiv tas-servizzi tat-trasport korrispondenti għandu jiġi kkontrollat, jekk ikun meħtieġ, permezz ta’ obbligi ta’ servizz pubbliku;

50.

Jinnota li r-regolamenti Ewropej fis-settur tat-trasport (b’mod partikolari rigward il-mitigazzjoni tal-emissjonijiet u tat-tibdil fil-klima) ħafna drabi joħolqu sfidi ferm akbar għat-trasport pubbliku fiż-żoni rurali milli għall-operaturi fiż-żoni urbani. Bidla għal teknoloġiji b’emissjonijiet baxxi, minħabba l-ħtiġijiet teknoloġiċi u d-disponibbiltà tas-suq, mhijiex possibbli kullimkien, speċjalment f’żoni b’popolazzjoni anqas densa u b’art muntanjuża. Dan huwa partikolarment il-każ għall-karozzi tal-linja, minħabba spejjeż aktar għoljin, meded limitati u xi drabi anke ħinijiet ta’ ċċarġjar itwal. Fl-istess ħin, il-finanzjament tal-UE huwa disponibbli l-aktar għall-mobbiltà urbana, peress li fil-bliet jitkejlu valuri ogħla ta’ tniġġis. Sabiex tinħoloq u tinżamm sistema tat-trasport pubbliku li tiffunzjona kullimkien, ir-rekwiżiti għandhom jew jipprevedu miżuri differenti għat-tipi ta’ żoni individwali jew għandhom jiġu pprovduti fondi addizzjonali għal dawk iż-żoni fejn il-finanzjament huwa partikolarment diffiċli (pereżempju, żoni rurali, żoni remoti, gżejjer, u reġjuni ultraperiferiċi u muntanjużi);

51.

Jirrimarka li l-ħidma mobbli wkoll kellha rwol sinifikanti qabel il-pandemija tal-COVID-19. Barra minn hekk, is-servizzi governattivi diġitali jistgħu jiġu offruti u aċċettati biss f’każijiet meta kemm il-fornituri kif ukoll l-utenti tas-servizzi korrispondenti jkollhom ukoll konnessjonijiet tal-broadband b’saħħithom;

52.

Huwa tal-fehma li, l-espansjoni tal-broadband u tal-komunikazzjonijiet mobbli jew 5G u 6G għandha dejjem issegwi l-għan ta’ disponibbiltà universali, filwaqt li jkun hemm konformità mal-istandards Ewropej tal-emissjonijiet. L-espansjoni għandha ssir l-aktar mis-settur privat. F’żoni fejn l-espansjoni estensiva tal-fibra ottika tkun possibbli biss b’appoġġ finanzjarju mis-settur pubbliku għal raġunijiet ekonomiċi, l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom ikunu f’pożizzjoni li jwettqu dan b’mod immirat u legalment sikur.

---

(1)  Die Unterschiede bestimmen die Vielfalt in Europa – Ein Atlas ausgewählter Aspekte der räumlichen Strukturen und Entwicklungen [Id-differenzi jiddeterminaw id-diversità fl-Ewropa – Atlas ta’ aspetti magħżula ta’ strutturi u żviluppi spazjali], l-Istitut Federali għar-Riċerka dwar il-Bini, l-Affarijiet Urbani u l-Iżvilupp Spazjali (mhux disponibbli bil-Malti).

(2)  https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/political-guidelines-next-commission_mt.pdf.

(3)  https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:Statistics_on_rural_areas_in_the_EU#Further_Eurostat_information

(4)  COR-2019-04647-00-00-PAC.

(5)  COR-2019-01896-00-00-AC (ĠU C 79, 10.3.2020, p. 8).

(6)  https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/publications/communications/2011/territorial-agenda-of-the-european-union-2020.

(7)  “Evolution of the Budget Dedicated for Rural Development Policy” (“Evoluzzjoni tal-Baġit iddedikat għall-Politika tal-Iżvilupp Rurali”), Studju għall-Kummissjoni NAT, Konsultazzjoni dwar il-Progress, 2016 (aġġornat fl-2020 – mhux disponibbli bil-Malti).

(8)  “EU Cohesion Policy in non-urban areas” (“Il-politika ta’ Koeżjoni tal-UE f’żoni mhux urbani”), Studju għall-Kumitat REGI tal-PE, EPRC, 2020 (mhux disponibbli bil-Malti).

(9)  Ir-rapport finali tal-Kommission “Gleichwertige Lebensverhältnisse” (Kummissjoni għall-Istandards Ugwali tal-Għajxien), il-Ġermanja.

(10)  “Ruralités: une ambition à partager – 200 propositions pour un agenda rural” [Żoni rurali: għan komuni – 200 proposta għal aġenda urbana], Franza.

(11)  “Masterplan für den ländlichen Raum” [Pjan prinċipali għaż-żoni rurali], l-Awstrija.