IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 14.10.2015

COM(2015) 497 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Kummerċ għal Kulħadd

Lejn politika aktar responsabbli għall-kummerċ u l-investiment

Kummerċ għal kulħadd

Lejn politika aktar responsabbli għall-kummerċ u l-investiment

Introduzzjoni

1.Il-kummerċ u l-investiment huma magni b’saħħithom għat-tkabbir u l-ħolqien tal-impjiegi

1.1.Il-prestazzjoni tal-UE fill-kummerċ hija b’saħħitha

1.2.L-aġenda tal-kummerċ u ekonomika tal-UE ssaħħaħ il-benefiċċji tal-kummerċ

2.Politika effettiva li tindirizza r-realtajiet ekonomiċi ġodda u żżomm dak li twiegħed

2.1.Bi tweġiba għaż-żieda ta’ katini ta’ valur mondjali

2.2.Il-wegħdiet li jridu jinżammu: l-implimentazzjoni, l-infurzar, negozji żgħar u l-ħaddiema

3.Aktar trasparenza tal-politika tal-kummerċ u tal-investiment

3.1.Ħidma aktar mill-qrib mal-Istati Membri, il-Parlament Ewropew u s-soċjetà ċivili

3.2.Proċess ta’ tfassil ta’ politika aktar miftuħ

4.Politika tal-kummerċ u tal-investiment ibbażata fuq valuri

4.1.Approċċ li jirreaġixxi iktar għall-aspettattivi tal-pubbliku dwar ir-regolamenti u l-investiment

4.2.Aġenda kummerċjali biex jiġi promoss l-iżvilupp sostenibbli, id-drittijiet tal-bniedem u l-governanza tajba

5.Programm li jħares ’il quddiem għal negozjati li jsawru l-globalizzazzjoni

5.1.It-tisħiħ tas-sistema kummerċjali multilaterali

5.2.Il-progress tar-relazzjonijiet bilaterali

Konklużjoni

Introduzzjoni

Wara riċessjoni twila u ta’ tbatija, l-isfida għall-UE issa hija li tingħata spinta lill-impjiegi, it-tkabbir u l-investiment. Il-Kummissjoni poġġiet din fil-quċċata tal-prijoritajiet politiċi tagħha. In-negozju huwa wieħed mill-ftit strumenti disponibbli biex tingħata spinta lill-ekonomija mingħajr ma jintefa’ piż fuq il-baġits nazzjonali, bl-istess mod għal riformi strutturali mwettqa mill-Istati Membri kif ukoll il-ħidma mwettqa bħala parti mill-plan tal-investiment tal-UE ( 1 ).

L-UE tinsab f’pożizzjoni tajba biex tuża l-politika ta' kummerċ u ta’ investiment biex tikkontribwixxi għal dan l-objettiv jibbenefikaw il-kumpaniji, il-konsumaturi u l-ħaddiema b'mod indaqs. L-UE hija l-akbar esportatur u importatur ta’ prodotti u servizzi meħuda flimkien, l-akbar investitur barrani dirett u l-aktar destinazzjoni importanti għall-investiment dirett barrani (IDB). Din l-iskala tagħmel lill-UE l-akbar sieħeb kummerċjali ta’ madwar 80 pajjiż u t-tieni l-aktar sieħeb importanti għal 40 oħra. L-UE għandha tuża din is-saħħa għall-benefiċċju kemm taċ-ċittadini tagħha stess u dawk f’partijiet oħra tad-dinja, b’mod partikolari dawk fl-ifqar pajjiżi tad-dinja.

Madankollu, bidliet fil-mod kif taħdem l-ekonomija dinjija jimplikaw mod differenti tat-tfassil tal-politika kummerċjali. Is-sistema ekonomika tal-lum — globali u diġitali fil-qalba tagħha — hija bbażata fuq ktajjen ta’ valur internazzjonali li jikunsidraw il-konċezzjoni, id-disinn u l-produzzjoni sseħħ f’serje ta’ passi f’ħafna pajjiżi.

Il-politika tal-kummerċ u tal-investiment tal-Unjoni Ewropea għandha tkompli tħaddan din ir-realtà, meta wieħed iħares lejn il-modi kollha ta' interazzjoni ma’ kumpaniji tal-UE mal-bqija tad-dinja. Servizzi, pereżempju, qed jiġu nnegozjati b'mod dejjem aktar frekwenti bejn il-fruntieri. Huma wkoll interkonnessi b’mod strett mal-kummerċ tal-manifattura tradizzjonali. B’riżultat ta’ dan, in-negozju li kull ma jmur qed jiżdied, jinvolvi l-moviment ta’ persuni u ta’ informazzjoni, mhux biss merkanzija, bejn il-fruntieri. Din tintensifika l-modi li bihom in-negozju jagħti spinta għall-iskambju ta’ ideat, il-ħiliet u l-innovazzjoni. Il-politika ta' negozju tal-UE għandha tiffaċilita dan l-iskambju.

Politika ta' negozju effettiva għandha, barra minn hekk, isservi għall-żvilupp tal-politiki barranin usa', kif ukoll għall-objettivi esterni tal-politiki interni tal-UE, biex b’hekk dawn isaħħu ‘l xulxin. L-impatt tal-politika ta' negozju għandha riperkussjonijiet sinifikanti fuq l-pajsaġġ ġeopolitiku — u viċi versa. Barra minn hekk, il-politika ta' negozju, flimkien mal-kooperazzjoni għall-iżvilupp, hija mutur b’saħħtu ta’ tkabbir f’pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp. L-UE ser tkompli bl-impenn tagħha fuq l-iżvilupp sostenibbli fil-politiki tal-kummerċ tagħha, tikkontribwixxi għall-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs) globali li għadhom kif ġew miftiehma taħt l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli ( 2 ). Fl-aħħar nett, il-politika kummerċjali ssaħħaħ il-funzjonament tas-Suq Intern tal-UE billi tgħaqqad ir-regoli tagħha mas-sistema ta’ kummerċ globali.

F’dawn l-aħħar snin, id-dibattitu dwar il-kummerċ ġie intensifikat. Qed jinteressa ruħu fil-politika kummerċjali pubbliku dejjem usa' u ħafna għandhom tħassib dwar kwistjonijiet bħall-protezzjoni regolatorja u l-impatt potenzjali fuq l-impjiegi.Id-diskussjoni ffukat l-aktar fuq is-Sħubija Trans-Atlantika ta’ Kummerċ u ta’ Investiment (TTIP). L-enfasi ta’ din il-komunikazzjoni tmur lil hinn minn dan u tagħti ħarsa lejn l-aġenda kummerċjali usa’ tal-Unjoni Ewropea. Madankollu, il-Kummissjoni fasslet konklużjonijiet mid-dibattitu tat-TTIP li huma rilevanti għall-politika kummerċjali usa' tal-UE. Fundamentalment, id-dibattitu saqsa l-mistoqsija: "Għal min hi l-politika kummerċjali tal-UE?" Din il-komunikazzjoni turi li l-politika kummerċjali tal-UE hija għal kulħadd. Hija tfittex li ttejjeb il-kundizzjonijiet għaċ-ċittadini, il-konsumaturi, il-ħaddiema u dawk li jaħdmu għal rashom, impriżi żgħar, medji u kbar, u l-ifqar nies f’pajjiżi li qed jiżviluppaw, u tindirizza t-tħassib ta’ dawk li jħossu li huma affettwati mill-globalizzazzjoni. Filwaqt li l-politika kummerċjali trid tikseb it-tkabbir, l-impjiegi u l-innovazzjoni, hija trid ukoll tkun konsistenti mal-prinċipji tal-mudell Ewropew. Hija fi ftit kliem trid tkun responsabbli. Trid tkun effettiva fit-twassil ta' opportunitajiet ekonomiċi. Trid tkun trasparenti u miftuħa għall-iskrutinju pubbliku. Hija trid tippromwovi u tiddefendi l-valuri Ewropej.

1.In-negozju u l-investiment huma magni b’saħħithom għat-tkabbir u l-ħolqien tal-impjiegi

1.1.Il-prestazzjoni tal-UE fin-negozju hija b’saħħitha

Il-kummerċ qatt ma kien aktar importanti għall-ekonomija tal-UE. Il-kriżi reċenti ġabet għarfien li l-kummerċ jista’ jkun forza stabbilizzanti fi żminijiet diffiċli. Meta d-domanda domestika tal-UE kienet dgħajfa, il-kummerċ taffa l-impatt tar-riċessjoni billi ggwida d-domanda minn ekonomiji li qed jikbru lura lejn l-Ewropa. Il-kummerċ se jkun sors iktar importanti ta’ tkabbir fil-futur. Madwar 90 % tat-tkabbir ekonomiku globali fl-10 sa 15-il sena li ġejjin huwa mistenni li jkun iġġenerat barra mill-Ewropa. L-irkupru ekonomiku se jkun jeħtieġ li jiġi kkonsolidat permezz ta’ rabtiet aktar b’saħħithom maċ-ċentri l-ġodda ta’ tkabbir globali.

Il-bejgħ lill-bqija tad-dinja sar sors dejjem aktar sinifikanti ta’ impjiegi għall-Ewropej. Aktar minn 30 miljun impjieg issa qed jiġi appoġġat minn esportazzjonijiet barra l-Unjoni Ewropea — żewġ terzi aktar minn 15-il sena ilu — jiġifieri l-esportazzjonijiet issa jappoġġaw kważi wieħed minn kull seba’ impjiegi fl-Ewropa. Dawn l-impjiegi jirrikjedu ħiliet għoljin u jħallsu aħjar mill-medja. Dawn huma mifruxa madwar l-Istati Membri kollha tal-UE, u huma kemm direttament kif ukoll indirettament relatati ma’ esportazzjonijiet barra l-UE. Pereżempju, 200 000 impjieg fil-Polonja, 140 000 fl-Italja u 130 000 fir-Renju Unit huma marbuta ma’ esportazzjonijiet Ġermaniżi barra l-UE. Esportazzjonijiet Franċiżi barra l-UE jappoġġaw 150 000 impjieg fil-Ġermanja, 50 000 fi Spanja u 30 000 fil-Belġju. Bħala riżultat, il-benefiċċji tal-kummerċ huma ħafna iktar mifruxa milli ħafna drabi nirrealizzaw ( 3 ).

L-esportazzjonijiet jappoġġaw ukoll l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju tal-Ewropa (SMEs). Aktar minn 600 000 SME, li jimpjegaw aktar minn 6 miljun persuna, jesportaw direttament prodotti barra l-UE, li jammontaw għal terz tal-esportazzjonijiet tal-UE. Tali impenn internazzjonali jagħmel dawn il-kumpaniji aktar kompetittivi u jippermettilhom jiddiversifikaw is-swieq. Ħafna aktar jesportaw servizzi jew jesportaw indirettament bħala fornituri ta’ kumpaniji ikbar. Hemm iktar li għandhom ambizzjonijiet li jesportaw fil-ġejjieni peress li l-esportazzjoni ta' spiss hija l-aktar mod veloċi biex jikbru u joħolqu l-impjiegi.

L-opportunitajiet ta' esportazzjoni huma ta’ importanza kruċjali għal setturi li jkunu għaddejjin minn bidla strutturali bħal ma huwa s-settur agroalimentari ( 4 ). Riformi progressivi fil-politika agrikola komuni ppermettew li s-settur isir aktar orjentat lejn is-suq, jikseb il-kompetittività internazzjonali u jirrispondi għal opportunitajiet ġodda tas-suq.

L-importazzjonijiet huma ugwalment importanti. Il-ftuħ tal-ekonomija tal-UE għall-kummerċ u l-investiment huwa sors importanti ta’ gwadann fil-produttività u l-investiment privat, li t-tnejn li huma l-UE tassew teħtieġ. Huma jġibu ideat u innovazzjoni, teknoloġiji ġodda u l-aħjar riċerka. Huma ta’ benefiċċju għall-konsumaturi, ibaxxu l-prezzijiet u jwessgħu l-għażliet. Spejjeż aktar baxxi u għażla akbar ta’ inputs jikkontribwixxu direttament għall-kompetittività tal-kumpaniji tal-UE f’pajjiżhom u barra minn pajjiżhom.

B’mod aktar ġenerali, l-iżvilupp ta’ katini ta’ valur mondjali jenfasizza l-interdipendenza bejn l-importazzjonijiet u l-esportazzjonijiet. Huwa komunement aċċettat li l-produzzjoni fl-UE hija dipendenti fuq l-importazzjonijiet tal-enerġija u l-materja prima. Iżda ta' spiss jintesa li l-istess jgħodd għal parts, komponenti u oġġetti kapitali bħall-makkinarju. Flimkien, dawn il-prodotti jammontaw għal 80 % tal-importazzjonijiet tal-UE. Dawn huma essenzjali għall-funzjonament tal-ekonomija u l-kompetittività tal-kumpaniji tal-UE. Is-sehem tal-importazzjonijiet fl-esportazzjonijiet tal-UE żdied b’iktar minn nofs mill-1995.

L-investiment huwa essenzjali. L-investiment endoġenu jgħin lill-kumpaniji Ewropej itejbu l-kompetittività tagħhom. L-investiment esoġenu huwa responsabbli għall-impjieg ta' 7,3 miljun ruħ fl-UE. L-investiment fiż-żewġ direzzjonijiet huwa parti ewlenija tal-infrastruttura li tgħaqqad l-ekonomija Ewropea mal-katina ta’ valur mondjali. Il-"Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa" tal-UE għandu l-għan li jagħti spinta lill-investiment, li fl-2014 kien 15 % inqas mil-livelli ta’ qabel il-kriżi. Rekwiżit ewlieni huwa li jsir użu aktar intelliġenti ta’ riżorsi finanzjarji ġodda u eżistenti. Is-sħab internazzjonali għandhom rwol ewlieni x’jaqdu f’dan il-proċess. Il-politika tal-UE dwar l-IDB għandha tappoġġa dan, b’konformità mal-objettivi u l-prijoritajiet tal-Ewropa 2020 ( 5 ).

Il-Kumpaniji tal-UE huma kompetittivi ħafna f’livell dinji. Għalhekk l-UE qiegħda f’pożizzjoni tajba biex tibbenefika minn impenn internazzjonali akbar. Sa mill-bidu ta’ dan is-seklu, l-esportazzjonijiet ta’ prodotti Ewropej kważi ttriplaw, b’żieda ta’ madwar EUR 1,5 triljun. Is-sehem tal-UE tal-esportazzjonijiet dinjija ta’ prodotti jibqa’ ‘l fuq minn 15 % tat-total, li naqas biss bi ftit - minn ftit 'il fuq minn 16 % — mill-bidu ta’ dan is-seklu. Dan irid jitqies fil-kuntest taż-żieda taċ-Ċina, li s-sehem tagħha mill-esportazzjoni dinjija ta’ prodotti żdied minn 5 % għal aktar minn 15 % fl-istess perjodu. Fid-dawl ta’ dan il-fatt, il-prestazzjoni tal-UE hija eċċezzjonali. Hija wkoll aħjar minn ekonomiji paragunabbli. L-Istati Uniti raw is-sehem tagħhom jonqos b'erba’ darbiet aktar minn tal-Ewropa f’termini relattivi, u b’hekk huwa inqas minn 11 % tat-total tal-esportazzjonijiet dinjija ta’ prodotti, inqas minn iktar minn 16 % fl-2000, fl-istess livell bħal tal-UE. L-istess ġara lill-Ġappun, li s-sehem tiegħu naqas bin-nofs, biex b'hekk naqas minn 10 % għal 4,5 % tas-suq tal-esportazzjoni dinjija ta’ prodotti.

1.2.L-aġenda kummerċjali u ekonomika tal-UE ssaħħaħ il-benefiċċji tal-kummerċ

Biex issaħħaħ il-kapaċità tal-UE biex tibbenefika mill-kummerċ u l-investiment, il-Kummissjoni żviluppat aġenda bilaterali ambizzjuża li tikkomplementa l-impenn tal-UE lejn l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO). L-UE kkonkludiet jew qed tinnegozja ftehimiet ta’ kummerċ ħieles bilaterali (FTAs) ma’ sħab madwar il-kontinenti kollha 6 . Filwaqt li FTAs fis-seħħ koprew inqas minn kwart tal-kummerċ tal-UE għaxar snin ilu, issa jkopru aktar minn terz tal-kummerċ tal-UE. Dan jista' jilħaq iż-żewġ terzi jekk in-negozjati kollha li għaddejjin bħalissa jiġu konklużi. Din hija bil-bosta l-aktar aġenda tal-kummerċ ambizzjuża fid-dinja tal-lum.

L-FTA bejn l-UE u l-Korea t'Isfel huwa eżempju prim tat-tip ta’ ġenerazzjoni ġdida ta’ ftehimiet li l-UE tista’ tinnegozja u tar-riżultati konkreti li jipproduċu. Huwa l-aktar ftehim kummerċjali ambizzjuż li qatt ġie implimentat mill-UE, billi jelimina kważi 99 % tad-dazji fuq iż-żewġ naħat fi żmien ħames snin u filwaqt li jittratta ostakli mhux tariffarji (ONTs). Dan imur lil hinn mill-FTA bejn l-Istati Uniti u l-Korea. F’erba’ snin, l-esportazzjonijiet tal-UE ta’ prodotti żdiedu b’55 % filwaqt li ġġeneraw EUR 4,7 biljun f’esportazzjonijiet żejda fl-ewwel tliet snin. L-esportazzjonijiet tal-karozzi żdiedu b’aktar mit-tripplu. Id-defiċit kummerċjali tal-UE li ilu jeżisti issa nbidel f’eċċess. Is-sehem tal-UE fl-importazzjoniet tal-Korea t'Isfel żdied minn 9 % għal 13 %, filwaqt li l-Istati Uniti baqgħu stabbli u l-Ġappun tilef 2 %.

Madankollu, il-politika kummerċjali tista' tgħin biss jekk tkun appoġġata b’riformi domestiċi. Riformi strutturali, inqas burokrazija żejda, aċċess aħjar għall-finanzi u aktar investiment fl-infrastruttura, ħiliet u riċerka u żvilupp huma essenzjali biex isaħħu aktar il-kapaċità tal-Unjoni biex tieħu vantaġġ mis-swieq miftuħa. Il-pjan ta’ investiment tal-UE jiġbor flimkien dawn ir-riformi fil-livell tal-UE u se jagħmel in-negozji Ewropej, b’mod partikolari lill-SMEs, aktar kompetittivi milli huma. Fl-istess ħin, esperjenza riċenti wriet li r-riformi strutturali implimentati mill-Istati Membri wkoll se jissarrfu f’titjib fil-prestazzjoni tal-kummerċ. Is-Semestru Ewropew huwa b'hekk għodda importanti biex jiġu massimizzati s-sinerġiji bejn il-politiki tal-kummerċ u dawk domestiċi.

2.Politika effettiva li tindirizza r-realtajiet ekonomiċi ġodda u żżomm il-wegħdi tagħha

2.1.Bi tweġiba għaż-żieda ta’ katini ta’ valur mondjali

Katini ta’ valur mondjali tfisser li l-politika tal-kummerċ ma tistax tibqa' tiġi indirizzata minn angolu merkantilista dejjaq. Jekk jogħlew l-ispejjeż tal-importazzjonijiet titnaqqas il-kapaċità tal-kumpaniji li jbigħu fis-swieq globali. L-interdipendenzi jridu jinftiehmu aħjar. Ma hemm l-ebda vantaġġ li wieħed jirrikorri għal miżuri protezzjonisti, anke fiċ-ċirkostanzi ekonomiċi diffiċli tal-lum.

Il-politika kummerċjali tal-UE trid issaħħaħ il-pożizzjoni tal-Ewropa fil-ktajjen ta’ provvista globali. Trid tappoġġa l-firxa kollha ta’ attivitajiet ekonomiċi li permezz tagħhom l-Ewropej joħolqu u jbigħu valur. Dan jinkludi l-manifattura ta’ komponenti u prodotti finali, li hija essenzjali ( 7 ). Jinkludi wkoll is-servizzi, ir-riċerka, id-disinn u l-kummerċjalizzazzjoni, l-assemblaġġ, id-distribuzzjoni u l-manutenzjoni.

Billi adattat għal din ir-realtà, il-politika kummerċjali tal-UE diġà espandiet minn diskussjonijiet tat-tariffa tradizzjonali. Hija tieħu approċċ olistiku, li jkopri kwistjonijiet essenzjali bħalma huma l-akkwist pubbliku, il-kompetizzjoni, inklużi s-sussidji, jew l-ostakli sanitarji u fitosanitarji (SPS). Dawn jibqgħu essenzjali. L-infiq fuq l-akkwist pubbliku, pereżempju, jammonta għal 15 % sa 20 % tal-PDG dinji. L-investiment fl-infrastruttura u akkwist pubbliku ieħor f’ekonomiji emerġenti u żviluppati x’aktarx ikunu l-forzi prinċipali għat-tkabbir ekonomiku fis-snin li ġejjin. Filwaqt li l-UE progressivament integrat u fetħet is-swieq tagħha, il-kumpaniji tal-UE għadhom jiffaċċjaw diskriminazzjoni u restrizzjonijiet barra mill-pajjiż. Għalhekk huwa essenzjali li jiġi żgurat ambjent ekwu fl-aċċess għas-suq, u dan jista’ jinkiseb parzjalment permezz tal-FTAs u n-negozjati dwar l-adeżjoni ta’ pajjiżi ġodda għall-Ftehim dwar l-Akkwisti Pubbliċi tad-WTO (GPA).

Madankollu, il-politika kummerċjali se jkollha tindirizza firxa usa’ ta’ kwistjonijiet jekk l-UE trid tiżgura postha f’katini ta’ valur mondjali. Dan iwassalna sabiex nippromwovu l-kummerċ fis-servizzi, niffaċilitaw il-kummerċ diġitali, nappoġġaw il-mobbiltà tal-professjonisti, nindirizzaw il-frammentazzjoni regolatorja, niżguraw l-aċċess għall-materja prima, nipproteġu l-innovazzjoni u niżguraw immaniġġar bla problemi tad-dwana. Strateġija konġunta bejn oqsma differenti ta’ politika ekonomika se tkun teħtieġ ukoll li tiżgura ġestjoni responsabbli tal-katini ta’ provvista (ara 4.1.1 u 4.2.3) u tindirizza strateġiji tat-trasferiment tal-profitt u evitar tat-taxxa korporattivi aggressivi li jagħmlu użu mill-frammentazzjoni tal-katini tal-valur. Il-Kummissjoni qed tindirizza dan permezz ta’ għodod differenti ta’ politika. Ftehimiet kummerċjali jappoġġaw sforzi li jippromwovu standards internazzjonali ta’ trasparenza u governanza tajba.

2.1.1.Il-promozzjoni tal-kummerċ fis-servizzi

Is-servizzi jirrappreżentaw madwar 70 % tal-PDG u tal-impjiegi tal-UE u huma parti dejjem aktar importanti tal-kummerċ internazzjonali. Fil-passat, il-maġġoranza tas-servizzi setgħu biss jitwasslu lokalment. Din il-ħaġa nbidlet bit-teknoloġija, u l-esportazzjonijiet tas-servizzi mill-UE rduppjaw f’10 snin, sa EUR 728 biljun fl-2014. Barra minn hekk, lil hinn mill-kummerċ tas-servizzi per se, kumpaniji tal-manifattura issa qegħdin dejjem aktar jixtru, jipproduċu u jbigħu servizzi li jippermettilhom li jbigħu l-prodotti tagħhom. Din l-integrazzjoni ta’ servizzi fil-proċess tal-manifattura kiber b’mod sinifikanti f’dawn l-aħħar snin. Is-servizzi issa jiffurmaw kważi 40 % tal-valur ta’ prodotti esportati mill-Ewropa. Madwar terz tal-impjiegi ġġenerati minn esportazzjonijiet ta’ prodotti manifatturati jinsabu f’kumpaniji li jfornu servizzi awżiljarji bħat-trasport u l-loġistika. Għal tagħmir kumpless bħal magni, turbini eoliċi jew apparat mediku, servizzi bħal installazzjoni, appoġġ, taħriġ u manutenzjoni huma parti mill-pakkett. Ħafna negozji oħrajn, l-assigurazzjoni, it-telekomunikazzjonijiet u s-servizzi tat-trasport huma meħtieġa wkoll.

Iż-żieda ta’ servizzi integrati fil-manifattura titlob għal enfasi aktar qawwija fuq il-liberalizzazzjoni tas-servizzi kemm fi ħdan l-UE kif ukoll mal-bqija tad-dinja. Qed isir dejjem aktar importanti li jittejjeb l-aċċess għas-suq għall-manifattura u s-servizzi b’rabta ma’ xulxin. Dan ifisser nersqu lil hinn mill-ħsieb tradizzjonali eżemplifikat mill-fatt li l-impenji tal-liberalizzazzjoni tal-prodotti u s-servizzi bħalissa huma trattati separatament f’negozjati kummerċjali. Pereżempju, il-mobbiltà tal-persuni li jipprovdu servizzi tista' tappoġġa l-bejgħ ta' prodotti u servizzi, u l-iffaċilitar tal-kummerċ diġitali u l-flussi tad-dejta tappoġġa kemm kumpaniji tal-prodotti kif ukoll tas-servizzi.

L-iffaċilitar tal-kummerċ fis-servizzi jeħtieġ ukoll ftuħ għall-investiment dirett barrani. Aktar minn 60 % tal-investiment dirett barrani tal-UE huwa marbut mal-kummerċ fis-servizzi. Il-kummerċ internazzjonali fis-servizzi jeħtieġ li l-kumpaniji jistabbilixxu ruħhom fi swieq barranin sabiex jipprovdu servizzi lil klijenti lokali ġodda. L-istimi tad-WTO juru li żewġ terzi tas-servizzi huma provduti permezz tal-istabbiliment. L-investiment madwar id-dinja jippermetti wkoll lill-kumpaniji tas-servizzi biex joffru soluzzjonijiet globali lill-klijenti fid-dar, filwaqt li jappoġġaw il-konnessjonijiet tal-kumpaniji tal-manifattura u tas-servizzi tal-UE lil katini tal-valur mondjali. In-negozjati tal-UE dwar l-investiment internazzjonali, kif ukoll id-dimensjoni internazzjonali tal-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa, ser jiffaċilitaw dawn ir-rabtiet.

L-UE hija waħda mill-25 membru tad-WTO li qed jinnegozjaw l-ambizzjuż Ftehim dwar il-Kummerċ fis-Servizzi plurilaterali (TiSA). Flimkien huma diġà jammontaw għal 70 % tal-kummerċ dinji fis-servizzi u t-TiSA jista’ jsir pass 'il quddiem għas-sħubija tad-WTO sħiħa biex isir progress dwar il-liberalizzazzjoni u r-regoli tas-servizzi, l-irkupru mal-livell ta’ liberalizzazzjoni u t-tfassil tar-regoli fi prodotti. Barra minn hekk, in-negozjati li għaddejjin għal Ftehim dwar il-Beni Ambjentali (EGA) fl-aħħar mill-aħħar għandhom jindirizzaw is-servizzi meħtieġa biex dawn il-prodotti jinbiegħu b’mod effettiv lil hinn mill-fruntieri. L-UE pproponiet ukoll li l-Aġenda ta’ Doha għall-Iżvilupp (DDA) tad-WTO għandha tiffoka fuq servizzi ta’ faċilitazzjoni b’saħħithom għall-kummerċ fil-prodotti.

Fl-istess ħin il-pożizzjoni tal-UE dwar is-servizzi pubbliċi tibqa’ ċara. Ftehimiet ta' kummerċ tal-UE ma jipprevjenux u mhux se jipprevjenu lill-gvernijiet, fi kwalunkwe livell, milli jipprovdu, jappoġġaw jew jirregolaw servizzi f’oqsma bħalma huma l-ilma, l-edukazzjoni, is-saħħa u s-servizzi soċjali, u lanqas m’huma ser jevitaw bidliet fil-politika dwar il-finanzjament jew l-organizzazzjoni ta’ dawn is-servizzi. Il-ftehimiet tal-kummerċ mhux se jitolbu lill-gvernijiet biex jipprivatizzaw kwalunkwe servizz, lanqas ma huma se jipprevjenu lill-gvernijiet milli jespandu l-firxa ta’ servizzi li joffru lill-pubbliku.

2.1.2.L-iffaċilitar tal-kummerċ diġitali

Ir-rivoluzzjoni diġitali qed teqleb l-ostakli ġeografiċi u d-distanza b’impatt kbir fuq l-ekonomiji u s-soċjetajiet madwar id-dinja. Għall-kummerċ, dan ifisser opportunitajiet ġodda, inklużi għall-SMEs u l-konsumaturi tal-UE, bis-saħħa ta’ suq tal-kummerċ elettroniku globali li issa huwa stmat li jiswa aktar minn EUR 12-it triljun ( 8 ). Għalkemm l-ispejjeż ta’ konformità ġeneralment huma akbar fil-kummerċ transfruntieri għal kumpaniji iżgħar milli għal kumpaniji ikbar, il-kummerċ elettroniku jfisser li anke negozji onlajn żgħar jistgħu jkollhom aċċess għall-klijenti madwar id-dinja. Bħala l-akbar esportatur tas-servizzi tad-dinja, l-UE qiegħda f’pożizzjoni tajba biex tibbenefika minn dan.

Ir-rivoluzzjoni diġitali fissret ukoll tħassib ġdid dwar il-protezzjoni tal-konsumaturi u tad-dejta personali tagħhom fi ħdan l-UE u internazzjonalment. Il-Kummissjoni hija impenjata li tiżgura li d-drittijiet fundamentali taċ-ċittadini tal-UE għall-privatezza u l-protezzjoni tad-dejta personali tagħhom huma garantiti bis-sħiħ minn qafas legali b’saħħtu għall-protezzjoni tad-dejta ( 9 ). Regoli dwar l-ipproċessar tad-dejta personali ma jiġux negozjati jew milquta minn ftehimiet kummerċjali.

Madankollu, l-ekonomija diġitali tfisser ukoll li tipi ġodda ta’ ostakli għall-kummerċ iridu jiġu indirizzati. Xi wħud minn dawn jaffettwaw lill-kumpaniji li jiffokaw speċifikament fuq il-kummerċ permezz ta’ mezzi diġitali. Oħrajn jaffettwaw sett ferm usa’ ta’ kumpaniji. Il-ġabra, il-ħażna, l-ipproċessar u t-trasferiment ta’ dejta (inkluża dik ekonomika, finanzjarja, statistika u informazzjoni xjentifika) u d-diġitalizzazzjoni saru parti integrali tal-mudelli ta’ negozji moderni, inkluż għal kumpaniji tal-manifattura. Dawn huma ċentrali, fil-fatt, għall-iżvilupp tal-katini ta’ valur mondjali. B’riżultat ta’ dan, il-fluss liberu tad-dejta bejn il-fruntieri sar aktar importanti għall-kompetittività Ewropea b’mod ġenerali. Il-kooperazzjoni regolatorja, ir-rikonoxximent reċiproku u l-armonizzazzjoni tal-istandards huma l-aħjar għodod biex jindirizzaw l-isfidi tal-ekonomija diġitali.

L-istrateġija tas-suq uniku diġitali (DSM) ( 10 ) tindirizza ħafna minn dawn il-mistoqsijiet fi ħdan l-UE. Madankollu, il-kumpaniji Ewropej għadhom jiffaċċjaw ostakli sinifikanti madwar id-dinja, bħal regoli mhux trasparenti, interferenza mill-gvern, lokalizzazzjoni mhux ġustifikata tad-dejta u ħtiġijiet tal-ħżin tad-dejta. Is-sigurtà tad-dejta hija essenzjali għall-kumpaniji kollha li jimmaniġġaw id-dejta. L-infrastrutturi diġitali, il-kriptaġġ u l-istandards komuni huma wkoll importanti għall-katini ta’ valur monjdali u għalhekk jappartjenu wkoll fil-mandat tal-politika kummerċjali. Barra minn hekk, xi wħud mill-azzjonijiet ewlenin tad-DSM, bħall-inizjattiva tal-"Cloud Ewropea" u r-riforma tad-drittijiet tal-awtur għandhom dimensjoni internazzjonali li tista' tiġi indirizzata fi ftehimiet kummerċjali.

L-għan tal-UE għandu jkun il-ħolqien ta’ kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni globali, flimkien man-nondiskriminazzjoni u n-nuqqas ta’ ħtiġijiet ta’ lokalizzazzjoni tad-dejta mhux ġustifikati. L-Ewropa għandha tippromwovi dan l-għan f’fora bilaterali, plurilaterali u multilaterali.

2.1.3.L-appoġġ tal-mobbiltà u l-indirizzar tal-migrazzjoni

Il-moviment temporanju tal-professjonisti sar essenzjali għal kull settur biex jitwettaq il-kummerċ internazzjonalment. Huwa jiffaċilita l-esportazzjonijiet u jipprovdi modi biex jitnaqqsu n-nuqqasijiet ta’ ħiliet. Restrizzjonijiet għall-mobbiltà huma mifruxa internazzjonalment u jistgħu jfixklu l-benefiċċji sħaħ ta’ ftehimiet kummerċjali u ta’ investiment. Il-mobbiltà tal-professjonisti ma xxekkilx il-liġijiet u r-regolamenti soċjali u tal-impjieg.

Il-potenzjal ekonomiku tal-moviment temporanju tal-fornituri ta’ servizz b’mod partikolari huwa enfasizzat fl-Aġenda Ewropea għall-Migrazzjoni ( 11 ). L-aġenda titlob ukoll użu aħjar tas-sinerġiji bejn l-oqsma ta’ politika sabiex il-kooperazzjoni ta’ pajjiżi terzi dwar il-migrazzjoni u l-kwistjonijiet tar-refuġjati tiġi inċentivata ( 12 ). Il-politika kummerċjali għandha tqis il-qafas tal-politika għar-ritorn u r-riammissjoni ta’ migranti irregolari.

2.1.4.It-tisħiħ tal-kooperazzjoni regolatorja internazzjonali

Ħtiġijiet applikati għal prodotti u servizzi jvarjaw ħafna madwar id-dinja kollha, xi kultant minħabba differenzi kulturali u għażliet tas-soċjetà, imma ta’ spiss sempliċement għaliex l-approċċi regolatorji ġew żviluppati f’iżolament. Tali frammentazzjoni regolatorja timplika spejjeż addizzjonali sinifikanti għall-produtturi li jkollhom jimmodifikaw il-prodotti tagħhom u/jew jgħaddu minn valutazzjonijiet ta’ konformità doppji għall-ebda sigurtà ulterjuri jew benefiċċju pubbliku ieħor; f’xi każijiet, dan huwa biss protezzjoniżmu moħbi. Dawn l-ispejjeż huma partikolarment sinifikanti għall-SMEs, li għalihom dawn jistgħu jikkostitwixxu ostaklu għall-aċċess għas-suq insormontabbli.

Filwaqt li huwa aktar faċli li jiġu indirizzati dawn il-kwistjonijiet f’negozjati bilaterali, soluzzjonijiet reġjonali u globali jkollhom impatt akbar. Kooperazzjoni regolatorja internazzjonali msaħħa tgħin biex jiġi ffaċilitat il-kummerċ, tgħolli l-istandards globali, tagħmel ir-regolamenti aktar effikaċi u tgħin lir-regolaturi sabiex jagħmlu użu aħjar tar-riżorsi limitati. Dan irid isir b’mod li ma jillimitax id-dritt tal-gvernijiet li jaġixxu biex jilħqu l-objettivi tal-politika pubblika leġittimi (ara 4.1.1). Il-progress ma’ sħab fil-kummerċ strateġiċi, bħall-Istati Uniti u l-Ġappun, se jagħti spinta ġdida lill-ħidma f’korpi bħall-Kummissjoni Ekonomika għall-Ewropa tan-Nazzjonijiet Uniti (NU/KEE) għall-vetturi bil-mutur, il-Konferenza Internazzjonali għall-Armonizzazzjoni għal prodotti farmaċewtiċi, jew korpi li jistabbilixxu l-istandards internazzjonali relatati mal-SPS bħall-Codex Alimentarius għall-ikel. Organizzazzjonijiet tal-istandardizzazzjoni internazzjonali (ISO, IEC u ITU) għandhom rwol importanti wkoll. Id-WTO tista’ tiżviluppa r-rwol tagħha fil-promozzjoni ta’ prattiki regolatorji tajbin.

2.1.5.L-iżgurar tal-ġestjoni effiċjenti tad-dwana

Il-ġestjoni effettiva tal-moviment tal-prodotti permezz ta’ ktajjen ta' provvista internazzjonali hija kruċjali. Dan jiżgura l-faċilitazzjoni tal-kummerċ, il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji u ekonomiċi tal-UE u l-Istati Membri tagħha, u l-konformità mar-regoli kummerċjali. Aġenziji madwar l-UE u madwar id-dinja jridu jamministraw u jimminimizzaw firxa wiesgħa ta’ riskji li jirriżultaw mill-kummerċ globali. Huma meħtieġa skambju ta’ informazzjoni ta’ riskju akbar (b’kont dovut meħud tal-protezzjoni tad-dejta personali u s-sigrieti tan-negozju), koordinazzjoni bejn id-dwana u l-awtoritajiet oħra u kooperazzjoni internazzjonali aktar mill-qrib. L-implimentazzjoni tar-regoli ta’ faċilitazzjoni tal-kummerċ tad-WTO u ftehimiet bilaterali u l-inklużjoni tagħhom f'FTAs futuri huma dimensjonijiet tal-politika kummerċjali dejjem aktar sinifikanti.

2.1.6.Il-garanzija ta’ aċċess għall-enerġija u l-materja prima

Fid-dawl tad-dipendenza tal-UE fuq riżorsi importati, l-aċċess għall-enerġija u l-materja prima huwa essenzjali għall-kompetittività tal-UE. Il-ftehimiet dwar il-kummerċ jistgħu jtejbu l-aċċess billi jistabbilixxu regoli dwar in-nondiskriminazzjoni u t-tranżitu; billi jindirizzaw ħtiġtijiet ta’ kontenut lokali; billi jħeġġu l-effiċjenza tal-enerġija u l-kummerċ fl-enerġija rinnovabbli; u billi jiżguraw li intrapriżi tal-Istat jikkompetu ma’ kumpaniji oħra f’ambjent ta’ kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni skont il-prinċipji tas-suq. Tali dispożizzjonijiet jridu jirrispettaw bis-sħiħ is-sovranità ta’ kull pajjiż fuq ir-riżorsi naturali tiegħu u ma jridux ixekklu azzjonijiet għall-protezzjoni tal-ambjent, inkluża l-ġlieda kontra l-bidla fil-klima.

2.1.7.Il-ħarsien tal-innovazzjoni

Il-kreattività, ir-riċerka u d-disinn huma essenzjali għal ekonomija tal-katina tal-valur. Dawn jammontaw għal terz tal-impjiegi fl-UE u 90 % tal-esportazzjonijiet tal-UE ( 17 ). Madankollu, huma partikolarment vulnerabbli għall-protezzjoni fqira u l-infurzar tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali (IPR) f’ġurisdizzjonijiet oħra u f’ċerti każijiet huma suġġetti għal trasferiment teknoloġiku furzat. L-SMEs huma partikolarment vulnerabbli. Il-politika kummerċjali tal-UE trid tappoġġa prodotti innovattivi u ta’ kwalità għolja billi tipproteġi l-ispettru sħiħ tal-IPRs, inklużi privattivi, trademarks, drittijiet tal-awtur, disinni u indikazzjonijiet ġeografiċi, kif ukoll sigrieti kummerċjali. Dan mhuwiex biss id-definizzjoni ta’ regoli u proċeduri iżda wkoll il-garanzija tal-infurzar tagħhom.

2.2.Il-wegħdiet li jridu jinżammu: l-implimentazzjoni, l-infurzar, negozji żgħar u l-ħaddiema

2.2.1.Implimentazzjoni aħjar

L-UE għandha l-usa' firxa ta’ FTAs fid-dinja, l-isfida issa hija li jiġi żgurat li jagħmlu differenza għal kulħadd. Pereżempju, minkejja r-riżultati eċċellenti tal-FTA bejn l-UE u l-Korea t’Isfel b’mod ġenerali, il-kumpaniji mhux qed jieħdu vantaġġ sħiħ tat-tariffi mnaqqsa li jipprovdi. Fl-ewwel sena ta’ implimentazzjoni tal-ftehim, 40 % biss tal-esportazzjonijiet tal-UE effettivament ibbenefikaw mill-opportunitajiet maħluqa mill-FTA, filwaqt li 60 % kienu għadhom suġġetti għal dazji mhux neċessarji. L-użu effettiv ta’ dawn il-preferenzi issa ttejjeb biex ikopri żewġ terzi tal-esportazzjonijiet tal-UE iżda l-firxa wiesgħa ta’ rati ta’ utilizzazzjoni madwar l-Istati Membri (minn 80 % f’Ċipru, il-Latvja u l-Awstrija għal 40 % jew inqas fl-Estonja, Malta u l-Bulgarija) u r-rata ogħla ta’ utilizzazzjoni minn kumpaniji tal-Korea t'Isfel (80 %) jissuġġerixxi li għad hemm aktar x’jista’ jsir biex titjieb l-implimentazzjoni effettiva ta’ dan u ftehimiet kummerċjali oħra tal-UE.

Implimentazzjoni aħjar hija responsabbiltà konġunta tal-Kummissjoni, l-Istati Membri, il-Parlament Ewropew u l-partijiet kkonċernati. Il-Kummissjoni għandha tindirizza kwistjonijiet bħal regoli kumplessi tal-oriġini u l-proċeduri doganali, kif ukoll in-nuqqas ta’ informazzjoni u appoġġ. L-Istati Membri għandhom rwol importanti fil-ġestjoni u l-implimentazzjoni tar-reġim doganali tal-UE u t-twettiq tal-kummerċ u l-promozzjoni tal-investiment. Ir-rwol tal-Parlament Ewropew se jkun partikolarment importanti għall-implimentazzjoni tal-kapitoli dwar l-iżvilupp sostenibbli tal-ftehimiet kummerċjali (ara 4.2.2).

2.2.2.Infurzar aktar b’saħħtu tad-drittijiet tal-UE

L-UE trid tiżgura li s-sħab tagħha jirrispettaw ir-regoli u jirrispettaw l-impenji tagħhom. Dan huwa imperattiv ekonomiku kif ukoll politiku. Monitoraġġ kostanti u impenn mill-Kummissjoni u l-Istati Membri mas-sħab hija l-bażi għal dan. Meta l-interventi diplomatiċi ma jirnexxux, l-UE ma toqgħodx lura milli tuża l-proċeduri ta’ soluzzjoni għat-tilwim tad-WTO. L-UE hija waħda mill-aktar utenti attivi u ta’ suċċess tas-soluzzjoni għat-tilwim tad-WTO, billi tagħti prijorità lil dawk il-każijiet ibbażati fuq iċ-ċertezza legali, l-importanza ekonomika u l-impatt sistemiku 20 .

Il-benefiċċji potenzjali ta’ ftehimiet kummerċjali jridu jkunu disponibbli għall-Istati Membri kollha tal-UE. Dan jitlob li jkun hemm kooperazzjoni mill-qrib bejn il-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-industrija tal-UE biex jindirizzaw kwistjonijiet bħal proċeduri ta’ applikazzjoni ta’ aċċess għas-suq ripetittivi b’possibbiltà ta’ eżiti diverġenti li jistgħu jkunu l-kawża ta’ dewmien u spejjeż żejda. Dan huwa l-każ b’mod partikolari fis-settur tal-ikel agrikolu, fejn l-UE hija l-akbar esportatur fid-dinja, iżda ma tistax tuża dan il-potenzjal b’mod sħiħ minħabba ostakli ta’ din ix-xorta. Ir-rikonoxximent tal-UE bħala entità singola fis-settur agroalimentari huwa essenzjali biex jiġi żgurat li l-esportazzjonijiet mit-28 Stat Membru tal-UE huma trattati kollha bl-istess mod. Fl-istess ħin l-UE jista’ jkollha bżonn tirriffletti dwar kif toffri l-garanziji li s-sħab kummerċjali jkollhom bżonn biex jindirizzaw il-kwistjoni.

L-UE teħtieġ ukoll li żżomm sod kontra prassi kummerċjali inġusti permezz ta’ miżuri antidumping u kompensatorji. Dan huwa meħtieġ biex jiġi sostnut l-impenn tal-UE għas-swieq miftuħa. L-UE hija waħda mill-utenti prinċipali tal-istrumenti għad-difiża tal-kummerċ globalment. Hija tiżgura li l-proċeduri jiġu segwiti b’mod rigoruż u tqis l-interessi kollha tal-Unjoni.

2.2.3.Aktar attenzjoni fuq in-negozji ż-żgħar

L-ispiża tad-dħul f’suq ġdid tagħmel iktar impatt fuq l-SMEs milli fuq kumpaniji akbar. L-istabbiliment, il-valutazzjoni tal-konformità, l-awtorizzazzjoni tal-prodotti, ir-rikonoxximent ta' kwalifiki professjonali jista’ jkollhom l-istess spejjeż nominali. Iżda dawn għandhom impatt akbar fuq l-SMEs li għandhom inqas riżorsi għall-internazzjonalizzazzjoni, jidħlu fi swieq ġodda, jgħelbu l-ostakli tal-kummerċ u l-investiment u jikkonformaw mar-regolamentazzjoni. L-eliminazzjoni ambizzjuża tal-ostakli ambizzjużi u l-konverġenza regolatorja permezz ta’ ftehimiet kummerċjali għandhom ikunu, għalhekk, partikolarment ta’ benefiċċju għall-SMEs.

L-istess asimmetriji japplikaw għall-aċċess għall-informazzjoni dwar l-opportunitajiet ta’ aċċess għas-suq. Kumpaniji kbar jistgħu jkunu kapaċi joffru pariri legali u ekonomiċi dwar il-ħtiġijiet regolatorji iżda dan huwa aktar diffiċli għall-SMEs. L-FTAs jistgħu jgħinu, pereżempju, billi jistabbilixxu siti web tal-gvern li jaġixxu bħala one-stop shop għall-informazzjoni kollha dwar il-ħtiġijiet tal-prodott rilevanti.

2.2.4.Għodod aktar effettivi biex jgħinu lill-ħaddiema jadattaw għall-bidla

Kif huwa innutat, il-kummerċ huwa sors importanti tal-impjiegi għall-Ewropej, b'esportazzjonijiet jappoġġaw kważi wieħed minn kull seba’ impjiegi fl-UE. Il-kummerċ jinvolvi wkoll bidla strutturali li tgħin biex l-ekonomija tipprepara biex jinħolqu l-impjiegi tal-futur. Madankollu, din il-bidla tista’ tinvolvi impatti ta’ diżordni temporanji għal ċerti reġjuni u ħaddiema, jekk kompetizzjoni ġdida tkun wisq intensa għal xi impriżi. Il-Kummissjoni tikkunsidra dawn iċ-ċirkustanzi fin-negozjati kummerċjali, filwaqt li tiżgura perjodi adegwati ta’ tranżizzjoni, li jeskludu ċerti setturi, jew billi tuża kwoti tariffarji u klawżoli ta’ salvagwardja. Bħala riżultat, meta ftehimiet kummerċjali ġodda jiġu implimentati l-impatti negattivi għandhom it-tendenza li jkunu limitati, kif muri mill-FTA bejn l-UE u l-Korea t’Isfel. Minkejja t-tħassib qabel id-dħul fis-seħħ tiegħu, il-ftehim ma wassalx għal żieda fl-importazzjonijiet ta’ ħsara għall-industrija tal-UE — la kien hemm ħtieġa li jiġi attivat il-mekkaniżmu ta’ sorveljanza previst fil-ftehim u lanqas li tinbeda kwalunkwe investigazzjoni ta’ salvagwardja.

Madankollu, għan-nies affettwati direttament bidla bħal din mhijiex żgħira. Din hija sfida personali serja. Is-sejba ta' impjieg ġdid spiss tfisser l-akkwist ta’ ħiliet ġodda, l-adattament għal metodi ġodda ta’ xogħol jew il-konsiderazzjoni li wieħed jiċċaqlaq lejn reġjun ieħor, jew lejn Stat Membru ieħor tal-UE biex jinħatfu l-opportunitajiet ta’ xogħol, li l-ebda wieħed minnhom ma huwa faċli. In-nies għalhekk jeħtieġu kemm żmien kif ukoll appoġġ biex jantiċipaw il-bidla u biex jadattaw għaliha meta dan iseħħ.

Il-ġestjoni attiva tal-bidla hija għalhekk essenzjali biex jiġi żgurat li l-benefiċċji tal-globalizzazzjoni huma distribwiti b’mod ġust u li l-impatti negattivi jittaffew. Il-konsegwenzi soċjali tal-ftuħ tas-suq iridu jiġu indirizzati.

L-UE u l-Istati Membri għandhom ir-responsabbiltà li jiżguraw li l-politiki attivi fis-suq tax-xogħol jippermettu lil dawk li jitilfu xogħolhom isibu oħrajn ġodda malajr, jew f’aktar kumpaniji kompetittivi fi ħdan is-settur tagħhom jew f'impjieg ġdid għal kollox. Il-Kummissjoni qed tfittex strateġija għall-impjiegi u t-tkabbir li għandha l-għan li tiffaċilita l-ħolqien ta’ impjiegi ġodda u sostenibbli fl-UE. Il-politiki tal-edukazzjoni huma element ewlieni u jridu jappoġġaw l-iżvilupp kontinwu tal-ħiliet biex jippreparaw lill-ħaddiema għal impjiegi futuri. Il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment tal-UE jappoġġaw dan l-għan.

Il-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni (FEG) huwa għodda oħra, li jipprovdi appoġġ għal komunitajiet li għandhom il-problema ta’ telf ta’ impjiegi ta' darba, iddefiniti b’mod ċar bħall-għeluq tal-fabbriki fl-UE minħabba l-kompetizzjoni internazzjonali jew l-esternalizzazzjoni. Sa issa, ir-riżerva mwarrba għal interventi tal-FEG potenzjali qatt ma ntużat kollha f’sena partikolari. Il-bqija tar-riżerva setgħet ġiet applikata b'mod utli kieku l-kriterji għall-ħlas komplew jiġu estiżi.

3.Aktar trasparenza tal-politika tan-negozju u tal-investiment

Il-politika kummerċjali hija aktar diskussa llum milli qatt kienet f’dawn l-aħħar snin, b’ħafna qed jistaqsu jekk hijiex imfassla biex tappoġġa l-interessi u l-prinċipji wiesgħa Ewropej jew l-għanijiet dojoq ta’ ditti kbar. L-enfasi f’dawn l-aħħar negozjati, b’mod partikolari tat-TTIP, dwar kwistjonijiet regolatorji ġew meqjusa minn xi wħud bħala theddida għall-mudell soċjali u regolatorju tal-UE. Barra minn hekk, l-UE kisbet ir-responsabbiltà għall-protezzjoni tal-investiment u s-soluzzjoni tat-tilwim skont it-Trattat ta’ Lisbona, li twassal għal dibattitu jaħraq dwar jekk il-mekkaniżmi żviluppati sa issa mill-Istati Membri biex jiżguraw protezzjoni bħal din jimminawx id-dritt tal-UE u tal-Istati Membri tagħha biex jirregolaw. It-tielet aspett tad-dibattiti pubbliċi attwali fuq il-kummerċ huwa li l-konsumaturi qegħdin ikunu dejjem aktar mgħarrfa u huma mħassba dwar il-kundizzjonijiet soċjali u ambjentali f’siti ta’ produzzjoni madwar id-dinja kif ukoll ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem. Fl-aħħar nett, l-effetti tal-FTAs fuq pajjiżi oħra apparti s-sieħeb, b’mod partikolari LDCs, qegħdin dejjem aktar jiġu skrutinizzati.

Il-Kummissjoni tieħu dan it-tħassib bis-serjetà. It-tfassil tal-politika jrid ikun trasparenti u d-dibattitu jrid ikun ibbażat fuq il-fatti. It-tfassil tal-politika jrid iwieġeb għat-tħassib tan-nies fir-rigward tal-mudell soċjali tal-UE. Il-Kummissjoni trid issegwi politika li tibbenefika lis-soċjetà fit-totalità tagħha u tippromwovi l-istandards u l-valuri Ewropej u universali flimkien mal-interessi ekonomiċi ewlenin, filwaqt li tpoġġi aktar enfasi fuq l-iżvilupp sostenibbli, id-drittijiet tal-bniedem, l-evażjoni tat-taxxa, il-protezzjoni tal-konsumatur u kummerċ responsabbli u ġust.

3.1.Ħidma aktar mill-qrib mal-Istati Membri, il-Parlament Ewropew u s-soċjetà ċivili    

Bħala koleġiżlatur flimkien mal-Kunsill, il-Parlament Ewropew għandu wkoll rwol ċentrali biex jiżgura skrutinju demokratiku sħiħ u r-responsabbiltà tal-politika kummerċjali. Il-Parlament u l-Kummissjoni saħħew l-interazzjoni tagħhom, filwaqt li jiżguraw involviment mill-qrib tal-Parlament f’kull stadju tan-negozjati.

Il-Kummissjoni se żżid ukoll l-isforzi tagħha biex tippromwovi dibattitu infurmat fl-Istati Membri u djalogu aktar profond mas-soċjetà ċivili b'mod ġenerali. Din hija opportunità biex jiżdied l-għarfien tan-nies dwar negozjati tal-kummerċ u l-investiment attwali u ppjanati, u biex jingħata rispons dwar kwistjonijiet mill-partijiet ikkonċernati.

F’konformità mal-prinċipji tal-aġenda għal "Regolamentazzjoni aħjar" ( 21 ), kull inizjattiva sinifikanti fil-qasam tal-politika kummerċjali se tkun is-suġġett għal valutazzjoni tal-impatt. Matul in-negozjati ta’ ftehimiet kummerċjali kbar, il-Kummissjoni twettaq valutazzjonijiet tal-impatt għas-sostenibbiltà li jippermettu analiżi aktar fil-fond tal-impatti ekonomiċi, soċjali u ambjentali potenzjali ta’ ftehimiet kummerċjali, inklużi fuq l-SMEs, il-konsumaturi, setturi ekonomiċi speċifiċi, id-drittijiet tal-bniedem u fuq pajjiżi li qed jiżviluppaw. Il-Kummissjoni tanalizza wkoll l-impatt ekonomiku ta’ ftehimiet wara l-konklużjoni tagħhom u twettaq evalwazzjonijiet ex post wara li jkunu ġew implimentati. Valutazzjonijiet u evalwazzjonijiet tal-impatt huma kruċjali għat-tfassil ta’ politiki kummerċjali tajbin, trasparenti u bbażati fuq l-evidenza.

3.2.Proċess ta’ tfassil tal-politika aktar miftuħ

It-trasparenza hija fundamentali għal regolamentazzjoni aħjar. In-nuqqas ta’ trasparenza jxekkel il-leġittimità tal-politika kummerċjali tal-UE u l-fiduċja taċ-ċittadini. Hemm domanda għal aktar trasparenza fin-negozjati kummerċjali, b’mod partikolari meta dawn jittrattaw kwistjonijiet ta’ politika domestika bħar-regolamentazzjoni. Il-Kummissjoni ħadet passi bla preċedent b’risposta għal din id-domanda, b’mod partikolari fil-pubblikazzjoni ta' proposti ta’ negozjati tal-UE. Bl-istess mod, il-Kunsill ippubblika d-direttivi ta’ negozjati tat-TTIP u t-TiSA. Barra minn hekk, fuq il-websajt tagħha l-Kummissjoni tippubblika informazzjoni dwar laqgħat ma’ rappreżentanti interessati miżmuma mill-Membri kollha tal-Kummissjoni Ewropea, il-kabinetti u d-diretturi ġenerali tagħhom.

It-trasparenza għandha tapplika fl-istadji kollha taċ-ċiklu ta’ negozjar, mill-istabbiliment ta’ għanijiet san-negozjati nfushom u matul il-fażi ta’ wara n-negozjar.

It-trasparenza għandha tiżdied aktar fil-qasam tad-difiża tal-kummerċ ukoll. Filwaqt li l-UE diġà tmur lil hinn mill-istandards tad-WTO għat-trasparenza, hemm aktar x’jista’ jsir.

4.Politika tal-kummerċ u l-investiment ibbażata fuq valuri

Il-Kummissjoni se tmur wkoll lil hinn mit-tibdil fil-proċess tat-tfassil tal-politika fil-qasam tal-kummerċ. Tħassib pubbliku jkopri kwistjonijiet sostantivi, bħalma huma l-mod li bih ir-regolamentazzjoni u l-investiment ser jiġu ttrattati fi ftehimiet ta’ kummerċ u l-konsistenza tal-politika kummerċjali tal-UE mal-valuri usa' Ewropej.

4.1.Approċċ li jirreaġixxi aħjar għall-aspettattivi tal-pubbliku dwar ir-regolamentazzjoni u l-investiment

4.1.1.L-iżgurar li l-konsumaturi jista' jkollhom fiduċja fir-rigward tal-prodotti li jixtru f’ekonomija globali

Il-konsumaturi bbenefikaw mill-eliminazzjoni tal-ostakli għall-kummerċ, filwaqt li qed igawdu minn għażla usa’ ta’ prodotti bi prezzijiet orħos. Illum il-ġurnata l-Ewropej għandhom aċċess għal prodotti mill-kontinenti kollha u jistgħu jixtru servizzi bis-saħħa ta’ vjaġġar aktar faċli u n-netwerks diġitali. Ftehimiet kummerċjali ġodda jistgħu jespandu aktar l-għażla u jwasslu għal prezzijiet aktar baxxi. Madankollu, il-konsumaturi għandhom għal qalbhom ukoll is-sikurezza tal-prodotti li jużaw u r-rispett tad-drittijiet tal-bniedem, id-drittijiet tax-xogħol u l-ambjent li fih jiġu prodotti.

Il-konsumaturi għandhom id-dritt li jkunu jafu x’qegħdin jixtru sabiex jieħdu deċiżjonijiet infurmati sewwa. Ir-regoli tas-suq uniku tal-UE jfissru li l-konsumaturi jista’ jkollhom fiduċja sħiħa tal-prodotti u s-servizzi li jixtru minn Stati Membri oħra tal-UE. Ir-regoli tas-saħħa, tas-sigurtà, tal-protezzjoni tal-konsumatur, tax-xogħol u dawk ambjentali huma fost l-aktar protettivi u effettivi fid-dinja.. Iżda dan mhuwiex il-każ kullimkien. U f’ekonomija globali miftuħa, fejn il-prodotti huma mmanifatturati tul il-ktajjen ta’ valur li jiksu t-territorju tal-ekonomiji żviluppati u dawk li qed jiżviluppaw, filwaqt li jiżgura li l-konsumaturi jista' jkollhom fiduċja fir-rigward ta' x’jixtru hija sfida akbar. Il-Kummissjoni trid tindirizza din ir-realtà.

Il-politika tal-kummerċ u l-investiment tal-UE trid twieġeb għat-tħassib tal-konsumaturi billi ssaħħaħ l-inizjattivi ta’ responsabbiltà soċjali korporattiva u ta’ diliġenza dovuta tul il-katina tal-produzzjoni b’enfasi fuq ir-rispett tad-drittijiet tal-bniedem u d-drittijiet soċjali — inklużi dawk tax-xogħol, u aspetti ambjentali ta’ katini ta’ valur (ara 4.2.3). Fl-istess ħin, il-gvernijiet tal-Istati Membri għandhom ukoll jissodisfaw ir-responsabilità tagħhom li jinfurzaw ir-regolamenti tal-UE dwar prodotti u servizzi importati kif ukoll prodotti manifatturati domestikament.

Il-kooperazzjoni regolatorja (ara 2.1.4), tista' wkoll tgħin biex ikunu promossi standards għoljin. Bl-involviment tas-sħab fil-kooperazzjoni regolatorja, il-Kummissjoni tista' taqsam l-ideat u l-aħjar prattiki u tippromwovi l-istandards tal-UE b’mod li jgħin lill-konsumaturi kullimkien biex jibbenefikaw mill-ogħla livelli ta’ ħarsien, kif ukoll dawk l-iktar effettivi. Ftehimiet kummerċjali huma mod kif jingħata momentum politiku għal dan it-tip ta’ djalogu. Madankollu, bil-kontra tan-negozjati kummerċjali tradizzjonali, il-kooperazzjoni regolatorja mhix dwar dak li tagħti u tieħu jew in-negozjar ta' regolament għal ieħor.

4.1.2.Il-promozzjoni ta’ approċċ ġdid għal investiment

Filwaqt li l-għoti ta' spinta lill-investiment hija fiċ-ċentru tal-prijoritajiet ekonomiċi tal-Kummissjoni, il-protezzjoni tal-investiment u l-arbitraġġ qanqlu dibattitu mqanqal dwar il-ġustizzja u l-ħtieġa li jiġi ppreservat id-dritt tal-awtoritajiet pubbliċi li jirregolaw kemm fl-UE u f’pajjiżi sħab, b’mod partikolari fil-kuntest tan-negozjati tat-TTIP.

Matul l-aħħar 50 sena, l-Istati stabbilixxew sfiqa tal-internet globali ta’ aktar minn 3 200 trattat bilaterali ta’ investiment (BITs) — 1 400 minnhom jinvolvu Stati Membri tal-UE — bil-għan li jipproteġu u jinkoraġġixxu l-investiment.

Id-dibattitu attwali tefa' dawl fuq ir-riskju tal-abbuż ta’ dispożizzjonijiet komuni għal ħafna minn dawn il-ftehimiet, kif ukoll nuqqas ta’ trasparenza u indipendenza tal-arbitri. Il-bżonn għar-riforma issa huwa ġeneralment rikonoxxut globalment u “filwaqt li prattikament kull pajjiż huwa parti minn reġim ta’ investiment globali, u għandu interess reali f’dan, ħadd ma jidher verament sodisfatt bih”, kif enfasizzat f’rapport reċenti tal-Unctad ( 22 ). Il-kwistjoni mhijiex jekk is-sistema għandhiex tinbidel iżda kif dan għandu jsir. Filwaqt li l-istatus quo mhux opzjoni, l-objettiv bażiku ta’ protezzjoni tal-investiment jibqa’ validu peress li l-preġudizzju kontra investituri barranin u l-ksur tad-drittijiet tal-proprjetà għadhom kwistjoni.

L-UE hija fl-aħjar pożizzjoni — u għandha responsabbiltà speċjali — li twassal għar-riforma tar-reġim tal-investiment globali, bħala attur prinċipali u fundatur tagħha. Il-Kummissjoni, li għandha responsabilitajiet ġodda għall-protezzjoni tal-investimenti minn meta t-Trattat ta’ Lisbona ttrasferixxa l-kompetenza ta' dan il-qasam għall-UE, għamlet ir-riforma prijorità u hi lesta tieħu r-riedni globalment. Diġà bdiet ir-riforma tas-sistema fil-kuntest tat-TTIP 23 .

4.2.Aġenda kummerċjali biex jiġi promoss l-iżvilupp sostenibbli, id-drittijiet tal-bniedem u l-governanza tajba

It-Trattati tal-UE jeżiġu li l-UE tippromwovi l-valuri tagħha, inkluż l-iżvilupp tal-ifqar pajjiżi, standards soċjali u ambjentali għoljin, u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, madwar id-dinja. F’dan ir-rigward, il-politika tal-kummerċ u l-investiment għandha tkun konsistenti ma’ strumenti oħrajn tal-azzjoni esterna tal-UE.

Wieħed mill-għanijiet tal-UE hu li jiġi żgurat li t-tkabbir ekonomiku jmur id f’id mal-ġustizzja soċjali, ir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, l-istandards tax-xogħol u ambjentali għolja, il-protezzjoni tas-saħħa u s-sikurezza. Dan japplika għal politiki esterni kif ukoll interni, u jinkludi wkoll il-politika tal-kummerċ u l-investiment. L-UE qiegħda tmexxi biex tintegra l-objettivi ta’ żvilupp sostenibbli fil-politika kummerċjali u billi tagħmel il-kummerċ għodda effettiva għall-promozzjoni tal-iżvilupp sostenibbli madwar id-dinja. L-importanza tal-kontribut potenzjali tal-politika kummerċjali fuq l-iżvilupp sostenibbli reċentement ġiet affermata mill-ġdid fl-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli, inklużi l-SDGs, li se jiggwidaw azzjoni globali fil-15-il sena li ġejjin.

4.2.1.L-użu tal-kummerċ u l-investiment biex jappoġġjaw it-tkabbir inklużiv fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw

L-UE hija fuq quddiem nett fl-użu tal-politika kummerċjali biex jiġi promoss l-iżvilupp tal-ifqar pajjiżi.

L-UE hija l-iktar suq miftuħ għall-esportazzjonijiet tal-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw. Fl-2001, l-inizjattiva “Kollox Ħlief l-Armi (EBA)"( 25 ) kienet radikali billi fetħet is-suq tal-UE għal-LDCs mingħajr kwalunkwe tariffa jew kwota. Din kienet effettiva. Minbarra l-enerġija, l-UE timporta aktar mil-LDCs milli mill-Istati Uniti, il-Kanada, il-Ġappun u ċ-Ċina flimkien. L-UE kkonkludiet ukoll b’suċċess ftehimiet ta’ sħubija ekonomiċi (EPAs) mal-pajjiżi tal-Afrika, tal-Karibew u tal-Paċifiku, b’mod partikolari dan l-aħħar fl-Afrika (ara 5.2.3).

L-objettiv tal-UE huwa li tappoġġa l-iżvilupp billi tippermetti lil pajjiżi biex jintegraw fi u biex javvanzaw fil-ktajjen tal-valur reġjonali u mondjali. L-UE rrilassat ir-regoli tagħha ta’ oriġini fl-Iskema ta' Preferenzi Tariffarji Ġeneralizzati (SĠP). Dawn issa huma aktar sempliċi, aktar faċli biex wieħed ikun konformi magħhom u joffru opportunitajiet akbar għal ksib ibbażat fuq kumulazzjoni reġjonali u transreġjonali bejn il-pajjiżi. L-UE u l-Istati Membri tagħha kienu wkoll qed imexxu l-isforzi tal-"Għajnuna għall-Kummerċ" globali, li jammontaw għal aktar minn terz tal-appoġġ globali, li jammonta għal madwar EUR 11-il biljun fis-sena.

F’konformità mal-prinċipju tal-koerenza tal-politika għall-iżvilupp, l-UE teħtieġ li tiżgura li l-inizjattivi kummerċjali u ta’ investiment jikkontribwixxu għal tkabbir sostenibbli u l-ħolqien tal-impjiegi u jiġi minimizzat kwalunkwe impatt negattiv fuq l-LDCs u pajjiżi oħra l-aktar fil-bżonn. Dan huwa partikolarment rilevanti fir-rigward tat-TTIP, peress li l-UE u l-Istati Uniti huma l-aktar żewġ swieq importanti tad-dinja għal prodotti u servizzi tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw.

4.2.2.Il-promozzjoni tal-iżvilupp sostenibbli

L-UE qiegħda wkoll fuq quddiem fuq l-użu tal-politika kummerċjali għall-promozzjoni tal-pilastri soċjali u ambjentali ta’ żvilupp sostenibbli. Dan isir b’mod pożittiv, abbażi ta’ inċentivi, mingħajr ebda aġenda ta’ protezzjoniżmu moħbija.

L-iskema SĠP+ hija għodda innovattiva li toffri inċentivi u appoġġ għad-drittijiet tal-bniedem, żvilupp sostenibbli u governanza tajba f’pajjiżi li huma impenjati li jimplimentaw konvenzjonijiet internazzjonali prinċipali f’dawn l-oqsma.

L-UE għandha rwol ewlieni fit-tmexxija ‘l quddiem ta’ negozjati għal Ftehim dwar il-Beni Ambjentali (EGA) b’16-il membru ewlieni ieħor tad-WTO. L-għan huwa li jiġi ffaċilitat il-kummerċ ta' teknoloġiji ekoloġiċi vitali, bħall-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli, il-ġestjoni tal-iskart, u l-prevenzjoni tat-tniġġis tal-arja u tiġi megħjuna l-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-ħarsien tal-ambjent.

L-FTAs tal-UE riċenti sistematikament jinkludu wkoll dispożizzjonijiet dwar il-kummerċ u l-iżvilupp sostenibbli. L-għan huwa b’mod partikolari li jiġi massimizzat il-potenzjal ta’ żieda fil-kummerċ u l-investiment għal xogħol diċenti u għall-protezzjoni tal-ambjent, inkluża l-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima, u jimpenjaw ruħhom ma’ pajjiżi sħab fi proċess ta’ kooperazzjoni biex iżidu t-trasparenza u l-involviment tas-soċjetà ċivili. Id-dispożizzjonijiet jippermettu wkoll reviżjoni imparzjali u indipendenti.

Kif jidħlu fis-seħħ l-FTAs, l-UE ser ikollha tiżgura li d-dispożizzjonijiet dwar il-kummerċ u l-iżvilupp sostenibbli huma implimentati u użati b’mod effettiv, inkluż billi toffri appoġġ xieraq permezz ta’ kooperazzjoni għall-iżvilupp. Dan huwa pass kruċjali biex tinġieb il-bidla fuq il-post. Ir-rispett tal-impenji dwar id-drittijiet tax-xogħol u l-protezzjoni ambjentali tista’ tkun sfida sinifikanti għal xi wħud mis-sħab kummerċjali. Il-Kummissjoni tinsab lesta biex tassisti s-sħab kummerċjali biex titjieb is-sitwazzjoni. Il-koordinazzjoni b'mod aħjar tal-għajnuna u l-programmi ta’ kooperazzjoni f’dawn l-oqsma ser tippermetti lill-UE sabiex tuża l-opportunitajiet u tingrana r-relazzjoni kummerċjali aktar mill-qrib biex jippromwovu din l-aġenda bbażati fuq il-valuri.

4.2.3.Żgurar ta' ġestjoni responsabbli tal-katini ta’ provvista

Ġestjoni responsabbli tal-ktajjen ta’ provvista globali hija essenzjali biex il-politika tal-kummerċ tiġi allinjata mal-valuri Ewropej. L-UE diġa ħadet passi ma' sħab speċifiċi (eż. Il-Patt ta' Sostenibbiltà ta' Bangladexx u l-Inizjattiva tad-Drittijiet tax-Xogħol mal-Myanmar) u fuq kwistjonijiet speċifiċi (l-inizjattiva dwar il-kunflitt ta' minerali ( 27 ), ir-regolamenti dwar qtugħ tas-siġar illegali ( 28 ), il-kriterji ta' sostenibbilità għal bijofjuwils ( 29 ), rappurtar korporattiv dwar kwistjonijiet fil-katini ta' provvista ( 30 ), it-trasparenza korporattiva dwar pagamenti li jsiru lil gvernijiet minn industriji ta' estrazzjoni u qtugħ ta' siġar ( 31 )). Il-Kummissjoni se tkompli tiżviluppa dawn il-politiki fis-snin li ġejjin. Dawn huma kumplessi u għandhom jinvolvu firxa ta’ atturi pubbliċi, privati u tas-soċjetà ċivili biex jagħmlul bidliet sinifikanti għal persuni fuq il-post. Dawn jinvolvu wkoll taħlita ta’ għodod kwalitattivi u innovattivi u bidliet leġiżlattivi.

4.2.4.Il-promozzjoni ta’ skemi ta’ kummerċ ġusti u etiċi

Il-promozzjoni ta’ skemi ta’ kummerċ ġusti u etiċi tal-UE tirrifletti l-ħtiġijiet tal-konsumaturi u tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta’ opportunitajiet ta’ kummerċ aktar sostenibbli għal produtturi żgħar f’pajjiżi terzi. Hemm nuqqas ta’ informazzjoni llum biex jiġi żgurat aċċess għal skemi ta’ kummerċ ġust kemm għall-produtturi kif ukoll għall-konsumaturi tal-UE. Il-Kummissjoni għandha rwol fl-iffaċilitar ta’ din il-konnessjoni u sabiex titqajjem kuxjenza kemm fuq in-naħa tal-provvista kif ukoll tad-domanda.

4.2.5.Il-promozzjoni u d-difiża tad-drittijiet tal-bniedem

Il-politika kummerċjali tista’ tkun għodda b’saħħitha li ssostni l-avvanz tad-drittijiet tal-bniedem f’pajjiżi terzi flimkien ma’ politiki oħrajn tal-UE, b’mod partikolari l-politika barranija u l-kooperazzjoni għall-iżvilupp. Ksur tad-drittijiet tal-bniedem li jista' jinstab f’katini ta’ provvista globali bħall-agħar forom ta’ tħaddim tat-tfal, it-tħaddim sfurzat tal-ħabsin, xogħol furzat bħala riżultat tat-traffikar tal-bnedmin u l-ħtif tal-art jistħoqqlu attenzjoni partikolari. Konsiderazzjonijiet ta’ drittijiet tal-bniedem qed jiġu inkorporati dejjem aktar f’FTA bilaterali tal-UE, fi preferenzi unilaterali (speċjalment fl-iskema SĠP+) u fil-politika dwar kontrolli tal-esportazzjoni tal-UE. Pereżempju, f’każijiet ta’ ksur serju u sistematiku tad-drittijiet tal-bniedem, il-pajjiżi benefiċjarji tilfu l-preferenzi tagħhom taħt l-iskema SĠP (e.ż. is-Sri Lanka, il-Belarus, Burma/il-Myanmar) sakemm is-sitwazzjoni reġgħet tjiebet b’mod suffiċjenti. Il-Kummissjoni żviluppat ukoll linji gwida biex jgħinu għall-eżaminazzjoni tal-impatt ta’ inizjattivi ta’ politika kummerċjali dwar id-drittijiet tal-bniedem, kemm fl-UE kif ukoll fil-pajjiżi sħab.

Il-Kummissjoni għandha l-għan ta’ kontroll effettiv tal-esportazzjoni ta’ prodotti li jintużaw għat-tortura jew il-piena kapitali u tappoġġa r-reviżjoni li għaddejja 33 . Infurzar u skambju ta’ informazzjoni stretti bejn l-awtoritajiet huma essenzjali biex jiġi segwit l-objettiv tal-UE għall-abolizzjoni tal-piena kapitali u l-kontroll tal-prodotti użati għal trattament inuman.

4.2.6.Il-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-promozzjoni ta’ governanza tajba

Il-korruzzjoni hija problema fuq l-ekonomiji u s-soċjetajiet. Hija żżomm lura pajjiżi mill-iżvilupp, filwaqt li tgħawweġ l-akkwist pubbliku, taħli l-fondi pubbliċi skarsi, tiskoraġġixxi l-investiment, ixxekkel il-kummerċ, u toħloq kompetizzjoni mhux ġusta. Hija timmina l-istat tad-dritt u l-fiduċja taċ-ċittadini.

Il-Politika kummerċjali diġà tikkontribwixxi għall-ġlieda kontra l-korruzzjoni, pereżempju billi żżid it-trasparenza ta’ regolamenti u proċessi ta’ akkwist, u billi tissimplifika l-proċeduri doganali. Taħt l-SĠP+, l-UE toffri preferenzi kummerċjali lill-pajjiżi li jirratifikaw u jimplimentaw konvenzjonijiet internazzjonali relatati mal-governanza tajba, inkluża l-Konvenzjoni tan-NU Kontra l-Korruzzjoni ( 37 ).

Ftehimiet kummerċjali jistgħu jintużaw aktar biex tiġi indirizzata l-korruzzjoni u jiġi żgurat li l-konvenzjonijiet u l-prinċipji internazzjonali jiġu implimentati fil-prattika.

5.Programm li jħares ’il quddiem ta’ negozjati li jsawru l-globalizzazzjoni

It-twettiq tal-potenzjal sħiħ mill-kummerċ se jkun jeħtieġ programm ambizzjuż u progressiv ta’ negozjati multilaterali u bilaterali.

5.1.It-tisħiħ tas-sistema kummerċjali multilaterali

Is-sistema multilaterali għandha tibqa’ l-pedament tal-politika kummerċjali tal-UE. Il-ktieb tar-regoli tal-WTO huwa l-bażi tal-ordni tan-negozjar dinji. Madankollu, minkejja xi titjib, fil-biċċa l-kbira tiegħu baqa' l-istess għal dawn l-aħħar żewġ deċennji, minħabba n-nuqqas ta’ konklużjoni tan-negozjati tad-DDA u l-fatt li l-enfasi tal-isforzi tal-membri tad-WTO ċċaqlaq x’imkien ieħor. L-UE għandha tagħmel dak kollu possibbli biex tirrestawra ċ-ċentralità tad-WTO bħala forum ta’ negozjati kummerċjali. Kulħadd għandu x’jiggwadanja minn regoli globali li japplikaw għal kważi l-pajjiżi kollha, 161 fuq l-aħħar komputazzjoni. Dawk li jitilfu l-aktar minn nuqqas ta’ pass ’il quddiem tad-WTO se jkunu l-pajjiżi li qed jiżviluppaw l-iktar vulnerabbli , kif ukoll pajjiżi mingħajr aġenda bilaterali jew reġjonali attiva.

5.1.1.Progress fid-WTO

Biex terġa’ tistabbilixxi ruħha bħala xprun tal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ dinji u forum ewlieni għan-negozjati kummerċjali, id-WTO teħtieġ li l-ewwel idawwar il-paġna fuq id-DDA. Dan se jeħtieġ sens qawwi ta’ responsabbiltà bejn il-membri kollha tagħha. L-10 konferenza ministerjali tad-WTO f’Nairobi f’Diċembru 2015, l-ewwel waħda fl-Afrika, se ssir f’mument kritiku. L-UE tinsab lesta li tagħti sehemha biex jintlaħaq ftehim, għalkemm is-suċċess ma jiddependix fuq l-UE waħedha. Il-parametri li kienu qed jiġu nnegozjati fl-2008 — l-aħħar tentattiv serju biex jiġi konkluż iċ-ċiklu — ma ħadmux. Żviluppi li seħħew minn dak iż-żmien jagħmluha aktar ċara li mhux ser ikun possibbli li jiġi konkluż fuq dik il-bażi. Il-membri tad-WTO għandhom jirrikonoxxu l-ħtieġa għal kalibrazzjoni mill-ġdid sinifikanti.

Filwaqt li tibni fuq ftehim f’Nairobi, l-UE għandha tfittex li ssaħħaħ mill-ġdid id-WTO

L-ewwel nett, billi tafda lid-WTO bi rwol ċentrali fl-iżvilupp u l-infurzar tar-regoli tal-kummerċ globali, mill-proprjetà intellettwali għad-dwana, mill-kummerċ diġitali għal prattiki regolatorji tajbin. Dawn l-aħħar snin urew li minkejja n-nuqqas ta’ progress fid-WTO, is-sħab kummerċjali għadhom jiżviluppaw reazzjonijiet għal realtajiet kummerċjali globali li jinbidlu, iżda jagħmlu dan b’mod bilaterali u reġjonali. Madankollu, meta r-regoli jiġu żviluppati barra d-WTO f’mijiet ta’ arranġamenti reġjonali separati, l-inkoerenza li tirriżulta effettivament tista' tikkumplika l-kummerċ, speċjalment għall-SMEs. Paradossalment din ir-realtà tikkoinċidi man-nibta ta’ katini ta’ valur mondjali, li fil-fatt jikkontribwixxu b’sett ta’ regoli verament globali aktar importanti minn qatt qabel. Dixxiplini dwar l-appoġġ jew ir-regoli domestiċi għall-agrikoltura li jgħawġu l-kummerċ jistgħu biss ikunu effettivament żviluppati fid-(WTO).

It-tieni, billi ssegwi r-riżultati permezz ta’ approċċ aktar iffukat. Is-suċċess tal-Konferenza Ministerjali ta’ Bali tal-2013 kien possibbli minħabba li l-membri indirizzaw kull kwistjoni fuq il-merti tagħha stess. Dan wera li kien ferm aktar effettiv minn approċċ ta' impriża individwali, li fih l-ebda riżultat individwali ma jista’ jiġi miftiehem sakemm l-elementi kollha ta’ aġenda vasta huma miftiehma. Wara Nairobi, negozjati bbażati fuq kwistjonijiet jistgħu jkunu mod aktar promettenti biex tavvanza l-aġenda tad-WTO minn ċiklu ieħor usa' u kumpless. Tali approċċ jista' jiġi esplorat biex jiftaħ orizzonti ġodda fid-WTO, u biex isir aktar progress f’oqsma fejn l-impenji jeżistu diġà. Ir-rwol tad-WTO fil-promozzjoni tal-iskambju ta’ informazzjoni u l-monitoraġġ ta’ żviluppi tal-politika, notevolment dwar ir-regoli żviluppati fil-kuntest ta’ FTA, jista' wkoll jiġi rinfurzat.

It-tielet, billi tipproponi li subsett ta’ membri tad-WTO jistgħu jimxu 'l quddiem fuq kwistjoni speċifika, filwaqt li jinżamm il-bieb miftuħ għal Membri tad-WTO interessati li jingħaqdu fi stadju aktar tard. Dan jippermetti għal ftehimiet plurilaterali ġodda taħt l-umbrella tad-WTO u jagħmilha aktar faċli biex jiġu ankrati fid-WTO dawk il-ftehimiet plurilaterali li attwalment qed jiġu nnegozjati barra l-organizzazzjoni.

L-implimentazzjoni ta’ dawn it-tliet prinċipji se jkun fl-interess tal-membri kollha tad-WTO — u, b’mod partikolari, l-iżgħar u l-aktar foqra. L-iżgurar tal-inklużività jibda billi jiġi żgurat li l-membri tad-WTO jistgħu effettivament joħolqu r-regoli li jirregolaw il-kummerċ dinji fi ħdan id-WTO u ma jiġux sfurzati jmorru lil hinn minnha biex jimxu ‘l quddiem. Jekk in-negozjati dwar ir-regoli ma kinux ostaġġi għal negozjati dwar l-aċċess għas-suq, kull kwistjoni individwali ostaġġ għall-oħrajn kollha, u s-sħubija kollettiva kollha ostaġġ lil xi membru individwali, id-WTO tiggwadanja dinamiżmu tant meħtieġ. Dan jippermettilha tindirizza b’mod aktar effettiv l-isfidi tal-kummerċ globali modern bħall-ekonomija diġitali, l-importanza dejjem akbar ta’ servizzi, ir-restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni u l-kumplessità tar-regoli ta’ oriġini.

Dawn il-bidliet, madankollu, mhumiex biżżejjed. It-tiġdid bis-sħiħ tad-WTO se jitlob lill-membri li jmorru lura għall-kawżi fundamentali tal-istaġnar attwali. L-ostaklu reali fin-negozjati s'issa mhux wieħed istituzzjonali, tekniku jew anke relatat mal-kontenut tal-aġenda, iżda iktar kwistjoni tar-rieda tal-parteċipanti biex jinstab kompromess. Dan ġej mill-fatt li s-sistema tad-WTO ma evolvietx malajr daqs ir-realtà ekonomika globali. Kien hemm bidla kbira fil-poter ekonomiku relattiv tas-sħab ewlenin tal-kummerċ u għadha ma ġietx riflessa kompletament fis-sistema tad-WTO. Bħala riżultat, hemm żbilanċ li dejjem qed jikber bejn il-kontribuzzjoni li l-pajjiżi emerġenti kbar jagħmlu lis-sistema kummerċjali multilaterali u l-benefiċċji li jieħdu minnha. Din it-tendenza li kienet diġà tanġibbli meta tnediet id-DDA, kibret b'mod sinifikanti minn dak iż-żmien, u tidher li se tkompli tagħmel dan fil-futur.

L-ibbilanċjar mill-ġdid tal-kontribuzzjoni relattiva ta’ pajjiżi żviluppati u l-ekonomiji emerġenti huwa rekwiżit ewlieni biex is-sistema timxi ‘l quddiem fil-ġejjieni. Din hija kwistjoni politikament sensittiva u ma hemm l-ebda imbuttatura għalissa biex tkun indirizzata bis-serjetà. Iżda mhux se jkun possibbli li nimxu 'l quddiem bi kwalunkwe tibdil profond fil-mod kif taħdem id-WTO sakemm is-sistema ma taqbiżx dak l-intopp.

5.1.2.It-tfassil ta’ approċċ miftuħ għal ftehimiet bilaterali u reġjonali

L-UE teħtieġ li ssegwi ftehimiet bilaterali u reġjonali b’mod li tappoġġja r-ritorn tad-WTO għaċ-ċentru tal-attività ta’ negozjar kummerċjali globali. FTA jistgħu jservu ta’ laboratorju għall-liberalizzazzjoni tal-kummerċ dinji. L-UE għandha tiżviluppa proposti futuri tad-WTO biex jimtlew il-lakuni li hemm fil-ktieb tar-regoli multilaterali u jnaqqsu l-frammentazzjoni minn soluzzjonijiet miksuba f’negozjati bilaterali.

L-UE għandha tinkludi mekkaniżmi xierqa fl-FTA li jippermettu lil pajjiżi interessati oħra biex jingħaqdu magħhom fil-futur, sakemm dawn huma lesti li jilħqu l-livell ta’ ambizzjoni stabbilit. L-UE diġà segwiet dan l-approċċ fil-kuntest tan-negozjati tat-TiSA, fejn insistiet mill-bidu li dan il-ftehim plurilaterali jrid ikun ibbażat fuq it-tfassil multilaterali tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-servizzi, u jkun miftuħ għal dawk il-membri kollha tad-WTO li huma lesti li jissieħbu. Eżempju ieħor huwa l-FTA li l-UE iffirmat mal-Kolombja u l-Perù fl-2012, u li l-Ekwador ser jissieħeb miegħu bħala riżultat ta’ negozjati konklużi f’Lulju tal-2014. B’ħarsa ‘l quddiem, bosta pajjiżi wrew interess li jingħaqdu mal-ftehim TTIP li jmiss. Dan jista’ jiġi esplorat, billi wieħed jibda mill-pajjiżi li għandhom relazzjonijiet mill-qrib mal-UE jew l-Istati Uniti u huma lesti li jilħqu l-livell għoli ta’ ambizzjoni. Approċċ simili jista’ jiġi segwit fir-rabta tal-FTA tal-UE eżistenti u dawk tal-futur fl-Asja u l-Paċifiku, reġjun ta’ importanza kritika għall-operazzjoni ta’ katini ta’ valur mondjali.

L-UE diġà ħadet passi konkreti lejn l-interoperabbiltà tal-ftehimiet tagħha billi tiffaċilita l-kumulazzjoni ta’ oriġini. Normalment, il-prodotti jikkwalifikaw biss għal aċċess mingħajr dazju tal-FTA għas-suq tal-UE jekk ċertu perċentwali tal-valur tagħhom jew ċerti stadji ewlenin tal-proċess ta’ produzzjoni jseħħu jew joriġinaw, fil-pajjiż imsieħeb. Meta l-oriġini tista’ tiġi akkumulata, l-inputs jistgħu jkunu ġejjin minn ċerti pajjiżi oħra li wkoll għandhom FTA mal-UE u għadhom jibbenefikaw minn aċċess bla dazju. Pereżempju, dan huwa diġà l-każ bejn l-UE, ir-Reġjun tal-Mediterran u l-pajjiżi tal-EFTA. Inputs minn xulxin huma kkunsidrati bħala li jikkwalifikaw għal tariffi FTA skont dak li huwa magħruf bħala s-"Sistema ta’ akkumulazzjoni Pan-Ewro-Mediterranja. Akkumulazzjoni ta’ oriġini li tnaqqas it-tensjoni bejn in-natura bilaterali ta’ FTA u l-frammentazzjoni tal-proċessi ta’ produzzjoni fil-ktajjen tal-valur f’pajjiżi differenti.

5.2.Il-progress ta' relazzjonijiet bilaterali

L-aġenda bilaterali tagħna għandha ssegwi tliet prinċipji ta’ gwida:

Biex il-politika kummerċjali tal-UE twassal għat-tkabbir u l-impjiegi, il-prijoritajiet tagħna biex jinfetħu negozjati jridu jkomplu jkunu bbażati primarjament fuq kriterji ekonomiċi, filwaqt li tiġi kkunsidrata wkoll ir-rieda tas-sħab u l-kuntest politiku usa’.

Il-FTA iridu jipprovdu l-ftuħ effettiv u reċiproku, ibbażat fuq livell għoli ta’ ambizzjoni. Dan jirrikjedi li jiġu ttrattati l-ostakli b’mod komprensiv, flimkien ma’ implimentazzjoni u infurzar effettivi, mingħajr ma jitħalla lok għal ostakli ġodda li jissostitwixxu dawk qodma. Madankollu, jeħtieġ li l-UE żżomm approċċ flessibbli għan-negozjati FTA biex jittieħed kont tar-realtajiet ekonomiċi tas-sħab tagħha.

Fil-futur, l-UE teħtieġ li ttejjeb il-koerenza bejn l-approċċ tagħha lejn il-pajjiżi emerġenti fuq livelli multilaterali, bilaterali u unilaterali. B’mod partikolari, ma’ dawk il-pajjiżi li għandhom diploma mill-SĠP, qrib reċiproċità sħiħa fi ftehimiet bilaterali futuri tagħna għandha tkun mistennija.

5.2.1.Ir-riżultati mal-Istati Uniti u l-Kanada

It-TTIP hija l-aktar negozjar kummerċjali strateġiku u ambizzjuż li l-UE qatt wettqet. Dan se jsaħħaħ ir-relazzjoni tal-Ewropa mal-Istati Uniti, l-aktar alleata politika importanti u l-akbar suq ta’ esportazzjoni, u tipprovdi għal regoli globali effettivi tal-laboratorju. Wara 10 sessjonijiet ta’ negozjati minn Lulju 2013, qed jibdew jidhru l-limiti ta’ x’jista’ jkun ftehim ibbilanċjat. Mill-perspettiva tal-UE, dan għandu jinkludi:

pakkett ta’ aċċess għas-suq ambizzjuż u bbilanċjat komparabbli ma’ dawk tal-UE tal-FTA mal-Kanada;

approċċ ġdid lejn kooperazzjoni regolatorja, kif ukoll ir-riżultati regolatorji konkreti f’setturi ewlenin, filwaqt li jirrispetta l-livell ta’ protezzjoni u l-awtonomija regolatorja ta’ kull naħa; kif ukoll

modernizzazzjoni tar-regoli dwar il-kummerċ internazzjonali, inkluż f’oqsma bħall-iżvilupp sostenibbli, il-ġlieda kontra l-korruzzjoni, aspetti relatati mal-kummerċ u l-investiment fl-enerġija u l-materja prima.

Il-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) mal-Kanada huwa l-aktar FTA komplessiv li sal-lum. Is-CETA huwa ftehim innovattiv li jipprovdi għal liberalizzazzjoni ambizzjuża tal-kummerċ u l-investiment. Dan se joħloq opportunitajiet ekonomiċi sinifikanti għall-kumpaniji Ewropej, il-konsumaturi u l-pubbliku ġenerali u jippromwovi l-istandards tal-UE. Huwa jinkludi impenji mingħajr preċedent mill-Kanada dwar l-akkwist pubbliku u l-indikazzjonijiet ġeografiċi.

5.2.2.Impenn strateġiku fir-reġjun tal-Asja u l-Paċifiku

Dan ir-reġjun huwa kruċjali għall-interessi ekonomiċi Ewropej. L-UE diġà stabbilixxiet l-impronta tagħha fl-Asja bi ftehim ambizzjuż mal-Korea t'Isfel; strateġija ASEAN bbażata fuq ftehimiet individwali bħala komponenti lejn qafas bejn reġjun u ieħor UE-ASEAN; in-negozjati FTA mal-Ġappun; u n-negozjati ta’ investiment li għaddejjin maċ-Ċina u l-Myanmar. Din l-Istrateġija tal-Asja se teħtieġ li tiġi segwita, konsolidata u mtejba matul il-ftit snin li ġejjin.

Il-konklużjoni tal-FTA bejn l-UE u l-Ġappun hi prijorità strateġika, li għandha twassal mhux biss għal żieda fil-kummerċ u l-investiment bilaterali, iżda wkoll għal integrazzjoni ekonomika akbar, kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn l-UE u l-azjendi Ġappuniżi, u kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn l-UE u l-Ġappun f’korpi regolatorji u ta’ standardizzazzjoni internazzjonali.

L-UE hija impenjata li tapprofondixxi u tibbilanċja mill-ġdid ir-relazzjoni tagħha maċ-Ċina b’mod ta’ benefiċċju reċiproku. In-negozjati li għaddejjin bħalissa dwar ftehim ta’ investiment bilaterali huma l-ogħla prijorità lejn dan l-objettiv. It-tlestija ta’ dan il-ftehim se tappoġġja r-riformi taċ-Ċina u tiffaċilita l-parteċipazzjoni taċ-Ċina fil-pjan ta’ investiment għall-Ewropa tal-Kummissjoni kif ukoll il-parteċipazzjoni Ewropea fil-proġetti taċ-Ċina "Belt waħda, triq waħda". Iż-żewġ naħat se jibbenefikaw ukoll mill-konklużjoni ta’ ftehim bilaterali li jieħu passi ġenwini lejn il-protezzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi fl-ogħla livell stabbilit fl-istandards internazzjonali. Iċ-Ċina ssuġġeriet approfondiment ulterjuri tar-relazzjoni permezz ta’ FTA, iżda l-UE ser tkun lesta timpenja ruħha fi proċess bħal dan ladarba jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet it-tajba, kif espress fl-aġenda strateġika 2020 bejn l-UE-Ċina għall-kooperazzjoni. Dawn il-kundizzjonijiet huma marbuta wkoll mal-implimentazzjoni b’suċċess ta’ firxa ta’ riformi ekonomiċi domestiċi fiċ-Ċina, billi l-għan ta’ FTA jkun neċessarjament li jiġu stabbiliti kondizzjonijiet ekwi reali. Fl-istess ħin, l-UE u ċ-Ċina għandhom isaħħu d-djalogu tagħhom dwar kwistjonijiet ta’ kummerċ u investiment reġjonali u multilaterali. L-UE għandha tinkoraġġixxi u tappoġġja r-rwol li qed jikber taċ-Ċina fis-sistema ta’ kummerċ multilaterali u f'inizjattivi plurilaterali, inkluż it-TiSA, il-Ftehim dwar it-Teknoloġija tal-Informazzjoni, l-EGA, il-Grupp ta’ Ħidma internazzjonali dwar il-Krediti tal-Esportazzjoni u l-GPA, b’mod li bih iċ-Ċina ssaħħaħ l-ambizzjoni ta’ dawn l-inizjattivi u terfa' responsabbiltajiet f’konformità mal-benefiċċji li hija tislet minn sistema ta’ kummerċ miftuħ.

Tħaddim f’ambjent dejjem aktar integrat tal-katina tal-provvista reġjonali, l-investituri tal-UE fl-Asja tal-Lvant se jibbenefikaw minn netwerk iktar wiesa’ ta’ ftehimiet ta’ investiment fir-reġjun. Filwaqt li tibni fuq id-dispożizzjonijiet tal-investiment li qed jiġu nnegozjati maċ-Ċina u l-Ġappun u li se jkunu nnegozjati mal-Korea, l-UE ser tesplora l-possibbiltà t-tnedija ta' negozjati ta’ investiment ma’ Ħong Kong u t-Tajwan 38 .

Il-FTA bejn l-UE u l-Korea t'Isfel huwa l-aktar wieħed ambizzjuż li qatt ġie nnegozjat mill-UE. Huwa stabbilixxa b’mod ċar il-kredibbiltà tal-impenn tal-UE lejn l-Asja, filwaqt li fetaħ is-suq tal-Asja tal-Lvant li tant qed jikber malajr għall-esportazzjoni mill-UE. Madankollu, il-ftehim ma jkoprix il-protezzjoni tal-investiment hekk kif kienet innegozjata qabel ma l-UE kisbet din il-kompetenza wara t-Trattat ta’ Lisbona. It-tagħlimiet miksuba mill-implimentazzjoni tal-ftehim jissuġġerixxu wkoll li xi dispożizzjonijiet jistgħu jiġu aġġustati biex jittejjeb il-funzjonament tiegħu. Iż-żewġ kwistjonijiet jistgħu jiġu indirizzati b’mod parallel f’reviżjoni tal-ftehim.

Fix-Xlokk tal-Asja, b’segwitu għall-ftehim ma’ Singapore, il-konklużjoni ta’ negozjati mal-Vjetnam stabbiliet it-tieni parametru referenzjarju għal kooperazzjoni ma’ sħab oħra. L-UE tibqa’ impenjata biex jerġgħu jinbdew in-negozjati mal-Malasja; u mat-Tajlandja meta l-kundizzjonijiet jkunu tajba biex jagħmlu dan; biex tikkonkludi negozjati ta’ investiment mal-Myanmar; u biex tiftaħ in-negozjati tal-FTA, meta xieraq, mal-Filippini u l-Indoneżja. Fil-livell reġjonali, il-Kummissjoni u l-pajjiżi tal-ASEAN dalwaqt se jkollhom laqgħa ta’ rendikont biex jirrevedu l-progress f’integrazzjoni tal-ASEAN, l-istatus ta’ FTA bilaterali bejn l-UE u l-membri tal-ASEAN, u kif dawn l-inizjattivi jistgħu jservu bħala elementi bażiċi għal ftehim dwar il-kummerċ u l-investiment bejn reġjun u ieħor.

Eżitu ambizzjuż tal-FTA mal-Indja jista’ joħloq opportunitajiet ġodda ta’ kummerċ f’suq ikkombinat ta’ aktar minn 1,7 biljun persuna. Il-Kummissjoni tibqa’ lesta li tissokta n-negozjati għal FTA komprensiva u ambizzjuża.

L-Awstralja u n-New Zealand huma sħab mill-qrib tal-Ewropa, is-sehem tal-valuri tal-Ewropa u fehmiet dwar bosta kwistjonijiet, u jaqdu rwol importanti fir-reġjun tal-Asja u l-Paċifiku u f’ambitu multilaterali. Rabtiet ekonomiċi aktar qawwija ma’ dawn il-pajjiżi se jipprovdu wkoll pjattaforma solida għal integrazzjoni aktar profonda b’katini ta’ valur usa’ tal-Asja-Paċifiku. It-tisħiħ ta’ dawn ir-relazzjonijiet għandu jkun prijorità.

Wara l-ftehim dwar il-programm nukleari tal-Iran, l-UE se tevalwa fi żmien xieraq il-possibbiltà ta’ approfondiment tar-relazzjonijiet kummerċjali, l-ewwel nett permezz tal-Iran fid-WTO. Il-Kummissjoni tibqa’ lesta biex tiffinalizza n-negozjati tal-FTA mal-pajjiżi tal-Kunsill ta’ Kooperazzjoni tal-Golf.

5.2.3.Relazzjoni definita mill-ġdid mal-Afrika

It-trasformazzjoni kontinwa tal-Afrika se jkollha impatt sinifikanti fuq id-dinja. Ir-riskji huma għoljin kemm f’termini tal-qerda tal-faqar u opportunitajiet ekonomiċi ġodda. L-Afrika ilha l-kontinent li qed jikber bl-aktar rata mgħaġġla tul dan l-aħħar deċenju. Madankollu, l-isfida ewlenija hija sabiex it-tkabbir isir sostenibbli. Dan jimplika aġenda effikaċi għat-trasformazzjoni ekonomika u l-industrijalizzazzjoni. Il-kummerċ u l-investiment se jkunu strumentali fl-indirizzar ta’ dawn l-isfidi. L-Afrika għadha ssofri minn swieq frammentati ħafna b’ostakli għolja bejn il-pajjiżi. Hemm każ qawwi biex tiġi promossa l-integrazzjoni reġjonali u l-ħolqien ta’ ċentri li jibbenefikaw reġjun sħiħ.

Ir-relazzjonijiet kummerċjali bejn l-UE u l-Afrika daħlu f’fażi ġdida fl-2014 bil-konklużjoni ta’ tliet FSE reġjonali (Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika) li jinvolvu 27 pajjiż Afrikan tal-Punent, tan-Nofsinhar u tal-Lvant. Huwa stabbilixxa sħubija dinamika ġdida bejn iż-żewġ kontinenti, u witta t-triq għal kooperazzjoni aktar mill-qrib fil-futur. L-FSE jappoġġja wkoll l-integrazzjoni reġjonali tal-Afrika u jħejji t-triq għal sforzi ta’ integrazzjoni tal-Afrika usa’.

It-twettiq tal-wegħda ta’ dawn il-ftehimiet jkun żvilupp kbir għas-snin li ġejjin. Għandna ħafna sfidi quddiemna, inkluż l-iżgurar li jilħqu l-potenzjal tagħhom f’termini ta’ żvilupp. L-EPAs jistgħu jgħinu jagħmlu l-ambjent kummerċjali iktar prevedibbli u trasparenti imma ħafna se jkun jiddependi fuq riformi domestiċi. Dan jinsab f’idejn il-pajjiżi Afrikani, iżda l-UE hija lesta li tkompli tappoġġahom. L-għajnuna għall-iżvilupp disponibbli tista' ssaħħaħ il-kapaċità u tottimizza l-kundizzjonijiet biex il-pajjiżi Afrikani jaħsdu l-benefiċċji ta’ implimentazzjoni tal-FSE effettiva, b’mod li huwa konsistenti mal-istrateġiji ta’ żvilupp tagħhom stess.

B’ħarsa ‘l quddiem, l-EPAs huma wkoll pont lejn il-ġejjieni. L-EPAs attwali fil-biċċa l-kbira tagħhom ikopru l-kummerċ f’oġġetti biss. Hemm raġunijiet sodi biex l-FSE jiġu estiżi progressivament għal oqsma oħra bħas-servizzi u l-investiment. L-iffaċilitar u l-ħarsien tal-investiment se jkunu fundamentali bħala l-pass li jmiss biex jappoġġaw it-tkabbir fil-kontinent.

5.2.4.Aġenda wiesgħa u ambizzjuża mal-Amerika Latina u l-Karibew

L-UE u l-Amerika Latina u l-Karibew huma sħab kummerċjali u ta’ investiment dejjiema. Ftehimiet kummerċjali preferenzjali ġew konklużi ma’ 26 mit-33 pajjiż tal-Amerika Latina u tal-Karibew. Il-kumpaniji tal-UE għadhom l-ikbar investituri fl-Amerika Latina b’portafoll li jaqbeż investiment tal-UE f’reġjuni oħra.

Il-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika mal-Karibew u l-FTA mal-Perù, il-Kolombja, l-Ekwador u l-Amerika Ċentrali qed joħolqu dinamiki ġodda għall-kummerċ u l-investiment u għall-promozzjoni ta’ aġenda kondiviża dwar l-iżvilupp sostenibbli u l-integrazzjoni reġjonali. Negozjati għal FTA bejn l-UE u l-Messiku qabel l-2001 kienu ta’ benefiċċju reċiproku iżda issa skadew. Dan huwa ż-żmien it-tajjeb biex jibdew in-negozjati dwar il-modernizzazzjoni tal-Ftehim Globali bejn l-UE u l-Messiku u jinħasdu l-benefiċċji mhux sfruttati kollha għall-ekonomiji tagħna. Il-Kummissjoni qed tevalwa wkoll il-potenzjal ta’ modernizzazzjoni tal-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni maċ-Ċilì. L-UE u l-Mercosur ilhom jinnegozjaw FTA sa mill-2000. L-UE tikkonferma mill-ġdid l-impenn tagħha għal FTA mal-Mercorsur wiesgħa u komprensiv li jieħu kont tar-realtajiet ekonomiċi fir-reġjun;, li għandhom l-għan li jeliminaw l-ostakli u t-tisħiħ tal-kummerċ.

5.2.5.Sħubija mill-qrib mat-Turkija

It-Turkija hija l-eqreb ekonomija emerġenti għall-UE u attur reġjonali ewlieni iżda r-relazzjoni kummerċjali u ta’ investiment hija subottimali. Mill-31 ta’ Diċembru 1995, l-UE u t-Turkija huma magħquda permezz ta’ unjoni doganali. Kif inhi bħalissa, l-Unjoni Doganali tkopri biss prodotti industrijali u hija nieqsa minn mekkaniżmu għas-soluzzjoni tat-tilwim. Unjoni Doganali modernizzata għandha tirrilaxxa potenzjal ekonomiku mhux sfruttat ta’ oqsma bħas-servizzi, l-agrikoltura u l-akkwist pubbliku mill-gvern. Riforma tal-Unjoni Doganali tista' twitti t-triq ukoll għall-assoċjar tat-Turkija ma' FTA tal-UE fil-futur.

5.2.6.L-istabbiltà u l-prosperità fil-viċinat tal-UE

Il-Politika Ewropea tal-Viċinat hija attwalment taħt rieżami fid-dawl tal-iżviluppi ewlenin ta’ dawn l-aħħar snin. Fil-Lvant, l-enfasi se tkun fuq l-implimentazzjoni effettiva ta’ FTA profondi u komprensivi (AAs/DCFTAs) mal-Ukrajna, il-Moldova u l-Georgia, li twassal għal integrazzjoni gradwali tas-suq. Il-Kummissjoni se tikkoopera mill-qrib mat-tliet pajjiżi sabiex jiġu mmassimizzati r-riżultati ekonomiċi tanġibbli ta’ dawn il-ftehimiet ambizzjużi. Fin-Nofsinhar, l-għan huwa li jiġi konkluż DCFTA mal-Marokk u t-Tuneżija.

Filwaqt li l-Kummissjoni tibqa’ lesta biex tesplora l-opzjoni l-AA/DCFTA ma’ sħab ġirien, partikolarment il-Ġordan, hija tirrikonoxxi li integrazzjoni aktar mill-qrib mal-UE mhux għal kulħadd. Il-Kummissjoni għalhekk se teżamina metodi oħrajn imfassla apposta ta’ tisħiħ tar-relazzjonijiet kummerċjali u ta’ investiment tagħna ma’ sħab ġirien oħra fuq il-bażi ta’ interess reċiproku. B’mod parallel, u bil-għan li tittejjeb l-integrazzjoni reġjonali tal-kummerċ mal-UE u fost il-ġirien tagħha, hemm ħtieġa li jitħaffu n-negozjati li għaddejjin bħalissa fil-qafas ta’ konvenzjoni reġjonali unika dwar regoli ta’ oriġini PanEwroMed bil-għan li timmodernizza u tissimplifika dawn ir-regoli.

5.2.7.Relazzjoni ta' sfida mar-Russja

L-interess strateġiku tal-UE jibqa’ li tikseb rabtiet ekonomiċi eqreb mar-Russja. Il-prospetti għal dan, madankollu, se jiġu ddeterminati l-iżjed permezz ta’ politika domestika u barranija tar-Russja, li s’issa ma tagħti l-ebda sinjal ta’ tibdil neċessarju. Għandu jkun hemm riflessjoni fuq l-iżviluppi fi ħdan l-Unjoni Ekonomika Ewro-Asjatika. 

Konklużjoni

Il-kummerċ mhuwiex għan fih innifsu. Huwa għodda li tkun ta’ benefiċċju għan-nies. L-għan tal-politika tal-kummerċ tal-UE huwa li tagħmel l-aħjar użu minn dawn il-benefiċċji.

Dan ifisser li jiġi żgurat li l-politika tal-kummerċ u tal-investiment hija effettiva. Din għandha tindirizza kwistjonijiet reali bbażati fuq fehim aġġornat tal-fatt li l-ekonomija dinjija hija strettament marbuta permezz ta’ katini ta’ valur globali, li s-servizzi — inklużi dawk li jirrikjedu lill-fornituri biex jaqsmu l-fruntieri - huma dejjem aktar importanti; u li r-rivoluzzjoni diġitali qed tbiddel l-ekonomija internazzjonali. Il-ftehimiet ta' negozju għandhom jittrattaw l-ostakli li jiffaċċjaw il-kumpaniji fl-ekonomija globali tal-lum. Huma għandhom ukoll ikunu implimentati b’mod effettiv u infurzati, inkluż għal kumpaniji żgħar u ta’ daqs medju.

Il-politika ta’ negozju u ta’ investiment għandha tieħu responsabbiltà indaqs għall-appoġġ u l-promozzjoni tal-valuri u l-istandards tal-UE. L-UE għandha timpenja ruħha mas-sħabbiex tippromwovi d-drittijiet tal-bniedem, id-drittijiet tax-xogħol u l-protezzjoni tal-ambjent, tas-saħħa u tal-konsumatur, tappoġġa l-iżvilupp u tagħti sehemha biex tinqered il-korruzzjoni. Barra minn hekk, il-politiki ewlenin għall-futur tal-integrazzjoni tal-Ewropa fl-ekonomija dinjija, bħall-investiment u l-kooperazzjoni regolatorja, iridu jappoġġaw, mhux ixekklu, l-objettivi usa’ tal-UE li tipproteġi lin-nies u lill-pjaneta. Kull tibdil għal-livell ta’ protezzjoni marbuta jista’ jkun biss ‘il fuq;

Fattur essenzjali biex jiġu sodisfatti dawn l-objettivi kollha hija politika kummerċjali li tibqa’ ambizzjuża fl-isforzi tagħha biex tfassal il-globalizzazzjoni. In-negozju jibbenefika l-aktar l-persuni meta jinħolqu opportunitajiet ekonomiċi. Dan ifisser azzjoni li ssostni s-sistema multilaterali inkorporata fid-WTO u strateġija mmirata għal kummerċ bilaterali u reġjonali u l-ftehimiet ta’ investiment.

L-UE tista’ biss tilħaq dawn l-għanijiet jekk titkellem b’vuċi waħda u tiżgura li l-Istati Membri kollha tal-UE, in-nies u l-kumpaniji jkunu trattati bl-istess mod. Trid tkun koerenti fl-oqsma kollha ta’ politika. Dawn il-prinċipji tal-unità u l-koerenza għandhom jservu ta’ xogħol ta’ kuljum hekk kif il-Kummissjoni, bl-appoġġ tal-Kunsill u l-Parlament, tfittex li timplimenta din il-Komunikazzjoni fis-snin li ġejjin.

(1)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, Komunikazzjoni “Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa”, COM(2014) 903.

(2)

()    In-Nazzjonijiet Uniti, "Transforming our world — The 2030 Agenda for Sustainable Development".

(3)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, id-dokument tad-DĠ Kummerċ "How trade policy and regional trade agreements support and strengthen EU economic performance", Marzu 2015.

(4)

()    Il-katina tal-provvista tal-ikel fl-UE tipprovdi 47 miljun impjieg, 7 % tal-PDG u aktar minn 7 % tal-esportazzjonijiet tal-prodotti tal-UE.

(5)

()    Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni "Taking stock of the Europe 2020 strategy for smart, sustainable and inclusive growth", COM(2014) 130, 5.3.130.

(6)

http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2006/december/tradoc_118238.pdf

(7)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, Komunikazzjoni "Għal Rinaxximent Industrijali Ewropew" COM(2014) 14.

(8)

()    UNCTAD, Information Economy Report, 2015.

(9)

()    Proposta għal regolament dwar il-protezzjoni tal-individwi fir-rigward tal-ipproċessar ta’ dejta personali u dwar il-moviment liberu ta’ dik id-dejta (Regolament dwar il-Protezzjoni ta’ Dejta Ġenerali) (COM(2012) 11.

(10)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, Komunikazzjoni “Strateġija għal Suq Uniku Diġitali għall-Ewropa”, COM(2015) 192.

(11)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, il-Komunikazzjoni “Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni”, COM(2015 )240.

(12)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, il-Komunikazzjoni “Pjan ta’ Azzjoni tal-UE dwar ir-Ritorn”, COM(2015) 453.

(13)

()    Id-Direttiva 2014/66/UE, 15 ta’ Mejju 2014, ĠU L 157.

(14)

()    Id-Direttiva tal-Kunsill 2009/50/KE, 25 ta’ Mejju 2009, ĠU L 155.

(15)

()    Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Qafas Strateġiku għal Unjoni tal-Enerġija Reżiljenti b’Politika dwar it-Tibdil fil-Klima li Tħares ’il Quddiem”, COM/2015/080 final

(16)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, il-Komunikazzjoni, "L-inizjattiva tas-swieq tal-materja prima”, COM(2008) 699.

(17)

()    Ir-Rapport ta' Analiżi tal-Livell tal-Industrija tal-Uffiċċju Ewropew tal-Privattivi u l-Uffiċċju għall-Armonizzazzjoni fis-Suq Intern “IPR-intensive industries: contribution to economic performance and employment in the EU", 2013.

(18)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, il-Komunikazzjoni “Kummerċ, tkabbir u proprjetà intellettwali”, COM(2014) 389.

(19)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, il-Komunikazzjoni "Ir-Rwol tal-UE fis-Saħħa Globali", COM(2010) 128.

(20)

https://www.wto.org/english/tratop_e/dispu_e/dispu_by_country_e.htm

(21)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, il-Komunikazzjoni “Better regulation for better results — An EU agenda”, COM(2015) 215.

(22)

()    Unctad, Rapport tal-Investment Dinji, 2015.

(23)

()    Abbozz ta’ test TTIP tal-Kummissjoni — investiment, http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2015/september/tradoc_153807.pdf

(24)

()     Komunikazzjoni mill-Kummissjoni Lejn politika Ewropea komprensiva għall-investiment internazzjonali. COM(2010) 343

(25)

()    Ir-Regolament tal-Kunsill 2001/416/EC, 28 ta' Frar 2001, ĠU L 60.

(26)

()    Il-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea dwar “Strateġija tal-UE dwar l-Għajnuna għall-Kummerċ: It-tisħiħ tal-appoġġ tal-UE għall-ħtiġijiet relatati mal-kummerċ f’pajjiżi li qed jiżviluppaw”, Doc.14470/07, 29 ta’ Ottubru 2007.

(27)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, Proposta għal Regolament, COM(2014) 111.

(28)

()    Ir-Regolament tal-Kunsill 2010/995/EC, l-20 ta' Ottubru 2010, ĠU L 295; Ir-Regolament Delegat tal-Kunsill 2012/363/EC, it-23 ta' Frar 2012, ĠU L 115; Ir-Regolament ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni 2012/607/EC, is-6 ta' Lulju 2012, ĠU L 177.

(29)

()    Ir-Regolament tal-Kummissjoni 2014/1307/EC, it-8 ta' Diċembru 2014, ĠU L 351; Id-Direttiva 2009/28/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, it-23 ta' April 2009, ĠU L 140

(30)

()    Id-Direttiva 2014/95/EU, it-22 ta' Ottubru 2014, OJ L 330; Id-Direttiva 2013/34/EU, is-26 ta' Ġunju 2013, OJ L 182;

(31)

()    Id-Direttiva 2013/50/EU, it-22 ta' Ottubru 2013, OJ L 294.

(32)

Id-Direttiva 2014/95/UE fir-rigward tad-divulgazzjoni ta' informazzjoni mhux finanzjarja u dwar id-diversità minn ċerti impriżi u gruppi kbar.

(33)

Proposta tal-Kummissjoni għal regolament li jemenda r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1236/2005 — COM (2014)0001

(34)

()    Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-Pjan ta’ Azzjoni dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija 2015-2019, Dok. 10897/15, l-20 ta’ Lulju 2015.

(35)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal “Trade and worst forms of child labour”, SWD(2013) 173.

(36)

()    Il-Kummissjoni Ewropea, Komunikazzjoni "L-analiżi tal-politika ta’ kontroll tal-esportazzjoni: l-iżgurar tas-sigurtà u tal-kompetittività f'dinja li qiegħda tinbidel", COM(2014) 244.

(37)

()    Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar "il-Ġlieda kontra l-Korruzzjoni fl-UE", (COM(2011)308.

(38)

It-Territorju Separat doganali tat-Tajwan, Penghu, Kinmen u Matsu