This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52013DC0180
COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS on the Future of Carbon Capture and Storage in Europe
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar il-Futur tal-Ġbir u l-Ħżin tal-Karbonju fl-Ewropa
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar il-Futur tal-Ġbir u l-Ħżin tal-Karbonju fl-Ewropa
/* COM/2013/0180 final */
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar il-Futur tal-Ġbir u l-Ħżin tal-Karbonju fl-Ewropa /* COM/2013/0180 final */
Komunikazzjoni Konsultattiva dwar Il-Futur
tat-teknoloġiji għall-Ġbir u l-Ħżin tal-Karbonju fl-Ewropa(CCS) Werrej 1. Daħla. 3 2. Il-karburanti
fossili fit-taħlita tal-enerġija u fil-proċessi industrijali 4 2.1. Ir-rwol
tal-karburanti fossili fit-taħlita tal-enerġija globali 4 2.2. Ir-rwol
tal-karburanti fossili fit-taħlita tal-enerġija tal-Ewropa. 6 2.2.1. Il-faħam fil-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa. 8 2.2.2. Il-gass
fil-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa. 10 2.2.3. Iż-żejt
fil-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa. 11 2.2.4. L-għamla u l-istruttura skont l-età tal-ġenerazzjoni tal-elettriku
tal-Ewropa. 11 2.2.5. L-użu tal-karburanti fossili
fi proċessi industrijali oħra. 12 2.2.6. Il-potenzjal tas-CCS fl-Ewropa u fid-dinja kollha. 13 2.3. Il-potenzjal tal-użu
industrijali tas-CO2 15 2.4. Il-kompetittività tal-ispejjeż tas-CCS. 15 2.5. Il-kompetittività tal-ispejjeż tas-CCS fuq impjanti tal-enerġija eżistenti modifikati 16 3. Is-sitwazzjoni attwali tad-dimostrazzjoni tas-CCS fl-Ewropa u analiżi tad-differenza. 17 3.1. Żvantaġġi ekonomiċi 18 3.2. L-għarfien u
l-aċċettazzjoni tal-pubbliku. 20 3.3. Il-qafas
legali 20 3.4. Ħżin u infrastruttura tas-CO2 20 3.5. Kooperazzjoni
internazzjonali 21 4. It-triq ’il
quddiem.. 21 5. Konklużjonijiet 24
1. Daħla
Bħalissa, aktar minn 80% tal-użu globali
tal-enerġija primarja huwa bbażat fuq il-fossili. Matul l-aħħar għaxar snin 85% taż-żieda globali fl-użu tal-enerġija
kienet ibbażata fuq il-fossili. L-istimi
tal-konsum tal-enerġija fil-futur skont il-politiki u l-iżviluppi attwali
jindikaw kontinwazzjoni ta’ din id-dipendenza fuq il-karburanti fossili[1]. Dawn it-tendenzi mhumiex konsistenti mal-mitigazzjoni meħtieġa
tat-tibdil fil-klima. Dawn jistgħu
jwasslu għal żieda medja fit-temperatura globali ta’ 3.6 jew 4 gradi Celsius
skont l-Aġenzija Internazzjonali tal-Enerġija (AIE) u rapport ikkummissjonat
mill-Bank Dinji rispettivament[2]. Fit-tranżizzjoni lejn ekonomija għal kollox
b’livell baxx ta’ karbonju, it-teknoloġija tal-Ġbir u l-Ħżin tal-Karbonju (“Carbon
Capture and Storage” - CCS) hija wieħed mill-mezzi ewlenin
għar-rikonċiljazzjoni taż-żieda fid-domanda għall-karburanti fossili mal-ħtieġa
li jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet serra. Globalment is-CCS aktarx li se tkun meħtieġa sabiex iż-żieda
fit-temperatura medja globali tinżamm taħt iż-2 gradi[3]. Is-CCS hija wkoll vitali biex jintlaħqu l-miri għat-tnaqqis
tal-gassijiet serra tal-Unjoni u toffri potenzjal għal industrializzazzjoni
mill-ġdid b’karbonju baxx tal-industriji tal-Ewropa li sejrin lura. Madankollu, dan jiddependi fuq jekk
it-teknoloġiji tas-CCS jistgħux jintużaw bħala teknoloġija fuq skala kbira li
jistgħu jkunu kummerċjalment vijabbli biex jippermettu tħaddim fuq skala kbira[4]. Il-valutazzjonijiet li saru fil-kuntest
tal-Pjan Direzzjonali tal-UE lejn ekonomija kompetittiva b’livell baxx ta’
karbonju fl-2050 u l-Pjan Direzzjonali għall-Enerġija 2050 iħarsu lejn is-CCS,
jekk tiġi kummerċjalizzata, bħala teknoloġija importanti li tikkontribwixxi għal
tranżizzjoni lejn il-karbonju baxx fl-UE, b’7 % sa 32 %
tal-ġenerazzjoni tal-enerġija li tuża s-CCS sal-2050, skont ix-xenarju
kkunsidrat. Barra minn hekk, f’dawn
il-valutazzjonijiet, sal-2035 is-CCS tibda tikkontribwixxi fuq skala usa’ biex
jitnaqqsu l-emissjonijiet tas-CO2 mill-proċessi industrijali fl-UE. L-UE hija impenjata li tappoġġja s-CCS kemm
finanzjarjament kif ukoll b’miżuri regolatorji. Wara d-deċiżjoni tal-Kunsill Ewropew sa mill-2007 għall-appoġġ ta’ sa
12-il proġett ta’ dimostrazzjoni fuq skala kbira sas-sena 2015, il-Kummissjoni
ħadet għadd ta’ miżuri biex twaqqaf qafas ta’ appoġġ komuni regolatorju u ta’
dimostrazzjoni. Id-Direttiva CCS ġiet adottata biex tipprovdi
qafas legali għall-ġbir, it-trasport u l-ħżin tas-CO2, bl-iskadenza
ta’ traspożizzjoni stabbilita f’Ġunju 2011[5]. In-netwerk tat-trasport tas-CO2 ġie
inkluż fil-Prijoritajiet tal-Infrastruttura tal-Enerġija tal-Ewropa (EIP) li
tressqu f’Novembru 2010 u fil-proposta tal-Kummissjoni għal regolament dwar
il-“Linji gwida għal Infrastruttura Trans Ewropea”. Is-CCS saret ukoll parti integrali tal-inizjattivi ta’ riċerka u
żvilupp (R&D) tal-UE— l-Inizjattiva Industrijali Ewropea dwar is-CCS (EII)
ġiet stabbilita bħala parti tal-Pjan Strateġiku għat-Teknoloġija tal-Enerġija
(Pjan SET). Barra minn hekk twaqqfu żewġ strumenti ta’
finanzjament: il-Programm Ewropew
tal-Enerġija għall-Irkupru (EEPR) u l-programm tan-NER300[6], iffinanzjati minn kwoti
tal-ETS biex jitwassal finanzjament sostanzjali min-naħa tal-UE lil proġetti
ta’ dimostrazzjoni fuq skala kbira[7]. Minkejja dawn l-isforzi, is-CCS għadha ma
qabditx sew fl-Ewropa għal bosta raġunijiet kif deskritt fil-qosor f’din
il-Komunikazzjoni. Filwaqt li huwa
ċar li l-prospettiva ta' “l-ebda azzjoni” mhijiex posssibbli u jeħtieġ li
jittieħdu aktar miżuri, iż-żmien qed jagħfas, speċjalment għal dawk il-proġetti
ta’ dimostrazzjoni li rnexxielhom jiksbu parti mill-finanzjament meħtieġ iżda
li għadhom ma ħadu l-ebda deċiżjoni finali dwar l-investiment tagħhom. Din il-Komunikazzjoni għalhekk tiġbor fil-qosor
fejn ninsabu llum filwaqt li jitqies il-kuntest globali u tiddiskuti l-għażliet
disponibbli biex id-dimostrazzjoni u l-implimentazzjoni tas-CCS isibu
inkoraġġament, bil-ħsieb li l-inizjattiva ta’ negozju fuq medda twila ta’ żmien
issib sostenn bħala parti integrali mill-istrateġija tal-UE għal tranżizzjoni
lejn livell baxx ta’ karbonju.
2. Il-karburanti fossili fit-taħlita tal-enerġija u fil-proċessi
industrijali
Sa minn dakinhar tad-Deċiżjoni tal-Kunsill
Ewropew dwar l-iżvilupp tas-CCS fl-2007, ir-rilevanza u l-importanza tas-CCS
kompliet tiżdied, fil-livell Ewropew kif ukoll fil-livell globali, billi
d-dipendenza globali fuq il-karburanti fossili kibret. Sadanittant, il-ħin disponibbli biex tittaffa l-bidla fil-klima naqas,
u minħabba f’dan sar aktar urġenti l-bżonn li tintuża s-CCS.
2.1.Ir-rwol tal-karburanti fossili fit-taħlita tal-enerġija globali
Fl-2009, il-karburanti fossili qdew 81 %
tad-domanda tal-enerġija primarja globali, b’żewġ terzi tal-ġenerazzjoni
tal-enerġija dinjija ġejjin mill-karburanti fossili. F’dawn l-aħħar għaxar snin, il-faħam, iż-żejt u l-gass kollha flimkien
ammontaw għal 85% taż-żieda fid-domanda globali għall-enerġija, fejn il-faħam
waħdu jirrappreżenta 45% taż-żieda fil-konsum tal-enerġija primarja, kif jidher
fit-tabella 1 hawn taħt. Dawn
l-iżviluppi seħħu fil-biċċa l-kbira minħabba ż-żieda fid-domanda f’pajjiżi li
qed jiżviluppaw. Konsegwentement,
mill-1990, il-produzzjoni tal-faħam fid-dinja kważi rdoppjat u laħqet kważi
8 000 miljun tunnellata fl-2011. Tabella 1: Domanda inkrementali għall-enerġija primarja skont il-karburant,
2001-2011 (Sors: IEA World Energy
Outlook 2012) L-iżviluppi s’issa li jidhru fit-tabella ta’
hawn fuq huma riflessi fil-previżjonijiet mogħtija fin-“New Policies Scenario”
tal-World Energy Outlook 2012 tal-Aġenzija Internazzjonali tal-Enerġija (AIE),
li jidhru fit-tabella 2, li juru li l-faħam se jkollu importanza dejjem akbar
fl-investimenti tal-ġenerazzjoni tal-enerġija fid-deċennji li ġejjin f’pajjiżi
li qed jiżviluppaw jekk jissoktaw il-politiki kurrenti, filwaqt li fil-pajjiżi
żviluppati l-kapaċità tal-faħam qed tibda tonqos. Tabella 2: Bidla fil-ġenerazzjoni tal-enerġija għal xi partijiet magħ¿ula
tad-dinja, 2010 - 2035. (Sors: IEA, World Energy Outlook 2012)
2.2.Ir-rwol tal-karburanti fossili fit-taħlita tal-enerġija tal-Ewropa
Fl-UE, is-sehem tal-gass fil-konsum
tal-enerġija primarja kiber matul l-aħħar għaxar snin għal livell ta’ 25%
fl-2010[8],
li l-parti l-kbira minnu huwa importat peress li madwar 35% tal-provvista
tal-gass fl-UE tiġi prodotta domestikament[9]. Madwar 30% tal-gass jintuża għall-ġenerazzjoni
tal-elettriku. Filwaqt li l-importazzjonijiet tagħna tal-gass
irdoppjaw matul l-aħħar żewġ deċennji, l-oppost ġara fl-Istati Uniti, fejn
skoperti importanti u żviluppi tal-gass tax-shale baxxew il-prezz tal-gass u
għamlu lill-Istati Uniti anqas dipendenti fuq l-importazzjonijiet tal-enerġija. L-iżviluppi mgħaġġla fl-użu tal-gass tax-shale u
l-previżjonijiet dwaru fl-Istati Uniti jidhru fit-tabella 3 hawn taħt. Tabella 3: Produzzjoni s’issa
u dik imbassra ta’ ¿ejt u gass fl-Istati Uniti (Sors: IEA, World Energy Outlook 2012) Dan mill-banda l-oħra ġab pressjoni
kompetittiva bi tnaqqis fil-prezzijiet fuq il-faħam Amerikan (kif jidher
fit-tabella 4 hawn taħt) li jwassal biex l-industrija Amerikana tal-faħam
tfittex opportunitajiet ġodda permezz ta’ żieda fl-esportazzjonijiet tal-faħam
li normalment kien jiġi kkunsmat ġewwa l-Istati Uniti. L-indikazzjonijiet attwali huma li din ix-xejra se tkompli u tista’
tissaħħaħ aktar. Tabella
4: Il-prezzijiet tal-faħam fuq 12-il
xahar (Sors: Platts) Parti kbira minn dawn l-esportazzjonijiet
marru fl-UE u dan wassal għal żieda fil-konsum tal-faħam. It-tabella 5 hawn taħt turi l-iżviluppi ġenerali fi ħdan is-settur
tal-faħam fl-UE matul l-aħħar 20 sena (id-dejta hija sa Mejju 2012, inkluż). Iż-żieda reċenti fil-konsum tal-faħam[10] għalhekk potenzjalment
waqqfet, u sa ċertu punt reġġgħet lura tendenza ta’ għoxrin sena ta’ tnaqqis
tal-konsum tal-faħam. Għal dan hemm ħafna raġunijiet, iżda b’mod
partikolari l-prezzijiet aktar baxxi milli mistenni tal-faħam u l-karbonju huma
l-kontributuri ewlenin. Tabella 5: ¯viluppi
fil-konsum tal-faħam fl-UE tul l-aħħar għoxrin sena (Mejju 2012 inklu¿) (Sors: Eurostat) Fuq in-naħa tax-xellug tal-isbarra
tidher id-dejta ta’ kull sena b’lura sal-1990 filwaqt li fuq il-lemin hemm
id-dejta ta’ kull xahar wara 1/01/2008.) Fid-dawl ta’ dan il-prezz baxx kif ukoll
tal-prezzijiet relattivament għolja bi tqabbil mal-faħam, il-faħam sar materja
ġdida u ekonomikament interessanti għall-produzzjoni tal-enerġija fl-UE. Il-ħajja tal-impjanti tal-enerġija li kienu
mistennija li jagħlqu issa qed ittul u bħala tali r-riskju marbut
mas-saturazzjoni tal-karbonju (lock-in) għall-iżviluppi ġodda tal-karburanti
fossili qed jiżdied. Matul dawn l-aħħar snin, l-impatt tal-kriżi
ekonomika ra l-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra jonqsu b’mod
sinifikanti biex sa mill-bidu tal-2012 kien hemm bilanċ pożittiv ta’ 955 miljun
kwota tal-ETS li baqgħu mhux użati. B’mod
ġenerali l-bilanċ pożittiv strutturali qed jikber b’mod mgħaġġel u għall-parti
l-kbira tal-fażi numru 3 jista’ jwassal għal madwar 2 biljuni ta’ kwoti li
jibqgħu mhux użati[11],
u dan iġib tnaqqis b’rata mgħaġġla fil-prezzijiet tal-karbonju li jqarrbu EUR 5
u inqas kull tunnellata ta’ CO2. Dan l-attrazzjoni ġdida tal-faħam fuq medda
ta’ żmien qasir żgur għandha impatti negattivi fuq it-tranżizzjoni lejn
ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju.
2.2.1.
Il-faħam fil-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa
Is-settur tal-faħam jikkontribwixxi b’mod
sinifikanti għall-iżgurar tal-provvista tal-enerġija tal-Ewropa minħabba li
l-faħam fil-biċċa l-kbira tiegħu huwa prodott fi ħdan l-UE — aktar minn
73 % tal-faħam użat fl-UE isir domestikament, kif jidher fit-tabella
6 hawn taħt. Tabella
6: L-u¿u tal-faħam fl-UE fl-2010
(Sors: Eurostat) Il-faħam ikkunsmat fl-Ewropa jintuża l-aktar
għall-produzzjoni tal-elettriku. B’mod
ġenerali, l-użu tal-faħam kannella u iebes fl-UE żdied minn 712,8 Mt fl-2010
għal 753.2 Mt fl-2011 u dan jirrappreżenta madwar 16% tal-konsum totali
tal-enerġija. Filwaqt li s-sehem
tal-faħam għall-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-UE kien qed jonqos bil-mod
sal-2010 (meta kien jirrappreżenta madwar 25% tal-elettriku prodott fl-UE[12]), minn dak iż-żmien żdied għal
darb’ oħra, kif deher hawn fuq. Il-konsumaturi
ewlenin tal-faħam fl-UE jidhru fit-tabella hawn taħt. Tabella
7: Il-konsumaturi ewlenin tal-faħam
fl-UE għall-2010. (Sors: Eurostat) Id-dejta ppreżentata mill-Istati Membri
tindika li madwar 10 GW ta’ kapaċità ta’ faħam addizzjonali qed tinbena jew
hija ppjanata (fil-Ġermanja, il-Pajjiżi l-Baxxi, il-Greċja u r-Rumanija). Madankollu, iċ-ċifri sottomessi mill-Istati
Membri huma konsiderevolment aktar baxxi minn dawk li ġew irrappurtati minn
Platts, li skont l-istimi tagħhom hemm saħansitra sa 50 GW ta’ impjanti
tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam li qed jiġu proposti, jew qed jiġu żviluppati
jew li qed jinbnew. Barra minn hekk,
firxa ta’ impjanti qodma tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam se jkollhom jiġu
rinnovati jew jingħalqu billi waslu fi tmiem il-ħajja operattiva ppjanata
tagħhom.
2.2.2.
Il-gass fil-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa
Is-sehem tal-gass fit-taħlita tal-elettriku
tal-Ewropa żdied b’mod stabbli matul dawn l-aħħar 20 sena minn 9% fl-1990 għal
24 % fl-2010[13]. Barra minn hekk, ħafna Stati Membri mistennija
jżidu l-ġenerazzjoni tal-enerġija tagħhom bbażata fuq il-gass b’mod
sinifikanti. Meta mqabbla mal-faħam,
l-impjanti tal-enerġija bil-gass għandhom ħafna benefiċċji. L-emissjonijiet tal-gassijiet serra huma nofs
dawk tal-faħam, l-impjanti tal-enerġija tal-gass għandhom spejjeż ta’
investimenti baxxi u jistgħu jiġu mħaddma b’aktar flessibbiltà, u għalhekk huma
aktar adatti biex jintlaħaq bilanċ fil-produzzjoni varjabbli tas-sorsi ta’
enerġija mir-riħ u mix-xemx. Skont ma
ġie nnotifikat lill-Kummissjoni, b’kollox qed tinbena kapaċità ta’ 20 GW, li
hija madwar 2% tal-kapaċità totali installata attwalment għall-produzzjoni
tal-elettriku (b'kapaċità addizzjonali ta’ 15 GW nnotifikata bħala fl-istadju
ta’ ppjanar). It-tabella ta’ hawn taħt turi l-kapaċità tat-32 impjant
tal-enerġija tal-gass nnotifikati lill-Kummissjoni bħala li qed jinbnew. Tabella
8: Stati Membri ewlenin fejn qed
jinbnew impjanti tal-enerġija tal-gass (Sors: In-notifiki tal-Istati Membri) Filwaqt li l-impjanti tal-enerġija ġodda tal-gass
se jnaqqsu l-emissjonijiet bi tqabbil mal-użu tal-impjant tal-enerġija li
jaħdmu bil-faħam, dawn l-investimenti ġodda għandhom ħajja sinifikanti, u mhux
bilfors kummerċjalment vijabbli li jiġu modifikati l-impjanti tal-enerġija
tal-gass permezz tat-teknoloġiji tas-CCS. Dan jiġri l-aktar jekk l-impjant tal-enerġija tal-gass ma jkunx qed
jaħdem biss bħala impjant ta’ bażi[14]. Min-naħa l-oħra, l-impjanti tal-enerġija tal-gass
għandhom spejjeż kapitali iktar baxxi mill-impjanti tal-faħam, li jimplika li
l-kosteffiċjenza tal-investimenti hija inqas dipendenti fuq ħajja twila.
2.2.3.
Iż-żejt fil-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa
Iż-żejt jintuża sa ċertu punt fil-produzzjoni
tal-elettriku, jiġifieri f’applikazzjonijiet għal oqsma speċjalizzati, bħalma
huma sistemi tal-enerġija iżolati — 2.6 % fl-UE biss, u kemxejn aktar
globalment, iżda b’tendenza li jonqsu. Iż-żejt jintuża prinċipalment għal skopijiet ta’ trasport f’magni ta’
kombustjoni, bħal ajruplani, bastimenti u vetturi. Minħabba r-rwol limitat
tiegħu għall-industrija u l-produzzjoni tal-enerġija, u peress li
bit-teknoloġija tal-lum huwa impossibbli li l-karbonju jinġabar b’mod
effiċjenti mill-impjanti żgħar bħal dawn li jiġġeneraw l-emissjonijiet, f’dan
il-kuntest iż-żejt mhux qed jiġi diskuss aktar.
2.2.4.
L-għamla u l-istruttura skont l-età
tal-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa
L-investimenti fil-kapaċità tal-ġenerazzjoni
tal-enerġija fl-Ewropa nbidlu maż-żmien, l-aktar minn enerġiji li jiġġeddu
(enerġija mill-ilma) fi żmien is-snin bikrijin ta’ elettrifikazzjoni, aktar
minn mitt sena ilu, għall-impjanti tal-faħam, tal-gass u tal-enerġija nukleari
fis-snin ħamsin u lil hinn, u lura lejn sorsi li jiġġeddu (ir-riħ u x-xemx)
matul l-aħħar għaxar snin. Dan l-iżvilupp jidher fit-tabella 8 hawn taħt. Tabella 9: Struttura
skont l-età tal-ġenerazzjoni tal-elettriku tal-Ewropa (sors: Platts) L-investimenti magħmula 55 sa 30 sena ilu
fl-impjanti tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam, kif jidher fit-tabella hawn fuq,
jimplikaw li l-Ewropa għandha flotta kbira ta’ impjanti tal-enerġija li jaħdmu
bil-faħam li issa qed jaslu fi tmiemhom (għall-impjanti tal-gass,
is-sitwazzjoni hija bil-maqlub ta’ dan, peress li ħafna investimenti saru matul
l-aħħar 20 sena). Dan iwassal għal għadd dejjem jikber ta’ impjanti
tal-enerġija (medja ta’ 3-5 GW fis-sena — ekwivalenti għal madwar 10 impjanti
tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam) li jilħqu etajiet fejn jista’ jkun irħas
għall-investituri li jiddekommissjonaw l-assi aktar milli jonfqu r-riżorsi fuq
ir-restawr tiegħu[15],
b’hekk ikollhom l-opportunità li jissostitwixxuhom b’alternattivi ta’
emissjonijiet baxxi ta’ karbonju iżda wkoll iżidu r-riskju ta’ aktar “carbon
lock-in” jekk il-prezzijiet relattivi tal-enerġija u tal-faħam jibqgħu fejn
huma llum.
2.2.5.
L-użu
tal-karburanti fossili fi proċessi industrijali oħra
Il-ġbir tas-CO2 minn bosta proċessi
industrijali huwa bil-wisq eħfef milli fis-settur tal-enerġija minħabba
l-konċentrazzjoni relattivament għolja ta’ CO2 li tiġi prodotta. L-applikazzjoni tat-teknoloġiji tas-CCS f’ċerti
industriji għalhekk tirrappreżenta għażla interessanti għall-użu bikri
tat-teknoloġija. Il-valutazzjoni
tal-Pjan Direzzjonali 2050 għall-mixja lejn ekonomija
kompetittiva b’livell baxx ta’ karbonju fl-2050 tindika li l-emissjonijiet
tas-CO2 mis-settur industrijali jeħtieġu li jiġu mnaqqsa b’34 %
sa 40 % sal-2030, u bi 83 % sa 87 % sal-2050, meta mqabbla
mal-1990. L-istudji reċenti mill-JRC li jiffokaw fuq
l-applikazzjoni tas-CCS fis-setturi tal-ħadid u l-azzar u tas-siment urew li
t-teknoloġija tas-CCS tista’ ssir kompetittiva għal perjodu ta’ żmien medju, u
b’hekk tikkontribwixxi għat-tnaqqis tal-emissjonijiet b’mod kummerċjalment
vijabbli minn dawn is-setturi industrijali[16]. Bis-settur tal-azzar bħala eżempju, l-applikazzjoni
potenzjali tas-CCS fl-industrija tista’ twassal għal tnaqqis drammatiku
tal-emissjonijiet diretti. Għalkemm
l-effiċjenza enerġetika tal-produzzjoni tal-azzar tjiebet drastikament matul
l-aħħar 50 sena, il-proċess tal-produzzjoni tal-azzar mhux raffinat jibqa’
proċess enerġetiku intensiv. Bejn
80-90% tal-emissjonijiet tas-CO2 mis-settur tal-azzar jiġu ġġenerati
mill-fran tal-kokk, il-fran tal-blast u l-proċess bażiku tal-fran tal-ossiġenu
tal-impjanti tal-azzar integrati. L-UE
hija responsabbli għal madwar 15% tal-emissjonijiet globali tal-produzzjoni
tal-azzar, bi kważi 180 miljun tunellata metrika ta’ azzar mhux maħdum prodott
fi ħdan l-UE27 fl-2011[17]. Fl-Aġġornament tal-Komunikazzjoni dwar
il-Politika Industrijali tagħha għall-2012, l-UE stabbilixxiet mira ambizzjuża
ta’ spinta tal-importanza tal-industrija fl-Ewropa mil-livell attwali tagħha
ta’ madwar 16 % tal-PDG għal 20 % sal-2020. L-applikazzjoni tat-teknoloġija tas-CCS għall-proċessi industrijali
tippermetti lill-Unjoni tirrikonċilja dan l-għan mal-għanijiet klimatiċi tagħha
fuq medda ta’ żmien twil. Madankollu,
l-importanza tal-ostakoli tekniċi li għad iridu jiġu esplorati u l-iskala
tal-isforzi ta’ riċerka u żvilupp li għadhom meħtieġa, kif ukoll l-aspetti
ekonomiċi marbuta mas-swieq internazzjonali għal dawn il-prodotti bażiċi, ma
għandhomx jiġu injorati. L-użu tat-teknoloġiji tas-CCS fil-proċessi
industrijali jista' wkoll jgħin biex jiżdied l-għarfien pubbliku u
l-aċċettazzjoni tat-teknoloġija minħabba r-rabta ovvja bejn l-impjiegi
fil-komunitajiet lokali u l-issoktar tal-produzzjoni industrijali.
2.2.6.
Il-potenzjal tas-CCS fl-Ewropa u fid-dinja kollha
L-UE hija impenjata li twettaq tnaqqis
kumplessiv tal-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra ta’ mill-anqas
80% sal-2050. Madankollu,
il-karburanti fossili x'aktarx jibqgħu jintużaw fl-impjanti ta’ ġenerazzjoni
tal-enerġija tal-Ewropa kif ukoll fil-proċessi industrijali għal għexieren ta’
snin li ġejjin. Għalhekk, il-mira
tal-2050 tista’ tintlaħaq biss jekk l-emissjonijiet mill-kombustjoni
tal-karburanti fossili jiġu eliminati mis-sistema, u hawnhekk it-teknoloġiji
tas-CCS jistgħu jkollhom rwol essenzjali x’jaqdu, bħala teknoloġiji li huma
kapaċi jnaqqsu b’mod sinifikanti l-emissjonijiet tas-CO2 mill-użu
tal-karburanti fossili kemm fis-settur tal-enerġija kif ukoll fis-settur
industrijali. It-teknoloġiji tas-CCS
jistgħu jiġu applikati wkoll flimkien mal-produzzjoni tal-karburanti
tat-trasport, partikolarment għall-produzzjoni ta’ karburanti alternattivi[18] bħal idroġenu minn sorsi
fossili. Normalment wieħed jikkunsidra s-CCS flimkien
mal-kombustjoni tal-karburanti fossili, iżda tista’ tintuża wkoll għall-ġbir
tal-karbonju bijoġeniku mill-użu tal-bijomassa (Bio-CCS). L-applikazzjonijiet Bio-CCS jistgħu jvarjaw mill-ġbir tas-CO2
minn impjanti tal-enerġija parzjalment jew kompletament imħaddma bil-bijomassa
għal proċessi ta’ produzzjoni tal-bijokarburanti. Madankollu, il-fattibbiltà teknika tal-katina tal-valur tal-bio-CCS
għad trid tiġi ppruvata fuq skala kbira. L-analiżi tal-AIE tagħti x’tifhem li mingħajr
is-CCS, biex jintlaħqu l-miri tal-gassijiet serra meħtieġa għal żieda ta’ mhux
iktar minn żewġ gradi fit-temperaturi globali, l-ispejjeż kapitali jistgħu
jiżdiedu b’madwar 40%[19]. Ir-rwol tas-CCS fil-mitigazzjoni tal-klima b’mod
effiċjenti ekonomikament intwera fid-dettall fil-Pjan Direzzjonali tal-Enerġija
2050 li fih ix-xenarji kollha jimplikaw l-użu tas-CCS. Fi tlieta mill-ħames xenarji ta’ dekarbonizzazzjoni li ġew elaborati,
is-CCS ġie applikat għal aktar minn 20% tat-taħlita tal-elettriku fl-Ewropa
sal-2050, kif jidher fit-tabella 10 hawn taħt. Tabella
10: Is-sehem tas-CCS (%)
fil-produzzjoni tal-enerġija lejn l-2050 skont il-Pjan Direzzjonali
għall-Enerġija (Sors: Pjan
Direzzjonali għall-Enerġija 2050) “Ix-xenarju tat-teknoloġija tal-provvista
diversifikata” tal-Pjan Direzzjonali għall-Enerġija 2050 juri li sal-2035
jista’ jiġi installat total ta’ 32GW ta’ CCS, u dan jiżdied għal madwar 190 GW
sal-2050. Potenzjalment din hija
opportunità sinifikanti għall-industrija Ewropea fil-qasam tat-teknoloġiji
għall-ġbir u l-ħażna iżda, madankollu, prospett skoraġġanti wkoll meta wieħed
iqis il-livell attwali tal-UE. Kull
dewmien fl-iżvilupp tas-CCS fl-Ewropa fl-aħħar mill-aħħar se jaffettwa b’mod
negattiv ukoll dawn il-prospetti ta’ negozju. Il-projezzjonijiet juru li bil-politika
attwali, filwaqt li l-użu tal-karburanti fossili fl-UE qed ikompli jonqos,
għadu l-akbar sehem fit-taħlita tal-enerġija tal-UE fl-għexieren ta’ snin li
ġejjin. Anke jekk il-politika tiġi
ffukata mill-ġdid biex it-taħlita tal-enerġija tagħna tersaq aktar lejn anqas
intensità ta’ karbonju, il-karburanti fossili xorta jirrappreżentaw aktar minn
50 % tat-taħlita tal-enerġija tal-UE fl-2030. Tabella 1: Projezzjonijiet
dwar it-taħlita tal-enerġija, xenarju ta’ referenza li jirrappre¿enta
l-politika attwali (Sors: Kummissjoni
Ewropea, Valutazzjoni tal-Impatt Pjan Direzzjonali għall-Enerġija 2050) Fil-valutazzjonijiet tal-Pjan Direzzjonali
għall-Enerġija għall-2050 it-tħaddim fuq skala kbira jibda minn qrib l-2030,
bil-prezz tal-karbonju ġġenerat fl-Iskema ta’ Negozjar ta’ Emissjonijiet (ETS)
bħala l-mutur ewlieni. L-iżvilupp ta’
qafas dwar il-klima u l-enerġija għall-2030, bl-għan ġenerali tiegħu li
jqiegħed lill-UE fuq it-triq it-tajba lejn l-objettiv ta’ tnaqqis
tal-emissjonijiet GHG tal-2050 biex iż-żieda fit-temperatura globali tinżamm
inqas minn żewġ gradi, se jaffettwa t-tħaddim tas-CCS.
2.3.Il-potenzjal tal-użu
industrijali tas-CO2
Is-CO2 huwa kompost kimiku li
jista’ jintuża għall-produzzjoni tal-karburanti sintetiċi, bħala fluwidu ta’
tħaddim (pereżempju f’impjanti ġeotermiċi), bħala sustanza ta' oriġini
f'proċessi kimiċi u applikazzjonijiet bijoteknoloġiċi u għall-manifattura ta'
firxa wiesgħa ta' prodotti oħra. S’issa,
is-CO2 ġie utilizzat b’suċċess għall-produzzjoni tal-urea,
ir-refriġeranti, ix-xarbiet, is-sistemi tal-welding, tagħmir għat-tifi tan-nar,
sistemi ta’ trattament tal-ilma, l-ortikoltura, il-karbonat tal-kalċju
ppreċipitat għall-industrija tal-karta, bħala aġent mhux attiv fl-ippakkjar
tal-ikel u bosta applikazzjonijiet oħra fuq skala żgħira[20]. Barra minn hekk, dan l-aħħar tfaċċaw għad ta’ għażliet ta’ użu tas-CO2
li jinvolvu bosta proċeduri għall-produzzjoni ta’ sustanzi kimiċi (pereżempju
polimeri, aċidi organiċi, alkoħols, zokkrijiet), jew għall-produzzjoni
tal-karburanti (pereżempju l-metanol, il-bijokarburanti mill-algae, gass
naturali sintetiku). Madankollu,
ħafna minn dawn it-teknoloġiji għadhom fil-fażi ta’ riċerka u żvilupp. Barra minn hekk, ma hemm ebda konklużjonijiet
ċari dwar l-effetti tagħhom ta’ tnaqqis tas-CO2 minħabba
l-mekkaniżmu speċifiku tagħhom ta’ ħżin temporanju jew permanenti tas-CO22,
u probabbli li ma jagħtux biżżejjed volumi meħtieġa ta’ CO2. Huwa x’inhuwa l-potenzjal tagħhom ta’ tnaqqis ta’
CO2, il-proċeduri ta’ użu tas-CO2 jirrappreżentaw
potenzjal dirett ta’ produzzjoni ta’ qligħ fuq medda ta’ żmien qasir. Għalhekk is-CO2 ma jibqax jitqies
aktar bħala prodott ta’ skart iżda bħala prodott bażiku, u dan jista’ jkun ta’
għajnuna fl-indirizzar ta’ kwistjonijiet ta' aċċettazzjoni pubblika tas-CCS. Bl-irkupru assistit tal-idrokarburi (u f’xi
każijiet tal-gass) mill-banda l-oħra jistgħu jinħażnu ammonti kbar ta’ CO2
filwaqt li fl-istess ħin tiżdied il-produzzjoni taż-żejt b’medja ta’ 13%[21], u dan fih valur ekonomiku
sinifikanti. Barra minn hekk,
il-ħażniet ta’ żejt u gass huma kanditati primi għall-ħżin tas-CO2
għal ħafna raġunijiet. L-ewwel nett,
iż-żejt u l-gass li inizjalment inġabar fin-nases baqa’ hemm, u dan jipprova
s-sikurezza u l-affidabilità ta' dawn is-siti ta' ħżin, kemm-il darba
l-integrazzjoni strutturali tagħhom ma ġietx kompromessa bħala riżultat ta’
proċessi ta’ tfittxija u estrazzjoni. It-tieni, l-istruttura ġeoloġika u
l-karatteristiċi fiżiċi tal-biċċa l-kbira tas-sodod ta’ żejt u gass sar studju
estensiv tagħhom u ġew karatterizzati. It-tielet, il-ġeoloġija u l-karatteristiċi
tas-sodod eżistenti huma magħrufa sew għall-industrija taż-żejt u tal-gass tant
li kull ċaqliq, spustament u ngorgu ta’ gassijiet u likwidi jista’ jiġi
previst. Madankollu, jeħtieġ li jiġi applikat il-prinċipju ta’ prekawzjoni, kif
dan l-aħħar ġie enfażizzat mill-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent fir-rapport
tagħha dwar “Late lessons from early warnings” (2013)[22]. Barra minn hekk, il-potenzjal
tal-EOR fl-Ewropa huwa limitat[23].
2.4.Il-kompetittività tal-ispejjeż tas-CCS
Fid-dinja kollha, aktar minn 20 proġett CCS
ta’ skala ta’ dimostrazzjoni qed joperaw b’suċċess, li minnhom tnejn huma
fl-Ewropa (in-Norveġja)[24].
Il-biċċa l-kbira tagħhom huma applikazzjonijiet industrijali, bħal ipproċessar
ta’ żejt u gass jew ta’ produzzjoni kimika, li jiġbru s-CO2 għal
raġunijiet kummerċjali. Tmienja mill-proġetti għandhom il-katina sħiħa tas-CCS
(il-qbid, it-trasport u l-ħżin), u ħamsa minnhom huma ekonomikament fattibbli
permezz tal-irkupru mtejjeb taż-żejt, fejn il-karbonju jintuża biex tiżdied
l-estrazzjoni ta’ żejt mhux raffinat (aktar dettalji dwar il-proġetti huma
stabbiliti fl-Anness 1). Skont il-Pjan Direzzjonali għall-Enerġija
għall-2050 tal-Kummissjoni u l-valutazzjoni tal-AIE[25], is-CCS hija mistennija li
ssir teknoloġija ta’ tranżizzjoni kompetittiva b’livell baxx ta’ emissjonijiet
ta’ karbonju. L-istimi tal-ispejjeż tas-CCS ivarjaw, skont il-karburant, it-tip
ta’ teknoloġija u ta’ ħżin, iżda ħafna mill-kalkoli għall-ispejjeż kurrenti
jaqgħu fil-firxa ta’ EUR 30 sa EUR 100/t CO2 maħżun. Skont
Cost and Performance of Carbon Dioxide Capture from Power Generation
tal-AIE (ara n-nota ta’ qiegħ il-paġna 29 għal referenza sħiħa), li huwa bbażat
fuq studji tal-inġinerija teknika eżistenti, l-ispejjeż attwali tas-CCS huma
fl-ordni ta’ EUR 40 it-tunnellata ta’ CO2 evitat għall-impjanti
tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam u EUR 80 it-tunnellata ta’ CO2
evitat għall-impjanti tal-enerġija tal-gass naturali. Barra minn hekk għandhom
jiġu kkunsidrati l-ispejjeż tat-trasport u tal-ħżin. Madankollu, l-ispejjeż
huma mistennija li jonqsu fil-ġejjieni. Skont il-valutazzjonijiet magħmula mill-JRC[26], l-ewwel ġenerazzjoni
tal-impjanti tal-faħam jew gass naturali CCS huma mistennija li jkunu jiswew
ferm iktar flus minn impjanti konvenzjonali simili mingħajr l-użu tas-CCS.
Ladarba l-impjanti tal-enerġija tas-CCS jibdew jintużaw, l-ispejjeż se jonqsu u
jibbenefikaw mill-attivitajiet ta’ riċerka u żvilupp u l-bini ta’ ekonomiji ta’
skala. Minħabba l-prezzijiet persistentement għolja
taż-żejt, it-teknoloġiji tas-CCS jistgħu f’xi każijiet ikunu kost kompetittivi
għall-industrija tal-estrazzjoni taż-żejt u tal-gass, fejn il-marġini ekonomiċi
huma konsiderevolment ogħla milli fil-produzzjoni tal-enerġija u setturi oħra
involuti fil-konsum jew il-provvista ta’ karburanti fossili. Dan jidher ċar
fl-uniċi żewġ proġetti tas-CCS fuq skala sħiħa operattivi fl-Ewropa llum. Dawn
jinsabu fin-Norveġja, fejn il-produtturi taż-żejt u l-gass jiffaċċjaw taxxa ta’
madwar EUR 25 it-tunnellata ta’ emissjonijiet ta’ CO2[27]. Din it-taxxa, li hija
speċifika għal produtturi taż-żejt u l-gass fuq il-blata kontinentali, wasslet
għall-iżvilupp kummerċjali tas-CCS fi Snøhvit u Sleipner (ara l-Anness I għal
aktar dettalji).
2.5.Il-kompetittività tal-ispejjeż tas-CCS fuq impjanti tal-enerġija eżistenti modifikati
Jekk l-espansjoni globali tal-impjanti
tal-enerġija li jaħdmu bil-karburanti fossili ma titrażżanx, il-modifikazzjoni
CCS se tkun meħtieġa biex it-tisħin globali jinżamm sa anqas minn 2°C. Madankollu, skont
il-Bord Internazzjonali dwar it-Tibdil fil-Klima (IPCC) il-modifikazzjoni
tal-impjanti eżistenti biex jinġabar is-CO2mistennija li twassal
għal spejjeż ogħla u effiċjenza ġenerali mnaqqsa b’mod sinifikanti milli kieku
jinbnew impjanti ġodda b’sistema ta’ ġbir. L-iżvantaġġi tal-ispejjeż
tal-modifikazzjoni jistgħu jitnaqqsu fil-każ ta’ xi impjanti eżistenti
relattivament ġodda u effiċjenti ħafna jew fejn impjant huwa sostanzjalment
aġġornat jew mibni mill-ġdid”. Il-biċċa l-kbira tal-istudji sussegwenti jaqblu
mal-konklużjonijiet tal-IPCC. Ir-raġunijiet ewlenin għall-ispejjeż ogħla huma: ·
Spejjeż ogħla ta’ investiment billi l-konfigurazzjoni tal-impjant eżistenti u r-restrizzjonijiet
tal-ispazju jistgħu jagħmlu l-adattament għas-CCS aktar diffiċli milli għal xi
binja ġdida. ·
Ħajja iqsar, peress li
l-impjant tal-enerġija jkun diġà qed jopera. Dan jimplika li l-investiment
fil-modifikazzjoni tas-CCS ikun jeħtieġ li jitħallas lura fuq medda iqsar ta’
żmien minn CCS mibni ġdid. ·
Rendiment imnaqqas,
billi modifikazzjoni hija diffiċli li tiġi integrata bl-aħjar mod biex
l-effiċjenza enerġetika tal-proċess ta’ ġbir tkun l-aħjar possibbli, li jwassal
għal produzzjoni mnaqqsa. ·
Spejjeż minħabba l-waqfien tal-produzzjoni, peress li l-installazzjoni eżistenti li qed tiġi mmodifikata tkun
teħtieġ li tieqaf il-produzzjoni waqt li jkunu għaddejjin ix-xogħlijiet ta’
bini. Sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun
ir-restrizzjonijiet speċifiċi tas-sit, u b’hekk l-ispejjeż, ġie ssuġġerit li
l-installazzjonijiet ġodda jkunu “lesti għas-CCS”[28], u dan jista’ jevita aktar
"locking in” ta’ emissjonijiet ta’ CO2 minn installazzjonijiet
ġodda[29].
Skont l-Artikolu 33 tad-Direttiva dwar is-CCS,
l-Istati Membri jridu jiżguraw li l-operaturi tal-impjanti kollha ta’
kombustjoni bi produzzjoni nominali tal-elettriku ta’ 300 MW jew aktar,
ikunu vvalutaw jekk ġewx issodisfatti l-kundizzjonijiet ta’ 1) disponibbiltà
ta’ siti adatti għall-ħżin; 2) fattibilità ekonomika u teknika tal-faċilitajiet
tat-trasport u 3) modifika għall-ġbir tas-CO2[30]. Jekk dan ikun il-każ,
l-awtoritajiet kompetenti għandhom jiżguraw li jitħalla spazju adatt fuq is-sit
tal-installazzjoni għat-tagħmir meħtieġ għall-ġbir u l-kompressjoni tas-CO2.
L-għadd ta’ impjanti li diġà ġew dikjarati bħala “lesti għas-CCS”, madankollu,
huwa baxx ħafna. Valutazzjoni tal-miżuri meħuda mill-Istati
Membri biex jiżguraw li l-Artikolu 33 tad-Direttiva dwar is-CCS huwa
implimentat se sseħħ permezz tal-analiżi li se ssir dalwaqt tat- traspożizzjoni
u l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar is-CCS fl-Istati Membri.
3. Is-sitwazzjoni attwali tad-dimostrazzjoni tas-CCS fl-Ewropa u analiżi tad-differenza
Is-CCS se jkollu rwol fil-ġejjieni fit-taħlita
ta’ enerġija b’livell baxx ta’ karbonju. Dan huwa inter alia
r-riżultat tal-impenn tal-Unjoni Ewropea li tieħu pass importanti biex is-CCS
minn proġett ta’ riċerka fuq skala pilota jsir proġett ta’ dimostrazzjoni ta’
riċerka fuq skala kummerċjali[31]
li jista’ jnaqqas l-ispejjeż, tagħti prova tal-ħżin ġeoloġiku mingħajr periklu
tad-dijossidu tal-karbonju (CO2), tiġġenera għarfien trasferibbli
dwar il-potenzjal tas-CCS, u tneħħi r-riskju għall-investituri. Minkejja sforzi konsiderevoli biex l-UE tkun
il-mutur ta’ żvilupp tat-teknoloġiji tas-CCS, minn tmien proġetti operattivi
sħaħ [32]ta’
dimostrazzjoni ta’ CCS kompluta (ġbir, trasport u ħżin — ara d-dettalji
fl-Anness I), ebda minnhom ma jinsab fl-UE, u anke l-iktar proġetti promettenti
tal-UE qed jiffaċċjaw dewmien sostanzjali minħabba għadd ta’ raġunijiet
deskritti hawn taħt.
3.1.Żvantaġġi ekonomiċi
Bil-prezzijiet attwali tal-ETS sew taħt
EUR 40/tCO2, u mingħajr ebda restrizzjonijiet legali jew inċentivi
oħra, ma hemm l-ebda raġuni biex l-operaturi ekonomiċi jinvestu fit-teknoloġiji
tas-CCS. Meta l-Kummissjoni
pproponiet il-Pakkett tal-Klima u l-Enerġija fl-2008, il-prezzijiet
tal-karbonju kienu EUR 30 għal xi żmien u dan kien prezz għoli. Kien mistenni li, meta ġew implimentati l-miri
skont il-pakkett dwar it-tibdil fil-klima u l-enerġija, dawn il-livelli ta’
prezzijiet kienu se jintlaħqu għall-2020, u kienu se jkomplu jiżdiedu wara. Kien hemm għarfien li dan jista’ saħansitra ma
jkunx biżżejjed biex l-impjanti ta’ dimostrazzjoni jkunu jistgħu jiġu
kkummissjonati. Minbarra t-twaqqif
tal-qafas legali (id-Direttiva CCS), il-programm ta’ finanzjament NER300 ġie
introdott biex jiffinanzja dimostrazzjoni tas-CCS fuq skala kummerċjali,
flimkien ma’ proġetti tal-enerġija innovattivi minn sorsi rinnovabbli fl-istess
żmien mal-Programm Ewropew tal-Enerġija għall-Irkupru (EEPR) li jiffoka fuq 6
proġetti ta’ dimostrazzjoni tas-CCS. Bil-prezzijiet
tal-karbonju ta’ EUR 30, l-appoġġ totali seta’ kien ta’ EUR 9 biljuni. Flimkien, l-inċentiv tal-prezz tal-karbonju u
l-appoġġ finanzjarju addizzjonali permezz tal- NER300 u l-EEPR tqiesu bħala
adegwati biex jiġi żgurat il-bini ta’ għadd ta’ impjanti ta’ dimostrazzjoni
tas-CCS fl-UE. Illum, bil-prezzijiet tal-karbonju eqreb lejn
EUR 5, u d-dħul mill-NER300 sew taħt l-aspettattivi inizjali, huwa ċar li ma
hemm l-ebda raġuni biex l-operaturi ekonomiċi jinvestu fis-CCS ta’
demostrazzjoni peress li l-ispejjeż addizzjonali ta’ investiment u ta’ tħaddim
mhumiex koperti mid-dħul akkumulat mill-emissjonijiet imnaqqsa, minħabba li
jridu jixtru ħafna inqas kwoti tal-ETS. L-istudji li tlestew tal-Front End Engineering
(FEED) għall-proġetti tas-CCS juru li l-ewwel suppożizzjonijiet dwar l-ispejjeż
għall-ispejjeż kapitali għas-CCS kienu realistiċi. Madankollu, l-argumenti ekonomiċi favur is-CCS komplew jeħżienu b’mod
sinifikanti mill-2009 minħabba l-kriżi ekonomika li ġabet livell baxx tal-prezz
tal-karbonju tal-ETS. Il-biċċa
l-kbira tal-proġetti bbażaw il-kalkoli tagħhom fuq prezz tal-karbonju ta’
mill-anqas EUR 20 għal kull tunnellata ta’ CO2.
Jekk wieħed jassumi perjodu ta’ tħaddim ta’ għaxar snin
(kif mitlub skont NER300) b’miljun tunnellata ta’ CO2 maħżuna
fis-sena, id-differenza fil-prezz ta’ EUR 10/ton CO2 twassal
effettivament għal spejjeż operattivi addizzjonali ta’ madwar EUR 100
miljun. Bi tqabbil mal-aspettattiva
ta’ prezz ta’ EUR 30 meta ġie propost il-pakkett tal-klima u l-enerġija,
l-ispiża addizzjonali li trid tiġi koperta hija sa EUR 200 miljun. Dawn l-ispejjeż addizzjonali fil-preżent
jeħtieġu li jiġu koperti jew mill-industrija jew mill-fondi pubbliċi. L-Irkupru Assistit taż-Żejt (EOR) jista’ jkun ta’
għanjnuna għal xi proġetti, iżda għall-kuntrarju ta’ dak li jiġri fl-Istati
Uniti u ċ-Ċina, l-RAI ma kienx il-fattur ewlieni għall-użu tas-CCS fl-Ewropa. Filwaqt li fl-2008 l-industrija ddikjarat li
kienet lesta li tinvesti aktar minn EUR 12bn fis-CCS, l-impenji
finanzjarji attwali li saru għadhom ma laħqux il-livell meħtieġ minn dan
l-impenn. Fil-fatt, għal ħafna
proġetti, l-industrija qed tillimita l-iffinanzjar tagħha għal madwar 10%
tal-ispejjeż addizzjonali għas-CCS. Barra
minn hekk, fil-livell tal-Istat Membru, iċ-ċirkostanzi finanzjarji u politiċi
li kien hemm fl-2008 m’huma xejn l-istess bħalissa. Fis-sitwazzjoni ekonomika attwali, u anki
b’finanzjament addizzjonali permezz tal-Programm Ewropew għall-Irkurpu
Ekonomiku li alloka madwar EUR 1 biljun għas-CCS ta’ dimostrazzjoni[33], l-ammont żejjed strutturali
fl-ETS ta’ madwar 2 biljuni fi kwoti u l-prezzijiet baxxi tal-karbonju
sussegwentement għal tul ta’ żmien u finanzjament anqas milli mistenni permezz
tan-NER300, l-industrija sempliċiment ma għandhiex l-inċentivi biex is-CCS ta’
dimostrazzjoni tkun vijabbli u dan jaffettwa b’mod negattiv il-potenzjal ta’
użu fuq skala kbira. Jekk ma jkunx
hemm strateġija politika li tagħmel is-CCS kummerċjalment vijabbli jew
obbligatorja, l-industrija mhux se tidħol għat-teknoloġiji tas-CCS fuq skala
kbira. Dan intqal dan l-aħħar b’enfażi kbira
fid-Deċiżjoni ta’ Aġġudikazzjoni tal-ewwel sejħa tal-programnm tal-NER300[34]. Il-mira oriġinali kienet li jiġu ffinanzjati tmien proġetti ta’
dimostrazzjoni CCS ta’ daqs kummerċjali flimkien ma’ 34 proġett ta’ enerġija
rinnovabbli innovattiva. Wara s-seħja
tal-NER300 tressqu 13-il proġett ta’ CCS, li tnejn minnhom kienu proġetti
tas-CCS f’applikazzjonijiet industrijali u 11 fis-settur tal-ġenerazzjoni
tal-enerġija, minn 7 Stati Membri. Tliet
proġetti ġew irtirati matul il-kompetizzjoni. Sa Lulju 2012, il-Kummissjoni kienet identifikat 8 proġetti tas-CCS
tal-ogħla kalibru u żewġ proġetti ta’ riżerva kienu għadhom qed jikkompetu[35]. Wara dan kollu l-ebda proġett tas-CCS ma ngħata fondi billi fl-aħħar
stadju tal-konferma mill-ġdid tal-proġetti l-Istati Membri ma kinux f’qagħda li
jikkonfermaw il-proġetti tagħhom tas-CCS. Fost ir-raġunijiet għal dan in-nuqqas ta’ konferma kien hemm: nuqqas ta’ fondi fil-kontribuzzjoni nazzjonali
u/jew ta’ finanzjamenti privati, iżda wkoll dewmien fil-proċeduri ta’
awtorizzazzjoni jew, f’każ partikolari, kienet għadha għaddejja kompetizzjoni
ta’ finanzjament nazzjonali li minħabba fiha l-Istat Membru kkonċernat ma setax
jikkonferma skont ir-rekwiżiti tad-Deċiżjoni NER300. Il-maġġoranza tal-proġetti tas-CCS talbu
l-finanzjament tal-NER300 b’ammont ħafna ikbar minn EUR 337 miljun
(il-livell li fih ġie ffissat il-limitu ta’ finanzjament fid-dawl tad-dħul
miksub mill-monetizzazzjoni tal-kwoti tal-NER). Fil-fatt, nofs il-proġetti tas-CCS talbu kontribuzzjoni NER300 totali
ta’ aktar minn EUR 500 miljun. Għaldaqstant
l-ammont iktar baxx milli mistenni ta’ finanzjament poġġa pressjoni
addizzjonali fuq l-Istati Membri u l-operaturi privati biex jagħmlu tajjeb
għan-nuqqas. Anke għal dawk
il-proġetti li t-talbiet tagħhom ta’ finanzjament NER300 kienu biss ftit ogħla
mil-limitu massimu ta’ ffinanzjar, in-nuqqasijiet fil-finanzjament baqgħu sfida
ewlenija u fattur determinanti fin-nuqqas ta’ konferma tagħhom. Punt importanti ieħor huwa li l-operaturi
privati li ressqu l-applikazzjonijiet għan-NER300 dehru ftit lesti li
jikkontribwixxu għall-ispejjeż infushom. Minflok, il-biċċa l-kbira tal-operaturi CCS ressqu applikazzjonijiet li
kienu jiddependu kważi għal kollox fuq il-finanzjament pubbliku, filwaqt li
l-bqija tal-applikanti pproponew li jikkontribwixxu sehem relattivament żgħir. Wieħed jista’ jasal għall-konklużjoni li, sakemm
il-prezz mistenni tal-karbonju jkun baxx, is-settur privat jistenna li
l-iżvilupp tas-CCS jiġi kkofinanzjat minn sehem konġunt kbir mill-fondi
pubbliċi, u din hija prova tal-isfidi bla waqfien fis-settur. Kemm il-kumpaniji tal-elettriku li jużaw
il-karburant fossili bħala materja prima fil-produzzjoni tagħhom kif ukoll
il-fornituri tal-karburant fossili għandu jkollhom interess qawwi fis-suċċess
tal-iżvilupp tas-CCS għall-prospetti ekonomiċi futuri tagħhom. Mingħajr is-CCS futur inċert għandhom quddiemhom.
3.2.L-għarfien u l-aċċettazzjoni tal-pubbliku
Xi proġetti li jipprevedu ħżin fuq l-art
għandhom oppożizzjoni pubblika qawwija. Dan hu speċjalment il-każ għall-proġetti fil-Polonja u l-Ġermanja. Fil-Ġermanja, in-nuqqas ta’ aċċettazzjoni
pubblika kien ir-raġuni ewlenija għad-dewmien fit-traspożizzjoni tad-Direttiva
CCS. Il-proġett bl-appoġġ tal-EEPR fi
Spanja — wara kampanja ta’ informazzjoni u ta’ sensibilizzazzjoni mmirata —
għeleb li l-oppożizzjoni tal-pubbliku. Il-proġetti li għandhom bħala għan il-ħżin lil hinn mix-xtajta
fir-Renju Unit, il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Italja kisbu daqstant l-aċċettazzjoni
tal-pubbliku. Stħarriġ reċenti
tal-Eurobarometer[36]
juri li l-popolazzjoni Ewropea mhix infurmata dwar it-teknoloġiji tas-CCS u
l-kontribut potenzjali tagħhom biex jittaffa t-tibdil fil-klima. Madankollu, dawk li huma infurmati aktarx li
jappoġġjaw it-teknoloġija. Dan juri
biċ-ċar li jeħtieġ li jsir aktar biex is-CCS isir parti mid-dibattitu
fl-isforzi tal-Istati Membri u tal-Ewropa fil-ġlieda kontra l-bidla fil-klima,
li jeħtieġ li jiġu esplorati iżjed ir-riskji potenzjali għas-saħħa u l-ambjent
(marbuta mat-tnixxija ta’ CO2 maħżun), u li l-aċċettazzjoni
tal-pubbliku ma għandhiex titqies bħala awtomatika mingħajr valutazzjoni minn
qabel.
3.3.Il-qafas legali
Id-Direttiva tas-CCS tipprovdi qafas legali
komprensiv għall-ġbir, it-trasport u l-ħżin tas-CCS. Sad-data tal-iskadenza tat-traspożizzjoni f’Ġunju 2011 ftit Stati
Membri biss irrapportaw traspożizzjoni sħiħa jew parzjali.
Is-sitwazzjoni tjiebet sostanzjalment fil-frattemp u
attwalment Stat Membru wieħed biss ma bagħat l-ebda notifika ta’ miżuri ta’
traspożizzjoni tad-Direttiva lill-Kummissjoni. Filwaqt li l-maġġoranza tal-Istati Membri bi proġetti proposti tas-CCS
ta’ dimostrazzjoni lestew it-traspożizzjoni tad-Direttiva, bosta Stati Membri
qed jipprojbixxu jew jirrestrinġu l-ħżin tas-CO2 fit-territorji
tagħhom. Analiżi sħiħa tad-traspożizzjoni tad-Direttiva
tas-CCS u implimentazzjoni fl-Istati Membri se tħares ukoll lejn dan
fid-dettall.
3.4.Ħżin u infrastruttura
tas-CO2
Skont il-proġett
tal-UE GeoCapacity[37],
id-disponibbiltà globali ta’ kapaċità ta’ ħżin ġeoloġiku permanenti fl-Ewropa
hija ekwivalenti għal aktar minn 300 Giga tunnellata (Gt) ta’ CO2,
filwaqt li skont estimi konservattivi l-kapaċità ta’ ħżin hija ta’ 117 Gt ta’
CO2. L-emissjonijiet
totali tas-CO2 mill-ġenerazzjoni tal-enerġija u l-industrija tal-UE
huma madwar 2.2 GtCO2 fis-sena u għalhekk tkun tista’ ssir ħażna
tas-CO2 kollu miġbur fl-UE għal bosta deċennji, anki bi stimi
konservattivi. Il-kapaċità ta’ ħżin
fil-Baħar tat-Tramuntana biss ġiet stmata għal aktar minn 200 GtCO2. Għandu jiġi esplorat aktar approċċ koerenti lejn
l-użu ta’ din il-kapaċità. Filwaqt li teżisti
kapaċità biżżejjed għall-ħżin fl-Ewropa mhux il-kapaċità kollha hija
aċċessibbli jew tinsab qrib l-impjanti li jiġġeneraw is-CO2.
Għalhekk hija meħtieġa infrastruttura transkonfinali tat-trasport biex ikunu
konnessi s-sorsi tas-CO2 mal-bjar b’mod effiċjenti. Dan jidher
fil-proposta tal-Kummissjoni biex tinkludi l-infrastruttura tat-trasport tas-CO2
fil-proposta tagħha għal regolament dwar il- “Linji gwida għal infrastruttura
Trans Ewropea”. B’dan ir-regolament, il-proġetti ta’ infrastruttura
tat-trasport tas-CO2 jistgħu jikkwalifikaw biex isiru proġetti ta’
Interess Komuni Ewropew u jistgħu eventwalment jitqiesu bħala eliġibbli
għall-finanzjament. Madankollu, inizjalment il-proġetti tas-CCS se jesploraw
aktar il-bjar ta’ ħżin tas-CO2 fil-viċinanza tal-punti ta’ ġbir u
għalhekk l-infrastruttura l-ewwel trid tiġi żviluppata fuq livell nazzjonali.
Dawn il-ħtiġijiet ta’ infrastruttura nazzjonali se jkollhom jiġu indirizzati
kif suppost mill-Istati Membri, sabiex imbagħad naslu għan-netwerks
transkonfinali.
3.5.Kooperazzjoni internazzjonali
Is-soluzzjoni
tal-problema tat-tibdil fil-klima tinkiseb biss jekk tiġi indirizzata
globalment. L-azzjoni pijuniera
tal-UE tista’ tqajjem il-kooperazzjoni internazzjonali meħtieġa, iżda hemm barra
minn hekk strateġija politika ċara għall-promozzjoni tal-użu tat-teknoloġiji
ta’ mitigazzjoni fil-pajjiżi li se jiġu bżonnhom biex jorjentaw mill-ġdid
l-ekonomiji tagħhom li qed jespandu fuq triq ta’ żvilupp b’livell baxx ta’
karbonju. Dan bla dubju jinkludi
s-CCS, li għalih suq mhux tal-UE x’aktarx li huwa ħafna ikbar mis-suq intern. Pereżempju l-konsum tal-faħam fiċ-Ċina kiber
b’10 % fl-2010 u issa jirrappreżenta 48% tal-użu globali tal-faħam. Parti sinifikanti tat-300GW tal-impjanti
tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam li attwalment jinsabu fil-fażi ta’
kostruzzjoni jew huma ppjanati fiċ-Ċina x’aktarx li jkunu għadhom qed jitħaddmu
fl-2050. Kemm-il darba l-impjanti
ġodda fiċ-Ċina u fid-dinja ma jiġux mgħammra bis-CCS u l-impjanti eżistenti
jiġu modifikati mill-ġdid, proporzjon kbir
tal-emissjonijiet tad-dinja bejn l-2030 u l-2050 diġà huma “locked-in”. Il-Kummissjoni Ewropea għalhekk tinvolvi ruħha
b’mod attiv ma’ pajjiżi terzi, inklużi l-ekonomiji emerġenti, u l-industrija. Timmira għal aktar internazzjonalizzazzjoni
ta’ attivitajiet ta’ qsim ta’ għarfien fost il-proġetti tas-CCS fil-kuntest
tan-Netwerk ta’ Proġetti ta’ Dimostrazzjoni CCS Ewropea, kif ukoll permezz tas-sħubija tagħha fil-Forum Direzzjonali għall-Ġbir
tal-Karbonju (CSLF) u bħala parteċipant li jikkollabora fl-Istitut Globali
tas-CCS (IGCCS).
4. It-triq ’il quddiem
It-tieni sejħa tal-NER300, li se tiġi varata
f’April 2013, hija ċans ieħor biex l-industrija Ewropea u tal-Istati Membri
ttejjeb l-prospetti attwali għas-CCS. Iżda minħabba dewmien ċar fil-programm ta’ dimostrazzjoni tas-CCS,
wasal iż-żmien li jiġu vvalutati mill-ġdid l-għanijiet stabbiliti mill-Kunsill
Ewropew u jiġu orjentati mill-ġdid l-għanijiet tal-politika u l-istrumenti
tagħna. Minħabba l-kummerċjalizzazzjoni
tat-teknoloġiji tas-CCS il-ħtieġa għal dimostrazzjoni u utilizzazzjoni tagħhom
fuq skala kbira mhux talli ma battietx iżda saret iktar urġenti. Huwa fl-interess tal-kompetittività tagħna fuq
medda itwal ta’ żmien li s-setturi industrijali u tal-enerġija tagħna jiksbu
esperjenza fit-twassil tas-CCS fuq skala kummerċjali [38]li tista’ tnaqqas
l-ispejjeż, tagħti prova tal-ħżin ġeoloġiku mingħajr periklu tas-CO2,
tiġġenera għarfien trasferibbli dwar il-potenzjal tat-teknoloġiji tas-CCS, u
tneħħi r-riskju tal-investiment fit-teknoloġiji għall-investituri. Is-CCS dejjem se timplika spejjeż ogħla
mill-kombustjoni bil-karburant fossili mingħajr miżuri ta’ tnaqqis ta’
emissjonijiet, u għalhekk titlob kumpens xieraq, billi l-kombustjoni ta’
karburanti mingħajr il-ġbir teħtieġ inqas investiment u inqas enerġija. Il-kumpens jista’ jsir permezz ta’ diversi
interventi politiċi. Illum diġà
għandna l-ETS, li toffri inċentivi diretti għas-CCS billi tagħti prezz
lill-karbonju, għalkemm f’livell baxx wisq. Barra minn hekk, l-użu ta’ xi dħul mill-irkantar tal-kwoti tal-karbonju
(il-programm NER 300) jipprovdi finanzjament potenzjali għas-CCS, kif ukoll
għal proġetti ta’ enerġija rinnovabbli. Il-prezz tal-kwoti tas-CO2 mistenni
bħalissa huwa ferm inqas mill-istima tal-2008 għall-Pakkett tal-Klima u
l-Enerġija, li għall-2020 ipprevediet prezzijiet ta’ madwar EUR 30 (prezzijiet
tal-2005)[39]. Illum il-ġurnata l-prezz tal-ETS fl-UE ma
jinċentivax biex mill-faħam naqilbu għall-gass u qed iżid l-ispejjeż ta’
finanzjament għal investimenti b’emissjonijiet baxxi ta’ karbonju fl-istess
waqt li dawn jiżdiedu minħabba r-riskji marbuta ma’ investiment f’teknoloġiji
baxxi fil-karbonju. Stħarriġ ta’
363 operatur tal-ETS fl-UE jikkonferma li l-prezz tal-kwoti tal-karbonju
fl-Ewropa dan l-aħħar sar inqas importanti fid-deċiżjonijiet ta’ investiment[40]. Riforma strutturali tal-ETS tista’ tipprovdi
prezzijiet li dejjem jogħlew u tista’ tikkonferma għas-suq li wkoll fuq medda
twila ta’ żmien l-ETS se tagħti sinjal biżżejjed qawwi tal-prezz tal-karbonju
biex jixpruna l-użu tat-teknoloġiji tas-CCS. Għaldastant, il-Kummissjoni nediet Rapport dwar is-Suq tal-Karbonju,
barra minn konsultazzjoni pubblika, li jeżamina għad ta’ għażliet possibbli.
Biex jiġi xprunat l-użu tas-CCS mingħajr xi inċentivi oħra se jkunu meħtieġa
żidiet sinifikanti fil-prezzijiet tal-ETS ta’ EUR 40 jew iżjed[41]. L-AIE tenfasizza li strateġija tas-CCS teħtieġ
li tqis il-ħtiġijiet tal-evoluzzjoni tat-teknoloġija hija u tiżviluppa, minn
miżuri aktar speċifiċi fl-istadji bikrija għal miżuri aktar newtrali biex jiġi
żgurat li s-CCS issir kompetittiva fir-rigward ta’ opportunitajiet oħra ta’
tnaqqis ta’ emissjonijiet hekk kif tersaq lejn il-kummerċjalizzazzjoni[42]. Wara dan u irrispettivament mir-riżultat finali tad-diskussjonijiet
dwar riforma strutturali tal-ETS, huwa importanti li l-utilizzazzjoni tas-CCS
titħejja sewwa permezz ta’ proċess qawwi ta’ dimostrazzjoni. L-għażliet ta’
politika għalhekk jeħtieġ li jiġu kkunsidrati sabiex mill-aktar fis possibbli
tkun tista’ sseħħ dimostrazzjoni fuq skala kbira bil-għan li jkun hemm aktar
utilizzazzjoni u kummerċjalizzazzjoni. Fil-pakkett dwar it-tibdil fil-klima u
l-enerġija kien hemm għarfien li d-dimostrazzjoni probabbilment ma kinitx se
sseħħ biss permezz tas-sinjal tal-prezz tal-karbonju. Kien hemm ħsieb ta’
inċentivi addizzjonali permezz tan-NER300 u l-pakkett finanzjarju tal-EEPR, kif
ukoll permezz tal-qafas legali tas-CCS. L-ETS attwali tipprevedi, permezz
tat-tieni sejħa tan-NER300 li s-CCS u l-proġetti innovattivi ta’ enerġija
rinnovabbli jistgħu jiġu appoġġjati. It-twessiegħ ta’ dan it-tip ta’
finanzjament jista’ jitqies ukoll għall-perjodu li wassal għall-2030. Dan
il-finanzjament jista’ jindirizza xi wħud mill-għanijiet tal-pjan SET, u jista’
wkoll espliċitament jiffoka fuq l-innovazzjoni fl-industriji intensivi
fl-enerġija peress li s-CCS hija teknoloġija prinċipali li hija applikabbli
kemm għas-settur tal-enerġija kif ukoll għal dak industrijali. Barra minn hekk,
bl-użu ta’ format ta’ kompetizzjoni, jippermetti livell ugwali fost
l-intrapriżi kollha tal-UE u jiżgura l-aqwa użu tal-fondi limitati. Barra dan, jekk jitqiesu l-iżviluppi li ġew
esplorati u/jew implimentati f’għadd ta’ pajjiżi, jistgħu jiġu kkunsidrati
diversi għażliet ta’ politika li jmorru lil hinn mill-miżuri eżistenti. Dawn
l-għażliet jidhru fil-qosor hawn taħt. Huwa evidenti li, filwaqt li l-prezz
tal-karbonju mhuwiex f’livell adegwat, għad hemm il-ħtieġa li jiġu żviluppati
l-infrastruttura, il-ħiliet u l-għarfien tat-teknoloġiji tas-CCS permezz
tal-utilizzazzjoni ta’ ammont limitat ta’ proġetti tas-CCS. Kull miżura li
tippromwovi dimostrazzjoni tista’ tkun limitata fl-ambitu, billi tillimita
l-ispejjeż fl-ekonomija ġenerali filwaqt li fl-istess ħin tipprovdi ċ-ċertezza
meħtieġa għall-investituri biex jistgħu jiġu sfruttati l-benefiċċji ta’ utilizzazzjoni
bikrija. Il-proċess ta’ dimostrazzjoni jipprovdi wkoll perspettivi iktar ċari
għar-rwol li fil-ġejjieni se jkollu s-CCS, b’mod partikolari f’sitwazzjoni fuq
medda qasira ta’ żmien sa dik medja fejn il-prezz tal-karbonju mhux f’livell
għoli biżżejjed biex jixpruna l-investiment fit-teknoloġiji tas-CCS. Tista’ tinħoloq sistema obbligatorja ta’
ċertifikazzjoni tas-CCS li teħtieġ li l-impjanti tal-karbonju li jiġġeneraw
l-emissjonijiet (‘il fuq minn ċertu limitu) jew il-fornituri tal-karburanti fossili
jixtru ċertifikati tas-CCS ekwivalenti għal ċertu ammont tal-emissjonijiet
tagħhom jew emissjonijiet integrati (f’każ li l-impenn jingħata lill-fornituri
tal-karburanti fossili). Jistgħu jingħataw ċertifikati lill-industrija taż-żejt
u l-gass, filwaqt li jiġi ggarantit li l-għarfien li jinsab diġà f’dawn
is-setturi dwar il-ġeoloġija u l-qasam espert qed jikkontribwixxi biex jiġu
identifikati l-aktar siti ta’ ħżin adatti, inkluża l-possibbiltà ta’ rkupru
assistit taż-żejt u tal-gass, sa fejn dan jiżgura ħżin permanenti tas-CO2.
Kaxxa 1:
Obbligi attwali tas-CCS Mill-2015,
il-kumpaniji tal-elettriku fl-istat tal-Illinois fl-Istati Uniti tal-Amerika
huma meħtieġa li jiksbu 5% tal-elettriku taħhom minn sors ta’ enerġija nadifa
tal-faħam, b’mira ta’ 25% sal-2050. L-impjanti li joperaw qabel l-2016 jitqiesu
bħala faħam nadif kemm-il darba tal-inqas 50% tal-emissjonijiet tas-CO2
jinġabru u jiġu ssekwestrati. Dan ir-rekwiżit jitla’ għal 70% għall-impjanti
tal-faħam mistennija li jibdew joperaw fl-2016 jew l-2017, u għal 90% minn hemm
‘il quddiem. Sistema bħal din tista’ taħdem bl-ETS, sakemm
il-volum taċ-ċertifikati tas-CCS meħtieġa jkun ekwivalenti għall-kwoti tal-ETS,
li jkollhom jiġu rtirati permanentement mis-suq (il-kwantità ta’ tnaqqis ta’
karbonju permezz taċ-ċertifikati tas-CCS hija magħrufa, għalhekk
l-integrazzjoni rapida mas-sistema tal-ETS tkun possibbli billi jitnaqqsu
l-ammonti tal-kwoti tal-ETS bl-istess numru). Sistema bħal din tista’
tiddefinixxi kemm is-CCS jeħtieġ li jiġi żviluppat u utilizzat. Jekk il-kamp
ta’ applikazzjoni tagħħa jkun limitat, l-impatt fuq il-funzjonament tal-ETS
jista’ jkun limitat filwaqt li titħalla flessibbiltà għall-intrapriżi biex
jilħqu l-limitu. L-istandards għall-emissjonijiet jistgħu jkunu
soluzzjoni fil-mira li tista’ tikkonsisti f’li jinħolqu standards obbligatorji
għall-emissjonijiet jew fuq l-investimenti ġodda biss jew fuq dawk kollha li
jiġġeneraw l-emmissjonijiet f’settur, billi d-ditti jew l-impjanti ma jkunux
jistgħu jkollhom aktar minn ċertu ammont fiss ta’ emissjonijiet għal kull unità
ta’ produzzjoni. Kaxxa 2: Standards tal-emissjonijiet attwali Jeżisti standard tal-emissjonijiet (EPS) fil-Kalifornja bħalissa, bħala politika ta’ appoġġ fuq medda twila
ta’ żmien, fejn kien hemm pressjoni fuq l-impjanti ġodda
tal-elettriku għal standard mhux kummerċjabbli ta’ 500g CO2/kWh. L-Istati Uniti
qegħdin jikkunsidraw ukoll standard ta’ emissjonijiet fuq il-livell federali
permezz tal-Clean Air Act implimentat mill-EPA, li jġiegħel b’mod effettiv
investimenti ġodda fl-impjanti tal-faħam li jridu jkunu “lesti għas-CCS”
b’modifikazzjoni aktar ‘il quddiem. Dan iseħħ billi l-istandard
tal-emissjonijiet jista’ jintlaħaq fuq perjodu ta’ 30 sena bħala medja. Eżempju
ieħor hija n-Norveġja, fejn ebda impjant tal-elettriku ma jista’ jinbena
mingħajr. L-istandards għall-emissjonijiet iqajjmu għadd
ta’ kwistjonijiet metodoloġiċi. Huma ma jagħtu l-ebda garanzija li l-impjanti
se jinbnew bis-CCS, u jistgħu minflok jispustaw l-investimenti sempliċiment
lejn sorsi tal-enerġija b’inqas kontenut ta’ karbonju kif iddeterminat
mill-EPS. Barra minn hekk, jekk tiġi implimentata b’mod rigoruż, l-iskema de
facto tissostitwixxi s-sinjal tal-prezz tal-karbonju mill-ETS bħala inċentiv
ta’ dekarbonizzazzjoni, mingħajr ma tħalli flessibiltà lis-setturi kkonċernati
kif previst bl-ETS. Għalhekk kwalunkwe standard għall-emissjoniet se jkollu
bżonn ta’ aktar konsiderazzjoni dwar l-impatt li se jkollu fuq l-ETS u
s-setturi kkonċernati[43].
Barra dan, il-gvernijiet nazzjonali għandhom
ukoll rwol xi jwettqu fid-dimostrazzjoni. L-Istati Membri jistgħu pereżempju
jistabbilixxu sistemi li jiżguraw dħul minimu fuq kwalunkwe investiment fis-CCS
li jkun sar, simili għal tariffi ta’ xiri mill-ġdid ta’ spiss użati biex
jiżguraw id-dimostrazzjoni u l-penetrazzjoni tat-teknoloġiji tal-enerġija
rinnovabbli. Jekk jiġu mfassla b’mod flessibbli, biex jiġu evitati profitti
mhux mistennija, u jekk jiġu limitati għad-dimostrazzjoni biss, skemi bħal dawn
jistgħu jkunu effettivi, u ma għandhom ebda impatt negattiv fuq il-funzjonament
tal-ETS jew tas-suq intern.
5. Konklużjonijiet
Il-Pjan Direzzjonali għall-Enerġija 2050 kif
ukoll l-iżviluppi globali u r-rapporti[44]
jagħmluha evidenti li l-karburanti fossili se jibqgħu fit-taħlita tal-enerġija
globali u Ewropea u ser ikomplu jintużaw f’bosta proċessi industrijali. Is-CCS hija fil-preżent waħda mit-teknoloġiji
ewlenin disponibbli li tista’ tgħin biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tas-CO2
fis-settur tal-ġenerazzjoni tal-enerġija. Sabiex jiġi rilaxxat dan il-potenzjal is-CCS trid issir teknoloġija
kost-kompetittiva, biex tibda ssir utilizzata kummerċjalment u għalhekk
tikkontribwixxi għat-tranżizzjoni tal-ekonomija Ewropea b’livell baxx
tal-karbonju. Iżda s-CCS issa tinsab f’salib it-toroq. L-aspetti kollha tas-CCS diġà kienu oġġett ta’
dimostrazzjoni barra mill-UE, fejn l-applikazzjoni tat-teknoloġiji tagħha
għall-ipproċessar tal-gass hija kummerċjali u madwar 20 proġett industrijali
fuq skala kbira mistennija li jkunu qegħdin jaħdmu sal-2020. Minkejja sforz kbir u l-appoġġ sinifikanti
tal-UE, il-proġetti ta’ dimostrazzjoni tas-CCS fuq skala kummerċjali fl-UE
qegħdin tard u l-finanzjament disponibbli mhux biżżejjed. Fil-fatt, hemm bżonn li jkun hemm iktar sforzi biex tal-anqas
jimmaterjalizzaw dawk il-ftit proġetti li ngħataw fondi tal-UE. Id-dewmien tas-CCS fuq l-impjanti tal-enerġija li
jaħdmu bil-faħam u bil-gass x’aktarx li jwassal għal spejjeż ikbar ta’
dekarbonizzazzjoni tas-settur tal-elettriku fuq medda itwal ta’ żmien,
speċjalment għal dawk l-Istati Membri li jiddependu ħafna fuq il-karburanti
fossili. Jeħtieġ reazzjoni politika urġenti
għall-isfida fundamentali ta’ stimolu ta’ investiment fis-CCS ta’
demostrazzjoni biex jiġi ttestjat jekk l-utilizzazzjoni sussegwenti u
l-kostruzzjoni ta’ infrastruttura tas-CO2 hijiex fattibbli. L-ewwel pass f’din id-direzzjoni huwa għalhekk li
jiġi żgurat li tirnexxi s-CCS ta’ dimostrazzjoni fuq skala kummerċjali
fl-Ewropa li tikkonferma l-vijabbiltà teknika u ekonomika tas-CCS bħala miżura
kost effettiva biex jittaffa l-GHG fis-settur tal-enerġija u dak industrijali. Is-CCS hija wkoll fuq medda itwal ta’ żmien
meħtieġa biex ikunu jistgħu jitnaqqsu l-emissjonijiet fl-industriji
b’emissjonijiet minn proċessi li ma jistgħux jiġu evitati.
Aktar dewmien fl-aħħar mill-aħħar jista’ jirriżulta
fil-ħtieġa li l-industrija Ewropea tixtri t-teknoloġija tas-CCS minn pajjiżi
mhux tal-UE fil-ġejjieni. Meta wieħed iqis il-kumplessitajiet spjegati
hawn fuq, u fid-dawl tax-xogħol mibdi fuq il-qafas għall-enerġija u l-klima
tal-2030 u l-ħtieġa ta’ dibattitu infurmat, inkluża l-kwistjoni tal-fatturi
determinanti għas-suċċess tal-utilizzazzjoni tas-CCS, il-Kummissjoni tilqa’
kontributi dwar ir-rwol tat-teknoloġiji tas-CCS fl-Ewropa, b’mod partikolari: 1)
L-Istati Membri li bħalissa għandhom sehem kbir
bħala faħam u gass fit-taħlita tagħhom tal-enerġija kif ukoll fil-proċessi
industrijali, u li għadhom ma għamlux hekk, għandhom jintalbu biex: a.
jiżviluppaw pjan ċar dwar kif għandhom
jirristrutturaw is-settur tal-ġenerazzjoni tal-elettriku tagħhom lejn
karburanti b’emissjonijiet bla karbonju (nukleari jew l-enerġiji rinnovabbli)
sal-2050, b.
jiżviluppaw strateġija nazzjonali li tipprepara
għall-utilizzazzjoni tat-teknoloġija tas-CCS? 2)
Kif għandha tiġi ristrutturata l-ETS biex din tkun
tista’ tipprovdi wkoll inċentivi sinifikanti għall-utilizzazzjoni tas-CCS? Dan għandu jiġi kkumplementat bl-użu ta’
strumenti bbażati fuq dħul mill-irkanti, simili għan-NER300? 3)
Il-Kummissjoni għandha tipproponi mezzi oħra ta’
appoġġ jew tikkunsidra miżuri ta’ politika oħra biex twitti t-triq lejn
l-utilizzazzjoni bikrija, billi: a.
tappoġġja permezz ta’ rkantar approċċi ta’
riċiklaġġ jew oħra ta’ finanzjament[45] b.
Standard għall-Emissjonijiet c.
sistema ta’ ċertifikazzjoni tas-CCS d.
tip ieħor ta’ miżura politika 4)
Il-kumpaniji li jiġġeneraw l-enerġija għandhom minn
issa’ l quddiem ikunu meħtieġa jinstallaw tagħmir lest għas-CCS
għall-investimenti ġodda kollha (faħam u potenzjalment anki gass) biex
jiffaċilitaw il-modifikazzjoni meħtieġa tas-CCS? 5)
Il-fornituri tal-karburanti fossili għandhom
jikkontribwixxu għas-CCS ta’ dimostrazzjoni u l-utilizzazzjoni tagħha permezz
ta’ miżuri speċifiċi li jiżguraw finanzjament addizzjonali? 6)
X’inhuma l-ostakli ewlenin biex jiġi żgurat li jkun
hemm biżżejjed dimostrazzjoni tas-CCS fl-UE? 7)
Kif tista’ tiżdied l-aċċettazzjoni pubblika għas-CCS? Abbażi tat-tweġibiet għal din
il-konsultazzjoni u l-analiżi sħiħa tat-traspożizzjoni u l-implimentazzjoni
tad-Direttiva tas-CCS fl-Istati Membri, il-Kummissjoni se tikkunsidra l-ħtieġa
li tħejji proposti, jekk xieraq, fil-kuntest tal-ħidma tagħha dwar il-Qafas
dwar l-Enerġija u l-Klima għall-2030. Anness I — Proġetti tas-CCS fuq skala kbira Il-proġetti tas-CCS attwalment imħaddma[46]. Il-proġetti mmarkati b’ * huma proġetti bis-CCS komplut (ġbir, trasport
u ħżin); Aktar dettalji li
jirrigwardaw l-aspett intraprenditorjali jidhru taħt it-tabella. Isem il-proġett || Pajjiż || Tip ta’ proġett || Industrija || Skala || Status || Sena ta’ tħaddim || Daqs [tunnellata CO2/sena] *Shute Creek || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 1986 || 7,000,000 *Century Plant || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 2010 || 5,000,000 *Great Plains Synfuels Plant || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir || Faħam għal likwidu || Kbira || Titħaddem || 1984 (impjant) injezzjonijiet tas-CO2 mis-sena 2000 || 3,000,000 *Val Verde natural gas plants || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 1972 || 1,300,000 *Sleipner West || In-Norvegja || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 1996 || 1,000,000 *In Salah || L-Alġerija || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 2004 || 1,000,000 *Snøhvit || In-Norvegja || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 2008 || 700,000 *Enid Fertiliser Plant || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir ħżin || Prodotti kimiċi || Medja || Titħaddem || 2003 || 680,000 Mt. Simon Sandstone || L-Istati Uniti tal-Amerika || Sit ta’ ħżin || Bijokarburant || Medja || Titħaddem || 2011 || 330,000 Searles Valley Minerals || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir || Oħrajn || Medja || Titħaddem || 1976 || 270,000 Aonla urea plant || L-Indja || Ġbir || Prodotti kimiċi || Kbira || Titħaddem || 2006 || 150,000 Phulpur urea plant || L-Indja || Ġbir || Prodotti kimiċi || Kbira || Titħaddem || 2006 || 150,000 Husky Energy CO2 Capture and Liquefaction Project || Il-Kanada || Ġbir ħżin || Produzzjoni tal-etanol || Kbira || Titħaddem || 2012 || 100,000 CO2 Recovery Plant to Urea production in Abu Dhabi || L-Emirati Għarab Magħquda || Ġbir || Prodotti kimiċi || Kbira || Titħaddem || 2009 || 100,000 Plant Barry CCS Demo || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir ħżin || Impjant tal-Enerġija mill-Faħam || Kbira || Titħaddem || 2011 || 100,000 Salt Creek EOR || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ġbir ħżin || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 2003 || 100,000 SECARB - Cranfield and Citronelle || L-Istati Uniti tal-Amerika || Ħżin || || Kbira || Titħaddem || 2009 u 2012 || 100,000 Luzhou Natural Gas Chemicals || Iċ-Ċina || Ġbir || Prodotti kimiċi || Kbira || Titħaddem || || 50,000 Jagdishpur - India. Urea plant || L-Indja || Ġbir || || Kbira || Titħaddem || 1988 || 50,000 Sumitomo Chemicals Plant - Chiba - Japan || Il-Ġappun || Ġbir || Ipproċessar ta’ żejt u gass || Kbira || Titħaddem || 1994 || 50,000 Dettalji dwar it-tmien proġetti fuq skala
sħiħa kummerċjali: Proġett || Aspett intraprenditorjali Shute Creek || Irkupru assistit taż-żejt (EOR). L-impjant ta’ pproċessar tal-gass ExxonMobil Shute Creek qrib LaBarge, Wyoming, bħalissa qed jiġbor madwar 7 miljun tunnellata fis-sena ta’ CO2 li jintużaw għal irkupru assistit taż-żejt. Century Plant || Irkupru assistit taż-żejt (EOR). Madwar 5 miljun tunnellata fis-sena ta’ CO2 bħalissa qed jiġu miġbura mill-ewwel installazzjoni tal-impjant. Dan huwa mistenni li jiżdied għal madwar 8.5 miljun tunnellata fis-sena meta t-tieni installazzjoni, li qiegħda tinbena bħalissa, issir operattiva. Great Plains Synfuels Plant || Irkupru assistit taż-żejt (EOR). L-irkupru beda fl-2000 u l-proġett qed ikompli jinjetta madwar 3 miljun tunnellata ta’ CO2 fis-sena. Val Verde natural gas plants || Irkupru assistit taż-żejt (EOR). Ħames faċilitajiet tal-ipproċessar tal-gass separati fiż-żona ta’ Val Verde ta’ Texas, l-Istati Uniti, jiġbru madwar 1.3 miljun tunnellata ta’ CO2 kull sena għall-użu f’operazzjonijiet ta’ irkupru assistit taż-żejt fil-medda taż-żejt f’Sharon Ridge. Sleipner West || L-ispeċifikazzjoni (kwalità) tal-gass naturali li jinbiegħ tirrikjedi li l-livell ta’ kontenut ta’ CO2 ikun inqas minn 2.5 %. Il-ġbir ta’ CO2 huwa kummerċjalment vijabbli minħabba t-taxxa tas-CO2 applikata fuq il-blata kontinentali tan-Norveġja. In Salah || L-ispeċifikazzjoni (kwalità) tal-gass naturali li jinbiegħ tirrikjedi li l-livell ta’ kontenut ta’ CO2 ikun inqas minn 2.5 %. Il-proġett applika għal krediti tas-CDM. Snøhvit || L-istess bħal Sleipner West Enid Fertiliser Plant || Irkupru assistit taż-żejt (EOR). Jeħtieġ li jitneħħa s-CO2 fil-produzzjoni tal-fertilizzanti. Minflok jiġi rilaxxat, fl-Enid Fertiliser Plant il-gass jinġabar u jintuża għall-irkupru assistit taż-żejt f’medda taż-żejt kważi 200 km ‘il bogħod. Anness II — Status ta’ proġetti ta’
dimostrazzjoni Ewropej kompluti fl-ambitu tal-EEPR Il-programm EEPR jista’ jiffinanzja 6 impjanti
ta’ dimostrazzjoni tas-CCS sa EUR 180 miljun kull wieħed. Madankollu, l-ebda minnhom ma ħa d-deċiżjoni finali ta’ investiment. Il-kisbiet
ewlenin L-EEPR ippermetta bidu veloċi ta’ sitt
proġetti (fil-Ġermanja, ir-Renju Unit, l-Italja, il-Pajjiżi l-Baxxi, il-Polonja
u Spanja). Għal wieħed minn dawn
(il-proġett ROAD f’NL) l-EEPR kien strumentali fil-ksib ta’ finanzjament
nazzjonali. Fil-qasam tal-permessi,
l-EEPR ħeġġeġ djalogu u kooperazzjoni mmirati ma' awtoritajiet u
popolazzjonijiet lokali. Xi proġetti għenu wkoll fl-istrutturar
tal-implimentazzjoni attwali fil-livell tal-Istati Membri tad-Direttiva
tas-CCS. Barra minn hekk, l-istudji
dettaljati tal-inġinerija li twettqu sa issa ppermettew lis-servizzi jiksbu
għarfien fuq it-tħaddim fil-ġejjieni ta’ faċilità integrata tas-CCS. Il-ħidma ta’ karatterizzazzjoni fuq siti
ġeoloġiċi speċifiċi ta’ ħżin wasslet ukoll għall-identifikazzjoni ta’ siti
adattati għall-ħżin permanenti u mingħajr periklu tas-CO2. Il-programm sekondarju tas-CCS jinkludi
obbligu għal proġetti biex jiskambjaw esperjenzi u l-aqwa prassi, li beda
jitħaddem billi ġie stabbilit Netwerk ta’ Proġetti CCS. Huwa l-ewwel netwerk ta’ dan it-tip għall-iskambju tal-għarfien
mad-dinja kollha u s-sitt membri qed jaħdmu flimkien biex inter alia jipproduċu
gwidi komuni ta’ “prassi tajba”; din
hija kooperazzjoni bla preċedent f’qasam teknoloġiku ġdid tal-enerġija. In-Netwerk barra minn hekk ippubblika rapporti
dwar it-tagħlimiet miksuba minn proġetti tal-ħżin tas-CO2,
l-involviment pubbliku u l-għoti ta’ permessi. Għandu wkoll l-għan li jmexxi l-iżvilupp ta’ qafas għall-kondiviżjoni
tal-għarfien globali. Kwistjonijiet
kritiċi Il-programm sekondarju tas-CCS kumplessivament
qed jaffronta xi inċertezzi ewlenin regolatorji u ekonomiċi li jirriskjaw li
jdgħajfu l-implimentazzjoni b’suċċess. Il-fatt li l-ebda proġett ma adotta d-deċiżjoni finali ta’ investiment
(final investment decision – FID) juri d-diffikultajiet li għaddejjin bħalissa. Kien hemm dewmien f’din il-fażi kruċjali minħabba
diversi raġunijiet, inklużi: permessi
ma ġewx assigurati kompletament; il-karatterizzazzjoni
tas-siti tal-ħżin ma ġietx iffinalizzata; l-istruttura finanzjarja għadha trid titlesta. Barra minn hekk, il-prezz baxx tal-karbonju skont l-Iskema
Għan-Negozjar tal-Emissjonijiet (ETS) ma jagħti ebda inċentiv biex l-aspett
imprenditorjali f’medda ta’ żmien qasir u medju tas-CCS ikun attraenti. Fl-aħħarnett, minħabba l-kuntest ekonomiku
attwali, il-proġetti qed jaffrontaw dejjem iżjed diffikultajiet biex jiksbu
finanzjament. Il-proġett EEPR fil-Ġermanja, Jaenschwalde,
tlesta fil-bidu tal-2012. L-oppożizzjoni
pubblika għas-siti potenzjali ta’ ħżin apparti, il-promoturi kkonkludew li
d-dewmien sostanzjali fit-traspożizzjoni Ġermaniża tad-Direttiva CCS ma kinitx
se tippermetti li l-permessi meħtieġa għall-ħżin tas-CO2 jinkisbu
skont l-iskeda taż-żmien tal-proġett. Prospetti Il-ħames proġetti l-oħra qed jiffaċċaw sfidi
differenti, kif spjegat fil-qosor hawn taħt: ·
ROAD (NL): Il-proġett temma b’suċċess ix-xogħlijiet
preliminari kollha, tekniċi u regolatorji. Huwa għalhekk lest għall-adozzjoni tad-deċiżjoni finali dwar
l-investiment. Minkejja li ilhu lest
għall-FID sa minn nofs l-2012, id-deterjorament tal-aspett imprenditorjali
għas-CCS, jiġifieri projezzjonijiet tal-prezzijiet tas-CO2, fetaħ
defiċit ta’ finanzjament ta’ EUR 130 miljuni li ppospona d-deċiżjoni. L-FID
huwa suġġett għall-eliminazzjoni tad-defiċit finanzjarju. Għadhom għaddejjin id-diskussjonijiet ma’ investituri addizzjonali. Mistennija deċiżjoni f’Q2-Q3 2013. Il-proġett ta’ dimostrazzjoni tas-CCS integrat
huwa skedat li jibda jopera fl-2016. ·
Don Valley (ir-Renju Unit): Id-deċiżjoni reċenti tar-Renju Unit biex ma jappoġġjawx il-proġett huwa
tfixkil serju. Wara konsultazzjoni
mal-imsieħba privati ewlenin u l-investituri (inklużi Samsung, BOC),
il-promoturi (2Co, National Grid Carbon) xorta waħda huma impenjati li
jipproċedu, iżda potenzjalment bi proġett iżgħar u b’enfasi fuq l-iskema
ppjanata “Contract for Difference” (CfD) li fid-29 ta’ Novembru 2012 ġiet
proposta mill-Gvern tar-Renju Unit bħala parti mill-Att dwar l-Enerġija.
Bħalissa, il-Kummissjoni qed tiddiskuti pjan ta’ ristrutturar mal-benefiċjarji. Jekk
il-pjan jiġi approvat mill-Kummissjoni, l-FID tista’ ssir fl-2015. ·
Porto Tolle (IT) għaddej minn dewmien qawwi
minħabba r-revoka tal-permess ambjentali tal-impjant tal-enerġija bażi. F’Mejju
2013 il-promoturi se jlestu l-Istudji Tekniċi Preliminarji. It-triq ’il quddiem
se tkun tiddependi fuq li tintlaħaq tappa fundamentali fi Q2 2013:
il-kapaċità li jittaffew b’mod sinifikanti l-ħruġ tal-permessi u r-riskji
finanzjarji. ·
Compostilla (ES) se ttemm b’suċċess il-fażi pilota
fi ħdan 2013 iżda m’għandhiex il-finanzjament meħtieġ għall-fażi ta’
dimostrazzjoni. Il-fażi li jmiss se tkun teħtieġ ukoll li Spanja tadotta
leġislazzjoni għall-ippjanar u l-bini tal-infrastruttura tat-trasport tas-CO2.
·
Belchatow (PL):
il-proġett ma rċeviex il-finanzjament tan-NER300 u għandu defiċit sinifikanti.
Barra minn hekk il-Polonja għad trid tittrasponi d-direttiva tas-CCS u tadotta
leġiżlazzjoni għall-ippjanar u l-bini tal-infrastrutura tat-trasport tas-CO2.
Fuq dan l-isfond, il-promotur deċċieda li jagħti bidu għat-terminazzjoni
tal-proġett f’Marzu 2013. [1] IEA tbassar fil-World Energy Outlook 2012, li 59% ta¿-¿ieda fid-domanda
hija sodisfatta mill-karburanti fossili, u dan jirri¿ulta f’sehem ta’ 75%
tat-taħlita tal-enerġija fl-2035. [2] IEA “World Energy Outlook 2012” paġna 23, u “Turn down the heat”,
rapport ikkummissjonat mill-Bank Dinji, disponibbli hawn:
http://www.worldbank.org/en/news/2012/11/18/new-report-examines-risks-of-degree-hotter-world-by-end-of-century
[3] Skont stimi tal-Kummissjoni, fl-2030, fl-“Appropriate
global action scenario”, 18 % tal-ġenerazzjoni tal-elettriku
mill-karburanti fossili se jkun permezz tat-teknoloġiji tas-CCS, li juri kemm
din it-teknoloġija se tkun kruċjali fil-futur biex jinkiseb perkors
għat-tnaqqis tal-emissjoni tal-karbonju sostenibbli fuq livell globali, u li
jeħtieġ li tibda prova fuq skala kbira mingħajr dewmien. L-istima hija meħuda
minn: Towards a comprehensive climate change agreement in Copenhagen. Tagħrif
estensiv ta’ sfond u anali¿i — PARTI 1 — disponibbli hawn: http://ec.europa.eu/clima/policies/international/negotiations/future/docs/sec_2009_101_part1_en.pdf [4]
It-tran¿izzjoni għall-karbonju baxx tista’ ovvjament ukoll tintlaħaq b’iktar
effiċjenza enerġetika, bl-enerġija rinnovabbli u sorsi ta’ enerġija ħielsa
mill-karbonju, i¿da fil-ka¿ ta’ u¿u kontinwu jew li dejjem ji¿died ta’
karburanti fossili, is-CCS hija kruċjali peress li hija l-unika għa¿la disponibbli.
Madwar 60% tal-enerġija primarja globali fil-pre¿ent ġejja mill-u¿u
stazzjonarju tal-karburanti fossili. Għa¿liet oħra ta’ dekarbonizzazzjoni
tas-sistema tal-enerġija huma ¿ieda fl-effiċjenza tal-enerġija, il-ġestjoni
tal-lat tad-domanda u sorsi oħra ta’ enerġija b’karbonju baxx bħall-enerġija
rinnovabbli u l-enerġija nukleari. [5] Rapport dettaljat dwar it-traspo¿izzjoni tad-direttiva se jiġu
ppubblikat matul l-2013. [6] Ebda proġett tas-CCS ma ntgħa¿el bl-ewwel sejħa ta’ NER300. [7] Madankollu, il-projezzjonijiet ta’ prezz tal-karbonju ta’ EUR 20 sa 30
kull tunnellata ma seħħux, u dan naqqas il-fondi disponibbli b’mod sostanzjali,
u b’hekk ħ¿ienet ukoll b’mod sinifikanti l-ekonomija tal-proġetti tas-CCS [8] Sors: L-enerġija tal-UE
f’ċifri, Fuljett 2012, Il-Kummissjoni Ewropea [9] L-ikbar tliet produtturi huma r-Renju Unit b’51.5 miljun tunnellata,
Il-Pajji¿i l-Baxxi b’63.5 miljun tunnellata u l-Ġermanja b’9.7 miljun
tunnellata ta’ produzzjoni ta’ gass naturali fl-2010. Ir-Russja u n-Norveġja (22% u 19% tal-provvista tal-gass fl-UE) huma
l-akbar ¿ewġ esportaturi tal-gass lejn l-UE. [10] Anali¿i tal-istess sett ta’ dejta u t-tqabbil tal-konsum tal-faħam
iebes fl-ewwel ħames xhur tal-2010 mal-istess perjodu fl-2011 u l-2012 juru
¿ieda ta’ 7% mill-2010 sal-2011 u ¿ieda oħra ta’ 6% mill-2011 sal-2012. Il-faħam kannella (lignite) fl-istess perjodu
¿died bi 8% u 3% rispettivament. [11] Sors: Rapport
mill-Kummissjoni: L-istat tas-suq
Ewropew tal-karbonju fl-2012 [12] Madankollu, hemm differenzi reġjonali
sinifikanti min naħa għal oħra tal-Ewropa. Filwaqt li s-sehem tal-faħam f’xi Stat Membri fit-taħlita tal-elettriku
(e¿. fl-Isvezja, Franza, Spanja u l-Italja) huwa ferm taħt l-20%, ċerti Stati
Membri bħal pere¿empju l-Polonja (88%), il-Greċja (56%), ir-Repubblika Ċeka (56%),
id-Danimarka (49%), il-Bulgarija (49%), il-Ġermanja (42%) u r-Renju Unit (28%)
jiddependu ħafna fuq il-faħam. Bl-eċċezzjoni
tad-Danimarka, dawn huma wkoll l-Istati Membri li għandhom industrija domestika
sinifikattiva ta’ minjieri. [13] Bħal fil-ka¿ tal-faħam, hemm differenzi
reġjonali sinifikanti: f’xi Stati Membri l-gass għandu rwol dominanti
fil-ġenerazzjoni tal-elettriku, e¿. fil-Belġju (32%), l-Irlanda (57%), Spanja
(36%), l-Italja (51%), il-Latvja (36%), il-Lussemburgu (62%), NL (63%),
ir-Renju Unit (44%), filwaqt li f’ħafna Stati Membri oħra (il-Bulgarija,
ir-Repubblika Ċeka, is-Slovenja, l-Isvezja, Franza, Ċipru u Malta) il-gass
jikkontribwixxi għal inqas minn 5% tat-taħlita tal-elettriku. [14] Impjant ta’ ba¿i tfisser impjant li jaħdem
kwa¿i l-ħin kollu (80%) filwaqt li bħala impjant li jikkumpensa l-enerġija
jaħdem ħafna inqas(10-20 %) [15]Skont il-liġi tal-UE dwar l-ambjent (id-Direttiva dwar l-Impjanti Kbar
tal-Kombustjoni attwali ssostitwita mid-Direttiva dwar l-Emissjonijiet
Industrijali mill-2013 ’il quddiem fil-ka¿ ta’ impjanti ġodda, u mill-2016 ‘l
quddiem fil-ka¿ ta’ dawk e¿istenti), l-impjanti tal-enerġija jeħtieġ li jagħlqu
jekk ma jissodisfawx l-istandards minimi meħtieġa. Dawn id-Direttivi jistabbilixxu standards minimi f’termini ta’
emissjonijiet (valuri limitu tal-emissjonijiet), filwaqt li je¿iġu li tintu¿a
l-aħjar teknika disponibbli (BAT) bħala referenza meta jiġu stabbiliti dawn
il-valuri limiti u kondizzjonijiet operattivi oħrajn fil-permessi.
Il-Kummissjoni regolarment tadotta l-konklu¿jonijiet tal-BAT f’forma ta’
deċi¿jonijiet implimentattivi għal attivitajiet li jaqgħu taħt l-ambitu
tal-IED. Il-ġbir tas-CO2 huwa wkoll kopert, għalhekk
il-konklu¿jonijiet tal-BAT se jiġu adottati fil-ġejjieni għal dik l-attività. [16]
Prospective scenarios on energy efficiency and CO2 emissions in the
EU iron & steel industry, EUR 25543 EN, 2012; Moya & Pardo, Potential
for improvements in energy efficiency and CO2 emission in the EU27
iron & steel industry, Journal of cleaner production, 2013; Energy efficiency
and CO2 emissions in the cement industry, EUR 24592 EN, 2010;
Vatopoulos & Tzimas, CCS in cement manufacturing process, Journal of
Cleaner energy production, 32 (2012)251. [17] Ara
l-pubblikazzjonijiet tal-Assoċjazzjoni Dinjija tal-Azzar fuq http://www.worldsteel.org
[18] Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew
u tal-Kunsill dwar l-u¿u tal-infrastruttura tal-karburanti alternattivi,
COM(2013)18 finali; Il-Komunikazzjoni
tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u
Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: L-u¿u tal-Enerġija nadifa għat-Trasport: Strateġija Ewropea dwar il-fjuwils alternattivi, COM(2013)17 finali [19] IEA Energy Technology Perspectives 2012 [20] Sors: Il-kapitolu 7.3 ta’ Carbon Dioxide
Capture and Storage - IPCC, 2005 - Bert Metz, Ogunlade Davidson, Heleen de
Coninck, Manuela Loos and Leo Meyer (Eds.) [21] Sors: Il-kapitolu 5.3.2 ta’ Carbon Dioxide Capture and Storage -
IPCC, 2005 - Bert Metz, Ogunlade Davidson, Heleen de Coninck, Manuela Loos and
Leo Meyer (Eds.) [22] http://www.eea.europa.eu/publications/late-lessons-2/late-lessons-2-full-report [23] Studju tal-JRC li vvaluta l-potenzjal tas-CO2-EOR fil-Baħar
tat-Tramuntana kkonkluda li għalkemm il-proċess jista’ j¿id konsiderevolment
il-produzzjoni Ewropea ta¿-¿ejt u b’hekk tittejjeb is-sigurtà tal-provvista
tal-enerġija, l-impatt fuq it-tnaqqis tal-emissjonijiet tas-CO2 se
jkun limitat għal sorsi tas-CO2 qrib bjar ta¿-¿ejt. L-ostaklu ewlieni għall-implimentazzjoni
fl-Ewropa hija l-ispi¿a għolja tal-operazzjonijiet assoċjati lil hinn
mill-kosta, inklu¿i l-modifiki meħtieġa fl-infrastruttura e¿istenti u
l-ġeoloġija mhux favorevoli [24] Sors: ZEROs CCS project database; keeping
track on the development and deployment of CCS globally. http://www.zeroco2.no/projects and GSSCI, The Global Status of CCS: 2012 An overview of large-scale integrated CCS projects: http://www.globalccsinstitute.com/publications/global-status-ccs-2012/online/47981
[25] World Energy Outlook 2012, IEA 2012 u; Cost and Performance of Carbon Dioxide
Capture from Power Generation IEA working paper Edition: 2011, disponibbli hawn: http://www.iea.org/publications/freepublications/publication/costperf_ccs_powergen-1.pdf, u; A policy strategy for
carbon capture and storage Information paper IEA 2012 [26] Sors: Iċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka (JRC) The cost of CCS, EUR 24125 EN, 2009 [27] It-taxxa hija 0.47 NOK għal kull litru ta’ ¿ejt u għal kull Sm3
ta’ gass. [28] Lest għas-CCS tfisser li l-impjant jista’ jiġi modifikat għas-CCS fi
stadju aktar ‘il quddiem [29] Il-“Clean Air Act” fl-Istati Uniti jġiegħel b’mod effettiv
lill-impjanti tal-enerġija li jaħdmu bil-faħam li jkunu “lesti għas-CCS” (ara
wkoll il-kaxxa 1) billi l-istandard tar-rendiment tal-emissjonijiet jista'
jintlaħaq fuq perjodu ta’ 30 sena. Ir-regola
proposta hija disponibbli hawn: http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/FR-2012-04-13/pdf/2012-7820.pdf
[30] Id-Direttiva dwar Impjanti Kbar ta’ Kombustjoni ġiet emendata b’din
id-dispo¿izzjoni u bħalissa tidher bħala l-Artikolu 36 tad-Direttiva dwar
l-Emissjonijiet Industrijali [31] Il-katina sħiħa integrata ta’ ġbir, trasport u ħ¿in tas-CO2
fi skali ta’ aktar minn 250 MWe — jew mill-inqas 500 ktCO2/sena għal
applikazzjonijiet industrijali [32] It-tmienja li huma huma kbar daqs jew ikbar minn proġett tas-CCS
imħaddem bil-gass ekwivalenti għal 250 MW, filwaqt li tlieta minnhom huma
ikbar minn proġett tas-CCS imħaddem bil-faħam ekwivalenti għal 250 MW [33] L-Anness II jipprovdi dettalji dwar l-istatus tas-6 proġetti ta’
dimostrazzjoni ffinanzjati bil-programm UE EEPR. [34] Disponibbli fuq: http://ec.europa.eu/clima/news/docs/draft_award_decision_ner300_first_call_en.pdf [35] Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni ‘NER300 — Moving
towards a low carbon economy and boosting innovation, growth and employment
across the EU' [36] Disponibbli fuq: http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_364_en.pdf [37] Aktar tagħrif disponibbli hawn: http://www.geology.cz/geocapacity [38] Il-katina sħiħa integrata ta’ ġbir, trasport u ħ¿in tas-CO2
fi skali ta’ aktar minn 250 MWe — jew mill-inqas 500 ktCO2/sena għal
applikazzjonijiet industrijali 4Ara
wkoll it-taqsima 4.3 tad-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal dwar il-funzjonament
tas-suq tal-karbonju. [40] Il-prezzijiet tal-karbonju jibqgħu għal 38% ta’ dawk li wieġbu
l-istħarriġ il-fattur deċi¿iv u għal 55% oħra ta’ dawk li wieġbu fattur li
jaffettwa. Madankollu, għall-ewwel
darba mill-2009, is-sehem ta’ dawk li attwalment mhux jikkalkolaw il-prezzijiet
tal-karbonju kwa¿i rdoppja u laħaq is-7% fl-istħarriġ tal-2012. Thomson Reuters Point Carbon, Carbon 2012, 21
March 2012, http://www.pointcarbon.com/news/1.1804940
[41] Mhuwiex mistenni li dawn il-livelli tal-prezz tal-karbonju se jintlaħqu
f’xi ħin dalwaqt, u għalhekk mhux probabbli li l-industrija se tintrabat
f’investimenti għal proġetti tas-CCS fuq il-ba¿i tal-prezz tal-karbonju biss. Dan huwa msaħħaħ aktar f’kuntest ta’ nuqqas ta’
inċentivi u qafas ta’ politika ċar fil-livell nazzjonali, biex ma nsemmux
ir-re¿istenza pubblika, sakemm ma jittieħdux azzjonijiet fil-livell Ewropew u
f’dak tal-Istati Membri li jibdlu l-prospetti negattivi. [42] IEA (2012), ‘A Policy Strategy for Carbon Capture and Storage’. [43] Ara pere¿empju http://ec.europa.eu/clima/policies/lowcarbon/ccs/docs/impacts_en.pdf [44] Skont l-istimi ta' IEA - World Energy Outlook 2012 il-karburanti
fossili jirrappre¿entaw 80% tal-u¿u tal-enerġija globali llum, filwaqt li se
jirrappre¿entaw 75% fl-2035 fil- xenarju tal-“politiki l-ġodda”. [45] B’kunsiderazzjoni tal-komplementarjetà ma’ Strutturali Ewropej u Fondi
ta’ Investiment (ESI), kif stabbilit fil-Qafas Strateġiku Komuni anness
mal-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament ta’ dispo¿izzjonijiet komuni
tal-Fondi tal-ESI [46] Sors: ZEROs CCS project database; keeping
track on the development and deployment of CCS globally. http://www.zeroco2.no/projects
u; GSSCI, The Global Status of CCS: 20122.1 An overview of large-scale integrated CCS
projects: http://www.globalccsinstitute.com/publications/global-status-ccs-2012/online/47981