22.6.2011   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 181/24

1.

Fit-2 ta’ Frar 2011, il-Kummissjoni adottat Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-użu tad-data fir-Reġistru tal-Ismijiet tal-Passiġġieri għall-prevenzjoni, l-intraċċar, l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati terroristiċi u reati serji (minn hawn ’il quddiem “il-Proposta”) (3). Il-Proposta ntbagħtet lill-KEPD għal konsultazzjoni fl-istess jum.

2.

Il-KEPD jilqa’ l-fatt li huwa kien ikkonsultat mill-Kummissjoni. Diġà qabel l-adozzjoni tal-Proposta, il-KEPD ngħata l-possibbiltà li jagħti kummenti informali. Uħud minn dawn il-kummenti ttieħdu f’kunsiderazzjoni fil-Proposta, u l-KEPD jinnota li, b’mod ġenerali, is-salvagwardji tal-protezzjoni tad-data fil-Proposta ssaħħew. Madankollu, għad hemm tħassib preżenti fuq numru ta’ kwistjonijiet, speċjalment fir-rigward tal-iskala u l-għanijiet tal-ġbir tad-data personali.

3.

Id-diskussjonijiet dwar skema possibbli tal-PNR fi ħdan l-UE ilhom għaddejjin mill-2007, meta l-Kummissjoni adottat Proposta għal Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill dwar din il-kwistjoni (4). L-għan ewlieni ta’ skema tal-PNR tal-UE huwa l-istabbiliment ta’ sistema li tobbliga lit-trasportaturi bl-ajru li joperaw titjiriet internazzjonali bejn l-UE u pajjiżi terzi biex jittrasmettu d-data tal-PNR tal-passiġġieri kollha lill-awtoritajiet kompetenti, għall-iskop tal-prevenzjoni, ir-rintraċċar, l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' reati terroristiċi u reati serji. Id-data tiġi ċċentralizzata u analizzata mill-Unitajiet tal-Informazzjoni dwar il-Passiġġieri u r-riżultat tal-analiżi jintbagħat lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti f’kull Stat Membru.

4.

Il-KEPD ilu mill-2007 jsegwi mill-qrib l-iżviluppi relatati ma’ skema possibbli ta’ PNR tal-UE, b’mod parallel mal-iżviluppi li jirrigwardaw l-iskemi tal-PNR ta’ pajjiżi terzi. Fl-20 ta’ Diċembru 2007, il-KEPD adotta opinjoni dwar din il-proposta tal-Kummissjoni (5). F’ħafna okkażjonijiet oħrajn, saru rimarki konsistenti, mhux biss mill-KEPD iżda wkoll mill-Grupp ta’ Ħidma tal-Artikolu 29 (6), dwar il-kwistjoni tal-konformità tal-ipproċessar tad-data tal-PNR għal skopijiet ta’ infurzar tal-liġi bil-prinċipji tan-neċessità u tal-proporzjonalità, kif ukoll salvagwardji essenzjali oħrajn għall-protezzjoni tad-data.

5.

Il-kwistjoni prinċipali mqajma b’mod konsistenti mill-KEPD tiffoka fuq il-ġustifikazzjoni tal-ħtieġa ta’ skema Ewropea tal-PNR flimkien ma’ numru ta’ strumenti oħrajn li jippermettu l-ipproċessar tad-data personali għal skopijiet ta’ infurzar tal-liġi.

6.

Il-KEPD jirrikonoxxi t-titjib viżibbli f’termini tal-protezzjoni tad-data fil-Proposta preżenti, meta mqabbel mal-verżjoni li fuqha kien irrakkomandat qabel. Dan it-titjib huwa relatat b’mod partikolari mal-kamp ta’ applikazzjoni tal-Proposta, id-definizzjoni tal-rwol tal-partijiet interessati differenti (Unitajiet tal-Informazzjoni dwar il-Passiġġieri), l-esklużjoni tal-ipproċessar ta’ data sensittiva, il-bidla lejn sistema ta’ “push” mingħajr perjodu ta’ tranżizzjoni (7), u l-limitazzjoni taż-żamma tad-data.

7.

Il-KEPD jilqa’ wkoll l-iżviluppi addizzjonali fil-valutazzjoni tal-impatt dwar ir-raġunijiet għal skema ta’ PNR tal-UE. Madankollu, filwaqt li hemm rieda ċara li tiġi kkjarifikata n-neċessità tal-iskema, f’dawn il-ġustifikazzjonijiet ġodda, il-KEPD għadu ma jistax isib bażi konvinċenti biex jiżviluppa s-sistema, b’mod speċjali fir-rigward ta’ “valutazzjoni minn qabel” fuq skala kbira tal-passiġġieri kollha. In-neċessità u l-proporzjonalità sejrin jiġu analizzati hawn taħt fil-kapitolu II. Il-Kapitolu III sejjer jikkonċentra fuq aspetti aktar speċifiċi tal-proposta.

8.

Id-dimostrazzjoni tan-neċessità u l-proporzjonalità tal-ipproċessar tad-data hija prerekwiżit assolut għall-iżvilupp tal-iskema tal-PNR. Il-KEPD diġà insista f’okkażjonijiet preċedenti, notevolment fil-kuntest tar-reviżjoni possibbli tad-Direttiva 2006/24/KE (id-“Direttiva dwar iż-Żamma tad-Data”), fuq il-fatt li l-ħtieġa li jiġu pproċessati jew maħżuna ammonti kbar ħafna ta’ informazzjoni għandha tiddependi fuq dimostrazzjoni ċara tar-relazzjoni bejn l-użu u r-riżultat, u għandha tippermetti l-valutazzjoni sine qua non ta’ jekk ir-riżultati komparabbli setgħux jinkisbu b’mezzi alternattivi u inqas intrużivi għall-privatezza (8).

9.

Bil-għan li jiġġustifikaw l-iskema, il-Proposta, u b’mod speċjali l-Valutazzjoni tal-Impatt tagħha, jinkludu dokumentazzjoni estensiva u argumenti legali sabiex jiġi stabbilit kemm li l-iskema hija meħtieġa kif ukoll li din tikkonforma mar-rekwiżiti tal-protezzjoni tad-data. Hija saħansitra tkompli tgħid li hija ġġib valur miżjud f’termini tal-armonizzazzjoni tal-istandards tal-protezzjoni tad-data.

10.

Wara li analizza dawn l-elementi, il-KEPD iqis li l-Proposta, bil-kontenut attwali tagħha, ma tissodisfax ir-rekwiżiti tan-neċessità u l-proporzjonalità, imposti mill-Artikolu 8 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni, mill-Artikolu 8 tal-ECHR u mill-Artikolu 16 tat-TFUE. Ir-raġunament wara din il-kunsiderazzjoni huwa żviluppat fil-paragrafi li jmiss.

11.

Il-KEPD jinnota li l-Valutazzjoni tal-Impatt tinkludi spjegazzjonijiet u statistika estensivi biex tiġġustifika l-Proposta. Madankollu, dawn l-elementi mhumiex konvinċenti. Bħala illustrazzjoni, id-deskrizzjoni tat-theddida tat-terroriżmu u r-reati serji fil-valutazzjoni tal-impatt u fil-memorandum ta’ spjegazzjoni tal-Proposta (9) tikkwota n-numru ta’ 14 000 reat kriminali għal kull 100 000 ruħ fl-Istati Membri fl-2007. Filwaqt li dan in-numru jista’ jkun impressjonanti, huwa jirrigwarda tipi mhux differenzjati ta’ reati u ma jista’ jkun ta’ ebda appoġġ biex jiġġustifika Proposta mmirata lejn u li tiġġieled biss tip limitat ta’ reati serji u transnazzjonali u t-terroriżmu. Bħala eżempju ieħor, fil-fehma tal-KEPD, il-kwotazzjoni ta’ rapport dwar “il-problemi” tad-droga mingħajr ma ssir konnessjoni bejn l-istatistika u t-tip ta’ traffikar tad-droga kkonċernat mill-proposta ma tikkostitwixxi ebda referenza valida. L-istess japplika għall-indikazzjonijiet tal-konsegwenzi tar-reati, li jikkwotaw il-“valur tal-proprjetà misruqa” u l-impatt psikoloġiku u fiżiku fuq il-vittmi, li mhumiex data relatata direttament mal-iskop tal-Proposta.

12.

Bħala l-aħħar eżempju, il-Valutazzjoni tal-Impatt tindika li l-Belġju “rrapporta li 95 % tal-qabdiet kollha tad-drogi fl-2009 kienu esklussivament jew fil-biċċa l-kbira tagħhom minħabba l-ipproċessar tad-data tal-PNR”. Madankollu, ta’ min jenfasizza li l-Belġju m'għandux (s'issa) skema sistematika tal-PNR implimentata, komparabbli ma’ dik prevista fil-Proposta. Dan jista’ jfisser li d-data tal-PNR tista’ tkun utli f’każijiet immirati, li l-KEPD ma jikkontestax. Hija pjuttost il-ġabra wiesgħa bil-għan ta’ valutazzjoni sistematika tal-passiġġieri kollha li tqajjem kwistjonijiet serji relatati mal-protezzjoni tad-data.

13.

Il-KEPD iqis li m'hemmx biżżejjed dokumentazzjoni ta’ sfond rilevanti u preċiża li turi n-neċessità tal-istrument.

14.

Filwaqt li d-dokument jinnota l-interferenza tal-miżuri tal-ipproċessar tad-data mal-Karta, l-ECHR u l-Artikolu 16 tat-TFUE, huwa jirreferi direttament għal-limitazzjonijiet possibbli għal dawn id-drittijiet u huwa sodisfatt bil-konklużjoni li “billi l-azzjonijiet proposti għandhom l-iskop li jiġġieldu t-terroriżmu u reati serji oħrajn, inklużi f’att leġiżlattiv, huma għandhom jikkonformaw b’mod ċar ma’ dawn ir-rekwiżiti bil-kundizzjoni li jkunu meħtieġa f’soċjetà demokratika u jikkonformaw mal-prinċipju tal-proporzjonalità” (10). Madankollu, hemm in-nuqqas ta’ turija ċara tal-fatt li l-miżuri huma essenzjali u li m'hemmx alternattivi inqas intrużivi.

15.

F’dak is-sens, il-fatt li skopijiet addizzjonali bħall-infurzar tal-immigrazzjoni, il-“lista ta’ ebda titjira” u s-sigurtà tas-saħħa kienu previsti u finalment mhux inklużi minħabba l-kunsiderazzjonijiet tal-proporzjonalità ma jfissirx li l-“limitazzjoni” tal-ipproċessar tad-data tal-PNR għal reati serji u t-terroriżmu hija de facto proporzjonata minħabba li hija inqas invażiva. L-għażla tal-limitazzjoni tal-iskema għall-ġlieda kontra t-terroriżmu, mingħajr l-inklużjoni ta’ reati addizzjonali, kif kien previst fi skemi preċedenti tal-PNR, notevolment fl-iskema Awstraljana preċedenti tal-PNR, lanqas ma kienet evalwata. Il-KEPD jenfasizza li f’din l-iskema preċedenti, li dwarha l-Grupp ta’ Ħidma tal-Artikolu 29 adotta opinjoni pożittiva fl-2004, l-iskopijiet kienu limitati għal “identifikazzjoni ta’ dawk il-passiġġieri li jistgħu jikkawżaw theddida ta’ terroriżmu jew xi attività kriminali relatata” (11). Is-sistema Awstraljana lanqas ma pprevediet iż-żamma tad-data tal-PNR għajr għal passiġġieri speċifiċi identifikati bħala li jippreżentaw theddida speċifika (12).

16.

Barra minn hekk, safejn hija kkonċernata l-prevedibbiltà tas-sorveljanza għas-suġġetti tad-data, huwa dubjuż li l-Proposta tal-Kummissjoni tissodisfa r-rekwiżiti ta’ bażi legali soda skont il-liġi tal-UE: il-“valutazzjoni” tal-passiġġieri (li qabel kienet tissejjaħ “valutazzjoni tar-riskju”) sejra titwettaq fuq il-bażi ta’ kriterji mhux trasparenti u li jevolvu b’mod kostanti. Kif intqal b’mod espliċitu fit-test, l-għan prinċipali tal-iskema mhuwiex il-kontroll tradizzjonali tal-fruntieri, iżda l-intelliġenza (13) u l-arrest ta’ persuni li mhumiex suspettati, qabel ikun sar xi reat kriminali. L-iżvilupp ta’ sistema bħal din fuq skala Ewropea, li tinvolvi l-ġbir tad-data dwar il-passiġġieri kollha u t-teħid ta’ deċiżjonijiet fuq il-bażi ta’ kriterji ta’ valutazzjoni mhux magħrufa u li għadhom qegħdin jevolvu, iqajjem kwistjonijiet serji ta’ trasparenza u proporzjonalità.

17.

L-uniku skop li, skont il-KEPD, għandu jkun konformi mar-rekwiżiti tat-trasparenza u l-proporzjonalità, huwa l-użu tad-data tal-PNR fuq bażi ta’ każ b’każ, kif imsemmi fl-Artikolu 4.2(c), iżda biss f’każ ta’ theddida serja u konkreta stabbilita minn indikaturi konkreti.

18.

L-Artikolu 4(2)(b) jistabbilixxi li PIU jista’ jwettaq valutazzjoni tal-passiġġieri u f’din l-attività jista’ jqabbel id-data tal-PNR mad-“databases rilevanti”, kif indikat fl-Artikolu 4.2(b). Din id-dispożizzjoni ma tindikax liema huma d-databases li huma rilevanti. Għalhekk, il-miżura mhijiex prevedibbli, rekwiżit ieħor skont il-Karta u l-ECHR. Barra minn hekk, id-dispożizzjoni tqajjem il-kwistjoni tal-kompatibbiltà tagħha mal-prinċipju tal-limitazzjoni tal-iskop: skont il-KEPD, dan għandu jiġi eskluż pereżempju għal database bħall-Eurodac, li kienet żviluppata għal skopijiet differenti (14). Minbarra dan, huwa għandu jkun possibbli biss f’każ li jkun hemm ħtieġa speċifika, f’każ partikolari fejn ikun hemm suspett preeżistenti fuq persuna wara li jkun twettaq reat kriminali. Pereżempju, l-iċċekkjar tad-database tas-Sistema ta’ Informazzjoni dwar il-Viża (15) fuq bażi sistematika fl-isfond tad-data kollha tal-PNR ikun eċċessiv u sproporzjonat.

19.

L-idea li tgħid li l-proposta għandha ttejjeb il-protezzjoni tad-data billi tipprovdi kundizzjonijiet ugwali u uniformi fir-rigward tad-drittijiet tal-individwi hija dubjuża. Il-KEPD jirrikonoxxi l-fatt li, f’każ li jiġu stabbiliti n-neċessità u l-proporzjonalità tal-iskema, l-istandards uniformi fost l-UE, inkluż il-protezzjoni tad-data, għandhom itejbu ċ-ċertezza legali. Madankollu, il-kliem preżenti tal-proposta, fil-premessa 28 tagħha, isemmi li “d-Direttiva ma taffettwax il-possibbiltà li l-Istati Membri jistabbilixxu, skont il-liġi domestika tagħhom, sistema ta’ ġbir u trattament tad-data tal-PNR għal skopijiet differenti minn dawk speċifikati f’din id-Direttiva, jew minn fornituri tat-trasport differenti minn dawk speċifikati f’din id-Direttiva, fir-rigward tat-titjiriet interni (…)”.

20.

L-armonizzazzjoni miġjuba mill-proposta hija għalhekk limitata. Hija tista’ tkopri d-drittijiet tas-suġġetti tad-data, iżda mhux il-limitazzjoni tal-iskop, u wieħed jista’ jassumi li, skont dan il-kliem, is-sistemi tal-PNR li diġà qegħdin jintużaw, pereżempju, fil-ġlieda kontra l-immigrazzjoni illegali, jistgħu jkomplu jagħmlu dan ukoll skont id-Direttiva.

21.

Dan ifisser li, minn naħa waħda, għad hemm xi differenzi bejn l-Istati Membri li diġà żviluppaw skema tal-PNR, u min-naħa l-oħra, il-maġġoranza vasta tal-Istati Membri li ma jiġbrux id-data PNR b’mod sistematiku (21 minn fost is-27 Stat Membru) ikunu obbligati li jagħmlu dan. Il-KEPD iqis li, minn din il-perspettiva, kwalunkwe valur miżjud f’termini ta’ protezzjoni tad-data huwa dubjuż ħafna.

22.

Għall-kuntrarju, il-konsegwenzi tal-Premessa 28 huma ksur serju tal-prinċipju tal-limitazzjoni tal-iskop. Fid-dawl tal-KEPD, il-proposta għandha tistabbilixxi b’mod espliċitu li d-data tal-PNR ma tistax tintuża għal skopijiet oħrajn.

23.

Il-KEPD jasal għal konklużjoni simili bħal dik meħuda mill-evalwazzjoni tad-Direttiva dwar iż-Żamma tad-Data: fiż-żewġ kuntesti, in-nuqqas ta’ armonizzazzjoni reali jmur flimkien man-nuqqas ta’ ċertezza legali. Minbarra dan, il-ġbir u l-ipproċessar addizzjonali tad-data personali jsiru obbligatorji għall-Istati Membri kollha, fejn in-neċessità reali tal-iskema ma tkunx ġiet stabbilita.

24.

Il-KEPD jinnota wkoll li l-iżviluppi fuq il-PNR huma marbuta mal-evalwazzjoni ġenerali li għaddejja tal-istrumenti kollha tal-UE fil-qasam tal-ġestjoni tal-iskambju tal-informazzjoni mnedija mill-Kummissjoni f’Jannar 2010 u żviluppata fil-Komunikazzjoni reċenti dwar il-ħarsa ġenerali lejn il-ġestjoni tal-informazzjoni fil-Qasam tal-Libertà, is-Sigurtà u l-Ġustizzja (16). B’mod partikolari, hemm konnessjoni ċara mad-dibattitu attwali dwar l-Istrateġija Ewropea dwar il-Ġestjoni tal-Informazzjoni. F’dan ir-rigward, il-KEPD iqis li r-riżultati tal-ħidma attwali fuq il-Mudell Ewropew għall-Iskambju tal-Informazzjoni mistenni għall-2012 għandhom jittieħdu f’kunsiderazzjoni fil-valutazzjoni tal-ħtieġa għal PNR tal-UE.

25.

F’dan il-kuntest, u fid-dawl tan-nuqqasijiet tal-Proposta u speċjalment tal-Valutazzjoni tal-Impatt tagħha, il-KEPD iqis li hemm ħtieġa għal valutazzjoni tal-impatt speċifika tal-privatezza u l-protezzjoni tad-data f’każijiet bħal dan fejn is-sustanza tal-Proposta taffettwa d-drittijiet fundamentali għall-privatezza u l-protezzjoni tad-data. Valutazzjoni tal-impatt ġenerali mhijiex biżżejjed.

26.

Ir-reati terroristiċi, ir-reati serji u r-reati transnazzjonali serji huma definiti fl-Artikolu 2 g), h) u i) tal-Proposta. Il-KEPD jilqa’ l-fatt li d-definizzjonijiet – u l-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom – ġew irfinuti, b’divrenzjar bejn ir-reati serji u r-reati transnazzjonali serji. Din id-distinzjoni hija milqugħa, speċjalment minħabba li timplika pproċessar differenti tad-data personali, għajr il-valutazzjoni kontra kriterji stabbiliti minn qabel meta niġu għal reati serji li mhumiex transnazzjonali.

27.

Madankollu, fil-fehma tal-KEPD, id-definizzjoni ta’ reati serji għadha wiesgħa wisq. Dan huwa rikonoxxut mill-Proposta li tindika li l-Istati Membri xorta waħda jistgħu jeskludu r-reati minuri li jaqgħu taħt id-definizzjoni ta’ reati serji (17) iżda li ma jkunux konformi mal-prinċipju tal-proporzjonalità. Dan il-kliem jimplika li d-definizzjoni fil-Proposta tista’ tinkludi wkoll reati minuri, li l-ipproċessar tagħhom ikun sproporzjonat. Mhuwiex ċar x’għandu jiġi kopert eżattament minn reati minuri. Minflok ma jħalli l-fakultà tat-tnaqqis tal-kamp ta’ applikazzjoni għall-Istati Membri, il-KEPD iqis li l-Proposta għandha telenka b’mod espliċitu r-reati li għandhom jiġu inklużi fil-kamp ta’ applikazzjoni tagħha u dawk li għandhom jiġu esklużi minħabba li għandhom jitqiesu bħala minuri u ma jissodisfawx it-test tal-proporzjonalità.

28.

L-istess tħassib japplika għall-possibbiltà li titħalla miftuħa fl-Artikolu 5(5) sabiex tiġi pproċessata d-data relatata ma’ kwalunkwe tip ta’ reat jekk dan jinstab matul il-kors ta’ azzjoni ta’ infurzar, kif ukoll għall-possibbiltà msemmija fil-Premessa (28) sabiex jiġi estiż il-kamp ta’ applikazzjoni għal skopijiet oħrajn għajr dawk previsti fil-Proposta, jew għal fornituri oħrajn tat-trasport.

29.

Il-KEPD huwa mħasseb ukoll fir-rigward tal-possibbiltà prevista fl-Artikolu 17 sabiex jiġu inklużi titjiriet interni fl-ambitu tad-Direttiva, fid-dawl tal-esperjenza miksuba mill-Istati Membri li diġà qegħdin jiġbruhom. Tali twessigħ tal-ambitu tal-iskema tal-PNR ikun ta’ theddida saħansitra akbar għad-drittijiet fundamentali tal-individwi u m'għandux ikun previst qabel issir kwalunkwe analiżi xierqa li tinkludi valutazzjoni komprensiva tal-impatt.

30.

Sabiex nikkonkludu, li l-kamp ta’ applikazzjoni jitħalla miftuħ u li l-Istati Membri jingħataw possibbiltajiet li jestendu l-iskop imorru kontra r-rekwiżit li d-data tista’ tinġabar biss għal skopijiet speċifikati u espliċiti.

31.

Ir-rwol tal-PIUs u s-salvagwardji madwar l-ipproċessar tad-data tal-PNR iqajmu mistoqsijiet speċifiċi, speċjalment minħabba li l-PIUs jirċievu d-data tal-passiġġieri kollha mit-trasportaturi tal-ajru u – skont it-test tal-Proposta – għandhom kompetenzi wesgħin biex jipproċessaw din id-data. Dan jinkludi valutazzjoni tal-imġiba tal-passiġġieri li mhumiex suspettati ta’ xi delitt u l-possibbiltà li d-data tal-PNR titqabbel mad-databases mhux deċiżi (18). Il-KEPD jinnota li l-kundizzjonijiet ‘b’aċċess restrittiv’ huma previsti fil-Proposta, iżda jqis li dawk il-kundizzjonijiet weħidhom mhumiex biżżejjed, fid-dawl tal-kompetenzi wiesgħa tal-PIUs.

32.

L-ewwel nett, in-natura tal-awtorità nnominata bħala PIU u l-kompożizzjoni tagħha jibqgħu mhux ċari. Il-Proposta ssemmi l-possibbiltà li l-membri tal-persunal jistgħu jiġu “ssekondati minn awtoritajiet pubbliċi kompetenti”, iżda ma toffri ebda garanzija f’termini tal-kompetenza u l-integrità tal-persunal tal-PIU. Il-KEPD jirrakkomanda li dawn ir-rekwiżiti jiġu inklużi fit-test tad-Direttiva, wara li jiġi kkunsidrat il-karattru sensittiv tal-ipproċessar li għandu jsir mill-PIUs.

33.

It-tieni nett, il-proposta tippermetti l-possibbiltà li tinħatar PIU waħda għal bosta Stati Membri. Dan jiftaħ il-bieb għal riskji tal-użu ħażin u t-trasmissjoni ta’ data li taqa’ barra mill-kundizzjonijiet tal-Proposta. Il-KEPD jirrikonoxxi li jista’ jkun hemm raġunijiet ta’ effikaċja, b’mod partikolari għal Stati Membri iżgħar, biex jgħaqqdu l-forzi tagħhom, iżda jirrakkomanda li fit-test jiġu inklużi kundizzjonijiet għal din l-għażla. Dawn il-kundizzjonijiet għandhom jindirizzaw il-kooperazzjoni mal-awtoritajiet kompetenti, kif ukoll is-sorveljanza, b’mod partikolari fir-rigward tal-Awtorità tal-Protezzjoni tad-Data responsabbli mis-superviżjoni, u fir-rigward tal-eżerċizzju tad-drittijiet tas-suġġetti tad-data, minħabba li bosta awtoritajiet jistgħu jkunu kompetenti biex jissorveljaw PIU waħda.

34.

Hemm riskju ta’ nuqqas fil-funzjoni marbut mal-elementi msemmija fuq, u b’mod partikolari fid-dawl tal-kwalità tal-persunal kompetenti biex janalizzaw id-data u l-“kondiviżjoni” ta’ PIU bejn bosta Stati Membri.

35.

It-tielet nett, il-KEPD jesprimi dubji dwar il-salvagwardji previsti kontra l-abbuż. L-obbligi tal-illoggjar huma milqugħa iżda mhumiex biżżejjed. L-awtomonitoraġġ għandu jkun ikkumplimentat minn monitoraġġ estern, b’mod aktar strutturat. Il-KEPD jissuġġerixxi li jiġu organizzati verifiki b’mod sistematiku kull erba’ snin. Għandu jiġi żviluppat sett komprensiv ta’ regoli dwar is-sigurtà, li mbagħad għandu jiġi impost b’mod orizzontali fuq il-PIUs kollha.

36.

L-Artikolu 7 tal-Proposta jipprevedi bosta xenarji li jippermettu l-iskambju tad-data bejn il-PIUs – din hija s-sitwazzjoni normali – jew bejn l-awtoritajiet kompetenti ta’ Stat Membru u l-PIUs f’sitwazzjonijiet eċċezzjonali. Il-kundizzjonijiet ikunu wkoll aktar stretti skont jekk l-aċċess jintalabx għad-database prevista fl-Artikolu 9(1), fejn id-data tinżamm matul l-ewwel 30 jum, jew għad-database msemmija fl-Artikolu 9(1), fejn id-data tkompli tinżamm għal ħames snin.

37.

Il-kundizzjonijiet tal-aċċess huma definiti b’mod aktar strett meta t-talba tal-aċċess tmur lil hinn mill-proċedura normali. Madankollu, il-KEPD jinnota li l-kliem użat iwassal għal konfużjoni: l-Artikolu 7(2) huwa applikabbli f’“każ speċifiku ta’ prevenzjoni, rintraċċar, investigazzjoni jew prosekuzzjoni ta’ reati terroristiċi jew reati serji”; l-Artikolu 7(3) isemmi “ċirkostanzi eċċezzjonali b’reazzjoni għal theddida speċifika jew investigazzjoni jew prosekuzzjoni speċifika relatata ma’ reati terroristiċi jew reati serji”, filwaqt li l-Artikolu 7(4) jikkonċerna “theddida immedjata u serja għas-sigurtà pubblika”, u l-Artikolu 7(5) isemmi “theddida speċifika u attwali relatata ma’ reati terroristiċi u reati serji”. Il-kundizzjonijiet tal-aċċess minn partijiet interessati differenti għad-databases ivarjaw skont dawn il-kriterji. Madankollu, id-differenza bejn theddida speċifika, theddida immedjata u serja u theddida speċifika u attwali mhijiex ċara. Il-KEPD jenfasizza l-ħtieġa li jkomplu jiġu speċifikati l-kundizzjonijiet preċiżi li permezz tagħhom ikunu permessi t-trasferimenti tad-data.

38.

Bħala bażi legali ġenerali għall-prinċipji tal-protezzjoni tad-data il-proposta tirreferi għad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2008/977/JHA, u hija testendi l-ambitu tagħha għall-ipproċessar tad-data fil-livell domestiku.

39.

Fl-2007 (19) l-KEPD kien diġà enfasizza n-nuqqasijiet tad-Deċiżjoni Qafas fir-rigward tad-drittijiet tas-suġġetti tad-data. Fost l-elementi nieqsa fid-Deċiżjoni Qafas, hemm partikolarment xi rekwiżiti għal informazzjoni lis-suġġett tad-data f’każ ta’ talba ta’ aċċess għad-data tiegħu: l-informazzjoni għandha tingħata f’forma intelliġibbli, l-għan tal-ipproċessar għandu jiġi indikat, u hemm il-ħtieġa għal salvagwardji aktar żviluppati f’każ ta’ appell lill-Awtorità tal-Protezzjoni tad-Data f’każ li jiċċaħħad l-aċċess dirett.

40.

Ir-referenza għad-Deċiżjoni Qafas għandha konsegwenzi wkoll fir-rigward tal-identifikazzjoni tal-Awtorità tal-Protezzjoni tad-Data kompetenti biex tissorvelja l-applikazzjoni tad-Direttiva futura, minħabba li mhux neċessarjament tkun l-istess DPA bħal dik kompetenti għall-(ex) kwistjonijiet tal-ewwel pilastru. Il-KEPD iqis li mhuwiex sodisfaċenti li jistrieħ biss fuq id-Deċiżjoni Qafas fil-kuntest ta’ wara Lisbona, meta wieħed mill-għanijiet ewlenin huwa li l-qafas legali jiġi adattat sabiex jiżgura livell għoli u armonizzat ta’ protezzjoni tul l-(ex) pilastri. Huwa tal-fehma li d-dispożizzjonijiet addizzjonali huma meħtieġa fil-Proposta sabiex jikkumplimentaw ir-referenza għad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill fejn ġew identifikati xi nuqqasijiet, speċjalment fir-rigward tal-kundizzjonijiet tal-aċċess għad-data personali.

41.

Dan it-tħassib huwa wkoll kompletament validu fir-rigward tad-dispożizzjonijiet dwar it-trasferimenti tad-data lil pajjiżi terzi. Il-Proposta tirreferi għall-Artikolu 13.3(ii) tad-Deċiżjoni Qafas, li jinkludi eċċezzjonijiet wesgħin għas-salvagwardji tal-protezzjoni tad-data: huwa jidderoga speċjalment mir-rekwiżit tal-adegwatezza f’każ ta’ “interessi prevalenti leġittimi, speċjalment interessi pubbliċi importanti”. Din l-eċċezzjoni għandha formulazzjoni vaga li potenzjalment tista’ tapplika f’ħafna każijiet tal-ipproċessar tad-data tal-PNR, jekk tiġi interpretata b’mod wiesa’. Il-KEPD iqis li l-proposta għandha tipprevjeni b’mod espliċitu l-applikazzjoni tal-eċċezzjonijiet tad-Deċiżjoni Qafas fil-kuntest tal-ipproċessar tad-data tal-PNR, u żżomm ir-rekwiżit għal valutazzjoni aktar stretta tal-adegwatezza.

42.

Il-proposta tipprevedi perjodu ta’ 30 jum għaż-żamma tad-data, b’perjodu addizzjonali ta’ ħames snin fl-arkivji. Dan il-perjodu ta’ żamma tnaqqas b’mod konsiderevoli jekk jitqabbel mal-verżjonijiet preċedenti tad-dokument, fejn iż-żamma tad-data żdiedet għal ħames snin flimkien ma’ tmienja oħra.

43.

Il-KEPD jilqa’ t-tnaqqis tal-ewwel perjodu ta’ żamma għal 30 ġurnata. Madankollu, huwa jesprimi dubji fir-rigward tal-perjodu addizzjonali ta’ żamma ta’ 5 snin: mhuwiex ċar għalih jekk hemmx bżonn li din id-data tkompli tinżamm f’forma li xorta tagħmel possibbli l-identifikazzjoni tal-individwi.

44.

Huwa jenfasizza wkoll kwistjoni ta’ terminoloġija fit-test, li għandha konsegwenzi legali importanti: l-Artikolu 9(2) jindika li d-data dwar il-passiġġieri sejra tiġi “mgħottija”, u għalhekk tkun “anonimizzata”. Madankollu, aktar tard, it-test isemmi li għadu possibbli li jinkiseb aċċess għad-“data sħiħa tal-PNR”. Jekk dan huwa possibbli, ikun ifisser li d-data tal-PNR qatt ma kienet totalment anonimizzata: waqt li d-data tkun mgħottija, hija tibqa’ identifikabbli. Il-konsegwenza hija li l-qafas tal-protezzjoni tad-data jibqa’ kompletament applikabbli, li jqajjem il-kwistjoni fundamentali tan-neċessità u l-proporzjonalità sabiex id-data identifikabbli tal-passiġġieri kollha tinżamm għal ħames snin.

45.

Il-KEPD jirrakkomanda li l-Proposta għandha tiġi fformulata mill-ġdid, billi l-prinċipju tal-anonimizzazzjoni reali jinżamm b’ebda mod lura għad-data identifikabbli, li jfisser li ma għandha tkun permessa ebda investigazzjoni retroattiva. Din id-data għadha tista’ – u weħidha – tintuża sabiex isservi skopijiet ta’ intelliġenza ġenerali fuq il-bażi tal-identifikazzjoni tal-mudelli ta’ terroriżmu u reati relatati fil-flussi tal-immigrazzjoni. Dan għandu jiġi distint miż-żamma tad-data f’forma identifikabbli – soġġetta għal ċerti salvagwardji – f’każijiet li jkunu taw lok għal suspett konkret.

46.

Il-KEPD jilqa’ l-fatt li d-data sensittiva mhijiex inkluża fil-lista ta’ data li għandha tiġi pproċessata. Madankollu, huwa jenfasizza li l-Proposta għadha tipprevedi l-possibbiltà li din id-data tintbagħat lill-Unità tal-Informazzjoni dwar il-Passiġġieri, li mbagħad għandha l-obbligu li tħassarha (Artikolu 4(1), Artikolu 11). Minn dan il-kliem, mhuwiex ċar jekk il-PIUs għadx għandhom obbligu ta’ rutina li jiffiltraw id-data sensittiva li tintbagħat mil-linji tal-ajru, jew jekk għandhomx jagħmlu dan biss fil-każ eċċezzjonali fejn il-linji tal-ajru jkunu bagħtu din id-data bi żball. Il-KEPD jirrakkomanda li t-test jiġi emendat sabiex jiġi kkjarifikat li l-ebda data sensittiva ma tintbagħat mil-linji tal-ajru, fil-bidu nett tal-ipproċessar tad-data.

47.

Minbarra d-data sensittiva, il-lista ta’ data li tista’ tiġi trasferita tirrifletti fil-biċċa l-kbira tagħha l-lista ta’ PNR tal-Istati Uniti, li kienet ikkritikata bħala li hija estensiva wisq f’bosta opinjonijiet tal-Grupp ta’ Ħidma tal-Artikolu 29 (20). Il-KEPD iqis li din il-lista għandha titnaqqas skont l-opinjoni tal-Grupp ta’ Ħidma, u li kwalunkwe żieda tkun debitament ġustifikata. Dan huwa l-każ speċjalment għall-qasam “rimarki ġenerali”, li għandu jiġi eskluż mil-lista.

48.

Skont l-Artikolu 4.2.(a) u (b), il-valutazzjoni tal-individwi kontra kriterji stabbiliti minn qabel jew kontra d-databases rilevanti tista’ tinvolvi pproċessar awtomatizzat, iżda hija għandha tiġi riveduta individwalment b’mezzi mhux awtomatizzati.

49.

Il-KEPD jilqa’ l-kjarifiki li saru f’din il-verżjoni l-ġdida tat-test. L-ambigwità tal-ambitu preċedenti tad-dispożizzjoni, fir-rigward tad-deċiżjonijiet awtomatizzati li jipproduċu “effett legali avvers fuq persuna jew li jaffettwawha b’mod sinjifikanti (…)” kienet mibdula minn formulazzjoni aktar espliċita. Issa huwa ċar li kwalunkwe riżultat pożittiv ser jiġi rivedut individwalment.

50.

Fil-verżjoni l-ġdida jidher ċar ukoll li l-valutazzjoni f’ebda ċirkostanza ma tista’ tkun ibbażata fuq ir-razza jew l-oriġini etnika, it-twemmin reliġjuż jew filosofiku, l-opinjoni politika, is-sħubija fi trejdunjin, is-saħħa jew il-ħajja sesswali ta’ persuna. Fi kliem ieħor, minn din il-formulazzjoni ġdida, il-KEPD jifhem li ma tista’ tittieħed ebda deċiżjoni, saħansitra parzjalment, fuq il-bażi tad-data sensittiva. Din hija konsistenti mad-dispożizzjoni li permezz tagħha ma tista’ tiġi pproċessata l-ebda data sensittiva mill-PIUs, filwaqt li għandha wkoll tintlaqa’ tajjeb.

51.

Il-KEPD iqis li huwa importanti ħafna li titwettaq valutazzjoni bir-reqqa tal-implimentazzjoni tad-Direttiva, kif previst fl-Artikolu 17. Huwa jqis li r-reviżjoni m’għandhiex tevalwa biss il-konformità ġenerali mal-istandards tal-protezzjoni tad-data, iżda b’mod aktar fundamentali u speċifiku, għandha tevalwa jekk l-iskemi tal-PNR jikkostitwixxux miżura neċessarja. Id-data statistika msemmija fl-Artikolu 18 għandha rwol importanti f’din il-perspettiva. Il-KEPD huwa tal-fehma li din l-informazzjoni għandha tinkludi n-numru ta’ azzjonijiet ta’ infurzar tal-liġi, kif previst fl-abbozz, kif ukoll in-numru ta’ kundanni effettivi li rriżultaw – jew le – mill-azzjonijiet ta’ infurzar. Tali data hija essenzjali sabiex ir-riżultat tar-reviżjoni jkun wieħed konklużiv.

52.

Il-proposta hija mingħajr preġudizzju għall-ftehimiet eżistenti ma’ pajjiżi terzi (Art. 19). Il-KEPD iqis li din id-dispożizzjoni għandha tirreferi b’mod aktar espliċitu għall-iskop ta’ qafas globali li jipprovdi salvagwardji armonizzati ta’ protezzjoni tad-data fil-qasam tal-PNR, ġewwa u barra l-UE, kif mitlub mill-Parlament Ewropew u żviluppat mill-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni tagħha tal-21 ta’ Settembru 2010“Dwar l-approċċ globali għat-Trasferimenti tad-data fir-Reġistru tal-Ismijiet tal-Passiġġieri (PNR) lil pajjiżi terzi”.

53.

F’dak is-sens, il-ftehimiet ma’ pajjiżi terzi m’għandhomx jinkludu dispożizzjonijiet taħt il-limitu tal-protezzjoni tad-data fi ħdan id-Direttiva. Dan huwa ta’ importanza partikolari llum il-ġurnata li qegħdin jiġu nnegozjati mill-ġdid ftehimiet mal-Istati Uniti, l-Awstralja u l-Kanada f’din il-perspettiva ta’ qafas globali u armonizzat.

54.

L-iżvilupp ta’ skema tal-PNR tal-UE, flimkien man-negozjar tal-ftehimiet tal-PNR ma’ pajjiżi terzi, huwa proġett li ilu li tfassal. Il-KEPD jirrikonoxxi li, meta mqabbel mal-Proposta għal Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill dwar il-PNR tal-UE tal-2007, l-abbozz tat-test ra titjib viżibbli. Ġew miżjuda salvagwardji ta’ protezzjoni tad-data, li bbenifikaw mid-dibattiti u l-opinjonijiet ta’ partijiet interessati differenti, li jinkludu b’mod partikolari l-Grupp ta’ Ħidma tal-Artikolu 29, il-KEPD u l-Parlament Ewropew.

55.

Il-KEPD jilqa’ dan it-titjib u speċjalment l-isforzi biex jillimitaw il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Proposta u l-kundizzjonijiet għall-ipproċessar tad-data tal-PNR. Madankollu, huwa għandu l-obbligu li josserva li l-prerekwiżit essenzjali għal kwalunkwe żvilupp ta’ skema ta’ PNR – jiġifieri l-konformità mal-prinċipji tan-neċessità u tal-proporzjonalità – ma ntlaħaqx fil-Proposta. Il-KEPD ifakkar li fil-fehma tiegħu, id-data tal-PNR tista’ ċertament tkun neċessarja għal skopijiet ta’ infurzar tal-liġi f’każijiet speċifiċi u tissodisfa r-rekwiżiti tal-protezzjoni tad-data. Huwa l-użu tagħhom b’mod sistematiku u mingħajr distinzjoni, fir-rigward tal-passiġġieri kollha, li jqajjem tħassib speċifiku.

56.

Il-Valutazzjoni tal-Impatt tagħti elementi maħsuba biex jiġġustifikaw il-ħtieġa tad-data tal-PNR għall-ġlieda kontra l-kriminalità, iżda n-natura ta’ din l-informazzjoni hija wisq ġenerali, u tonqos milli tappoġġja l-ipproċessar fuq skala kbira tad-data tal-PNR għal skopijiet ta’ intelliġenza. Fil-fehma tal-KEPD, l-unika miżura li hija konformi mar-rekwiżiti tal-protezzjoni tad-data tkun l-użu tad-data tal-PNR fuq bażi ta’ każ b’każ, meta jkun hemm theddida serja stabbilita minn indikaturi konkreti.

57.

Minbarra dan in-nuqqas fundamentali, il-kummenti tal-KEPD jikkonċernaw l-aspetti li ġejjin:

58.

Il-KEPD jirrakkomanda wkoll li l-iżviluppi fuq il-PNR tal-UE jiġu evalwati f’perspettiva usa’ li tinkludi l-evalwazzjoni ġenerali kontinwa tal-istrumenti kollha tal-UE fil-qasam tal-ġestjoni tal-iskambju tal-informazzjoni mnedija mill-Kummissjoni f’Jannar 2010. B’mod partikolari, ir-riżultati tal-ħidma attwali fuq il-Mudell Ewropew għall-Iskambju tal-Informazzjoni mistenni għall-2012 għandhom jiġu kkunsidrati fil-valutazzjoni tal-ħtieġa għal skema tal-PNR tal-UE.

—

Opinjoni tad-19 ta’ Ottubru 2010 dwar l-approċċ globali għat-trasferimenti tad-data fir-Reġistru tal-Ismijiet tal-Passiġġieri (PNR) lil pajjiżi terzi, disponibbli fuq http://www.edps.europa.eu/EDPSWEB/edps/Consultation/OpinionsC/OC2010

—

L-opinjonijiet tal-Grupp ta’ Ħidma tal-Artikolu 29 huma disponibbli fuq din il-link: http://ec.europa.eu/justice/policies/privacy/workinggroup/wpdocs/index_en.htm#data_transfers