52011DC0149

[pic] | IL-KUMMISSJONI EWROPEA |

Brussel 23.3.2011

KUMM(2011) 149 finali

KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

Protezzjoni konsulari taċ-ċittadini tal-UE f’pajjiżi terzi:Il-qagħda attwali u l-ġejjieni

KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

Protezzjoni konsulari taċ-ċittadini tal-UE f’pajjiżi terzi:Il-qagħda attwali u l-ġejjieni

Ċittadin tal-UE li jkun jivvjaġġa lejn jew ikun qed jgħix f'pajjiż terz fejn l-Istat Membru tiegħu ma jkunx rappreżentat għandu dritt, skont it-Trattati tal-UE, għal protezzjoni mill- awtoritajiet diplomatiċi u konsulari ta' kwalunkwe Stat Membru bl-istess kundizzjonijiet bħall-persuni bin-nazzjonalità ta' dak l-Istat.

Id-dritt li tikseb protezzjoni konsulari[1] minn Stat Membru bl-istess kundizzjonijiet bħall-persuni bin-nazzjonalità ta' dak l-Istat Membru huwa wieħed mid-drittijiet speċifiċi li t-Trattat jagħti liċ-ċittadini tal-UE u jżid dimensjoni esterna għall-kunċett taċ- ċittadinanza tal-Unjoni . Huwa jsaħħaħ l-idea ta’ solidarjetà Ewropea u l-identità tal-Unjoni f’pajjiżi terzi.

L-għan ta’ din il-Komunikazzjoni huwa li tivvaluta l-kontribuzzjoni tal-Unjoni Ewropea għall-protezzjoni konsulari effettiva f’pajjiżi terzi kif imħabbra fil-Pjan ta’ Azzjoni tal-Kummissjoni tal-2007-2009[2] u biex tippreżenta x'hemm għall-ġejjieni abbażi tal-esperjenza miksuba u l-qafas istituzzjonali mġedded.

Din il-Komunikazzjoni taqdi l-obbligu tal-Kummissjoni skont it-Trattat li tirraporta kull tliet snin dwar l-applikazzjoni tal-Artikolu 23 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) dwar il-protezzjoni konsulari, kif imħabbra mill-Kummissjoni fir-Rapport tagħha skont l-Artikolu 25 tat-TFUE dwar il-progress lejn Ċittadinanza Ewropea effettiva 2007-2010[3].

Il-Komunikazzjoni tikkontribwixxi wkoll għall-implimentazzjoni tal-Azzjoni 8 tar-“ Rapport dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE tal-2010 – Inżarmaw l-ostakoli għad-drittitjiet taċ-ċittadini tal-UE ”[4], inizjattiva strateġika tal-Kummissjoni, li tiffoka fuq l-ostakoli li ċ-ċittadini għadhom jiffaċċaw, notevolment meta jaqsmu l-konfini, u tippreżentalhom rimedji..

Il-Kommunikazzjoni hija l-ewwel risposta għall-Kunsill Ewropew, li fit-2 ta’ Diċembru 2009, fil-Programm ta’ Stokkolma, stieden lill-Kummissjoni “tqis miżuri adatti li jistabbilixxu l-kordinazzjoni u l-koperazzjoni meħtieġa biex tiġi ffaċilitata l-protezzjoni konsulari f'konformità mal-Artikolu 23 tat-TFUE”[5].

1. FEJN NINSABU LLUM

Il-bżonn taċ-ċittadini tal-UE għall-protezzjoni konsulari huwa mistenni jiżdid fis-snin li ġejjin. Skont l-istatistika tal-Eurostat[6] in-numru ta’ vjaġġi li ċ-ċittadini tal-UE jagħmlu lejn pajjiżi terzi żdied minn iktar minn 80 miljun fl-2005 għal iktar minn 90 miljun vjaġġ fl-2008 u l-attività mistennija tiżdid aktar[7]. Iktar minn 30 miljun ċittadin tal-UE huma stmati li jgħixu permanentament f’pajjiż terz, iżda l-Istati Membri kollha huma rappreżentati fl-Istati Uniti, iċ-Ċina u r-Russja biss. Kriżijiet maġġuri riċenti affettwaw numru konsiderevoli ta’ ċittadini tal-UE f’pajjiżi terzi (pereżempju l-Libja, l-Eġittu u il-Baħrejn wara l-irvellijiet demokratiċi tar-rebbiegħa 2011; il-Ġappun wara t-terremot ta’ Marzu 2011; Ħaiti wara t-terremot ta’ Jannar 2010; is-sħaba tal-irmied vulkaniku tal-Islanda fir-rebbiegħa 2010)[8] u wrew il-bżonn għall-protezzjoni konsulari hi x’inhi in-nazzjonalità taċ-ċittadin tal-UE. Iktar minn 100 000 ċittadin tal-UE kienu preżenti f'dawn il-pajjiżi terzi meta seħħet il-kriżi. Fiċ-ċirkostanzi attwali jidher partikolarment relevanti li tissaħħaħ ulterjorment l-effettività tad-dritt taċ-ċittadini tal-UE li jkunu assistiti f’pajjiżi terzi skont il-bżonnijiet differenti tagħhom (pereżempju sostenn prattiku, saħħa jew trasport). Bil-baġits pubbliċi taħt pressjoni, l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri għandhom bżonn li jrawmu koperazzjoni biex jottimizzaw l-effettività tal-użu tar-riżorsi.

[pic]

Minkejja li l-protezzjoni konsulari pprovduta mill-Istati Membri tvarja, il-maġġorità taċ-ċittadini tal-UE[9] (62%) jistennew l-istess tip ta’ għajnuna hi ta' liema Stat Membru hi l-ambaxxata li jduru fuqha. Terz taċ-ċittadini tal-UE (28%) jistennew almenu standard minimu ta’ għajnuna pprovduta minn kwalunkwe Stat Membru.

1.1. Il-qafas legali ġdid

It-Trattat ta’ Lisbona jikkunsidra il- bżonn akbar għal dimensjoni Ewropea għall-protezzjoni konsulari ; Huwa jirrinforza u jikkjarifika l-kapċità tal-Unjoni li tieħu azzjoni. Id-dritt ta’ ċittadini tal-UE mhux rappreżentati li jgawdu protezzjoni mill-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi ta’ Stat Membru ieħor bl-istess kundizzjonijiet bħal dawk bin-nazzjonalità ta’ dak l-Istat huwa minqux fl-Artikoli 20(2)(c) u 23 tat-TFUE u l-Artikolu 46 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea.

Skont it-test ta' dawn it-tliet dispożizzjonijiet, iċ-ċittadini tal-UE "għandhom igawdu d-drittijiet […] għal-protezzjoni mill-awtoritajiet diplomatiċi jew konsulari ta' kwalunkwe Stat Membru, taħt l-istess kundizzjonijiet li japplikaw għall-persuni li jkollhom iċ-ċittadinanza ta' dak l-Istat”. Dan jagħti dritt ċar individwali liċ-ċittadini[10] ta’ Stat Membru li jkunu trattati b’mod ugwali mill-awtoritajiet konsulari ta’ Stat Membru ieħor fit-territorju ta’ pajjiż terz fejn l-Istat Membru tagħhom mhux rappreżentat. L-istatus bħala ċittadin tal-Unjoni huwa mmirat li jkun l-istatus fundamentali tal-persuni bin-nazzjonalità tal-Istati Membri[11] u l-liġi tal-Unjoni tagħti drittijiet individwali inter alia biex tiggarantixxi l-effett sħiħ tal-intitolamenti legali taċ-ċittadini.

Id-dritt għal protezzjoni mill-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi kif dispost fl-Artikolu 23 tat-TFUE huwa soġġett għar-reviżjoni ġudizzjarja . Id-dispożizzjonijiet tal-Parti Tnejn tat-TFUE huma taħt reviżjoni sħiħa tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja. Il-Qrati nazzjonali jridu japplikaw l-Artikolu 23 tat-TFUE bħal kwalunkwe dispożizzjoni oħra tal-liġi tal-Unjoni; id-dritt għal reviżjoni ġudizzjarja huwa prinċipju ġenerali tal-liġi li jorbot l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet meta jimplimentaw il-liġi tal-Unjoni[12] li huwa kodifikat fl-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali. Ċittadini tal-UE mhux rappreżentati għandhom id-dritt li t-talba tagħhom għal protezzjoni konsulari tkun debitament ikkunsidrata; deċiżjoni ta’ rifjut hija soġġetta għal reviżjoni ġudizzjarja u skont il-każistika stabbilita fuq ir-responsabbiltà tal-Istat tista' timponi responsabbiltà għad-dannu kawżat.

Skont ir-reġim legali preċedenti l-Istati Membri kellhom jistabbilixxu r-regoli neċessarji bejniethom.[13] Żewġ deċiżjonijiet tar-Rappreżentanti tal-Gvernijiet tal-Istati Membri kienu adottati (id-Deċiżjoni 95/553/KE dwar il-protezzjoni konsulari għaċ-ċittadini tal-UE[14] mhux rappreżentati u d-Deċiżjoni 96/409/PESK rigward id-Dokumenti Proviżorji tal-Ivvjaġġar [15]. It-Trattat ta’ Lisbona jabbanduna l-loġika preċedenti tat-teħid tad-deċiżjonijiet intergovernattivi sui generis. L-Artikolu 23(2) tat-TFUE jawtorizza lill-Kummissjoni[16] bid- dritt-li tieħu inizjattiva leġiżlattiva . i.e. tipproponi direttivi li jistabbilixxu l-miżuri ta’ koperazzjoni u kordinazzjoni neċessarji biex jiffaċilitaw tali protezzjoni . Wara li jikkonsulta lill-Parlament Ewropew, il-Kunsill jaġixxi b’maġġoranza kkwalifikata[17].

It-Trattat ta' Lisbona jipprovdi wkoll għall-ħolqien tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE)[18] li kien varat fl-1 ta’ Jannar 2011. Id-Deċiżjoni tal-Kunsill li tistabbilixxi l-organizzazzjoni u l-funzjonament tas-SEAE[19] fl-Artikolu 5(10) tipprovdi li d-Delegazzjonijiet tal-Unjoni għandhom, fuq talba tal-Istati Membri, jappoġġawhom fir-relazzjonijiet diplomatiċi tagħhom u fir-rwol tagħhom li jipprovdu protezzjoni liċ-ċittadini tal-UE f'pajiżi terzi fuq bażi ta' riżorsi newtrali.

1.2. Il-protezzjoni konsulari għaċ-ċittadini tal-UE llum

Illum, iċ-ċittadini mhumiex suffiċjentement konxji tad-dritt tagħhom skont it-Trattat għal trattament ugwali fir-rigward tal-protezzjoni konsulari. In-numru ta’ każijiet fejn ċittadini tal-UE talbu protezzjoni konsulari minn Stat Membru ieħor huwa baxx u mhux l-Istati Membri kollha jiġbru d-dejta u l-istatistika relevanti. Fil-15 ta’ Ġunju 2010, il-Kummissjoni kkonkludiet konsultazzjoni pubblika fuq iċ-ċittadinanza tal-Unjoni, inkluża il-protezzjoni konsulari. Il-kwistjonijiet imqajma kienu diskussi waqt konferenza dwar iċ-Ċittadinanza fl-1 u t-2 ta' Lulju 2010 li laqqgħet flimkien il-partijiet involuti relevanti. Rappreżentanti mis-soċjetà ċivili u d-dinja akkademika argumentaw li taħt il-qafas istituzzjonali l-ġdid il-Kummissjoni għandha żżid l-isforzi tagħha biex tagħmel l-Artikolu 23 tat-TFUE iktar effettiv. Il-Parlament Ewropew repettittivament ukoll sejjaħ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex isaħħu l-implimentazzjoni prattika tal-protezzjoni konsulari[20].

Biex tiżdied ulterjorment l-effettività, il-Kummissjoni tikkunsidra li jeħtieġ isiru sforzi akbar biex:

- titqajjem kuxjenza fost iċ-ċittadini tal-UE dwar id-dritt li jmorru għand ambaxxati/konsulati ta’ Stati Membri oħra, kif jikkuntattjaw dawn il-faċilitajiet u liema tip ta’ għajnuna tista’ tkun offruta;

- titqajjem kuxejnza dwar id-dimensjoni tal-UE tal-protezzjoni konsulari fost l-uffiċjali konsulari nazzjonali;

- titjieb iċ-ċertezza legali rigward l-ambitu, il-kundizzjonijiet u l-proċeduri relatati mal-protezzjoni konsulari;

- titjib il-kondiviżjoni tal-piżijiet u l-użu tar-riżorsi, anke fi żminijiet ta' kriżi.

Il-politiki Ewropej iridu jimmiraw għar-riżultati għall-benefiċċju taċ-ċittadini tal-UE. It-Trattat ta’ Lisbona jipprovdi opportunitajiet ġodda biex itejjeb ulterjorment il-protezzjoni konsulari għaċ-ċittadini tal-UE mhux rappreżentati. Il-Kummissjoni ser taħdem mill-qrib f’partenarjat mal-Parlament Ewropew, il-Kunsill, l-Istati Membri, is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna u partijiet involuti oħrajn dwar l-azzjonijiet proposti fit-tielet parti tal-Komunikazzjoni.

2. RENDIKONT – PJAN TA’ AZZJONI 2007-2009 U LIL HINN MINNHOM

Fil-Pjan ta’ Azzjoni tagħha għall-2007-2009, il-Kummissjoni ipproponiet sett ta’ miżuri biex isaħħu l-protezzjoni mill-awtoritajiet diplomatiċi u konsulari li jistgħu jkunu maqsumin fit tliet kategoriji: 1) miżuri ta’ informazzjoni, 2) tissaħħaħ u tiġi kkjarifikata l-protezzjoni, 3) jiżdiedu l-isforzi konġunti f’sitwazzjonijiet ta’ kriżi u fir-rigward ta’ riżorsi komuni.

2.1. Miżuri ta’ informazzjonu

2.1.1. Ninfurmaw liċ-ċittadini tal-UE

Biex tinforma liċ-ċittadini tal-UE l-Kummissjoni adottat Rakkomandazzjoni fil-5 ta’ Diċembru 2007 li tistieden lill-Istati Membri biex jirriproduċu l-kliem tal-ewwel sentenza tal-Artikolu 20 tat-TKE (li jikkorrispondi għall-Artikolu 23 tat-TFUE) fil-passaporti nazzjonali maħruġa wara l-1 ta' Lulju 2009. Ħafna mill-Istati Membri irreagġixxew pożittivament u ddeċidew li jinkludu l-ewwel sentenza tal-Artikolu 20 tat-TKE jew verżjoni parafrażata tagħha fil-passaporti l-ġodda tagħhom[21]. Xi Stati Membri mhux se jagħmlu dan jew għadhom ma ddeċidewx fuq il-kwistjoni[22].

Il-Kummissjoni ulterjorment varat kampanja ta’ informazzjoni . F’Marzu 2008 intbagħtu kartelluni li jispjegaw id-dispożizzjoni tat-Trattat dwar il-protezzjoni konsulari fi kliem faċli għall-utent lil 35 ajruport ewlieni fl-Istati Membri kollha b’koperazzjoni mall-Kunsill Internazzjonali tal-Ajruporti (ACI). F’Ġunju 2008, il-materjal ta' informazzjoni intbagħat lil iktar minn 10 000 aġenzija tal-ivjaġġar fi 15-il Stat Membru b'koperazzjoni mal-assoċjazzjoni Ewropea tal-aġenziji tal-ivjaġġar u l-operaturi turistiċi (ECTAA).

2.1.2. Seminars għall-uffiċjali konsulari

Bħala segwitu għall-Pjan ta’ Azzjoni tagħha, il-Kummissjoni flimkien mal-Presidenzi tal-UE organizzat bosta seminars biex ikunu diskussi l-problemi komuni u tiffaċilita l-iskambju ta' informazzjoni. Dawn is-seminars bdew taħt il-Presidenza Portugiża f’ Lisbona f’Novembru 2007. Rigward iċ-ċittadini tal-UE, mhux rappreżentati, fil komuni kien li l-koperazzjoni fuq il-post hija prinċipalment ibbażata fuq arranġamenti ad hoc u kuntatti informali. Is-seminars li segwew saru f’ Ljubljana (Ġunju 2008), Strasburgu (Ottubru 2008), Praga (April 2009) u Brussell (Settembru 2010). Is-seminars f’Ljubjana u Praga u dak fi Brussell iffukaw fuq il-protezzjoni konsulari f’sitwazzjonijiet ta’ kriżi, waqt li dak fi Strasburgu kien dwar ir-rwol tal-Konsolati tal-Istati Membri fl-UE. Is-seminars urew l-ambitu għall-iktar koperazzjoni, inkluż permezz ta’ taħriġ xieraq u rimbors finanzjarju f’sitwazzjonijiet ta’ kriżi.

2.2. L-Identifikazzjoni tal-ambitu tal-protezzjoni konsulari għaċ-ċittadini tal-UE

2.2.1. Analiżi komparattiva tar-regoli u l-prattiki

Il-limitu tal-protezzjoni konsulari jvarja bejn l-Istati Membri u d-diskrepanzi jistgħu jagħmlu l-koperazzjoni u l-kordinazzjoni mill-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi aktar diffiċli. Il-Kummissjoni għamlet analiżi kumparattiva tal-estent u n-natura tad-diskrepanzi[23]. Regoli nazzjonali dwar il-protezzjoni konsulari juru diverġenzi sinifikanti (pereżempju fir-rigward tal-livell tat-tariffi) iżda wkoll ħafna fatturi komuni u bosta prattiki tajbin (pereżempju it-tressiq ta’ vittmi ta' kriminalità vjolenti lejn organizzazzjoni ta' sostenn). Prattiki komuni jinkludu s-sitwazzjonijiet ta’ kuljum li fihom il-konsulati tal-Istati Membri kollha u l-missjonijiet jipprovdu assistenza (pereżempju mewt, aċċident jew mard serju, arrest jew detenzjoni) u l-assistenza mogħtija f’dawn il-każijiet (pereżempju f’każ ta’ aċċident jew mard serju l-Istati Membri kollha jinfurmaw lill-familji taċ-ċittadini tal-UE, jipprovdu informazzjoni dwar kura medika disponibbli, etc.). Oqsma fejn jistgħu jkunu kondiviżi l-aħjar prattiki (pereżempju assistenza f’każijiet li jinvolvu mard mentali) kienu identifikati.

2.2.2. Ambitu u proċeduri imsaħħa

Il-membri tal-familja ta’ ċittadini tal-UE li għandhom nazzjonalità ta’ pajjiż terz huma spiss esklużi mill-assistenza konsulari. Meta jkunu assisti, il-kategoriji ta’ membri tal-familja inklużi jidher li jvarjaw kif ukoll iċ-ċirkostanzi li fihom jinagħtaw assistenza. Id-deċiżjonijiet jidher li jittieħdu skont il-każ mingħajr kriterji ċari, għalkemm fi żmien ta' kriżi r-regoli dwar il-familjari għadhom it-tendenza li jkunu applikati b'mod iktar komprensiv.

Ċittadini tal-UE fil-periklu jistgħu jsibu ruħhom f'sitwazzjonijiet fejn ikunu mċaħħda mill-mezzi finanzjarji neċessarji (pereżempju. wara li jkunu vittmi ta' kriminalità). Il-Kummissjoni eżaminat il-proċeduri tal- avvanzi finanzjarji . L-Istati Membri jipprovdu avvanzi finanzjarji liċ-ċittadini fl-inkwiet f'ċirkostanzi limitati biss u skont kundizzjonijiet stretti. Rigward il-forma tar-rimbors inkluż bħala anness għall-Artikolu 6 tad-Deċiżjoni 95/553/KE mhux komunament użat. Dwar l- identifikazzjoni u r-ripatrijazzjoni tal-mejjet , il-Konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa tal-1973 dwar it-trasferiment tal-katavri[24] hija attwallment ratifikata minn 16-il Stat Membru. Il-konvenzjoni tissilmplifika il-formalitajiet rikjesti mit-trasferiment internazzjonali tal-katavri permezz ta' "laissez-passer" internazzjonali. F'konformità mal-Pjan ta' Azzjoni tagħha, il-Kummissjoni talbet lill-Istati Membri biex jaderixxu mal-Konvenzjoni. Madanakollu, ma kienx hemm progress sinifikanti fir-ratifikazzjoni, li hija prekundizzjoni biex jingħata bidu għal negozjati multilaterali f'dan il-qasam.

Skont il-liġi internazzjonali, il-protezzjoni konsulari ta' ċittadin minn Stat ieħor tirrikjedi il- kunsens tal-Istat riċevitur . Huwa argumentat li skont l-Artikolu 8 tal-Konvenzjoni ta' Vjenna dwar ir-Relazzjonijiet Konsulari[25] notifika unilaterali lill-pajjiż terz hi biżżejjed, li madanakollu tkun teħtieġ li s-27 Stat Membru jinnotifikaw unilateralment lill-pajjiż terz. Il-Kummissjoni qiegħda wkoll tinkoraġġixxi lill-Istati Mebri jinkludu klawsola ta' kunsens fi ftehimiet bilaterali futuri ma’ pajjiżi terzi, i.e. klawsola li tiddisponi għall-qbil ta' Stat terz li l-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi ta' Stat Membru rappreżentat jistgħu jipprovdu protezzjoni lill-persuni b'nazzjonalità ta' Stati Membri mhux rappreżentati bl-istess kundizzjonijiet bħall tal-persuni bin-nazzjonalità tiegħu stess. Il-Kummissjoni - f'kunsiderazzjoni dovuta għall-ispeċifiċità ta' kull negozjazzjoni – ipproponiet li tinkludi klawsola ta' kunsens fi ftehimiet imħallta ma’ ċerti pajjiżi terzi. In-negozjati għadhom għaddejjin.

2.3. Sforzi konġunti – f'sitwazzjonijiet ta' kriżi u fuq il-post

2.3.1. Protezzjoni konsulari fi żminijiet ta' kriżi

Waqt kriżijiet riċenti, il-Kummissjoni appoġġat l-assistenza tal-Istati Membri liċ-ċittadini tal-UE b’numru ta’ modi. Fuq il-post, id-delagazzjonijiet tal-UE pprovdew sostenn f'każijiet speċifiċi. It-Trattat jipprovdi li l-missjonijiet diplomatiċi u konsulari tal-Istati Membri u d-Delegazzjonijiet tal-UE għandhom jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tad-dritt taċ-ċittadini tal-UE għall-protezzjoni konsulari kif referut fit-Trattat[26]. Id-Delegazzjonijiet tal-UE jappoġġaw l-Istati Membri meta mitluba jagħmlu dan partikolarment fl-avveniment ta’ kriżi. Twaqqfet linja baġitarja żgħira apposta għad-Delegazzjonijiet tal-UE biex jassistu, jekk mitluba, b'sostenn loġistiku. Dan seħħ waqt il-kriżi ta' Gaża f'Jannar tal-2009 meta kważi 100 persuna kienu evakwati f'karozzi tal-linja korazzati grazzi għas-sostenn tad-Delegazzjoni tal-UE.

Sa minn Novembru tal-2007, il-Mekkaniżmu tal-Protezzjoni Ċivili tal-UE (il-Mekkaniżmu) jista' jintuża biex isostni assistenza konsulari liċ-ċittadini tal-UE f'pajjiżi terzi fir-rigward ta' attivitajiet ta' protezzjoni ċivili, jekk mitlub mill-awtoritajiet konsulari tal-Istati Membri[27]. Meta l-Mekkaniżmu jkun attivat, Iċ-Ċentru ta’ Monitoraġġ u Informazzjoni (ĊMI) tal-Kummissjoni Ewropea li huwa iċ-ċentru tal-Mekkaniżmu jagħti aċċess għal netwerk wiesa’ ta’ riżorsi ta’ protezzjoni ċivili disponibbli mill-31 pajjiż parteċipant (l-Istati Membri, il-pajjiżi taż-ŻEE u l-Kroazja), li jippermettu għall-ġabra u l-mobilizzazzjoni ta’ riżorsi (pereżempju mezzi ta’ trasport, assistenza medika u evakwazzjoni, kenn temporanju, eċċ.) u għall-iskambju ta’ informazzjoni. Wara l-kriżi tal-attak terroristiku f'Mumbai f'Novembru tal-2008 ajruplan Medevac Svediż , kofinanzjat mill-Kummissjoni miċ-ĊMI, evakwa sitt Ewropej midruba. Riċentament, il-Mekkaniżmu reġa kien attivat fil-kuntest tal-kriżi Libjana biex jappoġġa l-awtoritajiet konsulari fl-evakwazzjoni rapida taċ-ċittadini tal-UE. Iċ-ĊMI kkontribwixxa għall-operazzjonijiet għaddejjin tal-Istati Membri billi ffaċilita l-organizzazzjoni tat-trasport, identifika mezzi tat-trasport addizzjonali għar-raġunijiet ta’ evakwazzjoni, u kkofinanzja l-kostijiet ta' ċerti assi tal-Istati Membri. Pereżempju, l-Ungerija għamlet inġenju tal-ajru disponibbli, li kien ikkofinanzjat permezz taċ-ĊMI, biex tevakwa 29 Rumen, 27 Ungeriż, 20 Bulgaru, 8 Ġermaniżi, 6 Ċeki u 6 persuni oħra bin-nazzjonalità tal-UE, u le, minn Tripli. Kollaborazzjoni mill-qrib mal-militar żgurat li ċ-ĊMI serva ta' fus ta’ informazzjoni bejn il-fornituri tat-trasport u l-awtoritajiet konsulari.

Matul kriżijiet riċenti (pereżempju l-Libja, l-Eġittu, Ħaiti, is-sħaba tal-irmied vulkaniku tal-Islanda) l-assistenza konsulari kienet ikkordinata permezz ta' telekonferenzi u faċilitajiet tas-sit web sikur għall-kondiviżjoni ta ’ informazzjoni (“Consular On-Line) ipprovduti miċ-Ċentru Konġunt għas-Sitwazzjonijiet tal-UE. Tali kordinazzjoni kienet utli u strumentali fil-valutazzjoni tas-sitwazzjoni ġenerali fuq il-post, prinċipalment dwar il-preżenza taċ-ċittadini tal-Unjoni Ewropea u l-kapaċitajiet disponibbli tal-Istati Membri. Azzjonijiet ulterjuri biex isaħħu l-koperazzjoni u s-solidarjetà bejn il-konsulati f’sitwazzjonijiet ta’ kriżi, bħal f’każijiet fejn il-mobbiltà internazzjonali u fl-UE taċ-ċittadini tal-UE hija serjament affettwata, huma is-suġġet ta’ diskussjonijiet fil-fora relevanti (affarijiet konsulari, protezzjoni ċivili, trasport, etc.) Huwa importanti jkun żgurat li ċ-ċittadini kollha tal-UE jkunu evakwati fil-ħin, mhux biss dawk li r-rappreżentazzjonijiet diplomatiċi tagħhom ikunu preżenti fil-pajjiż terz ikkonċernat. Il-kriżi attwali fil-Libja, fejn l-Istati Membri evakwaw ċittadini tal-UE minn Stati Membri oħra kienet eżempju tajjeb tas-solidarjetà Ewropea u l-valur miżjud li l-istrumenti tal-Unjoni jistgħu jġibu magħhom. L-ebda ċittadin tal-UE ma għandu jitħalla l-art.

2.3.2. Proġett pilota ta’ uffiċċji komuni

Il-Pjan ta' Azzjoni tal-Kummissjoni għall-2007-2009 issuġġerixxa t-twaqqif ta' uffiċċju komuni f'koperazzjoni mal-Istati Membri bħala proġett pilota. Uffiċċji komuni, jiġifieri arranġamenti ta’ kolokazzjoni, tal-Istati Membri u d-delegazzjoni tal-UE f'pajjiż terz partikolari jistgħu potenzjalment, jiffrankaw il-kostijiet, itejbu l-koperazzjoni reċiproka tal-persunal tal-konsulati nazzjonali u jpattu għal preżenza konsulari limitata. Għandhom ikunu aċċessibbli għaċ-ċittadini tal-UE kollha. Iċ-ċentru komuni għall-applikazzjoni għall-viża fir-Repubblika tal-Moldova, minkejja li jwettaq kompiti differenti, huwa l-ewwel pass f'din id-direzzjoni.

3. IT-TRIQ ’IL QUDDIEM:

Il-Kunsill Ewropew meta endorsja l-Programm ta' Stokkolma stieden lill-Kummissjoni biex tikkunsidra miżuri xierqa li jistabbilixxu l-kordinazzjoni u l-koperazzjoni neċessarji biex jiffaċilitaw il-protezzjoni konsulari[28].

Għalhekk, il-Kummissjoni qed tikkunsidra azzjonijiet fil-qasam tal-protezzzjoni konsulari għaċ-ċittadini tal-UE li se tkun ibbażata fuq tliet pilastri .

- żieda fit-tqajjim tal-kuxjenza permezz ta' miżuri ta' informazzjoni mmirati ;

- proposti taħt il-qafas legali ġdid tat-Trattat ta’ Lisbona ;

- kondiviżjoni mtejba tal-piżijiet u użu ottimizzat tar-riżorsi , inkluż f'sitwazzjonijiet ta' kriżi.

Fit-tħejjija ta’ dawn il-proposti, il-Kummissjoni se tikkonsulta mill-qrib mal-Parlament Ewropew u mal-Kunsill, waqt li tqis bis-sħiħ il-prinċipju tan-newtralità tar-riżorsi fir-rigward tar-rwol tad-Delegazzjonijiet tal-UE.

3.1. Żieda fit-tqajjim tal-kuxjenza permezz ta' miżuri ta' informazzjoni mmirati

3.1.1. Tqajjim tal-kuxjenza taċ-ċittadini tal-UE

Fil-Programm ta' Stokkolma l-Kunsill Ewropew innota li l-protezzjoni konsulari mhix ippubbliċizzata sew u li huwa meħtieġ iktar sforz biex jiżgura l-applikazzjoni sħiħa tagħha[29]. Il-Kummissjoni qiegħda għalhekk tvara sit web dedikat [30] dwar il-protezzjoni konsulari għaċ-ċittadini . L-għan tas-sit web hu li jagħmel liċ-ċittadini aktar konxji ta' dan id-dritt u jtejjeb l-aċċess għall-informazzjoni billi joħloq punt ta' dħul waħdieni. Is-sit web se jinforma liċ-ċittadini tal-UE dwar l-indirizzi tal-missjonijiet konsulari u diplomatiċi f’pajjiżi li mhumiex fl-UE li jistgħu jduru fuqhom għall-protezzjoni. Hija se tipprovdi wkoll aċċess għal servizz ta’ konsulenza dwar l-ivvjaġġar tal-Istati Membri kollha. Is-sit web se jiffaċilita l-aċċess taċ-ċittadini għal "Europe Direct" bħala linja telefonika waħdanija biex tinforma dwar il-protezzjoni konsulari[31].

Il-Komunikazzjoni dwar id-dritt taċ-ċittadini tal-UE li jiksbu protezzjoni konsulari minn Stat Membru bl-istess kundizzjonijiet ta’ persuni bin-nazzjonalità ta’ dak l-Istat Membru huwa responsabbiltà konġunta tal-Kummissjoni u l-Istati Membri. Iċ-ċittadini għandhom ikunu infurmati b'dak li jistgħu u ma jistgħux jistennew, pereżempju li l-Istati Membri ġeneralment ma jipprovdux intervent f'disputi legali. Is-siti web tal-Ministeri tal-Affarijiet Barranin għandhom jipprovdu informazzjoni dwar dan id-dritt u ħolqa mas-sit web tal-Kummissjoni. L-Istati Membri jistgħu jinfurmaw liċ-ċittadini tagħhom dwar dan id-dritt meta joħorġu l-passaporti. Il-Kummissjoni se tkompli taħdem mill qrib f’partenarjat mal- Istati Membri dwar it-tqajjim ta' kuxjenza, tibda b'seminar iddedikat għalhekk organizzat f'Ġunju tal-2011 flimkien mal-Presidenza Ungeriża. Il-Kummissjoni tikkopera ma assoċjazzjonijiet tal-ivjaġġar u espatrijazzjoni u NGOs (għax ħafna vjaġġaturi u residenti f'pajjiżi terzi qegħdin hemm għal raġunijiet ta' xogħol). Il-Kummissjoni se tesplora wkoll mal-pubblikaturi l-possibbiltà li tagħti informazzjoni dwar protezzjoni konsulari kif ukoll dwar id-drittijiet tal-passiġġieri permezz ta’ gwidi tal-ivvjaġġar u l-internet.

Fuq il-post f'pajjiżi terzi, l-konsolati u l-ambaxxati tal-Istati Membri u d-delagazzjonijiet tal-UE jistgħu wkoll iqassmu informazzjoni (e.ż. jipprovdu informazzjoni fuq is-siti web lokali tal-konsolati u l-ambaxxati jew fil-bini tagħhom, jikkuntattjaw multiplikaturi lokali bħall-klabbs tal-vjaġġaturi, lukandi ewlenin jew assoċjazzjonijiet lokali tal-espatrijazzjoni). Jistgħu jżidu l-kuxjenza u l-għarfien dwar l-awtoritajiet ta' pajjiżi terzi li jistgħu sussegwentement jgħaddu l-informazzjoni lill-l-awtoritajiet lokali tagħhom (pereżempju għases tal-pulizija)

Meta tipprovdi informazzjoni dwar id-dritt għall-protezzjoni konsulari permezz tal-azzjonijiet li jqajmu kuxjenza, il-Kummsissjoni se tqis il-varjetà fil-liġijiet konsulari tal-Istati Membri u l-livelli ta’ protezzjoni konsulari.

3.1.2. Tqajjim tal-kuxjenza tal-uffiċjali konsulari

L-Uffiċjali konsulari għadhom biss parzjalment konxji tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-protezzjoni konsulari. Il-Kummissjoni ser trawwem iktar taħriġ immirat. Bħala l-ewwel pass, is-servizzi tal-Kummissjoni, flimkien mas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna, qedin joħorġu kit ta' taħriġ għall-persunal nazzjonali konsulari li jiffoka fuq "l-għarfien bażiku meħtieġ" li għandu jintuża mill-Istati Membri fit-taħriġ preparatorju għall-persunal mibgħut barra. Il-Kummissjoni tappoġġa l-bżonn għal taħriġ tal-qis biex ikun offrut mill-Istati Membri u l-UE, kif maqbul mill-Kunsill fit-22 ta' Diċembru 2010. Dan it-taħriġ fuq livell Ewropew jista’ jieħu l-bixra ta' sessjonijiet ta' ħidma prattika u jkun kost-effiċjenti (pereżempju billi jintużaw faċilitajiet eżistenti ta' taħriġ). Il-parteċipanti għandhom jinkludu persunal konsulari b'responsabbiltajiet ta' taħriġ biex jgħinu jimmultiplikaw l-għarfien miksub ("inħarrġu lill-ħarrieġ"). L- aħjar prattiki nazzjonali identifikati għandhom ikunu diskussi iktar u promossi. Addizzjonalment, jingħata għarfien lill-persunal konsulari dwar jr-rwol ta' sostenn li jista’ jkollhom il-protezzjoni ċivili u l-Mekkaniżmu tal-UE għall-Protezzjoni Ċivili matul kriżijiet. L-ewwel sessjoni ta’ skambju ta’ ideat dwar taħriġ tal-UE kemm għall-esperti konsulari kif ukoll għal dawk tal-protezzjoni ċivili li jittrattaw protezzjoni konsulari waqt kriżijiet, flimkien mal-protezzjoni ċivili saret fl-14 ta' Frar 2011. Bħala t-tieni pass u abbażi tal-esperjenza miksuba, il-Kummissjoni ser tikkunsidra t-trawwim ta' moduli kontiwi ta' taħriġ.

3.2. Ċertezza imsaħħa skont it-Trattat ta’ Lisbona

Id-Deċiżjoni 95/553/KE tar-Rapreżentanti tal-Gvernijiet tal-Istati Membri li ltaqgħu fi ħdan il-Kunsill kienet adottata fl-1995 u daħlet fis-seħħ fl-2002. F'konformità mal-Artikolu 7, L-Istati Membri kellhom jirreveduha ħames snin wara d-dħul fis-seħħ tagħha.

Il-liġijiet konsulari tal-Istati Membri jvarjaw. Skont l-Istat Membru li fuqu jdur ċittadin tal-UE, il-livell ta' protezzjoni jista' jvarja. Dawn id-diskrepanzi jistgħu jkunu ta’ tfixkil għall- koperazzjoni u l-kordinazzjoni mill-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi. Iċ-ċertezza legali u l-prevedibbiltà għaċ-ċittadini tal-UE barra minn pajjiżhom għandhom ikunu ta’ importanza ewlenija. L-ambitu u l-kundizzjonijiet tal-protezzjoni konsulari għaċ-ċittadini tal-UE mhux rappreżentati għandhom ikunu kkjarifikati u l-proċedura ta’ kordinazzjoni bejn l-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi għandhom ikunu ssimplifikati.

Is-sistema kurrenti ta' avvanzi finanzjarji tinvolvi koperazzjoni estensiva. Stat Membru li qed jassisti jrid jitlob awtorizzazzjoni mill-Istat Membru ta' oriġini taċ-ċittadin, li imbagħad huwa jirrimborsa l-Istat Membru li jassisti iżda jista' jitlob rimbors miċ-ċittadin tiegħu/ tagħha. L-Istati Membri jagħtu avvanzi finanzjarji l-aktar għal ammonti żgħar (e.ż. għal titjira lura d-dar jew lukanda) u biss meta ma jkunx hemm triq oħra. F’Unjoni bbażata fuq solidarjetà reċiproka, il-koperazzjoni tista’ tkun faċilitata.

Il-Kummissjoni se teżamina kif tista' iżżid il-koperazzjoni f'xi oqsma għall- aħjar prattiki , bħal assistenza f'każijiet li jinvolvu mard mentali, minorenni mhux akkumpanjati, żwiġijiet sfurzati, matul perjodi ta' kwarantina u fir-rigward tal-legalizzazzjoni ta' dokumenti.

F’dan l-isfond, il-Kummissjjoni bi ħsiebha tressaq proposta leġiżlattiva li tistabbilixxi l-miżuri ta’ kordinazzjoni u koperazzjoni neċessarji biex jiffaċilitaw il-protezzjoni konsulari u jindirizzaw il-kwistjoni tal-kumpens finanzjarju tal-protezzjoni konsulari f’sitwazzjonijiet ta’ kriżi fi żmien 12-il xahar [32]. F’dan il-kuntest il-Kummissjoi se tikkunsidra wkoll id-dispożizzjoni tal-assistenza konsulari lill-membri tal-familja ta' ċittadini tal-UE bin-nazzjonalità ta' pajjiżi terzi .

L-awtoritajiet konsulari u diplomatiċi joħorġu Dokumenti Proviżorji tal-Ivvjaġġar (ETDs) liċ-ċittadini mhux rappreżentati tal-UE li l-passaport jew dokument tal-ivvjaġġar tagħhom jintilef, jinsteraq, ikun distrutt jew temporanjament mhux disponibbli, f'konformità mad-Deċiżjoni 96/409/PESK. Xi Stati Membri jkunu jridu jtejbu l-karatteristiċi ta' sigurtà fid-Dokumenti Proviżorji għall-Ivvjaġġar u xi pajjiżi terzi isibuha problematika li jaċċettaw l-ETDs attwali mingħajr karatteristiċi biometriċi. Ser tingħata kunsiderazzjoni għal aġġornament possibbli tal-format tal-ETD. Dan għandu jkun akkumpanjat minn analiżi bir-reqqa tal-kost-benefiċċju.

Biex ittejjeb is-sigurtà legali l-Kummissjoni ser tkompli tippromwovi l-inklużjoni ta' klawsoli ta' kunsens (ara l-punt 2.2.2 iktar 'il fuq) fi ftehimiet imħallta jew bilaterali u ulterjorment tikkunsidra l-inklużjoni ta’ klawsola dwar sostanza, pereżempju .rigward l-aċċess għad-detenuti. Il-Kummissjoni se tibda wkoll diskussjonijiet mal-Istati Membri dwar kif iżżid ulterjorment is-sigurtà legali u l-viżibbiltà tal-Artikolu 23 tat-TFUE vis-à-vis pajjiżi terzi.

3.3. Kondiviżjoni mtejba tal-piżijiet u użu ottimizzat tar-riżorsi

3.3.1. F'sitwazzjonijiet ta' Krizi

Il-kriżijiet riċenti fl-Afrika ta’ Fuq u fil-Ġappun urew ir-riskji li ċ-ċittadini tal-UE jistgħu jkunu esposti għalihom[33]. Ċittadini tal-UE mhux rappreżentati huma intitolati għall-protezzjoni mill-awtoritajiet diplomatiċi u konsulari ta' kwalunkwe Stat Membru bl-istess kundizzjonijiet ta' dawk li għandhom in-nazzjonalità tagħhom. Dan l-obbligu jinkludi sitwazzjonijiet ta' kriżi. B'iktar ċittadini tal-UE mistennija jivvjaġġaw barra mill-pajjiż fis-snin li ġejjin, il-bżonn għall-protezzjoni jaf jikber u jpoġġi piż konsiderevoli fuq l-Istati Membri li jassistu. Il-Kummissjoni qed tiffinalizza studju li jħares lejn kumpens għall-protezzjoni konsulari fi żminijiet ta' kriżi, notevolment fir-rigward ta' miżuri ta' evakwazzjoni ta’ ċittadini tal-UE mhux rappreżentati. Wieħed mir-riżultati tal-istudju hu li r-regoli eżistenti dwar ir-rimbors ħafna drabi mhumiex applikati fil-prattika. Matul l-operazzjonijiet ta’ evakwazzjoni, l-Istati Membri għandhom it-tendenza li joffru faċilitajiet ta’ evakwazzjoni, bħal postijiet disponibbli f’ajruplani, lil ċittadini mhux rappreżentati[34]. Bix tiżgura assistenza ugwali taċ-ċittadini mhux rappreżentati u tinkuraġġixxi lill-Istati Membri biex jassumu rwol iktar proattiv matul il-kriżijiet fejn ikunu involuti persuni bin-nazzjonalità tagħhom, il-Kummissjoni qed teżamina kif tiffaċilita u tissimplifika ulterjorment il-proċeduri ta' rimbors u tinkoraġġixxi sinerġiji b'għodod eżistenti ta' appoġġ finanzjarju.

Kondiviżjoni u kordinazzjoni tal-piżijiet imtejba jistgħu wkoll iseħħu billi tkun ikkunsidrata l-fattibiltà u l-valur miżjud tat-twaqqif ta' timijiet tal- UE ta' persunal konsulari nazzjonali , f’kordinazzjoni mas-SEAE u l-Kummissjoni kif meħtieġ, li jassiti f'sitwazzjonijiet ta' kriżi. Din il-possibbiltà għandha tkun eżaminata waqt li tingħata ħarsa lejn l-għodod eżistenti biex tkun evitata kwalunkwe possibbiltà ta' duplikazzjoni ma’ strutturi eżistenti. Kull kriżi hi differenti. Madanakollu, l-antiċipazzjoni ta’ xenarji ta’ kriżi permezz ta’ ppjanar ta’ kontinġenza sostnut fuq il-post u fil-kapitali fost is-27 Stat Membru li jinkludi ċ-ċittadini tal-UE mhux rappreżentati tidher li hi kruċjali għall-ġestjoni effettiva ta' kriżi. L-Istati Membri qed iwaqqfu kapaċitajiet biex jillokalizzaw u jinfurmaw lill-persunal konsulari u biex jipprovdu twissijja bikrija għaċ-ċittadini tal-UE f'sitwazzjonijiet ta' kriżi (pereżempju permess ta' test jew messaġġi elettroniċi). Il-Kummissjoni qiegħda attwalment tiffinanzja riċerka f’dan il-qasam. Dawn l-għodod jistgħu sostanzjalment iżidu is-siġurtà taċ-ċittadini tal-UE barra mill-pajjiż iżda jridu jirrispettaw b'mod sħiħ id-dritt tagħhom għall-privatezza u l-liġijiet dwar il-protezzjoni tad-dejta.

Użu aħjar tal-assi ta’ protezzjoni ċivili u tal-istrumenti tal-UE disponibbli, bħall-Mekkaniżmu tal-Protezzjoni Ċivili tal-UE, se jikkontribwixxi wkoll għall-ottimizzazzjoni tar-riżorsi u assistenza mtejba għaċ-ċittadini tal-UE matul kriżijiet. Iktar azzjoni tal-UE dwar ir-Reazzjoni tal-UE għad-Diżastri hija indirizzata fil-Komunikazzjoni "'Lejn reazzjoni Ewropea aktar b'saħħitha fir-rigward ta' diżastri: ir-rwol tal-protezzjoni ċivili u l-assistenza umanitarja”[35].

3.3.2. Fuq il-post

L-Artikolu 35 tat-TUE jipprovdi li l-missjonijiet diplomatiċi u konsulari tal-Istati Membri u d- Delegazzjonijiet tal-UE għandhom jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tad-dritt taċ-ċittadini tal-UE għall-protezzjoni konsulari kif referut fit-TFUE .

Fil-passat id-delgazzjonijiet tal-UE diġà pprovdew assistenza loġistika biex jappoġġaw assistenza konsulari[36]. Id-Deċiżjoni tal-Kunsill li tistabbilixxi l-organizzazzjoni u l-funzjonament tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE)[37] fl-Artikolu 5(10) tipprovdi li d-Delegazzjonijiet tal-UE għandhom, fuq talba mill-Istati Membri, jappoġġawhom fir-relazzjonijiet diplomatiċi tagħhom u fir-rwol tagħhom li jipprovdu protezzjoni liċ-ċittadini tal-UE f'pajjiżi terzi fuq bażi ta' riżorsi newtrali. L-Artikolu 13(2) jipprovdi li r-Rappreżentant Għoli għandu jippreżenta lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-Kummissjoni rapport dwar il-funzjonament tas-SEAE sa tmiem l-2011. Fost punti oħra dan ir-rapport għandu wkoll ikopri l-protezzjoni konsulari. Id-Delegazzjonijiet tal-UE jistgħu jassistu ulterjorment billi jinformaw liċ-ċittadini tal-UE mhux rappreżentati dwar il-protezzjoni mill-missjonijiet konsulari u diplomatiċi tal-Istati Membri.

4. KONKLUżJONIJIET

L-evalwazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni tal-2007-2009 dwar il-protezzjoni konsulari wriet li hemm skop għal iktar kordinazzjoni u koperazzjoni dwar il-protezzjoni konsulari, jiġifieri għall-benefiċċju ta’ dawk iċ-ċittadini li jiffaċċaw diffikultajiet barra minn pajjiżhom u ma jistgħux iduru fuq l-awtoritajiet diplomatiċi jew konsulari tagħhom stess. Iċ-ċittadini għandhom ikunu jafu dwar id-dritt tagħhom. Il-Kumissjoni se żżid l-għarfien taċ-ċittadini u l-partijiet involuti permezz ta’ miżuri ta’ komunikazzjoni mmirati indirizzati speċifikament lill-benfiċjarji potenzjali. Iċ-ċittadini għandhom ikunu megħjuna malajr fi żminijiet ta' kriżi.

Il-Kummissjjoni se tressaq proposti legali li jistabbilixxu l-miżuri ta’ kordinazzjoni u koperazzjoni neċessarji biex jiffaċilitaw il-protezzjoni konsulari taċ-ċittadini tal-UE mhux rappreżentati u jindirizzaw il-kwistjoni tal-kumpens finanzjarju tal-protezzjoni konsulari f’sitwazzjonijiet ta’ kriżi fi żmien 12-il xahar[38]. Il-Kummissjoni se tibda diskussjonijiet mal-Parlament Ewropew, il-Kunsill, l-Istati Membri, is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna u mal-partijiet l-oħra kollha involuti dwar l-azzjonijiet proposti. Skont l-Artikolu 25 tat-TFUE, il-Kummissjoni ser tirrapporta fuq il-progress miksub fl-2013 fil-qafas tar-Rapport dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE li jmiss. Id-dritt ta' ċittadini tal-UE mhux rappreżentati li jduru fuq l-ambaxxata jew konsulat ta’ Stat Membru ieħor b'kundizzjonijiet ugwali bħall-persuni bin-nazzjonalità ta' dak l-Istat huwa espressjoni ta' Unjoni bbażata fuq responsabbiltà reċiproka u solidarjetà. Bit-Trattat ta’ Lisbona fis-seħħ u fid-dawl tal-Programm ta’ Stokkolma adottat mill-Kunsill Ewropew[39], l-Unjoni għandha mandat biex tkompli ddawwar dan id-dritt fi prattikka.

[1] Il-protezzjoni konsulari hija l-għoti ta’ appoġġ u għajnuna lil ċittadini barra minn pajjiżhom, kemm lill-persuni bin-nazzjoanlità ta' dak l-Istat tagħhom kif ukoll lil dawk li lilhom l-Istat ikun ikun qabel li jagħti għajnuna.

[2] COM(2007) 767 finali.

[3] COM(2010) 602 finali.

[4] COM(2010) 603 finali.

[5] ĠU 2010/C 115/01 - Il-Programm ta’ Stokkolma – Ewropa miftuħa u sigura għas-servizz u l-protezzjoni taċ-ċittadini, Dokument tal-Kunsill 17024/09 tat-2 ta’ Diċembru 2009, p.11.

[6] Bażi tad-dejta dwar il-popolazzjoni, taqsima dwar it-turiżmu; id-dejta tinkludi vaganzi u vjaġġi fuq xogħol ta' akar minn jum wieħed.

[7] L-Organizzazzjoni Dinjija tat-Turiżmu tistenna tkabbir ulterjuri sinifikanti għall-perjodu bejn l-2010 u l-2020.

[8] Il-Libja (fejn 8 Stati Membri huma rappreżentati): madwar 6 000 ċittadin tal-UE preżenti fil-bidu tal-kriżi; fid-9 ta’ Marzu 2011 1 300 ċittadin tal-UE kienu għadhom preżenti minn dakinhar, l-Istati Membri qed ifittxu possibiltajiet ta’ evakwazzjoni għal mill-inqas 52 ċittadin tal-UE. L-Eġittu (fejn 22 Stat Membru huma rappreżentati): mill-inqas 100 000 ċittadin tal-UE (il-biċċa l-kbira tagħhom turisti fir-reġjun tal-Baħar l-Aħmar); Il-Baħrejn (fejn 4 Stati Membri huma rappreżentati): hemm mill-inqas 8 800 ċittadin tal-UE. Il-Ġappun (fejn l-Istati Membri kollha, għajr Malta u Ċipru, huma rappreżentati): madawar 37 000 ċittadin tal-UE. Ħaiti (wara t-terremot ta’ Jannar 2010): madawar 2 700 ċittadin tal-UE. Is-sħaba tal-irmied vulkaniku tal-Islanda (ir-rebbiegħa 2010) Iktar minn 100 000 titjira kienu kkanċellati. Iċ-ċifri huma estimi bbażati fuq is-sorsi tal-Istati Membri u tal-Kummissjoni.

[9] Eurobarometer ta’ Marzu 2010

[10] Ara l-każijiet Lütticke, 57/65 u Van Gend & Loos, 26/62. L-Artikolu 23(2) tat-TFUE ma għandux jippreskrivi li l-Istati Membri jistabbilixxu r-regoli neċessarji bejniethom. L-Artikolu 23(1)(2) tat-TFUE sempliċiment jippermetti lill-Istati Membri jadottaw id-dispożizzjonijiet interni neċessarji.

[11] Każ Grzelczyk, C-184/99.

[12] Il-każ Oleificio Borelli, C-97/91.

[13] L-Artikolu 20 tat-TKE.

[14] ĠU L 314, 28.12.1995, p. 73.

[15] ĠU L 168, 16.7.1996, p. 4.

[16] L-Artikolu 17(2) tat-TUE

[17] L-Artikolu 16(3) tat-TUE

[18] L-Artikolu 27 tat-TUE.

[19] ĠU L 201, 3.8.2010, p. 30 (id-Dokument tal-Kunsill 2010/427/UE).

[20] Ir-Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-25 ta’ Novembru 2009 dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill - Żona ta' libertà, sigurtà u ġustizzja għas-servizz taċ-ċittadini – Il-Programm ta’ Stokkolma (http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2009-0090&format=XML&language=MT).

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-11 ta' Diċembru 2007 dwar il-Green Paper: Il-protezzjoni diplomatika u konsulari taċ-ċittadini tal-Unjoni fil-pajjiżi terzi (http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P6-TA-2007-0592+0+DOC+XML+V0//MT). F’din ir-Riżoluzzjoni, il-Parlament, fost affarijiet oħra, “jissuġġerixxi li l-Kummissjoni għandha, mingħajr ebda telf ta' żmien, tipproponi lill-Kunsill - lil hinn mill-kundizzjoni li tirrapporta darba kull tliet snin dwar iċ-ċittadinanza tal-UE, skont l-Artikolu 22 tat-Trattat KE - li jiġu adottati kunċetti komuni u linji gwida vinkolanti li jippermettu li jinħolqu standards komuni fil-qasam tal-protezzjoni konsulari; Isejjaħ lill-Kummissjoni biex iżżid l-isforzi ta’ komunikazzjoni u informazzjoni tagħha, b’mod partikolari billi tistabbilixxi numru tat-telefown ta’ emerġenza Ewropew li jkun uniku li jkun jidher fil-passaport taċ-ċttadini tal-Unjoni flimkien mal-Artikolu 20 tat-Trattat KE u li jippermetti lil kwalunkwe ċittadin Ewropew ikun konness ma' ċentru tal-informazzjoni li jipprovdilu informazzjoni komprensiva fil-każ ta' sitwazzjoni kritika li tibda tmexxi l-proċess ta' protezzjoni konsulari b'mod partikulari lista aġġornata tal-ambaxxati u l-konsulati li huwa intitolat li jikkuntattja; dan in-numru jista’ jkun amministrat b’mod ċentrali fi Brussell; jitlob lill-Kummissjoni biex, ladarba t-Trattat ta' Lisbona ġie rratifikat, tippreżenta proposta għall-emendi għad-Deċiżjoni 95/553/KE lill-Parlament Ewropew sabiex b'mod partikolari tinkludi: il-protezzjoni diplomatika, l-identifikazzjoni u r-ripatrijazzjoni tal-fdalijiet tal-mejtin, is-simplifikazzjoni tal-proċeduri għall-għoti bil-quddiem ta' flus”.

[21] BE,BG,DE,EL,ES,FR,IT,CY,LV,LT,LU,MT,NL,AT,HU,PL,RO,SI,SE,UK.

[22] CZ,DK,EE,IE,PT,SK,FI.

[23] Studju kumparattiv dwar il-leġiżlazzjonijiet u l-prattiċi tal-Istati Membri fil-qasam tal-protezzjoni konsulari.

[24] Ftehim dwar it-Trasferiment tal-Katavri, Strassburgu 26.10.1973.

[25] “Wara li ssir i-notifika xierqa lill-Istat li jirċievi, uffiċċju konsulari tal-Istat li jibgħat jista', sakemm ma jkun hemm l-ebda oġġezzjoni mill-Istat li jirċievi, jeżerċita funzjonijiet konsulari fl-Istat li jirċievi f’isem Stat terz”.

[26] Dawn l-operazzjonijiet huma bbażati fuq l-Artikoli 20(2)(c) u 23 tat-TFUE, li jikkonċernaw il-protezzjoni taċ-ċittadini tal-UE li mhumiex rappreżentati f’pajjiżi terzi mill-Istat Membru tagħhom, u fuq l-Artikolu 35 tat-TUE, li jipprovdi rwol għad-Delegazzjonijiet tal-UE fl-implimentazzjoni tal-Artikolu 20(2)(c) tat-TFUE, f’koperazzjoni mal-missjonijiet tal-Istati Membri.

[27] L-Artikolu 2(10) tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2007/779/EC tat-8 ta' Novembru 2007

[28] ĠU 2010/C 115/01 - Il-Programm ta’ Stokkolma – Ewropa miftuħa u sigura għas-servizz u l-protezzjoni taċ-ċittadini, Dokument tal-Kunsill 17024/09 tat-2 ta’ Diċembru 2009, p.11.

[29] Idem.

[30] http://ec.europa.eu/consularprotection.

[31] In-numru tat-telfon hu 00 800 67 89 10 11 b’xejn minn kwalunkwe post fl-UE, +32-2-299 96 96 minn kwalunkwe post fid-dinja. Dan in-numru tat-telefon se jipprovdi informazzjoni ġenerali dwar id-drittijiet tal-UE. Mhuwiex numru 24/7.

[32] Il-Programm ta' Ħidma tal-Kummissjoni 2011 (COM (2010) 623 finali)

[33] Ara in nota 8 f’qiegħ il-paġna.

[34] Pereżempju f’Ħaiti 1300 ċittadin tal-UE kienu assistiti li minnhom 250 ma kienux rappreżentati minn awtoritajiet diplomatici jew konsulari f'Ħaiti.

[35] COM(2010) 600 finali.

[36] Ara punt 2.3.1 hawn fuq.

[37] ĠU L 201, 3.8.2010, p.30 (id-Dokument tal-Kunsill 2010/427/UE).

[38] Il-Programm ta' Ħidma tal-Kummissjoni 2011 (COM (2010) 623 finali)

[39] ĠU 2010/C 115/01 – Il-Programm ta’ Stokkolma – Ewropa miftuħa u sigura għas-servizz u l-protezzjoni taċ-ċittadini, Dokument tal-Kunsill 17024/09 tat-2 ta’ Diċembru 2009.