(1)

Is-settur tal-proprjetà immobbli kummerċjali (CRE) huwa importanti għall-istabbiltà finanzjarja fiż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE). F’xi pajjiżi taż-ŻEE, l-iskoperturi għas-settur CRE (minn hawn ’il quddiem “skoperturi CRE”) jirrappreżentaw sehem sinifikanti tal-prodott domestiku gross, kif ukoll tal-karti tal-bilanċ tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu u ta’ istituzzjonijiet finanzjarji oħra. Is-CRE għandha interkonnessjonijiet b’saħħithom kemm mal-ekonomija reali kif ukoll mas-sistema finanzjarja. Barra minn hekk, is-settur huwa importanti għal ħafna atturi tas-suq finanzjarju, bħall-fondi ta’ investiment, l-impriżi tal-assigurazzjoni, il-fondi tal-pensjonijiet u l-istituzzjonijiet ta’ kreditu. Żviluppi negattivi fis-settur CRE jista’ jkollhom impatt sistemiku kemm fuq l-ekonomija reali kif ukoll fuq is-sistema finanzjarja.

(2)

Il-vulnerabbiltajiet relatati mal-iskoperturi CRE jistgħu jvarjaw bejn subsetturi u segmenti CRE differenti. Il-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku (BERS), fil-valutazzjoni tiegħu tal-vulnerabbiltajiet relatati mas-CRE fil-pajjiżi taż-ŻEE, jagħmel distinzjoni primarjament bejn is-subsetturi tas-CRE industrijali, tal-uffiċċju, tal-bejgħ bl-imnut u residenzjali, u s-segmenti CRE ewlenin u mhux ewlenin. Barra minn hekk, in-natura tal-vulnerabbiltajiet tvarja bejn il-pajjiżi taż-ŻEE, minħabba, inter alia, id-differenzi fl-importanza tas-sottosetturi u s-segmenti CRE rispettivi f’dawk il-pajjiżi. Din ir-Rakkomandazzjoni tal-BERS hija indirizzata lill-awtoritajiet rilevanti fil-livell tal-Unjoni Ewropea u dak nazzjonali fil-pajjiżi kollha taż-ŻEE peress li huma fl-aħjar pożizzjoni biex janalizzaw l-importanza tas-sottosetturi u s-segmenti CRE rispettivi, u r-riskji relatati għall-istabbiltà finanzjarja, inkluż ir-riskju ta’ effetti konsegwenzjali minn pajjiżi oħra.

(3)

Il-BERS kien qed jimmonitorja mill-qrib is-settur CRE fuq bażi kontinwa u, fl-2016, ħareġ rakkomandazzjoni dwar l-għeluq ta’ lakuni fid-data dwar il-proprjetà immobbli (4). Barra minn hekk, il-BERS ippubblika rapporti fl-2015 u fl-2018 dwar il-vulnerabbiltajiet fis-settur CRE tal-UE (5), u pprovda wkoll gwida konkreta għal valutazzjoni konsistenti tar-riskji sistemiċi li jistgħu jirriżultaw kemm mill-iżviluppi fis-swieq CRE kif ukoll minn politiki makroprudenzjali relatati (6). Fir-rapport reċenti tiegħu dwar il-vulnerabbiltajiet fis-settur CRE taż-ŻEE (7), il-BERS identifika vulnerabbiltajiet fis-settur CRE taż-ŻEE kif ukoll azzjonijiet ta’ politika potenzjali biex jiġu indirizzati. Barra minn hekk, f’Settembru 2022 il-BERS ħareġ it-Twissija BERS/2022/7 tal-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku dwar il-vulnerabbiltajiet fis-sistema finanzjarja tal-Unjoni (8). Mingħajr ma jittraskura l-importanza prevalenti ta’ sorsi oħra ta’ riskju sistemiku enfasizzata fit-Twissija BERS/2022/7, il-BERS jaġixxi f’konformità mal-mandat tiegħu billi joħroġ rakkomandazzjoni li tidentifika r-riskji sistemiċi relatati mas-CRE u jispeċifika l-azzjonijiet ta’ rimedju li għandhom jittieħdu b’reazzjoni għal dawk ir-riskji sistemiċi.

(4)

Is-settur CRE bħalissa huwa vulnerabbli għall-materjalizzazzjoni ta’ riskji ċikliċi fir-rigward ta’ inflazzjoni ogħla u d-deterjorament qawwi fil-prospettiva tat-tkabbir wara l-invażjoni Russa tal-Ukraina, kif ukoll tensjonijiet ġeopolitiċi oħra. Ġeneralment, iċ-ċikli fis-settur CRE għandhom amplitudnijiet akbar miċ-ċikli ekonomiċi ġenerali. It-tnaqqis fil-valuri tal-proprjetà u l-flussi tal-introjtu mill-kiri jista’ jinċentiva lill-investituri biex ibigħu l-assi tas-CRE, filwaqt li jżid aktar pressjoni ’l isfel fuq il-prezzijiet tal-assi tas-CRE u possibbilment jirriżulta f’effetti negattivi fuq l-istabbiltà finanzjarja. Barra minn hekk, issikkar tal-kundizzjonijiet finanzjarji jista’ jnaqqas l-introjtu tal-kumpaniji CRE u l-valur tal-proprjetajiet tagħhom. Dan ifisser li l-ambitu li għandhom biex jiffinanzjaw mill-ġdid id-dejn eżistenti u biex jieħdu self ġdid jista’ jkun limitat ħafna. Dan, min-naħa tiegħu, jista’ jġiegħel lil xi investituri jbigħu proprjetajiet biex jissodisfaw l-obbligi tad-dejn li qed jimmaturaw u l-ħtiġijiet ta’ likwidità, anki f’kundizzjonijiet tas-suq taħt stress, u b’hekk tiżdied aktar pressjoni ’l isfel fuq il-prezzijiet.

(5)

Il-vulnerabbiltajiet relatati mal-bidliet strutturali jinkludu l-impatt tal-politiki ekonomiċi relatati mal-klima u l-bidla lejn il-kummerċ elettroniku fis-suq CRE. Barra minn hekk, il-pandemija tal-COVID-19 aċċellerat id-domanda għall-flessibbiltà fl-ispazju għall-uffiċċji li jinkera hekk kif il-mudelli ta’ ħidma mobbli u ibridi espandew. Dawn il-bidliet strutturali jżidu d-domanda għal proprjetajiet u faċilitajiet loġistiċi effiċjenti fl-użu tal-enerġija, bħal imħażen kbar, filwaqt li jnaqqsu d-domanda għall-bejgħ bl-imnut, l-uffiċċji u, b’mod aktar ġenerali, is-CRE mhux ewlieni.

(6)

L-istituzzjonijiet ta’ kreditu huma partikolarment esposti għas-settur CRE permezz tar-riskju ta’ kreditu fuq self CRE. Id-data disponibbli tissuġġerixxi li s-self bankarju fis-settur CRE jseħħ fi proporzjonijiet għoljin bejn is-self u l-valur (LTV) f’diversi pajjiżi taż-ŻEE. Jekk il-valur tal-kollateral tas-self jonqos, il-proporzjon LTV jiżdied. Dan iżid il-proporzjonijiet tat-telf fil-każ ta’ inadempjenza tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu, u potenzjalment iwassal għal provvediment u rekwiżiti kapitali ogħla, u għalhekk jista’ jillimita l-kapaċità tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu li jżommu l-provvista tal-kreditu. Anki fejn il-proporzjonijiet LTV huma baxxi, l-informazzjoni aggregata tista’ taħbi karatteristiċi riskjużi oħra bħall-prevalenza ta’ skemi ta’ ħlas lura bullet, strutturi mingħajr rikors, rati tal-imgħax varjabbli mhux iħħeġġjati jew maturitajiet twal ħafna, li jistgħu jkunu sinifikanti f’xi każijiet.

(7)

Fir-rigward tas-settur bankarju, il-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) enfasizza t-tħassib dwar l-istandards tas-self, il-valutazzjoni tal-kollateral u l-proċessi ta’ monitoraġġ għall-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku f’rapport interim dwar l-iskoperturi CRE (9).

(8)

Waħda mill-vulnerabbiltajiet għas-settur mhux bankarju hija d-diskrepanzi tal-likwidità f’fondi ta’ investiment fil-proprjetà immobbli miftuħa. Din id-diskrepanza fil-likwidità sseħħ meta tali fondi joffru perijodi ta’ tifdija lill-investituri tagħhom li jkunu iqsar mill-perijodu meħtieġ biex jiġu likwidati bi prezzijiet attwali tas-suq l-assi tal-proprjetà immobbli li l-fond ikun investa fihom. Il-fondi ta’ investiment fi proprjetà immobbli ġeneralment ikunu wkoll f’riskju ta’ korrezzjoni tal-prezz tal-assi jekk il-frekwenza tal-valutazzjoni tkun baxxa wisq u jkun hemm inċentivi għal valur eċċessiv tal-proprjetà, b’mod partikolari f’suq fejn il-prezzijiet diġà qed jonqsu. Dan jista’, min-naħa tiegħu, iwassal għal effetti ta’ preċipizju fit-tifdija tal-assi.

(9)

Ir-riskji relatati mal-fondi tal-pensjonijiet u l-impriżi tal-assigurazzjoni fis-swieq CRE jistgħu jvarjaw b’mod sinifikanti bejn il-ġurisdizzjonijiet, u dan jirrifletti kemm mudelli u prattiki kummerċjali differenti kif ukoll strutturi tas-suq differenti. Il-fehim tar-riskji relatati mal-fondi tal-pensjonijiet u l-impriżi tal-assigurazzjoni fis-swieq CRE u d-diskrepanzi potenzjali tal-likwidità bejn il-finanzjament u l-investimenti tagħhom fis-swieq CRE, inkluż fejn dawn jitwettqu permezz ta’ fondi ta’ investiment, huwa prerekwiżit biex jiġu indirizzati r-riskji fis-settur CRE għal dan is-segment tas-suq.

(10)

Il-materjalizzazzjoni tar-riskji fis-settur CRE taffettwa b’mod negattiv ukoll il-klassifikazzjoni tal-kreditu ta’ titolizzazzjonijiet li jiġbru flimkien self CRE u li huma miżmuma minn istituzzjonijiet ta’ kreditu jew parteċipanti oħra fis-suq. Il-vulnerabbiltajiet li jirriżultaw mit-titolizzazzjonijiet CRE huma relatati mal-kwalità kreditizja sottostanti tas-self titolizzat, kif ukoll mal-konċentrazzjonijiet tal-investituri u ta’ dawk li jissellfu u l-interkonnettività tagħhom.

(11)

Ir-riperkussjonijiet fis-swieq finanzjarji u l-pajjiżi jistgħu jamplifikaw il-vulnerabbiltajiet, u b’hekk iżidu r-riskji ta’ kontaġju bejn is-setturi jew il-pajjiżi. F’dan ir-rigward, l-iskambju ta’ informazzjoni huwa meqjus meħtieġ biex jittejbu l-monitoraġġ u l-analiżi ta’ sorsi potenzjali ta’ riskji sistemiċi. Il-BERS jista’ jappoġġa l-iskambju ta’ informazzjoni li titqies meħtieġa għall-monitoraġġ tal-vulnerabbiltajiet relatati mas-CRE.

(12)

L-awtoritajiet superviżorji nazzjonali tal-Unjoni Ewropea u tal-pajjiżi taż-ŻEE fis-setturi finanzjarji bankarji u mhux bankarji jistgħu jikkontribwixxu għar-reżiljenza tas-settur finanzjarju taż-ŻEE billi jimmonitorjaw, jidentifikaw, u jindirizzaw il-vulnerabbiltajiet relatati mas-CRE tal-istituzzjonijiet li jaqgħu taħt il-mandat tagħhom, f’kollaborazzjoni mill-qrib ma’ xulxin. Il-monitoraġġ tal-vulnerabbiltajiet relatati mas-settur CRE huwa kruċjali biex jiġu identifikati r-riskji potenzjali għall-istabbiltà finanzjarja u biex jiġu vvalutati r-reazzjonijiet possibbli biex jiġu indirizzati dawn ir-riskji. Tali monitoraġġ jista’ jibni wkoll fuq il-valutazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 124(2) u 164 (6) tar-Regolament (UE) Nru 575/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u jiżviluppahom aktar (10). L-awtoritajiet superviżorji nazzjonali jeħtieġ li jibqgħu viġilanti jew biex jimmaterjalizzaw ir-riskji relatati mas-CRE jew, għall-kuntrarju, għal akkumulazzjoni ulterjuri ta’ vulnerabbiltajiet fis-settur CRE taż-ŻEE. Fil-monitoraġġ tal-vulnerabbiltajiet, l-awtoritajiet għandhom jiddifferenzjaw bejn is-sottosetturi u s-segmenti CRE.

(13)

Ir-rakkomandazzjoni BERS/2016/14 dwar l-għeluq ta’ lakuni fid-data dwar il-proprjetà immobbli (11) enfasizzat li hemm lakuni serji fid-data u nuqqas ta’ definizzjonijiet komuni tad-data li jaffettwaw is-swieq CRE madwar iż-ŻEE. Id-disponibbiltà u l-kwalità tad-data tjiebu b’mod sinifikanti minn meta nħarġet ir-Rakkomandazzjoni BERS/2016/14. Għalkemm l-implimentazzjoni tal-partijiet finali tar-Rakkomandazzjoni BERS/2016/14 hija mistennija sal-31 ta’ Diċembru 2025, ir-Rakkomandazzjoni għandha tiggwida lill-awtoritajiet rilevanti fil-monitoraġġ tagħhom tar-riskji relatati mas-CRE. Ma għandhiex tipprevjeni lill-awtoritajiet rilevanti milli jagħmlu sforzi addizzjonali ta’ monitoraġġ fir-rigward tas-swieq CRE bl-użu tad-data kollha disponibbli (12).

(14)

Meta jiddeterminaw il-frekwenza tal-monitoraġġ, l-awtoritajiet rilevanti għandhom jikkunsidraw il-prinċipju tal-proporzjonalità, ir-riskji potenzjali għall-istabbiltà finanzjarja li jirriżultaw mis-suq CRE u mid-daqs tal-iskoperturi tal-istituzzjonijiet finanzjarji għal sottosetturi u segmenti tas-suq CRE differenti.

(15)

L-azzjonijiet ta’ politika meħuda mill-awtoritajiet rilevanti, bil-ħsieb, inter alia, li jimplimentaw din ir-Rakkomandazzjoni, għandhom iqisu r-riżultati tal-monitoraġġ li jħares ’il quddiem imwettaq sabiex jiġi evitat li r-riskji sistemiċi mis-sottosetturi CRE jimmaterjalizzaw. B’mod partikolari, meta jikkalibraw u jiddeċiedu dwar l-introduzzjoni gradwali, l-awtoritajiet rilevanti għandhom iqisu l-pożizzjoni tal-pajjiż rispettiv taż-ŻEE fiċ-ċikli ekonomiċi u finanzjarji. Barra minn hekk, azzjoni politika xierqa għandha tiddistingwi bejn is-sottosetturi u s-segmenti CRE fejn fattibbli.

(16)

Azzjoni politika xierqa biex jiġu indirizzati r-riskji fis-settur CRE jeħtieġ li tibbilanċja diversi kunsiderazzjonijiet, inklużi l-iżviluppi ekonomiċi ġenerali u d-dinamika potenzjalment diverġenti fost is-sottosetturi u s-segmenti CRE. Il-kwalità tal-kreditu tal-portafolli CRE jeħtieġ li tiġi mmonitorjata u proviżjonament adegwat huwa meħtieġ għal kategoriji ta’ self li jistgħu jiġu affettwati b’mod negattiv minn bidliet fis-suq CRE, jew minn żviluppi ekonomiċi u finanzjarji negattivi. Jekk ikomplu jiżdiedu l-vulnerabbiltajiet, huwa importanti li jiġu żgurati aktar prattiki sodi ta’ self u investiment fir-rigward tas-settur CRE, ikkomplementati minn azzjonijiet potenzjali ta’ politika makroprudenzjali. Miżuri bbażati fuq il-kapital u miżuri makroprudenzjali oħra huma diġà disponibbli għall-pajjiżi taż-ŻEE jew skont il-liġi nazzjonali jew tal-Unjoni (13), li joffru xi miżuri makroprudenzjali biex jindirizzaw ir-riskji relatati mas-CRE fil-bank, fil-fond ta’ investiment, fil-fond tal-pensjoni u fis-settur tal-assigurazzjoni. Miżuri reċiprokanti mill-awtoritajiet nazzjonali f’pajjiżi differenti taż-ŻEE għandhom jiġu kkunsidrati għal kwalunkwe azzjoni ta’ politika makroprudenzjali sabiex tiġi żgurata l-effettività tal-miżuri makroprudenzjali nazzjonali u jiġi evitat iċ-ċaqliq tar-riskju sistemiku minn ġurisdizzjoni għal oħra.

(17)

Sabiex tiġi riflessa n-natura eteroġenja tas-swieq CRE, il-miżuri ta’ ponderazzjoni tar-riskju, kif ukoll il-bafers settorjali tar-riskju sistemiku jistgħu jitqiesu li jżidu r-reżiljenza tas-sistema bankarja fil-preżenza ta’ riskji sistemiċi.

(18)

Rigward il-miżuri ta’ politika fir-rigward tas-settur tal-fondi ta’ investiment, il-limiti ta’ ingranaġġ makroprudenzjali u t-tnaqqis tad-diskrepanza tal-likwidità fis-settur (kif irrakkomandat fir-Rakkomandazzjoni BERS/2020/4 tal-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku dwar ir-riskji tal-likwidità fil-fondi ta’ investiment (14)) jistgħu jiġu kkunsidrati biex jiġu indirizzati l-vulnerabbiltajiet identifikati, filwaqt li jiġu riflessi l-ispeċifiċitajiet tal-pajjiż. Rakkomandazzjoni BERS/2017/6 tal-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku dwar ir-riskji tal-likwidità u l-ingranaġġ fil-fondi ta’ investiment (15) hija mfassla biex tiffaċilita l-implimentazzjoni tal-Artikolu 25 tad-Direttiva 2011/61/UE, li jipprevedi għodda makroprudenzjali biex jiġi limitat l-ingranaġġ f’fondi ta’ investiment alternattivi.

(19)

Filwaqt li l-miżuri bbażati fuq mutwatarji huma disponibbli fil-biċċa l-kbira tal-pajjiżi taż-ŻEE biex jittaffew ir-riskji sistemiċi relatati mas-swieq tal-proprjetà immobbli residenzjali, ftit pajjiżi taż-ŻEE biss għandhom miżuri bbażati fuq mutwatarji disponibbli biex jindirizzaw ir-riskji sistemiċi relatati mas-swieq CRE. Il-kunċett u t-tfassil ta’ miżuri bbażati fuq mutwatarji għal riskji relatati mas-CRE għadhom qed jiġu diskussi f’diversi fora, u għadha ma ġietx stabbilita fehma komuni dwar it-tfassil ta’ tali miżuri bbażati fuq mutwatarji. F’dan il-kuntest, il-fattibbiltà ta’ miżuri bbażati fuq mutwatarji għas-CRE fil-livell tal-UE għandha tiġi vvalutata aktar. Fejn u jekk tali miżuri bbażati fuq mutwatarji jkunu disponibbli fil-livell nazzjonali, l-awtoritajiet rilevanti fil-livell nazzjonali, iffaċċjati b’taħlita ta’ tkabbir qawwi fil-prezzijiet tal-proprjetà immobbli u dinamika tal-kreditu kif ukoll tnaqqis fl-istandards tal-kreditu, għandhom jikkunsidraw l-adegwatezza ta’ tali strumenti. Jekk jitqies neċessarju u fattibbli, l-awtoritajiet nazzjonali rilevanti jenħtieġ li jikkomplementaw ukoll miżuri bbażati fuq mutwatarji b’miżuri oħra biex tiġi żgurata r-reżiljenza tal-istituzzjonijiet finanzjarji u biex jiġu indirizzati l-vulnerabbiltajiet relatati mas-CRE.

(20)

Sabiex jiġi żgurat trattament konsistenti ta’ ċerti riskji fis-sistema finanzjarja kollha, il-BERS iqis li wara analiżi u diskussjoni komprensivi, l-introduzzjoni ta’ għodod ibbażati fuq l-attività hija mixtieqa. Bħala tali, l-għodod makroprudenzjali jistgħu jkopru kemm l-istituzzjonijiet ta’ kreditu kif ukoll l-istituzzjonijiet finanzjarji mhux bankarji jekk ikunu mfassla biex ikunu għodod ibbażati fuq l-attività. Dawn jikkomplementaw ir-regolamentazzjoni eżistenti bbażata fuq entità.

(21)

Kwalunkwe azzjoni ta’ politika makroprudenzjali għandu jkollha l-għan li tevita effetti proċikliċi fuq l-ekonomija reali u segmenti oħra tas-settur finanzjarju,

1.

jimmonitorjaw mill-qrib il-vulnerabbiltajiet attwali u potenzjalment emerġenti relatati mal-proprjetà immobbli kummerċjali (CRE), inter alia billi:

2.

jimmonitoraw ir-riskji fis-swieq CRE skont ir-Rakkomandazzjoni A(1) fuq bażi regolari iżda mill-inqas darba fis-sena. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, il-frekwenza tal-monitoraġġ tar-riskji għandha tkun ibbażata fuq id-daqs u l-importanza relattivi tal-iskoperturi.

3.

jikkoordinaw mill-qrib u jikkooperaw ma’ xulxin u mal-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku (BERS) fil-monitoraġġ tal-vulnerabbiltajiet relatati mas-CRE meta jissodisfaw il-monitoraġġ tar-riskju skont ir-Rakkomandazzjoni A(1). Tali koordinazzjoni u kooperazzjoni għandhom jinkludu l-iskambju ta’ informazzjoni meqjusa neċessarja għall-monitoraġġ tal-vulnerabbiltajiet relatati mas-CRE, b’mod partikolari fil-kuntest ta’ effetti konsegwenzjali bejn il-pajjiżi u transsettorjali. L-iskambju ta’ informazzjoni għandu jsir fuq bażi tal-aħjar sforz appoġġat mill-BERS fi ħdan l-oqfsa legali ta’ ġurisdizzjonijiet differenti.

—

valutazzjonijiet regolari tal-kwalità tas-self u l-investimenti CRE eżistenti, b’mod partikolari fir-rigward tal-kapaċità tas-servizzi tad-dejn tal-mutwatarji u l-valuri kollaterali;

—

standards ta’ self prudenti għal self ġdid li għandu jiġi pprovdut;

—

prattiki ta’ proviżjonament adegwati;

—

aġġustament proattiv u regolari tal-projezzjonijiet kapitali skont xenarji bażi u negattivi;

—

riflessjoni adegwata tar-riskji identifikati;

—

l-għoti ta’ attenzjoni lill-gwida u l-aspettattivi tas-superviżuri.

1.

fejn l-iskoperturi relatati mas-CRE miżmuma minn istituzzjonijiet ta’ kreditu jkunu materjali, l-awtoritajiet maħtura fdati bl-attivazzjoni ta’ miżuri bbażati fuq il-kapital jew miżuri makroprudenzjali oħra jiżguraw ir-reżiljenza tal-istituzzjonijiet ta’ kreditu awtorizzati fil-pajjiżi taż-ŻEE rispettivi billi jattivaw miżuri xierqa bbażati fuq il-kapital meqjusa meħtieġa biex jimmitigaw ir-riskji għall-istabbiltà finanzjarja li jirriżultaw mis-settur CRE;

2.

fejn l-iskoperturi relatati mas-CRE miżmuma minn fondi ta’ investiment ikunu materjali, l-awtoritajiet superviżorji, fi ħdan il-mandati rispettivi tagħhom, jippromwovu r-reżiljenza ta’ fondi ta’ investiment awtorizzati fil-pajjiżi taż-ŻEE rispettivi u jimmitigaw il-vulnerabbiltajiet fis-settur CRE bħala sors ta’ riskju għall-istabbiltà finanzjarja billi jikkunsidraw miżuri li potenzjalment jistgħu jinkludu:

3.

fejn l-impriżi tal-assigurazzjoni jkollhom x’jaqsmu mas-CRE materjali, l-awtoritajiet superviżorji, fi ħdan il-mandati rispettivi tagħhom, jiżguraw ir-reżiljenza tal-impriżi tal-assigurazzjoni awtorizzati fil-pajjiżi taż-ŻEE rispettivi u jimmitigaw il-vulnerabbiltajiet fis-settur CRE bħala sors ta’ riskju għall-istabbiltà finanzjarja billi jikkunsidraw miżuri li potenzjalment jistgħu jinkludu:

4.

fejn l-iskoperturi relatati mas-CRE miżmuma mill-fondi tal-pensjonijiet ikunu materjali, l-awtoritajiet superviżorji, fi ħdan il-mandati rispettivi tagħhom, jiżguraw ir-reżiljenza tal-fondi tal-pensjonijiet awtorizzati fil-pajjiżi taż-ŻEE rispettivi u jimmitigaw il-vulnerabbiltajiet fis-settur CRE bħala sors ta’ riskju għall-istabbiltà finanzjarja;

5.

l-awtoritajiet rilevanti fil-livell nazzjonali rispettiv jikkunsidraw l-adegwatezza ta’ miżuri bbażati fuq mutwatarji, sakemm tali strumenti jkunu disponibbli fil-livell nazzjonali rispettiv, jekk jitqies neċessarju u fattibbli biex jikkomplementaw miżuri oħra biex tiġi żgurata r-reżiljenza tal-istituzzjonijiet finanzjarji u biex jiġu żgurati prattiki sodi ta’ self.

(a)

“proprjetà immobbli kummerċjali (CRE)” tfisser proprjetà immobbli kummerċjali kif definita fil-punt (4) tat-Taqsima 2 (1) tar-Rakkomandazzjoni ESRB/2016/14;

(b)

“awtoritajiet rilevanti” tfisser:

(c)

“awtoritajiet rilevanti li għandhom rwol fl-istabbiltà finanzjarja” tfisser l-awtoritajiet rilevanti mogħtija l-mandat li jikkontribwixxu għall-prevenzjoni jew il-mitigazzjoni tar-riskji sistemiċi għall-istabbiltà finanzjarja fl-Unjoni jew f’pajjiż taż-ŻEE;

(d)

“awtorità superviżorja” tfisser:

(e)

“Awtoritajiet Superviżorji Ewropej” tfisser l-Awtorità Superviżorja Ewropea (Awtorità Bankarja Ewropea) stabbilita bir-Regolament (UE) Nru 1093/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18), flimkien mal-Awtorità Superviżorja Ewropea (Awtorità Ewropea għall-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tal-Impjieg) stabbilita bir-Regolament (UE) Nru 1094/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19) u l-Awtorità Superviżorja Ewropea (Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq) stabbilita bir-Regolament (UE) Nru 1095/2010 tal-Parlament Ewropew u tal- Kunsill (20);

(f)

“awtorità superviżorja nazzjonali għall-istituzzjonijiet ta’ kreditu” tfisser awtorità kompetenti jew superviżorja f’pajjiż taż-ŻEE kif definit fil-punt (40) tal-Artikolu 4(1) tar-Regolament (UE) Nru 575/2013 u fil-punt (36) tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 2013/36/UE;

(g)

“awtorità superviżorja nazzjonali għal maniġers ta’ fondi ta’ investiment alternattiv u impriżi ta’ investiment kollettiv f’titoli trasferibbli” tfisser awtorità kompetenti f’pajjiż taż-ŻEE kif definit fil-punt (f) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2011/61/UE u fil-punt (h) tal-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2009/65/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21);

(h)

“awtoritajiet superviżorji nazzjonali għall-impriżi tal-assigurazzjoni” tfisser awtorità superviżorja f’pajjiż taż-ŻEE kif definit fil-punt (10) tal-Artikolu 13 tad-Direttiva 2009/138/KE;

(i)

“awtoritajiet superviżorji nazzjonali għall-fondi tal-pensjonijiet” tfisser awtorità kompetenti f’pajjiż taż-ŻEE kif definit fil-punt (8) tal-Artikolu 6 tad-Direttiva (UE) 2016/2341 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (22);

(j)

“awtorità makroprudenzjali nazzjonali” tfisser awtorità nazzjonali bl-għanijiet, l-arranġamenti, il-kompiti, is-setgħat, l-istrumenti, ir-rekwiżiti ta’ responsabbiltà u karatteristiċi oħrajn stabbiliti fir-Rakkomandazzjoni BERS/2011/3 tal-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku (23);

(k)

“awtorità maħtura” tfisser awtorità maħtura skont il-Kapitolu 4 tat-Titolu VII tad-Direttiva 2013/36/UE, u skont l-Artikolu 124(1a), l-Artikolu 164(5) u l-Artikolu 458(1) tar-Regolament (UE) Nru 575/2013;

(l)

“intelligence dwar is-suq” tfisser sors ta’ informazzjoni għall-valutazzjoni tar-riskji sistemiċi u tinkludi informazzjoni miksuba minn laqgħat b’kuntatti tas-suq u minn analiżi regolari tar-rapporti tal-analisti tas-suq;

(m)

“istituzzjoni ta’ kreditu” tfisser istituzzjoni ta’ kreditu kif definit fl-Artikolu 4(1)(1) tar-Regolament (UE) Nru 575/2013;

(n)

“fond ta’ investiment” tfisser fond ta’ investiment kif definit fil-punt (a) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2011/61/UE u impriżi ta’ investiment kollettiv f’titoli trasferibbli kif definit fl-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2009/65/KE;

(o)

“impriża tal-assigurazzjoni” tfisser impriża tal-assigurazzjoni kif definita fil-punt (1) tal-Artikolu 13 u impriżi tar-riassigurazzjoni kif definiti fil-punt (4) tal-Artikolu 13 tad-Direttiva 2009/138/KE;

(p)

“fond tal-pensjoni” tfisser arranġament ta’ skema tal-pensjoni kif definit fil-punt (10) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (UE) Nru 648/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24) u istituzzjoni għall-provvista ta’ rtirar okkupazzjonali kif definit fil-punt (1) tal-Artikolu 6 tad-Direttiva (UE) 2016/2341;

(q)

“istituzzjoni finanzjarja” tfisser istituzzjonijiet ta’ kreditu, fondi ta’ investiment, impriżi tal-assigurazzjoni u fondi tal-pensjonijiet;

(r)

“ingranaġġ” tfisser kull metodu li permezz tiegħu fond tal-investiment iżid l-espożizzjoni tiegħu b’aktar mill-assi tal-fond kemm jekk permezz tas-self ta’ kontanti jew titoli jew ingranaġġ inkorporat f’pożizzjonijiet derivattivi jew b’kull mezz ieħor;

(s)

“miżuri bbażati fuq il-kapital” tfisser kwalunkwe rekwiżit ta’ fondi proprji impost fuq istituzzjoni ta’ kreditu biex tipprevjeni u/jew timmitiga r-riskju sistemiku kif definit fil-punt (c) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (UE) Nru 1092/2010, inkluż, skont l-Artikoli 124, 164 jew 458 tar-Regolament (UE) Nru 575/2013 jew il-Kapitolu 4 tat-Titolu VII tad-Direttiva 2013/36/UE, bħar-riżerva ta’ kapital kontroċiklika jew ir-riżerva settorjali għal riskju sistemiku;

(t)

“miżuri makroprudenzjali oħra” tfisser kwalunkwe miżura makroprudenzjali għajr miżuri bbażati fuq il-kapital u li hija disponibbli għall-pajjiżi taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) jew permezz tad-dritt nazzjonali jew tal-Unjoni u tista’ tinkludi wkoll miżuri mhux legalment vinkolanti bħal twissijiet u rakkomandazzjonijiet;

(u)

“għodod ibbażati fuq l-attività” tfisser qafas makroprudenzjali ddedikat li jinkludi regoli konsistenti fl-istituzzjonijiet finanzjarji kollha meta jwettqu l-istess attivitajiet, filwaqt li jitqiesu l-profili tar-riskju speċifiċi tagħhom;

(v)

“miżuri bbażati fuq mutwatarji” tfisser miżuri makroprudenzjali mmirati lejn mutwatarji;

(w)

“self titolizzat” tfisser titolizzazzjoni kif definita fil-punt (1) tal-Artikolu 2 tar-Regolament (UE) 2017/2402 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25) b’self CRE bħala assi sottostanti;

(x)

“self bullet” tfisser self mhux amortizzat fejn il-kapital, f’xi każijiet inkluż l-imgħax, ikun dovut mal-maturità.

1.

Il-kriterji li ġejjin japplikaw għall-implimentazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni:

2.

Id-destinatarji huma mitluba jirrapportaw lill-Kunsill u lill-BERS dwar il-valutazzjonijiet u l-konklużjonijiet misluta mill-monitoraġġ skont ir-Rakkomandazzjoni A kif ukoll dwar l-azzjonijiet meħuda b’reazzjoni għal din ir-Rakkomandazzjoni, jew jiġġustifikaw b’mod adegwat kwalunkwe nuqqas ta’ azzjoni. Bħala minimu r-rapporti għandhom jinkludu:

1.

Is-Segretarjat tal-BERS għandu:

2.

Il-Bord Ġenerali għandu jivvaluta l-azzjonijiet u l-ġustifikazzjonijiet ikkomunikati mid-destinatarji u, fejn xieraq, jista’ jiddeċiedi li din ir-Rakkomandazzjoni ma tkunx ġiet segwita u li d-destinatarju jkun naqas milli jipprovdi ġustifikazzjoni adegwata għan-nuqqas ta’ azzjoni tiegħu.