30.11.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 325/63

(1)

Fuq il-bażi ta' tagħrif li deher fl-istampa Belġjana f'Lulju 2001 u wara li f'Jannar 2002 waslilha lment, il-Kummissjoni ġiet informata li l-Belġju kien ta miżuri ta' għajnuna lill-kumpanija tal-ajru Ryanair Ltd (minn hawn 'il quddiem “Ryanair”) biex din topera servizzi bl-ajru mill-ajruport ta' Charleroi. Permezz tal-ittri tal-21 ta' Novembru 2001, tat-13 ta' Ġunju 2002 u tal-4 ta' Lulju 2002 u waqt laqgħa li saret fid-9 ta' Ottubru 2002, il-Belġju għadda xi informazzjoni dwar dan is-suġġett lill-Kummissjoni.

(2)

Permezz tal-ittra tal-11 ta' Diċembru 2002 (3) (minn hawn 'il quddiem “id-deċiżjoni tal-ftuħ”), il-Kummissjoni informat lill-Belġju dwar id-deċiżjoni tagħha li tiftaħ il-proċedura prevista fl-Artikolu 108(2) tat-TFUE (minn hawn 'il quddiem “il-proċedura ta' investigazzjoni formali”) fil-konfront ta' dawn il-miżuri. Il-Belġju bagħat il-kummenti tiegħu fl-14 ta' Frar 2003.

(3)

Id-deċiżjoni tal-ftuħ ġiet ippubblikata f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea  (4). Il-Kummissjoni stiednet lill-partijiet interessati biex jippreżentaw l-osservazzjonijiet tagħhom dwar il-miżuri inkwistjoni fi żmien xahar mid-data tal-pubblikazzjoni.

(4)

Il-Kummissjoni rċeviet l-osservazzjonijiet min-naħa tal-partijiet interessati. Hija bagħtet dawn l-osservazzjonijiet lill-Belġju permezz tal-ittri tad-19 ta' Marzu u tat-22 ta' April 2003 filwaqt li tat lill-Belġju l-possibbiltà li jikkumenta dwarhom. Il-Kummissjoni Ewropea rċeviet il-kummenti tal-Belġju permezz tal-ittri tas-16 u s-27 ta' Mejju 2003.

(5)

Fuq talba tal-Kummissjoni, saru tliet laqgħat mal-awtoritajiet Belġjani fl-24 ta' Ġunju 2003, fit-23 u fil-25 ta' Lulju 2003. Wara dawn il-laqgħat intbagħtet aktar informazzjoni mitluba mill-Kummissjoni fis-27 ta' Awwissu 2003.

(6)

Fid-19 ta' Diċembru 2003, il-Belġju bagħat ittra lill-Kummissjoni b'aktar informazzjoni. F'din l-ittra, l-awtoritajiet Belġjani talbu laqgħa oħra mal-Kummissjoni; din il-laqgħa saret fis-16 ta' Jannar 2004.

(7)

Fit-12 ta' Frar 2004 (5), il-Kummissjoni adottat deċiżjoni finali parzjalment negattiva (minn hawn 'il quddiem “id-deċiżjoni tal-2004”).

(8)

Din id-deċiżjoni ġiet annullata mis-sentenza tal-Qorti Ġenerali fis-17 ta' Diċembru 2008 (6) (minn hawn 'il quddiem “is-sentenza tal-2008”), li kienet tobbliga lill-Kummissjoni tieħu deċiżjoni finali oħra dwar il-miżuri inkwistjoni. Il-Qorti Ġenerali kkunsidrat li n-nuqqas min-naħa tal-Kummissjoni li teżamina flimkien il-miżuri mogħtija favur Ryanair mir-Reġjun tal-Vallonja (minn hawn 'il quddiem “ir-Reġjun”) u mill-operatur tal-ajruport ta' Charleroi, il-kumpanija pubblika b'responsabbiltà limitata Brussels South Charleroi Airport (minn hawn 'il quddiem “BSCA”), u li tivverifika jekk, ikkunsidrati flimkien, dawn iż-żewġ entitajiet aġixxewx bħal operaturi razzjonali f'ekonomija tas-suq, kien ivvizzjat bi żball ta' liġi. Is-sentenza tal-2008 wasslet biex terġa' tinfetaħ il-proċedura ta' investigazzjoni formali li kienet ingħalqet bid-deċiżjoni finali tal-2004.

(9)

Permezz ta' ittra tat-23 ta' Lulju 2010, il-Kummissjoni tat lill-Belġju u lill-partijiet li ressqu l-osservazzjonijiet tagħhom bħala parti mill-proċedura ta' investigazzjoni formali mibdija fil-11 ta' Diċembru 2002, il-possibbiltà li jressqu osservazzjonijiet ġodda bħala parti mill-proċedura formali ta' investigazzjoni li nfetħet mill-ġdid wara s-sentenza tal-2008. Wara talba li saret mill-Kummissjoni fl-20 ta' April 2011, l-awtoritajiet Belġjani bagħtu aktar informazzjoni permezz ta' ittri tal-14 ta' Lulju u tal-21 ta' Settembru 2011.

(10)

Permezz ta' ittra tal-21 ta' Marzu 2012, il-Kummissjoni informat lill-Belġju dwar id-deċiżjoni tagħha li testendi l-proċedura ta' investigazzjoni formali għal miżuri ġodda (minn hawn 'il quddiem “id-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012”).

(11)

Id-deċiżjoni tal-2012 ġiet ippubblikata f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea  (7). Il-Kummissjoni stiednet lill-partijiet interessati jippreżentaw l-osservazzjonijiet tagħhom dwar il-miżuri inkwistjoni.

(12)

Il-Belġju bagħat l-osservazzjonijiet tiegħu fit-22 ta' Mejju 2012. L-osservazzjonijiet tat-22 ta' Mejju ma kinux jinkludu t-tabella sommarja li tidher fl-Anness I tad-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012. Din intbagħtet fil-5 ta' Ġunju 2012.

(13)

Fid-9 ta' Awwissu 2012, il-Kummissjoni talbet aktar informazzjoni b'mod partikolari dwar l-ispejjeż li ġarrbet Société Wallonne des Aéroports (minn hawn 'il quddiem SOWAER”) minħabba l-investimenti tagħha fl-ajruport ta' Charleroi u l-kompiti tagħha favur BSCA. Fit-3 ta' Settembru 2012, l-awtoritajiet Belġjani bagħtu l-kontijiet annwali ta' SOWAER għas-snin 2001 sal-2004 u informazzjoni addizzjonali fid-9 ta' Ottubru 2012 u fit-18 ta' Ottubru 2012.

(14)

Fis-26 ta' Ottubru 2012, wara laqgħa, il-Kummissjoni talbet aktar informazzjoni. Il-Belġju bagħat din l-informazzjoni fid-9 ta' Novembru 2012.

(15)

Il-Kummissjoni rċeviet osservazzjonijiet min-naħa ta' dawn il-partijiet interessati:

(16)

Il-Kummissjoni bagħtet dawn l-osservazzjonijiet lill-Belġju fit-2 ta' Lulju u fid-29 ta' Ottubru 2012, fit-3 ta' Mejju 2013, fit-22 ta' Jannar u fl-24 ta' Frar 2014, fejn tatu l-possibbiltà li jikkumenta dwarhom. Hija rċeviet il-kummenti tal-Belġju permezz tal-ittri tas-17 ta' Lulju 2012, tal-14 ta' Diċembru 2012 u tal-5 ta' Ġunju 2013.

(17)

Fl-14 ta' Jannar 2014, il-Kummissjoni talbet aktar informazzjoni lill-Belġju, b'mod partikolari bl-għan li tapplika t-test tal-operatur f'ekonomija tas-suq għall-miżuri favur BSCA. Il-Belġju wieġeb permezz tal-korrispondenza mibgħuta fis-7 u fl-24 ta' Frar 2014. Madankollu dawn it-tweġibiet ma kinux kompluti, u għalhekk il-Kummissjoni bagħtet ittra ta' tfakkir lill-Belġju fl-10 ta' Marzu 2014 sabiex tindikalu t-tweġibiet nieqsa u titolbu jwieġeb għalihom. Il-Belġju bagħat xi elementi addizzjonali fl-24 ta' Marzu 2014.

(18)

Fis-7 ta' Frar 2014, il-Kummissjoni talbet aktar informazzjoni lill-Belġju, b'mod partikolari dwar il-miżuri favur Ryanair. Fit-18 u fl-24 ta' Marzu 2014, il-Belġju bagħat parti mit-tweġibiet għall-mistoqsijiet magħmula.

(19)

Fis-7 ta' Frar 2014 ukoll saret laqgħa fl-ajruport ta' Charleroi bejn ir-rappreżentanti tar-reġjun tal-Vallonja, ta' SOWAER u tal-BSCA minn naħa u s-servizzi tal-Kummissjoni min-naħa l-oħra.

(20)

Fil-25 ta' Frar u fil-11 ta' Marzu 2014, il-Kummissjoni talbet lill-Belġju aktar informazzjoni, fosthom kjarifiki dwar l-elementi mressqa mill-Belġju fis-7 u fl-24 ta' Frar 2014 dwar il-miżuri tar-Reġjun u ta' SOWAER favur BSCA. Il-Belġju wieġeb bil-korrispondenza li bagħat fil-25 ta' Marzu u fl-4 ta' April (annessi mibgħuta fid-9 ta' April) 2014.

(21)

Fis-17 u fid-19 ta' Marzu 2014, wara l-adozzjoni tal-Linji Gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ajruporti u l-linji tal-ajru (minn hawn 'il quddiem “il-Linji Gwida dwar l-avjazzjoni”) (8), il-Kummissjoni stiednet lill-Belġju u lill-partijiet interessati jressqu l-osservazzjonijiet tagħhom dwar l-applikazzjoni tal-Linji Gwida dwar l-avjazzjoni għal dan il-każ. Barra minn hekk, fil-15 ta' April 2014, ġie ppubblikat avviż, fejn l-Istati Membri u l-partijiet interessati ġew mistiedna jressqu l-kummenti tagħhom, inkluż dwar dan il-każ, fid-dawl tad-dħul fis-seħħ tal-Linji Gwida tal-UE dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ajruporti u l-linji tal-ajru. Il-Kummissjoni rċeviet osservazzjonijiet mingħand Brussels Airport Company, Brussels Airlines, mill-“Board of Airlines Representatives”, mingħand Air France, mill-assoċjazzjoni “Transport et environnement” (Trasport u Ambjent). Hija bagħtet dawn il-kummenti lill-Belġju fis-26 ta' Mejju 2014. Dan esprima l-osservazzjonijiet tiegħu fis-26 ta' Ġunju 2014.

(22)

Laqgħa oħra saret bejn is-servizzi tal-Kummissjoni minn naħa u l-Belġju, BSCA u SOWAER min-naħa l-oħra fil-11 ta' April 2014. Wara din il-laqgħa, il-Belġju bagħat xi dokumenti, kif ukoll nota datata l-5 ta' Mejju 2014 dwar il-kompiti ta' servizz pubbliku fdati lil BSCA.

(23)

Fil-5 ta' Mejju 2014, il-Kummissjoni indirizzat talba ġdida għal aktar informazzjoni lill-Belġju, li għaliha dan wieġeb fit-13 ta' Mejju 2014.

(24)

Permezz tal-ittra tas-7 ta' Mejju 2014, il-Belġju aċċetta li fil-kuntest ta' din il-kawża, minħabba l-impenn tas-servizzi tal-Kummissjoni li jibagħtulu mill-aktar fis possibbli traduzzjoni tad-deċiżjoni fil-lingwa Olandiża, il-Kummissjoni tista', b'mod eċċezzjonali, tinnotifikalu d-deċiżjoni fil-lingwa Franċiża skont l-Artikolu 297 tat-TFUE. Il-Belġju aċċetta li l-verżjoni bil-Franċiż biss hija awtentika u li d-deċiżjoni tidħol fis-seħħ bin-notifika tagħha bil-lingwa Franċiża.

(25)

Fit-2 ta' Lulju 2014, Brussels Airlines bagħtet verżjoni aġġornata tal-kummenti li kienet ipprovdiet fil-25 ta' Settembru 2013 wara l-pubblikazzjoni tal-abbozz ta' linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ajruporti u l-linji tal-ajru. Dawn il-kummenti ntbagħtu lill-Belġju fl-4 ta' Lulju 2014 u dan esprima l-osservazzjonijiet tiegħu fit-18 ta' Lulju 2014.

(26)

Wara l-liġi tar-riforma istituzzjonali tat-8 ta' Awwissu 1980, ir-reġjuni Belġjani kienu żviluppaw il-kompetenzi meħtieġa għat-tagħmir u l-operat tal-ajrudromi u l-ajruporti pubbliċi fit-territorju tagħhom minbarra l-ajruport ta' Brussels-National, li għalih l-Istat Federali Belġjan żamm il-kompetenzi inkwistjoni.

(27)

Skont il-Belġju (9), il-gvern tal-Vallonja ddeċieda għalhekk li juża l-potenzjal ekonomiku li kienu joffru dawn l-infrastrutturi ta' trasport u jwettaq bil-mod il-mod l-investimenti meħtieġa. Fit-2 ta' Mejju 1989, il-gvern tal-Vallonja approva Nota tal-Ministru tat-Trasport li kienet tipprovdi li: “l-għan ewlieni tal-Eżekuttiv tal-Vallonja huwa li jsir dak kollu possibbli sabiex l-ajruporti u l-ajrudromi tal-Vallonja jilħqu l-limitu ta' qligħ tagħhom. Biex jintlaħaq dan l-għan, jeħtieġ li jittieħdu diversi azzjonijiet f'daqqa u b'mod partikolari f'dak li jirrigwarda l-infrastrutturi.”

(28)

Fl-1991, ir-Reġjun ħoloq lil BSCA, sabiex tmexxi l-ajruport ta' Charleroi Bruxelles Sud (minn hawn 'il quddiem “l-ajruport ta' Charleroi”).

(29)

Permezz ta' ftehim li jġib id-data tad-9 ta' Lulju 1991 (minn hawn 'il quddiem il-“Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA”), ir-Reġjun ta lil BSCA għal 50 sena:

(30)

Il-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA - inklużi l-ispeċifikazzjonijiet annessi għall-Ftehim (minn hawn 'il quddiem “l-ispeċifikazzjonijiet”) - jistabbilixxi l-qsim tal-ispejjeż bejn ir-Reġjun tal-Vallonja u BSCA:

(31)

Rigward l-imposti, il-Ftehim (16) jipprovdi li:

(32)

Madankollu, b'applikazzjoni tal-Ftehim Supplimentari Nru 2 tal-ispeċifikazzjonijiet, “l-ispiża tas-servizzi tat-tifi tan-nar u ta' manutenzjoni” li kellu jieħu fuqu r-Reġjun ġiet estiża sal-1 ta' Jannar 2000.

(33)

Ir-Reġjun ħa fuqu wkoll l-ispiża tas-servizzi tat-tifi tan-nar u ta' manutenzjoni għas-snin 2000 (17) u 2001 (18).

(34)

F'dak li jirrigwarda s-sena 2002, il-Belġju jargumenta li għalkemm minn dejjem kien previst mir-Reġjun li jkompli jagħti kumpens għal dawn l-ispejjeż, il-ħolqien ta' SOWAER u l-istabbiliment ta' qafas ġuridiku ġdid ikkawżaw dewmien fil-formalizzazzjoni tal-estensjoni ta' dan il-kumpens. Skont il-Belġju, iż-żamma ta' din ir-responsabbiltà kienet ikkonfermata permezz ta' ittra tal-5 ta' Lulju 2001 indirizzata minn BSCA lill-amministrazzjoni tat-trasport u t-tagħmir tal-Vallonja li kienet tinkludi dettalji ġenerali tal-baġit 2002 ta' BSCA relatati mal-ispejjeż għal dawn is-servizzi, wara konverżazzjoni telefonika li matulha ġie kkonfermat li r-Reġjun kien ser jerfa' r-responsabbiltà għal dawn is-servizzi għall-2002.

(35)

Fi tmiem is-snin disgħin, saru għadd ta' studji dwar il-possibbiltajiet ta' żvilupp tal-ajruport ta' Charleroi minn xi konsulenti esterni. Għalhekk, ir-Reġjun ordna studju strateġiku ta' żvilupp tal-ajruport ta' Charleroi mingħand Tractebel, li ngħalaq f'April 2000 (19). Fl-istess waqt, sar studju ta' Roland Berger International Management Consultant ta' Lulju 2000 fuq l-iżvilupp ta' strateġija għall-ajruport għall-Vallonja (20). Fl-aħħar nett, fil-kuntest tan-negozjati mar-Reġjun sa mill-bidu tal-2001 fid-dawl ta' dħul eventwali fil-kapital ta' BSCA, Grands Travaux de Marseille ordnat studju dwar l-iżvilupp potenzjali tal-ajruport (21).

(36)

Skont il-Belġju, anki qabel dawn l-istudji u minħabba limitazzjonijiet tekniċi marbutin mal-infrastruttura eżistenti (22), kien ċert li kellu jinbena terminal ġdid fiż-żona tat-tramuntana tas-sit. Ċerti artijiet kienu diġà ġew esproprjati mill-Intercommunale Igretec inkarigata mill-ħolqien taċ-ċentru għall-avjazzjoni. Ir-Reġjun ukoll għamel xi esproprjazzjonijiet fis-snin disgħin u l-Intercommunale ittrastferietlu lura, fl-1999, artijiet li kien esproprja. Fuq dawn l-artijiet kien inbena t-terminal il-ġdid tal-passiġġieri, li huwa operattiv bħalissa.

(37)

Waqt sessjoni tal-20 ta' Lulju 2000, ir-Reġjun tal-Vallonja approva l-linji gwida ta' ftehim qafas dwar programm ta' investiment pluriennali fl-ajruport ta' Charleroi, li jsemmu b'mod partikolari “il-kunċett ta' terminal ġdid għall-passiġġieri”, għal baġit globali ta' EUR 113,74 miljun.

Tabella1

Investimenti ta' infrastruttura previsti mill-ftehim qafas tal-20 ta' Lulju 2000

(38)

Fit-8 ta' Novembru 2000, ir-Reġjun adotta deċiżjoni ta' implimentazzjoni tad-deċiżjoni tiegħu tal-20 ta' Lulju 2000, li temenda s-suppożizzjonijiet tal-programm ta' investiment pluriennali u li ġabet l-ispiża globali ta' investiment għal EUR 121 miljun. Madankollu, skont in-nota mehmuża ma' din id-deċiżjoni, “l-investimenti relatati mat-terminal il-ġdid u mal-infrastrutturi li jakkumpanjawh ser jitwettqu biss skont kif jiżviluppaw il-ħtiġijiet speċifiċi. Ir-responsabbiltà ta' dawn l-investimenti kellha tkun eżaminata skont l-iżvilupp tal-attivitajiet”. In-nota tispeċifika l-valutazzjoni f'dan l-istadju tal-ispejjeż iġġenerati minn terminal ġdid: “għalkemm il-ħtiġijiet reali tal-ajruport jeħtiġuh (…), it-twettiq tat-terminal il-ġdid u tal-infrastrutturi ta' akkumpanjament marbutin miegħu jista' jiġġenera investiment ta' madwar BEF 1 514 M”, jiġifieri madwar EUR 37,5 miljun, mingħajr madankollu ma tipprovdi l-iskeda taż-żmien tal-implimentazzjoni ta' dan it-total (ara t-tabella 9). Sa dakinhar, it-termini ta' finanzjament tal-programm ta' investiment tal-ajruport ta' Charleroi ma kinux għadhom iddeterminati (23).

Tabella 2

Investimenti ta' infrastruttura previsti min-nota mehmuża mad-deċiżjoni tat-8 ta' Novembru 2000

(39)

Fl-1 ta' Lulju 2001, ir-Reġjun ifforma kumpanija taħt il-kontroll esklussiv tiegħu, Société Wallonne des Aéroports (minn hawn 'il quddiem “SOWAER”), biex tiżviluppa l-infrastrutturi tal-ajruporti tar-Reġjun, tqiegħed dawn l-infrastrutturi għad-dispożizzjoni tal-kumpaniji ta' ġestjoni tal-ajruporti kkonċernati u żżommhom f'kundizzjoni operattiva billi tkun responsabbli għall-manutenzjonijiet u t-tiswijiet il-kbar.

(40)

Qabel, f'deċiżjoni tat-23 ta' Mejju 2001 li kienet tirrigwarda l-“istabbiliment ta' mekkaniżmu finanzjarju u [il-]ħolqien ta' kumpanija speċjalizzata”, ir-Reġjun kien approva l-istatuti u l-pjan finanzjarju ta' SOWAER għas-snin 2001 sa 2004 (24), u b'mod partikolari ammont ta' investiment totali fl-ajruport ta' Charleroi ta' BEF 3 753 M, jiġifieri madwar EUR 93 miljun, b'EUR 28 miljun minnhom għat-terminal il-ġdid (ara t-tabella 3).

Tabella 3

Investimenti ta' infrastruttura previsti mill-pjan finanzjarju ta' SOWAER, approvat mir-Reġjun fit-23 ta' Mejju 2001

(41)

F'Marzu 2002 ġie ppreżentat pjan finanzjarju aktar dettaljat lill-Bord tad-Diretturi ta' SOWAER li juri l-aħħar bidliet fil-programmi ta' investimenti ta' Liège u ta' Charleroi (25). Dan il-pjan imbagħad ġie aġġornat f'intervalli regolari (madwar darba fis-sena).

(42)

Anki fit-termini tal-pjan finanzjarju ta' SOWAER approvat fit-23 ta' Mejju 2001, il-kontribuzzjoni għall-fondi tal-ambjent ġiet limitata għal BEF 75 miljun (EUR 1,86 miljun) għas-sena 2002. Dan il-pjan finanzjarju kien jitfa' wkoll fid-dħul ta' SOWAER il-bilanċ tal-fondi tal-ambjent, skont il-kompiti delegati tagħha.

(43)

Fil-15 ta' April 2002, SOWAER, li fid-29 ta' Marzu 2002 kienet reġgħet ħadet il-konċessjoni tal-art mogħtija lil BSCA fl-1991, ikkonkludiet ftehim ta' subkonċessjoni tal-art ma' BSCA (minn hawn 'il quddiem il-“Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002”) li taħtu:

(44)

Kważi fl-istess waqt, fid-29 ta' Marzu 2002, ir-Reġjun u BSCA iffirmaw ftehim supplimentari li jemenda l-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA. Skont dan il-ftehim supplimentari –il-Ftehim Supplimentari Nru 3 għall-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA (26), ir-Reġjun kien qed jintrabat li jħallas lil BSCA:

(45)

Fit-3 ta' April 2003, il-gvern tal-Vallonja adotta reviżjoni tal-programm ta' investimenti. Din ir-reviżjoni kienet tipprovdi b'mod partikolari għall-emendar tal-kapaċità tat-terminal il-ġdid meta mqabbla mal-livell deċiż fil-verżjoni inizjali tal-programm ta' investimenti. Fil-fatt, minflok kapaċità ta' żewġ miljun passiġġier, issa kien previst li jinbena terminal b'kapaċità ta' tliet miljun passiġġier, kif ukoll parkeġġ għall-karozzi akbar minn dak previst fil-bidu. Din ir-reviżjoni kienet tirrappreżenta ammont ta' investiment addizzjonali ta' EUR 33 miljun.

(46)

Il-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002 kien sostitwit fl-4 ta' April 2006 minn ftehim ġdid (minn hawn 'il quddiem “il-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2006”). Dan tal-aħħar jinkludi d-dispożizzjonijiet essenzjali tal-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002 filwaqt li jispeċifika l-kontenut ta' ċerti servizzi li kellha tagħti SOWAER lil BSCA minbarra s-servizzi ddefiniti fil-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002. Barra minn hekk, huwa jemenda r-regoli tal-kalkolu tal-ammont ta' imposti ta' konċessjoni li BSCA trid tagħti lil SOWAER.

(47)

Il-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA ġie emendat b'mod parallel permezz tal-Ftehim Supplimentari Nru 5 fl-10 ta' Marzu 2006. L-Artikolu 3.2.2 tal-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA issa jipprovdi li:

(48)

Il-ftehim supplimentari jispjega wkoll li l-ammont tal-kumpens finanzjarju jrid ikun rivedut qabel Lulju tal-2009.

(49)

Il-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA ġie emendat mill-ġdid fil-15 ta' Jannar 2008 (il-Ftehim Supplimentari Nru 6). Skont din l-emenda:

(50)

Wara li kien prattikament nieqes mill-utenti regolari sa dakinhar, l-ajruport ta' Charleroi beda jilqa' lill-kumpanija Ryanair mill-1 ta' Mejju 1997, għall-ewwel biex topera linja bejn Dublin u Charleroi. F'April 2001, Ryanair fetħet l-ewwel bażi kontinentali tagħha f'Charleroi billi, għall-ewwel, stabbilixxiet hemmhekk żewġ ajruplani u fetħet destinazzjonijiet ġodda (Shannon, Glasgow, Piża, Venezja u Carcassonne).

(51)

Mis-sena 2000 sal-2013, it-traffiku ta' Charleroi żdied minn madwar 200 000 għal kważi seba' miljun passiġġier.

Tabella 4

Statistika annwali tat-traffiku fl-ajruport ta' Charleroi

(52)

Ryanair dejjem irrappreżentat aktar minn [70-80] (*1) % tat-traffiku tal-ajruport ta' Charleroi.

(53)

L-istruttura tal-ishma ta' BSCA inbidlet diversi drabi mill-2001. Fi tmiem is-sena 2000, Sambrinvest kellha fil-fatt aktar minn 80 % ta' BSCA (31), Cockerill Sambre, Igretec (32) u xi ftit azzjonisti oħrajn, kellhom anqas.

(54)

L-ewwel reviżjoni saret fuq il-bażi ta' deċiżjoni tal-gvern tal-Vallonja tat-8 ta' Frar 2001. Permezz ta' din id-deċiżjoni, il-gvern inkariga lil Sogepa (33), kumpanija kkontrollata mir-Reġjun, biex tixtri 2 680 sehem ta' BSCA (jiġifieri 43,79 % tal-kapital) miżmuma minn Sambrinvest, l-azzjonijiet proprji miżmuma minn BSCA, kif ukoll l-ishma li jixtiequ jbigħu l-“azzjonisti privati”. Barra minn hekk, fl-istess ftehim il-gvern inkariga lill-ministru responsabbli mill-ġestjoni tal-ajruport biex “iħejji ftehim tal-azzjonisti li jgħaqqad lil SOWAER, Sambrinvest u eventwalment Igretec, li jorganizza bejniethom il-koordinazzjoni tas-setgħat fi ħdan BSCA kemm fil-laqgħa ġenerali kif ukoll fil-Bord tad-Diretturi ta' tmexxija.”

(55)

Ir-Reġjun iddeċieda wkoll li b'mod parallel iżid il-kapital ta' BSCA: il-prinċipju ta' din ir-rikapitalizzazzjoni deher f'Mejju 2001 f'deċiżjoni tal-gvern tal-Vallonja (34). Din iż-żieda fil-kapital, li kienet tammonta għal total ta' EUR 3 941 300, saret fit-3 ta' Diċembru 2002; SOWAER ħallset EUR 3 808 660 fi flus, għal 49,23 % tal-ishma tal-kapital ta' BSCA.

Tabella 5

L-evoluzzjoni tal-kompożizzjoni tal-istruttrura tal-azzjonijiet ta' BSCA  (35)

(56)

Mill-2002 sal-2008, SOWAER amministrat sehem ta' madwar 49 % tal-kapital ta' BSCA. Skont l-awtoritajiet Belġjani, din l-amministrazzjoni saret f'isem il-gvern tal-Vallonja.

(57)

Fl-2009, BSCA fetaħ il-kapital tiegħu għal sieħeb privat. Il-konsorzju Belgian Airports (minn hawn 'il quddiem “Belgian Airports”), magħmul mill-grupp Taljan SAVE u mill-kumpanija Belġjana Holding Communal S.A (36)., b'hekk kiseb 27,65 % tal-ishma tal-operatur tal-ajruport. Belgian Airports għandu dritt tal-veto fuq ċertu numru ta' deċiżjonijiet importanti, inklużi l-ftehimiet kummerċjali ma' Ryanair.

(58)

Din id-deċiżjoni tirrigwarda żewġ tipi ta' miżuri:

(59)

Il-miżuri favur BSCA inklużi f'din il-proċedura huma dawn li ġejjin:

(60)

Skont il-Ftehim tal-2002 bejn SOWAER u BSCA, SOWAER:

(61)

Il-programm ta' investimenti kien rivedut kull sena. Dawn ir-reviżjonijiet kienu jinkludu kemm aġġornamenti relatati ma' kostijiet addizzjonali li ma kinux ġew antiċipati f'April 2002 u deċiżjonijiet dwar investimenti ġodda. B'mod partikolari, fit-3 ta' April 2003, il-gvern tal-Vallonja adotta reviżjoni tal-programm ta' investimenti approvata mill-Bord tad-Diretturi ta' SOWAER. Din ir-reviżjoni (38) kienet tipprovdi b'mod partikolari terminal ġdid b'kapaċità akbar minn dik prevista fil-bidu (tliet miljun passiġġier minflok żewġ miljuni) u parkeġġ tal-karozzi akbar minn dak previst fil-bidu. Din kienet tfisser ammont ta' investiment addizzjonali ta' EUR 33 miljun.

(62)

Il-programm ta' investimenti kien rivedut kull sena sal-2009 (39). L-ispiża totali tal-programm ta' investimenti ta' SOWAER f'Charleroi għall-2002-2010, kif ipprovdut fl-aħħar aġġornament tiegħu mill-Bord tad-Diretturi ta' SOWAER fl-2009, kienet tammonta għal EUR 219 103 435 (40). Għalkemm dan il-programm ta' investimenti kien intitolat “programm ta' investimenti għall-2002-2010”, in-nefqa kienet prevista sal-2017.

Tabella7

Spejjeż totali tal-programm ta' investiment ta' SOWAER f'Charleroi, kif ipprovdut mill-Bord tad-Diretturi ta' SOWAER fl-2009

(63)

Minbarra t-tiswijiet u l-manutenzjoni l-kbar, skont il-Ftehim tal-2006 bejn SOWAER u BSCA, SOWAER intrabtet li tipprovdi servizzi addizzjonali f'isem BSCA, jiġifieri b'mod partikolari s-servizzi ta' konsulenza ta' kull tip (ġuridika, ambjentali, finanzjarja, amministrattiva, eċċ.), l-analiżi u r-rakkomandazzjonijiet dwar l-istorbju marbutin mal-ajruport u d-definizzjoni u l-aġġornament ta' Sistema ta' Informazzjoni Ġeografika (GIS).

(64)

Bħala korrispettiv għall-elementi deskritti fit-Taqsima 3.1.1.1, BSCA għandha tħallas lil SOWAER imposta ta' konċessjoni.

(65)

Skont il-Ftehim tal-2002 bejn SOWAER u BSCA, BSCA tħallas lir-Reġjun imposta ta' konċessjoni li tikkonsisti:

(66)

Madankollu, skont il-Ftehim ta' Konċessjoni bejn ir-Reġjun u BSCA kif emendat fid-29 ta' Marzu 2002, BSCA tgawdi minn sussidju tar-Reġjun maħsub biex tkun tista' “tassumi kompiti ta' servizz pubbliku fil-kuntest tal-operat tal-ajruport ta' Charleroi, jiġifieri l-ispejjeż marbutin mal-użu tal-art, tal-bini u tal-infrastrutturi tal-ajruport magħmula disponibbli minn SOWAER”. Dan is-sussidju huwa ugwali għall-imposta fissa limitata, b'mod li l-imposta varjabbli limitata hija fil-fatt responsabbiltà ta' BSCA. Barra minn hekk, skont il-Ftehim tal-15 ta' April 2002 bejn SOWAER u BSCA, BSCA hija eżenti mill-ħlas tal-imposta fissa f'każ li ma tiġborx is-sussidju mingħand ir-Reġjun (43).

(67)

Il-Ftehim tal-2002 bejn SOWAER u BSCA ġie rivedut mill-Ftehim tal-2006 bejn SOWAER u BSCA, applikabbli mill-1 ta' Jannar 2006. Skont dan il-Ftehim (44), BSCA għandha tħallas lil SOWAER:

(68)

B'mod parallel, il-Ftehim ta' Konċessjoni tas-Servizzi tal-10 ta' Marzu 2006 bejn ir-Reġjun u BSCA jemenda t-termini tas-sussidju tar-Reġjun maħsub biex ikopri l-parti fissa tal-ħlasijiet ta' BSCA lil SOWAER (47) u jinkludi l-klawżola ta' eżenzjoni msemmija fil-premessa 66 iktar 'il fuq (48).

(69)

Fl-aħħar nett, permezz tal-Ftehim Supplimentari Nru 1 tas-27 ta' Mejju 2009 għall-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2006, BSCA u SOWAER ftiehmu li ammont annwali addizzjonali ta' € […] għal kull metru kwadru addizzjonali (49) għandu jitħallas minn BSCA lil SOWAER mill-2009 fid-data fid-dawl tal-akkwist ta' artijiet ġodda minn SOWAER u l-estensjoni korrelativa tal-ambitu tal-Ftehim dwar is-Servizzi. Dawn is-somom addizzjonali kienu jammontaw għal EUR 1 206 fl-2010, EUR 1 230 fl-2011, EUR 1 255 fl-2012 u EUR 1 280 fl-2013 (50).

(70)

Fid-dawl ta' dawn l-elementi, l-ammonti tal-imposti effettivament imħallsa minn BSCA lil SOWAER huma miġbura fil-qosor fit-tabella 8, b'kunsiderazzjoni meħuda tal-kumpensi mħallsa mir-Reġjun lil BSCA għat-trasferiment lil SOWAER.

Tabella 8

Imposti mħallsa minn BSCA lil SOWAER  (51)

(71)

Il-Ftehim Supplimentari Nru 3 tad-29 ta' Marzu 2002 għall-Ftehim ta' Konċessjoni bejn ir-Reġjun u BSCA jemenda l-Artikolu 3.2 tal-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA u jipprovdi li r-Reġjun tal-Vallonja jħallas lura n-nefqa inerenti għas-servizzi ta' kontra t-tifi tan-nar u l-manutenzjoni:

(72)

Il-Ftehim Supplimentari Nru 3 tad-29 ta' Marzu 2002 jemenda wkoll l-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet u jipprovdi li l-konċessjonarju għandu jippreżenta lill-awtorità ta' konċessjoni l-baġit relatat mal-intestaturi tat-tifi tan-nar u tal-manutenzjoni u li jżomm rapport tal-introjtu separat li jkun jista' jiġi analizzat u kkontrollat fi kwalunkwe mument mill-awtorità ta' konċessjoni.

“Addebitati lil dan ir-rapport tal-introjtu hemm b'mod partikolari:

(73)

Il-Ftehim Supplimentari Nru 5 tal-10 ta' Marzu 2006 għall-Ftehim ta' konċessjoni bejn ir-Reġjun u BSCA jemenda l-Artikolu 3.2.2 tal-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA kif ġej: “Dawn li ġejjin għandhom jitniżżlu kull sena fil-baġit tar-Reġjun tal-Vallonja: (…) il-kumpens finanzjarju mogħti mir-Reġjun tal-Vallonja lil BSCA għall-ispejjeż tat-twettiq tas-servizzi relatati mal-protezzjoni kontra n-nirien, is-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport, f'konformità mar-rekwiżiti tal-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet annessi għal dan il-Ftehim”.

(74)

Il-Ftehim Supplimentari Nru 5 jemenda wkoll l-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet. L-Artikolu 25 emendat jipprovdi li “is-servizzi relatati mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport jinkludu l-manutenzjoni ta' kuljum tas-sit tal-ajruport, is-servizz tekniku ta' manutenzjoni tal-bini, tar-runways, tal-madwar u tal-vetturi, ix-xogħlijiet iż-żgħar ta' asfaltar, ta' manutenzjoni ta' kuljum u tiswijiet tar-runway u tal-aċċessi, il-manutenzjoni u t-tħaddim tad-dwal tar-runway, ix-xogħlijiet ta' qtugħ ta' ħaxix, tindif tar-runway mil-lastiku u l-immarkar tagħha, it-tindif mill-borra u kull servizz ieħol li jassigura s-sikurezza tat-traffiku fuq l-art, fis-sit tal-ajruport u tal-infrastrutturi minbarra l-ħwienet taż-żona tal-ajruport”.

(75)

Skont l-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet, il-kumpens finanzjarju għandu limitu massimu ta' EUR 5 774 000 għall-2006. Dan il-limitu huwa indiċjat kull sena sal-31 ta' Diċembru 2009. L-ammont tal-kumpens finanzjarju għandu jkun rivedut sa mhux aktar tard mit-tieni semestru tal-2009.

(76)

Barra minn hekk l-Artikolu 25.7 tal-ispeċifikazzjonijiet, introdott permezz tal-Ftehim Supplimentari Nru 5 tal-10 ta' Marzu 2006, jipprovdi li l-ammont tal-kumpens ma jistax jaqbeż l-ispejjeż attwali sostnuti minn BSCA u li kwalunkwe kumpens żejjed tal-ispejjeż għandu jsir kumpens baġitarju pagabbli mill-intestatura baġitarja tas-sena ta' wara.

(77)

Il-Ftehim Supplimentari Nru 6 tal-15 ta' Jannar 2008 għall-Ftehim ta' konċessjoni bejn ir-Reġjun u BSCA jemenda l-Artikolu 25.1 tal-ispeċifikazzjonijiet u jżid mas-servizzi li diġà huma fdati f'idejn BSCA (56) il-monitoraġġ u r-reġistrazzjoni tat-titjiriet, l-ippjanar tat-titjiriet ipproġettati, l-iggwidar tal-ajruplani u s-sigurtà.

(78)

Il-monitoraġġ u r-reġistrazzjoni tat-titjiriet jikkonsistu fil-mili tal-bażi tad-dejta tal-amministrazzjoni tal-Vallonja billi jinġabar tagħrif dwar it-titjiriet (in-numru ta' passiġġieri, ir-reġistrazzjoni, l-isem u l-kunjom tal-pilota, it-tip ta' ajruplan, it-tip ta' titjira, minn fejn tkun ġejja, il-piż tal-ajruplan, eċċ.). L-ippjanar tat-titjiriet jirrigwarda l-komunikazzjonijiet, il-pjan tat-titjiriet, l-islotts, l-avviżi bir-radju u l-ġestjoni tal-parkeġġ tal-ajruplani. Il-monitoraġġ u r-reġistrazzjoni tat-titjiriet u l-ippjanar tat-titjiriet isiru mill-“uffiċċju tan-navigazzjoni”.

(79)

L-iggwidar tal-ajruplani jinkludi żewġ kompiti, jiġifieri l-iggwidar tat-tip “stand” li jsir mill-koordinatur taż-żoni ma' kull wasla ta' ajruplan u t-tip “follow me” li jikkonsisti fl-iggwidar tal-ajruplan permezz ta' vettura użata biss għall-piloti li ma jafux l-ajruport (ajruplani tan-negozju) jew għall-ajruplani l-kbar, kodiċi D. Fl-ajruport ta' Charleroi, dan in-numru ta' operazzjonijiet huwa żgħir ħafna (massimu ta' 100 fis-sena).

(80)

Is-servizzi ta' sigurtà huma definiti permezz tal-Artikolu 25.2 emendat tal-ispeċifikazzjonijiet kif emendat mill-Ftehim Supplimentari Nru 6 tal-15 ta' Jannar 2008: “l-iskrinjar, is-sorveljanza elettronika, ir-rondi u l-pattulji ta' sorveljanza, il-kontroll tal-aċċess u t-tqassim tal-badges tal-viżitaturi”. BSCA tiddelega t-twettiq tas-servizzi ta' sigurtà lill-kumpanija b'responsabbiltà limitata pubblika (société anonyme de droit public) BSCA Security. Il-kompiti ta' BSCA Security huma ddefiniti b'referenza għad-Digriet tat-23 ta' Ġunju 1997 dwar il-ħolqien tal-ajruporti tar-reġjun tal-Vallonja (57). BSCA security hija 51 % proprjetà tar-Reġjun tal-Vallonja u 49 % proprjetà ta' BSCA

(81)

It-termini tal-kumpens finanzjarju huma stabbiliti kif ġej mill-Artikolu 25.1 tal-ispeċifikazzjonijiet emendati:

(82)

L-Artikolu 25.7 tal-ispeċifikazzjonijiet huwa emendat u jipprovdi li l-ammont tal-kumpens ma jistax jaqbeż l-ispejjeż attwali mġarrba minn BSCA wara t-tnaqqis tal-miżati eventwalment miġbura mingħand l-utenti biex jiġu koperti dawn is-servizzi.

(83)

It-tabella 9 tiġbor fil-qosor is-sussidji mħallsa mir-Reġjun tal-Vallonja lil BSCA u lil BSCA Security, minbarra s-sussidju “kompitu pubbliku” li jikkumpensa l-imposta fissa annwali.

Tabella 9

Sussidji mħallsa mir-Reġjun lil BSCA jew lil BSCA Security  (59) mill-2001 sal-2013 (minbarra s-sussidju “kompitu pubbliku” li tikkumpensa l-imposta fissa annwali)

(84)

Fil-kuntest tal-proġetti ta' żvilupp tagħha, u b'mod partikolari tan-negozjati tal-ftehimiet tal-2001 ma' Ryanair, nota strateġika ppreżentata lill-Bord tad-Diretturi ta' BSCA tal-31 ta' Lulju 2001 kienet tindika li “BSCA għandha takkumula 146 miljun f'telf sa tmiem it-tliet snin li ġejjin. Il-fondi proprji tagħha fil-31/12/2003 għandhom għalhekk jonqsu għal 23 miljun frank, jiġifieri inqas minn 20 % tal-kapital attwali ta' 153 miljun frank [Belġjan]. Huwa għalhekk li trid tiġi prevista żieda fil-kapital ta' EUR 5 miljun biex tevita li ssib ruħha f'sitwazzjoni prekarja.”

(85)

Fil-fatt, fid-deċiżjoni tiegħu tat-23 ta' Mejju 2001 dwar il-pjan finanzjarju ta' SOWAER, ir-Reġjun kien diġà vvalida l-prinċipju ta' injezzjonijiet ta' kapital suċċessivi fil-kumpaniji ta' ġestjoni tal-ajruporti tal-Vallonja (60). Il-pjan finanzjarju ta' SOWAER f'dik id-data kien jipprovdi “investiment f'BSCA ta' madwar BEF +/- 60 miljun […] u mbagħad, imqassmin fuq tliet snin, tliet darbiet 30 miljun (kapital ta' 600 miljun u investiment ta' 25 % ta' SOWAER jiġifieri 150 miljun)”, jiġifieri injezzjoni ta' kapital ta' EUR 3,718-il miljun imqassma fuq tliet snin.

(86)

Iż-żieda fil-kapital finalment saret f'darba, fit-3 ta' Diċembru 2002. Il-kapital sottoskritt tħallas kollu; SOWAER b'hekk ikontribwixxiet EUR 3 809 miljun fi flus, għal 49,23 % tal-ishma tal-kapital ta' BSCA (61).

(87)

Il-frażi “il-Ftehimiet tal-2001” ser tiġbor fiha:

(88)

Ir-Reġjun ikkonkluda ftehim ma' Ryanair fis-6 ta' Novembru 2001. Dan il-ftehim kien jipprovdi imposta tal-inżul ta' EUR 1 għal kull passiġġier li jkun ser isiefer bir-Ryanair, jiġifieri tnaqqis ta' madwar 50 % tal-imposta tal-inżul meta mqabbel mal-ammont stabbilit u ppubblikat mill-gvern tal-Vallonja u li kien ibbażat fuq metodu ieħor ta' kalkolu (64) (dak iż-żmien, fil-fatt, l-ispejjeż tal-ajruport iffatturati lill-kumpaniji tal-ajru kienu ddeterminati skont skeda ta' tariffi deċiża u ppubblikata mill-gvern tal-Vallonja u mhux mill-BSCA). Barra minn hekk, ir-Reġjun intrabat li jikkumpensa lil Ryanair għat-telf li l-kumpanija tista' ssofri direttament minħabba t-tibdil eventwali tal-livell ta' taxxi tal-ajruport jew tal-ħinijiet tal-ftuħ tal-ajruport fis-snin bejn l-2001 u l-2016, ħlief jekk dawn il-bidliet ikunu ddettati mill-Unjoni Ewropea, l-Istati Federali, l-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Avjazzjoni Ċivili jew minn rekwiżiti oħrajn tad-dritt internazzjonali.

(89)

Taħt il-kuntratt tal-2001 bejn BSCA u Ryanair, BSCA stabbilixxiet prezz għall-groundhandling ta' Ryanair ta' EUR 1 għal kull passiġġier (65), jiġifieri 10 darbiet inqas mill-prezz użat fl-2001 minn BSCA għall-utenti l-oħrajn.

(90)

BSCA kienet intrabtet ukoll li tikkontribwixxi finanzjarjament u permezz ta' diversi servizzi għan-nefqiet marbutin mal-ftuħ tal-bażi ta' Ryanair f'Charleroi (66). Din il-kontribuzzjoni kienet tammonta għal:

(91)

BSCA kellha wkoll tqiegħed għad-dispożizzjoni bla ħlas ta' Ryanair 100 metru kwadrat ta' uffiċċji u 100 metru kwadrat ta' “engineering store” (maħżen tal-inġinerija), u tiggarantixxi dritt ta' aċċess mhux esklussiv għal sala ta' taħriġ. BSCA kellha wkoll tipprovdi l-bon offiċji tagħha sabiex Ryanair tikseb l-inqas prezz jew ma tħallas xejn għall-użu ta' ħangar għall-manutenzjoni tal-ajruplani.

(92)

Barra minn hekk, skont it-termini tal-kuntratt tal-2001, Ryanair u BSCA ħolqu kumpanija ta' reklamar kummerċjali konġunta, imsejħa Société de Promotion de Brussels South Charleroi Airport (minn hawn 'il quddiem “Promocy”). L-għan korporattiv ta' Promocy kien l-iżvilupp ta' Charleroi u tar-reġjun tiegħu permezz tal-isfruttar kummerċjali tal-ajruport (67) (Promocy, pereżempju, kienet tiffinanzja parti mill-prezz tal-biljetti promozzjonali ta' Ryanair). BSCA u Ryanair kellhom jikkontribwixxu fl-istess proporzjonijiet għall-funzjonament ta' Promocy (68). B'hekk BSCA u Ryanair issottoskrivew fi proporzjon ugwali l-kapital azzjonarju ta' Promocy, li kien jammonta għal total ta'EUR 62 500. Barra minn hekk, BSCA u Ryanair kienu jħallsu kull waħda kontribuzzjoni ta' EUR 4 għal kull passiġġier ittrasportat minn Ryanair li jitlaq mill-ajruport ta' Charleroi.

(93)

L-imposti għal kull passiġġier li jitlaq applikabbli għall-operazzjonijiet ta' Ryanair taħt il-Kuntratt tal-2001, kif ukoll il-kontribuzzjonijiet għall-finanzjament ta' Promocy, huma miġbura fil-qosor fit-Tabella 10.

Tabella10

Imposti applikabbli għal Ryanair skont it-termini tal-Kuntratt tal-2001  (69)

(94)

Il-kumpanija Ryanair intrabtet vis-à-vis BSCA li bħala korrispettiv, tibbaża ċertu numru ta' ajruplani (bejn tnejn u erbgħa) f'Charleroi, u li topera tal-inqas tliet rotazzjonijiet kuljum u għal kull ajruplan li jitlaq minn Charleroi għal perjodu ta' 15-il sena (2001-2016) kopert mill-kuntratt. Il-kumpanija Irlandiża kienet qed tassigura b'dan lill-operatur tal-ajruport traffiku ta' passiġġieri li jippermettilu jittama f'xi dħul, kemm mit-taxxi tal-ajruport kif ukoll minn attivitajiet mhux relatati mal-avjazzjoni. Skont il-kuntratt, għalkemm Ryanair kienet waqqfet l-operazzjonijiet tagħha f'Charleroi matul l-ewwel ħames snin tal-kuntratt, il-kumpanija kienet obbligata tħallas lura lil BSCA il-parteċipazzjoni fin-nefqa relatata mal-ftuħ tal-bażi ta' Ryanair u l-kontribuzzjoni għall-kummerċjalizzazzjoni. Mill-ħames sena tal-kuntratt, l-ammont tar-rimborż huwa stabbilit b'mod digressiv (70).

(95)

Skont il-Belġju, skont il-liġi nazzjonali, id-deċiżjoni tal-2004 kienet de facto ħassret il-ftehimiet tal-2001. Barra minn hekk ir-Reġjun iddeċieda li jadotta digriet ministerjali fil-11 ta' Ġunju 2004 dwar it-tnaqqis, għall-finijiet ta' reklamar, tal-imposti dovuti għall-inżul tal-ajruplani fl-ajruport ta' Charleroi. Dan id-digriet daħal fis-seħħ b'mod retroattiv fit-13 ta' Frar 2004. Dan kien jipprovdi li, għall-finijiet ta' reklamar, il-ħlas dovut għall-inżul ta' ajruplan li jopera linja regolari, għall-kumpaniji tal-ajru kollha, kien ta' EUR 1 għal kull passiġġier (jiġifieri l-istess tariffa li kienet tibbenefika Ryanair minnha skont il-ftehimiet tal-2001). Dan it-tnaqqis ġenerali kien validu biss għal sitta u tletin xahar mid-dħul fis-seħħ tad-digriet ministerjali.

(96)

Permezz tal-ittra tal-24 ta' Ġunju 2004 (71), BSCA intrabtet ma' Ryanair li tkompli tapplika t-termini tal-Ftehimiet tal-2001 sal-31 ta' Marzu 2006, filwaqt li b'mod partikolari tiggarantixxi lill-kumpanija kost totali għall-użu tas-servizzi tal-ajruport ta' EUR 5 għal kull passiġġier li jitlaq mill-ajruport, li jikkorrispondi għal-livell li kien jirriżulta skont il-Ftehimiet tal-2001 li kieku komplew japplikaw fl-2005 u fl-2006 (ara t-Tabella 10). Dan il-qafas kummerċjali temporanju kien ikkundizzjonat mill-fatt li ma jinqabiżx il-limitu massimu ta' żewġ miljun passiġġier fis-sena għall-attività globali tal-ajruport (72); madankollu, minkejja li dan il-limitu massimu nqabeż bi ftit, kif irreġistrat fl-2004 (73), il-kundizzjonijiet offruti lil Ryanair ma nbidlux fl-2004 u fl-2005.

(97)

Permezz tad-digriet tat-3 ta' Frar 2005, ir-Reġjun iddelega lill-operaturi tal-ajruporti, fosthom lil BSCA (74), il-kompetenza li jiffissaw it-tariffi tal-imposti tal-ajruport.

(98)

Mill-1 ta' April 2006, it-tariffa ġenerali tal-imposti għall-inżul mitluba minn BSCA ittellgħet għal EUR 2 għal kull passiġġier li jitlaq mill-ajruport; din it-tariffa ta' EUR 2 hija indiċjata. Barra minn hekk, ġiet stabbilita sistema ta' rimessi annwali skont in-numru ta' passiġġieri li jitilqu mill-ajruport, kif muri fit-Tabella 11.

Tabella 11

Rimessi fuq l-imposti tal-inżul applikabbli mill-1 ta' April 2006 għall-kumpaniji kollha tal-ajru li joperaw fl-ajruport ta' Charleroi  (75)

(99)

Fid-9 ta' Diċembru 2005, BSCA ipproponiet lil Ryanair, li aċċettat, ftehim kummerċjali ġdid bid-data tad-9 ta' Diċembru 2005 (minn hawn 'il quddiem “il-Ftehim Supplimentari tal-2005”) għall-perjodu ta' bejn l-1 ta' April 2006 u l-31 ta' Diċembru 2015.

(100)

Skont il-Ftehim Supplimentari tal-2005:

Tabella12

Imposti applikabbli għal Ryanair skont it-termini tal-Ftehim Supplimentari tal-2005  (76)

(101)

Il-Kummissjoni tinnota li l-ammonti għal kull passiġġier imħallsa minn Ryanair skont it-Tabella 12 huma l-istess, ħlief għas-sena […], bħal dawk li kienu pprovduti mill-Kuntratt tal-2001 (77) (ara t- Tabella 10).

(102)

Fl-aħħar nett, il-Kuntratt tal-2005 jipprovdi li għal perjodu ta' mill-inqas sitt xhur minn meta jibda jintuża t-terminal il-ġdid, Ryanair għandha tibbaża f'Charleroi erba' ajruplani b'minimu ta' [25-32] rotazzjoni kuljum. Jekk ma tagħmilx hekk, Ryanair ikollha tħallas ħlas addizzjonali ta' [10-25] %.

(103)

Fl-1 ta' Jannar 2009, BSCA introduċiet imposta addizzjonali għal kull passiġġier, li titħallas mill-kumpaniji tal-ajru kollha li joperaw mill-ajruport ta' Charleroi, għall-Passagers à Mobilité Réduite (Persuni b'Mobbiltà Mnaqqsa, minn hawn 'il quddiem “imposta PMM”). Il-Ftehim Supplimentari Nru 7 għall-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA fil-fatt jawtorizza lil BSCA tistabbilixxi din l-imposta, li skont il-Belġju huwa konformi mad-dritt tal-Unjoni (78). L-imposta PMM ġiet iffissata għal 19,5 ċenteżmi tal-euro għal kull passiġġier li jitlaq mill-ajruport fl-2009 (79).

(104)

Fis-6 ta' Diċembru 2010 ġie konkluż ftehim supplimentari għall-kuntratt bejn BSCA u Ryanair permezz ta' skambju ta' korrispondenza bejn BSCA u Ryanair (minn hawn 'il quddiem “il-Ftehim Supplimentari tal-2010”). Huwa jipprovdi:

(105)

Fil-31 ta' Marzu 2010, BSCA biegħet il-parteċipazzjoni tagħha ta' 50 % fi Promocy lil Ryanair (81). BSCA biegħet l-ishma tagħha fil-valur kontabilistiku tagħhom għal ammont totali ta' EUR 31 100 (jiġifieri EUR 100 kull sehem). Ir-riskji u l-obbligi kollha ġew ittrasferiti lill-uniku azzjonist, jiġifieri Ryanair.

(106)

Skont il-Belġju, fiż-żmien ta' dan id-disponiment, il-flus ta' Promocy kienu jammontaw għal EUR 261 073 (bilanċ tal-assi, nieqes il-kapital u r-riżerva legali) (82). Għaldaqstant BSCA biegħet nofs il-kapital ta' Promocy bi prezz ferm aktar baxx min-nofs il-valur tal-flus.

(107)

BAC tqis li l-miżuri kollha mogħtija lil BSCA kif deskritti fid-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012 huma għajnuna mill-Istat li mhijiex kumpatibbli mas-suq intern.

(108)

Skont BAC, l-ebda wieħed mill-investimenti deskritti fid-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012 ma kien soġġett għal deċiżjoni legalment vinkolanti qabel it-12 ta' Diċembru 2000.

(109)

BAC tqis li ebda wieħed mill-investimenti fl-infrastrutturi ma kien jirrigwarda l-eżerċitar tas-setgħa pubblika, peress li huma kollha elementi essenzjali għall-attivitajiet ekonomiċi tal-operatur, inklużi x-xogħlijiet għat-titjib tal-funzjonament tal-ajruport (bħas-sistemi tal-inżul jew l-estensjoni tar-runway) jew biex jgħinu l-iżvilupp ekonomiku tiegħu (parkeġġ għall-karozzi, toroq ta' aċċess jew swali ta' manutenzjoni).

(110)

BAC targumenta li ebda waħda mill-miżuri mogħtija lil BSCA kif deskritti fid-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012 ma hija konformi mal-prinċipju ta' investitur f'ekonomija tas-suq (minn hawn 'il quddiem “MEIP” - Market Economy Investor Principle). Fid-dawl tal-prattiki fis-settur, ir-ritorn fuq l-investiment li daħħal ir-Reġjun/SOWAER huwa ferm aktar baxx minn dak li jippretendi investitur privat (83).

(111)

Skont BAC, ebda waħda mill-għajnuniet għall-investiment mogħtija lil BSCA ma kienet limitata għall-minimu meħtieġ. Dan minħabba l-fatt li s-somma mħallsa minn BSCA għall-konċessjoni u l-infrastrutturi baqgħet l-istess bejn l-2002 u l-2010, ħlief għal żieda fl-2007, meta n-numru ta' passiġġieri u d-dħul żdiedu matul l-istess perjodu. Minħabba dan, il-valur nett medju tal-infrastrutturi żdied għal BSCA, filwaqt li l-pagamenti netti medji naqsu.

(112)

F'dak li jirrigwarda s-servizzi pprovduti minn SOWAER lil BSCA u s-servizzi rimborżati mir-Reġjun lil BSCA, BAC iddikjarat li apparti s-servizzi pubbliċi bħall-pulizija u d-dwana, l-Istat Belġjan ma jintervjeni għal ebda attività oħra fl-ajruport ta' Brussell. BAC tassumi l-kost tas-servizzi ta' tifi tan-nar, tas-sikurezza u ta' manutenzjoni. Is-servizzi relatati mal-monitoraġġ, ir-reġistrazzjoni u l-ippjanar tat-titjiriet jitħallsu direttament lil Belgocontrol mill-kumpaniji tal-ajru li jużaw l-ajruport ta' Brussell. Fl-ajruport ta' Charleroi, il-kumpaniji tal-ajru ma jridux iħallsu biex jibbenefikaw minn dawn is-servizzi. Bħala tali, is-servizzi rimborżati mir-Reġjun tal-Vallonja lil BSCA mhumiex marbutin mal-eżerċitar tas-setgħa pubblika.

(113)

BAC tqis li dawn is-servizzi mhumiex servizzi ta' interess ekonomiku ġenerali, peress li huma inerenti għall-operat ta' ajruport u għall-aspetti essenzjali tal-attivitajiet ekonomiċi ta' ajruport u ma jissodisfawx il-kriterji tas-sentenza Altmark.

(114)

BAC tqis li l-pagamenti li saru biex jirrimborżaw lil BSCA għal dawn is-servizzi mhumiex konformi mal-MEIP u jikkostitwixxu għajnuna għall-funzjonament. Il-pagamenti li għamlet BSCA lir-Reġjun għall-użu tal-infrastrutturi kienu aktar baxxi minn dak li investitur privat iqis aċċettabbli, investitur bħal dan ma japprovax pagamenti addizzjonali għal servizzi mingħajr ma jibbenefika minn redditu korrispondenti.

(115)

BAC tenfasizza li l-għajnuna għall-funzjonament ma tistax tkun iddikjarata kumpatibbli ħlief f'ċirkustanzi eċċezzjonali u f'kundizzjonijiet stretti f'reġjuni żvantaġġjati. L-ajruport ta' Charleroi ma jissodisfa ebda waħda minn dawn il-kundizzjonijiet u l-għajnuna ma tistax titqies kumpatibbli mas-suq intern.

(116)

BAC tiddubita kemm iż-żieda fil-kapital ta' BSCA tat-3 ta' Diċembru 2002 saret skont l-MEIP. BAC tenfasizza wkoll li biex ikun ivvalutat jekk investitur privat kienx iżid dan il-kapital, l-għajnuniet l-oħrajn li tgawdi minnhom BSCA m'għandhomx jiġu kkunsidrati.

(117)

BAC targumenta li l-għajnuna ppermettiet lill-ajruport ta' Charleroi isaħħaħ il-pożizzjoni kompetittiva tiegħu meta mqabbel ma' ajruporti oħrajn u ma' mezzi oħrajn ta' trasport, bħall-ferrovija b'veloċità qawwija, għaliex tippermetti lil BSCA tapplika imposti tal-avjazzjoni baxxi. Minn dan tirriżulta differenza bejn l-imposti applikati fi Brussell u dawk applikati f'Charleroi, l-aktar minħabba d-differenzi bejn l-imposti fuq kull passiġġier u l-imposti marbutin mas-sikurezza. L-imposti tal-avjazzjoni li titlob BSCA huma aktar baxxi mill-prezz tas-suq meta mqabbla mal-ajruport ta' Brussell u ajruporti oħrajn simili li jinsabu fiż-żona ta' kummerċ tal-ajruport ta' Charleroi (bħal Eindhoven, Lille u Cologne/Bonn).

(118)

Skont BAC, din id-differenza wasslet għal telf ta' 2,5 miljun passiġġier bejn l-2004 u l-2011. Iż-żieda fl-iżvilupp tal-ajruport ta' Charleroi mhuwiex dovut biss għat-traffiku supplimentari li l-ajruport ta' Brussell ma ġġenerax, kif jixhed il-fatt li t-tkabbir annwali medju ta' kampjun ta' referenza ta' ajruporti Ewropej kien ta' 20,5 % bejn l-2005 u l-2011 filwaqt li t-traffiku fi Brussell baqa' l-istess. Barra minn hekk, iż-żieda fid-destinazzjonijiet u l-frekwenzi f'Charleroi seħħet fl-istess żmien tat-tneħħija jew it-tnaqqis tal-frekwenzi fi Brussell għal dawn id-destinazzjonijiet.

(119)

BAC tqis li kemm l-għajnuna għall-investiment kif ukoll l-għajnuna operattiva li minnhom gawdiet BSCA huma għajnuniet mill-Istat li ma jistgħux jitqiesu kumpatibbli mas-suq intern. Id-dħul fis-seħħ tal-Linji Gwida tal-avjazzjoni jsaħħu din il-konklużjoni fil-fehma tagħhom.

(120)

BAC hija tal-opinjoni li l-għajnuna għall-investimenti li minnha gawdiet BSCA hija għajnuna mill-Istat li għandha titqies inkumpatibbli mas-suq intern għaliex mhijiex proporzjonata mal-għanijiet ta' interess komuni (Bruxelles international ma kienx iffullat) u mhijiex limitata għall-minimu meħtieġ.

(121)

Skont BAC, id-Deċiżjoni tal- ftuħ ikkonċentrat l-aktar fuq id-differenza fit-trattament tal-finanzjament ta' dawn l-attivitajiet bejn Charleroi u kumpaniji oħrajn fi ħdan l-istess Stat Membru, u ajruporti oħrajn bħall-ajruport ta' Brussels-National. F'dan ir-rigward, BAC tqis li r-rimborż mir-Reġjun tal-Vallonja lil BSCA tal-ispejjeż ta' dawn is-servizzi huwa għajnuna mill-Istat u diskriminazzjoni bejn BAC u BSCA fl-Istat Belġjan peress li min-naħa tagħha BAC kellha ġġarab dawn l-ispejjeż weħidha.

(122)

Il-punt 137 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni dwar l-għajnuna mill-Istat lill-ajruporti u lill-kumpaniji tal-ajru (84) (minn hawn 'il quddiem il-“Linji Gwida tal-Avjazzjoni”) jistabbilixxi li ċertu numru ta' kriterji jridu jkunu ssodisfati biex l-għajnuna operattiva mogħtija tista' titqies kumpatibbli mas-suq intern. Skont BAC, l-għajnuna operattiva li minnha gawdiet BSCA ma tissodisfax dawn il-kriterji.

(123)

Fil-fatt, filwaqt li Charleroi u Brussels-National jikkompetu bejniethom fl-istess żona ta' kummerċ, l-għajnuna mogħtija lil BSCA wasslet, skont BAC, għall-irduppjar tal-kapaċitajiet tal-ajruport disponibbli fil-Belġju. B'hekk, il-kapaċitajiet ta' Charleroi ġew estiżi, meta dawk tal-ajruport ta' Brussell ma kinux saturati. B'hekk it-total tan-numru ta' passiġġieri f'Charleroi u fi Brussels Airport kien jammonta għal 25,4 miljuni fl-2012, jiġifieri numru saħansitra iżgħar mill-kapaċità ta' akkoljenza massima li jista' joffri Brussels Airport.

(124)

BAC tenfasizza li t-traffiku annwali ta' Charleroi kien jaqbeż il-miljun passiġġier fl-2001-2002 u t-tliet miljun passiġġier fl-2008-2009. Fir-rigward tal-kategoriji stabbiliti mil-Linji Gwida tal-avjazzjoni, BSCA kellha tkun kapaċi ġġorr il-parti l-kbira, jekk mhux it-total, tal-ispejjeż iġġenerati fl-ajruport ta' Charleroi matul il-perjodu kkunsidrat fl-investigazzjoni tal-Kummissjoni.

(125)

Skont BAC, m'għandha tingħata ebda għajnuna operattiva lil BSCA minn meta daħlu fis-seħħ il-Linji Gwida tal-Avjazzjoni peress li t-traffiku annwali tal-passiġġieri qabeż ferm il-limitu ta' tliet miljuni mill-2009 'l hawn.

(126)

Skont BAC, l-ammonti mħallsa minn BSCA għas-servizzi li ġejjin setgħu kienu aktar xierqa: dak għad-disponibbiltà tal-infrastrutturi tal-ajruport, dak bi tpattija għas-servizzi pprovduti minn SOWAER, u r-rimborż mir-Reġjun tal-Vallonja ta' ċerti servizzi. Skont BAC, l-għajnuna mill-Istat mogħtija lil BSCA ma kinitx limitata għall-minimu meħtieġ u r-Reġjun tal-Vallonja u SOWAER setgħu użaw politiki li jagħmlu inqas ħsara lill-kompetizzjoni.

(127)

L-ewwel nett, BAC tenfasizza li għall-kuntrarju ta' dak li jirrakkomanda l-punt 131 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, il-pjan tan-negozju ta' BSCA ma studjax il-kwistjoni tal-impatt tal-iżvilupp tal-attività tagħhom fuq it-traffiku fi Brussels Airport.

(128)

Barra minn hekk, BAC tiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għall-fatt li l-kawża inkwistjoni ma tistax titqabbel ma' dik tal-ajruport ta' Groningen fejn il-Kummissjoni kkunsidrat l-għajnuna operattiva bħala kumpatibbli mas-suq intern. Fil-fatt, f'din il-kawża, il-Kummissjoni kienet irrikonoxxiet il-bżonn li titneħħa l-konġestjoni mill-ajruport ta' Schiphol u l-fatt li l-ajruporti kienu pjuttost imbiegħda minn xulxin; żewġ fatturi irrilevanti f'dan il-każ.

(129)

Din l-għajnuna li ppermettiet lil BSCA tbaxxi b'mod artifiċjali l-ammont tal-imposti tal-ajruport kellha dawn l-impatti negattivi li ġejjin fuq BAC: tnaqqis sinifikanti fil-frekwenza tal-passiġġieri fl-ajruport u tnaqqis jew saħansitra tneħħija tal-linji moqdija wkoll fl-ajruport ta' Charleroi.

(130)

F'dak li jirrigwarda t-tnaqqis fil-volum ta' passiġġieri fi Brussels-National, BAC tenfasizza li dan ġej essenzjalment mill-fatt li l-klijenti tagħha ġew assorbiti minn BSCA. B'hekk, skont BAC, filwaqt li l-parti l-kbira tal-ajruporti Ewropej irreġistraw żieda fil-frekwentazzjoni tagħhom bejn l-2005 u l-2013, dik ta' Brussels-National staġnat filwaqt li fl-istess ħin il-volum ta' passiġġieri f'Charleroi żdied.

(131)

Skont BAC, il-fenomenu ta' assorbiment tal-klijentela tagħha jispjega wkoll it-tneħħija ta' linji fi Brussels-National u t-tnaqqis fil-frekwenza ta' ċerti titjiriet. BAC tistabbilixxi b'mod partikolari korrispondenza bejn it-titjiriet imwaqqfa fl-ajruport ta' Brussels-National u l-istabbiliment ta' titjiriet ekwivalenti fl-ajruport ta' Charleroi.

(132)

BAC tirrakkomanda li l-Kummissjoni, fid-deċiżjoni li ser tieħu rigward din l-għajnuna, tiddikjara, skont il-limiti stabbiliti mil-Linji Gwida l-ġodda, (i) li ma tistax tingħata aktar għajnuna operattiva u għall-investimenti lil BSCA mid-dħul fis-seħħ tal-Linji Gwida l-ġodda, (ii) li s-servizzi tal-ajruport f'Charleroi jiġu ntaxxati f'livell suffiċjenti biex ikopru l-ispejjeż marġinali ġġenerati.

(133)

Brussels Airlines tgħid li s-servizzi tat-tifi tan-nar, ta' manutenzjoni, ta' sigurtà u ta' sikurezza, kif ukoll is-servizzi relatati mal-inżul, it-tlugħ u l-infrastrutturi ma jaqgħux taħt il-kompitu tagħha ta' servizz pubbliku iżda jagħmlu parti mill-attività ekonomika ta' tmexxija ta' ajruport u mgħandhomx ikunu ssussidjati b'mod diskriminatorju. Dawn is-servizzi ma jistgħux jitqiesu bħala servizzi ta' interess ekonomiku ġenerali. Brussels Airlines tgħid li setturi oħrajn fir-Reġjun tal-Vallonja jiffinanzjaw is-servizzi proprji ta' tifi tan-nar u li dan huwa l-każ ukoll tal-ajruport ta' Brussell. Billi r-Reġjun tal-Vallonja jkopri l-ispejjeż relatati mas-sikurezza tal-ajruport ta' Charleroi, BSCA ma tirkuprahomx mingħand il-kumpaniji tal-ajru, filwaqt li l-ajruport ta' Brussell ma bbenefika minn ebda kumpens f'dan ir-rigward. Il-passiġġieri li jitilqu minn Brussell huma wkoll soġġetti għall-imposta tal-Awtorità Belġjana tal-Avjazzjoni Ċivili, li mhuwiex il-każ tal-passiġġieri li jitilqu mill-ajruport ta' Charleroi.

(134)

Brussels Airlines ma taħsibx li r-Reġjun/SOWAER ġabu ruħhom bħal operatur privat f'ekonomija tas-suq meta taw l-għajnuna lil BSCA. Il-profittabbiltà ta' BSCA tidher li hija minfuħa bis-sussidji u l-miżuri ta' kumpens, li mingħajrhom il-marġni ta' qligħ kien ikun dejjem negattiv. Brussels Airlines tiddubita wkoll jekk il-profittabbiltà magħquda ta' BSCA u ta' SOWAER tirriflettix il-prattiki tas-suq. Brussels Airlines targumenta li r-Reġjun ma jaġixxix bħal investitur privat peress li dan tal-aħħar ma jinvestix f'kumpanija li strutturalment tagħmel telf.

(135)

Ben l-2004 u l-2012, meta l-frekwenza tal-passiġġieri fuq titjiriet qosra f'Charleroi kienet ittriplat, dik tal-ajruport ta' Brussell kienet staġnat peress li r-rata ta' frekwentazzjoni tiegħu fl-2012 kienet l-istess bħal fl-2004. Brussels Airlines iżżid li f'dak li jirrigwarda l-kumpanija tagħha, in-numru ta' passiġġieri għadda minn […] miljun għal […] miljun. Fid-dawl ta' dawn is-sejbiet, u minħabba li kkunsidrati flimkien, il-frekwentazzjonijiet tal-ajruporti żdiedu b'34 %, Brussels Airlines tiddeduċi li t-tkabbir kollu kien ta' benefiċċju għall-ajruport ta' Charleroi. Brussels Airlines tinnota li mill-2004 sal-2007, ajruporti oħrajn Ewropej raw tkabbir kbir (aktar minn 20 %), iżda dak ta' Charleroi mhuwiex iġġustifikat biss minn żieda fit-traffiku, iżda wkoll mill-fatt li għadd kbir ta' passiġġieri li normalment kienu jiffrekwentaw l-ajruport ta' Brussell ippreferew l-ajruport ta' Charleroi minnu. Brussels Airlines tistma dan it-telf għal […] miljun passiġġier fis-sena għall-benefiċċju tal-ajruport ta' Charleroi, jiġifieri telf ta' dħul stmat għal aktar minn EUR […] miljun fis-sena.

(136)

Skont Brussels Airlines, il-Kummissjoni mgħandhiex bażi legali biex tawtorizza għajnuna operattiva li (i) ingħatat qabel id-dħul fis-seħħ tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni u (ii) kienet inkumpatibbli mas-suq intern meta ngħatat. Applikazzjoni retroattiva tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni hija kuntrarja għall-prinċipji ġenerali tad-dritt u b'mod partikolari, kif inhu l-każ hawnhekk, meta l-kundizzjonijiet għall-awtorizzazzjoni tal-għajnuna operattiva huma relattivament inqas stretti milli fil-passat.

(137)

Fl-ewwel lok, il-prinċipji taċ-ċertezza legali u ta' non-retroattività tal-leġiżlazzjoni Ewropea jipprekludu l-possibbiltà li regolament tal-Unjoni jkollu effett qabel il-pubblikazzjoni tiegħu ħlief f'ċirkustanzi eċċezzjonali. Fdan il-każ, skont Brussels Airlines, mhemmx ċirkustanzi eċċezzjonali.

(138)

Fit-tieni lok, fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar id-determinazzjoni tar-regoli applikabbli għall-valutazzjoni tal-għajnuna illegali, jingħad li l-Kummissjoni għandha dejjem tivvaluta l-kumpatibbiltà mas-suq intern ta' għajnuna illegali fid-dawl tal-kriterji tal-istrumenti ġuridiċi fis-seħħ meta ngħatat l-għajnuna. Għaldaqstant, skont Brussels Airlines, il-Kummissjoni ma tistax taħrab mir-regoli tagħha stess mingħajr ma tikser il-prinċipji ġenerali tad-dritt (trattament ugwali, aspettattiva leġittima). Għalhekk, skont Brussels Airlines mhemmx raġuni leġittima għalfejn din il-Komunikazzjoni mgħandhiex tiġi applikata f'dan il-każ.

(139)

Finalment, l-għajnuna operattiva hija inkumpatibbli mas-suq intern. Skont Brussels Airlines, dan il-prinċipju ġie ddikjarat b'mod ċar fil-Linji Gwida tal-2005.

(140)

Brussels Airlines tqis li l-approċċ tal-Kummissjoni huwa aktar u aktar inaċċettabbli f'din il-kwistjoni meta:

(141)

Għaldaqstant, skont Brussels Airlines, ir-Reġjun tal-Vallonja u BSCA kienu perfettament konxji mir-regolamenti fis-seħħ dwar l-għajnuna mill-Istat. Il-projbizzjoni tal-għajnuna ma tmurx għalhekk kontra l-prinċipju ta' aspettattiva leġittima. Għall-kuntrarju, ikun partikolarment inġust li l-imġiba illegali tagħhom tiġi ġġustifikata b'mod retroattiv għad-detriment ta' partijiet terzi, u b'mod partikolari għad-detriment ta' dawk li rrispettaw ir-regoli. Il-bilanċ tal-interessi involuti jeħtieġ b'mod ċar il-projbizzjoni tal-għajnuna kkonċernata.

(142)

Skont Brussels Airlines, jekk il-Linji Gwida tal-Avjazzjoni jiġu applikati b'mod retroattiv għall-għajnuna operattiva mogħtija u manifestament inkumpatibbli, il-Kummissjoni tirrikonoxxi b'mod impliċitu din l-inkumpatibbiltà.

(143)

Brussels Airlines tiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għall-fatt li l-effetti pożittivi mistennija mill-politiki ta' għajnuna pubblika bħall-iżvilupp u l-aċċessibbiltà tar-reġjuni huma inċerti.

(144)

Il-fenomenu tat-tnaqqir tat-traffiku mill-ajruporti stabbiliti għall-benefiċċju tal-ajruporti reġjonali jġib miegħu, skont Brussels Airlines, diversi konsegwenzi negattivi oħrajn:

(145)

Barra minn hekk, Brussels Airlines tenfasizza l-fatt li l-għajnuna operattiva ngħatat lill-ajruport ta' Charleroi meta (i) dan l-ajruport jinstab fl-istess żona ta' kummerċ tal-ajruport ta' Brussels-National u (ii) dan tal-aħħar kien għad għandu kapaċitajiet disponibbli. Għaldaqstant, skont Brussels Airlines, pjan tan-negozju bbażat fuq previżjonijiet ta' traffiku tal-merkanzija u tal-passiġġieri kien missu jidentifika l-impatt potenzjali tal-iżvilupp ta' dan l-ajruport fuq it-traffiku tal-ajruport ta' Brussell. Brussels Airlines tenfasizza li din il-valutazzjoni qatt ma saret. Fi kwalunkwe każ, kieku saret valutazzjoni bħal din, din kienet turi żieda fit-traffiku fl-ajruport ta' Charleroi għad-detriment ta' dak tal-ajruport ta' Brussell. Skont Brussels Airlines, dan ir-riżultat kien jikkorrispondi għar-realtà: żieda fl-ishma tas-suq tal-ajruport ta' Charleroi, korrelatata ma' tnaqqis fl-ishma tas-suq tal-ajruport ta' Brussels-National u mat-tnaqqis fil-frekwenza u/jew mal-għeluq ta' diversi linji ta' Brussels Airlines. Għaldaqstant, Brussels Airlines tafferma mill-ġdid li l-għajnuna operattiva mogħtija lil BSCA ma kkontribwixxietx għat-twettiq ta' objettiv ta' interess komuni. Għall-kuntrarju, dawn il-miżuri wasslu għal użu ħażin u ħela ta' riżorsi.

(146)

Brussels Airlines tfakkar li ajruport jibbenefika minn għajnuna operattiva, il-Linji Gwida tal-Avjazzjoni jipprovdu li t-traffiku annwali ta' ajurport ma jridx jaqbeż it-tliet miljun passiġġier. Brussels Airlines jenfasizza li dan il-limitu nqabeż fl-2009. Barra minn hekk, Brussels Airlines tinnota li l-għajnuna operattiva li minnha bbenefikat BSCA ma nbidlitx bejn l-2002 u l-2008 meta fit-teorija, BSCA kellha tkun kapaċi tkopri porzjon dejjem ikbar ta' dawn l-ispejjeż operattivi. Barra minn hekk, mill-2009, l-ajruport ta' Charleroi kellu jkun kapaċi jkopri dawn l-ispejjeż operattivi u ma kienx eliġibbli biex jirċievi għajnuna operattiva oħra.

(147)

Skont Brussels Airlines, anki jekk jiġi ppruvat li l-għajnuna operattiva kienet għadha meħtieġa għall-ajruport ta' Charleroi fl-2008, madankollu huwa ċert li l-finanzjament pubbliku ta' BSCA permezz ta' għajnuna mill-Istat ma kinitx politika ġusta peress li l-ajruport ta' Charleroi ma kienx jipproduċi qligħ. Barra minn hekk, Brussels Airlines tenfasizza li l-miżuri inkwistjoni kollha mhumiex xierqa minħabba l-fatt li r-reġjun tal-Vallonja, sa fejn taf hi, ma ppruvax iqabbel a priori l-miżuri tiegħu ma' miżuri ta' għajnuna li jfixklu inqas il-kompetizzjoni.

(148)

Brussels Airlines tfakkar li l-ajruport ta' Charleroi jinsab fl-istess żona ta' kummerċ tal-ajruport ta' Brussell u li dan tal-aħħar kien għad għandu kapaċità disponibbli matul il-perjodu eżaminat. Barra minn hekk, Brussels Airlines tenfasizza li għalkemm in-numru ta' passiġġieri żdied fl-ajruport ta' Charleroi, dak tal-ajruport ta' Brussels-National staġna jew saħansitra naqas f'dawn l-aħħar snin minkejja l-fatt li t-traffiku tal-ajru żdied globalment fil-pajjiżi kollha Ewropej.

(149)

BAR tgħid li fl-ajruport ta' Brussell, l-ispejjeż għas-servizzi tat-terminals (imposti), l-ispejjeż relatati mas-sikurezza u ċerti spejjeż ta' sigurtà u l-ispejjeż għas-servizzi tat-tifi tan-nar huma mħallsa mill-utenti tiegħu, filwaqt li fl-ajruporti reġjonali, dawn jitħallsu mill-awtoritajiet tal-ajruport jew dawk reġjonali. Skont BAR, dan huwa vantaġġ sostanzjali għall-ajruporti reġjonali.

(150)

BAR tfakkar fil-qosor it-tip ta' għajnuna inkwistjoni: għajnuna operattiva li rċeviet BSCA u li ngħatat mir-Reġjun tal-Vallonja, “aktarx ittrasferita lil Ryanair, għall-inqas parzjalment”.

(151)

BAR tikkundanna l-fatt li, meta ħabbret li riedet tapplika l-prinċipji msemmija fil-Linji Gwida tal-Avjazzjoni “fil-kawżi kollha li jirrigwardaw għajnuna operattiva mogħtija lill-ajruporti, anki jekk l-għajnuna ngħatat qabel l-4 ta' April 2014” il-Kummissjoni tmur kontra l-prinċipju ta' ċertezza legali u tadotta approċċ oppost għal dak li hija kienet tirrakkomanda fl-2002 fil-Komunikazzjoni tagħha dwar id-determinazzjoni tar-regoli applikabbli għall-valutazzjoni tal-għajnuna mill-Istat illegali peress li skont BAR, din tispeċifika li l-għajnuna għandha tiġi eżaminata “fid-dawl tad-dispożizzjonijiet fis-seħħ fid-data tal-għoti tal-għajnuna”. Barra minn hekk, BAR tqis li din il-bidla fil-politika tal-Kummissjoni tikser ukoll il-prinċipju li għandhom jingħataw raġunijiet peress li l-Kummissjoni ma tispjegax għalfejn l-iżvilupp fis-settur tal-avjazzjoni għandu impatt fuq l-eżami tal-għajnuna operattiva tal-passat, u lanqas għalfejn din biss hija affettwata u mhux l-għajnuna għall-bidu jew għall-investiment fil-passat. F'dan ir-rigward, BAR tenfasizza li fl-ipoteżi li l-Kummissjoni kellha tiddikjara għajnuna mogħtija fil-passat bħala kumpatibbli mas-suq intern meta qabel kien ġie deċiż mod ieħor, dan mhux biss imur kontra l-prinċipji ġenerali msemmija qabel iżda wkoll il-prinċipji ta' amministrazzjoni tajba u ta' aspettattiva leġittima.

(152)

Skont BAR, il-miżuri ta' għajnuna kkonċernati, inklużi dawk mogħtija fil-passat lil BSCA, mhumiex kumpatibbli mas-suq intern, anki jekk jiġu eżaminat fir-rigward tad-dispożizzjonijiet tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni għar-raġunijiet li ġejjin:

(153)

Skont BAR, jekk BSCA tqis li għajnuna maħsuba għat-twettiq ta' ċerti servizzi pubbliċi fl-ajruport għandha tkun awtorizzata, jeħtieġa li dawn jitqabblu mal-istess servizzi pprovduti fl-ajruport ta' Brussels-National. Madankollu, BAR tenfasizza li ċerti servizzi pprovduti lil BSCA huma kkunsidrati bħala servizzi pubbliċi filwaqt li fl-ajruport ta' Brussels-National mhumiex ikkunsidrati hekk.

(154)

BAR tinsisti fuq il-fatt li l-ġbir tal-imposti tal-ajruport m'għandux iwassal għal sitwazzjoni ta' diskriminazzjoni bejn l-utenti. B'mod partikolari BAR tirreferi għall-iskontijiet li tibbenefika minnhom Ryanair fuq l-imposti tal-ajruport u li minnhom ma jgawdux il-kumpaniji l-oħrajn stabbiliti f'dan l-ajruport, u għall-fatt li l-imposti tal-ajruport fl-ajruport ta' Brussels-National huma ferm ogħla.

(155)

BAR tfakkar li minn meta l-ajruport ta' Brussell ġie pprivatizzat, is-servizzi tiegħu mgħadhomx b'mod speċifiku kkunsidrati li jaqgħu taħt l-isfera pubblika. Dawn is-servizzi huma “attivitajiet irregolati” li għalihom l-imposti li jħallsu l-utenti jew il-passiġġieri tal-ajruport huma kkontrollati skont formula.

(156)

Barra minn hekk, BAR tiġbed ukoll l-attenzjoni tal-Kummissjoni fuq l-ipoteżi ta' sussidji inkrojċati peress li Ryanair tiżvolġi l-attività tagħha kemm f'Charleroi kif ukoll fl-ajruport ta' Brussels-National. Kieku din l-ipoteżi kellha tiġi vverifikata, dan ikun b'mod ċar każ ta' distorsjoni tal-kompetizzjoni.

(157)

L-AEA targumenta li s-sussidji mogħtija lill-ajruporti reġjonali huma aċċettabbli biss jekk ikunu ta' benefiċċju għall-utenti kollha tal-ajruport mingħajr ebda diskriminazzjoni u jekk ma joħolqux distorsjonijiet bejn l-ajruporti fl-istess żona ta' kummerċ. L-AEA tirrikonoxxi li l-ajruporti jistgħu jadattaw l-infrastrutturi tagħhom għall-ħtiġijiet ta' utenti speċifiċi, diment li l-prinċipji ta' trasparenza, ta' proporzjon mal-kontijiet u tan-nondiskriminazzjoni jkunu rrispettati.

(158)

Air France titlob lill-Kummissjoni biex ma tapprovax dik li hija tqis bħala għajnuna operattiva li tfixkel il-kompetizzjoni bejn it-trasportaturi tal-ajru u bejn l-ajruporti. Air France tqis li l-Kummissjoni għandha tagħmel paragun dettaljat tal-imposti applikati fl-ajruport ta' Charleroi ma' dawk applikati fl-ajruporti tal-istess żona ta' kummerċ, b'mod partikolari fl-ajruport ta' Brussels-National.

(159)

Barra minn hekk, Air France tikkontesta l-applikazzjoni retroattiva tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni għall-każijiet li jinvolvu għajnuna operattiva lill-ajruporti, anki jekk din l-għajnuna tħallset qabel il-pubblikazzjoni tagħhom, għal diversi raġunijiet:

(160)

Air France issostni li l-Linji Gwida l-ġodda ser ikollhom l-effett li jiffavorixxu lill-operaturi l-ġodda għad-detriment tal-operaturi antiki. Fil-fatt, jekk jippermettu lil kumpanija tal-ajru ġdida tħallas biss il-kost inkrimentali assoċjat mal-attività tagħha, ikunu qegħdin jiddiskriminaw lill-operaturi antiki tal-ajruport li huma soġġetti għal imposti ogħla.

(161)

Fl-aħħar nett, Air France tfakkar li għalkemm il-kundizzjoni tal-aċċess nondiskriminatorju għall-infrastruttura ta' ajruport tista' tidher faċilment issodisfata fit-teorija, il-prattika hija kompletament differenti, billi ċerti mudelli operattivi huma xjentement żvantaġġjati.

(162)

BSCA tistieden lill-Kummissjoni tagħlaq l-investigazzjoni tagħha minħabba n-nuqqas ta' għajnuna mill-Istat favuriha jew favur l-imsieħba kummerċjali tagħha.

(163)

L-ewwel nett, BSCA tqis li t-tul ta' żmien mill-bidu tal-kawża huwa tali li jagħti lok għal aspettattiva leġittima lil BSCA u lill-utenti tagħha. BSCA tfakkar li l-Kummissjoni kienet diġà ġiet informata, waqt l-ewwel investigazzjoni tagħha li wasslet għad-deċiżjoni tal-2004, dwar il-mekkaniżmu implimentat mir-Reġjun tal-Vallonja u BSCA fl-1991 bħala parti mill-kuntratt ta' konċessjoni u l-emendi ulterjuri tiegħu. BSCA tikkontesta għalhekk l-estensjoni tal-ambitu tal-miżuri li qegħdin jiġu eżaminati mill-Kummissjoni.

(164)

BSCA tiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni rigward l-importanza tal-ajruporti reġjonali fir-rigward tal-iżvilupp ekonomiku u soċjali, tal-aċċessibbiltà tar-reġjun kif ukoll tat-turiżmu. BSCA tqis li l-liberalizzazzjoni tat-trasport bl-ajru ħolqot kategorija ġdida ta' passiġġieri ffukati fuq is-city trips u l-vjaġġi qosra għal raġunijiet familjari, kif ukoll mudelli ekonomiċi ġodda bi prezz baxx li jissodisfaw din id-domanda ġdida. BSCA tqis, għalhekk, li hija f'kompetizzjoni ferm żgħira mal-ajruport ta' Brussels-National. F'dan ir-rigward, BSCA tenfasizza l-impatt ferm limitat tal-ftuħ fil-passat ta' linja bejn Dublin u l-ajruport ta' Charleroi Bruxelles Sud fuq l-ajruport ta' Brussels-National. (85) BSCA tiġġustifika s-suċċess tagħha permezz tal-politika dinamika implimentata mill-awtoritajiet tal-Vallonja f'dawn l-aħħar snin kif ukoll permezz tal-flessibbiltà tal-infrastruttura tagħha u d-dinamiżmu tat-timijiet tal-ajruport.

(165)

Rigward is-servizzi ta' interess ġenerali, BSCA tfakkar li ilha mill-1991 tirċievi kumpens għal servizzi ta' interess ġenerali kif definiti mill-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet konkluż mal-awtoritajiet pubbliċi tal-Vallonja. BSCA tikkontesta l-analiżi li għamlet il-Kummissjoni fid-deċiżjoni tagħha tal-21 ta' Marzu 2012, li tikkonfuta n-natura non-ekonomika ta' dawn l-attivitajiet. L-operatur iqis li din hija, minn naħa, tibdil ta'pożizzjoni tal-Kummissjoni meta mqabbla mal-prattika tad-deċiżjonijiet eżistenti tagħha u, min-naħa l-oħra, ksur tar-regolamenti internazzjonali u Ewropej dwar is-sigurtà u s-sikurezza tat-trasport. BSCA tfakkar lill-Kummissjoni li t-trasferiment ta' dawn is-servizzi ta' interess ġenerali li qabel kienu jsiru mill-amministrazzjoni kien immotivat minn interess ta' amministrazzjoni tajba u ta' flessibbiltà. Għalhekk, il-kumpens imħallas mill-awtoritajiet tal-Vallonja huwa limitat, iġġustifikat abbażi tal-ispejjeż u ma joħloq ebda benefiċċju għal BSCA. Ġiet stabbilita sistema ta' kontroll biex jiġi evitat kwalunkwe kumpens żejjed.

(166)

Rigward iż-żieda tal-kapital, BSCA tfakkar li l-Kummissjoni ma kienet qajmet l-ebda dubju fl-ewwel investigazzjoni u tqis li hija konformi mal-prinċipju tal-investitur privat f'ekonomija tas-suq. L-operatur iżid li din iż-żieda ġiet deċiża fuq il-bażi ta' pjan tan-negozju kredibbli u realista u li din kienet iġġustifikata mill-ħtiġijiet tagħha fil-kuntest tal-iżvilupp konsiderevoli tal-attivitajiet tagħha. F'dan ir-rigward, BSCA tenfasizza li l-Kummissjoni kienet diġà nnutat fl-2004 li l-qligħ mistenni għall-2003 kien ogħla minn dak mistenni fid-dawl tal-pjan tan-negozju tal-2001. Bl-istess mod, in-numru ta' passiġġieri li vvjaġġaw permezz ta' BSCA kif ukoll id-dħul operattiv fl-2011 jaqbżu l-estimi previsti minn dan l-istess pjan ta' negozju. Fl-aħħar nett, skont BSCA, l-iżvilupp tal-attivitajiet ta' BSCA fi sħubija ma' Ryanair ippermetta li SOWAER tibbenefika mir-riżultati tajbin miksuba minn BSCA biex tiġġenera valur miżjud sostanzjali mill-bejgħ ta' parti mill-assi tagħha fl-2009.

(167)

Il-kumpanija tal-ajru Britannia tikkunsidra li huwa normali li l-ajruporti jistgħu joffru appoġġ għall-kummerċjalizzazzjoni u skontijiet skont il-volum ta' passiġġieri miġjub mill-kumpaniji, speċjalment fil-każ ta' ajruporti li għadhom mhumiex stabbiliti sew. Madankollu, dawn il-vantaġġi għandhom jibqgħu proporzjonati, realistiċi u limitati fiż-żmien. Britannia hija mħassba dwar l-inugwaljanza li nħolqot bejn il-kumpaniji tal-ajru f'kompetizzjoni ma' xulxin f'dan il-każ. It-taxxi tal-ajruport mhumiex l-istess u mhumiex realistiċi, filwaqt li l-kumpaniji bi prezz baxx jużaw ir-runways, it-terminals jew it-tagħmir ta' sigurtà bl-istess mod bħall-kumpaniji l-oħrajn.

(168)

SAS tfakkar li d-deregulazzjoni tal-ajru Ewropew ħolqot kompetizzjoni akbar bejn il-kumpaniji tal-ajru tradizzjonali u ħolqot ukoll kumpaniji ġodda li żviluppaw kunċetti ġodda ta' impriża. Huwa essenzjali li din il-kompetizzjoni tkun konformi ma' acquis regolatorju applikat b'mod trasparenti u nondiskriminatorju.

(169)

KLM tispjega li l-kumpaniji bi prezzijiet baxxi u l-kumpaniji tradizzjonali joffru prodotti differenti u li kull waħda minnhom għandha l-iskop tagħha, kemm fil-livell kummerċjali kif ukoll dak operattiv. Il-kumpaniji bi prezzijiet baxxi ġeneralment jevitaw l-ajruporti l-kbar li l-loġistika tagħhom tista' tkun ikkumplikata u l-ispejjeż tagħhom kbar: huma jagħżlu pjattaformi reġjonali li jippermettulhom joperaw rotazzjonijiet mgħaġġla b'inqas kost. Dawn l-iżviluppi ma jistgħux jiġu kkontestati, iżda ma jistgħux jiġġustifikaw l-għajnuna. Skont KLM, il-vantaġġi li rċeviet Ryanair f'Charleroi imorru ferm lil hinn minn dak li huwa permess mill-Artikolu 107(1) tat-TFUE, u l-korrispettiv mogħti minn Ryanair li jikkonsisti f'li tibbaża ċertu numru ta' ajruplani fl-ajruport ta' Charleroi ma jbiddel xejn minn dan il-fatt.

(170)

Air France tikkunsidra li t-tnaqqis fl-imposti applikabbli għal Ryanair u l-ħlas tagħhom mir-Reġjun tal-Vallonja u BSCA joħolqu żvantaġġ għall-kompetituri ta' Ryanair li jservu konnessjonijiet fuq is-suq intra-Komunitarju. It-tnaqqis tal-imposta fuq l-inżul tippermetti lil Ryanair tnaqqas l-ispejjeż operattivi tagħha u, b'hekk, issir aktar kompetittiva mill-kompetituri tagħha mhux biss fuq it-titjiriet li hija topera minn jew lejn Charleroi iżda wkoll fuq in-netwerk kollu ta' Ryanair. L-impenn ta' kumpens mogħti mir-Reġjun tal-Vallonja huwa wkoll meqjus bħala vantaġġ li jiggarantixxi lil Ryanair kundizzjonijiet operattivi stabbli filwaqt li l-“il-prattika tal-użu ta' kwalunkwe pjattaforma ta' ajruport turi li l-ambjent kummerċjali u regolatorju qatt ma huwa fiss. B'hekk l-ammont ta' taxxi tal-ajruport jista' faċilment jitla' jekk l-operatur ikun imġiegħel jiffinanzja miżuri speċifiċi, eventwalment biex jakkomoda trasportaturi oħrajn li jixtiequ jistabbilixxu ruħhom f'Charleroi; barra minn hekk l-iżvilupp tal-miżuri ambjentali jista' wkoll jibdel il-kundizzjonijiet ta' użu ta' ajruport”.

(171)

Skont Austrian Airlines, il-wasla tal-kumpaniji bi prezzijiet baxxi ħolqot tellieqa għas-sussidji bejn l-ajruporti u r-reġjuni li jixtiequ jingħataw servizz minn dawn it-trasportaturi. Dawn l-iżviluppi jqiegħdu f'dubju l-prinċipju tar-remunerazzjoni għad-disponibbiltà tal-infrastrutturi, minkejja li din hija waħda mir-regoli bażiċi fil-qasam tal-avjazzjoni ċivili. L-għajnuna mogħtija mhijiex degressiva, hija indipendenti mis-suċċess irreġistrat minn Ryanair fuq il-konnessjonijiet li hija tkopri u hija biss ta' benefiċċju għal kumpanija waħda tal-ajru, fatt li joħloq diskriminazzjoni. Austrian tikkonkludi li “kooperazzjonijiet” bħal dawk bejn Ryanair u r-Reġjun tal-Vallonja jwasslu għal distorsjonijiet kbar fil-kompetizzjoni bejn il-kumpaniji tal-ajru u huma ġeneralment inkumpatibbli mal-funzjonament tajjeb tas-suq intern tal-avjazzjoni.

(172)

L-ARACH hija mħassba dwar il-fatt li l-għajnuna finanzjarja mogħtija lil Ryanair tista' twassal għal “żvilupp bla rażan tal-ajruport” f'sit urban, u li “bħala ċittadini u kontribwenti, aħna mħassba dwar l-għajnuna pubblika dubjuża mogħtija lil kumpanija privata, peress li dan huwa użu ħażin tar-riżorsi baġitarji tar-Reġjun tal-Vallonja.”

(173)

Il-parti interessata A tħossha “ferm inkwetata” minħabba s-sussidji mogħtija mill-awtoritajiet pubbliċi li jaffettwaw il-kundizzjonijiet kompetittivi bejn id-diversi mezzi ta' trasport: “B'hekk il-kumpanija Ryanair tgawdi minn sussidji pubbliċi fosthom għall-konnessjoni bejn Charleroi u Londra, filwaqt li l-Eurostar, operata b'mod konġunt mill-SNCB, il-ferroviji Britanniċi u SNCF ma jgawdux minnhom. Madankollu ż-żewġ mezzi tat-trasport jinsabu f'kompetizzjoni diretta fuq ir-rotta Brussell-Londra. Hija r-responsabbiltà sħiħa tal-operaturi ferrovjarji li jagħmlu l-komunikazzjonijiet tagħhom għall-konnessjoni, li jixtru l-materjal u l-irmonk, li jħallsu l-pedaġġi tal-infrastrutturi u tal-mini, eċċ. Għaldaqstant mhemmx trattament ugwali bejn il-kompetituri”.

(174)

Il-parti interessata B targumenta li l-vantaġġi mogħtija lil Ryanair itaffu l-istruttura tal-ispejjeż tagħha u jippermettulha tuża prezzijiet imraħħsa. Dawn il-prattiki jaffettwaw il-kundizzjonijiet kompetittivi li dawn il-kumpaniji joperaw mill-ajruport ta' Charleroi jew mill-ajruport ta' Brussels-National u jkunu xi jkunu r-rotot moqdija. Il-kompetizzjoni bejn il-kumpaniji msejħa “low-cost” mhijiex biss kompetizzjoni li trid tiġi analizzata rotta b'rotta. Għal ħafna vjaġġaturi, id-destinazzjonijiet ta' Venezja jew ta' Barċellona huma sostitwibbli. Għaldaqstant il-kompetizzjoni tapplika għar-rotot kollha.

(175)

Din l-impriża tispjega li l-kostijiet diretti għat-tluq minn Brussell huma ta' EUR 32,14 għal kull passiġġier, meta mqabbla ma' EUR 5 għal Ryanair meta titlaq minn Charleroi (86).

(176)

Anki jekk is-servizzi ta' groundhandling huma aktar limitati għal Ryanair milli għal kumpaniji tal-ajret., din il-parti interessata tikkumenta li ħafna mis-servizzi ta' groundhandling huma xorta waħda meħtieġa għall-kumpaniji kollha. Il-fatt li s-suq tal-groundhandling huwa miftuħ għall-kompetizzjoni fl-ajruport ta' Brussels-National ifisser li l-ispejjeż tal-groundhandling normalment m'għandhomx ikun ħafna ogħla fl-ajruport ta' Brussels-National milli fl-ajruport ta' Charleroi. L-ispejjeż ta' groundhandling, ġeneralment ikunu ogħla fl-ajruport ż-żgħar milli fl-ajruporti l-kbar peress li l-impriżi ġeneralment ma jirnexxielhomx jilħqu d-daqs essenzjali biex joperaw ekonomiji ta' skala. Din il-parti interessata tqis li Ryanair iffrankat EUR 17-il miljun fl-2003 fuq il-kost attwali tal-groundhandling u t-taxxa fuq l-inżul. Jirriżulta wkoll li BSCA ma kkunsidratx l-effetti tad-Direttiva 96/67KE (87): l-ajruport għandu jilħaq iż-żewġ miljun passiġġier fis-sena pjuttost malajr u BSCA għandha tapplika d-Direttiva għal dan il-limitu massimu u tiftaħ is-suq tal-groundhandling għal operaturi oħrajn.

(177)

BSCA ma aġixxietx bħal investitur privat f'ekonomija tas-suq iżda għal raġunijiet politiċi u soċjali, fuq struzzjonijiet tar-Reġjun tal-Vallonja. Il-kuntratt ta' 15-il sena probabbilment mhux ser jippermetti lil BSCA tistabbilixxi lilha nfisha bħala negozju profittabbli u ser jibqa' jkollha problemi operattivi. Il-prospett ta' ritorn fuq l-investiment jista' jkun imminat bl-irtirar ta' Ryanair (88).

(178)

BSCA tirċievi kontribuzzjonijiet mir-Reġjun tal-Vallonja, kemm jekk huma l-prodott tat-taxxi tal-ajruport li jammonta għal 65 % kif ukoll jekk huma d-disponibbiltà bla ħlas tal-infrastruttura, meta r-Reġjun tal-Vallonja jħallas kontribuzzjoni lil SOWAER. Fil-prinċipju, kull ħlas mingħand ir-Reġjun tal-Vallonja għandu jkun limitat għall-kumpens tal-ispejjeż relatati mal-obbligi ta' servizz pubbliku fuq BSCA, u s-sitwazzjoni ftit li xejn hija ċara f'dan ir-rigward.

(179)

Għal din l-impriża, li tirrikonoxxi li bbenefikat ukoll xi drabi minn vantaġġi ta' kummerċjalizzazzjoni għat-tnedija ta' destinazzjonijiet ġodda, iżda qatt minn tnaqqis fuq it-taxxi tal-ajruport jew mill-ispejjeż ta' groundhandling, il-vantaġġi mogħtija lil Ryanair f'Charleroi jisbqu ferm il-prattiki fis-seħħ. Hija tqis madankollu li ħadet riskji kummerċjali daqstant kbar meta stabbilixxiet ruħha fl-ajruport ta' Brussels-National fi żmien meta l-kompetizzjoni minn Sabena kienet kbira ħafna.

(180)

Il-fatt li ċerti operaturi tal-ajruporti jagħtu vantaġġi lil Ryanair mhuwiex rilevanti biex jintwera li l-ajruport ta' Charleroi ġab ruħu bħala investitur privat f'ekonomija tas-suq. L-impriża tirreferi għas-sentenza Steinike & Weiling  (89).

(181)

Skont BAC, BSCA ma ġabitx ruħha bħal investitur privat peress li l-vantaġġi li tat jiddistingwu ruħhom minħabba l-kobor tagħhom minn dawk mogħtija minn ajruporti oħrajn (90). Il-fatt li Ryanair tirċievi vantaġġi minn ajruporti oħrajn madankollu mhuwiex rilevanti, għaliex dawn ukoll jistgħu jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat.

(182)

Il-parti interessata tiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni fuq diversi fatturi li għandhom jiġu kkunsidrati fl-analiżi tar-ritorn potenzjali għall-profittabbiltà ta' BSCA u li jidhru li jeskludu qligħ fuq terminu medju:

(183)

BSCA ibbenefikat minn rikapitalizzazzjoni mir-Reġjun tal-Vallonja ta' EUR 4 miljun f'Diċembru 2002.

(184)

Il-parti interessata C tqis li l-vantaġġi mogħtija mir-Reġjun tal-Vallonja lil BSCA u lil Ryanair jaffettwaw il-kompetizzjoni u li l-ajruporti ta' Charleroi u ta' Brussels-National joperaw fuq l-istess suq.

(185)

Il-parti interessata C tikkritika r-rabta bejn ir-Reġjun tal-Vallonja, BSCA u Ryanair u d-differenzi li jirriżultaw fl-imposti miġbura mingħand il-kumpaniji tal-ajru fi Brussell u f'Charleroi. B'mod aktar partikolari, i) l-imposti ta' manutenzjoni mhumiex mgħoddija fuq l-utenti iżda kkumpensati mir-Reġjun tal-Vallonja, ii) it-taxxi fuq l-inżul jiffavorixxu lil Ryanair, […].

(186)

Il-parti interessata C targumenta wkoll li Ryanair ma tħallasx għal servizzi li jaqgħu taħt il-ġestjoni normali tal-ajruport, bħas-servizzi ta' tifi tan-nar, it-tkabbir u l-bini ta' infrastrutturi u l-imposti għal kull passiġġier.

(187)

Skont Brussels Airlines, Ryanair ibbenefikat minn vantaġġ selettiv meta mqabbla mal-kumpaniji tal-ajru l-oħrajn.

(188)

Fil-fatt, l-għajnuna mogħtija mir-Reġjun u minn SOWAER lil BSCA tbaxxi l-ispejjeż operattivi ta' din tal-aħħar u tippermettilha tapplika imposti aktar baxxi fuq il-kumpaniji tal-ajru, fosthom Ryanair, u b'hekk jonqsu wkoll l-ispejjeż operattivi ta' din il-kumpanija. B'mod partikolari, billi r-Reġjun tal-Vallonja jkopri l-ispejjeż relatati mas-sikurezza tal-ajruport ta' Charleroi, BSCA ma tirkuprahomx mingħand il-kumpaniji tal-ajru, filwaqt li l-ajruport ta' Brussels-National ma bbenefika minn ebda kumpens f'dan ir-rigward. Brussels Airlines tqis li l-programm ta' appoġġ finanzjarju kollu tar-Reġjun favur BSCA għandu jiġi kkunsidrat fil-valutazzjoni tar-relazzjoni kummerċjali bejn BSCA u Ryanair.

(189)

Ryanair ibbenefikat ukoll minn miżuri finanzjarji diretti bħal għajnuna għall-bidu u kontribuzzjonijiet għall-attivitajiet ta' kummerċjalizzazzjoni. Brussels Airlines għandha dubji dwar il-konformità ta' din l-għajnuna mal-kundizzjonijiet previsti mil-Linji Gwida tal-2005 u dwar ir-rispett tal-prinċipji ta' proporzjonalità u ta' trasparenza.

(190)

Brussels Airlines tikkunsidra li minħabba l-effett kumulattiv tal-miżuri kollha, huwa impossibbli li wieħed jaħseb li BSCA ġabet ruħha bħal investitur privat u tistieden lill-Kummissjoni biex ma teżaminax il-miżuri b'mod separat iżda kollha f'daqqa.

(191)

Skont Brussels Airlines, l-imposti miġbura minn BSCA mingħand Ryanair matul il-perjodu kkonċernat kienu ferm inqas minn dawk imħallsa minn kumpaniji tal-ajret. f'ajruporti simili.

(192)

Brussels Airlines tuża bħala referenza l-imposti tal-avjazzjoni ta' grupp ta' ajruporti oħrajn li jinsabu fiż-żona ta' kummerċ ta' Charleroi (Eindhoven, Lille u Cologne) jew ta' daqs simili (Marsilja, Porto u Bolonja) u tikkonkludi li l-imposti tal-ajruport applikati fl-ajruport ta' Charleroi mhumiex konformi ma' dawk li japplika investitur privat f'ekonomija tas-suq.

(193)

Brussels Airlines tqis ukoll li l-ajruport ta' Brussell huwa referenza tajba għall-valutazzjoni tal-karattru diskriminatorju tal-imposti tal-ajruport: iż-żewġ ajruporti jinsabu fil-fatt fl-istess żona ta' kummerċ u jiffaċċjaw l-istess ambjent ekonomiku. Barra minn hekk, l-ajruport ta' Brussell jista' jgħaddi l-ispejjeż fissi tiegħu fuq aktar kumpaniji tal-ajru, li jinvalida l-argument li l-imposti applikati mill-ajruport ta' Brussell huma bilfors ogħla minħabba d-daqs tiegħu. Tqabbil jiżvela differenza kbira bejn il-livell tal-imposti tal-ajruport fi Brussell u dak f'Charleroi, anki jekk jiġu kkunsidrati s-servizzi addizzjonali pprovduti fl-ajruport ta' Brussels-National minħabba d-differenzi bejn il-mudelli ekonomiċi tal-kumpaniji.

(194)

Skont Brussels Airlines, BSCA ma turix li meta ġew deċiżi l-ftehimiet inkwistjoni (tal-2001 kif ukoll l-emendi li segwew), BSCA kienet f'qagħda li tkopri l-ispejjeż li nħolqu minn dawn il-ftehimiet, sakemm damu, waqt li fl-istess ħin tikseb qligħ raġonevoli fuq il-bażi ta' terminu medju. Għaldaqstant, BSCA ma ġabitx ruħha bħal investitur privat f'ekonomija tas-suq.

(195)

Brussels Airlines targumenta li l-marġni benefiċjarju ta' BSCA huwa ferm inferjuri minn dak tal-ajruporti l-oħrajn tal-Unjoni. Fl-2006 u fl-2007, il-marġni benefiċjarju medju ta' diversi ajruporti tal-Unjoni kien madwar 7 % u 9 %. Il-marġnijiet benefiċjarji ta' BSCA/SOWAER, aġġustati b'kunsiderazzjoni tas-sussidji, huma konsiderevolment negattivi u għalhekk ma jikkorrispondux għall-marġnijiet imsemmija qabel, li jindika prattiki mhux orjentati lejn is-suq.

(196)

Brussels Airlines tistaqsi dwar il-possibbiltà li tiġġustifika permezz ta' ekonomiji ta' skala t-tnaqqis ta' 50 % mogħti lil Ryanair fuq dawn l-imposti. L-imposti għal kull passiġġier, għal kull passiġġier b'mobilità mnaqqsa u tal-groundhandling ma jeżistux jew huma baxxi ħafna, waqt li dawn huma spejjeż li normalment jitħallsu mill-kumpaniji tal-ajru.

(197)

Skont Brussels Airlines, il-kostijiet tal-investiment u dawk operattivi li ma ġġarbux minn BSCA għandhom jiġu kkunsidrati fil-valutazzjoni tal-għajnuna lil Ryanair.

(198)

Brussels Airlines tiddubita jekk BSCA ipproġettatx biżżejjed id-dħul u l-ispejjeż stmati tal-ajruport għat-terminu kollu tal-ftehimiet iffirmati ma' Ryanair.

(199)

Bħala korrispettiv għat-tnaqqis fuq l-imposti, Ryanair ma setgħetx tiggarantixxi lil BSCA traffiku li kien jiġġenera dħul ekwivalenti u proporzjonat għall-ispejjeż relatati mal-vantaġġi mogħtija lil Ryanair.

(200)

Għaldaqstant, skont Brussels Airlines, il-miżuri inkwistjoni mhumiex konformi mal-prinċipju tal-investitur privat f'ekonomija tas-suq, huma għajnuna mill-Istat u jagħtu vantaġġ selettiv lil Ryanair.

(201)

Brussels Airlines targumenta li l-għajnuna għandha impatt negattiv fuq il-kumpaniji tal-ajru li joperaw mill-ajruport ta' Brussels-National. L-għajnuna tippermetti lil BSCA tapplika imposti aktar baxxi u li tnaqqas l-ispejjeż tal-kumpaniji li joperaw mill-ajruport ta' Charleroi. Dawn il-kumpaniji jistgħu jnaqqsu l-prezzijiet tal-kompetituri tagħhom li joperaw minn ajruporti oħrajn. Għaldaqstant, is-suq Ewropew tar-rotot minn punt għal punt mill-Belġju mexa lejn Charleroi. Charleroi biss esperjenza żieda fit-traffiku tiegħu f'dan is-segment. In-numru ta' passiġġieri fl-ajruport ta' Brussels-National staġna f'dawn l-aħħar snin, filwaqt li t-traffiku żdied kullimkien fl-Ewropa. Fi kliem ieħor, skont Brussels Airlines, Charleroi biss qed igawdi miż-żieda fit-traffiku lokali.

(202)

Brussels Airlines tfakkar li hija bbażata fl-ajruport ta' Brussels-National, li ż-żona ta' kummerċ tiegħu tkopri kważi għal kollox dik ta' Charleroi. Għaldaqstant, Brussels Airlines tinsab f'kompetizzjoni diretta ma' Ryanair: huma joperaw fl-stess żona ta' kummerċ u jattiraw l-istess klijentela. Fis-suq tal-Unjoni, Brussels Airlines u Ryanair joffru l-istess tip ta' servizz (servizz minn punt għal punt) u jaqdu l-istess destinazzjonijiet. 60 mid-destinazzjonijiet moqdija minn Brussels Airlines ikopru dawk moqdija minn Ryanair. Minn 46 destinazzjoni, Brussels Airlines hija f'kompetizzjoni ma' Ryanair fuq 16-il destinazzjoni fl-istess ajruport u fuq 12 oħra f'ajruport fl-istess żona ta' kummerċ.

(203)

Il-konsegwenza ta' din is-sitwazzjoni hija li Brussels Airlines kellha tagħlaq ċerti linji moqdija wkoll minn Ryanair (sebgħa mill-2007) u tnaqqas il-frekwenza tat-titjiriet fuq ċerti linji (fuq 14-il destinazzjoni). Bejn l-2004 u l-2012, is-sehem tas-suq ta' Brussels Airlines naqas minn […] % għal […] %. L-ishma tas-suq tagħha għadhom qegħdin jonqsu għall-benefiċċju ta' Charleroi li l-ishma tas-suq tiegħu żdiedu minn […] għal […] %.

(204)

Għal Brussels Airlines, il-parti l-kbira tal-għajnuna mogħtija lil Ryanair ma tikkontribwixxix għat-twettiq ta' objettiv ta' interess komuni. Barra minn hekk l-għajnuna ġiet applikata b'mod li twassal għal distorsjoni tal-kompetizzjoni li tmur kontra l-interessi komuni. Għaldaqstant, skont Brussels Airlines, l-għajnuna mogħtija lil Ryanair hija inkumpatibbli mas-suq intern.

(205)

Skont BSCA, il-ftehim kummerċjali ma' Ryanair ma jikkostitwixxix għajnuna favur Ryanair. Fil-fatt, ir-riżultati ġġenerati minn din is-sħubija juru l-profittabbiltà tal-mudell ekonomiku. Barra minn hekk, BSCA iżżid tgħid li hija tmexxi l-attivitajiet tagħha f'awtonomija sħiħa mingħajr l-intervent dirett jew indirett tal-gvern tal-Vallonja, b'mod partikolari n-negozjati tal-kuntratti kummerċjali mal-kumpaniji tal-ajru.

(206)

Ryanair targumenta li l-ftehimiet li saru bejn Ryanair, BSCA u r-Reġjun tal-Vallonja ma fihomx elementi ta' għajnuna mill-Istat għal tliet raġunijiet: il-prinċipju ta' investitur privat f'ekonomija tas-suq japplika, mhemmx selettività u l-ftehimiet ma jaffettwawx il-kompetizzjoni.

(207)

Skont TBI, il-ftehimiet li saru fl-ajruport ta' Charleroi huma simili għall-arranġamenti konklużi minn TBI ma' Ryanair u kumpaniji oħrajn low-cost, b'mod partikolari fi Stokkolma Skavsta. Il-fatt li jingħataw skontijiet fuq it-taxxi fuq l-inżul u l-kost tal-groundhandling huwa prattika kummerċjali komuni biex wieħed jattira lill-kumpaniji li jistgħu jipprovdu volum kbir ta' passiġġieri. Il-kontribuzzjonijiet fil-forma ta' ħlas tal-ispejjeż tal-lukandi, tat-taħriġ tal-persunal jew tal-kummerċjalizzazzjoni għandhom jitqabblu mal-investiment magħmul u mar-riskju meħud mit-trasportatur. Il-kontribuzzjonijiet ta' kummerċjalizzazzjoni huma ta' benefiċċju għall-ajruport minħabba li jtejbu l-immaġni, kif ukoll in-numru ta' passiġġieri, tiegħu. TBI toffri dan it-tip ta' kontribuzzjonijiet b'mod speċjali meta operatur jistabbilixxi servizz ġdid jew iżid il-frekwenza ta' ċerti titjiriet fuq rotta speċifika.

(208)

Skont HRL Morrison, investitur privat jista' jadotta l-approċċ segwit mill-ajruport ta' Charleroi. Dan jibbaża l-offerta tiegħu fuq ċerti fatturi determinanti: il-volum ta' passiġġieri li kumpanija tista' ġġib lejn l-ajruport; ir-rieda tiegħu li jieħu impenn fit-tul permezz ta' kuntratti; il-ħtiġijiet speċifiċi tal-kumpanija; l-iskeda tal-movimenti tal-ajruplani u l-koerenza tagħha mal-attività tal-ajruport (it-traffiku eżistenti); il-ħtiġijiet f'termini ta' riżorsi tat-terminal u ta' groundhandling. Huwa jikkalkula l-qligħ mistenni mill-ftehim ma' Ryanair b'mod globali (u mhux id-diversi elementi tiegħu meħudin b'mod separat). Il-benefiċċji ta' tali tranżazzjoni għandhom ikunu previsti fuq perjodu ta' madwar 20 sena, bi tnedija tal-attivitajiet wara tlieta sa ħames snin. Meta jkun ftehim ta' 15-il sena, l-azzjonisti ta' Morrison jikkunsidraw li jista' jkun kummerċjalment aċċettabbli li ritorn fuq l-investiment jibda jseħħ minn madwar ħames snin wara l-iffirmar tal-ftehim.

(209)

Skont il-Belġju, il-programm ta' investimenti ġie deċiż mill-gvern tal-Vallonja f'Lulju 2000 u ġie kkonfermat f'Novembru 2000, jiġifieri qabel is-Sentenza Aéroports de Paris  (91) (minn hawn 'il quddiem “is-Sentenza ADP”). Madankollu din is-sentenza tirrappreżenta d-data li fiha r-regoli tat-TFUE dwar l-għajnuna mill-Istat bdew japplikaw għall-finanzjament tal-ajruporti.

(210)

Il-ftehim qafas tal-20 ta' Lulju 2000, li jispeċifika l-kundizzjonijiet tal-iżvilupp tal-ajruporti reġjonali u l-miżuri ambjentali relatati miegħu, jirrappreżenta l-ftehim li sar fi ħdan il-gvern tal-Vallonja li permezz tiegħu r-Reġjun intrabat li jalloka parti mill-baġit tiegħu għall-iżvilupp tal-infrastrutturi tiegħu fl-ajruport ta' Bruxelles-Sud Charleroi. Id-Deċiżjoni tat-8 ta' Novembru 2000 timplimenta d-Deċiżjoni tal-20 ta' Lulju 2000 billi tittrasponi fil-programm ta' investimenti pluriennali l-ftehim-qafas stabbilit qabel. Għaldaqstant iż-żewġ deċiżjonijiet għandhom jiġu kkunsidrati flimkien, peress li t-tieni waħda tikkompleta u tispeċifika l-ewwel waħda b'mod partikolari f'dak li jirrigwarda l-iskeda konkreta tal-implimentazzjoni tal-miżuri finanzjarji deċiżi.

(211)

Ma hemm ebda parti terza benefiċjarja fil-kuntest ta' dawn id-deċiżjonijiet, peress li r-Reġjun qed jagħmel dawn l-investimenti għalih stess. Skont il-Belġju, il-formulazzjoni ta' dawn iż-żewġ deċiżjonijiet hija għalhekk inqas formali milli fil-kuntest ta' deċiżjoni ta' għoti ta' għajnuna lil xi parti terza. Biex jagħti għajnuna lil xi parti terza, ir-Reġjun kien jadotta l-prinċipju u l-ammonti tal-investimenti bl-istess mod, mingħajr proċedura addizzjonali, iżda jibgħat ittra li tinnotifika d-deċiżjoni tal-gvern, li mhijiex utli f'dan il-każ.

(212)

Madankollu, skont il-Belġju, dan in-nuqqas ta' formaliżmu ma jimplikax in-nuqqas tan-natura vinkolanti ta' dawn id-deċiżjonijiet. Għalkemm ir-Reġjun huwa d-destinatarju tad-deċiżjonijiet adottati, l-adozzjoni ta' deċiżjoni mill-Gvern, tikkostitwixxi impenn min-naħa tal-Gvern. Il-fatt li dan l-impenn huwa unilaterali mhuwiex uniku għal dan il-każ. Fil-fatt, kull miżura finanzjarja, ikunu min ikunu d-destinatarji tagħha, dejjem tiġi deċiża permezz ta' att amministrattiv unilaterali tal-awtorità li tapprovahom, att li tiegħu hija tibqa' tikkontrolla ż-żamma, l-emenda jew l-irtirar.

(213)

Għaldaqstant ma ġiet imfassla ebda ittra formali tal-għoti tal-għajnuna lil xi impriża benefiċjarja, meta skont is-sentenza Fleuren Compost  (92), huwa dan l-att li jrid jiġi kkunsidrat bħala l-att legalment vinkolanti li permezz tiegħu l-awtorità kompetenti tintrabat li tagħti l-għajnuna u li, għalhekk, jikkostitwixxi d-data tal-għoti tal-għajnuna. Fin-nuqqas ta' dokument bħal dan, l-unika data possibbli hija d-data tad-deċiżjonijiet tal-Gvern li jiddeċiedu dwar l-għoti (il-prinċipju, l-ammonti u l-iskeda) tal-investimenti.

(214)

Il-Belġju jindika li skont il-Kummissjoni, id-Deċiżjonijiet tal-20 ta' Lulju u tat-8 ta' Novembru 2000 ġew emendati b'mod sostanzjali wara u għaldaqstant mhumiex irrevokabbli, finali u permanenti.

(215)

Skont il-Belġju, fir-rigward ta' dan il-punt jeħtieġ li ssir distinzjoni bejn id-deċiżjonijiet li jipprovdu investimenti ġodda, li jikkorrispondu għal proġetti ġodda, u d-deċiżjonijiet li jeżegwixxu/jimplimentaw b'mod konkret l-investimenti deċiżi qabel, permezz ta' ċerti aġġustamenti, jekk ikunu meħtieġa.

(216)

F'dan il-każ, il-Belġju jikkonferma n-natura vinkolanti u irrevokabbli tad-Deċiżjonijiet ta' Lulju u ta' Novembru 2000, bil-fatt li wara ma ġiet adottata ebda deċiżjoni ġdida ta' finanzjament. L-uniċi deċiżjonijiet li ttieħdu wara mill-Vallonja, imbagħad minn SOWAER, kellhom l-għan li japplikaw u jimplimentaw il-miżuri ta' finanzjament skont id-Deċiżjonijiet tal-Gvern ta' Lulju u Novembru 2000.

(217)

L-aġġustamenti ulterjuri li saru fl-ammonti tal-investimenti stabbiliti mhumiex għaldaqstant deċiżjonijiet ġodda ta' investiment, iżda l-adattament meħtieġ, skont l-iżvilupp ġenerali tas-sitwazzjoni, ta' dak li kien diġà ġie approvat f'Lulju u f'Novembru 2000. Fil-fatt, ċerti ammonti previsti mill-ftehim qafas u l-programm ta' finanzjament kellhom jiġu vvalutati mill-ġdid wara, minħabba b'mod partikolari iż-żieda fil-kost tal-materja prima, l-irfinar tal-investimenti meħtieġa permezz ta' studji tekniċi, ir-restrizzjonijiet tekniċi marbutin mal-għoti tal-permessi jew ir-riżultat tal-organizzazzjoni tas-swieq pubbliċi. Skont il-Belġju, dawn l-aġġustamenti baġitarji jew tekniċi ma jistgħux jikkostitwixxu emendi sostanzjali.

(218)

Barra minn hekk, konxju tal-limiti tal-istima ta' tali investimenti, il-Gvern kien minnufih bassar li ċerti entrati (fosthom il-bini ta' terminal ġdid) setgħu jeħtieġu li jiġu vvalutati mill-ġdid “skont l-attività reali tal-ajruport” jew sakemm ikunu “skont il-ħtiġijiet reali tal-ajruport”. Billi l-attività u l-ħtiġijiet reali tal-ajruport bilfors jinbidlu fil-kuntest ta' ftehim u ta' programm ta' investimenti li jirrigwardaw diversi snin, kien loġiku, skont il-Belġju, li l-Gvern ikkwantifika ċerti entrati soġġetti għat-tibdil kontinwu ta' dawn il-fatturi.

(219)

Fir-realtà, skont il-Belġju, ir-rieda tal-Gvern li jistabbilixxi u jikkwantifika minn qabel dawn l-impenji, anki soġġetti għal irfinar ulterjuri, kienet preżenti diġà mill-adozzjoni tal-ftehim qafas tal-20 ta' Lulju 2000 u l-adozzjoni tal-programm ta' investimenti tat-8 ta' Novembru 2000. L-aġġustamenti li saru wara dawn id-deċiżjonijiet ma jistgħux iqajmu dubju dwar in-natura vinkolanti tal-impenn li ħa l-Gvern f'din id-data.

(220)

B'mod sussidjarju, għalkemm ċerti aġġustamenti f'dan l-istadju kellhom ikunu sostanzjali b'tali mod li fir-realtà jidher li kienu investimenti ġodda, u mhux l-adattament ulterjuri ta' investiment approvat diġà, quod non, huwa dan l-investiment biss, ikkunsidrat waħdu, li jista' għalhekk jitqies sussegwenti għad-Deċiżjonijiet tal-20 ta' Lulju u tat-8 ta' Novembru 2000.

(221)

Skont il-Belġju, biex il-valutazzjoni mill-ġdid ta' dan l-investiment tibdel il-kwalifika mill-ġdid tiegħu bħala investiment ġdid, l-emenda li saret għandha tirrigwarda mhux biss il-kobor, iżda wkoll in-natura tal-investiment stabbilit. Din l-emenda għandha tkun tista' tafferma li l-proġett ippjanat fil-mument tad-Deċiżjonijiet ta' Lulju u Novembru 2000 ma seta' bl-ebda mod jirreferi għall-proġett kif kien fil-fatt iffinanzjat u implimentat wara, irrispettivament mill-iżvilupp leġittimu tas-sitwazzjoni ġenerali. B'hekk, pereżempju, “komplement” ta' investiment, mhux iġġustifikat bl-adattament ulterjuri għall-ħtiġijiet reali tal-ajruport, iżda deċiż bl-għan li jiġu pprovduti infrastrutturi addizzjonali minbarra dawk previsti fil-bidu f'Lulju u Novembru 2000, jista' jitqies, b'mod esklussiv għal dan il-komplement biss, bħala investiment ġdid barra l-ftehim qafas u l-programm fiżiku ta' investiment tal-2000.

(222)

F'dan il-każ, għalkemm deher li ċerti entrati kienu sottovalutati jew mhux possibbli fit-terminu previst, l-investimenti kollha li saru kienu previsti fil-bidu fid-Deċiżjonijiet ta' Lulju u ta' Novembru 2000. Għalkemm l-ammonti nbidlu wara, dan ġara minħabba elementi ġodda fid-dossier, li ftit jew xejn setgħu jkunu mbassra meta ttieħdu d-deċiżjonijiet.

(223)

Skont il-Belġju, l-analiżi tad-Deċiżjonijiet tal-20 ta' Lulju 2000 u tat-8 ta' Novembru 2000 turi l-karattru legalment vinkolanti tal-impenji meħuda fihom.

(224)

Il-ftehim qafas u l-programm ta' investiment huma deċiżjonijiet reali, li għandhom effett ta' impenn vinkolanti għall-Gvern. Barra minn hekk il-fatt li huwa att intitolat “ftehim qafas” ma żammx lill-Kummissjoni milli tikkunsidra f'deċiżjoni preċedenti li dan kien att legalment vinkolanti u li tqis id-data u l-firma tal-att imsemmi bħala dik tal-għoti ta' għajnuna (93).

(225)

Skont il-Belġju, il-ftehim qafas ta' Lulju 2000 imur ferm lil hinn minn ftehim ta' prinċipju, iżda jipprovdi b'mod konkret l-allokazzjoni tal-investimenti. L-entrati ta' allokazzjoni huma diġà deċiżi u l-kostijiet tal-investimenti wkoll ġew ivvalutati b'mod li l-infiq seta' minnufih jiġi impost fuq il-baġit.

(226)

Barra minn hekk, il-Gvern qagħad attent li jiċċara li kellu jiġi stabbilit “mekkaniżmu finanzjarju ad hoc”. Dan juri li l-Gvern kien diġà qed jikkunsidra li jwaqqaf operatur pubbliku, inkarigat mill-infrastrutturi tal-ajruport.

(227)

Waqt li jikkonferma l-implimentazzjoni tad-deċiżjonijiet tal-Gvern ta' Lulju u ta' Novembru 2000 minn SOWAER, il-pjan finanzjarju ta' SOWAER approvat mill-Gvern fit-23 ta' Mejju 2001 jirreferi għall-Ftehim Qafas tal-20 ta' Lulju 2000, li jelimina kwalunkwe dubju rigward l-impenji li ħadet il-Vallonja.

(228)

Skont il-Belġju, dan il-metodu operattiv mhuwiex sostanzjali fir-rigward tal-prinċipju tal-approvazzjoni tal-programm ta' investimenti li hija l-kwistjoni fundamentali f'dan il-każ. Fil-fatt, it-twaqqif ta' SOWAER huwa biss miżura ta' implimentazzjoni tad-Deċiżjonijiet ta' Lulju u ta' Novembru 2000, peress li din hija biss il-veikolu finanzjarju tal-Vallonja. Għalkemm il-mekkaniżmu finanzjarju konkret ta' implimentazzjoni tal-investimenti deċiżi mir-Reġjun kien għad irid jiġi ddeterminat wara d-Deċiżjonijiet ta' Lulju u ta' Novembru 2000, l-impenji tal-awtoritajiet tal-Vallonja kienu reali u prevalenti fuq il-mekkaniżmu finanzjarju li kien ser jintgħażel.

(229)

Fit-8 ta' Novembru 2000 il-gvern tal-Vallonja adotta deċiżjoni ta' implimentazzjoni tad-Deċiżjoni tiegħu tal-20 ta' Lulju 2000. Dakinhar huwa approva l-“programm fiżiku pluriennali ta' investimenti għall-2000 - 2004 dwar l-Ajruport ta' Bruxelles-Sud Charleroi u l-pjan finanzjarju relatat”. Kull investiment deskritt fin-nota approvata mill-Gvern ġie vvalutat u l-kost tiegħu ddeterminat bi preċiżjoni.

(230)

B'konklużjoni, skont il-Belġju, il-programm ta' investimenti għall-2001 - 2010 relatat mal-ajruport ta' Bruxelles-Sud Charleroi kien ġie deċiż qabel fit-12 ta' Diċembru 2000, id-data li fiha ngħatat is-sentenza ta' Aéroports de Paris.

(231)

Fi kwalunkwe każ, skont il-Belġju, il-finanzjament tal-infrastrutturi tal-ajruport ta' Charleroi huwa konformi mal-prinċipju tal-investitur privat.

(232)

Biex juri dan, il-Belġju ppreżenta tabella tal-flussi tal-flus marbuta mal-investimenti għat-terminal il-ġdid u l-parkeġġ tal-karozzi bejn l-2002 u l-2036 (94). Minn dawn l-ammonti ta' investimenti, huwa ħa inkunsiderazzjoni biss 89,7 % tal-investimenti għall-parkeġġ u 28,1 % tal-investimenti għat-terminal il-ġdid, minħabba li kkunsidra li l-investimenti l-oħrajn kienu għal attivitajiet mhux ekonomiċi. Barra minn hekk, il-Belġju assuma li l-finanzjament pubbliku tas-servizzi ta' interess ġenerali ekonomiku u allura l-infrastrutturi ddedikati għal dawn l-attivitajiet kien awtorizzat mir-regolamenti Ewropej dwar l-għajnuna mill-Istat. Il-Belġju jikkonkludi li apparti l-kumpens mogħti mir-Reġjun lil BSCA biex iġġorr is-sehem tal-imposti marbutin mal-infrastrutturi ddedikati għas-servizzi ta' interess ġenerali, ir-rata ta' profittabbiltà tal-finanzjament ta' dawn l-infrastrutturi titla' għal kważi 2 %. Għaldaqstant, il-provvediment tal-infrastruttura ma sarx bi prezz aktar baxx mill-valur tagħha.

(233)

Il-Belġju jenfasizza li parti sinifikanti mill-ispejjeż ta' manutenzjoni maġġuri u ta' tiswija hija relatata mal-infrastrutturi ddedikati għal attivitajiet mhux ekonomiċi.

(234)

Mill-1991, il-prinċipju tas-separazzjoni tal-kontijiet għall-identifikazzjoni tal-ispejjeż koperti mill-kumpens kien stabbilit fl-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet.

(235)

Skont il-Belġju, is-servizzi ta' protezzjoni kontra n-nirien jikkostitwixxu attivitajiet mhux ekonomiċi u jaqgħu taħt l-awtorità pubblika.

(236)

Skont il-Belġju, is-servizzi relatati mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art ukoll jaqgħu taħt il-kompiti tal-awtorità pubblika.

(237)

Fil-fatt, skont il-Belġju, fid-deċiżjoni li ħadet il-Kummissjoni fit-23 ta' Lulju 2008 rigward l-ajruport ta' Leipzig Halle il-Kummissjoni stess irrikonoxxiet li s-servizzi relatati mas-sikurezza operattiva ma kinux attivitajiet ekonomiċi (95). Madankollu, jirriżulta mil-lista tal-infrastrutturi relatati mas-sikurezza operattiva pprovduta mill-awtoritajiet Ġermaniżi u li tidher fit-tabella tal-premessa (58) ta' din id-Deċiżjoni, li dawn l-infrastrutturi huma dawk essenzjali għas-sikurezza fuq l-art, jiġifieri: il-provvista kontinwa tal-elettriku taż-żoni tat-traffiku, is-substazzjonijiet, id-dwal tar-runway, id-dwal taż-żoni tat-traffiku, eċċ. Ta' min ifakkar ukoll li din il-pożizzjoni tal-Kummissjoni ġiet ivvalidata mill-Qorti Ġenerali fis-Sentenza Freistaat Sachsen vs Il-Kummissjoni  (96) wara rikors għall-annullament ippreżentat kontra d-deċiżjoni tal-Kummissjoni msemmija.

(238)

Madankollu, jirriżulta mid-deskrizzjoni li ngħatat mis-servizzi relatati mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport fil-Ftehim Supplimentari Nru 5 għall-Ftehim ta' Konċessjoni tad-9 ta' Lulju 1991 u għall-ispeċifikazzjonijiet konklużi fl-10 ta' Marzu 2006 li l-ispejjeż previsti, jiġifieri l-manuntenzjoni kontinwa tas-sit tal-ajruport marbuta mal-għan ta' sikurezza, is-servizz tekniku ta' manutenzjoni tal-bini, tar-runways, tal-madwar u tal-vetturi tal-ajruport, ix-xogħlijiet iż-żgħar ta' asfaltar, ta' manutenzjoni kontinwa u ta' tiswijiet tar-runway u tal-aċċessi, il-manutenzjoni operattiva tad-dawl u tad-dwal tar-runway, ix-xogħlijiet ta' qtugħ ta' ħaxix, it-tindif mil-lastiku tar-runway u l-immarkar tagħha kif ukoll it-tindif tal-borra, jikkorrispondu għas-servizzi relatati mas-sikurezza operattiva li l-Kummissjoni aċċettat li mhumiex ekonomiċi fid-deċiżjoni tagħha dwar l-ajruport ta' Leipzig Halle.

(239)

Skont il-Belġju, l-attivitajiet relatati mas-sigurtà huma attivitajiet li jaqgħu taħt l-awtorità pubblika peress li dawn huma kompiti li normalment jitwettqu mill-Istat. Il-Belġju jikkwota regolamenti Ewropej u d-deċiżjoni tal-Kummissjoni dwar l-ajruport ta' Leipzig (97) insostenn tar-raġunament tiegħu.

(240)

Skont il-Belġju, il-kompiti ta' monitoraġġ u ta' reġistrazzjoni tat-titjiriet, ta' ppjanar tat-titjiriet ipproġettati u l-iggwidar tal-ajruplani huma elementi essenzjali tas-sikurezza tal-avjazzjoni ċivili u jikkorrispondu għalhekk għal kompiti ta' awtorità pubblika peress li huma komponenti fundamentali tas-sikurezza ta' ajruport.

(241)

Jirriżulta minn dak li ntqal li skont il-Belġju, is-servizzi kollha ta' interess ġenerali definiti mill-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet u li huma soġġetti għal kumpens mir-Reġjun favur BSCA huma attivitajiet mhux ekonomiċi esklużi mill-ambitu ta' applikazzjoni tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE, skont il-prattika tal-Kummissjoni dwar id-deċiżjonijiet u l-ġurisprudenza Ewropea.

(242)

Il-Belġju jenfasizza li dawn is-servizzi qabel kienu jsiru mill-amministrazzjoni tal-Vallonja jiġifieri qabel l-1991 f'dak li jirrigwarda s-servizzi “tifi tan-nar - manutenzjoni” u qabel l-2008 f'dak li jirrigwarda s-sigurtà u s-servizzi ta' monitoraġġ u ta' reġistrazzjoni tat-titjiriet, ta' ippjanar tat-titjiriet ipproġettati u ta' ggwidar tal-ajruplani.

(243)

Meta BSCA tipprovdi dawn is-servizzi, qiegħda biss tassumi l-obbligi tal-awtoritajiet pubbliċi skont l-obbligi internazzjonali lil jirriżultaw mill-istandards tal-ICAO jew skont ir-regolamenti Ewropej.

(244)

Skont il-Belġju, kieku l-Kummissjoni kellha tikkunsidra li wħud mill-attivitajiet imsemmija hawn fuq kienu attivitajiet ekonomiċi, hija għandha tikkonstata li l-finanzjamenti ta' dawn l-attivitajiet ma jirrappreżentawx għajnuna abbażi tal-kriterji msemmija fis-sentenza Altmark  (98). Fil-fatt, dawn il-kumpensi jirrispettaw kriterji stabbiliti mill-ġurisprudenza Altmark li jeskludu l-eżistenza ta' għajnuna mill-Istat.

(245)

Skont il-Belġju, l-attivitajiet eżaminati, li huma relatati mas-sigurtà u s-sikurezza tal-avjazzjoni ċivili u ma' attivitajiet tal-ajruport, isegwu interess ġenerali. L-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet anness għall-Ftehim ta' Konċessjoni tad-9 ta' Lulju 1991 jiddefinixxi l-obbligi li għandha BSCA bħala parti mill-kompiti relatati mas-sigurtà u mas-sikurezza. Din id-dispożizzjoni tispeċifika li dawn is-servizzi huma “imwettqa mill-konċessjonarju fl-interess ġenerali”. Jirriżulta minn din id-dispożizzjoni li l-Vallonja fdat lill-konċessjonarju t-twettiq ta' dawn is-servizzi u għalhekk tagħtu l-mandat.

(246)

Il-parametri tal-kumpens huma ddefiniti b'mod oġġettiv u trasparenti mill-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet li jipprovdi li BSCA iżżomm rapport tal-introjtu separat għall-attivitajiet koperti minn dan l-Artikolu.

(247)

Fil-każ tal-ispejjeż li mhumiex attribwibbli kollha għal servizz ta' interess ġenerali, issir assenjazzjoni permezz ta' allokazzjoni proporzjonata fuq il-bażi tal-persentaġġ tal-persunal assenjat għas-servizz ta' interess ġenerali f'dak li jirrigwarda l-persunal, skont il-persentaġġ ta' żoni allokati għal dawn is-servizzi jew skont kriterji oħrajn oġġettivi li għandhom ikunu awtorizzati mir-Reġjun.

(248)

Mill-2006, għall-entrati relatati mas-servizzi għall-protezzjoni kontra n-nirien u għall-manutenzjoni u mill-2010, f'dak li jirrigwarda s-servizzi relatati mas-sigurtà, mal-uffiċċju tan-navigazzjoni u mal-iggwidar tal-ajruplani, il-kumpens ġie limitat għal ammont speċifikat fl-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet soġġett għall-applikazzjoni tal-indiċjar. Fi kwalunkwe ipoteżi, l-ammont tal-kumpens ma jistax ikun ogħla mill-ispejjeż li BSCA attwalment ħarġet għal dawn is-servizzi.

(249)

B'hekk, parametri ta' kumpens ġew definiti minn qabel u fid-dettall li għalhekk jissodisfaw it-tieni kriterju tas-sentenza Altmark.

(250)

Skont il-Belġju, hemm diversi mekkaniżmi li jevitaw il-kumpens żejjed:

(251)

Barra minn hekk, l-Artikolu 25 jipprovdi li fi kwalunkwe ipoteżi l-ammont riċevut ma jistax jaqbeż l-ispejjeż attwalment imġarrba, u li jekk kellu jingħata kumpens żejjed, jiġi applikat b'mod awtomatiku mekkaniżmu ta' kumpens baġitarju fil-baġit tas-sena ta' wara. Ta' min ifakkar li l-baġit huwa stabbilit qabel minn BSCA u kkontrollat mill-amministrazzjoni tal-Vallonja. Din tagħmel kontrolli kull sena fuq il-post sabiex tara li BSCA tirrispetta r-rakkomandazzjoni tal-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet.

(252)

Skont il-Belġju, f'dak li jirrigwarda BSCA, ma hemm bżonn ta' ebda paragun ma' kumpanija oħra mgħammra kif xieraq u mmexxija tajjeb diment li hija manifestament impriża mgħammra kif xieraq u mmexxija tajjeb.

(253)

BSCA tirrispetta l-istandards ta' kontabilità u internazzjonali fis-seħħ u l-proporzjonijiet kollha msemmija fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-applikazzjoni tar-regoli tal-Unjoni Ewropea dwar l-għajnuna mill-Istat għall-kumpens mogħtija għas-servizzi ta' interess ekonomiku tal-20 ta' Diċembru 2011 juru l-ġestjoni effiċjenti ta' din il-kumpanija. Din wasslet ukoll biex jiġu attirati investituri privati fl-2009 fil-kuntest tal-privatizzazzjoni parzjali ta' BSCA.

(254)

Il-fatt li BSCA hija impriża mmexxija tajjeb u mgħammra b'mod adegwat jista' jiġi vverifikat prinċipalment mill-progress kostanti tar-riżultati finanzjarji tagħha mis-sena 2000 'l hawn. Fil-fatt, filwaqt li fis-sena 2000 BSCA irreġistrat fatturat ta' EUR 7 578 000, fl-2010 dan kien jammonta għal EUR 81 387 000. Huwa evidenti wkoll li kieku BSCA ma kinitx impriża mmexxija tajjeb u mgħammra kif xieraq, l-ajruport ta' Charleroi ma kienx ikollu l-progress notevoli fil-volum ta' passiġġieri tiegħu bejn l-1997 u l-2011 (minn 211 065 passiġġier għal 5 901 007 passiġġier).

(255)

Fl-aħħar nett, jirriżulta mill-mekkaniżmu ta' finanzjament stabbilit li, b'definizzjoni, il-kumpens imħallas lil BSCA huwa aktar baxx mill-prezz tas-suq għas-servizzi kollha li huma fdati lilha minħabba li mill-2006 dan il-kumpens huwa limitat għas-servizzi marbuta mal-protezzjoni kontra n-nirien u mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport u mill-2010 għas-servizzi ta' sigurtà.

(256)

Skont il-Belġju, il-Kummissjoni qatt ma esprimiet riżervi rigward iż-żieda tal-kapital ta' BSCA, qabel id-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012. Għall-kuntrarju, hija rrikonoxxiet b'mod espliċitu li din kienet operazzjoni mwettqa b'mod konformi mal-prinċipju tal-investituri privat (ara l-premessa (132) tad-deċiżjoni tal-2004).

(257)

L-aktar ċifri reċenti juru li BSCA iġġenerat qligħ li ppermettilha tqassam EUR 6 505 595 lill-azzjonisti pubbliċi u privati tagħha għas-sena 2010 biss. Ir-riżultat tal-aħħar ħames snin huwa ppreżentat fit-tabella li ġejja.

(258)

Iż-żieda fil-kapital li saret minn SOWAER hija kkaratterizzata minn rata ta' redditu interna (IRR) ta' 26,09 %, li hija simili għall-istima magħmula minn Deloitte & Touche fl-2003, li b'hekk tikkonferma l-kredibbiltà ta' din l-analiżi. Minħabba dan li ntqal, huwa ċar li dan l-investiment bla dubju kien isir minn investitur privat.

(259)

Il-valutazzjoni taż-żieda tal-kapital mill-Kummissjoni, li “dawn id-dubji huma msaħħa mill-konstatazzjoni li BSCA ma ġarritx l-ispiża tal-infrastrutturi mqiegħda għad-dispożizzjoni tagħha u tas-servizzi differenti pprovduti minn SOWAER” hija wkoll ivvizzjata minn żball ta' liġi. Il-Kummissjoni fil-fatt għandha tapplika b'mod individwali għal kull forma ta' intervent il-kriterji meħtieġa għall-valutazzjoni tar-regolarità rispettiva tagħhom u tevalwa għal kull intervent jekk hemmx għajnuna u, jekk iva, jekk l-għajnuna hijiex kumpatibbli jew le mas-suq intern. Fil-fatt, il-filosofija ta' żieda tal-kapital f'BSCA hija differenti mill-għan ta' tqegħid għad-dispożizzjoni tal-infrastrutturi tal-ajruport aktar u aktar fil-kuntest ta' dak iż-żmien. Għaldaqstant il-Kummissjoni ma tistax tiglobalizza ż-żewġ tipi ta' intervent biex tivverifika l-profittabbiltà globali.

(260)

Bi risposta għar-rimarki ta' BAC dwar l-imposti mħallsa minn BSCA għall-użu tal-infrastrutturi, il-Belġju jindika li xi wħud mill-imposti msemmija minn BAC mhumiex rilevanti għal Charleroi u fosthom:

(261)

Barra minn hekk, skont il-Belġju, għall-kuntrarju ta' dak li ssostni BAC, imposta għall-infrastrutturi ċentralizzati hija fil-fatt prevista minn BSCA bħala operatur tal-infrastruttura għall-kumpaniji ta' groundhandling inkluża BSCA bħala handler. Imposta bħal din hija inkluża fil-kuntratt li BSCA iffirmat ma' Ryanair.

(262)

L-imposta applikata mill-amministrazzjoni Federali għall-ammont ta' 18-il ċenteżmu tal-euro għal kull passiġġier li jitlaq mill-ajruport taqa' taħt il-kompetenza tal-Istat Federali u mhux dik ta' BSCA.

(263)

L-imposta PMM ġiet stabbilita fuq il-bażi tal-ispejjeż attwali mġarrba minn BSCA. F'dan ir-rigward, skont il-Belġju, huwa biżżejjed li wieħed iqabbel id-daqs tal-infrastruttura tal-ajruport ta' Charleroi u dik ta' Brussell biex wieħed jinduna li l-ġestjoni ta' dan is-servizz għall-persuni b'mobilità mnaqqsa tinvolvi inqas spejjeż f'Charleroi milli fi Brussell, anki sempliċiment minħabba l-kilometri li wieħed ikollu jkopri biex jasal sal-ajruplan jew biex joħroġ mit-terminal.

(264)

Barra minn hekk, il-Belġju jirrikonoxxi li huwa korrett li BSCA attwalment ma timponi ebda imposta għas-sigurtà. Billi dan il-kompitu huwa prerogattiva tal-awtorità pubblika huwa soġġett għal kumpens mill-Vallonja, iżda dan il-kumpens ingħata limitu massimu fil-kuntratt ta' konċessjoni li jorbot lil BSCA mal-Vallonja u l-ispejjeż li jaqbżu dan il-limitu jitħallsu minn BSCA. Madankollu, xejn ma jżomm lil BSCA milli tgħaddi dawn l-ispejjeż fuq il-passiġġieri permezz ta' imposta.

(265)

F'dak li jirrigwarda l-imposti fuq il-parkeġġ, skont il-Belġju, id-dejta mogħtija fit-tabella li bagħtet BAC hija żbaljata peress li tindika li ma hemm l-ebda imposta fuq il-parkeġġ fl-ajruport ta' Charleroi, li mhuwiex veru peress li t-tariffi ppubblikati fuq is-sit ta' BSCA jindikaw b'mod ċar l-eżistenza ta' dawn l-imposti li jikkorrispondu għal EUR 1,98 kuljum (24 siegħa) u għal kull tunnellata.

(266)

Ħafna mill-partijiet terzi interessati li għamlu xi osservazzjonijiet, l-aktar Brussels Airlines u BAC, ikkummentaw il-finanzjament tas-servizzi ta' interess ġenerali pprovduti minn BSCA għall-Vallonja u jikkontestaw li xi wħud mis-servizzi pprovduti minn BSCA, jiġifieri s-sikurezza, is-sigurtà, il-protezzjoni kontra n-nirien u s-servizzi relatati mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport, jistgħu jikkostitwixxu attivitajiet esklużi mill-ambitu ta' applikazzjoni tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE.

(267)

Brussels Airlines u BAC jgħidu li fi Brussels Airport l-ispejjeż ta' dawn id-diversi servizzi mhumiex koperti mill-awtoritajiet pubbliċi responsabbli, f'dan il-każ l-Istat Federali, u jidhru li minn dan jiddeduċu l-eżistenza ta' għajnuna mill-Istat lill-ajruport ta' Charleroi.

(268)

F'dan ir-rigward, jeħtieġ li jkun iċċarat li fil-Belġju, l-ajruporti kollha ma jaqgħux taħt l-istess awtorità pubblika, peress li l-ajruporti reġjonali jaqgħu taħt ir-Reġjun fejn huma lokalizzati u Brussels Airport jaqa' taħt ir-responsabbiltà tal-Istat Federali (99). Ir-responsabbiltà ta' kull awtorità għall-ajruporti fdati lilha kienet ġiet iddikjarata b'mod ċar fir-reġjonalizzazzjoni tal-ġestjoni tal-ajruporti (minbarra dak ta' Brussels Airport) permezz tal-ftehim ta' kooperazzjoni bejn l-Istat Belġjan li kien qed jaġixxi għal Société nationale des voies aériennes (S.N.V.A.) (100) u r-Reġjuni (101) li jgħid b'mod ċar li “mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-imsemmija liġi, ir-Reġjuni huma għal kollox responsabbli tal-kompetenzi li ġew ittrasferiti lilhom. Minn din id-data, huma għandhom is-setgħa li jieħdu l-miżuri kollha xierqa, u jkunu responsabbli b'mod sħiħ għalihom”.

(269)

Għaldaqstant l-ajruport ta' Charleroi jiddependi fuq ir-regolamenti tal-Vallonja filwaqt li Brussels Airport huwa rregolat mill-Istat Federali. F'dan il-każ, fis-setgħa regolatorja tiegħu, ir-Reġjun tal-Vallonja għażel li jiffinanzja parti mill-ispiża ta' ċerti servizzi. Il-fatt li l-istess servizzi f'każ huma mħallsa minn awtorità pubblika u f'każ ieħor imħallsa mill-operatur ma għandu l-ebda impatt fuq il-kwalifika tagħhom ta' attivitajiet ekonomiċi jew mhux ekonomiċi.

(270)

Fir-Reġjun Fjamming pereżempju, uħud mis-servizzi eżaminati hawnhekk huma direttament ipprovduti mill-amministrazzjoni reġjonali u għalhekk jitħallsu direttament mir-Reġjun. Dan huwa partikolarment il-każ tal-ispejjeż kollha relatati mas-servizzi tas-sigurtà u ta' sikurezza fl-ajruport fl-ajruporti ta' Anvers u ta' Ostende hu x'inhu l-volum ta' attivitajiet ta' dawn l-ajruporti.

(271)

Rigward b'mod aktar speċifiku s-servizzi ta' protezzjoni kontra n-nirien, Brussels Airlines tgħid li impriżi oħrajn li jinsabu fil-Vallonja u soġġetti għad-Direttiva Seveso (102) iridu jġorru huma l-ispiża tas-servizz ta' protezzjoni kontra n-nirien, kif inhu l-każ, pereżempju, tal-kumpanija Total li tinsab f'Feluy u li fi Brussels Airport, dawn is-servizzi mhumiex iffinanzjati mir-Reġjun Fjamming jew l-Istat Federali.

(272)

Skont il-Belġju, dan il-paragun mal-kumpaniji soġġetti għall-obbligi tad-Direttiva Seveso mhuwiex rilevanti diment li jirriżulta mill-formulazzjoni ta' din id-Direttiva li teżiġi li l-Istati Membri jimponu fuq il-kumpaniji li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tagħha (103) li jieħdu huma stess miżuri għall-prevenzjoni tan-nirien. Għall-kuntrarju, l-obbligu li jiġu organizzati servizzi ta' protezzjoni kontra n-nirien f'ajruport huwa impost minn konvenzjoni internazzjonali adottata mill-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Avjazzjoni Ċivili u l-Istati Membri huma responsabbli direttamenti għalih

(273)

Barra minn hekk, kemm il-Kummissjoni Ewropea kif ukoll il-Qorti Ġenerali kkonfermaw li s-servizzi ta' protezzjoni kontra n-nirien huma attivitajiet tas-setgħa pubblika li jistgħu jkunu esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE.

(274)

Brussels Airlines tikkontesta wkoll il-kwalifika ta' attività mhux ekonomika tas-servizzi ta' manutenzjoni li f'dan il-każ jikkorrispondu għas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport. F'dan ir-rigward, Brussels Airlines tenfasizza sempliċiment li dawn is-servizzi jaqgħu taħt il-ġestjoni ta' ajruport u għaldaqstant huma ekonomiċi.

(275)

Il-fatt li l-attività ta' ġestjoni ta' ajruport tikkostitwixxi attività ekonomika huwa rikonoxxut. Madankollu, ċerti attivitajiet huma esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE peress li huma prerogattivi tas-setgħa pubblika u min-natura tagħhom mhumiex ekonomiċi anki jekk, kif tinnota Brussels Airlines, huma essenzjali għall-ġestjoni ta' ajruport. B'hekk, għalkemm huwa evidenti, pereżempju, li l-ġestjoni ta' ajruport (attività ekonomika) tinvolvi l-provvediment ta' servizzi ta' dwana biex tiġi kkontrollata l-identità tal-passiġġieri, huwa madankollu ċar li tali servizz jagħmel parti mill-prerogattivi tradizzjonali tal-Istat u li mhuwiex attività ekonomika. Għaldaqstant, il-fatt li s-servizzi relatati mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport huma essenzjali għall-ġestjoni ta' ajruport mhuwiex suffiċjenti biex ineżżagħhom min-natura tagħhom ta' attività mhux ekonomika.

(276)

Madankollu, kif innutat il-Kummissjoni fid-Deċiżjoni msemmija qabel rigward l-ajruport ta' Leipzig Halle: “ċerti spejjeż, f'dan il-każ, jaqgħu taħt l-eżerċitar tal-kompiti ta' awtorità pubblika. Dawn l-ispejjeż huma marbuta ma' funzjonijiet għas-sigurtà u tal-pulizija, ma' miżuri għall-protezzjoni minn nirien u tas-sigurtà pubblika, mas-sikurezza tal-operat, mas-servizzi meteoroloġiċi u mal-kontroll tat-traffiku fl-ajru” (104). Il-Belġju, fl-osservazzjonijiet tiegħu wara d-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012 tal-proċedura ta' investigazzjoni formali, fakkar li jirriżulta minn din l-istess deċiżjoni li l-“attivitajiet ta' sikurezza tal-operat” ikopru dak kollu meħtieġ għas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport, jiġifieri l-provvista tal-elettriku, id-dwal tar-runway, id-dwal taż-żoni tat-traffiku, eċċ. Iżda, hija preċiżament kwistjoni ta' manutenzjoni ta' dawn id-diversi funzjonijiet hawnhekk.

(277)

Fl-aħħar nett, Brussels Airlines tikkontesta l-kwalifika ta' “mhux ekonomiċi” li għandhom is-servizzi ta' sikurezza u sigurtà inġenerali. F'dan il-każ, jidher li Brussels Airlines ikklassifikat fost is-servizzi relatati mas-sikurezza, dawk relatati mal-monitoraġġ, ir-reġistrazzjoni u l-ippjanar tat-titjiriet kif ukoll l-iggwidar tal-ajruplani.

(278)

Brussels Airlines tikkontesta b'mod aktar speċifiku li s-servizzi relatati mal-monitoraġġ u r-reġistrazzjoni tat-titjiriet, l-ippjanar tat-titjiriet, u l-iggwidar tal-ajruplani huma koperti mir-Regolament (KE) Nru 2320/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (105), li tfisser “il-kombinazzjoni ta' miżuri u riżorsi umani u materjali maħsuba għas-salvagwardja tal-avjazzjoni ċivili kontra atti ta' interferenza illegali”.

(279)

L-awtoritajiet tal-Vallonja madankollu qatt ma kkunsidraw li l-attivitajiet ta' monitoraġġ u ta' reġistrazzjoni tat-titjiriet, ta' ippjanar tat-titjiriet u ta' ggwidar tal-ajruplani jkunu marbutin mas-sigurtà tal-ajruport. Huma jikkunsidraw minflok li dawn l-attivitajiet huma essenzjali għas-sikurezza ta' ajruport u jirreferu rigward dan il-punt għall-ispjegazzjonijiet diġà pprovduti fir-risposta tagħhom għad-Deċiżjoni tal-ftuħ tal-proċedura ta' investigazzjoni formali.

(280)

Rigward ir-rimarka ta' BAC dwar il-fatt li l-kumpaniji tal-ajru li joperaw minn Brussell iridu jħallsu imposta għas-servizzi ta' monitoraġġ, ta'reġistrazzjoni u ta' ppjanar tat-titjiriet ipprovduti minn Belgocontrol, dan huwa għal darba oħra argument ibbażat fuq is-sors ta' finanzjament ta' servizz li mhuwiex suffiċjenti biex jikkwalifika dan is-servizz bħala wieħed mhux ekonomiku.

(281)

Il-Belġju tinnota wkoll li l-fatt li ċerti servizzi pprovduti minn Belgocontrol fl-ajruporti reġjonali jkunu bla ħlas ġie deċiż fil-Ftehim ta' kooperazzjoni tal-1989 imsemmi qabel u li kien jistipula li “ir-Reġjuni jistgħu jitolbu għall-għajnuna bla ħlas mis-servizzi ċentrali tal-(S.N.V.A.) fil-qasam tal-applikazzjoni tal-istandards u r-rakkomandazzjonijiet internazzjonali dwar l-avjazzjoni ċivili” (106). Dan il-forniment bla ħlas huwa limitat għal-livell tal-attivitajiet tal-ajruporti tal-Vallonja tal-1989, bis-servizzi kollha li jaqbżu dan il-livell ta' attivitajiet jitħallsu mill-Vallonja.

(282)

Jirriżulta kemm fil-Linji Gwida tal-2005 kif ukoll fir-regolamenti tal-Unjoni dwar is-servizzi tan-navigazzjoni bl-ajru li dawn is-servizzi mhumiex ekonomiċi u li għalhekk ma jaqgħux fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE. Fil-fatt dan huwa wieħed mill-modalitajiet tar-reġjonalizzazzjoni tal-ġestjoni tal-ajruporti għajr Brussels Airport.

(283)

Skont il-Belġju, jirriżulta minn dak li ntqal li ebda waħda mir-rimarki magħmula minn Brussels Airlines u BAC ma hija tali li titfa' dubju fuq il-fatt li l-kompiti ta' protezzjoni kontra n-nirien, dawk relatati mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport, dawk relatati mas-sigurtà u dawk relatati mal-monitoraġġ u r-reġistrazzjoni tat-titjiriet, mal-ippjanar tagħhom kif ukoll mal-iggwidar tal-ajruplani, mhumiex attivitajiet ekonomiċi.

(284)

Il-Belġju għamel b'mod partikolari kummenti dwar l-effett fuq il-kompetizzjoni li nħoloq mill-miżuri favur BSCA wara l-osservazzjonijiet li waslu wara l-pubblikazzjoni tal-Linji Gwida l-ġodda tal-Avjazzjoni.

(285)

Il-partijiet interessati (BAC u Brussels Airlines) huma tal-opinjoni li l-għajnuna ppermettiet lil BSCA tapplika imposti “artifiċjalment baxxi” u li għalhekk hemm differenza kbira bejn l-imposti ta' BSCA u dawk ta' ajruporti oħrajn. Din il-prattika allegatament kellha bħala riperkussjoni t-tnaqqis fil-volum tal-passiġġieri fl-ajruport ta' Brussels-National.

(286)

Il-Belġju jikkontesta ċerta informazzjoni f'ċifri pprovduta minn Brussels Airlines. Pereżempju, f'dak li jirrigwarda l-paragun bejn it-tariffi bejn BAC u BSCA, il-Belġju jenfasizza li “Brussels Airlines tinkludi tariffi li ma jkoprux lill-kumpaniji tal-ajru iżda l-groundhandling”. It-tabella pprovduta minn Brussels Airlines ma tinkludix l-ispejjeż simili mitluba minn BSCA. L-istess japplika għal spejjeż oħrajn imposti mill-Istat Federali.

(287)

Skont il-Belġju, l-istess prekawzjonijiet għandhom jittieħdu f'dak li jirrigwarda t-tabelli relatati mat-tqabbil bejn ajruporti differenti. B'hekk fil-kolonna “passenger charges or fee” għall-ajruport ta' Marseille Provence, Brussels Airlines tinkludi imposta ta' EUR 13,47 li fir-realtà tikkorrispondi skont il-Belġju għal “taxxa fuq is-sigurtà imposta fuq l-Istat u mhux għal imposta fuq il-passiġġier fis-sens ta' imposta tal-ajruport”.

(288)

Rigward in-nuqqas ta' effett fuq il-kummerċ il-Belġju jirreferi lill-Kummissjoni għall-osservazzjoni tagħha tat-23 ta' Mejju 2012 u għall-Komunikazzjoni tagħha tat-12 ta' Diċembru 2012 f'dak li jirrigwarda d-differenzi bejn l-ajruporti ta' Brussels - National u Charleroi.

(289)

Rigward l-impatt negattiv fuq il-kumpaniji tal-ajru stabbiliti fl-ajruport ta' Brussels-National, il-Belġju jenfasizza ċertu numru ta' elementi:

(290)

Il-Belġju jfakkar li Ryanair dan l-aħħar stabbilixxiet ruħha fl-ajruport ta' Brussels-National li juri li l-livell għoli ta' imposti ma fixkilx dan l-iżvilupp ġdid ta' Ryanair. Madankollu, il-Belġju jafferma mill-ġdid li l-kompetizzjoni bejn l-ajruport ta' Charleroi u dak ta' Brussels-National hija limitata, u fuq segmenti preċiżi li huma ċ-ċarter u l-low cost.

(291)

Barra minn hekk, il-Belġju jikkontesta l-fatt li wieħed jikkunsidra li l-istrateġija kummerċjali ta' BSCA dwar l-imposti tagħha biss tispjega s-suċċess tal-ajruport ta' Charleroi. Din id-dikjarazzjoni tinjora r-realtà tat-twelid ta' suq ġdid tal-low cost li jissodisfa domanda ġdida. F'dan ir-rigward, il-Vallonja tfakkar li xi snin ilu, 40 % tal-passiġġieri ta' Charleroi kienu qegħdin isiefru għall-ewwel darba, li juri li dawn ma “nsterqux” mill-ajruport ta' Brussels-National.

(292)

Skont il-Belġju (107), kieku l-Kummissjoni kellha tikkunsidra li BSCA ibbenefikat minn xi għajnuna, din l-għajnuna għandha tkun ikkwalifikata bħala għajnuna operattiva li tista' tkun awtorizzata taħt il-Linji Gwida tal-Avjazzjoni. Fil-fatt, il-kundizzjonijiet li għandhom jiġu ssodisfati għall-awtorizzazzjoni ta' tali għajnuna kif previsti mill-punt 137 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni dwar l-għajnuna mill-Istat lill-ajruporti u lill-kumpaniji tal-ajru huma l-kontribut għal objettiv definit ta' interess komuni, il-ħtieġa tal-għajnuna, l-adegwatezza tal-għajnuna mill-Istat bħala strument ta' politika, l-eżistenza tal-effett ta' inċentiv, il-proporzjonalità tal-għajnuna u n-nuqqas ta' effett ħażin fuq il-kompetizzjoni.

(293)

L-iżvilupp tal-ajruporti tar-Reġjun tal-Vallonja kien integrat fi strateġija globali ta' żvilupp ekonomiku u soċjali tar-reġjuni kkonċernati implimentata mill-1989. Il-Vallonja pprovdiet diversi dokumenti u studji li juru t-tiftix ta' dan l-objettiv.

(294)

Barra minn hekk, kif juru l-istudji ordnati mir-Reġjun tal-Vallonja u BSCA fl-2000 – 2001, dak iż-żmien l-ajruport ta' Brussels-National kien fil-limitu ta' saturazzjoni u l-ajruport ta' Charleroi seta' għalhekk jidħol għal għan ta' ġlieda kontra l-konġestjoni.

(295)

Barra minn hekk, jirriżulta mid-diversi studji mwettqa fuq talba tar-Reġjun tal-Vallonja u BSCA li kienet teżisti domanda reali għall-ajruport ta' Charleroi fis-segmenti tal-low cost. Din id-domanda ġiet ikkonfermata fil-fatt mis-suċċess tiegħu u għalhekk kien iġġustifikat li l-iżvilupp tal-ajruport ta' Charleroi ikun żgurat fid-dawl tad-densità taż-żona ta' kummerċ ferm popolata u lokalizzata fiċ-ċentru tal-Ewropa.

(296)

L-iżvilupp tal-ajruport ta' Charleroi wera li ma kienx finanzjament ta' attivitajiet mhux profittabbli peress li dan beda jagħmel profitt mill-2004. Il-pjan ta' negozju ta' BSCA stabbilit fl-2001 kien jipprovdi ritorn lejn il-profittabbiltà fl-2005, jiġifieri sena wara, li juri kemm dan il-pjan kien prudenti u raġonevoli.

(297)

Skont il-Belġju, jekk wieħed jeżamina l-iżvilupp parallel tat-traffiku tal-passiġġieri fl-ajruport ta' Brussels-National u tal-ajruport ta' Charleroi, wieħed jista' jikkonkludi li kwalunkwe impatt ta' Charleroi fuq Brussels-National kien marġinali. L-ispiża tal-waqfien mill-iżvilupp ta' Brussels-National kienet ikkawżata mill-falliment ta' Sabena f'Novembru 2001 u mhux mill-iżvilupp konkomitanti tal-ajruport ta' Charleroi. Ta' min ifakkar li studju magħmul minn BSCA fl-2010 jistabbilixxi li 40 % ta' dawn il-passiġġieri jsiefru għall-ewwel darba, li juri li parti konsiderevoli tal-volum ta' passiġġieri mhix “misruqa” mingħand l-ajruport ta' Brussell. Barra minn hekk, parti sinifikanti oħra mill-passiġġieri hija magħmula minn vjaġġaturi ta' city trip li jiddeċiedu li jagħmlu vjaġġi għal żmien qasir li ma kienux jagħmlu kieku t-tariffi ma kinux attraenti. Sa ftit ilu, l-ajruport ta' Brussels-National ma kienx żviluppa jew ftit kien żviluppa s-segment tal-low cost. B'hekk, easyJet nediet l-ewwel destinazzjonijiet tagħha fl-ajruport ta' Brussels-National matul l-2007.

(298)

L-għajnuna eventwali kkonstatata mill-Kummissjoni żgur kienet meħtieġa biex jintlaħaq dan l-għan ta' żvilupp ekonomiku u reġjonali.

(299)

Il-kopertura finanzjarja tal-ispejjeż relatati mal-kompiti ta' interess ġenerali fdati mir-Reġjun lil BSCA kien il-mezz l-aktar xieraq biex jintlaħaq dan l-objettiv ta' interess ġenerali msemmi aktar 'il fuq. Mhemmx strumenti ta' politika jew ta' għajnuna oħrajn li jistgħu jilħqu dan l-objettiv.

(300)

Barra minn hekk, l-effett ta' inċentiv huwa ssodisfat peress li mingħajr dan il-finanzjament, ma kienx ikun possibbli li jiġi assigurat l-iżvilupp tal-attivitajiet tal-ajruport, u lanqas li jintlaħaq dan il-livell ta' volum li wassal biex titjieb il-mobilità taċ-ċittadini Ewropej u jiġi assigurat l-iżvilupp ekonomiku u reġjonali bis-saħħa tal-attivitajiet tal-ajruport. Il-Belġju jirreferi lill-Kummissjoni għan-numru ta' passiġġieri li BSCA laqgħet fil-perjodu li għandu jkun ikkunsidrat. Ta' min ifakkar li l-ajruport ta' Charleroi f'dan iż-żmien kien ajruport ta' kategorija D, li ma jistax jaffettwa l-kompetizzjoni. Barra minn hekk huwa konformi mal-għanijiet tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, jiġifieri eventwalment jiżgura l-profittabbiltà tal-ajruporti reġjonali.

(301)

Fl-aħħar nett, l-għajnuna hija proporzjonata. Ta' min ifakkar li l-kumpens mogħti għall-kompiti ta' interess ġenerali kif ipprovdut fl-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet konklużi annessi għall-Ftehim dwar is-servizzi bejn ir-Reġjun tal-Vallonja u BSCA huwa limitat b'mod li f'każ li jinqabeż dan il-limitu massimu, li huwa l-każ f'dak li jirrigwarda l-parti tal-kumpens iddedikata għall-protezzjoni kontra n-nirien u s-sikurezza tat-traffiku fuq l-art, l-ispejjeż iridu jkunu koperti minn BSCA. L-għajnuna eventwali fil-kuntest tal-provvediment ta' servizzi minn SOWAER tirrigwarda ammont marġinali.

(302)

Jekk wieħed iqis l-ammont limitat tal-parti tal-għajnuna fil-kuntest ta' dawn il-kumpensi għas-servizzi ta' interess ġenerali li jistgħu jqajmu dubju fil-Kummissjoni u l-għan ta' dawn is-servizzi, għandu jkun ikkunsidrat li din il-kundizzjoni ta' proporzjonalità hija ssodisfata.

(303)

F'dak li jirrigwarda n-nuqqas jew l-evitar ta' effett ħażin fuq il-kompetizzjoni, il-Kummissjoni għandha tqiegħed lilha nfisha fid-data tal-għoti tal-finanzjament pubbliku sabiex tivvaluta din il-kundizzjoni. Ma jistax jitqies li meta ngħata dan il-finanzjament, kien hemm impatt ħażin fuq il-kompetizzjoni. Kif intwera lill-Kummissjoni Ewropea, l-iżvilupp tal-ajruport ta' Charleroi ma sarx għas-spejjeż ta' ajruporti oħrajn. Dawn l-attivitajiet huma r-riżultat tal-ħolqien ta' suq ġdid fuq segment partikolari li ftit li xejn kien żviluppat fl-ajruport ta' Brussell.

(304)

Ta' min ifakkar li żewġ studji li saru minn esperti indipendenti, Roland Berger International Management Consultant u GTM, stabbilixxew is-saturazzjoni imminenti ta' Brussels-National u n-nuqqas ta' koinċidenza f'termini ta' klijentela bejn iż-żewġ ajruporti. Il-kumpaniji li jiffrekwentaw l-ajruport ta' Brussell dak iż-żmien ma kellhom l-ebda interess fl-ajruport ta' Charleroi filwaqt li Ryanair, l-utent ewlieni tal-ajruport ta' Charleroi, ma kellha ebda pjan dak iż-żmien li tistabbilixxi ruħha f'ajruporti prinċipali.

(305)

Barra minn hekk, il-Ftehim Qafas tal-20 ta' Lulju 2000 tar-Reġjun tal-Vallonja kif estiż mid-Deċiżjoni tat-8 ta' Novembru 2000 kien jinkludi l-għan li “tintuża politika li tippermetti kollaborazzjoni effettiva mal-operaturi tal-ajruport ta' Brussels National” (108).

(306)

Barra minn hekk, l-ajruport ta' Charleroi kien żvantaġġjat bir-restrizzjonijiet regolatorji li jirregolaw il-ħinijiet tal-ftuħ limitati tiegħu. Fis-sena 2000, l-ajruport kien jiftaħ bejn is-sebgħa ta' filgħodu u l-għaxra ta' filgħaxija. Dawn il-ħinijiet ġew irranġati xi ftit biex ġew estiżi għal bejn is-sitta u nofs ta' filgħodu u l-ħdax ta' filgħaxija biex ikunu jistgħu jintlaqgħu l-ajruplani stabbiliti.

(307)

Barra minn hekk, fis-sena 2000, l-ajruport ta' Charleroi kien qed ibati minn problema kbira ta' immaġni kif kienu juru l-istudji ta' GTM u ta' Roland Berger. L-infrastruttura kienet skomda, limitata, u ftit li xejn iffrekwentata. L-ajruport kien joffri biss rotta regolari u xi titjiriet ċarter fis-sajf. Ma jistax jitqies li dak iż-żmien, l-ajruport ta' Charleroi seta' jikkompeti mal-ajruport ta' Brussels-National.

(308)

Fl-aħħar nett, l-ajruport ta' Brussels-National kien vantaġġat f'termini ta' infrastrutturi (diversi terminals, diversi runways, eċċ.) u ta' aċċessibbiltà minħabba l-pożizzjoni tiegħu qrib il-kapitali u l-konnessjoni ferrovjarja li Charleroi ma kellux.

(309)

Dawn l-osservazzjonijiet kienu jirrigwardaw il-kumpatibbiltà:

(310)

F'dak li jirrigwarda l-kumpatibbiltà tal-finanzjament ta' parti mill-ispejjeż tas-servizzi ta' interess ġenerali vvalutata fuq il-bażi tal-Artikolu 106(2) tat-TFUE, il-Belġju jsostni li dan il-finanzjament huwa konformi:

(311)

Skont il-Belġju, jekk il-Kummissjoni qieset li mhux il-kundizzjonijiet kollha tas-sentenza Altmark kienu ssodisfati, allura jeħtieġ li l-kumpens tas-servizzi ta' interess ġenerali jiġu awtorizzati fuq il-bażi tad-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005 (109).

(312)

Rigward il-miżuri mogħtija qabel id-19 ta' Diċembru 2005, jiġifieri qabel id-dħul fis-seħħ tad-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005, il-kumpatibbiltà tagħhom hija bbażata direttament fuq l-Artikolu 106(2) tat-TFUE. Jirriżulta mill-prattika tad-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea (110) li l-kundizzjonijiet tal-Artikolu 106(2) tat-TFUE jikkoinċidu ma' dawk imniżżla fid-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005 dwar l-applikazzjoni tad-dispożizzjonjiet tal-Artikolu 106(2) tat-TFUE għall-għajnuna mill-Istat fil-forma ta' kumpens għal servizz pubbliku mogħti lil ċertu intrapriżi responsabbli għall-operat ta' servizzi ta' interess ekonomiku ġenerali (111). Il-kumpatibbiltà tal-miżuri mogħtija qabel id-19 ta' Diċembru 2005 għaldaqstant tista' tkun analizzata b'mod konġunt ma' dawk mogħtija sussegwentement skont l-Artikolu 106(2) tat-TFUE, fid-dawl tal-istess kriterji bażiċi bħal dawk imniżżla fid-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005.

(313)

Rigward il-miżuri mogħtija mid-19 ta' Diċembru 2005 'l hawn, dawn jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tad-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005, jekk jikkorrispondu għal kumpensi ta' servizz pubbliku mogħti lil impriżi li l-fatturat annwali medju tagħhom esklużi t-taxxi ma jkunx laħaq EUR 100.000.000 matul is-sentejn preċedenti dik tal-għoti tal-imsemmi servizz, diment li l-ammont annwali tal-kumpens ma jaqbiżx EUR 30 000 000 (112). Madankollu, f'ebda mument il-BSCA ma għamlet fatturat annwali ta' aktar minn EUR 100 000 000. Barra minn hekk, skont il-Belġju, huwa evidenti li l-kumpens tas-servizzi ta' interess ġenerali eventwali li jiġu kkwalifikati bħala ekonomiċi mill-Kummissjoni huwa ferm 'il bogħod milli jilħaq il-limitu ta' EUR 30 000 000. Għaldaqstant, dan il-kumpens jaqa' b'mod ċar fil-kamp ta' applikazzjoni tad-deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005.

(314)

Fuq il-bażi tad-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005, il-miżuri li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tagħha huma kumpatibbli jekk jissodisfaw il-kundizzjonijiet li ġejjin.

(315)

Il-Belġju jqis li wera l-eżistenza ta' obbligi ta' servizz pubbliku meta “stabbilixxa” li l-ewwel kundizzjoni tas-sentenza Altmark kienet issodisfata (ara t-Taqsima 5.1.1.1(c)(ii)). Barra minn hekk, skont il-Belġju, il-parametri tal-kalkolu tal-kumpens, kif ukoll il-modalitajiet maħsuba biex jevitaw kull kumpens żejjed ġew espliċitati meta l-Belġju wera li t-tielet u r-raba' kundizzjonijiet tas-sentenza Altmark kienu ssodisfati.

(316)

Il-Belġju jfakkar li l-intervent tal-Vallonja ilu limitat mill-2006 f'dak li jirrigwarda s-servizzi relatati mal-protezzjoni kontra n-nirien u mas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport u mill-2010 f'dak li jirrigwarda s-servizzi relatati mas-sigurtà, mal-uffiċċju tan-navigazzjoni u mal-iggwidar tal-ajruplani. Il-kumpatibbiltà analitika implimentata minn BSCA turi r-rispett ta' din il-kundizzjoni.

(317)

Skont il-Belġju, il-kontabbiltà separata hija assigurata mill-applikazzjoni tal-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet li jipprovdi li l-“konċessjonarju għandu jżomm rapport tal-introjtu separat għas-Servizzi. Dan ir-rapport jista' fi kwalunkwe ħin jiġi kkontrollat fuq il-post mill-awtorità ta' konċessjoni”. Hija wkoll ikkonfermata mid-dokument li jidher fl-Anness 8.

(318)

Il-Vallonja għandha l-possibbiltà li tikkontrolla l-kontijiet ta' BSCA iddedikati għas-servizzi ta' interess ġenerali fi kwalunkwe ħin, skont l-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet. B'hekk, l-amministrazzjoni tal-Vallonja kull sena tagħmel kontroll fuq il-post sabiex tivverifika dokumenti sottostanti għad-dikjarazzjoni tal-ammonti riċevibbli ppreżentata minn BSCA sabiex tikseb il-kumpens għas-servizzi ta' interess ġenerali.

(319)

Jirriżulta minn dak li ntqal li l-finanzjament tas-servizzi ta' interess ġenerali li jiġu kkwalifikati bħala ekonomiċi mill-Kummissjoni jista' jiġi ddikjarat kumpatibbli mas-suq intern fuq il-bażi tad-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 2005.

(320)

Wara d-Deċiżjoni tal-ftuħ tal-2002 u d-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012, il-Belġju kkummenta bl-għan li juri li l-miżuri favur Ryanair eżaminati f'din id-deċiżjoni mhumiex għajnuna mill-Istat.

(321)

Skont il-kummenti li l-Belġju fformula wara l-adozzjoni tad-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012, li wieħed jikkunsidra li l-finanzjament tas-servizzi ta' interess ġenerali jikkostitwixxi għajnuna mill-Istat, din tibbenefika mill-preskrizzjoni prevista mill-Artikolu 15 tar-Regolament Nru 659/1999 (113) (minn hawn 'il quddiem “ir-Regolament tal-proċedura”).

(322)

Skont din id-dispożizzjoni, il-perjodu ta' preskrizzjoni jibda jiddekorri dakinhar li l-għajnuna illegali tingħata lill-benefiċjarji. Skont ir-regolamenti tal-Unjoni (114) u l-prattika tad-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni (115), il-Kummissjoni għandha tivvaluta miżura skont ir-regoli applikabbli fid-data li fiha ngħatat l-għajnuna, “jiġifieri d-data tal-att legalment vinkolanti li fuq il-bażi tiegħu l-benefiċjarju jikseb id-dritt li jirċievi l-għajnuna”. Il-ġurisprudenza tal-Unjoni tikkonferma li d-data tal-għoti ta' għajnuna tikkorrispondi għad-data ta' “l-att legalment vinkolanti li permezz tiegħu l-awtorità (nazzjonali) kompetenti tintrabat li tagħti l-għajnuna” (116). Madankollu, l-att ġuridiku jsir vinkolanti mill-jum li fih, skont il-liġi interna, l-Istat ikun obbligat li jwettaq l-impenn tiegħu fuq il-bażi tal-att inkwistjoni. Qabel dan, ikunu biss dikjarazzjonijiet ta' intenzjoni (117).

(323)

Jirriżulta minn dak li ntqal li l-jum li fih ingħata l-kumpens tas-servizzi ta' interess ġenerali pprovduti minn BSCA kien id-9 ta' Lulju 1991, jiġifieri d-data tal-ftehim ta' konċessjoni u tal-ispeċifikazzjonijiet li jikkostitwixxu l-bażi ġuridika ta' dan il-kumpens li jorbot lir-Reġjun. Minn din id-data, minkejja l-adozzjoni ta' diversi dispożizzjonijiet mingħajr impatt fuq il-prinċipju tar-rimborż obbligatorju mir-Reġjun ta' dawn in-nefqiet, il-ħlas ta' dan il-kumpens huwa responsabbiltà tal-Vallonja. Ċerti servizzi mhux ekonomiċi biss, koperti mill-Ftehim Supplimentari Nru 6 tal-15 ta' Jannar 2008 mhumiex koperti minn din il-preskrizzjoni. Il-bidu tal-preskrizzjoni ta' għaxar snin għaldaqstant huwa d-9 ta' Lulju 1991.

(324)

Ebda miżura tal-Kummissjoni dwar il-kumpens riċevut għas-servizzi ta' interess ġenerali pprovduti minn BSCA, kif meħtieġ mill-Artikolu 15 tar-Regolament tal-proċedura ma interrompa t-terminu ta' għaxar snin, li għalhekk skada f'Lulju 2001. Minkejja l-assenza tal-formalizzazzjoni ta' dan il-kumpens fil-Ftehim għall-perjodu 2000-2001, il-Partijiet, jiġifieri l-Vallonja u BSCA, dejjem kellhom l-intenzjoni li jżommuh għal perjodu indefinit, intenzjoni kkonfermata mill-kopertura ta' dawn l-ispejjeż għal dan il-perjodu u kkonkretizzata permezz tal-Ftehim Supplimentari tal-2002 b'mod li mhemmx dubju dwar il-punt minn meta bdiet tiddekorri l-preskrizzjoni.

(325)

L-ittra tal-Kummissjoni tal-24 ta' April 2002 biss, li tinkludi b'mod partikolari mistoqsijiet dwar il-finanzjament ta' BSCA u li għalhekk tista' tirrigwarda indirettament il-kopertura tal-ispejjeż għas-servizzi ta' interess ġenerali setgħet tinterrompi t-terminu tal-preskrizzjoni. L-awtoritajiet tal-Vallonja taw spjegazzjonijiet dettaljati wara din it-talba u fl-ebda mument il-Kummissjoni ma ddubitat il-legalità ta' dan il-finanzjament.

(326)

Jirriżulta minn dan li ntqal li meta jitqies li l-kumpens imħallas għas-servizzi ta' interess ġenerali jikkostitwixxi għajnuna mill-Istat, quod non, is-setgħat tal-Kummissjoni dwar l-irkupru tal-għajnuna huma preskritti skont l-Artikolu 15 tar-Regolament ta' proċedura.

(327)

Wara d-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012, il-Belġju fformula kummenti dwar l-applikazzjoni tal-prinċipju ta' aspettattiva leġittima għas-sussidju mħallas mir-Reġjun għal ċerti servizzi relatati mal-attività tal-ajruport

(328)

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-għajnuna mill-Istat, il-Kummissjoni hija obbligata li tqis awtomatikament iċ-ċirkustanzi eċċezzjonali li jiġġustifikaw, skont l-Artikolu 14(1) tar-Regolament tal-proċedura, li hija tirrinunzja għall-irkupru tal-għajnuna mogħtija illegalment meta dan l-irkupru jmur kontra prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni, bħar-rispett tal-aspettattiva leġittima tal-benefiċjarji.

(329)

Kif qal fil-qosor l-Avukat Ġenerali Philippe Léger, il-ksur ta' dan il-prinċipju huwa ammess meta t-tliet kundizzjonijiet li ġejjin ikunu ssodisfati: “Fl-ewwel lok, irid ikun hemm att jew aġir tal-amministrazzjoni Komunitarja li seta' ta lok għal din l-aspettattiva. (…). Imbagħad, il-persuna kkonċernata ma setgħetx tbassar il-bidla fl-imġiba adottata preċedentement mill-amministrazzjoni Komunitarja (…) Fl-aħħar nett, l-interess Komunitarju segwit mill-att ikkontestat ma jiġġustifikax li l-aspettattivi leġittimi tal-persuna kkonċernata jiġu mminati. (…)”.

(330)

Skont il-Belġju, b'mod partikolari f'dak li jirrigwarda s-sussidju mħallas mir-Reġjun għal ċerti servizzi relatati mal-attività tal-ajruport, it-tliet kundizzjonijiet imsemmija fil-premessa preċedenti huma ssodisfati.

(331)

Il-Kummissjoni eżaminat is-sussidju mħallas mir-Reġjun għal ċerti servizzi relatati mal-attività tal-ajruport fl-ewwel investigazzjoni u ma qajmet l-ebda oġġezzjoni f'dan ir-rigward fid-Deċiżjoni tagħha tal-2004. Fid-deċiżjoni tal-2004, il-Kummissjoni kienet semmiet espressament li hija “ma tikkontestax il-possibbiltà leġittima tal-awtoritajiet tal-Vallonja li jkomplu jħallsu l-ispejjeż ta' manutenzjoni u ta' kontra n-nirien” (118). Madankollu, is-servizzi ta' manutenzjoni li f'dak iż-żmien kienu koperti minn BSCA kienu definiti kif ġej: “il-konċessjonarju jrid jiżgura, bħala parti mill-konċessjoni ta' servizz il-manutenzjoni tal-artijiet, il-bini u t-tagħmir, l-istrutturi u l-materjal magħmula disponibbli għalih u allokati għall-kompiti ta' servizzi konċessi, b'mod li jkunu dejjem adattati għall-użu li jkunu maħsuba għalih”. Fl-istess sens, fil-premessa 352 tal-istess deċiżjoni tal-2004, il-Kummissjoni kkonkludiet li “[parti mill-ispejjeż ta' dawn l-ajruporti, kemm jekk ikunu privati jew pubbliċi, spiss tkun soġġetta għal kumpensi ta' servizz pubbliku, taħt il-kompiti li jirriżultaw mill-imperattivi ta' sikurezza jew ta' sigurtà, jew kontribuzzjonijiet oħrajn għal spejjeż li ma joffrux vijabbiltà ekonomika fihom infushom iżda jibqgħu meħtieġa għall-operat ta' dawn il-pjattaformi. Jistgħu jkunu servizzi ta' kontroll tal-ajru, ta' pulizija, tifi tan-nar, eċċ.”.

(332)

Il-Belġju jenfasizza wkoll li l-annullament tal-Qorti Ġenerali bl-ebda mod ma kien jaffettwa dan l-aspett tad-deċiżjoni tal-2004.

(333)

Minn dan jikkonkludi li t-tliet kundizzjonijiet imsemmija fil-premessa 329 huma ssodisfati.

(334)

L-ewwel nett, id-deċiżjoni li ħadet il-Kummissjoni fl-2004 u l-assenza ta' ċensura mill-Qorti Ġenerali fuq dan il-punt “ħolqu minn qabel sitwazzjoni li tista' tagħti lok għal din l-aspettattiva”. Fil-fatt, skont il-Belġju, BSCA ibbenefikat minn assigurazzjonijiet preċiżi li l-kopertura tal-ispejjeż tas-servizzi ta' interess ġenerali ma kinitx għajnuna mill-Istat, minħabba n-nuqqas ta' aċċenn ta' lment fuq dan il-punt fid-deċiżjoni tal-2004. Din l-aspettattiva leġittima barra minn hekk kienet imsaħħa mill-prattika tad-deċiżjonijiet stabbilita tal-Kummissjoni dwar il-kwistjoni, b'mod partikolari d-distinzjoni bejn l-attivitajiet ekonomiċi u mhux ekonomiċi kif imtenni b'mod partikolari fid-deċiżjoni dwar l-ajruport ta' Leipzig Halle.

(335)

It-tieni, BSCA ma “setgħetx tbassar il-bidla fl-imġiba adottata preċedentement mill-amministrazzjoni Komunitarja”. Fil-fatt, skont il-Belġju, ebda element ma kien jippermetti li BSCA taħseb li l-Kummissjoni kienet ser terġa' teżamina, fl-2012, miżura li fuqha ma kienet qajmet ebda riżerva fl-2004, u li l-Qorti Ġenerali ma ddubitatx fuqha fl-2008.

(336)

It-tielet, l-interess tal-Unjoni ma jegħlibx dak ta' BSCA “għaż-żamma tas-sitwazzjoni li hija setgħet b'mod leġittimu qieset li kienet stabbli”. Fil-fatt, skont il-Belġju, issir ħsara kbira lil BSCA minn deċiżjoni tal-Kummissjoni li tordna l-irkupru tas-sussidji li rċeviet BSCA bi tpattija għas-servizzi ta' interess ġenerali.

(337)

B'konklużjoni, skont il-Belġju, dawn il-kumpensi finanzjarji, essenzjali biex tiġi assigurata s-sigurtà u s-sikurezza tal-post u tal-attività tal-ajruport, inżammu u ġew estiżi wara d-deċiżjoni tal-2004, b'mod partikolari fuq il-bażi tal-aspettttiva leġittima li nħolqot mill-imġiba tal-Kummissjoni rigward il-fatt li l-finanzjament tas-servizzi ta' interess ġenerali ma kienx għajnuna mill-Istat fit-tifsira tal-Artikolu 107 tat-TFUE. Minħabba l-aspettattiva leġittima li l-Kummissjoni ħolqot f'BSCA, kieku l-Kummissjoni kellha tikkunsidra li s-sussidji inkwistjoni huma għajnuna mill-Istat, hija ma tistax tordna l-irkupru tagħha, skont l-Artikolu 15 tar-Regolament tal-proċedura.

(338)

Skont l-Artikolu 107(1) tat-TFUE, kull għajnuna, ta' kwalunkwe forma, mogħtija minn Stat Membru jew permezz ta' riżorsi tal-Istat, li twassal għal distorsjoni jew theddida ta' distorsjoni għall-kompetizzjoni billi tiffavorixxi ċerti impriżi jew ċerti produtturi, sa fejn tolqot il-kummerċ bejn l-Istati Membri, titqies bħala inkumpatibbli mas-suq intern.

(339)

Miżura tiġi għalhekk ikkwalifikata bħala għajnuna mill-Istat jekk il-kundizzjonijiet kumulattivi li ġejjin ikunu ssodisfati, jiġifieri li: 1) il-benefiċjarju jew benefiċjarji huma impriżi fit-tifsira tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE, 2) il-miżura tagħti vantaġġ selettiv lill-benefiċjarju tagħha, 3) il-miżura tingħata permezz ta' riżorsi tal-Istat u hija attribwibbli lill-Istat u 4) il-miżura toħloq distorsjoni jew thedded li toħloq distorsjoni fil-kummerċ bejn l-Istati Membri.

(340)

F'dan il-kapitolu, il-Kummissjoni ser tivvaluta jekk il-miżuri deskritti fil-Kapitolu 3 jistgħux jikkostitwixxu għajnuna lil BSCA u/jew lil Ryanair, imbagħad tittratta l-kwistjoni tal-kumpatibbiltà tal-għajnuniet identifikati mas-suq intern, l-applikabbiltà tal-perjodu ta' preskrizzjoni u tal-prinċipju tal-aspettattiva leġittima.

(341)

L-Artikolu 107(1) tat-TFUE jirrikjedi li miżura, sabiex tiġi definita bħala għajnuna mill-Istat, għandha tiffavorixxi “ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti oġġetti”.

(342)

Il-Qorti tal-Ġustizzja konsistentement iddefinixxiet l-impriżi bħala entitajiet involuti f'attività ekonomika, irrispettivament mill-istatus legali tagħhom u mill-mod kif huma ffinanzjati (119). Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li kull attività li tikkonsisti fl-offerta ta' prodotti jew servizzi f'suq partikolari tikkostitwixxi attività ekonomika (120).

(343)

Fis-sentenza tagħha “Aéroports de Paris”, il-Qorti Ġenerali kkonkludiet li l-operat ta' ajruport li jikkonsisti fil-provvediment ta' servizzi tal-ajruport lill-kumpaniji tal-ajru huwa attività ekonomika.

(344)

Fis-sentenza tagħha “Leipzig-Halle airport” (121), il-Qorti Ġenerali kkonfermat li l-operat ta' ajruport bi ħlas hija attività ta' natura ekonomika, li minnha l-kostruzzjoni tal-infrastruttura tal-ajruport tagħmel parti inseparabbli (122). Diment li operatur ta' ajruport jeżerċita attivitajiet ekonomiċi, ikun xi jkun l-istatus legali jew il-metodu ta' finanzjament tiegħu, huwa jikkostitwixxi impriża fit-tifsira tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE, u għaldaqstant jidħol fil-kamp ta' applikazzjoni tar-regoli tat-TFUE dwar l-għajnuna mill-Istat (123). Il-Qorti Ġenerali kkonfermat ukoll li għall-kuntrarju tal-effetti tagħhom, l-objettivi ta' politika reġjonali, ekonomika jew tat-trasport segwiti permezz tal-bini jew l-estensjoni ta' infrastrutturi ta' ajruport ma kinux rilevanti biex jiġi ddeterminat jekk hijiex attività ekonomika.

(345)

Il-kwistjoni jekk jeżistix suq għal ċerti servizzi tista' tiddependi fuq kif dawk is-servizzi huma organizzati mill-Istat Membru kkonċernat (124). Ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat japplikaw biss fejn ċerta attività tkun ipprovduta f'ambjent ta' suq. In-natura ekonomika ta' ċerti servizzi tista' għalhekk tvarja minn Stat Membru għall-ieħor. Barra minn hekk, minħabba l-għażla politika jew l-iżviluppi ekonomiċi, il-klassifikazzjoni ta' servizz partikolari tista' tinbidel biż-żmien.

(346)

B'hekk, sas-sentenza ADP, il-prattika kostanti tal-Kummissjoni kienet li tikkunsidra li l-attività ta' żvilupp u ta' ġestjoni tal-infrastrutturi tal-ajruport ma kinux jikkostitwixxu attività ekonomika li tista' tidħol fil-kamp ta' applikazzjoni tal-Artikolu 107(1) tat-TFUE (125). Wara s-sentenza ADP, il-Kummissjoni kkonstatat li minħabba l-liberalizzazzjoni progressiva tas-suq, din l-attività kienet saret attività ekonomika. Barra minn hekk, kif jispeċifikaw il-Linji Gwida dwar l-għajnuna mill-Istat lill-ajruporti u lill-kumpaniji tal-ajru (126) (minn hawn 'il quddiem il-“Linji Gwida tal-Avjazzjoni”) fil-punti 28 u 29 tagħhom, “mid-data tas-Sentenza ADP (12 ta' Diċembru 2000), l-operat u l-kostruzzjoni ta' infrastrutturi tal-ajruport għandhom jitqiesu li jaqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni tal-kontroll tal-għajnuna mill-Istat. Għall-kuntrarju ta' dan, minħabba l-inċertezza li kienet teżisti qabel is-sentenza ‘ADP’, l-awtoritajiet pubbliċi setgħu leġittimament iqisu li l-finanzjament tal-infrastruttura tal-ajruport ma kienx jikkostitwixxi għajnuna mill-Istat, u għalhekk tali miżuri ma kellhomx għalfejn ikunu nnotifikati lill-Kummissjoni. Konsegwentement il-Kummissjoni ma tistax tikkontesta, abbażi tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, il-miżuri ta' finanzjament li ngħataw qabel is-Sentenza ADP.”

(347)

Għaldaqstant jeħtieġ li jkun iddeterminat jekk il-miżuri mogħtija lil BSCA għall-operat u l-kostruzzjoni tal-infrastrutturi tal-ajruport ingħatawx qabel jew wara t-12 ta' Diċembru 2000, id-data tas-Sentenza ADP.

(348)

Barra minn hekk, anki wara s-Sentenza ADP, kif ifakkru l-punti 34 u 35 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, l-attivitajiet ta' operatur ta' ajruport mhumiex neċessarjament kollha kkunsidrati ekonomiċi. Il-Qorti Ġenerali b'hekk ikkonfermat li l-attivitajiet li normalment jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tal-Istat fl-eżerċizzju tal-prerogattivi ta' awtorità pubblika mhumiex ekonomiċi (127). F'ajruport, attivitajiet bħall-kontroll tat-traffiku tal-ajru, il-pulizija, id-dwana, it-tifi tan-nar u attivitajiet neċessarji għas-salvagwardja tal-avjazzjoni ċivili kontra atti ta' interferenza illegali u l-investimenti relatati mal-infrastruttura u t-tagħmir neċessarju biex jitwettqu dawn l-attivitajiet huma ġeneralment meqjusa bħala ta' natura mhux ekonomika.

(349)

Għaldaqstant, jeħtieġ li jiġu identifikati l-miżuri mogħtija lil BSCA wara t-12 ta' Diċembru 2000 u jiġu esklużi l-miżuri għal attivitajiet li normalment jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tal-Istat fl-eżerċizzju tal-prerogattivi ta' awtorità pubblika tiegħu.

(350)

F'din it-Taqsima, il-Kummissjoni teżamina:

(351)

Kif imfakkar fil-premessi 344 u sussegwenti, il-kostruzzjoni tal-infrastrutturi tal-ajruport fil-prinċipju ma tistax tkun separata mill-attività ekonomika tal-operat tal-pjattaforma tal-ajruport.

(352)

F'dak li jirrigwarda l-kostruzzjoni tal-infrastrutturi tal-ajruport ta' Charleroi soġġetta għall-pjan ta' investiment pluriennali, l-awtoritajiet Belġjani jikkunsidraw madankollu li dan il-pjan ta' investiment ġie deċiż qabel it-12 ta' Diċembru 2000, data tas-Sentenza ADP. L-argumenti tal-Belġju, ippreżentati fit-Taqsima 5.1.1.1(a)(i), essenzjalment jirribattu l-ambitu u l-preċiżjoni tal-argumenti preliminari żviluppati mill-Kummissjoni fid-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012, li l-Ftehim Qafas tal-20 ta' Lulju 2000 u d-Deċiżjoni tal-gvern tal-Vallonja tat-8 ta' Novembru 2000 (minn hawn 'il quddiem id-“deċiżjonijiet tas-sena 2000”) ma jimplikawx għar-Reġjun impenn fir-rigward ta' parti terza u mhumiex irrevokabbli, permanenti u finali.

(353)

Il-Kummissjoni madankollu tqis li d-deċiżjoni ta' disponibbiltà għall-użu lil BSCA tal-infrastrutturi, inklużi infrastrutturi ġodda deċiżi u mwettqa permezz tal-programm ta' investimenti, u li jiġu pprovduti ċerti servizzi bi tpattija għal imposta ma ngħatatx permezz tad-Deċiżjonijiet tas-sena 2000, iżda permezz tal-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002 u dan għar-raġunijiet li ġejjin.

(354)

Il-kriterju deċiżiv għad-data li fiha jitqies li ngħatat miżura ta' għajnuna potenzjali hija d-data tal-att legalment vinkolanti li bih l-awtoritajiet pubbliċi jintrabtu li jagħtu l-miżura inkwistjoni lill-benefiċjarju tagħha (128).

(355)

F'dan il-każ, il-Kummissjoni tqis li:

(356)

Qabel il-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002, BSCA ma kienet tibbenefika minn ebda impenn tar-Reġjun jew ta' SOWAER dwar it-twettiq tal-programm ta' investimenti.

(357)

Il-Belġju jirrikonoxxi fil-fatt li qatt ma tfasslet ittra formali tal-għoti tal-għajnuna lil BSCA. Madankollu, skont il-Belġju, għalkemm ir-Reġjun huwa nnifsu huwa d-destinatarju tad-deċiżjonijiet tas-sena 2000, dawn tal-aħħar huma l-bidu ta' impenn għall-gvern. Il-Belġju jqis li l-fatt li dan l-impenn huwa unilaterali mhuwiex uniku għal dan il-każ. Fil-fehma tiegħu, kull miżura finanzjarja, ikunu min ikunu d-destinatarji tagħha, dejjem tiġi deċiża permezz ta' att amministrattiv unilaterali tal-awtorità li tapprovahom, att li tiegħu hija tibqa' tikkontrolla ż-żamma, l-emenda jew l-irtirar.

(358)

Il-Kummissjoni tinnota li d-deċiżjonijiet tas-sena 2000 ma kinux ġew ippubblikati jew innotifikati lil BSCA. Fi kwalunkwe ħin qabel l-iffirmar tal-Ftehim bejn SOWAER u BSCA, ir-Reġjun seta' jibdel il-programm ta' investimenti, billi jadotta deċiżjoni ġdida unilaterali, jew saħansitra jirrinunzja totalment għal dan il-programm, mingħajr ma deċiżjoni bħal din taffettwa d-drittijiet ta' BSCA.

(359)

Barra minn hekk, kif indikat fid-deċiżjoni ta' estensjoni tal-2012, dan il-programm ta' investimenti kien jinkludi xi inċertezzi rigward il-mekkaniżmu finanzjarju u l-ammonti. Fil-fatt, dawn setgħu jkunu adattati skont kif jevolvu l-ħtiġijiet. B'hekk, it-terminal Nord il-ġdid kellu jkun flessibbli u l-bini tiegħu “assolutament progressiv u magħmul skont l-iżvilupp tal-attività reali tal-ajruport u tal-ħtiġijiet operattivi li jirriżultaw minnha”. Barra minn hekk, il-formula ta' finanzjament ippjanata dak iż-żmien – jiġifieri permezz tal-intervent tas-Société Régionale Wallonne du Transport – finalment ġiet skartata u minflokha ntgħażel il-finanzjament minn SOWAER, strument ġdid li ġie pprovdut b'mezzi finanzjarji u sa EUR 75 000 000 biss minn meta nħoloq fl-1 ta' Lulju 2001.

(360)

Għall-kuntrarju, ladarba l-programm ta' investimenti ġie inkluż fil-Ftehim bejn SOWAER u BSCA, SOWAER intrabtet vis-à-vis BSCA li: trid tagħmel disponibbli għal BSCA artijiet u infrastrutturi inklużi l-infrastrutturi li għandhom jinbnew skont il-programm ta' investiment, u tipprovdi ċerti servizzi, bħala korrispettiv għal imposta ta' konċessjoni, inkella ma tirrispettax l-obbligi kuntrattwali tagħha.

(361)

Il-Kummissjoni tqis ukoll li l-impenn ta' SOWAER li twettaq programm ta' investimenti u li toffri ċerti servizzi għandu jiġi eżaminat fl-istess waqt mal-impenn ta' BSCA li tħallas imposta ta' konċessjoni. Mhuwiex possibbli li jiġi ddeterminat jekk il-proġetti tar-Reġjun li jqiegħed għad-disponibbiltà ta' BSCA xi infrastrutturi, inklużi infrastrutturi ġodda mibnija skont il-programm ta' investimenti, u l-provvediment ta' ċerti servizzi jikkostitwixxux għajnuna diment li l-ammont tal-imposta li trid tħallas BSCA bħala korrispettiv mhuwiex magħruf.

(362)

Il-Kummissjoni tikkonkludi li l-miżura ta' disponibbiltà għal BSCA tal-infrastrutturi, inklużi l-infrastrutturi l-ġodda li SOWAER tintrabat li tibni, u l-provvediment ta' ċerti servizzi bħala korrispettiv għal imposta ngħatat permezz tal-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002. Għaldaqstant hija saret wara s-Sentenza ADP.

(363)

Barra minn hekk, ta' min ifakkar li l-programm ta' investimenti integrat fil-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002 ġie emendat b'mod sostanzjali permezz tad-deċiżjoni tal-gvern tal-Vallonja tat-3 ta' April 2003. Fil-fatt, b'applikazzjoni tad-Deċiżjoni tat-3 ta' April 2003, il-gvern tal-Vallonja nnota reviżjoni tal-programm ta' investimenti (130), li tellgħet l-ammont tal-investimenti minn EUR 93 miljun għal kważi EUR 151 miljun, jiġifieri żieda ta' EUR 57,8 miljun li minnhom EUR 33 miljun għat-terminal il-ġdid. Il-Kummissjoni tqis li din ir-reviżjoni tal-programm ta' investimenti hija emenda sostanzjali u għaldaqstant miżura ġdida li potenzjalment tista' tikkostitwixxi għajnuna ġdida mill-Istat lil BSCA li tingħaqad mal-għajnuna potenzjali diġà mogħtija permezz tal-Ftehim bejn SOWAER u BSCA tal-2002. Minħabba li tirriżulta minn deċiżjoni tat-3 ta' April 2003, din il-miżura hija miżura ġdida, adottata wara s-Sentenza ADP u għaldaqstant soġġetta għar-regoli applikabbli dwar l-għajnuna mill-Istat.

(364)

Kif imfakkar fil-punti 34 u 35 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, l-attivitajiet ta' operatur ta' ajruport mhumiex neċessarjament kollha ekonomiċi. Il-Qorti Ġenerali b'hekk ikkonfermat li l-attivitajiet li normalment jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tal-Istat fl-eżerċizzju tal-prerogattivi ta' awtorità pubblika mhumiex ekonomiċi (131). Attivitajiet bħal dawn jinkludu b'mod partikolari s-sigurtà, il-kontroll tat-traffiku tal-ajru, il-pulizija u d-dwana (132).

(365)

Il-Kummissjoni tqis li l-investimenti u t-tiswijiet il-kbar għal assi relatati man-navigazzjoni tal-ajru (relatati pereżempju mat-torri ta' kontroll), mat-tifi tan-nar fuq l-ajruplani, mas-sigurtà (definita bħal l-ġlieda kontra l-atti ta' interferenza illegali), mal-pulizija u mad-dwana jistgħu ma jkunux ekonomiċi. Minħabba li f'dan il-każ, is-servizzi ta' navigazzjoni tal-ajru, it-tifi tan-nar fuq l-ajruplani, is-sigurtà, il-pulizija u d-dwana mhumiex organizzati skont il-loġika tas-suq, il-Kummissjoni tqis li l-investimenti u t-tiswijiet il-kbar li jirrigwardaw assi relatati ma' dawn is-servizzi mhumiex ekonomiċi. B'mod partikolari, l-għeluq b'reċinti tal-parti tas-sit tal-ajruport li wieħed jaċċessa għaliha wara l-kontrolli tal-pulizija u tal-parti tas-sit fejn ikunu l-ajruplani tista' titqies bħala attività mhux ekonomika diment li taqa' taħt is-sigurtà.

(366)

Il-Kummissjoni tikkunsidra wkoll li mhumiex ekonomiċi l-ispejjeż relatati mal-investimenti u mal-manutenzjoni tal-bini u t-tagħmir użati kemm għal attivitajiet ekonomiċi u mhux ekonomiċi fi proporzjon korrispondenti għall-użu tagħhom għal attività mhux ekonomika. B'mod partikolari, 7 % tal-kost tal-investimenti magħmula għat-terminal il-ġdid jistgħu jitqiesu bħala mhux ekonomiċi, peress li 7 % tal-erja tat-terminal hija okkupata mis-servizzi tal-pulizija, tad-dwana, uffiċjali inkarigati mit-tiftix fuq il-passiġġieri u fil-bagalji, kif ukoll uffiċjali tas-Servizz Pubbliku tal-Vallonja inkarigati mis-sikurezza tas-sit.

(367)

Għall-kuntrarju, il-Kummissjoni tqis ekonomiċi l-investimenti u t-tiswijiet il-kbar relatati mas-sistema ILS ta' Kategorija III (133) u mad-dwal tar-runways. Fil-fatt, dawn l-ispejjeż mhumiex marbuta ma xi prerogattiva ta' awtorità pubblika, iżda huma inerenti għall-operat kummerċjali tal-infrastrutturi, li jinvolvi li l-infrastrutturi jitqiegħdu għad-disponibbiltà tal-kumpaniji tal-ajru f'kundizzjonijiet ta' sikurezza sodisfaċenti. B'mod partikolari, l-iżgurar tas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art (inkluż waqt l-inżul u t-tlugħ) jagħmel parti integrali mill-operat kummerċjali tal-ajruport u għaldaqstant huwa ekonomiku. Fid-deċiżjoni reċenti tal-Kummissjoni dwar l-ajruport ta' Marsilja (134), is-sikurezza tal-operat ġiet eskluża mill-kamp tal-attivitajiet “mhux ekonomiċi”.

(368)

Il-Kummissjoni tqis ukoll li l-investimenti relatati mad-detezzjoni tan-nar fil-parkeġġi għall-passiġġieri huma ekonomiċi. Fil-fatt, dawn l-ispejjeż mhumiex relatati ma' prerogattiva ta' awtorità pubblika, iżda huma inerenti għall-operat kummerċjali tal-parkeġġ għall-passiġġieri.

(369)

Barra minn hekk, kif imfakkar fil-punt 36 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, il-Kummissjoni għandha tivverifika li l-finanzjament tal-attivitajiet mhux ekonomiċi jservi biss biex jikkumpensa l-ispejjeż li jirriżultaw u ma jistax ikun allokat għal attivitajiet ekonomiċi (135). Inkella, il-finanzjament tagħhom ikollu jkun soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

(370)

SOWAER tassumi direttament it-twettiq tal-investimenti u tat-tiswijiet il-kbar. Il-finanzjament ta' dawn l-ispejjeż għaldaqstant mhuwiex soġġett għal xi sussidju mħallas lil BSCA, li din tista' tuża għal attivitajiet ekonomiċi.

(371)

Fl-aħħar nett, kif imfakkar fil-punt 37 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, il-Kummissjoni għandha tivverifika li l-finanzjament tal-attivitajiet mhux ekonomiċi ma jwassalx għal diskriminazzjoni inġusta bejn l-arjuporti. Inkella, il-finanzjament tagħhom ikollu jkun soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

(372)

Kif spjega l-Belġju, SOWAER tagħmel l-investimenti u t-tiswijiet il-kbar b'mod nondiskriminatorju għall-ajruporti li hija inkarigata minnhom, jiġifieri l-ajruporti tar-reġjun tal-Vallonja.

(373)

Kif imfakkar fil-premessa 26 ta' din id-Deċiżjoni, ir-reġjuni Belġjani ngħataw il-kompetenzi meħtieġa għat-tagħmir u l-operat tal-ajruporti pubbliċi li jinsabu fit-territorju tagħhom ħlief għall-ajruport ta' Brussels-National. Minħabba dan il-qafas ġuridiku, il-Kummissjoni tqis li l-livell rilevanti biex tivvaluta l-eżistenza ta' diskriminazzjoni dwar il-finanzjament tal-investimenti u s-servizzi pprovduti minn SOWAER huwa dak tar-reġjun, u mhux dak tal-Istat Federali. Minħabba li s-SOWAER tagħmel l-investimenti u t-tiswijiet il-kbar b'mod nondiskriminatorju għaż-żewġ ajruporti ewlenin tal-Vallonja (Liège u Charleroi), il-Kummissjoni tikkonkludi li ma hemmx diskriminazzjoni inġusta bejn l-ajruporti.

(374)

Il-finanzjament tal-attivitajiet mhux ekonomiċi deskritti fil-premessa 365 ma għandux jiġi kkwalifikat bħala għajnuna mill-Istat u għalhekk huwa eskluż minn analiżi ulterjuri.

(375)

Kif indikat fit-Taqsima 5.1.1.1(c)(i), il-Belġju jqis li l-kompiti li għalihom ir-Reġjun iħallas sussidju jagħmlu parti mill-eżerċizzju ta' prerogattivi ta' awtorità pubblika u għaldaqstant mhumiex attività ekonomika.

(376)

Biex jiġi vvalutat sa liema punt is-sussidju jirrigwarda attivitajiet mhux ekonomiċi u għandu jkun eskluż mill-kontroll dwar l-għajnuna mill-Istat, jeħtieġ li jsir l-istess eżami bħal dak deskritt fit-Taqsima 6.1.1.1(b).

(377)

Għalhekk kif indikat fil-premessa 365, il-Kummissjoni tqis li fil-każ inkwistjoni, l-attivitajiet relatati mal-protezzjoni kontra n-nirien tal-ajruplani u s-sigurtà (136) ma jikkostitwixxux attivitajiet ekonomiċi.

(378)

Kif imfakkar fil-punt 36 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, anki jekk attività titqies li mhijiex ekonomika, il-Kummissjoni għandha tivverifika li l-finanzjament tal-attivitajiet mhux ekonomiċi jservi biss biex jikkumpensa l-ispejjeż li jirriżultaw u ma jistax ikun allokat għal attivitajiet ekonomiċi (137). Inkella, il-finanzjament tagħhom ikollu jkun soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

(379)

F'dak li jirrigwarda l-protezzjoni kontra n-nirien, il-Kummissjoni tinnota li b'applikazzjoni tal-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet annessi għall-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA tal-1991, biex tikseb l-għajnuna tar-Reġjun għas-servizzi ta' kontra n-nirien u l-manutenzjoni, BSCA trid iżżomm rapport tal-introjtu separat li jista' jkun analizzat u kkontrollat mill-awtorità ta' konċessjoni.

(380)

Barra minn hekk, b'applikazzjoni tal-Artikolu 3.2.3 tal-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA kif emendat mill-Ftehim Supplimentari Nru 3 tad-29 ta' Marzu 2002, ir-rimborż tan-nefqiet inerenti għas-servizzi ta' kontra n-nirien u l-manutenzjoni jsir fi 12-il pagament, bil-ħlas tat-tnax-il pagament isir wara li l-Ministru jirċievi u japprova rapport meħud mill-kontijiet annwali ta' BSCA li jiġġustifika l-ispejjeż imġarrba skont l-istess mudell mitlub għall-baġit provviżorju, jiġifieri abbażi tal-intestaturi kif iddefiniti mill-Artikolu 25 tal-ispeċifikazzjonijiet.

(381)

Fl-aħħar nett, għall-perjodu ta' wara l-10 ta' Marzu 2006, l-Artikolu 25.7 tal-ispeċifikazzjonijiet, introdott permezz tal-Ftehim Supplimentari Nru 5 tal-10 ta' Marzu 2006, jipprovdi li l-ammont tal-kumpens għas-servizzi ta' protezzjoni kontra n-nirien u għas-sikurezza tat-traffiku fuq l-art u fis-sit tal-ajruport ma jistax jaqbeż l-ispejjeż attwali sostnuti minn BSCA u li kwalunkwe kumpens żejjed tal-ispejjeż għandu jsir kumpens baġitarju pagabbli mill-intestatura baġitarja tas-sena ta' wara.

(382)

Il-Kummissjoni tqis li dawn id-dispożizzjonijiet huma biżżejjed sabiex tikkonkludi li mill-Ftehim Supplimentari Nru 3 tal-2002 sal-Ftehim bejn ir-Reġjun u BSCA, il-kumpens imħallas mir-Reġjun għall-ispejjeż marbutin mal-protezzjoni kontra n-nirien kien proporzjonat u ma ntużax biex jissussidja attivitajiet ekonomiċi.

(383)

Is-sigurtà ġiet miżjuda mal-attivitajiet li għalihom BSCA tingħata kumpens skont il-Ftehim Supplimentari Nru 6 tal-15 ta' Jannar 2008. Il-kompiti ta' sigurtà huma definiti bħala “il-kombinazzjoni ta' miżuri u riżorsi umani u naturali maħsuba għas-salvagwardja tal-avjazzjoni ċivili kontra atti ta' interferenza illegali.” (138). Is-servizzi marbutin mas-sikurezza jinkludu “l-iskrinjar, is-sorveljanza elettronika, ir-rondi u l-pattulji ta' sorveljanza, il-kontroll tal-aċċess u t-tqassim tal-badges tal-viżitaturi” (139).

(384)

L-Artikolu 25.7 tal-ispeċifikazzjonijiet, kif emendat mill-Ftehim Supplimentari Nru 6 tal-15 ta' Jannar 2008 jipprovdi li “l-ammont tal-kumpens finanzjarju maħsub biex ikopri n-nefqiet għat-twettiq tas-servizzi, ma jistax jaqbeż l-ispejjeż reali mġarrba mill-konċessjonarju għal dawn is-servizzi, wara t-tnaqqis ta' kwalunkwe imposta li tinġabar mingħand l-utenti biex tkopri dawn is-servizzi. Kwalunkwe kumpens żejjed ta' dawn l-ispejjeż għandu jingħata kumpens ta' baġit li jiddaħħal fl-entrata baġitarja tas-sena ta' wara”.

(385)

Il-Kummissjoni tqis li dawn id-dispożizzjonijiet huma biżżejjed sabiex tikkonkludi li l-kumpens imħallas mir-Reġjun għall-ispejjeż marbutin mas-sigurtà kien proporzjonat u ma ntużax biex jissussidja attivitajiet ekonomiċi.

(386)

Kif imfakkar fil-punt 37 tal-Linji Gwida tal-Avjazzjoni, il-Kummissjoni għandha tivverifika li l-finanzjament tal-attivitajiet mhux ekonomiċi ma jwassalx għal diskriminazzjoni inġusta bejn l-ajruporti. Inkella, il-finanzjament tagħhom ikollu jkun soġġett għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.