ANNESS

Appendiċi dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta' “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta' kooperazzjoni amministrattiva

WERREJ

TITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

Definizzjonijiet

TITOLU II

DEFINIZZJONI TAL-KUNĊETT TA'“PRODOTTI ORIĠINARJI”

Artikolu 2

Rekwiżiti ġenerali

Artikolu 3

Akkumulazzjoni bilaterali tal-oriġini

Artikolu 4

Prodotti miksuba kompletament

Artikolu 5

Prodotti maħduma jew ipproċessati b'mod suffiċjenti

Artikolu 6

Operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar insuffiċjenti

Artikolu 7

Unità ta' kwalifika

Artikolu 8

Settijiet

Artikolu 9

Elementi newtrali

TITOLU III

REKWIŻITI TERRITORJALI

Artikolu 10

Prinċipju ta' territorjalità

Artikolu 11

Trasport dirett

Artikolu 12

Wirjiet

TITOLU IV

RIFUŻJONI JEW EŻENZJONI

Artikolu 13

Projbizzjoni ta' rifużjoni jew eżenzjoni ta' dazji doganali

TITOLU V

PROVA TAL-ORIĠINI

Artikolu 14

Kundizzjonijiet ġenerali

Artikolu 15

Proċedura għall-ħruġ ta' ċertifikat ta' moviment EUR.1

Artikolu 16

Ċertifikati ta' moviment EUR.1 maħruġin a posteriori

Artikolu 17

Ħruġ ta' kopja ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1

Artikolu 18

Ħruġ ta' ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 fuq il-bażi tal-prova tal-oriġini maħruġa jew li saret qabel

Artikolu 19

Segregazzjoni tal-kontabbiltà

Artikolu 20

Kundizzjonijiet biex issir dikjarazzjoni tal-oriġini

Artikolu 21

Esportatur approvat

Artikolu 22

Validità tal-prova tal-oriġini

Artikolu 23

Preżentazzjoni tal-prova tal-oriġini

Artikolu 24

Eżenzjonijiet mill-prova tal-oriġini

Artikolu 25

Dokumenti ta' sostenn

Artikolu 26

Preservazzjoni tal-provi tal-oriġini u tad-dokumenti ta' sostenn

Artikolu 27

Diskrepanzi u żbalji formali

Artikolu 28

Ammonti espressi f'euro

TITOLU VI

ARRANĠAMENTI GĦAL KOOPERAZZJONI AMMINISTRATTIVA

Artikolu 29

Kooperazzjoni amministrattiva

Artikolu 30

Kontroll tal-prova tal-oriġini

Artikolu 31

Soluzzjoni ta' tilwim

Artikolu 32

Penali

Artikolu 33

Żoni ħielsa

TITOLU VII

CEUTA U MELILLA

Artikolu 34

Applikazzjoni tal-Appendiċi

Artikolu 35

Kundizzjonijiet speċjali

TITOLU VIII

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 36

Emendi tal-Appendiċi

Lista ta' Annessi

Anness I:

Noti introduttivi għal-lista fl-Anness II

Anness II:

Lista ta' operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li jridu jsiru fuq il-materjali mhux oriġinarji sabiex il-prodott manifatturat jikseb l-istatus ta' oriġini

Anness III:

Mudelli ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 u applikazzjoni għal ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1

Anness IV:

Test tad-dikjarazzjoni tal-oriġini

Dikjarazzjonijiet konġunti

Dikjarazzjoni konġunta dwar ir-Repubblika ta' San Marino

Dikjarazzjoni konġunta dwar ir-reviżjoni tar-regoli tal-oriġini fl-Appendiċi dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta' “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta' kooperazzjoni amministrattiva

TITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta' din l-Appendiċi:

(a)	“manifattura” tfisser kwalunkwe tip ta' ħidma jew ipproċessar inkluż l-assemblaġġ jew l-operazzjonijet speċifiċi;

(b)	“materjal” tfisser kwalunkwe ingredjent, materja prima, komponent jew parti, eċċ., użat fil-manifattura ta' prodott;

(c)	“prodott” tfisser prodott li jkun qed jiġi mmanifatturat, anke jekk ikun maħsub għal użu aktar 'il quddiem f'xi operazzjoni ta' manifattura oħra;

(d)	“merkanzija” tfisser kemm il-materjal kif ukoll il-prodotti;

(e)	“valur doganali” tfisser il-valur kif iddeterminat skont il-Ftehim dwar l-Implementazzjoni tal-Artikolu VII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ 1994;

(f)

“prezz mill-fabbrika” tfisser il-prezz imħallas għall-prodott mill-fabbrika lill-manifattur fil-Parti li l-aħħar operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar saru fl-intrapriża tiegħu, sakemm il-prezz jinkludi l-valur tal-materjali kollha użati, bit-tnaqqis ta' kull taxxa interna li tiġi, jew li tista' tiġi, imħallsa lura meta l-prodott miksub jiġi esportat;

(g)	“valur tal-materjali” tfisser il-valur doganali meta jiġu importati l-materjali mhux oriġinarji li jintużaw, jew, jekk dan mhuwiex magħruf u ma jistax jiġi vverifikat, l-ewwel prezz verifikabbli mħallas għall-materjali fil-Parti tal-esportazzjoni;

(h)	“valur ta' materjali oriġinarji” tfisser il-valur ta' dawn il-materjali kif definit fis-subparagrafu (g) applikat mutatis mutandis;

(i)

“valur miżjud” tfisser il-prezz mill-fabbrika bl-esklużjoni tal-valur doganali ta' kull materjal inkorporat li joriġina fil-Parti l-oħra li miegħu tiġi applikata l-akkumulazzjoni jew, meta l-valur doganali mhuwiex magħruf jew ma jistax jiġi vverifikat, l-ewwel prezz verifikabbli mħallas għall-materjali fil-Parti tal-esportazzjoni;

(j)	“kapitoli” u “intestaturi” tfisser il-kapitoli u l-intestaturi b'erba' ċifri użati fin-nomenklatura li tifforma s-Sistema Armonizzata ta' Deskrizzjoni u Kodifikazzjoni tal-Merkanzija, imsemmija f'dan l-Appendiċi bħala “is-Sistema Armonizzata” jew “SA”;

(k)	“klassifikat” tfisser il-klassifikazzjoni ta' prodott jew materjal taħt xi intestatura partikolari;

(l)	“kunsinna” tfisser il-prodotti li jkunu ntbagħtu simultanjament mingħand esportatur wieħed lil destinatarju wieħed jew li jkunu koperti b'dokument wieħed tat-trasport li jkopri l-ispedizzjoni tagħhom mingħand l-esportatur sad-destinatarju jew, fin-nuqqas ta' dokument bħal dan, b'fattura waħda;

(m)	“territorji” tinkludi l-ilmijiet territorjali;

(n)	“Parti” tfisser, Stat Membru wieħed, diversi Stati Membri jew l-Istati Membri kollha tal-UE, l-Unjoni Ewropea jew Andorra;

(o)	“awtoritajiet doganali”, tfisser, għall-Unjoni Ewropea, kwalunkwe awtorità doganali tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea.

TITOLU II

DEFINIZZJONI TAL-KUNĊETT TA' “PRODOTTI ORIĠINARJI”

Artikolu 2

Kundizzjonijiet ġenerali

Għall-fini tal-implimentazzjoni tal-Artikolu 11(1) tal-Ftehim, il-prodotti li ġejjin għandhom jiġu kkunsidrati bħala li joriġinaw f'Parti:

(a)	prodotti miksuba kompletament f'Parti skont it-tifsira tal-Artikolu 4;

(b)	prodotti miksuba f'Parti li jinkorporaw materjali li ma ġewx miksuba għalkollox minnha, sakemm dawn il-materjali jkunu ġew maħduma jew ipproċessati biżżejjed fil-Parti kkonċernata skont it-tifsira tal-Artikolu 5.

Artikolu 3

Akkumulazzjoni bilaterali tal-oriġini

Minkejja dak li hemm fl-Artikolu 2, il-materjali li joriġinaw f'waħda mill-Partijiet jitqiesu li huma materjali li joriġinaw fil-Parti l-oħra meta jkunu inkorporati f'prodott li jinkiseb hemmhekk. Mhux meħtieġ li materjali ta' dan it-tip ikunu għaddew minn operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar suffiċjenti, sakemm ikunu għaddew minn operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li jmorru lil hinn minn dak imsemmi fl-Artikolu 6.

Artikolu 4

Prodotti miksuba kompletament

1.   Dawn li ġejjin għandhom jitqiesu bħala miksuba kompletament f'Parti:

(a)	prodotti minerali estratti mill-ħamrija tagħha jew minn qiegħ il-baħar tagħha;

(b)	prodotti tal-ħxejjex maħsuda hemmhekk;

(c)	annimali ħajjin imwielda u mrobbija hemmhekk;

(d)	prodotti minn annimali ħajjin imrobbija hemmhekk;

(e)	prodotti miksubin permezz ta' kaċċa jew sajd li jsir hemmhekk;

(f)	prodotti tas-sajd mill-baħar u prodotti oħra meħuda mill-baħar lil hinn mill-ibħra territorjali tal-Parti tal-esportazzjoni mill-bastimenti tagħha;

(g)	prodotti magħmula fuq il-bastimenti fabbrika tagħha esklussivament mill-prodotti msemmija fil-punt (f);

(h)	oġġetti użati li huma tajbin biss għall-irkupru ta' materja prima;

(i)	fdalijiet u skart li jirriżultaw mill-proċessi ta' manifattura li jsiru hemmhekk;

(j)	prodotti estratti mill-ħamrija jew mis-saff ta' taħt il-ħamrija marittima lil hinn mill-ilmijiet territorjali tagħha, sakemm ikollha d-drittijiet esklussivi li taħdem dik il-ħamrija jew is-saff ta' taħt dik il-ħamrija;

(k)	merkanzija fabbrikata esklussivament hemmhekk mill-prodotti speċifikati fil-punti (a) sa (j).

2.   It-termini “il-bastimenti tagħha” u “il-bastimenti fabbrika tagħha” fil-paragrafu 1(f) u (g) għandhom japplikaw biss għall-bastimenti u għall-bastimenti fabbrika:

(a)	li huma rreġistrati jew elenkati fi Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew f'Andorra;

(b)	li jbaħħru bil-bandiera ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' Andorra;

(c)

li huma proprjetà ta' mill-anqas 50 % ta' ċittadini ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' Andorra, jew ta' kumpanija li jkollha l-uffiċċju ewlieni tagħha f'wieħed minn dawk l-Istati, li l-maniġer jew il-maniġers tagħha, il-President tal-Bord tad-Diretturi jew tal-Bord Superviżorju tagħha u l-maġġoranza tal-membri ta' dawn il-bordijiet ikunu ċittadini ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' Andorra, u barra minn dan, fil-każ ta' soċjetajiet kummerċjali jew kumpaniji b'responsabbiltà limitata, mill-anqas nofs il-kapital tagħhom ikun proprjetà ta' dak l-Istat Membru jew ta' Andorra jew ta' korpi pubbliċi jew ta' ċittadini tal-Partijiet imsemmija;

(d)	il-kaptan u l-uffiċjali tagħhom ikunu ċittadini ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' Andorra; u

(e)	mill-anqas 75 % tal-ekwipaġġ ikunu ċittadini ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' Andorra.

Artikolu 5

Prodotti maħduma jew ipproċessati b'mod suffiċjenti

1.   Għall-finijiet tal-Artikolu 2, il-prodotti li ma jkunux miksuba kompletament għandhom jitqiesu maħduma jew ipproċessati biżżejjed meta jkunu ssodisfatti l-kundizzjonijiet stipulati fil-lista tal-Anness II ta' din l-Appendiċi.

Dawn il-kundizzjonijiet jindikaw l-operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li jridu jitwettqu fuq il-materjali mhux oriġinarji li jintużaw fil-manifattura u japplikaw biss fir-rigward ta' dawn il-materjali. Għaldaqstant, huwa xieraq li jekk prodott li jkun kiseb status ta' oriġini billi jkun issodisfa l-kundizzjonijiet stipulati fil-lista jintuża fil-manifattura ta' prodott ieħor, il-kundizzjonijiet li japplikaw għall-prodott li fih jiġi inkorporat ma japplikawx għalih, u ma għandux jitqies il-materjal mhux oriġinarju li seta' ntuża fil-manifattura tiegħu.

2.   Minkejja dak li hemm fil-paragrafu 1, il-materjali li skont il-kundizzjonijiet stipulati fil-lista tal-Anness II ta' din l-Appendiċi mhumiex oriġinarji u ma għandhomx jintużaw fil-manifattura ta' prodott, jistgħu xorta waħda jintużaw sakemm:

(a)	il-valur totali tagħhom ma jaqbiżx l-10 % tal-prezz mill-fabbrika tal-prodott; u

(b)	ma jinqabeż l-ebda perċentwal minn dawk mogħtija fil-lista għall-valur massimu ta' materjali li mhumiex oriġinarji permezz tal-applikazzjoni ta' dan il-paragrafu.

3.   Il-paragrafi 1 u 2 japplikaw skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 6.

Artikolu 6

Operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar insuffiċjenti

1.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 2, dawn l-operazzjonijiet li ġejjin għandhom jitqiesu bħala operazzjonijiet mhux ta' xogħol jew ipproċessar biżżejjed biex jingħata l-istatus ta' prodotti oriġinarji, irrispettivament minn jekk jiġux issodisfatti r-rekwiżiti tal-Artikolu 5:

(a)	l-operazzjonijiet ta' preservazzjoni biex jiżguraw li l-prodotti jibqgħu f'kundizzjoni tajba matul it-trasport u l-ħażna tagħhom;

(b)	it-tqassim u l-assemblaġġ ta' pakketti;

(c)	il-ħasil, it-tindif; it-tneħħija ta' trab, ossidu, żejt, żebgħa jew kisi ieħor;

(d)	il-mogħdija jew il-pressa tat-tessuti;

(e)	l-operazzjonijiet sempliċi ta' żebgħa u lostru;

(f)	il-ħruġ mill-fosdqa, l-ibbliċjar parzjali jew totali, l-illustrar u l-igglejżjar ta' ċereali u ross;

(g)	l-operazzjonijiet biex jingħata l-kulur liz-zokkor jew biex jiġu ffurmati ċangaturi taz-zokkor;

(h)	it-tqaxxir, it-tneħħija tal-għadma jew il-fsiq ta' frott, ġewż u ħaxix;

(i)	it-tifrik, it-tdħin sempliċi jew il-qtugħ sempliċi;

(j)	l-għarbil, l-iskrinjar, l-issortjar, il-klassifikazzjoni, il-gradazzjoni, it-tqabbil; (inkluż l-immuntar f'settijiet ta' artikoli);

(k)	it-tqegħid sempliċi fi fliexken, laned, fjasketti, boroż, kontenituri, kaxxi, it-twaħħil fuq kartelli jew kartun u l-operazzjonijiet sempliċi l-oħra kollha ta' ppakkjar;

(l)	it-twaħħil jew l-istampar ta' marki, tikketti, logos u sinjali oħra simili ta' distinzjoni fuq il-prodotti jew l-imballaġġ tagħhom;

(m)	it-taħlit sempliċi tal-prodotti, kemm jekk ta' tipi differenti u kemm jekk le;

(n)	it-taħlit ta' zokkor ma' kwalunkwe materjal;

(o)	l-assemblaġġ sempliċi ta' partijiet ta' oġġetti sabiex jikkostitwixxu oġġett sħiħ jew iż-żarmar ta' prodotti f'partijiet;

(p)	it-tagħqid ta' żewġ operazzjonijiet jew aktar speċifikati fil-punti (a) sa (o);

(q)	it-tbiċċir ta' annimali.

2.   L-operazzjonijiet kollha li jitwettqu f'Parti fuq prodott speċifiku għandhom jitqiesu flimkien meta jiġi ddeterminat jekk l-operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li saru fuq il-prodott għandhomx jitqiesu bħala insuffiċjenti skont it-tifsira tal-paragrafu 1.

Artikolu 7

Unità ta' kwalifika

1.   L-unità ta' kwalifika għall-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' din l-Appendiċi għandha tkun il-prodott partikolari li huwa kkunsidrat bħala l-unità bażika fid-determinazzjoni tal-klassifikazzjoni bl-użu tan-nomenklatura tas-Sistema Armonizzata.

Dan ifisser li:

(a)	meta prodott, li jkun magħmul minn grupp jew ġabra ta' oġġetti, jiġi kklassifikat taħt it-termini tas-Sistema Armonizzata f'intestatura waħda, l-entità sħiħa tikkostitwixxi l-unità ta' kwalifika;

(b)	meta kunsinna tkun magħmula minn għadd ta' prodotti identiċi kklassifikati taħt l-istess intestatura tas-Sistema Armonizzata, kull prodott jitqies b'mod individwali fl-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' din l-Appendiċi.

2.   Meta, skont ir-Regola Ġenerali 5 tas-Sistema Armonizzata, l-ippakkjar ikun inkluż mal-prodott għall-finijiet ta' klassifikazzjoni, għandu jkun inkluż għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-oriġini.

Artikolu 8

Settijiiet

Settijiet, kif imfissra fir-Regola Ġenerali 3 tas-Sistema Armonizzata, jitqiesu bħala oriġinarji, bil-kundizzjoni li l-komponenti kollha li jkunu jiffurmawhom ikunu oriġinarji. Madankollu, meta sett ikun magħmul minn prodotti oriġinarji u oħrajn mhux oriġinarji, is-sett sħiħ għandu jitqies bħala oriġinarju, sakemm il-valur tal-prodotti mhux oriġinarji ma jaqbiżx il-15 % tal-prezz mill-fabbrika tas-sett.

Artikolu 9

Elementi newtrali

Sabiex ikun iddeterminat jekk prodott ikunx oriġinarju, ma għandux ikun meħtieġ li tiġi ddeterminata l-oriġini ta' dawn li ġejjin, li jistgħu jintużaw fil-manifattura tiegħu:

(a)	l-enerġija u l-fjuwils;

(b)	l-installazzjonijiet u t-tagħmir;

(c)	il-makkinarji u l-għodod;

(d)	l-oġġetti li ma jidħlux u li mhumiex maħsubin li jidħlu fil-kompożizzjoni finali tal-prodott.

TITOLU III

REKWIŻITI TERRITORJALI

Artikolu 10

Prinċipju ta' territorjalità

1.   Ħlief kif previst fl-Artikolu 3 u fil-paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu, il-kundizzjonijiet għall-kisba ta' status ta' oriġini stipulati fit-Titolu II iridu jiġu sodisfatti f'Parti mingħajr l-ebda interruzzjoni.

2.   Ħlief kif previst fl-Artikoli 3, meta merkanzija oriġinarja esportata minn Parti lejn pajjiżi ieħor tirritorna, għandha titqies bħala mhux oriġinarja, sakemm ma jkunx jista' jintwera, għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet doganali li:

(a)	il-merkanzija rritornata hija l-istess merkanzija li ġiet esportata; u

(b)	il-merkanzija rritornata ma saritilha l-ebda operazzjoni aktar minn dak meħtieġ sabiex tkun ppreservata waqt li tkun f'dak il-pajjiż jew waqt l-esportazzjoni.

3.   Il-kisba tal-istatus tal-oriġini skont il-kundizzjonijiet stipulati fit-Titolu II ma għandhiex tiġi affettwata minn operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li jsiru lil hinn minn Parti fuq materjali esportati mill-Parti u sussegwentement, importati hemm mill-ġdid, sakemm:

(a)	il-materjali esportati jkunu miksuba għalkollox fil-Parti jew ikunu ġarbu operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li jmorru lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 6 qabel ma ġew esportati; u

(b)

jista' jintwera b'mod li jissodisfa lill-awtoritajiet doganali li: (i) l-oġġetti li ġew importati mill-ġdid inkisbu billi nħadmu jew ġew ipproċessati l-materjali esportati; u (ii) il-valur miżjud totali akkwistat lil hinn mill-Parti bl-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu ma jkunx jaqbeż l-10 % tal-prezz mill-fabbrika tal-prodott finali li għalih ikun intalab l-istatus tal-oriġini.

4.   Għall-finijiet tal-paragrafu 3, il-kundizzjonijiet għall-akkwist tal-istatus tal-oriġini stipulati fit-Titolu II ma għandhomx japplikaw għal operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li jkun sar lil hinn mill-Parti. Iżda, meta fil-lista fl-Anness II ta' din l-Appendiċi tiġi applikata regola li tistabbilixxi valur massimu għall-materjali kollha mhux oriġinarji inkorporati fid-determinazzjoni tal-istatus ta' oriġini tal-prodott finali, il-valur totali tal-materjali mhux oriġinarji inkorporati fit-territorju tal-parti konċernata, meħuda flimkien mal-valur miżjud totali miksub lil hinn mill-Parti bl-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, ma għandux ikun aktar mill-perċentwal imsemmi.

5.   Għall-finijiet tal-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 3 u 4, “valur miżjud totali” għandha tfisser l-ispejjeż kollha li jinqalgħu lil hinn mill-Parti, inkluż il-valur tal-materjali inkorporati hemm.

6.   Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 3 u 4 m'għandhomx japplikaw għal prodotti li ma jissodisfawx il-kundizzjonijiet imsemmija fl-Anness II ta' din l-Appendiċi jew li jistgħu jitqiesu bħala maħduma jew ipproċessati biżżejjed f'każ biss li tiġi applikata t-tolleranza ġenerali stabbilita fl-Artikolu 5(2).

7.   Kwalunkwe xogħol jew ipproċessar tat-tip kopert mid-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu u magħmul barra minn Parti għandu jsir taħt l-arranġamenti li jaqgħu taħt l-ipproċessar passiv jew arranġamenti simili.

Artikolu 11

Trasport dirett

1.   It-trattament preferenzjali previst taħt il-Ftehim japplika biss għall-prodotti, li jissodisfaw ir-rekwiżiti ta' din l-Appendiċi u li jiġu trasportati direttament bejn il-Partijiet. Madankollu, il-prodotti li jiffurmaw kunsinna waħda jistgħu jiġu ttrasportati minn ġewwa territorji oħra, f'każ li jkun meħtieġ, bi trasbord jew ħażna temporanja f'dawn it-territorji, kemm-il darba jibqgħu taħt is-sorveljanza tal-awtoritajiet doganali fil-pajjiż ta' tranżitu jew ħażna u ma jġarbux operazzjonijiet oħra għajr ħatt, tagħbija mill-ġdid jew kwalunkwe operazzjoni maħsuba biex tippreżervahom f'kundizzjoni tajba.

2.   Evidenza li l-kundizzjonijiet stipulati fil-paragrafu 1 ikunu ġew sodisfatti għandha tiġi pprovduta lill-awtoritajiet doganali tal-Parti tal-importazzjoni bil-preżentazzjoni ta':

(a)	dokument uniku tat-trasport li jkopri l-passaġġ mill-pajjiż tal-esportazzjoni u l-pajjiż ta' tranżitu; jew

(b)

ċertifikat maħruġ mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż ta' tranżitu li jkun jinkludi: (i) deskrizzjoni eżatta tal-prodotti; (ii) id-data tal-ħatt u tat-tagħbija mill-ġdid tal-prodotti u, meta applikabbli, l-ismijiet tal-bastimenti jew ta' mezzi oħra ta' trasport użati; u (iii) ċertifikazzjoni tal-kundizzjonijiet li fihom il-prodotti nżammu fil-pajjiż ta' tranżitu; jew

(c)	fin-nuqqas ta' dawk, kwalunkwe dokument ieħor ta' sostenn.

Artikolu 12

Wirjiet

1.   Prodotti oriġinarji mibgħuta għall-wiri f'pajjiż li mhuwiex wieħed mill-Partijiet u mibjugħa wara l-wirja għall-importazzjoni f'Parti, meta jiġu importati għandhom jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet tal-Ftehim sakemm jiġi muri għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet doganali li:

(a)	esportatur ikun bagħat dawk il-prodotti minn waħda mill-Partijiet fil-pajjiż fejn issir il-wirja u jkun urihom hemm;

(b)	il-prodotti jkunu nbiegħu jew b'xi mod ieħor ikunu għaddew mingħand dak l-esportatur għal għand persuna oħra f'waħda mill-Partijiet;

(c)	il-prodotti jkunu ġew ikkunsinnati matul il-wirja jew eżatt wara fl-istat li fih dawn ikunu ntbagħtu għall-wirja, u

(d)	il-prodotti ma jkunux, miż-żmien li jkunu ġew ikkunsinnati għall-wirja, intużaw għal skopijiet oħra ħlief biex jiġu murija fil-wirja.

2.   Għandha tinħareġ jew issir prova tal-oriġini skont id-dispożizzjonijiet tat-Titolu V u tiġi ppreżentata lill-awtoritajiet doganali tal-Parti li tkun qed timporta bil-mod normali. L-isem u l-indirizz tal-wirja għandhom ikunu indikati fuqha. Fejn ikun meħtieġ, tista' tintalab evidenza dokumentarja addizzjonali tal-kundizzjonijiet li fihom ġew murija l-prodotti.

3.   Il-paragrafu 1 għandu japplika għal kwalunkwe wirja kummerċjali, industrijali, agrikola jew artiġġjanali, fiera jew eżibizzjoni jew wirja pubblika simili li ma tkunx organizzata għal skopijiet privati fi ħwienet jew postijiet ta' negozju bil-għan li jinbiegħu prodotti barranin, u li matulha l-prodotti jibqgħu taħt kontroll doganali.

TITOLU IV

RIFUŻJONI JEW EŻENZJONI

Artikolu 13

Projbizzjoni ta' rifużjoni jew eżenzjoni ta' dazji doganali

1.   Il-materjali mhux oriġinarji użati fil-manifattura ta' prodotti li joriġinaw f'Parti li għalihom tinħareġ jew tingħata prova ta' oriġini skont id-dispożizzjonijiet tat-Titolu V, ma għandhomx ikunu eliġibbli fil-Partijiet għal rifużjoni jew eżenzjoni ta' dazji doganali ta' kwalunkwe tip.

2.   Il-projbizzjoni fil-paragrafu 1 għandha tapplika għal kull arranġament għal rifużjoni, nuqqas jew ħelsien, parzjali jew sħiħ tal-ħlas tad-dazji jew imposti doganali b'effett ekwivalenti, applikabbli f'Parti għal materjal użat fil-manifattura, meta japplikaw ir-rifużjoni, in-nuqqas jew il-ħelsien ta' ħlas, espressament jew effettivament, meta l-prodotti miksuba mill-materjal imsemmi jiġu esportati u mhux meta jinżammu għall-użu nazzjonali hemmhekk.

3.   L-esportatur ta' prodotti koperti bi prova ta' oriġini għandu jkun lest jippreżenta f'kull ħin, fuq talba mill-awtoritajiet doganali, id-dokumenti xierqa kollha li jagħtu prova li ma nkisbet l-ebda rifużjoni f'dak li għandu x'jaqsam ma' materjali li mhumiex oriġinarji użati fil-manifattura tal-prodotti kkonċernati u li d-dazji jew ħlasijiet doganali kollha li għandhom effett ekwivalenti applikabbli għal dawn it-tipi ta' materjali, kienu fil-fatt tħallsu.

4.   Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1, 2 u 3 għandhom japplikaw ukoll fir-rigward tal-ippakkjar skont it-tifsira tal-Artikolu 7(2) u l-prodotti f'settijiet skont it-tifsira tal-Artikolu 8 meta dawn l-oġġetti ma jkunux oriġinarji.

5.   Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi minn 1 sa 4 għandhom japplikaw biss f'dak li għandu x'jaqsam ma' materjali li jkunu tat-tip li għalihom tapplika din l-Appendiċi.

TITOLU V

PROVA TAL-ORIĠINI

Artikolu 14

Kundizzjonijiet ġenerali

1.   Prodotti oriġinarji f'waħda mill-Partijiet għandhom, fil-mument tal-importazzjoni fil-Parti l-oħra, igawdu mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim malli titressaq waħda mill-provi tal-oriġini li ġejjin:

(a)	ċertifikat ta' moviment EUR.1, li mudell tiegħu jidher fl-Anness III ta' din l-Appendiċi;

(b)

fil-każijiet speċifikati fl-Artikolu 20(1), dikjarazzjoni (“id-dikjarazzjoni tal-oriġini”), mogħtija mill-esportatur fuq fattura, nota ta' kunsinna jew kwalunkwe dokument kummerċjali ieħor li jiddeskrivi l-prodotti konċernati f'dettall biżżejjed sabiex ikunu jistgħu jiġu identifikati. It-test tad-dikjarazzjoni tal-oriġini jidher fl-Anness IV ta' din l-Appendiċi.

2.   Minkejja dak li hemm fil-paragrafu 1, prodotti oriġinarji skont it-tifsira ta' din l-Appendiċi għandhom, fil-każijiet speċifikati fl-Artikolu 24, jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim mingħajr ma jkun meħtieġ li jiġi ppreżentat l-ebda dokument imsemmi fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu.

Artikolu 15

Proċedura għall-ħruġ ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1

1.   Għandu jinħareġ ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 mill-awtoritajiet doganali tal-Parti tal-esportazzjoni wara li ssir applikazzjoni bil-miktub mill-esportatur jew, taħt ir-responsabbiltà tal-esportatur, mir-rappreżentant awtorizzat tiegħu.

2.   Għal dan il-għan, l-esportatur jew ir-rappreżentant awtorizzat tiegħu għandhom jimlew kemm iċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 kif ukoll il-formola ta' applikazzjoni, li kampjuni tagħhom jidhru fl-Annessi III ta' din l-Appendiċi. Dawk il-formoli għandhom jimtlew f'waħda mil-lingwi li biha dan il-Ftehim ġie maħruġ u skont id-dispożizzjonijiet tal-liġi nazzjonali tal-pajjiż ta' esportazzjoni. Jekk il-formoli jkunu mimlijin bl-idejn, għandhom jimtlew bil-linka b'karattri stampati. Id-deskrizzjoni tal-prodotti għandha tingħata fil-kaxxa riżervata għal dan l-iskop mingħajr ma jitħallew linji vojta. Fejn il-kaxxa ma tkunx mimlija kollha, titniżżel linja orizzontali taħt l-aħħar linja tad-deskrizzjoni, bl-ispazju vojt jiġi ingassat.

3.   L-esportatur li japplika għall-ħruġ ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandu jkun ippreparat jissottometti, f'kull ħin, fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali tal-Parti tal-esportazzjoni minn fejn jinħareġ iċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, id-dokumenti kollha xierqa li jagħtu prova tal-istatus ta' oriġini tal-prodotti konċernati kif ukoll it-twettiq tar-rekwiżiti l-oħra ta' dan il-Protokoll.

4.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 5, ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandu jinħareġ mill-awtoritajiet doganali ta' Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew ta' Andorra jekk il-prodotti konċernati jkunu jistgħu jitqiesu bħala prodotti li joriġinaw fl-Unjoni Ewropea jew f'Andorra u li jissodisfaw ir-rekwiżiti l-oħra ta' din l-Appendiċi.

5.   L-awtoritajiet doganali li joħorġu ċ-ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandhom jieħdu l-passi meħtieġa sabiex jivverifikaw l-istatus ta' oriġini tal-prodotti u li r-rekwiżiti l-oħrajn ta' din l-Appendiċi ġew sodisfatti. Għal dan il-għan, huma għandu jkollhom id-dritt jitolbu kwalunkwe prova u li jwettqu kwalunkwe spezzjoni tal-kontijiet tal-esportatur jew kwalunkwe kontroll ieħor meqjus xieraq. Huma għandhom jiżguraw ukoll li l-formoli msemmija fil-paragrafu 2 jimtlew kif suppost. B'mod partikolari għandhom jivverifikaw jekk l-ispazju riservat għad-deskrizzjoni tal-prodotti jkunx imtela f'tali manjiera li teskludi kwalunkwe possibbiltà ta' żidiet frawdolenti.

6.   Id-data tal-ħruġ taċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandha tkun indikata fil-Kaxxa 11 taċ-ċertifikat.

7.   L-awtoritajiet doganali għandhom joħorġu u jagħmlu għad-dispożizzjoni tal-esportatur ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 hekk kif l-esportazzjoni attwali tkun twettqet jew tkun ġiet żgurata.

Artikolu 16

Ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 maħruġin b'mod retrospettiv

1.   Minkejja dak li hemm fl-Artikolu 15(7), ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 jista' jinħareġ b'mod eċċezzjonali wara l-esportazzjoni tal-prodotti li għalihom jirreferi jekk:

(a)	ma jkunx inħareġ fiż-żmien tal-esportazzjoni minħabba żbalji jew ommissjonijiet involontarji jew ċirkostanzi speċjali; jew

(b)	jintwera għas-sodisfazzjoni tal-awtoritajiet doganali li kien ġie maħruġ ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, iżda li ma kienx ġie aċċettat mal-importazzjoni minħabba raġunijiet tekniċi.

2.   Għall-applikazzjoni tal-paragrafu 1, fit-talba tiegħu l-esportatur għandu jindika l-post u d-data tal-esportazzjoni tal-prodotti li għalihom jirreferi ċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, u jagħti r-raġunijiet għat-talba tiegħu.

3.   L-awtoritajiet doganali jistgħu joħorġu ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 b'mod retrospettiv biss wara li jkunu vverifikaw li l-informazzjoni mogħtija fl-applikazzjoni tal-esportatur hija konformi mal-fajl korrispondenti.

4.   Iċ-ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 maħruġa b'mod retrospettiv għandhom jiġu ċċertifikati bil-frażi li ġejja bl-Ingliż:

5.   L-approvazzjoni msemmija fil-paragrafu 4 għandha tiddaħħal fil-Kaxxa 7 taċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1.

Artikolu 17

Ħruġ ta' kopja ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1

1.   F'każ ta' serq, telf jew qerda ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, l-esportatur jista' japplika mal-awtoritajiet doganali li jkunu ħarġuh għal kopja magħmula abbażi tad-dokumenti ta' esportazzjoni fil-pussess tagħhom.

2.   Il-kopja maħruġa b'dan il-mod għandha tiġi ċċertifikata bil-kelma li ġejja bl-Ingliż:

3.   L-approvazzjoni msemmija fil-paragrafu 2 għandha tiddaħħal fil-Kaxxa 7 tad-duplikat taċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1.

4.   Iċ-ċertifikat idduplikat, li għandu jkollu d-data tal-ħruġ taċ-ċertifikat oriġinali ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, għandu jibda japplika minn dik id-data.

Artikolu 18

Ħruġ ta' ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 fuq il-bażi ta' prova tal-oriġini maħruġa jew li saret qabel

Meta prodotti oriġinarji jitpoġġew taħt il-kontroll ta' uffiċċju doganali f'waħda mill-Partijiet, għandu jkun possibbli li l-prova oriġinali tal-oriġini tiġi ssostitwita b'ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 wieħed jew aktar bil-għan li dawk il-prodotti kollha jew uħud minnhom jintbagħtu xi mkien ieħor fi ħdan waħda mill-Partijiet. Iċ-ċertifikat/ċertifikati sostitut/sostituti ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandu/għandhom jinħareġ/jinħarġu mill-uffiċċju doganali li taħt il-kontroll tiegħu jitqiegħdu l-prodotti.

Artikolu 19

Segregazzjoni tal-kontabbiltà

1.   Fil-każijiet fejn jinqalgħu spejjeż konsiderevoli jew diffikultajiet materjali fiż-żamma ta' ħażniet ta' materjali oriġinarji u materjali mhux oriġinarji li huma identiċi u interskambjabbli, l-awtoritajiet doganali jistgħu, mat-talba bil-miktub ta' dawk ikkonċernati, jawtorizzaw li jintuża l-metodu hekk imsejjaħ “segregazzjoni tal-kontabilità” (“il-metodu”) għall-ġestjoni ta' dawn it-tipi ta' ħażniet.

2.   Il-metodu għandu jkun kapaċi jiżgura li, għall-perjodu speċifiku ta' referenza, l-għadd ta' prodotti miksuba li jistgħu jitqiesu bħala “oriġinarji” ikun l-istess bħal dak li kien jinkiseb li kieku kien hemm segregazzjoni fiżika tal-ħażniet.

3.   L-awtoritajiet doganali jistgħu jagħmlu l-għoti tal-awtorizzazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 suġġett għal kwalunkwe kundizzjoni li titqies xierqa.

4.   Dan il-metodu għandu jiġi applikat u l-applikazzjoni tiegħu għandha tiġi rreġistrata fuq il-bażi tal-prinċipji ġenerali tal-kontabbiltà applikabbli fil-pajjiż fejn ġie mmanifatturat il-prodott.

5.   Il-benefiċjarju tal-metodu jista' jagħmel provi ta' oriġini jew japplika għalihom, skont kif ikun il-każ, għall-kwantità ta' prodotti li jistgħu jitqiesu oriġinarji. Fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali, il-benefiċjarju jipprovdi stqarrija ta' kif kienu ġestiti l-kwantitajiet.

6.   L-awtoritajiet doganali għandhom jissorveljaw l-użu li sar mill-awtorizzazzjoni u jistgħu jirtirawha kull meta l-benefiċjarju jagħmel użu skorrett mill-awtorizzazzjoni fi kwalunkwe mod possibbli jew jonqos milli jilħaq kwalunkwe kundizzjoni oħra stipulata f'din l-Appendiċi.

Artikolu 20

Kundizzjonijiet biex issir dikjarazzjoni tal-oriġini

1.   Tista' ssir dikjarazzjoni tal-oriġini kif imsemmi fl-Artikolu 14(1)(b):

(a)	minn esportatur approvat skont l-Artikolu 21; jew

(b)	minn kwalunkwe esportatur għal kwalunkwe kunsinna li tikkonsisti f'pakkett jew pakketti li jkun fihom prodotti oriġinarji li l-valur totali tagħhom ma jkunx aktar minn EUR 6 000.

2.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 3, dikjarazzjoni tal-oriġini tista' ssir jekk il-prodotti konċernati jistgħu jitqiesu bħala prodotti li joriġinaw fl-Unjoni Ewropea jew f'Andorra u jissodisfaw il-kundizzjonijiet l-oħra ta' din l-Appendiċi.

3.   L-esportatur li jagħmel id-dikjarazzjoni tal-oriġini għandu jkun ppreparat li jissottometti f'kull ħin, fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni, id-dokumenti xierqa li jagħtu prova tal-istatus ta' oriġini tal-prodotti kkonċernati kif ukoll it-twettiq tal-kundizzjonijiet l-oħra ta' din l-Appendiċi.

4.   Dikjarazzjoni tal-oriġini għandha ssir mill-esportatur billi jittajpja, jistampa jew jittimbra fuq il-fattura, in-nota tal-kunsinna jew xi dokument kummerċjali ieħor, id-dikjarazzjoni, li t-test tagħha jidher fl-Annes IV ta' din l-Appendiċi, billi jintużaw il-verżjonijiet lingwistiċi elenkati f'dak l-Anness u skont id-dispożizzjonijiet tal-liġi nazzjonali tal-pajjiż tal-esportazzjoni. Jekk id-dikjarazzjoni tkun miktuba bl-idejn, din għandha tkun miktuba bil-linka f'karattri stampati.

5.   Id-dikjarazzjonijiet ta' oriġini għandu jkollhom il-firma oriġinali tal-esportatur bl-idejn. Madankollu, esportatur approvat skont it-tifsira tal-Artikolu 21 ma għandux jiġi meħtieġ jiffirma dikjarazzjonijiet bħal dawn sakemm jagħti lill-awtoritajiet doganali tal-Parti tal-esportazzjoni impenn bil-miktub li jaċċetta responsabbiltà sħiħa għal kull dikjarazzjoni tal-oriġini li tidentifikah bħallikieku tali dikjarazzjoni kienet ġiet iffirmata bil-kitba bl-idejn minnu stess.

6.   Tista' tinħareġ dikjarazzjoni tal-oriġini mill-esportatur meta l-prodotti li tkopri jiġu esportati jew wara l-esportazzjoni sakemm tiġi ppreżentata fil-pajjiż tal-importazzjoni mhux aktar tard minn sentejn wara l-importazzjoni tal-prodotti li hija tkopri.

Artikolu 21

Esportatur approvat

1.   L-awtoritajiet doganali tal-Parti tal-esportazzjoni jistgħu jawtorizzaw kwalunkwe esportatur, (l-“esportatur approvat”), li jagħmel kunsinni spissi ta' prodotti skont id-dispożizzjonijiet ta' din l-Appendiċi, jagħmel dikjarazzjonijiet tal-oriġini irrispettivament mill-valur tal-prodotti konċernati. Esportatur li jkun irid din it-tip ta' awtorizzazzjoni għandu joffri, għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet doganali, il-garanziji kollha meħtieġa sabiex dawn jivverifikaw l-istatus ta' oriġini tal-prodotti kif ukoll it-twettiq tar-rekwiżiti l-oħrajn ta' din l-Appendiċi.

2.   L-awtortajiet doganali jistgħu jagħtu l-istatus ta' esportatur approvat suġġett għal kwalunkwe kundizzjoni li huma jqisu xierqa.

3.   L-awtoritajiet doganali għandhom jagħtu lill-esportatur approvat numru tal-awtorizzazzjoni doganali li għandu jidher fuq id-dikjarazzjoni ta' oriġini.

4.   L-awtoritajiet doganali għandhom jissorveljaw l-użu tal-awtorizzazzjoni mill-esportatur approvat.

5.   L-awtoritajiet doganali jistgħu jirtiraw l-awtorizzazzjoni fi kwalunkwe waqt. Għandhom jagħmlu dan meta l-esportatur approvat ma jkunx qiegħed joffri aktar il-garanziji msemmija fil-paragrafu 1, ma jkunx qiegħed jissodisfa l-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 2 jew b'xi mod jew ieħor ikun qed jabbuża mill-awtorizzazzjoni.

Artikolu 22

Validità tal-prova tal-oriġini

1.   Prova tal-oriġini għandha tkun valida għal erba' xhur mid-data tal-ħruġ fil-Parti li tkun qed tesporta, u għandha tkun ippreżentata matul il-perjodu msemmi lill-awtoritajiet doganali tal-Parti li tkun qed timporta.

2.   Il-provi ta' oriġini ppreżentati lill-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta wara d-data finali għall-preżentazzjoni speċifikata fil-paragrafu 1 jistgħu jiġu aċċettati għall-iskop li jiġi applikat trattament preferenzjali, fejn in-nuqqas ta' preżentazzjoni ta' dawk id-dokumenti sad-data finali stabbilita jkun dovut għal ċirkostanzi eċċezzjonali.

3.   F'każijiet oħrajn ta' preżentazzjoni li saret tard, l-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta jistgħu jaċċettaw il-prova ta' oriġini meta l-oġġetti jkunu ġew ippreżentati lilhom qabel id-data finali msemmija.

Artikolu 23

Preżentazzjoni tal-prova tal-oriġini

Għandhom jiġu ppreżentati provi ta' oriġini lill-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta skont il-proċeduri applikabbli f'dak il-pajjiż. Dawn l-awtoritajiet jistgħu jeżiġu t-traduzzjoni ta' prova ta' oriġini. Huma jistgħu jeħtieġu wkoll li d-dikjarazzjoni ta' importazzjoni tkun akkumpanjata minn stqarrija mingħand l-importatur li fiha jiddikjara li l-prodotti jissodisfaw il-kundizzjonijiet meħtieġa għall-applikazzjoni tal-Ftehim.

Artikolu 24

Eżenzjonijiet mill-prova tal-oriġini

1.   Il-prodotti mibgħuta bħala pakketti żgħar minn persuni privati lil persuni privati jew li jifformaw parti mill-bagalji personali ta' vjaġġaturi għandhom ikunu ammessi bħala prodotti oriġinarji mingħajr ma jirrikjedu l-preżentazzjoni ta' prova formali ta' oriġini, sakemm dawn il-prodotti ma jkunux importati bi ħsieb ta' kummerċ u jkunu ġew iddikjarati li jissodisfaw ir-rekwiżiti ta' din l-Appendiċi u meta ma jkun hemm l-ebda dubju dwar il-verità ta' din id-dikjarazzjoni. F'każ ta' prodotti mibgħuta bil-posta, din id-dikjarazzjoni tista' ssir fuq id-dikjarazzjoni doganali CN22/CN23 jew fuq folja annessa ma' dak id-dokument.

2.   Importazzjonijiet li huma fuq bażi okkażjonali u li jikkonsistu biss minn prodotti għall-użu personali ta' min jirċevihom jew tal-vjaġġaturi jew il-familji tagħhom m'għandhomx jitqiesu bħala importazzjonijiet permezz tal-kummerċ jekk ikun ċar min-natura u l-kwantità tal-prodotti li m'hemm l-ebda għan kummerċjali.

3.   Barra minn hekk, il-valur totali ta' dawk il-prodotti m'għandux jaqbeż EUR 500 f'każ ta' pakketti żgħar jew EUR 1 200 f'każ ta' prodotti li jagħmlu parti mill-bagalji personali ta' vjaġġaturi.

Artikolu 25

Dokumenti ta' sostenn

Id-dokumenti msemmija fl-Artikolu 15(3) u fl-Artikolu 20(3) użati bil-għan li jagħtu prova li l-prodotti koperti biċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 jew dikjarazzjoni tal-oriġini jistgħu jiġu kkunsidrati bħala prodotti li joriġinaw f'waħda mill-Partijiet u li jissodisfaw ir-rekwiżiti l-oħra ta' din l-Appendiċi jistgħu jikkonsistu inter alia f'dan li ġej:

(a)	prova diretta tal-proċessi li saru mill-esportatur jew mill-fornitur sabiex tinkiseb il-merkanzija kkonċernata, inklużi, pereżempju fil-kontijiet jew il-kontabbiltà interna tiegħu;

(b)	dokumenti li jagħtu prova tal-istatus ta' oriġini tal-materjali użati, maħruġa jew magħmula f'waħda mill-Partijiet ikkonċernati fejn dawk id-dokumenti jintużaw skont il-liġi nazzjonali tagħha;

(c)	dokumenti li jagħtu prova tal-operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar tal-materjali, maħruġa jew magħmula f'waħda mill-Partijiet ikkonċernati fejn dawk id-dokumenti jintużaw skont il-liġi nazzjonali tagħha;

(d)	ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 jew dikjarazzjonijiet tal-oriġini li jagħtu prova tal-istatus tal-oriġini tal-materjali użati, maħruġa jew magħmula f'waħda mill-Partijiet ikkonċernati skont din l-Appendiċi;

(e)	evidenza xierqa dwar l-operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar li twettqu lil hinn mill-Parti rilevanti permezz tal-applikazzjoni tal-Artikolu 11, li tagħti prova li r-rekwiżiti ta' dak l-Artikolu ġew sodisfatti.

Artikolu 26

Preservazzjoni tal-provi tal-oriġini u tad-dokumenti ta' sostenn

1.   L-esportatur li japplika għall-ħruġ ta' ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandu jżomm għal mill-inqas tliet snin id-dokumenti msemmija fl-Artikolu 15(3).

2.   L-esportatur li jimla dikjarazzjoni tal-oriġini għandu jżomm kopja ta' din id-dikjarazzjoni tal-oriġini kif ukoll tad-dokumenti msemmija fl-Artikolu 20(3) għal mill-anqas tliet snin.

3.   L-awtoritajiet doganali tal-Parti li tesporta li joħorġu ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 għandhom iżommu għal mill-inqas tliet snin il-formula ta' applikazzjoni msemmija fl-Artikolu 15(2).

4.   L-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta għandhom iżommu għal mill-inqas tliet snin iċ-ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 u d-dikjarazzjonijiet tal-oriġini ppreżentati lilhom.

Artikolu 27

Diskrepanzi u żbalji formali

1.   Is-sejba ta' diskrepanzi żgħar bejn l-istqarrijiet magħmula fil-prova ta' oriġini u dawk magħmula fid-dokumenti ppreżentati lill-uffiċċju doganali biex jitwettqu l-formalitajiet għall-importazzjoni tal-prodotti, ma għandhiex ipso facto tannulla l-prova ta' oriġini jekk ikun stabbilit kif xieraq li dak id-dokument fil-fatt jikkorrispondi għall-prodotti ppreżentati.

2.   Żbalji formali ovvji bħal żbalji tat-tajping fil-prova tal-oriġini ma għandhomx iwasslu sabiex dak id-dokument jiġi rifjutat jekk dawk l-iżbalji mhumiex magħmula b'tali mod li joħolqu dubji f'dak li għandu x'jaqsam mal-korrettezza tal-istqarrijiet magħmula f'dak id-dokument.

Artikolu 28

Ammonti espressi f'euro

1.   Għall-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 20(1)(b) u l-Artikolu 24(3) f'każijiet fejn toħroġ fattura għall-prodotti f'xi munita li mhix l-euro, l-ammonti fil-munita nazzjonali tal-Partijiet ekwivalenti għall-ammonti espressi f'euro għandhom ikunu ffissati darba fis-sena minn kull wieħed mill-pajjiżi konċernati.

2.   Kunsinna għandha tibbenefika mid-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 20(1)(b) jew l-Artikolu 24(3) b'referenza għall-munita li fiha ssir il-fattura, skont l-ammont stabbilit mill-pajjiż ikkonċernat.

3.   L-ammonti li għandhom jintużaw f'kull munita nazzjonali partikolari għandhom ikunu ekwivalenti f'dik il-munita għall-ammonti espressi f'euro hekk kif kienu fl-ewwel ġurnata ta' xogħol tax-xahar ta' Ottubru. L-ammonti għandhom jiġu kkomunikati lill-Kummissjoni Ewropea sal-15 ta' Ottubru u għandhom japplikaw mill-1 ta' Jannar tas-sena ta' wara. Il-Kummissjoni Ewropea għandha tinnotifika lill-pajjiżi kollha kkonċernati bl-ammonti kkunsidrati.

4.   Pajjiż jista' jnaqqas jew iżid l-ammont li jirriżulta mill-iskambju għall-munita nazzjonali ta' ammont espress f'euro, biex jagħti ċifra għad-dritt. L-ammont għad-dritt ma jistax ikun differenti b'aktar minn 5 % mill-ammont li jirriżulta mill-kambju. Pajjiż jista' jibqa' ma jibdilx l-ekwivalenti tal-munita nazzjonali għal ammont espress f'euro jekk, fiż-żmien tal-aġġustament ta' darba fis-sena previst fil-paragrafu 3, il-kambju ta' dak l-ammont, qabel ma jkun ġie għad-dritt, jirriżulta f'zieda ta' anqas minn 15 % fl-ekwivalenti tal-munita nazzjonali. L-ekwivalenti tal-munita nazzjonali jista' jinżamm mingħajr l-ebda bidla jekk il-kambju jirriżulta fi tnaqqis f'dak il-valur ekwivalenti.

5.   L-ammonti espressi f'euro għandhom jiġu analizzati mill-Kumitat Konġunt fuq talba ta' xi Parti. Meta titwettaq din ir-reviżjoni, il-Kumitat Konġunt għandu jqis sa liema punt huwa mixtieq li jkunu ppreservati f'termini reali l-effetti tal-limiti kkonċernati. Għal dan il-għan, jista' jiddeċiedi li jimmodifika l-ammonti espressi f'euro.

TITOLU VI

ARRANĠAMENTI GĦAL KOOPERAZZJONI AMMINISTRATTIVA

Artikolu 29

Kooperazzjoni amministrattiva

1.   L-awtoritajiet doganali tal-Partijiet għandhom jipprovdu lil xulxin, permezz tal-Kummissjoni Ewropea, b'kampjuni ta' impressjonijiet tat-timbri użati fl-uffiċċji doganali tagħhom għall-ħruġ taċ-ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, flimkien mal-indirizzi tal-awtoritajiet doganali responsabbli biex jivverifikaw dawn iċ-ċertifikati u d-dikjarazzjonijiet tal-oriġini.

2.   Sabiex jiżguraw l-applikazzjoni xierqa ta' din l-Appendiċi, il-Partijiet għandhom jgħinu lil xulxin, permezz tal-amministrazzjonijiet doganali kompetenti, fil-verifika tal-awtentiċità taċ-ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1, tad-dikjarazzjonijiet tal-oriġini u tal-korettezza tal-informazzjoni mogħtija f'dawk id-dokumenti.

Artikolu 30

Kontroll tal-prova tal-oriġini

1.   Il-verifiki sussegwenti tal-provi tal-oriġini għandhom jitwettqu b'mod każwali jew kull meta l-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta jkollhom dubji raġonevoli fir-rigward tal-awtentiċità ta' dawn id-dokumenti, l-istatus ta' oriġini tal-prodotti kkonċernati jew it-twettiq tar-rekwiżiti l-oħra ta' din l-Appendiċi.

2.   Għall-finijiet tal-implementazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1, l-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta għandhom jibagħtu lura ċ-ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 u l-fattura, jekk din tkun ġiet ippreżentata, id-dikjarazzjoni tal-oriġini, jew kopja ta' dawk id-dokumenti, lill-awtoritajiet doganali tal-Parti li tesporta filwaqt li jagħtu, meta xieraq, ir-raġunijiet tal-verifika. Kwalunkwe dokument u informazzjoni miksuba li jissuġġerixxu li l-informazzjoni mogħtija dwar il-prova tal-oriġini tkun żbaljata għandhom jintbagħtu bħala sostenn tat-talba għall-verifika.

3.   Il-verifika għandha titwettaq mill-awtoritajiet doganali tal-Parti li tesporta. Għal dak il-għan, għandhom ikollhom id-dritt sabiex isejħu kwalunkwe evidenza u jwettqu kwalunkwe spezzjoni tal-kontijiet tal-esportatur jew kwalunkwe kontroll ieħor meqjus xieraq.

4.   Jekk l-awtoritajiet doganali tal-Parti li timporta jiddeċiedu li jissospendu l-għoti tat-trattament preferenzjali lill-prodotti kkonċernati waqt li jistennew ir-riżultati tal-verifika, dawn għandhom joffru li jirrilaxxaw il-prodotti lill-importatur soġġett għal kwalunkwe miżura ta' prekawzjoni li huma jidhrilhom meħtieġa.

5.   L-awtoritajiet doganali li qegħdin jagħmlu t-talba għandhom ikunu infurmati bir-riżultati tal-verifika malajr kemm jista' ikun. Dawk ir-riżultati għandhom jindikaw b'mod ċar jekk id-dokumenti jkunux awtentiċi u jekk il-prodotti kkonċernati jkunux jistgħu jitqiesu bħala prodotti li joriġinaw f'waħda mill-Partijiet u jekk ikunux jissodisfaw ir-rekwiżiti l-oħrajn ta' din l-Appendiċi.

6.   F'każ li jkun hemm dubju raġonevoli u li ma jkunx hemm risposta fi żmien għaxar xhur mid-data tat-talba għal kontroll jew jekk ir-risposta ma jkunx fiha informazzjoni biżżejjed biex tiġi stabbilita l-awtentiċità tad-dokument inkwistjoni jew l-oriġini vera tal-prodotti, l-awtoritajiet doganali li jagħmlu t-talba għall-kontroll, minbarra f'ċirkostanzi eċċezzjonali, għandhom jiċħdu l-intitolament għal preferenzi.

Artikolu 31

Soluzzjoni ta' tilwim

Meta b'rabta mal-proċeduri ta' verifika tal-Artikolu 30 jinqala' xi tilwim li ma jkunx jista' jissolva bejn l-awtoritajiet doganali li jkunu qed jitolbu l-verifika u l-awtoritajiet doganali li jkunu responsabbli għat-twettiq ta' din il-verifika, it-tilwim għandu jitressaq quddiem il-Kumitat Konġunt. Fejn iqumu tilwimiet li ma jkunux marbutin mal-proċeduri ta' verifika tal-Artikolu 30 b'rabta mal-interpretazzjoni ta' din l-Appendiċi, għandhom jitressqu lill-Kumitat Konġunt.

Fil-każijiet kollha r-riżoluzzjoni ta' tilwimiet bejn l-importatur u l-awtoritajiet doganali tal-Parti li tkun qed timporta għandha sseħħ taħt il-leġiżlazzjoni ta' dak il-pajjiż.

Artikolu 32

Penali

Għandhom jiġu imposti penali fuq kwalunkwe persuna li tagħmel, jew li tikkawża biex isir, dokument li jkun fih informazzjoni mhux eżatta bl-iskop li jinkiseb trattament preferenzjali għall-prodotti.

Artikolu 33

Żoni ħielsa

1.   Il-Partijiet għandhom jieħdu l-passi kollha meħtieġa biex jiżguraw li l-prodotti ta' skambju kummerċjali koperti bi prova ta' oriġini li waqt it-trasport jużaw żona ħielsa fit-territorju tagħhom, ma jiġux sostitwiti b'merkanziji oħra u ma jsirx maniġġar tagħhom ħlief operazzjonijiet normali maħsuba biex jevitaw id-deterjorament tagħhom.

2.   B'deroga mill-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu, meta prodotti li joriġinaw f'waħda mill-Partijiet jiġu importati f'żona ħielsa koperti bil-prova ta' oriġini u jgħaddu minn trattament jew ipproċessar, l-awtoritajiet ikkonċernati għandhom joħorġu ċertifikat ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 ġdid fuq it-talba tal-esportatur, jekk it-trattament jew l-ipproċessar li jsirilhom ikun konformi ma' din l-Appendiċi.

TITOLU VII

CEUTA U MELILLA

Artikolu 34

Applikazzjoni tal-Appendiċi

1.   It-terminu “Unjoni Ewropea” ma jkoprix lil Ceuta u Melilla.

2.   Prodotti li joriġinaw f'Andorra, meta jiġu importati f'Ceuta jew Melilla, għandhom jibbenefikaw mill-istess reġim doganali bħal dak applikat fuq prodotti li joriġinaw fit-territorju doganali tal-Unjoni Ewropea skont il-Protokoll 2 tal-Atti ta' Adeżjoni tar-Renju ta' Spanja u tal-Portugall fil-Komunitajiet Ewropej. Għall-importazzjonijiet ta' prodotti koperti bil-Ftehim u li joriġinaw f'Ceuta u Melilla, Andorra għandha tapplika l-istess sistema doganali bħal dik applikata lill-prodotti importati tal-Unjoni Ewropea u li joriġinaw minn hemm.

3.   Għall-fini tal-applikazzjoni tal-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu li jikkonċerna prodotti li joriġinaw f'Ceuta u Melilla, din l-Appendiċi għandha tapplika mutatis mutandis suġġett għall-kundizzjonijiet speċjali stabbiliti fl-Artikolu 35.

Artikolu 35

Kundizzjonijiet speċjali

1.   Sakemm ikunu ġew ittrasportati direttament skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 11, dawn li ġejjin għandhom jitqiesu bħala:

(1)

prodotti li joriġinaw f'Ceuta u Melilla: (a) il-prodotti miksuba kompletament f'Ceuta u f'Melilla; (b) il-prodotti miksuba f'Ceuta u Melilla li, fil-manifattura tagħhom, jintużaw prodotti oħrajn minbarra dawk imsemmijin fil-punt (a), sakemm: (i) fuq dawn il-prodotti jkunu saru operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar suffiċjenti, fi ħdan it-tifsra tal-Artikolu 5; jew li (ii) joriġinaw f'waħda mill-Partijiet, sakemm fuqhom ikunu saru operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar b'mod li jmur lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 6;

(2)

prodotti li joriġinaw f'Andorra: (a) il-prodotti miksuba kompletament f'Andorra; (b) il-prodotti miksuba f'Andorra li, fil-manifattura tagħhom, jintużaw prodotti oħrajn minbarra dawk imsemmijin fil-punt (a) ta' dan l-Artikolu, sakemm: (i) fuq dawn il-prodotti jkunu saru operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar suffiċjenti, fi ħdan it-tifsra tal-Artikolu 5; jew (ii) joriġinaw f'Ceuta u Melilla jew fl-Unjoni Ewropea, sakemm fuqhom ikunu saru operazzjonijiet ta' xogħol jew ipproċessar b'mod li jmur lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 6.

2.   Ceuta u Melilla jitqiesu bħala territorju wieħed.

3.   L-esportatur jew ir-rappreżentat awtorizzat tiegħu għandu jniżżel “Andorra” u “Ceuta u Mellila” fil-Kaxxa 2 taċ-ċertifikati ta' moviment tal-merkanzija EUR.1 jew fuq id-dikjarazzjonijiet ta' fattura. Barra minn dan, fil-każ ta' prodotti li joriġinaw f'Ceuta u Melilla, dan għandu jitniżżel fil-Kaxxa 4 taċ-ċertifikati ta' movimenttal-merkanzija EUR.1 jew fuq id-dikjarazzjonijiet ta' oriġini.

4.   L-awtoritajiet doganali Spanjoli għandhom ikunu responsabbli għall-applikazzjoni ta' din l-Appendiċi f'Ceuta u Melilla.

TITOLU VIII

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 36

Emendi tal-Appendiċi

Il-Kumitat Konġunt jista' jiddeċiedi li jemenda d-dispożizzjonijiet ta' din l-Appendiċi.