(a) Il-Portugall għandu jimplimenta b’mod sħiħ il-miżuri ta’ konsolidazzjoni fiskali previsti fil-baġit tal-2011 li jammontaw għal madwar EUR 9 biljun u l-miżuri ta’ konsolidazzjoni addizzjonali li l-gvern kien ħabbar minn dakinhar. Biex jagħmel tajjeb għax-xejriet baġitarji avversi u r-riskji emerġenti fil-ksib tal-mira tad-defiċit tal-2011, il-Portugall għandu jissikka l-eżekuzzjoni baġitarja, jimplimenta t-tariffa ta’ darba approvata diġà fl-2011 fil-kuntest tat-taxxa fuq id-dħul personali, jantiċipa ż-żieda fir-rata tal-VAT għall-gass naturali u l-elettriku mill-2012 għall-1 ta’ Ottubru 2011 u jżid il-bejgħ tal-konċessjonijiet. Il-gvern għandu jadotta wkoll miżuri oħra ta’ konsolidazzjoni ta’ natura permanenti u/jew jantiċipa miżuri oħra ppjanati għall-2012. Il-proċess kontinwu ta’ trasferiment f’fażijiet tal-fondi tal-pensjonijiet mill-banek għas-sistema tas-sigurtà soċjali tal-Istat għandu jipprovdi, eċċezzjonalment, mezz li jwassal sabiex tintlaħaq il-mira għall-2011. L-assi miksuba ta’ dawn il-fondi tal-pensjonijiet ma għandhomx jintużaw b’mod li jagħmel ħsara lis-sostenibbiltà fiskali fit-tul.

(b) Il-Portugall għandu jadotta miżuri biex jirrinforza l-ġestjoni finanzjarja pubblika. Il-Portugall għandu jimplimenta l-miżuri previsti fil-Liġi Baġitarja ta’ Qafas il-ġdida, inkluż l-istabbiliment ta’ qafas baġitarju fuq perjodu ta’ żmien medju, iħejji strateġija fiskali fuq perjodu ta’ żmien medju u jistabbilixxi Kunsill Fiskali indipendenti. Il-qafas baġitarju fil-livelli lokali u reġjonali għandu jissaħħaħ b’mod konsiderevoli, b’mod partikolari billi l-liġijiet finanzjarji rispettivi jitqarrbu lejn ir-rekwiżiti tal-Liġi Baġitarja ta’ Qafas. Il-Portugall għandu jtejjeb ir-rapportar u l-monitoraġġ tal-finanzi pubbliċi, b’mod partikolari l-arretrati; għandu jistabbilixxi strateġija għal-likwidazzjoni tal-arretrati, u jirrinforza r-regoli u l-proċeduri tal-eżekuzzjoni baġitarja. Il-Portugall għandu jibda l-analiżi sistematika u regolari ta’ riskji fiskali bħala parti mill-proċess tal-baġit, inklużi r-riskji li jirriżultaw minn Sħubijiiet Pubbliċi Privati (“SPP”) u l-SOEs.

(c) Il-Portugall għandu jkompli jsaħħaħ il-funzjonament tas-suq tax-xogħol, b’mod partikolari billi jieħu miżuri li jirriformaw il-leġiżlazzjoni tal-protezzjoni tal-impjieg, l-issettjar tal-pagi u l-politiki attivi tas-suq tax-xogħol.

(d) Fis-settur tal-enerġija, il-Portugall għandu jieħu miżuri biex jiffaċilita d-dħul, jippromwovi l-istabbiliment tas-suq tal-gass Iberjan u jirrevedi l-appoġġ u l-iskemi ta’ kumpens għall-produzzjoni tal-elettriku. Għal industriji oħra tan-netwerk, b’mod partikolari t-trasport, is-servizzi ta’ telekomunikazzjoni u tal-posta, il-Portugall għandu jadotta miżuri addizzjonali biex jippromwovi l-kompetizzjoni u l-flessibilità.

(e) Il-Portugall għandu jkompli jiftaħ l-ekonomija għall-kompetizzjoni. Il-gvern għandu jieħu l-miżuri meħtieġa biex jiżgura li l-Istat Portugiż jew kwalunkwe entità pubblika ma jikkonkludux, fil-kapaċità ta’ azzjonist, ftehimiet tal-azzjonisti li jxekklu l-moviment ħieles tal-kapital jew jinfluwenzaw il-kontroll tal-ġestjoni tal-kumpaniji. Il-Liġi l-ġdida dwar il-Privatizzazzjoni għandha tirrispetta wkoll il-prinċipju tal-moviment ħieles u ma tagħtix jew ma tippermettix drittijiet speċjali lill-Istat. Għandha ssir reviżjoni tad-dritt tal-kompetizzjoni li timmira li ttejjeb il-veloċità u l-effettività tal-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni.

(f) Il-Portugall għandu jtejjeb il-prattiki u r-regoli għall-akkwist pubbliku sabiex jikkontribwixxi għal ambjent kummerċjali aktar kompetittiv u għal infiq pubbliku aktar effiċjenti.

(g) Il-Portugall għandu jadotta miżuri biex itejjeb l-effiċjenza u s-sostenibbiltà tal-SOEs fil-livell ċentrali, reġjonali u lokali. Il-Portugall għandu jipprepara dokument komprensiv ta’ strateġija tal-SOEs li janalizza l-istruttura tat-tariffi u l-provvista tas-servizz u pjan biex jissikka r-rekwiżiti tas-self mill-2012. Il-Portugall għandu jimplimenta l-pjanijiet kurrenti biex fl-SOEs tal-gvern ċentrali jitnaqqsu l-ispejjeż operattivi b’mill-inqas 15 % bħala medja barra mis-settur tas-saħħa u jipprepara pjan ekwivalenti għall-SOEs tal-gvern reġjonali u lokali.

(h) Il-Portugall għandu jimplimenta l-programm tal-privatizzazzjoni. B’mod partikolari, l-ishma tas-settur pubbliku fl-EDP, l-REN u l-GALP, u jekk il-kundizzjonijiet tas-suq jippermettu, it-TAP, għandhom jinbiegħu fl-2011. Għandu jiġi ppreparat pjan strateġiku tal-privatizzazzjoni għall-Parpublica. Fl-2013, il-pjan tal-privatizzazzjoni għandu jkopri wkoll l-Aeroportos de Portugal, il-fergħa tal-merkanzija tas-CP, il-Correios de Portugal u l-Caixa Seguros, kif ukoll għadd ta’ kumpaniji żgħar.

(a) Il-baġit tal-2012 għandu jinkludi rikalibrazzjoni newtrali għall-baġit tas-sistema fiskali bil-għan li jonqos il-kost tax-xogħol u l-kompetittività tingħata spinta ’l quddiem. Ir-riforma għandha tiġi żviluppata b’konsultazzjoni mal-Kummissjoni, il-BĊE u l-FMI.

(b) Il-miżuri, definiti fil-punti (c) u (d), li jammontaw għal mill-inqas EUR 5,1 biljun, għandhom jiddaħħlu fil-Baġit tal-2012. Għandhom jittieħdu iktar miżuri, l-iktar min-naħa tan-nefqa, biex jimlew id-differenza li nħolqot mill-iżviluppi baġitarji fl-2011. Il-gvern għandu jipprepara valutazzjoni aġġornata tas-sitwazzjoni u l-prospetti baġitarji fid-dawl tad-diskussjoni tal-Baġit mal-Kummissjoni, il-BĊE u l-FMI qabel l-approvazzjoni tiegħu mill-gvern.

(c) Il-baġit għandu jipprovdi għal tnaqqis tan-nefqa fl-2012 ta’ mill-anqas EUR 3,5 biljun inkluż: riorganizzazzjoni komprensiva tal-amministrazzjoni ċentrali; eliminazzjoni ta’ xogħol doppju u ineffiċjenzi oħra; qtugħ fis-setturi tal-edukazzjoni u s-saħħa; trasferimenti iżgħar lill-awtoritajiet reġjonali u lokali; tnaqqis ta’ impjiegi fis-settur pubbliku; aġġustamenti fil-pensjonijiet; u tnaqqis fin-nefqa kapitali u f’nfiq ieħor kif stabbilit fil-Programm.

(d) F’dak li għandu x’jaqsam mad-dħul, il-baġit għandu jinkludi miżuri b’rabta mad-dħul li jammontaw għal madwar EUR 1,5 biljun f’sena sħiħa inkluż, inter alia: twessigħ tal-bażijiet tat-taxxa fuq l-introjtu korporattiv u personali permezz ta’ tnaqqis tat-tnaqqisiet tat-taxxa u skemi speċjali; żgurar tal-konverġenza ta’ tnaqqisiet tat-taxxa fuq l-introjtu personali applikati għal introjtu minn pensjonijiet u xogħol; bidliet fit-tassazzjoni fuq il-proprjetà billi jitnaqqsu b’mod sostanzjali l-eżenzjonijiet; twessigħ tal-bażijiet tal-VAT billi jitnaqqsu l-eżenzjonijiet u jiġu rranġati mill-ġdid il-listi ta’ oġġetti u servizzi soġġetti għal rati mnaqqsa, intermedji u ogħla; u, żieda fis-sisa. Dawn il-miżuri għandhom jiġu kkomplementati minn azzjoni li tiġġieled l-evażjoni tat-taxxa, il-frodi u l-informalità.

(e) Il-Portugall għandu jimplimenta qafas legali u istituzzjonali għall-valutazzjoni tar-riskji fiskali qabel ma jidħol f’kuntratt ta’ sħubija pubblika privata (“SPP”). Bl-istess mod, il-Portugall għandu jadotta liġi li tirregola l-ħolqien u l-funzjonament ta’ SOEs fil-livelli ċentrali, reġjonali u lokali. Il-Portugall ma għandu jidħol fl-ebda kuntratt SPP ġdid jew joħloq SOE sa ma jkunu ġew stabbiliti l-analiżijiet u l-istruttura legali l-ġdida.

(f) L-amministrazzjoni lokali fil-Portugall attwalment għandha 308 muniċipalitajiet u 4 259 parroċċa. Il-Portugall għandu jiżviluppa pjan ta’ konsolidazzjoni biex jirriorganizza u jnaqqas b’mod sinifikanti n-numru ta’ dawn l-entitajiet. Dawn il-bidliet isiru effettivi sal-bidu taċ-ċiklu tal-elezzjonijiet lokali li jmiss.

(g) Il-Portugall għandu jimmodernizza l-amministrazzjoni tad-dħul billi joħloq entità unika, inaqqas l-għadd ta’ uffiċċji muniċipali u jindirizza l-ostakli l-oħra fis-sistema tal-appelli tat-taxxa.

(h) Il-Portugall għandu jintroduċi leġislazzjoni biex jirriforma s-sistema tal-assigurazzjoni tal-qgħad, inkluż tnaqqis tad-dewmien massimu ta’ benefiċċji tal-assigurazzjoni tal-qgħad għal 18-il xahar, limitu fuq il-benefiċċji tal-qgħad għal 2,5 darbiet l-indiċi tal-appoġġ soċjali, tnaqqis fil-benefiċċji tul il-perijodu tal-qgħad, tnaqqis tal-perijodu kontributorju minimimu, u estensjoni għal ċerti kategoriji ta’ ħaddiema għal rashom. Il-politiki tas-suq tax-xogħol attiv għandhom jissaħħu wara analiżi ta’ prattiki attwali u pjan ta’ azzjoni miftiehem.

(i) Is-sistema ta’ pagamenti fil-każ tas-sensji għandha tiġi allinjata ma’ dawk ta’ prattiki fi Stati Membri oħra tal-UE, abbażi tal-ispeċifikazzjoni fil-Memorandum ta’ Qbil.

(j) Ir-Regolamenti dwar il-ħlas tas-sahra għandhom jitħaffu u għandha tiġi introdotta żieda fil-flessibbiltà tal-arranġamenti tal-ħinijiet tax-xogħol skont il-Memorandum ta’ Qbil.

(k) Il-Portugall għandu jippromwovi żviluppi fil-pagi li jkunu konsistenti mal-għanijiet ta’ trawwim ta’ ħolqien tal-impjiegi u titjib fil-kompetittività tal-kumpaniji bil-għan li jiġu kkoreġuti l-iżbilanċi makroekonomiċi. Kwalunkwe żieda fil-pagi minimi ssir biss jekk tkun iġġustifikata minn żviluppi ekonomiċi u fis-suq tax-xogħol. Għandhom jittieħdu miżuri biex jiġu indirizzati d-dgħufijiet fl-iskemi attwali ta’ negozjar ta’ pagi, inkluża leġislazzjoni biex jiġu definiti mill-ġdid il-kriterji u l-modalitajiet tal-estensjoni tal-ftehimiet kollettivi u jiġu ffaċilitati ftehimiet fil-livell tal-kumpaniji.

(l) Għandu jitħejja pjan ta’ azzjoni biex tittejjeb il-kwalita tal-edukazzjoni sekondarja u vokazzjonali.

(m) Il-funzjonament tas-sistema ġudizzjarja għandu jittejjeb billi jiġu implimentati l-miżuri proposti taħt il-Mappa ta’ Riforma Ġudizzjarja u bit-twettiq u l-awditjar ta’ każijiet pendenti sabiex jiġu mmirati miżuri biex jiġi eliminat ix-xogħol pendenti fil-qrati u jitrawwmu soluzzjoniet alternattivi tat-tilwim.

(n) Il-qafas tal-kompetizzjoni għandu jittejjeb billi jiġu rrinforzati l-indipendenza u r-riżorsi tal-awtoritajiet regolatorji nazzjonali. Għandhom jiġu lliberalizzati s-servizzi professjonali billi jittejjeb il-qafas ta’ kwalifiki professjonali u billi jiġu eliminati restrizzjonijiet dwar il-professjonijiet irregolati.

(o) Tariffi rregolati fis-swieq tal-konsumaturi tal-gass u tal-elettriku għandhom jiġu eliminati.

(a) Il-baġit tal-2013 għandu jinkludi miżuri ta’ konsolidazzjoni fiskali li jammontaw għal tal-anqas EUR 3,2 biljun bil-għan li jitnaqqas id-defiċit tal-amministrazzjoni pubblika skont l-iskeda taż-żmien imsemmija fl-Artikolu 3(3). B’mod partikolari, f’dak li għandu x’jaqsam man-nefqa l-baġit għandu jipprovdi għal tnaqqis fin-nefqa fl-2013 ta’ mill-anqas EUR 2,5 biljun, inkluż: tnaqqis fin-nefqa fl-amministrazzjoni ċentrali, l-edukazzjoni u s-saħħa; trasferimenti lill-awtoritajiet lokali u reġjonali; tnaqqis fl-għadd ta’ imjegati fis-settur pubbliku; u, spejjeż aktar baxxi mill-SOEs.

(b) Il-baġit għandu jinkludi miżuri ta’ dħul inkluż b’mod partikolari t-twessigħ ulterjuri ta’ bażijiet tat-taxxa fuq l-introjtu korporattiv u personali, taxxi tas-sisa ogħla u bidliet fit-taxxi fuq il-proprjetà, sabiex irendi madwar EUR 0,8 biljun ta’ dħul addizzjonali. Il-Portugall għandu jtejjeb l-ambjent kummerċjali billi jnaqqas il-piż amministrattiv permezz ta’ estensjoni ta’ riformi ta’ semplifikazzjoni lis-setturi kollha tal-ekonomija (Punti ta’ Kuntatt Uniku u Proġetti li ma jeħtieġu l-ebda awtorizzazzjoni (Żero authorisation projects)); u billi jitnaqqsu r-restrizzjonijiet ta’ kreditu għall-SMEs inkluż l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2011/7/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fi transazzjonijiet kummerċjali ( 2 ).

(c) Il-Portugalli għandu jikkompleta l-eliminazzjoni tax-xogħol pendenti fil-qrati.

(a) Iħeġġeġ lill-banek isaħħu l-ilqugħ kollaterali tagħhom u jimmonitorjaw il-ħruġ ta’ bonds bankarji ggarantiti mill-gvern, li ġie awtorizzat sa EUR 35 biljun f’konformità mar-regoli tal-għajnuna mill-Istat tal-UE;

(b) Isewgi mill-qrib il-pjanijiet ippreżentati mill-banek biex jintlaħaq proporzjon tal-ewwel livell (Tier 1) ta’ 9 % sa tmiem l-2011 u 10 % l-iktar tard sa tmiem l-2012. Jekk il-banek ma jkunux jistgħu jilħqu l-limiti tar-rekwiżit kapitali fil-ħin, jistgħu jitolbu b’mod temporanju provvista pubblika ta’ ekwità għall-banek privati permezz tal-faċilità stabbilita ta’ appoġġ għas-solvenza tal-banek ta’ EUR 12-il biljun;

(c) Jiżguraw tnaqqis ibbilanċjat u ordnat fil-livell tad-dejn tas-settur bankarju, li jibqa’ kritiku għall-eliminazzjoni tal-iżbilanċi tal-finanzjament fuq bażi permanenti. Il-pjanijiet tal-finanzjament tal-banek jimmiraw li jkun hemm tnaqqis fil-proporzjon ta’ self għal depożitu ta’ madwar 120 % u tnaqqis tal-affidabbiltà fuq il-finanzjament tal-Eurosistema matul il-programm. Il-Bank tal-Portugall għandu jsaqsi lill-banek biex sa tmiem Settembru jirrevedu l-pjanijiet tal-finanzjament tagħhom. Dawn il-pjanijiet tal-finanzjament għandhom jiġu riveduti kull tliet xhur, u jibdew mit-tieni reviżjoni tal-programm. Il-Bank tal-Portugall għandu jieħu azzjoni xierqa f’każ ta’ devjazzjoni mill-pjanijiet tal-finanzjament tal-banek;

(d) jindika miri ċari u perjodiċi tal-proporzjonijiet ta’ ingranaġġ għall-banek u jtejjeb il-qafas ta’ valutazzjoni tas-solvenza u d-diżingranaġġ matul l-2011;

(e) Jiżgura li l-Caixa Geral de Depositos (CGD), proprjetà tal-istat, jiġi riorganizzat b’tali mod li jżid il-bażi kapitali tal-fergħa bankarja ewlenija tiegħu kif meħtieġ. Ir-riżorsi meħtieġa biex tiżdied il-bażi kapitali għandhom jiġu mill-grupp. Ilesti l-bejgħ tal-Banco Português de Negócios (BPN) wara l-approvazzjoni mill-Kummissjoni Ewropea skont ir-regoli tal-kompetizzjoni u tal-għajnuna mill-Istat;

(f) jemenda sal-aħħar tal-2011 il-leġislazzjoni dwar intervenzjoni bikrija u riżoluzzjoni ta’ banek kif ukoll leġislazzjoni dwaril-Fond ta’ Garanzija tad-Depożiti u l-Fond ta’ Garanzija għal Istituzzjonijiet ta’ Kreditu Agrikoli Konġunti, bil-għan li jiġu protetti d-depożitaturi u jiġi ffaċilitat ir-ristrutturar. B’mod partikolari, dawn il-fondi għandhom iżommu l-abbiltà li jiffinanzjaw r-riżoluzzjoni ta’ istituzzjonijiet ta’ kreditu li jinsabu f’diffikultajiet, iżda mhux li jirrikapitalizzawhom. Dan il-finanzjament għandu jkun limitat għall-ammont ta’ depożiti garantiti li jkollhom jitħallsu f’każ ta’ likwidazzjoni u jkunu permessi biss jekk ma jippreġudikax l-abbiltà li dawn il-fondi jwettqu l-funzjoni primarja tagħhom;

(g) jemenda sal-aħħar ta’ Novembru 2001 l-Liġi dwar l-Insolvenza biex tipprevedi li depożitaturi garantiti u/jew il-fondi (dorettament jew permezz ta’ surroga) jingħataw pożizzjoni ta’ prijorità fuq il-kredituri mhux garantiti fil-proprjetà tal-istituzzjoni ta’ kreditu insolventi u biex jappoġġja aħjar is-salvataġġ ta’ kumpanniji vijabbli;

(h) jimpenja ruħu li jħeġġeġ lill-investituri privati biex iżommu l-iskopertura ġenerali tagħhom fuq bażi volontarja.