EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 01994A1223(01)-20230608

Consolidated text: Ftehim li jistabbilixxi l-organizzazzjoni dinjija tal-kummerċ

ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_internation/1994/800(1)/2023-06-08

01994A1223(01) — MT — 08.06.2023 — 002.001


Dan it-test hu maħsub purament bħala għodda ta’ dokumentazzjoni u m’għandu l-ebda effett legali. L-istituzzjonijiet tal-Unjoni m'għandhom l-ebda responsabbiltà għall-kontenut tiegħu. Il-verżjonijiet awtentiċi tal-atti rilevanti, inklużi l-preamboli tagħhom, huma dawk ippubblikati fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea u disponibbli f’EUR-Lex. Dawk it-testi uffiċjali huma aċċessibbli direttament permezz tal-links inkorporati f’dan id-dokument

►B

FTEHIM LI JISTABBILIXXI L-ORGANIZZAZZJONI DINJIJA TAL-KUMMERĊ

(ĠU L 336 23.12.1994, p. 3)

Emendat bi:

 

 

Il-Ġurnal Uffiċjali

  Nru

Paġna

Data

►M1

PROTOKOLL li jemenda l-Ftehim ta' Marrakexx li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ

  L 284

3

30.10.2015

►M2

PROTOKOLL li jemenda l-Ftehim ta’ Marrakesh li jistabbilixxi l-Organizzazzjoni dinjija tal-Kummerċ Ftehim dwar is-Sussidji għas-Sajd

  L 148

3

8.6.2023




▼B

FTEHIM LI JISTABBILIXXI L-ORGANIZZAZZJONI DINJIJA TAL-KUMMERĊ



- IL-PARTIJIET F'DAN IL-FTEHIM,

LI JAGĦRFU li r-relazzjonijiet tagħhom fil-kamp tal-kummerċ u l-impenn ekonomiku għandhom jiġu kondotti bil-ħsieb li jgħollu l-istandards tal-ħajja, billi jiżguraw ix-xogħol għal kulħadd u volum kbir ta' dħul reali u domanda effettiva li jikber b'mod sod, u li jespandi l-produzzjoni u l-kummerċ fl-oġġetti u s-servizzi, filwaqt li jippermetti l-użu ottimali tar-riżorsi dinjija skond il-għan ta' l-iżvilupp sostenibbli li jfittex kemm li jipproteġi u jippriserva l-ambjent u kemm li jtejjeb il-mezzi għalbiex jagħmlu dawn f'manjiera konsistenti mal-ħtiġiet u t-tħassib rispettivi tagħhom f'livelli differenti ta' l-iżvilupp ekonomiku,

LI JAGĦRFU wkoll li teżisti l-ħtieġa għal sforzi pożittivi disinjati għalbiex jiżguraw li l-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, u b'mod speċjali dawk l-inqas żviluppati fosthom, jassikuraw sehem fit-tkabbir tal-kummerċ internazzjonali li jitkejjel skond il-ħtiġiet ta' l-iżvilupp ta' l-ekonomija tagħhom,

MIXTIEQA li jikkontribwixxu għal dawn il-għanijiet billi jidħlu f'arranġamenti reċiproċi u vantaġġużi reċiprokament diretti lejn tnaqqis sostanzjali tat-tariffi u ostakoli oħra għall-kummerċ u għalbiex jeliminaw it-trattament diskriminatorju fir-relazzjonijiet tal-kummerċ internazzjonali,

REŻOLTI, għalhekk, li jiżviluppaw sistema multilaterali u dejjiema ta' kummerċ aktar vijabbli li tiġbor il-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ, ir-riżultati ta' sforzi tal-passat dwar il-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, u r-riżultati kollha tar-Round ta' l-Urugwaj dwar in-Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ,

DETERMINATI li jippriservaw il-prinċipji bażiċi u li jmexxu ‘l quddiem il-għanijiet li huma taħt din is-sistema multulaterali tal-kummerċ,

JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



Artikolu 1

Il-mod kif tiġi stabbilita l-Organizzazzjoni

Hija hawnhekk stabbilita l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (minn issa ‘l quddiem imsejħa “il-WTO”).

Artikolu II

L-iskop tal-WTO

1.  
Il-WTO għandha tipprovdi l-qafas instituzzjonali komuni għall kondotta tar-relazzjonijiet kummerċjali fost il-Membri tagħha fil-materji li għandhom x'jaqsmu mal-ftehim u l-istrumenti legali assoċjati inklużi fl-Annessi ma' dan il-Ftehim.
2.  
Il-ftehim u l-istrumenti legali assoċjati inklużi fl-Annessi 1, 2 u 3 (minn issa ‘l quddiem imsejħa l-“Ftehim Kummerċjali Multilaterali”) huma partijiet integrali ta' dan il-Ftehim, li jorbtu lill-Membri kollha.
3.  
Il-ftehim u l-istrumenti legali assoċjati inklużi fl-Anness 4 (minn issa ‘l quddiem imsejħa l-“Ftehim Kummerċjali Plurilaterali”) huma wkoll parti minn dan il-Ftehim għal dawk il-Membri li jkunu aċċettawhom, u jorbtu lil dawn il-Membri. Il-Ftehim Kummerċjali Plurilaterali la joħolqu obbligi u lanqas drittijiet fuq il-Membri li ma jkunux aċċettawhom.
4.  
Il-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994 kif speċifikat fl-Anness 1A (minn issa ‘l quddiem imsejjaħ il-“GATT 1994”) huwa legalment distint mill-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ, li jġib id-data tat-30 ta' Ottibru 1947, anness ma' l-Att Finali Adottat fil-Konklużjoni tat-Tieni Sessjoni tal-Kumitat Preparatorju tal-Konferenza tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Kummerċ u x-Xogħol, kif sossegwentement irrettifikat, emendat jew immodifikat (minn issa l quddiem imsejjaħ il-“Gatt 1994”)

Artikolu III

Funzjonijiet tal-WTO

1.  
Il-WTO għandha tiffaċilita l-implimentazzjoni, l-amministrazzjoni u l-operat, u iktar għanijiet, ta' dan il-Ftehim u tal-Ftehimijiet Kummerċjali Multilaterali, u għandha tipprovdi wkoll il-qafas għall-implimentazzjoni, l-amministrazzjoni u l-operat tal-Ftehimijiet Kummerċjali Plurilaterali.
2.  
Il-WTO għandha tripprovdi forum għan-negozjati fost il-Membri tagħha li jirrigwardaw ir-relazzjonijiet kummerċjali multilaterali tagħhom fil-materji trattati skond il-ftehim fl-Annessi ma' dan il-Ftehim. Il-WTO għandha tipprovdi wkoll forum għal iktar negozjati fost il-Membri tagħha li jirrigwardaw ir-relazzjonijiet kummerċjali multilaterali tagħhom, u qafas għall-implimentazzjoni tar-riżultati ta' dawn in-negozjati, kif jista' jiġi deċiż mill-Konferenza tal-Ministri.
3.  
Il-WTO għandha tamministra l-Ftehim dwar ir-Regoli u l-Proċeduri li Jirregolaw is-Soluzzjoni tal-Kontroversji (minn issa ‘l quddiem insejjaħ il-“Fehim tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji” jew id-“DSU”) fl-Anness 2 ma' dan il-Ftehim.
4.  
Il-WTO għandha tamministra l-Mekkaniżmu tar-Rivista tal-Politika Kummerċjali (minn issa ‘l quddiem imsejħa t-“TPRM”) ipprovvdut fl-Anness 3 ma' dan il-Ftehim.
5.  
Bil-ħsieb li tikseb iktar koerenza fil-għemil tal-politika ekonomika globali, l-WTO għandha tikkopera, kif xieraq, mal-Fond Monetarju Internazzjonali u mal-Bank Internazzjonali tar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp u l-aġenziji affiljati tiegħu.

Artikolu IV

Struttura tal-WTO

1.  
Għandu jkun hemm Konferenza Ministerjali komposta mir-rappreżentanti tal-Membri kollha li għandha tiltaqa' mill-inqas darba kull sentejn. Il-Konferenza Minisiterjali għandha twettaq il-funzjonijiet tal-WTO u tieħu l-azzjonijiet meħtieġa għal dan l-effett. Il-Konferenza Ministerjali għandha jkollha l-awtorità li tieħu deċiżjonijiet dwar kull wieħed mill-Ftehim Kummerċjali Multilaterali, jekk tkun mitluba dan minn Membru, skond il-ħtiġiet speċifiċi għall-għemil tad-deċiżjoniiet f'dan il-Ftehim u fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali rilevanti.
2.  
Għandu jkun hemm Kunsill Ġenerali kompost mir-rappreżentanti tal-Membri kollha li għandu jiltaqa' kif approprjat. Fl-intervalli taż-żmien bejn il-laqgħat tal-Konferenza Ministerjali, l-funzjonijiet tiegħu għandhom jiġu kondotti mill-Kunsill Ġenerali. Il-Kunsill Ġenerali għandu wkoll iwettaq il-funzjonijiet assenjati lilu b'dan il-Ftehim. Il-Kunsill Ġenerali għandu jistabbilixxi r-regoli tiegħu ta' proċedura u japprova r-regoli tal-proċedura tal-Kumitat pprovvduti fil-paragrafu 7.
3.  
Il-Kunsill Ġenerali għandu jiltaqa' kif approprjat għalbiex jiskariga r-responsabbiltajiet tal-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji provvduti fil-Ftehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji. Il-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji jista' jkollu l-president tiegħu nnifsu u għandu jistabbilixxi dawk ir-regoli tal-proċedura li jqis meħtieġa għat-twettiq ta' dawn ir-responsabbiltajiet.
4.  
Il-Kunsill Ġenerali għandu jiltaqa' kif xieraq għalbiex jiskariga r-responsabbiltajiet tal-Korp tar-Rivista tal-Politika tal-Kummerċ ipprovvdut fit-TPRM. Il-Korp tar-Rivista tal-Politika tal-Kumerċ jista' jkollu l-president tiegħu u għandu jistabbilixxi dawk ir-regoli tal-proċedura li jqis meħtieġa għat-twettiq ta' dawn ir-responsabbiltajiet.
5.  
Għandu jkun hemm Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, Kunsill tal-Kummerċ fis-Servizzi u Kunsill ta' l-Aspetti Relatati mal-Kummerċ għad-Drittijiet tal-Proprjetà Intellettwali (minn issa ‘l quddiem imsejjaħ il-“Kunsill tat-TRIPS”) li għandhom joperaw taħt il-gwida ġenerali tal-Kunsill Ġenerali. Il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti għandu jissorvelja l-funzjonament tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Anness I A. Il-Kunsill tal-Kummerċ fis-Servizzi għandu jissorvelja l-funzjonament tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi (minn issa ‘l quddiem imsejjaħ “GATS”). Il-Kunsill tat-TRIPS għandu jissorvelja l-funzjonament tal-Ftehim ta' l-Aspetti Relatati mal-Kummerċ għad-Drittijiet tal-Proprjetà Intellettwali (minn issa ‘l quddiem imsejjaħ il-“Ftehim dwar it-TRIPS”) Dawn il-Kunsilli għandhom iwettqu l-funzjonijiet assenjati lilhom mill-ftehim rispettivi tagħhom u mill-Kunsill Ġenerali. Għandhom jistabbilixxu r-regoli rispettivi tagħhom ta' proċedura bla ħsara għall-approvazzjoni tal-Kunsill Ġenerali. Is-sħubija f'dawn il-Kunsilli għandha tkun miftuħa għar-rappreżentanti tal-Membri kollha. Dawn il-Kunsilli għandhom jiltaqgħu kif meħtieġ għalbiex iwettqu l-funzjonijiet tagħhom.
6.  
Il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, il-Kunsill tal-Kummerċ fis-Servizzi u l-Kunsill tat-TRIPS għandhon jistabbilixxu korpi sussidjarji kif meħieġa. Dawn il-korpi sussidjarji għandhom jistabbilixxu r-regoli tagħhom ta' proċedura bla ħsara għall-approvazzjoni tal-Kunsilli rispettivi tagħhom.
7.  
Il-Konferenza Ministerjali għandha tistabbilixxi Kumitat tal-Kummerċ u l-Iżvilupp, Kumitat tar-Restrizzjonijiet fuq il-Bilanċ tal-Pagamenti u Kumitat ta' l-Estimi Finanzjarji, l-Finanzi u l-Amministrazzjoni, li għandhom iwettqu l-funzjonijiet assenjati lilhom b'dan il-Ftehim u bil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali, u kull funzjoni addizzjonali oħra assenjata lilhom mill-Kunsill Ġenerali, u tista' tistabbilixxi dawk il-Kumitati addizzjonali l-oħra b'dawk il-funzjonijiet li tqis approprjati. Bħala parti mill-funzjonijiet tiegħu, il-Kumitat tal-Kummerċ u l-Iżvilupp għandu jagħmel rivista perjodika tad-dispożizzjonijiet speċjali fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali favur l-Istati Membri l-inqas żviluppati u jirrapporta lill-Kunsill Ġenerali għal azzjoni xierqa. Is-sħubija f'dawn il-Kumitati għandha tkun miftuħa għar-rappreżentanti tal-Membri kollha.
8.  
Il-korpi pprovvduti taħt il-Ftehim Kummerċjali Plurilaterali għandhom iwettqu l-funzjonijiet assenjati lilhom skond dawn il-Ftehim u għandhom joperaw ġewwa l-qafas istituzzjonali tal-WTO. Dawn il-korpi għandhom iżommu lill-Kunsill Ġenerali mgħarraf bl-attivitajiet tagħhom fuq bażi regolari.

Artikolu V

Ir-Relazzjonijiet ma' Organizzazzjonijiet oħra

1.  
Il-Kunsill Ġenerali għandu jagħmel l-arranġamenti approprjati għal koperazzjoni effettiva ma' l-organizzazzjonijiet inter-governattivi l-oħra li jkollhom responsabbiltajiet li jkollhom x'jaqsmu ma' dawk tal-WTO.
2.  
Il-Kunsill Ġenerali għandu jagħmel l-arranġamenti approprjati għal konsultazzjoni effettiva ma' l-organizzazzjonijiet mhux governattivi l-oħra interessati f'materji li jkollhom x'jaqsmu ma' dawk tal-WTO.

Artikolu VI

Is-Segretarjat

1.  
Għandu jkun hemm Segretarjat tal-WTO (minn issa ‘l quddiem imsejjaħ “is-Segretarjat”) immexxi minn Direttur Ġenerali.
2.  
Il-Konferenza Ministerjali għandha taħtar lid-Direttur Ġenerali u tadotta regolamenti li jiddikjaraw il-poteri, d-dmirijiet, il-kondizzjonijiet tas-servizz u l-iskond tal-kariga tad-Direttur Ġenerali.
3.  
Id-Direttur Ġenerali għandu jaħtar lill-membri tal-personal tas-Segretarjat u jistabbilixxi d-dmirijiet tagħhom u l-kondizzjonijiet tas-servizz skond ir-regolamenti adottati mill-Konferenza Ministerjali.
4.  
Ir-responsabbiltajiet tad-Direttur Ġenerali u tal-personal tas-Segretarjat għandhom ikunu internazzjonali fil-karattru b'mod esklussiv. Fit-twettiq tad-dmirijiet tagħhom, id-Direttur Eżekuttiv u l-personal tas-Segretarjat ma għandhom ifittxu jew jirċievu struzzjonijiet minn għand l-ebda gvern jew awtorità oħra barranin għall-WTO. Għandhom iżommu lura minn kull azzjoni li tista' tirrifletti b'mod negattiv fuq il-pożizzjoni tagħhom bħala uffiċjali internazzjonali. Il-Membri tal-WTO għandhom jirrispettaw il-karattru internazzjonali tar-responsabbiltà tad-Direttur Ġenerali u tal-personal tas-Segretarjat u ma għandhomx ifittxu li jinfluwenzahom fl-iskarigu tad-dmirijiet tagħhom.

Artikolu VII

Estimi Finanzjarji u Kontribuzzjonijiet

1.  
Id-Direttur Ġenerali għandu jippreżenta lill-Kumitat ta' l-Estimi Finanzjarji, l-Finanzi u l-Amministrazzjoni l-estimu annwali tal-budget u l-prospett finanzjarju tal-WTO. Il-Kumitat ta' l-Estimi Finanzjarji, l-Finanzi u l-Amministrazzjoni għandu jagħmel rivista ta' l-estimu annwali tal-budget u tal-prospett finanzjarju preżentati mid-Direttur Ġenerali u jagħmel rakkommandazzjonijiet dwarhom lill-Kunsill Ġenerali. L-estimu annwali tal-budget għandu jkun bla ħsara għall-approvazzjoni tal-Kunsill Ġenerali.
2.  

Il-Kumitat ta' l-Estimi Ġenerali, l-Finanzi u l-Amministrazzjoni għandu jipproponi lill-Kunsill Ġenerali regolamenti finanzjarji li għandhom jinkludu dispożizzjonijiet li jiddikjaraw:

(a) 

l-iskala tal-kontribuzzjonijiet li japporzjonaw l-ispejjeż tal-WTO fost il-Membri tagħha; u

(b) 

il-miżuri li jridu jittieħdu rigward l-Istati Membri li jaqgħu lura fil-ħlasijiet.

Ir-regolamenti finanzjarji għandhom ikunu msejsa, safejn u sakemm possibbli, fuq ir-regolamenti u l-prattiċi tal-GATT 1947.

3.  
Il-Kunsill Ġenerali għandu jadotta r-regolamenti finanzjarji u l-estimu annwali tal-budget bil-maġġoranza ta' żewġ terzi li tikkomprendi iktar minn nofs il-Membri tal-WTO.
4.  
Kull Membru għandu jikkontribwixxi lill-WTO fil-pront is-sehem tiegħu fl-ispejjeż tal-WTO skond ir-regolamenti finanzjarji adottati mill-Kunsill Ġenerali.

Artikolu VIII

L-Istatus tal-WTO

1.  
Il-WTO għandha jkollha personalità legali u għandha tiġi mogħtija minn kull wieħed mill-Membri tagħha dik il-kapaċità legali li tista' tkun meħtieġa għall-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħha.
2.  
Il-WTO għandha tingħata minn kull wieħed mill-Membri dawk il-privileġġi u immunitajiet li jkunu meħtieġa għall-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħha.
3.  
L-uffiċjali tal-WTO u r-rappreżentanti tal-Membri għandhom jingħataw b'mod simili minn kull wieħed mill-Membri tagħha dawk il-privileġġi u l-immunitajiet li jkunu meħtieġa għall-eżerċizzju indipendenti tal-funzjonijiet tagħhom f'konnessjoni mal-WTO.
4.  
Il-privileġġi u l-immunitajiet li jridu jiġu mogħtija minn Membru lill-WTO, l-uffiċjali tagħha u r-rappreżentanti tal-Membri tagħha għandhom ikunu simili għall-privileġġi u l-immunitajiet stabbiliti fil-Konvenzjoni dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet ta' l-Aġenziji Speċjalizzati, approvati mill-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti fil-21 ta' Novembru 1947.
5.  
Il-WTO tista tikkonkludi ftehim dwar il-kwartieri ġenerali.

Artikolu IX

Teħid tad-Deċiżjonijiet

1.  
Il-WTO għandha tissokta l-prattika tal-għemil tad-deċiżjonijiet bil-consensus segwit skond il-GATT 1947 ( 1 ). Għajr meta provvdut xorta oħra, meta ma tistax tintlaħaq deċiżjoni bil-consensus, il-materja fil-kwistjoni għandha tiġi deċiża b'votazzjoni. Fil-laqgħat tal-Konferenza Ministerjali u tal-Kunsill Ġenerali, kull wieħed mill-Membri tal-WTO għandu jkollu vot wieħed. Fil-laqgħat tal-Konfrenza ( 2 ) Ministerjali u tal-Kunsill Ġenerali, kull wieħed mill-Membri tal-WTO għandu jkollu vot wieħed. Id-deċiżjonijiet tal-Konferenza Ministerjali u tal-Kunsill Ġenerali għandhom jittieħdu bil-maġġoranza tal-voti mitfugħa, għajr jekk ipprovvdut xorta oħra f'dan il-Ftehim jew fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali rilevanti ( 3 ).
2.  
Il-Konferenza Ministerjali u l-Kunsill Ġenerali għandu jkollhom l-awtorità esklussiva li jadottaw interpretazzjonijiet ta' dan il-Ftehim u tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali. Fil-każ ta' interpretazzjoni ta' Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Anness I, għandhom jeżerċitaw l-awtorità tagħhom fuq il-bażi ta' rakkommandazzjoni mill-Kunsill li jissorvelja l-funzjonament ta' dan il-Ftehim. Id-deċiżjoni li tiġi adottata interpretazzjoni għandha tittieħed bil-maġġoranza ta' tliet-kwarti tal-Membri. Dan il-paragrafu ma għandux jintuża f'manjiera li timmina d-dispożizzjonijiet ta' l-emendi fl-Artikolu X.
3.  
F'ċirkostanzi eċċezzjonali, l-Konferenza Ministerjali tista' tiddeċiedi li tirrinunzja għal obbligu impost fuq Membru b'dan il-Ftehim jew b'kull Ftehim Kummerċjali Multilaterali, sakemm kull deċiżjoni minn din għandha tittieħed minn tliet kwarti ( 4 ) tal-Membri għajr jekk ipprovvdut xorta oħra f'dan il-paragrafu.
(a) 

Talba għal rinunzja li tirrigwarda dan il-Ftehim għandha tiġi sottomessa lill-Konferenza Ministerjali għall-konsiderazzjoni skond il-prattika tal-għemil tad-deċiżjonijiet bil-consensus. Il-Konferenza Ministerjali għandha tistabbilixxi perjodu taż-żmien, li ma għandux jaqbeż id-90 jum, għalbiex tikkunsidra t-talba. Jekk ma jintlaħaqx consensus matul il-perjodu taż-żmien, kull deċiżjoni li tiġi konċessa rinunzja għandha tittieħed minn tliet-kwarti tal-Membri.

(b) 

Talba għal rinunzja li tirrigwarda l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Annessi 1 A jew 1 B jew 1 Ċ u l-annessi ta' magħhom għandhom inizjalment jiġu sottomessi lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, il-Kunsill tal-Kummeċ fis-Servizzi jew il-Kunsll tat-TRIPS, rispettivament, għall-konsiderazzjoni matul perjodu taż-żmien li ma għandux jaqbeż id-90 jum. Fit-tmiem tal-perjodu taż-żmien, il-Kunsill rilevanti għandu jissottometti rapport lill-Konferenza Ministerjali.

4.  
Deċiżjoni mill-Konferenza Ministerjali li tikkonċiedi rinunzja għandha tiddikjara ċ-ċirkostanzi eċċezzjonali li tiġġustifika d-deċiżjoni u l-kondizzjonijiet li jirregolaw l-applikazzjoni għar-rinunzja u d-data li fiha għandha tiskadi r-rinunzja. Kull rinunzja konċessa għal perjodu taż-żmien ta' iktar minn sena għandha tiġi rivista mill-Konferenza Ministerjali mhux iktar tard minn sena wara li tkun ġiet konċessa, u wara dan kull sena sakemm tiskadi r-rinunzja. F'kull rivista, l-Konferenza Ministerjali għandha teżamina jekk ikunux għadhom jeżistu ċ-ċirkostanzi eċċezzjonali li jiġġustifikaw ir-rinunzja u jekk ikunux ġew sodisfatti t-termini u l-kondizzjonijiet mehmuża mar-rinunzja. Fuq il-bażi tar-rivista annwali, il-Konferenza Ministerjali tista' testendi, timmodifika jew ittemm ir-rinunzja.
5.  
Id-Deċiżjonijiet skond il-Ftehim Kummerċjali Plurilaterali, inkluża kull deċiżjoni dwar l-interpretazzjonijiet u r-rinunzji, għandhom ikunu rregolati mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu X

Emendi

1.  
Kull Membru tal-WTO jista' jagħti bidu għal proposta għalbiex jiġu emendati d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jew il-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Anness 1 billi jissottomettu din il-proposta lill-Konferenza Ministerjali. Il-Kunsilli elenkati fil-paragrafu 5 ta' l-Artikolu IV jistgħu wkoll jissottomttu lill-Konferenza Ministerjali proposti għalbiex jiġu emendati d-dispożizzjonijiet tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali korrispondenti fl-Anness 1 li tagħhom jissorveljaw il-funzjonament. Għajr jekk il-Konferenza Ministerjali tiddeċiedi fuq perjodu itwal taż-żmien, għal perjodu taż-żmien ta' 90 jum wara li tkun tressqet il-proposta b'mod formali fil-Konferenza Ministerjali kull deċiżjoni mill-Konferenza Ministerjali għas-sottomissjoni ta' l-emenda proposta lill-Membri għalbiex jaċċettawha għandha tittieħed b'consensus. Għajr jekk japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2, 5 jew 6, din id-deċiżjoni għandha tispeċifika jekk għandhomx japplikaw id-disposizzjonijiet tal-paragrafi 3 jew 4. Jekk jintlaħaq il-consensus, il-Konferenza Ministerjali għandha tissottometti minnufih l-emenda proposta lill-Membri sabiex jaċċettawha. Jekk ma jintlaħaqx il-consensus f'laqgħa tal-Konferenza Ministerjali fil-perjodu taż-żmien stabbilit, il-Konferenza Ministerjali għandha tiddeċiedi bil-maġġoranza ta' żewġ terzi tal-membri jekk tissottomettix l-emenda proposta lill-Membri għall-aċċettazzjoni. Għajr kif ipprovvdut fil-paragrafi 2, 5 u 6, id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 3 għandhom japplikaw għall-emenda proposta, għajr jekk il-Konferenza Ministerjali tiddeċiedi bil-maġġoranza tat-tliet kwarti tal-Membri illi għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4.
2.  
L-emendi għad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu u għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli li ġejjin għandhom jidħlu fl-effett ma' l-aċċettazzjoni tal-Membri kollha biss:

L-Artikolu IX ta' dan il-Ftehim;

L-Artikoli I u II tal-GATT 1994;

L-Artikolu II:1 tal-GATS;

L-Artikolu 4 tal-Ftehim dwar it-TRIPS.

3.  
L-emendi għad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, jew għall-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Annessi 1A u 1Ċ, għajr dawk elenkati fil-paragrafi 2 u 6, ta' natura li tkun tibdel id-drittijiet u l-obbligi tal-Membri, għandhom jidħlu fl-effett għall-Membri li jkunu aċċettawhom ma' l-aċċettazzjoni bil-maġġoranza taż-żewġ terzi tal-Membri u, mbagħad, għal kull Membru ma' l-aċċettazzjoni tiegħu. Il-Konferenza Ministerjali tista' tiddeċiedi bil-maġġoranza tat-tliet kwarti tal-Membri li kull emenda magħmula effettiva skond dan il-paragrafu tkun ta' natura hekk illi kull Membru li ma jkunx aċċettaha fil-perjodu taż-żmien speċifikat mill-Konferenza Ministerjali f'kull każ għandu jkun ħieles li jirtira mill-WTO jew jibqa' Membru bil-kunsens tal-Konferenza Ministerjali.
4.  
L-emendi għad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jew tal-Ftehim Kumerċjali Multilaterali fl-Annessi 1A u 1Ċ, għajr dawk elenkati fil-paragrafi 2 u 6, ta' natura li ma jibdlux id-drittijiet u l-obbligi tal-Membri, għandhom jidħlu fl-effett għall-Membri kollha ma' l-aċċettazzjoni bil-maġġoranza taż-żewġ terzi tal-Membri.
5.  
Għajr kif ipprovvdut fil-paragrafu 2 ta' hawn fuq, l-emendi għall-Partijiet I, II u III tal-GATS u l-annessi rispettivi għandhom jidħlu fl-effett għall-Membri li jkunu aċċettawhom ma' l-aċċettazzjoni minn żewġ terzi tal-Membri, u wara dan għal kull Membri ma' l-aċċettazzjoni tiegħu. Il-Konferenza Ministerjali tista' tiddeċiedi bil-maġġoranza taż-żewġ terzi tal-Membri li kull emenda magħmula effettiva skond id-dispożizzjonijiet preċedenti tkun ta' natura hekk illi kull Membru li ma jkunx aċċettaha fil-perjodu taż-żmien speċifikat mill-Konferenza Ministerjali f'kull każ għandu jkun ħieles li jirtira mill-WTO jew li jibqa' Membru bil-kunsens tal-Konferenza Ministerjali. L-emendi għall-Partijiet IV, V u VI tal-GATS u l-annessi rispettivi għandhom jidħlu fl-effett għall-Membri kollha ma' l-aċċettazzjoni minn żewġ terzi tal-Membri.
6.  
Minkejja d-disposizzzjonijiet l-oħra ta' dan l-Artikolu, l-emendi għall Ftehim dwar it-TRIPS li jissodisfaw il-ħtiġiet tal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 71 tiegħu jistgħu jiġu adottati mill-Konferenza Ministerjali mingħajr iktar proċess formali ta' aċċettazzjoni.
7.  
Kull Membru li jaċcetta emenda għal dan il-Ftehim jew għal Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Anness 1 għandu jiddepożita strument ta' aċċettazzjoni għand id-Direttur Ġenerali tal-WTO fil-perjodu taż-żmien ta' l-aċċettazzjoni speċifikat mill-Konferenza Ministerjali.
8.  
Kull Membru tal-WTO jista' jagħti bidu għal proposta għalbiex jemenda d-dispożizzjonijiet tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Annessi 2 u 3 billi jissottometti din il-proposta lill-Konferenza Ministerjali. Id-deċiżjoni għalbiex jiġu approvati emendi għall-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Anness 2 għandha ssir b'consesus u dawn l-emendi għandhom jidħlu fl-effett għall-Membri kollha ma' l-approvazzjoni tal-Konferenza Ministerjali. Id-deċiżjonijiet għalbiex jiġu approvati emendi għall-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Anness 3 għandhom jidħlu fl-effett għall-Membri kollha ma' l-approvazzjoni tal-Konferenza Ministerjali.
9.  
Fuq it-talba tal-Membri partijiet fi ftehim kummerċjali, il-Konferenza Ministerjali tista' tiddeċiedi b'mod esklussiv b'consesus li żżid dan il-ftehim ma' l-Anness 4. Fuq it-talba tal-Membri partijiet fil-Ftehim Kummerċjali Plurilaterali, il-Konferenza Ministerjali tista' tiddeċiedi li tħassar dan il-Ftehim mill-Anness 4.
10.  
L-emendi għal Ftehim Kummerċjali Plurilaterali għandhom jiġu regolati mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu XI

Sħubija Oriġinali

1.  
Il-partijiet kontraenti tal-GATT 1947 sa mid-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, u l-Komunitajiet Ewropej, li jaċċettaw dan il-Ftehim u l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali u li l-Iskedi tagħhom tal-Konċessjonijiet u l-Impenji huma annessi mal-GATT 1994 u li l-Iskedi tagħhom ta' l-Impenji Speċifiċi huma annessi mal-GATS għandhom isiru l-Membri oriġinali tal-WTO.
2.  
Il-pajjiżi l-inqas żviluppati magħrufa bħala ta' hekk min-Nazzjonijiet Uniti jridu jkunu meħtieġa biss li jindaħlu għal impenji u konċessjonijiet safejn u sakemm konsistenti ma' l-iżvilupp individwali tagħhom, il-ħtiġiet finanzjarji u kummerċjali jew il-kapacitajiet amministrattivi u istituzzjonali tagħhom.

Artikolu XII

Adeżjoni

1.  
Jistgħu jaderixxu ma' dan il-Ftehim kull Stat jew territorju separat tad-dwana li jippossjiedi l-awtonomija sħiħa fil-kondotta tar-relazzjonijiet kummerċjali esterni tiegħu u tal-materji l-oħra provvduti f'dan il-Ftehim u l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali, bil-kondizzjonijiet miftiehma bejnhom u l-WTO. Din l-adeżjoni għandha tapplika għal dan il-Ftehim u l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali annessi miegħu.
2.  
Id-deċiżjonijiet dwar l-adeżjoni għandhom jittieħdu mill-Konferenza Ministerjali. Il-Konferenza Ministerjali għandha tapprova l-ftehim bil-kondizzjonijiet ta' l-adeżjoni bil-maġġoranza taż-żewġ terzi tal-Membri tal-WTO.
3.  
L-adeżjoni fi Ftehim Kummerċjali Plurilaterali għandha tiġi regolata mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu XIII

Nuqqas ta' l-Applikazzjoni tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali bejn Membri Partikolari

1.  
Dan il-Ftehim u l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali fl-Annessi 1 u 2 ma għandhomx japplikaw bejn Membru u kull Membru ieħor jekk il-wieħed jew l-ieħor mill-Membri, fil-waqt li l-wieħed jew l-ieħor isiru Membri, ma jagħtux il-kunsens tagħhom għal din l-applikazzjoni.
2.  
Il-paragrafu 1 jista' jiġi invokat bejn il-Membri oriġinali tal-WTO li kienu partijiet kontraenti tal-GATT 1947 biss meta l-Artikolu XXXV ta' dan il-Ftehim ikun ġie invokat iktar kmieni u kien effettiv bejn dawn il-partijiet kontraenti fil-waqt tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.
3.  
Il-paragrafu 1 għandu japplika bejn Membru u Membru ieħor li jkun aderixxa għalih skond l-Artikolu XII biss jekk il-Membru li ma jkunx ta l-kunsens tiegħu sabiex jiġi applikat ikun innotifika lill-Konferenza Ministerjali dwar dan qabel l-approvazzjoni tal-ftehim fuq il-kondizzjonijiet ta' l-adeżjoni mill-Konferenza Ministerjali.
4.  
Il-Konferenza Ministerjali tista' tagħmel rivista ta' l-operat ta' dan l-Artikolu f'każijiet partikolari fuq it-talba ta' kull Membru u tagħmel ir-rakkommandazzjonijiet approprjati.
5.  
In-nuqqas ta' l-applikazzjoni ta' Ftehim Kummerċjali Plurilaterali bejn il-partijiet f'dan il-Ftehim għandu jiġi regolat mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu XIV

Aċċettazzjoni, Dħul fis-Seħħ u Depożitu

1.  
Dan il-Ftehim għandu jkun miftuħ għall-aċċettazzjoni, bil-firma jew xorta oħra, mill-partijiet kontraenti tal-GATT 1947, u l-Komunitajiet Ewropej, li huma eliġibbli li jsiru Membri oriġinali tal-WTO skond l-Artikolu XI ta' dan il-Ftehim. Din l-aċċettazzjoni għandha tapplika għal dan il-Ftehim u għall-Ftehim Kummerċjali Multilaterali annessi miegħu. Dan il-Ftehim u l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali annessi miegħu għandhom jidħlu fis-seħħ fid-data stabbilita mill-Ministri skond il-paragrafu 3 ta' l-Att Finali li Jinkorpora r-Riżultati tar-Round ta' l-Urugwaj dwar in-Negozjati Kummerċjali Multilaterali u għandu jibqa' miftuħ għall-aċċettazzjoni għal perjodu taż-żmien ta' sentejn wara din id-data għajr jekk il-Ministri jiddeċiedu xorta oħra, L-aċċettazzjoni wara d-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim għandha tidħol is-seħħ fit-30 jum wara d-data ta' din l-aċċettazzjoni.
2.  
Membru li jaċċetta dan il-Ftehim wara d-data tad-dħul fis-seħħ tiegħu għandu jimplimenta dawk il-konċessjonijiet u obbligi fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali li jkunu implimentati matul perjodu taż-żmien li jibda mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim daqslikieku dan il-Membru jkun aċċettah fid-data tad-dħul fis-seħħ tiegħu.
3.  
Sakemm dan il-Ftehim jidħol fis-seħħ, it-test ta' dan il-Ftehim u tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali għandhom jiġu depożitati għand id-Direttur Ġenerali tal-Partijiet Kontraenti tal-GATT 1947. Id-Direttur Ġenerali għandu jforni minnufih kopja vera ċertifikata ta' dan il-Ftehim u tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali, u notifika ta' kull aċċettazzjoni tagħhom, lil kull gvern u lill-Komunitajiet Ewropej li jkunu aċċettaw dan il-Ftehim. Dan il-Ftehim u l-Ftehim Kummerċjali Multilaterali, u kull emenda għalihom, għandhom, mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, jiġu depożitati għand id-Direttur Ġenerali tal-WTO.
4.  
L-aċċettazzjoni u d-dħul fis-seħħ ta' Ftehim Kummerċjali Plurilaterali għandhom jiġu regolati bid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Dawn il-Ftehim għandhom jiġu depożitati għand id-Direttur Ġenerali tal-Partijiet Kontraenti tal-GATT 1947. Mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim, dawn il-Ftehim għandhom jiġu depożitati għand id-Direttur Ġenerali tal-WTO.

Artikolu XV

Irtirar

1.  
Kull Membru jista' jirtira minn dan il-Ftehim. Dan l-irtirar għandu japplika kemm għal dan il-Ftehim u kemm għall-Ftehim Kummerċjali Multilaterali u għandu jidħol fl-effett malli jiskadu sitt xhur mid-data li fiha l-avviż ta l-itirar ikun ġie rċevut mid-Direttur Ġenerali tal-WTO.
2.  
L-irtirar minn Ftehim Kummerċjali Plurilaterali għandu jiġi regolat mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu XVI

Disposizjonijiet Mixxellanji

1.  
Għajr fejn ipprovvdut xorta oħra f'dan il-Ftehim u fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali, il-WTO għandha tiġi gwidata mid-deċiżjonijiet, il-proċeduri u l-pariri tas-soltu segwiti mill-Partijiet Kontraenti tal-GATT 1947 u l-korpi stabbiliti fil-qafas tal-GATT 1947.
2.  
Safejn u sakemm prattikabbli, s-Segretarjat tal-GATT 1947 għandu jsir is-Segretarjat tal-WTO u, sa dak iż-żmien li fih il-Konferenza Ministerjali tkun ħatret Direttur Ġenerali skond il-paragrafu 2 ta' l-Artikolu VI ta' dan il-Ftehim, id-Direttur Ġene- rali tal-Partijiet Kontraenti tal-GATT 1947 għandu jservi bħala d-Direttur Ġenerali tal-WTO.
3.  
Fl-eventwalità ta' konflitt bejn dispożizzjoni ta' dan il-Ftehim u dispożizzjoni ta' kull Ftehim Kummerċjali Multilaterali, għandha tipprevali d-dispożizzjoni ta' dan il-Ftehim rigward il-konflitt.
4.  
Kull Membru għandu jiżgura l-konformità mal-liġijiet, ir-regolamenti u l-proċeduri amminisrattivi tiegħu rigward l-obbligi tiegħu kif ipprovvdut fil-Ftehim annessi.
5.  
Ma jistgħu jsiru riservi rigward l-ebda dispożizzjoni ta' dan il-Ftehm. Riservi rigward kull dispożizzjoni tal-Ftehim Kummerċjali Multilaterali jistgħu jsiru biss safejn u sakemm ipprovvduti f'dawn il-Ftehim. Ir-riservi rigward dispożizzjoni ta' Ftehim Kummerċjali Plurilaterali għandhom jiġu regolati mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
6.  
Dan il-Ftehim għandu jiġi reġistrat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 102 tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti.

Magħmul f'Marrakesh f'dan il-ħmistax-il jum ta' April elf disa' mija u erbgħa u disgħin, f'kopja waħdiena, bl- Ingliż, bil-Franċiż u bl-Ispanjol, b'kull test ikun awtentiku.

Noti ta' Spjegazzjoni

It-termini “pajjiż” jew “pajjiżi” kif użati f'dan il-Ftehim u fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali għandhom jiġu mifhuma li jinkludu kull territorju separat tad-dwana Membru tal-WTO.

Fil-każ ta' territorju separat tad-dwana Membru tal-WTO, meta espressjoni f'dan il-Ftehim u fil-Ftehim Kummerċjali Multilaterali tkun ikkwalifikata bit-terminu “nazzjonali” din l-espressjoni għandha tinqara li tappartjieni għal dan it-territorju tad-dwana, għajr jekk speċifikat xorta oħra.

LISTA TA' ANNESSI

ANNESS 1

ANNESS 1A:

Ftehim Multilaterali dwar Kummerċ ta' Oġġetti

Ftehim Ġenerali dwar Tariffi u Kummerċ 1994

Ftehim dwar l-Agrikoltura

Ftehim dwar l-Applikazzjoni ta' Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji

Ftehim dwar Tessuti u Ħwejjeġ

Ftehim dwar Ostakoli Tekniċi għall-Kummerċ

Ftehim dwar Miżuri ta' Investiment li għandhom x'jaqsmu mal-Kummerċ Ftehim għall-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-

Ftehim Ġenerali dwar Tariffi u Kummerċ 1994 Ftehim għall-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-

Ftehim Ġenerali dwar Tariffi u Kummerċ 1994

Ftehim dwar Spezzjoni qabel l-Imbarkazzjoni

Ftehim dwar Regoli ta' Oriġini

Ftehim dwar Proċeduri għal-Liċenzji ta' Importazzjoni

Ftehim dwar Sussidji u Miżuri Kumpensattivi

Ftehim dwar is-sussidji għas-sajd

Ftehim dwar Salvagwardji

ANNESS 1B:

Ftehim Ġenerali dwar Kummerċ ta' Servizzi u Annessi

ANNESS 1Ċ:

Ftehim dwar Aspetti ta' Drittijiet ta' Proprjetà Intellettwali li għandhom x'jaqsmu mal-Kummerċ

ANNESS 2:

Ftehim dwar Regoli u Proċeduri li Jirregolaw ir-Risoluzzjoni ta' Tilwim

ANNESS 3:

Mekkaniżmu għal Rivista tal-Politika dwar il-Kummerċ

ANNESS 4:

Ftehim dwar Akkwist Governattiv

Arranġament Internazzjonali dwar Prodotti tal-Ħalib u l-Bajd

Arranġament dwar Laħam Bovin

ANNESS 1

ANNESS 1 A

FTEHIM MULILATERALI DWAR KUMMERĊ F‘OGGETTI

Nota ġenerali ta' interpretazzjoni għal Anness 1 A:

Fl-eventwalità ta' konflitt bejn dispożizzjoni tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994 u dispożizzjoni ta' ftehim ieħor fl-Anness 1 A tal-Ftehim li jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (imsejjaħ il-“Ftehim dwar il-WTO” fil-ftehim fl-Anness 1 A), għandha tipprevali d-dispożizzjoni tal-ftehim l-ieħor skond il-kobor ta' dan il-konflitt.

FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994

1. 

Il-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994 (il-GATT 1994) għandu jikkonsisti fi:

(a) 

id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ, li jġib id-data tat-30 ta' Ottubru 1947, anness ma' l-Att Finali Adottat fil-Konklużjoni tat-Tieni Sessjoni tal-Kumitat Preparatorju tal-Konferenza tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Kummerċ u x-Xogħol (bl-esklużjoni tal-Protokoll ta' Applikazzjoni Proviżorja), kif irrettifikat, emendat jew immodifikat bit-termini ta' l-istrumenti legali li daħlu fis-seħħ qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO;

(b) 

id-dispożizzjonijiet ta' l-istrumenti legali ddikjarati hawn taħt li daħlu fis-seħħ skond il-GATT 1947 qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO:

(i) 

il-protokolli u ċ-ċertifikazzjonijiet li għandhom x'jaqsmu mal-konċessjonijiet tat-tariffi;

(ii) 

il-protokolli ta' l-adeżjoni (bl-esklużjoni tad-dispożizzjonijiet (a) li jirrigwardaw l-applikazzjoni proviżorja u l-irtirar ta' l-applikazzjoni proviżorja u (b) li jipprovdu illi l-Parti II tal-GATT 1947 għandha tiġi applikata b'mod proviżorju safejn u sakemm l-iktar possibbli li ma tkunx inkonsistenti mal-leġislazzjoni li tkun teżisti fid-data tal-protokoll);

(iii) 

id-deċiżjonijiet dwar ir-rinunzji konċessi skond l-Artikolu XXV tal-GATT 1947 u li jkunu għadhom fis-seħħ fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO ( 5 );

(iv) 

deċiżjonijiet oħra tal-Partijiet Kontraenti tal-GATT 1947;

(ċ) 

il-Fehimijiet iddikjarati hawn taħt:

(i) 

il-Fehim dwar l-Interpretazzjoni ta' l-Artikolu II:1(b) tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994;

(ii) 

il-Fehim dwar l-Interpretazzjoni ta' l-Artikolu XVII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994;

(iii) 

il-Fehim dwar id-Dispożizzjonijiet tal-Bilanċ tal-Pagamenti tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994;

(ii) 

il-Fehim dwar l-Interpretazzjoni ta' l-Artkolu XVIV tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994;

(v) 

il-Fehim Rigward ir-Rinunzji ta' l-Obbligi skond il-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994;

(vi) 

il-Fehim dwar l-Interpretazzjoni ta' l-Artikolu XXVIII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994; u

(d) 

il-Protokoll ta' Marrakesh mal-GATT 1994.

2. 

Noti ta' Spjega

(a) 

Ir-riferimenti għal “Parti Kontraenti” fid-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 għandhom jitqiesu li jinqraw “Membru”. Ir-riferimenti għal “Parti Kontraenti inqas żiluppata” u “Parti Kontraenti żviluppata” għandhom jitqiesu li jinqraw “pajjiż Membru inqas żviluppat” u “pajjiż Membru żviluppat”. Ir-riferimenti għal “Segretarju Eżekuttiv” għandhom jitqiesu li jinqraw “Direttur Ġenerali tal-WTO”.

(b) 

Ir-riferimenti għall-Partijiet Kontraenti huma u jaġixxu b'mod konġunt fl-Arikoli XV:1, XV:2, XV:6, XW:8, XXXVIII u n-Noti Ad ma' l-Artikolii XII u XVIII; u fid-dispożizzjonijiet dwar il-ftehimijiet ta' skambji speċjali fl-Artikoli XV:2, XV:3, XV:6, XV:7 u XV:9 tal-GATT 1994 għandhom jitqiesu li huma riferimenti għall-WTO. Il-funzjonijiet l-oħra li d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 jassenjaw lill-Partijiet Kontraenti huma u jaġixxu b'mod konġunt għandhom jiġu allokati lill-Konferenza Ministerjali.

(ċ) 
(i) 

It-test tal-GATT 1994 għandu jkun awtentiku fl-ilsien Ingliż, Franċiż u Spanjol.

(ii) 

It-test tal-GATT 1994 fil-lsien Franċiż għandu jkun bla ħsara għar-rettifiki tat-termini indikati fl-Anness A mad-dokument MTN.TNC(41).

(iii) 

It-test awtentiku tal-GATT 1994 fil-lsien Spanjol għandu jkun it-test fil-Volum IV tas-serje ta' l-Istrumenti Bażiċi u Dokumenti Magħżula, bla ħsara għar-rettifiki tat-termini indikati fl-Anness B mad-dokument MTN.TNC(41).

3. 
(a) 

Id-dispożizzjonijiet tal-Parti II tal-GATT 1994 ma għandhomx japplikaw għall-miżuri meħuda minn Membru taħt leġislazzjoni mandatorja speċifika, magħmula liġi minn dan il-Membru qabel ma jkun sar Parti Kontraenti tal-GATT 1947, li tipprojbixxi l-użu, il-bejgħ jew il-kiri ta' bastimenti mibnija f'art barranija jew kostrutti mill-ġdid f'art barranija fl-applikazzjonijiet kummerċjali bejn punti fl-ibħra nazzjonali jew l-ibħra ta' żona ekonomika esklussiva. Din l-eżenzjoni tapplika għal: (a) il-kontinwazzjoni jew it-tiġdid fil-pront ta' dispożizzjoni li ma tikkonformax ma' din il-leġislazzjoni; u (b) l-emenda ta' dispożizzjoni li ma tikkonformax ma' din il-leġislazzjoni safejn u sakemm din l-emenda ma tnaqqasx il-konformità tad-dispożizzjoni mal-Parti II tal-GATT 1947. Din l-eżenzjoni hija limitata għall-miżuri meħuda skond il-leġislazzjoni deskritta hawn fuq li tiġi nnotifikata u speċifikata qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO. Jekk din il-leġislazzjoni tiġi mmodifikata sossegwentement għalbiex tnaqqas il-konformità tagħha mal-Parti II tal-GATT 1994, ma tikkwalifikax iktar għall-kopertura skond dan il-paragrafu.

(b) 

Il-Konferenza Ministerjali għandha tagħmel rivista ta' din l-eżenzjoni mhux iktar tard minn ħames snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO u wara dan kull sentejn għal kemm l-eżenzjoni ddum fis-seħħ għall-għanijiet li jiġi eżaminat jekk jibqgħux jipprevalu l-kondizzjonijiet li ħolqu l-ħtieġa għall-eżenzjoni.

(ċ) 

Membru li l-miżuri tiegħu jkunu koperti b'din l-eżenzjoni għandu jisottometti kull sena notifika statistika ddettaljata li tikkonsisti minn medju jimxi ta' ħames snin tal-kunsinni attwali u mistennija tal-bastimenti rilevanti kif ukoll tagħrif addizzjonali dwar l-użu, il-bejgħ, il-kiri jew it-tiswija tal-bastimenti rilevanti koperti b'din l-eżenzjoni.

(d) 

Membru li jikkunsidra illi din l-eżenzjoni taħdem hekk li tiġġustifika limitazzjoni reċiproka u pproporzjonata dwar l-użu, il-bejgħ, il-kiri jew it-tiswija tal-bastimenti mibnija fit-territorju tal-Membru li jinvoka l-eżenzjoni għandu jkun ħieles li jdaħħal din il-limitazzjoni bla ħsara għal notifika minn qabel lill-Konferenza Ministerjali.

(e) 

Din l-eżenzjoni hija mingħajr preġudizzju għas-soluzzjonijiet li jirrigwardaw aspetti speċifiċi tal-leġislazzjoni koperta b'din l-eżenzjoni nnegozjata fi ftehimijiet settorjali jew f'fora oħra.

IL-FEHIM DWAR L-INTERPRETAZZJONI TA' L-ARTIKOLU II:1(b) TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994



IL-MEMBRI HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



1. 

Għalbiex tiġi żgurata t-trasparenza tad-drittijiet u l-obbligi legali li joħorġu mill-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu II, in-numru u l-livell ta' kull “dmirijiet jew imposti oħra” miġbura b'taxxi fuq oġġetti marbuta tat-tariffa, kif riferit f'din id-dispożizzjoni, għandhom jiġu rreġistrati fl-Iskedi tal-konċessjonijiet annessi mal-GATT 1994 kontra l-oġġetti tat-tariffi li għalihom japplikaw. Huwa mifhum illi din ir-reġistrazzjoni ma tbiddlix il-karattru legali ta' “dmirijiet jew imposti oħra”.

2. 

Id-data li fiha jkunu marbuta “d-dmirijiet jew l-imposti l-oħra”, għandha tkun il-15 ta' April 1994 għall-għanijiet ta' l-Artikolu II. “Id-dmirijiet jew l-imposti l-oħra” għandhom għalheklk jiġu rreġistrati fl-Iskedi fil-livelli li jkunu japplikaw f'din id-data. F'kull negozju mill-ġdid sossegwenti tal-konċessjoni jew fin-negozju ta' konċessjoni ġdida, id-data applikabbli għall-oġġett tat-tariffa fil-kwistjoni għandha ssir id-data ta' l-inkorporazzjoni tal-konċessjoni l-ġdida fl-Iskeda approprjata. Madankollu, id-data ta' l-istrument li bih konċessjoni dwar kull oġġett pari tat-tariffa jkun ġie inkorporat għall-ewwel darba fil-GATT 1947 jew fil-GATT 1994 għandu jissokta jiġi rreġistrat ukoll fil-kolonna 6 ta' l-Iskedi tal-Folji Mhux Imwaħħla.

3. 

“Id-dmirijiet jew l-imposti l-oħra” għandhom jiġu rreġistrati rigward kull irbit tat-tariffi.

4. 

Meta oġġett ta' tariffa qabel kien is-suġġett ta' konċessjoni, il-livell tad-“dmirijiet jew l-imposti l-oħra” irreġistrati fl-Iskeda approprjata ma għandhux ikun ogħla mill-livell li kien fiż-żmien ta' l-ewwel inkorporazzjoni tal-konċessjoni f'din l-Iskeda. Ikun għal kull Membru li tiġi sfidata l-eżistenza ta' “dmir jew impost ieħor”, għar-raġuni li ma jkunu eżistew l-ebda “dmir jew impost ieħor” minn dawn fiż-żmien tar-rabta oriġinali ta' l-oġġett fil-kwistjoni, kif ukoll il-konsistenza tal-livell irreġistrat ta' kull “dmir jew impost ieħor” mal-livell marbut preċedenti, għal perjodu taż-żmien ta' tliet snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tl-Ftehim dwar il-WTO jew tliet snin wara d-data tad-depożitu għand id-Direttur Ġenerali tal-WTO ta' l-istrument li jinkorpora l-Iskeda fil-kwistjoni fil-GATT 1994, jekk din tkun data iktar tard.

5. 

Ir-reġistrazzjoni ta “dmirijiet jew imposti oħra” fl-Iskedi hija mingħajr preġudizzju għall-konsistenza tagħhom mad-drittijiet u l-obbligi skond il-GATT 1994 għajr dawk affettwati mill-paragrafu 4. Il-Membri kollha jżommu d-dritt li jisfidaw, f'kull waqt, il-konsistenza ta' kull “dmir jew impost ieħor” b'dawn l-obbligi.

6. 

Għall-għanijiet ta' dan il-Fehim, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati fil-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji.

7. 

“Id-dmirijiet jew l-imposti l-oħra” mħollija barra minn Skeda mal-waqt tad-depożitu ta' strument li jinkorpora l-Iskeda fil-kwistjoni fil-GATT 1994, mid-Direttur Ġenerali tal-Partijiet Kontrattanti tal-GATT 1947 sad-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, jew, wara dan, mid-Direttur Ġenerali tal-WTO, ma għandhomx sossegwentement jiġu miżjuda miegħu u kull “dmir jew impost ieħor” irreġistrati f'livell iktar baxx minn dak li jkun jipprevali fid-data applikabbli ma għandhomx jiġu miġjuba lura għal dan il-livell għajr jekk dawn iż-żidiet jew bidliet isiru fi żmien sitt xhur mid-data tad-depożitu ta' l-istrument.

8. 

Id-deċiżjoni fil-paragrafu 2 li tirrigwarda d-data li tkun tapplika għal kull konċessjoni għall-għanijiet tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu II tal-GATT 1994 tieħu l-post tad-data applikabbli meħuda fis-26 ta' Marzu 1980 (BISD 27S/24).

IL-FEHIM DWAR L-INTERPRETAZZJONI TA' L-ARTIKOLU XVII TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994



IL-MEMBRI

Filwaqt li jinnotaw illi l-Artikolu XVII jipprovdi obbligi fuq il-Membri rigward l-attivitajiet ta' l-intrapriżi Statali tal-kummerċ riferiti fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVII, li huma meħtieġa li jkunu konistenti mal-prinċipji ġenerali tat-trattament mhux diskriminatorju stabbilit fil-GATT 1994 għall-miżuri governattivi li jaffettwaw l-importazzjonijiet u l-esportazzjoninijiet minn kummerċjanti privati;

Filwaqt li jinnotaw ukoll illi l-Membri huma bla ħsara għall-obbligi tagħhom lejn il-GATT 1994 rigward dawk il-miżuri governattivi li jaffettwaw lill-intrapriżi Statali tal-kummerċ;

Jagħrfu li dan il-Fehim huwa mingħajr preġudizzju għad-dixxiplini sostantivi stabbiliti fl-Artikolu XVII;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



1. 

Sabiex tiġi żgurata t-trasparenza fl-attivitajiet ta' l-intrapriżi Statali tal-kummerċ, il-Membri għandhom jinnotifikaw dawn l-intrapriżi lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, għal rivista mill-grupp tax-xogħol li jrid jiġi stabbilit skond il-paragrafu 5, skond id-definizjoni tax-xogħol li ġejja:

“Intrapriżi goverenattivi u mhux governattivi, inklużi l-bordijiet tal-marketing, li ingħataw drittijiet jew privileġġi esklussivi jew speċjali, inklużi poteri statutorji jew konstituzzjonali, li l-eżerċizzju tagħhon jinfluwenza l-livell jew id-direzzjonijiet ta' l-importazzjonijiet jew ta' l-esportazzjonijiet permezz tax-xiri jew tal-bejgħ tagħhom.”

Din il-ħtieġa tan-notifika ma tapplikax għall-importazzjonijiet tal-prodotti għall-konsum immedjat jew aħħari fl-użu governattiv jew fl-użu minn intrapriża kif speċifikata hawn fuq u mhux inkella għall-bejgħ mill-ġdid jew l-użu fil-produzzjoni ta' oġġetti għall-bejgħ.

2. 

Kull Membru għandu jikkonduċi rivista tal-politika tiegħu rigward is-sottomissjoni tan-notifiki ta' l-intrapriżi Statali tal-kummerċ lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, filwaqt li jqis id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Fehim. Meta jkun qiegħed jagħmel din ir-rivista, kull Membru għandu jqis il-ħtieġa li jiżgura t-trasparenza massima possibbli fin-notifiki tiegħu għalbiex jippermetti apprezzament ċar tal-manjiera ta' l-operat ta' l-intrapriżi nnotifikati u l-effett ta' l-operati tagħhom fuq il-kummerċ internazzjonali.

3. 

In-notifiki għandhom jintgħamlu skond il-kwestjonarju dwar il-kummerċ Statali adottat fl-24 ta' Mejju 1960 (BISD 9S/184-185), filwaqt li jkun mifhum li l-Membri għandhom jinnotifikaw lill-intrapriżi riferiti fil-paragrafu 1 jekk l-importazzjonijiet jew l-esportazzjonijiet ikunux ġraw fil-fatt jew le.

4. 

Kull Membru li jkollu raġuni li jemmen li Membru ieħor ma jkunx issodisfa b'mod adegwaat l-obbligu tiegħu tan-notifika jista' jqajjem il-materja mal-Membru interessat. Jekk il-materja ma tiġix riżolta b'mod sodisfaċentli, jista' jagħmel kontro-notifika lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, sabiex tiġi kkunsidrata mill-grupp tax-xogħol stabbilit skond l-Artikolu 5, filwaqt li jgħarraf lill-Membru interessat fl-istess ħin.

5. 

Għandu jiġi stabbilit grupp tax-xogħol, f'isem il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, għalbiex jagħmel rivista tan-notifiki u tal-kontro-notifiki. Fid-dawl ta' din ir-rivista u mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 4(ċ) ta' l-Artikolu XVII, il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti għandu jagħmel rakkommandazzjonijiet rigward l-adegwatezza tan-notifiki u l-ħtieġa ta' iktar tagħrif. Il-grupp tax-xogħol għandu jagħmel rivista wkoll, fid-dawl tan-notifiki rċevuti, ta' l-adegwatezza tal-kwestjonarju msemmi hawn fuq dwar il-kummerċ Statali u l-kopertura ta' l-intrapiżi Statali tal-kummerċ innotifkati skond il-paragrafu 1. Għandu jiżviluppa wkoll lista illustrattiva li turi l-kwalitajiet tar-relazzjonijiet bejn il-gvernijiet u l-intrapriżi, u l-kwalitajiet ta' l-attivitajiet, midħula għalihom minn dawn l-intrapriżi li jistgħu jkunu rilevanti għall-għanijiet ta' l-Artikolu XVII. Huwa mifhum illi s-Segretarjat irid jipprovdi studju ta' l-isfond ġenerali lill-grupp tax-xogħol dwar l-operati ta' l-intrapriżi Statali tal-kummerċ kif dawn ikollhom x'jaqsmu mal-kummerċ internazzjonali. Is-sħubija fil-grupp tax-xogħol għandha tkun miftuħa għall-Membri kollha li jindikaw ix-xewqa tagħhom li jservu fuqu. Għandu jiltaqa' fi żmien sena mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO u, wara dan. mill-inqas darba fis-sena, Għandu jirrapporta kull sena lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti ( 6 ).

IL-FEHIM DWAR L-INTERPRETAZZJONI TA’ L-ARTIKOLU XVII TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994



IL-MEMBRI

Filwaqt li jagħrfu d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XVII u XVIII:B tal-GATT 1994 u tad-Dikjarazzjoni dwar il-Miżuri Kummerċjali Meħuda għall-Għanijiet tal-Bilanċ tal-Pagamenti adottata fit-28 ta' Novembru 1979 (BISD 26S/205-209, imsejħa id-“Dikjarazzjoni tas-sena 1797” f'dan il-Fehim) u għalbiex jiċċaraw dawn id-dispożizzjonijiet ( 7 ); hawnhekk jiftiehmu kif ġej:



L-Applikazzjoni tal-Miżuri

1. 

Il-Membri jikkonfemaw l-impenn tagħhom li jħabbru pubblikament, malajr kemm jista' jkun, l-iskedi taż-żmien għat-tneħħija tal-miżuri restrittivi ta' l-importazzjonijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti. Huwa mfhum illi l-iskedi taż-żmien jistgħu jiġu mmodifikati kif approprjat għalbiex iqisu l-bidliet fis-sitwazzjoni tal-bilanċ tal-pagamenti. Kulmeta skeda taż-żmien ma tiġix imħabbra b'mod pubbliku minn Membru, dan il-Membru għandu jipprovdi ġustifikazzjoni rigward ir-raġunijiet għal dan.

2. 

Il-Membri jikkonfermaw l-impenn tagħhom li jagħtu prerefenza lill dawk il-miżuri li jkollhom l-inqas effett ta' diżordni fuq il-kummerċ. Dawn il-miżuri (imsejħa “miżuri msejsa fuq il-prezzijiet” f'dan il-Fehim) għandhom jinftiehmu li jinkludu s-soprataxxi fuq l-importazzjonijiet, il-ħtiġiet tad-depożiti fuq l-importazzjonijiet jew kull miżura kummerċjali ekwivalenti b'impatt fuq il-prezz ta' l-oġġetti importati. Huwa mifhum illi, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu II, il-miżuri msejsa fuq il-prezzijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti jistgħu jiġu applikati minn Membru b'eċċess għad-dmirijiet iskritti fl-Iskeda ta' dan il-Membru. Iktar minn hekk, dan il-Membru għandu jindika l-ammont li bih il-miżura msejsa fuq il-prezzijiet taqbeż id-dazju marbut biċ-ċar u b'mod separat skond il-proċeduri tal-ġustifikazzjoni ta' dan il-Fehim.

3. 

Il-Membri għandhom ifittxu li jevitaw l-imposizzjoni ta' restrizzjonijiet ġodda kwantitattivi għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti għajr jekk, minħabba sitwazzjoni kritika fil-bilanċ tal-pagamenti, il-miżuri msejsa fuq il-prezzijiet ma jistgħux iżommu deterjorazzjoni qawwija fil-pożizzjoni tal-pagamenti barranin. F'dawk il-każijiet li fihom Membru japplika r-restrizzjonijiet kwantitattivi, għandu jipprovdi ġustifikazzjoni rigward ir-raġunijiet għaliex il-miżuri msejsa fuq il-prezzijiet ma jkunux strument adegwat sabiex jittrattaw is-sitwazzjoni tal-bilanċ tal-pagamenti. Membru li jżomm ir-resrizzjonijiet kwantitattivi għandu jindika f'konsultazzjonijiet suċċessivi l-progress magħmul sabiex inaqqas b'mod sinifikanti l-inċidenza u l-effett restrittiv ta' dawn il-miżuri. Huwa mifhum illi mhux iktar minn tip wieħed ta' miżura restrittiva fuq l-importazzjonijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti tista' tiġi applikata għall-istess prodott.

4. 

Il-Membri jikkonfermaw illi l-miżuri restrittivi fuq l-importazzjonijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti jistgħu jiġu applikati biss għalbiex jikkontrollaw il-livell ġenerali ta' l-importazzjonijiet u ma jistgħux jaqbżu dak li hu meħtieġ għalbiex jindirizzaw is-sitwazzjoni tal-bilanċċ tal-pagamenti. Sabiex jiġi mminimizzat kull effett protettiv inċidentali, Membru jista' jamministra r-restrizjonijiet f'manjiera trasparenti. L-awtoritajiet tal-Membru importatur għandhom jipprovdu ġustifikazzjoni adegwata rigward il-kriterji wżati għalbiex jistabbilixxu liema prodotti jkunu bla ħsara għar-restrizzjoni. Kif ipprovdut fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu XII u l-paragrafu 10 ta' l-Artikolu XVIII, il-Membri jistgħu, fil-każ ta' ċerti prodotti essenzali, jeskludu jew jillimitaw l-applikazzjoni tas-soprataxxi applikati fuq kollox jew miżuri oħra applikati għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti. Il-frażi “prodotti essenzali” għandha tiġi mifhuma li tfisser il-prodotti li jissodisfaw il-ħtiġiet minimi tal-konsum jew li jikkontribwixxu lejn l-isforz ta' Membru li jtejjeb is-sitwazzjoni tal-bilanċ tal-pagamenti tiegħu, bħalma huma l-oġġetti kapitali jew l-oġġetti mdaħħla għall-produzzjoni. Fl-amministrazzjoni tar-restrizzjonijiet kwantitattivi, Membru għandu juża liċenzi diskrezzjonali biss meta ma jkunux jistgħu jiġu evitati u għandu jqassamhom f'fażijiet b'mod progressiv. Għandha tiġi pprovvduta ġustifikazzjoni adegwata rigward il-kriterji wżati sabiex jiġu stabbiliti l-kwantitatjiet jew il-valuri permissibbli ta' l-importazzjonijiet.

Il-Proċeduri għall-Konsultazzjonijiet dwar il-Bilanċ tal-Pagamenti

5. 

Il-Kumitat tar-Restrizzjonijiet dwar il-Bilanċ tal-Pagamenti (imsejjaħ il-“Kumitat” f'dan il-Fehim) għandu jwettaq konsultazzjonijiet għalbiex jagħmel rivista tal-miżuri restrittivi kollha fuq l-importazzjonijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti. Is-sħubija fil-Kumitat hija miftuħa għall-Membri kollha li jindikaw ix-xewqa tagħhom li jservu fuqu. Il-Kumitat għandu jsegwi l-proċeduri għall-konsultazzjonijiet rigward ir-restrizzjonijiet fuq il-bilanċ tal-pagamenti approvati fit-28 ta' April 1870 (BISD 16S/48-53), bla ħsara għad-dispożizzjonijiet iddikjarati hawn taħt.

6. 

Membru li japplika restrizzjonijiet ġodda jew jgħolli l-livell ġenerali tar-restrizzjonijiet tiegħu eżistenti b'intensifikazzjoni sostanzjali tal-miżuri għandu jidħol f'konsultazzjoni mal-Kumitat fi żmien erba' xhur mill-adozzjoni ta' dawn il-miżuri. Il-Membru li jadotta dawn il-miżuri jista' jitlob li ssir konsultazzjoni skond il-paragrafu 4(1) ta' l-Artikolu XII jew il-paragrafu 12(a) ta' l-Artikolu XVIII kif approprjat. Jekk ma tkun saret l-ebda talba minn din, il-President tal-Kumitat għandu jistieden lill-Membru li jiftaħ din il-konsultazzjoni. Il-fatturi li jistgħu jiġu eżaminati fil-konsultazzjoni jistgħu jinkludu, fost ħwejjeġ oħra, l-introduzzjoni ta' tipi ġodda ta' miżuri restrittivi għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti, jew żieda fil-kopertura tal-livell jew tal-prodott tar-restrizzjonijiet.

7. 

Ir-restrizzjonijiet kollha applikati għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti għandhom ikunu bla ħsara għal rivista perjodika fil-Kumitat skond il-paragrafu 49(b) ta' l-Artikolu XII jew skond il-paragrafu 12(b) ta' l-Artikolu XVIII, bla ħsara li tinbidel il-perjodiċità tal-konsultazzjonijiet mal-Membru li jikkonsulta jew għal kull proċedura speċifika ta' rivista li tista' tiġi rrakkommandata mill-Kunsill Ġenerali.

8. 

Il-konsultazzjonijiet jistgħu jsiru skond il-proċeduri ssimplifikati approvati fid-19 ta' Diċembru 1972 (BISD 20S/47-49, imsejħa l-“proċeduri ssimplifikati tal-konsultazzjoni” f'dan il-Fehim) fil-każ tal-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati jew fil-każ tal-pajjiżi Membri li qegħdin jiżviluppaw li jkunu jsegwu sforzi tal-liberalizzazzjoni skond l-iskeda ppreżentata lill-Kumitat fil-konsultazzjonijiet ta' qabel. Il-proċeduri ssimplifikati tal-konsultazzjoni jistgħu jintużaw ukoll meta tiġi skedata r-Rivista tal-Politika Kummerċjali ta' pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa għall-istess sena kalendarja bħad-data ffissata għall-konsultazzjonijiet. F'dawn il-każijiet, id-deċiżjoni dwar jekk għandhomx jintużaw il-proċeduri sħaħ tal-konsultazzjoni trid issir fuq il-bażi tal-fatturi enumerati fil-paragrafu 8 tad-Deċiżjoni tas-sena 1979. Għajr fil-każ tal-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati, ma jistgħux isiru iktar minn żewġ konsultazzjonijiet suċċessivi taħt il-proċeduri ssimplifikati tal-konsultazzjoni.

In-Notifika u d-Dokumentazzjoni

9. 

Membru għandu jinnotifika lill-Kunsill Ġenerali bl-introduzzjoni jew b'kull tibdil fl-applikazzjoni ta' miżuri restrittivi fuq l-importazzjonijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti, kif ukoll b'kull modifika fl-iskedi taż-żmien għat-tneħħija ta' dawn il-miżuri kif imħabbra skond il-paragrafu 1. Bidliet sinifikanti għandhom jiġu nnotifikati lill-Kunsill Ġenerali qabel 30 jum mit-taħbira tagħhom jew mhux iktar tard minn din id-data. Kull Membru jista' jagħmel disponibbli kull sena lis-Segretarjat notifika kkonsolidata, li tinkludi l-bidliet kollha fil-liġijiet, ir-regolamenti, id-dikjarazzjonijiet tal-politika jew l-avviżi pubbliċi, għall-eżami mill-Membri. In-notifiki għandhom jinkludu tagħrif sħiħ, sakemm ikun possibbli, fil-livell tat-tariffi, dwar it-tip tal-miżuri applikati, il-kriterji wżati għall-amministrazzjoni tagħhom, il-kopertrura tal-prodott u l-mixi tal-kummerċ affettwati.

10. 

Fuq it-talba ta' kull Membru, in-notifiki jistgħu jiġu rivisti mill-Kumitat. Dawn ir-rivisti jridu jkunu limitati għall-kjarifika ta' kwistjonijiet speċifiċi mqajma minn notifika jew minn eżami dwar jekk tkunx meħtieġa konsultazzjoni skond il-paragrafu 4(a) ta' l-Artikolu XII jew il-paragrafu 12(a) ta' l-Artikolu XVII. Il-Membri li jkollhom raġunijiet li jemmnu illi miżura restrittiva fuq l-importazzjonijiet applikata minn Membru ieħor kienet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti jistgħu jressqu l-materja għall-attenzjoni tal-Kumitat. Il-President tal-Kumitat għandu jitlob tagħrif dwar il-miżura u jagħmlu disponibbli lill-Membri kollha. Mingħajr preġudizzju għad-dritt ta' kull membru tal-Kumitat li jfittex kjarifiki approprjati fil-kors tal-konsultazzjonijiet, jistgħu jiġu ssottomessi mistoqsijiet bil-quddiem sabiex jiġu kkunsidrati mill-Membru li jikkonsulta.

11. 

Il-Membru li jikkonsulta għandu jħejji Dokument Bażiku għall-konsultazzjonijiet li, b'żieda ma' kull tagħrif ieħor ikkunsidrat rilevanti, għandu jinkludi: (a) veduta ġenerali tas-sitwazzjoni u l-prospetti tal-bilanċ tal-pagamenti, inkluża konsiderazzjoni tal-fatturi interni u esterni li jkollhom rilevanza għas-sitwazzjoni tal-bilanċ tal-pagamenti u l-miżuri tal-politika domestika meħuda għalbiex jirrestawraw l-ekwilibriju fuq bażi sod u dejjiemi; (b) deskrizzjoni sħiħa tar-restrizzjonijiet applikati għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti, il-bażi legali tagħhom u l-passi meħuda sabiex jitnaqqsu l-effetti protettivi inċidentali; (ċ) il-miżuri meħuda mill-aħħar konsultazzjoni sabiex jiġu lliberalizzati r-restrizzjonijiet fuq l-importazzjonijiet fid-dawl tal-konklużjonijiet tal-Kumitat; (d) pjan għall-eliminazzjoni u r-rilassament progressivi tar-restrizzjonijiet li jifdlu. Jistgħu jsiru riferimenti, meta rilevanti, għat-tagħrif ipprovvdut fin-notifiki jew fir-rapporti l-oħra magħmula lill-WTO. Skond il-proċeduri ssimplifikati tal-konsultazzjoni, il-Membru li jikkonsulta għandu jissottometti dikjarazzjoni bil-kitba li jkun fiha tagħrif essenzali dwar l-elementi koperti bid-Dokument Bażiku.

12. 

Is-Segretarjat għandu, bil-ħsieb li jiffaċilita l-konsultazzjoni fil-Kumitat, iħejji studju fattwali ta' l-isfond li jittratta l-aspetti differenti tal-pjan tal-konsultazzjonijiet. Fil-każ tal-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw, id-dokument tas-Segretarjat għandu jinkludi materjal analitiku ta' l-isfond rilevanti dwar l-inċidenza ta' l-ambjent kummerċjali barrani fuq is-sitwazzjoni u l-propsetti tal-bilanċ tal-pagamenti tal-Membru li jikkonsulta. Is-servizzi ta' l-assistenza teknika tas-Segretarjat għandhom jgħinu fit-tħejjija tad-dokument għall-konsultazzjoni fuq it-talba ta' pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa.

Il-Konklużjonijiet tal-Konsultazzjonijiet dwar il-Bilanċ tal-Pagamenti

13. 

Il-Kumitat għandu jirrapporta dwar il-konsultazzjonijiet tiegħu lill-Kunsill Ġenerali. Meta jkunu ntużaw il-proċeduri sħaħ tal-konsultazzjoni, ir-rapport għandu jindika l-konklużjonijiet tal-Kumitat dwar l-elementi differenti tal-pjan tal-konsultazzjonijiet, kif ukoll il-fatti u r-raġunijiet li fuqhom ikunu msejsa. Il-Kumitat għandu jagħmel ħiltu li jinkludi, fil-proposti tiegħu għall-konsultazzjinijiet, rakkommandazzjonijiet immirati li jippromwovu l-implimentazzjoni ta' l-Artikoli XII u XVIII:B, id-dikjarazzjoni tas-sena 1970 u dan il-Fehim. F'dawk il-każijiet li fihom tkun ġiet ippreżentata skeda taż-żmien għat-tneħħija tal-miżuri restrittivi meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti, il-Kunsill Ġenerali jista' jirrakkomanda illi, fl-adeżjoni ma' din l-iskeda taż-żmien, Membru għandu jitqies li jkun f'konformità ma' l-obbligi tiegħu fil-GATT 1994. Kulmeta l-Kunsill Ġenerali jkun għamel rakkommandazzjonijiet speċifiċi, id-drittijiet u l-obbligi tal-Membri għandhom jiġu stmati fid-dawl ta' dawn ir-rakkommandazzjonijiet. Fin-nuqqas ta' proposti speċifiċi għar-rakkommandazzjonijiet mill-Kunsill Ġenerali, il-konklużjonijiet tal-Kumitat għandhom jirreġistraw il-veduti differenti espressi fil-Kumitat. Meta jkunu ntużaw il-proċeduri ssimplifikati tal-konsultazzjoni, ir-rapport għandu jinkludi sommarju ta' l-elementi ewliena diskussi fil-Kumitat u deċiżjoni dwar jekk ikunux meħieġa l-proċeduri sħaħ tal-konsultazzjoni.

(L-iskedi miftiehma tal-parteċipanti jridu jiġu annessi mal-Protokoll ta’ Marrakesh fil-kopja tat-trattat tal-Ftehim dwar il-WTO.)

IL-FEHIM DWAR L-INTERPRETAZZJONI TA' L-ARTIKOLU XVIV TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994



IL-MEMBRI

Wara li kkunsidraw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXIV tal-GATT 1994;

Jagħrfu illi l-għaqdiet tad-dwana u ż-żoni tal-kummerċ ħieles żdiedu bil-qawwi fin-numru u fl-importanza minn mindu ġie stabbilit il-GATT 1947 u llum ikopru proporzjon sinifikanti tal-kummerċ dinji;

Jagħrfu l-kontribuzzjoni għall-espansjoni tal-kummerċ dinji li jista' jsir bl-integrazzjoni iktar mill-qrib bejn l-ekonomija tal-partijiet rigward dawn il-ftehimijiet;

Jagħrfu wkoll illi din il-kontribuzzjoni tiżdied jekk l-eliminazzjoni bejn it-territorji kostitwenti tad-dazji u regolamenti oħra restrittivi għall-kummerċ testendi għall-kummerċ kollu, u titnaqqas jekk jiġi eskluż kull settur maġġuri tal-kummerċ;

Jaffermaw mill-ġdid illi l-għan ta' dawn il-ftehimijiet għandu jkun li jiffaċilita l-kummerċ bejn it-territorji kostitwenti u li ma joħolqux ostakoli għall-kummerċ tal-membi l-oħra ma' dawn it-territorji; u li fil-formazzjoni jew it-tkabbir tagħhom il-partijiet għandhom jevitaw safejn u sakemm hu possibbli li joħolqu effetti negattivi fuq il-kummerċ tal-Membri l-oħra;

Konvinti wkoll dwar il-ħtieġa li tiġi rrinfurzata l-effikaċja tar-rwol tal-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti meta jkunu rivisti l-ftehimijiet innotifikati skond l-Artikolu XXIV, billi jiġu ċċarati l-kriterji u l-proċeduri għall-istima tal-ftehimijiet ġodda jew imkabbra, u li jtejbu t-trasparenza tal-ftehimijiet kollha ta' l-Artikolu XXIV;

Jagħrfu l-ħtieġa ta' fehim komuni ta' l-obbligi tal-Membri skond il-paragrafu 12 ta' l-Artikolu XXIV;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



1. 

Għalbiex ikunu konsistenti ma' l-Artikolu XXIV, il-għaqdiet tad-dwana, iż-żoni tal-kummerċ ħieles u l-ftehimijiet interim li jwasslu għall-formazzjoni ta' għaqda tad-dwana jew żona tal-kummerċ ħieles iridu jissodisfaw, fost ħwejjeġ oħra, il-paragrafi 5, 6, 7 u 8 ta' dan l-Artikolu.

Artikolu XXIV: 5

2. 

Il-valutazzjoni skond il-paragrafu 5(a) ta' l-Artikolu XXIV dwar l-inċidenza ġenerali tad-dazji u r-regolamenti l-oħra tal-kummerċ applikabbli qabel jew wara l-formazzjoni ta' għaqda tad-dwana għandhom ikunu msejsa, rigward id-dazji u l-imposti, fuq stima ġenerali tar-rati medji ppeżati tat-tariffa u tad-dazji tad-dwana miġbura. Din l-istima għandha tkun imsejsa fuq l-istatistiċi ta' l-importazzjonijiet għal perjodu rappreżentattiv preċedenti taż-żmien li jridu jiġu forniti mill-għaqda tad-dwana, fuq il-bażi ta' linja tat-tariffa u fil-valuri u l-kwantitajiet maqsuma wieħed wieħed mill-pajjiż tal-WTO minn fejn joriġinaw. Is-Segretarjat għandu jikkomputa r-rati medji ppeżati tat-tariffa u d-dazji tad-dwana miġbura skond il-metodoloġija wżata fl-istima ta' l-offerti tat-tariffi fir-Round ta' l-Urugwaj tan-Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ. Għal dan il-għan, id-dazji u l-imposti li jridu jittieħdu f'konsiderazzjoni għandhom ikunu r-rati applikati tad-dazju. Huwa magħruf illi għall-għan ta' l-istima ġenerali ta' l-inċidenza tar-regolamenti l-oħra tal-kummerċ li l-kwantifikazzjoni u l-aggregazzjoni tagħhom huma diffiċli, jistgħu jinħtieġu l-ezami tal-miżuri, tar-regolamenti u tal-prodotti individwali u l-mixi tal-kummerċ affettwat.

3. 

It-“tul raġjonevoli taż-żmien” riferit fil-paragrafu 5(ċ) ta' l-Artikolu XXIV għandu jaqbeż il-10 snin f'każijiet eċċezzjonali biss. Fil-każijiet meta l-Membri partijiet fi ftehim interim jemmnu li 10 snin ma jkunux biżżjjed, dawn għandhom jipprovdu spjega sħiħa lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti dwar il-ħtieġa ta' perjodu itwal taż-żmien.

Artikolu XXIV: 6

4. 

Il-paragrafu 6 ta' l-Artikolu XXIV jistabbilixxi l-proċedura li trid tiġi segwita meta membru li jifforma għaqda tad-dwana jipproponi li jżid rata marbuta tad-dazju. F'dan ir-rigward, il-Membri jaffernaw mill-ġdid illi l-proċedura ddikjarata fl-Artikolu XXVIII kif elaborati fil-linji gwida adottati il-10 ta' Novembru 1980 (BISD 27S/26-28) u fil-Fehim dwar l-Interpretazzjoni ta' l-Artikolu XXVIII tal-GATT 1994, iridu jiġu mibdija qabel ma jiġu mmodifikati jew irtirati l-konċessjonijiet tat-tariffi mal-formazzjoni ta' għaqda tad-dwana jew ftehim interim li jwassal għall-formazzjoni ta' għaqda tad-dwana.

5. 

Dawn in-negozjati jridu jiġu midħula għalihom f'fidi tajba fil-ħsieb li jinkiseb aġġustament kumpensatorju sodisfaċenti b'mod reċiproku. F'dawn in-negozjati, kif meħtieġ mill-paragrafu 6 ta' l-Artikolu XXIV, għandu jittieħed qies mistħoqq tat-tnaqqis tad-dazji fuq l-istess linja tat-tariffa magħmula mill-kostitwenti l-oħra tal-għaqda tad-dwana mal-formazzjoni tagħha. Jekk dan it-tnaqqis ma jkunx biżżejjed għalbiex jipprovdi l-aġġustament kumpensatorju meħtieġ, il-għaqda tad-dwana tkun trid toffri kumpens, li jista' jieħu l-għamla ta' tnaqqis fid-dazji fuq linji oħra tat-tariffi. Din l-offerta għandha tittieħed f'konsiderazzjoni mill-Membi li jkollhom drittijiet tan-negozju fir-rbit li jkun qiegħed jiġi mmodifikat jew irtirat. Jekk l-aġġustament kumpensatorju jibqa' mhux aċċettabbli, in-negozjati għandhom jissoktaw. Meta, minkejja dawn l-isforzi, ma jistax jintlaħaq ftehim fin-negozjati dwar l-aġġustament kumpensatorju skond l-Artikolu XXVIII kif elaborat fil-Fehim dwar l-Interpretazzjoni ta' l-Artikolu XXVIII tal-GATT 1994 fi żmien raġjonevoli mill-perjodu taż-żmien tal-ftuħ tan-negozjati, il-għaqda tad-dwana għandha, madankollu, tkun ħielsa li timmodifika jew tirtira konċessjonijiet sostanzjalment ekwivalenti skond l-Artikolu XXVIII.

6. 

Il-GATT 1994 ma jimponi l-ebda obbligu fuq il-Membri li jibbenefikaw minn tnaqqis fid-dazji b'konsegwenza tal-formazzjoni ta' għaqda tad-dwana, jew ftehim interim li jwassal għall-formazzjoni ta' għaqda tad-dwana, għalbiex tipprovdi aġġustament kumpensatorju lill-kostitwenti tagħha.

Ir-Rivista tal-Għaqda Tad-dwana u ż-Żoni tal-Kummerċ Ħieles

7. 

In-notifiki kollha magħmula skond il-paragrafu 7(a) ta' l-Artikolu XXIV għandhom jiġu eżaminati minn grupp tax-xogħol fid-dawl tad-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994 u tal-paragrafu 1 ta' dan il-Fehim. Il-grupp tax-xogħol għandu jissottometti rapport lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti dwar is-sejbiet tiegħu f'dan ir-rigward. Il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti jista' jagħmel dawk ir-rakkomandazzjonijiet lill-Membri li jqis approprjati.

8. 

Rigward il-ftehimijiet interim, il-grupp tax-xogħol jista' jagħmel fir-rapport tiegħu ir-rakkommandazzjonijiet approprjati dwar il-kwadru taż-żmien propost u dwar il-miżuri meħtieġa għalbiex titlesta l-formazzjoni tal-għaqda tad-dwana jew taż-żona tal-kummerċ ħieles. Jekk meħtieġ, jista' jipprovdi għal rivista oħra tal-ftehim.

9. 

Il-Membri partijiet fi ftehim interim għandhom jinnotifikaw bidliet sostanzjali fil-pjan u fl-iskeda inklużi f'dan il-ftehim lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti u, jekk mitlub dan, il-Kunsill għandu jeżamina l-bidliet.

10. 

Jekk ftehim interim innotifikat skond il-paragrafu 7(a) ta' l-Artikolu XXIV ma jinkludix pjan u skeda, kuntrarju għall-paragrafu 5(ċ) ta' l-Artikolu XXIV, il-grupp tax-xogħol għandu jirrakkomanda dan il-pjan u din l-iskeda fir-rapporrt tiegħu. Il-partijiet ma għandhomx iżommu jew idaħħlu fis-seħħ, skond kif ikun il-każ, dan il-ftehim jekk ma jkunux lesti li jimmodifikawh skond dawn ir-rakkomandazzjonijiet. Għandha ssir dispożizzjoni għar-rivista sossegwenti ta' l-implimentazzjoni tar-rakkommandazzjonijiet.

11. 

Il-għaqdiet tad-dwana u l-kostitwenti taż-żoni tal-kummerċ ħieles għandhom jirrapportaw perjodikament lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, kif previst mill-Partijiet Kontraenti tal-GATT 1947 fl-istruzzjoni tagħhom lill-Kunsill tal-GATT 1947 dwar il-ftehimijiet reġjonali (BISD 28S/38), dwar l-operat tal-ftehim rilevanti tagħhom. Kull bidliet u/jew żviluppi sinifikanti fil-ftehimijiet għandhom jiġu rrappurtati hekk kif jiġru.

Is-Soluzzjoni tal-Kontroversji

12. 

Jistgħu jiġu invokati d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati mill-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji rigward kull materja li tinħoloq mill-applikazzjoni ta' dawk id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXIV li jkollhom x'jaqsmu mal-għaqdiet tad-dwana, iż-żoni tal-kummerċ ħieles jew il-ftehimijiet interim li jwasslu għall-fomazzjoni ta' għaqda tad-dwana jew żona tal-kummerċ ħieles.

Artikolu XXIV 12

13. 

Kull Membru huwa resposabbli għal kollox skond il-GATT 1994 mill-osservanza tad-dispożizzjonijiet kollha tal-GATT 1994, u għandu jieħu dawk il-miżuri raġjonevoli li jistgħu jkunu disponsibbli għalih sabiex jiżgura din l-osservanza mill-gvernijiet u l-awtoritajiet reġjonali u lokali fit-territorju tiegħu.

14. 

Jistgħu jiġu invokati d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati mill-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji rigward miżuri li jaffettwaw l-osservanza tiegħu meħuda mill-gvernijiet jew l-awtoritajiet reġjonali jew lokali fit-territorju ta' Membru. Meta l-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontriversji jaqtagħha li dispożizzjoni tal-GATT 1994 ma tkunx ġiet osservata, il-Membru responsabbli għandu jieħu dawk il-miżuri raġjonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalih sabiex jiżgura l-osservanza tagħha. Id-dispożizzjonijiet li għandhom x'jaqsmu mal-kumpens u s-sospensjoni tal-konċessjonijiet jew obbligi oħra, japplikaw fil-każijiet meta ma jkunx possibbli li tiġi żgurata din l-osservanza.

15. 

Kull Membru jindaħal li jagħti konsiderazzjoni simpatetika u jkun jista' jagħti opportunità adegwata għall-konsultazzjoni li tirrigwarda kull rappreżentazzjoni magħmula minn Membru ieħor rigward miżuri li jaffettwaw l-operat tal-GATT 1994 meħuda fit-territorju ta' ta' l-ewwel.

IL-FEHIM DWAR ID-DISPOSIZZJONIJIET TAR-RINUNZJI SKOND IL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994





IL-MEMBRI HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:

1. 

Talba għal rinunzja jew għall-estensjoni ta' rinunzja eżistenti għandha tiddeskrivi l-miżuri li Membru jipproponi li jieħu, il-għanijiet speċifiċi tal-politika li l-Membru jfittex li jsegwi u r-raġunijiet li jipprevjienu lill-Membru milli jikseb il-għanijiet tal-politika tiegħu b'miżuri konsistenti ma' l-obbligi tiegħu skond il-GATT 1994.

2. 

Kull rinunzja f'effett fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għandha ttemm, għajr jekk estiża skond il-proċeduri ta' hawn fuq u dawk ta' l-Artikolu IX tal-Ftehim dwar il-WTO, fid-data ta' l-iskadenza taagħha jew wara sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, liema minnhom tkun l-iktar bikrija.

3. 

Kull Membru li jikkunsidra li benefiċċju li jmiss lilu skond il-GATT 1994 ikun qiegħed jiġi mxejjen jew imdgħajjef minħabba:

(a) 

in-nuqqas tal-Membru li jkun ġie konċess rinunzja li josserva t-termini u l-kondizzjonijiet tar-rinunzja, jew

(b) 

l-applikazzjoni ta' miżura konsistanti mat-termini u l-kondizzjonijiet tar-rinunzja

jista' jinvoka d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati mill-Fehim dwar is-Soluzzjon tal-Kontroversji.

IL-FEHIM DWAR L-INTERPRETAZZJONI TA' L-ARTIKOLU XXVIII TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994





IL-MEMBRI HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:

1. 

Għall-għanijiet tal-modifika jew l-irtirar ta' konċessjoni, il-Membu li jkollu l-ogħla proporzjon ta' esportazzjonijiet affettwati mill-konċessjoni (jżpifierei l-esportazzjonijiet tal-prodott lejn is-suq tal-Membru li jimmodifika jew jirtira l-konċessjoni) rigward l-esportazzjonijiet totali tiegħu għandu jitqies li jkollu interess prinċipali ta' forniment jekk ma jkollux diġà dritt inizjali tan-negozjati jew interess prinċipali tal-forniment kif ipprovvdut fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXVIII. Madankollu huwa miftiehem li dan il-paragrafu jrid jiġi revist mill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti fi żmien ħames snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO bil-ħsieb li jiġi deċiż jekk dan il-kriterju jkunx ħadem b'mod sodisfaċenti f'li jiżgura distribuzzjoni mill-ġdid tad-drittijiet tan-negozjar favur il-Membri esportaturi ż-żgħar u ta' daqs medju, Jekk dan ma jkunx il-każ, trid tingħata konsiderazzjoni għal titjib possibbli, inkluż, fid-dawl tad-disponibbiltà ta' informazzjon adegwata, l-adozzjoni ta' kriterju msejjes fuq il-proporzjon ta' l-esportazzjonijiet affettwati mill-konċessjoni lill-esportazzjonijiet lejn is-swieq kollha tal-prodott fil-kwistjoni.

2. 

Meta Membru jikkunsidra li jkollu interess ewlieni tal-forniment fit-termini tal-paragrafu 1, għandu jikkomunika l-pretensjoni tiegħu bil-miktub, bix-xiehda ta' sostenn, lill-Membu li jipproponi l-modifika jew l-irtirar ta' konċesjoni, u fl-istess żmien jgħarraf lis-Segretarjat. F'dawn il-każijiet għandu japplika l-paragrafu 4 tal-“Proċeduri għan-Negozjati skond l-Artikolu XXVIII” adottati fil-10 ta' Novembru 1980 (BISD 27S/26-28).

3. 

Meta jkun qiegħed jiġi stabbilit liema Membri jkollhom interess ewlieni tal-forniment (sewwa jekk kif ipprovvdut fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq u sewwa jekk fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXVIII) jew interess sostanzjali, għandu jittieħed f'konsiderazzjoni biss il-kummerċ fil-prodott affettwat li jkun sar fuq il-bażi ta' MFN. Madankollu, għandu jitqies ukoll il-kummerċ fil-prodott affettwat li jkun sar skond preferenzi mhux kontrattwali jekk il-kummerċ fil-kwistjoni jkun temm milli jibbenefika minn dan it-trattament preferenzali, biex b'hekk isir kummerċ ta' MFN, fil-waqt tan-negozjati għal modifika jew l-irtitar tal-konċessjoni, jew iridu jagħmlu dan sakemm jintemm dan in-negozjar.

4. 

Meta konċessjoni ta' tariffa tiġi mmodifikata jew irtirata fuq prodott ġdid (jiġifieri li ma jkunux disponibbli għalih l-istatistiċi tal-kummerċ għal tliet snin) il-Membru li jippossjiedi d-drittijiet inizjali tan-negozjar tad-drittijiet dwar il-linja tat-tariffi meta l-prodott ikun ikklassifikat jew ikklassifikat qabel, għandu jitqies li jkollu d-dritt inizjali tan-negozjar fil-konċessjoni fil-kwistjoni. Il-mod kif jiġu stabbiliti l-interessi ewliena tal-forniment u l-interessi sostanzjali u l-kalkolu tal-kumpens għandhom iqisu, fost ħwejjeġ oħra, il-kapaċità tal-produzzjoni u l-investiment fil-prodott affettwat fil-Membru esportatur u l-estimi tat-tkabbir ta' l-esportazzjonijiet, kif ukoll it-tbassir tad-domanda għall-prodott fil-Membru importatur. Għall-għanijiet ta' dan il-paragrafu, “prodott ġdid” huwa mifhum li jinkludi oġġett tat-tariffa maħluq permezz ta' tbegħid mill-linja eżistenti tat-tariffi.

5. 

Meta Membru jikkunsidra li jkollu interess ewlieni tal-forniment jew interess sostanzjali fit-termini tal-paragrafu 4 għandu jikkomunika l-pretensjoni tiegħu bil-miktub, bix-xiehda ta' sostenn, lill-Membu li jipproponi l-modifika jew l-irtirar ta' konċesjoni, u fl-istess waqt jgħarraf lis-Segretarjat. F'dawn il-każijiet għandu japlika l-paragrafu 4 tal-“Proċeduri għan-Negozjati skond l-Artikolu XXVIII” imsemmi hawn fuq.

6. 

Meta konċessjoni tat-tariffa mingħajr limitu tiġi mibdula bi kwota tar-rata tat-tariffa, l-ammont tal-kumpens ipprovvdut għandu jaqbeż l-ammont tal-kummerċ attwalment affettwat bil-modifika fil-konċessjonai. Il-bażi tal-kalkolu tal-kumpens għandu jkun l-ammont li bih il-prospetti futuri tal-kummerċ jaqbeż il-livell tal-kwota. Huwa mifhum li l-kalkolu tal-prospetti futuri tal-kummerċ għandhom ikunu msjesa fuq l-ikbar minn:

(a) 

il-kummerċ medju ta' kull sena fl-iktar perjodi reċenti taż-żmien li jirrappreżenta l-perjodu taż-żmien ta' tliet snin miżjud bir-rata medja ta' kull sena ta' l-importazzjonijiet f'dan l-istess żmien, jew b'10 %, liema minnhom ikun l-ikbar; jew

(b) 

il-kummerċ fis-sena l-iktar reċenti mżjud b'10 fil-mija.

Fl-ebda każ ma għandha l-lijabbiltà ta' Membru għall-kumpens taqbeż lil dik li tkun intitolata bl-irtirar komplet tal-konċessjoni.

7. 

Kull Membru li jkollu interess ewlieni tal-forniment, sewwa jekk ipprovvdut fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq u sewwa jekk fil-paragrafu 1 ta l-Artikolu XXVIII, f'konċessjoni li tiġi mmodifikata jew irtirata għandu jiġi mogħti dritt inizjali tan-negozjar fil-konċessjinijiet kontemporanji, għajr jekk tiġi miftiehma għamla oħra ta' kumpens mill-Membri interessati.

▼M1

ANNESS TAL-FTEHIM DWAR IL-FAĊILITAZZJONI TAL-KUMMERĊ

NOTIFIKA TAL-IMPENJI TAL-KATEGORIJA A SKONTIL-FTEHIM DWAR IL-FAĊILITAZZJONI TAL-KUMMERĊ

L-ALBANIJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Albanija għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li huwa b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni disponibbli fuq l-Internet

 

 

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

 

 

Artikolu 4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

 

 

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

 

 

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx mid-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.4

Immaniġġar tar-Riskju

Artikolu 7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

 

 

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11-3

Tariffi ta' Tranżitu, Regolamenti, u Formalitajiet

11-4

Nondiskriminazzjoni Msaħħa ta' Tranżitu

11.11.1-5

Garanziji ta' Tranżitu

11.12-13

Kooperazzjoni u Koordinazzjoni ta' Tranżitu

Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali

IL-BOTSWANA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika tal-Botswana għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li r-Repubblika tal-Botswana b'dan jindika d-dispożizzjonijiet inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim bħala impenji tal-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u tingħata Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 5.1

Notifiki għal kontrolli jew spezzjonijiet imsaħħin

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 7.2

Pagament Elettroniku

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx mid-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.4

Immaniġġjar tar-Riskju

Artikolu 7.5

Awditu ta' Wara r-Rilaxx

Artikolu 7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 9

Moviment ta' merkanzija maħsuba għall-importazzjoni bil-kontrolli doganali

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

IL-BRAŻIL

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Missjoni tal-Brażil għandha l-unur li tinnotifika lill-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ li hija tidentifika d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim bħala impenji tal-Kategorija A, minbarra dan li ġej:

— 
Artikolu 3.6.b;
— 
Artikolu 3.9.a.ii;
— 
Artikolu 7.1;
— 
Artikolu 7.7.3; kif ukoll
— 
Artikolu 11.9.

IL-BRUNEI DARUSSALAM

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911) u skont l-Artikolu 15 fit-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (“il-Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, n-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A tal-Membri skont il-Ftehim.

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern ta' Brunei Darussalam għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li Brunei Darussalam b'dan jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha fl-Artikoli 1 sa 12 tal-Ftehim bħala Kategorija A, minbarra dan li ġej:



Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet: subparagrafi 2.1 (a) u (b)

Artikolu 4

Proċeduri għall-Appell jew għar-Rieżami

Artikolu 7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx: subparagrafu 2

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

IĊ-ĊILÌ

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), u f'konformità mal-Artikolu 15 fit-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), iċ-Ċilì b'dan jinnotifika li d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim ġew identifikati bħala impenji tal-Kategorija A għall-implimentazzjoni mad-dħul fis-seħħ tiegħu, ħlief għall-Artikolu 7.7 dwar operaturi awtorizzati.

IĊ-ĊINA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina b'dan jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim bħala impenji tal-Kategorija A, minbarra dan li ġej:



—  Paragrafu 6 tal-Artikolu 7

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx;

—  Paragrafu 4 tal-Artikolu 10

Punt Uniku ta' Kuntatt;

—  Paragrafu 9 tal-Artikolu 10

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv; kif ukoll

—  Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali.

IL-KOLOMBJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), u b'konformità mal-Artikolu 15 fit-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), il-Kolombja b'dan tinnotifika li d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim ġew identifikati bħala impenji tal-Kategorija A għall-implimentazzjoni mad-dħul fis-seħħ tiegħu, minbarra dan li ġej:



—  Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

—  Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

IL-KONGO

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, il-Gvern tar-Repubblika tal-Kongo għandu l-unur li javża l-impenji tal-Kategorija A tiegħu, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Artikolu 3.1

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.1

Notifiki għal Kontrolli jew Spezzjonijiet Imsaħħin

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 10.6

Użu tas-Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

l-Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

IL-KOSTA RICA

Skont il-paragrafi 2 u 3 tad-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), u b'konformità mal-Artikolu 15 fit-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), il-Kosta Rica b'dan tinnotifika li d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim ġew identifikati bħala impenji tal-Kategorija A, minbarra dan li ġej:



—  Artikolu 10.1.1

Formalitajiet u rekwiżiti ta' dokumentazzjoni

—  Artikolu 10.2.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

IL-KOSTA TAL-AVORJU

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), WT/L/911) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, ir-Repubblika tal-Kosta tal-Avorju għandha l-unur li tavża l-impenji tal-Kategorija A tagħha, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Artikolu 4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.1

Notifiki għal Kontrolli jew Spezzjonijiet Imsaħħin

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

Artikolu 7.4

Immaniġġjar tar-Riskju

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

IR-REPUBBLIKA DOMINICANA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika Dominicana għandu l-unur li javża lill-Kumitat Preparatorju bid-dispożizzjonijiet identifikati fil-Kategorija A, li jikkorrispondu għat-Taqsima I tal-Ftehim.



Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

l-Artikolu 7.2

Pagament Elettroniku:

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx mid-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.1

Formalitajiet u rekwiżiti ta' dokumentazzjoni

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali

Artikolu 13.2

Kumitat Nazzjonali għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ

L-EKWADOR

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, ir-Repubblika tal-Ekwador għandha l-unur li tavża l-impenji tal-Kategorija A tagħha, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Artikolu Nru/Paragrafi (*1)

Deskrizzjoni

2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

4

Proċeduri ta' Appell jew Rieżami

7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

10.6

Użu ta' Sensara Doganali

10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

10.8

Merkanzija Rrifjutata

10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

11.1

Libertà ta' Tranżitu

11.2

Libertà ta' Tranżitu

11.3

Libertà ta' Tranżitu

11.4

Libertà ta' Tranżitu

11.5

Libertà ta' Tranżitu

11.6

Libertà ta' Tranżitu

11.16

Libertà ta' Tranżitu

11.17

Libertà ta' Tranżitu

(*1)   

Fejn issir referenza għal paragrafi speċifiċi, l-impenn li ħadet ir-Repubblika tal-Ekwador, huwa limitat għall-kontenut ta' dawn il-paragrafi speċifiċi, mhux għall-Artikolu inġenerali.

L-EĠITTU

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, l-Eġittu b'dan javża l-impenji tal-Kategorija “A” tiegħu, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Numru tal-Artikolu

Deskrizzjoni

Artikolu 4 paragrafi (1,3.4,5)

Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 6.2

Dixxiplini speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3 subparagrafi (3.2,3.4,3.5,3.6)

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.3 subparagrafi (3.1,3.2,3.3,3.4,3.5)

Separazzjoni tar-rilaxx mid-definizzjoni finali tad-dazji, tat-taxxi, tat-tariffi u tal-imposti doganali

Artikolu 9

Moviment ta' merkanzija maħsuba għall-importazzjoni bil-kontrolli doganali

Artikolu 10.5 paragrafu (5.1)

Spezzjoni ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' sensara doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-fruntieri komuni u rekwiżiti għal dokumentazzjoni uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11 paragrafi (2,3,11,12,13,14,15,16)

Libertà ta' tranżitu

EL SALVADOR

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn issa 'l quddiem “il-Ftehim”), El Salvador b'dan javża l-impenji tal-Kategorija A tiegħu, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt



Artikolu 1

Publikazzjoni u Disponibbiltà tal-Informazzjoni

Artikolu 2

Opportunità li jsiru Kummenti, Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ, u Konsultazzjonijiet

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4

Proċeduri ta' Appell jew Rieżami: paragrafi 1, 2, 3, 4 u 5

Artikolu 5

Miżuri Oħra sabiex tiżdied l-Imparżjalità, in-Nondiskriminazzjoni u t-Trasparenza

Artikolu 6

Dixxiplini dwar Tariffi u Imposti fuq l-Importazzjonijiet u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom, u Dixxiplini ta' Penali: paragrafi 1 u 3

Artikolu 7

Rilaxx u Kklerjar ta' Merkanzija: paragrafi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (is-subpragrafi 3, 4, 5, 6), 8 u 9

Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri: il-paragrafu 1

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10

Formalitajiet Marbutin mal-Importazzjoni, l-Esportazzjoni u t-Tranżitu: il-paragrafi 1, 2, (subparagrafi 2 u 3), (subpragrafu 1), 6, 7, 8 u 9

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu:: paragrafi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 14, 15, 16 u 17

Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali: paragrafi 1, 3, 4, 5 (subparagrafi 1 u 2), 12

IL-GABON

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN (13)/36, WT/L/911) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, ir-Repubblika Gaboniża b'dan tavża l-impenji tal-Kategorija A tagħha, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Tiskadi

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

IL-GWATEMALA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Gwatemala jixtieq b'dan jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim ġew indikati bħala impenji tal-Kategorija A skont id-dokument tad-WTO WT/PCTF/W/27 tas-7 ta' Lulju 2014, ħlief għal dan li ġej:

Artikolu 1.1.1 (d) u (f)
Artikolu 1.2.1 (a) u (b)
Artikolu 1.3.1
Artikolu 1.3.2
Artikolu 1.4 (b) u (c)
Artikolu 2.1.1
Artikolu 3.9 (b) (iii)
Artikolu 5
Artikolu 6.1.4
Artikolu 7.1.2
Artikolu 7.4.3
Artikolu 7.6.1
Artikolu 7.6.2
Artikolu 7.7.3 (a), (d), (e), (f) u (g)
Artikolu 7.8.2 (c) u (d)
Artikolu 7.9.3
Artikolu 8.1
Artikolu 8.2(d) u (e)
Artikolu 10.1.1
Artikolu 10.2.3
Artikolu 10.4.1
Artikolu 10.4.2
Artikolu 11.17
Artikolu 12.2.1
Artikolu 12.3
Artikolu 12.4
Artikolu 12.5
Artikolu 12.6
Artikolu 12.7
Artikolu 12.8
Artikolu 12.9
Artikolu 12.10
Artikolu 12.11

IL-HONDURAS

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), il-Honduras b'dan jinnotifika l-impenji tal-Kategorija A tiegħu, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4

Proċeduri ta' Appell jew Rieżami

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti fuq l-Importazzjonijiet u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom (ħlief għall-Artikoli 6.1.3 u 6.1.4)

Artikolu 6.2

Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 7.2

Pagament Elettroniku

Artikolu 7.4

Immaniġġjar tar-Riskju

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.8

Konsenji mħaffin (ħlief għall-Artikolu 7.8.2 (d))

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien (ħlief għall-Artikolu 7.9.3)

Artikolu 8

Kooperazzjoni tal-Aġenzija tal-Fruntieri (ħlief għall-Artikolu 8.2 (c), (d) u (e))

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 12.12

Ftehim Bilaterali u Reġjonali

HONG KONG, IĊ-ĊINA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern ta' Hong Kong, iċ-Ċina għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li huwa b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin imsemmijin fl-Artikoli 1 sa 12 tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta hawn fuq) fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.

L-INDONEŻJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika tal-Indoneżja għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li l-Indoneżja b'dan tindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

IŻRAEL

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ.

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, l-Istat ta' Iżrael għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ li l-Istat ta' Iżrael b'dan jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim bħala Kategorija A.

IL-ĠORDAN

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Ġordan għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) fil-Kategorija A għall-implimentazzjoni b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim, ħlief għal dan li ġej:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 3.1

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

Artikolu 11.5-10

Proċeduri u Kontrolli ta' Tranżitu

IL-KOREA

Għandi l-unur li nirreferi għad-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), li skontha l-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ ġie stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

Barra minn hekk, għandi l-unur ukoll li ninnotifika l-Kumitat Preparatorju li l-Gvern tar-Repubblika tal-Korea ddeċieda li jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha li jinsabu fl-Artikoli 1 sa 12 tal-Ftehim fil-Kategorija A.

IL-KUWAJT

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, l-Istat tal-Kuwajt għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ li l-Istat tal-Kuwajt b'dan jidentifika d-dispożizzjonijiet inklużi fl-Anness I Kategorija A, ħlief dawn li ġejjin:



Artikolu 3.1

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 6.2

Dixxiplini speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 7.4

Immaniġġar tar-Riskju

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri

Artikolu 10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

Artikolu 11.11-15

Garanziji ta' Tranżitu

Artikolu 12

Kooperazzjoni doganali

IR-REPUBBLIKA KIRGIŻA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, f'isem il-Ministru tal-Ekonomija tar-Repubblika Kirgiża għandna l-pjaċir li ninnotifikaw lill-Kumitat Preparatorju li r-Repubblika Kirgiża tindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin imsemmijin fit-Taqsima 1 tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) bħala impenji tal-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 4

Id-Dispożizzjonijiet kollha (Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami)

Artikolu 5

Paragrafu 2 (Detenzjoni)

Artikolu 9

(Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali)

Artikolu 10

Paragrafu 5 (Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja)

Artikolu 11

Paragrafi 1 sa 4 (Imposti tat-Tranżitu, Regolamenti, Formalitajiet u Nondiskriminazzjoni)

Il-MAKAU, IĊ-ĊINA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Makau, iċ-Ċina għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li b'dan il-Makau, iċ-Ċina għandu jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi fl-Artikoli 1 sa 12 tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim, ħlief għal dan li ġej:



Artikolu 7:

Paragrafu 4 — Immaniġġar tar-Riskji;

Artikolu 7:

Paragrafu 5 — Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar;

Artikolu 9:

Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali;

Artikolu 10:

Paragrafu 4 — Punt Uniku ta' Kuntatt.

IL-MALASJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Malasja għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li l-Malasja b'dan tidentifika d-dispożizzjonijiet kollha fl-Artikoli minn 1 sa 12 tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta' hawn fuq) fil-Kategorija A, ħlief dan li ġej:



Artikolu 7.8

(Konsenji Mħaffin); kif ukoll

Artikolu 11.9

(Mili u pproċessar bil-quddiem tad-dokumentazzjoni u tad-dejta tat-tranżitu qabel il-wasla tal-merkanzija).

MAURITIUS

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika ta' Mauritius għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li r-Repubblika ta' Mauritius b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta' hawn fuq) fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjoni

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4

Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.1

Notifiki għal Kontrolli jew Spezzjonijiet Imsaħħin

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 7.2

Pagament Elettroniku

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9.1

Dħul Temporanju tal-Merkanzija

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 23.2

Kumitat Nazzjonali għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ

IL-MESSIKU

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Messiku għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) fil-Kategorija A għall-implimentazzjoni b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim, ħlief għal dan li ġej:

IL-MOLDOVA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika tal-Moldova għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li r-Repubblika tal-Moldova b'dan tindika d-disposizzjonijiet inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta' hawn fuq) bħala impenji tal-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1

Paragrafi 1 u 4 (Pubblikazzjoni, Notifika)

Artikolu 3

(DEĊIŻJONIJIET BIL-QUDDIEM)

Artikolu 4

(PROĊEDURI GĦAL APPELL JEW GĦAL RIEŻAMI)

Artikolu 5

Paragrafu 2 (Detenzjoni)

Artikolu 6

Paragrafu 2 (Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom)

Artikolu 7

Paragrafi 2, 4 u 5 (Pagament Elettroniku, Immaniġar tar-Riskju, Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar)

Artikolu 8

(KOOPERAZZJONI BEJN L-AĠENZIJI TAL-FRUNTIERI)

Artikolu 9

(MOVIMENT TA' MERKANZIJA MAĦSUBA GĦALL-IMPORTAZZJONI BIL-KONTROLLI DOGANALI)

Artikolu 10

Paragrafu 3 u minn 5 sa 9 (Użu ta' Standards Internazzjonali, Spezzjoni ta' qabel il-Konsenja, Użu ta' Sensara Doganali, Proċeduri tal-Fruntiera Komuni u Uniformi ta' Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni, Merkanzija Rrifjutata, Ammissjoni Temporanja tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv)

Artikolu 12

Id-dispożizzjonijiet kollha

IL-MONGOLJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Mongolja għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li l-Mongolja b'dan tindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) bħala impenji tal-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1.4

Notifiki

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 4

Proċeduri għal appell jew għal rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 6.1

Dixxiplini ġenerali dwar tariffi u imposti applikabbli għall-importazzjoni u l-esportazzjoni jew marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini speċifiċi dwar tariffi u imposti applikabbli għall-importazzjoni u l-esportazzjoni jew marbutin magħhom

Artikolu 10.1

Formalitajiet u rekwiżiti ta' dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' kopji

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-fruntieri komuni u rekwiżiti għal dokumentazzjoni uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija rrifjutata

Artikolu 11

Libertà ta' tranżitu

IL-MONTENEGRO

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Montenegro għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li b'dan il-Montenegro jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 3.1

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4

Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

Artikolu 6.2

Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.2

Pagament Elettroniku

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx mid-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11.1-11.3

Tariffi ta' Tranżitu, Regolamenti, u Formalitajiet

Artikolu 11.4

Nondiskriminazzjoni Msaħħa ta' Tranżitu

Artikolu 11.11-11.15

Garanziji ta' Tranżitu

Artikolu 11.16-11.17

Kooperazzjoni u Koordinazzjoni ta' Tranżitu

Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali

IR-RENJU TAL-MAROKK

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36 — WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ.

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, ir-Renju tal-Marokk għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li jidentifika d-dispożizzjonijiet li ġejjin fil-Kategorija A.



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4

Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.2

Pagament Elettroniku

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali

Artikolu 13.2

Kumitat Nazzjonali għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ

IN-NIKARAGWA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tan-Nikaragwa għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju bid-dispożizzjonijiet identifikati fil-Kategorija A, li jikkorrispondu għat-Taqsima I tal-Ftehim.



Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar Qabel il-Wasla

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.4

Immaniġġar tar-Riskju

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Tiskadi

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 12.1

Miżuri li Jippromwovu Konformità u Kooperazzjoni

Artikolu 12.2

Skambju ta' Informazzjoni

Artikolu 12.3

Verifika

Artikolu 12.4

Talba

Artikolu 12.5

Protezzjoni u kunfidenzjalità

Artikolu 12.6

Għoti ta' informazzjoni

Artikolu 12.7

Posponiment jew rifjut ta' talba

Artikolu 12.8

Reċiproċità

Artikolu 12.9

Piż amministrattiv

Artikolu 12.10

Limitazzjonijiet

Artikolu 12.11

Użu jew żvelar mhux awtorizzat

Artikolu 12.12

Ftehimiet bilaterali u reġjonali

Artikolu 13.2

Kumitat Nazzjonali għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ

IN-NIĠERJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika Federali tan-Niġerja għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li huwa b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin inklużi f'Taqsima I tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim:



Artikolu 6.3:

Dixxiplini ta' Penali;

Artikolu 7.1:

Ipproċessar ta' qabel il-wasla;

Artikolu 7.3:

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali;

Artikolu 9:

Moviment ta' merkanzija maħsuba għall-importazzjoni bil-kontroll doganali;

Artikolu 10.7:

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi;

Artikolu 10.9:

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv;

Artikolu 11.3:

Limitazzjonijiet Volontarji;

Artikolu 11.4:

Nondiskriminazzjoni;

Artikolu 11.6:

Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni;

Artikolu 11.8:

Nuqqas ta' applikazzjoni tal-ostakoli tekniċi għall-kummerċ (TBTs);

Artikolu 11.9:

Mili u Pproċessar minn qabel ta' Dokumentazzjoni ta' Tranżitu;

Artikolu 11.10:

Waqfien Immedjat ta' Operazzjoni ta' Tranżitu; kif ukoll

Artikolu 11.11:

Garanziji ta' tranżitu.

L-OMAN

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tas-Saltna tal-Oman għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li l-Oman b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1:

Pubblikazzjoni:

1.1

Informazzjoni disponibbli fuq l-Internet

1.4

Notifika

Artikolu 2:

Opportunità li jsiru kummenti, informazzjoni qabel id-dħul fis-seħħ, u konsultazzjonijiet:

2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 4:

Proċeduri ta' appell jew rieżami:

4.1

Dritt għal appell jew għal rieżami

Artikolu 5:

Miżuri oħra sabiex tiżdied l-imparzjalità, in-nondiskriminazzjoni u t-trasparenza:

5.1

Notifiki għal kontrolli jew spezzjonijiet imsaħħin

5.2

Detenzjoni

5.3

Proċeduri tat-test

Artikolu 6:

Dixxiplini dwar tariffi u imposti applikabbli għall-importazzjoni u l-esportazzjoni jew marbutin magħhom:

6.1

Dixxiplini ġenerali dwar tariffi u imposti applikabbli għall-importazzjoni u l-esportazzjoni jew marbutin magħhom

6.2

Dixxiplini speċifiċi dwar tariffi u imposti applikabbli għall-importazzjoni u l-esportazzjoni jew marbutin magħhom

Artikolu 7:

Rilaxx u kklerjar tal-merkanzija:

7.3

Separazzjoni tar-rilaxx minn mad-definizzjoni finali tad-dazji, tat-taxxi, tat-tariffi u tal-imposti doganali

Artikolu 9:

Moviment ta' merkanzija taħt kontroll doganali maħsuba għall-importazzjoni

Artikolu 10:

Formalitajiet marbutin mal-importazzjoni, l-esportazzjoni u t-tranżitu:

10.3

Użu ta' standards internazzjonali

10.5

Spezzjonijiet ta' qabel il-konsenja

10.6

Użu ta' sensara doganali

10.7

Proċeduri fil-fruntieri komuni u rekwiżiti għal dokumentazzjoni uniformi

10.8

Merkanzija rrifjutata

10.9

Dħul temporanju tal-merkanzija/Ipproċessar attiv jew passiv

Artikolu 11:

Libertà ta' Tranżitu:

11.1.3

Tariffi ta' tranżitu, regolamenti, u formalitajiet

11.4

Nondiskriminazzjoni msaħħa ta' tranżitu

11.11.1

Garanziji ta' tranżitu

Artikolu 13:

Arranġamenti Istituzzjonali:

13.2

Kumitat Nazzjonali għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ

IL-PANAMA

Skont il-paragrafi 2 u 3 tad-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), WT/L/911) u b'konformità mal-Artikolu 15 fit-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”), il-Panama b'dan tinnotifika li d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim ġew identifikati bħala impenji tal-Kategorija A għall-implimentazzjoni mad-dħul fis-seħħ:



Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 4

Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.1

Notifiki għal Kontrolli jew Spezzjonijiet Imsaħħin

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar ta' Qabel il-Wasla

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.4

Immaniġġar tar-Riskju

Artikolu 7.5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Artikolu 7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.8

Merkanzija Rrifjutata

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 12.1

Miżuri li Jippromwovu Konformità u Kooperazzjoni

Artikolu 12.2

Skambju ta' Informazzjoni

Artikolu 12.3

Verifika

Artikolu 12.4

Talba

Artikolu 12.5

Protezzjoni u Kunfidenzjalità

Artikolu 12.6

Għoti ta' informazzjoni

Artikolu 12.7

Posponiment jew Rifjut ta' Talba

Artikolu 12.8

Reċiproċità

Artikolu 12.9

Piż Amministrattiv

Artikolu 12.10

Limitazzjonijiet

Artikolu 12.11

Użu jew Żvelar mhux Awtorizzat

Artikolu 12.12

Ftehim Bilaterali u Reġjonali

IL-PARAGWAJ

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, ir-Repubblika tal-Paragwaj b'dan tinnotifika l-impenji tal-Kategorija A tagħha, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



Artikolu Nru/Paragrafi (*1)

Deskrizzjoni

3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

4

Proċeduri ta' Appell jew Rieżami

5.2

Detenzjoni

7.2

Pagament Elettroniku

7.4

Immaniġġjar tar-Riskju

9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

10.6

Użu ta' Sensara Doganali

10.8

Merkanzija Rrifjutata

10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

11

Libertà ta' Tranżitu

12

Kooperazzjoni Doganali

(*1)   

Fejn issir referenza għal paragrafi speċifiċi, l-impenn li ħadet ir-Repubblika tal-Paragwaj, huwa limitat għall-kontenut ta' dawn il-paragrafi speċifiċi, mhux għall-Artikolu inġenerali.

IL-PERÙ

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN (13)/36), u b'konformità mal-Artikolu 15 f'Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), il-Perù b'dan jinnotifika li d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim ġew identifikati bħala impenji tal-Kategorija A għall-implimentazzjoni mad-dħul fis-seħħ tiegħu, ħlief dan li ġej:



—  Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

—  Artikolu 5.1

Notifiki għal Kontrolli jew Spezzjonijiet Imsaħħin

—  Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

—  Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

—  Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri

—  Artikolu 10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

—  Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali

IL-FILIPPINI

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Filippini għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li b'dan jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha f'Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta' hawn fuq) fil-Kategorija A:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 3

Deċiżjonijiet bil-Quddiem

Artikolu 4

Proċeduri għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 5.2

Detenzjoni

Artikolu 5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti għall-Ipproċessar Doganali Applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.3

Dixxiplini ta' Penali

Artikolu 7.1

Ipproċessar ta' qabel il-wasla

Artikolu 7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Artikolu 7.4

Immaniġġar tar-Riskju

Artikolu 7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għall-Operaturi Awtorizzati

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Teħżien

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Artikolu 10.5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu

Artikolu 12

Kooperazzjoni Doganali

IL-QATAR

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Istat tal-Qatar għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li l-Istat tal-Qatar b'dan jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha f'Taqsima I tal-Ftehim bħala impenji tal-Kategorija A, ħlief dan li ġej:



—  7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għal Operaturi Awtorizzati

IR-RENJU TAL-ARABJA SAWDIJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, ir-Renju tal-Arabja Sawdija għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi f'Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) fil-Kategorija A għall-implimentazzjoni b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim, ħlief għal dan li ġej:



—  Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

—  Artikolu 10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

IS-SENEGAL

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), is-Senegal b'dan jinnotifika l-impenji tal-Kategorija A tiegħu, skont id-dispożizzjonijiet elenkati hawn taħt:



 

ARTIKOLU/PARAGRAFU

DESKRIZZJONI

1

2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

2

2.2

Konsultazzjonijiet

3

4

Proċedura ta' Appell jew Rieżami

4

5.2

Detenzjoni

5

5.3

Proċeduri tal-Ittestjar

6

7.1

Ipproċessar ta' Qabel il-Wasla

7

7.2

Pagament Elettroniku

8

7.3

Separazzjoni tar-Rilaxx mid-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

9

7.4

Immaniġġar tar-Riskju

10

7.6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

11

9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

12

10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

13

10.3

Użu ta' Standards Internazzjonali

14

10.4

Punt Uniku ta' Kuntatt

15

10.6

Użu ta' Sensara Doganali

16

10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

17

10.8

Merkanzija Rrifjutata

18

10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

19

12

Kooperazzjoni Doganali

SINGAPORE

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika ta' Singapore għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li huwa b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin imsemmijin fl-Artikoli minn 1 sa 12 tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta' hawn fuq) fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:

IS-SRI LANKA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika Demokratika Soċjalista tas-Sri Lanka għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li s-Sri Lanka b'dan tindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali ta' hawn fuq) fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Dispożizzjonijiet

Titolu

4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

5.2

Detenzjoni

6.3

Dixxiplini ta' Penali

7.2

Pagament Elettroniku

7.8

Konsenji Mħaffin

9

Moviment ta' Merkanzija Maħsuba għall-Importazzjoni bil-Kontrolli Doganali

10.6

Użu ta' Sensara Doganali

10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

10.8

Merkanzija Rrifjutata

10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija u Pproċessar Attiv jew Passiv

11

Libertà ta' Tranżitu

TERRITORJU DOGANALI SEPARAT TA' TAJWAN, PENGHU, KINMEN U MATSU

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, it-Territorju Doganali Separat tat-Tajwan, Penghu, Kinmen u Matsu għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li b'dan jindika d-dispożizzjonijiet inklużi fl-Artikoli minn 1 sa 12 tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) fil-Kategorija A għal implimentazzjoni sħiħa mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.

IT-TAĠIKISTAN

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali huwa awtorizzat li jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ.

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Taġikistan għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) fil-Kategorija A għall-implimentazzjoni b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim:



Artikolu 1

Paragrafu 1

Pubblikazzjoni

Paragrafu 2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 4

Id-dispożizzjonijiet kollha

Artikolu 5

Paragrafu 2

Detenzjoni

Paragrafu 3

Proċeduri tal-Ittestjar

Artikolu 6

Id-dispożizzjonijiet kollha

Artikolu 7

Paragrafu 1

Ipproċessar ta' Qabel il-Wasla

Paragrafu 3

Separazzjoni tar-Rilaxx minn mad-Definizzjoni Finali tad-Dazji, tat-Taxxi, tat-Tariffi u tal-Imposti Doganali

Paragrafu 4

Immaniġġar tar-Riskju

Paragrafu 5

Awditjar ta' Wara l-Ikklerjar

Paragrafu 6

Stabbiliment u Pubblikazzjoni tal-Ħinijiet Medji tar-Rilaxx

Paragrafu 8

Konsenji Mħaffin

Paragrafu 9

Merkanzija li Tiskadi

Artikolu 8

Il-partita 1

Artikolu 9

Id-dispożizzjonijiet kollha

Artikolu 10

Paragrafu 1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Paragrafu 2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Paragrafu 3

Użu ta' Standards Internazzjonali

Paragrafu 5

Spezzjonijiet ta' Qabel il-Konsenja

Paragrafu 6

Użu ta' Sensara Doganali

Paragrafu 7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Paragrafu 8

Merkanzija Rrifjutata

Paragrafu 9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Id-dispożizzjonijiet kollha

IT-TAJLANDJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, mingħand il-Membri n-notifiki tagħhom tal-impenji tal-Kategorija A skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern Irjali Tajlandiż għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li b'dan it-Tajlandja tidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi f'Taqsima I tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim, ħlief għal dan li ġej:



Artikolu 3

Deċiżjoni bil-quddiem: paragrafi 5 u 6

Artikolu 4

Proċeduri għal appell jew għal rieżami: paragrafu 4

Artikolu 5

Miżuri oħra: paragrafu 1 Notifiki u paragrafu 3 Proċeduri tal-ittestjar

Artikolu 6

Dixxiplini dwar tariffi u imposti: subparagraph 3.4 u 3.7 Dixxiplini ta' penali

Artikolu 7

Rilaxx u kklerjar tal-merkanzija: is-subparagraph 1.1 Ipproċessar ta' qabel il-wasla

Artikolu 10

Formalitajiet: paragrafu 8 Merkanzija rrifjutata u paragrafu 9 Ammissjoni temporanja

Artikolu 11

Libertà ta' tranżitu: paragrafi 1, 8, u 9

Artikolu 12

Kooperazzjoni doganali: paragrafu 2 skambju ta' informazzjoni, is-subparagrafu 5.1 (c)-(f) u s-subparagrafu 6.1 Provvediment ta' informazzjoni

IT-TUNEŻIJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36), WT/L/911) u l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, il-Gvern tar-Repubblika tat-Tuneżija għandu l-unur li jinnotifika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim fil-Kategorija A:



Artikolu jew numru tal-paragrafu (*1)

Deskrizzjoni

1.1

Pubblikazzjoni

1.2

Informazzjoni disponibbli fuq l-Internet

1.3

Punti ta' informazzjoni

1.4

Notifika

2.1

Opportunità biex isiru kummenti u informazzjoni qabel id-dħul fis-seħħ

4

Proċeduri ta' appell jew rieżami

5.2

Detenzjoni

6.3

Dixxiplini ta' penali

7.1

Ipproċessar ta' qabel il-wasla

7.3

Separazzjoni tar-rilaxx mid-definizzjoni finali tad-dazji, tat-taxxi, tat-tariffi u tal-imposti doganali

9

Moviment ta' merkanzija taħt kontroll doganali maħsuba għall-importazzjoni

10.2

Aċċettazzjoni ta' kopji

10.5

Spezzjonijiet ta' qabel il-konsenja

10.6

Użu ta' sensara doganali

10.7

Proċeduri fil-fruntieri komuni u rekwiżiti għal dokumentazzjoni uniformi

10.8

Merkanzija rrifjutata

10.9

Dħul temporanju tal-merkanzija/Ipproċessar attiv jew passiv

11 ħlief għal 11.5

Libertà ta' tranżitu ħlief għat-tqegħid għad-dispożizzjoni ta' infrastruttura fiżikament separata għat-traffiku fi tranżitu.

12

Kooperazzjoni doganali

23.2

Kumitat Nazzjonali għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ

(*1)   

Fejn b'mod partikolari paragrafu ta' Artikolu huwa speċifikat, l-impenn tat-Tuneżija huwa limitat għall-kontenut tal-imsemmi paragrafu speċifiku u ma jikkonċernax id-dispożizzjonijiet l-oħra ta' dan l-Artikolu.

IT-TURKIJA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) għandu jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tat-Turkija għandu l-unur li jinnotifika l-Kumitat Preparatorju li jidentifika d-dispożizzjonijiet kollha inklużi fit-Taqsima I tal-Ftehim (annessi mad-Deċiżjoni Ministerjali msemmija hawn fuq) fil-Kategorija A għall-implimentazzjoni b'mod sħiħ mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim, ħlief għal dan li ġej:



Artikolu 7.9

“Merkanzija li Teħżien”

L-UKRAJNA

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tal-Ukrajna għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju l-Ukrajna b'dan tindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim:



Artikolu 1.1

Pubblikazzjoni

Artikolu 1.2

Informazzjoni Disponibbli fuq l-Internet

Artikolu 7.1

Ipproċessar ta' Qabel il-Wasla

Artikolu 7.4

Immaniġġjar tar-Riskju (ħlief għall-Artikolu 7.4.1, l-Artikolu 7.4.2, l-Artikolu 7.4.3)

Artikolu 7.7

Miżuri għall-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ għal Operaturi Awtorizzati

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 7.9

Merkanzija li Tiskadi (ħlief għall-Artikolu 7.9.2)

Artikolu 8

Kooperazzjoni bejn l-Aġenziji tal-Fruntieri

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.8

Merkanzija li Teħżien (ħlief għall-Artikolu 10.8.2)

Artikolu 10.9

Dħul Temporanju tal-Merkanzija/Ipproċessar Attiv jew Passiv

Artikolu 11

Libertà ta' Tranżitu (ħlief għall-Artikolu 11.3, l-Artikolu 11.4, l-Artikolu 11.5, l-Artikolu 11.6, l-Artikolu 11.7, l-Artikolu 11.8, l-Artikolu 11.10)

L-URUGWAJ

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36) u skont l-Artikolu 15 tat-Taqsima II tal-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (“il-Ftehim”), ir-Repubblika Orjentali tal-Urugwaj tidentifika d-dispożizzjonijiet kollha fit-Taqsima I tal-Ftehim bħala impenji tal-Kategorija A mad-dħul fis-seħħ tiegħu, bl-eċċezzjoni tal-Artikolu 7.3, “Separazzjoni ta' Rilaxx mid-definizzjoni finali tad-dazji, tat-taxxi, tat-tariffi u tal-imposti doganali”, li għandu jiġi identifikat bħala impenji tal-Kategorija B.

IL-VJETNAM

Skont id-Deċiżjoni Ministerjali tas-7 ta' Diċembru 2013 (WT/MIN(13)/36, WT/L/911), il-Kumitat Preparatorju dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ stabbilit skont il-Kunsill Ġenerali (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ il-“Kumitat Preparatorju”) jirċievi, inter alia, in-notifiki tal-impenji tal-Kategorija A mingħand il-Membri skont il-Ftehim dwar il-Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem imsejjaħ “il-Ftehim”).

B'referenza għal dan ta' hawn fuq, il-Gvern tar-Repubblika Soċjalista tal-Vjetnam għandu l-unur li jinnotifika lill-Kumitat Preparatorju li l-Vjetnam b'dan jindika d-dispożizzjonijiet li ġejjin inklużi f'Taqsima I tal-Ftehim fil-Kategorija A, li se jiġu implimentati mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim:



Artikolu 1.3

Punti ta' Informazzjoni

Artikolu 1.4

Notifika

Artikolu 2.1

Opportunità biex isiru Kummenti u Informazzjoni qabel id-Dħul fis-Seħħ

Artikolu 2.2

Konsultazzjonijiet

Artikolu 4.1

Dritt għal Appell jew għal Rieżami

Artikolu 6.1

Dixxiplini Ġenerali dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 6.2

Dixxiplini Speċifiċi dwar Tariffi u Imposti applikabbli għall-Importazzjoni u l-Esportazzjoni jew Marbutin magħhom

Artikolu 7.8

Konsenji Mħaffin

Artikolu 9

Moviment ta' Merkanzija taħt Kontroll Doganali Maħsuba għall-Importazzjoni

Artikolu 10.1

Formalitajiet u Rekwiżiti ta' Dokumentazzjoni

Artikolu 10.2

Aċċettazzjoni ta' Kopji

Artikolu 10.6

Użu ta' Sensara Doganali

Artikolu 10.7

Proċeduri fil-Fruntieri Komuni u Rekwiżiti għal Dokumentazzjoni Uniformi

Artikolu 11.1-3

Tariffi ta' Tranżitu, Regolamenti, u Formalitajiet

Artikolu 11.4

Nondiskriminazzjoni Msaħħa ta' Tranżitu

▼B

IL-PROTOKOLL TA' MARRAKESH

mal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ tas-sena 1994



IL-MEMBRI

Wara li wettqu n-negozjati fil-qafas tal-GATT 1947, skond id-Dikjarazzjoni Ministerjali tar-Round ta'l-Urugwaj,

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



1. 

Kull skeda annessa ma' dan il-Protokoll li jkollha x'taqsam ma' membru għandha ssir Skeda mal-GATT 1994 li jkollha x'taqsam ma' dan il-membru fid-data li fiha l-Ftehim dwar il-WTO jidħol fis-seħħ għal dan il-Membru. Kull skeda ssottomessa skond id-Dieċiżjoni Ministerjali dwar il-miżuri favur il-pajjiżi l-inqas żviluppati għandha titqies li hija annessa ma' dan il-Protokoll.

2. 

It-tnaqqis fit-tariffi miftiehma minn kull Membru għandu jiġi implimentat f'ħames tnaqqisiet egwali tar-rata, għajr jekk speċifikat xorta oħra fl-Iskeda ta' Membru. L-ewwel minn dan it-tnaqqis għandu jintgħamel effettiv fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, kull tnaqqis suċċessiv għandu jintgħamel effettiv fl-1 ta' Jannar ta' kull waħda mis-snin ta' wara, u r-rata finali għandha ssir effettiva mhux iktar tard mid-data ta' erba' snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, għajr kif jista' jiġi speċifikat xorta oħra fl-Iskeda ta' dan il-Membru. Għajr jekk speċifikat xorta oħra fl-Iskeda tiegħu, Membru li jaċċetta l-Ftehim dwar il-WTO wara d-dħul fis-seħħ tiegħu għandu jagħmel effettivi, fid-data li l-Ftehim jidħol fis-seħħ għalih, ir-rati kollha tat-tnaqqis li jkunu diġà saru flimkien mat-tnaqqis li kien ikun obbligat li jagħmel effettivi mill-1 ta' Jannar tas-sena ta' wara, u għandu jagħmel effettivi l-bqija kollha tar-rati tat-tnaqqis fl-iskeda speċifikata fis-sena ta' qabel. Għandhom jitneħħew ix-xtur sa l-ewwel deċimali fir-rata mnaqqsa f'kull stadju, Rigward il-prodotti agrikoli, kif iddefiniti fl-Artikolu 2 tal-Ftehim dwar il-Biedeja, it-tqegħid tat-tnaqqis fi stadji għandu jiġi implimentat kif speċifikat fil-partijiet rilevanti ta' l-iskedi.

3. 

L-implimentazzjoni tal-konċessjonijiet u ta' l-impenji li jkunu jinsabu fl-iskedi annessi ma' dan il-Protokoll għandhom ikunu bla ħsara, fuq talba, għall-eżami multilaterali tal-Membri. Dan irid ikun mingħajr preġudizzju għad-drittijiet u l-obbligi tal-Membri skond il-Ftehimijiet fl-Anness 1 A mal-Ftehim dwar il-WTO.

4. 

Wara li l-iskeda annessa ma' dan il-Protokoll li jkollha x'taqsam ma' Membru ssir Skeda mal-GATT 1994 skond id-dispożizzjoni tal-paragrafu 1, dan il-Membru għandu jkun ħieles f'kull waqt li jżomm jew jirtira fl-intier tagħha jew f'parti minnha l-konċessjoni f'din l-Iskeda rigward kull prodott li l-fornitur ewlieni tiegħu jkun kull parteċipant fir-Round ta' l-Urugwaj li l-iskeda tiegħu tkun għadha ma saritx Skeda mal-GATT 1994. Madankollu, din l-azzjoni tista' tittieħed biss wara avviż bil-miktub rigward kull żamma jew irtirar minn dawn ta' konċessjoni lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti u wara li jkunu saru konsultazzjonijiet, fuq talba, ma' kull Membru, li l-iskeda rilevanti tiegħu tkun saret Skeda mal-GATT 1994 u li jkollu interess sostanzjali fil-prodott involut. Kull konċessjoni hekk miżmuma jew irtirata għandha tiġi applikata fil-jum li fih l-iskeda ta' Membru li jkollu l-interess ewlieni fil-forniment isir Skeda mal-GATT 1994, jew wara dan il-jum.

5. 
(a) 

Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 4 tal-Ftehim dwar il-Biedja, għall-għan tar-rferiment fil-paragrafi 1:(b) u 1(ċ) ta' l-Artikolu II tal-GATT 1994 sad-data ta' dan il-Ftehim, id-data applikabbli rigward kull prodott li jkun bla ħsara għall-konċessjoni pprovvduta fi skeda tal-konċessjonijiet annessa ma' dan il-Protokoll għandha tkun id-data ta' dan il-Protokoll.

(b) 

Għall-għan tar-riferiment fil-paragrafu 6(a) ta' l-Artikolu II tal-GATT 1994 għad-data ta' dan il-Ftehim, id-data applikabbli rigward skeda ta' konċessjonijiet annessa ma' dan il-Protokoll għandha tkun id-data ta' dan il-Protokoll.

6. 

Fil-każijiet ta' modifika jew l-irtirar tal-konċessjonijiet li jkollhom x'jaqsmu mal-miżuri ta' mingħajr tariffi kif jinsabu fil-Parti III ta' l-iskedi, għandhom japplikaw id-disposizjoniiet ta' l-Artikolu XXVIII tal-GATT 1994 u l-“Proċeduri għan-Negozjati skond l-Artikolu XXVIII” adottat fil-10 ta' Novembru 1980 (BISD 27S/26-28). Dan irid ikun mingħajr preġudizzju għad-drittijiet u l-obbligi tal-Membri skond il-GATT 1994.

7. 

F'kull każ li fih skeda annessa ma' dan il-protokoll tirriżulta rigward kull prodott fi trattament inqas favorevoli milli kien ipprovvdut fl-iskedi mal-GATT 1947 qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, il-Membru li miegħu jkollha x'taqsam l-iskeda għandu jitqies li jkun ħa azzjoni approprjata kif kien ikun xorta waħda meħtieġ skond id-disposizzzjonijiet ta' l-Artikolu XXVIII tal-GATT 1947 jew 1994. Id-disposizzjoniiet ta' dan il-paragrafu għandhom japplikaw biss għall-Eġittu, il-Perù, l-Afrika ta' Isfel u l-Urugwaj.

8. 

L-Iskedi annessi hawnhekk huma awtentiċi fl-ilsien Ingliż, Franċiż jew Spanjol kif speċifikat f'kull Skeda.

9. 

Id-data ta' dan il-Protokoll hija l-15 ta' April 1994.

(L-iskedi miftiehma tal-parteċipanti jridu jiġu annessi mal-Protokoll ta' Marrakesh fil-kopja tat-trattat tal-Ftehim dwar il-WTO.

FTEHIM DWAR IL-BIEDJA



IL-MEMBRI,

Wara li ddeċidew li jistabbilixxu bażi għall-bidu ta' proċess ta' riforma fil-kummerċ fil-biedja f'linja mal-għanijiet tan-negozjati kif iddikjarati fid-Dikjarazzjoni ta' Punta del Este;

Jiftakru illi l-għan tagħhom fuq skond fit-tul kif miftiehem fir-Rivista ta' Nofs l-Iskond tar-Round ta' l-Urugwaj huwa li jistabbilixxu sistema ġusta u orjentata lejn is-suq fil-kummerċ agrikolu u li għandu jinbeda l-proċess ta' riforma permezz tan-negozjar ta' l-impenji dwar l-appoġġ u l-protezzjoni u permezz li jiġu stabbiliti regoli u dixxiplini tal-GATT iktar effettivi b'mod operattiv;

Jiftakru li “il-għan fuq skond fit-tul imsemmi hawn fuq huwa li jiġu pprovvduti riduzzjonijiet sostanzjali progressivi fl-appoġġ u l-protezzjoni agrikoli sostnuti fuq perjodu miftiehem taż-żmien, li jirriżultaw li jiġu kkorreġuti u pprevenuti r-restrizzjonijiet u t-tagħwiġ fis-swieq dinjija tal-biedja”;

Kommessi li jiksbu impenji speċifiċi li jorbtu f'kull waħda miż-żoni li ġejjin: l-aċċess għas-swieq; is-sostenn domestiku; il-kompetizzjoni fl-esportazzjonijiet; u li jintlaħaq ftehim dwar il-kwistjonijiet sanitarji u fito-sanitarji;

Wara li ftiehmu li fl-implimentazzjoni ta' l-impenji tagħhom rigward l-aċċess għas-swieq, il-pajjiżi Membri żviluppati jqisu l-ħtiġiet u l-kondizzjonijiet partikolari tal-pajjiżi Membri li għadhom jiżviluppaw billi jipprovdu titjib iktar fl-opportunitajiet u fit-termini ta' l-aċċess għall-prodotti agrikoli ta' interess partikolari għal dawn il-Membri inkluża l-liberalizzazzjoni l-iktar sħiħa tal-kummerċ fil-prodoti agrikoli tropikali kif miftiehem fir-Rivista ta' Nofs l-Iskond, u għall-prodotti ta' importanza partikolari rigward id-diversifikazzjoni tal-produzzjoni mit-tkabbir ta' prodotti narkotiċi illeċiti;

Jinnotaw li l-impenji skond il-programm tar-riforma għandhom jintgħamlu f'manjiera ekwitabbli fost il-Membri kollha, filwaqt li jqisu l-interessi mhux kummerċjali, inklużi s-sigurtà fl-ikel u l-ħtieġa li jiġi protett l-ambjent; wara li kkunsidraw il-ftehim li trattament speċjali u ddifferenzat tal-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw huwa element integrali tan-negozjati, u filwaqt li jqisu l-effetti negattivi possibbli ta' l-implimentazzjoni tal-programm tar-riforma fuq il-pajjiżi l-inqas żviluppati u l-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw li huma importaturi netti ta' l-ikel;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



L-EWWEL PARTI

Artikolu 1

Id-Definizzjoni tat-Termini

F'dan il-Ftehim, għajr jekk il-kuntest jeħtieġ xorta oħra:

(a) 

“Qies Aggregat ta' Sostenn” u “AMS” ifissru l-livell annwali ta' sostenn, espress f'termini monetarji, ipprovvdut għal prodott agrikolu favur il-produtturi tal-prodott agrikoku bażiku jew sostenN mhux speċifiku għall-prodott ipprovvdut favur il-produtturi agrikoli b'mod ġenerali, għajr għas-sostenn ipprovvdut skond il-programmi li jikkwalifikaw bħAla eżentati mit-tnaqqis skond l-Anness 2 ta' dan il-ftehim, li jkun:

(i) 

rigward is-sostenn ipprovvdut matul il-perjoidu bażi taż-żmien, speċifikat fit-tabelli rilevanti tal-materjal ta' sostenn inkorporat b'riferiment fil-Parti IV ta' l-Iskeda ta' Membru; u

(ii) 

rigward is-sostenn ipprovvdut matul kull sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni u wara dan, ikkalkolat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness 3 ta' dan il-Ftehim u li jqis l-informazzjoni u l-metodoloġija kostitwenti wżati fit-tabelli tal-materjal ta' sostenn inkorport b'riferiment fil-Parti IV ta' l-Iskeda ta' Membru;

(b) 

“prodott agrikolu bażiku” fejn jidħlu l-impenji domestiċi tas-sostenn huwa ddefinit bħala l-prodott qrib kemm prattikabbli għall-punt ta' l-ewwel bejgħ kif speċifikat fl-Iskeda ta' membru u fil-materjal relatat ta' sostenn;

(ċ) 

“ħruġ mill-estimi finanzjarji” jew “ħruġ” jinkludu d-dħul ippremeditat;

(d) 

“Qies Ekwivalenti ta' Sostenn” ifisser il-livell annwali ta' sostenn, espress f'termini monetarji, ipprovvdut lill-produtturi tal-prodott agrikolu bażiku permezz ta' l-applikazzjoni ta' qies jew iktar, li l-kalkolu tiegħu skond il-metodoloġija ta' l-AMS mhix prattikabbli, għajr għas-sostenn ipprovvdut skond il-programmi li jikkwalifikaw bħala eżentati mit-tnaqqis skond l-Anness 2 ta' dan il-Ftehim, u li tkun:

(i) 

rigward is-sostenn ipprovvdut matul il-perjoidu bażi taż-żmien, speċifikata fit-tabelli rilevanti tal-materjal ta' sostenn inkorporat b'riferiment fil-Parti IV ta' l-Iskeda ta' Membru; u

(ii) 

rigward is-sostenn ipprovvdut matul kull sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni u wara dan, ikkalkolat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness 4 ta' dan il-Ftehim u li jqis l-informazzjoni u l-metodoloġija kostitwenti wżati fit-tabelli tal-materjal ta' sostenn inkorporti b'riferiment fil-Parti IV ta' l-Iskeda ta' Membru.

(e) 

“sussidji għall-esportazzjoni” jirreferu għas-sussidji kontinġenti fuq it-twettiq tax-xogħol ta' l-esportazzjoni, inklużi s-sussidji għall-esportazzjoni elenkati fl-Artikolu 9 ta' dan il-Ftehim;

(f) 

“perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni” ifisser il-perjodu taż-żmien ta' sitt snin li jibda fis-sena 1995, għajr li, għall-għanijiet ta' l-Artikolu 13, ifisser il-perjodu taż-żmien ta' disa' snin li jibda fis-sena 1995;

(g) 

“konċessjonijiet għall-aċċess għas-swieq” jinkludu l-impenji kollha ta' l-aċċess għas-swieq midħula għalihom skond dan il-Ftehim;

(h) 

“Qies Totali Aggregat ta' Sostenn” u “AMS Totali” ifissru s-somma tas-sostenn domestiku kollu pprovvdut favur il-produtturi agrikoli, ikkalkolata bħala s-somma tal-qisien aggregati kollha ta' sostenn għall-prodotti agrikoli, il-qisien aggregati mhux speċifiċi għall-prodotti ta' sostenn u l-qisien ekwivaleni kollha ta' sostenn għall-prodotti agrikoli, u li jkun:

(i) 

rigward is-sostenn ipprovvdut matul il-perjodu bażi taż-żmien (jiġifieri l-“AMS Totali Bażi”) u s-sostenn massimu permess li jrid jiġi pprovvdut matul kull sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni jew wara dan (jiġifieri l-“Livelli Annwali u Finali ta' l-Impenn Marbut”), kif speċifikat fil-Parti IV ta' l-Iskeda ta' Membru; u

(ii) 

rigward il-livell tas-sostenn attwalment ipprovvdut matul kull sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni u wara dan (jiġifieri l-“AMS” Totali Korrenti'), ikkalkolat skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, inkluż l-Artikolu 6 u ma' l-informazzjoni u l-metodoloġija kostitwenti wżati fit-tabelli tal-materjal ta' sostenn inkorporati b'riferiment fil-Parti IV ta' l-Iskeda tal-Membru;

(i) 

“sena” fil-paragrafu (f) ta' hawn fuq u f'relazzjoni ma' l-impenji speċifiċi ta' Membru tirreferi għas-sena kalendarja, finanzjarja jew tas-suq speċifikata fl-Iskeda li jkollha x'taqsam ma' dan il-Membru.

Artikolu 2

Il-Kopertura tal-Prodott

Dan il-Ftehim japplika għall-prodotti elenkati fl-Anness 1 ma' dan il-Ftehim, minn issa ‘l quddiem imsejħa prodotti agrikoli.



IT-TIENI PARTI

Artikolu 3

L-Inkorporazzjoni tal-Konċessjonijiet u l-Impenji

1.  
Is-sostenn domestiku u l-impenji tas-sussidji ta' l-esportazzjonijiet fil-Parti IV ta' kull Skeda ta' Membru jikkostitwixxu impenji li jillimitaw il-għoti tas-sussidji u huma hawnhekk magħmula parti integrali tal-GATT 1994,
2.  
Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6, Membru ma għandux jipprovdi sostenn favur il-produtturi domestiċi li jaqbeż il-livelli ta' l-impenji speċifikati fit-Taqsima I tal-Parti IV ta' l-Iskeda iegħu.
3.  
Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2(b) u 4 ta' l-Artikolu 9, Membru ma għandux jipprovdi s-sussidji ta' l-esportazzjoni elenkati fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 9 rigward il-prodotti agrikolu jew il-gruppi tal-prodotti speċifikati fit-Taqsima II tal-Parti IV ta' l-Iskeda tiegħu li jaqbżu l-livelli tal-ħruġ fl-estimi finanzjarji u ta' l-impenn tal-kwantità speċifikati fiha u ma għandu jipprovdi dawn is-sussidji għall-ebda prodott agrikolu mhux speċifikat f'din it-Taqsima ta' l-Iskeda tiegħu.



IT-TIELET PARTI

Artikolu 4

L-aċċess għas-swieq

1.  
Il-konċessjonijiet għall-aċċess għas-swieq li jinsabu fl-Iskedi għandhom xjaqsmu mar-rbit u t-tnaqqis tat-tariffi, u għal impenji oħra ta' aċċess għas-swieq kif speċifikati fihom.
2.  
Il-Membri ma għandhom iżommu, jinqdew jew jerġgħu lura għall-ebda miżura tal-kwalità li tkun ġiet meħtieġa li tiġi kkonvertita f'dazji ordinarji tad-dwana ( 8 ), għajr jekk ipprovvdut xorta oħra fl-Artikolu 5 u l-Anness 5.

Artikolu 5

Id-Dispożizzjonijiet Speċjali tas-Salvagward

1.  

Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu II tal-GATT 1994, kull Membru jista' jagħmel rikors għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 4 u 5 ta' hawn taħt f'konnessjoni ma' l-importazzjoni ta' prodott agrikolu li rigward tiegħu l-miżuri tal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 4 ta' dan il-Ftehim ikunu ġew ikkonvertiti f'dazju ordinarju tad-dwana u li jkun iddisinjat fl-Iskeda tiegħu bis-simbolu “SSG” bħala li jkun is-suġġett ta' konċessjoni li rigward tagħha jistgħu jiġu invokati d-disposizjonijiet ta' dan l-Artikolu, jekk:

(a) 

il-volum ta' l-importazzjonijiet ta' dan il-prodott li jidħlu fit-territorju tad-dwana ta' Membru li jikkonċedi l-konċessjoni matul kull sena jaqbeż livell grillu li jkollu x'jaqsam ma' l-opportunità eżistenti għall-aċċess għas-swieq kif iddikjarat fil-paragrafu 4; jew, imma mhux fl-istess ħin:

(b) 

il-prezz li bih l-importazzjonijiet ta' dan il-prodott jistgħu jidħlu fit-territorju tad-dwana tal-Membru li jikkonċedi l-konċessjoni, kif stabbilita fuq il-bażi tal-prezz ta' l-importazzjonijiet c.i.f. (prezz, assigurazzjoni, trasport) tat-tagħbija interessata espressa f'termini tal-munita korrenti domestika tiegħu, jaqa' iktar ‘l isfel minn prezz grillu egwali għall-prezz medju tar-riferiment mis-sena 1986 sas-sena 1988 ( 9 ) rigward il-prodott interessat.

2.  
L-importazzjonijiet skond l-impenn korrenti u minimu għall-aċċess stabbilit bħala parti ta' konċessjoni riferita fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq għandhom jiġu magħduda għall-għanijiet sabiex jiġi stabbilit il-volum ta' l-importazzjonijiet skond dawn l-impenji meħtieġa sabiex jiġu invokati d-dispożizzjonijiet tas-sub-paragrafu 1(a) u l-paragrafu 4, imma l-importazzjonijiet skond l-impenji ma għandhom jiġu affettwati minn l-ebda dazju addizzjonali impost skond jew is-sub-paragrafu 1 (a) u l-paragafu 4 jew is-sub-paragrafu 1 (b) u l-paragrafu 5 ta' hawn taħt.
3.  
Kull provvista tal-prodott fil-kwistjoni li kienet fi triqtha fuq il-bażi ta' kuntratt imwettaq qabel ma jkun ġie impost id-dazju addizzjonali skond is-sub-paragrafu 1 (a) u l-paragrafu 4 għandhom ikunu eżentati minn kull dazju addizzjoni minn dan, sakemm jiġu magħduda mal-volum ta' l-importazzjonijiet tal-prodott fil-kwistjoni matul is-sena ta' wara għall-għanijiet li jagħtu bidu għad-dispożizzjonijiet tas-sub-paragrafu 1 (a) f'din is-sena.
4.  

Kull dazju addizzjonali skond is-sub-paragrafu 1 (a) għandu jinżamm biss sa l-aħħar tas-sena li fiha jkun ġie impost,. u jista' jiġi miġbur b'taxxa (levy) biss f'livell li ma għandux jaqbeż it-terz tal-livell tad-dazju odinarju tad-dwana f'effett mis-sena li fiha tkun ittieħdet l-azzjoni. Il-livell grillu għandu jiġi ffissat skond l-iskeda li ġejja msejsa fuq l-opportunitajiet ta' l-aċċess għas-swieq iddefinita bħala importazzjonijiet bħala perċentwal tal-konsum domestiku korrispondenti ( 10 ) matul it-tliet snin ta' qabel li għalihom tkun disponibbli l-informazzjoni:

(a) 

meta dawn l-opportunitajiet ta' l-aċċess għas-swieq rigward prodott ikunu inqas jew egwali għal 10 fil-mija, il-livell grillu bażi għandu jkun egwali għal 125 fil-mija;

(b) 

meta dawn l-opportunitajiet ta' l-aċċess għas-swieq rigward prodott ikunu ikbar minn 10 fil-mija, il-livell grillu bażi għandu jkun egwali għal 110 dil-mija;

(ċ) 

meta dawn l-opportunitajiet ta' l-aċċess għas-swieq rigward prodott ikunu iktar minn 30 fil-mija, il-livell grillu bażi għandu jkun egwali għal 105 fil-mija.

Fil-każijiet kollha, id-dazju addizzjonali jista' jiġi impost f'kull sena meta l-volum assolut ta' l-importazzjonijiet tal-prodott interessat li jidħol fit-territorju tad-dwana ta' Membru li jikkonċedi l-konċessjoni jaqbeż is-somma ta' (x) il-livell grillu bażi ffisat hawn fuq immoltiplikat bil-kwantità medja ta' l-importazzjonijiet matul it-tliet snin preċedenti li għalihom hija disponibbli l-informazzjoni u (y) il-bidla assoluta tal-volum fil-konsum domestiku tal-prodott interessat fis-sena l-iktar reċienti li għaliha hija disponibbli l-informazzjoni pparagunata mas-sena ta' qabel, sakemm dan il-livell grillu ma għandux ikun inqas minn 195 fil-mija tal-kwantità medja ta' l-importazzjonijiet fil-(x) ta' hawn fuq.

5.  

Id-dazju addizzjonali impost skond il-paragrafu 1 (b) għandu jiġi ffissat skond l-iskeda li ġejja:

(a) 

jekk id-differenza bejn il-prezz c.i.f. ta' l-importazzjoni tat-tagħbija bil-baħar espress f'termini tal-munita korrenti dometiska (minn issa “l quddiem imsejjaħ” il-prezz ta' l-importazzjoni') u l-prezz grillu kif iddefinit skond dan il-paragrafu ikun inqas jew egwali għal 10 fil-mija tal-prezz grillu, ma għandu jiġi impost l-ebda dazju adizzjonali;

(b) 

jekk id-differenza bejn il-prezz ta' l-importazzjoni u l-prezz grillu (minn issa ‘l quddiem imsejħa is-“differenza”) tkun ikbar minn 10 fil-mija imma inqas minn jew egwali għal 40 fi-0mija tal-prezz grillu, id-dazju adizzjonali għandu jkun egwali għal 30 fil-mija ta' l-ammont li bih id-differenza taqbeż il-19 fil-mija;

(ċ) 

jekk id-differenza tkun ikbar minn 40 fil-mija imma inqas minn 60 fil-mija tal-prezz grillu, id-dazju addizzjonali għandu jkun egwali għal 50 fil-mija ta' l-ammont li bih id-differenza taqbeż il-40 fil-mija, b'żieda tad-dazju addizzjonali permess skond il-(b);

(d) 

jekk id-differenza tkun ikbar minn 60 fil-mija imma inqas jew egwali għal 75 fil-mija, id-dazju addizzjonali għandu jkun egwali għal 70 fil-mija ta' l-ammont li bih id-differenza taqbeż is-60 fil-mija tal-prezz grillu, b'żieda tad-dazji addizzjonali permessi skond il-(b) u ċ-(ċ);

(e) 

jekk id-differenza tkun ikbar minn 75 fil-mija tal-prezz grillu, id-dazju addizzjonali għandu jkun egwali għal 90 fil-mija ta' l-ammont li bih id-differenza taqbeż il-75 fil-mija, b'żieda tad-dazji addizzjonali permessi skond il-(b), iċ-(ċ) u d-(d);

6.  
Rigward l-oġġetti li jinħlew u staġjonali, il-kondizzjonijiet iddikjarati hawn fuq għandhom ikunu applikati fil-manjiera hekk li tqis il-karatteristiċi speċifiċi ta' dawn il-prodotti. B'mod partikolari, il-perjodi iqsar taż-żmien skond il-paragrafu 1(a) u l-paragrafu 4 jistgħu jintużaw fir-riferiment għall-perjodi taż-żmien korrispondenti fil-perjodu bażi taż-żmien u l-prezzijiet differenti tar-riferiment għall-perjodi differenti jistgħu jintużaw skond is-sub-paragrafu 1(b).
7.  
Il-ħidma tas-salvagward speċjali għandha titwettaq f'manjiera trasparenti. Kull Membru li jieħu azzjoni skond is-sub-paragrafu 1(a) ta' hawn fuq għandu jagħti avviż bil-miktub, inkluża l-informazzjoni rilevanti, lill-Kumitat tal-Biedja bil-quddiem daqs kemm jista' jkun prattikabbli u f'kull każ fi żmien għaxart ijiem mill-implimentazzjoni ta' din l-azzjoni. Fil-każijiet meta jridu jiġu allokati bidliet fil-volumi tal-konsum lill-linji individwali tat-tariffi bla ħsara għal azzjoni skond il-paragrafu 4, l-informazzjoni rilevanti għandha tinkludi t-tagħrif u l-metodi wżati sabiex jallokaw dawn il-bidliet. Membru li jieħu azzjoni skond il-pragrafu 4 għandu jkun jista' jagħti lil kill Membru interessat l-opportunità li jikkonsulta miegħu rigward il-kondizzjonijiet ta' l-applikazzjoni ta din l-azzjoni. Kull Membru li jieħu azzjoni skond is-sub-paragrafu 1(b) ta' hawn fuq għandu jagħtu avviż bil-miktub, inkluża l-informazzjoni rilevanti, lill-Kumitat tal-Biedeja fi żmien għaxart ijiem mill-implimentazzjoni ta' l-ewwel azzjoni minn din jew, rigward il-prodotti li jinħlew u staġjonali, l-ewwel azzjoni f'kull perjodu taż-żmien. Il-Membri jindaħlu li, safejn u sakemm ikun prattikabbli, ma jagħmlux rikors għad-dispożizzjonijiet tas-sub-patagrafu 1(b) meta l-volum ta' l-importazzjonijiet tal-prodotti interessati jkunu qegħdin jonqsu. F'kull wieħed miż-żewġ każijiet, Membru li jieħu din l-azzjoni għandu jkun jista' jagħti lil kull Membru interessat l-opportunità li jikkonsulta miegħu rigward il-kondizzjonijiet ta' l-applikazzjoni ta' din l-azzjoni.
8.  
Meta l-miżuri jittieħdu skond il-paragrafi minn 1 sa 7 ta' hawn fuq, il-Membri jindaħlu li ma jagħmlux rikors, rigward dawn il-miżuri, għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1(a) u 4 ta' l-Artikolu XIX tal-GATT 1994 jew il-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8 tal-Ftehim dwar is-Salvagardji.
9.  
Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandhom jibqgħu fis-seħħ għat-tul taż-żmien tal-proċess tar-riforma stabbilit skond l-Artikolu 20.



IR-RABA' PARTI

Artikolu 6

L-Impenji Domestiċi tas-Sostenn

1.  
L-impenji domestiċi tat-tnaqqis tas-sostenn ta' kull Membru li jinsabu fil-Parti IV ta' l-Iskeda tiegħu għandhom japplikaw għall-miżuri kollha dometiċi tiegħu ta' sostenn li ma jkunux bla ħsara għat-tnaqqis f'termini tal-kiterji ddikjarati f'dan l-Artikolu jew fl-Anness 2 ma' dan il-Ftehim. L-impenji huma espressi f'termini tal-Qies Totali Aggregat tas-Sostenn u l-“Livelli Annwali u Finali ta' l-Impenn Marbut”.
2.  
Skond il-Ftehim tar-Rivista ta' Nofs l-Iskond li l-miżuri governattivi ta' l-assistenza, sewwa jekk diretta u sewwa jekk indiretta, sabiexjinkoraġġixxu l-iżviluipp agrikolu u rurali. huma parti integrali tal-programmi ta' żvilupp tal-pajjiżi li qegħin jiżviluppaw, is-sussidji fuq l-investiment li huma disponibbli għall-biedja bmod ġenerai fil-pajjiżi Membri li qegħdin jiżviluppaw u s-sussidji tad-tidħil agrikolu disponibbli b'mod ġenerali lill-produtturi bi dħul baxx jew riżorsi foqra fil-pajjiżi Membri li qegdin jiżviluppaw għandhom ikunu eżentati mill-impenji domestiċi ta' tnaqqis ta' sostenn li inkella jiġu applikati għal dawn il-miżuri xorta oħra, kif għandu jagħmel is-sostenn domestiku lill-produtturi fil-pajjiżi Membri li qegħdin jiżviluppaw sabiex jinkoraġġixxi d-diversifikazzjoni mit-tkabbir ta' l-uċuh narkotiċi illeċiti. Is-sostenn domestiku li jilħaq il-kriterji ta' dan il-paragrafu ma għandux ikun meħtieġ li jiġi inkluż fil-kalkolu ta' Membu ta' l-AMS Totali Korrenti tiegħu.
3.  
Membru għandu jiġi kkunsidrat li jkun f'konformità ma' l-impenji tiegħu tat-tnaqqis tas-sostenn domestiku f'kull sena li fiha s-sostenn domestiku tiegħu favur il-produtturi agrikoli espressi f'termini ta' l-AMS Totali Korrenti ma għandux jaqbeż il-livell korrispondenti annwali u finali ta' l-impenji marbuta speċifikati fil-Parti IV ta' l-Iskeda tal-Membru.
4.  
(a) 

Membru ma għandux ikun meħtieġ li jinkludi fil-kalkolu ta' l-AMS Totali korrenti tiegħu u ma għandux ikun meħtieġ li jnaqqas:

(i) 

sostenn domestiku speċifiku għall-prodott li jkun meħtieġ xorta oħra li jkun inkluż fil-kalkolu ta' Membru ta' l-AMS Korrenti tiegħu meta dan is-sostenn ma jaqbiżx il-5 fil-mija tal-valur totali tal-produzzjoni ta' prodott agrikolu bażiku ta' dan il-Membru matul is-sena rilevanti; u

(ii) 

sostenn domestiku mhux speċifiku għall-prodott li jkun meħtieġ xorta oħra li jkun inkluż fil-kalkolu ta' Membru ta' l-AMS Korrenti tiegħu meta dan is-sostenn ma jaqbiżx il-5 fil-mija tal-valur tal-produzzjoni totali ta' prodott agrikolu bażiku ta' dan il-Membru matul is-sena rilevanti; u

(b) 

Għall-pajjiżi Membri li qegħdin jiżviluppaw, il-perċentwal de minimis skond dan il-paragrafu għandu jkun 10 fil-mija.

5.  
(a) 

Il-ħlasijiet diretti skond il-programmi li jillimitaw il-produzzjoni ma għandhomx ikunu bla ħsara għall-impenn li jnaqqsu s-sostenn domestiku jekk:

(i) 

dawn il-ħlasijiet ikunu msejsa fuq żona jew produzzjonijiet fissi; jew

(ii) 

dawn il-ħlasijiet jintgħamlu għal 85 fil-mija jew inqas tal-livell bażi tal-produzzjoni; jew

(iii) 

il-ħlasijiet għall-bhejjem tar-rziezet isiru għal numru fiss ta' rjus.

(b) 

L-eżenzjoni mill-impenn tat-tnaqqis għall-ħlasijiet diretti li jissodisfaw il-kriterji ta' hawn fuq għandhom ikunu riflessi bl-esklużjoni tal-valur ta' dawn il-ħlasijiet diretti fil-kalkolu ta' Membru rigward il-AMS Totali Korrenti tiegħu.

Artikolu 7

Id-Dixxiplini Ġenerali u s-Sostenn Domestiku

1.  
Kull Membru għandu jiżgura illi kull miżura ta' sostenn domestiku favur il-produtturi agrikoli li ma jkunux bla ħsara għal impenji tat-tnaqqis minħabba li jikkwalifikaw skond il-kriterji ddikjarati fl-Anness 2 ma' dan il-Ftehim tinżamm f'konformità ma' dan.
2.  
(a) 

Kull miżura ta' sostenn domestiku favur il-produtturi agrikoli, inkluża kull modifika ta' din il-miżura, u kull miżura li tiddaħħal sossegwentement li ma tistax tiġi murija li tissodisfa l-kriterji fl-Anness 2 ma' dan il-Ftehim jew li tiġi eżentata mit-tnaqqis għar-raġuni ta' kull dispożizzjoni oħra ta' dan il-Ftehim, għandhom jiġu inklużi fil-kalkolu ta' Membru rigward il-AMS Totali Korrenti tiegħu.

(b) 

Meta ma jeżisti l-ebda impenn ta' l-AMS Totali fil-Parti IV ta' l-Iskeda ta' Membru, il-Membru ma għandux jipprovdi sostenn lill-produtturi agrikoli li jaqbeż il-livell rilevanti de minimis iddikjarat fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 8.



IL-ĦAMES PARTI

Artikolu 8

L-Impenji tal-Kompetizzjoni ta' l-Esportazzjonijiet

Kull Membru jindaħal li ma jipprovdix sussidji ta' l-esportazzjoni xorta oħra għajr skond dan il-Ftehim u bl-impenji kif speċifikati fl-Iskeda tal-Membru.

Artikolu 9

L-Impenji tas-Sussidju għall-esportazzjonijiet

1.  

Is-sussidji ta' l-esportazzjoni li ġejjin huma bla ħsara għall-impenji tat-tnaqqis skond dan il-Ftehim:

(a) 

il-provvediment mill-gvernijiet jew mill-aġenziji tagħhom ta' sussidji diretti, inklużi l-ħlasijiet in natura, lil ditta, lil industrija, lill-produtturi ta' prodott agrikolu, lil kooperattiva jew assoċjazzjoni oħra ta' dawn il-produtturi, jew lil bord tal-marketing, kontinġenti mat-twettiq tax-xogħol ta' l-esportazzjoni;

(b) 

il-bejgħ jew id-disponiment mill-esportazzjoni mill-gvernijiet jew mill-aġenziji tagħhom ta' ħażniet mhux kummerċjali ta' prodotti agrikoli bi prezz irħas mill-prezz paragunabbli mitlub għal prodott simili lix-xerrejja fis-suq domestiku;

(ċ) 

il-ħlasijiet għall-esportazzjoni ta' prodott agrikolu li jkunu ffinanzjati bis-saħħa ta' azzjoni governattiva, sewwa jekk ikun involut impost fuq il-kont pubbliku u sewwa jekk le, inklużi l-ħlasijiet li jkunu ffinanzjati mid-dħul mill-ġbir ta' taxxa (levy) fuq il-prodott agrikolu interessat jew fuq prodott agrikolu li minnu jkun idderivat il-prodott esportat;

(d) 

il-provvedimenti ta' sussidji sabiex inaqqsu l-ispejjeż tal-marketing ta' l-esportazzjonijiet tal-prodotti agrikoli (għajr il-promozzjoni għall-esportazzjoni disponibbli fil-wisa' u s-servizzi konsultattivi) inklużi l-amministrazzjoni, il-għoti ta' grad ogħla u spejjeż oħra tal-proċessar, u l-ispejjeż tat-trasport internazzjonali u t-tagħbija;

(e) 

it-trasport intern u l-imposti fuq it-tagħbija fuq it-tagħbijiet ta' l-esportazzjoni, ipprovvduti jew mandati mill-gvernijiet, fuq kondizzjonijiet iktar favorevoli mit-tagħbijiet domestiċi;

(f) 

is-sussidji tal-prodotti agrikoli kontinġenti ma' l-inkorporazzjoni tagħhom fil-prodotti esportati.

2.  
(a) 

Għajr kif ipprovvdut fis-sub-paragrafu (b), il-livelli ta' l-impenn tas-sussidji ta' l-importazzjonijiet għal kull sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, kif speċifikati fl-Iskeda ta' Membru, jirrappreżentaw rigward is-sussidji ta' l-esportazzjoni elenkati fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu:

(i) 

fil-każ ta' l-impenji rigward it-tnaqqis fil-ħruġ mill-estimi finanzjarji, il-livell massimu tan-nefqa fuq dawk is-sussidji li jistgħu jiġu allokati jew miġrura f'din is-sena rigward il-prodott agrikolu, jew il-grupp ta' prodotti, interessati; u

(ii) 

fil-każ ta' l-impenji rigward it-tnaqqis fil-kwantità ta' l-esportazzjoni, il-kwantità massima ta' prodott agrikolu, jew grupp ta' prodotti, li rigward tagħhom jistgħu jiġu konċessi sussidji ta' l-esportazzjoni f'din is-sena.

(b) 

F'kull waħda mit-tieni sal ħames sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, Membru jista' jipprovdi s-sussidji ta' l-esportazzjoni elenkati fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq f'sena mogħtija b'eċċess tal-livelli korrispondenti annwali ta' l-impenji rigward il-prodotti jew il-gruppi tal-prodotti speċifikati fil-Parti IV ta' l-Iskeda tal-Membru, sakemm:

(i) 

l-ammonti kumulattivi tal-ħruġ fl-estimi finanzjarji għal dawn is-sussidji, mill-bidu tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni u matul is-sena fil-kwistjoni, ma jaqbżux l-ammonti kumulattivi li jkunu rriżultaw mill-konformità sħiħa mal-livelli ta' l-impenji annwali tal-ħruġ speċifikat fl-Iskeda tal-Membru b'iktar minn 3 fil-mija tal-livell tal-perjodu bażi taż-żmien ta' dan il-ħruġ mill-estimi finanzjarji;

(ii) 

il-kwantitajiet kumulattivi esportati bil-benefiċċju ta' dawn is-sussidji ta' l-esportazzjoni, mill-bidu tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni u matul is-sena fil-kwistjoni, ma jaqbżux il-kwantitajiet kumulattivi li jkunu rriżultaw mill-konformità sħiħa mal-livelli ta' l-impenji annwali tal-ħruġ speċifikat fl-Iskeda tal-Membru b'iktar minn 1,75 fil-mija tal-kwantitajiet tal-perjodu bażi taż-żmien;

(iii) 

l-ammonti kumulattivi totali tal-ħruġ mill-estimi finanzjarji għal dawn is-sussidji ta' l-esportazzjoni u l-kwantitajiet li jibbenefikaw minn dawn is-sussidji ta' l-espotazzjoni fuq il-perjodu intier taż-żmien ta' l-implientazzjoni ma jkunux ikbar mit-totali li jkunu rriżultaw mill-konformità sħiħa mal-livelli annwali rilevanti ta' l-impenji speċifikati fl-Iskeda tal-Membru; u

(iv) 

il-ħruġ tal-Membru mill-estimi finanzjarji għas-sussidji ta' l-esportazzjoni u l-kwantitajiet li jibbenefikaw minn dawn is-sussidji, mal-konklużjoni tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, ma jkunx ikbar minn 64 fil-mija u 79 fil-mija għall-livelli tal-perjodu bażi taż-żmien tas-snin 1986-1990, rispettivament. Rigward il-pajjiż Membri qegħdin jiżviluppaw dawn il-perċentwali għandhom ikunu 76 u 86 fil-mija, rispettivament.

3.  
L-impenji li għandhom xjaqsmu mal-limitazzjonijiet fuq l-estensjoni ta' l-iskop tal-għoti tas-sussidji ta' l-esportazzjoni huma kif speċifkati fl-Iskedi.
4.  
Matul il-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, il-pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa ma għandhux ikun meħtieġ li jindaħal għal impenji rigward is-sussidji ta' l-esportazzjoni elenkati fis-sub-paragrafi (d) u (e) tal-paragrafu 1 ta' hawn fuq, sakemm dawn ma jiġux applikati f'manjiera li taħrab mill-impenji tat-tnaqqis.

Artikolu 10

Il-Prevenzjoni tal-Ħarba mill-Impenji tas-Sussidji ta' l-Esportazzjoni

1.  
Is-sussidji ta' l-esportazzjoni mhux elenkati fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 9 ma għandhomx jiġu applikati f'manjiera li tirriżulta fil-ħarba mill-impenji tas-sussidji ta' l-esportazzjoni, jew thedded li twassal għaliha; lanqas ma għandhom jintużaw it-transazzjonijiet mhux kummerċjali sabiex jaħarbu minn dawn l-impenji.
2.  
Il-Membri jindaħlu li jaħdmu lejn l-iżvilupp ta' dixxiplini magħrufa internazzjonalment sabiex jirregolaw il-provvediment ta' krediti ta' l-esportazzjoni, garanziji fuq il-krediti ta' l-esportazzjoni jew programmi ta' l-asikurazzjoni u, wara ftehim dwar dawn id-dixxiplini, li jipprovdu krediti ta' l-esportazzjoni, garanziji fuq il-krediti ta' l-esportazzjoni jew programmi ta' l-esportazzjoni skond dawn biss.
3.  
Kull Membru li jippretendi li kull kwantità esportata b'eċċess għal-livell ta' impenn tat-tnaqqis ma tiġix issussidjata irid jistabbilixxi li ma jkun ġie konċess l-ebda sussidju għall-esportazzjoni, sewwa jekk elenkat fl-Artikolu 9 u sewwa jekk le, rigward il-kwantità ta' l-esportazzjonijiet fil-kwistjoni.
4.  

Il-Membri donaturi tal-għajnuna internazzjoni ta' l-ikel għandom jiżguraw:

(a) 

li l-provvediment tal-għajnuna internazzjonali ta' l-ikel ma jkunx marbut b'mod dirett jew indirett ma' l-esportazzjonijiet kummerċjali tal-prodotti agrikoli lill-pajjiżi riċevituri;

(b) 

li t-transazzjonijiet internazzjonali ta' għajnuna lill-ikel, inkluża l-għajnuna bilaterali ta' l-ikel li ma tkunx immonetizzata, għandhom jitwettqu skond il-“Prinċipji tad-Disponiment miż-Żejjed u l-Obbligi Konsultattivi” tal-FAO, inkluża, meta approprjata, is-sistema tal-Ħtiġiet tas-Soltu tal-Marketing (UMRs); u

(ċ) 

li din il-għajnuna għandha tiġi pprovvduta safejn u sakemm ikun possibbli fil-għamla ta' konċessjoni sħiħa jew fuq kondizzjonijiet mhux inqas konċessjonali minn dawk ipprovvduti fl-Artikolu IV tal-Konvenzjoni dwar il-Għajnuna ta' l-Ikel tas-sena 1986.

Artikolu 11

Il-Prodotti Inkorporati

Fl-ebda każ is-sussidju għal kull unità mħallas għal prodott primarju agrikolu inkorporat ma jista' jaqbeż is-sussidju ta' l-esportazzjoni għal kull unità li jkun irid jitħallas għall-esportazzjonijiet tal-prodott primarju bħala ta' hekk.



IS-SITT PARTI

Artikolu 12

Id-Dixxiplini tal-Projbizzjonijiet u r-Restrizzjonijiet ta' l-Esportazzjonijiet

1.  

Meta Membru jistitwixxi kull projbizzjoni jew restrizzjoni ġodda fuq l-esportazzjoni ta' l-oġġetti ta' l-ikel skond il-paragrafu 2(a) ta' l-Artikolu XI tal-GATT 1994, dan il-Membru għandu josserva d-dispożizzjonijiet li ġejjin:

(a) 

il-Membru li jistitwixxi l-projbizzjoni jew ir-restrizzjoni fuq l-esportazzjoni għandu jagħti konsiderazzjoni mistħoqqa lill-effetti ta' din il-projibizzjoni jew restrizzjoni dwar is-sigurtà fl-ikel tal-Membru importatur;

(b) 

qabel ma Membru jistitwixxi projibizzjoni jew restrizzjoni fuq l-esportazzjoni, dan għandu jagħti avviż bil-miktub, bil-quddiem kemm jista' jkun, lill Kumitat tal-Biedja li jkun fih dak it-tagħrif bħalma huma n-natura u t-tul taż-żmien ta' din il-miżura, u għandu jikkonsulta, fuq talba, lil kull Membru ieħor li jkollu interess sostanzjali bħala importatur rigward kull materja li jkollha x'taqsam mal-miżura fil-kwistjoni. Il-Membru li jistitwixxi din il-projibizzjoni jew restrizzjoni fuq l-esportazzjoni għandu jipprovdi, fuq talba, lil dan il-Membru t-tagħrif meħtieġ.

2.  
Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu ma għandhom japplikaw għall-ebda pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa, għajr jekk il-miżura tittieħed minn pajjiż Membru qieged jiżviluppa li jkun esportatur nett ta' l-ikel ta' l-oġġett ta' l-ikel speċifiku interessat.



IS-SEBA' PARTI

Artikolu 13

It-Trażżin Mistħoqq

Matul il-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, minkejja d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 u l-Ftehim dwar is-Sussidji u l-Miżuri ta' Kontrobilanċ (imsejjaħ il-“Ftehim dwar is-Sussidji” f'dan l-Artikolu):

(a) 

il-miżuri ta' sostenn domestiku li jikkonformaw bis-sħiħ mad-dispożizzjonijiet ta' l-Anness 2 ma' dan il-Ftehim għandhom ikunu:

(i) 

sussidji mhux azzjonabbli għall-għanijiet tad-dmirijiet ta' kontrobilanċ ( 11 );

(ii) 

eżentati mill-azzjonijiet imsejsa fuq l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 u t-Tielet Parti tal-Ftehim dwar is-Sussidji; u

(iii) 

eżentati mill-azzjonijiet imsejsa fuq in-nullifikazzjoni jew l-indebboliment mhux ta' vjolazzjoni tal-benefiċċji tal-konċessjonijiet tat-tariffi li jkunu jmissu lil Membru ieħor skond l-Artikolu II tal-GATT 1994, fis-sens tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994;

(b) 

il-miżuri ta' sostenn domestiku li jikkonformaw bis-sħiħ mad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6 ta' dan il-Ftehim inklużi l-ħlasijiet diretti li jikkonformaw mal-ħtiġiet tal-paragrafu 5 tiegħu, kif riflessi fl-Iskeda ta' kull Membru, kif ukoll is-sostenn domestiku fil-livelli de minimis u l-konformità mal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 6, għandhom ikunu:

(i) 

eżentati mill-imposizzjoni tad-dmirijiet ta' kontrobilanċ għajr jekk kif jiġu stabbiliti inġurja jew tehdida tagħha ssir skond l-Artikolu VI tal-GATT 1994 u l-Ħames Parti tal-Ftehim dwar is-Sussidji, u għandu jiġi muri trażżin mistħoqq fil-bidu ta' kull investigazzjoni ta' dazju ta' kontrobilanċ;

(ii) 

eżentati mill-azzjonijiet imsejsa fuq il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 jew l-Artikoli 5 u 6 tal-Ftehim dwar is-Sussidj, sakemm dawn il-miżuri ma jikkonċedux sostenn lill-oġġett speċifiku b'eċċess ta' dak deċiż matul is-sena tas-suq 1992; u

(iii) 

eżentati mill-azzjonijiet imsejsa fuq in-nullifikazzjoni jew l-indebboliment mhux ta' vjolazzjoni tal-benefiċċji tal-konċessjonijiet tat-tariffi li jkunu jmissu lil Membru ieħor skond l-Artikolu II tal-GATT 1994, fis-sens tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994, sakemm dawn il-miżuri ma jikkonċedux sostenn lil oġġett speċifiku b'eċċess għal dak deċiż matul is-sena tas-suq 1992;

(ċ) 

is-sussidji għall-esportazzjoni li jikkonformaw bis-sħiħ mad-dispożizzjonijiet tal-Ħames Parti ta' dan il-Ftehim, kif riflessi fl-Iskeda ta' kull Membru, għandhom ikunu:

(i) 

bla ħsara għad-dmirijiet tal-kontrobilanċ biss kif jiġu stabbiliti inġurja jew tehdida tagħha msejsa fuq il-volum, l-effett fuq il-prezzijiet, jew l-impatt konsegwenti skond l-Artikolu VI tal-GATT 1994 u l-Ħames Parti tal-Ftehim dwar is-Sussidji, u għandu jiġi muri trażżin mistħoqq fil-bidu ta' kull investigazzjoni ta' dazju ta' kontrobilanċ;

(ii) 

eżentati mill-azzjonijiet imsejsa fuq l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 u l-Artikoli 3, 5 u 6 tal-Ftehim dwar is-Sussidji.



IT-TMIEN PARTI

Artikolu 14

Il-Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji

Il-Membri jiftiehmu li jagħtu effett lill-Ftehim dwar l-Applikazzjoni tal-Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji.



ID-DISA' PARTI

Artikolu 15

It-Trattament Speċjali u Differenzali

1.  
Fiż-żamma mal-għarfien illi trattament differenzali u iktar favorevoli għall-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw huwa parti integrali tan-negozjati, għandu jiġi pprovvdut trattament speċjali u differenzali rigward l-impenji kif iddikjarati fid-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim u inkorporati fl-Iskedi tal-konċessjonijiet u l-impenji.
2.  
Il-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw għandu jkollhom il-flessibbiltà li jimplimentaw impenji tat-tnaqqis fuq perjodu taż-żmien ta' sa 10 snin. Il-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati ma għandhomx jeħtieġu li jindaħlu għal impenji tat-tnaqqis.



IL-GĦAXAR PARTI

Artikolu 16

Il-Pajjiżi l-Inqas Żviluppati u l-Pajjiżi li qegħdin Jiżviluppaw Importaturi Netti ta' l-Ikel

1.  
Il-pajjiżi Membri żviluppati għandhom jieħdu dik l-azzjoni kif ipprovvdut ġewwa l-qafas tad-Deċiżjoni dwar il-miżuri li jinteressaw l-effetti possibbilment negattivi tal-programm tar-riformi fuq il-pajjiżi l-inqas żviluppati u dawk li qegħdin jiżviluppaw importaturi netti ta' l-ikel.
2.  
Il-Kumitat tal-Biedja għandu jimmonitorja, kif approprjat, is-segwiment ta' din id-Deċiżjoni.



IL-ĦDAX-IL PARTI

Artikolu 17

Il-Kumitat tal-Biedja

Huwa hawnhekk stabbilit Kumitat tal-Biedja.

Artikolu 18

Ir-Rivista ta' l-implimentazzjoni ta' l-Impenji

1.  
Il-progress dwar l-implimentazzjoni ta' l-impenji nnegozjat skond il-programm tar-riformi fir-Round ta' l-Urugwaj għandu jiġi rivist mill-Kumitat tal-Bieedja.
2.  
Il-proċess tar-rivista għandu jiġi midħul għalih fuq il-bażi tan-notifiki ssottomessi mill-Membri fejn jidħlu dawk il-materji u f'dawk l-intervalli taż-żmien kif għandhom jiġu stabbiliti, kif ukoll fuq il-bażi ta' dik id-dokumentazzjoni li s-Segretarjat jista' jiġi mitlub li jħejji sabiex jiffaċiita l-proċess tar-rivista.
3.  
B'żieda man-notifiki li jridu jiġu ssottomessi skond il-paragrafu 2, kull miżura ta' sostenn domestiku, jew il-modifika ta' miżura eżistenti, li għaliha tiġi mitluba eżenzjoni mit-tnaqqis, għandha tiġi nnotifikata minnufih. Din in-notifika għandu jkun fiha d-dettalji tal-miżura l-ġdida jew immodifikata u l-konformità tagħha mal-kriterji miftiehma kif iddikjarati jew fl-Artikolu 6 jew fl-Anness 2.
4.  
Fil-proċess tar-rivista, il-Membri għandhom jagħtru konsiderazzjoni mistħoqqa lill-influwenza tar-rati eċċessivi ta' l-inflazzjoni fuq l-abbiltà ta' kull Membru li jobdi l-impenji tiegħu ta' sostenn domestiku.
5.  
Il-Membri jiftiehmu li kull sena jikkonsultaw lill-Kumitat tal-Biedja rigward il-parteċipazzjoni tagħhom fit-tkabbir normali tal-kummerċ dinji fil-prodotti agrikoli ġewwa l-qafas ta' l-impenji dwar is-sussidji għall-esportazzjoni skond dan il-Ftehim.
6.  
Il-proċess tar-rivista għandu jipprovdi l-opportunità lill-Membri li jqajmu kull materja rilevanti għall-implimentazzjoni ta' l-impenji skond il-programm tar-riformi kif iddikjarat f'dan il-Ftehim.
7.  
Kull Membru jista' jressaq għall-attenzjoni tal-Kumitat tal-Biedja kull miżura li jikkunsidra li kellha tiġi nnotifikata minn Membru ieħor.

Artikolu 19

il-Konsultazzjoni u s-Soluzzjoni tal-Kontroversji

Għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati fil-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji rigward il-konsultazzjonijiet u s-soluzzjoni tal-kontroversji skond dan.il-Ftehim.



IT-TNAX-IL PARTI

Artikolu 20

Il-Kontinwazzjoni tal-Proċess tar-Riformi

Filwaqt li jagħrfu illi l-għan fuq skond fit-tul tat-tnaqqis sostanzjali progressiv b'appoġġ u għall-protezzjoni li jirriżultaw mir-riforma fundamentali huwa proċess dejjiemi, il-Membri jiftiehmu illi n-negozjati għall-proċess li jissokta jrid jinbeda sena qabel it-tmiem tal parjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, filwaqt li jqisu:

(a) 

l-esperjenza sa din id-data mill-implimentazzjoni ta l-impenji tat-tnaqqis;

(b) 

l-effetti ta' l-impenji tat-tnaqqis fuq il-kummerċ dinji fil-biedja;

(ċ) 

l-interessi mhux kummerċjali, it-trattament speċjali u differenzali għall-pajjiżi Membri li qegħdin jiżviluppaw, u l-għanijiet l-interessati l-oħra msemmija fil-preambolu ta' dan il-Ftehim; u

(d) 

x'impenji iktar huma meħtieġa sabiex jinkisbu l-għanijiet fuq skond fit-tul imsemmija hawn fuq.



IT-TLETTAX-IL PARTI

Artikolu 21

Id-Dispożizzjonijiet finali

1.  
Id-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 u tal-Ftehimijiet Kummerċjali Multilaterali l-oħra fl-Anness 1 mal-Ftehim dwar il-WTO għandhom ikunu bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
L-Annessi ma' dan il-Ftehim huma hawnhekk magħmula parti integrali ta' dan il-Ftehim.

L-ANNESS 1

IL-KOPERTURA TAL-PRODOTT

1. 

Dan il-Ftehim għandu jkopri l-prodotti li ġejjin:



(i)

Il-Kapitoli minn 1 sa 24 tal-HS (is-Sistema Armonizzata) minbarra l-ħut u l-prodotti mill-ħut, biż-żieda ta' (*1)

(ii)

Il-Kodiċi tal-HS

2905 43

(il-mannitol)

Il-Kodiċi tal-HS

2905 44

(is-sorbitol)

L-Intestaturi tal-HS

3301

(iż-żjut essenzali)

L-lntestaturi tal-HS

minn 3501 sa 3505

(is-sustanzi albuminojdali, il-lamtijiet immodifikati, il-kolla)

Il-Kodiċi tal-HS

3809

(l-aġenti tal-finitura)

Il-Kodiċi tal-HS

3823 60

(is-sorbitol n.e.p.)

L-Intestaturi tal-HS

minn 4101 sa 4103

(il-ġlud ħoxnin u l-ġlud irqaq)

L-Intestatura tal-HS

4301

(ġlud tal-pil mhux maħduma)

L-Intestaturi tal-HS

minn 5001 sa 5003

(il-ħarir mhux maħdum u l-ħarir ta' l-iskart)

L-Intestaturi tal-HS

minn 5001 sa 5003

(is-suf u x-xagħar ta' l-annimali)

L-Intestaturi tal-HS

minn 5001 sa 5003

(il-qoton mhux maħdum, l-iskart u t-tajjar imqardax u mimxut)

L-Intestura tal-HS

5301

(il-kittien mhux maħdum)

L-Intestatura tal-HS

5302

(il-qanneb mhux maħdum)

(*1)   

Id-deskrizzjonijiet tal-prodotti bejn il-parentesi tondi mhux bilfors huma eżawstivi.

2. 

Dan ta' hawn fuq ma għandux jillimita l-kopertura tal-prodotti tal-Ftehim dwar l-Applikazzjoni tal-Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji.

L-ANNESS 2

IS-SOSTENN DOMESTIKU IL-BAŻI GĦALL-EŻENZJONI MILL-IMPEJI TAT-TNAQQIS

1. 

Il-miżuri tas-sostenn domestiku li għalihom tiġi mitluba l-eżenzjoni mill-impenji tat-tnaqqis għandhom jissodisfaw il-ħtieġa fundamentali li ma għandhom l-ebda effetti ta' tagħwiġ tal-kummerċ jew effetti fuq il-produzzjoni, u jekk għandhom minn dawn huma minimi. Għalhekk, il-miżuri kollha li għalihom ikun hemm il-pretensjoni ta' eżenzjoni għandhom jikkonformaw mal-kriterji bażiċi li ġejjin:

(a) 

is-sostenn fil-kwistjoni għandu jiġi pprovvdut permezz ta' programm governattiv iffinanzjat mill-pubbliku (inkluż id-dħul governattiv ippremeditat) li ma jinvolvix it-trasferimenti mill-konsumaturi; u,

(b) 

is-sostenn fil-kwistjoni ma għandux ikollu l-effett li jipprovdi s-sostenn tal-prezzijiet lill-produtturi;

biż-żieda tal-kriterji speċifiċi għall-politika kif iddikjarata hawn taħt.

Il-Programmi tas-Servizzi tal-Gvern

2.   Is-Servizzi Ġenerali

Il-politiki f'din il-kategorija jinvolvu nefqiet (jew dħul ippremeditat) fejn jidħlu l-programmi li jipprovdu servizzi jew benefiċċji lill-biedja jew lill-komunità rurali. Ma għandhomx jinvolvu ħlasijiet diretti lill-produtturi jew lill-proċessuri. Dawn il-programmi, li jinkludu l-lista li ġejja, imma mhumiex ristretti għaliha, għandhom jissodisfaw il-kriterji ġenerali fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq u l-kondizzjonijiet speċifiċi għall-politiki meta ddikjarati hawn taħt:

(a) 

ir-riċerka, inklużi r-riċerka ġenerali, ir-riċerka f'konnessjoni mal-programmi ambjentali, u l-programmi tar-riċerka li għandhom x'jaqsmu ma' prodotti partikolari;

(b) 

il-kontroll tad-dud u l-insetti tal-qerda u tal-mard, inklużi l-miżuri speċifiċi għall-prodott għall-kontroll tad-dud u l-insetti tal-qerda u tal-mard, bħalma huma s-sistemi tat-twissija bikrija, il-korantina u l-eradikazzjoni;

(ċ) 

is-servizzi tat-taħriġ, inklużi l-faċilitajiet tat-taħriġ kemm ġenerali u kemm ta' l-ispeċjalisti;

(d) 

is-servizzi ta' estensjoni u konsultattivi, inkluż il-provvediment ta' mezzi sabiex jiffaċilitaw it-trasferiment tat-tagħrif u r-riżultati tar-tiċerka lill-produtturi u lill-konsumaturi;

(e) 

is-servizi ta' l-ispezzjon, inklużi s-servizzi ta' l-ispezzjon ġenerali u l-ispezzjon ta' prodotti partikolari għall-għanijiet tas-saħħa u s-sigurtà, il-gradazzjoni jew l-istandardizzazzjoni;

(f) 

is-servizzi tal-marketing u tal-promozzjoni, inklużi t-tagħrif dwar is-suq, il-pariri u l-promozzjoni li għandhom x'jaqsmu ma' prodotti partikolari imma li jeskludu n-nefqa għal għanijiet mhux speċifikati li jistgħu jintużaw mill-bejjiegħa sabiex inaqqsu l-prezz tagħhom tal-bejgħ jew jikkonferixxu benefiċċju ekonomiku dirett fuq ix-xerrejja; u

(g) 

is-servizzi infrastrutturali, li jinkludu: ir-retikolazzjoni ta' l-elettriċità, tat-toroq u ta' mezzi oħra tat-trasport, il-faċilitajiet tas-swieq u tal-portijiet. il-faċilitajiet tal-provvista ta' l-ima u l-iskemi tad-dranaġġ, u x-xogħlijiet infrastrutturali assoċjati mal-programmi ambjentali. Fil-każijiet kollha, in-nefqa għandha tkun diretta lejn il-provvediment jew il-bini ta' xogħlijiet kapitali biss, u għandha teskludi l-provvediment issussidjat tal-faċijitajiet għall-irziezet għajr dawk tar-retikolazzjoni ta' l-utilitajiet pubbliċi disponibbli b'mod ġenerali. Ma għandhiex tinkludi s-sussidji għall-oġġetti tad-dħul jew l-ispejjeż operattivi, jew l-imposti preferenzali ta' l-utent.

3.   Iż-żamma tal-ħażniet pubbliċi għall-għanijiet tas-sigurta fl-ikel ( 12 )

In-nefqiet (jew id-dħul ippremeditat) f'relazzjoni ma' l-akkumulazzjoni u ż-żamma ta' ħażniet tal-prodotti li jagħmlu parti integrali minn programma tas-sigurtà fl-ikel identifikati fil-leġislazzjoni nazzjonali. Dan jista' jinkludi għajnuna governattiva għall-magazzijaġġ privat tal-prodotti bħala parti minn dan il-programm.

Il-volum u l-kumulu ta' dawn il-ħażniet għandhom jikkorrispondi ma' miri stabbiliti minn qabel li jkollhom x'jaqsmu biss mas-sigurtà fl-ikel. Il-proċess tal-kumulu tal-ħażniet u d-disponiment minnhom għandhom ikunu trasparenti. Ix-xiri ta' l-ikel mill-gvern għandu jsir bil-prezzijiet korrenti tas-suq u l-bejgħ mill-ħażniet ta' l-ikel tas-sigurtà ma għandux isir bi prezz orħos mill-prezz korrenti tas-suq għall-prodott u l-kwalità fil-kwistjoni.

4.   Il-għajnuna domestika ta' l-ikel ( 13 )

In-nefqiet (id-id-dħul ippredeterminat) fejn jidħol il-provvediment tal-għajnuna domestika ta' l-ikel lil taqsimiet tal-popolazzjoni fil-bżonn.

L-eliġibbiltà sabiex tiġi rċevuta l-għajnuna għall-ikel għandha tkun bla ħsara għal kriterji ddefiniti biċ-ċar li kollhom x'jaqsmu mal-ħtiġet tan-nutriment. Din il-għajnuna għandha tkun fil-għamla tal-provvdiment dirett ta' l-ikel lil dawk interessati jew il-provvediment tal-mezzi li jippermettu lir-riċevituri eliġibbli li jixtru l-ikel bil-prezz tas-suq jew prezz issusidjat. Il-xiri ta' l-ikel mill-gvern għandu jsir bil-prezzijiet korrenti tas-suq u l-finanzjament u l-amministrazzjoni tal-għajnuna għandhom ikunu trasparenti.

5.   Il-ħlasijiet diretti lill-produtturi

Is-sostenn ipprovvdut permezz ta' ħlasijiet diretti (jew dħul ippredeterminat, inklużi l-ħlasijiet in natura) lill-produtturi li għalihom ikun hemm il-pretensjoni ta' eżenzjoni mill-impenji tat-tnaqqis għandhom jissodisfaw il-kriterji ddikjarati fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq, flimkien mal-kriterji speċifiċi li japplikaw għal tipi individwali ta' ħlas dirett iddikjarati fil-paragrafi minn 6 sa 13 hawn taħt. Meta tintgħamel il-pretensjoni għal eżenzjoni mit-tnaqqis għal ħlas eżistenti jew tip ġdid ta' ħlas dirett għajr dawk speċifikati fil-paragrafi minn 6 sa 14, għandha tikkonforma mal-kriterji minn (b) sa (e) fil-paragrafu 6, b'żieda mal-kriterji ġenerali ddikjarati fil-paragrafu 1.

6.   Is-sostenn tad-dħul bl-akkoppjament imneħħi

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tiġi stabbilita minn kriterji ddefiniti biċ-ċar bħalma huma d-dħul, l-istatus bħala produttur jew sid ta' l-artijiet, il-livell ta' l-użu tal-fattur jew tal-produzzjoni f'perjodu taż-żmien bażi fiss.

(b) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam, jew ikun ibbażat fuq it-tip jew il-volum tal-produzzjoni (inklużi l-unitajiet tal-bhejjem tar-rziezet) midħula għalihom mill-produttur f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien.

(ċ) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam, jew ikun ibbażat fuq il-prezzijiet, domestiċi jew internazzjonali, li japplikaw għal kull produzzjoni midħula għaliha mill-produttur f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien.

(d) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam, jew ikun ibbażat fuq il-fatturi tal-produzzjoni impjegati f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien.

(e) 

Ma għandha tinħtieġ l-ebda produzzjoni sabiex jiġu rċevuti l-ħlasijiet.

7.   Il-parteċipazzjoni finanzjarja tal-gvern fil-programi ta' l-assigurazzjoni fuq id-dħul u tax-xibka tas-salvagward tad-dħul.

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tiġi stabbilita b'telf fid-dħul, filwaqt li jitqies id-dħul idderivat mill-biedja, li jaqbeż it-30 fil-mija tad-dħul medju gross jew l-ekwivalenti f'termini ta' dħul nett (bl-esklużjoni ta' kull ħlas mill-istess skemi jew skemi simili) fil-perjodu taż-żmien tat-tliet snin ta' qabel jew il-medju ta' tliet snin imsejjes fuq il-perjodu taż-żmien tal-ħames snin ta' qabel, bl-esklużjoni ta' l-ogħla jew l-inqas dħul. Kull produttur li jissodisfa din il-kondizzjoni għandu jkun eliġibbli li jirċievi l-ħlasijiet.

(b) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet għandu jkkumpensa għal inqas minn 70 fil-mija tat-telf mid-dħul tal-produttur fis-sena li l-produttur isir eliġibbli biex jirċievi din l-assistenza.

(ċ) 

L-ammont ta' kull ħlas minn dan għandu jkollu x'jaqsam mad-dħul biss; ma għandux ikollu x'jaqsam mat-tip jew mal-volum tal-produzzjoni (inklużi l-unitajiet tal-bhejjem tar-rziezet) midħula għalihom mill-produttur; jew għall-prezzijiet, domestiċi jew internazzjonali, li japplikaw għal din il-produzzjoni; jew għall-fatturi tal-produzzjoni impjegata.

(d) 

Meta produttur jirċievi fl-istess sena ħlasijiet skond dan il-paragrafu u skond il-paragrafu 8 (solliev minħabba diżastri naturali), it-total ta' dawn il-ħlasijiet għandu jkun inqas minn 100 fil-mija tat-telf totali tal-produttur.

8.   Il-ħlasijiet (magħmula jew direttament jew permezz tal-parteċipazzjoni finanzjarja governattiva fi skemi ta' l-assigurazzjoni ta' l-uċuh tar-raba) għal solliev minħabba diżastri naturali.

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tqum biss wara għarfien formali mill-awtoritajiet governattuvi li jkun ġara jew ikun qiegħed jiġri diżastru nazzjonali (inklużi t-tfaqqigħ tal-mard, l-infestazzjonijiet tad-dud u l-insetti tal-qerda, l-inċidenti nukleari, u gwerra fuq it-territorju tal-Membru interessat); u għandu jiġi stabbilit b'telf fil-produzzjoni fil-perjodu taż-żmien tat-tliet snin ta' qabel jew il-medju ta' tliet snin imsejjes fuq il-perjodu ta-żmien tal-ħames snin ta' qabel, bl-esklużjoni ta' l-ogħla u l-inqas dħul.

(b) 

Il-ħlasijiet magħmula wara diżastru għandhom jiġu applikati biss rigward it-telf tad-dħul, tal-bhejjem tar-rziezet (inklużi l-ħlasijiet f'konnessjoni mat-trattament veterinarju ta' l-annimali), l-art jew fatturi oħra tal-produzzjoni minħabba d-diżastri naturali fil-kwistjoni.

(ċ) 

Il-ħlasijiet għandhom jikkumpensaw mhux iktar mill-ispiża totali li jiġi mibdul dan it-telf u ma għandhomx jeħtieġu jew jispeċifikaw it-tip jew il-kwantità tal-produzzjoni futura.

(d) 

Il-ħlasijiet magħmula matul diżastru ma għandhomx jaqbżu l-livell meħtieġ sabiex jipprevjienu jew itaffu iktar telf kif iddefinit fil-kiterju (b) ta' hawn fuq.

(e) 

Meta produttur jirċievi fl-istess sena ħlasijiet skond dan il-paragrafu u skond il-paragrafu 7 (assigurazzjoni tad-dħul u programmi tax-xibka tas-salvagward), it-total ta' dawn il-ħlasijiet għandu jkun inqas minn 100 fil-mija tat-telf totali tal-produttur.

9.   L-assistenza għall-aġġustament strutturali pprovvduta permezz tal-programi ta' l-irtirar tal-produtturi

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tiġi stabbilita b'riferiment għall-kriterji ddefiniti b'mod ċar fil-programmi ddisinjati sabiex jiffaċilitaw l-irtirar tal-persuni li jaħdmu fil-produzzjoni agrikola li tista' tinbigħ fis-suq, jew il-moviment tagħhom għal attivitajiet mhux agrikoli.

(b) 

Il-ħlasijiet għandhom ikunu kondizzjonali fuq l-irtirar totali u permanenti tar-riċevituri mill-produzzjoni agrikola li tista' tinbigħ fis-suq.

10.   L-assistenza għall-aġġustament strutturali pprovvduta permezz tal-programi ta' l-irtirar tar-riżorsi

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tiġi stabbilita b'riferiment għal kriterji ddefiniti biċ-ċar fi programmi ddisinjati sabiex jiywarrbu l-art jew riżorsi oħra, inklużi l-bhejjem tar-rziezet, mill-produzzjoni agrikola li tista' tinbigh fis-suq.

(b) 

Il-ħlasijiet għandhom ikunu kondizzjonali fuq l-irtirar ta' l-art mill-poduzzjoni agrikola li tista' tinbigħ fis-suq għal minimu ta' tliet snn, u fil-każ tal-bhejjem tar-rziezet fuq il-qatla tagħhom jew id-disponiment permanenti minnhom.

(ċ) 

Il-ħlasijiet ma għandhom jeħtieġu jew jispeċifikaw l-ebda użu alternattiv rigward din l-art jew riżorsi oħra li jinvolvu l-produzzjoni ta' prodotti agrikoli li jistgħu jinbigħu fis-suq.

(d) 

Il-ħlasijiet ma għandhomx ikollhom x'jaqsmu ma' jew it-tip jew il-kwantità tal-produzzjoni jew mal-prezzijiet domestiċi jew internazzjonali, li japplikaw għall-produzzjoni midħula għaliha li jintużaw l-art jew ir-riżorsi l-oħra li jibqgħu fil-produzzjoni.

11.   L-assistenza għall-aġġustament strutturali pprovvduta permezz ta' għajnuniet lill-investiment.

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-lasijiet għandha tiġi stabbilita b'riferiment għal kriterji ddefiniti biċ-ċar fil-programmi governattivi ddisinjati sabiex jassistu l-istrutturazzjoni mill-ġdid finanzjarja jew fiżikali tal-ħidniet ta' produttur bi tweġiba għal żvantaġġi strutturali murija b'mod oġġettiv. L-eliġibbiltà għal dawn il-programmi tista' tkun imsejsa wkoll fuq programm governattiv iddefinit biċ-ċar għall-privatizzazzjoni mill-ġdid ta' l-art agrikola.

(b) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam, jew ikun ibbażat fuq it-tip jew il-volum tal-produzzjoni (inklużi l-unitajiet tal-bhejjem tar-rziezet) mindħula għalihom mill-produttur f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien għajr kif ipprovvdut skond il-kriterju (e) ta' hawn taħt.

(ċ) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam ma', jew ikun ibbażat fuq il-prezzijiet, domestiċi jew internazzjonali, li japplikaw għal kull produzzjoni midħula għaliha mill-produttur f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien.

(d) 

Il-ħlasijiet għandhom jingħataw biss għall-perjodu taż-żmien meħtieġ sabiex jiġi rrealizzat l-investiment li rigward tiegħu jiġu pprovvduti.

(e) 

Il-ħlasijiet ma għandhomx jordnaw li jagħmlu jew b'xi mod jinnominaw il-prodotti agrikoli li jridu jiġu prodotti mir-riċevituri għajr li jkunu meħtieġa li ma jipproduċux prodott partikolari.

(f) 

Il-ħlasijiet għandhom ikunu limitati għall-ammont meħtieġ sabiex jikkumpensa l-iżvantaġġ strutturali.

12.   Il-ħlasijiet skond il-pogrammi ambentali

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tiġi stabbilita bħala parti minn programm governattiv ambjentali jew tal-konservazzjoni ddefinit biċ-ċar u għandha tkun dipendenti fuq it-twettiq ta' kondizzjonijiet speċifiċi skond il-programm tal-gvern, inklużi l-kondizzjonijiet fejn jidħlu l-metodi u t-tidħil tal-produzzjoni.

(b) 

L-ammont tal-ħlas għandu jkun limitat għall-ispejjeż żejda jew it-telf mid-dħul involuti li jikkonformaw mal-programm tal-gvern

13.   Il-ħlasijiet skond il-pogrammi ta' assistenza reġjonali

(a) 

L-eliġibbiltà għal dawn il-ħlasijiet għandha tkun limitata għall-produtturi f'reġjuni żvantaġġati. Kull reġjun minn dan irid ikun żona ġeografika kontigwa ddeżinjata b'mod ċar b'identità ekonomika u amministrattiva li tista' tiġi ddefinita, ikkunsidrata bħala żvantaġġata fuq il-bażi ta' kriterji newtrali u oġġettivi spjegati biċ-ċar fil-liġijiet u r-regolamenti u li tindika li d-diffikultajiet tar-reġjun kif joħorġu minn ċirkustanzi li jkunu iktar minn temporanji.

(b) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam ma', jew ikun ibbażat fuq it-tip jew il-volum tal-produzzjoni (inklużi l-unitajiet tal-bhejjem tar-rziezet) midħula għalihom mill-produttur f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien għajr sabiex inaqqas il-produzzjoni.

(ċ) 

L-ammont ta' dawn il-ħlasijiet f'kull sena mogħtija ma għandhux ikollu x'jaqsam ma', jew ikun ibbażat fuq il-prezzijiet, domestiċi jew internazzjonali, li japplikaw għal kull produzzjoni midħula għaliha mill-produttur f'kull sena wara l-perjodu bażi taż-żmien.

(d) 

Il-ħlasijiet għandhom ikunu disponibbli biss lill-produtturi fir-reġjuni eliġibbli, imma ġeneralment disponibbli lill-produtturi kollha ġewwa dawn ir-reġjuni.

(e) 

Meta jkunu relatati mal-fatturi tal-produzzjoni, il-ħlasijiet għandhom isiru b'rata degressiva ‘il fuq minn livell għatba tal-fattur interessat.

(f) 

Il-ħlasijiet għandhom ikunu limitati għall-ispejjeż żejda jew it-telf mid-dħul involuti fid-dħul tal-produzzjoni agrikola fiż-żona stabbilita.

L-ANNESS 3

IS-SOSTENN DOMESTIKU IL-KALKOLU TAL-KEJL AGGREGAT TAS-SOSTENN

1. 

Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6, Qiesl Aggregat ta' Sostenn (AMS) għandu jiġi kkalkolat fuq bażi speċifiku għall-prodott għal kull prodott agrikolu bażiku li jirċievi s-sostenn bil-prezz tas-suq, ħlasijiet diretti mhux eżentati, u kull sussidju ieħor mhux eżentat mill-impenn tat-tnaqqis (“poloz oħra mhux eżentati”). Is-sostenn li ma jkunx speċifiku għall-prodott għandu jiġi ttotalizzat f'AMS wieħed mhux speċifiku għall-prodott f'termini monetarji totali.

2. 

Is-sussidji skond il-paragrafu 1 għandhom jinkludu kemm il-ħruġ u kemm id-dħul ippremeditati mill-gvernijiet jew mill-aġenti tagħhom.

3. 

Għandu jiġi inkluż is-sostenn fil-livll kemm nazzjonali u kemm sub-nazzjonali.

4. 

Il-ġbir tat-taxxi (levies) jew il-piżijiet agrikoli speċifiċi mħallsa mill-produtturi għandhom jiġu mnaqqsa mill-AMS.

5. 

Il-AMS ikkalkolat kif deskritt fil-qosor hawn taħt għall-perjodu bażi taż-żmien għandu jikkostitwixxi l-livell bażi sabiex jiġi implimentat l-impenn tat-tnaqqis fuq is-sostenn domestiku.

6. 

Għandu jiġi stabbilit AMS għal kull prodott agrikolu bażiku, espress f'termini tal-valur monetarju totali.

7. 

Il-AMS għandu jiġi kkalkolat qrib kemm prattikabbli mal-punt ta' l-ewwel bejgħ tal-prodott agrikolu bażiku interessat. Għandhom jiġu inklużi miżuri diretti lejn il-proċessuri agrikoli safejn u sakemm dawn il-miżuri jibbenefikaw lill-produtturi tal-prodotti agrikoli bażiċi.

8. 

Is-sostenn bil-prezz tas-suq: is-sostenn bil-prezz tas-suq għandu jiġi kkalkolat bl-użu ta' l-ispazju bejn prezz tar-riferiment iffissat esternament u l-prezz amministrat applikat immoltiplikat bil-kwantità tal-produzzjoni eliġibbli sabiex tirċievi l-prezz amministrat applikat. Il-ħlasijiet mill-estimi finanzjarji magħmula sabiex iżommu dan l-ispazju, bħalma huma x-xiri għas-sena ta' wara jew l-ispejjeż tal-magazinaġġ, ma għandhomx jiġu inklużi fil-AMS.

9. 

Il-prezz tar-riferiment iffissat esternament għandu jkun imsejjes fuq is-snin mis-sena 1986 sas-sena 1988 u għandu b'mod ġenerali jkun il-valur medju frank abbord (f.o.b.) ta' l-unità tal-prodott agrikolu bażiku interessat f'pajjiż importatur nett fil-perjodu bażi taż-żmien. Il-prezz tar-riferiment iffissat jista' jiġi aġġustat għad-differenzi fil-kwalità kif meħtieġ.

10. 

Il-ħlasijiet diretti mhux eżentati: il-ħlasijiet diretti mhux eżentati li huma dipendenti fuq spazju bejn il-prezzijiet għandu jiġi kkalkolat jew billi jintuża l-ispazju bejn il-prezz tar-riferiment iffissat u l-prezz amministrat applikat immoltiplikat bil-kwantità tal-produzzjoni eliġibbli li tirċievi l-prezz amministrat, jew il-ħruġ mill-estimi finanzjarji.

11. 

Il-prezz tar-riferiment iffisat għandu jkun imsejjes fuq is-snin mis-sena 1986 sas-sena 1988 u ġeneralment għandu jkun il-prezz attwali wżat sabiex jiġu stabbiliti r-rati tal-ħlasijiet.

12. 

Il-ħlasijiet diretti mhux eżentati li huma msejsa fuq fatturi oħra għajr tal-prezzijiet għandhom ikunu mkejla billi jintuża l-ħruġ mill-estimi finanzjarji.

13. 

Miżuri oħra mhux eżentati, inklużi s-sussidji tat-tidħil u miżuri oħra bħalma huma l-miżuri li jnaqqsu lispejjeż tal-marketing: il-valur ta' dawn il-miżuri għandu jiġi mkejjel billi jintuża l-ħruġ mill-estimi finanzjarji jew, meta l-ħruġ mill-estimi finanzjarji ma jirriflettix il-kobor sħiħ tas-sussidju interessat, il-bażi sabiex jiġi kklkolat is-sussidju għandu jkun l-ispazju bejn il-prezz ta' l-oġġett jew is-servizz issussidjati u prezz rappreżentattiv tas-suq għall-istess oġġett jew servizz immotiplikat bil-kwantità ta' l-oġġett jew tas-servizz.

L-ANNESS 4

IS-SOSTENN DOMESTIKU IL-KALKOLU TAL-KEJL EKWIVALENTI TA' SOSTENN

1. 

Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6, għandhom jiġu kkalkolati l-kejlijiet ekwivalenti ta' sostenn rigward il-prodotti agrikoli bażiċi kollha meta jeżisiti sostenn bil-prezz tas-suq kif iddefinit l-Anness 3 imma li l-kalkolu ta' dan il-komponent ta' l-AMS ma jkunx prattikabbli għalih. Għal dawn il-prodotti il-livell bażi sabiex jiġi implimentat is-sostenn domestiku ta' l-impenji tat-tnaqqis għandu jikkonsisti minn komponent tas-sostenn bil-prezz tas-suq espress f'termini ta' kejlijiet ekwivalenti ta' sostenn skond il-paragrafu 2 ta' hawn taħt, kif ukoll kull ħlasijiet diretti mhux eżenatati u kull sostenn ieħor mhux eżentat, li għandhom jiġu vvalutati kif ipprovvdut skond il-paragrafu 3 ta' hawn taħt. Għandu jiġi inkluż is-sostenn fil-livell kemm nazzjonali u kemm sub-nazzjonali.

2. 

Il-kejlijiet ekwivalenti ta' sostenn ipprovvduti fil-paragrafu 1 għandhom jiġu kkalkolati fuq il-bażi tas-sussidju speċifiku għall-prodott għall-prodotti agrikoli kollha qrib daqs kemm prattikabbli mal-punt ta' l-ewwel bejgħ li jiċievi s-sostenn bil-prezz tas-suq u li għalih il-kalkolu tal-komponent ta' l-AMS tas-sostenn bil-prezz tas-suq ma jkunx prattikabbli. Għal dawn il-prodotti agrikoli bażiċi, il-kejlijiet ekwivalenti tas-sostenn bil-prezz tas-suq għandhom isiru billi jintużaw l-prezz amministrat applikat u l-kwantità tal-produzzjoni eliġibbli li tirċievi dan il-prezz jew, meta dan ma jkunx prattikabbli, fuq il-ħruġ mill-estimi finanzjarji wżat sabiex jinżamm il-prezz tal-produttur.

3. 

Meta l-prodotti agrikoli bażiċi li jidħlu fil-paragrafu 1 ikunu s-suġġett ta' ħlasijiet diretti mhux eżentati jew ta' kull prodott ieħor speċifiku għall-prodott mhux eżentat mill-impenn tat-tnaqqis, il-bażi għall-kejlijiet ekwivalenti ta' sostenn li jirrigwarda dawn il-miżuri għandu jkun il-kalkoli bħal għall-komponenti korrisponenti ta' l-AMS (speċifikati fil-paragrafi minn 10 sa 13 ta' l-Anness 3).

4. 

Il-kejlijiet ekwivalenti ta' sostenn għandhom jiġu kkalkolati fuq l-ammont tas-sussidju qrib daqs kemm prattikabbli għall-punt ta' l-ewwel bejgħ tal-prodott agrikolu bażiku interessat. Għandhom jiġu inklużi miżuri diretti lejn il-proċessuri agrikoli safejn u sakemm dawn il-miżuri jibbenefikaw lill-produtturi tal-prodotti agrikoli bażiċi. Il-ġbir tat-taxxi (levies) jew il-piżijiet agrikoli speċifii mħallsa mill-produtturi għandhom inaqqsu l-kejlijiet ekwivalenti ta' sostenn b'ammont korrispondenti.

L-ANNESS 5

IT-TRATTAMENT SPEĊJALI RIGWARD IL-PARAGRAFU 2 TA' L-ARTIKOLU 4

It-Taqsima A

1. 

Id-disposizzjoniiet tal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 4 ma għandhomx japplikaw b'effett mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO rigward kull prodott agrikolu primarju u l-prodotti maħduma u/jew imħejjija tiegħu (“il-prodotti ddeżinjati”) li magħhom jikkonformaw il-kondizzjonijiet li ġejjin (minn issa ‘l qudiem imsejħa “trattament speċjali”):

(a) 

l-importazzjonijiet tal-prodotti ddeżinjati kienu jikkonsistu minn inqas minn 3 % tal-konsum domestiku korrispondenti fil-perjodu bażiku taż-żmien mis-sena 1987 sas-sena 1988 (“il-perjodu bażi taż-żmien”);

(b) 

l-ebda sussidji għall-esportazzjoni ma jkunu ġew ipprovvduti mill-bidu tal-perjodu bażi taż-żmien għall-prodotti ddeżinjati;

(ċ) 

il-miżuri li jirrestrinġu l-produzzjoni effettivi jiġu applikati għall-prodott agrikolu pimarju;

(d) 

dawn il-prodotti huma ddeżinjati bis-simbolu “ST”-L-Anness 5' fit-Taqsima I-B tal-Parti I ta' l-Iskeda ta' Membru annessa mal-Protokoll ta' Marrakesh, bħala li jkunu bla ħsara għat-trattament speċjali li jirrifletti fatturi ta' interess mhux kummerċjali, bħalma huma s-sigurtà fl-ikel u l-protezzjoni ta' l-ambjent; u

(e) 

l-opportunitajiet għall-aċċess minimu rigward il-prodotti ddeżinjati jikkorrispondu, kif speċifikat fit-Taqsima I-B tal-Parti I ta' l-Iskeda tal-Membru interessat, għal 4 fil-mija tal-konsum domestiku tal-pejodu bażi taż-żmien tal-prodotti ddeżinjati mill-bidu ta' lewwel sena ta' l-implimentazzjoni tal-perjodu taż-żmien u, wara dan, jiġu miżjuda b'0,8 fil-mija tal-konsum dometiku korrispondenti kull sena fil-perjodu bażi taż-żmien għall-bqija tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni.

2. 

Fil-bidu ta' kull sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni Membru jista' jieqaf milli japplika t-trattament speċjali rigward il-prodotti ddeżinjati billi jikkonforma mad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 6. F'dan il-każ, il-Membru interessat għandu jżomm l-opportunitajiet għall-aċċess minimu diġà f'effett f'dan iż-żmien u jżid l-opportunitajiet għall-aċċess minimu b'0,4 fil-mija tal-konsum domestiku korrispondenti kull sena fil-perjodu bażi taż-żmien għall-bqija tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni. Wara dan, il-livell ta' l-opportunitajiet għall-aċċess minimu li jirriżultaw minn din il-formola fl-aħħar sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni għandhom jinżammu fl-Iskeda tal-Membru interessat.

3. 

Kull negozjar fuq il-kwistjoni dwar jekk jistax ikun hemm kontinwazzjoni tat-trattament speċjali kif iddikjarat fil-paragrafu 1 wara t-tmiem tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni għandu jiġi kkompletat ġewwa l-kwadru tal-perjodu taż-żmien innifsu ta' l-implimentazzjoni bħala parti min-negozjati ddikjarati fl-Artikolu 20 ta' dan il-Ftehim, filwaqt li jitqiesu l-fatturi ta' l-interessi mhux kummerċjali.

4. 

Jekk, b'riżultat tan-negozjati riferiti fil-paragrafu 3, jiġi miftiehem li Membru jista' jissokta japplika t-trattament speċjali, dan il-Membru għandu jokkonferixxi konċessjoijiet addizzjonali u aċċettabbli kif stabbilit f'dawn in-negozjati.

5. 

Meta t-trattament speċjali ma jibqax issoktat fit-tmiem tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, il-Membru interessat għandu jimplimenta d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 6. F'dan il-każ, wara t-tmiem tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, l-opportunitajiet għall-aċċess minimu għall-prodotti ddeżinjati għandhom jinżammu fil-livell ta' 8 fil-mija tal-konsum domestiku korrispondenti mal-perjodu bażi taż-żmien fl-Iskeda tal-Membru interessat.

6. 

Il-miżuri ta' fuq il-fruntiera għajr id-dazji ordinarji tad-dwana miżmuma rigward il-prodotti ddeżinjati għandhom isiru bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 4 b'effett mill-bidu tas-sena li fiha t-trattament speċjali jieqaf milli japplika. Dawn il-prodotti għandhom ikunu bla ħsara għad-dazji ordinarji tad-dwana, li għandhom ikunu marbuta fl-Iskeda tal-Membru interessat u applikati, mill-bidu tas-sena li fiha jieqaf milli japplika t-trattament speċjali u wara dan, b'dawk ir-rati li jkunu magħmula applikabbli li kieku t-tnaqqis ta' 15 fil-mija kien applikat matul il-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni fi ħlasijiet akkont egwali ta' kull sena. Dawn id-dazji għandhom ikunu stabbiliti fuq il-bażi ta' l-ekwivalenti tat-tariffi li jridu jiġu kkalkolati skond il-linji gwida fl-anness ta' ma' hawn.

It-Taqsima B

7. 

Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 4 għandhom japplikaw ukoll b'effett mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għal prodott agrikolu primarju li jkun il-prodott prinċipali predominanti fid-dieta tradizzjonali ta' pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa u li rigward tiegħu jikkonformaw il-kondizzjonijiet li ġejjin, b'żieda ma' dawk speċifikati fil-paragrafu 1minn (a) sa (d), kif japplikaw għall-prodotti interessati:

(a) 

l-opportunitajiet għall-aċċess minimu rigward il-prodotti interessati, kif speċifikat fit-Taqsima I-B tal-Parti I ta' l-Iskeda tal-pajjiż Membru interessat qiegħed jiżviluppa, jikkorrispondu għal 1 fil-mija tal-konsum domestiku tal-perjodu bażi taż-żmien tal-prodotti interessati mill-bidu ta' l-ewwel sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni u jiġu miżjuda bi ħlasijiet akkont egwali ta' kull sena ta' 2 fil-mija tal-konsum domestiku korrispondenti fil-perjodu bażi taż-żmien mill-bidu tal-ħames sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni. Mill-bidu tas-sitt sena tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, l-opportunitajiet għall-aċċess minimu rigward il-prodotti interessati jikkorrispondu għal 2 fil-mija tal-konsum domestiku korrispondenti fil-perjodu bażi taż-żmien u jiġu miżjuda bi ħlasijiet akkont egwali ta' kull sena għal 4 fil-mija tal-konsum domestiku korrispondenti fil-perjodu bażi taż-żmien sal-bidu tal-għaxar sena. Wara dan, il-livell ta' l-opportunitajiet għall-aċċess minimu li jirriżultaw minn din il-formola fl-aħħar tal-għaxar sena għandhom jinżammu fl-Iskeda tal-pajjiż Membru interessat qiegħed jiżviluppa.

(b) 

l-opportunitajiet approprjati għall-aċċess għas-suq ikunu ġew ippovvduti fi prodotti oħra skond dan il-Ftehim.

8. 

Kull negozjar dwar il-kwistjoni jekk jixtax ikun hemm kontinwazzjoni tat-trattament speċjali ddikjarat fil-paragrafu 7 wara t-tmiem tal-għaxar sena wara l-bidu tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni għandu jiġi mibdi u kkompletat ġewwa l-kwadru taż-żmien tal-għaxar sena nfisha wara l-bidu tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni.

9. 

Jekk, b'riżultat tan-negozjati riferiti fil-paragrafu 8, jiġi miftiehem li Membru jista' jissokta japplika t-trattament speċjali, dan il-Membru għandu jokkonferixxi konċessjoijiet addizzjonali u aċċettabbki kif stabbilit f'dawn in-negozjati.

10. 

Fl-eventwalità li t-trattament speċjali skond il-paragrafu 7 ma jridx jiġi ssoktat lil hemm mill-għaxar sena wara l-bidu tal-perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni, il-prodotti interessati għandhom ikunu bla ħsara għad-dazji ordinarji tad-dwana, stabbiliti fuq il-bażi ta' ekwivalenti għat-tariffi li jridu jiġu kkalkolati skond il-linji gwida stabbiliti fl-anness ta' magħhom, li għandhom ikunu marbuta fl-Iskeda tal-Membru interessat. F'rigwardi oħra, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 6 kif immodifikati bit-trattament speċjali u differenzali rilevanti kkonferiti skond dan il-Ftehim fuq il-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw.

Iż-żidiet annessi ma' l-Anness 5

Il-Linji Gwida għall-Kalkolu ta' l-Ekwivalenti tat-Tariffi għall-Għan Speċifiku Speċifikat fil-paragrafi minn 6 sa 10 ta' dan l-Anness.

1. 

Il-kalkolu ta' l-ekwivalenti tat-tariffi, sewwa jekk espressi ad valorem u sewwa jekk rati speċifiċi, għandhom isiru billi tintuża d-differenza attwali bejn il-prezzijiet interni u esterni f'manjiera trasparenti. L-informazzjoni wżata għandha tkun għas-snin mill-1986 sa l-1988, L-ekwivalenti tat-tariffi:

(a) 

għandhom jiġu stabbiliti primarjament fil-livell ta' erba' ċifri tal-HS;

(b) 

għandhom jiġu stabbiliti fil-livell ta' sitt ċifrt jew livell iktar iddettaljat tal-HS kulmeta approprjat;

(ċ) 

għandhom jiġu stabbiliti b'mod ġenerali għall-prodotti maħduma u/jew imħejjija billi jiġu mmoltiplikati l-ekwivalenti tat-tariffi għall-prodott/i agrikolu/i primarju/i bil-porporzjon/ijiet f'termini ta' valur jew f'termini fiżikali kif approprjat tal-prodott/i agrikolu/i pimarju/i fil-prodotti maħduma u/jew imħejjija, u jqisu, meta approprjat, kull element aaddizzjonali li korrentement jipprovdi protezzjoni lill-industrija.

2. 

Il-prezzijiet esterni għandhom ikunu, b'mod ġenerali, il-valuri attwali medji c.i.f. ta' l-unità tal-pajjiż importatur. Meta ma jkunux disponibbli jew approprjati l-valuri medji c.i.f. ta' l-unità, il-prezzijiet esterni għandhom ikunu jew:

(a) 

il-valuri medji c.i.f. approprjati ta' l-unità ta' pajjiż qrib; jew

(b) 

stmati mill-valuri medji f.o.b. ta' l-unità ta' esportatur/i maġġur/i approprjat/i aġġustat/i billi tiżdied stima ta' l-assigurazzjoni, tat-tagħbija u spejjeż oħra rilevanti lill-pajjiż importatur.

3. 

Il-prezzijiet esterni għandhom b'mod ġenerali jiġu kkonvertiti fil-muniti korrenti domestiċi billi tintuża r-rata medja annwali tal-kambju fis-suq għall-istess perjodu taż-żmien bħall-informazzjoni dwar il-prezz.

4. 

Il-prezz intern għandu b'mod ġenerali jkun il-prezz bl-ingrossa rappreżentativ li jkun jirregola fis-suq domestiku jew stima ta' dan il-prezz meta ma' tkunx disposnibbli l-informazzjoni adegwata.

5. 

L-ekwivalenti inizjali tat-tariffi jistgħu jiġu aġġustati, meta meħtieġ, sabiex iqisu d-differenzi fil-kwalità u l-varjetà bl-użu ta' koeffiċjent approprjat.

6. 

Meta ekwivalenti ta' tariffa li jirriżulta minn dawn il-linji gwida jkun negattiv jew iktar baxx mir-rata marbuta korrenti, l-ekwivakenti inizjali tat-tariffa jista' jiġi stabbilit skond ir-rata marbuta korrenti jew fuq il-bażi ta' l-offerti nazzjonali għal dan il-prodott.

7. 

Meta jsir aġġustament għal-livell ta' ekwivalenti ta' tariffa li jkun irriżulta mil-linji gwida ta' hawn fuq, il-Membru interessat għandu jkun jista' jagħti, fuq talba, l-opportunitajiet sħaħ għall-konsultazzjoni bil-ħsieb li jinnegozja soluzzjoniiet approprjati.

FTEHIM DWAR L-APPLIKAZZJONI TAL-MIŻURI SANITARJI U FITOSANITARJI



IL-MEMBRI,

Filwaqt li jafferrmaw mill-ġdid li l-ebda Membru ma għandu jiġi pprevenut milli jadotta jew jinforza l-miżuri meħtieġa għalbiex jipproteġi l-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti, bla ħsara għall-ħtieġa li dawn il-miżuri ma jiġux applikati f'manjiera li tkun tikkostitwixxi mezz ta' diskriminazzjoni arbitrarja jew mhux ġustifikabbli bejn il-Membri meta jipprevalu l-istess kondizzjonijiet jew restrizzjoni moħbija għall-kummerċ internazzjonali;

Mixtieqa li jtejbu s-saħħa tal-bniedem, is-saħħa ta' l-annimali u s-sitwazzjoni fitosanitarja fil-Membri kollha;

Jinnotaw li spiss jiġu applikati miżuri saanitarji u fitosanitarji fuq il-bażi ta' ftehimijiet u protokolli bilaterali;

Mixtieqa li jistabbilixxu qafas multilaterali tar-regoli u d-dixxiplini għalbiex jiggwidaw l-iżvilupp, l-adozzjoni u l-infurzar tal-miżuri sanitarji u fitosanitarji sabiex jimminimizzaw l-effetti negattivi fuq il-kummerċ;

Jagħrfu l-kontribuzzjoni importanti li jistgħu jagħmlu l-istandards, il-linji gwida u r-rakkomandazzjonijiet internazzjonali f'dan ir-rigward;

Mixtieqa li jmexxu iktar ‘il quddiem il-miżuri sanitarji u fitosanitarji armonizzati bejn il-Membri, fuq il-bażi ta' l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet internazzjonali żviluppati mill-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, inklużi l-Kummissjoni Codex Alimentarius, l-Uffiċċju Internazzjonali ta' l-Epizootika u l-organizzazzjonijiet internazzjonali u reġjonali li jaħdmu fil-qafas tal-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-Protezzjoni tal-Pjanti, mingħajr ma jkunu jeħtieġu lill-Membri li jibdlu l-livell approprjat tagħhom tal-protezzjoni tal-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti;

Jagħrfu li l-pajjiżi Membri li qegħdin jiżviluppaw jistgħu jiffaċċjaw diffikultajiet speċjali għalbiex jikkonformaw mal-miżuri sanitarji u fitosanitarji tal-Membri importaturi, u bħala konsegwenza ta' dan fl-aċċess għas-swieq, kif ukoll fil-formolazzjoni u l-applikazzjoni tal-miżuri sanitarji u fitosanitarji fit-territorji tagħhom infushom, u filwaqt li jixtiequ li jgħinuhom fl-isforzi tagħhom f'dan ir-rigward;

Mixtieqa għalhekk li jelaboraw regoli għalbiex jiġu applikati d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 li għandhom x'jaqsmu ma' l-użutal-miżuri sanitarji jew fitosanitarji, b'mod partikolari l-Artikolu XX(b) ( 14 );

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



Artikolu 1

Dispożizzjonijiet ġenerali

1.  
Dan il-Ftehim japplika għall-miżuri sanitarji u fitosanitarji kollha li jistgħu jaffettwaw, direttament jew indirettament, il-kummerċ internazzjonali. Dawn il-miżuri għandhom jiġu żviluppati u applikati skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, għandhom japplikaw id-definizzjonijiet ipprovvduti fl-Anness A.
3.  
L-annessi huma parti integrali minn dan il-Ftehim.
4.  
Xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jaffettwa d-drittijiet tal-Membri skond il-Ftehim dwar l-Ostakoli Tekniċi għall-Kummerċ rigward il-miżuri mhux fl-iskop ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 2

Id-Drittijiet u l-Obbligi Bażiċi

1.  
Il-Membri għandhom id-dritt li jieħdu l-miżuri sanitarji u fitosanitarji meħteġa għall-protezzjoni tal-ħajja jew tas-saħħa tal-bniedem ta' l-annimali jew tal-pjanti, sakemm dawn il-miżuri ma jkunux inkonsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
Il-Membri għandhom jiżguraw illi kull miżura sanitarja jew fitosanitarja applikata biss safejn u sakemm meħtieġa għalbiex tipproteġi l-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti, tkun imsejsa fuq prinċipji xjentifiċi u ma tinżammx mingħajr xiehda xjentifika biżżejjed, għajr kif ipprovvdut fil-paragrafu 7 ta' l-Artikolu 8.
3.  
Il-Membri għandhom jiżguraw illi l-miżuri sanitarji u fitrosanitarji tagħhom ma jiddiskriminawx b'mod arbitrarju jew mhux iġġustifikat bejn il-Membri meta jipprevalu kondizzjonijiet identiċi jew simili, inklużi dawk bejn it-teritorju tagħhm u dak tal-Membri. Il-miżuri sanitarji u fitosanitarji ma għandhomx jiġu applikati f'manjiera li tkun tista' tikkostitwixxi restrizzjoni moħbija għall-kummerċ internazzjonali.
4.  
Il-miżuri sanitarji u fitosanitarji li jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim għandhom jiġu preżunti li jikkonformaw ma' l-obbligi tal-Membri skond id-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 fejn jidħol l-użu tal-miżuri sanitarji jew fitosanitarji, b'mod partikolari d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XX(b),

Artikolu 3

L-Armonizzazzjoni

1.  
Għalbiex jarmonizzaw il-miżuri sanitarji u fitosanitarji fuq bażi wiesa' kemm jista' jkun, il-Membri għandhom isejsu l-miżuri sanitarji u fitosanitarji tagħhom fuq standards, linji gwida jew rakkommandazzjonijiet internazzjonali, meta jeżistu, għajr jekk ipprovvdut xorta oħra f'dan il-Fehim, u b'mod partikolari fil-paragrafu 3.
2.  
Il-miżuri sanitarji jew fitosanitarji li jikkonformaw ma' l-istandards, il-linji gwida jew ir-rakkommandazzjonijiet internazzjonali għandhom jitqiesu li jkunu meħtieġa għalbiex jipproteġu l-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti, u preżunti li jkunu konsistanti mad-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan i-Ftehim u tal-GATT 1994.
3.  
Il-Membri jistgħu jdaħħlu jew iżommu miżuri sanitarji jew fitosanitarji li jirriżultaw f'livell ogħla ta' protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja milli kienu miksuba minn miżuri msejsa fuq l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet internazzjonali jekk ikun hemm ġustifikazzjoni xjentifika, jew bħala konsegwenza tal-livell tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja li Membru jistabbilixxi li tkun approprjata skond id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-paragrafi minn 1 sa 8 ta' l-Artikolu 5 ( 15 ). Minkejja dan ta' hawn fuq, il-miżuri kollha li jirriżultaw f'livell ta' protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja differenti minn dak li jkun jista' jinkiseb bmiżuri msejsa fuq standards, linji gwida jew rakkommandazzjonijiet internazzjonali ma għandhomx ikunu inkonsistenti ma' dispożizzjoni oħra ta' dan il-Ftehim.
4.  
Il-Membri għandhom jieħdu sehem sħiħ, fil-limiti tar-riżorsi tagħhom, fl-organizzazzjonijet internazzjonali rilevanti u l-korpi sussidjarji tagħhom, b'mod partikolari l-Kummissjoni Codex Alientarius, l-Uffiċċju Internazzjonali ta' l-Epizootika, u l-organizzazzjonijiet internazzjonali u reġjonali li jaħdmu fil-qafas tal-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-Protezzjoni tal-Pjanti, għalbiex jippromwovu fi ħdan dawn l-organizzazzjonijiet l-iżvilupp u r-rivista perjodika ta' l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet internazzjonali rigward l-aspetti kollha tal-miżuri sanitarji u fitosanitarji.
5.  
Il-Kumitat tal-Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji pprovvdut fil-paragrafi 1 u 4 ta' l-Artikolu 12 (imsejjaħ il-“Kumitat” f'dan il-Ftehim) għandu jiżviluppa proċedura sabiex jimmonitorja l-proċess ta' l-armonizzazzjoni internazzjonali u jikkoordina l-isforzi f'dan ir-rigward ma' l-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti.

Artikolu 4

L-Ekwivalenza

1.  
Il-Membri għandu jaċċettaw il-miżuri sanitarji jew fitosanitarji tal-Membri l-oħra bħala ekwivalenti, saħansitra jekk dawn il-miżuri jiddifferixxu minn tagħhom infushom jew minn dawk użati mill-Membri l-oħra li jikkummerċjaw fl-istess prodott, jekk il-Membru esportatur juri b'mod oġġettiv lill-Membru importatur li l-miżuri tiegħu jiksbu l-livell approprjat ta' protezzjoni sanitarju u fitosanitarju tal-Membru importatur. Għal dan il-għan, għandu jingħata aċċess raġjonevoli, fuq talba, lill-Membru importatur għall-ispezzjon, it-testjar u proċeduri oħra rilevanti.
2.  
Il-Membri għandhom, fuq talba, jidħlu f'konsultazzjonijiet bil-għan li jiksbu ftehimijiet bilaterali u multuilaterali dwar il-għarfien ta' l-ekwivalenza ta' miżuri sanitarji jew fitosanitarji speċifikati.

Artikolu 5

L-Istima tar-Riskju u Kif Jiġi Stabbilit il-Livell Approprjat tal-Protezzjoni Sanitarja u Fitosanitarja

1.  
Il-Membri għandhom jiżguraw illi l-miżuri sanitarji jew fitosanitarji tagħhom ikunu msejsa fuq stima, kif approprjata għaċ-ċirkostanzi, tar-riskji għall-ħajja jew għas-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti, filwaqt li jqisu l-metodi tat-teknika tar-riskji żviluppati mill-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti.
2.  
Fl-istima tar-riskji, il-Membri għandhom iqisu x-xiehda xjentifika; il-proċessi u l-metodi tal-produzzjoni rilevanti; l-ispezzjon, it-teħid tal-kampjuni u l-metodi tat-testijiet rilevanti; il-prevalenza ta' mard jew id-dud u l-insetti tal-qerda rilevanti; l-eżistenza ta' żoni ħielsa minn mard jew dud u insetti tal-qerda speċifiċi; il-kondizzjonijiet ekoloġiċi u ambjentali rilevanti; u l-korantina jew kull trattament ieħor.
3.  
Fl-istima tar-riskju għall-ħajja jew għas-saħħa ta' l-annimali jew tal-pjanti u filwaqt li jistabbilixxu l-miżura li trid tiġi applikata għalbiex jiksbu l-livell approprjat ta' protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja minn dan ir-riskju, il-Membri għandhom iqisu bħala fatturi ekonomiċi rilevanti: il-ħsara potenzali f'termini ta' telf fil-produzzjoni jew il-bejgħ fl-eventwalità tad-dħul, ta' kif jistabbilixxu ruħhom jew jinfirxu dud u insetti tal-qerda jew mard; l-ispejjeż għall-kontroll jew l-eradikazzjoni ta' dawn fit-territorju tal-Membru importatur; u l-effikaċja relattiva skond il-profil tal-ġestjoni u ta' l-ispejjeż jew avviċinamenti alternattivi għalbiex jillimitaw ir-riskji.
4.  
Meta jkunu qegħdin jistabbilixxu l-livell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja, il-Membri għandhom iqisu l-għan li jimminimizzaw l-effetti negattivi fuq il-kummerċ.
5.  
Bil-għan li jiksbu l-konsistenza fl-applikazzjoni tal-kunċett tal-livell approprjat ta' protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja kontra r-riskji għall-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem, jew il-ħajja jew is-saħħa ta' l-annimali u tal-pjanti, kull Membru għandu jevita distinzjonijiet arbitrarji jew mhux iġġustifikati fil-livelli li jikkunsidra approprjati għal sitwazzjonijiet differenti, jekk dawn id-distinzjonijiet jirriżultaw f'diskriminazzjoni jew restrizzjoni moħbija għall-kummerċ internazzjonali. Il-Membri għandhom jikkooperaw fil-Kumitat, skond il-paragrafi 1, 2 u 3 ta' l-Artikolu 12, għalbiex jiżviluppaw linji gwida biex imexxu iktar ‘il quddiem l-implimentazzjoni prattika ta' din id-dispożizzjoni. Meta jkun qiegħed jiżviluppa l-linji gwida, il-Kumitat għandu jqis il-fatturi kollha rilevanti nkluż il-karattru eċċezzjonali tar-riskji għas-saħħa tal-bniedem li għalihom in-nies jesponi lilhom infushom b'mod volontarju.
6.  
Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 3, huma u jistabbilixxu jew iżommu l-miżuri sanitarji jew fitosanitarji għalbiex jiksbu l-livell approprjat tal-potezzjoni sanitarja jew fitosanitarja, il-Membri għandhom jiżguraw li dawn il-miżuri ma jkunux iktar restrittivi għall-kummerċ milli jkunu meħtieġa għalbiex jinkiseb il-livell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitrosanitarja, filwaqt li jqisu l-probabbiltà tas-suċċess tekniku u ekonomiku ( 16 ).
7.  
Fil-każijiet meta x-xiehda xjentifika rilevanti ma tkunx biżżejjed, Membru jista' jadotta miżuri sanitarji jew fitosanitarji b'mod proviżorju fuq il-bażi tat-tagħrif pertinenti disponibbli, inkluż dak minn għand l-orgnizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti kif ukoll mill-miżuri sanitarji jew fitosanitarji applikati mill-Membri l-oħra. F'dawn iċ-ċirkostanzi, il-Membri għandhom ifittxu li jiksbu t-tagħrif addizzjonali meħtieġ għal stima iktar oġġettiva tar-riskji u jagħmlu rivista tal-miżura sanitarja jew fitosanitarja kif jixraq f'perjodu raġjonevoli taż-żmien.
8.  
Meta Membru jkollu raġuni li jemmen li miżura sanitarja jew fitosanitarja speċifika mdaħħla jew miżmuma minn Membru ieħor tkun qiegħda tikkonstrinġi, jew ikollha l-potenzal li tikkonstrinġi, l-esportazzjonijiet tiegħu u l-miżura ma tkunx imsejsa duq l-istandards, il-linji gwida jew ir-rakkommandazzjonijiet internazzjonali, jew dawn l-istandards, linji gwida jew rakkommandazzjonijiet ma jeżistux, tista' tintalab spjega għar-raġunijiet ta' din il-miżura sanitarja jew fitosanitarja u għandha tiġi pprovvduta mill-Membru li jżomm il-miżura.

Artikolu 6

L-Addattament għll-Kondizzjonijiet Reġjonali, Inklużi ż-Żoni ħielsa mid-Dud u l-Insetti tal-Qerda jew il-Mard u ż-Żoni fejn il-Prevalenza tad-Dud u l-Insetti tal-Qerda jew tal-Mard tkun Baxxa.

1.  
Il-Membri għandhom jiżguraw li l-miżuri sanitarji u fitosanitarji tagħhom ikunu addattati għall-karatteristiċi sanitarji jew fitosanitarji taż-żona - sewwa jekk għall-pajjiż kollu, sewwa jekk għal parti minnu u sewwa jekk għal numru sħiħ ta' pajjiżi jew għal parti minnhom - li minnhom ikun oriġina l-prodott u li għalihom ikunn iddestinat. Meta jiġu biex jistmaw il-karatteristiċi sanitarji jew fitosanitarji ta' reġjun, il-Membri għandhom iqisu fost ħwejjeġ oħra il-livell tal-prevalenza tal-mard jew tad-dud u l-insetti tal-qerda speċfiċi, l-eżistanza ta' programmi tal-kontroll jew ta' l-eradikazzjoni, u l-kriterji jew il-linji gwida approprjati li jistgħu jiġu żviluppati mill-organizzazzjnijiet internazzjonali rilevanti.
2.  
B'mod partikolari, il-Membri għandhom jagħrfu l-kunċetti taż-żoni ħielsa mid-dud u l-insetti tal-qerda jew mill-mard u taż-żoni fejn il-prevalenza tad-dud u l-insetti tal-qerda jew tal-mard tkun baxxa. Kif jiġu stabbiliti dawn iż-żoni għandu jkun imsjjes fuq fatturi bħalma huma l-ġeografija, l-ekosistemi, is-sorveljanza epidemjoloġika u l-effikaċja tal-kontrolli sanitarji jew fitosanitarji.
3.  
Il-Membri esportaturi li jippretendu li ż-żoni fit-territorji tagħhom ikunu ħielsa mid-dud u l-insetti tal-qerda jew mill-mard jew żoni ta' prevalenza baxxa tad-dud u l-insetti tal-qerda jew tal-mard għandhom jipprovdu x-xiehda meħtieġa ta' dawn sabiex juru b'mod oġġettiv lill-Membru importatur li dawn iż-żoni huma u x'aktarx li jibqgħu żoni ħielsa mid-dud u l-insetti tal-qerda jew tal-mard jew żoni fejn il-prevalenza tad-dud u l-insetti tal-qerda u tal-mard hija baxxa, rispettivament. Għal dan il-għan, għandu jingħata aċċess raġjonevoli, fuq talba, lill-Membru importatur għall-ispezzjon, it-testjar u proċeduri oħra rilevanti.

Artikolu 7

It-Trasparenza

Il-Membri għandhom jinnotifikaw bdil fil-miżuri sanitarji jew fitosanitarji tagħhom u għandhom jipprovdu tagħrif dwar il-miżuri sanitarji jew fitosanitarji tagħhom skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness B.

Artikolu 8

Il-Proċedura tal-Kontroll, l-Ispezzjon u l-Approvazzjoni

Il-Membri għandhom josservaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness Ċ fil-ħidma tal-proċeduri tal-kontroll, l-ispezzjon u l-approvazzjoni, inklużi s-sistemi nazzjonali għalbiex japprovaw l-użu ta' l-additivi u għalbiex jistabbilixxu t-tolleranzi għall-kontaminati fl-ikel, ix-xorb jew it-tgħam jew inkella jiżguraw illi l-proċeduri tagħhom ma jkunux inkonsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 9

L-Assistenza Teknika

1.  
Il-Membri jaqblu li jiffaqilitaw il-provvdiment ta' assistenza teknika lill-Membri l-oħra, b'mod speċjali lil-pajjiżi Membri qegħin jiżviluppaw, jew b'mod bilaterali jew permezz ta' l-organizzazzjonijiet internazzjonali approprjati. Din l-assistenza tista' tkun, fost ħejjeġ oħra, fit-teknoloġiji tal-proċessar, fir-riċerka jew fl-infrastruttura, inkluż l-istabbiliment ta' kopri regolatorji nazzjonali, u tista' tieħu l-għamla ta' pariri, krediti, donazzjonijiet u konċessjonijiet, inkluż bil-għan li jfittxu l-kompeenza teknika, it-taħriġ u t-tagħmir sabiex jippermettu lil dawn il-pajjiżi jaġġustaw ruħhom għal u jikkonformaw mal-miżuri sanitarji jew fitosanitarji metiea hħalbiex jinkiseb illivell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja fis-swieq tagħhom ta' l-esportazzjoni.
2.  
Meta jkunu jinħtieġu investimenti sostanzjali sabiex pajjiż Membru esportatur qiegħed jiżviluppa jkun jista' jwettaq il-ħtiġiet sanitarji jew fitosantarji ta' Membru importatur, dan ta' l-aħħar għandu jikkunsidra li jipprovdi dik l-assitenza teknika li trid tippemetti lil-pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa jżomm u jespandi l-opportunitajiet tiegħu ta' l-aċċess għas-swieq għall-prodott involut.

Artikolu 10

It-Trattament Speċjali u Differenzali

1.  
Fit-tħejjija u l-applikazzjoni tal-miżuri sanitarji jew fitosanitarji, il-Membri għandhom iqisu l-ħtiġiet speċjali tal-pajjiżi Membri qegħin jiżviluppaw, u b'mod partikolari tal-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati.
2.  
Meta l-livell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja jippermetti skop għall-introduzzjoni f'fażijiet ta' miżuri sanitarji jew fitosanitarji ġodda, għandhom jingħataw kwadri taż-żmien itwal ta' konformità mal-prodotti ta' interess għall-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw hekk li jżommu l-opportunitajiet għall-esportazzjonijiet tagħhom.
3.  
Bil-ħsieb li jiżguraw li pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw ikunu kpaċi jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, il-Kumitat jingħata l-poter li jikkonċedi lil dawn il-pajjiżi, fuq talba, eċċezzjonijiet limitati fiż-żmien mill-obbligi fl-initer tagħhom jew f'parti minnhom skond dan il-Ftehim, filwaqt li jitqiesu l-ħtiġiet finanzarji, kummerċjali u ta' l-iżvilupp tagħhom.
4.  
Il-Membri għandhom jinkoraġġixxu u jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni attiva tal-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw fl-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti.

Artikolu 11

Il-Konsultazzjoni u s-Soluzzjoni tal-Kontroversji

1.  
Għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati fil-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji rigward il-konsultazzjonijiet u s-soluzzjoni tal-kontroversji skond dan il-Fehim.
2.  
F'kontroversja taħt dan il-Ftehim li tinvolvi kwistjonijiet xjentifiċi jew tekniċi, lista ta' nies magħżula (panel)_għandha tfittex il-parir min għand espert imagħżul minn dan il-panel f'konsultazzjoni mal-partijiet fil-kontroversja. Għal dan il-fini, il-panel jista jistabbilixxi, meta jidhirlu approprjat, grupp tekniku konsultattiv ta' esperti, jew jikkonsulta lill-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, fuq it-talba ta' parti jew l-oħra fil-kontroversja jew fuq l-inizjattiva tiegħu nnifsu.
3.  
Xjen f'dan il-Ftehim ma għandu jagħmel ħsara lid-drittijiet tal-Membri skond ftehimijiet internazzjonali oħra, inkluż id-dritt li jinqdew bl-uffiċċji tajba jew il-mekkaniżmi tas-soluzzjoni tal-kontroversji ta' organizzazzjonijiet internazzjonali oħra jew stabbiliti skond kull ftehim internazzjonali.

Artikolu 12

L-Amministrazzjoni

1.  
Huwa hawnhekk stabbilit Kumitat tal-Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji għalbiex jipprovdi forum regolari għall-konsultazzjonijiet. Għandu jwettaq il-funzjonijiet meħtieġa biex jimplimenta d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim u l-mixi ‘l quddiem tal-għanijiet tiegħu, b'mod partikolari rigward l-armonizzazzjoni. Il-Kumitat għandu jasal għad-deċiżjonijiet tiegħu b'consensus.
2.  
Il-Kumitat għandu jinkoraġġixxi u jiffaċilita konsultazzjonijiet jew negozjati ad hoc fost il-Membri dwar kwistjonijiet sanitarji jew fitosanitarji. Il-Kumitat għandu jinkoraġġixxi l-użu ta' standards, linji gwida jew rakkommandazzjonjiet internazzjonali mill-Membri kollha u, f'dan ir-rigward, għandu jippatronizza konsultazzjonijiet u studji tekniċi bil-għan li jżid il-kordinament u l-integrazzjoni bejn is-sistemi u l-avviċinamenti internazzjonali u nazzjonali sabiex jiġi approvat l-użu ta' l-additivi fl-ikel jew għalbiex jiġu stabbiliti t-tolleranzi għall-kontaminanti fl-ikel, fix-xorb jew fit-tgħam.
3.  
Il-Kumitat għandu jżomm kuntatt mill-qrib ma' l-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti fil-kamp tal-protezzjoni sanitarja jew fitosaniarja, b'mod speċjali mal-Kummissjoni Codex Alimentarius, l-Uffiċċju Internazzjonali ta' l-Epizootika u s-Segretarjat tal-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-Protezzjoni tal-Pjanti, bil-għan li jiżgura l-aħjar parir xjentifiku u tekniku disponibbli għall-amministrazzjoni ta' dan il-Ftehim u sabiex jiżura li tiġi evitata kull duplikazzjoni ta' l-isforz.
4.  
Il-Kumitat għandu jiżviluppa proċedura għalbiex jimmonitorja l-proċess ta' l-armonizzazzjoni internazzjonali u l-użu ta' l-istandards, il-linji gwida jew ir-rakkommandazzjonijiet internazzjonali. Għal dan il-għan, il-Kumitat għandu jistabbilixi, f'għaqda ma' l-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, lista ta' l-istandards, il-linji gwida jew ir-rakkommandazzjonijiet internazzjonali li għandhom x'jaqsmu mal-miżuri sanitarji jew fitosanitarji li l-Kumitat jistabbilixxi li jkollhom impatt maġġuri kummerċjali. Il-lista għandha tinkudi indikazzjoni mill-Membri għal dawk l-istandards, linji gwida jew rakkommandazzjonijiet li huma japplikaw bħala kondizzjonijiet għall-importazzjonijiet jew li fuq il-bażi tagħhom il-prodotti importati li jikkonformaw ma' dawn l-istandards jistgħu jgawdu aċċess għas-swieq tagħhom. Għal dawk il-każijiet li fihom Membru ma japplikax standard, linja gwida jew rakkommandazzjoni internazzjonali bħala kondizzjoni ta' l-importazzjoni, il-Membru għandu jipprovdi indikazzjoni għal din ir-raguni, u, b'mod partikolari, jekk jikkunsidrax illi l-istandard ma jkunx strinġenti biżżjjed għalbiex jipprovdi l-livell approprjat ta' protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja. Jekk Membru jirrevedi l-pożizzjoni tiegħu, wara l-indikazzjoni tiegħu rigward l-użu ta' standard, linja gwida jew rakkommandazzjoni bħala kondizzjoni għall-importazzjonijiet, dan għandu jipprovdi spjega għall-bidla tiegħu u jgħarraf b'dan lis-Segretarjat kif ukoll lill-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, għajr jekk din in-notifika u din l-ispjega jingħataw skond il-proċeduri ta' l-Anness B.
5.  
Sabiex jevita d-duplikazzjoni mhux meħtieġa, il-Kumitat jista' jiddeċiedi, kif approprjat, li juża t-tagħrif iġġenerat mill-proċeduri, b'mod partikolari rigward in-notifika, li jkunu operattivi fl-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevenati.
6.  
Fuq il-bażi ta' inizjattiva minngħand wieħed mill-Membri, il-Kumitat jista' jistieden, permezz tal-kanali approprjati, lill-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti jew lill-korpi sussidjarji tagħhom li jeżaminaw materji speċifiċi rigward standard, linja gwida jew rakkommandazzjoni partikolari, inkluż il-bażi ta' l-ispjegazzjonijiet għan-nuqqas ta' użu mogħti skond il-paragrafu 4.
7.  
Il-Kumitat għandu jagħmel rivista tal-ħidma u l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim tliet snin wara d-dħul is-seħħ tal-ftehim dwar il-WTO u, wara dan, skond kif tinħoloq il-ħtieġa. Meta approprjat, il-Kumitat jista' jissottometti lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti proposti sabiex jiġi emendat it-test ta' dan il-Ftehim wara li tkun ġiet ikkunsidrata fost ħwejjeġ oħra l-esperjenza miksuba fl-implimentazzjoni tiegħu.

Artikolu 13

L-Implimentazzjoni

Il-Membri huma responsabbli għal kollox skond dan il-Ftehim li josservaw l-obbligi kollha ddikjarati fih. Il-Membri għandhom jifformolaw u jimplimentaw miżuri u mekkaniżmi pożittiva b'appoġġ għall-osservanza tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim minn korpi oħra għajr il-korpi tal-gvernijiet ċentrali. Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġjonevoli li jistgħu jkunu disposnibbli għalihom għalbiex jiżguraw illi l-entitajiet mhux ġovenattivi ġewwa t-territorji tagħhom, kif ukoll il-korpi reġjonali li tagħhom huma membri l-entitajiet rilevanti fit-territorji tagħhom, jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim. B'żieda ma' dan, il-Membri ma għandhomx jieħdu miżuri li jkollhom l-effett, direttament jew indirettament, li jeħtieġu jew jinkoraġġixxu lil dawn l-entitajiet reġjonali jew mhux governattivi, jew lill-korpi tal-gvernijiet lokali, li jaġixxu f'manjiera inkonsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Il-Membri għandhom jiżguraw li jafdaw lis-servizzi ta' l-entitajiet mhux governattivi sabiex jimplimentaw il-miżuri sanitarji jew fitosanitarji biss jekk dawn l-entitjiet jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 14

Id-Dispożizzjonijiet finali

Il-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati jistgħu jdewmu l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim għal perjodu taż-żmien ta' ħames snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO rigward il-miżuri sanitarji u fitosanitarji tagħhom li jaffettwaw lill-prodotti ta' l-importazzjoni jew importati. Pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw oħra jistgħu jdewmu l-applikazzjonijiet tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, għajr il-paragrafu 8 ta' l-Artikolu 5 u l-Artikolu 7, għal sentejn wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO rigward il-miżuri sanitarji u fitosanitarji eżistenti tagħhom li jaffettwaw il-prodotti ta' l-importazzjoni jew importati, meta din l-applikazzjoni tiġi pprevenuta minħabba n-nuqqas tal-kompetenza teknika, in-nuqqas ta' infrastruttura teknika jew in-nuqqas ta' riżorsi.

L-ANNESS A

ID-DEFINIZZJONIJIET ( 17 )

1. 

Miżura sanitarja jew fitosanitarja - Kull miżura applikata:

(a) 

sabiex tipproteġi l-ħajja jew is-saħħa ta' l-annimali jew tal-pjanti ġewwa t-territorju ta' Membru mir-riskji li jinħolqu mid-dħul, l-istabbiliment jew it-tixid ta' dud u insetti tal-qerda, mard, organiżmi li jġorru l-mard jew organiżmi li jikawżaw il-mard;

(b) 

sabiex tipproteġi l-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem ġewwa t-territorju ta' Membru mir-riskji li jinħolqu mill-additivi, il-kontaminati, it-tossini jew minn organiżmi li jġorru l-mard, fl-ikel, fix-xorb jew fit-tgħam;

(ċ) 

sabiex tipproteġi l-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem ġewwa t-territorju ta' Membru mir-riskji li jinħolqu mill-mard miġrur mill-annimali, mill-pjanti jew mill-prodotti tagħhom, jew mid-dħul, l-istabbiliment jew it-tifrix tad-dud u l-insetti tal-qerda; jew

(d) 

sabiex tipprevjieni jew tillimita ħsara oħra fit-territorju ta' Membru d-dħul, l-istabbiliment jew it-tixrid ta' dud u insetti tal-qerda.

Il-miżuri sanitarji jew fitosanitarji jinkludu l-liġijiet, id-digrieti, ir-ragolamenti u l-proċeduri kollha rilevanti inklużi, fost hwejjeġ oħra, il-kriterji tal-prodott aħħari; il-proċessi u l-metodi tal-produzzjoni; il-proċeduri tat-testjar, l-ispezzjon, iċ-ċertifikazzjoni u l-approvazzjzoni; it-trattamenti tal-korantina inklużi l-ħtiġiet rilevanti assoċjati mat-trasport ta' l-animali jew tal-pjanti; id-dispożizzjonijiet dwar il-metodi statistiċi, il-proċeduri tat-teħid tal-kampjuni u l-metodi ta' l-istima tar-riskju rilevanti; u l-ħtiġiet tal-pakkeġġjar u tat-tikkettjar irrelati direttament mas-sigurtà ta' l-ikel.

2. 

L-Armonizzazzjoni - Kif jiġu stabbiliti, magħrufa u applikati l-miżuri sanitarji u fitosanitaji komuni mill-Membri differenti.

3. 

Standards, linji gwida u rakkommandazzjonijiet internazzjonali

(a) 

rigward is-sigurtà fl-ikel, l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet stabbiliti mill-Kummissjoni Codex Alimntarius fejn jidħlu l-additivi ma' l-ikel, il-fdalijiet tad-drogi u l-perstiċidi veterinarji, il-kontaminanti, il-metodi ta' l-analiżi u tat-teħid tal-kampjuni, u l-kodiċijiet u l-linji gwida tal-prattika iġjenika;

(b) 

rigward is-saħħa ta' l-annimali u ż-żoonosijiet, l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet żviluppati taħt l-awspiċi ta' l-Uffiċċju Internazzjonali ta' l-Epiżootika;

(ċ) 

rigward is-saħħa tal-pjanti, l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet internazzjonali żviluppati taħt l-awspiċji tas-Segretarjat tal-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-Protezzjoni tal-Pjanti f'kooperazzjoni ma' l-organizzazzjonijiet reġjonali li joperaw ġewwa l-qafas tal-Konvenzjoni Internazzjonali dwar il-protezzjoni tal-Pjanti; u

(d) 

rigward il-materji mhux koperti bl-organizzazzjonijiet ta' hawn fuq, l-istandards, il-linji gwida u r-rakkommandazzjonijiet approprjati ppromulgati mill-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti l-oħra miftuħa għas-sħubija għall-Membri kollha, kif identifikati mill-Kumitat.

4. 

L-istima tar-riskju - Il-valutazzjoni tal-probabbiltà tad-dħul, kif jiġu stabbiliti u jinfirxu pesta tad-dud u l-insetti tal-qerda jew marda ġewwa t-territorju ta' Membru importatur skond il-miżuri sanitarji jew fitosanitarji li jistgħu jiġu applikati, u tal-konsegwenzi bijoloġiċi u ekonomiċi potenzali assoċjati; jew il-valutazzjoni tal-potenzali għall-effetti negattivi fuq is-saħħa tal-bniedem jew ta' l-annimali li jinħolqu mill-preżenza ta' additivi, kontaminanti tossini jew organiżmi li jikkawżaw il-mard fl-ikel, fix-xorb jew fit-tgħam.

5. 

Il-Livell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja - Il-livell tal-protezzjoni meqjus approprjat mill-Membru li jistabbilixxi miżura sanitarja jew fito-sanitarja għall-protezzjoni tal-ħajja jew tas-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti ġewwa t-territorju tiegħu.

NOTA:

Ħafna Membri jirreferu għal dan il-kunċett xorta oħra bħala “il-livell aċċettabbli tar-riskju”.

6. 

Żona ħielsa mid-dud u l-insetti tal-qerda jew mill-mard - Żona, sewwa jekk il-pajjiż kollu, sewwa jekk parti minn pajjiż u sewwa jekk parti jew il-partijiet kollha ta' numru ta' pajjiżi, kif identifikati mill-awtoritajiet kompetenti, li fihom ma jiġrux pesti tad-dud u l-insetti tal-qerda jew mard.

NOTA:

Żona ħielsa mid-dud u l-insetti tal-qerda jew mard tista' ddawwar, jekk tkun imdawra, jew tkun tmiss ma' żona - sewwa jekk ġewwa parti minn pajjiż jew f'reġjun ġeografiku li jinkludi partijiet minn numru ta' pajjiżi jew kollha - li fihom huma magħrufa li jiġru pesti tad-dud u l-insetti tal-qerda jew mard speċifiċi imma li tkun bla ħsara għall-miżuri reġjonali tal-kontroll bħalma huma kif jiġu stabbiliti l-protezzjoni, is-sorveljanza u ż-żoni kuxxinett li jridu jikkonfinaw jew jeqirdu d-dud u l-insetti tal-qerda jew il-marda fil-kwistjoni.

7. 

Żona ta' prevalenza baxxa tad-dud u l-insetti tal-qerda jew tal-mard - Żona, sewwa jekk il-pajjiż kollu, sewwa jekk parti minn pajjiż u sewwa jekk parti jew il-partijiet kollha ta' numru ta' pajjiżi, kif identifikati mill-awtoritajiet kompetenti, li fihom id-dud u l-insetti tal-qerda jew il-mard speċifiċi jiġru f'livelli baxxi u li huma bla ħsara għal sorveljanza, kontroll jew miżura tal-qerda effettivi.

L-ANNESS B

IT-TRASPARENZA TAR-REGOLAMENTI SANITARJI JEW FITOSANITARJI

Il-Pubblikazzjoni tar-regolamenti

1. 

Il-Membri għandhom jiżguraw li jiġu ppubblikati minnufih ir-regolamenti sanitarji u fitosanitarji kollha ( 18 ) li jkunu ġew adottati hekk illi jgħinu lill-Membri interessati li jsiru jafuhom.

2. 

Għajr f'ċirkostanzi urgenti, il-Membri għandhom iħallu intervall raġjonevoli taż-żmien bejn il-pubblikazzjoni ta' regolament sanitarju jew fitosanitarju u d-dħul tiegħu fis-seħħ sabiex jippermettu ż-żmien lill-podutturi fil-pajjiżi Membri esportaturi, u b'mod partikolari l-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw, li jaddattaw il-prodotti tagħhom u l-metodi tagħhom tal-produzzjoni għall-ħtiġiet tal-pajjiż Membru importatur.

Il-Postijiet għall-mistoqsijiet

3. 

Kull Membru għandu jiżgura li jeżisti post għall-mistoqsijiet li jkun responsabbli mill-provvediment tat-tweġibiet għall-mistoqijiet kollha raġjonevoli minn Membri interessati kif ukoll għall-provvediment tad-dokumenti rilevanti li jirrigwardaw:

(a) 

kull regolameent sanitarju jew fitosanitarju adottat jew propost ġewwa t-territorju tiegħu;

(b) 

kull proċedura ta' kontroll jew spezzjon, ta' trattament tal-korantina, ta' proċeduri rigward it-tolleranza u l-approvazzjoni ta' l-additivi ma' l-ikel, li jitħaddmu ġewwa t-territorju tiegħu;

(ċ) 

il-proċeduri tal-valutazzjoni tar-riskji, il-fatturi meħuda f'konsiderazzjoni kif ukoll kif jiġi stabbilit il-livell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarja;

(d) 

is-sħubija u l-parteċipazzjoni tal-Membru, jew tal-korpi rilevanti ġewwa t-territorju tiegħu, f'organizzazzjonijiet u sistemi sanitarji u fitosanitarji internazzjonali u reġjonali, kif ukoll fi ftehimijiet u arranġamenti bilaterali u multilaterali ġewwa l-iskop ta' dan il-Ftehim, u t-testi ta' dawn il-ftehimijiet u arranġamenti.

4. 

Il-Membri għandhom jiżguraw illi meta jitolbu kopji tad-dokumenti minn Membri interessati, dawn għandhom jiġu forniti bl-istess prezz (jekk ikun hemm minn dan), minbarra l-ispejjeż tal-kunsinna, bħalma jiġu forniti liċ-ċittadini ( 19 ) tal-Membru interesat.

Il-Proċeduri tan-notifika

5. 

Kulmeta ma jkunux jeżistu standard, linja gwida jew rakkommandazzjoni jew il-kontenut ta' regolament sanitarju jew fitosanitarju propost ma jkunx sostanzjalment l-istess bħall-kontenut ta' standard, linja gwida jew rakkommandazzjoni, u jekk ir-regolament jista' jkollu effett sinifikanti fuq il-kummerċ tal-Membri l-oħra, il-Membri għandhom:

(a) 

jippubblikaw avviż fi stadju bikri hekk illi jgħinu lill-Membri interessati li jsiru jafu bil-proposta li jkun sejjer jiġi introdott regolament partikolari;

(b) 

jinnotifikaw lill-Membri l-oħra, permezz tas-Segretarjat, bil-prodotti li jridu jiġu koperti bir-regolament flimkien ma' deskrizzjoni qasira tal-għanijiet u r-rationale tar-regolament propost. Dawn in-notifiki għandhom isiru fi stadju bikri, meta jkunu għadhom jistgħu jiddaħħlu l-emendi u l-kummenti meqjusa;

(ċ) 

jipprovdu, fuq talba, lill-Membri l-oħra kopji tar-regolament propost u, kulmeta possibbli, jidentifikaw il-partijiet li fis-sustanza jiddevjaw mill-istandards, il-linji gwida jew ir-rakkommandazzjonijiet internazzjonali;

(d) 

jippermettu, mingħajr diskriminazzjoni, żmien biżżejjed lill-Membri l-oħra għalbiex jagħmlu kummenti bil-miktub, jiddiskutu dawn il-kummenti fuq talba, u jqisu l-kummenti u r-riżultati tad-diskussjonijiet.

6. 

Madankollu, meta jinħolqu jew jheddu li jinħoqu problemi urġenti tal-protezzjoni tas-saħħa għal Membru, dan il-Membru jista' jħalli barra dawk il-ħwejjeġ mill-passi enumerati fil-paragrafu 5 ta' dan l-Anness skond kif isib meħtieġa, sakemm dan il-Membru:

(a) 

jinnotifika minnufih lill-Membri l-oħra, permezz tas-Segretarjat, bir-regolament u l-prodotti partikolari koperti, b'indikazzjoni fil-qosor tal-għan u r-rationale tar-regolament, inkluża/i n-natura tal-problema/i urġenti;

(b) 

jipprovdi, fuq talba, kopji tar-regolament lill-Membri l-oħra;

(d) 

jippermetti lill-Membri l-oħra li jagħmlu kummenti bil-miktub, jiddiskuti dawn il-kummenti fuq talba, u jqis il-kummenti u r-riżultati tad-diskussjonijiet.

7. 

In-notofiki lis-Segretarjat għandhom ikunu bl-Ingliż, il-Franċiż jew l-Ispanjol.

8. 

Il-pajjiżi Membri żviluppati għandhom jipprovdu, jekk mitluba mill-Membri l-oħra, kopji tad-dokumenti jew, fil-każ li d-dokumenti jkunu voluminużi, sommarji tad-dokumenti koperti b'notiika speċifika bl-Ingliż, il-Franċiż jew l-Ispanjol.

9. 

Is-Segretarjat għandu jiċċirkola minnufih kopji tan-notifika lill-Membri kollha u lill-organizzazzjonijiet internazzjonali interessati u jiġbed l-attenzjoni tal-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw dwar kull notifika li jkollha x'taqsam ma' interess partikolari għalihom.

10. 

Il-Membri għandhom jinnominaw awtorità waħdiena tal-gvern ċentrali bħala responsabbli mill-implimentazzjoni, fuq il-livell nazzjonali, tad-dispożizzjonijiet li jirrigwardaw il-proċeduri tan-notifiki skond il-paragrafi 5, 6, 7 u 8 ta' dan l-Anness.

Riservi ġenerali

11. 

Xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jiġi mifhum li jeħtieġ:

(a) 

il-provvediment tal-partikolaritajiet jew il-kopji jew l-abbozzi jew il-pubblikazzjoni tat-testi għajr fl-ilsien tal-Membru għajr kif iddikjarat fil-paragrafu 8 ta' dan l-Anness; jew

(b) 

li l-Membri jiżvelaw tagħrif kunfidenzali li jista' jimpedixxi l-infurzar tal-leġislazzjoni sanitarja jew fitosanitarja jew li tista' tippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari.

L-ANNESS Ċ

IL-PROĊEDURI TAL-KONTROLL, L-ISPEZZJON U L-APPROVAZZJONI ( 20 )

1. 

Il-Membri għandhom jiżguraw, rigward kull proċedura għalbiex tiċċekkja u tiżgura t-twettiq tal-miżuri sanitarji jew fitosanitarji, li:

(a) 

dawn il-proċeduri jiġu midħula għalihom u kkompletati mingħajr dewmien mhux mistħoqq u f'manjiera mhux inqas favorevoli għall-prodotti importati milli għal prodotti simili domestiċi;

(b) 

jiġi ppublikat il-perjodu standard taż-żmien tal-proċessar għal kull proċedura jew li l-perjodu antiċipat taż-żmien tal-proċessar jiġi kkomunikat lill-applikant fuq talba; meta tirċievi applikazzjoni, l-awtorità kompetenti għandha teżamina minnufih il-kompletezza tad-dokumentazzjon u tgħarraf lill-applikant f'manjiera preċiża u kompleta bid-definċjenzi kollha; l-awtorità kompetenti tittrasmetti malajr kemm jista' jkun ir-riżultati tal-proċedura f'manjiera preċiża u kompleta lill-applikant biex tkun tista' tittieħed azzjoni korrettiva jew meħtieġ; saħansitra meta l-applikazzjoni jkun fiha d-defiċjenzi, l-awtorità kompetenti għandha tipproċedi safejn u sakemm ikun prattikabbli bil-proċedura jekk l-applikant jitlob dan; u li fuq talba, l-applikant jiġi mgħarraf mingħajr dewmien bl-istadju tal-proċedura li tkun qiegħda tiġi spjegata;

(ċ) 

il-ħtiġiet tat-tagħrif ikunu limitati għal dak li hu meħtieġ għall-proċeduri tal-kontroll, l-ispezzjon u l-approvazzjoni, inkluża l-approvazzjoni għall-użu ta' l-additivi jew sabiex jiġu stabbiliti t-tolleranzi tal-kontaminanti fl-ikel, fix-xorb jew fit-tgħam;

(d) 

tiġi rrispettata l-kunfidenzalità tat-tagħrif dwar il-prodotti importati li jinħoloq jew jiġi fornit f'konnessjoni mal-kontroll, l-ispezzjon u l-approvazzjoni f'manjiera mhux inqas favorevoli minn dik tal-prodotti domestiċi u hekk illi jiġu protetti l-interessi kummerċjali leġittimi;

(e) 

kull ħtieġa għall-kontroll, l-ispezzjon u l-approvazzjoni tal-kampjuni individwali ta' prodott ikunu limitati għal dak li jkun raġjonevoli u meħtieġ:

(f) 

kull piż impost għall-proċeduri fuq il-prodotti importati jkunu ekwitabbli fejn jidħol kull piż impost fuq prodotti domestiċi simili jew prodotti li joriġinaw f'kull Membru ieħor u ma għandux ikun ogħla mill-ispiża attwali tas-servizz;

(g) 

għandhom jintużaw l-istess kriterji fil-għoti tal-post lill-faċilitajiet użati fil-proċeduri u l-għażla tal-kampjuni tal-prodotti importati daqs il-prodotti domestiċi hekk li jiminimizzaw l-inkonvenjenzi għall-applikanti, l-importaturi, l-esportaturi jew l-aġenti tagħhom;

(h) 

kulmeta jinbidlu l-ispeċifikazzjonijiet ta' prodott sossegwenti għall-kontroll u l-ispezzjon tiegħu fid-dawl tar-regolamenti applikabbli, il-proċedura għall-prodott immodifikat tkun limitata għal dak li hu meħtieġ sabiex tistabbilixxi jekk teżistix fiduċja adegwata li l-prodott ikun għadu jissodisfa r-regolamenti interessati; u

(i) 

teżisti proċedura għar-rivista ta' l-ilmenti li jirrigwardaw t-tħaddim ta' dawn il-proċeduri u li tittieħed azzjoni korrettiva meta l-ilment ikun iġġustifikat.

Meta Membru importatur iħaddem sistema għall-approvazzjoni ta' l-użu ta' l-additivi ta' l-ikel jew sabiex jiġu stabbiliti t-tolleranzi għall-kontaminanti fl-ikel, fix-xorb u fit-tgħam li jipprojbixxu jew jirrestrinġu l-aċċess għas-swieq domestiċi tiegħu għall-prodotti msejsa fuq in-nuqqas ta' aprovazzjoni, il-Membru importatur għandu jikkunsidra l-użu ta' standard internazzjonali rilevanti bħala l-bażi għall-aċċess sakemm tittieħed mod finali dwar kif jiġi stabbilit.

2. 

Meta miżura sanitarja jew fitosanitarja tispeċifika kontroll fil-livell tal-produzzjoni, il-Membru li fit-terriorju tiegħu ssir il-produzzjoni għandu jipprovdi l-assistenza meħtieġa għalbiex tiffaċilita dan il-kontroll u x-xogħol ta' l-awtoritajiet kontrollanti.

3. 

Xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jipprevjieni lill-Membri milli jwettqu spezzjon raġjonevoli ġewwa t-territorju tagħhom.

FTEHIM DWAR IT-TESSILI U L-ILBIES



IL-MEMBRI,

Filwaqt li jiftakru illi l-Ministri ftiehmu f'Punta del Este li “in-negozjati fiż-żona tat-tessili u l-ilbies għandhom jimmiraw għalbiex jifformulaw modalitajiet li jkunu jistgħu jippermettu l-integrazzjoni eventwali ta' dan is-settur fil-GATT fuq il-bażi tar-regoli u d-dixxiplini msaħħa tal-GATT, biex b'hekk jikkontribwixxu wkoll għall-għan ta' liberalizzazzjoni iktar tal-kummerċ”;

Jiftakru li fid-Deċiżjoni dwar il-Kumitat tan-Negozjati Kummerċjali ta' April tas-sena 1989 kien miftiehem illi l-proċess ta' integrazzjoni għandu jibda wara l-konklużjoni tar-Round ta' l-Urugwaj dwar in-Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ u għandhom ikunu progressivi fil-karattru;

Jiftakru iktar minn hekk li kien miftiehem illi għandu jingħata trattament speċjali lill-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



Artikolu 1

1.  
Dan il-Ftehim jiddikjara d-dispożizzjonijiet li jridu jiġu applikati mill-Membri matul perjodu transitorju għall integrazzjoni tas-settur tat-tessili u ta' l-ilbies fil-GATT 1994.
2.  
Il-Membri jaqblu li jużaw id-dispożizzjoni tal-paragrafu 18 ta' l-Artikolu 2 u l-paragrafu 6(b) ta' l-Artikolu 6 f'manjiera hekk li tippermetti żidiet fil-possibbiltajiet ta' l-aċċess għall-fornituri ż-żgħar u l-iżvilupp ta' l-opportunitajiet kummerċjali sinifikanti kummerċjalment għal min jidħol ġdid fil-kamp tal-kummerċ tat-tessili u ta' l-ilbies. ( 21 )
3.  
Il-Membri għandu jkollhom rigward mistħoqq għas-sitwazzjoni ta' dawk il-Membri li ma jkunux aċċettaw il-Protokolli li jestendu l-Arranġament li Jirrigwarda l-Kummerċ Internazzjonali fit-Tessili (imsejjaħ il-“MFA” f'dan il-Ftehim) mis-sena 1986 u, safejn u sakemm hu possibbli, għandhom jkunu jistgħu' jagħtuhom trattamnent speċjali meta japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
4.  
Il-Membri jaqblu li l-interessi partikolari tal-Membri esportaturi li jipproduċu l-qoton għandhom jirriflettu, f'konsultazzjoni magħhom, fl-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
5.  
Sabiex tiġi ffaċilitata l-integrazzjoni tas-settur tat-tessili u ta' l-ilbies ġewwa l-GATT 1994, il-Membri għandhom isegwu aggustament industrijali awtonomu kontinwu u l-kompetizzjoni miżjuda fis-swieq tagħhom.
6.  
Għajr jekk ipprovdut xorta oħra f'dan il-Ftehim, id-dispożizzjonijiet tiegħu ma għandhomx jaffettwaw id-drittijiet u l-obbligi tal-Membri skond id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim dwar il-WTO u l-Ftehimijiet Kummerċjali Multilaterali.
7.  
Il-prodotti tessili u tal-lbies li għalihom japplika dan il-Ftehim huma ddikjarati fl-Anness.

Artikolu 2

1.  
Ir-restrizzjonijiet kwantitattivi kollha ġewwa l-ftehimijiet bilaterali miżmuma skond l-Artikolu 4 jew innotifikati skond l-Artikolu 7 jew 8 tal-MFA fis-seħħ fil-jum qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għandhom jiġu nnotifikati fid-dettal fi żmien 60 jum wara dan id-dħul fi-seħħ, inklużi l-livelli tat-trażżin, ir-rati tat-tkabbir u d-dispożizzjonijiet tal-flessibbiltà, mill-Membri li jżommu dawn ir-restrizzjonijiet għall-Korp tal-Monitoraġġ tat-Tessili pprovvdut fl-Artikolu 8 (f'dan il-Ftehim imsejjaħ it-“TMB”). Il-Membri jaqblu illi mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, dawn ir-restrizzjonijiet kollha miżmuma mill-partijiet kontraenti tal-GATT 1947, u f'posthom fid-data qabel dan id-dħul fis-seħħ, għandhom jiġu rregolati bid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
It-TMB għandu jiċċirkola dawn in-notifiki lill-Membri kollha għat-tagħrif tagħhom. Huwa miftuħ għal kull Membru li, fi żmien 60 jum miċ-ċirkolazzjoni tan-notifiki, iressaq għall-attenzjoni tat-TMB kull osservazzjoni li jqis approprjata rigward dawn in-notifiki. Dawn l-osservazzjonijiet għandhom jiġu ċċirkolati lill-Membri l-oħra għat-tagħrif tagħhom. It-TMB jista' jagħmel rakkommandazzjonijiet, kif approprjat, lill-Membri interessati.
3.  
Meta l-perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar tar-restrizzjonijiet li jrid jiġi nnotifikat skond il-paragrafu 1 ma jikkonċidix mal-perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar li jiġi immedjatament qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, il-Membri interessati għandhom jaqblu b'mod reċiproku dwar l-arranġamenti għalbiex iġibu l-perjodu tar-restrizzjonijiet f'linja mas-sena tal-ftehim ( 22 ), u jistabbilixxu livelli bażi nazzjonali ta' dawn ir-restrizzjonijiet sabiex jimplimentaw id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. Il-Membri interessati jaqblu li jidħlu f'konsultazzjonijiet minnufih fuq talba bil-ħsieb li jilħqu dan il-Ftehim reċiproku. Kull arranġament minn dan għandu jqis, fost ħwejjeġ oħra, ix-xejriet staġjo- nali tal-ġarr dawn l-aħħar snin. Ir-riżultati ta' dawn il-konsultazzjnijiet għandhom jiġu nnotifikati lit-TMB, li għandu jagħmel dawk ir-rakkommandazzjonijiet li jidhirlu approprjati lill-Membri interessati.
4.  
Ir-restrizzjonijiet innotifikati skond il-paragrafu 1 għandu jitqies li jikkostitwixxu t-totalità ta' dawn ir-restrizzjonijiet applikati mill-Membri rispettivi fil-jum ta' qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dear il-WTO. Ma għandhom jiġu mdaħħla l-ebda restrizzjonijiet f'termini ta' prodotti jew Membri għajr skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jew id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994 ( 23 ). Ir-restrizzjonijiet mhux innotifikati fi żmien 60 jum mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għandhom jiġu tterminati minnufih.
5.  
Kull miżura unilaterali meħuda skond l-Artikolu 3 tal-MFA qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO tista' tibqa' f'effett għat-tul taż-żmien speċifikati fiha, imma li ma taqbiżx it-12-il xahar, jekk tkun ġiet rivista mill-Korp tas-Sorveljanza tat-Tessili (imsejjaħ it-“TSB” f'dan il-Ftehim) stabbilit taħt il-MFA. Jekk it-TSB ma jkollux l-opportunità li jagħmel rivista ta' kull miżura unilaterali minn dawn, għandha tiġi rivista mit-TMB skond ir-regoli u l-proċeduri li jirregolaw l-Artikolu 3 taħt il-MFA. Kull miżura applikata skond l-Artikolu 4 ta' ftehim tal-MFA qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO li tkun is-suġġett ta' kontroversja li t-TSB ma kellux l-opportrunità għar-rivista għandha tiġi rivista wkoll mit-TMB skond ir-regoli u l-proċeduri tal-MFA li japplikaw għal din ir-rivista.
6.  
Fid-data tad-dħul fdis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, kull Membru għandu jintegra fil-GATT 1994 il-prodotti li kienu jgħoddu inqas minn 16 fil-mija tal-volum totali ta' l-importazzjonijiet tal-Membri fis-sena 1990 tal-prodotti fl-Anness, f'termini tal-linji jew tal-kategoriji tal-HS (is-Sistema Armonizzata). Il-prodotti li jridu jiġu integrati għandhom jikkomprendu prodotti minn kull waħda mill-erba' gruppi li ġejjin: l-ilbies tan-nisa li jgħatti n-naħa ta' fuq tal-ġisem u l-ħjut minsuġa, il-prodotti tessili magħmula minn biċċiet differenti, u l-ilbies.
7.  

Id-dettalji sħaħ ta' l-azzjonijiet li jridu jittieħdu skond il-paragrafu 6 għandhom jiġu nnotifikati mill-Membri interessati skond dan li ġej:

(a) 

il-Membri li jżommu restrizzjonijiet skond il-paragrafu 1 jindaħlu, minkejja d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, li jinnotifikaw dawn id-dettalji lis-Segretarjat tal-GATT mhux iktar tard mid-data stabbilita bid-Deċiżjoni Ministerjali tal-15 ta' April 1994. Is-Segretarjat tal-GATT għandu jiċċirkola minnufih dawn in-notifiki lill-parteċipanti l-oħra għat-tagħrif tagħhom. Dawn in-notifiki jridu jintgħamlu disposnibbli għat-TMB, meta stabbiliti, għall-għanijiet tal-paragrafu 21;

(b) 

il-Membri li, skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6, żammew id-dritt li jużaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6, għandhom jinnotifikaw dawn id-dettali lit-TMB mhux iktar tard minn 60 jum wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, jew, fil-każ ta' dawk il-Membri koperti bil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 1, mhux iktar tard mit-tmiem tat-tnax-il xahar li l-Ftehim dwar il-WTO jkun daħal fl-effett. It-TMB għandu jiċirkola dawn in-notifiki lill-Membri l-oħra għat-tagħrif u jagħmel rivista tagħhom kif ipprovvdut fil-paragrafu 21.

8.  

Il-prodotti li jifdlu, jiġifieri l-prodotti mhux integhrati ġewwa l-GATT 1994 skond il-paragrafu 6, għandhom jiġu integrati, f'termini tal-linji jew il-kategoriji tal-HS, fi tliet stadji, kif ġej:

(a) 

fl-ewwel jum tas-37 xahar li l-Ftehim dwar il-WTO ikun f'effett, il-prodotti li kienu jgħoddu għal mhux inqas minn 17 fil-mija tal-volum totali ta' l-importazzjonijiet tal-prodotti fl-Anness mill-Membru fis-sena 1990. Il-prodotti li jridu jiġu integrati mill-Membri għandhom jikkomprendu prodotti minn kull waħda mill-erba' gruppi li ġejjin: l-ilbies tan-nisa li jgħatti n-naħa ta' fuq tal-ġisem u l-ħjut minsuġa, il-prodotti tessili magħmula minn biċċiet differenti, u l-ilbies.

(b) 

fl-ewwel jum tal-85 xahar li l-Ftehim dwar il-WTO ikun f'effett, il-prodotti li kienu jgħoddu għal mhux inqas minn 28 fil-mija tal-volum totali ta' l-importazzjonijiet tal-prodotti fl-Anness mill-Membru fis-sena 1990. Il-prodotti li jridu jiġu integrati mill-Membri għandhom jikkomprendu prodotti minn kull waħda mill-erba' gruppi li ġejjin: l-ilbies tan-nisa li jgħatti n-naħa ta' fuq tal-ġisem u l-ħjut minsuġa, il-prodotti tessili magħmula minn biċċiet differenti, u l-ilbies.

(ċ) 

fl-ewwel jum tal-121 xahar li l-Ftehim dwar il-WTO jkun daħal f'effett, is-settur tat-tessili u ta' l-ilbies għandu jkun integrat fil-GATT 1994, bir-restrizzjonijiet kollha skond il-Ftehim jiġu eliminati.

9.  
Il-Membri li jkunu nnotifikaw, skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6, l-intenzjoni tagħhom li ma jżommux id-dritt li jużaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6 għandhom jitqiesu, għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, li integraw il-prodotti tagħhom tessili u ta' l-ilbies fil-GATT 1994, Għalhekk, dawn il-Membri għandhom ikunu eżentati milli jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi minn 6 sa 8 u 11.
10.  
Xejn f'dan il-Frehim ma għandu jipprevjieni Membru li jkun issottometta programm ta' integrazzjoni skond il-paragrafi 6 jew 8 milli jintegra l-prodotti fil-GATT 1994 iktar kmieni minn dak ipprovvdut f'dan il-programm. Madankollu, kull integrazzjoni tal-prodotti minn din għandha tidħol fl-effett fil-bidu ta' sena tal-ftehim, u d-dettalji għandhom jiġu nnotifikati lit-TMB mill-inqas tliet xhur qabel dan għaċ-ċirkolazzjoni lill-Membri kollha.
11.  
Il-programmi rispettivi ta' l-integrazzjoni, skond il-paragrafu 8, għandhom jiġu nnotifikati fid-dettal mit-TMB f'mill-inqas 12-il xahar qabel ma jidħlu fis-seħħ u ċċirkolati mit-TMB lill-Membri kollha.
12.  
Il-livelli bażi għar-restrizzjonijiet fuq il-prodotti li jifdlu, imsemmija fil-paragrafu 8, għandhom ikunu l-livelli tat-trażżin riferiti fil-paragrafu 1.
13.  
Matul l-Istadju 1 ta' dan il-Ftehim (mid-data tad-dħul fl-effett tal-Ftehim dwar il-WTO sas-36 xahar li jkun ilu fl-effett, inklussivi) il-livell għal kull restrizzjoni skond il-ftehimijiet bilaterali tal-MFA fis-seħħ għall-perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għandu jiġi miżjud kull sena b'mhux inqas mir-rata tat-tkabbir stabbilita għar-restrizzjonijiet rispettivi, miżjuda b'16 fil-mija.
14.  

Għajr meta l-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti jew il-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji jiddeċiedu xorta oħra skond il-paragrafu 12 ta' l-Artikolu 8, il-livell tar-restrizzjonijiet li jifdlu għandhom jiġu miżjuda kull sena matul l-istadji sossegwenti ta' dan il-Ftehim b'mhux inqas minn dan li ġej:

(a) 

għall-Istadju 2 (mis-37 xahar sa l-84 wieħed li l-Ftehim dwar il-WTO jkun f'effett, inklussivi), ir-rata tat-tkabbir għar-restrizzjonijiet rispettivi matul l-Istadju 1, miżjuda b'25 fil-mija;

(b) 

għall-Istadju 3 (mill-85 xahar sa l-120 wieħed li l-Ftehim dwar il-WTO jkun f'effett, inklussivi), ir-rata tat-tkabbir għar-restrizzjonijiet rispettivi matul l-Istadju 2, miżjuda b'27 fil-mija.

15.  
Xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jipprevjieni Membru milli jelimina kull restrizzjoni miżmuma skond dan l-Artikolu, effettiva mill-bidu tal-perjodu transitorju taż-żmien ta' kull sena ta' ftehim, sakemm il-Membru importatur interessat u t-TMB jiġu nnotifikati mill-inqas tliet xhur qabel ma tiġi f'effett l-eliminazzjoni. Il-perjodu taż-żmien għan-notifika minn qabel tista' tiġi mqassra għal 30 jum fi ftehim tal-Membru mrażżan. It-TMB għandu jiċċirkola dawn in-notifiki lill-Membri kollha. Meta jikkunsidraw l-eliminazzjoni tar-restrizzjonijiet kif previsti f'dan il-paragrafu, il-Membri interessati għandhom iqisu t-trattament ta' esportazzjonijiet simili mill-Membri l-oħra.
16.  
Id-dispożizzjonijiet ta' flessibbiltà, jiġifieri t-tbandila, il-ġarr għas-sena ta' wara, il-ġarr ‘il quddiem, li japplikaw għar-restrizzjonijiet kollha miżmuma skond dan l-Artikolu, għandhom ikunu l-istess bħal dawk ipprovvduti għall-ftehimijiet bilaterali tal-MFA għall-perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO. L-ebda limiti kwantitattivi ma għandhom jitqiegħdu jew jinżammu fuq l-użu magħqud tat-tbandila, il-ġarr għas-sena ta' wara u l-ġarr ‘il quddiem.
17.  
L-arranġamenti amministrattivi, kif meqjusa meħtieġa fejn tidħol l-implimentazzjoni ta' kull dispożizzjoni ta' dan l-Artikolu, għandhom ikunu materja għall-ftehim bejn il-Membri interessati. Kull arranġament minn dan għandu jiġi nnofikat lit-TMB.
18.  
Rigward dawk il-Membri li l-esportazzjonijiet tagħhom huma bla ħsara għar-restrizzjonijiet fil-jum qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO u li r-restrizzjonijiet tagħhom jirrappreżentaw 1,2 fil-mija jew inqas tal-volum totali tar-restrizzjonijiet applikati minn Membru importatur kif ikunu fil-31 ta' Diċembru 1991 u nnotifikati f'dan l-Artikolu, għandu jiġi pprovvdut titjib b'tifsira fl-aċċess għall-esportazzjonijiet, mad-dħul is-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO u għat-tul ta' dan il-Ftehim, permezz ta' l-avvanz minn stadju tar-rati tat-tkabbir iddikjarati fil-paragrafi 13 u 14, jew permezz ta' bidliet mill-inqas ekwivalenti li jistgħu jiġu miftiehma b'mod reċiproku rigward taħlita differenti tad-dispożizzjonijiet tal-livelli bażi, it-tkabbir u l-flessibbiltà. Dan it-titjib għandu jiġi nnofikat lit-TMB.
19.  
F'kull każ, matul it-tul taż-żmien ta' dan il-Ftehim, li fih tinbeda miżura tas-salvagward minn Membru skond l-Artikolu XIX tal-GATT 1994 rigward prodott partikolari matul il-perjodu taż-żmien ta' sena immedjatament wara l-integrazzjoni ta' dan il-prodott fil-GATT 1994 skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, iridu japplikaw id-dispożizzjonijiet kif iddikjarati fl-Artikolu XIX, kif interpretat mill-Ftehim dwar is-Salvagwardji, għajr kif iddikjarati fil-paragrafu 20.
20.  
Meta din il-miżura tiġi applkata bl-użu ta' mezzi mhux tat-tariffa, il-Membru importatur interessat għandu japplika l-miżura f'manjiera kif iddikjarata fil-paragrafu 2(d) ta' l-Artikolu XIII tal-GATT 1994 fuq it-talba ta' kull Membru esportatur li l-esportazzjonijiet tiegħu ta' dawn il-prodotti kienu bla ħsara għar-restrizzjonijiet skond dan il-Ftehim f'kull żmien fil-perjodu taż-żmien ta' sena immedjatament qabel il-bidu tal-miżura tas-salvagward. Din il-miżura għandha tiġi amministrata mill-Membru amministratur interessat. Il-livell applikabbli ma għandux inaqqas l-esportazzjonijiet rilevanti taħt il-livell ta' perjodu taż-żmien rappreżentattiv reċenti. li għandu normalment ikun il-medju ta' l-esportazzjonijiet mill-Membru interessat fl-aħħar tliet snin rappreżentattivi li għalihom ikunu disposnibbli l-istatistiċi. Iktar minn hekk, meta miżura tas-salvagward tiġi applikata għal iktar minn sena, il-livell applikabbli għandu jiġi lliberalizzat b'mod progressuv f'intervalli regolari taż-żmien matul il-perjodu taż-żmien ta' l-applikazzjoni. F'dawn il-każijiet il-Membru esportatur interessat ma għandux jeżerċita d-dritt li jissospendi konċessjonijiet sostanzjalment ekwivalenti jew obbligi oħra skond il-paragrafu 3(a) ta' l-Artikolu XIX tal-GATT 1994.
21.  
The TMB shall keep under review the implementation of this Article. 21. It-TMB għandu jżomm l-implimentazzjoni ta' dan l-Artikolu taħt rivista.Fuq it-talba ta' kull Membru, għandu jaħmel rivista ta' kull materja partikolari b'riferiment għall-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. Għandu jagħmel ir-rakkommandazzjonijiet jew is-sentenzi approprjati fi żmien 30 jum lil Membru interesat jew interessati, wara li jistieden il-parteċipazzjoni ta' dawn il-Membri.

Artikolu 3

1.  
Fi żmien 60 jum mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, il-Membri li jżommu restrizzjonijiet ( 24 ) fuq il-prodotti tessili u tal-lbies (għajr ir-restrizzjonijiet miżmuma skond il-MFA u koperti bid-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 2), sewwa jekk konsistenti mal-GATT 1994 u sewwa jekk le, għandhom (a) jinnotifikawhom fid-dettal lit-TMB, jew (b) jipprovdu lit-TMB notifiki rigward tagħhom li jkunu ġew issottomessi lil kull korp ieħor tal-WTO. In-notifiki għandhom, kulmeta applikabbli, jipprovdu tagħrif rigward kull ġustifikazzjoni tal-GATT 1994 għar-restrizzjonijiet, inklużi d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 li fuqhom ikunu msejsa.
2.  

Il-Membri li jżommu restrizzjonijiet li jidħlu taħt il-paragrafu 1, għajr dawk iġġustifikati skond dispożizzjoni tal-GATT 1994, għandhom jew:

(a) 

iġibuhom f'konformità mal-GATT 1994 fi żmien sena mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, u jinnotifikaw din l-azzjoni lit-TMB għat-tagħrif tiegħu; jew

(b) 

itemmuhom f'fażijiet b'mod progressiv skond programm li jrid jiġi ppreżentat lit-TMB minn Membru li jkun iżomm ir-restrizzjonijiet mhux iktar tard minn sitt xhur wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO. Dan il-programm għandu jipprovdi għar-restrizzjonijiet kollha li jridu jiġu mitmuma f'fażijiet f'perjodu taż-żmien li ma jaqbiżx it-tul taż-żmien ta' dan il-Ftehim. It-TMB jista' jagħmel rakkommandazzjonijiet lill-Membru interessat rigward dan il-programm.

3.  
Matul it-tul taż-żmien ta' dan il-Ftehim, il-Membri għandhom jipprovdu lit-TMB, għat-tagħrif tiegħu, in-notifiki ssottomessi lil kull korp ieħor tal-WTO rigward kull restrizzjoni jew bidliet fir-restrizzjonijiet eżistenti dwar il-prodotti tessili u tal-lbies, meħuda skond dispożizzjoni tal-GATT 1994, fi żmien 60 jum minn meta jidħlu fl-effett.
4.  
Għandu jkun miftuħ għal kull Membru li jagħmel notifiki b'lura lit-TMB, għat-tagħrif tiegħu, rigward il-ġustifikazzjoni tal-GATT 1994, jew rigward kull restrizzjoni li ma tkunx ġiet innotifikata skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. L-azzjonijiet rigward dawn in-notifiki jistgħu jiġu segwiti minn kull Membru skond id-dispożizzjonijiet jew il-proċeduri rilevant tal-ĠATT 1994 fil-korp approprjat tal-WTO.
5.  
It-TMB għandu jiċċirkola n-notifiki magħmula skond dan l-Artikolu lill-Membri kollha għat-tagħrif tagħhom.

Artikolu 4

1.  
Ir-restrizzjonijiet riferiti fl-Artikolu 2, u dawk applikati skond l-Artikolu 6, għandhom jiġu amministrati mill-Membri esportaturi. Il-Membri importaturi ma għandhomx ikunu obbligati li jaċċettaw ġarr li jaqbeż ir-restrizzjonijiet innotifikati skond l-Artikolu 2, jew tar-restrizzjonijiet applikati skond l-Artikolu 6.
2.  
Il-Membri jaqblu li d-dħul tal-bidlet, bħalma huma l-bidliet fil-prattiċi, ir-regoli, il-proċeduri u l-kategorizzazzjoni tal-prodotti tessili u tal-lbies, inklużi dawk il-bidliet li jkollhom x'jaqsmu mas-Sistema Armonizzata, fl-implimentazzjoni jew l-amministrazzjoni ta' dawn ir-restrizzjonijiet innotifikati jew applikati skond dan il-Ftehim, ma għandhomx: jaqilbu l-bilanċ tad-drittijiet u l-obbligi bejn il-Membri interessati skond dan il-Ftehim; jaffettwaw b'mod negattiv l-aċċess disponibbli għal Membru; jimpedixxu l-utilizzazzjoni sħiħa ta' dan l-aċċess; jew iġibu d-diżordni lill-kummerċ skond dan il-Ftehim.
3.  
Jekk prodott jikkostitwixxi parti biss minn restrizzjoni jiġi nnotifikat għall-integrazzjoni skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 2, il-Membri jaqblu li kull bidla fil-livell ta' din ir-restrizzjoni ma għandhiex taqleb il-bilanċ tad-drittijiet u l-obbligi bejn il-Membri interessati skond dan il-Ftehim.
4.  
Madankollu, meta jkunu meħtieġa l-bidliet imsemmija fil-paragrafi 2 u 3, il-Membri jaqblu li l-Membru li jibda dawn il-bidliet għandu jgħarraf u, kulmeta possibbli, jiftaħ konsultazzjonijiet mal-Membru affettwat jew il-Membri affettwati qabel l-implimentazzjoni ta' dawn il-bidliet, bil-ħsieb li jasal għal soluzzjoni aċċettabbli reċipokament rigward l-aġġustament approprjat u ekwitabbli. Iktar minn hekk, il-Membri jaqblu li meta l-implimentazzjoni minn qabel ma tkunx prattika, il-Membru li jibda dawn il-bidliet irid, fuq it-talba tal-Membru affettwat, jikkonsulta, fi żmien 60 jum jekk possibbli, lill-Membri interessati bil-ħsieb li jasal għal soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament rigward l-aġġustamenti approprjati u ekwitabbli. Jekk ma tintlaħaqx soluzzjoni sodisfaċenti, kull Membru involut jista' jirreferi l-materja lil-TMB għal rakkommandazzjonijiet kif ipprovvdut fil-paragrafu 8. Jekk it-TSB ma jkollux l-opportunità li jagħmel rivista ta' kontroversja li tirrigwarda dawn il-bidliet imdaħħla qabel id-dħul is-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, din għandha tkun rivista mit-TMB skond ir-regoli u l-proċeduri tal-MFA applikabbli għal din ir-rivista.

Artikolu 5

1.  
Il-Membri jaqblu li l-ħarbien bit-trasferiment minn fuq bastiment għal ieħor fil-ġarr mill-ġdid bil-baħar, il-bdil mill-ġdid tar-rotta, id-dikjarazzjonijiet foloz tal-pajjiż jew tal-post ta' l-oriġini, u l-falsifikazzjoni ta' dokumenti uffiċjali, iġibu fix-xejn l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim għalbiex jintegra s-settur tat-tessili u tal-lbies fil-GATT 1994. Għalhekk, il-Membri għandhom jistabbilixxu d-dispożizzjonijiet legali u/jew il-proċeduri amministrattivi meħtieġa għalbiex jindirizzaw u jieħdu azzjoni kontra dan il-ħarbien. Il-Membri jaqblu wkoll li, konistenti mal-liġijiet u l-proċeduri domestiċi tagħhom, iridu jikkooperaw bis-sħiħ għalbiex jindirizzaw il-problemi li jinħolqu mill-ħarbien.
2.  
Jekk Membru jemmen li dan il-Ftehim qiegħed jinħarab minnu bit-trasferiment minn fuq bastiment għal ieħor fil-ġarr, il-bdil mill-ġdid tar-rotta, dikjarazzjoni falza li tirrigwarda l-pajjiż jew il-post ta' l-oriġini, jew il-falsifikazzjni ta' dokumenti uffiċjali, u li l-ebda miżura, jew miżura adegwata ma jiġu applikati sabiex jindirizzaw u/jew jieħdu azzjoni kontra dan il-ħarbien, dan il-Membru għandu jikkonsulta lill-Membru interessat jew lill-Membri interessati bil-ħsieb li tinstab soluzzjoni sodisfaċenti reċiplrokament. Dawn il-konsultazzjonijiet għandhom isiru minnufih, u meta possibbli fi żmien 30 jum. Jekk ma tintlaħaqx soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament, il-materja tista' tiġi riferita minn kull Membru involut lit-TMB għal rakkommandazzjonijiet.
3.  
Il-Membri jaqblu li jieħdu l-azzojni meħtieġa, konsistenti mal-liġijiet u l-proċeduri domestiċi tagħhom, għalbiex jipprevjienu, jinvestigaw u, meta pproprjat, jieħdu azzoni legali u/jew amministrattiva kontra l-prattiċi tal-ħarbien ġewwa t-territorju tagħhom. Il-Membri jaqblu li jikkooperaw bis-sħiħ, konsistenti mal-liġijiet u l-proċeduri tagħhom, f'każijiet ta' ħarbien, jew ta' ħarbien allegat minn dan il-Ftehim, għalbiex jistabbilixxu l-fatti rilevanti fil-postijiet ta' l-importazzjoni, l-esportazzjoni u, meta japplika, it-trasferiment minn bastiment għal ieħor fil-ġarr. Huwa maqbul li din il-kooperazzjoni, konsistenti mal-liġijit u l-proċeduri domestiċi, trid tinkludi: l-investigazzjoni tal-prattiċi tal-ħarbien li jżidu l-esportazzjonijiet imrażżna lejn Membru li jżomm dan it-trażżin; l-iskambju tad-dokumenti, tal-korrispondenza, tar-rapporti u ta' tagħrif ieħor rilevanti safejn u sakem ikunu disponibbli, u l-faċilitazzjoni tal-viżti u lill-impjanti u l-kuntatti magħhom, fuq talba u fuq il-bażi ta' każ b'każ. Il-Membri għandhom jisfurzaw li jiċċaraw iċ-ċirkustanzi ta' kull każ minn dan tal-ħarbien jew tal-ħarbien allegat, inklużi r-rwoli rispettivi ta' l-esportaturi jew l-importaturi involuti.
4.  
Meta, b'riżultat ta' l-investigazzjoni, ikun hemm xiehda biżżejjed illi ġara l-ħarbien (p.e. meta tkun disposnibbli x-xiehda li tirrigwarda l-pajjiż jew il-post ta' l-oriġini veru, u ċ-ċirkostanzi għal dan il-ħarbien), il-Membri jaqblu li għandha tittieħed azzjoni, safejn u sakemm meħtieġ, sabiex tindirizza l-problema. Din l-azzjoni tista' tinkludi ċ-ċaħda tad-dħul ta' l-oġġetti jew, meta l-oġġetti jkunu daħlu, li jingħata r-rigward mistħoqq liċ-ċirkustanzi attwali u l-involviment tal-pajjiż jew tal-post ta' l-oriġini veru, l-aġġustament ta' l-imposti għal-livelli tat-trażżin sabiex jirriflettu l-pajjiż jew il-post veru ta' l-oriġini. Ukoll, meta jkun hemm xiehda ta' l-involviment tat-territorji tal-Membri li permezz tagħhom l-oġġetti jkunu ġew ittrasferiti minn bastiment għal ieħor fil-ġarr bil-baħar, din l-azzjoni tista' tinkludi d-dħul ta' trażżin rigward dawn il-Membri. Kull azzjoni minn din, flimkien mal-għoti tal-ħin u l-iskop tagħhom, tista' tittieħed bil-ħsieb li twassal għal soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament bejn il-Membri interessati u għandha tiġi nnotifikata lit-TMB b'ġustifikazzjoni sħiħa. Il-Membri interessati jistgħu jaqblu dwar rimedji oħra fil-konsultazzjoni. Kull qbil minn dan għandu jiġi nnotifikat ukoll lit-TMB, u t-TMB jista' jagħmel dawk ir-rakkommandazzjonijiet lill-Membri li jidhirlu approprjati. Jekk ma tintlaħaqx soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament, kull Membru interessat jista' jirreferi l-materja lil-TMB għal rivista u rakkommandazzjonijiet minnufih.
5.  
Il-Membri jinnotaw illi wħud mill-każijiet tal-ħarbien jistgħu jinvolvu l-ġarr li jittransita minn ġol-pajjiżi jew il-postijiet mingħajr ma jintgħamlu bdil jew alterazzjonijiet lill-oġġetti li jkunu f'dan il-ġarr fil-postijiet tat-transitu. Jinmnotaw illi jista' ma jkunx prattikabbli b'mod ġenerali li dawn il-postjiet tat-transitu jeżeċitaw il-kontroll fuq dan il-ġarr.
6.  
Il-Membri jaqblu li dikjarazzjoni falza li tirrigwarda l-kontenut tal-fibri, il-kwantitajiet, id-deskrizzjoni jew il-klassifika tal-merkanzija jiffrustraw ukoll il-għan ta' dan il-Ftehim. Meta jkun hemm xiehda illi din id-dikjarazzjoni falza tkun intgħamlet għall-għanijiet tal-ħarbien, il-Membri jaqblu li għandhom jittieħdu l-miżuri approprjati, konsistenti mal-liġijiet u l-proċeduri domestiċi, kontra l-esportaturi jew l-importaturi involuti. Jekk Membru jemmen li dan il-Ftehim qiegħed jinħarab minnu b'din id-dikjarazzjoni falza, u li l-ebda miżura amministrattiva, jew miżura amministrattiva adegwata ma jiġu applikati sabiex jindirizzaw u/jew jieħdu azzjoni kontra dan il-ħarbien, dan il-Membru għandu jikkonsulta lill-Membru interessat minnufih bil-ħsieb li tinstab soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament. Jekk ma tintlaħaqx din is-soluzzjoni, il-materja tista' tiġi riferita minn kull Membru involut lit-TMB għal rakkommandazzjonijiet. Din id-dispożizzjoni mhix maħsuba sabiex tipprevjieni Membru milli jagħmel aġġustamenti tekniċi meta jintgħamlu żbalji mhux intenzjonali fid-dikjarazzjonijiet.

Artikolu 6

1.  
Il-Membri jagħrfu illi matul il-perjodu taż-żmien tat-transizzjoni jista' jkun meħtieġ li japplikaw il-mekkaniżmu tas- salvagward transitorju (imsejjaħ “is-salvagward transitorju” f'dan il-Ftehim). Is-salvagward transitorju jista' jiġi applikat minn kull Membru għall-prodotti koperti bl-Anness, għajr dawk integrati fil-GATT 1994 skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 2, Il-Membri li ma jżommux ir-restrizzjonijiet li jidħlu fl-Artikolu 2 għandhom jinnotifikaw lit-TMB fi żmien 60 jum wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, dwar jekk jixtequx jew le li jżommu d-dritt li jużaw id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. Il-Membri li ma jkunux aċċettaw il-Protokolli li jestendu l-MFA mis-sena 1986 għandhom jagħmlu din in-notifika fi żmien sitt xhur wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO. Is-salvagward transitorju għandu jiġi applikat b'mod kemm jista' jkun meqjus, konsistentement mad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu u l-implimentazzjoni effettiva tal-proċess ta' l-integrazzjoni skond dan il-Ftehim.
2.  
Tista' tittieħed azzjoni ta' salvagward skond dan l-Artikolu meta, fuq il-bażi ta' kif jiġi stabbilit minn Membru ( 25 ), jiġi muri illi jkun qiegħed jiġi importat prodott partikolari fit-territorju tiegħu fi kwantitajiet hekk miżjuda li jikkawża ħsarat kbar, jew it-tehdida ta' dawn, lill-industrija domestika li tipproduċi prodotti simili u/jew kompetittivi direttament. Il-ħsara gravi jew it-tehdida attwali tagħha iridu jiġu murija li jkunu kkawżati b'dawn il-kwantitajiet miżjuda fl-importazzjonijiet totali ta' dan il-prodott u mhux b'fatturi oħra bħall-bidliet teknoloġiċi jew bidliet fil-preferenza tal-konsumatur.
3.  
Meta jkun qiegħed jistabbilixxi ħsara gravi, jew it-teħdida attwali tagħha, kif riferit fil-paragrafu 2, il-Membru għandu jeżamina l-effett ta' dawn l-importazzjonijiet fuq l-istat ta' l-industrija partikolari, kif rifless fil-bidliet f'dawk il-varjanti ekonomiċi rilevanti bħalma huma l-produzzjoni, il-produttività, l-utilizzazzjoni tal-kapaċità, l-inventarji, is-sehem mis-suq, l-esportazzjonijiet, il-pagi, l-impjiegi, il-prezzijiet domestiċi, il-profitti u l-investiment li l-ebda wieħed minnhom, jew waħdu jew f'għaqda ma' fatturi oħra, ma jista' neċessarjament jagħti gwida deċiżiva.
4.  
Kull miżura invokata skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandha tiġi applikata fuq il-bażi ta' Membru b'Membru. Il-Membru jew il-Membri li għalihom jiġu attribwiti l-ħsara gravi jew it-tehdida attwali tagħha għandhom jiġu stabbiliti fuq il-bażi ta' żieda qawwija sostanzjali fl-importazzjonijiet, attwali jew imminenti ( 26 ), minn dan il-Membru jew dawn il-Membri individwalment, u fuq il-bażi tal-livell ta' l-importazzjonijiet ipparagunati ma' l-importazzjonijiet minn sorsi oħra, is-sehem fis-suq u l-prezzijiet ta' l-importazzjonijiet u l-prezzijiet domestiċi fi stadju paragunabbli tat-transazzjoni kummerċjali; l-ebda wieħed minn dawn il-fatturi, jew waħdu jew f'għaqda ma' fatturi oħra, ma jista' neċessarjament jagħti gwida deċiżiva. Din il-miżura tas-salvagward ma għandha tiġi applikata għall-esportazzjonijiet ta' l-ebda Membru li l-esportazzjonijiet tiegħu tal-prodott partikolari jkunu diġà taħt it-trażżin skond dan il-Ftehim.
5.  
Il-perjodu taż-żmien tal-validità dwar kif jiġu stabbiliti ħsara gravi jew it-tehdid attwali tagħha għall-għanijiet sabiex tiġi invokata l-azzjoni tas-salvagward ma għandux jaqbeż id-90 jum mid-data tan-notifika inizjali kif iddikjarata fil-paragrafu 7.
6.  

Fl-applikazzjoni tal-miżura tas-salvagward, għandu jingħata qies partikolari lill-interessi tal-Membri esportaturi kif iddikjarat hawn taħt:

(a) 

il-pajjiż Membru l-inqas żviluppat għandu jingħata trattament iktar favorevoli b'mod sinifikanti minn dak ipprovvdut lill-gruppi oħra tal-Membri riferiti f'dan il-paragrafu, b'mod priferibbli fl-elementi tiegħu kollha imma, għall-inqas, fuq termini ġenerali;

(b) 

il-Membri li l-valur totali tagħhom tat-tessili u l-lbies huwa żgħir f'paragum mal-volum totali ta' l-esportazzjonijiet tal-Membri l-oħra u li jgħodd għal perċentwal żgħir biss ta' l-importazzjonijiet totali ta' dan il-prodott fil-Membru importatur għandhom jingħataw trattament differenzali u iktar favorevoli meta jiġu ffissati t-termini ekonomiċi pprovvduti fil-paragrafi 8, 13 u 14. Rigward dawn il-fornituri, għandhom jitqiesu kif mistħoqq, skond il-paragrafi 2 u 3 ta' l-Artikolu 1, il-possibbiltajiet futuri għall-iżvilupp tal-kummerċ tagħhom u għall-ħtieġa li jiġu permessi minn għandhom kwantitajiet kummerċjali ta' importazzjonijiet;

(ċ) 

rigward il-prodotti tas-suf minn pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw u jipproduċu s-suf li l-ekonomija u l-kummerċ tagħhom fit-tessili u l-lbies huma dipendenti fuq is-settur tas-suf, li l-esportazzjonijiet totali tagħhom tat-tessili u l-lbies jikkonsistu kważi b'mod esklussiv fuq il-prodotti mis-suf, u li l-volum tal-kummerċ fit-tessili u l-lbies huwa żgħir b'mod komparattiv fis-swieq tal-Membri importaturi, għandhom jingħataw konsiderazzjoni speċjali rigward il-ħtiġiet ta' l-esportazzjoni ta' dawn il-Membri meta jiġu kkunsidrati l-livelli tal-kwoti, ir-rati tat-tkabbir u l-flessibbiltà;

(d) 

għandu jingħata trattament iktar favorevoli lill-importazzjonijiet tal-prodotti tessili u tal-lbies minn Membru li dan il-Membru jkun esporta lil Membru ieħor sabiex jiġu pproċessati u l-importazzjoni mill-ġdid sossegwenti, kif idde- finiti bil-liġijiet u l-prattiċi tal-Membru importatur, u bla ħsara għall-proċeduri tal-kontroll u taċ-ċertifikazzjoni sodisfaċenti, meta dawn il-prodotti jiġu importati minn Membru li għalih dan it-tip ta' kummerċ jirrappreżenta proporzjon sinifikanti ta' l-esportazzjonijiet tiegħu ta' tessili u lbies.

7.  
Il-Membru li jipproponi li jieħu azzjoni tas-salvagward għandu jfittex konsultazzjonijiet mal-Membru jew mal-Membri li jiġu affettwati b'din l-azzjoni. It-talba għall-konsultazzjonijiet għandha tiġi akkumpanjata bit-tagħrif fattwali speċifiku u rilevanti, aġġornat kemm jista' jkun, b'mod partikolari rigward: (a) il-fatturi, riferiti fil-paragrafu 3, li fuqhom il-Membru li jinvoka l-azzjoni jkun ibbaża l-mod kif stabbilixxa l-eżistenza ta' ħsara gravi jew it-tehdida attwali tagħha; u (b) il-fatturi, riferiti fil-paragrafu 4, li fuq il-bażi tagħhom jipproponi li jinvoka l-azzjoni tas-salvagward rigward il-Membru interessat jew il-Membri interessati. Rigward it-talbiet magħmula skond dan il-paragrafu, it-tagħrif għandu jiġi rrelatat, mill-qrib kemm jista' jkun, ma' segmenti li jistgħu jiġu identifikati tal-produzzjoni u għall-perjodu taż-żmien tar-riferiment iddikjarat fil-paragrafu 8. Il-Membru li jinvoka l-azzjoni għandu jindika wkoll il-livell speċifiku li fih l-importazzjonijiet tal-prodott fil-kwistjoni min għand Membru interessat jew Membri interessati jiġu proposti li jinżammu; dan il-livell ma għandux ikun iktar baxx mil-livell riferit fil-paragrafu 8. Il-Membru li jkun qiegħed ifittex il-konsultazzjonijiet għandu jikkomunika, fl-istess waqt, lill-President tat-TMB it-talba għall-konsultazzjonijiet, inkluża l-informazzjoni fattwali rilevanti deskritta fil-qosor fil-paragrafi 3 u 4, flimkien mal-livell propost tat-trażżin. Il-President għandu jgħarraf lill-membri tat-TMB bit-talba għall-konsultazzjonijiet, fejn jindika l-Membru li jagħmel it-talba, il-prodott fil-kwistjoni u l-Membru li jkun irċieva t-talba. Il-Membru interessat jew il-Membri interessati għandhom iwieġbu minnufih għal din it-talba u l-konsultazzjonijiet għandhom isiru mingħajr dewmien u normalment għandhom jiġu kkompletati fi żmien 60 jum mid-data li fiha tkun ġiet irċevuta t-talba.
8.  
Jekk, fil-konsultazzjonijiet, ikun hemm fehim reċiproku illi s-sitwazzjoni titlob għat-trażżin fuq l-esportazzjonijiet tal-prodott partikolari mingħand il-Membru interessat jew il-Membri interessati, il-livell ta' dan it-trażżin għandu jiġi ffissat f'livell mhux iktar baxx mil-livell attwali ta' l-esportazzjonijiet jew l-importazzjoni mill-Membru interessat matul il-perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar li jiskadi xahrejn qabel ix-xahar li fih tkun intgħamlet it-talba għall-konsultazzjonijiet.
9.  
Id-dettalji dwar il-miżura ta' trażżin miftiehma għandha tiġi kkomunikata lit-TMB fi żmien 60 jum mid-data al-konklużjoni tal-ftehim. It-TMB għandu jistabbilixxi jekk il-ftehim ikunx iġġustifikat skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. Sabiex jagħmel kif irid jistabbilixxi d-deċiżjoni tiegħu, it-TMB għandu jkollu disponibbli l-informazzjoni fattwali pprovvduta lill-President ta-TMB, riferita fil-paragrafu 7, kif ukoll kull tagħrif ieħor rilevanti pprovvdut mill-Membri interessati. It-TMB jista' jagħmel dawk ir-rakkommandazzjonijiet li jidhirlu approprjati lill-Membri interessati.
10.  
Madankollu, jekk wara li jskadi l-perjodu taż-żmien ta' 60 jum mid-data li fiha tkun ġiet irċevuta t-talba għall-konsultazzjonijiet, ma jkun hemm l-ebda ftehim bejn il-Membri, il-Membru li jkun ippropona li jieħu l-azzjoni tas-salvagward jista' japplika t-trażżin sad-data ta' l-importazzjoni jew id-data ta' l-esportazzjoni, skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, u fl-istess waqt jirreferi l-materja lit-TMB. Għandu jkun għall-wieħed jew l-ieħor miż-żewġ Membri li jirreferu l-materja lit-TMB qabel l-iskadenza tas-60 jum. F'kull wieħed miż-żewġ każijiet, it-TMB għandu jikkonduċi eżami tal-materja minnufih, inkluż kif jiġu stabbiliti ħsara gravi, jew it-tehdida attwali tagħha, u l-kawżi tagħhom, u jagħmel ir-rakkommandazzjonijiet approprjati lill-Membri interessati fi żmien 30 jum. Sabiex jikkonduċi dan l-eżami, it-TMB għandu jagħmel disponibbli lilu l-informazzjoni fattwali pprovvduta lill-President tat-TMB, riferita fil-paragrafu 7, kif ukoll kull tagħrif ieħor rilevanti pprovvdut mill-Membri interessati.
11.  
F'ċirkostanzi mhux tas-soltu u kritriċi ħafna, meta d-dewmien jista' jikkawża ħsara li tkun diffiċli li tisewwa, l-azzjoni skond il-paragrafu 10 tista' tittieħed b'mod proviżorju bil-kondizzjoni li t-talba għall-konsultazzjonijiet u notifiki lit-TMB għandhom jiġu effettwati fi żmien mhux iktar minn ħamest ijiem tax-xogħol wara li tkun ittieħdet l-azzjoni, Fil-każ li l-konsultazzjonijiet ma jipproduċux ftehim, it-TMB għandu jiġi nnotifikat fil-konklużjoni tal-konsultazzjonijiet, imma jkun xi jkun l-każ, mhux iktar minn 60 jum mi-data ta' l-implimentazzjoni ta' l-azzjoni. It-TMB għandu jikkonduċi minnufih eżami tal-materja, u jagħmel ir-rakkommandazzjonijiet approprjati fi żmien 30 jum. Fil-każ li l-konsultazzjonijiet ma jipproduċux ftehim, il-Membri għandhom jinnotifikaw lit-TMB mal-konklużjoni, imma f'kull każ mhux iktar tard minn 90 jum mid-data ta' l-implimentazzjoni ta' l-azzjoni. It-TMB jista' jagħmel dawk ir-rakkommandazzjonijiet li jidhirlu approprjati lill-Membri interessati.
12.  
Membru jista' jżomm il-miżuri invokati skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu: (a) sa tliet snin mingħajr estensjoni, jew (b) sakemm il-prodott jiġi integrat fil-GATT 1994, liema minnhom tiġi l-ewwel.
13.  
Jekk il-miżura tat-trażżin tissokta fis-seħħ għal perjodu taż-żmien li jaqbeż is-sena, il-livell għas-snin sossegwenti għandu jkun il-livell speċiikat għall-ewwel sena miżjud b'rata tat-tkabbir ta' mhux inqas minn 6 fil-mija kull sena, għajr jekk iġġustifkat xorta oħra mit-TMB. Il-livell tat-trażżin tal-prodott interessat jista' jiġu maqbuż f'sena jew l-oħra minn kull sentejn sossegwenti bil-ġarr għas-sena ta' wara jew il-ġarr ‘il quddiem ta' 10 fil-mija li għalihom il-ġarr ‘il quddiem ma għandux jirrappreżenta iktar minn 5 fil-mija. L-ebda limiti kwantitattivi ma għandhom jiqiegħdu fuq l-użu f'għaqda tal-ġarr għas-sena ta' wara, il-ġarr ‘il quddiem u d-dispożizzjoni ta' l-Artikolu 14.
14.  
Meta iktar minn prodott wieħed minn Membru ieħor jitqiegħdu taħt it-trażżin skond dan l-Artikolu minn Membru, il-livell tat-trażżin miftiehem, skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, għal kull wieħed mill-prodotti jista' jinqabeż b'7 fil-mija, sakemm l-esportazzjonijiet totali bla ħsara għat-trażżin ma jaqbżux it-total tal-livelli tal-prodotti kollha hekk imrażżna skond dan l-Artikolu, fuq il-bażi ta' l-unitajiet komuni miftiehma. Meta l-perjodi taż-żmien tat-trażżin ta' dawn il-prodotti ma jikkonċidux ma' xulxin, din id-dispożizzjoni għandha tiġi applikata għal kull perjodu taż-żmien mirkub fuq bażi pro rata.
15.  

Jekk tiġi applikata miżura tat-trażżin skond dan l-Artikolu għal prodott li għalih kien hemm qabel trażżin skond il-MFA matul il-perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, jew skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 2 jew 6, il-livell tat-trażżin il-ġdid għandu jkun il-livell ipprovvdut fil-paragrafu 8 għajr jekk it-trażżin il-ġdid jidħol fis-seħħ fi żmien sena minn:

(a) 

id-data tan-notifika riferita fil-paragrafu 15 ta' l-Artikolu 2 sabiex jiġi eliminat it-trażżin ta' qabel; jew

(b) 

id-data tat-tneħħija tat-trażżin ta' qabel magħmula skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu jew tal-MFA li fil-każ tagħhom il-livell ma għandux ikun inqas mill-wieħed iktar għoli fost (i) il-livell tat-trażżin għal-perjodu taż-żmien ta' mill-inqas 12-il xahar li matulu l-prodott kien taħt trażżin, jew (ii) il-livell tat-trażżin ipprovvdut fil-paragrafu 8.

16.  
Meta Membru li ma jkunx qiegħed iżomm trażżin skond l-Artikolu 2 jiddeċiedi li japplika trażżin skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, għandu jistabbilixxi l-arranġamenti approprjati li: (a) iqisu bis-sħiħ dawn il-fatturi bħala klassifika stabbilita tat-tariffa u unitajiet kwantitattivi msejsa fuq il-prattiċi normali tan-negozju fi transazzjonijiet ta' l-esportazzjoni u ta l-importazzjoni, kemm bħala komposizzjoni tal-fibri u kemm f'termini ta' kompetizzjoni għall-istess segment tas-suq domestiku tiegħu, u (b) jevitaw il-kategotizzazzjoni żejda. It-talba għall-konsultazzjonijiet riferita fil-paragrafi 7 jew 11 għandha tinkludi tagħrif sħiħ dwar dawn l-arranġamenti.

Artikolu 7

1.  

Bħala parti mill-proċess ta' integrazzjoni u b'riferiment għall-impenji speċifiċi midħula għalihom mill-Membri b'riżultat tar-Round ta' l-Urugwaj, il-Membri kollha għandhom jieħdu dawk l-azzjonijiet li jistgħu jkunu meħtieġa għalbiex jimxu mar-regoli u d-dixxiplini tal-GATT 1994 hekk li:

(a) 

jiksbu aċċess imtejjeb għas-swieq tal-prodotti tessili u tal-lbies permezz ta' miżuri bħat-tnaqqis fit-tariffi u fir-rbit tagħhom, it-tnaqqis jew l-eliminazzjoni ta' l-ostakoli mhiux tat-tariffi, u l-faċilitazzjoni tal-formalitajiet tad-dwana, amministrattivi u tal-liċenzi;

(b) 

jiżguraw l-applikazzjoni tal-politiki li għandhom x'jaqsmu mal-kondizzjonijiet ġusti u ekwitabbli tal-kummerċ rigward it-tessili u l-lbies f'dawn iż-żoni bħalma huma r-regoli u l-proċeduri tad-dumping u ta' kontra d-dumping, is-sussidji u l-miżuri ta' kontrobilanċ, u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali; u

(ċ) 

jevitaw id-diskriminazzjoni kontra l-importazzjonijiet fis-settur tat-tessili u tal-lbies meta jieħdu miżuri għar-raġunijiet tal-politika kummerċjali ġenerali. Dawn l-azzjoniiet għandhom ikunu mingħajr preġudizzju għad-drittijiet u l-obbligi tal-Membri skond il-GATT 1994.

2.  
Il-Membri għandhom jinnotifikaw lit-TMB bl-azzjonijiet riferiti fil-paragrafu 4 li jkollhom importanza fuq l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim. Safejn u sakemm dawn ikunu ġew innotifikati lill-korpi oħra tal-WTO, għandu jkun biżżejjed sommarju, b'riferiment għan-notifika oriġinali, għalbiex jitwettqu il-ħtiġiet skond dan il-paragrafu. Għandu jkun għal kull Membru li jagħmel notifiki b'lura lit-TMB.
3.  
Meta Membru jikkunsidra li Membru ieħor ma jkunx ħa l-azzjonijiet riferiti fil-paragrafu 1, u li jkun ġie maqlub il-bilanċ tad-drittijiet u l-obbligi skond dan il-Ftehim, dan il-Membru jista' jressaq il-materja quddiem il-korpi rilevanti tal-WTO u jgħarraf lit-TMB. Kull sentenza jew konklużjoni sossegwenti mill-WTO għandhom jagħmlu parti mir-rapport komprensiv tat-TMB.

Artikolu 8

1.  
Huwa hawnhekk stabbilit il-Bord tal-Monitoraġġ tat-Tessili (it-’TMB’) għalbiex jissorvelja l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, jeżamina l-miżuri kollha meħuda skond dan il-Ftehim u l-konformità tagħhom miegħu, u jieħu l-azzjonijiet meħtieġa għalih b'mod speċifiku f'dan il-Ftehim. It-TMB għandu jikkonsisti minn President u 10 membri. Is-sħubija tiegħu għandha tkun ibbilanċjata u rapprżentattiva fil-wisa' tal-Membri u għandha tipprovdi għar-rotazzjoni tal-Membri tiegħu f'intervalli approprjati taż-żmien. il-membri għandhom jiġu maħtura mill-Membri nnominati mill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti għalbiex iservu fuq it-TMB, billi jaqdu l-funzjonijiet tagħhom fuq bażi ad personam.
2.  
It-TMB għandu jiżviluppa l-proċeduri tiegħu nnifsu tax-xogħol. Madankollu huwa mifhum li l-consensus fit-TMB ma jeħtieġx in-nuqqas jew il-konkorrenza tal-membri maħtura mill-Membri involuti fi kwistjoni mhux riżolta taħt rivista mit-TMB.
3.  
It-TMB għandu jiġi kkunsidrat bħala korp permanenti u għandu jiltaqa' kif meħtieġ għalbiex iwettaq il-funzjonijiet meħtieġa minnu skond dan il-Ftehim. Għandu joqgħod fuq in-notifiki u t-tagħrif forniti mill-Membri skond l-Artikoli rilevanti ta' dan il-Ftehim, issupplimentati b'kull tagħrif addizzjonali jew dettalji meħtieġa li jistgħu jissottomettu jew li jiddeċiedi li jfittex minn għandhom. Jista' joqgħod ukoll fuq notifiki lil korpi oħra tal-WTO u rapporti minn għandhom u minn dawk is-sorsi l-oħra li jidhirlu approprjati.
4.  
Il-Membri għandhom ikunu jistgħu jagħtu lil xulxin l-opportunità adegwata għall-konsultazzjonijiet rigward kull materja li taffettwa t-tħaddim ta' dan il-Ftehim.
5.  
Fin-nuqqas ta' kull soluzzjoni miftiehma b'mod reċiproku fil-konsultazzjonijiet bilaterali pprovvduti f'dan il-Ftehim, it-TMB għandu, fuq it-talba tal-wieħed jew l-ieħor miż-żewġ Membri, u wara konsiderazzjoni bir-reqqa u minnufih tal-materja, jagħmel rakkommandazzjonijiet lill-Membri interessati.
6.  
Fuq it-talba ta' Membru, it-TMB għandu jagħmel rivista fil-pront ta' kull materja partikolari li dan il-Membru jikkunsidra li tkun ta' detriment għall-interessi tiegħu skond dan il-Ftehim u meta l-konsultazzjonijiet bejnu u l-Membru interessaat jew il-Membri interessati jfallu milli jipproduċu soluzzjoni sodisfaċenti b'mod reċiproku. Rigward dawn il-materji, it-TMB għandu jagħmel dawk l-osservazzjonijiet li jqis approprjati lill-Membri interessati u bil-għan tar-rivista pprovvduta fil-paragrafu 11.
7.  
Qabel ma jifformula r-rakkommandazzjonijiet jew l-osservazzjonijiet tiegħu, it-TMB għandu jistieden il-parteċipazzoni ta' dawk il-Membru li jistgħu jkunu affettwati direttament bil-materja fil-kwistjoni.
8.  
Kulmeta t-TMB jintalab għalbiex jagħmel rakkommandazzjonijiet jew sentenzi, għandu jagħmel dawn preferibbilment f'il-perjodu taż-żmien ta' 30 jum, għajr jekk ikun speċifikat perjodu differenti taż-żmien f'dan il-Ftehim. Kull rakkommandazzjoni jew sentenza minn dawn għandhom jiġu kkomunikati lill-Membri interessati direttament. Dan ir-rakkommandazzjonijiet jew sentenzi kollha għandhom jiġu kkomunikati wkoll lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti għat-tagħrif tiegħu.
9.  
Il-Membri għandhom jagħmlu ħilthom sabiex jaċċettaw fis-sħiħ ir-rakkommandazzjonijiet tat-TMB, li għandu jeżerċita s-sorveljnza xierqa ta' l-implimentazzjoni ta' dawn ir-rakkommandazzjonijiet.
10.  
Jekk Membru jikkunsidra li huwa nnifsu ma jkunx kapaċi jikkonforma mar-rakkommandazzjonijiet tat-TMB, għandu jipprovdi lit-TMB bir-raġunijiet għal dan mhux iktar tard minn xahar wara li jkun irċieva dawn ir-rakkommandazzjonijiet. Wara konsiderazzjoni bir-reqqa tar-raġunijiet mogħtija, it-TMB għandu joħroġ minnufih kull rakkommandazzjoni oħra li jikkunsidra approprjata. Jekk wara dawn ir-rakkommandazzjonijiet iktar, il-materja tibqa' mhux riżolta, il-wieħed jew l-ieħor miż-żewġ Membri jistgħu jressqu l-materja quddiem il-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji u jinvokaw il-paragrafu 2 ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994 u d-dispożizzjonijiet rilevanti tal-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji.
11.  
Sabiex jisorvelja l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti għandu jikkonduċi rivista maġġuri qabel it-tmiem ta' kull stadju tal-proċess ta' l-integrazzjoni. Għalbiex jgħin din ir-rivista, it-TMB għandu jittrasmetti lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, mill-inqas ħames xhur qabel it-tmien ta' kull stadju, rapport komprensiv dwar l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim matul l-istadju taħt rivista, b'mod partikolari fil-materji li jirrigwardaw il-proċess ta' l-integrazzjoni, l-applikazzjoni tal-mekkaniżmu tas-salvagward transitorju, u li jkollhom x'jaqsmu ma' l-Artikoli 2, 3, 6 u 7 rispettivament. Ir-rapport komprensiv tat-TMB jista' jinkludi kull rakkommandazzjoni li tiġi meqjusa approprijata mit-TMB għall-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti.
12.  
Fid-dawl ta' din ir-rivista, il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti għandu jieħu, bil-consensus, dawk id-deċiżjonijiet li jqis approprjati għalbiex jiżgura illi ma ssirx ħsara lill-bilanċ tad-drittijiet u l-obbligi inkorporati f'dan il-Ftehim. Għalbiex tiġi riżolta kull kontroversja li tista' tqum rigward il-materji riferiti fl-Artikolu 7, il-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji jista' jawtorizza, mingħajr preġudizzju għad-data finali ddikjarata skond l-Artikolu 9, aġġustament għall-paragrafu 14 ta' l-Artikolu 2, għall-istadju sossegwenti tar-rivista, rigward kull Membru misjub li ma qigħedx jikkonforma ma' l-obbligi tiegħu skond dan il-Ftehim.

Artikolu 9

Dan il-Ftehim u r-restrizzjonijiet kollha fih għandhom jiġu tterminati fl-ewwel jum tal-121 xahar minn mindu l-Ftehim dwar il-WTO ikun f'effett, u li f'din id-data is-settur tat-tessili u tal-lbies għandu jkun integrat għal kollox fil-GATT 1994. Ma għandu jkun hemm l-ebda estensjoni ta' dan il-Ftehim.

L-ANNESS

IL-LISTA TAL-PRODOTTI KOPERTI B'DAN IL-FTEHIM

1. 

Dan l-Anness jelenka l-prodotti tessili u tal-lbies iddefiniti bil-kodiċijiet tad-Deskrizzjoni u s-Sistema tal-Kodifikazzjoni Armonizzati ta' l-Oġġetti (HS) fil-livell ta' sitt ċifri.

2. 

L-azzjonijiet skond id-dispożizzjonijiet tas-salvagward fl-Artikolu 6 jridu jittieħdu rigward il-prodotti partikolari tessili u tal-lbies u mhux fuq il-bażi tal-lini tal-HS per se.

3. 

L-azzjonijiet skond id-dispożizzjonijiet tas-salvagward fl-Artikolu 6 ma għandhomx japplikaw għal:

(a) 

l-esportazzjonijiet ta' pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa rigward id-drappijiet tan-newl ta' l-id ta' l-industrija tad-djar, jew rigward il-prodotti magħmula bl-idejn ta' l-industrija tad-djar magħmula minn dawn id-drapijiet tan-newl ta' l-id, jew rigward il-prodotti tessili u tal-lbies tas-snajja tradizzjonali folkloristiċi, sakemm dawn il-prodotti jkunu ċċertifikati kif jixraq skond arranġamnti stabbiliti bejn il-Membri interessati;

(b) 

prodotti tessili kkummerċjati storikament li kienu kkummerċjati internazzjonalment fi kwantitajiet kummerċjalment sinifikanti qabel is-sena 1982, bħalma huma l-boroż, l-infurzar tad-dahar tat-twapet, il-ħbula, il-bagalji, it-twapet żgħar, il-materjal tat-twapet żgħar u t-twapet magħmula tipikament minn fibri bħalma huma l-ġuta, il-kajjar, is-sisal, l-abaca, il-maguey u l-henequen;

(ċ) 

il-prodotti magħmula mill-ħarir pur.

Rigward dawn il-prodotti, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XIX tal-GATT 1994, kif interpretati mill-Ftehim dwar is-Salvagwardji.



Il-Prodotti fit-Taqsima XI (It-Tessili u l-Oġġetti Tessili) tan-Nomenklatura tas-Sistema Armonizzara tal-Kodifikazzjoni u d-Deskrizzjoni ta' l-Oġġetti (HS)

In-Nru tal-HS

Id-Deskizzjoni tal-Prodott

Il-Kap. 50

Il-Ħarir

5004 00

Il-Ħajt minsuġ tal-ħarir (għajr il-ħajt minsuġ mill-iskart tal-ħarir) mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5005 00

Il-Ħajt minsuġ mill-iskart tal-ħarir, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5006 00

Ħajt minsuġ tal-ħarir u ħajt minsuġ mill-iskart tal-ħarir, maħruġ għall-bejgħ bl-imnut; l-imsaren tad-dudu tal-ħarir

5007 10

Drappijiet minsuga mill-ħarir qasir li jibqa' fil-moxt tat-trixtil

5007 20

Drappijiet minsuga mill-ħarir/skart tal-ħarir, għajr mill-ħarir qasir li jibqa' fil-most tat-trixtil, 85 % jew iktar minn dawn il-fibri

5007 90

Drappijiet minsuġa tal-ħarir, nes

Il-Kap. 51

Il-Ħajt u d-drapp tas-suf, ix-xagħar ta' l-annimali, fin/goff, ix-xagħar taż-żiemel

5105 10

Is-Suf imqardax

5105 21

Is-Suf mimxut fi frak

5105 29

Biċċiet tal-ħwejjeġ ta' fuq (tops) tas-suf u suf ieħor mimxut, għajr tas-suf mimxut fi frak

5105 30

Xagħar ta' l-annimali fin, imqardax jew mimxut

5106 10

Ħajt minsuġ tas-suf imqardax, >/ = 85 % fil-piż, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5106 20

Il-Ħajt minsuġ tas-suf imqardax, < 85 % fil-piż tas-suf, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5107 10

Il-Ħajt minsuġ tas-suf mimxut, >/ = 85 % fil-piż tas-suf mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5107 20

Il-Ħajt minsuġ tas-suf mimxut, < 85 % fil-piż tas-suf, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5108 10

Ħajt minsuġ mix-xagħar fin imqardax ta' l-annimali, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5108 20

Ħajt minsuġ mix-xagħar fin mimxut ta' l-annimali, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5109 10

Ħajt minsuġ mis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż ta' dawn il-fibri, maħruġa

5109 90

Ħajt minsuġ mis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, < 85 % fil-piż ta' dawn il-fibri, maħruġa

5110 00

Ħajt minsuġ mix-xagħar goff ta' l-annimali jew mix-xagħar taż-żiemel

5111 11

Drappijiet minsuġa tas-suf imqardax/xagħar fin imqardax ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, </ = 300 g/m2

5111 19

Drappijiet minsuġa tas-suf imqardax/xagħar fin imqardax ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, > 300 g/m2

5111 20

Drappijiet minsuġa tas-suf imqardax/xagħar fin imqardax ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem

5111 30

Drappijiet minsuġa tas-suf imqardax/xagħar fin imqardax ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, imħallta, ma' fibri magħmula mill-bniedem

5111 90

Drappijiet minsuġa tas-suf imqardax/xagħar fin imqardax ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, nes

5112 11

Drappijiet minsuġa tas-suf mimxut/xagħar fin mimxut ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, </ = 200 g/m2

5112 19

Drappijiet minsuġa tas-suf mimxut/xagħar fin mimxut ta' l-annimali, >/ = 85 % fil-piż, > 200 g/m2

5112 20

Drappijiet minsuġa tas-suf mimxut/xagħar fin mimxut ta' l-annimali, < 85 % fil-piż, imħallta ma' filamenti magħmula mill-bniedem

5112 30

Drappijiet minsuġa bis-suf mimxut/xagħar fin mimxut ta' l-annimali, < 85 % fil-piż, imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem

5112 90

Drappijiet minsuġa tas-suf mimxut/xagħar fin mimxut ta' l-annimali, < 85 % fil-piż, nes

5113 00

Drappijiet minsuġa tas-suf goff ta' l-annimali jew tax-xagħar taż-żiemel

Il-Kap. 52

Il-Qoton

5204 11

Ħajt tat-tixlil tat-tajjar, >/ = 85 % fil-piż, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5204 19

Ħajt tat-tixlil tat-tajjar, < 85 % fil-piż, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5204 20

Ħajt tat-tixlil tat-tajjar, maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5205 11

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mhux mimxut >/ = 714.29 dtex, mhux maħruġ

5205 12

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mhux mimxut, 714.29 > dtex >/ = 232.56 mhux maħruġ

5205 13

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mhux mimxut, 232.56 dtex >/ = 192.31 mhux maħruġ

5205 14

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mhux mimxut, <125 dtex, mhux maħruġ għall bejgħ bl-imnut

5205 15

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mhux mimxut, < 125 dtex, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5205 21

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mimxut, >/ = 714.29, mhux maħruġ

5205 22

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mimxut, 714.29 > dtex >/ = 232.56, mhux maħruġ

5205 23

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mimxut, 232.56 dex >/ 92.51, mhux maħruġ

5205 24

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mimxut, 192.31 > dtex >/ = 125, mhux maħruġ

5205 25

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, singolu, mimxut, < 125 dtex, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5205 31

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multi, mhux mimxut, >/ = 714.29 dtex, mhux maħruġ, nes

5205 32

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multi, mhux mimxut, 714.29 > dtex >/ - 102.31, mhux maħruġ, nes

5205 33

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multi, mhux mimxut, 232.56 > dtex >/ = 125, mhux maħruġ, nes

5205 34

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multi, mhux mimxut, ċ192.31 > dtex >/ = 125, mhux maħruġ, nes

5205 35

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multi, mhux mimxut, > 125 dtex, mhux maħruġ, nes

5205 41

Ħajt minsuġ tat-tajjar >/ = 85 %, multiplu, mimxut, >/ - 715.29 dtex, mhux maħruġ, nes

5205 42

Ħajt minsuġ tal-tajjar, >/ = 85 %, multi, mimxut, 714.20 > dtex >/ = 232.56, mhux maħruġ, nes

5205 43

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multi, mimxut, 232.56 > dtex >/ = 129.31, mhux maħruġ, nes

5205 44

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multiplu, mimxut, 129.41 > dtex >/ = 125, mhux maħruġ, nes

5205 45

Ħajt minsuġ tat-tajjar, >/ = 85 %, multiplu, mimxut, < 125 dtex, mhux maħruġ, nes

5206 11

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mhux mimxut, >/ = 724.29, mhux maħruġ

5206 12

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mhux mimxut, 714.29 > dtex >/ = 232.56, mhux maħruġ

5206 13

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mhux mimxut, 232.56 > dtex >/ = 192.31, mhux maħruġ

5206 14

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mhux mimxut, 192.31 dtex >/ = 125, mhux maħruġ

5206 15

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mhux mimxut, < 125 dtex, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5206 21

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mimxut, >/ = 714.29 dtex, mhux maħruġ

5206 22

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mimxut, 714.29 > dtex >/ = 232.56, mhux maħruġ

5206 23

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mimxut, 232.56 < dtex >/ = 125, mhux maħruġ

5206 24

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mimxut, 192,31 > dtex >/ = 125, mhux maħruġ

5206 25

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, singolu, mimxut, > 125 dtex, mhux maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5206 31

Ħajt minsuġ tat-tajjar, <85 %, multiplu, mhux mimxut, >/=714.29, mhux maħruġ, nes

5206 32

Ħajt minsuġ tat-tajjar, <85 %, multiplu, mhux mimxut, 714.29 > dtex >/ = 232.56, mhux maħruġ, nes

5206 33

Ħajt minuġ tat-tajjar, <85 %, multiplu, mhux mimxut, 232.56 > dtex >/ = 192.31, mhux mħruġ, nes

5206 34

Ħajt minsuġ tat-tajjar >/ = 85 %, multiplu, mhux mimxut, 192.31 > dtex > /=125, mhux maħruġ, nes

5206 35

Ħajt minsuġ tat-tajjar >/ = 85 %, multiplu, mhux mimxut, < 125 dtex, mhux maħruġ, nes

5206 41

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, multiplu, mimxut, >/ = 714.29, mhux maħruġ, nes

5206 42

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, multiplu, mimxut, 714.29 > dtex >/ = 232.56, mhux maħruġ, nes

5206 43

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, multiplu, mimxut, 232.56 > dtex >/ = 192.31, mhux maħruġ, nes

5206 44

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, multiplu, mimxut, 192.31 > dtex >/ = 125, mhix maħruġ, nes

5206 45

Ħajt minsuġ tat-tajjar, < 85 %, mutiplu, mimxut, < 125 dtex, mhux maħruġ, nes

5207 10

Ħajt minsuġ tat-tajjar (għajr għall-ħajt tat-tixlil) >/ = 85 %fil-piż tat-tajjar, maħruġ

5207 90

Ħajt minsuġ tat-tajjar (għajr għall-ħajt tat-tixlil) < 85 % fil-ġiż tat-tajjar, maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5208 11

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, mhux iktar minn 100 g/m2, mhux ibbliċjati

5208 12

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, >100 g/m 2 sa 200 g/m2, mhux ibbliċjati

5208 13

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati

5208 19

Drappijiet minsuġa tat-tajjar, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m 2, mhux ibbliċjati, nes

5208 21

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, mhux iktar minn 100 g/m2, ibbliċjati

5208 22

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, > 100 g/m2, sa 200 g/m2, ibbliċjati

5208 23

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5208 29

Drappijiet minsuġa tat-tajjar, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati, nes

5208 31

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, mhux iktar minn 100 g/m2, mogħtija l-kulur

5208 32

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, > 100 g/m2 sa 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5208 33

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5208 39

Drappiiet tat-tajjar minsuġa, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur, nes

5208 41

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, mhux iktar minn 100 g/m2, bil-ħajt mogħti l-kulur

5208 42

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, >100 g/m2 sa 200 g/m2, bil-ħajt ogħti l-kulur

5208 43

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, mhux iktar minnn 200 g/m2, bil-ħajt mogħti l-kulur

5208 49

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt mogħti l-kulur, nes

5208 51

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, mhux iktar minn 100 g/m2, stampati

5208 52

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, >100 g/m2 sa 200 g/m2, stampati

5208 53

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, stampati

5208 59

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, >/ = 85 %, mhux iktar minn 200 g/m2, stampati, nes

5209 11

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjali

5209 12

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati

5209 19

Drappijiet tal-qotron minsuġa, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, hux ibbliċjati, nes

5209 21

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5209 22

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5209 29

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, ibliċjati, nes

5209 31

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5209 32

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5209 39

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, minsuġa, nes

5209 41

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5209 42

Drappijiet tat-tajjar tad-denim, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2

5209 43

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, għajr għad-denim, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5209 49

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5209 51

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, stampati

5209 52

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, stampati

5209 59

Drappijiet minsuġa tat-tajjar, >/ = 85 %, iktar minn 200 g/m2, stampati, nes

5210 11

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, < 85 % imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati

5210 12

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % mħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati

5210 19

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, </ = 200 m/g2, mhux ibbliċjati, nes

5210 21

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, < 85 % imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5210 22

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5210 29

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, </ = 200 g/m2, ibbliċjati, nes

5210 31

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, < 85 % imħallta ma' fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5210 32

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta mal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5210 39

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta mal-fibri magħmula mill-bniedem, </ = 200 g/m2, mogħija l-kulur, nes

5210 41

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, < 85 % imħallta mal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt mogħti l-kulur

5210 42

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta mal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5210 49

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, </ = 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5210 51

Drappijiet tat-tajjar minsuġa komuni, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, stampati

5210 52

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, stampati

5210 59

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, </ = 200 g/m2, stampati, nes

5211 11

Drappijiet tat-tajjar minsuġa sempliċi, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, mhux iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati

5211 12

Drappitjiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, mhux bbliċjati

5211 19

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati, nes

5211 21

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5211 22

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati

5211 29

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati, nes

5211 31

Drappijiet tat-tajjar minsuġa sempliċi, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5211 32

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur

5211 39

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur, nes

5211 41

Drappijiet tat-tajjar minsuġa sempliċi, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5211 42

Drappijiet tat-tajjar tad-denim, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2

5211 43

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill (għajr għad-denim), < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, > 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5211 49

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, > 200 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5211 51

Drappijiet tat-tajjar minsuġa sempliċi, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, stampati

5211 52

Drappijiet tat-tajjar minsuġa twill, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, stampati

5211 59

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, < 85 % imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, iktar minn 200 g/m2, stampati, nes

5212 11

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu mhux iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati, nes

5212 12

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu mhux iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati, nes

5212 13

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu mhux iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur, nes

5212 14

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, </ = 200 g/m2, ta' ħjut minsuġa ta' kuluri differenti

5212 15

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu mhux iktar minn 200 g/m2, stampati, nes

5212 21

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu iktar minn 200 g/m2, mhux ibbliċjati, nes

5212 22

Drappiiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu iktar minn 200 g/m2, ibbliċjati, nes

5212 23

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu iktar minn 200 g/m2, mogħtija l-kulur, nes

5212 24

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, >200 g/m2, bil-ħajt ta' kuluri differenti, nes

5212 25

Drappijiet tat-tajjar minsuġa, li jiżnu iktar minn 200 g/m2, stampati, nes

Il-Kap. 53

Fibri tessili oħra mill-ħxejjex; il-ħajt tal-karta u drappijiet minsuġa

5306 10

Ħajt tal-għażel, singolu

5306 20

Ħajt minsuġ tal-għażel, multiplu (mitni) jew ikkejbiljat

5307 10

Ħajt minsuġ tal-ġuta, jew ta' fibri oħra tessili tal-tilju, singolu

5307 20

Ħajt minsuġ tal-ġuta, jew ta' fibri oħra tessili tat-tilju, multipli (mitnija) jew ikkejbilati

5308 20

Ħajt minsuġ tal-qanneb veru

5308 90

Ħajt minsuġ ta' fibri oħra tessili mill-ħxejjex

5309 11

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom 85 % jew iktar fil-piż ta' għażel, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5309 19

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom 85 % fil-piż ta' għażel, għar mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5309 21

Drappijiet minsuġa tal-għażel, li jkun fihom < 85 % fil-piż ta' għażel, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5309 29

Drappijiet minsuġa tal-għażel, li jkun fihom < 85 % fil-piż ta' għażel, għajr mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5310 10

Drappijiet minsuġa tal-ġuta jew ta' fibri oħra tessili tat-tilju, nhux ibbliċjati

5310 90

Drappijiet minsuġa tal-ġuta jew ta' fibri oħra tessili tat-tilju, għajr mhux ibbliċjati

5311 00

Drappijiet minsuġa oħra ta' fibri tessili oħra tat-tilju; drappijiet minsuġa tal-ħajt minsuġ tal-karta

Il-Kap. 54

Filamenti magħmula mill-bniedem

5401 10

Ħajt tat-tixlil ta' filamenti sintetiċi

5401 20

Ħajt tat-tixlil ta' filamenti artifiċjali

5402 10

Ħajt minsuġ ta' tenaċità qawwija (għajr ħajt tat-tixlil), filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra, mhux maħruġa

5402 20

Ħajt minsuġ ta' tenaċità qawwija (għajr ħajt tat-tixlil), tal-filamenti tal-poli-ester, mhux maħruġa

5402 31

Ħajt ipprovvdut bl-insiġ nes, tal-filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra </ = 50 tex/tal-ħajt minsug sintetiku, mhux maħruġ

5402 32

Ħajt ipprovvdut bl-insiġ nes, ta' filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra, > 50 tex/tal-ħajt minsuġ sintettiku, mhux maħruġ

5402 33

Ħajt ipprovvdut bl-insiġ nes, tal-filamenti tal-poli-ester, mhux maħruġa għall-bejgħ bl-imnut

5402 39

Ħajt ipprovvdut bl-insiġ tal-filamenti sintetiċi, nes, mhux maħruġ

5402 41

Ħajt minsuġ tan-nylon jew filamenti oħra poli-amidi, singolu, mhux mibrum, nes, mhux maħruġ

5402 42

Ħajt minsuġ tal-filamenti tal-poli-ester, orjentat parzjalment, singolu, nes, mhux maħruġ

5402 43

Ħajt minsuġ tal-filamenti tal-poli-ester, singolu, mhux mibrum, mhux maħruġ

5402 49

Ħajt minsuġ tal-filamenti sintetiċi, singolu, mhux mibrum, nes, mhux maħruġ

5402 51

Ħajt minsuġ tan-nylon jew ta' filamenti oħra poli-amidi, singolu, > 50 barma kull metru, mhux maħruġ

5402 52

Ħajt minsuġ tal-filamenti tal-poli-ester, singolu, > 50 barma kull metru, mhux maħruġ

5402 59

Ħajt minsuġ tal-filamenti sintetiċi, singolu, > 50 barna kull metru, nes, mhux maħruġ

5402 61

Ħajt minsuġ tan-nylon jew filamenti ta' poli-amidi oħra, singolu, nes, mhux maħruġ

5402 62

Ħajt minsuġ tal-filamenti tal-poli-ester, multiplu, nes, mhux maħruġ

5402 69

Ħajt minsuġ tal-filamenti sintetiċi, multiplu, nes, mhux maħruġ

5403 10

Ħajt minsuġ ta' tenaċità qawwija (għajr il-ħajt tat-tixlil), tal-filament tar-rayon viskuż, mhux maħruġ

5403 20

Ħajt ipprovvdut bl-insiġ nes, ta' filamenti artifiċjali, mhux maħruġ għll-bejgħ bl-imnut

5403 31

Ħajt minsuġ tal-filamenti tar-rayon viskuż, singolu, mhux mibrum, nes, mhux maħruġ

5403 32

Ħajt minsuġ ta' filamenti tar-rayon viskuż, singolu, > 120 barma kull metru, nes, mhux maħruġ

5403 33

Ħajt minsuġ tal-filamenti ċellulożi aċetati, singolu, nes, mhux maħruġ

5403 39

Ħajt minsuġ tal-filamenti artifiċjali, singolu, nes, mhux maħruġ

5403 41

Ħajt minsuġ tal-filamenti tar-rayon viskuż, multiplu, nes, mhux maħruġ

5403 42

Ħajt minsuġ tal-filamenti ċellulożi aċetati, multiplu, nes, mhux maħruġ

5403 49

Ħajt minsuġ tal-filamenti artifiċjali, multiplu, nes, mhux maħruġ

5404 10

Mono sintetiku, >/ = 69 dtex, bl-ebda dimensjoni sezzjonali inkroċjata ma taqbeż il-1 mm

5404 90

Materjal strixxa u bħal dan ta' materjal tex sintetiku ta' wisa' apparenti li ma taqbiżx il-5 mm

5405 00

Mono artifiċjali, 67 dtex, sezzjoni inkroċjata > 1 mm, ta' materjal strixxa ta' materjal tex artifiċjali ta' wisa' </ = 5 mm

5406 10

Ħajt minsuġ ta' filament sintetiku (għajr ħajt tat-tixlil), maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5406 20

Ħajt minsuġ ta' filament artifiċjali (għajr il-ħajt tat-tixlil), maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5407 10

Drappijiet minsuġa ta' ħjut minsuġa ta' fibri ta' tenaċità qawwija tan-nylon, poli-amidi/poli-esteri oħra

5407 20

Drappijiet minsuġa miksuba minn materjal strixxa jew bħal dan ta' materjali tessili sintetiċi

5407 30

Drappijiet speċifikati fin-Nota 9 fit-Taqsima XI (saffi ta' ħajt minsuġ parallel sintetiku tex)

5407 41

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5407 42

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra, mogħtija l-kulur, nes

5407 43

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5407 44

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tan-nylon/poli-amidi oħra, stampati, nes

5407 51

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tal-poli-ester ipprovvduti bl-insiġ, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5407 52

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tal-poli-ester miksuba bl-insiġ, mogħtija l-kulur, nes

5407 53

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tal-poli-ester miksuba bl-insiġ, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5407 54

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tal-poli-ester miksuba bl-insiġ, stampati, nes

5407 60

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti tal-poli-ester mhux miksuba bl-insiġ, nes

5407 71

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti sintetiċi, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5407 72

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti sintetiċi, mogħtija l-kulur, nes

5407 73

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti sintetiċi bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5407 74

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % tal-filamenti sintetiċi, stampati, nes

5407 81

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, < 85 % imħallta bit-tajjar, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5407 82

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, < 85 % imħallta bit-tajjar, mogħtija l-kulur, nes

5407 83

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, < 85 % imħallta bit-tajjar, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5407 84

Drappijiet minsuġa, < 85 % imħallta bit-tajjar, stampati, nes

5407 91

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5407 92

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, mogħtija l-kulur, nes

5407 93

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5407 94

Drappijiet minsuġa tal-filamenti sintetiċi, stampati, nes

5408 10

Drappijiet minsuġi ta' ħjut ta' ħjut minsuġa tal-filament ta' tenċità qawwija tar-rayon viskuż

5408 21

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % ta' filamenti artifiċjali jew strixxi ta' materjal tessili artifiċjali, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5408 22

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % ta' filamenti artifiċjali jew strixxi ta' materjal tessili artifiċjali, mogħtija l-kulur, nes

5408 23

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % ta' filamenti artifiċjali, jew materjal tessili artifiċjali matti, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5408 24

Drappijiet minsuġa, >/ = 85 % ta' filamenti artifiċjali jew strixxi ta' materjali tessili artifiċjali, stampati, nes

5408 31

Drappijiet minsuġa ta' filamenti artifiċjali, mhux ibbliċjati jee ibbliċjati, nes

5408 32

Drappijiet minsuġa ta' filamenti artifiċjali, mogħtija l-kulur, nes

5408 33

Drappijiet minsuġa ta' filamenti artifiċjali, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5408 34

Drappijiet minsuġa ta' filamenti artifiċjali, stampati, nes

Il-Kap. 55

Il-Fibri prinċipali magħmula mill-bniedem

5501 10

Stoppa tal-filamenti tan-nylon jew poli-amidi oħra

5501 20

Stoppa tal-filamenti tal-poli-esteri

5501 30

Stoppa tal-filamenti ta' l-acrylic jew tal-modacrylic

5501 90

Stoppa tal-filamenti sintetiċi, nes

5502 00

Stoppa tal-filamenti artifiċjali

5503 10

Fibri prinċipali tan-nylon jew poli-amidi oħra, mhux imqardxa jew mimxuta

5503 20

Fibri prinċipali tal-poli-esteri, mhux imqardxa jew mimxuta

5503 30

Fibri prinċipali ta' l-acrylic jew tal-modacrylic, mhux imqardxa jew mimxuta

5503 40

Fibri prinċipali tal-polipropilene, mhux imqardxa jew mimxuta

5503 90

Fibri prinċipali sintetiċi, mhux imqardxa jew mimxuta, nes

5504 10

Fibri prinċipali tal-viskożi, mhux imqardx jew mimxuta

5504 90

Fibri prinċipali artifiċjali, għajr il-viskożi, mhux imqardxa jew mimxuta

5505 10

L-iskart tal-fibri sintetiċi

5505 20

L-iskart tal-fibri artifiċjali

5506 10

Il-fibri prinċipali tan-nylon jew poli-amidi oħra, imqardxa jew mimxuta

5506 20

Il-fibri prinċipali tal-poli-esteri, imqardxa jew mimxuta

5506 30

Il-fibri prinċipali ta' l-acrylic jew il-modacrylic, imqardxa jew mimxuta

5506 90

Il-fibri prinċipali sintetiċi, imqardxa jew mimxuta, nes

5507 00

Il-fibri prinċipali artifiċjali, imqardxa jew mimxuta

5508 10

Ħajt tat-tixlil tal-fibri prinċipali sintetiċi

5508 20

Ħajt tat-tixlil tal-fibri prinċipali artifiċjali

5509 11

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tan-nylon jew ta' poli-amidi oħra, singolu, mhux maħruġ

5509 12

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali tan-nylon jew poli-amidi oħra, multi, mhux maħruġ, nes

5509 21

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, singolu, mhux maħruġa

5509 22

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, multiplu, mhux maħruġ, nes

5509 31

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic jew il-modacrylic, singolu, mhux maħruġ

5509 32

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic/modacrylic, multiplu, mhux maħruġ, nes

5509 41

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali sintetiċi oħra, singolu, mhux maħruġ

5509 42

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali sintetiċi oħra, multiplu, mhux maħruġ, nes

5509 51

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali tal-poli-ester imħallta bil-fibri prinċipali artifiċjali, mhux maħruġ, nes

5509 52

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali tal-poli-ester imħallat bis-susf/xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħruġ, nes

5509 53

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali tal-poli-ester imħllat bit-tajjar, mhux maħruġ, nes

5509 59

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, mhux maħruġ, nes

5509 61

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic imħallat bis-suf/xagħar fin ta' l-annimal, mhux maħruġ, nes

5509 62

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic imħallat bit-tajjar, mhux maħruġ, nes

5509 69

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic, mhux maħruġ, nes

5509 91

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali sintetiċi imħallat bit-tajjar, mhux maħruġ, nes

5509 92

Ħajt minsuġ ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra mħallat bit-tajjar, mhux maħruġ, nes

5509 99

Ħajt minsuġ ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, mhux maħruġ, nes

5510 11

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali artifiċjali, singolu, mhux maħruġ

5510 12

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % tal-fibri prinċipali sintetiċi, maħruġa għall-bejgħ bl-imnut, nes

5510 20

Ħajt minsuġ tal-fibri artifiċjali mħallat bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħruġ, nes

5510 30

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali artifiċjali mħallat bit-tajjar, mhux maħruġ, nes

5510 90

Ħajt minsuġ tal-fibri prinċipali artifiċjali, mhux maħruġ, nes

5511 10

Ħajt minsuġ, >/ = 85 % ta' fibri prinċipali sintetiċi, għajr il-ħajt tat-tixlil, maħruġ

5511 20

Ħajt minsuġ, < 85 % tal-fibri prinċipali sintetiċi, maħruġ għall-bejgħ bl-imnut, nes

5511 30

Ħajt minsuġ tal-fibri artifiċjali (għajr il-ħajt tat-tixlil), maħruġ għall-bejgħ bl-imnut

5512 11

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, mhux ibbiċjati jew ibbliċjati

5512 19

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, għajr dawk mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5512 21

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % ta' fibri pinċipali ta' l-acrylic, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5512 29

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 %ta' fibri prinċipali ta' l-acrylic, għajr mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5512 91

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5512 99

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % ta' fibri priċipali sintetiċi oħra, għajr mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5513 11

Drappijiet tal-fibra prinċipali tal-poli-ester ta' nisġa sempliċi, < 85 %, imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, mhux ibbliċjat jew ibbliċjat

5513 12

Drappijiet tat-twill tal-fibra prinċipali tal-poli-ester, < 85 %, mħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5513 13

Drappijiet minsuġa tal-fibra prinċipli tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, >/ = 170 g/m2, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5513 19

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, < 85 %, </ = 170 g/m2, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5513 21

Drappijiet tal-fibri tal-poli-ester ta' nisġa sempliċi, < 85 %, mogħtija l-kulur

5513 22

Drappijiet tat-twill tal-fibra prinċipali tal-poli-ester, < 85 %, mogħtija l-kulur

5513 23

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, > 85 %, imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, mogħtija l-kulur, nes

5513 29

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, < 85 %, </ = 170 g/m2, mogħtija l-kulur

5513 31

Drappijiet minsuġa sempliċi tal-fibra prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5513 32

Drappijiet tat-twill minsuġa b'fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5513 33

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, mogħtija l-kulur, nes

5513 39

Drappijiet minsuġa b'fibri prinċipali sintetiċi oħra, <85 % imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5513 41

Drappijiet minsuġa sempliċi tal-fibri prinċipali tal-poli-esater, <85 % imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, stampati

5513 42

Drappijiet tat-twill minsuġa tal-fibra tal-poli-ester, <85 % imħallta bit-tajjar, </= 170 g/m2, stampati

5513 43

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 855 imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, stampati, nes

5513 49

Drappijiet stampati ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, < 85 % imħallta bit-tajjar, </ = 170 g/m2, stampati

5514 11

Drappijiet minsuġa sempliċi tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, > 85 % imħallta bit-tajjar, > = 170 g/m2, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5514 12

Drappijiet minsuġa tat-twill tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5514 13

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5514 19

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, > 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, mhux ibbliċjali jew ibbliċjati

5514 21

Drappijiet minsuġa sempliċi tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, mogħtija l-kulur

5514 22

Drappijiet minsuġa tat-twill tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, > 85 % imħallta bit-tajjar > 170 g/m2, mogħija l-kulur

5514 23

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, > 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, mogħtija l-kulur

5514 29

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, <85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, mogħtija l-kulur

5514 31

Drappijiet minsuġa sempliċi tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5514 32

Drappijiet minsuġa tat-twill tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5514 33

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5514 39

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5514 41

Drappijiet minsuġa sempliċi tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, stampati

5514 42

Drappijiet minsuġa tat-twill tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, stampati

5514 43

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, stampati, nes

5514 49

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, < 85 % imħallta bit-tajjar, > 170 g/m2, stampati

5515 11

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester imħallta bil-fibri prinċipali tar-rayon viskuż, nes

5515 12

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester imħallta bil-filamenti magħmula mill-bniedem, nes

5515 13

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, nes

5515 19

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali tal-poli-ester, nes

5515 21

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic, imħallta bil-filamenti magħmula mill-bniedem, nes

5515 22

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic, imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, nes

5515 29

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali ta' l-acrylic jew il-modacrylic, nes

5515 91

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, imħallta bil-filamenti magħmula mill-bniedem, nes

5515 92

Drappijiet minsuġa ta' fibri prinċipali sintetiċi oħra, imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, nes

5515 99

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali sintetiċi, nes

5516 11

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % tal-fibri prinċipali artifiċjali, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5516 12

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % tal-fibri prinċipali artifiċjali, mogħtija l-kulur

5516 13

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % tal-fibri prinċipali artifiċjali, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5516 14

Drappijiet minsuġa, li jkun fihom >/ = 85 % tal-fibri prinċipali artifiċjali, stampati

5516 21

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 %, imħallta bil-filamenti magħmula mill-bniedem, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5516 22

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 %, imħallta bil-filamenti magħmula mill-bniedem, mogħtija l-kulur

5516 23

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 %, imħallta bil-fibri magħmula mill-bniedem, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5516 24

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 %, imħallta bil-filamenti magħmula mill-bniedem, stampati

5516 31

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5516 32

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, mogħtija l-kulur

5516 33

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5516 34

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bis-suf/xagħar fin ta' l-annimali, stampati

5516 41

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bit-tajjar, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati

5516 42

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bit-tajjar, mogħtija l-kulur

5516 43

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bit-tajjar, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur

5516 44

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, < 85 % imħallta bit-tajjar, stampati

5516 91

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, mhux ibbliċjati jew ibbliċjati, nes

5516 92

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, mogħtija l-kulur, nes

5516 93

Drappijiet minsuġa tal-fibri pinċipali artifiċjali, bil-ħajt minsuġ mogħti l-kulur, nes

5516 94

Drappijiet minsuġa tal-fibri prinċipali artifiċjali, stampati, nes

il-Kap. 56

Materjal artab, feltru u mhux minsuġ; ħjut mibruma; spag, ħbula, eċċ.

5601 10

Oġġetti sanitarji ta' materjal artab ta' materjal tessili, jiġifieri towels sanitarji, tampuni

5601 21

Materjal artab tat-tajjar u oġġetti minnu, għajr l-oġġetti sanitarji

5601 22

Materjal artab tal-fibri magħmula mill-bniedem u oġġetti minnhom, għajr l-oġġetti sanitarji

5601 29

Materjal artab ta' materjali tessili oħra u oġġetti minnhom, għajr oġġetti sanitarji

5601 30

Troffi u trab tessili u neps tal-fabbrika ta' l-insiġ

5602 10

Feltru tan-newl tal-labar, jew suf jew xagħar fin ta' l-annimali, mhux mimli, miksi, mgħotti, eċċ.

5602 21

Feltru ieħor għajr tan-newl tal-labar, ta ' materjali tessili oħra, mhux mimli, miksi, mgħotti, eċċ.

5602 29

Feltru ieħor għajr tan-newl tal-labar, ta' materjali tessili oħra, mhux mimli, miksi, mgħotti, eċċ.

5602 90

Feltru tal-materjali tessili, nes

5603 00

Oġġetti mhux minsuġa, sewwa jekk mimlija, miksija, mgħottija jew illaminati u sewwa jekk le

5604 10

Ħajt u spag tal-lastiku, mgħottija bit-tessili

5604 20

Ħajt minsuġ ta' tenaċità qawwija tal-poli-ester, tan-nylon għajr il-poli-amid, tar-rayon viskuż. miksi eċċ.

5604 90

Ħajt minsuġ tessili, strixxi u bħal dawn, mimlija, miksija/imgħottija bil-lastiku jew bil-plastik, nes

5605 00

Ħajt minsuġ immetallizzat, ħajt minsuġ tessili beg f'għaqda ma' ħajt, tal-metall, strixxi/trab

5606 00

Ħajt minsuġ iggimpjat nes; ħajt minsuġ tax-xinilja; ħajt minsuġ magħmul għoqda fit-tarf b'ċirku

5607 10

Spaġ, ċwiemi, ħbula u kejblijiet, tal-ġuta jew fibri oħra tessili tat-tilju

5607 21

Għaqqâd ta' l-ispag tal-balla, tal-ġuta jew ta' fibri oħra tessili tat-tilju

5607 29

Spag nes, ċwiemi, ħbula u kejblijiet tal-fibri tessili tas-sisal

5607 30

Spag, ċwiemi, ħbula u kejblijiet, tal-abaca jew fibri oħra (tal-weraq) iebsa

5607 41

Għaqqâd jew spag tal-balla, tal-poli-etilene jew il-poli-propilene

5607 49

Spag nes, ċwiemi, ħbula u kejblijiet, tal-poli-etilene jew il-poli-propilene

5607 50

Spaġ, ċwiemi, ħbula u kejblijiet, ta' fibri sintetiċi oħra

5607 90

Spag, ċwiemi, ħbula u kejblijiet, ta' materjali oħra

5608 11

Xbieki mlestija tas-sajd, ta' materjali tesstili magħmula mill-bniedem

5608 19

Materjal tax-xibka bil-għoqod ta' l-ispag/ċwiemi/ħbula, u xbieki oħra mlestija ta' materjal tessili magħmul mill-bniedem

5608 90

Materjal tax-xibka bil-għoqod ta' l-ispag/ċwiemi/ħbula, nes, u xbieki mlestija ta' materjali ieħor magħmul mill-bniedem

5609 00

Oġġetti tal-ħajt minsuġ, strixxi, spag, ċwiemi, ħbula u kejblijiet, nes,

Il-Kap. 57

It-twapet u għata ieħor tessili ta' l-art

5701 10

It-twapet tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali, bil-għoqiedi

5701 90

It-twapet ta' materjali oħra tessili, bil-għoqiedi

5702 10

Kelem”, “Schumacks”, “Karamanie”, twapet żgħar simili tat-tessili, minsuġa bl-idejn

5702 20

Għata ta' l-art tal-fibri tal-ġewż ta' l-Indi (kajjar)

5702 31

Twapet tas-suf/xagħar fin ta' l-annimali, ta' kostuzzjoni tal-pil artab fil-wiċċ minsuġ, mhux imlestija, nes

5702 32

Twapet ta' materjal magħmul mill-bniedem, ta' kostruzzjoni tal-pil artab fil-wiċċ minsuġ, mhux imlestija, nes

5702 39

Twapet ta' materjal tessili ieħor, ta' kostruzzjoni ta' pil artab fil-wiċċ minsuġ, mhux imlestija, nes

5702 41

Twapet tas-suf/xagħar fin ta' l-annimali, ta' kostruzzjoni tal-pil artab tal-wiċċ minsuġ, imlestija, nes

5702 42

Twapet ta' materjal magħmul mill-bniedem, ta' kostruzzjoni tal-pil artab tal-wiċċ minsuġ, imlestija, nes

5702 49

Twapet ta' materjali tessili oħra, ta' kostruzzjoni tal-pil artab tal-wiċċ minsuġ, imlestija, nes

5702 51

Twapet tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali, minsuġa, mhux imlestija, nes

5702 52

Twapet ta' materjali tessili magħmula mill-bniedem. minsuġa, mhux imlestija, nes

5702 59

Twapet ta' materjali oħra tessili, minsuġa, mhux imlestija, nes

5702 91

Twapet tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali, minsuġa, imlestija, nes

5702 92

Twapet ta' materjali tessili magħmula mill-bniedem, minsuġa, imlestija, nes

5702 99

Twapet ta' materjali tessili oħra, minsuġa, mlestija, nes

5703 10

Twapet tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali, bit-troffi

5703 20

Twapet tan-nylon jew poli-amidi oħra, bit-troffi

5703 30

Twapet ta' materjali tessili oħra magħmula mill-bniedem, bit-troffi

5703 90

Twapet ta' materjali tessili oħra, bit-troffi

5704 10

Madumiet tal-feltru ta' materjali tessili, li jkollhom firxa massima tal-wiċċ ta' 0,3 m2

5704 90

Twapet tal-feltru ta' materjali tessili, nes

5705 00

Twapet u għata ieħor tessili ta' l-art, nes

Il-Kap. 58

Drappijiet speċjali minsuġa; drappijiet tessili bit-troffi; bizzilel; tapezzeriji eċċ.

5801 10

Drappijiet minsuġa ta' materjal artab fuq il-wiċċ tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, għajr id-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 21

Drappijiet minsuġa bil-pil artab fuq il-wiċċ tat-tgħama mhux maqtugħ tat-tajjar, għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 22

Drappijiet tal-corduroy maqtugħ tat-tajjar, għajr id-drappijiet dojoq

5801 23

Drappijiet minsuġa tat-tajjar tal-pil artab fil-wiċċ fuq it-tgħama, nes

5801 24

Drappijiet minsuġa tat-tajjar tal-pil artab fil-wiċċ fuq it-tgħama, pingl (mhux maqtugħ), għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 25

Drappijiet minsuġa tat-tajjar bil-pil artab fil-wiċċ fuq it-tgħama, maqtugħa, għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 26

Drappijiet tax-xinilja ta' drappijiet komuni għajr dojoq

5801 31

Drappijiet minsuġa mhux maqtugħa tal-pil abjad fil-wiċċ fuq it-tgħama tal-fibri magħmula mill-bniedem, għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 32

Drappijiet maqtugħa tal-corduroy tal-fibri magħmula mill-bniedem, għajr id-drappijiet dojoq

5801 33

Drappijiet minsuġa tal-pil artab fil-wiċċ fuq it-tgħama tal-fibri magħmula mill-bniedem, pingl (mhux maqtugħa), għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 34

Drappijiet minsuġa tal-pil artab fil-wiċċ fuq il-medda, tal-fibri magħmula mil-bniedem, pingl (mhux maqtugħa), għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 35

Drappijiet minsuġa tal-pil artab fil-wiċċ fuq il-medda, ta' fibri magħmula mill-bniedem, maqtugħa, għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5801 36

Drappijiet tax-xinilja tal-fibri magħmula mill-bniedem, għajr għad-drappijiet dojoq

5801 90

Drappijiet minsuġa tal-pil artab fil-wiċċ u drappijiet tax-xinilja ta' materjal tessili ieħor, għajr għad-drappijiet tax-xugamani u dojoq

5802 11

Drappijiet tax-xugamani u drappijiet simili minsuġa tax-xugamani tat-tajjar, għajr għad-drappijiet dojoq, mhux ibbiċjat

5802 19

Drapp tax-xugamani u drappijiet simili tax-xugamani minsuġa tat-tajjar, għajr għad-drappijiet mhux ibbliċjati u għajr għad-drappijiet dojoq

5802 20

Drapp tax-xugamani u drappijiet simili minsuġa tax-xugamani ta' materali tessili oħra, għajr għad-drappijiet dojoq

5802 30

Drappijiet tessili bit-troffi, għajr għall-prodotti ta' l-intestatura bin-Nru 57.03

5803 10

Garza tat-tajjar għajr għad-drappijiet dojoq

5803 90

Garża ta' materjal ieħor tessili, għajr għad-drappijiet dojoq

5804 10

Drappijiet tat-tulle u drappijiet oħra tax-xibka, mhux inklużi d-drappijiet minsuġa, maħduma bil-labar jew tal-kroxé

5804 21

Bizzilel magħmula mekkanikament mill-fibri magħmula mill-bniedem, bil-biċċa, fi strixxi/ f'motivi

5804 29

Bizzilel magħmula mekkanikament minn materjal tessili ieħor, bil-biċċa, fi strixxi/f'motivi

5804 30

Bizzilel magħmula bl-idejn, bil-biċċa, fi strixxi jew f'motivi

5805 00

Tapezzeriji magħmula bl-idejn u t-tapezzeriji maħduma bil-labra sewwa jekk imlestija u sewwa jekk le

5806 10

Drappijiet dojoq minsuġa tal-pil artab fil-wiċċ u drappijiet dojoq tax-xinilja

5806 20

Drappijiet dojoq minsuġa, li jkun fihom >/ = 5 % fil-piż ta' ħajt minsuġ elastometiku/ħajt tal-lastiku, nes

5806 31

Drappijiet dojoq minsuġa tat-tajjar, nes

5806 32

Drappijiet dojoq minsuġa tal-fibri magħmula mill-bniedem, nes

5806 39

Drappijiet dojoq minsuġa ta' materjali tessili oħra, nes

5806 40

Drappijiet li jikkonsitu fil-medda mingħajr it-tgħama magħquda permezz tal-kolla

5807 10

It-tikketti, il-baġġijiet u oġġetti simili minsuġa ta' matejali tessili

5807 90

It-tikketti, il-baġġijiet u oġġetti simili, mhux minsuġa, ta' materjali tessili, nes

5808 10

Tberfil ornamentali, bil-biċċa

5808 90

Finituri ornamentali bil-biċċa, għajr maħduma bil-labar, ġmiemen, pom-pommijiet u oġġetti simili

5809 00

Drappijiet minsuġa tal-ħajt tal-metall/tal-ħajt minsuġ immetallizzat, għal-lbies, eċċ., nes

5810 10

Rakkmu mingħajr sfond viżibbli, bil-biċċa, fi strixxi jew f'motivi

5810 91

Rakkmu tat-tajjar, bil-biċċa, fi strixxi jew f'motivi, nes

5810 92

Rakkmu tal-fibri magħmula mill-bniedem, bil-biċċa, fi strixxi jew f'motivi, nes

5810 99

Rakkmu ta' materjali tessili oħra, bil-biċċa, fi strixxi jew f'motivi, nes

5811 00

Prodotti tessili kkuttunati, bil-biċċa

Il-Kap. 59

Drappijiet tessili mimlija, miksija, mgħotiija, illaminatii

5901 10

Drappijiet tessili miksija bil-gomma, tal-kwalità wżata għall-kisi ta' barra tal-kotba

5901 90

Drapp tat-traċċjar; kanavazz tat-tpinġija mħejji; drappijiet tessili imwebbsa; għall-kpiepel, eċċ.

5902 10

Drappjiet tal-korda taċ-ċrieki tal-metall tar-roti magħmula minn ħjut mibruma tan-nylon jew ta' poli-amidi oħra ta' tenaċità qawwija

5902 20

Drappijiet tal-korda taċ-ċrieki tal-metall tar-roti magġmula minn ħjut mibruma tal-poli-ester ta' tenaċita qawwija

5902 90

Drappijiet tal-korda taċ-ċrieki tal-metall tar-roti magħmula minn ħjut tar-rayon viskuż ta' tenaċità qawwija

5903 10

Drappijiet tessili mimlija, miksija, mgħottija jew illaminati bil-klorur tal-polivinil, nes

5903 20

Drappijiet tessili mimlija, miksija, imgħottija jew illaminati bil-poli-uretane, nes

5903 90

Drappijiet tessili mimlija, miksija, imgħottija jew illaminati bil-plastik, nes

5904 10

Il-linolju sewwa jekk maqtugħ skond għamla u sewwa jekk le

5904 91

Il-għata ta' l-art, għajr għal-linolju, bil-qiegħ tal-feltru/oġġetti mhux minsuġa

5904 92

Għata ta' l-art, għajr għal-linolju, bil-qiegħ ta' tessili oħra

5905 00

Għata tal-ħitan tat-tessili

5906 10

Faxex irqaq adeżivi tessili mogħtija l-lastiku ta' wisgħa li ma taqbiżx il-20 ċm

5906 91

Drappijiet tessili maħduma bil-labar jew bil-kroxé mogħtija l-lastiku, nes

5906 99

Drappijiet tessili mogħtija l-lastiku, nes

5907 00

Drappijiet tessili mimlija, miksija, imgħottija nes; kanavazz miżbugħ (p.e. ix-xenarju tat-teatri)

5908 00

Ftejjel tessili tal-lampi, spiritieri, eċċ.; mantles tal-gass u drappijiet maħduma bil-labar tal-mantles tal-gass

5909 00

Il-għemil tal-manek tessili tal-pajipijiet u drappijiet simili tal-għemil tal-pajpijiet

5910 00

Ċineg tat-trasmissjoni jew tal-ġarr jew ċineg ta' materjal tessili

5911 10

Drappijiet tessili wżati għal-lbies tal-biljetti u drappijiet simili għall-użi teniċi

5911 20

Drapp tessili għat-tiskir, sewwa jekk magħmul u sewwa jekk le

5911 31

Drappijiet tessili wżati fil-għemil tal-karta jew magni simili, <650 g/m2

5911 32

Drappijiet tessili wżati fil-għemil tal-karta jew magni simili, li jiżnu >/ = 650 g/m2

5911 40

Drappijiet tessili għat-tisfija wżati fil-preses taż-żejt jew bħal dawn, inkluż ix-xagħar tal-bniedem

5911 90

Prodotti tessili u oġġetti għal użi tekniċi, nes

Il-Kap. 60

Drappijiet maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6001 10

Drappijiet tessili tal-pil artab fil-wiċċ maħduma bil-labar jeww bil-kroxé, tat-tajjar

6001 21

Drappijiet tal-pil artab fil-wiċċ magħmul cirku maħdum bil-labar jew bil-kroxé, tat-tajjar

6001 22

Drappiiet tal-pil artab fil-wiċċ magħmul ċirku maħduma bil-labar jew bil-kroxé, tal-fibri magħmula mill-bniedem

6001 29

Drappijiet tal-pil artab fil-wiċċ magħmul ċrieki maħduma bil-labar jew bil-kroxé, ta' materjali tessili oħra

6001 91

Drappijiet tal-pil artab fil-wiċċ maħduma bil-labar jew bil-kroxé, tat-tajjar, nes

6001 92

Drappijiet tal-pil artab fil-wiċċ maħduma bil-labar jew bil-kroxé, tal-fibri magħmula mill-bniedem, nes

6001 99

Drappijiet tal-pil artab fil-wiċċ maħduma bil-labar jew bil-kroxé, ta' materjali tessili oħra, nes

6002 10

Drappijiet tessili maħduma bil-labar jew bil-kroxé, wiesgħa </ = 30 ċm, >/ = 5 % ta' l-elastomeriku/lastiku

6002 20

Drappijiet tessili maħduma bil-labar jew bil-kroxé, ta' wisgħa li ma taqbiżx it-30 ċm, nes

6002 30

Drappijiet tessili maħduma bil-labar jew bil-kroxé, wiesgħa > 30 ċm, >/ = 5 % ta' l-elastometriku/;astiku, nes

6002 41

Drappijiet maħduma bil-labar mal-medda, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-animali, nes

6002 42

Drappijiet maħduma bil-labar għall-medda, tat-tajjar, nes

6002 43

Drappijiet maħduma bil-labar għall-medda, tal-fibri magħmula mill-bniedem, nes

6002 49

Drappijiet maħduma bil-labar għall-medda, ta' materjali oħra, nes

6002 91

Drappijiet maħduma bil-labar jew bil-kroxé, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, nes

6002 92

Drappijiet maħduma bil-labar jew bil-kroxé, tat-tajjar, nes

6002 93

Drappijiet maħduma bil-labar jew bil-kroxé, tal-fibri magħmula mill-bniedem, nes

6002 99

Drappijiet maħduma bil-labar jew bil-kroxé, ta' materjali oħra, nes

Il-Kap. 61

Oġġetti tal-lbies u aċċessoriji tal-lbies, maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6101 10

Kowtijiet, anoraks, eċċ. ta' l-irġiel/subien, tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6101 20

Kowtijiet, anoraks, eċċ., tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6101 30

Kowtijiet, anoraks, eċċ., tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6101 90

Kowtijiet, anoraks, eċċ/, tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6102 10

Kowtijiet, anoraks, eċċ/, tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6102 20

Kowtijiet, anoraks, eċċ, tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6102 30

Kowtijiet, anoraks, eċċ., tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6102 90

Kowtijiet, anoraks, eċċ., tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6103 11

Ilbiesi intieri tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6103 12

Ilbiesi intieri tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, maħdum bil-labar

6103 19

Ilbiesi intieri tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6103 21

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6103 22

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6103 23

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6103 29

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tar-rġiel/subien, ta' materjali sintetiċi oħra, maħduma bil-labar

6103 31

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin taż-żiemel, maħduma bil-labar

6103 32

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6103 33

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6103 39

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6103 41

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6103 42

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6103 43

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6103 49

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6104 11

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6104 12

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6104 13

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6104 19

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6104 21

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6104 22

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6104 23

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6104 29

Ilbiesi intieri bl-aċċessorji, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6104 31

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6104 32

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6104 33

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6104 39

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6104 41

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6104 42

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6104 43

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6104 44

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tal-fibri artifiċjali, maħduma bil-labar

6104 49

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6104 51

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6104 52

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6104 53

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6104 59

Dbielet tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6104 61

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħdum bil-labar

6104 62

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6104 63

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6104 69

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6105 10

Qomos tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6105 20

Qomos tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6105 90

Qomos tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6106 10

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6106 20

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6106 90

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, ta' materjali oħra, maħduma bil-labar

6107 11

Qliezet ta' taħt u briefs tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6107 12

Qliezet ta' taħt u briefs tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6107 19

Qliezet ta' taħt u briefs tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6107 21

Qomos ta' bil-lejl u piġami tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6107 22

Qomos ta' bil-lejl u piġami tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6107 29

Qomos ta' bil-lejl u piġami tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6107 91

Ilbies tal-banju, ġobob, eċċ., tar-rġiel/subien, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6107 92

Ilbies tal-banju, ġobob, eċċ., tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6107 99

Ilbiesi tal-banju, ġobob, eċċ., tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6108 11

Slips u lbiesi ta' taħt tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6108 19

Slips u lbiesi ta' taħt tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6108 21

Briefs u qliezat ta' taħt tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6108 22

Briefs u qliezet ta' taħt tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6108 29

Briefs u qliezet ta' taħt tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra. maħduma bil-labar

6108 31

Ilbiesi ta' bil-lejl u piġami tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6108 32

Ilbiesi ta' bil-lejl u piġami tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6108 39

Ilbiesi ta' bil-lejl u piġami tan-nisa/tfajliet, ta' materjali oħra tessili, maħduma bil-labar

6108 91

Ilbiesi tal-banju, ġobob, eċċ., tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6108 92

Ilbiesi tal-banju, ġobob, eċċ/. tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6108 99

Ilbiesi tal-banju, ġobob, eċċ., tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6109 10

T-shirts, flokkijiet ta' taħt bla kmiem u flokkijiet oħra, tat-tajjar, maħdum bil-labar

6109 90

T-shirts, flokkijiet ta' taħt bla kmiem, u flokkijiet oħra, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6110 10

Pullovers, cardigans u oġġetti simili tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-animali, maħduma bil-labar

6110 20

Pullovers, cardigans u oġġetti simili tat-tajjar, maħduma bil-labar

6110 30

Pullovers, cardigans u oġġetti simili, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6110 90

Pullovers, cardigans u oġġetti simili, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6111 10

Ħwejjeġ tal-lbies tat-trabi u aċċessorji tal-lbies tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6111 20

Ħwejjeġ tal-lbies tat-trabi u aċċessorji tal-lbies tat-tajjar, maħduma bil-labar

6111 30

Ħwejjeġ tal-lbies tat-trabi u aċċessorji tal-lbies tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6111 90

Ħwejjeġ tal-lbies tat-trabi u aċċessorji tal-lbies tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6112 11

Track suits, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6112 12

Track suits, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6112 19

Track suits, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6112 20

Ilbies intier ta' l-iskì, ta' materjali tessili, maħdum bil-labar

6112 31

Ilbies tal-għawm tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6112 39

Ilbies tal-għawm tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6112 41

Ilbies tal-għawm tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6112 49

Ilbies tal-għawm tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6113 00

Ħwejjeġ tal-lbies magħmula minn drappijiet tessili maħduma bil-labar, mimlija, miksija, imgħottija jew illaminati

6114 10

Ħwejjeġ tal-lbies nes, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali. maħduma bil-labar

6114 20

Ħwejjeġ tal-lbies nes, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6114 30

Ħwejjeġ tal-lbies nes, tal-fibri magħmula mill-bniedem, maħduma bil-labar

6114 90

Ħwejjeġ tal-lbies nes, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6115 11

Panty hose u tights, tal-ħajt tal-fibri sintetiċi >/ 67 dtex/ħajt singolu, maħduma bil-labar

6115 12

Panty hose u tights, tal-ħajt tal-fibri sintetiċi >/ = 67 dtex/ħajt singolu, maħdum bil-labar

6115 19

Panty hose u tights, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labra

6115 20

Maljerija tan-nisa twila/sar-rkobba, ta' ħajt tessili < 67 tad-dtex/ħajt singolu, maħdum bil-labar

6115 91

Maljerija nes, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6115 92

Maljerija nes, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6115 93

Maljerija nes, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6115 99

Maljerija nes, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6116 10

Ingwanti, mimlija, miksija, imgħottija bil-plastik jew il-lastiku, maħduma bil-labar

6116 91

Ingwanti, mittens u mitts, nes, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, maħduma bil-labar

6116 92

Ingwanti, mittens u mitts, nes, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6116 93

Ingwanti, mittens u mitts, nes, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6116 99

Ingwanti, mittens u mitts, nes, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6117 10

Xalel tar-ras, xalel tal-għonq, velijiet u bħal dawn, tal materjali tessili, maħduma bil-labar

6117 20

Ingravati, friefet u xalpi, ta' materjali tessili, maħduma bil-labar

6117 80

Aċċessorji tal-lbies nes, ta' materjali tessili, maħduma bil-labar

6117 90

Partijiet tal-ħwejjeġ tal-lbies/aċċessorji tal-lbies, ta' materjali tessili, maħduma bil-labar

Il-Kap. 62

Oġġetti tal-lbies u aċċessorji tal-lbies, mhux maħduma bil-labar/bil-kroxé

6201 11

Kowtijiet u oġġetti simili tar-rġiel/subien, tas-suf/xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar, bil-kroxé

6201 12

Kowtijiet u oġġetti simili tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6201 13

Kowtijiet u oġġetti simili tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6201 19

Kowtijiet u oġġetti simili tar-rġiel/subien, ta' materjali oħra tessili, mhux maħduma bil-labar

6201 91

Anoraks tar-rġiel/subjieb, tas-suf/ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6201 92

Anoraks u oġġetti simili tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6201 93

Anoraks u oġġetti simili tar-rġiel/subien,tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6201 99

Anoraks u oġġetti simili tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6202 11

Kowtijiet u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, tax-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6202 12

Kowtijiet u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6202 13

Kowtijiet u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6202 19

Kowtijiet u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra mhux maħduma bil-labar

6202 91

Anoraks tan-nisa/tfajliet, tas-suf/ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6202 92

Anoraks u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6202 93

Anoraks u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħdum bil-labar

6202 99

Anoraks' u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6203 11

Ilbiesi intieri tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6203 12

Ilbiesi intieri tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6203 19

Ilbiesi intieri tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6203 21

Ilbiesi intieri u l-aċċessorji tagħhom tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6203 22

Ilbiesi intieri u l-aċċessorji tagħhom tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6203 23

Ilbiesi intieri u l-aċċessorji tagħhom tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6203 29

Ilbiesi intieri u l-aċċessorji tagħhom tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6203 31

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6203 32

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6203 33

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6203 39

Ġkieket u blazers tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6203 41

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6203 42

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6203 43

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6203 49

Qliezet u shorts tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6204 11

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6204 12

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6204 13

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 19

Ibliesi intieri tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6204 21

Ilbiesi intieri u l-aċċessorji tagħhom tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6204 22

Ilbiesi intieri u l-aċessorji tagħhom tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6204 23

Ilbiesi intieri u l-aċċessorji tagħhom tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 29

Ilbiesi intieri tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6204 31

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6204 32

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6204 33

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 39

Ġkieket tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6204 41

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6204 42

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6204 43

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 44

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, tal-fibri artifiċjali, mhux maħduma bil-labar

6204 49

Ilbiesi tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6204 51

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6204 52

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6204 53

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 59

Dbielet tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 61

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6204 62

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6204 63

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6204 69

Qliezet u shorts tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6205 10

Qomos tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6205 20

Qomos tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6205 30

Qomos tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6205 90

Qomos tar-rġial/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6206 10

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, tal-ħarir jew l-iskart tal-ħarir, mhux maħduma bil-labar

6206 20

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6206 30

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6206 40

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6206 90

Blawsijiet u qomos tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6207 11

Qliezet ta' taħt u briefs tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6207 19

Qliezet ta' taħt u briefs tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6207 21

Qomos ta' bil-lejl u piġami tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6207 22

Qomos ta' bil-lejl u piġami tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6207 29

Qomos ta' bil-lejl u piġami tar-rġiel/subien, ta' materjali tesssili oħra, mhux maħduma bil-labar

6207 91

Ilbies tal-banju, ġobob, eċċ., tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6207 92

Ilbies tal-banju, ġobon, eċċ. tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6207 99

Ilbies tal-banju, ġobob, eċċ tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra. mhux maħduma bil-labar

6208 11

Slips u lbiesi ta' taħt tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6208 19

Slips u lbiesi ta' taħt tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6208 21

Ilbies ta' bil-lejl u piġami tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6208 22

Ilbies ta' bil-lejl u piġami tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6208 29

Ilbies ta' bil-lejl u piġami tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6208 91

Qliezet ta' taħt, ilbies tal-banju, eċċ. tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6208 92

Qliezet ta' taħt, ilbies tal-banju, eċċ. tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6208 99

Qliezet ta' taħt, ilbies tal-banju, eċċ. tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6209 10

Ħwejjeġ tal-lbies tat-trabi u aċċessorji tal-lbies tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6209 20

Ħwejjeġ tal-lbies u aċċessorji tal-ħwejjeġ tat-trabi, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6209 30

Ħwejjeġ tal-lbies u aċċessorji tal-ħwejjeġ tat-trabi, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6209 90

Ħwejjeġ tal-lbies u aċċessorji tal-ħwejjeġ tat-trabi, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6210 10

Ħwejjeġ tal-lbies magħmula mill-feltru tessili u drappijiet tessili mhux maħduma bil-labar

6210 20

Kowtijiet u oġġetti simili tar-rġiel/subien, mimlija, miksija, imgħottija, eċċ., tad-drappijiet tessili maħduma bil-labar

6210 30

Kowtijiet u oġġetti simili tan-nisa/tfajliet, mimlija, miksija, imgħottija, eċċ., tad-drappijiet tessili maħduma bil-labar

6210 40

Ħwejjeġ tal-lbies tar-rġiel/subien nes, magħmula minn drappjiet tessili maħduma bil-labar, mimlija, miksija, imgħottija, eċċ.

6210 50

Ħwejjeġ tal-lbies tan-nisa/tfajliet, magħmula minn drappijiet tessili maħduma bil-labar, mimlija, miksija, imgħottija, eċċ.

6211 11

Ilbies tal-għawm tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili, mhux maħduma bil-labar

6211 12

Ilbies tal-għawm tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili, mhux maħduma bil-labar

6211 20

Ilbies ta' l-iskì, ta' materjali tessili, mhux maħduma bil-labar

6211 31

Ħwejjeġ tal-lbies nes tar-rġiel/subien, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6211 32

Ħwejjeġ tal-lbies nes tar-rġiel/subien, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6211 33

Ħwejjeġ tal-lbies nes tar-rġiel/subien, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6211 39

Ħwejjeġ tal-lbies nes tar-rġiel/subien, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6211 41

Ħwejjeġ tal-lbies nes tan-nisa/tfajliet, tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6211 42

Ħwejjeġ tal-lbies nes tan-nisa/tfajliet, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6211 43

Ħwejjeġ tal-lbies nes tan-nisa/tfajliet, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6211 49

Ħwejjeġ tal-lbies nes tan-nisa/tfajliet, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6212 10

Brassieres u partijiet minnhom, ta' materjali tessili

6212 20

Ċinturi, ċinturi tal-qliezet ta' taħt u partijiet minnhom, ta' materjali tessili

6212 30

Kriepet qosra (corselettes) u partijiet minnhom, ta' materjali tessili

6212 90

Kriepet, ċingi u oġġetti simili u partijiet minnhom, ta' materjali tessili

6213 10

Imkatar, tal-ħarir jew l-iskart tal-ħarir, mhux maħduma bil-labar

6213 20

Imkatar, tat-tajjar, mhux maħduma hil-labar

6213 90

Imkatar, ta' materjal ieħor tessili, mhux maħduma bil-labar

6214 10

Xalel tar-ras, xalel tal-għonq, velijiet u bħal dawn, tal-ħarir jew ta' l-iskart tal-ħarir, mhux maħduma bil-labar

6214 20

Xalel tar-ras, xalel tal-għonq, velijiet u bħal dawn, tas-suf jew ix-xagħar fin ta' l-annimali, mhux maħduma bil-labar

6214 30

Xalel tar-ras, xalel tal-għonq, velijiet u bħal dawn, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6214 40

Xalel tar-ras, xalel tal-għonq, velijiet u bħal dawn, tal-fibri artifiċjali, mhux maħduma bil-labar

6214 90

Xalel tar-ras, xalel tal-għonq, velijiet u bħal dawn, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6215 10

Ingravati, friefet u xalpi, tal-ħarir jew ta' l-iskart tal-ħarir, mhux maħduma bil-labar

6215 20

Ingravati, friefet u xalpi, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6215 90

Ingravati, friefet u xalpi, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6216 00

Ingwanti, mittens u mitts, ta' materjali tessili, mhux maħduma bil-labar

6217 10

Aċċessorji tal-lbies nes, ta' materjali tessili, mhux maħduma bil-labar

6217 90

Partijiet tal-ħwejjeġ tal-lbies jew ta' l-aċċessorji tal-lbies nes, ta' materjali tessili, mhux maħduma bil-labar.

Il-Kap. 63

Oġġetti tessili oħra magħmula; settijiet; ilbies milbus, eċċ.

6301 10

Gvieret ta' l-elettriku, ta' materjali tessili

6301 20

Gvieret (għajr ta' l-elettriku) u gvieret tal-vjaġġi, tas-suf jew tax-xagħar fin ta' l-annimali

6301 30

Gvieret (għajr ta' l-elettriku) u gvieret tal-vjaġġi, tat-tajjar

6301 40

Gvieret (għajr ta' l-elettriku) u gvieret tal-vjaġġi, tal-fibri sintetiċi

6301 90

Gvieret (għajr ta' l-elettriku) u gvieret tal-vjaġġi ta' materjali tessili oħra

6302 10

Għażel tas-sodda, ta' materjali tessili maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6302 21

Għażel tas-sodda, tat-tajjar, stampat, mhux maħdum bil-labar

6302 22

Għażel tas-sodda, tal-fibri magħmula mill-bniedem, stampat, mhux maħdum bil-labar

6302 29

Għażel tas-sodda, ta' materjali tessili oħra, stampat, mhux maħdum bil-labar

6302 31

Għażel tas-sodda, tat-tajjar, nes

6302 32

Għażel tas-sodda, tal-fibri magħmula mill-bniedem, nes

6302 39

Għażel tas-sodda, ta' materjali tessili oħra, nes

6302 40

Għażel tal-mejda, ta' materjali tessili maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6302 51

Għażel tal-mejda, tat-tajjar, nhux maħdum bil-labar

6302 52

Għażel tal-mejda, tal-għażel, mhux maħdum bil-labar

6302 53

Għażel tal-mejda, tal-fibri magħmula mill-bniedem, mhux maħduma bil-labar

6302 59

Għażel tal-mejda, ta' materjali oħra tessili, mhux mażduma bil-labar

6302 60

Għażel tat-twaletta u tal-kċina, tad-drapp tax-xugamani jew drappijiet oħra simili tax-xugamani, tat-tajjar

6302 91

Għażel tat-twaletta jew tal-kċina, tat-tajjar, nes

6302 92

Għażel tat-twaletta jew tal-kċina, tal-għażel

6302 93

Għażel tat-twaletta u tal-kċina, tal-fibri magħmula mill-bniedem

6302 99

Għażel tat-twaletta u tal-kċina, ta' materjali tessili oħra

6303 11

Purtieri, tiżjin tad-drapp, ilqugħ interjuri tad-dawl u paviljuni qosra tal-purtieri jew tas-sodod, tat-tajjar, maħduma bil-labar

6303 12

Purtieri, tiżjin tad-drapp, ilqugħ interjuri tad-dawl u paviljuni qosra tal-purtieri jew tas-sodod, tal-fibri sintetiċi, maħduma bil-labar

6303 19

Purtieri, tiżjin tad-drapp, ilqugħ interjuri tad-dawl u paviljuni qosra tal-purtieri jew tas-sodod, ta' materjali tessili oħra, maħduma bil-labar

6303 91

Purtieri, tiżjin tad-drapp, ilqugħ interjuri tad-dawl u paviljuni qosra tal-purtieri jew tas-sodod, tat-tajjar, mhux maħduma bil-labar

6303 92

Purtieri, tiżjin tad-drapp, ilqugħ interjuri tad-dawl u paviljuni qosra tal-purtieri jew tas-sodod, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar

6303 99

Purtieri, tiżjin tad-drapp, ilqugħ interjuri tad-dawl u paviljuni qosra tal-purtieri jew tas-sodod, ta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar

6304 11

Bedspreads ta' materjali tessili, nes, maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6304 19

Bedspreads ta' materjali tessili, nes, mhux maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6304 91

Oġġetti tad-dekorazzjoni nes, ta' materjali tessili, maħdum bil-labar jew bil-kroxé

6304 92

Oġġetti tad-dekorazzjoni nes, tat-tajjar, mhux maħduma billabar jew bil-kroxé

6304 93

Oġġetti tad-dekorazzjoni nes, tal-fibri sintetiċi, mhux maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6304 99

Oġġetti tad-dekorazzjoni nes, tta' materjali tessili oħra, mhux maħduma bil-labar jew bil-kroxé

6305 10

Xkejjer u boroż, għall-pakkjar ta' l-oġġetti, tal-ġuta jew fibri tessili oħra tat-tilju

6305 20

Xkejjer u boroż, għall-pakkjar ta' l-oġġetti, tat-tajjar

6305 31

Xkejjer u boroż, għall-pakkjar ta' l-oġġetti, ta' strixxi tal-poli-etilene jew tal-polipropilene

6305 39

Xkejjer u boroż, għall-pakkjar ta' l-oġġetti, ta' materjali tessili oħra magħmula mill-bnieem

6305 90

Xkejjer u boroż, għall-pakkjar ta' l-oġġetti, ta' materjali tessili oħra

6306 11

Tarpolini, tined u lqugħijiet tax-xemx, tat-tajjar

6306 12

Tarpolini, tined u lqugħijiet tax-xemx, tal-fibri sintetiċi

6306 19

Tarpolini, tined u lqugħijiet tax-xemx, ta' materjali tessili oħra

6306 21

Tined, tat-tajjar

6306 22

Tined, tal-fibri sintetiċi

6306 29

Tined, ta' materjali tessili oħra

6306 31

Qlugħ, tal-fibri sintetiċi

6306 39

Qlugħ, ta' materjali tessili oħra

6306 41

Saqqijiet pnewmatiċi, tat-tajjar

6306 49

Saqqijiet pnewmatiċi, ta' materjali tessili oħra

6306 91

Oġġetti tal-kampeġġ nes, tat-tajjar

6306 99

Oġġetti tal-kampeġġ nes, ta' materjali tessili oħra

6307 10

Bċejjeċ ta' l-art, bċejjeċ tal-platti, dusters u bċejjeċ simili tat-tindif, ta' materjali tessili

6307 20

Ġkieket tas-salvataġġ u ċintorini tas-salvataġġ, ta' materjali tessili

6307 90

Oġġetti magħmula, ta' materjali tessili, nes, inklużi l-mudelli ta' l-ilbiesi

6308 00

Settijiet li jikkonsistu minn drappijiet u ħjut mibruma minsuġa, għalbiex jintgħamlu fi twapet, tapezzeriji, eċċ.

6309 00

Ilbies milbus u oġġetti oħra milbusa



Tekstila un apģērba izstrādājumi 30–49, 64–96 sadaļās

In-Nru tal-HS

Id-Deskrizzjoni tal-Prodott

3005 90

Materjal tal-kuttunar, garża, faxex u bħal dawn

ex 3921 12

Drappijiet minsuġa jew mhux minsuġa, miksija, imgħottija jew illaminati bil-plastik right accolade

ex 3921 13

ex 3921 90

ex 4202 12

Bagalji, basktijiet ta' l-idejn u oġġetti ċatti b'wiċċ fuq barra predominentement ta' materjali tessili right accolade

ex 4202 22

ex 4202 32

ex 4202 92

ex 6405 20

Xeddijiet tas-saqajn bil-qigħan u l-uċuh tal-feltru tas-suf

ex 6406 10

L-uċuh tax-xeddijiet tas-saqajn li minnhom 50 % jew iktar taż-żona tal-wiċċ fuq barra huwa ta' materjal tessili

ex 6406 99

Oġġetti li jsaħħnu s-saqajn u getti ta' materjal tessili

6501 00

Forom tal-kpiepel, korpi tal-kpiepel u barnużi tal-feltru; plateau-jiet u manchons tal-feltru

6502 00

Għamliet tal-kpiepel, immaljati jew magħmula bit-tagħqid ta' strixxi ta' kull materjal

6503 00

Kpiepel tal-feltru u xeddijiet ir-ras oħra tal-feltru

6504 00

Kpiepel u xeddijiet oħra tar-ras, immaljati jew magħmulu bil-għqda ta' strixxi ta' kull materjal

6505 90

Kpiepel u xeddijiet oħra tar-ras, maħduma bil-labar jew magħmula mill-bizzilla, jew minn materjali tessili oħra

6601 10

Umbrelel u umbrelel tax-xemx, tat-tip tal-ġonna

6601 91

Tipi oħra ta' umbrelel, bix-xaft teleskopiku

6601 99

Umbrelel oħra

ex 7019 10

Ħjut minsuġa tal-fibre glass

ex 7019 20

Drappijiet minsuġa tal-fibre glass

8708 21

Ċinturini tas-sigurtà fil-postijiet bil-qiegħda tal-vetturi bil-magna

8804 00

Paraxutijiet; il-partijiet u l-aċċessorji tagħhom

9113 90

Ċineg ta' l-arloġġi ta' l-idejn, faxex u brazzuletti ta' materjali tessili

ex 9404 90

Imħaded u kuxxini tat-tajjar, oġġetti kkuttunati; oġġetti tar-rix fin tal-papri; oġġetti tas-serħan u oġġetti simili ta' materjali tessili

9502 91

Ħwejjeġ tal-lbies tal-pupi

ex 9612 10

Żagarelli minsuġa, tal-fibri magħmula mill-bniedem, għajr dawk li jkejlu inqas minn 30 mm fil-wisa' u mqiegħda fi skrataċ b'mod permanenti

FTEHIM DWAR BARRIERI TEKNIĊI GĦALL-KUMMERĊ



IL-MEMBRI,

Wara li kkunsidraw l-Uruguay Round ta' Negozjati Multilaterali dwar il-Kummerċ;

Xewqana li jġibu ‘l quddiem l-għanijiet tal-GATT 1994;

Waqt li jirrikonoxxu l-kontribut importanti li standards internazzjonali u konformità ta' sistemi ta' evalwazzjoni jistgħu jagħmlu f'dan ir-rigward billi jtejbu l-effiċjenza tal-produzzjoni u jħaffu t-tmexxija tal-kummerċ internazzjonali;

Xewqana għalhekk li jinkoraġġixxu l-iżvilupp ta' standards internazzjonali u konformità ta' sistemi ta' evalwazzjoni simili;

Xewqana madankollu li jassiguraw li regolamenti u standards tekniċi, inklużi l-ħtiġijiet fl-ippakkjar, markar u tikkettjar, u l-proċeduri għal stima ta' konformità ma' regolamenti u standards tekniċi ma joħolqux ostakli bla bżonn għall-kummerċ internazzjonali;

Waqt li jirrikonoxxu li ebda pajjiż m'għandu jkun ipprojbit milli jieħu l-miżuri meħtieġa biex jassigura l-kwalità ta' l-esportazzjoni tiegħu, jew għall-protezzjoni tal-ħajja jew tas-saħħa tal-bniedem, ta' l-annimali jew tal-pjanti, ta' l-ambjent, jew għall-prevenzjoni ta' prattiċi qarrieqa, fil-livelli li hu jqis xierqa, suġġett għall-ħtieġa li ma jkunux applikati b'mod li joħloq mezz ta' diskriminazzjoni arbitrarja u mhux ġustifikata bejn pajjiżi fejn jeżistu l-istess kondizzjonijiet jew restrizzjoni moħbija fuq il-kummerċ internazzjonali, u li huma altrimenti konformi mad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim;

Waqt li jirrikonoxxu li ebda pajjiż m'għandu jkun ipprojbit milli jieħu l-miżuri meħtieġa għall-protezzjoni ta' l-interessi essenzali tas-sigurtà tiegħu;

Waqt li jirrikonoxxu l-kontribut li l-istandardizzazzjoni internazzjonali tista' tagħmel għat-trasferiment tat-teknoloġija minn pajjiżi żviluppati għal pajjiżi li qed jiżviluppaw;

Waqt li jirrikonoxxu li pajjiżi li qed jiżviluppaw jistgħu jiltaqgħu ma' diffikultajiet speċjali fil-formulazzjoni u l-applikazzjoni ta' regolamenti u standards tekniċi u proċeduri għal evalwazzjoni ta' konformità ma' regolamenti u standards tekniċi, u xewqana li jgħinuhom fl-isforzi tagħhom f'dan ir-rigward;

HAWN JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



Artikolu 1

Disposizzjonijiet Ġenerali

1.1  
It-termini ġenerali għal standardizzazzjoni u proċeduri għal evalwazzjoni ta' konformità għandhom normalment ikollhom is-sinifikat mogħti lilhom bid-definizzjonijiet adottati fi ħdan is-sistema tan-Nazzjonijiet Uniti u minn korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards waqt li jitqies il-kuntest tagħhom fid-dawl ta' l-iskop u l-għan ta' dan il-Ftehim.
1.2  
Madankollu, għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim tapplika t-tifsira tat-termini mogħtija fl-Anness 1.
1.3  
Il-prodotti kollha, inklużi prodotti industrijali u agrikoli, għandhom ikunu soġġetti għad-disposizzjonijiet ta' dan il-ftehim.
1.4  
Speċifikazzjonijiet għal xiri ippreparati minn korpi governattivi għall-ħtiġijiet ta' produzzjoni jew konsum ta' korpi governattivi mhumiex soġġetti għad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim iżda huma ndirizzati fil-Ftehim tal-Procurement (Xiri) tal-Gvern, skond il-coverage tiegħu.
1.5  
Id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim ma jgħoddux għal miżuri sanitarji u fitosanitarji kif definiti fl-Anness A tal-Ftehim dwar l-Applikazzjoni ta' Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji.
1.6  
Ir-referenzi kollha f'dan il-Ftehim għal regolamenti tekniċi, standards u proċeduri ta' evalwazzjoni ta' konformità għandhom jittieħdu li jinkludu kull emenda għalihom u kull żieda mar-regoli jew il-coverage tal-prodott tiegħu, minbarra emendi u addizzjonijiet ta' natura insinifikanti.



REGOLAMENTI U STANDARDS TEKNIĊI

Artikolu 2

Preparazzjoni, Adozzjoni u Applikazzjoni ta' Regolamenti Tekniċi minn Korpi tal-Gvern Ċentrali

Fir-rigward tal-korpi tal-gvern ċentrali tagħhom:

2.1 Il-Membri għandhom jassiguraw li fir-rigward ta' regolamenti tekniċi, il-prodotti mportati minn territorju ta' kwalunkwe Membru għandhom jingħataw trattament mhux anqas favorevoli minn dak mogħti lil prodotti simili ta' oriġini nazzjonali u lil prodotti simili li ġejjin minn kull pajjiż ieħor.

2.2 Il-Membri għandhom jassiguraw li r-regolamenti tekniċi ma jkunux ippreparati, adottati jew applikati bl-iskop jew bl-effett li joħolqu ostakli bla bżonn għall-kummerċ internazzjonali. Għal dan il-għan, ir-regolamenti tekniċi m'għandhomx ikunu aktar ta' restrizzjoni ta' kummerċ milli hu meħtieġ biex jintlaħaq għan leġittimu, waqt li jitqiesu r-riskji li jinħolqu jekk dan ma jseħħx. Għanijiet leġittimi simili huma inter alia: ħtiġijiet ta' sigurtà nazzjonali; il-prevenzjoni ta' prottiċi qarrieqa; protezzjoni ta' saħħa jew sigurta tal-bniedem, ħajja jew saħħa ta' annimali u pjanti, jew l-ambjent. Meta wieħed jevalwa dawn ir-riskji, elementi rilevanti ta' konsiderazzjoni huma inter alia: informazzjoni xjentifika u teknika disponibbli, teknoloġija relatata ta' proċessar jew skopijiet maħsuba tal-prodotti.

2.3 Ir-regolamenti tekniċi m'għandhomx jinżammu jekk iċ-ċirkostanzi jew l-għanijiet li ħtieġu l-adozzjoni tagħhom m'għadhomx hemm jew jekk iċ-ċirkostanzi jew l-għanijiet mibdula jistgħu jiġu ndirizzati b'mod anqas ristrettiv fuq il-kummerċ.

2.4 Fejn regolamenti tekniċi huma meħtieġa u standards internazzjonali rilevanti jeżistu jew it-tkomplija tagħhom hija imminenti, il-Membri għandhom jużawhom, jew il-partijiet rilevanti tagħhom, bħala bażi għar-regolamenti tekniċi tagħhom minbarra meta standards internazzjonali simili jew partijiet rilevanti jkunu mezz ineffettiv jew mhux f'postu għat-twettiq ta' l-għanijiet leġittimi mixtieqa, per eżempju minħabba fatturi fundamentali klimatiċi jew ġeografiċi jew problemi teknoloġiċi fundamentali.

2.5 Membru li jkun jipprepara, jadotta jew japplika regolament tekniku li jista' jkollu effett sinifikanti fuq il-kummerċ ta' Membri oħra għandu, fuq talba ta' Membru ieħor, jispjega l-ġustifikazzjoni għal dak ir-regolament tekniku fit-termini tad-disposizzjonijiet tal-paragrafi 2 sa 4. Kull meta regolament tekniku jkun ippreparat, adottat jew applikat għal wieħed mill-għanijiet leġittimi espliċitament imsemmija fil-paragrafu 2, u huwa konformi ma' l-istandards rilevanti internazzjonali, għandu jittieħed b'mod li jista' jkun konfutat li ma joħloqx ostakli bla bżonn għall-kummerċ internazzjonali.

2.6 Bil-għan li jarmonizzaw ir-regolamenti tekniċi fuq bażi kemm jista' jkun wiesgħa, il-Membri għandhom jagħmlu l-parti tagħhom kollha, fil-limiti tar-riżorsi tagħhom, fil-preparazzjoni minn korpi xierqa internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards ta' standards internazzjonali għal prodotti li għalihom huma jew ikunu adottaw, jew jistennew li jadottaw, regolamenti tekniċi.

2.7 Il-Membri għandhom jagħtu konsiderazzjoni pożittiva biex jaċċettaw ir-regolamenti tekniċi ta' Membri oħra, ukoll jekk dawn ir-regolamenti huma differenti minn tagħhom, kemm-il darba jkunu sodisfatti li dawn ir-regolamenti jaderixxu kif xieraq ma' l-għanijiet tar-regolamenti tagħhom stess.

2.8 Kull fejn xieraq, il-Membri għandhom jispeċifikaw regolamenti tekniċi bbażati fuq il-ħtiġijiet tal-prodott f'termini ta' operat aktar milli disinn jew karatteristiċi deskrittivi.

2.9 Kull meta standard rilevanti internazzjonali ma jkunx jeżisti jew il-kontenut tekniku tar-regolament tekniku propost mhux konformi mal-kontenut tekniku ta' standards rilevanti internazzjonali, u jekk ir-regolament tekniku jista' jkollu effett sinifikanti fuq il-kummerċ ta' Membri oħra, il-Membri għandhom:

2.9.1 

jippublikaw avviż f'gazzetta fi stadju bikri xieraq, b'dik il-manjiera li tagħmilha possibbli li partijiet interessati f'Membri oħra jsiru jafu biha, li huma qed jipproponu li jdaħħlu regolament tekniku partikolari;

2.9.2 

javżaw lil Membri oħra permezz tas-Segretarjat dwar il-prodotti li se jkunu koperti mir-regolament tekniku propost, flimkien ma' indikazzjoni qasira ta' l-għan u r-raġuni tiegħu. Notifiki bħak dawn għandhom isiru fi stadju bikri xieraq, meta emendi jkunu għad jistgħu jsiru u kummenti jiġu kkonsidrati;

2.9.3 

fuq talba, jagħtu lil Membri oħra dettalji jew kopji tar-regolament tekniku propost u, kull meta jkun possibbli, jidentifikaw il-partijiet li fis-sustanza jitbiegħdu minn standards rilevanti internazzjonali;

2.9.4 

mingħajr diskriminazzjoni, iħallu żmien raġonevoli għal Membri oħra biex jagħmlu kummenti bil-miktub, jiddiskutu dawn il-kummenti fuq talba, u jagħtu kas ta' dawn il-kummenti bil-miktub u r-riżultati ta' dawn id-diskussjonijiet.

2.10 Suġġett għad-disposizzjonijiet fl-introduzzjoni għall-paragrafu 9, fejn problemi urġenti ta' sigurtà, saħħa, protezzjoni ambjentali jew sigurtà nazzjonali jqumu jew jgħeddu li jqumu għal Membru, dak il-Membru jista' jħalli barra dawk il-passi enumerati fil-paragrafu 9 kif jara li jkun meħtieġ, kemm-il darba dak il-Membru, meta jadotta regolament tekniku, għandu:

2.10.1 

jgħarraf minnufih lil Membri oħra permezz tas-Segretarjat dwar ir-regolament tekniku partikolari u l-prodotti koperti, b'indikazzjoni qasira ta' l-għanijiet u r-raġuni tar-regolament tekniku, inkluża n-natura tal-problemi urġenti;

2.10.2 

fuq talba, jagħti lill-Membri l-oħra kopji tar-regolament tekniku;

2.10.3 

mingħajr diskriminazzjoni, iħalli Membri oħra jressqu l-kummenti tagħhom bil-miktub, jiddiskutu dawn il-kummenti fuq talba, u jingħata kas ta' dawn il-kummenti bil-miktub u r-riżultati ta' dawn id-diskussjonijiet.

2.11 Il-Membri għandhom jassiguraw li r-regolamenti tekniċi kollha li jkunu ġew adottati jkunu ppublikati minnufih jew b'mod ieħor ikunu disponibbli b'dak il-mod li jagħmilha possibbli li partijiet interessati ta' Membri oħra li jsiru jafu bihom.

2.12 Minbarra f'dawk iċ-ċirkostanzi urġenti msemmija fil-paragrafu 10, il-Membri għandhom iħallu intervall raġonevoli bejn il-publikazzjoni ta' regolamenti tekniċi u d-dħul tagħhom fis-seħħ biex iħallu żmien għall-produtturi f'Membri esportaturi, u b'mod partikolari f'pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, biex jaddattaw il-prodotti tagħhom jew metodi ta' produzzjoni għall-ħtiġijiet tal-Membru importatur.

Artikolu 3

Preparazzjoni, Adozzjoni u Applikazzjoni ta' Regolamenti Tekniċi minn Korpi ta' Gvern Lokali u Korpi Non-Governattivi

Fir-rigward tal-gvern lokali tagħhom u korpi non-governattivi fit-territorji tagħhom:

3.1 Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw konformità minn korpi simili mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 2, bl-eċċezzjoni ta' l-obbligu li jinnotifikaw kif imsemmi fil-paragrafi 9.2 u 10.1 ta' l-Artikolu 2.

3.2 Il-Membri għandom jassiguraw li r-regolamenti tekniċi ta' gvernijiet lokali fuq il-livell direttament taħt dak tal-gvern ċentrali f'Membri jkunu notifikati b'mod konformi mad-disposizzjonijiet tal-paragrafi 9.2 u 10.1 ta' l-Artikolu 2, waqt li jinnotaw li n-notifika m'għandhiex tinħtieġ għal regolamenti tekniċi li l-kontenut tekniku tagħhom huwa sustanzjalment l-istess bħal dak ta' regolamenti tekniċi ta' korpi ta' gvern ċentrali tal-Membru kkonċernat notifikati qabel.

3.3 Membri jista' jkollhom bżonn ta' kuntatt ma' Membri oħra, inklużi n-notifikit, għoti ta' informazzjoni, kummenti u diskussjonijiet imsemmija fil-paragrafi 9 u 10 ta' l-Artikolu 2, biex isiru permezz tal-gvern ċentrali.

3.4 Il-Membri m'għandhomx jieħdu miżuri li jinħtieġu jew jinkoraġġixxu korpi governattivi lokali jew korpi non-governattivi fit-territorji tagħhom li jaġixxu f'mod inkonsistenti mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 2.

3.5 Il-Membri huma għal kollox risponsabbli taħt dan il-Ftehim għall-osservanza tad-disposizzjonijiet kollha ta' l-Artikolu 2. Il-Membri għandhom jifformulaw u jimplimentaw miżuri pożittivi u mekkaniżmi b'appoġġ ta' l-osservanza tad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 2 minn oħrajn minbarra l-korpi tal-gvern ċentrali.

Artikolu 4

Preparazzjoni, Adozzjoni u Applikazzjoni ta' Standards

4.1  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-korpi li jistabbilixxu l-istandards tal-gvern ċentrali tagħhom jaċċettaw u jħarsu l-Kodiċi ta' Prattika Tajba għall-Preparazzjoni, Adozzjoni u Applikazzjoni ta' Standards fl-Anness 3 ta' dan il-Ftehim (imsemmi f'dan il-Ftehim bħala l-“Kodiċi ta' Prattika Tajba”). Huma għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li korpi li jistabbilixxu l-istandards tal-gvern lokali u non-governattivi fit-territorji tagħhom, kif ukoll il-korpi reġjonali li jistabbilixxu l-istandards li tagħhom huma jew korp wieħed jew aktar fit-territorji tagħhom huma membri, jaċċettaw, u jikkonformaw ma' dan il-Kodiċi ta' Prattika Tajba. Barra minn dan, il-Membri m'għandhomx jieħdu miżuri li jkollhom l-effett li, direttament jew indirettament, jinħtieġu jew jinkoraġġixxu lil korpi simili li jistabbilixxu l-istandards li jaġixxu b'mod inkonsistenti mal-Kodiċi ta' Prattika Tajba. L-obbligi tal-Membri fir-rigward ta' konformità ta' korpi li jistabbilixxu l-istandards mad-disposizzjonijiet tal-Kodiċi ta' Prattika Tajba għandhom jgħoddu rrispettivament jekk il-korp li jistabbilixxi l-istandards aċċetax il-Kodiċi ta' Prattika Tajba jew le.
4.2  
Korpi li jistabbilixxu l-istandards li jkunu aċċettaw u qed jikkonformaw mal-Kodiċi ta' Prattika Tajba għandhom ikunu rikonoxxuti mill-Membri li qed iħarsu l-prinċipji ta' dan il-Ftehim.



KONFORMITÀ MA' REGOLAMENTI U STANDARDS TEKNIĊI

Artikolu 5

Proċeduri għal Stima ta' Konformità minn Korpi tal-Gvern Ċentrali

5.1  

Il-Membri għandhom jassiguraw li, fejn tinħtieġ assigurazzjoni pożittiva ta' konformità ma' regolamenti u standards tekniċi, il-korpi tal-gvern ċentrali tagħhom japplikaw id-disposizzjonijiet li ġejjin għal prodotti li joriġinaw mit-territorji ta' Membri oħra:

5.1.1 

proċeduri ta' stima ta' konformità huma ppreprati, adottati u applikati biex jingħata aċċess għal fornituri ta' prodotti simili ġejin mit-territorji ta' Membri oħra taħt kondizzjonijiet mhux anqas favorevoli minn dawk mogħtija lil fornituri ta' prodotti simili ta' oriġini nazzjonali jew ġejjin minn kwalunkwe pajjiż ieħor, f'sitwazzjoni paragonabbli; aċċess jitlob id-dritt tal-fornituri għal stima ta' konformità taħt ir-regoli tal-proċedura, inkluża, meta prevista minn din il-proċedura, il-possibbilità li jkollhom l-attivitajiet ta' stima ta' konformità magħmula fis-sit tal-faċilitajiet u li jirċievu l-marka tas-sistema;

5.1.2 

il-proċeduri ta' stima ta' konformità mhumiex ippreparati, adottati jew applikati bil-għan li jew bl-effett li joħolqu ostakli bla bżonn lill-kummerċ internazzjonali. Dan ifisser inter alia li proċeduri ta' stima ta' konformità m'għandhomx ikunu aktar stretti jew ikunu applikati b'mod aktar strett milli hu meħtieġ biex tingħata lill-Membri importaturi kunfidenza xierqa li l-prodotti huma konformi mar-regolamenti jew standards tekniċi applikabbli, waqt li jitqiesu r-riskji li n-nuqqas ta' konformità jista' joħloq.

5.2  

Meta jimplimentaw id-disposizzjonijiet tal-paragrafu 1, il-Membri għandhom jassiguraw li:

5.2.1 

Il-proċeduri ta' stima ta' konformità għandhom jinbdew u jispiċċaw malajr kemm jista' jkun u f'ordni mhux anqas favorevoli għal prodotti ġejjin minn territorji ta' Membri oħra milli għal prodotti simili domestiċi;

5.2.2 

il-perjodu ta' proċessar ta' standard ta' kull proċedura ta' stima ta' konformità ikun pubblikat jew li l-perjodu antiċipat ta' proċessar ikun komunikat lill-applikant fuq talba; meta jirċievi applikazzjoni, il-korp kompetenti jeżamina minnufih id-dokumentazzjoni hix kompluta u jinforma lill-applikant b'mod preċiż u sħiħ dwar in-nuqqasijiet kollha; il-korp kompetenti jibgħat malajr kemm jista' jkun ir-riżultati ta' l-istima b'mod preċiż u sħiħ lill-applikant biex jittieħdu miżuri korrettivi jekk meħtieġ; ukoll meta l-applikazzjoni jkollha nuqqasijiet, il-korp kompetenti jkompli skond kemm ikun prattikabbli bl-istima tal-konformità jekk l-applikant jitlob dan; u li, fuq talba, l-applikant ikun informat dwar l-istadju tal-proċedura, b'kull dewmien jiġi spjegat;

5.2.3 

il-ħtiġijiet ta' informazzjoni jkunu limitati għal dak li huwa meħtieġ biex tkun stmata l-konformità u jkunu stabbiliti l-miżati;

5.2.4 

il-konfidenzalità ta' informazzjoni dwar prodotti ġejjin mit-territorji ta' Membri oħra ġejjin minn jew mogħtija f'konnessjoni mal-proċeduri ta' stima ta' konformità simili tkun rispettata bl-istess mod bħal dik għal prodotti domestiċi u b'dak il-mod li interessi leġittimi kummerċjali jkunu protetti;

5.2.5 

dawk il-miżati imposti biex issir stima ta' konformità ta' prodotti ġejjin mit-territorji ta' Membri oħra jkunu ġusti fir-relazzjoni ma' xi miżati mitluba biex issir stima ta' konformità ta' prodotti simili ta' oriġini nazzjonali jew ġejjin minn kull pajjiż ieħor, waqt li jitqiesu l-komunikazzjoni, it-trasport u spejjeż oħra li ġejjin mid-differenzi bejn il-lokalità ta' faċilitajiet ta' l-applikant u tal-korp ta' stima ta' konformità;

5.2.6 

l-iffissar tas-siti ta' faċilitajiet użati għall-proċeduri ta' stima ta' konformità u l-għażla tal-kampjuni ma jkunux dawk li jikkawżaw inkonvenjenza bla bżonn lill-applikanti u lill-aġenti tagħhom;

5.2.7 

kull meta jinbidlu l-ispeċifikazzjonijiet ta' prodott wara d-determinazzjoni tal-konformità tiegħu mar-regolamenti jew standards tekniċi applikabbli, il-proċedura ta' stima ta' konformità għall-prodott modifikat tkun limitata għal dak li hu meħtieġ biex jiġi stabbilit jekk teżistix fiduċja xierqa li l-prodott għadu jilħaq ir-regolamenti jew standards tekniċi kkonċernati;

5.2.8 

proċedura tkun teżisti biex tirrevedi l-ilmenti dwar it-tħaddim ta' proċedura ta' stima ta' konformità u biex tieħu miżuri korrettivi meta lment ikun ġustifikat.

5.3  
Xejn fil-paragrafi 1 u 2 ma għandu jipprevjeni lill-Membri milli jagħmlu spot checks raġonevoli fit-territorji tagħhom.
5.4  
F'każi fejn assigurazzjoni pożittiva tkun meħtieġa li l-prodotti jkunu konformi ma' regolamenti jew standards tekniċi, u l-gwidi rilevanti jew rakkomandazzjonijiet maħruġa minn korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards jeżistu jew it-tlestija tagħhom hija mminenti, il-Membri għandhom jassiguraw li l-korpi tal-gvern ċentrali jużawhom, jew il-partijiet rilevanti tagħhom, bħala bażi għall-proċeduri ta' stima ta' konformità tagħhom, minbarra fejn, kif spjegat kif xieraq fuq talba, gwidi u rakkomandazzjonijiet simili jew partijiet rilevanti ma jkunux jgħoddu għall-Membri kkonċernati, għal inter alia raġunijiet bħal: il-ħtiġijiet ta' sigurtà nazzjonali; il-prevenzjoni ta' prattiċi qarieqa; il-protezzjoni ta' saħħa jew sigurtà umana, il-ħajja jew saħħa ta' annimali jew pjanti, jew l-ambjent; fatturi fundamentali klimatiċi jew ġeografiċi oħra; problemi fundamentali teknoloġiċi jew infrastrutturali.
5.5  
Bl-għan li jkunu armonizzati l-proċeduri ta' stima ta' konformità fuq bażi kemm jista' jkun wiesgħa, il-Membri għandhom jagħmlu l-parti tagħhom kollha, fl-ambitu tal-limiti tar-riżorsi tagħhom, fil-preparazzjoni minn korpi xierqa internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards ta' gwidi u rakkomandazzjionijiet għall-proċeduri ta' stima ta' konformità.
5.6  

Kull fejn gwida rilevanti jew rakkomandazzjoni maħruġa minn korp internazzjoali li jistabbilixxi l-istandards ma tkunx teżisti jew il-kontenut tekniku ta' proċedura ta' stima ta' konformità ma tkunx konformi mal-gwidi u rakkomandazzjonijiet rilevanti maħruġa minn korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards, u jekk il-proċedura ta' stima ta' konformità jista' jkollha effett sinifikanti fuq il-kummerċ ta' Membri oħra, il-Membri għandhom:

5.6.1 

jippubblikaw avviż f'ġurnal fi stadju bikri xieraq, b'dak il-mod li jagħmluha possibbli li partijiet interessati f'Membri oħra jsiru jafu biha, li huma jipproponu li jintroduċu proċedura partikolari ta' stima ta' konformità;

5.6.2 

jgħarrfu lill-Membri oħra permezz tas-Segretarjat dwar il-prodotti li għandhom ikunu koperti mill-proċedura proposta ta' stima ta' konformità, flimkien ma' indikazzjoni qasira ta' l-għanijiet u r-raġuni tagħha. Notifiki simili għandhom isiru fi stadju bikri xieraq, meta emendi jkun għad jistgħu jiddaħħlu u jitqiesu l-kummenti;

5.6.3 

fuq talba, jagħtu lill-Membri l-oħra dettalji jew kopji tal-proċedura proposta u, kull fejn possibbli, jidentifikaw il-partijiet li fis-sustanza jvarjaw minn gwidi jaw rakkomandazzjonijiet rilevanti maħruġa minn korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards;

5.6.4 

mingħajr diskriminazzjoni, iħallu żmien raġonevoli għal Membri oħra biex jagħmlu kummenti bil-miktub, jiddiskutu dawn il-kummenti fuq talba, u jieħdu dawn il-kummenti bil-miktub u r-riżultati ta' dawn id-diskussjonijiet f'konsiderazzjoni.

5.7  

Bla ħsara għad-disposizzjonijiet fid-daħla ta' paragrafu 6, fejn problemu urġenti ta' sigurtà, saħħa, protezzjoni ta' l-ambjent jew sigurtà nazzjonali jqumu jew jheddu li jqumu għal Membru, dak il-Membru jista' jħalli barra dawk il-passi elenkati fil-paragrafu 6 kif hu jsib meħtieġ, kemm-il darba l-Membru, meta jadotta l-proċedura (għandu):

5.7.1 

jgħarraf minnufih lill-Membri l-oħra permezz tas-Segretarjat dwar il-proċedura partikolari u l-prodotti koperti, b'indikazzjoni qasira ta' l-għanijiet u r-raġuni tal-proċedura, inkluża n-natura tal-problemi urġenti;

5.7.2 

fuq talba, jagħti lill-Membri l-oħra kopji tar-regoli tal-proċedura;

5.7.3 

mingħajr diskriminazzjoni, jippermetti lill-Membri oħra jressqu l-kummenti tagħhom bil-miktub, jiddiskuti dawn il-kummenti meta mitlub, u jqis dawn il-kummenti bil-miktub u r-riżultati ta' dawn id-diskussjonijiet.

5.8  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-proċeduri kollha ta' stima ta' konformità li jkunu ġew adottati jkunu ppublikati minnufih jew b'mod ieħor magħmula disponibbli b'dak il-mod li jippermettu lill-partijiet interessati f'Membri oħra li jsiru jafu bihom.
5.9  
Minbarra f'dawk iċ-ċirkostanzi urġenti msemmija fil-paragrafu 7, il-Membri għandhom iħallu intervall raġonevoli bejn il-pubblikazzjoni tal-ħtiġijiet dwar il-proċeduri ta' stima ta' konformità u d-dħul tagħhom fis-seħħ biex jingħata żmien lill-produtturi f'Membri esportaturi, u b'mod partikolari f'pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, li jaddattaw il-prodotti tagħhom jew metodi ta' produzzjoni għall-ħtiġijiet tal-Membri importaturi.

Artikolu 6

Għarfien ta' Stima ta' Konformità minn Korpi tal-Gvern Ċentrali

Fir-rigward tal-korpi tal-gvern ċentrali tagħhom:

6.1 Mingħajr preġudizzju għad-disposizzjonijiet tal-paragrafi 3 u 4, il-Membri għandhom jassiguraw, kull meta possibbli, li r-riżultati ta' proċeduri ta' stima ta' konformità f'Membri oħra jkunu aċċettati, ukoll meta dawn il-proċeduri jkunu differenti minn tagħhom, kemm-il darba jkunu sodisfatti li dawk il-proċeduri joffru assigurazzjoni ta' konformità ma' regolamenti tekniċi applikabbli jew standards ekwivalenti għall-proċeduri tagħhom stess. Huwa magħruf li konsultazzjonijiet minn qabel jistgħu jkunu meħtieġa biex jaslu għal ftehim reċiproku sodisfaċenti dwar, b'mod partikolari:

6.1.1 

kompetenza teknika adegwata u duratura tal-korpi rilevanti ta' stima ta' konformità fil-Membri esportaturi, sabiex jista' jkun hemm kunfidenza f'fiduċja kontinwa fir-riżultati ta' l-istima ta' konformità tagħhom; f'dan ir-rigward, konformità verifikata, per eżempju permezz ta' akkreditazzjoni, ma' gwidi rilevanti jew rakkomandazzjonijiet maħruġa minn korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards għandha titqies bħala indikazzjoni ta' kompetenza teknika adegwata;

6.1.2 

limitazzjoni ta' l-aċċettazzjoni ta' riżultati ta' stimi ta' konformità għal dawk magħmula minn korpi nominati fil-Membri esportaturi.

6.2 Il-Membri għandhom jassiguraw li l-proċeduri ta' stima tagħhom ta' konformità jippermettu, fil-qies li hu prattikabbli, l-implimentazzjoni tad-disposizzjonijiet fil-paragrafu 1.

6.3 Il-Membri huma mħeġġa, fuq talba ta' Membri oħra, li jkunu lesti jidħlu f'negozjati għall-konklużjoni ta' ftehim għar-rikonoxximent reċiproku ta' riżultati ta' proċeduri ta' stima ta' konformità ta' xulxin. Il-Membri jistgħu jitolbu li ftehim simili jkun jaderixxi mal-kriterji tal-paragrafu 1 u jagħti sodisfazzjon reċiproku dwar il-potenzal tagħhom li jħaffu l-kummerċ fil-prodotti kkonċernati.

6.4 Il-Membri huma nkoraġġiti li jippermettu l-parteċipazzjoni ta' korpi ta' stima ta' konformità li jinsabu fit-territorji ta' Membri oħra fil-proċeduri ta' stima ta' konformità tagħhom taħt kondizzjonijiet mhux anqas favorevoli minn dawk mogħtija lil korpi li jinsabu fit-territorju tagħhom jew it-territorju ta' xi pajjiż ieħor.

Artikolu 7

Proċeduri għal Stima ta' Konformità minn Korpi ta' Gvern Lokali

Fir-rigward tal-korpi tal-gvern lokali tagħhom fit-territorji tagħhom:

7.1 Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw konformità minn korpi simili mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6, bl-eċċezzjoni ta' l-obbligu li jinnotifikaw kif imsemmi fil-paragrafi 6.2 u 7.1 ta' l-Artikolu 5.

7.2 Il-Membri għandhom jassiguraw li l-proċeduri ta' stima ta' konformità tal-gvernijiet lokali fuq il-livell direttament taħt dak tal-gvern ċentrali fil-Membri jkunu notifikati b'mod konformi mad-disposizzjonijiet tal-paragrafi 6.2 u 7.1 ta' l-Artikolu 5, waqt li jinnotaw li n-notifiki m'għandhomx ikunu meħtieġa għal proċeduri ta' stima ta' konformità li l-kontenut tekniku tagħhom huwa sustanzjalment l-istess bħal dak mogħti qabel ta' proċeduri ta' stima ta' konformità ta' korpi ta' gvern ċentrali tal-Membri kkonċernati.

7.3 Il-Membri jistgħu jitolbu kuntatt ma' Membri oħra, inklużi n-notifiki, għoti ta' informazzjoni, kummenti u diskussjonijiet imsemmija fil-paragrafi 6 u 7 ta' l-Artikolu 5, biex iseħħu permezz tal-gvern ċentrali.

7.4 Il-Membri m'għandhomx jieħdu miżuri li jitolbu jew jinkoraġġixxu korpi ta' gvernijiet lokali fit-territorji tagħhom li jaġixxu b'mod inkonsistenti mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6.

7.5 Il-Membri huma għal kollox risponsabbli taħt dan il-Ftehim għall-osservanza tad-disposizzjonijiet kollha ta' l-Artikoli 5 u 6. Il-Membri għandhom jifformulaw u jimplimentaw miżuri u mekkaniżmi pożittivi li jappoġġaw l-osservanza tad-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6 minn oħrajn barra mill-korpi tal-gvern ċentrali.

Artikolu 8

Proċeduri għal Stima ta' Konformità minn Korpi Non-Governattivi

8.1  
Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li korpi non-governattivi fit-territorji tagħhom li jħaddmu proċeduri ta' stima ta' konformità jħarsu d-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6, bl-eċċezzjoni ta' l-obbligu li jinnotifikaw il-proċeduri proposti għal stima ta' konformità. Barra minn dan, il-Membri m'għandhomx jieħdu miżuri li għandhom l-effett li, direttament jew indirettament, jinħtieġu jew jinkoraġġixxu korpi simili li jaġixxu b'mod inkonsistenti mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6.
8.2  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-korpi tal-gvern ċentrali tagħhom joqogħdu fuq proċeduri ta' stima ta' konformità mħaddma minn korpi non-governattivi biss jekk dawn il-korpi jħarsu d-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6, bl-eċċezzjoni ta' l-obbligu li jinnotifikaw il-proċeduri proposti ta' stima ta' konformità.

Artikolu 9

Sistemi Internazzjonali u Reġjonali

9.1  
Fejn assigurazzjoni pożittiva ta' konformità ma' regolament tekniku jew standard tkun meħtieġa, il-Membri għandhom, kull fejn possibbli, jifformulaw u jadottaw sistemi internazzjonali għal stima ta' konformità u jsiru membri tagħhom u jipparteċipaw fihom.
9.2  
Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li sistemi ta' stima ta' konformità internazzjonali jew reġjonali li fihom korpi rilevanti fit-territorji tagħhom huma membri jew parteċipanti jħarsu d-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6. Barra minn dan, il-Membri m'għandhom jieħdu ebda miżura li jkollha l-effett li, direttament jew indirettament, tinħtieġ jew tinkoraġġixxi sistemi simili li jaġixxu f'mod inkonsistenti mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6.
9.3  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-korpi tal-gvern ċentrali tagħhom joqogħdu fuq sistemi ta' stima ta' konformità internazzjonali jew reġjonali biss daqs kemm dawn is-sistemi jħarsu d-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6, kif applikabbli.



INFORMAZZJONI U ASSISTENZA

Artikolu 10

Informazzjoni Dwar Regolamenti Tekniċi, Proċeduri ta' Stima ta' Standards u Konformità

10.1  

Kull Membru għandu jassigura li jkun jeżisti uffiċċju ta' informazzjoni li jkun f'qagħda li jwieġeb id-domandi kollha raġonevoli minn Membri oħra u partijiet interessati f'Membri oħra kif ukoll jagħtu d-dokumeni rilevanti dwar:

10.1.1 

xi regolamenti tekniċi adottati jew proposti fit-territorji tiegħu minn korpi tal-gvern ċentrali jew lokali tiegħu, minn korpi non-governattivi li għandhom saħħa legali biex jinforzaw regolament tekniku, jew minn korpi reġjonali li jistabbilixxu l-istandards li tagħhom dawn il-korpi huma membri jew parteċipanti;

10.1.2 

xi standards adottati jew proposti fit-territorji tiegħu minn korpi tal-gvern ċentrali jew lokali, jew minn korpi reġjonali li jistabbilixxu l-istandards li tagħhom dawn il-korpi huma membri jew parteċipanti;

10.1.3 

kwalunkwe proċeduri ta' stima ta' konformità, jew proċeduri ta' stima ta' konformità proposti, li jkunu mħaddma fit-territorju tiegħu minn korpi governattivi ċentrali jew lokali, jew minn korpi non-governattivi li għandhom setgħa legali li jinforzaw regolament tekniku, jew minn korpi reġjonali li tagħhom dawn il-korpi huma membri jew parteċipanti;

10.1.4 

is-sħubija u l-parteċipazzjoni tal-Membru, jew ta' korpi rilevanti tal-gvern ċentrali jew lokali fit-territorju tiegħu, f'korpi li jistabbilixxu l-istandards internazzjonali jew reġjonali u sistemi ta' stima ta' konformità, kif ukoll f'arranġamenti bilaterali u multilaterali fl-ambitu ta' l-iskop ta' dan il-Ftehim; għandu jkun ukoll f'posizzjoni li jagħti tagħrif raġonevoli fuq id-disposizzjonijiet ta' sistemi simili u arranġamenti;

10.1.5 

il-lokazzjoni ta' avviżi ppubblikati skond dan il-Ftehim, jew il-provvediment ta' informazzjoni dwar minn fejn din l-informazzjoni tista' tinkiseb; u

10.1.6 

il-lokazzjoni ta' l-uffiċċji ta' informazzjoni msemmija fil paragrafu 3.

10.2  
Jekk, madankollu, għal raġunijiet legali jew amministrattivi aktar minn uffiċċju ta' informazzjoni wieħed ikun stabbilit minn Membru, dak il-Membru għandu jagħti lill-Membri l-oħra tagħrif sħiħ u ċar fuq l-iskop tar-responsabbilità ta' kull wieħed minn dawn l-uffiċċji ta' informazzjoni. Barra minn dan, dak il-Membru għandu jassigura li kull domanda għal informazzjoni ndirizzata lill-uffiċċju ta' informazzjoni żbaljat għandha tkun minnufih mgħoddija lill-uffiċċju ta' informazzjoni korrett.
10.3  

Kull Membru għandu jieħu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalih biex jassigura li jkun hemm ufiċċju ta' informazzjoni wieħed jew aktar li jkunu kapaċi jiwieġbu għat-talbiet għal informazzjoni raġonevoli kollha minn Membri oħra u partijiet interessati f'Membri oħra kif ukoll li jagħtu d-dokumenti rilevanti jew l-informazzjoni minn fejn jistgħu jinkisbu dwar:

10.3.1 

kwalunkwe standards adottati jew proposti fit-territorju tiegħu minn korpi non-governattivi li jistabbilixxu l-istandards, jew minn korpi reġjonali li jistabbilixxu l-istandards li tagħhom dawn il-korpi jkunu membri jew parteċipanti; u

10.3.2 

kwalunkwe proċeduri ta' stima ta' konformità, jew proċeduri ta' stima ta' konformità proposti, li jitħaddmu fit-territorju tiegħu minn korpi non-governattivi, jew minn korpi reġjonali li tagħhom dawn il-korpi huma membri jew parteċipanti;

10.3.3 

is-sħubija u l-partiċipazzjoni ta' korpi rilevanti non-governattivi fit-territorju tiegħu f'korpi li jistabbilixxu l-istandards internazzjonali jew reġjonali u sistemi ta' stima ta' konformità, kif ukoll f'arranġamenti bilaterali u multilaterali fl-ambitu ta' l-iskop ta' dan il-Ftehim; għandhom ikunu f'posizzjoni wkoll li jagħtu tagħrif raġonevoli dwar id-disposizzjonijiet ta' sistemi u arranġamenti simili.

10.4  
Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li fejn jintalbu kopji ta' dokumenti minn Membri oħra jew minn partijiet interessati f'Membri oħra, skond id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, ikunu mogħtija bi prezz raġonevoli (jekk ikun il-każ) li għandu, minbarra l-ispejjeż reali tal-posta, ikun l-istess għan-nies ta' nazzjonalità ( 27 ) tal-Membru kkonċernat jew ta' kull Membru ieħor.
10.5  
Pajjiżi Membri żviluppati għandhom, jekk jintalbu minn Membri oħra, jagħtu, bl-Ingliż, bil-Franċiż jew bl-Ispanjol traduzzjonijiet tad-dokumenti koperti minn notifika speċifika jew, fil-każ ta' dokumenti voluminużi, ta' sommarji ta' dokumenti simili.
10.6  
Is-Segretarjat għandu, meta jirċievi notifiki skond id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, jiċċirkola kopji tan-notifiki lill-Membri kollha u lill-korpi internazzjonali nteressati li jistabbilixxu l-istandards u jagħmlu stimi ta' konformità, u jiġbdu l-attenzjoni tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw għal xi notifiki dwar prodotti ta' interess partikolari għalihom.
10.7  
Kull meta Membru jkun laħaq ftehim ma' xi pajjiż jew pajjiżi oħra dwar materji relatati ma' regolamenti tekniċi, standards jew proċeduri ta' stima ta' konformità li jista' jkollhom effett sinifikanti fuq il-kummerċ, ta' l-anqas Membru wieħed li jagħmel parti mill-ftehim għandu jgħarraf lill-Membri l-oħra permezz tas-Segretarjat dwar il-prodotti li se jkunu koperti bil-ftehim u jinkludi deskrizzjoni qasira tal-ftehim. Il-Membri kkonċernati huma mħeġġa biex jidħlu, fuq talba, f'konsultazzjoni ma' Membri oħra għall-għanijiet li jilħqu arranġamenti simili jew li jirranġaw għall-parteċipazzjoni tagħhom fi ftehim simili.
10.8  

Xejn f'dan il-Ftehim m'għandu jitqies li jinħtieġ:

10.8.1 

il-pubblikazzjoni tat-testi għajr fil-lingwa tal-Membru,

10.8.2 

il-provvediment ta' dettalji jew kopji ta' abbozzi minbarra fil-lingwa tal-Membru għajr għal dak li ntqal fil-paragrafu 5; jew

10.8.3 

il-Membri għandhom jagħtu xi informazzjoni, li l-iżvelar tagħha huma jqiesuh kuntrarju għall-interessi essenzali ta' sigurtà tagħhom.

10.9  
In-notifiki lis-Segretarjat għandhom ikunu bl-Ingliż, bil-Franċiż jew bl-Ispanjol.
10.10  
Il-Membri għandhom jinnominaw awtorità waħda tal-gvern ċentrali li tkun responsabbli għall-implimentazzjoni fuq il-livell nazzjonali tad-disposizzjonijiet dwar il-proċeduri tan-notifika taħt dan il-Ftehim minbarra dawk inklużi fl-Anness 3.
10.11  
Jekk, madankollu, għal raġunijiet legali jew amministrattivi r-responsabbilità għall-proċeduri ta' notifika tkun maqsuma bejn żewġ awtoritajiet jew aktar tal-gvern ċentrali, il-Membru kkonċernat għandu jagħti lill-Membri l-oħra tagħrif sħiħ u ċar dwar l-iskop tar-responsabbilità ta' kull waħda minn dawn l-awtoritajiet.

Artikolu 11

Assistenza Teknika lil Membri Oħra

11.1  
Il-Membri għandhom, jekk mitluba, jagħtu pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, fuq il-preparazzjoni ta' regolamenti tekniċi.
11.2  
Il-Membri għandhom, jekk jintalbu, jagħtu pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, u għandhom jagħtuhom assistenza teknika fuq termini u kondizzjonijiet miftiehma bejniethom dwar l-istabbilir ta' korpi nazzjonali li jistabbilixxu l-istandards, u parteċipazzjoni fil-korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards, u għandhom jinkoraġġixxu lill-korpi nazzjonali tagħhom li jistabbilixxu l-istandards li jagħmlu l-istess.
11.3  

Il-Membri għandhom, jekk jintalbu, jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jirranġaw għall-korpi regolatorji fit-territorji tagħhom biex jagħtu pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, u għandhom jagħtuhom assistenza teknika fuq termini u kondizzjonijiet miftiehma bejniethom dwar:

11.3.1 

l-istabbilir ta' korpi regolatorji, jew korpi għall-istima ta' konformità ma' regolamenti tekniċi; u

11.3.2 

il-metodi li bihom ir-regolamenti tekniċi tagħhom jistgħu jintlaħqu l-aħjar.

11.4  
Il-Membri għandhom, jekk jintalbu, jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jirranġaw biex jingħataw pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, u għandhom jagħtuhom assistenza teknika fuq termini u kondizzjonijiet miftiehma bejniethom dwar l-istabbilir ta' korpi għall-istima ta' konformità ma' standards adottati fit-territorju tal-Membru li jagħmel it-talba.
11.5  
Il-Membri għandhom, jekk jintalbu, jagħtu pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, u għandhom jagħtuhom assistenza teknika fuq termini u kondizzjonijiet miftiehma bejniethom dwar il-passi li għandhom jittieħdu mill-produtturi tagħhom jekk jixtiequ li jkollhom aċċess għal sistemi ta' stima ta' konformità mħaddma minn korpi governattivi jew non-governattivi fit-territorju tal-Membru li jirċievi t-talba.
11.6  
Il-Membri li huma membri jew parteċipanti ta' sistemi internazzjonali jew reġjonali għal stima ta' konfomità għandhom, jekk jintalbu, jagħtu pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw u għandhom jagħtuhom assistenza teknika fuq termini u kondizzjonijiet miftiehma bejniethom dwar l-istabbilir ta' l-istituzzjonijiet u l-qafas legali li jgħinuhom jaderixxu ma' l-obbligi ta' sħubija jew parteċipazzjoni f'sistemi simili.
11.7  
Il-Membri għandhom, jekk jintalbu jagħmlu dan, jinkoraġġixxu korpi fit-territorji tagħhom li huma membri jew parteċipanti f'sistemi internazzjonali jew reġjonali għal stimi ta' konformità li jagħtu pariri lil Membri oħra, speċjalment lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, u għandhom jikkonsidraw talbiet għal assistenza teknika minn għandhom dwar l-istabbilir ta' istituzzjonijiet li jkunu jistgħu jgħinu l-korpi rilevanti fit-territorji tagħhom jaderixxu ma' l-obbligi tas-sħubija jew parteċipazzjoni.
11.8  
Fl-għoti ta' pariri u assistenza teknika lil Membri oħra fit-termini tal-paragrafi 1 sa 7, il-Membri għandhom jagħtu priorità lill-ħtiġijiet tal-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati.

Artikolu 12

Trattament Speċjali u Differenzali tal-Pajjiżi Membri li qed Jiżviluppaw

12.1  
Il-Membri għandhom jagħtu trattament differenzali u aktar favorevoli lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw għal dan il-Ftehim, permezz tad-disposizzjonijiet li ġejjin kif ukoll permezz tad-disposizzjonijiet rilevanti ta' l-Artikoli oħra ta' dan il-Ftehim.
12.2  
Il-Membri għandhom jagħtu attenzjoni partikolari għad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim dwar id-drittijiet u l-obbligi ta' pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw u għandhom iqisu l-ħtiġijiet speċjali ta' żvilupp, finanzjarji u kummerċjali tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw fit-tħaddim ta' dan il-Ftehim, kemm fuq bażi nazzjonali u fit-tħaddim ta' l-arranġamenti istituzzjonali ta' dan il-Ftehim.
12.3  
Il-Membri għandhom, fil-preparazzjoni u t-tħaddim ta' regolamenti tekniċi, proċeduri ta' stima ta' standards u ta' konformità, iqisu l-ħtiġiet speċjali ta' żvilupp, finanzjarji u kummerċjali tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, bil-għan li jassiguraw li regolamenti tekniċi simili, proċeduri ta' stima ta' standards u ta' konfomità ma joħolqux ostakli bla bżonn għall-esportazzjoni minn pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw.
12.4  
Il-Membri jirrikonoxxu li, għalkemm standards internazzjonali, gwidi u rakkomandazzjonijiet jistgħu jkunu hemm, fil-kondizzjonijiet partikolari tagħhom teknoloġiċi u soċjo-ekonomiċi, il-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw jadottaw ċerti regolamenti tekniċi, proċeduri ta' stima ta' standards jew ta' konformità mmirati biex jippreservaw teknoloġija indiġena u metodi u proċessi ta' produzzjoni kompatibbli mal-ħtiġijiet ta' l-iżvilupp tagħhom. Il-Membri għalhekk jirrikonoxxu li pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw m'għandhomx ikunu mistennija li jużaw standards internazzjonali bħala bażi għar-regolamenti u l-istandards tekniċi tagħhom, inklużi metodi ta' testijiet, li mhumiex addattati għall-ħtiġijiet ta' żvilupp, finanzjarji u kummerċjali tagħhom.
12.5  
Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards u sistemi internazzjoali għal stimi ta' konformità jkunu organizzati u mħaddma b'dak il-mod li jħaffu l-parteċipazzjoni attiva u rappreżentattiva ta' korpi rilevanti fil-Membri kollha, waqt li jitqiesu l-problemi speċjali ta' pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw.
12.6  
Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-istandards, fuq talba tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, jeżaminaw il-possibbilità biex, u jekk prattikabbli, jippreparaw standards internazzjoali dwar prodotti ta' interess speċjali għall-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw.
12.7  
Il-Membri għandhom, skond id-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 11, jipprovdu assistenza teknika lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw biex jassiguraw li l-preparazzjoni u t-tħaddim ta' regolamenti tekniċi, proċeduri ta' stima ta' standards u konformità ma joħolqux ostakli bla bżonn għat-tkabbir u d-diversifikazzjoni ta' esportazzjonijiet minn pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw. Meta jistabbilixxu t-termini u l-kondizzjonijiet ta' l-assistenza teknika, għandu jittieħed f'konsiderazzjoni l-istadju ta' żvilupp tal-Membri li jagħmlu t-talba u b'mod partikolari tal-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati.
12.8  
Huwa magħruf li pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw jistgħu jiffaċċjaw problemi speċjali, inklużi problemi istituzzjonali u infrastrutturali, fil-kamp tal-preparazzjoni u t-tħaddim ta' regolamenti tekniċi, proċeduri ta' stimi ta' standards u konformità. Huwa wkoll magħruf li l-iżvilupp speċjali u l-ħtiġijiet tal-kummerċ tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, kif ukoll l-istadju ta' l-iżvilupp teknoloġiku tagħhom, jistgħu jxekklu l-kapaċità tagħhom biex jaderixxu għal kollox ma' l-obbligi tagħhom taħt dan il-Ftehim. Il-Membri, għalhekk, għandhom jieħdu dan il-fatt b'mod sħiħ f'konsiderazzjoni. Għaldaqstant, bil-għan li jkun assigurat li pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw ikunu f'qagħda li jħarsu dan il-Ftehim, il-Kumitat dwar Barrieri Tekniċi għall-Kummerċ imsemmi fl-Artikolu 13 (magħruf f'dan il-Ftehim bħala l-“Kumitat”) huwa awtorizzat li jagħti, fuq talba, eċċezzjonijiet speċifikati, limitati biż-żmien, fit-totalità jew in parti mill-obbligi taħt dan il-Ftehim. Meta jqis talbiet simili, il-Kumitat għandu jieħu f'konsiderazzjoni l-problemi speċjali, fil-kamp tal-preparazzjoni u tħaddim ta' regolamenti tekniċi, proċeduri ta' stimi ta' standards u konformità, u l-ħtiġijiet speċjali ta' l-iżvilupp u l-kummerċ tal-pajjiż Membru li qed jiżviluppa, kif ukoll l-istadju ta' l-iżvilupp teknoloġiku tiegħu, li jista' jxekkel il-kapaċità tiegħu li jaderixxi għal kollox ma' l-obbligi tiegħu taħt dan il-Ftehim. Il-Kumitat għandu, b'mod partikolari, jieħu f'konsiderazzjoni l-problemi speċjali tal-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati.
12.9  
Matul il-konsultazzjonijiet, il-pajjiżi Membri żviluppati għandhom iżommu f'moħħhom id-diffikultajiet speċjali mġarrba minn pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw fil-formulazzjoni u t-tħaddim ta' regolamenti ta' standards u tekniċi u proċeduri ta' stima ta' konformità, u fix-xewqa tagħhom li jgħinu lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw fl-isforzi tagħhom f'din id-direzzjoni, il-pajjiżi Membri żviluppati għandhom jagħtu każ tal-ħtiġijiet speċjali ta' dawk ta' l-ewwel fir-rigward ta' finanzjar, kummerċ u żvilupp.
12.10  
Il-Kumitat għandu jeżamina minn żmien għal żmien it-trattament speċjali u differenzali, kif stabbilit f'dan il-Ftehim, mogħti lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw fuq livelli nazzjonali u internazzjonali.



ISTITUZZJONIJIET, KONSULTAZZJONI U RISOLUZZJONI TA' TILWIM

Artikolu 13

Il-Kumitat dwar Barrieri Tekniċi għall-Kummerċ

13.1  
Kumitat dwar il-Barrieri Tekniċi għall-Kummerċ huwa hawnhekk stabbilit, u għandu jkun magħmul minn rappreżentanti minn kull wieħed mill-Membri. Il-Kumitat għandu jaħtar il-President tiegħu stess u għandu jiltaqa' kif meħtieġ, iżda mhux anqas minn darba fis-sena, bl-għan li jagħti lill-Membri l-opportunità li jikkonsultaw dwar kull materja marbuta mat-tħaddim ta' dan il-Ftehim jew l-avvanz ta' l-għanijiet tiegħu u għandu jwettaq dawk ir-responsabbilitajiet li jingħatawlu taħt dan il-Ftehim jew mill-Membri.
13.2  
Il-Kumitat għandu jistabbilixxi partijiet ta' ħaddiema jew korpi oħra kif jista' jkun xieraq, li għandhom iwettqu dawk ir-responsabbilitajiet li jistgħu jingħatawlhom mill-Kumitat skond id-disposizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim.
13.3  
Huwa mifhum li duplikazzjoni bla bżonn għandha tkun evitata bejn ix-xogħol taħt dan il-Ftehim u dak ta' gvernijiet f'korpi tekniċi oħra. Il-Kumitat għandu jifli din il-problema bil-għan li jnaqqas kemm jista' jkun duplikazzjoni simili.

Artikolu 14

Konsultazzjoni u Risoluzzjoni ta' Tilwim

14.1  
Konsultazzjonijiet u risoluzzjoni ta' tilwim dwar kull materja li taffettwa t-tħaddim ta' dan il-Ftehim għandhom isiru taħt l-awspiċji tal-Korp ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim u għandhom isegwu, mutatis mutandi, id-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994, kif elaborati u applikati bil-Ftehim tar-Riżoluzzjoni ta' Tilwim.
14.2  
Fuq talba ta' parti f'tilwima, jew fuq l-inizjattiva tiegħu stess, il-panel jista' jistabbilixxi grupp ta' esperti tekniċi biex jgħinu fi kwistjonijiet ta' natura teknika, li jkun jinħtieġilhom konsiderazzjoni dettaljata minn esperti.
14.3  
Il-Gruppi ta' esperti tekniċi għandhom ikunu rregolati bil-proċeduri ta' l-Anness 2.
14.4  
Id-disposizzjonijiet tar-risoluzzjonijiet ta' tilwim stabbilit hawn fuq jistgħu jkunu nvokati f'każi fejn Membru jqis li xi Membru ieħor ma jkunx kiseb riżultati sodisfaċenti taħt l-Artikli 3, 4, 7, 8 u 9 u l-interessi tiegħu kummerċjali jkunu affettwati b'mod sinifikanti. F'dan ir-rigward, riżultati simili għandhom ikunu ekwivalenti għal dawk daqslikieku l-korp fil kwestjoni kien Membru.



DISPOSIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 15

Disposizzjonijiet Finali

Riservi

15.1  
Riservi ma jistgħux jiddaħħlu fir-rigward ta' xi waħda mid-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim mingħajr il-kunsens tal-Membri l-oħra.

Reviżjoni

15.2  
Kull Membru għandu, minnufih wara d-data li fiha l-Ftehim tal-WTO jidħol fis-seħħ għalih, jinforma lill-Kumitat dwar miżuri eżistenti jew meħuda biex ikunu assigurati t-tħaddim u l-amministrazzjoni ta' dan il-Ftehim. Kull tibdil ta' miżuri simili wara dan għandhom ukoll ikunu notifikati lill-Kumitat.
15.3  
Il-Kumitat għandu jirrivedi ta' kull sena l-implimentazzjoni u t-tħaddim ta' dan il-Ftehim waqt li jittieħdu f'konsiderazzjoni l-għanijiet tiegħu.
15.4  
Mhux aktar tard mill-aħħar tat-tielet sena mid-data tal-bidu fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO u wara kull perjodu ta' tliet snin wara dan, il-Kumitat għandu jirrevedi t-tħaddim u l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, inklużi d-disposizzjonijiet relatati ma' trasparenza, bil-għan li jirrakkomanda aġġustament tad-drittijiet u l-obbligi ta' dan il-Ftehim fejn meħtieġ biex jassigura l-vantaġġ ekonomiku ta' xulxin u bilanċ ta' drittijiet u obbligi, mingħajr preġudizzju għad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 12. Waqt li jikkonsidra, inter alia, l-esperjenza miksuba fl-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, il-Kumitat għandu, fejn xieraq, jagħti proposti għal emendi għat-test ta' dan il-Ftehim lill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti.

L-Annessi

15.5  
L-Annessi ta' dan il-Ftehim jagħmlu parti integrali minnu.

ANNESS 1

TERMINI U D-DEFINZZJONIJIET TAGĦHOM GĦALL-GĦANIJIET TA' DAN IL-FTEHIM

It-termini mressqa fis-sitt edizzjoni tal-Gwida 2 ta' l-ISO/IEC: 1991, Termini Ġenerali u d-Definizzjonijiet Tagħhom Dwar Stabbilir ta' Standards u Attivitajiet Relatati, għandhom, meta wżati f'dan il-Ftehim, ikollhom l-istess sinifikat kif mogħti fid-definizzjonijiet fl-imsemmija Gwida waqt li wieħed jieħu f'konsiderazzjoni li s-servizzi huma esklużi milli jkunu koperti minn dan il-Ftehim. Għall-għan ta' dan il-Ftehim, madankollu, id-definizzjonijiet li ġejjin għandhom jgħoddu:

1.   Regolament tekniku

Dokument li jistabbilixxi l-karatteristiċi ta' prodotti jew il-proċessi relatati tagħhom u metodi ta' produzzjoni, inklużi d-disposizzjonijiet amministrattivi applikabbli, li l-ħarsien tagħhom huwa obbligatorju Jista' jinkludi wkoll jew jittratta esklussivament dwar terminoloġija, simboli, pakkjar, ħtiġijiet ta' markar jew tikkettjar kif japplikaw għal prodott, metodu ta' proċess jew produzzjoni.

Nota ta' spjegazzjoni

Id-definizzjoni fil-Gwida 2 ISO/IEC mhix self-contained, iżda bbażata fuq is-sistema hekk imsejjħa “building block.”

2.   Standard

Dokument approvat minn korp rikonoxxut, li jipprovdi, għal użu komuni u ripetut, regoli, linji ta' gwida jew karatteristiċi għal prodotti jew proċessi relatati u metodi ta' produzzjoni, li l-ħarsien tagħhom mhux obbligatorju. Jista' jinkludi wkoll jew jittratta esklussivament dwar terminoloġija, simboli, pakkjar, ħtiġijiet ta' markar jew tikkettjar kif japplikaw għal prodott, metodu ta' proċess jew produzzjoni.

Nota ta' spjegazzjoni

It-termini kif definiti fil-Gwida 2 ISO/IEC ikopru prodotti, proċessi u servizzi. Dan il-Ftehim jittratta biss dwar regolamenti tekniċi, proċeduri ta' stimi ta' standards u konformità marbuta ma' prodotti jew metodi ta' proċessi u produzzjoni. L-i standards kif definiti bil-Gwida 2 ta' l-ISO/IEC jistgħu jkunu obbligatorji jew volontarji. Għall-għan ta' dan il-Ftehim l -i standards huma definiti bħala volontarji u r-regolamenti tekniċi bħala dokumenti obbligatorji. L-i standards ippreparati minn komunità internazzjonali li tistabbilixxi l-i standards huma bbażati fuq kunsens. Dan il-Ftehim ikopri wkoll dokumenti li mhumiex ibbażati fuq kunsens.

3.   Proċeduri ta' stima ta' konformità

Kull proċedura wżata, direttament jew indirettament, biex tistabbilixxi li jitwettqu l-ħtiġijiet rilevanti f'regolamenti jew standards tekniċi.

Nota ta' spjegazzjoni

Il-proċeduri ta' stima ta' konformità jinkludu inter alia l-proċeduri għat-teħid ta' kampjuni, testjar u spezzjoni; evalwazzjoni, verifika u assigurazzjoni ta' konformità; reġistrazzjoni, akkreditazzjoni u approvazzjoni kif ukoll it-tagħqid tagħhom.

4.   Korp jew sistema internazzjonali

Korp jew sistema li s-sħubija tagħha hija miftuħa għall-korpi rilevanti ta' mill-anqas il-Membri kollha.

5.   Korp jew sistema reġjonali

Korp jew sistema li s-sħubija tagħha tkun miftuħa għall-korpi rilevanti ta' xi wħud tal-Membri biss.

6.   Korp tal-gvern ċentrali

Il-gvern ċentrali, il-Ministri u d-dipartimenti tiegħu jew kull korp suġġett għall-kontroll tal-gvern ċentrali fir-rigward ta' l-attività fil-kwistjoni.

Nota ta' spjegazzjoni:

Fil-każ tal-Komunitajiet Ewropej japplkaw id-disposizzjonijiet li jirregolaw il-korpi tal-gvern ċentrali. Madankollu, korpi reġjonali jew sistemi ta' stima ta' konformità jistgħu ikunu stabbiliti fil-Komunitajiet Ewropej, u f'każi bħal dawn ikunu soġġetti għad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim fuq korpi reġjonali jew sistemi ta' stima ta' konformità.

7.   Korp ta' gvern lokali

Gvern barra mill-gvern ċentrali (e.g.Stati, provinċji, Länder, cantons, muniċipalitajiet, eċċ.), il-ministeri tiegħu jew dipartimenti jew kull korp suġġett għall-kontroll ta' gvern simili fir-rigward ta' l-attività fil-kwistjoni.

8.   Korp non-governattiv

Korp minbarra korp tal-gvern ċentrali jew korp ta' gvern lokali, li jinkludi korp non-governattiv li għandu s-setgħa legali li jinforza regolament tekniku.

ANNESS 2

GRUPPI TA' ESPERTI TEKNIĊI

Il-proċeduri li ġejjin għandhom japplikaw għal gruppi ta' esperti tekniċi stabbiliti skond id-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 14.

1. Il-gruppi ta' esperti tekniċi huma taħt l-awtorità tal-panel. It-termini ta' referenza tagħhom u l-proċeduri dettaljati tax-xogħol għandhom ikunu stabbiliti mill-panel, u huma għandhom jirrapportaw lill-panel.

2. Il-parteċipazzjoni fil-gruppi ta' esperti tekniċi għandha tkun ristretta għal persuni ta' qagħda professjonali u esperjenza fil-kamp fil-kwistjoni.

3. Iċ-ċittadini ta' partijiet f'tilwima m'għandhomx iservu fi grupp ta' esperti tekniċi mingħajr il-ftehim konġunt tal-partijiet fit-tilwima, minbarra f'ċirkostanzi eċċezzjonali meta l-panel iqis li l-ħtieġa għal expertise xjentifiku speċjalizzat ma tistax tkun milħuqa mod ieħor. Uffiċjali tal-gvern ta' partijiet f'tilwima m'għandhomx iservu ma' grupp ta' esperti tekniċi. Il-membri ta' gruppi ta' esperti tekniċi għandhom iservu fil-kapaċitajiet tagħhom individwali u mhux bħala rappreżentanti tal-gvern, anqas bħala rappreżentanti ta' xi organizzazzjoni. Il-gvernijiet jew l-organizzazzjonijiet m'għandhomx għalhekk jagħtuhom struzzjonijiet fir-rigward ta' materji quddiem grupp ta' esperti tekniċi.

4. Il-gruppi ta' esperti tekniċi jistgħu jikkonsultaw u jfittxu tagħrif u parir tekniku minn kull sors li huma jqisu xieraq. Qabel ma grupp ta' esperti tekniċi jfittex tagħtif simili jew parir minn sors fil-ġurisdizzjoni ta' Membru, huwa għandu jinforma lill-gvern ta' dak il-Membru. Kwalunkwe Membru għandu jwieġeb fil-pront u b'mod sħiħ għal kull talba minn grupp ta' esperti tekniċi għal dak it-tagħrif li l-grupp ta' esperti tekniċi jqis meħtieġ u xieraq.

5. Il-partijiet f'tilwima għandu jkollhom aċċess għat-tagħrif rilevanti kollu mogħti lill-grupp ta' esperti tekniċi, kemm-il darba ma jkunx ta' natura konfidenzali. Tagħrif konfidenzali mogħti lill-grupp ta' esperti tekniċi m'għandux jingħata mingħajr l-awtorizzazzjoni formali mill-gvern, organizzazzjoni jew persuna li tipprovdi l-informazzjoni. Fejn tagħrif bħal dan ikun mitlub minn grupp ta' esperti tekniċi iżda r-rilaxx ta' dan it-tagħrif mill-grupp ta' esperti tekniċi ma jkunx awtorizzat, sommarju mhux konfidenzali tat-tagħrif għandu jiġi pprovdut mill-gvern, organizzazzjoni jew persuna li tissupplixxi t-tagħrif.

6. Il-grupp ta' esperti tekniċi għandu jagħti abbozz ta' rapport lill-Membri kkonċernati bil-għan li jikseb il-kummenti tagħhom, u jeħodhom f'konsiderazzjoni, kif xieraq, fir-rapport finali, li għandu wkoll ikun iċċirkulat lill-Membri kkonċernati meta jkun mogħti lill-panel.

ANNESS 3

KODIĊI TA' PRATTIKA TAJBA GĦALL-PREPARAZZJONI, ADOZZJONI U APPLIKAZZJONI TA' STANDARDS

Disposizzjonijiet ġenerali

A. Għall-għanijiet ta' dan il-Kodiċi għandhom japplikaw id-definizzjonijiet fl-Anness 1 ta' dan il-Ftehim.

B. Dan il-Kodiċi huwa miftuħ biex ikun aċċettat minn kull korp li jistabbilixxi l-i standards fit-territorju ta' Membru tal-WTO, sewwa jekk korp ta' gvern ċentrali, korp ta' gvern lokali, jew korp non-governattiv; għal kull korp ta' gvern reġjonali li jistabbilixxi l-i standards li membru wieħed tiegħu jew iżjed huma Membri tal-WTO; u għal kull korp li jistabbilixxi l-i standards non-governattiv jew reġjonali li membru wieħed tiegħu jew iżjed jinsabu fit-territorju ta' Membru tal-WTO (magħrufa f'dan il-Kodiċi kollettivament bħala “korpi li jistabbilixxu l-i standards” u individwalment bħala “l-korp li jistabbilixxi l-i standards”).

Ċ. Korpi li jistabbilixxu l-i standards li jkunu aċċettaw jew irtiraw minn dan il-Kodiċi għandhon jinnotifikaw dan il-fatt liċ-Ċentru ta' Informazzjoni ta' l-ISO/IEC f'Ġinevra. In-notifika għandha tinkludi l-isem u l-indirizz tal-korp ikkonċernat u l-iskop ta' l-attivitajiet tiegħu ta' stabbilir ta' standards kurrenti u mistennija. In-notifika għandha tintbagħat jew direttament liċ-Ċentru ta' Informazzjoni ta' l-ISO/IEC, jew permezz tal-korp membru nazzjonali ta' l-ISO/IEC jew, preferibbilment, permezz tal-membru rilevanti nazzjonali jew affiljat internazzjonali ta' l-Isonet, kif adattat.

Disposizzjonijiet sustantivi

D. Fir-rigward ta' l-i standards, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jagħti trattament lill-prodotti ġejjin mit-territorju ta' kull Membru ieħor tal-WTO mhux anqas favorevoli minn dak mogħti lil prodotti simili ta' oriġini nazzjonali u lil prodotti simili ġejjin minn kull pajjiż ieħor.

E. Il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jassigura li l-i standards ma jkunux ippreparati, adottati jew applikati bl-għan li, jew bl-effett li, joħolqu ostakli bla bżonn lill-kummerċ internazzjonali.

F. Fejn standards internazzjonali jeżistu jew se jkunu lesti dalwaqt, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jużahom, jew il-partijiet rilevanti tagħhom, bħala bażi ta' l-i standards li huwa jiżviluppa, minbarra fejn standards internazzjonali simili jew partijiet rilevanti jistgħu jkunu ineffettivi jew mhux f'posthom, per eżempju, minħabba livell ta' protezzjoni mhux biżżejjed jew fatturi fundamentali klimatiċi jew ġeografiċi jew problemi teknoloġiċi fundamentali.

G. Bl-għan li jarmonizza l-i standards fuq bażi kemm jista' jkun wiesgħa, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu, b'mod xieraq, jieħu parti sħiħa, fil-limiti tar-riżorsi tiegħu, fil-preparazzjoni minn korpi internazzjonali li jistabbilixxu l-i standards ta' standards internazzjonali dwar materja li għaliha jkun jew adotta, jew mstenni jadotta, standards. Għal korpi li jistabbilixxu l-i standards fit-territorju ta' Membru, il-parteċipazzjoni f'attività partikolari internazzjonali li tistabbilixxi l-i standards, għandha kull meta possibbli, issir permezz ta' delegazzjoni waħda li tirrappreżenta lill-korpi kollha li jistabbilixxu l-i standards fit-territorju li adottaw jew mistennija jadottaw, standards għall-materja li magħha hija relatata l-attività internazzjonali li tistabbilixxi l-i standards.

H. Il-korp li jistabbilixxi l-i standards fit-territorju ta' Membru għandu jagħmel kull sforz biex jevita d-duplikazzjoni ta', jew xogħol fuq ieħor max-xogħol ta' korpi oħra li jistabbilixxu l -i standards fit-territorju nazzjonali jew max-xogħol ta' korpi rilevanti internazzjonali jew reġjonali li jistabbilixxu l-i standards. Għandhom ukoll jagħmlu kull sforz biex jiksbu konsensus nazzjonali dwar l-i standards li huma jiżviluppaw. Hekk ukoll il-korp reġjonali li jistabbilixxi l-i standards għandu jagħmel l-aħjar tiegħu kollu biex jevita d-duplikazzjoni, jew xogħol fuq ieħor, max-xogħol ta' korpi rilevanti internazzjonali li jistabbilixxu l-i standards.

I. Kull fejn xieraq, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jispeċifika standards ibbażati fuq il-ħtiġijiet tal-prodott fit-termini tar-rendiment aktar milli d-disinn jew karatteristiċi deskrittivi.

J. Ta' l-anqas darba kull sitt xhur, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jippubblika programm ta' xogħol li jkun fih l-isem u l-indirizz tiegħu, l-i standards li jkun qed jipprepara f'dak iż-żmien u l-i standards li jkun adotta fil-perjodu preċedenti. Standard ikun qed jiġi ppreparat mill-mument li deċiżjoni tkun ittieħdet li jiżviluppaw standard sakemm dak l-istandard ikun adottat. It-titoli ta' abbozzi ta' standards speċifiċi għandhom, fuq talba, jiġu pprovduti bl-Ingliż, bil-Franċiż jew bl-Ispanjol. Avviz fuq l-eżistenza ta' programm ta' xogħol għandu jkun pubblikat fuq gazzetta nazzjonali jew, skond kif ikun il-każ, gazzetta reġjonali dwar l-attivitajiet ta' stabbilir ta' l-i standards.

Il-programm ta' xogħol għandu għal kull standard juri, b'mod konformi ma' xi regoli ta' l-Isonet, il-klassifikazzjoni rilevanti mal-materja, l-istadju miksub fl-iżvilupp ta' l-istandard, u r-referenzi ta' xi standards internazzjonali meħuda bħala bażi. Mhux aktar tard miż-żmien tal-pubblikazzjoni tal-programm ta' xogħol tiegħu, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jinnotifika l-eżistenza tiegħu liċ-Ċentru ta' Informazzjoni ta' l-ISO/IEC f'Ġinevra.

In-notifika għandu jkollha l-isem u l-indirizz tal-korp li jistabbilixxi l-i standards, l-isem u l-ħarġa tal-gazzetta li fiha l-programm ta' xogħol ikun ippubblikat, il-perjodu li għalih japplika l-programm ta' xogħol, il-prezz tagħha (jekk ikun hemm) u kif u mnejn tista' tinkiseb. In-notifika tista' tintbagħat direttament liċ-Ċentru ta' Informazzjoni ta' l-ISO/IEC, jew, preferibbilment, permezz tal-membru rilevanti nazzjonali jew fergħa internazzjonali ta' l-ISO/IEC, kif xieraq.

K. Il-membru nazzjonali ta' l-ISO/IEC għandu jagħmel l-aħjar tiegħu kollu biex isir membru ta' l-Isonet jew biex jinnomina korp ieħor biex isir membru kif ukoll biex jakkwista t-tip ta' sħubija l-aktar avvanzata possibbli għall-membru ta' l-Isonet. Korpi oħra li jistabbilixxu l-i standards għandhom jagħmlu kull ma jistgħu biex jassoċjaw ruħhom mal-membru ta' l-Isonet.

L. Qabel ma jadotta standard , il-korp li jistabbilixxi l -i standards għandu jħalli perjodu ta' mill-inqas 60 jum biex jintbagħtu kummenti dwar l-abbozz ta' standard minn partijiet interessati fit-territorju ta' Membru tal-WTO. Dan il-perjodu jista', madankollu, jitqassar f'każi fejn problemi urġenti ta' sigurtà, saħħa jew ambjent iqumu jew jheddu li jqumu. Mhux aktar tard mill-bidu tal-perjodu tal-kumment, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jippubblika avviż fejn iħabbar il-perjodu għall-kummentar fil-ġurnal imsemmi fil-paragrafu J. Notifika bħal din għandha tinkludi, fil-qies li huwa prattikabbli, jekk l-abbozz ta' l-istandard jitbiegħedx minn standards rilevanti internazzjonali.

M. Fuq talba minn xi parti interessata fit-territorju ta' Membru tal-WTO, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jipprovdi minnufih, jew jirranġa biex jipprovdi, kopja ta' l-abbozz ta' l-istandard li jkun bagħat għall-kummenti. Kwalunkwe ħlas mitlub għal dan is-servizz għandu, minbarra l-ispiża reali biex jintbagħat, ikun l-istess għall-partijiet stranġieri u domestiċi.

N. Il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jqis, fl-iproċessar aktar 'l quddiem ta' l-istandard, il-kummenti li jkunu waslu matul il-perjodu għall-kummenti. Kummenti li jkunu waslu permezz ta' korpi li jistabbilixxu l-i standards li jkunu aċċettaw dan il-Kodiċi ta' Prattika Tajba għandhom, fuq talba, jingħataw risposta kmieni kemm jista' jkun. Ir-risposta għandha tinkludu spjegazzjoni għaliex devjazzjoni minn standards rilevani internazzjonali hija meħtieġa.

O. Ladarba l-istandard ikun adottat, għandu jkun pubblikat minnufih.

P. Fuq it-talba ta' xi parti interessata fit-territorju ta' Membru tal-WTO, il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jipprovdi fil-pront, jew jirranġa li jipprovdi, kopja tal-programm ta' ħidma tiegħu l-aktar reċenti jew ta' standard li huwa għamel. Kull ħlas mitlub għal dan is-servizz għandu, minbarra l-ispjjeż reali biex jitwassal, ikun l-istess għall-partijiet stranġieri u domestiċi.

Q. Il-korp li jistabbilixxi l-i standards għandu jagħti konsiderazzjoni b'simpatija lil, u opportunità xieqa għal, konsultazzjoni dwar rappreżentazzjonijiet fir-rigward tat-tħaddim ta' dan il-Kodiċi mressqa minn korpi li jistabbilixxu l-i standards li aċċettaw dan il-Kodiċi ta' Prattika Tajba. Għandu jagħmel sforz oġġettiv biex isolvi kull ilment.

FTEHIM DWAR MIŻ URI TA' INVESTIMENT RELATAT MAL-KUMMERĊ



IL-MEMBRI,

Meta jikkunsidraw li l-Ministri ftiehmu fid-Dikjarazzjoni ta' Punta del Este li, “Wara eżaminazzjoni tat-tħaddim ta' l-Artikoli tal-GATT relatati ma' l-effetti restrittivi u distortivi tal-kummerċ ta' miżuri ta' investiment, in-negozjati għandhom jelaboraw, kif xieraq, aktar dispożizzjonijiet li jistgħu jinħtieġu biex ikunu evitati effetti daqshekk ħżiena fuq il-kummerċ”;

Xewqana li jippromwovu l-espansjoni u l-liberalizzazzjoni progressiva tal-kummerċ dinji u li jħaffu l-investiment bejn il-fruntieri internazzjonali sabiex jiżdied it-tkabbir ekonomiku ta' l-imsieħba kollha fil-kummerċ, b'mod partikolari l-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, filwaqt li jassiguraw kompetizzjoni ħielsa;

Waqt li jqisu l-ħtiġijiet partikolari kummerċjali, ta' l-iżvilupp u finanzjarji tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, b'mod partikolari dawk tal-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati;

Waqt li jirrikonoxxu li ċerti miżuri ta' investiment jistgħu joħolqu effetti li jirrestrinġu u jgħawwġu l-kummerċ;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



Artikolu 1

Coverage

Dan il-Ftehim igħodd għal miżuri ta' investiment relatati ma' kummerċ ta' oġġetti biss (imsemmija f'dan il-Ftehim bħala “TRIMs”).

Artikolu 2

Trattament Nazzjonali u Restrizzjonijiet Kwantitattivi

1.  
Mingħajr preġudizzju għal drittijiet u obbligi oħra taħt il-GATT 1994, ebda Membru ma jista' japplika xi TRIM li huwa nkonsistenti mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu XI tal-GATT 1994.
2.  
Lista illustrattiva ta' TRIMs li huma nkonsistenti ma' l-obbligi ta' trattament nazzjonali msemmija fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu III tal-GATT 1994 u l-obbligu ta' eliminazzjoni ġenerali ta' restrizzjonijiet kwantitattivi pprovduti fil-paragrafu I ta' l-Artikolu XI tal-GATT 1994 tinsab fl-Anness ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 3

Eċċezzjonijiet

L-eċċezzjonijiet kollha taħt il-GATT 1994 għandhom japplikaw, kif xieraq, għad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 4

Pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw

Pajjiż Membru li qed jiżviluppa għandu jkun ħieles li ma jħarisx għal xi żmien id-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 2 sakemm u bl-istess mod bħall-Artikolu XVIII tal-GATT 1994, id-Disposizzjonijiet tal-Ftehim tal-Bilanċ tal-Pagamenti tal-GATT 1994, u d-Dikjarazzjoni dwar Miżuri ta' Kummerċ Meħuda għall-Għanijiet tal-Bilanċ tal-Pagamenti adottati fit-28 ta' Novembru 1979 (BISD 26S/205-209) jippermettu lill-Membru li ma jħarisx id-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli III u XI tal-GATT 1994.

Artikolu 5

Notifika u Arranġamenti Transizzjonali

1.  
Il-Membri, fi żmien 90 jum mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO, għandhom jinnotifikaw lill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti dwar it-TRIMs kollha li huma qed iħaddmu li m'humiex konformi mad-disposizzjonijiet tal-Ftehim. TRIMs simili ta' applikazzjoni ġenerali jew speċifika għandhom ikunu notifikati, flimkien mal-karatteristiċi prinċipali tagħhom ( 28 )..
2.  
Kull Membru għandu jelimina t-TRIMs kollha li huma notifikati taħt il-paragrafu 1 fi żmien sentejn mid-data tal-bidu fis-seħħ tal-Ftehim WTO fil-każ ta' pajjiż Membru żviluppat, fi żmien ħames snin fil-każ ta' pajjiż Membru li qed jiżviluppa, u fi żmien seba' snin fil-każ ta' pajjiż Membru l-anqas żviluppat.
3.  
Fuq talba, Il-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti jista' jtawwal il-perjodu ta' transizzjoni għall-eliminazzjoni ta' TRIMs notifikati taħt il-paragrafu 1 għall-pajjiż Membru li qed jiżviluppa, inkuż pajjiż Membru l-anqas żviluppat, li juri diffikultajiet partikolari fit-tħaddim tad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Waqt li jikkonsidra talba simili, il-Kunsill għall-Kummerċ ta' Oġġetti għandu jqis il-ħtiġijiet ta' żvilupp, finanzjarji u kummerċjali individwali tal-Membru fil-kwistjoni.
4.  
Matul il-perjodu ta' transizzjoni, Membru m'għandux jimmodifika t-termini ta' xi TRIM li huwa jinnotifika taħt il-paragrafu 1 minn dawk prevalenti fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO biex iżid il-grad ta' inkonsistenza mad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 2. TRIMs introdotti anqas minn 180 jum qabel id-data tal-bidu fis-seħħ tal-Ftehim WTO m'għandhomx jibbenefikaw mill-arranġamenti transizzjonali li hemm ipprovduti fil-paragrafu 2.
5.  
Minkejja d-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 2, Membru, biex ma jiżvantaġġjax intrapriżi stabbiliti li huma suġġetti għal TRIM notifikat taħt il-paragrafu 1, jista' japplika matul il-perjodu ta' transizzjoni l-istess TRIM għal investiment ġdid (i) fejn il-prodotti ta' investiment bħal dan huma prodoti simili għal dawk ta' l-intrapriżi stabbiliti, u (ii) fejn meħtieġ biex jevita li jgħawweġ il-kondizzjonijiet ta' kompetizzjoni bejn l-investiment il-ġdid u l-intrapriżi stabbiliti. Kull TRIM hekk applikat għal investiment ġdid għandu jkun notifikat lill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti. It-termini ta' TRIM simili għandhom ikunu ekwivalenti fl-effett kompetittiv tagħhom għal dawk applikabbli għall-intrapriżi stabbiliti, u għandu jintemm fl-istess żmien.

Artikolu 6

Trasparenza

1.  
Il-Membri jerġgħu jsaħħu, fir-rigward ta' TRIMs, l-impenn tagħhom għal obbligi dwar it-trasparenza u n-notifika fl-Artikolu X tal-GATT 1994, fl-impenn fuq “Notifika” li hemm fil-Ftehim Dwar in-Notifika, Konsultazzjoni, Risoluzzjoni ta' Tilwim u Sorveljanza adottat fit-28 ta' Novembru 1979 u fid-Deċiżjoni Ministerjali dwar Proċeduri ta' Notifika adottata fil-15 ta' April 1994.2. Kull Membru għandu jinnotifika lis-Segretarjat dwar il-pubblikazzjonijiet li fihom jista' jkun hemm it-TRIMs, inklużi dawk applikati minn gvernijet reġjonali u lokali u awtoritajiet fit-territorji tagħhom.
2.  
Each Member shall notify the Secretariat of the publications in which TRIMs may be found, including those applied by regional and local governments and authorities within their territories.
3.  
Kull Membru għandu jagħti konsiderazzjoni ta' simpatija għal talbiet għal informazzjoni, u joffri opportunità xierqa għal konsultazzjoni, dwar kull materja li tqum minn dan il-Ftehim imqajma minn Membru ieħor. B'mod konformi ma' l-Artikolu X tal-GATT 1994 ebda Membru m'hu mitlub jiżvela informazzjoni li l-iżvelar tagħha jkun jimpedixxi l-infurzar tal-liġi jew b'xi mod ieħor ikun kuntrarju għall-interess pubbliku jew jippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari, pubbliċi jew privati.

Artikolu 7

Kumitat dwar Miżuri ta' Investiment Relatati mal-Kummerċ

1.  
Kumitat dwar Miżuri ta' Investiment Relatati mal-Kummerċ (imsemmi f'dan il-Ftehim bħala “Il-Kumitat”) huwa hawnhekk stabbilit, u għandu jkun miftuħ għall-Membri kollha. Il-Kumitat għandu jagħżel il-President u l-Viċi President tiegħu, u għandu jiltaqa' mhux anqas minn darba fis-sena u altrimenti fuq talba ta' xi Membru.
2.  
Il-Kumitat għandu jwettaq ir-responsabbilitajiet mogħtija lilu mill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti u għandu jipprovdi opportunità lill-Membri li jikkonsultaw fuq kull materja relatata ma' l-operat u t-tħaddim ta' dan il-Ftehim.
3.  
Il-Kumitat għandu jikkontrolla l-operat u t-tħaddim ta' dan il-Ftehim u għandu jirrapporta dwar dan kull sena lill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti.

Artikolu 8

Konsultazzjoni u Risoluzzjoni ta' Tilwim

Id-disposizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994, kif elaborati u applikati bil-Ftehim ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim, għandhom jgħoddu għal konsultazzjonijiet u għar-risoluzzjonijiet ta' tilwim taħt dan il-Ftehim.

Artikolu 9

Reviżjoni mill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti

Mhux aktar tard minn ħames snin mid-data tal-bidu fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO, il-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti għandu jirrevedi t-tħaddim ta' dan il-Ftehim u, kif xieraq, jipproponi emendi għat-test tiegħu lill-Konferenza Ministerjali. Fil-kors ta' din ir-reviżjoni, il-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti għandu jikkonsidra jekk il-Ftehim għandux ikun komplimentat b'disposizzjonijiet dwar il-politika ta' investiment u l-politika tal-kompertizzjoni.

ANNESS

LISTA ILLUSTRATTIVA

1. 

TRIMs li huma inkonsistenti ma' l-obbligu ta' trattament nazzjonali li hemm ipprovdut fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu III tal-GATT ta' l-1994 jinkludu dawk li huma mandatorji jew li jridu jiġu inforzati taħt il-liġi domestika jew taħt deċiżjonijiet amministrattivi, jew li konformità magħhom hija meħtieġa biex jinkiseb vantaġġ, u li jinħtieġu:

(a) 

ix-xiri jew l-użu minn intrapriża ta' prodotti ta' oriġini domestika jew minn xi sors domestiku, sewwa jekk speċifikat f'termini ta' prodotti partikolari, f'termini ta' volum jew valur ta' prodotti, jew f'termini ta' proporzjon ta' volum jew valur tal-produzzjoni lokali tagħhom;

jew

(b) 

li x-xiri jew l-użu ta' intrapriża ta' prodotti importati jkunu limitati għal ammont relatat mal-volum jew valur ta' prodotti lokali li hija tesporta.

2. 

TRIMs li huma nkonsistenti ma' l-obbligu ta' l-eliminazzjoni ġenerali ta' restrizzjonijiet kwantitattivi li hemm ipprovduti fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XI tal-GATT ta' l-1994 jinkludu dawk li huma mandatorji jew iridu jiġu nforzati taħt il-liġi domestika jew taħt regolamenti amministrattivi, jew li konformità magħhom hija meħtieġa biex jinkiseb vantaġġ, u li jirrestrinġu:

(a) 

l-importazzjoni minn intrapriża ta' prodotti wżati jew relatati mal-produzzjoni lokali tagħha, b'mod ġenerali jew għal ammont relatat mal-volum jew valur tal-produzzjoni lokali li tesporta;

(b) 

l-importazzjoni minn intrapriża ta' prodotti wżati fil-produzzjoni lokali tagħha jew relatati magħha billi tirrestrinġi l-aċċess tagħha għall-kambju barrani għal ammont relatat mad-dħul tal-munita barranija li jista' jkun attribwit lill-intrapriża; jew

(ċ) 

l-esportazzjoni jew il-bejgħ għall-esportazzjoni minn intrapriża ta' prodotti, sewwa jekk speċifikati f'termini ta' prodotti partikolari, f'termini ta' volum jew valur ta' prodotti, jew f'termini ta' proporzjon ta' volum jew valur tal-produzzjoni lokali tagħha.

FTEHIM DWAR L-IMPLIMENTAZZJONI TA' L-ARTIKOLU VI TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ 1994



IL-MEMBRI JAQBLU KIF ĠEJ:



PARTI I

Artikolu 1

Prinċipji

Miżura kontra d-damping ser tiġi applikata biss taħt iċ-ċirkostanzi pprovduti fl-Artikolu VI tal-GATT 1994 u skond l-investigazzjoni mibdija u kondotta skond id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Id-disposizzjonijiet li ġejjin jirregolaw l-applikazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 sakemm jittieħdu passi taħt il-leġislazzjoni jew r-regolamenti kontra d-damping.

Artikolu 2

Determinazzjoni ta' d-damping

2.1  
Ghall-għan ta' dan il-Ftehim, prodott għandu jitqies bħala damping, jiġifieri introdott fil-kummerċ ta' pajjiż ieħor bi prezz inqas minn normal, jekk il-prezz ta' esportazzjoni tal-prodott minn pajjiż għall-ieħor huwa inqas mill-prezz komparabbli, fid-direzzjoni ordinarju tal-kummerċ, għall-prodotti simili meta dawn ikunu destinati għall-konsum fil-pajjiż li jkun qed jesporta ( 29 ) kif użat f'dan il-Ftehim tfisser l-azzjoni proċedurali li permezz tagħha Membru formalment jibda investigazzjoni kif inhu pprovdut fl-Artikolu 5.
2.2  
Meta ma' jkunx hemm bejgħ ta' prodotti simili fid-direzzjoni ordinarja tal-kummerċ fis-suq domestiku tal-pajjiż li jkun qed jesporta jew meta, minħabba s-sitwazzjoni fis-suq partikolari jew il-volum baxx tal-bejgħ fis-suq domestiku tal-pajjiż li jkun qed jesporta ( 30 ), dan il-bejgħ ma' jippermettix paragun kif suppost, il-marġini ta' d-damping jiġi stabbilit permezz ta' paragun ta' prezz komparabbli ta' prodott simili meta esportat f'pajjiż xieraq tat-Tielet Dinja, iżda jrid jiġi pprovdut li dan il-prezz huwa rappreżentant, jew fil-pajjiż ta' origini apparti minn ammont raġonevoli għall-amministrazzjoni, bejgħ u spejjeż ġenerali u għall-profitti.
2.2.1 

Bejgħ ta' prodotti simili fis-suq domestiku tal-pajjiż li jkun qed jesporta jew il-bejgħ lill-pajjiż tat-Tielet Dinja bi prezzijiet inqas per unità (fissi u varjabbli) spejjeż ta' prodotti flimkien ma' bejgħ amministrattiv u spejjeż ġenerali jistgħu jitqiesu bħallikieku mhumiex mexjin fid-direzzjoni ordinarja tal-kummerċ minħabba l-prezz u jistgħu jiġu injorati waqt id-determinazzjoni tal-valur normali biss jekk l-awtoritajiet ( 31 ) jiddeterminaw li dan it-tip ta' bejgħ huwa magħmul fi żmien estiż ( 32 ) f'kwantitajiet sostanzjali ( 33 ) u huma prezzijiet li ma jipprovdux rkuprar ta' l-ispejjeż kollha fi żmien raġonevoli. Jekk il-prezzijiet li huma inqas mill-ispejjeż per unità huma kkalkolati bħala aktar mill-medja ta' l-ispejjeż per unità fi żmien il-bejgħ u waqt il-perjodu investigattiv, dawn il-prezzijiet jitqiesu li jipprovdu rkuprar ta' l-ispejjeż fi żmien raġonevoli.

2.2.1.1 

Għall-għan tal-paragrafu 2, l-ispejjeż huma normalment ikkalkulati fuq bażi ta' reġistri li jinżammu mill-esportatur jew il-prodotti li huma sottomessi għall-investigazzjoni, iżda jrid jiġi pprovdut li, dawn ir-reġistri huma konformi mal-prinċipji tal-kontabbilità li huma ġeneralment aċċettati mill-pajjiż li qed jesporta u jirriflettu b'mod raġonevoli l-ispejjeż assoċjati mal-prodotti u mal-bejgħ tal-prodotti li qed jitqiesu. L-Awtoritajiet ikollhom iqisu kull evidenza disponibbli mill-esportatur jew il-persuna li tkun qed tipproduċi tul l-investigazzjoni iżda jrid jiġi pprovdut li dawn l-allokazzjonijiet ġew storikament utilizzati mill-esportatur jew mill-persuna li tkun qed tipproduċi, partikolarment in konessjoni biex jistabbilixxu termini xierqa għall-ħlas lura ta' dejn u deprezzament u konċessjonijiet għan-nefqa tal-kapital u spejjeż oħra għall-iżvilupp. Sakemm mhux diġa apparenti mill-allokazzjonijet ta' l-ispejjeż taħt dan is-sub-paragrafu, l-ispejjeż għandhom jiġu rranġati kif suppost għal dawk il-ħwejjeġ ta' l-ispejjeż li ma jirrepetux lilhom nfushom u li jibbenefikaw produzzjonijiet futuri u/jew kurrenti, jew fiċ-ċirkostanzi fejn l-ispejjeż matul il-perjodu ta' investigazzjoni huma affetwati b'operazzjonijiet inizjali ( 34 ).

2.2.2 

Għall-għan tal-paragrafu 2, l-ammonti għall-ispejjeż amministrattivi, tal-bejgħ u dawk ġenerali, kif ukoll għall-profitti għandhom ikunu bbażati fuq data li tirreferi għall-produzzjoni u għall-bejgħ fid-direzzjoni ordinarja tal-kummerċ tal-prodott simili mill-esportatur jew mill-persuni li qed jipproduċi matul l-investigazzjoni. Meta dawn l-ammonti ma' jistgħux ikunu stabbiliti fuq bażi ta' dan, l-ammonti jistgħu jiġu determinati fuq bażi ta':

(i) 

L-ammonti proprji li jintefqu u li jiġu realizzati mill-esportatur jew il-produttur in kwistjoni fir-rigward tal-produzzjoni u l-bejgh fis-suq domes tiku tal-pajjiż ta' oriġini ta' l-istess kategorija ġenerali tal-prodotti;

(ii) 

il-medja stabbilita ta' l-ammonti proprji li ntefqu u li ġew realizzati minn esportaturi jew produtturi oħra li huma soġġetti għal investigazzjoni fir-rigward tal-produzzjoni u l-bejgħ ta' prodotti simili fis-suq domestiku tal-pajjiż ta' oriġini;

(iii) 

kwalunkwe metodu raġonevoli ieħor, iżda jrid jiġi pprovdut li l-ammont għall-profitt li jiġi stabbilit ma' jeċeddix il-profitt normalment magħmul minn esportaturi jew produtturi oħra mill-bejgħ ta' prodotti ta' l-istess kategorija fis-suq domestiku tal-pajjiż ta' oriġini.

2.3  
Fil-każ meta ma jkunx hemm prezz ta' esportazzjoni jew fejn jidher f'għajnejn l-awtoritajiet konċernati li ma tistax tiddependi fuq il-prezz ta' l-esportazzjoni minħabba assoċazzjoni jew arranġament ta' kumpens bejn l-esportatur u l-importatur jew terza persuna, il-prezz ta' l-esportazzjoni jista jiġi bbażat fuq il-prezz li inizjalment jintuża sabiex jinbiegħ lil xerrej indipendenti, jew mhux mibjugħ fil-kondizzjoni impurtata, skond bażi raġonevoli kif stabbilita mill-awtoritajiet.
2.4  
Isir paragun imparzjali bejn il-prezzijiet ta' esportazzjoni u l-valur normali. Dan il-paragun iseħħ fl-istess livell ta' kummerċ, normalment fil-livell ex-fabbrika, u fir-rigward ta' bejgħ magħmul kemm jista jkun fl-istess żmien. Jitqies b'mod sostanzjali f'kull każ, fuq il-mertu a bażi ta' differenzi li jaffetwaw il-komparibbilità tal-prezzijiet, li jinkludi wkoll id-differenzi fit-termini u l-kondizzjonijiet fir-rigward tal-bejgħ, taxxa, livelli ta kummerċ, kwantitajiet, karatteristiċi fisiċi, u kwalunkwe differenzi oħra li jidhru li jaffetwaw il-komparabbilità tal-prezzijiet ( 35 ). Fil-każ indikat fil-paragrafu 3, sussidji għall-ispejjeż, inklużi dwana u taxxi, li ntefqu bejn l-importazzjoni u l-bejgħ mill-ġdid, u għandhom isiru wkoll għall-profitti li jiżdiedu. Jekk f'dawn il-każijiet il-komparibbilità tal-prezzijiet ġiet affettwata, l-awtoritajiet jistabbilixxu valuri normali fil-livell tal-kummerċ ekwivalenti għall-livell ta' kummerċ tal-prezz kostruwit ta' l-esportazzjoni, jew jagħtu konsiderazzjoni mistħoqqa kif indikata f'dan il-paragrafu. L-awtoritajiet għandhom jindikaw lill-partijiet in kwistjoni x'tip ta' informazzjoni hi meħtieġa biex jassiguraw paragun imparzjali u ma jimponux oneru tal-prova ta' natura mhux raġonevoli fuq il-partijiet.
2.4.1 

Meta l-paragun taħt paragrafu 4 jeħtieġ konverżjoni ta' muniti, din il-konverżjoni għandha ssir permezz ta' l-użu tar-rata tal-kambju eżistenti fiż-żmien id-data tal-bejgħ ( 36 ), stante li meta bejgħ ta' munita barranija fuq swieq mixtieqa huwa direttament marbut mal-bejgħ ta' l-esportazzjoni involuta, tintuża r-rata tal-kambju eżistenti waqt il-bejgħ mixtieq. Varjazzjonijiet fir-rati tal-kambju jkunu injorati u f'investigazzjoni l-awtoritajiet għandhom jippermettu lill-esportaturi mill-inqas 60 ġurnata biex jirranġaw il-prezzijiet ta' l-esportazzjoni sabiex jiġu jirriflettu l-moviment sostenut fir-rati tal-kambju waqt il-perjodu ta' l-investigazzjoni.

2.4.2 

Soġġett għad-disposizzjonijiet li jirregolaw paragun ġust fil-paragrafu 4, l-eżistenza ta' marġini ta' d-damping waqt il-fażi ta' l-investigazzjoni għandha normalment tiġi stabbilita fuq bażi tal-paragun bejn il-medja stabbilita tal-valur normali u l-medja stabbilita tal-prezzijiet ta' transazzjonijiet ta' esportazzjoni komparabbli jew permezz ta' paragun bejn il-valur normali u l-prezzijet ta' l-esportazzjoni fuq bażi ta' żewġ transazzjonijiet bejn xulxin. Valur normali stabbilit fuq bażi tal-medja stabbilita tista titqabbel mal-prezzijiet ta' transazzjonijiet ta' esportazzjoni individwali jekk l-awtoritajiet isibu disinn fost il-prezzjiet ta' l-esportazzjoni li huma sinifikament differenti fost il-varji xerrejja, reġjuni jew termini ta' żmien, u jekk ikun hemm spjegazzjoni dwar għalfejn dawn id-differenzi ma jistgħux jitqiesu kif suppost permezz ta' l-użu tal-paragun bejn zewġ transazzjonijiet ta' medji stabbiliti.

2.5  
Fil-każ meta prodotti ma' jkunux importati direttament minn pajjiżi ta' oriġini iżda huma esportati lejn pajjiż Membru li ser jim- porta minn pajjiż immedjat, il-prezz li bih għandhom jinbiegħu l-prodotti mill-pajjiż ta' esportazzjoni lejn il-pajjiż Membru li għandu l-intenzjoni jimporta huwa normalment paragunat mal-prezz komparabbli fil-pajjiż li sejjer jesporta. Madankollu, jista' jsir paragun bejn prezzijiet tal-pajjiż ta' oriġini, jekk, per eżempju, il-prodotti huma sempliċiment mibgħuta abbord bastiment in transitu fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni, jew xort'oħra ta' prodotti li mhumiex prodotti fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni, jekk m'hemm l-ebda prezz paragunabbli għalihom fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni.
2.6  
Tul dan il-Ftehim it-terminu “prodott simili” (produit similaire) għandu jiġi nterpretat li jfisser prodott li huwa identiku, jiġifieri simili f'kull rispett lill-prodott in konsiderazzjoni, jew fin-nuqqas ta' dan il-prodott, prodott ieħor li, għalkemm mhux l-istess f'kull rigward, għandu karatteristiċi li jixbħu ħafna dawk tal-prodott in konsiderazzjoni.
2.7  
Dan l-Artikolu huwa mingħajr preġudizzju għat-tieni Disposizzjoni Supplimentari għal paragrafu 1 ta' l-Artikolu VI fl-Anness I tal-GATT 1994.

Artikolu 3

Determinazzjoni ta' Ħsara ( 37 )

3.1  
Determinażżjoni ta' ħsara għar-raġunijiet ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 għandha tkun ibbażata fuq evidenza pożittiva u tinvolvi eżaminazzjoni oġġettiva fuq kemm (a) il-volum ta' l-importazzjoni ddampjata u l-effett ta' l-istess importazzjoni dwar il-prezzijiet ta' prodotti simili fis-suq domestiku, kif ukoll (b) l-impatt konsegwenti li jkollha din l-importazzjoni fuq il-produtturi domestiċi ta' dawn il-prodotti.
3.2  
Dwar il-volum ta' l-importazzjoni ddampjata, l-awtoritajiet investigattivi għandhom iqisu jekk kienx hemm żieda sostanzjali fl-importazzjoni ddampjata, f'termini assoluti jew relattivi għal produzzjoni jew konsum fil-Membru importatur. Dwar l-effett ta' l-importazzjoni ddampjata fuq il-prezzijiet, l-awtoritajiet investigattivi għandhom iqisu jekk kienx hemm tnaqqis sinifikanti moħbi mill-prezzijiet ta' l-importazzjoni ddampjata meta paragunat ma' prodott simili ta' Membru importatur, jew jekk l-effetti ta' din l-importazzjoni humiex biex jibblokkaw il-prezzijiet sostanzjalment jew li ma jħallux li jkun hemm żieda fil-prezzijiet, li f'sitwazzjoni oħra kienet tiġri sostanzjalment. L-ebda wieħed jew ħafna minn dawn il-fatturi ma jistgħu neċessarjament, jagħtu gwida deċiżiva.
3.3  
Fejn importazzjoni ta' prodott minn wieħed jew aktar minn pajjiż wieħed hi soġġetta simultanjament għal investigazzjonijiet kontra d-damping, l-awtoritjajiet investigattivi jistgħu jeżaminaw f'daqqa l-effetti ta' din l-importazzjoni jekk tistabbilixxi biss li (a) il-margini ta' d-damping stabbilit in relazzjoni ma' l-importazzjoni minn kull pajjiż hi aktar mid-de minimis kif definit fil-paragrafu 8 ta' l-Artikolu 5 u l-volum ta' l-importazzjoni minn kull pajjiż mhix negliġibbli u (b) l-eżaminazzjoni f'daqqa ta' l-effetti tal-prodotti importati hi xierqa fid-dawl tal-kondizzjonijiet tal-kompetizzjoni bejn il-prodotti importati u l-prodotti simili domestiċi.
3.4  
L-eżaminazzjoni ta' l-impatt ta' l-importazzjoni ddampjata fuq l-industrija domestika kkonċernata għandha tinkludi evalwazzjoni tal-fatturi ekonomiċi relevanti kollha u indiċi li jistgħu jkunu influwenti fuq l-istat ta' l-industrija, li jkunu jinkludu tnaqqis fil-bejgħ, qligħ, xejriet imgħoddija, ishma tas-suq, produttività, dħul ta' l-investimenti, jew utilizzazzjoni tal-kapaċità bħala effett ta' natura attwali u potenzali; fatturi li jaffetwaw l-prezzijiet domestiċi; il-kobor tal-marġini ta' d-damping; l-effetti negattivi attwali u potenzali fuq id-dħul tal-flus, inventorji, impjieg, kapaċità biex iżżid il-kapital jew l-investimenti. Il-lista mhix waħda eżawrjenti, u lanqas wieħed jew ħafna minn dawn il-fatturi neċessarjament jista jagħti gwida deċisiva.
3.5  
Għandu jintwera li minħabba l-effetti tad-damping, il-prodotti ddampjati huma, kif huwa ndikat fil-paragrafi 2 4, jikkawżaw ħsara bit-tifsira f'dan il-Ftehim. Id-demostrazzjoni tar-relazzjoni kawżali bejn l-importazzjoni ddampjata u d-danni ta' l-industrija domestika għandha tkun ibbażata fuq eżaminazzjoni quddiem l-awtoritajiet ta' l-evidenza relevanti kollha. L-awtoritajiet għandhom jeżaminaw ukoll kwalunkwe fatturi magħrufa apparti mill-importazzjoni ddampjata li fl-istess ħin qed jikkawżaw ħsara fl-industrija domestika, u d-danni kkawżati minn dawn il-fatturi m'għandhomx ikunu assoċjati ma' l-importazzjoni ddampjata. Fatturi li jistgħu jitqiesu rilevanti f'dan ir-rigward jinkludu inter alia l-volum u l-prezzijiet ta' l-importazzjoni li ma inbiegħux bi prezzijiet iddampjati, kontrazzjoni rikjesta jew tibdil fid-disinn tal-konsum, prattiċi li jirrestrinġu l-kummerċ ta' u l-kompetizzjoni bejn il-produtturi barranin u domestiċi, żvilupp fit-teknoloġija u l-għemil u produttività ta' l-esportazzjoni fl-industrija domestika.
3.6  
L-effett ta' l-importazzjoni ddampjata għandha tkun eżaminata in relazzjoni tal-prodotti domestiċi ta' prodotti simili meta informazzjoni disponibbli tippermetti identifikazzjoni separata ta' dik il-produzzjoni fuq bażi ta' kriterji bħall-proċess ta' produzzjoni, il-bejgħ tal-produtturi u l-qligħ. Jekk din l-identifikazzjoni separata mhix possibbli, l-effetti ta' l-importazzjoni ddampjata għandhom ikunu evalwati mill-eżaminazzjoni tal-produzzjoni ta' l-idjaq grupp jew firxa ta' prodotti, li tinkludi l-prodotti simili, għal liema prodott tista tiġi pprovduta l-informazzjoni neċessarja.
3.7  

Determinazzjoni ta' theddida ta' ħsara materjali għandha tiġi bbazata fuq il-fatti u mhux biss fuq allegazzjonijiet, konġettura jew possibbilità remota. Il-bidla fiċ-ċirkostanzi li toħloq sitwazzjoni fejn id-damping jikkawża ħsara għandhom ikunu kjarament previsti u imminenti ( 38 ). Meta tkun determinata l-eżistenza ta' theddida ta' ħsara meterjali, l-awtoritajiet għandhom iqisu inter alia dawn il-fatturi li ġejjin:

(i) 

Ir-rata sinifikanti taż-żieda ta' l-importazzjoni ddampjata fis-suq domestiku li tindika l-possibbilità ta' żieda fl-importazzjoni sostanzjali;

(ii) 

biżżejjed liberament dispensabbli, jew żieda sostanzjali mminenti fil-kapaċità ta' l-esportatur li jindika l-possibbilità taż-żieda sostanzjali ta' l-esportazzjoni ddampjata lejn is-suq tal-Membru importatur, waqt li jqisui d-disponibbilità ta' swieq oħra ta' l-esportazzjoni li jistgħu jservu biex jassorbu kwalunkwe esportazzjoni addizzjonali;

(iii) 

jekk l-importazzjoni humiex deħlin bi prezzijiet li jistgħu jibblokkaw sinifikament jew irażżnu l-prezzijiet domestiċi, u x'aktarx iżidu t-talba għall-importazzjoni addizzjonali; u

(iv) 

inventorji tal-prodott li qed jiġi investigat.

L-ebda wieħed minn dawn il-fattura ma jista' neċessarjament jagħti gwida deċisiva iżda t-totalità tal-fatturi meqjusa għandhom jaslu għal konklużjoni li esportazzjoni ddampjata addizzjonali huma mminenti u li, sakemm ma tittieħedx protezzjoni attiva, id-danni materjali tista' sseħħ.

3.8  
Rispettivament għal-każijiet meta l-importazzjoni ddampjata jistgħu jikkawżaw theddida ta' ħsara, l-applikazzjoni ta' miżuri kontra d-damping għandhom jitqiesu u deċiżi b'kura intensiva.

Artikolu 4

Definizzjoni ta' l-Industrija Domestika.

4.1  

Għall-għan ta' dan il-Ftehim, il-frażi “industrija domestika” għandha tkun interpretata li tirreferi għal produtturi domestiċi tal-prodotti simili f'sens sħiħ jew għal dawk minnhom li l-ħruġ kollettiv tal-prodotti tagħhom, jikkostitwixxi proporzjon kbir tal-produzzjoni domestika kollha ta' dawn il-prodotti, ħlief li:

(i) 

meta l-prodotti huma relatati ( 39 ) ma' l-esportaturi jew importaturi jew huma huma stess importaturi tal-prodotti allegatament iddampjati, il-frażi “industrija domestika” tista' tkun qed tirreferi għal bqija tal-produtturi;

(ii) 

f'każijiet eċċezzjonali t-territorju tal-Membru jista', għal produzzjoni in kwistjoni, jitqassam f'wieħed jew iktar swieq kompettitivi u l-produtturi f'kull suq jistgħu jitqiesu bħala industrija separata, u (a) il-produtturi f'dan is-suq ibiegħu kollox jew kważi kollox tal-produzzjoni tagħhom tal-prodott in kwistjoni f'dak is-suq, u (b) it-talba tal-prodott f'dak is-suq mhux sostanzjalement fornita mill-produtturi tal-prodott in kwistjoni lokalizzati f'parti oħra tat-territorju. F'dawn iċ-ċirkostanzi, id-danni tista' tkun eżistenti anki fejn porzjon akbar ta' l-industrija domestika totali mhix imħassra, iżda jrid jiġi pprovdut li jkun hemm konċentrazzjoni ta' importazzjoni ddampjata fis-suq ferm iżolat u li l-importazzjoni ddampjati qed jikkawżaw ħsara lill-produtturi kollha jew kważi kollha tal-produzzjoni f'dan is-suq.

4.2  
Meta s-suq domestiku ġie interpretat li jirreferi għal prodotti f'ċerta żona, jiġifieri, f'suq skond id-definizzjoni fil-paragrafu 1 (ii), dazju kontra d-damping għandhom jiġu mposti ( 40 ) biss fuq il-prodotti in kwistjoni konsenjati għal konsum finali f'dik iż-żona. Meta l-liġijiet kostituzzjonali tal-Membru importatur ma jippermettux l-imposizzjoni tad-dazju kontra d-damping fuq din il-bażi, il-Membru importatur jista jimponi d-dazju msemmija mingħajr limitazzjonijiet stante li (a) l-esportatur ikun ingħata l-opportunità li jieqaf milli jesporta lejn iż-żona konċernata bi prezzijiet iddampjati jew inkella li jagħti assigurazzjonijiet fuq bażi ta' l-Artikolu 8 u assigurazzjonijiet adegwati f'dan ir-rigward għadhom ma ngħatawx, u (b) dawn id-dazju ma jistgħux jiġu mposti fuq il-produtturi tal-prodott speċifiku li jfornu fiż-żona in kwistjoni.
4.3  
Fejn wieħed jew aktar minn żewġ pajjiżi laħqu fuq bażi tad-disposizzjonijiet ta' paragrafu 8(a) ta' l-Artikolu XXIV tal-GATT 1994, livell ta' integrazzjoni sal-punt li għandhom il-karatteristiċi ta' suq singolu u maqgħud, l-industrija fiż-żona intera ta' integrazzjoni għandu jitqies bħala l-industrija domestika b'referenza għal paragrafu 1.
4.4  
Id-disposizzjonijiet tal-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 3 għandha tapplika għal dan l-Artikolu.

Artikolu 5

Bidu u Investigazzjoni Sussegwenti.

5.1  
Ħlief għal dak li hu pprovdut fil-paragrafu 6, investigazzjoni biex tistabbilixxi l-eżistenza, grad u effett ta' kwalunkwe damping illegali għandha tinbeda permezz ta' applikazzjoni bil-miktub minn jew da parti ta' l-industrija domestika.
5.2  

L-applikazzjoni taħt paragrafu 1 għandha tinkludi l-evidenza ta' (a) damping, (b) ħsara skond l-Artikolu VI tal-GATT 1994 kif interpretati minn dan il-Ftehim (ċ) il-konnessjoni kawżali bejn l-importazzjoni ddampjata u l-allegat ħsara. Sempliċi asserzjoni, mhux sostnuta minn evidenza rilevanti, mhix biżżejjed biex tilqa' r-rekwiżiti ta' dan il-paragrafu. L-applikazzjoni għandha tikkonsisti f'informazzjoni li hija raġonevolment disponibbli lill-applikant kif ġej:

(i) 

l-identità ta' l-applikant u d-deskrizzjoni tal-volum u l-valur tal-produzzjoni domestika tal-prodott simili mill-applikant. Fejn issir applikazzjoni bil-miktub da parti ta' l-industrija domestika, l-applikazzjoni għandha tidentifika l-industrija da parti ta' liema qed issir l-applikazzjoni permezz ta' lista ta' l-ismijiet magħrufa ta' kull produttur domestiku li jipproduċu l-istess prodott (jew assoċazzjonijiet ta' produtturi domestiċi tal-prodott simili) u, sakemm huwa possibbli, deskrizzjoni tal-volum u l-valur tal-produzzjoni domestika tal-prodott simili rappreżentati minn dawn il-produtturi;

(ii) 

Deskrizzjoni kompleta tal-prodotti allegatament iddampjati, l-ismijiet tal-pajjiż jew pajjiżi ta' oriġini jew esportazzjoni in kwistjoni, l-identità magħrufa ta' kull esportatur jew produttur barrani u lista ta' kull persuna magħrufa li qed timporta l-prodott in kwistjoni;

(iii) 

informazzjoni dwar il-prezzijiet li bihom qed jinbiegħu l-prodotti in kwistjoni meta dawn il-prodotti huwa destinati għal-konsum fis-swieq domestiċi tal-pajjiż jew pajjiżi ta' oriġini jew esportazzjoni (jew, fejn informazzjoni xierqa dwar il-prezzijiet li bih qed jinbiegħ il-prodott mill-pajjiż jew pajjiżi ta' oriġini jew esportazzjoni lill-pajjiż jew pajjiżi tat-tielet dinja jew fuq bażi tal-valur mibni tal-prodott) u informazzjoni fuq il-prezzijiet ta' l-esportazzjoni jew, meta dan ikun xieraq, fuq il-prezzijiet li bih il-prodott huwa inizjalment mibjugħ għal darba oħra lill-xerrej indipendenti fit-territorji tal-Membru Importatur.

(iv) 

informazzjoni dwar l-evoluzzjoni tal-volum ta' l-importazzjoni allegatament iddampjati, l-effett ta' din l-importazzjoni fuq il-prezzijet ta' prodotti simili fis-swieq domestiċi u l-impatt konsegwenti fuq l-importazzjoni fl-industrija domestika, kif intwera mill-fatturi rilevanti u indiċi li jinfluwenzaw l-istat ta' l-industrija domestika, bħal dawk elenkati fil-paragrafi 2 u 4 ta' l-Artikolu 3.

5.3  
L-awtoritajiet għandhom jeżaminaw il-kjarezza u l-adekwatezza ta' l-evidenza pprovduti fl-applikazzajoni sabiex jiddetermina jekk hemm'x xhieda biżżejjed sabiex tiġi ġġustifikata l-bidu ta' l-investigazzjoni.
5.4  
L-investigazzjoni ma tinbediex skond il-paragrafu 1 sakemm l-awtoritajiet ma' jkunux stabbilew, fuq bażi ta' l-eżaminazzjoni tal-grad ta' appoġġ għal, jew kontra, l-applikazzjoni espressa ( 41 ) mill-produtturi domestiċi tal-prodotti simili, li l-applikazzjoni saret minn jew da parti ta' l-industrija domestika ( 42 ). L-applikazzjoni titqies li tkun saret minn jew da parti ta' l-industrija domestika jekk tkun appoġġjata minn dawk il-produtturi domestiċi li għandhom ħruġ kollettiv li jikkostitwixxi iktar minn 50 fil-mija tal-produzzjoni totali tal-prodott simili prodott minn dik il-porzjoni ta' l-industrija domestika li tesprimi appoġġ għal jew kontra l-applikazzjoni. Madankollu, l-ebda investigazzjoni ma tinbeda jekk produtturi domestiċi espressament jappoġġaw l-akkont ta' l-applikazzjoni għal inqas minn 25 fil-mija tal-produzzjoni totali tal-prodott simili kif prodott mill-industrija domestika.
5.5  
L-awtoritajiet għandhom jevitaw kwalunkwe pubblikazzjoni ta' l-applikazzjoni għal bidu ta' l-investigazzjoni, sakemm ma jkunx hemm deċiżjoni sabiex tinbeda l-investigazzjoni. Madankollu, wara li tintlaqa' applikazzjoni adegwatament dokumentata u qabel ma' jinbdew il-proċeduri ta' l-investigazzjoni, l-awtoritajiet għandhom jinnotifikaw il-gvern tal-Membru esportatur ikkonċernat.
5.6  
Jekk f'każijiet speċjali, l-awtoritajiet konċernati jiddeċiedu li jibdew l-investigazzjoni mingħajr ma jkunu rċevew applikazzjoni bil-miktub minn jew da parti ta' l-industrija domestika għal bidu ta' l-investigazzjoni, għandhom jipproċedu biss jekk ikollhom biżżejjed evidenza tad-damping, ħsara jew konnessjoni kawżali, kif deskritt fil-paragrafu 2, sabiex jiġġustifikaw il-bidu ta' investigazzjoni.
5.7  
L-evidenza ta' kemm id-damping u d-danni għandhom jitqiesu flimkien (a) fid-deċiżjoni ta' jekk għandiex tinbeda l-investigazzjoni, u (b) wara li tinbeda, tul il-kors ta' l-investigazzjoni, li tibda mid-data mhux iktar tard mid-data iktar viċina meta skond id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim jistgu jkunu applikati mezzi proviżorji.
5.8  
Applikazzjoni taħt il-paragrafu 1 għandha tkun miċħuda u l-investigazzjoni tintemm fil-pront malli l-awtoritajiet konċernati jkunu sodisfatti li m'hemmx evidenza biżżejjed li turi l-eżistenza ta' damping jew ħsara biżżejjed biex jipproċedu bil-każ. Ikun kemm waqfa immedjata fil-każijet fejn l-awtoritajiet jiddeterminaw li l-marġini tad-damping hija de minimis, jew li l-volum ta' l-importazzjoni ddampjata, attwali jew potenzali, huwa negliġibbli. Il-margini tad-damping għandu jitqies de minimis jekk il-marġini hija inqas minn 2 fil-mija, kif espressa bħala persentaġġ tal-prezzijiet ta' l-esportazzjoni. Il-volum ta' l-importazzjoni ddampjata hija normalment meqjusa bħala negliġibbli jekk il-volum ta' l-importazzjoni ddampjata minn pajjiż partikolari tkopri inqas minn 3 fil-mija ta' l-importazzoni ta' prodotti simili fil-Membru importatur, sakemm pajjiżi li individwalment jkopri inqas minn 3 fil-mija ta' l-importazzjoni tal-prodotti simili fil-Membru importatur kollettivament jispjegaw iktar minn 7 fil-mija ta' l-importazzjoni tal-prodotti simili fil-Membru importatur.
5.9  
Proċedura kontra d-damping ma tostakolax il-proċedura tal-clearance tad-dwana.
5.10  
L-investigazzjonijiet għandhom, ħlief x'każijiet eċċezzjonali, jiġu konklużi fi żmien sena, u f'mhux iktar minn 18-il xahar, wara li jinbdew.

Artikolu 6

Evidenza

6.1  
Il-partijiet kollha interessati f'investigazzjoni kontra d-damping għandhom jiġu notifikati dwar l-informazzjoni li l-awtoritajiet jinħtieġu u jingħataw ħafna opportunitajiet sabiex jippreżentaw bil-miktub l-evidenza kollha li huma jikkonsidraw rilevanti dwar l-investigazzjoni in kwistjoni.
6.1.1 

Esportaturi jew produtturi barranin li jirċievu kwestjonarji wżati f'investigazzjoni kontra d-damping jingħataw mill-inqas 30 ġurnata biex jirrispondu ( 43 ). Konsiderazzjoni sostanzjali għandha tingħata lil kull talba għal estenzjoni tat-terminu ta' 30 ġurnata u, la darba tinwera r-raġuni għal dan, din l-estenzjoni għandha tingħata meta dan ikun prattikabbli.

6.1.2 

Fuq bażi tal-ħtieġa li tipproteġi l-informazzjoni kunfidenzali, l-evidenza ppreżentati bil-miktub minn wieħed mill-partijiet interessati titqiegħed fil-pront għad-disposizzjoni tal-partijiet l-oħra interessati li huma parteċipi għall-investigazzjoni.

6.1.3 

Malli l-investigazzjoni tinbeda, l-awtoritajiet għandhom jipprovdu test sħiħ ta' l-applikazzjonijiet bil-miktub riċevuti skond paragrafu 1 ta' l-Artikolu 5, lill-esportaturi magħrufa ( 44 ) u lill-awtoritajiet tal-Membru esportatur, u jekk ikun hemm talba, dawn jitqiegħdu għad-disposizzjoni ta' kwalunkwe parti oħra interessata. Konsiderazzjoni mistħoqqa tingħata lir-rekwiżit għal protezzjoni ta' l-informazzjoni kunfidenzali, kif pprovduta fil-paragrafu 5.

6.2  
Matul l-investigazzjoni kontra d-damping il-partijiet kollha interessati jkollhom l-opportunità li jiddefendu l-interessi tagħhom. Għal dan l-għan, fil-preżenza ta' talba, l-awtoritajiet għandhom, jipprovdu opportunitajiet lill-partijiet kollha interessati sabiex jiltaqgħu ma' dawk il-partijiet li għandhom interess oppost, ħalli l-opinjonjiet opposti tagħhom jistgħu jiġu ppreżentati u argumenti kontrarji jiġu offruti. Il-provissta ta' dawn l-opportunitajiet għandha tqis il-bżonn li jippreservaw il-konfidenzalità u l-konvenjenza tal-partijiet. Ma jkun hemm l-ebda obbligu lejn kwalunkwe parti biex tattendi laqgħa, u n-nuqqas li jagħmel dan ma jippreġudikax fil-każ tiegħu. Il-partijiet interessati jkollhom ukoll id-dritt li jippreżentaw informazzjoni oħra verbalment, stante li dan l-atteġament jiġi ġustifikat.
6.3  
Informazzjoni verbali taħt paragrafu 2 għandha tingħata konsiderazzjoni mill-awtoritajiet sakemm biss din tkun sussegwentement riprodotta bil-miktub u tkun disponibbli għal partijiet oħra interessati, kif pprovdut skond subparagrafu 1.2.
6.4  
L-awtoritajiet ikollhom, kull meta dan ikun prattikabbli, jipprovdu opportunitajiet ta' sikwit lill-partijiet interessati kollha biex dawn jaraw l-informazzjoni rilevanti lill-preżentazzjoni tal-każ tagħhom, liema informazzjoni mhix kunfidenzali skond paragrafu 5, u liema informazzjoni tintuża mill-awtoritajiet f'investigazzjonijiet kontra d-damping, sabiex il-partijiet jkunu jistgħu jippreparaw preżentazzjoni fuq bażi ta' din l-informazzjoni.
6.5  
Kwalunkwe informazzjoni li hija ta' natura kunfidenzali (per eżempju, minħabba l-fatt li la darba tkun svelata, tista' tkun ta' vantaġġ kompettitiv sinifikanti lill-kompetitur jew l-istess jista' jkolla effett kuntrarju sinifikanti fuq il-fornitur ta' l-informazzjoni jew fuq il-persuna li qed takkwista l-informazzjoni), jew li hija pprovduta kunfidenzalment minn partijiet għall-investigazzjoni, jekk ikun hemm raġuni valida għal dan, għandha titqies f'dan il-mod mill-awtoritajiet. Informazzjoni bħal din m'għandhiex tkun svelata bla permess speċifiku tal-parti li jissottomettiha ( 45 ).
6.5.1 

L-awtoritajiet għandhom jirrikjedu lill-partijiet interessati li qed jipprovdu informazzjoni kunfidenzali, sabiex jipprovdu sommarji ta' natura mhux kunfidenzali dwar l-istess. Dawn is-sommarji għandhom jagħtu dettalji biżżejjed sabiex jippermettu ftehim raġonevoli tas-sustanza ta' l-informazzjoni mogħtija in kunfidenza. F'każijiet eċċezzjonali, dawn il-partijiet jistgħu jindikaw li din l-informazzjoni mhix suxxetibbli għat-tqassir. F'dawn il-każijiet eċċezzjonali, għandha tiġi pprovduta stqarrija li tispjega r-raġunijiet għalfejn dan it-tqassir mhux possibbli.

6.5.2. 

Madankollu, jekk l-awtoritajiet kompetenti jsibu li t-talba għal kunfidenzalità mhix garantita u jekk il-fornitur ta' l-informazzjoni mhux lest li jrendi l-informazzjoni pubblika jew li jawtorizza li jkun svelat in ġenerali jew sommarjament, l-awtoritajiet jistgħu ma jagħtux każ għal informazzjoni bħal din sakemm tista' tiġi murija għas-sodisfazzjon tagħhom mis-sorsi xierqa li l-informazzjoni hi korretta.

6.6  
Ħlief fiċ-ċirkostanzi kif pprovdut fil-paragrafu 8, fi-kors ta' l-investigazzjoni, l-awtoritajiet għandhom jissodisfaw lilhom infushom dwar il-kjarezza ta' l-informazzjoni fornita mill-partijiet interessati, li fuqhom kienu bbażati s-sejbiet tagħhom ( 46 )
6.7  
Sabiex tkun verifikata informazzjoni jew sabiex jiġu pprovduti aktar dettalji, l-awtoritajiet jistgħu jesegwixxu investigazzjonijiet fit-territorji ta' Membri oħra kif ikun meħtieġ, stante li jiksbu l-ftehim tad-ditti kkonċernati u jinnotifikaw ir-rappreżentanti tal-gvernijiet tal-Membru in kwistjoni, u sakemm il-Membru ma joġġezjonawx għall-investigazzjoni. Il-proċeduri msemmija fl-Anness I għandhom japplikaw dwar ta' l-investigazzjonijiet eżegwiti fit-territorji tal-Membri l-oħra. Fuq bażi tar-rekwiżit li jipproteġi l-informazzjoni kunfidenzali, l-awtoritajiet jagħmlu disponibbli kwalunkwe riżultati ta' dawn l-investigazzjonijiet, jew jipprovdu l-isvelar tagħhom skond il-paragrafu 9, lid-ditti relatati u jistgħu jagħmluhom disponibbli ukoll fir-rigward ta' l-applikanti.
6.8  
Fil-każijiet meta kwalunkwe partijiet interessati jiċħdu l-aċċess, jew inkella ma jipprovdux, informazzjoni meħtieġa fi żmien raġonevoli jew ma jippermettux sostanzjalment, determinazzjonijet ta' natura preliminari u finali, affermativa jew negattiva, dawn jistgħu jsiru fuq bażi tal-fatti disponibbli. Id-disposizzjonijiet ta' l-Anness II għandhom jiġu osservati fl-applikazzjoni ta' dan il-paragrafu.
6.9  
L-awtoritajiet għandhom, qabel ma ssir id-determinazzjoni finali, jinfurmaw lill-partijiet interessati dwar il-fatti essenzali li qed jitqiesu, liema fatti jinfurmaw il-bażi għad-deċiżjoni ta' jekk għandhomx jew le jiġu applikati miżuri definittivi. Dan l-isvelar għandu jsir fiż-żmien biżżejjed sabiex jippermetti lill-partijiet jiddefendu l-interessi tagħhom.
6.10  
l-awtortajiet għandhom, bħala regola, jistabbilixxu marġini individwali għal kull esportatur magħruf jew għal produtturi kkonċernati bil-prodott li qed ikun investigat. F'każijiet meta n-numru ta' esportaturi, produtturi, importaturi jew tipi ta' prodotti huwa kbir wisq sal-punt li jrendi din id-determinazzjoni impratikkabli, l-awtoritajiet jistgħu jillimitaw l-eżaminazzjoni jew għal numru raġonevoli ta' partijiet interessati jew prodotti permezz ta' l-użu ta' kampjuni li huma validi statistikament fuq bażi ta' l-informazzjoni disponibbli lill-awtoritajiet fiż-żmien ta' l-għażla, jew lill-ikbar persentaġġ tal-volum ta' l-esportazzjoni mill-pajjiż in kwistjoni li jista' jkun investigat b'mod raġonevoli.
6.10.1 

Kwalunkwe għażla ta' esportaturi, produtturi, importaturi jew tipi ta' prodotti magħmula fuq bażi ta' dan il-paragrafu preferibbilment għandhom jintgħażlu permezz ta' konsultazzjoni ma' u bil-kunsens ta' l-esportaturi, produtturi jew importaturi kkonċernati.

6.10.2 

Fil-każijiet meta l-awtoritajiet illimitaw l-eżaminazzjoni tagħhom, kif inhu pprovdut f'dan il-paragrafu, huma għandhom xorta waħda jistabbilixxu marġini individwali għad-damping fir-rigward ta' kwalunkwe esportatur jew produttur li ma kienx magħżul inizjalment u li jagħti informazzjoni meħtieġa fit-terminu meħtieġ sabiex din l-informazzjoni tiġi kkonsidrata fil-kors ta' l-investigazzjoni, ħlief f'dawk il-każijiet meta n-numru ta' esportaturi jew produtturi huwa tant kbir li eżaminazzjoni individwali tkun ta' piż żejjed fuq l-awtoritajiet, u ma tippermettix li l-investigazzjoni tiġi kompluta fil-ħin meħtieġ. Tweġib volontarji ma jiġux skoraġġiti.

6.11  

Għall-għan ta' dan il-Ftehim, “partijiet interessati” għandhom jinkludu:

(i) 

esportatur jew produttur barrani ta' prodott soġġett għall-investigazzjoni, jew kummerċ jew assoċjazzjoni ta' negozju li tikkonsisti minn maġġoranza ta' membri li jkunu produtturi, esportaturi jew importaturi ta' dan il-prodott;

(ii) 

il-gvern ta' Membru esportatur; u

(iii) 

produttur ta' prodott simili fil-Membru importatur jew kummerċ u assoċazzjoni ta' negozju li tikkonsisti fil-maġġoranza ta' membri li jkunu jipproduċu l-prodott simili fit-territorju tal-Membru importatur.

L-elenku ma' jipprekludix lill-Membri milli jippermettu partijiet domestiċi jew barranin oħra apparti minn dawk imsemmija hawn fuq sabiex ikunu nklużi bħala partijiet interessati.

6.12  
L-awtoritajiet għandhom jipprovdu opportunitajiet għall-utenti industrijali tal-prodott li qed jiġi investigat, u għall-organizzazzjonijiet rappreżentanti tal-konsumatur fil-każijiet meta l-prodott huwa mibjugħ komunement fil-livell tal-bejgħ bl-imnut, sabiex jipprovdu informazzjoni li hija rilevanti lill-investigazzjoni rigwardanti d-damping, id-danni u l-kawżalità.
6.13  
L-awtoritajiet għandhom iqisu fil-fond kwalunkwe diffikultajiet iffaċċjati mill-partjiet interessati, partikolarment mis-soċjetajiet iż-żgħar, waqt il-fornitura ta' l-informazzjoni mitluba, u għandha tipprovdi għajnuna meħtieġa kif prattikabbli.
6.14  
Il-proċeduri ppreżentati hawn fuq mhumiex intiżi sabiex ma jippermettux l-awtoritajiet tal-Membru milli jipproċedu iktar fil-fond fir-rigward tal-bidu ta' l-investigazzjoni, jilħqu determinazzjonijiet preliminari jew finali, ta' natura affermativa jew negattiva, jew milli japplikaw miżuri proviżorji jew finali, skond id-disposizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 7

Miżuri proviżorji

7.1  

Mizuri proviżorji jistgħu jiġu applikati biss meta:

(i) 

nbdiet investigazzjoni fuq bażi tad-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 5, ingħatat notifika pubblika għall-istess skop u l-partijiet interessati ngħataw biżżejjed opportunitajiet sabiex jagħtu kwalunkwe informazzjoni jew il-kummenti tagħhom;

(ii) 

determinazzjoni preliminari affermattiva fir-rigward tad-damping u d-danni konsegwenti fil-konfront ta' l-industrija domestika; u

(iii) 

l-awtoritajiet ikkonċernati jiġġudikaw dawn il-miżuri meħtieġa sabiex jipprevjenu li tiġi kkawżata ħsara waqt l-investigazzjoni.

7.2  
Il-miżuri proviżorji jistgħu jieħdu l-forma ta' dazju proviżorju jew preferibbilment, sigurtà - permezz ta' depożitu ta' flus jew titolu - li jkun daqs l-istima ta' l-ammont ta' dwana proviżorja kontra d-damping, li ma tkunx ikbar mill-istima proviżorja tal-marġini tad-damping. Iż-żamma ta' l-apprezament hija miżura proviżorja adegwata, stante li d-dwana normali u l-istima ta' l-ammont tad-dwana kontra d-damping tkun indikata u ż-żamma ta' l-apprezzament tkun soġġetta għall-istess kondizzjonijiet bħal miżuri proviżorji oħra.
7.3  
Disposizzjonijiet proviżorji m'għandhomx ikunu applikati qabel 60 jum mid-data tal-bidu ta' l-investigazzjoni.
7.4  
L-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji għandha tkun limitata għal perjodu qasir kemm jista' jkun, li ma jeċċedix erba' xhur jew, fuq bażi tad-deċiżjonijiet ta' l-awtoritajiet ikkonċernati, fuq talba mill-esportaturi li jirrapreżentaw persentaġġ sinifikanti tal-kummerċ involut, mhux iktar minn perjodu ta' sitt xhur. Meta l-awtoritajiet, fil-kors ta' l-investigazzjoni, jeżaminaw jekk id-dwana inqas mill-marġini tad-damping tkunx biżżejjed biex tneħħi d-danni, dawn it-termini jistgħu jkunu ta' sitt xhur u disa' xhur rispettivament.
7.5  
Id-disposizzjonijiet rilevanti ta' l-Artikolu 9 għandhom jiġu segwiti fl-applikazzjoni tal-miżura proviżorja.

Artikolu 8

Intrapriżi tal-Prezzijiet

8.1  
Il-proċeduri jistgħu ( 47 ) jiġu sospiżi mingħajr l-imposizzjoni tal-miżuri proviżorji jew tad-dwana kontra d-damping la darba tirċievi intrapriżi voluntarji sodisfaċenti minn kwalunkwe esportatur sabiex jiġu reviżjonijiet l-prezzijiet jew biex jitwaqqaf l-esportazzjoni lejn iż-żona in kwistjoni bi prezzijiet ta' damping sabiex l-awtoritajiet ikunu sodisfatti li l-effetti li jikkawżaw id-danni fuq id-damping ikunu ġew eliminati. Żiedat fil-prezzijiet taħt dawn l-intrapriżi ma jkunux ikbar milli jkun hemm bżonn għall-iskop ta' l-eliminazzjoni tal-marġini tad-damping. Huwa mixtieq li ż-żieda fil-prezzijiet ikun inqas mill-marġini tad-damping jekk din iż-żieda tkun adegwata sabiex tneħħi d-danni fl-industrija domestika.
8.2  
Intrapriżi tal-prezzijiet ma jinfittxux jew aċċettati minn esportaturi sakemm l-awtoritajiet tal-Membru importatur ma jkunx għamel determinazzjoni affermattiva preliminari tad-damping u d-danni kkawżata minn dan id-damping.
8.3  
Intrapriżi offerti mhux neċessarjament jiġu aċċettati jekk l-awtoritajiet iqisu li dan huwa mprattikabbli, per eżempju, jekk in-numru attwali jew potenzali ta' esportaturi huwa kbir wisq, jew għal raġunijiet oħra, li jinkludi raġunijiet ta' politika ġenerali. Jekk jinqala' l-każ u meta prattikabbli, l-awtoritajiet għandhom jipprovdu r-raġunijiet lill-esportatur rigwardanti għalfejn iqisu li l-aċċettazzjoni ta' l-intrapriżi mhux adegwata, u għandhom, kemm jista' jkun possibbli, jagħtu opportunità lill-esportatur sabiex jagħmel il-kummenti tiegħu fuq hekk.
8.4  
Jekk intrapriża tiġi aċċettata, l-investigazzjoni tad-damping u d-danni għandha xorta waħda tintemm jekk ikun jixtieq hekk l-esportatur jew hekk jiddeċiedu l-awtoritajiet. F'każ bħal dan, jekk determinazzjoni negattiva tad-damping jew ħsara, l-intrapriża tiskadi awtomatikament, ħlief f'każijiet meta din id-determinazzjoni hija dovuta fil-maġġor parti lill-eżistenza ta' l-intrapriża tal-prezzijiet. F'każijiet bħal dawn l-awtoritajiet jistgħu jirrekjedu li l-intrapriża tinżamm għal terminu raġonevoli skond id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Fl-eventwalità li ssir determinazzjoni affermativa tad-damping, l-intrapriża għandha titkompla skond it-termini u d-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
8.5  
Intrapriżi ta' prezzijiet jistgħu jiġu ssuġeriti mill-awtoritajiet tal-Membru importatur, iżda l-ebda esportatur ma jista' jiġi sfurzat li jidħol jifforma parti minn din l-intrapriża. Il-fatt li l-esportaturi ma joffrux dawn l-intrapriżi, jew ma jaċċettawx l-istedina biex jagħmlu dan, f'ebda mod ma jippreġudika l-konsiderazzjoni tal-każ. Madankollu, l-awtoritajiet huma ħielsa li jistabbilixxu li t-theddida ta' ħsara x'aktarx tkun realizzata jekk l-importazzjoni tad-damping jitkomplew.
8.6  
L-awtoritajiet ta' Membru importatur jistgħu jitolbu kwalunkwe esportatur mingħand min kienet aċċettata intrapriża sabiex tipprovdi informazzjoni kull tant żmien, liema informazzjoni tkun relevanti biex jintlaħaq l-iskop ta' din l-intrapriża u sabiex tippermetti l-verifika ta' data pertinenti. Fil-każ tal-vjolazzjoni ta' intrapriża, l-awtoritajiet tal-Membru importatur jistgħu jieħdu, taħt dan il-Ftehim skond id-disposizzjonijiet, azzjonijiet fil-fond li jistgħu jwasslu għall-applikazzjoni immedjata tal-miżuri proviżorji permezz ta' l-użu ta' l-aħjar informazzjoni disponibbli. F'każijiet bħal dawn, dazju definit jista' jiġi impost skond il-Ftehim fuq il-prodotti li għandhom jiġu kkonsmati f'mhux iktar żmien minn 90 ġurnata qabel l-applikazzjoni ta' dawn il-miżuri proviżorji, ħlief li kwalunkwe stima retroattiva m'għandhiex tapplika fil-konfront ta' importazzjoni li saret qabel il-vjolazzjoni ta' l-intrapriża.

Artikolu 9

Imposizzjoni u Kollezjoni tad-Dazju Kontra d-Damping

9.1  
Id-deċiżjoni ta' jekk għandhomx jiġu mposti dazju kontra d-damping jew le f'każijiet fejn il-ħtiġijiet għall-imposizzjoni kienu sodisfatti, u d-deċiżjoni jekk l-ammont tad-dazju kontra d-damping li għandha jkun impost għandu jirrappreżenta l-marġini kollu tad-damping jew inqas, huma deċiżjonijiet li għandhom jittieħdu mill-awtoritajiet tal-Membru importatur.. Huwa mixtieq li l-imposizzjoni tkun permissibbli fit-territorji tal-Membri kollha, u li dan id-dazju jkun inqas mill-marġini jekk dan id-dazju b'inqas valur ikun adegwat sabiex ineħħi d-danni fl-industrija domestika.
9.2  
Meta dazju kontra d-damping jiġu mposti fir-rigward ta' kwalunkwe prodotti, dan it-tip ta' dazju f'kull każ jinġabar f'ammonti xierqa, fuq bażi mhux diskriminatorja ta' l-importazzjoni ta' dawn il-prodotti mis-sorsi kollha li jitqiesu għad-damping jew li qegħdin jikkawżaw ħsara, ħlief fil-rigward ta' importazzjoni minn sorsi fejn l-intrapriża tal-prezzijiet ġew aċċettati skond it-termini ta' dan il-Ftehim. L-awtoritajiet għandhom isemmu l-isem tal-fornitur jew fornituri tal-prodott ikkonċernat. Jekk, madankollu, ħafna fornituri mill-istess pajjiż huma nvoluti, u jekk huwa imprattikabbli li ssemmi l-fornituri kollha, l-awtoritatjiet jistgħu jsemmu l-pajjiż fornitur ikkonċernat. Jekk ħafna fornituri minn ħafna pajjiżi differenti huma nvoluti, l-awtoritajiet jistgħu jsemmu jew il-fornituri involuti, jew, jekk dan huwa imprattikabbli, il-pajjiżi fornituri kollha involuti.
9.3  
L-ammont ta' dazju kontra d-damping m'għandux jeċċedi l-marġini tad-damping kif inhu stabbilit taħt l-Artikolu 2.
9.3.1 

Meta l-ammont ta' dazju kontra d-damping jiġi eżaminat fuq bażi retrospettiva, id-determinazzjoni tar-responsabbilità finali għal ħlas ta dawn id-dazju għandha sseħħ kemm jista' jkun malajr, normalment fi żmien 12-il xahar, u f'ebda każ fi żmien iktar minn 18-il xahar, wara d-data meta tkun saret it-talba għall-istima finali ta' l-ammont tad-dazju ( 48 ). Kwalunkwe rimbors għandu jsir fil-pront u normalment fi żmien mhux itwal minn 90 ġurnata wara d-determinazzjoni għar-responsabbilità finali magħmula skond dan is-subparagrafu. Fi kwalunkwe każ, meta r-rimbors ma jsirx fi żmien 90 ġurnata, jekk mitluba l-awtoritajiet għandhom jipprovdu spjegazzjoni għal dan.

9.3.2 

Meta l-ammont tad-dazju kontra d-damping huwa stmat fuq bażi prospettiva, isir dak li hemm bżonn għal rimbors immedjat ta' kwalunkwe dazju mħallas u li jaqbeż il-marġini tad-damping, jekk issir talba għal dan l-għan. Rimbors ta' dan it-tip ta' dazju mħallas bi prezz li jaqbeż il-marġini attwali tad-damping għandu normalment isir fi żmien 12-il xahar, u f'ebda każ f'iktar minn 18-il xahar, wara d-data meta t-talba għar-rimbors, appoġġata b'mod xieraq bl-evidenza, tkun saret minn importatur tal-prodotti, soġġett għad-dazju kontra d-damping. Ir-rimbors awtorizzat għandu normalment isir fi żmien 90 ġurnata mid-deċiżjoni hawn fuq indikata.

9.3.3 

Waqt li wieħed jiddeterminna jekk u sa liema punt għandu jsir rimbors meta l-prezz ta' l-esportazzjoni huwa mibni skond il-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 2, l-awtoritajiet għandhom iqisu kwalunkwe bidla fil-valur normali, kull bidla fil-prezzijiet imħallsa bejn l-importazzjoni u l-bejgħ mill-ġdid, u għandhom jikkalkulaw l-prezz ta' l-esportazzjoni mingħajr ma' jiddeduċu l-ammont ta' dazju kontra d-damping li jitħallsu meta hija ndikata evidenza konklussiva ta' dan.

9.4  

Meta l-awtoritajiet illimitaw l-eżaminazzjoni tagħhom skond it-tieni sentenza tal-paragrafu 10 ta' l-Artikolu 6, kwalunkwe dazju kotra d-damping applikat għall-importazzjoni mill-esportaturi jew produtturi mhux inklużi fl-eżaminazzjoni m'għandux jeċċedi:

(i) 

il-medja meqjusa tal-marġini tad-damping stabbilit fir-rigward ta' l-esportaturi magħżula jew il-produtturi jew

(ii) 

fejn ir-responsabbilità għal ħlas tad-dazju kontra d-damping hija kkalkolata fuq bażi tal-valur normali prospettiv, id-differenza bejn il-medja meqjusa tal-valur normali ta' l-esportaturi magħżula jew il-produtturi u l-prezzijiet ta' l-esportazzjoni ta' l-esportaturi jew produtturi li ma kienux eżaminati individwalment,

sakemm għall-għanijiet ta' dan il-paragrafu l-awtoritajiet jinjoraw kwalunkwe żero u marġini de minimis kif ukoll marġini li jistab- bilixxu taħt iċ-ċirkostanzi b'referenza għall-paragrafu 8 ta' l-Artikolu 6. L-awtoritajiet għandhom japplikaw id-dazju individwali jew il-valuri normali lill-importazzjoni minn kwalunkwe esportatur jew produttur li ma kienx inkluż fl-eżaminazzjoni li pprovdiet l-informazzjoni meħtieġa waqt il-kors ta' l-investigazzjoni, kif pprovduta fis-subparagrafu 10.2 ta' l-Artikolu 6.

9.5  
Jekk prodott huwa soġġett għad-dazju kontra d-damping f'Membru importatur, l-awtoritajiet għandhom fil-pront jesegwixxu reviżjoni bl-għan li jiddeterminaw il-marġini individwali għal kwalunkwe esportaturi jew produtturi fil-pajjiżi esportaturi in kwistjoni li ma mportawx il-prodott lill-Membru importatur waqt il-perjodu investigattiv, iżda jrid jiġi pprovdut li dawn l-esportaturi jew produtturi jistgħu juru li huma m'għandhomx relazzjoni ma' kwalunkwe esportatur jew produttur fil-pajjiż esportatur li huma soġġetti għad-dazju kontra d-damping fuq il-prodotti. Reviżjoni bħal din għandha tinbeda u ssir fuq bażi aċċelerata, meta mqabbla ma' l-eżaminazzjoni tad-dazju li normalment issir u l-proċeduri tar-reviżjoni fil-Membru importatur. L-ebda dazji kontra d-damping għandhom jiġu imposti fuq importazzjoni minn esportaturi jew produtturi waqt li r-reviżjoni qed tiġi esegwita. Madankollu, l-awtoritajiet jistgħu, iżommu l-apprezzament u/jew jitolbu garanziji biex jassiguraw li, jekk din ir-reviżjoni tirriżulta fid-determinazzjoni tad-damping fir-rigward ta' dawn il-produtturi jew esportaturi, id-dazju kontra d-damping jista' jkun impost retroattivament għad-data tal-bidu tar-reviżjoni.

Artikolu 10

Retroattività

10.1  
Miżuri proviżorji u d-dazju kontra d-damping għandhom japplikaw biss fir-rigward ta' prodotti li jidħlu għal konsum wara ż-żmien meta d-deċiżjoni meħuda taħt paragrafu 1 ta' l-Artikolu 7 u paragrafu 1 ta' l-Artikolu 9, rispettivament, jidħlu fis-seħħ, soġġetti ta' l-eċċezzjonijiet indikati f'dan l-Artikolu.
10.2  
Fejn tkun saret determinazzjoni finali tad-danni (iżda mhux ta' theddida għall-istess jew għal ritardazzjoni materjali ta' l-istabbilir ta' industrija) jew, fil-każ ta' determinazzjoni finali ta' theddida ta' ħsara, meta l-effetti ta' l-importazzjoni ddampjata jistgħu, fin-nuqqas tal-miżuri proviżorji, wasslu għad-determinazzjoni tad-danni, id-dazju kontra d-damping jista jiġi impost retroattivament għal perjodu għal liema kienu applikati, jekk kienu, miżuri proviżorji.
10.3  
Jekk id-dazju definittiv kontra d-damping huwa iktar għoli mid-dazju proviżorju mħallas jew li għandu jitħallas, jew l-ammont stmat għar-raġuni tas-sigurtà, m'għandhiex tinġabar id-differenza. Jekk id-dazju definittiv huwa iktar baxx mid-dazju proviżorju li tħallas jew li għandu jitħallas, jew l-ammont stmat għar-raġuni tas-sigurtà, id-differenza għandha tiġi rimborsata jew d-dazju kkalkolat mill-ġdid, skond il-każ.
10.4  
Ħlief fil-każijiet provduti fil-paragrafu 2, fejn hemm determinazzjoni ta' theddida ta' ħsarat jew meta ssir ritardazzjoni materjali (iżda għadu ma sar l-ebda dannu) dazju definittiv kontra d-damping jista' jiġi impost biss mid-data tad-determinazzjoni tat-theddida tad-danni jew ritardazzjoni materjali, u kwalunkwe depożitu ta' flus magħmul waqt il-perjodu ta' l-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji għandu jiġi rimborsat u kwalukwe titoli għandhom jiġu rilaxxxati b'mod spedjenti.
10.5  
Fejn ikun hemm determinazzjoni finali negattiva, kwalunkwe depożitu ta' flus magħmul waqt il-perjodu ta' l-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji għandha tiġi rimborsata u kwalunkwe titoli għandhom jiġu rilaxxati b'mod spedjenti.
10.6  

Dazju definittiv kontra d-damping jista jiġi mpost fuq prodotti li ddaħlu għal konsum fi żmien mhux itwal minn 90 ġurnata qabel id-data ta' l-applikazzjoni għal miżuri proviżorji, meta l-awtoritajiet jiddeterminaw għall-prodott ddampjat in kwistjoni fis-sens li:

(i) 

hemm storja ta' damping li kkawża ħsarat jew fejn l-importatur kien, jew missu kien, jaf li l-esportatur jipprattika d-damping u li dan l-iddampjar jikkawża ħsarat, u

(ii) 

d-danni huma kkawżati minn importazzjoni kbar iddampjati ta' prodotti fi żmien relattivament qasir li fid-dawl taż-żmien u tal-volum ta' l-importazzjoni ddampjata u ċirkostanzi oħra (żieda daqshekk rapida ta' inventorji tal-prodotti importati) x'aktarx jimminaw l-effetti rimedjali ta' l-effetti tad-dazju kontra d-damping definittiv li għandu jiġi applikat, stante li l-importaturi kkonċernati ngħataw l-opportunità li jikkummentaw.

10.7  
L-awtoritajiet jistgħu, wara li jibdew investigazzjoni, jieħdu miżuri bħaż-żamma ta' l-apprezzament jew l-istima skond il-ħtieġa sabiex jiġbru d-dazju kontra d-damping retroattivi, kif inhu pprovdut fil-paragrafu 6, la darba jkollhom evidenza biżżejjed li turi li kienu sodisfatti l-kondizzjonijiet ppreżentati f'dak il-paragrafu.
10.8  
L-ebda dazju m'għandu jkun impost retroattivament skond il-paragrafu 6 dwar il-prodotti li ddaħħlu għal konsum qabel id-data tal-bidu ta' l-investigazzjoni.

Artikolu 11

Tul tar-Reviżjoni tad-Dazji kontra d-Damping u l-Intrapriżi tal-Prezzijiet.

11.1  
Dazju kontra d-damping għandu jibqa' fis-seħħ biss sakemm ikun meħtieġ biex jiġġieled kontra d-damping li qed jikkawża d-danni.
11.2  
L-awtoritajiet għandhom jirrevedu l-bżonn għall-kontinwazzjoni ta' l-imposizzjoni tad-dazju, meta jkunu garantiti, fuq l-inizjattiva tagħhom jew, meta skada perjodu raġonevoli mill-imposizzjoni tad-dazju kontra d-damping definittiv, fuq talba minn kwalunkwe parti interessati li jissottometti informazzjoni pożittiva li tissustanzja l-bżonn għar-reviżjoni ( 49 ). Partijiet interessati għandu jkollhom id-dritt li jagħmlu talba lill-awtoritjatjiet sabiex dawn jeżaminaw jekk l-imposizzjoni kontinwa tad-dazju hijiex meħtieġa jew le biex tpaċi d-damping, jekk id-danni x'aktrax ikomplu jew jirrepetu lilhom infushom jekk id-dazju jitneħħa jew jinbidel, jew it-tnejn. Jekk, bħala riżultat tar-reviżjoni taħt dan il-paragrafu, l-awtoritajiet jiddeterminaw li d-dazju kontra d-damping mhux iktar garantiti, dan jiġi terminat immedjatament.
11.3  
Minkejja id-disposizzjonijiet tal-paragrafu 1 u 2, kwalunkwe dazju kontra d-damping definittiv għandu jintemm fuq data mhux iktar tard minn ħames snin mill-imposizzjoni tiegħu (jew mid-data tar-reviżjoni iktar riċenti taħt paragrafu 2 jekk dik ir-reviżjoni tkun koperta taħt dan il-paragrafu), sakemm l-awtoritajiet ma jiddeterminawx, f'reviżjoni mibdija qabel dik id-data fuq inizjattiva tagħhom jew fuq talba sostanzjata fil-fond magħmula minn jew da parti ta' l-industrija domestika fi żmein raġonevoli jew fi żmien qabel dik id-data, li l-iskadenza ta' dik id-data x'aktarx tikkawża l-kontinwazzjoni jew ir-repetizzjoni tad-damping u tad-danni ( 50 ). Id-dazju jista' jibqa' fis-seħħ sakemm ikun hemm ir-riżultat ta' din ir-reviżjoni.
11.4  
Id-disposizzjonijiet ta' l-Artikolu 6 dwar l-evidenza u l-proċedura jgħoddu fil-konfront ta' kwalunkwe reviżjoni li saret taħt dan l-Artikolu. Kwalunkwe reviżjoni bħal din għandha ssir fil-fond u għandha tintemm normalment fi żmien 12-il xahar mid-data tal-bidu tar-reviżjoni.
11.5  
Id-disposizzjonijiet ta' dan l-Artikolu japplikaw mutatis mutandis fir-rigward tal-intrapriżi tal-prezzijiet aċċettati taħt l-Artikolu 8.

Artikolu 12

Notifika Pubblika u Spjegazzjoni tad-Determinazzjonijiet

12.1  
Meta l-awtoritajiet huma sodisfatti li hemm evidenza biżżejjed li tiġġustifika l-bidu ta' l-investigazzjonijiet kontra d-damping skond l-Artikolu 5, il-Membru jew Membri li għandhom prodotti li huma soġġetti għall-investigazzjoni u jeżistu partijiet interessati oħra magħrufa mill-awtoritajiet investigattivi li għandhom interess fil-każ in kwistjoni, dawn ikunu notifikati apparti minn notifika pubblika li tingħata fuq l-istess.
12.1.1 

Notifika pubblika dwar il-bidu ta' investigazzjoni għandha tikkonsisti, jew inkella tiddisponi permezz ta rapport separat ( 51 ), informazzjoni adegwata fuq is-segwenti:

(i) 

l-isem tal-pajjiż jew pajjiżi esportatur/i u l-prodott involut;

(ii) 

id-data tal-bidu ta' l-investigazzjoni;

(iii) 

il-bażi li fuqha hemm l-allegazzjoni tad-damping;

(iv) 

sommarju tal-fatturi li fuqhom hija bbażata l-allegazzjoni tad-danni;

(v) 

l-indirizzi fejn għandhom jintbagħtu rappreżentazzjonijiet tal-partijiet interessati;

(vi) 

it-termini permissibbli lill-partijiet interessati għall-preżentazzjoni ta' l-opinjonijiet tagħhom.

12.2  
Notifiki Pubbliċi għandhom jingħataw fir-rigward ta' kwalunkwe determinazzjoni preliminari jew finali, sew jekk affermattivi jew negattivi, ta' kwalunkwe deċiżjoni li sservi biex taċċetta intrapriża skond l-Artikolu 8, tat-terminazzjoni ta' din l-intrapriża, u tat-terminazzjoni tad-dazju definittiv kontra d-damping. Kull waħda minn dawn in-notifiki għandha tindika, jew tipprovdi mod ieħor permezz ta' rapport sparat, f'dettal biżżejjed is-sejbiet u l-konklużjonijiet li ntlaħħqu dwar il-kwistjonijiet kollha fil-fatt u fid-dritt meqjusa materjali mill-awtortajiet investigattivi. Dawn in-notifiki u rapporti kollha jintbagħtu lill-Membru jew Membri tal-prodotti li huma soġġetti għal determinazzjoni jew intrapriża bħal din u lill-partijiet interessati oħra magħrufa li għandhom interess fil-każ.
12.2.1 

Notifika pubblika dwar l-imposizzjoni tal-miżuri proviżorji għandha tindika, jew inkella tirrendi disponibbli permezz ta' rapport separat, dettalji biżżejjed ta' spjegazzjonijiet għad-determinazzjonijiet preliminari dwar id-damping u d-danni u għandhom jirreferu l-kwistjonijiet ta' fatti u tad-dritt li bihom wasslu għall-argumenti li qegħdin jiġu aċċettati jew miċħuda. Notifika jew rapport bħal dawn għandhom, waqt li konsiderazzjoni sostanzjali għandha tingħata lill-ħtieġa għall-protezzjoni ta' informazzjoni kunfidenzali, tikkonsisti partikolarment kif ġej:

(i) 

l-ismijiet tal-fornituri, jew meta din ma tistax tingħata, tal-pajjiżi fornituri involuti;

(ii) 

deskrizzjoni tal-prodott li huwa biżżejjed għar-raġunijiet tad-dwana;

(iii) 

il-marġini tad-damping stabbilit u spjegazzjoni sħiħa tar-raġunijiet għal metodi wżati fl-istabbiliment u l-paragun tal-prezzijiet ta' l-esportazzjoni u l-valur normali taħt l-Artikolu 2;

(iv) 

konsiderazzjonijiet rilevanti għad-determinazzjoni tad-danni kif indikati fl-Artikolu 3;

(v) 

ir-raġunijiet prinċipali li wasslu għad-determinazzjoni.

12.2.2 

Notifika pubblika għal konklużjoni jew sospensjoni ta' investigazzjoni fil-każ ta' determinazzjoni affermattiva li tipprovdi għal imposizzjoni ta' dazju definittiv jew l-aċċettazzjoni ta' intrapriża tal-prezzijiet għandhom jikkonsistu, jew aktar minn hekk jagħmlu disponibbli permezz ta' rapport separat, l-informazzjoni kollha rilevanti dwar il-kwistjonijiet fattwali u tad-dritt li wasslu għall-imposizzjoni tal-miżuri finali jew għall-aċċettazzjoni ta' l-intrapriża tal-prezzijiet, b'attenzjoni speċjali mogħtija lill-ħtieġa għal protezzjoni ta' informazzjoni kunfidenzali. B'mod partikolari, in-notifika jew ir-rapport għandhom jikkonsistu informazzjoni kif deskritta fis-subparagrafu 2.1, flimkien mar-raġunijiet għall-aċċettazzjoni jew ċaħda ta' l-argumenti rilevanti jew pretensjonijiet magħmula minn esportaturi jew importaturi, u l-bażi għal dawn id-deċiżjonijiet magħmula taħt subparagrafu 10.2 ta' l-Artikolu 6.

12.2.3 

Notifika pubblika tat-terminazzjoni tas-sospenzjoni ta' investigazzjoni wara li jkun hemm aċċettazzjoni ta' intrapriża segwenti għall-Artikolu 8 għandha tinkludi, jew inkella tagħmel disponibbli permezz ta' rapport separat, il-parti mhux kunfidenzali ta' din l-intrapriża.

12.3  
Id-disposizzjonijiet ta' dan l-Artikolu japplikaw mutatis mutandis għall-bidu u għat-tmiem tar-reviżjonijiet skond l-Artikolu 11 u għad-deċiżjonijiet taħt l-Artikolu 10 li għandhom japplikaw retroattivament.

Artikolu 13

Reviżjoni Ġudizzjarja

Kull Membru li jkollu leġislazzjoni nazzjonali li tinkludi fiha disposizzjonijiet dwar il-miżuri kontra d-damping, għandu jkollu tribunali ġudizzjarji, arbitrali jew amministrattivi jew kwalunkwe proċeduri bl-iskop inter alia tar-reviżjoni fil-pront ta' azzjonijiet amministrattivi għad-determinazzjonijiet finali u reviżjonijiet tad-determinazzjonijiet skond it-tifsira fl-Artikolu 11. Tribunali jew proċeduri bħal dawn għandhom ikunu indipendenti mill-awtoritajiet responsabbli għad-determinazzjoni jew reviżjoni in kwistjoni.

Artikolu 14

Azzjoni kontra d-Damping f'isem Pajjiż Terz

14.1  
Applikazzjoni għall-azzjoni kontra d-damping f'isem pajjiż terz għandha ssir mill-awtoritajiet tal-pajjiż terz li qed jitlob l-azzjoni.
14.2  
Applikazzjoni bħal din għandha tkun appoġġata mill-informazzjoni dwar il-prezzijiet li turi li l-importazzjoni qed ikunu ddampjati u mill-informazzjoni dettaljata li turi li l-allegat damping qed jikkawża ħsarat lill-industrija domestika kkonċernata fit-tielet pajjiż. Il-gvern tat-tielet pajjiż għandu jippermetti l-assistenza lill-awtoritajiet tal-pajjiż importatur sabiex jikseb iktar informazzjoni li jista' jitlob dan ta' l-aħħar.
14.3  
Meta jqisu applikazzjoni bħal din, l-awtoritajiet tal-pajjiż importatur għandhom iqisu l-effetti ta' l-allegat damping fuq l-industrija kkonċernata fis-sħiħ kif ukoll fil-pajjiż terz; dan fis-sens, li d-danni ma tiġix eżaminata in relazzjoni biss ma' l-effett ta' l-allegat damping fuq l-esportazzjoni ta' l-industrija lejn il-pajjiż importatur jew anki fuq l-esportazzjoni totali ta' l-industriji.
14.4  
Id-deċiżjoni ta' jekk jew le għandux wieħed jipproċedi bil-każ huwa fid-diskrezzjoni tal-pajjiż importatur. Jekk il-pajjiż importatur jiddeċiedi li huwa ppreparat li jieħu azzjoni, il-bidu ta' l-approċċ lejn il-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti għall-approvazzjoni ta' din l-azzjoni jiddependi fuq il-pajjiż importatur.

Artikolu 15

Pajjiżi Membri li qed Jiżviluppaw

Huwa rikonoxxut li attenzjoni speċjali għandha tingħata mill-pajjiżi Membri żviluppati fil-każ speċjali tal-Pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw meta titqies l-applikazzjoni għal miżuri kontra d-damping taħt dan il-Ftehim. Possibbilitajiet għar-rimedji kostruttivi kif pprovduti f'dan il-Ftehim għandhom jiġu esplorati qabel ma jkun hemm applikazzjoni għal dazju kontra d-damping fejn dawn jaffetwaw l-interessi essenzali tal-pajjiżi Membri li qed jiżvillupaw.



PARTI II

Artikolu 16

Il-Kumitat dwar Prattiċi Kontra d-Damping

16.1  
Jiġi hawnhekk stabbilit Kumitat dwar Prattiċi kontra d-Damping (indikat f'dan il-Ftehim bħala l-“Kumitat”) li huwa magħmul minn rappreżentanti minn kull Membru. Il-Kumitat għandhu jaħtar President tiegħu u għandhu jiltaqa' mhux inqas minn darbtejn fis-sena jew skond kif inhu indikat mid-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim fuq talba ta' kwalunkwe Membru. Il-Kumitat għandu jwettaq ir-responsabbilitajiet li jiġu assen- jati lilu taħt dan il-Ftehim jew mill-Membri u għandhu jippermetti l-opportunità ta' konsultazzjoni lill-Membri rigward kwalunkwe kwistjonijiet relatati ma' l-operazzjoni tal-Ftehim jew ta' l-eżekuzzjoni ta' l-għanijiet ta' l-istess. Is-Segretarjat tal-WTO għandu jaġixxi bħala s-segretarjat tal-Kumitat.
16.2  
Il-Kumitat jista' jistabbilixxi korpi sekondarji kif ikun xieraq.
16.3  
Waqt il-qadi tal-funzjonijiet tagħhom, il-Kumitat u kwalunkwe korpi sekondarji jistgħu jikkonsultaw u jġibu informazzjoni minn sorsi li huma jikkonsidraw bħala xierqa. Madankollu, qabel il-Kumitat jew korp sekondarju jfittex xi informazzjoni minn sorsi fil-ġurisdizzjoni tal-Membru, għandu jinforma lill-Membru nvolut. Għandu jikseb il-kunsens tal-Membru u ta' kull ditta li sejra tiġi kkonsultata.
16.4  
Il-Membri għandhom jirrapurtaw mingħajr dewmien lill-Kumitat dwar kull azzjoni kontra d-damping ta' natura preliminari jew finali li ttieħdet. Rapporti bħal dawn ikunu disponibbli għall-ispezzjoni minn Membri oħra fis-Segretarjat. Il-Membri għandhom ukoll jissottomettu, fuq bażi semi-annwali, rapporti ta' kwalunkwe azzjonijiet kontra d-damping li ttieħdu fis-sitt xhur ta' qabel. Dawn ir-rapporti semi-annwali jiġu sottomessi skond forma miftiehma.
16.5  
Kull Membru għandhu jinnotifika lill-Kumitat dwar (a) liema mill-awtoritajiet tiegħu huma kompetenti biex jibdew u jikkonduċu investigazzjonijiet b'referenza għall-Artikolu 5 u (b) liema proċeduri domestiċi jirregolaw il-bidu u l-kondotta ta' dawn l-investigazzjonijiet.

Artikolu 17

Konsultazzjoni u Transazzjoni ta' Kwistjonijiet

17.1  
Minbarra fil-każijiet pprovduti hawnhekk, il-Fehma għall-Għeluq tal-Kwistjonijiet hija applikabbli għal konsultazzjonijiet u t-transazzjoni tal-kwistjonijiet taħt dan il-Ftehim.
17.2  
Kull Membru għandu jippermetti konsiderazzjoni simpatetika lil, u opportunità adegwata għal konsultazzjoni rigwardanti, rappreżentazzjonijiet magħmula minn Membru ieħor fir-rigward ta' kwalunkwe kwistjoni li taffetwa l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim.
17.3  
Jekk kwalunkwe Membru iqis li kwalunkwe benefiċċju li qed jingħata, direttament jew indirettament, taħt dan il-Ftehim qed jiġi annullat jew ostakolat, jew li l-kisba ta' xi għanijiet qed tiġi ostakolata, minn Membru jew Membri ieħor/oħra, jista', bl-għan li jilħaq resoluzzjoni sodisfaċenti miftiehma dwar din il-kwistjoni, jagħmel talba bil-miktub għal konsultazzjonijiet mal-Membru jew Membri in kwistjoni. Kull Membru għandu jippermetti konsiderazzjoni simpatetika lil kull talba fornita minn Membru ieħor għal konsultazzjoni.
17.4  
Jekk il-Membru li talab il-konsultazzjonijiet iqis li l-konsultazzjonijiet skond il-paragrafu 3 ma rnexxielhomx jilħqu soluzzjoni miftiehma u jekk azzjoni finali ttieħdet mill-awtoritajiet amministrattivi tal-Membru Importatur sabiex jimponu dazju definittivi kontra d-damping jew sabiex jaċċettaw intrapriżi tal-prezzijiet, jista' jirreferi l-kwistjoni lill-Korp għal Risoluzzjoni tal-Kwistjonijiet (“DSB”). Meta miżura proviżorja għamlet impatt sinifikanti u l-Membru li talab il-konsultazzjonijiet iqis li miżuri ttieħdu kontra għad-disposizzjonijiet għal paragrafu 1 ta' l-Artikolu 7, dan il-Membru jista' jirreferi l-istess lill-DSB.
17.5  

Il-DSB għandu, fuq talba tal-parti li qed tilmenta, jistabbilixxi bord sabiex jeżamina l-kwistjoni bbażata fuq:

(i) 

stqarrija bil-miktub tal-Membru li qed jagħmel it-talba li tindika kif il-benefiċċju apprezzanti lill-istess, direttament jew indirettament, taħt dan il-Ftehim kien annullat jew ostakolat, jew li l-kisba ta' għanijiet tal-Ftehim qed tkun ostakolata, u

(ii) 

il-fatti magħmula disponibbli skond proċeduri domestiċi xierqa lill-awtoritajiet tal-Membru Importatur.

17.6  

Waqt l-eżaminazzjoni tal-kwistjonijiet b'referenza għal paragrafu 5:

(i) 

Waqt l-eżaminazzjoni tagħha tal-fatti fil-kwistjoni, il-bord għandu jistabbilixxi jekk dak li ġie stabbilit mill-awtoritajiet dwar il-fatti kienx sew u jekk l-evalwazzjonijiet tagħhom ta' dawk il-fatti kienux imparzjali u oġġettivi. Jekk l-istabbilir tal-fatti kien xieraq u l-evalwazzjoni kienet imparzjali u oġġettiva, anki jekk il-bord seta' laħaq konklużjoni differenti, l-evalwazzjoni ma tistax titħassar;

(ii) 

il-bord għandhu jinterpreta id-disposizzjonijiet tal-Ftehim skond ir-regoli konswetudinarji ta' l-interpretazzjoni tal-Liġi Pubblika Internazzjonali. Fejn il-bord isib li d-disposizzjonijiet rilevanti tal-Ftehim jista' jkollha iktar minn interpretazzoni waħda permissibbli, il-bord għandu jqis il-miżuri ta' l-awtoritajiet skond il-Ftehim jekk ikunu bbażati fuq waħda minn dawk l-interpretazzjonijiet permissibbli.

17.7  
Informazzjoni kunfidenzali pprovduta lill-bord m'għandhiex tkun svelata mingħajr awtorizzazzjoni formali mill-persuna, korp jew awtorità li qed tipprovdi din l-informazzjoni. Fejn din l-informazzjoni tintalab mill-bord iżda r-rilaxx ta' din l-informazzjoni mill-bord ma jkunx awtorizzat, sommarju ta' natura mhux kunfidenzali tal-informazzjoni, awtorizzata mill-persuna, korp jew awtorità li qed tipprovdi l-informazzjoni, għandha tiġi fornita.



PARTI III

Artikolu 18

Disposizzjonijiet Finali

18.1  
L-ebda azzjoni speċifika kontra d-damping ta' esportazzjoni minn Membru ieħor tista tittieħed ħlief skond il-disposizzjonijiet tal-GATT 1994, kif interpretat minn dan il-Ftehim ( 52 ).
18.2  
Ma jistgħux isiru riservi dwar kwalunkwe disposizzjoni ta' dan il-Ftehim mingħajr il-kunsens tal-Membri l-oħra.
18.3  
Soġġetti għas-subparagrafi 3.1 u 3.2, id-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim għandhom japplikaw għall-investigazzjonijiet, u r-reviżjonijiet tal-miżuri eżistenti, mibdija skond l-applikazzjonijiet li saru fil jew wara d-data tad-dħul fis-seħħ għal Membru soġġett għall-Ftehim tal-WTO.
18.3.1 

Dwar il-kalkolu tal-marġini tad-damping fil-proċeduri tar-rimbors taħt paragrafu 3 ta' l-Artikolu 9, ir-regoli wżati fid-determinazzjonijiet iktar riċenti jew fir-reviżjonijiet tad-damping għandhom japplikaw.

18.3.2 

Għall-għanijiet tal-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 11, miżuri kontra d-damping eżistenti jitqiesu bħala imposti fid-data mhux iktar tard mid-data tad-dħul fis-seħħ għal Membru soġġett għal-ftehim dwar il-WTO ħlief għall-każijiet meta l-leġislazzjoni domestika tal-Membru li tkun fis-seħħ fid-data tkun diġa nkludiet klawsola tat-tip kif pprovdut f'dan il-paragrafu.

18.4  
Kull Membru għandu jieħu l-passi kollha meħtieġa, ta' karattru ġenerali jew partikolari, sabiex jassigura l-konformità tal-liġijiet tiegħu, ir-regoli u l-proċeduri amministrattivi mad-disposizzjonijiet ta' dan il-Ftehim kif ikunu japplikaw għal kull Membru in kwistjoni, mhux iktar tard mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
18.5  
Kull membru għandu jinforma l-Kumitat bi kwalunkwe tibdiliet fil-liġijiet u fir-regoli tiegħu relevanti għal dan il-Ftehim u għall-amministrazzjoni ta' dawn il-liġijiet u regoli.
18.6  
Il-Kumitat għandu jirrevedi annwalment l-implimentazzjoni u l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim waqt li jqis l-oġġettivi ta' l-istess. Il-Kumitat għandu jinforma annwalment il-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti bl-iżviluppi waqt il-perjodu kopert b'reviżjonijiet bħal dawn.
18.7  
L-anessi ta' dan il-Ftehim huma parti integrali tiegħu.

ANNESS I

PROĊEDURI GĦALL-INVESTIGAZZJONJIET FUQ IL-POST SKOND IL-PARAGRAFU 7 TA' L-ARTIKOLU 6

1. 

Mal-bidu ta' l-investigazzjoni, l-awtoritajiet tal-Membru esportatur u d-ditti magħrufa li huma konċernati għanhom ikunu nfurmati dwar l-intenzjoni li jsiriu investigazzjonijiet fuq il-post.

2. 

Jekk fiċ-ċirkostanzi eċċezzjonali hu maħsub li jiġu inklużi esperti mhux governattivi fit-tim investigattiv, id-ditti u l-awtoritatjiet tal-Membru esportatur għandhom ikunu nfurmati. Dawn l-esperti mhux governattivi jkunu soġġetti għal sanzjonijiet jekk jiksru l-ħtiġijiet tal-kunfidenzalità.

3. 

Il-kisba ta' ftehim espliċiti għandha tkun prattika stabbilita tad-ditti konċernati fil-Membru esportatur qabel iż-żjara ma tkun finalment skedata.

4. 

Malli jinkiseb il-ftehim tad-ditti kkonċernati, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jinnotifikaw l-awtoritajiet tal-Membru esportatur bl-ismijiet u bl-indirizzi tad-ditti li għandhom jiġi viżitati u d-dati stabbiliti.

5. 

Notifika minn qabel biżżejjed għandha tingħata lid-ditti in kwistjoni qabel ma ssir iż-żjara.

6. 

Żjajjar biex jispjegaw il-kwestjonarju għandhom isiru biss fuq it-talba tad-ditta esportatriċi. Żjara bħal din tista' ssir biss jekk (a) l-awtoritajiet tal-Membru importatur jinnotifikaw ir-rappreżentanti tal-Membru in kwistjoni u (b) dawn ta' l-aħħar ma joġġezjonawx għaż-żjara.

7. 

Peress li l-għan prinċipali ta' l-investigazzjoni fuq il-post hija l-verifika ta' informazzjoni pprovduta jew biex jinkisbu dettalji ulterjuri, din għandha tinħareġ la darba kienet riċevuta t-tweġiba tal-kwestjonarju, sakemm id-ditta in kwistjoni ma taqbilx mal-kuntrarju u l-gvern tal-Membru esportatur ma jiġix infurmat mill-awtoritajiet investigattivi dwar iż-żjara antiċipata u ma joġġezzjonax għal dan; apparti minn hekk, għandha tkun il-prattika stabbilita qabel ma ssir iż-żjara li jingħataw pariri lid-ditti konċernati u n-natura ġenerali ta' l-informazzjoni għandha tiġi verifikata u dwar kwalunkwe informazzjoni addizzjonali li għandha tiġi pprovduta, allavolja din ma tipprekludix it-talbiet magħmula fuq il-post biex jiġu pprovduti iktar dettalji fid-dawl ta' l-informazzjoni.

8. 

Talbiet għall-informazzjoni jew mistoqsijiet ippreżentati mill-awtoritajiet jew mid-ditti tal-Membru esportatur li jkunu essenzali għas-suċċess ta' l-investigazzjoni fuq il-post għandhom, fejn dan ikun possibbli, jiġu risposti qabel ma ssir iż-żjara.

ANNESS II

L-AQWA INFORMAZZJONI DISPONIBBLI SKOND IL-PARAGRAFU 8 TA' L-ARTIKOLU 6

1. 

Kemm jista' jkun malajr wara l-bidu ta' l-investigazzjoni, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jispeċifikaw fid-dettal l-informazzjoni mitluba minn kwalukwe parti interessata, u l-mod kif din l-informazzjoni għandha tiġi strutturata mill-parti interessata fir-risposta tiegħu. L-awtoritajiet għandhom ukoll jassiguraw li l-partijiet huma konxji li jekk l-informazzjoni ma tiġix pprovduta fi żmien raġonevoli, l-awtoritajiet ikunu liberi li jagħmlu determinazzjonijiet fuq bażi tal-fatti disponnibbli, inklużi dawk li jinstabu fl-applikazzjoni għall-bidu ta' l-investigazzjoni minn industrija domestika.

2. 

L-awtoritajiet jistgħu jitolbu wkoll li l-partijiet interessati jipprovdu tweġiba b'mezz partikolari (per eżempju b'mezzi kompjuterizzati) jew lingwa kompjuterizzata. Fejn issir talba bħal din, l-awtoritajiet għandhom iqisu l-kapaċità raġonevoli tal-parti interessata li tirrispondi bil-mezz ippreferut jew bil-lingwa kompjuterizzata, u m'għandiex titlob lill-parti biex tuża sistema kompjuterizzata għar-risposta apparti minn dik użata mill-istess parti. L-awtorità m'għandhiex iżżomm talba għal tweġiba kompjuterizzata jekk il-parti interessata ma żżommx l-akkonti kompjuterizzati u jekk il-preżentazzjoni tar-risposta kif mitluba tirriżulta f'piż irraġonevolment żejjed fuq il-parti interessata, per eżempju tkun tinvolvi spejjeż addizzjonali u problemi. L-awtoritajiet m'għandhomx iżżommu talba għal risposta b'mezz partikolari jew b'lingwa kompjuterizzata jekk il-parti interessata ma żżommx l-akkonti kompjuterizzati ta' dan il-mezz jew din il-lingwa u jekk il-preżentazzjoni tar-risposta kif mitluba tirriżulta f'piż irraġonevolment żejjed fuq il-parti interessata, per eżempju tkun tinvolvi spejjeż addizzjonali u problemi.

3. 

Kull informazzjoni li tista' tiġi verifikata, li tiġi sottomessa b'mod xieraq sabiex tkun tista' tintuża fl-investigazzjonijiet mingħajr ħafna diffikultajiet, li tiġi pprovduta f'ċerti ħin, u, fejn hija applikabbli, li tiġi fornita b'mezz ta' lingwa kompjuterizzata kif rikjesta mill-awtoritajiet, għandha titqies meta jsiru d-determinazzjonijiet. Jekk parti ma tirrispondix bil-mezz ippreferut jew bil-lingwa kompjuterizzata iżda l-awtoritajiet isibu li ċ-ċirkostanzi indikati fil-paragrafu 2 ġew sodisfatti, in-nuqqas ta' risposta bil-mezz ippreferut jew bil-lingwa kompjuterizzata m'għandhiex titqies bħala impediment għall-investigazzjoni.

4. 

Fejn l-awtoritajiet m'għandhomx il-kapaċità li jipproċessaw l-informazzjoni jekk din ġiet ipprovduta f'mezz partikolari (per eżempju mezzi kompjuterizzati), l-informazzjoni għadha tiġi fornita bil-miktub jew permezz ta' kwalunkwe forma oħra li tkun aċċettabbli mill-awtoritajiet.

5. 

Għalkemm l-informazzjoni pprovduta ma tkunx ideali minn varji aspetti, dan m'għandux jiġġustifika l-awtoritajiet milli ma jirrigwardawhiex, sakemm li l-partijiet interessati aġġixxew bl-użu ta' l-aħjar kapaċità possibbli.

6. 

Jekk l-evidenza jew l-informazzjoni ma tiġix aċċettata, il-parti fornitriċi għandha tiġi nfurmata immedjatament tar-raġunijiet għal dan, u għandha tingħata l-opportunità li tipprovdi spjegazzjonijiet ulterjuri fiż-żmien raġonevoli, filwaqt li tingħata konsiderazzjoni tat-termini ta' l-investigazzjoni. Jekk l-ispjegazzjonijiet jitqiesu mill-awtoritajiet bħala mhux sodisfaċenti, ir-raġunijiet għal ċaħda ta' din l-evidenza jew informazzjoni għandha tingħata fi kwalunkwe determinazzjonijiet ippubblikati.

7. 

Jekk l-awtoritajiet għandhom jibbażaw is-sejbiet tagħhom, li jkunu jinkludu dawk fir-rigward tal-valuri normali, informazzjoni minn fond sekondarju, inkluż l-informazzjoni fornita fl-applikazzjoni għal bidu ta' l-investigazzjoni, dawn għandhom jagħmlu dan permezz ta' ċirkuspezzjoni speċjali. F'każijiet bħal dawn, l-awtoritajiet għandhom, meta jkun prattikabbli, jivverifikaw l-informazzjoni minn fondi oħra indipendenti għad-disposizzjoni tagħhom, bħall-elenku ta' prezzijiet ippubblikati, statistiċi ta' importazzjoni uffiċjali u l-flus mid-dwana, u mill-informazzjoni miksuba minn partijiet interessati oħra fil-kors ta' l-investigazzjoni. Madankollu, huwa ċar, li jekk parti interessata ma tikkoperax u b'hekk informazzjoni rilevanti tinżamm mill-awtoritajiet, din is-sitwazzjoni tista' tirriżulta f'mod inqas favorevoli fil-konfront tal-parti milli fil-każ li kieku din tkun ikkoperat.

FTEHIM DWAR L-IMPLIMENTAZZJONI TA' L-ARTIKOLU VII TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IT-TARIFFI U L-KUMMERĊ TAS-SENA 1994

KUMMENTARJU INTRODUTTORJU ĠENERALI

1. Il-bażi primarju għall-valur tad-dwana skond dan il-Ftehim huwa “il-valur tat-transazzjoni” kif iddefinit fl-Artikolu 1. L-Artikolu 1 irid jinqara flimkien ma' l-Artikolu 8 li jipprovdi, fost ħwejjeġ oħra, għal aġġustamenti tal-prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas f'każijiet meta ċerti elementi speċifiċi li huma kkunsidrati li jiffurmaw parti mill-valur għall-għanijiet tad-dwana jiġu miġrura mix-xerrej imma mhumiex inklużi fil-prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas għall-oġġetti importati. L-Artikolu 8 jipprovdi wkoll l-inklużjoni fil-valur tat-transazzjoni ċerti konsiderazzjonijiet li jistgħu jgħaddu minn għand ix-xerrej għal għand il-bejjiegħ fil-għamla ta' oġġetti jew servizzi speċifikati iktar milli fil-għamla tal-flus. L-Artikoli minn 2 sa 7 jipprovdu l-metodi għalbiex jiġi stabbilit il-valur tad-dwana kulmeta dan ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1.

2. Meta l-valur tad-dwana ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1 għandu normalment ikun hemm proċess ta' konsultazzjoni bejn l-amministrazzjoni tad-dwana u l-importatur bil-ħsieb li jaslu għal bażi ta' valur skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 2 jew 3. Jista' jiġri, per eżempju, li l-importatur ikollu t-tagħrif dwar il-valur tad-dwana ta' oġġetti importati identiċi jew simili li ma jkunux disponibbli minnufih lill-amministrazzjoni tad-dwana fil-port ta' l-importazzjoni. Mill-banda l-oħra, l-amministrazzjoni tad-dwana jista' jkollha t-tagħrif dwar il-valur tad-dwana ta' oġġetti importati identiċi jew simili li ma jkunx disponibbli minnufih għall-importatur. Proċess tal-konsultazzjoni bejn iż-żewġ partijiet irid jgħin li jiġi skambjat it-tagħrif, bla ħsara għall-ħtiġiet tal-kunfidenzalità kummerċjali, bil-ħsieb li jiġi stabbilit bażi kif jixraq tal-valur għall-għanijiet tad-dwana.

3. L-Artikoli 5 u 6 jipprovdu żewġ bażijiet sabiex jistabbilixxu l-valur tad-dwana meta ma jkunx jista' jiġi stabbilit fuq il-bażi tat-transazzjoni ta' l-oġġetti importati jew oġġetti importati identiċi jew simili. Skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 5, il-valur tad-dwana jiġi stabbilit fuq il-bażi tal-prezz li bih jinbigħu l-oġġetti fil-kondizzjonijiet kif importati lil xerrej mhux relatat fil-pajjiż ta' l-importazzjoni. L-importatur għandu d-dritt ukoll li jkollu merkanzija li tiġi pproċessata iktar wara l-importazzjoni vvalutata skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 5 jekk l-importatur jitlob dan. Skond l-Artikolu 6 il-valur tad-dwana jiġi stabbilit fuq il-bażi tal-valur ikkomputat. Iż-żewġ metodi jippreżentaw ċerti diffikultajiet u minħabba dan l-importatur jingħata d-dritt, skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 4, li jagħżel l-ordni ta' l-applikazzjoni taż-żewġ metodi.

4. L-Artikolu 7 jiddikjara kif jiġi stabbilit il-valur tad-dwana fil-każijiet meta ma jkun jista' jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-ebda Artikolu preċedenti.



IL-MEMBRI,

Wara li kkunsidraw in-Negozjati Kummerċjali Multilaterali;

Mixtieqa li jmexxu ‘l quddiem il-għanijiet tal-GATT 1994 u jiżguraw benefiċċji addizzjonali għall-kummerċ internazzjonali tal-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw;

Jagħrfu l-importanza tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu VII tal-GATT 1994 u mixtieqa li jelaboraw ir-regoli għall-applikazzjoni tagħhom sabiex jipprovdu uniformità u ċertrezza ikbar fl-implimentazzjoni tagħhom;

Jagħrfu l-ħtieġa għal sistema ġusta, uniformi u newtrali għalbiex jiġu vvalutati l-oġġetti għall-għanijiet tad-dwana li jipprekludu l-użu ta' valuri arbitrarji jew fittizji tad-dwana;

Jagħrfu illi l-bażi għall-valutazzjoni ta' l-oġġetti għall-għanijiet tad-dwana għandhom ikunu, safejn u sakemm l-iktar possibbli, il-valur tat-transazzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati;

Jagħrfu illi l-valur tad-dwana għandu jkun imsejjes fuq kriterji sempliċi u ekwitabbli konsistenti mal-prattiċi kummerċjali u li l-proċeduri tal-valutazzjoni għandhom ikunu ta' applikazzjoni ġenerali mingħajr distinzjoni bejn is-sorsi tal-provvista,

Jagħrfu illi l-proċeduri tal-valutazzjoni ma għandhomx jintużaw għalbiex jikkumbatti d-dumping,

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



IL-PARTI

I IR-REGOLI DWAR IL-VALUTAZZJONI TAD-DWANA

Artikolu 1

1.  

Il-valur tad-dwana għall-oġġetti importati għandu jkun il-valur tat-transazzjoni, jiġifieri l-prezz attwalment imħallas jew li jrid jiġi mħallas għall-oġġetti meta jkunu mibjugħa għall-esportazzjoni lejn il-pajjiż ta' l-importazzjoni aġġustat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 8, sakemm:

(a) 

ma jkun hemm l-ebda restrizzjonijiet dwar id-dispożizzjoni jew l-użu ta' l-oġġetti mix-xerrej għajr ir-restrizzjonijiet li:

(i) 

jiġu imposti jew huma meħtieġa bil-liġi jew mill-awtoritajiet pubbliċi fil-pajjiż ta' l-importazzjoni;

(ii) 

jillimitaw iż-żona ġeografika li fiha l-oġġetti jistgħu jiġu mibjugħa mill-ġdid; jew

(iii) 

ma jaffettwawx sostanzjalment il-valur ta' l-oġġetti;

(b) 

il-bejgħ jew il-prezz ma jkunu bla ħsara għall-ebda kondizzjoni jew konsiderazzjoni li minħabba fihom ma jistax jiġi stabbilit valur rigward l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati;

(ċ) 

l-ebda parti mill-qligħ ta' kull bejgħ mill-ġdid, disponiment mill-oġġetti jew l-użu sossegwenti tagħhom mix-xerrej ma jridu jmorru direttament jew indirettament għand il-bejjiegħ għajr jekk ma jistax isir aggustament xieraq skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 8; u

(d) 

ix-xerrej u l-bejjiegħ ma jiġux minn xulxin, jew meta x-xerrej u l-bejjiegħ ikunu jiġu minn xulxin, il-valur tat-transazzjoni huwa aċċettabbli għall-għanijiet tad-dwana skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2.

2.  
(a) 

Meta jkun qiegħed jiġi stabbilit jekk il-valur ta' transazzjoni huwiex aċċettabbli għall-għanijiet tal-paragrafu 1, il-fatt illi x-xerrej u l-bejjiegħ ikunu jiġu minn xulxin fit-tifsira ta' l-Artikolu 15 ma għandux fih innfisu jkun ir-raġuni għalbiex il-valur tat-transazzjoni jitqies inaċċettabli. F'dan il-każ għandhom jiġu eżaminati ċ-ċirkostanzi li fihom isir il-bejgħ u l-valur tat-transazzjoni għandu jiġi aċċettat sakemm din il-qrubija fil-familja ma tkunx affettwat il-prezz. Jekk, fid-dawl tat-tagħrif ipprovvdut mill importatur jew xorta oħra, l-amministrazzjoni tad-dwana jkollha raġunijiet għalbiex tikkunsidra illi l-qrubija tkun influwenzat il-prezz, għandha tikkomunika r-raġunijiet tagħha lill-importatur u l-importatur għandu jiġi mogħti opportunità raġjonevoli li jwieġeb. Jekk l-importatur jitlob dan, il-komunikazzjoni tar-raġunijiet għandha ssir bil-miktub.

(b) 

F'bejgħ bejn persuni li jiġu minn xulxin, il-valur tat-transazzjoni għandu jiġi aċċettat u l-oġġetti jiġu vvalutati skond id-dispoizzjonijiet tal-paragrafu 1 kulmeta l-importatur juri li dan il-valur japrossima mill-qrib wieħed minn dawn li ġejjin li jaħbtu fl-istess żmien jew għall-ħabta ta' l-istess żmien:

(i) 

il-valur tat-transazzjoni fil-bejgħ ta' oġġetti identiċi jew simili għall-esportazzjoni lejn l-istess pajjiż ta' l-importazzjoni lil xerrejja li ma jiġux minn xulxin;

(ii) 

il-valur tad-dwana ta' oġġetti identiċi jew simili kif stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 5;

(iii) 

il-valur tad-dwana ta' oġġetti identiċi jew simili kif stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6.

Meta jiġu applikati dawn it-testijiet imsemmija hawn fuq, għandhom jitqiesu d-differenzi murija fil-livelli kummerċjali, il-livelli tal-kwantità, l-elementi enumerati fl-Artikolu 8 u l-ispejjeż miġrura mix-xerrej f'bejgħ li fih il-bejjiegħ u x-xerrej ma jkunux jiġu minn xulxin u ma jkunux miġrura mill-bejjiegħ f'bejgħ li fihom il-bejjiegħ u x-xerrej ikunu jiġu minn xulxin.

(ċ) 

It-testijiet iddikjarati fil-paragrafu 20(b) iridu jiġu wżati fuq l-inizjattiva ta' l-importatur u għal għanijiet ta' paragun biss. Valuri sostituti ma jistgħux jiġu stabbiliti skond id-disposizzzjonijiet tal-paragrafu 2(b).

Artikolu 2

1.  
(a) 

Jekk il-valur ta' l-oġġetti importati ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1, il-valur tad-dwana għandu jkun il-valur tat-transazzjoni ta' oġġetti identiċi mibjugħa għall-esportazzjoni lejn l-istess pajjiż ta' l-importazzjoni u esportati fl-istess żmien jew madwaru bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati.

(b) 

Meta jkun qiegħed jiġi applikat dan l-Artikolu, għandu jintuża l-valur tat-transazzjoni ta' oġġetti identiċi fl-istess livell kummerċjali u sostanzjalment fl-istess kwantità bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati sabiex jiġi stabbilit il-valur tad-dwana. Meta ma jinstab l-ebda bejgħ minn dan, għandu jintuża l-valur tat-transazzjoni ta' oġġetti identiċi mibjugħa f'livell kummerċjali differenti u/jew kwantitajiet differenti, aġġustat għalbiex iqis id-differenzi attribwiti lill-livell kummerċjali u/jew il-kwantità, sakemm dawn l-aġġustamenti jkunu jistgħu jintgħamlu fuq il-bażi ta' xiehda murija li tistabbilixxi b'mod ċar il-mod raġjonevoli u l-eżattezza ta' l-aġġustament, sewwa jekk l-aġġustament iwassal għal żieda fil-valur u sewwa jekk iwassal għal tnaqqis.

2.  
Meta jiġu inklużi l-ispejjeż u l-imposti riferiti fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8 fil-valur tat-transazzjoni, għandu jintgħamel aġġustament sabiex iqis id-differenzi sinifikanti f'dawn l-ispejjeż u imposti bejn l-oġġetti importati u l-oġġetti identiċi fil-kwistjoni li jinħolqu mid-differenzi fid-distanzi u l-modi tat-trasport.
3.  
Jekk, meta jkun qiegħed jiġi applikat dan l-Artikolu, jinstabu iktar minn valur wieħed tat-transazzjoni, għandu jintuża l-iktar valur baxx minn dan għalbiex jistabbilixxi l-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati.

Artikolu 3

1.  
(a) 

Jekk il-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 1 u 2, il-valur tad-dwana għandu jkun il-valur tat-transazzjoni ta' oġġetti identiċi mibjugħa għall-esportazzjoni lejn l-istess pajjiż ta' l-importazzjoni u esportati fl-istess żmien jew madwaru bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati.

(b) 

Meta jkun qiegħed jiġi applikat dan l-Artikolu, għandu jintuża l-valur tat-transazzjoni ta' oġġetti identiċi fl-istess livell kummerċjali u sostanzjalment fl-istess kwantità bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati sabiex jiġi stabbilit il-valur tad-dwana. Meta ma jinstab l-ebda bejgħ minn dan, għandu jintuża l-valur tat-transazzjoni ta' oġġetti identiċi mibjugħa f'livell kummerċjali differenti u/jew fi kwantitajiet differenti, aġġustati għalbiex iqisu d-differenzi attribwiti lill-livell kummerċjali u/jew tal-kwantità, sakemm dawn l-aġġustamenti jkunu jistgħu jintgħamlu fuq il-bażi ta' xiehda murija li tistabbilixxi b'mod ċar il-mod raġjonevoli u l-eżattezza ta' l-aġġustament, sewwa jekk l-aġġustament iwassal għal żieda fil-valur u sewwa jekk iwassal għal tnaqqis.

2.  
Meta jiġu inklużi l-ispejjeż u l-imposti riferiti fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8 fil-valur tat-transazzjoni, għandu jintgħamel aġġustament sabiex iqis id-differenzi sinifikanti f'dawn l-ispejjeż u imposti bejn l-oġġetti importati u l-oġġetti simili fil-kwistjoni li jinħolqu mid-differenzi fid-distanzi u l-modi tat-trasport.
3.  
Jekk, meta jkun qiegħed jiġi applikat dan l-Artikolu, jinstabu iktar minn valur wieħed tat-transazzjoni, għandu jintuża l-iktar valur baxx minn dan għalbiex jistabbilixxi l-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati.

Artikolu 4

Jekk il-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 1, 2 u 3, il-valur tad-dwana għandu jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet, ta' l-Artikolu 5 jew, meta l-valur tad-dwana ma jkunx jista' jiġi stabbilit skond dan l-Artikolu, skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6 għajr jekk, fuq it-talba ta' l-importatur, ikollha tinqaleb b'lura l-ordni ta' l-applikazzjoni ta' l-Artikolu 5 u 6.

Artikolu 5

1.  
(a) 

Jekk l-oġġetti importati jew l-oġġettiimportati identiċi jew simili jinbigħu fil-pajjiż ta' l-importazzjoni fil-kondizzjoni kif importati, il-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importanti skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandhom ikunu msejsa fuq il-prezz ta' l-unità li bih hekk jinbigħu l-oġġetti importati jew l-oġġetti importati identiċi jew simili fl-ikbar kwantità aggregata, fiż-żmien ta' l-importazzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati jew madwaru, lill-persuni li ma jkunux jiġu mill-persuni li minn għandhom jixtru dawn l-oġġetti, bla ħsara għat-tnaqqis li ġej:

(i) 

jew il-kummissjonijiet is-soltu mħallsa jew miftiehma li jitħallsu jew iż-żidiet is-soltu magħmula bi qligħ u l-ispejjeż ġenerali f'konnessjoni mal-bejgħ f'dan il-pajjiż ta' l-oġġetti importati ta' l-istess klassi jew kwalità;

(ii) 

l-ispejjeż tas-soltu għat-trasport u l-assigurazzjoni assoċjati ma' l-ispejjeż miġrura ġewwa l-pajjiż ta' l-importazzjoni;

(iii) 

meta approprjat, l-ispejjeż jew l-imposti riferiti fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8; u

(iv) 

id-dazji tad-dwana u taxxi oħra nazzjonali pagabbli fil-pajjiż ta' l-importazzjoni minħabba l-importazzjoni jew il-bejgħ ta' l-oġġetti.

(b) 

Jekk la l-oġġetti importati u lanqas l-oġġetti importati identiċi jew simili ma jinbigħu fis-żmien ta' l-importazzjoni ta' l-oġġetti jew madwaru, il-valur tad-dwana għandu jkun imsejjes, bla ħsara xorta oħra għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(a), bil-prezz ta' l-unità li bih jinbigħu l-oġġetti importati jew l-oġġetti importati identiċi jew simili fl-iktar data bikrija wara l-importazzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati imma qabel ma jiskadu 90 jum minn din l-esportazzjoni.

2.  
Jekk la l-oġġetti importati jew l-anqas l-oġġettiimportati identiċi jew simili ma jinbigħu fil-pajjiż ta' l-importazzjoni fil-kondizzjoni kif importati, allura, jekk l-importatur hekk jitlob, il-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati għandu jkunu imsejjes fuq il-prezz ta' l-unità li bih l-oġġetti importati, wara iktar proċessar, jinbigħu fl-ikbar kwantità aggregata, lill-persuni li ma jkunux jiġu mill-persuni li minn għandhom jixtru dawn l-oġġetti, filwaqt li ssir konċessjoni għall-valur miżjud minħabba dan il-proċessar u t-tnaqqis ipprovvdut fil-paragrafu (a).

Artikolu 6

1.  

Il-valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandu jkun imsejjes fuq valur ikkomputat. Il-valur komputat għandu jikkonsisti fis-somma ta':

(a) 

l-ispiża jew il-valur tal-materjali u tal-fabbrikazzjoni jew ta' proċessar ieħor użati fil-produzzjoni ta' l-oġġetti importati;

(b) 

ammont għall-qligħ u l-ispejjeż ġenerali daqs dak tas-soltu rifless fil-bejgħ ta' oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati u li jsiru mill-produtturi fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni għall-esportazzjoni lejn il-pajjiż ta' l-importazzjoni;

(ċ) 

l-ispiża jew il-valur ta' l-ispejjeż l-oħra kollha meħtieġa għalbiex jirriflettu il-għażla tal-valutazzjoni magħżula mill-Membru skond il-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8.

2.  
L-ebda Membru ma jista' jeħtieġ jew jisforza persuna mhux residenti fit-territorju tiegħu nnifsu li jipproduċi għal eżaminazzjoni, jew jippermetti l-aċċess għal kull kont jew reġistrazzjoni oħra bil-għan li jistabbilixxi valur ikkomputat. Madankollu, it-tagħrif fornit mill-produttur ta' l-oġġetti għall-għanijiet sabiex jiġi stabbilit il-valur tad-dwana skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu jista' jiġi vverifikat f'pajjiż ieħor mill-awtoritajiet tal-pajjiż ta' l-importazzjoni bi ftehim mal-produttur u sakemm jagħtu avviż bil-quddiem biżżejjed lill-gvern tal-pajjiż fil-kwistjoni u dan ta' l-aħħar ma joġġezzjonax għall-investigazzjoni.

Artikolu 7

1.  
Jekk il-valur tad-dwana fuq l-oġġetti importati ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli minn 1 sa 6 inklussivi, il-valur tad-dwana għandu jiġi stabbilit bl-użu ta' mezzi raġjonevoli konsistenti mal-prinċipji u d-dispożizzjonijiet ġenerali ta' dan il-Ftehim u ta' l-Artikolu VII tal-GATT 1994 u fuq il-bażi ta' l-informazzjoni disponibbli fil-pajjiż ta' l-importazzjoni.
2.  

L-ebda valur tad-dwana ma għandu jiġi stabbilit fuq id-diposizzjonijiet ta' dan l-Artikolu fuq il-bażi ta':

(a) 

il-prezz tal-bejgħ fil-pajjiż ta' l-importazzjoni ta' oġġetti prodotti f'dan il-pajjiż;

(b) 

sistema li tipprovdi għall-aċċettazzjoni tal-għanijiet tad-dwana ta' l-ogħla wieħed bejn żewġ valuri alternattivi;

(ċ) 

il-prezz ta' l-oġġetti fis-suq domestiku tal-pajjiż ta' l-esportazzjoni;

(d) 

l-ispiża tal-produzzjoni għajr il-valuri kkomputati li jkunu ġew stabbiliti għal oġġetti identiċi jew simili skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6;

(e) 

il-prezz ta' l-oġġetti għall-esportazzjoni lejn pajjiż ieħor għajr il-pajjiż ta' l-importazzjoni;

(f) 

il-valuri minimi tad-dwana; jew

(g) 

valuri arbitrarji jew fittizji.

3.  
Jekk l-importatur hekk jitlob, l-importatur għandu jiġi mgħarraf bil-miktub dwar il-valur tad-dwana stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu u l-metodu wżat għalbiex jiġi stabbilit dan il-valur.

Artikolu 8

1.  

Waqt li jkun qiegħed jiġi stabbilit il-valur tad-dwana skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1, għandhom jiġu miżjuda mal-prezz attwalment imħallas jew li għad irid jitħallas għall-oġġetti importati:

(a) 

dawn li ġejjin, safejn u sakemm ikunu miġrura mix-xerrej imma ma jkunux inklużi fil-prezz attwalment imħallas jew li għad irid jitħallas għall-oġġetti:

(i) 

il-kummissjonijiet jew is-senseriji, għajr il-kummissjonijiet fuq il-bejgħ;

(ii) 

l-ispiża tal-kontenituri li jiġu trattati bħala ħaġa waħda ma' l-oġġetti msemmija għall-għanijiet tad-Dwana;

(iii) 

l-ispiża tax-xogħol jew tal-materjal fil-pakkeġġ.

(b) 

il-valur, imqassam kif approprjat, ta' l-oġġetti u s-servizzi li ġejjin meta jkunu forniti direttament jew indirettament mix-xerrej mingħajr ħlas jew bi spiża mnaqqsa għall-użu f'konnessjoni mal-produzzjoni u mal-bejgħ għall-esportazzjoni ta' l-oġġetti importati, safejn u sakemm dan il-valur ma jkunx ġie inkluż fil-prezz attwalment imħallas jew li għad irid jitħallas:

(i) 

il-materjali, il-komponenti, il-partijiet jew oġġetti simili inkorporati fl-oġġetti importati;

(ii) 

il-għodda, il-kuluri taż-żbigħ (mhux taż-żejt), il-forom u oġġetti simili wżati fil-produzzjoni ta' l-oġġetti importati;

(iii) 

il-materjali ikkonumati fil-produzzjoni ta' l-oġġetti importati;

(iv) 

l-inġinerija, l-iżvilupp, ix-xogħol artistiku, ix-xogħol ta' disinn, u l-pjanti u l-abbozzi midħula għalihom f'postijiet oħra għajr fil-pajjiż ta' l-importazzjoni u meħtieġa għall-produzzjoni ta' l-oġġetti importati;

(ċ) 

id-drittijiet ta' l-awtur u l-piżijiet tal-liċenzi li jkollom x'jaqsmu ma' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati li x-xerrej ikollu jħallas, jew direttament jew indirettament, bħala kondizzjoni tal-bejgħ ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati, safejn u sakemm dawn id-drittijiet ta' l-awtur u l-piżijiet ma jkunux inklużi fil-prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas;

(d) 

il-valur ta' kull parti mid-dħul fuq kull bejgħ mill-ġdid, id-disponiment mill-oġġetti importati jew l-użu tagħhom li jrid jitħallas direttament jew indirettament lill-bejjiegħ.

2.  

Meta jkun qiegħed jinkwadra l-leġislazzjoni tiegħu, kull Membru għandu jipprovdi l-inklużjoni jew l-esklużjoni tal-valur tad-dwana, fl-intier tagħhom jew f'parti minnhom, għal dan li ġej:

(a) 

l-ispejjeż tat-trasport ta' l-oġġetti importati lejn il-port jew il-post ta' l-importazzjoni;

(b) 

l-imposti fuq it-tagħbija, il-ħatt u l-amministrazzjoni assoċjati mat-trasport ta' l-oġġetti importati lejn il-port jew il-post ta' l-importazzjoni; u

(ċ) 

l-ispiża ta' l-assigurazzjoni.

3.  
Iż-żidiet mal-prezz attwalment imħallas jew li għad irid jiġi mħallas għandhom isiru biss skond dan l-Artikolu fuq il-bażi ta' fatti magħrufa oġġettivi u kwantifikabbli.
4.  
L-ebda żidiet ma għandhom isiru mal-prezz attwalment imħallas jew li għad irid jiġi mħallas meta jkun qiegħed jiġi stabbilit il-valur tad-Dwana għajr kif ipprovvdut f'dan l-Artikolu.

Artikolu 9

1.  
Meta jkun meħtieġ il-kambju ta' munita korrenti sabiex jiġi stabbilit il-valur tad-dwana, ir-rata tal-kambju li trid tintuża għandha tkun dik ippubblikata kif mistħoqq mill-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiż ta' l-importazzjoni interessat u għandha tirrifletti b'mod effettiv daqs kemm possibbli, rigward il-perjodu taż-żmien kopert b'kull dokument tal-pubblikazzjoni minn dan, il-valur korrenti ta' din il-munita korrenti fit-transazzjonijiet kummerċjali f'termini tal-munita korrenti tal-pajjiż ta' l-importazzjoni.
2.  
Ir-rata tal-kambju li trid tintuża għandha tkun dik fl-effett fiż-żmien ta' l-esportazzjoni jew taż-żmien ta' l-importazzjoni, kif ipprovvduti minn kull Membru.

Artikolu 10

It-tagħrif kollu li jkun kunfidenzali fin-natura tiegħu jew li jiġi pprovvdut fuq bażi kunfidenzali għall-għanijiet tal-valutazzjoni tad-dwana għandu jiġi ttrattat bħala strettament kunfidenzali mill-awtoritajiet interessati li ma għandhomx jiżvelawh mingħajr il-permess speċifiku tal-persuna jew tal-gvern li jipprovdu dan it-tagħrif, għajr safejn u sakemm jista' jkun meħtieġ li jiġi żvelat fil-kuntest ta' proċedimenti ġudizzjali.

Artikolu 11

1.  
Il-leġislazzjoni ta' kull Membru għandha tipprovdi id-dritt ta' l-appell mingħajr penali rigward kif jiġi stabbilit valur tad-dwana, mill-imporatur jew kull persuna lijabbli għall-ħlas tad-dazju.
2.  
Dritt inizjali ta' l-appell jisa' jkun lil awtorità ġewwa l-amministrazzjoni tad-dwana jew lil korp indipendenti, imma l-leġislazzjoni ta' kull Membru għandha tipprovdi għad-dritt ta' l-appell mingħajr penali lil awtorità ġudizzjarja.
3.  
L-avviż ta' deċiżjoni dwar appell għandu jingħata lill-appellant u għandhom jiġu pprovvduti bil-miktub ir-raġunijiet għal din id-deċiżjoni. L-appellant għandu jiġi mgħarraf ukoll b'kull dritt għal iktar appelli.

Artikolu 12

Il-liġijiet, ir-regolamenti, id-deċiżjonijiet ġudizzjali u s-sentenzi amministrattivi ta' applikazzjoni ġenerali li jagħtu effett lil dan il-Ftehim għandhom jiġu ppubblikati skond l-Artikolu X tal-GATT 1994 mill-pajjiż interessat ta' l-importazzjoni.

Artikolu 13

Jekk, fil-kors li jkun qiegħed jiġi stabbilit valur tad-dwana ta' l-oġġetti importati, isir meħtieġ li jiddewwem meta jiġi stabbilit b'mod finali dan il-valur tad-dwana, l-importatur ta' l-oġġetti għandu jkun kapaċi, minkejja dan, li jirtira dawn l-oġġetti mid-dwana jekk, meta hekk meħtieġ, l-importatur jipprovdi garanzija biżżejjed fil-għamla ta' pleġġ, ta' depożitu jew ta' strument ieħor approprjat li jkopru l-ħlas aħħari tad-dazji tad-dwana li għalihom jistgħu jkunu lijabbli l-oġġetti. Il-leġislazzjoni ta' kull Membru għandha tagħmel dispożizzjonijiet għal dawn iċ-ċirkostanzi.

Artikolu 14

In-Noti fl-Anness I ma' dan il-Ftehim jagħmlu parti integrali minn dan il-Ftehim u l-Artikoli ta' dan il-Ftehim iridu jinqraw u jiġu applikati f'għaqda man-noti rispettivi tagħhom. L-Anness II u III wkoll jagħmlu parti integrali minn dan il-Ftehim.

Artikolu 15

1.  

F'dan il-Ftehim:

(a) 

“valur tad-dwana ta' l-oġġtti importati” ifisser il-valur ta' l-oġġetti għall-għanijiet biex jinġabru t-taxxi (levies) tad-dazji ad valorem fuq l-oġġetti importati

(b) 

“pajjiż ta' l-importazzjoni” ifisser il-pajjiż jew it-territorju tad-dwana ta' l-importazzjoni; u

(ċ) 

“prodott” jinkludi dak imkabbar, iffabbrikat jew imminat.

2.  

F'dan il-Ftehim

(a) 

“oġġetti identiċi” ifissru oġġetti li jkunu l-istess f'kull rispett, inklużi l-karatteristiċi fiżikali, il-kwalità u l-fama. Differenzi minuri fid-dehra ma jipprekludux l-oġġetti milli jikkonformaw xorta waħda mad-definizzjoni li jiġu meqjusa bħala identiċi;

(b) 

“oġġetti simili” ifissru oġġetti li, għalkemm mhumiex l-istess f'kull rispett, għandhom il-karatteristiċi u l-materjali komponenti simili li jgħinuhom iwettqu l-istess finzjonijiet u li jkunu jinbidlu ma' xulxin b'mod kummerċjali. Il-kwalità ta' l-oġġetti, il-fama tagħhom u l-eżistenza ta' marka tal-fabbrika huma fost il-fatturi li jridu jiġu kkunsidrati meta jkun qiegħed jiġi stabbilit jekk l-oġġetti humiex simili;

(ċ) 

it-termini “oġġetti identiċi” u “oġġetti simili” ma jinkludux, skond kif ikun il-każ, oġġetti li jinkorporaw jew jirriflettu l-inġinerija, l-iżvilupp, ix-xogħol ta' l-arti, ix-xogħol tad-disinn, u pjani u disinni li għalihom ma' jkun sar l-ebda aġġustament skond il-paragrafu 1(b)(iv) ta' l-Artikolu 8 għaliex dawn l-elementi jkunu ndaħlu għalihom fil-pajjiż ta' l-importazzjoni;

(d) 

l-oġġetti ma għandhomx jitqiesu bħala “oġġetti identiċi” jew “oġġetti simili” għajr jekk kienu prodotti fl-istess pajjiż bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati;

(e) 

l-oġġetti prodotti minn persuna differenti għandhom jitqiesu biss meta ma jkun hemm l-ebda oġġetti identiċi jew oġġetti simili, skond kif ikun il-każ, prodotti mill-istess persuna bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati.

3.  
F'dan il-Ftehim, “oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità” ifissru oġġetti li jaqgħu ġewwa grupp jew firxa ta' oġġetti prodotti minn industrija partikolari jew settur ta' l-industrija, u jinkludu oġġetti identiċi jew simili.
4.  

Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, il-persuni għandhom jitqiesu li jkunu rrelatati biss jekk:

(a) 

ikunu uffiċjali jew diretturi tan-negozju ta' xulxin;

(b) 

ikunu magħrufa legalment bħala sħab fin-negozju;

(ċ) 

ikunu min iħaddem u impjegat;

(d) 

kull persuna li direttament jew indirettament tippossjiedi, tikkontrolla jew iżżomm 5 % jew iktar tal-ħażna tal-voti li jifdlu jew ishma tat-tnejn minnhom;

(e) 

wieħed minnhom jikkontrolla lill-ieħor direttament jew indirettament;

(f) 

it-tnejn minnhom ikunu kkontrollati direttament jew indirettament minn persuna terza;

(g) 

flimkien jikkontrollaw persuna terza direttament jew indirettament; jew

(h) 

ikunu membri ta' l-istess familja.

5.  
Il-persuni li jkunu assoċjati flimkien fin-negozju hekk li wieħed minnhom ikun l-aġent waħdieni, id-distributur waħdieni jew il-konċessjonarju waħdieni, ikunu kif ikunu deskritti, ta' l-ieħor għandu jitqies li jkunu jiġu minn xulxin għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim jekk jaqgħu taħt il-kriterji tal-paragrafu 4.

Artikolu 16

Fuq talba bil-miktub, l-importatur għandu jkollu d-dritt għal spjega bil-miktub minn għand l-amministrazzjoni tad-dwana tal-pajjiż ta' l-importazzjoni dwar kif ikun ġie stabbilit il-valur tad-dwana ta' l-oġġetti ta' l-importatur.

Artikolu 17

Xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jiġi mifhum bħala li jirrestrinġi jew jisfida d-drittijiet ta' l-amministrazzjonijiet tad-dwana li jissodisfaw lilhom infushom rigward il-verità jew l-eżattezza ta' kull stqarrija, dokument jew dikjarazzjoni ppreżentata għall-għanijiet tal-valutazzjoni tad-dwana.



IL-PARTI

II L-AMMINISTRAZZJONI, IL-KONSULTAZZJONIJIET U S-SOLUZZJONI TAL-KONTROVERSJI

Artikolu 18

L-Istituzzjonijiet

1.  
Huwa hawnhekk stabbilit Kumitat tal-Valutazzjoni tad-Dwana (imsejjaħ “il-Kumitat” f'dan il-Ftehim) kompost minn rappreżentanti ta' kull wieħed mill-Membri. Il-Kumitat għandu jeleġġi l-President tiegħu u għandu normalment jiltaqa' darba fis-sena, jew inkella kif previst mid-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim, bil-għan li jkun jista' jagħti lill-Membri l-opportunità tal-konsultazzjoni dwar materji li jkollhom x'jaqsmu ma' l-amministrazzjoni tas-sistema tal-valutazzjoni tad-dwana minn kull Membru kif jista' taffettwa t-tħaddim ta' dan il-Ftehim jew imexxi ‘l quddiem il-għanijiet tiegħu u jwettaq dawk ir-responsabbiltajiet l-oħra li jistgħu jiġu assenjati lilu mill-Membri. Is-Segretarjat tal-WTO għandu jaġixxi bħala s-Segretarjat tal-Kumitat.
2.  
Għandu jiġi stabbilit Kumitat Tekniku tal-Valutazzjoni tad-Dwana (imsejjaħ “il-Kumitat Tekniku” f'dan il-Ftehim) taħt l-awspiċji tal-Kunsill Kooperattiv tad-Dwana (imsejjaħ is-“CCC” f'dan il-Ftehim) li għandu jwettaq ir-responsabbiltajiet deskritti fl-Anness II ma' dan il-Ftehim u għandu jopera skond ir-regoli ta' proċedura li jinsabu f'dan l-Anness.

Artikolu 19

Il-Konsultazzjoni u s-Soluzzjoni tal-Kontroversji

1.  
Għajr kif ipprovvdut xorta oħra fih, il-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji japplika għall-konsultazzjonijiet u s-soluzzjoni tal-kontroversji skond dan il-Ftehim.
2.  
Jekk Membru jikkunsidra li jkun qiegħed jiġu mxejjen jew imdgħajjef benefiċċju li jmiss lilu direttament jew indirettament skond dan il-Ftehim, jew li tkun qiegħda tiġi impeduta kisba ta' għan ta' dan il-Ftehim, b'riżultat ta' l-azzjonijiet ta' Membru ieħor jew ta' Membri oħra, dan il-Membru jista', bil-ħsieb li jasal għal soluzzjoni dwar din il-materja b'mod sodisfaċenti reċipokament, jitlob għal konsultazzjonijiet mal-Membru jew il-Membri fil-kwistjoni. Kull Membru għandu jkun jista' jagħti konsiderazzjoni lil kull talba għal-konsultazzjonijiet minn għand Membru ieħor.
3.  
Fuq talba, il-Kumitat Tekniku għandu jipprovdi pariri u assistanza lill-Membri li jkunu qegħdin jagħmlu l-konsultazzjonijiet.
4.  
Fuq it-talba ta' parti fil-kontroversja, jew fuq l-inizjattiva tiegħu innifsu, lista ta' nies magħrufa (panel) stabbilita għalbiex teżamina kontroversja li jkollha x'taqsam mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim tista' titlob lill-Kumitat Tekniku li jwettaq eżami dwar kull kwistjoni li tkun teħtieġ konsiderazzjoni teknika. Il-panel għandu jistabbilixxi t-termini tar-riferiment tal-Kumitat Tekniku rigward il-kontroversja partikolari u jiffissa perjodu taż-żmien li fih jirċievi r-rapport tal-Kumitat Tekniku. Il-panel għandu jqis ir-Rapport tal-Kumitat Tekniku. Fl-eventwalità li l-Kumitat Tekniku ma jkunx kapaċi jasal għal consensus dwar materja riferita lilu skond dan il-paragrafu, il-panel għandu jkun jista' jagħti lill-partijiet fil-kontroversja l-opportunità li jippreżentaw il-veduti tagħhom dwar il-materja lill-panel.
5.  
It-tagħrif kunfidenzali pprovdut lill-panel ma għandux jiġi żvelat mingħajr l-awtorizzazzjoni formali tal-persuna, il-korp jew l-awtorità li jipprovdu dan it-tagħrif. Meta dan it-tagħrif jiġi mitlub mill-panel, imma r-rilaxx ta' dan it-tagħrif mill-panel ma jiġix awtorizzat, għandu jiġi pprovvdut sommarju mhux kunfidenzali ta' dan it-tagħrif, awtorizzat mill-persuna. il-korp jew l-awtorità li jipprovdu t-tagħrif.



IL-PARTI

III IT-TRATTAMENT SPEĊJALI U DIFFERENZALI

Artikolu 20

1.  
Il-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw li mhumiex parti mill-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ magħmul fit-12 ta' April 1979 jistgħu jdewmu l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim għal perjodu taż-żmien li ma jaqbiżx il-ħames snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għal dawn il-Membri. Il-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw li jagħżlu li jdewmu l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għandhom jinnotifikaw lid-Direttur Ġenerali tal-WTO kif jixraq.
2.  
B'żieda mal-paragrafu 1, il-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw li mhumiex parti mill-Ftehim dwar l-implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ magħmul fit-12 ta' April 1979 jistgħu jdewmu l-applikazzjoni tal-paragrafu 2(b)(iii) ta' l-Arttikolu 1 u l-Artikolu 6 għal perjodu taż-żmien li ma jaqbiżx it-tliet snin wara l-applikazzjoni tagħhom tad-dispożizzjonijiet l-oħra kollha ta' dan il-Ftehim. Il-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw li jagħżlu li jdewmu l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet speċifikati f'dan il-paragrafu għandhom jinnotifikaw lid-Direttur Ġenerali tal-WTO kif jixraq.
3.  
Il-pajjiżi Membri żviluppati għandhom ifornu, fuq kondizzjonijiet miftiehma b'mod reċiproku, l-assistenza teknika lill-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw li jitolbu din. Fuq dan il-bażi, il-pajjiżi Membri żviluppati għandhom ifasslu programmi ta' assistenza teknika li jistgħu jinkludu fost ħwejjeġ oħra t-taħriġ tal-personal, l-assistenza fit-tħejjija tal-miżuri ta' l-implimentazzjoni, l-aċċess għas-sorsi tat-tagħrif li jirrigwarda l-metodoloġija tal-valutazzjoni tad-dwana, u pariri dwar l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.



IL-PARTI IV

ID-DISPOSIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 21

Ir-riservi

Ir-riservi ma jistgħux jiġu midħula għalihom rigward kull waħda mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim mingħajr il-kunsens tal-Membri l-oħra.

Artikolu 22

Il-Leġislazzjoni Nazzjonali

1.  
Kull Membru għandu jiżgura, mhux iktar tard mid-data ta' l-applikazzjoni għaliha tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, il-konformità tal-liġijiet, ir-regolamenti u l-proċeduri tiegħu mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
Kull Membru għandu jgħarraf lill-Kumitat b'kull bidla fil-liġijiet u r-regolamenti tiegħu rilevanti għal dan il-Ftehim u fl-amministrazzjoni ta' dawn il-liġijiet u regolamenti.

Artikolu 23

Ir-Rivista

Il-Kumitat għandu jagħmel rivista kull sena dwar l-implimentazzjoni u l-operat ta' dan il-Ftehim billi jqis il-għanijiet tiegħu. Il-Kumitat għandu jgħarraf kull sena lill-Kunsill tal-Kummewrċ fl-Oġġetti bl-iżviluppi matul il-perjodu taż-żmien kopert b'dawn ir-rivisti.

Artikolu 24

Is-Segretarjat

Il-Ftehim għandu jiġi moqdi mis-Segretarjat tal-WTO għajr rigward dawk ir-responsabbiltajiet assenjati speċifikament lill-Kumitat Tekniku, li għandhom jiġu moqdija mis-Segretarjat tal-CCC.

L-ANNESS I

NOTI INTERPRETATTIVI

Nota Ġenerali

L-Applikazzjoni sekwenzali tal-Metodi tal-Valutazzjoni

1. 

L-Artikoli minn 1 sa 7 jiddefdinixxu kif irid jiġi stabbilit il-valur tad-dwana għall-oġġetti importati skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Il-metodi tal-valutazzjoni huma ddikjarati f'l-ordni sekwenzali ta' l-applikazzjoni. Il-metodu primarju għall-valutazzjoni tad-dwana huwa ddefdinit fl-Artikolu 1 u l-oġġetti importati jiġu vvalutati skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu kulmeta jiġu sodisfatti l-kondizzjonijiet stabbiliti fih.

2. 

Meta l-valur tad-dwana ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1, irid jiġi stabbilit billi wieħed jipproċedi b'mod sekwenzali permezz ta' l-Artikoli li jissuċċedu sakemm jasal għall-ewwel Artikolu li skondu jista' jiġi stabbilit il-valur tad-dwana. Għajr kif ipprovvdut fl-Artikolu 4, huwa biss meta l-valur tad-dwana ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' Artikolu partikolari li jistgħu jintużaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu li jkun imiss fis-sekwenza.

3. 

Jekk l-importatur ma jitlobx li tinqaleb l-ordni ta' l-Artikoli 5 u 6, trid tiġi segweita l-ordni tas-sekwenza. Jekk l-importatur ma jitlobx dan imma mbagħad jiġi ppruvat impossibbli li jiġi stabbilit il-valur tad-dwana skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6, il-valur tad-dwana jrid jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 5, jekk ikun jista' jiġi stabbilit hekk.

4. 

Meta l-valur tad-dwana ma jkunx jista' jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu minn 1 sa 6 irid jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7.

L-Użu tal-Prinċipji tal-Kontabbiltà Aċċettati b'mod Ġenerali

1. 

L-espressjoni “prinċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali” tirreferi għall-consensus magħruf jew is-sostenn awtoritattiv sostanzjali ġewwa pajjiż fi żmien partikolari rigward liema riżorsi u obbligi ekonomiċi għandhom jiġu rreġistrati bħala attivi u lijabbiltajiet, liema bidliet fl-attivi u l-lijabbiltajiet għandhom jiġu rreġistrati, kif għandhom jitkejlu l-attivi u l-lijabbiltajiet fihom, liema tagħrif għandu jiġi żvelat u kif għandu jiġi żvelat, u liema dikjarazzjonijiet finanzjarji għandhom jiġu mħejjija. Dawn l-istandards jistgħu jkunu linji gwida wiesgħa ta' applikazzjoni ġenerali kif ukoll prattiċi u proċeduri ddettaljati.

2. 

Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, l-amministrazzjoni tad-dwana ta' kull Membru għandha tagħmel użu mit-tagħrif imħejji f'manjiera konsistenti mal-prinċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali fil-pajjiż li jkun approprjat għall-Artikolu fil-kwistjoni. Per eżempju, il-mod kif jiġu stabbiliti l-profitti u l-ispejjeż ġenetali tas-soltu skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 5 jitwettaq billi jiġi wżat it-tagħrif imħejji b'mod konsistenti mal-prinċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali fil-pajjiż ta' l-importazzjoni. Mill-banda l-oħra, il-mod kif jiġu stabbiliti l-profitti u l-ispejjeż ġenerali tas-soltu skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6 jitwettaq billi jiġi wżat it-tagħrif imħejji b'mod konsistenti mal-prinċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali fil-pajjiż tal-produzzjoni. Bħala eżempju ieħor, il-mod kif jiġi stabbilit element ipprovvdut fil-paragrafu 1(b)(ii) ta' l-Artikolu 8 midħul għalih fil-pajjiż ta' l-importazzjoni jitwettaq billi jintuża t-tagħrif f'manjiera konsistenti mal-priċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali f'dan il-pajjiż.

Nota għall-Artikolu 1

Il-Prezz Attwalment Imħallas jew li Jrid Jitħallas

1. 

Il-prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas huwa l-pagament totali magħmul jew li jrid jitgħamel mix-xerrej lill-bejjiegħ jew għal benefiċċju tiegħu rigward l-oġġetti importati. Il-ħlas mhux bil-fors li għandu jkun fil-forma ta' trasferiment tal-flus. Il-pagament jista' jintgħamel permezz ta' ittri ta' kreditu jew strumenti negozjabbli. Il-pagament jista' jintgħamel direttament jew indirettament. Eżempju ta' pagament indirett ikun il-ħlas mix-xerrej, sewwa jekk fl-intier tiegħu u sewwa f'parti minnu, ta' dejn dovut mill-bejjiegħ.

2. 

L-attivitajiet midħula għalihom mix-xerrej akkont ix-xerrej innifsu, għajr dawk li għalihom hu pproovdut aġġustament fl-Artikolu 8, mhumiex ikkunsidrati li jkunu ħlas dirett lill-bejjiegħ, saħansitra jekk jistgħu jitqiesu ta' benefiċċju għall-bejjiegħ. Għalhekk, l-ispejjeż ta' dawn l-attivitajiet ma għandhomx jiġu miżjuda mal-prezz attwalment imħallas meta jiġi stabbilit il-valur tad-dwana.

3. 

Il-valur tad-dwana ma għandux jinkludi l-imposti jew l-ispejjeż li ġejjin, sakemw dawn jistgħu jingħarfu mill-prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas għall-oġġetti importati:

(a) 

il-ħlasijiet dovuti għall-bini, it-twaqqif, it-tagħqid flimkien, il-manutenzjoni jew il-għajnuna teknika, midħula għalihom wara l-importazzjoni ta' l-oġġetti importati bħalma huma impjanti industrijali, makkinarju jew tagħmir;

(b) 

l-ispiża tat-trasportr wara l-importazzjoni;

(ċ) 

id-dazji u t-taxxi tal-pajjiż ta' l-importazzjoni.

4. 

Il-press attwalment imħallas jew li jrid jitħallas jirreferi għall-prezz ta' l-oġġetti importati. B'hekk, il-mixi tad-dividendi jew ta' ħlasijiet oħra mix-xerrej lill-bejjiegħ li ma jkollhomx x'jaqsmu ma' l-oġġetti importati mhumiex parti mill-valur tad-dwana.

Il-Paragrafu 1(a)(iii)

Fost ir-restrizzjonijiet li ma jagħmlux prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas mhux aċċettabbli jinsabu r-restrizzjonijiet li ma jaffettwawx b'mod sostanzjali l-valur ta' l-oġġetti. Eżempju ta' dawn ir-restrizzjonijiet huwa l-każ meta bejjiegħ jeħtieġ li xerrej tal-karozzi ma jbigħhomx jew jesibihom qabel data ffissata li tirrappreżenta l-bidu tas-sena tal-mudell.

Il-Paragrafu 1(b)

1. 

Jekk il-bejgħ jew il-prezz ikunu bla ħsara għal kondizzjoni jew konsiderazzjoni li minħabba fihom ma jistax jiġi stabbilit valur għall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati, il-valur tat-transazzjoni ma għandux jiġi aċċettat għall-għanijiet tad-dwana. Uħud mill-eżempji ta' dan jinkludu:

(a) 

il-bejjiegħ jistabbilixxi l-prezz ta' l-oġġetti importati bil-kondizzjoni li x-xerrej irid jixtri oġġetti oħra wkoll fi kwantitajiet speċifikati;

(b) 

il-prezz ta' l-oġġetti importati jkun dipendenti fuq il-prezz li bih ix-xerrej ta' l-oġġetti importati jbigħ oġġetti oħra lill-bejjiegħ ta' l-oġġetti importati;

(ċ) 

il-prezz jiġi stabbilit fuq il-bażi tal-għamla ta' ħlas estranju għall-oġġetti importati, bħlama huwa meta l-oġġetti importati jkunu oġġetti nofshom imlestija li jkunu ġew ipprovvduti mill-bejjiegħ bil-kondizzjoni li l-bejjiegħ irid jirċievi kwantità speċifika ta' oġġetti mlestija.

2. 

Madankollu, il-kondiszzjonijiet jew il-konsiderazzjoniojiet li jkollhom x'jaqsmu mal-produzzjoni jew mal-marketing ta' l-oġġetti importati ma għandhomx jirriżultaw fir-rifjut tal-valur tat-transazzjoni. Per eżempju, il-fatt li xerrej iforni lill-bejjiegħ inġinerija u pjani midħula għalihom fil-pajjiż ta' l-importazzjoni ma għandux jirriżulta fir-rifjut tal-valur tat-transazzjoni għall-għanijiet ta' l-Artikolu 1. Bl-istess mod, jekk ix-xerrej jindaħal akkont tal-bejjiegħ, saħansitra permezz ta' ftehim mal-bejjiegħ, għal attivitajiet li jkollhom x'jaqsmu mal-marketing ta' l-oġġetti importati, il-valur ta' dawn l-attivitajiet ma jagħmilx parti mill-valur tad-dwana u lanqas ma għandhom dawn l-attivitajiet jirriżultaw fir-rifjut tal-valur tat-transazzjoni.

Il-Paragrafu 2

1. 

Il-paragrafi 2(a) u 2(b) jipprovdu mezzi differenti sabiex tiġi stabbilita l-aċċettabbiltà tal-valur tat-transazzjoni.

2. 

Il-paragrafu 2(a) jipprovdi li meta x-xerrej u l-bejjiegħ ikunu jiġu minn xulxin, għandhom jiġu eżaminati ċ-ċirkostanzi konnessi mal-bejgħ u l-valur tat-transazzjoni għandu jiġi aċċettat bħala l-valur tad-dwana sakemm il-qrubija ma taffettwax il-prezz. Mhux maħsub li għandu jkun hemm eżami taċ-ċirkostanzi fil-każijiet kollha meta x-xerrej u l-bejjigħ ikunu jiġu minn xulxin. Dan l-eżami jkun meħtieġ biss meta jkun hemm dubji dwar l-aċċettabbiltà tal-prezz. Meta l-amministrazzjoni tad-dwana ma jkollha ebda dubji dwar l-aċċettabbiltà tal-prezz, dan għandu jiġi aċċettat mingħajr talba iktar għat-tagħrif mill-importatur. Per eżempju, l-amministrazzjoni tad-dwana tista' tkun eżaminat minn qabel il-qrubija, jew ikun diġà jkollha tagħrif iddettaljat rigward ix-xerrej u l-bejjiegħ, u tista' tkun diġà sodisfatta minn dan l-eżami jew dan it-tagħrif li l-qrubija ma affettwatx il-prezz.

3. 

Meta l-amministrazzjoni tad-dwana ma tkunx tista' taċċetta l-valur ta' transazzjoni mingħajr iktar investigazzjoni, għandha tagħti lill-importatur l-opportunità li jforni dan it-tagħrif iktar iddettaljat li jista' jkun meħtieġ għalbiex jgħinha teżamina ċ-ċirkostanzi dwar il-bejgħ. F'dan il-kuntest, l-amministrazzjoni tad-dwana għandha tkun lesta li teżamina l-aspetti rilevanti tat-transazzjoni, inkluż il-mod li bih ix-xerrej u l-bejjiegħ jorganizzaw ir-relazzjonijiet kummerċjali ta' bejniethom u l-mod kif ikunu waslu għall-prezz fil-kwistjoni, għalbiex jiġi stabbilit jekk il-qwrubija influwensatx il-prezz. Meta jista' jiġi muri li x-xerrej u l-bejjiegħ, għalkemm jiġu minn xulxin skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 15, jixtru jew ibigħu lil xulxin daqs li kieku ma kenux jiġu minn xulxin, dan għandu juri li l-prezz ma ġiex influwenzat mill-qrubija. Bħala eżempju ta' dan, jekk il-prezz ikun ġie miftiehem f'manjiera konsistenti mal-pratiiċi normali tal-għoti tal-prezzijiet ta' l-industrija fil-kwistjoni jew fil-manjiera li bejjiegħ jiftiehem il-prezzijiet tal-bejgħ ma' xerrej li ma jkunx jiġi mill-bejjiegħ, dan juri li l-prezz ma jkunx ġie influwenzat mill-qrubija. Bħala eżempju ieħor, meta jiġi muri li l-prezz ikun adegwat għalbiex jiżgura l-irkupru ta' l-ispejjeż kollha flimkien mal-profitt li jkun rappreżentattiv tal-profitt ġenerali tad-ditta rrealizzat fuq perjodu rappreżentativ taż-żmien (per eżempju fuq il-bażi ta' kull sena) fil-bejgħ ta' l-oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità, dan juri li l-prezz ma jkunx ġie influwenzat.

4. 

Il-paragrafu 2(b) jipprovdi opportunità lill-importatur li juri li l-valur tat-transazzjoni japprossima mill-qrib valur ta' “test” aċċettat minn qabel mill-amministrazzjoni tad-dwana u huwa għalhekk aċċettabbli skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1. Meta jiġi sodisfatt test skond il-paragrafu 2(b), mhux meħtieġ li tiġi eżaminata l-kwistjoni ta' l-influwenza skond il-paragrafu 2(a). Jekk l-awtorità tad-dwana jkollha diġà t-tagħrif biżżejjed li jrid jiġi sodisfatt, mingħajr iktar invstigazzjonijiet iddettaljati, li wieħed mit-testijiet ipprovvdut skond il-paragrafu 2(b) ikun ġie sodisfatt, ma jkun hemm ebda raġuni li l-importatur ikun meħtieġ li juri li dan it-test jista' jiġi sodisfatt. Fil-paragrafu 2(b), l-espressjoni “xerrejja li ma jiġux minn” tfisser ix-xerrejja li ma jiġux mix-xerrej f'kull każ partikolari.

Il-Paragrafu 2(b)

Irid jitqies numru ta' fatturi meta jiġi stabbilit valur “li japprossima mill-qrib” valur ieħor. Dawn il-fatturi jinkludu n-natura ta' l-oġġetti importati, in-natura ta' l-industrija nfisha, l-istaġun li fih l-oġġetti jiġu importati, u, jekk id-differenza fil-valuri tkunx sinifikanti kummrċjalment. Ġaladarba dawn il-fatturi jistgħu jvarjaw minn każ għal każ, ikun impossibbli li jiġi applikat f'kull każ standard uniformi bħala perċentwal fiss. Per eżempju, differenza żgħira fil-valur f'każ li jinvolvi tip ta' oġġetti tista' tkun inaċċettabbli filwaqt li differenza kbira f'każ li jinvolvi tip ieħor ta' oġġetti tista' jkun aċċettabbli għalbiex jiġi stabbilit jekk il-valur tat-transazzjoni japprossimax mill-qrib il-valuri tat-“test” iddikjarat fil-paragrafu 2(b) ta' l-Artikolu 1.

Nota għall-Artikolu 2

1. 

Meta jkun qiegħed jiġi applikat l-Artikolu 2, l-amministrazzjoni tad-dwana għandha tuża, kulmeta possibbli, bejgħ ta' oġġetti identiċi fl-istess livell kummerċjali u sostanzjalment fl-istess kwantitajiet bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati. Meta ma jinstab l-ebda bejgħ minn dan, jista' jintuża bejgħ ta' oġġetti identiċi li jsir taħt waħda mill-kondizzjonijiet li ġejjin:

(a) 

bejgħ fl-istess livell kummerċjali imma fi kwantitajiet differenti;

(a) 

bejgħ f'livell kummerċjali differenti imma sostanzjalment fl-istess kwantitajiet; jew

(ċ) 

bejgħ f'livell kummerċjali differenti u fi kwantitajiet differenti.

2. 

Wara li jkun instab bejgħ skond waħda minn dawn it-tliet kondizzjonijiet, iridu jsiru aġġustamenti, skond kif ikun il-każ, għal:

(a) 

il-fatturi tal-kwantitajiet biss;

(b) 

il-livell tal-fatturi kummerċjali biss; jew

(ċ) 

kemm illivell tal-fatturi kummerċjali u kemm tal-fatturi tal-kwantitajiet.

3. 

L-espressjoni “u/jew” tħalli l-flessibbiltà li jintuża l-bejgħ u jintgħamlu l-aġġustamenti meħtieġa f'kull waħda mit-tliet kondizzjonijiet deskritti hawn fuq.

4. 

Għall-għanijiet ta' l-Artikolu 2, il-valur tat-transazzjoni ta' l-oġġetti importati identiċi jfisser valur tad-dwana, aġġustat kif ipprovvdut filparagrafi 1(b) u 2, li jkun diġà ġie aċċettat skond l-Artikolu 1.

5. 

Kondizzjoni għall-aġġustament minħabba livelli kummerċjali differenti jew kwantitajiet differenti hija li dan l-aġġustament, sewwa jekk iwassal għal żieda u sewwa jekk għal tnaqqis fil-valur, isir biss fuq il-bażi tax-xiehda murija li tistabbilixxi biċ-ċar kemm ikunu raġjonevoli u eżatti l-aġġustamenti, per eżempju listi tal-prezzijiet validi li jkun fihom il-prezzijiet li jirreferu għal-livelli differenti jew għal kwantitajiet differenti. Bħala eżempju ta' dan, jekk l-oġġetti importati li jkunu qegħdin jiġu vvalutati jikkonsistu minn ġarr ta' 10 unitajiet u l-uniċi oġġetti importati identiċi li għalihom jeżisti valur ta' transazzjoni jinvolvi l-bejgħ ta' 500 unità, u jkun magħruf li l-bejjiegħ jikkonċedi skondi fuq il-kwantitajiet, l-aġġustament meħtieġ jista' jsir billi tiġi kkunsidrata l-lista tal-prezzijiet tal-bejjiegħ u bl-użu ta' dak il-prezz li japplika għal 10 unitajiet. Dan ma jeħtieġx li bejgħ kien ikollu jkun sar fil-kwantitajiet ta' 10 sakemm il-lista tal-prezzijiet tkun ġiet stabbilita f'bona fede permezz tal-bejgħ fi kwantitajiet oħra. Fin-nuqqas ta' din il-miżura oġġettiva, madankollu, mhux approprjat il-mod kif jiġi stabbilit valur tad-dwana skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 2.

Nota għall-Artikolu 3

1. 

Meta jkun qiegħed jiġi applikat l-Artikolu 3, l-amminisrazzjoni tad-dwana għandha tuża, kulmeta possibbli, bejgħ ta' oġġetti simili bl-istess livell kummerċjali u sostanzjalment fl-istess kwantitajiet bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati. Meta ma jinstab l-ebda bejgħ minn dan, jista' jintuża bejgħ ta' oġġetti simili li jsir taħt waħda mill-kondizzjonijiet li ġejjin:

(a) 

bejgħ fl-istess livell kummerċjali imma fi kwantitajiet differenti;

(a) 

bejgħ f'livell kummerċjali differenti imma sostanzjalment fl-istess kwantitajiet; jew

(ċ) 

bejgħ f'livell kummerċjali differenti u fi kwantitajiet differenti.

2. 

Wara li jkun instab bejgħ skond kull waħda minn dawn it-tliet kondizzjonijiet, iridu jsiru aġġustamenti, skond kif ikun il-każ, għal:

(a) 

il-fatturi tal-kwantità biss;

(b) 

il-livell tal-fatturi kummerċjali biss; jew

(ċ) 

kemm il-livell tal-fatturi kummerċjali u kemm tal-fatturi tal-kwantitajiet.

3. 

L-espressjoni “u/jew” tħalli l-flessibbiltà li jintuża l-bejgħ u jintgħamlu l-aġġustamenti meħieġa f'kull waħda mit-tliet kondizzjonijiet deskritti hawn fuq.

4. 

Għall-għanijiet ta' l-Artikolu 3, il-valur tat-transazzjoni ta' l-oġġetti importati simili jfisser valur tad-dwana, aġġustat kif ipprovvdut fil-paragrafi 1(b) u 2, li jkun diġà ġie aċċettat skond l-Artikolu 1.

5. 

Kondizzjoni għall-aġġustament minħabba livelli kummerċjali differenti jew kwantitajiet differenti hija li dan l-aġġustament, sewwa jekk iwassal għal żieda u sewwa jekk għal tnaqqis fil-valur, isir biss fuq il-bażi tax-xiehda murija li tistabbilixxi biċ-ċar kemm ikunu raġjonevoli u eżatti l-aġġustamenti, per eżempju listi tal-prezzijiet validi li jkun fihom il-prezzijiet li jirreferu għal-livelli differenti jew għall-kwantitajiet differenti. Bħala eżempju ta' dan, jekk l-oġġetti importati li jkunu qegħdin jiġu vvalutati jikkonsistu minn ġarr ta' 10 unitajiet u l-uniċi oġġetti importati simili li għalihom jeżisti valur ta' transazzjoni jinvolvi l-bejgħ ta' 500 unità, u jkun magħruf li l-bejjigħ jikkonċedi skondi fuq il-kwantitajiet, l-aġġustament meħtieġ jista' jsir billi tiġi kkunsidrata l-lista tal-prezzijiet tal-bejjiegħ u bl-użu ta' dak il-prezz li japplika għal 10 unitajiet. Dan ma jeħtieġx li bejgħ kien ikollu jkun sar fil-kwantitajiet ta' 10 sakemm il-lista tal-prezzijiet tkun ġiet stabbilita f'bona fede permezz tal-bejgħ fi kwantitajiet oħra. Fin-nuqqas ta' din il-miżura oġġettiva, madankollu, mhux approprjat il-mod kif jiġi stabbilit valur ta-dwana skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 3.

Nota għall-Artikolu 5

1. 

L-espressjoni “il-prezz ta' l-unità li fih.… jinbigħu l-oġġetti fl-ikbar kwantità aggregata” tfisser il-prezz li fih jinbigħ l-ikbar numru ta' unitajiet li fih isir il-bejgħ lil persuni li ma jkunux jiġu minn xulxin lil persuni li minn għandhom jixtru dawn l-oġġetti fl-ewwel livell kummerċjali wara li jsir dan il-bejgħ.

2. 

Bħala eżempju ta' dan, l-oġġetti jinbigħu mill-lista tal-prezzijiet li tikkonċedi prezzijiet favorevoli ta' l-unità minn xiri magħmul fi kwantitajiet ikbar.



Sale quantity

Unite price

Number of sales

Toatl quantity Sold at each price

1-10 unirs

100

10 sales of 5 units

5 sales of 3 units5

65

11-25 units

95

5 sales of 11 units

55

Over 25 units

90

1 sale of 30 units

1 sale of 50 units

80

L-ikbar nurmu ta' unitajiet mibjugħa bi prezz ikun 80; għalhekk, il-prezz ta' l-unità fl-ikbar kwantita aggregata jkun 90.

3. 

Bħala eżempju ieħor ta' dan, jiġru żewġ bigħat. Fl-ewwel bejgħ jinbigħu 500 unità bi prezz ta' 95 unità tal-munita korrenti kull waħda. Fit-tieni bejgħ jinbigħu 400 unità bi prezz ta' 90 unità tal-munita korrenti kull waħda. F'dan l-eżempju, l-ikbar nurmu ta' unitajiet mibjugħa bi prezz partikolari jkun 500; għalhekk, il-prezz ta' l-unità fl-ikbar kwantita aggregata jkun 95.

4. 

Eżempju tat-tielet ikun is-sitwazzjoni li ġejja meta jinbigħu kwantitajiet varji fi prezzijiet varji.

(a) 

Il-Bejgħ



Sale quantity

Unite price

40 units

100

30 units

90

15 units

100

50 units

95

25 units

105

35 units

90

5 units

100

(b) 

it-Totali



Total quantity sold

Unite price

65

90

50

95

60

100

25

105

F'dan l-eżempju, l-ikbar numru ta' unitajiet mibjugħa bi prezz partikolari jkun 65; għalhekk, il-prezz ta' l-unità fl-ikbar kwantita aggregata jkun 90.

5. 

Kull bejgħ fil-pajjiż li jimporta, kif deskritt fil-paragrafu 1 ta' hawn fuq, lil persuna li tforni direttament jew indirettament mingħajr ħlas jew bi prezz imnaqqas għal u f'konnessjoni mal-produzzjoni u l-bejgħ għall-esportazzjoni ta' l-oġġetti imporati wieħed mill-elementi speċifikati fil-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 8, ma għandux jitqies meta jiġi stabbilit il-prezz ta' l-unità għall-għanijiet ta' l-Artikolu 5.

6. 

Għandu jiġi nnotat li l-frażi “profitt u spejjeż ġenerali” riferita fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 5 għandha titqies bħala ħaġa waħda. Iċ-ċifra għall-għanijiet ta' dan it-tnaqqis għandha tiġi stabbilita fuq il-bażi tat-tagħrif fornit minn jew f'isem l-importatur għajr jekk iċ-ċifri ta' l-importatur ikunu inkonsistenti ma' dawk miksuba fil-bejgħ fil-pajjiż ta' l-importazzjoni ta' l-oġġetti importati ta' l-istess klassi jew kwalità. Meta ċ-ċifri ta' l-importatur ikunu inkonsistenti ma' dawn iċ-ċifri, l-ammont tal-profitt u l-ispejjeż ġenerali jista' jiġi bbażat fuq tagħrif rilevanti ieħor għajr dak fornit minn jew f'isem l-importatur.

7. 

Il-frażi “spejjeż ġenerali” tinkludi l-ispejjeż diretti u indiretti tal-marketing ta' l-oġġetti fil-kwistjoni.

8. 

It-taxxi lokali li jitħallsu minħabba l-bekgħ ta' l-oġġetti li għalihom ma jsirx tnaqqis skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(a)(iv) ta' l-Artikolu 5 għandhom jiġu mnaqqsa skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(a)(i) ta' l-Artikolu 5.

9. 

Meta jkunu qegħdin jiġu stabbiliti jew il-kommissjonijiet jew il-profiti tas-soltu u l-ispejjeż ġenerali skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 5, il-kwistjoni jekk ċerti oġġetti jkunux “ta' l-istess klassi jew kwalità” bħal oġġetti oħra trid tiġi stabbilita fuq il-bażi ta' każ b'każ b'riferiment għaċ-ċirkostanzi involuti. Ghandu jiġi eżaminat il-bejgħ fil-pajjiż ta' l-importazzjoni ta' l-idjeq grupp jew firxa ta' oġġetti importati ta' l-istess klassi jew kwalità, li jinkludu l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati, li għalihom ikun jista' jiġi pprovvdut it-tagħrif meħtieġ. Għall-għanijiet ta' l-Artikolu 5, il-frażi oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità' tinkludi l-oġġetti importati mill-istess pajjiż bħall-oġġetti li jkun qegħdin jiġu vvalutati kif ukoll l-oġġetti importati minn pajjiżi oħra.

10. 

Għall-għanijiet tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 5, il-frażi “id-data l-iżjed bikrija” għandha tkun id-data li fih isir il-bejgħ ta' l-oġġetti importati jew l-oġġetti importati identiċi jew simili fi kwantità biżżejjed sabiex jiġi stabbilit il-prezz ta' l-unità.

11. 

Meta jintuża l-metdu fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 5, it-tnaqqis magħmul għall-valur miżjud bi proċessar iktar għandu jkun imsejjes fuq informazzjoni oġġettiva u li tista' tiġi kkwantifikata li jkollha x'taqsam ma' l-ispiża ta' dan ix-xogħol. Il-formoli, ir-riċetti, il-metodi tal-kostruzzjoni u prattiċi oħra industrijali aċċettati mill-industrija jiffurmaw il-bażi tal-kalkoli.

12. 

Huwa magħruf li l-metodu tal-valutazzjoni pprovvdut fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 5 normalment ma jkunx applikabbli meta, b'riżultat ta' proċessar iktar, l-oġġetti importati jitilfu l-identità tagħhom. Madankollu, jista' jkun hemm każijiet meta, minkejja li tintilef l-identità ta' l-oġġetti importati, il-valur miżjud mill-proċessar jista' jiġi stabbilit bl-eżatt mingħajr diffikultà mhux raġjonevoli. Mill-banda l-oħra, jista' jkun hemm każijiet ukoll meta l-oġġetti importati jżommu l-identità tagħhom imma jagħmlu element hekk minuri mill-oġġetti mibjugħa fil-pajjiż ta' l-importazzjoni li l-użu ta' dan il-metodu tal-valutazzjoni ma jkunx iġġustifikat. Minħabba dan ta' hawn fuq, kull sitwazzjoni ta' dan it-tip għandha titqies fuq il-bażi ta' każ b'każ.

Nota għall-Artikolu 6

1. 

Bħala regola ġenerali, il-valur tad-dwna jiġi stabbilit skond dan il-Ftehim fuq il-bażi tat-tagħrif disponibbli fil-pront fil-pajjiż ta' l-importazzjoni. Madankollu, sabiex jiġi stabbilit valur ikkomputat, jista' jkun meħtieġ li jiġu eżaminati l-ispejjeż tal-produzzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati u tagħrif ieħor li jrid jinkiseb barra mill-pajjiż ta' l-importazzjoni. Iktar minn hekk, fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, il-produttur ta' l-oġġetti jkun ‘il barra mill-ġurisdizzjoni ta' l-awtoritajiet tal-pajjiż ta' l-importazzjoni. L-użu tal-metodu tal-valur ikkomputat irid ikun limitat b'mod ġenerali għal dawk il-każijiet meta x-xerrej u l-bejjiegħ ikunu jiġu minn xulxin, u l-produttur ikun lest li jforni lill-awtoritajiet tal-pajjiż ta' l-importazzjoni l-ammont meħtieġ ta' l-ispejjeż u li jipprovdi l-faċilitajiet ta' kull verifika sossegwenti li tista' tinħtieġ.

2. 

“L-ispiża jew il-valur” riferiti fil-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 6 iridu jiġu stabbiliti fuq il-bażi tat-tagħrif li jkollu x'jaqsam mal-produzzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati, forniti mill-produttur jew f'ismu. Iridu jkunu msejsa fuq il-kontijiet kummerċjali tal-produttur, sakemm dawn il-kontijiet ikunu konsistenti mal-prinċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali applikati fil-pajjiż fejn jiġu prodotti l-oġġetti.

3. 

“L-ispiża jew il-valur” għandhom jinkludu l-ispiża ta' l-elementi nnotifikati fil-paragrafi 1(a)(ii) u (iii) tal-paragrafu 8. Għandhom jinkludu wkoll il-valur, apporzjnat kif approprjat skond id-dispożizzjonijiet tan-nota rilevanti għall-Artiolu 8, ta' kull element speċifikat fil-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 8 li jkun ġie fornit direttament jew indirettament mix-xerrej għall-użu f'konnessjoni mal-produzzjoni ta' l-oġġetti importati. Il-valur ta' l-elementi speċifikati fil-paragrafu 1(b)(iv) ta' l-Artikolu 8 li jiġu midħula għalihom fil-pajjiż ta' l-importazzjoni għandu jiġi inkluż biss safejn u sakemm dawn l-elementi jiġu ntaxxati b'imposti fuq il-produttur Irid jiġi mifhum li l-ebda spiża jew valur ta' l-elementi riferiti f'dan il-paragrafu ma għandhom jiġu magħduda darbtejn sabiex jiġi stabbilit il-valur ikkomputat.

4. 

L-“ammont tal-profitt u l-ispejjeż ġenerali” riferit fil-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 6 irid jiġi stabbilit fuq il-bażi tat-tagħrif fornit mill-produttur jew f'ismu għajr jekk iċ-ċifri tal-produttur ikunu inkonsistenti ma' dawk is-soltu riflessi fil-bejgħ ta' l-oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità bħall-oġġetti li jkunu qegħin jiġu vvalutati li jsiru mill-produtturi fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni għall-esportazzjoni lejn il-pajjiż ta' l-importazzjoni.

5. 

Għandu jiġi nnotat f'dan il-kuntest li l-“ammont tal-profitt u l-ispejjeż ġenerali” irid jittieħed bħala ħaġa waħda. Isegwi li jekk, f'każ partikolari, iċ-ċifra tal-profitt tal-produttur tkun baxxa u l-ispejjeż ġenerali tal-produttur ikunu għolja, il-profitt u l-ispejjeż ġenerali tal-produttur meħuda flimkien jistgħu madankollu jkunu konsistenti ma' dawk is-soltu riflessi fil-bejgħ ta' l-oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità. Din is-sitwazzjoni tista' tiġri, per eżempju, jekk prodott ikun qiegħed jiġi varat fil-pajjiż ta' l-importazzjoni u l-produttur ikun aċċetta profitt nil jew baxx biex ipaċi l-ispejjeż għolja ġenerali assoċjati mal-varar. Meta l-produttur ikun jista' juri profitt baxx fuq il-bejgħ ta' l-oġġetti importati minħabba ċirkostanzi kummerċjali partikolari, għandhom jitqiesu ċ-ċifri tal-profitt attwali tal-produttur sakemm il-produttur ikollu raġunijiet kummerċjali validi li jiġġustifikahom u l-politika tal-għoti tal-prezzijiet mill-produttur tirrifletti l-politiki dwar il-għoi tal-prezzijiet fil-fergħa ta' l-industrija interessata. Din is-sitwazzjoni tista' tiġri meta, per eżempju, il-produtturi jiġu sfurzati li jbaxxu l-prezzijiet b'mod temporanju minħabba waqgħa mhux prevista fid-domanda, jew meta jbigħu l-oġġetti tagħhom għalbiex jikkumplimentaw firxa ta' oġġetti li jkunu qegħdin jiġu prodotti fil-pajjiż ta' l-importazzjoni u jaċċettaw profitt baxx sabiex iżommu l-kompetittività. Meta ċ-ċifri tal-poduttur innifsu rigward il-profitt u l-ispejjeż ġenerali ma jkunux konsistenti ma' dawk is-soltu riflessi fil-bejgħ ta' l-oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati li jintgħamlu mill-produtturi fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni għall-esportazzjoni lejn il-pajjiż ta' l-importazzjoni, l-ammont tal-profitt u l-ispejjeż ġenerali jistgħu jiġi msejsa fuq tagħrif ieħor rilevanti għajr dak applikat mill-produttur ta' l-oġġetti jew f'ismu.

6. 

Meta tagħrif ieħor għajr dak fornit mill-produttur jew f'ismu jintuża għall-għanijiet sabiex jiġi stabbilit il-valur ikkomputat, l-awtoritajiet tal-pajjiż importatur għandhom jgħarrfu lill-importatur, jekk dan ta' l-aħħar jitlob dan, bis-sors ta' dan it-tagħrif, l-informazzjoni wżata u l-kalkoli msejsa fuq din l-informazzjoni, bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 10.

7. 

L-“ispejjeż ġenerali” riferiti fil-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 6 ikopru l-ispejjeż diretti u indiretti tal-produzzjoni u l-bejgħ ta' l-oġġetti għall-esportazzjoni li ma jkunux inklużi skond il-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 6.

8. 

Jekk ċerti oġġetti jkunux “ta' l-istess klassi jew kwalità” bħall-oġġetti l-oħra jrid jiġi stabbilit fuq il-bażi ta' każ b'każ b'riferiment għaċ-ċirkostanzi involuti. Sabiex jiġu stabbiliti l-profitti u l-ispejjeż ġenerali tas-soltu skond id-disposizzzjonijiet ta' l-Artikolu 6, għandu jiġi eżaminat il-bejgħ ta' l-esportazzjoni lill-pajjiż ta' l-importazzjoni ta' l-idjeq grupp jew firxa ta' oġġetti li jinkludu l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati, li għalihom jista' jiġi pprovvdut it-tagħrif meħtieġ. Għall-għanijiet ta' l-Artikolu 6, l-“oġġetti ta' l-istess klassi jew kwalità” jridu jkunu mill-istess pajjiż bħall-oġġetti li jkun qegħdin jiġu vvalutati.

Nota għall-Artikolu 7

1. 

Safejn u sakemm ikun l-iktar possibbli, il-valuri tad-dwana skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7 għandhom ikunu msejsa fuq il-valuri tad-dwana stabbiliti qabel.

2. 

Il-metodi tal-valutazzjoni li jridu jintużaw skond l-Artikolu 7 għandhom ikunu dawk stabbiliti fl-Artikoli minn 1 sa 6 imma flessibbiltà raġjonevoli fl-applikazzjoni ta' dawn il-metodi trid tkun f'konformita mal-għanijiet u d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 7.

3. 

Uħud mill-eżempji ta' flessibbiltà raġjonevoli huma kif ġej:

(a) 

L-oġġetti identiċi - il-ħtieġa li l-oġġetti identiċi għandhom jiġu esportati fl-istess żmien jew madwaru bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati tista' tiġi interpretata b'mod flessibbli; l-oġġetti importati identiċi prodotti f'pajjiż ieħor għajr il-pajjiż ta' l-eportazzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħin jiġu vvalutati jistgħu jkunu l-bażi għall-valutazzjoni tad-dwana; jistgħu jintużaw il-valuri tad-dwana ta' oġġetti importati identiċi diġà stabbiliti skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6.

(b) 

L-oġġetti simili - il-ħtieġa li l-oġġetti simili għandhom jiġu esportati fl-istess żmien jew madwaru bħall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati tista' tiġi interpretata b'mod flessibbli; l-oġġetti importati simili prodotti f'pajjiż ieħor għajr il-pajjiż ta' l-eportazzjoni ta' l-oġġetti li jkunu qegħin jiġu vvalutati jistgħu jkunu l-bażi għall-valutazzjoni tad-dwana; jistgħu jintużaw il-valuri tad-dwana ta' oġġetti importati simili diġ stabbiliti skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 5 u 6.

(ċ) 

Il-metodu deduttiv - il-ħtieġa li l-oġġetti għandhom ikunu ġew mibjugħa fil-“kondizzjoni kif importati” fil-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 5 tista' tiġi interpretata b'mod flessibbli; il-ħtieġa tad-“90 jum” tista' tiġi amministrata b'mod flessibbli.

Nota għall-Artikolu 8

Il-Paragrafu 1(a)(i)

Il-frażi “kummissjonijiet fuq il-bejgħ” tfisser l-ispejjeż imħallsa minn importatur lill-aġent tiegħu għas-servizz li jirrappreżenta lill-importatur barra mill-pajjiż fix-xiri ta' l-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati.

Il-Paragrafu 1(b)(ii)

1. 

Hemm żewż fatturi involuti fl-apporzjonament ta' l-elementi speċifikati fil-paragrafu 1(b)(ii) ta' l-Artikolu 8 - il-valur ta' l-element innifsu u l-mod li fih dan il-valur irid jiġi apporjonat għall-oġġetti importati. L-apporzjonament ta' dawn l-elementi għandu jsir f'manjiera rraġjonata approprjata għaċ-ċirkostanzi u skond il-prinċipji tal-kontabbiltà aċċettati b'mod ġenerali.

2. 

Rigward il-valur ta' l-element, jekk l-importatur jikseb l-element minn għand bejjiegħ li ma jiġix mill-importatur bi prezz mogħti, il-valur ta' dan l-element ikun din l-ispiża. Jekk l-element ikun ġie prodott mill-importatur jew minn persuna li tiġi mill-importatur, il-valur tiegħu jkun l-ispiża tal-produzzjoni tiegħu. Jekk l-element ikun ġie wżat qabel mill-importatur, mingħajr każ dwar jekk kienx ġie miksub jew prodott minn dan l-importatur, l-ispiża oriġinali tal-kisba jew tal-produzzjoni trid tiġi aġġustata ‘l isfel għalbiex tirrifletti l-użu tiegħu sabiex wieħed jasal għall-valur ta' l-element.

3. 

Ġaladarba jkun ġiet stabbilit valur għall-element, ikun meħtieġ li dan il-valur jiġi apporzjonat għall-oġġetti importati. Jeżistu possibbiltajiet varji. Per eżempju, il-valur jista' jiġi approzjonat għall-ewwel ġarr jekk l-importatur jixtieq iħallas id-dazju fuq il-valur intier f'daqqa. Bħala eżempju ieħor, l-importatur jista' jitlob li l-valur jiġi apporzjonat fuq numru ta' unitajiet prodotti saż-żmien ta' l-ewwel ġarr. Bħala eżempju ieħor, l-importatur jista' jitlob li l-valur jiġi appoprzjonat fuq il-produzzjoni intiera prevista meta jkunu jeżistu kuntratti jew impenji sodi għal din il-produzzjoni. Il-metodu ta' l-apporzjonament użat irid jiddependi fuq id-dokumentazzjoni pprovvduta mill-importatur.

4. 

Bħala illustrazzjoni ta' dan ta' hawn fuq, importatur jipprovdi lill-produttur b'forma li trid tintuża fil-produzzjoni ta' l-oġġetti importati u jikkuntrattja mal-produttur li jixtri 10 000 unità. Sakemm jasal l-ewwel ġarr ta' 1 000 unità, il-produttur ikun diġà pproduċa 4 000 unità. L-importatur jista' jitlob lill-amministrazzjoni tad-dwana li japporzjona l-valur tal-forma rigward 1 000 unità, 4 000 unità jew 10 000 unità.

Il-Paragrafu 1(b)(iv)

1. 

Żidiet għall-elementi speċiifikati fil-paragrafu 1(b)(iv) ta' l-Artikolu 8 għandhom ikunu msejsa fuq informazzjoni oġġettiva u li tista' tiġi kkwantifikata. Sabiex jiġi mminimizzat il-piż kemm fuq l-importatur u kemm fuq l-amministrazzjoni tad-dwana meta jiġu biex jistabbilixxu l-valuri li jridu jiżdiedu, għandha tintuża safejn u sakemm possibbli l-informazzjoni disponibbli fil-pront fis-sistema tar-reġistrazzjoni kummerċjali tax-xerrej.

2. 

Rigward dawk l-elementi forniti mix-xerrej li kienu mixtrija jew mikrija mix-xerrej, iż-żieda tkun l-ispiża tax-xiri jew tal-kiri. Ma għandha tintgħamel l-ebda żieda għal dawk l-elementi disposibbli fid-dominju pubbliku għajr għall-ispiża tal-kisba ta' kopji tagħhom.

3. 

Il-ħeffa li biha jista' jkun possibbli li jiġu kkalkolati l-valuri li jridu jiżdiedu trid tiddependi fuq l-istruttura u l-prattika tal-ġestjoni ta' ditta partikolari, kif ukoll fuq il-metodi tagħha tal-kontijiet.

4. 

Per eżempju, huwa possibbli li ditta li timporta varjetà ta' prodotti minn għand numru ta' pajjiżi żżomm ir-reġistrazzjonijiet taċ-ċentru tagħha tad-disinn barra mill-pajjiż ta' l-importazzjoni b'mod li juri b'mod eżatt l-ispejjież attribwiti lil prodott mogħti. F'dawn il-każijiet, jista' jintgħamel aġġustament dirett b'mod approprjat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 8.

5. 

F'każ ieħor, ditta tista' ġġorr l-ispiża taċ-ċentru tad-disinn barra mill-pajjiż ta' l-importazzjoni bħala spiża ġenerali overhead mingħajr allokazzjoni għal prodotti speċifiċi. F'dan il-każ, jista' jsir aġġustament approprjat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 8 rigward l-oġġeti importati billi jiġu apporzjonati l-ispejjeż totali taċ-ċentru tad-disinn fuq il-produzzjoni totali li tibbenefika miċ-ċentru tad-disinn u żżid din l-ispiża apporzjonata fuq il-bażi ta' unità rigward l-importazzjonijiet.

6. 

Il-varjazzjonijiet fiċ-ċirkostanzi ta' hawn fuq, iridu naturalment jeħtieġu li jiġu kkunsidrati fatturi differenti sabiex jiġi stabbilit il-metodu t-tajjeb ta' l-allokazzjoni.

7. 

Fil-każijiet meta l-produzzjoni ta' l-element fil-kwistjoni jinvolvi numru ta' pajjiżi u għal perjodu taż-żmien, l-aġġustament għandu jkun limitat għall-valur attwalment miżjud ma' dan l-element ‘il barra mill-pajjiż ta' l-importazzjoni.

Il-Paragrafu 1(ċ)

1. 

Id-drittrijiet ta' l-awtur u l-piżijiet tal-liċenzi riferiti fil-paragrafu 1(ċ) ta' l-Artikolu 8 jistgħu jinkludu, fost ħwejjeġ oħra, il-ħlasijiet rigwrd il-patentijiet, il-marki tal-fabbrija u l-proprjetajiet tal-kopja. Madankollu, l-imposti għad-dritt tar-riproduzzjoni ta' l-oġġetti importati fil-pajjiż ta' l-importazzjoni ma għandhomx jiġu miżjuda mal-prezz attwalment imħallas jew li jrid jiġi mħallas għall-oġġetti importati meta jiġi stabbilit il-valur tad-dwana.

2. 

Il-ħlasijiet magħmula mix-xerrej għad-dritt li jqassam jew ibigħ mill-ġdid l-oġġetti importati ma għandhomx jiġu miżjuda mal-prezz attwalment imħallas jew li jrid jiġi mħallas jekk dawn il-ħlasijiet ma jkunux kondizzjoni tal-bejgħ għall-esportazzjoni lejn il-pajjiż ta' l-importazzjoni ta' l-oġġetti.

Il-Paragrafu 3

Meta ma tkunx teżisti informazzjoni oġġettiva u li tista' tiġi kkwantifikata rigward iż-żidiet meħtieġa li jridu jsiru skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 8, il-valur tat-transazzjoni ma jistax jiġi stabbilit skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1. Bħala illustrzzjoni ta' dan, dritt ta' l-awtur jitħallas fuq il-bażi tal-prezz f'bejgħ fil-pajjiż importatur ta' litru ta' prodott partikolari li kien importat bil-kilogramma u mibdul f'soluzzjoni wara l-importazzjoni. Jekk id-dritt ta' l-awtur ikun imsjjes parzjalment fuq l-oġġetti importati u parzjament fuq fatturi oħra li xejn ma jkollhom x'jaqsmu ma' l-oġġetti importati (bħal meta l-oġġetti importati jiġu mħallta ma' ingredjenti dometiċi u ma jibqgħux iktar identifikabbli separatemnt, jew meta d-dritt ta' l-awtur ma jkunx jista' jingħaraf minn arranġamenti finanzjarji speċjali bejn ix-xerrej u l-bejjiegħ), ma jkunx approprjat li wieħed jipprova jagħmel żieda fid-dritt ta' l-awtur. Madankollu, jekk l-ammont ta' dan id-dritt ta' l-awtur ikun imsejjes fuq l-oġġetti importati u jista' jiġi kkwantifikat fil-pront, tista' ssir żieda mal-prezz attwalment imħallas jew li jista' jitħallas.

Nota għall-Artikolu 9

Għall-għanijiet ta' l-Artikolu 5, iż-“żmien ta' l-importazzjoni” jista' jinkludi ż-żmien tad-dħul għall-għanijiet tad-dwana.

Nota għall-Artikolu 11

1. 

L-Artikolu 11 jipprovdi lill-importatur bid-dritt li jappella kontra kif tiġi stabbilita l-valutazzjoni magħmula mill-amministrazzjoni tad-dwana għall-oġġetti li jkunu qegħdin jiġu vvalutati. L-appell jista' l-ewwel ikun rigward livell ogħla fl-amministrazzjoni tad-dwana, imma l-importatur għandu jkollu d-dritt fl-istanza finali li jappella lill-ġudikatura.

2. 

“Mingħajr penali” ifisser li l-importatur ma jkunx is-suġġett ta' multa jew tehdida ta' multa sempliċment minħbba li l-operatur ikun għażel id-dritt ta' l-appell. Il-ħlas ta' l-ispejjeż normali tal-qorti u l-piżijiet ta' l-avukati ma għandhomx jiġu kkunsidrat li huma multa.

3. 

Madankollu, xejn fl-Artikolu 11 ma għandu jipprevjieni Membru milli jeħtieġ il-ħlas kollu tad-dazji tad-dwana mkejla qabel appell.

Nota għall-Artikolu 15

Il-Paragrafu 4

Għall-għanijiet ta' l-Artikolu 15, il-kelma “persuni” tinkludi persuna legali, meta approprjat.

Il-Paragrafu 4(e)

Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, persuna għandha titqies li tikkontrolla persuna oħra meta ta' l-ewwel tkun f'pożizzjoni b'mod legali jew operattiv li teżerċita trażżin jew direzzjoni fuq ta' l-aħħar.

L-ANNESS II

IL-KUMITAT TEKNIKU TAL-VALUTAZZJONI TAD-DWANA

1. 

Skond l-Artikolu 18 ta' dan il-Ftehim, il-Kumitat Tekniku għandu jiġi stabbilit taħt l-awspiċji tal-CCC bil-ħsieb li tiġi żgurata, fil-livell tekniku, l-unifomità fl-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim.

2. 

Ir-responsabbiltajiet tal-Kumitat Tekniku għandu jinkludi dan li ġej:

(a) 

li jeżamina l-problemi tekniċi speċifiċi li jinħolqu fl-amministrazzjoni minn jum għal jum tas-sistema tal-valutazzjoni tad-dwana tal-Membri u li jagħti opinjonijiet konsultattivi dwar is-soluzzjonijiet approprjati imsejsa fuq il-fatti ppreżentati;

(b) 

li jistudja, kif mitlub, il-liġijiet, il-proċeduri u l-prattiċi tal-valutazzjoni kif ikollhom x'jaqsmu ma' dan il-Ftehim u li jħejji rapporti dwar ir-riżultti ta' dawn l-istudji;

(ċ) 

li jħejji u jiċċirkola rapporti annwali dwar l-aspetti tekniċi ta' l-operat u l-istatus ta' dan il-Ftehim;

(d) 

li jforni dak it-tagħrif u dawk il-pariri dwar kull materja li tirrigwarda l-valutazzjoni ta' l-oġġetti importati għall-għanijiet tad-dwana li jistgħu jintalbu minn kull Membru jew mill-Kumitat. Dan it-tagħrif u dawn il-pariri jistgħu jieħdu l-għamla ta' opinjonijiet konsultattivi, kummentarji jew noti ta' spjega;

(e) 

sabiex tiġi ffaċilitata, kif mitluba, l-assistenza teknika lill-Membri bil-ħsieb li tiżdied l-aċċettazzjoni internazzjonali ta' dan il-Ftehim;

(f) 

biex iwettaq eżami ta' materja riferita lilu minn panel skond l-Artikolu 19 ta' dan il-Ftehim; u

(g) 

biex jeżerċita dawk ir-responsabbiltajiet l-oħra kif jista' jassenjalu l-Kumitat.

Ġenerali

3. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jipprova jikkonkludi xogħlu dwar materji speċifiċi, b'mod speċjali dawk riferiti lilu mill-Membri, mill-Kumitat jew mill-panel, f'perjodu qasir taż-żmien b'mod raġjonevoli. Kif ipprovvdut fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 19, panel għandu jiffissa perjodu speċifiku taż-żmien għalbiex jirċievi rapport minn għand il-Kumitat Tekniku u l-Kumitat Tekniku għandu jipprovdi r-rapport tiegħu f'dan il-perjodu taż-żmien.

4. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jiġi assistit kif approprjat fl-attivitajiet tiegħu mis-Segretarjat tal-CCC.

Ir-Rappreżentanza

5. 

Kull Membru għandu jkollu d-dritt li jiġi rrappreżentat fuq il-Kumitat Tekniku. Kull Membru għandu jinnomina delegat u sostitut jew iktar biex ikunu rappreżentanti fuq il-Kumitat Tekniku. Dan il-Membru hekk irrappreżentat fuq il-Kumitat Tekniku huwa riferit f'dan l-Anness bħala “membru tal-Kumitat Tekniku”. Ir-rappreżentanti tal-membri tal-Kumitat Tekniku jistgħu jiġu assistiti minn konsulenti. Is-Segretarjat tal-WTO jistgħu wkoll jattendi dawn il-laqgħat bl-istatus ta' osservatur.

6. 

Il-Membri tal-CCC li mhumiex Membri tal-WTO jistgħu jiġu rrappreżentati fil-laqgħat tal-Kumitat Tekniku minn delegat u sostitut jew iktar. Dawn ir-rappreżentanti għandhom jattendu l-laqgħat tal-Kumitat Tekniku bħala osservaturi.

7. 

Bla ħsara għall-approvazzjoni tal-President tal-Kumitat Tekniku, is-Segretarju Ġenerali tal-CCC (imsejjaħ “is-Segretarju Ġenerali” f'dan l-Anness) jista' jistieden lir-rappreżentanti tal-gvernijiet li la huma Membri tal-WTO u lanqas membri tal-CCC u r-rappreżentati ta' l-organizzazzjoniet governattivi u tax-xogħol li jattendu l-laqgħat tal-Kumitat Tekniku bħala osservaturi.

8. 

In-nomini tad-delegati, tas-sostituti u tal-konsultenti għal-laqgħat tal-Kumitat Tekniku għandhom isiru mis-Segretarju Ġenerali.

Il-Laqgħat tal-Kumitat Tekniku

9. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jiltaqa' kif meħtieġ imma mill-inqas darbtejn fis-sena. Id-data ta' dawn il-laqgħat għandha tiġi ffissata mill-Kumitat Tekniku fis-sessjoni preċedenti tiegħu. Id-data tal-laqgħa tista' tiġi varjata fuq it-talba ta' kull membru tal-Kumitat Tekniku maqbula b'maġġoranza sempliċi tal-membri tal-Kumitat Tekniku jew, fil-każijiet li jeħtieġu attenzjoni urġenti, fuq it-talba tal-President. Minkejja d-dispożizzjonijiet fis-sentenza 1 ta' dan il-paragrafu, il-Kumitat Tekniku għandu jiltaqa' kif meħtieġ għalbiex jikkunsidra l-materji riferiti lilu minn panel skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 19 ta' dan il-Ftehim.

10. 

Il-laqgħat tal-Kumitat Tekniku għandhom jinżammu fil-kwartieri ġenerali tal-CCC, għajr jekk jiġi deċiż xorta oħra.

11. 

Is-Segretarju Ġenerali għandu jgħarraf lill-membri kollha tal-Kumitat Tekniku u dawk inklużi skond il-paragrafi 6 u 7 mill-inqas 30 jum minn qabel, għajr f'każijiet urġenti, rigward id-data tal-ftuħ ta' kull sessjoni tal-Kumitat Tekniku.

L-Aġenda

12. 

Għandha titfassal aġenda proviżorja għal kull sessjoni mis-Segretarju Ġenerali u ċċirkolata lill-membri tal-Kumitat Tekniku u lill dawk inklużi skond il-paragrafi 6 u 7 mill-inqas 30 jum bil-quddiem tas-sessjoni, għajr f'każijiet urġenti. Din l-aġenda għandu jkun fiha l-intestaturi kollha li l-inklużjoni tagħhom ikunu ġew approvati mill-Kumitat Tekniku matul is-sessjoni preċedenti tiegħu, l-intestaturi kollha inklużi mill-President fuq l-inizjattiva tal-President innifsu, u l-intestaturei kollha li l-inklużjoni tagħhom kienet mitluba mis-Segrearju Ġenerali, mill-Kumitat jew minn kull membru tal-Kumitat Tekniku.

13. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jistabbilixxi l-aġenda tiegħu fil-ftuħ ta' kull sessjoni. Matul is-sessjoni l-aġenda tista' tiġi mibdula f'kull ħin mill-Kumitat Tekniku.

L-Uffiċjali u k-Kondotta tan-Negozju

14. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jeleġġi President u mhux iktar minn Viċi President jew iktar minn fost id-delegati tal-membri tiegħu. Il-President u l-Viċi-Presidenti għandhom kull wieħed minnhom jinħatru għal perjodu ta' tliet snin. Il-President u l-Viċi-Presidenti li jkunu sejrin jirtiraw huma eliġibbli għall-elezzjoni mill-ġdid. Il-mandat ta' President jew Viċi-President li ma jirrappreżentawx membru tal-Kumitat Tekniku iktar għandu jiskadi b'mod awtormatiku.

15. 

Jekk il-President ikun nieqes minn laqgħa jew parti minnha, għandu jippresjiedi Viċi-President. F'din l-eventwalità, dan ta' l-aħħar għandu jkollu l-istess poteri u dmirijiet bħall-President.

16. 

Il-President tal-laqgħa għandu jieħu sehem fil-proċedimenti tal-Kumitat Tekniku bħala ta' hekk u mhux bħala r-rappreżentant ta' membru tal-Kumitat Tekniku.

17. 

B'żieda ma' l-eżerċizzju tal-poteri l-oħra kkonferiti fuq il-Presidsnt b'dawn ir-regoli, il-President għandu jiddikjara l-ftuħ u l-għeluq ta' kull laqgħa, jidderieġi d-diskussjoni, jagħti d-dritt li jitkellmu, u, skond dawn ir-regoli, ikollu l-kontroll tal-proċedimenti. Il-President jista' wkoll jiġbed l-attenzjoni ta' kelliem jekk ir-rimarki ta' dan il-kelliem ma jkunux rilevanti.

18. 

Matul id-diskussjoni dwar kull materja, delegazzjoni tista' tqajjem punt ta' l-ordni. F'din l-eventwalità, il-President għandu jiddikjara sentenza minnufih. Jekk din is-sentenza tiġi sfidata, il-President għandu jissottomettiha lill-laqgħa għal deċiżjoni u għandha tipprevali għajr jekk ma tgħaddix.

19. 

Is-Segretarju Ġenerali, jew l-uffiċjali tas-Segretarjat tal-CCC innominat mis-Segretarju Ġenerali, għandu jwettaq ix-xogħol segretarjali tal-Kumitat Tekniku.

Il-Quorum u l-Votazzjoni

20. 

Maġġoranza sempliċi tal-membri tal-Kumutat Tekniku għandha tikkostitwixxi quorum.

21. 

Kull membru tal-Kumitat Tekniku għandu jkollu vot wieħed. Deċiżjoni tal-Kumitat Tekniku għandha tittieħed b'maġġoranza li tikkomprendi mill-inqas żewġ terzi tal-membri preżenti. Ikun xi jkun ir-riżultat tal-votazzjoni dwar materja partikolari, il-Kumitat Tekniku għandu jkun ħieles li jagħmel rapport sħiħ lill-Kumitat u lill-CCC dwar din il-materja fejn jindika l-veduti differenti espressi fid-diskussjonijiet rilevanti. Minkejja d-dispożizzjonijiet ta' hawn fuq ta' dan il-paragrafu, dwar il-materji riferiti lilu minn panel, il-Kumutat Tekniku għandu jieħu d-deċiżjonijiet b'consensus. Meta ma jintlaħaq l-ebda ftehim fil-Kumitat Tekniku dwar il-kwistjoni riferita lilu minn panel, il-Kumitat Tekniku għandu jipprovdi rapport li jittratta l-fatti tal-materja u jindika l-veduti tal-membri.

L-Ilsna u r-Reġistri

22. 

L-ilsna uffiċjali ta' l-organizzazzjoni għandhom ikunu l-Ingliż, il-Franċiż u l-Ispanjol. Id-diskorsi u l-istqarrijiet magħmula f'wieħed minn wieħed minn dawn l-ilsna għandhom jiġu tradotti minnufih fl-ilsna l-oħra uffiċjali għajr jekk id-delegazzjonijiet kollha jaqblu li ma jużawx it-traduzzjoni. Id-diskorsi u l-istqarrijiet magħmula f'kull ilsien ieħor għandhom jiġu tradotti fl-Ingliż, il-Franċiż u l-Ispanjol, bla ħsara għal-istess kondizzjoniiet, imma f'din l-eventwaliàa d-delegazzjoni interessata għandha tipprovdi t-traduzzjoni fl-Ingliż, il-Frenċiż jew l-Ispanjol. L-Ingliż, il-Franċiż u l-Ispanjol biss għandhgom jintużaw għad-dokumenti uffiċjali tal-Kumitat Tekniku. Il-memoranda u l-korrispondenza għall-konsiderazzjoni tal-Kumitat Tekniku għandhom jiġu ppreżentati f'wieħed mill-ilsna uffiċjali.

23. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jfassal rapport tas-sessjonijiet kollha tiegħu u, jekk il-President jikkunsidrahom meħtieġa, il-minuti jew ir-reġistrazzjonijiet sommarji tal-laqgħat tal-Kumitat. Il-President jew persuna nnominata mill-President għandhom jirrappurtaw dwar ix-xogħol tal-Kumitat Tekniku f'kull laqgħa tal-Kumitat u f'kull laqgħa tal-CCC.

L-ANNESS III

1. 

Id-dewmien ta' ħames snin mill-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim mill-pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw ipprovvdut fl-Artikolu 20, jista' fil-prattika ma jkunx biżżejjed għal ċerti pajjiżi Membri qegħdin jiżviluppaw. F'dawn il-każijiet pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa jista' jitlob qabel it-tmiem tal-perjodu taż-żmien riferit fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 20 estensjoni ta' dan il-perjodu taż-żmien, filwaqt li jkun mifhum li l-Membri jridu jagħtu konsiderazzoni simpatetika lil din it-talba fil-każijiet meta l-pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa fil-kwistjoni jista' juri kawża ġusta.

2. 

Il-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw li korrentement jivvalutaw l-oġġetti fuq il-bażi ta' valuri minimi stabbiliti uffiċjalment jistgħu jixtiequ li jagħmlu riserva għalbiex tgħinhom iżommu dawn il-valuri fuq bażi limitata u transitorja skond dawk it-termini u l-kondizzjonijiet li jistgħu jiġu miftiehma mill-Membri.

3. 

Il-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw li jikkunsidraw li t-treġġigħ b'lura ta' l-ordni sekwenzali fuq it-talba ta' l-importatur ipprovvdut fl-Artikolu 4 tal-Ftehim jista' joħolqilhom diffiikultajiet reali, jistgħu jixtiequ li jagħmlu riserva dwar l-Artikolu 4 fit-termini li ġejjin:

“Il-Gvern ta' … jirriserva d-dritt li jipprovdi li d-dispożizzjoni rilevanti ta' l-Artikolu 4 tal-Ftehim għandha tapplika biss meta l-awtoritajiet tad-dwana jiftiehmu li jitolbu li jaqilbu l-ordni ta' l-Artikoli 5 u 6.”

Jekk il-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw jagħmlu din ir-riserva, il-Membri għandhom jagħtu l-kunsens tagħhom skond l-Artikolu 21 tal-Ftehim.

4. 

Il-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw jistgħu jixtiequ li jagħmlu riserva rigward il-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 5 tal-Ftehim fit-termini li ġejjin:

“Il-Gvern ta' … jirriserva d-dritt li jipprovdi li l-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 5 tal-Ftehim għandu jiġi applikatr skond id-dispożizzjonijiet tan-nota rilevanti ta' miegħu sewwa jekk l-importatur jitlob dan u sewwa jekk le. Jekk il-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw jagħmlu din ir-riserva, il-Membri għandhom jagħtu l-kunsens tagħhom skond l-Artikolu 21 tal-Ftehim.”

5. 

Ċerti pajjiżi qegħdin jiżviuppaw jista' jkollhom problemi dwar l-implimentazzjoni ta' l-Artikolu 1 tal-Ftehim safejn u sakemm dawn il-problemi jkollhom x'jaqsmu ma' l-importazzjonijiet fil-pajjiżi tagħhom mill-aġenti uniċi, id-distributuri uniċi u l-konċessjonarji uniċi. Jekk dawn il-problemi jinħolqu fil-prattika fil-pajjiżi Membri qegħin jiżviluppaw li japplikaw il-Ftehim, għandu jsir studju ta' din il-kwistjoni, fuq it-talba ta' dawn il-Membri, bil-ħsieb li jinstabu s-soluzzjonijiet approprjati.

6. 

L-Artikolu 17 jagħraf li fl-applikazzjoni tal-Ftehim l-amministrazzjonijiet tad-dwana jistgħu jeħtieġu li jagħmlu mistoqsijiet rigward il-verità jew l-eżattezza ta' kull stqarrija, dokument jew dikjarazzjoni ppreżentati lilhom għall-għanijiet tal-valutazzjoni tad-dwana. B'hekk l-Artikolu jammetti li jistgħu jintgħamlu mistoqsijiet li jkunu, per eżempju, immirati li jivverifikaw illi l-elementi tal-valur iddikjarati jew ippreżentati lid-dwana f'konnessjoni ma' kif jiġi stabbilit valur tad-dwana jkunu kompleti u korretti. Bla ħsara għal-liġijiet u l-proċeduri nazzjonali tagħhom, il-Membri għandhom id-dritt li jistennew il-kooperazzjoni sħiħa ta' l-importaturi f'dawn il-mistoqsijiet.

7. 

Il-prezz attwalment imħallas jew li jrid jitħallas jinkludi l-pagamenti kollha attwalment magħmula jew li jridu jsiru bħala kondizzjoni tal-bejgħ ta' l-oġġetti importati, mix-xerrej lill-bejjiegħ, jew minn xerrej lil parti terza għalbiex jissodisfa obbligu tal-bejjiegħ.

FTEHIM DWAR L-ISPEZZJONI TA' QABEL IT-TAGĦBIJA TA' BASTIMENTI



IL-MEMBRI,

Waqt li jinnotaw li l-Ministri fl-20 ta' Settembru 1986 qablu li l-Uruguay Round tan-Negozjati tal-Kummerċ Multilaterali għandha timmira biex “toħloq aktar liberalizzazzjoni u espansjoni tal-kummerċ dinji”, “issaħħaħ ir-rwol tal-GATT” u “tkabbar il-mod kif is-sistema tal-GATT tirrispondi għall-ambjent ekonomiku internazzjonali li qed jevolvi”;

Waqt li jinnotaw li numru ta' pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw jirrikorru għal spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti;

Waqt li jirrikonoxxu l-ħtieġa ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw li jagħmlu għal tant żmien u sakemm ikun meħtieġ biex jivverifikaw il-kwalità, il-kwantità jew il-prezz ta' l-oġġetti importati;

Billi jafu li programmi simili għandhom isiru mingħajr ma jagħtu lok għal dewmien bla bżonn jew trattament inugwali;

Waqt li jinnotaw li din l-ispezzjoni hija bid-definizzjoni magħmula fit-territorju tal-Membru esportatur;

Waqt li jirrikonoxxu l-ħtieġa li jistabbilixxu qafas internazzjonali miftiehem ta' drittijiet u obbligi sewwa tal-Membri utenti kif ukoll tal-Membri esportaturi;

Waqt li jirrikonoxxu li l-prinċipji u obbligi tal-GATT 1994 jgħoddu għal dawk l-attivitajiet ta' entitajiet ta' spezzjonijiet qabel it-tagħbija li huma ordnati minn gvernijiet li huma Membri tal-WTO;

Waqt li jirrikonoxxu li hija ħaġa mixtieqa li tkun provduta t-trasparenza ta' l-operazzjoni ta' entitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti u tal-liġijiet u r-regolamenti relatati ma' l-ispezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti;

Xewqana li jipprovdu risoluzzjoni ta' malajr, effettiva u ġusta tat-tilwim bejn esportaturi u entitajiet ta' spezzjoni ta' qabel il-tagħbija ta' bastimenti li jqumu taħt dan il-Ftehim;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



Artikolu 1

Coverage - Definizzjonijiet

1.  
Dan il-Ftehim għandu jgħodd għall-attivitajiet kollha ta' spezzjoni ta' qabel it-tagħbija magħmula fit-territorju tal-Membri, sewwa jekk attivitajiet simili jkunu kontrattati jew ordnati mill-gvern, jew xi korp governattiv, ta' Membru.
2.  
It-termini “Membru utenti” tfisser Membru li l-gvern tiegħu jew korp governattiv jikkontratta jew jordna l-użu ta' attivitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti.
3.  
L-attivitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija huma l-attivitajiet kollha marbuta mal-verifika tal-kwalità, il-kwantità, il-prezz, inklużi r-rata tal-kambju u t-termini finanzjarji, u/jew il-klassifikazzjoni doganali ta' oġġetti li għandhom jiġu esportati lejn it-territorju ta' Membru utent.
4.  
It-termini “entità ta' spezzjoni qabel it-tagħbija” hija kull entità kontrattata jew ordnata minn Membru biex twettaq attivitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti ( 53 ).

Artikolu 2

Obbligi tal-Membri Utenti

Ebda diskriminazzjoni

1.  
Membri utenti għandhom jassiguraw li l-attivitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti jsiru f'mod non-diskriminatorju, u li l-proċeduri u l-kriterji wżati fit-tmexxija ta' dawn l-attivitajiet ikunu oġġettivi u jkunu applikati fuq bażi ugwali ma' l-esportaturi kollha milquta minn attivitajiet simili. Huma għandhom jassiguraw ħidma uniformi ta' spezzjoni mill-ispetturi kollha ta' l-entitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija kontrattati jew ordnati minnhom.

Ħtiġijiet Governattivi

2.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li l-andament ta' l-attivitajiet ta' spezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti relatati mal-liġijiet, ir-regolamenti u l-ħtiġijiet tagħhom, id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4 ta' l-Artikolu III tal-GATT 1994 jkunu mħarsa fil-qies li dawn ikunu rilevanti.

Is-Sit ta' l-Ispezzjoni

3.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li l-attivitajiet kollha ta' l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti, inkluż il-ħruġ ta' Clean Report of Findings jew nota li ma jingħatax, isiru fit-territorju doganali li minnu l-oġġetti jkunu esportati jew, jekk l-ispezzjoni ma tkunx tista' ssir f'dak it-territorju doganali minħabba n-natura komplessa tal-prodotti nvoluti, jew jekk iż-żewġ partijiet jiftiehmu, fit-territorju doganali li fih l-oġġetti jkunu prodotti.

Standards

4.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li spezzjonijiet ta' kwantità u kwalità jitwettqu skond l-istandards definiti mill-bejjiegħ u x-xerrej fil-ftehim tax-xiri u li, fin-nuqqas ta' standards simili, standards internazzjonali rilevanti ( 54 ) jgħoddu.

Trasparenza

5.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li attivitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti jsiru f'mod trasparenti.
6.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, meta fil-bidu jiġu kontrattati mill-esportaturi, l-entitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti jagħtu lill-esportaturi lista ta' l-informazzjoni kollha li tkun meħtieġa għall-esportaturi biex iħarsu l-ħtiġijiet ta' l-ispezzjoni. L-entitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandhom jagħtu l-informazzjoni attwali meta mitluba jagħmlu dan mill-esportaturi. Din l-informazzjoni għandha tinkludi referenza għal-liġijiet u r-regolamenti tal-Membri utenti relatati ma' l-attivitajiet ta' spezzjoni qabel it-tagħbija ta' bastimenti, u għandha tinkludi wkoll il-proċeduri u l-kriterji wżati għall-ispezzjoni u għall-għanijiet ta' verifika ta' prezzijiet u r-rata tal-kambju tal-munita, id-drittijiet ta' l-esportatur rigward l-entitajiet ta' l-ispezzjoni, u l-proċeduri ta' l-appell stabbiliti taħt il-paragrafu 21. Ħtiġijiet addizzjonali ta' proċeduri jew tibdil fi proċeduri eżistenti m'għandhomx jgħoddu għal tagħbija kemm-il darba l-esportatur ikkonċernat ma jkunx informat dwar dan it-tibdil fiż-żmien li d-data ta' l-ispezzjoni tkun iffissata. Madankollu, f'sitwazzjonijiet ta' emerġenza tat-tipi ndirizzati bl-Artikoli XX u XXI tal-GATT 1994, ħtiġijiet addizzjonali bħal dawn jew tibdil jistgħu jgħoddu għal tagħbija qabel ma l-esportatur ikun informat. L-għajnuna m'għandhiex, madankollu, teħles lill-esportaturi mill-obbligi tagħhom fir-rigward ta' konformità mar-regolamenti ta' l-importazzjoni tal-Membri utenti.
7.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li t-tagħrif imsemmi fil-paragrafu 6 jkun magħmul disponibbli għall-esportaturi f'mod konvenjenti, u li l-uffiċini ta' l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti miżmuma mill-entitajiet ta' spezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti jservu bħala uffiċċji ta' informazzjoni fejn din l-informazzjoni tkun disponibbli.
8.  
Il-Membri utenti għandhom jippublikaw minnufih il-liġijiet u r-regolamenti kollha applikabbli relatati ma' attivitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti b'dak il-mod li jagħmluha possibbli li gvernijiet oħra u kummerċjanti jsiru jafu bihom.

Protezzjoni ta' Informazzjoni Konfidenzali ta' Kummerċ

9.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet ta' spezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti jittrattaw it-tagħrif kollu li jirċievu matul l-ispezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti bħala negozju konfidenzali sakemm tagħrif bħal dan ma jkunx diġa ppubblikat, ġeneralment disponibbli għal terzi persuni, jew b'xi mod ieħor f'idejn in-nies. Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet ta' spezzjonijiet qabel it-tagħbija jżommu l-proċeduri għal dan il-għan.
10.  
Il-Membri utenti għandhom jipprovdu informazzjoni lill-Membri fuq talba dwar il-miżuri li qed jieħdu biex jagħtu effett lill-paragrafu 9. Id-dispożizzjoni ta' dan il-paragrafu m'għandhiex titlob li xi Membru jiżvela informazzjoni konfidenzali li l-iżvelar tagħha jista' jipperikola l-effiċjenza tal-programmi ta' spezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti jew jippreġudika l-interess kummerċjali leġittimu ta' intrapriżi partikolari, pubbliċi jew privati.
11.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti ma jiżvelawx informazzjoni konfidenzali ta' negozju lil xi terza persuna, ħlief li entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti jistgħu jaqsmu dan it-tagħrif ma' l-entitajiet tal-gvern li jkunu kkuntrattjawhom jew innominawhom. Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li tagħrif ta' kummerċ konfidenzali li jirċievu minn entitajiet ta' spezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti kontrattjati jew nominati minnhom ikun salvagwardjat b'mod xieraq. L-entitajiet ta' spezzjonijet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandhom jaqsmu tagħrif konfidenzali ta' kummerċ mal-gvernijet li jikkuntrattjawhom jew jinnominawhom biss sakemm dan it-tagħrif ikun konswetudinarjament meħtieġ għal ittri jew kreditu jew forom oħra ta' pagament jew għad-dwana, liċenzar ta' importazzjoni jew għanijiet ta' kontroll tal-kambju.
12.  

Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti ma jitolbux lill-esportaturi jipprovdu informazzjoni dwar:

(a) 

data ta' produttur relatati ma' proċessi patentati, liċenzati jew moħbija, jew ma' proċessi li għalihom il-patent huwa pendenti;

(b) 

data mhux ippublikata minbarra minn data meħtieġa biex turi konformità ma' regolamenti jew standards tekniċi;

(ċ) 

prezzar intern, inklużi spejjeż ta' produzzjoni;

(d) 

livelli ta' profitti;

(e) 

it-termini tal-kuntratti bejn esportaturi u l-fornituri tagħhom kemm-il darba mhux altrimenti possibbli għall-entità li twet- taq l-ispezzjoni fil-kwistjoni. F'każi bħal dawn, l-entità għandha biss titlob l-informazzjoni meħtieġa għal dan l-għan.

13.  
L-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 12, li entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti m'għandhomx altrimenti jitolbu, tista' tkun rilaxxata volontarjament mill-esportatur biex jiċċara każ speċifiku.

Konflitti ta' Interess

14.  

Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti, waqt li jżommu f'moħħhom ukoll id-dispożizzjonijiet fuq il-protezzjoni ta' informazzjoni konfidenzali ta' kummerċ fil-paragrafi 9 sa 13, iżommu l-proċeduri biex jevitaw konflitti ta' interess:

(a) 

bejn l-entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti u xi entitajiet relatati ta' l-entitajiet ta' l-ispezzjonijiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti fil-kwistjoni, inklużi xi entitajiet li fihom dawn ta' l-aħħar għandhom interess finanzjarju jew interess kummerċjali jew xi entitajiet li għandhom interess finanzjarju fl-entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti fil-kwistjoni, u li t-tagħbija tagħhom l-entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandhom jispezzjonaw;

(b) 

bejn l-entitajiet ta' spezzjonijet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti u kull entità oħra, inklużi entitajiet oħra suġġetti għal spezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti, bl-eċċezzjoni ta' entitajiet governattivi li jikkontrattaw jew jordnaw l-ispezzjonijiet;

(ċ) 

ma' diviżjonijiet ta' entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti impenjati f'attivitajiet minbarra f'dawk meħtieġa biex iwettqu l-proċess ta' spezzjoni.

Tardjar

15.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti jevitaw tardjar mhux raġonevoli fl-ispezzjonijiet ta' tagħbija ta' bastimenti. Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, ladarba entità ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti u esportatur jiftiehmu fuq data ta' spezzjoni, l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti twettaq l-ispezzjoni f'dik id-data kemm-il darba dik id-data ma tinbidilx fuq bażi ta' ftehim miż-żewġ naħat bejn l-esportatur u l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija tal-bastimenti, jew l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti ma titħalliex tagħmel dan mill-esportatur jew minn forza maġġuri ( 55 ).
16.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, wara li jirċievu d-dokumenti finali u t-tlestija ta' l-ispezzjoni, entitajiet li jagħmlu l-ispezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti, fi żmien ħamest ijiem ta' xogħol, jew joħorġu Clean Report of Findings jew jagħtu spjegazzjoni dettaljata bil-miktub fejn jispeċifikaw ir-raġunijiet għaliex ma nħariġx. Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, fil-każ ta' l-aħħar, l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet tat-tagħbija ta' bastimenti jagħtu lill-esportaturi l-opportunità biex iressqu l-ideat tagħhom bil-miktub u, jekk l-esportaturi jitolbu dan, jirranġaw għal spezzjoni mill-ġdid fl-eqreb data konvenjenti għaż-żewġ naħat.
17.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, kull meta jkunu hekk mitlub mill-esportaturi, entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija tal-bastimenti jimpenjaw ruħhom li jwettqu qabel id-data ta' l-ispezzjoni fiżika, verifika preliminari tal-prezz u, fejn applikabbli, tar-rata tal-kambju tal-munita, fuq il-bażi tal-kuntratt bejn l-esportatur u l-importatur, il-fattura pro forma u, fejn applikabbli, l-applikazzjoni għall-awtorizzazzjoni għall-importazzjoni. Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li prezz jew rata tal-kambju tal-munita li tkun ġiet aċċettata minn identità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti fuq il-bażi ta' verifika preliminari simili ma tkunx irtitata, kemm-il darba l-oġġetti jaqblu mad-dokumentazzjoni ta' l-importazzjoni u/jew il-liċenza ta' l-importazzjoni. Huma għandhom jassiguraw li, wara li tkun saret verifika preliminari, l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti jinformaw minnufih lill-esportaturi bil-miktub jew dwar l-aċċettazzjoni tagħhom jew ir-raġunijiet dettaljati tagħhom biex ma jaċċettawx il-prezz u/jew ir-rata tal-kambju tal-munita.
18.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, biex ikun evitat tardjar fil-ħlas, l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti jibgħatu lill-esportaturi jew lill-rappreżentanti nominati ta' l-esportaturi l-Clean Report of Findings malajr kemm jista' jkun.
19.  
Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, fil-każ ta' żball klerikali fil-Clean Report of Findings, l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti jikkorreġu l-iżball u jibgħatu l-informazzjoni kkoreġuta lill-partijiet xierqa malajr kemm jista'jkun.

Verifika ta' prezzijiet

20.  

Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li, biex ma jħallux li jsiru fatturi għoljin iżżejjed jew anqas il-prezz u frodi, l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti jagħmlu verifika tal-prezz ( 56 ) skond il-linji ta' gwida li ġejjin:

(a) 

l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandhom jiċħdu biss prezz ta' kuntratt miftiehem bejn esportatur u importatur jekk ikunu jistgħu juru li r-riżultati tagħhom ta' prezz insodisfaċenti ikunu bbażati fuq proċess ta' verifika li hu konformi mal-kriterji stabbiliti fis-sottoparagrafi (b) sa (e);

(b) 

l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandha tibbaża l-paragun ta' prezzijiet tagħha għall-verifika tal-prezz ta' l-esportazzjoni fuq il-prezz(ijiet) ta' oġġetti identiċi jew simili offerti għall-esportazzjoni mill-istess pajjiż ta' esportazzjoni fl-istess żmien jew kważi, taħt kondizzjonijiet ta' bejgh kompetittivi u komparabbli, b'mod konformi ma' prattiċi kommerċjali konswetudinarji u netti minn kull tnaqqis standard applikabbli. Paragun simili għandu jkun ibbażat fuq dan li ġej:

(i) 

prezzijiet li jagħtu bażi valida ta' paragun biss għandhom jintużaw, billi wieħed iqis il-fatturi ekonomiċi rilevanti tal-pajjiż ta' l-importazzjoni u pajjiż jew pajjiżi wżati għall-paragun ta' prezzijiet;

(ii) 

l-entità li tagħmel l-ispezzjonijet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti m'għandhiex toqgħod biss fuq il-prezzijiet ta' oġġetti offerti għall-esportazzjoni għal pajjiżi differenti ta' importazzjoni biex timponi arbitrarjament l-anqas prezz fuq it-tagħbija;

(iii) 

l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija għandha tqis l-elementi speċifiċi elenkati fis-sottoparagrafu (c);

(iv) 

fi kwalunkwe stadju tal-proċess deskritt hawn fuq, l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandha tagħti lill-esportatur l-opportunità li jispjega l-prezz;

(ċ) 

meta jkunu qed jagħmlu l-verifika tal-prezzijiet, l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija tal-bastimenti għandhom jagħtu konċessjonijiet xierqa għat-termini tal-kuntratt tal-bejgħ u fatturi ta' aġġustament ġeneralment applikabbli li jmorru mat-transazzjonijiet; dawn il-fatturi għandhom jinkludu iżda ma jkunux limitati għal-livell kummerċjali u l-kwalità tal-bejgħ, il-perjodi u l-kondizzjonijiet ta' twassil, il-klawsoli ta' eskalazzjoni ta' prezzijiet, l-ispeċifikazzjonijiet ta' kwalità, karatteristiċi ta' disinn speċjali, it-trasport bil-baħar speċjali jew speċifikazzjonijiet ta' pakkjar, id-daqs ta' l-ordni, spot sales, l-influwenzi staġjonali, il-liċenza jew miżati oħra ta' proprjetà intellettwali, u s-servizzi li jingħataw bħala parti mill-kuntratt jekk dawn ma jkunux bħala konswetudini fatturati separatament; għandhom jinkludu wkoll ċerti elementi relatati mal-prezzijet ta' l-esportatur, bħalma hija r-relazzjoni kontrattwali bejn l-esportatur u l-importatur;

(d) 

il-verifika ta' l-ispejjeż tat-trasport għandha tkun relatata biss mal-prezz miftiehem tal-mod ta' trasport fil-pajjiż ta' l-esportazzjoni kif indikat fil-kuntratt tal-bejgħ;

(e) 

dan li ġej m'għandux jintuża għall-għanijet ta' verifika ta' prezzijiet:

(i) 

il-prezz tal-bejgħ fil-pajjiż ta' l-importazzjoni ta' oġġetti prodotti f'pajjiż simili;

(ii) 

il-prezzijiet ta' l-oġġetti għall-esportazzjoni minn pajjiż minbarra l-pajjiż ta' l-esportazzjoni;

(iii) 

l-ispiża tal-produzzjoni;

(iv) 

prezzijiet jew valuri arbitrarji jew fittizji.

Proċeduri ta' l-Appelli

21.  

Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti jistabbilixxu proċeduri biex jirċievu, iqisu u jagħtu deċiżjonijiet dwar ilmenti mqajma minn esportaturi, u li l-informazzjoni dwar proċeduri bħal dawn issir disponibbli għall-esportaturi skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 6 u 7. Il-Membri utenti għandhom jassiguraw li l-proċeduri jkunu żviluppati u miżmuma skond il-linji ta' gwida li ġejjin:

(a) 

l-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet qabel it-tagħbija ta' bastimenti għandhom jinnominaw uffiċjal wieħed jew iżjed li għandhom ikunu disponibbli matul is-siegħat normali ta' kummerċ f'kull belt jew port li fih iżommu uffiċċju amministrattiv ta' l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti biex jirċievu, iqisu u jagħtu deċiżjonijiet fuq l-appelli jew l-ilmenti ta' l-esportaturi;

(b) 

l-esportaturi għandhom jagħtu l-fatti dwar it-transazzjoni fil-kwistjoni, in-natura ta' l-ilment u s-soluzzjoni suġġerita bil-miktub lill-uffiċjal(i) nominat(i);

(ċ) 

l-uffiċjal(i) nominat(i) għandu (għandhom) jagħti (jagħtu) konsiderazzjoni meqjusa għall-ilmenti ta' l-esportaturi u għandu (għandhom) jagħti(u) deċiżjoni malajr kemm jista' jkun wara li jirċievi(u) d-dokumentazzjoni msemmija fis-sottoparagrafu (b).

Deroga

22.  
Permezz ta' deroga mid-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 2, il-Membri utenti għandhom jipprovdu li, bl-eċċezzjoni ta' parti ta' tagħbija, it-tagħbija li l-valur tagħha huwa anqas minn valur minimu applikabbli għal tagħbija simili kif definit mill-Membru utenti m'għandhomx ikunu spezzjonati, minbarra f'każi eċċezzjonali. Dan il-valur minimu għandu jifforma parti mill-informazzjoni mogħtija lill-esportaturi taħt id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 6.

Artikolu 3

Obbligi tal-Membri Esportaturi

Mhux diskriminatorju

1.  
Il-Membri esportaturi għandhom jassiguraw li l-liġijiet u r-regolamenti tagħhom dwar l-attivitajiet ta' spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti jkunu applikati b'mod mhux diskrimitatorju.

Trasparenza

2.  
Il-Membri esportaturi għandhom jippublikaw minnufih il-liġijiet u r-regolamenti kollha applikabbli relatati ma' l-attivitajiet ta' l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti b'dak il-mod li jagħmluha possibbli li gvernijiet u kummerċjanti oħra jsiru jafu bihom.

Għajnuna Teknika

3.  
Il-Membri esportaturi għandhom joffru li jipprovdu lill-Membri utenti oħra, jekk ikunu mitluba, għajnuna teknika diretta lejn il-kisba ta' l-għanijiet ta' dan il-Ftehim fuq termini miftiehma bejniethom ( 57 ).

Artikolu 4

Proċeduri ta' Reviżjoni Indipendenti

Il-Membri għandhom jinkoraġġixxu lill-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti u lill-esportaturi biex jirrisolvu t-tilwim bejniethom. Madankollu, jumejn tax-xogħol wara li jintbagħat ilment skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 21 ta' l-Artikolu 2, kull parti tista' tirreferi t-tilwima għal revisjoni indipendenti. Il-Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri raġonevoli li jistgħu jkunu disponibbli għalihom biex jassiguraw li jistabilixxu u jżommu l-proċeduri li ġejjin għal dan il-għan:

(a) 

dawn il-proċeduri għandhom ikunu amministrati minn entità indipendenti magħmula flimkien minn organizzazzjoni li tirrappreżenta lill-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti u organizzazzjoni li tirrappreżenta lill-esportaturi għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim;

(b) 

l-entità indipendenti msemmija fis-sottoparagrafu (a) għandha tistabbilixxi lista ta' esperti kif ġej:

(i) 

sezzjoni ta' membri maħtura minn organizzazzjoni li tirrappreżenta lill-entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti;

(ii) 

sezzjoni ta' membri maħtura minn organizzazzjoni li tirrappreżenta lill-esportaturi;

(iii) 

sezzjoni ta' esperti tal-kummerċ indipendenti, maħtura minn entità indipendenti msemmija fis-sottoparagrafu (a).

Id-distribuzzjoni ġeografika ta' l-esperti fuq din il-lista għandha tkun dik li tagħmilha possibbli li t-tilwim kollu li jinqala' taħt dawn il-proċeduri jiġi ndirizzat malajr. Din il-lista għandha ssir fi żmien xahrejn mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO u għandha tkun aġġornata ta' kull sena. Din il-lista għandha tkun disponibbli pubblikament. Għandha tkun notifikata lis-Segretarjat u ċċirkolata lill-Membri kollha;

(ċ) 

esportatur jew entità li tagħmel l-ispezzjonijet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti li jkunu jixtiequ jqajmu lment għandhom jikkuntattjaw l-entità indipendenti msemmija fis-sottoparagrafu (a) u jitolbu t-twaqqif ta' panel. L-entità indipendenti għandha tkun responsabbli biex twaqqaf panel. Dan il-panel għandu jkun magħmul minn tliet membri. Il-membri tal-panel għandhom jintgħażlu b'mod li jiġu evitati spejjeż u telf ta' żmien bla bżonn. L-ewwel membru għandu jintgħażel mis-sezzjoni (i) tal-lista ta' hawn fuq mill-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti kkonċernata, sakemm dak il-membru ma jkunx affiljat ma' dik l-entità. It-tieni membru għandu jintgħażel mis-sezzjoni (ii) tal-lista ta' hawn fuq mill-esportatur ikkonċernat, sakemm dan il-membru ma jkunx affiljat ma' dak l-esportatur. It-tielet membru għandu jintgħażel mis-sezzjoni (iii) tal-lista ta' hawn fuq mill-entità indipendenti msemmija fis-sottoparagrafu (a). Ebda oġġezzjoni m'għandha ssir għal xi espert tal-kummerċ indipendenti meħud mis-sezzjoni (iii) tal-lista ta' hawn fuq.

(d) 

l-espert tal-kummerċ indipendenti meħud mis-sezzjoni (iii) tal-lista ta' hawn fuq għandu jservi bħala l-President tal-panel. L-espert tal-kummerċ indipendenti għandu jieħu d-deċiżjonijiet meħtieġa biex jassigura r-risoluzzjoni malajr ta' tilwima mill-panel, per eżempju, jekk il-fatti tal-każ jinħteġux li l-membri tal-panel jerġgħux jiltaqgħu, f'dak il-każ, fejn dik il-laqgħa għandha ssir, waqt li jagħti każ tas-sit ta' l-ispezzjoni fil-kwistjoni;

(e) 

jekk il-partijiet f'tilwima jaqblu, espert tal-kummerċ indipendenti wieħed ikun jista' jintgħażel mis-sezzjoni (iii) tal-lista ta' hawn fuq mill-entità indipendenti msemmija fis-sottoparagrafu (a)_biex jirrivedi t-tilwima fil-kwistjoni. Dan l-espert għandu jieħu d-deċiżjonijiet meħtieġa biex jassigura risoluzzjoni malajr tat-tilwima, per eżempju billi jqis is-sit ta' l-ispezzjoni fil-kwistjoni;

(f) 

l-għan tar-revisjoni għandu jkun biex jiġi stabbilit jekk, matul l-ispezzjoni fil-kwistjoni, il-partijiet fit-tilwima ħarsux id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Il-proċeduri għandhom ikunu ħfief u jagħtu l-opportunità liż-żewġ partijiet li jressqu l-veduti tagħhom personalment jew bil-miktub;

(g) 

id-deċiżjonijiet minn panel ta' tliet membri għandhom jittieħdu b'vot ta' maġġoranza. Id-deċiżjoni fuq it-tilwima għandha tingħata fi żmien tmient ijiem ta' xogħol mit-talba għal revisjoni indipendenti u għandha tkun komunikata lill-partijiet fit-tilwima. Dan il-limitu ta'żmien jista' jittawwal fuq ftehim mill-partijiet fit-tilwima. Il-panel jew l-espert fil-kummerċ indipendenti għandhom jaqsmu l-ispejjeż, ibbażati fuq il-merti tal-każ.

(h) 

id-deċiżjoni tal-panel għandha torbot fuq l-entità li tagħmel l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija tal-bastimenti u l-esportatur li jkunu partijiet fit-tilwima.

Artikolu 5

In-Notifika

Il-Membri għandhom jibgħatu lis-Segretarjat kopji tal-liġijiet u r-regolamenti li permezz tagħhom huma jdaħħlu fis-seħħ dan il-Ftehim, kif ukoll kopji ta' xi liġijiet oħra u regolamenti marbuta ma' l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti, meta l-Ftehim tal-WTO jidħol fis-seħħ fir-rigward tal-Membru kkonċernat. Ebda tibdil fil-liġijiet jew regolamenti relatati ma' spezzjoni ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti m'għandu jkun inforzat qabel ma dawn it-tibdiliet ikunu uffiċjalment ippubblikati. Għandhom ikunu notifikati lis-Segretarjat minnufih wara l-pubblikazzjoni tagħhom. Is-Segretarjat għandu jgħarraf lill-Membri dwar id-disponibbilità ta' din l-informazzjoni.

Artikolu 6

Revisjoni

Fl-aħħar tat-tieni sena mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO u kull tliet snin wara dan, il-Konferenza Ministerjali għandha tirrevedi d-dispożizzjonijiet, l-implimentazzjoni u t-tħaddim ta' dan il-Ftehim, waqt li tagħti kas ta' l-għanijiet tiegħu u l-esperjenza miksuba fit-tħaddim tiegħu. Bħala riżultat ta' reviżjoni bħal din, il-Konferenza Ministerjali tista' temenda d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 7

Konsultazzjoni

Il-Membri għandhom jikkonsultaw ma' Membri oħra meta mitluba dwar kull materja li taffettwa t-tħaddim ta' dan il-Ftehim. F'każi bħal dawn, id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXII tal-GATT 1994, kif elaborati u adottati bil-Ftehim ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim, ikunu jgħoddu għal dan il-Ftehim.

Artikolu 8

Risoluzzjoni ta' Tilwim

Kull tilwim qalb il-Membri li jirrigwarda t-tħaddim ta' dan il-Ftehim għandu jkun bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994, kif elaborati u adottati mill-Ftehim tar-Risoluzzjoni tat-Tilwim.

Artikolu 9

Dispożizzjonijiet Finali

1.  
Il-Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa għat-tħaddim ta' dan il-Ftehim.
2.  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-liġijiet u r-regolamenti tagħhom ma jkunux kuntrarji għad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

FTEHIM DWAR IR-REGOLI TA' L-ORIĠINI



IL-MEMBRI,

Filwaqt li jinnotaw li fil-20 ta' Settembru 1986 il-Ministri ftiehmu li r-Round ta' l-Urugwaj dwar in-Negozjati Kummerċjali Multilaterali għandu jimmira li “jġib liberalizzazzjoni u espansjoni iktar fil-kummerċ dinji”, “isaħħaħ ir-rwol tal-GATT”, u “jżid l-abbiltà tar-rispons tas-sistema tal-GATT għall-ambjent ekonomiku internazzjonali li jkun qiegħed jevolvi”;

Mixtieqa li jmexxu ‘l quddiem il-għanijiet tal-GATT 1994;

Jagħrfu illi regoli ta' l-oriġini ċari u li jistgħu jitħabbru minn qabel u l-applikazzjoni tagħhom jiffaċilitaw il-mixi tal-kummerċ internazzjonali;

Mixtieqa li jiżguraw illi r-regoli ta' l-orġini minnhom infushom ma joħolqux xkilijiet mhux meħtieġa għall-kummerċ;

Mixtieqa li jiżguraw illi r-regoli ta' l-oriġini ma jxejnux jew jagħmlu ħsara lid-drittijiet tal-Membri skond il-GATT 1994;

Jagħrfu li hu mixtieq li tiġi pprovvduta t-trasparenza fil-liġijiet, ir-regolamenti u l-prattiċi li jirrigwardaw ir-regoli ta' l-oriġini;

Mixtieqa li jiżguraw illi r-regoli ta' l-oriġini jiġu mħejjija u applikati f'manjiera trasparenti, li tista' titbassar, konsistenti u newtrali;

Jagħrfu d-disponibbiltà ta' mekkaniżu u proċeduri ta' konsultazzjoni għar-regolazzjoni bil-ħeffa, effettiva u ekwitabbli tal-kontroversi li jinħolqu skond dan il-Ftehim;

Mixtieqa li jarmonizzaw u jiċċaraw ir-regoli ta' l-oriġini;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



IL-PARTI I

ID-DEFINIZZJONIJIET U L-KOPERTURA

Artikolu 1

Ir-Regoli ta' l-Oriġini

1.  
Għall-għanijiet tal-Partijiet minn I sa IV ta' dan il-Ftehim, ir-regoli ta' l-oriġini għandhom jiġu ddefiniti bħala dawk il-liġijiet, regolamenti u stabbilizzazzjonijiet amministrattivi ġenerali applikati mill-Membri sabiex jistabbilixxu l-pajjiż ta' l-oriġini tal-prodotti sakemm dawn ir-regoli ta' l-oriġini ma jkollhomx x'jaqsmu mar-reġimi kummerċjali kontrattwali jew awtonomi li jwassu għall-konċessjoni ta' preferenzi fit-tariffi li jmorru lil hewmm mill-applikazzjoni tal-paragrafu 1 ta' l-Arttikolu I tal-GATT 1994.
2.  
Ir-regoli ta' l-oriġini riferiti fil-paragrafu 1 għandhom jinkludu r-regoli kollha ta' l-oriġini wżati fl-istrumenti tal-politika kummerċjali mhux preferenzali, bħalma huma fl-applikazzjoni ta': it-trattament ta' pajjiż l-iktar iffavorit skond l-Artikoli I, II, III, XI u XIII tal-GATT 1994; id-dazji kontra d-dumping u ta' kontrobilanċ skond l-Artikolu VI tal-GATT 1994; il-miżuri tas-salvagward skond l-Artikolu XIX tal-GATT 1994; il-ħtiġiet tal-għoti tal-marki ta' l-oriġini skond l-Artikolu IX il-GATT 1994; u kull restrizzjoni kwantitattiva diskriminatorja jew kwoti tat-tariffi. Għandhom jinkludu wkoll ir-regoli ta' l-oriġini wżati għall-prokura tal-gvernijiet u l-istatistiċi kummerċjali ( 58 ).



IL-PARTI II

ID-DIXXIPLINI GĦALBIEX JIRREGOLAW L-APPLIKAZZJONI TAR-REGOLI TA' L-ORIĠINI

Artikolu 2

Id-Dixxiplini Matul il-Perjodu taż-Żmien tat-Transizzjoni

Sakemm jitlesta l-programm tax-xogħol ta' l-armonizzazzjoni tar-regoli ta' l-oriġini ddikjarat fil-parti IV, il-Membri għandhom jiżguraw li:

(a) 

meta joħorġu modi dwar kif tiġi stabbilita mill-amministrazzjoni applikazzjoni ġenerali, il-ħtiġiet li jridu jitwettqu jkunu ddefiniti biċ-ċar. B'mod partikolari:

(i) 

fil-każijiet meta jiġi applikat il-kriterju tal-bidla tal-klassifika tat-tariffi, din ir-regola ta' l-oriġini, u kull eċċezzjoni għar-regola, iridu jispeċifikaw b'mod ċar is-subintestaturi jew l-intestaturi ġewwa n-nomeklatura tat-tariffi li jiġu indirizzati bir-regola;

(ii) 

fil-każijiet meta jiġi applikat il-kriterju tal-perċentwal ad valorem, il-metodu għalbiex jiġi kkalkolat dan il-perċentwal għandu jiġi indikat ukoll fir-regoli ta' l-oriġini;

(iii) 

fil-każijiet meta jiġi stabbilit il-kriterju tal-ħidma tal-fabbrikazzjoni jew tal-proċessar, il-ħidma li tikkonferixxi l-oriġini fuq l-oġġett interessat għandha tiġi speċifikata bil-preċiż;

(b) 

minkejja l-kejl jew l-istrument tal-politika kummerċjali li magħhom ikunu marbuta, ir-regoli tagħhom ta' l-oriġini ma jintużawx bħala strumenti għalbiex jiġu segwiti għanijiet kummerċjali direttament jew indirettament;

(ċ) 

ir-regoli ta' l-oriġini ma għandhomx minnhom infushom joħolqu effetti restrittivi ta' tagħwiġ jew ta' diżordni fil-kummerċ internazzjonali. Ma għandhomx joħolqu ħtiġiet stretti mhux mistħoqqa jew jeħtieġu t-twettiq ta' ċerta kondizzjoni li ma jkollhiex x'taqsam mal-fabbrikazzjoni jew il-poċessar, bħala prerekwiżit għalbiex jiġi stabbilit il-pajjiż ta' l-oriġini. Madankollu, l-ispejjeż li ma jkollhomx x'jaqsmu direttament mal-fabbrikazzjoni jew il-proċessar jistgħu jiġu inklużi għall-għanijiet ta' l-applikazzjoni tal-kriterju perċentwal ad valorem konsistenti mas-subparagrafu (a);

(d) 

ir-regoli ta' l-oriġini li huma japplikaw għall-importazzjonijiet u l-esportazzjonijiet ma jkunux iktar strinġenti mir-regoli ta' l-oriġini li huma japplikaw sabiex jistabbilixxu jekk oġġett ikunx domestiku jew le u ma għandhomx jiddiksriminaw bejn il-Membri l-oħra, irrispettivament mill-affiljazzjoni tal-fabbrikanti ta' l-oġġetti interessati ( 59 );

(e) 

ir-regoli tagħhom ta' l-oriġini jiġu amministrati f'manjiera konsistenti, uniformi, imparzjali u raġjonevoli.

(f) 

ir-regoli tagħhom ta' l-oriġini jkunu msejsa fuq standard pożittiv. Ir-regoli ta' l-oriġini li jiddikjaraw x'ma jikkonferixxix l-oriġini (standard negattiv) huma permissibbli bħala parti minn kjarifika ta' standard pożittiv jew f'każijiet individwali meta ma jkunx meħtieġ kif tiġi stabbilita l-oriġini.

(g) 

il-liġijiet, id-deċiżjonijiet ġudizzjali u d-deċiżjonijiet amministrattivi tagħhom ta' applikazzjoni ġenerali li jkollhom x'jaqsmu mar-regoli ta' l-oriġini jiġu ppubblikati daqs li kieku kienu bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu X tal-GATT 1994 jew skondhom:

(h) 

fuq it-talba ta' esportatur, importatur jew kull persuna b'kawża ġustifikabbli, joħorġu stima ta' l-oriġini li huma jkunu jistgħu jagħtu lil oġġett malajr kemm jista' jkun imma mhux iktar tard minn 150 jum ( 60 ) wara talba għal din l-istima sakemm ikunu ġew issottomessi l-elementi kollha meħtieġa. It-talbiet għal din l-istima għandhom jiġu aċċettati qabel jibda l-kummerċ fl-oġġett interessat u jistgħu jiġu aċċettati f'kull waqt iktar tard minn dan. Dawn l-istimi għandhom jibqgħu validi għal tliet snin sakemm jibqgħu komparabbli l-fatti u l-kondizzjonijiet, inklużi r-regoli ta' l-oriġini li fuqhom ikunu ntagħmlu. Sakemm il-partijiet interessati jiġu mgħarrfa bil-quddiem, dawn l-istimi ma jridux jibqgħu iktar validi meta tittieħed deċiżjoni kuntrarja għall-istima f'rivista kif riferit fis-subparagrafu (j). Dawn l-istimi għandhom jintgħamlu disponibbli b'mod pubbliku bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tas-subparagrafu (k);

(i) 

meta jiġu introdotti bidliet għar-regoli ta' l-oriġini jew regoli ġodda ta' l-oriġini, dawn ma għandhomx japplikaw għal dawn il-bidliet b'mod retroattiv kif iddefinit fil-liġijiet jew ir-regolamenti tagħhom u mingħajr preġudizzju għal dawn;

(j) 

kull azzjoni amministrattiva li jieħdu fejn jidħol kif jiġi stabbilit l-oriġini tista' tiġi rivista mill-ġdid minnufih minn tribunali jew proċeduri ġudizzjali, arbitrali jew amministrattivi, indipendenti mill-awtorità li tkun ħarġet kif jiġu stabbiliti, li jistgħu jaffettwaw il-modifika jew it-treġġigħ bil-maqlub ta' kif jiġu stabbiliti;

(k) 

kull tagħrif li jkun kunfidenzali min-natura tiegħu jew li jiġi pprovvdut fuq bażi kunfidenzali għall-għanijiet ta' l-applikazzjoni tar-regoli ta' l-oriġini għandu jiġi ttrattat bħala strettament kunfidenzali mill-awtoritajiet interessati, li ma għandhomx jiżvelawh mingħajr il-permess speċifiku tal-persuna jew tal-gvern li jipprovdu dan it-tagħrif, għajr safejn u sakemm jista' jkun meħtieġ li jiġi żvelat fil-kuntest ta' proċedimenti ġudizzjarji.

Artikolu 3

Id-Dixxiplini Wara l-Perjodu taż-Żmien tat-Transizzjoni

Fil-waqt li titqies il-mira tal-Membri kollha li, bħala riżultat tal-programm tax-xogħol ta' l-armonizzazzjoni ddikjarat fil-Parti IV, jiksbu li jiġu stabbiliti regoli armonizzati ta' l-oriġini, il-membri għandhom jiżguraw li, ma' l-implimentazzjoni tar-riżultati tal-programm tax-xogħol ta' l-armonizzazzjoni:

(a) 

japplikaw ir-regoli ta' l-oriġini b'mod egwali għall-għanijiet kollha ddikjarati fl-Artikolu 1;

(b) 

skond ir-regoli tagħhom ta' l-oriġini, il-pajjiż li jrid jiġi stabbilit bħala l-oriġini ta' oġġett partikolari jkun jew il-pajjiż fejn l-oġġett jinkiseb għal kollox jew, meta jkunu interessati iktar minn pajjiż wieħed fil-produzzjoni ta' l-oġġett, il-pajjiż fejn tkun twettqet l-aħħar trasformazzjoni sostanzjali;

(ċ) 

ir-regoli ta' l-oriġini li huma japplikaw għall-importazzjonijiet u l-esportazzjonijiet ma jkunux iktar strinġenti mir-regoli ta' l-oriġini li huma japplikaw sabiex jistabbilixxu jekk oġġett ikunx domestiku jew le u ma għandhomx jiddiksriminaw bejn il-Membri l-oħra, irrispettivament mill-affiljazzjoni tal-fabbrikanti ta' l-oġġett interessat;

(d) 

ir-regoli tagħhom ta' l-oriġini jiġu amministrati f'manjiera konsistenti, uniformi, imparzjali u raġjonevoli;

(e) 

il-liġijiet, id-deċiżjonijiet ġudizzjali u d-deċiżjonijiet amministrattivi tagħhom ta' applikazzjoni ġenerali li jkollhom x'jaqsmu mar-regoli ta' l-oriġini jiġu ppubblikati daqs li kieku kienu bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu X tal-GATT 1994 jew skondhom;

(f) 

fuq it-talba ta' esportatur, importatur jew kull persuna b'kawża ġustifikabbli, joħorġu l-istimi ta' l-oriġini li huma jkunu jistgħu jagħtu lil oġġett malajr kemm jista' jkun imma mhux iktar tard minn 150 jum wara talba għal din l-istima sakemm ikunu ġew issottomessi l-elementi kollha meħtieġa. It-talbiet għal din l-istima għandhom jiġu aċċettati qabel jibda l-kummerċ fl-oġġett interessat u jistgħu jiġu aċċettati f'kull waqt iktar tard minn dan. Dawn l-istimi għandhom jibqgħu validi għal tliet snin sakemm jibqgħu komparabbli l-fatti u l-kondizzjonijiet, inklużi r-regoli ta' l-oriġini li fuqhom ikunu ntagħmlu. Sakemm il-partijiet interessati jiġu mgħarrfa bil-quddiem, dawn l-istimi ma jridux jibqgħu iktar validi meta tittieħed deċiżjoni kuntrarja għall-istima f'rivista kif riferit fis-subparagrafu (h). Dawn l-istimi għandhom jintgħamlu disponibbli b'mod pubbliku bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tas-subparagrafu (i);

(g) 

meta jiġu introdotti bidliet għar-regoli tagħhom ta' l-oriġini jew regoli ġodda ta' l-oriġini, dawn ma għandhomx japplikaw għal dawn il-bidliet b'mod retroattiv kif iddefinit fil-liġijiet jew ir-regolamenti tagħhom u mingħajr preġudizzju għal dawn;

(h) 

kull azzjoni amministrattiva li jieħdu fejn tidħol kif jiġi stabbilit l-oriġini tista' tiġi rivista mill-ġdid minnufih minn tribunali jew proċeduri ġudizzjali, arbitrali jew amministrattivi, indipendenti mill-awtorità li tkun ħarġet kif jiġu stabbiliti, li jistgħu jaffettwaw il-modifika jew it-treġġigħ bil-maqlub ta' kif jiġu stabbiliti;

(i) 

kull tagħrif li jkun kunfidenzali min-natura tiegħu jew li jiġi pprovvdut fuq bażi kunfidenzali għall-għanijiet ta' l-applikazzjoni tar-regoli ta' l-oriġini għandu jiġi ttrattat bħala strettament kunfidenzali mill-awtoritajiet interessati, li ma għandhomx jiżvelawh mingħajr il-permess speċifiku tal-persuna jew tal-gvern li jipprovdu dan it-tagħrif, għajr safejn u sakemm jista' jkun meħtieġ li jiġi żvelat fil-kuntest ta' proċedimenti ġudizzjarji.



IL-PARTI III

L-ARRANĠAMENTI PROĊEDURALI TAN-NOTIFIKA, IR-RIVISTA, IL-KONSULTAZZJONI U S-SOLUZZJONI TAL-KONTROVERSJI

Artikolu 4

L-Istituzzjonijiet

1.  
Huwa hawnhekk stabbilit Kumitat tar-Regoli ta' l-Oriġini (imsejjaħ “il-Kumitat” f'dan il-Ftehim) kompost minn rappreżentanti ta' kull wieħed mill-Membri. Il-Kumitat għandu jeleġġi l-President tiegħu u għandu jiltaqa' kif meħtieġ, imma mhux inqas minn darba fis-sena, bil-għan li jkun jista' jagħti lill-Membri l-opportunità li jikkonsultaw dwar materji fejn jidħol l-operat tal-Partijiet I, II, III u IV jew sabiex imexxi ‘l quddiem il-għanijiet iddikjarati f'dawn il-Partijiet u sabiex iwettaq dawk ir-responsabbiltajiet l-oħra assenjati lilu skond dan il-Ftehim jew mill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti. Meta approprjat, il-Kumitat għandu jitlob tagħrif u pariri minn għand il-Kumitat Tekniku riferit fil-paragrafu 2 dwar materji li jkollhom x'jaqsmu ma' dan il-Ftehim. Il-Kumitat jista' jitlob ukoll dak ix-xogħol l-ieħor minn għand il-Kumitat Tekniku li jikkunsidra approprjat għalbiex imexxi ‘l quddiem il-għanijiet imsemmija hawn fuq f'dan il-Ftehim. Is-Segretarjat tal-WTO għandu jaġixxi bħala s-Segretarjat tal-Kumitat.
2.  
Għandu jiġi stabbilit Kumitat Tekniku tar-Regoli ta' l-Oriġini (imsejjaħ “il Kumitat Tekniku” f'dan il-Ftehim) taħt l-awspiċji tal-Kunsill tal-Kordinament tad-Dwana (il-CCC) kif iddikjarat fl-Anness I. Il-Kumitat Tekniku għandu jwettaq ix-xogħol tekniku mitlub fil-Parti IV u stabbilit fl-Anness I. Meta approprjat, il-Kumitat Tekniku għandu jitlob tagħrif u pariri minn għand il-Kumitat dwar materji li jkollhom x'jaqsmu ma' dan il-Ftehim. Il-Kumitat Tekniku jista' jitlob ukoll dak ix-xogħol l-ieħor minn għand il-Kumitat li jikkunsidra approprjat għalbiex imexxi ‘l quddiem il-għanijiet imsemmija hawn fuq ta' dan il-Ftehim. Is-Segretarjat tal-CCC għandu jaġixxi bħala s-segretarjat tal-Kumitat Tekniku.

Artikolu 5

It-Tagħrif u l-Proċeduri għall-Modifika u l-Introduzzjoni ta' Regoli Ġodda ta' l-Oriġini

1.  
Kull Membru għandu jipprovdi lis-Segretarjat, fi żmien 90 jum wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, ir-regoli tiegħu ta' l-oriġini, id-deċiżjonijiet ġudizzjali u s-sentenzi amministrattivi ta' applikazzjoni ġenerali li jkollhom x'jaqsmu mar-regoli ta' l-oriġini f'effett f'din id-data. Jekk minħabba n-nuqqas ta' l-attenzjoni ma tiġix ipprovvduta regola ta' l-oriġini, il-Membru interessat għandu jipprovdiha minnufih wara li dan il-fatt isir magħruf. Il-listi tat-tagħrif irċevuti u disponibbli għand is-Segretarjat għandhom jiġu ċċirkolati lill-Membri mis-Segretarjat.
2.  
Matul il-perjodu taż-żmien riferit fl-Artikolu 2, il-Membri li jintroduċu modifiki, għajr modifiki de minimis, għar-regoli tagħhom ta' l-oriġini jew li jdaħlu reġoli ġodda ta' l-oriġini riferiti fil-paragrafu 1 u mhux ipprovvduti mis-Segretarjat, għandhom jippubblikaw avviż b'dan l-effett mill-inqas 60 jum qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tar-regola mmodifikata jew ġdida hekk li tgħin lill-partijiet interessati li jsiru jafu l-intenzjoni li tiġi mmodifikata regola ta' l-oriġini jew tiddaħħal regola ġdida ta' l-oriġini, għajr jekk jinħolqu jew jheddu li jinħolqu ċirkostanzi eċċezzjonali għall- Membru. F'dawn il-każijiet eċċezzjonali, il-Membru għandu jippubblika r-regola mmodifikata jew ġdida malajr kemm jista' jkun.

Artikolu 6

Ir-Rivista

1.  
Il-Kumitat għandu jagħmel rivista kull sena dwar l-implimentazzjoni u l-operat tal-Partijiet II u III ta' dan il-Ftehim wara li jikkunsidra l-għanijiet tiegħu. Il-Kumitat għandu jgħarraf kull sena lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti bl-iżviluppi matul il-perjodu taż-żmien kopert b'dawn ir-rivisti.
2.  
Il-Kumitat għandu jagħmel ir-rivista tad-dispożizzjonijiet tal-Partiiet II u III u jipproponi emendi kif meħtieġ għalbiex jirriflettu r-riżultati tal-programm tax-xogħol ta' l-armonizzazzjoni.
3.  
F'kooperazzjoni mal-Kumitat Tekniku, il-Kumitat għandu jistabbilixxi mekkaniżmu għalbiex jikkunsidra u jipproponi emendi għar-riżultati tal-programm tax-xogħol ta' l-armonizzazzjoni, filwaqt li jqis il-għanijiet u l-prinċipji ddikjarati fl-Artikolu 9. Dan jista jinkludi każijiet meta r-regoli jinħtieġu li jintgħamlu iktar operattivi jew jeħtieġu li jiġu aġġornati għalbiex iqisu kif proċessi ġodda tal-produzzjoni jiġu affettwati b'kull bidla teknoloġika.

Artikolu 7

Il-Konsultazzjonijiet

Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXII tal-GATT 1994, kif elaborati u applikati mill-Fehim dwar is-Soluzzjon tal-Kontroversji, japplikaw għal dan il-Ftehim.

Artikolu 8

Is-Soluzzjoni tal-Kontroversji

Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994, kif elaborati u applikati mill-Fehim dwar is-Soluzzjon tal-Kontroversji, japplikaw għal dan il-Ftehim.



IL-PARTI IV

L-ARMONIZZAZZJONI TAR-REGOLI TA' L-ORIĠINI

Artikolu 9

Il-Għanijiet u l-Prinċipji

1.  

Bil-għanijiet li jiġu armonizzati r-regoli ta' l-oriġini u, fost ħwejjeġ oħra, li tiġi pprovvduta ċ-ċertezza fil-kondotta tal-kummerċ dinji, il-Konferenza Ministerjali għandha tindaħal għall-programm tax-xogħol iddikjarat hawn taħt f'għaqda mal-CCC, fuq il-bażi tal-prinċipji li ġejjin:

(a) 

ir-regoli ta' l-oriġini għandhom jiġu applikati b'mod egwali għall-għanijiet kollha kif iddikjarati fl-Artikolu 1;

(b) 

ir-regoli ta' l-oriġini għandhom jipprovdu lill-pajjiż li jrid jiġi stabbilit bħala l-oriġini ta' oġġett partikolari li jkun jew il-pajjiż fejn l-oġġett jinkiseb għal kollox jew, meta jkunu interessati iktar minn pajjiż wieħed fil-produzzjoni ta' l-oġġett, il-pajjiż fejn tkun twettqet l-aħħar trasformazzjoni sostanzjali;

(ċ) 

ir-regoli ta' l-oriġini għandhom ikunu oġġettivi, jinftiehmu u li jistgħu jiġu mbassra;

(d) 

minkejja l-kejl jew l-istrument li magħhom jistgħu jiġu marbuta, ir-regoli ta' l-oriġini ma għandhomx jintużaw bħala strumenti għalbiex jiġu segwiti għanijiet kummerċjali direttament jew indirettament. Ma għandhomx minnhom infushom joħolqu effetti restrittivi ta' tagħwiġ jew ta' diżordni fil-kummerċ internazzjonali. Ma għandhomx joħolqu ħtiġiet stretti mhux mistħoqqa jew jeħtieġu t-twettiq ta' ċerta kondizzjoni li ma jkollhiex x'taqsam mal-fabbrikazzjoni jew il-poċessar, bħala prerekwiżit għalbiex jiġi stabbilit il-pajjiż ta' l-oriġini. Madankollu, l-ispejjeż li ma jkollhomx x'jaqsmu direttament mal-fabbrikazzjoni jew il-proċessar jistgħu jiġu inklużi għall-għanijiet ta' l-applikazzjoni tal-kiterju perċentwal ad valorem;

(e) 

ir-regoli ta' l-oriġini jkunu jistgħu jiġu amministrati f'manjiera konsistenti, uniformi, imparzjali u raġjonevoli;9(f) ir-regoli ta' l-oriġini għandhom ikunu koerenti;

(f) 

ir-regoli ta' l-oriġini għandhom ikunu msejsa fuq standard pożittiv. Jistgħu jintużaw standards negativi għalbiex jiċċaraw standard pożittiv.

Il-Programm tax-Xogħol

2.  
(a) 

il-programm tax-xogħol għandu jinbeda maljar kemm jista' jkun wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO u jrid jitlesta fi żmien tliet snin mill-bidu tiegħu.

(b) 

Il-Kumitat u l-Kumitat Tekniku provvduti fl-Artikolu 4 għandhom ikunu l-korpi approprjati għalbiex jikkonduċu dan ix-xogħol.

(ċ) 

Għalbiex jipprovdi input iddettaljat mill-CCC, il-Kumitat għandu jitlob lill-Kumitat Tekniku li jipprovdi l-interpretazzjonijiet u l-opinjonijiet li jirriżultaw mix-xogħol deskritt hawn taħt fuq il-bażi tal-prinċipji elenkati fil-paragrafu 1. Għalbiex tiġi żġurata t-tlestija f'waqtha tal-programm tax-xogħol ta' l-armonizzazzjoni, dan ix-xogħol għandu jiġi kondott fuq il-bażi tas-settur ta' prodott, kif irrappreżentat mill-kapitoli u t-taqsimiet varji tan-nomenklatura tas-Sistema Armonizzata (HS).

(i) 

L-Operati u l-Proċessi Miksuba għal Kollox jew Minimali

il-Kumitat Tekniku għandu jiżviluppa d-definizzjonijiet armonizzati rigward:

— 
l-oġġetti li jridu jiġu kkunsidrati bħala miksuba għal kollox f'pajjiż wieħed. Dan ix-xogħol għandu jkun iddettaljat kemm jista' jkun;
— 
operati jew proċessi minimali li minnhom infushom ma jikkonferux l-oriġini lil oġġett.

Ir-riżultati ta' dan ix-xogħol għandhom jiġu ssottomessi lill-Kumitat fi żmien tliet xhur minn meta tiġi rċevuta t-talba minn għand il-Kumitat.

(ii) 

It-Trasformazzjoni Sostanjali - Bidla fil-Klassifika tat-Tariffi

— 
Il-Kumitat Tekniku għandu jikkunsidra u jelabora, fuq il-bażi tal-kriterju tat-trasformazzjoni sostanzjali, l-użu ta' bidla fis-subintestatura jew l-intestatura tat-tariffi meta jkun qiegħed jiżviluppa r-regoli ta' l-oriġini għal prodotti partikolari jew settur ta' prodotti u, jekk approprjat, l-impost minimu ġewwa n-nomenklatura li tissodisfa dan il-kriterju.
— 
Il-Kumitat Tekniku għandu jqassam ix-xogħol ta' hawn fuq fuq il-bażi ta' prodott filwaqt li jqis il-kapitoli jew it-taqsimiet tan-nomenklatura tal-HS, sabiex jissottometti r-riżultati tax-xogħol tiegħu fuq il-bażi ta' mill-inqas kwart ta' sena. Il-Kumitat Tekniku għandu jlesti x-xogħol ta' hawn fuq fi żmien sena u tliet xhur minn meta jirċievi t-talba minn għand il-Kumitat.
(iii) 

It-Trasformazzjoni sostanzjali - Il-Kriterji Supplimentarji

Mat-tlestija tax-xogħol skond is-subparagrafu (ii) rigward kull settur ta' prodott jew kategorija ta' prodott individwali meta l-użu esklussiv tan-nomenklatura tal-HS ma tippermettix l-espressjoni ta' transformazzjoni sostanzjali, il-Kumitat Tekniku:

— 
għandu jikkunsidra u jelabora, fuq il-bażi tal-kriterju ta' trasformazzjoni sostanzjali, l-użu, f'manjiera supplimentari jew esklussiva, ta' ħtiġiet oħra, inklużi l-perċentwali ad valorem ( 61 ) u/jew l-operati tal-fabbrikazzjoni jew tal-proċessar ( 62 ), meta jkun qiegħed jiżviluppa r-regoli ta' l-oriġini għal prodotti partikolari jew settur tal-prodotti;
— 
jista' jipprovdi spjegi għall-proposti tiegħu;
— 
għandu jqassam ix-xogħol ta' hawn fuq fuq il-bażi ta' prodott filwaqt li jqis il-kapitoli jew it-taqsimiet tan-nomenklatura tal-HS, sabiex jissottometti r-riżultati tax-xogħol tiegħu fuq il-bażi ta' mill-inqas kwart ta' sena. Il-Kumitat Tekniku għandu jlesti x-xogħol ta' hawn fuq fi żmien sentejn u tliet xhur minn meta jirċievi t-talba minn għand il-Kumitat.

ir-Rwol tal-Kumitat

3.  

Fuq il-bażi tal-prinċipji elenkati fil-paragrafu 1:

(a) 

il-Kumitat għandu jikkunsidra l-interpretazzjonijiet u l-opinjonijiet tal-Kumitat Teknikun perjodikament skond il-kwadri taż-żmien ipprovvduti fis-subparagrafi (i), (ii) u (iii) tal-paragrafu 2(ċ) bil-ħsieb li jendorsja dawn l-interpretazzjonijiet u opinjonijiet. Il-Kumitat jista' jitlob lill-Kumitat Tekniku li jirfina jew jelabora x-xogħol tiegħu u/jew jiżviluppa avviċinamenti ġodda. Sabiex jassisti lill-Kumitat Tekniku, il-Kumitat għandu jipprovdi r-raġunijiet tiegħu għat-talbiet għal xogħol addizzjonali u jissuġġrixxi, kif approprjat, avviċinamenti alternattivi;

(b) 

mat-tlestija tax-xogħol kollu identifikat fis-subparagrafi (i) (ii) u (iii) tal-paragrafu 2(ċ), il-Kumitat għandu jikkunsidra r-riżultati f'termini tal-koerenza ġenerali.

Ir-Riżultati tal-Programm tax-Xogħol ta' l-Armonizzazzjoni u x-Xogħol Sossegwenti

4.  
Il-Konferenza Ministerjali għandha tistabbilixxi r-riżultati tal-programm tax-xogħol ta' l-amminizzazzjoni f'anness bħala parti integrali minn dan il-Ftehim ( 63 ). Il-Konferenza Ministerjali għandha tistabbilixxi kwadru taż-żmien għad-dħul fis-seħħ ta' dan l-anness.

L-ANNESS I

IL-KUIMITAT TEKNIKU TAR-REGOLI TA' L-ORIĠINI

Ir-Responsabbiltajiet

1. 

Ir-responsabbiltajiet għaddejja tal-Kumitat Tekniku għandhom jinkludu dan li ġej:

(a) 

fuq it-talba ta' kull Membru tal-Kumitat Tekniku, jeżamina l-problemi tekniċi speċifiċi li jinħolqu fl-aministrazzjoni minn jum għal jum tar-regoli tal-Membri u jagħti opinjonijiet konsultattivi dwar is-soluzzjonijiet approprjati imsejsa fuq il-fatti ppreżentati;

(b) 

li jforni t-tagħrif u dawk il-pariri dwar kull materja li tirrigwarda kif jiġi stabbilit l-oriġini ta' l-oġġetti li jistgħu jintalbu minn kull Membru jew mill-Kumitat.

(ċ) 

li jħejji u jiċċirkola rapporti perjodiċi dwar l-aspetti tekniċi ta' l-operat u l-istatus ta' dan il-Ftehim; u

(d) 

li jagħmel rivista kull sena ta' l-aspetti tekniċi dwar l-implimentazzjoni u l-operat tal-partijiet II u III.

2. 

Il-KumitatvTekniku għandu jeżerċita dawk ir-responsabbiltajiet l-oħra li jista' jitolbu l-Kumitat.

3. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jipprova jikkonkludi xogħlu dwar materji speċifiċi, b'mod speċjali dawk riferiti lilu mill-Membri jew mill-Kumitat, f'perjodu taż-żmien qasir b'mod raġjonevoli.

Ir-Rappreżentanza

4. 

Kull Membru għandu jkollu d-dritt li jiġi rrappreżentat fuq il-Kumitat Tekniku. Kull Membru għandu jinnomina delegat u sostitut, jew iktar, biex ikunu r-rappreżentanti tiegħu fuq il-Kumitat Tekniku. Dan il-Membru hekk irrappreżentat fuq il-Kumitat Tekniku huwa minn issa ‘l quddiem imsejjaħ “membru” tal-Kumitat Tekniku. Ir-rappreżentanti tal-membri tal-Kumitat Tekniku jistgħu jiġu assistiti minn konsulenti fil-laqgħat tal-Kumitat Tekniku. Is-Segretarjat tal-WTO jista' wkoll jattendi dawn il-laqgħat bl-istatus ta' osservatur.

5. 

Il-Membri tal-CCC li mhumiex Membri tal-WTO jistgħu jiġu rrappreżentati fil-laqgħat tal-Kumitat Tekniku minn delegat u sostitut jew iktar. Dawn ir-rappreżentanti għandhom jattendu l-laqgħat tal-Kumitat Tekniku bħala osservaturi.

6. 

Bla ħsara għall-approvazzjoni tal-President tal-Kumitat Tekniku, is-Segretarju Ġenerali tal-CCC (imsejjaħ “is-Segretarju Ġenerali” f'dan l-Anness) jista' jistieden ir-rappreżentanti tal-gvernijiet li la huma Membri tal-WTO u lanqas membri tal-CCC u r-rappreżentati ta' l-organizzazzjoniet governattivi u tax-xogħol li jattendu l-laqgħat tal-Kumitat Tekniku bħala osservaturi.

7. 

In-nomini tad-delegati, tas-sostituti u tal-konsultenti għal-laqgħat tal-Kumitat Tekniku għandhom isiru mis-Segretarju Ġenerali.

Il-laqgħat

8. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jiltaqa' kif meħtieġ imma mhux inqas minn darba fis-sena.

Il-Proċeduri

9. 

Il-Kumitat Tekniku għandu jeleġġi l-President tiegħu nnifsu u għandu jistabbilixxi l-proċeduri tiegħu nnifsu.

L-ANNESS II

ID-DIKJARAZZJONI KOMUNI RIGWARD IR-REGOLI PREFERENZALI TA' L-ORIĠINI

1. 

Filwaqt li jagħrfu illi x'uħud mill-membri japplikaw regoli preferenzali ta' l-oriġini, distinti mir-regoli mhux preferenzali ta' l-oriġini, il-Membri hawnhekk jiftiehmu kif ġej:

2. 

Għall-għanijiet ta' din id-Dikjarazzjoni Komuni, ir-regoli preferenzali ta' l-oriġini għandhom jiġu ddefiniti bħala dawk il-liġijiet, regolamenti u stabbilizzazzjonijiet amministrattivi ta' applikazzjoni ġenerali applikati minn kull Membru sabiex jiġi stabbilit jekk l-oġġetti jikkwalifikawx għal trattament preferenzali skond ir-reġimi kummerċjali kontrattwali jew awtonomi li jwasslu għall-konċessjoni ta' preferenzi fit-tariffi li jmorru lil hemm mill-applikazzjoni tal-paragrafu 1 ta' l-Arttikolu I tal-GATT 1994.

3. 

I l-Membri jiftiehmu li jiżguraw li:

(a) 

meta joħorġu stabbilizzazzjonijiet amministrattivi ta' applikazzjoni ġenerali, il-ħtiġiet li jridu jitwettqu jkunu ddefiniti biċ-ċar. B'mod partikolari:

(i) 

fil-każijiet meta jiġi applikat il-kriterju tal-bidla tal-klassifika tat-tariffi, din ir-regola ta' l-oriġini, u kull eċċezzjoni għar-regola, iridu jispeċifikaw b'mod ċar is-subintestaturi jew l-intestaturi ġewwa n-nomenklatura tat-tariffi li jiġu indirizzati bir-regola;

(ii) 

fil-każijiet meta jiġi applikat il-kriterju tal-perċentwal ad valorem, il-metodu għalbiex jiġi kkalkolat dan il-perċentwal għandu jiġi indikat ukoll fir-regoli ta' l-oriġini;

(iii) 

fil-każijiet meta jiġi stabbilit il-kriterju tal-ħidma tal-fabbrikazzjoni jew tal-proċessar, il-ħidma li tikkonferixxi l-oriġini fuq l-oġġett interessat għandha tiġi speċifikata bil-preċiż.

(b) 

ir-regoli preferenzali tagħhom ta' l-oriġini jkunu msejsa fuq standard pożittiv. Ir-regoli ta' l-oriġini li jiddikjaraw x'ma jikkonferixxix l-oriġini preferenzali (standard negattiv) huma permissibbli bħala parti minn kjarifika ta' standard pożittiv jew f'każijiet individwali meta ma jkunx meħtieġ kif tiġi stabbilita l-oriġini;

(ċ) 

il-liġijiet, id-deċiżjonijiet ġudizzjali u d-deċiżjonijiet amministrattivi tagħhom ta' applikazzjoni ġenerali li jkollhom x'jaqsmu mar-regoli preferenzali ta' l-oriġini jiġu ppubblikati daqs li kieku kienu bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu X tal-GATT 1994 jew skondhom;

(d) 

fuq it-talba ta' esportatur, importatur jew kull persuna b'kawża ġustifikabbli, joħorġu l-istimi ta' l-oriġini preferenzali li huma jkunu jistgħu jagħtu lil oġġett malajr kemm jista' jkun imma mhux iktar tard minn 150 jum ( 64 ) wara talba għal din l-istima sakemm ikunu ġew issottomessi l-elementi kollha meħtieġa. It-talbiet għal din l-istima għandhom jiġu aċċettati qabel jibda l-kummerċ fl-oġġett interessat u jistgħu jiġu aċċettati f'kull waqt iktar tard minn dan. Dawn l-istimi għandhom jibqgħu validi għal tliet snin sakemm jibqgħu komparabbli l-fatti u l-kondizzjonijiet, inklużi r-regoli preferenzali ta' l-oriġini li fuqhom ikunu ntagħmlu. Sakemm il-partijiet interessati jiġu mgħarrfa bil-quddiem, dawn l-istimi ma jridux jibqgħu iktar validi meta tittieħed deċiżjoni kuntrarja għall-istima f'rivista kif riferit fis-subparagrafu (f). Dawn l-istimi għandhom jintgħamlu disponibbli b'mod pubbliku bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tas-subparagrafu (g);

(e) 

meta jiġu introdotti bidliet għar-regoli preferenzali tagħhom ta' l-oriġini jew regoli preferenzali ġodda ta' l-oriġini, dawn ma għandhomx japplikaw għal dawn il-bidliet b'mod retroattiv kif iddefinit fil-liġijiet jew ir-regolamenti tagħhom u mingħajr preġudizzju għal dawn;

(f) 

kull azzjoni amministrattiva li jieħdu fejn jidħol kif jiġi stabbilit l-oriġini preferenzali tista' tiġi rivista mill-ġdid minnufih minn tribunali jew proċeduri ġudizzjali, arbitrali jew amministrattivi, indipendenti mill-awtorità li tkun ħarġet kif jiġu stabbiliti, li jistgħu jaffettwaw il-modifika jew it-treġġigħ bil-maqlub ta' kif jiġu stabbiliti;

(g) 

kull tagħrif li jkun kunfidenzali min-natura tiegħu jew li jiġi pprovvdut fuq bażi kunfidenzali għall-għanijiet ta' l-applikazzjoni tar-regoli preferenzali ta' l-oriġini għandu jiġi ttrattat bħala strettament kunfidenzali mill-awtoritajiet interessati, li ma għandhomx jiżvelawh mingħajr il-permess speċifiku tal-persuna jew tal-gvern li jipprovdu dan it-tagħrif, għajr safejn u sakemm jista' jkun meħtieġ li jiġi żvelat fil-kuntest ta' proċedimenti ġudizzjali.

4. 

Il-Membri jiftiehmu li jipprovdu lis-Segretarjat minnufih ir-regoli preferenzali tagħhom ta' l-oriġini, inkluż it-tfassil f'lista ta' l-arranġmenti preferenzali li għalihom japplikaw, id-deċiżjonijiet ġudizzjali, u d-deċiżjonijiet amministrattivi ta' applikazzjoni ġenerali li jkollhom x'jaqsmu mar-regoli preferenzali tagħhom fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għall-Membru interesat. Iktar minn hekk, il-Membri jiftiehmu li jipprovdu kull modifika għar-regoli preferenzali tagħhom ta' l-oriġini jew regoli preferenzali ġodda malajr kemm jista' jkun lis-Segretarjat. Il-listi tat-tagħrif irċevuti u disponibbli għand is-Segretarjat għandhom jiġu ċċirkolati lill-Membru tas-Segretarjat.

FTEHIM DWAR PROĊEDURI GĦAL-LIĊENZAR TA' L-IMPORTAZZJONI



IL-MEMBRI,

Wara li kunsidraw in-Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ;

Xewqana li jġibu ‘l quddiem l-għanijiet tal-GATT 1994;

Waqt li jqisu l-kummerċ partikolari, l-iżvilupp u l-ħtiġijiet finanzjarji tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw;

Waqt li jirrikonoxxu l-utilità tal-liċenzar awtomatiku għall-importazzjoni għal ċerti għanijiet u li liċenzar simili m'għandux jintuża biex jirrestrinġi l-kummerċ;

Waqt li jirrikonoxxu li l-liċenzar għall-importazzjoni jista' jintuża biex jitħaddmu miżuri bħal dawk adottati skond id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994;

Waqt li jirrikonoxxu d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 kif japplikaw għall-proċeduri tal-liċenzar għall-importazzjoni;

Xewqana li jassiguraw li l-proċeduri tal-liċenzar għall-importazzjoni ma jintużawx b'mod kuntrarju għall-prinċipji u l-obbligi tal-GATT 1994;

Waqt li jirrikonoxxu li l-andament tal-kummerċ internazzjonali jista' jixxekkel bl-użu mhux xieraq ta' proċeduri għal-liċenzar għall-importazzjoni;

Konvinti li l-liċenzar għall-importazzjoni, b'mod partikolari liċenzar għall-importazzjoni mhux awtomatiku, għandu jitħaddem b'mod trasparenti u prevedibbli;

Waqt li jirrikonoxxu li proċeduri għal-liċenzar mhux awtomatiku m'għandux ikun itqal fl-amministrazzjoni milli assolutament meħtieġ biex ikunu amministrati l-miżuri rilevanti;

Xewqana li jissimplifikaw, u jġibu trasparenza fil-proċeduri u l-prattiċi amministrattivi wżati fil-kummerċ internazzjonali, u li jassiguraw l-applikazzjoni u l-amministrazzoni ġusta u imparzjali ta' proċeduri u prattiċi simili;

Xewqana li jipprovdu għal mekkaniżmu konsultattiv, u risoluzzjoni veloċi, effettiva u imparzjali ta' tilwim li jinqala' taħt dan il-Ftehim;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



Artikolu 1

Dispożizzjonijiet Ġenerali

1.  
Għall-għan ta' dan il-Ftehim, liċenzar għall-importazzjoni huwa definit bħala proċeduri amministrattivi ( 65 ) użati għat-tħaddim ta' sistemi ta' liċenzar għall-importazzjoni li jitolbu li tintbagħat applikazzjoni jew dokumentazzjoni oħra (barra minn dawk meħtieġa għal skopijiet ta' dwana) lill-korp rilevanti amministrattiv bħala kondizzjoni minn qabel għall-importazzjoni fit-territorju doganali tal-Membru importatur.
2.  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-proċeduri amministrattivi wżati biex jitħaddmu sistemi ta' liċenzar għall-importazzjoni huma konformi mad-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994 inklużi l-annessi u l-protokolli tiegħu, kif interpretati b'dan il-Ftehim, bil-għan li jkunu evitati distorsjonijiet ta' kummerċ li jistgħu jinqalgħu minn tħaddim mhux sewwa ta' dawk il-proċeduri, waqt li jingħata kas ta' l-għanijiet ta' l-iżvilupp ekonomiku u l-ħtiġijiet finanzjarji u kummerċjali ta' pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw ( 66 ).
3.  
Ir-regoli għall-proċeduri ta' liċenzar għall-importazzjoni għandhom ikunu newtrali fit-tħaddim u amministrati b'mod ġust u imparzjali.
4.  
(a) 

Ir-regoli u l-informazzjoni kollha dwar il-proċeduri għat-tfigħ ta' applikazzjonijiet, inkluża l-eliġibbilità ta' persuni, ditti u istituzzjonijiet biex jitfgħu applikazzjonijiet simili, l-korp(i) amministrattivi li wieħed għandu javviċina, u l-lista ta' prodotti suġġetti għall-ħtieġa ta' liċenzar għandhom ikunu pubblikati, fis-sorsi notifikati lill-Kumitat dwar il-Liċenzar għall-Importazzjoni msemmi fl-Artikolu 4 (f'dan il-Ftehim jissejjaħ “il-Kumitat”), b'dak il-mod li jagħmilha possibbli li gvernijiet ( 67 ) u kummerċjanti jkunu jafu bihom. Pubblikazzjoni bħal din għandha ssir, kull meta prattikabbli, 21 jum qabel id-data effettiva tal-ħtieġa imma fi kwalunkwe kaz mhux aktar tard minn data effettiva simili. Kwalunkwe eċċezzjoni, derogi, jew tibdil minn jew fir-regoli dwar il-proċeduri tal-liċenzar jew il-lista ta' prodotti suġġetti għal-liċenzar ta' importazzjoni għandhom ukoll ikunu pubblikati bl-istess mod u fl-istess perjodi ta' żmien kif speċifikat hawn fuq. Kopji ta' dawn il-pubblikazzjonijiet għandhom isiru wkoll disponibbli għas-Segretarjat.

(b) 

Membri li jixtiequ jagħmlu kummenti bil-miktub għandhom jingħataw l-opportunità li jiddiskutu dawn il-kummenti fuq talba. Il-Membru konċernat għandu jqis b'mod xieraq lil dawn il-kummenti u r-riżultati tad-diskussjoni.

5.  
Il-formoli ta' l-applikazzjoni u, fejn applikabbli, l-formoli ta' tiġdid għandhom ikunu sempliċi kemm jista' jkun. Dawk id-dokumenti u l-informazzjoni li huma meqjusa ta' ħtieġa kbira għat-tħaddim xieraq tas-sistema ta' liċenzar jistgħu jintalbu meta wieħed japplika.
6.  
Il-proċeduri għall-applikazzjoni u, fejn applikabbli, l-proċeduri ta' tiġdid għandhom ikunu sempliċi kemm jista' jkun. L-applikanti għandhom jingħataw perjodu ta' żmien raġonevoli biex jitfgħu l-applikazzjonijiet għal-liċenzi. Fejn hemm data ta' għeluq, dan il-perjodu għandu jkun ta' l-anqas ta' 21 jum b'dispożizzjoni għal estensjoni f'ċirkostanzi fejn ma jkunux waslu applikazzjonijiet biżżejjed f'dan il-perjodu. L-applikanti għandu jkun jeħtiġielhom javviċinaw korp amministrattiv wieħed biss in-konnessjoni ma' applikazzjoni. Fejn huwa strettament indispensabbli li javviċinaw aktar minn korp amministrattiv wieħed, l-applikanti m'għandux jeħtiġielhom javviċinaw aktar minn tliet korpi amministrattivi.
7.  
Ebda applikazzjoni m'għandha tkun miċħuda għal żbalji ta' dokumentazzjoni żgħar li ma jbiddlux data bażika li jkun hemm fiha. Ebda penali akbar milli meħtieġa biex isservi biss bħala twissija m'għandha tkun imposta fir-rigward ta' xi omissjoni jew żball fid-dokumentazzjoni jew proċeduri li huwa ovvju li saru mingħajr ħsieb ta' ingann jew traskuraġni kbira.
8.  
Importazzjonijiet liċenzati m'għandhomx jiċċaħħdu minħabba varjazzjonijiet żgħar fil-valur, kwalità jew piż mill-ammont imsemmi fil-liċenza minħabba differenzi li jseħħu matul it-traġitt, differenzi li jiġru fit-tagħba bil-bulk u differenzi oħra żgħar konsistenti mal-prattika kummerċjali normali.
9.  
Il-kambju barrani meħtieġ għall-ħlas ta' l-importazzjoni liċenzata għandu jsir disponibbli għal dawk li għandhom il-liċenza fuq l-istess bażi bħal ma hu għall-importaturi ta' oġġetti li m'għandhomx bżonn ta' liċenzi għall-importazzjoni.
10.  
Fir-rigward ta' eċċezzjonijiet ta' sigurtà, id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXI tal-GATT 1994 jgħoddu.
11.  
Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim ma jinħtieġux li xi Membru jiżvela informazzjoni konfidenzali li tista' timpedixxi l-infurzar tal-liġi jew b'xi mod ieħor tkun kontra l-interess pubbliku jew tista' tippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari, pubbliċi jew privati.

Artikolu 2

Liċenzar għall-Importazzjoni Awtomatika ( 68 )

1.  
Liċenzar għall-importazzjoni awtomatika huwa definit bħala liċenzar għall-importazzjoni fejn l-approvazzjoni għall-applikazzjoni tingħata fil-każi kollha, u li huwa skond il-ħtiġijiet tal-paragrafu 2(a).
2.  

Id-dispożizzjonijiet li ġejjin ( 69 ), flimkien ma' dawk fil-paragrafi 1 sal-11 ta' l-Artikolu 1 u l-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu, għandhom igħoddu għall-proċeduri ta' liċenzar awtomatiku għall-importazzjoni:

(a) 

il-proċeduri ta' liċenzar awtomatiku m'għandhomx ikunu amministrati b'dak il-mod li jkollhom effetti restrittivi fuq importazzjonijiet suġġetti għal-liċenzar awtomatiku. Il-proċeduri għal-liċenzar awtomatiku għandhom jitqiesu li għandhom effetti restrittivi fuq il-kummerċ kemm-il darba inter alia:

(i) 

kull persuna, ditta jew istituzzjoni li taderixxi mal-ħtiġijiet legali tal-Membru importatur biex tidħol għal operazzjonijiet ta' importazzjoni li jinvolvu prodotti suġġetti għal-liċenzar awtomatiku ma tkunx ugwalment eliġibbli biex tapplika għal u tikseb liċenzi għall-importazzjoni;

(ii) 

l-applikazzjonijiet għal-liċenzi jistgħu jintefgħu f'kull ġurnata tax-xogħol qabel ma l-oġġetti jiġu rtirati mid-dwana;

(iii) 

l-applikazzjonijiet għal-liċenzi meta jingħataw f'forma xierqa u kompluta jkunu approvati immedjatament meta jaslu, daqskemm hu amministrattivament possibbli, iżda fi żmien massimu ta' għaxart ijiem ta' xogħol.

(b) 

Il-Membri jirrikonoxxu li liċenzar awtomatiku għall-importazzjoni jista' jinħtieġ kull meta ma jkunux disponibbli proċeduri oħra xierqa. Il-liċenzar awtomatiku għall-importazzjoni jista' jinżamm sakemm iċ-ċirkostanzi li daħħluh jibqgħu hemm u sakemm l-għanijiet amministrattivi prinċipali tiegħu ma jkunux jistgħu jinkisbu f'mod aktar xieraq.

Artikolu 3

Liċenzar għall-Importazzjoni Mhix Awtomatika

1.  
Id-dispożizzjonijiet li ġejjin, flimkien ma' dawk fil-paragrafi 1 sa 11 ta' l-Artikolu 1, għandhom jgħoddu għall-proċeduri ta' liċenzar għall-importazzjoni mhux awtomatika. Il-Proċeduri għal-liċenzar għall-importazzjoni mhix awtomatika huma definiti bħala liċenzar għall-importazzjoni li ma jaqgħux fid-definizzjoni li tinsab fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 2.
2.  
Il-liċenzar mhux awtomatiku m'għandux ikollu effetti ristrettivi jew distortivi fuq l-importazzjonijiet addizzjonali ma' dawk ikkawżati mill-imposizzjoni tar-restrizzjoni. Il-proċeduri għal-liċenzar mhux awtomatiku għandhom jikkorrispondu fil-għan u t-tul ta' żmien għall-miżura li jintużaw biex jimplimentaw, u m'għandhomx ikunu aktar ingombranti mil-lat amministrattiv milli huwa assolutament meħtieġ biex tkun amministrata l-miżura.
3.  
Fil-kaz ta' ħtiġijiet ta' liċenzar għal skopijiet barra mill-implimentazzjoni ta' restrizzjonijiet kwantitattivi, l-Membri għandhom jippubblikaw biżżejjed tagħrif biex Membri oħra u negozjanti jkunu jafu fuq liema bażi ngħataw u/jew kienu allokati l-liċenzi.
4.  
Fejn Membru jipprovdi l-possibbilità għal persuni, ditti jew istituzzjonijiet li jitolbu eċċezzjonijiet jew derogi mill-ħtieġa ta' ħruġ ta' liċenza, għandha tinkludi dan il-fatt fl-informazzjoni pubblikata taħt il-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 1 kif ukoll informazzjoni dwar kif wieħed jagħmel talba simili u, kemm jista' jkun, indikazzjoni taċ-ċirkostanzi li taħthom ikunu konsidrati talbiet.
5.  
(a) 

Il-Membri għandhom jagħtu, fuq talba ta' xi Membru li jkollu interess fil-kummerċ tal-prodott ikkonċernat, it-tagħrif rilevanti kollu dwar:

(i) 

l-amministrazzjoni tar-restrizzjonijiet;

(ii) 

il-liċenzi għall-importazzjoni mogħtija fuq perjodu reċenti;

(iii) 

it-tqassim ta' liċenzi simili qalb pajjiżi fornituri;

(iv) 

fejn prattikabbli, statistiċi dwar l-importazzjoni (i.e. valur u/jew volum) fir-rigward ta' prodotti suġġetti għal-liċenzar għall-importazzjoni. Il-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw m'għandhomx ikunu mistennija li jieħdu piżijiet amministrattivi u finanzjarji addizzjonali minħabba dan.

(b) 

Il-Membri li jamministraw il-kwoti permezz tal-liċenzar għandhom jippubblikaw l-ammont totali tal-kwoti li se japplikaw bil-kwantità u/jew valur, id-dati meta jiftħu u jgħalqu l-kwoti, u kull tibdil f'dan, fil-perjodi ta' żmien speċifikati fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 1 u b'dak il-mod li jkun possibbli li l-gvernijiet u n-negozjanti jkunu jafuhom;

(ċ) 

fil-każ ta' kwoti mogħtija qalb pajjiżi fornituri, l-Membru li japplika r-restrizzjonijiet għandu jgħarraf minnufih lill-Membri l-oħra kollha li għandhom interess li jissupplixxu l-prodott ikkonċernat dwar l-ishma fil-kwota li qed jingħataw dak il-mument, bil-kwantità jew volum, lill-pajjiżi fornituri varji u għandu jippubblika dan it-tagħrif fil-perjodi ta' żmien speċifikati fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 1 u b'dak il-mod li jagħmilha possibbli li l-gvernijiet u n-negozjanti jsiru jafu bih;

(d) 

fejn iqumu sitwazzjonijiet li jagħmluha meħtieġa li tingħata data bikrija għall-ftuħ tal-kwoti, it-tagħrif imsemmi fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 1 għandu jiġi pubblikat fl-istess perjodi ta' żmien speċifikati fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 1 u b'dak il-mod li jagħmilha possibbli li gvernijiet u kummerċjanti jkunu jafu bihom;

(e) 

kull persuna, ditta jew istituzzjoni li taderixxi mal-ħtiġiet legali u amministrattivi tal-Membru importatur għandu jkun ugwalment eliġibbli biex japplika u jitqies għal liċenza. Jekk l-applikazzjoni għal-liċenza ma tkunx approvata, l-applikant għandu, fuq talba, jingħata r-raġuni għal dan u jkollu dritt għal appell jew reviżjoni skond il-liġijiet u l-proċeduri domestiċi tal-Membru importatur;

(f) 

il-perjodu għall-ipproċessar ta' l-applikazzjonijiet għandu, għajr meta mhux possibbli għal raġunijiet barra mill-kontroll tal-Membru, ma jkunx itwal minn 30 jum jekk l-applikazzjonijiet jitqiesu kif u meta jaslu, i.e. min jiġi l-ewwel jinqeda l-ewwel, u mhux aktar minn 60 jum jekk l-applikazzjonijiet kollha jitqiesu fl-istess żmien. Fil-każ ta' l-aħħar, il-perjodu għall-ipproċessar ta' l-applikazzjonijiet għandu jittieħed li jibda fil-ġurnata wara d-data ta' l-għeluq tal-perjodu mħabbar għall-applikazzjoni;

(g) 

il-perjodu tal-validità tal-liċenza għandu jkun ta' żmien raġonevoli u ma jkunx tant qasir li jimpedixxi l-importazzjoni. Il-perjodu tal-validità tal-liċenza m'għandux jipprekludi importazzjoni minn sorsi mbiegħda, għajr f'każi speċjali fejn l-importazzjoni tinħtieġ biex tilqa' għal ħtiġijiet imprevisti għal perjodu qasir;

(h) 

meta jkunu qed jamministraw il-kwoti, il-Membri m'għandhomx jimpedixxu li l-importazzjoni ssir skond il-liċenzi mogħtija, u m'għandhomx jiskoraġġixxu l-użu sħiħ tal-kwoti;

(i) 

meta jkunu qed joħorġu l-liċenzi, il-Membri għandhom iqisu x-xewqa li jinħarġu liċenzi għal prodotti fi kwantitajiet ekonomiċi;

(j) 

meta jagħtu l-liċenzi, l-Membru għandu jqis l-operat ta' importazzjoni ta' l-applikant. F'dan ir-rigward, għandha tqis jekk il-liċenzi mogħtija lill-applikanti fil-passat kienux utilizzati għal kollox matul perjodu rappreżentattiv reċenti. Fil-każi fejn il-liċenzi ma jkunux ġew utilizzati għal kollox, il-Membru għandu jifli r-raġunijiet għal dan u jqis dawn ir-raġunijiet meta jkun jagħti liċenzi ġodda. Għandha tqis wkoll biex tkun assigurata distribuzzjoni raġonevoli ta' liċenzi lil importaturi ġodda, waqt li wieħed iqis ix-xewqa li jinħarġu liċenzi għal prodotti fi kwantitajiet ekonomiċi. F'dan ir-rigward, għandha tqis b'mod speċjali għal dawk l-importaturi li jimportaw prodotti ġejjin minn pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw u, b'mod partikolari, il-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati;

(k) 

fil-każ ta' kwoti amministrati permezz tal-liċenzi li ma jkunux allokati qalb pajjiżi fornituri, dawk li għandhom il-liċenza ( 70 ) għandhom ikunu ħielsa jagħżlu s-sorsi ta' l-importazzjoni. Fil-każ ta' kwoti allokati qalb pajjiżi fornituri, il-liċenza għandha tistipula b'mod ċar il-pajjiż jew pajjiżi;

(l) 

fit-tħaddim tal-paragrafu 8 ta' l-Artikolu 1, aġġustamenti li jikkompensaw jistgħu jsiru f'allokazzjonijiet ta' liċenzi futuri fejn l-importazzjoni eċċedew livell preċedenti ta' liċenza.

Artikolu 4

Istituzzjonijiet

Hawnhekk qed jistabbilixxu Kumitat dawr il-Liċenzar għall-Importazzjoni magħmul minn rappreżentanti minn kull wieħed mill-Membri. Il-Kumitat għandu jaħtar President u Viċi-President tiegħu u għandu jiltaqa' kif meħtieġ bil-għan li joffri lill-Membri l-opportunità li jikkonsultaw dwar il-materji kollha marbuta mat-tħaddim ta' dan il-Ftehim jew l-avvanzar ta' l-għanijiet tiegħu.

Artikolu 5

Notifika

1.  
Il-Membri li jistabbilixxu proċeduri ta' liċenzar jew tibdil f'dawn il-proċeduri għandhom jinnotifikaw lill-Kumitat dwar dan fi żmien 60 jum mill-pubblikazzjoni.
2.  

In-notifiki ta' l-istituzzjoni tal-proċeduri għal-liċenzar għall-importazzjoni għandhom jinkludu t-tagħrif li ġej:

(a) 

lista ta' prodotti suġġetti għal proċeduri ta' liċenzar;

(b) 

punt ta' kuntatt għal informazzjoni dwar eliġibbilità;

(ċ) 

korp(i) amministrattiv(i) għat-tfigħ ta' applikazzjonijiet;

(d) 

data u isem ta' gazzetta fejn ikunu pubblikati proċeduri ta' liċenzar;

(e) 

indikazzjoni dwar jekk il-proċedura ta' liċenzar hix awtomatika jew mhux awtomatika skond id-definizzjonijiet li hemm fl-Artikoli 2 u 3;

(f) 

fil-każ ta' proċeduri ta' liċenzar awtomatiku, l-għan amministrattiv tagħhom;

(g) 

fil-każ ta' proċeduri ta' liċenzar mhux awtomatiku, indikazzjoni tal-miżura li tkun implimentata permezz tal-proċedura tal-liċenzar; u

(h) 

iż-żmien li mistenni tieħu l-proċedura tal-liċenzar jekk dan jista' jkun ikkalkulat b'xi probabbilità, u jekk ma jkunx, raġuni għaliex ma tistax tingħata din l-informazzjoni.

3.  
Notifiki dwar tibdil fi proċeduri tal-liċenzar għall-importazzjoni għandhom juru l-elementi msemmija hawn fuq, jekk iseħħ tibdil fihom.
4.  
Il-Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kumitat dwar il-gazzetta(i) li fiha (fihom) ikun ippublikat it-tagħrif mitlub fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 1.
5.  
Kull Membru interessat li jqis li Membru ieħor ma notifikax lill-istituzzjoni ta' proċedura ta' liċenzar jew tibdil fiha skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1 sa 3 jista' jġib il-każ għall-attenzjoni ta' dan il-Membru l-ieħor. Jekk ma ssirx notifika minnufih wara dan, dan il-Membru jista' huwa stess jinnotifika l-proċedura għal-liċenzar jew tibdil fiha, inkluż it-tagħrif kollu rilevanti disponibbli.

Artikolu 6

Konsultazzjoni u Risoluzzjoni ta' Tilwim

Konsultazzjonijiet u r-risoluzzjonijiet ta' tilwim fir-rigward ta' kull materja li taffettwa t-tħaddim ta' dan il-Ftehim għandhom ikunu suġġetti għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994, kif elaborati u applikati bil-Ftehim tar-Risoluzzjoni ta' Tilwim.

Artikolu 7

Reviżjoni

1.  
Il-Kumitat għandu jirrevedi, kif meħtieġ, iżda ta' l-anqas darba kull sentejn, l-implimentazzjoni u t-tħaddim ta' dan il-Ftehim, waqt li jqis l-għanijiet tiegħu, u d-drittijiet u l-obbligi li hemm fih.
2.  
Bħala bażi għar-reviżjoni tal-Kumitat, is-Segretarjat għandu jipprepara rapport fattwali bażat fuq it-tagħrif ipprovdut taħt l-Artikolu 5, tweġibiet għall-kwestjonarju annwali dwar il-proċeduri tal-liċenzar għall-importazzjoni ( 71 ) u tagħrif rilevanti ieħor li huwa disponibbli għalih. Dan ir-rapport għandu jipprovdi sommarju tat-tagħrif imsemmi hawn fuq, b'mod partikolari jindika kull tibdil jew żviluppi matul il-perjodu li qed jiġi rivedut, u jinkludi kull tagħrif ieħor kif miftiehem mill-Kumitat.
3.  
Il-Membri jimpenjaw ruħhom li jimlew il-kwestjonarju ta' kull sena dwar il-proċeduri tal-liċenzar għall-importazzjoni minnufih u b'mod sħiħ.
4.  
Il-Kumitat għandu jgħarraf lill-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti dwar żviluppi matul il-perjodu kopert minn dawn ir-reviżjonijet.

Artikolu 8

Dispożizzjonijiet Finali

Riservi

1.  
Ma jistgħux jiddaħħlu riservi fir-rigward ta' xi waħda mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim mingħajr il-kunsens tal-Membri l-oħra.

Leġislazzjoni Domestika

2.  
(a) 

Kull Membru għandu jassigura, mhux aktar tard mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO għalih, il-konformità tal-liġijiet, regolamenti u proċeduri amministrattivi tiegħu mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

(b) 

Kull Membru għandu jgħarraf lill-Kumitat dwar xi tibdil fil-liġijiet u r-regolamenti tiegħu rilevnti għal dan il-Ftehim u fl-amministrazzjoni ta' dawn il-liġijiet u regolamenti.

FTEHIM DWAR SUSSIDJI U MEZZI TA' KONTROBILANĊ



IL-MEMBRI QEDGĦIN JAQBLU KIF ĠEJ:



IT-TITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

Definizzjoni ta' Sussidju

1.1.  

Għall-għan ta' dan il-ftehim, sussidju jitqies li jeżisti jekk:

(a) 
(1) 

Gvern jew korp pubbliku ieħor qed jagħti kontribuzzjoni finanzjarja fit-territorju ta' Membru (indikat f'dan il-ftehim bħala “gvern”), billi:

(i) 

prattika ta' gvern jinvolvi trasferiment dirett ta' fondi (per eżempju derogi, self, u infużjoni ta' ekwità'), il-potenzalità ta' trasferimenti diretti ta' fondi jew obbligi (per eżempju garanziji ta' self);

(ii) 

id-dħul tal-flus tal-gvern li huwa dovut mod ieħor jiġi minsi jew ma jinġabarx (per eżempju inċentivi fi skali bħal krediti tat-taxxa) ( 72 );

(iii) 

gvern jipprovdi oġġetti jew servizzi għajr mill-infrastruttura ġenerali, jew jixtri oġġetti;

(iv) 

gvern jagħmel pagamenti għal mekkaniżmu ta' fużjoni, jew iħalli f'idejn jew jidderiġi entità privata sabiex jagħmel wieħed jew iktar tat-tipi ta' funzjonijiet hawn fuq illustrati fil-paragrafi (i) u (ii) li normalment jiġu vestiti fil-gvern u fil-prattika, u f'ebda sens, ma' huma differenti mill-prattika normali li tiġi segwita mill-gvernijiet;

jew

(2) 

hemm kwalunkwe forma: ta' dħul jew ta' appoġġ ta' prezzijiet fis-sens ta' l-Artikolu XVI ta' GATT 1994;

u

(b) 

benefiċċju jingħata hekk,

1.2.  
Sussidju kif definit f'parafgrafu numru 1 ikun soġġett għad-dispożizzjonijiet tat-Titolu II jew ikun soġġett għad-dispożizzjonijiet tat-Titolu III jew V biss jekk dan it-tip ta' sussidju huwa speċifiku fuq il-bażi tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 2.

Artikolu 2

Speċifiċità

2.1.  

Sabiex ikun jista' jiġi stabbilit jekk sussidju, kif definit fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 1, huwa speċifiku dwar intrapriża jew industrija jew grupp ta' intrapriżi jew industriji (indikati bħala “ċerti intrapriżi” f'dan il-Ftehim) fil-ġurisdizzjoni ta' l-awtorità li tkun qed tagħti dan, il-prinċipji li ġejjin għandhom japplikaw:

(a) 

Billi l-awtorità li qed tagħti s-sussidju, jew fuq bażi tal-leġislazzjoni li tiġi segwita mill-awtorità li qed tagħti s-sussidju sabiex din tkun tista topera, espliċitatament tillimita l-aċċess lis-sussidju lil ċerti intrapriżi, liema sussidju jkun speċifikat.

(b) 

billi l-awtorità li qed tagħti s-sussidju, jew il-leġislazzjoni segwita minnha sabiex din tkun tista topera, tistabbilixxi kriterji oġġettivi jew kondizzjonijiet ( 73 ) li jikkonċernaw l-eliġibbilità ghal u l-ammont ta' sussidji, l-ispeċifiċità ma tkunx teżisti, iżda jinħtieġ li l-eġibbilità tkun awtomatika u li dawn it-tipi ta' kriterji u kondizzjonijiet jkunu strettament osservati. Il-kriterji u l-kondizzjonijiet għandhom ikunu spjegati ċarament fil-liġijiet, regolamentazzjoni u kwalunkwe xorta oħra ta' dokumenti uffiċjali, għall-għan ta' verifika.

(ċ) 

Jekk, minkejja d-dehra ta' riżultati derivanti minn nuqqas ta' speċifiċità riżultanti mill-applikazzjoni tal-prinċipji mniżżla fis-sub-paragrafi (a) u (b), hemm raġunijiet ghalxiex wieħed jemmen li s-sussidji jistgħu fil-fatt ikunu speċifiċi, jistgħu jitqiesu fatturi oħra. Fatturi bħal dawn huma: l-użu ta' programm tas-sussidju minn numru limitat ta' ċerti intrapriżi, meta jingħataw ammonti kbar u disproporzjonati tas-sussidji lill-ċerti intrapriżi, u l-mod kif id-diskrezzjoni ġiet eżerċitata mill-awtorità li qed tagħti s-sussidju fid-deċiżjoni tagħħa biex tagħti sussidju ( 74 ). Fl-applikazzjoni tas-subparagrafu, jitqies l-estent ta' diversifikazzjoni ta' attivitajiet ekonomiċi fl-ambitu tal-ġurisdizzjoni ta' l-awtorità li qed tagħti s-sussidju, flimkien mat-tul taż-żmien f'liema perjodu l-programm tas-sussidju kien qed jiġi operat.

2.2.  
Sussidju limitat lil ċerti intrapriżi ġeografikament lokalizzati f'reġjun nominat fl-ambitu tal-ġurisdizzjoni ta' l-awtorità li qed tagħti s-sussidju ikun wieħed speċifiku. Huwa ta' fehma wkoll li l-arranġament jew it-tibdil ta' rati tat-taxxi ġeneralment applikabbli minn kull livell ta' gvern intitolati jagħmlu dan, ma jitqiesx bħala sussidju speċifiku għall-għan ta' dan il-Ftehim.
2.3.  
Sussidji li jaqgħu taħt id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 3 jitqiesu bħala speċifiċi.
2.4.  
Kwalunkwe determinzzjoni ta' speċifiċità taħt id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu jkun ċarament sostanzjat fuq bażi ta' xhieda pożittiva.



IT-TITOLU II

SUSSIDJI PROJBITI

ARTIKOLU 3

Projbizzjoni

3.1.  
Għajr kif inhu provdut fil-Ftehim dwar l-Agrikultura, is-sussidji li ġejjin, fis-sens tat-tifisra ta'

l-Artikolu 1, ikunu projbiti:

(a) 

sussidji kontinġenti, fil-fatt jew fid-dritt ( 75 ), sew waħedhom kif ukoll bħala waħda minn ħafna kondizzjonijiet oħra, la darba jsir it-twettiq ta' l-esportazzjoni, inklużi dawn illustrati fl-Anness I ( 76 );

(b) 

sussidji kontinġenti, sew jekk waħedhom kif ukoll bħala wieħed minn ħafna kondizzjonijiet oħra, permezz ta' l-użu ta' oġġetti ta' natura domestika li jiġu importati iktar minn darba.

3.2.  
Membru qatt m'għandu jagħti jew iżomm sussidji b'referenza għal paragrafu 1.

Artikolu 4

Rimedji

4.1.  
Kull meta Membru għandu raġuni għalxiex jemmen li sussidju pprojbit qed jingħata jew mantnut minn Membru ieħor, dan il-Membru jista' jitlob il-konsultazzjoni mal-Membru l-ieħor.
4.2.  
Talba għal konsultazzjoni taħt il-paragrafu numru 1 għandu jinkludi stqarrija ta' provi eżistenti fir-rigward ta' l-eżistenza u n-natura tas-sussidju in kwistjoni.
4.3.  
La darba ssir it-talba għal konsultazzjoni taħt il-paragrafu 1, il-Membru ssuspettat li qed jagħti jew iżomm is-sussidju in kwistjoni għandu jidħol f'din il-konsultazzjoni mill-iktar fis possibbli. L-għan tal-konsultazzjoni huwa l-kjarifika tal-fatti fis-sitwazzjoni bl-għan li tinstab soluzzjoni ta' ftehim miż-żewġ naħat.
4.4.  
Jekk dan il-ftehim ma jintlaħaqx fi żmien 30 ġurnata ( 77 ) mit-talba għall-konsultazzjoni, kwalunkwe Membru li jipparteċipa f'konsultazzjonijiet bħal dawn jista' jirreferi dan lill-Korp għar-Risoluzzjoni ta' Kwistjonijiet (“DSB”), għall-istabbilir immedjat ta' panel, sakemm id- DSB jiddeċiedi b'konsensus li ma jistabbilixix dan il-panel.
4.5.  
La darba jkun stabbilit, il-panel jista jitlob l-assistenza tal-Grupp Permanenti ta' Esperti ( 78 ) imsemmi f'dan il-ftehim bhala “PGE')” dwar jekk l-imsemmija miżuri addottati humiex sussidji projbiti. Jekk hekk jintalbu, il-PGE, immedjatament jirrevedi l-evidenza dwar l-eżistenza u n-natura tal-miżuri in kwistjoni u jipprovdu opportunità lill-Membru li jkun qed japplika jew iżomm il-miżuri sabiex jagħmel dimostrazzjoni li turi li l-miżura in kwistjoni mhix sussidju projbit. Il-PGE ikollu jirraporta l-konklużjonijiet tiegħu lill-panel fi żmien stabbilit mill-panel stess. Il-konluzzjonijiet tal-PGE fuq dan l-aspett dwar jekk il-miżura in kwistjoni hix jew mhix sussidju projbit tiġi aċċettata mill-panel mingħajr l-ebda tibdil.
4.6.  
Il-panel ikollu jissottometti r-rapport finali tiegħu lill-partijiet. Ir-rapport jiġi ċirkolat lill-Membri kollha fi żmien 90 ġurnata mid-data tal-tlestija u l-istabbilir tat-termini ta' referenza tal-panel.
4.7.  
Jekk il-miżura in kwistjoni titqies bħala sussidju projbit, il-panel jirrakkomanda li l-membru sussidjarju jirtira s-sussidju mill-iktar fis possibbli. F'dan ir-rigward, il-panel jispeċifika fir-rakkomandazzjoni tiegħu, it-terminu f'liema żmien il-miżura ghandha tiġi rtirata.
4.8.  
Fi żmien 30 ġurnata mill-ħruġ tar-rapport tal-panel lill-Membri kolla, ir-rapport jiġi adottat mid-DSB għajr meta waħda mill-partijiet fil-kwistjoni formalment tinnotifika lill-istess korp tad-deċiżjoni tagħħa biex jappella jew id-DSB jiddeċiedi b'konsensus li ma jadottax ir-rapport.
4.9.  
Meta jkun hemm appell kontra r-rapport tal-panel, Il-Korp ta' l-appell joħroġ id-deċiżjoni tiegħu fi żmien 30 ġurnata mid-data meta l-parti li tkun qed tappella formalment tinnotifika l-intenzjoni tagħħa biex tagħmel dan. Meta l-Korp ta' l-Appell iqis li r-rapport ma jistax jiġi pprovdut fi żmien 30 ġurnata, għandu jinforma d-DSB bil-miktub ir-raġunijiet għad-dewmien flimkien ma' stima tat-terminu f'liema żmien ikun jista' jagħti r-rapport. F'ebda każ il-proċeduri jistgħu jdumu iktar minn 60 ġurnata. Ir-rapport ta' l-appell għandu jiġi adottat mid-DSB u mingħajr kondizzjoni mill-partijiet fil-kwistjoni ħlief meta d-DSB jiddeċiedi b'konsensus li ma jaċċettax ir-rapport fi żmien 20 ġurnata wara li dan ikun inħareġ lill-Membri ( 79 ).
4.10.  
Fl-eventwalità li r-rakkomandazzjoni tad-DSB ma tiġix segwita fiż-żmien stabbilit mill-panel, li tibda tiddekorri mid-data ta' l-adozzjoni tar-rapport tal-panel jew tar-rapport tal-Korp ta' l-Appell, id-DBS ikollu jippermetti awtorizzazzjoni lill-Membru kwerelant sabiex jieħu kontro miżuri xierqa ( 80 ), ħlief jekk id-DBS jiddeċiedi b'konsensus biex jiċħad it-talba.
4.11.  
F'din l-eventwalità li kwalunkwe parti fil-kwistjoni titlob l-arbitraġġ fuq bażi tal-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 22 tal-Fehema tar-Risoluzzjoni tat-Tilwim (“DSU”), l-arbitru jkollu jiddetermina jekk dawn il-kontro miżuri humiex xierqa ( 81 ).
4.12.  
Għall-għan tal-kwistjonijiet kondotti skond dan l-Artikolu, ħlief fir-rigward tat-termini speċifikament preskitti f'dan l-Artikolu, it-termini applikabbli taħt id-DSU fil-kofront tal-kondotta ta' dawn il-kwistjonijiet, ikun tan-nofs iż-żmien hemm preskritt.



IT-TITOLU III

SUSSIDJI AZZJONABBLI

Artikolu 5

Effetti Kuntrarji

L-ebda Membru għandu jikkawża, permezz ta' l-użu ta' kwalunkwe sussidju b'referenza għal paragrafi 1 u 2 ta' l-Artiklu 1, effetti avversi fil-konfront ta' l-interessi tal-Membri l-oħra, jiġifieri:

(a) 

danni kkawżati lill-industrija domestika ta' kwalunkwe Membru ( 82 );

(b) 

it-tħassir jew it-tiħżin ta' benefiċċji li jiżdiedu direttament jew indirettament lill-Membri l-oħra taħt il-GATT 1994 b'mod partikolari l-benefiċċji ta' konċessjoni marbuta ma' l-Artikolu II ta' GATT 1994 ( 83 );

(ċ) 

preġudizzju serju fil-konfront ta' l-interessi ta' Membru ieħor ( 84 ).

Dan l-Artikolu ma japplikax fir-rigward ta' sussidji miżmuma fuq prodotti agrikulturali kif inhu pprovdut fl-Artikolu 13 tal-Ftehim dwar l-Agrikultura.

Artikolu 6

Preġudizzju Serju

6.1.  

Preġudizzju serju fis-sens tal-paragrafu (c) ta' l-Artikolu 5 jitqies li jeżisti fil-każijiet meta:

(a) 

it-total ad valorem tas-sussidazzjoni ( 85 ) ta' prodott li jeċċeddi 5 fil-mija ( 86 );

(b) 

sussidji li joperaw sabiex ikopru telf sostnut minn industrija;

(ċ) 

sussidji li jservu sabiex ikopru telf sostanzjat minn intrapriża, għajr miżuri ta' darba li ma jseħħux repetutament u ma jistgħux ikunu ripetuti għal dik l-intrapriża u li jingħataw sempliċement biex jiggwadanjaw il-ħin għall-iżvilupp ta' soluzzjonijiet għal żmien twil u sabiex jevitaw problemi soċjali żgħar u ta' natura akuta;

(d) 

maħfra diretta ta' dejn, jiġifieri maħfra ta' dejn mal-gvern, u għotjiet biex ikopru l-ħlas tad-dejn ( 87 ).

6.2.  
Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1, preġudizzju serju ma jeżistix jekk il-Membru sussidjarju juri li s-sussidju konċernat ma jirriżultax f'ebda wieħed mill-effetti enumerati fil-paragrafu 3.
6.3.  

Preġudizzju serju dwar il-paragrafu (c) ta' l-Artikolu 5 jista' jitqajjem fil-każ meta japplika wieħed jew iktar mis-segwenti:

(a) 

l-effett tas-sussidju huwa li jbiddel il-post jew jostakola l-importazzjoni ta' prodotti simili ta' Membru ieħor fis-suq tal-Membru sussidjarju;

(a) 

l-effett tas-sussidju huwa li jbiddel il-post jew jostakola l-esportazzjoni ta' prodott simili lil dak ta' Membru ieħor minn suq ta' pajjiż tat-Tielet Dinja;

(ċ) 

l-effett tas-sussidju huwa tnaqqis tal-prezz bil-moħbi b'mod sinifikanti mill-prodotti sussidjati meta mqabbel mal-prezz ta' prodotti simili tal-Membru ieħor fl-istess suq jew trażżin tal-prezzijiet b'mod sinifikanti, nuqqas fil-prezzijiet jew telf ta' bejgħ fl-istess suq;

(d) 

l-effett tas-sussidju jirrefletti żieda fis-sehem tas-suq dinji in partikolari fir-rigward ta' prodott primarju ssusidjat jew merkanzija ( 88 ) kif imqabbla mas-sehem medju li kellu fit-tliet snin preċedenti u dan it-tkabbir isegwi direzzjoni konsistenti fi żmien meta ngħataw is-sussidji.

6.4.  
Ghall-għan tal-paragrafu 3(b), l-ispostar jew l-impediment ta' l-esportazzjoni jinkludi wkoll kull każ fejn, bla preġudizzju għad-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 7, jidher li saret bidla relattiva fis-suq ta' l-ishma għall-iżvantaġġ tal-prodotti simili li ma kienux sussidjati (tul perjodu rappreżentattiv adegwat u twil biżżejjed sabiex juri xejriet ċari fl-iżvilupp tas-suq tal-prodott ikkonċernat, li f'ċirkostanzi normali, tkun ta' mill-inqas sena waħda). Bidla fl-ishma relattivi tas-suq jinkludu wkoll is-sitwazzjonijiet li ġejjin: (a) ikun hemm żieda fl-ishma tas-suq tal-prodott issussidjat; (b) l-ishma tas-suq tal-prodott sussidjat jibqa' kostanti f'ċirkostanżi fejn, fin-nuqqas ta' sussidju, kien imur lura; (ċ) l-ishma tas-suq tal-prodott issussidjat imur lura, iżda b'rata iktar bil-mod milli f'każ f'assenza ta' sussidju.
6.5.  
Għall-għan tal-paragrafu 3(c), tnaqqis fil-prezz bil-moħbi jinkludi wkoll kull każ fejn intwera dan it-tip ta' tnaqqis permezz ta' tqabbil bejn il-prezzijiet tal-prodotti sussidjati ma' dawk ta' prodotti simili li mhumiex issussidjati pprovduti lill-istess suq. Il-paragun għandu jsir fl-istess livell ta' kummerċ u f'ħinijiet paragunabbli, fejn jitqies ukoll kwalunkwe fattur ieħor li jista' jkun qed jaffettwa t-tqabbilo tal-prezzijiet. Madankollu, jekk paragun daqshekk dirett mhuwiex possibbli, l-eżistenza tat-tnaqqis ta' prezzijiet bil-moħbi, tista tintwera fuq bażi tal-valuri konċernanti l-unitajiet ta' l-esportazzjoni.
6.6.  
Kull membru li jifforma parti ta' suq fil-konfront ta' liema saru allegazzjonijiet ta' preġudizzju ta' natura serja, mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 3 ta' l-Anness V, għandhom iqiegħdu għad-dispożizzjoni ta' kull parti fil-kwistjoni li titqajjem taħt l-Artikolu 7, u tal-panel stabbilit skond il-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 7, kull informazzjoni rilevanti li tista' tinkiseb fir-rigward il-bidliet fl-ishma tas-swieq tal-partijiet fil-kwistjoni kif ukoll dawk dwar il-prezzijet tal-prodotti involuti.
6.7.  

L-ispustar jew l-impediment li jirriżulta fi preġudizzju ta' natura serja ma japplikax taħt il-paragrafu 3 fil-każ li teżisti kwalunkwe waħda miċ-ċirkostanzi li ġejjin ( 89 ) waqt it-terminu relevanti:

(a) 

projbizzjoni jew restrizzjoni fuq esportazzjoni mill-Membru kwerelant jew fuq importazzjoni mill-Membru kwerelant fis-suq tal-pajjiż tat-tielet grad li jkun ikkonċernat;

(b) 

deċiżjoni ta' gvern li qed jimporta u li jkun qed jopera monopolju ta' kummerċ jew l-Istat li jkun qed jinegozja fil-prodott ikkonċernat fil-bidla, għal raġunijiet ta' natura mhux kummerċjali, li jimporta mill-Membru kwerelant lejn pajjiż ieħor jew pajjiżi oħra;

(ċ) 

diżastri naturali, strajks, interruzzjonijiet fit-trasport jew kwalunkwe force majeur li sostanzjalment taffetwa l-produzzjoni, kwalitajiet, kwantitajiet jew prezzijiet tal-prodott li jista' jkun esportat mill-Membru kwerelant;

(d) 

eżistenza ta' arranġamenti li jillimitaw l-esportazzjoni mill-Membru kwerelant;

(e) 

tnaqqis voluntarju għall-użu ta' l-esportazzjoni tal-prodotti konċernati mill-Membru kwerelant (inklużi inter alia sitwazzjoni fejn ditti fil-Membru kwerelant ikunu qed jirriallokaw b'mod awtonomu l-esportazzjoni ta' dawn il-prodotti lejn swieq ġodda);

(f) 

nuqqas ta' konformità mal-mudell u rekwiżiti regolamentari oħra fil-pajjiż li jkun qed jimporta.

6.8.  
Fin-nuqqas ta' ċirkostanzi b'referenza għall-paragrafu 7, l-eżistenza ta' preġudizzju serju għandha tiġi stabbilita fuq bażi ta' l-informazzjoni mogħtija jew miksuba mill-panel, inkluż ukoll l-informazzjoni sottomessa skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness V.
6.9.  
Dan l-Artikolu ma japplikax fil-konfront tas-sussidji li jinżammu fuq prodotti ta' l-agrikultura skond l-Artiklu 13 tal-Ftehim dwar l-Agrikoltura.

Artikolu 7

Rimedji

7.1.  
Għajr kif inhu pprovdut fl-Artikolu 13 tal-Ftehim dwar l-Agrikoltura, kull meta Membru għandu raġuni biex jemmen li kwalunkwe sussidju msemmija fl-Artikolu 1, mogħtija jew miżmuma minn Membru ieħor, jirriżulta fi ħsara fil-konfront ta' l-industrija domestika tagħħa, tħassir jew tiħżin jew preġudizzju serju, dan il-Membru jista' jagħmel talba sabiex jikkonsulta mal-Membri l-oħra.
7.2.  
Talba għal konsultazzjoni taħt paragrafu 1 m'għandux jinkludi prospett jew evidenza disponibbli dwar (a) l-eżistenza u n-natura tas-sussidju kkonċernat, u (b) il-ħsara kkawżata lill-industija domestika, jew it-tħassir jew tiħżin jew il-preġudizzju serju ( 90 ) kkawżat fil-konfront ta' l-interessi tal-Membru li qed jitlob il-konsultazzjoni.
7.3.  
Fuq talba għal konsultazzjoni taħt paragrafu 1, il-Membru li huwa ssuspettat li jagħti jew iżomm il-prattika tas-sussidju in kwistjoni għandu jidħol f'dawn il-konsultazzjonijiet mill-aktar fis possibbli.L-għan għall-konsultazzjoni ikun li jiċċara l-fatti tas-sitwazzjoni u sabiex jasal għal-ftehim fejn iż-żewġ naħat jaqblu.
7.4.  
Jekk il-konsultazzjonijiet ma jirriżultawx fi ftehim bejn iż-żewġ membri fi żmien 60 ġurnata ( 91 ), kwalunkwe Membru li huwa parti f'din il-konsultazzjoni jista' jirreferi l-kwistjoni lill-DSB sabiex jistabbilixxi panel, sakemm id-DSB ma jiddeċidix b'konsensus li jistabbilixxi l-panel. Il-mod kif isir il-panel u t-termini ta' referenza tiegħu għandhom jiġu stabbiliti fi żmien 15-il ġurnata mid-data meta jkun stabbilit il-panel.
7.5.  
Il-panel għandu jirrevedi l-kwistjoni u għandu jagħti r-rapport finali tiegħu lill-partijiet ikkonċernati fil-kwistjoni. Ir-rapport għandu jiġi ċirkolat lill-Membri kokllha fi żmien 120 ġurnata mid-data ta' meta jsir u jkunu stabbiliti t-termini ta' referenza tal-panel.
7.6.  
Fi żmien 30 ġurnata mill-ħruġ tar-rapport tal-panel lill-Membri kollha, ir-rapport għandu jiġi addottat mid-DSB ( 92 ) sakemm wieħed mill-partijiet fil-kwistjoni ma jinnotifikax formalment id-DSB bid-deċiżjoni tiegħu li jappella jew id-DSB jiddeċiedi permezz ta' konsensus li jadotta r-rapport.
7.7.  
Meta isir appell għar-rapport tal-panel, il-Bord ta' l-Appell għandu joħroġ id-deċiżjoni fi żmien 60 ġurnata mid-data meta l-parti fil-kwistjoni formalment tinnotifika l-intenzjoni li tappella. Meta l-Bord ta' l-Appell iqis li ma jistax jipprovdi r-rapport tiegħu fi żmien 60 ġurnata, għandu jinforma lid-DSB bil-miktub tar-raġunijiet għalfejn ma nżammx il-ħin flimkien ma' stima ta' perjodu li jirrifletti kemm ikollu bżonn żmien biex jissottometti r-rapport. F'ebda każ il-proċeduri għandhom idumu iktar minn 90 ġurnata. Ir-rapport ta' l-appellant għandu jiġi adottat mid-DSB jew mingħajr l-ebda kondizzjoni aċċetata mill-partijiet fil-kwistjoni sakemm id-DSB jiddeċiedi b'kunsensus biex ma jaddottax ir-rapport ta' l-appell fi żmien 20 ġurnata wara l-ħruġ tagħħa lill-Membri kollha ( 93 ).
7.8.  
Fejn rapport tal-panel jew rapport tal-korp ta' l-appellantor ikun adottat li f'liema rapport ikun stabbilit li kwalunkwe sussidju jirriżulta f'effetti kuntrarji għall-interessi ta' Membru ieħor fi ħdan it-tifsira ta' l-Artikolu 5, il-Membru li qed jagħti jew iżomm sussidju bħal dan gandu jieħu passi xierqa biex ineħħi l-effetti kuntrarji jew jirtira s-sussidju.
7.9.  
Fl-eventwalità li l-Membru ma ħax il-passi meħtieġa sabiex ineħħi l-effetti kuntrarji tas-sussidju jew biex jirtira s-sussidju fi żmien sitt xhur mid-data li d-DSB tadotta r-rapport tal-panel jew il-Korp ta' l-Appell, u fin-nuqqas ta' ftehim fuq il-kumpens, id-DSB għandha tawtorizza lill-Membru kwerelant biex jieħu kontro-miżuri, li huma proporzjonali bl-ammont u n-natura ta' effetti kuntrarji li huma determinati li jeżistu, sakemm id-DSB ma jiddeċidiex b'konsenus li jiċħdu t-talba.
7.10.  
Fl-eventwalità li parti fil-kwistjoni titlob l-arbitraġġ taħt paragrafu 6 ta' l-Artikolu 22 tad-DSB, l-arbitru għandu jistabbilixxi jekk il-kontro-miżuri humiex proporzjonali mal-grad u n-natura ta' l-effetti kuntrarji li huma determinati li jeżistu.



IT-TITOLU IV

SUSSIDJI MHUX AZZJONABBLI

Artikolu 8

Identifikazzjoni ta' Sussidji mhux Azzjonabbli

8.1.  

Is-sussidji li ġejjin jitqiesu bħala mhux azzjonabbli ( 94 ):

(a) 

sussidji li mhumiex speċifiċi fil-konfront tat-tifsira ta' l-Artikolu 2;

(b) 

sussidji li huma speċifiċi fi ħdan it-tifsira ta' l-Artikolu 2 iżda li jissodisfaw il-kondizzjonijiet kollha li hemm pprovduti fil-paragrafi 2(a), 2(b) jew 2(c) hawn taħt indikati.

8.2.  

Minkejja d-dispożizzjonijiet tat-Titolu III u V, is-sussidji li ġejjin ikunu ta' natura mhux azzjonabbli:

(a) 

assistenza għar-riċerka kondotta minn ditti jew edukazzjoni iktar għolja jew stabbilimenti għar-riċerka fuq bażi kuntrattwali ma' ditti jekk: ( 95 ) ( 96 ) ( 97 ) ( 98 ) ( 99 ) l-assistenza tkopri mhux aktar minn 75 fil-mija ta' l-ispejjeż ta' riċerki industrijali jew 50 fil-mija ta' l-ispejjeż ta' l-attività ta' l-iżvilupp qabel il-kompetizzjoni ( 100 ) ( 101 ); u sakemm din l-assistenza hija esklussivament limitat għal:

(i) 

spejjeż tal-persunal (persuni li jagħmlu r-riċerki, nies tekniċi u membri oħra ta' l-persunal li huma mpjegati esklussivament biex jagħmlu riċerki);

(ii) 

spejjeż ta' strumenti, għodda, art u bini wżati esklussivament u permanentement (ħlief meta huma wżati fuq bażi kummerċjali) għall-attività tar-riċerka;

(iii) 

spejjeż ta' konsultazzjoni u servizzi ekwivalenti għall-attività tar-riċerka, inklużi wkoll riċerka mixtrija, tagħrif tekniku, patenti, eċċ.;

(iv) 

spejjeż addizzjonali li ntefqu direttament bħala riżultat ta' l-attivitajiet tar-riċerki;

(v) 

spejjeż oħra ta' sikwit (bħal dawk għal materjali, fornituri u affarijiet simili oħra).

(b) 

assistenza lill-regjuni żvantaġġati fit-territorju ta' Membru mogħti skond l-istruttura reġjonali ġenerali ta' l-iżvilupp ( 102 ) u mhux speċifikat (fit-tifsira indikata fl-Artikolu 2) fir-reġjuni eliġibbli sakemm:

(i) 

Kull reġjun żvantaġġat għandu jkun b'mod ċar ġeografikament żona kontigwa b'identità ekonomika u amministrattiva identifikabbli;

(ii) 

ir-reġjun jitqies bħala żvantaġġat fuq il-bażi ta' kriterji newtrali u oġġettivi ( 103 ), u għandhom jindikaw li d-diffikultajiet tar-reġjuni joħorġu minn wieħed jew aktar miċ-ċirkostanzi temporanji; dawn il-kriterji għandhom jiġu speċifikati fil-Liġi, regolamenti, u dokumenti uffiċjali oħra, sabiex ikunu jistgħu jiġu verifikati;

(iii) 

il-kriterji għandhom jinkludu kejl ta' l-iżvilupp ekonomiku li għandu jiġi bbażat fuq mill-inqas wieħed jew aktar mill-fatturi li ġejjin:

— 
wieħed jew ta' qligħ per capita jew qligħ familjari per capita, jew GDP per capita, li ma jistax jeċċeddi l-85 fil-mija tal-medja għat-territorju kkonċernat;
— 
ir-rata tal-qgħad, li għandha tkun mill-inqas 110 fil-mija tal-medja għat-territorju kkonċernat.

kif kkalkulat fuq perjodu ta' tliet snin; madankollu din il-miżura tista' tkun waħda maqgħuda u tista' tinkludi fatturi oħra.

(ċ) 

assistenza biex jippromuovi l-addattazzjoni tal-faċilitajiet eżistenti ( 104 ) lir-rekwiżiti ambjentali imposti bil-liġi u/jew regolamenti b'mod aktar strett u b'iktar piż finanzjarju fuq id-ditti, iżda jrid jiġi pprovdut li l-assistenza:

(i) 

hija miżura ta' darba li mhix ser tirrepeti ruħha; u

(ii) 

hija limitata għal 20 fil-mija ta' l-ispejjeż ta' l-adattazzjoni; u

(iii) 

ma tkoprix l-ispejjeż għas-sostituzzjoni u l-operazzjoni ta' l-investiment assistit, li kollha kemm hi għandha tkun koperta mid-ditti; u

(iv) 

hija direttament konnessa ma' u hija proporzjonali ma' l-ippjannar ta' ditta għat-tnaqqis ta' sikkaturi u tniġġis u ma tkoprix spejjeż ta' produzzjoni li setgħu ġew salvati jew akkwistati; u

(v) 

hija disponibbli lid-ditti kollha li jistgħu jaddottaw l-għodda l-ġodda u/jew proċessi ta' produzzjoni.

8.3.  
Il-kumitat għandu jkun notifikat bil-quddiem dwar l-implimentazzjoni ta' programm ta' sussidju għal liema għan ġew invokati id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 2, skond id-dispożizzjonijiet tat-Titolu VII. Kwalunkwe notifika bħal din, għandha tkun preċiża biżżejjed sabiex il-Membri l-oħra jkunu jistgħu jevalwaw il-konsistenza tal-programm mal-kondizzjonijiet u l-kriterji pprovduti fid-dispożizzjonijiet rilevanti lill-paragrafu 2. Il-Membri għandhom ukoll jipprovdu lill-Kumitat b'aġġornamenti annwali ta' dawn in-avviżi, partikolarment billi jissuplixxu informazzjoni fuq skala globali għal kull programm, u dwar kwalunkwe modifika ta' dan il-programm. Membri oħra jkollhom id-dritt li jirrekjedu informazzjoni dwar il-kawżi individwali ta' taħt il-programm ta' sussidju kif notifikat ( 105 ).
8.4.  
Fuq talba ta' Membru, is-Segretarjat jirrevedi n-notifika magħmula skond il-paragrafu 3 u, fejn ikun hemm bżonn, jista jirrekjedi informazzjoni ulterjuri mill-Membri sussidjarju dwar il-programm notifikat li jkun qed jiġi rivedut. Is-Segretarjat għandu jagħmel rapport lill-Kumitat dwar is-sejbiet tiegħu. La darba ssir it-Talba, il-Kumitat għanda tirrevedi s-sejbiet tas-Segretarjat (jew, jekk reviżjoni mis-segretarjat ma tkunx intalbet, in-notifika fiha nnifisha), bil-għan li jistabbilixxi jekk il-kondizzjonijiet u l-kriterji mniżżla fil-paragrafu 2 ma ġewx sodisfatti.. Il-proċedura msemmija f'dan il-paragrafu għandha titlesta l-iktar tard fl-ewwel laqgħa regolari tal-Kumitat wara n-notifika tal-programm ta' sussidju, iżda jrid jiġi pprovdut li mill-inqas xagħrejn skadew bejn din in-notifika u l-laqgħa regolari tal-Kumitat. Il-proċedura ta' reviżjoni kif deskritta f'dan il-paragrafu tapplika wkoll, fil-każ li jkun hemm talba, fir-rigward ta' modifiki sostanzjali ta' programm notifikat fl-aġġornamenti annwali indikati fil-paragrafu 3.
8.5.  
Fuq talba ta' Membru, id-determinazzjoni tal-kumitat b'referenza għall-paragrafu 4, jew nuqqas da parti tal-kumitat biex jagħmel din id-determinazzjoni, kif ukoll il-vjolazzjoni, f'każijiet individwali, tal-kondizzjonijiet imniżżla fil-programm notifikat, għandha tiġi sottomess għar-rabta ta' l-arbitraġġ. Il-korp ta' l-arbitraġġ għandha tippreżenta l-konklużjonijiet tagħha fi żmien 120 ġurnata mid-data meta l-kwistjoni kienet mgħoddija f'idejn il-korp ta' l-arbitraġġ. Ħlief kif inhu ulterjorment pprovdut f'dan il-paragrafu, id-DSB għandha tapplika l-arbitaġġi kondotti taħt dan il-paragrafu.

Artikolu 9

Konsultazzjonijiet u Rimedji Awtorizzati

9.1.  
Jekk matul l-implimentazzjoni tal-programm imsemmi fil-paragrafu 2 jew l-Artikolu 8, minkejja l-fatt li l-programm huwa konsistenti mal-kriterji mniżżla f'dak il-paragrafu, membru għandu raġunijiet biex jemmen li l-progamm irriżulta f'effetti kuntrarji ta' natura serja lill-industrija domestika ta' dak il-Membru, bħal per eżmpju meta jiġu kkawżati danni li huma diffiċli biex jirranġaw, dan il-Membru jista' jitlob il-konsultazzjoni mal-Membru li qed jagħti jew iżomm is-sussidju.
9.2.  
Fuq talba għal konsultazzjoni taħt paragrafu 1, il-Membru li qed jagħti jew iżomm il-programm tas-sussidju in kwistjoni għandu jidħol f'dawn il-konsultazzjonijiet mill-aktar fis possibbli. L-għan għall-konsultazzjoni jkun li jiċċara l-fatti tas-sitwazzjoni u sabiex jasal għal ftehim aċċettabbli għaż-żewġ naħat.
9.3.  
Jekk dan il-ftehim ma' jintlaħaqx fil-tul tal-konsultazzjonijiet indikati taħt paragrafu 2 fi żmien 60 ġurnata minn dawn il-konsultazzjonijiet, il-Membru li jkun qed jagħmel din il-talba jista' jirreferi l-kwistjoni lill-Kumitat.
9.4.  
Fejn kwistjoni tinġieb quddiem il-Kumitat, il-Kumitat għandu mmedjatament jirrevedi l-fatti involuti u l-evidenza ta' l-effetti b'referenza għal paragrafu 1. Jekk il-kumitat jistabbilixxi li dawn l-effetti jeżistu, jista jirrakkomanda lill-Membru sussidjarju biex ibiddel dan il-programm b'dak il-mod sabiex ineħħi dawn l-effetti. Il-Kumitat għandu jippreżenta l-konklużjonijiet tiegħu fi żmien 120 ġurnata mid-data meta l-kwistjoni ngħaddiet lilha skond paragrafu 3. Fil-każ li r-rakkomandazzjoni ma tkunx segwita fi żmien sitt xhur, il-kumitat għandu jagħti l-awtorizzazzjoni meħtieġa lill-Membri li qed jagħmel it-talba biex dan ikun jista' jieħu kontro-miżuri xierqa ta' natura proporzjonali man-nautra u mal-grad ta' l-effetti determinati li jeżistu.



IT-TITOLU V

MEZZI TA' TAXXA KOMPENSATORJA

Artikolu 10

Applikazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 ( 106 )

Il-Membri għandhom jieħdu l-passi kollha meħtieġa biex jaċċertaw li l-imposizzjoni ta' taxxa kompensatorja ( 107 ) fuq kwalunkwe prodott tat-territorju ta' kwalunkwe Membru imputat fit-territorju ta' membru ieħor huwa skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 u skond it-termini ta' dan il-Ftehim. Taxxa kompensatorja tista' tkun imposta biss wara investigazzjoni mibdija ( 108 ) u kondotta skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim u l-Ftehim dwar l-Agrikoltura.

Artikolu 11

Bidu u Investigazzjoni Sussegwenti

11.1.  
Għajr kif provdut fil-paragrafu 6 investigazzjoni bl-għan li tistabbilixxi l-eżistenza, grad u effett ta' l-allegat sussidju, għandha tinbeda la darba ssir applikazzjoni bil-miktub minn jew da parti ta' l-industrija domestika.
11.2.  

Applikazzjoni taħt paragrafu 1 għandha tinkludi biżżejjed evidenza li tixhed l-eżistenza ta' (a) sussidju u, jekk huwa possibbli, l-ammont tiegħu, (b) danni kif spjegat taħt l-Artikolu VI tal-GATT 1994 kif inhu interpretat f'dan il-Ftehim, u (ċ) konnessjoni kawżali bejn l-importazzjoni sussidjata u l-allegat danni. Asserzjoni sempliċi, li mhix sostanzjata mill-evidenza relevanti, ma tistax titqies bħala biżżejjed għall-għanijiet ta' dan il-paragrafu. Fuq bażi ta' dak li huwa raġonevolment disponibbli lill-applikant, l-applikazzjoni għanda tinkludi informazzjoni fuq li ġej:

(i) 

l-identità ta' l-applikant u deskrizzjoni magħmula mill-istess applikant, tal-volum u tal-valur tal-prodotti domestiċi u ta' prodotti simili. Fejn issir applikazzjoni bil-miktub da parti ta' industrija domestika, l-applikazzjoni għandha tidentifika l-industrija f'isem liema permezz ta' lista tal-produtturi domestiċi kollha li jfornu l-prodott simili (jew assoċazzjonijiet ta' produtturi domestiċi tal-prodott simili) u, sakemm huwa possibbli, deskrizzjoni tal-volum u tal-valur tal-produzzjoni domestika tal-prodott simili li hija r-responsabbilità ta' dawn il-produtturi;

(ii) 

Deskrizzjoni kompleta tal-prodott allegatament issussidjat, l-isem jew ismijiet tal-pajjiż jew pajjiżi ta' oriġini, jew ta' l-esportazzjoni in kwistjoni, l-identità ta' kull esportatur jew produttur barrani magħruf u lista tal-persuni magħrufa li qegħdin jimportaw il-prodotti in kwistjoni;

(iii) 

l-evidenza dwar l-eżistenza, l-ammont u n-natura tas-sussidju in kwistjoni;

(iv) 

evidenza li turi li l-allegat danni fil-konfront ta' l-industrija domestika seħħet minħabba importazzjoni sussidjata permezz ta' l-effetti kkawżati mis-sussidji; din l-evidenza tinkludi informazzjoni fuq l-evoluzzjoni tal-volum ta' l-allegat sussidju importat, l-effetti ta' din l-importazzjoni fuq il-prezzijiet u fuq prodotti simili fis-suq domestiku u l-impatt konsegwenti ta' l-importazzjoni fuq l-industrija domestika, kif jidher mill-fatturi rilevanti u indiċi li għandhom influwenza fuq is-sitwazzjoni ta' l-industrija domestika, bħal dawk elenkati f'paragrafi 2 u 4 ta' l-Artikolu 15.

11.3.  
L-awtoritajiet għandhom jirrevedu l-kjarezza u l-adekwatezza ta' l-evidenza pprovduta fl-applikazzjoni, li għandha l-għan li tiddeterrmina jekk ix-xhieda hijiex biżżejjed sabiex tiġġustifika l-bidu ta' investigazzjoni.
11.4.  
Investigazzjoni ma tista tinbeda skond il-paragrafu 1, sakemm l-awtoritajiet iddeterminaw, fuq il-bażi ta' l-eżaminazzjoni tal-grad ta' appoġġ għal, jew in opposizzjoni għall-applikazzjoni espressa ( 109 ) mill-prodotti domestiċi jew prodotti simili, li l-applikazzjoni saret minn jew da parti ta' l-industrija domestika ( 110 ). L-applikazzjoni titqies bħala waħda magħmula minn jew da parti ta' l-industrija domestika jekk hija appoġġata minn dawk il-produtturi domestiċi li l-prodott kollettiv tagħhom jikkostitwixxi iktar minn 50 fil-mija tal-produzzjoni totali tal-prodott simili prodott minn dik il-parti ta' l-industija domestika li tesprimi jew appoġġ jew opposizzjoni għall-applikazzjoni. Madankollu, ma ssir l-ebda investigazzjoni meta l-produtturi domestiċi espresssament jappoġġjaw l-akkont ta' l-applikazzjoni għal inqas minn 25 fil-mija tal-produzzjoni totali tal-prodotti simili kif prodotta mill-industrija domestika.
11.5.  
L-awtoritajiet għandhom jevitaw, sakemm ma jkunx hemm deċiżjoni sabiex tinbeda l-investigazzjoni, kwalunkwe pubblikazzjoni ta' l-applikazzjoni għall-bidu ta' l-investigazzjoni.
11.6.  
Jekk, f'każijiet speċjali, l-awtoritajiet konċernati jiddeċiedu li jibdew investigazzjoni mingħajr ma jkunu rċievew applikazzjoni bil-miktub minn jew da parti ta' l-industrija domestika għal dan l-għan, dawn għandhom jipproċedu biss jekk jkollhom evidenza biżżejjed ta' sussidju, danni jew konnessjoni kawżali, kif deskritta fil-paragrafu 2, sabiex jiġġustifikaw il-bidu ta' l-investigazzjoni.
11.7.  
L-evidenza tas-sussidju kif ukoll tal-ħsara għandhom jitqiesu flimkien (a) fid-deċiżjoni li tikkonċerna jekk għandhiex tibda investigazzjoni u (b) warajha, fil-kors ta' l-investigazzjoni, li tibda f'data mhux iktar tard mill-iktar data fil-qrib meta skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim miżuri proviżorji jistgħu jiġu applikati.
11.8.  
F'każijiet meta prodotti mhumiex impurtat direttament mill-pajjiż ta' oriġini iżda huma esportati mill-Membru li qed jimporta mill-pajjiż intermedjarju, id-dispożizzjonijiet ta' dan il-ftehim japplikaw bi sħiħ u t-transazzjoni jew transazzjonijiet għandhom, għall-għan ta' dan il-Ftehim, jitqiesu bħallikieku seħħew bejn pajjiż ta' oriġini u membru li qed jimporta.
11.9.  
Applikazzjoni taħt paragrafu 1 għandha tiġi miċħuda u l-investigazzjoni tieqaf immedjatament malli l-awtoritajiet konċernati jkunu sodisfatti li m'hemmx evidenza biżżejjed la tas-sussidju u lanqas tal-ħsara sal-punt li l-kontinwazzjoni tal-proċeduri in kwistjoni m'hix ġustifikata. Fil-każijiet ta' sussidji ikunu de minimis jew meta l-volum tas-sussidji importati, attwali jew potenżjali, jew il-ħsarat huma negliġibbli ikun hemm terminazzjoni immedjata. Għall-għan ta' dan il-paragrafu, l-ammont tas-sussidju għandha titqies de minimis jew is-sussidju huwa inqas minn 1 fil-mija ad valorem.
11.10.  
Investigazzjoni m'għandhiex tostakola l-proċeduri tal-clearance doganali.
11.11.  
Investigazzjonijiet għandhom, ħlief f'każijiet speċjali, jiġu konklużi f'mhux iktar minn 18-il xahar minn meta bdew.

Artikolu 12

Evidenza

12.1.  
Membri u l-partijiet kokllha interessati f'investigazzjoni fuq taxxi kompensatorji, jiġu notifikati dwar l-informazzjoni meħtieġa mill-awtoritajiet u l-opportunitajiet wiesgħa permezz ta' liema jistgħu jippreżentaw bil-miktub l-evidenza kollha li huma jqisu bħala relevanti fir-rigward ta' l-investigazzjoni in kwistjoni.
12.1.1. 

Esportaturi, produtturi barranin jew membri interessati li jirċievu kwestjonarji wżati f'każijiet ta' l-investigazzjoni dwar it-taxxi ta' kontrobilanċ jingħataw mill-inqas 30 ġurnata għat-tweġiba ( 111 ). Konsiderazzjoni xierqa għandha tingħata lill-kwalunkwe talba għall-estensjoni tat-terminuta' 30 ġurnata u, malli tintwera r-raġuni għal din it-talba, din l-estensjoni tingħata kif u meta prattikabbli.

12.1.2. 

Soġġetti għall-ħtiġijiet għall-protezzjoni ta' informazzjoni kunfidenzali, l-evidenza ppreżentata bil-miktub minn Membru jew parti wieħed interessat tiġi immedjatament għad-dispożizzjoni tal-Membru jew parti interessata l-oħra li jkunu parteċipi fl-investigazzjoni.

12.1.3. 

Malli tinbeda nvestigazzjoni, l-awtoritajiet għandhom jipprovdu t-test kollu ta' l-applikazzjoni bil-miktub riċevut fuq il-bażi ta' paragrafu 1 ta' l-Artikolu 11 lill-esportaturi magħrufa ( 112 ) u lill-awtoritajiet tal-Membru esportatur u jagħmlu għad-dispożizzjoni, jekk issir it-talba, tal-partijiet l-oħra interessati u nvoluti. Konsiderazzjoni xierqa tingħata wkoll fir-rigward tal-protezzjoni ta' informazzjoni kunfidenzali, kif provdut fil-paragrafu 4.

12.2.  
Membri jew partijiet interessati, fuq il-bażi ta' ġustifikazzjoni, ikollhom ukoll id-dritt li jippreżentaw informazzjoni verbalment. Fejn informazzjoni bħal din tiġi provduta verbalment, il-Membri jew partijiet interessati ikollhom jagħmlu dawn is-sottomissjonijiet bil-miktub. Kwalunkwe deċiżjoni ta' l-awtoritajiet investigattivi tista' tkun ibbażata biss fuq din l-informazzjoni u argumenti kif kien hemm miktub fl-arkivji u li kienu għad-dispożizzjoni tal-Membri jew partijiet interessati u li kien parteċipi għall-investigazzjoni, wara li jqisu wkoll il-bżonn tal-protezzjoni ta' l-informazzjoni konfidenzali.
12.3.  
Fejn dan ikun prattiku, l-awtoritajiet kultant għandhom jipprovdu opportunitajiet lill-Membri u partijiet kollha interessati sabiex jaraw l-informazzjoni relevanti għall-preżentazzjoni tal-każ tagħhom, li mhumiex kunfidenzali kif definit taħt paragrafu 4, u li tintuża mill-awtoritajiet fl-investigazzjonijiet dwar it-taxxa ta' kontrobilanċ, u biex jippreparaw preżentazzjonijiet fuq il-bażi ta' din l-informazzjoni.
12.4.  
Kwalunkwe informazzjoni ta' natura kunfidenzali (per eżempju, li la darba jiġi svelat, jista' joħloq vantaġġ kompettitiv u sinifikanti lill-kompetitur jew jista' jkollu effett kontrarju sinifikanti fuq il-persuna li tkun qed tissuplixxi l-informazzjoni jew fuq il-persuna mingħand min il-fornitur ikun qed iġib l-informazzjoni), jew li tiġi pprovduta fuq livell kunfidenzali mill-partijiet fl-investigazzjoni, jekk ikun hemm raġuni valida għal dan, għandha tiġi ttrattata b'kunfidenzalità mill-awtoritajiet. Informazzjoni bħal din ma tistax tkun svelata mingħajr permess speċifiku mill-parti li qed tissottomettieha ( 113 ).
12.4.1. 

L-awtoritajiet għandhom jitolbu l-interess tal-Membri jew tal-partijiet interessati li jkunu qed jipprovdu l-informazzjoni kunfidenzali sabiex ifornu sommarji ta' l-istess ta' natura mhux kunfidenzali. Dawn is-sommarji għandhom ikollhom dettalji biżżejjed sabiex jippermettu ftehim raġonevoli tas-sustanza ta' l-informazzjoni sottomessa kunfidenzalment. F'każijiet rari, dawn il-Membri jew partijiet jistgħu jindikaw li din l-informazzjoni ma tistax tiġi spjegata fil-qosor. F'każijiet rari bħal dawn, għandha tiġi pprovduta stqarrija konsistenti bir-raġunijiet għalfejn dan mhux possibbli.

12.4.2. 

Jekk l-awtoritajiet isibu li talba għal kunfidenzalità mhix fondata u jekk il-fornitur ta' l-informazzjoni ma jkunx irid jirrendi pubblika din l-informazzjoni jew jawtorizza li tkun svelata b'mod ġenerali jew fil-qosor, l-awtoritajiet jistgħu jinjoraw din l-informazzjoni ħlief meta jista jintwera għas-sodisfazzjon tagħhom minn sorsi oħra li din l-informazzjoni hija fil-fatt korretta ( 114 ).

12.5.  
Ħlief fil-każijiet pprovduti fil-paragrafu 7, waqt il-kors ta' l-investigazzjoni l-awtoritajiet għandhom jissodisfaw lilhom infushom dwar il-kjarezza ta' l-informazzjoni fornita mill-Membri jew partijiet interessati u fuq liema r-riċerki tagħħom ikunu bbażati.
12.6.  
L-awtoritajiet investigattivi jistgħu jagħmlu investigazzjonijiet fit-territorju ta' membri oħra skond il-bżonn, iżda dawn iridu jkunu notifikaw il-Membru kkonċernat fi żmien xieraq sakemm dak il-Membri jopponi l-investigazzjoni. Barra minn hekk, l-awtoritajiet investigattivi jistgħu jagħmlu l-investigazzjonijiet f'bini jew ditti u jistgħu jeżaminaw l-arkivji tad-ditta jekk (a) id-ditta taqbel dwar dan u (b) il-Membru in kwistjoni huwa notifikat u ma joġġezzjonax. Il-proċeduri mniżżla fl-Anness VI għandhom japplikaw fir-rigward ta' l-investigazzjonijiet f'bini jew ditti. Soġġet għall-ħtieġa ta' protezzjoni ta' l-informazzjoni kunfidenzali, l-awtoritajiet għandhom ipoġġu għad-dispożizzjoni kwalunkwe riżultati investigattivi, jew għandhom jisvelaw l-istess skond paragrafu 8, lid-ditti għal min jappartjenu u jistgħu jagħmlu riżultati bħal dawn disponnibli lill-applikanti.
12.7.  
Fil-każijiet meta Membri jew partijiet interessati jirrifjutaw aċċess għal, jew ma jipprovdux, informazzjoni meħtieġa fi żmien raġonevoli jew sinifikament jostakolaw l-investigazzjoni, jistgħu jsiru determinazzjonijiet ta' natura preliminari jew finali, posittivi jew negattivi, fuq il-bażi tal-fatti disponibbli.
12.8.  
L-awtoritajiet għandhom, qabel ma ssir id-determinazzjoni finali, jinfurmaw il-Membri u l-partijiet interessati tal-fatti essenzali meqjusa li jiffurmaw il-bażi għad-deċiżjoni li tiddeċiedi jekk tapplikax miżuri definittivi jew le. Dan l-isvelar għandu jseħħ fi żmien biżżejjed għall-partijiet li jiddefendu l-interessi tagħhom.
12.9.  

Għall-għan ta' dan il-Ftehim, “il-partijiet interessati” għandhom jinkludu:

(i) 

esportatur jew produttur barrani jew l-importatur ta' prodott soġġett għall-investigazzjoni, jew kummerċ jew assoċazzjoni tan-negozju li hija magħmula fil-maġġior parti minn membri produtturi, esportaturi u importaturi ta' dan il-prodott; u

(ii) 

produttur ta' prodott simili tal-Membru importatur jew assoċazzjoni tal-kummerċ jew negozju li huma magħmula fil-maġġjor parti ta' membri li jipprodoċu prodott simili fit-territorju tal-Membru importatur.

Din il-lista m'għandhiex tipprekludi Membri milli jippermettu partijiet domestiċi jew barranin għajr dawk hawn fuq imsemmija sabiex ikunu nklużi bħala partijiet interessati.

12.10.  
L-awtoritajiet għandhom jipprovdu opportunitajiet għall-industriji utenti, u għall-organizzazzjoni rappreżentattiva tal-konsumatur fil-każijiet meta l-prodott huwa komunement mibjugħ fil-livell ta' bejgħ bl-imnut, sabiex jipprovdu informazzjoni li hija rilevanti lill-investigazzjoni dwar sussidji, danni u kawżalità.
12.11.  
L-awtoritajiet għandhom iqisu b'mod xieraq kwalunkwe diffikultajiet li jistgħu ikollhom il-partijiet, partikolarment industriji żgħar, meta jkunu qed ifornu l-informazzjoni meħtieġa, u tipprovdi kemm jista' jkun għajnuna prattikabbli.
12.12.  
Il-proċeduri indikati hawn fuq mhumiex maħsuba biex ma jippermettux l-awtoritajiet ta' Membru milli jipproċedi fil-fond dwar bidu ta' investigazzjoni, li jilħaq determinazzjonijiet preliminari jew finali, ta' natura posittiva jew negattiva, jew milli japplika miżuri proviżorji jew finali skond id-dispożizzjonijiet relevanti ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 13

Konsultazzjoni

13.1.  
Kemm jista' jkun malajr wara li applikazzjoni tiġi aċċettat taħt l-Artikolu 11, u f'kull każ qabel ma tinbeda investigazzjoni, Membri li jkollhom prodotti li jistgħu ikunu soġġetti għall-investigazzjoni, għandhom ikunu invitati għall-konsultazzjoni bl-għan li jiċċaraw is-sitwazzjoni dwar l-aspetti msemmija fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 11 bil-ħsieb li jaslu fi ftehim għall-aħjar soluzzjoni.
13.2.  
Barra minn hekk, matul l-investigazzjoni, Membri tal-prodotti li jkunu hekk soġġetti għall-investigazzjoni jingħataw opportunità raġonevoli sabiex ikomplu konsultazzjoni, bl-għan li jiċċara is-sitwazzjoni fatwali u biex jaslu għal ftehim dwar l-aħjar soluzzjoni ( 115 ).
13.3.  
Mingħajr preġudizzju għall-obbligu li tagħti opportunità raġonevoli għal konsultazzjoni, dawn id-dispożizzjonijiet dwar konsultazzjoni, m'humiex maħsuba biex ma jippermettux l-awtoritajiet ta' Membru sabiex jipproċedu fil-fond dwar il-bidu ta' l-investigazzjoni, milli jintlaħqu determinazzjonijiet preliminari jew finali, sew jekk posittivi jew negattivi, jew milli japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-miżuri finali, skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
13.4.  
Il-Membru li għandu l-intenzjoni li jibda din l-investigazzjoni jew li jmexxi din l-investigazzjoni għandha tippermetti, jekk tiġi hekk mitluba, il-Membru jew Membri li jkollhom prodott suġġett għall-aċċess investigattiv fuq evidenza ta' natura mhux kunfidenzali, inkluż ukoll sommarju tad-data wżata għall-bidu jew għat-tmexxija ta' l-investigazzjoni.

Artikolu 14

Kalkoli ta' l-Ammont ta' Sussidju Skond il-Benefiċċju għal min qed jirċievi.

Għall-għan tat-Titolu 5, kwalunkwe metodu wżat mill-awtorità investigattiva sabiex tikkalkula l-benefiċċju għal min qed jirċievi mogħtija skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 1 għandha tiġi regolarizzata fil-leġislazzjoni nazzjonali jew r-regoli ta' l-implimentazzjoni tal-Membru kkonċernat u l-applikazzjoni f'kull każ għandha tkun trasparenti u spjegata b'mod adegwat. Barra minn hekk, kwalunkwe metodu ta' dan it-tip għandu jikkonforma mal-linji gwida li ġejjin:

(a) 

Dispożizzjonijiet tal-gvern dwar l-ekwità kapitali m'għandhomx jitqiesu bħala li jaffettwaw il-benefiċċju, sakemm l-investiment deċiż jista jitqies bħala nkonsistenti mal-prattika tas-soltu ta' investiment (li tinkludi d-dispożizzjoni dwar ir-riskju kapitali) ta' l-investituri privati fit-territorju tal-Membru;

(b) 

self mill-gvern m'għandux jitqies li qed jagħti benefiċċju, sakemm ma jkunx hemm differenza fl-ammont li d-ditta li tkun qed tirċievi s-self tħallas fuq self magħmul mill-gvern u l-ammont li ditta tħallas li kieku jkun hemm self kummerċjali paragunabbli li d-ditta tkun tista' takkwista fis-suq. F'dan il-każ il-benefiċċju jkun fid-differenza bejn iż-żewġ ammonti;

(ċ) 

garanzija ta' self mill-gvern m'għandhiex titqies bħala waħda li toħloq benefiċċju, sakemm ma jkunx hemm differenza bejn l-ammont ta' ħlas fuq is-self garantit mid-ditta li tkun qed tirċievi l-garanzija mill-gvern u l-ammont li d-ditta jkollha tħallas fuq self kummerċjali komparabbli li ma tkunx preżenti fil-garanzija tal-gvern. Fil-każ li l-benefiċċju jkun fid-differenza bejn iż-żewġ ammonti rranġati għal kwalunkwe differenza fil-ħlas;

(d) 

il-provvista ta' oġġetti jew servizzi jew xiri ta' prodotti mill-gvern m'għandux jitqies bħala wieħed li jagħti benefiċċju sakemm il-provvista ma ssirx għall-inqas mir-renumerazzjoni adegwata, jew ix-xiri jsir għal iktar mir-renumerazzjoni adegwata. L-adegwatezza tar-renumerazzjoni għandha tiġi stabbilita f'relazzjoni mal-kondizzjonijiet tas-suq prevalenti għal-prodott jew servizz in kwistjoni fil-pajjiż jew għax-xiri (inklużi l-prezz, kwalità, disponibbilità, kemm jimxi fis-suq, trasportazzjoni u kondizzjonijiet oħra ta' xiri u bejgħ).

Artikolu 15

Determinazzjoni ta' Ħsara ( 116 )

15.1.  
Id-determinazzjoni ta' ħsara għall-għan ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 ser tkun ibbażata fuq l-evidenza posittiva u tinvolvi għan ta' investigazzjoni ta' kemm (a) il-volum ta' l-importazzjoni ssussidjati u l-effetti ta' l-importi ssussidjati fuq il-prezzijiet tas-suq domestiku ( 117 ) u (b) l-impatt konsegwenti ta' dawn l-importazzjoni fuq il-produtturi domestiċi ta' dawn il-prodotti.
15.2.  
Fir-rigward tal-volum ta' importazzjoni ssussidjata, l-awtoritajiet investigattivi, għandhom jikkunsidraw jekk kienx hemm żieda sinifikanti l-importazzjoni sussidjata, jew f'termini assoluti jew relattivi fir-rigward ta' prodotti jew konsum fil-Membru importatur. Fir-rigward ta' l-effetti ta' l-importazzjoni sussidjati fuq prezzijiet, l-awtoritajiet investigattivi għandhom iqisu jekk kienx hemm tnaqqis fil-prezz sinifikanti mill-importazzjoni sussidjarja meta mqabbla mal-prezz tal-prodott simili tal-membru importatur, jew jekk l-effett ta' din l-importazzjoni jservi biex inaqqas il-prezzijiet għall-grad sinifikanti jew li ma jħallix li dawn il-prezzijiet jiżdiedu, li setgħet isseħħ, sa grad sinifikanti. L-ebda wieħed jew ħafna minn dawn il-fatturi ma jistgħu jagħtu direzzjoni deċiżiva.
15.3.  
Fejn importazzjoni ta' prodotti minn iktar minn pajjiż wieħed tkun simultanjament soġġetta għat-taxxa tal-kontrobilanċ, l-awtoritajiet investigattivi jistgħu jeżaminaw f'daqqa l-effett ta' din l-importazzjoni jekk jiddeterminaw biss li (a) l-ammont tas-sussidju f'relazzjoni ma' l-importazzjoni minn kull pajjiż jammonta għall-iktar minn de minimis kif definit fil-paragrafu 9 ta' l-Artikolu 11 u l-volum ta' l-importazzjoni minn kull pajjiż mhuwiex negliġġibli u (b) eżaminazzjoni ta' l-effetti ta' l-importazzjoni hija adegwata fir-rigward tal-kondizzjonjiet tal-kompetizzjoni bejn il-prodotti importati u l-kondizzjonijet tal-kompetizzjoni bejn il-prodotti importati u prodotti domestiċi simli.
15.4.  
L-eżaminazzjoni ta' l-impatt ta' l-importazzjoni sussidjati fuq l-industrija domestika għandu jinkludi l-evalwazzjoni tal-fatturi ekonomiċi u indiċi relevanti kollha li jaghmlu effett fuq l-istat ta' l-industrija, li għandu jinkludi wkoll it-tnaqqis attwali u potenzali fil-ħruġ, bejgħ, qligħ, produttività, ritorn ta' l-investimenti, jew utilizzazzjoni ta' kapaċità; fatturi li jaffetwaw prezzijiet domestiċi; l-effetti negattivi ta' natura attwali u potenzali fuq id-dħul tal-flus, inventorji, impjieg, salarji, żvilupp, abbilità biex tkabbar il-kapital jew investimenti u, fil-każ ta' l-agrikoltura, jekk kienx hemm żieda fil-piż fuq il-programmi governattivi għall-appoġġ. Din il-lista mhix waħda eżawrjenti, u l-ebda wieħed jew ħafna minn dawn il-fatturi neċessarjament jistgħu jagħtu direzzjoni deċiżiva.
15.5.  
Għandu jintwera li l-importazzjoni sussidjata qed, minħabba l-effetti ( 118 ) tas-sussidji, tikkawża l-ħsara skond u kif definit f'dan il-Ftehim. Id-demostrazzjoni tar-relazzjoni kawżali bejn l-importazzjoni sussidjata u l-ħsara lill-industrija domestika għandha tkun ibbażata fuq l-eżaminazzjoni quddiem l-awtoritajiet ta' l-evidenza relevanti kollha. L-awtoritajiet għandhom jeżaminaw ukoll kwalunkwe fatturi magħrufa apparti mill-importazzjoni sussidjata li fl-istess ħin qed tikkawża ħsara lill-industrija domestika, u l-ħsarat ikkawżati minn dawn il-fatturi l-oħra m'għandhomx jigu attribwiti ma' l-importazzjoni sussidjati. Fatturi li jistgħu jitqiesu bħala rilevanti f'dan ir-rigward jinkludu inter alia l-volumi u l-prezzijiet ta' l-importazzjoni tal-prodotti mhux sussidjati li huma in kwistjoni, kontrazzjoni mitluba u t-tibdil fil-konsum regolari, prattiċi restrittivi ta' kummerċ u kompetizzjoni bejn il-produtturi barranin u domestiċi, l-iżvilupp fit-teknoloġija u l-għemil fl-esportazzjoni u l-produttività ta' l-industrija domestika.
15.6.  
L-effett ta' l-importazzjoni sussidjati għandha tiġi eżaminata in relazzjoni mal-prodotti domestiċi tal-prodott simili meta informazzjoni disponibbli tippermetti l-identifikazzjoni separata tal-produzzjoni fuq il-bażi ta' kriterji bħal proċess tal-produzzjoni, il-bejgħ u l-qligħ tal-produtturi. Jekk din it-tip ta' identifikazzjoni dwar dik il-produzzjoni mhix possibbli, l-effetti ta' l-importazzjoni sussidjati jiġi evalwat permezz ta' l-eżaminazzjoni tal-produzzjoni ta' l-idjaq grupp jew xejra ta' prodotti, li tkun tinkludi prodotti simili, għal liema prodotti tista' tinkiseb l-informazzjoni rilevanti.
15.7.  

Determinazzjoni tat-theddida ta' ħsarat materjali għandha tkun ibbażata fuq fatti u mhux sempliċiment dwar allegazzjonijiet, konġetturi u possibbilità remota. Il-bidla fiċ-ċirkostanzi li jistgħu joħolqu sitwazzjoni fejn is-sussidju jikkawża ħsarat, għandha tkun kjarament prevista u imminenti. Meta ssir determinazzjoni dwar l-eżistenza tat-theddida ta' ħsarat materjali, l-awtoritajiet investigattivi għandhom iqisu inter alia dawn il-fatturi bħal:

(i) 

natura tas-sussidju jew sussidji in kwistjoni u l-effetti tal-kummerċ li x'aktarx jiġu kkawżati minħabba fih jew fihom;

(ii) 

rata sinifikanti taż-żieda ta' l-importazzjoni sussidjati fis-suq domestiku li jindika l-possibbilità ta' żieda sostanzjali fl-importazzjoni;

(iii) 

żieda sostanzjali ta' natura liberament dispensabbli, jew imminenti, il-kapaċità ta' l-esportatur li jindika l-possibbilità ta' żieda ta' l-esportazzjonijiet sussidjati fis-suq tal-Membru importatur, waqt li jitqies id-disponibbilità ta' swieq oħra ta' l-esport li jistgħu jassorbu kwalunkwe esportazzjonijiet addizzjonali;

(iv) 

jekk l-importazzjoni humiex deħlin bi prezzijiet li jistgħu jkollhom effett li jwaqqaf jew li jrażżan il-prezzijiet domestiċi, u li x'aktarx iżżidu t-talba għal iktar importazzjoni; u

(v) 

inventorji tal-prodotti li qed jiġu investigati.

L-ebda wieħed minn dawn il-fatturi waħedhom ma jistgħu jagħtu direzzjoni deċisiva iżda t-totalità ta' dawn il-fatturi għandha twassal għal konklużjoni li esportazzjonijiet sussidjati addizzjonali huma imminenti u li, sakemm ma titteħidx azzjoni prottetiva, jista' jkun hemm ħsara materjali.

15.8.  
Dwar każijiet meta l-ħsara hija mhedda minn importazzjoni sussidjata, l-applikazzjoni ta' mezzi ta' kontrobilanċ għandhom jitqiesu u deċiżi b'kura speċjali.

Artikolu 16

Definizzjoni ta' Industrija Domestika

16.1.  
Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, il-frażi “industrija domestika”, għajr skond il-paragrafu 2, għandha tiġi nterpretata li tirreferi għall-produtturi domestiċi f'sens sħiħ tal-prodotti simili jew għal dawk minnhom li għandhom ħruġ kollettiv ta' prodotti li jikkostitwixxu proporzjon sostanzjali tal-produzzjoni domestika ta' dawk il-prodotti, ħlief li meta l-produtturi jiġu minn ( 119 ) esportaturi jew importaturi jew huma huma stess importaturi tal-prodott allegatament sussidjat jew tal-prodott simili minn pajjiżi oħra, il-frażi “industrija domestika” tista tiġi nterpretata li tirreferi għall-bqija tal-produtturi.
16.2.  
F'każijiet eċċezzjonali, it-territorju tal-Membru jista' jitqassam f'wieħed jew aktar swieq kompetittivi u l-produtturi f'kull suq jitqies bħala industrija separata jekk (a) il-produtturi f'dak is-suq ibiegħu l-produzzjoni tagħħom kollha jew kważi kollha li tikkonċerna l-prodott in kwistjoni f'dak is-suq, u (b) it-talba ta' dak is-suq m'hi f'ebda mod pprovduta minn produtturi tal-prodott in kwistjoni, lokalizzati x'imkien ieħor fit-territorju. F'dawn iċ-ċirkostanżi, il-ħsara tista' teżisti anki fejn porzjon sostanzjali ta' l-industrija domestika kollha ma tkunx danneġiata, stante li jkun hemm konċentrazzjoni ta' importazzjoni sussidjati f'suq ferm isolat u li l-importazzjoni sussidjati qegħdin jikkawżaw ħsara lil prodotti tal-produtturi kollha jew ħafna minnhom, liema produtturi jkunu preżenti f'dan is-suq.
16.3.  
Meta s-suq domestiku jiġi nterpretat li jirreferi għal prodotti ta' żona partikolari, jiġifieri suq kif definit fil-paragrafu 2, id-dazu tal-kontrobilanċ ikunu mposti biss fuq il-prodotti in kwistjoni li huma kunsenjati għal konsum finali f'dik iż-żona. Meta l-liġi kostituzzjonali tal-Membru importatur ma tippermettix l-imposizzjoni tad-dazji ta' kontrobilanċ fuq din il-bażi, il-Membru importatur jista' jimponi dawn id-dazji mingħajr limitazzjoni biss jekk (a) l-esportaturi jkunu ngħataw opportunità li jieqfu milli jesportaw bi prezzijiet ta' sussidju lejn iż-żona kkonċernata jew inkella jagħtu assigurazzjonijiet skond l-Artikolu 18, u assigurazzjonijiet adegwati f'dan ir-rigward ma ngħatawx fil-pront, u (b) dawn id-dazji ma jistgħux jiġu mposti biss fuq produtturi ta' prodotti speċifiċi li jfornu fiż-żona in kwistjoni.
16.4.  
Meta fuq il-bażi tal-paragrafu 8(a) ta' l-Artikolu XXIV tal-GATT 1994, żewġ pajjiżi jew aktar laħqu livell ta' integrazzjoni sal-punt li akkwistaw il-karatteristiċi ta' suq uniku u maqgħud, l-industrija fiż-żona ta' integrazzjoni sħiħa għandha titqies bħala l-industrija domestika b'referenza għall-paragrafi 1 u 2.
16.5.  
Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 15 għandha tiġi applikata lil dan l-Artikolu.

Artikolu 17

Miżuri proviżorji

17.1.  

Miżuri proviżorj jistgħu jiġu applikati biss jekk:

(a) 

investigazzjoni nbdiet skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 11, ingħatat avviż pubbliku għal dak l-għan u Membri u partijiet interessati ngħataw opportunitajiet sabiex jissottomettu informazzjoni u jagħtu l-kummenti tagħħom;

(b) 

saret determinazzjoni affermattiva preliminarja li tiddikjara li jeżisti sussidju u li saret ħsara lill-industrija domestika kkawżata mill-importazzjoni sussidjati; u

(ċ) 

l-awtoritajiet kkonċernati għandhom jiġġudikaw dawn il-miżuri neċessarji sabiex jiprevjenu li tiġi kkawżata ħsara waqt l-investigazzjoni.

17.2.  
Miżuri proviżorji jistgħu jieħdu l-forma ta' dazji proviżorji tal-kontrobilanċ iggarantiti permezz ta' depożiti ta' flus jew titoli ugwali fl-ammont ma' dak tas-sussidji kkalkulati b'mod proviżorju.
17.3.  
Miżuri proviżorji m'għandhomx jiġu applikati iktar kmieni minn 60 ġurnata mid-data tal-bidu ta' l-investigazzjoni.
17.4.  
L-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji jkunu limitati għal perjodu kemm jista' jkun qasir, li ma jeċċedix erba' xhur.
17.5.  
Id-dispożizzjonijiet relevanti ta' l-Artikolu 19 għandhom jiġu segwiti fl-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji.

Artikolu 18

Intrapriżi

18.1.  

Il-proċeduri jistgħu ( 120 ) jiġu sospiżi jew jittemmu mingħajr ma jiġu mposti l-miżuri proviżorji jew id-dazji ta' kontrobilanċ fl-istess waqt li jiġu riċevuti intrapriżi voluntarji sodisfaċenti li taħthom:

(a) 

il-gvern tal-Membru esportatur jaqbel li jellimina jew jillimita s-sussidju jew li jieħu miżuri oħra li jikkonċernaw l-effetti tagħħa; jew

(b) 

l-esportatur jaqbel li jirrevedi l-prezzijiet tiegħu sabiex l-awtoritajiet investigattivi jkunu sodisfatti li l-effett ta' danni tas-sussidju huma eliminati. Żidiet fil-prezzijiet ta' l-intrapriżi m'għandhomx ikunu iktar għoljin milli jkun hemm bżonn għall-eliminazzjoni ta' l-ammont tas-sussidju. Huwa mixtieq li ż-żidiet fil-prezzijiet ikunu inqas mill-ammont tas-sussidju jekk dawn iż-żidiet ikunu xierqa biex ineħħu l-ħsarat fl-industrija domestika.

18.2.  
Ma jkunux aċċetati jew imfittxa intrapriżi ħlief jekk l-awtoritajiet tal-Membru importatur ikunu għamlu determinazzjoni preliminari affermattiva tas-sussidjar u tal-ħsara kkawżata minn dan is-sussidju u, fil-każ ta' intrapriżi mill-esportaturi, ikunu kisbu l-kunsens tal-Membru esportatur.
18.3.  
Intrapriżi offerti mhux neċessarjament jiġu aċċetati jekk l-awtoritajiet tal-Membru importatur iqisu li dan ma jkunx prattiku, per eżempju jekk in-numru attwali jew potenzali ta' esportatur ikun kbir wisq, jew għal raġuni oħra, inklużi dawk ta' politika ġenerali. Jekk ikun il-każ u fejn ikun prattiku, l-awtoritajiet għandhom jipprovdu lill-esportatur ir-raġunijiet li ġiegħluhom jikkonsidraw li l-aċċettar ta' intrapriża tkun inadegwata, u għandhom, kemm jista' jkun, jagħtu opportunità lill-esportatur biex jagħti l-kummenti tieghu dwar dan.
18.4.  
Jekk intrapriża tiġi aċċettata, l-investigazzjoni fis-sussidju u fil-ħsarat ikkawżati għandhom xorta waħda jiġu kkompletati jekk il-Membru esportatur jkun jixtieq hekk jew jiddeċiedi l-istess il-Membru importatur. F'każ bħal dan, jekk tingħata determinazzjoni negattiva dwar is-sussidju jew il-ħsarat, l-intrapriża tiskadi awtomatikament, ħlief f'dawk il-każijiet fejn din id-determinazzjoni seħħet fil-biċċa l-kbira minħabba l-eżistenza ta' intrapriża. F'każijiet bħal dawn, l-awtoritajiet konċernati jistgħu jirrikjedu li intrapriża tinżamm għal perjodu raġjonevoli skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Fil-każ ta' determinazzjoni affermativa tas-sussidjar u tal-ħsarat ikkawżati, l-intrapriża għanda titkompla skond it-termini u d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
18.5.  
Intrapriżi ta' prezzijiet jistgħu jiġu suġġeriti mill-awtoritajiet tal-Membru importatur, iżda l-ebda esportatur m'għandu jiġi sfurzat biex jidħol f'din l-intrapriża. Il-fatt li l-gvernijiet jew esportaturi ma joffrux dawn l-intrapriżi, jew ma jaċċettawx l-istedina biex jagħmlu dan, m'għandu f'ebda mod jippreġudika l-konsiderazzjoni tal-każ. Madankollu l-awtoritajiet huma liberi li jiddeterminaw li theddida jew ħsara x'aktarx tiġi realizzata jekk l-importazzjoni sussidjata titkompla.
18.6.  
L-awtoritajiet ta' Membru Importatur jistgħu jitolbu lill-kwalunkwe gvern jew esportatur minn min ġiet aċċettata intrapriża sabiex jipprovdu informazzjoni kull tant żmien li tkun relevanti għas-sodisfazzjoni ta' din l-intrapriża, u sabiex jippermettu l-verifika ta' data pertinenti. Fil-każ ta' ksur ta' intrapriża, l-awtoritajiet ta' Membru importatur jista' jieħu, fuq il-bażi ta' dan il-ftehim skond id-dispożizzjonijiet tiegħu, azzjonijiet fil-fond li jistgħu jikkonstataw applikazzjoni immedjata tal-miżuri proviżorji permezz ta' l-użu ta' l-aħjar informazzjoni disponibbli. F'każijiet bħal dawn, dazji definittivi jistgħu jiġu mposti fuq bażi tal-Ftehim fuq il-prodotti mdaħħlin għal konsum f'mhux iktar minn 90 ġurnata qabel l-applikazzjoni ta' dawn il-miżuri proviżorji, ħlief li kwalunkwe eżami retroattiv ta' dan it-tip m'għandux japplika għall-importazzjoni li daħħlu qabel il-vjolazzjoni ta' intrapriża.

Artikolu 19

Imposizzjonijiet u l-Kollezzjoni tad-Dazji tal-Kontrobilanċ.

19.1.  
Jekk, wara li jkunu saru sforzi raġonevoli sabiex jiġi kkompletati l-konsultazzjonijiet, Membru jagħmel determinazzjoni finali dwar l-eżistenza u l-ammont tas-sussidju u li, permezz ta' l-effetti tas-sussidju, l-importazzjoni sussidjati jkunu qegħdin jikkaġunaw ħsarat, huwa jista' jimponi dazju ta' kontrobilanċ skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu ħlief jekk is-sussidju jew sussidji jkunu ġew irtirati.
19.2.  
Id-deċiżjoni dwar jekk għandux ikun hemm imposizzjoni tad-dazji ta' kontrobilanċ fil-każijiet meta r-rekwiżiti kollha għall-imposizzjoni ġew sodisfatti, u d-deċiżjoni dwar jekk l-ammont tad-dazji ta' kontrobilanċ għandhiex tiġi imposta fl-ammont sħiħ jew inqas, huma deċiżjonijiet li għandhom jittieħdu mill-awtoritajiet tal-Membru importatur. Huwa mixtieq li l-imposizzjoni tkun permissibbli fit-territorji kollha tal-Membri, li d-dazju għandu jkun inqas mill-ammont totali tas-sussidju jekk dan id-dazju b'valur inqas ikun biżżejjed biex ineħħi l-ħsarat lill-industrija domestika, u għandhom jiġu stabbiliti proċeduri li jkunu jippermettu lill-awtoritajiet konċernati biex jieħdu konjizzjoni tar-rappreżentazzjonijiet magħmula mill-parti interessata domestika ( 121 ) l-interessi ta' minn jistgħu jiġu affetwati bil-kontra mill-imposizzjoni tad-dazju ta' kontrobilanċ.
19.3.  
Meta jiġi mpost dazju ta' kontrobilanċ fir-rigward ta' kwalunkwe prodott, dan id-dazju għandu jiġi mpost, f'ammonti xierqa f'kull każ, fuq bażi mhux diskriminatorja dwar l-importazzjoni ta' dan il-prodott mill-fondi kollha dwar liema jiġi skopert li huma ssussidjati u li qed jikkawżaw il-ħsara, ħlief fir-rigward ta' importazzjoni minn dawk il-fondi li irrinunzjaw għal kwalunkwe sussidji in kwistjoni jew minn fejn intrapriżi skond il-Ftehim ikunu ġew aċċettati. Kwalunkwe esportatur li għandu esportazzjonijiet soġġetti għad-dazju tal-kontrobilanċ iżda li ma kienx ġie proprjament investigat għal raġunijiet oltre tar-rifjut għall-koperazzjoni, għandu jkun intitolat għal reviżjoni mmedjata sabiex l-awtoritajiet investigattivi jkunu jistgħu fil-pront jistabbilixxu r-rata tad-dazju ta' kontrobilanċ individwali għal dak l-esportatur.
19.4.  
L-ebda dazju ta' kontrobilanċ m' għandu jiġi mpost ( 122 ) fuq prodott importat li jkun jeċċedi l-ammont tas-sussidju li jkun eżistenti, ikkalkulat skond is-sussidjar per unità tal-prodott sussidjat u esportat.

Artikolu 20

Retroattività

20.1.  
Miżuri proviżorji u dazji ta' kontrobilanċ għandhom jiġu applikati biss lill-prodotti li jidħlu għall-konsum wara ż-żmien meta d-deċiżjoni msemmija taħt paragrafu 1 ta' l-Artikolu 17 u l-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 19, rispettivament, jidħlu fis-seħħ, in suġġezzjoni għall-eċċezjonijiet imniżżla f'dan l-Artikolu.
20.2.  
Fejn determinazzjoni finali tal-ħsara (iżda mhux ta' theddida f'dak ir-rigward jew ta' ritardazzjoni materjali ta' l-istabbilir ta' industrija) hija magħmula jew, fil-każ ta' determinazzjoni finali ta' theddida ta' ħsara, fejn l-effett ta' l-importazzjoni ssussidjata, fin-nuqqas tal-miżuri proviżorji, twassal għal determinazzjoni ta' ħsara, dazji ta' kontrobilanċ jistgħu jiġi mposti retroattivament għal perjodu fejn il-miżuri proviżorji, jekk ikun hemm, ikunu ġew applikati.
20.3.  
Jekk id-dazji definittivi ta' kontrobilanċ ikunu ogħla mill-ammont garantit mid-depożitu tal-flus jew mit-titolu, id-differenza m'għandhiex tinġabar. Jekk id-dazju definittiv ikun inqas mill-ammont garantit mid-depożitu tal-flus jew mit-titolu, l-ammont eċċessiv għandu jiġi rimborsat jew it-titolu għandu jinħeles bl-aktar mod mgħaġġel.
20.4.  
Għajr fil-każ pprovdut fil-paragrafu 2, fejn issir determinazzjoni finali ta' theddida ta' ħsarat jew ritardazzjoni materjali (iżda l-ebda ħsara ma sseħħ) dazju definittiv ta' kontroblianċ għandu jiġi mpost biss mid-data tad-determinazzjoni tat-theddida jew tar-ritardazzjoni materjali, u kwalunkwe depożiti ta' flus magħmula f'dak il-perjodu ta' l-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji għandhom jiġu rimborsati u kwalunkwe titoli għandhom jiġu rilaxxati bl-aktar mod mgħaġġel.
20.5.  
Fejn determinazzjoni finali tkun negattiva, kwalunkwe depożiti ta' flus magħmula waqt il-perjodu ta' l-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji għandhom jiġu rimborsati u kwalunkwe titoli għandhom jiġu rilaxxati b'mod mgħaġġel.
20.6.  
F'ċirkostanzi kritiċi meta fir-rigward tal-prodotti sussidjati in kwistjoni l-awtoritajiet jsibu ħsara li tkun diffiċli li tirranġha u li tkun ikkawżata minn ħafna importazzjoni ta' prodott waqt perjodu relattivament qasir, liema prodott ikun jibbenefika minn sussidji mhallsa jew mogħtija b'mod kontra d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 u ta' dan il-Ftehim u fejn jitqies neċessarju, sabiex din it-tip ta' ħsara ma terġax tirrepeti ruħha, issir eżaminazzjoni retroattiva tad-dazji ta' kontrobilanċ fuq dawn l-importazzjoni, id-dazji definittivi tal-kontrobilanċ jistgħu jiġu assesjati fuq l-importazzjoni li ddaħħlu għal konsum mhux iktar minn 90 jum qabel id-data ta' l-applikazzjoni tal-miżuri proviżorji.

Artikolu 21

Dewmien u Reviżjoni tad-Dazji ta' Kontrobilanċ u ta' l-Intrapriżi.

21.1.  
Dazju ta' Kontrobolanċ għandu jibqa in vigore biss kemm ikun hemm bżonn biex ifixkel is-sussidjar li qed jikkawża l-ħsarat.
21.2.  
L-awtoritajiet għandhom jirrevedu l-bżonn għal kontinwazzjoni ta' l-imposizzjoni tad-dazju, fejn garantiti, fuq l-inizjattivi tagħhom jew, stante li perjodu raġonevoli skada minn meta saret l-imposizzjoni tad-dazju definittiv ta' kontrobilanċ, fuq talba ta' kwalunkwe parti interessata li tagħti informazzjoni li tissustanzja l-bżonn għar-reviżjoni. Partijiet interessati għandhom id-dritt li jitolbu lill-awtoritajiet sabiex jeżaminaw jekk l-imposizzjoni kontinwa tad-dazju hija neċessarja biex tpaċi l-issussidjar, u jekk il-ħsarat x'aktarx ikomplu jew jirrepetu ruħhom jekk id-dazju jitneħħa jew jinbidel, jew it-tnejn. Jekk, bħala riżultat tar-reviżjoni skond dan il-paragrafu, l-awtoritajiet jistabbilixxu li d-dazju ta' kontrobilanċ mhux iktar garantit, dan jintemm immedjatament.
21.3.  
Minkejja id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1 u 2, kwalunkwe dazju definittiv ta' kontrobilanċ għandu jintemm mhux iktar tard minn hames snin minn meta kienet imposta (jew mid-data ta' l-iktar reviżjoni riċenti skond paragrafu 2 jekk din ir-riviżjoni kopriet kemm is-sussidjar u l-ħsarat, taħt dan il-paragrafu) sakemm l-awtoritajiet ma jiddeterminawx, f'reviżjoni li tkun nbdiet fuq l-inizjattiva tagħhom qabel dik id-data jew fuq bażi ta' talba ferm sostanzjata magħmula minn jew da parti ta' industrija domestika fi żmien raġonevoli qabel dik id-data, li l-iskadenza tad-dazju x'aktarx iwassal għal kontinwazzjoni jew ir-repetizzjoni tas-sussidjar u tal-ħsarat ( 123 ). Id-dazju jista' jibqa in vigore sakemm joħroġ ir-riżultat ta' din ir-reviżjoni.
21.4.  
Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 12 dwar l-evidenza u l-proċedura għandhom japplikaw għal kull reviżjoni magħmula taħt dan l-Artikolu. Kwalunke reviżjoni ta' dan it-tip għandu jsir malajr u normalment għandu jiġi konkluż fi żmien 12-il xahar mid-data tal-bidu tar-reviżjoni.
21.5.  
Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandhom japplikaw mutatis mutandis fir-rigward ta' l-intrapriżi aċċetati skond l-Artikolu 18.

Artikolu 22

Avviż Pubbliku u L-Ispjegazzjoni tad-Determinazzjonijiet.

22.1.  
Meta l-awtoritajiet ikunu sodisfatti li hemm biżżejjed xhieda li jiġġustifikaw il-bidu ta' investigazzjoni skond l-Artikolu 11, il-Membru jew il-Membri li għandhom prodotti li huma soġġetti għal dawn l-investigazzjonijiet u partijiet oħra interessati u magħrufa mill-awtoritajiet investigattivi li għandhom interessi fil-kawża in kwistjoni għandhom jiġu notifikati u jingħata avviż pubbliku dwar l-istess.
22.2.  

Avviż pubblika ta' l-investigazzjoni mibdija għandu jikkonsisti f', jew iqiegħed għad-dispożizzjoni permezz ta' rapport separat ( 124 ), informazzjoni adegwata dwar dan li ġej:

(i) 

l-isem tal-pajjiż jew pajjiżi esportatur/i u l-prodott involut;

(ii) 

id-data ta' l-bidu ta' l-investigazzjoni;

(iii) 

deskrizzjoni tal-prattika jew prattiċi sussidjarja/i li għandhom jiġu nvestigati;

(iv) 

sommarju tal-fatturi li fuqhom huma bbażati l-allegazzjonijiet;

(v) 

l-indirizz fejn rappreżentazzjonijiet minn Membri u partijiet interessati għandhom jiġu diretti; u

(vi) 

it-termini permissibbli lill-Membri u partijiet interessati biex jgħarrfu l-opinjonijiet tagħhom.

22.3.  
Avviż pubbliku għandu jingħata dwar kull determinazzjoni finali jew preliminari, sew jekk fl-affermattiv jew fin-negattiv, ta' kwalunkwe deċiżjoni għal-aċċettazzjoni ta' intrapriża skond l-Artikolu 18, dwar it-tmiem ta' dazju definittiv ta' kontrobilanċ. Kull avviż bħal dan għandu jindika, jew iqiegħed għad-dispożizzjoni permezz ta' rapport separat, b'dettalji biżżejjed is-sejbiet u l-konklużjonijiet magħmula fuq il-kwistjonijiet kollħa ta' fatti u ta' liġi meqjusa bħala materjali mill-awtoritajiet investigattivi. L-avviżi kollha bħal dawn għandhom jingħataw lill-Membru jew Membri tal-prodotti li huma soġġetti għad-determinazzjonijiet jew intrapriżi u lill-partijiet oħra interessati u magħrufa li għandhom interess fil-kwistjoni.
22.4.  

Avviż pubbliku dwar l-imposizzjoni ta' miżuri proviżorji għandha tiġi ppreżentata, jew inkella magħmula disponibbli permezz ta' rapport separat, spjegazzjonijiet dettaljati biżżejjed dwar l-eżistenza ta' sussidju u ta' ħsara u għandha tirreferi għal kwistjonijiet fattwali u legali u li taw lok għall-aċċettazzjoni jew ċaħda ta' argumenti. Dan l-avviż jew rapport għandu, in konsiderazzjoni tal-ħtiġijiet għall-protezzjoni ta' l-informazzjoni kunfidenzali, jikkonsistu f'dawn li ġejjin:

(i) 

l-ismijiet tal-fornituri jew, meta dan mhux prattikabbli, l-ismijiet tal-pajjiżi fornituri involuti;

(ii) 

deskrizzjoni tal-prodott li huwa biżżejjed għall-għanijiet doganali;

(iii) 

l-ammont tas-sussidju stabbilit fuq bażi bħal dik fejn l-eżistenza tas-sussidju kienet determinata;

(iv) 

konsiderazzjonijiet relevanti tad-determinazzjoni tal-ħsara skond dak li huwa pprovdut fl-Artikolu 15;

(v) 

ir-raġunijiet prinċipali li taw lok għad-determinazzjoni.

22.5.  
Avviż pubbliku tal-konklużjoni jew sospensjoni ta' investigazzjoni fil-każ ta' determinazzjoni affermattiva li tipprovdi għall-imposizzjoni ta' dazju definittiv jew l-aċċettazzjoni ta' intrapriża għandha tikkonsisti f', jew inkella tqiegħed għad-dispożizzjoni permezz ta' rapport separat, l-informazzjoni kollha rilevanti dwar il-kwistjonijiet fattwali u legali li wasslu għall-imposizzjoni tal-miżuri finali ta' aċċetazzjoni jew l-aċċetazzjoni ta' intrapriża, in kosiderazzjoni tal-ħtieġa għall-protezzjoni ta' l-informazzjoni kunfidenzali. B'mod partikolari, l-avviż jew rapport għandu jikkonsisti f'informazzjoni deskritta fil-paragrafu 4, flimkien mar-raġunijiet għall-aċċetazzjoni jew ċaħda ta' l-argument relevanti jew it-talbiet magħmula mill-Membri interessati u mill-esportaturi u importaturi.
22.6.  
Avviż pubbliku dwar it-tmiem jew is-sospensjoni ta' l-investigazzjoni wara li tkun ġiet aċċettata intrapriża skond l-Artikolu 18 għandha tinkludi, jew inkella tagħmel disponibbli pemezz ta' rapport separat, il-parti mhux kunfidenzali ta' din l-intrapriża.
22.7.  
Id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu għandhom japplikaw mutatis mutandis għall-bidu u t-tlestija tar-reviżjonijiet skond l-Artikolu 21 u għad-deċiżjonijiet taħt l-Artikolu 20 biex japplikaw id-dazji retroattivament.

Artikolu 23

Reviżjoni Ġudizzjarja

Kull Membru li jkollu, fil-leġislazzjoni nazzjonali tiegħu, dispożizzjonijiet dwar il-miżuri tad-dazji ta' kontrobilanċ għandu jkollu tribunali ġudizzjarji, arbitrali jew amministrati jew proċeduri għall-għan tar-reviżjoni fil-pront inter alia ta' azzjonijiet amministrattivi relatati mad-determinazzjonijiet finali u r-reviżjonijiet tad-determinazzjonijiet skond it-tifsira ta' l-Artikolu 21. Dawn it-tribunali jew proċeduri għandhom ikunu indipendenti mill-awtoritajiet responsabbli għad-determinazzjoni tar-reviżjoni in kwistjoni, u għandhom jipprovdu lill-partijiet kollha interessati li pparteċipaw fil-proċeduri amministrattivi u huma direttament u individwalment affetwati mill-azzjonijiet amministrattivi b'aċċess għar-reviżjoni.



PARTI I

ISTITUZZJONIJIET

Artikolu 24

Kumitat dwar is-Sussidji u l-Miżuri ta' Kontrobilanċ u Korpi Sussidjarji

24.1.  
Jiġi hawnhekk stabbilit Kumitat dwar is-Sussidji u Miżuri ta' Kontrobilanċ magħmul minn rappreżentanti minn kull wieħed mill-Membri tagħħa. Il-Kumitat għandu jaħtar il-President tieghu u m'għandux jiltaqa' inqas minn darbtejn fis-sena kif stipulat fid-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim fuq talba ta' kwalunkwe Membru. Il-Kumitat għandu jkollu responsabbiltajiet assenjati lilu skond il-Ftehim jew mill-Membri u għandu jagħti opportunità ta' konsultazzjoni lill-Membri dwar kwalunkwe kwistjoni relatati ma' l-operat tal-Ftehim jew il-kisba ta' l-għanijiet tagħħa. Il-WTO għandu jaġġixxi bħala s-segretarju tal-Kumitat.
24.2.  
Il-Kumitat jista' jifforma korpi sussidjarji kif xieraq.
24.3.  
Il-Kumitat għandu jistabbilixxi Grupp Permanenti ta' Esperti magħmul minn ħames persuni indipendenti, bi kwalifiki għoljin fil-kamp tas-sussidji u tar-relazzjonijiet kummerċjali. L-esperti ikunu eletti mill-Kumitat u wieħed minnhom għandu jiġi sostitwit kull sena. Il-PGE jista jintalab li jassisti l-bord, kif inhu pprovdut fil-paragrafu 5 ta' l-Artikolu 4. Il-Kumitat jista' wkoll ifittex pariri dwar l-eżistenza tan-natura ta' kwalunkwe sussidju.
24.4.  
Il-PGE jista' jiġi kkonsultat minn kwalunkwe Membru u jista' jagħti pariri dwar in-natura ta' kwalunkwe sussidju propost li jiġi introdott jew li f'dak il-waqt huwa miżmum minn dak il-Membru. Pariri bħal dawn għandhom ikunu kunfidenzali u jistgħu jiġu nvokati fil-proċeduri indikati taħt l-Artikolu 7.
24.5.  
Waqt it-twettiq tal-funzjonijiet tagħhom, il-Kumitat u kwalunkwe korpi sussidjarji jistgħu jikkonsultaw u jfittxu informazzjoni minn kwalunkwe fond meqjus xieraq. Madankollu, qabel il-Kumitat jew il-Korp sussidjarju jfittex informazzjoni minn fond fil-ġurisdizzjoni ta' Membru, għandu jinforma lill-Membru involut.



PARTI VII

NOTIFIKA U SORVELJANZA

Artikolu 25

Avviżi

25.1.  
Il-Membri jaqqblu li, mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994, in-notifika tagħħom dwar is-sussidji għandha tingħata mhux aktar tard mit-30 ta' Ġunju ta' kull sena u għandha tikkonformi mad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2 sa 6.
25.2.  
Il-Membri għandhom jinnotifikaw kwalunkwe sussidju kif definit fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 1, li huwa speċifiku skond l-Artikolu 2, mogħti jew miżmum fit-territorji tagħhom.
25.3.  

Il-kontenut ta' l-avviż għandu jkun biżżejjed biex jagħmilha possibbli għall-membri oħra biex jevalwaw l-effetti kummerċjali u biex jifhmu l-operazzjoni tal-programmi tas-sussidji notifikati. F'din il-konnessjoni u mingħajr preġudizzju għall-kontenut u l-forma tal-kwestjonarju dwar is-sussidji ( 125 ), il-Membri għandhom jassiguraw li n-notifika tagħhom jikkonsistu mill-informazzjoni segwenti:

(i) 

Forma ta' sussidju (bħal permessi, self, konċessjonijiet tat-taxxa.eċċ);

(ii) 

sussidju per unità jew, fil-każijiet fejn dan mhux possibbli, l-ammont totali jew l-ammont annwali ta' l-istima għal dak is-sussidju (li jindika, jekk huwa possibbli, il-medja tas-sussidju per unità fis-sena preċedenti);

(iii) 

għanijiet politiċi u/jew l-għan tas-sussidju;

(iv) 

dewmien ta' sussidju u/jew kwalunkwe termini oħra annessi ma' l-istess.

(v) 

data Statistika li tippermettu l-istima ta' l-effetti tal-kummerċ ta' sussidju.

25.4.  
Fejn punti speċifiċi fil-paragrafu 3 ma jkunux ġew indirizzati fin-notifika, għandha tingħata spjegazzjoni fin-notifika stess.
25.5.  
Jekk jingħataw sussidji lill-prodotti jew setturi speċifiċi, l-avviżi għandhom jiġu organizzati mill-prodott jew mis-settur.
25.6.  
Membri li jikkonsidraw li m'hemmx miżuri fit-territorji tagħħom jitolbu notifika taħt il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 u dan il-Ftehim għandu jinforma s-Segretarjat bil-miktub dwar dan.
25.7.  
Il-Membri jirrikonoxxu li l-avviż ta' miżura ma tippreġudikax l-istatus legali taħt il-GATT 1994 skond il-Ftehim, l-effetti taħt dan il-Ftehim, jew in-natura tal-miżuri fihom infushom.
25.8.  
Kwalunkwe membru jista', f'kull ħin, jagħmel talba bil-miktub għall-informazzjoni dwar in-natura u l-estensjoni mogħtija jew miżmuma minn Membru ieħor (inkluż kwalunkwe sussidju b'referenza għal Parti IV), jew għal spjegazzjoni tar-riżultati għalfejn miżura speċifika tqieset bħala mhux soġġetta għar-rekwiżiti ta' l-avviż.
25.9.  
Il-Membri mitluba għandhom jipprovdu informazzjoni kemm jista' jkun malajr u b'mod komprensiv, u għandhom ikunu preparati, meta mitluba, li jipprovdu informazzjoni addizzjonali lill-Membru li qed jagħmel it-talba. B'mod partikolari, għandhom jipprovdu biżżejjed dettalji biex jagħmluha possibbli lill-Membru l-ieħor biex jeżamina l-konformità mat-termini ta' dan il-Ftehim. Kwalunkwe Membru li jqis li din l-informazzjoni ma ngħatatx jista' jinforma b'dan lill-Kumitat.
25.10.  
Kwalunkwe Membru li jqis li kwalunkwe miżura ta' Membru ieħor li għandhom l-effett ta' sussidju ma kienetx notifikata skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 u dan l-Artikolu jista' jinforma b'dan lil dan il-Membru l-ieħor. Jekk is-sussidju allegat mhux notifikat fil-pront wara dan, dan il-Membru jista jinforma lill-Kumitat b'dan l-allegat sussidju.
25.11.  
Il-Membri għandhom jirraportaw mingħajr dewmien lill-Kumitat kull azzjoni preliminari jew finali li ttieħdu fir-rigward tad-dazji ta' kontrobilanċ. Dawn ir-rapporti għandhom ikunu għad-dispożizzjoni fis-Segretarjat għall-għan ta' spezzjoni minn Membri oħra. Il-Membri għandhom ukoll jissottomettu, fuq bażi semi-annwali, rapporti dwar kwalunkwe azzjonijiet dwar id-dazji ta' kontrobilanċ meħuda fis-sitt xhur ta' qabel. Ir-rapporti semi-annwali għandhom jiġu sottomessi skond il-forma stabbilita kif miftiehem.
25.12.  
Kull Membru għandu jinnotifika lill-Kumitat (a) liema huma l-awtoritajiet kompetenti biex jibdew u jmexxu l-investigazzjonijiet b'referenza għall-Artikolu 11 u (b) il-proċeduri domestiċi tiegħu li jirregolaw il-bidu u l-kondotta ta' dawn l-investigazzjonijiet.

Artikolu 26

Sorveljanza

26.1.  
Il-Kumitat għandu jeżamina avviżi ġodda u sħaħ mogħtija taħt paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 u paragrafu 1 ta' l-Artikolu 25 ta' dan il-Ftehim waqt sessjonijiet speċjali li jinżammu f'kull tielet sena. Avviżi sottomessi fis-snin l-oħra (aġġornar ta' l-avviżi) għandhom jiġu eżaminati waqt kull laqgħa regolari tal-Kumitat.
26.2.  
Il-Kumitat għandu jeżamina r-rapporti sottomessi taħt il-paragrafu 11 ta' l-Artikolu 25 waqt kull laqgħa regolari tal-Kumitat.



PARTI I

PAJJIŻI MEMBRI LI QED JIŻVILUPPAW

Artikolu 27

Trattament Speċjali u Differenti ta' Pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw.

27.1.  
Il-Membri jirrikonoxxu li sussidji jistgħu jirrapreżentaw rwol importanti fi programmi għall-iżvilupp ekonomiku tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw.
27.2.  

Il-projbizzjoni tal-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 3 m'għandhiex tapplika għal:

(a) 

Pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw imsemmija fl-Anness VII.

(b) 

pajjiżi membri oħra li qed jiżviluppaw għall-perjodu ta' għaxar snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO soġġett għall-konformità mad-dispożizzjonijiet fil-paragrafu 4.

27.3.  
Il-projbizzjoni ta' paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 3 m'għandhiex tapplika fil-konfront ta' Pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw għall-perjodu ta' ħames snin, u m'għandux japplika fil-konfront ta' pajjiżi membri li huma inqas żviluppati għall-perjodu ta' tmien snin, mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
27.4.  
Kwalunkwe pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw imsemmija fil-paragrafu 2(b) għanhom itemmu bil-mod l-esportazzjonijiet sussidjati tagħhom f'perjodu ta' tmien snin, preferibbilment b'mod progressiv. Madankollu, pajjiż membru li qed jiżviluppa m'għandux iżid il-livell ta' l-esportazzjoni sussidjata tiegħu ( 126 ), u għandu jeliminaha f'terminu iqsar minn dak ipprovdut f'dan il-paragrafu fejn l-użu ta' din l-esportazzjoni ssussidjata tkun inkonsistenti ma' l-iżvilupp tal-bżonnijiet tiegħu. Jekk pajjiż membru li qed jiżviluppa jqis li huwa meħtieġ li japplika dawn is-sussidji fuq terminu itwal minn dak ta' tmien snin, m'għandux iktar tard minn sena wara l-iskadenza ta' dan il-perjodu, biex jidħol f'konsultazzjonijiet mal-Kumitat, li jistabbilixxi jekk estensjoni ta' dan il-perjodu hijiex ġustifikata, wara li jeżamina l-bżonnijiet kollha ta' natura ekonomika, finanzjarja u ta' żvilupp tal-pajjiż Membru li qed jiżviluppa in kwistjoni. Jekk il-Kumitat jistabbilixxi li din iż-żieda hija ġustifikata, il-pajjiż Membru li qed jiżviluppa kkonċertnat għandu jżomm konsultazzjonijiet ta' kull sena mal-Kumitat sabiex jistabbilixxi l-ħtieġa taż-żamma tas-sussidji. Jekk il-Kumitat ma jagħmel l-ebda determinazzjoni ta' dan it-tip, il-pajjiż membru li qed jiżvilupp għandu jelimina l-porzjon li jifdal ta' l-esportazzjoni sussidjata fi żmien sentejn li jibda jgħodd mit-tmiem ta' l-aħħar terminu ta' awtorizzazzjoni.
27.5.  
Pajjiż Membru li qed jiżviluppa li laħaq kompetittività fl-esportazzjoni ta' prodott partikolari għandu jelimina l-esportazzjoni ssussidjata tiegħu għal prodott/i bħal dan/dawn fuq perjodu ta' sentejn. Madankollu, għal pajjiż Membru li qed jiżviluppa msemmi fl-Anness VII u li laħaq il-kompetittività ta' l-esportazzjoni f'wieħed jew aktar prodotti, sussidji fuq l-esportazzjoni ta' prodotti bħal dawn tintemm bil-mod fuq perjodu ta' tmien snin.
27.6.  
Kompetittivita' ta' esportazzjoni ta' prodott teżisti jekk l-esportazzjoni ta' dak il-prodott minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa laħqet mill-inqas 3,25 fil-mija tal-kummerċ dinji f'dak il-prodott għal sentejn wara xulxin. Kompetittività fl-esportazzjoni tkun teżisti jew (a) fuq bażi ta' notifika mill-pajjiż membru li qed jiżviluppa li laħaq il-kompetittività fl-esportazzjoni, jew (b) fuq bażi ta' komputazzjoni meħuda mis-Segretarjat fuq talba ta' kwalunkwe Membru. Għall-għan ta' dan il-paragrafu, prodott huwa definit bħala titlu sezzjonali tan-Nomenklatura tas-Sistema Armonizzata. Il-Kumitat għandu jirrevedi l-operazzjoni ta' din id-dispożizzjoni fi żmien ħames snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
27.7.  
Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 4 m'għandhomx japplikaw fil-konfront ta' pajjiż Membru li qed jiżviluppa fil-każ ta' esportazzjonijiet ssussidjati li huma skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2 sa 5. Id-dispożizzjonijiet rilevanti f'dan il-każ għandhom ikunu dawk ta' l-Artikolu 7.
27.8.  
M'għandu jkun hemm l-ebda preżunzjoni skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6 li sussidju mogħti minn pajjiż membru li qed jiżviluppa jirriżulta fi preġudizzju serju, kif definit f'dan il-Ftehim. Preġudizzju serju bħal dan, meta applikabbli skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 9, għandu jintwera mill-evidenza pożittiva, skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 3 sa 8 ta' l-Artikolu 6.
27.9.  
Dwar sussidji azzjonabbli mogħtija jew miżmuma minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa għajr dawk indikati fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6, ma tistax tkun awtorizzata jew tittieħed azzjoni taħt l-Artikolu 7 sakemm anullament jew ostakolar tal-konċessjonijiet ta' tarriffi jew ta' obbligi oħra taħt il-GATT 1994 ma jirriżultawx minn dan is-sussidju, b'dak il-mod li jisposta jew jostakola l-importazzjoni ta' prodott simili għall-Membru ieħor fis-suq tal-pajjiż Membru li qed jiżviluppa li qed jissussidja jew ħlief meta ssir ħsara fil-konfront ta' l-industrija domestika fis-suq ta' Membru importatur.
27.10.  

Kwalunkwe investigazzjoni fuq dazju ta' kontrobilanċ ta' prodott li joriġina minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa għandu jintemm malli l-awtoritajiet kkonċernati jiddeterminaw li:

(a) 

Il-livell ġenerali ta' sussidji garantiti fuq il-prodott in kwistjoni ma jeċċeddix 2 fil-mjia tal-valur tiegħu kkalkulat fuq bażi unitarja; jew

(b) 

il-volum ta' l-importazzjoni sussidjarji jirrapreżenta inqas minn 4 fil-mija ta' l-importazzjoni totali tal-prodott simili tal-Membru importatur, ħlief meta l-importazzjoni minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa li għandu ishma ta' importazzjoni totali rappreżentanti inqas minn 4 fil-mija ta' l-akkont kollettiv għal iktar minn 9 fil-mija ta' l-importazzjoni totali tal-prodott simili tal-Membru importatur.

27.11.  
Għal dawk il-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw skond l-għan tal-paragrafu 2(b) li eliminaw l-esportazzjoni sussidjarji qabel l-iskadenza tat-terminu ta' tmien snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO, u għal dawk il-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw imsemmija fl-Anness VII, in-numru fil-paragrafu 10(a) għandu jkun ta' 3 fil-mija flok 2 fil-mija. Id-dispożizzjoni għandha tgħaddi mid-data tan-notifika lill-Kumitat ta' l-eliminazzjoni ta' l-esportazzjoni sussidjata, u waqt dak iż-żmien meta l-esportazzjoni ssussidjata ma tingħatax mill-pajjiż membru fl-iżvilupp li jkun qed jagħmel in notifika. Din id-dispożizzjoni tiskadi fiż-żmien tmien snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
27.12.  
Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 10 u 11 għandhom jirregolaw kwalunkwe determinazzjoni ta' de minimis taħt il-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 15.
27.13.  
Id-dispożizzjonijiet tal-Parti III ma japplikawx għall-maħfra diretta tad-dejn, sussidji biex jagħtu spejjeż soċjali, fi kwalunkwe forma, li jinkludu li jċedu dħul tal-flus tal-gvern u trasferimenti tar-responsabbilitajiet oħra meta dawn is-sussidji jingħataw f'u direttament in konessjoni ma' programm ta' privatizzazzjoni ta' pajjiż Membru li qed jiżviluppa, iżda jrid jipprovdi li dawn il-programmi u s-sussidji involuti jingħataw għal perjodu limitat u notifikati lill-Kumitat u li l-programmi jirriżultaw fil-privatizzazzjoni eventwali ta' l-intrapriża kkonċernata.
27.14.  
Il-Kumitat għandu, fuq talba ta' Membru interessat, jagħmel reviżjoni ta' prattika ta' esportazzjoni sussidjarja speċifika ta' pajjiż Membru li qed jiżviluppa sabiex jeżamina jekk il-prattika hijiex skond il-bżonnijiet ta' żvilupp ta' l-istess.
27.15.  
Il-Kumitat għandu, fuq talba ta' parti interessata ta' pajjiż Membru li qed jiżviluppa, jagħmel reviżjoni ta' miżura speċifika ta' kontrobilanċ sabiex jeżamina jekk din hijiex skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 10 u 11 kif applikabbli għal pajjiż membru li qed jiżviluppa in kwistjoni.



PARTI X

ARRANĠAMENTI TRANSIZZJONALI

Artikolu 28

Programmi Eżistenti

28.1.  

Programmi tas-Sussidju li ġew stabbiliti fit-territorju ta' kwalunkwe Membru qabel id-data meta dan il-Membru ffirma l-Ftehim tal-WTO u li huma inkonsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim għandhom ikunu:

(a) 

notifikati lill-Kumitat mhux iktar tard minn 90 jum wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO ta' dak il-Membru; u

(b) 

skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim fi żmien tliet snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO ta' dak il-Membru sakemm dawn ma jkunux soġġetti għall-Parti II.

28.2.  
L-ebda Membru m'għandu jestendi l-għan ta' dawn il-programmi, u lanqas ma jistgħu jiġu renovati la darba jiskadu.

Artikolu 29

Trasformazzjoni f'Ekonomija tas-Suq

29.1.  
Membri fil-proċess tat-trasformazzjoni minn pjan ċentrali għal suq, ekonomija ta' intrapriża libera tista' tapplika programmi u miżuri neċessarji għal din it-trasformazzjoni.
29.2.  

Għal membri bħal dawn, programmi ta' sussidju, li jaqgħu taħt l-għan ta' l-Artikolu 3, u notifikati skond l-istess paragrafu, għandhom jiġu eliminati jew jinġiebu f'konformità ma' l-Artikolu 3 fi żmien seba' snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO. F'każ bħal dan, l-Artikolu 4 m'għandux japplika. Barra minn hekk waqt l-istess perjodu:

(a) 

Programmi ta' sussidju li jaqgħu taħt l-għan tal-paragrafu 1(d) ta' l-Artikolu 6 ma jkunux azzjonabbli taħt l-Artikolu 7;

(b) 

Dwar sussidji azzjonabbli oħra, id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 9 ta' l-Artikolu 27 għandhom jgħoddu.

29.3.  
Programmi ta' sussidju li jaqgħu taħt l-għan ta' l-Artikolu 3 għandhom jiġu nnotifikati lill-Kumitat mill-iktar data fil-viċin tad-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO. Notifika ulterjuri ta' dawn is-sussidji jistgħu jsiru sa sentejn wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
29.4.  
F'każijiet eċċezzjonali Membri msemmija fil-paragrafu 1 jistgħu jingħataw tluq mill-programmi u miżuri notifikati minnhom u l-perjodu taż-żmien mill-Kumitat ta' dawn it-telqiet jitqiesu meħtieġa għall-proċess ta' trasformazzjoni.



PART X

DEĊIŻJONI DWAR TILWIM

Artikolu 30

Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborat u applikat mill-Ftehim dwar Deċiżjoni dwar Tilwim għandhom japplikaw għall-konsultazzjonijiet u deċiżjoni dwar tilwim taħt dan il-Ftehim, ħlief fejn miftiehem mod ieħor b'mod speċifiku hawnhekk.



PARTI XI

DISPOSIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 31

Applikazzjoni proviżorji

Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6 u d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 8 u l-Artikolu 9 għandhom jgħoddu għal perjodu ta' ħames snin, li jibda mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO. Mhux iktar tard minn 180 jum mit-tmiem ta' dan it-terminu, il-Kumitat għandu jirrevedi l-operazzjoni ta' dawk id-dispożizzjonijiet, bl-għan li jistabbilixxi jekk għandux jew le jestendi l-applikazzjoni tagħhom, jew skond l-abbozz preżenti jew f'forma modifikata, għal perjodu itwal.

Artikolu 32

Dispożizzjonijiet Oħra Finali

32.1.  
L-ebda azzjoni speċifika kontra sussidju ta' Membru ieħor jista jittieħed ħlief skond id-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994, kif interpretat f'dan il-Ftehim ( 127 ).
32.2.  
Riservi ma jistgħux isiru fir-rigward ta' kwalunkwe dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim mingħajr il-kunsens tal-Membri l-oħra.
32.3.  
Soġġett għall-paragrafu 4, id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim għandhom jgħoddu għall-investigazzjonijiet, u reviżjonijiet ta' miżuri eżistenti, li nbdew wara l-applikazzjonijiet li saru fid-data tad-dħul fis-seħħ għal Membru tal-Ftehim tal-WTO, jew iktar tard.
32.4.  
Għall-għanijiet tal-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 21, miżuri ta' kontrobilanċ eżistenti għandhom jitqiesu bħala imposti fid-data mhux iktar tard tad-dħul fis-seħħ għal Membru tal-Ftehim tal-WTO, ħlief fil-każijiet meta l-leġislazzjoni domestika ta' Membru fis-seħħ f'dak iż-żmien inkludiet klawsola bħal dik pprovduta f'dak il-paragrafu.
32.5.  
Kull Membru għandu jieħu l-passi kollha meħtieġa, ta' karattru ġenerali jew partikolari, sabiex jassigura, mhux aktar tard mid-data tad-dħul fis-seħħ għalih tal-Ftehim tal-WTO, il-konformità tal-liġijiet, regoli u proċeduri amministrattivi tiegħu mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim kif jistgħu japplikaw lill-Membru in kwistjoni.
32.6.  
Kull Membru għandu jinforma l-Kumitat ta' kwalunkwe tibdil fil-liġijiet u regoli tiegħu li huma rilevanti għal dan il-Ftehim u dwar l-amministrazzjoni ta' dawn il-liġijiet u regoli.
32.7.  
Il-Kumitat għandu jirrevedi annwalment l-implimentazzjonijiet u l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim, waqt li jikkonsidra l-għanijiet tiegħu. Il-Kumitat għandu jinforma annwalment il-Kunsill għall-Kummerċ f'Oġġetti dwar kwalunkwe żvilupp waqt il-perjodu kopert minn dawn ir-reviżjonijiet.
32.8.  
L-Annessi ta' dan il-Ftehim jifformaw parti integrali ta' l-istess.

L-ANNESS I

LISTA ILLUSTRATTIVA TAS-SUSSIDJI TA' L-ESPORTAZZJONI

(a) 

Id-dispożizzjoni tal-gvernijiet ta' sussidji diretti lejn ditta jew industrija kontinġenti dwar l-għemil ta' l-esportazzjoni.

(b) 

Skemi ta' żamma tal-munita jew kwalunkwe prattiċi simili li jinvolvu żieda fuq l-esportazzjoni.

(ċ) 

Trasport intern u tarriffi għal noll ta' bastiment fuq esportazzjoni bil-vapur, pprovduti jew mandati mill-gvernijiet, fuq termini iktar favorevoli milli għall-imbarkazzjonijiet domestiċi.

(d) 

Id-dispożizzjonijiet mill-gvernijiet jew mill-aġenziji tagħhom direttament jew indirettament permezz ta' l-iskema tal-mandati tal-gvern, ta' prodotti importati jew domestiċi jew servizzi għall-użu fil-produzzjoni ta' l-oġġetti esportati, fuq termini u kondizzjonijiet iktar favorevoli mid-dispożizzjonijiet ta' prodotti simili jew iktar kompettitivi jew mis-servizzi għall-użu tal-produzzjoni ta' l-oġġetti għal konsum domestiku, jekk (fil-każ ta' prodotti) dawn it-termini jew kondizzjonijiet huma iktar favorevoli minn dawk disponibbli kummerċjalment ( 128 ) fuq swieq domestiċi lill-esportaturi tagħhom.

(e) 

It-tneħħija sħiħa jew eżenti, jew id-differiment speċifikament relatat mal-esportazzjonijiet, ta' taxxi diretti ( 129 ) jew tariffi tar-risq soċjali mħallsa jew pagabbli mill-industrija jew mill-intrapriżi kummerċjali ( 130 ).

(f) 

Il-konċessjoni ta' tnaqqis speċjali direttament relatati ma' l-esportazzjoni jew ma' l-għemil ta' l-esportazzjoni, apparti minn dawk mogħtija fir-rigward tal-prodotti għal konsum domestiku, fil-kalkolu fuq bażi ta' liema taxxi diretti huma addebitati.

(g) 

L-eżenzjoni jew it-tneħħija, dwar il-produzzjoni u d-distribuzzjoni tal-prodotti esportati, tat-taxxi indiretti ( 131 ) li jeċċedu dawk imposti fir-rigward tal-produzzjoni u d-distribuzzjoni tal-prodotti simili meta dawn jinbiegħu għal konsum domestiku.

(h) 

L-eżenzjoni, it-tneħħija jew id-differiment ta' taxxi indiretti qabel l-istadju kumulattiv ( 132 ) fuq oġġetti jew servizzi wżati fil-produzzjoni tal-prodotti esportati li jeċċedu l-eżenzjoni, it-tneħħija jew id-differiment ta' taxxi indiretti simili qabel l-istadju kumulattiv fuq oġġetti jew servizzi wżati fil-produzzjoni ta' prodotti simili mibjugħa għal konsum domestiku; iżda stante li, taxxi indiretti qabel l-istadju kumulattiv jistgħu jiġu eżentati, remissi jew differiti fuq prodotti esportati anki meta dawn ma jkunux eżentati, remissi jew diferiti, jew it-taxxi indiretti qabel l-istadju kumulattiv jiġu mposti fuq id-dħul li jiġi kkunsmat fil-produzzjoni tal-prodott esportat (waqt li tingħata konċessjoni normali fuq ħela) ( 133 ). Dan l-oġġett għandu jiġi nterpretat skond il-punti tat-tmexxija fuq il-konsum tad-dħul fil-proċess ta' produzzjoni li jinstabu fl-Anness II.

(i) 

It-tneħħija jew tfixkil fil-konfront tat-tariffi ta' importazzjoni ( 134 ) li jeċċedu dawk imposti dħul importat li jiġu kkunsmati fil-produzzjoni tal-prodott esportat (waqt li tingħata konċessjoni normali fuq ħela); iżda stante li, f'każijiet partikolari ditta tista' tuża kwantità tad-dħul minn swieq domestiċi li huma ekwivalenti għal, u li għandhom l-istess kwalità u karatteristiċi bħal, dħul importati in sostituzzjoni għalihom sabiex jibbenefikaw minn din id-dispożizzjoni jekk l-importazzjoni u l-esportazzjoni korrispondenti t-tnejn iseħħu fi żmien raġonevoli, li ma jeċċedix sentejn. Dan l-oġġett għandu jiġi nterpretat skond il-punti ta' tmexxija dwar il-konsum tad-dħul fil-proċess ta' produzzjoni li jinstabu fl-Anness II u l-punti tat-tmexxija fid-determinzzjoni għas-sostituzzjoni tas-sistema għan-nuqqas bħala esportazzjoni sussidjati li jinstabu fl-Anness III.

(j) 

Id-dispożizzjonijiet mill-gvermijiet (jew istituzzjonijiet speċjali kkontrollati mill-gvernijiet) tal-programmi dwar il-kreditu garantit esportat jew assigurazzjoni tal-programmi dwar l-assigurazzjoni jew programmi garantiti kontra ż-żidiet fit-tarrifi ta' prodotti esportati jew tal-programmi dwar ir-riskju ta' l-iskambju, b'rati ta' premiums li huma inadegwati biex ikopru l-ispejjeż ta' l-operazzjoni fuq perjodu twil u telf tal-programmi.

(k) 

Il-permess mill-gvernijiet (jew mill-istituzzjonijiet speċjali kkontrolati minn u/jew li qed jagixxu taħt l-awtorità tal-gvernijiet) tal-krediti esportati b'rati inqas minn dawk li attwalment ikollhom iħallsu għall-fondi li qed jużaw (jew li jkollhom iħallsu jekk isellfu fuq swieq kapitali internazzjonali sabiex jiksbu fondi ta' l-istess maturità u termini ta' kreditu oħra u denominati fl-istess munita bħall-kreditu ta' l-esport), jew il-ħlas minn għandhom ta' parti ta' l-ispejjeż jew ta' l-ispejjeż kollha li jkunu ntefqu mill-esportaturi jew istituzzjonijiet finanzjarji li jiksbu krediti, sakemm dawn jintużaw biex jassiguraw vantaġġ materjali fil-kamp tat-termini tal-kreditu esportat.

Sakemm, madankollu, jekk Membru huwa parti ta' intrapriża internazzjonali fuq krediti uffiċjali ta' esportazzjoni għal liema mill-inqas tnax-il Membru oriġinali għal dan il-Ftehim huma parti mill-1 ta' Jannar 1979 (jew intrapriża suċċessiva adottata minn dawk il-Membri Oriġinali), jew jekk fil-prattika Membru japplika d-dispożizzjonijiet li japplikaw għar-rati ta' l-imgħaxijiet ta' l-intrapriża rilevanti, prattika ta' kreditu ta' esportazzjoni li hija skond dawk id-dispożizzjonijiet m'għandhomx jitqiesu bħala sussidji ta' esportazzjoni pprojbit minn dan il-Ftehim.

(l) 

Kwalunkwe bidla oħra fuq il-kont pubbliku li jikkostitwixxi sussidju ta' esportazzjoni fis-sens ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994.

L-ANNESS II

PUNTI TA' TMEXXIJA GĦALL-KONSUM TAD-DĦUL FIL-PROĊESS TAL-PRODOTTI ( 135 )

I

1. 

Skemi ta' tnaqqis ta' taxxi indiretti jistgħu jippermettu eżenzjoni, tneħħija jew id-differiment ta' l-istadju ta' qabel it-taxxi kumulattivi indiretti imposti fuq dħul li huma kkonsmati fil-produzzjoni tal-prodotti esportati (waqt li jkun hemm konċessjoni normali għal ħela). Fl-istess mod, skemi tat-tnaqqis jistgħu jippermettu għat-tneħħija jew it-tnaqqis ta' spejjeż ta' importazzjoni imposti fuq dħul li huma kkonsmati fil-produzzjoni tal-prodott esportat (waqt li jkun hemm konċessjoni adegwata fuq il-ħela).

2. 

Il-Lista Illustrata ta' Sussidji ta' Esportazzjoni fl-Anness I ta' dan il-Ftehim tagħmel referenza għall-frażi “dħul li jiġi kkunsmat fil-produzzjoni tal-prodott esportat fil-paragrafi” (h) u (i). Skond il-paragrafu (h), skemi ta' tnaqqis ta' taxxi indiretti jistgħu jikkostitwixxu esportazzjoni sussidjata sal-punt li jirriżultaw fl-eżenzjoni, tneħħija jew fid-differiment ta' l-istadju ta' qabel it-taxxi kumulattivi indiretti in eċċess ta' l-ammont ta' dawn it-taxxi attwalment imposti fuq dħul li huma kkonsmati fil-produzzjoni tal-prodott esportat. Skond il-paragrafu (i), skemi għal tnaqqis jistgħu jikkostitwixxu esportazzjoni sussidjata sal-punt li jirriżultaw fit-tneħħija jew fit-tnaqqis ta' l-ispejjeż importati in eċċess ta' dawk li huma attwalment imposti fuq id-dħul li huwa kkonsmat fil-produzzjoni tal-prodott esportat. Iż-żewġ paragrafi jistipulaw li l-konċessjoni normali għall-ħela għandu jsir fis-sejbiet dwar il-konsum tad-dħul fil-produzzjoni tal-prodott esportat. Il-paragrafu (i) jipprovdi wkoll għas-sostituzzjoni, fejn dan ikun xieraq.

II

Matul l-eżaminazzjoni li tistabbilixxi jekk id-dħul huwiex ikkonsmat fil-produzzjoni tal-prodotti esportati, bħala parti ta' l-investigazzjoni tad-dazju ta' kontrobilanċ skond dan il-Ftehim, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jipproċedu fuq il-bażi li ġejjin:

1. 

Fejn ikun allegat li skema għat-tnaqqis tat-taxxa indiretta, jew skema ta' tnaqqis, jindikaw sussidju bir-raġuni ta' eċċess tat-tnaqqis individwali jew tat-taxxi indiretti jew spejjeż ta' importazzjoni fuq id-dħul kkonsmati fil-produzzjoni tal-prodott esportat, l-awtoritajiet investigattivi għandhom l-ewwel jistabbilixxu jekk il-gvern tal-Membru esportatur għandux f'postu u japplikax sistema jew proċedura biex jikkonferma liema dħul jiġi kkonsmat fil-produzzjoni tal-prodott esportat u f'liema ammonti. Fejn din is-sistema jew proċedura hija stabbilita li tapplika, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jeżaminaw is-sistema jew il-proċedura bies jaraw jekk huwiex raġonevoli, effettiv għall-għanijiet intiżi, fuq prattiċi kummerċjali li huma ġeneralment aċċettati fil-pajjiż ta' esportazzjoni. L-awtoritajiet investigattivi jistgħu jikkonsidraw il-ħtieġa biex iwettqu, skond il-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 12, ċerti testijiet prattiċi sabiex jivverifikaw informazzjoni jew sabiex jissodisfaw lilhom infushom li s-sistema jew il-proċedura qed tiġi applikata effettivament.

2. 

Fejn ma teżistix din is-sistema jew proċedura, fejn dan ma jkunx raġonevoli jew fejn huwa istitwiti u meqjus raġonevoli iżda jinstab li mhux qed jiġi applikat jew li m'għandux jiġi applikat effettivament, eżaminazzjoni ulterjuri mill-Membru esportatur ibbażat fuq id-dħul attwali involut għandu jiġi eżegwit fil-kuntest li jiddetermina jekk ħlas ta' l-eċċess seħħx jew le. Jekk l-awtoritajiet investigattivi jikkonsidrawha meħtieġa, għandha sseħħ eżaminazzjoni ulterjuri skond paragrafu 1.

3. 

L-awtoritajiet investigattivi għandhom jitrattaw id-dħul bħala fisikament inkorporati jekk dan id-dħul jintuża fil-proċess ta' produzzjoni u huma fisikament preżenti fil-prodott esportat. Il-Membri jinnutaw li d-dħul m'għandux ikun preżenti fil-prodott finali fl-istess forma kif daħħlet fil-proċess tal-produzzjoni.

4. 

Waqt li jiġi determinat l-ammont ta' dħul partikolari li huwa kkonsmat fil-produzzjoni tal-prodott esportat, “konċessjoni normali għall-ħela” għandha titqies, u din il-ħela għandha titqies bħala kkonsmat fil-produzzjoni tal-prodott esportat. Il-frasi “ħela”' tirreferi għal dik il-parti ta' dħul partikolari li ma sservix funzjoni indipendenti fil-proċess tal-produzzjoni, ma jiġix kkonsmat mill-produzzjoni tal-prodott esportat (għal raġunijiet bħal ineffiċjenzi) u mhuwiex rkuprat, użat jew mibjugħ mill-istess fabbrikant.

5. 

Id-determinazzjoni ta' l-awtorità investigattiva dwar jekk il-konċessjoni mitluba għall-ħela hijiexx “normali” jew le, għandha tqis il-proċess ta' produzzjoni, l-esperjenza medja ta' l-industrija fil-pajjiż ta' esportazzjoni, u fatturi tekniċi oħra, skond kif ikun xieraq. L-awtorità investigattiva għandha żżomm f'moħħha li mistoqsija importanti hija jekk l-awtoritajiet fil-Membru esportatur għandhomx jikkalkulaw jew le l-ammont ta' ħela, meta dan l-ammont huwa maħsub li jkun inkluż fit-taxxa jew fid-dazju mnaqqas jew fit-tneħħija.

L-ANNESS III

PUNTI TA' GWIDA FID-DETERMINAZZJONI TAS-SISTEMI TA' TNAQQIS TA' SOSTITUZZJONI BĦALA ESPORTAZZJONI SUSSIDJATI.

I

Sistemi tat-tnaqqis jistgħu jippermettu għar-refużjoni jew għat-tnaqqis ta' spejjeż importati fuq id-dħul li huwa kkonsmat fil-proċess tal-produzzjoni ta' prodott ieħor u fejn l-esport tal-prodott ta' l-aħħar jikkonsisti fid-dħul domestiċi l-istess kwalità u karatteristiċi bħal dawk sostitwiti għad-dħul importat. Skond il-paragrafu (i) tal-Lista Illustrata tas-Sussidji fuq l-Esportazzjoni fl-Anness I, sistemi tat-tnaqqis fis-sostituzzjoni jista' jkun sussidju ta' esportazzjoni sal-punt li jirriżultaw f'eċċess fit-tnaqqis ta' l-ispejjeż ta' l-importazzjoni imposti inizjalment fuq l-importazzjoni importati għal liema qed jintalab tnaqqis

II

Waqt l-eżaminazzjoni ta' kwalunkwe sistemi ta' tnaqqis fis-sostituzzjoni bħala parti mill-investigazzjoni tad-dazju ta' kontrobilanċ skond dan il-Ftehim, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jipproċedu fuq il-bażi li ġejja:

1. 

Paragrafu (i) tal-Lista Illustrata tistipula li d-dħul fis-swieq domestiċi jistgħu jiġu sostitwiti għad-dħul importati fil-produzzjoni tal-prodotti għall-esportazzjoni stante li dan id-dħul huwa l-istess fil-kwantità għal, u għandhom l-istess kwalitajiet u karateristiċi bħal, id-dħul importat li qed jiġi sostitwit. L-eżistenza ta' sistema ta' verifika jew proċedura hija importanti peress li tagħmilha possibbli lill-gvern tal-Membru esportatur li jassigura u juri li l-kwantità tad-dħul għal liema qed jintalab it-tnaqqis, ma jeċċedix il-kwantità tal-produzzjoni tal-prodott simili fl-esportazzjoni, fi kwalunkwe forma, u li m'hemm l-ebda tnaqqis fl-ispejjeż ta' importazzjoni li jeċċedu dawn oriġinarjament imposti fuq id-dħul importat in kwistjoni.

2. 

Fejn hu allegat li s-sistema tat-tnaqqis fis-sostituzzjoni tindika sussidju, l-awtoritajiet investigattivi għandhom l-ewwel jipproċedu biex jiddeterminaw jekk il-gvern tal-Membru esportatur għandux f'postu u japplikax sistema jew proċedura ta' verifika. Fejn din is-sitema jew proċedura tiġi ddeterminata li tiġi applikata, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jeżaminaw il-proċeduri ta' verifika biex jaraw jekk humiex raġonevoli, effettivi għar-raġuni intiża, u bbażati fuq prattiċi kummerċjali aċċettati fil-pajjiż ta' esportazzjoni. Sal-punt li l-proċeduri huma stabbiliti sabiex jiġu eżaminati kif indikat u jiġu effettivament applikati, l-ebda sussidju għandu jkun preżunt li jeżisti. Jista' jitqies meħtieġ mill-awtoritajiet investigattivi biex jeżegwixxu, skond il-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 12, ċerti eżamijiet prattiċi sabiex jivverifikaw l-informazzjoni jew biex jissodisfaw lilhom infushom li l-verifika qed tiġi applikata effettivament.

3. 

Fejn m'hemm l-ebda proċeduri ta' verifika, fejn dawn m'humiex raġonevoli, jew fejn dawn il-proċeduri huma istitwiti u kkonsidrati iżda jinstabu li mhumiex attwalment applikati jew mhux applikati effettivament, jista' jkum hemm sussidju. F'dawn il-każijiet eżaminazzjoni ulterjuri mill-Membru esportatur fuq bażi tat-transazzjonijiet attwalment involuti jkun hemm bżonn li din issir sabiex tiddetermina jekk kienx hemm eċċess fil-ħlas. Jekk l-awtoritajiet investigattivi jikkonsidrawha neċessarja, eżaminazzjoni ulterjuri għandha sseħħ skond paragrafu 2.

4. 

L-eżistenza ta' dispożizzjoni ta' tnaqqis fis-sostituzzjoni taħt liema l-esportaturi għandhom il-permess li jagħżlu importazzjoni ta' imbarkazzjonijiet partikolari fuq liema pretezjoni ta' tnaqqis ma kellhiex fiha nnifisha tiġi kkonsidrata li timplika sussidju.

5. 

Eċċess fit-tnaqqis ta' l-ispejjeż ta' l-importazzjoni skond il-paragrafu (i) jitqiesu li jeżistu fejn il-gvernijiet ħallsu imgħaxijiet fuq kwalunkwe flejjes rifużi taħt l-iskemi tat-tnaqqis, sal-punt ta' l-imgħaxijiet attwalment imħallsa jew pagabbli.

L-ANNESS IV

KALKOLU TAS-SUSSIDJAR TOTALI AD VALOREM (PARAGRAFU 1(A) TA' L-ARTIKLU 6) ( 136 )

1. 

Kwalunkwe kalkolu ta' l-ammont ta' sussidju għall-għan tal-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 6 għandha ssir skond l-ispejjeż lill-gvern li qed jagħti.

2. 

Minbarra kif inhu pprovdut fil-paragrafi 3 sa 5, waqt li qed jiġi determinat jekk ir-rata ġenerali tas-sussidju teċċedix jew le 5 fil-mija tal-valur tal-Prodott, il-valur tal-prodtt għandu jiġi kkalkulat bħala valur totali tal-bejgħ tad-ditta reċipjenti ( 137 ) li seħħ fil-perjodu iktar riċenti ta' 12-il xahar, fejn l-informazzjoni tal-bejgħ hija disponnibbli, qabel il-perjodu fejn jingħata s-sussidju ( 138 ).

3. 

Fejn is-sussidju huwa marbut ma' produzzjoni jew bejgħ ta' prodott partikolari, il-valur tal-proprjetà għandu jiġi kkalkulat bħala l-valur totali tal-bejgħ tad-ditti reċipjenti ta' dak il-prodott fl-aħħar 12-il xahar, għal liema bejgħ hija disponibbli informazzjoni, preċedentament għall-perjodu meta ngħata s-sussidju.

4. 

Fejn id-ditta reċipjenti tkun għad qed tinbeda, preġudizzju serju jitqies li jeżisti jekk ir-rata ġemerali ta' sussidjar jeċċedi l-15 fil-mija tal-fondi totali investiti. Għall-għanijet ta' dan il-paragrafu, perjodu inizjali m'għandux jeċċedi iktar mill-ewwel sena tal-produzzjoni ( 139 ).

5. 

Fejn id-ditta reċipjenti hija lokalizzata f'pajjiż b'ekonomija ta' inflazzjoni, il-valur tal-prodott għandu jiġi kkalkulat bħala l-bejgħ totali tad-ditta reċipjenti (jew il-bejgħ tal-prodott relevanti, jew is-sussidju ikun marbut) fis-sena preċedenti indikata mir-rata ta' l-inflazzjoni esperjenzata fit-12-il xahar ta' qabel ix-xahar meta għandu jingħata s-sussidju.

6. 

Waqt li tiġi stabbilita r-rata ġenerali tas-sussidjar f'sena partikolari, għandhom jinġabru sussidji mogħtija taħt programm differenti u minn awtoritajiet differenti fit-territorju tal-membru.

7. 

Sussidji garantiti qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO, li jkollhom benefiċċji li huma allokati għall-produzzjonijiet futuri, għandhom jinkludu r-rata ġenerali tas-sussidjar.

8. 

Sussidji li mhumiex azzjonabbli taħt id-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim m'għandhomx jiġu inklużi fil-kalkoli ta' l-ammont tas-sussidju għar-raġuni tal-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 6.

L-ANNESS V

PROĊEDURI GĦALL-IŻVILUPP TA' INFORMAZZJONI DWAR PREĠUDIZZJU SERJU.

1. 

Kull Membru għandu jikkopera fl-iżvilupp ta' l-evidenza li għandha tiġi eżaminata minn bord waqt il-proċeduri taħt il-paragrafi 4 sa 6 ta' l-Artikolu 7. Il-partijiet tal-kwistjoni u kwalunkwe Membru minn pajjiż terz ikkonċernat għandu javża d-DSB, malli d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 7 ikunu ġew invokati, l-organizzazzjoni risponsabbli għall-amministrazzjoni ta' din id-dispożizzjoni fit-territorju tiegħu u l-proċeduri li għandhom jintużaw biex ikunu skond it-talba għall-informazzjoni.

2. 

Fil-każijiet meta kwistjonijiet huma riferiti lid-DSB taħt il-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 7, id-DSB għandu, fuq talba, jibda l-proċeduri biex jikseb din l-informazzjoni mill-gvern tal-Membru li qed jissussidja li jkun neċessarju biex jistabbilixxi l-eżistenza u l-ammont tas-sussidjar, il-valur tal-bejgħ totali u d-ditti ssussidjati, kif ukoll kwalunkwe informazzjoni meħtieġa biex issir analiżi ta' l-effetti kuntrarji kkawżati mill-prodott ssussidjat ( 140 ). Dan il-proċess jista' jinkludi, fejn xieraq, preżentazzjoni tal-mistoqsijiet lill-gvern tal-Membru li qed jissussidja u tal-Membru kwerelant biex jiġbor informazzjoni, kif ukoll biex jikkjarifika u jikseb elaborazzjoni ta' l-informazzjoni disponnibbli lill-partijiet fil-kwistjoni permezz tal-proċeduri ta' notifika kif indikati fil-parti VII ( 141 ).

3. 

Fil-każ ta' effetti lis-swieq ta' pajjiżi tat-tielet grad, parti fi kwistjoni tista' tiġbor informazzjoni, anki permezz ta' mistoqsijiet lill-gvern tal-pajjiż tat-tielet grad, li huwa neċessarju għall-analiżi ta' l-effetti kuntrarji, u li altrimenti mhuwiex disponnibbli raġonevolment mill-Membru kwerelant jew mill-Membru li qed jissusidja. Din il-ħtieġa għandha tiġi amministrata f'dak il-mod sabiex ma jiġix impost piż irraġonevoli fuq il-Membru tat-tielet pajjiż. B'mod partikolari, dan il-Membru mhuwiex mistenni li jagħmel analiżi fuq is-suq jew prezz għal dik ir-raġuni. L-informazzjoni li għandha tiġi fornita hija dik li hija diġa disponibbli jew li tista' tinkiseb fil-pront minn dan il-Membru (per eżempju l-iktar statistiċi reċenti li diġa nġabru permezz ta' servizz rilevanti ta' statistiċi iżda li għadhom ma kienux ippubblikati, informazzjoni dwar id-dwana u valuri ddikjarati tal-prodotti kkonċernati, eċċ.). Madankollu, jekk parti f'kwistjoni twettaq analiżi dettaljata tas-suq a spejjeż tagħha, id-dover tal-persuna jew tad-ditta li tagħmel din l-analiżi għandha tkun faċilitata mill-awtoritajiet tal-pajjiż terz u din il-persuna jew ditta għandha tingħata aċċess għall-informazzjoni kollha li normalment ma tinżammx b'mod kunfidenzali mill-gvern.

4. 

Il-DSB għandu jinnomina rappreżentant biex iservi l-funzjoni għall-faċilitazzjoni tal-proċess għall-ġbir ta' informazzjoni L-uniku għan tar-rappreżentant għandu jkun li jassigura l-iżvilupp fil-ħin ta' l-informazzjoni meħtieġa sabiex jiffaċilita reviżjoni multilaterali sussegwenti malajar tat-tilwima. B'mod partikolari, ir-rappreżentant jista' jissuġġerixxi modi li permezz tagħħom titħeġġeġ informazzjoni meħtieġa b'mod iktar effiċjenti kif ukoll li jinkuraġixxi l-koperazzjoni tal-partijiet.

5. 

Il-proċess ta' ġbir ta' informazzjoni indikat fil-paragrafi 2 sa 4 għandhom jitlestew fi żmien 60 jum mid-data meta l-kwistjoni tlun riferuta lid-DSB skond il-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 7. L-informazzjoni miksuba waqt dan il-proċess għandu jingħata lill-panel stabbilit mid-DSB skond id-dispożizzjonijiet tal-Parti X. Din l-informazzjoni għandha tinkludi inter alia l-informazzjoni li tikkonċerna l-ammont tas-sussidju in kwistjoni (u, fejn xieraq, il-valur tal-bejgħ totali tad-ditti ssussidjati), il-prezzijiet tal-prodotti ssussidjati, il-prezzijiet tal-prodotti mhux issussidjati, il-prezzijiet ta' fornituri oħra lis-suq, tibdiliet fil-forniment tal-prodotti ssussidjati lis-suq in kwistjoni u t-tibdiliet fl-ishma tas-suq. Dan għandu jinkludi wkoll evidenza kontradittorja, kif ukoll informazzjoni supplimentari skond dak li l-panel iqis bħala rilevanti fil-kors biex jagħmel il-konklużjonijiet tiegħu.

6. 

Jekk l-issussidjar u/jew pajjiż Membru terz jonqsu milli jikkoperaw fil-proċess għall-ġbir ta' l-informazzjoni, il-Membru kwerelant jippreżenta l-każ tiegħu ta' preġudizzju serju, ibbażat fuq ix-xhieda disponibbli fir-rigward tiegħu, flimkien ma' fatti u ċirkostanzi tan-nuqqas ta' koperazzjoni tal-Membru li qed jissussidja u/jew il-pajjiż Membru terz. Fejn informazzjoni ma tkunx disponibbli minħabba n-nuqqas ta' koperazzjoni tal-membru li qed jissussidja u/jew tal-pajjiż Membru terz, il-panel jista' jlesti r-reġistru kif meħtieġ billi jafda fuq l-aħjar informazzjoni disponibbli mod ieħor.

7. 

Meta jieħu d-deċiżjoni tiegħu, il-panel għandu jiġbed inferenzi varji kontra minn istanzi ta' nuqqas ta' koperazzjoni minn kwalunkwe parti involuta fil-proċess ta' ġbir ta' informazzjoni.

8. 

Waqt li jagħmel determinazzjoni sabiex juża jew l-aħjar informazzjoni disponibbli jew inferenzi kontra, il-panel għandu jqis il-parir tar-rappreżentant tal-DSB nominat taħt il-paragrafu 4 dwar ir-raġonevolezza ta' kwalunkwe talba għall-informazzjoni u l-isforzi magħmula mill-partijiet sabiex iħarsu lejn dawn it-talbiet b'mod koperattiv u skond iż-żmien xieraq.

9. 

Xejn fil-proċess ta' ġbir ta' informazzjoni għandu jillimita l-abbilità tal-panel biex ifittex informazzjoni li huwa jqis bħala essenzali għal risoluzzjoni xierqa fir-rigward tal-kwistjoni, u li ma kienetx adegwatament mfittxa jew żviluppata waqt il-proċess. Madankollu, is-soltu l-panel m'għandux jitlob informazzjoni addizzjonali biex ilesti r-reġistru fejn l-informazzjoni tappoġġa l-pożizzjoni ta' parti partikolari u fin-nuqqas ta' dik l-informazzjoni fir-reġistru, tirriżulta fin-nuqqas ta' koperazzjoni irraġġonevoli minn dik il-parti, fil-proċess ta' ġbir ta' informazzjoni.

L-ANNESS VI

PROĊEDURI GĦALL-INVESTIGAZZJONIJIET FUQ IL-POST SKOND IL-PARAGRAFU 6 TA' L-ARTIKOLU 12

1. 

La darba tinbeda l-investigazzjoni, l-awtoritajiet tal-Membru esportatur u d-ditti magħrufa li huma kkonċernati għandhom jinfurmaw l-intenzjoni li jeżegwixxu investigazzjonijiet fuq il-post.

2. 

Jekk f'każijiet eċċezzjonali hemm l-intenzjoni li jiġi inkluż l-użu ta' esperti non-governattivi fit-tim investigattiv, id-ditti u l-awtoritajiet tal-Membru esportatur għandhom jiġu infurmati b'dan. Esperti non-governattivi bħal dawn għandhom ikunu soġġetti għal sanzjonijiet effettivi jekk jiksru r-regolamenti dwar il-kunfidenzalità.

3. 

Il-kisba ta' ftehim espliċitu tad-ditti kkonċernati fil-Membru esportatur qabel ma tintemm iż-żjara, għandha tkun il-prattika ġenerali.

4. 

Malli jinkiseb il-fteħim tad-ditti kkonċernati, l-awtoritajiet investigattivi għandhom jinnotifikaw l-awtoritajiet tal-Membru esportatur bl-ismijiet u l-indirizzi tad-ditti li għandhom jiġu viżitati u d-dati miftiehma.

5. 

Notifika minn qabel biżżejjed għandha tingħata lid-ditti in kwistjoni qabel ma ssir iż-żjara.

6. 

Żjajjar għall-ispjegazzjoni tal-kwestjonarju għandhom isiru biss fuq talba ta' ditta esportatriċi. F'każ ta' talba bħal din l-awtoritajiet investigattivi jistgħu jqiegħdu lilhom nfushom għad-dispożizzjoni tad-ditta; din iż-żjara tista' ssir biss jekk (a) l-awtoritajiet tal-Membru importatur jinnotifikaw ir-rappreżentanti tal-Gvern tal-Membru in kwistjoni u (b) dawn ta' l-aħħar ma jkollhomx oġġezzjoni li ssir iż-żjara.

7. 

L-għan prinċipali ta' l-investigazzjoni fuq il-post għandu jkun il-verifika ta' l-informazzjoni pprovduta jew il-kisba ta' dettalji ulterjuri, u din għandha ssir wara li jirċievu t-tweġiba għall-kwestjonarju għajr meta jekk id-ditta taqbel bil-kontra u l-gvern tal-Membru esportatur huwa informat mill-awtoritajiet investigattivi biż-żjara minn qabel u ma joġġezzjonax għaliha; barra minn hekk, għandha tkun il-prattika ġenerali qabel iż-żjara sabiex jingħataw pariri lid-ditti kkoċernati fuq ir-reġola ġenerali dwar l-informazzjoni li se tkun verifikata u bi kwalunkwe informazzjoni ulterjuri li hemm bżonn tingħata, iżda din m'għandhiex tipprekludi it-talbiet li għandhom isiru fuq il-post sabiex jingħataw iktar dettalji fid-dawl ta' l-infromazzjoni miksuba.

8. 

Inkjesti u mistoqsijiet magħmula mill-awtoritjaiet jew mid-ditti tal-Membri esportaturi u li huma essenzali għas-suċċess ta' l-investigazzjoni li ssir fuq il-post għandhom, jitwieġbu qabel ma ssir iż-żjara.

L-ANNESS VII

PAJJIŻI MEMBRI LI QED JIŻVILUPPAW IMSEMMIJA F'PARAGRAFU 2(A) TA' L-ARTIKOLU 27

Pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw li mhumiex soġġetti għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 3 taħt it-termini tal-paragrafu 2(a) ta' l-Artikolu 27 huma:

(a) 

Pajjiżi inqas żviluppati li huma dawk nominati bħala minn Nazzjonijiet Uniti li huma Membri tal-WTO.

(b) 

Kull wieħed mill-pajjiżi li qed jiżviluppaw li ġejjin li huma membri tal-WTO ikunu soġġetti għad-dispożizzjonijiet li japplikaw ukoll fil-konfront ta' pajjiżi membri oħra li qed jiżviluppaw skond il-paragrafu 2(b) ta' l-Artikolu 27 fejn il-PGD per capita laħaq $1 000 kull sena ( 142 ): Bolivja, Kamerun, Congo, Côte d'Ivoire, Repubblika Dominikana, Eġittu, Ghana, Gwatemala, Guyana, Indja, Indoneżja, Kenja, Marokk, Nikaragwa, Niġerja, Pakistan, Filippini, Senegal, Sri Lanka u Żimbabwe.

▼M2

Ftehim dwar is-sussidji għas-sajd

Artikolu 1

Kamp ta’ Applikazzjoni

Dan il-Ftehim japplika għas-sussidji, skont it-tifsira tal-Artikolu 1.1 tal-Ftehim dwar is-Sussidji u l-Miżuri Kumpensatorji (il-Ftehim SCM - Agreement on Subsidies and Countervailing Measures) li huma speċifiċi skont it-tifsira tal-Artikolu 2 ta’ dak il-Ftehim, għas-sajd tal-baħar bil-qbid selvaġġ u l-attivitajiet relatati mas-sajd fuq il-baħar. ( 143 ), ( 144 ), ( 145 )

Artikolu 2

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim:

(a) 

“ħut” tfisser l-ispeċijiet kollha ta’ riżorsi tal-baħar ħajjin, irrispettivament minn jekk ikunux ipproċessati jew le;

(b) 

“sajd” tfisser it-tiftix għal, l-attrazzjoni, is-sejbien, il-qbid, it-teħid jew il-ħsad ta’ ħut jew kwalunkwe attività li tista’ raġonevolment tkun mistennija li tirriżulta fl-attrazzjoni, fis-sejbien, fil-qbid, fit-teħid jew fil-ħsad tal-ħut;

(c) 

“attivitajiet relatati mas-sajd” tfisser kwalunkwe operazzjoni b’appoġġ jew bi preparazzjoni għas-sajd, inkluż il-ħatt l-art, l-ippakkjar, l-ipproċessar, it-trażbord jew it-trasport tal-ħut li ma nħattx l-art preċedentement f’port, kif ukoll il-forniment ta’ persunal, karburant, irkaptu u provvisti oħrajn fuq il-baħar;

(d) 

“bastiment” tfisser kwalunkwe bastiment, vapur ta’ tip ieħor jew dgħajsa li tintuża, jew maħsuba biex tintuża għas-sajd jew attivitajiet relatati mas-sajd;

(e) 

“operatur” tfisser is-sid ta’ bastiment, jew kwalunkwe persuna, li hija responsabbli jew tmexxi jew tikkontrolla l-bastiment.

Artikolu 3

Sussidji li jikkontribwixxu għal sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat ( 146 )

3.1  
L-ebda Membru ma għandu jagħti jew iżomm xi sussidju lil bastiment jew operatur ( 147 ) involut f’sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat (IUU) jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għas-sajd IUU.
3.2  

Għall-finijiet tal-Artikolu 3.1, bastiment jew operatur għandu jitqies bħala involut f’sajd IUU jekk issir determinazzjoni affermattiva ta’ dan minn kwalunkwe waħda minn dawn li ġejjin ( 148 ), ( 149 ):

(a) 

Membru kostali, għal attivitajiet f’żoni taħt il-ġurisdizzjoni tiegħu; jew

(b) 

Stat Membru tal-bandiera, għal attivitajiet minn bastimenti li jtajru l-bandiera tiegħu; jew

(c) 

organizzazzjoni jew Arranġament Reġjonali tal-Ġestjoni tas-Sajd (RFMO/A) rilevanti, f’konformità mar-regoli u l-proċeduri tal-RFMO/A u l-liġi internazzjonali rilevanti, inkluż permezz tal-għoti ta’ notifika f’waqtha u informazzjoni rilevanti, f’oqsma u għal speċijiet taħt il-kompetenza tagħha.

3.3  
(a) 

Determinazzjoni affermattiva ( 150 ) skont l-Artikolu 3.2 tirreferi għas-sejba finali minn Membru u/jew l-elenkar finali minn RFMO/A li bastiment jew operatur kien involut f’sajd IUU.

(b) 

Għall-finijiet tal-Artikolu 3.2(a), il-projbizzjoni skont l-Artikolu 3.1 għandha tapplika fejn id-determinazzjoni mill-Membru kostali tkun ibbażata fuq informazzjoni fattwali rilevanti u l-Membru kostali jkun ipprovda lill-Istat Membru tal-bandiera u, jekk magħruf, lill-Membru li jissussidja, dan li ġej:

(i) 

notifika f’waqtha, permezz ta’ mezzi xierqa, li bastiment jew operatur ikun inżamm temporanjament sakemm issir investigazzjoni ulterjuri għall-involviment fi, jew li l-Membru kostali jkun beda investigazzjoni għal sajd IUU inkluża referenza għal kwalunkwe informazzjoni fattwali rilevanti, liġijiet, regolamenti, proċeduri amministrattivi applikabbli, jew miżuri rilevanti oħra;

(ii) 

opportunità li tiġi skambjata informazzjoni rilevanti ( 151 ) qabel determinazzjoni, sabiex tali informazzjoni tkun tista’ tiġi kkunsidrata fid-determinazzjoni finali. Il-membru kostali jista’ jispeċifika l-mod u l-perjodu ta’ żmien li fih għandu jitwettaq dan l-iskambju ta’ informazzjoni; u

(iii) 

notifika tad-determinazzjoni finali, u ta’ kwalunkwe sanzjoni applikata, inkluż, jekk applikabbli, id-durata tagħhom. Il-Membru kostali għandu jinnotifika determinazzjoni affermattiva lill-Kumitat previst fl-Artikolu 9.1 (imsemmi f’dan il-Ftehim bħala “il-Kumitat”).

3.4  
Il-Membru li jissussidja għandu jqis in-natura, il-gravità u r-ripetizzjoni tas-sajd IUU mwettaq minn bastiment jew operatur meta jistabbilixxi t-tul ta’ żmien tal-applikazzjoni tal-projbizzjoni fl-Artikolu 3.1. Il-projbizzjoni fl-Artikolu 3.1 għandha tapplika mill-inqas sakemm is-sanzjoni ( 152 ) li tirriżulta mid-determinazzjoni li tiskatta l-projbizzjoni tibqa’ fis-seħħ, jew mill-inqas sakemm il-bastiment jew l-operatur ikun elenkat minn RFMO/A, skont liema jkun l-itwal.
3.5  
Il-Membru li jissussidja għandu jinnotifika l-miżuri meħuda skont l-Artikolu 3.1 lill-Kumitat skont l-Artikolu 8.3.
3.6  
Meta Stat Membru tal-port jinnotifika lil Membru li qed jissussidja li għandu raġunijiet ċari biex jemmen li bastiment f’wieħed mill-portijiet tiegħu kien involut f’sajd IUU, il-Membru li qed jissussidja għandu jqis kif xieraq l-informazzjoni li jirċievi u jieħu tali azzjonijiet fir-rigward tas-sussidji tiegħu kif iqis xieraq.
3.7  
Kull Membru għandu jkollu fis-seħħ liġijiet, regolamenti u/jew proċeduri amministrattivi biex jiżgura li s-sussidji msemmija fl-Artikolu 3.1, inklużi dawn is-sussidji eżistenti mad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, ma jingħatawx jew jinżammu.
3.8  
Għal perjodu ta’ sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, is-sussidji mogħtija jew miżmuma minn pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, inklużi l-Membri mill-pajjiżi l-anqas żviluppati (LDC - least-developed country), sa u fiż-żona ekonomika esklussiva (ŻEE) għandhom ikunu eżentati minn azzjonijiet ibbażati fuq l-Artikoli 3.1 u 10 ta’ dan il-Ftehim.

Artikolu 4

Sussidji rigward l-istokkijiet mistada żżejjed

4.1  
L-ebda Membru ma għandu jagħti jew iżomm sussidji għas-sajd jew għal attivitajiet relatati mas-sajd fir-rigward ta’ stokk mistad iżżejjed.
4.2  
Għall-fini ta’ dan l-Artikolu, stokk tal-ħut jiġi mistad iżżejjed jekk jiġi rikonoxxut bħala mistad iżżejjed mill-Membru kostali li taħt il-ġurisdizzjoni tiegħu jkun qed isir is-sajd jew minn RFMO/A rilevanti f’żoni u għal speċijiet taħt il-kompetenza tiegħu, abbażi tal-aħjar evidenza xjentifika disponibbli għalih.
4.3  
Minkejja l-Artikolu 4.1, Membru jista’ jagħti jew iżomm is-sussidji msemmija fl-Artikolu 4.1 jekk tali sussidji jew miżuri oħra jiġu implimentati biex l-istokk jinbena mill-ġdid għal livell bijoloġikament sostenibbli ( 153 ).
4.4  
Għal perjodu ta’ sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, is-sussidji mogħtija jew miżmuma minn pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, inklużi l-Membri mill-LDC, sa u fiż-ŻEE għandhom ikunu eżentati minn azzjonijiet ibbażati fuq l-Artikoli 3.1 u 10 ta’ dan il-Ftehim.

Artikolu 5

Sussidji oħra

5.1  
L-ebda Membru ma għandu jagħti jew iżomm sussidji pprovduti għas-sajd jew attivitajiet relatati mas-sajd ’il barra mill-ġurisdizzjoni ta’ Membru kostali jew kostali mhux Membru u barra mill-kompetenza ta’ RFMO/A.
5.2  
Membru għandu joqgħod attent b’mod speċjali u jeżerċita trażżin xieraq meta jagħti sussidji lil bastimenti li ma jtajrux il-bandiera ta’ dak il-Membru.
5.3  
Membru għandu joqgħod attent b’mod speċjali u jeżerċita kontroll xieraq meta jagħti sussidji għas-sajd jew għal attivitajiet relatati mas-sajd fir-rigward ta’ stokkijiet li l-istatus tagħhom ma jkunx magħruf.

Artikolu 6

Dispożizzjonijiet speċifiċi għall-Membri LDC

Membru għandu jeżerċita trażżin xieraq meta jqajjem kwistjonijiet li jinvolvu Membru LDC u s-soluzzjonijiet esplorati għandhom iqisu s-sitwazzjoni speċifika tal-Membru LDC involut, jekk ikun hemm.

Artikolu 7

Assistenza teknika u bini tal-kapaċità

Assistenza teknika mmirata u assistenza għall-bini tal-kapaċità lil pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, inklużi Membri LDC, għandhom jiġu pprovduti għall-fini tal-implimentazzjoni tad-dixxiplini taħt dan il-Ftehim. B’appoġġ għal din l-assistenza, għandu jiġi stabbilit mekkaniżmu volontarju ta’ finanzjament tad-WTO f’kooperazzjoni ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti bħall-Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura tan-Nazzjonijiet Uniti (FAO) u l-Fond Internazzjonali għall-Iżvilupp Agrikolu. Il-kontribuzzjonijiet tal-Membri tad-WTO għall-mekkaniżmu għandhom ikunu esklussivament fuq bażi volontarja u m’għandhomx jużaw riżorsi baġitarji regolari.

Artikolu 8

Notifika u trasparenza

8.1  

Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 25 tal-Ftehim SCM u sabiex jissaħħu u jittejbu n-notifiki tas-sussidji għas-sajd, u sabiex tkun tista’ ssir sorveljanza aktar effettiva tal-implimentazzjoni tal-impenji tas-sussidji għas-sajd, kull Membru għandu

(a) 

jipprovdi l-informazzjoni li ġejja bħala parti min-notifika regolari tagħha tas-sussidji għas-sajd skont l-Artikolu 25 tal-Ftehim SCM ( 154 ), ( 155 ): it-tip jew it-tip ta’ attività tas-sajd li għaliha jingħata s-sussidju;

(b) 

kemm jista’ jkun, jipprovdi l-informazzjoni li ġejja bħala parti min-notifika regolari tagħha tas-sussidji għas-sajd skont l-Artikolu 25 tal-Ftehim SCM (154) , (155) :

(i) 

l-istatus tal-istokkijiet tal-ħut fis-sajd li għalih jingħata s-sussidju (eż. mistada żżejjed, mistada b’mod massimu sostenibbli, jew mhux mistada biżżejjed) u l-punti ta’ referenza użati, u jekk tali stokkijiet humiex kondiviżi ( 156 ) ma’ kwalunkwe Membru ieħor jew humiex ġestiti minn RFMO/A;

(ii) 

miżuri ta’ konservazzjoni u ġestjoni fis-seħħ għall-istokk tal-ħut rilevanti;

(iii) 

il-kapaċità tal-flotta fis-sajd li għalih huwa pprovdut is-sussidju;

(iv) 

l-isem u n-numru ta’ identifikazzjoni tal-bastiment jew bastimenti tas-sajd li jibbenefikaw mis-sussidju; u

(v) 

id-data dwar il-qabdiet skont l-ispeċi jew il-grupp ta’ speċijiet fis-sajd li għalih jingħata s-sussidju ( 157 ).

8.2  
Kull Membru għandu jinnotifika lill-Kumitat bil-miktub fuq bażi annwali dwar lista ta’ bastimenti u operaturi li jkun iddetermina b’mod affermattiv li kienu involuti f’sajd IUU.
8.3  
Kull Membru għandu, fi żmien sena mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, jinforma lill-Kumitat bil-miżuri eżistenti jew meħuda sabiex jiżgura l-implimentazzjoni u l-amministrazzjoni ta’ dan il-Ftehim, inklużi l-passi meħuda sabiex jiġu implimentati l-projbizzjonijiet stabbiliti fl-Artikoli 3, 4 u 5. Kull Membru għandu wkoll jinforma minnufih lill-Kumitat dwar kwalunkwe bidla għal tali miżuri minn hemm ’il quddiem, u miżuri ġodda meħuda biex jiġu implimentati l-projbizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 3.
8.4  
Kull Membru għandu, fi żmien sena mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, jipprovdi lill-Kumitat deskrizzjoni tar-reġim tas-sajd tiegħu b’referenzi għal-liġijiet, ir-regolamenti u l-proċeduri amministrattivi tiegħu rilevanti għal dan il-Ftehim, u jinforma minnufih lill-Kumitat bi kwalunkwe modifika minn hemm ’il quddiem. Membru jista’ jissodisfa dan l-obbligu billi jipprovdi lill-Kumitat link elettroniku aġġornat għall-paġna web tal-Membru jew għal paġna web uffiċjali xierqa oħra li tistabbilixxi din l-informazzjoni.
8.5  
Membru jista’ jitlob informazzjoni addizzjonali mingħand il-Membru notifikanti rigward in-notifiki u l-informazzjoni pprovduti skont dan l-Artikolu. Il-membru notifikanti għandu jwieġeb għal dik it-talba malajr kemm jista’ jkun bil-miktub u b’mod komprensiv. Jekk Membru jqis li ma tkunx ġiet ipprovduta notifika jew informazzjoni skont dan l-Artikolu, il-Membru jista’ jressaq il-kwistjoni għall-attenzjoni ta’ tali Membru ieħor jew lill-Kumitat.
8.6  
Il-Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kumitat bil-miktub, mad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, dwar kwalunkwe RFMO/A li huma partijiet għaliha. Din in-notifika għandha tikkonsisti, mill-inqas, mit-test tal-istrument legali li jistitwixxi l-RFMO/A, iż-żona u l-ispeċi taħt il-kompetenza tagħha, l-informazzjoni dwar l-istatus tal-istokkijiet tal-ħut ġestiti, deskrizzjoni tal-miżuri ta’ konservazzjoni u ġestjoni tagħha, ir-regoli u l-proċeduri li jirregolaw id-determinazzjonijiet tas-sajd IUU tagħha, u l-listi aġġornati ta’ bastimenti u/jew operaturi li hija ddeterminat li kienu involuti f’sajd IUU. Din in-notifika tista’ tiġi ppreżentata individwalment jew minn grupp ta’ Membri ( 158 ). Kull bidla f’din l-informazzjoni għandha minnufih tiġi nnotifikata lill-Kumitat. Is-Segretarjat għall-Kumitat għandu jżomm lista ta’ RFMO/As innotifikati skont dan l-Artikolu.
8.7  
Il-Membri jirrikonoxxu li n-notifika ta’ miżura ma tippreġudikax (a) l-istatus legali tagħha skont il-GATT 1994, il-Ftehim SCM, jew dan il-Ftehim; (b) l-effetti tal-miżura skont il-Ftehim SCM; jew (c) in-natura tal-miżura nnifisha.
8.8  
Xejn f’dan l-Artikolu ma jeħtieġ l-għoti ta’ informazzjoni kunfidenzjali.

Artikolu 9

Arranġamenti istituzzjonali

9.1  
Hawnhekk qed jistabbilixxu Kumitat dwar is-Sussidji għas-Sajd magħmul minn rappreżentanti minn kull wieħed mill-Membri. Il-Kumitat għandu jaħtar il-President tiegħu u m'għandux jiltaqa' inqas minn darbtejn fis-sena kif stipulat fid-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim fuq talba ta' kwalunkwe Membru. Il-Kumitat għandu jwettaq ir-responsabbiltajiet li jiġu assenjati lilu taħt dan il-Ftehim jew mill-Membri u għandu jippermetti l-opportunità ta' konsultazzjoni lill-Membri rigward kwalunkwe kwistjoni relatata mal-operazzjoni ta’ dan il-Ftehim jew tal-eżekuzzjoni tal-għanijiet tal-istess. Il-WTO għandu jaġġixxi bħala s-segretarju tal-Kumitat.
9.2  
Il-Kumitat għandu jeżamina l-informazzjoni kollha pprovduta skont l-Artikoli 3 u 8 u dan l-Artikolu mhux inqas minn kull sentejn.
9.3  
Il-Kumitat għandu jirrevedi annwalment l-implimentazzjonijiet u l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim, waqt li jikkonsidra l-għanijiet tiegħu. Il-Kumitat għandu jinforma annwalment il-Kunsill għall-Kummerċ tal-Merkanzija dwar kwalunkwe żvilupp waqt il-perjodu kopert minn dawn ir-reviżjonijiet.
9.4  
Mhux aktar tard minn ħames snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim u kull tliet snin minn hemm ’il quddiem, il-Kumitat għandu jirrevedi l-operat ta’ dan il-Ftehim bl-għan li jidentifika l-modifiki kollha meħtieġa biex jittejjeb it-tħaddim ta’ dan il-Ftehim, filwaqt li jitqiesu l-għanijiet tiegħu. Meta approprjat, il-Kumitat jista' jissottometti lill-Kunsill għall-Kummerċ tal-Merkanzija proposti sabiex jiġi emendat it-test ta' dan il-Ftehim wara li tkun ġiet ikkunsidrata fost ħwejjeġ oħra l-esperjenza miksuba fl-implimentazzjoni tiegħu.
9.5  
Il-Kumitat għandu jżomm kuntatt mill-qrib mal-FAO u ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti oħra fil-qasam tal-ġestjoni tas-sajd, inklużi l-RFMO/As rilevanti.

Artikolu 10

Soluzzjoni tat-tilwim

10.1  
Id-dispożizzjonijiet tal-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati fil-Fehim dwar is-Soluzzjoni tat-Tilwim (DSU - Dispute Settlement Understanding) għandhom japplikaw għall-konsultazzjonijiet u s-soluzzjoni tat-tilwim skont dan il-Ftehim, ħlief fejn hemm speċifikament previst mod ieħor fih ( 159 ).
10.2  
Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 1, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 4 tal-Ftehim ( 160 ) SCM għandhom japplikaw għall-konsultazzjonijiet u għas-soluzzjoni tat-tilwim skont l-Artikoli 3, 4 u 5 ta’ dan il-Ftehim.

Artikolu 11

Dispożizzjonijiet finali

11.1  

Ħlief kif previst fl-Artikoli 3 u 4, xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jipprevjeni Membru milli jagħti sussidju għal għajnuna f’każ ta’ diżastru ( 161 ), sakemm is-sussidju jkun:

(a) 

limitat għas-sokkors ta’ diżastru partikolari;

(b) 

limitata għaż-żona ġeografika affettwata;

(c) 

limitata biż-żmien; u

(d) 

fil-każ ta’ sussidji għar-rikostruzzjoni, limitati għar-restawr tas-sajd affettwat, u/jew il-flotta affettwata għal-livell tagħha ta’ qabel id-diżastru.

11.2  
(a) 

Dan il-Ftehim, inkluż kwalunkwe sejba, rakkomandazzjoni, u għotja fir-rigward ta’ dan il-Ftehim, ma għandu jkollu l-ebda implikazzjoni legali fir-rigward ta’ pretensjonijiet territorjali jew delimitazzjoni tal-konfini marittimi.

(b) 

Bord stabbilit skont l-Artikolu 10 ta’ dan il-Ftehim ma għandu jagħmel l-ebda sejba fir-rigward ta’ kwalunkwe pretensjoni li tkun teħtieġ li jibbaża s-sejbiet tiegħu fuq kwalunkwe pretensjoni territorjali affermata jew delimitazzjoni tal-konfini marittimi ( 162 ).

11.3  
Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jiġi interpretat jew applikat b’mod li jippreġudika l-ġurisdizzjoni, id-drittijiet u l-obbligi tal-Membri, li joħorġu mil-liġi internazzjonali, inkluża l-liġi tal-baħar ( 163 ).
11.4  
Ħlief kif previst mod ieħor, xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jimplika li Membru huwa marbut b’miżuri jew deċiżjonijiet ta’, jew jirrikonoxxi, kwalunkwe RFMO/A li minnu mhuwiex parti jew mhux parti kooperanti.
11.5  
Dan il-Ftehim ma jimmodifikax jew ma jannullax kwalunkwe dritt u obbligu kif previst mill-Ftehim SCM.

Artikolu 12

Terminazzjoni tal-Ftehim jekk ma jiġux adottati dixxiplini komprensivi

Jekk ma jiġux adottati dixxiplini komprensivi fi żmien erba’ snin mid-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, u sakemm ma jiġix deċiż mod ieħor mill-Kunsill Ġenerali, dan il-Ftehim jiġi tterminat immedjatament.

▼B

FTEHIM DWAR IS-SALVAGWARDJI



IL-MEMBRI,

Filwaqt li jżommu f'moħħhom il-għan ġenerali tal-Membri li jtejbu u jsaħħu s-sistema kummerċjali internazzjonali msejsa fuq il-GATT 1994;

Jagħrfu l-ħtieġa li jiċċaraw u jirrinfurzaw id-dixxiplini tal-GATT 1994, u b'mod speċifiku dawk ta' l-Artikolu XIX tiegħu (l-Azzjoni ta' Emerġenza dwar l-Impostazzjonijiet ta' Prodotti Partikolari), għalbiex jistabbilixxu mill-ġdid il-kontroll multilaterali fuq is-salvagwardji u jeliminaw il-miżuri li jiskappaw dan il-kontroll;

Jagħrfu l-importanza ta' aġġustament strutturali u l-ħtieġa li jtejbu iktar milli jillimitaw il-kompetizzjoni fis-swieq internazzjonali; u

Jagħrfu iktar illi, għal dawn il-għanijiet, jitolbu għal ftehim komprensiv, li japplika għall-Membri kollha u msejjes fuq il-prinċipji tal-GATT 1994;

HAWNHEKK JIFTIEHMU KIF ĠEJ;



Artikolu 1

Dispożizzjoni Ġenerali

Dan il-Ftehim jistabilixxi regoli sabiex jiġu applikati r-regoli tas-salvagward, li għandhom jinftiehmu li jfissru dawk il-miżuri pprovvduti fl-Artikolu XIX tal-GATT 1994.

Artikolu 2

Il-kondizzjonijiet

1.  
Membru ( 164 ) jista' japplika miżura ta' salvagward għal prodott biss jekk dan il-Membru jkun stabbilixxa, skond id-dispożizzjonijiet iddikjarati hawn taħt, li dan il-prodott ikun qiegħed jiġi importat fit-territorju tiegħu fi kwantitajiet hekk miżjuda, assoluti jew relattivi għall-produzzjoni domestika, u skond dawk il-kondizzjonijiet li jikkawżaw jew jheddu li jikkawżaw inġurja gravi lill-industrija domestika li tipproduċi prodotti simili jew kompetittivi indirettament.
2.  
Il-miżuri tas-salvagward għandhom jiġu applikati għal prodott li jkun qiegħed jiġi importat b'mod irrispettiv mis-sors tiegħu.

Artikolu 3

L-investigazzjoni

1.  
Membru jista' japplika miżura tas-salvagward biss wara investigazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti ta' dan il-Membru skond il-proċeduri stabbiliti qabel u magħmula pubbliċi skond l-Artikolu X tal-GATT 1994. Din l-investigazzjoni għandha tinkludi avviż pubbliku raġjonevoli lill-partijiet kollha interessati u s-smigħ pubbliku u mezzi oħra li bihom l-importaturi, l-esportaturi u partijiet oħra interessati jkunu jistgħu jippreżentaw ix-xiehda u l-veduti tagħhom, inkluża l-opportunità li jirrispondi għall-preżentazzjonijiet ta' partijiet oħra u jissottomettu l-veduti tagħhom, fost ħwejjeġ oħra, rigward jekk l-applikazzjoni ta' miżura tas-salvagward tkunx fl-interess pubbliku. L-awtoritajiet kompetenti għandhom jippubblikaw rapport li jiddikjara s-sejbiet tagħhom u konklużjonijiet irraġjonati milħuqa dwar il-kwistjonijiet pertinenti kollha ta' fatt u ta' dritt.
2.  
Kull tagħrif li huwa kunfidenzali fin-natura tiegħu jew li jiġi pprovvdut fuq bażi kunfidenzali għandu jiġi ttrattat ta' hekk mill-awtoritajiet kompetenti, meta tiġi murija l-kawża. Dan it-tagħrif ma għandux jiġi żvelat mingħajr il-permess tal-parti li tissottomettih. Il-partijiet li jipprovdu tagħrif kunfidenzali jistgħu jiġu mitluba li jfornu sommarji mhux kunfidenzali ta' dan jew, jekk dawn il-partijiet jindikaw li dan it-tagħrif ma jistax jiġi ssommarizzat, ir-raġunijiet għaliex dan it-tagħrif ma jistax jiġi pprovvdut. Madankollu, jekk l-awtoritajiet kompetenti jsibu illi talba għall-kunfidenzalità ma tkunx mandata u jekk il-parti interessata jew ma tkunx trid tagħmel dan it-tagħrif pubbliku jew tawtorizzata l-iżvelar tiegħu f'għamla ġġeneralizzata jew sommarja, l-awtoritajiet jistgħu ma jagħtux każ ta' dan it-tagħrif għajr jekk ikun jista' jiġi muri għas-sodisfazzjon tagħhom mis-sorsi approprjati li t-tagħrif huwa korrett.

Artikolu 4

il-Mod Kif Tiġi Stabbilita Inġurja Gravi jew it-Tehdida Tagħha

1.  

Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim:

(a) 

“inġurja gravi” għandha tiġi mifhuma li tfisser ħsara sinifikati ġenerali fil-pożizzjoni ta' l-industrija domestika;

(b) 

“tehdida ta' inġurja gravi” għandha tinftiehem li tfisser inġurja gravi li tkun imminenti biċ-ċar, skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2. Il-mod kif tiġi stabbilita l-eżistenza ta' tehdida ta' inġurja gravi għandu jkun imsjjes fuq il-fatti u mhux sempliċement fuq allegazzjoni, konġentura jew possibbiltàà remota; u

(ċ) 

meta tkun qiegħda tiġi stabbilita inġurja jew tehdida tagħha, “industrija domestika” għandha tinftiehem il-prodotturi kollha flimkien tal-prodotti simili jew kompetittivi direttament li joperaw ġewwa t-territorju ta' Membru, jew dawk li r-riżultat tal-produzzjoni kollettiva tal-prodotti simili jew kompetittivi direttament jikkostitwixxu proporzjon maġġuri tal-produzzjoni totali domestika ta' dawn il-prodotti.

2.  
(a) 

Fl-investigazzjoni sabiex tistabbilixxi jekk importazzjonijiet miżjuda jkunux jikkawżawx jew qegħin jheddu li jikkawżaw inġurja gravi lill-industrija domestika skond it-termini ta' dan il-Ftehim, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jivvalutaw il-fatturi rilevanti kollha ta' natura oġġettiva u li jistgħu jiġu kkwantifikati li jkollhom rilevanza fuq is-sitwazzjoni ta' din l-industrija, b'mod partikolaru, ir-rata u l-ammont taż-żieda fl-importazzjonijiet tal-prodott interessat f'termini assoluti u relattivi, is-sehem tas-suq domestiku meħud mill-impotazzjonijiet miżjuda, il-bidliet fil-livell tal-bejgħ, il-produzzjoni, il-produttività, l-utilizzazzjoni tal-kapital, il-profitti u t-telf u x-xogħol.

(b) 

L-istabbilizzazzjoni riferita fis-subparagrafu (a) ma għandhiex tintgħamel għajr jekk din l-investigazzjoni turi, fuq il-bażi ta' xiehda oġġettiva, l-eżistanza tar-rabta każwali bejn l-importazzjonijiet miżjuda tal-prodott interessat u l-inġurja gravi jew it-tehdida tagħha. Meta fatturi oħra għajr l-importazzjonijiet miżjuda jkunu qegħdin jikkawżaw inġurja lill-industrija domestika fl-istess waqt, din l-inġurja ma għandhiex tiġi attribwita għall-importazzjonijiet miżjuda.

(ċ) 

L-awtoritajiet kompetenti għandhom jippubblikaw minnufih, skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 3, analiżi ddettaljat tal-każ taħt l-investigazzjoni kif ukoll bħala wirja tar-rilevanza tal-fatturi eżaminati.

Artikolu 5

L-Applikazzjoni tal-Miżuri tas-Salvagward

1.  
Membru għandu jissalvagwardja miżuri biss safejn u sakemm meħtieġa għalbiex jipprevjienu jew jirrimedjaw inġurja gravi u għalbiex jiffaċilitaw l-aġġustament. Jekk tintuża restrizzjoni kwantitattiva, din il-miżura ma għandhiex tnaqqas il-kwantità ta' l-importazzjonijiet taħt il-livell ta' perjodu reċenti taż-żmien li għandu jkun il-medju ta' l-importazzjonijiet fl-aħħar tliet snin rappreżentattivi li għalihom huma disponibbli l-istatistiċi, għajr jekk tingħata ġustifikazzjoni ċara li huwa meħtieġ livell differenti għalbiex jipprevjieni jew jirrimedja inġurja gravi. Il-Membri għandhom jagħżlu l-miżuri iktar xierqa sabiex jinkisbu dawn il-għanijiet.
2.  
(a) 

F'każijiet li fihom tiġi allokata kwota fost il-pajjżi fornituri, il-Membru li japplika r-restrizzjonijiet jista' jfittex ftehim rigward l-allokazzjoni ta' l-ishma fil-kwota mal-Membri l-oħra kollha li jkollhom interess sostanzjali li jfornu l-prodott intressat. F'każijiet li fihom dan il-metodu mhux prattikabbli b'mod raġjonevoli, il-Membru interessat għandu jqassam lill-Membri li jkollhom interess sostanzjali li jfornu l-ishma tal-prodott imsejsa fuq il-proporzjonijiet, forniti minn dawn il-Membri matul perjodu rappreżentattiv taż-żmien ta' qabel, il-kwantità totali jew il-valur totali ta' l-importazzjonijiet tal-prodott, filwaqt li tingħata konsiderazzjoni mistħoqqa lil kull fattur speċjali li jista' affettwa jew li jista' jkun qiegħed jaffettwa l-kummerċ fil-prodott.

(b) 

Membru jista' jitlaq id-dispożizzjonijiet fis-subparagrafu (a) sakemm jiġu kondotti konsultazzjonijiet skond il-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 12 taħt l-awspiċji tal-Kumitat tas-Salvagwardji pprovvdut fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 13 u dik il-wirja ċara kif ipprovvduta lill-Kumitat li (i) l-importazzjonijiet minn ċerti Membri li jkunu żdiedu f'perċentwal sproporzjonat fejn tidħol iż-żieda totali ta' l-importazzjonijiet tal-prodott interessat fil-perjodu rappreżentattiv taż-żmien, (ii) ir-raġunijiet tat-tluq mid-dispożizzjonijiet fis-subparagrafu (a) ikunu ġġustifikati, u (iii) il-kondizzjonijiet ta' dan it-tluq ikunu ekwitabbli għall-fornituri kollha tal-prodott interessat. It-tul taż-żmien ta' kull miżura minn din ma għandhiex testendi lil hemm mill-pejodu inizjali taż-żmien skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 7. It-tluq riferit hawn fuq ma għandux jiġi permess fil-każ ta' tehdida ta' inġurja gravi.

Artikolu 6

Il-Miżuri Proviżorji tas-Salvagward

F'ċirkostanzi kritiċi fejn id-dewmien ikun jista' jikkawża ħsara li jkun diffiċli li tissewwa, Membru jista' jieħu miżura proviżorja tas-salvagward skond li jiġi stabbilit b'mod preliminari li teżisti xiehda ċara illi l-importazzjonijiet miżjuda ikkawżaw jew qegħdin jheddu li jikkawżaw inġurja gravi. It-tul taż-żmien tal-miżura proviżorja ma għandux jaqbeż il-200 jum, li matulu għandhom jiġu ssodisfatti l-ħtiġiet pertinenti ta' l-Artikoli minn 7 sa 12. Dawn il-miżuri għandhom jieħdu l-għamla ta' żidiet fit-tariffi li jridu jiġu rifużi minnufih jekk l-investigazzjoni sossegwenti riferita fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 4 ma tistabbilixxix illi l-importazzjonijiet miżjuda jkunu kkawżaw jew heddu li jikkawżaw inġurja gravi lil industrija domestika. It-tul taż-żmien ta' kull miżura proviżorja minn din għandha titqies parti mill-perjodu inizjali taż-żmien u kull estensjoni riferiti fil-paragrafi 1, 2 u 3 ta' l-Artikolu 7.

Artikolu 7

It-Tul taż-Żmien u r-Rivista tal-Miżuri tas-Salvagward

1.  
Membru għandu japplika l-miżuri tas-salvagwrd biss għal dak il-perjodu taż-żmien li jista' jkun meħtieġ għalbiex jipprevjieni jew jirrimedja inġurja gravi u jiffaċilita l-aġġustament. Il-perjodu taż-żmien ma għandux jaqbeż il-erbgħa snin, għajr jekk jiġi estiż skond il-paragrafu 2.
2.  
Il-perjodu taż-żmien imsemmi fil-paragrafu 1 jista' jiġi estiż sakemm l-awtoritajiet kompetenti tal-Membru importatur ikun stabbilixxa, skond il-proċeduri ddikjarati fl-Artikoli 2, 3, 4 u 5, illi l-mżura tas-salvagward tissokta meħtieġa sabiex tipprevjieni jew tirrimedja inġurja gravi li tkun teżisti xiehda illi l-indutrija tkun qiegħda taġġusta ruħha, u sakemm jiġu osservati d-dispożizzjonijiet perrtinenti ta' l-Artikoli 8 u 12.
3.  
Il-perjodu totali taż-żmien ta' l-applikazzjoni ta' miżura tas-salvagwrd inkluż il-perjodu taż-żmien ta' l-applikazzjoni ta' kull miżura proviżorja, il-perjodu ta' l-applikazzjoni inizjali u kull estensjoni tagħha, ma għandhomx jaqbżu t-tmien snin.
4.  
Sabiex jiġi ffaċilitat l-aġġustament f'sitwazzjoni meta t-tul taż-żmien mistenni ta' miżura tas-salvagward kif innotifikat skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 12 ikun iktar minn sena, il-Membru li japplika l-miżura għandu jilliberalizzaha b'mod progressiv f'intervalli rregolati taż-żmien matul il-perjodu taż-żmien ta' l-applikazzjoni. Jekk it-tul taż-żmien jaqbeż it-tliet snin, il-Membru li japplika din il-miżura għandu jagħmel rivista tas-sitwazzjoni mhux iktar tard mill-iskond tan-nofs tal-miżura u, jekk approprjat, jirtiraha jew iżid il-pass tal-liberalizzazzjoni. Miżura estiża skond il-paragrafu 2 ma għandhiex tkun iktar restrittiva milli tkun fit-tmiem tal-perjodu inizjali taż-żmien, u għandha tissokta tiġi lliberalizzata.
5.  
L-ebda miżura tas-salvagward ma għandha terġa' tiġi applikata għall-importazzjoni ta' prodott li kien bla ħsara għal din il-miżura, meħuda wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, għal perjodu taż-żmien egwali għal dak li matulu din il-miżura tkun ġiet applikata qabel, sakemm il-perjodu taż-żmien ta' nuqqas ta' applikazzjoni jkun mill-inqas sentejn.
6.  

Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 5, miżura tas-salvagward b'tul taż-żmien ta' 180 jum jew inqas tista' tiġi applikata għall-importazzjoni ta' prodott jekk:

(a) 

tkun għaddiet mill-inqas sena mill-introduzzjoni ta' miżura tas-salvagward mill-importazzjoni ta' dan il-prodott; u

(b) 

din il-miżura ta' salvagward ma tkunx ġiet applikata fl-istess perjodu taż-żmien iktar minn darbtejn f'perjodu taż-żmien ta' ħames snin qabel id-data ta' l-introduzzjoni tal-miżura.

Artikolu 8

Il-Livell tal-Konċessjonijiet u Obbligi Oħra

1.  
Membru li jipproponi li japplika miżura tas-salvagward jew li jkun ifittex estensjoni ta' miżura tas-salvagward għandu jagħmel ħiltu li jżomm livell sostanzjalment ekwivalenti ta' konċessjonijiet u obbligi oħra ma' dik eżistenti skond il-GATT 1994 bejnu u bejn il-membri esportaturi li jistgħu jiġu affettwati b'din il-miżura, skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 12. Sabiex jiksbu dan, il-Membri interessati jistgħu jiftiehmu dwar kull mezz adegwat ta' kumpens kummerċjali għall-effetti negattivi tal-miżura fuq il-kummerċ tagħhom,
2.  
Jekk ma jintlaħaq l-ebda ftehim fi żmien 30 jum fil-konsultazzjonijiet skond il-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 12, allura l-Membri esportaturi affettwati għandhom ikunu ħielsa, mhux iktar tard minn 90 jum wara li tiġi applikata l-miżura, li jissospendu, wara l-iskadenza ta' 30 jum mid-data li fiha jiġi rċevut avviż bil-miktub ta' din is-sospenzjoni mill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, l-applikazzjoni ta' konċessjonijiet sostanzjalment ekwivalenti jew obbligi oħra skond il-GATT 1994, għall-kummerċ tal-Membru li japplika l-miżura tas-salvagward, li għas-sospensjoni tagħha l-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti ma jiddiżapprovax.
3.  
Id-dritt tas-sospensjoni riferit fil-paragrafu 2 ma għandux jiġi eżerċitat għall-ewwel tliet snin li miżura tas-salvagward tkun daħlet fl-effett, sakemm il-miżura tas-salvagward tkun ġiet meħuda b'riżultat ta' żieda assoluta fl-importazzjonijiet u li din il-miżura tikkonforma mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 9

Il-Pajjiżi Membri Qegħin Jiżviluppaw

1.  
Il-miżuri tas-salvagward ma għandhomx jiġu applikati kontra prodott li joriġina f'pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa sakemm is-sehem tiegħu mill-importazzjonijiet tal-prodott interessat fil-Membru impotatur ma jaqbiżx it-3 fil-mija, sakemm dawn il-pajjżi Membri qegħdin jiżviluppaw b'sehem fl-importazzjoni ta' inqas minn 3 fil-mija jgħoddu flimkien mhux iktar minn 9 fil-mija ta' l-importazzjonijiet totali tal-prodott interessat ( 165 ).
2.  
Pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa għandu jkollu d-dritt li jestendi l-perjodu taż-żmien ta' l-applikazzjoni ta' miżura tas-sa;vagward għal perjodu taż-żmien ta' sa sentejn lil hemm mill- perjodu massimu taż-żmien ipprovvdut fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 7. Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 5 ta' l-Artikolu 7, pajjiż Membru qiegħed jiżviluppa għandu jkollu d-dritt li jerġa' japplika miżura tas-salvagward għall-importazzjoni ta' prodott li kien bla ħsara għal din il-miżura, meħuda wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, wara perjodu taż-żmien egwali għal nofs dak li matulu din il-miżura tkun ġiet applikata qabel, sakemm il-perjodu taż-żmien ta' nuqqas ta' applikazzjoni jkun mill-inqas sentejn.

Artikolu 10

Il-Miżuri Pre-eżistenti ta' l-Artikolu XIX

Il-Membri għandhom iġibu fit-tmiem il-miżuri kollha tas-salvagward meħuda skond l-Artikolu XIX tal-GATT 1994 li kienu jeżistu fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO mhux iktar minn tmien snin wara d-data li fiha kienu applikati għall-ewwel darba jew ħames snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, liema minnhom tiġi l-iktar tard.

Artikolu 11

Il-Projbizzjoni u l-Eliminazzjoni ta' Ċerti Miżuri

1.  
(a) 

Membru ma għandu jieħu jew iffittex l-ebda azzjoni ta' emerġenza għall-importazzjonijiet ta' prodotti partikolari kif iddikjarati fl-Artikolu XIX tal-GATT 1994 għajr jekk din l-azzjoni tikkonforma mad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu skond dan il-Ftehim.

(b) 

Iktar minn hekk, Membru ma għandu jfittex, jieħu jew iżomm l-ebda trażżin volontarju fuq l-esportazzjonijiet, arranġamenti bl-ordni tal-marketing jew miżuri simili fuq in-naħa ta' l-esportazzjonijiet jew l-importazzjonijiet ( 166 ) ( 167 ). Dawn jinkludu azzjonijiet meħuda minn Membru kif ukoll l-azzjonijiet skond ftehimijiet, arranġamenti u fehim midħula għalihom minn żewġ Membri jew iktar. Kull miżura minn dawn f'effett fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għandha tinġieb f'konformità ma' dan il-Ftehim jew mitmuma f'fażijiet skond il-paragrafu 2.

(ċ) 

Dan il-Ftehim ma japplikax għall-miżuri mfittxa, meħuda jew miżmuma minn Membru skond id-dispożizzjonijiet tal-GATT 1994 għajr għall-Artikolu XIX, u l-Ftehimijiet Kummerċjali Multilaterali fl-Anness 1A għajr għal dan il-Ftehim, jew skond il-protokolli jew l-arranġamenti konklużi fil-qafas tal-GATT 1994.

2.  
It-temma f'fażijiet tal-miżuri riferiti fil-paragrafu 1(b) għandha titwettaq skond l-iskedi taż-żmien li jridu jiġu ppreżentati lill-Kumitat tas-Salvagwrdji mill-Membri interessati mhux iktar tard minn 180 jum wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO. Dawn l-iskedi taż-żmien għandhom jipprovdu l-miżuri kollha riferiti fil-paragrafu 1 li jridu jiġu mitmuma f'fażijiet jew miġjuba f'konformità ma' dan il-Ftehim f'perjodu taż-żmien li ma jaqbiżx il-erba' snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, bla ħsara għal mhux iktar minn miżura waħda għal kull Membru importatur ( 168 ), li t-tul taż-żmien tagħha ma għandux jestendi lil hemm mill-31 ta' Diċembru 1999. Kull eċċezzjoni minn din trid tiġi miftiehma b'mod reċiproku bejn il-Membri interessati direttament u nnotifikata lill-Kumitat tas-Salvagwardji għar-rivista u l-aċċettazzjoni tagħha fi żmien 90 jum mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO. L-Anness ma' dan il-Ftehim jindika miżura li tkun ġiet miftiehma li tidħol f'din l-eċċezzjoni.
3.  
Il-Membri ma għandhomx jinkoraġġixxu jew jappoġġjaw l-adozzjoni jew iż-żamma mill-intrapriżi pubbliċi u privati ta' miżuri mhux governattivi ekwivalenti għal dawk riferiti fil-paragrafu 1.

Artikolu 12

In-Notifika u l-Konsultazzjoni

1.  

Membru għandu jinnotifika minnufih lill-Kuitat tas-Salvagwardji dwar meta:

(a) 

jiftaħ proċess ta' investigazzjoni li jkollu x'jaqsam ma' inġurja gravi jew it-tehdida tagħha u r-raġunijiet għaliha;

(b) 

jagħmel sejba ta' inġurja gravi jew it-tehdida tagħha kkawżati minn importazzjonijiet miżjuda; u

(ċ) 

jieħu deċiżjoni li japplika jew jestendi miżura tas-salvagward.

2.  
Meta jkun qiegħed jagħmel in-notifiki riferiti fil-paragrafi 1(b) u 1(ċ), il-Membru li jipproponi li japplika jew jestendi miżura tas-salvagward għandu jipprovdi lill-Kuitat tas-Salvagardji t-tagħrif kollu pertinenti, li għandu jinkludi x-xiehda ta' l-inġurja gravi jew it-tehdida tagħha kkawżati mill-importazzjonijiet miżjuda, deskrizzjoni preċiża tal-prodott involut u l-miżura proposta, id-data proposta għad-dħul tagħha, it-tul taż-żmien mistenni u l-iskeda taż-żmien għall-liberazzjoni progressiva. Fil-każ ta' l-estensjoni ta' miżura, għandha tiġi pprovvduta wkoll ix-xiehda illi l-industrija interessata qiegħda taġġusta ruħha. Il-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti jew il-Kumitat tas-Salvagwardji jistgħu jitolbu dak it-tagħrif addizzjonali li jistgħu jikkunsidraw meħtieġ minn għand il-Membru li jipproponi li japplika miżura jew jestendiha.
3.  
Membru li jipproponi li japplika jew jestendi miżura tas-salvagward għandu jipprovdi opportunità adegwata għal konsultazzjonijiet minn qabel ma' dawk il-Membri li jkollhom interess sostanzjali bħala esportaturi tal-prodott interessat, bil-ħsieb, fost ħwejjeġ oħra, li jagħmlu rivista tat-tagħrif ipprovvdut skond il-paragrafu 2, jiskambjaw veduti dwar il-miżura u jaslu għal fehim dwar il-manjieri biex jinkiseb il-għan iddikjarat fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 8.
4.  
Membru għandu jagħmel notifika lill-Kumitat tas-Salvagwardji qabel ma jieħu miżura proviżorja tas-salvagward riferita fl-Artikolu 6. Il-konsultazzjonijiet għandhom jibdew minnufih wara li tittieħed il-miżura.
5.  
Ir-riżultati tal-konsultazzjonijiet riferiti f'dan l-Artikolu, kif ukoll ir-riżultati tar-rivisti fl-iskondi tan-nofs riferiti fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 7, kull għamla ta' kumpens riferita fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 8, u s-sospensjonijiet tal-konċessjonijiet u l-obbligi l-oħra proposti riferiti fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8. għandhom jiġu nnotifikati minnufih lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti mill-Membri interessati.
6.  
Il-Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kumitat tas-Salvagwardji bil-liġijiet, ir-regolmenti u l-proċeuri amministrattivi li jkollhom x'jaqsmu mal-miżuri tas-salvagward kif ukoll b'kull modifika magħmula lilhom.
7.  
Il-Membri li jżommu l-miżuri deskritti fl-Artikolu 10 u l-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 11 li jkunu jeżistu fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO għandhom jinnotifikaw dawn il-miżuri lill-Kumitat tas-Salvagwardji mhux iktar tard minn 60 jum wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO.
8.  
Kull Membru jista' jinnotifika lill-Kumitat tas-Salvagwardji bil-liġijiet, ir-regolamenti u l-proċeduri amministrattivi kollha u b'kull miżura jew azzjoni ttrattati f'dan il-Ftehim li ma jkunux ġew innotifikati mill-Membri l-oħra li jkunu meħtieġa b'dan il-Ftehim li jagħmlu dawn in-notifiki.
9.  
Kull Membru jista' jinnotifika lill-Kumitat tas-Salvagwadji kull miżura mhux governattiva riferita fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 11.
10.  
In-notifiki kollha lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti riferiti f'dan il-Ftehim għandhom jintgħamlu b'mod normali pemezz tal-Kumitat tas-Salvagwardji.
11.  
Id-dispożizzjonijiet dwar notifika f'dan il-Ftehim ma għandhom jeħtieġu lill-ebda Membru li jżvela tagħrif kunfidenzali li l-iżvelar tiegħu ikun jista' jimpedixxi l-infurzar tal-liġijiet jew inkella jkun kuntrarju għall-interess pubbliku jew ikun jista' jippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari, pubbliċi jew privati.

Artikolu 13

Is-Sorveljanza

1.  

Huwa hawnhekk stabbilit Kumitat tas-Salvagwardji, taħt l-awtorità tal-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti, li għandu jkun miftuħ għal kull Membru li jindika li jixtieq iservi fuqu. Il-Kumitat irid ikollu l-funzjonijiet li ġejjin:

(a) 

li jimmonitorja, u jirrapporta kull sena lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti dwar l-implimentazzjoni ġenerali ta' dan il-Ftehim u jagħmel rakkommandazzjonijiet għat-titjib tiegħu;

(b) 

li jsib, fuq it-talba ta' Membru affettwat, jekk ikunux ġew ikkonformati magħhom jew le l-ħtiġiet preċedurali ta' dan il-Ftehim f'konnessjoni ma' miżura tas-salvagward, u jirrapporta s-sejbiet tiegħu lill-kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti;

(ċ) 

li jgħin lill-Membri, jekk jitolbu dan, fil-konsultazzjonijiet tagħhom skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim;

(d) 

li jeżamina l-miżuri koperti bl-Artikolu 10 u bil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 11, jimmonitoja t-temma f'fażijiet ta' dawn il-miżuri u jirrapporta kif approprjat lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti;

(e) 

li, fuq it-talba ta' Membru li jkun qiegħed jieħu miżura ta' salvagward, jagħmel rivista jekk il-proposti għalbiex jiġu sospiżi l-konċessjonijiet jew l-obbligi l-oħra jkunux “sostanzjalment ekwivalenti”, u jirrappota kif apprroprjat lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti;

(f) 

li jirċievi u jagħmel rivista tan-notifiki kollha pprovvduti f'dan il-Ftehim u jirrapporta kif approprjat lill-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti; u

(g) 

li jwettaq kull funzjoni oħra konnessa ma' dan il-Ftehium li jista' jistabbilixxi l-Kunsill tal-Kummerċ fl-Oġġetti.

2.  
Sabiex jassisti lill-Kumitat fit-twettiq tal-funzjoni tiegħu tas-sorveljanza, is-Segretarjat għandu jħejji kull sena rapport fattwali dwar l-operat ta' dan il-Ftehim imsejjes fuq in-notifiki u tagħrif ieħor ta' min joqgħod fuqu disponibbli għalih.

Artikolu 14

Is-Soluzzjoni tal-Kontroversji

Għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati u applikati fil-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji rigward il-konsultazzjonijiet u s-soluzzjoni tal-kontroversji li jinħolqu skond dan il-Ftehim.

L-ANNESS

EXCEPTION REFERRED TO IN PARAGRAPH 2 OF ARTICLE 11



Membri Konċernati

Prodott

Tmiem

EC/Japna

Karozzi Tal-passigieri, vetturi “Off Road” vetturi Kummerċjali hfief, Trakkijief hfief (Sa 5 Tunellati) ul-istedd vetturi źarmati Għall kollox (Settijiet CKD)

31 Dec 1999

ANNEX 1 B

GENERAL AGREEMENT ON TRADE IN SERVICES

PART I

SCOPE AND DEFINITION

Article I

Scope and Definition

PART II

GENERAL OBLIGATIONS AND DISCIPLINES

Article II

Most-Favoured-Nation Treatment

Article III

Transparency

Article III bis

Disclosure of Confidential Information

Article IV

Increasing Participation of Developing Countries

Article V

Economic Integration

Article V bis

Labour Markets Integration Agreements

Article VI

Domestic Regulation

Article VII

Recognition

Article VIII

Monopolies and Exclusive Service Suppliers

Article IX

Business Practices

Article X

Emergency Safeguard Measures

Article XI

Payments and Transfers

Article XII

Restrictions to Safeguard the Balance of Payments

Article XIII

Government Procurement

Article XIV

General Exceptions

Article XV bis

Security Exceptions

Article XV

Subsidies

PART III

SPECIFIC COMMITMENTS

Article XVI

Market Access

Article XVII

National Treatment

Article XVIII

Additional Commitments

PART IV

PROGRESSIVE LIBERALIZATION

Article XIX

Negotiation of Specific Commitments

Article XX

Schedules of Specific Commitments

Article XXI

Modification of Schedules

PART V

INSTITUTIONAL PROVISIONS

Article XXII

Consultation

Article XXIII

Dispute Settlement and Enforcement

Article XXIV

Council for Trade in Services

Article XXV

Technical Cooperation

Article XXVI

Relationship with Other International Organizations

PART VI

FINAL PROVISIONS

Article XXVII

Denial of Benefits

Article XXVIII

Definitions

Article XXIX

Annexes

Annex on Article II Exemptions

Annex on Movement of Natural Persons Supplying Services under the Agreement

Annex on Air Transport Services

Annex on Financial Services

Second Annex on Financial Services

Annex on Negotiations on Maritime Transport Services

Annex on Telecommunications

Annex on Negotiations on Basic Telecommunications

FTEHIM ĠENERALI DWAR IL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI



MEMBRI,

WAQT LI JIRRIKONOXXU l-importanza li dejjem tiżdied tal-kummerċ fis-servizzi għat-tkabbir u l-iżvilupp ta' l-ekonomija dinjija;

WAQT LI JIXTIEQU li jwaqqfu qafas multilaterali ta' prinċipji u regoli għall-kummerċ fis-servizzi bl-iskop li dan il-kummerċ jespandi taħt kondizzjonijiet ta' trasparenza u liberalizzazzjoni progressiva u bħala mezz li jippromovi t-tkabbir ekonomiku ta' l-imsieħba kollha tal-kummerċ u l-iżvilupp ta' pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw;

WAQT LI JIXTIEQU li jilħqu livelli ta' liberalizzazzjoni tal-kummerċ fis-servizzi permezz sensiliet suċċessivi ta' negozjati multilaterali bil-għan li jippromovu l-interessi tal-parteċipanti kollha fuq bażi ta' vantaġġ reċiproku u li jassiguraw bilanċ ġenerali ta' drittijiet u obbligi, waqt li jirrispettaw kif xieraq l-objettivi tal-politika nazzjonali;

WAQT LI JIRRIKONOXXU d-dritt tal-Membri li jirregolaw, u li jintroduċu regolamenti ġodda, dwar il-provvista ta' servizzi fit-territorji tagħhom sabiex jilħqu l-objettivi tal-politika nazzjonali tagħhom u, f'asimmetriji eżistenti fejn jidħol il-livell ta' żvilupp tar-regolamenti tas-servizzi f'pajjiżi differenti, il-bżonn partikolari tal-pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw li jeżerċitaw dan id-dritt;

WAQT LI JIXTIEQU li jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni ta' pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw fil-kummerċ fis-servizzi u l-espnasjoni ta' l-esportazzjoni tas-servizzi tagħhom waqt li inter alia tissaħħaħ il-kapaċitá tas-servizzi domestiċi tagħhom u l-effiċjenza u l-kompetittivitá tagħha;

WAQT LI JIKKUNSIDRAW partikolarment id-diffikultá serja tal-pajjiżi l-inqas żviluppati minħabba s-sitwazzjoni ekonomika speċjali u l-iżvilupp, il-kummerċ u l-bżonnijiet finanzjarji tagħhom;

QEGĦDIN HAWNHEKK JAQBLU KIF ĠEJ:



PARTI I

SKOP U DEFINIZZJONI

Artikolu I

Skop u Definizzjoni

1.  
Dan il-Ftehim japplika għal miżuri minn Membri li jagħmlu kummerċ fis-servizzi.
2.  

Għall-iskop ta’ dan il-Ftehim, kummerċ fis-servizzi huwa definit bħala l-provvista ta’ servizz:

(a) 

aspetti kummerċjali u tekniċi tal-provvista ta' servizzi;

(b) 

fit-territorju ta’ Membru wieħed għall-konsumatur tas-servizz ta’ xi Membru ieħor;

(ċ) 

minn fornitur ta’ servizz ta’ Membru wieħed, permezz ta’ preżenza kummerċjali fit-territorju ta’ Membru ieħor;

(d) 

minn fornitur ta’ servizz ta’ Membru wieħed, permezz ta’ preżenza ta’ persuni naturali ta’ Membru fit-territorju ta’ xi Membru ieħor.

3.  

Għall-iskopijiet ta’ dan il-Ftehim:

(a) 

“miżuri mill-Membri” tfisser miżuri meħuda minn:

(i) 

gvernijiet u awtoritajiet reġjonali jew lokali: u

(ii) 

korpi non-governattivi fl-eżerċizzju tal-poteri tagħhom iddelegati minn gvernijiet u awtoritajiet reġjonali jew lokali;

Fil-qadi ta’ l-obbligazzjonijiet u r-rabtiet taħt dan il-Ftehim, kull Membru għandu jieħu dawk il-miżuri raġonevoli li jkunu disponibbli għalih sabiex jiżgura l-osservanza tagħhom minn gvernijiet u awtoritajiet reġjonali u lokali u korpi non-governattivi fit-territorju tiegħu;

(b) 

servizzi’ tinkludi kull servizz f’kull settur bl-eċċezzjoni ta’ servizzi pprovduti fl-eżerċizzju ta’ awtoritá governattiva;

(ċ) 

“servizzi pprovduti fl-eżerċizzju ta’ awtoritá governattiva” tfisser kull servizz li ma jkunx ipprovdut la fuq bażi kummerċjali u lanqas f’kompetizzjoni ma’ xi fornitur tas-servizzi.



PARTI II

OBBLIGAZZJONIJIET ĠENERALI U DIXXIPLINI

Artikolu II

Trattament ta’ Nazzjon l-Aktar Favorit

1.  
Fejn tidħol xi miżura koperta b’dan il-Ftehim, kull Membru għandu jagħti immedjatament u mingħajr kondizzjonijiet lil servizzi u fornituri tas-servizzi ta’ kull Membru ieħor trattament mhux inqas favorevoli għal dak li jagħti lil servizzi u fornituri tas-servizzi simili ta’ kull pajjiż ieħor.
2.  
Membru jista’ jżomm miżura inkonsistenti mal-paragrafu 1 sakemm dik il-miżura tkun fil-lista, u tilħaq il-kondizzjonijiet, ta’ l-Anness dwar l-Eżenzjonijiet ta’ l-Artikolu II.
3.  
Id-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim ma għandhomx ikunu jinftehmu b’mod li jżommu lil xi Membru milli jikkonferixxi jew jagħti vantaġġi lill-pajjiżi li jmissu miegħu sabiex jiffaċilita skambji limitati għal żoni tal-fruntiera kontigwi ta’ servizzi li jkunu kemm prodotti u kemm ikkunsmati lokalment.

Artikolu III

Trasparenza

1.  
Kull Membru għandu jippubblika fil-pront u, bl-eċċezzjoni ta’ sitwazzjonijiet ta’ emerġenza, l-iktar tard sad-data tad-dħul fis-seħħ tagħhom, il-miżuri rilevanti ta’ applikazzjoni ġenerali kollha li jaffettwaw jew li jirrelataw ma’ l-operat ta’ dan il-Ftehim. Ftehim Interazzjonali li jaffettwaw jew jirrelataw mal-kummerċ fis-servizzi li tagħhom xi Membru jkun firmatarju għandu jiġu ppubblikati wkoll.
2.  
Fejn il-pubblikazzjoni bħalma msemmi fil-paragrafu 1 ma tkunx prattikabbli, dik l-informazzjoni għandha tkun ippubblikata b’mod ieħor.
3.  
Kull Membru għandu fil-pront u mill-inqas ta’ kull sena jinforma ’l-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi bil-bdil jew bl-introduzzjoni ta’ liġijiet, regolamenti jew linji ta’ gwida amministrattivi li jaffetwaw sinifikattivament il-kummerċ fis-servizzi kopert bir-rabtiet speċifiċi taħt dan il-Ftehim.
4.  
Kull Membru għandu jirrispondi fil-pront għal kull talba minn xi Membru ieħor għal informazzjoni speċifika dwar xi waħda mill-mizuri ta’ applikazzjoni ġenerali tiegħu jew ftehim internazzjonali fit-tifsira tal-paragrafu 1. Kull Membru għandu wkoll iwaqqaf punti ta’ riferiment sabiex jipprovdu informazzjoni speċifika lil Membri oħrajn fuq, talba, dwar dawn il-kwistjonijiet kif ukoll dawk soġġetti għall-bżonn ta’ notifika fil-paragrafu 3. Dawn il-punti ta’ riferiment għandhom jiġu mwaqqfa fi żmien sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim li jwaqqaf l-ODK (referut f’dan il-Ftehim bħala l-“Ftehim ta’ l-ODK”). Flessibilitá xierqa fejn jidħol il-limitu ta’ żmien li fih dawn il-punti ta’ riferiment għandhom jiġu stabbiliti tista’ tiġi miftehma individwalment għal pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw li huma Membri. Punti ta’ riferiment ma għandhomx ikunu depożitarji ta’ liġijiet u regolamenti.
5.  
Kull Membru jista’ jinnotifika lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi b’xi miżura, meħuda minn xi Membru ieħor, li jikkonsidra li taffettwa l-operat ta’ dan il-Ftehim.

Artikolu III bis

Żvelar ta’ Informazzjoni Kunfidenzali

Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jirrikjedi xi Membru sabiex jipprovdi informazzjoni kunfidenzali li l-iżvelar tagħha jkun jimpedixxi l-infurzar tal-liġi jew inkella jkun kuntrarju għall-interess pubbliku jew ikun ta’ preġudizzju għall-interessi kummerċjali leġittimi ta’ impriżi partikolari, pubbliċi jew privati.

Artikolu IV

Iktar Parteċipazzjoni minn Pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw

1.  

Iktar parteċipazzjoni ta’ Pajjiżi Membri li għadhom qegħdin jiżviluppaw fil-kummerċ dinji għandha tkun iffaċilitata permezz ta’ rabtiet speċifiċi nnegozjati minn Membri differenri skond il-Partijiet III u IV ta’ dan il-Ftehim u li jirrelataw ma’:

(a) 

it-tisħiħ tal-kapaċitá tas-servizzi domestiċi tagħhom u l-effiċjenza u l-kompetittivitá tagħha inter alia permezz ta’ aċċess għat-teknoloġija fuq bażi kummerċjali;

(b) 

it-titjib ta’ l-aċċess tagħhom għal kanali ta’ distribuzzjoni u punti għall-informazzjoni; u

(ċ) 

il-liberalizzazzjoni ta’ l-aċċess għas-suq f’setturi u modi ta’ interess għall-esportazzjoni tagħhom.

2.  

Pajjiżi Membri żviluppati, u sa fejn hu possibbli Membri oħra, għandhom jistabbilixxu punti ta’ kuntatt sa sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim ta’ l-ODK sabiex jiffaċilitaw l-aċċess ta’ fornituri tas-servizzi f’pajjiżi Membri li għadhom qegħdin jiżviluppaw għal informazzjoni, li għandha x’taqsam mas-swieq rispettivi tagħhom, li tikkonċerna:

(a) 

aspetti kummerċjali u tekniċi tal-provvista ta’ servizzi;

(b) 

reġistrazzjoni, rikonoxximent u ksib ta’ kwalifiki professjonali; u

(ċ) 

id-disponibbilitá tat-teknoloġija tas-servizzi.

3.  
Għandha tingħata prijoritá speċjali lill-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati fl-implimentazzjoni tal-paragrafi 1 u 2. Għandha tittieħed attenzjoni partikolari tad-diffikultá serja tal-pajjiżi l-inqas żviluppati meta jaċċettaw rabtiet speċifiċi nnegozjati minħabba s-sitwazzjoni ekonomika speċjali, l-iżvilupp, il-kummerċ u l-bżonnijiet finanzjarji tagħhom.

Artikolu V

Integrazzjoni Ekonomika

1.  

Dan il-Ftehim ma għandux iżomm lil xi Membru milli jkun Parti jew jidħol f’xi ftehim li jilliberalizza l-kummerċ fis-servizzi bejn il-partijiet ta’ dak il-ftehim, sakemm dak il-ftehim:

(a) 

ikollu kopertura settorjali sostanzjali ( 169 ), u

(b) 

jkun jipprovdi għan-nuqqas jew għall-eliminazzjoni ta’, sostanzjalment, id-diskriminazzjoni kollha bejn il-Partijiet, fis-sens ta’ l-Artikolu XVII, fis-setturi koperti taħt is-subparagrafu (a), permezz ta’:

(i) 

elimination of existing discriminatory measures, and/or

(ii) 

projbizzjoni ta’ iktar miżuri diskriminatorji jew oħrajn ġodda,

jew mad-dħul fis-seħħ ta’ dak il-ftehim jew fuq bażi ta’ qafas ta’ żmien raġonevoli, bl-eċċezzjoni ta’ miżuri permessi taħt l-Artikoli XI, XII, XIV u XIV bis.

2.  
Meta jiġi evalwat jekk il-kondizzjonijiet taħt il-paragrafu (b) humiex milħuqa, tista’ tingħata konsiderazzjoni għar-relazzjoni tal-ftehim għal proċess usa’ ta’ integrazzjoni ekonomika jew għal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ bejn il-pajjiżi kkonċernati.
3.  
(a) 

Fejn pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw ikunu partijiet fi ftehim tat-tip imsemmi fil-paragrafu 1, għandha tiġi pprovduta flessibilitá fejn jidħlu l-kondizzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 1, partikolarment b’referenza għas-subparagrafu (b) tiegħu, skond il-livell ta’ żvilupp tal-pajjiżi kkonċernati, kemm ġeneralment u kemm fis-subsetturi.

(b) 

Minkejja l-paragrafu 6, fil-każ ta’ ftehim tat-tip kif imsemmi fil-paragrafu 1 li jinvolvi biss pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw, jista’ jingħata trattament iktar favorevoli lil persuni ġuridiċi li huma propjetà ta’, jew ikkontrollati minn, persuni naturali tal-partijiet f’dak il-ftehim.

4.  
Kull ftehim referut fil-paragrafu 1 għandu jkun iddisinjat sabiex jiffaċilita l-kummerċ bejn il-partijiet fil-ftehim u ma għandux iżid il-livell ġenerali ta’ xkiel għall-kummerċ fis-servizzi fis-setturi u s-subsetturi rispettivi fejn jidħol xi Membru barra dak il-ftehim meta kkumparat mal-livell applikabbli qabel dak il-ftehim.
5.  
Jekk, fil-konklużjoni, fit-tkabbir jew f’kull modifikazzjoni sinifikanti ta’ xi ftehim taħt il-paragrafu 1, xi Membru jaħseb biex jirtira jew biex jimmodifika rabta speċifika b’mod inkonsistenti mat-termini u l-kondizzjonijiet imsemmija fl-Iskeda tiegħu, għandu jipprovdi notifika minn qabel ta’ mill-inqas 90 ġurnata ta’ dawk il-modifiki jew irtirar u l-proċedura msemmija fil-paragrafi 2, 3, u 4 ta’ l-Artikolu XXI għandha tapplika.
6.  
Fornitur ta’ servizz ta’ xi Membru ieħor li huwa persuna ġuridika kkostitwita taħt il-liġijiet ta’ parti fi ftehim kif imsemmi fil-paragrafu 1 għandu jkun intitolat għal trattament mogħti taħt dak il-ftehim, sakemm jingaġġa ruħu f’operazzjonijiet ta’ kummerċ sostanzjali fit-territorju tal-partijiet ta’ dak il-ftehim.
7.  
(a) 

Membri li huma partijiet fi ftehim kif imsemmi fil-paragrafu 1 għandhom jgħarrfu fil-pront b’dak il-ftehim jew b’xi tkabbir jew modifikazzjoni sinifikanti tiegħu lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi. Huma għandhom ukoll jagħmlu aċċessibbli informazzjoni rilevanti disponibbli għall-Kunsill bħalma rikjest minnu. Il-Kunsill jista’ jwaqqaf grupp ta’ ħidma sabiex teżamina dak il-ftehim jew tkabbir jew modifikazzjoni tiegħu u tirrapporta lill-Kunsill dwar il-konsistenza tiegħu ma’ dan l-Artikolu.

(b) 

Membri li huma partijiet fi ftehim bħalma msemmi fil-paragrafu 1 li jkun implimentat fuq il-bażi ta’ qafas ta’ żmien għandhom jirrappurtaw perjodikament lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi dwar l-implimentazzjoni tiegħu. Il-Kunsill jista’ jwaqqaf grupp ta’ ħidma sabiex jeżamina dawn ir-rapporti jekk jaħseb li dan ikun neċessarju.

(ċ) 

Il-Kunsill jista’ jagħmel rakkomandazzjonijiet lill-partijiet kif jidhirlu xieraq ibbażati fuq ir-rapporti tal-gruppi ta’ ħidma imsemmija fis-subparagrafi (a) u (b).

8.  
Membru li huwa parti fi ftehim kif imsemmi fil-paragrafu 1 ma jistax ifittex kumpens għal benefiċċji tal-kummerċ li jistgħu jakkumulaw għal xi Membru ieħor permezz ta’ dak il-ftehim.

Artikolu V bis

Ftehim ta’ Integrazzjoni tas-Swieq tax-Xogħol

Dan il-Ftehim ma għandux iżomm lil xi Membru milli jkun parti f’xi ftehim li jistabbilixxi integrazzjoni sħiħa ( 170 ) tas-swieq tax-xogħol bejn il-partijiet ta’ dak il-ftehim, sakemm dak il-ftehim:

(a) 

jeżenta ċittadini ta’ partijiet f’dak il-ftehim minn ħtiġijiet li jikkonċernaw ir-residenza u permessi ta’ xogħol;

(b) 

ikun notifikat lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi.

Artikolu VI

Regolazzjoni Domestika

1.  
F’setturi fejn rabtiet speċifiċi jkunu involuti, kull Membru għandu jiżgura li l-miżuri ta’ applikazzjoni ġenerali kollha li jaffettwaw il-kummerċ fis-servizzi jkunu amministrati b’mod raġonevoli, oġġettiv u imparzjali.
2.  
(a) 

Kull Membru għandu jżomm jew jikkostitwixxi malajr kemm jista’ jkun tribunali jew proċeduri ġudizzjarji, arbitrali jew amministrattivi li jipprovdu, fuq it-talba ta’ fornitur ta’ servizz affetwat, għar-reviżjoni fil-pront u, fejn iġġustifikat, rimedji xierqa għal deċiżjonijiet amministrattivi li jaffettwaw il-kummerċ fis-servizzi. Fejn dawn il-proċeduri ma jkunux indipendenti mill-aġenzija fdata bid-deċiżjoni kkonċernata, il-Membru għandu jiżgura li l-proċeduri fil-fatt jippprovdu għal reviżjoni oġġettiva u imparzjali.

(b) 

Id-dispożizzjonijiet tas-subparagrafu (a) ma għandhomx jinftehmu b’mod li jirrikjedu lil xi Membru sabiex jikkostitwixxi dawn it-tribunali jew proċeduri fejn dan ikun inkonsistenti ma’ l-istruttura kostituzzjonali jew in-natura tas-sistema legali tiegħu.

3.  
Fejn hi meħtieġa awtorizzazzjoni għall-provvista ta’ servizzi li dwarhom intagħmlet rabta speċifika, l-awtoritajiet kompetenti tal-Membru għandhom, f’perjodu ta’ żmien raġonevoli wara s-sottomissjoni ta’ applikazzjoni kkunsidrata kompluta taħt il-liġijiet u r-regolamenti domestiċi, jinfurmaw lill-applikant dwar id-deċiżjoni li tikkonċerna l-applikazzjoni. Fuq it-talba ta’ l-applikant, l-awtoritajiet kompetenti tal-membru għandhom jipprovdu, mingħajr dewmien żejjed, informazzjoni li tikkonċerna l-istat ta’ l-applikazzjoni
4.  

Sabiex jiżgura li miżuri li jirrelataw mar-rikjesti u proċeduri ta’ kwalifika, standards tekniċi u rikjesti ta’ liċenzar ma jkunux jikkostitwixxu xkiel żejjed lill-kummerċ fis-servizzi, il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu, permezz ta’ korpi xierqa li huwa jista’ jwaqqaf, jiżviluppa dixxiplini neċessarji. Dawn id-dixxiplini għandhom jimmiraw li jiżguraw li dawn il-ħriġijiet ikunu inter alia:

(a) 

ibbażati fuq kriterji oġġettivi u trasparenti, bħal kompetenza u l-abbilitá ta’ provvista tas-servizzi;

(b) 

mhux iktar ta’ piż żejjed milli neċessarju sabiex jiżguraw il-kwalitá tas-servizz;

(ċ) 

fil-każ ta’ proċeduri ta’ lliċenzar, mhux fihom infushom ta’ restrizzjoni għall-provvista tas-servizz.

5.  
(a) 

F’setturi fejn Membru jkun daħal għal rabtiet speċifiċi, sad-dħul fis-seħħ ta’ dixxiplini żviluppati f’dawn is-setturi skond il-paragrafu 4, il-Membru ma għandux japplika rikjesti ta’ lliċenzar u kwalifiki u standards tekniċi li jannullaw jew ifixklu dawk ir-rabtiet speċifiċi b’mod li:

(i) 

ma jkunux konformi mal-kriterji stabbiliti fis-subparagrafi 4(a), (b) jew (ċ); u

(ii) 

ma setgħux ikunu raġonevolment mistennija mill-Membru fiż-żmien meta r-rabtiet speċifiċi f’dawk is-setturi kienu magħmula.

(b) 

Biex jiġi ddeterminat jekk Membru jkunx konformi ma’ l-obbligazzjoni taħt il-paragrafu 5(a), għandhom jiġu kkunsidrati standards internazzjonali ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti ( 171 ) applikati minn dak il-Membru.

6.  
F’setturi fejn rabtiet speċifiċi li għandhom x’jaqsmu ma’ servizzi professjonali jkunu miftehmin, kull Membru għandu jipprovdi proċeduri adegwati sabiex jivverifika l-kompetenza ta’ professjonisti ta’ xi membru ieħor.

Artikolu VII

Rikonoxximent

1.  
Għall-iskopijiet ta’ twettiq, fl-intier jew parzjalment, ta’ l-istandards jew kriterji għall-awtorizzazzjoni, illiċenzar jew ċer- tifikazzjoni tal-fornituri tas-servizzi, u bla ħsara għall-ħtiġijiet ta’ paragrafu 3, Membru jista’ jirrikonoxxi l-edukazzjoni jew l-esperjenza miksuba, il-ħtiġijiet milħuqa, jew il-liċenzi u ċ-ċertifikazzjonijiet mogħtija f’pajjiż partikolari. Dan ir-rikonoxximent, li jista’ jsir permezz ta’ armonizzazzjoni jew b’mod ieħor, jista’ jkun ibbażat fuq ftehim jew arranġament mal-pajjiż ikkonċernat jew b’mod awtonomu.
2.  
Membru li jkun parti fi ftehim jew arranġament tat-tip kif imsemmi fil-paragrafu 1, kemm jekk eżistenti jew futur, għandu jħalli opportunitá adegwata għal Membri oħra interessati li jinnegozjaw is-sħubija tagħhom f’dak il-ftehim jew arranġament jew li jinnegozjaw uħud komparabbli miegħu. Fejn Membru jagħti rikonoxximent b’mod awtonomu, huwa għandu jħalli opportunitá adegwata għal xi Membru ieħor sabiex juri li l-edukazzjoni, l-esperjenza, il-liċenzi jew ċertifikazzjonijiet miksuba jew ir-rikjesti milħuqa fit-territorju ta’ dak il-Membru l-ieħor għandhom jiġu rrikonoxxuti.
3.  
Membru ma għandux jagħmel rikonoxximent b’mod li jikkostitwixxi mezz ta’ diskriminazzjoni bejn il-pajjiżi fl-applikazzjoni ta’ l-istandards u l-kriterji tiegħu għall-awtorizzazzjoni, illiċenzar jew ċertifikazzjoni tal-fornituri tas-servizzi, jew restrizzjoni moħbija għall-kummerċ fis-servizzi.
4.  

Kull Membru għandu:

(a) 

fi żmien 12-il xahar mid-data li fiha l-Ftehim ta’ l-ODK jidħol fis-seħħ għalih, jinforma lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi bil-miżuri ta’ rikonoxximent eżistenti tiegħu u jiddikjara jekk dawn il-miżuri humiex ibbażati fuq ftehim jew arranġamenti tat-tip kif imsemmi fil-paragrafu 1;

(b) 

fil-pront jinforma lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi kmieni kemm jista’ jkun possibbli dwar il-ftuħ tan-negozjati dwar ftehim jew arranġament tat-tip kif imsemmi fil-paragrafu 1 sabiex jipprovdi opportunitá adegwata lil kull Membru ieħor li jindika l-interess tiegħu li jipparteċipa fin-negozjati qabel ma dawn jidħlu f’fażi sostantiva;

(ċ) 

fil-pront jinforma lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi meta jaddotta miżuri ta’ rikonoxximent ġodda jew meta jbiddel sinifikattivament dawk eżistenti u jiddikjara jekk il-miżuri humiex ibbażati fuq ftehim jew arranġament tat-tip kif imsemmi fil-paragrafu 1.

5.  
Meta jkun xieraq, ir-rikonoxximent għandu jkun ibbażat fuq kriterji miftehma multilateralment. F’każi xierqa, il-Membri għandhom jaħdmu f’kooperazzjoni ma’ organizzazzjonijiet inter-governattivi u non-governattivi rilevanti sabiex jistabbilixxu u jaddottaw standards u kriterji ta’ rikonoxximent internazzjonali komuni u standards għall-prattika ta’ kummerċ ta’ servizzi u professjonijiet rilevanti internazzjonali komuni.

Artikolu VIII

Monopolji u Fornituri ta’ Servizzi Esklussivi

1.  
Kull Membru għandu jiżgura li kull fornitur ta’ servizz ta’ monopolju fit-territorju tiegħu, fil-provvista tas-servizz ta’ monopolju fis-suq rilevanti, ma jaġixxix b’mod inkonsistenti ma’ l-obbligazzjonijiet ta’ dak il-Membru taħt l-Artikolu II u rabtiet speċifiċi.
2.  
Fejn fornitur ta’ monopolju ta’ Membru jikkompeti, kemm direttament jew permezz ta’ kumpanija affiljata, fil-provvista ta’ servizz barra l-iskop tad-drittijiet monopolistiċi tiegħu u li huwa soġġett għal rabtiet speċifiċi ta’ dak il-Membru, il-Membru għandu jiżgura li dak il-fornitur ma jabbużax mill-pożizzjoni ta’ monopolju tiegħu sabiex jaġixxi fit-territorju tiegħu inkonsistentament ma’ dawk ir-rabtiet.
3.  
Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi jista’, fuq it-talba ta’ Membru li għandu raġuni li tħassbu li fornitur ta’ servizz ta’ monopolju ta’ xi Membru ieħor qiegħed jaġixxi inkonsistentament mal-paragrafi 1 jew 2, jitlob lill-Membri li jistabbilixxu, jżommu jew jawtorizzaw lil dak il-fornitur sabiex jipprovdu informazzjoni speċifika li tikkonċerna l-operazzjonijiet rilevanti.
4.  
Jekk. wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK, xi Membru jagħti drittijiet ta’ monopolju fejn jidħlu l-provvista ta’ servizzi koperti bir-rabtiet speċifiċi tiegħu, dak il-Membru għandu jinnotifika lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi mhux aktar tard minn tliet xhur qabel l-implimentazzjoni maħsuba għall-għotja tad-drittijiet tal-monopolju u d-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2, 3 u 4 ta’ l-Artikolu XXI għandhom japplikaw.
5.  
Id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Artikolu għandhom japplikaw ukoll f’każi ta’ fornituri ta’ servizzi esklussivi, fejn Membru, formalment jew b’effett, (a) jawtorizza jew jistabbilixxi numru żgħir ta’ fornituri tas-servizz u (b) sostanzjalment ma jħallix kompetizzjoni bejn dawk il-fornituri fit-territorju tiegħu.

Artikolu IX

Prassi tal-Kummerċ

1.  
Il-Membri jirrikonoxxu li ċerti prassi tal-kummerċ tal-fornituri tas-servizzi, barra dawk li jaqgħu taħt l-Artikolu VIII, jistgħu jirrestrinġu l-kompetizzjoni u għaldaqstant jirrestrinġu l-kummerċ fis-servizzi.
2.  
Kull Membru għandu, fuq it-talba ta’ xi Membru ieħor, jidħol f’konsultazzjonijiet bl-iskop li jelimina prassi msemmija fil-paragrafu 1. Il-Membru indirizzat għandu jikkunsidra bis-sħiħ u simpatetikament din it-talba u għandu jikkoopera billi jipprovdi informazzjoni mhux kunfidenzali disponibbli pubblikament ta’ rilevanza għall-kwistjoni. Il-Membru indirizzat għandu wkoll jipprovdi informazzjoni oħra disponibbli għall-Membri li jagħmlu t-talba, bla ħsara għal-liġi domestika tiegħu u għall-konklużjoni ta’ qbil sodisfaċenti li jikkonċerna s-salvagwardjar tal-kunfidenzalitá tiegħu mill-Membru li jagħmel it-talba.

Artikolu X

Miżuri ta’ Salvagwardjar f’Emerġenza

1.  
Għandu jkun hemm negozjati multilaterali dwar il-kwistjoni tal-miżuri ta’ salvagwardjar f’emerġenza bbażati fuq il-prinċipju tan-non-diskriminazzjoni. Ir-riżultati ta’ dawn in-negozjati għandhom jidħlu fis-seħħ f’data mhux aktar tard minn tliet snin mid-data li fiha jidħol fis-seħħ il-Ftehim dwar l-ODK.
2.  
Fil-perjodu qabel ma jidħlu fis-seħħ ir-riżultati tan-negozjati msemmija fil-paragrafu 1, kull Membru jista’, minkejja d-dispożizzjonijiet fil-paragrafu 1 ta’ l-Artikolu XXI, jinnotifika lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi bl-intenzjoni tiegħu li jimmodifika jew jirtira minn xi rabta speċifika wara perjodu ta’ sena mid-data li fiha dik ir-rabta tidħol fis-seħħ; sakemm il-membru juri lill-Kunsill li l-modifika jew l-irtirar ma jistgħux jistennew il-perjodu ta’ tliet snin kif ipprovdut fil-paragrafu 1 ta’ l-Artikolu XXI.
3.  
Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 għandhom jispiċċaw tliet snin wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehm dwar l-ODK.

Artikolu XI

Ħlasijiet u Trasferimenti

1.  
Bl-eċċezzjoni taċ-ċirkostanzi msemmija fl-Artikolu XII, Membru ma jistax japplika restrizzjonijiet fuq trasferimenti internazzjonali u ħlasijiet għal tranżazzjonijiet kurrenti li jirrelataw mar-rabtiet speċifiċi tiegħu.
2.  
Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jaffettwa d-drittijiet u l-obbligi tal-membri tal-Fond Monetarju Internazzjonali taħt l-Artikli tal-Ftehim dwar il-Fond, inklużi l-użu ta’ azzjonijiet ta’ skambju li jkunu konformi mal-Artikli tal-Ftehim, sakemm il-Membru ma jistax jimponi restrizzjonijiet fuq tranżazzjonijiet kapitali b’mod inkonsistenti mar-rabtiet speċifiċi li għandhom x’jaqsmu ma’ dawk it-tranżazzjonijiet, bl-eċċezzjoni ta’ l-Artikolu XII jew fuq it-talba tal-Fond.

Artikolu XII

Restrizzjonijiet sabiex jiġu Salvagwardjati l-Bilanċi tal-Ħlasijiet

1.  
Fl-eventwalitá ta’ bilanċ ta’ ħlasijiet serju u diffikultajiet finanzjarji esterni jew theddida tagħhom Membru jista’ jaddotta jew iżomm restrizzjonijiet fuq il-kummerċ fis-servizzi li fuqhom għandu rabtiet speċifiċi, inklużi ħlasijiet jew trasferimenti għal tranżazzjonijiet relatati ma’ dawk ir-rabtiet. Huwa rrikonnoxxut li pressjonijiet partikolari fuq il-bilanċ ta’ ħlasijiet ta’ Membru fuq il-proċess ta’ żvilupp ekonomiku jew transizzjoni ekonomika jistgħu jeħtieġu l-użu ta’ restrizzjonijiet sabiex jiżguraw inter alia l-manteniment ta’ livell ta’ riżervi finanzjarji adegwat għall-implimentazzjoni tal-programm ta’ żvilupp ekonomiku jew transizzjoni ekonomika tiegħu.
2.  

Ir-restrizzjonijiet imsemija fil-paragrafu 1:

(a) 

ma għandhomx jiddiskriminaw bejn il-Membri;

(b) 

għandhom ikunu konsistenti ma’ l-Artikli tal-Ftehim tal-Fond Monetarju Internazzjonali;

(ċ) 

għandhom jevitaw ħsara mhux bżonnjuża għall-interessi kummerċjali, ekonomiċi u finanzjarji ta’ xi Membru ieħor;

(d) 

ma għandhomx ikunu iktar minn dawk neċessarji sabiex jiġu ttrattati ċ-ċirkostanzi deskritti fil-paragrafu 1;

(e) 

għandhom ikunu temporanji u sfumati fix-xejn progressivament hekk kif is-sitwazzjoni speċifikata fil-paragrafu 1 titjieb.

3.  
Biex tiġi ddeterminata l-inċidenza ta’ dawn ir-restrizzjonijiet, il-membri jistgħu jagħtu prijoritá lill-provvista ta’ servizzi li huma iktar essenzali għall-programmi ta’ żvilupp ekonomiku tagħhom. Madanakollu, dawn ir-restrizzjonijiet ma għandhomx ikunu addottati jew miżmuma bl-iskop li jipproteġu settur partikolari ta’ servizzi.
4.  
Kull restrizzjoni addottata jew miżmuma taħt il-paragrafu 1, jew kull bidla fiha, għandha tkun innotifikata fil-pront lill-Kunsill Ġenerali.
5.  
(a) 

Membri li japplikaw id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Artikolu għandhom jikkonsultaw fil-pront mal-Kumitat dwar ir-Restrizzjonjijiet fuq il-Bilanċ tal-Ħlasijiet dwar restrizzjonijiet addottati taħt dan l-Artikolu.

(b) 

Il-Konferenza Ministerjali għandha tistabbilixxi proċeduri ( 172 ) għal konsultazzjonijiet perjodiċi bl-iskop li tħalli dawn ir-rakkomandazzjonijiet jiġu magħmula għall-membru kkonċernat kif din tikkunsidra xieraq.

(ċ) 

Dawn il-konsultazzjonijiet għandhom jaraw is-sitwazzjoni tal-bilanċ tal-ħlasijiet tal-Membru kkonċernat u r-restrizzjonijiet adottati u miżmuma taħt dan l-Artikolu, waqt li jiġu kkunsidrati inter alia fatturi bħal:

(i) 

in-natura u sa fejn jasal il-bilanċ tal-ħlasijiet u d-diffikultajiet finanzjarji esterni;

(ii) 

l-ambjent tal-kummerċ u ta’ l-ekonomija esterna tal-Membru kkonsultant;

(iii) 

miżuri korrettivi alternattivi li jistgħu jkunu disponibbli.

(d) 

Il-konsultazzjonijiet għandhom jindirizzaw il-konformitá ta’ xi restrizzjoni mal-paragrafu 2, partikolarment l-isfumar progressiv tar-restrizzjonijiet skond il-paragrafu 2(e).

(e) 

F’dawn il-konsultazzjonijiet, is-sejba ta’ statistiċi jew fatti oħra ppreżentati mill-Fond Monetarju Internazzjonali li jirrelataw ma’ skambji barranin, riżervi monetarji u bilanċi ta’ ħlasijiet, għandhom ikunu aċċettati u l-konklużjonijiet għandhom ikunu bbażati fuq l-evalwazzjoni tal-Fond tal-bilanċi tal-ħlasijiet u s-sitwazzjoni finanzjarja esterna tal-Membru kkonsultant.

6.  
Jekk Membru li mhux membru tal-Fond Monetarju Internazzjonali jixtieq japplika d-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Artikolu l-Konferenza Ministerjali għandha twaqqaf proċedura ta’ reviżjoni u proċeduri oħrajn neċessarji.

Artikolu XIII

Ksib Governattiv

1.  
L-Artikoli II, XVI u XVII ma għandhomx japplikaw għal-liġijiet, regolamenti jew ħtiġijiet li jirregolaw il-ksib minn aġenziji governattivi ta’ servizzi mixtrija għal skopijiet governattivi u mhux bl-iskop ta’ bejgħ kummerċjali mill-ġdid jew bl-iskop ta’ użu fil-provvista ta’ servizzi għall-bejgħ kummerċjali.
2.  
Għandu jkun hemm negozjati multilaterali dwar il-ksib governattiv ta’ servizzi taħt dan il-Ftehim sa sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK.

Artikolu XIV

Eċċezzjonijiet Ġenerali

Mingħajr ħsara għall-ħtieġa li dawn il-miżuri ma jkunux applikati b’mod li jikkostitwixxu mezz ta’ diskriminazzjoni arbitrarja u mhux ġustifikabbli bejn il-pajjiżi fejn jipprevalu kondizzjonijiet simili, jew restrizzjoni fuq il-kummerċ fis-servizzi moħbija, xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jinftiehem li ma jħallix l-adozzjoni jew l-infurzar minn xi Membri ta’ miżuri:

(a) 

neċessarji sabiex jipproteġu l-morali pubblika jew sabiex iżommu l-ordni pubblika ( 173 );

(b) 

neċessarji sabiex jipproteġu l-ħajja jew is-saħħa tal-bniedem, ta’ l-annimali, jew tal-pjanti;

(ċ) 

neċessarji sabiex jiżguraw il-konformità mal-liġijiet jew regolamenti li mhumiex inkonsistenti mad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim, inklużi dawk li għandhom x’jaqsmu ma’:

(i) 

il-prevenzjoni ta’ prassi li jqarrqu u frodulenti jew it-trattament ta’ l-effetti ta’ ksur ta’ kuntratti ta’ servizz;

(ii) 

il-protezzjoni tal-privatezza ta’ l-individwi fejn għandu x’jaqsam l-ipproċessar u t-tixrid ta’ informazzjoni personali u l-protezzjoni tal-kunfidenzalitá ta’ rekords u kontijiet individwali;

(iii) 

sigurtá;

(d) 

inconsistent with Artikolu XVII, iżda the difference in treatment is aimed at ensuring the equitable or effective ( 174 ) imposition or collection of direct taxes in respect of Is-servizzi or Is-servizzi suppliers of other Members;

(e) 

inkonsistenti ma’ l-Artikolu II, sakemm id-differenza fit-trattament tkun riżultat ta’ ftehim dwar l-evitar ta’ tassazzjoni doppja jew dispożizzjonijiet dwar l-evitar tat-taxxa doppja f’xi ftehim jew arranġament internazzjonali ieħor li bih il-Membru jkun marbut.

Artikolu XIV bis

Eċċezzjonijiet ta’ Sigurtá

1.  

Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jinftiehem li:

(a) 

jirrikjedi xi Membru sabiex jagħti xi informazzjoni li l-iżvelar tagħha hu jikkunsidra li jmur kontra l-interessi tas-sigurtá essenzali tiegħu; jew

(b) 

ma jħallix xi Membru jieħu azzjoni li jikkunsidra neċessarja għall-protezzjoni ta’ l-interessi tas-sigurtá essenzali tiegħu:

(i) 

li għandha x’taqsam mal-provvista ta’ servizzi magħmula direttament jew indirettament għall-iskop li jwaqqaf stabbiliment militari;

(ii) 

li għandha x’taqsam ma’ materjali fussjonali u fużjonabbli jew materjali li minnhom jiġu meħuda;

(iii) 

meħuda fi żmien ta’ gwerra jew emerġenza oħra fir-relazzjonijiet internazzjonali; jew

(ċ) 

li ma jħallix xi Membru milli jieħu azzjoni skond l-obbligazzjonijiet tiegħu taħt il-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti għall-manteniment tal-paċi u s-sigurtá internazzjonali.

2.  
Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jkun infurmat bl-iktar mod sħiħ b’miżuri meħuda taħt il-paragrafi 1(b) u (ċ) u bit-tmiem tagħhom.

Artikolu XV

Sussidji

1.  
Il-Membri jirrikonoxxu li, f’ċerti ċirkostanzi, is-sussidji jista’ jkollhom effetti li jtellfu l-kummerċ fis-servizzi. Il-Membri għandhom jidħlu f’negozjati bl-iskop li jiżviluppaw id-dixxiplini multilaterali neċessarji sabiex jevitaw dawn l-effetti li jtellfu l-kummerċ ( 175 ). In-negozjati għandhom jindirizzaw ukoll is-siwi ta’ proċeduri ta’ sussidju. Dawn in-negozjati għandhom jirrikonoxxu r-rwol ta’ sussidji fejn jidħlu programmi ta’ żvilupp ta’ pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw u jikkunsidraw il-bżonnijiet tal-Membri, partikolarment pajjiżi Membri li għadhom qegħdin jiżviluppaw, għal flessibilitá f’dan il-qasam. Għall-iskop ta’ dawn in-negozjati, il-Membri għandhom jibdlu informazzjoni li tikkonċerna s-sussidji kollha li għandhom x’jaqsmu mal-kummerċ fis-servizzi li huma jipprovdu lill-fornituri tas-servizzi domestiċi tagħhom.
2.  
Kull Membru li jikkunsidra ruħu affettwat b’mod ħażin b’sussidju ta’ Membru ieħor jista’ jirrikjedi konsultazzjonijiet ma’ dak il-membru dwar dawn il-kwistjonijiet. Din it-talba għandha tingħata konsiderazzjoni simpatetika.



PARTI III

RABTIET SPEĊIFIĊI

Artikolu XVI

Aċċess għas-Suq

1.  
Fejn jidħol aċċess għas-suq permezz tal-modi ta’ provvista identifikati fl-Artikolu I, kull Membru għandu jagħti lis-servizzi u lill-fornituri tas-servizzi ta’ Membru ieħor trattament mhux inqas favorevoli minn dak ipprovdut taħt it-termini, limitazzjonijiet u kondizzjonijiet miftehma u speċifikati fl-Iskeda tiegħu . ( 176 )
2.  

F’setturi fejn ir-rabtiet tal-aċċess għas-suq ikunu ttieħdu, il-miżuri li Membru ma jistax iżomm jew jaddotta sew jekk fuq bażi ta’ suddiviżjoni reġjonali jew fuq il-bażi tat-territorju kollu tiegħu, sakemm mhux speċifikat mod ieħor fl-Iskeda tiegħu, hume definiti bħala:

(a) 

limitazzjonijiet fuq in-numru ta’ fornituri tas-servizzi sew jekk fil-forma ta’ kwoti numeriċi, monopolji, fornituri tas-servizzi esklussivi jew il-ħtieġa tat-test tal-bżonnijiet ekonomiċi;

(b) 

limitazzjonijiet fuq il-valur totali tat-tranżazzjonijiet jew assi tas-servizz fil-forma ta’ kwoti numeriċi jew il-ħtieġa tat-test tal-bżonnijiet ekonomiċi;

(ċ) 

limitazzjonijet fuq in-numru totali ta’ operazzjonijiet tas-servizz jew fuq il-kwantitá totali ta’ ħruġ espress f’termini ta’ units numeriċi fil-forma ta’ kwoti jew il-ħtieġa ta’ test tal-bżonnijiet ekonomiċi ; ( 177 )

(d) 

limitazzjonijiet fuq in-numru totali ta’ persuni naturali li jistgħu jkunu impjegati f’settur tas-servizzi partikolari jew li fornitur tas-servizzi jista’ jimpjega u li huma neċessarji għal, u direttament irrelatati mal-provvista ta’ servizz speċifiku fil-forma ta’ kwoti numeriċi jew il-ħtieġa ta’ test tal-bżonnijiet ekonomiċi;

(e) 

miżuri li jirrestrinġu jew jirrikjedu tipi speċifiċi ta’ entitá legali jew intrapriża konġunta li permezz tagħha fornitur tas-servizzi jista’ jipprovdi servizz; u

(f) 

limitazzjonijiet fuq il-parteċipazzjoni ta’ kapital barrani f’termini ta’ limitu ta’ perċentwal massimu fuq azzjonarjat barrani jew il-valur totali ta’ l-investiment barrani totali jew individwali.

Artikolu XVII

Trattament Nazzjonali

1.  
Fis-setturi imsemmija fl-Iskeda, bla ħsara għal xi kondizzjonijiet jew kwalifiċi imsemmija fiha, kull Membru għandu jħalli lil servizzi jew fornituri ta’ servizzi ta’ Membri oħrajn, fejn jidħlu miżuri li jaffettwaw il-provvista tas-servizzi, trattament mhux inqas favorevoli minn dak li jħalli għal servizzi u fornituri tas-servizzi simili tiegħu stess . ( 178 )
2.  
Membru jista’ jilħaq il-ħtiġijiet tal-paragrafu 1 billi jħalli lil servizzi jew fornituri tas-servizzi ta’ xi Membru ieħor, jew trattament formalment identiku jew trattament formalment differenti minn dak li jħalli lil servizzi jew fornituri tas-servizzi simili tiegħu stess.
3.  
Trattament formalment identiku jew formalment differenti għandu jkun ikkunsidrat inqas favorevoli jekk ibiddel il-kondizzjonijiet tal-kompetizzjoni favur is-servizzi jew il-fornituri tas-servizzi tal-Membru meta kkumparat ma’ servizzi jew fornituri tas-servizzi simili ta’ xi Membru ieħor.

Artikolu XVIII

Rabtiet Addizzjonali

Il-Membri jistgħu jinnegozjaw rabtiet fejn jidħlu miżuri li jaffettwaw il-kummerċ fis-servizzi li mhumiex soġġetti għall-Iskedar taħt l-Artikoli XVI jew XVII, inklużi dawk li għandhom x’jaqsmu ma’ kwalifiċi, standards jew kwistjonijiet ta’ lliċenzar. Dawn ir-rabtiet għandhom ikunu msemmija fl-Iskeda tal-Membru.



PARTI IV

LIBERALIZZAZZJONI PROGRESSIVA

Artikolu XIX

Negozjati ta’ Rabtiet Speċifiċi

1.  
Skond l-iskopijiet ta’ dan il-Ftehim, il-Membri għandhom jidħlu f’negozjati suċċessivi, li jibdew mhux aktar tard minn ħames snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK u perjodikament minn hemm ’il quddiem, bl-iskop li jilħqu livell progressivament ogħla ta’ liberalizzazzjoni. Dawn in-negozjati għandhom ikunu mmirati lejn it-tnaqqis jew l-eliminazzjoni ta’ l-effetti negattivi fuq il-kummerċ fis-servizzi ta’ miżuri bħala mezz biex jipprovdu aċċess għas-suq effettiv. Dan il-proċess għandu jsir bl-iskop li jippromovi l-interessi tal-parteċipanti kollha fuq bażi ta’ vantaġġi reċiproċi u sabiex jiżgura bilanċ ġenerali ta’ drittijiet u obbligi.
2.  
Il-proċess ta’ liberalizzazzjoni għandu jsir b’rispett xieraq lejn l-objettivi ta’ politika nazzjonali u l-livell ta’ żvilupp ta’ Membri individwali, kemm ġeneralment u kemm f’setturi individwali. Għandu jkun hemm flessibilitá xierqa għal pajjiżi Membri individwali li għadhom qegħdin jiżviluppaw sabiex jiftħu inqas setturi, jilliberalizzaw inqas tipi ta’ tranżazzjonijiet, jestendu progressivament l-aċċess għas-suq skond is-sitwazzjoni ta’ żvilupp tagħhom u, meta jagħmlu l-aċċess għas-swieq tagħhom disponibbli għal fornituri tas-servizzi barranin, iżidu ma’ dak l-aċċess kondizzjonijiet immirati sabiex jilħqu l-iskopijiet imsemmija fl-Artikolu IV.
3.  
Għal kull sessjoni, għandhom jiġu stabbiliti linji ta’ gwida u proċeduri tan-negozjati. Għall-iskopijiet li jistabbilixxu dawn il-linji ta’ gwida, il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jassessja l-kummerċ fis-servizzi f’termini ġenerali u fuq bażi settorali b’referenza għall-objettivi ta’ dan il-Ftehim, inklużi dawk imsemmija fil-paragrafu 1 ta’ l-Artikolu IV. Il-linji ta’ gwida tan-negozjar għandhom jistabbilixxu modalitajiet għat-trattament ta’ liberalizzazzjoni meħuda b’mod awtonomu mill-Membri mill-aħħar negozjati, kif ukoll għat-trattament speċjali għal pajjiżi Membri l-inqas żviluppati taħt id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 3 ta’ l-Artikolu IV.
4.  
Il-proċess ta’ liberalizzazzjoni progressiva għandu jiġi avvanzat f’kull sessjoni permezz ta’ negozjati bilaterali, plurilaterali jew multilaterali diretti lejn iż-żjieda tal-livell ġenerali ta’ rabtiet speċifiċi magħmulin mill-Membri taħt dan il-Ftehim.

Artikolu XX

Skedi għal Rabtiet Speċifiċi

1.  

Kull Membru għandu jistabbilixxi fi skeda r-rabtiet speċifiċi li għamel taħt Parti III ta’ dan il-Ftehim. Fejn jidħlu setturi li fihom dawn ir-rabtiet ġew magħmulin, kull Skeda għandha tispeċifika:

(a) 

termini, limitazzjonijiet u kondizzjonijiet dwar l-aċċess għas-suq;

(b) 

kondizzjonijiet u kwalifiċi fuq it-trattament nazzjonali;

(ċ) 

impriżi li għandhom x’jaqsmu ma’ rabtiet addizzjonali;

(d) 

fejn huwa xieraq il-qafas ta’ żmien għall-implimentazzjoni ta’ dawn ir-rabtiet; u

(e) 

id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dawn ir-rabtiet.

2.  
Miżuri inkonsistenti kemm ma’ l-Artikolu XVI u kemm ma’ l-Artikolu XVII għandhom ikunu mniżżla fil-kolonna rrelatata ma’ l-Artikolu XVI. F’dan il-każ l-iskrizzjoni tkun ikkunsidrata bħala waħda li tipprovdi kondizzjoni jew kwalifika għall-Artikolu XVII ukoll.
3.  
Skedi tar-rabtiet speċifiċi għandhom ikunu annessi ma’ dan il-Ftehim u għandhom jiffurmaw parti integrali minnu.

Artikolu XXI

Modifikazzjoni ta’ l-Iskedi

1.  
(a) 

Membru (riferut f’dan l-Artikolu bħala “l-Membru modifikant”) jista’ jimmodifika jew jirtira minn xi rabta fl-Iskeda tiegħu, f’kull żmien wara li jkunu għaddew tliet snin mid-data li fiha r-rabta tkun daħlet fis-seħħ, skond id-dispożizzjonijiet f’dan l-Artikolu.

(b) 

Membru modifikant għandu jinnotifika l-intenzjoni tiegħu li jimmodifika jew jirtira minn xi rabta skond dan l-Artikolu lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi mhux aktar tard minn tliet xhur qabel id-data maħsuba ta’ implimentazzjoni tal-modifika jew l-irtirar.

2.  
(a) 

Fuq it-talba ta’ xi Membru li l-benefiċċji tiegħu taħt dan il-Ftehim jistgħu jiġu affettwati (irreferut fl-Artikolu bħala “l-Membru affettwat”) b’modifika jew l-irtirar propost kif innotifikat taħt is-subparagrafu 1(b), il-Membru modifikant għandu jidħol f’negozjati bl-iskop li jilħaq ftehim dwar xi aġġustament kompensatorju neċessarju. F’dawn in-negozjati u l-ftehim, il-Membri kkonċernati għandhom jagħmlu minn kollox sabiex iżommu livell ġenerali ta’ vantaġġi reċiproċi mhux inqas favorevoli għall-kummerċ milli hemm ipprovdut fl-Iskedi ta’ rabtiet speċifiċi qabel dawn in-negozjati.

(b) 

L-aġġustamenti kompensatorji għandhom isiru fiq bażi ta’ nazzjon l-iktar favorit.

3.  
(a) 

Jekk ma jintlaħaqx ftehim bejn il-Membru modifikant u l-Mambru affettwat, qabel jispiċċa l-perjodu li jkun hemm ipprovdut fin-negozjati, dak il-Membru affettwat jista’ jirreferi l-kwistjoni għall-arbitraġġ. Kull Membru affetwat li jkun jixtieq jinforza xi dritt li jista’ jkollu għall-kumpens għandu jipparteċipa fl-arbitraġġ.

(b) 

Jekk l-ebda Membru affettwat ma jitlob l-arbitraġġ, il-Membru modifikant għandu jkun liberu li jimplimenta l-modifika jew l-irtirar propost.

4.  
(a) 

Il-Membru modifikant ma jistax jimmodifika jew jirtira mir-rabtiet tiegħu sakemm ma jkunx għamel aġġustamenti kompensatorji b’mod konformi mas-sejbiet ta’ l-arbitraġġ.

(b) 

Jekk il-Membru modifikant jimplimenta l-modifika jew l-irtirar propost u ma jħarisx is-sejbiet ta’ l-arbitraġġ, kull Membru affetwat li pparteċipa fl-arbitraġġ jista’ jimmodifika jew jirtira benefiċċji sostanzjalment ekwivalenti b’mod konformi ma’ dawk is-sejbiet. Minkejja l-Artikolu II, din il-modifika jew l-irtirar tista’ tkun implimentata biss fejn jidħol il-Membru modifikant.

5.  
Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jwaqqaf proċeduri għall-korrezzjoni jew modifika ta’ l-Iskedi. Kull Membru li jkun immodifika jew irtira minn xi rabtiet skedati taħt dan l-Artikolu għandu jimmodifika l-Iskeda tiegħu skond dawn il-proċeduri.



PARTI V

DISPOSIZZJONIJIET ISTITUZZJONALI

Artikolu XXII

Konsultazzjoni

1.  
Kull Membru għandu jippermetti konsiderazzjoni simpatetika u opportunità adegwata għall-konsultazzjoni fejn jidħlu rappreżentazzjonijiet kif jistgħu jkunu magħmula minn xi Membru ieħor fir-rigward ta’ kwalunkwe kwistjoni li taffetwa l-operat ta’ dan il-Ftehim. Il-Ftehim ta’ Riżoluzzjoni tat-Tilwim (FRT) għandu jgħodd għal dawn il-kondizzjonijiet.
2.  
Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi jew il-Korp ta’ Riżoluzzjoni tat-Tilwim (KRT) jista’, fuq it-talba ta’ xi Membru, jikkon- sulta ma’ kwalunkwe Membru jew Membri fejn tidħol kull kwistjoni li għaliha ma kienx possibbli li tinstab soluzzjoni sodisfaċenti permezz ta’ konsultazzjoni taħt il-paragrafu 1.
3.  
Membru ma jistax jinvoka l-Artikolu XVII, sew taħt dan l-Artikolu u sew taħt l-Artikolu XXIII, fejn tidħol miżura ta’ Membru ieħor li taqa’ taħt l-iskop ta’ ftehim internazzjonali bejniethom li għandu x‘jaqsam mal-ħelsien mit-taxxa doppja. F’każ ta’ nuqqas ta’ qbil bejn il-Membri fuq jekk miżura taqax taħt l-iskop ta’ dak il-ftehim bejniethom, għandu jkun miftuħ għal kull wieħed mill-Membri sabiex iressaq il-kwistjoni quddiem il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi ( 179 ). Il-Kunsill għandu jirreferi l-kwistjoni għall-arbitraġġ. Id-deċiżjoni ta’ l-arbitru għandha tkun finali u vinkolanti fuq il-Membri.

Artikolu XXIII

Riżoluzzjoni tat-Tilwim u Infurzar

1.  
Jekk Membru jikkonsidra li Membru ieħor jonqos milli jonora l-obbligazzjonijiet jew ir-rabtiet speċifiċi tiegħu taħt dan il-Ftehim, huwa jista’, bl-iskop li jilħaq riżoluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti tal-kwistjoni, jirrikorri għall-FRT.
2.  
Jekk il-KRT jikkunsidra ċ-ċirkostanzi serji biżżejjed li jiġġustifikaw din l-azzjoni, dan jista’ jawtorizza Membru jew Membri sabiex jissospendu l-applikazzjoni, għal xi Membru jew Membri oħrajn, ta’ obbligazzjonijiet u rabtiet speċifiċi skond l-Artikolu 22 tal-FRT.
3.  
Jekk xi Membru jikkunsidra li xi benefiċċju li huwa jista’ raġonevolment jistenna li jkollu taħt xi rabtiet speċifiċi ta’ Membru ieħor taħt Parti III ta’ dan il-Ftehim ikun qiegħed jiġi annullat jew imfixkel b’riżultat ta’ l-applikazzjoni ta’ xi miżura li ma tkunx kontra d-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim, huwa jista’ jirrikorri għall-FRT. Jekk il-miżura tkun ikkunsidrata mill-KRT bħala waħda li annullat jew fixklet dak l-benefiċċju, il-Membru affetwat għandu jkun intitolat għal aġġustament reċiprokament sodisfaċenti fuq il-bażi tal-paragrafu 2 tal-Artikolu XXI, li jista’ jinkludi l-modifika jew l-irtirar tal-miżura. Fl-eventwalitá li ma jkunx jista’ jintlaħaq qbil bejn il-Membri kkonċernati, għandu japplika l-Artikolu 22 tal-FRT.

Artikolu XXIV

Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi

1.  
Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jaqdi dawk il-funzjonijiet li jkunu assenjati lilu sabiex jiġi ffaċilitat l-operat ta’ dan il-Ftehim u jsaħħaħ l-objettivi tiegħu. Il-Kunsill jista’ jwaqqaf korpi sussidjarji kif jidhirlu xieraq għall-qadi effettiv tal-funzjonijiet tiegħu.
2.  
Il-Kunsill u, kemm-il darba l-Kunsill ma jiddeċidix mod ieħor, il-korpi sussidjarji tiegħu għandhom ikunu miftuħin għall-parteċipazzjoni mir-rappreżentanti tal-Membri.
3.  
Il-President tal-Kunsill għandu jiġi elett mill-Membri.

Artikolu XXV

Kooperazzjoni Teknika

1.  
Il-fornituri tas-servizzi tal-Membri li jkunu jinħtieġu din l-assistenza għandu jkollhom aċċess għas-servizzi ta’ punti ta’ kuntatt referuti fil-paragrafu 2 ta’ l-Artikolu IV.
2.  
Assistenza teknika lil pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw għandha tkun ipprovduta fuq il-livell multilaterali mis-Segretarjat u għandha tkun deċiża mill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi.

Artikolu XXVI

Relazzjoni ma’ Organizzazzjonijiet Internazzjonali Oħrajn

Il-Kunsill Ġenerali għandu jagħmel l-arranġamenti xierqa għall-konsultazzjoni u l-kooperazzjoni man-Nazzjonijiet Uniti u l-aġenziji speċjalizzati tagħha kif ukoll ma’ organizzazzjonijiet inter-governattivi oħrajn ikkonċernati mis-servizzi.



PARTI VI

DISPOSIZZJONIJIET FINALI

Artikolu XXVII

Ċaħda tal-Benefiċċji

Membru jista’ jiċħad il-benefiċċji ta’ dan il-Ftehim:

(a) 

għall-provvista ta’ servizz, jekk dan juri li s-servizz huwa fornut mit-territorju jew fit-territorju ta’ non-Membru jew ta’ Membru li għalih il-Membru li jiċħad ma japplikax il-Ftehim ta’ l-ODK.

(b) 

fil-każ ta’ provvista ta’ servizz ta’ trasport marittimu, jekk dan juri li s-servizz huwa fornut:

(i) 

b’bastiment irreġistrat taħt il-liġijiet ta’ non-Membru jew ta’ Membru li għalih il-Membru li jiċħad ma japplikax il-Ftehim ta’ l-ODK, u

(ii) 

minn persuna li tħaddem u/jew tuża l-bastiment, kollu jew parti minnu, iżda li hija ta’ non-Membru jew ta’ Membru li għalih il-Membru li jiċħad ma japplikax il-Ftehim ta’ l-ODK;

(ċ) 

għall-fornitur tas-servizz li huwa persuna ġuridika, jekk dan juri li mhux fornitur ta’ servizz ta’ Membru ieħor, jew li huwa fornitur ta’ servizz ta’ Membru li għalih il-Membru li jiċħad ma japplikax il-Ftehim ta’ l-ODK.

Artikolu XXVIII

Definizzjonijiet

Għall-iskopijiet ta’ dan il-Ftehim:

(a) 

“miżura” tfisser kull miżura minn Membru, kemm jekk fil-forma ta’ liġi, regola, proċedura, deċiżjoni, azzjoni amministrattiva, jew kull forma oħra;

(b) 

“provvista ta” servizz’ tinkludi l-produzzjoni, distribuzzjoni, bejgħ u varar ta’ prodott fis-suq, bejgħ u konsenja ta’ servizz;

(ċ) 

“miżuri minn Membri li jaffettwaw il-kummerċ fis-servizzi” jinkludu miżuri fejn jidħlu:

(i) 

ix-xiri, ħlas jew użu ta’ servizz;

(ii) 

l-aċċess għal u l-użu ta’ servizzi li huma meħtieġa minn dawk il-Membri sabiex jiġu offruti lill-pubbliku in ġenerali, f’konnessjoni mal-provvista ta’ servizz;

(iii) 

il-preżenza, li tinkludi preżenza kummerċjali, ta’ persuni ta’ Membru għall-provvista ta’ servizz fit-territorju ta’ Membru ieħor;

(d) 

“preżenza kummerċjali’ tfisser kull tip ta” impriża jew stabbiliment professjonali, inklużi dawk permezz ta’:

(i) 

kostituzzjoni, akwisizzjoni jew żamma ta’ persuna ġuridika, jew

(ii) 

kreazzjoni jew żamma ta’ fergħa jew uffiċċju rappreżentattiv,

fit-territorju ta’ Membru għall-iskop li jkun ipprovdut servizz;

(e) 

“settur’ ta” servizz tfisser,

(i) 

b’referenza għal rabta speċifika, subsetturi, wieħed, iktar jew kollha, ta’ dak is-servizz kif speċifikat fl-Iskeda tal-Membru,

(ii) 

inkella, is-settur ta’ dak is-servizz kollu, inklużi s-subsetturi tiegħu kollha;

(f) 

“servizz ta’ Membru ieħor”’ tfisser servizz li huwa fornut,

(i) 

mit-territorju jew fit-territorju ta’ dak il-Membru ieħor, jew fil-każ tat-trasport marittimu, b’bastiment irreġistrat taħt il-liġijiet ta’ dak il-Membru l-ieħor li jipprovdi s-servizz permezz ta’ l-operat ta’ bastiment u/jew l-użu tiegħu, parti minnu jew kollu; jew

(ii) 

fil-każ ta’ provvista ta’ servizz permezz ta’ preżenza kummerċjali jew bil-preżenza ta’ persuni naturali, bil-fornitur ta’ servizz ta’ dak il-Membru l-ieħor;

(g) 

“fornitur ta’ servizz”’ tfisser kull persuna li jipprovdi servizz ( 180 );

(h) 

“fornitur ta’ servizz ta’ monopolju”’ tfisser kull persuna, pubblika jew privata, li fis-suq rilevanti tat-territorju ta’ Membru jkun awtorizzat li jew stabbilit formalment jew effettivament minn dak il-Membru bħala l-uniku fornitur ta’ dak is-servizz;

(i) 

“konsumatur tas-servizz” tfisser kull persuna li jirċievi jew juża s-servizz;

(j) 

“persuna” tfisser jew persuna naturali jew persuna ġuridika;

(k) 

“persuna naturali ta’ Membru ieħor” tfisser persuna naturali li għandu r-residenza fit-territorju ta’ dak il-Membru l-ieħor jew kwalunkwe Membru ieħor, u li taħt il-liġi ta’ dak il-membru:

(i) 

huwa persuna ta’ nazzjonalità ta’ dak il-Membru l-ieħor; jew

(ii) 

għandu d-dritt ta’ residenza permanenti f’dak il-Membru l-ieħor, fil-każ ta’ Membru li:

1. 

ma għandux persuni ta’ nazzjonalitá tiegħu; jew

2. 

jippermetti sostanzjalment l-istess trattament għar-residenti permanenti tiegħu bħalma jippermetti lill-persuni ta’ nazzjonalitá tiegħu fejn jidħlu miżuri li jaffetwaw il-kummerċ fis-servizzi, bħalma notifikat fl-aċċettazzjoni jew is-sħubija tiegħu fil-Ftehim ta’ l-ODK, sakemm l-ebda Membru ma jkun obbligat li jippermetti lil dawn ir-residenti permanenti trattament iktar favorevoli milli jkun jippermetti dak il-Membru l-ieħor lil dawn ir-residenti permanenti. Din in-notifika għandha tinkludi ċ-ċertezza li jittieħdu, fejn jidħlu dawn ir-residenti permanenti, l-istess responsabbilitajiet li Membri oħrajn għandhom mal-persuni ta’ nazzjonalitá tiegħu, skond il-liġijiet u r-regolamenti tiegħu;

(l) 

“persuna ġuridika” tfisser kull entitá legali kkostitwita kif suppost jew organizzata b’mod ieħor taħt il-liġi applikabbli, sew jekk għall-profitt u sew jekk mod ieħor, kemm jekk proprjetá privata u kemm jekk tal-gvern, inklużi korporazzjonijiet, fond, sħubija, impriża konġunta, proprjetarju wieħed jew assoċjazzjoni;

(m) 

“persuna ġuridika ta’ Membru ieħor” tfisser persuna ġuridika li hija jew:

(i) 

kostitwita jew organizzata b’mod ieħor taħt il-liġi ta’ dak il-Membru l-ieħor, u li tħaddem operazzjonijiet ta’ kummerċ sostanzjali fit-territorju ta’ dak il-Membru jew kwalunkwe Membru ieħor; jew

(ii) 

fil-każ ta’ provvista ta’ servizz permezz ta’ preżenza kummerċjali, proprjetá ta’ jew kontrollata minn:

1. 

persuni naturali ta’ dak il-Membru; jew

2. 

persuni ġuridiċi ta’ dak il-Membru l-ieħor identifikati taħt is-subparagrafu (i);

(n) 

persuna ġuridika hija:

(i) 

“proprjetá” ta’ persuni ta’ Membru jekk iktar minn 50 fil-mija ta’ l-interessi fiha huma proprjetá ta’ benefiċċju għal persuni ta’ dak il-Membru;

(ii) 

“ikkontrollata” minn persuni ta’ Membru jekk dawn il-persuni għandhom il-poter li jinnominaw maġġoranza tad-Diretturi jew inkella li legalment jidderieġu l-azzjonijiet tagħha;

(iii) 

“affiljata” ma’ persuna oħra meta hija tikkontrolla, jew hija kkontrollata minn dik il-persuna l-oħra; jew meta hi u l-persuna l-oħra huma t-tnejn ikkontrollati mill-istess persuna.

(o) 

“taxxi diretti” tinkludi t-taxxi kollha fuq id-dħul totali, fuq id-dħul kapitali jew fuq elementi tad-dħul u tal-kapital, inklużi taxxi fuq id-dħul mit-trasferiment ta’ proprjetá, taxxi fuq il-patrimonju, wirt u rigali, u taxxi fuq l-ammonti totali ta’ pagi jew salarji mħallsin minn intrapriżi, kif ukoll taxxi fuq l-apprezzament tal-kapital.

Artikolu XXIX

L-Anness

L-Annessi għal dan il-Ftehim huma parti integrali minn dan il-Ftehim.

L-Anness fuq l-Artikolu II Eżenzjonijiet

SKOP

1. 

Dan l-Anness jispeċifika l-kondizzjonijiet li taħthom Membru, fid-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, ikun eżentat mill-obbligazzjonijiet tiegħu taħt il-paragrafu 1 ta’ l-Artikolu II.

2. 

Kull eżenzjoni ġdida li għaliha tkun saret applikazzjoni wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK għandha tkun ittrattata taħt il-paragrafu 3 ta’ l-Artikolu IX ta’ dak il-Ftehim.

Reviżjoni

3. 

Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jirrevedi l-eżenzjonijiet kollha mogħtija għal perjodu ta’ iktar minn ħames snin. L-ewwel reviżjoni ta’ dan it-tip għandha ssir mhux iktar minn ħames snin wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK.

4. 

Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi f’reviżjoni għandu:

(a) 

jeżamina jekk il-kondizzjonijiet li ħolqu l-bżonn ta’ eżenzjoni għadhomx jipprevalu; u

(b) 

jistabbilixxi d-data ta’ xi reviżjoni oħra.

Tmiem

5. 

L-eżenzjoni ta’ Membru mill-obbligazzjonijiet tiegħu taħt il-paragrafu 1 ta’ l-Artikolu II tal-Ftehim fejn jidħlu miżuri partikolari jintemm fid-data pprovduta fl-eżenzjoni.

6. 

Fil-prinċipju, dawn l-eżenzjonijiet ma għandhomx jeċċedu l-perjodu ta’ 10 snin. F’kull każ, huma għandhom ikunu soġġetti għal negozjati f’sessjonijiet ta’ liberalizzazzjoni tal-kummerċ sussegwenti.

7. 

Membru għandu jinnotifika ’l-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi mat-tmiem tal-perjodu ta’ eżenzjoni li l-miżura inkonsistenti ġiet irranġata u konformi mal-paragrafu 1 ta’ l-Artikolu II tal-Ftehim.

Listi ta’ Eżenzjonijiet ta’ l-Artikolu II

Il-listi ta’ eżenzjonijiet miftiehma taħt il-paragrafu 2 ta’ l-Artikolu II ser ikunu annessi hawnhekk fil-kopja tat-trattat tal-Ftehim ta’ l-ODK.

L-Anness dwar il-Moviment ta’ Persuni Naturali li jfornu Servizzi taħt il-Ftehim

1. 

Dan l-Anness japplika għal miżuri li jaffetwaw persuni naturali li jfornu servizzi ta’ Membru, u persuni naturali ta’ Membru li huma impjegati minn fornitur ta’ servizz ta’ Membru, fejn tidħol il-provvista ta’ servizz.

2. 

Il-Ftehim ma għandux japplika għal miżuri li jaffetwaw persuni naturali li jkunu qegħdin ifittxu aċċess għas-suq ta’ l-impjieg ta’ Membru, u lanqas ma għandu japplika għal miżuri fejn jidħlu ċittadinanza, residenza jew impjieg fuq bażi permanenti.

3. 

Skond il-Partijiet III u IV tal-Ftehim, il-Membri jistgħu jinnegozjaw rabtiet speċifiċi li japplikaw għall-moviment tal-kategoriji kollha ta’ persuni naturali li jfornu servizzi taħt il-Ftehim. Persuni naturali koperti b’rabta speċifika għandhom ikunu jistgħu ifornu s-servizz skond it-termini ta’ dik ir-rabta.

4. 

Il-Ftehim ma għandux iżomm lil xi Membru milli japplika miżuri sabiex jirregola d-dħul ta’ persuni naturali, jew qagħda temporanja, fit-territorju tiegħu, inklużi dawk il-miżuri neċessarji sabiex jipproteġu l-integritá u jiżguraw il-moviment ordnat ta’ persuni naturali bejn il-fruntieri tiegħu, sakemm dawn il-miżuri ma jkunux applikati b’manjiera li tannulla jew tfixkel il-benefiċċji favur kwalunkwe Membru taħt it-termini ta’ rabta speċifika . ( 181 )

L-Anness dwar s-Servizzi tat-Trasport bl-Ajru

1. 

Dan l-Anness japplika għal miżuri li jaffetwaw il-kummerċ fis-servizzi tat-trasport bl-ajru, kemm jekk skedati u kemm jekk le, u servizzi relatati. Huwa kkonfermat li kull rabta speċifika jew obbligazzjoni meħuda taħt dan il-Ftehim ma għandhiex tnaqqas jew taffetwa l-obbligazzjonijiet ta’ xi Membru taħt ftehim bilaterali jew multilaterali li huma effettivi fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK.

2. 

Il-Ftehim, inklużi l-proċeduri ta’ riżoluzzjoni tat-tilwim, ma għandhomx japplikaw għal miżuri li jaffetwaw:

(a) 

id-drittijiet tat-traffiku, ikunu kif ikunu mogħtija; jew

(b) 

servizzi relatati direttament ma’ l-eżerċizzju tad-drittijiet tat-traffiku,

ħlief għal kif ipprovdut fil-paragrafu 3 ta’ dan l-Anness.

3. 

Il-Ftehim għandu jgħodd għal miżuri li jaffetwaw:

(a) 

it-tiswija ta’ l-ajruplani u servizzi ta’ manutenzjoni;

(b) 

il-bejgħ u l-varar fis-suq ta’ servizzi tat-trasport bl-ajru;

(ċ) 

servizzi ta’ sistema ta’ post miżmum bil-kompjuter (SRK).

4. 

Il-proċeduri ta’ riżoluzzjoni tat-tilwim tal-Ftehim jistgħu jiġu invokati biss fejn l-obbligazzjonijiet jew ir-rabtiet speċifiċi kienu meħudin mill-Membri kkonċernati u fejn il-proċeduri ta’ riżoluzzjoni tat-tilwim fi ftehim jew arranġamenti bilaterali jew multilaterali oħrajn ikunu ġew użati.

5. 

Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jirrevedi perjodikament, u mill-inqas kull ħames snin, żviluppi fis-settur tat-trasport bl-ajru u l-operat ta’ dan l-Anness bl-iskop li jikkunsidra applikazzjoni usa’ possibbli ta’ dan il-Ftehim.

6. 

Definizzjonijiet

(a) 

“Servizzi ta’ tiswija u manutenzjoni ta’ l-ajruplani” tfisser dawk l-attivitajiet meta magħmulin fuq ajruplan jew parti minnu waqt li jkun imneħħi mis-servizz u ma jinkludux l-hekk imsejħa manutenzjoni tal-linja.

(b) 

“Il-Bejgħ u l-varar fis-suq ta’ servizzi tat-trasport bl-ajru” tfisser opportunitajiet għal-linja ta’ l-ajru kkonċernata li tbiegħ u tvara b’mod ħieles is-servizzi tat-trasport bl-ajru tagħha inklużi l-aspetti kollha bħalma huma riċerka fuq immarkittjar, riklamar u distribuzzjoni. Dawn l-attivitajiet ma jinkludux deċiżjonijiet fuq il-prezz tas-servizzi tat-trasport bl-ajru u lanqas il-kondizzjonijiet applikabbli.

(ċ) 

“Servizzi ta’ sistema ta’ post miżmum bil-kompjuter(SRK)” tfisser servizzi pprovduti b’sistemi kkompjuterizzati li fihom informazzjoni dwar l-iskedi tal-linji tal-ajru, disponibbilitá.

(d) 

“Drittijiet tat-Traffiku” tfisser id-dritt għal servizzi, kemm skedati u kemm le, li joperaw u/jew iġorru passiġġieri, merkanzija u posta għal remunerazzjoni jew kera minn, lejn, fuq, jew fit-territorju ta’ Membru, inklużi punti li jridu jiġu serviti, rotot biex jiġu operati, tipi ta’ traffiku li għandu jinġarr, kapaċitá pprovduta, tariffi mitluba u l-kondizzjonijiet tagħhom, u kriterji għad-deskrizzjoni ta’ linji ta’ l-ajru, li jinkludu dawk il-kriterji bħal numru, proprjetá u kontroll.

L-Anness dwar Servizzi Finanzjarji

1.   Skop u Definizzjoni

(a) 

Dan l-Anness japplika għal miżuri li jaffetwaw il-provvista ta’ servizzi finanzjarji. Referenza għall-provvista ta’ servizzi finanzjarji f’dan l-Anness għandha tfisser il-provvista ta’ servizz bħalma definit fil-paragrafu 2 ta’ l-Artikolu I tal-Ftehim.

(b) 

għall iskopijiet tas-subparagrafu 3(b) ta’ l-Artikolu I tal-Ftehim, “servizzi pprovduti fl-eżerċizzju ta’ awtoritá governattiva” tfisser dan li ġej:

(i) 

attivitajiet immexxijin minn bank ċentrali jew awtoritá monetarja jew politiċi tar-rata tal-kambju;

(ii) 

attivitajiet li jiffurmaw parti minn sistema statutorja ta’ sigurtá soċjali jew pjanijiet pubbliċi ta’ rtirar; u

(iii) 

attivitajiet oħrajn immexxijin minn entitá pubblika bil-garanzija, iggarantiti minn jew bl-użu ta’ riżorsi finanzjarji tal-Gvern.

(ċ) 

Għall-iskopijiet tas-subparagrafu 3(b) ta’ l-Artikolu I tal-Ftehim, jekk Membru jħalli xi attivitá minn dawk referuti fis-subparagrafi (b)(ii) jew (b)(iii) ta’ dan il-paragrafu tiġi mmexxija mill-fornituri ta’ servizzi finanzjarji tiegħu f’kompetizzjoni ma’ entitá jew fornitur ta’ servizzi finanzjarji pubbliċi, “servizzi” għandha tinkludi dawk l-attivitajiet.

(d) 

Is-subparagrafu 3(ċ) ta’ l-Artikolu I tal-Ftehim ma għandux japplika għal servizzi koperti b’dan l-Anness.

2.   Regolazzjoni Domestika

(a) 

Minkejja kwalunkwe dispożizzjoni oħra f’dan il-Ftehim, Membru ma għandux jiġi miżmum milli jieħu miżuri għal raġunijiet ta’ prudenza, inklużi dawk għall-protezzjoni ta’ l-investituri, depożitanti, detenturi tal-poloz, jew persuni dovuti dazju fiduċjarju minn fornitur tas-servizzi finanzjarji, jew biex jiżguraw l-integritá u l-istabbilitá tas-sistema finanzjarja. Fejn dawn il-miżuri ma jkunux konformi mad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim, dawn ma għandhomx jiġu użati bħala mezz biex jevitaw ir-rabtiet jew l-obbligazzjonijiet tal-Membru taħt il-Ftehim.

(b) 

Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jinftiehem li jirrikjedi xi Membru sabiex jiżvela informazzjoni li għandha x’taqsam ma’ kontijiet jew affarijiet ta’ konsumaturi individwali jew xi informazzjoni kunfidenzali jew fuq proprjetá fil-pussess ta’ entitajiet pubbliċi.

3.   Rikonoxximent

(a) 

Membru jista’ jirrikonoxxi miżuri ta’ prudenza ta’ xi pajjiż ieħor waqt li jistabbilixxi kif il-miżuri tal-Membru li jirrelataw mas-servizzi finanjarji għandhom jiġu applikati. Dan ir-rikonoxximent, li jista’ jintlaħaq permezz ta’ armonizzazzjoni jew b’mod ieħor, jista’ jkun ibbażat fuq ftehim jew arranġament mal-pajjiż ikkonċernat jew jista’ jkun permess b’mod awtonomu.

(b) 

Membru li huwa parti f’dan il-ftehim jew arranġament riferut fis-subparagrafu (a), kemm jekk futur u kemm jekk eżistenti, għandu jippermetti opportunitá adegwata lil Membri oħrajn interessati sabiex jinnegozjaw is-sħubija tagħhom f’dawn il-ftehim jew arranġamenti, jew sabiex jinnegozjaw oħrajn komparabbli miegħu, taħt ċirkostanzi fejn ikun hemm regolamenti ekwivalenti, monituraġġ, implimentazzjoni ta’ dan ir-regolament, u, jekk xieraq, proċeduri li jikkonċernaw it-tqassim ta’ informazzjoni bejn il-partijiet fil-ftehim jew arranġament. Fejn Membru jippermetti rikonoxximent b’mod awtonomu, dan għandu jħalli opportunitá adegwata lil kwalunkwe Membru ieħor sabiex juri li dawn iċ-ċirkostanzi jeżistu.

(ċ) 

Fejn Membru jkun qiegħed jikkontempla li jagħti rikonoxximent lil miżuri ta’ prudenza ta’ xi pajjiż ieħor, il-paragrafu 4(b) ta’ l-Artikolu VII ma għandux jgħodd.

4.   Riżoluzzjoni tat-Tilwim

Panels dwar tilwim fuq kwistjonijiet ta’ prudenza u kwistjonijiet finanzjarji oħrajn għandu jkollhom l-għarfien neċessarju rilevanti għas-servizz finanzjarju speċifiku involut fit-tilwim.

5.   Definizzjonijiet

Għall-iskopijiet ta’ dan l-Anness:

(a) 

Servizz finanzjarju huwa kull servizz ta’ natura finanzjarja offrut minn fornitur tas-servizzi finanzjarji ta’ Membru. Servizzi finanzjarji jinkludu kull servizz ta’ assigurazzjoni jew relatat ma’ l-assigurazzjoni u kull servizz bankarju jew servizz finanzjarju ieħor (barra l-assigurazzjoni). Servizzi finanzjarji jinkludu l-attivitajiet segwenti:

Servizzi ta’ assigurazzjoni jew relatati ma’ l-assigurazzjoni

(i) 

Assigurazzjoni diretta (li tinkludi ko-assigurazzjoni):

(A) 

tal-ħajja

(B) 

mhux tal-ħajja

(ii) 

Re-assigurazzjoni u retroċessjoni;

(iii) 

Inter-medjazzjoni assikurattiva, bħal senserija u aġenzija;

(iv) 

Servizzi awżiljarji għall-assigurazzjoni, bħal konsulenza, żamma tal-kontijiet, stima tal-periklu u servizzi tar-riżoluzzjoni tat-talbiet.

Servizzi bankarji jew servizzi finanzjarji oħrajn (minbarra l-assigurazzjoni)

(v) 

Aċċettazzjoni ta’ depożiti u fondi oħrajn li jitħallsu lura mill-pubbliku;

(vi) 

Self ta’ kull tip, inkluż kreditu tal-konsumatur, kreditu fuq l-ipoteki, kumpaniji li jżommu u jħaddmu l-ishma u ffinanzjar ta’ tranżazzjoni kummerċjali;

(vii) 

Kera finanzjarju;

(viii) 

Kull servizz ta’ trażmissjoni ta’ ħlas u flus, inklużi kreditu, tariffi u karti tad-debitu, ċekkijiet tal-vjaġġaturi u drafts bankarji;

(ix) 

Garanziji u rabtiet;

(x) 

Kummerċ f’isem wieħed jew f’isem il-konsumaturi, kemm jekk bi skambju, f’suq “over-the-counter” jew b’mod ieħor, dan li ġej:

(A) 

strumenti tas-swieq tal-flejjes (inklużi ċekkijiet, kontijiet, ċertifikati tad-depożiti);

(B) 

skambju barrani;

(Ċ) 

prodotti derivattivi li jinkludu, iżda mhux limitati għal, futuri u opzjonijiet;

(D) 

strumenti tar-rati ta' l-iskambju u rati ta' l-interessi, inklużi prodotti bħal bdil, ftehim ta' rata bil-quddiem;

(E) 

garanziji trasferibbli;

(F) 

strumenti negozjabbli oħrajn u assi finanzjarji, inklużi ingotti tad-deheb jew fidda qabel jinħadmu.

(xi) 

Parteċipazzjoni fil-ħruġ ta' kull tip ta' garanziji, inklużi sottoskrizzjoni għal garanzija u l-għażla ta' aġent (kemm jekk pubblikament jew privatament) u provvista ta' servizzi relatati ma' dawn il-materji;

(xii) 

Senserija tal-flus;

(xiii) 

Immaniġġjar ta' l-assi, bħal immaniġġjar tal-flus kontanti jew portafoll, kull forma ta' mmaniġġjar ta' investiment kollettiv, immaniġġjar ta' fondi għall-pensjoni, servizzi ta' kustodja, depożitarju, u fond;

(xiv) 

Servizzi ta' riżoluzzjoni u tneħħija ta' ħlas għal assi finanzjarji, inklużi garanziji, prodotti derivattivi, u strumenti negozjabbli oħrajn;

(xv) 

Provvista u trasferiment ta' informazzjoni finanzjarja, u pproċessar ta' għarfien finanzjarju u software relatat minn fornituri ta' servizzi finanzjarji oħrajn;

(xvi) 

Pariri, intermedjazzjoni u servizzi finanzjarji awżiljari oħrajn fuq l-attivitajiet kollha fil-lista tas-subparagrafi (v) u (xv), li jinkludu referenza u analiżi ta' kreditu, riċerka u pariri fuq l-investiment u l-portafoll, pariri dwar akwisizzjonijiet u dwar strateġija u ristrutturazzjoni tal-kumpaniji.

(b) 

Fornitur tas-servizzi finanzjarji tfisser persuna naturali jew ġuridika ta' Membru li jixtieq li jforni, jew li jkun qiegħed iforni servizzi finanzjarji iżda t-terminu “fornitur ta' servizzi finanzjarji” ma jinkludix entitajiet pubbliċi.

(ċ) 

“Entitá pubblika” tfisser:

(i) 

gvern, bank ċentrali jew awtoritá monetarja, ta' Membru, jew entitá proprjetá ta' jew ikkontrollata minn Membru, li hija primarjament involuta f'funzjonijiet tal-gvern jew attivitajiet għal skopijiet governattivi, li ma tinkludix entitá primarjament involuta fil-provvista ta' servizz finanzjarju fuq termini kummerċjali; jew

(ii) 

entitá privata, li taqdi funzjonijiet normalment moqdija minn bank ċentrali jew awtoritá monetarja, meta teżerċita dawk il-funzjonijiet.

It-Tieni l-Anness dwar Servizzi Finanzjarji

1. 

Minkejja l-Artikolu II tal-Ftehim u l-paragrafi 1 u 2 ta' l-Anness dwar l-Artikolu II Eżenzjonijiet, Membru jista', waqt il-perjodu ta' 60 ġurnata li jibdew erba' xhur wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK, iżid f'dak l-Anness miżuri li għandhom x'jaqsmu ma' servizzi finanzjarji li huma inkonsistenti mal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu II tal-Ftehim.

2. 

Minkejja l-Artikolu XXI tal-Ftehim, Membru jista', waqt il-perjodu ta' 60 ġurnata li jibdew erba' xhur wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK, itejjeb, jimmodifika jew jirtira r-rabtiet speċifiċi, kollha jew parti minnhom, fuq servizzi finanzjarji inklużi fl-Iskeda tiegħu.

3. 

Il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jistabbilixxi l-proċeduri neċessarji għall-applikazzjoni tal-paragrafi 1 u 2.

L-Anness dwar Negozjati fuq Servizzi tat-Trasport Marittimu

1. 

L-Artikolu II u l-Anness dwar l-Artikolu II Eżenzjonijiet, inkluż il-ħtieġa li tiġi inkluża fil-lista fl-Anness kull miżura inkonsistenti ma' trattament ta' nazzjon l-iktar favorit li Membru jżomm, għandhom jidħlu fis-seħħ għat-trasport bil-baħar internazzjonali, servizzi awżiljari u aċċess lejn u l-użu tal-faċilitajiet tal-port biss meta:

(a) 

fid-data ta' l-implimentazzjoni li għandha tiġi ddeterminata taħt il-paragrafu 4 tad-Deċiżjoni Ministerjali dwar in Negozjati fuq is-Servizzi tat-Trasport Marittimu; jew,

(b) 

jekk in-negozjati ma jirnexxux, fid-data tar-rapport finali tal-Grupp tan-Negozjaturi fuq is-Servizzi tat-Trasport Marittimu li hemm ipprovdut f'dik id-Deċiżjoni.

2. 

Il-Paragrafu 1 ma għandux japplika għal xi rabta speċifika fuq servizzi tat-trasport marittimu li tkun inkluża fl-Iskeda ta' xi Membru.

3. 

Mill-konklużjonijiet tan-negozjati riferuti fil-paragrafu 1, u qabel id-data ta' l-implimentazzjoni, Membru jista' jtejjeb, jimmodofika jew jirtira minn rabtiet speċifiċi, kollha jew parti minnhom, f'dan is-settur mingħajr ma joffri kumpens, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXI.

L-Anness dwar it-Telekomunikazzjonijiet

1.   Skopijiet

Waqt li jirrikonoxxu l-ispeċifiċitajiet tas-servizzi tas-settur tat-telekomunikazzjonijiet, partikolarment, ir-rwol doppju bħala settur distint ta' l-attivitá ekonomika u bħala mezz ta' trasport għal attivitajiet ekonomiċi oħrajn, il-Membri qablu fuq l-Anness li ġej bl-għanijiet li jelaboraw fuq id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim fejn jidħlu miżuri li jaffetwaw l-aċċess għal u l-użu ta' xbieki komunikattivi u servizzi tat-trasport tat-telekomunikazzjonijiet pubbliċi. Għaldaqstant, dan l-Anness jipprovdi noti u dispożizzjonijiet supplimentari għall-Ftehim.

2.   Skop

(a) 

Dan l-Anness għandu japplika għall-miżuri kollha ta' Membru li jaffetwaw l-aċċess lejn u l-użu ta' xbieki komunikattivi u servizzi tat-trasport tat-telekomunikazzjonijiet ( 182 ).

(b) 

Dan l-Anness ma għandux japplika għal miżuri li jaffetwaw id-distribuzzjoni bi trażmissjoni jew bil-kejbil tal-programmazzjoni tar-radju u t-televixin.

(ċ) 

Xejn f'dan l-Anness ma għandu jinftiehem li:

(i) 

jirrikjedi lil xi Membru li jawtorizza fornitur ta' servizz ta' xi Membru ieħor sabiex jistabbilixxi, jibni, jakkwista, jikri, jopera, jew iforni xbieki telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi, barra dawk ipprovduti fl-Iskeda tiegħu; jew

(ii) 

jirrikjedi lil xi Membru (jew jirrikjedi lil xi Membru li jobbliga lill-fornituri tas-servizzi taħt il-ġurisdizzjoni tiegħu) li jistabbilixxu, jibnu, jakkwistaw, jikru, iħaddmu, jew ifornu servizzi jew xbieki telekominkattivi tat-trasport mhux offruti lill-pubbliku in ġenerali.

3.   Definizzjonijiet

Għall-iskopijiet ta' dan l-Anness:

(a) 

“Telekomunikazzjonijiet” tfisser it-trażmissjoni u r-riċeviment ta' sinjali bi kwalunkwe mezz elettromanjetiku.

(b) 

“Servizzi ta' trasport tat-telekomunikazzjonijiet pubbliċi” tfisser kull servizz ta' trasport tat-telekomunikazzjonijiet meħtieġ, espliċitament jew effettivament, minn Membru sabiex joffrieh lill-pubbliku in ġenerali. Dawn is-servizzi jistgħu jinkludu inter alia telegrafija, telefon, telex, u trażmissjoni ta' data li jinvolvu tipikament it-trażmissjoni real-time ta' informazzjoni pprovduta mill-konsumatur bejn żewġ punti jew aktar mingħajr bidla minn tarf għal tarf fil-forma jew il-kontenut ta' l-informazzjoni tal-konsumatur.

(ċ) 

“Xibka tat-trasport tat-telekomunikazzjonijiet pubblika” tfisser l-infrastruttura tat-telekomunikazzjonijiet pubblika li tippermetti t-telekomunikazzjonijiet bejn punti ta' tmiem ta' xibka definiti.

(d) 

“Komunikazzjonijiet bejn il-kumpaniji” tfisser telekomunikazzjonijiet li permezz tagħhom kumpanija tikkomunika fil-kumpanija jew ma', jew bejn, is-sussidjarji tagħha, fergħat u, skond il-liġijiet u regolamenti domestiċi tal-Membru, korpi affiljati. Għal dawn l-għanijiet, “sussidjarji”, “fergħat” u, fejn applikabbli, “korpi affiljati” għandhom ikunu definiti minn kull Membru. “Komunikazzjonijiet bejn il-kumpaniji” f'dan l-Anness teskludi servizzi kummerċjali jew mhumiex li huma pprovduti lil kumpaniji li mhumiex sussidjarji, fergħat, jew korpi affiljati relatati, jew li jkunu offerti lil konsumaturi jew konsumaturi potenzali.

(e) 

Kull referenza għal paragrafu jew subparagrafu f'dan l-Anness tinkludi s-suddiviżjonijiet kollha tagħhom.

4.   Trasparenza

Fl-applikazzjoni ta' l-Artikolu III tal-Ftehim, kull Membru għandu jiżgura li l-informazzjoni rilevanti dwar kondizzjonijiet li jaffetwaw l-aċċess lejn u l-użu ta' xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi tkun disponibbli, inklużi: tariffi u termini oħrajn u kondizzjonijiet tas-servizz; speċifikazzjonijiet ta' interfaces tekniċi ma' dawn ix-xbieki u servizzi; informazzjoni dwar korpi responsabbli għall-preparazzjoni u l-adozzjoni ta' standards li jaffetwaw dan l-aċċess u l-użu; kondizzjonijiet li japplikaw għat-twaħħil ta' terminal jew tagħmir ieħor; u notifiki, reġistrazzjonijiet jew ħtiġijiet ta' liċenzar, jekk ikun hemm.

5.   Aċċess għal u l-użu ta' Xbieki Pubbliċi Telekomunikattivi tat-Trasport jew tas-Servizzi

(a) 

Kull Membru għandu jiżgura li kull fornitur ta' servizz ta' kwalunkwe Membru ieħor ikun permess aċċess u użu ta' xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi skond termini u kondizzjonijiet raġonevoli u non-diskriminatorji, għall-provvista ta' servizz inkluż fl-Iskeda tiegħu. Din l-obbligazzjoni għandha tkun applikata inter alia fil-paragrafi (b) u (f) ( 183 ).

(b) 

Kull Membru għandu jiżgura li l-fornituri ta' servizz ta' Membru ieħor ikollhom aċċess għal u l-użu xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi offruti fil-fruntieri ta' dak il-Membru jew bejniethom, inklużi ċirkwiti mikrijin mill-privat, u għaldaqstant għandu jiżgura, bla ħsara għall-paragrafi (e) u (f), li dawn il-fornituri jkunu permessi:

(i) 

jixtru jew jikru u jwaħħlu terminal jew tagħmir ieħor li jagħmel interface max-xibka komunikattiva li hija neċessarja sabiex tipprovdi s-servizzi tal-fornitur;

(ii) 

jikonnetjaw bejniethom ċirkwiti mikrija jew proprjetá tal-privat ma' xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi jew ma' ċirkwiti mikrija jew proprjetá ta' fornitur tas-servizzi ieħor; u

(iii) 

jużaw protokolli ta' operazzjoni tal-għażla tal-fornitur tas-servizz fil-provvista ta' kwalunkwe servizz, barra dak li huwa neċessarju sabiex jiżguraw id-disponibbilitá ta' xbieki u servizzi tat-trasport tat-telekomunikazzjonijiet għall-pubbliku in ġenerali.

(ċ) 

Kull Membru għandu jiżgura li l-fornituri ta' servizz ta' xi Membru ieħor ikunu jistgħu jużaw xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi għall-moviment ta' l-informazzjoni fil-fruntieri u bejniethom, inklużi komunikazzjonijiet bejn il-kumpaniji ta' dawk il-fornituri tas-servizz, u għall-aċċess għall-informazzjoni li tkun tinsab f'ġabriet ta' data jew inkella f'forma li tinqara minn magna fit-territorju ta' kwalunkwe Membru. Kull miżura ġdida jew emendata ta' Membru li taffetwa sinifikattivament dan l-użu għandha tkun innotifikata u soġġetta għall-konsultazzjoni, skond id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-Ftehim.

(d) 

Minkejja l-paragrafu preċedenti, Membru jista' jieħu dawk il-miżuri neċessarju biex jiżgura s-sigurtá u l-kunfidenzalitá tal-messaġġi, bla ħsara għall-ħtieġa li dawn il-miżuri ma jkunux applikati b'mod li jkunu jikkostitwixxu mezz ta' diskriminazzjoni arbitrarja u mhux ġustifikabbli jew restrizzjoni moħbija fuq il-kummerċ fis-servizzi.

(e) 

Kull Membru għandu jiżgura li l-ebda kondizzjoni ma tkun imposta fuq l-aċċess għal u l-użu tax- xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi iktar milli neċessarju:

(i) 

sabiex jissalvagwardja r-responsabbilitajiet tas-servizz pubbliku tal-fornituri tax- xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi, partikolarment l-abbilitá tagħhom li jagħmlu x-xbieki komunikattivi jew is-servizzi tagħhom disponibbli għall-pubbliku in ġenerali;

(ii) 

sabiex jipproteġi l-integritá teknika tax- xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi; jew

(iii) 

sabiex jiżgura li l-fornituri ta' servizz ta' xi Membru ieħor ma jipprovdux servizzi sakemm ma jkunux permessi skond ir-rabtiet fl-Iskeda tal-Membru.

(f) 

Sakemm jissodisfaw il-kriterji msemmija fil-paragrafu (e), il-kondizzjonijiet għall-aċċess u l-użu tax- xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi jistgħu jinkludu:

(i) 

restrizzjonijiet fuq il-bejgħ mill-ġdid jew użu mqassam ta' dawn is-servizzi;

(ii) 

ħtieġa ta' l-użu interfaces tekniċi speċifikati, li jinkludu protokols ta' l-interface, għal inter-konnessjoni ma' dawn ix-xbieki komunikattivi u servizzi;

(iii) 

ħtiġijiet, fejn neċessarju, għal operabbilitá bejniethom ta' dawn is-servizzi u sabiex jinkoraġġixxu l-għanijiet imsemmija fil-paragrafu 7(a);

(iv) 

approvazzjoni ta' tip ta' terminal jew tagħmir ieħor li jkollu interface max-xibka u ħtiġijiet tekniċi relatati mat-twaħħil ta' dan it-tagħmir ma' dawn ix-xbieki;

(v) 

restrizzjonijiet fuq inter-konnessjonijiet ta' ċirkwiti mikrija jew proprjetá tal-privat ma' dawn ix-xbieki jew servizzi jew ma' ċirkwiti mikrija jew proprjetá ta' fornituri tas-servizz oħrajn; jew

(vi) 

notifika, reġistrazzjoni u lliċenzar.

(g) 

Minkejja l-paragrafi preċedenti ta' din id-dispożizzjoni, pajjiż Membru li għadu qiegħed jiżviluppa jista', konsistentament mal-livell ta' żvilupp tiegħu, ipoġġi kondizzjonijiet raġonevoli fuq l-aċċess u l-użu tax- xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi neċessarji biex isaħħu l-infrastruttura tat-telekomunikazzjonijiet domestika u l-kapaċitá tas-servizz tiegħu u biex iżid il-parteċipazzjoni fil-kummerċ internazzjonali tas-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet. Dawn il-kondizzjonijiet għandhom ikunu speċifikati fl-Iskeda tal-Membru.

6.   Kooperazzjoni Teknika

(a) 

Il-Membri jirrikonoxxu li infrastruttura tat-telekomunikazzjonijiet avvanzata u effiċjenti fil-pajjiżi, speċjalment dawk li għadhom qegħdin jiżviluppaw, hija essenzali għall-espansjoni tal-kummerċ fis-servizzi tagħhom. Għal dan il-għan, il-Membri jaqblu u jinkoraġġixxu l-parteċipazzjoni, bl-iktar mod wiesa' possibbli, ta' pajjiżi żviluppati u mhumiex u l-fornituri tax- xbieki pubbliċi telekomunikattivi tat-trasport jew tas-servizzi tagħhom u entitajiet oħrajn fil-programmi ta' żvilupp ta' organizzazzjonijiet internazzjonali u reġjonali, li jinkludu l-Unjoni Internazzjonali tat-Telekomunikazzjonijiet, il-Programm ta' Żvilupp tan-Nazzjonijiet Uniti, u l-Bank Internazzjonali għar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp.

(b) 

Il-Membri għandhom jinkoraġġixxu u jappoġġjaw il-kooperazzjoni fit-telekomunikazzjonijiet bejn pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw fuq livelli internazzjonali, reġjonali u sub-reġjonali.

(ċ) 

F'kooperazzjoni ma' l-organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti, il-Membri għandhom jagħmlu disponibbli, fejn ikun prattikabbli, lil pajjiżi li għadhom qegħdin jiżviluppaw informazzjoni fejn għandhom x'jaqsmu s-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet u l-iżviluppi fit-telekomunikazzjonijiet u t-teknoloġija ta' l-informatika sabiex jassistu fit-tisħiħ tas-settur tas-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet domestiku tagħhom.

(d) 

Il-Membri għandhom jagħtu konsiderazzjoni speċjali lil opportunitajiet għall-pajjiżi l-inqas żviluppati sabiex jinkoraġġixxu fornituri barranin tas-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet biex jassistu fit-trasferiment tat-teknoloġija, taħriġ u attivitajiet oħrajn li jappoġġjaw l-iżvilupp ta' l-infrastruttura tat-telekomunikazzjonijiet tagħhom u l-espansjoni tal-kummerċ fis-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet.

7.   Relazzjoni għal Organizzazzjonijiet u Ftehim Internazzjonali

(a) 

Il-Membri jirrikonoxxu l-importanza ta' l-istandards internazzjonali għall-kompatibbilitá u l-inter-operabbilitá tax-xbieki komunikattivi u s-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet u jwegħdu li jippromovu dawn l-istandards permezz tax-xogħol ta' korpi internazzjonali rilevanti, inklużi l-Unjoni Internazzjonali tat-Telekomunikazzjonijiet u l-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Istandardizzazzjoni.

(b) 

Il-Membri jirrikonoxxu r-rwol ta' organizzazzjonijiet inter-governattivi u non-governattivi u l-ftehim biex iwasslu għall-operat effiċjenti tas-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet domestiċi, partikolarment l-Unjoni Internazzjonali tat-Telekomunikazzjonijiet. Il-Membri għandhom jagħmlu l-arranġamenti xierqa, fejn hu rilevanti, għall-konsultazzjoni ma' dawn l-organizzazzjonijiet fuq kwistjonijiet li joħorġu mill-implimentazzjoni ta' dan l-Anness.

L-Anness dwar in-Negozjati fuq it-Telekomunikazzjonijiet Bażiċi

1. 

L-Artikolu II u l-Anness dwar l-Artikolu II Eżenzjonijiet, inkluż il-ħtieġa li tiġi inkluża fil-lista fl-Anness kull miżura inkonsistenti ma' trattament ta' nazzjon l-iktar favorit li Membru jżomm, għandhom jidħlu fis-seħħ għal telekomunikazzjonijiet bażiċi biss:

(a) 

fid-data ta' l-implimentazzjoni li għandha tiġi ddeterminata taħt il-paragrafu 5 tad-Deċiżjoni Ministerjali dwar in-Negozjati fuq it-Telekomunikazzjonijiet Bażiċi; jew,

(b) 

jekk in-negozjati ma jirnexxux, fid-data tar-rapport finali tal-Grupp tan-Negozjaturi fuq it-Telekomunikazzjonijiet Bażiċi li hemm ipprovdut f'dik id-Deċiżjoni.

2. 

Il-Paragrafu 1 ma għandux japplika għal xi rabta speċifika dwar it-telekomuinikazzjonijiet bażiċi li tkun inkluża fl-Iskeda ta' xi Membru.

ANNEX 1 C

AGREEMENT ON TRADE-RELATED ASPECTS OF INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS

PART I

GENERAL PROVISIONS AND BASIC PRINCIPLES

PART II

STANDARDS CONCERNING THE AVAILABILITY, SCOPE AND USE OF INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS

1.

Copyright and Related Rights

2.

Trademarks

3.

Geographical Indications

4.

Industrial Designs

5.

Patents

6.

Layout-Designs (Topographies) of Integrated Circuits

7.

Protection of Undisclosed Information

8.

Control of Anti-Competitive Practices in Contractual Licences

PART III

ENFORCEMENT OF INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS

1

General Obligations

2

Civil and Administrative Procedures and Remedies

3

Provisional Measures

4

Special Requirements Related to Border Measures

5

Criminal Procedures

PART IV

ACQUISITION AND MAINTENANCE OF INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS AND RELATED INTER-PARTES PROCEDURES

PART V

DISPUTE PREVENTION AND SETTLEMENT

PART VI

TRANSITIONAL ARRANGEMENTS

PART VII

INSTITUTIONAL ARRANGEMENTS; FINAL PROVISIONS

FTEHIM DWAR L-ASPETTI TAD-DRITTIJIET TAL-PROPRJETÀ INTELLETWALI RELATATI MAL-KUMMERĊ



MEMBRI,

XEWQANA biex inaqqsu ċ-ċaqliq u l-impedimenti għal kummerċ internazzjonali, u bil-ħsieb għall-ħtieġa li jippromwovu protezzjoni effettiva u adegwata tad-drittijiet tal-propjetà intelletwali, u biex jassiguraw li l-miżuri u l-proċeduri li jinfurzaw id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali ma jsirux xkiel għal kummerċ leġittimu;

JIRRIKONOXXU b'dan il-għan, il-bżonn għal regoli u dixxiplini ġodda dwar:

(a) 

l-applikabbilità tal-prinċipji bażiċi tal-GATT 1994 u tal-ftehim u konvenzjonijiet internazzjonali rilevanti dwar il-proprjetà intellettwali jew;

(b) 

il-provvista ta' standards adegwati u l-prinċipji dwar id-disponibbiltà, għan u l-użu tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali relatati mal-kummerċ;

(ċ) 

il-provvista tal-mezzi effettivi u xierqa għal infurzar tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali relatati mal-kummerċ, billi jqisu d-differenzi fis-sistemi legali nazzjonali;

(d) 

il-provvista ta' proċeduri effettivi u ta' malajr għal prevenzjoni u risoluzzjoni ta' tilwim multilaterali bejn il-gvernijiet; u

(e) 

ftehim transizzjonali bl-għan li joħolqu parteċipazzjoni sħiħa fir-riżultati tan-negozjati.

JIRRIKONOXXU l-ħtieġa għal qafas multilaterali ta' prinċipji, regoli u dixxiplini li għandhom x'jaqsmu mal-kummerċ internazzjonali ta' oġġetti falsi;

JIRRIKONOXXI li d-drittijiet tal-proprjetà intellettwali huma drittijiet privati;

JIRRIKONOXXU li l-għan tal-politika pubblika tas-sistemi mazzjonali għall-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali, inklużi oġġettivi teknoloġiċi u ta' żvilupp;

JIRRIKONOXXU l-ħtieġa speċjali tal-pajjiżi Membri l-inqas żviluppati dwar il-flessibbiltà massima fl-implimentazzjoni domestika tal-liġijiet u regoli sabiex jistgħu joħolqu bażi teknoloġika soda u vijabbli;

JENFASIZZAW l-importanza li jnaqssu t-tensjoni billi jilħqu rabta b'saħħitha sabiex jirrisolvu tilwim dwar il-kwistjonijiet tal-proprjetà intellettwali relatati mal-kummerċ permezz ta' ftehim multilaterali;

XEWQANA li jistabbilixxu relazzjoni ta' appoġġ reċiproku bejn il-WTO u l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Proprjetà Intellettwali (f'dan il-Ftehim msejjħa bħala “WIPO”) kif ukoll organizzazzjonijiet internazzjonali oħra rilevanti;

B'DAN JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



PARTI I

DISPOSIZZJONIJIET ĠENERALI U PRINĊIPJI BAŻIĊI

Artikolu 1

In-natura u l-għan ta' l-obbligi

1.  
Il-Membri għandhom idaħħlu fis-seħħ id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Il-Membri jistgħu, iżda mhux bil-fors, jimplimentaw protezzjoni iżjed ħarxa minn dik meħtieġa f'dan il-Ftehim, iżda din il-protezzjoni ma tmurx kontra d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Il-Membri għandhom ikunu ħielsa li jistabbilixxu l-metodu xieraq għat-twettiq tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim fis-sistema u l-prattika legali tagħhom.
2.  
Għal dan il-Ftehim, it-termini “Proprjetà Intellettwali” jirreferi għal kategoriji kollha tal-proprjetà intellettwali li huma soġġetti għat-taqsima 1 sa 7 ta' parti II.
3.  
Il-Membri għandhom jagħtu t-trattament provdut f'dan il-Ftehim liċ-ċittadini ta' Membri oħra ( 184 ). Dwar id-dritt rilevanti tal-proprjetà intellettwali, iċ-ċittadini ta' Membri oħra għandhom jinftiehmu bħala dawk il-persuni naturali jew legali li jilħqu l-kriterji għall-eliġibbiltà għall-protezzjoni msemmija fil-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967), il-Konvenzjoni ta' Berne (1971), il-Konvenzjoni ta' Ruma u t-Trattat dwar Proprjetà Intellettwali dwar iċ-ċirkwiti integrati, fejn il-Membru kollha tal-WTO huma membri ta' dawk il-Konvenzjonijiet ( 185 ). Kwalunkwe Membru li juża l-possibbiltajiet msemmija fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 5 jew paragrafu 2 ta' l-Artikolu 6 tal-Konvenzjoni ta' Ruma għandhom jagħmlu notifika kif imsemmija f'dawk id-dispożizzjonijiet lill-Kunsill għall-Proprjetà Intellettwali relatati mal-kummerċ (il-“Kunsill ta' TRIPS”).

Artikolu 2

Konvenzjonijiet dwar Proprjetà Intellettwali

1.  
Dwar il-partijiet II, III u IV ta' dan il-Ftehim, il-Membri għandhom iħarsu l-Artikolu 1 sa 12, u l-Artikolu 19, tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967).
2.  
Xejn fil-Partijiet I sa IV ta' dan il-Ftehim m'għandu jidderoga mill-obbligi eżistenti li l-Membri għandhom ikollhom lejn xulxin tal-Konvenzjoni ta' Pariġi, il-Konvenzjoni ta' Berne, il-Konvenzjoni ta' Ruma u t-Trattat ta' Proprjetà Intellettwali dwar iċ-ċirkwiti integrati.

Artikolu 3

Trattament Nazzjonali

1.  
Kull Membru għandu jittratta lill-ċittadini ta' Membri oħra b'mod mhux inqas favorevoli miċ-ċittadini tiegħu stess dwar il-protezzjoni ( 186 ) ta' Proprjetà Intellettwali, soġġetti għall-eċċezzjonijiet imsemmija fi, rispettivament, il-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967), il-Konvenzjoni ta' Berne (1971), Il-Konvenzjoni ta' Ruma u t-Trattat dwar Proprjetà Intellettwali dwar ċirkwiti integrati. Dan l-obbligu japplika biss għad-drittijiet imsemmija taħt dan il-Ftehim, dwar performers, produtturi ta' fonogrammi u organizzazzjonijiet tax-xandir. Kwalunkwe Membru li juża l-possibbilitajiet imsemmija fl-Artikolu 6 tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971) jew paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 16 tal-Konvenzjoni ta' Ruma għandu jagħmel notifika kif definit f'dawk id-dispożizzjonijiet lill-Kunsill għal TRIPS.
2.  
Il-Membri jistgħu jużaw l-eċċezzjoni li hemm taħt il-paragrafu 1 fir-rigward il-proċeduri ġudizzjarji u amministrattivi, inklużi n-nomina għas-servizz jew nomina ta' aġent fil-ġurisdizzjoni ta' Membru, fejn dawn l-eċċezzjonijiet huma meħtieġa biex jassiguraw il-kompliċità mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim u fejn dawn il-prattiċi mhumiex applikati b'mod li li jistgħu jkunu restrizzjoni moħbija tal-kummerċ.

Artikolu 4

Trattament ta' Nazzjon l-Iżjed Favorit

Dwar il-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali, kull vantaġġ, favur, privileġġ jew immunità mogħtija minn Membru lill-persuni b'nazzjonalità ta' pajjiż ieħor għandu jingħata mmedjatatemnt u bla kondizzjonijiet lill-persuni b'nazzjonalità tal-Membri l-oħra. Kull vantaġġ, favur, privileġġ jew immunità mogħti minn Membru hija eżernti minn dan l-obbligu:

(a) 

li jiġu minn ftehim internazzjonali dwar l-assistenza ġudizzjarja u jew l-infurzar tal-liġi ta' natura ġenerali u mhux partikolarment konfinat għall-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali;

(b) 

mogħtija skond id-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971) jew il-Konvenzjoni ta' Ruma li jagħtu l-awtorizzazzjoni li t-trattament mogħti ma jkunx funzjoni ta' trattament nazzjonali iżda trattament mogħti f'pajjiż ieħor;

(ċ) 

dwar id-drittijet ta' performers, produtturi u organizzazzjonijiet tax-xandir imsemmija f'dan il-Ftehim;

(d) 

li joħorġu minn ftehim internazzjonali dwar il-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali li daħlu fis-seħħ qabel id-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO, iżda dawn il-ftehim għandhom jiġu notifikati lill-Kunsill ta' TRIPS u li mhumiex diskriminazzjoni arbitrarja jew li mhux ġustifikabbli kontra persuna ta' nazzjonalità ta' Membri oħra.

Artikolu 5

Ftehim Multilaterali dwar l-Akkwist u l-Manteniment tal-

ProtezzjoniL-obbligi taħt l-Artikolu 3 u 4 ma japplikawx għall-proċeduri msemmija fi ftehim multilaterali konklużi taħt il-WIPO dwar l-akkwist u l-manteniment tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali.

Artikolu 6

L-użu sħiħ tad-drittijiet kollha

Għall-għanijiet tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 3 u 4 għar-risoluzzjoni tat-tilwim taħt dan il-Ftehim, xejn f'dan il-Ftehim għandhom jintużaw biex jindirizzaw l-użu sħiħ tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali.

Artikolu 7

Għanijiet

Il-protezzjoni u l-infurzar tad-drittijet tal-proprjetà intellettwali għandhom jikkontribwixxu għall-promozzjoni ta' l-innovazzjoni teknoloġika u t-trasferiment u disseminazzjoni tat-teknoloġija, għall-vantaġġ tal-produtturi kollha u għall-utenti ta' l-għarfien teknoloġika u b'mod li jagħti lok għall-ġid soċjali u ekonomiku, u bilanċ tad-drittijiet u l-obbligi.

Artikolu 8

Prinċipji

1.  
Il-Membri jistgħu, waqt l-abbozzar jew emendi tal-liġijiet u r-regolamenti tagħhom, jaddotaw miżuri meħtieġa għall-protezzjoni tas-saħħa u n-nutrizzjoni pubblika, u l-promozzjoni ta' l-interess pubblika fis-setturi ta' importanza kbira ta' l-iżvilupp soċjo-ekonomiku u teknoloġiku tagħhom, iżda dawn il-miżuri jridu jkunu konsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
Miżuri xierqa, sakemm ikunu konsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, jistgħu jinħtieġu għal prevenzjoni ta' l-abbuż tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali minn dawk li għandhom id-drittijet jew jużaw il-prattika li jista' jagħmel ħsara għall-kummerċ jew ikollu effett ħażin fuq it-trasferiment internazzjonali tat-teknoloġija.



PARTI II

STANDARDS DWAR ID-DISPONIBBILTÀ, L-GĦAN U L-UŻU TAD-DRITTIJIET TAL-PROPJETÀ INTELLETWALI



Taqsima 1

Drittijiet ta' l-awtur u drittijiet relatati

Artikolu 9

Relazzjoni mal-Konvenzjoni ta' Berne

1.  
Il-Membri għandhom iħarsu lejn l-Artikoli 1 sa 21 tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971) u l-Appendiċi tagħha. Madankollu, il-Membri ma għandhomx ikollhom id-drittijiet jew l-obbligi taħt dan il-Ftehim dwar id-drittijiet mogħtija taħt l-Artiklu 6bis ta' dik il-Konvenzjoni jew id-drittijiet li joħorġu minnu.
2.  
Il-protezzjoni tad-drittijiet ta' l-awtur għandhom jestendu għall-espressjonijiet u mhux għall-ideat, metodi ta' ħidma jew konċetti matematiċi per se.

Artikolu 10

Programmi tal-Kompjuter u l-Kompilazzjoni ta' Data

1.  
Programmi tal-kompjuter, jekk huma fil-kodiċi tas-sors jew ta' l-oġġett, għandhom ikunu protetti bħal li kieku kienu xogħolijiet letterarji taħt il-Konvenzjoni ta' Berne (1971).
2.  
Il-kompilazzjoni ta' data jew materjal ieħor, jekk jista' jinqara minn magna jew xi forma oħra, li permezz ta' l-għażla jew arranġament tal-kontenut tagħhom jistgħu jkunu kreazzjonijiet intelletwali għandhom ikunu protetti bħal li kieku kienu dawk stess. Protezzjoni bħal din, li ma tistax tkopri d-data jew il-materjal stess, għandu jkun mingħajr preġudizzju għal kwalunkwe drittijiet ta' l-awtur li jkunu dwar data jew materjal stess.

Artikolu 11

Drittijiet ta' Kera

Il-Membri għandhom jipprovdu l-awturi u l-eredi tagħhom id-dritt li jagħtu awtorizzazzjoni jew il-projbizzjoni tal-kiri kummerċjali lill-pubbliku ta' l-oriġinali jew il-kopji tax-xogħolijiet bid-drittijiet ta' l-awtur, dwar programmi tal-kompjuter jew xogħolijiet ċinematografiċi. Membru għandu jkun eżentat minn dan l-obbligu dwar xogħolijiet ċinematografiċi sakem dan il-kiri wassal għall-ikkupjar imxerred ta' dawn ix-xogħolijiet li jfixklu materjalment id-drittijet esklussivi ta' riproduzzjoni mogħtija f'dak il-Membru lill-awturi u l-eredi tagħhom. Dwar il-programmi tal-kompjuter, dan l-obbligu ma għandux japplika għall-kiri fejn il-programm stess mhuwiex l-oġġett essenzali tal-kiri.

Artikolu 12

It-termini tal-protezzjoni

Kull meta t-termini tal-protezzjoni tax-xogħol, ħlief xogħol fotografiku jew xogħol ta' arti applikata, jiġi kalkulat fuq bażi minbarra l-ħajja ta' persuna naturali, dan it-terminu għandu jkun ta' mhux inqas minn 50 sena mit-tmiem tas-sena kalendarja tal-pubblikazzjoni awtorizzata, jew, fin-nuqqas ta' din il-pubblikazzjoni awtorizzata fi żmien 50 sena mix-xogħol magħmul, 50 sena mit-tmiem tas-sena kalendarja ta' l-għamla.

Artikolu 13

Limitazzjonijiet u Eċċezzjonijiet

Il-Membri għandhom jillimitaw il-limitazzjonijiet u l-eċċezzjonijet għad-drittijiet esklussivi għall-każijiet speċjali li ma joħolqux konflit ma' l-isfruttament normali tax-xogħol u li ma jippreġudikaw bla raġuni l-interessi leġittimi ta' dak li għandu d-dritt.

Artikolu 14

Il-protezzjoni ta' performers, Produtturi ta' Fonogrammi (Ħsejjes tar-Rikordjar) u Organizzazzjonijiet tax-Xandir

1.  
Dwar l-iffissar tal-wirja tagħhom fuq fonogrammi, performers għandhom ikollhom il-possibbilità li ma jħallux l-atti li ġejjin meta jsiru mingħajr l-awtorizzazzjoni tagħhom: l-iffissar tal-wirja mhux fissa tagħhom u r-riproduzzjonijiet ta' dan l-iffissar. Performers għandu jkollhom il-possibbiltà li jipprevenu l-atti li ġejjin meta jsiru mingħajr l-awtorizzazzjoni tagħhom: ix-xandir b'mezzi bla filir u l-komunikazzjoni lill-pubbliku tal-wirja f'ħin dirett.
2.  
Produtturi ta' fonogrammi għandhom igawdu d-dritt għal awtorizzazzjoni jew projbizzjoni tar-riproduzzjonijiet diretti jew indiretti tal-fonogrammi tagħhom.
3.  
L-organizzazzjonijiet tax-xandir għandu jkollhom id-dritt li jipprojbixxu l-atti li ġejjin meta jsiru mingħajr l-awtorizzazzjoni tagħhom: l-iffissar, ir-riproduzzjoni ta' l-iffissar u x-xandir mill-ġdid permezz ta' mezzi bla fili, kif ukoll il-komunikazzjoni lill-pubbliku tax-xandir bit-televiżjoni stess. Fejn il-Membri ma jagħtux dawn id-drittijiet lill-organizzazzjonijiet tax-xandir, għandhom jipprovdu lis-sidien tad-dritt ta' l-awtur fis-suġġett tax-xandira bil-possibbiltà li jipprevenu l-atti msemmija hawn fuq, soġġetti għad-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971).
4.  
Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 11 dwar il-programmi tal-kompjuter għandhom japplikaw mutatis mutandis għal produtturi tal-fonogrammi u kwalunkwe ieħor li jkollu d-drittijiet għall-fonogrammi kif determinat fil-liġi tal-Membru. Jekk fil-15 ta' April 1994 Membru għandu fis-seħħ sistema ta' remunerazzjoni ekwa għal dawk li għandhom id-drittijiet dwar il-kiri ta' fonogrammi, jistgħu jżommu din is-sistema sakemm il-kiri kummerċjali ma jagħtix lok għal ħsara materjali tad-drittijiet esklussivi ta' riproduzzjoni ta' dawk li għandhom id-drittijiet.
5.  
It-terminu ta' protezzjoni disponibbli taħt dan il-Ftehim għal performers u l-produtturi tal-fonogrammi għandu jibqa' mill-inqas sat-tmiem tal-perjodu ta' ħamsin sena kalkolata mit-tmiem tas-sena kalendarja minn meta għamlu l-ifissar jew minn meta saret il-wirja. It-terminu ta' protezzjoni mogħtija taħt paragrafu 3 għandu jibqa' mill-inqas għal 20 sena mit-tmiem tas-sena kalendarja minn meta saret ix-xandira.
6.  
Kwalunkwe Membru jista', dwar id-drittijiet mogħtija taħt il-paragrafi 1, 2 u 3, jipprovdi kondizzjonijiet, limitazzjonijiet, eċċezzjonijiet u riservi sal-limiti permessi taħt il-Konvenzjoni ta' Ruma. Madankollu, id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 18 tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971) għandhom japplikaw, mutatis mutandis, għad-drittijiet ta' performers u l-produtturi tal-fonogrammi fil-fonogrammi.



Section 2

Trademarks

Artikolu 15

Suġġetti li jistgħu jkunu Protetti

1.  
Kwalunkwe sinjal, jew tagħqid ta' sinjali, li jisgħu jiddistingwu l-oġġetti jew is-servizzi ta' intrapriża minn dawk ta' intrapriżi oħra, għandhom jitqiesu bħala li huma trademarks. Sinjali bħal dawn, partikolarment kliem li jinkludu ismijiet personali, ittri, numri, elementi figurattivi u tagħqid ta' kuluri kif ukoll tagħqid ta' dawn is-sinjali, għandhom ikunu eliġibbli għar-reġistrazzjoni ta' trademark. Fejn is-sinjali fihom infushom ma jistgħux jiddistingwu bejn l-oġġetti u s-servizzi relevanti, il-Membri jistgħu jagħmlu r-reġistrazzjoni tiddependi fuq id-distinzjoni li saret minħabba użu. Il-Membru jistgħu jeħtieġu, bħala kondizzjoni ta' reġistrazzjoni, li s-sinjali jkunu viżibbilment perċepibbli.
2.  
Il-Paragrafu 1 ma għandux jinftiehem li jippreveni Membru milli jiċħad reġistrazzjoni ta' trademark fuq merti oħra, sakemm ma jidderogawx mid-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967).
3.  
Il-Membri jistgħu jagħmlu ir-reġistrazzjoni tiddipendi fuq l-użu Madankollu, l-użu attwali tat-trademark ma għandux ikun kondizzjoni biex timtela applikazzjoni ta' reġistrazzjoni. Applikazzjoni ma għandhiex tiċċaħħad biss fuq il-bażi li l-użu maħsub ma sarx qabel li skada l-perjodu ta' tliet snin mid-data ta' l-applikazzjoni.
4.  
In-natura ta' l-oġġetti jew is-servizzi li għalihom għandha tapplika trademark fl-ebda każ ma' għandha tkun ta' ostaklu għar-reġistrazzjoni tat-trademark.
5.  
Il-Membri għandhom jippubblikaw kull trademark qabel tkun reġistrata jew ftit wara li tkun reġistrata u għandu jħalli ħin biżżejjed sabiex ikun hemm petizzjonijiet għat-tħassir tar-reġistrazzjoni. Barra minn hekk, il-Membri jistgħu jagħtu opportunità li r-reġistrazzjoni ta' trademark tkun opposta.

Artikolu 16

Drittijiet mogħtija

1.  
Is-sid ta' trademark reġistrata għandu jkollu d-dritt esklussiv li jippreveni l-partijiet terzi kollha li ma għandhomx il-kunsens tas-sid li jużaw sinjali identiċi jew simili waqt il-kummerċ f'oġġetti jew f'servizzi li huma identiċi jew simili għal dawk li għandhom trademark reġistrata fejn dan l-użu jista' jirriżulta f'konfużjoni. F'każ li jintuża sinjal identiku għall-oġġetti jew servizzi identiċi, il-probabbilità ta' konfużjoni hija preżunta. Id-drittijiet deskritti hawn fuq ma għandhomx ikunu ta' preġudizzju għad-drittijiet li kienu jeżistu qabel, u l-anqas ma għandhom jaffetwaw il-possibbiltà tal-Membri li jagħmlu d-drittijiet fuq il-bażi ta' l-użu.
2.  
L-Artikolu 6bis tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967) għandu japplika, mutatis mutandis, għal servizzi. Sabiex ikun stabbilit jekk trademark hijiex magħrufa ħafna, il-Membri għandhom iżommu f'moħħom l-għarfien tat-trademark fis-settur relevanti tal-pubbliku, inklużi l-għarfien fil-Membru kkonċernat li seħħ bħala riżultat tal-promozzjoni tat-trademark.
3.  
L-Artikolu 6 biss tal-Konvenzjoni ta' Pariġi(1967) għandu japplika, mutatis mutandis, għal oġġetti jew servizzi li mhumiex simili għal dawk li għandhom ir-reġistrazzjoni tat-trademark, sakemm l-użu ta' dik t-trademark fir-rigward ta' dawk l-oġġetti jew servizzi jindika konnessjoni bejn dawk l-oġġetti jew servizzi u s-sid tat-trademark reġistrata u sakemm l-interessi tas-sid tat-trademark reġistrata x'aktarx isofru danni b'użu bħal dan.

Artikolu 17

Eċċezzjonijiet

Il-Membri jistgħu jipprovdu eċċezzjonijiet limitati għad-drittijiet mogħtija mit-trademark, bħall-użu moderat ta' termini ta' deskrizzjoni, sakemm dawn l-eċċezzjonijiet iqisu l-interess leġittimu tas-sid tat-trademark u l-partijiet terzi.

Artikolu 18

It-terminu tal-protezzjoni

Ir-reġistrazzjoni inizjali, u kull tiġdid ta' reġistrazzjoni, ta' trademark għandu jkun għal terminu ta' mhux inqas minn seba' snin. Ir-reġistrazzjoni tat-trademark għandu jiġġedded b'mod indefinit.

Artikolu 19

Il-Ħtieġa ta' Użu

1.  
Jekk l-użu jeħtieġ iżomm reġistrazzjoni, ir-reġistrazzjoni tista' titħassar biss wara perjodu bla interuzzjoni ta' mill-inqas 3 snin bla użu, sakemm ikunu indikati raġunijiet validi ibbażati fuq l-eżistenza ta' l-ostakoli għal dan l-użu mis-sid tat-trademark. Iċ-ċirkostanzi li joħorġu indipendentament mix-xewqa tas-sid tat-trademark li jagħtu lok għal ostaklu għal użu tat-trademark, bħal restrizzjonijiet ta' importazzjoni jew ħtiġijiet oħra tal-gvernijiet fuq oġġetti jew servizzi protetti mit-trademark, għandhom ikunu rikonoxxuti bħala raġunijiet validu ta' l-ebda użu.
2.  
L-użu ta' trademark minn persuna oħra għandu jiġi rikonoxxut bħala l-użu tat-trademark għar-raġunijiet ta' żamma tar-reġistrazzjoni, meta hija soġġetta għall-kontroll ta' sidha.

Artikolu 20

Ħtiġijiet Oħra

L-użu tat-trademark waqt il-kummerċ ma għandux ikun ostakolat b'mod ġust minn ħtiġijiet speċjali, bħal użu ta' trademark oħra, użu f'forma speċjali jew użu b'mod li jista' jkun ta' ħsara għal kapaċità tagħha li tiddistingwa bejn l-oġġetti jew servizzi ta' intrapriża waħda minn dawk ta' intrapriżi oħra. Dan ma għandhomx ikunu raġuni għan-nuqqas tal-ħtieġa li tippreskrivi l-użu tat-trademark li jidentifika l-intrapriża li tipprodiċi l-oġġetti jew servizzi flimkien ma', iżda mingħajr konnessjoni mat-trademark li tiddistingwi bejn l-oġġetti jew servizzi ta' dik l-intrapriża.

Artikolu 21

Il-Liċenzar u Assenjar

Il-Membri jistgħu jistabbilixxu kondizzjonijiet dwar il-liċenzar jew l-assenjar tat-trademarks, bil-fehma li l-liċenzar obbligatorju ta' trademarks ma għandux jitħalla u li s-sid ta' trademark reġistrata għandu jkollu d-dritt li jassenja t-trademark bi jew mingħajr it-trasferiment tal-kummerċ tat-trademark.



Taqsima 3

Indikazzjonijiet Ġeografiċi

Artikolu 22

Il-Protezzjoni ta' Indikazzjonijiet Ġeografiċi

1.  
L-indikazzjonijet ġeografiċi huma, għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, indikazzjonijiet li jidentifikaw li oġġett ġej minn territorju ta' Membru, jew reġjun jew lokalità f'dak it-territorju, fejn il-kwalità, reputazzjoni jew xi karatteristika oħra partikolari ta' l-oġġett hija attriwibbli essenzaliment għall-oriġini ġeografika.
2.  

Dwar l-indikaturi ġeografiċi, il-Membri għandhom jipprovdu mezzi legali sabiex il-partijiet interessati jipprevenu:

(a) 

l-użu ta' kwalunkwe mezz fid-deskrizzjoni jew preżentazzjoni ta' l-oġġetti li jindika jew jissuġġerixxi li l-oġġett msemmi ġej minn żona ġeografika li mhuwiex il-post ta' l-oriġini ta' veru b'mod li jista' jqarraq il-ħsieb tal-pubbliku dwar l-oriġini ġeografika ta' l-oġġett;

(b) 

kwalunkwe użu li jkun att ta' kompetizzjoni inġusta fit-tifsira ta' l-Artikolu 10bis tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967).

3.  
Membru jista', ex officio jekk permess mill-leġislazzjoni tiegħu jew fuq talba ta' parti interessata, jiċħad jew iħassar ir-reġistrazzjoni ta' trademark li jkollha jew li tikkonsisti f'indikazzjoni ġeografiku ta' oġġetti li ma jiġux mit-territorju indikat, jekk l-użu ta' l-indikazzjoni fit-trademark għal dak l-oġġett f'dak il-Membru huwa ta' natura li jqarraq il-pubbliku dwar il-post veru ta' l-oriġini tiegħu.
4.  
Il-protezzjoni taħt il-paragrafi 1, 2 u 3 għandha tapplika għall-indikazzjoni ġeografika li, anki jekk hi litteralment il-verità dwar it-territorju, reġjun jew lokalità minn fejn jiġu l-oġġetti, jirrapreżenta b'mod falz lill pubbliku li l-oġġetti ġejjin minn territorju ieħor.

Artikolu 23

Protezzjoni Addizzjonali għall-Indikazzjonijiet Ġeografiċi għall-Inbejjed u Spirti

1.  
Kull Membru għandu jipprovdi l-mezzi legali għal partjiet interessati sabiex ma jitħallewx jużaw identifikazzjoni ġeografika għall-inbejjed bħala inbejjed li ma jiġux mill-post indikat fl-indikazzjoni ġeografika in kwistjoni jew l-identifikazzjoni għall-ispirti bħala spirti li ma jiġux mill-post indikat mill-indikazzzjoni ġeografika in kwistjoni, anki meta l-oriġini vera ta' l-oġġetti hi indikata mill-indikazzjoni ġeografika wżata fit-traduzzjoni jew li jkollha magħha espressjonijiet bħal-“tip”, “stil”, “imitazzjoni”, jew bħalhom ( 187 ).
2.  
Ir-reġistrazzjoni għat-trademark għall-inbejjed li għandhom jew li jikkonsistu f'indikazzjoni ġeografika li tidentifika l-inbid jew l-ispirti li jkollhom fihom indikazzjoni ġeografika li tidentifika l-ispirti għandu tkun miċħuda jew issir mhux valida, ex officio jekk leġislazzjoni ta' Membru jħalli dan jew fuq talba ta' parti interessat, dwar l-inbid jew l-ispirti li ma għandhomx dan l-oriġini.
3.  
Fil-każ ta' indikazzjonijiet ġeografiċi omoġenji għall-inbid, irid ikun hemm protezzjoni għal kull indikazzjoni, soġġetta għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 22. Kull Stat Membru għandu jistabbilixxi l-kondizzjonijiet prattiċi li taħthom l-indikazzjonijiet omonimi in kwistjoni jridu jkunu differenzati minn xulxin, billi jżommu f'moħħhom il-bżonn li jassiguraw trattament ekwu għall-proċeduri konċernati u li l-konsumaturi mhumiex żgwidati.
4.  
Sabiex jiffaċilitaw il-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi għall-inbid, in-negozjati għandhom isiru fil-Kunsill ta' TRIPS dwar l-istabbilir tas-sistema multilaterali ta' notifika u reġistrazzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi għall-inbid li huma eliġibbli għal protezzjoni f'dawk il-Membri li qed jipparteċipaw fis-sistema.

Artikolu 24

Negozjati internazzjonali; Eċċezzjonijiet

1.  
Il-Membri jiftiehmu li jidħlu fin-negozjati bl-għan li tiżdied il-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi individwali taħt l-Artikolu 23. Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 4 sa 8 hawn taħt ma għandhomx jintużaw mill-Membru sabiex jiċħdu li jidħol fin-negozjati jew biex jikkonkludi ftehim bilaterali jew multilaterali. Fil-kuntest ta' dawn in-negozjati, il-Membri għandhom ikunu jridu jqisu l-applikabbilità ta' dawn id-dispożizzjonijiet lill- indikazzjonijiet ġeografiċi individwali liema uża kien is-suġġett ta' dawn in-negozjati.
2.  
Il-Kunsill ta' TRIPS għandu jżomm taħt reviżjoni l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' din is-sezzjoni; l-ewwel reviżjoni għandha ssir fi żmien sentejn mid-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO. Kwalunkwe kwistjoni li taffetwa l-konformità ma' l-obbligi taħt dawn id-dispożizzjonijiet tista' tinġieb għall-attenzjoni tal-Kunsill, li, mit-talba ta' Membru, għandu jikkonsulta ma' kwalunkwe Membru jew Membri dwar din il-kwistjoni fejn ma nstabietx soluzzjoni sodisfaċenti permezz tal-konsultazzjonijiet bilaterali jew plurilaterali bejn il-Membri kkonċernati. Il-Kunsill għandu jieħu dik l-azzjoni li tista' tkun miftiehma bħala li tiffaċilita l-operazzjoni u tmexxi ‘l quddiem l-għanijiet ta' din is-Sezzjoni.
3.  
Fl-implimentazzjoni ta' din it-taqsima, Membru ma għandux inaqqas il-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi li jeżistu f'dak il-Membru immedjatament wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
4.  
Xejn f'din it-taqsima m'għandu jirrikjedi li Membru jipprevjeni użu kontinwu u simili ta' indikazzjoni ġeografika partikolari ta' Membru li tidentifika l-inbejjed u l-ispirti b'konnessjoni ma' l-oġġetti jew servizzi minn ċittadini tiegħu ta' jew li joqogħdu hemm li użaw dik l-indikazzjoni ġeografika b'mod kontinwu għal oġġetti jew servizzi li huma l-istess jew relatati fit-territorju f'dak il-Membru jew (a) għal mill-inqas 10 snin qabel il-15 ta' April 1994 jew (b) f'bona fide qabel dik id-data.
5.  

Fejn trademark ġiet applikata jew reġistrata in bona fide, jew fejn id-drittijiet għat-trademark ġew akkwiżiti permezz ta' bona fide jew:

(a) 

qabel id-data ta' l-applikazzjoni ta' dawn id-dispożizzjonijiet f'dak il-Membru kif imsemmi f'Parti VI; jew

(b) 

qabel li l-indikazzjoni ġeografika tiġi protetta fil-pajjiż ta' l-oriġini tagħha;

il-miżuri adottati sabiex ikunu implementata din it-Taqsima ma għandhiex tkun ta' preġudizzju l-eliġibbiltà għal jew il-validità tar-reġistrazzjoni tat-trademark, fuq il-bażi li dik it-trademark hija identika ma', jew simili ma', indikazzjoni ġeografika.

6.  
Xejn f'din it-taqsima m'għandu jirrikjedi li Membru tapplika d-dispożizzjonijiet tagħha dwar indikazzjoni ġeografika ta' kwalunkwe Membru ieħor fir-rigward oġġetti jew servizzi fejn l-indikazzjoni relevanti huwa identiku nat-termini normalment użat fl-ilsna komuni bħall-isem komuni għal dawk l-oġġetti jew servizzi fit-territorji ta' dak il-Membru. Xejn f'din it-Taqsima m'għandu jirrikjedi li Membru għandu japplika d-dispożizzjonijiet dwar indikazzjoni ġeografika fi kwalunkwe Membru ieħor dwar prodotti tad-dielja fejn l-indikazzjoni releventi hi identika ma' l-isem normalment użat għal varjetà ta' għeneb li hemm fit-territorju ta' dak il-Membru mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.
7.  
Membru jista' jipprovdi li kwalunkwe talba li saret taħt din it-Taqsima marbuta ma' l-użu jew ir-reġistrazzjoni tat-trademark trid tkun preżentata fi żmien ħames snin minn meta l-użu ħażin ta' l-indikazzjoni prottetta sar magħruf ġeneralment f'dak il-Membru jew wara d-data tar-reġistrazzjoni tat-trademark f'dak il-Membru sakemm it-trademark kienet reġistrata sa dik id-data, jekk dik id-data hi iktar kmieni mid-data fejn sar l-użu ħażin li sar magħruf ġeneralment f'dak il-Membru, sakemm l-indikazzjoni ġeografika ma tintużax jew reġistrata f'mala fede.
8.  
Id-dispożizzjonijiet tat-Taqsima bl-ebda mod m'għandhom jippreġudikaw id-drittjiet ta' kwalunkwe persuna li juża, waqt il-kummerċ, l-isem ta' dik il-persuna jew l-isem tal-predeċessur ta' dik il-persuna fil-kummerċ, għajr fejn isem bħal dak jintuża b'dak il-mod li jista' jqarraq il-pubbliku.
9.  
Ma jridx ikun hemm obbligu taħt dan il-Ftehim biex jipproteġi l-indikazzjonijiet ġeografiċi li mhumiex jew li waqfu li jkunu prottetti fil-pajjiż ta' l-oriġini, jew li ma baqgħux jintużaw f'dak il-pajjiż.



Taqsima 4

Disinji Industrijali

Artikolu 25

Ħtiġijiet għall-Protezzjoni

1.  
Il-Membri għandhom jipprovdu għall-protezzjoni ta' disinji industrijali maħluqa indipendentement li huma oriġinali jew ġodda. Il-Membri għandhom jipprovdu li d-disinji mhumiex oriġinali jew ġodda jekk ma jkunux daqshekk differenti mid-disinji jew kombinazzjonijiet tal-karatteristiċi tad-disinn magħrufa. Il-Membri jistgħu jipprovdu li din il-protezzjoni ma tkoprix iżjed minn disinji dettati essenzalment minn konsiderazzjonijiet tekniċi jew funzjonali.
2.  
Kull Membru għandu jassigura li l-ħtiġijiet għas-sigurezza għall-protezzjoni tad-disinji ta' tessuti, partikolarment dwar l-ispejjeż, eżaminazzjoni u jew pubblikazzjoni, ma jfixklux bla raġuni l-opportunità li wieħed ifittex jew iġib din il-protezzjoni. Il-Membri għandhom jkunu ħielsa li jwettqu dan l-obbligu permezz ta' disinn industrijali jew permezz ta' liġi dwar id-drittijiet ta' l-awtur.

Artikolu 26

Protezzjoni

1.  
Is-sid ta' disinn industrijali protett għandu d-dritt li ma jħallix partijiet terzi li ma għandhomx il-kunsens tas-sid li jagħmlu, jbiegħu jew jimportaw oġġetti li għandhom jew ikollhom fihom disinn li huwa kopja, jew sostanzjalment kopja, tad-disinn prottett, fejn atti bħal dawn ittieħdu għal għanijiet kummerċjali.
2.  
Il-Membri jistgħu jipprovdu eċċezzjonijiet limitati għall-protezzjoni ta' disinji industrijali, sakemm dawn l-eċċezzjonijiet ma jkollhomx konflitt bla raġuni għall-isfruttament normali tad-disinji industrjali u li ma jkunux ta' preġudizzju ta' bla raġuni għall-interessi leġittimi tas-sid tad-disinn protett, billi jżommu f'moħħhom l-interessi leġittimi tal-partijiet terzi.
3.  
Id-dewmien tal-protezzjoni disponibbli għandu jkun ta' mill-inqas 10 snin.



Taqsima 5

Patenti

Artikolu 27

Suġġeti li jistgħu jiġu ippatenjati

1.  
Il-patenti għandhom ikunu disponibbli għal kwalunkwe invenzjoni, jekk inhuma prodotti jew proċessi, f'kull qasam tat-teknoloġija, sakemm huma ġodda, għandhom passi inventivi u jistgħu jkunu ta' applikazzjoni industrijali ( 188 ), soġġetti għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2 u 3. Soġġetti għall-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 65, paragrafu 8 ta' l-Artikolu 70 u paragrafu 3 ta' dan l-Artikolu, il-patenti għandhom ikunu disponibbli u d-drittijiet tal-patenti li jistgħu jitgawdew mingħajr diskriminazzjoni tal-post ta' l-invenzjoni, il-qasam tat-teknoloġija u jekk il-prodotti kienux importati jew magħmula lokalment.
2.  
Il-Membri għandhom jeskludu mill-invenzjonijiet li jistgħu jiġu patentjati, il-prevenzjoni fit-territorji ta' l-isfruttament kummerċjali li huwa meħtieġ għall-protezzjoni ta' l-ordni pubbliku u l-moralità, inkluż il-protezzjoni tal-ħajja umana, ta' l-annimali jew pjanti jew saħħa jew biex jiġi evitat preġudizzju serju għall-ambjent, sakemm li esklużjoni bħal din ma saritx minħabba li l-isfruttament hi projbita mill-liġi tagħhom.
3.  

Il-Membri jistgħu jeskludu milli jiġi ippatentjati:

(a) 

Metodi ta' dianjosi, terapewtiċi u kirurġiċi għat-trattament ta' l-umani jew annimali;

(b) 

pjanti u annimali li mhumiex mikro-organiżmi, u proċessi essenzalment bioloġiċi għall-produzzjoni ta' pjanti jew annimali li mhumiex proċessi bioloġiċi jew mikrobioloġiċi. Madankollu, il-Membri għandhom jipprovdu għall-protezzjoni tal-varjetajiet tal-pjanti permezz tal-patenti jew sistema sui generis effettiva jew b'xi tagħqida tagħhom. Id-dispożizzjonijiet ta' dan is-sottoparagrafu għandhom jiġu riveduti għal erba' snin wara d-data tal-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.

Artikolu 28

Drittijiet mogħtija

1.  

Patent għandu jagħti lil sidu d-drittijiet esklussivi li ġejjin:

(a) 

fejn is-suġġett tal-patent huwa prodott, sabiex jipprevjeni partijiet terzi biex ma jkollhomx il-kunsens tas-sid biex: jagħmel, juża, jagħmel offerta għall-bejgħ, ibiegħ, jew jimporta ( 189 ) dak il-prodott għal dawn ir-raġunijiet;

(a) 

fejn is-suġġett tal-patent huwa proċess, sabiex jipprevjeni l-partijiet terzi biex ma jkollhomx il-kunsens tas-sid mill-att li juża l-proċess, u milli: juża, jagħmel offerta għall-bejgħ, ibiegħ, jew jimporta għal dawn ir-raġunijiet mill-inqas il-prodott miksub minn dak il-proċess.

2.  
Is-sidien tal-patenti għandhom jkollhom id-dritt li jagħti, jew jagħmel trasferiment permezz ta' suċċessjoni, tal-paten u jikkonkludi kuntratti tal-liċenzi.

Artikolu 29

Kondizzjonijiet għal dawk li japplikaw għall-patenti

1.  
Il-Membri għandhom jeħtieġu li applikant għall-patent għandu jiżvela l-invenzjoni b'mod ċar u komplet sabiex l-invenzjoni jsir minn persuna li għandu abbilitajiet f'dik l-arti u jeħtieġu li dak li japplika jindika li l-aqwa metodu biex jagħmel l-invenzjoni magħruf mill-inventur fid-data tal-dħul ta' l-applikazzjoni jew, fejn hemm pretensjoni ta' priorità, fid-data ta' priorità ta' l-applikazzjoni.
2.  
Il-Membri jistgħu jeħtieġu li dak li applika għall-patent jagħti informazzjoni dwar l-applikazzjonijiet esteri relatati u għotja ta' flus.

Artikolu 30

Eċċezzjonijiet għad-Drittijiet Mogħtija

Il-Membri jistgħu jipprovdu eċċezzjonijiet limitati għad-drittijet mogħtija minn patent, sakem dawn l-eċċezzjonijiet ma jkollhomx konflitt bla raġuni għall-isfruttament normali tal-patent u li ma jkunux ta' preġudizzju ta' bla raġuni għall-interessi leġittimi tas-sid tal-patent, billi jżommu f'moħħhom l-interessi leġittimi tal-partijiet terzi.

Artikolu 31

Użu Ieħor Mingħajr Awtorizzazzjoni ta' dak li għandu d-Dritt

Fejn il-liġi ta' Stat Membru tippermetti użu ieħor ( 190 ) għas-suġġett tal-patent mingħajr l-awtorizzazzjoni ta' dak li huwa fil-pussess tad-dritt, inklużi l-użu mill-gvern jew partijiet terzi awtorizzati mill-gvern, id-dispożizzjonijiet li ġejjin għandhom jiġu rispettati:

(a) 

l-awtorizzazzjoni ta' dan l-użu għandu jitqies fuq meriti individwali;

(b) 

użu bħal dan jista' jsir biss jekk, qabel dan l-użu, l-utent propost għamel dak kollu li seta' sabiex jikseb l-awtorizzazzjoni mid-detentur tad-drittijiet fuq termini u kondizzjonijiet kummerċjali raġonevoli u li dawn l-isforzi kienu bla suċċess fi żmien raġonevoli. Din il-ħtieġa tisa' tiġi rinunzjata minn Membru fil-każ ta' emerġenza nazzjonali jew ċirkostanzi ta' urġenza estrema jew f'każijiet ta' użu mhux kummerċjali. F'każijiet ta' emerġenza nazzjonali jew ċirkostanzi ta' urġenza estrema, id-detentur tad-dritt għandu, madankollu, jiġi notifikat fl-iktar ħin kmieni prattikabli u raġonevoli. Id-detentur għandu jkun avżat maljar fil-każ ta' użu pubbliku u mhux kummerċjali, fejn il-gvern jew il-kuntrattur, mingħajr ma jagħmel tfixxija għal-patent, jaf jew għandu bażi demonstrabbli biex jagħraf patent validu jew se jintuża għal jew mill-gvern;

(ċ) 

l-għan u d-dewmien ta' dan l-użu jrid jkun limitat għar-raġunijiet għalfejn kien awtorizzat, u fil-każijiet ta' teknoloġija ta' semi-kondutturi għandu jkun għal użu pubbliku u mhux kummerċjali jew għar-rimedju ta' prattika determinata wara proċess ġudizzjarju jew amministrattiv sabiex ma jkunx kompetittiv;

(d) 

dan l-użu għandu jkun mhux essklussiv;

(e) 

dan l-użu ma jistax jingħata lil xi ħadd ieħor, bl-eċċezzjoni tal-parti ta' l-intrapriża jew goodwill li għandu dan id-dritt;

(f) 

dan l-użu għandu jiġi awtorizzat b'mod ewlieni għal provvista tas-suq domestiku tal-Membru li qiegħed jawtorizza dan l-użu;

(g) 

l-awtorizzazzjoni għal dan l-użu għandha tkun suġġetta, bla ħsara għal protezzjoni adegwata ta' l-interessi leġittimi tal-persuni awtorizzati, għat-tmiem jekk u meta ċ-ċirkustanzi li waslu għal dan waqfu u x'aktarx ma jerġgħux jiġru. L-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom l-awtorità li jirrevedu, fuq talba motivata, l-eżistenza kontinwa ta' dawn iċ-ċirkostanzi;

(h) 

id-detentur tad-dritt għandu jitħallas remunerazzjoni adegwata fiċ-ċirkustanzi ta' kull każ, billi jitqies il-valur ekonomiku ta' l-awtorizzazzjoni;

(i) 

il-validità legali ta' kull deċiżjoni dwar l-awtorizzazzjoni ta' dan l-użu għandu tkun suġġetta għal reviżjoni ġudizzjarja jew xi reviżjoni oħra independenti minn awtorità għola distinta f'dak il-Membru;

(j) 

kwalunkwe deċiżjoni dwar ir-remunerazzjoni provvduta dwar użu bħal dan għandha tkun suġġetta għal reviżjoni ġudizzjarja jew xi reviżjoni oħra independenti minn awtorità għola distinta f'dak il-Membru;

(k) 

Il-Membri mhumiex obbligati japplikaw il-kondizzjonijiet mniżżla fis-sottoparagrafi (b) u (f) fejn dan l-użu huwa permess wara proċess ġudizzjarju jew amministrattiv li ddetermina li kien ta' dannu għal kompetizzjoni. Il-bżonn li jsewwu prattiċi li huma ta' dannu għal kompetizzjoni għandhom jitiqesu fl-istabbilir ta' l-ammont ta' remunerazzjoni f'dawn il-każijiet. L-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom l-awtorità li jirrifjutaw it-tmiem ta' l-awtorizzazzjoni jekk u meta l-kondizzjonijiet li wasslu għal dik l-awtorizzazzjoni x'aktarx jerġgħu iseħħu;

(l) 

fejn użu bħal dan hu awtorizzat sabiex iħalli l-isfruttament ta' patent (“it-tieni patent”) li ma jistax ikun sfruttat mingħajr ma jmur kontra patent ieħor (“l-ewwel patent”), għandhom japplikaw il-kondizzjonijiet addizzjonali li ġejjin:

(i) 

l-invenzjoni allegata fit-tieni patent għandha tinkludi avvanz tekniku importanti ta' rilevanza ekonomika kbira dwar l-invenzjoni mitluba fl-ewwel patent;

(ii) 

is-sid ta' l-ewwel patent għandu jkollu d-dritt għal-liċenza tajba għat-tnejn fuq bażi raġonevoli sabiex jista' juża l-invenzjoni mitluba fit-tieni patent; u

(iii) 

l-użu awtorizzat dwar l-ewwel patent ma għandux jiġi trasferit għajr meta jsir it-trasferiment tat-tieni patent.

Artikolu 32

Revoka/Sekwestru

Għandha tkun disponibbli opportunità għar-reviżjoni ġudizzjarja ta' kwalunkwe deċiżjoni sabiex patent jista' jiġi revokat jew sekwestrat.

Artikolu 33

It-Terminu ta' Protezzjoni

It-terminu ta' protezzjoni disponibbli m'għandux jintemm qabel jiskadi perjodu ta' għoxrin sena li jibda jgħodd mid-data tar-reġistrazzjoni ( 191 ).

Artikolu 34

Patenti ta' Proċess: Min irid iressaq il-provi

1.  

Għall-għanijiet tal-proċeduri ċivili dwar ksur tad-drittijiet tas-sid imsemmi fil-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu 28, jekk is-suġġett tal-patenti huwa proċess biex jinkiseb prodott, l-awtoritajiet ġudizzjarji jridu jkollhom l-awtorità li jordnaw li l-konvenut jipprova li l-proċess sabiex jinkiseb prodott identiku huwa differenti minn proċess ta' patent. Għaldaqstant, il-Membri għandhom jipprovdu, f'mill-inqas waħda miċ-ċirkostanzi li ġejjin, li prodott identiku magħmul mingħajr il-kunsens tas-sid tal-patent għandu jitqies, fin-nuqqas ta' provi kontra dan, li nkiseb permezz tal-proċess tal-patenti:

(a) 

jekk il-prodott miksub mill-proċess tal-patent huwa ġdid;

(b) 

jekk hemm possibbilità sostanzjali li l-prodott identiku sar permezz tal-proċess u s-sid tal-patent ma setgħax permezz ta' sforzi raġonevoli jiddetermina l-proċess użat.

2.  
Kwalunkwe Membru għandu jkun ħieles li jipprovdi li min irid iressaq il-provi msemmi fil-paragrafu 1 irid ikun dak li huwa allegatament għamel il-ħsara jekk twettqet il-kondizzjoni msemmija fis-sotto paragrafu (b).
3.  
Jekk il-provi huma kontrarji, għandhom jitqiesu l-interessi leġittimi tal-konvenut fil-protezzjoni tal-produzzjoni u s-sigrieti tal-kummerċ.



Taqsima 6

Disinji ta' Arranġament (Topografiji) ta' Ċirkwiti integrati

Artikolu 35

Relazzjoni mat-Trattat ta' l-IPIC

Il-Membri qed jiftiehmu li jipprovdu protezzjoni fid-disinji ta' arranġamenti (topografiji) ta' ċirkwiti integrati (msejjħa f'dan il-Ftehim bħala “disinji ta' l-arranġamenti”) skond l-Artikoli 2 sa 7 (ħlief il-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 6), l-Artikolu 12 u paragrafu 3 ta' l-Artikolu 16 tat-Trattat dwar il-Proprjetà Intellettwali dwar Ċirkwiti Integrati u, barra minn hekk, iħarsu d-dispożizzjonijiet li ġejjin.

Artikolu 36

L-Għan tal-Protezzjoni

Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 37, il-Membri għandhom iqisu l-atti li ġejjin bħala llegali jekk isiru mingħajr l-awtorizzazzjoni tad-detentur tad-dritt: ( 192 ) importazzjoni, bejgħ jew xi forma ta' distribuzzjoni oħra b'għan kummerċjali ta' disinn ta' arranġamenti, ċirkwit integrat li għandu fih disinn ta' arranġament protett, jew oġġett li għandu ċirkwit integrat sakemm jibqa' jkollu fih disinn ta' arranġament ikkopjat illegalment.

Artikolu 37

Atti li Ma Jeħtieġux l-Awtorizzazzjoni tad-Detentur tad-Dritt

1.  
Minkejja l-Artikolu 36, l-ebda Membru ma jista' jqis bħala llegali l-wirja ta' kwalunkwe atti msemmija f'dak l-Artikolu dwar ċirkwit integrat li għandu fih id-disinn ta' arranġament ikkupjat illegalment jew oġġett li għandu fih ċirkwit integrat fejn il-persuna li qed tagħmel jew tordna dawn l-atti ma kienetx taf jew ma kellhiex bażi raġonevoli li ssir taf, meta ġabet iċ-ċirkwit integrat jew oġġett li għandu fih iċ-ċirkwit integrat, li dan kien disinn ta' arranġament ikkupjat illegalment. Il-Membri għandhom jipprovdu li, wara ż-żmien li dik il-persuna rċeviet avviż biżżejjed fejn saret taf li d-disinn ta' arranġament kien ikkupjat illegalment, dik il-persuna tista' tagħmel l-atti kollha dwar ħażniet li għandha jew li kienu ordnati xi ftit żmien qabel, iżda għandha tkun responsabbli li tħallas id-detentur tad-dritt ammont li huwa ekwivalenti għall-flus tad-drittijiet ta' l-awtur raġonevoli daqs li kieku dan il-pagament sar taħt il-liċenza negozjata liberament fir-rigward ta' dan id-disinn ta' arranġament.
2.  
Il-kondizzjonijiet mniżżla fis-sottoparagrafi (a) sa (k) ta' l-Artikolu 31 għandhom japplikaw mutatis mutandis fil-każijiet tal-liċenzi mhux volontarji tad-disinji ta' arranġamenti jew ta' l-użu tagħhom għal jew mill-gvern bl-awtorizzazzjoni tad-detentur tad-dritt.

Artikolu 38

It-Termini ta' Protezzjoni

1.  
Fil-Membri fejn tinħtieġ reġistrazzjoni bħala kondizzjoni għall-proġettazzjoni, il-perjodu ta' protezzjoni għad-disinji ta' arranġamenti ma għandhomx jintemmu qabel ma jiskadi perjodu ta' għaxar snin mid-data tar-reġistrazzjoni ta' l-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni jew mill-ewwel sfruttament kummerċjali kull fejn isir fid-dinja.
2.  
Fil-Membri li ma għandhomx reġistrazzjoni bħala kondizzjoni għall-protezzjoni, id-disinji ta' arranġamenti għandhom ikunu protetti għal perjodu ta' mhux inqas minn 10 snin mid-data ta' l-ewwel sfruttament kull fejn isir fid-dinja.
3.  
Minkejja l-paragrafi 1 u 2, Membru għandu jipprovdi li l-protezzjoni għandha tintemm 15-il sena wara l-ħolqien tad-disinn ta' arranġament.



Taqsima 7

Protezzjoni ta' Informazzjoni mhux Żvelata

Artikolu 39

1.  
Waqt li jassiguraw protezzjoni effettiva kontra l-kompetizzjoni inġusta kif imsemmi fl-Artikolu 10bis tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967), il-Membri għandhom jipproteġu informazzjoni mhux żvelata skond il-paragrafu 2 u data mogħtija lill-gvernijiet jew lill-aġenziji tal-gvern skond il-paragrafu 3.
2.  

Persuni naturali u legali għandhom jkollhon il-possibbilità li jipprevjenu l-iżvelar ta' informazzjoni li hi legalment fil-kontroll tagħhom, akwiżit minn, jew użat minn oħrajn mingħajr il-kunsens tagħhom b'mod mhux skond il-prattika kummerċjali onesta ( 193 ) sakemm din l-informazzjoni hi:

(a) 

sigriet fis-sens li mhix, bħala korp jew fil-konfigurazzjoni preċiża u t-tagħqid tal-komponenti tiegħu, magħrufa ġeneralment jew aċċessibbli b'mod faċli lill-persuni li ġeneralment jitrattaw din it-tip ta' informazzjoni;

(b) 

għandha valur kummerċjali minħabba li hi sigriet; u

(ċ) 

kienet soġġetta għal passi raġonevoli li żżomm is-sigriet taħt iċ-ċirkostanzi, mill-persuna li għandha l-kontroll legali ta' l-informazzjoni.

3.  
Il-Membri, meta jeħtieġu, bħala kondizzjoni ta' approvazzjoni tal-bejgħ ta' prodotti farmaċewtiċi jew agrikoli li jużaw entitajiet kimiċi, is-sottomissjoni ta' testijiet mhux żvelati jew xi data oħra, li l-oriġini tagħhom jinvolvi sforz konsiderevoli, għandhom jipproteġu data bħal din minn użu kummerċjali nġust. Madankollu, il-Membri għandhom jipproteġu data bħal din mill-iżvelar, sakemm ma jkunx neċessarju minħabba l-ordni pubbliku, jew sakemm jittieħdu miżuri sabiex jassiguraw li d-data hi protetta mill-użu kummerċjali inġust.



Taqsima 8

Kontroll ta' Prattiċi Kontra l-Kompetizzjoni fil-Liċenzi kontraenti.

Artikolu 40

1.  
Il-Membri jiftiehmu li ċerti prattiċi ta' liċenzar jew kondizzjonijiet dwar drittijiet tal-proprjetà intellettwali li jrażżnu l-kompetizzjoni jistgħu jkollhom effetti ħżiena fuq il-kummerċ u jistgħu iwaqqfu t-trasferiment u d-disseminazzjoni tat-teknoloġija.
2.  
Xejn f'dan il-Ftehim m'għandu jipprevjeni l-Membri li fil-leġislazzjoni tagħhom jispeċifikaw il-kondizzjonijiet li f'każijiet partikolari jistgħu jkunu abbuż mid-drittijiet tal-proprjetà intellettwali li għandhom effett ħażin fuq il-kompetizzjoni fis-suq rilevanti. Kif provdut hawn fuq, Membru jista' jaddotta, skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, miżuri xierqa biex jipprevjeni jew jikkontrolla dawn il-prattiċi, li jistgħu jinkludu per eżempju kondizzjonijiet esklussivi ta' għotja lura, kondizzjonijiet li jipprevenu rikuża ta' validità u liċenzar ta' l-ippakkjar bil-forza, fid-dawl tal-liġijiet u regolamenti rilevanti ta' dak il-Membru.
3.  
Kull Membru għandu jidħol, fuq talba, f'negozjati ma' kwalunkwe Membru ieħor li jista' jkollu raġun li jemmen li sid tad-dritt tal-proprjetà intellettwali li hu ċittadin jew li domiċiljarju tal-Membru fejn saret it-talba qed jagħmel azzjonijiet li jmorru kontra l-liġijiet u regolamenti tal-Membru li qed jagħmel it-talba dwar is-suġġett f'din it-Taqsima, u li jixtieq jassigura konformità ma' din il-leġiżlazzjoni, bla ħsara għal kwalunkwe azzjoni taħt il-liġi u l-ħelsien totali ta' deċiżjoni finali ta' kull wieħed mill-Membri. Il-Membru indirizat għandu jagħti konsiderazzjoni sħiħa u b'simpatija għal, u għandu jagħti opportunitajiet adegwati għal, konsultazzjonijiet mal-Membru li qed jagħmel it-talba u għandu jikkopera permezz ta' informazzjoni pubblika disponibbli li mhix kunfidenzali, soġġetta għal-liġi pubblika u għal konklużjonijiet tal-ftehim sodisfaċenti ta' bejniethom dwar salvagwardja tal-kunfidenzalità mill-Membru li qed jagħmel it-talba.
4.  
Il-Membru li għandu ċittadini jew domiċiljarji li huma soġġetti għal seduti f'xi Membru ieħor dwar l-allegat ksur tal-liġijiet u regolamenti ta' dak il-Membru dwar is-suġġett ta' din it-Taqsima għandhom, fuq talba, jingħataw opportunità minn Membru taħt l-istess kondizzjonijiet kif previsti fil-paragrafu 3.



PARTI III

INFURZAR TAD-DRITTIJIET TA' PROPRJETÀ INTELLETWALI



Taqsima 1

Obbligi Ġenerali

Artikolu 41

1.  
Il-Membri għandhom jassiguraw li l-proċeduri ta' l-infurzar kif mniżżla f'din il-parti huma disponibbli taħt il-liġi tagħhom sabiex jistgħu jippermettu azzjoni effettiva kontra atti ta' ksur tad-drittijiet ta' proprjetà intellettwali koperta minn dan il-Ftehim, inklużi r-rimedji ta' malajr li jipprevjenu ksur u rimedji li jkunu ta' ostaklu għal xi ksur ieħor. Dawn il-proċeduri għandhom ikunu applikati b'dak il-mod li jkun evitat il-ħolqien ta' ostakli għall-kummerċ leġittimu u sabiex jissalvagwardjaw l-abbuż tagħhom.
2.  
Il-proċeduri dwar l-infurzar ta' drittijiet ta' proprjetà intellettwali għandhom ikunu mparzjali u ġusti. M'għandhomx ikunu komplikati żżejjed jew għoljin, jew ikollhom bżonn perjodu ta' żmien twil jew dewmien mhux ġustifikat.
3.  
Deċiżjonijiet dwar il-provi ta' każ għandhom ikunu bil-miktub jew raġonati. Għandhom ikunu disponibbli lill-partijiet li qegħdin fis-seduta, mingħajr dewmien ġustifikat. Deċiżjonijiet dwar il-provi tal-każ għandhom ikunu bbażati fuq provi fejn il-partijiet kellhom l-opportunità li jinstemu.
4.  
Partijiet li qegħdin f'seduta għandu jkollhom l-opportunità għar-reviżjoni minn awtorità ġudizzjarja b'kompetenza ta' deċiżjoni finali u, bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ġurisdizzjonali fil-liġijiet tal-Membru dwar l-importanza tal-każ, jew mill-inqas l-aspetti legali tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji inizjali dwar il-provi tal-każ. Madankollu, m'għandu jkun hemm l-ebda obbligu biex tkun provduta opportunità għar-reviżjoni ta' sentenza mhux ħati fil-każijiet kriminali.
5.  
Huwa mifhum li din il-Parti ma toħloqx obbligi għat-twettiq ta' sistema ġudizzjarja għall-infurzar tad-drittijiet tal-proprjetà intelletwali distinta minn dak ta' l-infurzar tal-liġi ġeneralment, lanqas jaffetwa l-kapaċità tal-Membri għall-infurzar tal-liġi tagħhom ġeneralment. Xejn f'din il-Parti ma toħloq kwalunkwe obbligu dwar id-distribuzzjoni tar-riżorsi bejn l-infurzar ta' drittijiet ta' proprjetà intellettwali u l-infurzar tal-liġi b'mod ġenerali.



Taqsima 2

Proċeduri u Rimedji Ċivili u Amministrattivi

Artikolu 42

Proċeduri Imparzjali u Ġusti

Il-Membri għandhom jagħmlu l-proċeduri ġudizzjarji ċivili dwar l-infurzar tad-drittijiet tal-propjetà intelletwali koperti b'dan il-Ftehim. Il-konvenuti għandu jkollhom id-dritt għal notifika bil-miktub f'ħin xieraq u li jkollu fih biżżejjed dettalji, inkluż il-bażi tal-pretensjonijiet. Il-Partijiet għandu jkollhom il-permess li jkunu rappreżentati minn avukat indipendenti, u l-proċeduri ma għandhomx ikollhom ħtiġijiet ta' piż kbir dwar id-dehra personali obbligatorja. Il-partijiet kollha li għandhom x'jaqsmu ma' dawn il-proċeduri għandu jkollhom id-dritt li jagħmlu t-talbiet b'mod sostanzjali u jippreżentaw il-provi relevanti kollha. Il-proċedura għandha tipprovdi mezzi sabiex tkun identifikata u protetta l-informazzjoni kunfidenzali, sakemm dan ma jkunx kontra l-ħtiġijiet kostituzzjonali eżistenti ( 194 ).

Artikolu 43

Provi

1.  
L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità, fejn parti ppreżentat il-provi disponibbli b'mod raġonevoli biżżejjed biex jistgħu jappoġġjaw l-allegazzjonijiet tagħha u speċifikat il-provi relevanti biex tissostanzja t-talbiet tagħha li jinsabu fil-kontroll tal-parti opposta, sabiex dawn il-provi jiġu prodotti mill-parti opposta, bla ħsara għal kondizzjonijiet li f'każi xierqa jassiguraw il-protezzjoni ta' informazzjoni kunfidenzali.
2.  
F'każijiet fejn parti f'seduta tiċħad l-aċċess volontarjament u mingħajr raġunijiiet tajbin, jew b'xi mod ieħor ma jipproduċix l-informazzjoni neċessarja fi żmien xieraq, jew jimpedixxi proċedura b'mod sinifikanti li għandu x'jaqsam ma' azzjoni ta' infurzar, Membru jista' jagħti l-awtoritajiet ġudizzjarji l-awtorità li jagħmel determinazzjonijiet preliminari u finali, negattivi jew affermattivi, fuq il-bażi ta' l-informazzjoni ippreżentata lilhom, inkluża t-tilwima, jew l-allegazzjoni preżentata mill-parti affetta miċ-ċaħda għall-aċċess għal informazzjoni, bla ħsara għall-proviżjoni li għandhom jinstemgħu l-partijiet fuq l-allegazzjonijiet jew il-provi.

Artikolu 44

Inġunzjonijiet

1.  
L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw parti milli jieqaf milli jikser regola inter alia sabiex ma jħallux l-oġġetti importati li għandhom x'jaqsmu mal-ksur ta' dritt tal-proprjetà intelletwali billi jidħlu fil-kummerċ fil-ġurisdizzjoni tagħhom. Il-Membri mhumiex obbligati jagħtu din l-awtorità fir-rigward suġġetti protetti akwiżiti jew ordnati minn persuna qabel jafu jew għandhomx bażi raġonevoli biex ikunu jafu li jinnegozjaw b'dan is-suġġett ifisser ksur ta' dritt tal-proprjetà intellettwali.
2.  
Minkejja d-dispożizzjonijiet l-oħra ta' din il-Parti u sakemm jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet tal-Parti II li għandhom x'jaqsmu speċifikament ma' l-użu tal-gvernijiet, jew partijiet terzi awtorizzati mill-gvern, mingħajr l-awtorizzazzjoni tad-detentur tad-dritt, il-Membri jistgħu jillimitaw ir-rimedji disponibbli kontra l-użu għal pagament ta' remunerazzjoni skond is-sottoparagrfau (h) ta' l-Artikolu 31. Fil-każijiet l-oħra, ir-rimedji taħt din il-Parti għandhom japplikaw jew, meta dawn ir-rimedji mhumiex konsistenri mal-liġijiet tal-Membru, għandhom ikunu disponibbli sentenzi dikjaratorji u kumpens adegwat.

Artikolu 45

Danni

1.  
L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw li dak li kiser ir-regolamenti jħallas id-danni adegwati lid-detentur tad-dritt għad-dannu soffert minħabba ksur tad-dritt ta' proprjetà intellettwali minn dak li kien jaf, jew kellu bażi sabiex jkun jaf, għamel attivitajiet li jiksru r-regolamenti.
2.  
L-awtoritajiet ġudizzjari għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw dak li kiser li jħallas l-ispejjeż lid-detentur tad-dritt, li jistgħu jinkludu l-miżati ta' l-avukat. F'każijiet xierqa, il-Membri jistgħu jawtorizzaw l-awtoritajiet ġudizjarji biex jordnaw l-irkuprar tal-profitti u/jew il-ħlas ta' danni stabbiliti minn qabel anki meta dak li kiser ma kienx jaf, jew kellu bażi raġonevoli li jsir jaf, jagħmel attivitajiet li jiksru r-regolament.

Artikolu 46

Rimedji Oħra

Sabiex joħolqu ostakli effettivi kontra l-ksur ta' regolamenti, l-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw li l-oġġetti li sabu li kisru r-regolamenti, mingħajr ebda kumpens, mormi barra mill-kanali tal-kummerċ b'mod li jkunu evitati danni lid-detentur tad-dritt, jew, jinqerdu kemm-il darba dan ma jmurx kontra l-ħtiġijiet kostituzzjonali eżistenti. L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw li materjali u għodda użati b'mod predominanti fil-ħolqien ta' l-oġġetti miksura jkunu, mingħajr kumpens ta' kull tip, eliminati ‘l barra mill-kanali ta' kummerċ f'ċertu mod sabiex hekk jitnaqqsu r-riskji ta' iktar ksur. Fil-kunsiderazzjoni ta' ċertu talbiet, għandhom jitqiesu l-bżonn għall-proporzjonalità bejn is-serjetà tal-ksur u r-rimedji ordnati kif ukoll bħall-interessi tal-partijiet terzi. Dwar oġġetti ta' trademark falza, l-eliminazzjoni sempliċi tat-trademark imwaħħla kontra l-liġi m'għandhiex tkun biżżejjed, għajr f'każi eċċezzjonali, sabiex jippermettu r-rilaxx ta' l-oġġetti fil-kanali ta' kummerċ.

Artikolu 47

Dritt ta' Informazzjoni

Il-Membri jistgħu jipprovdu li l-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità, sakemm din tkun barra mill-proporzjon għas-serjetà tal-ksur, sabiex jordnaw lil min jikser ir-regoli sabiex jinfurma lid-detentur tad-drittijiet ta' l-identità ta' persuni terzi involuti fil-produzzjoni u d-distribuzzjoni tal-ksur ta' l-oġġetti jew servizzi u tal-kanali tagħhom ta' distribuzzjoni.

Artikolu 48

Kumpens lill-Konvenut

1.  
L-organizzazzjoni ġudizzjarja għandu jkollha l-awtorità sabiex tordna ta' min il-miżuri mitluba kienu meħuda u min abbuża proċeduri ta' nfurzar sabiex tipprovdi għall-Parti magħquda ħażin jew kumpens adegwat restritt għad-danni soffruti minħabba ċertu abbuż. L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom ukoll l-awtorità sabiex jordnaw lill-applikant biex iħallas l-ispejjeż tal-konvenut, li jistgħu jinkludu miżati xierqa ta' l-avukat.
2.  
Dwar l-amministrazzjoni ta' kwalunkwe liġi li tippartjeni għall-protezzjoni jew infurzar ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali. Il-Membri għandhom jeżentaw biss iż-żewġ awtoritajiet pubbliċi u uffiċċjali mir-responsabbilità għal miżuri ta' rimedju xieraq fejn jittieħdu jew jinħasbu azzjonijiet in bona fede matul l-amministrazzjoni ta' dik il-liġi.

Artikolu 49

Proċeduri amministrattivi

Sal-punt li kwalunkwe rimedju ċivili jista' jkun ordnat bħala riżultat ta' proċeduri amministrattivi dwar il-meriti tal-każ, ċertu proċeduri għandhom jikkonformaw ma' prinċipji ekwivalenti fis-sustanza għal dawk imniżżla f'din it-Taqsima.



Taqsima 3

Miżuri Proviżorji

Artikolu 50

1.  

L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw miżuri proviżorji effettivi u fil-pront:

(a) 

sabiex jipprevjenu ksur ta' ċertu dritt ta' proprjetà intelletwali milli jiġru, u partikolarment sabiex jipprevjenu d-dħul fil-kanali ta' kummerċ fil-ġurisdizzjoni tagħhom ta' l-oġġetti, li jinkludu oġġetti mpurtati immedjatament wara l-clearance doganali;

(b) 

sabiex jippriservaw xhieda relevanti dwar l-allegat ksur.

2.  
L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jadottaw miżuri proviżorji inaudita altera parte fejn xieraq, partikolarment fejn kwalunkwe dewmien huwa x'aktarx li jikkawża danni irreparabbli lid-detentur tad-drittijiet, jew fejn hemm riskju li jista' jidher ta' xhieda li tkun qiegħda tiġi distrutta.
3.  
L-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jitolbu lill-applikant biex jipprovdi kull xhieda raġjonevoli disponibbli bil-ħsieb li tissodisfahom b'ċertezza biżżejjed li l-applikant huwa d-detentur tad-drittijiet u li d-dritt ta' l-applikant qed jinkiser jew li tkissir bħal dan huwa imminenti, u sabiex jordnaw lill-applikant sabiex jipprovdi sigurtà jew assigurazzjoni ekwivalenti biżżejjed sabiex jipproteġi l-konvenut u sabiex jipprevjeni abbuż.
4.  
Fejn kienu adottati miżuri proviżorji inaudita altera parte, il-partijiet affettwati għandhom jingħataw avviż, mingħajr dewmien sa mhux aktar tard wara l-esekuzzjoni tal-miżuri. Reviżjoni, li tinkludi dritt għas-smigħ, għandha ssir mat-talba tal-konvenut b'dehra għad-deċiżjoni, f'perjodu raġjonevoli wara n-notifika tal-miżuri, kemm jekk dawn il-miżuri għandhom ikunu modifikati, revokati jew ikkonfermati.
5.  
L-applikant jista' jintalab sabiex jagħti nformazzjoni oħra meħtieġa għall-identifikazzjoni ta' l-oġġetti nteressati mill-awtorità li għandha tesegwixxi l-miżuri proviżorji.
6.  
Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 4, miżuri proviżorji meħuda dwar il-bażi ta' paragrafi 1 u 2 għandhom, rigward it-talba mill-konvenut, ikun rivokat jew inkella jieqaf milli jieħu effett, jekk proċeduri li jwasslu għal deċiżjoni dwar il-meriti tal-każ mhumiex mibdija f'perjodu raġjonevoli, sabiex tkun stabbilita mill-awtorità ġudizzjarja li tordna li l-miżuri fejn liġi tal-Membru tippermetti dan jew, fl-assenza ta' ċertu determinazzjoni, li ma taqbiżx 20 jum ta' xogħol jew 31 jum tal-kalendarju, dak li jkun l-itwal.
7.  
Meta l-miżuri proviżorji huma revokati jew meta jaqgħu minħabba kwalunkwe att jew ommissjoni mill-applikant, jew meta misjub sussegwentement li ma kien hemm l-ebda ksur jew trattar ta' ksur ta' xi dritt ta' proprjetà intelletwali, l-awtoritajiet ġudizzjarji għandu jkollhom l-awtorità li jordnaw lill-applikant, dwar it-talba tal-konvenut, sabiex jipprovdu kumpens xieraq lill-konvenut għal kull ħsara mwettqa b'dawn il-miżuri.
8.  
Sal-punt li kwalunkwe miżura proviżorja tista' tkun ordnata bħala riżultat ta' proċeduri amministrattivi, proċeduri bħal dawn għandhom jikkonformaw mal-prinċipji ekwivalenti fis-sustanza ma' dawk stabbiliti f'din it-Taqsima.



Taqsima 4

Talbiet Speċjali Relatati ma' Miżuri tal-Fruntiera ( 195 )

Artikolu 51

Sospensjoni ta' Rilaxx mill-Awtoritajiet Doganali

Il-Membri għandhom, skond id-dispożizzjonijiet mniżżla hawn taħt, jadottaw proċeduri ( 196 ) sabiex jippermettu lid-detentur tad-drittijiet, li għandu prinċipji validi għas-suspett li l-importazzjoni ta' trademark falza jew oġġetti pirati tad-dritt ta' l-awtur ( 197 ) jistgħu jieħdu posthom, sabiex jagħtu applikazzjoni bil-kitba ma' awtoritajiet kompetenti, għas-sospensjoni mill-awtoritajiet doganali tar-rilaxx fiċ-ċirkolazzjoni ħielsa ta' ċertu oġġetti. Il-Membri jistgħu jippermettu applikazzjoni bħal din li ssir dwar oġġetti li jinvolvu ksur ieħor ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali, sakemm jintlaħqu l-ħtiġijiet ta' din it-Taqsima. Il-Membri jistgħu jipprovdu wkoll għall-proċeduri li jikkorrespondu li jinteressaw is-sospensjoni mill-awtoritajiet doganali tar-rilaxx ta' l-oġġetti li jkissru destinati għall-esportazzjoni mit-territorji tagħhom.

Artikolu 52

Applikazzjoni

Kwalunkwe detentur tad-drittijiet li jibda l-proċeduri taħt l-Artikolu 51 għandu jintalab sabiex jipprovdi xhieda adegwata sabiex tissodisfa l-awtoritajiet kompetenti li, taħt il-liġijiet tal-pajjiż ta' l-importazzjoni, ikun hemm prima facie xi ksur tad-dritt ta' proprjetà intelletwali tad-detentur tad-drittijiet u sabiex jagħti deskrizzjoni dettaljata biżżejjed ta' l-oġġetti sabiex jagħmilhom rikonoxxibbli bil-lest mill-awtoritajiet doganali. L-awtoritajiet kompetenti għandhom jinfurmaw lill-applikant f'perjodu raġjonevoli jekk huma aċċettaw l-applikazzjoni u, meta determinati mill-awtoritajiet kompetenti, il-perjodu li minnu l-awtoritajiet doganali għandhom jieħdu azzjoni.

Artikolu 53

Sigurtà jew Assigurazzjoni Ekwivalenti

1.  
L-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom l-awtorità sabiex jitolbu lill-applikant sabiex jipprovdi sigurtà jew assigurazzjoni ekwivalenti biżżejjed sabiex jipproteġi l-konvenut u l-awtoritajiet kompetenti u sabiex jipprevjeni abbuż. Sigurtà jew assigurazzjoni ekwivalenti m'għandhomx mingħajr raġuni jiskoraġixxu rikors għal dawn il-proċeduri.
2.  
Fejn skond applikazzjoni taħt din it-Taqsima r-rilaxx ta' oġġetti li jinvolvu disinji industrijali, patenti, ippjanar tad-disinji jew informazzjoni li għad mhix żvelata fiċ-ċirkolazzjoni ħielsa ġiet sospiża mill-awtoritajiet dwar il-bażi ta' deċiżjoni iktar minn awtorità ġudizzjarja jew indipendenti oħra, u l-perjodu msemmi fl-Artikolu 55 skada mingħajr l-għotja ta' eżenzjoni proviżorja mill-awtorità mogħtija l-poter b'mod korrett, u provdut li l-kondizzjonijiet kollha l-oħra għall-importazzjoni ġew imħarsa ma', s-sid, l-importatur, jew il-konsinatarju ta' ċertu oġġetti għandhom ikunu intitolati għar-rilaxx tagħhom dwar il-kariga ta' sigurtà, f'ammont biżżejjed sabiex jipproteġu lid-detentur tad-drittijiet għal kwalunkwe ksur. Pagament ta' sigurtà bħal din m'għandux jippreġudika kull rimedju ieħor fid-dispożizzjoni tad-detentur tad-drittijiet, ikun miftiehem li s-sigurtà għandha tkun rilaxxata jekk id-detentur tad-drittijiet ifalli milli jsegwi d-dritt ta' azzjoni fil-perjodu raġjonevoli ta' żmien.

Artikolu 54

L-Avviż ta' Sospensjoni

L-impurtatur u l-applikant għandhom jinnotifikaw fil-pront tas-sospensjoni tar-rilaxx ta' l-oġġetti skond l-Artikolu 51.

Artikolu 55

Id-Dewmien ta' Sospensjoni

Jekk, fil-perjodu li ma jaqbiżx 10 t'ijiem ta' xogħol wara li l-applikant ingħata avviż tas-sospensjoni, l-awtoritajiet doganali ma kienux infurmati li proċeduri li jwasslu għal deċiżjoni dwar il-meriti tal-każ inbdew minn parti għajr mill-konvenut, jew li l-awtorità mogħtija poter ħadet miżuri proviżorji li jtawwlu s-sospensjoni tar-rilaxx ta' l-oġġetti, l-oġġetti għandhom ikunu rilaxxati, provdut l-kondizzjonijiet kollha l-oħra għall-importazzjoni jew l-esportazzjoni tħarsu minnhom, f'każijiet xierqa, dan il-limitu ta' żmien jista' jiġi estiż b'10 t'ijiem ta' xogħol oħra. Jekk inbdew proċeduri li jwasslu għal deċiżjoni dwar il-meriti tal-każ, reviżjoni, li tinkludi dritt li tinstema', għandha ssir mat-talba tal-konvenut bil-ħsieb għad-deċiżjoni, f'perjodu raġjonevoli, kemm jekk dawn il-miżuri għandhom ikunu modifikati, rivokati jew ikkonfermati. Minkejja dak imsemmi hawn fuq, meta s-sospensjoni tar-rilaxx ta' l-oġġetti titwettaq jew kompluta skond il-miżura ġudizzjarja proviżorja, għandhom jgħoddu d-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 6 ta' l-Artikolu 50.

Artikolu 56

Kumpens ta' l-Impurtatur u tas-Sid ta' l-Oġġetti

Awtoritajiet relevanti għandu jkollhom l-awtorità sabiex jordnaw lill-applikant sabiex iħallas lill-impurtatur, il-konsenatarju u s-sid tal-kumpens xieraq ta' l-oġġetti għal kull ħsara kkawżata lilhom fiż-żamma ħażina ta' l-oġġetti jew fiż-żamma ta' l-oġġetti rilaxxati bis-saħħa ta' l-Artikolu 55.

Artikolu 57

Id-Dritt ta' Spezzjoni u Informazzjoni

Mingħajr preġudizzju għall-protezzjoni ta' informazzjoni kunfidenzali, il-Membri għandhom jipprovdu lill-awtoritajiet kompetenti l-awtorità li jagħtu lid-detentur tad-drittijiet opportunità biżżejjed sabiex ikollu kull oġġett miżmum mill-awtoritajiet doganali spezzjonati bil-ħsieb sabiex jiġu sostanzjati t-talbiet tad-detentur tad-drittijiet. L-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom ukoll l-awtorità li jagħtu opportunità lill-importatur ekwivalenti sabiex jispezzjona kwalunkwe oġġetti bħal dawn. Fejn issir determinazzjoni pożittiva saret dwar il-meriti ta' każ, il-Membri jistgħu jipprovdu lill-awtoritajiet kompetenti l-awtorità li jinfurmaw lid-detentur tad-drittijiet ta' l-ismijiet u l-indirizzi tal-konsenjatur, l-impurtatur u l-konsenjatarju u tal-kwantità ta' l-oġġetti fil-kwistjoni.

Artikolu 58

Azzjoni Ex Officio

Fejn Membri jeħtieġu awtoritajiet kompetenti sabiex jaġġixxu fuq inizjattiva tagħhom stess u sabiex jissospendu r-rilaxx ta' l-oġġetti li huma akkwistaw xhieda prima facie li qiegħed jinkiser id-dritt ta' proprjetà intelletwali:

(a) 

l-awtoritajiet kompetenti jistgħu f'kull ħin ifittxu mid-detentur tad-drittijiet kull informazzjoni li tista' tassistihom sabiex jeżerċitaw dawn il-poteri;

(b) 

l-impurtatur u d-detentur tad-drittijiet għandhom ikunu notifikati fil-pront dwar is-sospensjoni. Fejn l-impurtatur jappella kontra s-sospensjoni ma' l-awtoritajiet kompetenti, is-sospensjoni għandha tkun soġġetta mal-kondizzjonijiet, mutatis mutandis, stabbiliti fl-Artikolu 55;

(ċ) 

Il-Membri għandhom biss jeżentaw iż-żewġ awtoritajiet pubbliċi u l-uffiċċjali mill-obbligu għall-miżuri xierqa ta' rimedju meta azzjonijiet huma meħuda jew maħsuba f'fidi tajba.

Artikolu 59

Rimedji

Mingħajr preġudizzju għal drittijiet oħra ta' azzjoni miftuħa lid-detentur tad-drittijiet u soġġett għad-dritt tal-konvenut sabiex ifittex reviżjoni minn awtorità ġudizzjarji, awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom l-awtorità sabiex jordnaw il-qerda jew rimi ta' oġġetti miksura skond il-prinċipji stabbiliti fl-Artikolu 46. Dwar l-oġġetti ta' trademark falza, l-awtoritajiet m'għandhomx iħallu l-esportazzjoni mill-ġdid ta' l-oġġetti miksura fi stat inalterat jew soġġett lilhom għal proċedura doganali differenti, iktar minn f'ċirkustanzi eċċezzjonali.

Artikolu 60

Importazzjoni De Minimis

Il-Membri jistgħu jeskludu mill-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' hawn fuq kwantitajiet żgħar ta' l-oġġetti ta' natura li mhix kummerċjali li tinsab fil-bagalji personali tal-vjaġġaturi jew mibgħuta f'konsenji żgħar.



Taqsima 5

Proċeduri Kriminali

Artikolu 61

Il-Membri għandhom jipprovdu għall-proċeduri kriminali u penali sabiex ikunu applikati ta' l-inqas fil-każi ta' falsifikazzjoni ta' trademark maħsuba jew piraterija tad-dritt ta' l-awtur fuq skala kummerċjali. Ir-rimedji disponibbli għandhom jinkludu priġunerija u/jew multi ta' flus biżżejjed sabiex jipprovdu deterrent, konsistentement bil-livell ta' penali applikati għal delitti ta' gravità li tikkorrespondi. F'każijiet xierqa, rimedji disponibbli għandhom ukoll jinkludu l-konfiska, s-sekwestru u l-qerda ta' l-oġġetti li jiksru u ta' kull materjal u jimplimentaw l-użu predominanti li kien fil-kummissjoni ta' l-offiża. Il-Membri jistgħu jipprovdu għal proċeduri kriminali u penali sabiex ikunu applikati f'każijiet oħra ta' tkissir ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali, partikolarment meta huma kommessi intenzjonalment u fuq skala kummerċjali.



PARTI IV

L-AKKWIST U L-MANUTENZJONI TA' DRITTIJIET TA' PROPRJETÀ INTELLETWALI U PROĊEDURI INTER-PARTES RELATATI

Artikolu 62

1.  
Il-Membri jistgħu jitolbu, bħala kondizzjoni ta' l-akkwist jew manutenzjoni tad-drittijiet ta' proprjetà intelletwali provduti f'Taqsimiet 2 sa 6 ta' Parti II, skond il-proċeduri raġjonevoli u formalitajiet. Proċeduri u formalitajiet bħal dawn għandhom ikunu konsistenti mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
2.  
Fejn l-akkwist ta' dritt ta' proprjetà intelletwali huwa soġġett għad-dritt li jingħata jew irreġistrat, Membri għandhom jassiguraw li l-proċeduri għal għotja jew reġistrazzjoni, soġġetti għal konformità mal-kondizzjonijiet sostantivi għall-akkwist tad-dritt, jippermettu l-għotja jew ir-reġistrazzjoni tad-dritt f'perjodu raġjonevoli hekk sabiex jevita tnaqqis li mhux garantit tal-perjodu ta' protezzjoni.
3.  
L-Artikolu 4 tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967) għandu jgħodd mutatis mutandis għall-marki ta' servizz.
4.  
Proċeduri li jinteressaw l-akkwist jew manutenzjoni ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali u, meta liġi ta' Membru tipprovdi għal ċertu proċeduri, revoki amministrattivi u proċeduri inter partes bħall-opposizzjoni, revoka u tħassir, għandhom ikunu regolati mill-prinċipji ġenerali stabbiliti fil-paragrafu 2 u 3 ta' l-Artikolu 41.
5.  
Id-deċiżjonijiet amministrattivi finali f'kwalunkwe proċeduri msemmija taħt paragrafu 4 għandhom ikunu soġġetti għar-reviżjoni min awtorità ġudizzjarja jew kważi ġudizzjarja. Madankollu, m'għandu jkun hemm l-ebda obbligu sabiex jipprovdu opportunità għal ċertu reviżjoni f'każijiet ta' opposizzjoni li mhix suċċessiva jew revoka amministrattiva, provdut li l-prinċipji għal ċertu proċeduri jistgħu jkunu s-soġġett ta' proċeduri li jinvalidixxu.



PARTI V

IL-PREVENZJONI U R-RISOLUZZJONI TA' TILWIM

Artikolu 63

Trasparenza

1.  
Liġijiet u regolamenti, u deċiżjonijiet ġudizzjarji u sentenzi amministrattivi ta' applikazzjoni ġenerali, magħmula effettivi permezz ta' Membru li jippartjeni għal fatt soġġett ta' dan il-Ftehim (id-disponibbilità, l-għan, l-akkwist, l-infurzar u l-prevenzjoni ta' l-abbuż ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali) għandhom ikunu ppubblikati, jew meta ċertu pubblikazzjoni mhix prattika magħmula disponibbli pubblikament, fl-lingwa nazzjonali, f'ċertu mod hekk sabiex tippermetti gvernijiet u detenturi tad-drittijiet sabiex isiru midħla tagħhom. Ftehim li jinteressaw il-fatti soġġett ta' dan il-Ftehim li huma fis-seħħ bejn il-gvern jew aġenzija governattiva ta' Membru u l-gvern jew aġenzija governattiva ta' Membru ieħor għandu jkun ippubblikat ukoll.
2.  
Il-Membri għandhom jinnotifikaw il-liġijiet u r-regolamenti msemmija fil-paragrafu 1 għall-Kunsill għat-TRIPS bil-ħsieb li jassistu dak il-Kunsill fir-reviżjoni tiegħu ta' l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim. Il-Kunsill għandu jipprova jnaqqas it-tagħbija dwar Membri li jagħmlu din l-obbligu u jista' jiddeċiedi li jirrinunzja l-obbligu sabiex javża ċertu liġijiet u regolamenti direttament lill-Kunsill jew konsultazzjonijiet ma' l-WIPO dwar stabbiliment ta' reġistru komuni li jkun fih dawn il-liġijiet u r-regolamenti huma suċċessivi. Il-Kunsill għandu jqis ukoll din il-konnessjoni kull azzjoni mitluba li tirrigwarda n-notifika bis-saħħa ta' l-obbligi taħt dan il-Ftehim li ħerġin mid-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6 tal-Konvenzjoni ta' Pariġi (1967).
3.  
Kull Membru għandu jkun preparat sabiex jagħti, fir-rispons għal talba miktuba minn Membru ieħor, informazzjoni tat-tip imsemmija fil-paragrafu 1. Membru, li jkollu raġuni sabiex jemmen li deċiżjoni ġudizzjarji speċifika jew sentenzi amministrattivi jew ftehim bilaterali fiż-żona ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali li taffetwa d-drittijiet tiegħu taħt dan il-Ftehim, jista' jitlob ukoll bil-kitba sabiex jingħata aċċess jew ikun infurmat f'dettall biżżejjed dwar deċiżjonijiet ġudizzjarji speċifiċi bħal dawn jew sentenzi amministrattivi jew ftehim bilaterali.
4.  
Xejn f'paragrafi 1, 2 u 3 m'għandu jitlob Membri sabiex juru nformazzjoni kunfidenzali li tista' timpedixxi nfurzar ta' liġi jew inkella tkun kontrarja għall-interess pubbliku jew tippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari, pubbliċi jew privati.

Artikolu 64

Risoluzzjoni ta' Tilwim

1.  
Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli XXII u XXIII ta' GATT 1994 kif elaborati u applikati mill-Ftehim ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim għandhom jgħoddu għal konsultazzjonijiet u r-risoluzzjoni ta' tilwim taħt dan il-Ftehim apparti bħal ma inkella provdut speċifikament hawn hekk.
2.  
Is-sottoparagrafi 1(b) u 1(c) ta' l-Artikoli XXIII ta' GATT 1994 m'għandhomx jgħoddu mar-risoluzzjoni ta' tilwim taħt dan il-Ftehim għall-perjodu ta' ħames snin mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO.
3.  
Matul il-perjodu taż-żmien imsemmi fil-paragrafu 2, il-Kunsill għall-TRIPS għandu jeżamina l-għan u l-modalitajiet għall-ilmenti tat-tip provdut taħt sottoparagrafi 1(b) u 1(c) ta' l-Artikolu XXIII ta' GATT 1994 magħmula bis-saħħa ta' dan il-Ftehim, u jagħti r-rakkommandazzjonijiet lill-Konferenza Ministerjali għall-approvazzjoni. Kwalunkwe deċiżjoni tal-Konferenza Ministerjali sabiex tapprova ċertu rakkomandazzjonijiet jew sabiex testendi l-perjodu fil-paragrafu 2 għandha ssir biss bil-konsensus, u rakkomandazzjonijiet approvati għandhom ikunu effettivi għall-Membri kollha mingħajr iktar proċess ta' aċċettazzjoni formali.



PARTI VI

ARRANĠAMENTI TRANSIZZJONALI

Artikolu 65

Arranġamenti Transizzjonali

1.  
Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet ta' paragrafi 2, 3 u 4, l-ebda Membru m'għandu jkun obbligat sabiex japplika d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim qabel l-iskadenza ta' perjodu ġenerali ta' sena mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO.
2.  
Membru ta' pajjiż li jiżviluppa huwa ntitolat sabiex idum għal perjodu ta' erba' snin iktar tad-data ta' l-applikazzjoni, kif definit fil-paragrafu 1, tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim iktar min l-Artikoli 3, 4 u 5.
3.  
Kwalunkwe Membru ieħor li qiegħed fil-proċess ta' trasformazzjoni minn ekonomija pjanata ċentralment għal waħda tas-suq, u ta' intrapriża ħielsa u li qiegħda tieħu riforma strutturali ta' sistema ta' proprjetà intelletwali tiegħu u jaffaċċa problemi speċjali fil-preparazzjoni u l-implimentazzjoni ta' liġijiet ta' proprjetà intelletwali u regolamenti, jista' wkoll jibbenefika minn perjodu ta' dewmien kif previst fil-paragrafu 2.
4.  
Sal-punt li pajjiż Membru li qed jiżviluppa huwa obbligat minn dan il-Ftehim sabiex jifrex protezzjoni ta' patenti ta' prodott f'żoni ta' teknoloġija li mhux daqshekk protetti fit-territorji tagħhom fid-data ġenerali ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għal dak il-Membru, kif definit fil-paragrafu 2, jista' jittardja l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet dwar patenti ta' prodott ta' Taqsima 5 ta' Parti II għal ċertu żoni ta' teknoloġija għall-perjodu miżjud ta' ħames snin.
5.  
Membru li jiddisponi minn perjodu transizzjonali taħt paragrafi 1, 2, 3 jew 4 għandu jassigura li kull tibdil fil-liġijiet tiegħu, regolamenti u prattika magħmula matul dak il-perjodu ma jirriżultawx fi grad iżgħar ta' konsistenza mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

Artikolu 66

Pajjiżi Membri L-Inqas Żviluppati

1.  
Bil-ħsieb tal-bżonnijiet speċjali u ħtiġijiet ta' pajjiżi Membri l-inqas żviluppati, l-infurzar ekonomiku, finanzjarju u amministrattiv tagħhom, u l-bżonn tagħhom għall-flessibbiltà sabiex joħolqu bażi teknoloġika vijabbli, ċertu Membri m'għandhomx jintalbu biex japplikaw id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, iktar mill-Artikoli 3, 4 u 5, għall-perjodu ta' 10 snin mid-data ta' l-applikazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 65. Il-Kunsill ta' TRIPS għandu, fuq talba mmotivata kif xieraq minn pajjiż Membru l-inqas żviluppat, estensjonijiet skond dan il-perjodu.
2.  
Pajjiżi membri żviluppati għandhom jipprovdu inċentivi għal intrapriżi u istituzzjonijiet fit-territorji tagħhom għall-għan ta' promozzjoni u inkoraġġament trasferiment ta' teknoloġija għal pajjiżi Membri l-inqas żviluppati bil-ħsieb li jippermettulhom joħolqu bażi ta' ħoss u teknoloġija vijabbli.

Artikolu 67

Koperazzjoni Teknika

Bil-ħsieb li tiffaċilita l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim, pajjiżi Membri żviluppati għandhom jipprovdu, mat-talba u ma' termini u kondizzjonijiet miftiehma reċiprokament, koperazzjoni teknika u finanzjarja favur pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw u l-inqas żviluppati. Koperazzjoni bħal din għandha tinkludi assistenza fil-preparazzjoni ta' liġijiet u regolamenti dwar il-protezzjoni u l-infurzar ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali kif ukoll dwar il-prevenzjoni ta' l-abbuż tagħhom, u għandha tinkludi wkoll appoġġ dwar l-istabbilir jew infurzar mill-ġdid ta' uffiċċji domestiċi u aġenziji rilevanti għal dawn il-fatti, li jinkludu t-taħriġ ta' l-impjegati.



PARTI VII

ARRANĠAMENTI ISTITUZZJONALI; DISPOSIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 68

Kunsill dwar Aspetti Relatati ma' Kummerċ ta' Drittijiet ta' Proprjetà Intelletwali

Il-Kunsill ta' TRIPS għandu jsegwi l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim u, partikolarment, il-konformità tal-Membri ma' l-obbligi tagħhom hawn taħt, u għandu jagħti lill-Membri l-opportunità b'konsultazzjoni dwar fatti li jirrelataw ma' l-aspetti ta' kummerċ relatati ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali. Għandu jwettaq ukoll responsabbilitajiet oħra bħal dawn kif assenjati mill-Membri, u għandu, partikolarment, jipprovdi kull assistenza mitluba minnhom fil-kuntest ta' proċeduri ta' risoluzzjoni ta' tilwim. Fit-twettiq tal-funzjonijiet tiegħu, il-Kunsill ta' TRIPS jista' jikkonsulta miegħu u jfittex informazzjoni minn kull sors li jitqies xieraq. Fil-konsultazzjoni ma' WIPO, il-Kunsill għandu jfittex sabiex jistabbilixxi, fi żmien sena ta' l-ewwel laqgħa tiegħu, arranġamenti xierqa għall-koperazzjoni ma' korpi ta' dik l-Organizzazzjoni.

Artikolu 69

Koperazzjoni Internazzjonali

Il-Membri jaqblu li jikkoperaw ma' xulxin bil-ħsieb li jeliminaw kummerċ internazzjonali f'oġġetti li jiksru d-drittijiet ta' proprjetà intelletwali. Għal dan il-għan, għandhom jistabbilixxu u jinnotifikaw punti ta' kuntatt fl-amministrazzjonijiet tagħhom u jkunu lesti li jiskambjaw informazzjoni dwar kummerċ fil-ksur ta' l-oġġetti. Huma għandhom, partikolarment, jippromwovu l-iskambju ta' l-informazzjoni u koperazzjoni bejn awtoritajiet doganali dwar kummerċ ta' oġġetti bil-marka ta' l-industrija falza u oġġetti pirati ta' dritt ta' l-awtur.

Artikolu 70

Protezzjoni ta' Fatti Eżistenti

1.  
Dan il-Ftehim ma jwassalx għal obbligi dwar atti li saru qabel id-data ta' l-applikazzjoni tal-Ftehim għall-Membru fil-kwistjoni.
2.  
Ħlief fejn provdut mod ieħor f'dan il-Ftehim, dan il-Ftehim iwassal għal obbligi dwar fatti kollha li jeżistu mid-data ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għall-Membru fil-kwistjoni, u li huwa protett f'dak il-Membru fid-data msemmija, jew li jilħaq jew jiġi sussegwentement sabiex jilħaq mal-kriterji għall-protezzjoni taħt it-termini ta' dan il-Ftehim. Dwar dan il-paragrafu u paragrafi 3 u 4, obbligi ta' dritt ta' l-awtur dwar xogħlijiet li jeżistu għandhom ikunu stabbiliti waħidhom taħt l-Artikolu 18 tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971), u obbligi bir-rispett għad-drittijiet ta' proċeduri ta' fonogrammi u prodotti f'fonogrammi li jeżistu għandhom ikunu stabbiliti waħidhom taħt l-Artikolu 18 tal-Konvenzjoni ta' Berne (1971) kif magħmula japplikaw taħt paragrafu 6 ta' l-Artikolu 14 ta' dan il-Ftehim.
3.  
M'għandu jkun hemm l-ebda obbligu sabiex iżommu mill-ġdid il-protezzjoni għall-fatt mad-data ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għall-Membru fil-kwistjoni li waqa' fid-dominju pubbliku.
4.  
Dwar kwalunkwe atti rigward oġġetti speċifiċi li jinkorporaw fatt protett li jinkiser taħt it-termini ta' leġislazzjoni skond dan il-Ftehim, u li nbdew, jew bir-rispett ta' liema investiment sinifikanti kien sar, qabel id-data ta' l-aċċettazzjoni tal-Ftehim WTO, kwalunkwe Membru jista' jipprovdi għall-limitazzjoni tar-rimedji disponibbli għad-detentur tad-drittijiet kif għat-twettiq kontinwu ta' atti bħal dawn wara d-data ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għal dak il-Membru. F'każijiet bħal dawn il-Membru għandu, madanakollu, ta' l-inqas jipprovdi għall-pagament ta' remunerazzjoni ġusta.
5.  
Membru mhux obbligat li japplika d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 11 u ta' paragrafu 4 ta' l-Artikolu 14 dwar l-oriġinali jew kopji mixtrija qabel id-data ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għal dak il-Membru.
6.  
Il-Membri m'għandhomx jintalbu biex japplikaw l-Artikolu 31, jew it-talba fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 27 li drittijiet ta' patenti għandhom jitgawdu mingħajr diskriminazzjoni hekk għall-qasam ta' teknoloġija, sabiex jintużaw mingħajr l-awtorizzazzjoni tad-detentur tad-drittijiet meta l-awtorizzazzjoni għal ċertu użu kienet mogħtija mill-gvern qabel id-data li kien magħruf dan il-Ftehim.
7.  
Fil-każ ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali għal liema protezzjoni hija kondizzjonali dwar reġistrazzjoni, applikazzjonijiet għall-protezzjoni li qegħdin jistennew id-data ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim għall-Membru fil-kwistjoni għandu jkun permess sabiex ikun emendat sabiex jargumenta kull protezzjoni ta' għajnuna provduta taħt id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Emendi bħal dawn m'għandhomx jinkludu fatt ġdid.
8.  

Fejn Membru ma jagħmilx disponibbli mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-protezzjoni ta' patenti ta' Ftehim WTO għall-prodotti farmaċewtiċi u kimiċi agrikulturali proporzjonati ma' l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 27, il-Membru għandu:

(a) 

minkejja d-dispożizzjonijiet ta' Parti VI, jipprovdi mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO mezz li minnu l-applikazzjonijiet għall-patenti għal ċertu invenzjonijiet jistgħu jiġu ffajljati;

(b) 

japplika għal dawn l-applikazzjonijiet, mid-data ta' l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim, il-kriterji għall-patentabbilità kif mniżżla f'dan il-Ftehim daqs li kieku dawk il-kriterji kienu qed jiġu applikati mid-data ta' l-iffajljar f'dak il-Membru jew, meta priorità hija disponibbli u mitluba, id-data ta' l-applikazzjoni; u

(ċ) 

jipprovdi protezzjoni patenti skond dan il-Ftehim mill-għotja tal-patenti u għal kumplament tat-terminu tal-patenti, meta jingħadd mid-data ta' l-iffaljar skond l-Artikolu 33 ta' dan il-Ftehim, għal dawk ta' dawn l-applikazzjonijiet li jilħqu l-kriterji għal protezzjoni msemmija f'dan is-sottoparagrafu (b).

9.  
Fejn prodott huwa s-soġġett ta' applikazzjoni ta' patenti f'Membru skond il-paragrafu 8(a), għandhom jingħataw drittijiet tas-suq esklussivi, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' Parti VI, għal perjodu ta' ħames snin wara li jikseb approvazzjoni tas-suq f'dak il-Membru jew sakemm jingħata jew jiċċaġġad patenti ta' prodott f'dak il-Membru, liema perjodu huwa iqsar, provdut li, sossegwentement għad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO, kienet iffajljata applikazzjoni ta' patenti u patenti mogħtija għal dak il-prodott f'Membru ieħor u approvazzjoni tas-suq miksuba f'Membru ieħor bħal dak.

Artikolu 71

Reviżjoni u Emendar

1.  
Il-Kunsill ta' TRIPS għandu jirrevedi l-implimentazzjoni ta' dan il-Ftehim wara l-iskadenza tal-perjodu transizzjonali msemmi fil- paragrafu 2 ta' l-Artikolu 65. Il-Kunsill għandu, wara li jqis l-esperjenza miksuba fl-implimentazzjoni tiegħu, jirrivediha sentejn qabel dik id-data, u f'intervalli identiċi minn hemm ‘il quddiem. Il-Kunsill jista' wkoll jindaħal għal reviżjonijiet fid-dawl ta' kull żvilupp ġdid relevanti li jista' jiggarantixxi modifika jew emenda ta' dan il-Ftehim.
2.  
Emendi sempliċement li jservu l-għan ta' l-aġġustament għall-livelli għola ta' protezzjoni ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali miksuba, u fis-seħħ, fi ftehim multilaterali ieħor u aċċettati taħt dak il-ftehim mill-Membri kollha ta' WTO jistgħu jkunu riferiti għall-Konferenza Ministerjali għall-azzjoni skond il-paragrafu 6 ta' l-Artikolu X tal-Ftehim WTO dwar il-bażi ta' proposta ta' konsensus mill-Kunsill ta' TRIPS.

Artikolu 72

Riservi

Ir-riservi ma jistgħux isir dwar kwalunkwe mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim mingħajr il-kunsens tal-Membri l-oħra.

Artikolu 73

Eċċezzjonijiet ta' Sigurtà

Xejn f'dan il-Ftehim m'għandu jitqies:

(a) 

li jeħtieġ Membru biex iforni kwalunkwe informazzjoni li jqis li l-iżvelar tagħha hu kontra l-interessi ta' sigurtà essenzali; jew

(b) 

li jipprevjeni Membru milli jieħu kull azzjoni li hu jqis meħtieġa għall-protezzjoni ta' l-interessi ta' sigurtà essenzali;

(i) 

li jirrelata għal materjali fissjonabbli jew il-materjali li huma derivati minnu;

(ii) 

li jirrelata għat-traffiku f'armi, munizzjon u għodda ta' gwerra u għal traffiku bħal dan f'oġġetti oħra u materjali kif mwettqa direttament jew indirettament għall-għan ta' l-istabbiliment militari;

(iii) 

meħuda fil-ħin ta' gwerra jew emerġenza oħra f'relazzjonijiet internazzjonali; jew

(ċ) 

sabiex jipprevjenu Membru milli jieħu kwalunkwe azzjoni bis-saħħa ta' l-obbligi tiegħu taħt il-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti għaż-Żamma tal-paċi nternazzjonali u sigurtà.

ANNESS 2

FTEHIM DWAR REGOLI U PROĊEDURI LI JIRREGOLAW KONKLUZJONIJIET TA' TILWIM



MEMBRI HAWNHEKK JAQBLU KIF ĠEJ:



Artikolu 1

Kopertura u Applikazzjoni

1.  
Ir-regoli u l-proċeduri tal-Ftehim għandhom japplikaw ma' diskussjonijiet mtella' wara l-konsultazzjoni u d-dispożizzjonijiet ta' l-għeluq tat-tilwim tal-ftehim Imniżżla fl-Appendiċi 1 għal dan il-Ftehim (imsemmi f'dan il-Ftehim bħala “l-ftehim koperti”) Ir-regoli u l-proċeduri ta' dan il-Ftehim għandhom japplikaw ukoll għall-konsultazzjonijiet u r-risoluzzjoni tat-tilwim bejn il-Membri li jikkonċernaw id-drittijiet tagħhom u l-obbligi taħt id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (f'dan il-Ftehim imsejjaħ il-“Ftehim WTO”) u ta' dan il-Ftehim meħud waħdu jew flimkien ma' kull ftehim kopert ieħor.
2.  
Ir-regoli u l-proċeduri ta' dan il-Ftehim għandhom japplikaw suġġett għal regoli speċjali jew miżjuda bħal dawn fuq risoluzzjoni ta' tilwim li hemm fil-ftehim koperti kif definiti fl-Appendiċi 2 ta' dan il-Ftehim. Fil-kaz li hemm differenza bejn ir-regoli u l-proċeduri ta' dan il-Ftehim u r-regoli speċjali jew miżju da u l-proċeduri maħruġa fl-Appendiċi 2, ir-regoli speċjali jew miżjuda u l-proċeduri fl-Appendiċi 2 għandhom jipprevalu. F'diskussjonijiet li jinvolvu r-regoli u l-proċeduri taħt aktar minn ftehim wieħed kopert, jekk hemm konflitt bejn ir-regoli speċjali jew miżjuda u l-proċeduri ta' ftehim bħal dawn taħt ħarsa, u fejn il-partijiet tat-tilwima ma jistgħux jaqblu fuq ir-regoli u l-proċeduri fi żmien 20 jum ta' l-istabbiliment tal-panel, il-President tal-Korp tar-Risoluzzjoni ta' Tilwim imsemmi fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 2 (f'dan il-Ftehim imsejjaħ “DSB”), f'konsultazzjoni mal-partijiet tat-tilwima, għandu jidetermina r-regoli u l-proċeduri li għandhom jiġu segwiti fi żmien 10 t'ijiem wara t-talba minn kull Membru. Il-President għandu jitmexxa mill-prinċipju li r-regoli speċjali jew miżjuda u l-proċeduri għandhom jintużaw fejn hu possibbli, u r-regoli u l-proċeduri maħruġa f'dan il-Ftehim għandhom jintużaw għall-estent neċessarju biex ikun evitat konflitt.

Artikolu 2

Amministrazzjoni

1.  
Il-Korp ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim hawn hu stabbilit biex jamministra dawn ir-regoli u l-proċeduri u, għajr fejn provdut mod ieħor fi ftehim kopert, il-konsultazzjoni u d-dispożizzjonijiet ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim tal-ftehim koperti. B'hekk, id-DSB għandu jkollu l-awtorità li jistabbilixxi panel, jadotta rapporti tal-panel u tal-Korp Ta' l-Appell, iżomm sorveljanza ta' l-implimentazzjoni tad-deċiżjonijiet, u jawtorizza sospensjoni ta' konċessjonijiet u obbligi oħra taħt il-ftehim koperti. B'rispett tat-tilwim li jinqalghu taħt ftehim kopert li hu Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali, t-terminu “Membru” kif użat hawn hekk għandu jirreferi biss għal dawk il-Membri li huma partijiet għall-Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali rilevanti. Fejn id-DSB jamministra d-dispożizzjonijiet ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim tal-Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali, huma biss il-Membri li huma partijiet għal dak il-Ftehim li jistgħu jipparteċipaw fid-deċiżjonijiet jew f'azzjonijijet li għandhom jittieħdu mid-DSB dwar dik it-tilwima.
2.  
Id-DSB għandu jinforma lil Kunsilli u Kumitati tal-WTO b'kull żviluppi f'diskussjonijiet relatati ma' dispożizzjonijiet tal-ftehim koperti rispettivi.
3.  
Id-DSB għandu jiltaqa' kemm meħtieġ biex iwettaq il-funzjonijiet tiegħu fil-limiti tal-ħin provduti f'dan il-Ftehim.
4.  
Fejn ir-regoli u l-proċeduri ta' dan il-Ftehim jipprovdu għad-DSB biex jieħu deċiżjoni, hu għandu jagħmel hekk permezz ta' konsensus ( 198 ).

Artikolu 3

Dispożizzjonijiet Ġenerali

1.  
Il-Membri jaffirmaw l-osservanza tagħhom għall-prinċipji għall-amministrazzjoni tat-tilwim hawnhekk applikati taħt l-Artikoli XXII u XXIII tal-GATT 1947, u r-regoli u l-proċeduri kif elaborati aktar u modifikati hawnhekk.
2.  
Is-sistema ta' risoluzzjoni ta' rilwim tal-WTO hi element ċentrali fil-provvista ta' sigurtà u predizzjoni għas-sistema kummerċjali multilaterali. Il-Membri jagħrfu li sservi biex tippreserva d-drittijiet u l-obbligi tal-Membri taħt il-ftehim koperti, u biex tiċċara d-dispożizzjonijiet ta' dawk il-ftehim skond ir-regoli tas-soltu ta' l-interpretazzjoni tal-liġi pubblika internazzjonali. Rakkomandazzjonijiet u deċiżjonijiet tad-DSB ma jistgħux iżidu jew inaqqsu d-drittijiet u l-obbligi provduti fil-ftehim koperti.
3.  
Ir-risoluzzjoni malajr tas-sitwazzjonijiet li fihom Membru jqis li kull benefiċċji li jsiru lilu direttament jew indirettament taħt il-ftehim koperti huma mfixkla minn miżuri meħuda minn Membru ieħor hi essenzali għall-ħidma effettiva tal-WTO u ż-żamma ta' bilanċ xieraq bejn id-drittijiet u l-obbligi tal-Membri.
4.  
Rakkomandazzjonijiet u deċiżjonijiet magħmula mid-DSB għandhom ikunu immirati biex jilħqu risoluzzjoni sodisfaċenti tal-kwistjoni skond id-drittijiet u l-obbligi taħt dan il-Ftehim u taħt il-ftehim koperti.
5.  
Is-soluzzjonijiet kollha ta' kwistjonijiet imqajma formalment taħt id-dispożizzjonijiet tal-konsultazzjoni u ta' risoluzzjoni ta' tilwim tal-ftehim koperti, inkluż rikonoxximent ta' arbitraġġ, għandhom jkunu konsistenti ma' dawk il-ftehim u m'għandhomx jannullaw jew itellfu l-benefiċċji li jsiru għal kull Membru taħt dawk il-ftehim, u lanqas jimpedixxu l-kisba ta' kull għan ta' dawk il-ftehim.
6.  
Soluzzjonijiet miftiehma reċiprokament għall-materji mqajma formalment taħt id-dispożizzjonijiet ta' konsultazzjoni u ta' risoluzzjoni ta' tilwim tal-ftehim koperti għandhom jkunu notifikati lid-DSB u l-Kunsilli u l-Kumitati relevanti, fejn kwalunkwe Membru jista' jqajjem kwalunkwe punt relatat miegħu.
7.  
Qabel ma jġib każ, Membru għandu jeżerċita l-ġudizzju tiegħu fuq jekk azzjoni taħt dawn il-proċeduri tagħtix frott. L-għan tal-mekkaniżmu ta' risoluzzjoni ta' tilwim hu li tkun assigurata soluzzjoni pożittiva għat-tilwima. Hu ċar li tkun preferuta soluzzjoni aċċettabbli reċiprokament għall-partijiet għat-tilwima u konsistenti mal-ftehim koperti. Fin-nuqqas ta' soluzzjoni miftiehma reċiprokament, l-ewwel għan tal-mekkaniżmu ta' risoluzzjoni ta' tilwim is-soltu huwa dak li jassigura l-irtirar tal-miżuri konċernati jekk dawn jinstabu li huma inkonsistenti mad-dispożizzjonijiet tal-ftehim koperti. Id-dispożizzjoni tal-kumpens għandha tintuża biss jekk ma jkunx jista' jsir l-irtirar immedjat tal-miżura u bħala miżura temporanja sakemm il-miżura li hi inkonsistenti ma' ftehim kopert tkun irtirata. L-aħħar soluzzjoni li jipprovdi dan il-Ftehim lill-Membru li jinvoka l-proċeduri ta' risoluzzjoni ta' tilwim hi l-possibbilità li jissospendi l-applikazzjoni tal-konċessjonijiet jew obbligi oħrajn taħt il-ftehim koperti fuq bażi diskriminatorja vis-à-vis il-Membru l-ieħor, suġġett għall-awtorizzazzjoni ta' miżuri bħal dawn mid-DSB.
8.  
F'każijiet fejn hemm ksur ta' l-obbligi assunti taħt ftehim kopert, l-azzjoni titqies prima facie li tikkostitwixxi każ ta' tħassir jew ksur.Dan ifisser li normalment hemm presunzjoni li ksur tar-regoli għandu impatt fuq il-Membri l-oħra partijiet għal dak il-ftehim kopert, u f'każijiet bħal dawn, hu f'idejn il-Membru kontra liema qed isir l-ilment biex iwieġeb għall-akkuża.
9.  
Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim huma bla preġudizzju għad-drittijiet tal-Membri li jfittxu interpretazzjoni awtorevoli tad-dispożizzjonijiet ta' ftehim kopert permezz ta' teħid ta' deċiżjoni taħt il-Ftehim WTO jew ftehim kopert li hu Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali.
10.  
Huwa miftiehem li talbiet għall-konċiljazzjoni u l-użu tal-proċeduri ta' risoluzzjoni ta' tilwim m'għandhomx ikunu intiżi jew meqjusa bħala atti ta' kontestazzjoni u li, jekk tqum tilwima, il-Membri kollha għandhom jidħlu għal dawn il-proċeduri in bona fede fi sforz biex jirrisolvu t-tilwima. Huwa mifhum ukoll li ilmenti u kontro-ilmenti dwar il-materji distinti m'għandhomx ikunu marbuta.
11.  
Dan il-Ftehim għandu japplika biss ghal talbiet ġodda għall-konsultazzjonijiet taħt id-dispożizzjonijiet ta' konsultazzjoni tal-ftehim koperti magħmula fi jew wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO. Dwar diskussjonijiet li għalihom saret talba għall-konsultazzjonijiet taħt il-GATT 1947 jew taħt kwalunkwe ftehim ieħor preċedenti għall-ftehim koperti qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO, għandhom jibqgħu japplikaw ir-regoli ta' risoluzzjoni ta' rilwim rilevanti u l-proċeduri fis-seħħ immedjatament qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO ( 199 ).
12.  
Minkejja paragrafu 11, jekk ilment ibbażat fuq kull ftehim koperti hu mtella minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa kontra pajjiż Membru żviluppat, il-parti li qed tilmenta għandha jkollha d-dritt li tinvoka, bħala alternattiva għad-dispożizzjonijiet li hemm fl-Artikoli 4, 5, 6 u 12 ta' dan il-Ftehim, id-dispożizzjonijiet korrispondenti tal-Deċiżjoni tal-5 ta' April 1996 (BISD 14S/18), għajr fejn il-Panel iqis li l-qafas taż-żmien imsemmi fil-paragrafu 7 ta' dik id-deċiżjoni mhux biżżejjed biex tipprovdi r-rapport tiegħu u mal-ftehim tal-parti li qed tilmenta, jista' jittawwal il-qafas ta' ħin. Sal-punt li hemm differenza bejn ir-regoli u l-proċeduri fl-Aritkolu 4, 5, 6 u 12 u r-regoli u d-deċiżjonijiet korrispondenti tad-Deċiżjoni, dawn ta' l-aħħar għandhom jipprevalu.

Artikolu 4

Konsultazzjonijiet

1.  
Il-membri jaffermaw l-impenn tagħhom biex iseħħu u jtejbu l-effettività tal-proċeduri ta' konsultazzjoni mħaddma mill-Membri.
2.  
Kull Membru jimpenja ruħu li jagħti konsiderazzjoni favorevoli u opportunità adegwata għall-konsultazzjoni rigward kull rappreżentazzjoni magħmula minn Membru ieħor dwar miżuri li jaffettwaw l-operazzjoni ta' kull ftehim kopert meħud fit-territorju ta' dak ta' qabel ( 200 ).
3.  
Jekk talba għall-konsultazzjonijiet ssir skond ftehim kopert, il-Membru li għalih issir it-talba għandu, sakemm mhux miftiehem reċiprokament, jirrispondi għat-talba fi żmien 10 t' ijiem wara d-data meta rċevieha u għandu jidħol f'konsultazzjonijiet in bona fede fi żmien perjodu ta' mhux aktar minn 30 jum wara d-data meta rċevieha, bil-għan li jilħaq soluzzjoni reċiprokament sodisfaċenti. Jekk Membru ma jweġibx fi żmien 10 t'ijiem wara d-data ta' l-irċevuta tat-talba, jew ma jidħolx f'konsultazzjonijiet fi żmien perjodu ta' mhux aktar minn 30 jum, jew perjodu ieħor miftiehem reċiprokament, wara d-data meta rċieva t-talba, hemmhekk il-Membru li jkun talab il-waqfien tal-konsultazzjonijiet jista' jipproċedi direttament biex jitlob l-istabbiliment ta' panel.
4.  
It-talbiet għall-konsultazzjonijiet bħal dawn kollha għandhom jkunu notifikati lid-DSB u l-Kunsilli u l-Kumitati rilevanti mill-Membru li jitlob il-konsultazzjonijiet. Kwalunkwe talba għall-konsultazzjoni għandha ssir bil-miktub u għandha tagħti raġunijiet għat-talba, inkluża identifikazzjoni tal-miżuri maħruġa u indikazzjoni tal-bażi legali għall-ilment.
5.  
Matul il-konsultazzjonijiet skond id-dispożizzjonijiet tal-ftehim kopert, qabel jirrikorru għal aktar azzjoni taħt dan il-Ftehim, il-Membri għandhom jippruvaw jiksbu aġġustament sodisfaċenti tal-kwistjoni.
6.  
Il-konsultazzjonijiet għandhom ikunu konfidenzali, u mingħajr preġudizzju għad-drittijiet ta' kwalunkwe Membru fi kwalunkwe proċeduri oħra.
7.  
Jekk il-konsultazzjonijiet jonqsu milli jirrangaw diskussjoni fi żmien 60 jum minn meta tirċievi t-talba għall-konsultazzjonijiet, il-parti li qed tilmenta tista' titlob stabbiliment ta' panel. Il-parti li qed tilmenta tista' titlob panel waqt il-perjodu ta' 60 jum jekk il-partijiet li qed jikkonsultaw flimkien iqisu li konsultazzjonijiet naqsu milli jirrangaw it-tilwima.
8.  
F'każi ta' urġenza, inkluż dawk dwar oġġetti li jintemmu, l-Membri għandhom jidħlu f'konsultazzjonijiet fi żmien perjodu ta' mhux aktar minn 10 t'ijiem wara d-data meta jirċievu t-talba. Jekk il-konsultazzjonijiet naqsu milli jirrangaw it-tilwima fi żmien perjodu ta' 20 jum wara d-data meta jirċievu t-talba, l-parti li qed tilmenta tista' tilob l-istabbiliment ta' panel.
9.  
F'każijiet ta' urġenza, inkluż dawk dwar oġġetti li jintemmu, l-partijiet tat-tilwima, il-panel u l-Korp ta' l-Appell għandhom jagħmlu kull sforz biex jgħaġġlu l-proċeduri sa l-akbar punt possibbli.
10.  
Waqt konsultazzjonijiet il-Membri għandhom jagħtu attenzjoni speċjali lill-problemi partikolari u interessi tal-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw.
11.  
Kulmeta Membru għajr dak li l-Membri ta' konsultazzjoni jqisu li għandu interess ta' kummerċ sostanzjali f'konsultazzjonijiet li qed isiru skond paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXII tal-GATT 1994, paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXII tal-GATS, jew id-dispożizzjonijiet korrispondenti fi ftehim koperti oħra ( 201 ), Membru bħal dan jista' jgħarraf lill-Membri ta' konsultazzjoni u d-DSB, fi żmien 10 t'ijiem wara d-data taċ-ċirkolazzjoni tat-talba għall-konsultazzjonijiet taħt l-Artikolu msemmi, tax-xewqa tiegħu li jingħaqad fil-konsultazzjonijiet. Membru bħal dan għandu jkollu miegħu fil-konsultazzjonijiet, provdut li l-Membru li għalih kienet indirizzata t-talba għall-konsultazzjonijiet jaqbel li t-talba ta' interess sostanzjali hi fondata sew. F'dak il-każ huma għandhom jinfurmaw b'dan lid-DSB. Jekk it-talba biex jingħaqad fil-konsultazzjonijiet ma tkun aċċettata, l-Membru applikant għandu jkun ħieles biex jitlob konsultazzjonijiet taħt paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXII jew paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXII tal-GATT 1994, paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXII jew paragrafu 1 ta' l-Artikolu XXII tal-GATS, jew id-dispożizzjonijiet korrispondenti fi ftehim oħra koperti.

Artikolu 5

Uffiċċji tajbin, Konċiljazzjoni u Medjazzjoni

1.  
Uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni u medjazzjoni huma proċeduri li huma meħuda volontarjament jekk il-partijiet tat-tilwima jaqblu hekk.
2.  
Proċeduri li jinvolvu uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni u medjazzjoni, u partikolarment posizzjonijiet meħuda mill-partijiet tat-tilwima waqt dawn il-proċeduri, għandhom ikunu kunfidenzali, u mingħajr preġudizzju għad-drittijiet tal-kull parti f'kull aktar proċeduri taħt dawn il-proċeduri.
3.  
Uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni jew medjazzjoni jistgħu jintalbu f'kull ħin minn kull parti ta' tilwima. Huma jistgħu jibdew fi kwalunkwe ħin u jintemmu fi kwalunkwe ħin. Ladarba jintemmu l-proċeduri għall-uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni jew medjazzjoni, parti li qed tilmenta tista' mbagħad tkompli bit-talba għall-istabbiliment ta' panel.
4.  
Meta jidħlu għal uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni jew medjazzjoni fi żmien 60 jum wara d-data meta tirċievi t-talba għall-konsultazzjonijiet, il-parti li qed tilmenta trid tagħti perjodu ta' 60 jum wara d-data minn meta tirċievi t-talba għall-konsultazzjonijiet qabel ma titlob l-istabbiliment ta' panel. Il-parti li qed tilmenta tista' titlob l-istabbiliment ta' panel waqt il-perjodu ta' 60 jum jekk il-partijiet tat-tilwima flimkien iqisu li l-proċess ta' uffiċċji tajbin, il-konċiljazzjoni jew il-medjazzjoni naqas milli jissettilja t-tilwima.
5.  
Jekk il-partijiet tat-tilwima jaqblu, l-proċeduri għall-uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni jew medjazzjoni jistgħu jkomplu filwaqt li jipproċedi l-panel tal-proċess.
6.  
Id-Direttur Ġenerali jista' jaġixxi f'kapaċità ta' ex officio, joffri uffiċċji tajbin, konċiljazzjoni jew medjazzjoni bil-għan li jassisti lill-Membri biex jirrisolvu tilwima.

Artikolu 6

Stabbiliment tal-Panels

1.  
Jekk il-parti li qed tilmenta titlob hekk, għandu jkun stabbilit panel minn ta' l-inqas fil-laqgħa tad-DSB wara liema t-talba l-ewwel tidher bħala suġġett fuq l-aġenda tad-DSB, sakemm f'dik il-laqgħa d-DSB jiddeċiedi permezz ta' konsensus li ma jistabbilix panel ( 202 ).
2.  
It-talba għall-istabbiliment ta' panel għandha ssir bil-miktub. Għandha tindika jekk sarux konsultazzjonijiet, tidentifika l-miżuri speċifiċi fil-ħruġ u tipprovdi sommarju żgħir tal-bażi legali ta' l-ilment biżżejjed biex tippreżenta l-problema b'mod ċar. Fil-każ li l-applikant jitlob l-istabbiliment ta' panel għajr termini ta' referenza standard, it-talba bil-miktub għandha tinkludi t-test propost ta' kondizzjonijiet speċjali ta' referenza.

Artikolu 7

Termini ta' Referenza tal-Panels

1.  

Il-Panels għandhom ikollhom it-termini ta' referenza li ġejjin sakemm il-partijiet tat-tilwima jaqblu mod ieħor fi żmien 20 jum mill-istabbiliment tal-panel:

“Biex jeżamina, fid-dawl tad-dispożizzjonijiet rilevanti f'(isem tal-ftehim kopert(i) ċitat(i) mill-partijiet tat-tilwima), il-fatt riferut lid-DSB mill-(isem tal-parti) f'dokument… u biex tagħmel sejbiet bħal dawn li jassistu lid-DSB fl-għamla tar-rakkomandazzjonijiet jew fl-għoti tad-deċiżjonijiet għall-dak(dawk) il-ftehim.”

2.  
Il-panels għandhom jindirizzaw lid-dispożizzjonijiet rilevanti f'kull ftehim koperti jew ftehim ċitati mill-partijiet tat-tilwima.
3.  
Fl-istabbiliment ta' panel, id-DSB jista' jawtorizza lill-President tiegħu biex iħejji t-termini ta' referenza tal-panel f'konsultazzjoni mal-partijiet tat-tilwima, suġġett għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1. It-termini ta' referenza hekk imħejjija għandhom jitqassmu lill-Membri kollha. Jekk jinftiehmu kondizzjonijiet oħra għajr kondizzjonijiet standard ta' referenza, kull Membru jista' jqajjem kull punt dwaru fid-DSB.

Artikolu 8

Il-mod kif inhu magħmul il-Panel

1.  
Il-Panels għandhom jkunu magħmula minn individwi governattivi kwalifikati sew u/jew individwi mhux governattivi, inkluż persuni li servew fuq jew preżentaw każ lill-panel, servew bħala rappreżentant ta' Membru jew ta' parti kontraenti GATT 1947 jew bħala rappreżentant għall-Kunsill jew Kumitat ta' kull ftehim kopert jew il-ftehim tal-predeċessur tagħha, jew fis-Segretarjat, għallem jew ippubblika dwar liġi kummerċjali internazzjonali jew politika, jew serva bħala uffiċjal superjuri tal-politika kummerċjali ta' Membru.
2.  
Il-membri tal-panel għandhom jintgħażlu bl-għan li jassiguraw l-indipendenza tal-membri, ta' sfond differenti biżżejjed u spektrum wiesa' biżżejjed ta' esperjenza.
3.  
Ċittadini ta' Membri li l-gvernijiet tagħhom ( 203 ) huma partijiet tat-tilwima jew partijiet terzi kif definiti fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 10 m'għandhomx iservu fuq panel ikkonċernat b'dik it-tilwima, sakemm il-partijiet tat-tilwima jaqblu mod ieħor.
4.  
Biex jassisti fis-selezzjoni tal-membri tal-panel, is-Segretarjat għandu jżomm lista indikattiva ta' l-individwi governattivi u mhux governattivi li għandhom il-kwalifiki sottolinejati fil-paragrafu 1, li minnhom il-membri tal-panel jistgħu jittellgħu bix-xorti kif xieraq. Dik il-lista għandha tinkludi roster ta' membri tal-panel mhux governattivi stabbiliti fit-30 ta' Novembru 1984 (BISD 3 IS/9), rosters oħrajn u listi indikattivi stabbiliti taħt kull wieħed mill-ftehim koperti, u għandha żżomm l-ismijiet ta' persuni fuq dawk ir-rosters u listi indikattivi fiż-żmien tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim WTO. Il-Membri perjodikament jistgħu jipproponu ismijiet ta' individwi governattivi u mhux governattivi għal żieda fuq il-lista indikattiva, jipprovdu informazzjoni relevanti fuq it-tagħrif tagħhom ta' kummerċ internazzjonali u tas-setturi jew affarijiet tas-suġġett tal-ftehim koperti, u dawk l-ismijiet għandhom jiżdiedu mal-lista ma' l-approvazzjoni mid-DSB. Għal kull wieħed mill-individwi fuq il-lista, l-lista għandha tindika żoni speċifiċi ta' esperjenza jew tagħrif ta' l-individwi fis-setturi jew fl-affari tas-suġġett tal-ftehim koperti.
5.  
Il-panels għandhom ikunu magħmula minn tliet membri tal-panel sakemm il-partijiet tat-tilwima jaqblu, fi żmien 10 t'ijiem mill-istabbiliment ta' panel, għall-panel magħmul minn ħames membri tal-panel. Il-Membri għandhom ikunu informati mill-ewwel bil-mod kif inhu magħmul il-panel.
6.  
Is-Segretarjat għandu jipproponi nomini għall-panel għall-partijiet tat-tilwima. Il-partijiet tat-tilwima m'għandhomx jopponu nomini għajr għal raġunijiet validi.
7.  
Jekk m'hemmx ftehim dwar il-membri tal-panel fi żmien 20 jum wara d-data ta' l-istabbiliment tal-panel, fuq it-talba ta' kull parti, d-Direttur Ġenerali, f'konsultazzjoni mal-President tad-DSB u l-President tal-Kunsill jew Kumitat relevanti, għandu jiddetermina l-mod kif inhu magħmul il-panel billi jqabbad lill-membri tal-panel li d-Direttur Ġenerali jqis mhux xierqa skond kwalunkwe regoli rilevanti speċjali jew regoli miżjuda jew proċeduri tal-ftehim kopert(i) maħruġa fit-tilwima, wara li jikkonsulta mal-partijiet tat-tilwima. Il-President tad-DSB għandu jinforma lill-Membri bil-mod kif inhu magħmul il-panel hekk iffurmat mhux aktar minn 10 t'ijiem wara d-data li l-President jirċievi talba bħal din.
8.  
Il-membri għandhom, bħala regola ġenerali, jippermettu l-uffiċjali tagħhom li jservu bħala membri tal-panel.
9.  
Il-Membri tal-panel għandhom iservu fil-kapaċitajiet individwali tagħhom u mhux bħala rappreżentanti governattivi, u lanqas bħala rappreżentanti ta' kull organizzazzjoni. Il-Membri għaldaqstant għandhom ma jagħtuhomx struzzjonijiet u lanqas ifittxu li jinfluwenzahom bħala individwi dwar materji li jinsabu quddiem il-panel.
10.  
Meta diskussjoni hi bejn pajjiż Membru li qed jiżviluppa u pajjiż Membru żviluppat il-panel għandu, jekk il-pajjiż Membru li qed jiżviluppa jitlob hekk, jinkludi minn ta' l-inqas membru tal-panel wieħed minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa.
11.  
L-ispejjeż tal-membri tal-panel, inkluż ħlas tal-vjaġġ u ta' sostenn, għandhom isiru mill-budget tal-WTO skond il-kriterji li għandhom ikunu addottati mill-Kunsill Ġenerali, bażati fuq rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat dwar Budget, Finanzi u Amministrazzjoni.

Artikolu 9

Proċeduri għall-Ilmenti Multipli

1.  
Fejn aktar minn Membru wieħed jitlob l-istabbiliment ta' panel relatat ma' l-istess kwistjoni, jista' jkun stabilit panel uniku biex jeżamina dawn l-ilmenti u jqis id-drittijiet tal-Membri kolla konċernati. Kulfejn possibbli, għandu jkun stabbilit panel uniku biex jeżamina lmenti bħal dawn.
2.  
Il-panel uniku għandu jorganizza l-eżaminazzjoni tiegħu u jippreżenta s-sejbiet tiegħu lid-DSB f'mod li jinħarsu d-drittijiet li l-partijiet tat-tilwima kienu se jgawdu kieku l-ilmenti kienu eżaminati minn panels separati. Jekk waħda mill-partijiet tat-tilwima titlob hekk, il-panel għandu jissottometti rapporti separati dwar it-tilwima konċernata. Is-sottomissjonijiet bil-miktub minn kull waħda mill-partijiet li qed tilmenta għandhom isiru disponibbli għal partijiet l-oħra li qed jilmentaw, b'kull wieħed li qed jilmenta għandu jkollu d-dritt li jkun preżenti meta kwalunkwe parti oħra li qed tilmenta tippreżenta l-veduti tagħha lill-panel.
3.  
Jekk aktar minn panel wieħed hu stabilit biex jeżamina l-ilmenti dwar l-istess kwistjoni, sa l-aktar punt possibbli l-istess persuni għandhom iservu bħala membri tal-panel fuq kull wieħed mill-panel separati u l-kalendarju għall-proċess tal-panel f'diskussjonijiet bħal dawn għandu jkun armonizzat.

Artikolu 10

Terza Parti

1.  
L-interessi tal-partijiet għat-tilwima u dawk ta' Membri oħrajn taħt ftehim kopert fin-nofs ta' tilwima għandu jitqies għal kollox waqt il-proċess tal-panel.
2.  
Kwalunkwe Membru li għandu interess sostanzjali fi kwistjoni quddiem panel u li notifika l-interessi tiegħu lid-DSB (f'dan il-Ftehim imsejjaħ bħala “terza parti”) għandu jkollu opportunità li jinstama mill-panel u jagħmel sottomissjonijiet bil-miktub lill-panel. Dawn is-sottomissjonijiet għandhom jingħataw ukoll lill-partijiet tat-tilwima u għandhom jissemmew fir-rapport tal-panel.
3.  
It-terza partijiet għandhom jirċievu s-sottomissjonijiet tal-partijiet tat-tilwima għall-ewwel laqgħa tal-panel.
4.  
Jekk terza parti tqis li miżura li diġa hi s-suġġett ta' proċedura tal-panel tħassar jew tikser il-benefiċċji li jsiru għaliha taħt kwalunkwe ftehim kopert, dak il-Membru jista' jkollu rikors għall-proċeduri normali ta' risoluzzjoni ta' tilwim taħt dan il-Ftehim. Tilwima bħal din għandha tkun riferuta lill-panel oriġinali kull meta hu possibbli.

Artikolu 11

Funzjoni tal-Panels

Il-funzjoni tal-panels hu li jassistu lid-DSB fit-twettiq tar-responsabbilitajiet tiegħu taħt dan il-Ftehim u l-ftehim koperti. Bl-istess mod, panel għandu jagħmel stima oġġettiva tal-kwistjoni quddiemu, inklużi stima oġġettiva tal-fatti tal-każ u l-applikabbilità u konformità mal-ftehim koperti rilevanti, waqt li jagħmel sejbiet oħra bħal dawn li jassistu lid-DSB meta jagħmel ir-rakkomandazzjonijiet jew fl-għotja tad-deċiżjonijiet provduti mill-ftehim koperti. Il-panels għandhom jikkonsultaw regolarment mal-partijiet tat-tilwima u jagħtuhom opportunità adegwata biex jiżviluppaw soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament.

Artikolu 12

Proċeduri tal-Panel

1.  
Il-panels għandhom isegwu l-Proċeduri tal-Ħidma fl-Appendiċi 3 sakemm il-panel ma jiddeċidix mod ieħor wara li jikkonsulta lill-partijiet tat-tilwima.
2.  
Il-proċeduri tal-panel għandhom jipprovdu flessibbilità biżżejjed sabiex jassiguraw rapporti tal-panel ta' kwalità għolja, filwaqt li ma jtawwlux il-proċess tal-panel bla bżonn.
3.  
Wara li jikkonsultaw lill-partijiet tat-tilwima, l-membri tal-panel għandhom, mill-aktar zmien prattikabbli possibbli u kulmeta hu possibbli fi żmien ġimgħa wara li jkunu miftiehma l-mod kif ikun magħmul u t-termini ta' referenza (tal-panel), jiffissaw il-perjodi għall-proċess tal-panel, filwaqt li jqisu d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 9 ta' l-Artikolu 4, jekk hu rilevanti.
4.  
Fid-determinazzjoni tal-perjodi għall-proċess tal-panel, il-panel għandu jipprovdi ħin biżżejjed għall-partijiet tat-tilwima biex jippreparaw is-sottomissjonijiet tagħhom.
5.  
Il-panel għandhom iniżżlu termini taż-żmien preċiżi għas-sottomissjonijiet miktuba mill-partijiet u l-partijiet għandhom jirrispettaw dawk it-termini ta' żmien.
6.  
Kull parti tat-tilwima għandha tiddepożita s-sottomissjonijiet tagħha bil-miktub mas-Segretarjat għat-trasmissjoni immedjata għall-panel u l-parti l-oħra jew il-partijiet tat-tilwima. Il-parti li qed tilmenta għandha tissottometti l-ewwel sottomissjoni tagħha qabel l-ewwel sottomissjoni tal-parti sakemm il-panel ma jiddeċidix, fl-iffissar tal-perjodi msemmija fil-paragrafu 3 u wara konsultazzjonijiet mal-partijiet tat-tilwima, li l-partijiet għandhom jissottomettu l-ewwel sottomissjonijiet tagħhom fl-istess waqt. Meta hemm arranġamenti sekwenzali għad-depożitu ta' l-ewwel sottomissjonijiet, il-panel għandu jistabbilixxi perjodu ta' żmien strett għall-irċevuta tas-sottomissjoni tal-parti rispondenti. Kwalunkwe sottomissjoni bil-miktub sussegwenti għandha tkun sottomessa fl-istess ħin.
7.  
Fejn il-partijiet tat-tilwima ma rnexxielhomx jiżviluppaw soluzzjoni sodisfaċenti b'mod reċiproku, il-panel għandu jissottometti s-sejbiet tiegħu f'forma ta' rapport bil-miktub lid-DSB. F'każijiet bħal dawn, ir-rapport tal-panel għandu joħroġ is-sejbiet tal-fatti, l-applikabbilità tad-dispożizzjonijiet rilevanti u r-razzjonal bażiku wara kull sejba u r-rakkomandazzjonijiet li hu jagħmel. Fejn tinstab risoluzzjoni bejn il-partijiet tat-tilwima, r-rapport tal-panel għandu jkun ristrett għal deskrizzjoni żgħira tal-każ u għar-rapport li ntlaħqet soluzzjoni.
8.  
Sabiex il-proċeduri jsiru aktar effiċjenti, il-perjodu li fih il-panel għandu jikkonduċi l-eżaminazzjoni tiegħu, mid-data ta' meta jsir u t-termini tar-referenza tal-panel kienu maqbula sad-data li fiha nħareġ ir-rapport finali lill-partijiet tat-tilwima, għandu, bħala regola ġenerali, ma jaqbiżx is-sitt xhur. F'każijiet ta' urġenza, inkluż dawk li jirrelataw ma' l-oġġetti li jinħlew, il-panel għandu jimmira biex joħroġ ir-rapport tiegħu lill-partijiet tat-tilwima fi żmien tliet xhur.
9.  
Meta l-panel iqis li ma jistax joħroġ ir-rapport tiegħu fi żmien sitt xhur, jew fi żmien tliet xhur f'każi ta' urġenza, hu għandu jgħarraf lid-DSB bil-miktub bir-raġunijiet għad-dewmien flimkien ma' stima tal-perjodu li fih hu se joħroġ ir-rapport tiegħu. Fl-ebda każ m'għandu l-perjodu mill-istabbiliment tal-panel għat-tqassim tar-rapport lill-Membri jaqbeż id-disa' xhur.
10.  
Fil-kuntest tal-konsultazzjonijiet li jinvolvu l-miżuri meħuda minn Membru ta' pajjiż li qiegħed jiżviluppa, l-partijiet jistgħu jaqblu biex itawwlu ż-żminijiet stabbiliti fil-paragrafi 7 u 8 ta' l-Artikolu 4. Jekk, wara li jkun għadda l-perjodu relevanti, il-partijiet konsultati ma jistgħux jaqblu li l-konsultazzjoni ntemmu, il-President tad-DSB għandu jiddeċiedi, wara konsultazzjoni mal-partijiet, jekk għandux iżid iż-żmien relevanti u, jekk hekk, għal kemm żmien. B'żieda ma' dan, f'eżaminazzjoni ta' ilment kontra Membru ta' pajjiż fl-iżvilupp, il-panel għandu jagħti l-ħin biżżejjed lil Membru tal-pajjiż fl-iżvilupp biex jipprepara u jippreżenta l-argumenti tiegħu. Id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 1 ta' l-Artikolu 20 u paragrafu 4 ta' l-Artikolu 21 m'humiex effetwati bl-ebda azzjoni skond dan il-paragrafu.
11.  
Fejn wieħed jew aktar mill-partijiet hu pajjiż Membru li qed jiżviluppa, r-rapport tal-panel għandu jindika espliċitament il-forma li biha l-konsiderazzjoni tad-dispożizzjonijiet relevanti hija meħuda fuq trattament differenzali u l-aktar favorevoli għall-Membri ta' pajjiż fl-iżvilupp li jiffurmaw parti mill-ftehim koperti li tqajjmu mill-pajjiż Membru żviluppat fi żmien ta' proċeduri ta' kwistjonijiet magħluqa.
12.  
Il-panel jista' jissospendi x-xogħol tiegħu fi kwalunkwe ħin fuq talba tal-parti li qed tilmenta għal żmien li ma jaqbiżx 12-il xahar. Fil-każ ta' sospensjoni bħal din, iż-żmien preskritt dikjarat fil-paragrafi 8 u 9 ta' dan l-Artikolu, paragrafu 1 ta' l-Artikolu 20, u paragrafu 4 ta' l-Artikolu 21 għandu jiġi estiż bl-ammont ta' żmien li x-xogħol kien sospiż. Jekk ix-xogħol tal-panel kien sospiż għal aktar minn 12 il-xahar, l-awtorità li tistabbilixxi l-panel għandu jaqa'.

Artikolu 13

Dritt biex Tfittex Informazzjoni

1.  
Kull panel għandu jkollu d-dritt li jfittex informazzjoni u parir tekniku minn kull individwu jew korp li jqis xieraq. Madankollu, qabel ma' panel ifittex din l-informazzjoni jew parir tekniku mingħand kull individwu jew korp fil-ġurisdizzjoni ta' Membru għandu jinforma lill-awtoritajiet ta' dak il-Membru. Membru għandu jirrispondi fil-pront u bis-sħiħ għal kull talba minn panel għall-informazzjoni bħal din jekk il-panel iqis meħtieġ u xieraq. Informazzjoni konfidenzali li tingħata m'għandhiex titkixxef mingħajr awtorizzazzjoni formali mill-individwu, korp, jew awtoritajiet tal-Membru li qed jipprovdi l-informazzjoni.
2.  
Panels jistgħu jiksbu informazzjoni minn kull sors relevanti u jistgħu jikkonsultaw esperti biex jiksbu l-opinjoni tagħhom fuq ċerti aspetti tal-kwistjoni. B'rispett għal pubblikazzjoni fattwali dwar fatt xjentifiku jew fatt tekniku mressaq minn parti fl-ilment, panel jista' jagħmel talba bil-miktub għal rapport konsultattiv minn grupp ta' esperti ta' reviżjoni. Regoli u l-proċeduri li jistabbilixxi grupp bħal dan huma dikjarati fl-Appendiċi 4.

Artikolu 14

Kunfidenzalità

1.  
Deliberazzjonijiet tal-panel għandhom ikunu konfidenzali.
2.  
Ir-rapporti tal-panel għandhom jiġu abbozzati mingħajr il-preżenza tal-partijiet fl-ilment fid-dawl ta' l-informazzjoni mogħtija u d-dikjarazzjonijiet magħmula.
3.  
Opinjonijiet espressi fir-rapport tal-panel minn membri individwali tal-panel għandhom ikunu anonimi.

Artikolu 15

Stadju ta' Reviżjoni Interim

1.  
Wara l-konsiderazzjoni tas-sottomissjonijiet ta' risposta u l-argument orali, il-panel għandu joħroġ is-sezzjonijiet deskrittivi (fattwali u argument) tar-rapport tiegħu għall-partijiet għad-diskussjoni. Matul perjodu ta' żmien deċiż mill-panel, il-partijiet għandhom jissottomettu r-rabtiet tagħhom bil-miktub.
2.  
Wara li jintemm il-perjodu stipulat biex jirċievi kummenti mill-partjiet tat-tilwima, il-panel għandu joħroġ rapport interim għall-partijiet, inklużi s-sezzjonijiet deskrittivi kif ukoll is-sejbiet tal-panel u l-konklużjonijiet. Matul il-perjodu ta' żmien stabbilit mill-panel, parti tista' tissottometti talba miktuba għall-panel biex tirrevedi aspetti preċiżi tar-rapport interim qabel iċ-ċirkulazzjoni għar-rapport finali għall-Membri. Fuq it-talba ta' parti, il-panel għandu jagħmel laqgħa mal-partijiet fi kwistjonijiet identifikati fil-kummenti bil-miktub. Jekk ma jirċievu l-ebda kummenti minn kwalunkwe parti fiż-żmien stabbilit, ir-rapport interim għandu jitqies bħala r-rapport finali tal-panel u immedjatament jitqassam lill-Membri.
3.  
Is-sejbiet tar-rapport finali tal-panel għandhom jinkludu wkoll diskussjoni ta' l-argumenti magħmula fl-istadju tar-reviżjoni interim. L-istadju ta' reviżjoni interim għandu jitmexxa fil-perjodu msemmi fil-paragrafu 8 ta' l-Artikolu 12.

Artikolu 16

Adozzjoni ta' Rapporti tal-Panel

1.  
Sabiex jipprovdu ħin suffiċenti għall-Membri biex iqisu rapporti tal-panel, ir-rapporti m'għandhomx jitqiesu għal adozzjoni mid-DSB qabel 20 jum wara d-data li fiha jkunu tqassmu lill-Membri.
2.  
Membri li għandhom oġġezzjonijiet għal rapport tal-panel għandhom jagħtu raġunijet bil-miktub biex jispjegaw l-oġġezzjonijiet tagħhom għat-tqassim mill-inqas 10 t'ijiem qabel il-laqgha tad-DSB fejn jitqies ir-rapport tal-panel.
3.  
Il-partijiet fl-ilment għandhom ikollhom id-dritt li jipparteċipaw bis-sħiħ fil-konsiderazzjoni tar-rapport tal-panel mid-DSB, u l-veduti tagħhom għandhom ikunu rekordjati bis-sħiħ.
4.  
Fi żmien 60 jum wara d-data meta tqassam rapport tal-panel lill-Membri, ir-rapport għandu jiġi adottat waqt laqgħa tad-DSB ( 204 ) kemm-il darba parti f'ilment tinforma formalment lid-DSB dwar id-deċiżjonijiet tagħha għal appell jew id-DSB tiddeċiedi b'konsensus biex ma jadottax ir-rapport. Jekk parti notifikat id-deċizjoni tagħha għal appell, ir-rapport mill-panel m'għandux jitqies għal adozzjoni mid-DSB sa wara li jitlesta l-Appell. Din il-proċedura ta' adozzjoni hija mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Membri biex jesprimu l-veduti tagħhom dwar rapport tal-panel.

Artikolu 17

Reviżjoni ta' l-Appell

Korp Permanenti ta' l-Appell

1.  
Korp permanenti ta' l-Appell għandu jiġi stabilit mid-DSB. Il-Korp ta' l-Appell għandu jisma' appelli mill-każijiet tal-panel. Għandu jkun magħmul minn seba' persuni, tlieta minnhom għandhom iservu fuq kwalunkwe każ wieħed. Persuni li qed iservu fuq il-Korp Ta' l-Appell għandhom iservu b'rotazzjoni. Rotazzjoni bħal din għandha tiġi stabbilita fil-proċeduri tax-xogħol tal-Korp Ta' l-Appell.
2.  
Id-DSB għandhu jaħtar persuni biex iservu fil-Korp Ta' l-Appell għal terminu ta' erba' snin, u kull persuna tista' terġa tinħatar darba waħda biss. Madankollu, t-termini ta' tlieta mis-seba' persuni maħtura immedjatament wara dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO għandhom jiskadu fl-aħħar ta' sentejn, li għandu jkun stabbilit bix-xorti. Il-postijiet għandhom jimtlew hekk kif jiġu vakanti. Persuna maħtura biex tieħu post ta' persuna li l-mandat ta' kariga taghha għadu ma ntemmx għandha tibqa' fil-kariga għall-bqija tal-mandat tal-predeċessur.
3.  
Il-Korp Ta' l-Appell għandu jkollu fih persuni ta' awtorità rikkonoxxuta, b'tagħrif dimostrat fil-liġi, f'kummerċ internazzjonali u s-suġġett tal-ftehim koperti ġenerali. Iridu jkunu mhux affiljati ma' kwalunkwe gvern. Il-membri tal-Korp Ta' l-Appell għandhom ikunu rappreżentanti wiesgħa tal-membri fil-WTO. Kull persuna li sservi fuq Korp Ta' l-Appell għandha tkun disponibbli f'kull ħin u fuq avviż qasir, u għandha tibqa' infurmata dwar attivitajiet ta' risoluzzjoni ta' tilwim u attivitajiet rilevanti oħra tal-WTO. Huma m'għandhomx jieħdu sehem fil-kunsiderazzjoni ta' kwalunkwe lmenti li jistgħu joħolqu konflitt dirett jew indirett ta' interessi.
4.  
Partijiet f'ilment biss, mhux partijiet terzi, jistgħu jappellaw minn rapport tal-panel. Partijiet terzi li notifikaw lid-DSB bl-interess sostanzjali fil-kwistjoni skond paragrafu 2 ta' l-Artikolu 10 jistgħu jagħmlu sottomissjonijiet bil-miktub lil, u jingħataw l-opportunità li jinstemgħu mill-Korp Ta' l-Appell.
5.  
Bħala regola ġenerali, l-proċeduri m'għandhomx jaqbżu 60 jum mid-data li parti tat-tilwima tinnotifika formalment id-deċiżjoni tagħha biex tappella għad-data li fiha l-Korp Ta' l-Appell iqassam ir-rapport tiegħu. Fl-iffissar tat-kalendarju tiegħu l-Korp Ta' l-Appell għandu jqis id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 9 ta' l-Artikolu 4, jekk relevanti. Meta l-Korp Ta' l-Appell iqis li ma jistax jipprovdi r-rapport tiegħu fi żmien 60 jum, hu għandu jinforma bil-miktub lid-DSB bir-raġunijiet għad-dewmien flimkien ma' stima tal-perjodu li fih se jissottometti r-rapport. Fl-ebda każ il-proċeduri m'għandhom jaqbżu d-90 jum.
6.  
Appell għandu jkun limitat għall-materji ta' liġi koperti fir-rapport tal-panel u fl-interpretazzjonijiet legali żviluppati mill-panel.
7.  
Il-Korp Ta' l-Appell għandu jingħata l-appoġġ xieraq amministrativ u legali li hu jirrikjedi.
8.  
L-ispejjeż ta' persuni li jservu fuq il-Korp Ta' l-Appell, inkluż ħlas tal-vjaġġ u ta' sostenn, għandhom isiru mill-budget tal-WTO skond il-kriterji li għandhom ikunu addottati mill-Kunsill Ġenerali, bażati fuq rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat dwar Budget, Finanzi u Amministrazzjoni.

Proċeduri għar-Reviżjoni Ta' l-Appell

9.  
Proċeduri tal-ħidma għandhom jittellgħu mill-Korp Ta' l-Appell f'konsultazzjoni mal-President tad-DSB u d-Direttur-Ġenerali, u komunikat lill-Membri għall-informazzjoni tagħhom.
10.  
Il-proċeduri tal-Korp Ta' l-Appell għandhom ikunu konfidenzali. Ir-rapporti tal-Korp Ta' l-Appelli għandhom ikunu abbozzati mingħajr il-preżenza tal-partijiet fl-ilment u fid-dawl ta' l-informazzjoni mogħtija u d-dikjarazzjonijiet magħmula.
11.  
Opinjonijiet espressi fir-rapport tal-Korp Ta' l-Appell minn individwi li jservu fuq il-Korp Ta' l-Appell għandhom ikunu anonimi.
12.  
Il-Korp Ta' l-Appell għandu jindirizza kull waħda mill-kwistjonijiet imtella' skond il-paragrafu 6 waqt il-proċeduri ta' l-appell.
13.  
Il-Korp Ta' l-Appell jista' jżomm, jimodifika jew jaqleb is-sejbiet legali u l-konklużjonijiet tal-panel.

Adozzjoni tar-Rapporti tal-Korp Ta' l-Appell

14.  
Rapport ta' Korp Ta' l-Appell għandu jkun addottat mid-DSB u aċċettat mingħajr kondizzjonijiet mill-partijiet tat-tilwima sakemm d-DSB ma jiddeċidix permezz ta' konsensus li ma jaddottax ir-rapport tal-Korp Ta' l-Appell fi żmien 30 jum wara t-tqassim tiegħu lill-Membri ( 205 ). Din il-proċedura ta' adozzjoni hija mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Membri biex jesprimu l-veduti tagħhom dwar rapport tal-Korp Ta' l-Appell.

Artikolu 18

Komunikazzjonijiet mal-Panel jew mal-Korp Ta' l-Appell

1.  
M'għandux ikun hemm komunikazzjonijiet ex parte mal-panel jew mal-Korp Ta' l-Appell dwar kwistjonijiet taħt konsiderazzjoni mill-panel jew Korp Ta' l-Appell.
2.  
Sottomissjonijiet miktuba lill-panel jew lill-Korp Ta' l-Appell għandhom jitqiesu bl-aktar mod konfidenzali possibbli, imma għandhom isiru disponibbli għall-partijiet tat-tilwima. Xejn f'dan il-Ftehim m'għandu jipprekludi parti għat-tilwima milli tagħlaq prospetti tal-posizzjonijiet tagħha stess għall-pubbliku. Il-Membri għandhom iqisu bħala konfidenzali, informazzjoni sottomessa minn Membru ieħor lill-panel jew l-Korp Ta' l-Appell li dak il-Membru sejjaħ bħala konfidenzali. Parti tat-tilwima għandha wkoll, fuq talba ta' Membru, tipprovdi sommarju mhux konfidenzali ta' l-informazzjoni li hemm fis-sottomissjonijiet tagħha li jistgħu jkunu magħluqa għall-pubbliku.

Artikolu 19

Rakkomandazzjonijiet għall-Panel u għall-Korp Ta' l-Appell

1.  
Fejn panel jew Korp Ta' l-Appell jikkonkludi li miżura hi inkonsistenti mal-ftehim kopert, hu għandu jirrakkomanda li l-Membru konċernat ( 206 ) iġib il-miżura skond dak il-ftehim ( 207 ). Barra minn hekk mar-rakkomandazzjonijiet tiegħu, il-panel jew il-Korp Ta' l-Appell jista' jipproponi modi li fihom il-Membru konċernat jista' jimplimenta r-rakkomandazzjonijiet.
2.  
Skond il-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 3, fis-sejbiet u r-rakkomandazzjonijiet tagħhom, il-panel u l-Korp Ta' l-Appell ma jistghux iżidu jew inaqqsu d-drittijiet u l-obbligi provduti fil-ftehim koperti.

Artikolu 20

Qafas ta' żmien għad-deċiżjonijiet tad-DSB

Sakemm mhux miftiehem mod ieħor mill-partijiet tat-tilwima, il-perjodu mid-data ta' l-istabbiliment tal-panel mid-DSB sad-data li d-DSB jikkonsidra l-panel jew ir-rapport ta' l-Appell għall-adozzjoni għandu bħala regola ġenerali ma jaqbiżx id-disa' xhur fejn ma jkunx appellat ir-rapport tal-panel jew 12-il xahar fejn ir-rapport hu appellat. Fejn jew il-panel jew il-Korp Ta' l-Appell aġixxa, skond paragrafu 9 ta' l-Artikolu 12 ta' paragrafu 5 ta' l-Artikolu 17, għal ħin imtawwal għall-għotja tar-rapport tiegħu, iż-żmien imtawwal meħud għandu jiżdied għall-perjodi ta' hawn fuq.

Artikolu 21

Sorveljanza ta' l-Implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjonijiet u d-Deċiżjonijiet

1.  
Konformità mill-ewwel mar-rakkomandazzjonijiet jew id-deċiżjonijiet tad-DSB hi essenzali biex tkun aċċertata resoluzzjoni effettiva tat-tilwim għall-benefiċċju tal-Membri kollha.
2.  
Attenzjoni partikolari għandha tingħata għall-kwistjonijiet li jaffetwaw l-interessi ta' Membri ta' pajjiż li qed jiżviluppa dwar miżuri li kienu suġġett għar-resoluzzjoni tat-tilwima.
3.  

F'laqgħa tad-DSB li ssir fi żmien 30 jum ( 208 ) wara d-data ta' l-adozzjoni tar-rapport tal-panel jew il-Korp Ta' l-Appell, il-Membru konċernat għandu jgħarraf lid-DSB bl-intenzjonijiet tiegħu dwar l-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet tad-DSB. Jekk huwa impratikabbli biex taqbel immedjatament mar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet, il-Membru konċernat għandu jkollu perjodu raġonevoli ta' żmien li fih jista' jagħmel hekk. Il-perjodu raġonevoli ta' żmien għandu jkun:

(a) 

Il-perjodu ta' żmien propost mill-Membru konċernat, sakemm il-perjodu bħal dan hu approvat mid-DSB; jew, fin-nuqqas ta' approvazzjoni bħal din,

(b) 

perjodu ta' żmien miftiehem reċiprokament mill-partijiet tat-tilwima fi żmien 45 jum wara d-data ta' l-Adozzjoni tar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet; jew, fin-nuqqas ta' ftehim bħal dan,

(ċ) 

perjodu ta' żmien determinat permezz ta' arbitrazzjoni li torbot fi żmien 90 jum wara d-data ta' l-Adozzjoni tar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet ( 209 ). F'arbitrazzjoni bħal din, linja ta' gwida għall-arbitru ( 210 ) għandha tkun dik li l-perjodu raġonevoli ta' żmien biex timplimenta rakkomandazzjonijet tal-panel jew Korp Ta' l-Appell m'għandux jaqbeż il-15-il xahar mid-data ta' l-Adozzjoni tar-rapport tal-panel jew tal-Korp Ta' l-Appell. Madankollu, dak iż-żmien jista' jkun iqsar jew itwal, skond iċ-ċirkostanzi partikolari.

4.  
Minbarra fejn il-panel jew il-Korp Ta' l-Appell tawwal, skond paragrafu 9 ta' l-Artikolu 12 jew paragrafu 5 ta' l-Artikolu 17, iż-żmien li jipprovdi r-rapport tiegħu, l-perjodu mid-data ta' l-istabbiliment tal-panel mid-DSB sad-data tad-determinazzjoni tal-perjodu raġonevoli ta' żmien m'għandux jaqbeż 15-il xahar sakemm il-partijiet tat-tilwima jaqblu mod ieħor. Fejn jew il-panel jew il-Korp Ta' l-Appell aġixxa biex itawwal iż-żmien li fih jipprovdi r-rapport tiegħu, iż-żmien miżjud meħud għandu jiżdied mal-perjodu ta' 15-il xahar; provdut li sakemm l-partijiet tat-tilwima ma jaqblux li hemm ċirkostanzi eċċezzjonali, iż-żmien totali m'għandux jaqbeż 18-il xahar.
5.  
Fejn m'hemmx qbil dwar l-eżistenza jew konsistenza mal-ftehim kopert tal-miżuri meħuda biex jaqblu mar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet tilwima bħal din għandha tkun deċiża permezz ta' rikors għal dawn il-proċeduri tar-risoluzzjoni tat-tilwim, inkluż kull meta hu possibbli rikors għall-panel oriġinali. Il-panel għandu jqassam ir-rapport tiegħu fi żmien 90 jum wara d-data ta' referenza tal-kwistjoni għalih. Meta l-panel iqis li ma jistax jipprovdi r-rapport tiegħu f'dan il-qafas ta' ħin, hu għandu jinforma lid-DSB bil-miktub bir-raġunijiet għad-dewmien flimkien ma' stima tal-perjodu li fih hu se jissottometti r-rapport tiegħu.
6.  
Id-DSB għandu jżomm taħt sorveljanza l-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet jew id-deċiżjonijiet addottati. Il-kwistjoni ta' l-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet tad-deċiżjonijiet tista' titella fid-DSB minn kwalunkwe Membru fi kwalunkwe ħin wara l-adozzjoni tagħhom. Sakemm id-DSB ma jiddeċidix mod ieħor, il-kwistjoni ta' l-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet jew id-deċiżjonijiet għandhom jitpoġġew fuq l-aġenda tal-laqgħa tad-DSB wara sitt xhur mid-data ta' l-istabbiliment tal-perjodu raġonevoli ta' zmien skond il-paragrafu 3 u għandu jibqa' fuq l-aġenda sakemm il-kwistjoni tkun riżolta. Minn ta' l-inqas 10 t'ijiem qabel kull laqgħa bħal din tad-DSB, il-Membru konċernat għandu jipprovdi lid-DSB b'rapport bil-miktub dwar l-istat tal-progress tiegħu fl-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet jew deċiżjonijiet.
7.  
Jekk il-kwistjoni hi waħda li ttellgħet minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa, id-DSB għandu jqis liema azzjoni aktar jista' jieħu li tkun xierqa għaċ-ċirkostanzi.
8.  
Jekk il-każ ikun wieħed miġjub minn pajjiż Membru li qed jiżviluppa, waqt li jqis x'azzjoni xierqa tista' tittieħed, id-DSB għandu jqis mhux biss il-kummerċ kopert tal-miżuri li dwarhom saru l-ilmenti, iżda wkoll l-impatt tagħhom fuq l-ekonomija tal-pajjiżi Membri koncernati li qed jiżviluppaw.

Artikolu 22

Kumpens u s-Sospensjoni tal-Konċessjonijiet

1.  
Kumpens u s-sospensjoni tal-konċessjonijiet jew obbligi oħra huma miżuri temporanji disponibbli fil-każ li r-rakkomandazzjonijiet u deċiżjonijiet m'humiex implimentati f'perjodu raġonevoli ta' ħin. Madankollu, la kumpens u lanqas is-sospensjoni tal-konċessjonijiet jew obbligi oħra ma huma preferuti għall-implimentazzjoni sħiħa ta' rakkomandazzjoni li ġġib miżura skond il-ftehim koperti. Kumpens huwa volontarju u, jekk mogħti, għandu jkun konsistenti mal-ftehim koperti.
2.  
Jekk il-Membru konċernat jonqos milli jibdel miżura li tinstab li hi inkonsistenti ma' ftehim kopert b'mod li tikkonforma mar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet f'perjodu raġonevoli ta' ħin determinat skond il-paragrafu 3 ta' l-Artiklu 21, Membru bħal dan għandu, jekk hekk mitlub, u sa mhux aktar tard mill-iskadenza tal-perjodu raġonevoli ta' ħin, jidħol għal negozjati ma' kwalunkwe parti li invoka l-proċeduri tar-risoluzzjoni ta' tilwim, bl-intenzjoni li jiżviluppaw kumpens aċċettabli reċiprokament. Jekk l-ebda kumpens sodisfaċenti ma jkun miftiehem fi żmien 20 jum wara l-iskadenza tal-perjodu ta' ħin raġonevoli, kwalunkwe parti li nvokat il-proċeduri ta' risoluzzjoni ta' tilwim tista' titlob awtorizzazzjoni mid-DSB biex tissospendi l-applikazzjoni tal- Membru konċernat ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra taħt il-ftehim koperti.
3.  

Waqt li tqis x'konċessjonijiet jew obbligi oħra tissospendi, il-parti li qed tagħmel l-ilment għandha tapplika l-prinċipji u proċeduri li ġejjin:

(a) 

il-prinċipju ġenerali hu li l-parti li qed tilmenta l-ewwel għandha tfittex li tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra dwar l-istess settur(i) bħal dak li l-panel jew il-Korp ta' l-Appell sab ksur jew tħassir ieħor;

(b) 

jekk dik il-parti tqis li mhux prattikabbli jew effettiv li tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra dwar l-istess settur(i), tista' tfittex li tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra f'setturi oħra taħt l-istess ftehim;

(ċ) 

jekk dik il-parti tqis li mhux prattikabbli jew effettiv li tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra dwar setturi oħra taħt l-istess ftehim, u li ċ-ċirkostanzi huma serji biżżejjed, tista' tfittex li tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra taħt ftehim kopert ieħor;

(d) 

meta tapplika l-prinċipji ta' hawn fuq, dik il-parti għandha tqis:

(i) 

li l-kummerċ fis-settur jew taħt il-ftehim taħt liema l-panel jew Korp ta' l-Appellli sab ksur jew tħassir, u l-importanza ta' kummerċ bħal dan għal dik il-parti;

(ii) 

l-elementi ekonomiċi usa' relatati mat-tħassir u l-konsegwenzi ekonomiċi usa' tas-sospensjoni tal-konċessjonijiet jew obbligi oħra;

(e) 

jekk dik il-parti tiddeċiedi li titlob awtorizzazzjoni biex tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra skond is-subparagrafi (b) jew (c), għandha tistqarr ir-raġunijiet għaliex qed tagħmel dan fit-talba tagħha. Fl-istess waqt li t-talba qed tingħadda lid-DSB, għandha tingħadda wkoll lill-Kunsill relevanti u kif ukoll, fil-każ ta' talba skond is-subparagrafu (b), il-korpi settorjali relevanti;

(f) 

għall-għanijiet ta' dan il-paragrafu, “settur” ifisser:

(i) 

rigward oġġetti, kull oġġetti;

(ii) 

rigward servizzi, settur prinċipali identifikat fil-“Lista ta' Klassifikazzjoni ta' Servizzi Settorjali” kurrenti li identifikaw setturi bħal dawn ( 211 );

(iii) 

dwar drittijiet ta' proprjetà intelletwali relatati mal-kummerċ, kull waħda mill-kategoriji ta' drittijiet ta' proprjetà intellettwali koperti f'Sezzjoni 1, jew Sezzjoni 2, jew Sezzjoni 3, jew Sezzjoni 4, jew Sezzjoni 5, jew Sezzjoni 6, jew Sezzjoni 7 ta' Parti II, jew l-obbligi taħt il-Parti III, jew il-Parti IV tal-Ftehim dwar TRIPS;

(g) 

għall-għanijiet ta' dan il-paragrafu, “ftehim” tfisser:

(i) 

rigward oġġetti, il-ftehim mniżżla fl-Anness 1A tal-Ftehim WTO, meħud fl-intier kif ukoll il-Ftehim Plurilaterali dwar il-Kummerċ f'dawk li huma l-partijiet relevanti tat-tilwima huma l-partijiet għal dawn il-ftehim;

(ii) 

rigward servizzi, il-GATS;

(iii) 

rigward drittijiet ta' proprjetà intellettwali, il-Ftehim dwar TRIPS.

4.  
Il-livell ta' sospensjoni ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra awtorizzati mid-DSB għandhom ikunu ekwivalenti għal-livell tat-tħassir.
5.  
Id-DSB m'għandhiex tawtorizza sospensjoni ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra jekk ftehim kopert jipprojbixxi sospensjoni bħal din.
6.  
Meta sseħħ is-sitwazzjoni deskritta fil-paragrafu 2 id-DSB għandu, meta mitlub, jagħti awtorizzazzjoni għal sospensjoni ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra fi żmien 30 jum mill-iskadenza tal-perjodu raġonevoli ta' ħin, kemm-il darba id-DSB jiddeċiedi b'konsensus li jiċħad it-talba. Madankollu, jekk il-Membru konċernat joġġezzjona għal-livell ta' sospensjoni propost, jew jallega li ma kienux segwiti l-prinċipji u proċeduri msemmija fil-paragrafu 3 billi parti li qed tilmenta talbet awtorizzazzjoni biex tissospendi konċessjonijiet jew obbligi oħra skond il-paragrafu 3(b) jew (c), il-kwistjoni għandha tingħadda għall-arbitrazzjoni. Arbitrazzjoni bħal din għandha ssir mill-panel oriġinali, jekk il-membri huma disponibbli, jew minn arbitru ( 212 ) maħtur mid-Direttur-Ġenerali u għandha titlesta f'60 jum wara l-iskadenza ta' perjodu raġonevoli ta' żmien. Konċessjonijiet jew obbligi oħra m'għandhomx ikunu sospiżi matul l-arbitrazzjoni.
7.  
L-arbitru ( 213 ) li jaġixxi skond il-paragrafu 6 għandu jeżamina n-natura tal-konċessjonijiet jew obbligi oħra li se jkunu sospiżi iżda għandu jistabbilixxi jekk il-livell ta' sospensjoni bħal din hi ekwivalenti għal-livell ta' tħassir. L-arbitru jista' jistabbilixxi wkoll jekk is-sospensjoni proposta tal-konċessjonijiet u obbligi oħra hijiex permessa taħt il-ftehim kopert. Madankollu, jekk il-kwistjonijiet mgħoddija għall-arbitrazzjoni inkluża l-allegazzjoni li l-prinċipji u l-proċeduri msemmija fil-paragrafu 3 ma kienux segwiti, l-arbitru jista' jeżamina dik l-allegazzjoni. Fil-każ li l-arbitru jistabbilixxi li dawk il-prinċipji u proċeduri ma kienux segwiti, il-parti li qed tagħmel l-ilment għandha tapplikahom b'mod konsistenti mal-paragrafu 3. Il-partijiet għandhom jaċċettaw id-deċiżjoni ta' l-arbitru bħala waħda finali u l-partijiet konċernati m'għandhomx ifittxu t-tieni arbitrazzjoni. Id-DSB għandu jkun infurmat mal-ewwel bid-deċiżjoni ta' l-arbitru u meta mitlub, jagħti awtorizzazzjoni ghas-sospensjoni ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra billi t-talba hija konsistenti mad-deċiżjoni ta' l-arbitru, kemm-il darba d-DSB jiddeċiedi b'konsensus li jiċħad it-talba.
8.  
Is-sospensjoni tal-konċessjonijiet jew obbligi oħra għandhom ikunu applikati biss sa dak il-punt meta titneħħa l-miżura misjuba li tkun inkonsistenti mal-ftehim kopert, jew il-Membru li għandu jimplimenta rakkomandazzjonijiet jew deċiżjonijiet jipprovdi soluzzjoni għat-tħassir tal-benefiċċji, jew tintlaħaq soluzzjoni sodisfaċenti reċiprokament. Skond il-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 21, id-DSB għandu jibqa' jissorvelja l-implimentazzjoni tar-rakkomnadazzjonijiet jew deċiżjonijiet adottati, inklużi dawk il-każi fejn kien provdut kumpens jew fejn kienu sospiżi konċessjonijiet jew obbligi oħra, iżda fejn ma kienux implimentati r-rakkomandazzjonijiet biex iġibu miżura skond il-ftehim koperti.
9.  
Id-dispożizzjonijiet ta' risoluzzjoni ta' tilwim tal-ftehim koperti jistgħu jkunu invokati dwar miżuri li jaffettwaw l-osservanza tagħhom meħuda minn gvernijiet jew awtoritajiet reġjonali jew lokali fit-territorju ta' Membru. Meta d-DSB jiddeċiedi ma kienetx osservata dispożizzjoni ta' ftehim kopert, il-Membru responsabbli għandu jieħu dawk il-miżuri raġonevoli kif ikunu disponibbli biex jassiguraw li tkun osservata. Id-dispożizzjonijiet tal-ftehim koperti u ta' dan il-Ftehim dwar kumpens u sospensjoni ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra japplikaw f'każijiet fejn ma kienx possibbli li jassiguraw osservanza bħal din ( 214 ).

Artikolu 23

Tisħiħ tas-Sistema Multilaterali

1.  
Meta Membri jfittxu r-rimedju għal ksur ta' obbligi jew tħassir ieħor tal-benefiċċji taħt il-ftehim koperti jew tfixkil għal kisba ta' kwalunkwe għan tal-ftehim koperti, għandhom ikunu jistgħu jirrikorru għal, u jimxu ma', ir-regoli u l-proċeduri ta' dan il-Ftehim.
2.  

F'każijiet bħal dawn, il-Membri għandhom:

(a) 

ma jagħmlux determinazzjoni fis-sens li seħħ ksur ta', jew tħassru jew tfixklu benefiċċji, jew li kienet imfixxkla l-kisba ta' kwalunkwe għan tal-ftehim koperti, għajr permezz ta' risoluzzjoni ta' tilwim skond ir-regoli u l-proċeduri ta' dan il-Ftehim, u għandhom jagħmlu kwalunkwe determinazzjoni bħal dik, konsistenti mas-sejbiet li jkunu jinsabu fir-rapport tal-panel jew tal-Korp ta' l-Appell addottat mid-DSB jew għotja ta' l-arbitrazzjoni mogħtija taħt dan il-Ftehim;

(b) 

isegwu l-proċeduri msemmija fl-Artikolu 21 biex jistabbilixxu l-perjodu raġonevoli ta' żmien għall-Membru konċernat biex jimplimenta r-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet; u

(ċ) 

isegwu l-proċeduri msemmija fl-Artikolu 22 biex jistabbilixxu l-livell ta' sospensjoni ta' konċessjonijiet jew obbligi oħra u jiksbu l-awtorizzazzjoni tad-DSB skond dawk il-proċeduri qabel jissospendu konċessjonijiet jew obbligi oħra taħt il-ftehim koperti bħala tweġiba għan-nuqqas tal-Membru konċernat biex jimplimenta r-rakkomandazzjonijiet u deċiżjonijiet f'dak il-perjodu raġonevoli ta' żmien.

Artikolu 24

Proċeduri Speċjali li Jinvolvu Pajjiżi Membri l-Anqas Żviluppati

1.  
Fi kwalunkwe stadju tad-determinazzjoni tal-kawżi għal tilwima u ta' proċeduri ta' risoluzzjoni ta' tilwima li jinvolvu pajjiż Membru l-anqas żviluppat, għandha tingħata konsiderazzjoni partikolari għas-sitwazzjoni speċjali tal-pajjiżi Membri l-anqas żvi- luppati. Dwar dan, il-Membri għandhom jeżerċitaw trażżin xieraq dwar kwistjonijiet imressqa taħt dawn il-proċeduri li jinvolvu pajjiż Membru l-anqas żviluppat. Jekk jinstab tħassir u tfixkil bħala riżultat ta' miżura meħuda minn pajjiż membru l-anqas żviluppat, il-partijiet li qed jilmentaw għandhom jeżerċitaw trażżin xieraq meta jitolbu kumpens jew ifittxu awtorizzazzjoni biex jissospendu l-applikazzjoni ta' konċessjonijet jew obbligi oħra skond dawn il-proċeduri.
2.  
F'każijiet ta' risoluzzjoni ta' tilwim li jinvolvu pajjiż Membru l-anqas żviluppat, fejn waqt konsultazzjonijiet ma tinstabx soluzzjoni sodisfaċenti, id-Direttur-Ġenerali jew il-President tad-DSB għandhom, fuq talba ta' pajjiż Membru l-anqas żviluppat joffru l-uffiċċju ta' l-oġġetti, konċiljazzjoni u medjazzjoni tagħhom bil-ħsieb li jassistu l-partijiet biex jirrisolvu t-tilwima, qabel ma ssir talba quddiem il-panel. Id-Direttur-Ġenerali jew il-President tad-DSB, meta jagħtu l-assistenza msemmija hawn fuq, jistgħu jikkonsultaw kwalunkwe sors li t-tnejn li huma jqisu xierqa.

Artikolu 25

Arbitragg

1.  
Arbitragg mgħaġġel fi ħdan il-WTO bħala mezz alternattiv ta' risoluzzjoni ta' tilwim jista' jiffaċilita s-soluzzjoni ta' ċerti tilwim dwar kwistjonijiet li huma definiti b'mod ċar miż-żewġ partijiet.
2.  
Għajr fejn hu provdut mod ieħor f'dan il-Ftehim, ir-rikors għall-arbitragg għandu jkun soġġett għal ftehim reċiproku tal-partijiet li għandhom jaqblu dwar il-proċeduri li għandhom ikunu segwiti. Il-Membri kollha għandhom ikunu notifikati bi ftehim biex jirrikorru għall-arbitragg sa biżżejjed zmien qabel il-bidu attwali tal-proċess.
3.  
Membri oħra jistgħu jsiru parti għall-proċedura ta' arbitragg biss bi ftehim tal-partijiet li qablu li jirrikorru għall-arbitragg. Il-partijiet għall-proċedura għandhom jaqbu li jimxu ma' l-għotja ta' l-arbitragg. L-għotjiet ta' l-arbitragg għandhom ikunu avżati lid-DSB u l-Kunsill jew Kumitat bi kwalunkwe ftehim relevanti fejn kwalunkwe membru jista' jqajjem kwalunkwe punt relatat miegħu.
4.  
L-Artikoli 21 u 22 ta' dan il-Ftehim għandhom japplikaw mutatis mutandis għall-għotjiet ta' l-arbitraggi.

Artikolu 26

1.  
Ilmenti ta' Kontra-Abbuz tat-Tip Deskritt fil-Paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994

Fejn id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994 huma applikabbli għal ftehim kopert, panel jew Korp ta' l-Appell jistgħu biss jieħdu deċiżjonijiet jew jagħmlu rakkomandazzjonijiet fejn parti ta' tilwima tqis li kwalunkwe benefiċċju tagħha b'mod dirett jew indirett taħt il-ftehim kopert relevanti qed jitħassar jew jitfixkel jew qed tkun imfixkla l-kisba ta' kwalunkwe għan ta' dak il-Ftehim bħala riżultat ta' l-applikazzjoni ta' kwalunkwe miżura minn Membru, kemm jekk hi f'kunflitt mad-dispożizzjonijiet ta' dak il-Ftehim jew le. Fejn u sal-punt li parti bħal din tqis u panel jew Korp ta' l-Appell jistabbilixxu li każ hu dwar miżura li m'hijiex f'kunflitt mad-dispożizzjonijiet ta' ftehim kopert għal liema huma applikabbli d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1(b) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994, għandhom japplikaw il-proċeduri f'dan il-Ftehim, soġġetti għal dan li ġej:

(a) 

il-parti li qed tilmenta għandha tippeżenta ġustifikazzjoni dettaljata li tappoġġa kwalunkwe lment relatat ma' miżura li ma tkunx f'kunflitt mal-ftehim kopert relevanti;

(b) 

fejn miżura tinstab li tħassar jew tfixkel benefiċċji taħt, jew tfixkel il-kisba ta' l-għan, tal-ftehim kopert relevanti mingħajr ksur tiegħu, m'hemm l-ebda obbligu biex il-miżura tkun irtirata. Madankollu, f'każijiet bħal dawn, il-panel jew Korp ta' l-Appell għandhom jirrakkomandaw li l-Membru konċernat jagħmel tibdil sodisfaċenti reċiproku;

(ċ) 

minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 21, l-arbitragg imsemmi fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 21, fuq talba ta' waħda miż-żewġ partijiet, jista' jinkludi determinazzjoni tal-livell ta' benefiċċji li tħassru jew tfixxklu, u jista’ jissuġġerixxi metodi u mezzi dwar kif jintlaħaq tibdil sodisfaċenti reċiproku; b'suġġerimenti bħal dawn m'għandhomx jorbtu lill-partijiet tat-tilwima;

(d) 

minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 22, kumpens jista' jkun parti minn tibdil sodisfaċenti reċiproku bħala risoluzzjoni tat-tilwima.

2.  
Ilmenti tat-Tip Deskritt f'Paragrafu 1(c) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994

Fejn id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 1 (a) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994 huma applikabbli għall-ftehim kopert, panel jista' biss jagħmel deċiżjonijiet u rakkomandazzjonijiet fejn parti tqis li kull benefiċċju għaliha direttament jew indirettament taħt il-ftehim kopert relevanti qed jiġi jitħassar jew jitfixkel jew li qed titfixkel il-kisba ta' kwakunkwe għan ta' dak il-Ftehim bħala riżultat ta' l-eżistenza ta' kwalunkwe sitwazzjoni għajr dawk li għalihom huma applikabbli d-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 1(a) u 1(b) ta' l-Artikolu XXIII tal-GATT 1994. Fejn sal-punt li parti bħal din tqis u panel jistabbilixxi li l-kwistjoni hi koperta b'dan il-paragrafu, il-proċeduri ta' dan il-Ftehim għandhom japplikaw biss sa u jinkludu l-punt fil-proċeduri fejn ir-rapport tal-panel tqassam lill-Membri. Ir-regoli ta' risoluzzjoni ta' tilwim u l-proċeduri li hemm fid-Deċiżjoni tat-12 ta' April 1989 (BISD 36S/61-67) għandhom japplikaw għall-kunsiderazzjoni ta' l-adozzjoni, u sorveljanza u implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet u d-deċiżjonijiet. Dan li ġej għandu japplika wkoll:

(a) 

il-parti li qed tilmenta għandha tippreżenta ġustifikazzjoni dettaljata bħala appoġġ ta' kwalunkwe argument magħmul dwar materji koperti taħt dan il-paragrafu;

(b) 

f'każi li jinvolvu kwistjonijiet koperti b'dan il-paragrafu, jekk panel isib li każijiet jinvolvu wkoll kwistjonijiet ta' risoluzzjoni ta' tilwim għajr dawk koperti b'dan il-paragrafu, il-panel għandu jqassam rapport lid-DSB li jindirizza fatti bħal dawn u rapport separat dwar fatti li jaqgħu taħt dan il-paragrafu.

Artikolu 27

Responsabbilitajiet tas-Segretarjat

1.  
Is-Segretarjat għandu jkollu r-responsabbilità li jassisti l-panel, speċjalment dwar l-aspetti legali, storiċi u proċedurali tal-fatti trattati, u li jipprovdi appoġġ segretarjali u tekniku.
2.  
Filwaqt li s-Segretarjat jassisti l-Membri dwar risoluzzjoni ta' tilwim fuq talba tagħhom, jista' jkun hemm bżonn ukoll li jipprovdi parir legali u assistenza dwar risoluzzjoni ta' tilwim għall-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw. Għal dan l-għan, is-Segretarjat għandu jagħmel espert legali kwalifikat disponibbli mis-servizzi ta' koperazzjoni teknika tal-WTO għal kwalunkwe pajjiż Membru li qed jiżviluppa li jitlob hekk. L-espert għandu jassisti lill-pajjiż Membru li qed jiżviluppa f'mod li jaċċerta imparzjalità kontinwa tas-Segretarjat.
3.  
Is-Segretarjat għandu jagħmel korsijiet ta' taħriġ speċjali għall-Membri interessati dwar dawn il-proċeduri ta' risoluzzjoni ta' tilwim u prattiċi sabiex l-esperti tal-Membri jkunu jistgħu jkunu informati aħjar f'dan ir-rigward.

APPENDIĊI 1




FTEHIM KOPERTI MILL-FTEHIM

(A) 

Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ

(B) 

Ftehim tal-Kummerċ Multilaterali



Anness 1A:

Ftehim Ġenerali dwar Kummerċ f'Oġġetti

Anness 1B:

Ftehim Ġenerali dwar Kummerċ f'Servizzi

Anness 1C:

Ftehim dwar Aspetti ta' Kummerċ ta' Drittijiet ta' Proprjetà Intelletwali

Anness 2:

Ftehim dwar Regoli u Proċeduri li Jirregolaw ir-Risoluzzjoni tat-Tilwim.

(Ċ) 

Ftehim dwar Kummerċ Plurilaterali



Anness 4:

Ftehim dwar Kummerċ f'Inġenji ta' l-Ajru Ċivili

Ftehim dwar Akkwisti li Jsiru Mill-Gvern

Ftehim Internazzjonali dwar Prodotti tal-Ħalib

Ftehim Internazzjonali dwar Laħam tal-Bovini

L-applikabbilità ta' dan il-Ftehim għall-Ftehim dwar Kummerċ Plurilaterali għandha tkun soġġetta għall-adozzjoni ta' deċiżjoni mill-partijiet għal kull ftehim li jsemmi t-termini għall-applikazzjoni tal-Ftehim għall-ftehim individwali, inklużi kwalunkwe regoli jew proċeduri speċjali jew addizzjonali biex ikunu nklużi fl-Appendiċi 2, kif notifikat lid-DSB.

APPENDIĊI 2

REGOLI SPEĊJALI JEW ADDIZZJONALI U PROĊEDURI LI JEZISTU FIL-FTEHIM KOPERTI



Ftehim

Regoli u Proċeduri

Ftehim dwar l-Applikazzjoni ta' Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji

11.2

Ftehim dwar Tessuti u Lbies

2.14, 2.21, 4.4, 5.2, 5.4, 5.6, 6.9, 6.10, 6.11, 8.1 sa 8.12

Ftehim dwar Barrieri Tekniċi għall-Kummerċ

14.2 sa 14.4, l-Anness 2

Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994

17.4 sa 17.7

Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-GATT 1994

19.3 sa 19.5, l-Anness II.2(f), 3, 9, 21

Ftehim dwar Sussidji u Miżuri Kompensatorji

4.2 sa 4.12, 6.6, 7.2 sa 7.10, 8.5, in-nota f'qiegħ il-paġna 35, 24.4, 27.7, l-Anness V

Ftehim Ġenerali dwar Kummerċ f'Servizzi

XXII:3, XXIII:3

L-Anness dwar Servizzi Finanzjarji

4

L-Anness dwar Servizzi tat-Trasport

4

Deċiżjoni dwar Ċerti Proċeduri ta' Risoluzzjoni ta' Tilwim għal GATS

1 sa 5

Din il-lista ta' regoli u proċeduri f'dan l-Appendiċi tinkludi dispożizzjonijiet fejn parti biss tad-dispożizzjoni tista' tkun relevanti f'dan il-kuntest.

Kwalunkwe regoli speċjali jew addizzjonali fil-Ftehim dwar Kummerċ Plurilaterali kif stabbiliti mill-korpi kompetenti ta' kull ftehim u kif notifikati lid-DSB.

APPENDIĊI 3

PROĊEDURI TA' ĦIDMA

1. 

Fil-proċeduri tiegħu l-panel għandu jsegwi d-dispożizzjoni relevanti ta' dan il-Ftehim. Barra minn hekk, għandhom japplikaw il-proċeduri ta' ħidma li ġejjin.

2. 

Il-panel għandu jiltaqa' f'sessjoni magħluqa. Il-Partijiet tat-tilwima, u l-partijiet interessati, għandhom ikunu preżenti fil-laqgħat meta huma mistiedna mill-panel biex jidhru quddiemu.

3. 

Id-deliberazzjonijiet tal-panel u d-dokumenti sottomessi lilu għandhom jinżammu konfidenzali. Xejn f'dan il-Ftehim m'għandu jipprekludi parti għat-tilwima milli tiżvela lill-pubbliku dikjarazzjonijiet tal-posizzjonijiet tagħha stess. Il-Membri għandhom jitrattaw bħala konfidenzali informazzjoni sottomessa minn Membru ieħor lill-panel li dak il-Membru iqis bħala konfidenzali. Fejn parti għat-tilwima tissottometti versjoni konfidenzali tas-sottomissjonijiet tagħha bil-miktub lill-panel, għandha wkoll, fuq talba ta' Membru, tipprovdi sommarju mhux konfidenzali ta' l-informazzjoni li hemm fis-sottomissjonijiet tagħha li jistgħu jkunu żvelati lill-pubbliku.

4. 

Qabel l-ewwel laqgħa sostantiva tal-

panel mal-partjiet, il-partijiet tat-tilwima għandhom jitrasmettu sottomissjonijiet bil-miktub lill-panel li fihom huma jippreżentaw il-fatti tal-każ u l-argumenti tagħhom.

5. 

Fl-ewwel laqgħa sostantiva tiegħu mal-partijiet, il-panel għandu jistaqsi lill-parti li ressqet l-ilment biex tippreżenta l-każ tagħha. Sussegwentement, u fl-istess laqgħa, l-parti li kontriha jkun tressaq l-ilment għandha tkun mistoqsija biex tippreżenta l-opinjoni tagħha.

6. 

It-terzi partijiet kollha li notifikaw l-interess tagħhom fit-tilwima lid-DSB għandhom ikunu mistiedna bil-miktub biex jippreżentaw l-opinjonijiet tagħhom waqt sessjoni ta' l-ewwel laqgħa sostantiva tal-panel maħsub għal dak l-għan. Il-partijiet terzi kollha bħal dawn jistgħu jkunu preżenti f'din is-sezzjoni fl-intier tagħha.

7. 

Tweġibiet formali għandhom isiru f'tieni laqgħa sostantiva tal-panel. Il-parti li kontriha sar l-ilment għandha jkollha d-dritt li tibda titkellem l-ewwel u warajha tkompli l-parti li qed tilmenta. Il-partijiet għandhom jissottomettu tweġibiet bil-miktub lill-panel, qabel dik il-laqgħa.

8. 

Il-panel jista' fi kwalunkwe ħin jagħmel mistoqsijiet lill-partijiet u jistaqsihom għal spegazzjonijiet jew matul il-laqgħa mal-partijiet jew bil-miktub.

9. 

Il-partijiet tat-tilwima u kull parti terza mistiedna biex tippreżenta l-opinjoni tagħha skond l-Artikolu 10 għandhom jagħmlu versjoni bil-miktub tad-dikjarazzjonijiet orali tagħhom disponibbli lill-panel.

10. 

Fl-interess ta' trasparenza sħiħa, il-preżentazzjonijiet, tweġibiet u dikjarazzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 5 sa 9 għandhom isiru fil-preżenza tal-partijiet. Aktar minn hekk, is-sottomissjonijiet bil-miktub ta' kull parti, inklużi kwalunkwe kummenti dwar il-parti deskrittiva tar-rapport u r-risposti għall-mistoqsijiet mill-panel, għandhom isiru disponibbli għall-parti jew il-partijiet l-oħra.

11. 

Kwalunkwe proċeduri addizzjonali speċifiċi għall-panel.

12. 

Kalendarju propost għall-ħidma tal-panel:



(a)

Irċevuta ta' l-ewwel sottomissjonijiet miktuba għal-partijiet:

(1)  Parti i qed tilmenta:

3-6 gimgħat

(2)  Parti fil-mira ta‘ l-ilment:

2-3 ġimgħat

(b)

Data, ħin u post ta' l-ewwel laqgħa sottostantiva mal-partijiet; sessjoni tat-terza-parti:

1-2 ġimgħat

(ċ)

Irċevuta tat-tweġibiet bil-miktub tal-partjiet:

2-3 ġimgħat

(b)

Data, ħin u post tat-tieni laqgħa sostantiva mal-partijiet:

1-2 ġimgħat

(e)

Ħruġ tal-parti deskrittiva tar-rapport għall-partijiet:

2-4 ġimgħat

(f)

Irċevuta tal-kummenti mill-partijiet dwar il-parti deskrittiva tar-rapport:

2 ġimgħat

(g)

Ħruġ tar-rapport interim, inklużi s-sejbiet u l-konklużjonijiet, għall-partijiet:

2-4 ġimgħat

(h)

Terminu perentorju għal parti biex titlob revizjoni tar-rapport tal-parti(jiet):

ġimgħa 1

(i)

Perjodu ta' reviżjoni, inkluża laqgħa addizzjonali possibbilment mal-partijiet:

2 ġimgħat

(j)

Ħruġ tar-rapport finali lill-partijiet tat-tilwima:

2 ġimgħat

(k)

Tqassim tar-rapport finali lill-Membri:

3 ġimgħat

Il-kalendarju ta' hawn fuq jista' jinbidel fid-dawl ta' żviluppi mhux mistennija. Jekk meħtieġ, laqgħat addizzjonali mal-partjiet għandhom ikunu skedati.

APPENDIĊI 4

GRUPPI TA' ESPERTI GHAL REVIŻJONI

Ir-regoli u l-proċeduri li ġejjin għandhom japplikaw għall-gruppi ta' esperti ghal revizjoni stabbiliti skond id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 2 ta' l-Artikolu 13.

1. 

Il-gruppi ta' esperti ghal reviżjoni huma taħt l-awtorità tal-panel. It-termini ta' referenza u l-proċeduri tal-ħidma dettaljati għandhom jiġu deċiżi mill-panel, u għandhom jirrapportaw lill-panel.

2. 

Il-parteċipazzjoni fil-gruppi ta' esperti ghal reviżjoni għandha tkun ristretta għall-persuni ta' statura u esperjenza professjonali fil-qasam in-kwistjoni.

3. 

Iċ-ċittadini tal-partijiet tat-tilwima m'għandhomx iservu fuq grupp ta' esperti ghal reviżjoni mingħajr ftehim konġunt tal-partijiet tat-tilwima, għajr f'ċirkostanzi eċċezzjonali, fejn il-panel iqis li l-bżonn għat-tagħrif xjentifiku speċjalizzat ma jistax jitwettaq mod ieħor. L-uffiċjali governattivi tal-partijiet tat-tilwima m'għandhomx iservu fuq grupp ta' reviżjoni ta' esperti. Il-membri tal-grupp ta' reviżjoni ta' esperti għandhom iservu fil-kapaċitajiet individwali tagħhom u mhux bħala rappreżentanti governattivi, u lanqas bħala rappreżentanti ta' kwalunkwe organizzazzjoni. Il-gvernijiet jew organizzazzjonijiet m'għandhomx għalhekk jagħtuhom struzzjonijiet dwar il-fatti quddiem grupp ta' esperti ghal reviżjoni.

4. 

Il-gruppi ta' esperti ghal reviżjoni jistgħu jikkonsultaw u jfittxu informazzjoni u pariri tekniċi minn kwalunkwe sors li huma jqisu xieraq. Qabel ma grupp ta' esperti ghal reviżjoni jfittex informazzjoni bħal din jew parir minn sors fil-ġurisdizzjoni ta' Membru, hu għandu jinforma lill-gvern ta' dak il-Membru. Kwalunkwe Membru għandu jwieġeb mill-ewwel u b'mod sħiħ għal kwalunkwe talba minghand il-grupp ta' esperti ghal reviżjoni biex jinghata informazzjoni bħal din, hekk kif il-grupp iqis neċessarju u xieraq.

5. 

Il-partijiet tat-tilwima għandhom ikollhom aċċess għall-informazzjoni rilevanti provduta għall-grupp ta' esperti ghal reviżjoni, sakemm ma tkunx ta' natura konfidenzali. Informazzjoni konfidenzali provduta għall-grupp m'għandhiex tkun meħlusa mingħajr awtorizzazzjoni formali mill-gvern, organizzazzjoni jew persuna li tipprovdi l-informazzjoni. F‘kaz fejn informazzjoni bħal din tintalab mill-grupp ta' esperti izda l-iżvelar ta' din l-informazzjoni ma jigix awtorizzat, sommarju mhux kunfidenzali ta' l-informazzjoni għandu jkun provdut mill-gvern, organizzazzjoni jew persuna li tipprovdi l-informazzjoni.

6. 

Il-grupp ta' esperti ghal reviżjoni għandu jissottometti rapport lill-partijiet tat-tilwima bil-għan li jikseb il-kummenti tagħhom, u jqishom, kif xieraq, fir-rapport finali, li għandu jinħareġ ukoll għall-partijiet tat-tilwima meta hu jkun sottomess lill-panel. Ir-rapport finali tal-grupp ta' esperti ghal reviżjoni għandu jkun biss ta' konsultanza.

ANNESS 3

MEKKANIŻMU TA' REVIŻJONI TAL-POLITIKA KUMMERĊJALI



IL-MEMBRI B'DAN JIFTIEHMU KIF ĠEJ:



A.   Għanijiet

(i) 

L-għan tal-Mekkaniżmu ta' Reviżjoni tal-Politika Kummerċjali (“TPRM”) huwa biex jikkontribwixxi għall-osservanza mtejjba mill-Membri kollha għal regoli, dixxiplina u impenji magħmula taħt il-Ftehim Multilaterali ta' Kummerċ u, fejn applikabbli, il-Ftehim Plurilaterali ta' Kummerċ, u għalhekk għal tħaddim aktar mexxej tas-sistema kummerċjali multilaterali, billi tinkiseb aktar trasparenza, u ftehim fil-politika tal-kummerċ u l-prattiċi tal-Membri. Għaldaqstant, il-mekkaniżmu ta' reviżjoni jagħmel possibbli l-apprezzament u l-evalwazzjoni regolari kollettiva ta' kollha kemm huma l-policies u l-prattiċi tal-kummerċ tal-Membri u l-impatt tagħhom fuq it-tħaddim tas-sistema ta' kummerċ multilaterali. Mhuwiex, madankollu, maħsub biex iservi bħala bażi għall-infurzar ta' obbligi speċifiċi taħt il-Ftehim jew għal proċeduri biex jintlaħaq ftehim dwar tilwim, jew biex jiġu imposti impenji ta' politika ġdida fuq il-Membri.

(ii) 

L-evalwazzjoni magħmula taħt il-mekkaniżmu ta' reviżjoni ssir, fil-qies li huwa rilevanti, fuq l-isfond tal-ħtiġijiet usa' ta' ekonomija u ta' żvilupp, policies u għanijiet tal-Membru kkonċernat, kif ukoll tal-proviżjoni esterna tiegħu. Madankollu, il-funzjoni tal-mekkaniżmu ta' reviżjoni hija li tgħarbel l-impatt tal-policies u l-prattiċi tal-kummerċ ta' Membru tas-sistema multilaterali tal-kummerċ.

B.   Trasparenza domestika

Il-Membri jirrikonoxxu l-valur inerenti tat-trasparenza domestika tat-teħid ta' deċiżjonijiet tal-gvern dwar materji ta' politika ta' kummerċ sewwa għall-ekonomiji tal-Membri u wkoll għas-sistema ta' kummerċ multilaterali, u jaqblu li jinkoraġġixxu u jippromwovu trasparenza akbar fis-sistemi tagħhom stess, waqt li jirrikinoxxu li t-tħaddim tat-trasparenza domestika għandha tkun fuq bażi volontarja u tagħti każ tas-sistemi legali u politiċi ta' kull Membru.

C.   Proċeduri għar-reviżjoni

(i) 

Il-Korp għar-Reviżjoni tal-Politika Kummerċjali (minn issa ‘l quddiem magħruf bħala l-“TPRB”) huwa hawnhekk stabbilit biex jagħmel reviżjonijiet tal-politika kummerċjali.

(ii) 

Il-policies u l-prattiċi tal-kummerċ tal-Membri kollha għandhom ikunu suġġetti għal reviżjoni minn żmien għal żmien. L-impatt ta' Membri individwali fuq it-tħaddim tas-sistema ta' kummerċ multilaterali, definit fit-termini tas-sehem tagħhom fil-kummerċ dinji f'perjodu rappreżentattiv reċenti, għandu jkun il-fattur determinanti fid-deċiżjoni tal-frekwenza tar-reviżjonijiet. L-ewwel erba' entitajiet tal-kummerċ hekk identifikati (il-Komunitajiet Ewropej jitqiesu bħala waħda) għandhom ikunu soġġetti għal reviżjoni kull sentejn. Is-16 li jkun imiss għandhom ikunu riveduti kull erba' snin. Membri oħra għandhom ikunu riveduti kull sitt snin, minbarra li perjodu itwal jista' jiġi ffissat għall-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati. Huwa mifhum li r-reviżjoni ta' entitajiet li għandhom politika esterna komuni li tkopri aktar minn Membru wieħed għandha tkopri l-komponenti kollha tal-politika li jaffettwaw il-kummerċ inklużi policies u prattiċi relevanti tal-Membri individwali. Bħala eċċezzjoni, fil-każ ta' tibdil fil-policies u prattiċi tal-kummerċ ta' Membru li jista' jkollhom impatt sinifikanti fuq sħabu fil-kummerċ, il-Membru kkonċernat jista' jintalab mit-TPRB, wara konsultazzjoni, li ġġib ‘l quddiem ir-reviżjoni tiegħu li jkun imiss.

(iii) 

Id-diskussjonijiet fil-laqgħat tat-TPRB għandhom ikunu rregolati bl-għanijiet stabbiliti fil-paragrafu A. Il-punt ċentrali ta' dawn id-diskussjonijiet għandu jkun fuq il-policies u l-prattiċi tal-kummerċ tal-Membru, li huma s-suġġett ta' l-evalwazzjoni taħt il-mekkaniżmu tar-reviżjoni.

(iv) 

It-TPRB għandu jistabilixxi l-pjan bażiku għat-tmexxija tar-reviżjonijiet. Jista' wkoll jiddiskuti u jieħu nota ta' rapporti ta' aġġornament minn Membri. It-TPRB għandu jistabbilixxi programm ta' reviżjonijiet għal kull sena f'konsultazzjoni mal-Membri direttament ikkonċernati. F'konsultazzjoni mal-Membru jew Membri li jkunu qed jiġu riveduti, il-President jista' jagħżel nies li jiddiskutu li, waqt li jaġixxu fil-kapaċità tagħhom personali, għandhom jintroduċu d-diskussjonijiet fit-TPRB.

(v) 

It-TPRB għandha tibbaża x-xogħol tagħha fuq id-dokumentazzjoni li ġejja:

(a) 

rapport sħiħ, imsemmi fil-paragrafu D, fornut mill-Membru jew Membri li qed issirilhom ir-reviżjoni;

(b) 

rapport, li għandu jitfassal mis-Segretarjat fuq ir-responsabbilità tiegħu stess, ibbażat fuq l-informazzjoni disponibbli għalih u dik ipprovduta mill-Membru jew Membri kkonċernati. Is-Segretarjat għandu jfittex kjarifika mill-Membru jew Membri kkonċernati dwar il-policies u l-prattiċi tagħhom.

(vi) 

Ir-rapporti mill-Membru li qed issirilhom ir-reviżjoni mis-Segretarjat, flimkien mal-minuti tal-laqgħa rispettiva tat-TPRB, għandhom ikunu ppublikati fil-pront wara r-reviżjoni.

(vii) 

Dawn id-dokumrnti għandhom jintbagħtu lill-Konferenza Ministerjali, li għandha tieħu nota tagħhom.

D.   Rappurtar

Biex jinkiseb l-ogħla grad possibbli ta' trasparenza, kull Membru għandu jirrapporta regolarment lit-TPRB. Rapporti sħaħ għandhom jiddeskrivu l-policies u l-prattiċi mħaddma minn kull Membru jew Membri kkonċernati, ibbażati fuq format miftiehem li għandu jkun deċiż mit-TPRB. Dan il-format għall-ewwel għandu ikun ibbażat fuq l-Outline Format for Country Reports stabbilit bid-Deċiżjoni tad-19 ta' Lulju 1989 (BISD 36S/406-409), emendat kif meħtieġ biex iwessa' l-coverage tar-rapporti għall-aspetti kollha tal-policies tal-kummerċ koperti mill-Ftehim tal-Kummerċ Multilaterali fl-Anness 1 u, fejn applikabbli, il-Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali. Dan il-format jista' jkun rivedut mit-TPRB fid-dawl ta' l-esperjenza. Bejn ir-reviżjonijiet, il-Membri għandhom jagħtu rapporti qosra meta jkun hemm tibdiliet sinifikanti fil-policies tagħhom tal-kummerċ; aġġornament ta' kull sena ta' informazzjoni ta' statistika għandha tingħata skond il-format miftiehem. Għandu jingħata każ partikolari tad-diffikultajiet li jinqalgħu lill-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati fil-kitba tar-rapporti. Is-segretarjat għandu jagħmel disponibbli assistenza teknika fuq talba lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, u b'mod partikolari lill-pajjiżi Membri l-anqas żviluppati. L-informazzjoni li jkun hemm fir-rapporti għandha kemm jista' jkun tkun kordinata b'notifiki magħmula taħt dispożizzjonijiet tal-Ftehim tal-Kummerċ Multilaterali u, fejn applikabbli, il-Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali.

E.   Relazzjoni mad-dispożizzjonijiet tal-bilanċ tal-pagamenti tal-GATT 1994 u l-GATS

Il-Membri jirrikonoxxu l-ħtieġa li jnaqqsu kemm hu possibbli l-piż għal gvernijiet suġġetti wkoll għal konsultazzjonijiet sħaħ taħt id-dispożizzjonijiet tal-bilanċ tal-pagamenti tal-GATT 1994 jew il-GATS. Għal dan il-għan, il-President tat-TPRB għandu, f'konsultazzjoni mal-Membru jew Membri kkonċernati, u mal-President tal-Kumitat tar-Restrizzjonijiet tal-Bilanċ tal-Pagamenti, joħloq aranġamenti amministrattivi biex jarmonizzaw ir-ritmu normali tar-reviżjoni tal-politika tal-kummerċ ma' l-iskeda għall-konsultazzjonijiet għall-bilanċ tal-pagamenti iżda ma jipposponux ir-reviżjoni tal-politika tal-kummerċ b'aktar minn 12-il xahar.

F.   Evalwazzjoni tal-Mekkaniżmu

It-TPRB għandha tagħmel evalwazzjoni tat-tħaddim tat-TPRB mhux aktar minn ħames snin wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-WTO. Ir-riżultati ta' l-evalwazzjoni għandhom jiġu ppreżentati lill-Konferenza Ministerjali. Hija tista' sussegwentement tagħmel evalwazzjonijiet għat-TPRB f'intervalli li għandhom jiġu stabbiliti minnha jew kif mitluba mill-Konferenza Ministerjali.

G.   Ħarsa ġenerali lejn l-Iżvilupp fl-Ambjent Kummerċjali Internazzjonali

Ħarsa ġenerali ta' kull sena lejn l-iżviluppi fl-ambjent internazzjonali tal-kummerċ li jkollhom impatt fuq is-sistema ta' kummerċ multilateali għandha wkoll issir mit-TPRB. Il-ħarsa ġenerali għandha tkun mgħejjuna permezz ta' rapport ta' kull sena mid-Direttur Ġenerali fejn isemmi l-attivitajiet l-aktar importanti tal-WTO u jenfasizza materji ta' politika sinifikanti li jaffettwaw is-sistema tal-kummerċ.

ATT FINALI LI JINKORPORA

r-Riżultati tar-Rawnd ta' l-Urugwaj ta' Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ

Marrakesh, 15 ta' April 1994

1. 

Wara li ltaqgħu sabiex jikkonkludu r-Rawnd ta' l-Urugwaj tan-Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ, r-rappreżentanti tal-gvernijiet u tal-Komunitajiet Ewropej, il-membri tal-Kumitat tan-Negozjati tal-Kummerċ, jaqblu li l-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (riferuta f'dan l-Att Finali bħala “Ftehim WTO”), id-Dikjarazzjonijiet u d-Deċiżjonijiet Ministerjali, u l-Ftehim dwar l-Impenji fis-Servizzi Finanzjarji, kif annessi hawn, jinkorporaw ir-riżultati tan-negozjati tagħhom u jiffurmaw parti integrali minn dan l-Att Finali.

2. 

Billi jiffirmaw l-Att Finali preżenti, ir-rappreżentanti jaqblu

(a) 

li jissottomettu, kif xieraq, il-Ftehim WTO għall-konsiderazzjoni ta' l-awtoritajiet kompetenti rispettivi tagħom bil-għan li jiksbu approvazzjoni tal-Ftehim skond il-proċeduri tagħhom; u

(b) 

li jadottaw id-Dikjarazzjonijiet u d-Deċiżjonijiet Ministerjali.

3. 

Ir-rappreżentanti jaqblu dwar ix-xewqa ta' l-aċċettazzjoni tal-Ftehim WTO mill-parteċipanti kollha fir-Rawnd ta' l-Urugwaj tan-Negozjati Multilaterali tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem riferuti bħala “parteċipanti”) bil-għan tad-dħul tiegħu fis-seħħ mill-1 ta' Jannar 1995, jew l-aktar kmieni possibbli wara dan. Mhux aktar tard mill-aħħar ta' l-1994, il-Ministri ser jiltaqgħu, skond l-aħħar paragrafu tad-dikjarazzjoni Ministerjali ta' Punta del Este, biex jiddeċiedu dwar l-implimentazzjoni internazzjonali tar-riżultati, inkluż il-ħin tad-dħul tagħhom fis-seħħ.

4. 

Ir-rappreżentanti jaqblu li l-Ftehim WTO għandu jkun miftuħ għall-aċċettazzjoni fl-intier tiegħu, permezz ta' firma jew mod ieħor, mill-parteċipanti kollha skond l-Artikolu XIV tiegħu. L-aċċettazzjoni u d-dħul fis-seħħ ta' Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali inkluż fl-Anness 4 tal-Ftehim WTO għandu jkun irregolat mid-dispożizzjonijiet ta' dak il-Ftehim tal-Kummerċ Plurilaterali.

5. 

Qabel jaċċettaw il-Ftehim WTO, il-parteċipanti li m'humiex partijiet kontraenti għall-Ftehim Ġenerali fuq it-Tariffi u l-Kummerċ għandhom l-ewwel ikunu kkonkludew in-negozjati għas-sħubija fil-Ftehim Ġenerali u jsiru partijiet kontraenti għal dan. Għall-parteċipanti li m'humiex partijiet kontraenti għall-Ftehim Ġenerali mid-data ta' l-Att Finali, l-iskedi m'humiex definittivi u għandhom ikunu sussegwentement kompletati għall-għan ta' sħubija tagħhom fil-Ftehim Ġenerali u l-aċċettazzjoni tal-Ftehim WTO.

6. 

Dan l-Att Finali u t-testi annessi hawn għandhom ikunu ddepositati mad-Direttur-Ġenerali tal-PARTIJIET KONTRAENTI għall-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ li għandu jforni fil-pront kopja awtentikata ta' dan lil kull parteċipant.

Magħmul f'Marrakesh f'dan il-ħmistax-il jum tax-xagħar ta' April elf disa' mija u erbgħa u disgħin, f'kopja singola, fil-lingwa Ingliża, Franċiża u Spanjola, kull test hu awtentiku.

Lista ta' firem li għandhom ikunu inklużi fil-kopja tat-trattat ta' l-Att Finali għall-firem

ID-DEĊIŻJONI DWAR IL-MIŻURI FAVUR IL-PAJJIŻI LI HUMA L-INQAS ŻVILUPPATI



IL-MINISTRI

Waqt li jirrikonoxxu t-talba tal-pajjiżi l-inqas żviluppati u l-bżonn li tkun assigurata l-parteċipazzjoni effettiva tagħhom fis-sistema kummerċjali dinjija, u biex jittieħdu aktar miżuri li jtejbu l-opportunitajiet kummerċjali tagħhom;

Filwaqt li jirrikonoxxu l-bżonnijiet speċifiċi tal-pajjiżi l-inqas żviluppati fil-qasam ta' l-aċċess għas-suq fejn aċċess preferenzali kontinwu jibqa' mezz essenzali biex itejjeb l-opportunitajiet kummerċjali tagħhom;

Filwaqt li jaffermaw mill-ġdid l-impenn tagħhom biex jimplimentaw kompletament id-dispożizzjonijiet li jikkonċernaw lill-pajjiżi l-inqas żviluppati li jinsabu fil-paragrafi 2(d), 6 u 8 tad-Deċiżjoni tat-28 ta' Novembru 1979 dwar Trattament Differenzali u aktar Favorevoli, Reċiproċità u Parteċipazzjoni aktar Sħiħa ta' Pajjiżi li qed jiżviluppaw;

Wara li kkunsidraw l-impenn tal-parteċipanti kif iddikjarat f'Sezzjoni B (vii) ta' Parti I tad-Dikjarazzjoni Ministerjali Punta del Este;



1. 

IDDEĊIDEW LI, jekk m'hemmx diġà pprovdut għalih fl-istrumenti nnegozjati fil-kors tar-Rawnd ta' l-Urugwaj, minkejja l-aċċettazzjoni tagħhom ta' dawn l-istrumenti, il-pajjiżi l-inqas żviluppati, u sakemm jibqgħu f'dik il-kategorija, filwaqt li jikkonformaw mar-regoli ġenerali ddikjarati fl-istrumenti msemmija aktar 'il fuq, ser ikollhom bżonn li jieħdu impenji u konċessjonijiet biss sakemm ikunu konsistenti ma' l-iżvilupp individwali tagħhom, bżonnijiet kummerċjali u finanzjarji, jew il-kapaċitajiet amministrattivi u istituzzjonali tagħhom. Il-pajjiżi l-inqas żviluppati ser jingħataw żmien ta' sena aktar mill-15 ta' April 1994 biex jissottomettu l-iskedi tagħhom kif inhu mitlub fl-Artikolu XI tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ.

2. 

JAQBLU LI:

(i) 

Implimentazzjoni mħaffa tal-miżuri speċjali u differenzali meħuda favur il-pajjiżi l-inqas żviluppati inkużi dawk meħuda fil-kuntest tar-Rawnd ta' l-Urugwaj għandhom ikunu assigurati fost l-oħrajn permezz ta' reviżjonijiet regolari.

(ii) 

sa fejn ikun possibbli, il-konċessjonijiet ta' l-MFN fuq miżuri ta' tariffi u oħrajn li m'humiex miftiehma fir-Rawnd ta' l-Urugwaj fuq prodotti b'interess ta' esportazzjoni lejn il-pajjiżi l-inqas żviluppati jistgħu jkunu implimentati b'mod awtonomu, bil-quddiem u mingħajr stadji. Għandu jkun hemm konsiderazzjoni biex jittejjeb aktar il-GSP u skemi oħra għall-prodotti b'interess partikolari ta' esportazzjoni lejn il-pajjiżi l-inqas żviluppati.

(iii) 

Ir-regoli ddikjarati fid-diversi ftehimiet u strumenti u d-dispożizzjonijiet transizzjonali fir-Rawnd ta' l-Urugwaj għandhom ikunu applikati b' mod flessibbli u ta' appoġġ għall-pajjiżi l-inqas żviluppati. Għal dan il-għan, għandha tingħata kosiderazzjoni simpatetika għall-problemi speċifiċi u motivati, imqanqla mill-pajjiżi l-inqas żviluppati fil-Kunsilli u fil-Kumitati xierqa.

(iv) 

Fl-applikazzjoni ta' miżuri li jħaffu l-importazzjoni u miżuri oħra riferuti fil-paragrafu 3(c) ta' l-Artikolu XXXVII ta' GATT 1947 u l-proviżjoni korrispondenti ta' GATT 1994, ser tingħata konsiderazzjoni speċjali għall-interessi ta' esportazzjoni tal-pajjjiżi l-inqas żviluppati.

(v) 

Il-pajjiżi l-inqas żviluppati għandhom jingħataw assistenza teknika sostanzjalment akbar fl-iżvilupp, tisħiħ u diversifikazzjoni tal-bażijiet tal-produzzjoni u ta' l-esportazzjoni tagħhom inklużi dawk tas-servizzi, kif ukoll fil-promozzjoni tal-kummerċ, biex jagħmel possibbli li jimmassimizzaw il-benefiċji ta' l-aċċess liberu fis-swieq.

3. 

JAQBLU li jibqgħu jirrevedu l-bżonnijiet speċifiċi tal-pajjiżi l-inqas żviluppati u li jkomplu jfittxu l-adozzjoni ta' miżuri pożittivi li jiffaċilitaw l-espansjoni ta' opportunitajiet ta' kummerċ favur dawn il-pajjiżi.

ID-DIKJARAZZJONI DWAR IL-KONTRIBUZZJONI TA' L-ORGANIZZAZZJONI DINJIJA TAL-KUMMERĊ BIEX TINKISEB AKTAR KOERENZA FIT-TISWIR TA' POLITIKA EKONOMIKA GLOBALI





1. Il-Ministri jagħrfu li l-globalizzazzjoni ta' l-ekonomija dinjija wasslet għall-interazzjonijiet li dejjem qed jikbru bejn il-politiki ekonomiċi segwiti minn pajjiżi individwali, inklużi interazzjonijiet bejn aspetti strutturali, makro-ekonomiċi, kummerċjali, aspetti finanzjarji u ta' żvilupp fit-tiswir ta' politiki ekonomiċi. Ix-xogħol biex tinkiseb armonija bejn dawn il-politiki jaqa' primarjament fuq il-gvernijiet fuq livell nazzjonali, iżda il-koerenza tagħhom internazzjonalmnent hija element importanti u ta' valur sabiex titkabbar l-effettività ta' dawn il-politiki fuq livell nazzjonali. Il-Ftehim li ntlaħaq fir-Rawnd ta' l-Urugwaj juri li l-gvernijiet kollha li qed jipparteċipaw jirrikonoxxu li l-politiki ta' kummerċ liberali jikkontribwixxu għat-tkabbir b'saħħtu u għall-iżvilupp ta' l-ekonomiji tagħhom infushom u għall-ekonomija dinjija kollha kemm hi.

2. Ħidma b'suċċess f'kull qasam ta' politika ekonomika twassal għal progress f'oqsma oħra. Stabbilità akbar tar-rata ta' kambju, ibbażata fuq kondizzjonijiet ekonomiċi u finanzjarji aktar ordnati, għandhom ikunu ta' kontribut għall-espansjoni tal-kummerċ, tkabbir u żvilupp sostenibbli, u l-korrezzjoni ta' żbilanċi esterni. Hemm bżonn ukoll ta' mixja adegwata u f'waqtha ta' riżorsi ta' investiment finanzjarju u reali konċessjonali u mhux-konċessjonali għall-pajjiżi li qed jiżviluppaw u għal aktar sforzi biex ikunu indirizzati problemi ta' dejn, biex jgħinu s-sigurtà tat-tkabbir u l-iżvilupp ekonomiku. Il-liberalizzazzjoni tal-Kummerċ hija parti dejjem aktar importanti għas-suċċess tal-programmi ta' aġġustament li ħafna pajjiżi qed jieħdu, li ta' spiss jinvolvu nfiq soċjali transizzjonali sinifikanti. Marbut ma' dan, il-Ministri jinnotaw ir-rwol tal-Bank Dinji u ta' l-IMF sabiex jappoġġaw l-aġġustament għal-liberalizzazzjoni tal-kummerċ, inkluż is-sostenn għall-importazzjoni netta ta' l-ikel ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw filwaqt li jiffaċċjaw spejjeż għal żmien qasir imqanqla mir-riformi tal-kummerċ ta' l-Agrikoltura.

3. Ir-riżultat pożittiv tar-Rawnd ta' l-Urugwaj huwa ta' kontribuzzjoni ewlenija għall-politiki ekonomiċi internazzjonali aktar koerenti u kumplimentarji. Ir-riżultati tar-Rawnd ta' l-Urugwaj jassiguraw espansjoni ta' aċċess tas-suq għall-benefiċju tal-pajjiżi kollha, kif ukoll bħala qafas ta' dixxiplini multilaterali msaħħa għall-kummerċ. Huma jiggarantixxu wkoll li l-politika tal-kummerċ titmexxa b'mod aktar trasparenti u b'għarfien akbar tal-benefiċji għall-kompetittività domestika ta' ambjent ta' kummerċ miftuħ. Is-sistema multilaterali tal-kummerċ imsaħħa li tirriżulta mir-Rawnd ta' l-Urugwaj għandha l-kapaċità li tipprovdi forum itjeb għal-liberalizzazzjoni, li tikkontribwixxi għal sorveljanza aktar effettiva, u li tassigura osservazzjoni stretta ta' regoli u dixxiplini multilaterali miftiehma. Dan it-titjib ifisser li l-politika tal-kummerċ tista' fil-futur ikollha rwol aktar sostanzjali li jassigura koerenza fit-tiswir ta' politika ekonomika globali.

4. Il-Ministri jagħrfu, madanakollu, li d-diffikultajiet li joriġinaw barra mill-qasam tal-kummerċ ma jistgħux ikunu solvuti permezz ta' miżuri meħuda fil-qasam tal-kummerċ biss. Dan jenfasizza l-importanza ta' l-isforzi biex jitjiebu elementi oħra fit-tiswir ta' politika ekonomika globali biex jikkumplimentaw l-implimentazzjoni effettiva tar-riżultati miksuba fir-Rawnd ta' l-Urugwaj.

5. Ir-rabta bejn l-aspetti differenti ta' politika ekonomika teħtieġ li l-istituzzjonijiet internazzjonali li għandhom responsabbiltajiet f'kull wieħed minn dawn l-oqsma timxi fuq politiki konsistenti u ta' sostenn reċiproku. L-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ għandha għalhekk tfittex u tiżviluppa kooperazzjoni ma' l-organizzazzjonijiet internazzjonali responsabbli għall-oqsma monetarji u finanzjarji, filwaqt li tirrispetta l-mandat, il-ħtiġijiet ta' kunfidenzalità u l-awtonomija neċessarja fil-proċeduri ta' teħid ta' deċiżjonijiet ta' kull istituzzjoni, u tevita l-imposizzjoni fuq gvernijiet dwar kondizzjonijiet reċiproċi jew kondizzjonijiet miżjuda. Il-Ministri jistiednu wkoll lid-Direttur-Ġenerali tal-WTO sabiex jirrevedi flimkien mad-Direttur Maniġerjali tal-Fond Monetarju Internazzjonali u l-President tal-Bank Dinji, l-implikazzjonijiet tar-resposabbilitajiet tal-WTO għall-kooperazzjoni tagħha ma' l-istituzzjonijiet ta' Bretton Woods, kif ukoll il-forom li din il-kooperazzjoni tista' tieħu, bil-għan li tikseb koerenza akbar fit-tiswir ta' politika ekonomika globali.

ID-DEĊIŻJONI DWAR PROĊEDURI TA' NOTIFIKI



Il-Ministri jiddeċiedu li jirrikkmandaw li l-Konferenza Ministerjali tadotta d-deċiżjoni fuq it-titjib u r-reviżjoni ta' proċeduri ta' notifika ddikjarati hawn taħt.

Il-MEMBRI,

Waqt li jixtiequ li jtejbu l-operazzjoni tal-proċeduri tan-notifika skond il-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (minn hawn 'il quddiem riferut bħala l-Ftehim tal-WTO), u li b'hekk jikkontribwixxi għat-trasparenza tal-politiki tal-kummerċ tal-Membri u għall-effetività ta' l-arranġamenti ta' sorveljenza stabbiliti għal dak l-iskop;

Waqt li jassumu l-obbligazzjonijiet skond il-Ftehim tal-WTO biex jippubblikaw u jinnotifikaw, inklużi l-obbligazzjonijiet mistennija skond it-termini ta' protokolli speċifiċi ta' adeżjoni, rinunzja, u ftehim ieħor milħuq mill-Membri;

JAQBLU KIF ĠEJ;



I.   Obligazzjoni ġenerali biex tinnotifika

Il-Membri jiddikjaraw l-impenn tagħhom lejn l-obligazzjonijiet skond il-Ftehimiet Multilaterali tal-Kummerċ u, fejn applikabbli, il-Ftehimiet Plurilaterali tal-Kummerċ, rigward pubblikazzjoni u notifika.

Il-Membri jassumu mill-ġdid il-garanziji ddikjarati fil-Ftehim Dwar Notifika, Konsultazzjoni, Għeluq ta' Kwistjoni u Sorveljanza adottat fit-28 ta' Novembru 1979 (BISD 26S/210). Rigward il-garanziji tagħhom li jinnotifikaw, sa kemm jista' jkun possibbli, l-adozzjoni tagħhom tal-miżuri tal-kummerċ li jaffettwaw l-operazzjoni ta' GATT 1994, notifika li fiha nnfisha ma tkunx tippreġudika l-fehmiet dwar il-konsistenza ta' miżuri għad-drittijiet u obbligazzjonijiet jew ir-relevanza tagħhom skond il-Ftehimiet Multilaterali tal-Kummerċ u, fejn applikabbli, il-Ftehimiet Plurilaterali tal-Kummerċ, il-Membri jaqblu li jkunu ggwidati, kif xieraq, bil-lista tal-miżuri annessa. Għalhekk il-Membri jaqblu li l-introduzzjoni jew il-modifikazzjoni ta' miżuri bħal dawn tkun bla ħsara għall-ħtiġijiet tan-notifiki tal-Ftehim ta' l-1979.

II.   Reġistru ċentrali ta' notifiki

Reġistru ċentrali tan-notifiki għandu jkun stabbilit taħt ir-responsabbiltà tas-Segretarjat. Filwaqt li l-Membri ser jibqgħu jsegwu proċeduri eżistenti ta' notifiki, is-Segretarjat għandu jassigura li r-reġistru ċentrali jirrekordja dawk l-elementi ta' informazzjoni pprovduti dwar il-miżura mill-Membru kkonċernat f'dak li hu l-għan tagħha, il-kopertura tagħha tal-Kummerċ, u l-ħtieġa li għaliha ġiet innotifikata. Ir-reġistru ċentrali għandu jqabbel ir-referenzi tar-rekords tan-notifiki tiegħu bejn il-Membru u l-obbilgazzjoni.

Ir-reġistru ċentrali għandu jinforma kull sena lil kull Membru dwar l-obbligazzjonijiet tan-notifika regolari li dak il-Membru ser ikun mistenni li jirrispondi għaliha matul is-sena li jkun imiss.

Ir-reġistru ċentrali għandu jiġbed l-attenzjoni ta' Membri individwali għall-ħtiġijiet ta' notifika regolari li jibqgħu mhux imwettqa.

L-informazzjoni fir-reġistru ċentrali dwar notifiki individwali għandhom ikunu disponibbli jekk jintalbu għal kull membru intitolat biex jirċievi n-notifika kkonċernata.

III.   Reviżjoni ta' obbligazzjonijiet u proċeduri ta' notifiki

Il-Kunsill għall-Kummerċ ta' Oġġetti ser jintrabat li jagħmel reviżjoni ta' obbligazzjonijiet u proċeduri ta' notifika taħt il-Ftehimiet fl-Anness 1A tal-Ftehim tal-WTO. Ir-reviżjoni ser issir minn grupp tax-xogħol, li fih il-Membri kollha jistgħu jissieħbu. Il-grupp ser ikun stabbilit immedjatament wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.

It-termini ta' referenza tal-grupp tax-xogħol ser ikun:

— 
li jintrabat li jagħmel b'reqqa kbira reviżjoni ta' l-obbligazzjonijiet tan-notifiki kollha li jeżistu ta' Membri stabbiliti skond il-Ftehimiet ta' l-Anness 1A tal-Ftehim tal-WTO, bil-fehma li jħaffu, jistandardizzaw u jikkonsolidaw dawn l-obbligazzjonijiet sa fejn ikun prattikabbli, kif ukoll li jtejbu l-konformità ma' dawn l-obbligazzjonijiet, filwaqt li jżommu f'moħħhom l-għan prinċipali li jtejbu t-trasparenza tal-politiki tal-kummerċ tal-Membri u l-effettività ta' arranġamenti ta' sorveljanza stabbiliti għal dan il-għan, u jżommu f'moħħhom ukoll il-bżonn possibbli ta' xi pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw għal assistenza biex jilħqu l-obbligazzjonijiet tan-notifiki tagħhom;
— 
biex jagħmel rakkomandazzjonijiet lill-Kunsill għall-Kummerċ ta' oġġetti mhux aktar tard minn sentejn wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.

L-ANNESS

LISTA INDIKATTIVA ( 215 ) TA' MIŻURI NOTFIKABBLI

Tariffi (inklużi firxa u skop ta' rbit, dispożizzjonijiet tal-GSP, rati applikati lill-membri ta' oqsma ta' Kummerċ ħieles/għaqdiet doganali, preferenzi oħra)

Kwoti ta' tariffi u spejjeż addizzjonali

Restrizzjonijiet kwantitattivi, inklużi restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni b'mod volontarju u arranġamenti tas-suq li jaffettwaw l-importazzjoni b'mod ordnat

Miżuri oħra li m'għandhomx tariffi bħal liċenzar u ħtiġijiet ta' taħlit; taxxi varji

Valutazzjoni tad-dwana

Regoli ta' l-oriġini

Kuntratti tal-Gvern

Xkilijiet tekniċi

Azzjonijiet ta' salvagwardja

Azzjonijiet ta' anti-dumping

Azzjonijiet kompensatorji

Taxxi fuq l-esportazzjoni

Sussidji fuq l-esportazzjoni, eżenzjonijiet tat-taxxa u finanzjament ta' l-esportazzjoni konċessjonarju

Żoni ta' kummerċ ħieles, inkluż il-manifattura

Restrizzjonijiet ta' esportazzjoni, inkużi restrizzjonijiet ta' esportazzjoni b'mod volontarju u arranġamenti tas-suq b'mod ordnat

Assistenza oħra mill-gvern, inklużi sussidji, eżenzjonijiet tat-taxxa

Rwol ta' impriżi ta' l-Istat li jagħmlu kummerċ

Kontrolli ta' skambju ta' flus barranin relatati ma' l-importazzjoni u l-esportazzjoni

Kontro-kummerċ mandat mill-Gvern

Kull miżura oħra koperta mill-Ftehimiet Multilaterali ta' Kummerċ fl-Anness 1A tal-Ftehim tal-WTO

ID-DIKJARAZZJONI DWAR IR-RELAZZJONI TA' L-ORGANIZZAZZJONI DINJIJA TAL-KUMMERĊ MAL-FOND MONETARJU INTERNAZZJONALI





IL-MINISTRI,

Waqt li jinnotaw ir-relazzjoni stretta bejn il-PARTIJIET KONTRAENTI għall-GATT 1947 u l-Fond Monetarju Internazzjonali, u d-dispożizzjonijiet tal-GATT 1947 li jirregolaw dik ir-relazzjoni, b'mod partikolari l-Artikolu XV tal-GATT 1947;

Waqt li jirrikonoxxu x-xewqa ta' parteċipanti biex jibbażaw ir-relazzjoni ta' l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ mal-Fond Monetarju Internazzjonali, rigward l-oqsma koperti mill-Ftehimiet Multilaterali tal-Kummerċ fl-Anness 1A tal-Ftehim tal-WTO, dwar id-dispożizzjonijiet li rregolaw ir-relazzjoni tal-PARTIJIET KONTRAENTI għall-GATT 1947 mal-Fond Monetarju Internazzjonali;

Hawnhekk jaffermaw mill-ġdid li, sakemm m'hemmx ipprovdut mod ieħor fl-Att Finali, ir-relazzjoni tal-WTO mal-Fond Monetarju Internazzjonali, rigward l-oqsma koperti mill-Ftehimiet Multilaterali tal-Kummerċ fl-Anness 1A tal-Ftehim tal-WTO, ser tkun ibbażata fuq id-dispożizzjonijiet li rregolaw ir-relazzjoni tal-PARTIJIET KONTRAENTI għall-GATT 1947 mal-Fond Monetarju Internazzjonali.

ID-DEĊIŻJONI DWAR MIŻURI LI JIKKONĊERNAW L-EFFETTI NEGATTIVI POSSIBBLI TAL-PROGRAMM TA’ RIFORMA FUQ PAJJIŻI L-INQAS ŻVILUPPATI U PAJJIŻI LI QED JIŻVILUPPAW LI NETTAMENT JIMPORTAW IKEL





1. Il-Ministri jagħrfu li l-implimentazzjoni progressiva tar-riżultati tar-Rawnd ta' l-Urugwaj kollha f'daqqa ser tiġġenera aktar opportunitajiet għall-espansjoni tal-kummerċ u t-tkabbir ekonomiku għall-benefiċċju tal-parteċipanti kollha.

2. Il-Ministri jagħrfu li waqt il-programm tar-riforma li jwassal għal aktar liberalizzazzjoni ta' kummerċ fl-agrikoltura, il-pajjiżi l-inqas żviluppati u pajjiżi li qed jiżviluppaw li nettament jimportaw ikel jistgħu jesperjenzaw effetti negattivi f'termini ta' disponibbiltà ta' provisjonijiet adegwati ta' ikel bażiku minn sorsi esterni fuq termini u kondizzjonijiet raġonevoli, inklużi diffikultajiet ta' perjodu qasir fl-iffinanzjar ta' livelli normali ta' importazzjoni kummerċjali ta' ikel bażiku.

3. Il-Ministri għalhekk jaqblu li jistabbilixxu mekkaniżmi xierqa biex jassiguraw li l-implimentazzjoni tar-riżultati tar-Rawnd ta' l-Urugwaj dwar il-kummerċ fl-agrikoltura ma taffetwax b'mod żvantaġġjuż id-disponibbiltà ta' l-għajnuna ta' l-ikel fuq livell li jkun suffiċjenti biex tkompli tkun ipprovduta assisstenza biex jintlaħqu l-bżonnijiet ta' l-ikel tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw, speċjalment il-pajjiżi l-inqas żviluppati u l-pajjiżi li qed jiżviluppaw li nettament jimpurtaw ikel. Għall-dan-il għan il-Ministri jaqblu:

(i) 

li jirrevedu l-livell ta' l-għajnuna ta' ikel stabbilit perjodikament mill-Kumitat fuq l-Għajnuna ta' l-Ikel taħt il-Konvenzjoni ta' l-Għajnuna ta' l-Ikel 1986 u biex jinbdew in-negozjati fil-forum xieraq biex ikun stabbilit livell ta' impenn dwar l-għajnuna ta' l-ikel li jkun biżżejjed biex jintlaħqu l-bżonnijiet leġittimi ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw matul il-programm ta' riforma;

(ii) 

li jadottaw linji-gwida biex jassiguraw li proporzjon li qed jiżdied ta' ikel bażiku ikun ipprovdut lill-pajjiżi l-inqas żviluppati u pajjiżi li nettament jimpurtaw ikel f'forma kompleta ta' għotja u/jew fuq termini konċessjonali xierqa skond l-Artikolu IV tal-Konvenzjoni ta' l-Għajnuna ta' l-Ikel 1986;

(iii) 

li jikkunsidraw b'mod sħiħ fil-kuntest tal-programmi ta' għajnuna tagħhom, talbiet għall-provvediment ta' assistenza teknika u finanzjarja lill-pajjiżi l-inqas żviluppati u pajjiżi li nettament jimpurtaw ikel biex itejbu l-produttività agrarja u l-infrastruttura tagħhom.

4. Il-Ministri jaqblu wkoll li jassiguraw li kull ftehim relatat ma' krediti ta' l-esportazzjoni ta' l-agrikoltura jagħmel dispożizzjoni xierqa għall-trattament differenzali favur il-pajjiżi l-inqas żvilup pati u pajjiżi li qed jiżviluppaw li nettament jimportaw ikel.

5. Il-Ministri jagħrfu li bħala riżultat tar-Rawnd ta' l-Urugwaj ċertu pajjiżi li qed jiżviluppaw jistgħu jesperjenzaw diffikultajiet ta' perjodu qasir fl-iffinanzjar ta' importazzjonijiet kummerċjali ta' livell normali u li dawn il-pajjiżi jistgħu jkunu eliġibbli li jieħdu mir-riżorsi ta' istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali taħt faċilitajiet eżistenti, jew faċilitajiet bħal dawn li jistgħu jkunu stabbiliti, fil-kuntest ta' programmi ta' aġġustament, sabiex ikunu indirizzati dawn id-diffikultajiet ta' ffinanzjar. F'dan ir-rigward il-Ministri jieħdu nota ta' paragrafu 37 tar-rapport tad-Direttur-Ġenerali tal-PARTIJIET KONTRAENTI għall-GATT 1947 fil-konsultazzjonijiet tiegħu mad-Direttur Maniġerjali tal-Fond Monetarju Internazzjonali u l-President tal-Bank Dinji (MTN.GNG/NG14/W/35).

6. Id-dispożizzjonijiet ta' din id-Deċiżjoni ser ikunu bla ħsara għal reviżjoni regolari mill-Konferenza Ministerjali, u dak li jsegwi minn din id-Deċiżjoni ser ikun immonitorjat, kif xieraq, mill-Kumitat dwar l-Agrikoltura.

ID-DEĊIŻJONI DWAR NOTIFIKAZZJONI TA’ L-EWWEL INTEGRAZZJONI TAĦT L-ARTIKOLU 2.6 TAL-FTEHIM DWAR IT-TESSUTI U L-ILBIES





Il-Ministri jaqblu li l-parteċipanti li jżommu r-restrizzjonijiet li jaqgħu taħt il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 2 tal-Ftehim dwar it-Tessuti u l-Ilbies għandhom jgħarrfu d-dettalji kompleti ta' l-azzjonijiet li għandhom jittieħdu skond il-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 2 ta' dak il-Ftehim lis-Segretarjat tal-GATT mhux aktar tard mill-1 ta' Ottubru 1994. Is-Segretarjat tal-GATT għandu immedjatament jiċċirkola dawn in-notifiki lill-parteċipanti l-oħra għall-informazzjoni. Dawn in-notifiki ser ikunu disponibbli għall-Korp tal-Monitoraġġ tat-Tessuti, meta jkun stabbilit, għall-għan tal-paragrafu 21 ta' l-Artikolu 2 tal-Ftehim dwar it-Tessuti u l-Ilbies.

ID-DEĊIŻJONI DWAR IL-FTEHIM PROPOST DWAR IS-SISTEMA TA' INFORMAZZJONI TA' L-ISTANDARDS WTO-ISO





Il-Ministri jiddeċiedu li jirrakkomandaw li s-Segretarjat ta' l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ jilħaq ftehim ma' l-Organizzazzjoni Internazzjonali ta' l-Istandardizzazzjoni (“ISO”) biex jistabbilixxi sistema ta' informazzjoni li taħtha:

1. 

Il-Membri ta' l-Isonet għandhom jittrasmettu liċ-Ċentru ta' Informazzjoni ISO/IEC f'Ġinevra n-notifiki riferuti fil-paragrafi C u J tal-Kodiċi ta' Prattika Tajba għall-Preparazzjoni, Adozzjoni u Applikazzjoni ta' Standards fl-Anness 3 għall-Ftehim dwar Xkiel Tekniku għall-Kummerċ, bil-mod indikat hemm;

2. 

Is-sistemi ta' klassifikazzjoni (alpha)numerika li ġejjin għandhom jintużaw fil-programmi tax-xogħol riferuti fil-paragrafu J:

(a) 

sistema ta' klassifikazzjoni ta' standards li tkun tagħti lok lill-korpi ta' standardizzazzjoni li jagħtu lil kull standard imsemmi fil-programm tax-xogħol indikazzjoni (alpha)numerika tas-suġġett.

(b) 

sistema ta' kodiċi fi stadji li tkun tagħti lok lill-korpi ta' standardizzazzjoni biex jagħtu għall-kull standard imsemmi fil-programm tax-xogħol indikazzjoni (alpha)numerika ta' l-istadju ta' l-iżvilupp ta' l-istandard; għal dan il-għan, ta' l-anqas ħames stadji ta' żvilupp għandhom ikunu distinti: ( 216 ) l-istadju li fih tkun ittieħdet id-Deċiżjoni li jkun żviluppat standard, imma x-xogħol tekniku jkun għadu ma bediex; (2) l-istadju li fih ix-xogħol tekniku jkun beda, imma l-perjodu għas-sottomissjoni tal-kummenti jkun għadu ma bediex.; (3) l-istadju li fih il-perjodu għas-sottomissjoni tal-kummenti jkun beda, imma jkun għadu ma tlestiex; (4) l-istadju li fih il-perjodu għas-sottomissjoni tal-kummenti tlesta, imma l-istandard jkun għadu ma ġiex adottat; u (5) l-istadju li fih l-istandard ġie adottat;

(ċ) 

Sistema ta' identifikazzjoni li tkopri l-istandards internazzjonali kollha li jippermettu lill-korpi ta' standardizzazzjoni biex jagħtu lil kull standard imsemmi fil-programm tax-xogħol indikazzjoni (alpha)numerika ta' l-istandard(s) internazzjonali wżati bħala bażi;

3. 

Iċ-Ċentru ta' Informazzjoni ISO/IEC għandu fil-pront jibgħat lis-Segretarjat kopji ta' kull notfikazzjoni riferuta fil-paragrafu Ċ tal-kodiċi ta' Prattika Tajba;

4. 

Iċ-Ċentru ta' Informazzjoni ISO/IEC għandu jippubblika regolarment l-informazzjoni riċevuta fin-notifiki magħmula lilu taħt il-paragrafi Ċ u J tal-Kodiċi ta' Prattika Tajba; din il-pubblikazzjoni, li għaliha tista' tkun iddebitata tariffa raġonevoli, għandha tkun disponibbli għall-membri ta' l-Isonet u permezz tas-Segretarjat għall-Membri tal-WTO.

ID-DEĊIŻJONI DWAR REVIŻJONI TAL-PUBBLIKAZZJONI TAĊ-ĊENTRU TA' INFORMAZZJONI TA' L-ISO/IEC





Il-Ministri jiddeċiedu li skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 13 tal-Ftehim dwar Xkilijiet Tekniċi għall-Kummerċ fl-Anness 1A tal-Ftehim li jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, il-Kumitat dwar Xkilijiet Tekniċi għall-Kummerċ stabbilit taħtu għandu, mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet dwar konsultazzjoni u għeluq ta' kwistjonijiet, ta' l-anqas darba fis-sena jirrevedi l-pubblikazzjoni pprovduta miċ-Ċentru ta' Informazzjoni ta' l-ISO/IEC dwar l-informazzjoni riċevuta skond il-Kodiċi ta' Prattika Tajba għall-Preparazzjoni, Adozzjoni u Applikazzjoni ta' l-Istandards fl-Anness 3 tal-Ftehim, bil-għan li tingħata lill-Membri l-opportunità li jiddiskutu kull tip ta' materja relatata mat-tħaddim ta' dak il-Kodiċi.

Sabiex tkun iffaċilitata din id-diskussjoni, is-Segretarjat għandu jipprovdi elenku bil-Membru tal-korpi kollha ta' standardizzazzjoni li aċċettaw il-Kodiċi, kif ukoll lista ta' dawk il-korpi ta' standardizzazzjoni li aċċettaw jew irtiraw mill-Kodiċi sa mir-reviżjoni ta' qabel.

Is-Segretarjat għandu wkoll iqassam fil-pront kopji tan-notifiki li jirċievi miċ-Ċentru ta' Informazzjoni ta' l-ISO/IEC lill-Membri.

ID-DEĊIŻJONI KONTRA T-TAQRIQ BIL-LIĠI





IL-MINISTRI,

Jinnotaw li filwaqt li l-problema tal-ksur ta' miżuri doganali ta' anti-dumping kienet tifforma parti min-negozjati li ġew qabel il-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu V1 tal-GATT 1994, in-negozjaturi ma setgħux jaqblu fuq test speċifiku,

Konxji dwar ix-xewqa dwar l-applikabilità ta' regoli uniformi f'dan il-qasam malajr kemm jista' jkun,

jiddeċiedu li jirreferu din il-kwistjoni lill-Kumitat dwar Prattiċi ta' l-Anti-Dumping stabbilita taħt dak il-Ftehim għar-riżoluzzjoni.

ID-DEĊIŻJONI DWAR IR-REVIŻJONI TA' L-ARTIKOLU 17.6 TAL-FTEHIM DWAR L-IMPLIMENTAZZJONI TA' L-ARTIKOLU V1 TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR TARIFFI U KUMMERĊ 1994





Il-Ministri jiddeċiedu kif ġej:

L-istandard tar-reviżjoni fil-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 17 tal-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 għandu jkun rivedut wara perjodu ta' tliet snin bil-għan li tkun ikkunsidrata l-mistoqsija ta' jekk jistax ikun applikat b'mod ġenerali.

ID-DIKJARAZZJONI DWAR GĦELUQ TA’ KWISTJONI SKOND IL-FTEHIM DWAR L-IMPLIMENTAZZJONI TA’ L-ARTIKOLU V1 TAL-FTEHIM ĠENERALI DWAR TARIFFI U KUMMERĊ 1994 JEW PARTI V TAL-FTEHIM DWAR SUSSIDJI U MIŻURI KUMPENSATORJI





Il-Ministri jirrikonoxxu, rigward għeluq ta' kwistjonijiet skond il-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994 jew Parti V tal-Ftehim dwar Sussidji u Miżuri Kumpensatorji, il-bżonn għal riżoluzzjoni konsistenti ta' kwistjonijiet imqanqla minn anti-dumping u miżuri ta' dazji kumpensatorji.

ID-DEĊIŻJONI DWAR KAŻIJIET FEJN L-AMMINISTRAZZJONIJIET DOGANALI JKOLLHOM RAĠUN LI JIDDUBITAW KEMM HU VERU JEW PREĊIŻ IL-VALUR IDDIKJARAT



Il-Ministri jistiednu lill-Kumitat dwar Valwazzjoni Doganali stabbilit taħt il-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-GATT 1994 biex jieħu din id-deċiżjoni:

IL-KUMITAT DWAR VALWAZZJONI TAD-DWANA,

Waqt li jkun affermat mill-ġdid li l-valur tat-transazzjoni huwa l-bażi primarja tal-valwazzjoni taħt il-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-GATT 1994 (minn hawn ’il quddiem riferut bħala l-“Ftehim”);

Waqt li jirrikonoxxu li l-amministrazzjoni doganali jista' jkollha tindirizza każijiet fejn ikollha raġuni li tiddubita kemm huma veri jew preċiżi d-dettalji jew id-dokumenti prodotti minn kummerċjanti li jsostnu l-valur iddikjarat;

Waqt li jenfasizzaw li meta jagħmlu hekk l-amministrazzjoni doganali m'għandhiex tippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi tal-kummerċjanti;

Waqt li jikkunsidraw l-Artikolu 17 tal-Ftehim, il-paragrafu 6 ta' l-Anness III lil-Ftehim, u d-deċiżjonijiet relevanti tal-Kumitat Tekniku dwar Valwazzjoni doganali.

JIDDEĊIEDU KIF ĠEJ:



1. Meta dikjarazzjoni tkun ippreżentata u fejn l-amministrazzjoni doganali jkollha raġuni li tiddubita kemm huma veri jew preċiżi d-dettalji jew id-dokumenti prodotti bħala sostenn għal din id-dikjarazzjoni, l-amministrazzjoni doganali tista' tistaqsi lill-importatur biex jipprovdi aktar spjegazzjoni, inklużi dokumenti jew evidenza oħra, li l-valur iddikjarat jirrappreżenta l-ammont totali fil-fatt imħallas jew li għandu jitħallas għall-oġġetti importati, aġġustat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 8. Jekk, wara li tkun riċevuta aktar informazzjoni, jew jekk ma jkunx hemm risposta, l-amministrazzjoni doganali jkun għad għandha dubji raġonevoli kemm hu veru jew preċiż il-valur iddikjarat, tista', waqt li żżomm f'moħħha d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 11, tqis li l-valur doganali ta' l-oġġetti importati ma jistax ikun iddeterminat taħt id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 1. Qabel ma tieħu deċiżjoni finali, l-amministrazzjoni doganali għandha tikkomunika lill-importatur, bil-kitba jekk huwa mitlub, ir-raġunijiet tad-dubju fuq kemm huma veri jew preċiżi d-dettalji jew id-dokumenti miġjuba u l-importatur għandu jingħata opportunità raġonevoli biex jirrispondi. Meta tittieħed deċiżjoni finali, l-amministrazzjoni doganali għandha tikkomunika lill-importatur bil-kitba d-deċiżjoni u r-raġunijiet tagħha.

2. Huwa kompletament xieraq waqt li jkun applikat il-Ftehim li Membru wieħed jassisti Membru ieħor fuq termini maqbula reċiprokament.

ID-DEĊIŻJONI DWAR TESTI RELATATI MA' VALURI MINIMI U IMPORTAZZJONI JIET MINN AĠENTI UNIĊI, DISTRIBUTURI UNIĊI U KONĊESSJONARJI UNIĊI



Il-Ministri jiddeċiedu li jirreferu t-testi li ġejjin lill-Kumitat dwar Valwazzjoni Doganali stabbilit taħt il-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal- GATT 1994, għall-adozzjoni.



I

Fejn pajjiż li qed jiżviluppa jagħmel riserva biex iżomm valuri minimi li huma uffiċjalment stabbiliti skond it-termini tal-paragrafu 2 ta' l-Anness III u juri kawża ġusta, il-Kumitat għandu jikkunsidra b'simpatija t-talba għar-riserva.

Fejn riserva tintlaqa', it-termini u l-kondizzjonijiet riferuti fil-paragrafu 2 ta' l-Anness III għandhom jikkunsidraw b'mod sħiħ l-iżvilupp, il-bżonnijiet finanzjarji u kummerċjali tal-pajjiż ikkonċernat li qed jiżviluppa.

II

1. Numru ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw huma mħassba dwar il-problemi li jistgħu jeżistu fil-valwazzjoni ta' importazzjoni minn aġenti uniċi, distributuri uniċi u konċessjonarji uniċi. Taħt il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 20, il-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw jistgħu jdumu sa ħames snin qabel ma japplikaw il-Ftehim. F'dan il-kuntest, il-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw u li qed jibbenefikaw minn din id-dispożizzjoni jistgħu jużaw il-perjodu biex iwettqu studji xierqa u biex jieħdu dawk l-azzjonijiet l-oħra li huma neċessarji biex jiffaċilitaw l-applikazzjoni.

2. Billi jikkusidra dan, il-Kumitat jirrakkomanda li l-Kunsill tal-Kooperazzjoni Doganali jassisti l-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw, skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness II, biex jifformola u jwettaq studji f'oqsma identifikati li jistgħu jkunu problematiċi, inklużi dawk relatati ma' importazzjonijiet minn aġenti uniċi, distributuri uniċi u konċessjonarji uniċi.

ID-DEĊIŻJONI DWAR ARRANĠAMENTI ISTITUZZJONALI GĦALL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI



Il-Ministri jiddeċiedu li jirrakkomandaw li l-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi fl-ewwel laqgħa tiegħu jadotta d-deċiżjoni dwar il-korpi sussidjarji dikjarati hawn taħt.

IL-KUNSILL GĦALL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI,

Waqt li jaġixxi skond l-Artikolu XXIV bil-fehma li jiffaċilita l-operazzjoni u jippromwovi l-għanijiet tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi.

JIDDEĊIEDI KIF ĠEJ:



1. Kull korp sussidjarju li l-Kunsill jista' jistabbilixxi għandu jirrapporta kull sena jew aktar ta' spiss kif neċessarju lill-Kunsill. Kull korp bħal dan għandu jistabbilixxi r-regoli tal-proċeduri tiegħu, u jista' jibni l-korpi sussidjarji tiegħu kif xieraq.

2. Kull Kumitat settorjali għandu jwettaq ir-responsabbiltajiet kif mogħtija lilu mill-Kunsill, u għandu jagħti l-opportunità lill-Membri biex jikkonsultaw fuq kull kwistjoni dwar il-Kummerċ fis-Servizzi fis-settur ikkonċernat u l-operazzjoni ta' l-anness settorjali li għaliha jista' jappartjeni. Responsabbiltajiet bħal dawn għandhom jinkludu:

(a) 

li l-applikazzjoni tal-Ftehim rigward is-settur ikkonċernat tinżamm taħt reviżjoni u sorveljanza kontinwa;

(b) 

li jkunu fformolati proposti jew rakkomandazzjonijiet biex ikunu kkunsidrati mill-Kunsill f'konnessjoni ma' kull kwistjoni relatata mal-kummerċ fis-settur ikkonċernat;

(ċ) 

li jekk hemm anness li għandu x'jaqsam mas-settur, jikkunsidra proposti għall-emenda ta' dak l-anness settorjali, u jagħmel rakkomandazzjonijiet xierqa lill-Kunsill;

(d) 

li jipprovdi forum għall-diskussjonijiet tekniċi, li jwettqu studji dwar miżuri ta' Membri u li jwettqu eżaminar ta' kull materja teknika oħra li taffettwa l-kummerċ fis-servizzi fis-settur ikkonċernat;

(e) 

li jipprovdi assistenza teknika lill-pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw u pajjiżi li qed jiżviluppaw waqt li qed jinnegozjaw sħubija fil-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ fir-rigward ta' l-applikazzjoni ta' l-obbligazzjonijiet jew materji oħra li jaffettwaw il-kummerċ fis-servizzi fis-settur ikkonċernat; u

(f) 

li jikkoopera ma' kull korp sussidjarju ieħor stabbilit taħt il-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi jew kull organizzazzjoni internazzjonali attiva f'kull settur ikkonċernat.

3. Huwa hawnhekk stabbilit Kumitat dwar il-Kummerċ fis-Servizzi Finanzjarji li ser ikollu r-responsabbiltajiet elenkati fil-paragrafu 2.

ID-DEĊIŻJONI DWAR ĊERTI PROĊEDURI TA’ GĦELUQ TA’ KWISTJONIJIET GĦALL-FTEHIM ĠENERALI DWAR IL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI



Il-Ministri jiddeċiedu li jirrakkomandaw li l-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi fl-ewwel laqgħa tiegħu jadotta d-deċiżjoni ddikjarata hawn taħt.

IL-KUNSILL GĦALL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI,

Waqt li jikkunsidra n-natura speċifika ta' l-obbligazzjonijiet u impenji speċifiċi tal-Ftehim, u tal-kummerċ fis-servizzi, rigward l-għeluq ta' kwistjonijiet taħt l-Artikoli XXII u XXIII.

JIDDEĊIEDI KIF ĠEJ:



1. Għandha tkun stabbilita skeda ta' membri ta' pànel biex tassisti fis-selezzjoni tal-membri tal-pànel.

2. Għal dan il-għan, il-Membri jistgħu jissuġġerixxu ismijiet ta' individwi li jkollhom il-kwalifiki riferuti fil-paragrafu 3 għall-inklużjoni fl-iskeda, u għandhom jipprovdu curriculum vitae tal-kwalifiki tagħhom inklużi, jekk applikabbli, indikazzjonijiet ta' kompetenzi speċifiċi għas-settur.

3. Il-pànels għandhom ikunu ffurmati minn individwi kkwalifikati tajjeb kemm governamentali kif ukoll non-governamentali li jkollhom esperjenza f'oqsma relatati mal-Ftehim Ġenarali tal-Kummerċ fis-Servizzi u/jew kummerċ fis-servizzi, inklużi oqsma regolatoriji assoċjati. Il-membri tal-pànel għandhom iservu fil-kapaċitajiet individwali tagħhom u mhux bħala rappreżentanti ta' xi gvern jew organizzazzjoni.

4. Il-pànels għall-kwistjonijiet rigward oqsma settorjali għandu jkollhom il-kompetenzi neċessarji għas-setturi speċifiċi tas-servizzi li dwarhom hi l-kwistjoni.

5. Is-Segretarjat għandu jżomm l-iskeda u jiżviluppa proċeduri għall-amministrazzjoni tagħha f'konsultazzjoni mal-President tal-Kunsill.

ID-DEĊIŻJONI DWAR IL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI U L-AMBJENT



Il-Ministri jiddeċiedu li jirrakkomandaw li l-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi fl-ewwel laqgħa tiegħu jadotta d-deċiżjoni ddikjarata hawn taħt.

IL-KUNSILL GĦALL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI,

Waqt li jirrikonoxxi li l-miżuri neċessarji biex jipproteġu l-ambjent jistgħu jidħlu f'konflitt mad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim; u

Waqt li jinnota li ladarba l-miżuri neċessarji biex jipproteġu l-ambjent għandhom tipikament bħala l-għan tagħhom il-protezzjoni tal-ħajja u s-saħħa tal-bniedem, l-annimal jew il-pjanti, mhux ċar jekk hemmx bżonn li jkun hemm aktar provedimenti milli hemm imsemmija fil-paragrafu (b) ta' l-Artikolu XIV;

JIDDEĊIEDI KIF ĠEJ:



1. Sabiex jistabbilixxi jekk xi modifikazzjoni ta' l-Artikolu XIV tal-Ftehim hijiex mitluba li tikkunsidra miżuri bħal dawn, li titolob lill-Kumitat dwar Kummerċ u Ambjent biex jeżamina u jirrapporta, b'rakkomandazzjonijiet jekk ikun hemm, dwar ir-relazzjoni bejn il-kummerċ ta' servizzi u l-ambjent inkluża l-kwistjoni ta' żvilupp sostenibbli. Il-Kumitat għandu jeżamina wkoll ir-relevanza ta' ftehimiet inter-governattivi dwar l-ambjent u r-relazzjoni tagħhom mal-Ftehim.

2. Il-Kumitat għandu jirraporta r-riżultati tax-xogħol tiegħu fl-ewwel laqgħa ta' kull sentejn tal-Konferenza Ministerjali wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ.

ID-DEĊIŻJONI DWAR NEGOZJATI DWAR IL-MOVIMENT TA' PERSUNI NATURALI



IL-MINISTRI,

Waqt li jinnotaw l-impenji li jirriżultaw mir-Rawnd tan-negozjati ta' l-Urugwaj dwar il-moviment ta' persuni naturali bil-għan li jkunu pprovduti s-servizzi;

Konxji dwar l-għanijiet tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi, inkluża l-parteċipazzjoni dejjem tikber ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw fil-kummerċ tas-servizzi u l-espansjoni ta' l-esportazzjoni tas-servizzi tagħhom;

Waqt li jagħrfu l-importanza li jinkisbu livelli ogħla ta' impenji dwar iċ-ċaqliq ta' persuni naturali, sabiex jipprovdu għall-bilanċ ta' benefiċċji taħt il-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi;

JIDDEĊIEDU KIF ĠEJ:



1. In-negozjati dwar aktar liberalizzazzjoni ta' moviment ta' persuni naturali bil-għan li jkunu pprovduti s-servizzi għandhom ikomplu wara l-konklużjoni tar-Rawnd ta' l-Urugwaj, bil-fehma li jħallu parteċipanti jiksbu livelli ta' impenji ogħla taħt il-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi.

2. Grupp Negozjatur dwar Moviment ta' Persuni Naturali huwa stabbilit biex imexxi n-negozjati. Il-grupp għandu jistabbilixxi l-proċeduri tiegħu u għandu jirrapporta perjodikament lill-Kunsill dwar il-Kummerċ fis-Servizzi.

3. Il-grupp negozjatur għandu jżomm l-ewwel sessjoni tan-negozjati tiegħu mhux aktar tard mis-16 ta' Mejju 1994. Għandu jikkonkludi dawn in-negozjati u jipproduċi rapport finali mhux aktar tard minn sitt xhur wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ.

4. L-impenji li jirriżultaw minn dawn in-negozjati għandhom jitniżżlu fl-Iskedi ta' impenji speċifiċi tal-Membri.

ID-DEĊIŻJONI DWAR SERVIZZI FINANZJARJI



IL-MINISTRI,

Waqt li jinnotaw li l-impenji skedati mill-parteċipanti dwar is-servizzi finanzjarji fil-konklużjoni tar-Rawnd ta' l-Urugwaj għandhom jidħlu fis-seħħ fuq bażi ta' MFN fl-istess żmien tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (minn hawn ’il quddiem riferut bħala “il-Ftehim tal-WTO”),

JIDDEĊIEDU KIF ĠEJ:



1. Fit-tmiem ta' perjodu li jispiċċa mhux aktar tard minn sitt xhur wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO, il-Membri għandhom ikunu liberi li jtejbu, jimmodifikaw jew jirtiraw l-impenji tagħhom kollha jew parti minnhom f'dan is-settur mingħajr ma joffru kumpens, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXI tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi. Fl-istess ħin il-Membri għandhom jiffinalizzaw il-posizzjonijiet tagħhom relatati ma' l-eżenzjonijiet ta' l-MFN f'dan is-settur, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Anness dwar l-Artikolu II Eżenzjonijiet. Mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO u sa tmiem il-perjodu riferut aktar 'il fuq, l-eżenzjonijiet elenkati fl-Anness dwar Artikolu II Eżenzjonijiet li huma kondizzjonali fuq il-livell ta' impenji meħuda mill-parteċipanti l-oħra jew fuq eżenzjonijiet minn parteċipanti oħra mhux ser ikunu applikati.

2. Il-Kumitat dwar il-Kummerċ fis-Servizzi Finanzjarji għandu jsegwi l-progress ta' kull negozjati magħmula taħt it-termini ta' din id-Deċiżjoni u għandu jirrapporta dwar dan lill-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi mhux aktar tard minn erba' xhur wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO.

ID-DEĊIŻJONI DWAR NEGOZJATI FUQ IS-SERVIZZI TAT-TRASPORT MARITTIMU



IL-MINISTRI,

Waqt li jinnotaw li l-impenji skedati mill-parteċipanti dwar is-servizzi tat-trasport maittimu fil-konklużjoni tar-Rawnd ta' l-Urugwaj għandhom jidħlu fis-seħħ fuq bażi ta' MFN fl-istess żmien tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (minn hawn ’il quddiem riferut bħala “il-Ftehim tal-WTO”),

JIDDEĊIEDU KIF ĠEJ:



1. In-negozjati għandhom isiru fuq bażi volontarja fis-settur fis-servizzi tat-trasport marittimu fil-qafas tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi.

2. In-Negozjati għandhom ikunu kompleti fl-intenzjoni, waqt li jiffukaw fuq l-impenji fit-tbaħħir internazzjonali, fis-servizzi awżiljarji u fl-aċċess għall-port u l-użu tal-faċilitajiet tiegħu, li jwasslu għall-eliminazzjoni ta' restrizzjonijiet f'perjodu ta' żmien iffissat. Grupp Negozjatur dwar is-Servizzi ta' Trasport Marittimu (minn hawn 'il quddiem riferut bħala “NGMTS”) huwa stabbilit biex iwettaq dan il-mandat. L-NGMTS għandu jirrapporta perjodikament dwar il-progress ta' dawn in-negozjati.

3. In-negozjati fl-NGMTS għandhom ikunu miftuħa għall-gvernijiet kollha u l-Komunitajiet Ewropej li jħabbru l-intenzjoni tagħom biex jipparteċipaw. Sal-lum, dawn li ġejjin ħabbru l-intenzjoni tagħhom biex jieħdu sehem fin-negozjati:

L-Arġentina, Il-Kanada, Il-Komunitajiet Ewropej u L-Istati Membri tagħhom, Il-Finlandja, Hong Kong, L-Islanda, L-Indoneżja, Il-Korea, Il-Malasja, Il-Messiku, In-New Zealand, In-Norveġja, Il-Filippini, Il-Polonja, Ir-Rumanija, Singapor, L-Isvezja, L-Isvizzera, It-Tajlandja, It-Turkija, L-Istati Uniti.

Aktar notifiki ta' intenzjoni biex jipparteċipaw għandhom ikunu indirizzati lid-depożitarju tal-Ftehim tal-WTO.

4. L-NGMTS għandha tagħmel l-ewwel sessjoni ta' negozjati tagħha mhux aktar tard mis-16 ta' Mejju 1994. Din għandha tikkonkludi dawn in-negozjati u tagħmel rapport finali mhux aktar tard minn Ġunju 1996. L-aħħar rapport ta' l-NGMTS għandu jinkludi data għall-implimentazzjoni tar-riżultati ta' dawn in-negozjati.

5. Sa kemm ikunu konklużi n-negozjati l-Artikolu II u l-paragrafi 1 u 2 ta' l-Anness dwar l-Artikolu II Eżenzjonijiet ikunu sospiżi fl-applikazzjoni tagħhom għal dan is-settur, u ma jkunx neċessarju li jkunu elenkati l-eżenzjonijiet ta' l-MFN. Fil-konklużjoni tan-negozjati, il-Membri għandhom ikunu ħielsa biex itejbu, jimmodifikaw jew jirtiraw kull impenn magħmul f'dan is-settur waqt ir-Rawnd ta' l-Urugwaj mingħajr ma joffru kumpens, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XXI tal-Ftehim. Fl-istess ħin il-Membri għandhom jiffinalizzaw il-posizzjonijiet tagħhom relatati ma' l-eżenzjonijiet ta' l-MFN f'dan is-settur, minkejja d-dispożizzjonijiet ta' l-Anness fl-Artikolu II Eżenzjonijiet. Jekk in-negozjati ma jirnexxux, il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi għandu jiddeċiedi jekk ikomplix in-negozjati skond dan il-mandat.

6. Kull impenn li jirriżulta min-negozjati, inkluża d-data tad-dħul tagħhom fis-seħħ, għandu jkun miktub fl-Iskedi annessi mal-Ftehim Ġenerali tal-Kummerċ fis-Servizzi u jkunu bla ħsara għad-dispożizzjonijiet kollha tal-Ftehim.

7. Waqt li jibdew immedjatament u jkomplu sad-data ta' l-implimentazzjoni li għadha trid tkun iddeterminata taħt il-paragrafu 4, huwa mifhum li l-parteċipanti ma għandhom japplikaw l-ebda miżura li taffetwa l-kummerċ fis-servizzi ta' trasport marittimu għajr bħala risposta għal miżuri applikati minn pajjiżi oħra u bil-għan li jżommu jew itejbu l-ħelsien ta' proviżjoni ta' servizzi ta' trasport marittimu, u mhux b'manjiera li ttejjeb il-pożizzjoni tan-negozjati tagħhom u tivvantaġġahom.

8. L-implimentazzjoni tal-paragrafu 7 għandha tkun bla ħsara għas-sorveljanza fl-NGMTS. Kull parteċipant jista' jiġbed l-attenzjoni ta' l-NGMTS għal kull azzjoni jew ommissjoni li huwa jemmen li hija relevanti għat-twettiq tal-paragrafu 7. Notifiki bħal dawn huma meqjusa li kienu mogħtija lill-NGMT ladarba jkunu riċevuti mis-Segretarjat.

ID-DEĊIŻJONI DWAR NEGOZJATI DWAR TELEKOMUNIKAZZJONIJIET BAŻIĊI



Il-MINISTRI JIDDEĊIEDU KIF ĠEJ:



1. In-negozjati għandhom jibdew fuq bażi volontarja bil-għan li jkun liberalizzat b'mod progressiv il-kummerċ ta' networks ta' trasport ta' telekomunikazzjoni u ta' servizzi (minn hawn 'il quddiem riferuti bħala “telekomunikazzjoni bażika”) fil-qafas tal-Ftehim Ġenerali dwar il-Kummerċ fis-Servizzi.

2. Mingħajr preġudizzju għar-riżultat tagħhom, in-negozjati għandhom ikunu kompleti fl-intenzjoni, mingħajr ma jeskludu bil-quddiem xi telekomunikazzjonijiet bażiċi.

3. Grupp Negozjatur dwar it-Telekomunikazzjonijiet Bażiċi (minn hawn 'il quddiem riferut bħala “NGBT”) huwa stabbilit biex iwettaq dan il-mandat. L-NGBT għandu jirrapporta perjodikament dwar il-progress ta' dawn in-negozjati.

4. In-negozjati fl-NGBT għandhom ikunu miftuħa għall-gvernijiet kollha u l-Komunitajiet Ewropej li jħabbru l-intenzjoni tagħhom biex jipparteċipaw. Sal-lum, dawn li ġejjin iddikjaraw l-intenzjoni tagħhom biex jipparteċipaw fin-negozjati:

L-Awstralja, L-Awstrija, Il-Kanada, Iċ-Ċili, Ċipru, Il-Komunitajiet Ewropej u l-Istati Membri tagħhom, Il-Finlandja, Hong Kong, L-Ungerija, Il-Ġappun, Il-Korea, Il-Messiku, In-New Zealand, In-Norveġja, Ir-Repubblika Slovakka, L-Isvezja, L-Isvizzera, It-Turkija, L-Istati Uniti.

Aktar notifiki ta' intenzjoni ta' parteċipazzjoni għandhom ikunu indirizzati lid-depositarju tal-Ftehim li jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ.

5. L-NGBT għandha tagħmel l-ewwel sessjoni tan-negozjati tagħha mhux aktar tard mis-16 ta' Mejju 1994. Għandha tikkonkludi dawn in-negozjati u tagħmel rapport finali mhux aktar tard mit-30 ta' April 1996. Ir-rapport finali tan-NGBT għandu jinkludi data għall-implimentazzjoni tar-riżultati ta' dawn in-negozjati.

6. Kull impenn li jirriżulta min-negozjati, inkluża d-data tad-dħul fis-seħħ tagħhom, għandu jkun miktub fl-Iskedi annessi mal-Ftehim Ġenerali tal-Kummerċ fis-Servizzi u għandu jkun bla ħsara għad-dispożizzjonijiet kollha tal-Ftehim.

7. Filwaqt li jibda immedjatament u jkompli sad-data ta' l-implimentazzjoni li għandha tiġi ddeterminata taħt il-paragrafu 5, huwa mifhum li l-ebda parteċipant ma għandu japplika ebda miżura li taffetwa l-kummerċ f'telekomunikazzjonijiet bażiċi b'manjiera li ttejjeb il-pożizzjoni tan-negozjati tiegħu u li tivvantaġġah. Huwa mifhum li din id-dispożizzjoni m'għandhiex tipprevjeni l-insegwiment ta' arranġamenti kummerċjali u governattivi rigward il-forniment ta' servizzi bażiċi ta' telekomunikazzjoni.

8. L-implimentazzjoni tal-paragrafu 7 għandha tkun bla ħsara għas-sorveljanza fl-NGBT. Kull parteċipant jista' jiġbed l-attenzjoni ta' l-NGBT dwar kull azzjoni jew ommissjoni li huwa jemmen li hija relevanti għat-twettiq tal-paragrafu 7. Notifiki bħal dawn għandhom ikunu meqjusa li jkunu mogħtija lin-NGMT meta s-Segretarjat ikun irċevihom.

ID-DEĊIŻJONI DWAR SERVIZZI PROFESSJONALI



Il-Ministri jiddeċiedu li jirrakkomandaw li l-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi fl-ewwel laqgħa tiegħu jadotta d-deċiżjoni ddikjarata hawn taħt.

IL-KUNSILL GĦALL-KUMMERĊ FIS-SERVIZZI,

Waqt li jirrikonoxxi l-impatt ta' miżuri regolatorji relatati ma' kwalifiki professjonali, standards tekniċi u liċenzar fl-espansjoni tal-kummerċ fis-servizzi professjonali;

Waqt li jixtieq li jistabbilixxi dixxiplini multilaterali bil-għan li jassigura li, meta jittieħdu impenji speċifiċi, dawn il-miżuri regolatorji ma jkunux joħolqu xkiel żejjed għall-provvediment ta' servizzi professjonali;

JIDDEĊIEDU KIF ĠEJ:



1. Il-programm tax-xogħol kif previst fil-paragrafu 4 ta' l-Artikolu V1 dwar Regolazzjoni Domestika għandu jibda jopera immedjatament. Għal dan il-għan, Grupp tax-Xoghol dwar Servizzi Professjonali għandu jkun stabbilit biex jeżamina u jirrapporta, b'rakkomandazzjonijiet dwar id-dixxiplini neċessarji biex jassigura li l-miżuri relatati ma' rekwiżiti ta' kwalifiki u proċeduri, standards tekniċi u ħtiġijiet ta' liċenzar fil-qasam tas-servizzi professjonali ma jkunux ta' xkiel żejjed għall-kummerċ.

2. Bħala prijorità, il-Grupp tax-Xogħol għandu jagħmel rakkomandazzjonijiet għall-elaborazzjoni ta' dixxiplini multilaterali fis-settur tal-kontabilità, sabiex l-impenji speċifiċi jkunu jistgħu joperaw. Waqt li jagħmel dawn ir-rakkomandazzjonijiet, il-Grupp tax-Xogħol għandu jikkonċentra fuq:

(a) 

li jiżviluppa dixxiplini multilaterali relatati ma' l-aċċess tas-suq sabiex jassigura li l-ħtiġijiet domestiċi regolatorji jkunu: (i) bbażati fuq kriterji oġġettivi u ta' trasport, bħal ma hi l-kompetenza u l-abbiltà li tipprovdi s-servizz; (ii) bla piż żejjed biex tkun assigurata l-kwalità tas-servizz, b'hekk tkun iffaċilitata l-liberalizzazzjoni effettiva tas-servizzi ta' kontabbilità;

(b) 

l-użu ta' standards internazzjonali u, meta jagħmel hekk, għandu jinkoraġġixxi l-kooperazzjoni ma' l-organizzazzjonijiet internazzzjonali relevanti kif definiti fil-paragrafu 5(b) ta' l-Artikolu V1, sabiex juri l-importanza kollha ta' paragrafu 5 ta' l-Artikolu VII;

(ċ) 

li jiffaċilita l-applikazzjoni effettiva tal-paragrafu 6 ta' l-Artikolu VI tal-Ftehim billi jistabbilixxi linji gwida għar-rikonoxximent tal-kwalifiki.

Waqt li jelabora dawn id-dixxipplini, il-Grupp tax-Xogħol għandu jikkunsidra l-importanza ta' korpi governattivi u mhux-governattivi li jirregolaw is-servizzi professjonali.

ID-DEĊIŻJONI DWAR L-APPLIKAZZJONI U R-REVIŻJONI TAL-FTEHIM DWAR REGOLI U PROĊEDURI LI JIRREGOLAW L-GĦELUQ TA’ KWISTJONIJIET





IL-MINISTRI,

FID-DAWL TAD-Deċiżjoni tat-22 ta' Frar 1994 li regoli u proċeduri eżistenti tal-GATT 1947 fil-qasam ta' l-għeluq tal-kwistjonijiet għandhom jibqgħu japplikaw sad-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ,

jiffunzjonaw bil-għan li jittrattaw kull kwistjoni li għaliha tkun saret it-talba għall-konsultazzjoni qabel dik id-data;

JISTIEDNU lill-Konferenza Ministerjali biex tlesti reviżjoni kompleta ta' regoli u proċeduri ta' għeluq ta' kwistjonijiet taħt l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ sa erba' snin wara d-dħul fis-seħħ tal-Ftehim li Jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, u biex tieħu deċiżjoni fl-okkażjoni ta' l-ewwel laqgħa tagħha wara li tkun ikkonkludiet ir-reviżjoni, jekk tkunx ser tkompli, timmodifika jew ittemm dawn ir-regoli u proċeduri ta' għeluq ta' kwistjonijiet.

FTEHIM DWAR L-IMPENJI FIS-SERVIZZI FINANZJARJI





Il-parteċipanti fir-Rawnd ta' l-Urugwaj tħallew jieħdu impenji speċifiċi f'dak li jikkonċerna s-servizzi finanzjarji taħt il-Ftehim Ġenerali tal-Kummerċ fis-Servizzi (minn hawn 'il quddiem riferut bħala l-“Ftehim”) fuq bażi ta' approċċ alternattiv għal dak kopert mid-dispożizzjonijiet ta' Parti III tal-Ftehim. Kien miftiehem li dan l-approċċ seta' jkun applikat bla ħsara għall-ftehim li ġej:

(i) 

ma jkunx jidħol f'kunflitt mad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim;

(ii) 

ma jkunx jippreġudika d-dritt ta' kull Membru biex jiskeda l-impenji speċifiċi tiegħu skond l-approċċ taħt Parti III tal-Ftehim;

(iii) 

l-impenji speċifiċi li jirriżultaw għandhom japplikaw fuq bażi ta' l-aktar nazzjon favorit;

(iv) 

ma nħolqot l-ebda presunzjoni rigward il-grad ta' liberalizzazzjoni li l-Membru qed jikkommetti ruħu għalih taħt il-Ftehim.

Il-Membri interessati, fuq il-bażi tan-negozjati, u bla ħsara għall-kondizzjonijiet u kwalifiki fejn speċifikat, kitbu fl-iskeda tagħhom impenji speċifiċi li jikkonformaw ma' l-approċċ iddikjarat hawn taħt.

A.   Jitwaqqfu Minnufih

Kull kondizzjoni, limitazzjoni u kwalifika għall-impenji msemmija hawn taħt għandhom ikunu limitati għall-miżuri eżistenti mhux-konformi.

B.   Aċċess għas-Suq

Drittijiet ta' Monopolju

1. 

B'Żieda ma' l-Artikolu VIII tal-Ftehim, dan li ġej għandu japplika:

Kull Membru għandu jniżżel fl-iskeda tiegħu li tappartjeni lis-servizzi finanzjarji d-drittijiet eżistenti ta' monopolju u għandu jipprova jeliminahom jew inaqqsilhom l-iskop tagħhom. Minkejja s-subparagrafu 1(b) ta' l-Anness dwar is-Servizzi Finanzjarji, dan il-paragrafu japplika għall-attivitajiet riferuti fis-subparagrafu 1(b)(iii) ta' l-Anness.

Servizzi Finanzjarji mixtrija minn Entitajiet Pubbliċi

2. 

Minkejja l-Artikolu XIII tal-Ftehim, kull Membru għandu jassigura li l-fornituri ta' servizz finanzjarju ta' kull Membru ieħor stabbilit fit-territorju tiegħu huma mogħtija trattament ta' l-aktar nazzjon favorit u trattament nazzjonali rigward ix-xiri jew l-akkwist ta' servizzi finanzjarji minn entitajiet pubbliċi tal-Membru fit-territorju tiegħu.

Kummerċ li jaqsam il-Fruntieri

3. 

Kull Membru għandu jippermetti lill-fornituri tas-servizzi finanzjarji mhux-residenti li jfornu, bħala prinċipju, permezz ta' intermedjarju jew bħala intermedjarju, u taħt termini u kondizzjonijiet li jagħtu trattament nazzjonali, is-servizzi li ġejjin:

(a) 

assigurazzjoni ta' riskji relatati ma':

(i) 

t-trasport bil-baħar u avjazzjoni kummerċjali u tfigħ u tagħbija fl-ispazju (inkużi satelliti), b'assigurazzjoni li tkopri dawn kollha li ġejjin jew xi wħud minnhom: l-oġġetti li qed ikunu trasportati, il-vettura li qed tittrasporta l-oġġetti u kull obbligu li jinqala' minn hekk; u

(ii) 

l-oġġetti fi transitu internazzjonali;

(b) 

l-assigurazzjoni mill-ġdid u r-retroċessjoni u s-servizzi awżilarji għall-assigurazzjoni kif riferuti fis-subparagrafu 5(a)(iv) ta' l-Anness;

(ċ) 

d-dispożizzjoni u t-trasferiment ta' informazzjoni finanzjarja u l-ipproċessar ta' data finanzjarja kif riferuti fis-subparagrafu 5(a)(xv) ta' l-Anness u s-servizzi konsultattivi u oħrajn awżiljarji, eskluża l-intermedjazzjoni, relatati mas-servizzi bankarji u finanzjarji oħrajn kif riferuti fis-subparagrafu 5(a)(xvi) ta' l-Anness.

4. 

Kull Membru għandu jippermetti lir-residenti tiegħu li jixtri fit-territorju ta' kull Membru ieħor is-servizzi finanzjarji indikati fi:

(a) 

s-subparagrafu 3(a);

(b) 

s-subparagrafu 3(b); u

(ċ) 

s-subparagrafi 5(a)(v) sa (xvi) ta' l-Anness.

Il-Preżenza Kummerċjali

5. 

Kull Membru għandu jagħti lill-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor id-dritt li jistabbilixxi jew jespandi fit-territorju tiegħu, inkluża preżenza kummerċjali permezz ta' l-akkwist ta' impriżi eżistenti.

6. 

Membru jista' jimponi termini, kondizzjonijiet u proċeduri għall-awtorizzazzjoni tal-ħolqien u l-espansjoni ta' preżenza kummerċjali sakemm dawn ma jiksrux l-obbligazzjoni tal- Membru taħt il-paragrafu 5 u jkunu konsistenti ma' l-obbligazzjonijiet l-oħra tal-Ftehim.

Servizzi Finanzjarji Ġodda

7. 

Membru għandu jippermetti lill-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor stabbilit fit-territorju tiegħu biex joffri fit-territorju tiegħu kull xorta ta' servizz finanzjarju ġdid.

Trasferiment ta' Informazzjoni u Pproċessar ta' Informazzjoni

8. 

L-ebda membru ma għandu jieħu miżuri li jipprevjenu trasferimenti ta' informazzjoni jew ipproċessar ta' informazzjoni finanzjarja, inklużi trasferimenti ta' data b' mezzi elettroniċi, jew li, bla ħsara għal regoli ta' importazzjoni konsistenti ma' ftehim internazzjonali, jipprevjenu trasferiment ta' apparat, fejn trasferimenti ta' informazzjoni bħal dawn, ipproċessar ta' informazzjoni finanzjarja jew trasferiment ta' apparat ikunu neċessarji għall-amministrazzjoni ta' kummerċ ordinarju ta' fornitur tas-servizzi finanzjarji. F'dan il-paragrafu xejn ma jirrestrinġi d-dritt ta' membru biex jipproteġi d-data personali, il-privatezza personali u l-kunfidenzalità ta' rekords individwali u kontijiet sakemm dritt bħal dan ma jkunx użat biex jikser id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim.

Id-Dħul Temporanju ta' l-Impjegati

9. 
(a) 

Kull Membru għandu jippermetti d-dħul temporanju fit-territorju tiegħu ta' l-impjegati ta' fornitur tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor li qed jistabbilixxi jew stabbilixxa preżenza kummerċjali fit-territorju tal-Membru kif huma msemmija hawn taħt:

(i) 

impjegati maniġerjali għolja li għandhom informazzjoni xierqa li hija essenzali għall-ħolqien, il-kontroll u l-operazzjoni tas-servizzi tal-fornitur tas-servizzi finanzjarji; u

(ii) 

speċjalisti fl-operazzjoni tal-fornitur tas-servizzi finanzjarji.

(b) 

Kull membru għandu jippermetti, bla ħsara għad-disponibbilità ta' impjegati kkwalifikati fit-territorju tiegħu, id-dħul temporanju fit-territorju tiegħu ta' l-impjegati li ġejjin assoċjati ma' preżenza kummerċjali ta' fornitur ta' servizzi finanzjari ta' kull Membru ieħor:

(i) 

speċjalisti fis-servizzi tal-kompjuter, servizzi tat-telekomunikazzjoni u kontijiet tal-fornitur tas-servizzi finanzjarji; u

(ii) 

speċjalisti legali u attwarjali.

Miżuri mhux-diskriminatorji

10. 

Kull Membru għandu jipprova jneħħi jew jillimita kull effett avvers sinifikanti fuq il-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor ta':

(a) 

miżuri mhux-diskriminatorji li jwaqqfu l-fornituri tas-servizzi finanzjarji milli joffru fit-territorju tal-Membru, fil-forma ddeterminata mill-Membru, is-servizzi finanzjarji kollha permessi mill-Membru;

(b) 

miżuri mhux-diskriminatorji li jillimitaw l-espansjoni ta' l-attivitajiet tal-fornituri tas-servizzi finanzjarji fit-territorju kollu tal-Membru;

(ċ) 

miżuri ta' Membru, meta Membru bħal dan japplika l-istess miżuri għall-forniment ta' kemm servizzi bankarji kif ukoll servizzi ta' sigurtà, u fornitur ta' servizzi finanzjarji ta' xi Membru ieħor jikkonċentra l-attivitajiet tiegħu billi jipprovdi servizzi ta' sigurtà; u

(d) 

miżuri oħra li, għalkemm jirrispettaw id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim, jaffettwaw b'mod avvers l-abbiltà tal-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor, milli joperaw, jikkompetu jew jidħlu fis-suq tal-Membru;

sakemm kull azzjoni meħuda taħt dan il-paragrafu ma tkunx tiddiskrimina b'mod inġust kontra l-fornituri tas-servizz finanzjarji tal-Membru li jieħu din l-azzjoni.

11. 

Rigward il-miżuri mhux-diskriminatorji riferuti fis-subparagrafi 10(a) u (b), Membru għandu jipprova ma jillimitax jew jirrestrinġi l-livell preżenti ta' l-opportunitajiet tas-suq u lanqas il-benefiċċji li diġà qed igawdu l-fornituri tas-servizzi finanzjarji tal-Membri l-oħra kollha bħala klassi fit-territorju tal-Membru, sakemm dan l-impenn ma jirriżultax f'diskriminazzjoni inġusta kontra l-fornituri tas-servizzi finanzjarji tal-Membru li qed japplika dawn il-miżuri.

C.   Trattament Nazzjonali

1. 

Taħt termini u kondizzjonijiet li jippermettu trattament nazzjonali, kull Membru għandu jagħti lill-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor stabbilit fit-territorju tiegħu l-aċċess għal sistemi ta' pagament u clearing imħaddmin minn entitajiet pubbliċi, u għall-ħruġ ta' flus b'mod uffiċjali u għall-faċilitajiet ta' ffinanzjar mill-ġdid disponibbli fil-kors normali ta' kummerċ ordinarju. Dan il-paragrafu mhux intenzjonat li jagħti l-aċċess lil min qed isellef lill-Membru faċilitajiet bħala l-aħħar tentattiv.

2. 

Meta tkun tinħtieġ minn Membru sħubija bħala membru jew parteċipazzjoni fi, jew aċċess għal, kull korp li jirregola lilu nnifsu, sigurtajiet jew skambju jew suq tal-futur, aġenzija ta' clearing, jew xi organizzazzjoni jew assoċjazzjoni oħra, sabiex il-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor jissuplixxu servizzi finanzjarji fuq bażi ugwali bħall-fornituri tas-servizzi finanzjari tal-Membru, jew meta l-Membru jipprovdi direttament jew indirettament dawn l-entitajiet, privileġġi jew vantaġġi fil-forniment tas-servizzi finanzjarji, il-Membru għandu jassigura li dawn l-entitajiet jagħtu trattament nazzjonali lill-fornituri tas-servizzi finanzjarji ta' kull Membru ieħor residenti fit-territorju tal-Membru.

D.   Id-Definizzjonijiet

Għall-għan ta' dan l-approċċ:

1. 

Fornitur tas-servizzi finanzjarji li mhux-residenti huwa l-fornitur tas-servizzi finanzjarji ta' Membru li jissupplixxi servizz finanzjarju fit-territorju ta' Membru ieħor minn stabbiliment lokalizzat fit-territorju ta' Membru ieħor, irrispettivament għal jekk dan il-fornitur tas-servizzi finanzjarji għandux jew le preżenza kummerċjali fit-territorju tal-Membru li fih hu fornit is-servizz finanzjarju.

2. 

“Il-Preżenza kummerċjali” tfisser intrapriża fit-territorju ta' Membru għall-fornitura tas-servizzi finanzjarji u tinkludi kumpaniji sussidjarji b'sid wieħed jew aktar, intrapriżi bejn tnejn minn nies jew iżjed, assoċjazzjonijiet, kumpaniji bi propjeterju wieħed, dritt ta' rappreżentanza, friegħi ta' kumpaniji, aġenziji, uffiċji rappreżentattivi jew organizzazzjonijiet oħra.

3. 

Servizz Finanzjarju ġdid huwa servizz ta' natura finanzjarja, inklużi servizzi relatati ma' prodotti li diġà jeżistu jew ġodda jew il-manjiera li biha jkun imwassal prodott, li ma jkunx fornit minn ebda fornitur tas-servizzi finanzjarji fit-territorju ta' Membru partikolari imma li jkun fornit fit-territorju ta' Membru ieħor.

ANNESS 4

FTEHIM DWAR KUNTRATTI TAL-GVERN



PARTIJIET GĦAL DAN IL-FTEHIM (minn hawn il-quddiem msemmi bħala “Partijiet”),

Jagħrfu il-ħtieġa għal qafas multilaterali effettiv tad-drittijiet u obligazzjonijiet b'rispett lejn il-liġijiet, regolazzjonijiet, proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern bil-ħsieb li jiksbu liberalizzazzjoni u espansjoni akbar tal-kummerċ dinji u jtejjbu il-qafas intternazzjonali għall-kondotta tal-kummerċ dinji;

Jgħarfu li liġijiet, proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern m'għandhomx jiġu preparati, adottati jew applikati għall-prodotti u servizzi stranġieri jew domestiċi għall-provdituri domestiċi jew stranġieri sabiex jagħtu protezzjoni lil prodotti u servizzi domestiċi jew nies li jfornu affarijiet domestiċi u m'għandomx jiddiskrminaw fost prodotti u servizzi stranġieri jef fost provdituri stranġieri;

JAGĦRFU li huwa ta' xewqa biex jipprovdu trasparenza tal-liġijiet, regolazzjonijiet, proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern;

JGĦARFU l-bżonn li jwaqfu proċeduri internazzjonali dwar notifikazzjoni, konsultazzjoni, sorveljanza u għeluq ta' kwestjoni bil-fehma li jassiguraw infurzar fil-pront u effettiv tad-dispożizzjonijiet internazzjonali dwar kuntratti tal-gvern u biex iżommu l-bilanċ tad-drittijiet u l-obligazzjonijiet sal-l-aktar livell ogħli possibbli;

Jagħrfu l-bżonn li jikkunsidraw l-iżvilupp, il-bżonn finanzjarju u kummerċjali tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw, b'mod partikolari l-inqas pajjiżi żviluppati;

XEWQANA, skond paragrafu 6(b) ta' Artikolu IX tal-Ftehim dwar Kuntratti tal-Gvern magħmula fit-12 ta'April 1979, kif emendat fit-2 ta' Frar 1987, biex jiftħu u jtejbu l-Ftehim fuq il-bażi ta' reċiproċita bejn xulxin u li jespandu il-kopertura tal-Ftehim biex jinkludu kuntratti tas-servizzi;

XEWQANA biex jinkoraġġixxu l-aċċettazzjoni u s-sħubija għal dan il-Ftehim mill-gvernijiet mhux parti għalih;

WARA LI TTIEĦDU aktar negozzjati b'konformita ta' dawn l-għanijiet;

HWNHEKK JAQBLU KIF ĠEJ:



Artikolu I

Skop u Kopertura

1.  
Dan il-Ftehim japplika għal kwalunkweliġi, regolazzjoni, proċedura jew prattika skond kwalunkwekuntratt minn entitajiet koperti minn dan il-Ftehim, kif speċifikat f'Appendiċi ( 217 ).
2.  
Dan il-Ftehim japplika għall-kuntratti, inkluż permezz ta' metodi bħal dawn bħal xiri jew bħala kera, b' jew mingħajr għażla biex jixtru, inklużi kwalunkwetaħlita ta' prodotti u servizzi.
3.  
Billi entitajiet, fil-kuntest ta' kuntratti koperti taħt dan il-Ftehim, jeħtieġu intrapriżi mhux inklużi fl-Appendiċi I biex jagħtu kuntratti skond htiġijiet partikolari, Artikolu III għandu japplika mutatis mutandis għal ħtiġijiet bħal dawn.
4.  
Dan il-Ftehim japplika għal kwalunkwekuntratt ta' valur mhux anqas mil-għatba t'assimilazzjoni relevanti speċifikat f'Appendiċi I.

Artikolu II

Valwazzjoni tal-Kuntratti

1.  
Id-dispozizzjonijiet li ġejjin għandhom jiġu applikati fid-determinazzjoni tal-valuri tal-kuntratti ( 218 ) għal għanijiet ta' l-implementazzjoni ta' dan il-Ftehim.
2.  
Valwazzjoni għandha tikkunsidra il-forom kollha ta' remunerazzjoni, inklużi kwalunkwe premium, tariffi, kummissjoni u imgħax dovut.
3.  
Is-selezzjoni tal-metodu ta' valwazzjoni bl-entita m'għandux jintuża, lanqas m'għandu jinqasam rekwiżit ta' kuntratt, bl-intenzjoni li tiġi evitata l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim.
4.  

Jekk rekwiżit individwali għall-kuntratt jirriżulta fl-għotja ta' aktar minn kuntratt wieħed, jew f'kuntratti li huma mogħtija f'partijiet separati, il-bażi għall-valwazzjoni għandha tkun jew:

(a) 

il-valur attwali ta' kuntratti simili li jbqgħu isiru fuq is-sena fiskali ta' qabel jew 12-il xahar aġġustat, fejn possibbli, għal tibdil antiċipat f'kwantita u valur fuq it-12-il xahar li jiġu wara; jew

(b) 

il-valur stimat ta' kuntratti li baqgħu isiru fis-sena fiskali jew 12-il xahar li jiġu wara l-kuntratt tal-bidu.

5.  

F'każ ta' kuntratti għall-kiri, jew xiri bin-nifs ta' prodotti jew servizzi, jew fil-każ ta' kuntratti li ma jispeċifikawx prezz totali, il-bażi tal-valwazzjoni għandha tkun:

(a) 

fil-każ ta' kuntratti ta' skond fiss, fejn l-iskond tagħhom huwa 12-il xahar jew anqas, il-valur totali tal-kuntratt għad-dewmien tagħhom, jew, fejn l-iskond jaqbeż it-12-il xahar, il-valur totali tagħhom jinkludi l-valur stimat residwali;

(b) 

f'każ ta' kuntratti għall-perjodu indefinit, il-ħlas fix-xahar multiplikat b' 48.

Jekk hemm xi dubji, it-tieni bażi għall-valwazzjoni, jiġifieri (b), għandu jintuża.

6.  
F'każijiet fejn kuntratt maħsub jispeċifika l-bżonn għall-klawżoli t'għażla, il-bażi għall-valwazzjoni għandu jkun il-valur totali tal-kuntratt massimu permissibbli, inkluż xiri mhux obligatorju.

Artikolu III

Trattament Nazzjonali u Ma jkunx hemm diskriminazzjoni

1.  

B'rispett lejn il-liġijiet kollha, regolazzjonijiet,proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern koperti b'dan il-Ftehim, kwalunkwe Parti għandu jipprovdi immedjatament u mingħajr kondizzjonijiet għall-prodotti, servizzi u provdituri ta' Parti oħra li joffru prodotti jew servizzi tal-Parti, trattament mhux anqas favorevoli minn:

(a) 

li mogħtija lil-prodotti domestiċi, servizzi u provdituri; u

(b) 

li mogħtija lil-prodotti, servizzi u provdituri ta' kwalunkwetip ta' Parti ieħor.

2.  

B'rispett lejn il-liġijiet kollha, proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern koperti b'dan il-Ftehim, kwalunkwe Parti għandu jassigura:

(a) 

li l-entitajiet tiegħu m'għandhoms jitrattaw provditur stabbilit lokalment b'mod anqas favorevoli minn provditur ieħor li huwa stabbilit lokalment fuq il-bażi tal-grad ta' għaqda jew possessjoni stranġiera; u

(b) 

li l-entitajiet tiegħu m'għandhomx jiddiskriminaw kontra provdituri stabbiliti lokalment fuq il-bażi tal-pajjiż tal-produzzjoni ta' l-oġġett jew servizz li qed jiġi prodott, provdut li l-pajjiż ta' produzzjoni huwa Parti għall-Ftehimjk skond id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu IV.

3.  
Id-dispożizzjonijiet ta' paragrafi 1 u 2 m'għandhomx japplikaw għad-dazzju u tariffi ta' kwalunkwetip imposti fuq jew f'konnessjoni m' importazzjoni, il-metodu ta' l-impustjar ta' dazzju u tariffi, regolazzjonijiet oħra t' importazzjoni u formalitajiet, u miżuri li jaffetwaw il-kummerċ fis-servizzi li mhumiex liġijiet,regolazzjonijiet, proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern koperti minn dan il-Ftehim.

Artikolu IV

Regoli ta' l-oriġini

1.  
Parti m'għandux japplika r-regoli ta' l-oriġini għall-prodotti jew servizzi impurtati jew prodotti għall-għanijiet tal-kuntratti tal-gvern koperti minn dan il-Ftehim minn Parti oħra, li huma differenti mir-regoli ta' l-oriġini applikati fil-kors normali tal-kummerċ fiż-żmien tat-transazzjoni fil-kwestjoni għall-importazzjoni jew forniment ta' l-istess prodotti u servizzi mil-istess Partii.
2.  
Wara l-konklużjoni tax-xogħol tal-programm għall-armonizzazzjoni tar-regoli ta' l-oriġini għall-oġġetti li għandhom jittieħdu taħt il-Ftehim dwar Regoli tal' l-Oriġini fl-Anness 1o tal-Ftehim li Jistabilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, Partii għandhom jikkunsidraw ir-riżultati ta' dak il-programm tax-xogħol u dawk in-negozzjati take the results of that work programme and those negotiations into account billi jemendaw paragrafu 1 kif xieraq.

Artikolu V

Trattament Speċjali u Differenzali għall-Pajjiżi li Qed Jiżviluppaw

Għanijiet

1.  

Partii għandhom, fl-implementazzjoni u l-amministrazzjoni ta' dan il-Ftehim, permezz tad-dispożizzjonijiet dikjarati f'dan l-Artikolu, kif xieraq tikkunsidra l-iżvilupp, bżonnijiet finanzjarji u kummerċjali ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw, fil-bżonn tagħhom li:

(a) 

Jissalvagwardjaw il-pożizzjoni tal-bilanċ tal-pagamenti u jassiguraw il-livell ta' riservi adekwati għall-implementazzjoni tal-programmi ta' żvilupp ekonomiku;

(b) 

jmexxu l-quddiem it-twaqqif jew żvilupp ta' industriji domestiċi inkluż l-iżvilupp ta' industriji żgħar u tal-familja f'oqsma rurali u li għadhom lura; u żvilupp ekonomiku ta' setturi oħra ta' l-ekonomija;

(ċ) 

jappoġġaw l-industrija sakemm huma kompletament jew sostanzjalment dipendenti fuq kuntratti tal-gvern; u

(d) 

jinkoraġġaw l-iżvilupp ekonomiku tagħhom permezz t'arranġamenti globali jew reġjonali fost pajjiżi li qed jiżviluppaw preżentati lil-Konferenza Ministerjali ta' l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (minn hawn il-quddiem msemmija “ODK”) u mhux disapprovata minnu

2.  
Konsistentement mad- dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, kwalunkweParti għandu, fil-preparazzjoni u l-applikazzjoni tal-liġijiet, regolazzjonijiet u proċeduri li jaffettwaw kuntratti tal-gvern, jiffaċilita importazzjoni li qed tikber minn pajjiżi li qed jiżviluppaw, billi jżommu f'moħħhom il-problemi speċjali ta' pajjiżi l-inqas żviluppati fi stadji baxxi ta' żvilupp ekonomiku.

Kopertura

3.  
Bil-ħsieb li jassiguraw li l-pajjiżi li qed jiżviluppaw huma kapaċi li jżommu ma' dan il-Ftehim fuq termini konsistenti ma' l-iżvilupp tagħhom, bżonnijiet finanzjarji u kummerċjali, l-għanijiet mniżżla fil-paragrafu 1 għandhom jikkunsidraw b'mod xieraq fil-kors tan-negozzjati b'rispett lejn il-kuntratti ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw biex ikunu koperti mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim. Pajjiżi żviluppati, fil-preparazzjoni tagħhom tal-listi ta' kopertura taħt id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, għandhom jipprovaw jinkludu l-entitajiet jiġbru prodotti u servizzi ta' interess ta' esportazzjoni għall-pajjiżi li qed jiżviluppaw.

Esklużjonijiet Miftehma

4.  
Pajjiż li qed jiżviluppa jista' jinnegozja ma' parteċipanti oħra f'negozjati taħt dan il-Ftehim li huwa esklużjonijiet aċċettabli mir-regoli dwar trattament nazzjonali b'rispett lejn ċerti entitajiet, prodotti u servizzi li huma inklużi fil-lista ta' kopertura tiegħu, u li jirrigwarda ċikostanzi partikolari ta' kwalunkwekaż. F'negozzjati bħal dawn, il-kunsiderazzjonijiet msemmija f'subparagrafi 1(a) u 1(c) għandhom jiġu kkunsidrati b' mod xieraq. Pajjiż li qed jiżviluppa li jipparteċipa f'arranġamenti reġjonali u globali fost pajjiżi li qed jiżviluppaw msemmija f'subparagrafu 1 (d) jista' wkoll jinnegozja esklużjonijiet fil-lista tiegħu, may also negotiate exclusions to its lists, ikollu kunsiderazzjoni lejn cirkostanzi partikolari ta' kwalunkwekaż, jikkunsidraw fost id- dispożizzjonijiet fuq kuntratti tal-gvernon government procurement li hemm provdut fl-arranġamenti globali jew reġjonali konċernati u, b'mod partikolari, prodotti jew servizzi li jistgħu ikunu soġġetti għall-programmi ta' żvilupp industrijali komuni.
5.  
Wara d-dħul fis-seħħ ta' dan il Ftehim, Parti li qed jiżviluppa jista jirranġa il-lista ta' kopertura tiegħu skond id-dispożizzjonijiet għall-modifikazzjoni ta' listi bħal dawn li jinsabu fil-paragrafu 6 t'Artikolu XXIV, wara li kkunsidra l-iżvilupp tiegħu, bżonnijiet finanzjarji u kummerċjali, jista' jitlobu lil-Kumitat dwar kuntratti tal-gvern (minn hawn il-quddiem msemmi ‘il-Kumitat') biex jagħti esklużjonijiet mir-regoli dwar trattament nazzjonali għal ċerti entitajiet, prodotti jew servizzi li huma inklużi fil-listi tiegħu, wara li kkunsidra ċirkostanzi partikolari ta' kwalunkwe każ u kkunsidra b'mod xieraq id-dispożizzjonijiet ta' subparagrafi 1 (a) permezz ta' 1 (c). Kwalunkwe talba lil-Kumitat minn pajjiż Parti li qed jiżviluppa relatat ma' modifikazzjoni ta' lista għandu jkun akkumpanjat minn dokumentazzjoni relevanti mat-talba jew b'informazzjoni bħal din kif neċessarju għall-konsiderazzjoni ta' din il-kwestjoni.
6.  
Paragrafi 4 u 5 għandhom jjapplikaw mutatis mutandis għall-pajjiżi li qed jiżviluppaw li jaqbżu dan il-Ftehim wara d-sħul tiegħu fis-seħħ.
7.  
Esklużjoni miftehma bħal din kif imsemmija f'paragrafi 4, 5 u 6 għandhom ikunu soġġetti għall-rivista skond id- dispożizzjonijiet ta' paragrafu 14 hawn taħ.

Assistenza Teknika għall-Pajjiż Partijiet

8.  
Kwalunkwe pajjiż Parti żviluppat għandu, fuq talba, jipprovdi l-assistenza teknika kollha li jista jqis xieraq għall-pajjiżi Partiti li qed jiżviluppaw f'riżolviment tal-problemi tagħhom fil-qasam ta' kuntratti tal-gvern.
9.  

Din l-assistenza, li għandha tiġi provduta fuq il-bażi ta' l-ebda diskriminazzjoni fost pajjiż Parti li qed jiżviluppa, għandhom jirrelataw fost:

— 
is-soluzzjoni ta' problemi tekniċi partikolari relatati ma' l-għotja ta' kuntratt speċifiku; u
— 
kwalunkwetip ta' problema li l-Parti jtagħmel it-talba u Parti oħra taqbel li titratta fil-kuntest ta' din l-assistenza.
10.  
Assistenza teknika msemmija f'paragrafi 8 u 9 tinkludi traduzzjoni ta' dokumentazzjoni ta' kwalifika u offerti ta' kuntratti magħmulha minn provdituri ta' pajjiżi Parti li qed jiżviluppaw f'lingwa uffiċjali ta' l-ODK mfassla mil-entita, sakemm pajjiżi Parti żviluppati jqisu traduzzjoni bħala piż, u f'dak il-każ għandha tingħata spjegazzjoni lil-pajjiż Partijiet fuq it-talba tagħhom indirizzata jew lil-pajjiż Partijiet żviluppati jew lil-entitajiet tagħhom.

Ċentri t'Informazzjoni

11.  
Pajjiż Parti żviluppat għandu jwaqqaf, b'mod individwali jew konġunt, ċentri t'informazzjoni biex jirrispondu għall-talbiet raġonevoli minn pajjiż Partijiet li qed jiżviluppaw għall-informazzjoni relatata ma' liġijiet fost, regolazzjoni, proċeduri u prattiċi rigward kuntratti tal-gvern, noti dwar kuntratti maħsuba li ġew ippublikati, indirizzi ta' l-entitajiet koperti minn dan il-Ftehim, u n-natura u l-volum tal-prodotti u servizzi miġbura jew mhux miġbura, inkluża informazzjoni disponibbli rigward offerti ta' kuntratti futuri. Il-Kumitat jista' wkoll iwaqqaf ċentru t'informazzjoni.

Trattament speċjali għall-Pajjiżi l-Inqas Żviluppati

12.  
Wara li kkunsidraw paragrafu 6 tad-Deċiżjoni tal-PARTIJIET KONTRATTANTI għall-GATT 1947 ta- 28 ta' Novembru 1979 dwar Trattament Differenzali u aktar Favorevoli, Reproċita u Parteċipażżjoni Aktar Kompleta ta' Pajjiżi li Qed Jiżviluppaw (BLSD 26 S/203-205), trattament speċjali ser tingħata lil-pajjiżi Partiti l-inqas żviluppati u lil-provdituri f'dawk il-Partijiet b'rispett lejn il-prodotti u servizzi li joriġinaw f'dawn il-Partijiet, fil-kuntest ta' kwalunkwemiżuri ġenerali u speċifiċi favur pajjiżi Partijiet li qed jiżviluppaw. Parti jista' wkoll jagħti l-benefiċji ta' dan il-Ftehim lil-provdituri f'pajjiżi l-inqas żviluppati li mhumiex Partijiet, b'rispett lejn prodotti u servizzi li joriġinaw f'dawk il-pajjiżi.
13.  
Kwalunkwepajjiż Parti żviluppat għandu, fuq talba, jipprovdi assistenza li jqis xieraq għal nies potenzali li jitfgħu l-offerti ta' kuntratti f'pajjiżi l-inqas żviluppati billi jagħtu l-offerti ta' kuntratti tagħhom u jagħżlu il-prodotti u s-servizzi li huma l-aktar li jkunu ta' interess għall-entitajiet tagħhom kif ukoll għall-provdituri f'pajjiżi l-inqas żviluppati, u l-istess jassistihom biex iħarsu regolazzjonijiet tekniċi u standards relatati mal-prodotti u servizzi li huma s-soġġett għall-kuntratti maħsuba.

Rivista

14.  
Il-Kumitat għandu jirrevedi annwalment l-operazzjoni u l-effettivita ta' dan l-Artikolu u, wara kwalunkwetlett snin ta' l-operazzjoni tiegħu fuq il-bażi ta' rapporti li għandhom jingħataw minn Partijiet, għandhom jwettqu rivista maġġuri sbiex jevalwaw l-effett tagħha. Bħala parti ta' rivisti ta' tlett snin (kwalunkwe wieħed u bil-ħsieb li tinkiseb iplementazzjoni massima tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, inkluż b'mod partikolari Artikolu III, u wara li jikkunsidraw l-Iżvilupp, is-sitwazzjono finanzjarja u kummerċjali tal-pajjiżi konċernati li qed jiżviluppaw, il-Kumitat għandu jeżamina jekk l-esklużjonijiet li għalihom kien hemm provediment skond id-dispożizzjonijiet ta' paragrafi 4 sa 6 ta' dan l-Artikolu għandu jitranġa jew estiż.
15.  
Fil-kors ta' aktar rounds ta' negozjati skond id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 7 tal-Artikolu XXIV, kwalunkwepajjiż Parti li qed jiżviluppa għandu jikkunsidra il-possibilita li jkabbar il-listi tiegħu ta' kopertura, wara li jikkunsidraw is-sitwazzjoni ekonomika, finanzjarja u kummerċjali.

Artikolu VI

Speċifikazzjonijiet Tekniċi

1.  
Speċifikazzjonijiet Tekniċi li jippreskrivu l-karatteristiċi tal-prodotti u s-servizzi li għandhom jitqiesu, bħala kwalità, twettiq ta' xogħol, sigurtà u dimensjonijiet, simboli, terminoloġija, ppakkjettar, immarkar u tikkettjar, jew il-proċess u l-metodi għall-prodotti tagħhom u l-ħtiġijiet relatati mal-proċedura ta' stima ta' konformita preskritti minn entitajiet meqjusa, m'għandhomx jiġu preparati, adottaati jew applikati bil-fehma li, jew bl-effett ta', xkiel li mhux neċċessarju għall-Kummerċ internazzjonali.
2.  

Speċifikazzjonijiet Tekniċi preskritti minn entitajiet meqjusa għandhom, fejn xieraq:

(a) 

ikunu f'termini ta' twettiq tax-xogħol aktar minn tfassil jew karatteristiċi deskrittivi

(b) 

ikunu bbażati fuq fuq standards internazzjonali, fejn bħal dawn jeżistu; jew inkella, fuq regolazzjonijiet tekniċi nazzjonali ( 219 ), standards nazzjonali magħrufa ( 220 ), jew kodiċi ta' bini.

3.  
M'għandux ikun hemm talba jew referenza għall-marka patentata (tal-kummerċ), patenti, tfassil jew tip, oriġini speċifiku, produttur jew provditur, sakemm m'hemmx mezz preċiż jew intelliġibbli biex jiġu deskritti l-ħtiġijiet tal-kuntratti u provdut li kliem bħal “jew ekwivalenti” huma inklużi fid-dokumentazzjoni ta' l-offerta.
4.  
Entitajiet m'għandhomx jfittxu jew jaċċettaw, b'mod li jkollu l-effet li jipprekludi l-kompetizzjoni, parir li jista' jintuża fil-preparazzjoni ta' speċifikazzjonijiet għall-kuntratti minn impriża li jista' jkollha interess kummerċjali fil-kuntratti.

Artikolu VII

Proċeduri t'Offerti ta' kuntratti

1.  
KwalunkweParti għandha tassigura li proċeduri t' offerti ta' kuntratti ta' l-entitajiet tagħha huma applikati b'manjiera mhux diskriminatorja u huma konsistenti mad-dispożizzjonijiet li jinsabu fl-Artikolu VII li tul XVI.
2.  
Entitajiet m'għandhomx jipprovdu lill-ebda provditur rigward kuntratti speċifiċi b'mod li jkollu l-effett li jiprekkludi l-kompetizzjoni.
3.  

Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim:

(a) 

Jinfetħu l-proċeduri ta' l-offerti ta' kuntratti huma dawk il-proċeduri li taħthom u l-provdituri jistgħu jissottomettu l-offerta.

(b) 

Proċedura selettiva ta' l-offerti ta' kuntratti huma dawk il-proċeduri li taħthom, konsistenti ma' paragrafu 3 t'Artikolu X u dispożizzjonijiet oħra relevanti ta' dan il-Ftehim, dawk il-provdituri mistiedna sabiex jagħmlu hekk bl-entita jistgħu jissottomettu offerta

(ċ) 

Proċeduri limitati t'offerti ta' kuntratti huma dawk il-proċeduri fejn l-entita tikkuntatja lil-provdituri individwali, taħt il-kondizzjonijiet speċifikati fl-Artikolu XV biss.

Artikolu VIII

Kwalifikazzjoni ta' Provdituri

Fil-proċess ta' kwalifikazzjoni ta' provdituri, entitajiet m'għandhomx jiddiskriminaw fost provdituri oħra ta' Partijiet oħra jew bejn provdituri domestiċi u provdituri ta' Partijiet oħra. Proċeduri ta' kwalifikazzjoni għandhom ikunu konsistenti ma dawn li ġejjin:

(a) 

kwalunkwe tip ta' kondizzjoni għall-parteċipazzjoni f'proċeduri ta' l-offerti ta' kuntratti għandhom ikunu ppubblikati f'ħin adekwat biex provdituri interessati jkunu jistgħu jibdew u, safejn huwa kompatibbli b'operazzjoni effiċjenti ta' proċess ta' kuntratti, jitkomplew il-proċeduri ta' kwalifikazzjoni;

(b) 

kwalunkwe tip ta' kondizzjoni għall-parteċipazzjoni fil-proċeduri ta' l-offerti ta' kuntratti għandhom ikunu limitati għal dawk li huma essenzali biex jassiguraw il-kapaċita ta' l-impriża li tissodisfa l-kuntratt fil-Kwestjoni. Kwalunkwe tip ta' kondizzjoni għall-parteċipazzjoni hija meħtieġa mill-provdituri, inklużi garanziji finanzjarji, kwlifiki tekniċi u informazzjoni neċessarja biex tiġi stabbilita l-kapaċita finanzjarja, kummerċjali u teknika tal-provdituri, kif ukoll il-verifikazzjoni tal-kwalifikazzjonijiet, m'għandhomx ikunu inqas favorevoli għall-provdituri ta' Partijiet oħra minn għall-provdituri domestiċi u m'għandhomx jiddiskriminaw fost provdituri ta' Partijiet oħra. Il-kapaċita finanzjarja, kummerċjali u teknika ta' provditur għandha tkun Iġġudikata fuq bażi kemm ta' l-attivita kummerċjali globali tal-provditur kif ukoll l-attivita tiegħu fit-territorju ta' l-entita meqjusa, jikkunsidraw b'mod xieraq ir-relazzjooni legali bejn l-organizzazzjonijiet li jfornu l-oġġetti;

(ċ) 

il-proċess ta', u l-ħin meħtieġ għall-kwalifikazzjoni tal-provdituri m'għandux jintuża sabiex iżommu l-provdituri ta' Partijiet oħra barra minn lista tal-provdituri jew milli jiġu kkunsidrati għall-kuntratti partikolari maħsuba. Entitajiet għandhom jgħarrfu bħala provdituri kwalifikati bħal provdituri domestiċI jew provdituri ta' Partijiet li jilħqu l-kondizzjonijiet għall-parteċipazzjoni f'kuntratti parttikolari maħsuba. Provdituri jitolbu biex jipparteċipaw f'kuntratti partikolari maħsuba li ma jkunux għadhom kwalifikati għandhom ukoll jiġu kkunsidrati, provdut li hemm biżżejjed żmien biex titkompla l-proċedura tal-kwalifikazzjoni;

(d) 

Entitajiet li jżommu listi permanenti ta' provdituri kwalifikati għandhom jassiguraw li l-provdituri jistgħu japplikaw għall-kwalifikazzjoni kwalunkwe ħin; u l-provdituri kwlifikati kollha li jitolbu dan huma inklużi fil-listi fi żmien qasir raġonevoli;

(e) 

jekk, wara l-pubblikazzjoni ta' l-avviż taħt paragrafu 1 tal-Artikolu IX, provditiur li għadu mhux kwlifikat jitlob biex jipparteċipa f'kuntratti maħsuba, l-entita għandha fil-pront tibda l-proċeduri għall-kwalifikazzjoni;

(f) 

kwalunkwe provditur wara li jitlob biex jsir provditur kwalifikat għandu jkun avżat mill-entitajiet konċernati dwar id-deċiżjoni f'rigward. Provdituri kwalifikati li huma inklużi fuq listi permanenti minn entitajiet għandhom ikunu avżati dwar l-għeluq ta' listi bħal dawn jew dwar it-tneħħija tagħhom minnhom;

(g) 

kwalunkwe Parti għandha tassigura li

(i) 

kwalunkwe entita u l-parti kostitwenti tagħha jsegwu proċedura singola ta' kwalifikazzjoni, minbarra f'każijiet ta' bżonn mistħoqq u sostanzjat għall-proċeduri differenti; u

(ii) 

sforzi li għandhom isiru biex inaqqsu differenzi fil-proċeduri ta' kwalifikazzjoni bejn l-entitajiet.

(h) 

xejn fis-subparagrafi (a) tul (g) m'għandhom jipprekludu l-esklużjoni ta' kwalunkwe tip ta' provditur fuq bażi bħala falliment jew dikjarazzjonijiet foloz, provdut li azzjoni bħal din hija konsistenti bit-trattament nazzjonali u dispożizzjonijiet mhux diskriminatorji ta' dan il-Ftehim.

Artikolu IX

Stedina biex Jipparteċipaw Rigward Kuntratti Maħsuba

1.  
Skond paragrafi 2 u 3, entitajiet għandhom jippubblikaw stedina biex jipparteċipaw għall-każijiet kollha ta' kuntratti maħsuba, minbarra jew inkella provdut għalihom fl-Artikolu XV (offerti ta' kuntratti limitati) L-avviż għandu jkun ippubblikat fil-pubblikazzjoni xierqa mniżżla f'Appendċi II.
2.  
l-istedina biex jipparteċipaw tista tieħu l-forma t'avviż ta' kuntratti proposti, kif provdut għalihom fil-paragrafu 6.
3.  
Entitajiet fl-Anness 2 u 3 jistgħu jużaw avviż ta' kuntratti ppjanati, kif provdut għalihom fil-paragrafu 7, jew avviż rigward sistema ta' kwalifikazzjoni, kif provdut fil-paragrafu 9, bħala stedina biex jipparteċipaw.
4.  
Entitajiet li jużaw avviż ta' kuntratti ppjanati bħala stedina biex jipparteċipaw għandha wara tistieden lill-provdituri li esprimew interess li jikkonfermaw l-interess tagħhom fuq il-bażi t'informazzjoni li għandha tinkludi ta' l-anqas informazzjoni msemmija fil-paragrafu 6.
5.  
Entitajiet li jużaw avviż rigward sistema ta' kwalifikazzjoni bħala stedina biex jipparteċipaw għandhom jipprovdu, soġġetti għall-kunsiderazzjonijiet msemmija fil-paragrafu 4 tal-Artikolu XVIII, u b'manjiera f'waqtha, informazzjoni li tħalli l-l dawk kollha li esprimew interess biex ikollhom opportunita li tagħmel sens biex jipparteċipaw fil-kuntratti. Din l-informazzjoni għandha tinkludi informazzjoni li tinsab fl-avviżi msemmija f'paragrafi 6 u 8, sakemm informazzjoni hija disponibbli. Informazzjoni provduta lil provditur wieħed għandha tkun provduta b'manjiera mhux diskriminatorja għall-provdituri interessati.
6.  

Kwalunkwe avviż ta' kuntratti proposti, msemmija fil-paragrafu 2, għandu jkollhom l-informazzjoni li ġejja:

(a) 

in-natura u l-kwantita, inklużi għażliet għal aktar kuntratti u, jekk possibbli, stima tat-teħid taż-żmien meta għażliet bħal dawn jistgħu jiġu prattikati; fil-każ ta' kuntratti li jibqgħu isiru in-natura u l-kwantita u, jekk possibbli, stima tat-teħid tal-ħin ta' l-avviżi ta' l-offerti ta' kuntratti li jiġu wara għall-prodotti u servizzi li għandhom jitqiesu;

(b) 

Kemm jekk il-proċedura hija miftuħa jew selettiva jew li tinvolvi negozju;

(ċ) 

kwalunkwe data għall-bidu ta'kunsinja jew kompletazzjoni ta' kunsija ta' oġġetti jew servizzi;

(d) 

l-indirizz u d-data finali għas-sottomissjoni t'applikazzjoni biex ikunu mistiedna għall-offerta jew għall-kwalifikazzjoni jew il-lista tal-provdituri, jew biex jirċevu offerti ta' kuntratti, kif ukoll il-lingwa jew lingwi li fiha għandhom għandhom jiġu sottomessi;

(e) 

l-indirizz ta' l-entita li jagħti kuntratt u jipprovdi kwalunkwe informazzjoni neċessarja għall-kisba ta' speċifikazzjonijiet u dokumenti oħra;

(f) 

kwalunkwe talb finanzjarju u tekniku, garanziji finanzjarji u informazzjoni meħtieġa minn povdituri;

(g) 

l-ammont u t-termini tal-pagament ta' kwalunkwe somma pagabbli għad-dokumentazzjoni ta' l-offerti ta' kuntratti; u

(h) 

jekk l-entita qiegħda titfa' l-offerti ta' kuntratti għax-xiri, kiri jew xiri bin-nifs, jew aktar minn wieħed minn dawn il-metodi.

7.  

Kwalunkwe avviż ta' kuntratti ppjanati msemmija fil-paragrafu 3 għandu jkollu kemm jista' jkun informazzjoni msemmija fil-paragrafu 6 kif inhu disponibbli Għandu jinkludi f'kwalunkwekaż l-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 8 u;

(a) 

prospett li nteressa lill-provdituri għandu jesprimu l-interess fil-kuntratti lill-entitajiet;

(b) 

punt ta' kuntatt ma' l-entita li minnu ser tinkiseb aktar infomazzjoni.

8.  

Għal kwalunkwe każ ta' kuntratt maħsub, l-entita għandha tippubblika avviż ta' sommarja f'waħda mil-lingwi uffiċjali ta' l-ODK. In-notifika għandha mill-inqas ikollha l-informazzjoni li ġejja:

(a) 

til-kwestjoni tas-suġġett tal-kuntratt;

(b) 

iż-żmien limitu dikjarat għas-sottomissjoni ta' l-offerti ta' kuntratti jew applikazzjoni li tistieden offerta; u

(ċ) 

l-indirizzi li minnhom dokumenti relatati mal-kuntratti jistgħu jkunu mitluba.

9.  

Fil-każ ta' proċeduri selettivi t'offerti ta' kuntratti, entitajiet li jżommu listi permanenti ta' provdituri kwalifikati għandhom jippubblikaw annwalment f'waħda mill-pubblikazzjonijiet mniżżla f'Appendiċi III avviż ta' dan li ġej;

(a) 

l-enumerazzjoni tal-listi miżmuna, inklużi t-titoli tagħhom, f'relazzjoni mal-prodotti jew servizzi jew kateġoriji tal-prodotti u servizzi li għandhom jiġu meqjusa tul il-lista;

(b) 

il-kondizzjonijiet li għandhom jintlaħqu mill-provdituri bil-fehma lejn l-iskrizzjoni tagħhom fuq dawk il-listi li skond huma kwalunkwewaħda minn dawk il-kondizzjonijiet tkun verifikata mill-entita konċernata; u

(ċ) 

il-perjodu tal-validita tal-listi, u l-formalitajiet għat-tiġdid tagħhom.

Meta aħbar bħal dan huwa użat bħala stedina biex jipparteċipaw skond paragrafu 3, l-avviż għandu, wkoll, jinkludi l-informazzjoni li ġejja:

(d) 

in-natura tal-prodotti jew servizzi konċernati;

(e) 

prospett li l-avviż jikkonstitwixxi stedina biex jipparteċipaw.

Iżda, meta d-dewmien tas-sistema ta' kwalifikazzjoni hija tlett snin jew anqas, u jekk id-dewmien tas-sistema hija ċara fl-avviż u huwa wkoll ċar li aktar avviżi mhux ser ikunu ppubblikati, għandu jkun biżżejjed li jiġi ppubblikat l-avviż darba biss, fil-bidu tas-sistema. Sistema bħal din m'għandiex tintuża b'mod li tiċċirkumvizza d-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

10.  
Jekk, wara l-pubblikazzjoni ta' stedina f'kwalunkwekaż ta' kuntratti maħsuba, imma qabel il-ħin dikjarat għall-ftuħ jew riċevuta ta' kuntratti kif speċifikati fl-avviżi jew dokumenti ta' kuntaratti, ikun neċessarju li jiġi emendat jew maħruġ mil-ġdid l-avviż, l-emenda jew l-avviż maħruġ mil-ġdid għandu jiġi mogħti l-istess ċirkolazzjoni bħad-dokumenti oriġinali li fuqhom hija bbażata l-emenda. Kwalunkweinformazzjoni sinifikanti mogħtija lil-provditur b'rispett lejn kuntratt partikolari maħsub għandu jingħata fl-istess waqt lil-provdituri kollha l-oħra konċernati fi żmien adekwat biex jippermetti lil-provdituri biex jikkunsidraw informazzjoni u jirrispondu għaliha.
11.  
Entitajiet għandhom jagħmluha ċara, fl-avviżi msemmija f'dan l-Artikolu jew fil-pubblikazzjoni li fiha jidru l-avviżi, li l-kuntratt huwa kopert mill-Ftehim.

Artikolu X

Proċeduri ta' Selezzjoni

1.  
Biex jassiguraw kompetizzjoni internazzjonali effettiva u massima taħt proċeduri selettivi t'offerti ta' kuntratti, entitajiet għandhom, għal kwalunkwe kuntratt maħsub, jistiednu offerti ta' kuntratti minn numru massimu ta' provdituri domestiċi u provdituri ta' Partijiet oħra, konsistenti ma' l-operazzjoni effiċjenti tas-sistema ta' kuntratti. Għandhom jagħżlu provdituri biex jipparteċipaw fil-proċedura b'manjiera ġusta u mingħajr diskriminazzjoni.
2.  
Entitajiet li jżommu listi permanenti ta' provdituri kwalifikati jistgħu jagħżlu provdituri li jiġu mistiedna biex joħorġu għall-kuntratt minn fost dawk imniżżla. Kwalunkwe selezzjoni għandha tagħti permess għal opportunitajiet ġusti għall-provvdituri fuq il-listi.
3.  
Provdituri li jitolbu biex jipparteċipaw f'kuntratti partikolari maħsuba għandhom jingħataw permess li jissottmettu offerta ta' kuntratti u jkunu kkunsidrati, provdut, fil-każ ta' dawk li għadhom mhux kwalifikati, hemm biżżejjed żmien biex ikomplu l-proċedura ta' kwalifikazzjoni taħt Artikoli VIII u IX. In-numri ta' provdituri addizzjonali li tħallew jipparteċipaw għandhom ikunu limitati biss mil-operazzjoni tas-sistema tal-kuntratti.
4.  
Talba biex jipparteċipaw f'proċeduri selettivi t'offerti ta' kuntratti jistgħu jkunu sottomessi b'telex, telegram jew facsimile.

Artikolu XI

Żmien limitu għal-Offerti ta' Kuntratti u Kunsinja

Ġenerali

1.  
(a) 

Kwalunkweżmien-limitu preskritt għandu jkun adekwat biex jippermetti lil provdituri ta' Partijiet oħra kif ukoll provdituri domestiċi biex jippreparaw u jissottomettu offert ta' kuntratti qabel l-għeluq tal-proċeduri t' offerti ta' kuntratti. Meta jistabilixxu żmien limitu bħal dan, entitajiet għandhom, konsistenti mal-bżonnijiet raġonevoli tagħhom, jikkunsidraw fatturi bħal dawn bħala l-kumplessita tal-kuntratti maħsuba, antiċipat il-limitu ta' lil min tista' tagħti l-kuntratt u ż-żmien normali biex jiġu trasmessi offerti ta' kuntratti bil-posta minn punti stranġieri kif ukoll domestiċi.

(b) 

Kwalunkwe Parti għandha tassigura li l-entitajiet tagħha għandha tikkunsidra kif xieraq dewmien ta' pubblikazzjoni meta tiddikjara d-data finali għar-riċevuta t'offerti ta' kuntratti jew t'applikazzjonijiet biex jistiednu l-ħruġ t'offerti ta' kuntratti.

Termini ta' żmien

2.  

Minbarra s'issa kif provdut fil-paragrafu 3,

(a) 

f'proċeduri miftuħa, il-perjodu għar-riċevuta t'offerti ta' kuntratti m'għandhomx ikunu inqas minn 40 jum mid-data ta' pubblikazzjoni msemmija fil-paragrafu tal-Artikolu IX;

(b) 

f'proċeduri selettivi li ma' jinvolvux l-użu ta' lista permanenti ta' provdituri kwlifikati, il-perjodu li fih jiġu sottomessi applikazzjoni sabiex jistiednu l-ħruġ t'offerti ta' kuntratti m'għandux ikun anqas minn 25 jum mid-data ta' pubblikazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 tal-Artikolu IX; il-perjodu għar-riċevuta t' offerti ta' kuntratti m'għandux fl-ebda każ ikun anqas 40 jum mid-data ta' ħruġ għall-istedina ta' l-offerti ta' kuntratti;

(ċ) 

f'proċeduri selettivi li jinvolvu l-użu ta' listi permanenti ta' provdituri kwalifikati, il-perjodu għar-riċevuta t'offerti ta' kuntratti m'għandux ikun anqas minn 40 jum mid-data ta' ħruċ tal-bidu ta' sejħiet għal-ħruġ t'offerti ta' kuntratti, kemm jekk id-data ta'ħruġ tal-bidu t'offerti ta' kuntratti taħbat mad-data tal-pubblikazzjoni msemmija f' paragrafu 1 tal-Artikolu IX jew le.

3.  

Il-perjodi msemmija fil-paragrafu 2 jistgħu jitnaqqas fiċ-ċirkustanzi dikjarati hawn taħt:

(a) 

jekk avviż separat ġie ppubblikat 40 jum u mhux aktar minn 12 – il xahar qabel u l-avviż għandu ta' l-anqas:

(i) 

ħafna mil-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 6 tal-Artikolu IX kif disponibbli;

(ii) 

l-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 8 tal-Artikolu IX;

(iii) 

prospett li nteressa lill-provdituri għandu jesprimu l-interess tagħhom fil-kuntratti lill-entitajiet; u

(iv) 

punt ta' kuntatt ma' l-entita li minnu ser tinkiseb aktar infomazzjoni.

il-limitu ta' 40 jum għar-riċevuta ta' l-offerti ta' kuntratti jista' jinbidel b'perjodu twil biżżejjed biex jippermetti ħruġ t'offerti ta' kuntratti li jkollu risposti, li, bħala regola ġenerali, m'għandux ikun anqas minn 24 jum, imma f'kwalunkwekaż mhux anqas minn 10 tijiem;

(b) 

fil-każ ta't-tieni jew publikazzjonijiet segwenti li għandhom x'jaqsmu ma' kuntratti tan-natura li jerġgħu jseħħu fit-tifsira ta' paragrafu 6 tal-Artikolu IX, il-limitu ta' 40 jum għar-riċevuta t'offerti ta' kuntratti għandu jitnaqqas sa mhux anqas minn 24 jum;

(ċ) 

fejn stat t'emerġenza sostanzjat kif xieraq mil-entita jagħmel il-perjodi fil-kwestjoni mhux prattikabbli, il-perjodi speċifikati fil-paragrafu 2 jistgħu jiġu mnaqqsa imma m'għandhom fl-ebda każ ikunu anqas minn 10 tijiem mid-data tal-pubblikazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 tal-Artikolu IX; jew

(d) 

il-perjodu msemmi f' paragrafu 2 (c) jista', għal-kuntratti minn entitajiet mniżżla f'L-Anness 2 u 3,ikun fissat minn ftehim bejn l-entita u l-provdituri magħżula. F'nuqqas ta' ftehim, l-entita tista' tiffissa perjodi li għandhom ikunu twal biżżejjed biex jgħinu ħruġ t' offerti ta' kuntratti li jkollhom risposta u għandhom f'kwalunkwe każ ma jkunux anqas minn 10 tijiem

4.  
Konsistenti mal-bżonnijiet raġonevoli ta' l-entita, kwalunkwedata ta' kunsinjagħandha tikkunsidra fatturi bħal dawn bħala l-kumplessita tal-kuntratt maħsub, de-stocking u trasport t'oġġetti minn punti ta' forniment jew forniment għas-servizzi.

Artikolu XII

Dokument ta' Ħruġ t' Offerti ta' Kuntratti

1.  
Jekk, f'proċeduri t'offerti ta' kuntratti, entita tagħti permess lil-offerti ta' kuntratti f'diversi lingwi, waħda minn dawk il-lingwi għandha tkun waħda mil-lingwi uffiċjali ta' l-ODK
2.  

Dokument ta' Ħruġ t'offerti ta' kuntratti provduta lil-provdituri għandu jkollhu l-informazzjoni kollha neċessarja biex tagħtihomj permess li jissottomettu offerti ta' kuntratti li jkollhom risposti, inkluża l-informazzjoni meħtieġa biex tiġi pubblikata fl-avviż tal-kuntratt maħsub, minbarra paragrafu (6) tal-Artikolu IX, u dan li ġej:

(a) 

l-indirizz ta' l-entita fejn l-offerti tal-kuntratti għandhom jintbagħtu;

(b) 

l-indirizz fejn talba għal-informazzjoni supplimentari għandha tintbgħat;

(ċ) 

il-lingwa jew il-lingwi li bihom offerti ta' kuntratti u dokumenti ta' ħruġ t'offerti ta' kuntratti għandhom jiġu sottomessi;

(d) 

id-data t'għeluq u ż-żmien għar-riċevuta t'offerti ta' kuntratti u t-tul taż-żmien li waqtu kwalunkweofferta ta' kuntratti għandha tkun miftuħa għal-aċċetazzjoni;

(e) 

il-persuni awtorizzati li jkunu preżenti fil-ftuħ ta' l-offerti ta' kuntratti u d-data, ħin u post ta' dan il-ftuħ;

(f) 

kwalunkwetalb ekonomiku u tekniku, garanziji finanzjarji u informazzjoni jew dokumenti meħtieġa minn povdituri;

(g) 

deskrizzjoni kompleta tal-prodotti jew servizzi meħtieġa jew ta' kwalunkwetalba inklużi speċifikazzjonijiet tekniċi, ċertifikazzjoni ta' konformita biex tiġi sodisfatta, pjanijiet neċessarji, tfassil u materjal ta' istruzzjoni;

(h) 

il-kriterja biex jingħata l-kuntratt, inklużi fatturi li mhumiex prezz li għandhom jiġu kkunsidrati fl-evalwazzjoni t'offerti ta' kuntratti u l-elementi tan-nefqa li għandhom jiġu nklużi fl-evalwazzjoni tal-prezzijiet ta' l-offerti ta' kuntratt, dwana u tariffi oħra t'importazzjoni, taxxi u l-munita tal-pagament;

(i) 

it-termini ta' ħlas;

(j) 

termini oħra jew kondizzjonijiet;

(k) 

skond Artikolu XVII it-termini u l-kondizzjonijiet, jekk hemm, tli taħthom offerti ta' kuntratti minn pajjiżi mhux Partijiet għall-dan il-Ftehim, imma li japplikaw il-proċeduri ta' dak l-Artikolu, ser ikun milquha.

Avvanzar ta' Dokument t' Offerti ta' Kuntratti mil-Entitajiet

3.  
(a) 

F'proċeduri miftuħa, entitajiet għandhom javvanzaw id-dokument ta' offerti ta' kuntratti għat-talba ta' kwalunkwe provditur ieħor li jipparteċipa fil-proċedura, u għandu fil-pront jirrispondi kwalunkwetalba raġonevoli għal-ispjegazzjonijiet realatati miegħu.

(a) 

F'proċeduri miftuħa, entitajiet għandhom javvanzaw id-dokument ta' offerti ta' kuntratti għat-talba ta' kwalunkweprovditur ieħor li jipparteċipa fil-proċedura, u għandu fil-pront jirrispondi kwalunkwe talba raġonevoli għal-ispjegazzjonijiet relatati miegħu.

(ċ) 

Entitajiet għandhom fil-pront jirrispondu għal-kwalunkwe talba raġonevoli sottomessa minn provditur li jipparteċipa fil-proċedura ta' ħruġ t'offerti ta' kuntratti, bil-kondizzjoni li informazzjoni bħal din ma' tagħtix li dak il-provditur vantaġġ fuq il-kompetituri tiegħu fil-proċedura għal-għotja tal-kuntratt.

Artikolu XIII

Sottomissjoni, Riċevuta u Ftuħ t'Offerti ta' Kuntratti u Għotja ta' Kuntratti

1.  

Is-sottomissjoni, riċevuta u ftuħ t'offerti ta' kuntratti u għotja ta' kuntratti għandhom ikunu kosistenti ma' dan li ġej:

(a) 

offerti ta' kuntratti għandhom normalment ikunu sottomessi f'kitba diretta jew bil-posta. Jekk offerti ta' kuntratti permezz ta' telex, telegram, jew facsimile huwa permessi, l-offerta ta' kuntratti magħmula għandhom jinkludu l-informazzjoni neċessarja kollha, għall-evalwazzjoni ta' l-offerta ta' kuntratti, b' mod partikolari l-prezzijiet definittivi proposti mil-persuna li joħroġ l-offerti ta' kuntratti u prospett li l-persuna li joħroġ il-kuntratti jaqbel mat-termini kollha, kondizzjonijiet u dispożizzjonijiet ta' l-istedina biex joħorġu l-offerti ta' kuntratti. L-offerta ta' kuntratti għandha tkun ikkonfermata fil-pront minn ittra jew mid-dispaċċ ta' kopja ffirmata tat-telex,telegram jew facsimili. Offerti ta' kuntratti preżentati permezz ta-telefon mhumiex permessi. Il-kontenut tat-telex, telegram jew facsimile għandu jipprevala fejn hemm differenza jew kunflitt bejn dak il-kontenut u kwalunkwedokumentazzjoni riċevuta wara żmien limitu; u

(b) 

l-opportunitajiet li jistgħu jingħataw lill-persuni li joffru offerti ta' kutratti biex jikkoreġu żbalji mhux intenzjonati ta' formola bejn il-ftuħ t'offerti u l-għotja tal-kuntratt m'għandux ikun permess li jinħoloq taħriġ diskriminatorju.

Riċevuta t' Offerti ta' Kuntratti

2.  
Provditur m'għandux ikun penalizzat jekk offerta ta' kuntratt huwa riċevut fl-uffiċju assenjat fid-dokumentazzjoni ta'l-offerta tal-kuntratt wara ż-żmien speċifikat minħabba d-dewmien minħabba użu ħażin minn naħħa ta' l-entita. Offerti ta' kuntratti jistgħu jiġu kkunsidrati f'ċirkostanzi oħra t'eċċezzjoni jekk il-proċeduri ta' l-entita konċernata hekk tipprovdi.

Ftuħ t'Offerti ta' Kuntratti

3.  
L-offerti kollha ta' kuntratti soliċitati taħt proċeduri miftuħa jew selettivi minn entitajiet għandhom jiġu riċevuti u miftuħa taħt proċeduri u kondizzjonijiet li jiggarantixxu ir-regolarita tal-ftuħ. L-irċevuta u l-ftuħ ta' l-offerti tal-kuntratti għandhom ikunu wkoll konsistenti mat-trattament nazzjonali u d-dispożizzjonijiet mhux diskriminatorji ta' dan il-Ftehim. Informazzjoni dwar il-ftuħ t'offerti ta' kuntratti għandhom jibqgħu ma' l-entita konċernata għad-dispożizzjoni ta' l-awtoritajiet tal-gvern responsabbli għall-entita sabiex tkun tista tiġI wżata jekk hemm bżonn taħt proċeduri t'Artikoli XVIII,XIX, XX and XXII.

Għotja ta' Kuntratti

4.  
(a) 

Biex jiġi kkunsidrat għall-għotja, kuntratt għandu, fiż-żmien tal-ftuħ, jikkonforma mal-ħtiġijiet essenzali tan-notifiki jew dokumentazzjoni tal-kuntratt u jkun minn għand provditur li jħares il-kondizzjonijiet għall-parteċipazzjoni. Jekk entita rċeviet offerta ta' kuntratt li huwa anqas minn normali, minn offerti oħra ta' kuntratti sottomessi, għandha tfittex flimkien mal-persuna li toħroġ l-offerti tal-kuntratti biex tassigura li tista' tħares il-kondizzjonijiet tal-parteċipazzjoni u li hija kappaċI li tissodisfa t-termini tal-kuntratt.

(b) 

Sakemm huwa fl-interess tal-pubbliku l-entita tiddeċiedi li ma toħroġx il-kuntratt, l-entita għandha tagħmel l-għotja tagħha lil-persuna li toħroġ l-offerti tal-kuntratti li kien iddeterminat li jkun totalment kapaċi li jieħu l-kuntratt u l-l-offereta ta' kuntratt tiegħu, kemm jekk għall-prodotti domestiċi jew servizzi, jew prodotti jew servizzi ta' Partijiet oħra, hija jew l-aktar offerta baxxa ta' kuntratti jew l-offerta ta' kuntratti li f'termini t'evalwazzjoni ta' kriterja speċifika dikjarata fin-notifiki jew dokumentazzjoni t'offerti ta' kuntratti hija meqjusa bħala l-aktar vantaġġjuża.

(ċ) 

Għotjiet għandhom jiġu magħmula skond il-kriterja u l-ħtiġijiet essenzali speċifikati fid-dokumentazzjoni ta' l-offerti tal-kuntratti.

Klawsoli t' Għażla

5.  
Klawsoli t' għażla m' għandhomx jintużaw b' mod li jiċċirkumvizzaw id- dispożizzjonijiet tal-Ftehim.

Artikolu XIV

Negozzjati

1.  

Parti tista tipprovdi għall-entitajiet biex jmexxu n-negozzjati:

(a) 

fil-kuntest ta' ksib li fih indikaw ħsieb bħal dan, b'mod partikolari fin-notifiki msemmija fil-paragrafu 2 tal-Artikolu IX (l-istedina għal-provdituri biex jipparteċipaw fil-proċedura għall-ħsieb propst); jew

(b) 

meta jidher minn evalwazzjoni li l-ebda offerta waħda ta' kuntratti hija ovvjament l-aktar vantaġġjuża f'termini kriterja t' evalwazzjoni dikjarata fin-notifiki jew dokumentazzjoni t'offerti ta' kuntratti.

2.  
Negozzjati għandhom primarjament jkunu wżati biex jiddentifikaw is-saħħa u d-djufija fl-offerti ta' kuntratti.
3.  
Entitajiet għandhom jittrattaw offerti ta' kuntratti b' kunfidenza B'mod partikolari, m'għandhomx jipprovdu informazzjoni maħsuba biex tassisti parteċipanti partikolari biex jgħollu l-offerti ta' kuntratti tagħhom għall-livell ta' parteċipanti oħra.
4.  

Entitajiet m'għandhomx, fil-kors tan-negozzjati, jiddiskriminaw bejn provdituri differenti. Partikolarment, għandhom jassiguraw li:

(a) 

kwalunkwetip t' eliminazzjoni ta' parteċipanti hija mwettqa skond il-kriterja dikjarata fin-notifiki u d-dokumentazzjoni t' offerti ta' kuntratti;

(b) 

il-modifikazzjonijiet kollha għall-kriterja u għall-ħtiġijiet tekniċi huma trasmessi fil-kitba lill-parteċipanti kollha li għad fadal fin-negtozzjati;

(ċ) 

il-parteċipanti kollha li għad fadal huma mogħtija opportunita biex jissottomettu sottomissjonijiet ġodda jew emendati fuq il-bażi ta' ħtiġijiet reveduti; u

(d) 

meta negozzjati huma konklużi, il-parteċipanti kollha li għad fadal għandhom jkunu permessi li jissottomettu offerti finali ta' kuntratti skond temma ta' żmien komuni.

Artikolu XV

Offerti ta' Kuntratti Limitati

1.  

Id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu VII sa XIV li jirregolaw proċeduri t'offerti ta' kuntratti miftuħa jew selettivi m'għandhomx għalfejn japplikaw fil-kondizzjonijiet li ġejjin, provdut li offerti ta' kuntratti limitati mhumiex wżati bil-ħsieb li tiġi evitata kompetizzjoni massima jew bil-ħsieb li jservu bħala mezz ta' diskriminazzjoni fost provdituri ta' Partijiet oħra jew protezzjoni għall-produtturi jew provdituri:

(a) 

fin-nuqqas t'offerti ta' kuntratti b' rispons lejn offerta ta' kuntratti miftuħa jew selettivi, jew meta l-offerti ta' kuntratti sottomessi kienu ta' kollużjoni, jew mhux skond il-ħtiġijiet essenzali fl-offerta tal-kuntratti, jew minn provdituri li ma jaqblux mal-kondizzjonijiet għall-parteċipazzjoni provduta għaliha skond dan il-Ftehim, fuq kondizzjoni, iżda, li l-ħtiġigiet ta' l-offerta tal-bidu tal-kuntratti mhumiex modifikati sostanzjalment fil-kuntratt kif mogħtija;

(b) 

meta, għax-xogħol t'arti jew għall-raġunijiet konnessi mal-protezzjoni ta' drittijiet esklussivi, bħal patenti jew dritt ta' l-awturi, jew fin-nuqqas ta' kompetizzjoni għall-raġunijiet tekniċi, il-prodotti jew servizzi jistgħu jiġu provduti biss minn provditur partikolari u l-ebda alternattiva raġonevoli jew sostituzzjoni ma teżisti;

(ċ) 

sa issa huwa strettament neċessarju meta, għall-raġunijiet t'urġenza estrema miġjuba minn każijiet imprevisti mil-entita, il-prodotti u s-servizzi ma setgħux jinkisbu fil-ħin permezz t'offerti miftuħa jew selettivi ta' kuntratti;

(d) 

għall-kunsinji addizzjonali mil-provdur oriġinali li huma maħsuba jew bħala partijiet ta' bdil għall-oġġetti eżistenti, jew installazzjonijiet, jew bħala estensjoni ta' oġġetti eżistenti, servizzi jew installazzjonijiet fejn bdil ta' provditur jġiegħlu l-entita biex tiġbor l-apparat jew servizzi li ma jilħqux ir-rekwiżiti ta' skambju m'apparat jew servizzi eżistenti ( 221 );

(e) 

meta entita tiġbor prototipi jew l-ewwel prodott jew servizz li huma żviluppati għar-rikjesta tagħha fil-kors ta', u għall-kuntratt partikolari għar-riċerka, esperiment, studju jew żvilupp oriġinali. Meta kuntratti bħal dawn ġew sodisfatti, ksib li jiġI wara ta' prodotti u servizzi għandhom ikunu soġġetti għall-Artikolu VII sa XIV ( 222 );

(f) 

meta servizzi addizzjonali ta' kostruzzjoni li mhumiex inklużi fil-kuntratt tal-bidu imma li kienu fl-għanijiet tad-dokumentazzjoni oriġinali ta' l-offerti ta' kuntratti għandhom, permezz ta' ċirkostanzi imprevisti, jkunu neċessarji biex ikomplu s-servizzi ta' kostruzzjoni deskritti hawnhekk, u l-bżonn ta' l-entita biex tagħti kuntratti għal servizzi addizzjonali ta' kostruzzjoni lil-kuntrattur li jwettaq is-servizzi ta' kostruzzjoni konċernati minħabba li s-separazzjoni ta' servizzi addizzjonali ta' kostruzzjoni minn kuntratt inizzjali jkun diffiċli għall-raġunijiet tekniċi jew ekonomiċi u jikkawżaw inkonvenjenza sinifikanti għall-entita. Iżda, it-total tal-valur ta' kuntratti mogħtija għas-servizzi addizzjonali tal-kostruzzjoni jistgħu ma jaqbżux il-50 fil-mija ta' l-ammont tal-kuntratt ewlieni;

(g) 

għas-servizzi ġodda ta' kostruzzjoni li jikkonsistu f'repetizzjoni ta' servizzi ta' kostruzzjoni simili li jaqblu ma' proġett bażiku li għalih kuntratt inizjattiv ġie mogħti skond Artikoli VII sa XIV u li għalih l-entita indikat fin- notifika ta,ksib konċernat is-servizz inizjali ta' kostruzzjoni, li illimita l-proċeduri t' offerti ta' kuntratti jistgħu jiġu wżati fl-għotja ta' kuntratti għall-servizzi ta' kostruzzjoni;

(h) 

għall-prodotti mixtrija minn suq ta' komoditajiet;

(i) 

għall-xiri magħmula taħt kondizzjonijiet eċċezzjonalment vantaġġjuż li jitqanqal biss f'terminu qasir. Din id- dispożizzjoni hija maħsuba li tkopri rimi mhux tas-soltu minn impriżi li mhumiex normalment provdituri, jew rimi ta' assi ta' kummerċ f'likwidazzjoni jew f'receivership. Mhuiex maħsub li jkopri xiri ta' rutina minn provdituri regolari;

(j) 

fil-każ ta' kuntratti mogħtija lir-rebbieħ ta' kuntest ta' tpenġija provdut li l-kuntest kien organizzat b'mod li jaqbel mal-prinċipji ta' dan il-Ftehim, b'mod partikolari dwar il-pubblikazzjoni, fis-sens tal-Artikolu IX, ta' stedina lil-provdituri xierqa u kwalifikati, biex jipparteċipaw f'kuntest bħal dan li ser ikun iġġudikat minn ġurija bil-fehma li tfassal kuntratti biex jingħataw lir-rebbieħa.

2.  
Entitajiet għandhom jippreparaw rapport billi jiktbu fuq kwalunkwe kuntratt mogħti taħt id-dispożizzjonijiet ta' paragrafu 1. Kwalunkwerapport għandu jkollu l-isem ta' l-entita li tforni, valur u tipi t' oġġetti jew servizzi miksuba, pajjiż ta' l-oriġini, u prospett tal-kondizzjonijiet f'dan l-Artikolu li jipprevala. Dan ir-rapport għandu jibqa' ma' l-entitajiet konċernati għad-dispożizzjoni ta' l-awtoritajiet tal-gvern responsabbli għall-entita sabiex tkun tista tiġI wżata jekk hemm bżonn taħt proċeduri t'Artikoli XVIII,XIX, XX and XXII.

Artikolu XVI

Kumpens

1.  
Entitajiet m'għandhomx, fil-kwalifikazzjoni u s-selezzjoni tal-provdituri, prodotti jew servizzo, jew fl-evalwazzjoni ta' l-offerti tal-kuntratti u l-għotja ta' kuntratti, jimponu, jfittxu u jikkunsidraw tpaċċijiet. ( 223 ).
2.  
Madanakollu, wara li kkunsidraw il-kunsiderazzjonijiet tal-politika ġenerali, inklużi dawk relatati ma' l-iżvilupp, pajjiż li qed jiżviluppa jista fiż-żmien tal-kondizzjonijiet tas-sħubija tan-negozzjati għall-użu ta' tpaċċijiet, bħal ħtiġijiet għall-inkorporazzjoni ta' kontenut domestiku. Ħtiġijiet bħal dawn għandhom jkunu wżati għall-kwalifikazzjoni biex jipparteċipaw fil-proċess ta' ħsieb u mhux bħala kriterja għall-għotja ta' kuntratti. Kondizzjonijiet għandhom ikunu oġġettivi, definiti b' mod ċar u bla ebda diskriminazzjoni. Għandhom jiġu ddikjarati fl-Appendiċi I 1 tal-pajjiż u jistgħu jinkludu limitazzjonijiet preċiżi dwar l-imposizzjoni ta' tpaċċijiet f'kwalunkwe kuntratt. L-eżistenza ta' kondizzjonijiet għandhom ikunu notifikati lill-Kumitat u inklużi fin-notifa t'akkwist maħsub u dokumentzzjoni.

Artikolu XVII

Trasparenza

1.  

Kwalunkwe Parti għandha tinkoraġġa l-entitajiet biex jindikaw it-termini u l-kondizzjonijiet, inklużi devjazzjonijiet minn proċeduri kompetittivi t' offerti ta' kuntratti jew aċċess sabiex jiġu sfidati l-proċeduri, li taħthom offerti ta' kuntratti ser ikunu kkunsidrati minn provdituri li jinsabu f'pajjiżi mhux Partijiet għal dan il-ftehim imma li, bil-fehma li jikkrejaw trasparenza fl-għotja tagħom tal-kuntratt, madanakollu:

(a) 

jispeċifikaw il-kuntratti tagħhom skond Artikolu VI (speċifikazzjonijiet tekniċi (speċifikazzjonijiet tekniċi);

(b) 

jippubblikaw in-notifiki tal-ħsieb msemmija fl-Artikolu IX, inklużi, fil-versjoni tan-notifika msemmija fil-paragrafu 8 of Artikolu IX (sommarja tan-notifika ta' l-akkwist maħsub li huwa ppubblikat fil-lingwa uffiċjali ta' l-ODK, indikazzjoni tat-termini u l-kondizzjonijiet li taħtha offerti ta' kuntratti għandhom jiġu kkunsidrati minn provdituri li jinsabu f'pajjiżi Partijiet għal dan il-Ftehim;

(ċ) 

huma lesti li jassiguraw li l-akkwisti tagħom m'għandhomx normalment jinbidlu waqt akkwist u, fl-okkażjoni li bidla bħal din tirriżulta li ma tistax tiġi evitata, biex tassigura d-disponibilita ta' mezz sodisfaċenti ta'rimedju.

2.  
Gvernijiet mhux Partijiet għall-Ftehim li jaqblu mal-kondizzjonijiet speċifikati f'paragrafi 1 (a) sa 1 (c), għandhom ikunu intitolati jekk hekk jikkonfermaw il-Partijiet biex jipparteċipaw fil-Kumitat bħala osservaturi.

Artikolu XVIII

Informazzjoni u Rivista Rigward Obbligi t'Entitajiet

1.  

Entitajiet għandhom jippubblikaw notifika fil-pubblikazzjoni xierqa mniżżla fl-Appendiċi II mhux aktar tard minn 72 jum wara l-għotja ta' kwalunkwe kuntratt taħt Artikoli XIII sa XV. Dawn in-notifiki għandu jkollhom:

(a) 

in-natura u l-kwantita tal-prodotti jew servizzi fl-għotja tal-kuntratt;

(a) 

l-isem u l-indirizz ta' l-entita li tagħti l-kuntratt;

(d) 

id-data ta' l-għotja;

(a) 

l-isem u l-indirizz tal-persuna tar-rebbieħa li titfa' l-offerta;

(e) 

il-valur ta' l-għotja rebbieħa jew l-aktar offerta għolja jew baxxa kkunsidrata fl'għotja tal-kuntratt;

(f) 

fejn xieraq, mezzi t' identifikazzjoni ta' l-avviż maħruġ taħt paragrafu 1 tal-Artikolu IX jew ġustifikazzjoni skond Artikolu XV għall-użu ta' proċedura bħal din; u

(g) 

tip ta' proċedura wżata.

2.  

Kwalunkweentita għandha, fuq talba minn provditur ta' Parti, fil-pront jipprovdi:

(a) 

spjegazzjoni tal-prattiċi u proċeduri ta' l-akkwisti tagħha;

(b) 

informazzjoni pertinenti li tikkonċerna r-raġunijiet għalfejn l-applikazzjoni tal-provdituri biex jikkwalifikaw ġiet irriġetta, għalfejn kwalifikazzjoni eżistenti ġiet mitmuma u għalfejn ma ġietx magħżula; u

(ċ) 

għall-persuna li toffri offerti ta' kuntratti li ma kienetx ta' suċċess, informazzjoni pertinenti li tikkonċerna r-raġunijiet għalfejn l-offerta ta' kuntratti tagħha ma ġietx magħżula kif ukoll l-isem tal-persuna rebbieħa li toffri kuntratti.

3.  
Entitajiet għandhom fil-pront jinfurmaw provdituri parteċipanti dwar id-deċiżjonijiet fuq għotjiet ta' kuntratti u, fuq talba, bil-kitba.
4.  
Iżda, entitajiet jistgħu jiddeċiedu li ċerta informazzjoni dwar il-kuntratt, msemmi f'paragrafi 1 u 2(c), jkunu miżmuma fejn ħruġ t' informazzjoni bħal din timpedixxi l-infurzar tal-liġi jew inkella tkun kontra l-interess pubbliku jew jkollha preġudizzju lejn interess leġittimu kummerċjali t'impriżi partikolari, pubbliku jew privat, jew jista' jkollha preġudizzju lejn kompetizzjoni ġusta bejn il-provdituri.

Artikolu XIX

Informazzjoni u Rivista Rigward Obbligi ta' Partijiet

1.  
Kwalunkwe Parti għandu fil-pront jippubblika kwalunkwe liġi, regolazzjoni, deċiżjoni ġudizzjarja, deċiżjoni amministrattiva t'applikazzjoni ġenerali, u kwalunkwe proċedura oħra (inklużi klawsoli standardi ta' kuntratti) rigward akkwisti tal-gvern koperti minn dan il-Ftehim, fil-pubblikazzjonijiet msemmija f'Appendiċi IV u b'tali manjiera li jħalli Partijiet oħra u provdituri jsiru familjari magħhom. Kwalunkwe Parti għandha tkun preparata, fuq talba, biex tispjega lil kwalunkweParti oħra il-proċeduri ta' l-kuntratti tal-gvern.
2.  
Gvern ta' persuna li toħroġ l-offerti li ma kienetx ta' suċċess li hija Parti ta' dan il-Ftehim għandha tfittex mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet taħt Artikolu XXII, informazzjoni addizzjonali bħal din fuq l-għotja tal-kuntratt li jista jkun neċessarju li jassigura li l-akkwist kien magħmul b'mod ġust u imparzjali. Għal dan il-għan, il-gvern li jakkwista għandu jipprovdi informazzjoni kemm fuq il-karatteristiċi u l-vantaġġi relattivi tal-persuna rebbieħa li toħroġ offerti ta' kuntratti u l-prezz tal-kuntratt. Normalment din l-informazzjoni ta' l-aħħar tista tiġI żvelata mil-gvern tal-persuna li toħroġ offerti ta' kuntratti li ma kienetx ta' suċċess provdut li teżeċita dan id-dritt b'diskrezzjoni. F'każijiet fejn ħruġ ta' din l-informazzjoni tkun ta' preġudizzju lejn kompetizzjoni f'offerti ta' kuntratti futuri, din l-informazzjoni m'għandiex tiġi żvelata ħlief wara konsultazzjoni mal-gvern bi ftehim tal-Parti li tat informazzjoni lill-gvern tal-persuna li toħroġ l-offerti tal-kuntratti li ma rnexxietx.
3.  
Informazzjoni disponibbli li tikkonċerna l-akkwist minn entitajiet koperti u l-kuntratt individwali tagħhom għandha tkun provduta, fuq talba, lil kwalunkwe Parti oħra.
4.  
Informazzjoni kunfidenzali provduta lil kwalunkwe Parti oħra li timpedixxi infurzar tal-liġi jew inkella tkun kontra l-interess pubbliku jew turi preġudizzju lejn interess kummerċjali leġittimu t' impriżi partikolari, pubbliku u privat, jew tista' turi preġudizzju lejn kompetizzjoni ġusta bejn provvdituri m'għandiex tiġi żvelata mingħajr awtorizzazzjoni formali mil-parti li tipprovdi l-informazzjoni.
5.  

Kwalunkwe Parti għandha tiġbor u tipprovdi lil-Kumitat fuq bażi annwali ta' statistiċi dwar l-akkwisti tagħha koperti minn dan il-Ftehim. Rapporti bħal dawn għandu jkollhom l-informazzjoni li ġejja b'rispett lejn kuntratti mogħtija mill-entitajiet kollha ta' l-akkwisti koperti taħt dan il-Ftehim:

(a) 

għall-entitajiet fl-Anness 1, statistiċi dwar valuri stimati ta' kuntratti mogħtija, kemm fuq u taħt il-valur ta' l-għatba, fuq bażi globali u mqassma mil-entitajiet; għall-entitajiet fl-Anness 2 u 3, statistiċi fuq il-valur stimat tal-kuntratti mogħtija l-fuq mill-valur ta' l-għatba fuq bażi globali u mqassma minn kategoriji t'entitajiet;

(b) 

għall-entitajiet fl-Anness 1, statistiċi fuq in- numru u l-valur totali tal-kuntratti mogħtija l-fuq mill-valur ta' l-għatba, mqassma minn entitajiet u kategoriji ta' prodotti u servizzi skond sistemi ta' klassifikazzjoni uniformi; għall-entitajiet fl-Anness 2 u 3, statistiċi fuq il-valur stimait tal-kuntratti mogħtija l-fuq mill-valur ta' l-għatba mqassam minn kategoriji t'entitajiet u kategoriji ta' prodotti u servizzi;

(ċ) 

għall-entitajiet fl-Anness 1, statistiċi, mqassma minn entitajiet u kategoriji ta' prodotti u servizzi, fuq numru u valur totali ta' kuntratti mogħtija taħt kwalunkwe każ t'Artikolu XV; għall-kategoriji ta' l-entitajiet fl-Anness 2 u 3, statistiċi fuq il-valur totali ta' kuntratti mogħtija ‘l fuq mill-valur ta' l-għatba taħt kwalunkwe każ tal-Artikolu XV; u

(d) 

għall-entitajiet fl-Anness 1, statistiċi, maqsuma minn entitajiet, fuq in-numru u l-valur totali ta' kuntratti mogħtija taħt derogi għall-Ftehim li jinsabu fl-Annessi relevanti; għall-kategoriji t'entitajiet f'L-Anness 2 u 3, statistiċi fuq il-valur totali ta' kuntratti mogħtija taħt derogi għall-Ftehim li jinsabu fl-Annessi relevanti.

Sal-limiti li informazzjoni bħal din hija disponibbli, kwalunkweParti għandha tipprovdi statistiċi dwar il-pajjiż ta' l-oriġini ta' prodotti u servizzi mixtrija mill-entitajiet tiegħu. Bil-fehma li jassigura li statistiċI bħal dawn huma komparabbli, il-Kumitat għandu jipprovdi gwida fuq metodi li għandhom jintużaw. Bil-fehma li jassigura monitorjar effettiv t'akkwisti koperti minn dan il-Ftehim, il-Kumitat jista jiddeċiedi b'mod unanimu li jimmodifika l-ħtiġijiet ta' subparagrafi (a) sa (b) rigward in- natura u l-limitu t'informazzjoni ta' statistika li għandha t5kun provduta u t-tqassim u l-klassifikazzjonijiet li għandhom jintużaw.

Artikolu XX

Proċeduri ta' Sfida

Konsultazzjonijiet

1.  
Fil-każ t' ilmenti minn provditur li kien hemm vjolazzjoni ta' dan il-Ftehim fil-kuntest t'akkwist, kwalunkwe Parti għandha tinkoraġġa lill-provditur biex ifittex soluzzjoni għall-ilmenti tiegħu permezz ta' konsultazzjoni ma' l-entita li tforni. F'każijiet bħal dawn l-entita li tforni għandha ssib qbil imparzjali u kunsiderazzjoni f'waqtha għall-ilment bħal dan, b'manjiera li mhux ta' preġudizzju korrettivi taħt is-sistema ta' sfida.

Sfida

2.  
Kwalunkwe Parti għandha tipprovdi proċeduri mhux diskriminatorji, f'waqthom, trasparenti u effettivi li jippermettu lill-provdituri biex jisfidaw vjolazzjoni allegata tal-Ftehim maħruġ fil-kuntest t'akkwisti li fihom għandhom, jew kellhom, interess.
3.  
Kwalunkwe Parti għandha tipprovdi l-isfida tagħha bil-kitba u jagħmluhom ġeneralment disponibbli.
4.  
Kwalunkwe Parti għandha tassigura li d-dokumentazzjoni relatata ma' l-aspetti kollha tal-proċess li jikkonċerna akkwisti koperti minn dan il-Ftehim għandhom jiġu miżmuma għal tlett snin.
5.  
Il-provditur interessat jista' jkun mitlub li jibda proċedura ta' sfida u javża lill-entita li tforni fi żmien limitu speċifikat miż-żmien meta l-bażi ta' l-ilment huwa magħruf jew kellu jsir magħruf b'mod raġonevoli, imma fl-ebda każ f'perjodu ta' anqas minn 10t ijiem.
6.  

Sfidi għandhom jinstemgħu minn qorti jew minn korp ta' reviżjoni imparzjali jew indipendenti mingħajr interess fir-riżultat u l-membri li huma salvagwardati minn influwenza esternali waqt l-iskond t'appuntament. Korp ta' reviżjoni li mhux il-qorti għandu jkun soġġett għall-reviżjoni ġudizzjarja jew għndu jkollu proċeduri li jipprovdu li:

(a) 

parteċipanti jistgħu jiġu mismugħa qabel opinjoni hija mogħtija jew deċiżjoni hija milħuqa;

(b) 

parteċipanti jistgħu jiġu rappreżentati u akkumpanjati;

(ċ) 

parteċipanti għandu jkollhom aċċess għall-proċeduri kollha;

(d) 

preċedenti jistgħu jsiru fil-pubbliku;

(e) 

opinjonijiet jew deċiżjonijiet huma mogħtija bil-kitba bil-prospett li jiddeskrivu l-bażi għall-opinjonijiet jew deċiżjoni;

(f) 

xhieda jistgħu ikunu preżentati;

(g) 

dokumenti huma żvelati lill-korp ta' reviżjoni.

7.  

Sfidi għall-proċeduri għandhom jipprovdu għall-:

(a) 

miżuri interimm bil-ħeffa biex jikkoreġu l-vjolazzjonijiet tal-Ftehim u li jippreservaw opportunitajiet kummerċjali. Azzjoni bħal din tista tirriżulta f'sospensjoni tal-proċess t'akkwisti. Iżda, proċeduri jistgħu jipprovdu li konsegwenzi meħtieġa u avversi għall-interessi konċernati, inkluż l-interess pubbliku, jistgħu jiġu kkunsidrati fid-deċiżjoni ta' l-applikazzjoni ta' miżuri bħal dawn. F'ċirkostnzi bħal dawn, kawża biss għan-nuqqas t'azzjoni għandha tiġI provduta bil-kitba;

(b) 

stima u possibilita għal deċiżjoni dwar il-ġustifikazzjoni għall-isfida;

(ċ) 

korrezzjoni tal-vjolazzjoni tal-Ftehim jew kumpens għat-telf jew danni sofferti, li jistgħu jkunu limitati għall-infiq t'offerta ta' kuntratti jew protesta.

8.  
Bil-fehma għall-preservazzjoni ta' l-interessi kummerċjali u oħrajn involuti, il-proċedura tas-sfida għandha tkun normalment kompletata f'waqtha.

Artikolu XXI

Istituzzjonijiet

1.  
Kumitat dwar Akkwisti tal-Gvern magħmul minn rappreżentanti minn kwalunkwe Parti għandu jkun imwaqqaf. Dan il-Kumitat għandu jeleġġi l-President tiegħu u l-Viċi-President u għandu jiltaqa' kif neċessarju. Iżda mhux anqas minn darba fis-sena għall-għan li jagħti l-opportunita lil Partijiet biex jikkonsultaw dwar kwalunkwe kwestjoni relatata ma' l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim jew it-tkabbir ta' l-għanijiet tiegħu, u li jmexxi responsabilitajiet kif mogħtija lilu mill-Partijiet.
2.  
Il-Kumitat jista jwaqqaf partijiet ta' xogħol jew korpi oħra sussidjarji li għandhom imexxu ċerti funzjonijiet kif mogħtija lilhom mill-Kumitat.

Artikolu XXII

Konsultazzjonijiet u Ftehim finali dwar kwestjonijiet diskutibbli

1.  
Id-dispożizzjonijiet ta' l-Għarfien ta' Regoli u Proċeduri li Jiggvernaw il-Ftehim ta' Kwestjonijiet Diskutibbli taħt il-Ftehim ta' l-ODK (minn hawn il-quddiem msemmi bħala Ftehim dwar l-Għarfien ta' Kwestjonijiet Diskutibbli) għandhom ikunu applikabbli ħlief b'mod ieħor provdut speċifikament hawn taħt.
2.  
Jekk kwalunkwe Parti tikkunsidra li kwalunkwebenefiċju li joħroġ minnha, direttament jew indirettament, taħt dan il-ftehim qed ikun annullat jew imfixkel, jew li l-kisba ta' kwalunkwegħan ta' dan il-Ftehim qed ikun imfixkel bħala riżultat ta' nuqqas ta' Parti jew Partijiet oħra ta' kwalunkwe miżura, kemm jekk ma tkunx ta' kunflitt mad- dispożizzjoni ta' dan il-Ftehim u kemm jekk le, tista bil-fehma li tilħaq riżoluzzjoni sodisfaċenti dwar il-kwestjoni, tagħmel rappreżentazzjonijiet jew proposti bil-miktub lill-Parti jew Partijiet oħra li hija tikkunsidra li jkunu konċernati. Azzjoni bħal din għandha tkun notifikata fil-pront lill-Korpi ta' l-Għeluq tal-Kwestjoni diskutibbli stabbilita taħt il-Fehma tal-Kwestjoni Diskutibbli. (minn hawn il-quddiem msemmija bħala “FKD”), kif speċifikat hawn taħt. Kwalunkwe Parti hekk avviċinata għandha tagħti kunsiderazzjoni simpatetika lir-rappreżentazzjonijiet jew proposti magħmula lilha.
3.  
IL-KGK għandu l-awtorita li jwaqqaf panewwijiet, jadotta rapporti tal-Korp ta' l-Appell, jagħmel rekomandazzjonijiet jew regoli dwar il-kwestjoni, jżomm sorveljanza dwar l-implementazzjoni tar-regoli u rekomandazzjonijiet, u jawtorizza sospensjoni ta' konċessjonijiet u obligazzjonijiet oħra taħt dan il-Ftehim jew konsultazzjonijiet dwar rimedji meta jirtiraw il-miżuri li jinsabu fil-kontravenzjoni tal-Ftehim mhuiex possibbli provdut li Membri biss mill-Parti ta' l-ODK għal dan il-Ftehim għandhom jipparteċipaw fid-deċiżjonijiet mehuda mill-KGK b' rispett lejn diskussjonijiet taħt dan il-Ftehim.
4.  

Panewwijiet għandu jkollhom it-termini ta' referenza li ġejjin għajr jekk il-partijiet għad-diskussjoni jaqblu inkella 20 ġurnata mit-twaqqif tal-panew:

“Biex jeżaminaw, fid-dawl ta' dispożizzjonijiet relevanti ta' dan il-Ftehim u ta' (l-isem ta' kwalunkwe Ftehim Kopert msemmi mill-partijiet għad-diskussjoni), il-kwestjoni msemmina lill-KGL b'(l-isem tal-part i) fid-dokument… u li jagħmlu skoperti bħal dawn sabiex jassistu l-KGK fl-egħmil tar-rekomandazzjonijiet jew fl-għotja tar-regoli provduti għalihom f'dan il-Ftehim.”

F'każ ta' kwistjoni li fiha d- dispożizzjonijiet kemm ta' dan il-ftehim u fi Ftehim ieħor jew oħrajn msemmija f'Appendiċi 1 ta' l-Għeluq tal-Kwestjonijiet diskutibbli huma invokati minn waħda mill-partijiet tal-kwestjoni, paragrafu 3 għandu japplika biss għal dawk il-partijiet tar-rapport panew li jikkonċerna l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim.

5.  
Panewwijiet mwaqqfa mill-KGK biex jeżamina kwestjonijiet taħt dan il-Ftehim għandhom jinkludu persuni kwalifikati fil-qasam t'akkwisti tal-gvern.
6.  
Kwalunkwe sforz għandu jkun magħmul biex iħaffef il-proċeduri sa' l-akbar limitu possibbli. Minkejja d-dispożizzjonijiet ta' paragrafi 8 u 9 tal-Artikolu 12 tal-Fehma ta' l-Għeluq tal-Kwestjoni Diskutibbli. il-panew għandu jipprovdi rapport finali lill partijiet għall-kwestjoni mhux aktar tard minn erba' xhur, u fil-każ ta' dewmien mhux aktar minn seba' xhur, wara d-data li fiha l-komposizzjoni u t-termini ta' referenza tal-panew huma miftehma. Konsegwentement, kwalunkwe sforz għandu jkun magħmul sabiex inaqqas ukoll il-perjodi previsti fil-paragrafu 1 tal-Artikolu 20 u paragrafu 4 tal-Artikolu 21 tal-Fehma ta' l-Għeluq tal-kwestjoni fi żmien xahrejn. Iktar minn hekk, minkejja dispożizzjonijiet ta' paragrafu 5 tal-Artikolu 21 tal-Fehma ta' l-Għeluq tal-Kwestjoni Diskutibbli, il-panew għandu jipprova joħroġ din id- deċIżjoni, f'każ ta' nuqqas ta' ftehim għall-eżistenza jew konsistenza bi Ftehim kopert ta' miżuri meħuda biex jaqblu mar-rekomandazzjonijiet u r-regoli, f'60 jum.
7.  
minkejja paragraph 2 of l-Artikolu 22 of the Dispute Settlement Understanding, any dispute arising under any Agreement listed in Appendix 1 to the Dispute Settlement Understanding other than this Agreement shall not result in the suspension of concessions or other obligations under this Agreement, and any dispute arising under this Agreement shall not result in the suspension of concessions or other obligations under any other Agreement listed in the said Appendix 1.

Artikolu XXIII

Eċċezzjonijiet għall-Ftehim

1.  
F'dan il-Ftehim xejn m' għandu jkun meqjus biex jipprevjeni lill-kwalunkwe Parti li tieħu azzjoni jew li ma tiżvelax kwalunkwe informazzjoni li hija tikkunsidra neċessarja għall-protezzjoni tas-sigurta essenzali tagħha relatati ma' l-akkwist ta' armi, ammunizzjoni jew materjal tal-gwerra, jew għall-akkwist indispesabbli għas-sigurta nazzjonali jew għall-għan ta' difiża nazzjonali.
2.  
Soġġett għall-ħtiġijiet li miżuri bħal dawn mhumiex applikati b' mod li jikkostitwixxu mezz t'arbitraġġ jew diskriminazzjoni mhux ġustifikata bejn pajjiżi fejn l-istess kondizzjonijiet jipprevalu jew restrizzjoni moħbija dwar kummerċ internazzjonali, xejn f'dan il-ftehim m' għandu jitqies biex jippreveni kwalunkwe Part milli timponi jew tinforza miżuri: neċessarji biex jiproteġu morali pubbliċI, ordni u sigurta, ħajja umana tal-annimali u tal-pjanti jew propjeta tas-saħħa jew intelletwali; jew relatata mal-prodotti jew servizzi ta' persuni ħandikappati, t' istituzzjonijiet filantropiċI jew tax- xogħol tal-ħabs.

Artikolu XXIV

Dispożizzjonijiet finali

1.   Aċċettazzjoni u Dħul fis-seħħ

Dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ fl-1 ta' Jannar ta' l-1996 għal dawk il-gvernijiet ( 224 ) li l-kopertura tagħom diġa miftehma tinsab fl-Annessi 1 sa 5 u fl-Appendiċi I ta' dan il-Ftehim u li, permezz ta' firma, aċċettaw il-Ftehim fil-15 ta' April 1994 jew li, sa dik id-data, iffirmaw il-Ftehim soġġett għar-ratifika u wara ġie ratifikat il-Ftehim qabel l-1 ta' Jannar 1996.

2.   Sħubija

Kwalunkwe gvern li huwa membru ta' l-ODK, jew qabel id-data tad-sħul fis-seħħ tal-Ftehim ta' l-ODK li huwa Parti kontrattanti tal-GATT 1947, u li mhux Parti għall-dan il-Ftehim jista' jissieħeb ma' dan il-Ftehim fuq termini li għandhom jiġu miftehma bejn dawk il-gvernijiet u l-Partijiet. Sħubija għandha ser issir permezz ta' depożitu mad-Direttur Ġenerali ta' l-ODK tal-instrument ta' sħubija li tiddikjara t-termini miftehma. Il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ għall-gvern ta' sħubija fit-30 jum wara d-data tas-sħubija għall-Ftehim.

3.   Arranġamenti transitorji

(a) 

Hong Kong u l-Korea jistgħu jdewwmu l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim, minbarra Artikoli XXI u XXII, sa data mhux aktar tard minn l-1 ta' Jannar 1997. Id-data tal-bidu ta' l-applikazzjoni tagħhom tad-dispożizzjonijiet, jekk qabel l-1 ta' Jannar 1997, għandu jkun notifikat lid-Direttur Ġenerali ta' l-ODK 30 jum qabel.

(b) 

Waqt il-perjodu bejn id-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim u d-data ta' l-applikazzjoni tiegħu minn Hong Kong, id-drittijiet u l-obbligazzjonijiet bejn Hong Kong u l-Partijiet l-oħra kollha f'dan il-Ftehim li kienu fil-15 ta' April 1994 Partijiet għal dan il-Ftehim fuq Akkwisti tal-Gvern magħmula f'Ġeneva fit-12 ta' April 1979 kif emendat fit-2 ta' Frar 1987 (il-“Ftehim ta' l-1988”) għandhom ikunu gvernati minn dispożizzjonijiet sostantivi ( 225 ) tal-Ftehim ta' l-1988, inklużi l-Annessi tagħhom kif modifikati jew rettifikati, li dispożizzjonijiet huma inkorporati hawnhekk b'referenza għal dak il-għan u għandhom jibqgħu fis-seħħ sal-31 ta' Diċembru 1996.

(ċ) 

Bejn Partijiet għal dan il-Ftehim li huma wkoll Partijiet għall-Ftehim ta' l-1988, id- drittijiet u l-obbligazzjonijiet ta' dan il-Ftehim għandhom jaqbżu dawk taħt il-Ftehim ta' l-1988.

(d) 

Artikolu XXII m'għandux jidħol fis-seħħ sad-data tad- dħul tal-Ftehim ta' l-ODK. Sa żmien bħal dan, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu VII tal-Ftehim ta' l-1988 għandu japplika ma' konsultazzjonijiet u l-għeluq tal-kwestjoni taħt dan il-ftehim, li d- dispożizzjonijiet huma hawnhekk inkorporati fil-Ftehim b'referenza għal dak il-għan. Dawn id-dispożizzjonijiet għandhom ikunu applikati taħt l-awspiċI tal-Kumitat taħt dan il-Ftehim.

(e) 

Qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim ta' l-ODK, referenzi għall-Korpi ta' l-ODK għandhom ikunu mifhema li jirreferu għall-Korp korrispondenti tal-GATT u referenzi lid- Direttur Ġenerali ta' l-ODK u s-Segretarjat ta' l-ODK għandhom jkunu msemmija bħala referenzi għald- Direttur Ġenerali għall-PARTIJIET KONTRATTANTI għall-GATT 1947 u lis-segretarjat tal-GATT rispettivament.

4.   Riservazzjonijiet

Riservazzjonijiet m' għandhomx jidħlu b'rispett lejn disposizzjonijjiet ta' dan il-Ftehim.

5.   Leġislazzjonijiet Nazzjonali

(a) 

Kull gvern li jaċċetta jew jissieħeb f'dan il-acceding Ftehim għandu jassigura, mhux aktar tard minn dik id-data tad-dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim għalih, il-konformita tal-liġijiet, proċeduri u prattiċi applikati minn entitajiet li jinsabu fil-lista tiegħu annessi hawnhekk, mad- dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.

(b) 

Kull Parti għandha tinforma lill-Kumitat dwar kwalunkwe tibdil fil-liġijiet u r-regolazzjonijiet tagħha relevanti ma' dan il-Ftehim u fl-amministrazzjoni ta' liġijiet u regtolazzjonijiet bħal dawn.

6.   Korrezzjoni jew Modifiki

(a) 

Korrezzjoni, trasferimenti t'entita minn Anness għall-ieħor jew, f'każijiet ta' eċċezzjoni, modifiki oħra relatati m' Appendiċi I sa IV għandhom ikunu notifikati lill-Kumitat, flimkien ma' informazzjoni dwar il-konsegwenzi li x'aktarx iġġib magħha kopertura reċiproka miftehma provduta f'dan il-Ftehim. Jekk il-korrezzjonijiet, trasferimenti jew modifiki oħra huma ta' natura purament formali jew minuri, għandhom jiġu effetwati f'30 ġurnata provdut li ma hemm l-ebda oġġezzjoni. F'każijiet oħrajn, il-President tal-Kumitat għandu fil-pront jagħmel laqgħa tal-Kumitat. Il-Kumitat għandu jikkunsidra l-proposta u kwalunkwe pretensjoni għall-aġġustamenti ta' kumpens, bil-fehma li jżomm bilanċ tad-drittijiet u obbligazzjonijiet u livell komparabbli ta' kopertura reċiproka miftehma provduta f'dan il-Ftehim qabel notifikazzjoni bħal din. Fl-okkażjoni ta' ftehim li ma jkunx ġie milħuq, il-kwestjoni tista' tiġI segwita skond id- dispożizzjonijiet li jinsabu fl-Artikolu XXII.

(b) 

Fejn Parti tixtieq, fl-eżerċizzju tad-drittijiet tagħha, biex tirtira entita mill-Appendiċi I fuq il-bażi li l-kontroll tal-gvern jew l-influwenza fuqha kienet eliminata b'mod effettiv dik il-Parti għandha tavża lill-Kumitat. Modifikazzjoni bħal din għandha tiġI effetwata fdik il-ġurnata wara t-tmiem tal-laqgħa li jmiss tal-Kumitat, provdut li l-laqgħa ma ssirx qabel 30 ġurnata mid-data tan-notifika u li ma kien hemm l-ebda oġġezzjoni. F'każ t'oġġezzjoni, il-kwestjoni tista' tiġi segwita skond il-proċeduri dwar il-konsultazzjonijiet u l-għeluq tal-kwestjoni li tinsab fl-Artikolu XXII. Billi tiġi kkunsidrata l-modifikazzjoni li ġiet proposta dwar Appendiċi I u kwalunkwe aġġustament konsekwenzali ta' kumpens, għandha tingħata somma allokata għall-effetti tal-ftuħ tas-suq tat-tneħħija tal-kontroll u l-influwenza tal-gvern.

7.   Rivisti, Negozzjati u Xogħol għll-Futur

(a) 

Il-Kumitat għandu kull sena jirrevedi l-implementazzjonijiet u l-operazzjoni ta' dan il-Ftehim billi jikkunsidra l-għanijiet miġjuba fih. Il-Kumitat għandu jinforma kull sena l-Kunsill Ġenerali ta' l-ODK dwar l-Iżvilupp waqt perjodi koperti minn rivisti bħal dawn.

(b) 

Mhux aktar tard mill-aħħar tat-tielet sena mid- data tad- dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim u perjodikament wara dan, il-Partijiet għandhom jieħdu aktar negozzjati, bil-fehma li jtejjbu dan il-Ftehim u li jiksbu l-akbar estensjoni possibbli tal-kopertura tiegħu fost il-Partijiet kollha fuq il-bażi ta' reċiproċita konġunta, wara li jkunu kkunsidraw id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu V relatati ma' pajjiżi li qed jiżviluppaw.

(ċ) 

Partijiet għndhom jippruvaw jevitaw li jintroduċu miżuri u prattiċi ta' diskriminazzjoni li jfixklu akkwist miftuh u li ser, fil-kuntest ta' negozzjati taħt subparagrafu (b), jippruvaw jeliminaw dawk li jibqgħu fid-data tad- dħul fis-seħħ ta' dan il-Ftehim.

8.   Teknoloġija ta' l-Informatika

Bil-fehma li jassiguraw li l-Ftehim ma jikkostitwix xkiel li mhux neċessarju għall-progress tekniku, Partijiet għandhom jikkonsultaw regolarment fil-Kumitat rigward żviluppi fl-użu tat-teknoloġija ta' l-informatika fl-akkwisti tal-gvern u għandhom, jekk neċessarju jinnegozzjaw modifiki għall-Ftehim. Dawn il-konsultazzjonijiet għandhom b' mod partikolari jimmiraw li jassiguraw li l-użu tat-teknoloġija ta' l-informatika tmexxi l-quddiem l-għan t'akkwist tal-gvern miftuħ li mhux ta' diskriminazzjoni u li huwa effiċjenti, dawk il-kuntratti koperti taħt Fteħim huma identifikati b'mod ċar u li kwalunkwe informazzjoni disponibbli relatata ma' kuntratt partikolari tista' tiġI identifikata. Meta Parti taħseb biex tagħmel bidla, hija għandha tipprova tikkunsidra l-opinjonijiet espressi minn Partijiet oħra dwar kwalunkwe problemi potenzali.

9.   Emendi

Partjiet jistgħu jemendaw dan il-Ftehim wara li jikkunsidraw l-esperjenza miksuba fl-implementazzjoni tagħhom. Emenda bħal din, la darba l-Partijiet jaqblu mal-proċeduri stabbiliti mill-Kumitat, mgħandiex tidħol fis-seħħ għall-xi Parti oħra sakemm tkun aċċettata minn Parti bħal din.

10.   Irtirar

(a) 

Kwalunkwe Parti tista tirtira minn dan il-Ftehim. L-irtira għandha tieħu effett fuq it-tmiem ta' 60 ġurnata mid-data li fiha avviż bil-miktub t' irtira huwa riċevut mid- Direttur-Ġeneralt ta' l-ODK. Kwalunkwe Parti tista' fuq avviż bħal dan titlob laqgħa immedjata tal-Kumitat.

(b) 

Jekk Parti għall-dan il-Ftehim ma ssirx Membru ta' l-ODK fi żmien sena mid-data tad- dħul fis-seħħ tal-Ftehim ta' l-ODK jew tieqaf milli tkun Membru ta' l-ODK, hija għandha tieqaf milli tkun Parti għal dan il-Ftehim b'effett mill-istess data.

11.   Mhux applikazzjoni ta' dan il-Ftehim bejn Partijiet Partikolari

Dan il-Ftehim m'għandux japplika bejn kwalunkwe żewġ Partijiet jekk iż-żewġ Partijiet, f'dak iż-żmien jew jaċċettaw jew jaqbżu dan il-Ftehim, m'għandhomx permess għall-applikazzjoni bħal din.

12.   Noti, Appendiċi u l-Annessi

In- Noti, Appendiċi u l-Annessi għal dan il-Ftehim jikkostitwixxu f'parti integrali tiegħu.

13.   Is-Segretarjat

Dan il-Ftehim għandu jkun ta' servizz permess tas-Segretarjat ta' l-ODK.

14.   Depożitu

Dan il-Ftehim ser ikun depożitat mad-Direttur-Ġeneral ta' l-ODK, li ser fil-pront iforni lil kull Parti kopja ċertifikata u vera ta' dan il-Ftehim, ta' kull korrezzjoni jew modifikazzjoni tiegħu wara paragrafu 6 u ta' kull emenda tiegħu wara paragrafu 9, u notifikazzjoni ta' kull aċċettazzjoni tiegħu jew sħubija tiegħu wara paragrafi 1 u 2 ta' kull irtirar minnu qabel paragrafu 10 ta' dan l-Artikolu.

15.   Reġistrazzjoni

Dan il-Ftehim għandu jiġi rreġistrat skond id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 102 tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti.

Magħmul f'Marrakesh fil-ħmistax-il jum tax-xahar ta' April elf disa' mija u erbgħa u disgħin, f'kopja singola, fil-lingwa Ingliża, Franċiża u Spanjola, kull text ikun awtentiku, ħlief jekk ikun pprovdut ulterjorment fir-rigward tal-Iskeda hawn annessa.

NOTI

It-Termini “pajjiż” jew “pajjiżi” jif wżati f'dan il-Ftehim, inklużi Appendiċi, għandhom jinkludu territorji ta' dwana separati Parti għal dan il-Ftehim.

Fil-każ ta' territorju ta' dwana separat Parti għall-dan il-Ftehim, fejn espressjoni f'dan il-Ftehim huwa kwalifikat mit-terminu “nazzjonali”, espressjoni bħal din għandha tinqara bħala li tagħmel parti minn dak it-territorju tad- dwana, sakemm speċifikat mod ieħor.

L-Artikolu 1, paragrafu, (1)

Wara li kkunsidraw il-kunsiderazzjonijiet ġenerali tal-policy relatati m' għajnuna marbuta, inkluż l-għan ta' pajjiżi li qed jiżviluppaw b'rispett lejn it-tħollija t'għajnuna bħal din, dan il-Ftehim ma japplikax ma' l-akkwisti magħmula għat-tkabbir t'għajnuna f'pajjiżi li qed jiżviluppaw sakemm tkun prattikata minn Partijiet.

INTERNATIONAL DAIRY ARRANGEMENT



PREAMBLE

Recognizing the importance of milk and dairy products to the economy of many countries ( 226 ) in terms of production, trade and consumption;

Recognizing the need, in the mutual interests of producers and consumers, and of exporters and importers, to avoid surpluses and shortages, and to maintain prices at an equitable level;

Noting the diversity and interdependence of dairy products;

Noting the situation in the dairy products market, which is characterized by very wide fluctuations and the proliferation of export and import measures;

Considering that improved cooperation in the dairy products sector contributes to the attainment of the objectives of expansion and liberalization of world trade, and the implementation of the principles and objectives concerning developing countries agreed upon in the Tokyo Declaration of Ministers dated 14 September 1973 concerning the Multilateral Trade Negotiations;

Determined to respect the principles and objectives of the General Agreement on Tariffs and Trade (hereinafter referred to as “General Agreement” or “GATT”) ( 227 ) and, in carrying out the aims of this Arrangement, effectively to implement the principles and objectives agreed upon in the said Tokyo Declaration;

The participants to the present Arrangement have, through their representatives, agreed as follows:



PART ONE

GENERAL PROVISIONS

Article I

Objectives

The objectives of this Arrangement shall be, in accordance with the principles and objectives agreed upon in the Tokyo Declaration of Ministers dated 14 September 1973 concerning the Multilateral Trade Negotiations,

— 
to achieve the expansion and ever greater liberalization of world trade in dairy products under market conditions as stable as possible, on the basis of mutual benefit to exporting and importing countries;
— 
to further the economic and social development of developing countries.

Article II

Products Coverage

1.  

This Arrangement applies to the dairy products sector. For the purpose of this Arrangement, the term “dairy products” is deemed to include the following products, as defined in the Customs Cooperation Council Nomenclature:



CCCN

(a)  Milk and cream, fresh, not concentrated or sweetened

04.01

(b)  Milk and cream, preserved, concentrated or sweetened

04.02

(c)  Butter

04.03

(d)  Cheese and curd

04.04

(e)  Casein

ex 35.01

2.  
The International Dairy Products Council established in terms of Article VII: l(a) of this Arrangement (hereinafter referred to as the Council) may decide that the Arrangement is to apply to other products in which dairy products referred to in paragraph 1 of this Article have been incorporated if it deems their inclusion necessary for the implementation of the objectives and provisions of this Arrangement.

Article III

Information

1.  
The participants agree to provide regularly and promptly to the Council the information required to permit it to monitor and assess the overall situation of the world market for dairy products and the world market situation for each individual dairy product.
2.  
Participating developing countries shall furnish the information available to them. In order that these participants may improve their data collection mechanisms, developed participants, and any developing participants able to do so, shall consider sympathetically any request to them for technical assistance.
3.  

The information that the participants undertake to provide pursuant to paragraph 1 of this Article, according to the modalities that the Council shall establish, shall include data on past performance, current situation and outlook regarding production, consumption, prices, stocks and trade, including transactions other than normal commercial transactions, in respect of the products referred to in Article II of this Arrangement, and any other information deemed necessary by the Council. Participants shall also provide information on their domestic policies and trade measures, and on their bilateral, plurilateral or multilateral commitments, in the dairy sector and shall make known, as early as possible, any changes in such policies and measures that are likely to affect international trade in dairy products. The provisions of this paragraph shall not require any participant to disclose confidential information which would impede law enforcement or otherwise be contrary to the public interest or would prejudice the legitimate commercial interests of particular enterprises, public or private.

Note:  It is understood that under the provisions of this Article, the Council instructs the secretariat to draw up, and keep up to date, an inventory of all measures affecting trade in dairy products, including commitments resulting from bilateral, plurilateral and multilateral negotiations.

Article IV

Functions of the International Dairy Products Council and Cooperation between the Participants to this Arrangement

1.  

The Council shall meet in order to:

(a) 

make an evaluation of the situation in and outlook for the world market for dairy products, on the basis of a status report prepared by the secretariat with the documentation furnished by participants in accordance with Article III of this Arrangement, information arising from the operation of the Protocols covered by Article VI of this Arrangement, and any other information available to it;

(b) 

review the functioning of this Arrangement.

2.  
If after an evaluation of the world market situation and outlook referred to in paragraph l(a) of this Article, the Council finds that a serious market disequilibrium, or threat of such a disequilibrium, which affects or may affect international trade, is developing for dairy products in general or for one or more products, the Council will proceed to identify, taking particular account of the situation of developing countries, possible solution for consideration by governments.
3.  
Depending on whether the Council considers that the situation defined in paragraph 2 of this Article is temporary or more durable, the measures referred to in paragraph 2 of this Article could include short-, medium-or long-term measures to contribute to improve the overall situation of the world market.
4.  
When considering measures that could be taken pursuant to paragraphs 2 and 3 of this Article, due account shall be taken of the special and more favourable treatment, to be provided for developing countries, where this is feasible and appropriate.
5.  
Any participant may raise before the Council any matter affecting this Arrangement inter alia for the same purposes provided for in paragraph 2 of this Article. Each participant shall promptly afford adequate opportunity for consultation regarding such matter ( 228 ) affecting this Arrangement.
6.  
If the matter affects the application of the specific provisions of the Protocols annexed to this Arrangement, any participant which considers that its trade interests are being seriously threatened and which is unable to reach a mutually satisfactory solution with the other participant or participants concerned, may request the Chairman of the Committee for the relevant Protocol established under Article VII:2(a) of this Arrangement, to convene a special meeting of the Committee on an urgent basis so as to determine as rapidly as possible, and within four working days if requested, any measures which may be required to meet the situation. If a satisfactory solution cannot be reached, the Council shall, at the request of the Chairman of the Committee for the relevant Protocol, meet wihin a period of not more than fifteen days to consider the matter with a view to facilitating a satisfactory solution.

Article V

Food Aid and Transactions other than Normal Commercial Transactions

1.  

The participants agree:

(a) 

In cooperation with FAO and other interested organizations, to foster recognition of the value of dairy products in improving nutritional levels and of ways and means through which they may be made available for the benefit of developing countries.

(b) 

In accordance with the objectives of this Arrangement, to furnish, within the limits of their possibilities, dairy products to developing countries by way of food aid. Participants should notify the Council in advance each year, as far as practicable, of the scale, quantities and destinations of their proposed contributions of such food aid. Participants should also give, if possible, prior notification to the Council of any proposed amendments to the notified programme. It would be understood that contributions could be made bilaterally or through joint projects or through multilateral programmes, particularly the World Food Programme.

(c) 

Recognizing the desirability of harmonizing their efforts in this field, as well as the need to avoid harmful interference with normal patterns of production, consumption and international trade, to exchange views in the Council on their arrangements for the supply and requirements of dairy products as food aid or on concessional terms.

2.  
Donated exports to developing countries, exports destined for relief purposes or welfare purposes in developing countries, and other transactions which are not normal commercial transactions shall be effected in accordance with the FAO “Principles of Surplus Disposal and Consultative Obligations”. Consequently the Council shall cooperate closely with the Consultative Sub-Committee on Surplus Disposal.
3.  
The Council shall, in accordance with conditions and modalities that it will establish, upon request, discuss, and consult on, all transactions other than normal commercial transactions and other than those covered by the Agreement on Interpretation and Application of Articles VI, XVI and XXIII of the General Agreement on Tariffs and Trade.



PART TWO

SPECIFIC PROVISIONS

Article VI

Protocols

1.  

Without prejudice to the provisions of Articles I to V of this Arrangement, the products listed below shall be subject to the provisions of the Protocols annexed to this Arrangement:

Annex I
— 
Protocol Regarding Certain Milk Powders
Milk powder and cream powder, excluding whey powder
Annex II
— 
Protocol Regarding Milk Fat
Milk fat
Annex III
— 
Protocol Regarding Certain Cheeses
Certain cheeses



PART THREE

Article VII

Administration of the Arrangement

1.   International Dairy Products Council

(a)   An International Dairy Products Council shall be established within the framework of the GATT. The Council shall comprise representatives of all participants to the Arrangement and shall carry out all the functions which are necessary to implement the provisions of the Arrangement. The Council shall be serviced by the GATT secretariat. The Council shall establish its own rules of procedure.

(b)   Regular and special meetings

The Council shall normally meet at least twice each year. However, the Chairman may call a special meeting of the Council either on his own initiative, at the request of the Committees established under paragraph 2 (a) of this Article, or at the request of a participant to this Arrangement.

(c)   Decisions

The Council shall reach its decisions by consensus. The Council shall be deemed to have decided on a matter submitted for its consideration if no member of the Council formally objects to the acceptance of a proposal.

(d)   Cooperation with other organizations

The Council shall make whatever arrangements are appropriate for consultation or cooperation with inter-governmental and non-governmental organizations.

(e)   Admission of observers

(i) 

The Council may invite any non-participating country to be represented at any meeting as an observer.

(ii) 

The Council may also invite any of the organizations referred to in paragraph 1 (d) of this Article to attend any meeting as an observer.

2.   Committees

(a)   The Council shall establish a Committee to carry out all the functions which are necessary to implement the provisions of the Protocol Regarding Certain Milk Powders, a Committee to carry out all the functions which are necessary to implement the provisions of the Protocol Regarding Milk Fat and a Committee to carry out all the functions which are necessary to implement the provisions of the Protocol Regarding Certain Cheeses. Each of these Committees shall comprise representatives of all participants to the relevant Protocol. The Committees shall be serviced by the GATT secretariat. They shall report to the Council on the exercise of their functions.

(b)   Examination of the market situation

The Council shall make the necessary arrangements, determining the modalities for the information to be furnished under Article III of this Arrangement, so that

— 
the Committee of the Protocol Regarding Certain Milk Powders may keep under constant review the situation in and the evolution of the international market for the products covered by this Protocol, and the conditions under which the provisions of this Protocol are applied by participants, taking into account the evolution of prices in international trade in each of the other dairy products having implications for the trade in products covered by this Protocol;
— 
the Committee of the Protocol Regarding Milk Fat may keep under constant review the situation in and the evolution of the international market for the products covered by this Protocol, and the conditions under which the provisions of this Protocol are applied by participants, taking into account the evolution of prices in international trade in each of the other dairy products having implications for the trade in products covered by this Protocol;
— 
The Committee of the Protocol Regarding Certain Cheeses may keep under constant review the situation in and the evolution of the international market for the products covered by this Protocol, and the conditions under which the provisions of this Protocol are applied by participants, taking into account the evolution of prices in international trade in each of the other dairy products having implications for- the trade in products covered by this Protocol.

(c)   Regular and special meetings

Each Committee shall normally meet at least once each quarter. However, the Chairman of each Committee may call a special meeting of the Committee on his own initiative or at the request of any participant.

(d)   Decisions

Each Committee shall reach its decisions by consensus. A committee shall be deemed to have decided on a matter submitted for its consideration if no member of the Committee formally objects to the acceptance of a proposal.



PART FOUR

Article VIII

Final Provisions

1.   Acceptance ( 229 )

(a) 

This Arrangement is open for acceptance, by signature or otherwise, by governments members of the United Nations, or of one of its specialized agencies and by the European Economic Community.

(b) 

Any government ( 230 ) accepting this Arrangement may at the time of acceptance make a reservation with regard to its acceptance of any of the Protocols annexed to the Arrangement. This reservation is subject to the approval of the participants.

(c) 

This Arrangement shall be deposited with the Director-General to the CONTRACTING PARTIES to the GATT who shall promptly furnish a certified copy thereof and a notification of each acceptance thereof to each participant. The texts of this Arrangements in the English, French and Spanish languages shall all be equally authentic.

(d) 

Acceptance of this Arrangement shall carry denunciation of the Arrangement Concerning Certain Dairy Products, done at Geneva on 12 January 1970 which entered into force on 14 May 1970, for participants having accepted that Arrangement and denunciation of the Protocol Relating to Milk Fat, done at Geneva on 2 April 1973 which entered into force on 14 May 1973, for participants having accepted that Protocol. Such denunciation shall take effect on the date of entry into force of this Arrangement.

2.   Provisional application

Any government may deposit with the Director-General to the CONTRACTING PARTIES to the GATT a declaration of provisional application of this Arrangement. Any government depositing such a declaration shall provisionally apply this Arrangement and be provisionally regarded as participating in this Arrangement.

3.   Entry into force

(a) 

This Arrangement shall enter into force, for those participants having accepted it, on 1 January 1980. For participants accepting this Arrangement after that date, it shall be effective from the date of their acceptance.

(b) 

The validity of contracts entered into before the date of entry into force of this Arrangement is not affected by this Arrangement.

4.   Validity

This Arrangement shall remain in force for three years. The duration of this Arrangement shall be extended for further periods of three years at a time, unless the Council at least eighty days prior to each date of expiry, decides otherwise.

5.   Amendment

Except where provision for modification is made elsewhere in this Arrangement the Council may recommend an amendment to the provisions of this Arrangement. The proposed amendment shall enter into force upon acceptance by the governments of all participants.

6.   Relationship between the Arrangement and the Annexes

The following shall be deemed to be an integral part of this Arrangement, subject to the provisions of paragraph l(b) of this Article:

— 
the Protocols mentioned in Article VI of this Arrangement and contained in its Annexes I, II and III;
— 
the lists of reference points mentioned in Article 2 of the Protocol Regarding Certain Milk Powders, Article 2 of the Protocol Regarding Milk Fat, and Article 2 of the Protocol Regarding Certain Cheeses, contained in Annexes I(a), II(a) and III(a) respectively;
— 
the Schedules of price differentials according to milk fat content mentioned in Article 3:4, note 3 of the Protocol Regarding Certain Milk Powders and Article 3:4, note I of the Protocol Regarding Milk Fat, contained in Annexes I(b) and II(b) respectively;
— 
the register of processes and control measures referred to in Article 3:5 of the Protocol Regarding Certain Milk Powders, contained in Annex Ic.

7.   Relationship between the Arrangement and the GATT

Nothing in this Arrangement shall affect the rights and obligations of participants under the GATT ( 231 ).

8.   Withdrawal

(a) 

Any participant may withdraw from this Arrangement. Such withdrawal shall take effect upon the expiration of sixty days from the day on which written notice of withdrawal is received by the Director-General to the CONTRACTING PARTIES to the GATT.

(b) 

Subject to such conditions as may be agreed upon by the participants, any participant may withdraw from any of the Protocols annexed to this Arrangement. Such withdrawal shall take effect upon the expiration of sixty days from the day on which written notice of withdrawal is received by the Director-General to the CONTRACTING PARTIES to the GATT.

Done at Geneva this twelfth day of April nineteen hundred and seventy-nine.

ANNEX I

PROTOCOL REGARDING CERTAIN MILK POWDERS

PART ONE

Article 1

Product Coverage

1.  
This Protocol applies to milk powder and cream powder falling under CCCN heading No 04.02, excluding whey powder.



PART TWO

Article 2

Pilot Products

1.  

For the purpose of this Protocol, minimum export prices shall be established for the pilot products of the following description:

(a) 

Designation: Skimmed-milk powder

Milk fat content: less than or equal to 1,5 per cent by weight Water content: less than or equal to 5 per cent by weight

(b) 

Designation: Whole milk powder

Milk fat content: 26 per cent by weight

Water content: less than or equal to 5 per cent by weight

(c) 

Designation: Buttermilk powder ( 232 )

Milk fat content: less than or equal to 11 per cent by weight Water content: less than or equal to 5 per cent by weight

Packaging: in packages normally used in the trade, of a net content by weight of not less than 25 kg, or 50 Ibs, as appropriate

Terms of sale: f.o.b. ocean-going vessels from the exporting country or free-at-frontier exporting country.

By derogation from this provision, reference points are designated for the countries listed in Annex I (a) ( 233 ). The Committee established in pursuance of Article VII: 2 (a) of the Arrangement (hereinafter referred to as the Committee) may amend the contents of that Annex.

Prompt payment against documents.

Article 3

Minimum Prices

Level and observance of minimum prices

1.  
Participants undertake to take the steps necessary to ensure that the export prices of the products defined in Article 2 of this Protocol shall not be less than the minimum prices applicable under the present Protocol. If the products are exported in the form of goods in which they have been incorporated, participants shall take the steps necessary to avoid the circumvention of the price provisions of this Protocol.
2.  
(a) 

The minimum price levels set in the present Article take account, in particular, of the current market situation, dairy prices in producing participants, the need to ensure an appropriate relationship between the minimum prices established in the Protocols to the present Arrangement, the need to ensure equitable prices to consumers, and the desirability of maintaining a minimum return to the most efficient producers in order to ensure stability of supply over the longer term.

(b) 

The minimum prices provided for in paragraph 1 of the present Article applicable at the date of entry into force of this Protocol are fixed at:

(i) 

US$ 425 ( 234 ) per metric ton for the skimmed-milk powder defined in Article 2 of this Protocol.

(ii) 

US $ 725 ( 235 ) per metric ton for the whole milk powder defined in Article 2 of this Protocol.

(iii) 

US $ 425 ( 236 ) per metric ton for the buttermilk powder defined in Article 2 of this Protocol.

3.  
(a) 

The levels of the minimum prices specified in the present Article can be modified by the Committee, taking into account, on the one hand, the results of the operation of the Protocol and, on the other hand, the evolution of the situation of the international market.

(b) 

The levels of the minimum prices specified in the present Article shall be subject to review at least once a year by the Committee. The Committee shall meet in September of each year for this purpose. In undertaking this review the Committee shall take account in particular, to the extent relevant and necessary, of costs faced by products, other relevant economic factors of the world market, the need to maintain a long-term minimum return to the most economic producers, the need to maintain stability of supply and to ensure acceptable prices to consumers, and the current market situation and shall have regard to the desirability of improving the relationship between the levels of the minimum prices set out in paragraph 2(b) of the present Article and the dairy support levels in the major producing participants.

Adjustment of minimum prices

4.  

If the products actually exported differ from the pilot products in respect of the fat content, packaging or terms of sale, the minimum prices shall be adjusted so as to protect the minimum prices established in this Protocol for the products specified in Article 2 of this Protocol according to the following provisions:

Milk fat content:
If the milk fat content of the milk powders described in Article 1 of the present Protocol excluding buttermilk powder ( 237 ) differs from the milk fat content of the pilot products as defined in Article 2.1 (a) and (b) of the present Protocol, then for each full percentage point of milk fat as from 2 per cent, there shall be an upward adjustment of the minimum price in proportion to the difference between the minimum prices established for the pilot products defined in Article 2.1 (a) and (b) of the present Protocol ( 238 ).
Packaging:
If the products are offered otherwise than in packages normally used in the trade, of a net content by weight less than 25 kg or 50 lbs, as appropriate, the minimum prices shall be adjusted so as to reflect the difference in the cost of packaging from the type of package specified above.
Terms of sale:
If sold on terms other than f.o.b. from the exporting country or free-at-frontier exporting country ( 239 ), the minimum prices shall be calculated on the basis of the minimum f.o.b. prices specified in paragraph 2 (b) of this Article, plus the real and justified costs of the services provided: if the terms of the sale include credit, this shall be charged for at the prevailing commercial rates in the country concerned.

Exports and imports of skimmed-milk powder and buttermilk powder for purposes of animal feed

5.  
Dy derogation from the provisions of paragraphs 1 to 4 of this Article participants may, under the conditions defined below, export or import, as the case may be, skimmed-milk powder and buttermilk powder for purposes of animal feed at prices below the minimum prices provided for in this Protocol for these products. Participants may make use of this possibility only to the extent that they subject the products exported or imported to the processes and control measures which will be applied in the country of export or destination so as to ensure that the skimmed-milk powder and buttermilk powder thus exported or imported are used exclusively for animal feed. These processes and control measures shall have been approved by the Committee and recorded in a register established by it ( 240 ). Participants withing to make use of the provisions of this paragraph shall give advance notification of their intention to do so to the Committee which shall meet, at the request of a participant, to examine the market situation. The participants shall furnish the necessary information concerning their transactions in respect of skimmed-milk powder and buttermilk powder for purposes of animal feed, so that the Committee may follow development in this sector and periodically make forecasts concerning the evolution of this trade.

Special conditons of sales

6.  
Participants undertake within the limit of their institutional possibilities to ensure that practices such as those referred to in Article 4 of this Protocol do not have the effect of directly or indirectly bringing the export prices of the producers subject to the minimum price provisions below the agreed minimum prices.

Field of application

7.  
For each participant, this Protocol is applicable to exports of the products specified in Article 1 of this Protocol manufactured or repacked inside its own customs territory.

Transactions other than normal commercial transactions

8.  
The provisions of paragraphs 1 to 7 of this Article shall not be regarded as applying to donated exports to developing countries or to exports destined for relief purposes or food-related development purposes or welfare purposes in developing countries.

Article 4

Provision of Information

1.  
In cases where prices in international trade of the products covered by Article 1 of this Protocol are approaching the minimum prices mentioned in Article 3:2(b) of this Protocol, and without prejudice to the provisions of Article III of the" Arrangement, participants shall notify to the Committee all the relevant elements for evaluating their own market situation and, in particular, credit or loan practices, twinning with other products, barter or three-sided transactions, refunds or rebates, exclusivity contracts packaging costs and details of the packaging, so that the Committee can make a verification.

Article 5

Obligations of Exporting Participants

1.  
Exporting participants agree to use their best endeavours, in accordance with their institutional possibilities, to supply on a priority basis the normal commercial requirements of developing importing participants, especially those used for food-related development purposes and welfare purposes.

Article 6

Cooperation of Importing Participants

1.  

Participants which import products coveral by Article 1 of this Protocol undertake in particular:

(a) 

to cooperate in implementing the minimum prices objective of this Protocol and to ensure, as far as possible, that the products covered by Article 1 of this Protocol are not imported at less than the appropriate customs valuation equivalent to the prescribed minimum prices;

(b) 

without prejudice to the provisions of Article III of the Arrangement and Article 4 of this Protocol, to supply information concerning imports of products covered by Article 1 of this Protocol from non-participants;

(c) 

to consider sympathetically proposals for appropriate remedial action if imports at prices inconsistent with the minimum prices threaten the operation of this Protocol.

2.  
Paragraph 1 of this Article shall not apply to imports of skimmed-milk powder and buttermilk powder for purposes of animal feed, provided that such imports are subject to the measures and procedures provided for in Article 3:5 of this Protocol.



PART THREE

Article 7

Derogations

1.  
Upon request by a participant, the Committee shall have the authority to grant derogations from the provisions of Article 3, paragraphs 1 to 5 of this Protocol in order to remedy difficulties which observance of minimum prices could cause certain participants. The Committee shall pronounce on such a request within three months from the date of the request.

Article 8

Emergency Action

1.  
Any participant, which considers that its interests are seriously endangered by a country not bound by this Protocol, can request the Chairman of the Committee to convene an emergency meeting of the Committee within two working days to determine and decide whether measures would be required to meet the situation. If such a meeting cannot be arranged within the two working days and the commercial interests of the participant concerned are likely to be materially prejudiced, that participant may take unilateral action to safeguard its position, on the condition that any other participants likely to be affected are immediately notified. The Chairman of the Committee shall also be formally advised immediately of the full circumstances of the case and shall be requested to call a special meeting of the Committee at the earliest possible moment.

ANNEX II

PROTOCOL REGARDING MILK FAT

PART ONE

Article 1

Product Coverage

1.  
This Protocol applies to milk fat falling under CCCN heading No 04.03, having a milk fat content equal to or greater than 50 per cent by weight.



PART TWO

Article 2

Pilot Products

1.  

For the purpose of this Protocol, minimum export prices shall be established for the pilot products of the following descriptions:

(a) 

Designation: Anhydrous milk fat

Milk fat content: 99,5 per cent by weight

(b) 

Designation: Butter

Milk fat content: 80 per cent by weight

Packaging:
In packages normally used in the trade, of a net content by weight of not less than 25 kg or 50 lbs, as appropriate.
Terms of sale:
F.o.b. from the exporting country or free-at-frontier exporting country. By derogation from this provision, reference points are designated for the countries total in Annex II(a)Annex II(a) is not reproduced. ( 241 ). The Committee established in pursuance of Article VII:2(a) of the Arrangement (hereinafter referred to as the Committee) may amend the contents of that Annex.

Prompt payment against documents.

Article 3

Minimum Prices

Level and observance of minimum prices

1.  
Participants undertake to take the steps necessary to ensure that the export prices of the products defined in Article 2 of this Protocol shall not be less than the minimum prices applicable under the present Protocol. If the products are exported in the form of goods in which they have been incorporated, participants shall take the steps necessary to avoid the circumvention of the price provisions of this Protocol.
2.  
(a) 

The minimum price levels set out in the present Article take account, in particular, of the current market situation, dairy prices in producing participants, the need to ensure an appropriate relationship between the minimum prices established in the Protocols to the present Arrangement, the need to ensure equitable prices to consumers, and the desirability of maintaining a minimum return to the most efficient producers in order to ensure stability of supply over the longer term.

(b) 

The minimum prices provided for in paragraph 1 of the present Article applicable at the date of entry into force of this Protocol are fixed at:

(i) 

US$ 1 100  ( 242 ) per metric ton for the anhydrous milk fat defined in Article 2 of this Protocol.

(ii) 

US $ 925 ( 243 ) per metric ton for the butter defined in Article 2 of this Protocol.

3.  
(a) 

The levels of the minimum prices specified in the present Article can be modified by the Committee, taking into account, on the one hand, the results of the operation of the Protocol and, on the other hand, the evolution of the situation of the international market.

(b) 

The levels of the minimum prices specified in the present Article shall be subject to review at least once a year by the Committee. The Committee shall meet in September of each year for this purpose. In undertaking this review the Committee shall take account in particular, to the extent relevant and necessary, of costs faced by producers, other relevant economic factors of the world market, the need to maintain a long-term minimum return to the most economic producers, the need to maintain stability of supply and to ensure acceptable prices to consumers, and the current market situation and shall have regard to the desirability of improving the relationship between the levels of the minimum prices set out in paragraph 2(b) of the present Article and the dairy support levels in the major producing participants.

Adjustment of minimum prices

4.  

If the products actually exported differ from the pilot products in respect of the fat content, packaging or terms of sale, the minimum prices shall be adjusted so as to protect the minimum prices established in this Protocol for the products specified in Article 2 of this Protocol according to the following provisions:

Milk fat content:
If the milk fat content of the product defined in Article 1 of the present Protocol differs from the milk fat content of the pilot products as defined in Article 2 of the present Protocol then, if the milk fat content is equal to or greater than 82 per cent or less than 80 per cent, the minimum price of this product shall be, for each full percentage point by which the milk fat content is more than or less than 80 per cent, increased or reduced in proportion to the difference between the minimum prices established for the pilot products defined in Article 2 of the present Protocol.
Packaging:
If the products are offered otherwise than in packages normally used in the trade, of a net content by weight of not less than 25 kg or 50 lbs., as appropriate, the minimum prices shall be adjusted so as to reflect the difference in the cost of packaging from the type of package specified above.
Terms of sale:
If sold on terms other than f.o.b. from the exporting country or free-at-frontier exporting country ( 244 ), the minimum prices shall be calculated on the basis of the minimum f.o.b. prices specified in paragraph 2(b) of this Article, plus the real and justified costs of the services provided, if the terms of the sale include credit this shall be charged for at the prevailing commercial rates in the country concerned.

Special conditions of sales

5.  
Participants undertake within the limit of their institutional possibilities to ensure that practices such as those referred to in Article 4 of this Protocol do not have the effect of directly or indirectly bringing the export prices of the products subject to the minimum price provisions below the agreed minimum prices.

Field of application

6.  
For each participant, this Protocol is applicable to exports of the products specified in Article 1 of this Protocol manufactured or repacked inside its own customs territory.

Transactions other than normal commercial transactions

7.  

The provisions of paragraphs 1 to 6 of this Article shall not be regarded as applying to donated exports to developing countries or to exports destined for relief purposes of food-related development purposes or welfare purposes in developing countries.

Article 4

Provision of Information

1.  
In cases where prices in international trade of the products coverd by Article 1 of this Protocol are approaching the minimum prices mentioned in Article 3.2(b) of this Protocol, and without prejudice to the provisions of Article III of the Arrangement, participants shall notify to the Committee all the relevant elements for evaluating their own market-situation and, in particular, credit or loan practices, twinning with other products, barter or three-sided transactions, refunds or rebates, exclusivity contracts, packaging costs and details of the packaging, so that the Committee can make a verification.

Article 5

Obligations of Exporting Participants

1.  
Exporting participants agree to use their best endeavours, in accordance with their institutional possibilities, to supply on a priority basis the normal commercial requirements of developing importing participants, especially those used for food-related development purposes and welfare purposes.

Article 6

Cooperation of Importing Participants

1.  

Participants which import products covered by Article 1 of this Protocol undertake in particular:

(a) 

to cooperate in implementing the minimum prices objective of this Protocol and to ensure, as far as possible, that the products covered by Article 1 of this Protocol are not imported at less than the appropriate customs valuation equivalent to the prescribed minimum prices;

(b) 

without prejudice to the provisions of Article III of the Arrangement and Article 4 of this Protocol, to supply information concerning imports of products covered by Article 1 of this Protocol from non-participants;

(c) 

to consider sympathetically proposals for appropriate remedial action if imports at prices inconsistent with the minimum prices threaten the operation of this Protocol.



PART THREE

Article 7

Derogations

1.  
Upon request by a participant, the Committee shall have the authority to grant derogations from the provisions of Article 3, paragraphs 1 to 4 of this Protocol in order to remedy difficulties which observance of minimum prices could cause certain participants. The Committee shall pronounce on such a request within three months from the date of the request.

Article 8

Emergency Action

1.  
Any participant, which consides that its interests are seriously endangered by a country not bound by this Protocol, can request the Chairman of the Committee to convene an emergency meeting of the Committee within two working days to determine and decide whether measures would be required to meet the situation. If such a meeting cannot be arranged within the two working days and the commercial interests of the participant concerned are likely to be materially prejudiced, that participant may take unilateral action to safeguard its position, on the condition that any other participants likely to be affected are immediately notified. The Chairman of the Committee shall also be formally advised immediately of the full circumstances of the case and shall be requested to call a special meeting of the Committee at the earliest possible moment.

ANNEX III

PROTOCOL REGARDING CERTAIN CHEESES

PART ONE

Article 1

Product Coverage

1.  
This Protocol applies to cheeses falling under CCCN heading No 04.04, having a fat content in dry matter, by weight, equal to or more than 45 per cent and a dry matter content, by weight, equal to or more than 50 per cent.



PART TWO

Article 2

Pilot Product

1.  

For the purpose of this Protocol, a minimum export price shall be established for the pilot product of the following description:

Designation: Cheese
Packaging: In packages normally used in the trade of a net content by weight of not less than 20 kg or 40 lbs., as appropriate.
Terms of sale: F.o.b. from the exporting country or free-at-frontier exporting country.

By derogation from this provision, reference points are designated for the countries listed in Annex III(a) ( 245 ). The Committee established in pursuance of Article VII:2(a) of the Arrangement (hereinafter referred to as the Committee) may amend the contents of that Annex.

Prompt payment against documents.

Article 3

Minimum Price

Level and observance of minimum price

1.  
Participants undertake to take the steps necessary to ensure that the export prices of the products defined in Articles 1 and 2 of this Protocol shall not be less than the minimum price applicable under the present Protocol. If the products are exported in the form of goods in which they have been incorporated, participants shall take the steps necessary to avoid the circumvention of the price provisions of this Protocol.
2.  
(a) 

The minimum price level set out in the present Article takes account, in particular, of the current market situation, dairy prices in producing participants, the need to ensure an appropriate relationship between the minimum prices established in the Protocols to the present Arrangement, the need to ensure equitable prices to consumers, and the desirability of maintaining a minimum return to the most efficient producers in order to ensure stability of supply over the longer term.

(b) 

The minimum price provided for in paragraph 1 of the present Article applicable at the date of entry into force of this Protocol is fixed at US $ 800 ( 246 ) per metric ton.

3.  
(a) 

The level of the minimum price specified in the present Article can be modified by the Committee, taking into account, on the one hand, the results of the operation of the Protocol and, on the other hand, the evolution of the situation of the international market.

(b) 

The level of the minimum price specified in the present Article shall be subject to review at least once a year by the Committee. The Committee shall meet in September of each year for this purpose. In undertaking this review the Committee shall take account in particular, to the extent relevant and necessary, of costs faced by producers, other relevant economic factors of the world market, the need to maintain a long-term minimum return to the most economic producers, the need to maintain stability of supply and to ensure acceptable prices to consumers, and the current market situation and shall have regard to the desirability of improving the relationship between the level of the minimum price set out in paragraph 2(b) of the present Article and the dairy support levels in the major producing participants.

Adjustment of minimum price

4.  

If the products actually exported differ from the pilot products in respect or the packaging or terms of sale, the minimum price shall be adjusted so as to protect the minimum price established in this Protocol according to the following provisions:

Packaging: If the products are offered otherwise than in packages as specified in Article 2, the minimum price shall be adjusted so as to reflect the difference in the cost of packaging from the type of package specified above.
Terms of sale: If sold on terms other than f.o.b. from the exporting country or free-at-frontier exporting country ( 247 ), the minimum price shall be calculated on the basis of the minimum f.o.b. price specified in paragraph 2(b) of this Article, plus the real and justified costs of the services provided; if the terms of the sale include credit, this shall be charged for at the prevailing commercial rates in the country concerned.

Special conditions of sale

5.  
Participants undertake within the limit of their institutional possibilities to ensure that practices such as these referred to in Article 4 of this Protocol do not have the effect of directly or indirectly bringing the export prices of the products subject to the minimum price provisions below the agreed minimum price.

Field of application

6.  
For each participant, this Protocol is applicable to exports of the products specified in Article 1 of this Protocol manufactured or repacked inside its own customs territory.

Transactions other than normal commercial transactions

7.  
The provisions of paragraphs 1 to 6 of this Article shall not be regarded as applying to donated exports to developing countries or to exports destined for relief purposes or food-related development purposes or welfare purposes in developing countries.

Article 4

Provision of Information

1.  
In cases where prices in international trade of the products covered by Article 1 of this Protocol are approaching the minimum price mentioned in Article 3:2(b) of this Protocol and without prejudice to the provisions of Article III of the Arrangement participants shall notify to the Committee all the relevant elements for evaluating their own market situation and, in particular, credit or loan practices, twinning with other products, barter or three-sided transactions, refunds or rebates, exclusivity contracts, packaging costs and details of the packaging, so that the Committee can make a verification.

Article 5

Obligations of Exporting Participants

1.  
Exporting participants agree to use their best endeavours, in accordance with their institutional possibilities, to supply on a priority basis the normal commercial requirements of developing importing participants, especially those used for food-related development purposes and welfare purposes.

Article 6

Cooperation of Importing Participants

1.  

Participants which import products. covered by Article 1 of this Protocol undertake in particular:

(a) 

to cooperate in implementing the minimum price objective of this Protocol and to ensure, as far as possible, that the products covered by Article 1 of this Protocol are not imported at less than the appropriate customs valuation equivalent to the prescribed minimum price;

(b) 

without prejudice to the provisions of Article III of the Arrangement and Article 4 of this Protocol, to supply information concerning imports of products covered by Article 1 of this Protocol from non-participants;

(c) 

to consider sympathetically proposals for appropriate remedial action if imports at prices inconsistent with the minimum price threaten the operation of this Protocol.



PART THREE

Article 7

Derogations

1.  
Upon request by a participant, the Committee shall have the authority to grant derogations from the provisions of Article 3, paragraphs 1 to 4 of this Protocol in order to remedy difficulties which observance of minimum prices could cause certain participants. The Committee shall pronounce on such a request within thirty days from the date of the request.
2.  
The provisions of Article 3:1 to 4 shall not apply to exports, in exceptional circumstances, of small quantities of natural unprocessed cheese which would be below normal export quality as a result of deterioration or production faults. Participants exporting such cheese shall notify the GATT secretariat in advance of their intention to do so. Participants shall also notify the Committee quarterly of all sales of cheese effected under the provisions of this paragraph, specifying in respect of each transaction, the quantities, prices and destinations involved.

Article 8

Emergency Action

1  
Any participant, which considers that its interests are seriously endangered by a country not bound by this Protocol, can request the Chairman of the Committee to convene an emergency meeting of the Committee within two working days to determine and decide whether measures would be required to meet the situation. If such a meeting cannot be arranged within the two working days and the commercial interests of the participant concerned are likely to materially prejudiced, that participant may take unilateral action to safeguard its position, on the condition that any other participants likely to be affected are immediately notified. The Chairman of the Committee shall also be formally advised immediately of the full circumstances of the case and shall be requested to call a special meeting of the Committee at the earliest possible moment.

ARRANĠAMENT LI JIRRIGWARDA LAĦAM TA' L-IFRAT



PREAMBOLU

Konvinti li l-koperazzjoni internazzjonali miżjuda għandha titwettaq f'manjiera li tikkontribwixxi għall-kisba ta' aktar liberalizzazzjoni, stabbiltà u espansjoni tal-kummerċ internazzjonali fil-laħam u l-bhejjem ħajjin;

Meta jqisu l-ħtieġa li tiġi evitata diżordni gravi fil-kummerċ internazzjonali fil-laħam ta' l-ifrat u fil-bejjem ħajjin;

Meta jagħrfu l-importanza tal-produzzjoni u tal-kummerċ fil-laħam ta' l-ifrat u fil-bhejjem ħajjin għall-ekonomiji ta' ħafna pajjiżi, b'mod speċjali għal ċerti pajjiżi żviluppati u li qegħdin jiżviluppaw;

Konxji mill-obbligi tagħhom lejn il-prinċipji u l-obbligi tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ (minn issa ‘l quddiem imsejjaħ il-“Ftehim Ġenerali” jew il-“GATT”) ( 248 );

Determinati li jwettqu l-għanijiet ta' dan l-Arranġament biex jimplimentaw il-prinċipji u l-għanijiet miftiehma fid-Dikjarazzjoni ta' Tokyo tal-Ministri, iddatata 11 ta' Settembru 1973 li tirrigwarda n-Negozjati Kummerċjali Multilaterali, b'mod partikolari kif jirrigwardaw it-trattament speċjali u aktar favorevoli għall-pajjiżi li qegħin jiżviluppaw;

Il-parteċipanti fil-Ftehim preżenti ftiehmu kif ġej permezz tar-rappreżentanti tagħhom:



L-EWWEL PARTI

DISPOSIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu I

Għanijiet

Il-għanijiet ta' dan l-Arranġament għandhom ikunu:

(1) 

li jippromwovu l-espansjoni, l-liberalizzazzjoni dejjem akbar u l-istabbilità tas-suq internazzjonali tal-laħam u tal-bhejjem ta' l-irziezet billi jiffaċilitaw l-iżmantellament progressiv tax-xkiel u r-restrizzjonijiet għall-kummerċ internazzjonali fil-laħam ta' l-ifrat u l-bhejjem ħajjin, inklużi dawk li jikkompartimentalizzaw dan il-kummerċ, u billi jtejbu l-qafas internazzjonali tal-kummerċ dinji għall-benefiċċju kemm tal-konsumatur u kemm tal-produttur; kemm ta' l-esportatur u kemm ta' l-importatur;

(2) 

li jinkoraġġixxu aktar koperazzjoni internazzjonali fl-aspetti kollha li jaffettwaw il-kummerċ fil-laħam ta' l-ifrat u l-bhejjem ħajjin b'mod partikolari bil-ħsieb ta' razzjonalizzazzjoni ikbar u distribuzzjoni aktar effiċjenti tar-riżorsi fl-ekonomija internazzjonali tal-laħam;

(3) 

li jiżguraw aktar benefiċċji għall-kummerċ internazzjonali tal-pajjiżi li qegħin jiżviluppaw fil-laħam ta' l-ifrat u l-bhejjem ħajjin b'titjib fil-possibbiltajiet għal dawn il-pajjiżi li jipparteċipaw fl-espansjoni tal-kummerċ dinji f'dawn il-prodotti permezz, b‘mezzi ta'inter alia:

(a) 

promozzjoni ta' stabbilità fit-tul tal-prezzijiet fil-kuntest tas-suq dinji li qed jespandi għal-laħam ta' l-ifrat u l-bhejjem ħajjin; u

(b) 

promozzjoni taż-żamma u titjib tal-qligħ tal-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw li huma esportaturi tal-laħam ta' l-ifrat u tal-bhejjem ħajjin;

dawn ta' hawn fuq bil-ħsieb li b'hekk jidderivaw qligħ addizzjonali permezz ta' l-assigurazzjoni ta' l-istabbilità fit-tul tas-swieq tal-laħam ta' l-ifrat u tal-bhejjem ħajjin;

(4) 

li jmexxu ‘l quddiem il-kummerċ fuq bażi kompetittiva filwaqt li jqisu l-pożizzjoni tradizzjonali tal-produtturi effiċjenti.

Artikolu II

Kopertura tal-Prodotti

Dan l-Arranġament japplika għal-laħam ta' l-ifrat. Għall-għanijiet ta' dan l-Arranġament, l-espressjoni “laħam ta' l-ifrat” hija kunsidrata li tinkludi:



 

fin-Nomenklatura tal-CCCN

(a)  Bhejjem ħajjin tal-fart

01.02

(b)  Laħam u l-ġewwieni li jittiekel tal-bhejjem tal-fart, frisk, imkessaħ jew iffriżat

ex 02.01

(ċ)  Laħam u ġewwieni li jittiekel tal-bhejjem tal-fart, immellaħ, fis-salmura, imnixxef jew iffumigat

ex 02.06

(d)  Il-laħam jew il-ġewwieni l-oħra imħejjija jew ippriservati tal-bhejjem tal-fart

ex 16.02

u kull prodott ieħor li jista' jiġi miżjud mill-Kunsill Internazzjonali tal-Laħam, kif stabbilit skond it-termini ta' l-Artikolu V ta' dan l-Arranġament, sabiex iwettaq il-għanijiet u d-dispożizzjonijiet ta' dan l-Arranġament.

Artikolu III

Tagħrif u Moniteraġġ tas-Swieq

1.  
Il-parteċipanti kollha jiftiehmu li jipprovdu lill-Kunsill, b'mod regolari u minnufih, it-tagħrif li jrid jippermetti lill-Kunsill li jimmonitorja u jkollu aċċess għas-sitwazzjoni ġenerali tas-suq dinji tal-laħam u għas-sitwazzjoni tas-suq dinji rigward kull tip speċifiku ta' laħam.
2.  
Il-pajjiżi parteċipanti li qegħdin jiżviluppaw għandhom ifornu t-tagħrif disponibbli għalihom. Sabiex dawn il-pajjiżi jkunu jistgħu jtejbu l-mekkaniżmu tal-ġbir ta' l-informazzjoni, l-parteċipanti żviluppati, u kull parteċipant qiegħed jiżviluppa kapaċi li jagħmel dan, għandhom jikkunsidraw b'mod favorevoli kull talba lilhom għall-assistenza teknika.
3.  
It-tagħrif li l-parteċipanti jindaħlu li jipprovdu skond il-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu, skond il-modalijatiet li l-Kunsill għandu jistabbilixxi, għandu jinkludi informazzjoni dwar it-twettiq tax-xogħol tal-passat u s-sitwazzjoni korrenti u stima tad-dehra ġejjiena rigward il-produzzjoni (inkluża l-evoluzzjoni tal-komposizzjoni tal-merħliet), il-konsum, il-prezzijiet, il-ħażniet tal-prodotti riferiti fl-Artikolu II u l-kummerċ fihom, u kull taghrif ieħor meqjus meħtieġ mill-Kunsill, b'mod partikolari dwar il-prodotti li jkunu qegħdin jikkompetu ma' xulxin. Il-parteċipanti għandhom jipprovdu tagħrif ukoll dwar il-politiki domestiċi tagħhom u l-miżuri kummerċjali inklużi l-impenji bilaterali u multilaterali fis-settur ta' l-ifrat, u għandhom jinnotifikaw kmieni kemm jista' jkun kull bidla f'dawk il-politiki u dawn il-miżuri li x'aktarx li jaffettwaw il-kummerċ internazzjonali fl-ifrat u fil-laħam ta' l-ifrat. Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu ma għandhom jeħtieġu lill-ebda parteċipant li jiżvela tagħrif kunfidenzali li jkun jista' jimpedixxi l-infurzar tal-liġijiet jew inkella jkun kuntrarju għall-interess pubbliku jew li jkun jista' jippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari, pubbliċi jew privati.
4.  
Is-segretarjat ta' l-Arranġament għandu jimmonitorja l-varjazzjonijiet fl-informazzjoni dwar is-swieq, b'mod partikolari d-daqs tal-merħliet, il-ħażniet, il-qtil u l-prezzijiet domestiċi u internazzjonali hekk li jippermettu kxif minn kmieni tas-sintomi ta' kull żbilanċ gravi fis-sitwazzjoni tal-provvista u d-domanda. Is-segretarjat għandu jżomm lill-Kunsill aġġornat dwar żviluppi sinifikanti fis-swieq dinjin, kif ukoll dwar prospetti tal-produzzjoni, tal-konsum, ta' l-esportazzjonijiet u ta' l-importazzjonijiet.

Nota:

Huwa mifhum li skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu, il-Kunsill jordna lis-segretarjat li jfassal, u jżomm aġġornat, inventarju tal-miżuri kollha li jaffettwaw il-kummerċ fil-laħam ta' l-ifrat u l-bhejjem ħajjin, inklużi l-impenji li jirriżultaw minn negozjati bilaterali u multilaterali.

Artikolu IV

Il-Funzjoniiet tal-Kunsill Internazzjonali tal-Laħam u l-Koperazzjoni bejn il-Parteċipanti fl-Arranġament

1.  

Il-Kunsill għandu jiltaqa' għalbiex:

(a) 

jivvaluta s-sitwazzjoni tal-provvista u tad-domanda dinjija u d-dehra ġejjiena fuq il-bażi ta' analiżi interpretattiva tas-sitwazzjoni preżenti u l-iżviluppi probabbli mfassla mis-segretarjat ta' l-Arranġament, fuq il-bażi tad-dokumentazzjoni provvduta skond l-Artikolu III ta' l-Arranġament preżenti, inkluż dak fejn jidħol l-operat tal-politici domestiċi u kummerċjali u kull tagħrif ieħor disponibbli għas-segretarjat:

(b) 

jipproċedi għal eżami komprensiv tal-funzjonament ta' l-Arranġament preżenti,

(ċ) 

jipprovdi opportunità għal konsultazzjoni regolari dwar il-materji kollha li jaffettwaw il-kummerċ internazzjonali fil-laħam ta' l-ifrat.

2.  
Jekk wara l-valutazzjoni tas-sitwazzjoni tal-provvista u d-domanda dinjija riferiti fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu III, il-Kunsill isib xhieda ta' żbilanċ gravi jew theddida fis-suq internazzjonali tal-laħam, il-Kunsill irid jipproċedi b'consensus, filwaqt li jqis b'mod partikolari s-sitwazzjoni fil-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw, biex jidentifika, għall-konsiderazzjoni mill-gvernijiet, soluzzjonijiet possibbli sabiex jirrimedja s-sitwazzjoni b'mod konsistenti mal-prinċipji u r-regoli tal-GATT.
3.  
Jiddependi minn jekk il-Kunsill jikkunsidrax illi s-stiwazzjoni definita fil-paragrafu 2 tkunx temporanja jew ittawwalx aktar fiż-żmien, il-miżuri riferiti fil-paragrafu 2 ta' dan l-Artiklu jistgħu jinkludu miżuri fuq skondi qosra, medji jew fit-tul meħuda mill-importaturi kif ukoll mill-esportaturi għalbiex jikkontribwixxu sabiex itejbu s-sitwazzjoni ġenerali tas-suq dinji konsistenti mal-għanijiet u l-miri ta' l-Arranġament, b'mod partikolari l-espansjoni, l-liberalizzazzjoni jerga akbar u l-istabbilità tas-swieq internazzjonali tal-laħam u tal-bhejjem ta' l-irziezet.
4.  
Meta jkunu qegħdin jiġu kunsidrati l-miżuri ssuġġeriti skond il-paragrafi 2 u 3 ta' dan l-Artikolu, għandha tingħata konsiderazzjoni xierqa lit-trattament speċjali u aktar favorevoli lill-pajjiżi qegħdin jiżviluppaw, meta xieraq u meta s-success ta' dan ikun probabbli.
5.  
Il-parteċipanti jindaħlu li jikkontribwixxu safejn ikun l-aktar possibbli għall-implimentazzjoni tal-għanijiet ta' dan l-Arranġament iddikjarati fl-Artikolu 1. Għal dan il-fini, u konsistenti mal-prinċipji u r-regoli tal-Ftehim Ġenerali, il-parteċipanti għandhom jidħlu, fuq bażi regolari, f'diskussjonijiet ipprovvduti fl-Artikolu IV:1(ċ) bil-ħsieb li jesploraw il-possibbiltajiet li jiksbu l-għanijiet ta' l-Arranġament preżenti, b'mod partikolari l-iżmantelliment akbar tax-xkiel għall-kummeċ dinji fil-laħam ta' l-ifrat u l-bhejjem ħajjin. Dawn id-diskussjonijiet għandhom iħejju t-triq għall-konsiderazzjoni sossegwenti tas-soluzzjonijiet possibbli tal-problemi tal-kummerċ bir-regoli u l-prinċipji tal-GATT, li jistgħu jiġu aċċettati konġuntement mill-partijiet kollha interessati. f'kuntest ibbilanċjat ta' vantaġġi reċiproki.
6.  
Kull parteċipant jista' jqajjem quddiem il-Kunsill kull materja li taffettwa dan l-Arranġament fost ħwejjeġ oħra għall-istess għanijiet ipprovvduti fil-paragrafu 2 ta' dan l-Artikolu. Fuq it-talba ta' parteċipant, il-Kunsill għandu jikkunsidra f'perjodu taż-żmien ta' mhux iktar minn 15-il jum kull materja ( 249 ) li taffettwa l-Arranġament preżenti.



IT-TIENI PARTI

Artikolu V

L-Amministrazzjoni ta' l-Arranġament

1.   Il-Kunsill Internazzjonali tal-Laħam

Għandu jiġi stabbilit Kunsill Internazzjonali tal-Laħam ġewwa l-qafas tal-GATT. Il-Kunsill għandu jkun fih ir-rappreżentanti tal-parteċipanti kollha ta' dan l-Arranġament u għandu jwettaq il-funzjonijiet kollha li huma meħtieġa għalbiex jiġu implimentati d-dispożizzjonijiet ta' dan l-Arranġament.Il-Kunsill għandu jinghata servizz mis-segretarjat tal-GATT. Il-Kunsill għandu jistabbilixxi r-regoli tiegħu ta' proċedura, b'mod partikolari, l-modalitajiet tal-konsultazzjonijiet ipprovvduti fl-Artikolu IV.

2.   Laqgħat regolari u speċjali

Il-Kunsill għandhu normalment jiltaqa' darbtejn fis-sena. Madankollu l-President jista' jsejjaħ laqgħa speċjali tal-Kunsill jew fuq l-inizjattiva tiegħu nnifsu jew fuq it-talba ta' parteċipant f'dan l-Arranġament.

3.   Deċiżjonijiet

Il-Kunsill għandu jasal għad-deċiżjonijiet tiegħu b'consensus. Il-Kunsill għandu jitqies li jkun iddeċieda dwar materja sottomessa għall-konsiderazzjoni tiegħu jekk l-ebda membru tal-Kunsill ma joġġezzjona formalment rigward l-aċċettazzjoni ta' proposta.

4.   Koperazzjoni ma' organizzazzjonijiet oħra

Il-Kunsill għandu jagħmel kull arranġament li jkun approprjat għall-konsultazzjoni jew il-koperazzjoni ma' organizzazzjonijiet governattivi u m‘humiex governattivi.

5.   Ammissjoni ta' osservaturi

(a) 

Il-Kunsill jista' jistieden lil kull pajjiż mhux parteċipanti sabiex jiġi rappreżentat f'kull waħda mill-laqgħat tiegħu bħala osservatur.

(b) 

Il-Kunsill jista' jistieden ukoll kull waħda mill-organizzazzjonijiet riferiti fil-paragrafu 4 ta' dan l-Artikolu għalbiex tattendi kull waħda mil-laqgħat tiegħu bħala osservatur.



IT-TIELET PARTI

Artikolu VI

Dispożizzjonijiet Finali

1.   Aċcettazzjoni ( 250 )

(a) 

Dan l-Arranġament hu miftuħ għall-aċċettazzjoni, bil-firma jew inkella xorta oħra mill-gvernijiet membri tan-Nazzjonijiet Uniti jew waħda mill-aġenziji speċjalizzati tagħha u mill-Komunità Ekonomika Ewropea.

(b) 

Kull gvern ( 251 ) li jaċċetta dan l-Arranġament jista' fil-waqt ta' l-aċċettazzjoni jagħmel riserva rigward l-aċċettazzjoni tiegħu dwar kull dispożizzjoni fl-Arranġament preżenti. Din ir-riseva hija bla ħsara għall-approvazzjoni tal-parteċipanti.

(ċ) 

Dan l-Arranġament għandu jiġi depożitat għand id-Direttur Ġenerali tal-PARTIJIET KONTRAENTI tal-GATT li għandu jforni minnufih kopja ċċertifikata tiegħu u notifika ta' kull aċettazzjoni tiegħu lil kull parteċipant. It-testi ta' dan l-Arranġament għandhom ikunu awtentiċi ugwalment bl-ilsien Ingliż, Franċiż u Spanjol.

(d) 

Id-dħul fis-seħħ ta' dan l-Arranġament għandu jintitola l-abolizzjoni tal-Grupp Internazzjonali Konsultattiv tal-Laħam.

2.   Applikazzjoni proviżorja

Kull gvern jista' jiddepożita dikjarazzjoni ta' l-applikazzjoni proviżorja ta' dan l-Arranġament għand id-Direttur Ġenerali tal-PARTIJIET KONTRAENTI tal-GATT. Kull gvern li jiddepożita din id-dikjarazzjoni għandu japplika dan l-Arranġament b'mod provizorju u għandu jitqies bħala li jipparteċipa f'dan l-Arranġament b'mod proviżorju.

3.   Dħul fis-Seħħ

Għal dawk il-parteċipanti li jkunu aċċettawh, dan l-Arranġament għandu jidħol is-seħħ fl-1 ta' Jannar 1980. Għall-parteċipanti li jaċċettaw l-Arranġament wara din id-data, għandu jkun effettiv mid-data ta' l-aċċettazzjoni tagħhom.

4.   Validità

Dan l-Arranġament għandu jibqa' validu għal tliet snin. It-tul taż-żmien ta' dan il-Ftehim għandu jiġi estiż għal perjodu ieħor taż-żmien ta' tliet snin kull darba, għajr jekk il-Kunsill jiddeċiedi xorta oħra mill-inqas tmenin jum qabel kull data ta' l-iskandenza.

5.   Emendi

Għajr meta provizjoni għal modifika ssir xi mkien ieħor f'dan l-Arranġament, il-Kunsill jista' jirrakkommanda emenda għad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Arranġament. L-emenda proposta għandha tidħol fis-seħħ ma' l-aċċettazzjoni mill-gvernijiet tal-parteċipanti kollha.

6.   Ir-Relazzjoni bejn dan l-Arranġament u l-GATT

Xejn f'dan l-Arranġament ma għandu jaffettwa d-drittijiet u l-obbligi tal-parteċipanti skond il-GATT ( 252 ).

7.   Irtirar

Kull parteċipant jista' jirtira minn dan l-Arranġament. Dan l-irtirar għandu jidħol fl-effett meta jiskadu 60 jum mid-data li fiha d-Direttur Ġenerali tal-PARTIJIET KONTRAENTI jirċievi avviż bil-miktub dwar l-irtirar.

Anness 1

ABBOZZ TA' L-ISKAMBJU TA' L-ITTRI BEJN L-URUGWAJ U L-KOMUNITÀ EWROPEA

Il-Komunità Ewropea taqbel li tinkludi fl-offerta finali tagħha dwar l-aċċess għas-swieq skond ir-Round ta' l-Urugwaj kwantità addizzjonali ta' elfejn tunnellata metrika ta' laħam taċ-ċanga ta' kwalità għolja (0201.30.00 - 0206.10.85 laħam tal-bhejjem tal-fart, frisk jew imkessaħ: 0202.30.90 - 206 29.91 laħam tal-bhejjem tal-fart, iffriżat) mill-Urugwaj.

Il-Komunità Ewropea u l-Urugwaj jaqblu li għandha tieqaf milli tapplika d-dispożizzjoni li tinsab fil-ftehim tar-Round ta' Tokyo li skond hi l-Komunità Ewropea kienet lesta li tipprevedi l-possibbiltà li l-Urugwaj ikun kapaċi jesporta kwantitajiet addizzjonali kull sena ta' laħam taċ-ċanga ta' kwalità għolja jekk il-kwota ġenerali ta' dawn il-qatgħat ma tkunx użata għal kollox mill-pajjiżi l-oħra benefiċjarji.

Id-dispożizzjoni msemmija hawn fuq għandha tieqaf milli tapplika fl-istess data li tiġi implimentata l-kwantità addizzjonali ta' elfejn tunnellata metrika.



( 1 ) Il-korp interessat għandu jitqies li jkun iddeċieda b'consensus dwar materja ssottomessa għall-konsiderazzjoni tiegħu, jekk l-ebda Membru, preżenti fil-laqgħa meta tkun ittieħdet id-deċiżjoni, ma joġġezzjonax formalment kontra d-deċiżjoni proposta.

( 2 ) In-numru tal-voti tal-Komunitajiet Ewropej u l-Istati Membri tagħhom fl-ebda każ ma għandu jaqbeż in-numru tal-voti ta' l-Istati Membri tal-Komunitajiet Ewropej.

( 3 ) Id-Deċiżjonijiet mill-Kunsill Ġenerali meta mlaqqa' bħala l-Korp tas-Soluzzjoni tal-Kontroversji għandhom jittieħdu biss skond id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4 ta' l-Artikolu 2 tal-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji.

( 4 ) Deċiżjoni għalbiex tiġi konċessa rinunzja rigward kull obbligu bħa ħsara għal perjodu taż-żmien tat-transizzjoni jew għal perjodu taż-żmien ta' l-implimentazzjoni f'fażijiet, li l-Membru li jagħmel it-talba ma jkunx wettaq ix-xogħol fit-tmiem tal-perjodu rilevanti taż-żmien, għandha tittieħed biss b'consensus.

( 5 ) Ir-rinunzji koperti b’din id-dispożizzjoni huma elenkati fin-nota 7 fil-qiegħ tal-paġna fil-paġni 11 u 12 fil-Parti II tad-dokument MTN/FA tal-15 ta’ Diċembru 1991 u fil-MTN/FA/Corr.6 tal-21 ta’ Marzu 1994. Il-Konferenza Ministerjali għandha tistabbilixxi fl-ewwel sessjoni tagħha lista rriveduta tar-rinunzji koperti b’din id-dispożizzjoni li żżid kull rununzja konċessa skond il-GATT 1947 wara l-15 ta’ Diċembru 1993 u qabel id-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, u tħassar ir-rinunzji li jkunu skadew sa dan iż-żmien.

( 6 ) L-attivitajiet ta’ dan il-grupp tax-xogħol għandhom jiġu kkoordinati ma’ dawk tal-grupp tax-xogħol ipprovvdut fit-Taqsima III tad-Deċiżjoni Ministerjali dwar il-Proċeduri għan-Notifiki adottata fil-15 ta’ pril 1994.

( 7 ) Xejn f’dan il-Fehim ma hu maħsub li jimmodifika d-drittijiet u l-obbligi tal-Membri skond l-Artikoli XII jew XVIII:B tal-GATT 1994. Jistgħu jiġu invokati d-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolii XXI u XXIII tal-GATT 1994 kif elaborati mill-Fehim dwar is-Soluzzjoni tal-Kontroversji rigward kull materja li tqum mill-applikazzjoni tal-miżuri restrittivi fuq l-importazzjonijiet meħuda għall-għanijiet tal-bilanċ tal-pagamenti.

( 8 ) Dawn il-miżuri jinkludu restrizzjonijiet kwantitattivi fuq l-importazzjonijiet, ġbir ta' taxxi varjabbli fuq l-importazzjonijiet, prezzijiet minimi ta' l-importazzjonijiet, liċenzji diskrezzjonali ta' l-importazzjonijiet, miżuri mhux ta' tariffa miżmuma permezz ta' l-intrapriżi li jappartjienu għall-kummerċ ta' l-Istat, trażżin volontarju fuq l-esportazzjonijiet, u miżuri oħra simili ta' fuq il-fruntiera għajr id-dazji ordinarji tad-dwana, sewwa jew le jekk il-miżuri jinżammu skond derogi speċifiċi għall-pajjiż mid-dispożizzjonijiet tal-GATT 1947, imma mhux miżuri miżmuma skond id-dispożizzjonijiet tal-bilanċ tal-pagamenti jew skond dispożizzjonijiet oħra ġenerali mhux speċifiċi għall-biedja tal-GATT 1994 jew ta' Ftehimijiet Kummerċjali Multilatrali oħra fl-Anness 1A mal-Ftehim dwar il-WTO.

( 9 ) Il-prezz tar-riferiment użat sabiex jjiġu invokati d-dispożizzjonijiet ta' dan is-sub-paragrafu għandhom, b'mod ġenerali, ikunu l-valur medju c.i.f. ta' l-unità tal-prodott interessat, jew inkella għandu jkun il-prezz approprjat f'termini tal-kwalità tal-prodott u l-istadju tiegħu tal-proċessar. Wara l-użu inizjali tiegħu, għandu jkun speċifikat u disponibbli b'mod pubbliku safejn u sakemm meħtieġ sabiex jippermetti lill-Membri l-oħra li jistmaw id-dazju addizjonali li jista' jinġabar b'taxxa.

( 10 ) Meta ma jitqiesx il-konsum domestiku, għandu japplika l-livell grillu bażi skond is-sub-paragrafu 46(a).

( 11 ) Id-“dazji ta' kontrobilanċ” meta riferiti għalihom f'dan l-Artikolu huma dawk koperti bl-Artikolu VI tal-GATT 1994 u l-Part V tal-Ftehim dwar is-sussidji u l-Miżuri ta' Kontobilanċ.

( 12 ) Għall-għanijiet tal-paragrafu 3 ta' dan l-Anness, il-programmi governattivi taż-żamma tal-ħażniet għall-għanijiet tas-sigurtà fl-ikel fil-pajjiżi li qeħdin jiżviluppaw li l-ħidma tagħhom hija trasparenti u kondotta skond il-kriterji oġġettivi ppubblikati uffiċjalment jew linji gwida, għandhom jiġu kkunsidrati f'konformità mad-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu, inklużi l-programmi li fuqhom jiġu miksuba l-ħażniet ta' l-oġġetti ta' l-ikel għall-għanijiet tas-sigurtà fl-ikel u rrilaxxjati bi prezzijiet amministrati, sakemm id-differenza bejn il-prezz tal-kisba u l-prezz estern tar-riferiment tkun meqjusa fil-AMS.

( 13 ) Għall-għanijiet tal-paragrafi 3 u 4 ta' dan l-Anness, il-provvediment ta' l-oġġetti ta' l-ikel bi prezzijiet issussidjati bil-għan li jissodisfaw il-ħtiġiet ta' l-ikel tal-fqar fl-ibliet u fil-kampanja għandhom jiġu kkunsidrati li jkunu skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu.

( 14 ) F'dan il-Ftehim, riferiment għall-Artikolu XX(b) jinkludi wkoll ix-chapeau ta' dan l-Artikolu.

( 15 ) Għall-għanijiet tal-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 3, teżisti ġustifikazzjoni xjentifika jekk, fuq il-bażi ta' eżami u valutazzjoni tat-tagħrif xjentifiku disponibbli skond id-dispożizzjonijiet rilevanti ta' dan il-Ftehim, Membru jistabbilixxi illi l-istandards, il-linji gwida jew ir-rakkommandazzjonijiet internazzjonali ma jkunux biżżejjed għalbiex jiksbu l-livell approprjat tiegħu tal-protezzjoni sanitarja jew fitosanitarji.

( 16 ) Għall-għanijiet tal-paragrafu 6 ta' l-Artikolu 5, miżura ma tkunx iktar restrittiva għall-kummerċ għajr jekk ikun hemm miżura oħra, disponibbli b'mod raġonevoli li tqis il-probabbiltà tas-suċċess tekniku u ekonomiku, li tikseb il-livell approprjat tal-protezzjoni sanitarja jew fitrosanitarja u li tkun b'mod sinifikanti inqas restrittiva għall-kummerċ.

( 17 ) Għall-għanijiet ta' dawn id-definizzjonijiet, “annimal” tinkludi l-ħut u l-fawna selvaġġa; “pjanta” tinkludi l-foresti u l-flora selvaġġa; “dud u insetti tal-qerda” tinkludi l-ħaxix ħażin; u “kontaminanti” tinkludi l-fdalijiet tal-pestiċidi u tad-drogi veterinarji u materjal barrani.

( 18 ) Il-miżuri sanitarji u fitosanitarji bħalma huma l-liġijiet, id-digrieti jew l-ordinanzi li japplikaw b'mod ġenerali.

( 19 ) Meta f'dan il-Ftehim ikun hemm riferiment għaċ-“ċittadini”, it-terminu għandu jitqies, fil-każ ta' territorju tad-dwana separat ta' Membru tal-WTO, li jfisser persuni, naturali jew legali, li jkollhom id-domiċilju tagħhom jew li jkollhom stabbiliment reali u effettiv industrijali jew kummerċjali f'dan it-territorju tad-dwana.

( 20 ) Il-proċeduri tal-kontroll, l-ispezzjon u l-approvazzjoni jinkludu, fost ħwejjeġ oħra, il-proċeduri għat-teħid tal-kampjuni, it-testijiet u ċ-ċertifikazzjoni.

( 21 ) Safejn u sakemm possibbli, l-esportazzjonijiet minn pajjiż Membru l-inqas żviluppat jistgħu jibbenefikaw ukoll minn din id-dispożizzjoni.

( 22 ) Is-“sena tal-ftehim” hija ddefinita li tfisser perjodu taż-żmien ta' 12-il xahar li jibda mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO u fl-intervalli sossegwenti taż-żmien ta' 12-il xahar.

( 23 ) Id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994 ma għandhomx jinkludu l-Artikolu IX rigward il-prodotti li ma jkunux għadhom ġew integrati fil-GATT 1994, għajr kif ipprovvdut b'mod speċifiku fil-paragrafu 3 ta' l-Anness.

( 24 ) Ir-restrizzjonijiet jiddenotaw ir-restrizzjonijiet kwantitattivi unilaterali kollha, l-arranġamenti bilaterali u l-miżuri l-oħra li jkollhom effett simili.

( 25 ) Għaqda tad-dwana tista' taplika miżura tas-salvagward bħala unità waħdiena jew f'isem Stat Membru. Meta għaqda tad-dwana tapplika miżura tas-salvagward bħala unità waħdiena, il-ħtiġiet kollha sabiex jiġu stabbiliti ingurja gravi jew it-tehdida tagħha skond dan il-Ftehim għandhom ikunu msejsa fuq il-kondizzjonijiet eżistenti fl-għaqda tad-dwana bħala ħaġa waħda. Meta tiġi applikata miżura tas-salvagward f'isem Stat Membru, il-ħtiġet kollha sabiex jiġu stabbiliti l-inġurja gravi jew it-tehdida tagħha għandhom ikunu msejsa fuq il-kondizzjonijiet eżistenti f'dan l-Istat Membru u l-miżura għandha tiġi llimitata għal dan l-Istat Membru.

( 26 ) Din iż-żieda imminenti għandha tkun waħda li tista' titkejjel u ma għandhiex tiġi stabbilita li teżisti fuq il-bażi ta' allegazzjoni jew il-possibbiltà sempliċi li tinħoloq, per eżempju, mill-eżistenza tal-kapaċità tal-produzzjoni fil-Membri esportaturi.

( 27 ) “Persuni ta' nazzjonalità” hawn għandha titqies, fil-każ ta' Membru ta' territorju doganali separat tal-WTO, li tfisser persuni, naturali jew legali, li joqogħdu jew li għandhom stabbiliment industrijali jew kummerċjali reali u effettiv f'dak it-territorju doganali.

( 28 ) Fil-każ ta' TRIMs applikati taħt awtorità diskrezzjonali, kull applikazzjoni speċifika għandha tkun notifikata. M'hemmx għalfejn tkun svelata informazzjoni li tista' tippreġudika l-interessi kummerċjali leġittimi ta' intrapriżi partikolari.

( 29 ) It-terminu “inizjat”.

( 30 ) Bejgħ tal-prodotti destinati għal konsum fis-suq domestiku tal-pajjiż esportatur huma normalment meqjusa bħala ammont biżżejjed għad-determinazzjoni tal-valur normali jekk dan il-bejgħ ikun 5 fil-mija jew iktar tal-bejgħ tal-prodotti in konsiderazzjoni tal-Membru importatur, sakemm li razzjoni iżgħar għandha tkun aċċettabbli fejn l-evidenza turi li l-bejgħ domestiku b'dawn ir-razzjonijiet huma xorta waħda suffiċjentament ta' kobor sabiex jipprovdu għal paragun xieraq.

( 31 ) Meta dan il-Ftehim juża t-terminu “awtoritajiet”, din għandha tiġi nterpretata li tfisser awtoritajiet f'livell superjuri xierqa.

( 32 ) It-terminu estiż għandu ġeneralment ikun ta' sena iżda f'ebda każ ma jkun inqas minn sitt xhur.

( 33 ) Bejgħ li jsir bi spejjeż per unità isiru fi kwantitajiet sostanzjali meta l-awtoritajiet jistabbilixxu li l-medja bilanċjata tal-prezz tal-bejgħ tat-transazzjoni in konsiderazzjoni għal iktar mid-determinazzjoni tal-valur normali huwa inqas mill-medja stabbilita per spejjeż unitarji, jew li l-volum tal-bejgħ per spejjeż unitarji tirrapreżenta mhux inqas minn 20 fil-mija tal-volum mibjugħ fit-transazzjonijiet in konsiderazzjoni għad-determinazzjoni tal-valur normali.

( 34 ) L-aġġustament magħmul għal operazzjonijiet inizjali għandhom jirriflettu l-ispejjeż fi tmiem il-perjodu msemmi jew, jekk dan il-perjodu jestendi fuq il-perjodu ta' investigazzjoni, l-iktar spejjeż reċenti li jistgħu iktar raġonevolment jittieħdu in konsiderazzjoni mill-awtoritajiet waqt l-investigazzjoni.

( 35 ) Huwa mifhum li x'uħud mill-fatturi hawn fuq imsemmija jistgħu jirkbu fuq xulxin, u l-awtoritajiet għandhom jassiguraw li dawn ma jidduplikawx arranġamenti li diġa saru skond din id-dispożizzjoni.

( 36 ) Ġeneralment id-data tal-bejgh tkun tirrifletti d-data tal-kuntratt, ordni tax-xiri, konfermi ta' l-ordni, jew fattura, liema waħda minnhom tistabbilixxi t-termini materjali tal-bejgħ.

( 37 ) Taħt dan il-ftehim it-terminu “danni” għandu, sakemm ma jkunx speċifikat mod ieħor, tfisser id-danni materjali lill-industrija domestika, theddida jew danni materjali jew ritardazzjoni materjali ta' l-istabbiliment ta' din l-industija u għandha tiġi nterpretata skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu.

( 38 ) Eżempju wieħed, għalkemm mhux wieħed esklussiv, huwa li hemm raġuni konvinċenti biex temmen li fil-futur qarib, ikun hemm żieda sostanzjali fl-importazzjoni tal-prodotti bi prezzijiet tad-damping.

( 39 ) Għall-għan ta' dan il-paragrafu, il-produtturi għandhom jitqiesu relatati ma' l-esportaturi jew importaturi biss jekk (a) wieħed minnhom direttament jew indirettament jikkontrolla lill-ieħor; jew (b) it-tnejn li huma huma direttament jew indirettament ikkontrollati minn terza persuna; jew (ċ) flimkien direttament jew indirettament għandhom il-kontroll fuq terza persuna, sakemm li jkun hemm ċirkostanzi biex wieħed jemmen jew jissuspetta li l-effett tar-relazzjoni huwa dak li jista' jikkawża atteġjament differenti mill-produttur ikkonċernat minn produtturi mhux relatati. Għall-għan ta' dan il-paragrafu, wieħed huwa kkonsidrat li jikkontrolla lill-ieħor meta l-ewwel minn dawn huwa legalment jew operazzjonalment f'pożizzjoni li jeżerċita restrizzjonijiet jew direzzjoni fuq dan ta' l-aħħar.

( 40 ) Kif użat f'dan il-Ftehim, “dazju” għandha tfisser l-istima finali jew definittiva legali jew kollezjoni tad-dazju jew taxxa.

( 41 ) Fil-każ ta' industriji mqassmin li jinvolvu numru eċċezzjonali ta' produtturi, l-awtoritajiet jistgħu jiddeterminaw appoġġ u opposizzjoni permezz ta' l-użu ta' tekniċi statistikament validi bl-użu tal-kampjuni.

( 42 ) Il-Membri huma konxji li fit-territorju ta' ċerti Membri, l-impjegati ta' produtturi domestiċi ta' prodotti simili jew rappreżentanti ta' dawk l-impjegati jistgħu jagħmlu jew jappoġġjaw l-applikazzjoni għall-investigazzjoni taħt paragrafu 1.

( 43 ) Bħala regola ġenerali, it-terminu għall-esportaturi għandu jibda jgħodd mid-data ta' l-irċevuta tal-kwestjonarju, li għal din ir-raġuni għandha titqies li ġiet riċevuta ġimgħa qabel id-data minn meta nbagħtet lill-esponent jew trasmessa lir-rappreżentanti diplomatiċi xierqa tal-Membru esportatur jew, fil-każ ta' territorju separat ta' Membru tal-WTO għall-għanijiet tad-dwana, uffiċjal rappreżentanti tat-territorju esportatur.

( 44 ) Waqt li huwa mifhum, fejn in-numru ta' esportaturi jkun partikolarment għoli, it-test sħiħ ta' l-applikazzjoni bil-miktub għandha ulterjorment tiġi pprovduta biss lill-awtoritajiet tal-Membru esportatur jew ta' l-assoċazzjoni kummerċjali rilevanti.

( 45 ) Il-Membri huma konxji li fit-territorju ta' ċerti Membri jista' jkun hemm bżonn ta' svelar skond l-ordni protettiva magħmula b'mod issikat.

( 46 ) Il-Membri jaqblu li t-talba għal kunfindezjalità m'għandhiex tkun miċħuda arbitrarjament.

( 47 ) Il-kelma “jistgħu” m'għandhiex tiġi interpretata sabiex tippermetti l-kontinwazzjoni fl-istess ħin ta' proċeduri għall-implimentazzjoni ta' l-intrapriżi tal-prezzijiet ħlief fil-każ pprovdut fil-paragrafu 4.

( 48 ) Huwa mifhum li l-osservanza tat-termini msemmija f'dan is-subparagrafu u fis-subparagrafu 3.2 jista' ma jkunx possibbli fejn il-prodott in kwistjoni jkun soġġett għal proċeduri tar-reviżjoni ġudizzjarja.

( 49 ) Determinazzjoni ta' responsabbilità finali għal ħlas tad-dazju kontra d-damping, kif inhu pprovdut fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 9, fiħ innifsu ma jikkostitwix reviżjoni skond it-tifsira f'dan l-Artikolu.

( 50 ) Meta l-ammont tad-dazju ta' kontra d-damping huwa eżaminat fuq bażi retrospettiva, sejba fil-proċeduri ta' eżaminazzjoni iktar reċenti taħt is-subparagrafu 3.1 ta' l-Artikolu 9 li l-ebda dazju m'għandu jiġi impost, m'għandhiex fiha nnifisha tirrekjedi lill-awtoritajiet biex jitterminaw id-dazju definittiv.

( 51 ) Fejn l-awtoritajiet jipprovdu informazzjoni u spjegazzjonijiet taħt id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu permezz ta' rapport separat, dawn għandhom jassiguraw li dan ir-rapport ikun disponibbli fil-pront lill-pubbliku.

( 52 ) Dan mhux maħsub sabiex jipprekludi azzjoni taħt id-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994, kif ikun xieraq.

( 53 ) Huwa mifhum li din id-dispożizzjoni ma tobbligax lill-Membri li jippermettu lil entitajiet tal-gvern ta' Membri oħra jagħmlu spezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija ta' bastimenti fit-territorju tagħhom.

( 54 ) Standard internazzjonali huwa standard adottat minn korp governattiv jew non-governattiv li s-sħubija tiegħu tkun miftuħa għall-Membri kollha, li waħda mill-ativitajiet tiegħu rikonoxxuti hija fil-kamp ta' standardizzazzjoni.

( 55 ) Huwa mifhum li, għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim, “forza maġġuri” għandha tfisser “ġegħil bil-fors jew irreżistibbli, kors ta' ġrajjiet imprevedibbli li jiskużaw mit-twettiq tal-kuntratt”.

( 56 ) L-obbligi tal-Membri utenti fir-rigward tas-servizzi ta' entitajiet li jagħmlu l-ispezzjonijiet ta' qabel it-tagħbija tal-bastimenti dwar l-istima doganali għandhom ikunu l-obbligi li huma jkunu aċċettaw fil-GATT 1994 u l-Ftehim l-ieħor ta' Kummerċ Multilaterali inklużi fl-Anness IA tal-Ftehim tal-WTO.

( 57 ) Huwa mifhum li għajnuna teknika simili tista' tingħata fuq bażi bilaterali, plurilaterali jew multilaterali.

( 58 ) Huwa mifhum li din id-dispożizzjoni hija mingħajr preġudizzju għal dawk il-modi kif jiġu stabbiliti magħmula għall-għanijiet sabiex jiddefinixxu “industrija domestika” jew “prodotti simili ta' l-industrija domestika” jew termini simili kulfejn japplikaw.

( 59 ) Rigward ir-regoli ta' l-oriġini applikati għall-għanijiet tal-prokura tal-gvern, din id-dispożizzjoni ma għandhiex toħloq obbligi addizzjonali għal dawk diġà assunti mill-Membri skond il-GATT 1994.

( 60 ) Rigward it-tabiet magħmula matul l-ewwel sena mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, il-Membri għandhom ikunu meħtieġa biss li joħorġu l-istimi tagħhom malajr kemm jista' jkun.

( 61 ) Jekk jiġi stabbilit kriterju ad valorem, il-metodu għalbiex jiġi kkalkolat dan il-perċentwal għandu jiġi indikat ukoll fir-regoli ta' l-oriġini;

( 62 ) Jekk jiġi stabbilit il-kriterju tal-ħidma tal-fabbrikazzjoni jew tal-proċessar, il-ħidma li tikkonferixxi l-oriġini fuq l-oġġett interessat għandha tiġi speċifikata bil-preċiż.

( 63 ) Fk-istess waqt għandha tingħata konsiderazzjoni lill-arranġamenti li jirrigwardaw is-soluzzjoni tal-kontroversji li jkollhom x'jaqqsmu mal-klassifika tad-dwana.

( 64 ) Rigward it-talbiet magħmula matul l-ewwel sena mid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar il-WTO, il-Membri għandhom ikunu meħtieġa biss li joħorġu dawn l-istimi tagħhom malajr kemm jista' jkun.

( 65 ) Dawk il-proċeduri msejjħa “ta' liċenzar' kif ukoll proċeduri amministrattivi oħra simili”.

( 66 ) Xejn f'dan il-Ftehim m'għandu jittieħed li jimplika li l-bażi, skop u tul ta' żmien ta' miżura li tkun implimentata bi proċedura għal-liċenzar hija suġġetta għal dubju taħt dan il-Ftehim.

( 67 ) Għall-għan ta' dan il-Ftehim, it-terminu “gvern” għandu jitqies li jinkludi l-awtoritajiet kompetenti tal-Komunitajiet Ewropej.

( 68 ) Dawk il-proċeduri ta' liċenzar għall-importazzjoni li jinħtieġu assigurazzjoni li ma għandhom ebda effetti ristrettivi fuq l-importazzjonijiet għandhom jittieħdu li jaqgħu fl-ambitu ta' l-iskop tal-paragrafi 1 u 2.

( 69 ) Pajjiż Membru li qed jiżviluppa, barra minn pajjiż membru li qed jiżviluppa li kien jagħmel Parti fil-Ftehim dwar il-Proċeduri ta' Liċenzar għall-Importazzjoni magħmul fit-12 ta' April 1979, li għandu diffikultajiet speċifiċi bil-ħtiġijiet tas-sottoparagrafi (a)(ii) u (a)(iii) jista', meta jinnotifika lill-Kumitat, jittardja t-tħaddim ta' dawn is-sottoparagrafi b'mhux aktar minn sentejn mid-data tal-bidu fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO għal membru simili.

( 70 ) Kultant msemmija “li għandhom il-kwota”.

( 71 ) Oriġinarjament iċċirkulata bħala dokument tal-GATT 1947 L/3515 tat-23 ta' Marzu 1971.

( 72 ) Skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994 (Nota għall-Artikolu XVI) u d-dispożizzjonijiet ta' l-Anness I sa III ta' dan il-Ftehim, l-eżenzjoni ta' prodott esportat minn dazji jew taxxa fuq prodotti simili meta dawn ikunu destinati għall-konsum domestiku, jew it-tneħħija ta' dawn id-dazji jew taxxi f'ammonti li ma' jeċċedux dawk li apprezzaw, m'għandhomx jitqiesu bħala sussidju.

( 73 ) Kriterji oġġettivi jew kondizzjonijiet, kif użati hawnhekk, iffisru kriterji jew kondizzjonijiet li huma newtrali, li ma jagħmlux preferenzi bejn intrapriża u oħra, u li huma ekonomiċi fin-natura tagħhom u orrizontali fl-applikazzjoni tagħhom, bħan-numru ta' impjegati jew id-daqs ta' l-intrapriża.

( 74 ) F'dan ir-rigward, b'mod partikolari, l-informazzjoni dwar il-frekwenza li biha l-applikazzjonijiet għas-sussidju huma rifjutati jew approvati u r-raġunijiet għaliex dawn id-deċiżjonijiet għandhom jiġu kkonsidrati.

( 75 ) Dan l-istandard jintlaħaq meta l-fatti juru li l-għotja ta' sussidju, mingħajr ma jkunu għamluhom legalment kontinġenti in konsiderazzjoni ta' l-għemil ta' l-esportazzjoni, huwa fil-fatt marbut ma' l-esportazzjoni attwali jew antiċipata jew il-qligħ mill-esportazzjoni. Is-sempliċi fatt li sussidju huwa garantit lill-intrapriża li tesporta m'għandux għal dik ir-raġuni biss jitqies bħala sussidju ta' esportazzjoni skond it-tifsira f'din id-dispożizzjoni.

( 76 ) Il-miżuri msemmija fl-ANNESS I li ma jikkostitwux sussidji ta' esportazzjoni m'għandhomx ikunu projbiti taħt din jew kwalunkwe dispożizzjoni oħra ta' dan il-Ftehim.

( 77 ) Kwalunkwe perjodi msemmija f'dan l-Artikolu jistgħu jiġu estiżi permezz ta' ftehim bejn iż-żewġ naħat.

( 78 ) Kif inhu stabbilit fl-Artikolu 24.

( 79 ) Jekk laqgħa tad-DSB ma tkunx skedata matul dan il-perjodu, laqgħa bħal din tinżamm għal dan l-għan.

( 80 ) Din l-espressjoni mhix intiża biex tippermetti kontro-miżuri li m'humiex proporzjonali fid-dawl tal-fatt li s-sussidji kkonsidrati taħt dawn id-dispożizzjonijiet huma pprojbiti.

( 81 ) Din l-espressjoni mhix intiża biex tippermetti kontro-miżuri li m'humiex proporzjonali fid-dawl tal-fatt li s-sussidji kkonsidrati taħt dawn id-dispożizzjonijiet huma pprojbiti.

( 82 ) it-terminu “danni lill-industrija domestika” tintuża fl-istess mod bħal dik użata fil-Parti V.

( 83 ) It-terminu “annullament jew ostakolar” tintuża f'dan il-Ftehim fl-istess sens bħal dik użata fid-dispozzjonijiet rilevanti tal-GATT 1994, u l-eżistenza ta' dan l-anullament jew ostakolar għandu ikun stabbilit skond il-prattika ta' l-applikazzjoni ta' dawn id-dispożizzjonijiet.

( 84 ) It-terminu “preġudizzju serju fl-interess ta' Membru ieħor” tintuża f'dan il-Ftehim fl-istess sens bħal dik użata fil-paragrafu 1 ta' l-Artikolu XVI tal-GATT 1994, u tinkludi thedidda u preġudizzju serju.

( 85 ) Is-sussidjar totali ad valorem għandu jkun ikkalkulat skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Anness IV.

( 86 ) Peress li huwa antiċipat li ajruplani ċivili ikunu soġġetti għal regoli multilaterali, il-limitu f'dan is-subparagrafu ma japplikax għal ajruplani ċivili.

( 87 ) Il-Membri jirrikonoxxu li fejn finanazjar ibbażat fuq id-drittijet dwar programm ta' ajruplan ċivili mhux qed jitħallas lura kollu minħabba l-livell tal-bejgħ attwali li jaqa' taħt il-livell tal-bejgħ maħsub, dan ma jikkostitwix preġudizzju serju għall-għanijiet ta' dan is-suparagrafu.

( 88 ) Għajr fil-każ ta' regoli oħra miftiehma u ta' natura multilaterali japplikaw għall-kummerċ tal-prodott jew oġġett in kwistjoni.

( 89 ) Il-fatt li hemm referenza għal ċerti ċirkostanzi f'dan il-paragrafu, fiha nnifisha ma timponix fuqhom kwalukwe status legali kemm taħt il-GATT 1994 jew dan il-Ftehim. Dawn iċ-ċirkostanzi ma jistgħux ikunu iżolati, sporadiċi jew inkella insinifikanti.

( 90 ) Fl-eventwalità li t-talba tirrelata għal sussidju li jitqies li jirriżulta fi preġudizzju serju skond il-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6, l-evidenza disponibbli dwar il-preġudizzju serju tista' tiġi limitata għal evidenza disponibbli fir-rigward ta' jekk il-kondizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta' l-Artikolu 6 kienux sodisfatti jew le.

( 91 ) Kwalunkwe perjodi msemmija f'dan l-Artikolu jistgħu jiġu estiżi permezz ta' ftehim bejn iż-żewġ naħħat.

( 92 ) Jekk laqgħa tad-DSB ma tkunx skedata matul dan il-perjodu, laqgħa bħal din tinżamm għal dan l-għan.

( 93 ) Jekk laqgħa tad-DSB ma tkunx skedata matul dan il-perjodu, laqgħa bħal din tinżamm għal dan l-għan.

( 94 ) Huwa rikonoxxut li l-assistenza tal-gvern għal għanijiet varji hija pprovduta b'mod wiesgħa mill-Membri u li s-sempliċi fatt li din l-assistenza tista' ma tikkwalifikax għat-trattament ta' non-azzjonabbilità taħt id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu fiħ innifsu ma jirrestrinġix l-abbilità tal-Membri sabiex jipprovdu din l-assistenza.

( 95 ) Peress li huwa antiċipat li ajruplani ċivili jkunu soġġetti għal regoli multilaterali, id-dispożizzjonijiet ta' dan is-subparagrafu ma japplikawx għal dak il-prodott.

( 96 ) Sa mhux iktar tard minn 18-il xahar wara d-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim tal-WTO, il-Kumitat dwar Sussidji u Miżuri ta' Kontrobilanċ kif inhu pprovdut fl-Artikolu 24 (li f'dan il-Ftehim huwa indikat bħala “il-Kumitat”) għandu jirrevedi l-operazzjoni tad-dispożizzjonijiet tas-subparagrafu 2(a) bl-intenzjoni li jagħmel kull tibdil neċessarju sabiex itejjeb l-operazzjoni ta' dawn id-dispożizzjonijiet. Fil-konsiderazzjonijiet tiegħu dwar modifiki possibbli, il-Kumitat għandu jirrevedi b'attenzjoni d-definizzjoni tal-kategoriji indikati f'dan is-subparagrafu fid-dawl ta' l-esperjenza tal-Membri fl-operazzjoni tal-programmi ta' riċerka u x-xogħol f'istituzzjonijiet rilevanti oħra.

( 97 ) Id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim ma japplikawx għall-attivitajiet fundamentali li jsiru indipendentement minn edukazzjoni ogħla jew minn stabbilimenti tar-riċerka. Il-terminu “riċerka fundamentali” tfisser tkabbir ta' għarfien ġenerali xjentifiku u tekniku li m'għandhomx x'jaqsmu ma' l-għanjiet industrijali jew kummerċjali.

( 98 ) Il-livelli permissibbli għal assistenza mhux azzjonabbli msemmija f'dan is-subparagrafu għandhom ikunu stabbiliti b'referenza ta' l-ispejjeż totali u eliġibbli li ntefqu fuq perjodu ta' proġettazzjoni individwali.

( 99 ) it-terminu “riċerka industrijali” tfisser riċerka ppjanata jew investigazzjoni kritika li għandha l-għan li tisksopri għarfien ġdid, bl-għan li dan l-għarfien jista' jintuża fl-iżvilupp ta' prodotti ġodda, proċessi jew sevizzi, jew biex jikkawżaw titjib sostanzjali lill-prodotti eżistenti, proċessi jew servizzi.

( 100 ) it-terminu “attività ta' żvilupp pre-kompetittiv” tfisser it-traduzzjoni tas-sejbiet fir-riċerki industrijali fi pjan, timbru jew disinn għal prodotti, proċessi jew servizzi ġodda, modifikati jew mtejjeb jekk maħsubin għall-bejgħ jew għall-użu, li jinkludu l-ħolqien ta' l-ewwel prototip li ma jkunx jista' jintuża għall-għanijiet kummerċjali. Jista' jinkludi wkoll il-formulazzjoni konċettwali u d-disinn tal-prodotti, proċessi jew servizzi alternattivi u dimostrazzjonijiet inizjali jew proġetti pilota, stante li dawn l-istess proġetti ma jistgħux jiġu konvertiti jew użati għal applikazzjoni jew esplojtazzjoni kummerċjali. Dan ma jinkludix rutina jew alterazzjonijiet perjodiċi lill-prodotti eżistenti, linji ta' produzzjoni, proċessi ta' produzzjoni, servizzi u operazzjonijiet oħra għaddejjin anki jekk dawn l-alterazzjonijiet jistgħu jirrapreżentaw titjib.

( 101 ) Fil-każ ta' programmi li jkopru r-riċerka industrijali u l-attività ta' żvilupp pre-kompetittiv, il-livell permissibbli ta' assistenza mhux azzjonabbli m'għandux jeċċedi, is-sempliċi medja tal-livelli permissibbli ta' assistenza mhux azzjonabbli applikabbli liż-żewġ kategoriji hawn fuq imsemmija, ikkalkulati fuq il-bażi ta' l-ispejjeż kollha eliġibbli kif indikati skond (i) sa (v) ta' dan is-subparagrafu.

( 102 ) “Disinn ġenerali ta' l-iżvilupp reġjonali” ifisser programmi sussidjati bħala parti mill-politika reġjonali ta' l-iżvilupp internament konsistenti u ġeneralment applikabbli u li l-iżvilupp reġjonali mhumiex mogħtija f'punti ġeografikament isolati li m'għandhom l-ebda, jew virtwalment l-ebda, influwenza fuq l-iżvilupp tar-reġjun.

( 103 ) “Kriterji newtrali u Kriterji oġġettivi” ifisser kriterji li ma jiffavorixxux ċerti reġjuni apparti minn dak li huwa xieraq għall-eliminazzjoni jew għas-sostituzzjoni ta' disparitajiet reġjonali fl-istruttura tal-politika ta' l-iżvilupp reġjonali. F'dan ir-rigward, programmi ta' sussidju reġjonali, għandhom jinkludu l-livelli fuq l-ammonti ta' assistenza li tista tiġi garantita lil kull proġett issussidjat. Limiti bħal dawn għandhom jiġu differenzati skond il-livelli differenti ta' l-iżvilupp tar-reġjuni assistiti u għandhom jiġu espressi skond l-ispejjeż ta' investiment jew l-ispejjeż għal holqien tax-xogħol. F'dawn il-livelli, id-distribuzzjoni għall-assitenza għandha tkun biżżejjed wiesgħa u anki biex tevita l-użu predominanti tas-sussidju minn, jew l-għotja ta' ammonti kbar u disproporzjonati ta' sussidji lil, ċerti intrapriżi kif inhu pprovdut mill-Artikolu 2.

( 104 ) It-terminu “faċilitajiet eżistenti” tfisser faċilitajiet li ġew operati għal mill-inqas sentejn matul iż-żmien meta kienu imposti ħtiġijiet ambjentali ġodda.

( 105 ) Huwa rikonoxxut li xejn f'din id-dispożizzjoni dwar in-notifika tirrekjedi d-dispożizzjonijiet ta' informazzjoni kunfidenzali, inkluż l-informazzjoni kunfidenzali dwar il-kummerċ.

( 106 ) Id-dispożizzjonijiet ta' Parti II jew III jista jiġi invokat flimkien mad-dispożizzjonijiet tal-Parti V; madankollu, fir-rigward ta' l-effetti ta' sussidju partikolari fis-suq domestiku ta' Membru importatur, ikun hemm biss forma waħda (jew dazju ta' kontrobilanċ, jekk ir-rekwiżiti tal-Parti V huma sodisfatti, jew kontro-miżura taħt l-Artikolu 4 jew 7) ta' wens disponibbli. Id-dispożizzjonijiet tal-Partijiet III u V m'għandhomx jiġu invokati fir-rigward tal-miżuri meqjusa mhux azzjonabbli skond id-dispożizzjonijiet tal-Parti IV. Madankollu, miżuri msemmija fil-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 8 jistgħu jiġu nvestigati sabiex jiġi stabbilit jekk humiex speċifiċi jew le skond it-tifsira ta' l-Artikolu 2. Apparti minn hekk, fil-każ tas-sussidju msemmi fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8 imposti wara l-programm li ma kienx notifikat skond il-paragrafu 3 ta' l-Artikolu 8, id-dispożizzjonijiet tal-Parti III jew V jistgħu jiġu invokati, iżda dan is-sussidju għandhom jiġu ttrattati bħala non-azzjonabbli jekk jinstab li jikkonforma mal-livelli indikati fil-paragrafu 2 ta' l-Artikolu 8.

( 107 ) It-terminu “dazju ta' kontrobilanċ” għandha tiftiehem li tfisser dazju speċjali impost għall-għan biex ipaċi kwalunkwe sussidju li ngħata direttament jew indirettament fuq il-produttur, produzzjoni jew esportazzjoni ta' kwalunkwe merkanzija, kif inhu pprovdut fil-paragrafu 3 ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994.

( 108 ) Il-kelma “mibdi' kif użata minn issa” l quddiem tfisser azzjoni proċedurali permezz ta' liema membru formalment jibda investigazzjoni kif hemm provdut fl-Artikolu 11.

( 109 ) Fil-każ ta' l-industrija mqassma li tinvolvi numru partikolarment kbir ta' proċeduri, l-awtoritajiet jistgħu jiddeterminaw appoġġ u opposizzjoni permezz ta' l-użu tat-tattiċi statistikament validi bl-użu ta' kampjuni.

( 110 ) Il-Membri huma konxji tal-fatt li fit-territorju ta' ċerti Membri impjegati tal-produtturi domestiċi tal-prodott simili jew ir-rappreżentanti ta' dawk l-impjegati jistgħu jagħmlu jew jappoġġjaw l-applikazzjoni għall-investigazzjoni taħt paragrafu 1.

( 111 ) Bħala regola ġenerali, il-limitu taż-żmien għall-esportaturi jibda jgħodd mid-data meta jirċievi l-kwestjonarju, li għal dan l-għan jitiqes li kien riċevut fi żmien ġimgħa mid-data meta ntbagħat lill-esponent jew trasmess lir-rappreżentanti diplomatiċi xierqa tal-Membru esportatur jew, fil-każ ta' territorju doganali separat ta' Membru tal-WTO, rappreżentanti uffiċjali tat-territorju esportatur.

( 112 ) Miftiehem li fejn in-numru ta' esportaturi involuti huwa kbir ħafna, it-test sħiħ ta' l-applikazzjoni għandha tiġi pprovduta biss lill-awtoritajiet tal-Membru esportatur jew lill-assoċazzjonijet rilevanti tal-kummerċ li mbagħad għandhom jibgħatu kopji ta' l-istess lill-esportaturi kkonċernati.

( 113 ) Il-Membri huma konxji li fit-territorju ta' ċerti Membri jista' jintalab l-isvelar wara ordni għall-protezzjoni ta' natura stretta

( 114 ) Il-Membri jaqblu li t-talba għall-kunfidenzalità m'għandhiex tiġi arbitrarjament miċħuda. Il-Membri jaqblu wkoll li l-awtorità investigattiva tista' titlob li tkun rinunzjata l-kunfidenzalità biss dwar informazzjoni rilevanti lill-proċeduri.

( 115 ) Huwa partikolarment importanti, skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu, li l-ebda determinazzjoni affermativa sia preliminari jew finali għandha ssir mingħajr l-ebda opportunità raġjonevoli għal konsultazzjonijiet li jkunu saru. Konsultazzjonijiet bħal dawn jistgħu jistabbilixxu l-bażi tal-proċeduri taħt id-dispożizzjonijiet tal-Parti II, III jew X.

( 116 ) Taħt dan il-Ftehim it-terminu “danni” għandu, sakemm ma jkunx speċifikat mod ieħor, jinftiehem li jfisser danni materjali lill-industrija domestika, theddida jew ħsara materjali lill-industrija domestika jew ritardazzjoni ta' l-istabbilir ta' din l-industrija u għanda tiġi interpretata skond id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu.

( 117 ) Matul dan il-Ftehim it-terminu “prodott simili” (“produit similaire”) għanda tiġi nterpretata li tfisser prodott li huwa identiku, jiġifieri l-istess f'kull sens għal prodott in konsiderazzjoni, jew fin-nuqqas ta' dan il-prodott, prodott ieħor li, għalkemm mhux l-istess f'kull sens, għandu l-karatteristiċi li jixbħu ħafna dawk tal-prodott in kwistjoni.

( 118 ) Kif indikat fil-paragrafi 2 u 4.

( 119 ) Għall-għan ta' dan il-paragrafu, il-produtturi jitqiesu li huma relatati lill-esportaturi jew lill-importaturi biss jekk (a) wieħed minnhom direttament jew indirettament jikkontrolla lill-ieħor; jew (b) it-tnejn li huma direttament jew indirettament huma kkontrollati minn terza persuna; jew (c) flimkien jikkontrollaw terza persuna direttament jew indirettament, stante li hemm raġunijiet validi għall-konvinzjoni jew suspett li l-effett tar-relazzjoni huwa dak li jista' jikkawża atteġjament differenti da parti tal-produttur ikkonċernati minn produtturi mhux relatati. Għar-raġuni ta' dan il-paragrafu, wieħed jitqies bħala kontrollat minn ieħor meta l-ewwel wieħed minn dawn huwa legalment jew operazzjonalment fil-pożizzjoni li jeserċita restrizzjoni jew direzzjoni fuq dan ta' l-aħħar.

( 120 ) It-terminu “jista” m'għandux ikun interpretat li jippermetti l-kontinwazzjoni ta' proċeduri simultanji ma' l-implimentazzjoni ta' intrapriża, ħlief kif inhu pprovdut fil-paragrafu 4.

( 121 ) Għall-għanijiet ta' dan il-paragrafu, it-terminu “partijiet domestiċi interessati” m'għandux jinkludi konsumaturi u utenti ta' l-industrija tal-prodott importat li huwa soġġett għall-investigazzjoni.

( 122 ) Kif inhu wżat f'dan il-Ftehim “imposizzjoni” għandha tfisser l-istima definittiva jew legalment finali jew il-ġbir tad-dazju jew taxxa.

( 123 ) Meta l-ammont tad-dazju tal-kontrobilanċ jiġi eżaminat fuq bażi retrospettiva, jekk permezz ta' l-iktar proċedura reċenti ta' l-istima jinstab li l-ebda dazju m'għandu jiġi mpost, dan fih nnifsu ma jindikax it-talba lill-awtoritajiet sabiex itemmu d-dazju definittiv.

( 124 ) Fejn l-awtoritajiet jipprovdu informazzjoni u spegazzjonijiet taħt id-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu permezz ta' rapport separat, dwan għandhom jassiguraw li dan ir-rapport huwa disponibbli fil-pront lill-pubbliku.

( 125 ) Il-Kumitat għandu jistabbilixxi Grupp ta' Ħidma għar-reviżjoni tal-kontenut u l-forma tal-kwestjonarju kontenut fil-BISD 9S/193-194.

( 126 ) Għal-pajjiż Membru li qed jiżviluppa n-nuqqas ta' għoti ta' sussidji fuq l-esportazzjoni mid-data tad-dħul fis-seħħ fil-Ftehim tal-WTO, dan il-paragrafu għandu japplika fuq il-bażi tal-livell ta' sussidji fuq l-esportazzjoni mogħtija fl-1986.

( 127 ) Dan il-paragrafu mhuwiex intiż sabiex jipprekludi azzjoni taħt id-dispożizzjonijiet rilevanti oħra tal-GATT 1994, fejn ikun xieraq.

( 128 ) it-terminu “disponibbli kummerċjalment” ifisser li l-għażla bejn il-prodotti domestiċi u importati mhix ristretta u tiddependi biss fuq il-konsiderazzjonijiet kummerċjali.

( 129 ) “Tneħħija jew żvantaġġar” jinkludi l-eżenzjoni jew id-differiment sħiħ jew parzjali ta' l-ispejjeż ta' importazzjoni.

( 130 ) Il-Membri jirrikonoxxu li d-differiment m'għandux għalfejn jammonta għas-sussidju ta' l-esportazzjoni fejn, per eżempju, jinġabru l-ispejjeż xierqa ta' l-imgħaxijiet. Il-Membri jirriaffermaw il-prinċipju li l-prezzijiet ta' l-oġġetti fit-transazzjoni bejn l-intrapriżi ta' esportazzjoni u x-xerrejja barranin taħt il-kontroll tagħħom jew taħt l-istess kontroll għandha għal raġunijiet ta' taxxa tkun il-prezz li jintalab bejn intrapriżi indipendenti li qed jaġixxi mill-viċin. Kwalunkwe Membru jista' jattira l-attenzjoni ta' Membru ieħor lill-amministrazzjoni jew lill-prattika oħra li tista' tmur kontra dan il-prinċipju u li tirriżulta mis-salvataġġ sinifikanti ta' taxxi diretti fit-transazzjonijiet ta' esportazzjoni. F'ċirkostanzi bħal dawn il-Membri normalment għandhom jippruvaw jirrisolvu d-differnenzi tagħħom bl-użu ta' faċilitajiet ta' trattati dwar taxxi bilaterali eżistenti jew mekkaniżmi speċifiċi internazzjonali oħra, mingħajr preġudizzju għad-drittijiet u għall-obbligi tal-Membri taħt il-GATT 1994, li jinkludi wkoll id-dritt ta' konsultazzjoni maħluqa fis-sentenza preċedenti.

( 131 ) “Tneħħija jew żvantaġġar” jinkludi l-eżenzjoni jew id-differiment sħiħ jew parzjali ta' l-ispejjeż ta' importazzjoni.

( 132 ) “Tneħħija jew żvantaġġar” jinkludi l-eżenzjoni jew id-differiment sħiħ jew parzjali ta' l-ispejjeż ta' importazzjoni.

( 133 ) Paragrafu (h) ma japplikax għas-sistemi tat-taxxa bil-valur miżjud u għall-arranġament tat-taxxa tal-fruntieri fir rigward ta' l-istess; il-problema tat-tneħħija eċċessiva tat-taxxa bil-valur miżjud hija koperta esklussivament minn paragrafu (g).

( 134 ) “Tneħħija jew żvantaġġar” jinkludi l-eżenzjoni jew id-differiment sħiħ jew parzjali ta' l-ispejjeż ta' importazzjoni.

( 135 ) Dħul ikkonsmat fil-proċess ta' produzzjoni huwa dħul fisikament inkorporat, enerġija, faħam u żejt użat fil-proċess tal-produzzjoni u l-katalizzaturi li huma kkonsmati fil-kors ta' l-użu tagħħom sabiex jiksbu prodott esportat.

( 136 ) Ftehim bejn il-Membri għandhu jiżviluppa, skond il-ħtieġa, dwar kwistjonijiet li mhumiex speċifikati f'dan l-Anness jew li għandhom bżonn kjarifika ulterjuri għall-għanijiet tal-paragrafu 1(a) ta' l-Artikolu 6.

( 137 ) Id-ditta li qed triċievi hija d-ditta fit-territorju tal-Membru li qed jissussidja.

( 138 ) Fil-każ ta' sussidji relatati mat-taxxa l-valur tal-prodotti għandu jkun ikkalkulat bħala valur totali tal-bejgħ tad-ditta li qed tirċievi fis-sena fiskali meta ġiet iggwadanjata l-miżura relatata mat-taxxi.

( 139 ) Sitwazzjonijiet inizjali jinkludu istanzi fejn seħħew rabtiet finanzjarji għall-prodott ta' l-iżvilupp jew il-kostruzzjoni ta' faċilitajiet għall-produzzjoni ta' prodotti li qed jibbenifikaw mis-sussidju, anki jekk il-produzzjoni tkun għad ma nbdietx.

( 140 ) f'każijiet fejn l-eżistenza ta' preġudizzju serju trid tintwera.

( 141 ) Il-proċess ta' ġbir ta' inforazzjoni mid-DSB għandha tqis il-bżonn għall-protezzjoni ta' informazzjoni li hija kunfidenzali di natura jew li hija pprovduta fuq bażi kunfidenzali minn Membru involut f'dan il-proċess.

( 142 ) L-inkluzjoni ta' pajjiż Membru li qed jiżviluppa fil-lista indikata fil-paragrafu (b) hija bbażata fuq l-informazzjoni iktar reċenti mill-Bank Dinji dwar il-PGD per capita.

( 143 ) Għal aktar ċertezza, l-akkwakultura u s-sajd fl-ilmijiet interni huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan il-Ftehim.

( 144 ) Għal aktar ċertezza, il-pagamenti minn gvern għal gvern skont il-ftehimiet ta’ aċċess għas-sajd ma għandhomx jitqiesu bħala sussidji skont it-tifsira ta’ dan il-Ftehim.

( 145 ) Għal aktar ċertezza, għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim, sussidju għandu jkun attribwibbli lill-Membru li jkun qed jagħtih, irrispettivament mill-bandiera jew mir-reġistru ta’ kwalunkwe bastiment involut jew min-nazzjonalità tar-riċevitur.

( 146 ) “Sajd illegali, mhux irrappurtat u mhux irregolat (IUU)” tirreferi għall-attivitajiet stabbiliti fil-paragrafu 3 tal-Pjan ta’ Azzjoni Internazzjonali għall-Prevenzjoni, l-Iskoraġġiment u l-Eliminazzjoni tas-Sajd Illegali, Mhux Rappurtat u Mhux Regolat adottat mill-Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura tan-NU (FAO) fl-2001.

( 147 ) Għall-fini tal-Artikolu 3, it-terminu “operatur” ifisser l-operatur skont it-tifsira tal-Artikolu 2(e) fiż-żmien tal-ksur tas-sajd IUU. Għal aktar ċertezza, il-projbizzjoni fuq l-għoti jew iż-żamma ta’ sussidji lil operaturi involuti f’sajd IUU tapplika għal sussidji pprovduti għas-sajd u għal attivitajiet relatati mas-sajd fuq il-baħar.

( 148 ) Xejn f’dan l-Artikolu ma għandu jiġi interpretat li jobbliga lill-Membri jibdew investigazzjonijiet tas-sajd IUU jew jagħmlu determinazzjonijiet tas-sajd IUU.

( 149 ) Xejn f’dan l-Artikolu ma għandu jiġi interpretat li jaffettwa l-kompetenza tal-entitajiet elenkati skont l-istrumenti internazzjonali rilevanti jew li jagħti drittijiet ġodda lill-entitajiet elenkati meta jagħmlu determinazzjonijiet tas-sajd IUU.

( 150 ) Xejn f’dan l-Artikolu ma għandu jiġi interpretat li jdewwem, jew jaffettwa l-validità jew l-infurzabbiltà ta’ determinazzjoni tas-sajd IUU.

( 151 ) Pereżempju, dan jista’ jinkludi opportunità għal djalogu jew għal skambju ta’ informazzjoni bil-miktub jekk mitlub mill-Istat tal-bandiera jew mill-Membru li jissussidja.

( 152 ) It-terminazzjoni tas-sanzjonijiet hija kif previst skont il-liġijiet jew il-proċeduri tal-awtorità li tkun għamlet id-determinazzjoni msemmija fl-Artikolu 3.2.

( 153 ) Għall-fini ta’ dan il-paragrafu, livell bijoloġikament sostenibbli huwa l-livell determinat minn Membru kostali li jkollu ġurisdizzjoni fuq iż-żona fejn tkun qed issir l-attività tas-sajd jew relatata mas-sajd, bl-użu ta’ punti ta’ referenza bħar-rendiment massimu sostenibbli (MSY) jew punti ta’ referenza oħra, proporzjonat mad-data disponibbli għas-sajd; jew minn RFMO/A rilevanti f’żoni u għal speċijiet taħt il-kompetenza tagħha.

( 154 ) Għall-finijiet tal-Artikolu 8.1, il-Membri għandhom jipprovdu din l-informazzjoni flimkien mal-informazzjoni kollha meħtieġa skont l-Artikolu 25 tal-Ftehim SCM u kif stipulat fi kwalunkwe kwestjonarju użat mill-Kumitat SCM, pereżempju G/SCM/6/Rev.1.

( 155 ) Għall-membri LDC, u pajjiżi Membri li qed jiżviluppaw b’sehem annwali tal-volum globali tal-produzzjoni tal-qbid tal-baħar li ma jaqbiżx iż-0.8 fil-mija skont id-data tal-FAO ppubblikata l-aktar reċenti kif iċċirkolata mis-Segretarjat tad-WTO, in-notifika tal-informazzjoni addizzjonali f’dan is-subparagrafu tista’ ssir kull erba’ snin.

( 156 ) It-terminu “stokkijiet kondiviżi” jirreferi għal stokkijiet li jseħħu fiż-ŻEE ta’ żewġ Membri kostali jew aktar, jew it-tnejn li huma fiż-ŻEE u f’żona lil hinn minnha u maġenb dik iż-żona.

( 157 ) Għas-sajd ta’ diversi speċijiet, Membru minflok jista’ jipprovdi data oħra rilevanti u disponibbli dwar il-qabdiet.

( 158 ) Dan l-obbligu jista’ jintlaħaq billi tiġi pprovduta link elettronika għall-paġna web tal-Membru norifikanti jew għal paġna web uffiċjali xierqa oħra li tistabbilixxi din l-informazzjoni.

( 159 ) Is-subparagrafi 1(b) u 1(c) tal-Artikolu XXIII tal-GATT 1994 u l-Artikolu 26 tad-DSU ma għandhomx japplikaw għas-soluzzjoni tat-tilwim skont dan il-Ftehim.

( 160 ) Għall-finijiet ta’ dan l-Artikolu, it-terminu “sussidju pprojbit” fl-Artikolu 4 tal-Ftehim SCM jirreferi għal sussidji soġġetti għal projbizzjoni fl-Artikolu 3, l-Artikolu 4 jew l-Artikolu 5 ta’ dan il-Ftehim.

( 161 ) Għal aktar ċertezza, din id-dispożizzjoni ma tapplikax għal kriżijiet ekonomiċi jew finanzjarji.

( 162 ) Din il-limitazzjoni għandha tapplika wkoll għal arbitru stabbilit skont l-Artikolu 25 tal-Fehim dwar is-Soluzzjoni tat-Tilwim.

( 163 ) Inklużi r-regoli u l-proċeduri tal-RFMO/As.

( 164 ) Għaqda tad-dwana tista' tapplika miżura tas-salvagward bħala unità waħdiena jew f'isem Stat membru. Meta għaqda tad-dwana tapplika miżura tas-salvagward bħala unità waħdiena, il-ħtiġiet kollha sabiex jiġu stabbiliti l-inġurja gravi jew it-tehdida tagħha skond dan il-Ftehim għandhom ikunu msejsa fuq il-kondizzjonijiet eżistenti fl-għaqda tad-dwana bħala ħaġa waħda. Meta tiġi applikata miżura tas-salvagward f'isem Stat membru, il-ħtiġet kollha sabiex jiġu stabbiliti l-inġurja gravi jew it-tahdida tagħha għandhom ikunu msejsa fuq il-kondizzjonijiet eżistenti f'dan l-Istat membru u l-miżura għandha tiġi llimitata għal dan l-Istat membru. Xejn f'dan il-Ftehim ma jippreġudika l-interpetazzjoni tar-relazzjoni bejn l-Artikolu XIX u l-paragrafu 8 ta' l-Artikolu XXIV tal-GATT 1994.

( 165 ) Membru għandu jinnotifika minnufih azzjoni meħuda skond il-paragrafu 1 ta' l-Arikolu 9 lill-Kumitat tas-Salvagwardji.

( 166 ) Kwota ta' l-importazzjonijiet applikata bħala miżura ta' salvagward skond id-dispożizzjonijiet rilvenati tal-GATT 1994 u dan il-Ftehim jistgħu, bi ftehim reċiproku, jiġu amministrati mill-Membru esportatur.

( 167 ) Eżempji ta' miżuri simili jinkludu l-moderazzjoni ta' l-esportazzjonijiet, is-sistemi tal-monitoraġġ tal-prezz ta' l-esportazzjonijiet jew ta' l-importazzjonijiet, is-sorveljanza ta' l-esportazzjonijiet u l-impotazzjonijiet, kartelli ta' importazzjonijiet obbligatorji u skemi diskrezzjonali tal-liċenzi ta' l-eportazzjoni jew l-importazzjoni, li kull waħda minnhom tkun tista' tagħti l-protezzjoni.

( 168 ) L-eċċezzjoni waħdiena li għaliha l-Komunitajiet Ewropej huma intitolati hija indikata fl-Anness ma' dan il-Ftehim.

( 169 ) Din il-kondizzjoni hija mifhuma f’termini ta’ numru ta’ setturi, volum ta’ kummerċ affetwat u modi ta’ provvista. Sabiex tintlaħaq din il-kondizzjoni, ftehim ma għandux jinkludi a priori l-esklużjoni ta’ xi mod ta’ provvista.

( 170 ) Tipikament, din l-integrazzjoni tipprovdi liċ-ċittadini tal-partijiet ikkonċernati bi dritt għad-dħul ħieles fis-swieq tax-xogħol tal-partijiet u tinkludi miżuri li jikkonċernaw kondizzjonijiet ta’ ħlas, kondizzjonijiet ta’ l-impjieg oħrajn u benefiċċji soċjali.

( 171 ) It-terminu “organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti” jirreferi għal korpi internazzjonali li s-sħubija tagħhom hija miftuħa għall-korpi rilevanti ta’, għall-inqas, il-Membri kollha ta’ l-ODK.

( 172 ) Huwa mifhum li l-proċeduri taħt il-paragrafu 5 għandhom ikunu l-istess bħal dawk tal-GATT 1994.

( 173 ) L-eċċezzjoni ta’ l-ordni pubblika tista’ tkun invokata biss fejn theddida ġenwina u serja biżżejjed tkun magħmula fuq wieħed mill-interessi fundamentali tas-soċjetá.

( 174 ) Miżuri li huma mmirati biex iwasslu għall-imposizzjoni effettiva jew il-ġbir ta’ taxxi diretti jinkludu miżuri meħudin minn xi Membru taħt is-sistema ta’ tassazzjoni tiegħu li:

(i) 

japplikaw għall-fornituri ta’ servizz non-residenti b’rikonoxximent tal-fatt li l-obbligazzjoni tat-taxxa tan-non-residenti hija ddeterminata skond l-affarijiet taxxabbli li ġejjin jew jinsabu fit-territorju tal-Membru; jew

(ii) 

japplikaw għan-non-residenti sabiex jiżguraw l-imposizzjoni jew il-ġbir tat-taxxi fit-territorju tal-Membru; jew

(iii) 

japplikaw għan-non-residenti jew għar-residenti sabiex ma jħallux l-evażjoni jew l-evitar tat-taxxi, inklużi miżuri ta’ konformitá: jew

(iv) 

japplikaw għal konsumaturi ta’ servizzi pprovvduti fit-territorju jew mit-territorju ta’ Membru ieħor sabiex jiżguraw l-imposizzjoni jew il-ġbir tat-taxxi fuq dawn il-konsumaturi li ġejjin minn sorsi fit-territorju tal-Membru; jew

(v) 

jiddistingwu fornituri ta’ servizz soġġetti għat-taxxa fuq oġġetti intaxxati mad-dinja kollha minn oħrajn b’rikonoxximent tad-differenza fin-natura tal-bażi tat-taxxa ta’ bejniethom; jew

(vi) 

jistabbilixxu, jallukaw jew iqassmu d-dħul, profitt, qligħ, telf, tnaqqis jew kreditu ta’ persuni residenti jew fergħat ta’ l-istess persuna, sabiex jissalvagwardjaw il-bażi tat-taxxa tal-Membru.

Termini jew kunċetti tat-taxxa fil-paragrafu (d) ta’ l-Artikolu XIV u f’din in-nota huma stabbiliti skond definizzjonijiet jew kunċetti tat-taxxa, jew definizzjonijiet u kunċetti ekwivalenti jew simili, taħt il-liġi domestika tal-Membru li jieħu l-miżura.

( 175 ) Programm ta’ xogħol futur għandu jistabbilixxi kif, u f’liema qafas ta’ żmien isiru n-negozjati dwar dawn id-dixxiplini multilaterali.

( 176 ) Jekk Membru jintrabat b’aċċess tas-suq fejn tidħol il-provvista ta’ servizz bil-mod ta’ provvista kif imsemmi fis-subparagrafu 2(a) ta’ l-Artikolu I u jekk il-moviment tal-kapital ta’ bejn il-fruntieri huwa parti essenzali mis-servizz innifsu, dak il-Membru huwa marbut li jħalli dan il-moviment tal-kapital. Jekk Membru jintrabat bl-aċċess tas-suq fejn tidħol il-provvista ta’ servizz permezz tal-mod ta’ provvista kif imsemmi fis-subparagrafu 2(ċ) ta’ l-Artikolu I, huwa jkun marbut li jħalli trasferimenti ta’ kapital relatati fit-territorju tiegħu.

( 177 ) Is-subparagrafu 2(ċ) ma jkoprix miżuri ta’ Membru li jillimita l-dħul għall-provvista ta’ servizz.

( 178 ) Rabtiet speċifiċi meħudin bħala magħmulin taħt dan l-Artiklu ma għandhomx jjinftehmu li jirrikjedu xi Membru li jikkompensa għal xi żvantaġġi kompetittivi li jirriżultaw mill-karattru barrani tas-servizzi rilevanti jew tal-fornituri.

( 179 ) Fejn jidħlu ftehim dwar il-ħelsien mit-taxxa doppja li jeżistu fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim dwar l-ODK, din il-kwistjoni tista’ titressaq quddiem il-Kunsill għall-Kummerċ fis-Servizzi biss bil-kunsens taż-żewġ partijiet tal-ftehim.

( 180 ) Fejn is-servizz mhux ipprovvdut direttament minn persuna ġuridika iżda permezz ta’ forom oħrajn ta’ preżenza kummerċjali bħal fergħa jew uffiċċju rappreżentattiv, il-fornitur tas-servizz (i.e. il-persuna ġuridika) għandu, minkejja dan, permezz ta’ din il-preżenza jingħata t-trattament ipprovvdut lil fornituri tas-servizzi oħrajn taħt dan il-Ftehim. Dan it-trattament għandu jiġi estiż għal preżenza li permezz tagħha s-servizz ikun ipprovvdut u ma hemmx bżonn li jkun estiż għal partijiet oħrajn tal-fornitur li jinsabu barra t-territorju fejn is-servizz ikun ipprovvdut.

( 181 ) Il-fatt uniku tal-bżonn ta’ viża għal persuni naturali ta’ ċerti Membri u mhux għal oħrajn ma għandux ikun meqjus wieħed li jannulla jew ifixkel il-benefiċċji taħt rabta speċifika.

( 182 ) Dan il-paragrafu huwa mifhum li jfisser li kull Membru għandu jiżgura li l-obbligazzjonijiet ta' dan l-Anness ikunu applikati fejn jidħlu fornituri ta' xbieki u servizzi tat-trasport tat-telekomunikazzjonijiet bi kwalunkwe miżuri kif ikunu neċessarji.

( 183 ) It-terminu “non-diskriminatorju” huwa mifhum li jirreferi għal trattament ta' nazzjon l-iktar favorit u ta' trattament nazzjonali bħalma definit fil-Ftehim, kif ukoll li jirrifletti użanzi speċifiċi skond is-settur tat-terminu li jfisser “termini u kondizzjonijiet mhux inqas favorevoli minn dawk permessi għal kull utent ieħor ta' xbieki u servizzi tat-trasport tat-telekomunikazzjonijiet simili taħt ċirkostanzi simili”.

( 184 ) Meta “ċittadini” huma msemmija f'dan il-Ftehim, huma għandhom jitqiesu, fil-każ ta' Membru tat-territorju doganali separata ta' WTO, li jfissru persuni, naturali jew legali, li huma domiċilljati jew li għandhom stabbiliment reali u ndustrijali effettiv jew kummerċjali f'dak it-territorju doganali.

( 185 ) F'dan il-Ftehim, “Konvenzjoni ta' Pariġi” tirreferi għall-Konvenzjoni ta' Pariġi għall-Protezzjoni ta' Proprjetà Industrijali; “Konvenzjoni ta' Pariġi (1967)” tirreferi għall-Att ta' Stokkolma ta' din il-Konvenzjoni ta' l-14 ta' Lulju 1967. “Konvenzjoni Berne (1971)” tirreferi għall-Konvenzjoni Berne għall-Protezzjoni ta' Xogħlijiet Litterarji u Artistiċi; Konvenzjoni ta' Berne' tirreferi għall-Konvenzjoni Internazzjonali għall-Protezzjoni ta' Prodotti, Produtturi ta' Organizzazzjonijiet ta' Fonogrammi u Xandir, adottati f'Ruma fis-26 ta' Ottubru 1961. “Trattat dwar Proprjetà Intelletwali Dwar Ċirkwiti Integrati” (Trattat IPIC) jirreferi għal Proprjetà Intelletwali Dwar Ċirkwiti Integrati, adottati f'Washington fis-26 ta' Mejju 1989. “Ftehim WTO” jirreferi għall-Ftehim li Jistabbilixxi l-WTO.

( 186 ) Għall-għanijiet ta' l-Artikoli 3 u 4, “protezzjoni” għandha tinkludi fatti li jaffetwaw id-disponibbilità, l-akkwist, l-għan, manutenzjoni u l-infurzar ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali kif ukoll bħal dawk il-fatti li jaffetwaw l-użu ta' drittijiet ta' proprjetà intelletwali ndirizzata speċifikament f'dan il-Ftehim.

( 187 ) Minkejja l-ewwel sentenza ta' l-Artikolu 42, il-Membri jistgħu, dwar dawn l-obbligi, minflok jipprovdu għall-infurzar mill-azzjoni amministrattiva.

( 188 ) Għall-għanijiet ta' dan l-Artikolu, it-termini “pass inventiv” u “kapaċi għall-applikazzjoni ndustrijali” jistgħu jitqiesu minn Membru sabiex ikunu sinonimi mat-termini “mhux ovju” u “bżonnjuż” rispettivament.

( 189 ) Dan id-dritt, huwa bħad-drittijiet l-oħra konferiti taħt dan il-Ftehim fir-rispett ta' l-użu, bejgħ, importazzjoni jew distribuzzjoni oħra ta' l-oġġetti, soġġetti għad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 6.

( 190 ) “Użu ieħor” tirreferi għall-użu iktar minn dak permess taħt l-Artikolu 30.

( 191 ) Huwa mifhum li dawk il-Membri li m'għandhomx sistema ta' għotja oriġinali jistgħu jipprovdu li t-terminu ta' protezzjoni għandu jkun komputat mid-data ta' l-iffajljar fis-sistema ta' għotja oriġinali.

( 192 ) It-termini “detentur tad-dritt” f'din it-Taqsima għandu jinftiehem bħala li għandu l-istess tifsira bħat-terminu “detentur tad-drittijiet” fit-Trattat IPIC.

( 193 ) Għall-għan ta' din id-dispożizzjoni, “fatt kuntrarju għall-prattiċi kummerċjali onesti” għandha tfisser ta' l-inqas prattiċi bħal ksur ta' kuntratt, ksur ta' kunfidenza u ħajra għal ksur, u tinkludi l-akkwist ta' nformazzjoni li għadha mhix żvelata mill-partijiet terzi li kienu jafu, jew fejn negliġenza grossa fin-nuqqas li jsiru jafu, li ċertu prattiċi fejn involuti fl-akkwist.

( 194 ) Għall-għan ta' din il-Parti, it-termini “detentur tad-drittijiet” jinkludi federazzjonijiet u assoċjazzjonijiet li għandhom statura legali sabiex jasserixxu ċertu drittijiet.

( 195 ) Fejn Membru jkun ħatt sostanzjalment il-kontrolli kollha iktar minn moviment ta' l-oġġetti bejn il-fruntiera ma' Membru ieħor ma' liema tiffurma parti ta' l-unjoni doganali, m'għandux jintalab sabiex japplika d-dispożizzjonijiet ta' din it-Taqsima f'dik il-fruntiera.

( 196 ) Huwa mifhum li m'għandu jkun hemm l-ebda obbligu sabiex japplika ċertu proċeduri għall-importazzjonijiet ta' l-oġġetti mqiegħda fis-suq f'pajjiż ieħor bil-kunsens jew mad-detentur tad-drittijiet, jew għall-oġġetti fi transitu.

( 197 ) Għall-għanijiet ta' dan il-Ftehim:

(a) 

“oġġetti bi trademark falza” għandha tfisser kull oġġetti, li jinkludu ppakkjar, jinżammu mingħajr awtorizzazzjoni ta' marka ta' kummerċ li hija identika mal-marka ta' kummerċ irreġistrata validament fir-rispett ta' ċertu oġġetti, jew li ma jistgħux ikunu jingħarfu fl-aspetti essenzali tagħhom minn ċertu marka ta' kummerċ, u li minn hemm tikser id-drittijiet tas-sid tat-trademark ta' kummerċ fil-kwistjoni taħt il-liġi tal-pajjiż ta' l-importazzjoni;

(b) 

“oġġetti tad-dritt ta' l-awtur pirati” għandha tfisser kull xorta ta' oġġetti li huma kopji magħmula mingħajr kunsens tad-detentur tad-drittijiet jew persuna awtorizzata mid-detentur tad-drittijiet fil-pajjiż ta' produzzjoni u li huma magħmula direttament jew indirettament minn artiklu fejn l-għamla ta' dik il-kopja tikkostitwixxi ksur ta' dritt ta' l-awtur jew dritt relatat taħt il-liġi tal-pajjiż ta' l-importazzjoni.

( 198 ) Id-DSB għandu jinħtieġ li ddeċieda permezz ta' konsensus dwar fatt sottomess għall-konsiderazzjoni tiegħu, jekk l-ebda Membru, preżenti fil-laqgħa tad-DSB meta d-deċiżjoni ttieħdet, ma joġġezzjona formalment għad-deċiżjoni proposta.

( 199 ) Dan il-paragrafu għandu jkun applikat ukoll għat-tilwim li dwarhom ir-rapporti tal-panel ma kienux addottati jew implimentati għal kollox.

( 200 ) Fejn id-dispożizzjonijiet ta' kwalunkwe ftehim kopert ieħor dwar miżuri meħuda mill-gvernijiet reġjonali jew lokali jew awtoritajiet fit-territorju tal-Membru jkollhom dispożizzjonijiet differenti mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu, id-dispożizzjonijiet ta' ftehim kopert ieħor bħal dan għandu jipprevali.

( 201 ) Id-dispożizzjonijiet korrispondenti ta' konsultazzjoni fil-ftehim koperti huma mniżżla hawn taħt: Ftehim dwar l-Agrikoltura, Artikolu 19; Ftehim dwar l-Applikazzjoni ta' Miżuri Sanitarji u Fitosanitarji, paragrafu 1 ta' l-Artikolu 11; Ftehim dwar Tessuti u Lbies, paragrafu 4 ta' l-Artikolu 8, Ftehim dwar Barrieri Tekniċi għall-Kummerċ, paragrafu 1 ta' l-Artikolu 14; Ftehim dwar Miżuri ta' Investiment Relatati mal-Kummerċ, l-Artikolu 8; Ftehim dwar l-Implimentazzjoni ta' l-Artikolu VI tal-GATT 1994, paragrafu 2 ta' l-Artikolu 17; Ftehim dwar l-implimentazzjoni ta' l-Artikolu VII tal-GATT 1994, paragrafu 2 ta' l-Artikolu 19; Ftehim dwar l-Ispezzjoni ta' Qabel l-Imbarkazzjoni, l-Artikolu 7; Ftehim dwar ir-Regoli ta' Oriġini, l-Artikolu 7; Ftehim dwar il-Proċeduri ta' Liċenzar ta' Importazzjoni, l-Artikolu 6; Ftehim dwar is-Sussidji u l-Miżuri Kompensatorji, l-Artikolu 30; Ftehim dwar is-Salvagwardji, l-Artikolu 14; Ftehim dwar Aspetti Relatati mal-Kummerċ tad-Drittijiet tal-Proprjetà Intelletwali, l-Artikolu 64.1; u kwalunkwe dispożizzjonijiet ta' konsultazzjoni korrispondenti fil-Ftehim dwar Kummerċ Plurilaterali kif determinati mill-korpi kompetenti ta' kull Ftehim u kif notifikat lid-DSB.

( 202 ) Jekk parti li qed tilmenta titlob hekk, laqgħa tad-DSB għandha ssir għal dan l-għan fi żmien 15-il jum tat-talba, provdut li minn ta' l-inqas notifika minn qabel tingħata 10 t'ijiem mill-laqgħa.

( 203 ) Fil-każ fejn għaqdiet doganali jew swieq komuni huma partijiet għat-tilwima, din id-dispożizzjoni tapplika għal ċittadini tal-pajjiżi membri kollha ta' l-għaqdiet doganali jew swieq komuni.

( 204 ) Jekk laqgħa tad-DSB m'hix skedata f'dan il-perjodu f'ħin li jippermetti li jintlaħqu l-ħtiġijiet ta' paragrafu 1 u 4 ta' l-Artikolu 16, għandha ssir laqgħa tad-DSB għal dan l-għan.

( 205 ) Jekk laqgħa tad-DSB m'hix skedata waqt dan il-perjodu, għandha ssir laqgħa tad-DSB bħal din għal dan l-għan.

( 206 ) Il-“Membru konċernat” huwa l-parti tat-tilwima lejn min huma diretti r-rakkomandazzjonijiet tal-panel jew tal-Korp Ta' l-Appell.

( 207 ) Dwar ir-rakkomandazzjonijiet fil-każi li ma jinvolvux ksur tal-GATT 1994 jew kull ftehim kopert ieħor, ara l-Artikolu 26.

( 208 ) Jekk il-partjiet ma jistgħux jaqblu fuq arbitru fi żmien għaxar t'ijiem wara li jirreferu l-fatt għall-arbitragg, l-arbitru għandu jitqabbad mid-Direttur-Ġenerali fi żmien għaxar t' ijiem, wara li jikkonsulta lill-partijiet.

( 209 ) L-espressjoni “arbitru” għandha tkun interpretata bħala li tirreferi jew għal individwu jew ghal grupp.

( 210 ) Il-lista f'dokument MTN.GNS/W/120 tidentifika ħdax-il settur.

( 211 ) L-espressjoni “arbitru” għandha tkun interpretata bħala li tirreferi jew għal individwu jew għal grupp.

( 212 ) L-espressjoni “arbitru” għandha tkun interpretata bħala li tirreferi jew għal individwu jew għal grupp jew għall-membri tal-panel oriġinali meta jservu fil-kapaċità ta' arbitru.

( 213 ) Fejn id-dispożizzjonijiet ta' kwalunkwe ftehim kopert dwar miżuri meħuda mill-gvernijiet reġjonali jew lokali jew awtoritajiet fit-territorju tal-Membru ikollhom dispożizzjonijiet differenti mid-dispożizzjonijiet ta' dan il-paragrafu, għandhom jipprevalu d-dispożizzjonijiet ta' ftehim kopert bħal dan.

( 214 ) Where the provisions of any covered agreement concerning measures taken by regional or local governments or authorities within the territory of a Member contain provisions different from the provisions of this paragraph, the provisions of such covered agreement shall prevail.

( 215 ) Din il-lista ma tibdilx il-ħtiġijiet ta’ notifiki eżistenti fil-Ftehimiet ta’ Kummerċ Multilaterali fl-Anness 1 A tal-Ftehim WTO, jew, fejn applikabbli, il-Ftehimiet Plurilaterali ta’ Kummerċ fl-Anness 4 tal-Ftehim WTO.

( 216 ) Din il-lista ma tibdilx il-ħtiġijiet ta' notifiki eżistenti fil-Ftehimiet ta' Kummerċ Multilaterali fl-Anness 1 A tal-Ftehim WTO, jew, fejn applikabbli, il-Ftehimiet Plurilaterali ta' Kummerċ fl-Anness 4 tal-Ftehim WTO.

( 217 ) Għall-kull Parti, Appendiċi I huwa maqsum f'ħames l-Annessi:

— 
l-Anness 1 li fih entitajiet ċentrali tal-gvern.
— 
l-Anness 2 li fih entitajiet sotto-ċentrali tal-gvern.
— 
l-Anness 3 li fih l-entitajiet kollha l-oħra li jkunu jinsabu skond id-dispożizzjonijiet ta' dan il-Ftehim.
— 
l-Anness 4 jispeċifika s-servizzi, kemm jekk mniżżla b'mod posittiv jew negattiv, kopert minn dan il-Ftehim.
— 
l-Anness 5 jispeċifika servizzi koperti ta' kostruzzjoni.

Għetiebi relevanti huma speċifikati f'kull Parti ta' l-Annessi.

( 218 ) Dan il-Ftehim għandu japplika għal kull kuntratt nli għalih il-valur tal-kuntratt huwa stimat sabiex jaqbel ma' jew jaqbeż l-għatba fil-ħin tal-pubblikazzjoni ta' l-avviż skond Artikolu IX.

( 219 ) Għall-għan ta' dan il-Ftehim, regolazzjoni teknika hija dokument li tippreskrivi karatteristiċi ta' prodotti jew servizzi jew il-proċessi relatati magħhom u l-produzzjoni ta' metodi, inklużi d-sisposizzjonijiet applikabbli u amministrattivi, li bihom it-talba hija mandatorja. Jista wkoll jinkludi jew jitratta mat-terminoloġija, simboli, jew wkoll ippakjettar, immarkar jew ħtiġijiet ta' tikketti kif japplikaw għal prodott, servizz, proċess jew metodu ta' produzzjoni.

( 220 ) Għall-għan ta' dan il-Ftehim, dokument standard approvat minn korp rikonoxximent, li jipprovdi, għall-użu ta' repetizzjoni, regoli, linji ta' gwida jew karatteristiċi għall-Prodotti jew Servizzi jew proċessi relatati u metodi ta' produzzjoni, li bihom talba mhix mandatorja. Jista wkoll jinkludi jew jitratta mat-terminoloġija, simboli, jew wkoll ippakjettar, immarkar jew ħtiġijiet ta' tikketti kif japplikaw għal prodott, servizz, proċess jew metodu ta' produzzjoni.

( 221 ) Huwa magħruf li “apparat eżistenti” jinkludi software sal-limitu li l-kuntratt tal-bidu tas-software kien kopert mill-Ftehim.

( 222 ) Żvilupp oriġinali ta' l-ewwel prodott jew servizz jista jinkludi produzzjoni limitata jew forniment sabiex jinkorpora r-riżultati tat-testjar fil-miftuħ u biex juri li l-prodott jew servizz huwa tajjeb għall-produzzjoni jew forniment fi kwantita għal standards ta' kwalità aċċettabbli. Ma jestendix sa kwantita ta' produzzjoni jew forniment biex tiġi stabbilita vijabilita jew sabiex jirkupra l-ispejjeż tar-riċerka u ta' l-Iżvilupp.

( 223 ) Kumpens f'kuntratti tal-gvern huma miżuri lwżati biex jinkoraġġu żvilupp lokali jew itejjbu l-kontijiet tal-bilanċ ta' pagamenti permezz ta' kontenut, liċenzja ta' teknoloġija, ħtiġijiet t'investiment, investimenti, ta' kontro-kummerċ jew ħtiġijiet simili.

( 224 ) Għall-għan ta' dan il-Ftehim, it-terminu “gvern” huwa meqjus li jinkludi l-awtoritajiet kompetenti tal-Komunitajiet Ewropew.

( 225 ) Id- dispożizzjonijiet tal-Ftehim ta' l-1988 ħlief il-Preambolu, Artikolu VII u Artikolu IX għajr paragrafi 5(a) u (b) u paragrafu 10.

( 225 ) In this Arrangement and in the Protocols annexed thereto, the term “country” is deemed to include the European Economic Community.

( 225 ) This preambular provision applies only among participants that are Contracting Parties to the GATT.

( 225 ) It is confirmed that the term “matter” in this paragraph includes any matter which is covered by multilateral agreements negotiated within the framework of the Multilateral Trade Negotiations, in particular those bearing on export and import measures. It is further confirmed that the provisions of Article IV:5 and this footnote are without prejudice to the rights and obligations of the parties to such agreements.

( 225 ) The terms “acceptance” or “accepted” as used in this Article include the completion of any domestic procedures necessary to implement the provisions of this Arrangement.

( 225 ) For the purpose of this Arrangement, the term “government” is deemed to include the competent authorities of the European Economic Community.

( 225 ) This provision applies only among participants that are Contracting Parties to the GATT.

( 225 ) Derived from the manufacture of butter and anhydrous milk fat.

( 225 ) Annex I (1) is not reproduced.

( 225 ) US$ 600 per metric ton since 1 October 1981.

( 225 ) US$ 830 per metric ton since 5 June 1985.

( 225 ) US$ 600 per metric ton since 1 October 1981.

( 225 ) As defined in Article 2.1 (c) of this Procotol.

( 225 ) See Annex l(b), “Schedule of price differentials according to milk fat content”. (Annex 1 (b) is not reproduced).

( 225 ) See Article 2.

( 225 ) See Annex I(c), “Register of Processes and Control Measures”. It is understood that exporters would be permitted to ship skimmed-milk powder and buttermilk powder for animal feed purposes in an unaltered state to importers which have nad their processes and control measures inserted in the Register. In this case, exporters world inform the Committee of their intention to ship unaltered skimmed-milk powder and or buttermilk powder for animal feed purposes to those importers which have their processes and control measures registered. (Annex I (c) is not reproduced).

( 225 ) Annex II(a) is not reproduced.

( 225 ) US$ 1 200 per metric ton since 5 June 1985.

( 225 ) US$ 1 000 per metric ton since 5 June 1985.

( 225 ) See Article 2.

( 225 ) Annex III(a) is not reproduced.

( 225 ) US$ 1 000 per metric ton since 1 October 1981.

( 225 ) See Article 2.

( 226 ) Din id-dispożizzjoni tapplika biss fost il-Partijiet Kontraenti tal-GATT.

( 227 ) Huwa konfermat li t-terminu “materja” f'dan il-paragrafu jinkludi kull materja li hija koperta mill-ftehim multilaterali negozjati ġewwa l-qafas tan-Negozjati Kummerċjali Multilaterali, b'mod partikolari dawk li jiffokaw fuq il-miżuri ta' l-esportazzjonijiet u l-importazzjonijiet. Huwa konfermat ukoll illi d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 6 ta' l-Artikolu IV u din in-nota f'qiegħ il-paġna huma mingħajr preġudizzju għad-drittijiet u l-obbligi tal-Partijiet ta' dawn il-ftehim.

( 228 ) It-termini “aċċettazzjoni” jew “aċċettat” kif użati f'dan l-Artikolu jinkludu t-tkomplija ta' kull proċedura domestika meħtieġa għalbiex jiġu implimentati d-dispożizzjonijiet ta' dan l-Arranġament.

( 229 ) Għall-għanijiet ta' dan l-Arranġament, it-terminu “gvern” jitqies li jinkludi l-awtoritajiet kompetenti tal-Komunità Ekonomika Ewropea.

( 230 ) Din id-dispożizzjoni tapplika biss fost il-partjiet kontraenti tal-GATT.

Top