Impriża Konġunta għall-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja Ewropew
SOMMARJU TA’:
Ir-Regolament tal-Kunsill (UE) 2021/1173 li jistabbilixxi l-Impriża Konġunta għall-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja Ewropew
X’INHU L-GĦAN TAR-REGOLAMENT?
- Kif stipulat fl-Artikolu 187 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, biex timplimenta l-inizjattiva tal-computing ta’ prestazzjoni għolja Ewropew, ir-regolament jistabbilixxi l-Intrapriża Konġunta għall-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja Ewropew (EuroHPC JU) bejn l-Unjoni Ewropea (UE), l-Istati Membri tal-UE u msieħba privati, għal perjodu sal-31 ta’ Diċembru 2033.
- Il-missjoni tagħha hija li niżviluppaw, niskjeraw, nestendu u nżommu supercomputing dinjija ewlenija kkonsolidata, sigura u iperkonnessa*, quantum-computing*, ekosistema tal-infrastruttura tas-servizz u d-data.
PUNTI EWLENIN
Ir-regolament jibni fuq u jirrevoka r-Regolament (UE) 2018/1488.
Objettivi u attivitajiet
Impriża konġunta għandha l-għan li:
- twassal riżultati xjentifiċi, ekonomiċi, ambjentali, teknoloġiċi u soċjetali mill-investiment tal-UE fir-riċerka u l-innovazzjoni;
- twettaq il-prijoritajiet strateġiċi u tikkontribwixxi għall-oġġettivi u l-politiki tagħha;
- tindirizza sfidi globali, inklużi l-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti, billi ssegwi l-prinċipji li ġejjin tal-aġenda tal-Iżvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti 2030 u l-Ftehim ta’ Pariġi adottat taħt il-konvenzjoni qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-tibdil fil-klima;
- tikkoopera mill-qrib u tikkoordina ma’ sħubijiet u programmi rilevanti Ewropej oħra fil-livell tal-UE, nazzjonali u reġjonali;
- tiżviluppa, tiskjera u żżomm infrastruttura ta’ supercomputing iperkonnessa u infrastruttura tad-data fl-UE u tgħaqqadha ma’ spazji Ewropej u sistema ta’ cloud;
- tippromwovi eċċellenza xjentifika u tappoġġa l-adattament u l-użu sistematiku tar-riżultati tar-riċerka u l-innovazzjoni ġġenerati fl-UE;
- tiżviluppa u tappoġġa ulterjorment ekosistema tad-data u supercomputing kompetittiva u innovattiva ħafna biex tiġi distribwita madwar l-Ewropa, li tikkontribwixxi għat-tmexxija diġitali u xjentifika tal-UE, u li hija kapaċi tipproduċi b’mod awtonomu sistemi tal-kompjuter u applikazzjonijiet avvanzati;
- twessa’ l-użu tas-servizzi tas-supercomputing u tiżviluppa l-ħiliet ewlenin meħtieġa fix-xjenza u l-industrija Ewropea.
Membri tal-Intrapriża Konġunta
Il-membri tal-intrapriża konġunta huma:
- l-UE hija rrappreżentata mill-Kummissjoni Ewropea;
- l-Awstrija, il-Belġju, il-Bulgarija, il-Kroazja, Ċipru, iċ-Ċekja, id-Danimarka, l-Estonja, il-Finlandja, Franza, il-Ġermanja, il-Greċja, l-Ungerija, l-Iżlanda, l-Irlanda, l-Italja, il-Latvja, il-Litwanja, il-Lussemburgu, Malta, in-Netherlands, in-Norveġja, il-Polonja, il-Portugall, ir-Rumanija, is-Slovakkja, is-Slovenja, Spanja u l-Iżvezja;
- il-Montenegro, il-Maċedonja ta’ Fuq, l-Iżvizzera u t-Turkija, fuq il-kundizzjoni li jkunu assoċjati ma’ Orizzont Ewropa, il-Programm Ewropa Diġitali jew il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa;
- Il-pjattaforma teknoloġija Ewropea għall-assoċjazzjoni tal-computing ta’ prestazzjoni għolja (ETP4HPC) (suġġetta għall-approvazzjoni tal-UE);
- DAIRO — l-Assoċjazzjoni tad-Data, AI u r-Robotika, li qabel kienet magħrufa bħala l-Assoċjazzjoni tal-Valur tad-Data l-Kbira (BVDA) (suġġetta għall-approvazzjoni).
Governanza
L-istruttura tal-governanza hija magħmula minn:
- bord ta’ governanza, magħmul minn rappreżentanti tal-UE u pajjiżi parteċipi, responsabbli mit-tfassil ta’ politika strateġika u l-finanzjament ta’ deċiżjonijiet;
- bord industrijali u ta’ konsulenza xjentifika, b’rappreżentanti mill-akkademja u mill-industrija bħal utenti u fornituri tat-teknoloġija, biex jipprovdi pariri indipendenti lill-bord ta’ governanza dwar l-aġenda għall-innovazzjoni u r-riċerka strateġika u dwar l-akkwist u l-operat tas-supercomputers tal-impriża konġunta.
Kontribuzzjoni finanzjarja
Il-kontribuzzjoni finanzjarja tal-UE lill-intrapriża konġunta, inkluż l-approprijazzjonijiet taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE), hija sa EUR 3,081,300,000, inkluż EUR 92,000,000 għall-amministrazzjoni, fuq il-kundizzjoni li titqabbel mal-kontribuzzjoni tal-pajjiżi parteċipanti, distribwiti kif ġej:
- Orizzont Ewropa: sa EUR 900,000,000;
- Il-programm Ewropa Diġitali: sa EUR 1,981,300,000;
- Il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa: sa EUR 200,000,000
Membri privati tal-intrapriża konġunta għandhom jikkontribwixxu mill-inqas EUR 900,000,000.
Akkwist u sjieda ta’ tagħmir tal-kompjuter
L-intrapriża konġunta takkwista l-elementi li ġejjin taħt ir-regolament.
- Supercomputers tal-ogħla kwalità, kompjuters quantum u simulaturi quantum*, iżommu s-sjieda. L-UE tkopri sa 50 % tal-ispejjeż tal-akkwist flimkien ma’ sa 50 % tal-ispejjeż operattivi. L-ispejjeż totali li għad fadal mis-sjieda huma koperti mill-istat partiċipanti fejn il-kumpanija li qed tospita hija stabbilita.
- Supercomputers ta’ grad Industrijal-EuroHPC , li jżommu s-sjieda. L-UE tkopri sa 35 % tal-ispejjeż tal-akkwist flimkien ma’ sa 35 % tal-ispejjeż operattivi, il-kumplament huwa kopert mill-imsieħba privati tal-konsorzju.
- Supercomputers tal-medda tan-nofs, flimkien mal-pajjiżi parteċipanti, bi sjieda konġunta. L-UE tkopri sa 35 % tal-ispejjeż tal-akkwist flimkien ma’ sa 35 % tal-ispejjeż operattivi. L-ispejjeż totali li għad fadal mis-sjieda huma koperti mill-istat partiċipanti fejn il-kumpanija li qed tospita hija stabbilita.
L-impriża konġunta tista’ tniedi sejħa biex taġġorna s-supercomputers EuroHPC li hija sid tagħhom jew flimkien ma’ xi ħadd. Il-kontribuzzjoni massimu tal-UE għal tali aġġornamenti ma jistax jaqbeż EUR 150,000,000 għall-perjodu 2021–2027.
MINN META JAPPLIKA R-REGOLAMENT?
Ilu japplika mit-8 ta’ Awwissu 2021 u jkopri l-perjodu sal-31 ta’ Diċembru 2033.
SFOND
Għal aktar informazzjoni, ara:
TERMINI EWLENIN
Supercomputing. It-terminu huwa applikat b’mod ġenerali biex ifisser l-aktar sistemi veloċi u ta’ presetazzjoni għolja disponibbli fi kwalunkwe ħin. Supercomputers jintużaw primarjament għal xogħol xjentifiku u ta’ inġinerija li jeħtieġ komputazzjonijiet ta’ veloċità għolja ħafna.
Quantum-computing. L-istudju ta’ kif tuża l-fenomenu fil-fiżika quantum biex joħolqu modi ġodda tal-computing. Kompjuters quantum jagħmlu kalkoli bbażati fuq il-probabilità tal-istat tal-oġġett qabel jitkejjel.
Simulaturi quantum. Tagħmir li attivament juża effetti quantum biex iwieġeb mistoqsijiet dwar sistemi mudell u, permezz tagħhom, sistemi reali.
DOKUMENT EWLIENI
Ir-Regolament tal-Kunsill (UE) 2021/1173 tat-13 ta’ Lulju 2021 li jistabbilixxi l-Impriża Konġunta għall-Computing ta’ Prestazzjoni Għolja Ewropew u jħassar ir-Regolament (UE) 2018/1488 (ĠU L 256, 19.7.2021, pp. 3-51)
DOKUMENTI RELATATI
Ir-Regolament (UE) 2021/1153 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta’ Lulju 2021 li jistabbilixxi l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 1316/2013 u (UE) Nru 283/2014 (ĠU L 249, 14.7.2021, pp. 38–81)
Ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ġunju 2021 li jistipula dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura u r-regoli finanzjarji għalihom u għall-Fond għall-Ażil u l-Migrazzjoni, il-Fond għas-Sigurtà Interna u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Politika tal-Ġestjoni tal-Fruntieri u tal-Viżi (ĠU L 231, 30.6.2021, pp. 159–706)
Ir-Regolament (UE) 2021/694 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2021 li jistabbilixxi l-Programm Ewropa Diġitali u li jħassar id-Deċiżjoni (UE) Nru 2015/2240 (ĠU L 166, 11.5.2021, pp. 1-34)
Ir-Regolament (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ April 2021 jistabbilixxi l-Orizzont Ewropa — il-Programm Qafas għar-Riċerka u l-Innovazzjoni, li jistabbilixxi r-regoli tiegħu għall-parteċipazzjoni u d-disseminazzjoni, u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 1290/2013 u (UE) Nru 1291/2013 (ĠU L 170, 12.5.2021, pp. 1-68)
Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Il-Patt Ekoloġiku Ewropew (COM(2019) 640 final, 11.12.2019)
Verżjoni konsolidata tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea — it-Tielet Parti — Politiki u azzjonijiet interni tal-Unjoni — Titolu XIX — Ir-riċerka u l-iżvilupp teknoloġiku u l-ispazju — Artikolu 187 (ex Artikolu 171 TKE) (ĠU C 202, 7.6.2016, p. 131)
l-aħħar aġġornament 29.10.2021