Għajnuna finanzjarja lir-Rumanija

 

SOMMARJU TAD-DOKUMENT:

Deċiżjoni 2009/459/KE — għajnuna finanzjarja lir-Rumanija fuq medda medja ta’ żmien

Deċiżjoni 2011/288/UE — għajnuna finanzjarja prekawzjonarja lir-Rumanija fuq terminu ta’ żmien medju

Deċiżjoni 2013/531/UE — għajnuna finanzjarja prekawzjonarja lir-Rumanija fuq terminu ta’ żmien medju

X’INHU L-GĦAN TA’ DAWN ID-DEĊIŻJONIJIET?

• Huma għandhom l-għan li jipprovdu għajnuna finanzjarja lir-Rumanija.
• L-Unjoni Ewropea (UE) u l-Fond Monetarju Internazzjonali (FMI), bl-appoġġ ta’ organizzazjonijiet internazzjonali oħrajn ipprovdew għajnuna finanzjarja lir-Rumanija bejn l-2009 u l-2015.
• Il-bażi għall-azzjoni tal-UE huwa r-Regolament (KE) Nru 332/2002 li jippermettilha tipprovdi għajnuna finanzjarja fuq medda medja ta’ żmien lill-pajjiżi tal-UE li mhumiex fiż-żona tal-euro u li jkollhom diffikultajiet fil-bilanċ tal-pagamenti tagħhom.

PUNTI EWLENIN

• Fl-2009, l-UE qablet li r-Rumanija għandha tirċievi sa EUR 20 biljun f’għajnuna finanzjarja għall-2009-2011. Skont ir-Regolament (KE) Nru 332/2002, l-għajnuna kienet assoċjata mal-adozzjoni mir-Rumanija ta’ miżuri ta' politika ekonomika mfassla biex jistabbilixxu mill-ġdid bilanċ tal-pagamenti sostenibbli.
• Il-finanzjament ġie pprovdut:
  • Mill-UE: EUR 5 biljun taħt il-programm ta’ assistenza għall-bilanċ tal-pagamenti;
  • Mill-FMI: madwar EUR 12.95 biljun fuq arranġament ta’ riżerva;
  • Mill-Bank Dinji: EUR 1 biljun;
  • Mill-Bank Ewropew tal-Investiment u l-Bank Ewropew għar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp: EUR 1 biljun flimkien.
• Fl-2011, l-UE qablet li tipprovdi lir-Rumanija għajnuna finanzjarja prekawzjonarja sa EUR 1.4 biljun għall-2011-2013. Id-deċiżjoni rrikonoxxiet li:
  • ir-Rumanija ma kinitx se titlob il-ħlas ta’ ebda pagament mill-finanzjament sakemm ma tkunx qed tesperjenza diffikultà fil-bilanċ tal-pagamenti kurrenti jew fil-movimenti tal-kapital;
  • il-Kummissjoni Ewropea tikkunsidra kwalunkwe talba mir-Rumanija biex tirċievi parti mis-self jew kollu kemm hu fid-dawl tal-implimentazzjoni mill-Gvern tal-programm ta’ riforma ekonomika tiegħu;
  • l-għajnuna kienet sforz konġunt mal-FMI, li pprovda madwar EUR 3.6 biljun taħt arranġament ta’ riżerva prekawzjonarju,
  • il-Bank Dinji wiegħed għajnuna finanzjarja ulterjuri.
• Fl-2013, l-UE qablet dwar programm prekawzjonarju ġdid tal-bilanċ tal-pagamenti għar-Rumanija għall-2013-2015. Hija wiegħdet EUR 2 biljun u l-FMI wiegħed ammont simili. Dan kien maħsub biex jappoġġa l-pajjiż biex:
  • jikkonsolida l-istabilità makroekonomika, fiskali u finanzjarja;
  • iżid ir-reżiljenza ekonomika u t-tkabbir potenzjali;
  • itejjeb il-kapaċità amministrattiva;
  • jirriforma l-amministazzjoni fiskali, itejjeb il-ġestjoni finanzjarja pubblika u jirristruttura kumpaniji tal-istat.
• L-appoġġ finanzjarju taħt il-programm 2011-2013 u l-programm 2013-2015 qadd ma ttieħed.
• Billi t-tielet programm ta’ għajnuna finanzjarja ntemm fit-30 ta’ Settembru 2015, l-UE bdiet is-sorveljanza ta' wara l-programm tagħha fl-1 ta’ Ottubru 2015. Din is-sorveljanza:
  • tiffoka fuq il-programm tal-bilanċ tal-pagamenti 2009-2011 li taħtu EUR 3.5 biljun mis-self ta’ EUR 5 biljun imħallsa għad iridu jitħallsu;
  • tinvolvi żjarat regolari fir-Rumanija biex tiġi evalwata s-sitwazzjoni ekonomika, fiskali u finanzjarja tal-pajjiż;
  • x’aktarx iddum sa Mejju 2018 meta 70 % tas-self oriġinali huwa mistenni jitħallas lura.

META JAPPLIKAW DAWN ID-DEĊIŻJONIJIET?

• Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2009/459 daħlet fis-seħħ fil-11 ta’ Mejju 2009.
• Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2011/288/UE daħlet fis-seħħ fit-13 ta’ Mejju 2011.
• Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/531/UE daħlet fis-seħħ fil-25 ta’ Ottubru 2013.

SFOND

• Fi Frar 2002, il-Kunsill tal-UE ta s-setgħa lill-UE biex tagħti self lill-pajjiżi membri li qed jesperjenzaw, jew huma mhedda b’diffikultajiet fil-bilanċi tal-pagamenti jew fil-movimenti tal-kapital tagħhom.
• Din l-għajnuna finanzjarja hija disponibbli biss għall-pajjiżi li ma jużawx l-euro.
• Ir-Rumanija applikat għall-ewwel darba għall-għajnuna fl-2009 wara li l-munita tagħha waqgħet bi 30 % kontra l-euro matul il-15-il xahar preċedenti u d-defiċits tal-baġit u tal-kont kurrenti tagħha żdiedu b’mod mgħaġġel minħabba l-kriżi finanzjarja.
• Għal aktar informazzjoni, ara:
  • “L-assistenza għall-bilanċ tal-pagamenti lir-Rumanija” fuq is-sit elettroniku tal-Kummissjoni Ewropea.

DOKUMENT EWLIENI

Deċiżjoni tal-Kunsill 2009/459/KE tas-6 ta’ Mejju 2009 li tagħti għajnuna finanzjarja tal-Komunità lir-Rumanija fuq medda medja ta’ żmien (ĠU L 150, 13.6.2009, pp. 8-10)

L-emendi suċċessivi għad-Deċiżjoni 2009/459/KE ġew inkorporati fit-test oriġinali. Din il-verżjoni konsolidata hija ta’ valur dokumentarju biss.

Deċiżjoni tal-Kunsill 2011/288/UE tat-12 ta’ Mejju 2011 dwar l-għoti ta’ għajnuna finanzjarja prekawzjonarja mill-UE fuq terminu ta’ żmien medju lir-Rumanija (ĠU L 132, 19.5.2011, pp. 15-17)

Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/531/UE tat-22 ta’ Ottubru 2013 dwar l-għoti ta' għajnuna finanzjarja prekawzjonarja mill-Unjoni fuq terminu ta' żmien medju lir-Rumanija (ĠU L 286, 29.10.2013, pp. 1-3)

DOKUMENTI RELATATI

Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru. 332/2002 tat-18 ta’ Frar 2002 li jistabbilixxi faċilita' li tipprovdi għajnuna finanzjarja għal żmien medju għall-bilanċi ta' pagament tal-Istati Membri (ĠU L 53, 23.2.2002, pp. 1–3)

Ara l-verżjoni konsolidata.

l-aħħar aġġornament 30.01.2017