This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018DC0370
REPORT FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL CONVERGENCE REPORT 2018 (prepared in accordance with Article 140(1) of the Treaty on the Functioning of the European Union)
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL RAPPORT DWAR IL-KONVERĠENZA (imħejji f'konformità mal-Artikolu 140(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea)
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL RAPPORT DWAR IL-KONVERĠENZA (imħejji f'konformità mal-Artikolu 140(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea)
COM/2018/370 final
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 23.5.2018
COM(2018) 370 final
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL
RAPPORT DWAR IL-KONVERĠENZA
(imħejji f'konformità mal-Artikolu 140(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea)
{SWD(2018) 350 final}
1.L-ISKOP TAR-RAPPORT
L-euro huwa maħsub biex ikun il-munita unika tal-Unjoni Ewropea kollha kemm hi. Huwa issa jintuża ta’ kuljum minn madwar 342 miljun ruħ f’19-il Stat Membru (“iż-żona tal-euro”). L-euro huwa t-tieni munita l-aktar użata fid-dinja. Sittin pajjiż u territorju ieħor madwar id-dinja, li fihom jgħixu 175 miljun persuna, iddeċidew li jużaw l-euro bħala l-munita tagħhom jew li jorbtu l-munita tagħhom miegħu.
L-Artikolu 140(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (minn hawn ’il quddiem it-TFUE) jitlob li l-Kummissjoni u l-Bank Ċentrali Ewropew jirrapportaw lill-Kunsill, mill-inqas darba kull sentejn, jew wara talba ta' xi wieħed mill-Istati Membri b'deroga 1 , dwar il-progress miksub mill-Istati Membri fit-twettiq tal-obbligi tagħhom rigward il-kisba ta' unjoni ekonomika u monetarja. Ir-Rapporti dwar il-Konverġenza l-aktar riċenti tal-Kummissjoni u tal-BĊE ġew adottati f’Ġunju 2016.
Ir-Rapport dwar il-Konverġenza tal-2018 jkopri s-seba' Stati Membri li ġejjin b'deroga: il-Bulgarija, ir-Repubblika Ċeka, il-Kroazja, l-Ungerija, il-Polonja, ir-Rumanija, u l-Iżvezja 2 . Valutazzjoni aktar dettaljata tal-qagħda tal-konverġenza f'dawn l-Istati Membri hija pprovduta f'Anness Tekniku ta' dan ir-Rapport.
Il-kontenut tar-rapporti mħejjija mill-Kummissjoni u l-BĊE huwa rregolat mill-Artikolu 140(1) TFUE. Dan l-Artikolu jesiġi li r-rapporti jinkludu eżami tal-kompatibilità tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, inklużi l-istatuti tal-bank ċentrali nazzjonali, mal-Artikoli 130 u 131 TFUE u l-Istatut tas-Sistema Ewropea tal-Banek Ċentrali u tal-Bank Ċentrali Ewropew (minn hawn ’il quddiem l-Istatut tas-SEBĊ/BĊE). Ir-rapporti jridu jeżaminaw ukoll jekk ikunx intlaħaq grad għoli ta' konverġenza sostenibbli fl-Istat Membru kkonċernat, b'referenza għall-issodisfar tal-kriterji ta' konverġenza (l-istabilità tal-prezzijiet, il-finanzi pubbliċi, l-istabilità tar-rati tal-kambju, ir-rati tal-imgħax għal terminu twil), u billi jitqiesu fatturi oħrajn imsemmija fl-aħħar subparagrafu tal-Artikolu 140(1) TFUE. L-erba' kriterji ta' konverġenza huma żviluppati fi Protokoll anness mat-Trattati (il-Protokoll Nru 13 dwar il-kriterji ta' konverġenza).
Il-kriżi ekonomika u finanzjarja, flimkien mal-kriżi fiż-żona tal-euro tad-dejn sovran, kixfu distakki fis-sistema ta' governanza ekonomika tal-Unjoni Ekonomika u Monetarja (UEM) u wrew li l-istrumenti tagħha jenħtieġ li jintużaw b'mod aktar komprensiv. Bil-għan li jiġi garantit il-funzjonament sostenibbli tal-UEM, beda jsir tisħiħ ġenerali tal-governanza ekonomika fl-Unjoni. Il-valutazzjoni ta’ konverġenza għaldaqstant hija allinjata mal-approċċ usa' tas-Semestru Ewropew li jikkunsidra b'mod integrat l-isfidi tal-politika ekonomika li qed taffaċċa l-UEM biex tiżgura sostenibilità fiskali, kompetittività, stabilità tas-suq finanzjarju u tkabbir ekonomiku. L-innovazzjonijiet ewlenin fil-qasam tar-riforma ta’ governanza, it-tisħiħ tal-valutazzjoni tal-proċess ta' konverġenza ta’ kull Stat Membru u s-sostenibilità tiegħu, jinkludu, fost oħrajn it-tisħiħ tal-proċedura tad-defiċit eċċessiv kif imsaħħaħ mir-riforma tal-2011 tal-Patt ta’ Stabilità u Tkabbir, u strumenti ġodda fil-qasam tas-sorveljanza tal-iżbilanċi makroekonomiċi. B’mod partikolari, dan ir-rapport iqis ir-riżultati tal-Proċedura ta’ Żbilanċ Makroekonomiku 3 .
Dawn il-kriżijiet urew ukoll l-eżistenza ta’ rabtiet mhux mixtieqa bejn is-setturi bankarji nazzjonali u s-sovrani tagħhom u tat lok għal forzi ta’ frammentazzjoni qawwija fis-swieq finanzjarji. L-Unjoni Bankarja nħolqot biex tkisser dawn ir-rabtiet u treġġa’ lura l-frammentazzjoni, kif ukoll biex tiżgura diversifikazzjoni tar-riskju aħjar madwar l-Istati Membri u finanzjament adegwat għall-ekonomija. Diversi elementi ewlenin tal-Unjoni Bankarja diġà huma stabbiliti, jiġifieri l-Ġabra Unika tar-Regoli, il-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku (MSU) u l-Fond Uniku ta’ Riżoluzzjoni (SRF). L-Istati Membri li jadottaw l-euro se jipparteċipaw ukoll fl-Unjoni Bankarja. Tali parteċipazzjoni hija irrispettivament mill-valutazzjoni tal-kriterji ta’ konverġenza li ssir f’dan ir-rapport.
Bħala parti mill-pakkett dwar l-approfondiment tal-UEM tal-Ewropa, ippreżentat fis-6 ta’ Diċembru 2017, il-Kummissjoni Ewropea pproponiet li twaqqaf fluss ta’ ħidma dedikat (fil-qafas tal-attivitajiet ta’ għajnuna teknika tagħha) biex joffri appoġġ immirat lill-Istati Membri fi triqithom biex jissieħbu fl-euro 4 . Din il-proposta kienet riflessa fl-emenda tar-Regolament dwar il-Programm ta’ Sostenn għar-Riforma Strutturali 5 . Il-Kummissjoni ħabbret ukoll li għall-perjodu ta’ wara l-2020, hija se tipproponi faċilità ta’ konverġenza ddedikata sabiex l-Istati Membri jiġu appoġġjati fit-tħejjija konkreta tagħhom għal parteċipazzjoni bla xkiel fiż-żona tal-euro. Dan huwa madankollu irrispettivament mill-proċess formali lejn l-adozzjoni tal-euro, li jitwettaq permezz ta’ Rapporti dwar il-Konverġenza.
Kriterji ta' konverġenza
L-eżami tal-kompatibilità tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, inklużi l-istatuti tal-bank ċentrali nazzjonali, mal-Artikolu 130 TFUE u mal-obbligu ta’ konformità skont l-Artikolu 131 TFUE jinkludi valutazzjoni tal-osservanza tal-projbizzjoni tal-finanzjament monetarju (l-Artikolu 123) u l-projbizzjoni tal-aċċess privileġġat (l-Artikolu 124); konsistenza mal-objettivi tas-SEBĊ (l-Artikolu 127(1)) u mal-kompiti (l-Artikolu 127(2)) u ma’ aspetti oħra relatati mal-integrazzjoni tal-bank ċentrali nazzjonali fis-SEBĊ.
Il-kriterju dwar l-istabilità fil-prezzijiet huwa definit fl-ewwel inċiż tal-Artikolu 140(1) TFUE: “il-ksib ta’ livell għoli ta’ stabilità fil-prezzijiet [...] jirriżulta minn rata ta’ inflazzjoni li l-iżjed tkun tixbaħ lil dik tat-tliet Stati Membri li jkunu qed imorru l-aħjar f'dik li hija l-istabilità fil-prezzijiet”.
L-Artikolu 1 tal-Protokoll dwar il-kriterji ta' konverġenza jipprevedi wkoll li “il-kriterju tal-istabilità tal-prezzijiet […] ifisser li l-Istat Membru jkollu grad ta' stabilità tal-prezzijiet li jkun sostenibbli u rata medja ta' inflazzjoni, osservata fuq perjodu ta' sena qabel l-eżami, li ma teċċedix b'aktar minn 1.5 %,dik tal-aħjar tliet Stati Membri, f’dik li hi stabilità fil-prezzijiet. L-inflazzjoni għandha tiġi mkejla permezz ta' indiċi tal-prezzijiet tal-konsumatur fuq bażi komparabbli, meta jiġu kkunsidrati d-differenzi fid-definizzjonijiet nazzjonali” 6 . Ir-rekwiżit ta’ sostenibilità jimplika li l-prestazzjoni tal-inflazzjoni sodisfaċenti għandha tkun attribwita għall-andament tal-kostijiet tad-dħul u fatturi oħra li jinfluwenzaw l-iżvilupp tal-prezzijiet b’mod strutturali, aktar milli l-influwenza ta’ fatturi temporanji. Għalhekk, l-eżami tal-konverġenza jinkludi valutazzjoni tal-fatturi li għandhom impatt fuq il-prospettiva tal-inflazzjoni u huwa kkomplementat b'referenza għall-aktar tbassir riċenti tas-servizzi tal-Kummissjoni rigward l-inflazzjoni 7 . Relatat ma’ dan, ir-rapport jivvaluta wkoll jekk hux probabbli li l-pajjiż jissodisfa l-valur referenzjarju fix-xhur li ġejjin.
Il-valur referenzjarju tal-inflazzjoni ġie kkalkolat li kien 1.9 % f'Marzu 2018 8 , b’Ċipru, l-Irlanda u l-Finlandja bħala t-tliet “Stati Membri bl-aħjar riżultati” 9 .
Il-kriterju ta' konverġenza li jittratta l-finanzi pubbliċi huwa definit fit-tieni inċiż tal-Artikolu 140(1) TFUE bħala “sostenibilità tas-sitwazzjoni finanzjarja tal-Gvern; din tirriżulta minn sitwazzjoni baġitarja li tkun mingħajr defiċit eċċessiv fis-sens tal-Artikolu 126(6)”. Barra minn hekk, l-Artikolu 2 tal-Protokoll dwar il-kriterji tal-konverġenza jiddikjara li dan il-kriterju jfisser li “filwaqt tal-eżami l-Istat Membru ma jkunx suġġett meta jiġi eżaminat għal deċiżjoni tal-Kunsill taħt l-Artikolu 126(6) tat-Trattati li jkun hemm defiċit eċċessiv". Bħala parti mit-tisħiħ ġenerali tal-governanza ekonomika fl-UEM, il-leġiżlazzjoni sekondarja relatata mal-finanzi pubbliċi ġiet imsaħħa fl-2011, inklużi r-regolamenti l-ġodda li jemendaw il-Patt ta’ Stabilità u Tkabbir 10 .
It-TFUE jirreferi għall-kriterju tar-rata tal-kambju fit-tielet inċiż tal-Artikolu 140(1) bħala “l-osservanza tal-marġini ta' fluttwazzjoni normali li dwarhom hemm provdut bil-mekkaniżmu tar-rata tal-kambju tas-Sistema Monetarja Ewropea, għal mill-inqas sentejn, mingħajr żvalutazzjoni fil-konfront tal-euro”.
L-Artikolu 3 tal-Protokoll dwar il-kriterji ta' konverġenza jipprevedi li: “Il-kriterju fuq il-parteċipazzjoni f'Mekkaniżmu tar-Rata tal-Kambju tas-Sistema Monetarja Ewropea (…) ifisser li Stat Membru jkun irrispetta l-marġni normali ta' fluttwazzjoni li hemm provdut dwarhom bil-Mekkaniżmu tar-Rata tal-Kambju tas-Sistema Monetarja Ewropea mingħajr tensjonijiet qawwija għal talanqas l-aħħar sentejn qabel l-eżami. Partikolarment, l-Istat Membru ma jridx ikun żvaluta r-rata bilaterali ċentrali tal-munita tiegħu kontra l-euro għall-istess perjodu” 11 .
Il-perjodu rilevanti ta' sentejn għall-evalwazzjoni tal-istabilità tar-rata tal-kambju f'dan ir-rapport huwa bejn l-24 ta' April 2016 u t-23 ta' April 2018. Fil-valutazzjoni tagħha tal-kriterju tal-istabilità tar-rati tal-kambju, il-Kummissjoni tikkunsidra l-iżviluppi fl-indikaturi awżiljari bħall-iżviluppi f’riżervi barranin, ir-rati tal-imgħax għal perjodu ta’ żmien qasir, kif ukoll ir-rwol tal-miżuri tal-politika, inklużi interventi fis-swieq tal-kambju, kif ukoll l-assistenza finanzjarja internazzjonali, fejn ikun rilevanti, biex tinżamm l-istabilità tar-rata tal-kambju. Bħalissa, l-ebda wieħed mill-Istati Membri vvalutati f'dan ir-Rapport dwar il-Konverġenza ma jipparteċipa fl-ERM II. Id-dħul fl-ERM II jiġi deċiż b'talba ta' Stat Membru bil-kunsens tal-parteċipanti kollha tal-ERM II 12 .
Ir-raba’ inċiż tal-Artikolu 140(1) TFUE jitlob li “d-durabilità tal-konverġenza miksuba mill-Istat Membru b'deroga u l-parteċipazzjoni tiegħu fil-mekkaniżmu tar-rata tal-kambju" tkun tidher fil-livelli tar-rati ta’ mgħax f'perjodi fit-tul”. L-Artikolu 4 tal-Protokoll dwar il-kriterji ta' konverġenza jistipula wkoll li “il-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati ta’ mgħax (…) ifisser li, Stat Membru, osservat fuq perjodu ta' sena qabel l-eżami, kellu rata ta' mgħax nominali medja għal terminu twil li ma taqbiżx b'aktar minn żewġ punti perċentwali dik, fl-aħħar mill-aħħar, tat-tliet Stati Membri li jmorru l-aħjar fl-istabilità tal-prezzijiet. Ir-rati ta' mgħax jitqiesu abbażi ta’ titoli tal-gvern għal terminu twil jew obbligazzjonijiet komparabbli, meta jiġu kkunsidrati d-differenzi fid-definizzjonijiet nazzjonali”.
Il-valur referenzjarju għar-rata tal-imgħax ġie kkalkolat li kien 3.2 % f'Marzu 2018 13 .
L-Artikolu 140(1) TFUE jitlob ukoll l-eżami ta’ fatturi oħra rilevanti għall-integrazzjoni u l-konverġenza ekonomika. Dawn il-fatturi addizzjonali jinkludu l-integrazzjoni tas-swieq, l-iżvilupp tal-bilanċi tal-pagamenti fil-kont kurrenti u l-iżvilupp tal-kostijiet tal-unità lavorattiva u indiċi oħra ta' prezzijiet. Dawn tal-aħħar huma koperti fil-valutazzjoni tal-istabilità tal-prezzijiet. Il-fatturi addizzjonali huma indikaturi importanti li juru li l-integrazzjoni ta' Stat Membru fiż-żona tal-euro se tipproċedi mingħajr diffikultajiet u twessa' l-opinjonijiet fuq is-sostenibilità tal-konverġenza.
2.Il-BULGARIJA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni ta' fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li l-Bulgarija ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fil-Bulgarija - b'mod partikolari l-Liġi dwar il-Bank Nazzjonali Bulgaru – mhix kompatibbli b’mod sħiħ mal-obbligu ta' konformità skont l-Artikolu 131 TFUE. Jeżistu inkompatibbiltajiet u imperfezzjonijiet fl-oqsma tal-indipendenza tal-bank ċentrali, il-projbizzjoni tal-finanzjament monetarju u l-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fi żmien l-adozzjoni tal-euro fir-rigward tal-kompiti stabbiliti fl-Artikolu 127(2) TFUE u l-Artikolu 3 tal-Istatut tas-SEBĊ/BĊE.
Il-Bulgarija tissodisfa l-kriterju dwar l-istabilità tal-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fil-Bulgarija matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 1.4 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 1.9 %. Huwa pproġettat li fix-xhur li ġejjin se tibqa' taħt il-valur referenzjarju.
L-inflazzjoni annwali tal-HICP fil-Bulgarija kienet negattiva bejn nofs l-2013 u kmieni fl-2017, minħabba taħlita ta’ diversi fatturi, jiġifieri tnaqqis fil-prezzijiet tal-prodotti bażiċi importati, domanda interna baxxa u tnaqqis fil-prezzijiet amministrati. Fl-2016, din naqset minn -0.4 % f’Jannar għal madwar -2.5 % f’nofs l-2016, meta bdiet tiżdied. F’Diċembru 2016, laħqet -0.5 %, u kompliet tiżdied sa April 2017, meta kienet 1.7 %. Bejn Mejju u Lulju 2017, l-inflazzjoni naqset temporanjament għal darb’oħra, iżda malajr reġgħet marret lura biex tiżdied sakemm laħqet madwar 1.9 % f’Novembru 2017. It-titjib annwali tal-inflazzjoni fl-2017 jirrifletti kontribuzzjonijiet minn inflazzjoni akbar fil-prezzijiet tal-enerġija u tal-ikel. L-inflazzjoni niżlet għal darb’oħra fil-bidu tal-2018 u reġgħet lura għal 1.9 % f’Marzu 2018.
L-inflazzjoni mistennija tkompli tiżdied bħala riżultat ta’ fatturi interni, jiġifieri żieda fid-domanda privata alimentata minn żieda mistennija tal-introjtu nett tal-unitajiet domestiċi, u b’riżultat ta’ forza esterna, jiġifieri żieda mistennija fil-prezzijiet globali taż-żejt u r-riperkussjoni ta’ dan fuq il-prezzijiet tal-enerġija. Għaldaqstant, it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni jipproġetta inflazzjoni HICP medja ta' 1.8 % fl-2018 u 3.4% fl-2019. Il-livell relattivament baxx tal-prezzijiet fil-Bulgarija (madwar 47% tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016) huwa indikazzjoni ta' potenzjal sinifikanti għal konverġenza fil-livell tal-prezzijiet fuq perjodu twil.
Il-Bulgarija tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. Barra minn hekk, abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza tal-2018, il-Bulgarija hija mistennija tikkonforma mal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir fl-2018 u fl-2019. Il-Bulgarija mhix soġġetta għal Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Il-bilanċ tal-amministrazzjoni pubblika kien ta’ 0.2 % u 0.9 % tal-PDG fl-2016 u fl-2017, rispettivament. Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, il-bilanċ tal-amministrazzjoni pubblika huwa proġettat li jibqa’ pożittiv b’0.6 % tal-PDG kemm fl-2018 kif ukoll fl-2019, meta wieħed jassumi li ma jkun hemm l-ebda tibdil fil-politika. Il-proporzjon tad-dejn pubbliku gross baqa’ baxx fil-livell ta' 25.4 % tal-PDG fl-2017 u huwa proġettat li jonqos ulterjorment għal 23.3 % tal-PDG fl-2018 u għal 21.4 % tal-PDG fl-2019. Il-qafas fiskali Bulgaru dan l-aħħar issaħħaħ permezz ta’ passi leġiżlattivi suċċessivi, li issa jeħtieġ li jkunu implimentati.
Il-Bulgarija ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Il-lev Bulgaru mhix qed jipparteċipa fl-ERM II. Il-Bank Nazzjonali Bulgaru (BNB) jkompli jsegwi l-objettiv primarju tiegħu ta’ stabilità fil-prezzijiet permezz ta’ rata tal-kambju ċentrali fil-kuntest ta’ Ftehim dwar Bord tal-Valuta (Currency Board Arrangement - CBA). Il-Bulgarija introduċiet is-CBA tagħha fl-1 ta' Lulju 1997, u rabtet il-lev Bulgaru mal-mark Ġermaniż u aktar tard mal-euro. Indikaturi addizzjonali, bħal żviluppi fir-riżervi ta' munita barranija, u rati tal-imgħax għal żmien qasir jindikaw li l-perċezzjoni tar-riskju tal-investituri fir-rigward tal-Bulgarija baqgħet favorevoli. Bafer imdaqqas ta’ riżerva uffiċjali għadu jservi ta' sostenn għar-reżiljenza tas-CBA. Matul il-perjodu ta’ valutazzjoni ta’ sentejn, il-lev Bulgaru baqa’ stabbli fil-konfront tal-euro, skont it-tħaddim tas-CBA.
Il-Bulgarija tissodisfa l-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħax fit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax fit-tul fil-Bulgarija fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 1.4 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rati tal-imgħax fit-tul fil-Bulgarija naqsu minn madwar 2.4 % f'Jannar tal-2016 għal madwar 0.9 % f'Jannar tal-2018. Id-differenza fir-rendiment fil-konfront tal-bonds ta’ referenza Ġermaniżi żdiedet b’madwar 50 punt bażi fl-ewwel nofs tal-2016 u laħqet madwar 250 punt bażi f’Lulju 2016, iżda qabdet tonqos minn dak iż-żmien. Fi tmiem l-2017 il-firxa laħqet it-72 punt bażi, filwaqt li kompliet tonqos għal inqas minn 40 punt bażi kmieni fl-2018.
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq tax-xogħol. Il-bilanċ estern tal-Bulgarija rreġistra surplus sinifikanti, billi laħaq l-4.5 % u l-5.5 % tal-PDG fl-2016 u fl-2017, rispettivament. L-ekonomija Bulgara hija integrata tajjeb fiż-żona tal-euro permezz tar-rabtiet ta' kummerċ u ta' investiment. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-prestazzjoni tal-Bulgarija hija agħar minn dik tal-biċċa l-kbira tal-Istati Membri taż-żona tal-euro. L-isfidi ewlenin huma relatati wkoll mal-qafas istituzzjonali inkluż il-korruzzjoni u l-effiċjenza governattiva. Is-settur finanzjarju tal-Bulgarija huwa integrat tajjeb fis-settur finanzjarju tal-UE, b'mod partikolari permezz ta' livell għoli ta' sjieda barranija tas-sistema bankarja tagħha. Fil-kuntest tal-Proċedura ta’ Żbilanċ Makroekonomiku tagħha, il-Bulgarija kienet soġġetta għal rieżami profond fl-2018, li kkonkluda li l-Bulgarija qed tesperjenza żbilanċi makroekonomiċi (u b’hekk irreveda l-konklużjoni preċedenti ta’ żbilanċi eċċessivi), marbuta ma’ vulnerabbiltajiet fis-settur finanzjarju flimkien ma’ pożizzjoni ta’ dejn għolja u self improduttiv fis-settur korporattiv. Dgħufijiet strutturali persistenti ma jippermettux li s-suq tax-xogħol jagħmel progress aktar malajr.
3.IR-REPUBBLIKA ĊEKA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni ta' fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li r-Repubblika Ċeka ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fir-Repubblika Ċeka – b’mod partikolari l-Att Nru 6/1993 tal-Kunsill Nazzjonali Ċek dwar iċ-Česká národní banka (il-Liġi ČNB) – mhijiex kompatibbli b’mod sħiħ mal-obbligu ta’ konformità skont l-Artikolu 131 TFUE. L-inkompatibbiltajiet jikkonċernaw l-indipendenza tal-bank ċentrali u l-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fil-mument tal-adozzjoni tal-euro fir-rigward tal-objettivi taċ-ČNB u l-kompiti tas-SEBĊ stabbiliti fl-Artikolu 127(2) TFUE u l-Artikolu 3 tal-Istatut tas-SEBĊ/BĊE. Barra minn hekk, il-Liġi ČNB fiha wkoll xi imperfezzjonijiet rigward il-projbizzjoni ta' finanzjament monetarju u l-kompiti tas-SEBĊ.
Ir-Repubblika Ċeka ma tissodisfax il-kriterju dwar l-istabilità tal-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fir-Repubblika Ċeka matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 2.2 %, ogħla mill-valur referenzjarju ta’ 1.9 %. Huwa proġettat li fix-xhur li ġejjin, ir-rata ta’ inflazzjoni se tinżel taħt il-valur referenzjarju.
L-inflazzjoni annwali tal-HICP niżlet minn 0.5 % kmieni fl-2016 għal -0.1 % f’Ġunju 2016 qabel ma żdiedet għal aktar minn 2 % sa tmiem l-2016. Imbagħad varjat bejn it-2 u t-3 % matul l-2017. L-inflazzjoni annwali tal-HICP għalhekk laħqet medja ta’ 0.6 % fl-2016 u 2.4 % fl-2017. It-titjib annwali tal-inflazzjoni fl-2017 jirrifletti kontribuzzjonijiet minn inflazzjoni akbar fil-prezzijiet tal-enerġija u tal-ikel. Kmieni fl-2018, l-inflazzjoni annwali kompliet tonqos u f’Marzu 2018 kienet 1.6 %.
L-inflazzjoni annwali HICP hija mistennija li tonqos fl-2018, primarjament minħabba li l-kontribuzzjoni tal-inflazzjoni tal-prezzijiet tal-ikel (kemm ikel ipproċessat u wkoll dak mhux ipproċessat) għandha tonqos. Fl-istess waqt, il-prezzijiet tal-enerġija u tas-servizzi huma mistennija li jagħmlu kontribuzzjoni tal-inflazzjoni aktar qawwija milli fis-snin ta’ qabel. B'hekk it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni jipproġetta li l-inflazzjoni annwali tal-HICP tilħaq medja ta' 2.1 % fl-2018 u 1.8 % fl-2019. Il-livell tal-prezzijiet fir-Repubblika Ċeka (madwar 64 % tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016) huwa indikazzjoni ta' potenzjal għal aktar konverġenza tal-livell tal-prezz għat-tul.
Ir-Repubblika Ċeka tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. Barra minn hekk, abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza tal-2018, ir-Repubblika Ċeka hija mistennija tikkonforma mal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir fl-2018 u fl-2019. Ir-Repubblika Ċeka mhix soġġetta għal Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Il-bilanċ tal-amministrazzjoni pubblika tjieb b'mod sostanzjali minn -2.1 % tal-PDG fl-2014 għal 1.6 % tal-PDG fl-2017. Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa tal-2014 tas-servizzi tal-Kummissjoni, il-bilanċ tal-amministrazzjoni pubblika huwa projjettat li jilħaq 1.4 % tal-PDG fl-2018, u 0.8 % tal-PDG fl-2019 meta wieħed jassumi li ma jkun hemm l-ebda bidla fil-politika. Il-proporzjon tad-dejn pubbliku gross naqas mill-ogħla punt tiegħu ta' 44.9 % tal-PDG fl-2013 għal taħt il-35 % tal-PDG fl-2017. Huwa proġettat li l-proporzjon tad-dejn pubbliku gross jaqa’ taħt it-32 % tal-PDG fl-2019. Il-qafas fiskali tar-Repubblika Ċeka ssaħħaħ bl-adozzjoni tal-Liġi dwar ir-Responsabilità Fiskali kmieni fl-2017, iżda l-effikaċja tiegħu se tiddependi fuq l-implimentazzjoni tar-regoli l-ġodda.
Ir-Repubblika Ċeka ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Il-koruna Ċeka mhux qed tipparteċipa fl-ERM II. Ir-Repubblika Ċeka topera reġim ta' rata tal-kambju varjabbli, bil-possibilità ta' interventi fis-suq tal-muniti barranin mill-bank ċentrali. Bejn Novembru 2013 u April 2017, iċ-ČNB uża r-rata tal-kambju bħala strument addizzjonali biex jiffaċilita l-kundizzjonijiet monetarji billi ppremetta li r-rata tal-kambju tal-koruna fil-konfront tal-euro tiċċaqqlaq liberament biss fuq in-naħa l-aktar dgħajfa tal-livell 27 CZK/EUR. Il-koruna kienet innegozjata marġinalment ogħla minn 27 CZR/EUR matul l-2016 u kmieni fl-2017 minħabba li l-interventi fis-suq tal-muniti barranin miċ-ČNB kienu jipprekludu tisħiħ ulterjuri tar-rata tal-kambju. Wara l-iskadenza tal-impenn taċ-ČNB fuq ir-rata tal-kambju tal-koruna f’April 2017, il-koruna segwiet xejra ta’ tisħiħ gradwali f’konfront tal-euro, billi marret minn aktar minn 27 CZR/EUR kmieni f’April 2017 għal inqas minn 25.5 CZR/EUR kmieni fl-2018. Matul is-sentejn qabel din il-valutazzjoni, il-koruna ssaħħet fil-konfront tal-euro b’aktar minn 6 %.
Ir-Repubblika Ċeka tissodisfa l-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħax fit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax fit-tul fir-Repubblika Ċeka fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 1.3 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rata tal-imgħax fit-tul tar-Repubblika Ċeka oxxillat madwar l-0.4 % fl-2016. Imbagħad bil-mod żdiedet għal madwar 1.5 % sal-aħħar tal-2017 hekk kif iċ-ČNB gradwalment issikka l-pożizzjoni tal-politika monetarja tiegħu. Il-firxa fil-konfront tal-bonds ta’ valur referenzjarju Ġermaniżi kibret għal madwar 120 punt bażi kmieni fl-2018.
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq tax-xogħol. Il-bilanċ estern tar-Repubblika Ċeka rreġistra surplus ta’ 2.7 % tal-PDG fl-2016 u 2 % tal-PDG fl-2017. L-ekonomija Ċeka hija integrata tajjeb ħafna fiż-żona tal-euro permezz ta’ rabtiet kummerċjali u ta' investiment. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-punteġġi rċevuti mir-Repubblika Ċeka fil-klassifiki internazzjonali jidher li tjiebu f’dawn l-aħħar snin, b'konverġenza qrib il-medja taż-żona tal-euro. Is-settur finanzjarju Ċek huwa integrat tajjeb ħafna fis-settur finanzjarju tal-UE, l-aktar permezz ta’ grad għoli ta' sjieda barranija ta' intermedjarji finanzjarji.
4.IL-KROAZJA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni tal-fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li l-Kroazja ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fil-Kroazja hija għalkollox kompatibbli mad-dmir ta' konformità skont l-Artikolu 131 TFUE.
Il-Kroazja tissodisfa l-kriterju dwar l-istabilità tal-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fil-Kroazja matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 1.3 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 1.9 %. Huwa mistenni li fix-xhur li ġejjin ir-rata ta’ inflazzjoni se tibqa' taħt il-valur referenzjarju.
L-inflazzjoni annwali tal-HICP baqgħet negattiva matul il-biċċa l-kbira tal-2016 minħabba prezzijiet dejjem nieżla tal-enerġija u l-ikel mhux ipproċessat. B’hekk kellha medja ta’ -0.6 % għas-sena sħiħa. Ir-rati ta’ inflazzjoni annwali qalbu għall-pożittiv lejn l-aħħar tal-2016 u mbagħad żdiedu għal aktar minn 1 % kmieni fl-2017 minħabba kontribuzzjonijiet akbar tal-inflazzjoni mill-komponenti ewlenin kollha tagħha. Minn hemm ‘l hemm ir-rata ta’ inflazzjoni annwali oxxillat madwar 1.3 % sal-bidu tal-2018. L-inflazzjoni annwali kienet ta’ 1.2 % f’Marzu 2018.
Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, l-inflazzjoni annwali tal-HICP hija mistennija tibqa’ ġeneralment stabbli hekk kif il-prezzijiet tal-enerġija li qed jirkupraw x’aktarx li jikkumpensaw għall-kontribuzzjoni tal-inflazzjoni aktar baxxa fl-ikel mhux ipproċessat. L-inflazzjoni bażi hija mistennija li żżid ftit ir-ritmu fl-2019, f’konformità mat-tkabbir ekonomiku li qed ikompli. L-inflazzjoni annwali tal-HICP hija mbassra li tilħaq medja ta’ 1.4 % fl-2018 u 1.5 % fl-2019. Il-livell tal-prezzijiet fil-Kroazja (madwar 65% tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016) huwa indikazzjoni ta' potenzjal għal aktar konverġenza fil-livell tal-prezzijiet fit-tul.
Il-Kroazja tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. Barra minn hekk, abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza tal-2018, il-Kroazja hija mistennija tikkonforma mal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir fl-2018 u fl-2019. Il-Kroazja mhix soġġetta għal Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Il-bilanċ tal-amministrazzjoni pubblika kellu defiċit ta' 0.8 % tal-PDG fl-2017. It-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni jipproġetta li l-bilanċ tal-amministrazzjoni pubblika se jibqa’ ftit jew wisq stabbli 0.7 % tal-PDG fl-2018 u 0.8 % tal-PDG fl-2019. Id-dejn tal-amministrazzjoni pubblika huwa mbassar li jonqos għal madwar 70 % tal-PDG sal-2019. Wara dewmien ripetut fl-adozzjoni tal-atti ta’ riforma ppjanati, il-qafas fiskali Kroat baqa’ relattivament dgħajjef, b’mod partikolari l-aspetti prinċipali kollha tat-tfassil ta’ regoli numeriċi, is-setgħa vinkolanti ta’ pjanijiet fuq terminu medju, u t-twaqqif tal-kunsill fiskali nazzjonali tagħha.
Il-Kroazja ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Il-kuna Kroata mhux qed tipparteċipa fl-ERM II. L-HNB (il-Bank Nazzjonali Kroat) jopera reġim ta' rata tal-kambju varjabbli amministrat b'mod l-aktar strett, li juża r-rata tal-kambju bħala l-ankra nominali ewlenija biex jikseb l-objettiv primarju tiegħu ta' stabilità fil-prezzijiet. Bejn il-bidu tal-2016 u l-bidu tal-2018 il-kuna esperjenzat xi pressjonijiet ta’ tisħiħ li kienu jeħtieġu xiri b’munita barranija mill-banek mill-HNB bil-għan li tkun stabilizzata r-rata tal-kambju fil-konfront tal-euro. L-iskambju tal-kuna fil-konfront tal-euro kompla juri xejra staġjonali temporanja ta’ tisħiħ fir-rebbiegħa minħabba dħul ta’ kambju barrani ġġenerat fis-settur tat-turiżmu. Matul is-sentejn qabel din il-valutazzjoni, il-kuna waqgħet fil-konfront tal-euro bi kważi 2 %.
Il-Kroazja tissodisfa l-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħax fit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax għal terminu twil fil-Kroazja fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 2.6 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rata tal-imgħax fit-tul tal-Kroazja baqgħet stabbli sew minn Awwissu 2015 sa Awwissu 2016, waqt li varjat bejn it-3.5 % u l-4 %. Hija niżlet għal 3 % fl-2016 u mbagħad fil-biċċa l-kbira kienet taħt it-3 % tul l-2017. Fil-bidu tal-2018, ir-rata tal-imgħax fit-tul naqset għal inqas minn 2.4 % u l-firxa fil-konfront tal-bonds ta’ referenza Ġermaniżi għal inqas minn 200 punt bażi hekk kif il-Kroazja rċeviet l-ewwel klassifikazzjoni aġġornata mill-2004.
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq tax-xogħol. Is-surplus estern tal-Kroazja żdied minn 3.6 % tal-PDG fl-2016 għal 4.2 % tal-PDG fl-2017, billi bbenifika minn titjib fil-bilanċ tal-introjtu. L-ekonomija Kroata hija integrata tajjeb fiż-żona tal-euro permezz tar-rabtiet ta' kummerċ u ta' investiment. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-prestazzjoni tal-Kroazja hija agħar minn dik tal-biċċa l-kbira tal-Istati Membri taż-żona tal-euro. L-isfidi ewlenin huma relatati wkoll mal-qafas istituzzjonali inkluż il-kwalità regolatorja. Is-settur finanzjarju huwa integrat ħafna fis-sistema finanzjarja tal-UE permezz ta' sjieda barranija ta' banek domestiċi. Fil-kuntest tal-Proċedura ta’ Żbilanċ Makroekonomiku, il-Kroazja kienet soġġetta għal rieżami profond fl-2018, li minnu rriżulta li hija kompliet tesperjenza żbilanċi makroekonomiċi eċċessivi marbuta ma’ livelli għoljin ta’ dejn estern, pubbliku u privat, l-aktar denominat f’munita barranija, f’kuntest ta’ tkabbir potenzjali baxx.
5.L-UNGERIJA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni ta' fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li l-Ungerija ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fl-Ungerija - b'mod partikolari l-Liġi dwar il-Magyar Nemzeti Bank (MNB) - mhix kompatibbli b’mod sħiħ mal-obbligu ta' konformità skont l-Artikolu 131 TFUE. L-inkompatibbiltajiet notevolment jikkonċernaw l-indipendenza tal-MNB , il-projbizzjoni ta’ finanzjament monetarju u l-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fiż-żmien tal-adozzjoni tal-euro fir-rigward tal-kompiti tas-SEBĊ stabbiliti fl-Artikolu 127(2) TFUE u l-Artikolu 3 tal-Istatut tas-SEBĊ/BĊE. Barra minn hekk, il-Liġi dwar l-MNB fiha wkoll imperfezzjonijiet ulterjuri rigward l-integrazzjoni tal-MNB fis-SEBĊ.
L-Ungerija ma tissodisfax il-kriterju dwar l-istabilità tal-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fl-Ungerija matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 2.2 %, ogħla mill-valur referenzjarju ta' 1.9 %. Huwa pproġettat li fix-xhur li ġejjin, ir-rata ta’ inflazzjoni se tibqa' fuq il-valur referenzjarju.
L-inflazzjoni annwali tal-HICP fl-Ungerija matul l-aħħar sentejn ħarġet minn livelli baxxi ħafna, inklużi valuri negattivi f’nofs l-2016. L-inflazzjoni mbagħad bdiet tiżdied b’rata mgħaġġla, u laħqet it-2.9 % sa Frar 2017 qabel ma mmoderat minn hemm ’il quddiem, l-iżjed minħabba fluttwazzjonijiet fil-prezzijiet tal-enerġija. Mir-rebbiegħa tal-2017, il-prezzijiet tal-ikel ipproċessat dejjem tefgħu aktar pressjoni fuq l-inflazzjoni tal-HICP, biex b’hekk żammu ċ-ċifra nominali ogħla minn 2 % fl-2017. Kmieni fl-2018 l-inflazzjoni marret lura għal darb’oħra, prinċipalment bis-saħħa ta’ prezzijiet tal-enerġija u ta’ oġġetti li jservu fit-tul. F’Marzu 2018, l-inflazzjoni annwali tal-HICP kienet madwar 2.0 %.
L-inflazzjoni hija pproġettata li tonqos kemxejn għal 2.3 % fl-2018 u li tiżdied għal 3.0 % fl-2019 skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, l-inflazzjoni tas-servizzi hija mistennija li tiżdied minħabba tkabbir qawwi fil-pagi. Il-livell relattivament baxx tal-prezzijiet fl-Ungerija (madwar 58 % tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016) huwa indikazzjoni ta' potenzjal għal aktar konverġenza fil-livell tal-prezzijiet f’terminu ta’ żmien twil.
L-Ungerija tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. L-Ungerija mhix soġġetta għal Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Madankollu, il-Kummissjoni tirrakkomanda li tinbeda Proċedura ta’ Devjazzjoni Sinifikanti għall-Ungerija fid-dawl tad-devjazzjoni sinifikanti osservata mir-rekwiżiti tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir fl-2017. Abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza tal-2018, hemm riskju ta’ devjazzjoni sinifikanti mir-rekwiżiti anki fl-2018 u fl-2019. Għalhekk, mill-2018 se jkunu meħtieġa aktar miżuri biex ikun hemm konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir. Id-defiċit tal-amministrazzjoni pubblika naqas għal 1.7 % tal-PDG fl-2016, meta mqabbel ma’ 1.9 % fl-2015, u mbagħad reġa’ tela’ għal 2.0 % fl-2017. Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, id-defiċit huwa pproġettat li jiżdied għal 2.4 % tal-PDG fl-2018 u mbagħad jimmodera għal 2.1 % tal-PDG fl-2019, jekk wieħed jassumi li ma jkun hemm l-ebda tibdil fil-politika. Il-proporzjon tad-dejn pubbliku gross baqa’ baxx fil-livell ta' 73.6 % tal-PDG fl-2017 u huwa pproġettat li jonqos aktar għal 73.3 % tal-PDG fl-2018 u għal 71.0 % tal-PDG fl-2019. Il-qafas fiskali Ungeriż huwa żviluppat tajjeb madwar regoli stretti u proċeduri ta’ kontroll tad-dejn mis-saffi kollha tal-amministarzzjoni pubblika; madankollu, baqa’ xi dgħufijiet notevoli (b’mod partikolari, ir-rwol dgħajjef tal-ippjanar fiskali fuq terminu medju).
L-Ungerija ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Il-forint Ungeriż mhux qed jipparteċipa fl-ERM II. Ir-Repubblika Ċeka topera reġim ta' rata tal-kambju varjabbli, bil-possibilità ta' interventi fis-suq tal-muniti barranin mill-bank ċentrali. Il-forint iddgħajfet minn madwar 311 HUF/EUR f’Marzu 2016 għal 314 HUF/EUR f’nofs l-2016, qabel ma ssaħħet għal 307 HUF/EUR sa Ottubru 2016, meta l-MNB introduċa limiti massimi tal-volum fuq il-faċilità tad-depożitu għal tliet xhur. Il-forint imbagħad kienet innegozjata għal madwar 310 HUF/EUR sa nofs l-2017, meta mewġa ġdida ta’ apprezzament wasslitha qrib it-304 HUF/EUR f’Awwissu 2017. Wara l-intervent verbali tal-MNB, li indika l-introduzzjoni ta’ strumenti ġodda u t-tnaqqis tar-rata ta’ depożitu mil-lum għal għada għal minus 15-il punt bażi, il-forint marret lura għal xi ftit anqas minn 310 HUF/EUR wara Settembru 2017. F’Marzu tal-2018, il-forint kienet ġeneralment fl-istess livell fil-konfront tal-euro, bħal ma kienet sentejn qabel.
L-Ungerija tissodisfa l-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħax fit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax fit-tul fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 2.7 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rata tal-imgħax medja mensili fit-tul naqset għal madwar 2.8 % minn Awwissu 2016, qabel din telgħet għal 3.5 % minn Frar 2017. Hija mbagħad bdiet tonqos mill-ġdid u laħqet it-2.1 % f’Diċembru 2017, biex b’hekk tirrifletti l-isforzi tal-MNB biex jestendi l-istimolu monetarju saħansitra aktar għar-rati fit-tul. Ir-rata ta’ mgħax fit-tul fl-Ungerija żdiedet għal madwar 2.6 % fi Frar tal-2018, f’ambjent internazzjonali ta’ żieda fir-rendiment. Iż-żieda fil-firxa fit-tul fil-konfront tal-bonds ta' referenza Ġermaniżi kienet ta' madwar 200 punti bażi kmieni fl-2018.
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq tax-xogħol. Il-bilanċ estern irreġistra surplus kbir matul dawn l-aħħar sentejn, għalkemm dan iddeterjora fl-2017, l-aktar minħabba l-bilanċ tal-kummerċ. L-ekonomija Ungeriża hija integrata tajjeb ħafna fiż-żona tal-euro permezz tar-rabtiet ta' kummerċ u ta' investiment. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-prestazzjoni tal-Ungerija hija agħar minn dik tal-biċċa l-kbira tal-Istati Membri taż-żona tal-euro. Is-settur finanzjarju tal-Ungerija huwa integrat tajjeb fis-sistema finanzjarja tal-UE.
6.IL-POLONJA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni ta' fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li l-Polonja ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fil-Polonja - b’mod partikolari l-Att dwar in-Narodowy Bank Polski (NBP) u l-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja - mhix kompatibbli b’mod sħiħ mal-obbligu ta’ konformità skont l-Artikolu 131 TFUE. L-inkompatibilitajiet jikkonċernaw l-indipendenza tal-bank ċentrali, il-projbizzjoni ta’ finanzjament monetarju u l-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fiż-żmien tal-adozzjoni tal-euro. Barra minn hekk, l-Att dwar l-NBP fih ukoll xi imperfezzjonijiet li jikkonċernaw l-indipendenza tal-bank ċentrali u l-integrazzjoni tal-NBP fis-SEBĊ fiż-żmien tal-adozzjoni tal-euro.
Il-Polonja tissodisfa l-kriterju dwar l-istabilità fil-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fil-Polonja matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 1.4 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 1.9 %. Huwa mistenni li fix-xhur li ġejjin ir-rata ta’ inflazzjoni se tibqa' taħt il-valur referenzjarju.
L-inflazzjoni annwali tal-HICP saret pożittiva f’Ottubru 2016 u żdiedet b’rata mgħaġġla għal massimu lokali ta’ 1.9 % fi Frar 2017, qabel ma naqset għal 1.3 % f’Ġunju tal-2017. It-tieni nofs tal-2017 kien ikkaratterizzat minn żieda gradwali fl-inflazzjoni qabel ma qabżet għal 2 % f’Novembru u naqset lura għal 1.7 % f’Diċembru 2017. Hija naqset b’mod drastiku ulterjorment għal 0.7 % fi Frar tal-2018. Din ix-xejra b’xi mod volatili hija spjegata minn varjazzjonijiet qawwija fid-dinamika tal-prezzijiet tal-enerġija u tal-ikel mhux ipproċessat. F’Marzu 2018, l-inflazzjoni annwali tal-HICP kienet madwar 0.7 %.
L-inflazzjoni mistennija li tonqos għal 1.3 % fl-2018 u li tiżdied għal 2.5 % fl-2019 skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, dovuta prinċipalment għal pressjoni li qed tissaħħaħ minn aċċellerazzjoni tal-pagi minħabba l-issikkar ulterjuri tas-suq tax-xogħol. Il-livell relattivament baxx tal-prezzijiet fil-Polonja (madwar 52 % tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016) huwa indikazzjoni ta' potenzjal sinifikanti għal aktar konverġenza fil-livell tal-prezzijiet fit-tul.
Il-Polonja tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. Il-Polonja mhix is-soġġett ta’ Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Madankollu, abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza tal-2018, hemm riskju ta’ devjazzjoni sinifikanti mir-rekwiżiti tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir fl-2018, tant li, mill-2018 ‘il quddiem, se jkunu meħtieġa aktar miżuri biex tkun konformi mad-dispożizzjonijiet tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir. Id-defiċit tal-amministrazzjoni pubblika naqas b'mod sostanzjali minn 2.6 % tal-PDG fl-2015 għal 2.3 % tal-PDG fl-2016. Il-proporzjon tad-defiċit mal-PDG tjieb għal 1.7 % fl-2017, u skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, huwa pproġettat li jibqa' f'dan il-livell kemm fl-2018 kif ukoll fl-2019, jekk wieħed jassumi li ma jkun hemm l-ebda bidla fil-politika. Il-proporzjon tad-dejn tal-amministrazzjoni pubblika mal-PDG huwa previst li jonqos minn 50.6 % fl-2017 għal 49.1 % fl-2019. Il-qafas fiskali domestiku tal-Polonja huwa kumplessivament b’saħħtu, b’nuqqasijiet, prinċipalment, fl-oqsma tal-ippjanar u l-proċeduri baġitarji, u l-monitoraġġ indipendenti.
Il-Polonja ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Iz-zloty Pollakk mhux qed jipparteċipa fl-ERM II. Il-Polonja topera reġim ta' rata tal-kambju varjabbli, bil-possibilità ta' interventi fis-suq tal-muniti barranin mill-bank ċentrali. Iz-zloty kien innegozjat għal madwar 4.4 fil-konfront tal-euro bejn April 2016 u tmiem l-2016. Huwa ssaħħaħ bejn Diċembru tal-2016 u Mejju tal-2017, b’mod kumulattiv b’madwar 6 %. Iz-zloty mbagħad iddgħajjef kemxejn sal-bidu ta’ Ottubru 2017 (għal madwar 4.3 PLN/EUR) biex sussegwentement issaħħaħ matul il-bqija tal-2017. Il-Polonja bil-mod il-mod ħarġet mill-arranġament ta’ Linja ta’ Kreditu Flessibbli li kellha mal-FMI mill-2009, u tterminat l-aċċess għalih f’Novembru tal-2017. Matul is-sentejn qabel din il-valutazzjoni, iz-zloty ssaħħaħ fil-konfront tal-euro bi kważi 2 %.
Il-Polonja ma tissodisfax il-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħax fit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax fit-tul fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 3.3 %, ogħla mill-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rata tal-imgħax medja mensili gfit-tul żdiedet minn inqas minn 3 % f’April 2016 għal madwar 3.8 % fil-bidu tal-2017. Ir-rati tal-imgħax fit-tul naqsu għal madwar 3.2 % sa Ġunju 2017, qabel ma reġgħu żdiedu kemxejn minn hemm ’il quddiem. Il-firxa tar-rata tal-imgħax fit-tul fil-konfront tal-bonds ta’ referenza Ġermaniżi kienet ta’ madwar 270 punt bażi fil-bidu tal-2018.
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq tax-xogħol. Il-bilanċ estern tal-Polonja ilu f’surplus mill-2013, appoġġat minn titjib kontinwu fil-bilanċ kummerċjali. L-ekonomija Pollakka hija integrata tajjeb fiż-żona tal-euro permezz tar-rabtiet ta' kummerċ u ta' investiment. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-prestazzjoni tal-Polonja hija madwar il-medja tal-Istati Membri taż-żona tal-euro. Is-settur finanzjarju tal-Polonja huwa integrat tajjeb fis-sistema finanzjarja tal-UE.
7.IR-RUMANIJA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni ta' fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li r-Rumanija ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fir-Rumanija - b'mod partikolari l-Liġi Nru 312 dwar l-Istatut tal-Bank tar-Rumanija (il-Liġi tal-BNR) – mhix kompatibbli b’mod sħiħ mal-obbligu ta' konformità skont l-Artikolu 131 TFUE. L-inkompatibilitajiet jikkonċernaw l-indipendenza tal-bank ċentrali, il-projbizzjoni ta’ finanzjament monetarju u l-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fiż-żmien tal-adozzjoni tal-euro. Barra minn hekk, il-Liġi tal-BNR fiha imprefezzjonijiet marbuta mal-indipendenza tal-bank ċentrali u mal-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fil-mument tal-adozzjoni tal-euro fir-rigward tal-objettivi tal-BNR u l-kompiti tas-SEBĊ kif stabbiliti fl-Artikolu 127(2) TFUE u l-Artikolu 3 tas-SEBĊ/BĊE.
Ir-Rumanija ma tissodisfax il-kriterju dwar l-istabilità fil-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fir-Rumanija matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 1.9 %, l-istess bħall-valur referenzjarju ta' 1.9 %. Madankollu, huwa proġettat li fix-xhur li ġejjin hija se tiżdied ħafna aktar mill-valur referenzjarju.
L-inflazzjoni annwali tal-HICP kienet nieżla fl-2016, prinċipalment minħabba t-tnaqqis suċċessiv tal-VAT u prezzijiet globali baxxi taż-żejt. Wara li laħqet punt baxx ta’ kważi -3 % f’Mejju 2016, hija baqgħet negattiva matul il-biċċa l-kbira tal-2016. Fl-2017, l-inflazzjoni żdiedet b’mod progressiv, iżda baqgħet baxxa minħabba tnaqqis ulterjuri ta’ punt perċentwali fir-rata standard tal-VAT u tnaqqis fid-dazji tas-sisa fuq il-fjuwil f’Jannar tal-2017. L-inflazzjoni bdiet taċċellera fit-tieni nofs tal-2017 l-aktar minħabba ż-żieda fil-prezzijiet tal-ikel u t-t-treġġigħ lura f'Ottubru tat-tnaqqis fid-dazji tas-sisa li sar f'Jannar, u marret minn 0.6 % f’Awwissu għal 2.6 % f’Diċembru tal-2017. L-inflazzjoni baqgħet tiżdied kmieni fl-2018 hekk kif l-effett tat-tnaqqis fit-taxxa ta’ Jannar 2017 beda jisfuma, biex b’hekk laħqet l-4.0 % f’Marzu tal-2018.
Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, l-inflazzjoni annwali tal-HICP hija pproġettata li tiżdied għal 4.2 % fl-2018, u mbagħad tonqos għal 3.4 % fl-2019 hekk kif l-inflazzjoni tal-prezzijiet tal-enerġija timmodera. Il-livell relattivament baxx tal-prezzijiet fir-Rumanija (madwar 51 % tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016) huwa indikazzjoni ta' potenzjal sinifikanti għal aktar konverġenza fil-livell tal-prezzijiet fit-tul.
Ir-Rumanija tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. Ir-Rumanija mhix soġġetta għal Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Madankollu, ir-Rumanija hija soġġetta għal proċedura ta’ devjazzjoni sinifikanti (SDP - significant deviation procedure) minħabba devjazzjoni sinifikanti osservata mill-objettiv baġitarju ta’ terminu medju fl-2016. Fil-ħarifa tal-2017, instab li ma ħaditx azzjoni effettiva skont l-SDP u nħarġet rakkomandazzjoni riveduta. Barra minn hekk, il-Kummissjoni tirrakkomanda l-ftuħ mill-ġdid tal-Proċedura ta’ Devjazzjoni Sinifikanti għar-Rumanija fid-dawl tad-devjazzjoni sinifikanti osservata mir-rekwiżiti tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir anki fl-2017. Abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza tal-2018, hemm riskju ta’ devjazzjoni sinifikanti mir-rekwiżiti anki fl-2018 u fl-2019. Għalhekk, se jkunu meħtieġa aktar miżuri mill-2018 biex tinkiseb konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir, fid-dawl ta’ prospettiva fiskali li qed tiddeterjora b’mod qawwi. Id-defiċit nominali żdied minn 0.8 % tal-PDG fl-2015 għal 3.0 % u 2.9 % tal-PDG fl-2016 u l-2017, rispettivament, peress li l-awtoritajiet kienu qed ifittxu li jiksbu politika fiskali espansjonarja, proċiklika, xprunata minn tnaqqis fit-taxxi indiretti u żidiet fil-pagi u fil-pensjonijiet tax-xjuħija pubbliċi. Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa tal-2014 tas-servizzi tal-Kummissjoni, id-defiċit tal-amministrazzjoni pubblika huwa pproġettat li se jilħaq l-3.4 % tal-PDG fl-2018, u t-3.8 % fl-2019 meta wieħed jassumi li ma jkun hemm l-ebda bidla fil-politika. Il-proporzjon tad-dejn tal-amministrazzjoni pubblika mal-PDG huwa previst li jiżdied għal 35.3 % fl-2018 u għal 36.4 % fl-2019. Id-dispożizzjonijiet tal-qafas fiskali tar-Rumanija huma b’saħħithom. Madankollu, il-qafas fiskali kellu reputazzjoni fqira għall-implimentazzjoni effettiva f’dawn l-aħħar snin kif muri mill-bilanċ strutturali li qed imur għall-agħar u miċ-ċirkomvenzjoni tar-regoli tal-infiq permezz ta’ emendi baġitarji intrannwali.
Ir-Rumanija ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Il-leu Rumena mhux qed tipparteċipa fl-ERM II. Ir-Rumanija topera reġim ta' rata tal-kambju varjabbli, bil-possibilità ta' interventi fis-suq tal-muniti barranin mill-bank ċentrali. Ir-rata tal-kambju tal-leu fil-konfront tal-euro kienet tidher stabbli sa Settembru 2016, meta bdiet turi deprezzament moderat. Il-muturi ewlenin ta’ deprezzament kienu politika fiskali proċiklika biex tagħti spinta lill-kummerċ u defiċits fil-kontijiet kurrenti u aspettattivi dwar inflazzjoni ogħla. Ir-rata tal-kambju laħqet 4.63 RON/EUR fi tmiem l-2017 u kompliet turi deprezzament fil-bidu tal-2018 sa 4.66 RON/EUR f’Marzu tal-2018. Meta mqabbla ma' pari reġjonali oħra li joperaw b’rati tal-kambju varjabbli, ir-rata tal-kambju tal-leu fil-konfront tal-euro kienet relattivament inqas volatili. Matul is-sentejn ta’ qabel din il-valutazzjoni, il-leu iddepprezzat fil-konfront tal-euro b’madwar 4 %.
Ir-Rumanija ma tissodisfax il-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħax fit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax fit-tul fir-Rumanija fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 4.1 %, ogħla mill-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rati tal-imgħax fit-tul tbaxxew gradwalment għal madwar 3 % f’Ottubru tal-2016, meta bdew jiżdiedu għal darb’oħra. Sal-lum huma kienu fuq triq ‘il fuq, u laħqu l-4.5 % kmieni fl-2018. Il-firxa fit-tul fil-konfront tal-bonds ta’ referenza Ġermaniżi tbaxxiet minn madwar 340 punt bażi f’April tal-2016 għal inqas minn 300 punt bażi f’Ottubru tal-2016, meta bdiet tiżdied għal darb’oħra. F’Marzu tal-2018, hija kienet ta’ 400 punt bażi.
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq. Il-bilanċ estern tar-Rumanija ilu sejjer dejjem aktar lura mill-2015 u fl-2017 qaleb negattiv għall-ewwel darba f’ħames snin. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-prestazzjoni tar-Rumanija hija agħar minn dik tal-biċċa l-kbira tal-Istati Membri taż-żona tal-euro. L-isfidi ewlenin huma relatati wkoll mal-qafas istituzzjonali inkluż il-korruzzjoni u l-effiċjenza governattiva. Is-settur finanzjarju tar-Rumanija huwa integrat tajjeb fis-settur finanzjarju tal-UE, b'mod partikolari permezz ta' livell għoli ta' sjieda barranija tas-sistema bankarja tagħha.
8.L-IŻVEZJA
Fid-dawl tal-valutazzjoni tagħha tal-kompatibilità ġuridika u tal-issodisfar tal-kriterji ta’ konverġenza, u b’kunsiderazzjoni ta' fatturi addizzjonali, il-Kummissjoni tqis li l-Iżvezja ma tissodisfax il-kundizzjonijiet għall-adozzjoni tal-euro.
Il-leġiżlazzjoni fl-Iżvezja - partikolarment l-Att dwar is-Sveriges Riksbank, l-Istrument tal-Gvern u l-Liġi dwar il-Politika tar-Rata tal-Kambju - mhijiex kompatibbli b’mod sħiħ mal-obbligu ta' konformità skont l-Artikolu 131 TFUE. Inkompatibbiltajiet u imperfezzjonijiet jeżistu fl-oqsma tal-indipendenza tal-bank ċentrali, il-projbizzjoni ta’ finanzjament monetarju u l-integrazzjoni tal-bank ċentrali fis-SEBĊ fiż-żmien tal-adozzjoni tal-euro.
L-Iżvezja tissodisfa l-kriterju dwar l-istabilità tal-prezzijiet. Ir-rata ta’ inflazzjoni medja fl-Iżvezja matul it-12-il xahar sa Marzu 2018 kienet ta' 1.9 %, taħt il-valur referenzjarju ta' 1.9 %. Huwa proġettat li fix-xhur li ġejjin se tinżel taħt il-valur referenzjarju.
Ir-rata tal-inflazzjoni medja fl-Iżvezja laħqet il-1.9 % fl-2017, minn 1.1 % fl-2016, b’żidiet ewlenin fil-prezzijiet tas-servizzi u tal-enerġija l-aktar minħabba d-deprezzament tal-krona u tal-espansjoni kontinwa tad-domanda domestika sostnuta mill-politika moneterja akkomodanti tar-Riksbank. F’Marzu 2018, l-inflazzjoni annwali tal-HICP kienet madwar 2.0 %.
L-inflazzjoni tal-HICP hija mistennija li tibqa’ ġeneralment stabbli matul l-2018. Il-prezzijiet taż-żejt huma mistennija li jeżerċitaw pressjoni ‘l fuq fuq l-HICP fl-2018. Madankollu, żieda mrażżna fil-pagi, li hija pproġettata li tibqa’ moderata u li nżammet baxxa minħabba pressjonijiet kompetittivi globali, l-aspettattivi baxxi tal-paga u forza tax-xogħol li mhux qed tintuża , hija mistenni li tillimita l-effett minn prezzijiet ogħla taż-żejt. Għaldaqstant, it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni jipproġetta inflazzjoni medja annwali ta’ 1.9 % fl-2018 u 1.7 % fl-2019. Il-livell tal-prezz fl-Iżvezja huwa relattivament għoli (madwar 122 % tal-medja taż-żona tal-euro fl-2016).
L-Iżvezja tissodisfa l-kriterju dwar il-finanzi pubbliċi. L-Iżvezja mhijiex soġġetta għal Deċiżjoni tal-Kunsill dwar l-eżistenza ta' defiċit eċċessiv. Barra minn hekk, abbażi tal-valutazzjoni tal-Programm ta’ Konverġenza 2018, l-Iżvezja hija mistennija tikkonforma mad-dispożizzjonijiet tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir fl-2018 u fl-2019. Is-surplus tal-amministrazzjoni pubblika żdied bi ftit minn 1.2 % tal-PDG fl-2016 għal 1.3 % tal-PDG fl-2017, li għadu sostnut mill-prestazzjoni tad-dħul, li, mirfuda minn tkabbir ekonomiku sod, issorprendiet b’mod pożittiv. B’kuntrast ma’ dan, in-nefqa biex jintlaqgħu u jkunu integrati dawk li qed ifittxu l-asil, kienet anqas milli mistenni fl-2017-2016. Skont it-Tbassir tar-rebbiegħa 2018 tas-servizzi tal-Kummissjoni, is-surplus tal-amministrazzjoni pubblika huwa mistenni jilħaq 0.8 % tal-PDG fl-2018 u 0.9 % fl-2019. Il-proporzjon tad-dejn gross tal-amministrazzjoni pubblika mal-PDG naqas għal 40.6 % fl-2017 u huwa mistenni li jonqos gradwalment għal 38.0 % tal-PDG fl-2018 u 35.5 % tal-PDG fl-2019. L-Iżvezja għandha qafas fiskali b’saħħtu, li kien soġġett għal riformi lejn tmiem l-2017, inkluż it-tnaqqis tal-mira għas-surplus għal 0.33 % tal-PDG (minn 1 % preċedentement), l-introduzzjoni ta’ ankra għad-dejn u t-tisħiħ tal-mandat tal-Kunsill tal-Politika Fiskali.
L-Iżvezja ma tissodisfax il-kriterju dwar ir-rata tal-kambju. Il-Krona Żvediża mhux qed tipparteċipa fl-ERM II. L-Iżvezja topera reġim ta' rata tal-kambju varjabbli, bil-possibilità ta' interventi fis-suq tal-muniti barranin mill-bank ċentrali. Il-krona kompliet ix-xejra ta’ deprezzament tagħha li bdiet kmieni fl-2013. Id-deprezzament seħħ fl-isfond tal-illaxkar monetarju kontinwu u ta’ twessigħ tal-firxa STIBOR-EURIBOR tat-tliet xhur tul il-perjodu 2016-2017, b’varjazzjonijiet bejn -30 punt bażi u -10 punti bażi bejn wieħed u ieħor. Kmieni fl-2018, il-firxa kienet ta’ madwar -10 punti bażi. Matul is-sentejn qabel din il-valutazzjoni, il-krona kellha medja ta’ rata ta’ 9.6 SEK/EUR u naqset meta mqabbla mal-euro b’madwar 10 %.
L-Iżvezja tissodisfa l-kriterju dwar il-konverġenza ta' rati tal-imgħaxfit-tul. Ir-rata medja tal-imgħax fit-tul fl-Iżvezja fis-sena sa Marzu 2018 kienet ta' 0.7 %, sew taħt il-valur referenzjarju ta' 3.2 %. Ir-rati tal-imgħax fit-tul mensili fl-Iżvezja bdew jirkupraw mill-anqas livell fl-istorja tagħhom ta’ 0.1 % f’Awwissu tal-2016, u laħqu 0.9 % kmieni fl-2018, li xorta għadhom baxxi ħafna skont standards storiċi. Il-firxa fil-konfront tal-bonds ta’ referenza Ġermaniżi baqgħet baxxa ħafna, anki jekk żdiedet mill-valuri negattivi tas-sajf tal-2016. Huma baqgħu fil-medda ta’ 20 sa 40 punt bażi sa mill-aħħar kwart tal-2017 meta huma ċċaqalqu kemxejn ‘il fuq minn din il-firxa. F’Marzu 2018 huma laħqu t-53 punti bażi
Ġew eżaminati wkoll fatturi addizzjonali, inklużi l-iżviluppi fil-bilanċ tal-pagamenti u l-integrazzjoni tas-swieq tax-xogħol. Il-bilanċ estern Żvediż baqa’ b’surplus, biex kien 4.2 % tal-PDG fl-2016 u 3.2 % fl-2017. L-ekonomija Żvediża hija integrata tajjeb fiż-żona tal-euro permezz tar-rabtiet ta’ kummerċ u ta’ investiment. Abbażi ta’ indikaturi magħżula relatati mal-ambjent tan-negozju, il-prestazzjoni tal-Iżvezja hija aħjar minn dik tal-biċċa l-kbira tal-Istati Membri taż-żona tal-euro. Is-settur finanzjarju tal-Iżvezja huwa integrat tajjeb fis-sistema finanzjarja tal-UE. Fil-kuntest tal-Proċedura ta' Żbilanċ Makroekonomiku, l-iżvezja kienet identifikata li teħtieġ rieżami fil-fond ulterjuri. Dan tal-aħħar sab li l-Iżvezja qed tesperjenza żbilanċi makroekonomiċi minħabba livelli sopravalutati tal-prezzijiet tad-djar flimkien ma’ tkomplija taż-żieda fid-dejn tal-unitajiet domestiċi li toħloq riskji ta’ korrezzjoni diżordnata. Is-sensibilizzazzjoni għar-riskji li qed jikbru fost l-awtoritajiet politiċi hija għolja, u ttieħdu passi politiki biex jikkontrollaw it-tkabbir tad-dejn ipotekarju u jżidu x-xogħol ta' kostruzzjoni fis-settur tal-abitazzjoni. Madankollu, dawn tal-aħħar ma kinux biżżejjed biex jindirizzaw l-iżbilanċi s’issa.