IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 30.11.2016
COM(2016) 773 final
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI
Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn 2016-2019
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52016DC0773
COMMUNICATION FROM THE COMMISSION Ecodesign Working Plan 2016-2019
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn 2016-2019
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn 2016-2019
COM/2016/0773 final
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 30.11.2016
COM(2016) 773 final
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI
Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn 2016-2019
Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn 2016-2019
1. Introduzzjoni
L-UE għandha għadd ta’ strumenti leġiżlattivi li jittraduċu l-miri tal-politika dwar l-enerġija u l-klima tal-UE 1 f’diversi punti ta’ azzjoni. L-ekodisinn, ikkumplimentat minn regoli tat-tikkettar tal-enerġija, jappoġġja l-prijorità ġenerali tal-Kummissjoni li ssaħħaħ il-kompetittività tal-Ewropa u tistimola l-ħolqien tax-xogħol u t-tkabbir ekonomiku; dan jiżgura kundizzjonijiet ekwi fis-suq intern, jixpruna l-investiment u l-innovazzjoni b’mod sostenibbli, u jiffranka l-flus lill-konsumaturi filwaqt li jnaqqas l-emissjonijiet tas-CO2. Dan jikkontribwixxi għall-Unjoni tal-Enerġija u l-mira ta’ effiċjenza fl-enerġija tal-2030, il-miri klimatiċi maqbula b'mod komuni u għall-objettiv ta’ Suq Intern Aktar Profond u Ġust. Il-qafas dwar l-Ekodisinn u t-tikkettar tal-enerġija kien wieħed mill-istrumenti ta’ politika l-aktar effettivi fil-livell tal-UE biex jippromwovi l-effiċjenza fl-enerġija, u huwa stmat li jikkontribwixxi għal madwar nofs il-mira ta’ ffrankar tal-enerġija għall-2020. Il-qafas leġiżlattiv dwar l-Ekodisinn u t-Tikkettar tal-Enerġija għandu l-iskop doppju li jiżgura li fis-suq jidħlu prodotti aktar effiċjenti fl-enerġija (permezz tal-ekodisinn) filwaqt li jħeġġeġ u jagħti setgħa lill-konsumaturi biex jixtru l-prodotti l-aktar effiċjenti abbażi ta’ informazzjoni utli (permezz tat-tikkettar tal-enerġija). B'hekk inaqqas kemm il-konsum tal-enerġija tal-konsumaturi u tan-negozji kif ukoll il-kontijiet tal-enerġija u tal-utilitajiet tagħhom. Barra minn hekk, jissalvagwardja s-suq intern u jevita l-ispejjeż mhux meħtieġa għan-negozji u l-konsumaturi minħabba rekwiżiti nazzjonali diverġenti.
Sal-2020, dan il-qafas huwa stmat li se jipprovdi ffrankar tal-enerġija ta’ madwar 175 Mtoe fis-sena f’enerġija primarja, aktar mill-konsum tal-enerġija primarja annwali tal-Italja. Għall-konsumaturi, dan ifisser iffrankar ta’ EUR 490 fis-sena għal kull unità domestika fuq kontijiet tal-enerġija. Barra minn hekk, din il-politika hija stmata li se ssarraf f'madwar EUR 55 biljun fis-sena ta' dħul addizzjonali għall-industrija, is-setturi tal-bejgħ bl-ingrossa u tal-bejgħ bl-imnut, li parti minnhom jistgħu jwasslu għal massimu ta' 800 000 impjieg ieħor dirett fis-setturi kkonċernati. Bħala tali, din tikkontribwixxi wkoll għas-sigurtà tal-enerġija billi tnaqqas l-importazzjoni tal-enerġija fl-UE bl-ekwivalenti ta’ 1.3 biljun barmil żejt fis-sena u billi tnaqqas l-emissjonijiet tas-CO2 b'320 miljun tunnellata fis-sena 2 .
Il-moderazzjoni tad-domanda tal-enerġija hija waħda mill-5 dimensjonijiet tal-Qafas Strateġiku għal Unjoni tal-Enerġija 3 . Politika tal-ekodisinn u tat-tikkettar tal-enerġija ambizzjuża u effiċjenti se tibqa’ indispensabbli biex tgħin lill-Kummissjoni tikseb il-prijoritajiet li stabbiliet għall-Unjoni tal-Enerġija u se tgħinha tilħaq il-miri ta’ politika dwar il-klima miftiehma f’COP21 f’Pariġi, f’Diċembru 2015.
Il-Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn jikkontribwixxi għall-inizjattiva l-ġdida tal-Kummissjoni dwar l-Ekonomija Ċirkolari 4 , li tippromwovi t-tranżizzjoni lejn ekonomija aktar ċirkolari fl-UE permezz ta’ sensiela ta’ miżuri li jkopru ċ-ċiklu tal-ħajja sħiħ tal-prodotti u tal-materjali. Kulma jmur qed tiżdied il-ħtieġa u l-prijorità politika li titjieb l-effiċjenza fir-riżorsi fl-UE. Id-disinn tal-prodotti huwa aspett prinċipali f’dan ir-rigward, għaliex jista’ jkollu impatt sinifikanti tul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-prodotti, pereżempju billi l-prodott isir aktar durabbli u aktar faċli biex jissewwa, riutilizzabbli u riċiklabbli. Id-Direttiva dwar l-Ekodisinn diġà tkopri l-impatti ambjentali sinifikanti kollha tul iċ-ċiklu tal-ħajja tal-prodotti iżda s'issa l-fokus kien fuq it-titjib tal-effiċjenza fl-enerġija. Fil-futur, l-Ekodisinn jenħtieġ li jagħti kontribuzzjoni ferm aktar sinifikanti lill-ekonomija ċirkolari, pereżempju billi jittratta b’mod aktar sistematiku l-kwistjonijiet tal-effiċjenza tal-materjali bħad-durabbiltà u r-riċiklabbiltà.
Dan il-Pjan ta’ Ħidma jistabbilixxi l-prijoritajiet ta’ ħidma tal-Kummissjoni taħt il-qafas tal-ekodisinn u t-tikkettar tal-enerġija għall-2016-2019. Filwaqt li jibni fuq il-ħidma li twettqet fuq il-bażi tal-ewwel żewġ Pjanijiet ta’ Ħidma, il-Pjan ta’ Ħidma l-ġdid jippreżenta l-ħidma kontinwa u r-reviżjonijiet li se jitwettqu tal-miżuri eżistenti speċifiċi għall-prodott; jidentifika gruppi ta’ prodotti addizzjonali biex jiġu eżaminati ulterjorament (permezz ta’ studji, konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati u valutazzjoni tal-impatt) bil-għan li jiġu informati l-proposti possibbli tal-Kummissjoni għar-rekwiżiti tal-ekodisinn u/jew tat-tikkettar tal-enerġija; u jistabbilixxi kif l-ekodisinn se jikkontribwixxi aħjar għall-objettivi tal-ekonomija ċirkolari. Meħudin flimkien, il-miżuri friski mill-prodotti ġodda f’dan il-Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn, flimkien mar-reviżjonijiet tal-miżuri eżistenti, għandhom il-potenzjal stmat li jipprovdu total li jaqbeż is-600 TWh (jew 50 Mtoe) ta’ ffrankar tal-enerġija primarja annwali fl-2030. Dan huwa komparabbli mal-konsum tal-enerġija primarja annwali tal-Iżvezja, u huwa ekwivalenti wkoll għal tnaqqis ta’ emissjonijiet tas-CO2 ta’ madwar 100 miljun tunnellata fis-sena fl-2030.
2. Ir-Rwol tal-Pjan ta’ Ħidma dwar l-Ekodisinn
Kemm id-Direttiva dwar l-Ekodisinn kif ukoll dik dwar it-Tikkettar Enerġetiku huma direttivi qafas. Dawn jistabbilixxu l-kundizzjonijiet u l-kriterji għall-adozzjoni tal-miżuri ta’ implimentazzjoni li jistipulaw ir-rekwiżiti vinkolanti speċifiċi għal kull grupp ta’ prodotti 5 Il-prijoritajiet għall-gruppi ta’ prodotti li jridu jiġu investigati skont dan il-qafas huma stabbiliti permezz ta’ Pjanijiet ta’ Ħidma regolari kif previst fl-Artikolu 16(1) tad-Direttiva dwar l-Ekodisinn, li tispeċifika li l-Kummissjoni għandha tippubblika “pjan ta’ ħidma” li “għandu jispeċifika, għat-tliet snin sussegwenti, lista indikattiva ta’ gruppi ta’ prodotti li għandhom jiġu kkunsidrati bħala prijoritajiet għall-adozzjoni tal-miżuri implimentattivi”.
Dan il-Pjan ta’ Ħidma ġdid jibni fuq il-ħidma li saret sa minn nofs l-2005 għall-gruppi ta’ prodotti elenkati fl-Artikolu 16(2) tad-Direttiva dwar l-Ekodisinn tal-2005 6 (perjodu tranżitorju) u fuq l-ewwel żewġ Pjanijiet ta’ Ħidma għall-perjodi 2009-2011 7 u 2012-2014 8 .
3. Sitwazzjoni attwali
3.1. Miżuri ta' implimentazzjoni adottati
Bħala riżultat tal-prijoritizzazzjoni tax-xogħol imsemmija, il-Kummissjoni nediet studji preparatorji, li rriżultaw fl-adozzjoni ta’ 28 Regolament dwar l-Ekodisinn, 16-il Regolament Delegat dwar it-Tikkettar tal-Enerġija u 3 Ftehimiet Volontarji rikonoxxuti.
Barra dan, tnedew madwar 40 mandat ta’ standardizzazzjoni għal dawn il-gruppi ta’ prodotti. Lista ta’ standards armonizzati eżistenti li jappoġġjaw ir-Regolamenti dwar l-Ekodisinn hija disponibbli fuq is-sit web Europa 9 .
3.2 Ħidma kontinwa
Il-ħidma fuq għadd ta' gruppi ta’ prodotti prijoritarji identifikati għadha għaddejja fiż-żmien tal-adozzjoni ta’ dan il-Pjan ta’ Ħidma u tinsab fi stadji differenti ta’ żvilupp. It-tabella hawn taħt tagħti ħarsa ġenerali tal-ħidma li għaddejja, kif ukoll tal-iffrankar mistenni, jekk din id-dejta tkun disponibbli 10 .
Flimkien ma’ dan il-pjan ta’ ħidma, il-Kummissjoni qed tadotta l-miżuri li ġejjin b’potenzjal stmat ta’ ffrankar enerġetiku ta’ aktar minn 100 TWh fis-sena ta’ enerġija primarja ffrankata fl-2030:
Miżura ta’ ekodisinn għal prodotti tat-tisħin u tat-tkessiħ tal-arja 11
Miżura ta’ ekodisinn 12 u ta' tikkettar enerġetiku 13 dwar it-tolleranzi tal-verifika għat-titjib tal-ittestjar tal-prodotti u t-tnaqqis tal-iskop għal tqarriq
Rakkomandazzjoni għall-awtoregolamentazzjoni 14 li tipprovdi gwida biex tappoġġja lill-industrija fit-twettiq ta’ ftehimiet volontarji bħala alternattiva għar-regolamentazzjoni.
Qed issir aktar ħidma, kif ippreżentat fit-tabella hawn taħt:
Miżura |
Status |
Iffrankar Mistenni fl-Enerġija Primarja fl-2030 15 (fejn disponibbli; f’TWh fis-sena) |
Refriġerazzjoni kummerċjali
|
Il-forum konsultattiv sar fit-2.7.2014 Il-valutazzjoni tal-impatt iffinalizzata |
48 |
Kumpressuri |
Il-forum konsultattiv sar fid-29.09.14 Il-valutazzjoni tal-impatt għaddejja |
5 |
Twieqi |
Il-forum konsultattiv sar fit-30.09.15 Il-valutazzjoni tal-impatt għaddejja |
40 (rekwiżiti dwar it-tikkettar tal-enerġija biss) |
Għodda tal-magni u tagħmir tal-iwweldjar |
Il-forum konsultattiv sar fis-6.05.14 Il-valutazzjoni tal-impatt għaddejja |
9 (Valutazzjoni tal-Impatt dwar l-għodda tal-magni għax-xogħol tal-metall; regolamentazzjoni dwar it-tagħmir tal-iwweldjar) |
Magni tal-ħasil tal-ħwejjeġ, magni li jnixxfu u magni tal-ħasil tal-platti professjonali |
Il-forum konsultattiv sar fid-29.11.13 Il-ħidma ta’ standardizzazzjoni għaddejja |
4 |
Servers tal-intrapriżi, ħżin tad-dejta u tagħmir anċillari |
L-istudju preparatorju tlesta fit-08.15 |
Sa 43 għal rekwiżiti tal-prodott sħaħ Potenzjal importanti ta’ ffrankar ta’ riżorsi |
Prodotti relatati mal-ilma |
L-istudju preparatorju tlesta fit-12.14 (għadu mhux ippubblikat) |
Sa 70 (u 1900 Mm3 tal-ilma estratt) fl-2025; sa 17 (u 700 Mm3 tal-ilma estratt) fl-2030 (rekwiżiti dwar it-tikkettar tal-enerġija biss) |
Apparati domestiċi intelliġenti |
L-istudju preparatorju għaddej |
|
Sistemi/kontrolli tad-dawl |
L-istudju preparatorju għaddej |
|
Fran u fuklari tal-bajla industrijali u tal-laboratorju |
Il-forum konsultattiv sar fis-16.05.14. Ir-Regolamenti ED/EL mhux se jkunu proposti għalissa (*) |
|
Kejbils tal-elettriku |
Ir-Regolamenti ED/EL mhux se jkunu proposti għalissa (*) |
|
Bojlers tal-fwar |
Ir-Regolamenti ED/EL mhux se jkunu proposti għalissa (*) |
(*) Ir-riżultat tal-istudji preparatorji jissuġġerixxi li l-Ekodisinn (ED) u t-Tikkettar tal-Enerġija (EL) ma kinux l-għażliet regolatorji l-aktar adegwati biex jindirizzaw l-effiċjenza fl-enerġija għal dawn il-prodotti, u li strumenti regolatorji oħrajn diġà kienu qed ikopru mill-inqas parti mill-potenzjal eżistenti ta’ ffrankar tal-enerġija.
3.3. Reviżjonijiet
S'issa l-maġġoranza tal-miżuri ta’ implimentazzjoni tal-Ekodisinn u tat-Tikkettar tal-Enerġija għandhom klawżoli ta’ reviżjoni li jridu jitwettqu fis-snin li ġejjin. It-tabella li ġejja tagħti ħarsa ġenerali kkonsolidata tar-Regolamenti li jridu jiġu riveduti sa mhux aktar tard mill-2019, b’indikazzjoni tal-potenzjal ta' ffrankar tal-enerġija, u fejn disponibbli, tas-sinifikat tal-potenzjal tal-iffrankar tar-riżorsi.
Matul dawn ir-reviżjonijiet, il-Kummissjoni se teżamina kif l-aspetti rilevanti għall-ekonomija ċirkolari, bħall-effiċjenza fir-riżorsi, il-riparabbiltà, ir-riċiklabbiltà u d-durabbiltà jistgħu jiġu vvalutati u kkunsidrati meta jiġu riveduti l-miżuri eżistenti.
Miżura |
Status |
Iffrankar Mistenni fl-Enerġija Primarja fl-2030 (fejn disponibbli; f’TWh fis-sena) |
|
Televixins (reviżjoni) u displejs elettroniċi |
Il-forum konsultattiv sar fl-10.12.14 Il-Konsultazzjoni bejn is-Servizzi magħluqa. In-notifika tad-WTO għaddejja |
83 Potenzjal importanti ta’ ffrankar ta’ riżorsi |
|
Provvisti tal-elettriku esterni |
Il-forum konsultattiv sar fid-29.04.15 L-intenzjoni hija li jkun hemm allinjament mar-regoli ġodda tal-Istati Uniti. |
6 |
|
Muturi elettriċi |
L-istudju ta’ reviżjoni ġie ffinalizzat f’Lulju 2014 Il-valutazzjoni tal-impatt għaddejja |
75 |
|
Fannijiet |
L-istudju ta’ reviżjoni ġie ffinalizzat f’Marzu 2015 Il-valutazzjoni tal-impatt għaddejja |
25 |
|
Prodotti tad-dawl |
L-istudju ta’ reviżjoni ġie ffinalizzat f’Diċembru 2015 Il-valutazzjoni tal-impatt għaddejja |
125 |
|
Refriġeraturi u friżers domestiċi |
Ir-reviżjoni għaddejja |
13 Potenzjal importanti ta’ ffrankar ta’ riżorsi |
|
Magni tal-ħasil tal-platti u magni tal-ħasil tal-ħwejjeġ li jinkludu magni tal-ħasil u li jnixxfu f'daqqa |
Ir-reviżjonijiet għaddejjin |
11 Potenzjal importanti ta’ ffrankar ta’ riżorsi |
|
Konsum tal-enerġija elettrika fuq modalità ta' stennija u mitfi tat-tagħmir tad-dar u tal-uffiċċju elettriku u elettroniku |
Ir-reviżjoni għaddejja |
||
Pompi tal-ilma |
Ir-reviżjoni għaddejja |
||
Ħiters tal-ilma u tankijiet tal-ħażna tal-ilma sħun |
Reviżjoni ta’ ċertu rekwiżiti sa Settembru 2016. |
||
Vacuum cleaners |
Reviżjoni ta’ rekwiżiti ta' durabbiltà speċifiċi sa Settembru 2016. |
||
Kompjuters u servers |
Ir-reviżjoni għaddejja |
Potenzjal importanti ta’ ffrankar ta’ riżorsi |
|
Ċirkolaturi |
Ir-reviżjoni għaddejja |
||
Kundizzjonaturi tal-arja u fannijiet għall-użu personali |
Reviżjoni sa April 2017 |
||
Trasformaturi |
Reviżjoni sa Ġunju 2017 |
||
Magni tat-tnixxif tal-ħwejjeġ |
Reviżjoni sa Mejju/Novembru 2017 |
Potenzjal importanti ta’ ffrankar ta’ riżorsi |
|
Vacuum cleaners |
Reviżjoni sa Awwissu 2018 |
||
Bojlers tal-fjuwil solidu |
Reviżjoni sa Awwissu 2018 tar-rekwiżit speċifiku għaċ-ċertifikazzjoni ta’ partijiet terzi |
||
Ħiters tal-post lokali tal-fjuwil solidu |
Reviżjoni sa Awwissu 2018 tar-rekwiżit speċifiku għaċ-ċertifikazzjoni ta’ partijiet terzi |
||
Ħiters tal-post u ħiters tal-ilma |
Reviżjoni sa Settembru 2018 |
||
Ħiters tal-post lokali |
Reviżjoni sa Jannar 2019 |
||
Unitajiet tal-ventilazzjoni |
Reviżjoni sa Diċembru 2019 |
4. Lista indikattiva tal-gruppi ta’ prodotti ġodda għall-pjan ta’ ħidma tal-2016-2019
Bi tħejjija għal dan il-Pjan ta’ Ħidma, il-Kummissjoni nediet studju biex tidentifika kwalunkwe grupp ieħor ta’ prodotti relatati mal-enerġija li jista’ jkollu potenzjal sinifikanti ta’ ffrankar u li ma ġiex inkluż fil-perjodu tranżitorju jew fil-pjanijiet ta’ ħidma preċedenti. Sussegwentement dan l-abbozz ta’ Pjan ta’ Ħidma kien rivedut mill-ġdid fid-dawl tal-Pjan ta’ Azzjoni għall-Ekonomija Ċirkolari.
Dan l-istudju ta stima kwantitattiva tal-potenzjal ta’ ffrankar tal-enerġija li jirriżulta mit-titjib tal-effiċjenza fl-enerġija globali għal kull grupp ta’ prodotti. Barra dan, mill-perspettiva tal-ekonomija ċirkolari, twettqet valutazzjoni kwalitattiva tal-impatti ambjentali 16 l-oħra msemmija fid-Direttiva dwar l-Ekodisinn, kif ukoll valutazzjoni tal-kopertura regolatorja eżistenti ta’ dawn l-impatti ambjentali. Ir-rapporti finali għall-kompiti differenti fl-istudju huma disponibbli fuq sit web iddedikat 17 .
Il-Kummissjoni kkonsultat lill-Forum Konsultattiv, kif meħtieġ mill-Artikolu 18 tad-Direttiva dwar l-Ekodisinn, biex tikkunsidra l-kummenti mir-rappreżentanti tal-Istati Membri u l-partijiet ikkonċernati fl-istabbiliment ta’ dan il-pjan ta’ ħidma u l-lista indikattiva tal-gruppi ta’ prodotti 18 .
Il-potenzjal ta’ ffrankar tal-enerġija tal-bqija tal-prodotti relatati mal-enerġija identifikati mill-istudju huwa għal ċertu prodotti aktar baxx minn dak għal dawk identifikati fil-pjanijiet ta’ ħidma preċedenti. Għalhekk, b’mod parallel mar-reviżjoni tar-Regolamenti eżistenti, il-Kummissjoni se tniedi studji ddedikati għal dawk il-prodotti mill-istudju msemmi hawn fuq li għandhom l-aktar potenzjal ta’ ffrankar.
Sistemi ta’ Awtomatizzazzjoni u Kontroll tal-Bini
Ktieli elettriċi
Magni tat-tnixxif tal-idejn
Liftijiet
Pannelli solari u invertituri
Kontejners tar-refriġerazzjoni
Magni tat-tindif bi pressjoni għolja 19
Il-gruppi ta’ prodotti identifikati hawn fuq se jkunu soġġetti għal studji preparatorji li jinvestigaw f’aktar dettall il-potenzjal għal titjib ambjentali, inklużi l-aspetti rilevanti għall-ekonomija ċirkolari kif stabbilit fil-Kapitolu 5, u jipprovdu l-elementi għall-identifikazzjoni tal-għażliet ta’ politika fil-valutazzjonijiet tal-impatt sussegwenti.
Fit-tħejjija tal-miżuri ta’ implimentazzjoni possibbli li jistabbilixxu r-rekwiżiti tal-ekodisinn jew tat-tikkettar tal-enerġija għall-prodotti relatati mal-enerġija msemmija hawn fuq, il-Kummissjoni hija marbuta bil-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 15.5 tad-Direttiva. Barra dan, trid tingħata attenzjoni partikolari biex tiġi evitata kull dupplikazzjoni possibbli tar-Regolamenti tal-UE eżistenti li diġà japplikaw għal dawn il-prodotti. B’mod partikolari, l-ebda miżura tal-Ekodisinn mhi se tiġi proposta għas-Sistemi ta’ Kontroll Awtomatizzati tal-Bini, jekk jitqies li l-potenzjal tal-iffrankar tal-enerġija fil-bini jista’ jitwassal aħjar permezz ta’ bidliet fid-Direttiva dwar ir-Rendiment tal-Bini fl-Użu tal-Enerġija u/jew id-Direttiva dwar l-Effiċjenza fl-Enerġija. Sabiex tiġi evitata r-regolamentazzjoni bla bżonn, mhi se tiġi proposta l-ebda miżura ta’ Ekodisinn jekk il-parti l-kbira tal-potenzjal ta’ ffrankar tal-enerġija fil-liftijiet ikun diġà rifless permezz ta’ regolamenti oħrajn dwar l-Ekodisinn dwar il-komponenti tagħhom, bħar-regolamentazzjoni dwar il-muturi elettriċi.
Minħabba l-ispeċifiċità tagħhom, qed tiġi proposta linja separata għall-prodotti tal-ICT (li mhumiex inklużi fil-gruppi ta’ prodotti ta’ hawn fuq), li se tqies bis-sħiħ ukoll il-potenzjal tal-ekonomija ċirkolari tagħhom, li huwa partikolarment rilevanti fil-każ tal-mowbajls /smart phones.
Kien diffiċli ħafna li ssir stima affidabbli tal-potenzjal ta' ffrankar tal-enerġija tal-prodotti tal-ICT, minħabba l-inċertezza dwar l-iżviluppi tas-suq fil-futur. Barra dan, għas-setturi tal-prodotti tal-ICT li qed javvanzaw b’mod mgħaġġel, qamu dubji dwar l-adegwatezza tal-proċess tal-ekodisinn/tat-tikkettar enerġetiku (li jdum bħala medja madwar 4 snin) għall-istabbiliment tal-kriterji minimi tal-effiċjenza tal-enerġija u tar-riżorsi. Fl-istess ħin, il-ftehimiet volontarji li ġew rikonoxxuti għal ċerti gruppi ta’ prodotti elettroniċi (jiġifieri tagħmir tal-immaġini, konsowls tal-logħob u kaxxi tad-dekowder kumplessi) bħala alternattivi għall-miżuri regolatorji, mhux dejjem iħaffu iżjed il-kisba tal-objettivi tal-ekodisinn. Barra dan, il-Ftehim Energy Star bejn l-UE u l-Istati Uniti li skontu ż-żewġ ġurisdizzjonijiet stabbilew l-istess rekwiżiti ta’ effiċjenza volontarja għat-tagħmir tal-uffiċċju, irid jiġi rivedut qabel ma jiskadi fl-2018. Fl-aħħar nett, iż-żieda fil-konnettività tal-prodotti – kemm jekk fid-dar kif ukoll fl-industrija – u l-introduzzjoni tal-apparati intelliġenti kif ukoll l-impatt tagħhom fuq l-effiċjenza globali tas-sistemi, jeħtieġu kunsiderazzjoni bir-reqqa.
Fid-dawl ta' dan, il-Kummissjoni se tniedi valutazzjoni aktar profonda tal-prodotti tal-ICT li ġejjin bil-għan li dawn jiġu possibbilment inklużi fil-pjan ta’ ħidma tal-ekodisinn:
gateways (tagħmir tan-netwerk tad-dar)
mowbajls/smart phones
stazzjonijiet bażi
Dan se jippermetti li jiġi determinat l-aħjar approċċ ta’ politika għat-titjib tal-aspetti tal-effiċjenza fl-enerġija tagħhom u dak tal-ekonomija ċirkolari usa’. Iddisplejs tas-sinjalar u ċ-ċarġers bla fili se jiġu kkunsidrati fil-ħidma li għaddejja dwar ir-reviżjoni tal-miżuri ta’ implimentazzjoni tal-ekodisinn eżistenti għat-televixins u l-provvisti tal-elettriku esterni rispettivament.
5. Kontribut għall-Ekonomija Ċirkolari
Il-possibbiltà ta’ tiswija, manifattura mill-ġdid jew riċiklaġġ ta’ prodott u tal-komponenti u l-materjali tiegħu tiddependi fil-biċċa l-kbira fuq id-disinn inizjali tal-prodott. Għalhekk huwa kruċjali li dawn l-aspetti jingħataw kunsiderazzjoni meta jiġu investigati l-miżuri possibbli ta’ implimentazzjoni tal-Ekodisinn. Il-fokus s’issa kien fuq it-titjib tal-effiċjenza fl-enerġija tal-prodotti anke jekk id-dispożizzjonijiet dwar l-effiċjenza fir-riżorsi kienu parti mid-Direttiva sa mill-adozzjoni oriġinali tagħha fl-2005, u kienu introdotti għal ċertu gruppi ta’ prodotti bi kriterji li jikkonċernaw pereżempju l-użu tal-ilma u d-durabbiltà.
B’dan il-pjan ta’ ħidma l-ġdid, il-Kummissjoni se tesplora l-possibbiltà li tistabbilixxi rekwiżiti speċifiċi għall-prodotti u/jew rekwiżiti orizzontali fl-oqsma bħad-durabbiltà (eż. it-tul ta’ ħajja minimu tal-prodotti jew tal-komponenti kritiċi), ir-riparabbiltà (eż. id-disponibbiltà ta’ parts tal-bdil u manwali tat-tiswija, id-disinn għat-tiswija), it-titjib tal-kwalità, id-disinn għaż-żarmar (eż. kif jitneħħew faċilment ċertu komponenti), l-informazzjoni (eż. l-immarkar tal-partijiet tal-plastik) u l-faċilità ta’ riutilizzazzjoni u riċiklaġġ (eż. li jiġu evitati plastiks li mhumiex kompatibbli), l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra u emissjonijiet oħrajn, u li tiġi stabbilita ulterjorament il-bażi xjentifika għall-iżvilupp ta’ kriterji korrispondenti li jissodisfaw ir-rekwiżiti tad-Direttiva dwar l-Ekodisinn. Dan se jitwettaq kemm għall-gruppi ta’ prodotti ġodda identifikati fil-Kapitolu 4 kif ukoll għar-reviżjonijiet li ġejjin tal-miżuri eżistenti speċifiċi għall-prodotti elenkati fil-Kapitolu 3 b’kunsiderazzjoni tal-benefiċċji u tal-ispejjeż stmati tal-miżuri proposti kif ukoll l-Anness II tad-Direttiva, li skontu, ir-rekwiżiti għat-titjib tal-prestazzjoni ambjentali tal-prodotti jridu jevitaw it-telf sinifikanti tal-prestazzjoni jew tal-utilità għall-konsumaturi. Barra dan, kull rekwiżit jeħtieġ li jkun verifikabbli u infurzabbli.
B’mod partikolari, il-marġni għat-titjib fl-iżvilupp ta’ rekwiżiti tal-effiċjenza tal-materjali fir-Regolamenti dwar il-prodotti jrid jiġi investigat b’mod aktar sistematiku. Għal dan l-iskop, il-Kummissjoni se tiżviluppa “sett ta’ għodod” għall-ekodisinn tal-ekonomija ċirkolari, pereżempju fil-forma ta’ gwida għall-inklużjoni tal-aspetti tal-effiċjenza fir-riżorsi u fil-materjali għall-gruppi ta’ prodotti ġodda u għar-reviżjoni tal-miżuri ta’ implimentazzjoni eżistenti. Abbażi ta’ analiżi fil-fond, dan is-sett ta’ għododjipprovdi eżempji konkreti ta’ kif dawn l-aspetti jistgħu jiġu introdotti fir-rekwiżiti speċifiċi għall-prodotti jew fir-rekwiżiti orizzontali.
Il-Kummissjoni se ttejjeb ukoll il-bażi metodoloġika għall-adozzjoni aktar sistematika tar-rekwiżiti relatati mal-effiċjenza fil-materjali fir-Regolamenti dwar il-prodotti, kemm dawk ġodda kif ukoll dawk li jridu jiġu riveduti. Għal dan il-għan ġiet adottata t-talba ta’ standardizzazzjoni lill-Organizzazzjonijiet Ewropej ta' Standardizzazzjoni dwar aspetti ta’ effiċjenza tal-materjali 20 . Il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din it-talba jkopri primarjament l-aspetti li ġejjin:
L-estensjoni tat-tul tal-ħajja tal-prodotti
Il-kapaċità li l-komponenti jintużaw mill-ġdid jew li jiġu riċiklati l-materjali mill-prodotti fit-tmiem tal-ħajja tagħhom
L-użu tal-komponenti użati mill-ġdid u/jew tal-materjali riċiklati fil-prodotti
L-istandards li jridu jiġu preparati skont it-talba ta’ standardizzazzjoni msemmija se jkunu ġenerali fin-natura tagħhom u se jgħinu fl-iżvilupp ta’ standards speċifiċi għall-prodotti u/jew standards orizzontali, li se jappoġġjaw rekwiżiti eventwali relatati mal-aspetti tal-effiċjenza tal-materjali, bħar-riparabbiltà jew ir-riċiklabbiltà.
Il-ħidma li għaddejja fuq l-Impronta Ambjentali tal-Prodotti se tikkontribwixxi wkoll għal dan l-objettiv.
6. Sorveljanza tas-Suq u Kooperazzjoni Internazzjonali
Huwa stmat li bejn 10 % u 25 % tal-prodotti fis-suq ma jikkonformawx mar-rekwiżiti tal-ekodisinn u tat-tikkettar tal-enerġija. B'riżultat ta’ dan, madwar 10 % tal-iffrankar tal-enerġija previst qed jintilef. F’termini assoluti, dan jikkorrispondi għal madwar 17-il Mtoe ta' enerġija primarja fis-sena. Dan iqarraq ukoll bil-konsumaturi, li jistgħu jiffaċċjaw kontijiet tad-dawl ogħla. L-Istati Membri huma responsabbli mis-sorveljanza tas-suq u, għalkemm kien hemm titjib sinifikanti fl-attivitajiet tal-infurzar tal-aħħar snin, għad fadal xi jsir biex jonqos l-għadd ta’ prodotti mhux konformi fis-suq tal-UE.
Biex ittejjeb l-infurzar, il-Kummissjoni diġà tiffaċilita l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali tas-sorveljanza tas-suq permezz tal-gruppi ta’ Kooperazzjoni Amministrattiva (“ADCO”) dwar l-ekodisinn u t-tikkettar tal-enerġija. Barra minn hekk, il-Kummissjoni tappoġġja proġetti ta’ sorveljanza komuni ddedikati, bħall-proġett “Eepliant” iffinanzjat mill-UE u se jkompli jiġi ffinanzjat anke fil-futur. Ir-Regolamenti tal-Kummissjoni dwar it-tolleranzi tal-verifiki, imsemmija taħt il-punt 3.2, kif ukoll il-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament dwar it-tikkettar tal-enerġija li bħalissa hija soġġetta għal negozjati interistituzzjonali, 21 se jtejbu wkoll l-infurzar.
L-Unjoni Ewropea hija waħda mill-mexxejja dinjin fl-iżvilupp tar-rekwiżiti minimi tal-effiċjenza fl-enerġija u tat-tikkettar tal-enerġija għall-prodotti. Ħafna pajjiżi oħra jsegwu approċċi simili filwaqt li r-regolamenti tagħna u l-format tat-tikketta A-G għandhom influwenza internazzjonali. Barra dan, l-UE għandha rwol importanti fl-istandardizzazzjoni internazzjonali. Dawn l-isforzi huma importanti għan-negozji Ewropej, għaliex jappoġġjaw kundizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni globali aktar uniformi, inaqqsu l-ispejjeż ta' konformità u joħolqu opportunitajiet barra mill-pajjiż.
Għalhekk, il-Kummissjoni se tkompli tkun involuta f'ġurisdizzjonijiet oħrajn biex tistinka lejn aktar konverġenza globali fl-istandards, fil-metodi ta' ttestjar u, jekk possibbli, fir-rekwiżiti minimi, pereżempju permezz ta' standardizzazzjoni internazzjonali, ftehimiet speċifiċi għall-prodotti, jew bħala parti minn ftehimiet kummerċjali bilaterali.
7. Prospettiva
Fis-snin li ġejjin il-Kummissjoni qed tippjana li taħdem fuq il-prijoritajiet li ġejjin:
(1)Tiffinalizza l-ħidma regolatorja li għaddejja fuq il-prodotti identifikati fil-pjanijiet ta’ ħidma preċedenti
(2)Twettaq ir-reviżjoni tal-miżuri eżistenti identifikati fil-Kapitolu 3
(3)Tibda studji preparatorji għall-gruppi ta’ prodotti identifikati fil-Kapitolu 4
(4)Issaħħaħ il-kontribuzzjoni tad-Direttiva dwar l-Ekodisinn għal ekonomija aktar ċirkolari
(5)Tiffaċilita l-kooperazzjoni msaħħa bejn l-Istati Membri fuq is-sorveljanza tas-suq biex tikseb infurzar aħjar tar-Regolamenti eżistenti
(6)Issaħħaħ il-kooperazzjoni mas-sħab internazzjonali biex tiffaċilita l-konverġenza ulterjuri tal-metodi ta' ttestjar u ta' kejl, u, jekk possibbli, ir-rekwiżiti minimi tar-rendiment fl-użu tal-enerġija.
L-Istrateġija dwar il-Klima u l-Enerġija għall-2020: KUMM(2010) 639 finali; L-Istrateġija dwar il-Klima u l-Enerġija għall-2030: COM(2014) 15 final.
“Ecodesign Impact Accounting Study”, VHK, 2014.
COM(2015) 80 final.
Pjan ta’ Azzjoni tal-UE għal Ekonomija Ċirkolari COM (2015) 614/2 adottat fit-2.12.2015.
Għal ħarsa ġenerali lejn il-miżuri ta’ implimentazzjoni eżistenti, ara: https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/list_of_enegy_labelling_measures.pdf
https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/list_of_ecodesign_measures.pdf
ĠU L 191, 22.7.2005, p. 29-58.
Il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew - Twaqqif tal-pjan ta’ ħidma għall-perjodu 2009-2011 skont id-Direttiva tal-Ekodisinn (KUMM/2008/0660 finali).
B’konformità mal-prattika ta’ valutazzjoni tal-impatt eżistenti għall-gruppi ta’ prodotti tal-Ekodisinn, qed jitqies li huwa meħtieġ livell globali ta’ effiċjenza tal-konverżjoni tal-ġenerazzjoni tal-impjanti tal-enerġija tal-elettriku madwar l-Ewropa ta’ 40 % (jiġifieri, 2.5 Mtoe ta’ fjuwil li jużaw l-Enerġija Primarja [gass, żejt, faħam, eċċ.] għal kull 1 Mtoe ta’ elettriku ġġenerat, u li l-konsumaturi aħħarin iridu jħallsu għalih).
Ir-Regolament tal-Kummissjoni li jimplimenta d-Direttiva 2009/125/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li tistabbilixxi qafas għall-iffissar ta’ rekwiżiti għall-ekodisinn għal prodotti relatati mal-enerġija, f’dak li għandu x’jaqsam mar-rekwiżiti tal-ekodisinn għall-prodotti tat-tisħin tal-arja, għall-prodotti tat-tkessiħ, għaċ-ċillers ta’ proċessi ta’ temperatura għolja u għall-fannijiet konvetturi. [C(2016) 7769 final].
Ir-Regolament tal-Kummissjoni li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 1275/2008, (KE) Nru 107/2009, (KE) Nru 278/2009, (KE) Nru 640/2009, (KE) Nru 641/2009, (KE) Nru 642/2009, (KE) Nru 643/2009, (UE) Nru 1015/2010, (UE) Nru 1016/2010, (UE) Nru 327/2011, (UE) Nru 206/2012, (UE) Nru 547/2012, (UE) Nru 932/2012, (UE) Nru 617/2013, (UE) Nru 666/2013, (UE) Nru 813/2013, (UE) Nru 814/2013, (UE) Nru 66/2014, (UE) Nru 548/2014, (UE) Nru 1253/2014, (UE) 2015/1095, (UE) 2015/1185, (UE) 2015/1188, (UE) 2015/1189 u (UE) 2016/XXX [C(2016) 7769 final] fejn jidħol l-użu tat-tolleranzi fil-proċeduri ta’ verifika. [C(2016)7767final]
Ir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni li jemenda r-Regolamenti Delegati (UE) Nru 1059/2010, (UE) Nru 1060/2010, (UE) Nru 1061/2010, (UE) Nru 1062/2010, (UE) Nru 626/2011, (UE) Nru 392/2012, (UE) Nru 874/2012, (UE) Nru 665/2013, (UE) Nru 811/2013, (UE) Nru 812/2013, (UE) Nru 65/2014, (UE) Nru 1254/2014, (UE) Nru 2015/1094, (UE) Nru 2015/1186 u (UE) Nru 2015/1187 dwar l-użu tat-tolleranzi fil-proċeduri ta’ verifika. [C(2016)7765 final].
Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-linji gwida għall-miżuri ta’ awtoregolamentazzjoni konklużi mill-industrija skont id-Direttiva 2009/125/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill. [C(2016)7770 final].
Għajr prodotti relatati mal-Ilma, li għalihom huma inklużi ċ-ċifri tal-iffrankar tal-2025 u tal-2030.
Il-Forum Konsultattiv dwar l-Ekodisinn li sar fit-28.10.2015.
Huwa previst li t-tikkettar tal-enerġija biss jista' jinżamm mill-għażliet ta’ politika disponibbli, għaliex il-potenzjal ta’ ffrankar tal-enerġija ma jidhirx li jiġġustifika l-għażla tal-ekodisinn.
Id-Deċiżjoni tal-Kummissjoni C(2015) 9096 adottata fis-17.12.2015.
COM(2015) 341 final.