20.12.2011   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 337/5

(1)

Il-kriżi globali finanzjarja u r-reċessjoni ekonomika mingħajr preċedent għamlu ħsara serja lit-tkabbir ekonomiku u lill-istabilità finanzjarja, u ħolqu deterjorament qawwi fil-kondizzjonijiet finanzjarji, ekonomiċi u soċjali ta’ diversi Stati Membri. B'mod partikolari, ċerti Stati Membri qed jesperjenzaw diffikultajiet serji jew huma mhedda b'diffikultajiet bħal dawn, notevolment dwar problemi fit-tkabbir ekonomiku u l-istabilità finanzjarja tagħhom, u b'deterjorament f'dak li hu defiċit u dejn tagħhom, grazzi wkoll għall-ambjent ekonomiku u finanzjarju internazzjonali.

(2)

Filwaqt li diġà ttieħdu azzjonijiet biex jilqgħu kontra l-effetti negattivi tal-kriżi, inklużi emendi għall-qafas leġiżlattiv, l-impatt tal-kriżi finanzjarja fuq l-ekonomija reali, fuq is-suq tax-xogħol u ċ-ċittadini qed jinħass ma’ kullimkien. Il-pressjoni fuq ir-riżorsi finanzjarji nazzjonali qed tiżdied u għandhom jittieħdu aktar miżuri malajr biex tittaffa din il-pressjoni permezz tal-aħjar użu tal-Fondi Strutturali u l-Fond ta’ Koeżjoni.

(3)

Skont l-Artikolu 122(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea li jipprevedi l-possibilità li tingħata għajnuna finanzjarja mill-Unjoni lil Stat Membru li jsib ruħu f'diffikultajiet jew ikun mhedded serjament minn diffikultajiet gravi kkawżati minn ċirkostanzi eċċezzjonali li ma jkollux kontroll fuqhom, ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 407/2010 tal-11 ta’ Mejju 2010 li jistabbilixxi Mekkaniżmu Ewropew għall-Istabilitą Finanzjarja (3), stabbilixxa dan il-mekkaniżmu bl-għan li jippreserva l-istabilità finanzjarja tal-Unjoni.

(4)

Bid-Deċiżjonijiet ta’ Implimentazzjoni 2011/77/UE (4) u 2011/344/UE (5), l-Irlanda u l-Portugall rispettivament ingħataw din l-għajnuna finanzjarja.

(5)

Il-Greċja kienet diġa għaddejja minn diffikultajiet serji fejn tidħol l-istabilità finanzjarja tagħha, diġà qabel ma daħal fis-seħħ ir-Regolament (UE) Nru 407/2010. Għaldaqstant l-għajnuna finanjarja lill-Greċja ma setgħetx tiġi bbażata fuq dak ir-Regolament.

(6)

Il-Ftehim bejn il-Kredituri u l-Ftehim għal Faċilità ta’ Self konklużi għall-Greċja nhar it-8 ta’ Mejju 2010, daħlu fis-seħħ nhar il-11 ta’ Mejju 2010. Huwa previst li l-Ftehim bejn il-Kredituri għandu jibqa' fis-seħħ u effettiv kompletament għal tul ta’ programm ta’ tliet snin sakemm ikun hemm xi ammonti pendenti taħt il-Ftehim għal Faċilità ta’ Self.

(7)

Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 332/2002 tat-18 ta’ Frar 2002 li jistabbilixxi faċilità li tipprovdi għajnuna finanzjarja għal żmien medju għall-bilanċi ta’ pagament tal-Istati Membri (6) jistipula li l-Kunsill għandu jagħti għajnuna finanzjarja fit-terminu medju meta Stat Membru li ma jħaddanx l-euro jinsab f'diffikultajiet jew huwa serjament mhedded b'diffikultajiet fejn jidħol il-bilanċ tal-pagamenti tiegħu.

(8)

Bid-Deċiżjonijiet tal-Kunsill 2009/102/KE (7), 2009/290/KE (8) u 2009/459/KE (9), l-Ungerija, il-Latvja u r-Rumanija rispettivament ingħataw din l-għajnuna finanzjarja.

(9)

Il-perijodu li fih l-għajnuna finanzjarja hija disponibbli għall-Irlanda, l-Ungerija, il-Latvja, il-Portugall u r-Rumanija huwa stipulat fid-Deċiżjonijiet rispettivi tal-Kunsill. Il-perijodu li matulu l-għajnuna finanzjarja għall-Ungerija saret disponibbli għalaq nhar l-4 ta’ Novembru 2010.

(10)

Il-perijodu li matulu tkun disponibbli l-għajnuna finanzjarja għall-Greċja taħt il-Ftehim bejn il-Kredituri u l-Ftehim għal Faċilità ta’ Self huwa differenti, sa fejn kull Stat Membru li qed jipparteċipa f'dawk l-istrumenti huwa kkonċernat.

(11)

Fil-11 ta’ Lulju 2011, il-Ministri tal-finanzi ta’ 17-il Stat Membru taż-Żona tal-Euro ffirmaw it-Trattat li jistabbilixxi l-Mekkaniżmu Ewropew ta’ Stabbiltà (MES). Taħt dak it-Trattat, li jżomm mad-Deċiżjoni tal-Kunsill Ewropew 2011/199/UE tal-25 ta’ Marzu 2011, li jemenda l-artikolu 136 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea fir-rigward ta’ mekkaniżmu ta’ stabbiltà għall-Istati Membri li l-munita tagħhom hija l-euro (10). Huwa maħsub li sal-2013, il-MES se jieħu x-xogħol li attwalment qed iwettqu l-Faċilità Ewropea ta’ Stabilità Finanzjarja (EFSF) u l-Mekkaniżmu Ewropew ta’ Stabbilizzazzjoni Finanzjarja (EFSM). L-ESM għaldaqstant għandu diġà jiġi kkunsidrat f'dan ir-Regolament.

(12)

Il-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tat-23 u l-24 ta’ Ġunju 2011 jilqgħu l-intenzjoni tal-Kummissjoni biex isseddaq is-sinerġiji bejn il-programmi ta’ self għall-Greċja u l-Fondi tal-Unjoni, biex tappoġġja sforzi ħalli tiżdied ħilet il-Greċja li tassorbi l-fondi mill-Unjoni sabiex tkun tista' tixpruna t-tkabbir u l-impjiegi billi terġa' tiffoka fuq kif ittejjeb il-kompetittività u l-ħolqien tal-impjiegi. Barra minn hekk il-konklużjonijiet laqgħu u appoġġaw il-preparazzjoni mill-Kummissjoni, flimkien mal-Istati Membri, ta’ programm komprensiv ta’ assisstenza teknika lill-Greċja. Din l-emenda tar-Regolament (KE) Nru 1083/2006 tal-Kunsill tal- 11 ta’ Lulju 2006 li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta’ Koeżjoni (11) jikkontribwixxi għal dawn l-isforzi ta’ sinerġija.

(13)

Sabiex tkun iffaċilitata l-ġestjoni tal-fondi tal-Unjoni biex b'hekk jitħaffu l-investimenti fl-Istati Membri u r-reġjuni, u biex titjieb id-disponibilità tal-fondi biex tiġi implimentata l-politika ta’ koeżjoni, huwa neċessarju li tiġi permessa, f'każijiet ġustifikati, temporanjament u mingħajr preġudizzju għall-perijodu ta’ programmar 2014-2020, iż-żieda fil-pagamenti interim u pagamenti tal-bilanċ finali mill-Fondi Strutturali kif ukoll mill-Fond ta’ Koeżjoni, b'ammont li jikkorrispondi għal għaxar punti perċentwali fuq ir-rata ta’ kofinanzjament attwali għal kull fus ta’ prijorità ta’ Stati Membri li għaddejjin minn diffikultajiet serji rigward l-istabilità finanzjarja tagħhom, u li talbu biex jibbenefikaw minn din il-miżura. Konsegwentement, il-kontroparti nazzjonali meħtieġa titnaqqas kif adatt. Minħabba n-natura temporanja taż-żieda u sabiex jinżammu r-rati ta’ kofinanzjament oriġinali bħala l-punt ta’ referenza għall-kalkolu tal-ammonti miżjuda temporanjament, it-tibdiliet li jirriżultaw mill-applikazzjoni tal-mekkaniżmu ma għandhomx ikunu riflessi fil-pjan finanzjarju inkluż fil-programm operattiv. Madankollu, jista' jagħti l-każ li l-programmi operattivi jkunu jridu jiġu aġġornati sabiex il-Fondi jiġu kkonċentrati fuq il-kompetittività, it-tkabbir u l-impjiegi u biex il-miri u l-objettivi tagħhom jiġu allinjati mat-tnaqqis tal-finanzjament totali disponibbli.

(14)

L-Istat Membru li jagħmel talba lill-Kummissjoni biex igawdi mid-deroga taħt l-artikolu 77(2) tar-Regolament (KE) Nru 1083/2006 għandu jispeċifika b'mod ċar fit-talba tiegħu id-data li minnha jqis li d-deroga hija ġustifikata. Fit-talba tiegħu l-Istat Membru kkonċernat għandu jippreżenta t-tagħrif kollu meħtieġ sabiex jiġi stabbilit, permezz ta’ data dwar is-sitwazzjoni makroekonomika u fiskali tiegħu, li m'humiex disponibbli riżorsi għall-kontroparti nazzjonali tiegħu. Għandu wkoll juri li hija meħtieġa żieda ta’ ħlasijiet mid-deroga sabiex tiġi salvagwardjata l-implimentazzjoni kontinwata tal-programmi operazzjonali u li l-problemi ta’ ħila ta’ assorbiment jibqgħu ukoll jekk jintużaw il-limiti massimi applikabbli għal rati ta’ ko-finanzjament stabbiliti fl-Anness III tar-Regolament (KE) Nru 1083/2006. L-Istat Membru kkonċernat għandu wkoll jipprovdi r-referenza għad-Deċiżjoni tal-Kunsill jew att legali ieħor li jkunu rilevanti li jagħmluh eliġibblili jgawdi mid-deroga. Il-Kummissjoni għandha tivverifika jekk it-tagħrif ippreżentat hux korrett u għandha jkollha 30 jum mill-preżentazzjoni biex tqajjem oġġezzjoni. Sabiex id-deroga tkun effettiva u operazzjonali, għandu jkun hemm il-preżunzjoni li talba ta’ Stat Membru hija ġustifikata jekk il-Kummissjoni ma tqajjimx oġġezzjoni. Madankollu, l-Kummissjoni għandha jkollha s-setgħa li tadotta, bħala att ta’ implimentazzjoni, deċiżjoni dwar kwalunkwe oġġezzjoni għat-talba tal-Istat Membru, f'liema każ il-Kummissjoni għandha tagħti r-raġunijiet tagħha.

(15)

Ir-regoli dwar il-kalkoli tal-pagamenti interim u l-pagamenti tal-bilanċ finali għal programmi operattivi tul il-perijodu li fih l-Istati Membri jirċievu l-għajnuna finanzjarja sabiex jindirizzaw diffikultajiet serji li għandhom x'jaqsmu mal-istabilità finanzjarja tagħhom, għandhom jiġu riveduti skont il-każ.

(16)

Jeħtieġ li jiġi żgurat li jkun hemm rappurtar addattat dwar l-użu tal-ammonti miżjuda magħmula disponibbli għall-Istati Membri li jibbenefikaw miż-żieda temporanja f'pagamenti interim u pagamenti tal-bilanċ finali skont id-deroga taħt l-Artikolu 77(2) tar-Regolament (KE) Nru 1083/2006.

(17)

Wara tmiem il-perijodu li fih saret disponibbli għajnuna finanzjarja, l-evalwazzjonijiet imwettqa skont l-Artikolu 48(3) tar-Regolament (KE) Nru 1083/2006 jista' jeħtiġilhom jeżaminaw, inter alia, jekk it-tnaqqis fil-kofinanzjament nazzjonali hux se jmur wisq lil hinn mill-miri pprogrammati fil-bidu. Evalwazzjonijiet bħal dawn jistgħu jwasslu għar-reviżjoni tal-programm operattiv.

(18)

Peress li l-kriżi bla preċedent li qed taffettwa s-swieq finanzjarji internazzjonali, u t-tnaqqis fir-ritmu ekonomiku, li kkawża ħsara serja lill-istabbiltà finanzjarja ta’ diversi Stati Membri, jeħtieġu tweġiba mgħaġġla biex tilqa' kontra l-effetti fuq l-ekonomija kollha kemm hi, dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ malajr kemm jista' jkun. Filwaqt li jittieħed kont taċ-ċirkostanzi eċċezzjonali tal-Istati Membri kkonċernati, għandu japplika b'mod retroattiv u jibda mis-sena baġitarja tal-2010 jew mid-data meta l-assistenza finanzjarja saret disponibbli, skont l-istatus tal-Istat Membru rikjedenti, għall-perijodi li matulhom l-Istati Membri rċevew assistenza finanzjarja mill-Unjoni jew minn Stati Membri oħra taż-żona tal-euro sabiex ikunu indirizzati diffikultajiet serji fir-rigward tal-istabbiltà finanzjarja tagħhom.

(19)

Meta tkun prevista żieda temporanja fil-pagamenti interim u l-pagamenti tal-bilanċ finali skont id-deroga taħt l-Artikolu 77(2) tar-Regolament (KE) Nru 1083/2006, għandha wkoll tiġi kkunsidrata fil-kuntest tar-restrizzjonijiet baġitarji li qed jiffaċċjaw l-Istati Membri kollha, li għandhom jiġu riflessi b'mod adatt fil-baġit ġenerali tal-Unjoni Ewropea. Barra minn hekk, peress li l-għan ewlieni tal-mekkanżimu huwa li jiġu indirizzati diffikultajiet attwali, l-applikazzjoni tiegħu għandha tkun limitata fiż-żmien. Għalhekk, l-applikazzjoni tal-mekkaniżmu għandu jibda fl-1 ta’ Jannar 2010 u t-tul ta’ żmien tiegħu għandu jkun limitat sal-31 ta’ Diċembru 2013.

(20)

Ir-Regolament (KE) Nru 1083/2006 għandu għalhekk jiġi emendat skont dan,