Back to EUR-Lex homepage

EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search
You are here

Document 52018IR6435

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — It-tisħiħ tat-tagħlim tax-xjenza, it-teknoloġija, l-inġinerija, (l-arti) u l-matematika [STE(A)M] fl-Unjoni Ewropea

COR 2018/06435

ĠU C 404, 29.11.2019, p. 30–33 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

29.11.2019   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 404/30

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — It-tisħiħ tat-tagħlim tax-xjenza, it-teknoloġija, l-inġinerija, (l-arti) u l-matematika [STE(A)M] fl-Unjoni Ewropea

(2019/C 404/06)

Relatur

:

Csaba BORBOLY (RO/PPE), President tal-Kunsill tal-Kontea ta’ Harghita

RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

1.

 jilqa’ r-rikonoxximent minn proporzjon sinifikanti tal-awtoritajiet lokali u reġjonali tal-Ewropa tal-fatt li hemm opportunitajiet u responsabbiltajiet importanti għalihom fid-definizzjoni ta’ approċċ koerenti u integrat għat-tagħlim tas-STEM (xjenza, teknoloġija, inġinerija u matematika) u l-iżvilupp tal-ħiliet u l-kompetenzi assoċjati ma’ dawn id-dixxiplini dejjem aktar mifruxa madwar id-dinja fil-livelli differenti ta’ tagħlim;

2.

 jirrimarka li filwaqt li t-tkabbir ta’ setturi ekonomiċi intensivi fl-innovazzjoni bħal ICT, robotika, awtomazzjoni, riċerka u żvilupp tekniċi, loġistika u diversi attivitajiet ta’ inġinerija huwa mistenni li jkompli b’mod sostnut, dan jista’ jkun imxekkel minn implimentazzjoni mhux xierqa tal-edukazzjoni STEM;

3.

 huwa tal-fehma li, fil-każ tas-STEM, għalkemm huwa ċertament possibbli li wieħed jitkellem dwar metodu ppruvat ta’ tagħlim li ilu fis-seħħ għal għexieren ta’ snin u li l-kundizzjonijiet materjali tiegħu huma diġà fis-seħħ, għad hemm bżonn li jittieħdu miżuri ġodda, fid-dawl tal-importanza li jkun hemm aktar għalliema li jkunu jistgħu jmorru lil hinn mill-fruntieri tradizzjonali bejn id-dixxiplini differenti u jagħtu prijorità lil approċċ interdixxiplinari ta’ tagħlim ibbażat fuq ir-riċerka applikata, il-metodu xjentifiku u proġetti, u fid-dawl tal-fatt li, f’ħafna każijiet, il-ħtieġa li jsir investiment f’dan il-qasam s’issa għadha ma ġietx rikonoxxuta fil-politiki nazzjonali tal-edukazzjoni fid-diversi Stati Membri;

4.

 jenfasizza li l-edukazzjoni STEM ma tfissirx biss li wieħed jgħaddi lil ħaddieħor diversi suġġetti jew dixxiplini xjentifiċi b’mod separat. Wieħed mill-prinċipji bażiċi huwa li t-tagħlim tagħhom irid ikun ippjanat u mwassal mhux f’iżolament, iżda bħala parti minn approċċ koerenti u trasversali taħt sistema li fil-prattika tkun multidixxiplinarja;

5.

 jinnota li skont diversi studji, l-għadd ta’ impjiegi se jiżdied b’mod sinifikanti, inkluż fil-perjodu medju, fis-setturi relatati mas-STEM, u huwa f’dawn l-oqsma li l-qgħad jinsab fl-aktar livell baxx fi kważi l-Istati Membri kollha;

6.

 iwissi li, skont il-Forum Ekonomiku Dinji (1), id-dikotomija bejn l-Istudji Umanistiċi u x-Xjenzi ma tippreparax lill-ġenerazzjonijiet il-ġodda għal rwoli ġodda multifunzjonali li għalihom il-ħaddiema se jeħtieġu ħiliet tekniċi, kif ukoll soċjali u analitiċi. Għalhekk, jappella għal enfasi b’saħħitha fuq is-suġġetti STEAM, biex l-istudenti jiġu mgħammra b’ħiliet li jsolvu problemi kumplessi, kreattività, ħsieb kritiku, ġestjoni tal-persuni u flessibbiltà konjittiva;

7.

 iqis li huwa importanti li jiġi ddikjarat li, fuq il-bażi tar-riżultati fil-qasam tas-STEM fil-livell internazzjonali, ikun jaqbel li dan mhux biss jitqies fl-edukazzjoni għolja, iżda li jiġu introdotti l-bażijiet fil-livelli kollha mill-edukazzjoni primarja ’l quddiem. Dan jista’ jinkiseb billi titwessa’ l-firxa tal-ħiliet bażiċi li għandhom ikunu disponibbli għal kulħadd sabiex jiġu inklużi l-ħiliet bażiċi STEM, u speċjalment il-litteriżmu tekniku u xjentifiku;

8.

 iqis li, f’konformità mal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-governanza f’diversi livelli, jeħtieġ li jiġi eżaminat kif il-livell lokali u reġjonali jista’ jgħin, abbażi tal-metodu miftuħ ta’ kooperazzjoni, biex jiġu kkoreġuti n-nuqqasijiet u l-ispariġġi eżistenti bejn it-taħriġ, il-forza tax-xogħol u l-impjiegi relatati mas-STEM permezz ta’ koordinazzjoni, u b’hekk jinħolqu kundizzjonijiet ekwi Ewropej;

9.

 ifakkar li, fl-interess tas-sussidjarjetà u d-deċentralizzazzjoni fl-Istati Membri, jeħtieġ li jiġi rikonoxxut bis-sħiħ li l-awtoritajiet lokali u reġjonali, li jiffinanzjaw l-iskejjel jew jappoġġjaw b’modi oħra n-netwerk edukattiv, bla dubju ta’ xejn għandhom post f’dan il-proċess peress li jaqdu rwol deċiżiv fil-mobilizzazzjoni tal-fondi tal-UE;

10.

 iqis li l-inizjattivi, l-istrateġiji, il-pjani ta’ azzjoni u s-sħubijiet pubbliċi-privati implimentati fil-livell lokali u reġjonali fil-qasam tas-STEM jistgħu jaqdu rwol importanti biex inaqqsu d-differenzi fl-iżvilupp bejn reġjuni differenti. F’ħafna każijiet, it-titjib tal-kompetenzi marbuta ma’ impjiegi relatati mas-STEM ma jiddependix minn infrastruttura edukattiva tradizzjonali li tiswa ħafna, u barra minn hekk, b’mod partikolari fl-edukazzjoni vokazzjonali u t-tagħlim tal-adulti, hemm ukoll ħafna opportunitajiet biex jiġu organizzati korsijiet speċjalizzati ta’ ċiklu qasir, xi drabi ta’ ftit xhur biss. Il-preżenza ta’ ħaddiema kompetenti b’rabta mas-STEM fit-territorju tagħhom hija fattur deċiżiv għall-kompetittività tar-reġjuni, u l-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali differenti f’dan il-qasam jista’ jkun partikolarment effikaċi. Meta s-suġġetti STEM jiġu kkunsidrati bħala prijorità edukattiva fil-livell lokali u reġjonali, l-istess bħal investimenti u inizjattivi miftiehma għall-iżvilupp, dawn jistgħu jikkontribwixxu ħafna biex irażżnu l-effetti dannużi tal-eżodu ta’ mħuħ għax fil-livell lokali jipprovdu opportunitajiet ta’ karrieri adattati għall-forza tax-xogħol attiva fil-qasam tas-STEM;

11.

 iqis li meta l-kmamar u l-organizzazzjonijiet tal-professjonijiet li huma wkoll attivi u stabbiliti sew fil-livell lokali u reġjonali jiġu assoċjati fl-ippjanar tat-taħriġ u fl-attivitajiet ta’ taħriġ proprji, dan jiffavorixxi l-effiċjenza tal-approċċ tas-STEM, u b’hekk jippermetti li jiġu espressi aħjar u promossi l-valur miżjud u l-interessi lokali u reġjonali;

12.

 fid-dawl tal-ipprogrammar tal-fondi tal-politika ta’ koeżjoni għall-2021–2027 u f’konformità mar-Rapporti tal-Pajjiżi tas-Semestru Ewropew, li joħorġu gwida għal dan l-għan, jistieden lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Istati Membri biex jagħtu prijorità xierqa biex jappoġġjaw inizjattivi relatati mas-STEM fil-livell lokali u reġjonali u jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-investimenti meħtieġa jsiru minn fondi tal-Istati Membri jew tal-Unjoni, u li l-ippjanar tal-politika ta’ koeżjoni jkollu approċċ aktar immirat lejn in-nuqqas tal-ħiliet STEM. Iħeġġeġ ukoll lill-Kummissjoni biex, meta tfassal il-Linji Gwida dwar l-Impjiegi u fl-ambitu tat-“Tisħiħ tal-provvista tax-xogħol u tal-ħiliet”, li jindirizza d-dgħufijiet strutturali fis-sistemi tal-edukazzjoni u t-taħriġ, tħeġġeġ lill-Istati Membri jappoġġjaw kif xieraq l-inizjattivi relatati mas-STEM peress li dawn jistgħu jikkontribwixxu għaż-żamma ta’ mudell ekonomiku Ewropew ibbażat fuq l-għarfien li jista’ jiġi żviluppat b’suċċess filwaqt li jkun inklużiv u jippromovi l-opportunitajiet indaqs;

13.

 iqis li issa huwa ż-żmien għall-Kummissjoni Ewropea, flimkien mal-pjani ambizzjużi taż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni, biex tiżgura li l-prijoritajiet kollha relatati mas-STEM jiġu indirizzati fil-ġestjoni diretta tagħha ta’ programmi rilevanti tal-UE; jirrakkomanda wkoll li l-Kummissjoni trawwem il-wiri u l-iskambju tal-aħjar prattiki fil-qasam STEM anke permezz ta’ portal iddedikat tal-UE;

14.

 jirrakkomanda li l-Kummissjoni Ewropea u l-Istati Membri għandhom jagħmlu sforzi koordinati biex jiżguraw

—

approċċ mingħajr preġudizzju tal-ġeneru fl-edukazzjoni, il-konsulenza u l-iżvilupp tal-kurrikulu tas-STEM,

—

it-tabella ta’ valutazzjoni “Nisa fis-settur Diġitali” (Women in Digital (WID)), li hija t-tabella ta’ valutazzjoni annwali tal-Kummissjoni Ewropea biex timmonitorja l-parteċipazzjoni tan-nisa fl-ekonomija diġitali, tiġi estiża biex tivvaluta wkoll l-akkwist ta’ ħiliet STEM min-nisa u l-inklużjoni tan-nisa fl-impjiegi STEM,

—

li d-drittijiet lingwistiċi tal-minoranzi etniċi u lingwistiċi jkunu wkoll protetti fi sforzi edukattivi innovattivi, għalhekk il-materjali edukattivi u l-kurrikuli tagħhom ma għandhomx jaqgħu lura,

—

azzjoni diretta u effettiva u skambju ta’ prattiki tajba sabiex iż-żgħażagħ jintlaħqu fis-sistema edukattiva u sabiex in-NEETs jiġu attirati lejn impjiegi u korsijiet STEM;

jappella wkoll sabiex jittieħdu azzjonijiet konkreti għal dan l-għan biex jiġu indirizzati l-isterjotipi tal-ġeneri, jiġu promossi l-ħiliet u t-tagħlim STEM tan-nisa u jiġi appoġġjat l-involviment ta’ aktar nisa f’impjiegi u intraprenditorija relatati mas-STEM;

15.

 jesprimi t-tħassib tiegħu għall-fatt li, matul l-aħħar ftit għexieren ta’ snin, kien hemm tliet lakuni inkwetanti fil-qasam tas-STEM:

i.

madwar l-Ewropa, hemm nuqqas ta’ għalliema speċjalizzati fis-STEM fil-livelli kollha tal-edukazzjoni;

ii.

f’ħafna każijiet, qed jonqos l-interess li l-istudenti juru fis-STEM;

iii.

ir-riżultati miksuba mis-sistema edukattiva mhux dejjem ikunu jikkorrispondu mal-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol;

16.

 iqis, madankollu, li dawn il-kwistjonijiet m’għandhomx jitqiesu bħala problema, iżda bħala sfida konkreta li għandha tiġi indirizzata, u li biex jiġu indirizzati b’mod effettiv bilfors hemm bżonn ta’ pjanar xieraq, it-twaqqif ta’ sħubijiet lokali u reġjonali u kooperazzjoni ma’ min iħaddem; barra minn hekk, il-fatt li attwalment disa’ Stati Membri biss għandhom strateġija nazzjonali fir-rigward tas-STEM jenfasizza l-urġenza li l-kwistjoni tiġi indirizzata mill-Istati Membri kollha u bl-aħjar mod possibbli permezz ta’ strateġiji lokali u reġjonali;

17.

 jenfasizza li l-proporzjon ta’ nisa f’dan it-tip ta’ taħriġ u xogħol għadu baxx, li jfisser li għad hemm ħafna xogħol xi jsir f’termini ta’ ugwaljanza bejn il-ġeneri, iżda wkoll li dan il-qasam u dawn il-professjonijiet għandhom potenzjal għat-tkabbir. Fil-każ ta’ bniet żgħar, mudelli eżemplari jista’ jkollhom rwol importanti biex iħeġġuhom jikkunsidraw is-settur STEAM. Għall-etajiet kollha, huwa meħtieġ li jiġu introdotti għadd ta’ miżuri, inklużi programmi ta’ gwida vokazzjonali u għotjiet immirati ta’ studju u apprendistat. L-istudji juru li l-eliminazzjoni tad-disparità bejn is-sessi fis-STEM tikkontribwixxi għal żieda fil-PDG per capita tal-UE minn 2,2 % għal 3,0 % u żżid l-impjiegi fl-UE minn 850 000 impjieg għal 1 200 000 impjieg sal-2050, filwaqt li l-parteċipazzjoni ugwali tan-nisa fis-settur tal-ICT, li qed jikber b’mod rapidu iżda li għadu ferm segregat, twassal għal gwadann ta’ madwar EUR 9 biljuni fil-PDG tal-UE kull sena (2);

18.

 jinnota li bħalissa, f’madwar 35 pajjiż Ewropew, inqas minn persuna minn kull ħames gradwati fix-xjenza tal-kompjuter huma nisa (3). Jirrimarka li, l-indirizzar tad-diskrepanza bejn is-sessi fir-rigward tal-ħiliet relatati ma’ STEM, hija ferm aktar kruċjali peress li l-ħolqien tal-impjiegi huwa dejjem aktar ikkonċentrat fis-setturi relatati mas-STEM, bil-ħolqien ta’ madwar 120 000 impjieg ġdid fl-ICT kull sena. Skont il-Kummissjoni Ewropea, l-Ewropa tista’ tiffiċċja nuqqas li jista’ jammonta sa 900 000 ħaddiem tas-sengħa fl-ICT sal-2020 (4). Jenfasizza għal dan l-għan, li l-għajnuna lil aktar bniet u nisa biex iħaddnu s-setturi STEM tirrikjedi sħubija bejn il-ġenituri, l-istituzzjonijiet edukattivi, il-livelli kollha governattivi u tal-industrija, bl-inkoraġġiment u l-mentoring u l-promozzjoni ta’ mudelli eżemplari femminili bħala komponenti ewlenin;

19.

 jinnota wkoll opportunitajiet sinifikanti għal universitajiet reġjonali u ċiviċi fit-tixrid ta’ STEM, peress li korsijiet u dixxiplini universitarji relatati ma’ STEM jistgħu jiġu internazzjonalizzati, li jistgħu jagħmluhom partikolarment attraenti għal universitajiet ambizzjużi. Dan huwa wkoll minħabba l-fatt li l-orjentazzjoni mill-ġdid ta’ STEM, jiġifieri l-iżvilupp ta’ ħidma f’tim, il-faċilitazzjoni ta’ sinerġiji interprofessjonali, l-appoġġ u ż-żieda fid-disponibbiltà ta’ internships, it-tisħiħ tal-edukazzjoni bbażata fuq il-proġetti u ż-żieda tal-parteċipazzjoni ta’ studenti żvantaġġati jew b’diżabilità jew dawk minn sfondi minoritarji fl-edukazzjoni u l-attivitajiet ta’ taħriġ, tista’ tittrasforma r-reġjuni, l-universitajiet u l-iskejjel vokazzjonali f’pijunieri meta jiġi żgurat li dawn ikunu kapaċi jaħtfu l-opportunitajiet offruti minn STEM fi stadju bikri;

20.

 jenfasizza li fejn il-moduli tas-STEM jiġu organizzati fil-livell lokali u reġjonali, l-għarfien lokali speċifiku jista’ jiġi integrat fl-offerta ta’ taħriġ, u dan ifisser li jkomplu jitwessgħu l-possibbiltajiet u l-kompetenzi tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’dan il-qasam ukoll;

21.

 jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li meta mas-STEM jiżdied komponent marbut mal-arti, mal-kreazzjoni u mad-disinn, dan jippermetti li jiġu sfruttati soluzzjonijiet u tradizzjonijiet lokali u reġjonali speċifiċi, u li, fl-istess ħin, tali estensjoni tas-STEM tipprovdi lis-STEAM b’opportunitajiet reali għal innovazzjoni fl-edukazzjoni u t-taħriġ li, jekk jintużaw b’suċċess, jippermettu wkoll li r-reġjuni Ewropej jagħtu eżempju tajjeb madwar id-dinja, li jista’ jagħti spinta addizzjonali lill-kapaċitajiet tagħhom ta’ innovazzjoni li qed jikbru, peress li l-inklużjoni tal-arti tista’ twassal għal żieda sinifikanti fil-kreattività f’dan il-qasam; Ifakkar li, skont l-istudju reċenti tal-OECD (5), l-edukazzjoni artistika hija dejjem aktar importanti għal soċjetajiet xprunati mill-innovazzjoni, b’għadd dejjem jikber ta’ universitajiet li jiżviluppaw tipi ġodda ta’ kurrikuli interdixxiplinari;

22.

 iqis, minn naħa waħda, li jkun utli li l-azzjonijiet ta’ sensibilizzazzjoni u ta’ persważjoni relatati mas-STEM u s-STEAM jiġu estiżi wkoll għall-ġenituri, u, min-naħa l-oħra, li huwa essenzjali li jinstabu metodi xierqa biex jiġbdu l-attenzjoni tat-tfal b’mod adatt u attraenti għall-komponenti STEM fi stadju bikri ħafna, sa mill-programmi preskolastiċi;

23.

 jistieden lill-Kummissjoni Ewropea tieħu l-miżuri meħtieġa fil-kuntest tal-kontinwazzjoni u t-tiġdid tal-proċess ta’ Bolonja u fil-kuntest tal-proċess li jwassal għar-rikonoxximent awtomatiku ta’ diplomi, u jħeġġiġha tiżgura li l-kwistjoni tar-rikonoxximent reċiproku ta’ diplomi u taħriġ fl-oqsma tas-STEM u tal-arti tiġi indirizzata kemm jista’ jkun malajr bħala kwistjoni ta’ prijorità u b’mod xieraq;

24.

 iħeġġeġ lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni Ewropea biex, billi jużaw l-għodod disponibbli u bi qbil mal-awtoritajiet lokali u reġjonali, u billi jinvolvu wkoll universitajiet reġjonali u ċiviċi, jidentifikaw kurrikuli għal STEM u STE(A)M f’livelli differenti ta’ edukazzjoni. Dan jagħmilha possibbli li tiġi introdotta STEM b’mod aktar faċli u flessibbli, anki bħala programm ta’ edukazzjoni lokali; jistieden lill-Kummissjoni Ewropea biex tipproponi qafas integrat ta’ kompetenza STEM bil-ħsieb li jittejbu l-komparabilità u l-istandards ta’ kisba fl-UE;

25.

 jistieden lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Eurostat jirfinaw il-metodu ta’ ġbir ta’ data skont ir-rilevanza tagħha, biex jiġi żgurat li s-sistemi ta’ tagħlim tas-STEM bħala dixxiplini separati u s-sistemi bbażati fuq interpretazzjoni olistika tas-STEM ikunu jistgħu jiġu distinti b’mod ċar, u biex tiġi kjarifikata d-dimensjoni reġjonali globali, li jiffaċilita wkoll l-iżvilupp ta’ strateġiji lokali u reġjonali fir-rigward tas-STEM.

Brussell, is-26 ta’ Ġunju 2019.

Il-President

tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni

Karl-Heinz LAMBERTZ

(1)  Forum Ekonomiku Dinji, Global Challenge Insight Report, Jannar 2016 (Mhux disponibbli bil-Malti).

(2)  Istitut Ewropew għall-Ugwaljanza bejn is-Sessi (EIGE), 2017: Il-benefiċċji ekonomiċi tal-ugwaljanza bejn is-sessi fl-UE

(3)  OECD Gender Data Portal, Where are tomorrow’s female scientists (https://www.oecd.org/gender/data/wherearetomorrowsfemalescientists.htm) (Mhux disponibbli bil-Malti)

(4)  Digital skills, jobs and the need to get more Europeans online (https://ec.europa.eu/commission/commissioners/2014-2019/ansip/blog/digital-skills-jobs-and-need-get-more-europeans-online_en) (Mhux disponibbli bil-Malti)

(5)  Art for Art’s Sake? The impact of Arts education (https://read.oecd-ilibrary.org/education/art-for-art-s-sake_9789264180789-en#page1) (Mhux disponibbli bil-Malti)

Top