10.7.2013

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 198/14

---

OPINJONI tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar It-tessuti tekniċi: mutur tat-tkabbir (opinjoni fuq inizjattiva proprja)

2013/C 198/03

Relatur: is-Sinjura Butaud-Stubbs

Korelatur: is-Sinjura Niestroy

Nhar it-12 ta’ Lulju 2012, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, b’konformità mal-Artikolu 29(2) tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu, iddeċieda li jħejji opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar

It-tessuti tekniċi: mutur tat-tkabbir

(Opinjoni fuq inizjattiva proprja).

Il-Kummissjoni Konsultattiva dwar il-Bidliet Industrijali (CCMI), inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-Opinjoni tagħha nhar it-12 ta’ Marzu 2013.

Matul l-489 sessjoni plenarja tiegħu li saret fis-17 u t-18 ta’ April 2013 (seduta tas-17 ta’ April 2013), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-Opinjoni b’172 vot favur, u 6 astensjonijiet.

1.   Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

1.1

Is-settur tat-tessuti tekniċi rreġistra xejriet ekonomiċi u ta’ impjieg pożittivi fl-UE u huwa eżempju ta’ “settur tradizzjonali” li kien kapaċi “jerġa’ jissawwar” fuq mudell tan-negozju ġdid b’adattament sħiħ għall-bżonnijiet tar-rivoluzzjoni l-ġdida industrijali (aktar intelliġenti, aktar inklużiva u aktar sostenibbli).

1.2

Il-materjali u t-teknoloġiji tat-tessuti huma innovazzjonijiet ewlenin li jistgħu jagħtu rispons għal varjetà kbira ħafna ta’ sfidi tas-soċjetà. It-tessuti tekniċi jagħmlu possibbli l-implimentazzjoni f’industriji oħrajn billi jipproponu u joffru: — materjali alternattivi: ta’ piż ħafif, flessibbli, rotob, (multi)funzjonali, iservu fit-tul; — teknoloġiji ġodda: flessibbli, kontinwi, versatili; — komponenti funzjonali, li tista’ sserraħ fuqhom, multifunzjonali, kosteffikaċi, partijiet faċli għall-utent u li jiffurmaw parti minn sistemi u soluzzjonijiet teknoloġiċi akbar.

1.3

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni Ewropea u tal-Parlament Ewropew għall-fatturi ewlenin tas-suċċess li għandhom jiġu inkoraġġuti sabiex jitħeġġeġ it-tkabbir f’dan is-settur promettenti: — biex jiddaħħlu mezzi sempliċi u effiċjenti, fil-livelli nazzjonali u tal-UE, u li jimmiraw lejn l-inkoraġġiment u l-iffinanzjar tal-innovazzjoni teknoloġika u dik li mhix teknoloġika; — biex jiġu appoġġjati dawk l-isforzi kollha meħtieġa li jgħinu lill-forza tax-xogħol biex taġġorna l-kwalifiki tagħha u tadatta ħilietha għas-swieq li qed jikbru (saħħa, kostruzzjoni, trasport, kosmetiċi ...); — biex jiddaħħal komponent dwar it-tessuti fil-programmi rilevanti tal-UE għar-riċerka u l-iżvilupp, bil-mira li titħeġġeġ is-sostituzzjoni ta’ materjali tradizzjonali bħall-azzar u s-siment b’materjali tessili aktar sostenibbli, u biex tissaħħaħ ir-riċerka dwar ir-riċiklaġġ ta’ dawn il-materjali kif ukoll ir-riċerka fil-qasam tal-“ekonomija tad-diossidu tal-karbonju (CO2)” (CO2 bħala riżorsa) li qed jevolvi; — biex jitqies l-effett ta’ kwalunkwe żieda fil-prezz tal-enerġija fuq il-kumpaniji li jużaw livelli għolja ta’ enerġija fl-UE li joperaw, pereżempju, fil-manifattura ta’ tessuti mhux minsuġa u ta’ kompożiti; — biex jingħata appoġġ lill-industrija fit-twettiq tal-valutazzjonijiet dwar iċ-ċiklu tal-ħajja sabiex tintwera s-sostenibbiltà ambjentali ta’ dawn il-prodotti.

2.   Is-settur tat-tessuti tekniċi fl-UE

2.1   Definizzjoni tas-settur u tas-swieq prinċipali

2.1.1   It-tessuti tekniċi huma definiti bħala fibri, materjali, u materjali li jservu ta’ appoġġ magħmula mit-tessuti u li jissodisfaw kriterji tekniċi pjuttost milli estetiċi, anke jekk, għal ċerti swieq bħal dawk tal-ilbies u tat-tagħmir tal-isport, jiltlaħqu ż-żewġ kriterji.

It-tessuti tekniċi jipprovdu rispons funzjonali għal firxa wiesgħa ta’ rekwiżiti speċifiċi: ħeffa, reżistenza, rinfurzar, filtrazzjoni, reżistenza għan-nar, konduttività, insulazzjoni, flessibiltà, assorbiment u aktar.

Bis-saħħa tan-natura tal-fibri (poliester, polipropilene, viscose, qoton, karbonju, ħġieġ, aramid, eċċ.), kif ukoll l-għażla tal-aktar tekniki rilevanti tal-manifattura (għażil, insiġ, immaljar, nitting, mhux minsuġa …) inklużi l-proċessi ta’ finitura (żbigħ, stampar, kisi, laminar), il-produtturi tat-tessuti tekniċi huma kapaċi joffru soluzzjonijiet b’tessuti li jkollhom il-karatteristiċi mekkaniċi, sostitwenti jew protettivi adattati għall-bżonnijiet speċjali tal-utenti aħħarija.

Għaldaqstant, id-definizzjoni ma tiddependix mill-materja prima, mill-fibra jew mit-teknoloġija użata, imma mill-użu aħħari tal-prodott innifsu.

Messe Frankfurt, li hija fuq quddiemnett fid-dinja fil-qasam tal-fieri kummerċjali tat-tessuti tekniċi bil-fiera “Techtextil” identifikat 12-il suq prinċipali (1):

Fil-fatt it-tessuti tekniċi huma parti minn qasam usa’ li David Rigby Associates issejjaħ “l-inġinerija ta’ materjali flessibli” (2), inklużi fowm, riti (films), trabijiet, reżini u plastik. Huma wkoll komponent ewlieni tal-kompożiti li jistgħu jiġu definiti bħala għaqda ta’ żewġ materjali jew aktar u li jkunu jvarjaw fil-forma jew l-kompożizzjoni tagħhom flimkien ma’, b’mod ġenerali, matriċi li tista’ tkun bil-fibri, u ma’ raffurzar b’saħħtu aktar mill-matriċi.

2.2   Fatti u ċifri

2.2.1   L-industrija tal-UE tat-tessuti u l-ilbies

Skont l-aħħar estimi tal-EURATEX, fl-2011 l-industrija tal-UE tat-tessuti u l-ilbies laħqet valur tal-bejgħ ta’ EUR 171,2 biljun grazzi għal kważi 187 000 negozju tagħha li jimpjegaw aktar minn 1,8 miljun ħaddiem. In-numru tal-kumpaniji huwa pjuttost żgħir (tessuti: 13, ilbies: 9, total: 10) u dan jispjega għalfejn jinnegozjaw prinċipalment fi ħdan is-suq intern filwaqt li l-esportazzjoni Komunitarja barra mill-Unjoni laħqet EUR 38,7 biljun jew 22,6 % tal-bejgħ globali.

2011	Konsum domestiku (EUR bn)	Valur tal-bejgħ (EUR bn)	Kumpaniji (.000)	Impjiegi (.000 pers.)	Importazzjoni minn barra l-UE (bn)	Esportazzjoni barra l-UE (bn)	Bilanċ tal-kummerċ (EUR bn)
Ilbies	304,0	77,5	131,4	1 117,9	67,7	18,4	-49,32
Tessuti	166,5	93,9	55,5	716,4	25,4	20,3	-5,06
TOTAL	470,5	171,4	186,9	1 834,3	93,1	38,7	–54,37
Sors: Data tal-membri u tal-EUROSTAT riveduta mill-EURATEX – 2011.

2.2.2   Is-settur tal-UE tat-tessuti tekniċi

Fl-Opinjonijiet preċedenti tiegħu dwar is-settur tat-tessuti, il-KESE irrefera għat-tessuti tekniċi bħala wieħed mill-oqsma t’attivita promettenti għall-kumpaniji tat-tessuti Ewropej, speċjalment għall-SMEs. L-industrija tal-UE diġà għandha rwol ta’ tmexxija fl-iżvilupp tat-tessuti tekniċi (3). Minħabba l-kapaċità kbira tagħha tal-innovazzjoni, din l-industrija toffri potenzjal għal impjieg dirett u indirett u għat-tkabbir fl-UE.

2.2.2.1   Sottosettur tat-tessuti

Skont il-EURATEX, l-industrija tat-tessuti tekniċi fl-UE tirrappreżenta madwar 30 % tal-valur tal-bejgħ totali tat-tessuti (eskluż l-ilbies), jiġifieri 30 biljun (dan is-sehem tas-suq jista’ jkun akbar f’xi Stati Membri bħall-Ġermanja: 50 %, l-Awstrija: 45 %, jew Franza: 40 %), 15 000 kumpanija u 300 000 impjegat. Xi analisti jikkunsidraw li għandhom jingħaddu wkoll partijiet oħra mill-industriji tal-UE: parti mill-industrija tal-makkinarju tat-tessuti kif ukoll il-parti “tessili” tal-attivitajiet ta’ manifattura f’setturi oħrajn bħal dawk tat-tajers jew tal-ilqugħ mal-ġnub tat-toroq jew il-binjiet bil-ġeotessuti. Minħabba dan, id-daqs tal-industrija tat-tessuti tekniċi tal-UE kollha kemm hi tista’ tkun saħansitra akbar (u tlaħħaq EUR 50 biljun).

2.2.2.2   L-UE fil-konsum dinji tal-fibri

Mad-dinja kollha, l-iżvilupp tal-produzzjoni tat-tessuti tekniċi jidher mill-konsum tal-fibri. Fl-2010, il-produzzjoni tat-tessuti tekniċi kkonsmat madwar 22 biljun tunnellata metrika ta’ fibri, li jirrapreżentaw 27,5 % tal-ammont totali ta’ 80 biljun tunnellata metrika ikkonsmati fl-applikazzjonijiet kollha tat-tessuti u l-ilbies. Skont l-evalwazzjoni mill-Assoċjazzjoni Ewropea għall-fibri magħmula mill-bniedem (European Association for man-made fibres - CIRFS), l-Ewropa hija responsabbli għal madwar 15 % tal-konsum globali ta’ tessuti tekniċi.

	Konsum ta’ fibri (000 tunnellata metrika)
UE	3 437
L-Amerikas	4 111
Iċ-Ċina	7 100
L-Indja	4 020
Bqija tad-Dinja	3 812
Fid-dinja kollha	21 880
Sors: CIRFS, Edana, JEC.

Is-sehem tas-suq tal-UE f’termini ta’ valur huwa importanti: dan ivarja bejn 20 % u 33 % tas-sottosegmenti prinċipali tas-suq dinji ta’ tessuti tekniċi inklużi tessuti mhux minsuġa u kompożiti, b’valur ta’ USD 230 biljun.

STRUTTURA TAS-SUQ DINJI TAT-TESSUTI TEKNIĊI - 2011

2011	Mt	Biljun USD	Sehem tal-UE	Rata tat-tkabbir
Tessuti tekniċi	25,0	133	20 %	+3,0 %
Tessuti mhux minsuġa	7,6	26	25 %	+6,9 %
Kompożiti	8,0	94	33 %	+6,0 %
Total	40,6	253
Sors: INDA, Freedonia Group, IFAI, JEC

2.2.2.3   L-esportazzjoni tat-tessuti tekniċi mill-UE-27 madwar id-dinja fl-2011

Huwa minnu li l-akbar 5 esportaturi tat-tessuti tekniċi (DE, IT, FR, UK, BE) jirrapreżentaw 60 % tal-esportazzjoni totali mill-Istati Membri lejn il-bqija tad-dinja. Madankollu, l-Istati Membri li għalihom it-tessuti tekniċi jirrapreżentaw l-akbar sehem fl-esportazzjoni tat-tessuti tagħhom (eskluż l-ilbies) huma l-Finlandja, id-Danimarka, l-Isvezja, ir-Repubblika Ċeka u l-Ungerija (Ara Appendiċi 1: Is-sehem tat-tessuti tekniċi fl-esportazzjoni tat-tessuti lejn id-dinja fl-2011 skont l-Istat Membru).

2.2.3   Xejriet riċenti fl-industrija tat-tessuti tekniċi tal-UE

2.2.3.1   It-tkabbir fit-tessuti mhux minsuġa u fil-kompożiti

Fl-aħħar deċennju, is-settur kiber bi 22 % kif muri fil-grafika segwenti li tirrapreżenta l-iżvilupp fil-konsum tal-fibri f’termini ta’ użu (eskluż il-fibreglass).

Is-settur tat-tessuti tekniċi għaddej minn tibdil industrijali sinifikanti bl-importanza dejjem tikber ta’ applikazzjonijiet ġodda (mediċina, sport u rikreazzjoni, aeronawtika, ambjent), u bidla radikali minn teknoloġiji tradizzjonali (nitting, insiġ, immaljar eċċ) għal dawk aktar riċenti (bħat-teknoloġiji tal-kompożiti u tat-tessuti mhux minsuġa).

It-tkabbir fl-Ewropa huwa mmexxi minn żewġ teknoloġiji:

—	tat-tessuti mhux minsuġa b’rata tat-tkabbir ta’ 60 % matul dan l-aħħar deċennju,

—	tal-kompożiti b’rata tat-tkabbir ta’ 75 % matul dan l-aħħar deċennju.

2.2.3.2   Pożizzjoni ewlenija fi tliet swieq

“L-akbar tliet oqsma ta’ applikazzjonijiet fl-Ewropa kienu jirrapreżentaw ukoll ’l fuq minn 50 % tal-konsum totali imma f’dan il-każ l-oqsma kienu Mobiltech, Hometech u Indutech.” (David Rigby Associates (4))

2.2.3.3   Sħubija Euromed

L-industrija tal-UE tat-tessuti u tal-ilbies żviluppat sħubija industrijali b’suċċess mal-pajjiżi tal-Euromed bħall-Marokk, it-Tuneżija, l-Eġittu fis-settur tal-investiment fil-moda. Għalhekk, fil-futur se jkun hemm l-opportunità għall-promozzjoni ta’ investimenti tal-UE f’xi wħud mis-swieq tat-tessuti tekniċi li huma aktar maturi, fihom livell ta’ teknoloġija aktar baxx, u huma sensittivi aktar għall-pressjoni mill-Asja fuq il-prezzijiet.

F’dan ir-rigward, is-sitwazzjoni fit-Turkija għandha titqies separatament. It-Turkija hija attur ewlieni fis-settur tal-investiment fil-moda tal-Euromed u l-industrija tat-tessuti tagħha hija integrata u b’saħħitha, mill-materja prima (qoton u fibri sintetiċi) sal-ħwejjeġ jew it-tessuti għad-djar. In-numru ta’ kumpanji Torok li huma attivi fis-swieq tat-tessuti tekniċi qed jikber (minn 10 % għal 15 %) u l-konsum domestiku huwa dinamiku.

2.2.3.4   Settur li għandu kapaċità kbira ta’ innovazzjoni

Riċerka riċenti fil-Ġermanja kkonfermat li l-kumpaniji tat-tessuti tekniċi, li huma parti minn din il-fergħa transsettorjali li tforni l-materjal lil diversi segmenti industrijali, għandhom kapaċità kbira ta’ innovazzjoni u dawn jiksbu aktar minn 25 % tal-valur tal-bejgħ tagħhom minn prodotti innovattivi ġodda, waqt li huma it-tielet fil-klassifika wara l-industrija awtomobilisitka u dik tal-elettronika. (Sors: preżentazzjoni tas-Sur Huneke matul l-ewwel Konvenzjoni tal-EURATEX, f’Istanbul).

2.3   Analiżi SWOT: (Qawwiet, Dgħufijiet, Opportunitajiet, u Perikli)

2.3.1   Qawwiet u dgħufijiet

2.3.1.1   Qawwiet:

—	livell dejjem jikber ta’ riċerka u żvilupp u ta’ innovazzjoni fi ħdan il-kumpaniji, irrispettivament mid-daqs tagħhom;

—	għodod kollettivi u effiċjenti biex jappoġġjaw l-innovazzjoni fuq livell nazzjonali (clusters tat-tessuti, ċentri tar-riċerka u żvilupp ...) partikolarment fil-Ġermanja, fi Franza, fil-Belġju, fl-Italja, fi Spanja, fil-Pajjiżi l-Baxxi, fil-Polonja;

—

għodod kollettivi u effiċjenti fil-livell tal-UE: il-pjattaforma għat-teknoloġija tat-tessuti u l-ilbies b’għadd kbir ta’ proġetti ta’ kollaborazzjoni li wasslu għall-influwenza reċiproka bejn is-swieq t’applikazzjoni, il-kumpaniji tat-tessuti u r-riċerkaturi; netwerk Ewropew li jinvolvi l-istituti prinċipali tat-teknoloġija tat-tessuti (Textranet), netwerks universitarji (AUTEX) kif ukoll netwerk li jinvolvi r-reġjuni prinċipali tat-tessuti innovattivi;

—	mexxejja tal-UE fi swieq li qed jikbru (pereżempju Freudenberg, jew Fiberweb għat-tessuti mhux minsuġa);

—	pożizzjoni tal-UE fuq quddiemnett fil-manifattura tal-makkinarju tat-tessuti b’75 % tas-suq globali;

—	id-diversità tal-utenti aħħarija li hija assi matul perjodu ta’ tkabbir limitat;

—	inkoraġġiment qawwi għat-tagħmir għall-protezzjoni personali li huwa meqjus mill-KE bħala wieħed mis-sitt swieq ewlenin;

—	b’mod ġenerali, proporzjonijiet finanzjarji aħjar mill-kumpaniji l-oħra tat-tessuti u tal-ilbies (aktar valur miżjud għal kull impjegat, fluss tal-flus ogħla, livell tal-marġni ogħla …);

—	kontroll tal-fiera kummerċjali li hija l-akbar fid-dinja (Techtextil).

2.3.1.2   Opportunitajiet:

—

bżonnijiet tal-utenti aħħarija dejjem jikbru fir-rigward ta’ soluzzjonijiet tessili: soluzzjonijiet ta’ kumdità u ta’ monitoraġġ għal stil ta’ ħajja attiva, tnaqqis fil-livell ta’ emissjonijiet tal-karbonju fit-trasport (permezz ta’ tnaqqis fit-toqol) u fil-kostruzzjoni (permezz tal-iżolament termiku), titjib fit-teknoloġija medika (prevenzjoni tal-infezzjonijiet li jittieħdu mill-isptar, impjanti (implants), monitoraġġ tas-saħħa) …;

—	kooperazzjoni mill-qrib bejn il-produtturi u l-klijenti sabiex jiġu trattati bżonnijiet speċifiċi ħafna (“soluzzjonijiet imfassla apposta”) u innovazzjoni mmexxija mid-domanda;

—	domanda li qed tikber għat-titjib fir-riċiklabbilità, bħal pereżempju fis-sostituzzjoni tal-fowm bit-tessuti mhux minsuġa, materjali kompożiti u fil-filtri tal-arja tal-kabina ġewwa l-vetturi;

—	tkabbir rapidu fir-rata tal-konsum tat-tessuti tekniċi għal kull persuna madwar id-dinja kollha u speċjalment fiċ-Ċina, l-Indja u l-Brażil.

2.3.2   Dgħufijiet u perikli

2.3.2.1   Dgħufijiet:

—	kumpaniji żgħar u ta’ daqs medju b’kapaċità limitata għall-investiment;

—	aċċess aktar diffiċli għall-kreditu;

—	industrija tat-tessuti inqas attraenti għall-gradwati żgħażagħ;

—	tnaqqis fil-produzzjoni tal-fibri naturali u dawk magħmula mill-bniedem fl-UE, li jwassal għal diffikultajiet fl-innovazzjoni minħabba n-numru żgħir ta’ gradi tal-fibri disponibbli u r-riskju dejjem jikber ta’ dipendenzi mill-importazzjoni;

—	bħalissa r-riċiklabbiltà tat-tessuti tekniċi hija baxxa meta mqabbla ma’ materjali tradizzjonali;

—	industrija li tuża livelli għolja ta’ enerġija;

—	speċjalizzazzjoni fi swieq ta’ applikazzjoni li huma maturi, bħalma huma Mobiltech (bil-qagħda kritika tal-industrija tal-UE tal-manifattura tal-karozzi) jew Hometech partikolarment għat-twapet, għad-drappijiet tat-tagħmir u għas-saqqijiet.

2.3.2.2   Perikli:

—	skarsezza tal-materja prima u żieda fil-prezzijiet (prinċipalment tal-fibri sintetiċi, riġenerati jew inorganiċi, polimeri, ħjut magħżula jew ħjut tal-filamenti);

—

żieda fil-prezzijiet tal-enerġija (gass u elettriku) fl-UE li tista’ twassal għal rilokazzjoni tal-impjanti tal-produzzjoni fl-Istati Uniti jew fl-Asja fil-każ tal-produtturi li jużaw livelli aktar għolja ta’ enerġija (fibri magħmula mill-bniedem, tessuti mhux minsuġa, għoti tal-kulur (dyers) u tlestija (finishers) ...);

—	żieda fil-kompetizzjoni mill-pajjiżi emerġenti u zieda fl-ostakli għall-aċċess għas-suq f’dawk il-pajjizi. L-Asja hija diġà l-ewwel reġjun ta’ produzzjoni li fl-2010, f’termini ta’ tunnellaġġ, żied il-valur tal-produzzjoni tiegħu b’2,6 drabi;

—	pressjoni fuq il-prezzijiet li qed tikber, partikolarment fis-swieq maturi;

—	żieda fir-riskju ta’ falsifikazzjoni u ta’ kopji.

3.   Il-kontribut ta’ dan is-settur dinamiku għall-isfidi tal-Istrateġija 2020

3.1   Tkabbir intelliġenti

It-tkabbir intelliġenti se jkun ibbażat fuq industrija tal-UE aktar innovattiva li tagħmel użu aktar effiċjenti tal-enerġija, tal-materjali ġodda, tal-appoġġ tat-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, u bbażat fuq il-kompetittività min-naħa tal-kumpaniji, inklużi l-SMEs.

Is-settur tat-tessuti tekniċi jista’ jikkontribwixxi b’mod proporzjonali għal dan it-tkabbir intelliġenti f’diversi modi:

—	bil-promozzjoni tal-aħjar prattiki ta’ transferiment tat-teknoloġiji minn settur għall-ieħor (influwenza reċiproka);

—	bit-twettiq ta’ sforzi biex tiżdied l-effiċjenza tal-użu tal-enerġija fil-produzzjoni;

—	bl-abbiltà biex jiġu kombinati l-innovazzjoni teknoloġika u dik li mhix teknoloġika: ċinturin lumbari għandu jkun effiċjenti imma ddisinjat b’mod sabiħ għall-pazjent ukoll;

—	bil-kapaċità li jħeġġeġ il-kreattività fit-tfassil, fl-użu u t-tmiem tal-ħajja tal-prodotti jew fil-materjali;

—	bl-esperjenza mit-titjib fil-kwalifiki tal-impjegati sabiex jintrebħu swieq ġodda;

—

bit-tixrid tat-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni fil-ħajja ta’ kuljum bis-saħħa tat-tessuti intelliġenti li huma tessuti li jikkomunikaw mal-ambjent tagħhom: pereżempju l-“ilbies intelliġenti” għal persuni xjuħ li jippermetti l-monitoraġġ u t-trażmissjoni ta’ data fiżjoloġika kritika lill-isptarijiet jgħinhom jibqgħu fi djarhom.

3.2   Tkabbir inklużiv

Fil-passat reċenti, is-settur tat-tessuti tekniċi tal-UE wera ritmu pożittiv għall-ħolqien tal-impjiegi f’bosta Stati Membri li diġà għandhom xi każi ta’ nuqqas ta’ xogħol u ta’ ħiliet li jrid jiġi indirizzat.

It-tkabbir inklużiv fl-UE isostni u jiżviluppa l-mudell soċjali tagħna li huwa bbażat fuq livell għoli ta’ standards, tradizzjoni ta’ benesseri soċjali u tradizzjoni b’saħħitha ta’ djalogu soċjali. L-industriji, it-territorji u l-persuni vulnerabbli għandhom jagħtu attenzjoni speċjali lill-politiki tal-UE u fil-livell nazzjonali sabiex jiżguraw li jibbenefikaw mit-tkabbir ekonomiku, mill-progress teknoloġiku u mill-innovazzjoni fil-ħajja tagħhom ta’ kuljum.

Is-settur tat-tessuti tekniċi jista’ jikkontribwixxi fil-livell tiegħu f’ħafna modi għal dan it-tkabbir inklużiv:

—	il-kapaċità li jpoġġi fuq is-suq oġġetti u servizzi adegwati u innovattivi għall-persuni b’diżabilitajiet, morda jew xjuħ: ħwejjeġ imfassla apposta, ħwejjeġ li jgħinu biex ma taqax (anti-fall), tagħmir speċifiku għall-isports u r-rikreazzjoni;

—

il-kapaċità, permezz tal-adattament, biex iwassal soluzzjonijiet għat-tibdil demografiku u soċjali li joħloq domanda akbar għal prodotti u servizzi aktar sofistikati u personalizzati (ara xi eżempji tal-proġett Prosumer.net – Inizjattiva Ewropea għar-Riċerka tal-Oġġetti tal-Konsumatur (European Consumer Goods Research Initiative).

3.3   It-tkabbir sostenibbli

It-tkabbir sostenibbli fl-UE jfisser ekonomija li tagħmel użu effiċjenti tal-enerġija u tar-riżorsi bil-kapaċità li żżomm l-impenji tagħha fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-iskarsezza li ġejja tar-riżorsi. Din tal-ewwel normalment tissejjaħ “ekonomija b’użu baxx ta’ karbonju”, b’referenza għat-tnaqqis tal-emissjonijiet tas-CO2. Madankollu, is-settur tat-tessuti tekniċi juri wieħed mill-ewwel eżempji ta’ pass potenzjali lejn ekonomija bil-karbonju bħala riżorsa.

Is-settur tat-tessuti tekniċi jista’ jikkontribwixxi b’mod proporzjonali għal tkabbir intelliġenti f’diversi modi:

—	billi jnaqqas l-emissjonijiet tas-CO2 bis-saħħa ta’ materjali eħfef fit-trasport (kompożiti għall-aeronawtika u fibri tal-karbonju għall-karozzi);

—	billi joffri soluzzjonijiet tessili konkreti, pereżempju fil-qasam tal-filtrazzjoni, ir-rinfurzar, u l-insulazzjoni sabiex tittejjeb l-effiċjenza enerġetika fis-setturi tal-akkomodazzjoni u tal-bini;

—	billi jirriċikla il-PET (polietilentereftalat) mill-flixken tal-plastik għall-produzzjoni tal-poliester.

Il-kumpaniji tal-UE għandhom jiġu mħeġġa jieħdu passi potenzjali għall-użu tal-marki sostenibbli għat-tessuti tekniċi billi:

—	jikkusidraw l-ekodisinn fit-tfassil tal-prodotti u tal-mezzi ta’ produzzjoni;

—	iwettqu l-valutazzjonijiet taċ-ċiklu tal-ħajja (LCA) tal-prodotti tagħhom li se jkollhom rwol importanti dejjem jikber fil-futur għax sal-lum huwa rħas biex tirriċikla l-materjali tradizzjonali bħall-metall.

Hemm tliet kwistjonijiet pendenti li huma marbuta mal-fibri tal-karbonju:

—	l-ewwel, li tiġi żviluppata, bil-quddiem qabel tintemm l-era tal-żejt mhux maħdum, fibra tal-karbonju bbażata fuq il-fibri naturali (5) u riċiklabbli fl-UE;

—	it-tieni, li jiġu żviluppati metodi għar-riċiklaġġ li jippermetti r-riċiklaġġ totali tat-tessuti li fihom drappijiet imħallta (80 – 90 %);

—

it-tielet, li hija kwistjoni ta’ natura aktar ambizzjuża, li jingħata appoġġ lill-industrija u lill-komunità xjentifika fl-iżvilupp ta’ proċessi adegwati għall-użu tal-karbonju mis-CO2 bħala riżorsa, pereżempju permezz tat-trasformazzjoni bil-fotosinteżi aċċellerata jew approċċi oħra. Diġà twettqet riċerka fil-kuntest ta’ applikazzjonijiet oħrajn, però din għandha tiġi intensifikata (“lejn ekonomija tas-CO2” (6)).

[Ara fl-Appendiċi 2 tqabbil kwalitattiv tal-impatti ambjentali mill-materjali tradizzjonali kontra dawk mit-tessuti tekniċi fi tliet eżempji.]

4.   Il-fatturi ta’ suċċess ewlenin li għandhom jiġu inkoraġġiti fil-livell tal-UE

4.1   Naġġornaw u ngħaddu l-ħiliet u l-għarfien lill-oħrajn

4.1.1   Ir-rwol tal-edukazzjoni huwa kruċjali għall-iżvilupp ta’ dan is-settur: universitajiet, skejjel tal-inġinerija fit-tessuti, fil-plastik, materjali flessibbli, u oħrajn. Il-kumpaniji tal-UE jeħtieġ ikollhom aċċess għal professjonisti żgħażagħ bil-ħiliet meħtieġa għal dawn is-swieq ġodda: forza tax-xogħol b’aktar kwalifiki, inġiniera b’diversi ħiliet fit-tessuti, imma wkoll fil-kimiki, fil-plastik u fir-reżini, fil-manifattura tal-karozzi, fil-kostruzzjoni, u oħrajn.

Ir-rwol tat-taħriġ u l-kwalifiki tal-impjegati huwa ċentrali wkoll. Għandha tingħata prijorità, fil-livell nazzjonali, għaċ-ċaqliq tal-ħiliet l-aktar rilevanti mis-swieq maturi għal dawk li qed jikbru.

Għal din ir-raġuni, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jappoġġja x-xogħol li sar mill-Kunsill Ewropew tal-Ħiliet għas-settur tat-Tessuti, l-Ilbies u l-Ġlud (European Skills Council Textiles-Clothing-Leather (ESC-TCL)) li twaqqaf fl-2011 mill-insieħba soċjali bl-għajnuna finanzjarja tal-Kummissjoni Ewropea, u jitlob lil dan il-Kunsill biex jevalwa l-bżonnijiet tal-ħiliet speċifiċi tal-kumpaniji tat-tessuti tekniċi.

4.1.2   Fid-dawl tal-fatt li l-iżvilupp mgħaġġel tas-swieq applikattivi ġodda huwa pjuttost riċenti, tinħtieġ il-promozzjoni tal-opportunitajiet ġodda għall-impjiegi f’dan is-settur. Il-proġett għall-għaqda tad-diversi Osservatorji tal-ħiliet u l-impjiegi għandu jiġi inkoraġġit. Dan il-kompitu ta’ promozzjoni huwa partikolarment urġenti minħabba r-reputazzjoni ħażina li għandha l-industrija tat-tessuti.

4.2   L-aċċesss għall-innovazzjoni teknoloġika u dik li mhix teknoloġika, u l-mezzi biex jitwasslu prodotti u servizzi ġodda fis-suq

Fl-Orizzont 2020 għall-perjodu 2014-2020, il-Kummissjoni Ewropea identifikat tliet prijoritajiet:

—	sfidi tas-soċjetà

—	tmexxija fit-teknoloġiji abilitanti u industrijali

—	eċċellenza fil-bażi xjentifika.

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jappoġġja l-bidliet ewlenin tal-Orizzont 2000 kif imqabbla mas-Seba’ Programm ta’ Qafas preċedenti:

—	titjib fil-parteċipazzjoni u l-benefiċċji tal-industrija u tal-SMEs;

—	iżjed proġetti iżgħar bi tnaqqis fil-piż amministrattiv (tul massimu ta’ sentejn, 3 sa 6 imsieħba);

—	impenn ċar għall-appoġġ tal-innovazzjoni, inkluż l-innovazzjoni mhux teknoloġika.

4.2.1   Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jappoġġja l-COSME għaliex dan joffri mezzi biex jgħinu ’l-SMEs fis-settur tal-oġġetti għall-konsumatur sabiex iwasslu fis-suq oġġetti innovattivi għall-konsumaturi permezz ta’ proġetti ta’ replikazzjoni tas-suq u permezz ta’ inizjattivi li jużaw mudelli ġodda tan-negozju.

4.2.2   Abbażi tal-esperjenza mid-diversi għodod kollettivi fil-livelli nazzjonali u tal-UE (li diġà ssemmew), ħarġu minn dan is-settur xi bżonnijiet speċifiċi:

—	l-iżvilupp ta’ komunikazzjoni sempliċi u faċli għall-SMEs fir-rigward tal-programmi tar-riċerka u l-iżvilupp relatati ma’ prodotti ġodda u materjali ġodda minħabba li parti kbira minn dawn għandhom konnessjonijiet mat-tessuti;

—	appoġġ lil strutturi għall-kollaborazzjoni bejn l-industrija u l-akkademiċi fil-qasam tar-riċerka, u, għall-innovazzjoni (Pjattaforma Teknoloġika tal-UE għall-Futur tat-Tessuti u l-Ilbies, kunsilli u netwerks fil-livell nazzjonali, clusters innovattivi fil-livell reġjonali ...);

—	li jiġu żgurati l-komunikazzjoni u l-interazzjoni bejn tali strutturi madwar l-UE kollha u strutturi simili f’industriji oħrajn biex titrawwem l-innovazzjoni transettorjali;

—

proposti għal fondi ġodda u aktar ambizzjużi fl-Orizzont 2020 għar-riċiklaġġ tat-tessuti (kemm l-iskart mill-produzzjoni u dak mill-prodotti finali), sabiex tittejjeb il-prestazzjoni ta’ riċiklabbiltà tat-tessuti kif imqabbla ma’ dik fil-każ tal-industriji tal-karta, jew dik tal-ħġieġ; ir-reviżjoni tad-direttiva dwar l-iskart hija opportunità biex jiġi organizzat is-settur tar-riċiklaġġ tat-tessuti;

—	l-intensifikazzjoni tar-riċerka dwar l-approċċi għas-CO2 bħala riżorsa, inkluża l-fotosinteżi aċċellerata.

4.3   L-isfida tal-aċċess għall-finanzi

4.3.1   L-aċċess għall-finanzjament mill-banek

L-implimentazzjoni tar-regoli l-ġodda ta’ Basel III (7) dwar is-solvenza se twassal għal attività ta’ kreditu aktar restrittiva fi ħdan is-settur bankarju minħabba l-livell ogħla ta’ ekwità tal-azzjonisti li ntalab mill-awtoritajiet li jirregolaw il-banek. Din il-limitazzjoni fuq il-kreditu se jkollha impatt qawwi fuq l-SMEs, partikolarment f’setturi industrijali.

L-aċċess għall-finanzjament huwa fattur ewlieni għall-iżvilupp tat-tessuti tekniċi fl-UE għal diversi investimenti (investimenti fil-magni, teknoloġiji ġodda, tkabbir estern, xiri ta’ privattivi, eċċ).

L-aċċess għall-finanzjament mill-banek huwa ġeneralment diffiċli aktar għal SMEs li jkollhom livell ta’ ekwità (fondi proprji) pjuttost baxx, li barra minn hekk, jistgħu jitqiegħdu fi żvantaġġ minħabba klassifikazzjoni settorjali negattiva.

4.3.2   L-aċċess għall-finanzjament mhux bankarju

Is-sehem tal-finanzjament mhux bankarju fl-ekonomija huwa limitat fl-UE meta mqabbel ma’ dak fl-Istati Uniti: 1/3 kontra 2/3. Għalhekk għandhom jiġu inkoraġġiti l-isforzi mmirati biex iħeġġu l-aċċess ta’ swieq finanzjarji għall-SMEs u l-promozzjoni tal-investituri informali u l-fondi ta’ ekwità.

Il-kumpaniji tat-tessuti tekniċi għandhom ċerti aspetti li jistgħu jħajru l-investimenti privati: dawn huma ta’ spiss negozji tal-familji; il-kapijiet tagħhom huma ħafna drabi inġiniera, u jkollhom esperjenza xjentifika (bħal perżempju ċerti impriżi Franċiżi li għadhom qed jibdew u mnedija mill-kirurgi biex jiżviluppaw ħjut kirurġiċi speċifiċi u prostesi); u s-sehem tal-valur tal-bejgħ investit fir-riċerka u l-iżvilupp huwa ogħla minn dak tal-“industriji tradizzjonali” (ara 2.2.3.4 hawn fuq).

4.4   Il-protezzjoni tad-drittijiet tal-proprjetà intelletwali ġewwa u barra l-UE

L-SMEs ġeneralment jissottovalutaw il-valur tal-assi intanġibbli tagħhom. Għandhom jiġu mgħejjuna biex jipproteġu d-drittijiet tal-proprjetà intellettwali tagħhom, speċjalment fl-oqsma tal-privattivi u tal-marki, filwaqt li l-mudelli u d-disinni huma importanti aktar għas-swieq tal-Moda u d-Djar.

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew qed jagħmel talba għal implimentazzjoni rapida tal-privattiva Ewropea, li se ġġib is-sempliċità u l-protezzjoni uniformi bi prezz li jintlaħaq għall-SMEs innovattivi tal-UE fi ħdan il-limiti ta’ “eliġibilità għal privattiva” (analiżi SWOT speċifika għat-tip ta’ innovazzjoni, suq u profil tal-kumpanija).

Fil-livell globali, il-kumpaniji Ewropej huma vittmi, fuq skala kbira, tal-prodotti kkupjati u ffalsifikati. Il-Kummissjoni Ewropea għandha tgħinhom jipproteġu d-drittijiet tagħhom fi swieq kbar emerġenti bħaċ-Ċina, l-Indja, il-Brazil jew il-Messiku. Id-diffikultajiet fil-protezzjoni tal-marki, id-disinni u l-mudelli huma diġà magħrufin sew fl-industriji kreattivi. Il-protezzjoni tal-privattivi fir-rigward ta’ makkinarju tat-tessuti, fibri ġodda u proċessi ġodda li jġibu magħhom funzjonalitajiet ġodda għandha tiġi msaħħa fil-Pjan ta’ Azzjoni għad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali tal-Kummissjoni Ewropea.

4.5   L-aċċess għall-akkwist pubbliku fl-UE u barra mill-UE

L-akkwist pubbliku jirrappreżenta għodda b’saħħitha biex tiffaċilita l-ħolqien tal-impjiegi, l-inkoraġġiment tal-iżvilupp sostenibbli u t-tħeġġiġ tal-innovazzjoni fi ħdan in-negozju tat-tessuti tekniċi  (8). Fl-UE, ir-rekwiżiti għandhom jinkludu kriterji ekonomiċi, soċjali u ambjentali. Ix-xerrejja pubbliċi għandhom jitħeġġu u jitħarrġu b’mod attiv dwar kif ‘jegħlbu’ l-kriterji tal-prezzijiet u tal-prezzijiet addizzjonali (linji gwida prattiċi).

L-aċċess għall-akkwist pubbliku Ewropew għandu jkun limitat fil-każ ta’ dawk il-kumpaniji barranin li joperaw minn barra u ma jkunux konformi mal-istandards soċjali u ambjentali tal-UE, waqt li l-akkwist pubbliku barrani għandu jiġi ffaċilitat għall-kumpaniji tal-UE.

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jappoġġja l-proposta għal Regolament, datata l-21 ta’ Marzu 2012, li timmira għal reċiproċità sħiħa bejn l-aċċess għall-akkwist pubbliku tal-UE fir-rigward ta’ kumpaniji li mhumiex fl-UE u l-aċċess għall-akkwist pubbliku barra mill-UE fil-każ tal-kumpaniji tal-UE (9).

4.6   Aċċess għal swieq terzi

Id-DĠ Kummerċ issa huwa konxju bis-sħiħ tal-interessi offensivi tal-industrija tat-tessuti u l-ilbies tal-UE kollha, u l-KE diġà qed tagħti attenzjoni biex tifhem u tneħħi d-diversi ostakli tariffarji u mhux tariffarji.

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jitlob lid-DĠ Kummerċ sabiex jikkunsidra l-bżonnijiet speċifiċi tal-industrija tat-tessuti tekniċi fin-negozjati bilaterali li għaddejjin bħalissa u dawk fil-futur (Indja, Kanada, Ġappun, l-Istati Uniti ...)

—	billi jagħti aktar attenzjoni lill-investimenti (u mhux l-esportazzjoni biss);

—	billi jagħti aktar attenzjoni lil dawk l-intestaturi doganali kollha li mhumiex inklużi speċifikament fil-Kapitli 50 sa 63 (mill-ħjut sal-ħwejjeġ), pereżempju drappijiet mill-fibri ta’ ħġieġ (HS 70.19) jew prodotti tal-iġene mhux minsuġin (HS 96.19);

—	billi jistħarreġ aktar il-problemi li l-kumpaniji tal-UE jiffaċċjaw biex ikollhom aċċess għall-akkwist pubbliku barra l-pajjiż f’oqsma bħalma huma dawk tal-ilbies tax-xogħol, l-isptarijiet, eċċ.;

—	billi jinkludi pereżempju, numru ta’ impenji dwar standardizzazzjoni fi ftehim Transatlantiku futur.

4.7   L-aċċess għall-materja prima kritika

Aktar minn 80 % tal-fibri użati fit-tessuti tekniċi huma sintetiċi. Xi wħud minnhom huma disponibbli f’volumi kbar u bi prezzijiet li jintlaħqu, bħall-poliester, filwaqt li oħrajn, bħall-fibri tal-karbonju, l-aramid, il-fibri tal-ħġieġ jew il-ħjut ta’ tenaċità għolja, jiswew aktar u ġeneralment huma prodotti barra mill-UE.

L-industrija tat-tessuti tekniċi tal-UE hija dipendenti minn fornituri barra mill-UE li jistgħu jitħajru għal miżuri kummerċjali restrittivi, bħalma ġara filkaż tal-Indja fl-2011 bil-miżuri kummerċjali restrittivi dwar il-materja prima tal-qoton u l-ħjut tal-qoton.

Għal din ir-raġuni, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew jitlob lill-Kummissjoni Ewropea biex:

—	tikkunsidra, fejn meħtieġ, il-materja prima li hija kritika għat-tessuti tekniċi fid-“diplomazija” tagħha dwar il-materja prima;

—	tinkoraġġixxi l-produzzjoni ta’ fibri naturali - kittien, qanneb, suf, fibri ċellulożiċi – u bijopolimeri, biex b’hekk tassigura riżorsi tal-materja prima mkabbra lokalment għall-industriji tat-tessuti.

5.   Appendiċi 1

Is-sehem tat-tessuti tekniċi fl-esportazzjoni tat-tessuti lejn id-dinja fl-2011 għal kull Stat Membru (eskluż l-ilbies)

Stat Membru	Sehem tat-Tessuti Tekniċi fit-Tessuti esportazzjoni biss	Daqs tal-esportazzjoni €	Sehem mit-total
AT	21 %	545 836 380	2,5 %
BE	28 %	1 664 943 280	7,5 %
BG	23 %	94 353 020	0,4 %
CZ	46 %	1 075 687 960	4,9 %
DE	37 %	5 471 826 120	24,8 %
DK	55 %	696 198 480	3,2 %
EE	40 %	44 819 560	0,2 %
FI	61 %	201 378 760	0,9 %
FR	35 %	1 781 833 080	8,1 %
GR	16 %	106 778 290	0,5 %
HU	47 %	356 668 170	1,6 %
IT	23 %	2 608 481 980	11,8 %
LT	39 %	178 787 500	0,8 %
NL	31 %	1 499 620 840	6,8 %
PL	42 %	723 561 280	3,3 %
PT	23 %	383 053 520	1,7 %
RO	24 %	237 749 020	1,1 %
SE	65 %	558 986 660	2,5 %
SK	36 %	262 766 180	1,2 %
SL	37 %	221 994 210	1,0 %
SP	28 %	963 521 670	4,4 %
UK	40 %	1 683 055 490	7,6 %
Oħrajn 5 (o)	65 %	712 194 990	3,2 %
Pajjiżi tal-UE	33,3 %	22 074 096 440	100 %
(o): Ċipru, l-Irlanda, il-Lussemburgu, il-Latvja & Malta Sors: kalkolu tal-EURATEX fuq data tas-CITH

6.   Appendici 2 Paragun kwalitattiv tal-impatti ambjentali bejn il-materjali tradizzjonali u t-tessuti tekniċi fi tliet eżempji

Frar 2013, IFTH – L-Istitut Franċiż għat-Tessuti u l-Ilbies

Preferibbilment, il-paraguni ambjentali dettaljati u bbażati fuq ix-xjenza għandhom isiru permezz tal-Valutazzjoni taċ-Ċiklu tal-Ħajja (LCA). Żvantaġġ prinċipali ta’ din l-għodda huwa l-ammont ta’ data li trid tinġabar u tintuża, kif ukoll in-numru kunsiderevoli ta’ ipotesi li jistgħu jintużaw, li jagħmluha diffiċli biex tqabbel u tintrepeta l-LCAs bejniethom.

Sabiex jinkiseb għarfien dwar l-interess ambjentali tal-użu tat-tessuti tekniċi, qed jitqabblu r-riżultati tal-Valutazzjoni taċ-Ċiklu tal-Ħajja tat-tessuti tekniċi ma’ dawk ta’ materjali tradizzjonali fi tliet applikazzjonijiet differenti. Dawn l-applikazzjonijiet intgħażlu fost prodotti tal-kostruzzjoni u t-trasport. Dawn iż-żewġ setturi, flimkien ma’ dak tal-ikel u x-xorb, ikopru 70 sa 80 % tal-impatt globali taċ-ċiklu tal-ħajja tal-prodotti fl-Ewropa (Environmental Impact of Products (EIPRO), Analysis of the life cycle environmental impacts related to the final consumption of the EU-25 [Analiżi tal-impatti ambjentali taċ-ċiklu tal-ħajja relatata mal-konsum finali fl-UE-25] (http://ec.europa.eu/environment/ipp/pdf/eipro_report.pdf)). Ir-riżultati ppreżentati huma bbażati fuq il-valur normalizzat (minbarra fil-każ tat-tielet wieħed li l-valur normalizzat tiegħu ma ġiex ikkalkolat fl-istudju) u jirrigwardaw l-impatti ambjentali prinċipali għal kull prodott. Ir-riżultati juru xi vantaġġi sinifikanti f’termini ta’ prestazzjoni ambjentali aħjar fil-każ tat-tessuti tekniċi.

6.1   1) Bini - Insulazzjoni

6.2   2) Bini – Tank tal-ilma

6.3   3) Trasport bl-ajru – Tubu strutturali

---

(1)  1. Agrotech: agrikoltura, foresterija u sajd. 2. Buildech: bini u kostruzzjoni. 3. Clothtech: komponenti funzjonali taż-żraben u l-ilbies. 4. Geotech: ġeotessili u inġinerija ċivili. 5. Hometech: komponenti tal-għamara, materjali għall-kisi tal-art. 6. Indutech: filtrazzjoni u prodotti oħra użati fl-industrija. 7. Medtech: settur mediku u tal-iġene.8. Mobiltech: kostruzzjoni, tagħmir u immobiljar fil-qasam tat-trasport. 9. Oekotech: protezzjoni ambjentali. 10. Packtech: imballaġġ u ħażna.11. Protech: protezzjoni personali u protezzjoni tal-proprjetà.12. Sporttech: sports u rikreazzjoni.

(2)  Technical Textiles and nonwovens: World Market Forecasts to 2010 (Tessuti Tekniċi u Materjali mhux minsuġa: Tbassir għas-Swieq Dinjija sal-2010) minn: David Rigby Associates disponibbli fis-sit: http://www.fibre2fashion.com/industry-article/pdffiles/Technical-Textiles-and-Nonwovens.pdf.

(3)  

—	Opinjoni supplimentari dwar il-Komunikazzjoni “Il-futur tas-settur tat-tessuti u l-ħwejjeġ fl-Unjoni Ewropea wara t-Tkabbir”(CCMI/009), adottata fis-7 ta’ Ġunju 2004, relatur: is-Sur Nollet.

—	Opinjoni dwar il-Komunikazzjoni “Il-futur tas-settur tat-tessuti u l-ħwejjeġ fl-Unjoni Ewropea wara t-Tkabbir”(CCMI/009), adottata fl-1 ta’ Lulju 2004, relatur: is-Sur Pezzini.

—	Rapport ta’ Informazzjoni tas-CCMI dwar L-iżvilupp ta’ l-industrija Ewropea tat-tessuti u ż-żraben (CCMI/041), adottat fl-4 ta’ Frar 2008, relatur: is-Sur Cappellini.

—	(Opinjoni dwar il-Proposta għal Regolament dwar ismijiet ta’ tessuti u l-ittikkettjar relatat tal-prodotti tat-tessuti (INT/477), adottata fis-16 ta’ Diċembru 2009, relatur: is-Sur Cappelini.

(4)  Ara nota 1 f’qiegħ il-paġna.

(5)  Din ir-rotta, madankollu, għandha l-limitazzjonijiet minħabba l-art li tinħtieġ u kunflitti mal-produzzjoni tal-ikel (kif ġara diġà fil-kuntest tal-bijokarburani).

(6)  Ara pereżemju www.bio-based.eu, www.nova-institut.de VCI /Dechema, 2009: Positionspapier – Verwertung und Speicherung von CO2 (Dokument ta’pożiżżjoni – Użu u ħażna tas-CO2).

(7)  Dawn huma r-regoli l-ġodda dwar il-kapital u l-likwidità għall-banek.

(8)  Ara wkoll ir-Rapport ta’ Informazzjoni tas-CCMI dwar L-iżvilupp tal-industrija Ewropea tat-tessuti u ż-żraben (CCMI/041) CESE 1572/2007, adottat fl-4 ta’ Frar 2008, relatur: is-Sur Cappellini.

(9)  Proposta tal-Kummissjoni Ewropea għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-aċċess ta’ prodotti u servizzi ta’ pajjiżi terzi għas-suq intern tal-akkwist pubbliku tal-Unjoni u l-proċeduri li jappoġġjaw in-negozjati marbuta mal-aċċess tal-prodotti u s-servizzi tal-Unjoni għas-swieq tal-akkwist pubbliku ta' pajjiżi terzi, COM(2012) 124 final, 21 ta’ Marzu 2012, disponibbli minn: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2012:0124:FIN:MT:PDF.

---