9.12.2011   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 359/5

—

Fid-Dikjarazzjoni Politika ta' Rio dwar id-Determinanti Soċjali tas-Saħħa adottata fil-21 ta' Ottubru 2011 fil-Konferenza Dinjija dwar id-determinanti soċjali tas-saħħa li saret f'Rio de Janeiro;

—

fid-dikjarazzjoni Politika tal-Laqgħa ta' Livell Għoli tal-Assemblea Ġenerali dwar il-Prevenzjoni u l-Kontroll ta' Mard li ma jitteħidx adottata mill-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti fid-19 ta' Settembru 2011 (1);

—

fil-Konvenzjoni Qafas tal-WHO dwar il-Kontroll tat-Tabakk u l-linji gwida għall-implimentazzjoni tagħha;

—

fir-Rapport annwali tal-2011 tal-Pjattaforma tal-UE għal azzjoni dwar id-dieta, l-attività fiżika u s-saħħa (2);

—

fil-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-8 ta' Ġunju 2010 dwar ekwità u saħħa fil-linji ta' politika kollha; Solidarjetà fis-saħħa (3);

—

fil-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-7 ta' Diċembru 2010 dwar “Approċċi innovattivi għall-mard kroniku fis-saħħa pubblika u fis-sistemi tal-kura tas-saħħa” (4);

—

fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni – Ewropa 2020: Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv (5);

—

fil-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-1 ta' Diċembru 2009 dwar l-alkoħol u s-saħħa (6);

—

fir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-30 ta' Novembru 2009 dwar ambjenti bla tipjip (7);

—

fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni tal-20 ta' Ottubru 2009 dwar “Is-solidarjetà fis-saħħa: it-tnaqqis tal-inugwaljanzi fis-settur tas-saħħa fl-UE” (8);

—

fir-Rapport Finali tal-Kummissjoni dwar id-Determinanti Soċjali tas-Saħħa l-“Għeluq tal-lakuna f'ġenerazzjoni: l-ekwità fis-saħħa permezz ta' azzjoni dwar id-determinanti soċjali tas-saħħa”, CSDH (2008);

—

fir-Riżoluzzjoni tal-Assemblea Dinjija għas-Saħħa (WHA62.14) dwar it-tnaqqis tal-inekwitajiet permezz ta' azzjoni dwar il-fatturi determinanti soċjali tas-saħħa, fir-Riżoluzzjoni (WHA 61.18) dwar il-monitoraġġ tal-kisba tal-Għanijiet ta' Żvilupp tal-Millennju (MDG) relatati mas-saħħa, li t-tnejn ġew adottati, fost l-oħrajn, mill-Istati Membri tal-UE;

—

fir-Riżoluzzjoni EUR/RC61/R1 “Il-politika Ewropea l-ġdida għas-saħħa – Saħħa 2020: Viżjoni, valuri, direzzjonijiet prinċipali u approċċi” adottata fil-laqgħa tal-Kumitat Reġjonali tal-WHO għall-Ewropa fl-14 ta' Settembru 2011;

—

fil-White Paper tal-Kummissjoni dwar l-Isport (9);

—

fil-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-6 ta' Diċembru 2007 dwar l-attwazzjoni tal-istrateġija tal-UE dwar kwistjonijiet relatati man-nutrizzjoni, il-piż żejjed u l-obesità (10);

—

fil-White Paper tal-Kummissjoni “Flimkien għas-Saħħa: Approċċ strateġiku għall-UE 2008-2013” (11);

—

fil-Green Paper “Lejn Ewropa ħielsa mid-dħaħen tat-tabakk: għażliet politiċi fuq livell tal-UE” (12);

—

fil-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-30 ta' Novembru 2006 dwar is-Saħħa fil-linji ta' politika kollha (13).

1.

Id-daqs tal-lakuni fis-saħħa fl-UE huwa inkonsistenti mal-valuri fundamentali tal-UE bħas-solidarjetà, l-ekwità u l-universalità.

2.

Il-lakuni fis-saħħa huma mifhuma bħala d-differenzi fil-popolazzjoni fir-rigward tal-mortalità prematura, il-morbożità u d-diżabbiltà bejn l-Istati Membri u fl-Istati Membri, kif ukoll bejn ir-reġjuni tal-UE. Dawn ikunu ġejjin parzjalment mill-imġiba predominanti ta' stili ta' ħajja dannużi għas-saħħa (jiġifieri, użu ta' tabakk, dannu relatat mal-alkoħol, dieta dannuża għas-saħħa u nuqqas ta' attività fiżika) li ħafna drabi huma marbuta ma' determinanti soċjali (14)  (15).

3.

Wara l-ewwel deċennju tal-millenju l-ġdid għad fadal lakuni fis-saħħa fl-UE, li xi wħud minnhom jistgħu jiġu rrinforzati minn ċirkostanzi ekonomiċi avversi kif ukoll l-isfida demografika ta' popolazzjoni tal-UE li dejjem qed tixjieħ.

4.

In-nuqqas ta' saħħa tajba għandha wkoll impatt uman, kif ukoll kost soċjali, ekonomiku u finanzjarju.

5.

Ir-rinfurzar tal-linji ta' politika dwar is-saħħa, u b'mod partikolari l-promozzjoni tas-saħħa u l-prevenzjoni tal-mard, għandhom jiffavorixxu s-sensibilizzazzjoni dwar is-saħħa u l-iżvilupp ta' mġiba favur is-saħħa fil-popolazzjoni (biex jitnaqqas l-“illitteriżmu dwar is-saħħa” u ċ-ċittadini jingħataw is-setgħa li jagħmlu għażliet sani).

6.

Għandu jintuża approċċ “Saħħa fil-linji ta' politika kollha” b'fokus fuq l-ekwità f'oqsma ta' politika speċifiċi u attivitajiet ikkoordinati li għandhom l-akbar impatt fuq is-saħħa u li jikkontribwixxu għat-tnaqqis tal-lakuni persistenti fis-saħħa. Dan jista' jinkludi l-linji ta' politika dwar is-saħħa, l-edukazzjoni, ir-riċerka, l-ambjent, l-agrikoltura, l-ekonomija, l-impjiegi u dawk soċjali.

7.

Evalwazzjoni u valutazzjoni mtejba jistgħu jgħinu biex jiġi ddeterminat jekk l-istrateġiji u l-linji ta' politika humiex effettivi biex jiġu indirizzati l-inekwitajiet fis-saħħa u l-ħtiġijiet tas-saħħa tal-popolazzjonijiet. Għaldaqstant huma jistgħu jsostnu lill-Istati Membri fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta' strateġiji effettivi tas-saħħa pubblika u infrastruttura adatta.

8.

Jippromwovi strateġiji biex jiġu indirizzati d-determinanti tas-saħħa bl-użu ta' intervent li jkopri l-popolazzjoni kollha kkumplimentat b'azzjonijiet li jiffukaw fuq gruppi vulnerabbli sabiex jitnaqqsu l-lakuni fis-saħħa, speċjalment dawk li ġejjin minn imġiba ta' stili ta' ħajja dannużi għas-saħħa li jistgħu jkunu evitati.

9.

Iħaffef il-progress fil-ġlieda kontra mġiba ta' stili ta' ħajja dannużi għas-saħħa, bħall-użu tat-tabakk, dannu relatat mal-alkoħol, dieta dannuża għas-saħħa u nuqqas ta' attività fiżika, li jwasslu għal inċidenza akbar ta' mard kroniku li ma jitteħidx, bħall-kanċer, il-mard respiratorju, il-mard kardjovaskulari, id-dijabete u l-mard mentali, li huma rikonoxxuti bħala kawżi importanti ta' mortalità prematura, morbożità u disabbiltà fl-Unjoni Ewropea.

10.

L-inizjattivi li ttieħdu fil-livell tal-UE li jikkontribwixxu biex jingħalqu l-lakuni fis-saħħa permezz tal-indirizzar tal-imġiba għal stili ta' ħajja, il-Programm tas-Saħħa tal-UE, l-Azzjoni Konġunta (Azzjoni ta' Ekwità) dwar l-inugwaljanzi fis-saħħa (16) u l-ħidma tal-grupp ta' esperti tal-UE dwar id-Determinanti Soċjali u l-Inugwaljanzi fis-Saħħa.

11.

L-istrateġija tal-UE biex tappoġġa lill-Istati Membri fit-tnaqqis tad-dannu relatat mal-alkoħol bħala pass importanti lejn approċċ komprensiv biex jiġi affrontat id-dannu relatat mal-alkoħol fil-livell tal-UE u dak nazzjonali, waqt li jiġi enfasizzat li l-inekwitajiet fis-saħħa bejn gruppi tal-popolazzjoni fl-Istati Membri u l-lakuni fis-saħħa bejn l-Istati Membri ħafna drabi huma marbutin, fost fatturi oħrajn, ma' konsum dannuż tal-alkoħol (17).

12.

L-isforzi kontinwi fil-livelli nazzjonali u tal-UE biex jiġi affrontat il-konsum tat-tabakk permezz tal-leġislazzjoni dwar prodotti tat-tabakk (18) u r-reklamar tat-tabakk (19), il-koordinazzjoni mal-Istati Membri, kampanji ta' sensibilizzazzjoni u kooperazzjoni internazzjonali biex b'hekk jiġi indirizzat wieħed mill-fatturi ta' riskju maġġuri għall-mortalità prematura, il-morbożità u d-diżabbiltà.

13.

Il-progress fl-implimentazzjoni tal-Istrateġija għall-Ewropa dwar kwistjonijiet tas-saħħa relatati man-nutrizzjoni, il-piż żejjed u l-obeżità u b'mod partikolari l-fokus irrinfurzat fuq gruppi vulnerabbli fil-prijoritajiet tal-membri tal-“Pjattaforma tal-UE għal Azzjoni dwar id-dieta, l-attività fiżika u s-saħħa” u wkoll il-ħidma tal-Grupp ta' Livell Għoli dwar in-Nutrizzjoni u l-Attività Fiżika li fost kwistjonijiet oħrajn jinkludi ħidma dwar il-riformulazzjoni tal-prodotti.

14.

Is-Sħubija Ewropea għall-Innovazzjoni dwar Tixjiħ Attiv u b'Saħħtu (20), li għandha l-għan li żżid in-numru ta' snin ta' għejxien f'saħħithom taċ-ċittadini tal-UE.

15.

L-eżitu tal-avvenimenti li ġejjin:

16.

Ikomplu, jintensifikaw u/jew jiżviluppaw linji ta' politika u azzjonijiet li jippromwovu mġiba għal stili ta' ħajja sani u jindirizzaw id-determinanti soċjali sabiex jikkontribwixxu għall-għeluq tal-lakuni fis-saħħa.

17.

Jagħmlu allokazzjoni ottimali tar-riżorsi disponibbli speċjalment fir-rigward tal-promozzjoni tas-saħħa u l-attivitajiet ta' prevenzjoni.

18.

Jappoġġaw u jikkondividu l-aħjar prattiki eżistenti dwar linji ta' politika u azzjonijiet iddedikati lejn it-tnaqqis tal-lakuni fis-saħħa fl-UE.

19.

Isegwu r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar ambjenti bla tipjip.

20.

Jappoġġaw aktar l-Azzjoni Konġunta (21) sabiex jindirizzaw aħjar il-kwistjonijiet ta' saħħa u ta' ekwità fis-saħħa fil-linji ta' politika u l-istrateġiji.

21.

Iżommu u jsaħħu, kif opportun, dawk l-azzjonijiet u l-linji ta' politika li juru li huma effettivi fit-tnaqqis tal-lakuni fis-saħħa, kif ukoll joħolqu oħrajn ġodda kif u meta meħtieġ inkluż: il-valutazzjoni ta' indikaturi tas-saħħa u tal-imġiba biex jimmonitorjaw il-progress mill-interventi ffokati fuq l-imġiba għal stili ta' ħajja u d-determinati tas-saħħa msemmijin aktar 'il fuq; miżuri għall-prevenzjoni tal-mard u għall-promozzjoni tas-saħħa; il-promozzjoni ta' għażliet sani.

22.

Jippromwovu l-implimentazzjoni effettiva tal-approċċ “Saħħa fil-linji ta' politika kollha” f'fokus fuq l-ekwità, biex jinkoraġġixxu u jikkoordinaw is-setturi rilevanti kollha fit-twettiq tas-sehem tagħhom għat-tnaqqis tal-lakuni fis-saħħa fl-UE.

23.

Isaħħu l-kooperazzjoni u jagħmlu użu aħjar ta' netwerks eżistenti u ta' istituzzjonijiet tas-saħħa pubblika u oħrajn relatati eżistenti, li jinvestigaw, jimmonitorjaw u jirriċerkaw l-impatt tad-determinati tas-saħħa, biex b'hekk jappoġġaw il-miżuri t'hawn fuq.

24.

Jiżviluppaw approċċi biex jivverifikaw l-inugwaljanzi fis-settur tas-saħħa sabiex jindirizzaw aħjar il-kwistjonijiet ta' saħħa u ta' ekwità fis-saħħa fil-linji ta' politika u l-istrateġiji.

25.

Jirrinforzaw u jkomplu l-azzjoni biex jappoġġaw imġiba għal stili ta' ħajja sani inklużi:

26.

Jesploraw modi biex jottimizzaw l-użu tal-programmi finanzjarji tal-UE b'fokus fuq l-ekwità, inkluż, fost oħrajn, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fondi Strutturali, li jistgħu jikkontribwixxu għat-tnaqqis tal-lakuni fis-saħħa u l-inekwitajiet fl-UE fil-livelli adatti kollha, mingħajr preġudizzju għall-qafas finanzjarju futur.

27.

Tirrinforza l-azzjonijiet għall-promozzjoni tas-saħħa u t-tnaqqis tal-lakuni fis-saħħa u tiffoka l-attenzjoni fuq il-lakuni fis-saħħa bejn l-Istati Membri u fl-Istati Membri kif ukoll bejn reġjuni u gruppi soċjali differenti tal-UE u tinkludi dan l-aspett fir-rapport li wasal għall-pubblikazzjoni fl-2012 kif imniżżel fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar “Is-solidarjetà fis-saħħa: it-tnaqqis tal-inugwaljanzi fis-settur tas-saħħa fl-UE”.

28.

Tikkunsidra l-ħtieġa għall-aħjar użu tad-data eżistenti u ta' data u informazzjoni komparattiva addizzjonali dwar imġiba għal stili ta' ħajja dannużi għas-saħħa, id-determinanti soċjali tas-saħħa u l-mard kroniku li ma jitteħidx. Dan għandu jinkiseb minn sistemi sostenibbli ta' monitoraġġ tas-saħħa li diġa' jinsabu fis-seħħ jew li jistgħu jiġu stabbiliti fil-livell tal-UE.

29.

Tagħti prijorità lill-appoġġ għall-valutazzjoni tal-kosteffettività tal-attivitajiet u l-linji ta' politika għall-promozzjoni tas-saħħa u l-prevenzjoni tal-mard u għad-disseminazzjoni tar-riżultati, u għall-għoti ta' informazzjoni aħjar u bbażata fuq l-evidenza għall-implimentazzjoni tal-linji ta' politika u l-attivitajiet fl-Istati Membri biex jiġu indirizzati l-inekwitajiet fis-saħħa.

30.

Tipprovdi aktar appoġġ għall-mekkaniżmi eżistenti għall-koordinazzjoni tal-politika u l-iskambju ta' prattika tajba dwar inekwitajiet fis-saħħa bejn l-Istati Membri, bħall-Grupp ta' Ħidma tal-Kunsill dwar is-Saħħa Pubblika fil-Livell Għoli, il-grupp ta' esperti tal-UE dwar id-Determinanti Soċjali tas-Saħħa u l-Inugwaljanzi fis-Saħħa u l-Kumitat tal-Protezzjoni Soċjali, kif imniżżel fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar “Is-solidarjetà fis-saħħa: it-tnaqqis tal-inugwaljanzi fis-settur tas-saħħa fl-UE” biex tiżgura użu u sinerġija ottimali.