–

għall-Gvern Ġermaniż, minn S. Eisenberg u J. Möller, bħala aġenti,

–

għall-Kummissjoni Ewropea, minn N. Gossement u R. Pethke, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn il-Finanzamt München Abteilung III (iċ-Ċentru tat-Taxxa ta’ München III, il-Ġermanja) (iktar ’il quddiem iċ-“Ċentru tat-Taxxa”) u Dubrovin & Tröger – Aquatics (iktar ’il quddiem “Dubrovin & Tröger”) dwar ir-rifjut taċ-Ċentru tat-Taxxa li jeżenta mit-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) is-servizzi ta’ tagħlim tal-għawm ipprovduti minn Dubrovin & Tröger.

3

It-Titolu IX tad-Direttiva 2006/112, intitolat “Eżenzjonijiet”, jinkludi, b’mod partikolari, il-Kapitolu 2, dwar “[e]żenzjonijet għal ċertu attivitajiet fl-interess pubbliku”, li fih jinsab l-Artikolu 132 ta’ din id-direttiva, li l-paragrafu 1 tiegħu huwa fformulat kif ġej:

“L-Istati Membri għandhom jeżentaw it-transazzjonijiet li ġejjin:

[…]

[…]”

4

Skont l-Artikolu 1(1) tal-Umsatzsteuergesetz (il-Liġi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul mill-Bejgħ) tal‑21 ta’ Frar 2005 (BGBl. 2005 I, p. 386), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem l-“UStG”):

“It-transazzjonijiet li ġejjin għandhom ikunu soġġetti għat-taxxa fuq il-valur miżjud:

[…]”

5

L-Artikolu 4 tal-UStG, intitolat “Eżenzjonijiet ta’ kunsinni u servizzi oħra”, jistabbilixxi li:

“Fost it-tranżazzjonijiet li jaqgħu taħt il-punt 1 tal-Artikolu 1(1) ta’ din il-liġi, huma eżentati:

[…]

[…]”

6

Dubrovin & Tröger topera skola tal-għawm taħt il-forma ta’ kumpannija ċivili rregolata mid-dritt ordinarju. Fil-kuntest tal-attività tagħha, hija tipprovdi, essenzjalment lil tfal, korsijiet ta’ livelli differenti li jirrigwardaw it-tagħlim tal-affarijiet bażiċi u tat-tekniki tal-għawm. F’dan ir-rigward, hija tqis li dawn is-servizzi għandhom ikunu eżentati mill-VAT.

7

Peress li qies, wara kontroll fiskali li jirrigwarda s-snin 2007 sa 2011, li l-imsemmija servizzi ma kinux jaqgħu taħt l-eżenzjonijiet tal-VAT previsti fil-punti 21 u 22 tal-Artikolu 4 tal-UStG, iċ-Ċentru tat-Taxxa ħareġ, fit‑22 ta’ Novembru 2011, fit‑3 ta’ Settembru 2012 u fit‑12 ta’ Awwissu 2013, avviżi annwali ta’ tassazzjoni għall-VAT għal dawn is-snin.

8

Dubrovin & Tröger ikkontestat dawn l-avviżi permezz ta’ lment u sussegwentement, wara li dan ġie miċħud, permezz ta’ rikors ippreżentat quddiem il-Finanzgericht (il-Qorti tal-Finanzi, il-Ġermanja).

9

Waqt li dan ir-rikors kien pendenti, iċ-Ċentru tat-Taxxa ħareġ, fil‑21 ta’ Diċembru 2017, avviżi annwali emendati li fihom dan tal-aħħar, filwaqt li żamm il-klassifikazzjoni tas-servizzi inkwistjoni fil-kawża prinċipali bħala tranżazzjonijiet taxxabbli, ħa inkunsiderazzjoni u naqqas il-VAT tal-input imħallsa. Skont ir-regoli ta’ proċedura fiskali applikabbli, dawn l-avviżi annwali emendati saru s-suġġett tal-proċedura quddiem il-Finanzgericht (il-Qorti tal-Finanzi).

10

Din il-qorti laqgħet l-imsemmi rikors billi enfasizzat li, jekk is-servizzi inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma kinux eżentati fid-dritt nazzjonali, dawn kellhom jiġu eżentati skont l-Artikolu 132(1)(j) tad-Direttiva 2006/112, kif interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja u mill-Bundesfinanzhof (il-Qorti Federali tal-Finanzi, il-Ġermanja).

11

Fil-fatt, il-Finanzgericht (il-Qorti tal-Finanzi) qieset li t-tagħlim tat-tekniki bażiċi tal-għawm jikkostitwixxi tagħlim skolastiku u li, barra minn hekk, kumpannija ċivili tista’ tinvoka, bl-istess mod bħal imprenditur individwali, l-Artikolu 132(1)(j) tad-Direttiva 2006/112.

12

Iċ-Ċentru tat-Taxxa ppreżenta appell għal reviżjoni mid-deċiżjoni tal-Finanzgericht (il-Qorti tal-Finanzi) quddiem il-qorti tar-rinviju, il-Bundesfinanzhof (il-Qorti Federali tal-Finanzi). Huwa sostna, b’mod partikolari, li s-servizzi inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma jaqgħux, kemm fid-dritt tal-Unjoni kif ukoll fid-dritt nazzjonali, taħt l-eżenzjonijiet mill-VAT, peress li Dubrovin & Tröger ma għandhiex il-kwalità ta’ għalliem li jagħti lezzjonijiet personali, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(j) tad-Direttiva 2006/112.

13

F’dan ir-rigward, il-qorti tar-rinviju tqis, fl-ewwel lok, li s-servizzi pprovduti minn Dubrovin & Tröger jikkostitwixxu tagħlim, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112, peress li jeżisti interess ġenerali kkaratterizzat fit-tagħlim ta’ din il-kompetenza bażika elementari li hija l-għawm, kompetenza li kull bniedem għandu jkollu, b’mod partikolari sabiex ikun jista’ jaffaċċja sitwazzjonijiet ta’ diffikultà fil-qasam akwatiku.

14

Din il-qorti żżid li din il-kawża hija differenti mill-kawża li tat lok għas-sentenza tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie (C‑449/17, EU:C:2019:202), li permezz tagħha l-Qorti tal-Ġustizzja qieset li l-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja”, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112, ma jkoprix it-tagħlim tas-sewqan ipprovdut minn skola tas-sewqan. Fil-fatt, minbarra li dan tal-aħħar jikkostitwixxi tagħlim speċjalizzat, filwaqt li l-varji lezzjonijiet tal-għawm huma intiżi li jkun hemm sovrappożizzjoni bejniethom, dan ma għandux natura ta’ interess ġenerali.

15

Fit-tieni lok, il-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar il-kriterji determinanti sabiex organu jkun jista’ jiġi rrikonoxxut bħala “li għandu għanijiet simili” għal dawk ta’ organi rregolati mid-dritt pubbliku li għandhom bħala għan l-edukazzjoni tat-tfal jew taż-żgħażagħ, l-edukazzjoni skolastika jew universitarja jew it-taħriġ vokazzjonali jew it-taħriġ mill-ġdid, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) tad-Direttiva 2006/112.

16

Din il-qorti tidher li tqis li l-kriterji stabbiliti fis-sentenza tal‑15 ta’ Novembru 2012, Zimmermann (C‑174/11, EU:C:2012:716), dwar ir-rikonoxximent tan-“natura soċjali” ta’ organu fid-dawl tal-Artikolu 132(1)(g) tad-Direttiva 2006/112, għandhom japplikaw b’analoġija għar-rikonoxximent ta’ organu bħala “li għandu għanijiet simili” fil-kuntest tal-Artikolu 132(1)(i) ta’ din id-direttiva. B’hekk, ir-rikonoxximent ta’ Dubrovin & Tröger bħala organu rikonoxxut “bħala li għandu għanijiet simili” jista’ jirriżulta mill-interess ġenerali marbut mat-tagħlim ta’ din il-kompetenza bażika elementari li hija l-għawm.

17

Fit-tielet lok, il-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar ir-rekwiżiti applikabbli għal dak li jirrigwarda l-kwalità ta’ “għalliem li jagħti tagħlim privatament” li l-operatur għandu jkollu sabiex ikun jista’ jibbenefika mill-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 132(1)(j) tad-Direttiva 2006/112. F’dan ir-rigward, il-prinċipju ta’ newtralità fiskali jista’ jipprekludi li operaturi ekonomiċi li jwettqu l-istess tranżazzjonijiet jiġu ttrattati b’mod differenti fil-qasam tal-VAT, skont jekk għandhomx il-kwalità ta’ imprenditur individwali jew dik ta’ kumpannija ċivili rregolata mid-dritt ordinarju. Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li l-fatt li l-għalliem jagħti l-lezzjonijiet lil diversi persuni f’daqqa ma jipprekludix il-kwalifika tiegħu ta’ għalliem li jagħti lezzjonijiet fuq bażi personali (sentenza tal‑14 ta’ Ġunju 2007, Haderer, C‑445/05, EU:C:2007:344, punti 30 u 31).

18

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Bundesfinanzhof (il-Qorti Federali tal-Finanzi) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari segwenti:

19

Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk il-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja”, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112, għandux jiġi interpretat fis-sens li jkopri t-tagħlim tal-għawm mogħti minn skola tal-għawm.

20

L-Artikolu 132 tad-Direttiva 2006/112 jipprevedi eżenzjonijiet li, kif jindika t-titolu tal-kapitolu li taħtu jaqa’ dan l-artikolu, għandhom bħala għan li jiffavorixxu ċerti attivitajiet ta’ interess ġenerali. Madankollu, dawn l-eżenzjonijiet ma jikkonċernawx l-attivitajiet ta’ interess ġenerali kollha, iżda biss dawk li huma elenkati u deskritti b’mod iddettaljat (is-sentenzi tal‑4 ta’ Mejju 2017, Brockenhurst College, C‑699/15, EU:C:2017:344, punt 22 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 17).

21

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-imsemmija eżenzjonijiet jikkostitwixxu kunċetti awtonomi tad-dritt tal-Unjoni li għandhom bħala għan li jevitaw diverġenzi fl-applikazzjoni tas-sistema tal-VAT minn Stat Membru għal ieħor (sentenzi tas‑26 ta’ Ottubru 2017, The English Bridge Union, C‑90/16, EU:C:2017:814, punt 17 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 18).

22

Il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li t-termini użati sabiex jindikaw l-eżenzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 132 tad-Direttiva 2006/112 għandhom jiġu interpretati b’mod strett, peress li dawn jikkostitwixxu derogi għall-prinċipju ġenerali, li jirriżulta mill-Artikolu 2 ta’ din id-Direttiva, li jipprevedi li l-VAT għandha tinġabar fuq kull servizz ipprovdut bi ħlas minn persuna taxxabbli. Madankollu, din ir-regola ta’ interpretazzjoni stretta ma tfissirx li t-termini użati għad-definizzjoni tal-eżenzjonijiet imsemmija fl-imsemmi Artikolu 132 għandhom jiġu interpretati b’mod li dawn jiġu mċaħħda mill-effett tagħhom (sentenzi tal‑4 ta’ Mejju 2017, Brockenhurst College, C‑699/15, EU:C:2017:344, punt 23 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 19).

23

Għandu jitfakkar li l-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112 ma jinkludi ebda definizzjoni tal-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja”.

24

Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li, minn naħa, it-trasferiment ta’ għarfien u ta’ kompetenzi bejn għalliem u l-istudenti huwa element partikolarment importanti tal-attività ta’ tagħlim (sentenzi tal‑14 ta’ Ġunju 2007, Horizon College, C‑434/05, EU:C:2007:343, punt 18, kif ukoll tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 21).

25

Min-naħa l-oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja speċifikat li l-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika u universitarja”, fis-sens tad-Direttiva 2006/112, ma huwiex limitat biss għat-tagħlim li jwassal għal eżamijiet sabiex tinkiseb kwalifika jew li jippermetti li jinkiseb taħriġ sabiex titwettaq attività professjonali, iżda jinkludi attivitajiet oħra li t-tagħlim tagħhom jingħata ġewwa skejjel jew universitajiet sabiex jiġu żviluppati l-konoxxenzi u l-kapaċitajiet tal-istudenti, sakemm dawn l-attivitajiet ma jkollhomx natura purament rikreattiva (sentenzi tat‑28 ta’ Jannar 2010, Eulitz, C‑473/08, EU:C:2010:47, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punti 22 u 23).

26

B’hekk, il-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika u universitarja”, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112, ikopri attivitajiet li huma distinti kemm minħabba n-natura tagħhom stess kif ukoll minħabba l-kuntest li fih jiġu eżerċitati (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal‑14 ta’ Ġunju 2007, Horizon College, C‑434/05, EU:C:2007:343, punt 20, kif ukoll tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 24).

27

Minn dan jirriżulta li, permezz ta’ dan il-kunċett, il-leġiżlatur tal-Unjoni ried ikopri ċertu tip ta’ sistema ta’ tagħlim li hija komuni għall-Istati Membri kollha, indipendentement mill-karatteristiċi speċifiċi għal kull sistema nazzjonali (sentenza tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 25).

28

Għaldaqstant, il-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika u universitarja” għall-finijiet tas-sistema tal-VAT, jirreferi, b’mod ġenerali, għal sistema integrata ta’ trasferiment ta’ għarfien u ta’ kompetenzi dwar firxa wiesgħa u ddiversifikata ta’ suġġetti, kif ukoll l-approfondiment u l-iżvilupp ta’ dan l-għarfien u ta’ dawn il-kompetenzi mill-istudenti hekk kif javvanzaw u jispeċjalizzaw f’livelli differenti li jikkostitwixxu din is-sistema (sentenza tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 26).

29

Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li għandu jiġi eżaminat jekk it-tagħlim tal-għawm mogħti minn skola tal-għawm, bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jistax jaqa’ taħt il-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja”, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112.

30

F’dan il-każ, il-qorti tar-rinviju tenfasizza li jeżisti interess ġenerali kkaratterizzat mit-tagħlim tal-għawm u li dan il-fatt jippermetti, għall-finijiet tal-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 132(1) tad-Direttiva 2006/112, li ssir distinzjoni bejn dan it-tagħlim u tagħlim ieħor, bħat-tagħlim tas-sewqan ipprovdut minn skola tas-sewqan, inkwistjoni fil-kawża li tat lok għas-sentenza tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie (C‑449/17, EU:C:2019:202).

31

Madankollu, għandu jiġi osservat li, għalkemm it-tagħlim tal-għawm ipprovdut minn skola tal-għawm, bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, għandu importanza ċerta u għandu għan ta’ interess ġenerali, dan xorta jikkostitwixxi tagħlim speċjalizzat u li huwa pprovdut fuq bażi ad hoc, li ma huwiex ekwivalenti, waħdu, għat-trażmissjoni ta’ għarfien u ta’ kompetenzi dwar firxa wiesgħa u ddiversifikata ta’ suġġetti, kif ukoll għall-approfondiment u għall-iżvilupp tagħhom, li hija karatteristika tal-edukazzjoni skolastika jew universitarja (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie, C‑449/17, EU:C:2019:202, punt 29, kif ukoll id-digriet tas‑7 ta’ Ottubru 2019, Finanzamt Hamburg-Barmbek-Uhlenhorst, C‑47/19, mhux ippubblikat, EU:C:2019:840, punt 33).

32

Mill-bqija, u filwaqt li ma tistax tiġi miċħuda l-importanza tal-għarfien trażmess fil-kuntest tat-tagħlim tas-sewqan awtomobilistiku u dak tat-tbaħħir, b’mod partikolari sabiex jiġu affrontati sitwazzjonijiet ta’ diffikultà u, b’mod iktar ġenerali, sabiex tiġi żgurata s-sigurtà u l-integrità fiżika tal-persuni, il-Qorti tal-Ġustizzja xorta ddeċidiet, fis-sentenza tal‑14 ta’ Marzu 2019, A & G Fahrschul-Akademie (C‑449/17, EU:C:2019:202), u fid-digriet tas‑7 ta’ Ottubru 2019, Finanzamt Hamburg-Barmbek-Uhlenhorst (C‑47/19, mhux ippubblikat, EU:C:2019:840), li dan it-tagħlim ma jaqax fil-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja” fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112.

33

Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, ir-risposta li għandha tingħata għall-ewwel domanda hija li l-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja”, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva 2006/112, għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jkoprix it-tagħlim tal-għawm ipprovdut minn skola tal-għawm.

34

Fid-dawl tar-risposta mogħtija għall-ewwel domanda, ma hemmx lok li tingħata risposta għat-tieni u għat-tielet domanda.

35

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas‑sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Id-Disa’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

Il-kunċett ta’ “edukazzjoni skolastika jew universitarja”, fis-sens tal-Artikolu 132(1)(i) u (j) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jkoprix it-tagħlim tal-għawm ipprovdut minn skola tal-għawm.