Kawża C-445/09

IMC Securities BV

vs

Stichting Autoriteit Financiële Markten

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-College van Beroep voor het bedrijfsleven)

“Direttiva 2003/6/KE — Manipulazzjonijiet tas-suq — Iffissar tal-prezzijiet f’livell anormali jew artifiċjali”

Sommarju tas-sentenza

Approssimazzjoni tal-liġijiet — Insider dealing u manipulazzjoni tas-suq (abbuż tas-suq) — Projbizzjoni — Manipulazzjoni tas-suq — Iffissar tal-prezzijiet ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar f’livell anormali jew artifiċjali — Kunċett

(Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2003/6, it-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) u Artikolu 5)

It-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6/KE dwar insider dealing u manipulazzjoni tas-suq (abbuż tas-suq), għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar ikun jista’ jitqies li ġie ffissat f’livell anormali jew artifiċjali, ma huwiex meħtieġ li dan il-prezz jibqa’ f’livell anormali jew artifiċjali għal iktar minn ċertu tul ta’ żmien.

F’dan ir-rigward, l-għan tad-Direttiva 2003/6, kif inhu mfakkar b’mod partikolari fil-premessi 2 u 12 tagħha, huwa li tiġi żgurata l-integrità tas-swieq finanzjarji tal-Unjoni u li tissaħħaħ il-fiduċja tal-investituri f’dawn is-swieq. Din il-fiduċja għandha tkun ibbażata, b’mod partikolari, fuq il-fatt li l-investituri jitqiegħdu fuq bażi ugwali u jkunu protetti kontra l-użu illegali ta’ informazzjoni privileġġjata u l-manipulazzjonijiet tal-prezzijiet. L-għanijiet li b’hekk issegwi d-direttiva msemmija jkunu kompromessi jekk aġir bħal dak imsemmi fit-tieni inċiż tal-Artikolu 2(1)(a) ta’ din id-direttiva jkun jista’ jevita l-projbizzjoni ta’ manipulazzjonijiet tas-suq stabbilita fl-Artikolu 5 tagħha għas-sempliċi raġuni li jkun jikkonċerna tranżazzjoni waħda u, għalhekk, azzjoni waħda mniżżla fuq il-Borża, mingħajr ma l-prezz tal-istrument jew tal-istrumenti finanzjarji kkonċernati jkun żamm livell anormali jew artifiċjali għal iktar minn ċertu tul ta’ żmien.

(ara l-punti 27, 29, 30 u d-dispożittiv)

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla)

7 ta’ Lulju 2011 (*)

“Direttiva 2003/6/KE – Manipulazzjonijiet tas-suq – Iffissar tal-prezzijiet f’livell anormali jew artifiċjali”

Fil-Kawża C-445/09,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 234 KE, imressqa mill-College van Beroep voor het bedrijfsleven (il-Pajjiżi l-Baxxi), permezz ta’ deċiżjoni tas-6 ta’ Novembru 2009, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fis-16 ta’ Novembru 2009, fil-proċedura

IMC Securities BV

vs

Stichting Autoriteit Financiële Markten,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla),

komposta minn J. N. Cunha Rodrigues, President tal-Awla, A. Arabadjiev, A. Rosas, U. Lõhmus u P. Lindh (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: J. Kokott,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal IMC Securities BV, minn G. P. Roth, avukat,

–        għall-iStichting Autoriteit Financiële Markten, minn H. J. Sachse, u P. L. Reeser Cuperus, avukati,

–        għall-Gvern Olandiż, minn C. M. Wissels u Y. De Vries, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Belġjan, minn M. Jacobs u J.-C. Halleux, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Ċek, minn M. Smolek, bħala aġent,

–        għall-Gvern Estonjan,, minn M. Linntam, bħala aġent,

–        għall-Gvern Taljan, minn W. Ferrante, bħala aġent, assistita minn P. Gentili, avvocato dello Stato,

–        għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn I. V. Rogalski u W. Roels, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tat-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-28 ta’ Jannar 2003, dwar insider dealing u manipulazzjoni tas-suq (abbuż tas-suq) (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 6, Vol. 4, p. 367).

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn IMC Securities BV (iktar ’il quddiem “IMC”) u l-iStichting Autoriteit Financiële Markten, dwar l-impożizzjoni ta’ multa minn din tal-aħħar fuq IMC minħabba li kienet wettqet manipulazzjoni tas-suq.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        Il-premessi 2, 12 u 15 tad-Direttiva 2003/6 jipprovdu:

“(2)      Suq finanzjarju integrat u effiċjenti jeħtieġ integrità tas-suq. Il-funzjonament bla xkiel ta’ swieq ta’ titoli u kunfidenza pubblika fi swieq huma prerekwiżiti għal tkabbir u ġid ekonomiku. L-abbuż tas-suq jaffettwa ħażin l-integrità ta’ swieq finanzjarji u kunfidenza pubblika f’titoli u derivattivi.

[…]

(12)      L-abbuż tas-suq jikkonsisti f’insider dealing u manipulazzjoni tas-suq. Il-mira ta’ leġislazzjoni kontra l-insider dealing hija l-istess bħal dik ta’ leġislazzjoni kontra manipulazzjoni tas-suq: li tiġi assigurata l-integrità ta’ swieq finanzjarji Komunitarji u tissaħħaħ il-kunfidenza ta’ investituri f’dawk is-swieq. Huwa għalhekk tajjeb li jiġu adottati regoli kkumbinati sabiex jiġġieldu kontra kemm l-insider dealing u manipulazzjoni tas-suq. Direttiva waħda tassigura fil-Komunità kollha l-istess kwadru għall-allokazzjoni ta’ responsabbiltajiet, applikazzjoni u kooperazzjoni

[…]

(15)      L-insider dealing u manipulazzjoni tas-suq jipprevjenu trasparenza sħiħa u proprja tas-suq, li hija prerekwiżit għal kummerċ għall-atturi ekonomiċi kollha fi swieq finanzjarji integrati.”

4        L-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2003/6 jipprovdi:

“Għall-iskopijiet ta’ din id-Direttiva:

[…]

2.      ‘manipulazzjoni tas-suq’ għandha tfisser:

(a)      operazzjonijiet jew ordnijiet għal kummerċ:

–        li jagħtu, jew x’aktarx jagħtu, sinjali foloz jew li jqarrqu dwar il-provvista ta’, id-domanda għal jew il-prezz ta’ strumenti finanzjarji, jew

–        li jassiguraw, permezz ta’ persuna, jew persuni li jaġixxu f’kollaborazzjoni, il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar fuq livell anormali jew artifiċjali,

sakemm il-persuna li daħlet fl-operazzjonijiet jew ħarġet l-ordnijiet għal kummerċ ma tistabbilixxix li r-raġunijiet tagħha biex tagħmel dan huma leġittimi u li [sakemm] dawn l-operazzjonijiet jew l-ordnijiet għal kummerċ ma jikkonformawx ma’ prattiki aċċettati tas-suq dwar is-suq regolat ikkonċernat;

(b)      operazzjonijiet jew ordnijiet għal kummerċ li jinvolvu proċeduri fittizji jew kull forma oħra ta’ qerq jew kontravenzjoni;

(ċ)      tixrid ta’ informazzjoni permezz tal-medja, inkluż l-Internet, jew bi kwalunkwe mezz ieħor, li tagħti, jew x’aktarx tagħti, sinjali foloz jew li jqarrqu dwar strumenti finanzjarji, inkluż it-tixrid ta’ għijdud u informazzjoni falza jew li tqarraq, meta l-persuna li xerrditha kienet taf, jew suppost kienet taf, li l-informazzjoni kienet falza jew tqarraq. Fir-rigward ta’ ġurnalisti meta jaġixxu fil-kapaċità professjonali tagħhom dan it-tixrid ta’ informazzjoni għandu jiġi stmat, mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 11, b’kont meħud tar-regoli li jirregolaw il-professjoni tagħhom, sakemm dawk il persuni ma jieħdux, direttament jew indirettament, vantaġġ fuq profitti mit-tixrid ta’ l-informazzjoni inkwistjoni.

B’mod partikolari, l-istanzi li ġejjin joħorġu mid-definizzjoni prinċipali mogħtija fil-punti (a), (b) u (ċ) fuq:

–        kondotta minn persuna, jew persuni li jaġixxu inkollaborazzjoni, sabiex jassiguraw pożizzjoni dominanti fuq il-provvista ta’ jew id-domanda għal strument finanzjarju li għandu l-effett li jiffissa, direttament jew indirettament, prezzijiet ta’ xiri jew bejgħ jew li joħloq kondizzjonijiet inġusti ta’ kummerċ,

–        ix-xiri jew il-bejgħ ta’ strumenti finanzjarji fl-għeluq tas-suq bl-effett ta’ investituri li jqarrqu li jaġixxu abbażi ta’ prezzijiet magħluqa,

–        li jittieħed vantaġġ minn aċċess okkażjonali jew regolari għall-medja tradizzjonali jew elettronika billi tiġi espressa opinjoni dwar strument finanzjarju (jew indirettament dwar min joħorġu) waqt li qabel ikunu ttieħdu pożizzjonijiet dwar dak l-istrument finanzjarju jkun hemm profitt sussegwentement mill-impatt ta’ l-opinjonijiet espressi dwar il-prezz ta’ dak l-istrument, mingħajr ma qabel jiġi żvelat simultanjment il-konflitt ta’ l-interess għall-pubbliku b’mod ġust u effettiv.

Id-definizzjonijiet ta’ manipulazzjoni tas-suq għandhom jiġu adattati sabiex jiġu assigurati mudelli ġodda ta’ attività li fi-prattika jikkostitwixxu manipulazzjoni tas-suq jistgħu jiġu inklużi.”

5        L-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/6 huwa fformulat kif ġej:

“L-Istati Membri għandhom jipprojbixu lil kull persuna milli tinvolvi ruħha f’manipulazzjoni tas-suq.”

 Id-dritt nazzjonali

6        Il-Liġi dwar l-abbuż tas-suq (Wet marktmisbruik) tittrasponi d-Direttiva 2003/6 fis-sistema legali Olandiża. Hija daħlet fis-seħħ fl-1 ta’ Ottubru 2005. Din il-liġi emendat, fost l-oħrajn, l-Artikolu 46b tal-Liġi tal-1995 dwar il-kontroll tal-movimenti ta’ titoli (Wet toezicht effectenverkeer 1995, iktar ’il quddiem il-“Liġi tal-1995”) kif ġej:

“1.      Fl-Istat imsemmi fl-Artikolu 46(1)(a) jew (b), jew minn dan l-Istat, huwa pprojbit, fir-rigward tat-titoli msemmija f’wieħed jew l-ieħor minn dawn il-punti, rispettivament:

a)      li titwettaq tranżazzjoni jew li tingħata ordni li minnhom joħroġ jew jista’ joħroġ sinjal inkorrett jew li jqarraq fir-rigward tal-offerta jew tad-domanda ta’ dawn it-titoli jew fir-rigward tal-prezz tagħhom;

b)      li titwettaq tranżazzjoni jew li tingħata ordni intiżi li l-prezzijiet ta’ dawn it-titoli jinżammu [‘houden’] f’livell artifiċjali”.

7        Fl-1 ta’ Jannar 2007 daħlu fis-seħħ il-Liġi dwar il-kontroll finanzjarju (Wet op het financieel toezicht) u l-Liġi dwar l-introduzzjoni u l-aġġustament tal-Liġi dwar il-kontroll finanzjarju (Invoerings- en aanpassingswet Wet op het financieel toezicht).

8        Il-Liġi tal-1995 tħassret. Il-projbizzjoni li kienet stabbilita fl-Artikolu 46b(1)(b) tal-Liġi tal-1995 issa tinsab fl-Artikolu 5:58(1)(b) tal-Liġi dwar il-kontroll finanzjarju, li jipprovdi:

“1.      Fl-Istat imsemmi fl-Artikolu 5:56(1)(a) jew (b), jew minn dan l-Istat, huwa pprojbit, fir-rigward tat-titoli msemmija f’wieħed jew l-ieħor minn dawn il-punti, rispettivament:

[...]

b)      li titwettaq tranżazzjoni jew li tingħata ordni intiżi li l-prezzijiet ta’ dawn l-istrumenti finanzjarji jinżammu [‘houden’] f’livell artifiċjali, sakemm min wettaq it-tranżazzjoni jew min ta l-ordni ma jurix li kellu raġuni ġustifikata sabiex iwettaq it-tranżazzjoni jew sabiex jagħti l-ordni, u sakemm din it-tranżazzjoni jew din l-ordni jkunu konformi mal-prassi abitwali fis-suq irregolat ikkonċernat jew fis-sistema multilaterali ta’ negozjati kkonċernata li fir-rigward tagħha l-impriża ta’ investiment kisbet liċenzja skont l-Artikolu 2:96”.

 Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

9        IMC hija impriża Olandiża li tinnegozja f’titoli mobbli f’isimha stess.

10      Fil-11 ta’ Ottubru 2005, meta kienet qiegħda tikkonsulta l-informazzjoni ppubblikata mis-suq Euronext Amsterdam, IMC ikkonstatat li l-bank ABN AMRO kien ħareġ ordni ta’ bejgħ b’valur iffissat li jiskatta l-ordni (“stop loss order”) fir-rigward ta’ 5 000 azzjoni ta’ Wereldhave. Skont din l-ordni, dawn l-azzjonijiet kellhom jinbiegħu awtomatikament hekk kif jintlaħaq il-valur iffissat li jiskatta l-ordni stabbilit minn ABN AMRO.

11      IMC ipprovat tiddetermina x’kien il-valur iffissat li jiskatta l-ordni stabbilit minn ABN AMRO. Wara li kkalkolat valur ipotetiku, IMC irfinat l-istima tagħha billi eżaminat l-ipoteżi tagħha permezz tat-tqegħid u tal-irtirar ta’ ordnijiet qabel il-ftuħ tal-Borża bi prezzijiet differenti fit-12 ta’ Ottubru 2005. B’hekk IMC stmat li l-ordni ta’ ABN AMRO kellha tiġi eżegwita bil-prezz ta’ EUR 77.75.

12      Fid-19 ta’ Ottubru 2005, il-prezz tal-azzjoni Wereldhave kien qiegħed jilgħab bejn EUR 81.30 u 80. Il-volum medju ta’ tranżazzjonijiet kien ta’ 70 000. F’dan il-kuntest IMC aġixxiet fuq żewġ stadji.

13      L-ewwel nett hija qiegħdet ordni ta’ xiri fir-rigward tal-azzjoni Wereldhave bil-prezz ta’ EUR 73 u għal kwantità totali ta’ 10 000 azzjoni. Din kienet ordni msejħa “moħbija”, jiġifieri ordni fejn il-kwantità totali ma tkunx indikata fuq il-ktieb tal-ordnijiet. Il-prezz ta’ EUR 73 kien madwar 10 % inqas mill-prezz attwali tal-azzjoni iżda kien bl-eżatt superjuri għall-valur li kien jiskatta awtomatikament is-sospensjoni tal-inklużjoni tal-azzjoni fuq il-Borża, jiġifieri EUR 72.95.

14      Madwar żewġ minuti iktar tard, meta l-azzjoni Wereldhave kienet indikata b’valur ta’ EUR 80.40, IMC qiegħdet ordni ta’ bejgħ ta’ 10 000 azzjoni b’limitu ta’ EUR 76.50. L-eżekuzzjoni parzjali ta’ din l-ordni wasslet għat-tnaqqis fil-prezz tal-azzjoni għal EUR 76.50. Min-naħa tiegħu, dan it-tnaqqis skatta l-ordni ta’ bejgħ ta’ ABN AMRO u pprovoka tnaqqis addizzjonali, minn EUR 76.50 għal EUR 73, valur li kien jikkorrispondi għall-ordni ta’ xiri ta’ IMC. B’hekk din tal-aħħar irnexxielha takkwista mingħand ABN AMRO 4 350 azzjoni Wereldhave b’EUR 73. Dan it-tieni stadju ma damx iktar minn sekonda.

15      Ftit tal-ħin wara, permezz ta’ tranżazzjoni ġdida fir-rigward tal-azzjoni inkwistjoni, il-prezz tagħha ġie stabbilit bħala EUR 80.15. Permezz ta’ din it-tranżazzjoni IMC irnexxielha tagħmel qligħ ta’ kważi 10 % fi kwistjoni ta’ ftit minuti.

16      Fl-24 ta’ Awwissu 2006, l-iStichting Autoriteit Financiële Markten iddeċidiet li dawn il-fatti kienu jikkostitwixxu manipulazzjoni tas-suq ipprojbita u imponiet multa ta’ madwar EUR 87 000 fuq IMC għal ksur tal-Artikolu 46b(1)(b) tal-Liġi tal-1995.

17      Permezz ta’ sentenza tal-20 ta’ Diċembru 2007, ir-Rechtbank Rotterdam naqset l-ammont tal-multa għal EUR 20 000.

18      IMC appellat minn dik is-sentenza quddiem il-College van Beroep voor het bedrijfsleven.

19      Dik il-qorti għandha dubju dwar il-kwistjoni jekk varjazzjoni f’daqqa tal-prezz ta’ azzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali tistax taqa’ taħt l-Artikolu 46b(1)(b) tal-Liġi tal-1995 dwar l-abbuż tas-suq sa fejn din id-dispożizzjoni tipprojbixxi “li titwettaq tranżazzjoni jew li tingħata ordni intiżi li l-prezzijiet ta’ dawn it-titoli jinżammu [‘houden’] f’livell artifiċjali”. B’mod partikolari, il-punt inkwistjoni huwa jekk din id-dispożizzjoni tkoprix biss stabbilizzazzjoni anormali jew artifiċjali tal-prezz jew jekk tinkludix ukoll bidla anormali jew artifiċjali tal-prezz.

20      Il-qorti tar-rinviju tosserva li, minħabba differenzi żgħar bejn id-diversi verżjonijiet lingwistiċi tad-Direttiva 2003/6, hija ma hijiex f’pożizzjoni li tislet konklużjoni univoka mill-użu tal-verb “houden” fil-verżjoni Olandiża tat-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) ta’ din id-direttiva.

21      Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-College van Beroep voor het bedrijfsleven iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel id-domanda preliminari segwenti lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“It-tieni [inċiż] tal-Artikolu 1(2)(a) tad-[Direttiva 2003/6] għandu jiġi interpretat fis-sens li l-fatt li jingħata lok għal[...] bidliet fil-prezz matul perijodu ta’ żmien bħal dak inkwistjoni f’dan il-każ billi jitwettqu numru ta’ operazzjonijiet li jirrigwardaw strument finanzjarju, jiġifieri tranżazzjonijiet u ordnijiet [bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali], għandu jitqies bħala ‘houden’ ([...] litteralment ‘iżomm’) [il-prezz ta’] dan l-istrument f’livell anormali jew artifiċjali?”

 Fuq id-domanda preliminari

22      Il-qorti tar-rinviju qiegħda essenzjalment tistaqsi jekk it-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6 għandux jiġi interpretat fis-sens li, sabiex il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar ikun jista’ jitqies li ġie ffissat f’livell anormali jew artifiċjali, huwa meħtieġ li dan il-prezz jibqa’ f’livell anormali jew artifiċjali għal iktar minn ċertu tul ta’ żmien.

23      Għandu jiġi osservat li l-verżjoni Olandiża tat-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6 tuża l-verb “houden” (iżomm). Il-verżjoni Olandiża hija fformulata kif ġej, jiġifieri “‘Marktmanipulatie’: a) transacties of handelsorders […] waarbij een of meer personen samenwerken om de koers van een financieel instrument op een abnormaal of een kunstmatig niveau te houden”. Din il-formulazzjoni, li meta tradotta litteralment tiġi “‘manipulazzjonijiet tas-suq’: [...] il-fatt li jitwettqu operazzjonijiet jew li jingħataw ordnijiet [...] li jżommu, permezz tal-aġir ta’ persuna jew ta’ diversi persuni li jaġixxu f’kollaborazzjoni, il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar f’livell anormali jew artifiċjali”, tista’ tissuġġerixxi li huwa biss l-aġir li permezz tiegħu l-prezz jinżamm għal ċertu tul ta’ żmien f’livell anormali jew artifiċjali li jaqa’ fil-kunċett ta’ manipulazzjonijiet tas-suq.

24      Madankollu, għall-finijiet tal-interpretazzjoni tiegħu, it-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6 ma jistax jiġi eżaminat fil-verżjoni bl-Olandiż tiegħu biss.

25      Skont ġurisprudenza stabbilita, il-ħtieġa ta’ applikazzjoni u, għalhekk, ta’ interpretazzjoni uniformi ta’ att tal-Unjoni, teskludi li dan l-att jiġi kkunsidrat b’mod iżolat f’waħda mill-verżjonijiet tiegħu, iżda tirrikjedi li dan l-att jiġi interpretat fid-dawl kemm tar-rieda reali tal-awtur tiegħu u kif ukoll fid-dawl tal-għan segwit minn dan tal-aħħar, u dan filwaqt li jittieħdu inkunsiderazzjoni, b’mod partikolari, il-verżjonijiet stabbiliti fil-lingwi kollha (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-12 ta’ Novembru 1969, Stauder, 29/69, Ġabra p. 419, punt 3; tat-22 ta’ Ottubru 2009, Zurita García u Choque Cabrera, C‑261/08 u C‑348/08, Ġabra p. I‑10143, punt 54, kif ukoll tat-28 ta’ Jannar 2010, Eulitz, C‑473/08, p. I‑907, punt 22).

26      Issa, il-verżjonijiet lingwistiċi l-oħra tat-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6, minbarra dik bil-lingwa Olandiża, ma fihom ebda indikazzjoni li permezz tagħha jista’ jiġi kkunsidrat li huwa biss l-aġir li jkollu l-effett li jżomm il-prezz tal-istrument jew tal-istrumenti finanzjarji kkonċernati f’livell anormali jew artifiċjali għal ċertu tul ta’ żmien li jista’ jiġi kkwalifikat bħala “manipulazzjoni tas-suq” fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni. Għall-kuntrarju, b’mod partikolari mill-verżjonijiet bl-Ispanjol (“aseguren [...] el precio”), bid-Daniż (“sikrer at kursen), bil-Ġermaniż (“den Kurs [...] in der Weise beeinflussen, dass ein […] Kursniveau erzielt wird”), bl-Ingliż (“secure [...] the price”), bil-Franċiż (“fixent [...] le cours”), bit-Taljan (“fissare [...] il prezzo”), bil-Portugiż (“assegurem [...] o preço”), bil-Finlandiż (“varmistaa [...] hinnan”) u bl-Isvediż (“låser fast priset”) jirriżulta li huwa biżżejjed li l-aġir inkwistjoni jkun wassal sabiex jiġi stabbilit il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar f’livell anormali jew artifiċjali sabiex dan l-aġir jaqa’ taħt il-kunċett ta’ manipulazzjonijiet tas-suq. Fost l-elementi li jikkostitwixxu manipulazzjoni tas-suq, it-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6 ma jirrikjedix li l-istrument jew l-istrumenti finanzjarji inkwistjoni jżommu livell anormali jew artifiċjali għal ċertu tul ta’ żmien.

27      F’dan ir-rigward għandu jitfakkar li l-għan tad-Direttiva 2003/6, kif inhu mfakkar b’mod partikolari fil-premessi 2 u 12 tagħha, huwa li tiġi żgurata l-integrità tas-swieq finanzjarji tal-Unjoni Ewropea u li tissaħħaħ il-fiduċja tal-investituri f’dawn is-swieq. Din il-fiduċja għandha tkun ibbażata, b’mod partikolari, fuq il-fatt li l-investituri jitqiegħdu fuq bażi ugwali u jkunu protetti kontra l-użu illegali ta’ informazzjoni privileġġjata u l-manipulazzjonijiet tal-prezzijiet (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Diċembru 2009, Spector Photo Group u Van Raemdonck, C‑45/08, p. I‑12073, punt 47).

28      Fil-fatt, il-leġiżlatur tal-Unjoni kkunsidra, kif huwa indikat fil-premessa 15 tad-Direttiva 2003/6, li l-insider dealings u l-manipulazzjonijiet tas-suq jipprekludu trasparenza integrali u adegwata tas-suq, trasparenza li hija prerekwiżit indispensabbli għall-operazzjonijiet mill-atturi ekonomiċi kollha li joperaw fi swieq finanzjarji integrati.

29      L-għanijiet li b’hekk issegwi d-Direttiva 2003/6 ikunu kompromessi jekk aġir bħal dak imsemmi fit-tieni inċiż tal-Artikolu 2(1)(a) ta’ din id-direttiva jkun jista’ jevita l-projbizzjoni ta’ manipulazzjonijiet tas-suq stabbilita fl-Artikolu 5 tagħha għas-sempliċi raġuni li jkun jikkonċerna tranżazzjoni waħda u, għalhekk, azzjoni waħda mniżżla fuq il-Borża, mingħajr ma l-prezz tal-istrument jew tal-istrumenti finanzjarji kkonċernati jkun żamm livell anormali jew artifiċjali għal iktar minn ċertu tul ta’ żmien.

30      Għaldaqstant, ir-risposta li għandha tingħata għad-domanda magħmula hija li t-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6 għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar ikun jista’ jitqies li ġie ffissat f’livell anormali jew artifiċjali, ma huwiex meħtieġ li dan il-prezz jibqa’ f’livell anormali jew artifiċjali għal iktar minn ċertu tul ta’ żmien.

 Fuq l-ispejjeż

31      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tieni Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

It-tieni inċiż tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 2003/6/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-28 ta’ Jannar 2003, dwar insider dealing u manipulazzjoni tas-suq (abbuż tas-suq), għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex il-prezz ta’ strument finanzjarju wieħed jew iktar ikun jista’ jitqies li ġie ffissat f’livell anormali jew artifiċjali, ma huwiex meħtieġ li dan il-prezz jibqa’ f’livell anormali jew artifiċjali għal iktar minn ċertu tul ta’ żmien.

Firem

---

* Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.