Skart radjuattiv u fjuwil użat - regoli dwar is-sikurezza

Direttiva 2011/70 - ġestjoni sikura tal-iskart nukleari

ATT

Direttiva tal-Kunsill 2011/70/Euratom tad-19 ta’ Lulju 2011 li tistabbilixxi qafas Komunitarju għall-ġestjoni responsabbli u sikura ta’ fjuwil użat u skart radjuattiv

SOMMARJU

X’TAGĦMEL-ID-DIRETTIVA?

Din tistabbilixxi:

—	prinċipji biex jiggwidaw il-politiki nazzjonali dwar l-iskart radjuattiv u l-fjuwil użat minn attivitajiet nukleari ċivili,

—	il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ oqfsa nazzjonali leġiżlattivi, regolatorji u organizzattivi,

—	regoli dwar ir-rimi.

PUNTI EWLENIN

Id-direttiva teħtieġ li l-politiki nazzjonali tal-pajjiżi tal-UE dwar l-iskart radjuattiv u l-fjuwil użat ikunu bbażati fuq il-prinċipji li ġejjin:

—	l-ammonti ġġenerati jridu jinżammu baxxi kemm jista’ jkun,

—	il-passi kollha fil-ġenerazzjoni u l-ġestjoni jkunu interdipedenti,

—	is-sikurezza bħala prijorità,

—	dawk li jiġġeneraw iridu jġarrbu l-ispiża sħiħa tar-rekwiżiti kollha ta’ sikurezza,

—	il-proċessi kollha ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet iridu jiġu dokumentati.

Kull pajjiż tal-UE huwa responsabbli sabiex iġestixxi l-iskart radjuattiv u l-fjuwil użat tiegħu stess.

Il-pajjiż tagħhom irid jimplimenta qafas nazzjonali leġiżlattiv, regolatorju u organizzattiv għal tali materjal, li jinkludi:

—	programm ta’ ġestjoni nazzjonali,

—	miżuri għall-ġestjoni tas-sikurezza,

—	sistema ta’ liċenzjar tal-attivitajiet għall-ġestjoni,

—	miżuri biex jiġu infurzati r-rekwiżiti tas-sikurezza,

—	responsabbiltajiet assenjati għall-istadji differenti tal-ġestjoni,

—	informazzjoni u parteċipazzjoni tal-pubbliku,

—	finanzjament xieraq.

Programm ta’ ġestjoni nazzjonali

Dan irid jinkludi dettalji dwar:

—	l-objettivi ta’ politika globali b’perjodi ta’ żmien stipulati b’mod ċar,

—	inventarju tal-fjuwil użat u skart radjuattiv, bi stimi għal kwantitajiet futuri,

—	pjanijiet għall-perjodu ta’ wara l-għeluq ta’ faċilità tar-rimi,

—	ir-responsabbiltajiet assenjati għall-implimentazzjoni tal-programm,

—	valutazzjoni tal-ispejjeż għall-implimentazzjoni ta’ programm nazzjonali,

—	skema/skemi ta’ finanzjament,

—	ftehimiet konklużi ma’ pajjiżi oħrajn (ġewwa jew barra l-UE),

—	politika ta’ informazzjoni trasparenti.

Awtorità regolatorja

Din trid tiffunzjona b’mod separat mill-produtturi u l-promoturi tal-materjal radjuattiv u l-enerġija nukleari.

Sistema ta’ liċenzjar

Il-kumpanijia li jittrattaw skart nukleari jridu japplikaw għal liċenzja biex jagħmlu dan. Imbagħad dawn ikollhom ir-responsabbiltà ewlenija għall-ġestjoni sikura tiegħu.

Biex tikseb liċenzja, kumpanija trid turi li hija kapaċi:

—	tistabbilixxi, topera u tiddiżattiva faċilità nukleari b’mod sikur,

—	tiżgura li l-fażi ta’ wara l-għeluq ta’ faċilità hija sikura.

Reviżjonijiet perjodiċi

Kull 10 snin, kull pajjiż irid jorganizza awtovalutazzjonijiet u reviżjoni bejn il-pari internazzjonali tal-qafas nazzjonali, l-awtorità regolatorja u/jew il-programm nazzjonali tiegħu, biex jiżgura li dawk kollha jissodisfaw standards ta’ sikurezza għoljin.

Rimi

L-iskart radjuattiv irid jintrema fil-pajjiż fejn kien iġġenerat, sakemm ma jkunx hemm ftehimiet ma’ pajjiżi oħra.

Jekk l-iskart jiġi ttrasportat bil-baħar lejn pajjiż barra l-UE, il-pajjiż tal-UE li ġġenerah xorta jibqa’ responsabbli għas-sikurezza. Dak il-pajjiż irid jiżgura li l-pajjiż li jirċievi l-iskart:

—	għandu ftehim mal-UE dwar kif għandu jiġi mmaniġġjat kif suppost l-iskart radjuattiv/ il-fjuwil użat,

—	għandu programmi tal-ġestjoni tal-iskart u ta’ rimi li jikkonformaw mal-istandards tas-sikurezza tad-direttiva,

—	għandu faċilitajiet awtorizzati joperaw qabel isir il-vjeġġ tal-materjal.

META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?

Mit-22 ta’ Awwissu 2011.

SFOND

—	Skart radjuattiv u fjuwil użat - regoli tal-UE

l-aħħar aġġornament 16.09.2015