Enċefalopatiji sponġiformi li tinxtered (TSEs)
SOMMARJU TA’:
Regolament (KE) Nru 999/2001 li jistabblixxi regoli għall-prevenzjoni, kontroll u eradikazzjoni ta’ ċertu enċefalopatija sponġiformi li tinxtered
X’INHU L-GĦAN TAR-REGOLAMENT?
- Dan jistabbilixxi regoli sabiex jiġu evitati, ikkontrollati u eradikati l-enċefalopatiji sponġiformi li jinxterdu (TSEs)* fl-Unjoni Ewropea (UE).
- Huwa jkopri l-produzzjoni, it-tqegħid fis-suq u, f’xi każijiet, l-esportazzjoni ta’ annimali u prodotti ta’ annimali.
PUNTI EWLENIN
Il-Kummissjoni Ewropean tikklassifika l-Istati Membri tal-UE jew ir-reġjuni skont il-livell ta’ riskj ta’ enċefalopatija sponġiformi bovina (BSE):
- Livell 1: riskju negliġibbli
- Livell 2: riskju kkontrollat
- Livell 3: riskju mhux determinat.
L-Istati Membri jridu jimplimentaw programm ta’ monitoraġġ, li jinkludi skrinjar għal annimali suspettati li għandhom il-BSE jew scrapie. Irid jitwettaq ukoll skrinjar rapidu post-mortem.
L-annimali suspettati u oħrajn f’azjenda ma jistgħux jiġu mċaqalqa sakemm ikunu magħrufa r-riżultati tat-test. Jekk l-annimali jistgħu jkunu ġew esposti xi mkien ieħor, jista’ jitwettaq monitoraġġ fuq azjendi oħrajn.
Meta każ ta’ BSE klassiku jkun ikkonfermat uffiċjalment, jiġu applikati l-miżuri li ġejjin.
- Inkjesta dwar l-oriġini tal-marda u l-annimali jew il-prodotti kollha potenzjalment affetwati.
- L-azjenda affettwata titqiegħed taħt kontroll uffiċjali. Kwalunkwe moviment ta’ annimali (jew prodotti ta’ annimali) suxxettibbli jrid jiġi awtorizzat.
- Il-qtil u qerda totali ta’ baqar f’riskju. Għan-nagħaġ u l-mogħoż japplikaw regoli differenti.
Il-kumpens jitħallas mingħajr dewmien għat-telf ta’ annimali jew prodotti tal-annimali.
Miżuri għat-tnaqqis tar-riskju
- It-tmigħ ta’ proteina toriġina mill-annimali lil annimali li jixtarru hija pprojbita, bl-eċċezzjoni ta’ proteini idrolizzati minn annimali li ma jixtarrux jew mill-ġlud ta’ annimali li jixtarru, ġelatina u kollaġen minn annimali li ma jixtarrux, u bajd, prodott tal-bajd, ħalib, prodott tal-ħalib u kolostrum.
- It-tmigħ ta’ proteina toriġina mill-annimali pproċessata (PAP) minn annimali li jixtarru, ġelatina, jew prodotti tad-demm minn annimali li jixtarru, lil kwalunkwe annimal tar-razzet (bl-eċċezzjoni ta’ karnivori li jipproduċu s-suf bħal mink) huwa pprojbit.
- Ibbażat fuq l-opinjonijiet favorevoli tal-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) mill-2015 (insetti PAP), 2018 (majjali u tjur PAP) u 2020 (kollaġen u ġelatina li tirriżulta minn annimali li jixtarru), ċerti projbizzjonijiet li ma kenux għadhom iġġustifikati ġew irrevokati mir-Regolament (UE) 2021/1372 tas-17 ta’ Awwissu 2021. Minn dak iż-żmien, hija awtorizzata:
- titma’ annimali tar-razzett li ma jixtarrux (eż. majjal u tjur) il-kollaġen u ġelatina ta’ oriġini ta’ annimali li jixtarru;
- titma’ majjal bit-tjur PAP u tjur b’majjali PAP;
- titma’ majjal u tjur b’insetti PAP.
- Materjal ta’ riskju speċifiku jrid jitneħħa mill-karkassi, anki f’postijiet fejn hemm riskju negliġibbli ta’ BSE. F’żoni ta’ riskju kkontrollat jew mhux determinat, l-għadam mill-baqar, in-nagħaġ jew il-mogħoż ma jistax jintuża għal laħam separat b’mod mekkaniku. Hemm metodi speċifiċi għal ċerti partijiet tal-ġisem bħal laħam tar-ras u tal-ilsien.
- L-annimali għall-esportazzjoni jew l-importazzjoni jrid ikollhom ċertifikati tas-saħħa. Regoli simili japplikaw għal importazzjonijiet minn pajjiżi mhux tal-UE, ħlief dawk b’riskju negliġibbli ta’ BSE.
Il-ħaddiema fil-produzzjoni u l-ispezzjoni jrid ikollhom taħriġ bażiku dwar it-TSE.
Sabiex jiġu żgurati analiżi xjentifika uniformi u riżultati affidabbli, il-laboratorji ta’ referenza nazzjonali u Ewropej iridu jkunu ġew innominati.
L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-annimali suspettati li għandhom TSE jiġu notifikati lill-awtoritajiet, u jinfurmaw lil xulxin u lill-Kummissjoni regolarment dwar każijiet bħal dawn. Dawn iridu jwettqu wkoll spezzjonijiet uffiċjali frekwenti biex jivverifikaw li r-regoli qed jiġu osservati.
Jistgħu jingħataw Derogi minn dawn ir-regoli sabiex jirriflettu għarfien xjentifiku ġdid.
Emendi għar-Regolament (KE) Nru 999/2001
- Ir-regolament ġie emendat ħafna drabi, l-aktar biex isiru aġġustamenti lill-annessi. Dawn il-bidliet ġew inkorporati fil-verżjoni konsolidata tar-Regolament.
- Ir-Regolament li Jemenda (UE) 2017/625 jintroduċi sistema aktar armonizzata u koerenti għall-kontrolli uffiċjali u l-miżuri ta’ infurzar tul il-katina agroalimentari u jsaħħaħ il-prinċipju ta’ kontrolli bbażati fuq ir-riskju (ara s-sommarju). Ir-regolament li jemenda ħassar l-Artikoli 19 (relatat ma’ laboratorju ta’ referenza) u 21 (dwar verifiki) tar-Regolament (KE) Nru 999/2001 u Kapitoli A u B tal-Anness X (li kkonċera laboratorji ta’ referenza) u stabbilixxa r-regoli dwar id-denominazzjoni u l-kompiti tal-laboratorji ta’ referenza tal-UE u ċentri ta’ referenza.
MINN META JAPPLIKA R-REGOLAMENT?
Dan ilu japplika mill-1 ta’ Lulju 2001.
SFOND
TERMINI EWLENIN
Enċefalopatiji Sponġiformi li Jinxterdu (TSEs). TSEs huma mard fatali fejn it-tessut tal-moħħ jiddeġenera, u jagħti dehra ta’ sponża.
- Il-marda Creutzfeldt-Jakob fil-bnedmin;
- enċefalopatija sponġiformi bovina (BSE) fil-baqar;
- marda ta’ tnewwin kroniku fiċ-ċriev;
- scrapie f’annimali żgħar li jixtarru, bħal nagħaġ u mogħoż.
DOKUMENT EWLIENI
Regolament (KE) Nru 999/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta’ Mejju 2001 li jistabblixxi regoli għall-prevenzjoni, kontroll u eradikazzjoni ta’ ċertu enċefalopatija sponġiformi li tinxtered (ĠU L 147, 31.5.2001, pp. 1–40).
L-emendi suċċessivi għar-Regolament (KE) Nru 999/2001 ġew inkorporati fit-test oriġinali. Din il-verżjoni konsolidata għandha valur dokumentarju biss.
DOKUMENTI RELATATI
Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill — Il-pjan direzzjonali 2 TSE — Karta ta’ strateġija dwar l-enċefalopatiji sponġiformi trasmissibbli għall-2010-2015 (COM(2010) 384 final, 16 ta’ Lulju 2010).
Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2007/453/KE tad-29 ta’ Ġunju 2007 li tistabbilixxi l-istatus tal-BSE ta’ Stati Membri jew pajjiżi terzi jew reġjuni tagħhom skond ir-riskju tal-BSE (ĠU L 172, 30.6.2007, pp. 84–86).
Ara l-verżjoni konsolidata.
Komunikazzjoni tal-Kummissjoni: Pjan direzzjonali tat-TSE (COM(2005) 322 final, 15 ta’ Lulju 2005).
Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2002/1003/KE tat-18 ta’ Diċembru 2002 li tippreskrivi l-kondizzjonijiet minimi meħtieġa għal survey dwar il-ġenotipi tal-proteini prion ta’ razez ta’ nagħaġ (ĠU L 349, 24.12.2002, pp. 105–107).
l-aħħar aġġornament 01.01.2023