Programm Spazjali tal-UE (2021—2027) — l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Programm Spazjali

 

SOMMARJU TA’:

Ir-Regolament (UE) 2021/696 li jistabbilixxi l-programm spazjali tal-UE u l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Programm Spazjali

Deċiżjoni (PESK) 2021/698 dwar is-sigurtà ta’ sistemi u servizzi skjerati, imħaddma u użati taħt il-programm ta’ spazju tal-UE li jistgħu jaffettwaw is-sigurtà tal-UE

X’INHU L-GĦAN TAR-REGOLAMENT U TAD-DEĊIŻJONI?

• Regolament (UE) 2021/696 jistabbilixxi l-programm tal-ispazju tal-Unjoni Ewropea (UE) għall-2021—2027 u l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Programm tal-Ispazju (EUSPA). Il-programm għandu l-għan li jippreserva t-tmexxija tal-UE fl-ispazju, li jiżgura li l-UE tibqa’ kompetittiva fl-ekonomija tal-ispazju l-ġdida u li tieħu ħsieb ftit mill-isfidi l-aktar urġenti illum, bħall-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u biex tistimula l-innovazzjoni.
• Deċiżjoni (PESK) 2021/698 tistabbilixxi r-responsabbiltajiet tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u r-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà rigward theddid għas-sigurtà li ġejjin minn sistemi u servizzi stabiliti taħt il-programm ta’ spazju tal-UE u taħt il-programm ta’ konnettivitá sigura tal-UE (2023—2027) — ara sommarju.

PUNTI EWLENIN

Objettivi

L-objettivi ewlenin tal-programm tal-ispazju tal-UE huma li:

• jipprovdi jew jikkontribwixxi għall-forniment ta’ data, informazzjoni u servizzi relatati mal-ispazju mhux interrotti, ta’ kwalità għolja, aġġornati u siguri, li jistgħu jissodisfaw il-bżonnijiet eżistenti u futuri u jappoġġaw il-prijoritajiet politiċi tal-UE;
• jimmassimizza l-benefiċċji soċjoekonomiċi biex jippermettu t-tkabbir u l-ħolqien ta’ impjiegi u jippromwovu t-teħid u użu ta’ data, informazzjoni u servizzi pprovduti mill-komponenti tal-programm fi ħdan u barra l-UE, waqt li jiżgura s-sinerġija u l-komplementarjetà mal-programm Orizzont Ewropa (Regolament (UE) 2021/695 — ara sommarju);
• itejjeb is-sigurtà u s-sikurezza tal-UE u tal-Istati Membri tal-UE u jinforza mill-ġdid l-awtonomija tal-UE, b’mod partikolari f’termini tat-teknoloġija;
• jippromwovi r-rwol tal-UE fis-settur globali tal-ispazju, jħeġġeġ li-kooperazzjoni internazzjonali, jinforza d-diplomazija tal-ispazju tal-UE u jsaħħaħ ir-rwol tagħha fl-indirizzar ta’ sfidi globali, waqt li jappoġġja inizzjattivi globali u jqajjem kuxjenza dwar l-ispazju bħala wirt komuni tal-bnedmin kollha flimkien;
• jsaħħaħ is-sigurtà, sikurezza u sostenibbilità tal-attivitajiet ekstratmosferikċi kollha rigward oġġetti tal-ispazju u l-proliferazzjoni ta’ skart spazjali, flimkien mal-ambjent spazjali.

Ir-regolament jistabbilixxi wkoll numru ta’ objettivi speċifiċi, inklużi:

• li jipprovdi servizzi ta’ pożizzjonment, navigazzjoni u ta’ kronometraġġ għat-terminu twil tal-ogħla livell u sigur waqt li jiżgura l-kontinwità u r-robustezza tas-servizzi permezz tas-servizz Galileo u s-sistema Ewropea ta’ navigazzjoni b’kopertura ġeostazzjonarja;
• li jwassal data ta’ osservazzjoni tad-dinja korretta u affidabbli, informazzjoni u servizzi li jintegraw sorsi oħra ta’ data fuq bażi fit-terminu twil u sostenibbli permezz ta’ Copernicus, sabiex jappoġġja l-formazzjoni, implimentazzjoni u monitoraġġ tal-politiki u azzjoni tal-UE u tal-Istati Membri tagħha bbażati fuq rekwiżiti tal-utent;
• li jsaħħaħ l-kapaċitajiet ta’ monitoraġġ, jittrekkja u jidentifika oġġetti spazjali u skart spazjali permezz ta’ sorveljanza u sensibilizzazzjoni tal-ispazju, inklużi tliet komponenti:
  • sorveljanza u ttrekkjar tal-oġġetti spazjali,
  • fenomeni tat-temp spazjali, u
  • oġġetti qrib id-dinja,
• li jiżgura d-disponibbiltà għat-terminu twil ta’ servizzi ta’ komunikazzjoni bis-satellita affidabbli, sikuri u kosteffettivi għal utenti tal-programm governattiv ta’ komunikazzjoni bis-satellita tal-UE;
• biex jappoġġa kapaċità awtonoma, sigura u kosteffettiva biex jaċċessa l-ispazju u jqis l-interessi essenzjali tas-sigurtà tal-UE;
• li jippromwovi l-iżvilupp ta’ ekonomija tal-ispazju tal-UE b’saħħitha billi, fost affarijiet oħra, jinforza mill-ġdid il-kompetittività, l-innovazzjoni, l-intraprenditorija, il-ħiliet u l-bini ta’ kapaċitajiet fl-Istati Membri u reġjuni tal-UE kollha, b’mod partikolari fir-rigward ta’ intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju u negozji ġodda.

Governanza

Ir-regolament jwaqqaf l-EUSPA li tieħu l-post ta’ u tespandi l-Aġenzija Ewropea għas-Sistemi ta’ Navigazzjoni Globali bis-Satellita. Hu jissemplifika wkoll il-governanza billi jassenja kompiti ċari lil istituzzjonijiet varji u aġenziji involuti.

• il-Kummissjoni Ewropea (l-istituzzjoni li hi prinċipalment responsabbli għall-programm),
• EUSPA (il-maniġer operattiv ta’ Galileo u s-servizz ta’ navigazzjoni b’kopertura ġeostazzjonarja, u responsabbli għas-sigurtà u l-iżvilupp ta’ applikazzjonijiet downstream għall-komponenti kollha tal-programm tal-ispazju), u
• l-Aġenzija Spazjali Ewropea (responsabbli għal riċerka u żvilupp).

Finanzjament

• Il-programm jibqa’ għaddej għall-perodu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021-2027.
• Huwa għandu baġit ta’ EUR 14.8 biljun.
• Ir-regolament jistabbilixxi l-forom ta’ finanzjament tal-UE, ir-regoli għall-għoti ta’ tali finanzjament u r-regoli għall-implimentazzjoni tal-programm.

Parteċipazzjoni fis-Sħubija ta’ Sorveljanza u Ttrekkjar Spazjali (SST)

Deċiżjoni ta’ implimentazzjoni (UE) 2022/1245 tistipula r-regoli u l-proċeduri għall-parteċipazzjoni tal-Istati Membri fis-Sħubija SST. Is-Sħubija SST imsemmija f’Artikolu 58(2) ta’ Regolament (UE) 2021/696 għandha tassumi l-attivitajiet magħmula mill-Konsorzju SST fir-rigward tal-provvediment ta’ servizzi SST fil-livell tal-UE, waqt li tiżgura tranżizzjoni lixxa u l-kontinwità tas-servizzi.

Sistema SST hi network ta’ sensors ibbażati fl-art u fl-ispazju li huma kapaċi jissorveljaw u jittrekkjaw oġġetti spazjali, flimkien ma’ kapaċitajiet ta’ pproċċessar biex jipprovdu data, informazzjoni u servizzi dwar oġġetti spazjali li jkunu qed iduru mad-dinja.

MINN META JAPPLIKAW IR-REGOLAMENT U D-DEĊIŻJONI?

Ir-regolament u d-deċiżjoni ilhom japplikaw mill-1 ta’ Jannar 2021.

SFOND

Għal aktar informazzjoni, ara:

• Il-politika dwar l-ispazju tal-Unjoni Ewropea (il-Kummissjoni Ewropea)
• Il-programm spazjali tal-UE (il-Kummissjoni Ewropea)
• Copernicus (sit web)
• Copernicus (il-Kummissjoni Ewropea)
• Galileo (sommarju)
• Galileo (il-Kummissjoni Ewropea)
• Sistema Ewropea ta’ navigazzjoni b’kopertura ġeostazzjonarja (Kummissjoni Ewropea)
• Programm ta’ komunikazzjoni satellitari governattiv tal-UE (Kummissjoni Ewropea).

DOKUMENTI PRINĊIPALI

Ir-Regolament (UE) 2021/696 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ April 2021 li jistabbilixxi l-Programm Spazjali tal-Unjoni u l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Programm Spazjali u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 912/2010, (UE) Nru 1285/2013 u, (UE) Nru 377/2014 u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE (ĠU L 170, 12.5.2021, pp. 69—148).

Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (PESK) 2021/698 tat-30 ta’ April 2021 dwar is-sigurtà tas-sistemi u servizzi skjerati, operati u użati taħt il-Programm Spazjali tal-Unjoni u l-Programm tal-Unjoni dwar Konnettivitá Sigura li jistgħu jaffettwaw is-sigurtà tal-Unjoni u li tħassar id-Deċiżjoni 2014/496/PESK (ĠU L 170, 12.5.2021, pp. 178—182).

Emendi suċċessivi għad-Deċiżjoni (PESK) 2021/698 ġew inkorporati fit-test bażiku. Din il-verżjoni konsolidata għandha valur dokumentarju biss.

DOKUMENTI RELATATI

Ir-Regolament (UE) 2023/588 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Marzu 2023 li jistabbilixxi l-Programm tal-Unjoni dwar Konnettivitá Sigura għall-perjodu 2023–2027 (ĠU L 79, 17.3.2023, pp. 1–39).

Id-Deċiżjoni ta’ implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2022/1245 tal-15 ta’ Lulju 2022 li tistipula regoli u proċeduri għall-applikazzjoni ta’ Regolament (UE) 2021/696 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-parteċipazzjoni tal-Istati Membri fis-subkomponent SST, it-twaqqif tas-Sħubija SST u l-iżvilupp tal-indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni inizjali (ĠU L 190, 19.7.2022, pp. 166–190).

Ir-Regolament (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ April 2021 li jistabbilixxi Orizzont Ewropa — il-Programm Qafas għar-Riċerka u Innovazzjoni, li jistipula r-regoli tiegħu għal parteċipazzjoni u disseminazzjoni, u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 1290/2013 u (UE) Nru 1291/2013 (ĠU L 170, 12.5.2021, pp. 1–68).

Ir-Regolament tal-Kunsill (U, Euratom) 2020/2093 tas-17 ta’ Diċembru 2020 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali g]as-snin 2021 sa 2027 {ĠU L 433 I, 22.12.2020, pp. 11–22).

Ara l-verżjoni konsolidata.

l-aħħar aġġornament 22.03.2023