EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62018CJ0095
Judgment of the Court (Fourth Chamber) of 19 September 2019.#Sociale Verzekeringsbank v F. van den Berg and Others.#Requests for a preliminary ruling from the Hoge Raad der Nederlanden.#References for a preliminary ruling — Social security for migrant workers — Regulation (EEC) No 1408/71 — Article 13 — Applicable law — Resident of a Member State falling within the scope of Regulation (EEC) No 1408/71 — Allowances under the old-age pension or child benefit schemes — Member State of residence and Member State of employment — Refusal.#Joined Cases C-95/18 and C-96/18.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba' Awla) tad-19 ta’ Settembru 2019.
Sociale Verzekeringsbank vs F. van den Berg et.
Talbiet għal deċiżjoni preliminari, imressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Artikolu 13 – Leġiżlazzjoni applikabbli – Resident ta’ Stat Membru li jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Benefiċċju relatat mal-iskema ta’ assigurazzjoni għax-xjuħija jew mal-allowances tal-familja – Stat Membru ta’ residenza u Stat Membru ta’ impjieg – Rifjut.
Kawżi magħquda C-95/18 u C-96/18.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba' Awla) tad-19 ta’ Settembru 2019.
Sociale Verzekeringsbank vs F. van den Berg et.
Talbiet għal deċiżjoni preliminari, imressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Artikolu 13 – Leġiżlazzjoni applikabbli – Resident ta’ Stat Membru li jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Benefiċċju relatat mal-iskema ta’ assigurazzjoni għax-xjuħija jew mal-allowances tal-familja – Stat Membru ta’ residenza u Stat Membru ta’ impjieg – Rifjut.
Kawżi magħquda C-95/18 u C-96/18.
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2019:767
** AFFAIRE C-95/18 **
*A9* Hoge Raad der Nederlanden, Arrest van 02/02/2018 (16/03746)
*P1* Hoge Raad der Nederlanden, Belastingkamer, Arrest van 24/01/2020 (ECLI:NL:HR:2020:17)
** AFFAIRE C-96/18 **
*A9* Hoge Raad der Nederlanden, Arrest van 02/02/2018 (16/0374)
*P1* Hoge Raad der Nederlanden, Belastingkamer, Arrest van 24/01/2020 (ECLI:NL:HR:2020:18)
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla)
19 ta’ Settembru 2019 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Artikolu 13 – Leġiżlazzjoni applikabbli – Resident ta’ Stat Membru li jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament (KEE) Nru 1408/71 – Benefiċċju relatat mal-iskema ta’ assigurazzjoni għax-xjuħija jew mal-allowances tal-familja – Stat Membru ta’ residenza u Stat Membru ta’ impjieg – Rifjut”
Fil-Kawżi magħquda C‑95/18 u C‑96/18,
li għandha bħala suġġett żewġ talbiet għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden (il-Qorti Suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi), permezz ta’ deċiżjonijiet tat‑2 ta’ Frar 2018, li waslu l-Qorti tal-Ġustizzja fid‑9 ta’ Frar 2018, fil-kawżi
Sociale Verzekeringsbank
vs
F. van den Berg (C‑95/18),
H. D. Giesen (C‑95/18),
C. E. Franzen (C‑96/18),
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla),
komposta minn M. Vilaras, President tal-Awla, K. Jürimäe (Relatur), D. Šváby, S. Rodin u N. Piçarra, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: E. Sharpston,
Reġistratur: M. Ferreira, amministratriċi prinċipali,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat-23 ta’ Jannar 2019,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– |
għas-Sociale Verzekeringsbank, minn H. van der Most u N. Abdoelbasier, |
– |
għal F. van den Berg, minn E. C. Spiering, |
– |
għall-Gvern Olandiż, minn M. K. Bulterman, H. S. Gijzen u L. Noort, bħala aġenti, |
– |
għall-Gvern Ċek, minn M. Smolek, J. Pavliš u J. Vláčil, bħala aġenti, |
– |
għall-Gvern Svediż, minn A. Falk, C. Meyer-Seitz, H. Shev, L. Zettergren u A. Alriksson, bħala aġenti, |
– |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn M. van Beek u D. Martin, bħala aġenti, |
wara li nstemgħu l-konklużjonijiet tal-avukat ġenerali fis-seduta tas‑26 ta’ Marzu 2019,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talbiet għal deċiżjoni preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikoli 45 u 48 TFUE kif ukoll tal-Artikoli 13 u 17 tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1408/71 tal‑14 ta’ Ġunju 1971 dwar l-applikazzjoni ta’ l-iskemi tas-siġurtà soċjali għall-persuni impjegati u l-familja tagħhom li jiċċaqilqu ġewwa l-Komunità, fil-verżjoni tiegħu emendat u aġġornat bir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 118/97 tat‑2 ta’ Diċembru 1996 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 3, p. 3), kif emendat bir-Regolament (KE) Nru 1992/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑18 ta’ Diċembru 2006 (ĠU 2006, L 392, p. 1) (iktar ’il quddiem ir-“Regolament Nru 1408/71”). |
2 |
Dawn it-talbiet tressqu fil-kuntest ta’ tilwim bejn is-Sociale Verzekeringsbank (il-Fond tas-Sigurtà Soċjali, il-Pajjiżi l-Baxxi) (iktar ’il quddiem is-“SVB”) u F. van den Berg, H. D. Giesen u C. E. Franzen fir-rigward tad-deċiżjonijiet li permezz tagħhom is-SVB naqqas, rispettivament, il-pensjoni tax-xjuħija u l-allowance tal-imsieħba mogħtija lil F. van den Berg u H. D. Giesen u rrifjuta li jagħti allowances tal-familja lil C. E. Franzen. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 |
Skont l-ewwel, ir-raba’ sas-sitt u t-tmien sal-ħdax‑il premessa tar-Regolament Nru 1408/71: “Billi d-dispożizzjonijiet għall-koordinament tal-leġislazzjonijiet tas-sigurtà soċjali nazzjonali jaqgħu fl-ambitu tal-libertà tal-moviment għall-ħaddiema li huma ċittadini ta’ l-Istati Membri u għandhom jikkontribwixxu għat-titjib fil-livell tal-għixien u tal-kondizzjonijiet ta’ l-impjieg; […] Billi huwa meħtieġ li jkunu rispettati l-karatteristiċi speċjali tal-leġislazzjonijiet tas-sigurtà soċjali nazzjonali u biex titwaqqaf biss sistema ta’ koordinazzjoni; Billi huwa meħtieġ, fl-ambitu ta’ dak il-koordinament, li tkun iggarantita fl-ugwaljanza tat-trattament tal-[Unjoni] taħt il-leġislazzjonijiet varji nazzjonali lill-ħaddiema li jgħixu fl-Istati Membri u d-dipendenti tagħhom u dawk li jkomplu jgħixu warajhom; Billi d-dispożizzjonijiet għall-koordinament iridu jiggarantixxu li l-ħaddiema li jiċċaqilqu fil-Komunità u d-dipendenti tagħhom u dawk li jibqgħu warajhom iżommu d-drittijiet u l-vantaġġi li jkunu kisbu u li jkunu fi triqthom biex jiksbu; […] Billi l-persuni impjegati u dawk impjegati għal rashom li qegħdin jiċċaqilqu [fl-Unjoni] għandhom ikunu suġġetti għall-iskema tas-sigurtà soċjali ta’ Stat Membru wieħed biss biex ikun evitat t-taħwid fil-leġislazzjonijiet nazzjonali applikabbli u l-kumplikazzjonijiet li jirriżultaw minħabba f’hekk; Billi l-okkażjonijiet li fihom persuna tkun suġġetta simultanjament għal-leġislazzjonijiet ta’ żewġ Stati Membri bħala eċċezzjoni għar-regola ġenerali għandhom ikunu limitati kemm jista’ jkun fin-numru u fl-iskop; Billi minħabba l-garanzija ta’ l-ugwaljanza fit-trattament tal-ħaddiema kollha okkupati fit-territorju ta’ l-Istat Membru jkun effettiv kemm jista’ jkun, huwa sewwa li tkun determinata bħala l-leġislazzjoni applikabbli, bħala regola ġenerali, dik ta’ l-Istat Membru li fih il-persuna kkonċernata tfittex impjieg jew impjieg għal rasha; Billi f’ċerti sitwazzjonijiet li jiġġustifikaw kriterja oħra ta’ applikabbiltà, huwa possibbli li tidderoga mir-regola ġenerali”. |
4 |
L-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament jipprovdi: “Għall-iskop ta’ dan ir-Regolament:
[…]” |
5 |
L-Artikolu 2(1) tal-imsemmi regolament, intitolat “Persuni koperti”, jipprevedi: “Dan ir-Regolament għandu japplika għall-persuni impjegati jew li jaħdmu għal rashom u għall-istudenti li huma jew kienu soġġetti għal-liġijiet ta’ Stat Membru jew aktar u li huma persuni ta’ nazzjonalità ta’ wieħed mill-Istati Membri jew li huma persuni bla stat jew refuġjati li jgħixu ġewwa t-territorju ta’ wieħed mill-Istati Membri, kif ukoll il-membri tal-familji tagħhom jew is-sopravissuti tagħhom.” |
6 |
Skont l-Artikolu 4(1) tal-istess regolament: “Dan ir-Regolament jkun japplika għal-leġislazzjoni kollha li tikkonċerna l-friegħi segwenti tas-sigurtà soċjali:
|
7 |
It-Titolu II tar-Regolament Nru 1408/71, bl-isem “Determinazzjoni tal-leġislazzjoni applikabbli”, jinkludi Artikolu 13 li jiddikjara: “1. Bla ħsara għall-Artikoli 14[c] u 14f, persuni li għalihom japplika dan ir-Regolament għandhom ikunu soġġetti għall-liġijiet ta’ Stat Membru wieħed biss. Dawk il-liġijiet għandhom jiġu stabbiliti skond id-dispożizzjonijiet ta’ dan it-Titolu. 2. Suġġetti għall-Artikoli 14 sa 17:
[…]
|
8 |
Skont l-Artikolu 17 ta’ dan ir-regolament: “Tnejn jew iktar Stati Membri, l-awtoritajiet kompetenti ta’ dawn l-Istati jew il-korpi ddisinjati minn dawn l-awtoritajiet jistgħu bi ftehim komuni jipprovdu għall-eċċezzjonijiet għad-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikoli 13 sa 16 fl-interess ta’ ċerti kategoriji ta’ persuni jew ta’ ċerti persuni.” |
Id-dritt Olandiż
L-AOW
9 |
Bis-saħħa tal-Artikolu 2 tal-Algemene Ouderdomswet (il-Liġi dwar l-Assigurazzjoni Ġenerali għax-Xjuħija), tal-31 ta’ Mejju 1956 (Stb. 1956, Nru 281, iktar ’il quddiem l-“AOW”), il-persuna li tirrisjedi fil-Pajjiżi l-Baxxi hija “residenti” fis-sens ta’ din il-liġi. |
10 |
L-Artikolu 3(1) tal-AOW jipprovdi li l-post ta’ residenza ta’ persuna huwa ddeterminat skont iċ-ċirkustanzi. |
11 |
L-Artikolu 6(1)(a) tal-AOW, jipprevedi li, konformement mad-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi, il-persuna li tkun għadha ma laħqitx l-età ta’ tluq għall-irtirar u li hija residenti hija assigurata. Il-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu 6 jippreċiża li, b’deroga mill-paragrafi 1 u 2 tal-istess artikolu, il-grupp ta’ msieħba jista’ jiġi estiż jew jiġi limitat bi jew bis-saħħa ta’ regolament ta’ amministrazzjoni pubblika. |
12 |
Il-Liġi tad-29 ta’ April 1998 (Stb. 1998, Nru 267) żiedet Artikolu 6a mal-AOW, applikabbli retroattivament mill-1 ta’ Jannar 1989, li bis-saħħa tagħha: “Jekk ikun il-każ b’deroga mill-Artikolu 6 tal-AOW u mid-dispożizzjonijiet li jirriżultaw minnha:
|
13 |
L-Artikolu 13(1)(a) tal-AOW jistabbilixxi li tnaqqis ta’ 2 % japplika fuq l-ammont tal-pensjoni għal kull sena li matulha, wara li tkun laħqet l-età ta’ 15‑il sena, iżda ma tkunx laħqet l-età ta’ 65 sena, il-persuna intitolata għall-pensjoni ma kinitx assigurata. |
14 |
Il-paragrafu 2(a) tal-imsemmi Artikolu 13 jistabbilixxi li l-allowance netta hija mnaqqsa bi 2 % għal kull sena li matulha, wara li l-persuna intitolata għall-pensjoni tilħaq l-età ta’ 15‑il sena iżda qabel ma tkun laħqet l-età ta’ 65 sena, il-konjuġi tal-proprjetarju tal-pensjoni ma kinitx assigurata. |
15 |
Bis-saħħa tal-ewwel sentenza tal-Artikolu 45(1) tal-AOW, hekk kif ifformulata fl-1 ta’ April 1985, il-persuni assigurati u l-ex assigurati jistgħu, skont il-każ u l-kundizzjonijiet u konformement mat-tariffa li għandha tiġi ddeterminata permezz ta’ regolament ta’ amministrazzjoni pubblika, iħallsu l-kontribuzzjonijiet għal perijodi ta’ wara l-għeluq il-ħmistax-il sena tagħhom, iżda qabel għeluq il-ħamsa u sittin sena tagħhom, li għalihom huma ma humiex assigurati jew ma kinux assigurati. |
16 |
Bis-saħħa ta’ din l-istess dispożizzjoni, hekk kif din kienet tipprovdi fl‑1 ta’ Jannar 1990, il-persuni assigurati u l-ex assigurati jistgħu, skont il-każ u l-kundizzjonijiet u konformement mat-tariffa li għandha tiġi ddeterminata permezz ta’ regola amministrattiva pubblika, jassiguraw lilhom infushom b’mod volontarju għal perijodi ta’ wara l-għeluq il-ħmistax-il sena tagħhom, iżda qabel għeluq il-ħamsa u sittin sena tagħhom, li għalihom huma ma humiex assigurati jew ma kinux assigurati. |
L-AKW
17 |
L-Artikolu 2 u l-Artikolu 3(1) tal-Algemene Kinderbijslagwet (il-Liġi Ġenerali dwar l-Allowances tal-Familja), tas-26 ta’ April 1962 (Stb. 1962, Nru 160, iktar ’il quddiem l-“AKW”) jikkorrispondu, fir-rigward tal-kontenut tagħhom, għall-Artikolu 2 u l-Artikolu 3(1) tal-AOW. |
18 |
Bis-saħħa tal-Artikolu 6(1)(a) tal-AKW, il-persuna li hija residenti hija assigurata konformement mad-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi. |
19 |
L-Artikolu 6a(b) tal-AKW, fil-verżjoni applikabbli għall-kawża prinċipali, jipprevedi li, jekk ikun il-każ b’deroga mill-Artikolu 6 tal-AKW u mid-dispożizzjonijiet li jirriżultaw minnha, ma titqiesx li hija assigurata l-persuna suġġetta għal-leġiżlazzjoni ta’ Stat ieħor bis-saħħa ta’ trattat jew ta’ deċiżjoni ta’ organizzazzjoni internazzjonali. |
Id-digrieti dwar l-estensjoni u l-limitazzjoni tal-grupp ta’ msieħba għall-assigurazzjonijiet soċjali
20 |
Matul il-perijodu inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, numru ta’ verżjonijiet suċċessivi tal-Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen (id-Digriet dwar l-Estensjoni u l-Limitazzjoni tal-Grupp ta’ Msieħba għall-Assigurazzjonijiet Soċjali) ġew adottati bis-saħħa tal-Artikolu 6(3) tal-AOW u tal-Artikolu 6(3) tal-AKW. Għalhekk, għall-fatti inkwistjoni fil-kawżi prinċipali huma applikabbli suċċessivament id-digriet tad‑19 ta’ Ottubru 1976 (Stb. 557, iktar ’il quddiem il-“BUB 1976”), id-digriet tat‑3 ta’ Mejju 1989 (Stb. 164, iktar ’il quddiem il-“BUB 1989”) u d-digriet tal‑24 ta’ Diċembru 1998 (Stb. 746, iktar ’il quddiem il-“BUB 1999”). |
21 |
Skont l-Artikolu 2(1)(a) tal-BUB 1976, ma jitqiesx li huwa “assigurat” fis-sens, b’mod partikolari, tal-AOW, ir-resident li, barra mill-Pajjiżi l-Baxxi, għandu impjieg b’salarju u li, abbażi ta’ dan, huwa assigurat skont sistema legali barranija fil-qasam tal-benefiċċji ta’ xjuħija u ta’ mewt kif ukoll fil-qasam tal-allowances tal-familja fis-seħħ fil-pajjiż li fih jaħdem. |
22 |
Il-BUB 1976 ġie ssostitwit bil-BUB 1989, fejn l-Artikolu 10(1) tiegħu, fil-verżjoni applikabbli mill‑1 ta’ Lulju 1989 sal‑1 ta’ Jannar 1992, kien jipprevedi li “r-resident li jkollu impjieg esklużivament barra mill-Pajjiżi l-Baxxi ma huwiex assigurat fuq il-bażi tal-assigurazzjonijiet soċjali”. Għall-perijodu mill‑1 ta’ Jannar 1992 sal‑1 ta’ Jannar 1997 din l-istess dispożizzjoni tal-BUB 1989 kienet tiddikjara li “r-resident li, matul perijodu mhux interrott ta’ mill-inqas tliet xhur, ikollu impjieg esklużivament barra mill-Pajjiżi l-Baxxi ma huwiex assigurat bis-saħħa tal-assigurazzjonijiet soċjali”. Skont ir-redazzjoni tiegħu applikabbli mill‑1 ta’ Jannar 1997 sal‑1 ta’ Jannar 1999, l-Artikolu 10(1) tal-BUB 1989 kien jipprovdi li, “r-resident li, matul perijodu mhux interrott ta’ mill-inqas tliet xhur, ikollu impjieg esklużivament barra mill-Pajjiżi l-Baxxi, ikun assigurat bis-saħħa tal-assigurazzjonijiet soċjali biss sakemm dan l-impjieg jiġi eżerċitat bis-saħħa ta’ relazzjoni ta’ impjieg ma’ persuna li timpjega li tkun stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi”. |
23 |
Fl‑1 ta’ Jannar 1999, il-BUB 1989 ġie ssostitwit bil-BUB 1999. L-Artikolu 12 ta’ dan tal-aħħar jipprevedi li “l-persuna residenti fil-Pajjiżi l-Baxxi u li, matul perijodu mhux interrott ta’ mill-inqas tliet xhur, ikollha impjieg esklużivament barra mill-Pajjiżi l-Baxxi, tkun assigurata bis-saħħa tal-assigurazzjonijiet soċjali biss sakemm dan l-impjieg jiġi eżerċitat esklużivament bis-saħħa ta’ relazzjoni ta’ impjieg ma’ persuna li timpjega li tkun stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi”. |
24 |
Kemm il-BUB 1989 kif ukoll il-BUB 1999 kienu jinkludu klawżola ta’ ekwità, rispettivament fl-Artikoli 25 u 24 tagħhom, li kienu jippermettu lis-SVB, fil-kuntest tal-BUB 1989, jidderoga f’ċerti każijiet mid-dispożizzjonijiet l-oħra ta’ dan id-digriet sabiex jagħmel tajjeb għal inġustizzji gravi ħafna li setgħu jirriżultaw mill-obbligu ta’ assigurazzjoni jew mill-esklużjoni ta’ dan l-obbligu bis-saħħa tal-imsemmi digriet, jew, fil-kuntest tal-BUB 1999, biex jeskludi l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet li jinsabu f’dan id-digriet jew ulterjorment biex jidderoga minnhom sa fejn l-applikazzjoni tagħhom, fid-dawl tal-importanza tal-estensjoni u tal-limitazjoni tal-grupp ta’ msieħba, twassal għal inġustizzja gravi ħafna u li tirriżulta esklużivament mill-obbligu ta’ assigurazzjoni jew mill-esklużjoni ta’ dan l-obbligu bis-saħħa ta’ dan it-tieni digriet. |
Il-kawżi prinċipali u d-domandi preliminari
25 |
Ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali huma kollha ta’ nazzjonalità Olandiża u jirrisjedu fil-Pajjiżi l-Baxxi. |
Il-Kawża C‑95/18
26 |
Il-konjuġi ta’ H. D. Giesen, ħadmet fil-Ġermanja matul is-sena 1970, u, mill-ġdid, matul il-perijodu mid‑19 ta’ Mejju 1988 sat‑12 ta’ Mejju 1993 bħala “geringfügig Beschäftigte”, jiġifieri bħala persuna li teżerċita attività żgħira. B’mod partikolari, hija kienet bejjiegħa f’ħanut tal-ħwejjeġ u kienet teżerċita l-attività tagħha bis-saħħa ta’ kuntratt tax-xogħol okkażjonali għal numru limitat ta’ sigħat kull xahar li ma kinux jeċċedu l-ekwivalenti ta’ jumejn jew tlett ijiem fix-xahar. |
27 |
Fit‑22 ta’ Settembru 2006, H. D. Giesen ressaq talba għal pensjoni tax-xjuħija u għall-allowance tal-imsieħba abbażi tal-AOW, li s-SVB laqa’ permezz ta’ deċiżjoni tat‑3 ta’ Ottubru 2007. Madankollu, l-allowance tal-imsieħba tnaqqset b’16 % peress li, matul il-perijodu li fih is-Sinjura Giesen ħadmet fil-Ġermanja, hija ma kinitx assigurata taħt is-sistema ta’ sigurtà soċjali tal-Pajjiżi l-Baxxi. H. D. Giesen ressaq ilment kontra din id-deċiżjoni sa fejn din kienet tirrigwarda t-tnaqqis tal-imsemmija allowance. Permezz ta’ deċiżjoni tal-20 ta’ Mejju 2008, dan l-ilment ġie ddikjarat bħala infondat. |
28 |
Permezz ta’ deċiżjoni tat‑13 ta’ Ottubru 2008, ir-Rechtbank Roermond (il-Qorti ta’ Roermond, il-Pajjiżi l-Baxxi) iddikjarat ir-rikors ta’ H. D. Giesen kontra din id-deċiżjoni bħala infondat. |
29 |
F. van den Berg eżerċita attività fil-Ġermanja matul perijodi qosra mill‑25 ta’ Ġunju sal‑24 ta’ Lulju 1972 u mill‑1 ta’ Jannar 1990 sal‑31 ta’ Diċembru 1994. Peress li d-dħul tiegħu kien baxx wisq, huwa ma setax jiġi kkunsidrat bħala persuna responsabbli għall-ħlas ta’ kontribuzzjonijiet fil-Ġermanja. Fis‑17 ta’ Jannar 2008, F. van den Berg talab pensjoni tax-xjuħija abbażi tal-AOW. Permezz ta’ deċiżjoni tal‑1 ta’ Awwissu 2008, is-SVB tatu din il-pensjoni iżda naqqasha b’14 % billi ħa inkunsiderazzjoni li, matul iktar minn seba’ snin, F. van den Berg ma kienx assigurat fil-Pajjiżi l-Baxxi. Permezz ta’ deċiżjoni tal‑25 ta’ Novembru 2008, l-ilment tiegħu kontra l-imsemmija deċiżjoni ġie ddikjarat parzjalment fondat u t-tnaqqis ġie stabbilit għal 10 %. |
30 |
Permezz ta’ deċiżjoni tad‑19 ta’ Ottubru 2009, ir-Rechtbank Maastricht (il-Qorti ta’ Maastricht, il-Pajjiżi l-Baxxi) iddikjara r-rikors kontra d-deċiżjoni tal‑25 ta’ Novembru 2008 bħala infondat. |
Il-Kawża C‑96/18
31 |
C. E. Franzen irċeviet allowances tal-familja fil-Pajjiżi l-Baxxi abbażi tal-AKW għal bintha, li twieldet fl-1995, li hija rabbiet waħedha. F’Novembru 2002, hija informat lis-SVB li, sa mill‑1 ta’ Jannar 2001, hija kienet qed teżerċita attività bħala parrukkiera fil-Ġermanja għal 20 siegħa fil-ġimgħa. Peress li d-dħul ta’ C. E. Franzen minn din l-attività ma kienx sinjifikattiv, hija kellha obbligu tissieħeb biss fl-Unfallversicherung (is-Sistema Legali Ġermaniża għall-Inċidenti fuq il-Post tax-Xogħol), mingħajr ma kellha aċċess għal ebda sistema oħra ta’ sigurtà soċjali Ġermaniża. Permezz ta’ deċiżjoni tal‑25 ta’ Frar 2003, is-SVB irtiralha l-benefiċċju tal-allowances tal-familja mill‑1 ta’ Ottubru 2002. |
32 |
Permezz ta’ ittra tal‑21 ta’ Settembru 2003, C. E. Franzen talbet, b’applikazzjoni tal-Artikolu 24 tal-BUB 1999, it-tneħħija tal-esklużjoni tagħha mill-kopertura taħt l-assigurazzjonijiet soċjali. Permezz ta’ deċiżjoni tal‑15 ta’ Marzu 2004, is-SVB ċaħad din it-talba minħabba li C. E. Franzen ma kinitx assigurata la bis-saħħa tad-dritt tal-Unjoni u lanqas bis-saħħa tad-dispożizzjonijiet tad-dritt Olandiż. Madankollu, man-notifika tad-deċiżjoni tal‑15 ta’ Marzu 2004, is-SVB indika li ppropona lil C. E. Franzen titlob lill-istituzzjoni kompetenti Ġermaniża li esklużivament tissuġġetta l-leġiżlazzjoni Olandiża għall-applikazzjoni tal-Artikolu 17 tar-Regolament Nru 1408/71. C. E. Franzen ma aġixxietx fuq din il-proposta. |
33 |
Fit‑30 ta’ Jannar 2006, C. E. Franzen ressqet talba ġdida għall-allowances tal-familja li, permezz ta’ deċiżjoni tas‑27 ta’ Marzu 2006, is-SVB laqa’ mill-ewwel tliet xhur tal-2006. |
34 |
Permezz ta’ ittra tal‑5 ta’ Ġunju 2007, C. E. Franzen talbet li l-allowances tal-familja jingħatawlha mill-aħħar tliet xhur tal-2002. Permezz ta’deċiżjoni tal‑5 ta’ Lulju 2007, is-SVB ikkonstata li, mill-ewwel tliet xhur tal-2006, C. E. Franzen ma kienx għad baqgħalha dritt għall-allowances tal-familja, iżda hija ddeċidiet li ma tirkuprax is-somom indebitament mogħtija. Permezz ta’ deċiżjoni tas‑16 ta’ Novembru 2007, l-ilment ta’ C. E. Franzen kontra d-deċiżjoni tal‑5 ta’ Lulju 2007 ġie ddikjarat bħala infondat u t-talba tagħha għal reviżjoni tal‑5 ta’ Ġunju 2007 ġiet miċħuda. |
35 |
Fis‑6 ta’ Frar 2008, filwaqt li r-rikors ta’ C. E. Franzen kontra din l-aħħar deċiżjoni ta’ ċaħda kienet għadha pendenti quddiem ir-Rechtbank Maastricht (il-Qorti ta’ Maastricht), is-SVB adotta deċiżjoni ġdida li tbiddel il-motivazzjoni tad-deċiżjoni tiegħu tas‑16 a’ Novembru 2007, billi jindika li t-talbiet għall-allowances tal-familja ġew miċħuda minħabba li, bis-saħħa tal-Artikolu 13(2) tar-Regolament Nru 1408/71, hija biss il-leġiżlazzjoni Ġermaniża li kienet tapplika għal C. E. Franzen, fejn b’dan il-mod hija eskluża l-applikazzjoni tal-assigurazzjonijiet soċjali Olandiżi. |
36 |
Permezz ta’ deċiżjoni tal‑5 ta’ Awwissu 2008, ir-Rechtbank Maastricht (il-Qorti ta’ Maastricht) iddikjarat bħala infondati r-rikorsi ppreżentati minn C. E. Franzen kontra d-deċiżjonijiet tas-SVB tas‑16 ta’ Novembru 2007 u tas‑6 ta’ Frar 2008. |
Kunsiderazzjonijiet komuni għat-tliet kawżi
37 |
Is-Sinjuri van den Berg u Giesen kif ukoll C. E. Franzen appellaw rispettivament għad-deċiżjonijiet mogħtija mir-Rechtbank Maastricht (il-Qorti ta’ Maastricht) u r-Rechtbank Roermond (il-Qorti ta’ Roermond) quddiem is-Centrale Raad van Beroep (il-Qorti tal-Appell tas-Sigurtà Soċjali u tas-Servizz Pubbliku, il-Pajjiżi l-Baxxi). Din l-aħħar qorti ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja domandi preliminari relatati mal-interpretazzjoni tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71 u tal-Artikoli 45 u 48 TFUE sabiex tivverifika jekk id-dritt tal-Unjoni kienx jipprekludi l-esklużjoni tas-Sinjuri van den Berg u Giesen kif ukoll ta’ C. E. Franzen mis-sistema Olandiża ta’ sigurtà soċjali għall-perijodi inkwistjoni f’din il-kawża. |
38 |
Permezz ta’ sentenza tat‑23 ta’ April 2015, Franzen et (C‑382/13, EU:C:2015:261), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Artikolu 13(2)(a) tar-Regolament Nru 1408/71, moqri flimkien mal-paragrafu 1 ta’ dan l-artikolu, kellu jiġi interpretat fis-sens li f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, huwa ma jipprekludix li ħaddiem migrant suġġett għal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ impjieg, jirċievi, bis-saħħa ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istat Membru ta’ residenza, il-benefiċċji relatati mas-sistema ta’ assigurazzjoni għax-xjuħija u l-allowances tal-familja ta’ dan l-aħħar Stat. |
39 |
Fis‑6 ta’ Ġunju 2016, is-Centrale Raad van Beroep (il-Qorti tal-Appell tas-Sigurtà Soċjali u tas-Servizz Pubbliku) tat żewġ sentenzi, wieħed dwar is-Sinjuri van den Berg u Giesen u l-oħra dwar C. E. Franzen, li fihom hija ddeduċiet mis-sentenza tat‑23 ta’ April 2015, Franzen et (C‑382/13, EU:C:2015:261), li, f’każijiet bħal dawk tas-Sinjuri van den Berg u Giesen kif ukoll ta’ C. E. Franzen, setgħet tiġi aċċettata eċċezzjoni għall-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli fil-qasam tas-sigurtà soċjali li tirriżulta mill-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71. Għalhekk din il-qorti applikat il-klawżoli ta’ ekwità previsti fl-Artikolu 25 tal‑BUB 1989 u fl‑Artikolu 24 tal-BUB 1999, sabiex tevita l-applikazzjoni tal-Artikolu 6a(b) tal-AOW u tal-Artikolu 6a(b) tal-AKW, u fiż-żewġ kawżi, laqgħet it-talbiet tal-appellanti. |
40 |
Is-SVB ippreżenta rikors ta’ kassazzjoni quddiem il-Hoge Raad der Nederlanden (il-Qorti Suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi), qorti tar-rinviju fil-kawżi prinċipali, kontra s-sentenzi tas-Centrale Raad van Beroep (il-Qorti tal-Appell tas-Sigurtà Soċjali u tas-Servizz Pubbliku). |
41 |
Il-qorti tar-rinviju tqis li huwa impossibbli, fuq il-bażi tas-sentenza tat‑23 ta’ April 2015, Franzen et (C‑382/13, EU:C:2015:261), li ssolvi, mingħajr ma jkollha dubju raġonevoli, il-kwistjoni dwar jekk id-dritt tal-Unjoni mhux biss jippermetti, iżda fuq kollox jimponi, f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tiġi eskluża l-applikazzjoni tad-dritt nazzjonali li tipprevedi li resident tal-Pajjiżi l-Baxxi huwa eskluż mill-assigurazzjonijiet soċjali ta’ dan l-Istat Membru jekk jaħdem fi Stat Membru ieħor u jkun suġġett, fuq il-bażi tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71, għal-leġiżlazzjoni tas-sigurtà soċjali ta’ dan l-aħħar Stat. |
42 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Hoge Raad der Nederlanden (il-Qorti Suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri fil-Kawżi C‑95/18 u C‑96/18 u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
43 |
Il-Kawżi C‑95/18 u C‑96/18 ġew magħquda għall-finijiet tal-fażijiet bil-miktub u orali tal-proċedura kif ukoll tas-sentenza permezz ta’ deċiżjoni tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat‑12 ta’ Marzu 2018. |
Fuq id-domandi preliminari
Fuq l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑95/18
44 |
Fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu F. van den Berg isostni li t-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑95/18 ma hijiex ammissibbli minħabba li appell ta’ kassazzjoni quddiem il-Hoge Raad der Nederlanden (il-Qorti Suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi) jista’ jiġi ppreżentat biss fir-rigward ta’ elenku limitat ta’ dispożizzjonijiet li minnhom l-Artikolu 6a tal-AOW ma jagħmilx parti. Għaldaqstant il-qorti tar-rinviju ma missietx eżaminat il-kawża fuq il-mertu u għaldaqstant ma hijiex kompetenti tadixxi lill-Qorti tal-Ġustizzja b’domandi preliminari. |
45 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li hija biss il-qorti nazzjonali li quddiemha tkun tressqet it-tilwima u li għandha tassumi r-responsabbiltà għad-deċiżjoni ġudizzjarja sussegwenti li għandha tevalwa, fid-dawl taċ-ċirkustanzi speċifiċi tal-kawża, kemm in-neċessità ta’ deċiżjoni preliminari sabiex tkun f’pożizzjoni li tagħti d-deċiżjoni tagħha kif ukoll ir-rilevanza tad-domandi li hija tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja. Konsegwentement, meta d-domandi magħmula jkunu jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja hija, bħala prinċipju, marbuta li tiddeċiedi (sentenza tal‑10 ta’ Diċembru 2018, Wightman et, C‑621/18, EU:C:2018:999, punt 26 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
46 |
Minn dan isegwi li d-domandi dwar id-dritt tal-Unjoni jgawdu minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Ir-rifjut tal-Qorti tal-Ġustizzja li tagħti deċiżjoni dwar domanda preliminari magħmula minn qorti nazzjonali huwa possibbli biss meta jkun jidher b’mod manifest li l-interpretazzjoni mitluba ta’ regola tal-Unjoni ma għandha ebda relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex għad-dispożizzjoni tagħha l-informazzjoni fattwali u legali neċessarja sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha (sentenza tal‑10 ta’ Diċembru 2018, Wightman et, C‑621/18, EU:C:2018:999, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
47 |
F’dan ir-rigward, b’mod kostanti mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, fil-kuntest tal-proċedura prevista fl-Artikolu 267 TFUE, ma hijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tivverifika jekk id-deċiżjoni li permezz tagħha hija ġiet adita tteħditx konformement mar-regoli ta’ organizzazzjoni u ta’ proċedura ġudizzjarji tad-dritt nazzjonali (sentenza tas‑16 ta’ Ġunju 2015, Gauweiler et, C‑62/14, EU:C:2015:400, punt 26 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
48 |
Konsegwentement, l-argumenti ta’ F. van den Berg ma jistgħux jitqiesu li huma suffiċjenti sabiex tinqaleb il-preżunzjoni ta’ rilevanza msemmija fil-punt 46 ta’ din is-sentenza. Għalhekk it-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑95/18 hija ammissibbli. |
Fuq l-ewwel u t-tieni domanda fil-Kawżi C‑95/18 u C‑96/18
49 |
Permezz tal-ewwel u t-tieni domandi fil-Kawżi C‑95/18 u C‑96/18, li jeħtieġ li jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikoli 45 u 48 TFUE għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li bis-saħħa tagħha ħaddiem migrant li jirrisjedi f’dan l-Istat Membru u li huwa suġġett għal-leġiżlazzjoni tas-sigurtà soċjali fl-Istat Membru ta’ impjieg, fuq il-bażi tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71, ma huwiex assigurat taħt l-iskemi ta’ assigurazzjoni soċjali ta’ dan l-Istat ta’ residenza, minkejja li l-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ impjieg ma jagħti lil dan il-ħaddiem ebda dritt għal pensjoni tax-xjuħija jew għall-allowances tal-familja. |
50 |
Sabiex tingħata risposta għal dawn id-domandi, jeħtieġ li jitfakkar li, bil-għan li jiġi żgurat il-moviment liberu tal-ħaddiema fl-Unjoni billi bħala prinċipju tinżamm l-ugwaljanza fit-trattament tagħhom fir-rigward tal-leġiżlazzjonijiet nazzjonali differenti, ir-Regolament Nru 1408/71 stabbilixxa, fit-Titolu II tiegħu, sistema ta’ koordinazzjoni bbażata, b’mod partikolari, fuq id-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni jew tal-leġiżlazzjonijiet applikabbli għall-ħaddiema b’salarju u mingħajr salarju li jagħmlu użu mid-dritt tagħhom ta’ moviment liberu. In-natura kompleta ta’ din is-sistema ta’ regoli ta’ kunflitt għandha bħala effett li tneħħi, bħala prinċipju, is-setgħa tal-leġiżlatur ta’ kull Stat Membru li jiddetermina liberament il-portata u l-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fir-rigward tal-persuni suġġetti għaliha u fir-rigward tat-territorju li fih id-dispożizzjonijiet nazzjonali jipproduċu l-effetti tagħhom (sentenza tas‑26 ta’ Frar 2015, de Ruyter,C‑623/13, EU:C:2015:123, punt 35 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
51 |
F’dan il-kuntest, l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71 li jiffissa r-regoli ġenerali relatati mad-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni applikabbli, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu, li l-persuni li għalihom japplika dan ir-regolament huma suġġetti biss għal-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru wieħed biss, li għalhekk jeskludi, b’eċċezzjoni tal-każijiet previsti fl-Artikoli 14c u 14f, kull possibbiltà ta’ kumulu ta’ leġiżlazzjonijiet nazzjonali għall-istess perijodu (sentenza tas‑26 ta’ Frar 2015, de Ruyter, C‑623/13, EU:C:2015:123, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
52 |
Billi jikkonkretizza l-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli fil-qasam tas-sigurtà soċjali, hekk kif inhu ddefinit fl-Artikolu 13(1) tar-Regolament Nru 1408/71, il-paragrafu 2(a) ta’ dan l-artikolu jippreċiża li l-persuna li teżerċita impjieg fit-territorju ta’ Stat Membru hija suġġetta għal-leġiżlazzjoni ta’ dan l-Istat Membru, anki jekk tirrisjedi fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor. |
53 |
Madankollu, dan il-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli ma jistax iċaħħad lil Stat Membru li ma jkunx kompetenti bis-saħħa tad-dispożizzjonijiet tat-Titolu II tar-Regolament Nru 1408/71 mill-possibbiltà li jagħti, taħt ċerti kundizzjonijiet, benefiċċji tal-familja jew pensjoni tax-xjuħija lil ħaddiem migrant b’applikazzjoni tad-dritt nazzjonali tiegħu. Fil-fatt, ir-Regolament Nru 1408/71 ma għandux l-intenzjoni li jipprekludi lill-Istat Membru ta’ residenza ta’ persuna milli jagħti, b’applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tiegħu, benefiċċji tal-familja u tax-xjuħija lil din il-persuna anki jekk, skont l-Artikolu 13(2)(a) ta’ dan ir-regolament, din il-persuna tkun suġġetta għal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru fejn teżerċita impjieg (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑23 ta’ April 2015, Franzen et, C‑382/13, EU:C:2015:261, punti 58 sa 61 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
54 |
Il-qorti tar-rinviju tindika li, fil-kawżi prinċipali, il-leġiżlazzjoni Olandiża applikabbli teskludi l-affiljazzjoni ta’ persuna li tirrisjedi fit-territorju nazzjonali għas-sistema ta’ sigurtà nazzjonali meta din il-persuna taħdem fi Stat Membru ieħor. Din il-leġiżlazzjoni lanqas ma tipprevedi l-possibbiltà ta’ deroga minn din l-esklużjoni, inkwantu l-klawżoli ta’ ekwità previsti mill-BUB 1989 u l-BUB 1999 ma jistgħux jiġu invokati fiċ-ċirkustanzi tal-kawżi prinċipali. B’hekk, persuna f’sitwazzjoni bħal dawk inkwistjoni f’dawn il-kawżi ma tistax, skont il-qorti tar-rinviju, tibbenefika mill-possibbiltà li tidderoga mill-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli stabbilita mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. |
55 |
Dan il-kuntest huwa kkaratterizzat ukoll biċ-ċirkustanza li l-ħaddiema migranti, f’dan il-każ, ma għandhomx dritt għal benefiċċji soċjali skont il-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ impjieg, kompetenti bis-saħħa tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71. |
56 |
Ċertament, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja d-dispożizzjonijiet kollha tat-Trattat FUE dwar il-moviment liberu tal-persuni huma intiżi sabiex jiffaċilitaw, għaċ-ċittadini tal-Unjoni, l-eżerċizzju ta’ attivitajiet professjonali ta’ kull tip fit-territorju tal-Unjoni u jipprekludu l-miżuri li jistgħu jisfavorixxu lil dawn iċ-ċittadini meta jkunu jixtiequ jeżerċitaw attività fit-territorju ta’ Stat Membru li ma huwiex l-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom. Madankollu, id-dritt primarju tal-Unjoni ma jistax jiggarantixxi lil ħaddiem li ċaqliq fi Stat Membru minbarra l-Istat Membru ta’ oriġini tiegħu ikun ta’ natura newtrali mill-perspettiva soċjali, inkwantu, fid-dawl tad-differenzi li jeżistu bejn is-sistemi u l-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri, tali ċaqliq jista’, skont il-każ, ikun iktar jew inqas vantaġġuż għall-persuna kkonċernata minn din il-perspettiva (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Lulju 2017, Erzberger, C‑566/15, EU:C:2017:562, punti 33 u 34 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
57 |
Minn naħa, fir-rigward tal-Artikolu 45 TFUE, għalkemm dan jipprekludi kull miżura nazzjonali li tista’ tfixkel jew tagħmel inqas attraenti l-eżerċizzju, miċ-ċittadini tal-Unjoni, tal-libertà fundamentali ta’ moviment iggarantita minn dan l-artikolu, l-imsemmi artikolu ma jagħtix lil ħaddiem li jiċċaqlaq fi Stat Membru minbarra l-Istat Membru ta’ oriġini tiegħu d-dritt li jgawdi, fl-Istat Membru ospitanti, mill-istess kopertura soċjali bħal dik li minnha jkun jibbenefika fl-Istat Membru ta’ oriġini tiegħu konformement mal-leġiżlazzjoni ta’ dan l-aħħar Stat (ara, b’analoġija, is-sentenza tat‑18 ta’ Lulju 2017, Erzberger, C‑566/15, EU:C:2017:562, punti 33 u 35). |
58 |
L-Artikolu 45 TFUE lanqas ma jista’ jiġi interpretat fis-sens li jagħti lil ħaddiem migrant id-dritt li jgawdi, fl-Istat Membru ta’ residenza tiegħu, mill-istess kopertura soċjali bħal dik li minnha jkun jista’ jibbenefika li kieku kellu jaħdem f’dan l-Istat Membru, meta jaħdem fi Stat Membru ieħor u ma jibbenefikax minn tali kopertura skont id-dispożizzjonijiet tal-Istat Membru kompetenti fuq il-bażi tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71. |
59 |
Min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-Artikolu 48 TFUE, li jipprevedi sistema ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri, u mhux l-armonizzazzjoni tagħhom, id-differenzi ta’ mertu u ta’ proċedura bejn is-sistemi ta’ sigurtà soċjali ta’ kull Stat Membru u, għaldaqstant, fid-drittijiet tal-persuni msieħba magħhom, ma humiex milquta minn din id-dispożizzjoni, fejn kull Stat Membru jibqa’ kompetenti sabiex jiddetermina fil-leġiżlazzjoni tiegħu, b’osservanza tad-dritt tal-Unjoni, il-kundizzjonijiet għall-għoti tal-benefiċċji ta’ sistema ta’ sigurtà soċjali (sentenza tat‑12 ta’ Ġunju 2012, Hudzinski u Wawrzyniak, C‑611/10 u C‑612/10, EU:C:2012:339, punt 42). |
60 |
Issa, interpretazzjoni tal-Artikolu48 TFUE fis-sens li jkun jobbliga lil Stat Membru mhux kompetenti jagħti kopertura soċjali lil ħaddiem migrant li jkollu impjieg b’salarju fi Stat Membru ieħor tkun tqiegħed inkwistjoni, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, is-sistema ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri applikabbli fil-qasam tas-sigurtà soċjali kkonkretizzata mill-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli previst fl-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71. |
61 |
Fil-fatt, tali interpretazzjoni tgħaddi mir-riskju li tkisser l-ekwilibriju stabbilit mit-Trattat FUE sa fejn tali obbligu jkun jista’, f’sitwazzjonijiet bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, iwassal sabiex tiġi applikata biss il-liġi tal-Istat Membru li jipproponi l-iktar kopertura soċjali favorevoli. Issa, tali kriterju ta’ konnessjoni jkun ta’ ġestjoni partikolarment diffiċli fid-dawl tal-bosta benefiċċji potenzjali li jaqgħu taħt fergħat differenti tas-sigurtà soċjali, elenkati fl-Artikolu 4(1) tar-Regolament Nru 1408/71. |
62 |
Barra minn hekk, tali soluzzjoni tkun tista’ tippreġudika l-ekwilibriju finanzjarju tas-sistema ta’ sigurtà soċjali tal-Istat Membru li jipproponi l-iktar kopertura soċjali favorevoli. |
63 |
Mill-elementi prodotti mill-qorti tar-rinviju fit-talbiet tagħha għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li l-assenza ta’ kopertura soċjali tal-ħaddiema migranti partijiet fil-kawżi prinċipali għall-perijodi li matulhom huma ħadmu barra mill-Istat Membru ta’ residenza tagħhom tirriżulta biss mill-applikazzjoni tal-Istat Membru kompetenti fuq il-bażi tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71. Issa, il-kontenut tal-leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tas-sigurtà soċjali ma huwiex suġġett għal armonizzazzjoni, la fuq il-bażi tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE u lanqas fuq dak tar-Regolament Nru 1408/71. |
64 |
Għalhekk, l-Artikoli 45 u 48 TFUE ma jistgħux jiġu interpretati fis-sens li jobbligaw, f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, lill-Istat Membru ta’ residenza jagħti benefiċċji soċjali lil ħaddiem migrant meta dan ma jkollux dritt għal tali benefiċċji taħt il-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ impjieg, kompetenti fuq il-bażi tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71. |
65 |
Madankollu, jeħtieġ li jitfakkar li, fil-kuntest tal-Artikolu 17 tar-Regolament Nru 1408/71, żewġ Stati Membri għandhom il-possibbiltà li jipprevedu bi ftehim komuni, fl-interess ta’ ċerti kategoriji ta’ persuni jew ta’ ċerti persuni, eċċezzjonijiet għall-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli. Din il-possibbiltà hija partikolarment issuġġerita meta, bħal fil-każ tal-partijiet fil-kawżi prinċipali, id-dritt applikabbli tal-Istat Membru ta’ impjieg ma jagħti lill-ħaddiem migrant ebda dritt għal pensjoni tax-xjuħija jew għall-benefiċċji tal-familja meta dan kien ikun ibbenefika minn tali drittijiet li kieku kien baqa’ mingħajr impjieg fl-Istat Membru ta’ residenza tiegħu. |
66 |
Mill-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti jirriżulta li l-Artikoli 45 u 48 TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li bis-saħħa tagħha ħaddiem migrant li jirrisjedi fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, suġġett għal-leġiżlazzjoni tas-sigurtà soċjali tal-Istat Membru ta’ impjieg, fuq il-bażi tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71, ma huwiex assigurat fuq il-bażi tal-assigurazzjonijiet soċjali ta’ dan l-Istat Membru ta’ residenza, minkejja li l-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ impjieg ma tagħti ebda dritt għal pensjoni tax-xjuħija jew għall-benefiċċji tal-familja lil dan il-ħaddiem. |
Fuq it-tielet domanda fil-Kawża C‑95/18
67 |
Permezz tat-tielet domanda tagħha fil-Kawża C‑95/18, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71 għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li Stat Membru li fit-territorju tiegħu jirrisjedi ħaddiem migrant u li ma huwiex kompetenti taħt dan l-artikolu, jissuġġetta l-għoti ta’ dritt għal pensjoni tax-xjuħija lil dan il-ħaddiem migrant għal obbligu ta’ assigurazzjoni, li jinvolvi l-ħlas ta’ kontribuzzjonijiet obbligatorji. |
68 |
F’dan ir-rigward, jeħtieġ li jitfakkar li filwaqt li, bis-saħħa tal-Artikolu 13(2)(a) tar-Regolament Nru 1408/71, il-persuna li teżerċita impjieg fit-territorju ta’ Stat Membru hija suġġetta għal-leġiżlazzjoni ta’ dan l-Istat, anki jekk tkun tirrisjedi fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor, xorta jibqa’ l-fatt li dan ir-regolament ma huwiex intiż li jipprekludi lill-Istat ta’ residenza milli jagħti, b’applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tiegħu, benefiċċju soċjali bħall-pensjoni tax-xjuħija lil din il-persuna (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑20 ta’ Mejju 2008, Bosmann, C‑352/06, EU:C:2008:290, punt 31). |
69 |
Fis-sentenza tal‑20 ta’ Mejju 2008, Bosmann (C‑352/06, EU:C:2008:290, punt 32), il-Qorti tal-Ġustizzja, b’riferiment għas-sentenzi tat‑12 ta’ Ġunju 1986, Ten Holder (302/84, EU:C:1986:242), u tal‑10 ta’ Lulju 1986Luijten (60/85, EU:C:1986:307), ippreċiżat li, moqrija fil-kuntesti speċifiċi tagħhom, differenti minn dak tal-kawża prinċipali, dawn is-sentenzi ma jistgħux iservu bħala bażi sabiex jiġi eskluż li Stat Membru, li ma huwiex l-Istat kompetenti u li ma jissuġġettax id-dritt għal benefiċċju tal-familja għal kundizzjonijiet ta’ impjieg u ta’ assigurazzjoni, jista’ jagħti tali benefiċċju lil persuna li tirrisjedi fit-territorju tiegħu, ġaladarba l-possibbiltà ta’ tali għoti tirriżulta effettivament mil-leġiżlazzjoni tiegħu. |
70 |
Issa, billi kkunsidrat li l-Istat Membru mhux kompetenti fir-rigward tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71 ma jistax jissuġġetta d-dritt għal benefiċċju tal-familja għal kundizzjoni ta’ assigurazzjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja sempliċement ikkjarifikat il-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli hekk kif għandu japplika għall-ħaddiema migranti impjegati. Fil-fatt, l-Artikolu 13(2)(a) tar-Regolament Nru 1408/71 jipprevedi li l-persuna li teżerċita impjieg fit-teritorju ta’ Stat Membru hija suġġetta għal-leġiżlazzjoni ta’ dan l-Istat, anki jekk din il-persuna tirrisjedi fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor. Minn dan jirriżulta li, bis-saħħa tal-prinċipju ta’ uniċità tal-leġiżlazzjoni applikabbli, l-Istat Membru li fih jirrisjedi l-ħaddiem migrant ma jistax jimponi obbligu ta’ assigurazzjoni fuq dan il-ħaddiem mingħajr ma jqiegħed inkwistjoni s-sistema ta’ koordinazzjoni prevista fl-Artikolu 48 TFUE. |
71 |
Tali obbligu ta’ assigurazzjoni, li jinvolvi l-ħlas ta’ kontribuzzjonijiet, impost minn Stat Membru mhux kompetenti, fir-rigward tal-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71, jgħaddi mir-riskju li jimponi fuq il-ħaddiem migrant li jikkontribwixxi għas-sistemi ta’ sigurtà soċjali ta’ żewġ Stati Membri differenti, liema fatt ikun kuntrarju għall-prinċipju ta’ uniċità li l-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-intenzjoni li jistabbilixxi. |
72 |
Madankollu, iċ-ċirkustanza li l-Istat Membru mhux kompetenti taħt l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71 ma jistax jissuġġetta d-dritt għal benefiċċju tal-familja għal kundizzjoni ta’ assigurazzjoni ma tistax tinftiehem fis-sens li kull sħubija ta’ ħaddiem migrant hija pprojbita f’dan l-Istat Membru. Fil-fatt l-Istat Membru ta’ residenza jista’, fuq il-bażi ta’ kriterju ta’ rabta differenti taċ-ċirkustanzi ta’ impjieg jew ta’ assigurazzjoni, jagħti benefiċċji soċjali, u b’mod partikolari benefiċċji tax-xjuħija, lil persuna li tirrisjedi fit-territorju tagħha, ġaladarba l-possibbiltà ta’ tali għoti tirriżulta effettivament mil-leġiżlazzjoni tagħha. |
73 |
Mit-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑95/18 jirriżulta li, konformement mad-dritt nazzjonali applikabbli matul il-perijodu inkwistjoni fil-kawża prinċipali, il-konjuġi ta’ H. D. Giesen kienet assigurata fuq il-bażi tal-AOW bħala residenti fil-Pajjiżi l-Baxxi matul dan il-perijodu. Għaldaqstant il-kriterju ta’ rabta meħud inkunsiderazzjoni minn din il-leġiżlazzjoni kien il-post ta’ residenza tal-ħaddiem migrant. |
74 |
Waqt is-seduta għas-sottomissjonijiet orali, il-Gvern tal-Pajjiżi l-Baxxi madankollu indika li l-ħlas ta’ kontribuzzjonijiet kien neċessarju għall-għoti ta’ benefiċċji tax-xjuħija u li, fid-data tal-fatti inkwistjoni fil-kawża prinċipali fil-Kawża C‑95/18, is-sempliċi kundizzjoni ta’ residenza ma kinitx suffiċjenti sabiex persuna tirċievi tali benefiċċji. Għaldaqstant hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk, fid-data tal-fatti inkwistjoni fil-Kawża C‑95/18, il-konjuġi ta’ H. D. Giesen kellhiex id-dritt għal benefiċċji tax-xjuħija indipendentement minn obbligu ta’ kontribuzzjoni. |
75 |
Jeħtieġ ulterjorment li jiġi spjegat li mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-Artikoli 45 u 48 TFUE, bħar-Regolament Nru 1408/71 adottat għall-implimentazzjoni tagħhom, għandhom b’mod partikolari bħala għan li jevitaw li ħaddiem li jagħmel użu mid-dritt tiegħu ta’ moviment liberu jiġi ttrattat, mingħajr ġustifikazzjoni oġġettiva, b’mod inqas favorevoli minn dak li jkun żvolġa l-karriera kollha tiegħu fi Stat Membru wieħed (sentenza tat‑12 ta’ Ġunju 2012, Hudzinski u Wawrzyniak, C‑611/10 u C‑612/10, EU:C:2012:339, punt 80 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
76 |
Issa, dan ikun il-każ li kieku l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali kellha tkun inqas favorevoli fil-konfront tal-ħaddiem migrant meta mqabbel ma’ dawk li jeżerċitaw l-attivitajiet kollha tagħhom fl-Istat Membru fejn din il-leġiżlazzjoni tapplika u fejn din tasal tobbliga lil dan il-ħaddiem iħallas kontribuzzjonijiet ta’ sigurtà soċjali mhux rimborsabbli, liema fatt għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju. |
77 |
Mill-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti jirriżulta li l-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1408/71, għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li Stat Membru li fit-territorju tiegħu jirrisjedi ħaddiem migrant u li ma huwiex kompetenti fuq il-bażi ta’ dan l-artikolu jissuġġetta l-għoti ta’ dritt għal pensjoni tax-xjuħija lil dan il-ħaddiem migrant għal obbligu ta’ assigurazzjoni, li jinvolvi l-ħlas ta’ kontribuzzjonijiet obbligatorji. |
Fuq l-ispejjeż
78 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.