1.

Din it-talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mill-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat, Franza), tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(2), (3) u (5), kif ukoll tal-Artikolu 19(1) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE tas‑17 ta’ Mejju 1977 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima ( 2 ) (iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”), kif ukoll tal-Artikoli 168, 169, 173 sa 175 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat‑28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud ( 3 ).

2.

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn il-kumpannija Morgan Stanley & Co International plc (iktar ’il quddiem “Morgan Stanley”) u l-amministrazzjoni fiskali Franċiża, dwar it-tnaqqis tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) imħallsa mill-fergħa, irreġistrata fi Franza għall-pagament tal-VAT, ta’ Morgan Stanley (iktar ’il quddiem il-“fergħa Franċiża”), għall-finijiet tat-tranżazzjonijiet imwettqa fi Franza, minn naħa, u tas-servizzi għall-benefiċċju tas-sede li tinsab f’Londra, fir-Renju Unit (iktar ’il quddiem is-“sede ta’ Londra”), min-naħa l-oħra.

3.

B’mod iktar preċiż, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-fergħa Franċiża kienet is-suġġett ta’ żewġ verifiki tal-kontabbiltà li jirrigwardaw, fil-qasam tal-VAT, il-perijodi mill‑1 ta’ Diċembru 2002 sat‑30 ta’ April 2005 kif ukoll mill‑1 ta’ Diċembru 2005 sat‑30 ta’ April 2009 ( 4 ).

4.

Mat-twettiq ta’ dawn il-verifiki, l-amministrazzjoni fiskali Franċiża kkonstatat li l-fergħa Franċiża, stabbiliment stabbli taħt ir-regoli applikabbli fil-qasam tal-VAT, kienet twettaq, minn naħa, tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji għall-klijenti lokali tagħha, li għalihom, konformement mad-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u tad-Direttiva 2006/112 ittrasposti mill-code général des impôts français (il-Kodiċi Ġenerali tat-Taxxa Franċiż, iktar ’il quddiem iċ-“CGI”) ( 5 ), hija kienet għażlet is-suġġettar għall-VAT u, min-naħa l-oħra, tas-servizzi għall-benefiċċju tas-sede ta’ Londra fejn hija kienet tirċievi ħlasijiet bħala korrispettiv għal dan ( 6 ). Il-fergħa Franċiża naqqset il-VAT kollha li kienet tapplika għall-ispejjeż relatati ma’ dawn iż-żewġ kategoriji ta’ servizzi.

5.

L-amministrazzjoni fiskali Franċiża qieset li l-VAT imposta fuq l-akkwist ta’ oġġetti u servizzi użati esklużivament għat-tranżazzjonijiet interni mwettqa mas-sede ta’ Londra ma setgħetx tingħata dritt għal tnaqqis minħabba li dawn it-tranżazzjonijiet ma kinux jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-VAT. Hija madankollu taċċetta, bħala miżura ta’ kwalifika, it-tnaqqis ta’ parti mit-taxxa inkwistjoni bl-applikazzjoni tat-tnaqqis pro rata applikabbli għas-sede ta’ Londra, bla ħsara għall-esklużjonijiet għad-dritt għal tnaqqis fis-seħħ fi Franza. Fir-rigward tal-ispejjeż imħallta tal-fergħa Franċiża, relatati mat-tranżazzjonijiet imwettqa kemm għall-benefiċċju tal-klijenti proprji tagħha kif ukoll mas-sede ta’ Londra, l-amministrazzjoni fiskali qieset li dawn setgħu jitnaqqsu biss b’mod parzjali u applikat it-tnaqqis pro rata applikabbli għas-sede ta’ Londra, ikkoreġut mid-dħul mill-bejgħ tal-fergħa Franċiża li jagħti dritt għal tnaqqis, bla ħsara għall-esklużjonijiet għad-dritt għal tnaqqis fis-seħħ fi Franza.

6.

Morgan Stanley talbet il-kanċellament tal-istimi tal-pagament tal-VAT imnaqqsa inizjalment, indirizzati mill-amministrazzjoni fiskali, quddiem it-tribunal administratif de Montreuil (il-Qorti Amministrattiva ta’ Montreuil, Franza), li ċaħdet dawn it-talbiet. L-appell ippreżentat mid-deċiżjoni ta’ din il-qorti, min-naħa tiegħu, ġie miċħud mill-cour administrative d’appel de Versailles (il-Qorti Amministrattiva tal-Appell ta’ Versailles) fis-sentenza tagħha tas‑27 ta’ Jannar 2015.

7.

Adit bl-appell minn din is-sentenza, il-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat), fakkar, fl-ewwel lok, is-soluzzjoni maħruġa mid-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481), fir-rigward tal-għoti tad-dritt għal tnaqqis tal-VAT relatat mal-ispejjeż, sostnuti minn fergħa rreġistrata fi Stat Membru, li huma ddedikati, parzjalment, għall-ħtiġijiet tat-tranżazzjonijiet taxxabbli tas-sede stabbilita fi Stat Membru ieħor.

8.

B’kunsiderazzjoni ta’ dan, fit-tieni lok, il-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat) iqis li r-regoli tad-determinazzjoni tat-tnaqqis pro rata ta’ fergħa mqiegħda fis-sitwazzjoni bħal dik ta’ Morgan Stanley madankollu għandhom jiġu ppreċiżati, bit-teħid inkunsiderazzjoni, b’mod partikolari, tas-sentenza tat‑12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), li kienet tirrigwarda, ċertament, fil-fehma tal-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat), ipoteżi differenti. F’dan ir-rigward, il-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat) jistaqsi, minn naħa, fir-rigward tal-ispejjeż sostnuti minn fergħa stabbilita fl-ewwel Stat Membru li huma ddedikati esklużivament għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet tas-sede tagħha stabbilita fi Stat Membru ieħor, jekk id-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u tad-Direttiva 2006/112 jimplikawx li l-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa għandu japplika għal dawn l-ispejjeż jew it-tnaqqis pro rata applikabbli f’dan l-Istat Membru, jew dak tal-Istat Membru fejn hija stabbilita s-sede, jew inkella tnaqqis pro rata speċifiku, b’ispirazzjoni mis-soluzzjoni miżmuma, fil-qasam tad-dritt għal rimbors, fis-sentenza tat‑13 ta’ Lulju 2000, Monte Dei Paschi Di Siena (C‑136/99, EU:C:2000:408), li tgħaqqad flimkien ir-regoli applikabbli fl-Istati Membri ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa u tas-sede, b’mod partikolari fid-dawl tal-eżistenza possibbli ta’ skema ta’ għażla għall-VAT fuq it-tranżazzjonijiet. Min-naħa l-oħra, il-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat) jistaqsi dwar ir-regoli applikabbli fir-rigward tal-ispejjeż sostnuti mill-fergħa kemm għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet tagħha fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha kif ukoll għal dawk tas-sede tagħha, b’mod partikolari fid-dawl tal-kunċett ta’ “spejjeż ġenerali” u ta’ tnaqqis pro rata.

9.

Il-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat), f’dawn iċ-ċirkustanzi, iddeċieda li jissospendi l-proċeduri quddiemu u jagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

10.

Dawn id-domandi kienu s-suġġett ta’ osservazzjonijiet bil-miktub mingħand Morgan Stanley, il-Gvern Franċiż u l-Gvern Portugiż, kif ukoll mill-Kummissjoni Ewropea. Dawn il-partijiet instemgħu permezz tas-sottomissjonijiet orali tagħhom matul is-seduta tal‑1 ta’ Marzu 2018, bl-eċċezzjoni tal-Gvern Portugiż li ma kienx irrappreżentat.

11.

Għandhom isiru xi osservazzjonijiet preliminari qabel ma jiġu eżaminati d-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju, partikolarment fir-rigward tal-premessi li dawn id-domandi saru fuq il-bażi tagħhom.

12.

Qabel kollox, huwa stabbilit li l-fergħa Franċiża tikkostitwixxi stabbiliment stabbli għall-finijiet tal-VAT. Fi kliem ieħor, din is-sitwazzjoni hija distinta mill-perspettiva fattwali minn dik li tat lok għas-sentenza tat‑13 ta’ Lulju 2000, Monte Dei Paschi Di Siena (C‑136/99, EU:C:2000:408, punt 15), imsemmija mill-qorti tar-rinviju. Fil-fatt, f’din il-kawża, l-uffiċċju Franċiż ta’ rappreżentanza tal-bank Taljan Monte Dei Paschi di Siena ma kienx jikkostitwixxi, fi Franza, tali stabbiliment stabbli, li, għaldaqstant, kien jimplika li kienu japplikaw biss id-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva kif ukoll dawk tat-Tmien Direttiva 79/1072/KEE ( 7 ), relatati mar-rimbors tal-VAT imħallsa fi Franza. F’din il-kawża, hija biss kwistjoni ta’ dritt għal tnaqqis tal-VAT mitlub mill-fergħa Franċiża, bħala stabbiliment stabbli ta’ Morgan Stanley, u dan huwa s-suġġett tat-talba għal deċiżjoni preliminari mressqa lill-Qorti tal-Ġustizzja. Madankollu diġà rrid nenfasizza li, bl-eċċezzjoni ta’ din id-differenza ta’ fatt, it-tagħlim li jista’ jinsilet mis-sentenza tat‑13 ta’ Lulju 2000, Monte Dei Paschi Di Siena (C‑136/99, EU:C:2000:408), huwa utli ħafna, hekk kif jien se nerġa’ nirreferi għalih iktar ’il quddiem, fir-rigward tad-dritt għal tnaqqis tal-VAT, peress li l-prinċipji li jirregolaw dan id-dritt u r-rimbors tal-VAT huma identiċi ( 8 ).

13.

Sussegwentement, minkejja l-fatt li l-fergħa Franċiża għażlet is-suġġettar għall-VAT fi Franza tal-attività bankarja u finanzjarja tagħha, konformement mal-possibbiltà prevista mill-ewwel paragrafu tat-Taqsima Ċ tal-Artikolu 13 tas-Sitt Direttiva u mill-Artikolu 137(1) tad-Direttiva 2006/112, it-tnejn li huma ttrasposti fiċ-CGI, la l-qorti tar-rinviju u lanqas il-partijiet li pparteċipaw fil-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja ma pproduċew elementi li jippermettu li jitqies li dan l-istabbiliment stabbli jgawdi minn awtonomija sħiħa fil-konfront tas-sede ta’ Londra fis-sens fejn il-fergħa Franċiża tassumi r-riskju marbut mal-attività ekonomika li hija twettaq. Għalhekk huwa raġonevoli, bħalma jinnota l-Gvern Portugiż, li jiġi preżunt li l-fergħa Franċiża ma hijiex, bħala tali, “persuna taxxabbli”, fis-sens tal-Artikolu 4(1) tas-Sitt Direttiva u tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva 2006/112, jiġifieri li, għall-kuntrarju tas-sussidjarja ta’ kumpannija, hija ma tissodisfax il-kundizzjoni li teżerċita, “b’mod indipendenti”, attività ekonomika, ikunu xi jkunu l-iskop u r-riżultati ta’ dik l-attività ( 9 ). Min-naħa l-oħra, tali attività ekonomika indipendenti titwettaq mill-entità li tifforma l-fergħa Franċiża mas-sede ta’ Londra, b’tali mod li, konformement mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, hija din l-entità li għandha titqies bħala persuna taxxabbli waħda, għall-finijiet tal-interpretazzjoni tar-regoli relatati mal-VAT ( 10 ). Il-partijiet li ppreżentaw osservazzjonijiet fil-kawża ineżami jaqblu ma’ dan. Din il-ġurisprudenza madankollu ma tikkonċernax b’mod espliċitu d-dritt għal tnaqqis tal-VAT u għalhekk ma tistax tikkostitwixxi punt ta’ tluq tar-raġunament li għandu jsir fil-kawża ineżami.

14.

Fl-aħħar nett, dan il-punt iwassalni biex nifformula żewġ kummenti preliminari tal-aħħar li t-tnejn li huma jolqtu d-delimitazzjoni tad-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju.

15.

Fl-ewwel lok, huwa importanti li jiġi osservat li l-qorti tar-rinviju ma tistaqsix lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar id-dritt għal tnaqqis tal-VAT imposta fuq l-ispejjeż imwettqa mill-fergħa Franċiża ddedikati jew li jikkontribwixxu esklużivament għat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji, tal-output, imwettqa għall-benefiċċju tal-klijenti Franċiżi tagħha, li għalihom ġiet eżerċitata l-possibbiltà ta’ ssuġġettar għall-VAT imsemmija iktar ’il fuq. Fil-fatt, bħalma fakkret il-Kummissjoni matul is-seduta, dan il-punt ma huwiex is-suġġett tat-tilwima quddiem il-qrati Franċiżi peress li l-amministrazzjoni fiskali, jidher, li qatt ma qajmet dubju dwar id-dritt li titnaqqas kompletament il-VAT, tal-input, imposta fuq tali spejjeż. Għandha tittieħed nota ta’ dan. Għalkemm m’iniex ser nerġa’ nittratta t-trattament fiskali ta’ dawn l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa Franċiża, xorta jibqa’ l-fatt li hija l-eżistenza nnifisha ta’ dawn it-tranżazzjonijiet, li tagħti dritt għal tnaqqis fi Franza minħabba l-possibbiltà eżerċitata mill-fergħa Franċiża, li tifforma parti kbira mit-talbiet ta’ Morgan Stanley, li tinvoka t-tnaqqis sħiħ tal-VAT imposta fuq l-ispejjeż l-oħra kollha sostnuti minn din il-fergħa. Fil-fatt, skont Morgan Stanley, huwa esklużivament b’kunsiderazzjoni tat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji mwettqa mill-fergħa fi Franza li din il-kumpannija tqis li tista’ tibbenefika mit-tnaqqis sħiħ tal-VAT imposta, minn naħa, fuq l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa Franċiża ddedikati esklużivament għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet tas-sede ta’ Londra (li huma s-suġġett tal-ewwel domanda preliminari) u, min-naħa l-oħra, fuq l-ispejjeż imsejħa mħallta, jiġifieri dawk kemm għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet ta’ din il-fergħa kif ukoll tal-imsemmija sede (li huma s-suġġett tat-tieni domanda preliminari).

16.

Fit-tieni lok, u fir-rigward ta’ dawn iż-żewġ domandi, bħal Morgan Stanley, il-Gvern Franċiż kif ukoll il-Kummissjoni, ninnota li l-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat) ma staqsiex lill-Qorti tal-Ġustizzja b’mod espliċitu dwar l-interpretazzjoni miżmuma mill-cour administrative d’appel de Versailles (il-Qorti Amministrattiva tal-Appell ta’ Versailles) li skontha, minħabba li l-fergħa Franċiża ma tistax tiġi kklassifikata bħala “persuna taxxabbli” ( 11 ), l-ispejjeż imwettqa minn din tal-aħħar esklużivament għall-benefiċċju tas-sede ta’ Londra ma jikkontribwixxux għal tranżazzjonijiet li jinsabu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-VAT u għalhekk ma jistgħux iwasslu għal dritt għal tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa ( 12 ).

17.

F’dan ir-rigward, bħalma nnotajt fil-punt 7 ta’ dawn il-konklużjonijiet, il-qorti tar-rinviju tillimita ruħha, fil-fatt, sabiex tfakkar, fil-motivazzjoni tat-talba għal deċiżjoni preliminari, id-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481), minn fejn tiġi dedotta b’mod ċar, fil-fehma tiegħi, iċ-ċaħda tal-interpretazzjoni miżmuma mill-cour administrative d’appel de Versailles (il-Qorti Amministrattiva tal-Appell ta’ Versailles), li skontha t-tranżazzjonijiet interni bejn fergħa u s-sede tagħha jostakolaw, bħala tali, it-tnaqqis tal-VAT imposta fuq l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa għall-benefiċċju tas-sede tagħha. Fil-fatt, f’dan id-digriet, il-Qorti tal-Ġustizzja affermat li l-Artikolu 168 u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 ‐ li, infakkar, huma t-tnejn li huma relatati mal-“oriġini u [l-i]skop tad-dritt ta’ tnaqqis” ‐ għandhom jiġu interpretati fis-sens “li fergħa, irreġistrata fi Stat Membru għall-ħlas [tal-VAT], ta’ kumpannija stabbilita fi Stat Membru ieħor u li twettaq prinċipalment tranżazzjonijiet interni, mhux suġġetti għal [din it-taxxa], għall-benefiċċju ta’ din il-kumpanija iżda wkoll, kultant, tranżazzjonijiet taxxabbli fl-Istat Membru tagħha ta’ reġistrazzjoni, hija intitolata li tnaqqas il-VAT tal-input […] imħallsa f’dan l-aħħar Stat, fuq l-oġġetti u s-servizzi użati għall-bżonnijiet tat-tranżazzjonijiet taxxabbli tal-imsemmija kumpannija, magħmula fl-Istat Membru l-ieħor fejn din tal-aħħar hija stabbilita” ( 13 ). Fi kliem ieħor, l-eżistenza ta’ tranżazzjonijiet jew ta’ fluss intern bejn il-fergħa rreġistrata fi Stat Membru u s-sede li tinsab fi Stat Membru ieħor ma timplikax, fil-prinċipju, li l-persuna taxxabbli waħda fformata minn dawn iż-żewġ entitajiet tista’ tiġi rrifjutata d-dritt li tnaqqas il-VAT, tal-input, imposta fuq l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa għall-benefiċċju tat-tranżazzjonijiet taxxabbli mwettqa mis-sede. Fil-fatt, dawn il-flussi huma marbuta mal-attività ekonomika tal-istess persuna taxxabbli; fejn il-karattru oneruż ikun nieqes, għalhekk ma jkunx hemm tranżazzjoni. L-assenza ta’ tranżazzjoni teskludi, fid-definizzjoni tagħha, li din tirrigwarda tranżazzjoni li ma taqax fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-VAT.

18.

Ċertament jeżistu differenzi bejn il-kawża ineżami u dik li tat lok għad-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481), peress li filwaqt li, fil-kawża li tat lok għal dan id-digriet, it-tranżazzjonijiet kollha tal-output imwettqa mis-sede kienu, apparentement, taxxabbli, fil-kawża ineżami, il-konċentrazzjoni tal-qorti tar-rinviju fuq it-tnaqqis pro rata tfisser, fid-definizzjoni tagħha, li jeżistu kemm tranżazzjonijiet ekonomiċi, tal-output, li jagħtu dritt għat-tnaqqis, kif ukoll xi wħud li ma jagħtux dritt ( 14 ). Madankollu, f’dan l-istadju tal-analiżi, ninnota li, billi ma jitlobx b’mod espliċitu kjarifika supplimentari fir-rigward tal-assenza ta’ effett (jew tan-newtralità) tal-flussi interni bejn fergħa u s-sede tagħha fuq l-għoti u l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT imposta fuq l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa għall-benefiċċju tas-sede, il-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat) jidher li jitlaq mill-preżunzjoni li d-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481), jikkostitwixxi bażi suffiċjenti biex tiġi ċċensurata l-interpretazzjoni miżmuma mill-cour administrative d’appel de Versailles (il-Qorti Amministrattiva tal-Appell ta’ Versailles).

19.

Għalhekk huwa possibbli li r-risposti għad-domandi magħmula jiġu limitati mill-perspettiva tal-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(5) u l-Artikolu 19(1) tas-Sitt Direttiva u mill-Artikoli 173 sa 175 tad-Direttiva 2006/112 li jiddefinixxu r-regoli relatati mat-tnaqqis pro rata.

20.

Madankollu żewġ raġunijiet prinċipali jwassluni biex nipproponi li tiġi miċħuda tali delimitazzjoni tar-risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja.

21.

L-ewwel nett, nosserva li l-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat) ifformula l-ewwel domanda preliminari tiegħu mhux biss b’riferiment għad-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u tad-Direttiva 2006/112 relatati mat-tnaqqis pro rata, iżda wkoll għall-Artikolu 17(2) u (3) tas-Sitt Direttiva u għall-Artikoli 168 u 169 tad-Direttiva 2006/112 li jirregolaw l-“oriġini u [l-i]skop tad-dritt ta’ tnaqqis”. Għalhekk il-qorti tar-rinviju tidher li qiegħda titlob b’mod impliċitu konferma tal-interpretazzjoni ta’ dawn l-aħħar dispożizzjonijiet miżmuma mill-Qorti tal-Ġustizzja fid-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481).

22.

It-tieni nett, mid-dibattiti li żvolġew quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-partijiet għall-kawża jisiltu konsegwenzi ġuridiċi differenti tal-karattru newtrali tal-flussi interni bejn il-fergħa Franċiża u s-sede f’Londra dwar l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa, b’mod partikolari fir-rigward tal-kwistjoni dwar liema tranżazzjonijiet tal-output mat-terzi għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni. Fil-fatt, filwaqt li Morgan Stanley tqis, essenzjalment, li l-assenza ta’ effett tal-flussi interni bejn il-fergħa Franċiża u s-sede f’Londra dwar l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa, timplika li l-uniċi tranżazzjonijiet mat-terzi kkonċernati huma dawk imwettqa mill-fergħa Franċiża, li għandha twassal biex tagħtiha tnaqqis sħiħ tal-VAT, il-Gvern Franċiż u l-Gvern Portugiż kif ukoll il-Kummissjoni jsostnu l-kuntrarju. Għal dawn il-partijiet interessati, l-assenza ta’ effett tal-imsemmija flussi interni fuq id-dritt għal tnaqqis tal-VAT tinkludi l-konsegwenza li t-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa mis-sede ta’ Londra mat-terzi, li jikkontribwixxu għalihom l-ispejjeż imwettqa mill-fergħa Franċiża, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni wkoll biex jiġi ddeterminat l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT imposta fuq l-ispejjeż tal-imsemmija fergħa, li, min-naħa tiegħu, jimplika approċċ iktar sfumat (minn dak ippropost minn Morgan Stanley) fir-rigward tal-VAT tal-input li tista’ titnaqqas.

23.

Konsegwentement, inqis li, biex tkun utli bis-sħiħ, ir-risposta għat-talba għal deċiżjoni preliminari għandha tinkludi kunsiderazzjonijiet dwar l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-persuna taxxabbli, f’sitwazzjoni bħal dik fl-oriġini tal-kawża ineżami, li għandha tkun ukoll ta’ natura li tiffaċilita r-risposta li għandha tingħata fir-rigward tat-tnaqqis pro rata applikabbli, bħalma sostniet ukoll il-Kummissjoni, essenzjalment, fl-osservazzjonijiet tagħha.

24.

Issa ser ngħaddi għall-eżami tad-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju, b’kunsiderazzjoni li l-ewwel waħda minnhom hija l-iktar waħda delikata.

25.

Infakkar li, permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju titlob l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 17(2), (3) u (5) u tal-Artikolu 19(1) tas-Sitt Direttiva, kif riprodotti fl-Artikoli 168, 169 u 173 sa 175 tad-Direttiva 2006/112. B’mod iktar preċiż, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk dawn id-dispożizzjonijiet jimplikawx li l-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa għandu japplika għall-ispejjeż esklużivament imwettqa minn din tal-aħħar għall-benefiċċju tat-tranżazzjonijiet imwettqa mis-sede, li tinsab fi Stat Membru ieħor, (a) tnaqqis pro rata biss skont it-tranżazzjonijiet li din il-fergħa twettaq fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni u skont ir-regoli applikabbli f’dan l-Istat Membru, (b) tnaqqis pro rata skont ir-regoli applikabbli fl-Istat Membru fejn tinsab is-sede, jew (c) tnaqqis pro rata“speċifiku” li jgħaqqad flimkien ir-regoli applikabbli f’kull Stat Membru kkonċernat, fid-dawl, b’mod partikolari, “tal-eżistenza possibbli ta’ skema ta’ għażla” għall-impożizzjoni tal-VAT fuq it-tranżazzjonijiet.

26.

Filwaqt li Morgan Stanley issostni li l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet imsemmija iktar ’il fuq timplika ż-żamma tal-parti (a) tal-alternattiva spjegata fil-punt preċedenti ta’ dawn il-konklużjonijiet, il-partijiet interessati l-oħra huma tal-opinjoni li l-interpretazzjoni t-tajba ta’ dawn id-dispożizzjonijiet twassal biex jittieħdu inkunsiderazzjoni t-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa mis-sede u biex tinżamm il-parti (c) tal-imsemmija alternattiva.

27.

Bħalma enfasizzaw ġustament il-partijiet interessati, il-fatt li l-ispejjeż tal-fergħa Franċiża huma ddedikati esklużivament għal tranżazzjonijiet tal-output tas-sede ta’ Londra ma jagħti l-ebda informazzjoni dwar l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa. Dan id-dritt jiddependi mill-issuġġettar għall-VAT tat-tranżazzjonijiet tal-output, skont jekk dawn it-tranżazzjonijiet humiex, b’mod sommarju, taxxabbli jew eżenti. Fil-konfigurazzjoni tal-kawża ineżami, dawn it-tranżazzjonijiet, barra minn hekk, jitwettqu fi Stat Membru differenti minn dak fejn twettqu l-ispejjeż jew fejn jintalab it-tnaqqis, li inevitabbilment iwassal, bħalma se nippreċiża iktar ’il quddiem, għall-applikazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112.

28.

Fir-rigward ta’ dawn l-aspetti, se jiġu ttrattati tliet punti biex tingħata risposta utli għall-ewwel domanda. Qabel kollox, se nfakkar il-prinċipji li jirregolaw l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis, fil-kuntest tal-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112, u dan se jippermetti, diġà, li joħroġ xi tagħlim għar-risposta li għandha tingħata għall-ewwel domanda (Taqsima 1). Sussegwentement, ser nindirizza d-diffikultà speċifika tad-determinazzjoni tat-tnaqqis pro rata applikabbli fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa, fid-dawl, b’mod partikolari, tal-portata tas-sentenza tat‑12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), li tinvoka kull waħda mill-partijiet interessati insostenn tal-argumenti minkejja li kompletament opposti (Taqsima 2). Fl-aħħar nett, se nagħti xi żviluppi għall-problema tal-effett ta’ “skema possibbli ta’ għażla”, imsemmija fl-aħħar tal-ewwel domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju (Taqsima 3).

29.

Id-dritt għal tnaqqis tal-VAT tal-input ivarja skont l-użu li għalih huma ddestinati l-oġġetti u s-servizzi inkwistjoni ( 15 ).

30.

Fl-ewwel lok, fil-fatt, skont l-Artikolu 17(2) tas-Sitt Direttiva u l-Artikolu 168(a) tad-Direttiva dwar il-VAT, meta persuna taxxabbli takkwista oġġetti jew servizzi maħsuba għat-twettiq esklużiv ta’ tranżazzjonijiet tal-output taxxabbli, jingħatalha d-dritt li tnaqqas il-VAT kollha imposta fuq l-akkwist tal-imsemmija oġġetti jew servizzi.

31.

Konformement mal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u mal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112, din il-loġika tal-iskema ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa tapplika wkoll fil-każ fejn l-oġġetti jew is-servizzi inkwistjoni jintużaw għall-ħtiġijiet ta’ tranżazzjonijiet ekonomiċi, tal-output, li twettqu barra mill-Istat Membru li fih il-VAT hija dovuta jew imħallsa, li kien jagħti dritt għal tnaqqis kieku dawn it-tranżazzjonijiet kienu twettqu f’dak l-Istat Membru ( 16 ).

32.

Fl-istess sens, bħalma diġà semmejt, fid-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li d-dritt għal tnaqqis tal-VAT, li jirriżulta mill-applikazzjoni tal-Artikoli 168 u 169(a) tad-Direttiva 2006/112, kellu jingħata lill-fergħa Pollakka ta’ kumpannija Slovakka li kienet twettaq prinċipalment tranżazzjonijiet interni, mhux suġġetti għall-VAT, għall-benefiċċju ta’ din il-kumpannija, iżda wkoll kultant tranżazzjonijiet taxxabbli fil-Polonja, imposta fuq l-oġġetti u s-servizzi użati għall-ħtiġijiet ta’ tranżazzjonijiet taxxabbli tal-imsemmija kumpannija, imwettqa fis-Slovakkja.

33.

Għalhekk, konformement mal-ispirtu u l-iskop tas-sistema tal-VAT ( 17 ), il-fergħa għandha għalhekk tkun meħlusa mill-piż tal-VAT li kienet imposta bħala taxxa tal-input fuq l-ispejjeż imwettqa biex jiġu akkwistati l-oġġetti u s-servizzi, peress li dawn l-ispejjeż huma parti mill-elementi kostituttivi tal-prezz tat-tranżazzjonijiet intaxxati bħala taxxa tal-output li jagħtu dritt għal tnaqqis ( 18 ), anki meta dawn l-aħħar tranżazzjonijiet jitwettqu fl-Istat Membru tas-sede tal-persuna taxxabbli, sakemm, konformement mal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u mal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112, dawn it-tranżazzjonijiet ikollhom dritt għal tnaqqis kieku dawn twettqu fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa.

34.

Fil-fatt, bla ħsara għall-fatt li tiġi ssodisfatta din l-aħħar kundizzjoni, il-VAT għandha tkun tista’ titnaqqas peress li l-oġġetti u s-servizzi akkwistati tal-input għandhom rabta diretta u immedjata ma’ tranżazzjonijiet tal-output li jagħtu dritt għal tnaqqis ( 19 ).

35.

Bħalma enfasizzat ġustament il-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet tagħha u bħalma jirriżulta mid-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481, punti 40 u 41), l-għan ta’ dawn id-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u tad-Direttiva 2006/112 huwa li d-dritt għal tnaqqis li hija intitolata għalih persuna taxxabbli fi Stat Membru ma jiġix limitat biss għas-sitwazzjonijiet purament interni, filwaqt li jiġi estiż il-benefiċċju ta’ dan id-dritt meta l-persuna taxxabbli teżerċita l-attivitajiet tagħha fit-territorju ta’ diversi Stati Membri.

36.

Ma hemm l-ebda dubju li l-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u l-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 jestendu l-portata territorjali tad-dritt għal tnaqqis, filwaqt li jinkludu t-teħid inkunsiderazzjoni tat-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa barra mill-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jintalab il-benefiċċju tad-dritt għal tnaqqis.

37.

Madankollu tqum il-kwistjoni dwar jekk l-artikoli ċċitati iktar ’il fuq jistgħux jiġu interpretati bħala li jwessgħu wkoll il-portata materjali ta’ tali dritt.

38.

Fil-fatt, filwaqt li l-Artikolu 17(2) tas-Sitt Direttiva u l-Artikolu 168 tad-Direttiva 2006/112 jagħtu lill-persuna taxxabbli d-dritt għal tnaqqis għall-“oġġetti u s-servizzi li huma użati għall-ħtiġijiet tat-tranżazzjonijiet taxxabbli tagħha” fi Stat Membru wieħed, l-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u l-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 jikkomplementaw dan id-dritt, filwaqt li jagħtu t-tnaqqis lill-persuna taxxabbli sa fejn l-oġġetti u s-servizzi jintużaw għall-ħtiġijiet “tat-transazzjonijiet” ekonomiċi tagħha fi Stat Membru ieħor (bla ħsara għall-fatt li kien ikollhom dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru fejn il-VAT hija dovuta jew imħallsa), u mhux biss tat-“transazzjonijiet taxxabbli” tagħha.

39.

Interpretazzjoni b’mod wiesa’ tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 taħbi l-ħtieġa li jiġu ddelimitati preċiżament l-ispejjeż imwettqa fi Stat Membru, skont l-assenjazzjoni tagħhom għal tranżazzjonijiet taxxabbli jew eżenti tal-output fi Stat Membru ieħor. Fil-fatt, f’din il-perspettiva, l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tat-taxxa tal-input jiddependi biss, fl-aħħar mill-aħħar, mill-kwistjoni jekk it-tranżazzjonijiet ekonomiċi inkwistjoni, tal-output, kinux jagħtu dritt għal tnaqqis kieku dawn twettqu fl-Istat Membru fejn ġew sostnuti l-ispejjeż tal-input.

40.

Minkejja li din il-problema ma toħroġx b’mod ċar mid-dibattiti li żvolġew quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, din xorta waħda tista’ tingħata ċerta importanza fil-kawża prinċipali u għandha tingħata tweġiba għaliha. Fil-fatt, bħalma diġà semmejt, Morgan Stanley għażlet lil Franza għall-issuġġettar għall-VAT tat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji tagħha mwettqa f’dan l-Istat Membru. Konsegwentement, iż-żamma tal-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 spjegati fiż-żewġ punti preċedenti ta’ dawn il-konklużjonijiet, tista’ tfisser li ftit li xejn huwa importanti li l-ispejjeż tal-fergħa Franċiża, li kkontribwixxew għat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji tas-sede ta’ Londra, ikunu ddedikati jew le għal tranżazzjonijiet eżenti jew taxxabbli fir-Renju Unit peress li, fl-aħħar mill-aħħar, l-istess tip ta’ tranżazzjonijiet kienu jagħtu dritt għal tnaqqis kieku dawn twettqu mill-fergħa Franċiża fi Franza, minħabba il-possibbiltà li għażlet din il-fergħa.

41.

Indipendentement mill-preżunzjonijiet fattwali li huwa bbażat fuqhom ir-raġunament preċedenti ( 20 ), ninnota li madankollu din l-interpretazzjoni tal-artikoli ċċitati iktar ’il fuq taż-żewġ direttivi dwar il-VAT ma nżammitx mill-Qorti tal-Ġustizzja.

42.

Għalhekk, mis-sentenza tat‑13 ta’ Lulju 2000, Monte Dei Paschi Di Siena (C‑136/99, EU:C:2000:408, punti 27 u 28) jirriżulta li l-Qorti tal-Ġustizzja bl-ebda mod ma kellha l-intenzjoni li tiċħad in-neċessità li tiġi identifikata l-assenjazzjoni tat-tranżazzjonijiet tal-output, skont jekk humiex taxxabbli jew eżenti fl-Istat Membru fejn jitwettqu, għall-benefiċċju tal-unika kwistjoni jekk dawn it-tranżazzjonijiet kollha kinux jagħtu dritt għal tnaqqis tal-VAT fl-Istat Membru fejn intalab ir-rimbors (jew it-tnaqqis). Fil-fatt, il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li l-applikazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva kienet timplika, f’din il-kawża, li, “fil-każ ta’ persuna taxxabbli li twettaq tranżazzjonijiet taxxabbli u tranżazzjonijiet eżenti fl-Istat Membru fejn hija stabbilita, hemm lok li jiġi eżaminat jekk dawk tal-ewwel jagħtux ukoll dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru tar-rimbors fl-ipoteżi fejn dawn ikunu twettqu fih” ( 21 ).

43.

Fi kliem ieħor, f’konfigurazzjoni bħal dik tal-kawża ineżami, l-ewwel stadju tar-raġunament, li jikkonsisti fl-identifikazzjoni ta’ liema tip ta’ tranżazzjonijiet (li jagħtu dritt għal tnaqqis jew le), imwettqa fl-Istat Membru fejn tinsab is-sede, huma relatati mal-ispejjeż tal-input, huwa neċessarju fil-każijiet kollha. Fil-fatt, it-tieni stadju, relatat, mal-kwistjoni ta’ jekk tali tranżazzjonijiet kinux jagħtu wkoll dritt għal tnaqqis kieku dawn twettqu fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa, jibda biss jekk dawn it-tranżazzjonijiet jagħtu dritt għal tnaqqis f’dan l-Istat Membru.

44.

Minn dan isegwi wkoll li, għalkemm l-ispejjeż tal-input huma ddedikati għal tranżazzjonijiet tas-sede li huma kompletament eżenti fl-Istat Membru fejn tinsab is-sede, it-tnaqqis jista’ jiġi rrifjutat kompletament, mingħajr ma jkun meħtieġ li jiġi vverifikat jekk dawn it-tranżazzjonijiet kinux jagħtu dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru fejn tinsab il-fergħa.

45.

Din l-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva ġiet ikkonfermata fis-sentenza tat‑22 ta’ Diċembru 2010, RBS Deutschland Holdings (C‑277/09, EU:C:2010:810, punti 36 u 37). F’din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja fil-fatt eskludiet id-dritt għal tnaqqis tal-VAT, tal-input sostnuta fi Stat Membru għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet tal-output fi Stat Membru ieħor, unikament fejn dawn l-aħħar tranżazzjonijiet kienu eżenti mill-VAT f’dan l-aħħar Stat Membru ( 22 ), indipendentement mill-kwistjoni jekk, fl-ewwel Stat Membru, dawn it-tranżazzjonijiet kinux jagħtu dritt għal tnaqqis kieku twettqu fih.

46.

Dan l-approċċ huwa koerenti, mill-inqas, man-neċessità li tiġi vverifikata, sabiex jiġi rrikonoxxut dritt għal tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa, l-eżistenza, fil-prinċipju, ta’ rabta diretta u immedjata bejn l-akkwist ta’ oġġetti jew servizzi tal-input mill-persuna taxxabbli u t-tranżazzjonijiet tal-output tagħha li jagħtu dritt għal tnaqqis.

47.

Bl-istess mod, il-fatt li d-dritt għal tnaqqis li hija intitolata għalih persuna taxxabbli fi Stat Membru ma jiġix limitat biss għas-sitwazzjonijiet purament interni, filwaqt li jiġi estiż il-benefiċċju ta’ dan id-dritt meta l-persuna taxxabbli teżerċita l-attivitajiet tagħha fit-territorju ta’ diversi Stati Membri, huwa konformi mal-prinċipju ta’ newtralità li jiggwida l-interpretazzjoni tar-regoli tas-sistema tal-VAT.

48.

Ċertament, l-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u l-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 jimponu rekwiżit supplimentari, jiġifieri li d-dritt għal tnaqqis jista’ jiġi rrifjutat mill-Istat Membru fejn jintalab il-benefiċċju tat-tnaqqis jekk it-tranżazzjonijiet tal-output tal-persuna taxxabbli ‐ li madankollu jagħtu dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru fejn dawn jitwettqu ‐ madankollu ma jagħtux tali dritt fl-ewwel Stat Membru jekk kienu twettqu fih ( 23 ).

49.

Dan ir-rekwiżit supplimentari jfisser, fil-fehma tiegħi, in-neċessità li jinsab punt ta’ bilanċ bejn, minn naħa, il-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT u, min-naħa l-oħra, it-tqassim razzjonali fl-isferi ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri dwar il-VAT ( 24 ) u l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament. Fil-fatt, għalkemm, skont l-ewwel prinċipju, persuna taxxabbli li tifrex l-attivitajiet tagħha fit-territorju ta’ diversi Stati Membri ma tistax tiġi rrifjutata, minħabba dan is-sempliċi fatt, id-dritt li titnaqqas il-VAT tal-input imħallsa, xorta jibqa’ l-fatt li din il-persuna taxxabbli ma tistax tibbenefika, fl-Istat Membru fejn titlob it-tnaqqis tal-VAT, bl-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni fiskali tal-imsemmi Stat Membru, minn trattament iktar favorevoli mill-persuni taxxabbli li jwettqu l-attivitajiet ekonomiċi kollha tagħhom fit-territorju ta’ dan l-istess Stat Membru.

50.

Prinċipji analogi jiggwidaw l-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 173(1) tad-Direttiva 2006/112, li jistabbilixxu s-sistema applikabbli għad-dritt għal tnaqqis meta l-persuna taxxabbli tuża oġġetti jew servizzi biex twettaq kemm tranżazzjonijiet li jagħtu dritt għal tnaqqis ‐ intiżi, rispettivament, fl-Artikolu 17(2) u (3) tas-Sitt Direttiva u fl-Artikoli 168 u 169 tad-Direttiva 2006/112 ‐ kif ukoll tranżazzjonijiet li ma jagħtux tali dritt.

51.

F’tali każ, it-tnaqqis huwa ammess biss għall-parti tal-VAT li hija proporzjonali mal-ammont tal-ewwel tranżazzjonijiet taxxabbli, u d-dritt għal tnaqqis huwa kkalkolat skont pro rata ddeterminata konformement mal-Artikolu 19 tas-Sitt Direttiva u l-Artikoli 174 u 175 tad-Direttiva 2006/112 ( 25 ).

52.

Ir-riferiment, permezz tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva għall-Artikolu 17(2) u (3) ta’ din id-direttiva kif ukoll skont l-Artikolu 173(1) tad-Direttiva 2006/112 għall-Artikoli 168 u 169 ta’ din tal-aħħar, jimplika għal darba oħra, fil-prinċipju, li jiġi eżaminat, sabiex jiġi ddeterminat l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis ta’ persuna taxxabbli, għal liema kategorija ta’ tranżazzjonijiet ‐ jiġifieri, dawk li jagħtu dritt għal tnaqqis jew dawk li ma jagħtux tali dritt ‐ huma ddedikati l-ispejjeż tal-input li din tal-aħħar wettqet u li għalihom ħallset il-VAT, inkluż meta t-tranżazzjonijiet inkwistjoni jitwettqu fi Stat Membru ieħor. F’tali xenarju, l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis jiddependi, proporzjonalment, mill-assenjazzjoni tal-ispejjeż tal-input imwettqa mill-persuna taxxabbli għat-tranżazzjonijiet tal-output tagħha li jagħtu dritt għal tnaqqis, sakemm dawn it-tranżazzjonijiet jagħtu dritt għal tnaqqis ukoll fl-Istat Membru fejn hija dovuta jew fejn tħallset il-VAT jekk dawn kienu twettqu fih, jiġifieri, fil-prinċipju, l-Istat Membru li fit-territorju tiegħu wettqu l-ispejjeż li ġiet imposta fuqhom il-VAT ( 26 ).

53.

X’inhu l-ewwel tagħlim li jista’ jinsilet għall-kawża ineżami minn din it-tfakkira, relattivament ġenerali, tal-prinċipji li jiggwidaw il-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT?

54.

Qabel kollox, bħalma affermat Morgan Stanley u bħalma, barra minn hekk, ammettew il-Gvern Franċiż u l-Kummissjoni, it-tnaqqis tal-VAT mitlub mill-fergħa Franċiża fir-rigward tal-ispejjeż li hija wettqet għat-twettiq esklużiv tat-tranżazzjonijiet tas-sede ta’ Londra ma jistax jiġi rrifjutat fil-prinċipju, għas-sempliċi fatt li dawn iwasslu għal ħlasijiet interni bejn dawn iż-żewġ entitajiet tal-persuna taxxabbli waħda. Dawn il-ħlasijiet huma newtrali jew “trasparenti”, skont l-espressjoni użata mill-Gvern Franċiż u tali rifjut imur kontra, bħalma fehmet il-qorti tar-rinviju, id-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481).

55.

Sussegwentement, b’kunsiderazzjoni tal-Artikolu 17(2), (3)(a) u (5) tas-Sitt Direttiva kif ukoll tal-Artikoli 168, 169(a) u tal-Artikolu 173 tad-Direttiva 2006/112 u sa fejn huwa stabbilit li l-ewwel domanda preliminari tirrigwarda biss it-trattament fir-rigward tal-VAT tal-ispejjeż sostnuti mill-fergħa Franċiża ddedikati esklużivament għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet, tal-output, tas-sede ta’ Londra, ma nara l-ebda motiv li jiġġustifika l-esklużjoni tat-teħid inkunsiderazzjoni ta’ dawn it-tranżazzjonijiet, imwettqa ma’ terzi, għad-determinazzjoni tal-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis li tibbenefika minnhom il-persuna taxxabbli fi Franza permezz tal-fergħa Franċiża.

56.

L-argument, bħal ta’ Morgan Stanley, li l-uniċi tranżazzjonijiet mat-terzi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni għad-determinazzjoni tal-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-persuna taxxabbli huma dawk li l-fergħa Franċiża twettaq mal-klijenti proprji tagħha huwa għalhekk żbaljat fuq diversi livelli. Fil-fatt, dan l-approċċ iħawwad “il-persuna taxxabbli”, kif iddefinita mis-Sitt Direttiva u d-Direttiva 2006/112, mal-fergħa, filwaqt li, bħalma indikajt diġà, il-fergħa hija biss komponent tal-persuna taxxabbli unika li hija tifforma mas-sede. Hija tinjora wkoll il-portata tal-Artikolu 17(2), (3)(a) u (5) tas-Sitt Direttiva, tal-Artikoli 168, 169(a) u tal-Artikolu 173 tad-Direttiva 2006/112 kif ukoll il-konsegwenzi li għandhom jinsiltu minn dawn id-dispożizzjonijiet peress li, infakkar, ma humiex inkwistjoni l-ispejjeż tal-input, li hija imposta fuqhom il-VAT, iddedikati esklużivament għat-tranżazzjonijiet tal-output tal-fergħa Franċiża ( 27 ), iżda l-ispejjeż tal-input, li hija imposta fuqhom il-VAT, iddedikati esklużivament għat-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa mis-sede tal-persuna taxxabbli.

57.

Fl-aħħar nett, l-applikazzjoni territorjali tar-regoli relatati mal-kalkolu tat-tnaqqis pro rata li invokat Morgan Stanley billi semmiet is-sentenza tat‑12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), ma tippermettix li jiġi kontradett dan l-approċċ. Se nillimita ruħi, f’dan l-istadju, li nosserva li dawn ir-regoli, mingħajr ma ninjora l-importanza b’mod partikolari prattika tagħhom, ma jistgħux jibdlu l-kontenut u l-portata tad-dispożizzjonijiet iċċitati iktar ’il fuq tas-Sitt Direttiva u tad-Direttiva 2006/112, li jirregolaw l-oriġini u l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis. Madankollu, skont dawn id-dispożizzjonijiet, sabiex jiġi ddeterminat l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis, huwa importanti, qabel kollox, li l-persuna taxxabbli tassenja l-oġġetti u s-servizzi tal-input akkwistati mat-tranżazzjonijiet tal-output differenti mwettqa li għat-twettiq tagħhom kienu ddestinati ( 28 ). Peress li, fil-kawża prinċipali, l-ewwel domanda preliminari titlaq mill-ipoteżi li parti mill-ispejjeż tal-fergħa Franċiża kienet iddedikata esklużivament għall-provvista ta’ servizzi għall-benefiċċju tas-sede ta’ Londra, dawn it-tranżazzjonijiet, imwettqa mill-persuna taxxabbli mat-terzi, għandhom neċessarjament jittieħdu inkunsiderazzjoni biex jiġi ddeterminat l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa.

58.

Bħalma semmejt diġà, il-fatt li ċerti spejjeż tal-input tal-fergħa tal-persuna taxxabbli, li ġiet imposta fuqhom il-VAT, jikkontribwixxu esklużivament għal tranżazzjonijiet tas-sede li hija twettaq ma’ terzi madankollu ma jagħtix informazzjoni dwar l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis. Dan, fil-fatt, jiddependi mill-kwistjoni jekk dawn it-tranżazzjonijiet kollha jagħtux dritt għal tnaqqis, fis-sens tal-Artikolu 17(2) u (3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikoli 168 u 169(a) tad-Direttiva 2006/112, jew jekk hijiex parti biss minn dawn it-tranżazzjonijiet li tagħti tali dritt.

59.

Bħalma affermat il-Kummissjoni, għalkemm it-tranżazzjonijiet kollha, tal-output, imwettqa mis-sede ta’ Londra tal-persuna taxxabbli, li jikkontribwixxu għalihom l-ispejjeż tal-fergħa Franċiża, huma taxxabbli, id-dritt għal tnaqqis sħiħ se jkollu jingħata, sakemm, bħalma jirriżulta mill-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u mill-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112, tali tranżazzjonijiet jagħtu dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru fejn hija dovuta l-VAT, jiġifieri Franza, l-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-imsemmija fergħa, li kieku dawn twettqu fih. Għall-kuntrarju, ma huwa se jingħata l-ebda dritt għal tnaqqis jekk l-ispejjeż tal-input jikkontribwixxu biss għal tranżazzjonijiet tal-output eżenti ( 29 ) jew li ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-VAT.

60.

Min-naħa l-oħra, jekk l-ispejjeż tal-fergħa jikkontribwixxu kemm għal tranżazzjonijiet tas-sede li jagħtu dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa kif ukoll għal oħrajn li ma jagħtux tali dritt, it-tnaqqis ser ikun parzjali, skont it-tranżazzjonijiet biss li jagħtu dritt għal tnaqqis, konformement mal-Artikolu 17(5) u l-Artikolu 19(1) tas-Sitt Direttiva kif ukoll mal-Artikoli 173 sa 175 tad-Direttiva 2006/112, bla ħsara għall-fatt li l-kundizzjoni prevista fl-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u fl-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 tkun issodisfatta wkoll.

61.

Ninnota, f’dan ir-rigward, li l-qorti tar-rinviju ma ppreċiżatx jekk humiex it-tranżazzjonijiet imwettqa mis-sede ta’ Londra kollha jew biss parti minnhom li jagħtu dritt ta’ tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa. Madankollu, sa fejn hija tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar ir-regoli relatati mat-tnaqqis pro rata, hemm lok li jiġi preżunt li, mill-inqas, ċerti tranżazzjonijiet tas-sede li jintrabtu magħhom l-ispejjeż imwettqa mill-fergħa Franċiża ma jiggarantixxux l-għoti ta’ tali dritt.

62.

Bħalma enfasizzajt preċedentement, is-sistema prevista fl-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva u fl-Artikolu 173(1) tad-Direttiva 2006/112 tirrigwarda l-VAT tal-input imposta fuq l-ispejjeż li jintrabtu esklużivament ma’ tranżazzjonijiet ekonomiċi tal-output, li xi wħud minnhom jagħtu dritt għal tnaqqis u oħrajn, peress li jibbenefikaw minn eżenzjoni, ma jagħtux tali dritt.

63.

F’tali każ, peress li t-tnaqqis huwa ammess biss għall-parti tal-VAT li hija proporzjonali mal-ammont tal-ewwel tranżazzjonijiet intaxxati, tnaqqis pro rata għandu jiġi kkalkolat għat-tranżazzjonijiet kollha mwettqa mill-persuna taxxabbli. Konformement mal-Artikolu 19(1) tas-Sitt Direttiva u mal-Artikolu 173(1) kif ukoll mal-Artikolu 174(1) tad-Direttiva 2006/112, din il-pro rata hija, fil-prinċipju, iddeterminata permezz ta’ kriterju ta’ tqassim skont id-dħul mill-bejgħ ( 30 ). Dawn id-dispożizzjonijiet jippreċiżaw li din il-pro rata tirriżulta minn parti li tinkludi, bħala numeratur, l-ammont totali annwali tad-dħul mill-bejgħ, mingħajr VAT, relatat mat-tranżazzjonijiet li jagħtu dritt ta’ tnaqqis, u, bħala denominatur, l-ammont totali annwali tad-dħul mill-bejgħ, mingħajr VAT, tat-tranżazzjonijiet kollha tal-persuna taxxabbli.

64.

F’dan ir-rigward, insostenn tal-argument tagħha li skontu t-tnaqqis pro rata biss tal-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa għandu jittieħed inkunsiderazzjoni, Morgan Stanley tibbaża ruħha fuq is-sentenza tat‑12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541) fejn kienet ġiet miċħuda s-soluzzjoni msejħa tal-“pro rata dinjija”, jiġifieri l-possibbiltà li s-sede ta’ kumpannija, li tinsab fi Stat Membru u li tkun wettqet spejjeż għall-benefiċċju tat-tranżazzjonijiet tal-output tal-fergħat, irreġistrati fi Stati Membri oħra, ta’ din l-istess kumpannija, tieħu inkunsiderazzjoni, għall-kalkolu tal-parti ċċitata iktar ’il fuq, l-ammont totali tad-dħul mill-bejgħ imwettaq kemm mis-sede kif ukoll mill-imsemmija fergħat kollha.

65.

L-interpretazzjoni tas-sentenza tat‑12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541) li tagħti Morgan Stanley hija, fil-fehma tiegħi, żbaljata minħabba li, għalkemm nammetti li din is-sentenza fiha ċerti ambigwitajiet, Morgan Stanley tislet minnha konklużjonijiet tant ġenerali li jwasslu, b’mod definittiv, biex tiġi żnaturata l-portata tagħha.

66.

Qabel kollox, infakkar li, fil-kuntest tar-risposta għall-ewwel domanda preliminari li kienet saritilha, fil-punt 34 tal-imsemmija sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeduċiet mill-fatt li s-sede ta’ kumpannija, li tinsab fi Stat Membru, u l-istabbiliment stabbli (il-fergħa) ta’ din il-kumpannija, li tinsab fi Stat Membru ieħor, jikkostitwixxu “persuna taxxabbli waħda li hija l-istess suġġetta għall-VAT”, li din il-persuna taxxabbli “tiġi suġġetta, apparti mis-sistema fl-Istat [Membru] tas-sede tagħha, ukoll għal daqstant sistemi ta’ tnaqqis nazzjonali daqs kemm hemm Stati Membri li fihom hija għandha stabbilimenti fissi” ( 31 ).

67.

Fil-punt 35 ta’ din l-istess sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja kompliet bir-raġunament tagħha billi ppreċiżat li “peress li l-modalitajiet ta’ kalkolu tal-proporzjon [tal-pro rata] jikkostitwixxu element fundamentali tas-sistema ta’ tnaqqis, ma jistax jittieħed inkunsiderazzjoni, mingħajr ma jiġi kkontestat serjament kemm it-tqassim razzjonali tal-isferi ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet nazzjonali dwar il-VAT kif ukoll ir-ratio tal-imsemmija proporzjon, fil-kalkolu tal-proporzjon applikabbli għall-istabbiliment prinċipali [għas-sede] ta’ persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru, id-dħul mill-bejgħ imwettaq mill-istabbilimenti fissi kollha [il-fergħat] li l-imsemmija persuna taxxabbli għandha fl-Istati Membri l-oħra” ( 32 ).

68.

Skont il-Qorti tal-Ġustizzja, dan l-approċċ huwa konformi mal-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT, jew mill-inqas ma jmurx kontrih, peress li, b’riferiment għall-punti 67 sa 69 tal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali ppreżentati f’din il-kawża ( 33 ), il-Qorti tal-Ġustizzja rrilevat li “ma huwiex stabbilit li l-fatt li persuna taxxabbli tiġi permessa tikkalkola l-proporzjon ta’ tnaqqis [tikkalkola t-tnaqqis pro rata] applikabbli għas-sede tagħha stabbilita fi Stat Membru ddeterminat partikolari billi jittieħed inkunsiderazzjoni d-dħul mill-bejgħ imwettaq mill-istabbilimenti fissi tagħha stabbiliti fi Stati Membri oħra jkun tali li jiġi żgurat, fil-każijiet kollha, osservanza aħjar tal-imsemmi prinċipju minn sistema li tipprovdi li persuna taxxabbli għandha, f’kull Stat Membru li fih jista’ jiġi kkunsidrat bħala li għandha stabbiliment fiss fis-sens tas-Sitt Direttiva, tiddetermina proporzjon ta’ tnaqqis separat” ( 34 ).

69.

Fil-punt 38 tas-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja żiedet li “tali mod ta’ determinazzjoni tal-proporzjon ta’ tnaqqis [tat-tnaqqis pro rata] applikabbli għas-sede ta’ persuna taxxabbli jkollu l-konsegwenza li [jżid], għall-akkwisti kollha li l-imsemmija persuna taxxabbli twettaq fl-Istat Membru li fih hija għandha s-sede tagħha, il-parti tal-VAT li l-imsemmija sede tista’ tnaqqas minkejja li parti minn dawn l-akkwisti ma għandhom ebda rabta mal-attivitajiet tal-istabbilimenti fissi li jinsabu barra dan l-Istati [l-Istat Membru]. B’hekk, il-valur tal-proporzjon ta’ tnaqqis applikabbli jkun żbaljat” ( 35 ).

70.

Madankollu, fl-ewwel lok, minn dawn il-motivi biss tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541) jirriżulta li l-Qorti tal-Ġustizzja ċaħdet l-argument ġenerali li kien ġie difiż minn din il-kumpannija li skontu, essenzjalment, il-prinċipju ta’ newtralità kien jeħtieġ li tiġi stabbilita pro rata dinjija applikabbli għas-sede ta’ persuna taxxabbli, bit-teħid inkunsiderazzjoni tad-dħul mill-bejgħ tal-fergħat kollha ta’ din il-persuna taxxabbli li jinsabu fl-Istati Membri minbarra dak tas-sede tagħhom.

71.

Fil-fatt, bħalma nnota l-Avukat Ġenerali Cruz Villalón fil-punt 68 tal-konklużjonijiet tiegħu ‐ li l-Qorti tal-Ġustizzja rreferiet għalih fil-punt 37 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541) ‐ l-argumentazzjoni tal-kumpannija Le Crédit Lyonnais kienet intiża biex “tistieden lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tiddefinixxi, b’mod ġenerali, il-prinċipji teoretiċi li għandhom jirregolaw id-determinazzjoni tal-proporzjon li jista’ jitnaqqas [id-determinazzjoni tat-tnaqqis pro rata] fil-każ ta’ kumpannija li s-sede tagħha stabbilita fi Stat Membru tiċċentralizza spejjeż użati b’mod partikolari għal tranżazzjonijiet imwettqa mill-fergħat tagħha fi Stati Membri oħra, mingħajr ma tipprovdi l-iċken ċifra la dwar l-ammont globali tal-imsemmija spejjeż komuni, la dwar il-proporzjon tat-tranżazzjonijiet intaxxati tal-fergħat li jużaw dawn tal-aħħar u lanqas l-iċken indikazzjoni dwar ir-rabta diretta u immedjata, meħtieġa mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, bejn l-ispejjeż tal-input imwettqa mis-sede u t-tranżazzjonijiet tal-output eliġibbli għal tnaqqis imwettqa mill-fergħat” ( 36 ).

72.

L-argument tal-pro rata dinjija, kif imressaq minn Le Crédit Lyonnais, għalhekk imur kontra, b’mod partikolari, ir-rekwiżit, diġà mfakkar fil-punti 34 u 46 ta’ dawn il-konklużjonijiet, li skontu d-dritt għal tnaqqis tal-VAT jeħtieġ, fil-prinċipju, li tkun teżisti rabta diretta u immedjata bejn l-oġġetti u s-servizzi tal-input akkwistati u tranżazzjoni waħda jew iktar tal-output li jagħtu dritt għal tnaqqis ( 37 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja inċidentalment irriflettiet b’mod espliċitu din il-ġurisprudenza fil-punt 38 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), fejn irrilevat li s-soluzzjoni rrakkomandata minn Le Crédit Lyonnais kienet timplika li s-sede tal-persuna taxxabbli tkun awtorizzata tnaqqas il-VAT tal-input imposta fuq l-ispejjeż tagħha minkejja li parti minnhom ma kellha “ebda rabta mal-attivitajiet tal-istabbilimenti fissi li jinsabu barra dan l-Istati [l-Istat Membru]”, u dan, evidentement, wassal għal żball fil-valur tat-tnaqqis pro rata.

73.

Fit-tieni lok, l-ebda wieħed mill-motivi ċċitati iktar ’il fuq l-imsemmija sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), mogħtija f’sunti fil-punti 66 sa 69 ta’ dawn il-konklużjonijiet, ma jippreċiża li s-sistema tat-tnaqqis pro rata applikabbli għas-sede tal-persuna taxxabbli biss kellha tapplika fl-ipoteżi eżaminata f’din is-sentenza.

74.

Għall-kuntrarju, bħalma jindikaw ġustament il-Gvern Franċiż u l-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet tagħhom fil-kawża ineżami, il-punt 34 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), imur kontra l-argument tal-applikazzjoni ta’ sistema unika ta’ tnaqqis pro rata, filwaqt li jippreċiża li l-persuna taxxabbli waħda li jifformaw is-sede u l-fergħa “tiġi suġġetta, apparti mis-sistema fl-Istat [Membru] tas-sede tagħha, ukoll għal daqstant sistemi ta’ tnaqqis nazzjonali daqs kemm hemm Stati Membri li fihom hija għandha stabbilimenti fissi” ( 38 ). Il-punt 37 tal-istess sentenza inċidentalment isaħħaħ din l-interpretazzjoni, billi jippreċiża li l-persuna taxxabbli li għandha stabbiliment stabbli fi Stat Membru minbarra dak tas-sede tagħha għandha tiddetermina tnaqqis pro rata“separat” għal dan l-istabbiliment stabbli.

75.

Ċertament, fir-risposta tagħha għat-tielet domanda li saritilha fil-kawża Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), il-Qorti tal-Ġustizzja indikat, fil-punt 55 tal-imsemmija sentenza, “li Stat Membru ma jistax, abbażi tad-dispożizzjonijiet tat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 17(5), [tas-Sitt Direttiva,] jippermetti lil persuna taxxabbli stabbilita fit-territorju tiegħu li tieħu inkunsiderazzjoni, fid-determinazzjoni tal-proporzjon ta’ tnaqqis [tat-tnaqqis pro rata] li huwa applikabbli għal settur tal-attività ekonomika tagħha d-dħul mill-bejgħ imwettaq minn stabbiliment fiss stabbilit barra dan l-istess Stat Membru” ( 39 ).

76.

B’segwitu għall-mistoqsijiet indirizzati mill-Qorti tal-Ġustizzja u matul is-seduta quddiem din tal-aħħar, Morgan Stanley ibbażat ruħha fuq l-użu, fis-singular, tal-espressjoni “stabbiliment fiss” biex tiddeduċi li l-punt 55 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541) kien isaħħaħ l-argument tagħha li skontu t-tnaqqis pro rata applikabbli għall-fergħa Franċiża biss kellu jittieħed inkunsiderazzjoni fuq il-bażi tat-tranżazzjonijiet imwettqa esklużivament minn din tal-aħħar għall-benefiċċju tal-klijenti tagħha, bl-esklużjoni, għalhekk, tat-tranżazzjonijiet imwettqa għall-benefiċċju ta’ terzi mis-sede ta’ Londra.

77.

Mingħajr ma niċħad li r-redazzjoni tal-punt 55 tal-imsemmija sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541) hija, fil-kuntest partikolari ta’ din is-sentenza, ikkaratterizzata minn ambigwitajiet, ma nemminx li dan jeħtieġ li jingħata l-portata li tidher li tindika Morgan Stanley. Fi kwalunkwe każ, dan ma jistax jinqara bħala li jikkontradixxi dak li ntqal iktar ’il fuq fir-rigward tal-punti 34 sa 38 ta’ din is-sentenza.

78.

Fil-fatt, fit-tielet domanda magħmula lill-Qorti tal-Ġustizzja f’din il-kawża, il-qorti nazzjonali staqsiet jekk, b’mod partikolari, ir-risposta li ser tingħata għall-ewwel domanda ‐ li l-Qorti tal-Ġustizzja tat risposta għaliha fil-punti 34 sa 38 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais, (C‑388/11, EU:C:2013:541) ‐ setgħetx tvarja minn Stat Membru għall-ieħor, skont l-għażliet miftuħa fit-tielet subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva, f’dak li jikkonċerna l-kostituzzjoni ta’ setturi ta’ attività differenti ( 40 ).

79.

Il-Qorti tal-Ġustizzja għalhekk tat risposta fin-negattiv għal din id-domanda. Hija ntrabtet, f’dan ir-rigward, mal-formulazzjoni tal-possibbiltà offruta lill-Istati Membri fil-punti (a) u (b) tat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva, jiġifieri l-possibbiltà li jawtorizzaw jew iġiegħlu “lill-persuna taxxabbli biex tistabbilixxi proporzjon [tnaqqis pro rata] għal kull settur tan-negozju tiegħu [tal-attività tagħha]” filwaqt li eskludiet, fil-punt 53 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C-388/11, EU:C:2013:541), li l-espressjoni “setturi ta’ negozju [attività]” għandu jiġi interpretat bħala li jirreferi għal “żoni ġeografiċi”.

80.

Fi kliem ieħor, dak li huwa impossibbli skont ir-regola tal-kalkolu tat-tnaqqis pro rata prevista fl-ewwel u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva, minħabba li ma teżistix rabta diretta u immedjata bejn l-ispejjeż imwettqa mis-sede tal-persuna taxxabbli, li tinsab fi Stat Membru, u t-tranżazzjonijiet tal-output tal-fergħat kollha tagħha fl-Istati Membri l-oħra, ma jistax jiġi awtorizzat b’applikazzjoni tal-possibbiltà offruta lill-Istati Membri biex jiddeterminaw il-kalkolu tat-tnaqqis pro rata skont is-setturi ta’ attività, b’applikazzjoni tat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva.

81.

Barra minn hekk, kemm l-argument tal-pro rata dinjija kif ukoll dak difiż minn Morgan Stanley imorru kontra l-Artikolu 17(2), (3) u (5) tas-Sitt Direttiva kif ukoll l-Artikoli 168, 169 u 173 tad-Direttiva 2006/112, kif interpretati fit-Taqsima 2 ta’ dawn il-konklużjonijiet. B’mod partikolari, it-tnejn li huma għandhom il-konsegwenza, għall-kuntrarju tal-prinċipji li jirriżultaw mid-dispożizzjonijiet tal-artikoli ċċitati iktar ’il fuq, li jieħdu inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tat-tnaqqis tal-VAT, akkwisti ta’ oġġetti jew servizzi li ma għandhomx rabta diretta u immedjata mat-tranżazzjonijiet tal-output li jagħtu dritt ta’ tnaqqis u huma intiżi għalhekk biex jinjoraw ir-realtà ekonomika tas-sitwazzjonijiet inkwistjoni. Madankollu huwa stabbilit sew li t-teħid inkunsiderazzjoni tar-realtà ekonomika jikkostitwixxi kriterju fundamentali għall-applikazzjoni tas-sistema komuni tal-VAT ( 41 ).

82.

Għalhekk il-punt 55 tas-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), ma jistax jinqara bħalma tafferma Morgan Stanley.

83.

Minn dan isegwi li, bħalma ddefendew il-Gvern Franċiż u l-Kummissjoni fil-kawża ineżami, għandha tinżamm biss il-kombinazzjoni tar-regoli tat-tnaqqis pro rata applikabbli, minn naħa, fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa u, min-naħa l-oħra, fl-Istat Membru tas-sede tal-persuna taxxabbli, jiġifieri t-tielet alternattiva ssuġġerita fl-ewwel domanda preliminari.

84.

Il-loġika ta’ dan l-approċċ, li diġà setgħet tiġi dedotta, mill-inqas b’mod impliċitu, mis-sentenza tat‑13 ta’ Lulju 2000, Monte Dei Paschi Di Siena (C‑136/99, EU:C:2000:408, punti 24 sa 28), ma tirriżultax biss mill-punti 34 u 37 tas-sentenza Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541), iżda wkoll mid-digriet tal‑21 ta’ Ġunju 2016, ESET (C‑393/15, mhux ippubblikat, EU:C:2016:481).

85.

L-applikazzjoni kkombinata tar-regoli tat-tnaqqis pro rata tal-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa u ta’ dak tas-sede tal-persuna taxxabbli tiggarantixxi, fil-fehma tiegħi, l-aqwa bilanċ bejn ir-rekwiżit ta’ newtralità tal-VAT u l-prinċipju ta’ applikazzjoni territorjali. Fil-fatt, fir-rigward tal-aħħar prinċipju, huwa importanti li jitfakkar li, konformement mal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u mal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112, anki meta tranżazzjoni tal-output tagħti dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru tas-sede tal-persuna taxxabbli, it-tnaqqis jingħata biss kieku din it-tranżazzjoni kienet tagħti wkoll dritt ta’ tnaqqis fl-Istat Membru fejn intalab il-benefiċċju tat-tnaqqis, jiġifieri l-Istat Membru tal-fergħa ta’ din il-persuna taxxabbli.

86.

Għalkemm l-ebda waħda mill-partijiet interessati fil-kawża ma insistiet dwar dan il-punt, huwa veru li l-applikazzjoni ta’ tali soluzzjoni tista’ tkun kumplessa, u huwa preċiżament minħabba t-teħid inkunsiderazzjoni kkombinat taż-żewġ leġiżlazzjonijiet fiskali li din teżiġi. Huwa veru wkoll li l-Qorti tal-Ġustizzja kultant tenfasizza, insostenn tal-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tas-sistema komuni tal-VAT, l-importanza li jiġu ggarantiti ċ-ċertezza legali u l-applikazzjoni korretta u sempliċi tad-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u tad-Direttiva 2006/112 ( 42 ), b’mod partikolari ġestjoni sempliċi tas-sistema ta’ tnaqqis u ġbir affidabbli u korrett tal-VAT ( 43 ).

87.

Mingħajr ma ninjora dawn id-diffikultajiet, dawn ma jidhrulix li għandhom portata tali li jwasslu biex iqajmu dubju dwar is-soluzzjoni tal-applikazzjoni kkombinata tar-regoli tat-tnaqqis pro rata, bħalma din is-soluzzjoni tirriżulta mill-interpretazzjoni tal-Artikolu 17(2), (3)(a) u (5) u 19(1) tas-Sitt Direttiva kif ukoll tal-Artikoli 168, 169(a) u tal-Artikoli 173 sa 175 tad-Direttiva 2006/112.

88.

Fir-rigward taċ-ċertezza legali tal-persuna taxxabbli, irrid infakkar li l-applikazzjoni kkombinata tar-regoli tat-tnaqqis pro rata tal-VAT tal-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa u tal-Istat Membru fejn tinsab is-sede tal-persuna taxxabbli, tirriżulta, b’mod definittiv, mill-għażla magħmula mill-persuna taxxabbli li topera fi Stati Membri, minbarra dak tas-sede tagħha, permezz ta’ stabbilimenti stabbli u mhux bil-ħolqien ta’ sussidjarji ( 44 ). Din l-għażla, li ma hijiex neċessarjament immotivata biss minn kunsiderazzjonijiet fiskali, tista’ timplika ċertament spejjeż addizzjonali għall-persuna taxxabbli u n-neċessità ta’ għarfien tar-regoli tat-tnaqqis ta’ żewġ Stati Membri. Madankollu minn dan ma jsegwix li dawn ir-regoli huma imprevedibbli.

89.

Fir-rigward tar-riskji li jistgħu jaffaċċjaw l-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri biex jiksbu u jikkontrollaw id-data rilevanti, infakkar li dawn għandhom strumenti differenti ta’ kooperazzjoni amministrattiva, inkluż l-iskambju ta’ informazzjoni, bl-iskop, b’mod partikolari, li jikkontribwixxu biex jiġi żgurat il-ġbir affidabbli u korrett tal-VAT ( 45 ).

90.

Biex nikkonkludi dan il-punt, inqis li huwa utli, fid-dawl tad-dibattiti li żvolġew quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, li nippreżenta xi osservazzjonijiet dwar il-kalkolu tat-tnaqqis, peress li dan jirriżulta minn applikazzjoni kkombinata tar-regoli tal-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa u ta’ dak fejn tinsab is-sede tal-persuna taxxabbli.

91.

Mingħajr ma nidħol fid-dettalji li ma jaqgħux taħt il-ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-kuntest tar-rinviju għal deċiżjoni preliminari ( 46 ), ser nillimita ruħi biex infakkar li dan il-kalkolu għandu jkun ibbażat fuq il-prinċipju tal-assenjazzjoni tal-ispejjeż għat-tranżazzjonijiet imwettqa mis-sede mat-terzi.

92.

Konsegwentement, qabel kollox, l-ispejjeż li huma ddedikati esklużivament għal tranżazzjonijiet taxxabbli tas-sede għandhom jagħtu dritt ta’ tnaqqis sħiħ, sakemm dawn ikunu taw dritt ta’ tnaqqis fl-Istat Membru fejn intalab it-tnaqqis tal-VAT, konformement mal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u mal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112.

93.

Sussegwentement, l-ispejjeż iddedikati esklużivament għal tranżazzjonijiet eżenti ma jistgħu jagħtu dritt għall-ebda tnaqqis ( 47 ). Kemm il-Gvern Franċiż u l-Gvern Portugiż kif ukoll il-Kummissjoni jaqblu dwar dan fit-tweġibiet tagħhom għall-mistoqsija magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja.

94.

Fl-aħħar nett, fil-każ ta’ użu mħallat, tnaqqis pro rata ser ikollu jiġi ddeterminat, skont ir-regoli applikabbli fl-Istat Membru tas-sede, b’kunsiderazzjoni li l-proporzjon tat-tranżazzjonijiet li jagħtu dritt għal tnaqqis ser iwassal għall-possibbiltà ta’ tnaqqis tal-VAT biss jekk dan jagħti wkoll dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa. F’dan ir-rigward, nirrileva li, fir-rigward tal-kalkolu ta’ din il-pro rata, il-pożizzjoni tal-Gvern Franċiż u dik tal-Kummissjoni huma diverġenti. Fil-fatt, il-Gvern Franċiż jipproponi r-reintegrazzjoni fil-parti tat-tnaqqis pro rata applikabbli għall-fergħa tad-dħul mill-bejgħ imwettaq minnha mal-klijenti proprji tagħha, sabiex, minn naħa, jiġi żgurat li tnaqqis pro rata wieħed jiġi ddeterminat “għat-transazzjonijiet kollha mwettqa minn persuna taxxabbli”, bl-applikazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva u tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 173(1) tad-Direttiva 2006/112 u, min-naħa l-oħra, li jiġi evitat ksur tal-projbizzjoni ta’ tnaqqis pro rata skont iż-żoni ġeografiċi, projbizzjoni li tirriżulta mill-punt 53 tas-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541). Min-naħa l-oħra, il-Kummissjoni teskludi l-fatt li d-dħul mill-bejgħ imwettaq mill-fergħa Franċiża mat-terzi jista’ jittieħed inkunsiderazzjoni peress li ma huwiex relatat ma’ tranżazzjonijiet iddedikati esklużivament għal dawk tas-sede ta’ Londra.

95.

Jien naqbel mal-analiżi tal-Gvern Franċiż.

96.

Infakkar li, skont il-formulazzjoni tagħhom, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 173(1) tad-Direttiva 2006/112 jindikaw li t-tnaqqis pro rata li għandu jintuża huwa ddeterminat “għat-transazzjonijiet kollha mwettqa minn persuna taxxabbli” ( 48 ).

97.

Ċertament, dawn id-dispożizzjonijiet jinsabu fil-kapitolu rispettiv taż-żewġ direttivi dwar il-VAT relatat mat-“tnaqqis proporzjonali [tnaqqis pro rata]” u għalhekk għandhom l-għan li jiddefinixxu s-sistema tad-dritt għal tnaqqis tal-VAT fuq l-akkwist ta’ oġġetti jew servizzi għal użu mħallat ( 49 ), jiġifieri dawk maħsuba kemm għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet li jagħtu dritt għal tnaqqis kif ukoll ta’ tranżazzjonijiet li ma jagħtux tali dritt. Dan għalhekk jirrigwarda dispożizzjonijiet li jirregolaw il-każ ta’ tnaqqis parzjali tal-VAT ( 50 ).

98.

Madankollu l-Kummissjoni tislet konklużjoni żbaljata minn dawn l-artikoli meta ssostni, essenzjalment, li, sa fejn it-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa mill-fergħa Franċiża għall-benefiċċju tal-klijenti tagħha fi Franza, li ma humiex is-suġġett tat-tilwima fil-kawża prinċipali, jidhru li jagħtu dritt ta’ tnaqqis sħiħ ( 51 ), dawn ma jaqgħux taħt il-kategorija ta’ tranżazzjonijiet imsemmija fid-dispożizzjonijiet iċċitati iktar ’il fuq taż-żewġ direttivi dwar il-VAT.

99.

Fil-fatt, il-Kummissjoni tinjora l-fatt li t-tnaqqis pro rata uniku ma għandux jiġi ddeterminat biss skont l-ispejjeż għal użu mħallat tal-fergħa iżda skont dawk tal-persuna taxxabbli fl-Istat Membru fejn intalab it-tnaqqis. Madankollu, “[it]-transazzjonijiet kollha mwettqa minn persuna taxxabbli” tiġbor ukoll neċessarjament it-tranżazzjonijiet kollha mwettqa mill-fergħa Franċiża.

100.

Fl-aħħar tal-ewwel domanda preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju ssemmi l-“eżistenza possibbli ta’ skema ta’ għażla [għall-VAT]” li l-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tieħu inkunsiderazzjoni fir-risposta tagħha u li jista’ jkollha effett fuq din ir-risposta.

101.

Minbarra l-għażla, li diġà semmejt, li, fil-kawża prinċipali, il-fergħa Franċiża eżerċitat fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha għall-issuġġettar tat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji tagħha ‐ bl-applikazzjoni tal-ewwel paragrafu tat-Taqsima Ċ tal-Artikolu 13 tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 137(1) tad-Direttiva 2006/112, ittrasposti fiċ-CGI ‐, il-qorti tar-rinviju ma semmietx tip ieħor ta’ għażla.

102.

F’dawn il-kundizzjonijiet, ser nillimita ruħi għall-għażla eżerċitata mill-fergħa Franċiża fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha, li, fil-fehma tiegħi, għandha naturalment tittieħed inkunsiderazzjoni sabiex jiġi ddeterminat l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-persuna taxxabbli f’dan l-Istat Membru.

103.

F’dan ir-rigward, inqis li, konformement mal-prinċipju ta’ applikazzjoni kkombinata tar-regoli tat-tnaqqis taż-żewġ Stati Membri kkonċernati, id-dritt għal tnaqqis tal-fergħa Franċiża relatat mal-ispejjeż li hija wettqet esklużivament għall-benefiċċju tat-tranżazzjonijiet tas-sede tagħha ta’ Londra mwettqa ma’ terzi, jiddependi, fl-ewwel lok, minn jekk it-tranżazzjonijiet inkwistjoni jagħtux dritt ta’ tnaqqis, totali jew parzjali, fir-Renju Unit.

104.

Irrid infakkar li, jekk it-tranżazzjonijiet inkwistjoni ma jagħtu l-ebda dritt għal tnaqqis f’dan l-Istat Membru, il-VAT imposta fuq l-ispejjeż tal-input ma tistax titnaqqas fi Franza, minkejja l-għażla eżerċitata mill-fergħa fi Franza għall-issuġġettar għall-VAT tat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji mwettqa f’dan l-Istat Membru. Fil-fatt, bħalma, essenzjalment, indikajt fil-punti 44 sa 46 ta’ dawn il-konklużjonijiet, l-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u l-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112 ma jistgħux jiġu interpretati fis-sens li jippermettu lil persuna taxxabbli tibbenefika minn dritt għal tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa imposta fuq l-ispejjeż li għandhom rabta diretta u immedjata ma’ tranżazzjonijiet tal-output li ma jagħtux dritt għal tnaqqis, irrispettivament mill-post fejn twettqu dawn it-tranżazzjonijiet.

105.

Dan l-approċċ bl-ebda mod ma jfisser, għall-kuntrarju ta’ dak li allegat Morgan Stanley fl-osservazzjonijiet tagħha, li l-għażla eżerċitata mill-fergħa għat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji tagħha fi Franza hija nieqsa minn kull effett utli. Din l-għażla hija perfettament utli ‐ u inċidentalment neċessarja ‐ sabiex it-tnaqqis tal-VAT tal-input jingħata għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet tal-fergħa Franċiża għall-benefiċċju tal-klijenti tagħha fi Franza. Konformement mal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u mal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112, din iżżomm ukoll l-utilità kollha tagħha sabiex jiġi ddeterminat l-iskop tad-dritt ta’ tnaqqis tal-fergħa għall-ispejjeż li għandhom rabta diretta u immedjata mat-tranżazzjonijiet tal-output tas-sede ta’ Londra li jagħtu dritt għal tnaqqis fir-Renju Unit. Fil-fatt, mingħajr l-eżerċizzju ta’ din l-għażla, il-VAT tal-input imħallsa fuq tali spejjeż ma tkunx tista’ titnaqqas fi Franza, bl-applikazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112.

106.

B’segwitu għal din il-preċiżazzjoni, għalkemm it-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa mis-sede ta’ Londra jagħtu dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru fejn tinsab, fit-tieni lok, irid jiġi vverifikat jekk, bl-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni Franċiża, dawn l-istess tranżazzjonijiet kinux jagħtu dritt għal tnaqqis, konformement mal-għażla li eżerċitat il-fergħa Franċiża fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha, kieku dawn twettqu f’dan l-Istat Membru, bl-applikazzjoni tal-Artikolu 17(3)(a) tas-Sitt Direttiva u tal-Artikolu 169(a) tad-Direttiva 2006/112.

107.

Għal kull fini utli, u anki meta l-qorti tar-rinviju ma tipprovdi l-ebda dettall f’dan ir-rigward, jidher ukoll li r-riferiment għall-iskema ta’ għażla jirrifletti l-prattika tal-amministrazzjoni fiskali Franċiża, li skontha l-għażliet eżerċitati għall-issuġġettar għall-VAT tat-tranżazzjonijiet bankarji u finanzjarji huma personali għal kull stabbiliment stabbli ( 52 ). Naturalment, il-karattru personali tal-għażla, li jirriżulta minn sempliċi prattika amministrattiva, ma jistax jikkostitwixxi ostakolu għall-applikazzjoni sħiħa tad-dritt tal-Unjoni, f’dan il-każ dik tal-kundizzjonijiet materjali tad-dritt għal tnaqqis fejn il-benefiċċju ntalab fi Franza. Fi kwalunkwe każ, infakkar li, minn naħa, hija l-fergħa Franċiża li titlob id-dritt għal tnaqqis fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha u, min-naħa l-oħra, din tal-aħħar tifforma persuna taxxabbli waħda mas-sede li tinsab fi Stat Membru ieħor.

108.

Għall-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, nipproponi li għall-ewwel domanda preliminari tingħata risposta kif ġej: fl-ipoteżi fejn l-ispejjeż sostnuti minn fergħa ta’ persuna taxxabbli, li tinsab fi Stat Membru, huma ddedikati esklużivament għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet tas-sede ta’ din il-persuna taxxabbli, li tinsab fi Stat Membru ieħor, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 17(2), (3), u (5) u tal-Artikolu 19(1), tas-Sitt Direttiva għandhom jiġu interpretati fis-sens li dawn jimplikaw li l-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa għandu japplika għal dawn l-ispejjeż it-tnaqqis pro rata tal-fergħa, iddeterminat bit-teħid inkunsiderazzjoni tat-tranżazzjonijiet tal-output imwettqa mis-sede mat-terzi, skont ir-regoli applikabbli fl-imsemmi Stat Membru u f’dak fejn tinsab is-sede tal-persuna taxxabbli.

109.

It-tieni domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju tirrigwarda r-regoli tat-tnaqqis li għandhom jiġu applikati fil-każ fejn ċerti spejjeż sostnuti mill-fergħa Franċiża jikkontribwixxu mingħajr differenza kemm għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet proprji tagħha fl-Istat ta’ reġistrazzjoni tagħha kif ukoll għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet tas-sede, “fid-dawl tal-kunċett ta’ spejjeż ġenerali u ta’ tnaqqis pro rata”.

110.

Skont Morgan Stanley, ir-risposta għal din id-domanda għandha tkun identika għal dik ipproposta għall-ewwel waħda. Għalhekk, l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa li jikkontribwixxu għat-twettiq tat-tranżazzjonijiet tagħha fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha u tat-tranżazzjonijiet tas-sede huma spejjeż ġenerali, fis-sens tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 53 ), li għalihom għandu jiġi applikat it-tnaqqis pro rata wieħed tal-fergħa, iddeterminat skont t-tranżazzjonijiet biss li hija twettaq fl-Istat Membru fejn hija rreġistrata. Din is-soluzzjoni għandha twassal biex jiġi kkonstatat li l-ispejjeż imħallta ma għandhomx rabta diretta mal-flussi interni li jirriżultaw mir-riperkussjoni tal-ispejjeż fir-rigward tas-sede ta’ Londra, iżda huma marbuta mal-attività kollha tagħha. Għalhekk id-dritt għal tnaqqis ikun iddeterminat, skont Morgan Stanley, bl-applikazzjoni tal-pro rata kkalkolata skont id-dħul mill-bejgħ imwettaq mill-fergħa Franċiża, u li minħabba l-għażla eżerċitata minn din tal-aħħar se jkollu jwassal għal tnaqqis sħiħ tal-VAT imposta fuq l-imsemmija spejjeż.

111.

Il-Gvern Franċiż, li l-Kummissjoni tingħaqad miegħu, iqis li, sakemm l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa Franċiża jissodisfaw il-kategorija tal-ispejjeż ġenerali tal-persuna taxxabbli, ikun jista’ jingħata dritt għal tnaqqis fi Franza. F’dan il-każ għandu jiġi ddeterminat tnaqqis pro rata wieħed għall-ispejjeż imħallta kollha mwettqa mill-fergħa Franċiża għall-benefiċċju tal-persuna taxxabbli waħda li din tal-aħħar tifforma mas-sede ta’ Londra.

112.

Jien naqbel ma’ dan l-argument.

113.

Qabel kollox, bħalma jaqblu l-partijiet interessati, għalkemm, skont ġurisprudenza minn issa ’l quddiem ikkonsolidata sew, id-dritt għal tnaqqis tal-VAT imposta fuq l-akkwist ta’ oġġetti jew servizz tal-input jippreżumi, fil-prinċipju, li din it-tranżazzjoni jkollha rabta diretta u immedjata mat-tranżazzjonijiet tal-output li jagħtu dritt ta’ tnaqqis, madankollu dan id-dritt ikun ammess ukoll favur il-persuna taxxabbli, fl-assenza ta’ tali rabta diretta u immedjata, meta l-ispejjeż tas-servizzi inkwistjoni jkunu jagħmlu parti mill-ispejjeż ġenerali tal-persuna taxxabbli u jkunu, bħala tali, elementi kostituttivi tal-prezz tas-servizzi li hija tipprovdi. Fil-fatt, dawn l-ispejjeż għandhom rabta diretta u immedjata mal-attività ekonomika globali tal-persuna taxxabbli ( 54 ).

114.

Sussegwentement, fil-kawża ineżami, fil-fehma tiegħi, mill-ġurisprudenza ċċitata fiż-żewġ punti preċedenti ‐ kif ukoll mill-obbligu li jiġi ddeterminat tnaqqis pro rata uniku għall-ispejjeż imħallta kollha ta’ persuna taxxabbli, konformement mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 17(5) tas-Sitt Direttiva u mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 173(1) tad-Direttiva 2006/112 ( 55 ) ‐ jirriżulta neċessarjament li, jekk tali spejjeż ġenerali għandhom rabta diretta u immedjata mal-attività ekonomika kollha tal-persuna taxxabbli, kemm it-tranżazzjonijiet tal-fergħa għall-benefiċċju tal-klijenti tagħha kif ukoll dawk għall-benefiċċju tas-sede ta’ din il-persuna taxxabbli, li jinkorporaw dawn l-ispejjeż, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni sabiex jiġi ddeterminat it-tnaqqis pro rata applikabbli fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tal-fergħa.

115.

Fil-fatt ma hemm l-ebda raġuni għal proċediment b’mod differenti. Peress li t-tranżazzjonijiet tal-output tal-persuna taxxabbli jitwettqu parzjalment fi Stat Membru ieħor, hemm lok li dawn jiġu kkunsidrati, bħalma dawn jittieħdu inkunsiderazzjoni kieku l-attivitajiet kollha ta’ din il-persuna taxxabbli kienu eżerċitati fit-territorju ta’ Stat Membru wieħed.

116.

Fl-aħħar nett, din is-soluzzjoni tidhirli koerenti wkoll mas-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2013, Le Crédit Lyonnais (C‑388/11, EU:C:2013:541, punti 34 u 53) għar-raġunijiet spjegati fil-punti 70 sa 85 u 94 sa 99 ta’ dawn il-konklużjonijiet.

117.

Għalhekk it-tnaqqis pro rata se jinkludi, bħala numeratur, id-dħul mill-bejgħ, imwettaq mill-fergħa Franċiża, relatat mat-tranżazzjonijiet li jagħtu dritt għal tnaqqis fi Franza ( 56 ), kif ukoll dak imwettaq mis-sede ta’ Londra, relatat mat-tranżazzjonijiet li jagħtu dritt għal tnaqqis fir-Renju Unit, li jagħtu wkoll dritt għal tnaqqis fi Franza ( 57 ). Id-denominatur tal-parti jinkludi d-dħul mill-bejgħ relatat mat-tranżazzjonijiet kollha mwettqa mill-fergħa u mis-sede mat-terzi.

118.

F’dawn il-kundizzjonijiet, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tagħti risposta għat-tieni domanda preliminari fit-termini li ġejjin: it-tnaqqis pro rata tal-VAT imposta fuq l-ispejjeż sostnuti mill-fergħa ta’ persuna taxxabbli, li tinsab fi Stat Membru, li jikkontribwixxu kemm għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet ta’ din il-fergħa fl-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni tagħha kif ukoll għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet tas-sede ta’ din il-persuna taxxabbli, li tinsab fi Stat Membru ieħor, għandu jiġi ddeterminat skont l-istess regoli u modalitajiet bħall-ispejjeż li din il-fergħa sostniet li huma ddedikati esklużivament għat-twettiq ta’ tranżazzjonijiet ta’ din is-sede mat-terzi.

119.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja li tirrispondi għad-domandi magħmula mill-Conseil d’État (il-Kunsill tal-Istat, Franza) kif ġej: