—

wara li kkunsidra l-Artikolu 3(3) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 9, 151, 152, 153, 154 u 155 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 12, 15, 16, 21, 23, 27, 28, 30, 31 u 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-4 ta’ Marzu 2021 bit-titolu “Il-Pjan ta’ Azzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali” (COM(2021)0102),

—

wara li kkunsidra l-Karta Soċjali Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Impenn Soċjali ta’ Porto tas-7 ta’ Mejju 2021 u d-Dikjarazzjoni ta’ Porto tat-8 ta’ Mejju 2021,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjonijiet tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO) Nru 98 dwar id-dritt ta’ organizzazzjoni u tal-innegozjar kollettiv, Nru 135 dwar il-protezzjoni u l-faċilitajiet li jingħataw lir-rappreżentanti tal-ħaddiema fl-impriża (il-Konvenzjoni dwar ir-Rappreżentanti tal-Ħaddiema), Nru 154 dwar in-negozjar kollettiv, Nru 155 dwar is-sikurezza u s-saħħa okkupazzjonali, Nru 187 dwar il-qafas promozzjonali għas-sikurezza u s-saħħa okkupazzjonali, u Nru 190 dwar l-eliminazzjoni tal-vjolenza u l-fastidju fid-dinja tax-xogħol,

—

wara li kkunsidra s-Semestru Ewropew, li huwa l-qafas tal-UE għall-koordinazzjoni u s-sorveljanza tal-politiki ekonomiċi u soċjali, ibbażat fuq l-Artikoli 121 u 148 tat-TFUE,

—

wara li kkunsidra l-ftehim qafas tas-sħab soċjali Ewropej dwar id-diġitalizzazzjoni,

—

wara li kkunsidra l-ftehim qafas awtonomu tas-sħab soċjali Ewropej dwar it-tixjiħ attiv u approċċ interġenerazzjonali,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 2001/23/KE tat-12 ta’ Marzu 2001 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri relatati mas-salvagwardja tad-drittijiet tal-impjegati fil-każ ta’ trasferiment ta’ impriżi, negozji jew partijiet ta’ impriżi jew negozji (1),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 98/59/KE tal-20 ta’ Lulju 1998 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar redundancies kollettivi (2),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2019/1152 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Ġunju 2019 dwar kondizzjonijiet tax-xogħol trasparenti u prevedibbli fl-Unjoni Ewropea (3),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2009/38/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ Mejju 2009 dwar l-istabbiliment ta’ Kunsill tax-Xogħlijiet Ewropew jew proċedura fl-impriżi fuq skala Komunitarja u fil-gruppi tal-impriżi fuq skala Komunitarja għall-għanijiet ta’ informazzjoni u ta’ konsultazzjoni tal-impjegati (4) (id-Direttiva dwar il-Kunsill tax-Xogħlijiet Ewropew),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2021/1057 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ġunju 2021 li jistabbilixxi l-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 1296/2013 (5),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2022/2041 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Ottubru 2022 dwar pagi minimi adegwati fl-Unjoni Ewropea (6) (id-Direttiva dwar il-Pagi Minimi Adegwati),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta’ Diċembru 2021 bit-titolu “Id-demokrazija fil-post tax-xogħol: qafas Ewropew għad-drittijiet ta’ parteċipazzjoni tal-impjegati u r-reviżjoni tad-Direttiva dwar il-Kunsill Ewropew tax-Xogħlijiet”  (7),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-2 ta’ Frar 2023 li tinkludi rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni dwar ir-Reviżjoni tad-Direttiva dwar il-Kunsilli tax-Xogħlijiet Ewropej (8),

—

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni għal rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar it-tisħiħ tad-djalogu soċjali fl-Unjoni Ewropea (COM(2023)0038),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Jannar 2023 bit-titolu “Insaħħu d-djalogu soċjali fl-Unjoni Ewropea: nisfruttaw il-potenzjal kollu tiegħu biex niksbu tranżizzjonijiet ġusti” (COM(2023)0040),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta’ Diċembru 2013 dwar Qafas tal-Kwalità tal-UE għall-antiċipazzjoni tal-bidla u r-ristrutturar (COM(2013)0882),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-19 ta’ Jannar 2017 dwar Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (9),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta’ Diċembru 2020 dwar Ewropa soċjali b’saħħitha għal Tranżizzjonijiet Ġusti (10),

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2022/2296 tal-21 ta’ Novembru 2022 dwar linji gwida għall-politiki dwar l-impjiegi tal-Istati Membri (11),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-4 ta’ Marzu 2021 bit-titolu “Il-Pjan ta’ Azzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali” (COM(2021)0102),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-29 ta’ Settembru 2022 dwar Linji Gwida dwar l-applikazzjoni tal-liġi tal-kompetizzjoni tal-Unjoni għal ftehimiet kollettivi rigward il-kundizzjonijiet tax-xogħol ta’ persuni li jaħdmu għal rashom waħedhom (C(2022)6846),

—

wara li kkunsidra l-mistoqsijiet lill-Kunsill u lill-Kummissjoni dwar it-tisħiħ tad-djalogu soċjali(O-000019/2023 – B9-0020/2023 u O-00020/2023 – B9-0021/2023),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 136(5) u 132(2) tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra l-mozzjoni għal riżoluzzjoni tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali,

A.

billi d-drittijiet tal-ħaddiema għan-negozjar kollettiv, għall-ftehimiet kollettivi, għal-libertà ta’ assoċjazzjoni u għall-azzjoni kollettiva huma drittijiet fundamentali f’demokrazija;

B.

billi s-sħubija soċjali u n-negozjar kollettiv bejn it-trade unions u r-rappreżentanti tal-impjegaturi fil-livell tal-kumpaniji, settorjali, nazzjonali u tal-UE huma aspetti fundamentali tal-mudell soċjali Ewropew, li l-legat kondiviż tiegħu ta’ djalogu soċjali, parteċipazzjoni tal-ħaddiema, negozjar kollettiv, rappreżentanza rigward is-saħħa u s-sikurezza u s-sistema tripartitika huma l-elementi kostitwenti ta’ futur varjat u ekonomikament, soċjalment u ambjentalment sostenibbli li jikkontribwixxi għal kompetittività, reżiljenza ekonomika u soċjali u tkabbir aħjar u aktar inklużiv tal-UE;

C.

billi n-negozjar kollettiv jippermetti lis-sħab soċjali jaġġustaw, pereżempju, il-kundizzjonijiet tax-xogħol b’mod flessibbli u bi skop; billi s-sistemi ta’ negozjar kollettiv huma b’mod ġenerali bbażati fuq sett kumpless ta’ regoli u prattiki, stabbiliti fis-sistemi legali nazzjonali, u ta’ spiss ikunu bbażati fuq it-tradizzjonijiet antiki tas-sħab soċjali;

D.

billi djalogu soċjali li jiffunzjona tajjeb bejn is-sħab soċjali awtonomi huwa kruċjali biex jinstabu soluzzjonijiet ibbilanċjati għall-isfidi tal-lum u ta’ għada, billi jsiru aġġustamenti għall-bidliet fid-dinja tax-xogħol b’tali mod li jkun ta’ benefiċċju kemm għall-ħaddiema kif ukoll għall-impjegaturi, kif muri fost l-oħrajn mill-ftehimiet oqfsa eżistenti bejn is-sħab soċjali Ewropej dwar it-tixjiħ attiv u dwar id-diġitalizzazzjoni, kif ukoll in-negozjati li għaddejjin bħalissa dwar it-telexogħol u d-dritt għall-iskonnessjoni; billi d-djalogu soċjali wera wkoll li huwa meħtieġ fi żminijiet ta’ kriżi mhux mistennija, bħall-adattament tal-kundizzjonijiet tax-xogħol matul il-pandemija; billi d-djalogu soċjali jaqdi rwol importanti fl-għoti ta’ appoġġ attiv lill-ħaddiema li jkunu qegħdin fi tranżizzjoni għal impjiegi ġodda u fl-antiċipazzjoni tal-ħtiġijiet tal-ħiliet billi jindirizza l-bidla strutturali kif ukoll isaħħaħ ir-reżiljenza tal-Istati Membri; billi s-suċċess tad-djalogu soċjali jiddependi ħafna mill-kapaċità tas-sħab soċjali li jinnegozjaw b’mod liberu abbażi ta’ sett kumpless ta’ regoli u prattiki, li ta’ spiss ikunu stabbiliti fis-sistemi legali u t-tradizzjonijiet nazzjonali; billi dan jirrikjedi li l-leġiżlaturi nazzjonali u Ewropej ipoġġu l-fiduċja fil-kapaċità tas-sħab soċjali li jaħdmu favur kundizzjonijiet aħjar fis-suq tax-xogħol, filwaqt li fl-istess ħin jirrikjedi li s-sħab soċjali jassumu din ir-responsabbiltà b’mod serju u jsibu kompromessi li jindirizzaw l-interessi rispettivi tagħhom, u li jkunu ta’ benefiċċju għas-soċjetà kollha kemm hi;

E.

billi s-sistemi ta’ negozjar kollettiv fejn is-sħab soċjali indipendenti għandhom id-dritt li jinnegozjaw u jikkonkludu ftehimiet kollettivi b’mod awtonomu jikkontribwixxu għal prevedibbiltà fit-tul fis-suq tax-xogħol; billi prerekwiżit għal tali sistemi ta’ negozjar kollettiv li jiffunzjonaw tajjeb huwa li l-leġiżlaturi nazzjonali u Ewropej jafdaw il-kapaċità tas-sħab soċjali li jassumu r-responsabbiltà għal kundizzjonijiet tax-xogħol tajba fis-suq tax-xogħol u jibbilanċjaw l-interessi tal-ħaddiema u tal-impjegaturi;

F.

billi n-negozjar kollettiv fil-livelli settorjali u transindustrijali ġie taħt pressjoni f’xi Stati Membri wara l-kriżi finanzjarja tal-2008; billi s-sehem ta’ ħaddiema koperti minn ftehimiet kollettivi naqas b’mod sinifikanti fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri matul l-aħħar 30 sena, bi tnaqqis stmat fil-kopertura medja tal-UE minn madwar 66 % fl-2000 għal madwar 56 % fl-2018 (12), minħabba diversi fatturi inkluż it-tnaqqis fis-sħubija fit-trade unions, il-bidliet regolatorji fil-prattiki u l-proċessi ta’ negozjar kollettiv (13), b’mod partikolari fir-rigward tad-deċentralizzazzjoni tas-sistemi ta’ negozjar kollettiv, l-importanza dejjem akbar tal-proċessi ta’ negozjar ibbażati fuq il-kumpaniji, u ż-żieda ta’ forom prekarji ta’ impjiegi u impjiegi indipendenti fittizji; billi huwa importanti li wieħed jinnota li s-sitwazzjoni tvarja ħafna bejn l-Istati Membri; billi fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri, ir-rati ta’ kopertura tan-negozjar kollettiv għandhom it-tendenza li jkunu ogħla għall-impjegati b’kuntratti permanenti u għal dawk li jaħdmu f’kumpaniji akbar; billi l-kopertura tan-negozjar hija sostanzjalment akbar f’pajjiżi fejn hemm ftehimiet settorjali u fejn dawn jiġu estiżi b’mod frekwenti għal kumpaniji jew ħaddiema mhux koperti;

G.

billi l-probabbiltà li l-ħaddiema li għandhom inqas minn 30 sena jissieħbu ma’ trade union hija biss in-nofs tal-probabbiltà li l-ħaddiema akbar fl-età jagħmlu dan (14), filwaqt li fl-istess ħin jappoġġjaw bil-qawwa n-negozjar kollettiv u għandhom grad għoli ta’ fiduċja fit-trade unions;

H.

billi l-ħaddiema u l-impjegaturi Ewropej bħalissa qed jiffaċċjaw sfidi kbar ħafna li jirriżultaw mill-isfidi soċjali u dawk ambjentali fit-tul bħall-faqar, l-esklużjoni soċjali, iż-żieda fl-inugwaljanzi, il-kriżijiet soċjali, u l-emerġenzi klimatiċi u tal-bijodiversità, li qed ikomplu jikbru u jridu jiġu indirizzati; billi dawk l-isfidi ġew aggravati mill-konsegwenzi tal-pandemija u, mill-24 ta’ Frar 2022, il-gwerra ta’ aggressjoni Russa kontra l-Ukrajna u l-għoli tal-ħajja, l-inflazzjoni u l-kriżi tal-enerġija konsegwenti; billi dawn l-avvenimenti wrew ħtieġa urġenti ta’ parteċipazzjoni usa’ u aktar b’saħħitha mis-sħab soċjali sabiex jisfruttaw l-opportunitajiet tat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali sostenibbli u ġusti u jirriflettu l-ħtieġa li ħadd ma jitħalla jibqa’ lura; billi skont il-bażi tad-data tal-Eurofound EU PolicyWatch, is-sħab soċjali kienu involuti matul il-pandemija fi kważi nofs il-miżuri ta’ politika rreġistrati fil-livell nazzjonali u/jew Ewropew, filwaqt li dan l-involviment naqas kemxejn matul l-2022, meta ġew immappjati aktar miżuri ta’ politika relatati mal-kriżi tal-għoli tal-ħajja;

I.

billi l-miżuri li jsostnu u jippromwovu n-negozjar kollettiv u l-ftehimiet kollettivi jistgħu jipprovdu rispons effettiv għall-għoli tal-għajja li qed jiżdied u jiffaċilitaw b’mod urġenti żidiet fil-pagi reali għal kulħadd;

J.

billi d-demokrazija fix-xogħol għandha rwol fundamentali fit-tisħiħ tad-drittijiet tal-bniedem fuq il-post tax-xogħol u fis-soċjetà, b’mod partikolari meta r-rappreżentanti tal-ħaddiema, inklużi t-trade unions, ikunu involuti b’mod attiv fil-proċessi ta’ diliġenza dovuta tan-negozji; billi l-involviment f’waqtu u sinifikattiv tal-ħaddiema fil-livell xieraq jikkontribwixxi għal governanza korporattiva sostenibbli; billi l-ilħna tas-sħab soċjali huma komponent importanti tal-inizjattivi tal-UE biex jiġu żgurati governanza korporattiva sostenibbli u demokratika u diliġenza dovuta dwar abbużi attwali u potenzjali tad-drittijiet tal-bniedem, inkluż fir-rigward tax-xogħol, , u impatti ambjentali negattivi, kif ukoll tal-inizjattivi tal-UE biex jitnaqqas l-użu ta’ prattiki illegali, bħall-isfruttament tal-ħaddiema u l-kompetizzjoni inġusta fis-suq uniku;

K.

billi d-demokrazija fuq il-post tax-xogħol tmur lil hinn mill-parteċipazzjoni formali tal-organizzazzjonijiet tat-trade unions fl-hekk imsejħa laqgħat ta’ djalogu soċjali, jew il-konsultazzjoni sempliċi ta’ dawn il-korpi; billi l-promozzjoni tad-demokrazija fuq il-post tax-xogħol titlob is-salvagwardja u r-rispett ta’ diversi drittijiet u prinċipji, inkluż id-dritt għall-organizzazzjoni, l-azzjoni kollettiva u n-negozjar kollettiv, id-drittijiet tat-trade unions, id-dritt tal-istrajkjar, u l-prinċipji tal-projbizzjoni tat-tkeċċija inġusta u ta’ paga ugwali għal xogħol ugwali;

L.

billi l-Prinċipju 8 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali jiddikjara li s-sħab soċjali għandhom jiġu kkonsultati dwar it-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ politiki ekonomiċi, tal-impjiegi u soċjali, f’konformità mal-prattiki nazzjonali; billi s-sħab soċjali huma mħeġġa wkoll jinnegozjaw u jikkonkludu ftehimiet kollettivi dwar kwistjonijiet rilevanti għalihom, filwaqt li jissalvagwardjaw l-awtonomija tagħhom u d-dritt ta’ azzjoni kollettiva; billi l-ħaddiema jew ir-rappreżentanti tagħhom għandhom id-dritt li jiġu infurmati u kkonsultati fi żmien xieraq dwar kwistjonijiet rilevanti għalihom, b’mod partikolari dwar it-trasferiment, ir-ristrutturar u l-fużjoni ta’ impriżi u dwar sensji kollettivi; billi l-Impenn Soċjali ta’ Porto stieden lill-atturi rilevanti kollha jippromwovu djalogu soċjali awtonomu bħala komponent strutturali tal-mudell soċjali Ewropew u jsaħħuh fil-livell Ewropew, nazzjonali, reġjonali, settorjali, lokali u tal-kumpaniji, b’enfasi partikolari fuq l-iżgurar ta’ qafas abilitanti għan-negozjar kollettiv fid-diversi mudelli li jeżistu fl-Istati Membri kollha;

M.

billi r-Regolament dwar il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza (RRF) (15) jinkludi obbligu għall-Istati Membri li jikkonsultaw mas-sħab soċjali fit-tħejjija tal-pjanijiet nazzjonali tagħhom għall-irkupru u r-reżiljenza permezz ta’ varjetà akbar ta’ ambjenti; billi l-kwalità u l-intensità tal-involviment tagħhom huma, madankollu, irregolari u pjuttost dgħajfa f’għadd relattivament għoli ta’ pajjiżi; billi r-rapport ta’ rieżami tal-Kummissjoni dwar il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza jiddikjara li s-suċċess tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza jiddependi mill-involviment mill-qrib tas-sħab soċjali, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, l-awtoritajiet lokali u reġjonali u partijiet ikkonċernati oħra;

N.

billi xi Stati Membri qed jiżguraw qafas abilitanti għad-djalogu soċjali, filwaqt li f’xi Stati Membri oħra, id-djalogu soċjali jinsab taħt pressjoni għal raġunijiet li jinkludu proċeduri ta’ konsultazzjoni tardivi u ineffettivi, nuqqas ta’ kapaċità u kriterji stretti ta’ rappreżentanza kif ukoll limitazzjonijiet fuq il-libertà tas-sħab soċjali li jinnegozjaw b’mod awtonomu u jsibu kompromessi permezz tan-negozjar kollettiv; billi f’konformità mal-Artikolu 9 tar-Regolament FSE+, l-Istati Membri jeħtiġilhom jiżguraw parteċipazzjoni sinifikattiva tas-sħab soċjali fit-twassil ta’ politiki dwar l-impjiegi, l-edukazzjoni u l-inklużjoni soċjali appoġġjati mill-fergħa tal-FSE+ b’ġestjoni kondiviża; billi l-Istati Membri kollha jeħtiġilhom jallokaw ammont xieraq ta’ riżorsi tal-FSE+ – u meta jkunu rċevew rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż dan irid ikun tal-inqas 0,25 % – għat-tisħiħ tal-kapaċitajiet tas-sħab soċjali, inkluż fil-forma ta’ taħriġ, miżuri ta’ networking, u t-tisħiħ tad-djalogu soċjali, u għal attivitajiet li jitwettqu b’mod konġunt mis-sħab soċjali;

O.

billi t-terminu “negozjar kollettiv” jirreferi għan-negozjati kollha li jsiru f’konformità mal-liġi u l-prattika nazzjonali f’kull Stat Membru bejn impjegatur, grupp ta’ impjegaturi jew organizzazzjoni tal-impjegaturi waħda jew aktar, fuq naħa waħda, u trade union waħda jew aktar, fuq in-naħa l-oħra, biex jiġu ddeterminati l-kundizzjonijiet tax-xogħol u t-termini tal-impjieg; billi t-terminu “trade union” jirreferi għal grupp ta’ ħaddiema ffurmat biex jippromwovi u jiddefendi l-interessi tal-ħaddiema, skont il-liġi u/jew il-prattika nazzjonali; billi organizzazzjoni tal-impjegaturi hija organizzazzjoni li l-membri tagħha jinkludu impjegaturi individwali, assoċjazzjonijiet oħra tal-impjegaturi jew it-tnejn, ikkostitwita biex tippromwovi u tiddefendi l-interessi tal-membri tagħha, skont il-liġi u/jew il-prattika nazzjonali;

P.

billi, f’konformità mal-Konvenzjoni dwar ir-Rappreżentanti tal-Ħaddiema, li ġiet ratifikata minn 24 Stat Membru, ir-rappreżentanti tal-ħaddiema jistgħu jkunu persuni li huma: (i) rikonoxxuti bħala tali skont il-liġi jew il-prattiki nazzjonali, kemm jekk ikunu rappreżentanti tat-trade unions, jiġifieri rappreżentanti nnominati jew eletti mit-trade unions jew mill-membri taghħom; jew (ii) rappreżentanti eletti, jiġifieri rappreżentanti li huma eletti liberament mill-ħaddiema tal-impriża f’konformità mad-dispożizzjonijiet rilevanti tal-liġi jew ir-regolamenti nazzjonali jew tal-ftehimiet kollettivi u li l-funzjonijiet tagħhom ma jinkludux attivitajiet li huma rikonoxxuti bħala l-prerogattiva esklużiva tat-trade unions fil-pajjiż ikkonċernat; billi f’każ li jeżistu kemm rappreżentanti tat-trade unions kif ukoll rappreżentanti eletti fl-istess impriża, ir-rappreżentanti eletti m’għandhomx jintużaw biex jikkompromettu l-pożizzjoni tat-trade unions ikkonċernati jew tar-rappreżentanti tagħhom, b’mod partikolari fir-rigward tan-negozjar kollettiv, li huwa l-prerogattiva tat-trade unions;

Q.

billi l-kundizzjonijiet abilitanti għal djalogu soċjali li jiffunzjona tajjeb huma: (i) l-eżistenza ta’ trade unions b’saħħithom u indipendenti u ta’ kapaċità teknika fl-organizzazzjonijiet tal-impjegaturi; (ii) il-kapaċità teknika għas-sħab soċjali; (iii) l-aċċess għall-informazzjoni rilevanti u f’waqtha għall-parteċipazzjoni fid-djalogu soċjali; (iv) impenn mill-partijiet kollha biex jinvolvu ruħhom b’mod kostruttiv u in bona fede fid-djalogu soċjali, inkluż l-involviment tas-sħab soċjali fl-identifikazzjoni ta’ kwistjonijiet rilevanti, il-ġbir ta’ evidenza, il-kondiviżjoni tal-informazzjoni, l-esplorazzjoni tal-għażliet u l-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet ippreferuti; (v) ir-rispett għad-drittijiet fundamentali tal-libertà ta’ assoċjazzjoni u tan-negozjar kollettiv; (vi) l-appoġġ istituzzjonali xieraq; (vii) ir-rispett għall-awtonomija tas-sħab soċjali, li tippermetti lis-sħab soċjali jinnegozjaw u jikkonkludu ftehimiet kollettivi b’mod awtonomu; (viii) l-adattament għall-era diġitali u l-promozzjoni ta’ negozjar kollettiv fid-dinja ġdida tax-xogħol; u (ix) il-protezzjoni adegwata minn kwalunkwe att ta’ diskriminazzjoni kontra l-unions għar-rappreżentanti tat-trade unions u tal-ħaddiema;

R.

billi negozjar kollettiv b’saħħtu, b’mod partikolari fil-livell settorjali jew transindustrijali, jikkontribwixxi għall-ħolqien u ż-żamma ta’ impjiegi ta’ kwalità u għandu impatt pożittiv fuq il-pagi; billi t-trade unions, ir-rappreżentanza u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema u l-kopertura tan-negozjar kollettiv huma essenzjali għall-infurzar tad-drittijiet tal-ħaddiema; billi huma meħtieġa azzjoni, miżuri u leġiżlazzjoni aħjar ħalli jiġu protetti d-drittijiet tar-rappreżentanti tal-ħaddiema u t-trade unions biex jiġi żgurat bilanċ tas-setgħa ta’ negozjar bejn l-impjegaturi u l-ħaddiema, li jista’ jittejjeb bit-tisħiħ tad-demokrazija fuq il-post tax-xogħol;

S.

billi l-ILO twaqqfet fl-1919 bit-twemmin sod li l-paċi universali tista’ tiġi stabbilita biss jekk tkun ibbażata fuq il-ġustizzja soċjali (16); billi d-djalogu soċjali, in-negozjar kollettiv u r-rappreżentanza tal-ħaddiema huma valuri u drittijiet fundamentali tal-ILO u huma previsti f’bosta konvenzjonijiet u rakkomandazzjonijiet tal-ILO; billi l-Kunsill tal-Ewropa jgħodd ukoll id-demokrazija fuq il-post tax-xogħol fost il-valuri fundamentali tiegħu, kif espress fil-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u l-Karta Soċjali Ewropea;

T.

billi l-linji gwida tal-ILO għal tranżizzjoni ġusta lejn ekonomiji u soċjetajiet ambjentalment sostenibbli għal kulħadd jitolbu li tiġi promossa l-inklużjoni ta’ dispożizzjonijiet ambjentali speċifiċi permezz ta’ negozjar kollettiv u ftehimiet kollettivi fil-livelli kollha;

U.

billi l-Kunsill, fil-konklużjonijiet tiegħu tal-24 ta’ Ottubru 2019 bit-titolu “Il-Futur tax-Xogħol: l-Unjoni Ewropea tippromwovi d-Dikjarazzjoni Ċentinarja tal-ILO”, ħeġġeġ lill-Istati Membri jkomplu bl-isforzi tagħhom biex jirratifikaw u jimplimentaw b’mod effettiv il-konvenzjonijiet tal-ILO; billi l-Kunsill stieden ukoll lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jsaħħu d-djalogu soċjali fil-livelli kollha, inkluża l-kooperazzjoni transfruntiera, sabiex tiġi żgurata l-parteċipazzjoni attiva tas-sħab soċjali fit-tiswir tal-futur tax-xogħol u fil-kisba tal-ġustizzja soċjali u tal-prosperità kondiviża;

V.

billi d-djalogu soċjali u n-negozjar kollettiv huma strumenti essenzjali biex jintużaw mill-impjegaturi u mit-trade unions biex jiġu stabbiliti u ppreżervati pagi ġusti u kundizzjonijiet tax-xogħol tajbin kif ukoll biex tiġi eliminata d-differenza bejn il-ġeneri fil-pensjonijiet u d-differenza fil-pagi bejn il-ġeneri u t-termini ta’ impjiegi; billi sistemi ta’ negozjar kollettiv b’saħħithom iżidu r-reżiljenza tal-Istati Membri fi żminijiet ta’ kriżi ekonomika; billi t-tendenza hija li s-soċjetajiet b’sistemi ta’ negozjar kollettiv b’saħħithom ikollhom ekonomiji aktar kompetittivi u reżiljenti u jkunu aktar sinjuri u aktar ugwali; billi d-dritt ta’ negozjar kollettiv huwa kwistjoni li tikkonċerna l-ħaddiema kollha fl-Ewropa u li jista’ jkollha wkoll implikazzjonijiet kruċjali għad-demokrazija u għall-istat tad-dritt, inkluż ir-rispett għad-drittijiet soċjali fundamentali; billi n-negozjar kollettiv huwa dritt fundamentali Ewropew u l-istituzzjonijiet Ewropej huma marbuta jirrispettawh bl-Artikolu 28 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali; billi, f’dan il-kuntest, il-politiki li jirrispettaw, jippromwovu u jsaħħu n-negozjar kollettiv u l-pożizzjoni tal-ħaddiema fis-sistemi għall-iffissar tal-pagi għandhom rwol kritiku fil-kisba ta’ standard għoli ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol u fl-iżgurar ta’ kundizzjonijiet ta’ għajxien aħjar;

W.

billi l-ekonomija informali hija kkaratterizzata minn sehem għoli ta’ gruppi ta’ ħaddiema inviżibbli u l-aktar vulnerabbli; billi l-pandemija tal-COVID-19 ġiegħlet lil għadd dejjem akbar ta’ ħaddiema, speċjalment in-nisa, biex jidħlu fl-ekonomija informali u aggravat il-vulnerabbiltajiet li kienu jeżistu qabel; billi s-setturi l-aktar rappreżentati fl-ekonomija informali fl-UE, jiġifieri s-saħħa, il-kura, il-ħidma soċjali, u l-agrikoltura, huma vitali wkoll għall-funzjonament tas-soċjetajiet tagħna;

X.

billi d-djalogu soċjali jsaħħaħ kemm id-demokrazija kif ukoll is-soċjetà ċivili u jimmanifesta l-prinċipju tas-sussidjarjetà fejn ir-regoli jsiru qrib dawk li jikkonċernaw u jaffettwaw;

Y.

billi, f’konformità mal-Artikolu 152 tat-TFUE, l-Unjoni “għandha tiffaċilita d-djalogu bejn is-sħab soċjali, waqt li tirrispetta l-awtonomija tagħhom”; billi, fid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 98/500/KE (17) , il-Kummissjoni stabbiliet kumitati ta’ djalogu settorjali biex tippromwovi d-djalogu bejn is-sħab soċjali fis-setturi kollha fil-livell tal-UE u stabbiliet dispożizzjonijiet preċiżi dwar l-istabbiliment, il-kompożizzjoni rappreżentattiva u l-operat ta’ kumitati settorjali ġodda, maħsuba biex ikunu korpi ċentrali għall-konsultazzjoni, l-inizjattivi konġunti u n-negozjati li jistgħu jwasslu għall-konklużjoni ta’ ftehimiet u t-traspożizzjoni sussegwenti tagħhom fid-drittt tal-UE permezz ta’ direttivi, jekk jintalab hekk mis-sħab soċjali; billi, kif irrikonoxxiet il-Kummissjoni fid-dokument ta’ ħidma tal-persunal tagħha dwar il-funzjonament u l-potenzjal tad-djalogu soċjali settorjali Ewropew (18), dawn il-kumitati kkontribwew għat-titjib tal-politiki tal-impjiegi u soċjali Ewropej u tal-kundizzjonijiet tax-xogħol fl-Ewropa u għenu fit-tfassil ta’ politiki industrijali xierqa; billi l-Kummissjoni kkonkludiet li hemm korrelazzjoni diretta bejn l-effikaċja tad-djalogu soċjali nazzjonali u l-effikaċja fil-livell Ewropew, u li dawn jinfluwenzaw lil xulxin;

Z.

billi l-Kummissjoni hija responsabbli għall-promozzjoni u l-iffaċilitar tad-djalogu soċjali Ewropew f’konformità mal-Artikolu 154 tat-TFUE; billi s-sħab soċjali settorjali Ewropej u l-affiljati nazzjonali tagħhom għandhom ikomplu jirċievu appoġġ fir-rigward tal-kapaċità amministrattiva, l-assistenza legali u r-rappreżentanza u l-finanzjament tal-UE għal attivitajiet konġunti permezz ta’ proġetti u inizjattivi Ewropej għall-bini tal-kapaċitajiet;

AA.

billi d-diġitalizzazzjoni dejjem akbar tas-swieq tax-xogħol u forom ġodda ta’ xogħol jistgħu jimponu sfida serja għar-rappreżentanza tal-ħaddiema vulnerabbli u jistgħu jipperikolaw il-mudell soċjali Ewropew; billi l-ħaddiema involuti f’forom ta’ xogħol mhux standard jew f’forom ġodda ta’ impjieg jistgħu ma jkunux rappreżentati adegwatament; billi l-ħolqien ta’ forom ġodda ta’ impjieg jista’ jagħmilha aktar diffiċli għat-trade unions li jirreklutaw membri ġodda; billi l-Kummissjoni dan l-aħħar adottat linji gwida ġodda dwar l-applikazzjoni tad-dritt tal-kompetizzjoni tal-Unjoni għall-ftehimiet kollettivi fir-rigward tal-kundizzjonijiet tax-xogħol ta’ persuni li jaħdmu għal rashom mingħajr impjegati, li jipprovdu l-kjarifika tant meħtieġa li ċerti persuni li jaħdmu għal rashom jistgħu jinnegozjaw b’mod kollettiv biex itejbu l-kundizzjonijiet tax-xogħol tagħhom mingħajr ma jiksru r-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE; billi d-dritt li wieħed jinvolvi ruħu f’azzjonijiet u negozjar kollettivi ġie kkjarifikat u estiż għal ħaddiema li jaħdmu għal rashom mingħajr impjegati; billi s-sħab soċjali għandhom jiżguraw li jibqgħu miftuħa għal, u jistgħu jattiraw, it-tipi kollha ta’ impjegaturi u ħaddiema b’kuntratti ta’ impjieg u status differenti fis-setturi kollha bħal dawk li jaħdmu għal rashom mingħajr impjegati jew ħaddiema migranti, inkluż minn pajjiżi mhux tal-UE; billi huwa kruċjali li dan l-approċċ jiżgura l-inklużjoni u d-diversità fis-sħubija u t-tmexxija tas-sħab soċjali, filwaqt li jiġi rikonoxxut li d-dinja tax-xogħol tal-lum hija globalizzata u interkulturali;

AB.

billi l-ħaddiema fl-ekonomija tal-kura huma b’mod predominanti nisa u persuni bi sfond ta’ migrazzjoni, li l-kundizzjonijiet tax-xogħol u n-nuqqas ta’ rappreżentanza tagħhom jesponuhom għal impjiegi prekarji u mhux sikuri;