EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52020AE3642
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Industrial transition towards a green and digital European economy: regulatory requirements and the role of social partners and civil society’ (exploratory opinion)
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Tranżizzjoni industrijali lejn ekonomija Ewropea ekoloġika u diġitali: rekwiżiti regolatorji u r-rwol tal-imsieħba soċjali u tas-soċjetà ċivili” (opinjoni esploratorja)
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Tranżizzjoni industrijali lejn ekonomija Ewropea ekoloġika u diġitali: rekwiżiti regolatorji u r-rwol tal-imsieħba soċjali u tas-soċjetà ċivili” (opinjoni esploratorja)
EESC 2020/03642
ĠU C 56, 16.2.2021, p. 10–28
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
16.2.2021 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 56/10 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Tranżizzjoni industrijali lejn ekonomija Ewropea ekoloġika u diġitali: rekwiżiti regolatorji u r-rwol tal-imsieħba soċjali u tas-soċjetà ċivili”
(opinjoni esploratorja)
(2021/C 56/02)
Relatur: |
Lucie STUDNIČNÁ |
Konsultazzjoni |
Parlament Ewropew, 15.9.2020 |
Bażi legali |
Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea |
Sezzjoni kompetenti |
Sezzjoni għas-Suq Uniku, il-Produzzjoni u l-Konsum |
Adottata fil-plenarja |
2.12.2020 |
Sessjoni plenarja Nru |
556 |
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet) |
148/89/19 |
1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
1.1. |
Hemm numru ta’ prerekwiżiti għat-tranżizzjoni industrijali lejn ekonomija Ewropea ekoloġika u diġitali biex jinkiseb futur sostenibbli, ġust u soċjalment aċċettabbli fl-Ewropa. Minħabba l-pandemija tal-COVID-19, saru iżjed urġenti l-ħtieġa għal parteċipazzjoni ferm usa’ u aktar b’saħħitha tal-imsieħba soċjali u s-soċjetà ċivili fit-tfassil tal-politika fil-livelli kollha, kif ukoll għal qafas regolatorju u standards b’saħħithom fil-livell Ewropew, speċjalment dwar l-aġenda soċjali. Il-pjan ta’ azzjoni mħabbar biex jimplimenta l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali għandu jkollu rwol importanti f’dan l-isforz. |
1.2. |
Il-KESE jemmen li huwa essenzjali li tiġi rikonoxxuta l-komplementarjetà bejn it-tibdil fil-klima, il-politiki tal-ekonomija ċirkolari, u r-responsabbiltà soċjali korporattiva, u li jiġu enfasizzati l-karatteristiċi ċirkolari tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli. |
1.3. |
Ir-rwol tal-impjegaturi, tal-intraprendituri u l-kontribut tas-settur privat biex jixprunaw il-bidla strutturali huma essenzjali għat-tranżizzjoni industrijali. Peress li l-innovazzjoni fl-Ewropa tipikament toriġina minn entitajiet żgħar, hemm bżonn li ssir enfasi fuq il-ħolqien ta’ ambjent favorevoli għan-negozju u fuq il-promozzjoni tal-potenzjal tal-SMEs li jipprovdu servizzi ta’ livell għoli bbażati fuq l-għarfien. Dawn ta’ spiss jaqdu rwol pijunier għall-pożizzjonament fis-suq ta’ industriji relatati u huma impjegaturi affidabbli u reżistenti għall-kriżijiet. Għandha tiġi sfruttata wkoll l-esperjenza tal-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet tal-ekonomija soċjali: dawn huma attivi f’oqsma li huma affettwati mit-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali. Bħala tali, in-negozji u l-proċessi ta’ innovazzjoni soċjali tagħhom jeħtieġ li jiġu promossi. |
1.4. |
B’mod koerenti, għandu jiġi stabbilit mekkaniżmu li jidderieġi r-riżorsi finanzjarji tas-settur privat lejn investimenti konformi mal-kriterji ESG (kriterji ambjentali, soċjali u ta’ governanza). L-istrateġiji dwar l-Unjoni Bankarja, l-Unjoni tas-Swieq Kapitali, il-finanzi sostenibbli, il-finanzi diġitali u l-SMEs għalhekk kollha jsaħħu lil xulxin u jiġġustifikaw li l-fondi jiġu kanalizzati lejn proġetti aktar produttivi, f’ekonomija fejn sa 80 % tal-ħtiġijiet ta’ finanzjament tagħha jiddependu mis-settur bankarju. |
1.5. |
Ewropa li tkun reżiljenti, sostenibbli, ġusta u prosperuża tirrikjedi qafas regolatorju li jista’ jtejjeb proċess ta’ tranżizzjoni ġusta filwaqt li jqis l-impatti etiċi u l-interessi pubbliċi tagħha bħall-protezzjoni tal-konsumatur, is-saħħa, is-sikurezza u l-kwalità. Il-KESE jirrakkomanda li l-istituzzjonijiet Ewropej u nazzjonali jintroduċu strutturi ta’ governanza ġodda li jistgħu jiżguraw l-involviment attiv tal-ekonomija lokali, l-imsieħba soċjali u s-soċjetà ċivili fit-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ miżuri ġusti biex jiżguraw li t-tranżizzjonijiet ikunu soċjalment ġusti. Wieħed mill-arranġamenti ewlenin ta’ governanza għall-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-progress ta’ tranżizzjonijiet soċjalment ġusti huwa s-Semestru Ewropew. Il-KESE jirrakkomanda li fis-Semestru Ewropew jiġu inkorporati indikaturi soċjali, ekonomiċi u ambjentali ġodda, imtejba, li jistgħu jitkejlu u jkunu komplementari, biex jissorveljaw u jżommu rekord tal-prinċipji tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali. |
1.6. |
Ir-rwol tar-reġjuni għandu jissaħħaħ fl-aġenda ta’ tranżizzjoni Ewropea. L-ippjanar fit-tul, approċċ b’saħħtu bbażat fuq il-post, speċjalizzazzjoni intelliġenti u aġenda tal-kapital uman huma l-fokus ewlieni, kif ukoll ir-rikonċiljazzjoni tal-ambizzjoni ta’ tranżizzjoni fit-tul mal-prijoritajiet fuq medda qasira ta’ żmien. |
1.7. |
Il-KESE jemmen li l-istrumenti ta’ finanzjament u appoġġ għal attivitajiet relatati mat-tranżizzjoni fil-livell tal-UE għandhom jiġu kkomplementati minn riżorsi nazzjonali, bil-koordinazzjoni meħtieġa bejn il-livelli differenti ta’ governanza. Biex jiġi żgurat finanzjament suffiċjenti, il-KESE jirrakkomanda wkoll firxa usa’ ta’ riżorsi proprji. |
1.8. |
L-aġenda tal-kapital uman hija waħda mill-prerekwiżiti għal tranżizzjoni li tirnexxi. Numru ta’ atturi, inklużi istituzzjonijiet edukattivi, impjegaturi, trade unions, servizzi pubbliċi tal-impjiegi, NGOs, u organizzazzjonijiet professjonali jeħtieġ li jikkoperaw fl-isfera tal-iżvilupp tal-ħiliet u jantiċipaw is-sett sħiħ tal-ħtiġijiet futuri b’rabta mal-ħiliet ġodda u qodma. |
1.9. |
Il-KESE jilqa’ l-pjan ta’ azzjoni mħabbar biex jimplimenta l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali. L-acquis rilevanti tal-liġi tal-UE dwar ix-xogħol għandu jiġi rinfurzat biex jappoġġja aħjar tranżizzjoni ġusta għall-ħaddiema. Il-pjan ta’ azzjoni għandu jistabbilixxi livell minimu ta’ drittijiet fil-livell tal-UE, inklużi: id-dritt għas-saħħa u s-sikurezza li jkopri l-ħaddiema kollha u tipi ġodda ta’ xogħol; informazzjoni, konsultazzjoni, kodeterminazzjoni u drittijiet ta’ parteċipazzjoni mhux limitati għal sitwazzjonijiet ta’ tranżizzjoni; drittijiet għall-iżvilupp tal-ħiliet; standards minimi għall-assigurazzjoni tal-qgħad; paga minima; u n-negozjar kollettiv. |
2. Kummenti ġenerali u approċċ li jħares ’il quddiem
2.1. |
Din l-Opinjoni esploratorja kienet mitluba mill-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali tal-Parlament Ewropew bħala kontribut għall-pjan ta’ azzjoni li jmiss biex jimplimenta l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u s-Summit Soċjali tal-UE li jmiss, ippjanat għal Mejju 2021 f’Porto. |
2.2. |
In-negozju u l-ħaddiema Ewropej qed jiffaċċjaw il-konsegwenzi soċjali u ekonomiċi massivi tal-pandemija tal-COVID-19. Ħafna kumpaniji qed jisfaxxaw, qed nitilfu l-impjiegi u l-unitajiet domestiċi qed jitilfu l-għajxien tagħhom. Minkejja miżuri ta’ salvataġġ ekonomiku mingħajr preċedent immirati biex itaffu l-effetti tal-konfinament fuq l-impjiegi u l-kumpaniji, il-previżjonijiet ekonomiċi jagħtu stampa inkwetanti ħafna. L-ekonomija tal-UE hija mbassra li tonqos bi 8,3 % fl-2020 u tikber b’5,8 % fl-2021. It-tkabbir fl-2021 se jkun ukoll kemxejn anqas robust minn kif previst fir-rebbiegħa (1). L-Istati Membri għandhom dejn rekord u l-UE ġarrbet ukoll dejn komuni għall-ewwel darba. Barra minn hekk, lanqas ma nafu l-konsegwenzi tal-Brexit. |
2.3. |
L-industriji u s-setturi ewlenin, mir-riżorsi umani sar-riċerka, għandhom jiġu identifikati u appoġġjati biex iwasslu għal politika industrijali Ewropea li tipproteġi dawn is-setturi strateġiċi fis-suq u tiżgura s-sigurtà tal-provvista tar-riżorsi ewlenin. Il-politika industrijali tal-Ewropa għandha sservi bħala qafas ġenerali li jikkoordina d-diversi politiki Ewropej b’mod koerenti u komprensiv u b’hekk jipprovdi sinerġiji. Trasformazzjoni bħal din tirrikjedi li l-Kummissjoni Ewropea tistabbilixxi r-rotta u l-politiki tal-Istati Membri jiġu allinjati ma’ dawk tal-UE. Dan ma jfissirx mikroġestjoni, iżda jfisser allinjament tal-politiki sabiex ikunu koerenti u jrawmu bidla trasformattiva. Dan il-proċess se jkun possibbli biss bil-parteċipazzjoni attiva tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u tal-imsieħba soċjali. Mingħajr “patt soċjali” ibbażat fuq parteċipazzjoni demokratika u effettiva taċ-ċittadini tal-UE ma jkun hemm l-ebda Patt Ekoloġiku ta’ benefiċċju għal kulħadd. |
2.4. |
B’mod koerenti, għandu jiġi stabbilit mekkaniżmu li jidderieġi r-riżorsi finanzjarji tas-settur privat lejn investimenti konformi mal-kriterji ESG (kriterji ambjentali, soċjali u ta’ governanza). L-istrateġiji dwar l-Unjoni Bankarja, l-Unjoni tas-Swieq Kapitali, il-finanzi sostenibbli, il-finanzi diġitali u l-SMEs għalhekk kollha jsaħħu lil xulxin u jiġġustifikaw li l-fondi jiġu kanalizzati lejn proġetti aktar produttivi, f’ekonomija fejn sa 80 % tal-ħtiġijiet ta’ finanzjament tagħha jiddependu mis-settur bankarju. |
2.5. |
It-terminu li ħareġ f’dan il-kuntest fir-rigward tal-bidla ambjentali u teknoloġika huwa “tranżizzjoni ġusta”. Il-KESE jara t-tranżizzjoni ġusta bħala komponent ewlieni kemm tal-baġit kif ukoll tal-pjan ta’ rkupru li jagħti spinta lil ekonomija Ewropea aktar ekoloġika. Għalhekk, jeħtieġ li jiġi żviluppat fehim usa’ dwar “tranżizzjoni ġusta” (lil hinn minn ekonomiji bbażati fuq il-karbonju) li timplimenta bis-sħiħ il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (2), abbażi ta’ kuntratt soċjali ġdid, filwaqt li tixpruna riforma fir-rigward tas-sistemi ridistributtivi, il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata u l-ugwaljanza bejn il-ġeneri. F’dak li jirrigwarda l-implimentazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali huma partikolarment importanti l-impjiegi ta’ kwalità għolja għal kulħadd, l-aċċess għal edukazzjoni u taħriġ ta’ kwalità għolja, inkluż id-dritt għat-tagħlim tul il-ħajja, speċjalment għal gruppi vulnerabbli, l-aċċess ugwali għall-kura tas-saħħa u servizzi soċjali għal kulħadd, il-protezzjoni soċjali, u l-inklużjoni ta’ gruppi vulnerabbli, bħall-persuni qiegħda fit-tul, in-nisa, iż-żgħażagħ, il-migranti u l-persuni b’diżabilità. Dawn l-għanijiet importanti kollha jistgħu jintlaħqu fuq il-bażi ta’ ekonomija prosperuża, impjiegi ġodda u bi kwalifiki għolja offruti minn min iħaddem, u bl-investiment meħtieġ f’teknoloġiji ġodda. |
2.6. |
Il-pajjiżi u r-reġjuni fi tranżizzjoni industrijali tipikament jiffaċċjaw sfidi biex jimmodernizzaw il-bażi industrijali tagħhom, jaġġornaw il-ħiliet tal-forza tax-xogħol, jikkumpensaw għat-telf ta’ impjiegi f’setturi ewlenin u jżidu l-produttività baxxa li tillimita t-tkabbir tal-introjtu. B’mod ġenerali, huma se jibbenefikaw minn progress ekoloġiku u teknoloġiku u żviluppi relatati, iżda xi postijiet u ċerti gruppi tal-popolazzjoni, b’mod partikolari gruppi vulnerabbli bħal persuni b’diżabilità, l-anzjani, ir-Rom u l-migranti, qegħdin f’riskju li jitħallew jibqgħu lura. L-indirizzar tal-isfidi assoċjati mat-trasformazzjonijiet fit-tul jirrikjedi antiċipazzjoni tal-bidla u l-immaniġġjar attiv tat-tranżizzjoni min-naħa ta’ dawk li jfasslu l-politika, l-imsieħba soċjali, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-partijiet interessati ewlenin f’dawn il-pajjiżi u reġjuni. Id-djalogu soċjali, l-informazzjoni, il-konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom, inkluż fil-korpi tat-teħid tad-deċiżjonijiet (bordijiet u bordijiet superviżorji) għandhom rwol ewlieni biex jindirizzaw u jinfluwenzaw it-teħid tad-deċiżjonijiet tal-kumpanija sabiex jimmaniġġjaw it-tranżizzjonijiet b’mod li jħares ’il quddiem. Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni ssaħħaħ u tiżviluppa d-dimensjoni soċjali fl-istrateġija industrijali aġġornata futura. |
2.7. |
L-indirizzar tal-kriżi pandemika u l-iffaċilitar għal trasformazzjoni industrijali li tirnexxi huma fl-interessi tal-gruppi kollha tal-partijiet interessati, u jirrikjedi sforz konġunt u għanijiet kondiviżi (bħall-iżvilupp tan-negozju fit-tul), u djalogu soċjali effettiv fi klima ta’ kunfidenza, kif ukoll attitudni pożittiva. Il-KESE jemmen li ġestjoni tajba, u għalhekk sostenibbli, tan-negozju flimkien mal-antiċipazzjoni tal-bidla għandha tkun ibbażata fuq l-istandards legali minimi ppruvati tas-suq intern, bil-vuċi tal-ħaddiema espressa permezz ta’ informazzjoni, konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema fil-bordijiet tal-kumpanija. |
2.8. |
Id-diġitalizzazzjoni u l-awtomatizzazzjoni t-tnejn li huma għandhom effetti pożittivi u negattivi għall-ekonomija u s-soċjetà. Din it-tranżizzjoni tkun teħtieġ regolazzjoni li ssegwi l-pass tat-trasformazzjoni teknoloġika u l-antiċipazzjoni tal-bidla billi tinvolvi eż. l-imsieħba soċjali. Il-Kunsilli tax-Xogħlijiet Ewropej (EWCs) u l-kunsilli tax-xogħlijiet ta’ Societas Europaea (SE) jistgħu jservu bħala eżempju pożittiv ta’ involviment transkonfinali obbligatorju tal-ħaddiema fl-ibbilanċjar tal-interessi u l-esplorazzjoni ta’ soluzzjonijiet fi spirtu ta’ sħubija soċjali. Dan jinvolvi l-garanzija ta’ taħriġ għall-ħaddiema u n-negozjar ta’ ftehimiet kollettivi biex jappoġġjaw l-awtonomija tax-xogħol u jiżguraw bilanċ tajjeb bejn ix-xogħol u l-ħajja privata. Bid-diġitalizzazzjoni u l-ekonomija tal-Internet feġġew forom ġodda ta’ xogħol, bħal xogħol fuq il-pjattaformi, fejn il-ħaddiema huma mingħajr ebda sigurtà soċjali u sigurtà tax-xogħol u spiss jaħdmu taħt kundizzjonijiet prekarji ħafna u bi status mhux ċar. Il-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-istatus tagħhom għandhom jiġu armonizzati fil-livell Ewropew biex jinkoraġġixxu mobbiltà ġusta u integrazzjoni fis-suq intern (3). Għal dan il-għan, il-KESE jħoss il-ħtieġa li tinħoloq ċertezza legali għall-ħaddiema billi jiġi definit status legali għax-xogħol fl-ekonomija tal-pjattaforma diġitali. L-aċċess limitat jew l-ebda aċċess għall-protezzjoni soċjali jinvolvi spiża, mhux biss għall-ħaddiema nfushom iżda wkoll għas-sistemi tas-sigurtà soċjali. |
2.9. |
It-trasformazzjoni diġitali tinvolvi wkoll riskji potenzjali f’oqsma bħall-istabbiltà finanzjarja, il-kriminalità finanzjarja u l-protezzjoni tal-konsumatur. Dawn ir-riskji jistgħu jiżdiedu aktar minħabba l-pajsaġġ regolatorju frammentat fl-UE, u żviluppi globali irregolari fir-regolazzjoni tas-settur. Il-KESE għalhekk jara li hemm il-ħtieġa li l-UE toħloq qafas regolatorju komprensiv u stabbli f’dan il-qasam. Huwa jirrakkomanda wkoll li l-UE tkompli mill-ġdid bl-inizjattiva tagħha biex tintaxxa kumpaniji diġitali kbar (4). |
2.10. |
Il-ħaddiema għandhom ikunu jistgħu jippreparaw ruħhom b’mod adegwat għas-suq tax-xogħol, u l-bidliet ekonomiċi li diġà qegħdin isiru se jkunu fundamentali għat-tkabbir tal-industrija u s-suċċess ekonomiku usa’ tal-Ewropa. Il-ħiliet ġodda u ta’ livell ogħla, inkluż għal ħaddiema manwali, jippreżentaw sfida għas-sistemi ta’ apprendistat. Il-ħiliet ta’ livell ogħla jirrikjedu aktar taħriġ vokazzjonali f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni terzjarja. B’kuntrast mas-sistemi ta’ apprendistat inizjali li tfasslu mill-aħjar, in-nuqqas ta’ oqfsa nazzjonali u kontroll tal-kwalità huma kwistjonijiet, bħalma hija l-progressjoni minn apprendistati inizjali għal edukazzjoni terzjarja. Il-futur se jirrikjedi kooperazzjoni u innovazzjoni kemm mis-soċjetà ċivili kif ukoll mill-gvernijiet fil-livelli kollha biex jinħolqu l-kundizzjonijiet ekwi mitluba mill-organizzazzjonijiet rappreżentati fil-KESE (5). |
2.11. |
Il-KESE jinnota li t-teknoloġija diġitali u l-applikazzjonijiet ta’ intelliġenza artifiċjali (IA) għandhom ikunu ċċentrati fuq il-bniedem u jibbenefikaw lis-soċjetà tagħna kollha kemm hi, u huwa favur qafas regolatorju għall-intelliġenza artifiċjali. It-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali m’għandhiex issir reżistenza għalihom, u l-UE għandha tippromovi l-iżvilupp ta’ sistemi ta’ IA mmirati għal applikazzjonijiet speċifiċi biex jaċċelleraw it-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u klimatiċi (6). |
3. L-innovazzjoni
3.1. |
Se jkun hemm ħtiġijiet ta’ innovazzjoni sostanzjali: mill-ħolqien u l-aċċellerazzjoni ta’ proċessi ġodda ta’ produzzjoni b’livell baxx ta’ karbonju (li ħafna minnhom jeħtieġu modi fundamentalment differenti ta’ disinn u ta’ produzzjoni, minbarra materja prima u/jew proċessi industrijali ewlenin ġodda) għall-innovazzjoni mhux biss fil-katini tal-valur aktar ċirkolari tal-industriji tal-materjali bażiċi iżda wkoll fis-sistemi li jipprovdulhom l-enerġija. Barra minn hekk, l-aktar teknoloġiji promettenti b’livell baxx ta’ karbonju se jkollhom bżonn juru li jistgħu jintużaw fuq skala industrijali. Dan se jirrikjedi appoġġ politiku rapidu biex tiġi introdotta u xprunata l-espansjoni tar-rotot ġodda ta’ produzzjoni b’livell baxx ta’ karbonju u l-espansjoni tal-użi ta’ materjali sa mhux aktar tard mill-2030. |
3.2. |
It-trasformazzjonijiet meħtieġa biex tinkiseb tranżizzjoni ġusta madwar l-UE se jirrikjedu qafas kondiviż biex jimmobilizza l-gvernijiet, in-negozji u s-soċjetà ċivili abbażi ta’ soluzzjonijiet immirati għall-problemi. L-innovazzjoni soċjali għandha rwol ewlieni x’taqdi f’dan il-proċess. F’dan ir-rigward, pass importanti jista’ jkun li tinħoloq strateġija intersettorjali tal-UE dwar l-innovazzjoni soċjali, jingħata rikonoxximent akbar lill-atturi tal-ekonomija soċjali, u jiġu ttestjati u forsi jintużaw il-mudelli tan-negozju tagħhom. Dan jgħin biex tiġi żviluppata ekosistema għal esperimentazzjoni sussidjata fil-livelli tal-UE, nazzjonali, reġjonali u lokali. |
4. Il-promozzjoni tal-intraprenditorija u l-kontribut tas-settur privat
4.1. |
L-intraprenditorija u l-kontribut tas-settur privat li jixprunaw it-tibdil strutturali għandhom rwol ewlieni fit-tranżizzjoni industrijali. Għadd ta’ ostakli għall-intraprenditorija innovattiva spiss jippersistu fejn hemm wirt industrijali b’saħħtu, notevolment livelli baxxi ta’ attività relatata ma’ negozji ġodda u mal-espansjoni, kulturi ta’ intraprenditorija dgħajfa, u nuqqas ta’ innovazzjoni u ta’ networks ta’ għarfien konnessi tajjeb. |
4.2. |
Peress li l-innovazzjoni fl-Ewropa tipikament toriġina minn entitajiet żgħar, hemm bżonn ta’ enfasi fuq il-promozzjoni tal-potenzjal tal-SMEs li jipprovdu servizzi ta’ livell għoli u bbażati fuq l-għarfien bħal dawk tal-professjonijiet liberi, inkluż fir-rigward tal-finanzjament. Dawn ta’ spiss jaqdu rwol pijunier għall-pożizzjonament fis-suq ta’ industriji relatati, u huma impjegaturi affidabbli u reżistenti għall-kriżijiet. |
4.3. |
L-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet tal-ekonomija soċjali, bħala atturi f’settur li wera reżiljenza kbira u kkontribwixxa għall-mitigazzjoni tal-effetti tal-kriżi tal-COVID-19, huma attivi b’mod predominanti f’oqsma li huma affettwati mit-tranżizzjonijiet diġitali u ekoloġiċi. Bħala tali, il-promozzjoni tal-operazzjonijiet tagħhom u l-proċessi ta’ innovazzjoni soċjali jeħtieġ li jkunu żgurati. |
5. Ir-rwol tal-imsieħba soċjali u tas-soċjetà ċivili
5.1. |
Il-KESE enfasizza li “l-bidliet fil-proċessi produttivi u l-ekonomija ġenerali li wasslu għalihom it-teknoloġiji ġodda, l-intelliġenza artifiċjali u l-big data se jibdlu b’mod radikali wkoll is-suq tax-xogħol” u huwa importanti li “dawn il-proċessi ta’ tibdil iseħħu fil-kuntest ta’ djalogu soċjali li jagħti l-frott, u b’rispett għad-drittijiet u l-kwalità tal-ħajja tal-ħaddiema” (7). |
5.2. |
Il-kooperazzjoni mill-qrib bejn il-partijiet ikkonċernati lokali/reġjonali ewlenin hija essenzjali biex jiġu identifikati l-aktar applikazzjonijiet sostenibbli u jiġi massimizzat l-iżvilupp soċjoekonomiku. Il-prattiki tajba tal-imsieħba soċjali fil-livelli kollha bbażati fuq ftehimiet kollettivi li joħolqu kundizzjonijiet indaqs għal kompetituri ekonomiċi f’settur jew reġjun jipprovdu punt ta’ referenza għat-trawwim ta’ strateġija ta’ tranżizzjoni ġusta fir-rigward tad-dekarbonizzazzjoni u l-objettivi l-oħra tal-politika dwar il-klima (8). |
6. L-iżgurar ta’ tranżizzjoni ġusta — rekwiżiti ta’ governanza/regolatorji
6.1. |
It-tranżizzjoni għal ekonomija newtrali għall-klima tippreżenta sett ta’ sfidi kumplessi ta’ governanza għal dawk li jfasslu l-politika. Waħda minn dawn hija l-ibbilanċjar tad-dimensjoni strateġika fit-tul tat-tranżizzjoni mal-ħtieġa għal azzjoni fuq perjodu qasir ta’ żmien. Filwaqt li t-tranżizzjoni teħtieġ ħsieb strateġiku u tfassil tal-politika fit-tul, tirrikjedi wkoll kapaċità li takkomoda ċ-ċikli elettorali u x-xewqa assoċjata tal-gvernijiet u partijiet interessati oħra biex jaraw ir-riżultati tal-proġetti implimentati. |
6.2. |
Wieħed mill-arranġamenti ewlenin ta’ governanza għall-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-progress ta’ tranżizzjonijiet soċjalment ġusti huwa s-Semestru Ewropew. Huwa importanti ħafna li tiġi pprovduta evalwazzjoni kostanti tal-politiki Ewropej u nazzjonali fil-livelli soċjali, ekonomiċi u ambjentali. Is-Semestru Ewropew gradwalment żviluppa dimensjoni aktar soċjali, iżda d-dimensjonijiet makroekonomiċi u fiskali tiegħu għadhom jippredominaw. Il-KESE għalhekk jipproponi li fis-Semestru Ewropew jiġu inkorporati indikaturi soċjali, ekonomiċi u ambjentali ġodda, imtejba, li jistgħu jitkejlu u li huma komplementari biex jissorveljaw u jżommu rekord tal-aspetti kollha tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u l-prinċipji tiegħu, kif ukoll is-17-il SDG (9), filwaqt li jinħolqu sinerġiji mat-tabella ta’ valutazzjoni soċjali billi jiġi introdott il-kunċett ta’ ekonomija ta’ benesseri sostenibbli għal kulħadd (10), flimkien ma’ Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiż soċjali u ambjentali mmirati (11). Is-Semestru issa ġie mfassal mill-ġdid ukoll biex jipprovdi għal aktar azzjoni biex tappoġġja l-irkupru, li l-KESE jittama li jista’ jgħin ukoll biex iġedded il-mekkaniżmu kollu ta’ governanza tal-UE u jagħmilha tiffunzjona bħala forza ta’ gwida għas-sopravivenza tad-demokrazija kif ukoll għal konverġenza ’l fuq fl-UE. |
6.3. |
L-analiżi komprensiva ta’ sinerġiji u kompromessi bejn l-għanijiet, l-inizjattivi u r-rakkomandazzjonijiet proposti mill-UE fid-diversi oqsma ta’ politika tas-Semestru tkun tirrikjedi livell għoli ta’ integrazzjoni tal-politiki, koerenza u koordinazzjoni bejn l-atturi istituzzjonali varji responsabbli għall-politiki ekonomiċi, soċjali u ambjentali, u titjib fil-kapaċitajiet analitiċi tagħhom. |
6.4. |
Barra minn hekk, biex jiġi kkumpensat l-iżbilanċ istituzzjonali fil-governanza ekonomika u soċjali, il-KESE jirrakkomanda l-użu ta’ “regola tad-deheb” (12) meta jiġu applikati r-regoli fiskali tal-UE li jeżentaw l-investiment pubbliku mill-kalkoli tad-defiċit u meta titqies is-sostenibbiltà tal-livelli tad-dejn eżistenti, sabiex tiġi ggarantita infrastruttura moderna tal-kura tas-saħħa, ekoloġika, edukattiva u teknoloġika u tiġi evitata riċessjoni bla preċedent (13). |
6.5. |
Bl-istess mod, il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon is-sospensjoni tal-Kummissjoni Ewropea tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir u jitlob li jiġi rivedut (14) fl-interessi tal-iżgurar kemm tal-istabbiltà kif ukoll tat-tkabbir biex jiġu appoġġjati l-irkupru u t-tranżizzjoni tal-industrija tal-UE għal ekonomija ċirkolari u diġitali newtrali għall-klima. |
7. Prekundizzjonijiet reġjonali għal tranżizzjoni industrijali
7.1. |
It-tranżizzjoni industrijali sseħħ f’forom differenti, li jagħmluha diffiċli li jinstab approċċ ta’ “politika waħda tajba għal kulħadd” għall-iżvilupp ta’ perkorsi industrijali ġodda. Filwaqt li xi setturi ekonomiċi se jmorru għall-agħar, u jesperjenzaw tnaqqis “irriversibbli” fil-produzzjoni ekonomika u l-impjieg, oħrajn se jkollhom jgħaddu minn ristrutturar drammatiku. Dan se jkun jirrikjedi approċċ politiku komprensiv u investiment massiv, kemm pubbliku kif ukoll privat, u għandu jkun akkumpanjat minn swieq tax-xogħol lokali u reġjonali li jiffunzjonaw tajjeb. |
7.2. |
Ir-rikonċiljazzjoni tal-ambizzjoni ta’ tranżizzjoni fit-tul mal-prijoritajiet fuq perjodu ta’ żmien qasir tista’ tkun ta’ sfida minħabba li jista’ ma jkunx faċli li tinkiseb l-approvazzjoni tal-pubbliku għal miżuri ta’ politika li għandhom effett immedjat limitat. Dan ipoġġi lir-reġjuni fi tranżizzjoni industrijali f’sitwazzjoni diffiċli. Minn naħa waħda, jeħtieġ li jlaħħqu mal-ħtieġa immedjata għal azzjoni minħabba li l-industriji tradizzjonali sejrin lura, biex jindirizzaw kwistjonijiet bħal qgħad ogħla, telf ta’ introjtu u kundizzjonijiet tal-għajxien li qed jiddeterjoraw għal partijiet tal-popolazzjoni, speċjalment gruppi żvantaġġati u vulnerabbli bħal persuni b’diżabilità jew l-anzjani. Min-naħa l-oħra, jeħtieġ li jieħdu azzjoni biex jaħtfu opportunitajiet assoċjati mal-modernizzazzjoni industrijali, bħalma huma opportunitajiet biex jattiraw industrija b’valur miżjud ogħla, il-ħolqien u/jew biex jattiraw kumpaniji u mudelli ta’ negozju ġodda u l-użu aħjar tat-teknoloġiji abilitanti. Meta jsiru żbalji hemm konsegwenzi politiċi li jistgħu jaffettwaw ukoll l-appoġġ għall-azzjoni klimatika. It-tkabbir tal-movimenti tal-lemin estrem fl-Ewropa u bnadi oħra jista’ parzjalment jiġi ntraċċat għad-deindustrijalizzazzjoni u reġjuni sħaħ li jitħallew jibqgħu lura (15). |
8. Laqgħa mar-reġjuni fi tranżizzjoni industrijali: riżultati ewlenin
8.1. |
Ir-rwol tar-reġjuni fil-proċess ta’ tranżizzjoni għandu jissaħħaħ fl-aġenda Ewropea. L-involviment ta’ amministrazzjonijiet reġjonali jista’ jikkontribwixxi għall-ħolqien tal-ekosistemi meħtieġa għal tranżizzjoni li tirnexxi. L-ippjanar fit-tul, approċċ b’saħħtu bbażat fuq il-post, speċjalizzazzjoni intelliġenti u aġenda tal-kapital uman issemmew bħala l-prerekwiżiti għal dan il-proċess. |
8.2. |
Diversi reġjuni fl-Ewropa – speċjalment ir-reġjuni tal-faħam u l-azzar – diġà għaddew minn tranżizzjoni għal raġunijiet ta’ aġenda ekonomika jew klimatika. Il-prekundizzjoni ewlenija għal tranżizzjoni li tirnexxi hija approċċ inklużiv u antiċipatorju biex jiżgura li n-nies ikollhom futur deċenti. Dan jinkludi t-tfassil ta’ pjan direzzjonali realistiku, il-ħolqien tal-infrastruttura meħtieġa tar-riċerka, u l-provvista ta’ faċilitajiet teknoloġiċi, innovattivi, akkademiċi u edukattivi, flimkien mal-finanzjament meħtieġ. Biex jiġi żgurat finanzjament adatt, l-istrumenti Ewropej ippjanati biex jappoġġjaw dawn ir-reġjuni (eż. il-Fond Ewropew għal Tranżizzjoni Ġusta) m’għandhomx jissostitwixxu l-isforzi nazzjonali. |
9. Finanzjament u appoġġ għal attivitajiet u proġetti relatati mat-tranżizzjoni fil-livell tal-UE
9.1. |
Il-proċess ta’ tranżizzjoni industrijali jista’ jipprovdi opportunitajiet enormi, iżda biex dawn jiġu sfruttati hemm bżonn investiment sostanzjali f’manifattura avvanzata u infrastruttura aċċessibbli, kif ukoll riċerka u innovazzjoni. Dan jitlob ukoll spiża inizjali, li tinkludi benefiċċji u spejjeż li jissostitwixxu l-introjtu għal taħriġ (mill-ġdid) tal-ħaddiema. |
9.2. |
Hemm ħafna strumenti diġà fis-seħħ, kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll fil-livell tal-UE, biex jappoġġjaw attivitajiet u proġetti relatati mat-tranżizzjoni. L-objettiv li tinkiseb tranżizzjoni ġusta ġie mtenni wkoll fil-pjan ta’ rkupru tal-UE. Madankollu, il-miżuri ta’ appoġġ għall-politika ta’ spiss wisq jiġu mfassla u implimentati b’mod indipendenti f’livelli differenti ta’ gvern, bi ftit jew xejn koordinazzjoni u ftit monitoraġġ u evalwazzjoni. |
9.3. |
Il-KESE jappella lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew biex iżidu u jallokaw biżżejjed fondi għall-ħtiġijiet ta’ investiment fil-QFP 2021-2027 biex titwettaq tranżizzjoni ekoloġika u diġitali reali u radikali. Biex jinkiseb finanzjament suffiċjenti, il-KESE jirrakkomanda wkoll li titwessa’ l-firxa tar-riżorsi proprji, possibbilment biex jinkludu taxxa fuq is-servizzi diġitali, Bażi Komuni Konsolidata tat-Taxxa Korporattiva, u taxxa fuq it-tranżazzjonijiet finanzjarji (16). |
9.4. |
Fil-perjodu ta’ programmazzjoni kurrenti, ir-regoli applikabbli għal kumpaniji kbar li rċevew appoġġ mill-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej jistipulaw li għandhom iħallsu lura dik il-kontribuzzjoni jekk, fi żmien għaxar snin mill-ħlas finali tal-għajnuna li rċevew, l-attività produttiva tiġi delokalizzata barra l-Unjoni (l-Artikolu 71(2) tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (17)). Il-KESE jemmen li d-dispożizzjonijiet għandhom jissaħħu għall-perjodu ta’ programmazzjoni futur sabiex jippromovu r-ripatrijazzjoni tal-impjiegi u jiggarantixxu l-koeżjoni, jippreservaw in-nisġa/il-kapaċità produttiva, jagħtu spinta lill-impjieg u jippromovu “żvilupp territorjali” aktar sostenibbli. |
9.5. |
Il-KESE jappoġġja wkoll it-titjib tal-governanza fiskali tal-UE filwaqt li jitqiesu r-riskji għas-sostenibbiltà u jittieħdu t-tagħlimiet mill-iskrinjar tal-aħjar prattiki u tal-pjani fiskali rigward l-ibbaġitjar ekoloġiku. Barra minn hekk, huma meħtieġa inċentivi fiskali biex jipperswadu lill-kumpaniji u lill-individwi biex jinvestu f’inizjattivi ekoloġiċi b’impatt soċjali (18). |
9.6. |
L-isfidi li l-Ewropa qed tiffaċċja bit-tranżizzjoni lejn ekonomija ekoloġika u diġitali jirrikjedu investimenti massivi li ma jistgħux jiġu indirizzati għal kollox mill-fondi pubbliċi u l-finanzjament tradizzjonali permezz ta’ self mill-banek. Se jkunu meħtieġa ammonti kbar ta’ investiment mis-settur privat. B’mod koerenti, għandu jiġi stabbilit mekkaniżmu li jidderieġi r-riżorsi finanzjarji tas-settur privat lejn investimenti konformi mal-kriterji ESG (kriterji ambjentali, soċjali u ta’ governanza). L-istrateġiji dwar l-Unjoni Bankarja, l-Unjoni tas-Swieq Kapitali, il-finanzi sostenibbli, il-finanzi diġitali u l-SMEs għalhekk kollha jsaħħu lil xulxin u jiġġustifikaw li l-fondi jiġu kanalizzati lejn proġetti aktar produttivi. Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon il-ħolqien tal-Pjattaforma dwar Finanzi Sostenibbli u jantiċipa aċċellerazzjoni fl-iżvilupp tat-tassonomija soċjali. |
10. Implikazzjonijiet għall-impjieg
10.1. |
Minħabba li t-tranżizzjoni industrijali ħafna drabi tirrikjedi bidla minn industriji tal-manifattura qodma u tradizzjonali għal attivitajiet orjentati lejn il-futur (anke f’setturi tradizzjonali), din tista’ twassal għal qgħad ogħla mill-medja (tal-anqas temporanjament) minħabba deindustrijalizzazzjoni ikkonċentrata lokalment u minħabba li l-bażi tal-ħiliet tinsab f’setturi li sejrin lura. L-antiċipazzjoni u l-involviment tar-rappreżentanti tal-ħaddiema fil-livell tal-fergħa u tal-intrapriża u qabel ma jittieħdu d-deċiżjonijiet huma fundamentali. Huwa kruċjali li l-politiki biex jindirizzaw it-tranżizzjoni industrijali jgħinu lill-ħaddiema u lill-komunitajiet lokali, speċjalment ħaddiema b’diżabilità u ħaddiema oħra minn gruppi vulnerabbli, biex jimmaniġġjaw it-tranżizzjoni bl-anqas tfixkil possibbli filwaqt li jkollhom l-aqwa benefiċċji potenzjali. |
10.2. Ħiliet
10.2.1. |
It-tranżizzjoni b’suċċess fix-xogħol tal-futur tirrikjedi li l-politiki dwar l-impjieg u l-iżvilupp tal-ħiliet jiġu adattati għall-kundizzjonijiet tas-suq tax-xogħol lokali. Fl-istess ħin, il-provvista tal-ħiliet jeħtieġ li titqabbel mad-domanda għall-ħiliet. L-antiċipazzjoni aħjar tas-sett futur tal-ħtiġijiet b’rabta mal-ħiliet, u l-provvista adatta permezz ta’ taħriġ mill-ġdid u titjib tal-ħiliet ħaddiema, inkluż permezz tal-aċċess għat-tagħlim tul il-ħajja, għandhom jiġu kkombinati ma’ politiki li jistimolaw l-investiment f’sorsi ġodda ta’ impjieg u tkabbir tal-produttività. Ir-R&Ż tal-industrija għandhom ifittxu speċifikament opportunitajiet biex jistabbilixxu tmexxija teknoloġika, li min-naħa tagħha se toħloq opportunitajiet għat-titjib tal-ħiliet. L-istituti tekniċi, l-organizzazzjonijiet professjonali u l-NGOs, kif ukoll l-aġenziji pubbliċi tal-impjieg, se jkollhom ukoll rwol ewlieni x’jaqdu biex jipprovdu riżerva fil-forma ta’ programmi ta’ taħriġ mill-ġdid. |
10.2.2. |
Il-KESE jinnota li l-appoġġ lill-persuni b’taħriġ fi tranżizzjonijiet diġitali u ekoloġiċi ġusti se jibda bil-validazzjoni tat-tagħlim mhux formali u informali u bl-iżgurar tar-rikonoxximent u ċ-ċertifikazzjoni ta’ korsijiet ta’ taħriġ li jippermettu li t-tagħlim mhux formali u informali jkun parti sħiħa mill-kwalifiki ta’ persuna (19). |
10.3. |
L-Aġenda għall-Ħiliet għandha tagħti aktar attenzjoni għall-iżvilupp tal-kompetenzi ewlenin matul iċ-ċikli/kurrikuli ta’ edukazzjoni obbligatorja, kif ukoll għat-tagħlim taż-żgħażagħ u tal-adulti. |
10.4. |
Il-Kummissjoni ppubblikat Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali (2021-2027) (20). Din għandha tkun strateġija trasversali li tista’ wkoll iżżid l-importanza strateġika tal-edukazzjoni u t-taħriġ fost l-oqsma tal-politika fil-livell Ewropew. |
10.5. Pjan ta’ Azzjoni għall-implimentazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali
It-tranżizzjonijiet ġusti jirrikjedu politiki soċjali adegwati biex jappoġġjaw kundizzjonijiet tax-xogħol tajbin, negozjar kollettiv li jiffunzjona tajjeb u sistemi ta’ relazzjonijiet industrijali, u l-provvediment ta’ protezzjoni soċjali adatta biex tgħin lill-ħaddiema fi tranżizzjoni. Il-KESE jixtieq iressaq xi proposti għall-pjan ta’ azzjoni li jmiss tal-Kummissjoni biex timplimenta l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali.
10.5.1. |
Il-KESE jissuġġerixxi li l-Kummissjoni għandha tivvaluta mill-ġdid l-adegwatezza tal-acquis rilevanti tal-liġi tal-UE dwar ix-xogħol, billi ssaħħu sabiex jappoġġja aħjar tranżizzjoni ġusta għall-ħaddiema. |
10.5.2. |
Id-dritt għas-sikurezza u s-saħħa huwa dritt fundamentali fuq il-post tax-xogħol għall-ħaddiema kollha, irrispettivament mir-relazzjoni ta’ impjieg tagħhom jew mit-tip ta’ mudell ta’ negozju li jaħdmu fih. Il-KESE jinsab imħasseb ħafna li xi tipi ġodda ta’ xogħol maħluqa mit-tranżizzjonijiet klimatiċi u diġitali jistgħu jaqgħu barra mill-ambitu tad-dispożizzjonijiet dwar is-saħħa u s-sikurezza okkupazzjonali. Barra minn hekk, diġà ntwerew riskji sinifikanti fil-postijiet tax-xogħol diġitalizzati, bħall-intensifikazzjoni tax-xogħol, l-istress u l-vjolenza psikosoċjali (21), u fil-futur nistgħu nistennew li naraw inċidenti kkawżati mill-Intelliġenza Artifiċjali (22), inċidenti li ma rridux inħallu jseħħu. Il-KESE għalhekk jitlob li l-ħaddiema kollha fl-UE jiġu protetti mil-leġiżlazzjoni dwar is-saħħa u s-sikurezza okkupazzjonali (23). |
10.5.3. |
Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea tirrevedi regolarment ir-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data u r-regolamenti relatati fid-dawl tal-iżviluppi teknoloġiċi (24). |
10.5.4. |
Id-djalogu soċjali, fil-livell nazzjonali u Ewropew, għandu rwol ewlieni fit-tfassil tal-politiki ekonomiċi, tax-xogħol u soċjali. Il-KESE jappoġġja l-iżvilupp, fil-qafas tad-djalogu soċjali fil-livelli nazzjonali u Ewropej xierqa, ta’ miżuri xierqa dwar “tranżizzjoni ġusta” biex jimmaniġġjaw, ibiddlu u jintroduċu protezzjoni minima f’każijiet ta’ postijiet tax-xogħol organizzati mill-ġdid jew tkeċċijiet kollettivi li jirriżultaw minn tranżizzjonijiet (teknoloġiċi, demografiċi, tal-globalizzazzjoni, tat-tibdil fil-klima u tal-ekonomija ċirkolari), inkluż id-dritt ta’ involviment f’negozjar kollettiv biex jiġi antiċipat it-tibdil u jiġi pprovdut appoġġ lill-ħaddiema affettwati (adattament tad-Direttiva dwar sensji kollettivi) (25). |
10.5.5. |
Il-KESE jtenni l-ħtieġa għal konsultazzjoni u informazzjoni għall-ħaddiema u r-rappreżentanti tagħhom meta jiġu introdotti bidliet, teknoloġiji ġodda u sistemi ta’ IA li jistgħu jwasslu għal bidliet fl-organizzazzjoni tax-xogħol, superviżjoni u kontroll tax-xogħol, u f’sistemi għall-valutazzjoni u r-reklutaġġ tal-ħaddiema. Id-drittijiet għall-informazzjoni u l-konsultazzjoni, li jimplimentaw kif dovut id-Direttiva dwar il-Kunsilli tax-Xogħlijiet Ewropej, għandhom jiġu żgurati fl-intrapriżi kollha, u għandu jiġi introdott qafas armonizzat fil-livell tal-UE fir-rigward tal-parteċipazzjoni fil-livell tal-bord. Il-KESE għalhekk jitlob qafas Ewropew b’saħħtu u robust ta’ informazzjoni u ta’ konsultazzjoni, u parteċipazzjoni tal-ħaddiema (26) bħala aspett importanti fl-iżvilupp ta’ perkorsi ġusti u ekwi għar-rikostruzzjoni u/jew għat-tranżizzjonijiet ambjentali u diġitali. Il-Kummissjoni għandha tippromovi djalogu soċjali bil-ħsieb li tinvolvi l-ħaddiema fit-tranżizzjonijiet klimatiċi u diġitali fl-Istati Membri kollha u tissorvelja r-riżultati tiegħu permezz tas-Semestru Ewropew. |
10.5.6. |
Hemm bżonn ta’ qafas għal ristrutturar soċjalment responsabbli u antiċipazzjoni tat-tibdil korporattiv li jikkomplementa l-informazzjoni eżistenti, id-drittijiet ta’ konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema u li jikkorispondi mal-elementi ewlenin tal-Mudell Soċjali Ewropew (27). Il-KESE jemmen li l-Kummissjoni Ewropea għandha tirrevedi l-Qafas ta’ Kwalità tal-UE għall-Antiċipazzjoni tal-Bidla u r-Ristrutturar kif ukoll tipproponi bażi legali għal kundizzjonijiet ta’ qafas speċifiċi li jikkonċernaw il-parteċipazzjoni tal-ħaddiema sabiex ittejjeb l-involviment tal-ħaddiema fil-ġestjoni tal-isfidi tal-Patt Ekoloġiku u tat-trasformazzjoni diġitali (28). |
10.5.7. |
Il-Pjan ta’ Azzjoni għandu jistabbilixxi livell minimu ta’ drittijiet fil-livell tal-UE: il-KESE talab azzjoni dwar il-protezzjoni tal-introjtu minimu (29) biex twaqqaf il-faqar u tippromovi suq tax-xogħol inklużiv, u għalhekk jilqa’ l-pjani tal-Kummissjoni u tal-Presidenza Ġermaniża tal-Kunsill sabiex jiġi stabbilit qafas Ewropew dwar skemi ta’ introjtu minimu (30). Il-KESE rrakkomanda l-esplorazzjoni tal-possibbiltà li jiġu stabbiliti standards minimi komuni fil-qasam tal-assigurazzjoni kontra l-qgħad fl-Istati Membri tal-UE (31). Il-Kumitat talab ukoll inizjattiva Ewropea dwar paga minima u negozjar kollettiv (32), u għalhekk jilqa’ (33) l-inizjattiva tal-Kummissjoni dwar paga minima adatta fl-Unjoni Ewropea (34). |
10.6. Kuntratt soċjali ġdid
Sabiex jiġu stabbiliti perkorsi għall-irkupru li jinvestu fl-impjiegi u jipproteġu d-drittijiet u l-paga li tiggarantixxi l-għajxien, sabiex jerġgħu jinbnew istituzzjonijiet b’saħħithom tas-suq tax-xogħol għall-ħaddiema kollha skont l-impenji tal-passat, u sabiex tiġi żgurata l-protezzjoni soċjali, il-KESE jitlob li t-tranżizzjoni ġusta titqiegħed fil-qalba tal-irkupru permezz tad-djalogu soċjali, bl-involviment attiv tas-soċjetà ċivili biex tgħin fit-tfassil ta’ tranżizzjoni industrijali soċjali, ġusta u inklużiva.
Brussell, it-2 ta’ Diċembru 2020.
Christa SCHWENG
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
(1) EC Summer 2020 Economic Forecast: A deeper recession with wider divergences [Tbassir Ekonomiku tas-Sajf 2020 tal-KE: Riċessjoni aktar profonda b’diverġenzi usa’, (mhux disponibbli bil-Malti)].
(2) ĠU C 364, 28.10.2020, p. 1.
(3) ĠU C 429, 11.12.2020, p. 173.
(4) ĠU C 429, 11.12.2020, p. 6.
(5) Studju tal-KESE dwar Finding a new consensus on European civil society values and their evaluation (Insibu kunsens ġdid dwar il-valuri tas-soċjetà ċivili Ewropea u l-valutazzjoni tagħhom, [mhux disponibbli bil-Malti]).
(6) ĠU C 47, 11.2.2020, p. 64.
(7) ĠU C 353, 18.10.2019, p. 6.
(8) Framework Agreement for a Fair Transition of Coal Mining and Sustainable Development of the Mining Communities for the period 2019-2027 [Ftehim Qafas għal Tranżizzjoni Ġusta tal-Estrazzjoni tal-Faħam u l-Iżvilupp Sostenibbli tal-Komunitajiet tal-Estrazzjoni tal-Faħam għall-perjodu 2019-2027] (Spanja); Jobs for the Climate [Impjiegi għall-Klima] (il-Portugall); Agreement of Social Partners on Just Transition and Climate Change [Ftehim tal-Imsieħba Soċjali dwar Tranżizzjoni Ġusta u t-Tibdil fil-Klima] (il-Greċja); Thyssenkrupp Steel Europe: Future Pact for Steel 20-30 [Thyssenkrupp Steel Europe: Patt Futur għall-Azzar 20-30 (il-Ġermanja] (Marzu 2020)).
(9) ĠU C 120, 14.4.2020, p. 1.
(10) Charveriat, C. and Bodin, E. (2020), Delivering the Green Deal: the role of a reformed European Semester within a new sustainable economy strategy [Nimplimentaw il-Patt Ekoloġiku: ir-rwol ta’ Semestru Ewropew riformat fi strateġija ġdida ta’ ekonomija sostenibbli].
(11) ĠU C 14, 15.1.2020, p. 1.
(12) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 1.
(13) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 1.
(14) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 1.
(15) Rodríguez-Pose, A. (2017), “The revenge of the places that don’t matter (and what to do about it)”, Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, Vol. 11, Nru 1, pp. 189–209.
(16) ĠU C 440, 6.12.2018, p. 106.
(17) ĠU L 347, 20.12.2013, p. 320.
(18) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 63.
(19) ĠU C 10, 11.1.2021, p. 40.
(20) https://ec.europa.eu/education/sites/default/files/document-library-docs/deap-factsheet-sept2020_en.pdf
(21) ILO (2019) The Threat of Physical and Psychosocial Violence and Harassment in Digitalized Work (It-Theddida tal-Vjolenza Fiżika u Psikosoċjali u l-Fastidju fix-Xogħol Diġitalizzat, [mhux disponibbli bil-Malti]).
(22) ĠU C 47, 11.2.2020, p. 64.
(23) ĠU C 14, 15.1.2020, p. 52.
(24) ĠU C 47, 11.2.2020, p. 64.
(25) ĠU C 14, 15.1.2020, p. 1.
(26) ĠU C 10, 11.1.2021, p. 14.
(27) ĠU C 161, 6.6.2013, p. 35.
(28) ĠU C 364, 28.10.2020, p. 1.
(29) ĠU C 190, 5.6.2019, p. 1.
(30) Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar it-Tisħiħ tal-Protezzjoni tal-Introjtu Minimu għall-Ġlieda Kontra l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali matul il-Pandemija tal-COVID-19 u Lil Hinn Minnha.
(31) ĠU C 97, 24.3.2020, p. 32.
(32) ĠU C 429, 11.12.2020, p. 159.
(33) ĠU C 364, 28.10.2020, p. 1.
(34) COM(2020) 682 final.
ANNESS
L-emendi li ġejjin inċaħdu waqt id-diskussjoni iżda rċevew tal-inqas kwart tal-voti mixħuta (Artikolu 59(3) tar-Regoli ta’ Proċedura):
(a) Punt 2.1 (Emenda 9)
Ibdel it-test kif ġej:
2.1. |
Din l-Opinjoni esploratorja kienet mitluba mill-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali tal-Parlament Ewropew bħala kontribut għall-pjan ta’ azzjoni li jmiss biex jimplimenta l-EPSR u s-Summit Soċjali tal-UE li jmiss, ippjanat għal Mejju 2021 f’Porto. Din l-Opinjoni esploratorja kienet mitluba mill-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali tal-Parlament Ewropew. Skont l-ittra tal-Parlament Ewropew, l-Opinjoni għandha tkopri b’mod partikolari s-suġġetti li ġejjin: it-tranżizzjoni ġusta, il-patt ekoloġiku, it-tranżizzjoni diġitali, l-istrateġija industrijali, il-politiki dwar l-impjieg u l-inklużjoni soċjali, li jinsabu fil-qalba ta’ sensiela ta’ fajls leġiżlattivi u mhux leġiżlattivi attwali u futuri marbuta mat-trasformazzjoni ekoloġika u diġitali. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
99 |
Kontra: |
129 |
Astensjonijiet: |
20 |
(b) Punt 2.2 (Emenda 10)
Ibdel it-test kif ġej:
2.2. |
In-negozju u l-ħaddiema Ewropej qed jiffaċċjaw il-konsegwenzi ekonomiċi u soċjali u ekonomiċi massivi tal-pandemija tal-COVID-19. Ħafna kumpaniji qed jisfaxxaw, in-nies qed jitilfu nitilfu l-impjiegi u l-unitajiet domestiċi qed jitilfu l-għajxien tagħhom. Minkejja miżuri ta’ salvataġġ ekonomiku mingħajr preċedent immirati biex itaffu l-effetti tal-konfinament fuq l-impjiegi u l-kumpaniji, il-previżjonijiet ekonomiċi jagħtu stampa inkwetanti ħafna. L-ekonomija tal-UE hija mbassra li tonqos bi 8,3 % fl-2020 u tikber b’5,8 % fl-2021. It-tkabbir fl-2021 se jkun ukoll kemxejn anqas robust minn kif previst fir-rebbiegħa (1) . Il-pandemija tal-COVID-19 laqtet ħażin l-ekonomija Ewropea: bosta kumpaniji qed jikkollassaw, qed nitilfu l-impjiegi, l-unitajiet domestiċi qed jitilfu l-għajxien, is-servizz tas-saħħa qed jitlef l-effiċjenza. L-Istati Membri għandhom dejn rekord, li jaqbeż ir-regoli stabbiliti tal-infiq, u l-UE ġarrbet ukoll dejn komuni għall-ewwel darba. Lanqas ma nafu l-konsegwenzi tal-Brexit u ma nafux meta se tintemm il-pandemija. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
95 |
Kontra: |
140 |
Astensjonijiet: |
22 |
(c) Punt 2.3 (Emenda 11)
Ibdel it-test kif ġej:
2.3. |
L-industriji u s-setturi ewlenin, mir-riżorsi umani sar-riċerka, għandhom jiġu identifikati u appoġġjati biex iwasslu għal politika industrijali Ewropea li tipproteġi dawn is-setturi strateġiċi fis-suq u tiżgura s-sigurtà tal-provvista tar-riżorsi ewlenin. Il-politika industrijali tal-Ewropa għandha sservi bħala qafas ġenerali li jikkoordina d-diversi politiki Ewropej b’mod koerenti u komprensiv u b’hekk jipprovdi sinerġiji. Trasformazzjoni bħal din tirrikjedi li l-Kummissjoni Ewropea tistabbilixxi r-rotta u l-politiki tal-Istati Membri jiġu allinjati ma’ dawk tal-UE. Dan ma jfissirx mikroġestjoni, iżda jfisser allinjament tal-politiki sabiex ikunu koerenti u jrawmu bidla trasformattiva. Dan il-proċess se jkun possibbli biss bil-parteċipazzjoni attiva tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u tal-imsieħba soċjali. Mingħajr “patt soċjali” ibbażat fuq parteċipazzjoni demokratika u effettiva taċ-ċittadini tal-UE ma jkun hemm l-ebda Patt Ekoloġiku ta’ benefiċċju għal kulħadd. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
91 |
Kontra: |
137 |
Astensjonijiet: |
18 |
(d) Punt 2.5 ġdid (Emenda 13)
Żid punt ġdid:
2.5. |
L-aqwa risposta ta’ politika hija li jitwettqu l-aspettattivi tan-NextGenerationEU, li jirrappreżenta opportunità unika għal irkupru rapidu u trasformattiv. Li dan jiġi implimentat u li jsir impenn mas-settur privat għandu jingħata l-ogħla prijorità. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
97 |
Kontra: |
136 |
Astensjonijiet: |
22 |
(e) Punt 2.6 ġdid (Emenda 14)
Żid punt ġdid:
2.6. |
L-isfidi li ġab miegħu l-Brexit għandhom jingħelbu permezz ta’ spinta qawwija biex jissaħħaħ is-Suq Uniku li joħloq ambjent aktar b’saħħtu, sod u kompetittiv għall-kumpaniji. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
93 |
Kontra: |
141 |
Astensjonijiet: |
20 |
(f) Punt 2.4 (Emenda 15)
Ibdel it-test kif ġej:
2.4. |
It-terminu li ħareġ f’dan il-kuntest fir-rigward tal-bidla ambjentali u teknoloġika huwa “tranżizzjoni ġusta”. Il-KESE jara t-tranżizzjoni ġusta bħala komponent ewlieni kemm tal-baġit kif ukoll tal-pjan ta’ rkupru li jagħti spinta lil ekonomija Ewropea aktar ekoloġika. Għalhekk, huwa meħtieġ li jiġi żviluppat fehim usa’ dwar “tranżizzjoni ġusta” (lil hinn minn ekonomiji bbażati fuq il-karbonju) li timplimenta bis-sħiħ il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (2) , ibbażat fuq kuntratt soċjali ġdid, filwaqt li tixpruna riforma fir-rigward tas-sistemi ridistributtivi, il-bilanċ abbażi tal-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata u l-ugwaljanza bejn il-ġeneri,. F’dak li jirrigwarda l-implimentazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali huma partikolarment importanti l-impjiegi ta’ kwalità għolja għal kulħadd, l-aċċess għal edukazzjoni u taħriġ ta’ kwalità għolja, inkluż id-dritt l-aċċess għat-tagħlim tul il-ħajja, speċjalment għal gruppi vulnerabbli, l-aċċess ugwali għall-kura tas-saħħa u servizzi soċjali għal kulħadd, il-protezzjoni soċjali, u l-inklużjoni ta’ gruppi vulnerabbli, bħall-persuni qiegħda fit-tul, in-nisa, iż-żgħażagħ, il-migranti legali jew il-persuni b’diżabilità. Dawn l-għanijiet importanti kollha jistgħu jinkisbu fuq il-bażi ta’ ekonomija prosperuża, impjiegi ġodda u bi kwalifiki għolja offruti minn min iħaddem, u bl-investiment meħtieġ f’teknoloġiji ġodda. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
82 |
Kontra: |
152 |
Astensjonijiet: |
20 |
(g) Punt 2.5 (Emenda 16)
Ibdel it-test kif ġej:
2.5. |
Il-pajjiżi u r-reġjuni fi tranżizzjoni industrijali tipikament jiffaċċjaw sfidi biex jimmodernizzaw il-bażi industrijali tagħhom, jaġġornaw il-ħiliet tal-forza tax-xogħol, jikkumpensaw għat-telf ta’ impjiegi f’setturi ewlenin, u jiżidu l-produttività baxxa li tillimita t-tkabbir tal-introjtu, konverġenza ’l fuq u jikkumpensaw għal xejriet demografiċi sfavorevoli. B’mod ġenerali, huma se jibbenefikaw minn progress ekoloġiku u teknoloġiku u żviluppi relatati, iżda xi postijiet u ċerti gruppi tal-popolazzjoni, b’mod partikolari gruppi vulnerabbli bħal persuni b’diżabilità, l-anzjani, ir-Rom u l-migranti legali, qegħdin f’riskju li jitħallew jibqgħu lura. L-indirizzar tal-isfidi assoċjati mat-trasformazzjonijiet fit-tul jirrikjedi antiċipazzjoni tal-bidla u l-immaniġġjar attiv tat-tranżizzjoni min-naħa ta’ dawk li jfasslu l-politika, l-imsieħba soċjali, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-partijiet interessati ewlenin f’dawn il-pajjiżi u reġjuni. Id-djalogu soċjali, l-informazzjoni, il-konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom, inkluż fil-korpi proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet (bordijiet u bordijiet superviżorji) għandhom rwol ewlieni biex jindirizzaw u jinfluwenzaw it-teħid tad-deċiżjonijiet tal-kumpanija sabiex jimmaniġġjaw it-tranżizzjonijiet b’mod li jħares ’il quddiem. Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni ssaħħaħ u tiżviluppa d-dimensjoni soċjali fl-istrateġija industrijali aġġornata futura. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
92 |
Kontra: |
152 |
Astensjonijiet: |
17 |
(h) Punt 2.6 (Emenda 17)
Ibdel it-test kif ġej:
2.6. |
L-indirizzar tal-kriżi pandemika u l-iffaċilitar għal trasformazzjoni industrijali li tirnexxi huma fl-interessi tal-gruppi kollha tal-partijiet interessati, u jirrikjedi sforz konġunt u għanijiet kondiviżi (bħall-iżvilupp tan-negozju fit-tul), u djalogu soċjali effettiv fi klima ta’ kunfidenza, kif ukoll attitudni pożittiva. Il-KESE jemmen li ġestjoni tajba, u għalhekk sostenibbli, tan-negozju flimkien mal-antiċipazzjoni tal-bidla hija ċ-ċavetta għas-suċċess għandha tkun ibbażata fuq l-istandards legali minimi ppruvati tas-suq intern, bil-vuċi tal-ħaddiema espressa permezz ta’ informazzjoni, konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema fil-bordijiet tal-kumpanija. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
90 |
Kontra: |
151 |
Astensjonijiet: |
18 |
(i) Punt 2.7 (Emenda 18)
Ibdel it-test kif ġej:
2.7. |
Id-diġitalizzazzjoni u l-awtomatizzazzjoni t-tnejn li huma għandhom effetti pożittivi u negattivi għall-ekonomija u s-soċjetà. Din it-tranżizzjoni tkun teħtieġ regolazzjoni approċċi li ssegwi jsegwu l-pass tat-trasformazzjoni teknoloġika u l-antiċipazzjoni tal-bidla billi tinvolvi eż. l-imsieħba soċjali. Il-Kunsilli tax-Xogħlijiet Ewropej (EWCs) u l-kunsilli tax-xogħlijiet ta’ Societas Europaea (SE) jistgħu jservu bħala eżempju pożittiv ta’ involviment transkonfinali obbligatorju tal-ħaddiema fl-ibbilanċjar tal-interessi u l-esplorazzjoni ta’soluzzjonijiet fi spirtu ta’ sħubija soċjali. Dan jinvolvi l-garanzija ta’ taħriġ għall-ħaddiema u n-negozjar ta’ ftehimiet kollettivi jew ftehimiet soċjali oħrajn biex jappoġġjaw l-awtonomija tax-xogħol u jiżguraw bilanċ tajjeb bejn ix-xogħol u l-ħajja privata. Bid-diġitalizzazzjoni u l-ekonomija tal-Internet feġġew forom ġodda ta’ xogħol, bħal xogħol fuq il-pjattaformi, fejn il-ħaddiema huma mingħajr ebda sigurtà soċjali u sigurtà tax-xogħol u spiss jaħdmu taħt kundizzjonijiet prekarji ħafna u bi status mhux ċar. Il-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-istatus tagħhom għandhom jiġu armonizzati fil-livell Ewropew biex jinkoraġġixxu mobbiltà ġusta u integrazzjoni fis-suq intern (3) . Għal dan il-għan, il-KESE jħoss il-ħtieġa li tinħoloq ċertezza legali għall-ħaddiema billi jiġi definit status legali għax-xogħol fl-ekonomija tal-pjattaforma diġitali. L-aċċess limitat jew l-ebda aċċess għall-protezzjoni soċjali jinvolvi spiża, mhux biss għall-ħaddiema nfushom iżda wkoll għas-sistemi tas-sigurtà soċjali. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
88 |
Kontra: |
149 |
Astensjonijiet: |
24 |
(j) Punt 2.8 (Emenda 19)
Ibdel it-test kif ġej:
2.8. |
It-trasformazzjoni diġitali tinvolvi wkoll riskji potenzjali f’oqsma bħall-istabbiltà finanzjarja, il-kriminalità finanzjarja u l-protezzjoni tal-konsumatur. Dawn ir-riskji jistgħu jiżdiedu aktar minħabba l-pajsaġġ regolatorju frammentat fl-UE, u żviluppi globali irregolari fir-regolazzjoni tas-settur. Il-KESE għalhekk jara li hemm il-ħtieġa li l-UE toħloq qafas regolatorju komprensiv u stabbli f’dan il-qasam. Huwa jirrakkomanda wkoll li matul l-2021 tinkiseb soluzzjoni globali fil-qasam fiskali fil-livell tal-OECD l-UE tkompli mill-ġdid bl-inizjattiva tagħha biex tintaxxa kumpaniji diġitali kbar (4). |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
89 |
Kontra: |
149 |
Astensjonijiet: |
22 |
(k) Punt 5.2 (Emenda 21)
Ibdel it-test kif ġej:
5.2. |
Il-kooperazzjoni mill-qrib bejn il-partijiet ikkonċernati lokali/reġjonali ewlenin hija essenzjali biex jiġu identifikati l-aktar applikazzjonijiet sostenibbli u jiġi massimizzat l-iżvilupp soċjoekonomiku. Il-prattiki tajba tal-imsieħba soċjali fil-livelli kollha bbażati fuq ftehimiet kollettivi jew forom oħra ta’ djalogu soċjali li joħolqu kundizzjonijiet indaqs għal kompetituri ekonomiċi f’settur jew reġjun jipprovdu punt ta’ referenza għat-trawwim ta’ strateġija ta’ tranżizzjoni ġusta fir-rigward tad-dekarbonizzazzjoni u l-objettivi l-oħra tal-politika dwar il-klima (5). |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
93 |
Kontra: |
146 |
Astensjonijiet: |
19 |
(l) Punt 6.2 (Emenda 22)
Ibdel it-test kif ġej:
6.2. |
Wieħed mill-arranġamenti ewlenin ta’ governanza għall-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-progress ta’ tranżizzjonijiet soċjalment ġusti huwa s-Semestru Ewropew. Huwa importanti ħafna li tiġi pprovduta evalwazzjoni ċiklika kostanti tal-politiki Ewropej u nazzjonali fil-livelli soċjali, ekonomiċi u ambjentali. Is-Semestru Ewropew gradwalment żviluppa dimensjoni aktar soċjali, iżda d-dimensjonijiet makroekonomiċi u fiskali tiegħu għadhom jippredominaw. Il-KESE għalhekk jipproponi li fis-Semestru Ewropew jiġu inkorporati indikaturi soċjali, ekonomiċi u ambjentali ġodda, imtejba, li jistgħu jitkejlu u li huma komplementari biex jissorveljaw u jżommu rekord tal-aspetti kollha tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u l-prinċipji tiegħu, kif ukoll is-17-il SDG (6) , filwaqt li jinħolqu sinerġiji mat-tabella ta’ valutazzjoni soċjali billi jiġi introdott il-kunċett ta’ ekonomija ta’ benesseri sostenibbli għal kulħadd (7) , flimkien ma’ Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiż soċjali u ambjentali mmirati (8) . Is-Semestru issa ġie mfassal mill-ġdid ukoll biex jipprovdi għal aktar azzjoni biex tappoġġja l-irkupru, li l-KESE jittama li jista’ jgħin ukoll biex iġedded isaħħaħ il-mekkaniżmu kollu ta’ governanza tal-UE u jagħmilha tiffunzjona bħala forza ta’ gwida għas-sopravivenza ta li talimenta d-demokrazija kif ukoll għal konverġenza ’l fuq fl-UE. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
87 |
Kontra: |
148 |
Astensjonijiet: |
21 |
(m) Punt 6.4 (Emenda 23)
Ibdel it-test kif ġej:
6.4. |
Barra minn hekk, biex jiġi kkumpensat l-iżbilanċ istituzzjonali fil-governanza ekonomika u soċjali, il-KESE jirrakkomanda l-użu ta’ “regola tad-deheb” (9) ibbilanċjata tajjeb mingħajr ma tiġi kompromessa l-istabbiltà finanzjarja għal perjodu medju ta’ żmien meta jiġu applikati r-regoli fiskali tal-UE li jeżentaw l-investiment pubbliku, ġustifikat, mill-kalkoli tad-defiċit u meta titqies is-sostenibbiltà tal-livelli tad-dejn eżistenti u futuri, sabiex tiġi ggarantita infrastruttura moderna tal-kura tas-saħħa, ekoloġika, edukattiva u teknoloġika u tiġi evitata riċessjoni bla preċedent (10). |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
87 |
Kontra: |
159 |
Astensjonijiet: |
16 |
(n) Punt 9.3 (Emenda 24)
Ibdel it-test kif ġej:
9.3. |
Il-KESE jappella lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew biex isaħħu l-klima tan-negozju, iżidu u jallokaw biżżejjed fondi għall-ħtiġijiet ta’ investiment fil-QFP 2021-2027 biex titwettaq tranżizzjoni ekoloġika u diġitali reali u radikali. Biex jinkiseb finanzjament suffiċjenti, il-KESE jirrakkomanda wkoll li jiġu analizzati l-effetti f’każ li titwessa’ l-firxa tar-riżorsi proprji, possibbilment li jiġu minn dħul mis-sistema tal-UE għall-iskambju ta’ kwoti tal-emissjonijiet, minn mekkaniżmu ta’ aġġustament tal-karbonju fil-fruntiera u minn imposta diġitali biex jinkludu taxxa fuq is-servizzi diġitali, Bażi Komuni Konsolidata tat-Taxxa Korporattiva, u taxxa fuq it-tranżazzjonijiet finanzjarji (11). |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
91 |
Kontra: |
157 |
Astensjonijiet: |
13 |
(o) Punt 9.4 (Emenda 25)
Ibdel it-test kif ġej:
9.4. |
Fil-perjodu ta’ programmazzjoni kurrenti, ir-regoli applikabbli għal kumpaniji kbar li rċevew appoġġ mill-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej jistipulaw li għandhom iħallsu lura dik il-kontribuzzjoni jekk, fi żmien għaxar snin mill-ħlas finali tal-għajnuna li rċevew, l-attività produttiva tiġi delokalizzata barra l-Unjoni (l-Artikolu 71(2) tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill). Il-KESE jemmen li d-dispożizzjonijiet għandhom jissaħħu għall-perjodu ta’ programmazzjoni futur sabiex jippromovu r-ripatrijazzjoni tal-impjiegi u jiggarantixxu l-koeżjoni fl-ispirtu tal-awtonomija strateġika, jippreservaw in-nisġa/il-kapaċità produttiv(a), jagħtu spinta lill-impjieg u jippromovu “żvilupp territorjali” aktar sostenibbli. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
89 |
Kontra: |
149 |
Astensjonijiet: |
19 |
(p) Punt 9.5 (Emenda 26)
Ibdel it-test kif ġej:
9.5. |
Il-KESE jappoġġja wkoll it-titjib tal-governanza fiskali tal-UE filwaqt li jitqiesu r-riskji għas-sostenibbiltà u jittieħdu t-tagħlimiet mill-iskrinjar tal-aħjar prattiki u tal-pjani fiskali rigward l-ibbaġitjar ekoloġiku. Barra minn hekk, jistgħu jkunu huma meħtieġa inċentivi fiskali biex jimmotivaw jipperswadu lill-kumpaniji u lill-individwi biex jinvestu f’inizjattivi ekoloġiċi b’impatt soċjali (12). Tali sussidji għandhom jiġu vvalutati bir-reqqa f’analiżi tal-ispejjeż imqabbla mal-benefiċċji. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
93 |
Kontra: |
154 |
Astensjonijiet: |
16 |
(q) Punt 9.6 (Emenda 27)
Ibdel it-test kif ġej:
9.6. |
L-isfidi li l-Ewropa qed tiffaċċja bit-tranżizzjoni lejn ekonomija ekoloġika u diġitali jirrikjedu investimenti massivi li ma jistgħux jiġu indirizzati għal kollox mill-fondi pubbliċi u l-finanzjament tradizzjonali permezz ta’ self mill-banek. Ammonti kbar ser jinħtieġu mis-settur privat ta’ kull xorta ta’ fondi privati jiġu investiti kull sena f’attivitajiet ekonomiċi dannużi fil-firxa sħiħa ta’ setturi tal-industrija, li eventwalment ikunu b’riskju li jispiċċaw bħala “assi mhux rekuperabbli” (sunk assets). B’mod koerenti, għandu jiġi stabbilit mekkaniżmu li jidderieġi r-riżorsi finanzjarji tas-settur privat lejn investimenti konformi mal-kriterji ESG (kriterji ambjentali, soċjali u ta’ governanza). L-istrateġiji dwar l-Unjoni Bankarja, l-Unjoni tas-Swieq Kapitali, il-finanzi sostenibbli, il-finanzi diġitali u l-SMEs għalhekk kollha jsaħħu lil xulxin u jiġġustifikaw li l-fondi jiġu kanalizzati lejn proġetti aktar produttivi. Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon il-ħolqien tal-Pjattaforma dwar Finanzi Sostenibbli u jantiċipa aċċellerazzjoni fl-iżvilupp tat-tassonomija soċjali. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
74 |
Kontra: |
154 |
Astensjonijiet: |
31 |
(r) Punt 10.1 (Emenda 28)
Ibdel it-test kif ġej:
10.1. |
Minħabba li t-tranżizzjoni industrijali ħafna drabi tirrikjedi bidla minn industriji tal-manifattura qodma u tradizzjonali għal attivitajiet orjentati lejn il-futur (anke f’setturi tradizzjonali), din tista’ twassal għal qgħad ogħla mill-medja (tal-anqas temporanjament) minħabba deindustrijalizzazzjoni ikkonċentrata lokalment u minħabba li l-bażi tal-ħiliet tinsab f’setturi li sejrin lura. L-antiċipazzjoni u l-involviment tar-rappreżentanti tal-ħaddiema fil-livell tal-fergħa u tal-intrapriża u qabel ma jittieħdu d-deċiżjonijiet huma fundamentali. Huwa kruċjali li l-politiki biex jindirizzaw it-tranżizzjoni industrijali jgħinu lill-ħaddiema u lill-komunitajiet lokali, speċjalment ħaddiema b’diżabilità u ħaddiema oħra minn gruppi vulnerabbli, biex jimmaniġġjaw it-tranżizzjoni bl-anqas tfixkil possibbli filwaqt li jimmassimizzaw il-benefiċċji potenzjali. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
88 |
Kontra: |
149 |
Astensjonijiet: |
17 |
(s) Punti 10.5, 10.5.1, 10.5.2, 10.5.3, 10.5.4, 10.5.5, 10.5.6, 10.5.7 (Emenda 30)
Ħassar il-punti:
10.5. |
Pjan ta’ Azzjoni għall-implimentazzjoni tal-EPSR
It-tranżizzjonijiet ġusti jirrikjedu politiki soċjali adegwati biex jappoġġjaw kundizzjonijiet tax-xogħol tajbin, negozjar kollettiv li jiffunzjona tajjeb u sistemi ta’ relazzjonijiet industrijali, u l-provvediment ta’ protezzjoni soċjali xierqa biex tgħin lill-ħaddiema fi tranżizzjoni. Il-KESE jixtieq iressaq xi proposti għall-pjan ta’ azzjoni li jmiss tal-Kummissjoni biex timplimenta l-EPSR. |
10.5.1. |
Il-KESE jissuġġerixxi li l-Kummissjoni għandha tivvaluta mill-ġdid l-adegwatezza tal-acquis rilevanti tal-liġi tal-UE dwar ix-xogħol, billi ssaħħu sabiex jappoġġja aħjar tranżizzjoni ġusta għall-ħaddiema. |
10.5.2. |
Id-dritt għas-sikurezza u s-saħħa huwa dritt fundamentali fuq il-post tax-xogħol għall-ħaddiema kollha, irrispettivament mir-relazzjoni ta’ impjieg tagħhom jew mit-tip ta’ mudell ta’ negozju li jaħdmu fih. Il-KESE jinsab imħasseb ħafna li xi tipi ġodda ta’ xogħol maħluqa mit-tranżizzjonijiet klimatiċi u diġitali jistgħu jaqgħu barra mill-ambitu tad-dispożizzjonijiet dwar is-saħħa u s-sikurezza okkupazzjonali (OSH). Barra minn hekk, diġà ntwerew riskji sinifikanti fil-postijiet tax-xogħol diġitalizzati, bħall-intensifikazzjoni tax-xogħol, l-istress u l-vjolenza psikosoċjali (13) , u fil-futur nistgħu nistennew li naraw inċidenti kkawżati mill-Intelliġenza Artifiċjali (14) , inċidenti li ma rridux inħallu jseħħu. Il-KESE għalhekk jitlob li l-ħaddiema kollha fl-UE jiġu protetti mil-leġislazzjoni dwar is-saħħa u s-sikurezza okkupazzjonali (15). |
10.5.3. |
Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea tirrevedi regolarment ir-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data (GDPR) u r-regolamenti relatati fid-dawl tal-iżviluppi teknoloġiċi (16). |
10.5.4. |
Id-djalogu soċjali, fil-livell nazzjonali u Ewropew, għandu rwol ewlieni fit-tfassil tal-politiki ekonomiċi, tax-xogħol u soċjali. Il-KESE jappoġġja l-iżvilupp, fil-qafas tad-djalogu soċjali fil-livelli nazzjonali u Ewropej xierqa, ta’ miżuri xierqa dwar “tranżizzjoni ġusta” biex jimmaniġġjaw, ibiddlu u jintroduċu protezzjoni minima f’każijiet ta’ postijiet tax-xogħol organizzati mill-ġdid jew tkeċċijiet kollettivi li jirriżultaw minn tranżizzjonijiet (teknoloġiċi, demografiċi, tal-globalizzazzjoni, tat-tibdil fil-klima u tal-ekonomija ċirkolari), inkluż id-dritt ta’ involviment f’negozjar kollettiv biex jiġi antiċipat it-tibdil u jiġi pprovdut appoġġ lill-ħaddiema affettwati (adattament tad-Direttiva dwar sensji kollettivi) (17). |
10.5.5. |
Il-KESE jtenni l-ħtieġa għal konsultazzjoni u informazzjoni għall-ħaddiema u r-rappreżentanti tagħhom meta jiġu introdotti bidliet, teknoloġiji ġodda u sistemi ta’ IA li jistgħu jwasslu għal bidliet fl-organizzazzjoni tax-xogħol, superviżjoni u kontroll tax-xogħol, u f’sistemi għall-valutazzjoni u r-reklutaġġ tal-ħaddiema. Id-drittijiet għall-informazzjoni u l-konsultazzjoni, li jimplimentaw kif dovut id-Direttiva dwar il-Kunsilli tax-Xogħlijiet Ewropej, għandhom jiġu żgurati fl-intrapriżi kollha, u għandu jiġi introdott qafas armonizzat fil-livell tal-UE fir-rigward tal-parteċipazzjoni fil-livell tal-bord. Il-KESE għalhekk jitlob qafas Ewropew b’saħħtu u robust ta’ informazzjoni u ta’ konsultazzjoni, u parteċipazzjoni tal-ħaddiema (18) bħala aspett importanti fl-iżvilupp ta’ perkorsi ġusti u xierqa għar-rikostruzzjoni u/jew għat-tranżizzjonijiet ambjentali u diġitali. Il-Kummissjoni għandha tippromovi djalogu soċjali bil-ħsieb li tinvolvi l-ħaddiema fit-tranżizzjonijiet klimatiċi u diġitali fl-Istati Membri kollha u tissorvelja r-riżultati tagħha permezz tas-Semestru Ewropew. |
10.5.6. |
Hemm bżonn ta’ qafas għal ristrutturar soċjalment responsabbli u antiċipazzjoni tat-tibdil korporattiv li jikkomplementa l-informazzjoni eżistenti, id-drittijiet ta’ konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni tal-ħaddiema u li jikkorispondi mal-elementi ewlenin tal-Mudell Soċjali Ewropew (19) . Il-KESE jemmen li l-Kummissjoni Ewropea għandha tirrevedi l-Qafas ta’ Kwalità tal-UE għall-Antiċipazzjoni tal-Bidla u r-Ristrutturar kif ukoll tipproponi bażi legali għal kundizzjonijiet ta’ qafas speċifiċi li jikkonċernaw il-parteċipazzjoni tal-ħaddiema sabiex ittejjeb l-involviment tal-ħaddiema fil-ġestjoni tal-isfidi tal-Patt Ekoloġiku u tat-trasformazzjoni diġitali (20). |
10.5.7. |
Il-Pjan ta ‘Azzjoni għandu jistabbilixxi livell minimu ta’ drittijiet fil-livell tal-UE: il-KESE talab azzjoni dwar il-protezzjoni tal-introjtu minimu (21) biex twaqqaf il-faqar u tippromovi suq tax-xogħol inklużiv, u għalhekk jilqa’ l-pjani tal-Kummissjoni u tal-Presidenza Ġermaniża tal-Kunsill sabiex jiġi stabbilit qafas Ewropew dwar skemi ta’ introjtu minimu (22) . Il-KESE rrakkomanda l-esplorazzjoni tal-possibbiltà li jiġu stabbiliti standards minimi komuni fil-qasam tal-assigurazzjoni kontra l-qgħad fl-Istati Membri tal-UE (23) . Il-Kumitat talab ukoll inizjattiva Ewropea dwar paga minima u negozjar kollettiv (24) , u għalhekk jilqa’ (25) l-inizjattiva tal-Kummissjoni dwar paga minima adatta fl-Unjoni Ewropea (26). |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
93 |
Kontra: |
149 |
Astensjonijiet: |
17 |
(t) Punt 10.6 (Emenda 31)
Ħassar il-punt:
10.6. |
Kuntratt soċjali ġdid
Sabiex jiġu stabbiliti perkorsi għall-irkupru li jinvestu fl-impjiegi u jipproteġu d-drittijiet u l-paga li tiggarantixxi l-għajxien, sabiex jerġgħu jinbnew istituzzjonijiet b’saħħithom tas-suq tax-xogħol għall-ħaddiema kollha skont l-impenji tal-passat, u sabiex tiġi żgurata l-protezzjoni soċjali, il-KESE jitlob li t-tranżizzjoni ġusta titqiegħed fil-qalba tal-irkupru permezz tad-djalogu soċjali, bl-involviment attiv tas-soċjetà ċivili biex tgħin fit-tfassil ta’ tranżizzjoni industrijali soċjali, ġusta u inklużiva. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
85 |
Kontra: |
146 |
Astensjonijiet: |
19 |
(u) Punt 1.1 (Emenda 1)
Ibdel it-test kif ġej:
1.1. |
Hemm numru ta’ prerekwiżiti għat-tranżizzjoni industrijali lejn ekonomija Ewropea ekoloġika u diġitali biex jinkiseb futur sostenibbli, ġust u soċjalment aċċettabbli fl-Ewropa. Madankollu, trid titqies sitwazzjoni ġdida. Il-pandemija tal-COVID-19 laqtet ħażin l-ekonomija Ewropea: bosta kumpaniji qed jikkollassaw, qed nitilfu l-impjiegi, l-unitajiet domestiċi qed jitilfu l-għajxien tagħhom, is-servizz tas-saħħa qed jitlef l-effiċjenza. Il-pandemija żiedet żdiedet l-urġenza tal-ħtieġa għal parteċipazzjoni ferm usa’ u aktar b’saħħitha tal-imsieħba soċjali u s-soċjetà ċivili fit-tfassil tal-politika fil-livelli kollha, kif ukoll tal-ħtieġa għal qafas regolatorju u standards realistiċi b’saħħithom fil-livell Ewropew, li jqisu l-ispeċifiċitajiet tal-Istati Membri u d-distribuzzjoni tal-kompetenzi bejn l-UE u l-Istati Membri, kif ukoll il-prinċipju tas-sussidjarjetà, speċjalment dwar l-aġenda soċjali. Il-pjan ta’ azzjoni mħabbar biex jimplimenta l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (EPSR) għandu jkollu rwol importanti f’dan l-isforz. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
90 |
Kontra: |
146 |
Astensjonijiet: |
18 |
(v) Punt 1.5 ġdid (Emenda 4)
Żid punt ġdid:
1.5. |
L-aqwa risposta ta’ politika hija li jiġu mwettqa l-aspettattivi ta’ NextGenerationEU, li tirrappreżenta opportunità uniku għal irkupru rapidu u trasformattiv. Li dan jiġi implimentat u li jsir impenn mas-settur privat għandu jingħata l-ogħla prijorità. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
97 |
Kontra: |
136 |
Astensjonijiet: |
22 |
(w) Punt 1.6 ġdid (Emenda 5)
Żid punt ġdid:
1.6. |
L-isfidi li ġab miegħu l-Brexit għandhom jingħelbu permezz ta’ spinta qawwija biex jissaħħaħ is-Suq Uniku li joħloq ambjent aktar b’saħħtu, sod u kompetittiv għall-kumpaniji. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
93 |
Kontra: |
141 |
Astensjonijiet: |
20 |
(x) Punt 1.4 (Emenda 6)
Ibdel it-test kif ġej:
1.4. |
Ewropa li tkun reżiljenti, sostenibbli, ġusta u prosperuża tirrikjedi qafas regolatorju koerenti li jista’ jtejjeb proċess ta’ tranżizzjoni ġusta filwaqt li jqis l-impatti etiċi u l-interessi pubbliċi tagħha bħall-protezzjoni tal-konsumatur, is-saħħa, is-sikurezza u l-kwalità. Il-KESE jirrakkomanda li l-istituzzjonijiet Ewropej u nazzjonali jintroduċu strutturi ta’ governanza ġodda li jistgħu jiżguraw l-involviment attiv tal-ekonomija lokali, l-imsieħba soċjali u s-soċjetà ċivili fit-tfassil u l-implimentazzjoni ta’ miżuri ġusti biex jiżguraw li t-tranżizzjonijiet ikunu soċjalment ġusti. Wieħed mill-arranġamenti ewlenin ta’ governanza għall-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-progress ta’ tranżizzjonijiet soċjalment ġusti huwa s-Semestru Ewropew. Il-KESE jirrakkomanda li fis-Semestru Ewropew jiġu inkorporati indikaturi soċjali, ekonomiċi u ambjentali ġodda, imtejba, li jistgħu jitkejlu u jkunu komplementari biex jissorveljaw u jżommu rekord tal-prinċipji tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
80 |
Kontra: |
145 |
Astensjonijiet: |
16 |
(y) Punt 1.8 (Emenda 8)
Ibdel it-test kif ġej:
1.8. |
Il-KESE jilqa’ l-pjan ta’ azzjoni mħabbar biex jimplimenta l-EPSR. L-acquisi Il-politiki rilevanti tal-liġi tal-UE dwar ix-xogħol għandhom u jiġu i rinfurzati biex jappoġġjaw aħjar tranżizzjoni ġusta għall-ħaddiema,. Il-pjan ta’ azzjoni għandu jistabbilixxi livell minimu ta’ drittijiet fil-livell tal-UE, inklużi: id-dritt għas-saħħa u s-sikurezza li jkopri għall-ħaddiema kollha u tipi ġodda ta’ xogħol; informazzjoni, konsultazzjoni, kodeterminazzjoni u drittijiet ta’ parteċipazzjoni mhux limitati għal f’sitwazzjonijiet ta’ tranżizzjoni; drittijiet għall-iżvilupp tal-ħiliet; standards minimi għall-assigurazzjoni tal-qgħad; paga minima; u n-negozjar kollettiv jew forom oħra ta’ ftehimiet f’konformità mal-kompetenzi tal-Istati Membri. |
Riżultat tal-votazzjoni:
Favur: |
98 |
Kontra: |
148 |
Astensjonijiet: |
17 |
(1) EC Summer 2020 Economic Forecast: A deeper recession with wider divergences [Tbassir Ekonomiku tas-Sajf 2020 tal-KE: Riċessjoni aktar profonda b’diverġenzi usa’, (mhux disponibbli bil-Malti)].
(2) European Economic and Social Committee’s contribution to the European Commission’s 2021 Work Programme (Il-kontribut tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew għall-Programm ta’ Ħidma tal-Kummissjoni Ewropea għall-2021, [mhux disponibbli bil-Malti]).
(3) L-Opinjoni tal-KESE (SOC/645) dwar Ħidma tajba Xogħol ġust fl-ekonomija tal-pjattaformi.
(4) L-Opinjoni tal-KESE dwar Il-ġlieda kontra l-frodi tat-taxxa, l-evitar tat-taxxa u l-ħasil tal-flus.
(5) Framework Agreement for a Fair Transition of Coal Mining and Sustainable Development of the Mining Communities for the period 2019-2027 [Ftehim Qafas għal Tranżizzjoni Ġusta tal-Estrazzjoni tal-Faħam u l-Iżvilupp Sostenibbli tal-Komunitajiet tal-Estrazzjoni tal-Faħam għall-perjodu 2019-2027] (Spanja); Jobs for the Climate [Impjiegi għall-Klima] (il-Portugall); Agreement of Social Partners on Just Transition and Climate Change [Ftehim tal-Imsieħba Soċjali dwar Tranżizzjoni Ġusta u t-Tibdil fil-Klima] (il-Greċja); Thyssenkrupp Steel Europe: Future Pact for Steel 20-30 [Thyssenkrupp Steel Europe: Patt Futur għall-Azzar 20-30 (il-Ġermanja] (Marzu 2020)).
(6) L-Opinjoni tal-KESE dwar L-Istrateġija Annwali għat-Tkabbir Sostenibbli 2020 (ĠU C 120, 14.4.2020, p. 1).
(7) Charveriat, C. and Bodin, E. (2020), Delivering the Green Deal: the role of a reformed European Semester within a new sustainable economy strategy [Nimplimentaw il-Patt Ekoloġiku: ir-rwol ta’ Semestru Ewropew riformat fi strateġija ġdida ta’ ekonomija sostenibbli].
(8) L-Opinjoni tal-KESE dwar Il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali – evalwazzjoni tal-implimentazzjoni inizjali u rakkomandazzjonijiet għall-futur (ĠU C 14, 15.1.2020, p. 1).
(9) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 1.
(10) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 1.
(11) ĠU C 440, 6.12.2018, p. 106.
(12) ĠU C 311, 18.9.2020, p. 63.
(13) ILO (2019) The Threat of Physical and Psychosocial Violence and Harassment in Digitalized Work (It-Theddida tal-Vjolenza Fiżika u Psikosoċjali u l-Fastidju fix-Xogħol Diġitalizzat, [mhux disponibbli bil-Malti]).
(14) ĠU C 47, 11.2.2020, p. 64.
(15) ĠU C 14, 15.1.2020, p. 52.
(16) ĠU C 47, 11.2.2020, p. 64.
(17) ĠU C 14, 15.1.2020, p. 1.
(18) L-Opinjoni tal-KESE SOC/644 dwar Djalogu soċjali għas-sostenibbiltà ekonomika u r-reżiljenza (adottata fid-29 ta’ Ottubru 2020, għadha ma ġietx ippubblikata).
(19) ĠU C 161, 6.6.2013, p. 35.
(20) Riżoluzzjoni tal-KESE dwar Il-kontribut tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew għall-programm ta’ ħidma tal-Kummissjoni Ewropea għall-2021.
(21) ĠU C 190, 5.6.2019, p. 1.
(22) Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar it-Tisħiħ tal-Protezzjoni tal-Introjtu Minimu għall-Ġlieda Kontra l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali matul il-Pandemija tal-COVID-19 u Lil Hinn Minnha.
(23) ĠU C 97, 24.3.2020, p. 32.
(24) Opinjoni tal-KESE dwar Pagi minimi deċenti fl-Ewropa kollha.
(25) Riżoluzzjoni tal-KESE dwar Il-kontribut tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew għall-programm ta’ ħidma tal-Kummissjoni Ewropea għall-2021.
(26) COM(2020) 682 final.