IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 22.7.2019

COM(2019) 341 final

2019/0156(NLE)

Proposta għal

DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL

dwar il-pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni Ewropea fil-Kumitat tal-FSE stabbilit mill-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-adozzjoni prevista fir-rigward tal-Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva

MEMORANDUM TA’ SPJEGAZZJONI

1.Suġġett tal-proposta

Din il-proposta tikkonċerna d-Deċiżjoni li tistabbilixxi l-pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni Ewropea fil-Kumitat tal-FSE stabbilit mill-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-adozzjoni prevista tal-Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva.

2.Kuntest tal-proposta

2.1.Il-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra.

Il-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika (FSE) interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (“il-Ftehim”) ġie ffirmat mill-Unjoni Ewropea (l-“UE”) fit-28 ta’ Lulju 2016 1 u ilu jiġi applikat b’mod provviżorju mill-15 ta’ Diċembru 2016.

Il-Ftehim għandu l-għan li (a) jippermetti li l-Parti tal-Ghana tibbenefika mill-aċċess imtejjeb għas-suq offrut mill-UE; (b) jippromwovi l-iżvilupp ekonomiku sostenibbli fil-Ghana u jtejjeb l-integrazzjoni progressiva tagħha fl-ekonomija dinjija; (c) jistabbilixxi żona ta’ kummerċ ħieles bejn l-Unjoni Ewropea u l-Ghana bbażata fuq interess komuni, permezz tal-liberalizzazzjoni progressiva tal-kummerċ b’mod konformi mar-regoli applikabbli tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ u mal-prinċipju tal-asimmetrija, filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet speċifiċi u l-limitazzjonijiet tal-kapaċità tal-Ghana, mil-lat ta’ livelli u żmien magħżul għall-impenji; (d) jistabbilixxi l-arranġamenti xierqa għar-riżoluzzjoni tat-tilwim; u (e) jistabbilixxi l-arranġamenti istituzzjonali xierqa.

2.2.Il-Kumitat tal-FSE

Il-Kumitat tal-FSE huwa korp stabbilit skont l-Artikolu 73 tal-Ftehim. Huwa magħmul minn rappreżentanti tal-UE u tal-Ghana (il-Partijiet) u kopresedut minn rappreżentant ta’ kull Parti. Il-Kumitat tal-FSE jadotta r-regoli ta’ proċedura tiegħu.

Il-Kumitat tal-FSE jindirizza l-kwistjonijiet kollha meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-Ftehim, inkluża l-kooperazzjoni għall-iżvilupp. Fit-twettiq tal-funzjonijiet tiegħu, il-Kumitat tal-FSE jista’ (a) jistabbilixxi u jissorvelja kwalunkwe kumitat jew korp speċjali meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-Ftehim; (b) jiltaqa’ fi kwalunkwe ħin miftiehem mill-Partijiet; (c) iqis kwalunkwe kwistjoni taħt il-Ftehim u jieħu azzjoni xierqa fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tiegħu; (d) jieħu deċiżjonijiet jew jagħmel rakkomandazzjonijiet f’każijiet stipulati fil-Ftehim; u (e) jadotta emendi ta’ dan il-Ftehim.

Meta jkun meħtieġ, il-Kumitat tal-FSE jista’ jirrevedi l-Ftehim, l-implimentazzjoni, it-tħaddim u t-twettiq tiegħu u jagħmel suġġerimenti xierqa lill-Partijiet biex jiġi emendat.

2.3.L-att previst tal-Kumitat

Fil-laqgħa li jmiss li għandha ssir fl-2019, il-Kumitat tal-FSE għandu jadotta Deċiżjoni dwar l-adozzjoni tal-Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva, kif miftiehem mill-Partijiet fil-livell tekniku f’Marzu 2019 (“l-att previst”).

L-iskop tal-att previst huwa li jistabbilixxi reġim komuni u reċiproku li jirregola r-regoli tal-oriġini.

Il-Ftehim daħal fis-seħħ mingħajr reġim komuni u reċiproku li jirregola r-regoli tal-oriġini. L-Artikolu 14 tal-Ftehim jirrekjedi li l-Partijiet jistabbilixxu dan ir-reġim “ibbażat fuq ir-regoli ta’ oriġini kif iddefiniti mill-Ftehim ta’ Cotonou u li jipprevedu titjib filwaqt li jikkunsidraw l-għanijiet ta’ żvilupp tal-Ghana”. Dan ir-reġim se jiġi integrat fil-Ftehim innifsu b’deċiżjoni tal-Kumitat tal-FSE. Fin-nuqqas ta’ dan ir-reġim, id-dispożizzjonijiet li jikkonċernaw ir-regoli tal-oriġini li jinsabu fl-Anness II tar-Regolament (UE) Nru 2016/1076 2 (“ir-Regolament dwar l-Aċċess għas-Suq”) huma applikabbli għall-esportazzjonijiet mill-Ghana lejn l-Unjoni Ewropea.

3.Pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni

F’Marzu 2019, il-partijiet qablu fil-livell tekniku dwar it-test ta’ Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi għall-kooperazzjoni amministrattiva. Il-Protokoll 1 maqbul huwa msejjes fuq Protokoll konkluż, minkejja li għadu mhux fis-seħħ, il-Protokoll 1 tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika bejn l-Istati tal-Afrika tal-Punent, il-Komunità Ekonomika tal-Istati tal-Afrika tal-Punent (ECOWAS) u l-Unjoni Ekonomika u Monetarja tal-Afrika tal-Punent (WAEMU), min-naħa l-waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra 3 , li huwa bbażat fuq il-Ftehim ta’ Cotonou. Il-Protokoll 1 maqbul jinkorpora għadd ta’ modifiki biex jiġu riflessi l-aħħar żviluppi dwar ir-regoli tal-oriġini, anke dawk inklużi fil-protokolli konklużi l-aktar reċentement dwar ir-regoli tal-oriġini taħt il-FSE mal-Grupp ta’ Stati Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP).

Il-modifiki sostanzjali ewlenin introdotti huma:

·Is-sostituzzjoni tal-Artikolu 15 “Trasport dirett” b’“Nonalterazzjoni”, biex l-operaturi ekonomiċi jkollhom aktar flessibbiltà rigward l-evidenzi li għandhom jiġu pprovduti lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż importatur meta t-trażbord jew il-ħażna doganali tal-prodotti oriġinarji jsiru f’pajjiż terz;

·L-introduzzjoni ta’ aktar flessibbiltà għall-operaturi ekonomiċi biex jikkonformaw mal-provi tal-oriġini billi jippermettu lill-esportaturi rreġistrati joħorġu dikjarazzjonijiet tal-oriġini dwar dokumenti kummerċjali (“awtodikjarazzjoni”) (l-Artikoli 17 u 21 “il-ġodda”). Il-Ghana se tibbenefika minn perjodu ta’ tranżizzjoni ta’ 3 snin biex timplimenta l-awtodikjarazzjoni.

·It-tħassir ta’ dispożizzjonijiet li ma għadhomx japplikaw:

·l-Artikolu 3(2)(d) u 3(3) dwar ir-rekwiżiti tal-ekwipaġġ għad-definizzjoni tat-termini “il-bastimenti tagħhom” u “il-bastimenti fabbrika tagħhom”;

·l-Artikoli 7(4), 21, 40, 41(5) u l-Anness IX tal-Protokoll;

·Titħalla l-akkumulazzjoni reġjonali tal-oriġini ma’ pajjiżi oħra tal-Afrika tal-Punent li jibbenefikaw minn aċċess mingħajr dazju u mingħajr kwoti għall-UE;

·Id-deroga ta’ sena għat-tonn fil-bottijiet u l-flettijiet tat-tonn (l-Art. 41.9);

·Aġġornamenti tal-Anness II: introduzzjoni tal-alkalojdi ta’ oriġini mhux veġetali tal-intestatura tas-SA 293980; regoli aktar flessibbli għas-sigarri tat-tabakk tal-intestatura tas-SA 2402 u għat-tabakk tat-tipjip tal-intestatura ex 2403; aġġornament tad-deskrizzjoni tal-intestatura tas-SA ex 3002.

Il-Protokoll 1 propost dwar ir-regoli tal-oriġini jipprevedi aktar simplifikazzjoni u flessibbiltà ta’ ċerti regoli tal-oriġini u jiffavorixxi wkoll l-iżvilupp ekonomiku sostenibbli tal-Parti tal-Ghana u l-integrazzjoni reġjonali permezz ta’ regoli favorevoli dwar l-akkumulazzjoni. 

L-att previst jippermetti s-sostituzzjoni tar-regoli tal-oriġini attwali applikabbli għall-esportazzjonijiet mill-Ghana lejn l-Unjoni Ewropea, kif definit fir-Regolament dwar l-Aċċess għas-Suq, b’reġim aktar favorevoli u reċiproku.

Id-Deċiżjoni proposta tissodisfa l-obbligi tal-UE skont id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim.

4.Bażi ġuridika

4.1.Il-bażi ġuridika proċedurali

4.1.1.Prinċipji

L-Artikolu 218(9) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jipprevedi deċiżjonijiet li jistabbilixxu “l-pożizzjonijiet li għandhom jiġu adottati f’isem l-Unjoni f’sede stabbilita fi ftehim, meta dik is-sede tintalab tadotta atti li jkollhom effetti legali, sakemm dawn ma jkunux atti li jissupplimentaw jew jemendaw il-qafas istituzzjonali tal-ftehim.”

Il-kunċett ta’ “atti li jkollhom effetti legali” jinkludi l-atti li jkollhom effetti legali bis-saħħa tar-regoli tad-dritt internazzjonali li jirregola l-korp inkwistjoni. Dan jinkludi wkoll strumenti li ma għandhomx effett vinkolanti skont id-dritt internazzjonali, iżda li “jistgħu jinfluwenzaw b’mod determinanti l-kontenut tal-leġiżlazzjoni adottata mil-leġiżlatur tal-Unjoni” 4 .

4.1.2.Applikazzjoni għall-każ preżenti

L-att, li l-Kumitat huwa mitlub jadotta, jikkostitwixxi att li għandu effetti legali. L-att previst se jkun vinkolanti skont id-dritt internazzjonali b’konformità mal-Artikolu 14 tal-Ftehim.

L-att previst la jissupplimenta u lanqas jemenda l-qafas istituzzjonali tal-Ftehim.

Għalhekk, il-bażi ġuridika proċedurali għad-Deċiżjoni proposta hija l-Artikolu 218(9) tat-TFUE.

4.2.Il-bażi ġuridika sostantiva

4.2.1.Prinċipji

Il-bażi ġuridika sostantiva għal deċiżjoni skont l-Artikolu 218(9) tat-TFUE tiddependi primarjament mill-objettiv u mill-kontenut tal-att previst li dwaru tittieħed pożizzjoni f’isem l-Unjoni. Jekk l-att previst ikollu żewġ għanijiet jew żewġ komponenti, u jekk wieħed minn dawk l-għanijiet jew il-komponenti jkun jista’ jiġi identifikat bħala dak ewlieni, filwaqt li l-ieħor ikun sempliċement inċidentali, id-deċiżjoni skont l-Artikolu 218(9) tat-TFUE trid tkun ibbażata fuq bażi ġuridika sostantiva waħda, jiġifieri dik meħtieġa mill-għan jew mill-komponent ewlieni jew predominanti.

4.2.2.Applikazzjoni għall-każ preżenti

L-objettiv ewlieni u l-kontenut tal-att previst huma relatati mal-politika kummerċjali komuni.

Għalhekk, il-bażi ġuridika sostantiva tad-Deċiżjoni proposta hija l-Artikolu 207 tat-TFUE.

4.3.Konklużjoni

Il-bażi ġuridika tad-Deċiżjoni proposta jenħtieġ li tkun l-Artikolu 207 tat-TFUE flimkien mal-Artikolu 218(9) tat-TFUE.

5.Pubblikazzjoni tal-att previst

Peress li l-att tal-Kumitat tal-FSE se jadotta Protokoll 1 dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, jixraq li jiġi ppubblikat f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea wara l-adozzjoni tiegħu.

2019/0156 (NLE)

Proposta għal

DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL

dwar il-pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni Ewropea fil-Kumitat tal-FSE stabbilit mill-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-adozzjoni prevista fir-rigward tal-Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva

IL-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 207(3) u (4), flimkien mal-Artikolu 218(9) tiegħu,

Wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

Billi:

(1)Il-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (“il-Ftehim”) ġie ffirmat f’isem l-Unjoni fit-28 ta’ Lulju 2016 skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2016/1850 5 u ilu jiġi applikat b’mod provviżorju mill-15 ta’ Diċembru 2016.

(2)Skont l-Artikolu 14 tal-Ftehim, il-Partijiet se jistabbilixxu reġim komuni u reċiproku li jirregola r-regoli tal-oriġini. Dan ir-reġim il-ġdid se jsir parti integrali tal-Ftehim b’deċiżjoni tal-Kumitat tal-FSE.

(3)Fil-laqgħa annwali tiegħu fl-2019, il-Kumitat tal-FSE se jadotta deċiżjoni fir-rigward tal-Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva.

(4)Jixraq li tiġi stabbilita l-pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni fil-laqgħa li jmiss tal-Kumitat tal-FSE, peress li dik id-deċiżjoni se tkun vinkolanti għall-Unjoni.

(5)Il-Protokoll maqbul iqis l-iżviluppi l-aktar riċenti biex jiġu pprovduti regoli tal-oriġini aktar flessibbli u aktar sempliċi li għandhom l-għan li jiffaċilitaw il-kummerċ għall-operaturi ekonomiċi u li jottimizzaw ir-rata ta’ użu tat-trattament preferenzjali previst fil-Ftehim,

ADOTTA DIN ID-DEĊIŻJONI:

Artikolu 1

Il-pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni Ewropea fil-laqgħa annwali tal-2019 tal-Kumitat tal-FSE stabbilit mill-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-adozzjoni prevista ta’ deċiżjoni tal-Kumitat tal-FSE fir-rigward tal-Protokoll 1 dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva, għandha tissejjes fuq l-abbozz tad-deċiżjoni tal-Kumitat tal-FSE mehmuż ma’ din id-Deċiżjoni.

Artikolu 2

Din id-Deċiżjoni hija indirizzata lill-Kummissjoni.

Magħmul fi Brussell,

(1)    Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2016/1850 tal-21 ta’ Novembru 2008 dwar l-iffirmar u l-applikazzjoni provviżorja tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 287, 21.10.2016, p. 1).

(2)    Ir-Regolament (UE) 2016/1076 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-8 ta’ Ġunju 2016 li japplika l-arranġamenti għal prodotti li joriġinaw f’ċerti Stati li huma parti mill-Grupp ta’ Stati Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) previsti fi ftehimiet li jistabbilixxu, jew li jwasslu biex jiġu stabbiliti, ftehimiet ta’ sħubija ekonomika (ĠU L 185, 8.7.2016, p. 1-191).

(3)    ST 13370 2014 ADD 1, tat-3 ta’ Diċembru 2014

(4)    Is-Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-7 ta’ Ottubru 2014, Il-Ġermanja vs Il-Kunsill, C-399/12, il-paragrafi 61 sa 64.

(5)    Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2016/1850 tal-21 ta’ Novembru 2008 dwar l-iffirmar u l-applikazzjoni provviżorja tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 287, 21.10.2016, p. 1).

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 22.7.2019

COM(2019) 341 final

ANNESS

tal-

Proposta għal Deċiżjoni tal-Kunsill

dwar il-pożizzjoni li trid tittieħed f’isem l-Unjoni Ewropea fil-Kumitat tal-FSE stabbilit mill-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, fir-rigward tal-adozzjoni prevista fir-rigward tal-Protokoll 1 tal-Ftehim dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva

ANNESS

ABBOZZ TAD-DEĊIŻJONI Nru [...] / 2019

TAL-KUMITAT TAL-FSE

stabbilit mill-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra,

ta’ ... 2019

fir-rigward tal-adozzjoni tal-Protokoll 1 dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva

IL-KUMITAT TAL-FSE,

Wara li kkunsidra l-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika interim bejn il-Ghana, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (“il-Ftehim”), iffirmat fil-28 ta’ Lulju 2016 u applikat b’mod provviżorju mill-15 ta’ Diċembru 2016, u b’mod partikolari l-Artikolu 14 u 82 tiegħu;

Billi:

(1)Dan il-Ftehim japplika, minn naħa waħda, għat-territorji li fihom japplika t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u taħt il-kundizzjonijiet stipulati f’dak it-Trattat u, min-naħa l-oħra, għat-territorju tal-Ghana.

(2)Skont l-Artikolu 14 tal-Ftehim, il-Partijiet se jistabbilixxu reġim komuni u reċiproku li jirregola r-regoli tal-oriġini li se jkun ibbażat fuq ir-regoli tal-oriġini kif definiti mill-Ftehim ta’ Cotonou u li jipprevedu titjib filwaqt li jqisu l-objettivi ta’ żvilupp tal-Ghana. Dan ir-reġim se jkun anness ma’ dan il-Ftehim mill-Kumitat tal-FSE.

(3)Il-Partijiet qablu fir-rigward tal-Protokoll 1 dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva.

(4)Skont l-Artikolu 82 tal-Ftehim, il-Protokoll ta’ dan il-Ftehim huwa parti integrali minnu.

ADOTTAT DIN ID-DEĊIŻJONI:

Artikolu 1

It-test tal-Protokoll 1 dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva fl-Anness ta’ din id-Deċiżjoni huwa adottat.

Artikolu 2

Din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ fid-data tal-firma tagħha.

Magħmul fi ...,

Għall-Ghana                            Għall-Unjoni Ewropea

ANNESS

FTEHIM TA’ SĦUBIJA EKONOMIKA INTERIM BEJN L-UE U L-GHANA

Protokoll nru 1 dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva

INDIĊI

TITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

ARTIKOLU 1

Definizzjonijiet

Għall-finijiet ta’ dan il-Protokoll,

(a)    “manifattura” tfisser kull xorta ta’ ħidma jew proċessar inklużi l-assemblaġġ jew proċessi speċifiċi;

(b)    “materjal” tfisser kwalunkwe ingredjent, materja prima, komponent jew parti, eċċ., użat(a) fil-manifattura tal-prodott;

(c)    “prodott” tfisser il-prodott li jkun fabbrikat, anke jekk ikun maħsub għal użu ulterjuri f’xi proċess ieħor ta’ fabbrikazzjoni;

(d)    “merkanzija” tfisser kemm materjali kif ukoll prodotti;

(e)    “valur doganali” tfisser il-valur kif determinat skont il-Ftehim dwar l-implimentazzjoni tal-Artikolu VII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ (GATT) tal-1994 (il-Ftehim tad-WTO dwar il-valutazzjoni doganali);

(f)    “prezz mill-fabbrika” tfisser il-prezz imħallas għall-prodott lill-fabbrikant tal-Unjoni Ewropea jew tal-Ghana fl-impriża tiegħu fejn ikun twettaq l-aħħar ħidma jew proċessar, dment li l-prezz jinkludi l-valur tal-materjali kollha użati, bit-tnaqqis ta’ kull taxxa interna mħallsa li hija, jew li tista’ tkun, imħallsa mill-ġdid meta l-prodott miksub jiġi esportat;

(g)    “valur ta’ materjali” tfisser il-valur doganali meta jiġu importati l-materjali mhux oriġinarji li huma użati, jew, jekk dan ma jkunx magħruf jew ma jistax jiġi stabbilit, l-ewwel prezz verifikabbli mħallas għall-materjali fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana;

(h)    “valur ta’ materjali oriġinarji” tfisser il-valur ta’ dawn il-materjali kif definit fil-punt (g) applikat mutatis mutandis;

(i)    “valur miżjud” tfisser il-prezz mill-fabbrika tal-prodotti, imnaqqas mill-valur doganali tal-materjal importat minn pajjiżi terzi fl-Unjoni Ewropea, l-Istati AKP li jkunu applikaw Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika (FSE) mill-inqas b’mod provviżorju, jew il-Pajjiżi u Territorji extra-Ewropej; jekk il-valur doganali ma jkunx magħruf jew ma jistax ikun stabbilit, jitqies l-ewwel prezz verifikabbli mħallas għall-materjal fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana;

(j)    “kapitoli” u “intestaturi” tfisser il-kapitoli u l-intestaturi b’erba’ ċifri użati fin-nomenklatura li tifforma s-Sistema Armonizzata għad-Deskrizzjoni u l-Kodifikazzjoni tal-Merkanzija (minn hawn ’il quddiem imsejħa “is-Sistema Armonizzata” jew “SA”);

(k)    “klassifikat” tfisser il-klassifikazzjoni ta’ prodott jew materjal taħt xi intestatura partikolari;

(l)    “kunsinna” tfisser il-prodotti li jkunu ntbagħtu simultanjament mingħand esportatur wieħed lejn destinatarju wieħed inkella trasportati b’dokument tat-trasport uniku li jkopri t-trasportazzjoni tagħhom mingħand l-esportatur lejn id-destinatarju jew, fin-nuqqas ta’ dokument bħal dan, koperti b’fattura waħda;

(m)    “territorji” tfisser it-territorji inklużi l-ilmijiet territorjali;

(n)    “PTEE” tfisser il-Pajjiżi u t-Territorji extra-Ewropej kif definiti fl-Anness VIII ta’ dan il-Protokoll;

(o)    “Kumitat” tfisser il-Kumitat Speċjali dwar il-Faċilitazzjoni Doganali u Kummerċjali kif imsemmi fl-Artikolu 34 ta’ dan il-Ftehim.

TITOLU II

ID-DEFINIZZJONI TAL-KUNĊETT TA’ “PRODOTTI ORIĠINARJI”

ARTIKOLU 2

Rekwiżiti ġenerali

1.    Għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim, il-prodotti li ġejjin huma meqjusa bħala prodotti oriġinarji tal-Unjoni Ewropea:

(a)    il-prodotti miksuba b’mod sħiħ fl-Unjoni Ewropea skont it-tifsira tal-Artikolu 3 ta’ dan il-Protokoll;

(b)    il-prodotti miksuba fl-Unjoni Ewropea li jinkorporaw materjali li ma jkunux inkisbu b’mod sħiħ hemmhekk, sakemm tali materjali jkunu nħadmu jew ġew ipproċessati b’mod suffiċjenti fl-Unjoni Ewropea skont it-tifsira tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll.

2.    Għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim, il-prodotti li ġejjin huma meqjusa bħala prodotti oriġinarji tal-Ghana:

(a)    il-prodotti miksuba b’mod sħiħ fil-Ghana skont it-tifsira tal-Artikolu 3 ta’ dan il-Protokoll;

(b)    il-prodotti miksuba fil-Ghana u li jinkorporaw materjali li ma jkunux inkisbu b’mod sħiħ hemmhekk, sakemm tali materjali jkunu nħadmu jew ġew ipproċessati b’mod suffiċjenti fil-Ghana skont it-tifsira tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll.

ARTIKOLU 3

Prodotti miksuba b’mod sħiħ

1.    Huma kkunsidrati bħala miskuba b’mod sħiħ fil-Ghana jew fl-Unjoni Ewropea:

(a)    annimali ħajjin imwielda u mrobbija hemm;

(b)    prodotti minerali estratti mill-ħamrija jew minn qiegħ il-baħar jew mill-oċean tagħhom;

(c)    prodotti veġetali maħsuda hemmhekk;

(d)    prodotti minn annimali ħajjin imrobbija hemmhekk;

(e)    (i)    prodotti miksuba bil-kaċċa jew is-sajd li jsir hemmhekk;

(ii)    prodotti tal-akkwakultura, inkluż il-marikultura, meta l-annimali jkunu trabbew hemmhekk mindu jkunu għadhom bajd, ikunu faqqsu, larva jew ħut żgħir;

(f)    prodotti tas-sajd fuq il-baħar u prodotti oħrajn miksuba mill-baħar barra mill-ibħra territorjali tal-Unjoni Ewropea jew tal-Ghana mill-bastimenti tagħhom;

(g)    prodotti magħmul fuq bastimenti fabbrika esklużivament minn prodotti msemmija fil-punt (f);

(h)    oġġetti użati li huma tajbin biss għall-irkupru ta’ materja prima;

(i)    fdalijiet u skart li jirriżultaw mill-proċessi ta’ manifattura li jsiru hemmhekk;

(j)    prodotti estratti minn qiegħ il-baħar jew minn taħt qiegħ il-baħar barra mill-ibħra territorjali tagħhom sakemm ikollhom id-dritt esklużiv li jaħdmu dak il-qiegħ tal-baħar jew taħtu;

(k)    merkanzija prodotta esklużivament hemmhekk mill-prodotti speċifikati fil-punti (a) sa (j).

2.    It-termini “il-bastimenti tagħhom” u “il-bastimenti fabbrika tagħhom” li jintużaw fil-punti (f) u (g) tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu japplikaw biss għal bastimenti u għal bastimenti fabbrika:

(a)    li huma rreġistrati jew iskritti fi Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana; u

(b)    li jtajru bandiera ta’ Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew tal-Ghana; u

(c)    li jissodisfaw waħda mill-kundizzjonijiet li ġejjin:

(i)    ikunu mill-inqas 50 % proprjetà ta’ ċittadini tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u/jew tal-Ghana; jew

(ii)    ikunu proprjetà ta’ kumpaniji:

   li s-sede tagħhom u l-post ewlieni tan-negozju tagħhom jinsabu fi Stat Membru tal-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana, u

   li jkunu mill-inqas 50 % proprjetà ta’ Stat Membru wieħed tal-Unjoni Ewropea jew aktar jew tal-Ghana jew ta’ awtoritajiet pubbliċi jew ta’ ċittadini ta’ wieħed minn dawn l-Istati jew aktar; u

4.    Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu, fuq talba tal-Ghana, il-bastimenti chartered jew mikrija mill-Ghana huma ttrattati bħala “il-bastimenti tiegħu” għal attivitajiet tas-sajd fiż-żona ekonomika esklużiva tiegħu, sakemm tkun saret offerta minn qabel lill-operaturi ekonomiċi tal-Unjoni Ewropea u li l-arranġamenti ta’ implimentazzjoni stabbiliti minn qabel mill-Kumitat ikunu ġew issodisfati. Il-Kumitat għandu jiżgura li jiġu rispettati l-kundizzjonijiet stipulati f’dan il-paragrafu.

5.    Il-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu jistgħu jkunu ssodisfati fi-Ghana kif ukoll fl-Istati parteċipi f’diversi ftehimiet ta’ sħubija ekonomika li magħhom tapplika l-akkumulazzjoni. F’dawn il-każijiet, il-prodotti huma kkunsidrati oriġinarji tal-Istat tal-bandiera.

ARTIKOLU 4

Prodotti maħduma jew ipproċessati b’mod suffiċjenti

1.    Għall-finijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll, il-prodotti li mhumiex miksubin b’mod sħiħ jitqiesu bħala prodotti maħduma jew ipproċessati b’mod suffiċjenti meta jissodisfaw il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-lista li tinsab fl-Anness II ta’ dan il-Protokoll.

2.    Għall-finijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll, u minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, il-prodotti elenkati fl-Anness II-A ta’ dan il-Protokoll jistgħu jitqiesu li huma maħduma jew ipproċessati b’mod suffiċjenti, meta jissodisfaw il-kundizzjonijiet stabbiliti f’dan l-Anness. Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 42(2) ta’ dan il-Protokoll, l-Anness II-A ta’ dan il-Protokoll għandu japplika biss għall-esportazzjonijiet mill-Ghana għal perjodu ta’ ħames (5) snin mid-data meta l-Protokoll jidħol fis-seħħ.

3.    Il-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu jindikaw, għall-prodotti kollha koperti b’dan il-Ftehim, il-ħidma jew l-ipproċesar li għandhom jitwettqu fuq il-materjali mhux oriġinarji użati fil-manifattura ta’ dawn il-prodotti u japplikaw biss fir-rigward ta’ materjali ta’ dan it-tip. B’segwitu ta’ dan, jekk prodott, li jkun kiseb l-istatus oriġinarju billi ssodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti f’xi waħda mil-listi, jintuża għall-manifattura ta’ prodott ieħor, il-kundizzjonijiet applikabbli għall-prodott li fih huwa jkun inkorporat ma jkunux applikabbli għalih, u ma jitqisux il-materjali mhux oriġinarji li setgħu ntużaw fil-manifattura tiegħu.

4.    B’deroga mill-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu, il-materjali mhux oriġinarji li, skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Anness II u fl-Anness II-A ta’ dan il-Protokoll, ma għandhomx jintużaw fil-manifattura ta’ prodott speċifiku, jistgħu madankollu jintużaw, bil-kundizzjoni li:

(a)    il-valur totali tagħhom ma jaqbiżx il-15 fil-mija tal-prezz mill-fabbrika tal-prodott;

(b)    l-ebda wieħed mill-perċentwali mogħtija fil-lista f’dak li jirrigwarda l-valur massimu ta’ materjali mhux oriġinarji ma jinqabeż bl-applikazzjoni ta’ dan il-paragrafu.

5.    Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4 ta’ dan l-Artikolu ma japplikawx għall-prodotti tal-Kapitoli 50 sa 63 tas-Sistema Armonizzata.

6.    Il-paragrafi 1 sa 5 ta’ dan l-Artikolu japplikaw, soġġetti għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 5 ta’ dan il-Protokoll.

ARTIKOLU 5

Operazzjonijiet ta’ ħidma jew ipproċessar insuffiċjenti

1.    L-operazzjonijiet li ġejjin huma kkunsidrati bħala ħidma jew ipproċessar insuffiċjenti sabiex jingħata l-istatus ta’ prodotti oriġinarji, kemm jekk ir-rekwiżiti tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll jkunu ssodisfati kif ukoll jekk le:

(a)    l-operazzjonijiet ta’ preservazzjoni destinati sabiex jiżguraw li l-prodotti jibqgħu f’kundizzjoni tajba matul it-trasport u l-ħażna tagħhom;

(b)    l-operazzjonijiet sempliċi li jikkonsistu fit-tneħħija ta’ trab, it-tnaqqija jew l-għarbil, l-issortjar, il-klassifikazzjoni, l-għażla (inkluża l-kompożizzjoni ta’ settijiet ta’ oġġetti), il-ħasil, it-tindif, iż-żebgħa, l-illostrar, it-tqattigħ;

(c)    l-eliminazzjoni ta’ ossidu, żejt, żebgħa jew kisi ieħor;

(d)    (i)    bdil tal-imballaġġ, separazzjoni u assemblaġġ ta’ pakketti;

(ii)    is-sempliċi tqegħid fi fliexken, flaskijiet, basktijiet, bagalji, kaxex, tqegħid fuq tavli jew planki, eċċ, u l-operazzjonijiet sempliċi ta’ ppakkjar l-oħrajn kollha;

(e)    it-twaħħil ta’ marki, tikketti, logos u sinjali distintivi oħrajn fuq il-prodotti jew l-imballaġġ tagħhom;

(f)    it-taħlit sempliċi ta’ prodotti, kemm jekk ta’ speċi differenti kif ukoll jekk le; taħlit ta’ zokkor ma’ kwalunkwe materjal;

(g)    l-assemblaġġ sempliċi ta’ biċċiet li jagħmlu prodott sħiħ;

(h)    iż-żarmar sempliċi ta’ prodotti f’biċċiet;

(i)    il-mogħdija jew il-pressa tat-tessuti;

(j)    il-ħruġ mill-fosdqa, l-ibbliċjar parzjali jew totali, l-illostrar u l-igglejżjar ta’ ċereali u ross;

(k)    il-proċessi biex jingħata kulur jew tingħata togħma liz-zokkor jew biex ikunu ffurmati ċangaturi taz-zokkor; it-tifrik parzjali jew totali ta’ zokkor ikkristallizzat;

(l)    it-tqaxxir, it-tneħħija tal-għadma jew tal-qoxra ta’ frott, ġewż u ħaxix;

(m)    it-tisnin, it-tħin sempliċi jew il-qtugħ sempliċi;

(n)    il-kombinazzjoni ta’ żewġ operazzjonijiet jew aktar speċifikati fil-punti (a) sa (m);

(o)    il-qtil tal-annimali.

2.    L-operazzjonijiet kollha li jitwettqu fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana fuq prodott speċifikat jitqiesu flimkien meta jkun qed jiġi ddeterminat jekk il-ħidma jew l-ipproċessar li għadda minnu l-prodott għandux jitqies bħala insuffiċjenti skont it-tifsira tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu.

ARTIKOLU 6

Ħidma jew ipproċessar ta’ materjal importat fl-Unjoni Ewropea mingħajr dazju

1.    Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll, il-materjal mhux oriġinarju li jista’ jkun importat fl-Unjoni Ewropea mingħajr ħlas ta’ dazju b’applikazzjoni tat-tariffi konvenzjonali tas-sistema tan-nazzjon l-aktar favorit (MFN), skont it-Tariffa Doganali Komuni 1 tagħha, huwa kkunsidrat bħala materjal oriġinarju tal-Ghana meta dan ikun inkorporat fi prodott miksub f’dan il-pajjiż, sakemm ikun inħadem jew ġie pproċessat b’mod li jmur lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll.

2.    Iċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 (kaxxa 7) jew id-dikjarazzjonijiet tal-oriġini maħruġin skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu jinkludu l-frażi li ġejja:

   “Application of Article 6(1) of Protocol 1 to the Ghana-EU EPA”;

3.    L-UE tinnotifika kull sena lill-Kumitat bil-lista tal-materjal li għalih japplikaw id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-Artikolu. Ladarba tiġi nnotifikata, il-lista tiġi ppubblikata mill-Kummissjoni Ewropea f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (Serje C), kif ukoll mill-Ghana skont il-proċeduri proprji tagħha.

4.    L-akkumulazzjoni prevista f’dan l-Artikolu ma tapplikax għal materjali li, meta jiġu importati fl-Unjoni Ewropea jkunu soġġetti għal dazji anti-dumping jew dazji kompensatorji meta joriġinaw minn pajjiż li jkun soġġett għal dawn id-dazji anti-dumping jew dazji kompensatorji.

ARTIKOLU 7

Akkumulazzjoni tal-oriġini

1.    Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll, il-materjal oriġinarju ta’ waħda mill-Partijiet, ta’ pajjiż ieħor tal-Afrika tal-Punent 2 li jgawdi minn aċċess mingħajr dazju u mingħajr kwoti għas-suq tal-UE, tal-Istati AKP l-oħra li jkunu applikaw FSE mill-inqas b’mod provviżorju jew fil-PTEE, huma kkunsidrati bħala oriġinarji tal-Parti l-oħra meta dawn ikunu inkorporati fi prodott miksub hemmhekk dment li l-ħidma jew l-ipproċessar li jkunu saru minn din il-Parti jmorru lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll.

Meta l-ħidma jew l-ipproċessar li jsiru fil-Parti kkonċernata ma jmorrux lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll, il-prodott miksub jiġi kkunsidrat biss bħala oriġinarju ta’ din il-Parti meta l-valur miżjud ikun akbar mill-valur tal-materjali użati li joriġinaw f’wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħra. Jekk dan ma jkunx il-każ, il-prodott miksub jitqies bħala oriġinarju tal-pajjiż jew tat-territorju responsabbli għall-ogħla valur tal-materjali oriġinarji li jintużaw għall-manifattura tal-prodott finali.

L-oriġini tal-materjal oriġinarju ta’ Stati AKP oħrajn li applikaw FSE mill-inqas b’mod provviżorju u mill-PTEE hija ddeterminata skont ir-regoli tal-oriġini applikabbli fil-qafas tal-arranġamenti preferenzjali bejn l-Unjoni Ewropea u dawn il-pajjiżi, u skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 27 ta’ dan il-Protokoll.

2.    Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll, il-ħidma u l-ipproċessar li jkunu saru f’waħda mill-Partijiet, fi Stati AKP oħrajn li applikaw FSE mill-inqas b’mod provviżorju jew fil-PTEE huma kkunsidrati bħala li jkunu saru milll-Parti l-oħra meta l-materjal ikun għadda minn ħidma jew ipproċessar li jmorru lil hinn minn dak imsemmi fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll.

Meta l-ħidma jew l-ipproċessar li jitwettqu f’waħda mill-Partijiet ma jmorrux lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll, il-prodott miksub jitqies bħala oriġinarju ta’ dik il-Parti biss meta l-valur miżjud hemmhekk ikun akbar mill-valur tal-materjali użati f’xi wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji. Jekk dan ma jkunx il-każ, il-prodott miksub jitqies bħala oriġinarju tal-pajjiż jew tat-territorju responsabbli għall-ogħla valur tal-materjali li jintużaw għall-manifattura tal-prodott finali.

L-oriġini tal-prodott finali hija ddeterminata skont ir-regoli tal-oriġini ta’ dan il-Protokoll u skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 27 tiegħu.

3.    L-akkumulazzjoni prevista fil-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu tista’ tkun applikata biss għall-Istati AKP l-oħrajn li applikaw FSE mill-inqas b’mod provviżorju, għal pajjiż ieħor tal-Afrika tal-Punent li jgawdi minn aċċess mingħajr dazju u mingħajr kwoti għall-UE u għall-PTEE jekk:

(a)    il-Parti destinatarja u l-pajjiżi jew it-territorji kollha involuti fl-akkwist tal-istatus oriġinarju jkunu kkonkludew ftehim jew arranġament ta’ kooperazzjoni amministrattiva li jiżgura l-applikazzjoni tajba ta’ dan l-Artikolu u li jinkludi referenza għall-użu tal-provi tal-oriġini xierqa;

(b)    il-Ghana u l-Unjoni Ewropea jipprovdu lil xulxin, permezz tal-Kummissjoni Ewropea u tal-Kummissjoni tal-ECOWAS, id-dettalji tal-ftehimiet ta’ kooperazzjoni amministrattiva mal-pajjiżi jew it-territorji l-oħrajn imsemmija f’dan l-Artikolu. Id-data li fiha l-akkumulazzjoni prevista f’dan l-Artikolu tista’ tiġi applikata għall-pajjiżi jew it-territorji elenkati f’dan l-Artikolu li ssodisfaw ir-rekwiżiti meħtieġa hija ppubblikata mill-Kummissjoni Ewropea f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (serje C), kif ukoll mill-Ghana skont il-proċeduri proprji tagħha.

4.    L-akkumulazzjoni prevista f’dan l-Artikolu ma tapplikax għal materjali:

(a)    li jaqgħu taħt l-intestaturi 16.04 u 16.05 tas-Sistema Armonizzata li huma oriġinarji tal-Istati tal-Paċifiku firmatarji ta’ FSE skont l-Artikolu 6.6 tal-Protokoll II tal-Ftehim Interim ta’ Sħubija bejn il-Komunità Ewropea, minn naħa, u l-Istati tal-Paċifiku, min-naħa l-oħra 3 ;

(b)    li jaqgħu taħt l-intestaturi 16.04 u 16.05 tas-Sistema Armonizzata li huma oriġinarji tal-Istati tal-Paċifiku bl-użu ta’ kwalunkwe dispożizzjoni futura ta’ Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika globali konkluż bejn l-Unjoni Ewropea u l-Istati AKP tal-Paċifiku;

(c)    oriġinarji tar-Repubblika tal-Afrika t’Isfel u li ma jistgħux jiġu importati direttament fl-UE mingħajr dazju u mingħajr kwoti.

5.    L-UE tinnotifika kull sena lill-Kumitat bil-lista tal-materjal imsemmi fid-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 4(c) ta’ dan l-Artikolu. Ladarba tiġi nnotifikata, il-lista tiġi ppubblikata mill-Kummissjoni Ewropea f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (Serje C), kif ukoll mill-Ghana skont il-proċeduri proprji tagħha.

ARTIKOLU 8

Akkumulazzjoni ma’ pajjiżi oħrajn li jgawdu
minn aċċess mingħajr dazju u mingħajr kwoti għas-suq tal-Unjoni Ewropea

1.    Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll, il-materjal oriġinarju tal-pajjiżi u tat-territorji:

(a)    li jibbenefika minn “arranġament speċjali għall-pajjiżi l-inqas żviluppati” fi ħdan skema ta’ preferenzi tariffarji ġeneralizzati tal-Unjoni Ewropea; jew

(b)    li jgawdu minn aċċess mingħajr dazju u mingħajr kwoti għas-suq tal-Unjoni Ewropea skont id-dispożizzjonijiet ġenerali tal-iskema ta’ preferenzi tariffarji ġeneralizzati;

huwa kkunsidrat bħala materjal oriġinarju tal-Ghana meta dan ikun inkorporat fi prodott miksub f’dan il-pajjiż.

Mhux meħtieġ li l-materjali kkonċernati jkunu soġġetti għal ħidma jew ipproċessar suffiċjenti, sakemm ikunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar li jmorru lil hinn minn dawk imsemmija fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll. Jekk ikun fih ukoll materjal mhux orġinarju, kull prodott li fih huwa inkorporat dan il-materjal għandu jinħadem jew jiġi pproċessat b’mod suffiċjenti, skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll, biex jitqies bħala oriġinarju tal-Ghana.

1.2.    L-oriġini tal-materjal minn pajjiżi jew territorji oħrajn ikkonċernati hija stabbilita skont ir-regoli tal-oriġini applikabbli fil-qafas tal-Iskema ta’ Preferenzi Tariffarji Ġeneralizzati tal-Unjoni Ewropea, u skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 27 ta’ dan il-Protokoll.

1.3.    L-akkumulazzjoni prevista f’dan il-paragrafu ma tapplikax għal dawn il-materjali:

(a)    li meta jiġu importati fl-Unjoni Ewropea jkunu soġġetti għal dazji anti-dumping jew dazji kompensatorji meta joriġinaw minn pajjiż li jkun soġġett għal dawn id-dazji anti-dumping jew dazji kompensatorji;

(b)    li jaqgħu taħt is-subintestaturi tariffarji tas-Sistema Armonizzata 3302.10 u 3501.10;

(c)    li jaqgħu taħt il-prodotti magħmulin mit-tonn, ikklassifikati fil-Kapitolu 3 tas-Sistema Armonizzata koperti mill-Iskema ta’ Preferenzi Tariffarji Ġeneralizzati tal-Unjoni Ewropea;

(d)    li għalihom, il-preferenzi tariffarji huma mħassra (gradwazzjoni) jew sospiżi (klawsola ta’ salvagwardja) fil-qafas tal-Iskema ta’ Preferenzi Tariffarji Ġeneralizzati tal-Unjoni Ewropea.

2.    Wara notifika min-naħa tal-Ghana, mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 2 ta’ dan il-Protokoll u f’konformità mad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 2.1, 2.2 u 5 ta’ dan l-Artikolu, il-materjal oriġinarju ta’ pajjiżi jew territorji li jgawdu minn ftehimiet jew arranġamenti li jipprevedu aċċess mingħajr dazju u mingħajr kwoti għas-suq tal-Unjoni Ewropea, jiġi kkunsidrat bħala materjal oriġinarju tal-Ghana. In-notifika tintbagħat mill-Ghana lill-Unjoni Ewropea permezz tal-Kummissjoni Ewropea. L-akkumulazzjoni tibqa’ applikabbli dment li l-kundizzjonijiet għall-awtorizzazzjoni tagħha jiġu ssodisfati. Mhux meħtieġ li l-materjali kkonċernati jkunu soġġetti għal ħidma jew ipproċessar suffiċjenti, sakemm ikunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar li jmorru lil hinn minn dawk imsemmija fl-Artikolu 5(1) ta’ dan il-Protokoll.

2.1.    L-oriġini tal-materjal minn pajjiżi jew territorji oħra kkonċernati, tiġi stabbilita skont ir-regoli tal-oriġini applikabbli fil-qafas tal-ftehimiet jew l-arranġamenti preferenzjali bejn l-Unjoni Ewropea u dawk il-pajjiżi jew it-territorji, u skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 27 ta’ dan il-Protokoll.

2.2.    L-akkumulazzjoni prevista f’dan il-paragrafu ma tapplikax għal dawn il-materjali li:

(a)    jaqgħu taħt il-Kapitoli 1 sa 24 tas-Sistema Armonizzata u l-prodotti elenkati fl-Anness 1(1) il-punt (ii) tal-Ftehim tad-WTO dwar l-Agrikoltura inkluż fil-GATT tal-1994;

(b)    meta jiġu importati fl-Unjoni Ewropea jkunu soġġetti għal dazji anti-dumping jew dazji kompensatorji meta joriġinaw minn pajjiż li jkun soġġett għal dawn id-dazji anti-dumping jew dazji kompensatorji;

(c)    bis-saħħa tal-ftehim ta’ kummerċ ħieles bejn l-Unjoni Ewropea u pajjiż terz, ikunu soġġetti għall-miżuri kummerċjali u għall-miżuri ta’ salvagwardja, jew għal kwalunkwe miżura oħra li tirrifjuta l-aċċess ta’ dawn il-prodotti għas-suq tal-Unjoni mingħajr dazju u mingħajr kwoti.

3.    L-Unjoni Ewropea tinnotifika kull sena lill-Kumitat bil-lista ta’ materjal u tal-pajjiżi li għalihom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu. Ladarba tiġi nnotifikata, il-lista tiġi ppubblikata mill-Kummissjoni Ewropea f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (Serje C), kif ukoll mill-Ghana skont il-proċeduri proprji tagħha. Il-Ghana tinnotifika kull sena lill-Kumitat bil-materjal li għalih tkun ġiet applikata l-akkumukazzjoni msemmija fil-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu.

4.    Iċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 (kaxxa 7) jew id-dikjarazzjonijiet tal-oriġini maħruġin skont il-paragrafi 1 u 2 jinkludu l-frażi li ġejja:

   “Application of Article 8.1 or 8.2 of Protocol 1 to the Ghana-EU EPA”;

5.    L-akkumulazzjoni prevista fil-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu tista’ tapplika biss bil-kundizzjonijiet li ġejjin:

(a)    il-pajjiżi parteċipanti kollha għall-akkwist tal-istatus oriġinarju jkunu kkonkludew ftehim jew arranġament ta’ kooperazzjoni amministrattiva li jiżgura l-applikazzjoni tajba ta’ dan l-Artikolu u li jinkludi referenza għall-użu tal-provi tal-oriġini xierqa;

(b)    il-Ghana tipprovdu lill-Unjoni Ewropea, permezz tal-Kummissjoni Ewropea, id-dettalji tal-ftehimiet ta’ kooperazzjoni amministrattiva mal-pajjiżi jew it-territorji l-oħrajn imsemmija f’dan l-Artikolu. Il-Kummissjoni tippubblika f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (serje C) id-data meta l-akkumulazzjoni prevista f’dan l-Artikolu tkun tista’ tiġi applikata għall-pajjiżi jew it-territorji elenkati f’dan l-Artikolu li jkunu ssodisfaw ir-rekwiżiti neċessarji.

ARTIKOLU 9

Unità ta’ kwalifika

1.    L-unità ta’ kwalifika għall-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll hija l-prodott partikolari li huwa kkunsidrat bħala l-unità bażi għad-determinazzjoni tal-klassifikazzjoni bbażata fuq in-nomenklatura tas-Sistema Armonizzata.

Dan ifisser li:

(a)    meta prodott, li jkun magħmul minn grupp jew ġabra ta’ oġġetti, jiġi kklassifikat taħt it-termini tas-Sistema Armonizzata f’intestatura waħda, l-entità sħiħa tikkostitwixxi l-unità ta’ kwalifika;

(b)    meta kunsinna tkun magħmula minn ċertu numru ta’ prodotti identiċi kklassifikati taħt l-istess intestatura tas-Sistema Armonizzata, kull prodott jitqies b’mod individwali fl-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll.

2.    Meta skont ir-Regola Ġenerali 5 tas-Sistema Armonizzata, l-imballaġġi jkunu inklużi mal-prodott għall-finijiet ta’ klassifikazzjoni, dawn l-imballaġġi jitqiesu għad-determinazzjoni tal-oriġini.

ARTIKOLU 10

Aċċessorji, spare parts u għodod

Aċċessorji, spare parts u għodod mibgħuta ma’ biċċa tagħmir, makkinarju, apparat jew vettura, li huma parti mit-tagħmir normali u huma inklużi fil-prezz tiegħu jew li mhumiex fatturati separatament, jitqiesu li jiffurmaw ħaġa waħda mal-biċċa tagħmir, makkinarju, apparat jew vettura kkonċernati.

ARTIKOLU 11

Settijiet ta’ oġġetti mħalltin

Settijiet, kif imfissra fir-Regola Ġenerali 3 tas-Sistema Armonizzata, jitqiesu bħala oriġinarji, bil-kundizzjoni li l-komponenti kollha tal-prodotti jkunu oriġinarji. Madankollu, meta sett ikun magħmul minn oġġetti oriġinarji u oħrajn mhux oriġinarji, is-sett kollu jitqies bħala wieħed oriġinarju, sakemm il-valur tal-prodotti mhux oriġinarji ma jaqbiżx il-15 fil-mija tal-prezz mill-fabbrika tas-sett.

ARTIKOLU 12

Elementi newtrali

Sabiex jiġi stabbilit jekk prodott ikunx oriġinarju, mhux meħtieġ li tiġi stabbilita l-oriġini tal-elementi li ġejjin, li jistgħu jintużaw fil-manifattura tiegħu:

(a)    l-enerġija u l-fjuwil;

(b)    l-installazzjonijiet u t-tagħmir;

(c)    il-makkinarji u l-għodod;

(d)    il-merkanzija li la tidħol fil-kompożizzjoni finali tal-prodott u lanqas mhija maħsuba li tagħmel dan.

ARTIKOLU 13

Segregazzjoni tal-kontabbiltà

1.    Fil-każijiet fejn jinqalgħu spejjeż konsiderevoli jew diffikultajiet materjali fiż-żamma ta’ ħażniet partikolari ta’ materjali funġibbli oriġinarji u mhux oriġinarji, l-awtoritajiet doganali jistgħu, wara talba bil-miktub ta’ dawk ikkonċernati, jawtorizzaw li jintuża l-metodu msejjaħ “segregazzjoni tal-kontabbiltà” (minn hawn ’il quddiem imsejjaħ il-“metodu”) għall-immaniġġjar ta’ dawn it-tipi ta’ ħażniet.

2.    Il-metodu japplika wkoll għaz-zokkor mhux raffinat mingħajr aromatizzanti jew sustanżi koloranti u maħsub sabiex jiġi rraffinat, oriġinarju u mhux oriġinarju, skont is-subintestaturi 1701.12, 1701.13 u 1701.14 tas-Sistema Armonizzata, li huwa fiżikament ikkombinat u mħallat fil-Ghana jew fl-Unjoni Ewropea qabel ma jiġi esportat lejn l-Unjoni Ewropea u, rispettivament, lejn il-Ghana.

3.    Il-metodu jiżgura li f’kull mument, in-numru ta’ prodotti miksubin li jistgħu jiġu kkunsidrati bħala oriġinarji tal-Ghana jew tal-Unjoni Ewropea huwa l-istess bħal dak li kien jinkiseb kieku kien hemm segregazzjoni fiżika tal-istokkijiet.

4.    L-awtoritajiet doganali jistgħu jagħtu l-awtorizzazzjoni msemmija fil-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu soġġetta għal kwalunkwe kundizzjoni li titqies xierqa.

5.    Il-metodu jiġi applikat, u l-applikazzjoni tiegħu tiġi reġistrata, fuq il-bażi tal-prinċipji ġenerali tal-kontabbiltà applikabbli fil-pajjiż fejn il-prodott kien manifatturat.

6.    Il-benefiċjarju tal-metodu jista’ joħroġ provi ta’ oriġini jew japplika għalihom, skont kif ikun il-każ, għall-kwantità ta’ prodotti li jistgħu jitqiesu bħala oriġinarji. Fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali, il-benefiċjarju jipprovdi dikjarazzjoni ta’ kif kienu mmaniġġjati l-kwantitajiet.

7.    L-awtoritajiet doganali jissorveljaw l-użu li sar mill-awtorizzazzjoni u jistgħu jirtirawha kull meta l-benefiċjarju jagħmel użu skorrett mill-awtorizzazzjoni fi kwalunkwe mod possibbli jew jonqos milli jissodisfa kwalunkwe kundizzjoni oħra stipulata f’dan il-Protokoll.

8.    Għall-finijiet tal-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu, it-termini “materjali funġibbli” jew “prodotti funġibbli” jirreferu għal materjali jew prodotti tal-istess tip u tal-istess kwalità kummerċjali, li għandhom l-istess karatteristiċi tekniċi u fiżiċi, u li ma jistgħux jiġu distinti wieħed mill-ieħor għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-oriġini.

TITOLU III

REKWIŻITI TERRITORJALI

ARTIKOLU 14

Prinċipju tat-territorjalità

1.    Għajr għal kif previst fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll, il-kundizzjonijiet stabbiliti fit-Titolu II ta’ dan il-Protokoll għall-kisba ta’ status oriġinarju għandhom jiġu ssodisfati mingħajr interruzzjoni fil-Ghana jew fl-Unjoni Ewropea.

2.    Għajr għal kif previst fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll fejn il-merkanzija oriġinarja esportata mill-Ghana jew mill-Unjoni Ewropea lejn pajjiż ieħor tintbagħat lura, din għandha titqies bħala mhux oriġinarja, ħlief jekk jista’ jintwera b’mod li jissodisfa l-awtoritajiet doganali li:

(a)    il-merkanzija rritornata hija l-istess li ġiet esportata; u

(b)    ma għaddietx minn kwalunkwe operazzjoni li tmur lil hinn minn dak li hu meħtieġ biex tippreservaha f’kundizzjoni tajba waqt li kienet tinsab f’dak il-pajjiż jew waqt li kienet qed tiġi esportata.

3.    Il-kisba ta’ status oriġinarju skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fit-Titolu II ta’ dan il-Protokoll ma tiġix affettwata mill-ħidma jew l-ipproċessar li jseħħu barra mill-Unjoni Ewropea jew mill-Ghana fuq il-prodotti esportati mill-Unjoni Ewropea jew mill-Ghana u sussegwentament importati mill-ġdid hemmhekk, sakemm:

(a)    il-prodotti msemmija jkunu nkisbu b’mod sħiħ fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana jew ikunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5 ta’ dan il-Protokoll qabel ma jkunu esportati; u

(b)    jista’ jintwera b’mod li jissodisfa l-awtoritajiet doganali li:

(i)    il-ħidma u l-ipproċessar ta’ barra l-Unjoni Ewropea jew il-Ghana jkunu twettqu skont il-proċedura ta’ proċessar passiv jew proċeduri simili;

(ii)    il-merkanzija li tkun ġiet importata mill-ġdid tkun inkisbet billi jinħadmu jew jiġu pproċessati l-prodotti esportati; u

(iii)    l-ispejjeż kollha li jirriżultaw barra mill-Ghana jew mill-Unjoni Ewropea, inkluż il-valur tal-materjali miżjuda magħhom, ma jaqbżux l-10 % tal-prezz tal-ħruġ mill-fabbrika tal-prodott finali li għalih ikun allegat l-istatus oriġinarju.

4.    Għall-merkanzija li tissodisfa l-kundizzjonijiet stipulati fil-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu, l-ispejjeż kollha li jirriżultaw barra mill-Ghana jew mill-Unjoni Ewropea, inkluż il-valur tal-materjali miżjuda magħhom, jitqiesu bħala materjali mhux oriġinarji. F’dak il-każ, id-determinazzjoni tal-istatus oriġinarju tal-merkanzija ssir permezz tal-applikazzjoni tar-regoli stipulati fl-Anness II ta’ dan il-Protokoll filwaqt li jiġi akkumulat il-valur totali tal-materjali mhux oriġinarji użati kemm fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana kif ukoll minnhom.

5.    Il-paragrafi 3 u 4 ta’ dan l-Artikolu ma japplikawx għall-prodotti li jistgħu jitqiesu maħduma jew ipproċessati b’mod suffiċjenti biss f’każ li tiġi applikata t-tolleranza ġenerali ffissata fl-Artikolu 4(4) ta’ dan il-Protokoll.

6.    Il-paragrafi 3 u 4 ta’ dan l-Artikolu ma japplikawx għall-prodotti tal-Kapitoli 50 sa 63 tas-Sistema Armonizzata.

ARTIKOLU 15

Nonalterazzjoni

1.    Il-prodotti oriġinarji ddikkjarati għall-użu domestiku f’Parti għandhom ikunu l-istess prodotti esportati mill-Parti l-oħra li fiha jkunu kisbu status oriġinarju. Dawn ma kellhomx jiġu alterati, jiġu trasformati b’xi mod jew ikunu soġġetti għal xi operazzjoni għajr biex jiġu ppreżervati f’kundizzjoni tajba jew fil-każ ta’ żieda jew twaħħil ta’ marki, tikketti, siġilli jew xi tip ta’ dokumentazzjoni oħra, biex tkun żgurata l-konformità mar-rekwiżiti domestiċi speċifiċi tal-Parti tal-importazzjoni, qabel ma jiġu ddikjarati tajbin għall-użu domestiku.

2.    Il-ħżin tal-prodotti jista’ jsir f’pajjiż li mhuwiex Parti sakemm dawn jibqgħu taħt is-superviżjoni doganali f’dak il-pajjiż li mhuwiex Parti.

3. Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tat-Titolu IV, il-qsim tal-kunsinni jista’ jsir fit-territorju ta’ pajjiż li mhuwiex Parti meta jsir mill-esportatur jew taħt ir-responsabbiltà tiegħu sakemm il-kunsinni jibqgħu taħt is-superviżjoni doganali f’dak il-pajjiż li mhuwiex Parti.

4.    F’każ ta’ dubju jekk hemmx konformità mal-kundizzjonijiet previsti fil-paragrafi 1 sa 3, l-awtoritajiet doganali jistgħu jitolbu lill-importatur biex jipprovdi evidenza tal-konformità, li tista’ tingħata bi kwalunkwe mezz, inklużi d-dokumenti kuntrattwali tat-trasport bħal poloz ta’ kargu jew evidenza fattwali jew konkreta bbażata fuq l-immarkar jew in-numerazzjoni tal-imballaġġi jew kwalunkwe evidenza relatata mal-prodotti nfushom.

ARTIKOLU 16

Wirjiet

1.    Il-prodotti oriġinarji, li jintbagħtu għal wirja f’pajjiż jew territorju li mhuwiex wieħed minn dawk imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll li magħhom tapplika l-akkumulazzjoni u li jinbiegħu wara l-wirja sabiex jiġu importati fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana, meta jiġu importati jgawdu mid-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim, bil-kundizzjoni li jintwera għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet doganali li:

(a)    esportatur ikun bagħat dawn il-prodotti mill-Ghana jew mill-Unjoni Ewropea lejn il-pajjiż fejn tkun saret il-wirja u li fih hu jkun eżibihom;

(b)    dan l-esportatur ikun biegħ il-prodotti jew ikun iddispona minnhom b’mod ieħor lil destinatarju fil-Ghana jew fl-Unjoni Ewropea;

(c)    il-prodotti jkunu ġew ikkunsinnati waqt il-wirja jew immedjatament wara fl-istat li jkunu ġew mibgħuta għall-wirja; u

(d)    miż-żmien li jkunu ġew ikkunsinnati għall-wirja, il-prodotti ma jkunux intużaw għal skopijiet oħra għajr biex jiġu eżibiti fil-wirja.

2.    Prova tal-oriġini għandha tinħareġ jew titfassal skont id-dispożizzjonijiet tat-Titolu IV ta’ dan il-Protokoll u għandha tiġi ppreżentata lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni fil-kundizzjonijiet normali. L-isem u l-indirizz tal-wirja għandhom ikunu indikati fuqha. Fejn ikun meħtieġ, tista’ tinħtieġ evidenza dokumentarja addizzjonali tal-kundizzjonijiet li taħthom ġew eżibiti l-prodotti.

3.    Il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu japplika għal kull wirja, fiera jew demostrazzjoni pubblika simili ta’ natura kummerċjali, industrijali, agrikola jew artiġjanali, li ma tkunx ġiet organizzata għal finijiet privati fi ħwienet jew postijiet tan-negozju bl-għan ta’ bejgħ ta’ prodotti barranin, u li matulha l-prodotti jibqgħu taħt il-kontroll tad-dwana.

TITOLU IV

PROVA TAL-ORIĠINI

ARTIKOLU 17

Rekwiżiti ġenerali

1.    Il-prodotti oriġinarji tal-Unjoni Ewropea, meta jiġu importati fil-Ghana, jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet tal-Ftehim, meta fil-każijiet imsemmija fl-Artikolu 21(1) jippreżentaw dikjarazzjoni, minn hawn ’il quddiem imsejħa “dikjarazzjoni tal-oriġini”, mogħtija mill-esportatur fuq fattura, irċevuta ta’ kunsinna jew dokument kummerċjali ieħor li jiddeskrivi l-prodotti kkonċernati f’dettall suffiċjenti sabiex ikunu jistgħu jiġu identifikati; it-test tad-dikjarazzjoni tal-oriġini jidher fl-Anness IV ta’dan il-Protokoll.

2.    Mal-importazzjoni tagħhom fl-Unjoni Ewropea, il-prodotti oriġinarji tal-Ghana jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet tal-Ftehim wara l-preżentazzjoni ta’:

(a)    ċertifikat ta’ moviment tal-merkanzija EUR.1, li mudell tiegħu jinsab fl-Anness III ta’ dan il-Protokoll; jew

(b)    fil-każijiet speċifikati fl-Artikolu 21(1) ta’ dan il-Protokoll, dikjarazzjoni, minn hawn ’il quddiem imsejħa “dikjarazzjoni tal-oriġini”, mogħtija mill-esportatur fuq fattura, irċevuta tal-kunsinna jew kwalunkwe dokument kummerċjali ieħor li jiddeskrivi l-prodotti kkonċernati f’dettall suffiċjenti sabiex ikunu jistgħu jiġu identifikati; it-test tad-dikjarazzjoni tal-oriġini jidher fl-Anness IV ta’dan il-Protokoll.

3.    Mingħajr preġudizzju għall-punt (c) tal-Artikolu 42(3), id-dispożizzjonijiet taħt il-paragrafu 2(a) se jkunu infurzabbli sa tliet snin wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Protokoll. Wara dak il-perjodu, japplikaw biss id-dispożizzjonijiet taħt il-punt (b).

4.    Minkejja l-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu, il-prodotti oriġinarji skont it-tifsira ta’ dan il-Protokoll jibbenefikaw mill-Ftehim, fil-każijiet speċifikati fl-Artikolu 26 tiegħu, mingħajr ma jkun meħtieġ li jiġi ppreżentat ebda dokument imsemmi f’dak il-paragrafu 1.

5.    Għall-finijiet tal-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan it-Titolu, l-esportaturi jagħmlu kull sforz biex jużaw lingwa komuni kemm għall-Ghana kif ukoll għall-Unjoni Ewropea.

ARTIKOLU 18

Proċedura għall-ħruġ ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1

1.    Iċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jinħareġ mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni meta ssir talba bil-miktub mill-esportatur jew, taħt ir-responsabbiltà tal-esportatur, mir-rappreżentant awtorizzat tiegħu.

2.    Għal dan il-għan, l-esportatur jew ir-rappreżentant awtorizzat tiegħu jimla kemm iċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 kif ukoll il-formola tal-applikazzjoni, li l-mudelli tagħhom jidhru fl-Anness III ta’ dan il-Protokoll. Dawn il-formoli jimtlew skont id-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll. Jekk dawn il-formoli jkunu miktubin bl-idejn, għandhom jimtlew b’linka u b’karattri stampati. Id-deskrizzjoni tal-prodotti għandha tingħata fil-kaxxa riżervata għal dan l-iskop mingħajr ma jitħallew linji vojta. Jekk il-kaxxa ma tkunx mimlija kollha, titniżżel linja orizzontali taħt l-aħħar linja tad-deskrizzjoni, bl-ispazju vojt jiġi ingassat.

3.    L-esportatur li japplika għall-ħruġ ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 ikun ippreparat sabiex jippreżenta, f’kull ħin, fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni fejn jinħareġ iċ-ċertifikat ta’ moviment EUR.1, id-dokumenti kollha xierqa li jagħtu prova tal-istatus oriġinarju tal-prodotti kkonċernati kif ukoll tal-issodisfar tar-rekwiżiti l-oħrajn ta’ dan il-Protokoll.

4.    Jinħareġ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 mill-awtoritajiet doganali tal-Ghana jekk il-prodotti kkonċernati jistgħu jitqiesu bħala prodotti oriġinarji tal-Ghana jew ta’ wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħra msemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll u jekk jissodisfaw ir-rekwiżiti l-oħra ta’ dan il-Protokoll.

5.    L-awtoritajiet doganali emittenti, jieħdu l-miżuri kollha neċessarji biex jivverifikaw l-istatus oriġinarju tal-prodotti u jekk ġewx issodisfati r-rekwiżiti l-oħra kollha ta’ dan il-Protokoll. Għal dan il-għan, huma jkollhom id-dritt li jitolbu l-evidenza kollha u li jagħmlu kwalunkwe spezzjoni tal-kontijiet tal-esportatur jew kwalunkwe tip ta’ kontroll ieħor meqjus xieraq. L-awtoritajiet doganali inkarigati għandhom jiżguraw ukoll li l-formoli msemmija fil-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu ikunu mimlijin kif dovut. B’mod partikolari, jikkontrollaw li l-ispazju riżervat għad-deskrizzjoni tal-prodotti jkun imtela b’mod li jeskludi kull possibilità ta’ żidiet frawdolenti.

6.    Id-data tal-ħruġ taċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 għandha tiġi indikata fil-Kaxxa 11 taċ-ċertifikat.

7.    Ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jinħareġ mill-awtoritajiet doganali u jitqiegħed għad-dispożizzjoni tal-esportatur malli ssir l-esportazzjoni attwali jew meta din tiġi żgurata.

ARTIKOLU 19

Ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 maħruġin b’mod retrospettiv

1.    Minkejja l-Artikolu 18(7) ta’ dan il-Protokoll, ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jista’ jinħareġ b’mod eċċezzjonali wara l-esportazzjoni tal-prodotti li għalihom ikun jirreferi jekk:

(a)    ma jkunx inħareġ fiż-żmien tal-esportazzjoni minħabba żbalji jew ommissjonijiet involontarji jew ċirkostanzi speċjali; jew

(b)    jintwera, għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet doganali, li nħareġ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 iżda ma kienx aċċettat waqt l-importazzjoni minħabba raġunijiet tekniċi.

2.    Għall-applikazzjoni tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, fl-applikazzjoni tiegħu l-esportatur għandu jindika l-post u d-data tal-esportazzjoni tal-prodotti li għalihom jirreferi ċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1, u jagħti r-raġunijiet għat-talba tiegħu.

3.    L-awtoritajiet doganali jistgħu joħorġu ċertifikat ta’ moviment tal-merkanzija EUR.1 retrospettivament biss wara li jivverifikaw li l-informazzjoni pprovduta fl-applikazzjoni tal-esportatur taqbel ma’ dik fil-fajl korrispondenti.

4.    Iċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 maħruġin retrospettivament għandhom ikunu annotati bil-frażi li ġejja:

“ISSUED RETROSPECTIVELY”

5.    L-annotazzjoni msemmija fil-paragrafu 4 ta’ dan l-Artikolu tiddaħħal fil-kaxxa “Rimarki” taċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1.

ARTIKOLU 20

Ħruġ ta’ kopja ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1

1.    F’każ ta’ serq, telf jew qerda ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1, l-esportatur jista’ japplika għand l-awtoritajiet doganali li ħarġuh għal kopja maħruġa fuq il-bażi tad-dokumenti tal-esportazzjoni li jkollhom fil-pussess tagħhom.

2.    Il-kopja maħruġa b’dan il-mod trid tiġi annotata bil-frażi li ġejja:

“DUPLICATE”

3.    L-annotazzjoni msemmija fil-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu tiddaħħal fil-kaxxa “Rimarki” taċ-ċertifikat dupplikat ta’ moviment tal-merkanzija EUR.1.

4.    Il-kopja, li jrid ikollha d-data tal-ħruġ taċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 oriġinali, tidħol fis-seħħ minn dik id-data.

ARTIKOLU 21

Kundizzjonijiet biex issir dikjarazzjoni tal-oriġini

1.    Dikjarazzjoni tal-oriġini tista’ ssir:

a)    kif imsemmi fl-Artikolu 17(1) ta’ dan il-Protokoll minn esportatur irreġistrat f’konformità mal-leġiżlazzjoni interna tal-Unjoni Ewropea;

b)    fil-każijiet imsemmija fil-punt (b) tal-Artikolu 17(2),

–Sa tliet snin wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Protokoll, minn esportatur kif previst fl-Artikolu 22;

–Tliet snin wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Protokoll, minn esportatur irreġistrat skont il-leġiżlazzjoni interna tal-Ghana.

c)    minn kwalunkwe esportatur għal kull kunsinna li tikkonsisti f’pakkett wieħed jew aktar li fihom prodotti oriġinarji, li l-valur totali tagħhom ma jkunx aktar minn EUR 6 000.

2.    Dikjarazzjoni tal-oriġini tista’ ssir jekk il-prodotti kkonċernati jkunu jistgħu jitqiesu bħala prodotti oriġinarji tal-Ghana, tal-Unjoni Ewropea jew ta’ wieħed mill-pajjiżi l-oħra msemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll u li tissodisfa r-rekwiżiti l-oħra ta’ dan il-Protokoll.

3.    L-esportatur li jistabbilixxi d-dikjarazzjoni tal-oriġini għandu jkun ippreparat li jippreżenta f’kull ħin, fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni, id-dokumenti kollha xierqa li jagħtu prova tal-istatus oriġinarju tal-prodotti kkonċernati kif ukoll tal-issodisfar tar-rekwiżiti l-oħrajn ta’ dan il-Protokoll.

4.    L-esportatur jistabbilixxi d-dikjarazzjoni tal-oriġini bl-ittajpjar, l-istampar jew l-ittimbrar fuq il-fattura, l-irċevuta ta’ kunsinna jew xi dokument kummerċjali ieħor, id-dikjarazzjoni, li t-test tagħha jidher fl-Anness IV ta’ dan il-Protokoll, billi juża l-verżjonijiet lingwistiċi stabbiliti f’dak l-Anness u skont id-dispożizzjonijiet tal-liġi nazzjonali tal-pajjiż tal-esportazzjoni. Jekk id-dikjarazzjoni tkun miktuba bl-id, din għandha tkun miktuba bil-linka u b’karattri stampati.

5.    Id-dikjarazzjonijiet tal-oriġini għandu jkollhom il-firma oriġinali tal-esportatur bil-miktub. Madankollu, esportatur irreġistrat kif previst fil-paragrafu 1 jew esportatur approvat skont it-tifsira tal-Artikolu 22 ta’ dan il-Protokoll mhuwiex mistenni jiffirma dawn id-dikjarazzjonijiet sakemm lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni ma jagħtihomx garanzija bil-miktub li jaċċetta r-responsabilità sħiħa għal kwalunkwe dikjarazzjoni ftal-oriġini li tidentifikah bħala daqslikieku ġiet iffirmata minnu bil-miktub.

6.    Dikjarazzjoni tal-oriġini tista’ tiġi stabbilita mill-esportatur meta l-prodotti li tagħmel referenza għalihom jiġu esportati, jew inkella wara l-esportazzjoni, bil-kundizzjoni li tkun ippreżentata fil-pajjiż tal-importazzjoni sa mhux aktar minn sentejn (2) wara l-importazzjoni tal-prodotti li tagħmel referenza għalihom.

ARTIKOLU 22

Esportatur approvat

1.    L-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni jistgħu jawtorizzaw lil kull esportatur, li frekwentament jittrasporta prodotti koperti mid-dispożizzjonijiet relatati mal-kooperazzjoni kummerċjali tal-Ftehim, li jipprovdi dikjarazzjonijiet tal-oriġini irrispettivament mill-valur tal-prodotti kkonċernati. Kull esportatur li jitlob din l-awtorizzazzjoni jrid joffri l-garanziji kollha meħtieġa għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet doganali, biex jiġi vverifikat l-istatus oriġinarju tal-prodotti kif ukoll li r-rekwiżiti l-oħra ta’ dan il-Protokoll huma ssodisfati.

2.    L-awtortajiet doganali jistgħu jagtħu l-istatus ta’ esportatur approvat soġġett għal kwalunkwe kundizzjoni li jqisu xierqa.

3.    L-awtoritajiet doganali jagħtu lill-esportatur approvat numru ta’ awtorizzazzjoni doganali li għandu jidher fuq id-dikjarazzjoni tal-oriġini.

4.    L-awtoritajiet doganali jissorveljaw l-użu tal-awtorizzazzjoni mill-esportatur approvat.

5.    L-awtoritajiet doganali jistgħu jirtiraw l-awtorizzazzjoni fi kwalunkwe ħin. Għandhom jagħmlu dan meta l-esportatur approvat ma joffrix iżjed il-garanziji msemmija fil-paragrafu 1, ma jissodisfax il-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu jew juża b’mod mhux korrett l-awtorizzazzjoni.

ARTIKOLU 23

Validità ta’ prova tal-oriġini

1.    Prova tal-oriġini tkun valida għal 10 xhur mid-data tal-ħruġ fil-pajjiż tal-esportazzjoni, u għandha tkun ippreżentata fil-perjodu msemmi lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni.

2.    Il-provi tal-oriġini li jiġu ppreżentati lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni wara d-data finali għall-preżentazzjoni speċifikata fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu jistgħu jiġu aċċettati għall-iskop tal-applikazzjoni tat-trattament preferenzjali, meta n-nuqqas ta’ preżentazzjoni ta’ dawn id-dokumenti sad-data finali stabbilita jkun dovut għal ċirkostanzi eċċezzjonali.

3.    F’każijiet oħra ta’ preżentazzjoni tard, l-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni jistgħu jaċċettaw il-provi tal-oriġini meta l-prodotti jkunu ġew ippreżentati qabel id-data finali msemmija.

ARTIKOLU 24

Preżentazzjoni tal-prova tal-oriġini

Il-provi tal-oriġini jiġu ppreżentati lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni skont il-proċeduri applikabbli f’dak il-pajjiż. Dawn l-awtoritajiet jistgħu jeħtieġu t-traduzzjoni ta’ prova tal-oriġini. L-awtoritajiet jistgħu jeħtieġu wkoll li d-dikjarazzjoni ta’ importazzjoni tkun akkumpanjata minn dikjarazzjoni mingħand l-importatur li fiha jiddikjara li l-prodotti jissodisfaw il-kundizzjonijiet meħtieġa għall-applikazzjoni tal-Ftehim.

ARTIKOLU 25

Importazzjoni gradwali

Meta, fuq it-talba tal-importatur u bil-kundizzjonijiet stipulati mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż ta’ importazzjoni, il-prodotti żarmati jew mhux assemblati, skont it-tifsira tar-Regola Ġenerali 2(a) tas-Sistema Armonizzata li jaqgħu taħt it-Taqsimiet XVI u XVII jew l-intestaturi 73.08 u 94.06 tas-Sistema Armonizzata, jiġu importati gradwalment, tkun ippreżentata prova waħda tal-oriġini lill-awtoritajiet doganali mal-importazzjoni tal-ewwel kunsinna.

ARTIKOLU 26

Eżenzjonijiet mill-prova tal-oriġini

1.    Il-prodotti mibgħuta bħala pakketti żgħar minn persuni privati lil persuni privati jew li jifformaw parti mill-bagalji personali ta’ vjaġġaturi għandhom ikunu ammessi bħala prodotti oriġinarji mingħajr ma jirrikjedu l-preżentazzjoni ta’ prova tal-oriġini, sakemm dawn il-prodotti ma jkunux importati kummerċjalment u jkunu ddikjarati li jissodisfaw ir-rekwiżiti ta’ dan il-Protokoll u meta ma jkun hemm l-ebda dubju dwar l-eżattezza ta’ din it-tip ta’ dikjarazzjoni. Fil-każ ta’ prodotti mibgħuta bil-posta, din id-dikjarazzjoni tista’ ssir fuq id-dikjarazzjoni doganali NM22/NM23 jew fuq folja annessa ma’ dak id-dokument.

2.    Importazzjonijiet okkażjonali u li jikkonsistu biss fi prodotti għall-użu personali tar-riċevituri jew tal-vjaġġaturi jew il-familji tagħhom, jitqiesu bħala importazzjonijiet mhux kummerċjali jekk ikun evidenti min-natura u l-kwantità tal-prodotti li ma hemm l-ebda skop kummerċjali.

3.    Barra minn hekk, il-valur totali ta’ dawn il-prodotti ma jistax jaqbeż il-EUR 500 fil-każ ta’ pakketti żgħar, jew l-EUR 1 200 fil-każ ta’ prodotti li jiffurmaw parti mill-bagalji personali tal-vjaġġaturi.

ARTIKOLU 27

Proċedura ta’ informazzjoni għal finijiet ta’ akkumulazzjoni

1.    Meta jiġi applikat l-Artikolu 7(1) ta’ dan il-Protokoll, il-prova tal-istatus oriġinarju, skont it-tifsira ta’ dan il-Protokoll, tal-materjali li jkunu ġejjin mill-Ghana, mill-Unjoni Ewropea jew minn Stat AKP ieħor li jkun applika l-FSE mill-inqas b’mod provviżorju jew minn PTEE, tingħata b’ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew b’dikjarazzjoni tal-oriġini jew b’dikjarazzjoni tal-fornitur, li l-mudell tagħha jinsab fl-Anness V-A ta’ dan il-Protokoll, mogħtija mill-esportatur fil-Ghana jew fl-Unjoni Ewropea minn fejn ikunu ġejjin il-materjali.

2.    Meta jiġi applikat l-Artikolu 7(2) ta’ dan il-Protokoll, il-prova tal-ħidma jew tal-ipproċessar tal-materjali fil-Ghana, fl-Unjoni Ewropea jew fi Stat AKP ieħor li jkun applika l-FSE mill-inqas b’mod provviżorju jew fil-PTEE tingħata permezz ta’ dikjarazzjoni tal-fornitur, li l-mudell tiegħu jinsab fl-Anness V-B ta’ dan il-Protokoll, mogħtija mill-esportatur fil-Ghana jew fl-Unjoni Ewropea minn fejn ikunu ġejjin il-materjali.

3.    Meta jiġi applikat l-Artikolu 8(1) ta’ dan il-Protokoll, il-provi dokumentarji tal-oriġini jiġu determinati skont ir-regoli applikabbli għall-pajjiżi tal-SĠP 4 ;

4.    Meta jiġi applikat l-Artikolu 8(2) ta’ dan il-Protokoll, il-provi dokumentarji tal-oriġini jiġu determinati skont ir-regoli stipulati fl-arranġamenti jew fil-ftehimiet rilevanti.

5.    Il-fornitur għandu joħroġ dikjarazzjoni tal-fornitur separata għal kull kunsinna ta’ merkanzija fuq il-fattura kummerċjali għal dak il-vjeġġ jew bħala anness ta’ dik il-fattura, jew inkella fuq l-irċevuta ta’ kunsinna jew dokument kummerċjali ieħor relatat ma’ din il-kunsinna li jiddeskrivi l-materjali kkonċernati f’dettall suffiċjenti biex ikunu jistgħu jiġu identifikati.

6.    Id-dikjarazzjoni tal-fornitur tista’ tinħareġ fuq formola stampata minn qabel.

7.    Id-dikjarazzjonijiet tal-fornitur ikollhom il-firma oriġinali tal-fornitur bil-miktub. Iżda, fejn il-fattura u d-dikjarazzjoni tal-fornitur ikunu maħruġin permezz ta’ metodi elettroniċi ta’ pproċessar ta’ data, id-dikjarazzjoni tal-fornitur ma hemmx bżonn li tkun iffirmata bil-miktub sakemm l-uffiċjal responsabbli fil-kumpanija tal-forniment ikun identifikabbli b’mod li jissodisfa lill-awtoritajiet doganali fl-Istat fejn id-dikjarazzjoni tal-fornitur tkun maħruġa. Dawn l-awtoritajiet doganali jistgħu jistabbilixxu kundizzjonijiet għall-implimentazzjoni ta’ dan il-paragrafu.

8.    Id-dikjarazzjonijiet tal-fornitur huma ppreżentati lill-awtoritajiet doganali fil-pajjiż ta’ esportazzjoni fejn jintalab li jingħata ċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1.

9.    Il-fornitur li joħroġ id-dikjarazzjoni għandu jkun lest li jippreżenta, fi kwalunkwe waqt, fuq it-talba tal-awtoritajiet doganali tal-pajjiż fejn tkun maħruġa d-dikjarazzjoni, id-dokumenti kollha adatti li jagħtu prova li l-informazzjoni mogħtija f’dik id-dikjarazzjoni tkun korretta.

10.    Id-dikjarazzjonijiet tal-fornitur u ċ-ċertifikati tal-informazzjoni maħruġin qabel id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Protokoll skont l-Artikolu 26 tal-Protokoll 1 tal-Ftehim ta’ Cotonou jibqgħu validi.

ARTIKOLU 28

Dokumenti ta’ sostenn

Id-dokumenti msemmija fl-Artikoli 18(3) u 21(3) ta’ dan il-Protokoll maħsuba biex jiġi stabbilit li l-prodotti koperti b’ċertifikat ta’ moviment tal-merkanzija EUR.1 jew b’dikjarazzjoni tal-oriġini, jistgħu jitqiesu bħala prodotti oriġinarji tal-Ghana, tal-Unjoni Ewropea jew ta’ wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħra msemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll u li jissodisfaw ir-rekwiżiti l-oħra ta’ dan il-Protokoll, jistgħu jiġu ppreżentati, fost l-oħrajn, fil-forom li ġejjin:

(a)    prova diretta tal-proċessi li saru mill-esportatur jew mill-fornitur sabiex tinkiseb il-merkanzija kkonċernata, inklużi, pereżempju fil-kontijiet jew il-kontabbiltà interna tiegħu;

(b)    dokumenti li jagħtu prova tal-istatus oriġinarju tal-materjali użati, maħruġin jew stabbiliti fil-Ghana, fl-Unjoni Ewropea jew f’wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħrajn imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll meta dawn id-dokumenti jintużaw skont il-liġi nazzjonali;

(c)    dokumenti li jagħtu prova tal-ħidma jew l-ipproċessar tal-materjali fil-Ghana, fl-Unjoni Ewropea jew f’wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħrajn imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll, stabbiliti jew maħruġin fil-Ghana, fl-Unjoni Ewropea jew f’wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħrajn imsemmija Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll meta dawn id-dokumenti jintużaw skont il-liġi nazzjonali;

(d)    ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew dikjarazzjonijiet tal-oriġini li jagħtu prova tal-istatus oriġinarju tal-materjali użati, maħruġin jew stabbiliti fil-Ghana, fl-Unjoni Ewropea jew f’wieħed mill-pajjiżi jew it-territorji l-oħrajn imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 u skont dan il-Protokoll.

ARTIKOLU 29

Preservazzjoni tal-provi tal-oriġini u tad-dokumenti ta’ sostenn

1.    L-esportatur li japplika għall-ħruġ ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 għandu jżomm sa mill-inqas tliet (3) snin id-dokumenti msemmija fl-Artikolu 18(3).

2.    L-esportatur li jagħmel dikjarazzjoni tal-oriġini għandu jżomm sa mill-inqas tliet (3) snin kopja ta’ din id-dikjarazzjoni tal-oriġini kif ukoll tad-dokumenti msemmija fl-Artikolu 21(3) ta’ dan il-Protokoll.

3.    Il-fornitur li jfassal dikjarazzjoni għandu jżomm, għal mill-inqas tliet (3) snin, il-kopji tad-dikjarazzjoni u tal-fattura, l-irċevuti ta’ kunsinna jew ta’ kwalunkwe dokument kummerċjali ieħor li miegħu tkun annessa d-dikjarazzjoni kif ukoll id-dokumenti msemmija fl-Artikolu 27(9).

4.    L-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni li joħorġu ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 għandhom iżommu għal mill-inqas tliet (3) snin l-applikazzjoni msemmija fl-Artikolu 18(2).

5.    L-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni għandhom iżommu għal mill-inqas tliet (3) snin iċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 u d-dikjarazzjonijiet tal-oriġini ppreżentati lilhom.

ARTIKOLU 30

Diskrepanzi u żbalji formali

1.    L-identifikar ta’ diskrepanzi żgħar bejn id-dikjarazzjonijiet magħmula fil-prova tal-oriġini u dawk magħmula fid-dokumenti ppreżentati lill-uffiċċju doganali bil-għan li jitwettqu l-formalitajiet ta’ importazzjoni tal-prodotti, ma għandhomx ipso facto jwasslu biex il-prova tal-oriġini tkun nulla u bla effett jekk ikun stabbilit b’mod xieraq li dan id-dokument jikkorrispondi għall-prodotti ppreżentati.

2.    L-iżbalji formali ovvji bħalma huma żbalji tat-tipa fuq prova tal-oriġini ma għandhomx iwasslu biex dan id-dokument jiġi rrifjutat jekk dawn l-iżbalji ma jkunux tali li joħolqu dubji dwar il-korrettezza tad-dikjarazzjonijiet magħmula fid-dokument imsemmi.

ARTIKOLU 31

Ammonti espressi f’euro

1.    Għall-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-punt (c) tal-Artikolu 21(1) u tal-Artikolu 26(3) ta’ dan il-Protokoll, f’każijiet fejn il-prodoti jkunu fatturati f’munita li ma tkunx l-euro, l-ammonti fil-munita nazzjonali tal-Ghana, l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea jew tal-pajjiżi jew tat-territorji l-oħrajn imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll li jkunu ekwivalenti għall-ammonti espressi f’euro, jiġu stabbiliti kull sena minn kull pajjiż ikkonċernat.

2.    Kunsinna tibbenefika mid-dispożizzjonijiet tal-punt (c) tal-Artikolu 21(1) jew tal-Artikolu 26(3) ta’ dan il-Protokoll b’referenza għall-munita li fiha ssir il-fattura, skont l-ammont stabbilit mill-pajjiż ikkonċernat.

3.    L-ammonti li għandhom jintużaw fi kwalunkwe munita nazzjonali jkunu l-ekwivalenti f’dik il-munita għall-ammonti espressi f’euro fl-ewwel ġurnata xogħol ta’ Ottubru ta’ kull sena. Dawn l-ammonti jiġu kkomunikati lill-Kummissjoni Ewropea sa mhux aktar tard mill-15 ta’ Ottubru u japplikaw mill-1 ta’ Jannar tas-sena ta’ wara. Il-Kummissjoni Ewropea tinnotifika lill-pajjiżi kollha kkonċernati bl-ammonti rilevanti.

4.    Pajjiż jista’ jaġġusta ’l fuq jew ’l isfel l-ammont li jirriżulta mill-kambju fil-munita nazzjonali tiegħu ta’ ammont espress f’euro. L-ammont aġġustat ma jistax ivarja b’aktar minn 5 fil-mija mill-ammont li jirriżulta mill-kambju. Pajjiż jista’ jżomm bla ma jibdel l-ekwivalenti fil-munita nazzjonali ta’ ammont espress f’euro jekk, fiż-żmien tal-aġġustament annwali previst fil-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu, il-kambju ta’ dak l-ammont, qabel kull aġġustament, jirriżulta f’żieda ta’ inqas minn 15 fil-mija fl-ekwivalenti tal-munita nazzjonali. L-ekwivalenti tal-munita nazzjonali jista’ jinżamm mhux mibdul jekk il-kambju jirriżulta fi tnaqqis f’dak il-valur ekwivalenti.

5.    L-ammonti espressi f’euro huma soġġetti għal rieżami mill-Kumitat wara li ssir talba mill-Unjoni Ewropea jew mill-Ghana. Meta jwettaq dan ir-rieżami, il-Kumitat jeżamina l-opportunità li l-effetti tal-limiti kkonċernati jinżammu f’termini reali. Għal dan il-għan, jista’ jiddeċiedi li jimmodifika l-ammonti espressi f’euro.

TITOLU V

KOOPERAZZJONI AMMINISTRATTIVA

ARTIKOLU 32

Kundizzjonijiet amministrattivi għal prodotti biex jibbenefikaw mill-Ftehim

Fil-mument tad-dikjarazzjoni tal-importazzjoni tad-dwana, il-prodotti oriġinarji tal-Ghana jew tal-Unjoni Ewropea jibbenefikaw, skont it-tifsira ta’ dan il-Protokoll, mill-preferenzi li jirriżultaw mill-Ftehim bil-kundizzjoni biss li dawn ikunu ġew esportati fid-data li fiha l-pajjiż tal-esportazzjoni jikkonforma mad-dispożizzjonijiet stipulati fl-Artikoli 33, 34 u 44 ta’ dan il-Protokoll, jew wara din id-data.

Il-partijiet jinnotifikaw l-informazzjoni msemmija fl-Artikolu 33 ta’ dan il-Protokoll.

ARTIKOLU 33

Notifika tal-awtoritajiet doganali

1.    Il-Ghana u l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea jipprovdu lil xulxin, permezz tal-Kummissjoni Ewropea, l-indirizzi tal-awtoritajiet doganali responsabbli għall-ħruġ u l-verifika taċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1, id-dikjarazzjonijiet tal-oriġini jew id-dikjarazzjonijiet tal-fornitur, kif ukoll il-mudelli tat-timbri użati fl-uffiċċji doganali tagħhom għall-ħruġ ta’ dawn iċ-ċertifikati.

Iċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 u d-dikjarazzjonijiet tal-oriġini jew id-dikjarazzjonijiet tal-fornitur jiġu aċċettati għall-iskopijiet ta’ applikazzjoni għal trattament preferenzjali mid-data meta din l-informazzjoni tasal għand il-Kummissjoni Ewropea.

2.    Il-Ghana u l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea jinfurmaw lil xulxin, immedjatament, bi kwalunkwe bidla li tikkonċerna l-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu.

3.    L-awtoritajiet imsemmija fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu jaġixxu bl-awtorità tal-gvern tal-pajjiż ikkonċernat. L-awtoritajiet responsabbli mill-kontroll u l-verifika jiffurmaw parti mill-awtoritajiet governattivi tal-pajjiż ikkonċernat.

ARTIKOLU 34

Metodi oħrajn ta’ kooperazzjoni amministrattiva

1.    Sabiex jiggarantixxu l-applikazzjoni korretta ta’ dan il-Protokoll, l-Unjoni Ewropea, il-Ghana u l-pajjiżi l-oħrajn imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll jikkontrollaw, permezz tal-amministrazzjonijiet doganali kompetenti, l-awtentiċità taċ-ċertifikati tal-moviment tal-merkanzija EUR.1, id-dikjarazzjonijiet tal-oriġini jew id-dikjarazzjonijiet tal-fornitur kif ukoll il-korrettezza tal-informazzjoni mogħtija f’dawn id-dokumenti. Barra minn hekk, il-Ghana u l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea:

(a)    jipprovdu b’mod reċiproku l-kooperazzjoni amministrattiva neċessarja fil-każ ta’ talba għal sorveljanza ta’ ġestjoni tajba u ta’ kontroll ta’ dan il-Protokoll fil-pajjiż ikkonċernat, inklużi ż-żjarat fuq il-post;

(b)    jikkontrollaw, skont l-Artikolu 35 ta’ dan il-Protokoll, l-istatus oriġinarju tal-prodotti u l-konformità mal-kundizzjonijiet l-oħrajn stipulati f’dan il-Protokoll.

2.    L-awtoritajiet ikkonsultati jipprovdu l-informazzjoni kollha rilevanti dwar il-kundizzjonijiet li fihom sar il-prodott, billi jindikaw b’mod speċjali l-kundizzjonijiet li fihom ġew irrispettati r-regoli tal-oriġini fil-Ghana, fl-Unjoni Ewropea u fil-pajjiżi l-oħrajn imsemmija fl-Artikoli 6, 7 u 8 ta’ dan il-Protokoll.

ARTIKOLU 35

Verifika tal-provi tal-oriġini

1.    Il-verifiki sussegwenti tal-provi ta’ oriġini jsiru fuq il-bażi ta’ analiżi tar-riskji, b’mod aleatorju jew kull darba li l-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni jkollhom dubji raġonevoli fir-rigward tal-awtentiċità ta’ dawn id-dokumenti, tal-istatus oriġinarju tal-prodotti kkonċernati jew tar-rispett tal-kundizzjonijiet l-oħrajn ta’ dan il-Protokoll.

2.    Għall-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, l-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni jirritornaw iċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 u l-fattura, jekk din tkun ġiet ippreżentata, id-dikjarazzjoni tal-oriġini, jew kopja ta’ dawn id-dokumenti, lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni u jagħtu, fejn xieraq, ir-raġunijiet għat-talba tal-verifika. Bħala appoġġ għat-talba tal-verifika, huma jipprovdu kwalunkwe dokument u informazzjoni miksubin li jissuġġerixxu li l-informazzjoni mogħtija fil-prova tal-oriġini mhijiex korretta.

3.    Il-verifika ssir mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-esportazzjoni. Għal dan il-għan, huma jkollhom id-dritt li jitolbu l-evidenza kollha u li jagħmlu kwalunkwe spezzjoni tal-kontijiet tal-esportatur jew kwalunkwe tip ta’ kontroll ieħor meqjus xieraq.

4.    Jekk l-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni jiddeċiedu li jissospendu l-għoti tat-trattament preferenzjali lill-prodott ikkonċernat waqt li jkunu qed jistennew ir-riżultati tal-verifika, dawn joffru li jirrilaxxaw il-prodotti lill-importatur, soġġett għal kwalunkwe miżura ta’ prekwazjoni li huma jidhrilhom meħtieġa.

5.    L-awtoritajiet doganali li jitolbu l-verifikat jiġu infurmati bir-riżultati ta’ din il-verifika malajr kemm jista’ jkun. Dawn ir-riżultati għandhom jindikaw b’mod ċar jekk id-dokumenti humiex awtentiċi u jekk il-prodotti kkonċernati jistgħux jitqiesu bħala prodotti oriġinarji tal-Ghana, tal-Unjoni Ewropea jew ta’ wieħed mill-pajjiżi l-oħra msemmija fl-Artikoli 6, 7 jew 8 ta’ dan il-Protokoll u li jissodisfaw ir-rekwiżiti l-oħra ta’ dan il-Protokoll.

6.    F’każ li jkun hemm dubju raġonevoli, u li ma jkunx hemm risposta fi żmien 10 xhur mid-data tat-talba għal verifika, jew jekk ir-risposta ma jkunx fiha informazzjoni biżżejjed biex tiġi stabbilita l-awtentiċità tad-dokument inkwistjoni jew l-oriġini reali tal-prodotti, l-awtoritajiet doganali li jagħmlu t-talba għal verifika, minbarra f’ċirkostanzi eċċezzjonali, jiċħdu l-intitolament għal preferenzi.

7.    Il-partijiet jirreferu għall-Artikolu 7 tal-Protokoll Nru 2 dwar l-assistenza amministrattiva reċiproka fil-qasam doganali għall-inkjesti konġunti relatati mal-provi ta’ oriġini.

ARTIKOLU 36

Verifika tad-dikjarazzjonijiet tal-fornitur

1.    Il-verifika tad-dikjarazzjonijiet tal-fornitur isir abbażi ta’ analiżi tar-riskji, b’mod każwali jew kull darba li l-awtoritajiet doganali tal-pajjiż fejn dawn id-dikjarazzjonijiet ikunu ntużaw għall-ħruġ ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew sabiex tiġi stabbilita dikjarazzjoni tal-oriġini, ikollhom dubji serji dwar l-awtentiċità tad-dokument jew il-korrettezza tal-informazzjoni mogħtija f’dan id-dokument.

2.    L-awtoritajiet doganali li lilhom tiġi ppreżentata d-dikjarazzjoni tal-fornitur jistgħu jitolbu lill-awtoritajiet doganali tal-Istat fejn tkun ġiet stabbilita d-dikjarazzjoni biex joħorġu ċertifikat ta’ informazzjoni, li l-mudell tiegħu jinsab fl-Anness VI ta’ dan il-Protokoll. Alternattivament, l-awtoritajiet ta’ ċertifikazzjoni li lilhom tkun ġiet ippreżentata d-dikjarazzjoni tal-fornitur jistgħu jitolbu lill-esportatur biex jipproduċi ċertifikat ta’ informazzjoni maħruġ mill-awtoritajiet doganali tal-Istat fejn tkun saret id-dikjarazzjoni.

Kopja taċ-ċertifikat ta’ informazzjoni tinżamm mill-uffiċċju li jkun ħariġha għal mill-anqas tliet (3) snin.

3.    L-awtoritajiet doganali li jitolbu l-verifikat jiġu infurmati bir-riżultati ta’ din il-verifika malajr kemm jista’ jkun. Ir-riżultati jridu jindikaw b’mod ċar jekk l-informazzjoni mogħtija fid-dikjarazzjoni tal-fornitur hijiex korretta u tagħmilhiex possibbli għalihom biex jiddeterminaw jekk, u sa fejn, din id-dikjarazzjoni tal-fornitur tista’ titqies sabiex jinħareġ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew biex tiġi stabbilita dikjarazzjoni tal-oriġini.

4.    Il-verifika ssir mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż fejn tkun saret id-dikjarazzjoni tal-fornitur. Għal dan il-għan, dawn jiġu awtorizzati jitolbu kull evidenza jew li jwettqu kwalunkwe spezzjoni tal-kontabbiltà tal-fornitur jew kwalunkwe kontroll ieħor li huma jikkunsidraw xieraq sabiex jivverifikaw il-korrettezza ta’ kwalunkwe dikjarazzjoni tal-fornitur.

5.    Kwalunkwe ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew dikjarazzjoni tal-oriġini maħruġa jew stabbilita abbażi ta’ dikjarazzjoni mhux korretta mill-fornitur jitqiesu bħala nulli u bla effett.

ARTIKOLU 37

Riżoluzzjoni ta’ tilwim

1.    Meta jqumu tilwimiet fir-rigward tal-proċeduri ta’ verifika msemmija fl-Artikoli 36 u 37 ta’ dan il-Protokoll li ma jistgħux jiġu solvuti bejn l-awtoritajiet doganali li jitolbu l-verifika u l-awtoritajiet doganali responsabbli għat-twettiq ta’ din il-verifika, jew meta dawn iqajmu kwistjoni dwar l-interpretezzjoni ta’ dan il-Protokoll, dawn it-tilwimiet jiġu riferuti lill-Kumitat.

2.    Fil-każijiet kollha, ir-riżoluzzjoni ta’ tilwim bejn l-importatur u l-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni sseħħ f’konformità mal-leġiżlazzjoni ta’ dak il-pajjiż.

ARTIKOLU 38

Penali

Il-penali jiġu imposti fuq kwalunkwe persuna li tagħmel, jew li tikkawża li jitfassal, dokument li jkun fih informazzjoni mhux korretta bl-iskop li jinkiseb trattament preferenzjali għal prodotti.

ARTIKOLU 39

Derogi

1.    Id-derogi minn dan il-Protokoll jistgħu jiġu adottati mill-Kumitat meta dawn ikunu ġġustifikati mill-iżvilupp ta’ industriji eżistenti jew mill-ħolqien ta’ industriji ġodda fil-Ghana. Għaldaqstant, qabel jew fl-istess ħin li titressaq il-kwistjoni quddiem il-Kumitat, il-Ghana tinforma lill-Unjoni Ewropea bit-talba tagħha għal deroga flimkien mar-raġunijiet għat-talba skont il-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu. L-Unjoni Ewropea tirreaġġixxi b’mod pożittiv għat-talbiet kollha tal-Ghana li huma ġġustifikati kif xieraq f’konformità ma’ dan l-Artikolu u li ma jistgħux joħolqu danni serji għall-industrija stabbilita fl-Unjoni Ewropea.

2.    Sabiex jiġi ffaċilitat l-eżami tat-talbiet għal deroga mill-Kumitat, il-Ghana li tagħmel it-talba permezz tal-formula mniżżla fl-Anness VII ta’ dan il-Protokoll, jipprovdi bħala appoġġ għat-talba tiegħu l-informazzjoni kollha possibbli, li tkopri b’mod partikolari l-punti elenkati hawn taħt:

(a)    id-deskrizzjoni tal-prodott lest;

(b)    in-natura u l-kwantità ta’ materjali oriġinarji ta’ pajjiż terz;

(c)    in-natura u l-kwantità ta’ materjali oriġinarji tal-Ghana jew tal-Istati jew it-territorji msemmija fl-Artikolu 7 ta’ dan il-Protokoll jew il-materjali li jkunu ġew ipproċessati hemmhekk;

(d)    il-metodi ta’ manifattura;

(e)    il-valur miżjud;

(f)    in-numru ta’ impjegati fl-impriża kkonċernata;

(g)    il-volum antiċipat tal-esportazzjonijiet lejn l-Unjoni Ewropea;

(h)    is-sorsi l-oħra possibbli ta’ provvista ta’ materja prima;

(i)    ir-raġunijiet għat-tul ta’ żmien mitlub fid-dawl ta’ sforzi magħmula biex jinstabu sorsi ġodda ta’ provvista;

(j)    xi kummenti oħra.

L-istess regoli japplikaw għal kwalunkwe talba għal estensjoni.

Il-Kumitat jista’ jimmodifika l-formola.

3.    L-eżami tat-talbiet iqis b’mod partikolari:

(a)    il-livell tal-iżvilupp jew tas-sitwazzjoni ġeografika tal-Ghana;

(b)    il-każijiet meta l-applikazzjoni tar-regoli eżistenti tal-oriġini tkun taffettwa b’mod sinifikanti l-abilità tal-industrija attwali tal-Ghana li tkompli bl-esportazzjoni tagħha lejn l-Unjoni Ewropea, b’mod partikolari każijiet meta dan jista’ jwassal għall-waqfien tal-attivitajiet tagħha;

(c)    il-każijiet speċifiċi fejn ikun jista’ jintwera b’mod ċar li investiment sinifikanti f’industrija jista’ jinżamm lura mir-regoli tal-oriġini u fejn deroga li tiffavorixxi t-twettiq ta’ programm ta’ investiment tipperemetti li dawn ir-regoli jiġu ssodisfati fi stadji.

4.    F’kull każ għandu jsir eżami sabiex jiġi aċċertat jekk ir-regoli li għandhom x’jaqsmu mal-akkumulazzjoni tal-oriġini ma jipprovdux soluzzjoni għall-problema.

5.    Fl-eżami każ b’każ tat-talbiet, titqies b’mod speċjali l-possibbiltà li l-istatus oriġinarju jkun ikkonferit fuq il-prodotti li jinkludu fil-kompożizzjoni tagħhom, materjali oriġinarji tal-pajjiżi ġirien li għadhom jiżviluppaw, il-pajjiżi l-inqas żviluppati jew il-pajjiżi fil-fażi ta’ żvilupp, li magħhom il-Ghana għandha relazzjonijiet speċjali, sakemm tkun tista’ tiġi stabbilita kooperazzjoni amministrattiva.

6.    Il-Kumitat jieħu l-passi kollha meħtieġa sabiex jiżgura li d-deċiżjoni tintlaħaq malajr kemm jista’ jkun u, fi kwalunkwe każ, sa mhux aktar tard minn ħamsa u sebgħin (75) ġurnata xogħol minn meta l-Kopresident tal-Unjoni Ewropea tal-imsemmi Kumitat ikun irċieva t-talba. Jekk l-Unjoni Ewropea ma tinfurmax lill-Ghana bil-pożizzjoni tagħha fir-rigward tat-talba fiż-żmien stipulat, it-talba titqies bħala li ġiet aċċettata.

7.    (a)    Ġeneralment id-derogi jkunu validi għal perjodu ta’ ħames (5) snin, li jiġi determinat mil-Kumitat.

(b)    Id-deċiżjoni tad-deroga tista’ tipprevedi tiġdid mingħajr ma jkun hemm il-ħtieġa għal deċiżjoni ġdida tal-Kumitat, sakemm il-Ghana tissottometti, tliet (3) xhur qabel it-tmiem ta’ kull perjodu, prova li tkun għadha ma tistax tissodisfa l-kundizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll li ngħatat deroga minnhom.

Jekk issir xi oġġezzjoni għall-estensjoni, il-Kumitat jeżaminaha kemm jista’ jkun malajr u jiddeċiedi jekk jestendix id-deroga. Il-Kumitat jipproċedi kif previst fil-paragrafu 6. Għandhom jittieħdu l-miżuri kollha meħtieġa sabiex jiġu evitati interruzzjonijiet fl-applikazzjoni tad-deroga.

(c)    Fil-perjodi msemmija fil-punti (a) u (b), il-Kumitat jista’ jagħmel rieżami tat-termini għall-implimentazzjoni tad-deroga jekk jinstab li tkun seħħet bidla sinifikanti fil-fatturi sostantivi li jkunu mmotivaw l-għoti tad-deroga. Malli ssir il-konklużjoni tar-rieżami tiegħu, il-Kumitat jista’ jiddeċiedi li jemenda t-termini tad-deċiżjoni tiegħu fir-rigward tal-kamp ta’ applikazzjoni tad-deroga jew ta’ kwalunkwe kundizzjoni oħra li tkun stipulata preċedentament.

8.    Minkejja l-paragrafi 1 sa 7 ta’ dan l-Artikolu, id-deroga fir-rigward tat-tonn fil-bottijiet u l-flettijiet tat-tonn tas-SA 16.04 tingħata biss fl-ewwel sena tad-dħul fis-seħħ tal-Protokoll, bi kwota annwali li ma tiġġeddidx 1000 tunnellata għat-tonn fil-bottijiet u ta’ 200 tunnellata għall-flettijiet tat-tonn.

TITOLU VI

CEUTA U MELILLA

ARTIKOLU 40

Rekwiżiti ġenerali

1.    It-terminu “Unjoni Ewropea” użat f’dan il-Protokoll ma jkoprix Ceuta u Melilla.

2.    Il-prodotti oriġinarji tal-Ghana, meta jiġu importati f’Ceuta u Melilla, igawdu f’kull aspett mill-istess sistema doganali bħal dik li tiġi applikata għall-prodotti oriġinarji tat-territorju doganali tal-Unjoni Ewropea skont il-Protokoll Nru 2 tal-Att tal-Adeżjoni tar-Renju ta’ Spanja u r-Repubblika Portugiża mal-Komunitajiet Ewropej. Il-Ghana tagħti lill-importazzjonijiet ta’ prodotti koperti b’dan il-Ftehim u li huma oriġinarji ta’ Ceuta u Melilla, l-istess sistema doganali bħal dik mogħtija lill-prodotti importati tal-Unjoni Ewropea u li joriġinaw minn hemm.

3.    Għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu fir-rigward ta’ prodotti oriġinarji ta’ Ceuta u Melilla, dan il-Protokoll japplika mutatis mutandis soġġett għall-kundizzjonijiet speċjali stabbiliti fl-Artikolu 41 ta’ dan il-Protokoll.

ARTIKOLU 41

Kundizzjonijiet speċjali

1.    B’konformità mal-Artikolu 15 ta’ dan il-Protokoll, dawn li ġejjin għandhom jitqiesu bħala:

(1)    prodotti oriġinarji ta’ Ceuta u Melilla:

(a)    prodotti miksuba b’mod sħiħ f’Ceuta u f’Melilla;

(b)    prodotti miksuba f’Ceuta u f’Melilla li, fil-manifattura tagħhom, jintużaw prodotti oħrajn għajr dawk imsemmijin fil-punt (a), sakemm:

(i)    prodotti msemmija li jkunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar suffiċjenti skont it-tifsira tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll; jew li

(ii)    dawk il-prodotti huma oriġinarji tal-Ghana jew tal-Unjoni Ewropea, bil-kundizzjoni li jkunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar li jmorru lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5 ta’ dan il-Protokoll;

(2)    prodotti orġinarji tal-Ghana:

(a)    prodotti miksuba b’mod sħiħ fil-Ghana;

(b)    prodotti miksuba fil-Ghana li, fil-manifattura tagħhom, jintużaw prodotti oħrajn għajr dawk imsemmijin fil-punt (a), sakemm:

(i)    prodotti msemmija li jkunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar suffiċjenti skont it-tifsira tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll; jew li

(ii)    dawk il-prodotti huma oriġinarji, skont it-tifsira ta’ dan il-Protokoll, ta’ Ceuta u Melilla jew tal-Unjoni Ewropea, bil-kundizzjoni li jkunu għaddew minn ħidma jew ipproċessar li jmorru lil hinn mill-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5 ta’ dan il-Protokoll.

2.    Ceuta u Melilla jitqiesu bħala territorju wieħed.

3.    L-esportatur jew ir-rappreżentant awtorizzat tiegħu għandu jniżżel l-annotazzjonijiet “….” u “Ceuta u Mellila” fil-Kaxxa 2 taċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew fuq id-dikjarazzjoni tal-oriġini. Barra minn hekk, fil-każ ta’ prodotti oriġinarji ta’ Ceuta u Melilla, l-istatus oriġinarju għandu jiġi indikat fil-Kaxxa 4 taċ-ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 jew fuq id-dikjarazzjonijiet tal-oriġini.

4.    L-awtoritajiet doganali Spanjoli jkunu responsabbli għall-applikazzjoni ta’ dan il-Protokoll f’Ceuta u f’Melilla.

TITOLU VII

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

ARTIKOLU 42

Reviżjoni u applikazzjoni tar-regoli tal-oriġini

1.    Skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 73 ta’ dan il-Ftehim, il-Kumitat Konġunt tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika bejn il-Ghana u l-Unjoni Ewropea jista’, kull darba li l-Ghana jew l-Unjoni Ewropea jitolbu dan, jeżamina l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll, b’mod partikolari dawk relatati mal-implimentazzjoni tas-sistema ta’ esportaturi rreġistrati u l-effetti ekonomiċi tagħhom sabiex jadattahom jew jimmodifikahom, skont kif ikun meħtieġ. Il-Kumitat Konġunt tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika bejn il-Ghana u l-Unjoni Ewropea, iqis fost elementi oħra, l-impatt tal-iżviluppi teknoloġiċi fuq ir-regoli tal-oriġini.

2.    Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, dan il-Protokoll u l-annessi tiegħu għandhom jiġu rieżaminati u, jekk ikun il-każ, għandhom jiġu riveduti fi żmien ħames snin (5) minn meta jidħol fis-seħħ il-Protokoll, skont l-obbligi stipulati fl-Artikolu 6 ta’ dan il-Ftehim. Dan ir-rieżami japplika wkoll għall-Anness II-A ta’ dan il-Protokoll sabiex ikun jista’ jiġi deċiż jekk jerġax jiġġedded.

3.    Skont l-Artikolu 34 ta’ dan il-Ftehim, il-Kumitat jissorvelja l-implimentazzjoni u l-ġestjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll u fost l-oħrajn, jiddeċiedi dwar:

(a)    l-akkumulazzjoni, skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 8 ta’ dan il-Protokoll;

(b)    id-derogi mid-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll, skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 39 tiegħu.

(c)    estensjoni tal-perjodu ta’ tliet snin kif imsemmi fil-punt (b) tal-Artikolu 21(1) abbażi tal-evidenza li l-Ghana mhix lesta biex timplimenta l-leġiżlazzjoni dwar l-esportaturi rreġistrati;

(d)    il-limitu ta’ EUR 6 000 kif imsemmi fil-punt (c) tal-Artikolu 21(1).

ARTIKOLU 43

Annessi

L-Annessi ta’ dan il-Protokoll ikunu parti integrali minnu.

ARTIKOLU 44

Implimentazzjoni ta’ dan il-Protokoll

L-Unjoni Ewropea u l-Ghana jieħdu l-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni ta’ dan il-Protokoll, inkluż:

(a)    l-arranġamenti nazzjonali u reġjonali meħtieġa għall-implimentazzjoni u l-infurzar tar-regoli u l-proċeduri stipulati f’dan il-Protokoll, b’mod partikolari l-arranġamenti meħtieġa għall-applikazzjoni tal-artikoli dwar l-akkumulazzjoni;

(b)    il-ħolqien ta’ strutturi u sistemi amministrattivi meħtieġa għall-ġestjoni u l-verifika xierqa tal-oriġini tal-prodotti.

ARTIKOLU 45

Dispożizzjonijiet tranżitorji relatati ma’ merkanzija fi tranżitu jew f’ħażna

Id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim jistgħu jiġu applikati għall-merkanzija li tikkonforma mad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Protokoll u li fid-data tad-dħul fis-seħħ tiegħu tkun jew fi tranżitu jew fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana f’ħażna temporanja f’imħażen doganali mingħajr ma jitħallsu d-dazji u t-taxxi tal-importazzjoni, soġġetta għal dan li ġej:

(a)għall-esportazzjonijiet mill-Ghana lejn l-Unjoni Ewropea, soġġetti għall-preżentazzjoni lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż tal-importazzjoni, fi żmien 10 xhur mid-data msemmija, ta’ ċertifikat tal-moviment tal-merkanzija EUR.1 maħruġ retrospettivament mill-awtoritajiet doganali tal-Ghana jew dikjarazzjoni tal-oriġini skont l-Artikoli 17(2)(b) u 21 flimkien mad-dokumenti li juru li l-merkanzija tikkonforma mal-Artikolu 15 ta’ dan il-Protokoll;

(b)għall-esportazzjonijiet mill-Unjoni Ewropea lejn il-Ghana, soġġetti għall-preżentazzjoni lill-awtoritajiet doganali tal-Ghana, fi żmien 10 xhur mid-data msemmija, ta’ dikjarazzjoni tal-oriġini maħruġa skont l-Artikoli 17(1) u 21 flimkien mad-dokumenti li juru li l-merkanzija tikkonforma mal-Artikolu 15 ta’ dan il-Protokoll.

ANNESS I TAL-PROTOKOLL NRU 1

NOTI INTRODUTTORJI GĦAL-LISTA
LI TINSAB FL-ANNESS II TAL-PROTOKOLL

Nota 1

Il-lista li tinsab fl-Anness II ta’ dan il-Protokoll tiddefinixxi l-kundizzjonijiet meħtieġa għall-prodotti kollha sabiex dawk il-prodotti jitqiesu maħdumin jew ipproċessati suffiċjentement skont it-tifsira tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll.

Nota 2

1.    L-ewwel żewġ kolonni fil-lista jiddeskrivu l-prodott miksub. L-ewwel kolonna tagħti n-numru tal-intestatura jew in-numru tal-Kapitolu użat fis-Sistema Armonizzata u t-tieni kolonna tagħti d-deskrizzjoni tal-merkanzija użata f’dik is-sistema għal dik l-intestatura jew il-kapitolu. Għal kull entrata fl-ewwel żewġ kolonni tiġi speċifikata regola fil-kolonni 3 jew 4. Fejn, f’ċerti każijiet, l-entrata fl-ewwel kolonna hija preċeduta b’“ex”, din tfisser li r-regoli fil-kolonni 3 jew 4 japplikaw biss għall-parti ta’ dik l-intestatura kif deskritta fil-kolonna 2.

2.    Meta diversi numri ta’ intestatura jkunu miġbura flimkien fil-kolonna 1 jew jingħata numru ta’ kapitolu, u d-deskrizzjoni tal-prodotti fil-kolonna 2 tkun għalhekk mogħtija f’termini ġenerali, ir-regoli li jkunu jinsabu maġenbhom fil-kolonna 3 jew 4 japplikaw għall-prodotti kollha li, taħt is-Sistema Armonizzata, ikunu klassifikati fl-intestaturi tal-kapitolu jew f’kull intestatura miġbura flimkien fil-kolonna 1.

3.    Fejn hemm regoli differenti fil-lista li tapplika għall-prodotti differenti f’intestatura, kull inċiż fih id-deskrizzjoni ta’ dik il-parti tal-intestatura li tkun koperta mir-regola mal-ġenb fil-kolonni 3 jew 4.

4.    Fejn, għal entrata fl-ewwel żewġ kolonni, regola tkun speċifikata kemm fil-kolonna 3 kif ukoll fil-kolonna 4, l-esportatur jista’ jagħżel, bħala alternattiva, li japplika jew ir-regola stabbilita fil-kolonna 3 jew dik imniżżla fil-kolonna 4. Jekk l-ebda regola tal-oriġini ma tingħata fil-kolonna 4, tkun applikata r-regola stabbilita fil-kolonna 3.

Nota 3

1.    Id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 4 ta’ dan il-Protokoll li jikkonċernaw il-prodotti li kisbu l-istatus oriġinarju u li jintużaw fil-manifattura ta’ prodotti oħra japplikaw irrispettivament minn jekk dan l-istatus ikunx inkiseb fil-fabbrika fejn jintużaw dawn il-prodotti jew inkella f’fabbrika oħra fl-Unjoni Ewropea jew fil-Ghana.

Eżempju:

Magna tal-intestatura 8407, li fir-rigward tagħha, ir-regola tiddikjara li l-valur tal-materjali mhux oriġinarji li jistgħu jiġu inkorporati ma jistax jaqbeż l-40 fil-mija tal-prezz mill-fabbrika, saret minn “liga tal-azzar oħra fformata b’mod aħrax permezz ta’ forġa” tal-intestatura ex 7224.

Jekk dan il-kiwi ta’ metalli fil-forġa jsir fl-Unjoni Ewropea minn ingott mhux oriġinarju, dan diġà kiseb status oriġinarju minħabba r-regola għall-intestatura ex 7224 fil-lista. Dan ix-xogħol tal-forġa jkun jista’ mbagħad jgħodd bħala prodott oriġinarju fil-kalkolu tal-valur tal-magna, irrispettivament minn jekk kinitx prodotta fl-istess fabbrika jew ġo fabbrika oħra fl-Unjoni Ewropea. Il-valur tal-ingott mhux oriġinarju għalhekk ma jitqiesx meta jiġi kkalkolat il-valur tal-materjal mhux oriġinarju li jintuża.

2.    Ir-regola fil-lista tirrappreżenta l-ammont minimu ta’ ħidma jew ipproċessar li huwa meħtieġ; u t-twettiq ta’ ħidma jew ipproċessar addizzjonali jagħti wkoll status oriġinarju; għall-kuntrarju ta’ dan, inqas ħidma jew ipproċessar ma jagħtix status oriġinarju. Għalhekk, jekk regola tipprevedi li materjal mhux oriġinarju f’ċertu livell tal-manifattura jista’ jintuża, l-użu ta’ materjal bħal dan fi stadju aktar bikri tal-manifattura huwa permess u l-użu ta’ materjal bħal dan fi stadju aktar avvanzat mhuwiex.

3.    Mingħajr preġudizzju għan-Nota 3.2 fejn regola tiddikjara li jistgħu jintużaw “materjali ta’ kwalunkwe intestatura”, jistgħu jintużaw ukoll materjali tal-istess intestatura tal-prodott, soġġetti, madankollu, għal kwalunkwe limitazzjoni speċifika li jistgħu jinsabu wkoll fir-regola. Madankollu, l-espressjoni “manifattura minn materjali ta’ kwalunkwe intestatura, inklużi materjali oħra tal-intestatura …” tfisser li l-materjali klassifikati biss fl-istess intestatura tal-prodott ta’ deskrizzjoni differenti minn dik tal-prodott kif mogħtija fil kolonna 2 tal-lista jistgħu jintużaw.

4.    Meta regola fil-lista tispeċifika li prodott jista’ jiġi mmanifatturat b’aktar minn materjal wieħed, dan ifisser li kwalunkwe materjal jew aktar jistgħu jintużaw. Ma hemmx għalfejn jintużaw kollha.

Eżempju:

Ir-regola għat-tessuti taħt l-intestaturi 5208 sa 5212 tipprovdi li jistgħu jintużaw fibri naturali u li jistgħu jintużaw ukoll materjali kimiċi fost materjali oħrajn. Dan ma jfissirx li għandhom jintużaw it-tnejn li huma; huwa possibbli li jintuża wieħed jew l-ieħor, jew it-tnejn.

5.    Fejn regola fil-lista tispeċifika li prodott irid ikun immanifatturat minn materjal partikolari, il-kundizzjoni ovvjament ma twaqqafx l-użu ta’ materjali oħra li, minħabba n-natura inerenti tagħhom, ma jistgħux jissodisfaw din ir-regola (ara wkoll in-Nota 6.3 hawn taħt li tirreferi għat-tessuti).

Eżempju:

Ir-regola għall-ikel ippreparat tal-intestatura 1904 li speċifikament teskludi l-użu ta’ ċereali u d-derivattivi tagħhom ma twaqqafx l-użu ta’ mluħa minerali, kimiċi u addittivi oħra li mhumiex prodotti miċ-ċereali.

Madankollu, dan ma japplikax għal prodotti li, għalkemm ma jistgħux ikunu mmanifatturati minn materjali partikolari speċifikati fil-lista, jistgħu jkunu magħmula minn materjal tal-istess natura fi stadju aktar bikri tal-manifattura.

Eżempju:

Fil-każ ta’ oġġett tal-ilbies tal-ex Kapitolu 62 tas-Sistema Armonizzata magħmul minn materjali mhux minsuġa, jekk huwa permess l-użu biss ta’ ħjut mibruma mhux oriġinarji għal din il-klassi ta’ oġġett, mhux possibbli li tibda minn drapp mhux minsuġ - anki jekk drappijiet mhux minsuġa ma jistgħux, normalment, isiru mill-ħjut mibruma. F’dawn il-każijiet, il-materjali tal-bidu jkunu normalment fl-istadju ta’ qabel il-ħjut, jiġifieri fl-istadju tal-fibra.

6.    Fejn, f’regola fil-lista, żewġ perċentwali jingħataw għall-valur massimu ta’ materjali mhux oriġinarji li jistgħu jintużaw, mela dawn il-perċentwali ma jistgħux jingħaddu flimkien. Fi kliem ieħor, il-valur massimu tal-materjali mhux oriġinarji kollha użati ma jista’ qatt jaqbeż l-ogħla perċentwali mogħtija. Barra minn hekk, il-perċentwali individwali ma jistgħux jinqabżu fir-rigward tal-materjali partikolari li japplikaw għalihom.

Nota 4

1.    It-terminu “fibri naturali” huwa użat fil-lista biex jirreferi għal fibri għajr fibri artifiċjali jew sintetiċi. Huwa ristrett għall-istadji qabel ma jsir l-għażil, inkluż l-iskart, u, jekk mhux speċifikat, jinkludi fibri li kienu mqardxa, minxuta jew ipproċessati b’mod ieħor iżda mhux magħżula.

2.    It-terminu “fibri naturali” jinkludi x-xagħar taż-żiemel tal-intestatura 0511, il-ħarir tal-intestaturi 5002 u 5003 kif ukoll il-fibri tas-suf, ix-xagħar fin jew grezz tal-annimali tal-intestaturi 5101 sa 5105, il-fibri tat-tajjar tal-intestaturi 5201 sa 5203 u l-fibri veġetali l-oħra tal-intestaturi 5301 sa 5305.

3.    It-termini “polpa tat-tessut”, “materjali kimiċi” u “materjali għall-produzzjoni tal-karti” huma użati fil-lista biex jiddeskrivu l-materjali mhux klassifikati fil-Kapitoli 50 sa 63 tas-Sistema Armonizzata, li jistgħu jintużaw għall-manifattura artifiċjali, fibri sintetiċi jew tal-karta jew ħjut.

4.    It-terminu “fibri prinċipali magħmula mill-bniedem” jintuża fil-lista biex jirreferi għall-istoppa ta’ filament sintetiku jew artifiċjali, fibri prinċipali jew skart, tal-intestaturi 5501 sa 5507.

Nota 5

1.    Fejn għal prodott partikolari fil-lista ssir referenza għal din in-Nota ta’ Introduzzjoni, il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-kolonna 3 ma jkunux applikati għal materjali tessili bażiċi, użati fil-manifattura ta’ dan il-prodott, li, meħuda flimkien, jirrappreżentaw 10 fil-mija jew inqas tal-piż totali tal-materjali tessili bażiċi (ara wkoll in-Noti 5.3 u 5.4 hawn taħt).

2.    Madankollu, it-tolleranza msemmija fin-Nota 5.1 tista’ tiġi applikata biss għall-prodotti mħallta li jkunu saru minn tnejn jew aktar materjali tessili bażiċi.

Dawn li ġejjin huma l-materjali tessili bażiċi:

   il-ħarir,

   is-suf,

   ix-xagħar aħrax tal-annimali,

   ix-xagħar fin tal-annimali,

   ix-xagħar taż-żwiemel,

   il-qoton,

   il-materjali għall-manifattura tal-karta u l-karta,

   il-kittien,

   il-qanneb,

   il-ġuta u fibri oħrajn tessili tat-tilju,

   is-sisal u fibri oħrajn tat-tessuti tal-ġenus Agave,

   il-ġewż tal-Indì, l-abaka, ir-rami u fibri veġetali oħrajn tat-tessuti,

   il-filamenti sintetiċi magħmula mill-bniedem,

   il-filamenti artifiċjali magħmula mill-bniedem,

   il-filamenti konduttivi tal-kurrent elettriku,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-polipropilen magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-poliester magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-poliammid magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-poliakrinolitrilika magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-polimid magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-politetrafluworoetilen magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tas-sulfid tal-polifenilen magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi sintetiċi tal-klorur tal-polivinil magħmula mill-bniedem,

   fibri bażiċi sintetiċi oħra magħmula mill-bniedem,

   il-fibri bażiċi artifiċjali magħmula mill-bniedem viskużi,

   fibri bażiċi artifiċjali oħra magħmula mill-bniedem,

   il-ħjut mibruma tal-poliuretan segmentati b’segmenti flessibbli tal-polieteri kemm jekk midfura kif ukoll jekk le,

   il-ħjut mibruma tal-poliuretan segmentati b’segmenti flessibbli tal-poliester kemm jekk midfura kif ukoll jekk le,

   il-prodotti tal-intestatura 5605 (ħjut mibruma tal-metall) li jinkorporaw strixxa li tikkonsisti f’qalba ta’ fojl tal-aluminju jew qalba rqiqa tal-plastik, kemm jekk miksija bit-trab tal-aluminju jew le, b’wisa’ ta’ mhux aktar minn 5 mm, maqbuda bejn żewġ saffi rqaq tal-plastik permezz ta’ kolla trasparenti jew ikkulurita,

   prodotti oħra tal-intestatura 5605.

Eżempju:

Ħjut tal-intestatura 5205 magħmul mill-fibri tat-tajjar tal-intestatura 5203 u fibri prinċipali sintetiċi tal-intestatura 5506 huma ħjut imħallta. Għalhekk, fibri sintetiċi prinċipali mhux oriġinarji li ma jissodisfawx ir-regoli ta’ oriġini (li jirrikjedu manifattura minn materjali kimiċi jew polpa tat-tessuti) jistgħu jintużaw sa piż ta’ 10 fil-mija tal-ħjut.

Eżempju:

Drapp tas-suf tal-intestatura 5112 magħmul minn ħjut tas-suf tal-intestatura 5107 u ħjut sintetiċi ta’ fibri prinċipali tal-intestatura 5509 huwa drapp imħallat. Għalhekk ħjut sintetiċi li ma jissodisfawx ir-regoli tal-oriġini (li jirrikjedu li jkunu mmanifatturati minn materjali kimiċi jew polpa tat-tessuti) jew ħjut tas-suf li ma jissodisfawx ir-regoli tal-oriġini (li jirrikjedu manifattura minn fibri naturali, mhux imqardxa jew mimxuta jew ippreparati b’mod ieħor għall-għażil) jew taħlita tat-tnejn jistgħu jintużaw sakemm il-piż totali tagħhom ma jaqbiżx l-10 fil-mija tal-piż tat-tessut.

Eżempju:

Drapp tessili mberfla tal-intestatura 5802 magħmul minn ħjut tat-tajjar tal-intestatura 5205 u drapp tal-intestatura 5210 huwa biss prodott imħallat jekk id-drapp tat-tajjar huwa nnifsu drapp imħallat magħmul minn ħjut ikklassifikati f’żewġ intestaturi separati jew jekk il-ħjut tat-tajjar infushom huma taħlitiet.

Eżempju:

Jekk id-drapp tessili mberfel ikkonċernat huwa magħmul minn ħjut tat-tajjar tal-intestatura 5205 u drapp sintetiku tal-intestatura 5407, imbagħad, ovvjament, il-ħjut użati huma żewġ materjali tessili bażiċi separati u d-drapp tessili mberfel huwa għal din ir-raġuni prodott imħallat.

3.    Fil-każ ta’ prodotti li jinkorporaw “ħjut magħmul minn poliuretejn issegmentat b’segmenti flessibbli ta’ polieter kemm jekk mibrum jew le” din it-tolleranza hija 20 fil-mija fir-rispett ta’ dawn il-ħjut.

4.    Fil-każ ta’ prodotti li jinkorporaw “strippa li tikkonsisti f’qalba ta’ folja tal-aluminju jew ta’ plastik irqiq ħafna kemm jekk miksi bi trab tal-aluminju u kemm jekk le, ta’ wisa’ li ma taqbiżx il-5 mm, imdeffsa permezz ta’ sustantiv li jwaħħal bejn żewġ saffi ta’ plastik irqiq”, din it-tolleranza hija 30 fil-mija fir-rigward ta’ din l-istrippa.

Nota 6

1.    Fil-każ ta’ dawk il-prodotti tessili, li huma mmarkati fil-lista b’nota ta’ qiegħ il-paġna li tirreferi għal din in-Nota ta’ Introduzzjoni, dekorazzjonijiet u aċċessorji tessili li ma jissodisfawx ir-regola stabbilita fil-lista fil-kolonna 3 għall-prodotti magħmula kkonċernati jistgħu jintużaw sakemm il-piż tagħhom ma jaqbiżx l-10 fil-mija tal-piż totali tal-materjali tessili inkorporati kollha.

Id-dekorazzjonijiet u l-aċċessorji tessili huma dawk ikklassifikati fil-Kapitoli 50 sa 63 tas-Sistema Armonizzata. L-inforra u l-furzetta ma għandhomx ikunu meqjusin bħala antiċċjoli jew aċċessorji.

2.    Kwalunkwe dekorazzjoni jew aċċessorju mhux tessili jew materjali oħrajn użati li fihom it-tessuti ma għandhomx għalfejn jissodisfaw il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-kolonna 3 anki jekk dawn jaqgħu barra mill-iskop tan-Nota 3.5.

3.    Skont in-Nota 3.5, kull tirqim u aċċessorji mhux tat-tessut jew xi prodott ieħor mhux oriġinarju, li ma jikkontjenux xi tessuti, jistgħu jintużaw b’mod liberu fejn ma jkunux jistgħu jsiru mill-materjali mniżżla f’lista f’kolonna 3.

Pereżempju, 5 jekk regola fil-lista tgħid li għal oġġett tessili partikolari, bħal blaws, għandhom jintużaw ħjut, dan ma jimpedixxix l-użu ta’ oġġetti tal-metall, bħal buttuni, minħabba li dawn ma jistgħux isiru minn materjali tessili.

4.    Fejn tapplika regola tal-perċentwali, il-valur tat-dekorazzjonijiet u l-aċċessorji għandhom jitqiesu meta jkun ikkalkulat il-valur tal-materjali mhux oriġinarji li huma inkorporati.

Nota 7

1.    Għall-finijiet tal-intestaturi ex 2707, 2713 sa 2715, ex 2901, ex 2902 u ex 3403, il-“proċessi speċifiċi” huma dawn li ġejjin:

(a)    id-distillazzjoni f’vakwu;

(b)    id-distillazzjoni mill-ġdid bi proċess ta’ frazzjonazzjoni ta’ reqqa kbira ( 6 );

(c)    il-cracking;

(d)    ir-reforma;

(e)    l-estrazzjoni permezz ta’ solventi selettivi;

(f)    il-proċess li jinkorpora dawn il-proċessi kollha: il-proċessar bl-aċidu sulfuriku konċentrat, bl-oleu jew bl-anidride sulfurika; in-newtralizzazzjoni b’aġenti alkalini; it-tneħħija tal-kulur u l-purifikazzjoni bi trabijiet tal-blat attivi naturalment, faħam tal-kannol jew boksajt (“bauxite”) attivat;

(g)    il-polimerizzazzjoni;

(h)    l-alkilazzjoni;

(i)    l-isomerizzazzjoni.

2.    Għall-finijiet tal-intestaturi 2710 sa 2712, il-“proċessi speċifiċi” huma dawn li ġejjin:

(a)    id-distillazzjoni f’vakwu;

(b)    id-distillazzjoni mill-ġdid bi proċess ta’ frazzjonazzjoni ta’ reqqa kbira ( 7 );

(c)    il-cracking;

(d)    ir-reforma;

(e)    l-estrazzjoni permezz ta’ solventi selettivi;

(f)    il-proċess li jinkorpora dawn il-proċessi kollha: il-proċessar bl-aċidu sulfuriku konċentrat, bl-oleu jew bl-anidride sulfurika; in-newtralizzazzjoni b’aġenti alkalini; it-tneħħija tal-kulur u l-purifikazzjoni bi trabijiet tal-blat attivi naturalment, faħam tal-kannol jew boksajt (“bauxite”) attivat;

(g)    il-polimerizzazzjoni;

(h)    l-alkilazzjoni;

(i)    l-isomerizzazzjoni;

(j)    fir-rigward ta’ żjut tqal li jaqgħu taħt l-intestatura ex 2710 biss, it-tneħħija tas-sulfur bl-idroġenu li jirriżulta fi tnaqqis ta’ mill-inqas 85 fil-mija tal-kontenut tas-sulfur tal-prodotti pproċessati (metodu ASTM D 1266-59 T);

(k)    fejn jidħlu l-prodotti li jidħlu taħt intestatura 2710 biss, it-tneħħija tal-paraffin bi proċess ieħor għajr il-filtrazzjoni;

(l)    rigward ż-żjut tqal li jidħlu taħt intestatura ex 2710 biss, it-trattament bl-idroġeni bi pressa ta’ iktar minn 20 bar u f’temperatura ta’ iktar minn 250 °C bl-użu ta’ katalist, għajr biex jagħmel desulfurizzazzjoni, meta l-idroġenu jikkostitwixxi element attiv f’reazzjoni kimika. It-trattamenti iktar fit-tul/fond bl-idroġenu taż-żjut lubrikanti tal-intestatura ex 2710 (eżempju tlestija bl-ilma (“hydroirfinar”) jew tneħħija tal-kulur) sabiex, iktar u iktar jittejbu l-kulur jew l-istabbiltà, ma għandhomx, madankollu, jiqiesu bħala proċess speċifiku;

(m)    rigward iż-żjut tal-karburanti li jidħlu taħt intestatura ex 2710 biss, id-distillazzjoni atmosferika, bil-kondizzjoni li inqas minn 30 fil-mija ta’ dawn il-prodotti jiddistillaw, fil-volum, inkluż it-telf, f’temperatura ta’ 300 C bil-metodu ASTM D 86;

(n)    rigward iż-żjut tqal oħra għajr żjut tal-gass u żjut tal-karburanti li jidħlu taħt intestatura ex 2710 biss, it-trattament permezz ta’ ħruġ mill-brushes ta’ ċarġ elettriku bi frekwenza għolja (ċarġ qawwi).

3.    Għall-finijiet tal-intestaturi ex 2707, 2713 sa 2715, ex 2901, ex 2902 u ex 3403, operati sempliċi bħal ma huma t-tindif, id-dekantazzjoni, it-tneħħija tal-melħ, is-separazzjoni tal-ilma, il-filtrazzjoni, il-kulur, l-immarkar, il-kisba ta’ kontenut ta’ kubrit bħala riżultat ta’ taħlit ta’ prodotti b’kontenuti differenti ta’ kubrit, jew kombinazzjoni ta’ dawn l-operati jew operati simili ma jagħtux oriġini.

ANNESS II TAL-PROTOKOLL NRU 1

LISTA TAL-ĦIDMA JEW L-IPPROĊESSAR LI JEĦTIEĠ ISIRU FUQ MATERJALI MHUX ORIĠINARJI BIEX IL-PRODOTT MANIFATTURAT IKUN JISTA’ JIKSEB L-ISTATUS ORIĠINARJU

Mhux il-prodotti kollha msemmija fil-lista li tinsab hawn taħt huma koperti bil-Ftehim. Għaldaqstant,

huwa neċessarju li jiġu kkonsultati l-partijiet l-oħrajn tal-Ftehim.