IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 29.11.2017
COM(2017) 713 final
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI EMPTY
Il-Ġejjieni tal-Ikel u tal-Biedja
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52017DC0713
COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS The Future of Food and Farming
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI Il-Ġejjieni tal-Ikel u tal-Biedja
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI Il-Ġejjieni tal-Ikel u tal-Biedja
COM/2017/0713 final
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 29.11.2017
COM(2017) 713 final
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI EMPTY
Il-Ġejjieni tal-Ikel u tal-Biedja
Il-Ġejjieni tal-Ikel u tal-Biedja
Werrej
1.Kuntest ġdid
2.Għal mudell ġdid tal-implimentazzjoni u għal PAK aktar sempliċi
3.PAK aktar intelliġenti, moderna u sostenibbli
3.1.Bir-riċerka u l-innovazzjoni nġonġu aħjar dak li nafu ma’ dak li nkabbru
3.2.Inrawmu settur agrikolu reżiljenti u intelliġenti
3.2.1.Appoġġ għal dħul ġust biex il-bdiewa jaqilgħu l-għajxien
3.2.2.Ninvestu biex il-bdiewa jmorru aħjar fis-suq
3.2.3.Il-Ġestjoni tar-Riskju
3.3.Intejbu l-kura ambjentali u l-azzjoni klimatika, u nagħtu sehemna biex jintlaħqu l-għanijiet ambjentali u klimatiċi tal-UE
3.4.Insaħħu n-nisġa soċjoekonomika taż-żoni rurali
3.4.1.It-tkabbir u l-impjiegi fiż-żoni rurali
3.4.2.Nattiraw bdiewa ġodda
3.5.Nindirizzaw it-tħassib taċ-ċittadini b’rabta mal-produzzjoni agrikola sostenibbli, inkluż is-saħħa, in-nutrizzjoni, il-ħela tal-ikel u t-trattament xieraq tal-annimali.
4.Id-dimensjoni globali tal-PAK
4.1.Il-kummerċ
4.2.Il-migrazzjoni
1.Kuntest ġdid
Is-settur tal-biedja u ż-żoni rurali tal-UE huma atturi ewlenin fejn jidħlu l-benessri tal-Unjoni u l-ġejjieni tagħha. L-agrikoltura tal-UE hi waħda mill-produtturi ewlenin tal-ikel fid-dinja u tiżgura s-sigurtà tal-ikel lil aktar minn 500 miljun ċittadin Ewropew. Il-bdiewa tal-UE huma wkoll l-ewwel protetturi tal-ambjent naturali għax dawn jieħdu ħsieb ir-riżorsi naturali tal-ħamrija, l-ilma, l-arja u l-bijodiversità fi 48% tal-art tal-UE (il-forestiera jipprovdu 36% oħra) u jipprovdu bjar tal-karbonju essenzjali u l-provvista ta’ riżorsi rinnovabbli għall-industrija u l-enerġija. Dawn ukoll jiddependu direttament minn dawn ir-riżorsi naturali. Għadd kbir ta’ impjiegi jiddependu mill-biedja, fis-settur innifsu (li jipprovdi xogħol regolari għal 22 miljun ħaddiem) jew fis-settur usa’ tal-ikel (l-agrikoltura, l-ipproċessar tal-ikel u l-bejgħ bl-imnut relatat u s-servizzi, ilkoll flimkien jipprovdu madwar 44 miljun impjieg). Kollha f’daqqa, fiż-żoni rurali tal-UE jgħixu 55 % taċ-ċittadini tal-Unjoni 1 u huma art fertili għall-impjiegi, ir-rikreazzjoni u t-turiżmu.
Il-Grafika 1
Iżda kull wieħed minn dawn il-benefiċċji jrid jingħata l-apprezzament li jixraqlu. B’differenza minn ħafna mis-setturi ekonomiċi l-oħra, il-biedja jintlaqat bil-qawwa mit-temp; sikwit iġġarrab ukoll prezzijiet volatili, diżastri naturali, organiżmi ta’ ħsara u diżastri – u minħabba f’hekk, kull sena, mill-anqas 20 % tal-bdiewa jitilfu aktar minn 30 % tad-dħul tagħhom meta mqabbel mal-medja tal-aħħar tliet snin. Fl-istess ħin, huwa ċar li għadha qed issir pressjoni fuq ir-riżorsi naturali, parzjalment minħabba xi attivitajiet tal-biedja. It-tibdil fil-klima qed jhedded li jkompli jtaqqal dawn il-problemi kollha li qed insemmu. Għaldaqstant, il-Politika Agrikola Komuni (PAK) jenħtieġ tmexxi t-tranżizzjoni lejn agrikoltura aktar sostenibbli.
Permezz tal-PAK seta’ jiżviluppa l-aktar suq uniku integrat. Minbarra dan, bil-PAK, is-settur tal-biedja tal-UE jista’ jwieġeb għad-domanda taċ-ċittadini fejn jidħlu s-sigurtà, is-sikurezza, il-kwalità u s-sostenibbiltà tal-ikel. Iżda fl-istess waqt, is-settur qed jaffaċċja l-isfidi ta’ nuqqas ta’ qligħ – fost l-oħrajn, minħabba l-istandards għoljin tal-produzzjoni tal-UE, l-ispejjeż għoljin tal-fatturi tal-produzzjoni u l-istruttura frammentata tas-settur primarju. Issa s-settur qed jikkompeti bil-prezzijiet tas-suq dinji f’ħafna setturi, jinsab minn ta’ quddiem fejn jidħlu l-kwalità u d-diversità tal-prodotti tal-ikel, u għandu l-akbar esportazzjonijiet agroalimentari fid-dinja (b’valur ta’ EUR 131 biljun fl-2016 2 ).
Il-prestazzjoni hi tajba iżda l-ħidma trid tissokta
Bħalissa, il-pagamenti diretti qed issaħħu r-reżiljenza ta’ 7 miljun azjenda agrikola, li jkopru 90 % tal-art użata għall-biedja. Dawn jirrappreżentaw madwar 46 % tad-dħul tal-komunità agrikola tal-UE iżda f’ħafna reġjuni u setturi, il-proporzjon hu ħafna akbar. B’hekk, dawn jipprovdu ċerta stabbiltà lid-dħul relattiv tal-bdiewa li qed iġarrbu volatilità sinifikanti fil-prezzijiet u fil-produzzjoni, u dan jgħin biex il-bażi tal-produzzjoni tal-UE ta’ ikel vitali ta’ kwalità kbira tinfirex madwar l-Unjoni 3 . L-impatt tagħhom jissupplimentawh l-istrumenti tas-suq. Anki ż-Żoni b’Limitazzjonijiet Naturali jingħataw appoġġ speċifiku.
Il-politika dwar l-iżvilupp rurali tagħti kontribut sostanzjali lill-ekonomija agrikola u lill-għajxien rurali vitali b’diversi modi. Din tappoġġa l-investimenti; it-tiswir tal-għarfien; l-organizzazzjoni tal-katina tal-provvista; il-ħarsien tal-ambjent u l-azzjoni klimatika. Il-programmi tal-iżvilupp rurali ta’ bejn l-2014 u l-2020 qed isejsu fuq dan u jwessgħu l-kontribut tagħhom għall-innovazzjoni u l-ġestjoni tar-riskju. It-tiswir u l-qsim tal-għarfien ingħataw spinta bit-twaqqif tas-Sħubija Ewropea għall-Innovazzjoni għall-Produttività u s-Sostenibbiltà Agrikola (EIP-AGRI). Iżda għad isiru jsiru ċerti sforzi importanti biex jeħfief l-aċċess tal-bdiewa għall-għarfien 4 .
Irridu niġbru t-tagħlimiet li ħarġu mill-konsultazzjoni pubblika tal-ewwel nofs tal-2017 dwar “l-immodernizzar u s-simplifikazzjoni tal-PAK” 5 li kkonfermat il-kunsens wiesa’ li l-għodod attwali tal-PAK jirnexxilhom jegħlbu l-isfidi attwali sa ċertu punt biss. Din tkopri wkoll ċerti sfidi ambjentali u klimatiċi, fejn maġġoranza tal-bdiewa u ta’ partijiet konċernati oħrajn jidhrilhom li l-PAK jenħtieġ tagħmel aktar. Fl-istess ħin, wieħed mill-ostakli prinċipali li ħareġ fid-dieher kien il-burokrazija żejda għax din ixxekkel lill-politika attwali milli tilħaq l-għanijiet tagħha.
Il-Grafika 2
Il-miżuri bbażati fuq l-art huma kruċjali biex jintlaħqu l-għanijiet ambjentali u klimatiċi tal-UE, u l-bdiewa huma l-aġenti ekonomiċi ewlenin biex jintlaħqu dawn il-miri soċjetali importanti. F’dan il-kuntest, jeħtiġilna nħarsu lejn il-pagamenti diretti biex niżguraw li porzjon kbir taż-żona attiva tal-UE użata għall-biedja jitmexxa bi prattiki favur l-ambjent. Il-pagamenti attwali tal-Iżvilupp Rurali bbażati fuq l-erja huma msejsa fuq dan il-pedament. Il-biedja organika kibret ġmielu, parzjalment bis-saħħa tal-PAK, tant li fl-2015 kienet tkopri 6 % tal-erja agrikola użata meta mqabbel mat-2 % fl-2000.
L-implimentazzjoni tal-hekk imsejħa “ekoloġizzazzjoni” 6 hi xi drabi meqjusa inqas ambizzjuża milli kien maħsub, u fil-konsultazzjoni pubblika ġiet identifikata bħala l-aktar element peżanti u kumpless tal-PAK li jillimita l-effettività tagħha. Fil-frattemp, it-tibdil fil-klima sar prijorità ferm aktar urġenti, u fil-ġejjieni l-komunità tal-biedja se jkollha ġġarrab ċerti spejjeż importanti 7 .
Din il-fehma enfasizzatha wkoll il-Pjattaforma REFIT, li xeħtet l-attenzjoni fuq il-piż amministrattiv żejjed tal-miżuri attwali ta’ ekoloġizzazzjoni, is-sistema tal-kontroll u tal-awditjar, u d-duplikazzjoni dejjem akbar bejn il-Pilastru I u II 8 . Kif ħareġ fid-dieher bil-Pjattaforma REFIT, jeħtieġ jonqos il-piż regolatorju tal-PAK u jitjieb il-valur tagħha għall-flus filwaqt li jkun żgurat li jintlaħqu l-għanijiet u tiżdied l-integrazzjoni tagħha f’oqsma oħra tal-politika.
L-ewwel rapport dwar l-implimentazzjoni tal-qafas komuni attwali ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni tal-PAK, inkluż l-ewwel riżultati tal-prestazzjoni, se jiġi ppreżentat lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill fl-2018. Il-Valutazzjoni tal-Impatt li se tirfed il-proposta tal-Kummissjoni għal Politika Agrikola Komuni wara l-2020 se tqis l-evidenza disponibbli kollha b’rabta mal-prestazzjoni tal-politika s’issa (fosthom ir-riżultati tal-evalwazzjonijiet u l-kontribut tal-Pjattaforma REFIT), u din l-informazzjoni se tużaha meta tiġi biex tanalizza s-soluzzjonijiet speċifiċi għall-ġejjieni.
PAK rilevanti għall-ġejjieni
Hija u tindirizza l-għanijiet tat-Trattat fil-PAK, il-PAK baqgħet tevolvi u żżid il-valur miżjud tal-UE. Din żiedet sostanzjalment l-enfasi tagħha fuq l-ambjent u l-klima u fuq il-kuntest rurali usa’ fejn issir il-biedja. B’hekk is-settur seta’ jżid il-produttività tiegħu bi kważi 9 % mill-2005 sal-lum filwaqt li l-emissjonijiet tal-gassijiet serra (GHG) naqsu b’24 % mill-1990 ’l hawn u naqas ukoll l-użu tal-fertilizzanti li ħalla impatt pożittiv fuq il-kwalità tal-ilma. Madankollu, jekk ma jingħatax appoġġ aktar b’saħħtu u ambizzjuż tal-politika, aktarx li l-emissjonijiet agrikoli tal-UE mhux se jkomplu jonqsu bl-istess ritmu. Il-PAK trid tibqa’ żżid ir-rispons tagħha għal dawn l-isfidi, u trid tagħti kontribut importanti biex jitwettqu l-prijoritajiet tal-President Juncker b’mod koerenti għalkollox ma’ politiki oħrajn, b’mod speċjali:
·li tagħti spinta lill-impjiegi ta’ kwalità, it-tkabbir u l-investiment;
·tisfrutta l-potenzjal tal-Unjoni tal-Enerġija, tal-ekonomija ċirkolari u tal-bijoekonomija filwaqt li ssaħħaħ il-kura ambjentali, u titħabat kontra t-tibdil fil-klima u tadatta għalih;
·toħroġ ir-riċerka u l-innovazzjoni mil-laboratorji u tħaddimhom fl-għelieqi u fis-swieq;
·toħloq rabta soda bejn il-bdiewa u l-kampanja u l-ekonomija diġitali; u
·tagħti kontribut lill-aġenda tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-migrazzjoni.
Fl-istess ħin, l-UE hi impenjata bis-sħiħ li tieħu azzjoni fuq il-Ftehim ta’ Pariġi tal-COP21 u fuq l-Għanijiet tal-Iżvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-Nazzjonijiet Uniti. B’mod partikolari, il-PAK tirfed il-politiki spjegati fil-Qafas ta’ politika għall-klima u l-enerġija għall-2030, li jappella lis-settur agrikolu biex jagħti sehmu għall-mira ta’ tnaqqis ta’ 40 % fl-emissjonijiet mal-ekonomija kollha sal-2030 u għall-Istrateġija ta’ Adattament tal-UE. Il-biedja Ewropea teħtieġ ukoll iżżid il-kontribut tagħha għall-għanijiet ambjentali tal-UE. Dawn l-impenji ma jistgħux jitwettqu mingħajr il-bdiewa, il-forestiera u atturi rurali oħrajn li jmexxu nofs l-art tal-UE, li huma utenti ewlenin u kustodji tar-riżorsi naturali relatati u li jipprovdu bjar kbar tal-karbonju u riżorsi rinnovabbli għall-industrija u l-enerġija. Din hi r-raġuni għalfejn jenħtieġ li PAK modernizzata ttejjeb il-valur miżjud tal-UE billi tikseb livell ogħla ta’ ambizzjoni ambjentali u klimatika u tindirizza t-tħassib taċ-ċittadini rigward il-produzzjoni agrikola sostenibbli.
Id-Dikjarazzjoni Cork 2.0 tal-2016 imsejħa “A Better Life in Rural Areas” (Ħajja Aħjar fiż-Żoni Rurali) tleħħen aspirazzjonijiet ambizzjużi biex l-agrikoltura u l-kampanja tal-UE jirnexxu fil-ġejjieni, u l-kontributi li dawn jistgħu jagħtu lis-soċjetà kollha kemm hi. Din tippreżenta aġenda għal riforma tal-PAK ħalli tkun tista’ timplimentaha aħjar u taġġornaha skont l-isfidi ta’ żmienna; b’mod partikolari hemm bżonn isir investiment fil-ħiliet, fis-servizzi pubbliċi, fl-infrastruttura u fit-tiswir tal-kapaċitajiet biex ikollna komunitajiet rurali vibranti.
Il-Grafika 3
Il-konsultazzjoni pubblika saħqet fuq l-importanza tat-tliet dimensjonijiet tas-sostenibbiltà (id-dimensjoni ekonomika, ambjentali u soċjali) u rabtithom mal-ħtieġa akbar li l-politika tiġi modernizzata u ssimplifikata.
Il-White Paper tal-Kummissjoni dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa datata l-1 ta’ Marzu 2017 fetħet dibattitu wiesa’ dwar l-UE ta’ għada u appellat lill-Unjoni u lill-Istati Membri tagħha biex jibnu kuntatt aħjar maċ-ċittadini, biex jagħtuhom kont aħjar ta’ għemilhom u biex iwettqu aħjar u aktar malajr dak li ntlaħaq ftehim kollettiv dwaru, bħal pereżempju l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali. Id-Dokument ta’ Riflessjoni tal-Kummissjoni dwar il-Ġejjieni tal-Finanzi tal-UE, datat it-28 ta’ Ġunju 2017, ikompli jħeġġeġ dan id-dibattitu u jistabbilixxi ċerti alternattivi u xenarji għad-direzzjoni futura tal-baġit tal-UE, fosthom l-alternattiva ta’ grad ta’ kofinanzjament tal-PAK u l-implikazzjonijiet tagħha. Kif jappella d-Dokument ta’ Riflessjoni, jenħtieġ li l-baġit tal-UE jibqa’ jindirizza x-xejriet attwali li se jsawru l-UE fis-snin li ġejjin. Hemm għadd ta’ sfidi ġodda li l-baġit tal-UE jeħtieġ jagħtihom aktar attenzjoni. F’dan il-kuntest, kull strument eżistenti, inkluż il-PAK, jeħtieġ ikun ikkonsidrat. Għalhekk, din il-Komunikazzjoni la tantiċipa r-riżultat ta’ dan id-dibattitu u lanqas ma tantiċipa l-proposti għall-qafas finanzjarju pluriennali (il-QFP) li jmiss.
Id-Dokument ta’ Riflessjoni dwar il-Ġejjieni tal-Finanzi tal-UE appella biex issir tranżizzjoni lejn tkabbir sostenibbli ġdid li tqis ċerti konsiderazzjonijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali b’mod integrat u ħolistiku u li tixħet enfasi akbar fuq il-provvista tal-beni pubbliċi.
Dan hi l-art għammiela fejn il-PAK trid tagħmel il-passi li jmiss biex tevolvi – il-modernizzazzjoni, is-simplifikazzjoni u l-ħidma id f’id ma’ politiki oħrajn tal-UE – biex tegħleb firxa wiesgħa ta’ sfidi urġenti u tikseb l-aqwa riżultati li jistgħu jagħtu s-settur tal-biedja u ż-żoni rurali tal-Unjoni, b’attenzjoni akbar fuq l-istandards għoljin u r-riżultati reali, u biex lill-bdiewa tgħinhom ibassru u jindirizzaw l-isfidi u l-iżviluppi rilevanti tal-ġejjieni.
2.Għal mudell ġdid tal-implimentazzjoni u għal PAK aktar sempliċi
Il-PAK trid tevolvi b’diversi modi u ssaħħaħ ir-rispons tagħha għall-isfidi u l-opportunitajiet skont kif ifeġġu fil-livell tal-UE, fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali u anki fil-livell tal-azjendi agrikoli. Importanti wkoll li l-PAK tissimplifika l-governanza tagħha, ittejjeb l-implimentazzjoni tagħha fejn jidħlu l-għanijiet tal-UE u tnaqqas il-burokrazija u l-piż amministrattiv b’mod sinifikanti.
Is-sistema attwali tal-implimentazzjoni tal-PAK tistrieħ fuq rekwiżiti dettaljati fil-livell tal-UE, u fiha arranġamenti stretti għall-kontroll, il-penali u l-awditjar. Ħadna drabi, dawn ir-regoli preskrittivi ’l isfel lejn il-livell tal-azjendi agrikoli. Iżda fl-ambjent klimatiku u tal-biedja tant diversifikat tal-Unjoni, la approċċ minn fuq għal isfel u lanqas approċċ ta’ universalità mhuma adattati biex jinkisbu r-riżultati mixtieqa u l-valur miżjud tal-UE.
Fil-mudell tal-implimentazzjoni tal-PAK futura, l-Unjoni jenħtieġ tistabbilixxi parametri bażiċi ta’ politika (għanijiet tal-PAK, tipi ġenerali ta’ intervent, rekwiżiti bażiċi), filwaqt li l-Istati Membri jenħtieġ jerfgħu responsabbiltà akbar u jkunu aktar kontabbli fuq kif jilħqu l-għanijiet u l-miri miftiehma. L-għanijiet tal-PAK jissodisfaw l-obbligi tat-Trattat tal-UE iżda anki l-għanijiet u l-miri maqbula dwar, pereżempju, l-ambjent, it-tibdil fil-klima (COP 21), u għadd ta’ SDGs. Meta jiġu biex iħejju l-pjanijiet strateġiċi tal-PAK, l-Istati Membri se jqisu l-għodod tal-ippjanar tagħhom li adottaw mil-leġiżlazzjoni u l-politiki ambjentali u klimatiċi tal-UE 9 . Fl-istess ħin, l-Istati Membri jkunu responsabbli biex jipprovdu monitoraġġ u rappurtar kredibbli tal-prestazzjoni, li huma l-bażi tal-garanzija tal-baġit.
Jekk tiżdied is-sussidjarjetà, ikunu jistgħu jitqiesu aħjar il-kundizzjonijiet u l-ħtiġijiet lokali, skont dawk l-għanijiet u l-miri. L-Istati Membri jkunu responsabbli biex ifasslu inverventi tal-PAK biex isaħħu kemm jista’ jkun il-kontribut tagħhom lill-għanijiet tal-UE. Filwaqt li jżommu l-istrutturi attwali ta’ governanza – li jridu jibqgħu jiżguraw monitoraġġ u infurzar effettiv tal-kisba ta’ kull għan ta’ politika – l-Istati Membri se jkollhom ukoll vuċi akbar fit-tfassil tal-qafas tal-konformità u l-kontroll applikabbli għall-benefiċjarji (inkluż il-kontrolli u l-penali).
Biex jitjieb il-valur miżjud tal-UE u jitħares is-suq intern agrikolu li qed jiffunzjona, l-Istati Membri mhux se jiddeċiedu għal rashom, iżda fil-kuntest ta’ proċess strutturat bi pjan strateġiku tal-PAK li jkopri l-interventi tal-Pilastru I u II, u b’hekk tkun żgurata l-koerenza tal-politika fi ħdan il-PAK tal-futur u ma’ politiki oħrajn. B’hekk, il-mudell tal-implimentazzjoni se jibqa’ jiżgura livell ekwu u jżomm in-natura komuni u ż-żewġ pilastri tal-politika. Il-Kummissjoni se tivvaluta u tapprova dawn il-pjanijiet bil-ħsieb li żżid kemm jista’ jkun il-kontribut tal-PAK għall-għanijiet u l-prijoritajiet tal-UE u biex jintlaħqu l-miri tal-Istati Membri dwar il-klima u l-enerġija. Dan hu importanti biex ikun żgurat li l-Istati Membri jħaddmu approċċ komuni biex jimplimentaw l-għanijiet ambjentali u klimatiċi. Iż-żieda fl-ambizzjoni hi l-unika alternattiva ta’ politika vijabbli f’dan ir-rigward.
Jenħtieġ li l-proċess tal-ippjanar jitfassal b’mod aktar sempliċi biex jibqa’ biċ-ċar taħt il-livelli ta’ kumplessità murija fil-programmazzjoni attwali tal-iżvilupp rurali. B’mod partikolari, dan ifisser li jenħtieġ jitneħħew ċerti elementi preskrittivi tal-konformità bħalma huma d-dettalji tal-miżuri u r-regoli tal-eliġibbiltà fil-livell tal-leġiżlazzjoni tal-UE. Din is-simplifikazzjoni taqbel ukoll ma’ approċċi integrati u innovattivi u tagħmel il-qafas ta’ politika aktar adattabbli u aktar favur l-innovazzjoni.
Dan ifisser li l-PAK u l-pjanijiet tal-Istati Membri jenħtieġ jiffukaw qabelxejn fuq l-għanijiet u r-riżultati mistennija, filwaqt li jħallu biżżejjed lok għall-Istati Membri u r-reġjuni biex jindirizzaw l-ispeċifiċitajiet tagħhom. Bi qbil mal-loġika tal-approċċ tal-Kummissjoni ta’ “Baġit iffukat fuq ir-riżultati”, jenħtieġ li s-sistema futura tal-implimentazzjoni tkun aktar immexxija mir-riżultati, tixpruna s-sussidjarjetà għax tagħti rwol akbar lill-Istati Membri biex jimplimentaw l-iskemi tal-PAK, twettaq il-miri realistiċi u xierqa li jkunu miftiehma, u tgħin biex il-benefiċjarji jonqsilhom il-piż amministrattiv relatat mal-UE. F’dan il-kuntest, il-possibbiltajiet simplifikati tal-ispejjeż u t-teknoloġiji moderni jiftħu opportunitajiet kbar ħafna biex jonqos dan il-piż, l-aktar fejn jidħlu l-kontrolli. Jenħtieġ li l-bdiewa u ċ-ċittadini jkunu jistgħu jaħsdu l-frott ta’ dawn l-avvanzi b’qafas inqas preskrittiv.
B’dan il-mod, kif issemmi d-Dikjarazzjoni Cork 2.0, l-istruttura tal-PAK b’mod ġenerali tipprevedi interventi mmirati għall-għanijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali ddefiniti sew u tirrifletti l-ħtiġijiet u l-aspirazzjonijiet tat-territorji kkonċernati.
Bla dubju, il-Kummissjoni taqdi funzjoni kruċjali oħra li tgħasses il-kisba tar-riżultati u r-rispett tar-regoli bażiċi tal-UE u l-impenji internazzjonali fil-qafas ta’ sistema tal-assigurazzjoni u tal-awditjar imfassla sew. Għal dan il-għan, il-proċess tal-assigurazzjoni jeħtieġ jiġi adattat skont ir-rekwiżiti ta’ tfassil tal-politika mmexxi mir-riżultati, fosthom l-iżvilupp u l-applikazzjoni ta’ indikaturi solidi u li jistgħu jitkejlu u ta’ monitoraġġ u rappurtar kredibbli tal-prestazzjoni.
3.PAK aktar intelliġenti, moderna u sostenibbli
Jenħtieġ li ċ-ċittadini Ewropej jibqa’ jkollhom aċċess għal ikel sikur, ta’ kwalità kbira, affordabbli u nutrittiv u varjat. Il-mod kif dan l-ikel jiġi magħmul u kummerċjalizzat jenħtieġ jadatta skont l-aspettattiva taċ-ċittadini, l-aktar fejn jidħol l-impatt fuq saħħithom, l-ambjent u l-klima. Biex dan ikun żgurat f’kuntest ta’ popolazzjoni dinjija dejjem akbar, ta’ aktar pressjoni ambjentali u tat-tibdil fil-klima, il-PAK trid tibqa’ tevolvi, iżżomm l-orjentazzjoni tagħha fis-suq u tibqa’ tappoġġa l-mudell tal-azjendi agrikoli tal-familja tal-UE fir-reġjuni kollha tal-Unjoni. Bl-istess mod, il-PAK jeħtieġ tappoġġa u tkun kompatibbli mal-isforzi li jindirizzaw il-kawżi ewlenin tal-migrazzjoni lejn l-UE.
Il-Grafika 4
Dawn l-għanijiet ikunu jistgħu jintlaħqu jekk il-PAK tissejjes fuq dak li diġà kisbet permezz tal-għanijiet ta’ politika tagħha, f’kuntest ekonomiku, soċjali, klimatiku, ambjentali, teknoloġiku, industrijali u politiku ġdid. It-Taqsima ta’ hawn taħt tistabbilixxi l-għanijiet ewlenin tal-PAK tal-futur, biex:
·jitrawwem settur agrikolu reżiljenti u intelliġenti;
·jissaħħu l-kura ambjentali u l-azzjoni klimatika u biex jingħata kontribut lill-għanijiet ambjentali u klimatiċi tal-UE; u
·tissaħħaħ in-nisġa soċjoekonomika taż-żoni rurali.
Biex jilħqu dawn l-għanijiet, is-settur agrikolu u ż-żoni rurali tal-UE jeħtieġ jintabtu aħjar mar-riċerka u l-iżvilupp fil-kapital uman, u jeħtieġ jiżdied l-appoġġ għall-innovazzjoni.
Il-PAK tal-futur jeħtieġ ukoll tissokta tirreaġixxi għall-aspettattivi tas-soċjetà fejn tidħol il-produzzjoni alimentari sostenibbli, l-aktar rigward is-sikurezza tal-ikel, il-kwalità tal-ikel, l-istandards ambjentali u tat-trattament xieraq tal-annimali.
3.1.Bir-riċerka u l-innovazzjoni nġonġu aħjar dak li nafu ma’ dak li nkabbru
F’diversi oqsma (l-agronomija bħal soluzzjonijiet ibbażati fuq in-natura, it-trobbija, il-biedja vertikali, iż-żooteknika, u fuq l-oqsma tal-bijoloġija, tat-teknoloġija, tal-organizzazzjoni u dak relatat mal-prodotti), ċerti innovazzjonijiet jistgħu jitwettqu u jistgħu jservu lill-multifunzjonalità tas-sistemi agrikoli u alimentari tal-UE. Ir-riċerka u l-innovazzjoni huma parti mill-bażi tal-progress fejn jidħlu l-isfidi kollha li qed isibu s-settur tal-biedja u ż-żoni rurali tal-UE: ekonomiċi, ambjentali u soċjali. Jenħtieġ li l-ħtiġijiet u l-kontribut taż-żoni rurali jiġu riflessi b’mod ċar fl-aġenda tar-riċerka tal-Unjoni Ewropea, u l-PAK tal-futur jeħtieġ ittejjeb iżjed is-sinerġiji mal-Politika dwar ir-Riċerka u l-Innovazzjoni biex titrawwem l-innovazzjoni.
Bis-saħħa tal-iżvilupp teknoloġiku u tad-diġitalizzazzjoni jkunu jistgħu jsiru qabżiet kbar fl-effiċjenza tar-riżorsi biex l-agrikoltura intelliġenti tissaħħaħ fejn jidħlu l-ambjent u l-klima, u b’hekk jonqsu l-impatti ambjentali/klimatiċi fuq il-biedja, tiżdied ir-reżiljenza u s-saħħa tal-ħamrija u jonqsu l-ispejjeż għall-bdiewa. Iżda l-użu tat-teknoloġiji l-ġodda fil-biedja ma laħaqx l-aspettattivi u mhux mifrux b’mod uniformi madwar l-UE; u hemm bżonn partikolari li jiġi indirizzat l-aċċess tal-azjendi agrikoli żgħar u medji għat-teknoloġija.
Mhux biss it-teknoloġija, iżda anki l-aċċess għal għarfien ġdid, plawżibbli u rilevanti għadu frammentat wisq fl-Unjoni. Dan ifixkel il-prestazzjoni ta’ ċerti strumenti tal-PAK u l-kompetittività ġenerali u l-potenzjal ta’ żvilupp tas-settur tal-biedja. B’kuntrast ma’ dan, il-kapaċità tal-PAK biex iżżid il-fluss tal-għarfien bejn l-imsieħba minn bnadi differenti tal-UE toffri valur miżjud qawwi għax din tiffranka l-ispejjeż, iżżid l-impatt tal-finanzjament tal-UE u tħaffef l-innovazzjoni fi bnadi differenti tal-UE.
Il-Grafika 5
L-appoġġ għall-għarfien, l-innovazzjoni u t-teknoloġija se jkun kruċjali biex il-PAK tibqa’ rilevanti għall-ġejjieni. Ċerti skemi li għandhom l-għan li jtejbu l-prestazzjoni ekonomika, soċjali u ambjentali u l-adattament u l-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima se jintrabtu ma’ servizzi ta’ konsulenza li jipprovdu għarfien, pariri, ħiliet u innovazzjoni.
Is-Sħubija Ewropea għall-Innovazzjoni għall-Produttività u s-Sostenibbiltà Agrikola (EIP-AGRI) u s-Sħubija Ewropea għall-Innovazzjoni dwar l-Ilma wrew il-valur tagħhom fil-mobilizzazzjoni tas-settur agrikolu għall-innovazzjoni. Din iffinanzjat proġetti pilota b’diversi parteċipanti u qed tagħmel netwerking madwar l-Ewropa biex l-għarfien il-ġdid ikun ġeneralment disponibbli. Is-suċċess tagħha jiddependi fuq il-prestazzjoni kkombinata tal-konsulenti, it-taħriġ agrikolu u s-sistemi edukattivi, ir-riċerkaturi u l-organizzazzjonijiet tal-bdiewa li ħafna drabi jissejħu s-Sistema tal-Għarfien u l-Innovazzjoni Agrikoli (AKIS) u li jvarjaw ħafna fil-mod kif jaħdmu fl-Istati Membri differenti. Ir-rwol tal-konsulent tal-azjenda agrikola jispikka bħala wieħed partikolarment importanti. Jenħtieġ li PAK moderna tappoġġa t-tisħiħ tas-servizzi ta’ konsulenza lill-azjendi agrikoli fi ħdan is-sistemi AKIS. Dan jenħtieġ isir waħda mill-kundizzjonijiet għall-approvazzjoni tal-Pjanijiet Strateġiċi tal-PAK. Dan jenħtieġ jiġi ffaċilitat billi jissaħħaħ l-appoġġ għal skambju bejn il-pari, jinħolqu netwerks u ssir koperazzjoni bejn il-bdiewa, fosthom permezz tal-Organizzazzjonijiet tal-Produtturi (“POs”) għax dawn jistgħu jkunu mezzi importanti ta’ qsim tal-għarfien, ta’ innovazzjoni, u ta’ ffrankar fl-ispejjeż lill-bdiewa b’mod regolari ħafna.
3.2.Inrawmu settur agrikolu reżiljenti u intelliġenti
3.2.1.Appoġġ għal dħul ġust biex il-bdiewa jaqilgħu l-għajxien
Bħalma jenfasizza d-Dokument ta’ Riflessjoni tal-Kummissjoni dwar il-Ġejjieni tal-Finanzi tal-UE, il-pagamenti diretti jxejnu parzjalment id-distakk bejn id-dħul agrikolu u d-dħul f’setturi ekonomiċi oħra. Dawn jipprovdu lqugħ importanti għad-dħul, jiżguraw li jkun hemm attività agrikola fil-partijiet kollha tal-Unjoni, inkluż fiż-żoni b’restrizzjonijiet naturali (li jirċievu pagamenti tad-dħul ukoll mill-Politika tal-Iżvilupp Rurali) u li jinkisbu diversi benefiċċji ekonomiċi, ambjentali u soċjali assoċjati, inkluż il-provvista tal-beni pubbliċi. Għalhekk, il-pagamenti diretti jibqgħu parti essenzjali mill-PAK b’konformità mal-obbligi tat-Trattat tal-UE.
Il-Grafika 6
Għalkemm b’mod ġenerali, ir-rwol tal-pagamenti diretti biex ikun stabbilizzat id-dħul tal-bdiewa hu aċċettat, xi drabi l-fatt li 20 % tal-bdiewa jirċievu 80 % tal-pagamenti jqanqal akkużi ta’ “inġustizzja”. Dawn iċ-ċifri juru li f’din is-sistema, il-pagamenti huma marbuta mal-art li hija kkonċentrata fost minoranza ta’ bdiewa. Nofs il-benefiċjarji tal-PAK huma azjendi agrikoli żgħar ħafna, u ħafna mill-pagamenti jirċevuhom l-azjendi agrikoli professjonali tal-familja ta’ daqs medju; madankollu, jenħtieġ titħeġġeġ distribuzzjoni aktar bilanċjata tal-appoġġ. Il-pagamenti diretti jwettqu l-missjoni tagħhom b’mod aktar effettiv u effiċjenti jekk jiġu ssimplifikati u mmirati aħjar. Iżda l-bidla trid tħares waħda mill-assi ewlenin tal-politika: il-protezzjoni tas-suq intern li l-PAK ħolqot matul is-snin u li qed jiffunzjona sew.
Il-Grafika 7
Biex il-pagamenti diretti jiġu mmirati b’mod aktar effettiv ħalli jkun żgurat dħul lill-bdiewa kollha madwar l-UE, kif jiddikjara d-Dokument ta’ Riflessjoni msemmi hawn fuq, jenħtieġ li jiġu mistħarrġa dawn il-possibbiltajiet li ġejjin, li mhumiex eżawrjenti,, ħalli jkun żgurat appoġġ ġust u mmirat aħjar għad-dħul tal-bdiewa:
–Limitu massimu obbligatorju għall-pagamenti diretti b’mod li jitqies is-suq tax-xogħol ħalli jkunu evitati l-effetti negattivi fuq l-impjiegi;
–Jistgħu jiddaħħlu wkoll xi pagamenti digressivi bħala mezz biex jonqos l-appoġġ lil azjendi agrikoli akbar;
–Enfasi akbar fuq pagament ridistributtiv ħalli jkun jista’ jingħata appoġġ b’mod immirat, pereżempju, lill-azjendi agrikoli żgħar u medji;
–Ikun żgurat li l-appoġġ hu mmirat lejn bdiewa ġenwini, b’enfasi fuq dawk li huma attivi fil-biedja biex jaqilgħu l-għajxien tagħhom.
Fl-istess ħin, il-PAK jeħtieġ taqdi r-rwol tagħha skont il-prinċipji ta’ “Ugwaljanza bejn il-Membri tagħha, kbar jew żgħar, fil-Lvant jew fil-Punent, tat-Tramuntana jew tan-Nofsinhar”, li kien fakkar il-President Juncker fid-Diskors tiegħu dwar l-Istat tal-Unjoni tal-2017. F’dan is-sens, fl-appoġġ tal-PAK jenħtieġ tnaqqas id-differenzi bejn l-Istati Membri. Għalkemm jenħtieġ li jingħarfu d-diversità wiesgħa tal-ispejjeż relattivi tax-xogħol u tal-art u l-potenzjali agronomiċi differenti madwar l-UE, il-bdiewa kollha tal-UE qed jaffaċċjaw sfidi simili.
3.2.2.Ninvestu biex il-bdiewa jmorru aħjar fis-suq
Il-PAK jenħtieġ taqdi rwol akbar biex tgħin lill-bdiewa jaqilgħu aktar flus mis-suq. Hu ċar li hemm bżonn tingħata spinta lill-investimenti fl-azjendi agrikoli għal ristrutturar, modernizzazzjoni, innovazzjoni, diversifikazzjoni u użu ta’ teknoloġiji ġodda u opportunitajiet diġitali, bħalma huma l-agrikoltura ta’ preċiżjoni, l-użu tal-big data u l-enerġija nadifa ħalli jitjiebu s-sostenibbiltà, il-kompetittività u r-reżiljenza tal-azjendi agrikoli individwali, fosthom kontra l-impatti negattivi tat-tibdil fil-klima. Il-pożizzjoni tal-bdiewa fil-katina tal-ikel hi fattur importanti li se jiġi indirizzat ukoll bil-proposta skedata għal titjib fil-katina tal-provvista tal-ikel tal-UE 10 . Barra minn hekk, hemm bżonn ċerti riflessjonijiet oħra dwar ir-rwol u l-funzjonament effiċjenti fejn jidħlu l-organizzazzjonijiet tal-produtturi agrikoli. L-organizzazzjonijiet tal-produtturi li huma rikonoxxuti jistgħu jkunu mezz siewi biex il-bdiewa jsaħħu l-pożizzjoni ta’ negozjar tagħhom fil-katina tal-valur u biex jikkoperaw bejniethom ħalli jnaqqsu l-ispejjeż u jtejbu l-kompetittività tagħhom u jmorru aħjar fis-suq. L-organizzazzjonijiet tal-produtturi huma rilevanti, b’mod partikolari għall-bdiewa żgħar, u għalhekk hu importanti li dawn ikunu organizzati biex joffrulhom l-opportunitajiet. Il-ktajjen tal-valur rurali sostenibbli emerġenti f’ċerti oqsma bħalma huma l-industriji b’bażi bijoloġika, il-bijoenerġija u l-ekonomija ċirkolari, kif ukoll l-ekoturiżmu, joffru opportunitajiet lill-bdiewa u lin-negozji rurali biex jiddiversifikaw in-negozju tagħhom, jipproteġu lilhom infushom mir-riskji u jiksbu dħul addizzjonali: il-politika jenħtieġ tiffoka dejjem aktar fuq l-appoġġ lil sforzi bħal dawn.
Jenħtieġ li l-prestazzjoni tal-appoġġ għall-investimenti bil-PAK titjieb ukoll permezz ta’ integrazzjoni aħjar tal-pariri kummerċjali u l-promozzjoni tal-investimenti u l-mekkaniżmi kollettivi biex jinħolqu sinerġiji effettivi mar-riċerka u l-innovazzjoni. Id-distakk attwali fl-investiment fl-agrikoltura jeħtieġ jiġi indirizzat, anke b’aktar użu ta’ strumenti finanzjarji innovattivi li jqisu l-karatteristiċi speċifiċi tal-biedja kif ukoll aktar proġetti integrati li jgħaqqdu diversi strumenti tal-UE (il-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi, il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej). Il-ħidma li tissokta mal-Bank Ewropew tal-Investiment (il-BEI) tista’ twitti t-triq.
3.2.3.Il-Ġestjoni tar-Riskju
Peress li l-PAK għandha aktar orjentazzjoni tas-suq, iż-żieda fl-esponiment tas-suq wasslet għal aktar riskji ta’ volatilità fil-prezzijiet u pressjoni dejjem akbar fuq id-dħul. Ir-riskji ġejjin ukoll mit-tibdil fil-klima, miż-żieda fil-frekwenza u fis-severità tal-avvenimenti estremi assoċjati u miż-żieda fil-frekwenza tal-kriżijiet sanitarji u fitosanitarji li jolqtu lill-bhejjem u l-assi agronomiċi tal-UE. Filwaqt li l-bdiewa, bħala intraprendituri, huma fl-aħħar mill-aħħar responsabbli biex ifasslu l-istrateġiji fl-azjendi tagħhom stess, hu importanti li jinħoloq qafas sod għas-settur tal-biedja biex jevita u jindirizza r-riskji u l-kriżijiet, bil-għan li tiżdied ir-reżiljenza tiegħu u fl-istess waqt jingħataw l-inċentivi t-tajba biex jittieħdu bosta inizjattivi privati.
Il-Grafika 8
Il-PAK diġà toffri sett ta’ għodda fl-għamla ta saffi biex lill-bdiewa jgħinuhom jevitaw u jimmaniġġaw ir-riskji, li jvarjaw minn pagamenti diretti u intervent fis-suq għal kumpensi ta’ wara l-kriżijiet, u l-miżuri attwali tat-tieni pilastru, b’mod partikolari l-Għodda għall-Istabbilizzazzjoni tad-Dħul (IST) u appoġġ ta’ assigurazzjoni. Pereżempju, l-għodod għall-istabbilizzazzjoni li jkunu speċifiċi għas-setturi u li jkollhom livell ta’ attivazzjoni ta’ 20 % għat-telf fid-dħul, jistgħu jkunu effettivi. Hu importanti li jitqies jekk għandhiex tibqa’ taġġusta t-tfassil tagħha biex tiffunzjona aħjar. Minbarra dan, jenħtieġ jiġi esplorat kif il-possibbiltajiet eżistenti fir-rigward tal-ġestjoni tar-riskju jistgħu jiġu sfruttati aħjar, pereżempju permezz ta’ indiċijiet li jkejlu t-telf fid-dħul tal-azjendi agrikoli, biex jonqsu l-burokrazija u l-ispejjeż.
Jista’ jitjieb il-mod kif il-komunità tal-biedja tifhem u tikkunsidra l-istrumenti tal-ġestjoni tar-riskji inġenerali u b’mod partikolari tal-assigurazzjoni agrikola. It-taħriġ fl-iżvilupp rurali, l-inizjattivi tat-trasferiment tal-għarfien u l-inklużjoni fis-servizz ta’ konsulenza jagħtu l-opportunità biex jiżdied l-għarfien dwar il-benefiċċji ta’ dawk is-sistemi.
Fi żmien qasir se titwaqqaf pjattaforma permanenti fil-livell tal-UE dwar il-ġestjoni tar-riskji biex il-bdiewa, l-awtoritajiet pubbliċi u l-partijiet konċernati jkollhom forum biex jaqsmu l-esperjenzi u l-aqwa prattiki bejnietom bil-għan li titjieb l-implimentazzjoni tal-għodod attwali u li jinġabar tagħrif għall-iżviluppi tal-politika futura.
Fl-istess ħin, ta’ min wieħed jesplora kif jista’ jiġi żviluppat aktar approċċ integrat u koerenti għall-prevenzjoni, il-ġestjoni u r-reżiljenza tar-riskji, li b’mod kumplimentari tħallat l-interventi fil-livell tal-UE mal-istrateġiji tal-Istati Membri u l-istrumenti tas-settur privat li jindirizzaw l-istabbiltà fid-dħul u r-riskji klimatiċi. F’dan il-kuntest, approċċ flessibbli hu kundizzjoni meħtieġa biex ikunu jistgħu jitfasslu soluzzjonijiet apposta skont it-tipi differenti ta’ ħtiġijiet reġjonali u settorjali tal-bdiewa u biex jingħata appoġġ lill-orjentazzjoni tas-suq tagħhom.
Iżda jenħtieġ jiġu esplorati mogħdijiet ġodda. L-istrumenti finanzjarji li jistimolaw il-fluss tal-kapital privat jistgħu jgħinu biex jixxejjen in-nuqqas temporanju ta’ flussi ta’ flus. Jistgħu ikunu previsti wkoll xi miżuri kumplimentari oħra għall-għodod attwali tal-ġestjoni tar-riskju, fosthom appoġġ għar-riassigurazzjoni ta’ fondi mutwi jew inċentivi għal tfaddil ta’ prekawzjoni.
Lil hinn mill-għodod tal-PAK, ċerti azzjonijiet fil-livell tal-Istati Membri jistgħu jgħinu diment li jkunu kompatibbli mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat. Pereżempju, dan jikkonċerna xi dispożizzjonijiet fil-politika dwar it-tassazzjoni, li bħalissa qed jaqtgħu qalb il-bdiewa milli jfaddlu waqt siegħa tajba biex jaħsbu għal żmien iebes.
3.3.Intejbu l-kura ambjentali u l-azzjoni klimatika, u nagħtu sehemna biex jintlaħqu l-għanijiet ambjentali u klimatiċi tal-UE
It-tibdil fil-klima u r-restrizzjonijiet fuq ir-riżorsi naturali se jkomplu jaffettwaw lill-biedja u joħolqu sfidi għas-sigurtà tal-ikel. Il-miri għall-klima u l-enerġija għall-2030 jistabbilixxu għanijiet ambizzjużi. Bħal kull settur ieħor, l-agrikoltura jenħtieġ tagħti kontribut ġust biex jintlaħqu dawn il-miri, kif jispjegaw il-proposti tal-Kummissjoni dwar il-Kondiviżjoni tal-Isforzi u l-Użu tal-Art, it-Tibdil tal-Użu tal-Art u tal-Forestrija (LULUCF). Fl-istess waqt, l-agrikoltura hi wieħed mill-aktar setturi vulnerabbli għat-tibdil fil-klima. L-iskarsezza tal-ilma, it-tibdil fit-tendenzi tax-xita, iż-żidiet u l-varjazzjoni fit-temperatura globali, iż-żieda fl-intensità u l-frekwenza ta’ estremi relatati mal-klima, il-preżenza u l-persistenza ta’ pesti u mard (ġodda), u r-riskji ta’ nirien diġà huma sfida għall-prattiki u l-produzzjoni attwali tal-agrikoltura u tal-forestrija. Madankollu, il-bdiewa u l-forestiera mhumiex biss utenti tar-riżorsi naturali iżda amministraturi indispensabbli tal-ekosistemi, tal-ħabitats u tal-pajsaġġi. Jenħtieġ li PAK ġdida tkun tixhed ambizzjoni akbar u tiffoka iżjed fuq ir-riżultati b’rabta mal-effiċjenza fl-użu tar-riżorsi, il-ħarsien tal-ambjent u l-azzjoni klimatika.
Il-PAK tal-futur jenħtieġ tuża s-sejbiet tar-riċerka bl-aqwa mod, tiżgura li l-għarfien jixtered u jitwettaq, u tappoġġa l-proliferazzjoni tat-teknoloġiji moderni biex iżżid kemm jista’ jkun il-kontribut tal-agrikoltura għall-għanijiet tal-UE u dinjin. Parti mit-tweġiba hi biedja intelliġenti fejn tidħol il-klima, imwieżna b’taħriġ, pariri u innovazzjoni; iżda din teħtieġ politika agrikola b’impenn sod biex jinħolqu beni pubbliċi u servizzi tal-ekosistema relatati mal-ħamrija, l-ilma, il-bijodiversità, il-kwalità tal-arja, l-azzjoni klimatika u l-għoti ta’ faċilitajiet tal-pajsaġġ. Hu importanti wkoll li l-kontribut tal-PAK għal dawn l-għanijiet ikun strateġiku u jkun jista’ jitkejjel.
L-arkitettura ekoloġika attwali tal-PAK, li qabelxejn tistrieħ fuq l-implimentazzjoni kumplimentari ta’ tliet strumenti ta’ politika distinti – il-kundizzjonalità, il-pagamenti diretti ekoloġiċi u l-miżuri agroambjentali u klimatiċi volontarji, se tinbidel u kull operazzjoni se tiġi integrata f’approċċ aktar immirat, aktar ambizzjuż u daqstant ieħor flessibbli. Bil-mudell il-ġdid tal-implimentazzjoni, l-Istati Membri se jkunu jistgħu jfasslu taħlita ta’ miżuri obbligatorji u fakultattivi fil-Pilastru I u fil-Pilastru II biex jilħqu l-għanijiet ambjentali u klimatiċi ddefiniti fil-livell tal-UE. L-Istati Membri se jkun jeħtiġilhom jiddefinixxu miri kwantifikati li jiżguraw li jintlaħqu l-għanijiet ambjentali u klimatiċi ddefiniti fil-livell tal-UE. L-Istati Membri se jkollhom il-flessibbiltà li jifformulaw pjanijiet strateġiċi biex ikunu jistgħu jissodisfaw il-ħtiġijiet ambjentali u klimatiċi fil-livell lokali. Jenħtieġ jiġi mistħarreġ kif ir-riżultati jistgħu jittejbu permezz ta’ rekwiżit obbligatorju għall-UE kollha li jiġi stabbilit pjan ta’ ġestjoni tan-nutrijenti u li jingħataw inċentivi għall-agrikoltura ta’ preċiżjoni, bħala parti minn pjan strateġiku tal-PAK tal-Istati Membri. Il-Kummissjoni se tesplora, fost l-oħrajn, kif se tipprevedi miżuri li jagħtu valur ambjentali miżjud kbir lill-UE, bħal pereżempju l-konservazzjoni tal-mergħat permanenti, u l-ħolqien u ż-żamma tal-karatteristiċi tal-pajsaġġi, l-agrikoltura fiż-żoni b’limitazzjonijiet naturali, il-biedja organika, u skemi individwali jew kollettivi mmirati għas-saħħa tal-ħamrija, il-bijodiversità u l-ġestjoni tal-baċiri idrografiċi.
L-għoti ta’ appoġġ għad-dħul lill-bdiewa se jsir bil-patt u l-kundizzjoni li l-impriża tagħhom tħaddem prattiki klimatiċi u ambjentali, li jsiru r-referenza għal aktar prattiki volontarji ambizzjużi. Din il-kundizzjonalità l-ġdida se tiddependi fuq l-implimentazzjoni ta’ sett issimplifikat ta’ kundizzjonijiet ambjentali u klimatiċi, li jipprovdu beni pubbliċi ambjentali u klimatiċi. Dawn il-prattiki jiġu ddefiniti iżjed mill-Istati Membri biex jitqiesu aħjar is-sitwazzjoni speċifika, ir-riskji klimatiċi u l-ħtiġijiet tagħhom, filwaqt li jkun żgurat li dawn il-prattiki jikkontribwixxu kif jixraq għall-għanijiet miftiehma fil-livell tal-UE. L-Istati Membri jridu jiżguraw li jintlaħqu l-miri miftiehma u jissorveljaw il-prestazzjoni b’mod sod u kredibbli. Aktar benefiċċji ambjentali/klimatiċi se jinkisbu bi skemi volontarji fil-livell tad-dħul u bi skemi agroambjentali klimatiċi aktar ambizzjużi li bihom l-Istati Membri/ir-reġjuni jkunu jistgħu jimmiraw it-tħassib speċifiku tagħhom.
Approċċ bħal dan se jwassal għal simplifikazzjoni – saff wieħed ta’ rekwiżiti għall-pagamenti diretti, sett uniku ta’ regoli tal-ġestjoni u tal-kontroll, u inqas piż amministrattiv lill-Istat Membru u lill-bidwi. B’aktar sussidjarjetà se jitneħħa l-approċċ ta’ universalità u se tkun żgurata rabta ambjentali ċara għall-azzjonijiet meħuda. Madankollu, biex tkun żgurata l-koerenza mal-għanijiet ġenerali tal-UE, kull azzjoni u mira tal-Istat Membru se tapprovaha l-Kummissjoni fil-qafas tal-UE maqbul bħala parti mill-pjan strateġiku tal-PAK.
Il-prestazzjoni ġenerali tal-arkitettura ekoloġika l-ġdida jenħtieġ tħeġġeġ approċċi koperattivi/kollettivi, li jinvolvu lill-Bdiewa u lill-Partijiet Konċernati f’implimentazzjoni orjentata lejn ir-riżultati ta’ beni pubbliċi ambjentali u klimatiċi u li jiżviluppaw skemi li jintegraw il-provvista ta’ investimenti fl-għarfien u fl-ambjent.
3.4.Insaħħu n-nisġa soċjoekonomika taż-żoni rurali
3.4.1.It-tkabbir u l-impjiegi fiż-żoni rurali
Ħafna żoni rurali fl-UE jġarrbu problemi strutturali, fosthom in-nuqqas ta’ opportunitajiet ta’ impjiegi attraenti, in-nuqqas tal-ħiliet, in-nuqqas ta’ investimenti fil-konnettività u fis-servizzi bażiċi u l-eżodu sinifikanti taż-żgħażagħ. F’Unjoni ta’ ugwaljanza, il-politiki tal-UE jridu jindirizzaw aħjar il-potenzjal u l-aspirazzjonijiet taċ-ċittadini u tal-komunitajiet rurali. Il-PAK, u b’mod partikolari l-Politika tal-Iżvilupp Rurali, taqdi rwol importanti li tippromwovi l-impjiegi u t-tkabbir u tħares il-kwalità ambjentali taż-żoni rurali.
Hu essenzjali li jsiru investimenti tal-UE u nazzjonali konġunti fl-infrastruttura u fl-iżvilupp naturali u tal-kapital uman ħalli jingħata appoġġ għal impjiegi sostenibbli u ta’ kwalità fiż-żoni rurali. Jenħtieġ li l-komunitajiet rurali jkollhom aċċess aħjar għas-servizzi pubbliċi, il-kura tas-saħħa, it-taħriġ vokazzjonali, il-programmi tal-iżvilupp ta’ ħiliet ġodda speċjalment fil-qasam diġitali, l-edukazzjoni ta’ kwalità u l-konnettività.
Il-PAK hi waħda mill-bosta politiki tal-UE li tikkontribwixxi għall-prosperità fiż-żoni rurali u din għandha ttejjeb il-kumplimentarjetà tagħha ma’ politiki oħrajn tal-UE bħall-Politika ta’ Koeżjoni – li tipprovdi wkoll finanzjament sostanzjali tal-UE fiż-żoni rurali – u l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa kif ukoll fondi u strateġiji nazzjonali. Koordinazzjoni aħjar bejn dawn il-politiki twassal għal mekkaniżmi ta’ implimentazzjoni aktar sempliċi u anqas burokrazija għall-amministrazzjonijiet u ċ-ċittadini.
Bi ktajjen tal-valur rurali ġodda, bħall-enerġija nadifa, il-bijoekonomija emerġenti, l-ekonomija ċirkolari u l-ekoturiżmu, hemm il-potenzjal għal tkabbir u impjiegi fiż-żoni rurali. Il-prodotti sekondarji tas-settur agroalimentari u tal-forestrija jistgħu jagħtu valur ġdid bħala kontribut għall-industriji tal-bijoenerġija u għall-industriji b’bażi bijoloġika, filwaqt li d-demel jista’ jsir bijogass u fertilizzant, u b’hekk jappoġġa t-tranżizzjoni tal-enerġija u r-riċiklaġġ usa’ tan-nutrijenti. Dan jikkontribwixxi wkoll għas-sostituzzjoni tar-riżorsi u l-materjali li jniġġsu aktar u li mhumiex rinnovabbli, u jgħin biex jonqsu t-telf u l-ħela tal-ikel. L-agrikoltura u l-forestrija sostenibbli huma żewġ setturi strateġiċi biex jissawwar dan il-potenzjal.
Għalhekk jenħtieġ li t-tkabbir tal-bijoekonomija b’mudell tan-negozju sostenibbli jsir prijorità għall-pjanijiet strateġiċi tal-PAK, u jappoġġa l-istrateġija tal-ekonomija ċirkolari tal-UE u l-iżvilupp ta’ mudelli tan-negozju ġodda li minnhom jibbenefikaw il-bdiewa u l-forestiera filwaqt li joħolqu impjiegi ġodda. Barra minn hekk, dan jixpruna l-potenzjal tal-PAK li tikkontribwixxi għall-Unjoni tal-Enerġija u għall-Politika Industrijali tal-UE billi tippromwovi l-produzzjoni ta’ enerġija nadifa u effiċjenti, inkluż il-mobilizzazzjoni ta’ bijomassa sostenibbli fir-rigward tal-prinċipji ewlenin tal-istrateġija tal-ekonomija ċirkolari tal-UE. Jenħtieġ li l-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi u strumenti finanzjarji oħra jingranaw aktar appoġġ minn Programmi tal-Iżvilupp Rurali ħalli jipprovdu self fuq terminu taż-żmien itwal u bi prezz baxx għall-intraprendituri li huma lesti li jinvestu fiż-żoni rurali.
Il-Grafika 9
Waħda mill-prijoritajiet għal din il-ħidma konġunta futura mifruxa f’oqsma ta’ politika hi l-iżvilupp ta’ “Irħula Intelliġenti” madwar l-Unjoni kollha. Dan il-kunċett emerġenti li bħalissa qed jiżviluppa permezz ta’ għadd ta’ inizjattivi u proġetti pilota, se jgħin lill-komunitajiet lokali biex jindirizzaw kwistjonijiet ta’ konnettività inadegwata tal-broadband, opportunitajiet tal-impjiegi u għoti ta’ servizzi b’mod ċar u komprensiv. Il-Kummissjoni hi impenjata li ssaħħaħ l-appoġġ għall-komunitajiet rurali u għall-awtoritajiet lokali li jixtiequ jiżviluppaw Irħula Intelliġenti permezz ta’ tiswir tal-kapaċitajiet, appoġġ għall-investimenti, netwerking u b’għodod innovattivi ta’ finanzjament biex jitjiebu l-ħiliet, is-servizzi u l-infrastruttura.
Hemm bżonn jissokta l-investiment tal-UE u nazzjonali konġunt fl-iżvilupp tal-kapital uman fiż-żoni rurali biex jingħata appoġġ lil impjiegi sostenibbli u ta’ kwalità u biex in-nies li jgħixu f’dawn l-inħawi jingħataw għajnuna ħalli jilħqu l-potenzjal tagħhom, u l-potenzjal tal-komunità tagħhom, billi jkollhom l-għajnuna biex jiksbu ħiliet ġodda u jkollhom aċċess aħjar għal servizzi essenzjali ta’ kwalità, inkluż aċċess għal edukazzjoni ta’ kwalità.
L-approċċ LEADER minn isfel għal fuq u mmexxi lokalment wera li hu mezz effettiv biex jissawru l-kapaċitajiet lokali u jitħeġġu l-inklużjoni soċjali, it-tnaqqis fil-faqar u l-ħolqien tal-impjiegi fl-ekonomija lokali. Hemm bżonn sinerġiji u koordinazzjoni aħjar mal-awtoritajiet muniċipali u mal-aġenziji lokali ħalli l-potenzjal rurali jiġi mobilizzat għalkollox.
B’din il-politika tal-iżvilupp rurali, il-PAK hi l-“mutur rurali” tal-Unjoni. Madankollu, filwaqt li kull politika makro u settorjali għandha impatt potenzjali fuq il-komunitajiet rurali u ħafna fondi tal-UE, bil-kapaċità li tippromwovi l-prosperità rurali, din il-kapaċità għar-riġenerazzjoni rurali mhux dejjem tkun massimizzata. Għaldaqstant, il-Kummissjoni hi impenjata li tippromwovi mekkaniżmu rilevanti għaż-żoni rurali, li b’mod sistematiku jirrevedi l-politiki rilevanti minn perspettiva rurali u jqis l-impatti possibbli fuq il-komunitajiet rurali.
3.4.2.Nattiraw bdiewa ġodda
Settur agrikolu ta’ prosperità jista’ jinħoloq biss jekk issir il-bidla vera tal-ġenerazzjoni: il-komunità agrikola tagħna, li tant qed tixjieħ, teħtieġ demm ġdid biex is-settur ikun aktar dinamiku u miftuħ għat-trasformazzjonijiet teknoloġiċi ta’ żmienna. Iżda l-bdiewa żgħażagħ u parteċipanti ġodda oħrajn qed isibu bosta ostakli biex jibdew attività agrikola, fosthom ostakli ekonomiċi bħall-prezzijiet għaljin tal-art u ostakli soċjetali bħall-perċezzjoni li l-biedja mhix attraenti jew sengħa antikwata, xi drabi mingħajr protezzjoni soċjali xierqa.
Il-Grafika 10
Jenħtieġ li t-tiġdid ġenerazzjonali jsir prijorità f’qafas ta’ politika ġdid, iżda jrid jingħaraf li l-Istati Membri jinsabu fl-aqwa pożizzjoni biex jistimulaw it-tiġdid ġenerazzjonali permezz tas-setgħat tagħhom fejn jidħlu r-regolamenti dwar l-artijiet, il-liġi tas-suċċessjoni jew l-ippjanar territorjali 11 . Filwaqt li jitqies dan kollu, hemm bżonn titjieb il-konsistenza bejn l-azzjonijiet tal-UE u dawk nazzjonali. Jenħtieġ li l-PAK tagħti ċerta flessibbiltà lill-Istati Membri biex ifasslu skemi apposta li jirriflettu l-ħtiġijiet speċifiċi tal-bdiewa żgħażagħ tagħhom. Is-sistema l-ġdida tal-implimentazzjoni se tiffaċilita l-azzjonijiet tal-Istati Membri li jgħinu lill-bdiewa żgħażagħ. Il-pjanijiet strateġiċi tal-PAK jistgħu jinkludu appoġġ għall-iżvilupp tal-ħiliet, l-għarfien, l-innovazzjoni, l-iżvilupp tan-negozju u l-appoġġ għall-investiment. L-Organizzazzjonijiet tal-Produtturi jistgħu jaqdu rwol importanti hawnhekk. Għal aktar opportunitajiet tat-tagħlim barra mill-pajjiż għaż-żgħażagħ li jgħixu fiż-żoni rurali, jenħtieġ jissaħħu l-possibbiltajiet ta’ skambju bl-Erasmus għall-bdiewa żgħażagħ.
L-istabbiliment fil-qasam agrikolu jimplika riskju kbir bi ħtiġijiet kbar ta’ kapital u nuqqas ta’ ċertezza fid-dħul. Jenħtieġ li l-PAK tgħin biex jittaffa dan ir-riskju fl-ewwel snin mill-bidu tan-negozju agrikolu billi tipprovdi sistema pan-Ewropea ta’ appoġġ għall-ewwel installazzjoni bl-appoġġ meħtieġ b’mod aktar sempliċi u mmirat aħjar: dan jista’ jinkiseb bi proċedura simplifikata ta’ pagament top-up għall-parteċipanti ġodda (imfassla mill-Istati Membri skont il-ħtiġijiet speċifiċi) u/jew it-tisħiħ jew it-twessigħ tal-pagamenti f’somma waħda attwali.
Jenħtieġ jeħfief l-aċċess għall-istrumenti finanzjarji li jappoġġaw l-investimenti fl-azjendi agrikoli u l-kapital tax-xogħol, u jiġi addattat aħjar għall-ħtiġijiet tal-investimenti u għall-profili aktar riskjużi tal-parteċipanti ġodda. L-appoġġ lill-ġenerazzjoni l-ġdida tal-bdiewa jista’ jiġi kkombinat b’inċentivi xierqa li jiffaċilitaw it-tmiem tal-ġenerazzjoni anzjana u jżidu l-mobbiltà tal-art. Barra minn hekk, hemm ħtieġa dejjem aktar li jitwieżnu l-azzjonijiet li jistimulaw it-trasferiment tal-għarfien bejn il-ġenerazzjonijiet (permezz ta’ sħubijiet u mudelli ġodda tan-negozju) u jiffaċilitaw l-ippjanar tas-suċċessjoni (jiġifieri servizzi ta’ konsulenza, mentoraġġ u tħejjija ta’ “pjanijiet tas-suċċessjoni tal-azjendi agrikoli”).
3.5.Nindirizzaw it-tħassib taċ-ċittadini b’rabta mal-produzzjoni agrikola sostenibbli, inkluż is-saħħa, in-nutrizzjoni, il-ħela tal-ikel u t-trattament xieraq tal-annimali.
Il-PAK hi waħda mill-politiki tal-UE li tirreaġixxi għall-aspettattivi tas-soċjetà fejn jidħol l-ikel, l-aktar rigward is-sikurezza tal-ikel, il-kwalità tal-ikel, u l-istandards ambjentali u tat-trattament xieraq tal-annimali. Il-bdiewa huma l-gwardjani vera tas-sistemi tal-produzzjoni tal-ikel; u l-kontribut tagħhom għal katina tal-ikel sostenibbli hu kruċjali.
Anki ċ-ċittadini qed kulma jmur jagħtu valur akbar lill-aċċess għal varjetà wiesgħa ta’ ikel li jġib benefiċċji usa’ għas-soċjetà, bħall-prodotti organiċi, il-prodotti b’indikazzjonijiet ġeografiċi, l-ispeċjalitajiet lokali u l-ikel innovattiv. B’sinerġija ma’ politiki oħra tal-UE, il-PAK trid tibqa’ tirreaġixxi għal dan it-tħassib, pereżempju billi timmodernizza r-regoli organiċi, tibqa’ taħdem biex l-indikazzjonijiet ġeografiċi jkunu aktar attraenti għall-bdiewa u l-konsumaturi u aktar faċli li jiġu mmaniġġati, jew tappoġġa l-għanijiet tad-Direttiva dwar l-Użu Sostenibbli tal-Pestiċidi 12 . Jeħtieġ li l-PAK issir aktar kapaċi tindirizza kwistjonijiet kritiċi tas-saħħa bħal dawk relatati mar-reżistenza għall-antimikrobiċi (AMR) ikkawżata minn użu mhux xieraq tal-antibijotiċi. B’konformità ma’ approċċ ambizzjuż u komprensiv fir-rigward tas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali – kif inkorporat bil-kunċett “Saħħa Waħda” 13 – din jenħtieġ tippromwovi wkoll l-użu ta’ teknoloġiji ġodda, ir-riċerka u l-innovazzjoni biex jonqsu r-riskji għas-saħħa pubblika.
Bl-istess mod, il-PAK tista’ tgħin lill-bdiewa biex itejbu l-applikazzjoni tar-regoli tal-UE dwar it-trattament xieraq tal-annimali u biex tkompli żżid l-istandards permezz ta’ inizjattivi volontarji mmirati biex jippromwovu l-valur tas-suq tat-trattament xieraq tal-annimali fl-UE u lil hinn.
Jenħtieġ li l-PAK tibqa’ tappoġġa l-produzzjoni b’karatteristiċi speċifiċi u ta’ valur permezz tal-Iżvilupp Rurali, u tippromwovi u ttejjeb ir-rikonoxximent internazzjonali tagħha. Il-PAK taqdi rwol ukoll fil-promozzjoni ta’ nutriment aktar tajjeb għas-saħħa, li jgħin biex tonqos il-problema tal-obeżità u n-nutrizzjoni ħażina, biex il-prodotti b’valur nutrittiv bħall-frott u l-ħaxix isiru aktar faċilment disponibbli għaċ-ċittadini tal-UE. Eżempju tajjeb huma l-iskemi tal-iskejjel li jissussidjaw frott, ħaxix u prodotti tal-ħalib fl-iskejjel, u li dawn l-iskemi jintużaw biex jippromwovu attivitajiet fil-klassijiet relatati man-nutrizzjoni sana. Jenħtieġ li l-kampanji li jippromwovu l-prattiki ta’ dieta sana u li jżidu l-konsum tal-frott u l-ħaxix ikunu punt fokali għall-attivitajiet ta’ promozzjoni tal-PAK.
L-għażliet tal-ikel li jagħmlu l-konsumaturi jiddependu fuq għadd ta’ fatturi li jmorru lil hinn mill-kompetenzi tal-PAK. Għaldaqstant l-aktar rwol importanti għall-politika hu li tgħin lill-bwieda jantiċipaw l-iżviluppi fid-drawwiet tad-dieta u jaġġustaw il-produzzjoni tagħhom skont is-sinjali tas-suq u d-domanda tal-konsumaturi. It-tisħiħ tat-trijangolu tal-għarfien fl-agrikoltura u r-rabtiet aħjar ma’ inizjattivi rilevanti bħalma huma s-Sħubija Alimentari tal-Istitut Ewropew għall-Innovazzjoni u t-Teknoloġija u l-istrateġija tar-riċerka tal-UE dwar l-Ikel fl-2030 se jgħinu wkoll biex jiżdied kemm jista’ jkun il-kontribut tal-PAK biex is-sistema tal-ikel tagħna tibqa’ rilevanti għall-ġejjieni. .
Fl-aħħar nett, il-PAK tista’ tgħin biex jonqsu t-telf u l-ħela tal-ikel billi tistimula prattiki aħjar tal-produzzjoni u tal-ipproċessar (bħal pereżempju tippromwovi teknoloġiji ġodda li jtawlu l-ħajja tal-prodotti li jeħżienu jew li jlaqqgħu aħjar il-provvista u d-domanda b’aktar trasparenza) u billi tappoġġa inizjattivi li jbiddlu d-drawwiet tradizzjonali ta’ konsum ta’ kabbar-uża-armi f’bijoekonomija ċirkolari.
4.Id-dimensjoni globali tal-PAK
Il-PAK hi politika għall-UE iżda bla dubju għandha implikazzjonijiet u rabtiet dinjin. Meta jkunu qed jittieħdu d-deċiżjonijiet dwar il-ġejjieni ta’ din il-politika, trid tingħata attenzjoni mill-qrib lil dawn. Ir-rabtiet bejn il-PAK u l-Għanijiet tal-Iżvilupp Sostenibbli jinsabu fil-Grafika 3. L-UE hi impenjata li tappoġġa lill-pajjiżi sħab biex jilħqu l-istess għanijiet permezz ta’ politiki u strumenti esterni. Għalhekk, qed taħdem biex tittieħed azzjoni koerenti bejn il-politiki tagħha b’konformità mal-Aġenda 2030, u skont l-impenn tagħha li żżid il-koerenza tal-politiki għall-iżvilupp sostenibbli 14 . Din tal-aħħar teħtieġ li jitqiesu l-għanijiet tal-koperazzjoni tal-iżvilupp fil-politiki li aktarx jolqtu lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw.
F’dan ir-rigward, il-PAK hi u se tibqa’ tkun koerenti mal-politika tal-iżvilupp tal-UE 15 , li tirrikonoxxi r-rwol importanti li għandha l-agrikoltura sostenibbli biex jinqered il-faqar u biex isir żvilupp sostenibbli fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw, u tippromwovi wkoll l-iżvilupp ta’ swieq agrikoli u katini tal-valur inklużivi li jkunu ta’ ġid għall-foqra u jinkoraġġixxu lill-agroindustrija biex toħloq l-impjiegi.
4.1.Il-kummerċ
Permezz tal-isforzi tal-UE dwar is-settur tal-agrikoltura u tal-ipproċessar tal-ikel, bl-appoġġ ta’ ftehimiet kummerċjali tal-UE u tal-PAK (inkluż il-politika ta’ promozzjoni tagħha), l-UE hi l-akbar esportatur agroalimentari fid-dinja. B’aktar liberalizzazzjoni tal-kummerċ u b’aktar parteċipazzjoni fil-katini tal-valur dinjin, is-settur agroalimentari tal-UE se jkun jista’ jiżviluppa esportazzjonijiet ferm aktar, biex iwieġeb għad-domanda li qed tikber tal-klassi medja madwar id-dinja, kif ukoll il-bidliet fid-dieta. Għaċ-ċittadini, jekk jiżdied it-tkabbir fil-kummerċ internazzjonali, dan itejjeb l-aċċessibbiltà, il-varjetà u l-affordabbiltà tal-ikel.
Jekk tinżamm l-orjentazzjoni tas-suq tas-settur agroalimentari tal-UE, u l-miżuri tal-PAK jibqgħu kompatibbli mal-liġijiet internazzjonali dwar il-kummerċ, l-UE se jkun jista’ jibqa’ jkollha rwol ewlieni f’korpi internazzjonali bħall-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (id-WTO), u tippromwovi kummerċ miftuħ u dixxiplina stretta fuq il-forom ta’ appoġġ li jfixkel il-kummerċ.
Fl-istess ħin, wieħed ma jistax jinjora l-fatt li ċerti setturi agrikoli speċifiċi ma jifilħux għal liberalizzazzjoni sħiħa tal-kummerċ u għal kompetizzjoni sħiħa mal-importazzjonijiet.. Għalhekk jeħtiġilna nibqgħu nirrikonoxxu kif xieraq u nirriflettu s-sensittività tal-prodotti inkwistjoni waqt in-negozjati kummerċjali u nħufu għal modi li jindirizzaw l-iżbilanċi ġeografiċi tal-vantaġġi u l-iżvantaġġi li jaffettwaw is-settur tal-biedja fl-Unjoni minħabba ftehimiet kummerċjali tal-UE.
Bħalissa, l-UE qed taffaċċja restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni min-naħa ta’ diversi swieq agroalimentari importanti ta’ pajjiżi terzi minħabba ostakli sanitarji u fitosanitarji (SPS) mhux ġustifikati. L-UE se tibqa’ taħdem għal relazzjoni ġusta u bilanċjata mas-sħab kummerċjali tagħha u meta xieraq se tippromwovi l-kunċett “Entità Unika” tal-SPS tal-UE. Fl-ebda każ mhu se jiġu kompromessi l-istandards għoljin tal-UE. Barra minn hekk, permezz tal-għodod differenti ta’ koperazzjoni u assistenza teknika tagħha, l-UE jenħtieġ trawwem aktar koperazzjoni mal-pajjiżi u r-reġjuni sħab tal-UE, b’mod partikolari biex jaffaċċjaw theddidiet fitosanitarji u sanitarji ġodda u emerġenti tal-annimali.
4.2.Il-migrazzjoni
Il-PAK tal-futur trid rwol akbar fejn tidħol l-implimentazzjoni tal-eżitu tas-Summit tal-Belt Valletta 16 , li jindirizza l-kawżi fundamentali tal-migrazzjoni.
Jenħtieġ li l-għarfien u l-esperjenza miksuba mill-proġetti li tappoġġa l-PAK jintużaw biex jiżviluppaw opportunitajiet tal-impjiegi u attivitajiet li jiġġeneraw id-dħul fir-reġjuni tal-oriġini u tat-tranżitu tal-migranti, inkluż permezz tal-proġetti pilota tal-Pjan ta’ Investiment Estern tal-UE għat-taħriġ lill-bdiewa żgħażagħ – bl-involviment ta’ organizzazzjonijiet tal-bdiewa Ewropej. Minbarra dan, jenħtieġ jiġu esplorati wkoll l-iskemi ta’ skambju bejn l-UE u l-Unjoni Afrikana. Il-koperazzjoni fir-riċerka u l-innovazzjoni agrikola trid tissaħħaħ bil-politiki u l-istrumenti rilevanti tal-UE. Il-Kummissjoni hi impenjata wkoll li ssaħħaħ il-koperazzjoni u d-djalogu tal-politika strateġika mal-Unjoni Afrikana dwar kwistjonijiet relatati mal-agrikoltura u l-iżvilupp rurali ħalli tgħin lir-reġjun biex jiżviluppa l-ekonomija agroalimentari tiegħu.
Fl-UE, l-agrikoltura toffri opportunitajiet għall-ħaddiema staġunali.
Barra minn hekk, permezz tal-fergħa tagħha tal-iżvilupp rurali, il-PAK tista’ tgħin lill-migranti legali, b’mod partikolari lir-refuġjati, biex isibu saqajhom u jintegraw fil-komunitajiet rurali. Mill-esperjenza jidher li l-approċċ LEADER/Żvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità hu partikolarment adattat għal dan il-għan.
F’dan il-kuntest, dan l-aħħar il-Kummissjoni Ewropea ppubblikat gwida dwar kif wieħed iħares l-art agrikola (Komunikazzjoni Interpretattiva dwar l-Akkwiżizzjoni ta’ Art Agrikola u l-Liġi tal-Unjoni Ewropea, 2017/C 350/05, 18.10.2017).