52014DC0286

KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

dwar

l-applikazzjoni tad-Direttiva 2009/52/KE tat-18 ta’ Ġunju 2009 li tipprevedi standards minimi għal sanzjonijiet u miżuri kontra min iħaddem lil ċittadini ta’ pajjiżi terzi b’residenza illegali

Fl-2013, 386 230 ċittadin ta’ pajjiżi terzi nstabu li huma preżenti b’mod irregolari fl-UE, filwaqt li fl-2008 kien hemm 608 870[1]. Dan it-tnaqqis jista’ jiġi parzjalment attribwit għall-kriżi ekonomika, li għamlitha aktar diffiċli biex jinstabu impjiegi madwar partijiet kbar tal-Unjoni Ewropea (UE). Madankollu, dan il-fenomenu min-natura tiegħu huwa diffiċli biex jiġi kkwantifikat, peress li l-biċċa l-kbira tal-migranti irregolari jibqgħu ma jinstabux, u l-possibbiltà li jinstab ix-xogħol jibqa’ inċentiv sinifikanti għall-migrazzjoni irregolari fl-UE.

L-impjegar ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi residenti illegalment huwa r-riżultat ta’ migranti li qed ifittxu ħajja aħjar li jilħqu d-domanda minn min iħaddem li lest li jieħu vantaġġ mill-ħaddiema lesti li jidħlu għal impjieg li jetieġ ftit ħiliet, u b’pagi baxxi f’setturi intensivi fix-xogħol bħall-bini, l-agrikoltura, it-tindif, u l-lukandi/tħejjija tal-ikel.

L-impjieg illegali huwa ta’ ħsara f’ħafna modi, u jikkawża nuqqas ta’ kontribuzzjonijiet lejn il-baġits pubbliċi fil-forma ta’ taxxi jew ħlasijiet ta’ sigurtà soċjali, li jissostitwixxi ħaddiema jew in-nuqqas ta' impjiegi għall-ħaddiema permezz ta’ mezzi legali, u jirriżulta f’individwi li jaħdmu taħt kundizzjonijiet perikolużi mingħajr ebda assigurazzjoni.

Id-Direttiva 2009/52/KE[2], li ġiet adottata fit-18 ta’ Ġunju 2009, tfittex li teħodha kontra fattur li jattira li jinstab ix-xogħol. Hija żżid is-sanzjonijiet għal impjieg illegali u ttejjeb il-mekkaniżmi ta’ skoperta, filwaqt li tipprovdi għal miżuri protettivi maħsuba biex isewwu l-inġustizzji mġarrba minn migranti irregolari.

Id-Direttiva tifforma parti minn sett ta’ miżuri meħuda mill-UE biex jiġġieldu b’mod effettiv kontra l-immigrazzjoni irregolari; miżuri oħra jinkludu titjib fil-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi[3], ġestjoni integrata tal-fruntieri operazzjonali, politika tar-ritorn effettiva[4] u leġiżlazzjoni msaħħa għall-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin[5]. Id-Direttiva tikkumplimenta dawn l-aħħar żviluppi ta’ politika fil-qasam tal-migrazzjoni legali, fejn id-Direttiva dwar il-Ħaddiema Staġjonali[6] hija l-aktar eżempju reċenti tal-UE li tiftaħ kanali għall-migrazzjoni legali għal dawk bi kwalifiki baxxi, tipikament f’setturi bħall-agrikoltura u t-turiżmu.

L-Istati Membri kellhom jittrasponu d-Direttiva 2009/52/KE fil-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom sal-20 ta' Lulju 2011[7]. Il-Kummissjoni nediet proċeduri ta’ ksur[8] kontra 20  Stat Membru[9] talli ma għamlux dan fil-ħin, li issa ngħalqu kollha.

Qabel ma adottaw leġiżlazzjoni ta’ traspożizzjoni, l-Italja u l-Lussemburgu permettew għal perjodu li matulu dawk li jħaddmu setgħu jiddikjaraw migranti residenti illegalment li jaħdmu għalihom u, filwaqt li obbligaw il-ħlas ta’ multa u l-issodisfar ta’ ċerti kundizzjonijiet, ippermettew mekkaniżmi ta’ regolarizzazzjoni.

L-Istati Membri kollha marbuta bid-Direttiva[10] issa jipprojbixxu l-impjieg ta’ migranti irregolari u huma biss ftit dawk li ppermettew eċċezzjoni għal dawk li t-tneħħija tagħhom tkun ġiet posposta[11]. Bosta Stati Membri ddeċidew li jmorru lil hinn mill-ambitu tad-Direttiva[12], u applikawha wkoll għal ċittadini ta’ pajjiżi terzi li huma residenti legalment iżda li l-permess ta’ residenza tagħhom ma jippermettilhomx li jwettqu attività ekonomika.

Din il-Komunikazzjoni[13] twieġeb għall-obbligu tal-Kummissjoni li tirrapporta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva dwar Sanzjonijiet għal min Iħaddem[14]. Hija tipprovdi ħarsa ġenerali lejn is-sanzjonijiet finanzjarji u kriminali li l-katina ta’ min iħaddem tista' ġġarrab madwar l-UE għal impjieg illegali (I). Hija mbagħad tistabbilixxi kif miżuri protettivi għal migranti impjegati illegalment jistgħu jiġu adottati fil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali (II). Finalment hija tiddeskrivi kif l-Istati Membri ttrasponew il-mekkaniżmi previsti fid-Direttiva biex effettivament jidentifikaw u jippenalizzaw l-impjieg illegali u jipprovdi valutazzjoni ta’ rapporti ta’ ispezzjoni tal-Istati Membri (III).

I-            Sanzjonijiet kontra l-katina ta’ min iħaddem lil ċittadini minn pajjiżi terzi b’residenza illegali

I.1-        Deskrizzjoni ġenerali ta’ sanzjonijiet finanzjarji u kriminali fis-seħħ fl-Istati Membri

a-           Sanzjonijiet finanzjarji (l-Artikolu 5)

L-Artikolu 5 jipprovdi li s-sanzjonijiet għal impjieg illegali għandhom jinkludu sanzjonijiet finanzjarji, li l-ammont tagħhom għandu jiżdied b’mod proporzjonali man-numru ta’ impjegati ta' ċittadini ta’ pajjiżi terzi li jkunu qegħdin fil-pajjiż illegalment.

Fil-ħin tat-traspożizzjoni, kienu biss BE, BG, LU, FI u LV, li ma ntroduċewx sanzjonijiet finanzjarji fil-leġiżlazzjoni nazzjonali, minħabba li d-19-il Stat Membru l-oħra marbuta bid-Direttiva diġà kienu jippermettu għal tali sanzjonijiet. Madankollu, seba’[15] Stati Membri minn dakinhar biddlu l-leġiżlazzjoni tagħhom biex temenda l-metodu ta’ kalkolu u/jew iżżid l-ammont tal-multa.

Kienu biss CY, FI, HU, NL u PL li użaw l-għażla fl-Artikolu 5(3) għal sanzjonijiet imnaqqsa fejn min iħaddem ikun persuna fiżika (jiġifieri individwu), l-impjieg ikun għal skopijiet privati, u fejn l-ebda kundizzjonijiet tax-xogħol partikolarment abużivi ma huma involuti.

Minbarra SE u IT, li jinkludu l-ispiża medja ta’ ritorn fil-penali finanzjarji, l-Istati Membri jeħtieġu lil min iħaddem li jħallas l-ispejjeż tar-ritorn, minbarra sanzjoni finanzjarja.

It-Tabella 1 dwar “sanzjonijiet finanzjarji” turi li l-Istati Membri jaqgħu f’żewġ kategoriji f'dak li għandu x'jaqsam mal-metodu għall-kalkolu tal-multa. F’16-il Stat Membru[16], l-ammont tal-multa jiżdied b’mod proporzjonali ma’ kull impjegat ċittadin ta' pajjiż terz b’residenza illegali. Fost dawn il-pajjiżi, ammont fiss jew minimu ta’ sanzjoni finanzjarja għal kull migrant irregolari impjegat illegalment ivarja minn EUR 300 fil-BE għal EUR 10001 fi ES. Ħafna Stati Membri stabilixxew ukoll multa massima li tvarja minn EUR 854 f’CY għal EUR 100 000 fi ES għal persuna fiżika. Fit-tmien Stati Membri l-oħra[17], il-liġi tistabbilixxi l-ammont ġenerali tal-multa u għalhekk huwa l-imħallef li jistabbilixxi l-ammont preċiż skont in-numru ta’ migranti irregolari involuti. Fost dawn il-pajjiżi, l-ammont massimu tal-multa jvarja minn EUR 500 fil-LV għal EUR 500 000 fil-DE.

Dan juri li l-ammonti tal-multi jvarja b'mod konsiderevoli fost l-Istati Membri u jista' jqajjem tħassib li l-livell ta' sanzjonijiet finanzjarji mhux dejjem jegħlbu l-benefiċċji tal-impjegar tal-migranti irregolari. Peress li m’hemm ebda informazzjoni komprensiva empirika dwar l-effett tas-sanzjonijiet, il-paragun ma’ paga minima jista' jservi bħala indikazzjoni, fost fatturi oħra[18], sabiex tiġi provduta valutazzjoni inizjali tad-dissważività u l-proporzjonalità tas-sanzjonijiet.

Pereżempju, il-piena massima għal kull migrant irregolari impjegat fil-LU hija 1.3 darbiet il-paga minima ta’ kull xahar. Fil-LV, wieħed mill-pajjiżi li stabbilixxew ammont kumplessiv tal-multa, il-penali finanzjarja massima hija 1.7 darbiet ogħla mill-paga minima ta’ kull xahar. Dawn iċ-ċifri jipprovdu kuntrast ma' dawk tal-BG, pereżempju, fejn il-multa massima għal kull migrant irregolari hija 24.2 darbiet il-paga minima fix-xahar, u CZ, fejn l-ammont globali massimu tal-multa huwa 584 darbiet il-paga minima fix-xahar[19] għal persuna fiżika.

b-           Sanzjonijiet kriminali (l-Artikoli 9 u 10)

L-Artikolu 9 jipprovdi għal sanzjonijiet kriminali għal każijiet partikolarment serji ta’ impjieg illegali, inkluż:

(i) ksur ripetut b’mod persistenti;

(ii) li jinvolvi numru sinifikanti ta’ ċittadini minn pajjiżi terzi;

(iii) impjieg b’kundizzjonijiet tax-xogħol partikolarment abbużivi;

(iv) meta min iħaddem ikun jaf li ħaddiem huwa vittma tat-traffikar tal-bnedmin; kif ukoll

(v) it-tħaddim illegali ta’ minorenni.

Qabel ma daħlet fis-seħħ id-Direttiva, l-impjieg illegali ta’ migranti irregolari diġà kien jikkostitwixxi reat kriminali speċifiku f’għaxar Stati Membri[20]. Għalhekk, 14-il Stat Membru[21] kellhom jintroduċu fil-leġiżlazzjoni tagħhom sanzjonijiet kontra dawn il-forom speċifiċi ta' impjegar illegali. AT, DE, EL u IT emendaw il-leġiżlazzjoni eżistenti tagħhom biex iżidu t-tul ta’ sentenzi ta’ ħabs jew, fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, il-livell ta’ multi.

Fil-BE, FI, FR, IT, MT, NL u SE, l-impjieg illegali jikkostitwixxi reat kriminali fih innifsu, bi jew mingħajr iċ-ċirkustanzi msemmija fl- Artikolu 9(1). Dawn iċ-ċirkostanzi normalment jitqiesu bħala fatturi aggravanti.

Il-bqija tal-Istati Membri b’mod ġenerali kriminalizzaw l-impjieg illegali fiċ-ċirkustanzi kollha deskritti fl-Artikolu 9. Ftit Stati Membri ma kinux speċifikament ippenalizzaw l-impjieg illegali f’każijiet ta’ “kundizzjonijiet ta’ xogħol partikolarment abużivi”[22] u f’sitwazzjonijiet fejn “min iħaddem kien konxju li l-ħaddiem kien vittma tat-traffikar tal-bnedmin”[23]. Ħafna minnhom ikkunsidraw li dawn il-forom ta’ impjieg illegali kienu diġà koperti mil-leġiżlazzjoni nazzjonali li tindirizza t-traffikar tal-bnedmin.

It-Tabella 2 tenfasizza d-differenzi konsiderevoli fis-severità ta’ sanzjonijiet kriminali. Għal xi Stati Membri, dan jista’ jqajjem dubji dwar l-effett deterrenti tal-pieni. Pereżempju, LV u AT taħt ċerti ċirkostanzi deskritti fl-Artikolu 9(1) jippenalizzaw l-impjieg illegali b’sentenzi ta’ priġunerija sa tliet xhur u sitt xhur rispettivament, filwaqt li l-Istati Membri l-oħra jipprovdu għal sentenza massima ta’ bejn sena u ħames snin priġunerija. F'għaxar Stati Membri, il-priġunerija tista' tingħata flimkien ma' jew tiġi sostitwita minn multa li tvarja bejn EUR 600 fil-BE sa EUR240 000 fil-PT għal persuna fiżika.

c-           Sanzjonijiet kiminali għal persuni ġuridiċi(l-Artikoli 11 u 12) u miżuri oħra (l-Artikolu 7)

Skont l-Artikolu 12(1), l-Istati Membri kollha pprovdew għal sanzjonijiet kriminali għal persuni ġuridiċi responsabbli għal impjieg illegali skont l-Artikolu 9, bħal multa, likwidazzjoni, il-limitazzjoni tad-drittijiet u l-konfiska ta’ proprjetà. L-Istati Membri kollha (minbarra l-BG, EE, FI, HU, u NL) inkludew ukoll il-miżuri stabbiliti fl-Artikolu 7(1) tad-Direttiva fil-lista tagħhom ta’ sanzjonijiet kriminali għal persuni ġuridiċi.

L-Artikolu 7(1) jipprovdi lista ta’ miżuri addizzjonali sabiex jippenalizzaw lil dawk li jħaddmu responsabbli għal impjieg illegali li tinkludi:

(i) it-telf tal-intitolament għal benefiċċji pubbliċi kollha, jew uħud minnhom, sa ħames snin;

(ii) l-esklużjoni mill-parteċipazzjoni f'kuntratt pubbliku sa ħames snin;

(iii) l-irkupru ta’ xi wħud jew is-sussidji pubbliċi kollha mogħtija lil min iħaddem fit-12-il xahar qabel il-kxif tal-impjieg illegali; kif ukoll

(iv) l-għeluq temporanju jew permanenti ta' stabbilimenti li ntużaw biex tkun kommessa l-infrazzjoni.

Madankollu, dawn il-miżuri, li jistgħu jservu ta’ deterrent qawwi, ma ġewx trasposti bis-sħiħ mill-Istati Membri kollha[24]. Barra minn hekk, huma biss AT, CY u SK li sfruttaw il-possibilità fl- Artikolu 12(2) fejn l-Istati Membri jistgħu jippubblikaw lista ta’ min iħaddem li wettqu r-reati kriminali li jissemmew fl-Artikolu 9.

I.2-        Ir-responsabbiltà tal-katina kollha ta’ min iħaddem (l-Artikoli 2(c), 8, 9(2) u 11)

Biex tkun garantita l-effettività tal-projbizzjoni ta’ impjieg illegali, l-Istati Membri kollha jużaw id-definizzjoni wiesgħa ta’ impjieg prevista fl- Artikolu 2(c) li tkopri l-attivitajiet kollha li huma jew suppost ikunu mħallsa, li jitwettqu taħt id-direzzjoni u/jew is-superviżjoni ta’ min iħaddem, irrispettivament mir-relazzjoni legali

Barra minn hekk, l-Artikolu 8 jitlob li l-katina kollha ta’ min iħaddem tkun obbligata li tħallas sanzjonijiet finanzjarji previsti taħt l-Artikolu 5, minħabba li f’xi setturi, speċjalment dawk affettwati mill-fenomenu ta’ impjieg illegali, is-sottokuntrattar huwa mifrux.

Skont l-Artikolu 8(1)(a), il-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri (ħlief f’EE u LT) tipprevedi li, meta min iħaddem ikun subkuntrattur dirett, il-kuntrattur għandu jkun responsabbli li jħallas, b’żieda ma’ jew minflok min iħaddem, kwalunkwe sanzjoni finanzjarja imposta bis-saħħa tal-Artikolu 5. Skont l-Artikolu 8(2), il-maġġoranza tal-Istati Membri[25] jiżguraw ukoll li, fejn min iħaddem ikun sottokuntrattur, il-kuntrattur prinċipali u kwalunkwe subkuntrattur intermedjarju jista’ wkoll ikun responsabbli li jħallas multi meta huma kienu jafu li s-subkuntrattur impjega migranti irregolari.

Sabiex jiġi ffaċilitat l-infurzar ta’ dawn id-dispożizzjonijiet u biex tiġi pprovduta ċ-ċertezza legali lill-kuntratturi, l-Artikolu 8(3) jirrikjedi li kuntrattur li jkun wettaq l-obbligi tad-diliġenza dovuta mhux se jkun responsabbli skont l-Artikolu 8(1) u (2). Madankollu, ħafna Stati Membri[26] għadhom ma ddefinixxewx tali diliġenza dovuta fil-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom, iżda dawn ta’ spiss jirreferu għal dispożizzjoni ġenerali tal-kuntratt/il-liġi ċivili.

Fl-aħħar nett, fuq il-bażi tal-Artikolu 9(2), l-Istati Membri kollha jiżguraw li l-inċitament, l-għajnuna u l-kompliċità fl-impjieg intenzjonali ta’ migranti li qed jirrisjedu illegalment hija punibbli wkoll bħala reat kriminali. Skont l-Artikolu 11, huma żguraw ukoll ir-responsabbiltà ta’ persuni ġuridiċi għall-offiżi kriminali msemmija fl-Artikolu 9, meta r-reat ikun sar għal benefiċċju tagħhom minn kwalunkwe persuna li għandha pożizzjoni ta’ tmexxija fi ħdan il-persuna ġuridika, li taġixxi individwalment jew bħala parti minn organu tal-persuna ġuridika, jew jekk ikun hemm nuqqas ta’ superviżjoni.[27]

Bħala riżultat tat-traspożizzjoni tad-Direttiva, l-atturi kollha li jibbenefikaw mill-impjieg illegali jistgħu jkunu penalizzati b'mod adegwat fil-maġġoranza tal-Istati Membri. Dan mhuwiex essenzjali biss biex jiġi miġġieled b’mod effikaċi dan il-fenomenu, iżda huwa wkoll kritiku biex jiffaċilita l-eżerċizzju tad-drittijiet li d-Direttiva tagħti lill-migranti irregolari.

II-         Miżuri protettivi favur l-impjegar illegali ta' ċittadini ta' pajjiż terz

II.1-      Ħlas b'lura ta' salarji u taxxi (l-Artikoli 6(1) u (8)

L-Istati Membri ttrasponew b’mod korrett l-Artikolu 6(1)(a), li jipprevedi d-dritt tal-migranti irregolari li jiġu mħallsa għax-xogħol imwettaq u l-Artikolu 6(1)(b), li jobbliga lil min iħaddem li jħallas it-taxxi u l-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali kollha li kellhom jitħallsu, kieku ċ-ċittadin ta’ pajjiż terz kien impjegat b’mod legali.

Biex jiġu kkalkolati l-ammonti dovuti, l-Artikolu 6(3) jassumi li r-relazzjoni tal-impjieg damet mill-inqas tliet xhur, ħlief jekk min iħaddem jew l-impjegat ikun jista’ jagħtu prova mod ieħor. L-Istati Membri kollha ħlief EE, ES u RO introduċew din is-suppożizzjoni fil-leġiżlazzjoni tagħhom u NL saħansitra tipprovdi għal suppożizzjoni ta’ sitt xhur.

 Fl-Istati Membri kollha, min iħaddem, fil-prinċipju huwa obbligat, skont l-Artikolu 6(1)(c), iħallas kull spiża li tfiġġ mill-ħlasijiet tar-ritorn lejn il-pajjiż li ċ-ċittadin ta' pajjiż terz ikun irrotorna lejh jew ġie rritornat lilu.

Skont l-Artikolu 8, l-Istati Membri, normalment ikunu prevvedew li, barra li min iħaddem, kuntratturi dirett u kwalunkwe subkuntrattur intermedjarju jista’ wkoll jintalab iħallas kull remunerazzjoni mhux imħallsa u taxxi.[28]

II.2-      L-aċċess għall-ġustizzja u l-iffaċilitar tal-ilmenti (l-Artikoli 6(2) sa (5) u 13)

Biex jiġu nfurzati dawn ir-regoli, l-aċċess għall-ġustizzja u l-iffaċilitar tal-ilmenti jikkostitwixxu l-qalba ta’ miżuri protettivi tad-Direttiva maħsuba biex issewwu l-inġustizzji mġarrba minn migranti irregolari. Iżda hija din il-parti tad-Direttiva li tista' tqajjem it-tħassib minħabba l-isforzi ta’ traspożizzjoni tal-Istati Membri ta’ spiss irriżultaw f'mekkaniżmu dgħajjef jew li ma jeżistix ta' ffaċilitar tal-infurzar tad-drittijiet tal-migranti irregolari.

Kienu ftit l-Istati Membri[29] li espliċitament trasponew id-dritt ta' migranti impjegati illegalment biex jagħmlu talba kontra minn iħaddimhom għal remunerazzjoni pendenti, inkluż f'każijiet fejn huma rritornaw lejn pajjiżhom jew ġew ritornati[30]. Ħafna mill-Istati Membri sempliċiment jirreferu għad-dispożizzjonijiet ġenerali dwar id-dritt li jressqu każ quddiem il-qrati ċivili jew tax-xogħol. Numru limitat ta’ Stati Membri[31] għamlu użu mill-għażla fl-Artikolu 6(2)§1(b) fejn jistabbilixxu proċeduri biex tiġi rkuprata r-remunerazzjoni pendenti mingħajr ma jkun hemm bżonn li ċ-ċittadini minn pajjiżi terzi jintroduċu talba.

L-Artikolu 13(1) jirrikjedi li l-Istati Membri jdaħħlu fis-seħħ mekkaniżmi effikaċi li permezz tagħhom migranti irregolari jistgħu jippreżentaw ilmenti kontra min iħaddimhom, inkluż permezz ta’ partijiet terzi. L-Artikolu 13(2) jobbliga lill-Istati Membri li jiżguraw li partijiet terzi b’interess leġittimu fl-iżgurar tal-konformità mad-Direttiva jistgħu jaġixxu f’isem jew b’appoġġ ta’ ċittadin ta’ pajjiż terz fi kwalunkwe proċeduri amministrattivi jew ċivili li jiddefendu d-drittijiet tagħhom. F’diversi Stati Membri, it-trade unions huma intitolati li jressqu lmenti f’isem migranti irregolari u biex jirrappreżentawhom fil-proċedimenti nazzjonali[32]. F’każijiet iktar rari, l-organizzazzjonijiet tal-ħaddiema migranti[33] u l-awtoritajiet pubbliċi[34] b’setgħat ta’ spezzjoni għandhom dan ir-rwol. LU, MT u NL għadhom ma nnominawx tali partijiet terzi fil-leġiżlazzjoni.

Erba’ Stati Membri[35] daħħlu mekkaniżmi speċifiċi sabiex migranti irregolari ikunu jistgħu jirċievu kull ħlas dovut, inkluż wara li rritornaw jew ġew imġiegħla jirritornaw (l-Artikolu 6(4)). Pereżempju, l-Uffiċċju Franċiż tal-Immigrazzjoni u l-Integrazzjoni jista' joħroġ ordnijiet ta’ infurzar biex jirċievi l-flus dovuti f’isem migranti impjegati illegalment, u mbagħad jittrasferixxi l-flus lilhom. Pajjiżi oħra jiddependu fuq dispożizzjonijiet ġenerali rigward l-infurzar ta’ sentenzi.

Id-Direttiva tirrikjedi li l-migranti irregolari jiġu infurmati b’mod "sistematiku u oġġettiv" dwar id-drittijiet tagħhom. Numru ta’ Stati Membri[36] ma għamlux dispożizzjoni għal dan fil-leġiżlazzjoni tagħhom u Stati Membri oħra[37] qed jiddependu fuq linji gwida amministrattivi ġenerali u fuq regoli dwar informazzjoni għal dawk li huma soġġetti għal proċedimenti amministrattivi. Fil-prattika, dan jista’ jfisser li l-Istati Membri joqogħdu fuq informazzjoni dwar siti elettroniċi partikolari li migranti irregolari huma probabbli li jkunux jafu bihom jew jista’ ma jkollhomx aċċess għalihom.

Fl-aħħar nett, għadd limitat biss ta’ Stati Membri[38] ittrasponew espliċitament l-Artikoli 6(5) u 13(4), li jobbligawhom jagħtu permessi ta’ tul limitat, marbutin mat-tul tal-proċedimenti nazzjonali rilevanti, lil ċittadini ta’ pajjiżi terzi involuti fi proċedimenti kriminali għar-reati msemmija fl-Artikolu 9(1)(c) u (e), u li jiddefinixxu l-kundizzjonijiet skont liema leġiżlazzjoni t-tul ta’ dan il-permess jista’ jiġi estiż sakemm il-migrant irregolari jkun irċieva kull ħlas b’lura.

B’mod ġenerali, in-nuqqas ta’ mekkaniżmi speċifiċi f’ħafna Stati Membri biex jiġu rimedjati d-diffikultajiet li jistgħu jiffaċċjaw il-migranti irregolari li jkollhom aċċess għall-ġustizzja u jinfurzaw id-drittijiet tagħhom jista’ jkun kontroproduttiv għall-ġlieda kontra l-impjieg illegali. L-inkoraġġiment ta' ilmenti kontra min iħaddem jistgħa' jaqdi rwol importanti fl-istrateġiji tal-Istati Membri sabiex jikxfu l-impjieg illegali.

III-       Sejbien ta' impjieg illegali u infurzar tal-projbizzjoni tiegħu

III.1-    Miżuri preventivi: obbligu ta' min iħaddem (l-Artikolu 4)

Biex tittitqajjem kuxjenza fost min iħaddem u jiġu ffaċilitati l-ispezzjonijiet, l-Istati Membri kollha ttrasponew il-miżuri preventivi previsti fl-Artikolu 4. Ċittadini ta’ pajjiżi terzi jrid ikollhom u jippreżentaw permess ta’ residenza validu jew awtorizzazzjoni oħra ta’ residenza qabel ma jibda l-impjieg. Min iħaddem irid iżomm għal mill-inqas it-tul tal-impjieg kopja jew rekord ta’ dawn id-dokumenti f’każ ta’ spezzjoni, u għandu javża l-awtoritajiet rilevanti fi ħdan perjodu speċifiku meta jibda jimpjega ċittadin ta’ pajjiż terz.

Fil-parti l-kbira tal-Istati Membri[39], dan il-proċess irid isir fi ftit ġranet qabel il-bidu tal-impjieg jew wara l-konklużjoni tal-kuntratt[40] u l-aktar tard fl-aħħar jum tax-xogħol[41]. F'oħrajn, din in-notifika trid issir fi żmien perjodu ta' ġranet[42] sa għadd ta' ġimgħat[43] wara l-bidu tal-impjieg. Jekk dan il-proċess jitlesta, min iħaddem huwa eżentat mir-responsabbiltà, sakemm ma kienx jaf li d-dokument ippreżentat kien iffalsifikat.[44]

L-Istati Membri għamlu biss użu limitat tal-għażla li jintroduċu proċedura ta’ notifika simplifikata meta min iħaddem ikun persuna fiżika u l-impjieg ikun għall-finijiet privati tiegħu (DE, IT, LU) u/jew biex inneħħu lil min iħaddem l-obbligu tiegħu li jinnotifika fejn jimpjega ċittadini ta’ pajjiżi terzi li jkollhom status ta’ residenza fit-tul (AT, CY u EE).

III.2-    Spezzjonijiet (l-Artikolu 14)

Skont l-Artikolu 14, il-liġijiet nazzjonali jeħtieġu li l-awtoritajiet nazzjonali rilevanti jwettqu spezzjonijiet ibbażati fuq valutazzjoni li tidentifika setturi l-aktar f’riskju, sabiex jgħinu jinfurzaw il-projbizzjoni fuq l-impjegar ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi residenti illegalment.

Spezzjonijiet effettivi u xierqa huma indispensabbli għall-ġlieda kontra l-impjieg illegali u biex jiġi żgurat li l-immigranti irregolari jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom. Mingħajr spezzjonijiet xierqa, kwalunkwe sanzjoni tista' tibqa' biss theddida teoretika.

Madankollu, dewmien fit-trażmissjoni ta’ rapporti ta’ spezzjoni lill-Kummissjoni u kwistjonijiet fir-rigward tal-kwalità ta’ xi rapporti jagħti lok għal tħassib. Fl-2012, erba’ Stati Membri biss (DE, FR, LV u SK) irrappurtaw dwar l-ispezzjonijiet imwettqa fl-2011. Fl-2013, disa’ Stati Membri biss (FI, FR, HU, LT, LV, PL, RO, SK u SI) ippreżentaw ir-rapporti tagħhom fil-ħin. Fl-10 ta' Ottubru 2013, il-Kummissjoni bagħtet ittri ta' qabel il-ksur lill-15-il Stat Membru l-oħra biex tfakkarhom dwar l-obbligi tagħhom. L-Istati Membri kollha kkomunikaw ir-rapport minn dak iż-żmien.

B’mod ġenerali hemm lok biex jittejjeb ir-rappurtar. L-informazzjoni rrappurtata hija parzjalment inkompleta, bbażata fuq metodi differenti ta’ kalkolu u definizzjonijiet u/jew sempliċiment mhijiex konformi mar-rekwiżiti ta' rappurtar tad-Direttiva. Konsegwentement, l-informazzjoni mir-riżultati tal-ispezzjonijiet hija limitata u huwa diffiċli biex tingħata ħarsa ġenerali komprensiva mal-UE kollha tal-ispezzjonijiet imwettqa u r-riżultati tagħhom. Sabiex jiġi faċilitat ir-rappurtar, fl-2010, il-Kummissjoni kienet diġà ċċirkolat mudell ta’ rappurtar lill-Istati Membri. Dan ġie aġġornat reċentement sabiex jiġi żgurat li l-Istati Membri jipprovdu dejta komparabbli u informazzjoni li għandha tippermetti lill-Kummissjoni biex tivvaluta infurzar effettiv tad-Direttiva.

L-identifikar tas-setturi l-aktar f’riskju huwa importanti sabiex l-ispezzjonijiet jistgħu jkunu strument utli fil-ġlieda kontra l-impjieg illegali. Filwaqt li diversi Stati Membri (CZ, EE, LT, MT u RO) ma jagħmluhiex ċara jekk u kif setturi ta' riskju akbar ġewx identifikati, ir-rapporti mill-Istati Membri l-oħra juru li s-setturi l-aktar affetwati mill-impjegar illegali huma l-istess fil-parti l-kbira tal-Istati Membri: il-kostruzzjoni, l-agrikoltura u l-ortikultura, xogħol tad-dar/tindif, servizzi tal-lukandi u l-ikel.

It-tabella 3 tippreżenta l-informazzjoni kkomunikata mill-Istati Membri dwar l-ispezzjonijiet imwettqa f’setturi ta' riskju, ikkumplimentata, fejn ikun meħtieġ, ma’ ċifri uffiċjali mill-Eurostat dwar l-għadd ta’ min iħaddem u tal-impjegati. Din turi li l-għadd ta’ spezzjonijiet imwettqa f’xi Stati Membri huwa improbabbli li jiddisswadi lil min iħaddem milli jimpjega migranti irregolari. Fil-BG, EE, PL, RO u SE, anqas minn 1 % ta' min iħaddem ġew spezzjonati fl-2012, meta mqabbel ma' 16.98 % fl-AT, 17.33 % fl-IT u 28.93 % fis-SI, pereżempju[45]. Dan jissuġġerixxi li hemm differenzi kbar fl-isforzi tal-infurzar bejn l-Istati Membri u jista' jfisser li dawk li jħaddmu li jiksru l-liġi aktar probabbli jevitaw sejbien jew prosekuzzjoni f’ċerti Stati Membri milli f’oħrajn.

IV.       Konklużjoni u l-passi li jmiss

Wara t-traspożizzjoni tad-Direttiva 2009/52/KE, l-Istati Membri kollha jipprojbixxu l-impjieg ta’ migranti irregolari u jimponu sanzjonijiet finanzjarji, amministrattivi jew kriminali fuq min iħaddimhom. Madanakollu, is-severità tas-sanzjonijiet kif stabbilit mil-liġi tvarja b’mod konsiderevoli bejn l-Istati Membri. Dan iqajjem tħassib dwar jekk is-sanzjonijiet humiex dejjem effettivi, proporzjonati u dissważivi u, għalhekk, se jkollhom jiġu vvalutati aktar.

Xi Stati Membri għadhom ma implimentawx l-elementi protettivi tad-Direttiva b’mod sodisfaċenti. Għad hemm lok għal titjib fl-oqsma kollha li joffru protezzjoni lil migranti irregolari, kemm jekk hu d-dritt li jagħmlu talba kontra min iħaddem, mekkaniżmi effettivi biex jagħmlu dan jew xi ħaġa bażika bħala li jiġu provduti informazzjoni oġġettiva u sistematika dwar id-drittijiet tagħhom.

Xi Stati Membri x’aktarx jeħtieġu li jagħmlu sforzi sostanzjali biex itejbu mhux biss ir-rappurtar tagħhom dwar l-ispezzjonijiet, iżda wkoll l-ispezzjonijiet infushom u l-isforzi ta' prijoritizzazzjoni tagħhom permezz ta’ identifikazzjoni sistematika ta’ setturi ta' riskju. Fuq il-bażi tad-dejta miġbura għall-2012, jidher li għad fadal ħafna xi jsir biex jiġi żgurat li sistema ta' spezzjonijiet effettivi u adegwati tkun fis-seħħ. In-nuqqas ta’ sistema bħal din tpoġġi f’dubju serju l-infurzar effettiv tal-projbizzjoni tal-impjieg illegali u l-isforzi tal-Istati Membri biex jitnaqqsu d-differenzi fl-infurzar tad-Direttiva.

Minħabba li l-Istati Membri huma obbligati jirrappurtaw dwar spezzjonijiet kull sena qabel l-1 ta’ Lulju, il-Kummissjoni se tkompli tissorvelja mill-qrib il-miżuri meħuda mill-Istati Membri f’dan il-qasam u tieħu azzjoni jekk ikun hemm bżonn. Sabiex titqajjem il-kuxjenza tal-Istati Membri dwar dawn il-problemi u oħrajn potenzjali identifikati fit-traspożizzjoni tad-Direttiva, il-Kummissjoni hija involuta fi skambji bilaterali ma’ kull Stat Membru u se tniedi proċeduri pilota tal-UE fejn meħtieġ.

Il-Kummissjoni se tipprovdi appoġġ lill-Istati Membri biex tiżgura livell sodisfaċenti ta’ implimentazzjoni tad-Direttiva madwar l-UE. Kif ilha tagħmel fuq bażi kontinwa mill-adozzjoni tad-Direttiva fl-2009, il-Kummissjoni se tistieden lill-Istati Membri biex jiddiskutu t-traspożizzjoni legali u l-implimentazzjoni ta’ diversi dispożizzjonijiet ewlenin tad-Direttiva f’laqgħat li jmiss. Jekk ikun meħtieġ, il-linji gwida dwar l-implimentazzjoni prattika tad-Direttiva jistgħu jitfasslu wkoll inkluż dwar l-infurzar tad-drittijiet tal-migranti.

Għalissa, il-Kummissjoni mhux qed tipproponi xi emendi fid-Direttiva. Hija se teżamina, matul iż-żmien, jekk il-leġiżlazzjoni ta’ traspożizzjoni tkunx biżżejjed biex tnaqqas l-impjieg illegali u tikkostitwixxix inċentiv biex jintużaw il-proċeduri tal-immigrazzjoni legali għall-benefiċċju tal-migranti, min iħaddem u l-Istati Membri.

It-Tabella 1:   Sanzjonijiet finanzjarji

SM || N/L persuna (1) || L-ammont ta’ sanzjonijiet finanzjarji || Artikolu 5(3)(2) || It-tqabbil mal-liġi fis-seħħ qabel it-traspożizzjoni

Minimu || Fiss || Massimu

Penali applikati għal kull migrant irregolari impjegat illegalment

AT || L/N || €1 000/ €4 000 || || €10 000/ €50 000 || N || →

BE || L/N || €300 || || €3 000 || N || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

BG || N || BGN 750/1 500 (€383/€767) || || BGN 7 500/15 000 (€3 834/€7 669) || N || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

L || BGN 3 000/6 000 (€1 534/ €3 068) || || BGN 30 000/60 000 (€15 338/€30 677)

CY || L/N || || || CYP 500/ 2 000 (€854/ €3 417) || Y || →

EE || N || || || €1 200 || N || →

L || || || €3 200

EL || L/N || || €5 000/€10 000 || || N || ↑

ES || L/N || €10 001 || || €100 000 || N || ↑

FR || L/N || €6 980 || || €52 350 || N || ↑

HU || L/N || || HUF 500 000 (€ 1 630) || || Y || →

IT || N || €1 950 || || €15 600 || N || ↑

LT || L/N || || LTL 3 000/10 000 (€869/€2 896) || LTL 10 000/20 000 (€2 896/€5 792) || N || →

LU || L/N || || €2 500 || || N || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

NL || N || || || €11 250 || Y || ↑

L || || || €45 000

RO || L/N || RON 3 000 (€662) || || RON 4 000 (€883) || N || ↑

SE || L/N || || || SEK 22 200/44 400 (€2 477/€4 954) || N || →

SI || N || € 2 000 || || € 5 000 || N || →

L || € 4 000 || || € 12 000

Numru ta’ migranti irregolari ikkunsidrat fid-determinazzjoni tal-multa

CZ || N || || || CZK 5 000 000 (€182 305) || N || ↑

L || CZK 250 000 (€9 115) || || CZK 10 000 000 (€364 606)

DE || L/N || || || €500 000 || N || →

FI || L/N || €1 000 || || €30 000 || Y || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

LV || N || €210 || || €500 || N || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

MT || L/N || || || €11 646,87 || N || →

PL || L/N || PLN 3 000 (EUR 720) || || || Y || →

PT || L/N || €2 000 || || €90 000 || N || →

SK || L/N || €2 000 || || €200 000 || N || →

*L/N = Persuna ġuridika/Persuna fiżika ** L-Artikolu 5(3) tad-Direttiva 2009/52/KE: "L-Istati Membri jistgħu jipprevedu sanzjonijiet finanzjarji mnaqqsa fejn min iħaddem ikun persuna fiżika li jħaddem ċittadin minn pajjiż terz f’soġġorn illegali għall-finijiet privati tiegħu jew tagħha u fejn ma jkun hemm l-ebda kundizzjonijiet tax-xogħol partikolarment abużivi" (Rati tal-iskambju (04/04/2014) : 1BGN = €0.511281; 1CYP = €1.70860; 1CZK = €0.0364632; 1HUF= €0.00326012; 1 LTL = €0.289620; 1 PLN = € 0.240083; 1ROL = € 0.224388; 1 SEK = €0.111573) 

It-Tabella 2: Sanzjonijiet kriminali

SM || Sanzjonijiet (tul ta’ żmien ta’ priġunerija u multa fejn applikabbli) || It-tqabbil mal-liġi fis-seħħ qabel it-traspożizzjoni 

9(1)a || 9(1)b || 9(1)c || 9(1)d || 9(1)e

AT || priġunerija ta' mhux aktar minn sitt xhur ||  priġunerija ta’ mhux aktar minn sitt xhur jew multa || priġunerija ta' mhux aktar minn sentejn || priġunerija ta' mhux aktar minn sentejn ||  priġunerija ta’ mhux aktar minn sitt xhur jew multa ||  ↓

BE || priġunerija minn sitt xhur sa tliet snin u/jew multa bejn EUR 600 u EUR 6 000 || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

BG || Priġunerija minn sena sa ħames snin u multa bejn BGN 5 000 (EUR 2 554) u BGN 50 000 (EUR 25 564) ||  Priġunerija sa erba' snin u multa bejn BGN 2 000 (EUR 1 022) u BGN 20 000 (EUR 10 225) || Priġunerija minn sena sa ħames snin u multa bejn BGN 5 000 (EUR 2 554) u BGN 50 000 (EUR 25 564) ||  Priġunerija sa erba' snin u multa bejn BGN 2 000 (EUR 1 022) u BGN 20 000 (EUR 10 225) || Priġunerija minn sena sa ħames snin u multa bejn BGN 5 000 (EUR 2 554) u BGN 50 000 (EUR 25 564) || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

CY ||  priġunerija sa ħames snin u/jew multa li ma taqbiżx EUR 20 000 || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

CZ || priġunerija minn sitt xhur sa ħames snin ||  - || priġunerija minn sitt xhur sa ħames snin || →

DE || priġunerija ta’ mhux aktar minn sena jew multa || priġunerija ta’ mhux aktar minn sena jew multa || priġunerija ta’ mhux aktar minn tliet snin jew multa (każijiet serji: sitt xhur sa ħames snin) || priġunerija ta’ mhux aktar minn tliet snin jew multa || priġunerija ta’ mhux aktar minn sena jew multa || ↑

EE || multa ta’ 30 sa 500 rati ta’ kuljum (EUR 96 għal EUR 1 600) jew priġunerija sa tliet snin || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

EL ||  priġunerija ta’ mill-inqas ħames xhur || priġunerija ta’ mill-inqas sitt xhur || priġunerija ta’ mill-inqas sitt xhur || ↑

ES ||  - || priġunerija minn sitt xhur sa sitt snin u/jew multa ta' sitt xhur sa 12-il xahar || priġunerija minn xahrejn sa ħames snin u multa ta' sitt xhur sa 12-il xahar ||  - ||  - || →

FI ||  multa jew priġunerija sa sena || →

FR || priġunerija sa ħames snin u multa ta' sitt xhur sa EUR 15 000 || →

HU || priġunerija ta' mhux aktar minn sentejn || priġunerija ta' mhux aktar minn sentejn || priġunerija bejn sena u ħames snin || priġunerija bejn sena u ħames snin || priġunerija bejn sena u ħames snin ||  L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

SM || Sanzjonijiet (tul ta’ żmien ta’ priġunerija u multa fejn applikabbli) || It-tqabbil mal-liġi fis-seħħ qabel it-traspożizzjoni 

9(1)a || 9(1)b || 9(1)c || 9(1)d || 9(1)e

IT || priġunerija minn sitt xhur sa tliet snin u multa ta' EUR 5 000 || ↑

Żieda minn terz sa nofs tas-sanzjoni || || Żieda minn terz sa nofs tas-sanzjoni

LT ||  multa jew priġunerija sa sentejn ||  - ||  multa jew priġunerija sa sentejn || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

LU ||  priġunerija minn tmint ijiem sa sena u/jew multa minn EUR 2 501 sa EUR 20 000 || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

LV || Priġunerija ta’ mhux aktar minn tliet xhur, jew multa sa 100 salarju minimu tax-xahar (EUR 32 000) || Priġunerija ta’ mhux aktar minn tliet xhur, jew servizz fil-komunità, jew multa sa 100 salarju minimu tax-xahar (EUR 32 000) ||  Priġunerija ta’ mhux aktar minn tliet xhur, jew multa sa 100 salarju minimu tax-xahar (€32 000) || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

MT || Multa sa 11 646.87 u/jew priġunerija sa sentejn. || →

NL ||  priġunerija sa tliet snin u multa sa € 78 000 ||  priġunerija sa sena jew multa sa EUR 78 000 || →

PL || priġunerija ta’ mhux aktar minn 12-il xahar u multa  || priġunerija ta' mhux aktar minn tliet snin || priġunerija ta’ mhux aktar minn 12-il xahar u multa  ||  L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

PT || priġunerija sa sena jew multa sa 240 ġurnata (mass. EUR 120 000) || priġunerija sa sentejn jew multa sa 480 ġurnata (mass. EUR 240 000) || priġunerija bejn sena u ħames snin || priġunerija bejn sentejn u sitt snin || priġunerija sa sentejn jew multa sa 480 ġurnata (mass. EUR 240 000) || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

RO ||  - || priġunerija bejn sena u sentejn jew multa  ||  - || priġunerija bejn sena u sentejn jew multa || priġunerija bejn sena u tliet snin || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

SE || multa jew priġunerija sa sena || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

SI || priġunerija ta' mhux aktar minn sentejn ||  priġunerija ta' mhux aktar minn tliet snin || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

SK || priġunerija ta' mhux aktar minn sentejn || priġunerija bejn sitt xhur u tliet snin || L-ebda leġiżlazzjoni preċedenti

It-Tabella 3: Spezzjonijiet imwettqa fl-2012

SM || ID-DIRETTIVA 2009/52/KE || Osservazzjonijiet

Spezzjonijiet || Riżultati

Numru assolut || Bħala perċentrali ta' min iħaddem fis-setturi kollha (f'%) || Numru ta’ spezzjonijiet li jkunu sabu ISTCN* || Numru ta’ ISTCN misjuba || Sehem ta’ ISTCN skoperti f’numru totali ta’ impjegati fis-setturi kollha (f’%)

AT || 32 765 || 16,98 || 2 948 || 4 490 || 0,11 || Is-setturi kollha koperti.

BE || 14 127 || 7,86 || 1 538 || 1 826 || 0,41 || Is-setturi kollha koperti.

BG || 119 || 0,12 || 1 || 1 || 0,00003 || Is-setturi kollha koperti.

CY || 5 736 || 38,5 || / || 1 340 || 0,35 || Is-setturi tar-riskju koperti.

CZ || 27 914 || 17,45 || 27 || 46 || 0,00095 || Is-setturi kollha koperti.

DE || 122 577 || 6,91 || / || / || / || Is-setturi tar-riskju koperti.

EE || 79 || 0,36 || 0 || 0 || 0 || Is-setturi tar-riskju koperti.

EL || 8 704 || 3,35 || 30 || 49 || 0,00138 || Is-setturi tar-riskju koperti; Dejta għal 01/08/2012-31/12/2012.

ES || 53 671 || 6,12 || 5 386 || 5 386 || 0,03145 || Is-setturi kollha koperti.

FI || 1 800 || 1,9 || / || / || / || Is-setturi kollha koperti.

FR || 1 331 || / || / || 621 || / || Is-setturi tar-riskju koperti. Dejta relatata ma’ migranti li jaħdmu mingħajr permess tax-xogħol, l-ebda informazzjoni fuq l-istatus tagħhom ta’ residenza.

HU || 19 080 || 9,72 || / || / || / || Is-setturi kollha koperti.

IT || 243 847 || 17,33 || / || 11 499 || 0,05115 || Is-setturi kollha koperti.

LT || 1 453 || 5,38 || / || 0 || 0 || Is-setturi kollha koperti. Id-dejta għall-perjodu minn 01/08/2012 - 31/12/2012.

LV || 2 648 || / || / || 1 || 0,00012 || Is-setturi kollha koperti. Dejta għal 01/01/2012 -01/05/2013.

LU || 3 097 || 43,62 || / || / || / || Is-setturi kollha koperti.

MT || 3 831 || 53,07 || 70 || 88 || 0,05167 || Dejta relatata ma’ migranti li jaħdmu mingħajr permess tax-xogħol. L-ebda informazzjoni fuq l-istatus tagħhom ta’ residenza.

NL || 11 181 || / || 776 || 1 123 || / || Is-setturi kollha koperti. Dejta tal-Eurostat dwar in-numru totali ta’ min iħaddem u l-impjegati mhux disponibbli.

PL || 2 776 || 0,44 || 61 || 133 || 0,00306 || Is-setturi kollha koperti.

PT || 2 305 || 1,09 || / || 10 828 || 0,25 || Is-setturi tar-riskju koperti.

RO || 916 || 0,82 || / || 22 || 0,00025 || Is-setturi kollha koperti.

SE || 414 || 0,25 || / || / || / || Is-setturi kollha koperti.

SI || 9 027 || 28,93 || / || 8 || 0,00088 || Is-setturi tar-riskju koperti.

SK || 39 801 || 57 77 || / || 22 || 0,00095 || Is-setturi kollha koperti. Parti mid-dejta ma tispeċifikax l-istatus ta’ residenza.

ISTCN: Ċittadin ta’ pajjiż terz residenti illegalment

[1] Eurostat, 2013, dejta mhux disponibbli għal NL u EL.

[2] Id-Direttiva 2009/52/KE tat-18 ta’ Ġunju 2009 li tipprevedi standards minimi għal sanzjonijiet u miżuri kontra min iħaddem lil ċittadini minn pajjiżi terzi b’residenza illegali, ĠU L 168, tat-30 ta’ Ġunju 2009, p. 24 (“Id-Direttiva dwar Sanzjonijiet għal min Iħaddem”).

[3] Il-Komunikazzjoni dwar l-approċċ globali għall-migrazzjoni u l-mobbiltà (COM(2011) 743 finali, 18 ta' Novembru 2011.

[4] Il-Komunikazzjoni dwar il-politika tal-UE dwar ir-ritorn, COM (2014) 199 finali, 28 ta’ Marzu 2013.

[5] Id-Direttiva 2011/36/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta' April 2011 dwar il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin u l-protezzjoni tal-vittmi tiegħu, ĠU L 101, 15 ta' April 2011, p. 1.

[6] Id-Direttiva 2014/36/UE dwar il-kondizzjonijiet ta’ dħul u residenza ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi għall-iskop ta’ impjieg bħala ħaddiema staġonali, ĠU L 94, 28 ta’ Marzu 2014, p. 375.

[7] L-Artikolu 17 tad-Direttiva 2009/52/KE, op. cit.

[8] L-Artikolu 258 (ex-226) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea

[9] AT, BE, BG, CZ, DE, FR, EL, IT, CY, LT, LU, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SI, FI u SE.

[10] L-Istati Membri kollha minbarra d-Danimarka, l-Irlanda u r-Renju Unit huma marbuta bid-Direttiva 2009/52/KE. L-implimentazzjoni tal-Kroazja wara l-adeżjoni tagħha għad trid tiġi vvalutata.

[11] DE, EL, FI, FR, MT, RO u SE (l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva 2009/52/KE).

[12] AT, BE, CZ, DE, EE, FR, FI, HU, LT, MT, RO u SE.

[13] Il-Komunikazzjoni hija bbażata fuq studju mwettaq għall-Kummissjoni.

[14] L-Artikolu 16 tad-Direttiva 2009/52/KE, op. cit.

[15] CZ, EL, ES, FR, IT, NL u RO.

[16] AT, BE, BG, CY, EE, EL, ES, FR, HU, IT, LT, LU, NL, RO, SE u SI.

[17] CZ, DE, FI, LV, MT, PL, PT u SK.

[18] Fatturi oħra jinkludu, pereżempju, it-tqabbil ma’ sanzjonijiet għal tipi simili ta’ reati kif ukoll id-definizzjoni preċiża tar-reat fil-liġi nazzjonali rispettiva. Sabiex tiġi vvalutata l-effettività, ġabra ta’ dejta empirika dwar penali applikati fil-verità.

[19] Il-pagi minimi mill-Eurostat:       http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/labour_market/earnings/main_tables.

[20] AT, CZ, DE, EL, ES, FI, FR, IT, MT u NL.

[21] BE, BG, CY, EE, HU LT, LU, LV, PL, PT, RO, SE, SI u SK.

[22] RO.

[23] CZ, ES u LT.

[24] BE, EL, BG, FI, LU, CZ, IT u EE.

[25] Ħlief EE u LT.

[26] BG, CZ, DE, EE, EL, ES, HU, IT, LT, MT, PT, RO, SE, SI u SK.

[27] It-traspożizzjoni tar-responsabbiltà tal-persuni ġuridiċi (kumpaniji) fejn kien hemm nuqqas ta’ superviżjoni jew kontroll instab li kienu problematiċi biss fil-LU.

[28] Ħlief EE u LT.

[29] BG, CY, EL u SI.

[30] CY, EL, PL u SE.

[31] BE, FR, HU, MT u PL.

[32] AT, CY, DE, EE, EL, FI, FR, HU, IT, LT, RO, SI u SK.

[33] CZ, FI, HU, LV, u SE.

[34] EL, ES, FI, IT u LT.

[35] BE, EL u FR.

[36] BG, ES, IT, LV, MT, NL, SI u SK.

[37] BE, FI, HU u RO.

[38] AT, DE, EL, ES, HU, IT, LU, SE, SI u SK.

[39] Ħlief il-FI.

[40] BG, CY, ES, FR, LT, NL u RO.

[41] BE, CZ, EL, IT, LV, MT u PT.

[42] AT, EE, HU, LU, PL u SK.

[43] DE, SE u SI.

[44] Ħlief il-BG u l-IT.

[45] Xi Stati Membri pprovdew informazzjoni dwar l-ispezzjonijiet f’setturi ta’ riskju, filwaqt li oħrajn ipprovdew informazzjoni dwar spezzjonijiet fis-setturi kollha; ara t-tabella 3 għal aktar informazzjoni.