52009PC0126

[pic] | Il-KUMMISSJONI TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ |

Brussell, 8.4.2009

KUMM(2009) 126 finali

2009/0054 (COD)

Proposta għal

DIRETTIVA TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL

dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fit-tranżazzjonijiet kummerċjali

(Tfassil mill-ġdid) L-implimentazzjoni tal-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar

{SEG(2009) 315}{SEG(2009) 316}

MEMORANDUM TA’ SPJEGAZZJONI

KUNTEST TAL-PROPOSTA |

110 | Raġunijiet u għanijiet tal-proposta Ħafna ħlasijiet fi tranżazzjonijiet kummerċjali bejn l-intrapriżi jew bejn l-intrapriżi u l-awtoritajiet pubbliċi jsiru ħafna wara l-kunsinna u ta’ spiss wara d-data miftiehma jew stipulata fil-kundizzjonijiet ġenerali tal-kummerċ. Din il-prassi tħalli effett fuq l-assi likwidi u tikkomplika l-ġestjoni finanzjarja tal-intrapriżi. Ħlasijiet magħmula tard jaffettwaw il-kompetittività u l-vijabilità tal-kumpaniji, l-aktar l-SMEs. Id-dewmien fil-ħlas għandu ukoll effett negattiv fuq it-tranżazzjonijiet kummerċjali intra-komunitarji. Id-dewmien fil-ħlas jista’ jkun responsabbli għall-falliment ta’ intrapriżi li kieku kien għalihom baqgħu vijabbli u għandu l-potenzjal, fl-agħar sitwazzjoni immaġinabbli, li jikkawża serje ta’ fallimenti tul il-katina ta’ provvista kollha. Dan ir-riskju jiżdied f'perjodi ta’ kriżi ekonomika meta l-aċċess għall-finanzi huwa partikolarment diffiċli. Hemm x'juri li dan beda jiġri hekk kif il-kriżi ekonomika attwali bdiet tiżviluppa, u dan jitlob reazzjoni politka qawwija. L-att dwar l-intrapriżi ż-żgħar [COM(2008) 394] enfasizza l-importanza ewlenija tal-SMEs għall-kompetittività tal-ekonomija tal-UE u għamilha ċara li l-aċċess effettiv għall-finanzi kienet waħda mill-akbar sfidi li kellhom quddiemhom l-SMEs, flimkien mal-ħtieġa li jagħmlu użu aħjar mill-opportunitajiet pprovduti mis-suq ewlieni. Il-pjan Ewropew ta’ rkupru ekonomiku [COM(2008) 800] għamilha ċara li aċċess suffiċjenti u fi ħdan il-mezzi ta’ kulħadd għall-iffinanzjar kien pre-kundizzjoni għall-investiment, tkabbir u ħolqien ta’ impjieg fil-kuntest tat-tmewwit ekonomiku u talab lill-UE u l-Istati Membri jiżguraw li l-awtoritajiet pubbliċi jħallsu l-fatturi għall-merkanzija u s-servizzi fi żmien xahar. Il-ħlas tard mill-amministrazzjonijiet pubbliċi jimmina l-kredibilità tal-istrateġiji politiċi u jikkontradixxi l-miri mistqarra ta’ politika li jiġu stipulati kundizzjonijiet ta’ tħaddim stabbli u prevedibbli għall-intrapriżi u jitrawwmu t-tkabbir u l-impjieg. Minħabba l-importanza tal-kuntratti pubbliċi fl-UE (aktar minn EUR 1,943 biljun fis-sena), il-ħlas tard mill-awtoritajiet pubbliċi għandu impatt negattiv qawwi fuq l-intrapriżi, l-aktar fuq l-SMEs. Ħafna awtoritajiet pubbliċi ma jiffaċċjawx l-istess xkiel finanzjarju bħall-intrapriżi u l-ħlas tard fil-każ tagħhom jista’ jiġi evitat. Għaldaqstant, dan għandu jiġi sanzjonat bil-qawwa meta jseħħ. Barra minn hekk, l-użanzi ta’ ħlas diverġenti mal-UE kollha jistgħu jxekklu l-parteċipazzjoni tal-intrapriżi fl-offerti pubbliċi, u dan mhux biss iġib tagħwiġ tal-kompetizzjoni u jimmina t-tħaddim tas-suq intern, iżda jnaqqas il-kapaċità tal-awtoritajiet pubbliċi li jġibu l-aqwa valur għall-flus ta’ min iħallas it-taxxi. Skont dan, din il-proposta għandha l-għan li ttejjeb il-likwidità tal-intrapriżi Ewropej li hija partikolarment importanti fi żminijiet ta’ kriżi ekonomika. Hija għandha wkoll l-għan li tiffaċilita t-tħaddim bla intoppi tas-suq intern permezz tat-tneħħija ta’ xkiel marbut ma’ tranżazzjonijiet kummerċjali trans-konfinali. Se tikseb dan billi tipprovdi lill-kredituri b'għodda li tippermettilhom jeżerċitaw bis-sħiħ u b'mod effettiv id-drittijiet tagħhom meta jitħallsu tard u billi tikkonfronta l-ammistrazzjonijiet pubbliċi b'miżuri li jiskoraġġixxu b'mod effettiv il-ħlas tard. |

120 | Kuntest ġenerali Fl-UE, il-biċċa l-kbira tal-prodotti u s-servizzi huma fornuti minn intrapriżi lil intrapriżi oħra u lill-awtoritajiet pubbliċi fuq bażi ta' ħlas differit li permezz ta' hekk il-fornitur jagħti lill-klijent iż-żmien biex iħallas. Dan il-perjodu ta' żmien jiġi miftiehem bejn il-partijiet, jew stabbilit fil-fattura tal-fornitur jew stabbilit bil-liġi. Mhux aktar tard minn tmiem dan il-perjodu, il-fornitur jippretendi l-ħlas għall-prodotti kkunsinjati jew għas-servizzi magħmula. Il-ħlas magħmul wara dan il-perjodu jikkostitwixxi ħlas tard. Id-Direttiva 2000/35/KE ġiet adottata biex tikkumbatti l-ħlas tard fi tranżazzjonijiet kummerċjali bejn l-intrapriżi jew bejn l-intrapriżi u l-awtoritajiet pubbliċi. Hija tispeċifika, fost l-oħrajn, li jista' jiġi mitlub l-imgħax statutorju meta l-ħlas ma jsirx fi żmien l-iskadenza kuntrattwali jew legali. Hemm evidenza qawwija li, minkejja d-dħul fis-seħħ tad-Direttiva 2000/35/KE l-ħlas tard fi tranżazzjonijiet kummerċjali għadu problema ġenerali fi ħdan l-UE. Barra minn hekk, hemm evidenza wkoll f'għadd ta' Stati Membri ta' perjodi ta' ħlas kuntrattwali twal b'mod mhux ġustifikat fi tranżazzjonijiet li jinvolvu l-amministrazzjonijiet pubbliċi. Iż-żewġ problemi huma ta' xkiel serju għal ambjent ta' negozju san u għat-tħaddim tas-suq waħdieni li jinħass ħafna iktar fi żminijiet ta' kriżi ekonomika. L-għeruq tal-problema tal-ħlas tard fit-tranżazzjonijiet kummerċjali u l-imġiba passiva ta' ħafna kredituri huma diversi u marbuta ma' xulxin: 1. L-istruttura tas-suq: il-livell ta' kompetizzjoni fi ħdan is-suq, il-qawwa tas-suq ta' min għandu sehem fis-suq u l-biża' li jitħassru r-relazzjonijiet kummerċjali ma' klijenti huma fatturi importanti li jiddeterminaw jekk il-kredituri jaċċettawx jew jirrifjutawx il-ħlas tard u jekk id-debituri jitolbux estensjoni tal-perjodu ta' kreditu kummerċjali. 2. Kundizzjonijiet makroekonomiċi li qed jinbidlu: kriżi ta' ċiklu ta' negozju x'aktarx li tikkawża aktar ħlasijiet tard billi d-ditti jittardjaw biex iħallsu l-fatturi tagħhom. Il-konsegwenzi ta' ħlas tard huma wkoll aktar serji fi żminijiet ta' kriżi ekonomika billi huwa aktar diffiċli li jinkiseb iffinanzjar alternattiv. 3. L-aċċess għall-finanzi u obbligi baġitarji: id-disponibilità ta' kreditu, il-politika monetarja, il-fluss u n-natura tal-informazzjoni dwar il-kreditu, il-qagħda tal-likwidità tad-ditta u d-disponibilità ta' riżorsi finanzjarji minn banek jistgħu wkoll ikollhom effett fuq kemm ikun tard il-ħlas, b'mod partikolari għall-intrapriżi li l-kreditu tal-bank huwa sostitut għall-iffinanzjar tal-fornitur. Ħafna intrapriżi debituri jqisu l-ħlas tard bħala mod effiċjenti u rħis biex jiffinanzjaw in-negozju u l-attivitajiet tagħhom stess. Għall-awtoritajiet pubbliċi, il-ħlasijiet tard lill-kredituri huma mod ħafif, iżda mhux ġustifikat, kif jegħlbu obbligi baġitarji billi jipposponu l-ħlasijiet għall-perjodu baġitarju ta' wara. 4. Il-prassi ta’ ġestjoni finanzjarja tad-debituri (inklużi l-awtoritajiet pubbliċi) u l-prassi ta' ġestjoni ta' kreditu tal-kredituri kif ukoll il-kwalità tas-servizz u tal-prodott tagħhom u l-għajnuna wara l-bejgħ huma fatturi importanti biex jiġi evitat il-ħlas tard. 5. In-nuqqas ta' rimedji effettivi u effiċjenti: minkejja d-Direttiva 2000/35/KE, ħafna intrapriżi, b'mod partikolari SMEs, ma jżommux l-imgħax meta huma intitolati għalih, u dan inaqqas min-naħa tad-debituri l-motivazzjoni li jħallsu fil-ħin. Għal xi kredituri, l-ispejjeż biex jieħdu azzjoni kontra ħlas tard mhumiex ġustifikati mill-benefiċċji finanzjarji. F'ħafna każijiet, l-ispejjeż tax-xogħol amministrattiv żejjed ma jistgħux jiġu mifdija. Il-ġiri wara l-klijenti li jħallsu tard jew li jinżamm l-imgħax għall-ħlasijiet tard iġib aktar spejjeż ta' amministrazzjoni li ħafna intrapriżi ma għandhomx xi jriduhom. Barra minn hekk, ħafna dispożizzjonijiet ewlenin tad-direttiva mhumiex ċari jew huma diffiċli biex timplimentahom fil-prattika. Għalkemm id-Direttiva 2000/35/KE għandha xi nuqqasijiet, il-kunċetti fundamentali ta' mgħax fuq ħlas tard, iż-żamma tad-dritt ta' proprjetà (ir-ritenzjoni tat-titolu) u l-proċeduri ta’ rkupru għal dejn mhux ikkontestat jikkostitwixxu l-kolonni ewlenin u magħrufa minn kulħadd tal-qafas legali kontra l-ħlas tard. Madankollu, minkejja li dan l-aħħar kien hemm xi titjib, il-ħlas tard jibqa' problema ġeneralizzata fl-UE, bl-istess amministrazzjoni pubblika f'għadd ta' Stati Membri juru mġieba ta' ħlas partikolarment ħażina. Dan ikompli jħalli effett ħażin fuq it-tħaddim tas-suq intern u fih riskju ta' theddida serja għan-negozju fi żminijiet ta' kriżijiet ekonomiċi. Għalhekk, filwaqt li jinżammu l-elementi ewlenin tad-Direttiva, jeħtieġ li jkun hemm aktar għodda biex jonqos l-għadd ta' ħlasijiet tard fit-tranżazzjonijiet kummerċjali, jonqsu l-perjodi ta' ħlas għall-amministrazzjonijiet pubbliċi u jissaħħu b'mod sostanzjali l-inċentivi għall-amministrazzjonijiet pubbliċi biex iħallsu fil-ħin billi titfassal mill-ġdid id-Direttiva, biex f'test wieħed jinġabru kemm l-emendi sostanzjali magħmula lid-Direttiva kif ukoll id-dispożizzjonijiet mhux mibdula. Din il-proposta tieħu post u tirrevoka d-Direttiva 2000/35/KE. Meta tkun adottata mil-leġiżlatur, din se tkun naturalment ikkunsidrata mill-Kummissjoni fl-okkażjoni tar-reviżjoni tar-Regolament Finanzjarju li jmiss (2010) u r-Regoli Implimentattivi tiegħu. Sadattant, billi r-reviżjoni tar-regoli finanzjarji mil-leġislatur hija proċess twil, il-Kummissjoni adottat Komunikazzjoni[1] li tagħti struzzjonijiet lis-servizzi tagħha biex jimplimentaw sett ta' miżuri bla dewmien li għandhom l-għan li jarmonizzaw ir-regoli finanzjarji u jaċċelleraw l-implimentazzjoni tal-baġit biex ikun megħjun l-irkupru ekonomiku, b'mod partikolari permezz tat-titjib tal-prestazzjoni tagħha stess fil-ħlasijiet u t-twaqqif ta' miri għal limiti ta' żmien aqsar għall-ħlasijiet tal-pagamenti. |

130 | Dispożizzjonijiet eżistenti fil-qasam tal-proposta L-unika dispożizzjoni eżistenti hija d-Direttiva 2000/35/KE li titfassal mill-ġdid minn din il-proposta. |

140 | Konsistenza mal-bqija tal-politika u l-miri tal-Unjoni Ewropea Din il-proposta hija parti mill-aġenda ta' Liżbona għat-tkabbir u l-impjiegi u timplimenta l-att dwar in-negozji ż-żgħar [COM(2008) 394] u l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar pjan Ewropew ta' Rkupru Ekonomiku [COM(2008) 800]. |

KONSULTAZZJONI MAL-PARTIJIET INTERESSATI U L-VALUTAZZJONI TAL-IMPATT |

Konsultazzjoni mal-partijiet interessati |

211 | Il-metodi ta' konsultazzjoni, is-setturi ewlenin indirizzati u l-profil ġenerali ta' dawk li jwieġbu Il-partijiet interessati ġew ikkonsultati f'konsultazzjoni pubblika ġenerali permezz tal-I.P.M. (Il-Vuċi Tiegħek fl-Ewropa). L-EBTP (Il-Panel bi Prova dwar in-Negozju Ewropew) ġie kkonsultat ukoll. |

212 | Sinteżi tar-reazzjonijiet u ta' kif dawn ġew ikkunsidrati Maġġoranza wiesgħa ta' dawk li wieġbu jemmnu li r-rata statutorja attwali stabbilita fid-Direttiva hija sodisfaċenti. Il-biċċa l-kbira ta' dawk li wieġbu, iżda, ħeġġew lill-Kummissjoni biex twaqqaf rimedji effettivi u effiċjenti f'każ ta' ħlas tard u biex issaħħaħ ir-rwol tal-għaqdiet rappreżentattivi. It-tweġibiet servew ta' element importanti ħafna għall-istima tal-impatt. |

213 | Saret konsultazzjoni miftuħa fuq l-internet mid-19/05/2008 sal-31/08/2008. Il-Kummissjoni rċeviet 510 tweġibiet. Ir-riżultati jinsabu fuq http://ec.europa.eu/enterprise/regulation/late_payments/index.htm.. |

Ġbir u użu ta' għarfien espert |

229 | Ma kienx hemm ħtieġa ta’ kompetenza esterna. |

230 | Stima tal-impatt L-istima tal-impatt u t-taqsira eżekuttiva jagħtu ħarsa ġenerali tal-għażliet differenti. L-għażliet 3a/2 (leġiżlattiv - armonizzazzjoni ta' perjodi għall-ħlas mill-awtoritajiet pubbliċi lill-intrapriżi), 3c (leġiżlattiv - it-tneħħija tal-limitu ta' EUR 5), 3d (leġiżlattiv - id-dħul ta' "Multa għal Ħlas Tard") u 3e (leġiżlattiv - id-dħul ta' "Kumpens għal Ħlas Tard") biss jilħqu l-kriterji ta' effikaċja, effiċjenza u konsistenza. Għalhekk, dawn l-erba' (4) għażliet jikkostitwixxu s-sisien ta' din il-proposta. |

231 | Il-Kummissjoni wettqet stima tal-impatt elenkata fil-programm ta’ ħidma, li r-rapport tagħha jinsab f’http://ec.europa.eu/enterprise/regulation/late_payments/index.htm. |

ELEMENTI LEGALI TAL-PROPOSTA |

305 | Taqsira tal-azzjoni proposta Dan it-tfassil mill-ġdid tad-Direttiva 2000/35/KE għandu l-għan li jtejjeb l-effikaċja u l-effiċjenza tar-rimedji għall-ħlas tard permezz tal-introduzzjoni ta' dritt ta' rkupru tal-ispejjeż amministrattivi u kumpens għall-ispejjeż interni mġarrba minħabba ħlas tard. Fil-każ tal-amministrazzjonijiet pubbliċi, il-proposta għandha l-għan li tnaqqas il-perjodi ta' ħlas permezz tal-armonizzazzjoni tal-perjodi għall-ħlas mill-awtoritajiet pubbliċi lill-intrapriżi u li ssaħħaħ id-diżinċentivi għall-ħlas tard permezz ta' kumpens b'rata fissa mill-ewwel jum ta' dewmien li tammonta għal 5 % tal-ammont tal-fattura barra l-interessi għad-dewmien fil-ħlas u kumpens għall-ispejjeż ta' rkupru. Fl-aħħar nett, il-proposta tabolixxi wkoll il-possibbiltà li jiġu esklużi talbiet għal imgħax ta' anqas minn EUR 5. |

310 | Bażi legali L-artikolu 95 tat-trattat KE |

320 | Prinċipju ta' sussidjarjetà Il-prinċipju ta' sussidjarjetà japplika billi l-proposta ma taqax taħt il-kompetenza esklużiva tal-Komunità. |

L-għanijiet tal-proposta ma jistgħux jinkisbu biżżejjed mill-Istati Membri waħedhom għar-raġuni(jiet) li ġejja(ġejjin). |

321 | Fin-nuqqas ta' leġiżlazzjoni Komunitarja qabel l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2000/35/KE, id-dewmien fil-ħlasijiet fit-tranżazzjonijiet kummerċjali kien ta' xkiel kbir fil-kummerċ intra-Komunitarju. Dan għaliex in-nuqqas jew l-ineffiċjenza tar-regoli nazzjonali li jiġġieldu d-dewmien fil-ħlasijiet jagħtu protezzjoni mhux ġusta lill-operaturi ekonomiċi nazzjonali meta mqabbel ma' prodotti u servizzi minn Stati Mermbri oħra. In-nuqqas ta' Stat Membru milli jipprevjeni ostakoli għall-moviment liberu ta' prodotti u servizzi li joriġinaw fi Stat Membru ieħor ikkawżati minn dewmien fil-ħlasijiet minn awtoritajiet nazzjonali u intrapriżi huwa ta' dannu għall-kummerċ intra-Komunitarju daqs att li jirrestrinġi l-kummerċ. Barra minn dan, id-differenza fl-attitudni tal-awtoritajiet pubbliċi madwar l-UE tista' xxekkel il-parteċipazzjoni tal-kummerċ fis-sejħiet pubbliċi għall-offerti, li mhux biss xxekkel il-kompetizzjoni u timmina l-funzjoni tas-suq intern, iżda wkoll tnaqqas il-kapaċità tal-awtoritajiet pubbliċi li jieħdu l-aħjar valur għall-flus miġbura mit-taxxi. |

323 | Azzjoni Komunitarja tikseb aħjar l-għanijiet tal-proposta għar-raġuni(jiet) li ġejja(ġejjin). |

L-għan li tkun żgurata l-funzjoni tas-suq intern permezz tat-tnaqqis tal-ostakoli għall-kummerċ fl-UE kkawżat minn dewmien fil-ħlasijiet ma jistax jinkiseb biżżejjed mill-Istati Membri waħedhom jew bid-Direttiva 2000/35/KE. Inħass għalhekk li kien xieraq li skont il-prinċipju ta' sussidjarjetà, fid-dawl tad-daqs u l-effetti tal-problema, dan seta' jinkiseb b'azzjoni ulterjuri fuq livell Komunitarju. |

324 | L-istħarriġ u l-konsultazzjoni mal-partijiet interessati kkonfermaw li t-tnaqqis fid-dewmien tal-ħlasijiet fit-tranżazzjonijiet kummerċjali jirrikjedi azzjoni tal-UE permezz ta' tfassil mill-ġdid tad-Direttiva 2000/35/KE. Iċ-ċifri disponibbli jindikaw li ħafna negozji għandhom perċezzjoni li l-bejgħ ta' prodotti u servizzi lil negozji u awtoritajiet fi Stati Membri oħrajn għandu riskju akbar ta' dewmien fil-ħlas. Fost raġunijiet oħra, ir-riskju ta' dewmien fil-ħlas ma jinkoraġġixxix lill-intrapriżi jbiegħu prodotti u servizzi fi Stati Membri oħra billi dan ikabbar l-inċertezza u l-ispiża tal-kummerċ. F'dan il-każ, l-ispejjeż tat-tranżazzjoni huma akbar minħabba nuqqas ta' informazzjoni għal waħda mill-partijiet tat-tranżazzjoni u l-insigurtà dwar il-pożizzjoni tas-suq u l-likwidità tal-klijent stabbilit lil hinn mis-suq domestiku. Għal ħafna debituri r-riskju relatat mar-reputazzjoni relatata mad-dewmien fil-ħlas huwa ħafna anqas meta l-kreditur huwa stabbilit fi Stat Membru ieħor billi l-ħsara għar-reputazzjoni tonqos mad-distanza. Barra minn dan, il-kummerċ trans-konfinali jkabbar l-ispejjeż tal-kreditu kummerċjali billi l-lingwa, il-ġurisdizzjoni u l-aċċess għal-likwidità aktarx ikunu differenti u, għalhekk, l-ispejjeż ta' monitoraġġ jikbru filwaqt li l-probabbiltajiet li wieħed jinforza ħlas huma anqas. Bħala riżultat ta' dan, l-assigurazzjoni tal-kreditu tal-kummerċ u strumenti oħrajn relatati mal-amministrazzjoni tar-riskji tal-kummerċ huma spiss użati fil-kummerċ trans-konfinali. Dawn l-istrument inaqqsu l-inċertezza tad-dħul iżda jassorbu parti importanti mill-marġini ta' profitt, b'mod partikolari għall-intrapriżi ż-żgħar. |

325 | Matul il-proċess tal-valutazzjoni tal-impatt, ħafna għażliet mhux leġiżlattivi kienu mwarrba għal raġunijiet relatati mas-sussidjarjetà kif stipulati fid-dettall fil-valutazzjoni tal-impatt. |

326 | Il-proposta hija għalhekk konformi mal-prinċipju ta' sussidjarjetà. |

Prinċipju ta’ proporzjonalità Il-proposta tikkonforma mal-prinċipju tal-proporzjonalità għar-raġuni(jiet) li ġejja/ġejjin. |

331 | Id-Direttiva tibqa' għodda fakoltattiva għall-operaturi ekonomiċi sal-punt li ma ġġegħelhomx jitolbu l-imgħax għal ħlas tard jew kumpens għal spejjeż ta' rkupru. Barra minn hekk, il-proposta ma żżommx l-intrapriżi milli jidħlu fi ftehim dwar dispożizzjonijiet kuntrattwali oħra li jikkonċernaw il-ħlas, inkluż, fil-każ ta' tranżazzjonijiet bejn l-intrapriżi u f'każijiet eċċezzjonali anki bejn awtoritajiet pubbliċi u intrapriżi, il-perjodu tal-ħlas, skont il-prinċipju fundamentali ta' libertà ta' kuntratt bejn l-operaturi ekonomiċi. Il-proposta tinkludi wkoll biżżejjed flessibbiltà li tippermetti lill-Istati Membri jittrasponu d-Direttiva fid-dawl tal-kundizzjonijiet ekonomiċi u kummerċjali fit-territorju tagħhom. Barra minn hekk, il-proposta ma taffettwax l-possibbiltà attwali li l-Istati Membri jżommu jew iġibu fis-seħħ dispożizzjonijiet li jkunu aktar favorevoli għall-kreditur mid-dispożizzjonijiet meħtieġa għall-konformità ma’ din id-Direttiva. |

332 | Din il-proposta ma twassalx għal xi piż amministrattiv ġdid għall-operaturi ekonomiċi. Il-piż finanzjarju li ġej mid-dritt il-ġdid ta' talba ta' rimborż ta' spejjeż ta' rkupru jkun proporzjonali għall-imġieba ta' ħlas tal-intrapriżi. L-impatt baġitarju għall-awtoritajiet nazzjonali se jkun proporzjonali mal-kapaċità tagħhom li jiżguraw konformità mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva. |

Għażla ta' strumenti |

341 | Strumenti proposti: Direttiva. |

342 | Mezzi oħra ma jkunux xierqa għar-raġuni(jiet) li ġejja/in. Meta jitqies li din il-proposta hija tfassil mill-ġdid ta' Direttiva li diġà teżisti li tipprovdi għal marġini wiesgħa ta' manuvrar għall-Istati Membri, l-għażliet alternattivi ma setgħux ikunu biżżejjed biex jinkisbu l-għanijiet tal-proposta. |

IMPLIKAZZJONI GħALL-BAġIT |

401 | L-implikazzjonijiet baġitarji huma limitati għal nefqa ta' amministrazzjoni. |

TAGħRIF ADDIZZJONALI |

510 | Simplifikazzjoni |

511 | Il-proposta taħseb għas-simplifikazzjoni tal-leġiżlazzjoni. |

512 | Id-definizzjonijiet tal-kundizzjonijiet essenzjali tad-Direttiva huma mwessa' u miġbura fi gruppi sabiex ma jkunx hemm iktar interpretazzjonijiet diverġenti. Dispożizzjonijiet ambigwi rigward id-drittijiet tal-kredituri jew jitħassru jew jiġu abbozzati mill-ġdid biex l-operaturi ekonomiċi jkunu jafu sewwa d-drittijiet tagħhom skont id-Direttiva. Element ieħor ta' simplifikazzjoni huwa l-obbligu ġenerali ta' trasparenza mdaħħal għall-Istati Membri. Fl-aħħar nett, il-kunċett fl-arja ta' "spejjeż ta' rkupru" jinbidel b'sistema ġdida li tikkonsisti f'somma definita għal spejjeż interni ta' rkupru. |

515 | Il-proposta hi inkluża fil-programm b'reviżjoni regolari tal-Kummissjoni għall-aġġornament u s-simplifikazzjoni tal-acquis communautaire u l-Programm tagħha ta' Ħidma u Leġiżlazzjoni li jaqa' taħt ir-referenza 2009/ENTR/006. |

520 | Revoka ta' leġiżlazzjoni eżistenti L-adozzjoni tal-proposta twassal għar-revoka tal-leġiżlazzjoni eżistenti. |

Klawżola ta’ valutazzjoni/reviżjoni/terminazzjoni awtomatika |

531 | Il-proposta tinkludi klawżola ta' reviżjoni. |

540 | Tfassil mill-ġdid Il-proposta tinvolvi tfassil mill-ġdid |

550 | Tabella ta' korrelazzjoni Jinħtieġ li l-Istati Membri jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tad-dispożizzjonijiet nazzjonali li jittrasponu d-Direttiva kif ukoll tabella ta' korrelazzjoni bejn dawk id-dispożizzjonijiet u din id-Direttiva. |

560 | Żona Ekonomika Ewropea L-att propost jikkonċerna kwistjoni taż-ŻEE u għalhekk għandu jiġi estiż għaż-Żona Ekonomika Ewropea. |

570 | Spjegazzjoni dettaljata tal-proposta Id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2000/35/KE dwar l-ambitu (l-Artikolu 1 ta' din il-proposta) tal-imgħax f'każ ta' ħlas tard (Artikolu 3), iż-żamma tad-dritt (Artikolu 8) u l-proċedura ta' rkupru għal dejn mhux ikkontestat (Artikolu 9) jibqgħu fondamentalment kif kienu. Il-bosta definizzjonijiet u kunċetti huma simplifikati u miġbura flimkien fl-Artikolu 2. Ir-raġunijiet għall-emendi sostanzjali l-oħra proposti huma dawn li ġejjin: L-Artikolu 1(2) ineħħi l-possibbiltà li talbiet għal imgħax ta' inqas minn EUR 5 jistgħu jitwarrbu mill-Istati Membri. Dan ineħħi x-xkiel għal talba ta' mgħax għal ħlasijiet tard, b'mod partikolari għall-SMEs u għal ħlasijiet tard fi tranżazzjonijiet fejn l-imgħax jitla' biss għal ammont żgħir. L-Artikolu 4 jispeċifika li, fil-każ ta' ħlas tard, il-kredituri jkunu intitolati li jiksbu somma għall-ispejjeż interni ta' rkupru marbuta mal-ammont imħallas tard. L-għan huwa wieħed doppju: l-ewwel nett, il-kreditur ikun jista' jirkupra l-ispejjeż amministrattivi interni tiegħu marbuta mal-ħlas tard u, it-tieni, dan ikollu effett ta' deterrent fuq id-debituri, barra mill-imgħax statutorju. L-Artikolu 5 tal-proposta jittratta l-ħlas tard mill-awtoritajiet pubbliċi li se jkunu marbuta bħala regola ġenerali li jħallsu l-fatturi għat-tranżazzjonijiet kummerċjali li jwasslu għall-kunsinna ta' prodotti jew l-provvista ta' servizzi fi żmien 30 jum. Malli jgħaddi dan il-perjodu, il-kreditur ikun fil-prinċipju intitolat għal kumpens ta' 5 % tal-ammont speċifikat, apparti l-interessi għad-dewmien fil-ħlas u kumpens għall-ispejjeż ta' rkupru. L-impatt baġitarju għall-awtoritajiet nazzjonali jkun proporzjonali għall-ħila tagħhom li jiżguraw konformità mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva. Barra minn hekk, it-titjib mistenni fl-imġiba ta' ħlas tal-awtoritajiet pubbliċi jgħin inaqqas l-għadd ta' fallimenti ta' intrapriżi u b'hekk inaqqas l-ispejjeż soċjali li dawn jimplikaw. L-Artikolu 6 tal-proposta jsaħħaħ id-dispożizzjonijiet dwar klawżoli kuntrattwali li huma inġusti ħafna. Jinkludi wkoll dispożizzjoni fejn klawżola li teskludi interessi għal dewmien fil-ħlas se tkun ukoll ikkunsidrata bħala inġusta ħafna. L-Artikolu 7 jorbot lill-Istati Membri jiżguraw trasparenza sħiħa dwar id-drittijiet u l-obbligi li ġejjin minn din id-Direttiva u b'mod partikolari biex jippubblikaw ir-rata ta' mgħax statutorja. Dan għandu l-għan li jipprovdi bl-iktar mod xieraq tagħrif prattiku għall-intrapriżi, u speċjalment l-SMEs, u jippermettilhom jaġixxu kontra debituri li jħallsu tard. L-Artiklu 10 jippreskrivi s-sistema ta' sorveljanza u evalwazzjoni li permezz tagħha l-istituzzjonijiet Ewropej u partijiet interessati oħra jista' jkollhom stampa ċara tal-implimentazzjoni attwali tad-Direttiva. |

2009/0054 (COD)

Proposta għal

DIRETTIVA TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL

dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fi tranżazzjonijiet kummerċjali

(Tfassil mill-ġdid)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

ê 2000/35/KE

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikolu 95 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta mill-Kummissjoni[2],

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew[3],

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni[4],

Filwaqt li jaġixxu skont il-proċedura stabbilita fl-Artikolu 251 tat-Trattat,

Billi:

òġdid

1. Għadd ta' bidliet sostanzjali jridu jsiru fid-Direttiva 2000/35/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ Ġunju 2000 dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fir-tranżazzjonijiet kummerċjali[5]. Fl-interess taċ-ċarezza, din id-Direttiva għandha titfassal mill-ġdid.

2. Il-biċċa l-kbira tal-prodotti u s-servizzi jiġu fornuti fi ħdan is-suq intern minn operaturi ekonomiċi lil operaturi ekonomiċi oħra u lill-awtoritajiet pubbliċi fuq bażi ta' ħlas iddifferit b'mod li l-fornitur jagħti lill-klijent tiegħu ċans li jħallas il-fattura, kif miftiehem bejn il-partijiet, jew stabbilit fil-fattura tal-fornitur jew kif stipulat fil-liġi.

3. Ħafna mill-ħlasijiet fi tranżazzjonijiet kummerċjali bejn operaturi ekonomiċi jew bejn operaturi ekonomiċi u awtoritajiet pubbliċi jsiru aktar tard milli miftiehem fil-kuntratt jew stipulat fil-kundizzjonijiet ġenerali kummerċjali. Għalkemm il-prodotti jiġu fornuti jew is-servizzi jseħħu, ħafna mill-fatturi marbuta ma' dan jitħallsu ħafna wara l-iskadenza. Dan il-ħlas tard jħalli effett negattiv fuq l-assi likwidi u jikkomplika l-ġestjoni finanzjarja tal-intrapriżi. Iħalli effett ukoll fuq il-kompetittività u l-kapaċità ta' profitt tagħhom meta l-kreditur ikollu ħtieġa jikseb finanzjament estern minħabba ħlas tard. Dan ir-riskju jiżdied ħafna f'perjodi ta’ kriżi ekonomika meta l-aċċess għall-finanzi huwa aktar diffiċli.

4. Diġà jistgħu jsiru talbiet ġudizzjarji marbuta ma' ħlasijiet tard permezz tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 44/2001 tat-22 ta' Diċembru 2000 dwar il-ġurisdizzjoni u l-għarfien u l-infurzar ta' sentenzi fi kwistjonijiet ċivili u kummerċjali[6], ir-Regolament (KE) Nru 805/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta' April 2004 li joħloq Ordni ta' Infurzar Ewropew għal talbiet mhux ikkontestati[7], ir-Regolament (KE) Nru 1896/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 li joħloq ordni Ewropew għall-proċedura ta' ħlas[8] u r-Regolament (KE) Nru 861/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Lulju 2007 li jistabbilixxi Proċedura Ewropea dwar it-Talbiet Żgħar[9]. Iżda, biex jiġi skuraġġut il-ħlas tard fit-tranżazzjonijiet kummerċjali, jeħtieġ li jiġu stipulati dispożizzjonijiet komplementari.

ê 2000/35/KE Premessa (1) (adattat)

(1) Fir-riżoluzzjoni tiegħu dwar programm integrat favur l-SMEs u s-settur tas-snajja [10],, il-Parlament Ewropew sforza lill-Kummissjoni biex tibgħat proposti li jittrattaw mal-problema ta’ ħlas tard.

ê 2000/35/KE Premessa (2) (adattat)

(2) Fit-12 ta’ Mejju 1995 il-Kummissjoni adottat rakkomandazzjoni dwar il-perjodi ta’ ħlas fi transazzjonijiet kummerċjali[11].

ê 2000/35/KE Premessa (3) (adattat)

(3) Fir-riżoluzzjoni tiegħu fuq ir-rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar perjodi ta’ ħlas fi transazzjonijiet kummerċjali[12], il-Parlament Ewropew sejjaħ lill-Kummissjoni biex tikkunsidra li tibdel ir-rakkomandazzjoni tagħha fi proposta għal direttiva tal-Kunsill li għandha tintbagħat kemm jista’ jkun malajr.

ê 2000/35/KE Premessa (4) (adattat)

(4) Fid-29 ta’ Mejju 1997 il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali adotta opinjoni dwar il-Karta l-Ħadra tal-Kummissjoni dwar Akkwist Pubbliku fl-Unjoni Ewropea: Nesploraw it-triq għal quddiem[13].

ê 2000/35/KE Premessa (5) (adattat)

(5) Fl-4 ta’ Ġunju 1997 il-Kummissjoni ppubblikat pjan ta’ azzjoni għal suq wieħed, li jenfasizza li ħlas tard jirrappreżenta ostakolu serju li dejjem qiegħed jikber għas-suċċess tas-suq wieħed.

ê 2000/35/KE Premessa (6) (adattat)

(6) Fis-17 Ta’ Lulju 1997 il-Kummissjoni ppubblikat rapport dwar il-ħlasijiet tard fi transazzjonijiet kummerċjali[14],li jiġbor fil-qosor ir-riżultat ta’ evalwazzjoni ta’ l-effetti tar-rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni tat-12 ta’ Mejju 1995.

ê 2000/35/KE Premessa (7)

(7) Piżijiet tqal amministrattivi u finanzjarji huma mqiegħda fuq in-negozji, b’mod partikolari dawk żgħar u ta’ daqs medju, bħala riżultat tal-perjodi eċċessivi ta’ ħlas u ħlasijiet tard. Barra dan, dawn il-problemi huma l-kawża prinċipali għall-fallimenti li jheddu l-ħajja tan-negozji u jirriżultaw f’telf numeruż ta’ impjiegi.

ê 2000/35/KE Premessa (8) (adattat)

(8) F’xi Stati Membri perjodi kuntrattwali ta’ ħlas ivarjaw b’mod sinifikanti mill-medja tal-Kummissjoni.

ê 2000/35/KE Premessa (9) (adattat)

(9) Id-differenzi bejn ir-regoli u l-prattiċi tal-ħlas fl-Istati Membri jikkostitwixxu ostaklu għall-iffunzjonar xieraq tas-suq intern.

ê 2000/35/KE Premessa (10) (mibdul)

5. Dawn għandhom l-effett li jillimitaw konsiderevolment transazzjonijiet kummerċjali bejn l-Istati Membri. Din hija f’kontradizzjoni mal-Artikolu 14 tat-Trattat billi L-intraprendituri għandhom ikunu jistgħu jinnegozjaw mas-suq intern kollu taħt kundizzjonijiet li jiżguraw li operazzjonijiet trans-konfinali ma jinvolvux riskji akbar mill-bejgħ domestiku. Jirriżulta tagħwiġ ta' kompetizzjoni jekk japplikaw regoli sostanzjalment differenti għall-operazzjonijiet domestiċi u dawk trans-konfinali.

ê 2000/35/KE Premessa (11) (adattat)

(11) L-aktar statistika reċenti tindika li ma kien hemm ebda titjib fil-ħlasijiet tard f’ħafna Stati Membri mill-adozzjoni tar-rakkomandazzjoni tat-12 ta’ Mejju 1995.

òġdid

6. Fil-komunikazzjoni tagħha "Aħseb l-ewwel fiż-żgħir" - "Att dwar in-Negozju ż-Żgħir" għall-Ewropa[15], il-Kummissjoni enfasizzat li l-aċċess tal-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) għandu jiġi ffaċilitat u jiġi żviluppat ambjent legali u kummerċjali ta' appoġġ għal ħlasijiet fil-ħin fit-tranżazzjonijiet kummerċjali.

7. Waħda mill-azzjonijiet ta' prijorità ta' "Il-Pjan Ewropew ta' Rkupru Ekonomiku"[16] huwa t-tnaqqis tal-piżijiet amministrattivi u l-promozzjoni tal-ispirtu tal-intrapriża billi, fost l-oħrajn, jiġu żgurat li l-awtoritajiet pubbliċi jħallsu l-fatturi, inklużi lill-SMEs, għal provvisti u servizzi fi żmien xahar biex jonqsu l-limitazzjonijiet tal-likwidità.

ê2000/35/KE Premessa (12)

8. L-għan tal-ġlieda kontra ħlasijiet tard fis-suq intern ma jistax jintlaħaq suffiċjentement bl-Istati Membri jaġixxu individwalment u jista’ għalhekk jintlaħaq aħjar mill-Komunità. Din id-Direttiva ma tmurx lilhinn minn dak li huwa meħtieġ biex jinkiseb dan l-għan. Din id-Direttiva hija għalhekk konformi, fis-sħiħ kollu tagħha, mar-rekwiżiti tal-prinċipji ta’ sussidjarjetà u proporzjonalità kif stabbiliti fl-Artikolu 5 tat-Trattat.

ê 2000/35/KE Premessa (13) (adattat)

9. Din id-Direttiva għandha tkun limitata għall-ħlasijiet magħmula bħala remunerazzjoni għal tranżazzjonijiet kummerċjali u ma tirregolax Ö ma għandhiexÕ tirregola tranżazzjonijiet mal-konsumaturi, imgħax b’konnessjoni ma’ ħlasijiet oħra, eż. ħlasijiet taħt il-liġijiet dwar ċekkijiet u kambjali, ħlasijiet magħmula bħala kumpens għall-ħsarat inklużi ħlasijiet minn kumpaniji ta’ assigurazzjoni.

ê2000/35/KE Premessa (22)

10. Din id-Direttiva għandha tirregola t-tranżazzjonijiet kummerċjali kollha irrispettivament jekk jitwettqux bejn intrapriżi privati jew pubbliċi jew bejn intrapriżi privati u awtoritajiet pubbliċi, waqt li jitqies il-fatt li dawn tal-aħħar ikollhom volum konsiderevoli ta’ ħlasijiet lill-intrapriżi. Għandha għalhekk tirregola wkoll it-tranżazzjonijiet kummerċjali kollha bejn il-kuntratturi ewlenin u l-fornituri u s-sottokuntratturi tagħhom.

ê2000/35/KE Premessa (14)

11. Il-fatt li l-professjonijiet liberali huma koperti b’din id-Direttiva ma jfissirx li l-Istati Membri għandhom jittrattawhom bħala intrapriżi jew negozjanti għall-għanijiet mhux koperti b’din id-Direttiva.

ê2000/35/KE Premessa (16) (adattata)

ð ġdid

12. Ħlas tard jikkostitwixxi ksur ta’ kuntratt li sar finanzjarjament attraenti għad-debituri fil-parti l-kbira tal-Istati Membri minħabba rati baxxi ta’ mgħax ð jew imgħax ta' xejn ï Ö mitlub Õ fuq ħlasijiet tard u/jew proċeduri bil-mod ta' rimedju. Jeħtieġ tibdil deċiżiv, inkluż ð li l-esklużjoni tad-dritt li jintalab imgħax tkun klawżola kuntrattwali inġusta u jiġi stipulat ï kumpens ta' kredituri għall-ispejjeż imġarrba, biex titreġġa’ lura din ix-xejra u jiġi żgurat li l-konsegwenzi ta’ ħlasijiet tard ikunu b'mod li jiskoraġġixxu l-ħlas tard.

òġdid

13. Fl-interess tal-konsistenza tal-leġiżlazzjoni tal-Komunità, id-definizzjoni ta' "awtoritajiet kuntrattwali" fid-Direttiva 2004/18/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta' Marzu 2004 dwar il-koordinazzjoni ta' proċeduri għall-għoti ta' kuntratti ta' xogħlijiet pubbliċi, kuntratti ta' provvista pubblika u kuntratti ta' servizzi pubbliċi[17] għandha tapplika għall-għanijiet ta' din id-Direttiva.

14. L-imgħax statutorju dovut għal ħlasijiet tard għandu jitkejjel fuq bażi ta' kull jum bħala mgħax sempliċi, skont ir-Regolament (KEE, Euratom) Nru 1182/71 tal-Kunsill tat-3 ta' Ġunju 1971 li jiddetermina r-regoli applikabbli għal perjodi, dati u limiti ta' żmien[18].

ê 2000/35/KE Premessa (17) (adattat)

ðġdid

15. ð Jeħtieġ kumpens xieraq tal-kredituri għall-ispejjeż ta' rkupru mġarrba minħabba ħlas tard biex jiġi żgurat li l-konsegwenzi ta' ħlasijiet tard ikunu b'mod li jiskoraġġixxu l-ħlas tard. L-ispejjeż ta' rkupru għandhom ukoll jinkludu l-irkupru ta' spejjeż amministrattivi u kumpens għal spejjeż interni mġarrba minħabba ħlas tard li għalih din id-Direttiva għandha tiddetermina l-possibbiltà ta' ammont minimu ta' bażi li jista' jingħadd mal-imgħax għall-ħlas tard ï . Il-Kumpens raġonevoli biex jiġu rkuprati l-ispejjeż irid ikun Ö għandu Õ jkun ikkunsidrat bla ħsara għad-dispożizzjonijiet nazzjonali li bis-saħħa tagħhom imħallef nazzjonali Ö jista’ Õ jagħti lill-kreditur kull kumpens ta' ħsara addizzjonali kkawżata mill-Ö rigward Õ ħlas tard tad-debitur, waqt li jingħata konsiderazzjoni wkoll li n-nefqa magħmula tista’ tkun diġà ġiet ikkumpensata bl-imgħax għall-ħlas tard.

ò ġdid

16. L-istħarriġ juri li l-awtoritajiet pubbliċi ta' spiss jeħtieġu perjodi ta' ħlas kuntrattwali għal tranżazzjonijiet kummerċjali li huma bil-wisq itwal minn 30 jum. Għalhekk, il-perjodi ta' ħlas għall-kuntratti ta' xiri mogħtija mill-awtoritajiet pubbliċi għandhom, bħala regola ġenerali, ikunu limitati għal massimu ta' 30 jum.

17. Il-ħlas tard huwa partikolarment ta' dispjaċir jekk iseħħ minkejja l-likwidità tad-debitur. Diversi stħarriġ juru li l-awtoritajiet pubbliċi spiss iħallsu fatturi tard ħafna wara l-iskadenza tal-perjodu ta' ħlas applikabbli. L-awtoritajiet pubbliċi aktarx jaffaċċjaw ħafna anqas restrizzjonijiet finanzjarji billi aktarx jibbenefikaw minn flussi ta' dħul aktar żgur, prevedibbli u kontinwi minn dak tal-intrapriżi. Fl-istess waqt, huma jiddependu inqas mill-intrapriżi privati fuq il-bini ta' relazzjonijiet kummerċjali stabbli biex jiksbu l-miri tagħhom. Għaldaqstant, l-awtoritajiet pubbliċi aktarx ikollhom inqas inċentiva li jħallsu fil-ħin. Barra minn hekk, ħafna awtoritajiet pubbliċi jistgħu jiksbu finanzjament b'kundizzjonijiet aktar attraenti mill-intrapriżi privati. Għalhekk, il-ħlas tard mill-awtoritajiet pubbliċi mhux biss iġib spejjeż mhux ġustifikati għall-intrapriżi privati, iżda l-ineffiċjenza inġenerali. Huwa għalhekk xieraq li jiġi introdott kumpens dissważiv ogħla li jikkorrispondi f'każ ta' ħlas tard mill-awtoritajiet pubbliċi.

ê 2000/35/KE Premessa (18)

18) Din id-Direttiva tqies il-kwistjoni ta' perjodi kuntrattwali twal ta' ħlas u, b'mod partikolari, l-eżistenza ta' ċerti kategoriji ta' kuntratti fejn perjodu ta' ħlas itwal flimkien ma' restrizzjoni ta' libertà ta' kuntratt jew rata ta' mgħax ogħla tista' tiġi ġġustifikata.

ê 2000/35/KE Premessa (19) (adattat)

ðġdid

18. Din id-Direttiva għandha tipprojbixxi l-abbuż tal-libertà tal-kuntratti għall-iżvantaġġ tal-kreditur. Fejn l-akbar għan ta' ftehim ikun li jġib likwidità addizzjonali lid-debitur minn fuq dahar il-kreditur ð, pereżempju permezz tal-esklużjoni tal-possibbiltà għall-kreditur li jżomm l-imgħax għal ħlas tard jew li tispeċifika rata ta' mgħax għal ħlas tard li tkun sostanzjalment iktar baxxa mill-imgħax statutorju stipulat f'din id-Direttivaï, jew fejn il-kuntrattur ewlieni jimponi fuq il-fornituri u s-sottokuntratturi kundizzjonijiet ta' ħlas li mhumiex ġustifikati mill-kundizzjonijiet mogħtija lilu stess, dawn jistgħu jitqiesu bħala fatturi li jikkostitwixxu abbuż ta' dan it-tip. Din id-Direttiva ma taffettwax Ö ma għandhiex Õ taffettwa d-dispożizzjonijiet nazzjonali marbuta mal-mod kif il-kuntratti jiġu konklużi jew li jirregolaw il-validità ta’ kundizzjonijiet kuntrattwali li m’humiex ġusti għad-debitur.

ê2000/35/KE Premessa (21)

19. Huwa mixtieq li jiġi żgurat li l-kredituri jkunu f’pożizzjoni li jeżerċitaw ir-ritenzjoni tat-titolu fuq bażi mhux diskriminatorja mal-Komunità kollha, jekk il-klawżola tar-ritenzjoni tat-titolu hija valida skont id-dispożizzjonijiet nazzjonali applikabbli speċifikati mil-liġi privata internazzjonali.

ê2000/35/KE Premessa (15)

20. Din id-Direttiva tiddefinixxi biss l-espressjoni "titolu ta' infurzar" iżda ma tirregolax il-proċeduri varji ta' twettiq furzat ta’ dan id-dritt u l-kundizzjonijiet li bihom it-twettiq furzat ta’ dan id-dritt jista’ jiġi mwaqqaf jew sospiż.

ê2000/35/KE Premessa (20)

21. Il-konsegwenzi ta’ ħlas tard jistgħu jkunu disważivi biss jekk ikunu akkumpanjati minn proċeduri għal rimedji li huma rapidi u effettivi għall-kreditur. B’konformità mal-prinċipju ta’ ebda diskriminazzjoni li jinsab fl-Artikolu 12 tat-Trattat, dawk il-proċeduri għandhom ikunu disponibbli għall-kredituri kollha li huma stabbiliti fil-Komunità.

ê 2000/35/KE Premessa (23) (adattat)

ðġdid

22. ðJeħtieġ li jiġi żgurat li l-proċeduri ta' rkupru għal talbiet mhux ikkontestati marbuta ma' ħlas tard fi tranżazzjonijiet kummerċjaliï L-Artikolu 5 ta’ din id-Direttiva jeħtieġ li l-proċedura biex jiġu rkuprati talbiet mhux kontestati jiġu mitmuma f’perjodu qasir ta’ żmien b’konformità mal-leġislazzjoni nazzjonali, iżda ma jeħtieġx li l-Istati Membri jadottaw xi proċedura speċifika jew li jemendaw il-proċeduri eżistenti legali tagħhom b’mod speċifiku

òġdid

23. L-obbligu li din id-Direttiva tkun trasposta fil-liġi nazzjonali għandu għalhekk ikun limitat għal dawk id-dispożizzjonijiet li jirrappreżentaw bidla sostantiva meta mqabblin mad-Direttiva 2000/35/KE. L-obbligu li jiġu trasposti d-dispożizzjonijiet li ma nbidlux ġej minn dik id-Direttiva .

24. Din id-Direttiva għandha tkun bla ħsara għall-obbligi tal-Istati Membri rigward il-limiti ta’ żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali u l-applikazzjoni tad-Direttiva 2000/35/KE.

ê2000/35/KE

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

Artikolu 1

L-ambitu

1. Din id-Direttiva għandha tapplika għall-ħlasijiet kollha magħmula bħala remunerazzjoni għal tranżazzjonijiet kummerċjali.

ê 2000/35/KE Art. 6(3) (adattat)

32. Fit-traspożizzjoni ta' din id-Direttiva, l-Istati Membri jistgħu jeskludu Ö dan li ġej Õ :

(a) djun li huma suġġett ta' proċeduri ta' insolvenza istitwiti kontra d-debitur;

(b) kuntratti li ġew konklużi qabel it-8 ta' Awwissu 2002.; kif ukoll

(c) talbiet għal imgħax ta' anqas minn EUR 5.

ê 2000/35/KE (adattat)

Artikolu 2

Definizzjonijiet

Għall-fini ta' din id-Direttiva Ö , għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin Õ :

1. (1) "tranżazzjonijiet kummerċjali" tfisser tranżazzjonijiet bejn l-impriżi jew bejn l-impriżi u l-awtoritajiet pubbliċi li jwasslu għall-ġarr ta' oġġetti jew il-provvista ta' servizzi għall-ħlas,;

ê 2000/35/KE (adattat)

ð ġdid

(2) "awtorità pubblika" tfisser kull awtorità jew entità li tikkuntratta, kif iddefinit bid-d-Direttivi ta' Ksib Pubbliku 92/50/KEE[19],93/36/KEE[20],93/37/KEE[21] u 93/38/KEE[22] Ö Direttiva 2004/18/KEÕ;

(3) "intrapriża" tfisser kull organizzazzjoni ð, għajr awtorità pubblika,ï li taġixxi fil-kors tal-attività ekonomika tagħha indipendenti jew professjonali, ukoll meta titwettaq minn persuna waħda;

2.(4) "ħlas tard" tfisser ð in-nuqqas ta' ħlas fil-perjodu tal-ħlas stipulat fl-Artikolu 3(2) jew l-Artikolu 5(2) ï ;

òġdid

(5) "imgħax għal ħlas tard" tfisser imgħax statutorju jew imgħax negozjat u miftiehem bejn l-intrapriżi;

(6) "imgħax statutorju" tfisser imgħax sempliċi għal ħlas tard b'rata li hija s-somma tar-rata ta' referenza flimkien ma' mill-inqas seba' punti perċentwali;

(7) "rata ta' referenza" tfisser waħda minn dawn li ġejjin:

ê 2000/35/KE

ðġdid

4.(a) ir-"rata ta' mgħax applikata mill-Bank Ċentrali Ewropew lill-ewlenin ta' finanzjar mill-ġdid ð l-aktar reċenti jew ir-rata ta' mgħax marġinali li tirriżulta minn proeċeduri ta' offerti b'rata varjabbli għal dawn l-operazzjonijiet; ï "tfisser ir-rata ta' mgħax applikata għal dawn l-operazzjonijiet fil-każ ta' offerti b'rata fissa. Fil-każ li operazzjoni prinċipali ta’ rifinanzjament tiġi kondotta skond proċedura ta’ offerta b’rata li tvarja, din ir-rata ta’ imgħax tirreferi għar-rata marġinali ta’ imgħax li tirriżulta minn dik l-offerta. Din tapplika kemm fil-każ ta’ rata waħda u rkantijiet b’rata varjabbli;

ê 2000/35/KE Art. 3(1)(d) it-tieni sentenza (adattat)

(b) Għal Stat Membru li mhux jieħu sehem fit-tielet stadju tal-unjoni ekonomika u monetarja, ir-rata ta’ referenza riferita hawn fuq għandha tkunir-rata ekwivalenti ffissata mill-bank ċentrali nazzjonali tiegħu.

ê2000/35/KE

3.(8) "ritenzjoni ta’ titolu" tfisser il-ftehim kuntrattwali li skont dan, il-bejjiegħ iżomm id-dritt tal-oġġetti inkwistjoni sakemm il-prezz sħiħ ikun tħallas;

ê 2000/35/KE (adattat)

ðġdid

5.(9) "titolu ta' infurzar" tfisser kull deċiżjoni, sentenza jew ordni għall-ħlas maħruġ minn xi qorti jew awtorità kompetenti oħra, ð inklużi dawk li jistgħu jiġu infurzati b'mod provviżorju, ï sew għall-ħlas immedjat jew għall-ħlas bin-nifs, li jippermetti lill-kreditur li jkollu t-talba tiegħu kontra d-debitur miġbura permezz ta’ eżekuzzjoni furzata; għandha tinkludi deċiżjoni, sentenza jew ordni għall-ħlas li hija provviżorjament enforzabbli u li tibqa’ hekk wkoll jekk id-debitur jappella kontra tagħha.

ê 2000/35/KE (adattat)

ð ġdid

Artikolu 3

Imgħax fil-każ ta’ ħlas tard

(c)1. Ö L-Istati Membri għandhom jiżguraw li Õð fi tranżazzjonijiet kummerċjali bejn l-intrapriżi, ï il-kreditur għandu jkun huwa intitolat għall-imgħax fil-każ ta' dewmien fil-ħlas Ö mingħajr il-bżonn ta' tfakkira Õ sa tali punt li Ö jekk il-kundizzjonijiet li ġejjin huma sodisfatti: Õ

(ia) ð il-kreditur ï huwa jkun wettaq l-obbligazzjonijiet kuntrattwali u legali tiegħu; u

(iib) ð il-kreditur ï huwa ma jkunx irċieva l-ammont dovut fil-ħin, sakemm id-debitur ma jkunx responsabbli għad-dewmien.

12. ð Fejn il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 1 jkunu sodisfatti,ï l-Istati Membri għandhom jiżguraw li Ö dan li ġej Õ:

(a) imgħax skond il-punt (d) ð għall-ħlas tard ï għandu jsir dovut mill-jum li jiġi wara d-data jew it-tmiem tal-perjodu għall-ħlas iffissat skont il-kuntratt;

(b) jekk id-data jew il-perjodu għall-ħlas ma tkunx iffissata fil-kuntratt, l-imgħax ð għall-ħlas tard ï għandu jsir dovut awtomatikament mingħajr il-ħtieġa ta' nota ta' tfakkirÖ fi żmien kwalunkwe wieħed minn dawn il-limiti ta' żmien Õ :

(i) 30 jum li jiġu wara d-data li d-debitur jirċievi l-fattura jew talba ekwivalenti għall-ħlas; jew

(ii) jekk id-data li fiha tiġi riċevuta l-fattura jew it-talba ekwivalenti għall-ħlas ma tkunx żgurata, 30 jum wara d-data li fiha jiġu riċevuti l-oġġetti jew servizzi; jew

(iii)(ii) jekk id-debitur jirċievi l-fattura jew it-talba ekwivalenti għall-ħlas qabel l-oġġetti jew is-servizzi, 30 jum wara li l-oġġetti jew is-servizzi jiġu riċevuti; jew

(iv)(iii) jekk proċedura ta’ aċċettazzjoni jew verifikazzjoni, li dwarha l-konformità tal-oġġetti jew servizzi mal-kuntratt għandha tiġi żgurata, hija pprovduta għaliha skont l-istatut jew fil-kuntratt u jekk id-debitur jirċievi l-fattura jew talba ekwivalenti għall-ħlas qabel jew fid-data li fiha dik l-aċċettazzjoni jew verifika sseħħ, 30 jum wara din id-data ta’ l-aħħar Ö dik Õ id-data.

ð 3. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-rata applikabbli ta' referenza:

(a) għall-ewwel semestru tas-sena kkonċernata għandha tkun ir-rata fis-seħħ fl-1 ta' Jannar ta' dik is-sena;

(b) għat-tieni semestru tas-sena kkonċentrata għandha tkun ir-rata fis-seħħ fl-1 ta' Lulju ta' dik is-sena. ï

ê 2000/35/KE (adattat)

(d) il-livell ta’ imgħax għall-ħlas tard ("ir-rata statutorja"), li d-debitur huwa obbligat li jħallas, għandu jkun is-somma ta’ rata ta’ imgħax applikabbli mill-Bank Ċentrali Ewropew għall-operazzjoni prinċipali tiegħu ta’ rifinanzjament l-aktar reċenti mwettqa qabel l-ewwel jum kalendarju ta’ nofs is-sena in kwistjoni ("ir-rata ta’ referenza"), miżjuda b’ta’ lanqas seba’ punti ta’ persentaġġ ("il-marġini"), sakemm ma jkunx xort’oħra speċifikat fil-kuntratt. Għal Stat Membru li mhux jipparteċipa fit-tielet stadju ta' l-unjoni ekonomika u monetarja, ir-rata ta' referenza msemmija hawn fuq għandha tkun ir-rata ekwivalenti stabbilita mill-bank ċentrali tiegħu. Fiż-żewġ każi, ir-rata ta’ referenza fis-seħħ fl-ewwel jum kalendarju ta’ nofs is-sena in kwistjoni għandha tapplika għas-sitt xhur ta’ wara;

(e) sakemm id-debitur ma jkunx responsabbli għad-dewmien, il-kreditur għandu jkun intitolat li jitlob kumpens raġonevoli mid-debitur għall-ispejjeż kollha relevanti ta’ rkupru magħmula minħabba l-ħlas tard ta’ dan ta’ l-aħħar. Dawk l-ispejjeż ta’ rkupru għandhom jirrispettaw il-prinċipji ta’ trasparenza u proporzjonalità fir-rigward tad-dejn in kwistjoni. L-Istati Membri jistgħu, waqt li jirrispettaw il-prinċipji riferiti hawn fuq, jiffissaw ammonti massimi fir-rigward ta’ l-ispejjeż ta’ rkupru għal-livelli differenti ta’ dejn.

2. Għal ċerti kategoriji ta’ kuntratti li għandhom jiġu definiti mil-liġi nazzjonali, l-Istati Membri jistgħu jiffissaw perjodu li warajh l-imgħax isir dovut sa massimu ta’ 60 jum b’dan illi jew jirrestrinġu lill-partijiet għall-kuntratt milli jeċċedu l-perjodu jew jiffissaw rata mandatorja ta’ imgħax li tkun teċċedi sostanzjalment ir-rata statutorja.

3. L-Istati Membri għandhom jipprovdu li ftehim fuq id-data tal-ħlas jew fuq il-konsegwenzi ta’ ħlas tard li ma jkunux jaqblu mad-disposizzjonijiet tal-paragrafi 1(b) sa (d) u 2 jew ma jkunx infurzabbli jew ikun jagħti lok għal talba għad-danni jekk, meta ċ-ċirkostanzi kollha tal-każ, inkluża l-prattika kummerċjali xierqa u n-natura tal-prodott, jiġu kkunsidrati, ikunu inġusti għall-aħħar għall-kreditur. Biex jiġi ddeterminat jekk ftehim ikunx inġust għall-aħħar għall-kreditur, għandu jingħata, inter alia, kont jekk id-debitur kellux xi raġuni oġġettiva li jiddevja mid-disposizzjonijiet tal-paragrafi 1(b) sa (d) u 2. Jekk jiġi stabbilit li dak il-ftehim ikun inġust għall-aħħar, it-termini statutorji għandhom japplikaw, sakemm il-qrati nazzjonali ma jistabbilixxux kondizzjonijiet differenti li huma ġusti.

4. L-Istati Membri għandhom jiżguraw illi, fl-interessi tal-kredituri u l-kompetituri, mezzi adegwati u effettivi jeżistu biex jimpedixxu l-użu kontinwu ta’ termini li jkunu inġusti għall-aħħar skond it-tifsira tal-paragrafu 3.

5. Il-mezzi li għalihom jirreferi l-paragrafu 4 għandhom jinkludu disposizzjonijiet li bihom organizzazzjonijiet uffiċjalment rikonoxxuti bħala, jew li jkollhom interess leġittimu fi, li jirrappreżentaw intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju jistgħu jieħdu azzjoni skond il-liġi nazzjonali kkonċernata quddiem il-qrati jew quddiem il-korpi kompetenti amministrattivi fuq il-bażi li t-termini kkuntrattati mħejjija għall-użu ġenerali huma inġusti għall-aħħar skond it-tifsira tal-paragrafu 3, biex ikunu jistgħu japplikaw mezzi addattati u effettivi biex jipprevjienu l-użu kontinwat ta’ dawk it-termini.

òġdid

Artikolu 4

Kumpens għall-spejjeż ta' rkupru

1. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li meta l-imgħax għal ħlas tard ikun dovut fi tranżazzjonijiet kummerċjali skont l-Artikoli 3 u 5 u sakemm ma jkunx speċifikat mod ieħor fil-kuntratt, il-kreditur huwa intitolat li jitlob mingħand id-debitur kwalunkwe wieħed minn dawn l-ammonti:

(a) għal dejn ta' inqas minn EUR 1 000, somma fissa ta' EUR 40;

(b) għal dejn ta' EUR 1 000 jew aktar, iżda inqas minn EUR 10 000, somma fissa ta' EUR 70;

(c) għal dejn ta' EUR 10 000 jew iktar, somma ekwivalenti ta' 1 % tal-ammont li għalih isir dovut l-imgħax għal ħlas tard.

2. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-ammonti msemmija fil-paragrafu 1 għandhom ikunu dovuti mingħajr il-ħtieġa ta' tfakkira u bħala kumpens għall-ispejjeż ta' rkupru tal-kreditur stess.

ê 2000/35/KE Art. 3(1)(e) (adattat)

ð ġdid

(e) 3. Sakemm id-debitur ma jkunx responsabbli għad-dewmien, il-kreditur ð , barra mill-ammonti stabbiliti fil-paragrafu 1, ï għandu jkun intitolat li jitlob kumpens raġonevoli mid-debitur relevanti ð għall-ammont pendenti ï minħabba l-ħlas tard ta' dan tal-aħħar. Dawk l-ispejjeż ta' rkupru għandhom jirrispettaw il-prinċipji ta' trasparenza u proporzjonalità fir-rigward tad-dejn in kwistjoni. L-Istati Membri jistgħu, waqt li jirrispettaw il-prinċipji riferiti hawn fuq, jiffissaw ammonti massimi fir-rigward ta’ l-ispejjeż ta’ rkupru għal-livelli differenti ta’ dejn.

òġdid

Artikolu 5

Ħlas mill-awtoritajiet pubbliċi

1. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, fi tranżazzjonijiet kummerċjali li jwasslu għall-kunsinna ta' oġġetti jew il-provvista ta' servizzi bi ħlas lill-awtoritajiet pubbliċi, il-kreditur ikun intitolat, mingħajr bżonn ta' tfakkira, għall-interessi minħabba d-dewmien fil-ħlas daqs l-interessi statutorji jekk il-kundizzjonijiet li ġejjin ikunu sodisfatti:

(a) il-kreditur issodisfa l-obbligazzjonijiet kuntrattwali u legali tiegħu;

(b) il-kreditur ma rċeviex l-ammont dovut fil-ħin, sakemm id-dewmien ma kienx għal raġunijiet oħra għajr minħabba d-debitur.

2. Meta l-kundizzjonijiet stipulati fil-paragrafu 1 huma sodisfatti, l-Istati Membri għandhom jiżguraw dan li ġej:

(a) l-interessi għad-dewmien fil-ħlas għandhom isiru pagabbli mill-ġurnata wara d-data jew mit-tmiem tal-perjodu ta' ħlas stipulat fil-kuntratt;

(b) jekk id-data jew il-perjodu ta' ħlas mhumiex fissi fil-kuntratt, l-interessi għad-dewmien fil-ħlas isiru pagabbli b'mod awtomatiku fi kwalunkwe wieħed mil-limiti ta' żmien li ġejjin:

(i) 30 jum wara d-data li fiha d-debitur jirċievi l-fattura jew talba ekwivalenti għall-ħlas;

(ii) jekk id-debitur jirċievi l-fattura jew t-talba ekwivalenti għall-ħlas qabel l-oġġetti jew is-servizzi, 30 jum wara li jaslu l-oġġetti jew is-servizzi;

(iii) jekk proċedura ta’ aċċettazzjoni jew verifikazzjoni, li permezz tagħha trid tiġi żgurata l-konformità tal-oġġetti jew is-servizzi mal-kuntratt, tkun stipulata mill-istatut jew fil-kuntratt u jekk id-debitur jirċievi l-fattura jew t-talba ekwivalenti għall-ħlas qabel jew dakinhar tad-data li fiha dik l-aċċettazzjoni jew verifika sseħħ, 30 jum wara dik id-data;

3. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li d-dewma massima ta' proċedura ta' aċċettazzjoni jew verifika msemmija fil-paragrafu 2(b)(iii) ma għandhiex taqbeż 30 jum, sakemm ma jkunx speċifikat mod ieħor fid-dokumenti tal-offerta u fil-kuntratt.

4. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-perjodu ta' ħlas stipulat fil-kuntratt ma għandux jaqbeż il-limiti ta' żmien stipulati fil-paragrafu 2(b), sakemm mhux bi qbil bejn il-kreditur u d-debitur u sakemm mhux iġġustifikat fid-dawl ta' ċirkostanzi partikolari bħal bżonn oġġettiv li l-ħlas isir fuq perjodu itwal ta' żmien.

5. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li meta l-interessi għad-dewmien fil-ħlas isiru pagabbli, il-kreditur ikun intitolat għal somma ta' kumpens ta' 5 % tal-ammont dovut. Dan il-kumpens għandu jkun apparti l-interessi għad-dewmien fil-ħlas.

6. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-rata ta' referenza applikabbli fit-tranżazzjonijiet kummerċjali li jwasslu għal kunsinna ta' prodotti jew l-provvista ta' servizzi għar-rimunerazzjoni mill-awtoritajiet pubbliċi:

(a) għall-ewwel semestru tas-sena kkonċernata għandha tkun ir-rata fis-seħħ mill-1 ta' Jannar ta' dik is-sena;

(b) għat-tieni semestru tas-sena kkonċernata għandha tkun ir-rata fis-seħħ fl-1 ta' Lulju ta' dik is-sena.

ê 2000/35/KE (adattat)

Artikolu 6

ÖKlawżoli kuntrattwali li fihom inġustizzji kbar Õ

ê 2000/35/KE Art. 3(3), (4) u (5) (adattat)

ð ġdid

31 L-Istati Membri għandhom jipprovdu ð klawżola f'kuntratt ï dwar Ö relatata Õ mad-data tal-ħlas jew ð ir-rata ta' mgħax għal ħlas tard jew spejjeż ta' rkupruï fuq il-konsegwenzi ta’ ħlas tard li ma jkunux jaqblu mad-disposizzjonijiet tal-paragrafi 1(b) sa (d) u 2 jew ma jkunx jkun ð jew ï infurzabbli ð mhux infurzabbliï jew ikun jagħti lok għal talba għad-danni jekk meta ċ-ċirkostanzi kollha tal-każ, inkluża l-prattika kummerċjali xierqa u n-natura tal-prodott, jiġu kkunsidrati, ikun inġust għall-aħħar għall-kreditur. Biex jiġi ddeterminat jekk ð klawżola ï tkunx inġusta għall-aħħar għall-kreditur, Ö għandhom jitqiesu ċ-ċirkostanzi kollha tal-każ, inkluża prassi tajba kummerċjali u n-natura tal-prodott Õ ð jew tas-servizz. ï Ö Jitqies Õ ð ukoll ï , inter alia , Ö jekk Õ id-debitur kellux xi raġuni oġġettiva li jiddevja mid-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1(b) sa (d) u 2 ð mir-rata ta' mgħax statutorja jew mill-Artikolu 3(2)(b), l-Artikolu 4(1) jew l-Artikolu 5(2)(b) ï. Jekk ftehim bħal dan jiġi stabbilit li huwa inġust għall-aħħar, it-termini statutorji se japplikaw, sakemm il-qrati nazzjonali ma jistabbilixxux kundizzjonijiet differenti li huma ġusti.

ð Għall-iskop tal-ewwel sotto-paragrafum, klawżola li teskludi interessi għal dewmien fil-ħlas għandha tkun ikkunsidrata inġustizzja kbira. ï

42. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, fl-interessi tal-kredituri u l-kompetituri, mezzi adegwati u effettivi jeżistu biex jimpedixxu l-użu kontinwu ta’ kundizzjonijietð klawżoli ï u prassi li jkunu inġusti għall-aħħar għall-kreditur fil-kuntest tal-paragrafu 31

53. Il-mezzi li għalihom jirreferi l-paragrafu 42 għandhom jinkludu dispożizzjonijiet li bihom organizzazzjonijiet ð rappreżentattivi ï uffiċjalment rikonoxxuti bħala, jew li jkollhom interess leġittimu fi, li jirrappreżentaw intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju jistgħu jieħdu azzjoni skont il-liġi nazzjonali kkonċernata quddiem il-qrati jew quddiem il-korpi kompetenti amministrattivi fuq il-bażi li t-termini kkuntrattati mħejjija għall-użu ġenerali ð l-klawżoli ï huma inġusti għall-aħħar skont it-tifsira tal-paragrafu 3, biex ikunu jistgħu japplikaw mezzi addattati u effettivi biex jipprevjenu l-użu kontinwu ð tagħhom ï ta’ dawk it-termini .

òġdid

Artikolu 7

It-trasparenza

L-Istati Membri għandhom jiżguraw trasparenza sħiħa dwar id-drittijiet u l-obbligi li ġejjin minn din id-Direttiva, b'mod partikolari billi jippubblikaw ir-rata ta' mgħax statutorja applikabbli.

ê 2000/35/KE

Artikolu 48

Ritenzjoni ta’ titolu

1. L-Istati Membri għandhom jipprovdu b’konformità mad-dispożizzjonijiet applikabbli nazzjonali maħsuba mil-liġi internazzjonali privata li l-bejjiegħ iżomm it-titolu tal-oġġetti sakemm ikunu tħallsu kollha jekk klawżola ta’ ritenzjoni ta’ titolu kienet espressament miftiehma bejn ix-xerrej u l-bejjiegħ qabel it-twassil tal-oġġetti.

2. L-Istati Membri jistgħu jadottaw jew iżommu dispożizzjonijiet li jittrattaw ma’ ħlasijiet akkont diġà magħmula mid-debitur.

ê 2000/35/KE (adattat)

ðġdid

Artikolu 59

Pro ċeduri ta’ rkupru għal talbiet mhux kontestati

1. L-Istati Membri għandhom jiżguraw li titolu infurzabbli jista’ jinkiseb , irrispettivament mill-ammont tad-dejn, normalment fi żmien 90 jum kalendarju wara li tinbeda l-azzjoni tal-kreditur jew applikazzjoni fil-qorti jew awtorità kompetenti oħra, sakemm id-dejn jew aspetti oħra tal-proċedura ma jkunux disputati. Dan id-dover għandu jitwettaq mill-Istati Membri b’konformità mal-leġislazzjoni, regolamenti u disposizzjonijiet amministrattivi nazzjonali rispettivi tagħhom.

2. Il-leġislazzjoni, regolamenti u dispożizzjonijiet amministrattivi nazzjonali rispettivi għandhom japplikaw l-istess kundizzjonijiet għall-kredituri kollha li huma stabbiliti fil-Komunità Ewropea.

3. Il-perjodu ta’ 90 jum kalendarju riferit fil-paragrafu 1 m’għandux jinkludi dan li ġej: Ö Meta jiġi kkalkulat il-perjodu msemmi fil-paragrafu 1, ma għandux jitqies dan li ġej Õ:

(a) il-perjodi biex jiġu servuti d-dokumenti;

(b) kull dewmien kawżat mill-kreditur, bħal perjodi użati għall-korrezzjoni tal-applikazzjonijiet.

4. Dan l-Artikolu għandu jkun mingħajr preġudizzju għad-disposizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta’ Brussel dwar ġurisdizzjoni u nfurzar ta’ sentenzi fi kwistjonijiet ċivili u kummerċjali [23].

ð 4. Il-paragrafi 1, 2 u 3 għandhom ikunu bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tar-Regolament (KE) 1986/2006. ï

òġdid

Artikolu 10

Ir-rapport

1. L-Istati Membri għandhom jibagħtu rapport lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva fi żmien sentejn wara d-data msemmija fl-Artikolu 11(1) u sussegwentement b'intervalli ta' tliet snin.

2. Fi żmien tliet snin wara d-data msemmija fl-Artikolu 11(1), il-Kummissjoni għandha tibgħat rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva. Ir-rapport għandu jkun akkumpanjat bi kwalunkwe proposta leġiżlattiva xierqa.

ê 2000/35/KE (adattat)

Artikolu 611

Traspożizzjoni

1. L-Istati Membri għandhom iġibu fis-seħħ il-liġijiet, regolamenti u d-disposizzjonijiet amministrattivi meħtieġa biex jikkonformaw ma’ din id-Direttiva qabel it-8 ta’ Awissu 2002. Huma għandhom minnufih jinfurmaw il-Kummissjoni tagħhom.

Meta l-Istati Membri jadottaw dawn il-miżuri, dawn għandu jkun fihom referenza għal din id-Direttiva jew għandhom jiġu akkumpanjati b'tali referenza fl-okkażjoni tal-pubblikazzjoni uffiċjali tagħhom. Il-metodi ta' kif issir din ir-referenza għandhom jiġu stabbiliti mill-Istati Membri.

ê . (adattat)

1. L-Istati Membri għandhom idaħħlu fis-seħħ il-liġijiet, regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi meħtieġa sabiex ikunu konformi mal-Artikoli 1 sa 7 u 9 mhux aktar tard minn [l-aħħar jum tat-12-il xahar wara l-pubblikazzjoni ta’ din id-Direttiva f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea] . Huma għandhom minnufih jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test ta' dawk id-dispożizzjonijiet u t-tabella korrelattiva bejn dawk id-dispożizzjonijiet u din id-Direttiva.

Meta l-Istati Membri jadottaw dawk id-dispożizzjonijiet, dawn għandhom jinkludu referenza għal din id-Direttiva jew għandhom ikunu akkumpanjati b'tali referenza fl-okkażjoni tal-pubblikazzjoni uffiċjali tagħhom. Għandhom ukoll jinkludu dikjarazzjoni li fiha jingħad li referenzi għad-Direttivi mħassra minn din id-Direttiva fil-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi eżistenti għandhom jinftiehmu bħala referenzi għal din id-Direttiva. L-Istati Membri għandhom jiddeterminaw kif tali referenza għandha tiġi magħmula u kif tali dikjarazzjoni għandha tiġi mfassla.

ê 2000/35/KE (adattat)

ð ġdid

42. L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tad-dispożizzjonijiet ewlenin tal-liġi nazzjonali li jadottaw fil-qasam kopert minn din id-Direttiva.

23. L-Istati Membri jistgħu jżommu jew iġibu fis-seħħ dispożizzjonijiet li jkunu l-aktar favorevoli għall-kreditur mid-dispożizzjonijiet meħtieġa għall-konformità ma’ din id-Direttiva.

4. Fit-traspożizzjoni tad-Direttiva, l-Istati Membri jistgħu jeskludu l-kuntratti ð konklużi qabel id-data msemmija fil-paragrafu 1. ï

3. Fit-transposizzjoni ta’ din id-Direttiva, l-Istati Membri jistgħu jeskludu:

(a) djun li huma s-suġġett ta’ proċeduri ta’ falliment istitwiti kontra d-debitur;

(b) kuntratti li kienu ġew konklużi qabel it-8 ta’ Awissu 2002; u

(c) (ċ) talbiet għall-imgħax ta’ anqas minn EUR 5.

4. L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tad-dispożizzjonijiet prinċipali tal-liġi nazzjonali li huma jadottaw fil-qasam kopert minn din id-Direttiva.

5. Il-Kummissjoni għandha twettaq fi żmien sentejn mit-8 ta’ Awissu 2002 reviżjoni ta’ inter alia, ir-rata statutorja, il-perjodi ta’ ħlasijiet kuntrattwali u ħlasijiet tard, tistma l-impatt fuq transazzjonijiet kummerċjali u t-tħaddim tal-leġislazzjoni fil-prattika. Ir-riżultat ta’ din ir-reviżjoni u reviżjonijiet oħra għandu jsir magħruf lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, akkumpanjat fejn jixraq bi proposti għal titjib f’din id-Direttiva.

ò ġdid

Artikolu 12

Tħassir

Salvi kuntratti konklużi qabel [id-data stipulata fl-Artikolu 11(1)] li għalihom din id-Direttiva ma tapplikax skont l-Artikolu 11(4), id-Direttiva 2000/35/KE hija mħassra b'effett minn dik id-data, mingħajr ħsara għall-obbligi tal-Istati Membri marbuta mal-limiti ta' żmien għat-traspożizzjoni tagħha fil-liġi nazzjonali u l-applikazzjoni tagħha.

Ir-referenzi għad-Direttiva mħassra għandhom jiġu mifhuma bħala li jirreferu għal din id-Direttiva u għandhom jinqraw skont il-tabella ta' korrelazzjoni fl-Anness.

ê 2000/35/KE

ð ġdid

Artikolu 713

Dħul fis-seħħ

Din id-Direttiva għandha tidħol fis-seħħ fl-[għoxrin] jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea .

ê 2000/35/KE

Artikolu 814

Id-destinatarji

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmula fi Brussell, […]

Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill

Il-President Il-President […] […]

ANNESS

Tabella ta' korrelazzjoni

Id-Direttiva 2000/35/KE | Din id-Direttiva |

Artikolu 1 | Artikolu 1(1) |

Artikolu 2(1) l-ewwel subparagrafu | Artikolu 2(1) |

Artikolu 2(1), it-tieni subparagrafu | Artikolu 2(2) |

Artikolu 2(1) it-tielet subparagrafu | Artikolu 2(3) |

Artikolu 2(2) | Artikolu 2(4) |

- | Artikolu 2(5) |

- | Artikolu 2(6) |

- | Artikolu 2(7), il-kliem tal-bidu |

Artikolu 2(3) | Artikolu 2(8) |

Artikolu 2(4) | Artikolu 2(7)(a) |

Artikolu 2(5) | Artikolu 2(9) |

Artikolu 3(1)(a) | Artikolu 3(2)(a) |

Artikolu 3(1)(b), il-kliem tal-bidu | Artikolu 3(2)(b) |

Artikolu 3(1)(b)(i) | Artikolu 3(2)(b)(i) |

Artikolu 3(1)(b)(ii) | - |

Artikolu 3(1)(b)(iii) | Artikolu 3(2)(b)(ii) |

Artikolu 3(1)(b)(iv) | Artikolu 3(2)(b)(iii) |

Artikolu 3(1)(c) | Artikolu 3(1) |

Artikolu 3(1)(d), l-ewwel u t-tielet sentenza |

Artikolu 3(1)(d), it-tieni sentenza | Artikolu 2(7)(b) |

- | Artikolu 4(1) |

- | Artikolu 4(2) |

Artikolu 3(1)(e) | Artikolu 4(3) |

Artikolu 3(2) | - |

- | Artikolu 5 |

Artikolu 3(3), l-ewwel u t-tieni sentenza | Artikolu 6(1), l-ewwel sotto-paragrafu |

Artikolu 3(3), it-tielet sentenza | - |

- | Artikolu 6(1), it-tieni sotto-paragrafu |

Artikolu 3(4) | Artikolu 6(2) |

Artikolu 3(5) | Artikolu 6(3) |

- | Artikolu 7 |

Artikolu 4 | Artikolu 8 |

Artikolu 5(1), (2) u (3) | Artikolu 9(1), (2) u (3) |

Artikolu 5(4) | - |

- | Artikolu 5(4) |

- | Artikolu 10 |

Artikolu 6(1) | - |

- | Artikolu 11(1) |

Artikolu 6(2) | Artikolu 11(3) |

Artikolu 6(3) | Artikolu 1(2) |

Artikolu 6(4) | Artikolu 11(2) |

Artikolu 6(5) | - |

- | Artikolu 11(4) |

- | Artikolu 12 |

Artikolu 7 | Artikolu 13 |

Artikolu 8 | Artikolu 14 |

- | Anness |

DIKJARAZZJONI FINANZJARJA LEĠIŻLATTIVA

1. ISEM IL-PROPOSTA

Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tard fit-tranżazzjonijiet kummerċjali (tfassil mill-ġdid).

2. QAFAS ABM/ABB

Titolu 02 - Intrapriża - Kapitolu 02 03 Suq intern għall-prodotti u l-politika settorjali.

3. IL-LINJI TAL-BAĠIT

3.1. Il-linji tal-baġit (linji operattivi u linji għall-għajnuna teknika u amministrattiva relatati (li qabel kienu l-linji B..A)) inklużi l-intestaturi:

02.0301

3.2. Tul ta' żmien tal-azzjoni u tal-impatt finanzjarju:

Billi l-azzjoni hija proposta leġiżlattiva, it-tul ta' żmien huwa indeterminat.

3.3. Karatteristiċi baġitarji:

Linja baġitarja | Tip ta’ nefqa | Ġdid | Kontribuzzjoni EFTA | Kontribuzzjonijiet mill-pajjiżi applikanti | Intestatura fil-perspettiva finanzjarja |

02.0301 | Mhux kompetittività. | Diff[24] | LE | LE | LE | 1a |

4. SOMMARJU TA' RIŻORSI

4.1. Riżorsi Finanzjarji

4.1.1. Sommarju tal-approprjazzjonijiet għall-impenji (AI) u approprjazzjonijiet għall-ħlas (AĦ)

EUR miljun (sa 3 punti deċimali)

Tip ta' nefqa | Taqsima nru. | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 u aktar tard | Totali |

Nefqa operattiva[25] |

Approprjazzjonijiet għall-Impenji (AI) | 8.1. | a | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

Approprjazzjonijiet għall-Ħlasijiet (AĦ) | b | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

Nefqa amministrattiva fi ħdan l-ammont ta' referenza[26] |

Assistenza teknika u amministrattiva (NDA) | 8.2.4. | c | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.3 | 0 | 0.3 |

AMMONT TOTALI TA' REFERENZA |

Approprjazzjonijiet għall-Impenji | a+ċ | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.3 | 0 | 0.3 |

Approprjazzjonijiet għall-Ħlasijiet | b+ċ | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.3 | 0 | 0.3 |

Nefqa amministrattiva mhux inkluża fl-ammont ta' referenza[27] |

Riżorsi umani u nfiq relatat (AMD) | 8.2.5. | d | 0,244 | 0,244 | 0,244 | 0,244 | 0,244 | 0,244 | 1,464 |

Spejjeż amministrattivi li mhumiex ir-riżorsi umani u spejjeż relatati, minbarra l-ammont ta’ referenza (AMD) | 8.2.6. | e | 0.1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,6 |

Total indikattiv tal-ispiża finanzjarja tal-azzjoni |

TOTAL tal-AI inkluża l-ispiża tar-Riżorsi Umani | a+ċ+d+e | 0.344 | 0,344 | 0,344 | 0,344 | 0,644 | 0,344 | 2,364 |

TOTAL tal-AĦ inkluża l-ispiża tar-Riżorsi Umani | b+ċ+d+e | 0,344 | 0,344 | 0,344 | 0,344 | 0,644 | 0,344 | 2,364 |

4.1.2. Kompatibbiltà mal-Ipprogrammar Finanzjarju

Il-proposta hija kompatibbli mal-programmazzjoni finanzjarja eżistenti.

4.1.3. Impatt finanzjarju fuq id-Dħul

Il-proposta ma għandhiex implikazzjonijiet finanzjarji fuq id-dħul.

4.2. Riżorsi Umani FTE (inklużi uffiċjali u persunal temporanju u estern) - ara d-dettall taħt il-punt 8.2.1.

Ħtiġijiet annwali | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 u wara |

Għadd totali tar-riżorsi umani | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |

5. KARATTERISTIĊI U GĦANIJIET

5.1. Ħtieġa li għandha tiġi sodisfatta f'terminu ta' żmien qasir jew twil

Ara l-Memorandum ta’ Spjegazzjoni

5.2. Valur miżjud tal-involviment tal-Komunità u koerenza tal-proposta ma' strumenti finanzjarji oħrajn u sinerġija possibbli

Ara l-Memorandum ta’ Spjegazzjoni

5.3. Għanijiet, riżultati mistennija u indikaturi relatati tal-proposta fil-kuntest tal-qafas tal-ABM

Ara l-Memorandum ta’ Spjegazzjoni

5.4. Metodu ta' implimentazzjoni (indikattiv)

Ġestjoni Ċentralizzata: direttament mill-Kummissjoni.

6. SORVELJANZA U VALUTAZZJONI

L-organizzazzjoni ta' skema affidabbli ta' sorveljanza u valutazzjoni hija komplikata mill-prinċipju li r-regoli stabbiliti f'din il-proposta ma għandhomx effett obbligatorju fuq l-intrapriżi, jiġifieri l-intrapriżi mhux se jkunu obbligati japplikaw dawn ir-regoli u jagħmlu talba għad-drittijiet tagħhom. Barra minn hekk, l-evidenza turi li ċiklu ekonomiku negattiv x'aktarx li jinfluwenza b'mod negattiv il-ħlas fil-ħin billi jaffettwa l-likwidità tal-kumpaniji u l-opportunitajiet għall-fondi. Matul perjodu ta' tkabbir ekonomiku, l-intrapriżi jibbenefikaw minn dħul ta' likwidità aħjar li, tal-inqas parzjalment, jista' jintuża għal ħlas aktar fil-pront.

Is-sistema ta' sorveljanza tikkonsisti f'żewġ (2) pilastri:

- Trasparenza: Il-proposta tobbliga lill-Istati Membri jiżguraw trasparenza sħiħa dwar id-drittijiet u l-obbligi li ġejjin minn din id-Direttiva.

- Rapportaġġ: il-proposta tobbliga lill-Istati Membri jibagħtu rapport lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tagħhom tad-Direttiva f'intervalli ta' tliet snin. Il-Kummissjoni għandha tiġbor din l-informazzjoni u wara tabbozza rapport dwar l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva. Dan ir-rapport se jkun x'aktarx abbozzat, fost l-oħrajn, b'referenza għall-informazzjoni u d-dejta stabbiliti fl-annessi 1, 2 u 3 (parzjalment) tal-Istima tal-Impatt li se jintużaw bħala indikaturi komplementari biex jinkisbu l-għanijiet. L-organizzazzjoni ta' stħarriġ ġdid u simili se tippermetti lill-Kummissjoni li tqabbel l-imġieba tal-kredituri qabel u wara l-implimentazzjoni tad-Direttiva.

7. MIżURI KONTRA L-FRODI

Mhux applikabbli

8. DETTALJI TA' RIŻORSI

8.1. Għanijiet tal-proposta fid-dawl tal-ispiża finanzjarja tagħhom

Mhux applikabbli

8.2. Nefqa Amministrattiva

8.2.1. Għadd u tip ta' riżorsi umani

Tipi ta' karigi | Persunal li għandu jiġi allokat għall-immaniġġjar tal-azzjoni bl-użu ta' riżorsi eżistenti u/jew addizzjonali (għadd ta' karigi/FTEs) |

2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |

Uffiċjali jew persunal temporanju [28](XX 01 01) | A*/AD | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |

B*, C*/AST | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |

Persunal iffinanzjat[29] bl-Art. XX 01 02 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

Staff ieħor iffinanzjat[30] bl-Art. XX 01 04/05 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

TOTAL | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |

8.2.2. Deskrizzjoni tal-kompiti li jirriżultaw mill-azzjoni

Il-kompiti jikkonsistu fil-ġestjoni amministrattiva tad-Direttiva, inkluż it-trattament ta' ilment u ksur, l-implimentazzjoni tal-miżuri ta' trasparenza u t-tħejjija u l-abbozzar tar-rapport imsemmi taħt il-punt 6.

8.2.3. Sorsi ta' riżorsi umani (statutorji)

Karigi li għandhom jerġgħu jitqassmu permezz ta' riżorsi eżistenti fi ħdan is-servizz ta' ġestjoni (tqassim intern)

8.2.4. Infiq amministrattiv ieħor inkluż fl-ammont ta’ referenza (XX 01 04/05 – Nefqa ta’ ġestjoni amministrattiva)

EUR miljun (sa 3 punti deċimali)

Linja baġitarja (numru u intestatura) | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 u aktar tard | TOTAL |

Għajnuna teknika u amministrattiva oħra |

-intra muros | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

-extra muros | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.3 | 0 | 0 |

Total ta' għajnuna teknika u amministrattiva | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.3 | 0 | 0 |

8.2.5. Nefqa finanzjarja fuq riżorsi umani u spejjeż assoċjati mhux inklużi fl-ammont ta’ referenza

EUR miljun (sa 3 punti deċimali)

Tipi ta' riżorsi umani | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 u aktar tard |

Uffiċjali u impjegati temporanji (XX 01 01) | 0.244 | 0.244 | 0.244 | 0.244 | 0.244 | 0.244 |

Impjegati ffinanzjati permezz tal-Art. XX 01 02 (awżiljarji, END, impjegati bil-kuntratt, eċċ.) (speċifika l-linja tal-baġit) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

Total tal-ispiża tar-Riżorsi Umani u spejjeż assoċjati (MHUX fl-ammont ta’ referenza) | 0.244 | 0.244 | 0.244 | 0.244 | 0.244 | 0.244 |

8.2.6. Infiq amministrattiv ieħor mhux inkluż fl-ammont ta’ referenza EUR miljun (sa 3 punti deċimali) |

2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 u aktar tard | TOTAL |

XX 01 02 11 01 – Missjonijiet | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,3 |

XX 01 02 11 02 – Laqgħat u Konferenzi | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0,3 |

XX 01 02 11 03 – Kumitati | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

XX 01 02 11 04 – Studji & konsultazzjonijiet | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

XX 01 02 11 05 – Sistemi tal-informatika | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

2 Total tal-Ispiża ta' Ġestjoni li jibqa' (XX 01 02 11) | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,6 |

3 Infiq ieħor ta’ natura amministrattiva (speċifika u inkludi r-referenza għal-linja tal-baġit) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |

Spiża amministrattiva totali, minbarra r-riżorsi umani u spejjeż assoċjati, (MHUX inkluża fl-ammont ta' referenza) | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,6 |

[1] SEC(2009) 477 finali tat-8 ta' April 2009.

[2] ĠU C […], […], p. […].

[3] ĠU C […], […], p. […].

[4] ĠU C […], […], p. […].

[5] ĠU L 200, 8.8.2000, p. 35.

[6] ĠU L 12, 16.1.2001, p. 1.

[7] ĠU L 143, 30.4.2004, p. 15.

[8] ĠU L 399, 30.12.2006, p 1.

[9] ĠU L 199, 31.7.2007, p. 1.

[10] ĠU C323, 21.11.1994, p. 19.

[11] ĠU L127, 10.6.1995, p. 19.

[12] ĠU C211, 22.7.1996, p. 43.

[13] ĠU C287, 22.9.1997, p. 92.

[14] ĠU C216, 17.7.1997, p. 10.

[15] COM(2008) 394.

[16] COM(2008) 800.

[17] ĠU L 134, 30.4.2004, p. 114.

[18] ĠU L 124, 8.6.1971, p. 1.

[19] ĠU L 209, 24.7.1992, p. 1.

[20] ĠU L 199, 9.8.1993, p. 1.

[21] ĠU L 199, 9.8.1993, p. 54.

[22] ĠU L 199, 9.8.1993, p. 84.

[23] Il-verżjoni konsolidata fil-ĠU C 27, 26.1.1998, p. 3.

[24] Approprjazzjonijiet differenzjati

[25] Nefqa li ma taqax taħt il-Kapitolu xx O1 tat-Titolu xx ikkonċernat.

[26] Nefqa fl-Artikolu xx 01 04 tat-Titolu xx.

[27] Nefqa fil-Kapitolu xx 01 għajr għall-Artikoli xx 01 04 jew xx 01 05.

[28] L-ispiża ta' dawn MHIJIEX koperta mill-ammont ta' referenza

[29] L-ispiża ta' dawn MHIJIEX koperta mill-ammont ta' referenza

[30] L-ispiża ta' dawn hija inkluża fl-ammont ta' referenza

[31] Għandha ssir referenza għad-dikjarazzjoni finanzjarja leġiżlattiva speċifika għall-Aġenzija/i Eżekuttiva/i kkonċernata/i.