Dan id-dokument hu mislut mis-sit web tal-EUR-Lex
Dokument 52008DC0579
Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions on the outcome of the review of the functioning of Regulation (EC) No 717/2007 of the European Parliament and of the Council of 27 June 2007 on roaming on public mobile telephone networks within the Community and amending Directive 2002/21/EC {COM(2008) 580 final}
KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar ir-riżultat tar-reviżjoni dwar it-tħaddim tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ġunju 2007 dwar roaming fuq netwerks pubbliċi tat-telefonija mobbli fi ħdan il-Komunità u li jemenda d-Direttiva 2002/21/KE
KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar ir-riżultat tar-reviżjoni dwar it-tħaddim tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ġunju 2007 dwar roaming fuq netwerks pubbliċi tat-telefonija mobbli fi ħdan il-Komunità u li jemenda d-Direttiva 2002/21/KE
[pic] | KUMMISSJONI TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ | Brussel 23.9.2008 KUMM(2008) 579 finali KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar ir-riżultat tar-reviżjoni dwar it-tħaddim tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ġunju 2007 dwar roaming fuq netwerks pubbliċi tat-telefonija mobbli fi ħdan il-Komunità u li jemenda d-Direttiva 2002/21/KE {KUMM(2008) 580 finali} KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI dwar ir-riżultat tar-reviżjoni dwar it-tħaddim tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ġunju 2007 dwar roaming fuq netwerks pubbliċi tat-telefonija mobbli fi ħdan il-Komunità u li jemenda d-Direttiva 2002/21/KE(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)WERREJ 1. Daħla 3 2. Sfond 3 2.1. Ir-Regolament Attwali 3 2.2. Ħarsa ġenerali lejn is-suq 4 2.3. Żviluppi sa mill-adozzjoni tar-Regolament 5 2.4. Il-proċess ta’ konsultazzjoni 5 3. Reviżjoni 6 3.1. Il-kisba tal-għanijiet 6 3.2. Kwistjonijiet speċifiċi 7 3.3. Estensjoni tar-Regolament fl-ambitu u fiż-żmien 8 4. Konklużjoni 11 1. Daħla It-tlestija tas-suq uniku u l-kisba tal-miri tal-Istrateġija ta’ Liżbona sabiex tagħmel lill-UE “l-ekonomija msjesa fuq l-għarfien l-iktar dinamika u kompetittiva fid-dinja” jibqgħu fil-qalba tal-għanijiet tal-Kummissjoni Ewropea. L-iffaċilitar tal-komunikazzjonijiet transkonfinali huwa element ewlieni sabiex jintlaħqu dawn il-miri. Ir-Regolament (KE) Nru 717/2007/KE dwar roaming fuq networks pubbliċi tat-telefonija mobbli fi ħdan il-Komunità u li jemenda d-Direttiva 2002/21/KE (minn issa ‘l quddiem “ir-Regolament”)[1], li daħal fis-seħħ f’Ġunju 2007, huwa wkoll eżempju ewlieni tal-aġenda politika tal-Kummissjoni, “Ewropa ta’ riżultati”, li timmira biex tikseb benefiċċji għaċ-ċittadini kollha tal-Ewropa, billi tibni fuq il-kisbiet li ntlaħqu sal-lum mill-UE. Ir-Regolament se jiskadi fit-30 ta' Ġunju 2010 sakemm ma jiġix estiż mill-Parlament u l-Kunsill abbażi ta' proposta mill-Kummissjoni. Għalhekk skont ir-Regolament, il-Kummissjoni kellha tirrevedi t-tħaddim tar-Regolament u tibgħat rapport lill-Parlament Ewropew u l-Kunsill sa mhux aktar tard mit-30 ta’ Diċembru 2008[2]. Il-Kummissjoni hija inkarigata tevalwa jekk intlaħqux l-għanijiet tar-Regolament u biex tirrevedi l-iżviluppi fit-tariffi bl-ingrossa u bl-imnut għall-għoti ta' servizzi tal-vuċi u ta' komunikazzjoni ta' dejta lill-klijenti tar-roaming, inkluż l-SMS, u biex tagħmel rakkomandazzjonijiet dwar il-bżonn li tirregola dawk is-servizzi, jekk huwa xieraq, filwaqt li żżomm f’moħħha l-interessi tal-konsumaturi. Din il-Komunikazzjoni tirrapporta dwar r-riżultati tar-reviżjoni tal-Kummissjoni dwar it-tħaddim tar-Regolament, tispjega t-tibdiliet ewlenin fil-politika li qed tipproponi biex timplimenta l-konklużjonijiet tagħha u hi akkumpanjata minn proposta leġiżlattiva sabiex ir-Regolament jiġi emendat kif xieraq. Id-dettalji u r-raġunar bażiku jinsabu fil-proposta leġiżlattiva u fil-Valutazzjoni tal-Impatt assoċjata. Bħal fil-każ tar-Regolament innifsu, il-bażi ġuridika għall-proposta l-ġdida hija l-Artikolu 95 tat-Trattat tal-KE. 2. Sfond 2.1. Ir-Regolament Attwali Il-karatteristiċi speċifiċi transkonfinali u l-istruttura tas-swieq tar-roaming intra-Komunitarji xekklu ħafna lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali (NRAs) meta ġew biex jittrattaw b’mod effettiv in-nuqqas ta' pressjonijiet kompetittivi u l-prezzijiet għoljin li rriżultaw mis-servizzi tar-roaming mifruxa mal-Komunità. Il-Grupp tar-Regolaturi Ewropej (ERG), li twaqqaf biex jagħti pariri esperti lill-Kummissjoni dwar kwistjonijiet regolatorji li għandhom dimensjoni ta' suq uniku, indunaw b'din il-problema u sejħu lill-Kummissjoni sabiex taġixxi f'livell Ewropew. Il-Kummissjoni adottat il-proposta għal Regolament dwar netwerks pubbliċi fi ħdan il-Komunità fit-12 ta’ Lulju 2006[3]. F’Ġunju 2007, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill adottaw ir-Regolament li kkontribwixxa għat-tħaddim bla xkiel tas-suq intern filwaqt li kiseb livell għoli ta' ħarsien tal-konsumatur, issalvagwardja l-kompetizzjoni bejn l-operaturi tal-mowbajl u ppriżerva kemm l-inċentivi għall-innovazzjoni kif ukoll l-għażla tal-konsumatur. Il-Kummissjoni issa lestiet ir-reviżjoni tagħha dwar it-tħaddim tar-Regolament imqabbel mal-għanijiet ewlenin tiegħu, li huma li jippromwovu l-kompetizzjoni, jikkonsolidaw is-suq uniku u jiżguraw li l-konsumaturi meta jaqsmu l-fruntieri ma jħallsux tariffi għoljin mhux iġġustifikati meta mqabbla ma' tariffi domestiċi. Fir-reviżjoni tagħha, il-Kummissjoni kienet ukoll inkarigata biex tikkunsidra jekk ir-regolament dwar is-servizzi tal-SMS u tad-dejta kienx meħtieġ fid-dawl tal-iżviluppi wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament. 2.2. Ħarsa ġenerali lejn is-suq Is-suq tal-UE għas-servizzi tar-roaming bil-mowbajl li jistgħu jinqasmu f’servizzi tal-vuċi, l-SMS u s-servizzi tad-dejta. Fl-2007 t-tliet oqsma flimkien kellhom dħul ta' EUR 6.54 biljuni[4]. Dan jikkorrispondi għal bejn wieħed u ieħor 4.7 % tas-suq totali tal-mowbajl fl-UE. Minkejja li f’dak li għandu x’jaqsam ma' dħul, is-servizzi tar-roaming huma inqas importanti għall-industrija tal-mowbajl mis-servizzi domestiċi, is-sehem tar-roaming fid-dħul globali tal-operatur xorta huwa sinifikanti u tipikament iktar attraenti minn servizzi oħra minn perspettiva ta' marġni tal-profitt. F’dak li għandu x’jaqsam ma' dħul, fl-2007 s-servizzi tar-roaming tal-vuċi okkupaw 79.1 % tas-suq kollu tar-roaming filwaqt li l-bqija tas-suq kien okkupat mir-roaming tal-SMS u tad-dejta bi 12.3 % u 8.6 % rispettivament. It-tkabbir fis-suq tal-komunikazzjoni bil-vuċi u bl-SMS jirrifletti l-aktar il-maturità ta’ dawn l-oqsma tas-suq; it-tkabbir tas-servizzi tar-roaming tad-dejta huwa għaldaqstant dinamiku u għall-inqas konformi mat-tkabbir tas-servizzi mobbli domestiċi tad-dejta Għaldaqstant il-qasam tad-dejta se jegħleb dak tal-SMS sabiex isir it-tieni l-ikbar qasam fir-roaming fi żmien sena jew sentejn. Filwaqt li l-prezzijiet tar-roaming tal-vuċi naqsu b’effett tar-Regolament, ma jidhirx li ġara l-istess f’dak li għandu x’jaqsam mar–roaming tal-SMS, minħabba li l-prezzijiet urew b'mod ġenerali ftit ċaqliq, fl-aħħar sena, minkejja l-pressjoni politika li saret fuq l-operaturi sabiex jaġixxu ħalli tkun evitata r-regolazzjoni. Min-naħa l-oħra, il-prezzijiet tas-servizzi tar-roaming tad-dejta jibqgħu għoljin minkejja li l-prezzijiet fil-livell tal-ingrossa u tal-imnut urew xejra konsistenti 'l isfel. Hemm problema partikolari marbuta man-nuqqas ta' trasparenza fil-prezzijiet tar-roaming tad-dejta u x-“xokkijiet mill-kontijiet” li jirriżultaw minħabba f’hekk. Prezzijiet kompetittivi għar-roaming tad-dejta huma meħtieġa sabiex ineħħu l-ostakli għall-aċċess tas-servizzi tal-Internet permezz tal-mowbajl meta wieħed jaqsam il-fruntieri. 2.3. Żviluppi sa mill-adozzjoni tar-Regolament Wara l-adozzjoni tar-Regolament, il-Kummissjoni ħadmet mill-qrib mal-ERG sabiex timmonitorja l-implimentazzjoni tar-Regolament. L-ERG beda eżerċizzju ta’ ġabra wiesgħa ta' dejta li hu l-bażi ta’ żewġ Rapporti ta’ Punti ta’ Referenza[5]. Il-Kummissjoni kkummissjonat ukoll studju minn konsulenti indipendenti dwar is-servizzi tar-roaming tad-dejta u dan kien ippubblikat fis-27 ta’ Ġunju 2008[6]. Il-Kummissjoni, fuq inizjattiva tagħha stess, ġabret dejta mingħand aktar minn 120 operatur. 2.4. Il-proċess ta’ konsultazzjoni Fis-7 ta’ Mejju 2008 l-Kummissjoni varat konsultazzjoni wiesgħa pubblika billi talbet kummenti dwar ir-reviżjoni tar-Regolament u l-estensjoni possibbli tiegħu għas-servizzi tar-roaming tal-SMS u tad-dejta. Tqajmu 39 mistoqsija dwar it-tħaddim ġenerali tar-Regolament kif ukoll kwistjonijiet speċifiċi bħal ir-roaming involontarju, l-effett fuq operaturi iżgħar u l-prezzijiet domestiċi u l-kwistjoni tal-minuti użati fir-realtà meta mqabbla ma’ dawk li ġew iċċarġjati. Intlaqgħu 45 reazzjoni: Ir-reazzjonijiet li ma kinux kunfidenzjali ġew ippubblikati[7]. Dawn ir-reazzjonijiet, inkluża r-reazzjoni tal-ERG, tqiesu waqt it-tħejjija ta’ din ir-reviżjoni. Fir-reazzjonijiet għall-konsultazzjoni pubblika, kien hemm appoġġ qawwi favur l-opinjoni li r-regolament dwar is-telefonati ikun estiż lil hinn mid-data ta' skadenza tal-2010. L-ERG, NRAs individwali, l-Istati Membri u organizzazzjonijiet tal-konsumatur sostnew li huma favur li jżommu kemm ir-regolament dwar is-servizzi bl-ingrossa kif ukoll dak dwar is-servizzi bl-imnut. Operaturi iżgħar ukoll qablu li ż-żmien tar-Regolament għandu jiġi estiż, għall-inqas fil-livell ta’ servizzi bl-ingrossa. Kien hemm appoġġ simili favur ir-regolazzjoni tas-servizzi tar-roaming tal-SMS, b'mod partikolari fid-dawl tan-nuqqas ta' ċaqliq fil-prezzijiet tas-servizzi bl-imnut. Filwaqt li l-Assoċjazzjoni tal-GSM u ħafna mill-operaturi tal-mowbajls kienu b’mod ġenerali kontra t-tkomplija tar-regolazzjoni dwar is-servizzi tar-roaming tal-vuċi u l-estensjoni tiegħu għar-roaming tad-dejta u tal-SMS, uħud mill-operaturi urew li huma favur ir-regolazzjoni tas-servizzi tal-SMS tar-roaming bl-ingrossa. F’dak li għandhom x'jaqsmu s-servizzi tar-roaming, kien hemm kważi qbil totali dwar il-ħtieġa li jiġu evitati x-"xokkijiet mill-kontijiet" u kien hemm tħassib dwar il-prezzijiet għoljin. 3. Reviżjoni Minbarra li evalwat il-miri tar-Regolament, u ddeċidiet dwar jekk il-Kummissjoni għandhiex tipproponi regolazzjoni għar-roaming tal-SMS u tad-dejta, il-Kummissjoni kienet ukoll imtelefonata tivvaluta jekk, fid-dawl tal-iżviluppi fis-suq u fir-rigward kemm tal-kompetizzjoni kif ukoll tal-protezzjoni tal-konsumatur, hemmx il-ħtieġa li jiġi estiż iż-żmien tar-Regolament jew li jiġi emendat, filwaqt li wieħed iżomm f’moħħu l-iżviluppi fit-tariffi għas-servizzi ta’ komunikazzjoni tal-vuċi u tad-dejta permezz tal-mowbajl f'livell nazzjonali u l-effetti ta’ dan ir-Regolament fuq is-sitwazzjoni kompetittiva ta’ operaturi iżgħar, indipendenti jew li għadhom jibdew. Ir-Regolament jistipula li jekk il-Kummissjoni ssib li teżisti din il-ħtieġa, għandha tressaq proposta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill. 3.1. Il-kisba tal-għanijiet Il-miri ppreżentati mir-Regolament kienu li jiġi introdott approċċ komuni sabiex jiġi żgurat li l-klijenti li jużaw is-servizz tar-roaming fi ħdan il-Komunità ma jħallsux prezzijiet eċċessivi meta jagħmlu u jirċievu telefonati, b’hekk jikkontribwixxu għat-tħaddim bla xkiel tas-suq uniku filwaqt li jintlaħaq livell għoli ta’ ħarsien tal-konsumatur, tiġi ssalvagwardjata l-kompetizzjoni bejn l-operaturi tal-mowbajl u jippriżervaw kemm l-inċentivi għall-innovazzjoni kif ukoll l-għażla tal-konsumatur. L-implimentazzjoni u t-tranżizzjoni għall-“Eurotariffa” b’mod partikolari mxew bla xkiel, għajr għal xi ftit eċċezzjonijiet osservati mill-NRAs. Il-monitoraġġ tal-Kummissjoni tal-implimentazzjoni jindika li l-obbligi stipulati fir-Regolament qegħdin jiġu onorati u l-konsumaturi għandhom aċċess għal Eurotariffa li tiswa daqs jew inqas mill-prezzijiet massimi permessi mir-Regolament. Il-konsumaturi bbenefikaw minn tariffi tar-roaming irħas biex jagħmlu jew jirċievu telefonati. B’mod partikolari, qabel id-dħul fis-seħħ tar-Regolament, il-prezz medju sabiex wieħed jagħmel telefonata kien ta’ EUR 0.7692 filwaqt li l-prezz għal telefonata li wieħed jirċievi meta juża s-servizz tar-roaming kien ta’ EUR 0.417. Id-dħul fis-seħħ tar-Regolament fisser li l-konsumaturi bbenefikaw minn rati aktar baxxi kemm biex jagħmlu kif ukoll biex jirċievu telefonati minħabba li l-limiti massimi tal-prezzijiet għall-Eurotariffa kienu stabbiliti għal EUR 0.49 (il-VAT eskluża) meta wieħed jagħmel telefonata u EUR 0.24 (il-VAT eskluża) meta wieħed jirċievi telefonata. Minn dakinhar ‘l hawn tnaqqsu għal EUR 0.46 (il-VAT eskluża) u EUR 0.22 (il-VAT eskluża) rispettivament. Meta r-Regolament daħal fis-seħħ, 400 miljun konsumatur bbenefikaw mill-Eurotariffa, li saret it-tariffa regolari standard fl-UE. Il-konsumaturi jistgħu jgawdu wkoll minn offerti speċjali imma f’dan il-każ bħala medja huma jħallsu bejn wieħed u ieħor l-istess prezz għal kull minuta li jħallsu l-konsumaturi permezz tal-Eurotariffa. B'riżultat ta' dan, skont l-Eurotariffa l-konsumaturi jiffrankaw medja ta’ 36.4 % meta jagħmlu telefonati u 42.9 % meta jirċievu telefonati meta mqabbla mal-prezzijiet għas-servizzi tar-roaming fl-UE li ppredominaw fil-bidu tas-sena 2007. Ir-Regolament kien ukoll ta’suċċess minħabba li tejjeb it-trasparenza għall-konsumaturi minkejja l-fatt li għadd żgħir ta’ operaturi ma kinux kapaċi jsolvu problemi tekniċi marbuta mad-dispożizzjonijiet dwar it-trasparenza fil-ħin. Il-maġġornaza tal-operaturi, madankollu, irrispettaw il-ħin u fejn l-operaturi kellhom diffikultajiet bl-implimentazzjoni, l-NRAs immonitorjaw is-sitwazzjoni sabiex jiżguraw li tittieħed azzjoni ta’ rimedju fil-ħin. Madankollu, problemi bħal spejjeż ta’ adattamanet u nuqqas ta’ sostitwibbiltà xierqa li ppredominaw fis-suq tar-roaming tal-vuċi baqgħu kif kienu, il-kompetizzjoni ma żviluppatx u l-prezzijiet b'mod ġenerali baqgħu fil-limiti tal-prezzijiet massimi. Għalhekk hemm riskju sinifikanti li l-fatt li r-Regolament jitħalla jiskadi jista' jwassal għal żieda fil-prezzijiet. 3.2. Kwistjonijiet speċifiċi Roaming involontarju Il-kwistjoni tar-roaming involontarju fir-reġjuni li qegħdin fil-fruntieri baqgħet kwistjoni taħraq. F’dan ir-rigward, l-obbligu tat-trasparenza li wieħed jinforma l-konsumaturi dwar il-prezz tar-roaming għen sabiex il-konsumaturi jkunu konxji li huma qegħdin jagħmlu użu minn roaming involontarju. L-NRAs u l-amministrazzjonijiet tal-Istati Membri wkoll taw is-sehem tagħhom permezz ta' ħidma bilaterali biex jittrattaw il-kwistjoni u ntlaħqu bosta ftehimiet. Il-Kummissjoni se tkompli timmonitorja s-sitwazzjoni biex tiżgura t-tħaddim bla xkiel tas-suq uniku. Impatt fuq operaturi iżgħar Ir-Regolament żgura li operaturi iżgħar għandhom aċċess għal tariffi tar-roaming bl-ingrossa aktar baxxi. Din kellha effett pożittiv fuq operaturi iżgħar, billi tat lok lil uħud mill-operaturi jintroduċu xi offerti bl-imnut mill-aktar irħas fis-suq. Waqt il-konsultazzjoni pubblika, waħda mill-kwistjonijiet li tqajmu kienet dik dwar id-diffikultà għal operaturi ġodda li għadhom kif twaqqfu biex jidħlu fi ftehimiet ġodda dwar ir-roaming mal-operaturi kollha fil-ħin. Dan huwa importanti meta l-abbonati ma jkunux jistgħu jibagħtu messaġġi tar-roaming bl-SMS lill-abbonati ta' netwerk mobbli fi Stat Membru ieħor minħabba li ma jkunx hemm ftehim li jippermetti l-wasla ta' dawn il-messaġġi. L-NRAs jistgħu jintervjenu skont l-Artikolu 5 tad-Direttiva tal-Aċċess[8] fuq l-inizjattiva tagħhom stess biex jiżguraw li jkun hemm konformità. Tmexxija tat-traffiku Waqt il-proċess tar-reviżjoni tat-tħaddim tar-Regolament, il-Kummissjoni la identifikat u lanqas ma rċeviet rapporti dwar każijiet ta’ tmexxija tat-traffiku li qiegħed jintuża għad-detriment tal-konsumaturi. Ladarba l-Eurotariffi tal-operaturi għandhom jirrispettaw limitu massimu ta’ prezz, ħafna mill-operaturi ddeċidew li joffru l-istess tariffa irrispettivament mil-liema netwerk ta' tiżjir ikun qiegħed jintuża, biex b’hekk tiżdied it-trasparenza fil-prezz għall-konsumaturi li ma għandhomx għalfejn jinkwetaw biex jaqilbu manwalment għal netwerk irħas. Ir-reġjuni l-aktar imbiegħda Mir-reviżjoni tal-Kummissjoni, ħareġ li ma kienx hemm impatt negattiv f'dak li għandu x'jaqsam mar-reġjuni l-aktar imbiegħda. F’dan ir-rigward, hu ċar mill-konsultazzjoni pubblika u l-kuntatti tal-Kummissjoni mal-awtoritajiet Franċiżi li l-kwistjoni għal Franza ġiet indirizzata minħabba li ġiet adottata leġiżlazzjoni biex tiżgura li ċ-ċittadini li jgħixu fir-reġjuni l-aktar imbiegħda ma jkunux żvantaġġati meta jagħmlu telefonati għall-parti ta' Franza li hija metropolitana. Prezzijiet domestiċi Il-Kummissjoni rat ukoll jekk kienx hemm xi żieda fil-prezzijiet domestiċi li setgħet tkun attribwita lir-Regolament. Ħareġ li hu wisq diffiċli biex tiġi identifikata xi żieda fit-tariffi domestiċi direttament relatata mal-introduzzjoni tar-Regolament. L-ERG jinnota li mhuwiex normali li jiżdiedu l-prezzijiet domestiċi tal-mowbajl, għaliex huma l-qofol prinċipali tal-kompetizzjoni għall-konsumaturi. It-tlettax-il Rappport ta’ Progress dwar l-implimentazzjoni tal-qafas regolatorju kkonkluda wkoll li l-prezzijiet tas-servizzi tal-mowbajl baqgħu neżlin fl-2007[9]. L-iċċarġjar għal kull unità Filwaqt li l-limiti tal-prezzijiet fir-Regolament huma espressi f’termini ta’ ammonti “għal kull minuta”, sar evidenti li l-prattiki ta' kif ċerti operaturi jiċċarġjaw, fejn jiċċarġjaw għal telefonati bil-vuċi b'referenza għall-perjodi minimi ta' 60 sekonda minflok abbażi ta' kull sekonda, qegħdin inaqqsu l-effetti tar-Regolament u li xi operaturi biddlu l-prattiki ta' kif jiċċarġjaw minn meta r-Regolament ġie adottat biex b'hekk żiedu dan l-effett. Tabilħaqq, l-ERG ikkalkulat li l-prattiki ta’ ċċarġjar għal kull minuta iżidu kont tipiku b'madwar 24 % bbażati fuq prezzijiet bl-imnut għal telefonati li jkunu saru u b'19 % għal telefonati riċevuti meta tintuża l-Eurotariffa. 3.3. Estensjoni tar-Regolament fl-ambitu u fiż-żmien Vuċi Kif jidher hawn fuq, il-problemi fundamentali li eżistew qabel daħal ir-Regolament għadhom hemm. Hemm xi ftit kompetizzjoni imma dawn l-offerti għamlu biss ftit infiltrazzjoni fis-suq. Filwaqt li servizzi tar-roaming tal-vuċi jistgħu jkunu sors importanti ta' dħul u qligħ għall-operaturi tal-mowbajl, mil-lat ta' prezzijiet għall-konsumaturi tar-roaming tal-vuċi huma biss element wieħed għal għadd akbar ta’ prodotti mobbli u huma element inqas importanti minn ngħidu aħna, telefonati domestiċi tal-vuċi, SMSs domestiċi jew sussidju fuq is-sett tat-telefown. Dan jillimita l-possibbiltà li l-operaturi jużaw prezzijiet tar-roaming aktar attraenti bħala għodda effettiva biex jiġbdu klijenti ġodda. Barra minn hekk, l-eżistenza tal-ispejjeż ta’ addattament u n-nuqqas ta' sostitwibbiltà xierqa għar-roaming tal-vuċi meta l-konsumatur huwa msiefer inaqqsu l-livell ta' kompetizzjoni mistennija. Il-kwistjoni tal-iċċarġjar għal kull unità (l-iċċarġjar għal kull minuta), kif deskritta hawn fuq, uriet li l-operaturi approfittaw ruħhom mill-interpretazzjoni libera fl-abbozz tar-Regolament sabiex iżidu d-dħul tagħhom għad-detriment ta’ operaturi oħra (f'livell bl-ingrossa) u tal-konsumaturi. Għalhekk huwa meħtieġ sett ta’ regoli komuni dwar kontijiet tal-Eurotariffa kkalkulati skont l-iċċarġjar għal kull unità biex ikompli jissaħħaħ is-suq uniku u jkun ipprovdut livell komuni ta' ħarsien għall-konsumaturi. Il-proposta 1. Estensjoni tar-regolament dwar is-swieq bl-ingrossa u bl-imnut tat-telefonati tal-vuċi sal-2013 Il-Kummissjoni qiegħda tipproponi li testendi r-Regolament bi tliet snin oħra mill-2010 sal-2013 sabiex tiżgura li l-konsumaturi ma jiġux iċċarġjati prezzijiet eċċessivi filwaqt li tipprovdi ħin biżżejjed biex tiżviluppa l-kompetizzjoni. Il-livelli massimi tal-Eurotariffa kemm għat-telefonati li jsiru jew li jkunu riċevuti se jkomplu jonqsu kull sena b'mod lineari tul il-perjodu estiż tal-validità tar-Regolament[10]. Sabiex tippromwovi aktar kompetizzjoni, il-Kummissjoni riedet li żżid il-marġni fil-livell tal-imnut billi tnaqqas ir-rati bl-ingrossa b'ħafna aktar. Dan għandu jżid l-ambitu tal-operaturi li jikkompetu fir-rigward tal-prezz fil-livell tal-imnut, b’hekk jiżdiedu l-probabbiltajiet li jinħoloq suq xieraq kompetittiv. Sabiex jittrattaw il-kwistjoni tal-iċċarġjar għal kull unità, se jkun hemm il-ħtieġa li l-operaturi jiċċarġjaw lill-klijenti tagħhom fil-livell tal-imnut abbażi ta' kull sekonda suġġett biss għall-possibbiltà li japplikaw rata għall-ewwel 30 sekonda għat-telefonati li jsiru. L-ebda rata ċċarġjata ma hija ġġustifikata għall-ewwel parti tat-telefonati riċevuti. L-istess, l-operaturi bejniethom għandhom jiċċarġjaw wieħed lill-ieħor għal kull sekonda ta’ proviżjoni bl-ingrossa ta’ telefonati tar-roaming irregolati. SMS Minkejja l-pressjonijiet politiċi, il-prezzijiet tas-servizzi tal-SMS tar-roaming urew ftit ċaqliq fis-snin li għaddew. Il-prezz medju ta' SMS meta wieħed ikun imsiefer fl-UE naqas biss marġinalment minn 29 ċenteżmu fit-tielet kwart tas-sena 2007 għal 28.5 ċenteżmu fl-ewwel kwart tas-sena 2008. Barra minn hekk, jidher li l-prospettiva li l-prezzijiet jonqsu b’mod sinifikanti fil-ġejjieni abbażi ta' azzjoni industrijali biss hija żgħira, meta jitqiesu r-reazzjonijiet mill-operaturi għall-konsultazzjoni pubblika. Il-Kummissjoni, fir-reviżjoni tagħha, ikkonkludiet li l-livelli tar-rati bl-ingrossa u bl-imnut mhumiex iġġustifikati mill-ispejjeż bażiċi u, bħal fil-każ tas-servizzi tar-roaming tal-vuċi, jidher li mhemmx biżżejjed pressjoni kompetittiva fuq l-operaturi biex inaqqsu l-prezzijiet. Il-proposta 2. Estensjoni sabiex jiġu inklużi r-regolazzjoni dwar ir-roaming tal-SMS fuq livelli bl-ingrossa jew bl-imnut sal-2013 u trasparenza mtejba Il-Kummissjoni qiegħda tipproponi li testendi l-ambitu tar-Regolament billi tipproponi prezz massimu kemm fuq il-livell bl-ingrossa kif ukoll bl-imnut għar-roaming tal-SMS[11]. Il-Kummissjoni qiegħda tipproponi wkoll li l-konsumaturi għandhom ikunu mgħarrfa awtomatikament permezz ta' servizz b'messaġġ, kull darba li jidħlu fi Stat Membru differenti minn tagħhom, bl-informazzjoni personalizzata bażika tal-prezzijiet li japplikaw biex wieħed jibgħat messaġġ SMS fil-pajjiż li jkun qiegħed iżur. Servizzi tar-roaming tad-dejta Il-prezzijiet għas-servizzi tar-roaming tad-dejta kienu diġà għoljin meta l-Kummissjoni pproponiet ir-Regolament fl-2006. Madankollu, is-sitwazzjoni saret iktar ċara fl-aħħar sena bil-wasla tal-aċċess għall-internet b'veloċità għolja jew tal-broadband mobbli partikolarment għal dawk li jużaw il-laptop. Din wasslet għall-problema tax-xokkijiet mill-kontijiet lil dawk li jużaw dan is-servizz li huma mdorrijin b'tariffi b'rata fissa f'pajjiżhom imma li jistgħu jkunu ċċarġjati abbażi ta' kull MB meta jkunu msefrin. Tħassib dwar il-livell għoli tar-rati għal dawn is-servizzi jindika li hemm il-ħtieġa ta’ azzjoni b’mod partikolari biex ittejjeb u tevita x-xokkijiet mill-kontijiet, fl-interess mhux biss tal-konsumaturi imma wkoll tal-operaturi tal-mowbajl. Barra minn hekk, il-persistenza ta’ rati li huma b’mod partikolari ogħla mir-rati bl-ingrossa għal dawn is-servizzi min-netwerks mhux mixtieqa qed tikkawża diffikultajiet fit-tmexxija tat-traffiku li tħalli lill-operaturi mingħajr inċentiv biex iraħħsu l-prezzijiet bl-ingrossa b’mod unilaterali minħabba li t-traffiku jkun riċevut irrispettivament mill-prezz iċċarġjat. Din trażżan il-kapaċità tal-operaturi f'pajjiż milli jbassru l-ispejjeż bl-ingrossa u jipprovdu pakketti ta' prezzijiet trasparenti u kompetittivi lill-klijenti tagħhom. Għandu għalhekk jiġi stabbilit limitu ta' prezz bl-ingrossa ta' salvagwardja li jraħħas prezzijiet bl-ingrossa esaġerati imma li jżommhom għolja biżżejjed biex ma tinqeridx il-kompetizzjoni jew ikun evitat l-iżvilupp tagħha. Il-proposta 3. Iż-żieda fit-trasparenza u l-introduzzjoni ta’ mekkaniżmu bħala salvagwardja għar-rati bl-ingrossa sal-2013 kontra x-xokkijiet mill-kontijiet għas-servizzi tar-roaming tad-dejta Il-Kummisjoni qiegħda tipproponi miżuri biex tiżgura li l-klijenti tar-roaming huma infurmati kif xieraq dwar it-tariffi li japplikaw għas-servizzi tar-roaming permezz ta’ messaġġ awtomatiku. Sa mhux aktar tard mill-1 ta’ Lulju 2010 , l-operaturi għandhom jipprovdu wkoll lill-klijenti tagħhom faċilità li tiffissa l-limitu finanzjarju minn qabel għar-roaming tad-dejta. Il-Kummissjoni qiegħda tipproponi wkoll li sabiex l-operaturi jkunu jistgħu jadottaw arranġamenti trasparenti tal-prezzijiet bl-assikurazzjoni li jistgħu jantiċipaw b’aktar ċertezza l-ispejjeż tagħhom bl-ingrossa, għandu jiġi ffissat limitu tal-prezz bl-ingrossa bħala salvagwardja għas-servizzi tar-roaming tad-dejta f'livell li ma jaqbiżx l-EUR 1 għal kull MB bħala medja bejn żewġ operaturi. 4. KONKLUżJONI Minkejja r-riżultati miksuba permezz tar-Regolament, id-dinamika tas-suq tar-roaming ma nbidlitx biżżejjed minn mindu daħal ir-Regolament li jgħin lill-Kummissjoni tirrakkomanda li r-Regolament jista' jiskadi fl-2010. Sabiex ittejjeb it-tħaddim bla xkiel tas-suq uniku, hu propost li r-Regolament jiġi estiż sabiex jinkludi s-servizzi tar-roaming tal-SMS u tad-dejta. Il-prezzijiet tas-servizzi tal-SMS tar-roaming ftit urew ċaqliq fl-aħħar snin u il-prospettiva li l-prezzijiet jorħsu b’mod sinifikanti fil-ġejjieni abbażi tal-azzjoni industrijali biss hija żgħira. It-tħassib dwar il-livell tal-prezzijiet għar-roaming tad-dejta jindika li l-azzjoni hija meħtieġa b’mod partikolari biex ittejjeb it-trasparenza u telimina x-xokkijiet mill-kontijiet. Il-Kummissjoni qiegħda tipproponi regolazzjoni għas-swieq bl-ingrossa u bl-imnut għar-roaming tal-vuċi u tal-SMS. Il-proposta timmira li żżid il-probabbiltajiet li finalment jinħoloq suq kompetittiv billi jiżdiedu l-marġni massimi bejn it-tariffi bl-ingrossa u bl-imnut. Qiegħda tipproponi wkoll li tħares iktar lill-konsumaturi li qegħdin jiġu ċċarġjati iktar minħabba l-iċċarġjar għal kull minuta. Madankollu, qiegħda tipproponi approċċ diffferent għas-servizzi tar-roaming tad-dejta minħabba n-natura speċifika tal-problemi li qegħdin jiġu ffaċċjati. B’mod partikolari, il-Kummissjoni kkunsidrat li x-xokkijiet mill-kontijiet mhumiex aċċettabbli u hemm il-ħtieġa ta’ azzjoni urġenti kemm biex ittejjeb it-trasparenza u kemm biex tevita prezzijiet bl-ingrossa għolja immens li jwasslu għal distorsjonijiet sinifikanti fil-kompetizzjoni. Swieq tar-roaming jippreżentaw karatteristiċi uniċi li jiġġustifikaw miżuri eċċezzjonali. Minħabba n-natura eċċezzjonali tagħha, dan l-intervent għandu għalhekk ikun limitat fiż-żmien biex jiskadi fit-30 ta’ Ġunju 2013. Il-Kummissjoni se tkompli timmonitorja l-iżvilupp tar-roaming fis-suq intra-Komunitarju u tipproponi li jitressaq rapport ta' reviżjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill fl-2011. Hija l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tagħmel l-aħjar li tista’ biex tgħin lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill biex jilħqu ftehim dwar l-elementi li ssemmew hawn fuq fl-iqsar żmien possibbli sabiex tiżgura li l-utenti Ewropej tas-servizzi tal-komunikazzjoni bil-mowbajl jkunu jistgħu jgawdu minn dawn il-proposti sas-Sajf tal-2009. Dan huwa importanti sabiex jintlaħaq dak li hu mistenni miċ-ċittadini tal-UE u jkun żgurat li l-Ewropa twassal ir-riżultati liċ-ċittadini tagħha. [1] ĠU L 171, 29.6.2007, p. 32. [2] L-Artikolu 11 tar-Regolament: [3] Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-roaming fuq netwerks mobbli pubbliċi fi ħdan il-Komunità u li temenda d-Direttiva 2002/21/KE dwar qafas regolatorju komuni għan-netwerks ta' komunikazzjonijiet u servizzi elettroniċi - COM(2006) 382, 12.7.2006. [4] Din il-figura ħarġet minn eżerċizzju ta’ ġbir ta’ dejta dettaljat li sar mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u l-Kummissjoni Ewropea. Id-dejta nġabret mis-27 NRA fuq bażi ta’ operatur individwali li mbagħad tgħaqqdet permezz ta’ metodu minn isfel għal fuq. [5] http://www.erg.eu.int/documents/docs/index_en.htm. [6] http://ec.europa.eu/information_society/activities/roaming/docs/study_data_roaming.pdf [7] Websajt: http://ec.europa.eu/information_society/activities/roaming/regulation/consult08/contributions/index_en.htm [8] ĠU L 108, 24.4.2002, p. 7. [9] COM(2008) 153, 19.3.2008. [10] Ir-rata bl-ingrossa biex wieħed jagħmel telefonata se tonqos minn 26 ċenteżmu kif stabbilit għall-1 ta' Lulju 2010 għal 23 ċenteżmu, 20 ċenteżmu u 17-il ċenteżmu rispettivament. Il-prezz massimu għall-Eurotariffa biex wieħed jagħmel telefonata se jonqos minn 43 ċenteżmu għal 40 ċenteżmu, 37 ċenteżmu u 34 ċenteżmu rispettivament filwaqt li l-prezz ta’ meta wieħed jirċievi telefonata se jonqos minn 19-il ċenteżmu għal 16-il ċenteżmu, 13-il ċenteżmu u 10 ċenteżmi rispettivament. [11] Ir-rata bl-ingrossa li għandha tapplika għar-roaming bl-SMS mill-1 ta’ Lulju 2009 m’għandhiex taqbeż il-medja ta’ 4 ċenteżmi kull messaġġ bejn kwalunkwe żewġ operaturi li tirrifletti l-ispejjeż bl-ingrossa li saru tassew. Minn dakinhar stess, ir-rata bl-imnut għar-roaming ta' SMS ma għandux jaqbeż il-11 -il ċenteżmu, b'hekk tiżgura dħul xieraq lill-opreaturi kif ukoll ħarsien tal-konsumatur.