ANNESS 1

DOKUMENTAZZJONI TAT-TIP TA’ APPROVAZZJONI TAL-ECE

Parti 1

Mudell tad-Dokument ta’ Informazzjoni

Parti 2

---

(2)  Ħassar fejn mhux applikabbli.

(5)  Fil-każ ta’ vettura artikolata, speċifika n-numru ta’ sits f’kull sezzjoni riġida.

(6)  Jekk il-vettura hija mgħammra biex iġġorr siġġijiet tar-roti, indika hawnhekk in-numru massimu li jista’ jinġarr. Jekk il-kapaċità tal-passiġġieri tiddependi fuq in-numru ta’ siġġijiet tar-roti li jridu jinġarru, indika l-kombinazzjonijiet permissibbli ta’ passiġġieri bilqiegħda, bilwieqfa u fuq siġġu tar-roti.

ANNESS 2

ARRANĠAMENTI TAL-MARKI TAL-APPROVAZZJONI

MUDELL A

(Ara l-paragrafu 4.4 ta’ dan ir-Regolament)

MUDELL B

(Ara l-paragrafu 4.5 ta’ dan ir-Regolament)

MUDELL C

(Ara l-paragrafu 4.4.3 ta’ dan ir-Regolament)

---

(*)  Dan in-numru huwa mogħti biss bħala eżempju.

ANNESS 3

REKWIŻITI LI JRIDU JINTLAĦQU MILL-VETTURI KOLLHA

1.-6.   (riservati)

7.   REKWIŻITI

7.1   Ġenerali

7.1.1.   Jekk il-kabina tax-xufier huwa bla saqaf, ix-xufier irid ikollu xi protezzjoni speċjali kontra riħ qawwi, trab għal għarrieda, xita qawwija, eċċ.

7.2.   Mases u qisien

7.2.1.   Il-vetturi għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti tal-Anness 11.

7.2.2.   Spazju disponibbli għall-passiġġieri.

7.2.2.1.   L-erja totali tas-superfiċe S0 disponibbli għall-passiġġieri hi kkalkulata billi jitnaqqsu mill-ispazju totali tal-art tal-vettura:

7.2.2.1.1.

l-erja tal-kompartament tax-xufier;

7.2.2.1.2.

l-erja tat-tarġiet fil-bibien u l-ispazju ta’ xi tarġa oħra fonda inqas minn 300 mm u l-ispazju li tieħu l-bieba u l-mekkaniżmu tagħha meta jinfetħu;

7.2.2.1.3.

l-erja ta’ kwalunkwe parti li l-ispazju liberu vertikali fuqha jkun inqas minn 1 350 mm imkejjel mill-art mingħajr ma jitqies l-indħil permess speċifikat fil-paragrafi 7.7.8.6.3 u 7.7.8.6.4. Fil-każ ta’ vetturi fil-Klassi A jew B, dan il-qies jista’ jitnaqqas għal 1 200 mm;

7.2.2.1.4.

l-erja ta’ kwalunkwe parti tal-vettura li ma jistax ikollhom aċċess għaliha l-passiġġieri kif imfisser fil-paragrafu 7.9.4;

7.2.2.1.5.

l-erja ta’ kwalunkwe spazju riservat biss għall-ġarr tal-affarijiet jew tal-bagalji u li ma jistgħux jidħlu fih il-passiġġieri.

7.2.2.1.6.

l-erja meħtieġa sabiex tipprovdi żona libera ta’ ħidma fejn jiġi servut l-ikel;

7.2.2.1.7.

l-erja tal-art meħuda minn xi taraġ, nofs taraġ, taraġ li jinfed jew il-wiċċ ta’ xi tarġa.

7.2.2.2.   L-erja tal-wiċċ S1 disponibbli għall-passiġġieri bilwieqfa (fil-każ biss ta’ vetturi tal-Klassi A, I u II, li fihom huwa permess il-ġarr ta’ passiġġieri bilwieqfa) hija kkalkulata billi minn S0 jitnaqqas:

7.2.2.2.1.

l-erja tal-partijiet kollha tal-art li fihom l-inklinazzjoni taqbeż il-valuri massimi permissibbli kif determinati fil-paragrafu 7.7.6;

7.2.2.2.2.

l-erja tal-partijiet kollha li mhumiex aċċessibbli għal passiġġier bilwieqfa meta s-sits kollha jkunu okkupati, minbarra s-sits li jingħalqu;

7.2.2.2.3.

l-erja tal-partijiet kollha fejn l-għoli liberu ’l fuq mill-art huwa inqas mill-għoli tal-passaġġ bejn ir-ringieli tas-sits speċifikati fil-paragrafu 7.7.5.1 (l-imqabad m’għandhomx jitqiesu f’din il-konnessjoni);

7.2.2.2.4.

l-erja quddiem pjan vertikali trasversali li jgħaddi miċ-ċentru tal-wiċċ tas-sit tax-xufier (fil-pożizzjoni l-aktar lura tiegħu).

7.2.2.2.5.

l-erja 300 mm quddiem is-sits kollha barra s-sits li jingħalqu, ħlief feil-każ ta’ sit iħares lejn il-ġenb, f’liema każ dan il-qies jista’ titnaqqas għal 225 mm. Fil-każ ta’ arranġamenti varjabbli tal-pożizzjoni bilqiegħda, ta’ kwalunkwe sit meta jitqies li qed jintuża, ara l-paragrafu 7.2.2.4.

7.2.2.2.6.

kwalunkwe wiċċ mhux eskluż mid-dispożizzjonijiet fil-paragrafi 7.2.2.2.1 sa 7.2.2.2.5 hawn fuq, li fuqu ma jkunx possibbli tqiegħed rettanglu ta’ 400 mm × 300 mm;

7.2.2.2.7.

f’vetturi tal-Klassi II, l-ispazju fejn ma tistax toqgħod bilwieqfa.

7.2.2.2.8.

f’vetturi b’żewġ pjani, kwalunkwe żona tal-pjan ta’ fuq.

7.2.2.2.9.

il-wiċċ tal-ispazju(i) tas-siġġu tar-roti meta kkunsidrat okkupat minn persuna fuq siġġu tar-roti, ara l-paragrafu 7.2.2.4.

7.2.2.2.10.

il-wiċċ ta’ kwalunkwe spazju(i) għal siġġu tar-roti ddedikat(i) esklussivament għall-użu ta’ persuna fuq siġġu tar-roti.

7.2.2.3.   Fuq il-vettura għandu jkun hemm numru (P) ta’ postijiet bilqiegħda, barra s-sits li jingħalqu, li jikkonformaw mar-rekwiżiti tal-paragrafu 7.7.8. Jekk il-vettura hi fil-Klassi I, II jew A, in-numru ta’ postijiet bilqiegħda fuq kull pjan għandu jkun tal-inqas ugwali għan-numru ta’ metri kwadri ta’ art fuq dak il-pjan li jkunu disponibbli għall-passiġġieri u l-ekwipaġġ (jekk ikun hemm), mogħti għall-eqreb numru sħiħ; dan in-numru jista’, f’vetturi tal-Klassi I, minbarra l-pjan ta’ fuq, jitnaqqas b’10 fil-mija.

7.2.2.4.   Fil-każ ta’ vettura mgħammra b’ammont ta’ sits varjabbli, l-ispazju disponibbli għall-passiġġieri bilwieqfa (S1) u d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 3.3.1 għandhom jiġu determinati għal kull waħda minn dawn il-kundizzjonijiet li ġejjin kif applikabbli;

7.2.2.4.1.

bis-sits kollha possibbli okkupati flimkien mal-ispazju residwu għall-passiġġieri bilwieqfa u, jekk ikun għad fadal spazju, kwalunkwe spazju għas-siġġijiet tar-roti okkupat;

7.2.2.4.2.

bl-ispazji bilwieqfa kollha possibbli okkupati flimkien mal-ispazju residwu għall-passiġġieri bilqiegħda u, jekk ikun għad fadal spazju, kwalunkwe spazju għas-siġġijiet tar-roti okkupat;

7.2.2.4.3.

bl-ispazji tas-siġġijiet tar-roti kollha possibbli okkupati flimkien mal-ispazju residwu għall-passiġġieri bilwieqfa u mbagħad is-sits li jifdal biex jintużaw ikunu okkupati.

7.2.3.   L-immarkar tal-vetturi.

7.2.3.1.   Għandu jiġi pprovdut spazju fiż-żona tax-xufier, f’pożizzjoni li x-xufier ikun jista’ jarah b’mod ċar mill-pożizzjoni tiegħu bilqiegħda, għall-marki previsti fil-paragrafu 3.3 tal-Annes II.

7.2.3.1.1.

in-numru massimu ta’ postijiet bilqiegħda li l-vettura tiflaħ iġġorr;

7.2.3.1.2.

in-numru massimu ta’ postijiet bilwieqfa, jekk ikun hemm, li l-vettura tkun iddisinjata biex iġġorr;

7.2.3.1.3.

in-numru massimu ta’ siġġijiet tar-roti li l-vettura tkun iddisinjata biex iġġorr, jekk ikun hemm.

7.2.3.2.   (Riservat)

7.2.3.3.   (Riservat)

7.2.3.3.1.

il-massa tal-bagalji li tista’ tinġarr meta l-vettura tkun mgħobbija bl-akbar numru ta’ passiġġieri u ekwipaġġ u l-vettura ma tkunx qed taqbeż il-massa massima teknikament permissibbli, jew il-massa permissibbli ta’ kull fus. Dan għandu jinkludi l-massa tal-bagalji: 7.2.3.3.1.1. fil-kabini tal-bagalji (massa B, paragrafu 7.4.3.3.1 tal-Anness 11); 7.2.3.3.1.2. fuq is-saqaf jekk ikun attrezzat biex iġorr il-bagalji (massa BX, paragrafu 7.4.3.3.1 tal-Anness 11).

7.3.   Is-saħħa tas-sovrastruttura.

7.3.1.   Il-vetturi kollha bi pjan wieħed tal-Klassi II u III għandu jkollhom sovrastrutturi li jikkonformaw mar-rekwiżiti tar-Regolament 66.

7.4.   Test dwar l-Istabilità

7.4.1.   L-istabilità tal-vettura għandha tkun tali li l-punt meta tinqaleb ma jinqabiżx kieku l-wiċċ li fuqu tkun il-vettura kellu jitmejjel lejn iż-żewġ naħat f’angolu ta’ 28 grad mill-orizzontali.

7.4.2.   Għall-finijiet tat-test t’hawn fuq, il-vettura għandha tkun bil-massa tagħha meta tkun qed taħdem kif deskritt fil-paragrafu 2.18 ta’ dan ir-Regolament, flimkien ma’:

7.4.2.1.

Tagħbijiet daqs Q (kif definit fil-paragrafu 3.2.3.2.1 tal-Anness 11) għandhom jitpoġġew fuq kull sit tal-passiġġieri (tal-pjan ta’ fuq fil-każ biss ta’ vetturi b’żewġ pjani). Jekk vettura bi pjan wieħed tkun maħsuba għal persuni bilwieqfa jew b’membru tal-ekwipaġġ li ma jkunx bilqiegħda, iċ-ċentru tal-gravità tat-tagħbijiet Q jew 75 kg li jirrappreżentahom, għandu jkun imqassam b’mod uniformi fuq l-erja tal-persuni bilwieqfa jew tal-ekwipaġġ rispettivament, f’għoli ta’ 875 mm. Jekk vettura bi pjan doppju tkun maħsuba sabiex tintuża b’membru tal-ekwipaġġ li ma jkunx bilqiegħda, iċ-ċentru ta-gravità tal-massa ta’ 75 kg li tirrappreżenta lill-membru tal-ekwipaġ għandu jkun fil-passaġġ bejn is-sits tal-pjan ta’ fuq f’għoli ta’ 875 mm. Meta vettura tkun mgħammra biex iġġorr il-bagalji fuq is-saqaf, massa mqassama b’mod uniformi (BX) li ma tkunx anqas minn dik iddikjarata mill-manifattur skont il-paragrafu 3.2.3.2.1 tal-Anness 11, li jirrapreżenta tali bagalji, għandu jkun marbut mas-saqaf. Il-kabini l-oħra tal-bagalji m’għandu jkun fihom l-ebda bagalja.

7.4.2.2.

Jekk l-ammont ta’ postijiet bilqiegħda, l-ammont ta’ postijiet bilwieqfa fuq il-vettura jkun varjabbli, jew tkun iddisinjata biex iġġorr siġġu tar-roti wieħed jew aktar, fil-każ ta’ kull żona tal-kabina tal-passiġġieri fejn isiru varjazzjonijiet bħal dawn, it-tagħbijiet fil-paragrafu 7.4.2.1 għandhom ikunu l-ikbar waħda minn: (a) il-massa rappreżentata min-numru ta’ passiġġieri bilqiegħda li jistgħu jokkupaw iż-żona, inkluża il-massa ta’ kwalunkwe sit li jista’ jinqala’; jew (b) il-massa rappreżentata min-numru ta’ passiġġieri bilwieqfa li jistgħu jokkupaw l-ispazju; jew (c) il-massa tas-siġġijiet tar-roti u min jużahom li jistgħu jokkupaw l-ispazju f’massa totali ta’ 250 kg kull wieħed imqiegħed f’għoli ta’ 500 mm ’l fuq mill-art fiċ-ċentru ta’ kull spazju għas-siġġu tar-roti; jew (d) il-massa tal-passiġġieri bilqiegħda, il-passiġġieri bilwieqfa u min juża s-siġġijiet tar-roti u kwalunkwe kombinazzjoni ta’ dawn li jistgħu jokkupaw l-ispazju.

7.4.3.   L-għoli ta’ kwalunkwe tarġa li żżomm lir-rota tal-vettura milli tiżżerżaq la ġenba fuq rigg tat-test tal-inklinazzjoni m’għandux ikun akbar minn żewġ terzi tad-distanza bejn il-wiċċ li fuqu tkun qiegħda l-vettura qabel ma tiġi mmejla u dik il-parti tar-rimm ta’ dik ir-rota li tkun l-eqreb lejn il-wiċċ meta l-vettura tiġi mgħobbija skont il-paragrafu 7.4.2.

7.4.4.   Waqt it-test, l-ebda parti mill-vettura li tkun ippjanata biex tiġi f’kuntatt bl-użu normali m’għandha tagħmel hekk, kif ukoll l-ebda parti m’għandha tiġrilha l-ħsara jew tibda taħdem ħażin.

7.4.5.   Inkella, jista’ jintuża metodu ta’ kalkolazzjoni biex juri li l-vettura ma tinqalibx fil-kundizzjonijiet deskritti fil-paragrafi 7.4.1 u 7.4.2. Dak il-kalkolu għandu jqis il-parametri li ġejjin:

7.4.5.1.

il-mases u l-qisien;

7.4.5.2.

l-għoli taċ-ċentru tal-gravità;

7.4.5.3.

ir-rati tal-molol;

7.4.5.4.

ir-rati vertikali u orizzontali tat-tajer;

7.4.5.5.

il-karatteristiċi tal-kontroll tal-pressjoni tal-arja fil-molol tal-arja;

7.4.5.6.

il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-forzi;

7.4.5.7.

ir-reżistenza għat-torsion tal-body. Il-metodu ta’ kalkulazzjoni huwa deskritt fl-Appendiċi 1 ta’ dan l-Anness.

7.5.   Ħarsien mir-riskji tan-nirien

7.5.1.   Kabina tal-Magna

7.5.1.1.   L-ebda materjal li jaqbad li jnaqqas il-ħsejjes jew materjal li x’aktarx jimtela bil-fuel, lubbrikant jew materjal ieħor li jaqbad m’għandu jintuża fil-kabina tal-magna sakemm il-materjal ma jkunx miksi b’għata impermeabbli.

7.5.1.2.   Għandhom jittieħdu prekawzjonijiet, jew billi l-kabina tal-magna jkun imqassam b’mod addattat jew billi jkun hemm ftuħ għad-drejn, sabiex ikun evitat, kemm jista’ jkun, li jakkumula fjuwil, żejt lubbrikanti jew xi materjal ieħor li jaqbad f’xi parti mill-kabina tal-magna.

7.5.1.3.   Għandha titwaħħal diviżjoni ta’ materjal li jiflaħ għas-sħana bejn il-kabina tal-magna jew xi sors ieħor ta’ sħana (bħall-mekkaniżmu iddisinjat biex jassorbi l-enerġija li toħroġ meta l-vettura tkun nieżla niżla wieqfa, eż. ritardant, jew mekkaniżmu biex isaħħan l-intern tal-bodì minbarra, iżda, xi mekkaniżmu li jiffunzjona bl-ilma sħun li jiċċirkola) u l-bqija tal-vettura. L-immuntar kollu, il-klipps, il-gaskits, eċċ, użati flimkien mad-diviżjoni għandhom ikunu jifilħu għan-nar.

7.5.1.4.   Fil-kabina tal-passiġġieri jista’ jiġi pprovdut apparat tat-tisħin li ma jaħdmix bl-ilma sħun jekk dan ikun imdawwar b’materjal iddisinjat biex jiflaħ għat-temperaturi iġġenerati mill-mekkaniżmu, ma jitfax dħaħen tossiċi u jkun imqiegħed b’tali mod li l-ebda passiġġier ma jkollu ċans li jmiss xi wiċċ jaħraq.

7.5.1.5.   Fil-każ ta’ vetturi li jkollhom il-magna fuq wara tal-kabina tax-xufier, il-kabina trid tkun mgħammra b’sistema tal-allarm li tipprovdi lix-xufier sinjal kemm akustiku kif ukoll viżwali f’każ ta’ temperatura għolja ħafna fil-kabina tal-magna u f’kull kabina fejn ikun hemm ħiter li jaħdem b’kombustjoni.

7.5.1.5.1.

Is-sistema tal-allarm għandha tkun iddisinjata b’mod li tirrileva temperatura fil-kabina tal-magna, u f’kull kabina fejn ikun hemm ħiter li jaħdem b’kombustjoni, li taqbeż it-temperatura li jkun hemm f’ħidma normali.

7.5.1.5.2.

Paragrafu 7.5.1.5.1 jitqies bħala ssodisfat jekk iż-żoni li ġejjin tal-kabina tal-magna, u kull kabina fejn ikun hemm ħiter li jaħdem b’kombustjoni, ikunu ssorveljati għal temperatura eċċessiva: 7.5.1.5.2.1. Żoni li fihom, f’każ ta’ tnixxija, fluwidi li jieħdu n-nar (likwidu jew gass) jistgħu jiġu f’kuntatt ma’ komponenti esposti, eż. is-superċarġer jew is-sistema tal-egżost, fosthom komponenti mmuntati fuq il-magna, li t-temperatura operattiva tagħhom tkun daqs jew ogħla mit-temperatura tat-tqabbid tal-fluwidi li jieħdu n-nar (likwidu jew gass); u 7.5.1.5.2.2. Żoni li fihom, f’każ ta’ tnixxija, fluwidi li jieħdu n-nar (likwidu jew gass) jistgħu jiġu f’kuntatt ma’ komponenti protetti, eż. apparat indipendenti tat-tisħin, li t-temperatura operattiva tagħhom tkun daqs jew ogħla mit-temperatura tat-tqabbid tal-fluwidi li jieħdu n-nar (likwidu jew gass); u 7.5.1.5.2.3. Żoni li fihom, f’każ ta’ tnixxija, fluwidi li jieħdu n-nar (likwidu jew gass) jistgħu jiġu f’kuntatt ma’ komponenti, eż. l-alternatur, li t-temperatura tagħhom, f’każ ta’ ħsara, tista’ tkun daqs jew ogħla mit-temperatura tat-tqabbid tal-fluwidi li jieħdu n-nar (likwidu jew gass).

7.5.1.5.3.

Is-sistema tal-allarm għandha tkun operattiva kull meta jitħaddem l-apparat li jqabbad il-magna, sal-mument li jitħaddem l-apparat għat-tifi tal-magna, irrispettivament mill-attitudni tal-vettura.

7.5.2.   Apparat elettriku u l-wajers

7.5.2.1.   Il-kejbils kollha għandhom ikunu miksija sew u l-kejbils u l-apparat elettriku kollu għandu jkun jiflaħ il-kundizzjonijiet tat-temperatura u l-umdità li jiġu esposti għalihom. Fil-kabina tal-magna, għandha tingħata attenzjoni partikulari dwar kemm ikunu addattati biex jifilħu għat-temperatura ambjentali u l-effetti tal-kontaminanti kollha li jista’ jkun hemm.

7.5.2.2.   L-ebda kejbil użat f’ċirkwit elettriku m’għandu jġorr kurrent li jaqbeż dak aċċettabbli għal kejbil ta’ dak it-tip fir-rigward ta’ kif jitwaħħal u t-temperatura ambjentali massima.

7.5.2.3.   Kull ċirkwit elettriku li jforni xi kurrent lil oġġett tal-apparat barra l-istarter, iċ-ċirkwit li jixgħel il-magna (positive ignition), il-plaggs li jiddu, il-mekkaniżmu li jwaqqaf il-magna, iċ-ċirkwit li jiċċarġja u l-punt li fih il-batterija hi mqabbda mal-earth għandu jkun fih fjus jew salvavita. Iċ-ċirkwiti li jalimentaw tagħmir ieħor jistgħu, madankollu, ikunu protetti bi fjus komuni jew b’salvavita komuni, bil-kundizzjoni li l-kapaċità totali kklassifikata tagħhom ma taqbiżx il-kapaċità ta’ fjus jew ta’ salvavita. Fil-każ ta’ multiplexing, il-manifattur għandu jagħti l-informazzjoni teknika rilevanti kollha meta jiġi mitlub biex jagħmel dan mis-servizz tekniku responsabbli għat-twettiq tat-testijiet.

7.5.2.4.   Il-kejbils kollha għandhom ikunu protetti sew u għandhom jintrabtu f’pożizzjoni soda b’tali mod li ma jistax jiġrilhom ħsara billi jinqatgħu, jinbarxu jew jinstelħu.

7.5.2.5.   Jekk il-vultaġġ jaqbeż 100 Volt RMS (root mean square) f’waħda jew aktar miċ-ċirkwiti elettriċi tal-vettura, swiċċ tal-iżolament li jaħdem b’mod manwali li kapaċi jiskonnettja dawk iċ-ċirkwiti kollha mill-fornitura elettrika prinċipali għandu jkun imqabbad f’kull arblu ta’ dik il-fornitura li ma tkunx imqabbda bid-dawl mal-earth, u għandha titqiegħed ġol-vettura f’post li jkun aċċessibbli malajr għax-xufier, dejjem jekk l-ebda swiċċ tal-iżolament ma jkun kapaċi jiskonnettja xi ċirkwit elettriku li jagħti d-dawl obbligatorju għall-fanali ta’ barra tal-vettura. Dan il-paragrafu ma japplikax għaċ-ċirkwiti li jixegħlu b’tensjoni għolja u lanqas għaċ-ċirkwiti li jinsabu f’parti ta’ apparat fil-vettura.

7.5.2.6.   Il-kejbils elettriċi kollha għandhom jitqiegħdu b’tali mod li l-ebda parti ma tiġi f’kuntatt ma’ xi pajp tal-fjuwil jew xi parti mis-sistema tal-egżost, jew suġġetti għal sħana eċċessiva, sakemm ma jkunux miksija u protetti b’materjal speċjali addattat, bħal pereżempju fil-każ ta’ valv tal-egżost imħaddem bis-solenoid.

7.5.3.   Il-batteriji

7.5.3.1.   Il-batteriji kollha għandhom ikunu mwaħħla sewwa u aċċessibbli malajr.

7.5.3.2.   Il-kabina tal-batterija għandha tkun separata mill-kabina tal-passiġġieri u l-kabina tax-xufier u vventilata għall-arja ta’ barra.

7.5.3.3.   It-terminals tal-batterija għandhom ikunu protetti minn xi riskju ta’ short circuit.

7.5.4.   Ċilindri għat-tifi tan-nar u apparat tal-ewwel għajnuna

7.5.4.1.   Għandu jiġi pprovdut spazju sabiex jitwaħħal ċilindru wieħed jew aktar għat-tifi tan-nar, wieħed ikun qrib is-sit tax-xufier. Fil-vetturi tal-Klassi A jew B, l-ispazju m’għandux ikun inqas minn 8 dm3 u fil-Klassi I, II jew III mhux inqas minn 15 dm3. Fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani, għandu jiġi pprovdut spazju għal ċilindru tat-tifi tan-nar addizzjonali fil-pjan ta’ fuq.

7.5.4.2.   Għandu jitħalla spazju biex jitwaħħal apparat tal-ewwel għajnuna wieħed jew aktar. L-ispazju pprovdut m’għandux ikun inqas minn 7 dm3, il-qies minimu m’għandux ikun inqas minn 80 mm.

7.5.4.3.   Iċ-ċilindri għat-tifi tan-nar u t-tagħmir tal-ewwel għajnuna għandhom jitwaħħlu sew biex ma jinsterqux jew jiġu vandalizzati (eż. f’loker intern jew wara ħġieġ li jinkiser), bil-kundizzjoni li l-post ta’ dawn l-oġġetti jkun immarkat sew u jiġu pprovduti mezzi biex in-nies joħorġuhom malajr f’każ ta’ emerġenza.

7.5.5.   Materjal

L-ebda materjal fjammabbli m’għandu jitħalla f’limitu sa 100 mm mis-sistema tal-egżost, kwalunkwe tagħmir elettriku b’vultaġġ għoli jew sorsi sinifikanti oħra tas-sħana sakemm dan il-materjal ma jkunx protett b’mod effettiv. Fejn hemm bżonn, għandu jiġi pprovdut kisi biex ma jħallix griż jew materjal ieħor li jieħu n-nar milli jiġi f’kuntatt mas-sistema tal-egżost jew sorsi oħra qawwija tas-sħana. Għall-finijiet ta’ dan il-paragrafu, materjal li jieħu n-nar hu meqjus bħala wieħed li mhux maħsub biex jiflaħ it-temperaturi li x’aktarx ikun hemm f’dak il-post.

7.6.   Ħruġ

7.6.1.   Numru ta’ punti ta’ ħruġ

7.6.1.1.   In-numru minimu ta’ bibien f’vettura għandu jkun tnejn, jew żewġ bibien ta’ servizz jew bieba ta’ servizz u bieba tal-emerġenza. Kull vettura b’żewġ pjani għandu jkollha żewġ bibien fil-pjan t’isfel (ara wkoll il-paragrafu 7.6.2.2). L-inqas numru meħtieġ ta’ bibien ta’ servizz hu kif ġej:

Numru ta’ passiġġieri	Numru ta’ bibien ta’ servizz
	KLASSI I u A	KLASSI II	KLASSI III u B
9 - 45	1	1	1
46 - 70	2	1	1
71 - 100	3 (2 fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani)	2	1
> 100	4	3	1

7.6.1.2.   In-numru minimu ta’ bibien ta’ servizz f’kull sezzjoni riġida ta’ vettura artikolata għandu jkun wieħed ħlief li dan in-numru minimu għandu jkun tnejn fil-każ tas- sezzjoni ta’ quddiem ta’ vettura artikolata tal-Klassi I.

7.6.1.3.   Għall-fini ta’ dan ir-rekwiżit, il-bibien ta’ servizz mgħammra b’sistema ta’ kontroll li taħdem b’mod mekkaniku m’għandhomx jitqiesu bħala bibien tal-emerġenza sakemm ma jkunux jistgħu jinfetħu mal-ewwel bl-idejn, ladarba jingħafas il-kontroll preskritt fil-paragrafu 7.6.5.1, jekk hemm bżonn.

7.6.1.4.   L-inqas numru ta’ ħruġ tal-emerġenza għandu jkun tali li n-numru totali ta’ punti ta’ ħruġ f’kabina separata jkun kif ġej:

Numru ta’ passiġġieri u ekwipaġġ li jistgħu joqogħdu f’kull kabina	Numru minimu totali ta’ punti ta’ ħruġ
1 - 8	2
9 - 16	3
17 - 30	4
31 - 45	5
46 - 60	6
61 - 75	7
76 - 90	8
91 - 110	9
111 - 130	10
> 130	11

In-numru ta’ punti ta’ ħruġ għal kull pjan separat (fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani) u għal kull kabina separata, irid jiġi stabbilit separatament. Il-kabini tat-tojlit jew il-kċina mhumiex meqjusa bħala kabini separati għall-finijiet li jkun magħruf in-numru ta’ punti ta’ ħruġ tal-emerġenza. Il-fetħiet tal-evakwazzjoni jistgħu jitqiesu biss bħala wieħed min-numru ta’ punti ta’ ħruġ tal-emerġenza msemmija hawn fuq.

7.6.1.5.   Kull sezzjoni riġida ta’ vettura artikolata għandha tkun ittrattata bħala vettura separata għall-iskop li jiġi determinat in-numru minimu u l-pożizzjoni tal-ħruġ. Il-passaġġ li jinfed ta’ bejniethom m’għandux jitqies bħala ħruġ. Il-kabini tat-tojlit jew il-kċina mhumiex meqjusa bħala kabini separati għall-finijiet li jkun magħruf in-numru ta’ punti ta’ ħruġ tal-emerġenza. In-numru ta’ passiġġieri għandu jkun stabbilit għal kull sezzjoni riġida. Il-pjan, li jinkludi l-assi orizzontali tal-pern bejn is-sezzjonijiet riġidi mwaħħlin flimkien tal-vettura, u perpendikulari mal-assi lonġitudinali ta’ vettura, meta din timxi f’direzzjoni dritta, għandu jitqies bħala d-demarkazzjoni bejn is-sezzjonijiet.

7.6.1.6.   Bieba ta’ servizz doppja għandha titqies bħala żewġ bibien u tieqa doppja jew multipla bħala żewġ twieqi tal-emerġenza.

7.6.1.7.   Jekk il-kabina tax-xufier ma tagħtix aċċess għall-kabina tal-passiġġieri permezz ta’ passaġġ li jikkonforma ma’ waħda mill-kundizzjonijiet deskritti fil-paragrafu 7.7.5.1.1, iridu jintlaħqu l-kundizzjonijiet li ġejjin:

7.6.1.7.1.

Il-kabina tax-xufier għandu jkollha żewġ punti ta’ ħruġ, li m’għandhomx ikunu fl-istess ħajt laterali; meta waħda mill-ħruġ tkun tieqa, hi għandha tikkonforma mar-rekwiżiti stipulati fil-paragrafi 7.6.3.1 u 7.6.8 għat-twieqi tal-emerġenza.

7.6.1.7.2.

Sit wieħed jew tnejn huma permessi ħdejn ix-xufier għal nies oħra, f’liema każ iż-żewġ punti ta’ ħruġ imsemmija fil-paragrafu 7.6.1.7.1 għandhom ikunu bibien. Il-bieba tax-xufier għandha tiġi aċċettata bħala l-bieba tal-emerġenza għall-okkupanti ta’ dawk is-sits, bil-kundizzjoni li jkun possibbli li wieħed imexxi strument tal-kejl għat-test mis-sits tal-okkupanti għall-estern tal-vettura minn ġol-bieba tax-xufier (ara l-Anness 4, figura 27). Il-verifika tal-aċċess għall-bieba tax-xufier għandha tkun suġġetta għar-rekwiżiti tal-paragrafu 7.7.3.2, billi jintuża l-istrument tal-kejl għat-test b’qisien ta’ 600 × 400 mm, kif deskritt fil-paragrafu 7.7.3.3. Il-bieba pprovduta għall-passiġġieri għandha tkun fin-naħa tal-vettura opposta għal dik li fiha l-bieba tax-xufier u għandha tiġi aċċettata bħala l-bieba tal-emerġenza għax-xufier. Jistgħu jitwaħħlu sa ħames sits oħra f’kabina li tinkorpora l-kabina tax-xufier, bil-kundizzjoni li s-sits ż-żejda u l-ispazju għal dawn is-sits jikkonformaw mar-rekwiżiti kollha ta’ dan ir-Regolament u mill-inqas bieba waħda li tagħti aċċess għall-kabina tal-passiġġieri tikkonforma mar-rekwiżiti tal-paragrafu 7.6.3 dwar il-bibien tal-emerġenza.

7.6.1.7.3.

Fiċ-ċirkustanzi deskritti fil-paragrafi 7.6.1.7.1 u 7.6.1.7.2, il-punti ta’ ħruġ ipprovduti għall-kabina tax-xufier m’għandhomx jitqiesu bħala waħda mill-bibien meħtieġa mill-paragrafi 7.6.1.1 sa 7.6.1.2, u lanqas bħala wieħed mill-punti ta’ ħruġ meħtieġa mill-paragrafu 7.6.1.4, ħlief fil-każ imsemmi fil-paragrafi 7.6.1.7.1. u 7.6.1.7.2. Paragrafi minn 7.6.3 sa 7.6.7, 7.7.1, 7.7.2 u 7.7.7 m’għandhomx japplikaw għal dak il-ħruġ.

7.6.1.8.   Jekk il-kabina tax-xufier u s-sits ta’ ħdejha jkunu aċċessibbli mill-kabina prinċipali tal-passiġġieri permezz ta’ passaġġ li jikkonforma ma’ waħda mill-kundizzjonijiet deskritti fil-paragrafu 7.7.5.1.1, ma jkun hemm bżonn l-ebda ħruġ estern mill-kabina tax-xufier.

7.6.1.9.   Jekk tkun ipprovduta bieba għax-xufier jew ħruġ ieħor mill-kabina fiċ-ċirkustanzi deskritti fil-paragrafu 7.6.1.8, dawn jistgħu jitqiesu bħala ħruġ għall-passiġġieri bil-kundizzjoni li:

7.6.1.9.1.

jissodisfaw ir-rekwiżiti relatati mal-qisien tal-bieba tal-emerġenza indikati fil-paragrafu 7.6.3.1;

7.6.1.9.2.

jissodisfaw ir-rekwiżiti indikati fil-paragrafu 7.6.1.7.2;

7.6.1.9.3.

l-ispazju riservat għas-sit tax-xufier għandu jikkomunika mal-kabina prinċipali tal-passiġġieri permezz ta’ passaġġ xieraq; dan ir-rekwiżit għandu jitqies bħala ssodisfat jekk l-istrument tal-kejl għat-test deskritt fil-paragrafu 7.7.5.1 ikun jista’ jitmexxa mingħajr xkiel mill-passaġġ bejn is-sits, sakemm it-tarf ta’ quddiem tal-istrument tal-kejl jilħaq il-pjan vertikali tanġenzjali mal-punt ta’ quddiem nett tad-dahar tas-sit tax-xufier (dan is-sit ikun fl-aktar pożizzjoni lonġitudinali lura tiegħu) u, minn dan il-pjan, il-panew deskritt fil-paragrafu 7.6.1.7.2 ikun jista’ jitmexxa sal-bieba tal-emerġenza fid-direzzjoni stabbilita minn dak il-paragrafu (ara l-Anness 4, figura 28) bis-sit u l-aġġustament tal-istering fil-pożizzjoni nofsana tagħhom.

7.6.1.10.   Il-paragrafi 7.6.1.8 u 7.6.1.9 ma jeskludux li jkun hemm bieba jew xi xatba bejn is-sit tax-xufier u l-kabina tal-passiġġieri, dejjem jekk din ix-xatba tkun tista’ tinfetaħ malajr mix-xufier f’emerġenza. Il-bieba tax-xufier f’kabina protetta minn xatba bħal din m’għandhiex titqies bħala ħruġ għall-passiġġieri.

7.6.1.11.   Għandhom jitwaħħlu fetħiet tal-evakwazzjoni, minbarra l-bibien u t-twieqi tal-emerġenza, fil-vetturi tal-Klassi II, III u B (fis-saqaf tal-pjan ta’ fuq fil-każ ta’ vetturi b’żewġ pjani). Dawn jistgħu jkunu mwaħħla wkoll fil-każ ta’ vetturi tal-Klassi I u A. In-numru minimu ta’ fetħiet għandu jkun:

Numru ta’ passiġġieri (fil-pjan ta’ fuq fil-każ ta’ vetturi b’żewġ pjani)	Numru ta’ fetħiet
li ma jaqbeżx 50	1
li jaqbeż 50	2

7.6.1.12.   Kull taraġ li jinfed għandu jitqies bħala ħruġ mill-pjan ta’ fuq ta’ vettura b’żewġ pjani.

7.6.1.13.   Il-persuni kollha li jkunu fil-pjan t’isfel ta’ vettura b’żewġ pjani jridu, f’sitwazzjoni ta’ emerġenza, ikollhom aċċess għal barra mill-vettura mingħajr ma jkollhom għalfejn jidħlu fil-pjan ta’ fuq.

7.6.1.14.   Il-passaġġ bejn is-sits fil-pjan ta’ fuq ta’ vettura b’żewġ pjani għandu jkun mgħaqqad permezz ta’ taraġ wieħed jew aktar li jinfed mal-passaġġ ta’ aċċess ta’ bieba ta’ servizz jew mal-passaġġ bejn is-sits fil-pjan t’isfel sa distanza ta’ 3 m mill-bieba ta’ servizz;

7.6.1.14.1.

għandu jkun hemm żewġ turġien, jew tal-inqas taraġ u nofs, fil-vetturi tal-Klassi I u Klassi II jekk iridu jinġarru aktar minn 50 passiġġier fuq il-pjan ta’ fuq;

7.6.1.14.2.

Għandu jkun hemm żewġ turġien, jew tal-inqas taraġ u nofs, fil-vetturi tal-Klassi III jekk iridu jinġarru aktar minn 30 passiġġier fuq il-pjan ta’ fuq.

7.6.1.15.   Fil-każ ta’ vettura bla saqaf, il-punti ta’ ħruġ fuq il-pjan bla saqaf għandhom ikunu tali li jissodisfaw dawk il-preskrizzjonijiet li ma jkunux inkompatibbli man-nuqqas tas-saqaf.

7.6.2.   Fejn għandu jkun il-ħruġ

Vetturi li jifilħu aktar minn 22 sit tal-passiġġieri għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti mogħtija hawn taħt. Vetturi li ma jifilħux aktar minn 22 passiġġier jistgħu jissodisfaw jew ir-rekwiżiti mogħtija hawn taħt jew dawk li jinsabu fl-Anness 7, paragrafu 1.2.

7.6.2.1.   Il-bieba(bibien) ta’ servizz għandhom ikunu fil-ġenb tal-vettura li tkun l-eqreb lejn il-ġenb tat-triq li tikkorrispondi mad-direzzjoni tat-traffiku fil-pajjiż li fih il-vettura trid tkun liċenzjata biex topera u tal-inqas waħda minnhom għandha tkun fin-nofs ta’ quddiem tal-vettura. Dan ma jeskludix:

7.6.2.1.1.

il-provvediment ta’ bieba ddisinjata apposta fil-faċċati ta’ wara jew tal-ġenb ta’ vettura sabiex tintuża minflok bieba ta’ servizz minn passiġġieri fuq siġġu tar-roti, jew

7.6.2.1.2.

il-provvediment ta’ bieba ta’ ħruġ addizzjonali fil-faċċata ta’ wara ta’ vettura, l-aktar għat-tagħbija/ħatt ta’ oġġetti jew bagalji, iżda li tista’ tintuża mill-passiġġieri fejn iċ-ċirkustanzi jitolbu dan, jew

7.6.2.1.3.

il-provvediment ta’ bieba ta’ ħruġ addizzjonali waħda jew aktar fuq in-naħa opposta tal-vetturi fil-każ ta’ vetturi ddisinjati sabiex jintużaw f’ċirkustanzi li jeħtieġu tagħbija/ħatt fuq iż-żewġ naħat. Eżempji ta’ ċirkustanzi bħal dawn jinkludu vetturi għal airside use f’ajruporti, vetturi għall-użu fuq sistemi ta’ trasport multimodali li jużaw island platforms, jew vetturi li jaqsmu l-fruntieri għal pajjiżi li ma jsuqux fuq l-istess naħa tat-triq bħall-pajjiż li fih tkun liċenzjata biex topera l-vettura. Il-vetturi mgħammra b’dan il-mod iridu jkunu mgħammra b’kontroll(i) li jippermettu lix-xufier jimpedixxi l-operat normali tal-bibien li dak il-ħin ma jkunux qed jintużaw, jew

7.6.2.1.4.

il-provvediment ta’ bieba ta’ servizz fil-faċċata ta’ wara ta’ vettura tal-Klassi A jew B.

7.6.2.2.   Tnejn mill-bibien imsemmija fil-paragrafu 7.6.1.1 għandhom ikunu separati b’mod li d-distanza bejn il-pjani vertikali trasversali li jgħaddu miċ-ċentri tal-erja tagħhom ma tkunx inqas minn:

7.6.2.2.1.

Fil-każ ta’ vettura bi pjan wieħed, 40 fil-mija tat-tul globali tal-kabina tal-passiġġieri mkejjel b’mod parallel mal-assi lonġitudinali tal-vettura. Fil-każ ta’ vettura artikolata, dan ir-rekwiżit għandu jkun ssodisfat jekk żewġ bibien tas-sezzjonijiet differenti jkunu separati b’mod li d-distanza bejn il-bibien ma tkunx inqas minn 40 fil-mija tat-tul globali tal-kabina kombinata tal-passiġġieri (is-sezzjonijiet kollha). Jekk waħda minn dawn iż-żewġ bibien tifforma parti minn bieba doppja, din id-distanza għandha titkejjel bejn iż-żewġ bibien li jkunu qegħdin l-iktar ’il bogħod minn xulxin.

7.6.2.2.2.

Fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani, tnejn mill-bibien imsemmija fil-paragrafu 7.6.1.1 għandhom ikunu mifruda b’tali mod li d-distanza bejn il-pjani trasversali vertikali li jgħaddu miċ-ċentri tal-erja tagħhom ma tkunx inqas minn 25 fil-mija tat-tul globali tal-vettura jew 40 fil-mija tat-tul globali tal-kabina tal-passiġġieri fuq il-pjan t'isfel; dan m’għandux japplika jekk iż-żewġ bibien ikunu qegħdin fuq naħat differenti tal-vettura. Jekk waħda minn dawn iż-żewġ bibien tifforma parti minn bieba doppja, din id-distanza għandha titkejjel bejn iż-żewġ bibien li jkunu qegħdin l-iktar ’il bogħod minn xulxin.

7.6.2.3.   Il-ħruġ (fuq kull pjan fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani) għandu jkun pożizzjonat b’mod li l-ammont fuq kull naħa tal-vettura jkun sostanzjalment l-istess. (Dan m’għandux jimplika l-ħtieġa li jiġi pprovdut ħruġ addizzjonali aktar min-numru speċifikat fil-paragrafu 7.6.1). Kwalunkwe ħruġ iżjed min-numru minimu meħtieġ m’għandux għalfejn ikun sostanzjalment ibbilanċjat fuq kull naħa.

7.6.2.4.   Tal-inqas ħruġ wieħed għandu jkun jew fil-faċċata ta’ wara jew fil-faċċata ta’ quddiem tal-vettura rispettivament. Għall-vetturi fil-Klassi I u għall-vetturi bil-parti ta’ wara magħluqa b’mod permanenti mill-kabina tal-passiġġieri, din id-dispożizzjoni tintlaħaq jekk tkun imwaħħla fetħa tal-evakwazzjoni. Fil-każ ta’ vetturi b’żewġ pjani, dan ir-rekwiżit għandu japplika għall-pjan ta’ fuq biss.

7.6.2.5.   Il-ħruġ fuq l-istess ġenb tal-vettura għandu jkun spazjat b’mod addattat tul il-vettura.

7.6.2.6.   Sakemm ma tkunx bieba tad-dħul u l-ħruġ, għandha tkun permessa bieba fil-faċċata ta’ wara tal-vettura.

7.6.2.7.   Jekk ikunu mwaħħla fetħiet tal-evakwazzjoni, huma għandhom ikunu pożizzjonati kif ġej: jekk ikun hemm fetħa waħda biss, din għandha tkun pożizzjonata fit-terz tan-nofs tal-kabina tal-passiġġieri, jekk ikun hemm żewġ fetħiet, dawn għandhom ikunu mifruda b’distanza ta’ mill-anqas 2 m imkejla bejn l-eqreb truf tal-fetħiet f’linja parallela mal-assi lonġitudinali tal-vettura.

7.6.3.   Qisien minimi tal-ħruġ

7.6.3.1.   Il-vetturi tal-Klassi I, II jew III iridu jissodisfaw ir-rekwiżiti li ġejjin:

7.6.3.1.1.

Bieba ta’ servizz għandu jkollha fetħa li toħloq aċċess skont ir-rekwiżiti murija fil-paragrafu 7.7.1 ta’ dan l-anness.

7.6.3.1.2.

Bieba tal-emerġenza għandu jkollha fetħa tal-bieba b’għoli minimu ta’ 1 250 mm u wisa’ minimu ta’ 550 mm.

7.6.3.1.3.

Tieqa tal-emerġenza għandu jkollha erja minima ta’ 400 000 mm2. Għandu jkun possibbli li f’dan l-ispazju timmarka rettangolu b’kejl ta’ 500 mm × 700 mm.

7.6.3.1.4.

Fil-każ ta’ tieqa tal-emerġenza li tkun tinsab fil-faċċata ta’ wara tal-vettura, din għandha jew tissodisfa r-rekwiżiti murija fil-paragrafu 7.6.3.1.3, jew għandu jkun possibbli li fil-fetħa ta’ din it-tieqa tal-emerġenza timmarka rettangolu għoli 350 mm u wiesa’ 1 550 mm, li l-kantunieri tiegħu jistgħu jkunu ttondjati għal radju tal-kurvatura li ma jaqbiżx 250 mm.

7.6.3.1.5.

Fetħa tal-evakwazzjoni għandu jkollu fetħa b’erja minima ta’ 400 000 mm2. Għandu jkun possibbli li f’dan l-ispazju timmarka rettangolu b’kejl ta’ 500 mm × 700 mm.

7.6.3.2.   Il-vetturi tal-Klassi A jew B jistgħu jissodisfaw jew ir-rekwiżiti murija fil-paragrafu 7.6.3.1 (Klassi A li tissodisfa r-rekwiżiti tal-Klassi I u Klassi B li tissodisfa r-rekwiżiti tal-Klassi II u III) jew ir-rekwiżiti li hemm fl-Anness 7, paragrafu 1.1.

7.6.4.   Rekwiżiti tekniċi għall-bibien kollha ta’ ħruġ

7.6.4.1.   Kull bieba ta’ servizz għandha tkun kapaċi tinfetaħ faċilment minn ġewwa u minn barra l-vettura meta l-vettura tkun wieqfa (iżda mhux bilfors meta l-vettura tkun miexja). Iżda, dan ir-rekwiżit m’għandux jitqies li jeskludi l-possibilità li ssakkar il-bieba minn barra, bil-kundizzjoni li l-bieba tkun tista’ tinfetaħ dejjem minn ġewwa.

7.6.4.2.   Kull buttuna jew mekkaniżmu biex jiftaħ il-bieba minn barra għandhom ikunu bejn 1 000 mm u 1 500 mm mill-art u mhux aktar minn 500 mm mill-bieba. Fil-vetturi tal- Klassi I, II u III kull kontroll jew mekkaniżmu biex jiftaħ il-bieba minn ġewwa għandu jkun bejn 1 000 mm u 1 500 mm mill-wiċċ ta’ fuq tal-art jew tarġa l-eqreb tal-kontroll u mhux aktar minn 500 mm mill-bieba. Dan m’għandux japplika għall-buttuni li jkun hemm fiż-żona tax-xufier.

7.6.4.3.   Kull bieba waħda ta’ servizz li titħaddem b’mod manwali li hi fuq iċ-ċappetti jew fuq il-pinnijiet għandha tkun magħmula hekk b’tali mod li jekk il-bieba taħbat ma’ oġġett wieqaf waqt il-vettura tkun miexja ’l quddiem hi jkollha tendenza li tingħalaq.

7.6.4.4.   Jekk bieba ta’ servizz imħaddma manwalment ikollha fuqha sokkra biex tinstabat, din għandha tkun tat-tip f’żewġ stadji.

7.6.4.5.   Fuq ġewwa tal-bieba ta’ servizz m’għandu jkun hemm l-ebda mekkaniżmu maħsub biex jgħatti t-tarġiet ta’ ġewwa meta l-bieba tkun magħluqa. Dan ma jeskludix il-preżenza fil-ħofra tat-tarġa, meta l-bieba tkun magħluqa, tal-apparat li jħaddem il-bieba u ta’ tagħmir ieħor imwaħħal man-naħa ta’ ġewwa tal-bieba li jifformax parti estensjoni tal-art li fuqha jistgħu joqogħdu bilwieqfa l-passiġġieri.

7.6.4.6.   Jekk il-viżjoni diretta ma tkunx tajba biżżejjed, għandhom jitwaħħlu strumenti ottiċi jew oħrajn sabiex jgħinu lix-xufier biex jara mis-sit tiegħu jekk hemmx xi passiġġier immedjatament fuq in-naħa ta’ ġewwa u qrib in-naħa ta’ barra ta’ kull bieba ta’ servizz li ma tkunx bieba li tinfetaħ b’mod awtomatiku.

Fil-każ ta’ vetturi b’żewġ pjani tal-Klassi I, dan ir-rekwiżit japplika wkoll għan-naħa ta’ ġewwa tal-bibien kollha ta’ servizz u fil-viċinanza immedjata ta’ kull taraġ li jinfed fuq il-pjan ta’ fuq.

Fil-każ ta’ bieba ta’ servizz fil-faċċata ta’ wara tal-vettura li ma taqbeżx 22 passiġġier, dan ir-rekwiżit jiġi sodisfatt jekk ix-xufier ikun jista’ jara xi persuna twila 1,3 m wieqfa 1 m wara l-vettura.

Jistgħu jintużaw mirja tas-sewqan biex jiġu ssodisfati r-rekwiżiti ta’ dan il-paragrafu, bil-kundizzjoni li xorta jintlaħaq il-kamp ta’ viżjoni meħtieġ għas-sewqan.

Fil-każ ta’ bibien pożizzjonati wara s-sezzjoni artikolata ta’ vettura artikolata, il-mirja m’għandhomx jitqiesu bħala strument ottiku suffiċjenti.

7.6.4.7.   Kull bieba li tiftaħ ’il ġewwa fil-vettura kif ukoll il-mekkaniżmu tagħha għandhom ikunu mibnija b’tali mod li l-moviment tagħha ma jitħalliex iweġġa’ lill-passiġġieri meta tintuża b’mod normali. Fejn ikun hemm bżonn, għandhom jitwaħħlu mekkaniżmi xierqa ta’ protezzjoni.

7.6.4.8.   Jekk ikun hemm bieba ta’ servizz ħdejn il-bieba ta’ tojlit jew kabina oħra interna, il-bieba ta’ servizz għandha tkun miżmuma milli taħdem b’mod aċċidentali. Iżda, dan ir-rekwiżit m’għandux japplika jekk il-bieba tissakkar awtomatikament meta l-vettura tkun miexja b’veloċità li taqbeż il-5 km/h.

7.6.4.9.   Fil-każ ta’ vetturi li jifilħu aktar minn 22 passiġġier, il-bibien ta’ servizz li jkunu fil-faċċata ta’ wara tal-vettura, il-folji tagħhom m’għandhomx ikunu jistgħu jinfetħu aktar minn 115o u lanqas inqas minn 85o u, meta miftuħa, għandha tkun kapaċi tinżamm awtomatikament f’dik il-pożizzjoni. Din ma teskludix il-possibbiltà li taqbeż dik il-pożizzjoni wieqfa u tiftaħ il-bieba aktar minn dak l-angolu meta jkun sigur biex tagħmel hekk; per eżempju, biex tkun tista’ tirriversja kontra pjattaforma għolja biex tgħabbi jew biex tiftaħ il-bibien f’angolu ta’ 270o biex tkun tista’ tgħabbi sew il-parti ta’ wara tal-vettura.

7.6.4.10.   Il-bieba ta’ servizz fi kwalunkwe pożizzjoni ta’ ftuħ m’għandhiex ixxekkel l-użu, jew l-aċċess meħtieġ, għal kwalunkwe ħruġ obbligatorju.

7.6.5.   Rekwiżiti tekniċi oħra għall-bibien li jaħdmu b’mod mekkaniku

7.6.5.1.   Fil-każ ta’ emerġenza, kull bieba ta’ servizz li taħdem b’mod mekkaniku għandha tkun tali, li meta l-vettura tkun wieqfa jew miexja b’veloċità ta’ 5 km/h jew inqas, tkun tista’ tinfetaħ minn ġewwa u, meta ma tkunx imsakkra, minn barra b’kontrolli li, sew jekk il-provvista tal-enerġija tkun qiegħda taħdem kif ukoll jekk le:

7.6.5.1.1.

jaqbżu l-kontrolli l-oħra kollha tal-bibien;

7.6.5.1.2.

fil-każ ta’ kontrolli interni, ikunu pożizzjonati fuq, jew sa 300 mm mill-bieba, f’għoli (ħlief fil-każ ta’ kontrolli interni għall-bieba msemmija fl-Anness 8, paragrafu 3.9.1) ta’ mhux inqas minn 1 600 mm ’il fuq mill-ewwel tarġa;

7.6.5.1.3.

jistgħu jidhru malajr u jiġu identifikati b’mod ċar meta tersaq lejn il-bieba u meta tkun wieqaf quddiem il-bieba u, jekk miżjuda mal-kontrolli normali tal-ftuħ, ikunu mmarkati b’mod ċar biex jintużaw f’emerġenza;

7.6.5.1.4.

jistgħu jitħaddmu minn persuna waħda meta tkun wieqfa eżatt quddiem il-bieba;

7.6.5.1.5.

iġiegħlu lill-bieba tinfetaħ għal wisa’ li l-istrument tal-kejl definit fil-paragrafu 7.7.1.1 ikun jista’ jgħaddi fi żmien 8 sekondi wara t-tħaddim tal-kontroll, jew jippermettu li l-bieba tinfetaħ faċilment bl-idejn għal wisa’ li l-istrument tal-kejl definit fil-paragrafu 7.7.1.1 ikun jista’ jgħaddi fi żmien 8 sekondi wara t-tħaddim tal-kontroll;

7.6.5.1.6.

jistgħu jkunu protetti b’mekkaniżmu li jista’ jitneħħa malajr jew jitkisser sabiex wieħed jikseb aċċess għall-kontroll tal-emerġenza; it-tħaddim tal-kontroll tal-emerġenza, jew it-tneħħija ta’ għata protettiv fuq il-kontroll, għandhom ikunu indikati lix-xufier b’mod kemm akustiku kif ukoll viżwali; u

7.6.5.1.7.

fil-każ ta’ bieba mħaddma mix-xufier li ma tikkonformax mar-rekwiżiti ta’ paragrafu 7.6.5.6.2, dawn għandhom ikunu tali li wara li jkunu ġew imħaddma sabiex tinfetaħ il-bieba u jerġgħu lura għall-pożizzjoni normali tagħhom, il-bieba ma terġax tingħalaq sakemm ix-xufier suċċessivament iħaddem kontroll tal-għeluq.

7.6.5.1.8.

Il-bibien m’għandhomx ikunu jistgħu jinfetħu jekk il-vettura timxi b’veloċità akbar minn 5 km/h.

7.6.5.2.   Jista’ jiġi provdut mekkaniżmu li jitħaddem mix-xufier mis-sit tiegħu biex iwaqqaf il-kontrolli ta’ barra tal-emerġenza milli jaħdmu sabiex isakkar il-bibien ta’ servizz minn barra. F’dan il-każ, il-kontrolli ta’ barra tal-emerġenza għandhom jerġgħu jiġu attivati b’mod awtomatiku bl-istartjar tal-magna jew qabel ma l-vettura tilħaq veloċità ta’ 20km/h. Sussegwentement, id-diżattivazzjoni tal-kontrolli ta’ barra tal-emerġenza m’għandhiex isseħħ b’mod awtomatiku, iżda għandha teħtieġ azzjoni ulterjuri mix-xufier.

7.6.5.3.   Kull bieba ta’ servizz imħaddma mix-xufier għandha tkun tista’ titħaddem mix-xufier meta jkun qiegħed fis-sit tiegħu billi juża kontrolli li, ħlief fil-każ ta’ pedala tas-saqajn, ikunu mmarkati ċar u b’mod distintiv.

7.6.5.4.   Kull bieba ta’ servizz li taħdem b’mod mekkaniku għandha tattiva sinjal viżwali, li għandu jkun jidher b’mod ċar mis-sewwieq meta dan ikun qiegħed bilqiegħda fil-pożizzjoni normali tas-sewqan u fi kwalunkwe kundizzjoni ta’ dawl ambjentali, biex javża li l-bieba ma tkunx magħluqa għal kollox. Dan il-mekkaniżmu li jimmonitorja b’mod awtomatiku għandu jindika kull meta l-istruttura riġida tal-bieba tkun bejn il-pożizzjoni miftuħa kollha u punt ta’ 30 mm mill-pożizzjoni magħluqa kollha. Mekkaniżmu wieħed li jimmonitorja b’mod awtomatiku jista’ jservi għal aktar minn bieba waħda. Iżda, l-ebda mekkaniżmu li jimmonitorja b’mod awtomatiku m’għandu jitwaħħal fil-każ ta’ bieba ta’ servizz fuq quddiem li ma tikkonformax mar-rekwiżiti tal-paragrafi 7.6.5.6.1.1 u 7.6.5.6.1.2.

7.6.5.5.   Fejn ikunu pprovduti kontrolli għax-xufier biex jiftaħ u jagħlaq bieba ta’ servizz li taħdem b’mod mekkaniku, dawn għandhom ikunu tali li x-xufier ikun jista’ jdawwar il-moviment tal-bieb meta jrid waqt il-proċess tal-għeluq jew il-ftuħ.

7.6.5.6.   Il-binja u s-sistema ta’ kontroll ta’ kull bieba li taħdem b’mod mekkaniku għandha tkun tali li passiġġier ma jkunx jista’ jweġġa’ mal-bieba jew jinqabad fil-bieba kif tkun qed tingħalaq.

7.6.5.6.1.

Dan ir-rekwiżit għandu jitqies li ġie sodisfatt jekk jiġu sodisfatti dawn iż-żewġ rekwiżiti: 7.6.5.6.1.1. L-ewwel ħtieġa hija li meta l-għeluq tal-bieba fi kwalunkwe punt ta’ kejl deskritt fl-Anness 6 isib reżistenza minn forza ta’ kklampjar li ma taqbiżx 150 N, il-bieba għandha terġa’ tinfetaħ awtomatikament sal-limitu kollu tagħha u, ħlief fil-każ ta’ bieba ta’ servizz li taħdem b’mod awtomatiku, tibqa’ miftuħa sakemm jitħaddmu l-kontroll tal-għeluq. Il-forza tal-ikklampjar tista tiġi mkejla bi kwalunkwe metodu li jissodisfa lill-Awtorità Kompetenti. Linji gwida jinsabu fl-Anness 6 ta’ dan ir-Regolament. Is-saħħa massima tista’ tkun ogħla minn 150 N għal perjodu qasir dejjem jekk ma taqbeżx 300 N. Is-sistema ta’ ftuħ mill-ġdid tista’ tkun iċċekkjata permezz ta’ bar tat-test li jkollu sezzjoni għolja 60 mm, wisa’ 30 mm bil-kantunieri illimati għat-tond għal 5 mm. 7.6.5.6.1.2. It-tieni rekwiżit hu li kull meta xi passiġġier jaqbad idejh jew subgħajh għax il-bibien jingħalqu fuqu: 7.6.5.6.1.2.1. il-bieba terġa’ tinfetaħ awtomatikament kollha u, ħlief fil-każ ta’ bieba li taħdem awtomatikament, tibqa’ miftuħa sakemm tingħafas buttuna biex tagħlaqha, jew 7.6.5.6.1.2.2. l-id jew is-swaba’ jistgħu jinġibdu mill-bibien mingħajr ma jkun hemm riskju li l-passiġġier iweġġa’. Dan ir-rekwiżit jista’ jiġi ċċekkjat bl-idejn, jew permezz tat-test bar imsemmi fil-paragrafu 7.6.5.6.1.1, ġej għal ponta fuq tul ta’ 300 mm minn ħxuna ta’ 30 mm għal ħxuna ta’ 5 mm. M’għandhiex tkun midluka bil-lostru jew biż-żejt. Jekk il-bieba taqbad il-bar, din għandha tkun tista’ titneħħa faċilment, jew 7.6.5.6.1.2.3. il-bieba tibqa’ f’pożizzjoni li minnha tkun tista’ tgħaddi t-test bar li jkollha sezzjoni għolja 60 mm, wisa’ 20 mm, bil-kantunieri llimati għat-tond għal 5 mm. Din il-pożizzjoni m’għandhiex tkun aktar minn 30 mm ’il bogħod mill-pożizzjoni magħluqa kollha.

7.6.5.6.2.

Fil-każ ta’ bieba ta’ servizz fuq quddiem, ir-rekwiżit tal-paragrafu 7.6.5.6 għandu jitqies li ġie ssodisfat jekk il-bieba: 7.6.5.6.2.1. tissodisfa r-rekwiżiti tal-paragrafi 7.6.5.6.1.1 u 7.6.5.6.1.2, jew 7.6.5.6.2.2. tkun mgħammra bi truf rotob; dawn m’għandhomx, iżda jkunu tant rotob li jekk il-bibien jingħalqu fuq it-test bar imsemmija fil-paragrafu 7.6.5.6.1.1 l-istruttura riġida tal-bibien tilħaq il-pożizzjoni magħluqa kollha.

7.6.5.7.   Meta bieba li taħdem b’mod mekkaniku tingħalaq biss bl-applikazzjoni kontinwa tal-provvista tal-enerġija, għandu jkun hemm mekkaniżmu li javża b’mod viżwali lix-xufier dwar xi ħsara fil-provvista tal-enerġija għall-bibien.

7.6.5.8.   Mekkaniżmu li jipprevjeni l-magna milli tistartja, għandu jkun effettiv biss f’veloċitajiet ta’ inqas minn 5 km/h u m’għandux ikun jista’ jaħdem ’il fuq minn dik il-veloċità.

7.6.5.9.   Jekk il-vettura ma tkunx mgħammra b’mekkaniżmu li jżommha milli tistartja, ix-xufier għandu jisma’ bħal ħoss qawwi li jwissih jekk il-vettura tinstaq minn wieqfa meta l-bieba li taħdem b’mod mekkaniku ma tkunx magħluqa kollha. Din il-ħoss għandu jiġi attivat f’veloċità li taqbeż l-5km/h għall-bibien li jikkonformaw mar-rekwiżiti tal-paragrafu 7.6.5.6.1.2.3.

7.6.6.   Rekwiżiti tekniċi oħra għall-bibien li jaħdmu b’mod mekkaniku

7.6.6.1.   Attivazzjoni tal-kontrolli tal-ftuħ.

7.6.6.1.1.

Ħlief kif ipprovdut fil-paragrafu 7.6.5.1, il-buttuni li jiftħu kull bieba li taħdem b’mod awtomatiku għandhom ikunu jistgħu jiġu attivati u diżattivati biss mix-xufier minn postu.

7.6.6.1.2.

L-attivazzjoni u d-diżattivazzjoni tista’ tkun jew diretta, permezz ta’ swiċċ, jew indiretta, per eżempju billi tinfetaħ u tingħalaq il-bieba ta’ servizz ta’ quddiem.

7.6.6.1.3.

L-attivazzjoni mix-xufier, tal-kontrolli li jiftħu l-bieba, għandhom ikunu indikati fuq ġewwa u, fejn il-bieba trid tinfetaħ minn barra, anki fuq barra tal-vettura; l-indikatur (eż. buttuna li tixgħel, sinjal li jixgħel) għandu jkun fuq il-bieba jew ħdejn il-bieba li jkun marbut magħha.

7.6.6.1.4.

Fil-każ ta’ attivar dirett permezz ta’ swiċċ, l-istat funzjonali tas-sistema għandu jkun indikat sew lix-xufier, per eżempju permezz tal-pożizzjoni tas-swiċċ jew bozza li tteptep jew swiċċ mixgħul. Is-swiċċ għandu jkun immarkat b’mod speċjali u rranġat b’tali mod li ma jkunx jista’ jiġi mħawwad ma’ buttuni oħra.

7.6.6.2.   Ftuħ tal-bibien ta’ servizz li jaħdmu b’mod awtomatiku.

7.6.6.2.1.

Wara li jiġu attivati l-kontrolli tal-ftuħ mix-xufier, il-passiġġieri għandhom ikunu jistgħu jiftħu l-bieba kif ġej: 7.6.6.2.1.1. minn ġewwa, per eżempju billi jagħfsu buttuna jew jaqsmu xi raġġ ta’ dawl, u 7.6.6.2.1.2. minn barra, ħlief fil-każ ta’ bieba maħsuba biss bħala ħruġ u mmarkata bħala tali, billi, per eżempju, jagħfsu buttuna mixgħula, buttuna taħt sinjal mixgħul, jew mekkaniżmu simili mmarkat bi struzzjoni addattata.

7.6.6.2.2.

L-għafis tal-buttuni msemmija f’paragrafu 7.6.6.2.1.1, u l-użu tal-mezzi ta’ komunikazzjoni max-xufier imsemmija fil-paragrafu 7.7.9.1, jistgħu jagħtu sinjal li jkun maħżun u li, wara li jkunu attivati l-kontrolli tal-ftuħ mix-xufier, jiftaħ il-bieba.

7.6.6.3.   Għeluq ta’ bibien ta’ servizz li jaħdmu b’mod awtomatiku.

7.6.6.3.1.

Meta bieba ta’ servizz li taħdem b’mod awtomatiku tinfetaħ din għandha terġa’ tingħalaq b’mod awtomatiku wara li jkun għadda ftit ħin. Jekk passiġġier jitla’ jew jinżel mill-vettura waqt dan l-intervall ta’ ħin, mekkaniżmu ta’ sikurezza (eż. xi kuntatt fl-art, raġġ tad-dawl, xatba naħa waħda) għandhom jiżguraw li l-ħin sakemm il-bieba tingħalaq ikun estiż biżżejjed.

7.6.6.3.2.

Jekk passiġġier jitla’ jew jinżel mill-vettura waqt li l-bieba tkun qed tingħalaq, il-proċess tal-għeluq għandu jkun interrott awtomatikament u l-bieba għandha terġa’ lura għall-pożizzjoni miftuħa. Biex titreġġa’ lura tista’ tkun attivata permezz ta’ wieħed mill-mekkaniżmi ta’ sikurezza msemmi fil-paragrafu 7.6.6.3.1 jew b’xi mekkaniżmu ieħor.

7.6.6.3.3.

Bieba li ngħalqet awtomatikament skont paragrafu 7.6.6.3.1 għandha tkun kapaċi terġa’ tinfetaħ minn passiġġier skont paragrafu 7.6.6.2; dan m’għandux japplika jekk ix-xufier ikun iddiżattiva l-kontrolli tal-ftuħ.

7.6.6.3.4.

Wara li x-xufier jiddiżattiva l-kontrolli tal-ftuħ tal-bibien ta’ servizz li jaħdmu b’mod awtomatiku, il-bibien miftuħa għandhom jingħalqu skont paragrafi 7.6.6.3.1 u 7.6.6.3.2.

7.6.6.4.   Twaqqif tal-proċess tal-għeluq awtomatiku fuq bibien immarkati għal użu speċjali, eż. għal passiġġieri bi prems, passiġġieri b’mobilità limitata, eċċ.

7.6.6.4.1.

Ix-xufier għandu jkun kapaċi jwaqqaf il-proċess tal-għeluq awtomatiku billi jagħfas xi kontroll speċjali. Il-passiġġier ukoll għandu jkun kapaċi jżomm il-proċess tal-għeluq awtomatiku direttament billi jagħfas buttuna speċjali.

7.6.6.4.2.

It-twaqqif tal-proċess tal-għeluq awtomatiku għandu jkun indikat lix-xufier, eż. permezz ta’ mekkaniżmu viżiv li jimmonitorja b’mod awtomatiku.

7.6.6.4.3.

Biex jerġa’ jiġi għal li kien, il-proċess tal-għeluq awtomatiku għandu fi kwalunkwe każ ikun jista’ jsir mix-xufier.

7.6.6.4.4.

Paragrafu 7.6.6.3 għandu japplika għall-għeluq sussegwenti tal-bieba.

7.6.7.   Rekwiżiti tekniċi għall-bibien tal-emerġenza

7.6.7.1.   Il-bibien tal-emerġenza għandhom ikunu jistgħu jinfetħu faċilment minn ġewwa u minn barra meta l-vettura tkun wieqfa. Iżda, dan ir-rekwiżit m’għandux jitqies li qed jeskludi l-possibbiltà li ssakkar il-bieba minn barra, dejjem jekk il-bieba tkun tista’ tinfetaħ dejjem minn ġewwa permezz tal-mekkaniżmu normali tal-ftuħ.

7.6.7.2.   Il-bibien tal-emerġenza, waqt li jkunu qed jintużaw għal hekk, m’għandhomx ikunu tat-tip li jaħdmu b’mod mekkaniku sakemm, ladarba wieħed mill-kontrolli preskritti fil-paragrafu 7.6.5.1 ikun ġie attivat u reġa’ lura għall-pożizzjoni normali tiegħu, il-bibien ma jerġgħux jingħalqu sakemm ix-xufier suċċessivament iħaddem kontroll tal-għeluq. L-attivazzjoni ta’ wieħed mill-kontrolli preskritti fil-paragrafu 7.6.5.1 għandha ġġiegħel lill-bieba tinfetaħ għal wisa’ li l-istrument tal-kejl definit fil-paragrafu 7.7.2.1 ikun jista’ jgħaddi minnu sa mhux aktar minn 8 sekondi wara t-tħaddim tal-kontroll, jew tippermetti li l-bieba tkun tista’ tinfetaħ bl-idejn għal wisa’ li l-istrument tal-kejl ikun jista’ jgħaddi minnu sa mhux aktar minn 8 sekondi wara t-tħaddim tal-kontroll. Barra minn hekk, il-bibien tal-emerġenza m’għandhomx ikunu tat-tip li jiżżerżqu ħlief fil-każ ta’ vetturi li jkollhom kapaċità li ma taqbiżx it-22 passiġġier. Għal dawn il-vetturi, bieba li tiżżerżaq, li tkun intweriet li kapaċi tinfetaħ mingħajr l-użu ta’ għodda wara test tal-ħbit ma’ ostaklu fuq quddiem skont ir-Regolament Nru 33, tista’ tiġi aċċettata bħala bieba tal-emerġenza.

7.6.7.3.   Kull kontroll jew apparat biex jiftaħ bieba tal-emerġenza (fil-pjan t’isfel fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani) minn barra għandu jkun bejn 1 000 mm u 1 500 mm mill-art u mhux aktar minn 500 mm mill-bieba. Fil-vetturi tal-Klassi I, II u III kull buttuna jew mekkaniżmu biex jiftħu l-bieba minn ġewwa għandhom ikunu bejn 1 000 mm u 1 500 mm mill-wiċċ ta’ fuq tal-art jew it-tarġa l-aktar qrib tal-buttuna u mhux aktar minn 500 mm mill-bieba. Dan m’għandux japplika għall-buttuni li jkun hemm fiż-żona tax-xufier.

Inkella, il-kontroll imsemmi fil-paragrafu 7.6.7.2 għall-ftuħ ta’ bieba li taħdem b’mod mekkaniku, jista’ jitqiegħed skont il-paragrafu 7.6.5.1.2.

7.6.7.4.   Il-bibien tal-emerġenza fuq iċ-ċappetti mwaħħla fuq il-ġenb tal-vettura għandhom ikunu mqiegħda fuq in-naħa ta’ quddiem u għandhom jinfetħu ’il barra. Ċineg ta’ kontroll, katini jew mekkaniżmi oħra li jirristrinġu għandhom jitħallew, dejjem jekk ma jżommux il-bieba milli tinfetaħ, u tibqa’ miftuħa sa angolu ta’ mill-inqas 100 grad. Jekk ikun ipprovdut mezz suffiċjenti biex wieħed jgħaddi bil-libertà mill-bieba tal-emerġenza skont il-kejl tal-aċċess, ir-rekwiżit tal-angolu minimu ta’ 100 grad m’għandux japplika.

7.6.7.5.   Il-bibien tal-emerġenza għandhom ikunu miżmuma milli jinfetħu b’mod aċċidentali. Iżda, dan ir-rekwiżit m’għandux japplika jekk il-bieba tal-emerġenza tissakkar awtomatikament meta l-vettura tkun miexja b’veloċità li taqbeż il-5 km/h.

7.6.7.6.   Il-bibien tal-emerġenza kollha għandu jkollhom strument akustiku biex iwissi lix-xufier li mhumiex magħluqa sew. Il-mekkaniżmu ta’ twissija għandu jaħdem bil-moviment tal-molla jew il-pum tal-bieba u mhux bil-moviment tal-bieba nnifisha.

7.6.8.   Rekwiżiti tekniċi għat-twieqi tal-emerġenza.

7.6.8.1.   Kull tieqa tal-emerġenza biċ-ċappetti jew li tinqala’ għandha tinfetaħ ’il barra. It-tipi li jinqalgħu m’għandhomx jinqalgħu għal kollox mill-vettura meta din tkun qed taħdem. It-tħaddim tat-twieqi li jinqalgħu ’l barra għandu jkun tali li jżomm b’mod effikaċji tieqa milli tinqala’ barra għal għarrieda.

7.6.8.2.   Kull tieqa tal-emerġenza għandha:

7.6.8.2.1.

tkun kapaċi jew li titħaddem faċilment u minnufih minn ġewwa u minn barra l-vettura permezz ta’ mekkaniżmu meqjus bħala sodisfaċenti, jew

7.6.8.2.2.

tkun magħmula minn ħġieġ sikur li jista’ jinkiser faċilment. Din id-dispożizzjoni tal-aħħar teskludi l-possibbiltà li jintużaw folji ta’ ħġieġ irqaq jew ta’ materjal tal-plastik. Għandu jkun hemm mekkaniżmu ħdejn kull tieqa ta’ emerġenza, lest biex jintuża mill-persuni fil-vettura, biex jiżgura li kull tieqa tista’ titkisser. L-istrument sabiex jitkisser il-ħġieġ tat-twieqi tal-emerġenza fuq wara tal-vettura għandu jkun pożizzjonat b’mod ċentrali fuq jew taħt it-tieqa tal-emerġenza, jew, inkella, għandu jkun hemm strument maġenb kull tarf tat-tieqa.

7.6.8.3.   Kull tieqa tal-emerġenza li tista’ tissakkar minn barra għandha tkun magħmula b’tali mod li tkun kapaċi tinfetaħ kull ħin minn ġol-vettura.

7.6.8.4.   Jekk it-tieqa tal-emerġenza hi mit-tip mqiegħda fuq iċ-ċappetti orizzontalment fuq it-tarf ta’ fuq, għandu jkun ipprovdut mekkaniżmu addattat biex iżommha miftuħa kollha. Kull tieqa tal-emerġenza biċ-ċappetti għandha taħdem b’tali mod li ma tostakolax il-passaġġ liberu minn ġewwa u barra l-vettura.

7.6.8.5.   L-għoli tat-tarf t’isfel ta’ tieqa tal-emerġenza mwaħħla fil-ġenb tal-vettura mil-livell ġenerali tal-art li hemm eżatt taħtha (minbarra xi varjazzjonijiet lokali bħall-housing tar-rota jew tat-trażmissjoni) m’għandux ikun iktar minn 1 200 mm jew inqas minn 650 mm fil-każ ta’ tieqa tal-emerġenza biċ-ċappetti, jew 500 mm fil-każ ta’ tieqa magħmula minn ħġieġ li jinkiser.

Iżda, fil-każ ta’ tieqa tal-emerġenza fuq iċ-ċappetti, l-għoli tat-tarf t’isfel jista’ jitnaqqas għal minimu ta’ 500 mm dejjem jekk l-apertura tat-tieqa jkun fiha lqugħ sa 650 mm li jżomm lill-passiġġieri milli jaqgħu barra mill-vettura. Fejn l-apertura tat-tieqa jkun fiha lqugħ, id-daqs tal-apertura tat-tieqa ’l fuq mill-ilqugħ m’għandux ikun inqas mid-daqs minimu preskritt għal tieqa tal-emerġenza.

7.6.8.6.   Kull tieqa tal-emerġenza mgħammra biċ-ċappetti li ma tkunx tidher ċara mis-sit tax-xufier għandha tkun fornuta b’apparat ta’ twissija akustika biex javża lix-xufier meta din ma tkunx kompletament magħluqa. Is-sokkra tat-tieqa, u mhux il-moviment tat-tieqa nnifisha, għandhom jattivaw il-mekkaniżmu.

7.6.9.   Rekwiżiti tekniċi għall-fetħiet tal-evakwazzjoni.

7.6.9.1.   Kull fetħa tal-evakwazzjoni għandha taħdem b’tali mod li ma tostakolax il-passaġġ liberu minn ġewwa u barra l-vettura.

7.6.9.2.   Il-fetħiet tal-evakwazzjoni li jkunu fis-saqaf għandhom ikunu jinqalgħu, biċ-ċappetti jew magħmula minn ħġieġ sikur li jinkiser malajr. Il-fetħiet tal-evakwazzjoni fl-art għandhom ikunu jew fuq iċ-ċappetti jew jinqalgħu u għandu jkollhom mekkaniżmu ta’ allarm li jinstema’ meta ma tkunx magħluqa sew. Is-sokkra tal-fetħa tal-evakwazzjoni fl-art, u mhux il-moviment tal-apertura nnifisha, għandhom jattivaw dan il-mekkaniżmu. Il-fetħiet tal-evakwazzjoni fl-art għandhom ikunu protetti kontra tħaddim mhux ippjanat. Iżda, dan ir-rekwiżit m’għandux japplika jekk il-fetħa tal-evakwazzjoni fl-art tissakkar awtomatikament meta l-vettura tkun miexja b’veloċità li taqbeż il-5 km/h.

7.6.9.3.   It-tipi li jinqalgħu ’l barra m’għandhomx jinqalgħu għal kollox mill-vettura meta tkun qed taħdem b’tali mod li l-fetħa ma tkunx ta’ perikolu għal ħaddieħor. It-tħaddim ta’ fetħiet tal-evakwazzjoni li jinqalgħu ’l barra għandu jkun b’tali mod li jżommhom milli jinfetħu għal għarrieda. L-aperturi li jinfetħu fl-art għandhom jinfetħu biss għal ġol-kabina tal-passiġġieri.

7.6.9.4.   Il-fetħiet tal-evakwazzjoni li jkunu biċ-ċappetti għandhom jiddendlu mal-ġenb lejn in-naħa ta’ quddiem jew ta’ wara tal-vettura u għandhom jinfetħu f’angolu ta’ mill-inqas 100 grad. Il-fetħiet tal-evakwazzjoni biċ-ċappetti li jkunu fl-art għandhom jinfetħu ’l ġewwa fil-kabina tal-passiġġieri.

7.6.9.5.   Il-fetħiet tal-evakwazzjoni għandhom ikunu jistgħu jinfetħu jew jinqalgħu faċilment minn ġewwa u minn barra. Iżda, dan ir-rekwiżit m’għandux jitqies li qed jeskludi l-possibbiltà li tissakkar il-fetħa tal-evakwazzjoni bil-għan li l-vettura tkun imsakkra meta ma jkun hemm ħadd fiha, dejjem jekk il-fetħa tal-evakwazzjoni tkun tista’ tinfetaħ jew tinqala’ minn ġewwa permezz tal-mekkaniżmu li jiftaħha normalment jew ineħħiha. Fil-każ ta’ apertura li tista’ tinkiser faċilment, għandu jkun hemm mekkaniżmu ħdejn l-apertura, li jkun aċċessibbli malajr għan-nies fil-vettura, biex ikun żgurat li l-apertura tista’ tinkiser.

7.6.10.   Rekwiżiti tekniċi għal tarġiet li jidħlu ’l ġewwa

It-tarġiet li jidħlu ’l ġewwa, jekk ikunu mwaħħlin, għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti li ġejjin:

7.6.10.1.

it-tħaddim tat-tarġiet li jidħlu ’l ġewwa jista’ jkun sinkronizzat ma’ dak korrispondenti tal-bieba ta’ servizz jew tal-emerġenza;

7.6.10.2.

meta l-bieba tkun magħluqa, l-ebda parti mit-tarġiet li jidħlu ’l ġewwa m’għandha toħroġ ’il barra aktar minn 10 mm lil hemm mil-linja ta’ ħdejhom tal-karozzerija;

7.6.10.3.

meta l-bieba tkun miftuħa u t-tarġiet li jingħalqu jkunu fil-pożizzjoni estiża, id-daqs tal-wiċċ għandu jikkonforma mar-rekwiżiti tal-paragrafu 7.7.7 ta’ dan l-anness;

7.6.10.4.

fil-każ ta’ tarġiet li jaħdmu b’mod mekkaniku, il-vettura m’għandhiex tkun possibbli timxi mill-pożizzjoni wieqfa tagħha, weħidha, meta t-tarġiet ikunu fil-pożizzjoni estiża. Fil-każ ta’ tarġiet li trid tiftaħhom b’mod manwali, ħoss li jinstema’ għandu jwissi lix-xufier meta t-tarġiet ma jkunux magħluqin għal kollox.

7.6.10.5.

tarġiet li jaħdmu b’mod mekkaniku m’għandhomx ikunu jistgħu jinfetħu ’l barra meta l-vettura tkun miexja. Jekk il-mekkaniżmu li jħaddem it-tarġiet ma jaħdimx, it-tarġiet għandhom jingħalqu ’l ġewwa u jibqgħu f’dik il-pożizzjoni. Iżda, it-tħaddim tal-bieba korrispondenti m’għandux jinżamm f’każ li dawk it-tarġiet ma jaħdmux jew jiġrilhom il-ħsara jew ikunu ostakolati.

7.6.10.6.

meta passiġġier ikun wieqaf fuq tarġiet li jingħalqu ’l ġewwa, il-bieba korrispondenti m’għandhiex tkun tista’ tingħalaq. Il-konformità ma’ dan ir-rekwiżit għandha tiġi ċċekkjata billi titqiegħed massa ta’ 15-il kg, li tirrappreżenta tifel jew tifla żgħira, fin-nofs tat-tarġa. Dan ir-rekwiżit m’għandu japplika għall-ebda bieba li x-xufier jista’ jaraha minn postu.

7.6.10.7.

(Riservat)

7.6.10.8.

il-kantunieri tat-tarġiet li jingħalqu li jħarsu ’l quddiem jew lura għandhom ikunu ttondjati għal radju ta’ mhux inqas minn 5 mm; it-truf għandhom ikunu ttondjati għal radju ta’ mhux inqas minn 2,5 mm;

7.6.10.9.

meta l-bieba tal-passiġġieri tkun miftuħa, it-tarġiet li jingħalqu għandhom jinfetħu sew fil-pożizzjoni estiża. Meta massa ta’ 136 kg tkun imqiegħda fiċ-ċentru ta’ tarġa waħda jew massa ta’ 272 kg tkun imqiegħda fiċ-ċentru ta’ tarġa doppja, id-diflessjoni fi kwalunkwe punt tat-tarġa, imkejla meta mqabbla mal-korp tal-vettura, m’għandhiex taqbeż 10 mm.

7.6.11.   Sinjali

7.6.11.1.   Kull ħruġ tal-emerġenza u kwalunkwe ħruġ ieħor li jissodisfa l-preskrizzjonijiet għal ħruġ tal-emerġenza għandu jkun immarkat, fuq ġewwa u fuq barra tal-vettura, b’kitba li taqra “Ħruġ tal-Emerġenza” u supplimentat, fejn ikun xieraq, b’wieħed mill-piktogrammi deskritti fl-istandard ISO 7010:2003.

7.6.11.2.   Il-kontrolli tal-emerġenza tal-bibien ta’ servizz u tal-ħruġ kollu tal-emerġenza għandhom ikun immarkati hekk ġol-vettura u fuq barra tal-vettura permezz ta’ simbolu rappreżentattiv jew permezz ta’ skrittura miktuba sew.

7.6.11.3.   Istruzzjonijiet ċari li jikkonċernaw il-metodu tat-tħaddim għandhom jitqiegħdu fuq jew qrib kull kontroll tal-emerġenza ta’ ħruġ.

7.6.11.4.   Il-lingwa li biha jridu jkunu miktuba s-sinjali kollha li fihom il-kliem maħsuba biex jikkonformaw mal-paragrafi 7.6.11.1 sa 7.6.11.3 għandha tkun determinata mill-awtorità li tapprovahom billi jitqies il-pajjiż/i li fihom l-applikant ikun beħsiebu jbigħ il-vettura flimkien mal-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiż/i konċernati jekk ikun hemm bżonn. Jekk l-awtorità tal-pajjiż/i fejn trid tkun reġistrata l-vettura tibdel il-lingwa, din il-bidla m’għandhiex timplika li jkun hemm proċess ġdid tal-approvazzjoni tat-tip.

7.6.12.   Dawl tal-bieba ta’ servizz

7.6.12.1.   Jista’ jiġi pprovdut dawl sabiex idawwal il-porzjon ċatt, orizzontali tal-art definita fil-paragrafu 7.6.12.2.2 biex jgħin lill-passiġġieri jitilgħu u jinżlu minn fuq il-vettura u biex jippermetti lix-xufier jinduna bil-preżenza ta’ passiġġier f’din il-parti tal-art, mis-sit tiegħu.

7.6.12.2.   Jekk ikun ipprovdut, id-dawl tal-bieba ta’ servizz għandu:

7.6.12.2.1.

ikun ta’ lewn abjad;

7.6.12.2.2.

idawwal porzjon orizzontali ċatt tal-art li jkollha wisa’ ta’ 2 m imkejjel minn pjan parallel mal-pjan lonġitudinali vertikali medjan tal-vettura li jgħaddi mill-punt ta’ barra nett tal-bieba ta’ servizz magħluqa u fuq tul li jestendi minn pjan trasversali li jgħaddi mit-tarf l-iżjed ’il quddiem tal-bieba ta’ servizz magħluqa għal pjan trasversali li jgħaddi mil-linja ċentrali tar-roti ta’ quddiem nett li jkunu qegħdin wara l-bieba ta’ servizz, jew, jekk ma jkunx hemm roti bħal dawn, għal pjan trasversali li jgħaddi mill-parti tal-wara tal-vettura;

7.6.12.2.3.

ikollu tgħammix limitat barra żona fuq l-art li jkollha wisa’ massimu ta’ 5 m imkejjel mill-ġenb tal-vettura u tul massimu limitat minn pjan trasversali li jgħaddi minn parti ta’ quddiem tal-vettura u pjan trasversali li jgħaddi mill-parti ta’ wara tal-vettura;

7.6.12.2.4.

jekk ix-xifer ta’ isfel tal-istrument tad-dawl ikun inqas minn 2 m mill-art, ma joħroġx iżjed minn 50 mm ’il barra mill-wisa’ globali tal-vettura mkejjel mingħajr dan l-istrument u b’radji tal-kurvatura ta’ mhux inqas minn 2,5 mm;

7.6.12.2.5.

jiġi attivat u diżattivat bl-idejn permezz ta’ swiċċ separat, u

7.6.12.2.6.

ikun installat b’mod li l-apparat ikun jista’ jinxtegħel biss meta titħaddem bieba ta’ servizz u l-veloċità tal-vettura ma taqbiżx 5 km/h u jintefa b’mod awtomatiku qabel ma l-vettura tilħaq veloċità li taqbeż 5 km/h.

7.7.   Arranġamenti interni

7.7.1.   Aċċess għall-bibien ta’ servizz (ara l-Anness 4, figura 1)

7.7.1.1.   L-ispazju liberu li jestendi għal ġol-vettura mill-ħajt tal-ġenb li fih tkun immuntata l-bieba għandu jippermetti l-mogħdija libera ta’ kejl wieħed tat-test li jkollu l-qisien tal-kejl tat-test 1 jew tal-kejl tat-test 2 speċifikati fl-Anness 4, figura 1.

L-istrument tal-kejl għat-test għandu jinżamm b’mod parallel mal-apertura tal-bieba hekk kif titmexxa mill-pożizzjoni tal-bidu, fejn il-pjan tal-wiċċ l-aktar qrib ta’ ġewwa tal-vettura hu tanġenzjali mat-tarf ta’ barra nett tal-apertura, għall-pożizzjoni fejn tmiss mal-ewwel tarġa, u wara dan tibqa’ f’angoli retti mad-direzzjoni probabbli tal-moviment ta’ persuna li tuża d-daħla.

7.7.1.2.   (Riservat)

7.7.1.3.   Meta l-linja ċentrali ta’ dan l-istrument tal-kejl għat-test tkun imxiet distanza ta’ 300 mm mill-pożizzjoni tagħha tal-bidu u l-istrument tal-kejl għat-test ikun imiss mal-wiċċ tat-tarġa jew l-art, din għandha tinżamm f’dik il-pożizzjoni.

7.7.1.4.   Il-figura ċilindrika (ara l-Anness 4, figura 6) li tintuża biex tittestja l-wisa’ liberu fil-passaġġ bejn is-sits għandha tiġi mċaqalqa billi tibda mill-passaġġ bejn is-sits, fid-direzzjoni li probabbli timxi persuna li tkun nieżla mill-vettura, sakemm il-linja tan-nofs tagħha tkun laħqet pjan vertikali li jkun fih it-tarf ta’ fuq tat-tarġa ta’ fuq nett, jew sakemm pjan tanġenzjali maċ-ċilindru ta’ fuq imiss il-panew doppju, liema minnhom ikun l-ewwel, u jinżamm f’dik il-pożizzjoni (ara l-Anness 4, figura 2).

7.7.1.5.   Bejn il-figura ċilindrika, fil-pożizzjoni stipulata fil-paragrafu 7.7.1.4, u l-panew doppju, fil-pożizzjoni stipulata fil-paragrafu 7.7.1.3, għandu jkun hemm spazju liberu li l-limiti ta’ fuq u t’isfel tiegħu jidhru fl-Anness 4, figura 2. Dan l-ispazju liberu għandu jippermetti l-passaġġ liberu ta’ panew vertikali li l-forma u l-qisien tiegħu huma l-istess bħall-forma ċilindrika (paragrafu 7.7.5.1), sezzjoni ċentrali u ħxuna ta’ mhux aktar minn 20 mm. Dan il-panew għandu jitressaq mill-pożizzjoni tanġenzjali tal-forma ċilindrika, sakemm in-naħa ta’ barra tiegħu tmiss man-naħa ta’ ġewwa tal-panew doppju, u tħokk mal-wiċċ jew uċuħ ċatti definiti mit-truf ta’ fuq tat-tarġa, fid-direzzjoni li probabbli timxi persuna li tkun qiegħda tuża d-dħul (ara Anness 4, figura 2).

7.7.1.6.   L-ispazju liberu biex tgħaddi sew din il-figura m’għandu jinkludi l-ebda spazju li jestendi sa 300 mm quddiem xi kuxin ta’ sit mhux ikkompressat ta’ sit iħares ’il quddiem jew lura, jew 225 mm fil-każ tas-sits iħarsu lejn il-ġenb, u sal-għoli ta’ fuq tal-kuxin tas-sedil (ara l-Anness 4, figura 25).

7.7.1.7.   Fil-każ tas-sit li jingħalqu, dan l-ispazju għandu jiġi determinat bis-sit fil-pożizzjoni tal-użu.

7.7.1.8.   Madankollu, sit wieħed jew aktar li jintewa, għall-użu tal-ekwipaġġ, jista’ jostakola l-passaġġ tal-aċċess lejn bieba ta’ servizz meta jkun fil-pożizzjoni tal-użu basta:

7.7.1.8.1.

ikun indikat b’mod ċar, kemm fil-vettura nnifisha kif ukoll fil-formola ta’ komunikazzjoni (ara l-Anness 1), li s-sit ikun għall-użu tal-ekwipaġġ biss,

7.7.1.8.2.

meta s-sit ma jkunx qed jintuża għandu jingħalaq awtomatikament sabiex ikunu jistgħu jiġu ssodisfati r-rekwiżiti tal-paragrafi 7.7.1.1 jew 7.7.1.2 u 7.7.1.3, 7.7.1.4 u 7.7.1.5;

7.7.1.8.3.

il-bieba mhix meqjusa bħala ħruġ obbligatorju għall-iskop tal-paragrafu 7.6.1.4,

7.7.1.8.4.

meta s-sit ikun fil-pożizzjoni tal-użu, u meta jkun fil-pożizzjoni magħluqa, l-ebda parti minnu m’għandha tkun iktar ’il quddiem mill-pjan vertikali li jgħaddi min-nofs tal-wiċċ fejn hemm is-sit tax-xufier imqiegħed fil-pożizzjoni tiegħu l-aktar lura u min-nofs tal-mera ta’ barra li tara lura minnha li tkun imwaħħla fuq in-naħa opposta tal-vettura.

7.7.1.9.   Fil-każ ta’ vetturi li ma jifilħux aktar minn 22 passiġġier, il-bieba minn fejn joħorġu u r-rotta minn fejn jgħaddu l-passiġġieri biex jaslu għaliha titqies li ma tkunx ostakolata jekk huma jkollhom:

7.7.1.9.1.

imkejjel b’mod parallel mal-assi lonġitudinali tal-vettura, spazju liberu ta’ mhux anqas minn 220 mm fi kwalunkwe punt u 550 mm fi kwalunkwe punt li jkun aktar minn 500 mm ’il fuq mill-art jew mit-tarġiet (Anness 4, figura 3).

7.7.1.9.2.

imkejjel b’mod perpendikulari mal-assi lonġitudinali tal-vettura, spazju liberu ta’ mhux anqas minn 300 mm fi kwalunkwe punt u 550 mm fi kwalunkwe punt li jkun aktar minn 1 200 mm ’il fuq mill-art jew mit-tarġiet jew inqas minn 300 mm ’l isfel mis-saqaf (Anness 4, figura 4).

7.7.1.10.   Id-qisien tal-bieba ta’ servizz u l-bieba tal-emerġenza fil-paragrafu 7.6.3.1 u r-rekwiżiti tal-paragrafi 7.7.1.1 sa 7.7.1.7, 7.7.2.1 sa 7.7.2.3, 7.7.5.1 u 7.7.8.5 m’għandhomx japplikaw għal vettura tal-klassi B b’massa massima teknikament permissibbli li ma taqbiżx it-3.5 tunnellati u sa 12-il sit tal-passiġġieri li fih kull sit ikollu aċċess mhux ostakolat għal mill-inqas żewġ bibien.

7.7.1.11.   L-inklinazzjoni massima tal-art fil-passaġġ li jagħti aċċess m’għandhiex taqbeż il-5 fil-mija.

7.7.1.12.   Il-wiċċ tal-passaġġi ta’ aċċess aċċess m’għandhomx ikunu jiżolqu.

7.7.2.   Aċċess għall-bibien tal-emerġenza (ara l-Anness 4, figura 5)

Ir-rekwiżiti li ġejjin m’għandhomx japplikaw għall-bibien tax-xufier li jintużaw bħala ħruġ tal-emerġenza ġewwa vetturi li ma jifilħux aktar minn 22 passiġġier.

7.7.2.1.   Ħlief kif ipprovdut fil-paragrafu 7.7.2.4, l-ispazju liberu bejn il-passaġġ ta’ bejn is-sits u l-apertura tal-bieba tal-emerġenza għandu jippermetti l-passaġġ ħieles ta’ ċilindru vertikali b’dijametru ta’ 300 mm u għoli ta’ 700 mm mill-art u li jżomm it-tieni ċilindru vertikali b’dijametru ta’ 550 mm, bl-għoli totali tal-assemblaġġ ikun 1 400 mm.

Id-dijametru taċ-ċilindru ta’ fuq jista’ jitnaqqas fin-naħa ta’ fuq għal 400 mm meta jkun fih ċamfrin li ma jaqbiżx it-30 grad mill-wiċċ orizzontali.

7.7.2.2.   Il-qiegħ tal-ewwel ċilindru m’għandux ikun fil-limiti ta’ fejn joħroġ it-tieni ċilindru.

7.7.2.3.   Meta sits li jingħalqu jitwaħħlu tul dan il-passaġġ, l-ispazju vojt għaċ-ċilindru għandu jkun meħtieġ li jiġi determinat meta s-sit ikun fil-pożizzjoni biex jintuża.

7.7.2.4.   Bħala alternattiva għaċ-ċilindru doppju, jista’ jintuża l-apparat tal-kejl deskritt fil-paragrafu 7.7.5.1 (ara l-Anness 4, figura 6).

7.7.3.   Aċċess għat-twieqi tal-emerġenza

7.7.3.1.   Għandu jkun possibbli li tgħaddi strument li jkejjel għat-test mill-passaġġ bejn is-sits sa barra tal-vettura minn kull tieqa tal-emerġenza.

7.7.3.2.   Id-direzzjoni taċ-ċaqliq tal-istrument li jkejjel għat-test għandha tkun fid-direzzjoni li fiha li fiha jkun mistenni li jimxi passiġġier li jevakwa mill-vettura. L-istrument li jkejjel għat-test għandu jinżamm wieqaf dritt mad-direzzjoni taċ-ċaqliq.

7.7.3.3.   L-istrument li jkejjel għat-test għandu jkun forma ta’ platt irqiq b’daqs ta’ 600 mm x 400 mm bil-kantunieri illimati għat-tond b’200 mm. Iżda fil-każ ta’ tieqa tal-emerġenza fil-faċċata ta’ wara tal-vettura, l-istrument li jkejjel għat-test jista’ jkun ta’ daqs ta’ 1 400 mm × 350 mm bil-kantunieri illimati gat-tond b’175 mm.

7.7.4.   Aċċess għall-fetħiet tal-evakwazzjoni

7.7.4.1.   Fetħiet tal-evakwazzjoni fis-saqaf

7.7.4.1.1.

Ħlief fil-każ ta’ vetturi tal-Klassi I u A, mill-anqas fetħa waħda tal-evakwazzjoni għandha tkun pożizzjonata b’mod li piramida mingħajr quċċata li jkollha erbat iġnub b’angolu tal-ġenb ta’ 20 grad u għolja 1 600 mm tmiss parti minn sit jew appoġġ ekwivalenti. L-assi tal-piramida għandu jkun vertikali u s-sezzjoni ż-żgħira tagħha għandha tħokk maż-żona tal-apertura tal-fetħa tal-evakwazzjoni. It-tagħmir li fuqu sserraħ jista’ jkun jintewa jew jiċċaqlaq dejjem jekk ikun jista’ jissakkar meta jkun qed jintuża. Din il-pożizzjoni għandha tittieħed għall-verifika.

7.7.4.1.2.

Meta l-ħxuna strutturali tas-saqaf tkun aktar minn 150 mm, is-sezzjoni ż-żgħira tal-piramida għandha tmiss maż-żona tal-apertura tal-fetħa tal-evakwazzjoni fil-livell tal-wiċċ ta’ barra tas-saqaf.

7.7.4.2.   Fetħiet tal-evakwazzjoni fl-art.

Fil-każ ta’ fetħa tal-evakwazzjoni fl-art, il-fetħa għandha tagħti aċċess dirett u liberu għal barra l-vettura u għandha titwaħħal fejn ikun hemm spazju sew fuq l-apertura ekwivalenti għall-għoli tal-passaġġ bejn is-sits. Kull sors ta’ sħana jew komponenti li jiċċaqalqu għandhom ikunu tal-inqas 500 mm ’il bogħod minn kwalunkwe parti tal-apertura tal-fetħa.

Għandu jkun possibbli li tmexxi l-istrument li jkejjel għat-test f’forma ta’ platt irqiq b’qisien ta’ 600 mm × 400 mm b’kantunieri illimati għat-tond b’200 mm f’pożizzjoni mimduda minn għoli ’l fuq mill-art tal-vettura ta’ 1m sal-art.

7.7.5.   Passaġġi bejn is-sits (ara l-Anness 4, figura 6)

7.7.5.1.   Il-passaġġ(i) bejn is-sits ta’ vettura għandhom ikunu ddisinjati u mibnija b’tali mod li jippermettu l-mogħdija libera ta’ strument tal-kejl magħmul minn żewġ ċilindri bl-istess assi b’lembut maqlub bil-parti ta’ fuq maqtugħa mqiegħed bejniethom, l-istrument tal-kejl ikollu l-qisien murija fl-Anness 4, figura 6.

L-istrument tal-kejl jista’ jmiss maċ-ċineg li wieħed iżomm magħhom, jekk ikun hemm, jew xi oġġetti flessibbli bħall-komponenti taċ-ċinturini tas-sikurezza u jressaqhom.

7.7.5.1.1.

Jekk ma jkun hemm l-ebda ħruġ quddiem sit jew filliera ta’ sits

7.7.5.1.1.1.

Fil-każ ta’ sits iħarsu ’l quddiem, it-tarf ta’ quddiem tal-istrument ċilindriku li jkejjel imfisser fil-paragrafu 7.7.5.1 għandu jilħaq tal-inqas il-pjan vertikali trasversali tanġenzjali tal-ponta ta’ quddiem nett tad-dahar tas-sit ta’ quddiem nett tar-ringiela ta’ quddiem u jinżamm f’dik il-pożizzjoni. Minn dan il-pjan, irid ikun possibbli li l-panew muri fl-Anness 4, figura 7 jiġi mċaqlaq b’mod li billi wieħed jibda mill-pożizzjoni ta’ kuntatt mal-kejl ċilindriku, il-ġenb tal-panew li jħares lejn in-naħa ta’ barra tal-vettura jiġi spostat ’il quddiem distanza ta’ 660 mm.

7.7.5.1.1.2.

Fil-każ tas-sits li jħarsu la ġenba, il-parti ta’ quddiem tal-istrument ċilindriku li jkejjel għandha tmiss il-pjan trasversali li jaħbat mal-pjan vertikali li jgħaddi min-nofs tas-sit ta’ quddiem. (Anness 4, figura 7).

7.7.5.1.1.3.

Fil-każ ta’ sits iħarsu lura, il-parti ta’ quddiem tal-istrument tal-kejl ċilindriku għandha tmiss tal-inqas il-pjan trasversali vertikali tanġenzjali tal-wiċċ tal-kuxini tas-sits tar-ringiela ta’ quddiem jew tas-sit ta’ quddiem (Anness 4, figura 7).

7.7.5.2.   (Riservat)

7.7.5.3.   Fuq il-vetturi tal-Klassi III, is-sits fuq naħa waħda jew fuq iż-żewġ naħat tal-passaġġ bejn is-sits jistgħu jkunu jiċċaqalqu la ġenba, b’hekk ikun jista’ jitnaqqas il-wisa’ tal-passaġġ bejn is-sits għal numru li jikkorrispondi mad-dijametru taċ-ċilindru t'isfel ta’ 220 mm, dejjem jekk it-tħaddim ta’ kontroll fuq kull sit, li jkun faċilment aċċessibbli għal persuna wieqfa fil-passaġġ bejn is-sits, għandu jkun biżżejjed biex iġiegħel lis-sit jerġa’ lura faċilment u, jekk ikun possibbli, awtomatikament, anki meta jkun mgħobbi, għall-pożizzjoni li tikkorrispondi għal wisa’ minimu ta’ 300 mm.

7.7.5.4.   Fuq vetturi artikolati, l-istrument tal-kejl imsemmi fil-paragrafu 7.7.5.1. għandu jkun jista’ jgħaddi mingħajr xkiel mis-sezzjoni artikolata fuq kwalunkwe pjan fejn iż-żewġ sezzjonijiet jippermettu li jgħaddu l-passiġġieri. L-ebda parti tal-kisi artab ta’ dik is-sezzjoni, fosthom partijiet tal-bellows, m’għandha toħroġ fil-passaġġ bejn is-sits.

7.7.5.5.   Jistgħu jitwaħħlu tarġiet fil-passaġġi bejn is-sits. Il-wisa’ ta’ dawk it-tarġiet m’għandux ikun inqas mill-wisa’ tal-passaġġ bejn is-sits fil-parti ta’ fuq tat-tarġiet.

7.7.5.6.   M’għandhomx ikunu permessi sits li jingħalqu li jippermettu lill-passiġġieri joqogħdu bilqiegħda fil-passaġġ bejn is-sits. Madankollu, għandhom ikunu permessi sits li jingħalqu, f’partijiet oħra tal-vettura bil-kundizzjoni li dawn ma jimblukkawx il-mogħdija tal-istrument tal-kejl għat-test tul il-passaġġ bejn is-sits meta dawn ikunu fil-pożizzjoni miftuħa (ta’ bilqiegħda).

7.7.5.7.   M’għandhomx ikunu permessi sits li jiżżerżqu lateralment li f’pożizzjoni waħda jidħlu fuq il-passaġġ bejn is-sits, ħlief fuq vetturi tal-Klassi III u skont il-kundizzjonijiet preskritti fil-paragrafu 7.7.5.3.

7.7.5.8.   Fil-każ ta’ vetturi li għalihom japplika l-paragrafu 7.7.1.9, m’għandux ikun meħtieġ passaġġ bejn is-sits sakemm il-qisien tal-aċċess speċifikati f’dak il-paragrafu jkunu rrispettati.

7.7.5.9.   Il-wiċċ tal-passaġġ bejn is-sits ma jridx ikun jiżloq.

7.7.6.   Kemm għandu jkun inklinat il-passaġġ bejn is-sits

L-inklinazzjoni tal-passaġġ bejn is-sits m’għandhiex taqbeż:

7.7.6.1.

fil-pożizzjoni lonġitudinali: 7.7.6.1.1. 8 fil-mija fil-każ ta’ vettura tal-Klassi I, II jew A, jew 7.7.6.1.2. 12,5 fil-mija fil-każ ta’ vettura tal-Klassi III u B, u

7.7.6.2.

Fid-direzzjoni trasversali, 5 fil-mija għall-klassijiet kollha.

7.7.7.   Tarġiet (ara l-Anness 4, figura 8)

7.7.7.1.   L-għoli massimu u minimu, u l-fond minimu, tat-tarġiet għall-passiġġieri fil-bibien ta’ servizz u tal-emerġenza, u ġewwa l-vettura, huma speċifikati fl-Anness 4, figura 8.

7.7.7.1.1.

Kull mogħdija minn passaġġ imħaffer bejn is-sits għal post fejn wieħed joqgħod bilqiegħda m’għandhiex titqies bħala tarġa. Iżda, id-distanza vertikali bejn il-wiċċ tal-passaġġ bejn is-sits u l-art taż-żona fejn wieħed joqgħod bilqiegħda m’għandhiex tkun aktar minn 350 mm.

7.7.7.2.   L-għoli ta’ tarġa għandu jitkejjel fiċ-ċentru tal-wisa’ tagħha fix-xifer ta’ barra, it-tagħmir u l-pressjoni tat-tajers ikunu kif speċifikati mill-manifattur għat-tagħbija massima mgħobbija li hija teknikament permissibbli (M).

7.7.7.3.   L-għoli tal-ewwel tarġa f’relazzjoni mal-art għandu jitkejjel meta l-vettura tkun fuq art lixxa, bil-massa tagħha meta qed taħdem kif imfisser fil-paragrafu 2.18. ta’ dan ir-Regolament, u t-tagħmir tat-tajer u l-pressjoni jkunu kif speċifikat mill-manifattur għall-massa massimu mgħobbija teknikament permissibbli (M) dikjarata skont il-paragrafu 2.19 ta’ dan ir-Regolament.

7.7.7.4.   Fejn ikun hemm iżjed minn tarġa waħda, kull tarġa tista’ testendi fiż-żona tal-projezzjoni vertikali tat-tarġa li jmiss b’sa 100 mm u l-projezzjoni fuq l-art li jirfsu fuqha għandha tħalli wiċċ vojt ta’ mill-inqas 200 mm (ara l-Anness 4, figura 8) bil-kurvaturi kollha li joħorġu ’l barra tat-tarġiet ikunu iddisinjati b’tali mod li jnaqqsu r-riskju li wieħed jitfixkel fihom u jaqa’. Il-kurvaturi kollha tat-tarġiet għandhom jikkuntrastaw viżwalment mal-partijiet ta’ madwarhom.

7.7.7.5.   Il-wisa’ u l-għamla ta’ kull tarġa għandhom ikunu tali li rettanglu kif indikat fit-tabella t’hawn taħt ikun jista’ jitqiegħed fuq dik it-tarġa b’mhux aktar minn 5 fil-mija tal-ispazju tar-rettanglu xieraq imdendel fuq it-tarġa. F’bieba doppja kull nofs tal-bieba għandu jilħaq dan ir-rekwiżit.

Numru ta’ passiġġieri		> 22	≤ 22
Spazju	L-ewwel tarġa (mm)	400 × 300	400 × 200
	Tarġiet oħra (mm)	400 × 200	400 × 200

7.7.7.6.   It-tarġiet kollha għandu jkollhom wiċċ li ma jiżloqx.

7.7.7.7.   L-inklinazzjoni massima tat-tarġa fi kwalunkwe direzzjoni m’għandhiex taqbeż 5 fil-mija.

7.7.8.   Is-sits tal-passiġġieri (fosthom is-sits li jingħalqu) u l-ispazju għall-passiġġieri bilqiegħda

7.7.8.1.   Il-wisa’ minimu tas-sit (ara l-Anness 4, figura 9)

7.7.8.1.1.

Il-wisa’ minimu tal-kuxin tas-sit, qies “F” (Anness 4, figura 9), imkejjel minn pjan vertikali li jgħaddi min-nofs ta’ dik il-pożizzjoni bilqiegħda, għandu jkun: 7.7.8.1.1.1. 200 mm fil-każ tal-Klassi I, II, A jew B; jew 7.7.8.1.1.2. 225 mm fil-każ tal-Klassi III.

7.7.8.1.2.

Il-wisa’ minimu tal-ispazju disponibbli għal kull pożizzjoni bilqiegħda, qies “G” (Anness 4, figura 9), imkejjel minn pjan vertikali li jgħaddi min-nofs ta’ dik il-pożizzjoni bilqiegħda f’għoli bejn 270 mm u 650 mm ’il fuq mill-kuxin tas-sit mhux ikkompressat, m’għandux ikun inqas minn: 7.7.8.1.2.1. 250 mm fil-każ ta’ sits individwali; jew 7.7.8.1.2.2. 225 mm fil-każ ta’ ringieli kontinwi ta’ sits għal żewġ passiġġieri jew aktar.

7.7.8.1.3.

Għall-vetturi wesgħin 2 35 m jew inqas, il-wisa’ tal-ispazju disponibbli għal kull pożizzjoni bilqiegħda, imkejjel minn pjan vertikali li jgħaddi min-nofs ta’ dik il-pożizzjoni bilqiegħda f’għoli bejn 270 mm u 650 mm ’il fuq mill-kuxin tas-sit mhux ikkompressat għandu jkun 200 mm (ara l-Anness 4, figura 9A). Fil-każ ta’ konformità ma’ dan il-paragrafu, ir-rekwiżiti tal-paragrafu 7.7.8.1.2 m’għandhomx japplikaw.

7.7.8.1.4.

Għall-vetturi li ma jifilħux aktar minn 22 passiġġier, fil-każ tas-sits li hemm ħdejn il-ħajt tal-vettura, l-ispazju disponibbli ma jinkludix, fil-parti ta’ fuq tiegħu, spazju trijangulari b’wisa’ ta’ 20 mm u għoli ta’ 100 mm (ara l-Anness 4, figura 10). Barra minn hekk, l-ispazju meħtieġ għaċ-ċintorini tas-sigurtà u ma’ fejn jeħlu u għall-ilqugħ tax-xemx m’għandux jitqies.

7.7.8.1.5.

Fil-kejl tal-wisa’ tal-passaġġ bejn is-sits, m’għandux jitqies jekk l-ispazju disponibbli definit hawn fuq jisporġix għal ġol-passaġġ bejn is-sits.

7.7.8.2.   Fond minimu tal-kuxin tas-sit (qies K, ara l-Anness 4, figura 11)

Il-fond minimu tal-kuxin tas-sit għandu jkun:

7.7.8.2.1.

350 mm f’vetturi tal-Klassi I, A jew B, u

7.7.8.2.2.

400 mm f’vetturi tal-Klassi II jew il-Klassi III.

7.7.8.3.   L-għoli tal-kuxin tas-sit (qies H, ara l-Anness 4, figura 11a)

L-għoli tal-kuxin tas-sit mhux ikkompressat għandu relattiv mal-art ikun tali li d-distanza mill-art sa pjan orizzontali tanġenzjali sal-wiċċ ta’ fuq ta’ quddiem tal-kuxin tas-sit ikun bejn 400 mm u 500 mm: dan l-għoli jista’ madankollu jitnaqqas għal mhux inqas minn 350 mm fl-arkati tar-roti (waqt li jitqiesu l-konċessjonijiet permessi fil-paragrafu 7.7.8.5.2) u fil-kabina tal-magna/trażmissjoni.

7.7.8.4.   Kif inhuma spazjati s-sits (ara l-Anness 4, figura 12)

7.7.8.4.1.

Fil-każ ta’ sits iħarsu fl-istess direzzjoni, id-distanza bejn in-naħa ta’ quddiem ta’ sit ittappezzat u d-dahar tas-sit ittappezzat ta’ quddiemu (dimensjoni H), meta mkejjel b’mod orizzontali u fl-għoljiet kollha ’l fuq mill-art bejn il-livell tal-wiċċ ta’ fuq tal-kuxin tas-sit u post għoli 620 mm ’l fuq mill-art, m’għandux ikun inqas minn: H Klassi I, A u B 650  mm Klassi II u III 680  mm

7.7.8.4.2.

Il-kejl kollu għandu jsir, bil-kuxin tas-sit u t-tapizzerija mhux kompressati, fi pjan vertikali li jgħaddi mil-linja tan-nofs tal-post individwali fejn tpoġġi bilqiegħda.

7.7.8.4.3.

Fejn is-sits trasversali jħarsu lejn xulxin, id-distanza minima bejn l-uċuh ta’ quddiem tat-tapizzerija tas-sits tas-sits li jħarsu lejn xulxin, kif imkejla tul l-ogħla punti tal-kuxins tas-sits, m’għandhiex tkun inqas minn 1 300 mm.

7.7.8.4.4.

Il-kejl għandu jsir fuq sits tal-passiġġieri li jitilgħu u jinżlu u sits tax-xufiera li jaġġustaw ruħhom bid-dahar tas-sits tagħhom u aġġustamenti oħra tas-sits fil-pożizzjoni normali tal-użu kif speċifikati mill-manifattur.

7.7.8.4.5.

Id-qisien għandhom jittieħdu b’xi mejda li tintewa mwaħħla mad-dahar tas-sit fil-pożizzjoni mitwija (stivata) tagħha.

7.7.8.4.6.

Is-sits li jkunu mwaħħla fuq linji tal-ħadid jew sistema oħra li tippermetti lill-operatur jew lil min jużahom ivarja faċilment l-arranġament intern tal-vettura għandhom jitkejlu fil-pożizzjoni normali tal-użu speċifikata mill-manifattur fl-applikazzjoni għall-approvazzjoni.

7.7.8.5.   Spazju għall-passiġġieri bilqiegħda (ara l-Anness 4, figura 13)

7.7.8.5.1.

Għal sit wara diviżjoni jew struttura riġida oħra ħlief sit, għandu jiġi pprovdut spazju liberu minimu quddiem kull spazju meħtieġ biex ipoġġu bilqiegħda l-passiġġieri (kif definit fil-paragrafu 7.7.8.6) kif jidher fl-Anness 4, figura 13. Diviżjoni li l-kontorn tagħha jikkorrispondi għal bejn wieħed u ieħor dak tad-dahar tas-siġġu inklinat tista’ tintrudi f’dan l-ispazju. Fil-każ ta’ sits maġenb is-sit tax-xufier f’vetturi tal-Klassi A jew B, għandhom jitħallew jidħlu ’l ġewwa d-dashboard, il-panew bl-istrumenti, il-windskrin, il-viżiera tax-xemx, iċ-ċinturini tas-sigurtà u l-ankoraġġi taċ-ċinturini tas-sigurtà.

7.7.8.5.2.

Għal sit wara ieħor u/jew sit iħares lejn il-passaġġ bejn is-sits, għandu jiġi pprovdut spazju liberu minimu għas-saqajn b’fond u wisa’ ta’ mill-anqas 300 mm skont il-paragrafu 7.7.8.1.1, kif muri fl-Anness 4, figura 11b. Il-preżenza lokali f’dan l-ispazju ta’ saqajn is-sits, ta’ serħ is-saqajn tal-passiġġieri u tal-intrużjonijiet kif ipprovduti mill-paragrafu 7.7.8.6 għandha tkun permessa bil-kundizzjoni li jifdal spazju adegwat għal saqajn il-passiġġieri. Dan l-ispazju għas-saqajn jista’ jkun pożizzjonat parzjalment fi u/jew fuq il-passaġġ bejn is-sits iżda m’għandu joħloq l-ebda ostakolu meta jitkejjel il-wisa’ minimu passaġġ bejn is-sits skont il-paragrafu 7.7.5. Fil-każ ta’ sits maġenb is-sit tax-xufier ġewwa vetturi tal-Klassi A jew B, għandha tkun permessa l-intrużjoni taċ-ċinturini tas-sigurtà u tal-ankraġġi taċ-ċinturini tas-sigurtà.

7.7.8.5.3.

In-numru minimu ta’ sits ta’ prijorità li jikkonformaw mar-rekwiżiti tal-Anness 8, paragrafu 3.2 għandu jkun erbgħa fil-Klassi I, tnejn fil-Klassi II u wieħed fil-Klassi A. Sit li jintewa biex ma jibqax fin-nofs meta ma jkunx qiegħed jintuża m’għandux jiġi indikat bħala sit ta’ prijorità.

7.7.8.6.   Spazju vojt ’l fuq mill-pożizzjonijiet bilqiegħda

7.7.8.6.1.

Fil-każ ta’ vetturi bi pjan wieħed, fuq kull pożizzjoni bilqiegħda u, ħlief fil-każ tas-sit(s) maġenb ix-xufier ġewwa vettura tal-Klassi A jew B, l-ispazju għas-saqajn assoċjat tiegħu, għandu jkun hemm imkejjel spazju liberu b’għoli ta’ mhux inqas minn 900 mm imkejjel mill-ogħla punt tal-kuxin ta’ sit mhux ikkompressat u mill-anqas 1 350 mm mil-livell medju tal-art fl-ispazju tas-saqajn. Fil-każ tal-vetturi li għalihom japplika l-paragrafu 7.7.1.10, u anki għas-sit(s) maġenb ix-xufier f’vettura tal-Klassi A jew B, dawn il-qisien jistgħu jitnaqqsu għal 1 200 mm imkejla mill-art u 800 mm imkejla mill-ogħla punt tal-kuxin tas-sit mhux ikkompressat. Fil-każ ta’ vetturi b’żewġ pjani, kull pożizzjoni bilqiegħda jrid ikollha għoli liberu ta’ mhux anqas minn 900 mm imkejjel mill-ogħla punt tal-kuxin ta’ sedil mhux ikkompressat. Dan l-għoli liberu għandu jestendi fuq il-projezzjoni vertikali tal-erja kollha tas-sit u l-ispazju assoċjat tas-saqajn. Fil-każ tal-pjan ta’ fuq, dan l-għoli liberu jista’ jitnaqqas għal 850 mm.

7.7.8.6.2.

Dan l-ispazju liberu għandu jkun estiż fuq iż-żona mfissra: 7.7.8.6.2.1. permezz tal-pjani lonġitudinali vertikali 200 mm fuq kull naħa tal-pjan vertikali medjan tal-pożizzjoni bilqiegħda, u 7.7.8.6.2.2. permezz ta’ pjan trasversali vertikali li jgħaddi mill-punt ta’ fuq ta’ wara nett tad-dahar tas-sit u pjan trasversali vertikali 280 mm quddiem il-ponta ta’ quddiem nett tal-kuxin tas-sit mhux ikkompressat, f’kull każ imkejjel fil-pjan medjan vertikali tal-pożizzjoni bilqiegħda.

7.7.8.6.3.

Mit-truf tal-ispazju liberu imfisser mill-paragrafi 7.7.8.6.1 u 7.7.8.6.2, jistgħu jiġu esklużi ż-żoni li ġejjin: 7.7.8.6.3.1. fil-każ tal-parti ta’ fuq tas-sits ta’ fuq barra, maġenb il-ħajt ta’ ġewwa tal-vettura, żona bi cross-section rettangolari b’għoli ta’ 150 mm u wisa’ ta’ 100 mm (ara l-Anness 4, figura 14). 7.7.8.6.3.2. fil-każ tal-parti ta’ fuq tal-pożizzjoni bilqiegħda fuq in-naħa ta’ barra, żona bi cross-section trijangulari li l-quċċata tagħha tinsab 700 mm minn fuq u li l-qiegħ tagħha hu wiesa’ 100 mm (ara l-Anness 4, figura 15); Huwa eskluż ukoll l-ispazju meħtieġ għaċ-ċinturini tas-sigurtà u l-ankraġġi tagħhom u għall-viżiera; 7.7.8.6.3.3. fil-każ tal-ħofra għas-saqajn ta’ pożizzjoni bilqiegħda fuq in-naħa ta’ barra, żona b’erja tal-cross-section li ma taqbiżx 0,02 m2 (0,03 m2 għall-vetturi bil-qiegħ baxx) u li jkollhom wisa’ massimu li ma jaqbiżx 100 mm (150 mm għall-vetturi bil-qiegħ baxx) (ara l-Anness 4, figura 16). 7.7.8.6.3.4. Fil-każ ta’ vettura li tiflaħ sa 22 passiġġier, fil-każ tal-postijiet bilqiegħda li jkunu l-eqreb tal-kantunieri ta’ wara tal-bodì, it-tarf ta’ barra ta’ wara tal-ispazju liberu, li jidher fil-pjanta, jista’ jitqarreb għal radju li ma jaqbiżx il-150 mm (ara l-Anness 4, figura 17).

7.7.8.6.4.

Fl-ispazju liberu imfisser mill-paragrafi 7.7.8.6.1, 7.7.8.6.2 u 7.7.8.6.3, għandhom jitħallew dawn id-daħliet li ġejjin: 7.7.8.6.4.1. id-dħul tad-dahar ta’ sit ieħor, ma’ xiex iserraħ u t-tagħmir imwaħħal miegħu (eż. mejda li tingħalaq); 7.7.8.6.4.2. Fil-każ ta’ vettura li tiflaħ sa 22 passiġġier, id-dħul tal-arkata ta’ rota dejjem jekk tintlaħaq waħda miż-żewġ kundizzjonijiet li ġejjin: 7.7.8.6.4.2.1. id-dħul ma jestendix lil hinn mill-pjan medjan vertikali tal-pożizzjoni bilqiegħda (ara l-Anness 4, figura 18), jew 7.7.8.6.4.2.2. l-eqreb tarf tal-ispazju fond 300 mm li jkun hemm għas-saqajn tal-passiġġieri bilqiegħda jkun mressaq mhux aktar minn 200 mm mit-tarf tal-kuxin tas-sit mhux ikkompressat u mhux aktar minn 600 mm quddiem it-tapizzerija tas-sit, dan il-kejl isir fil-pjan medjan vertikali tal-pożizzjoni bilqiegħda (ara l-Anness 4, figura 19). Fil-każ ta’ żewġ sits iħarsu lejn xulxin, din id-dispożizzjoni għandha tapplika biss għal wieħed mis-sits u l-ispazju li jkun fadal għas-saqajn tal-passiġġieri bilqiegħda għandu jkun mill-anqas 400 mm. 7.7.8.6.4.3. Fil-każ ta’ sits maġenb is-sit tax-xufier f’vetturi li jifilħu sa 22 passiġġier, dħul ’il ġewwa tad-dashboard, il-panew bl-istrumenti, il-windskrin, il-viżiera tax-xemx, iċ-ċintorini tas-sigurtà, l-ankoraġġi taċ-ċintorini tas-sigurtà u l-koppla ta’ quddiem. 7.7.8.6.4.4. Id-dħul tat-twieqi tat-tip li jiftħu ’l isfel meta jkunu miftuħa u t-tagħmir tagħhom.

7.7.9.   Komunikazzjoni max-xufier

7.7.9.1.   Fuq vetturi tal-Klassi I, II u A, għandu jkun ipprovdut mezz li jippermetti lill-passiġġieri jindikaw lix-xufier li għandu jwaqqaf il-vettura. Il-kontrolli għal dawn il-mezzi kollha ta’ komunikazzjoni għandhom ikunu jistgħu jitħaddmu bil-keff tal-id. Għandu jkun hemm mezzi ta’ komunikazzjoni distribwiti adegwatament u b’mod uniformi matul il-vettura u f’għoli ta’ mhux iżjed minn 1 500 mm mill-art; dan ma jeskludix il-possibbiltà li jiġu installati mezzi addizzjonali ta’ komunikazzjoni iżjed fil-għoli. Il-kontrolli għandhom jikkuntrastaw viżwalment mal-affarijiet ta’ madwarhom. L-attivazzjoni tal-kontroll għandha tkun indikata wkoll lill-passiġġieri permezz ta’ wieħed jew aktar mis-sinjali mixgħula. It-tabella għandha turi l-kelmiet “il-vettura se tieqaf” jew ekwivalenti, u/jew piktografija addattata u għandha tibqa’ mixgħula sakemm il-bieba/bibien ta’ servizz tinfetaħ. Il-vetturi arikolati għandhom ikollhom dawk is-sinjali f’kull sezzjoni riġida tal-vettura. Fuq vetturi b’żewġ pjani, dawn is-sinjali għandhom ikunu fuq kull pjan. Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 7.6.11.4 japplikaw għal kwalunkwe markar bil-kitba li jintuża.

7.7.9.2.   Komunikazzjoni mal-kabina tal-ekwipaġġ

Jekk il-kabina tal-ekwipaġġ titwaħħal mingħajr ma jkollha aċċess għax-xufier jew għall-kabini tal-passiġġieri, għandu jkun hemm mezz ta’ komunikazzjoni bejn ix-xufier u din il-kabina tal-ekwipaġġ.

7.7.9.3.   Komunikazzjoni mal-kabina tat-tojlit

Il-kabini tat-tojlit għandhom ikunu mgħammra b’mezz ta’ sejħien għall-għajnuna f’każ ta’ emerġenza.

7.7.10.   Magni tax-xarbiet sħan u apparat tat-tisjir

7.7.10.1.   Il-magni tax-xarbiet sħan u l-apparat tat-tisjir għandhom ikunu mwaħħla jew protetti biex l-ebda ikel jew xorb sħun ma jaqa’ fuq xi passiġġier minħabba brejkjar tal-emerġenza jew forzi meta jduru l-kantunieri.

7.7.10.2.   Fuq vetturi mgħammra b’magni tax-xarbiet sħan jew apparat tat-tisjir, is-sits kollha tal-passiġġieri għandu jkollhom provvediment biżżejjed biex iqiegħdu l-ikel jew ix-xorb sħun waqt li l-vettura tkun miexja.

7.7.11.   Il-bibien għall-kabini ta’ ġewwa

Kull bieba għal tojlit jew xi kabina oħra interna:

7.7.11.1.

għandha tingħalaq waħedha, u m’għandux ikun fiha xi mekkaniżmu biex iżommha miftuħa jekk, meta tkun miftuħa, hija tista’ tostakola lill-passiġġieri f’xi emerġenza.

7.7.11.2.

għandha, meta tkun miftuħa, ma taħbi l-ebda pum, mekkaniżmu ta’ kontroll biex jiftaħ jew sinjal obbligatorju assoċjat ma’ xi bieba ta’ servizz, bieba tal-emerġenza, ħruġ tal-emerġenza, ċilindru għat-tifi tan-nar jew apparat tal-ewwel għajnuna;

7.7.11.3.

għandu jkun fiha mezz biex il-bieba tkun tista’ tinfetaħ minn barra l-kabina f’emerġenza;

7.7.11.4.

m’għandhiex tkun tista’ tissakkar minn barra sakemm ma tkunx tista’ tinfetaħ dejjem minn ġewwa.

7.7.12.   Taraġ li jinfed ta’ vettura b’żewġ pjani (ara l-Anness 4, figura 1).

7.7.12.1.   Il-wisa’ minimu ta’ kull taraġ li jinfed għandu jkun iddisinjat b’tali mod li jippermetti l-passaġġ liberu tat-template b’aċċess għal bieba waħda kif imfissra fil-figura 1 tal-Anness 4. Il-panew għandu jitmexxa billi jibda mill-passaġġ bejn is-sits tal-pjan ta’ isfel sal-aħħar tarġa, fid-direzzjoni probabbli li timxi persuna meta tuża t-taraġ.

7.7.12.2.   It-turġien li jinfdu għandhom ikunu ddisinjati b’tali mod, li, waqt brejkijiet qawwija f’daqqa tal-vettura miexja ’l quddiem, ma jkunx hemm periklu li xi passiġġier se jintefa’ għal isfel.

Dan ir-rekwiżit jitqies li ġie sodisfatt jekk tintlaħaq tal-inqas waħda minn dawn il-kundizzjonijiet li ġejjin:

7.7.12.2.1.

l-ebda parti tat-taraġ ma tinżel ’l isfel ’il quddiem;

7.7.12.2.2.

it-taraġ ikun fih ilqugħ jew provvediment simili;

7.7.12.2.3.

ikun emm mekkaniżmu awtomatiku fil-parti ta’ fuq tat-taraġ li ma jħallix li jintuża t-taraġ meta l-vettura tkun miexja; dan il-mekkaniżmu għandu jkun jista’ jitħaddem faċilment f’każ ta’ emerġenza.

7.7.12.3.   Għandu jiġi verifikat, permezz taċ-ċilindru tal-paragrafu 7.7.5.1, li l-kundizzjonijiet ta’ aċċess mill-passaġġi bejn is-sits (ta’ fuq u t’isfel) tat-taraġ ikunu adegwati.

7.7.13   Il-kabina tax-xufier

7.7.13.1.   Ix-xufier għandu jkun protett minn passiġġieri bilwieqfa u minn passiġġieri bilqiegħda immedjatament wara l-kabina tiegħu li jistgħu jintefgħu fil-kabina tax-xufier f’każ ta’ bbrejkjar jew tidwir ma’ kantuniera. Dan ir-rekwiżit għandu jitqies bħala ssodisfat jekk:

7.7.13.1.1.

Dahar il-kabina tax-xufier ikun magħluq b’diviżjoni; jew

7.7.13.1.2.

Fil-każ ta’ sits tal-passiġġieri pożizzjonati immedjatament wara l-kabina tax-xufier, ikun imwaħħal ilqugħ jew, fil-każ ta’ vettura tal-Klassi A jew B, ċinturin tas-sigurtà. Għall-vetturi li jkollhom żona għall-passiġġieri bilwieqfa immedjatament wara l-kabina tax-xufier, il-possibbiltà li jitwaħħal ċinturin tas-sigurtà m’għandhiex tapplika. Fejn ikun imwaħħal, l-ilqugħ għandu jikkonforma mar-rekwiżiti speċifikati fil-paragrafi 7.7.13.1.2.1 sa 7.7.13.1.2.3 (anness 4, figura 30). 7.7.13.1.2.1. L-għoli minimu tal-ilqugħ imkejjel mill-art li fuqha jistrieħu saqajn il-passiġġieri għandu jkun 800 mm. 7.7.13.1.2.2. Il-wisa’ tal-ilqugħ għandu jestendi ’l ġewwa mill-ħajt tal-vettura tal-anqas sa 100 mm lil hinn mil-linja ċentrali lonġitudinali tas-sit ta’ ġewwa nett rilevanti tal-passiġġieri, iżda fi kwalunkwe każ għandu jestendi tal-anqas sal-punt ta’ ġewwa nett tas-sit tax-xufier. 7.7.13.1.2.3. Id-distanza bejn ix-xifer ta’ fuq nett ta’ żona destinata sabiex iżżomm xi oġġett (eż. mejda) u x-xifer ta’ fuq nett ta’ lqugħ għandha tkun mill-anqas 90 mm.

7.7.13.2.   Il-kabina tax-xufier għandha tkun imħarsa minn oġġetti li jistgħu jiżżerżqu għal ġo fih miż-żona tal-passiġġieri li tiġi eżatt wara l-kabina f’każ ta’ bbrejkjar qawwi. Dan ir-rekwiżit għandu jitqies bħala ssodisfat meta ballun b’dijametru ta’ 50 mm ma jkunx jista’ jiżżerżaq għal ġol-kabina tax-xufier miż-żona tal-passiġġieri li tiġi eżattament wara l-kabina.

7.7.13.3.   Ix-xufier għandu jkun imħares mix-xemx u mill-effetti tat-tlellix u r-riflessi kkawżati mid-dawl artifiċjali fuq ġewwa tal-vettura. Kwalunkwe dawl li jista’ jaffettwa ħażin u b’mod sinifikanti l-vista tax-xufier għandu jkun jista’ jitħaddem biss meta l-vettura tkun wieqfa.

7.7.13.4.   Il-vettura għandha tkun ipprovduta bi strumenti li jippermettu t-tneħħija tas-silġ u t-tneħħija taċ-ċpar mill-windskrin.

7.7.14.   Is-siġġu tax-xufier

7.7.14.1.   Is-sit tax-xufier irid ikun indipendenti minn sits oħra.

7.7.14.2.   Id-dahar tas-sit għandu jkun ikkurvat jew inkella l-erja tax-xufier għandha tkun ipprovduta b’serħ id-dirgħajn pożizzjonati b’mod li x-xufier ma jkun la mxekkel waqt l-operazzjonijiet ta’ manuvrar tal-vettura, u lanqas jiġi żbilanċjat b’aċċellerazzjonijiet trasversali li jistgħu jseħħu waqt is-sewqan.

7.7.14.3.   Il-wisa’ minimu tal-kuxin tas-sit, (qies F, ara l-anness 4, figura 9), imkejjel minn pjan vertikali li jgħaddi min-nofs tas-sit, għandu jkun:

7.7.14.3.1.

200 mm fil-każ tal-Klassi A jew B;

7.7.14.3.2.

225 mm fil-każ tal-Klassi I, II jew III.

7.7.14.4.   Il-fond minimu tal-kuxin tas-sit, (qies K, ara l-anness 4, figura 11a), imkejjel minn pjan vertikali li jgħaddi min-nofs tas-sit, għandu jkun:

7.7.14.4.1.

350 mm fil-każ tal-Klassi A jew B;

7.7.14.4.2.

400 mm fil-każ tal-Klassi I, II jew III.

7.7.14.5.   Il-wisa’ minimu globali tad-dahar tas-sit imkejjel sa għoli ta’ 250 mm ’il fuq mill-pjan orizzontali tanġenzjali mal-wiċċ ta’ fuq nett tal-kuxin tas-sit mhux ikkompressat għandu jkun 450 mm.

7.7.14.6.   Id-distanza bejn is-serħ tad-dirgħajn għandha tassigura spazju liberu għax-xufier, kif definit fil-paragrafu 7.7.14.2, ta’ mhux inqas minn 450 mm.

7.7.14.7.   Is-sit għandu jkun aġġustabbli fil-pożizzjonijiet lonġitudinali u vertikali tiegħu u fl-inklinazzjoni tad-dahar tas-sit. Huwa għandu jillokkja b’mod awtomatiku fil-pożizzjoni magħżula u, jekk ikun mgħammar b’mekkaniżmu li jdur, huwa għandu jillokkja awtomatikament meta jkun fil-pożizzjoni tas-sewqan. Is-sit għandu jkun mgħammar b’sistema ta’ sospensjoni.

7.7.14.7.1.

Is-sistema tas-sospensjoni u l-aġġustament tal-pożizzjoni vertikali mhumiex obbligatorji għall-vetturi tal-Klassi A jew B.

7.8.   Dawl artifiċjali ta’ ġewwa

7.8.1.   Ġewwa għandu jkun hemm dawl artifiċjali li jixgħel:

7.8.1.1.

il-kabini kollha tal-passiġġieri, il-kabini tal-ekwipaġġ, il-kabini tat-tojlits u s-sezzjoni magħquda ta’ vettura artikolata;

7.8.1.2.

kull tarġa jew tarġiet;

7.8.1.3.

l-aċċess għal kwalunkwe ħruġ u ż-żona eżatt madwar il-bieba/bibien ta’ servizz fosthom, meta jkun qed jintuża, kwalunkwe mezz biex wieħed jirkeb il-vettura;

7.8.1.4.

is-sinjali interni u l-kontrolli interni tal-ħruġ kollu;

7.8.1.5.

il-postijiet kollha fejn ikun hemm ostakli.

7.8.1.6.

Fil-każ ta’ vettura b’żewġ pjani mingħajr saqaf, għandu jiġi pprovdut tal-inqas mezz wieħed ta’ dawl kemm jista’ jkun qrib tal-quċċata ta’ kull taraġ li jwassal għall-pjan ta’ fuq.

7.8.2.   Għandu jkun hemm tal-inqas żewġ ċirkwiti tad-dawl interni sabiex jekk wieħed ma jixgħelx ma jaffettwax lill-ieħor. Ċirkwit għad-dawl permanenti fid-dħul u l-ħruġ jista’ jitqies bħala wieħed minn dawn iċ-ċirkwiti.

7.8.3.   (Riservat)

7.8.4.   Mhumiex meħtieġa dwal individwali għal kull oġġett elenkat fil-paragrafu 7.8.1 sakemm ikun jista’ jinżamm dawl adegwat waqt l-użu normali.

7.8.5.   Il-kontroll tad-dawl obbligatorju ta’ ġewwa għandu jkun permezz ta’ swiċċijiet manwali taħt il-kontroll tax-xufier jew ikkontrollati b’mod awtomatiku.

7.9.   Sezzjoni artikolata tal-vetturi artikolati

7.9.1.   Is-sezzjoni artikolata li tgħaqqad sezzjonijiet riġidi tal-vettura għandha tkun iddisinjata u mibnija b’tali mod li tħalli tal-inqas moviment wieħed li jdur mill-anqas madwar assi orizzontali, u tal-inqas assi wieħed vertikali.

7.9.2.   Meta vettura artikolata taħdem bil-massa tagħha tkun wieqfa fuq wiċċ livell orizzontali, m’għandux ikun hemm bejn l-art ta’ kull waħda mis-sezzjonijiet riġidi u l-art tal-qiegħ li jdur jew tal-parti li tissostitwixxi dak il-qiegħ, spazju mikxuf wiesa’ aktar minn:

7.9.2.1.   10 mm meta r-roti kollha tal-vettura jkunu fuq l-istess pjan, jew

7.9.2.2.   20 mm meta r-roti tal-fus li hemm ħdejn is-sezzjoni artikolata jkunu qed iserrħu fuq wiċċ li hu 150 mm ogħla mill-wiċċ li fuqu jkunu qed iserrħu r-roti tal-fusien l-oħra.

7.9.3.   Id-differenza fil-livell bejn l-art tal-porzjonijiet riġidi u l-art tal-qiegħ li jdur, imkejla fil-ġonta, m’għandhiex tkun aktar minn:

7.9.3.1.

20 mm fil-kundizzjonijiet deskritti fil-paragrafu 7.9.2.1, jew

7.9.3.2.

30 mm fil-kundizzjonijiet deskritti fil-paragrafu 7.9.2.2.

7.9.4.   Fuq il-vetturi artikolati għandu jkun hemm mezz li jżomm lill-passiġġieri milli jgħaddu f’xi parti tas-sezzjoni artikolata fejn:

7.9.4.1.

l-art ikollha fetħa mhux mgħottija li ma tikkonformax mar-rekwiżiti tal-paragrafu 7.9.2;

7.9.4.2.

l-art ma tiflaħx il-massa tal-passiġġieri;

7.9.4.3.

iċ-ċaqliq tal-ħitan ikun ta’ periklu għall-passiġġieri.

7.10.   Biex tinżamm id-direzzjoni tal-vetturi artikolati

Meta vettura artikolata tkun miexja dritta, l-uċuh ċatti lonġitudinali medjani tas-sezzjoni riġida għandhom jaħbtu ma’ u jiffurmaw pjan kontinwu mingħajr l-ebda devjazzjoni.

7.11.   Poġġamani u mqabad

7.11.1.   Rekwiżiti ġenerali

7.11.1.1.   Il-poġġamani u l-imqabad għandhom ikunu b’saħħithom biżżejjed.

7.11.1.2.   Għandhom ikunu iddisinjati u mwaħħla b’tali mod li l-passiġġieri ma jkollhomx riskju li jweġġgħu magħhom.

7.11.1.3.   Il-poġġamani u l-imqabad għandhom ikunu ta’ sezzjoni li tgħin lill-passiġġieri biex jiggranfaw magħhom faċilment u b’mod sod. Kull poġġaman għandu jkun twil tal-inqas 100 mm biex toqgħod sew id. L-ebda qies tas-sezzjoni m’għandu jkun inqas minn 20 mm jew akbar minn 45 mm ħlief fil-każ tal-poġġamani fil-bibien u s-sits u, fil-każ ta’ vettura tal-Klassi II, III jew B, fil-passaġġi tal-aċċess. F’dawn il-każijiet għandhom ikunu permessi poġġamani li jkollhom qies minimu ta’ 15-il mm dejjem jekk qies wieħed ikun mill-anqas 25 mm. Il-poġġamani m’għandux ikollhom liwjiet kbar.

7.11.1.4.   L-ispazju liberu bejn poġġaman jew maqbad, flimkien mal-biċċa l-kbira tat-tul tiegħu, u l-parti ta’ ħdejh tal-bodì jew il-ħitan tal-vettura għandhom ikunu tal-inqas 40 mm. Madankollu, fil-każ ta’ poġġaman fuq bieba jew sit, jew fil-passaġġ ta’ aċċess ta’ vettura tal-Klassi II, III jew B, għandu jkun permess spazju liberu minimu ta’ 35 mm.

7.11.1.5.   Il-wiċċ ta’ kull poġġaman, maqbad jew arblu għandu jikkuntrasta viżwalment mal-ambjent ta’ madwarhom u ma jridx ikun jiżloq.

7.11.2.   Rekwiżiti addizzjonali għall-poġġamani u l-imqabad għal vetturi mfassla sabiex iġorru passiġġieri bilwieqfa

7.11.2.1.   Għandu jkun hemm numru biżżejjed ta’ poġġamani u/jew imqabad għal kull parti tal-ispazju fl-art, b’konformità mal-paragrafu 7.2.2, maħsuba għall-passiġġieri bilwieqfa. Għal dan il-għan, iċ-ċineg imdendla, jekk ikun hemm imwaħħla, għandhom jitqiesu bħala mqabad, dejjem jekk jinżammu f’posthom b’mezz addattat. Dan ir-rekwiżit għandu jitqies li ntlaħaq jekk, għas-siti kollha possibbli tal-apparat tal-ittestjar li jidher fl-Anness 4, figura 2 tiegħu, tal-inqas żewġ poġġamani jew żewġ imqabad jistgħu jintlaħqu mid-driegħ li jiċċaqlaq tal-apparat. L-apparat tal-ittestjar jista’ jiddawwar bil-libertà madwar l-assi vertikali tiegħu.

7.11.2.2.   Meta tkun applikata l-proċedura deskritta fil-paragrafu 7.11.2.1, għandhom jiġu kkunsidrati biss dawk il-poġġamani jew l-imqabad li ma jkunux inqas minn 800 mm u mhux aktar minn 1 950 ’il fuq mill-art

7.11.2.3.   Għal kull pożizzjoni li jista’ jokkupa passiġġier bilwieqfa, tal-inqas wieħed miż-żewġ poġġamani jew imqabad m’għandhomx ikunu aktar minn 1 500 mm ’il fuq mil-livell tal-art f’dik il-pożizzjoni. Dan ma japplikax għal xi spazju ħdejn bieba fejn minħabba l-bieba jew il-mekkaniżmu tagħha fil-pożizzjoni miftuħa ma jkunx jista’ jintuża dan il-maqbad. Barra minn hekk, tista’ ssir eċċezzjoni fin-nofs ta’ pjattaformi kbar, iżda t-total ta’ dawn l-eċċezzjonijiet m’għandux jaqbeż 20 fil-mija tal-erja totali għall-persuni bilwieqfa.

7.11.2.4.   L-ispazji li jistgħu jkunu okkupati mill-passiġġieri bilwieqfa u li ma jkunux mifruda bis-sits mill-ħitan tal-ġnub jew mill-ħajt ta’ wara tal-vettura għandu jkollhom poġġaman orizzontali li jkun parallel mal-ħitan u mwaħħal f’għoli ta’ bejn 800 mm u 1 500 mm ’il fuq mill-art.

7.11.3.   Poġġamani u mqabad għall-bibien ta’ servizz

7.11.3.1.   L-aperturi tal-bibien għandhom ikunu mgħammra b’poġġamani u/jew imqabad fuq kull naħa. Fil-każ ta’ bibien doppji dan ir-rekwiżit jista’ jiġi ssodisfat billi jitwaħħal arblu wieħed fin-nofs jew poġġaman wieħed fin-nofs.

7.11.3.2.   Il-poġġaman u/jew l-imqabad li jrid ikollhom il-bibien ta’ servizz għandhom ikunu tali li jkun fihom punt minn fejn tiggranfa magħhom li tista’ tilħqu persuna wieqfa fuq l-art ħdejn il-bieba ta’ servizz jew fuq xi waħda mit-tarġiet li jkun hemm wara xulxin. Dawk il-punti għandhom ikunu, wieqfa, bejn 800 mm u 1 100 mm ’il fuq mill-art jew mill-wiċċ ta’ kull tarġa, u mimduda:

7.11.3.2.1.

għall-pożizzjoni addattata għal persuna wieqfa fuq l-art, mhux aktar minn 400 mm ’il ġewwa mit-tarf ta’ barra tal-ewwel tarġa; u

7.11.3.2.2.

għall-pożizzjoni addattata għal tarġa partikolari, mhux ’il barra mit-tarf ta’ barra tat-tarġa kkunsidrata, u mhux aktar minn 600 mm ’il ġewwa minn dak l-istess tarf.

7.11.4.   (Riservat)

7.11.5.   Poġġamani u mqabad għat-turġien li jinfdu f’vetturi b’żewġ pjani.

7.11.5.1.   Għandu jkun hemm poġġamani jew imqabad addattati fuq kull naħa tat-taraġ li jinfed. Dawn għandhom ikunu bejn 800 mm u 1 100 mm ’il fuq mit-tarf li jintrifes ta’ kull tarġa.

7.11.5.2.   Il-poġġamani u/jew l-imqabad għandhom ikunu b’tali mod li jkun fihom minn fejn tiggranfa li jkun disponibbli għal persuna li tkun wieqfa fuq il-pjan ta’ fuq jew t'isfel ħdejn it-taraġ li jinfed, u xi tarġiet suċċessivi. Dawk il-punti għandhom ikunu wieqfa bejn 800 mm u 1 100 mm ’il fuq mill-pjan t’isfel jew fuq kull wiċċ ta’ kull tarġa, u,

7.11.5.2.1.

għall-pożizzjoni addattata għal persuna wieqfa fuq il-pjan t'isfel, mhux aktar minn 400 mm ’il ġewwa mit-tarf ta’ barra tal-ewwel tarġa, u

7.11.5.2.2.

għall-pożizzjoni addattata għal tarġa partikolari, mhux aktar ’il barra mit-tarf ta’ barra tat-tarġa kkunsidrata, u mhux aktar minn 600 mm ’il ġewwa mill-istess tarf.

7.12.   Ilqugħ għat-tarġiet imħaffra u għas-sits esposti

7.12.1.   Fejn ikun hemm ċans li passiġġier bilqiegħda jintefa’ ’l quddiem ġewwa ħofra ta’ taraġ b’riżultat ta’ bbrejkjar qawwi, għandu jitwaħħal ilqugħ jew, fil-każ ta’ vettura tal-Klassi A jew B, ċinturin tas-sigurtà. Fejn ikun imwaħħal, l-ilqugħ għandu jkollu għoli minimu mill-art ta’ fejn iserraħ saqajh il-passiġġier ta’ 800 mm u għandu jestendi ’l ġewwa mill-ħajt tal-vettura sa mill-anqas 100 mm lil hinn mil-linja ċentrali lonġitudinali ta’ kwalunkwe pożizzjoni bilqiegħda meta l-passiġġier ikun f’riskju jew sal-parti l-wieqfa tat-tarġa l-aktar ’il ġewwa; liema minnhom ikun l-iżgħar qies.

7.12.2.   Fil-pjan ta’ fuq ta’ vettura b’żewġ pjani, it-taraġ li jinfed għandu jkun protett b’ilqugħ imdawwar li jkun għoli mill-anqas 800 mm meta mkejjel mill-art. It-tarf t’isfel tal-ilqugħ m’għandux ikun aktar minn 100 mm mill-art.

7.12.3.   Il-windskrin ta’ quddiem li hemm qabel il-passiġġieri li jokkupaw is-sits ta’ quddiem fil-pjan ta’ fuq ta’ vettura b’żewġ pjani għandu jkun fiha lqugħ ittappezzat. L-ogħla tarf ta’ dak l-ilqugħ għandu jkun vertikalment bejn 800 mm u 900 mm ’il fuq mill-art fejn iserraħ saqajh il-passiġġier.

7.12.4.   L-alzata ta’ kull tarġa f’taraġ li jinfed ta’ vettura b’żewġ pjani għandha tkun magħluqa.

7.13.   Fejn jitqiegħdu l-bagalji u ħarsien tal-okkupanti

L-okkupanti tal-vetturi għandhom ikunu mħarsa mill-oġġetti li jistgħu jaqgħu fuqhom mill-ixkafef tal-bagalji minħabba brejkijiet jew forzi fil-ksur. Jekk il-kabini tal-bagalji jkunu mwaħħla, huma għandhom ikunu iddisinjati b’tali mod li l-bagalji jinżammu milli jaqgħu f’każ li jkun hemm brejkijiet f’daqqa.

7.14.   Bibien jew twieqi fl-art jew fis-saqaf, jekk ikun hemm imwaħħla

7.14.1.   Kull bieba jew tieqa fl-art jew fis-saqaf, jekk ma tkunx fetħa tal-evakwazzjoni, fl-art ta’ vettura għandha tkun imwaħħla u miżmuma b’tali mod li tista’ tinqala’ jew tinfetaħ mingħajr ma jintużaw għodda jew ċwievet u l-ebda mekkaniżmu li jgħolli jew iwaħħal m’għandu joħroġ ’il barra aktar minn 8 mm ’il fuq mil-livell tal-art. It-trufijiet tal-partijiet ħerġin ’il barra għandhom ikunu illimati għat-tond.

7.15.   Divertiment viżiv

7.15.1.   Il-forom tad-divertiment viżiv għall-passiġġieri, per eżempju moniters tat-televixin jew vidjows, għandhom jitqiegħdu lil hemm mill-vista tax-xufier meta x-xufier ikun qiegħed fil-pożizzjoni normali tiegħu tas-sewqan. Dan m’għandux jeskludi xi moniter tat-televixin jew apparat simili użat bħala parti mill-kontroll tax-xufier jew gwida tal-vettura, per eżempju biex jimmonitorja l-bibien ta’ servizz.

7.16.   It-trolleybuses

7.16.1   It-trolleybuses għandhom jissodisfaw id-dispożizzjonijiet tal-Anness 12.

7.17.   Protezzjoni tal-passiġġieri ġewwa vetturi bla saqaf

Kull vettura bla saqaf għandu jkollha:

7.17.1.

panew ta’ quddiem kontinwu tul il-wisa’ kollu ta’ dik il-parti tal-vettura li ma jkollhiex saqaf, b’għoli ta’ mhux inqas minn 1 400 mm mil-livell ġenerali tal-art maġenb il-panew ta’ quddiem;

7.17.2.

protezzjoni kontinwa madwar il-ġenb u n-naħa ta’ wara ta’ dik il-parti tal-vettura li ma jkollhiex saqaf, b’għoli ta’ mhux inqas minn 1 100 fil-ġnub u 1 200 fin-naħa ta’ wara tal-vettura, imkejjel mil-livell ġenerali tal-art ta’ ħdejn il-panewijiet. Il-protezzjoni għandha tikkonsisti minn panewijiet kontinwi fuq il-ġenb u wara b’għoli ta’ mhux inqas minn 700 mm mil-livell ġenerali tal-art ta’ ħdejn il-panewijiet, kombinati ma’ poġġaman wieħed jew aktar ta’ lqugħ li jissodisfaw il-karatteristiċi li ġejjin: (a) l-ebda qies tas-sezzjoni tagħha ma jrid ikun inqas minn 20 mm, jew iżjed minn 45 mm; (b) id-daqs ta’ kwalunkwe fetħa bejn poġġaman ta’ lqugħ u kwalunkwe poġġaman ta’ lqugħ kontigwu jew panew m’għandux jaqbeż 200 mm; (c) trid tkun imwaħħla b’mod sod mal-istruttura tal-vettura; (d) il-bibien fil-punti ta’ ħruġ għandhom jitqiesu li jiffurmaw parti minn din il-protezzjoni.

7.18.   Għajnuna għall-viżjoni u għall-komunikazzjoni

Fil-każ ta’ vettura bla saqaf, ix-xufier għandu jkun ipprovdut b’mezzi viżwali, bħal mera, periskopju jew kamera bil-vidjo/monitor, li jippermettu li tiġi osservata l-imġiba tal-passiġġieri fil-parti bla saqaf. Barra minn hekk, għandha tiġi pprovduta sistema ta’ interkomunikazzjoni li tippermetti lix-xufier jikkomunika ma’ dawn il-passiġġieri.