ANNESS 1

KOMUNIKAZZJONI

ANNESS 2

L-ARRANĠAMENT TAL-MARKA TA’ L-APPROVAZZJONI

(Ara l-paragrafu 4.4. ta’ dan ir-Regolament)

Il-marka ta’ l-approvazzjoni ta’ hawn fuq imwaħħla ma’ vettura turi li t-tip ta’ vettura kkonċernata kienet, fir-rigward tal-qawwa tas-superstruttura, ġiet approvata fir-Renju Unit (E11) skond ir-Regolament Nru. 66 bin-numru ta’ approvazzjoni 012431. L-ewwel żewġ ċifri tan-numru ta’ l-approvazzjoni jindikaw li l-approvazzjoni ngħatat skond ir-rekwiżiti tas-serje ta’ emendi 01 għar-Regolament Nru. 66.

ANNESS 3

ID-DETERMINAZZJONI TAĊ-ĊENTRU TAL-GRAVITÀ TAL-VETTURA

1.   PRINĊIPJI ĠENERALI

1.1.   Ir-referenza u l-enerġija totali li trid tiġi assorbita fit-test tal-qlib tiddependi direttament mill-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura. Madankollu, id-determinazzjoni tagħha għandha tkun preċiża daqs kemm prattika. Il-metodu ta’ kejl tad-dimensjonijiet, l-angoli u l-valuri tat-tagħbija, u l-preċiżjoni tal-kejl għandu jkun irreġistrat għall-valutazzjoni mis-servizz tekniku. Hija meħtieġa l-preċiżjoni ta’ l-apparat tal-kejl kif ġej:

Il-bażi(jiet) tar-rota u d-distanza bejn iċ-ċentri tar-rifsa tar-rota/i f’kull fus (il-korsa ta’ kull fus) għandu jkun determinat mit-tpinġijiet tal-manifattur.

1.2.   Sospensjoni imblukkata hija speċifikata bħala kondizzjoni għad-determinazzjoni taċ-ċentru tal-gravità u għat-twettiq tat-test effettiv tal-qlib. Is-sospensjoni għandha tkun imblukkata fil-qagħda operattiva normali kif definit mill-manifattur

Il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità huwa definit minn tliet parametri:

1.3.1.   id-distanza lonġitudinali (l1) mil-linja ċentrali tal-fus ta’ quddiem

1.3.2.   id-distanza trażversali (t) mill-pjan ċentrali lonġitudinali vertikali tal-vettura.

1.3.3.   l-għoli vertikali (h0) ’il fuq mil-livell orizzontali ċatt ta’ l-art meta r-roti jkunu minfuħa kif speċifikat għall-vettura

1.4.   Metodu għad-determinazzjoni l1, t, h0, bl-użu ta’ ċelluli ta’ tagħbija huwa deskritt hawnhekk. Metodi alternattivi li jużaw tagħmir għall-irfigħ u/jew imwejjed għat-timjil pereżempju jista’ jiġi propost mill-manifattur lis-servizz tekniku li jiddeċiedi jekk il-metodu hux aċċettabbli abbażi tal-grad ta’ preċiżjoni tiegħu.

1.5.   Il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura mhux mgħobbija (il-massa mhux mgħobbija meta wieqfa Mk) għandha tkun determinata bil-kejl.

Il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura bil-massa effettiva totali (Mt) tista’ tiġi determinata:

1.6.1.   billi titkejjel il-vettura fil-kondizzjoni tal-massa effettiva totali, jew

1.6.2.   billi tintuża l-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità mkejla fil-kondizzjoni tal-massa mhux mgħobbija meta wieqfa u jitqies l-effett tal-massa totali ta’ l-okkupanti.

2.   KEJL

2.1.   Il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura għandu jkun determinat fil-kondizzjoni tal-massa mhux mgħobbija meta wieqfa jew tal-massa effettiva totali tal-vettura kif definiti fil-paragrafi 1.5 u 1.6. Għad-determinazzjoni tal-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità fil-kondizzjoni tal-massa effettiva totali tal-vettura, il-massa ta’ l-okkupanti individwali (multiplikata bil-kostanti, k = 0.5) għandha tkun pożizzjonata u miżmuma riġidament 200 mm ’il fuq u 100 mm ’il quddiem tal-punt R (li huwa definit fir-Regolament Nru. 21, anness 5) tas-sedil.

2.2.   Il-koordinati lonġitudinali(l1) u trażversali (t) taċ-ċentru tal-gravità għandu jkun determinat fuq bażi orizzontali komuni (ara l-Figura A3.1) fejn kull rota jew koppja ta’ roti tal-vettura qiegħda wieqfa fuq dinamometru individwali. Kull rota sterzata għandha titqiegħed f’pożizzjoni dritta.

2.3.   Il-valuri tad-dinamometru individwali għandhom jitniżżlu simultanjament u għandhom jintużaw għall-kalkolu tal-massa totali tal-vettura u l-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità.

Il-pożizzjoni lonġitudinali taċ-ċentru tal-gravità relattiva għaċ-ċentru tal-punt ta’ kuntatt tar-roti ta’ quddiem (ara l-Figura A3.1) tingħata bi:

fejn:

Figura A3.1

Pożizzjoni lonġitudinali taċ-ċentru tal-gravità

Il-pożizzjoni trażversali (t) taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura relattiva mal-pjan ċentrali vertikali lonġitudinali (ara l-figura A3.2) tingħata bi:

fejn:

Din il-formula tassumi li tista’ titpinġa linja dritta mill-punti ċentrali ta’ T1, T2, T3. Jekk dan ma jkunx il-każ, tinħtieġ formula speċjalizzata.

Jekk il-valur ta’ (t) ikun negattiv, iċ-ċentru tal-gravità tal-vettura jinsab fil-lemin tal-linja ċentrali tal-vettura.

Figura A3.2

Pożizzjoni trażversali taċ-ċentru tal-gravità

L-għoli taċ-ċentru tal-gravità (h0) għandu jkun determinat billi l-vettura titmejjel lonġitudinalment u bl-użu ta’ dinamometri individwali mar-roti taż-żewġ fusijiet.

2.6.1.   Żewġ dinamometri għandhom jitqiegħdu f’pjan orizzontali komuni, biex jilqgħu r-roti ta’ quddiem. Il-pjan orizzontali għandu jkun f’għoli suffiċjenti fuq is-superfiċi tal-madwar li l-vettura tista’ tiġi mmejla ’l quddiem sa l-angolu meħtieġ (ara l-paragrafu 2.6.2 hawn taħt) mingħajr ma l-parti ta’ quddiem tagħha tmiss il-wiċċ.

2.6.2.   Tieni par ta’ dinamometri għandu jitqiegħed fuq pjan orizzontali komuni fuq strutturi ta’ appoġġ, lesti li jilqgħu r-roti tat-tieni fuq tal-vettura. L-istrutturi ta’ l-appoġġ għandhom ikunu għoljin biżżejjed biex jiġi ġġenerat angolu ta’ inklinazzjoni sinifikanti α (> 20°) għall-vettura. Iktar ma l-angolu jkun kbir, iktar ikun preċiż il-kalkolu — ara l-figura A3.3. Il-vettura hija ripożizzjonata fuq l-erba’ dinamometri, bl-erba’ roti ta’ quddiem imblukkati biex il-vettura ma titħalliex tiċċaqlaq ’il quddiem. Kull rota sterzata għandha titqiegħed f’pożizzjoni dritta.

2.6.3.   Il-valuri tad-dinamometru individwali għandhom jitniżżlu simultanjament u għandhom jintużaw għall-kontroll tal-massa totali tal-vettura u l-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità.

2.6.4.   L-inklinazzjoni tat-test tat-timjil għandu jkun determinat bil-formula (ara l-figura A3.3):

fejn:

2.6.5.   Il-massa inokkupata mhux mgħobbija tal-vettura għandha tiġi kkontrollata kif ġej:

fejn:

Jekk din il-formula ma tkunx sodisfatta l-kejl ikollu jsir mill-ġdid u/jew il-manifattur jintalab jimmodifika l-valur tal-massa mhux mgħobbija meta wieqfa fid-deskrizzjoni teknika tal-vettura.

2.6.6.   L-għoli (h0) taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura jingħata bi:

fejn:

2.6.7.   Jekk il-vettura artikulata hija ttestjata f’sezzjonijiet separati, il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità għandu jkun stabbilit separatament għal kull sezzjoni.

Figura A3.3

Determinazzjoni ta’ l-għoli taċ-ċentru tal-gravità

ANNESS 4

FEHMIET DWAR ID-DESKRIZZJONI STRUTTURALI TAS-SUPERSTRUTTURA

1.   PRINĊIPJI ĠENERALI

Il-manifattur għandu jiddefinixxi mingħajr ambigwità s-superstruttura tal-karrozzerija (ara l-figura A4.1 pereżempju) u għandu jistqarr:

1.1.1.   liema segmenti jikkontribwixxu għall-assorbiment tas-saħħa u l-enerġija tas-superstruttura;

1.1.2.   liema elementi ta’ konnessjoni bejn is-segmenti jikkontribwixxu għall-ebusija għat-torsjoni tas-superstruttura;

1.1.3.   id-distribuzzjoni tal-massa fost is-segmenti nominati;

1.1.4.   liema elementi tas-superstruttura huma preżunti partijiet riġidi.

Figura A4. 1

Id-Derivazzjoni tas-superstruttura mill-karrozzerija

Il-manifattur għandu jforni t-tagħrif li ġej dwar l-elementi tas-superstruttura:

1.2.1.   tpinġijiet, bil-kejl ġeometriku sinifikanti kollu neċessarju għall-produzzjoni ta’ l-elementi u għall-valutazzjoni ta’ kwalunkwe bidla jew modifika ta’ l-element;

1.2.2.   il-materjal ta’ l-elementi b’riferiment għall-istandards nazzjonali jew internazzjonali;

1.2.3.   it-teknoloġija konġunta bejn l-elementi strutturali (imwaħħla b’imsiemer irbattuti, imbarrati, inkollati, issaldati, tip ta’ saldatura, eċċ.).

1.3.   Kull superstruttura għandu jkollha ta’ l-inqas żewġ segmenti: wieħed quddiem iċ-ċentru tal-gravità u wieħed wara.

1.4.   Ma hu meħtieġ l-ebda tagħrif dwar l-ebda elementi tal-karrozzerija, li mhumiex parti mis-superstruttura.

2.   SEGMENTI

2.1.   Segment huwa definit bħala sezzjoni strutturali tas-superstruttura li tifforma ċirku magħluq bejn żewġ pjani li jkunu perpendikolari mal-pjan ċentrali lonġitudinali vertikali (PĊLV) tal-vettura. Segment fih pilastru tat-tieqa (jew tal-bieba) fuq kull naħa tal-vettura kif ukoll elementi tal-ħitan laterali, parti mill-istruttura tas-saqaf u parti mill-istruttura ta’ l-art u ta’ taħt l-art. Kull segment fih pjan ċentrali trażversali (CP) perpendikolari mal-PĊLV tal-vettura u li jgħaddu minn punti ċentrali (Cp) tal-pilastri tat-twieqi (ara l-figura A4.2)

2.2.   Is-Cp hija definita bħala punt f’nofs l-għoli tat-tieqa u f’nofs il-wisa’ tal-pilastru. Jekk is-Cp tal-pilastri ta’ segment tax-xellug u tal-lemin mhumiex fl-istess pjan trażversali, is-CP tas-segmenti jitqiegħed fin-nofs bejn il-pjani trażversali taż-żewġ Cp.

2.3.   It-tul ta’ segment jitkejjel fid-direzzjoni ta’ l-assi lonġitudinali tal-vettura, u huwa ddeterminat mid-distanza bejn żewġ pjani perpendikolari mal-PĊLV tal-vettura. Hemm żewġ limiti li jiddefinixxu tul is-segment: l-arranġament tat-tieqa (bieba), u l-forma u l-kostruzzjoni tal-pilastri tat-tieqa (bieba).

Figura A4. 2

Definizzjoni ta’ tul is-segmenti

It-tul massimu ta’ segment huwa definit mit-tul taż-żewġ pilastri tat-tieqa (bieba) ta’ maġenb xulxin

fejn:

Jekk il-pilastri fuq naħat opposti tas-segment mhumiex fi pjan trażversali wieħed, jew il-frejms tat-tieqa fuq kull naħa tal-vettura għandhom tul differenti minn xulxin (ara l-figura A4.3), it-tul kollu, Wj tas-segment huwa definit bi:

fejn:

Figura A4. 3

Definizzjoni ta’ tul is-segment meta l-pilastri fuq kull naħa tas-segment ma jkunux fi pjan trażversali wieħed

2.3.2.   It-tul minimu ta’ segment għandu jinkludi l-pilastru kollu tat-tieqa (inkluż l-inklinazzjoni tiegħu, ir-rotondità ta’ l-irkejjen, eċċ.). Jekk l-inklinazzjoni u r-rotondità ta’ l-irkejjen jaqbżu nofs it-tul tat-tieqa ta’ maġenbhom, il-pilastru li jmiss għandu jkun inkluż fis-segment.

2.4.   Id-distanza bejn iż-żewġ segmenti għandhom ikunu definiti bħala d-distanza bejn s-CP’s tagħhom.

2.5.   Id-distanza tas-segment miċ-ċentru ta’ gravità tal-vettura għandha tkun definita bħala d-distanza perpendikolari mis-CP tagħha saċ-ċentru tal-gravità tal-vettura.

3.   STRUTTURI TA’ KONNESSJONI BEJN IS-SEGMENTI

L-istrutturi ta’ konnessjoni bejn is-segmenti għandhom ikunu definit b’mod ċar fis-superstruttura. Dawn l-elementi strutturali jinqasmu f’żewġ kategoriji distinti:

L-istrutturi ta’ konnessjoni li jifformaw parti mis-superstruttura. Dawn l-elementi għandhom ikunu identifikati mill-manifattur, f’dan id-disinn fornut: dawn jinkludu:

3.1.1.1.   l-istruttura tal-ħajt tal-ġenb, l-istruttura tas-saqaf, l-istruttura ta’ l-art, li jgħaqqdu bosta segmenti,

3.1.1.2.   elementi strutturali li jsaħħu iktar minn segment wieħed; pereżempju, kaxxi taħt is-sedili, l-arki tar-rota, l-istrutturi tas-sedil li jgħaqqad il-ħajt tal-ġenb ma’ l-art, il-kċina, il-gwardarobba u t-toilet.

3.1.2.   L-elementi addizzjonali li ma jikkontribwixxux għas-saħħa strutturali tal-vettura imma li jistgħu jidħlu fl-ispazju residwu, pereżempju: ventilaturi, kaxxi għall-bagalji żgħar, kondotti tat-tisħin.

4.   DISTRIBUZZJONI TAL-MASSA

Il-manifattur għandu jiddefinixxi b’mod ċar il-porzjoni tal-massa tal-vettura attribwita lil kull waħda mis-segmenti tas-superstruttura. Id-distribuzzjoni tal-massa għandha tesprimi il-kapaċità ta’ assorbiment ta’ l-enerġija u l-kapaċità ta’ rfigħ tal-piż tat-tagħbija ta’ kull segment. Ir-rekwiżiti li ġejjin għandhom jiġu sodisfatti fid-definizzjoni tad-distribuzzjoni tal-massa:

4.1.1.   is-somma tal- mases attribwiti lil kull segment għandha tkun relatata mal-massa M tal-vettura sħiħa:

fejn:

4.1.2.   iċ-ċentru tal-gravità tal-mases distribwiti għandu jkun fl-istess pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità tal-vettura:

fejn:

Il-massa “mj” ta’ kull segment tas-superstruttura għandu jkun definit mill-manifattur, kif ġej:

4.2.1.   il-mases tal-komponenti tas-segment “j” għandhom ikunu relatati mal-massa “mj” tagħha bi:

fejn:

4.2.2.   iċ-ċentru tal-gravità tal-mases tal-komponenti ta’ segment għandu jkollhom l-istess pożizzjoni trażversali ġos-segment bħaċ-ċentru tal-gravità tas-segment (ara l-figura A4.4):

fejn:

4.3.   Fil-każ li l-irbit għall-okkupant ikunu parti mill-ispeċifikazzjonijiet tal-vettura, il-massa ta’ l-okkupanti attribwita lil segment għandha tkun mehmuża ma’ dik il-parti tas-superstruttura li hija ddisinjata biex tassorbi l-piżijiet tas-sedil u l-okkupant.

Figura A4.4

Distribuzzjoni tal-massa fis-sezzjoni trażversali ta’ segment

ANNESS 5

TEST GĦALL-QLIB BĦALA L-METODU BAŻIKU TA’ APPROVAZZJONI

1.   BANK GĦAT-TIMJIL

1.1.   Il-pjattaforma li tmejjel għandha tkun riġida biżżejjed u r-rotazzjoni tkun ikkontrollata biżżejjed biex jiġi żgurat l-irfigħ simultanju tal-fusijiet tal-vettura b’differenza ta’ inqas minn 1o fl-angoli tat-timjil imkejla taħt il-fusijiet.

1.2.   Id-differenza fl-għoli bejn il-pjan orizzontali iktar baxx tal-ħandaq (ara l-figura A5.1) u l-pjan tal-pjattaforma li tmejjel li x-xarabank hija wieqfa fuqu, għandha tkun ta’ 800 ± 20mm.

Il-pjattaforma li tmejjel, relatata mal-ħandaq, għandha titqiegħed kif ġej (ara l-figura A5.1):

1.3.1.   l-assi tar-rotazzjoni tagħha huwa massimu ta’ 100 mm mill-ħajt vertikali tal-ħandaq;

1.3.2.   l-assi tar-rotazzjoni tagħha huwa massimu ta’ 100 mm taħt il-pjan tal-pjattaforma orizzontali li tmejjel;

Figure A5.1

Il-ġeometrija tal-bank għat-timjil

Sostenituri tar-roti għandhom jiġu applikati mar-roti li jkunu qrib l-assi tar-rotazzjoni kontra ż-żliq laterali tal-vettura meta tqun qed tiġi mmejla. Il-karatteristiċi ewlenin tas-sostenituri tar-roti (ara l-figura A5.1) għandhom ikunu:

1.4.1.   id-dimensjonijiet tas-sostenituri tar-roti:

1.4.2.   is-sostenituri tar-roti fl-usa’ fus għandhom jitqiegħdu fuq il-pjattaforma li tmejjel sabiex in-naħa tar-rota tkun f’massimu ta’ 100 mm mill-assi tar-rotazzjoni;

1.4.3.   is-sostenituri tar-rota fil-fusijiet l-oħra għandhom ikunu aġġustati b’mod li l-pjan ċentrali lonġitudinali vertikali (PĊLV) tal-vettura ikun parallel ma’ l-assi tar-rotazzjoni.

1.5.   Il-pjattaforma li tmejjel għandha tinbena b’tali mod li tipprevjeni ċ-ċaqliq tal-vettura tul l-assi lonġitudinali tagħha.

1.6.   Iż-żona ta’ l-impatt tal-ħandaq għandu jkollu wiċċ orizzontali, uniformi, niexef u lixx tal-konkos.

2.   TĦEJJIJA TAL-VETTURA GĦAT-TEST

Il-vettura li trid tiġi ttestjata m’għandhiex għalfejn tkun f’kundizzjoni mitmuma għal kollox u “lesta għall-użu”. Ġeneralment, kull bidla mill-kundizzjoni mitmuma għal kollox hija aċċettabbli jekk il-fatturi bażiċi u l-imġiba tas-superstruttura ma jkunu influwenzati minnha. Il-vettura għat-test għandha tkun l-istess bħall-verżjoni mitmuma għal kollox fir-rigward ta’ dan li ġej:

2.1.1.   il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità, il-valur totali tal-massa tal-vettura (il-massa inokkupata u mhux mgħobbija, jew il-massa effettiva totali tal-vettura meta mgħammra bl-irbit) u t-tqassim u l-lok tal-masses, kif dikjarat mill-manifattur.

2.1.2.   dawn l-elementi kollha li — skond il-manifattur — jikkontribwixxu għall-qawwa tas-superstruttura għandhom jiġu installati fil-pożizzjoni oriġinali tagħhom (ara l-Anness 4 ta’ dan ir-Regolament).

2.1.3.   elementi, li ma jikkontribwixxux għall-qawwa tas-superstruttura u li huma prezzjużi wisq biex tiġi rriskjata l-ħsara (eż. il-katina tas-sewqan, l-istrumentazzjoni tad-daxxbord, is-sedil tas-sewwieq, tagħmir tal-kċina, tagħmir tat-toilet, eċċ.) jistgħu jinbidlu b’elementi addizzjonali ekwivalenti fil-massa u l-metodu ta’ l-installazzjoni. Dawn l-elementi addizzjonali ma għandux ikollhom effett ta’ tisħiħ fuq il-qawwa tas-superstruttura.

2.1.4.   fjuwil, aċtu tal-batterija u kombustibbli oħrajn, materjali splussivi jew korrużivi jistgħu jinbidlu b’materjali oħrajn sakemm il-kundizzjonijiet tal-paragrafu 2.1.1. ikunu sodisfatti.

F’każ li mezzi ta’ rbit ta’ l-okkupant ikunu parti mit-tip tal-vettura, għandha titwaħħal massa ma’ kull sedil mgħammar b’irbit għall-okkupant b’wieħed miż-żewġ metodi li ġejjin, bl-għażla tkun f’idejn il-manifattur:

L-ewwel metodu: Dik il-massa għandha tkun:

2.1.5.1.1.   50 fil-mija tal-massa ta’ l-okkupant individwali (Mmi) ta’ 68kg,

2.1.5.1.2.   imqiegħda b’tali mod li jkollha ċ-ċentru tal-gravità 100 mm fuq u 100 mm ’il quddiem mill-punt R tas-sedil kif definit fir-Regolament Nru. 21, Anness 5.

2.1.5.1.3.   imwaħħla b’mod riġidu u sikur ħalli ma tinqalgħax waqt it-test.

It-tieni metodu: Dik il-massa għandha tkun:

2.1.5.2.1.   manikin antropomorfiku b’massa ta’ 68 kg u għandu jintrabat b’ċinturin tas-sigurtà b’żewġ punti. Il-manikin irid jippermetti l-passaġġ u l-pożizzjonament taċ-ċintorini tas-sigurtà.

2.1.5.2.2.   imqiegħda b’tali mod li jkollu ċ-ċentru tal-gravità u d-dimensjonijiet skond il-figura A5.2.

2.1.5.2.3.   imwaħħla b’mod riġidu u sikur ħalli ma jinqalax waqt it-test.

Figure A5.2.

Dimensjonijiet għall-manikin antropomorfiku

Il-vettura għat-test għandha titħejja kif ġej:

2.2.1.   ir-roti għandhom jintefħu sal-pressjoni preskritta mill-manifattur.

2.2.2.   is-sistema tas-sospensjonijiet tal-vettura għandha tkun imblukkata, jiġifieri l-fusijiet, il-molol u l-elementi tas-sospensjoni tal-vettura għandhom jitwaħħlu b’relazzjoni mal-karrozzerija.

L-għoli ta’ l-art ’il fuq mill-pjattaforma orizzontali li tmejjel għandu jkun skond l-ispeċifkazzjoni għall-vettura mill-manifattur, skond jekk ikunx tgħabba sal-massa inokkupata mhux mgħobbija jew il-massa totali tal-vettura.

2.2.3.   kull bieb u tieqa li tinfetaħ tal-vettura għandhom ikunu magħluqa imma mhux imsakkra.

Is-sezzjonijiet riġidi ta’ vettura artikulata tista’ tkun ittestjata separatament jew flimkien.

Għall-ittestjar tas-sezzjonijiet artikolati, is-sezzjonijiet tal-vettura għandhom jitwaħħlu ma’ xulxin b’tali mod li,

2.3.1.1.   ma jkun hemm l-ebda ċaqliq relattiv bejniethom waqt il-proċess tal-qlib.

2.3.1.2.   ma jkun hemm l-ebda bidla sinifikanti fid-distribuzzjoni tal-massa u l-pożizzjonijiet taċ-ċentri tal-gravità.

2.3.1.3.   ma jkun hemm l-ebda bidla sinifikanti fil-qawwa u l-kapaċità ta’ deformazzjoni tas-superstruttura.

Għall-ittestjar separat tas-sezzjonijiet artikulati, is-sezzjonijiet b’fus wieħed għandhom jitwaħħlu ma’ appoġġ artifiċjali li jżommhom f’relazzjoni fissa mal-pjattaforma li tmejjel waqt li tkun qed tiċċaqlaq mill-punt orizzontali għal dak tal-qlib. L-appoġġ għandu jissodisfa r-rekwiżiti li ġejjin:

2.3.2.1.   għandu jkun imwaħħal ma’ l-istruttura b’tali mod li ma tkun la ta’ tisħiħ u lanqas ta’ piż addizzjonali ieħor għas-superstruttura.

2.3.2.2.   għandu jinbena b’tali mod li ma jsofri l-ebda deformità li tkun tista’ tibdel id-direzzjoni tal-qlib tal-vettura.

2.3.2.3.   il-massa tiegħu għandu jkun daqs il-massa ta’ dawk l-elementi, partijiet mill-ġonta artikulata, li nominalment jagħmlu parti mis-sezzjoni li tkun qed tiġi ttestjata, imma li ma jitqegħdux fuqha (eż turntable u l-art tagħha, puġġamani, purtieri tal-gomma għall-issiġġillar, eċċ.).

2.3.2.4.   iċ-ċentru tal-gravità tiegħu għandu jkollu l-istess għoli taċ-ċentru tal-gravità komuni ta’ dawk il-partijiet li qegħdin imniżżlin fil-paragrafu 2.3.2.3.

2.3.2.5.   għandu jkollha assi ta’ rotazzjoni parallela għall-assi lonġitudinali tas-sezzjoni b’iktar minn fus wieħed tal-vettura u jgħaddi mill-punti ta’ kuntatt tar-roti ta’ dik is-sezzjoni.

3.   IL-PROĊEDURA TAT-TEST, IL-PROĊESS TAT-TEST

3.1.   It-test tal-qlib huwa proċess dinamiku, rapidu ħafna bi stadji distingwibbli, u dan għandu jitqies ikun qed jiġi ppjanat test tal-qlib, l-istrumentazzjoni u l-kejl tiegħu.

3.2.   Il-vettura għandha tiġi mmejla mingħajr tbandil u mingħajr effetti dinamiċi sakemm tiġi f’ekwilibriju instabbli u tibda tinqaleb. Il-veloċità angulari tal-pjattaforma li tmejjel ma għandhiex taqbeż il-5 gradi/sekonda (0,087radians/sekonda).

3.3.   Għall-osservazzjoni minn ġewwa għandhom jintużaw fotografija b’veloċità qawwija, vidjo, sagomi deformabbli, sensuri tal-kuntatt elettriċi jew mezzi xierqa oħrajn biex jiġi determinat li r-rekwiżiti tal-paragrafu 5.1 ta’ dan ir-Regolament kienu sodisfatti. Dan għandu jkun ivverifikat f’kull post tal-kompartimenti tal-passiġġier, tas-sewwieq u ta’ l-ekwipaġġ fejn l-ispazju residwu jidher li huwa pperikolat, bil-pożizzjonijiet eżatti jkunu fid-diskrezzjoni tas-servizz tekniku. Għandhom jintużaw ta’ l-inqas żewġ pożizzjonijiet, li jkunu fuq quddiem u fuq wara tal-kompartiment tal-passiġġieri.

Hija rakkomandata osservazzjoni minn barra u reġistrazzjoni tal-proċess tal-qlib u tad-deformazzjoni, li jfisser dan li ġej:

3.4.1.   żewġ kameras b’veloċità qawwija — waħda quddiem u oħra wara. Huma għandhom ikunu ’l bogħod biżżejjed mill-ħajt ta’ wara u ta’ quddiem tal-vettura biex tkun prodotta stampa li tkun tista’ titkejjel, li tevita d-distorsjoni ta’ l-angolu mkabbar fiż-żona fid-dell, kif jidher fil-figura A5.3a.

3.4.2.   il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità u l-perimetri tas-supertruttura (ara l-figura A5.3b), huma mmarkati bi strixxi u faxex biex jiġi żgurat il-kejl korrett ta’ l-istampi.

Figura A5.3a

Kamp viżiv rakkomandat tal-kamera ta’ barra

Figura A5.3b

Markament rakkomandat tal-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità u l-perimetri tal-vettura

4.   DOKUMENTAZZJONI TAT-TEST TAL-QLIB

Deskrizzjoni dettaljata tal-vettura ttestjata għandha tingħata mill-manifattur fejn:

4.1.1.   id-devjazzjonijiet bejn it-tip tal-vettura mitmuma għal kollox lesta tajba għas-sewqan u l-vettura ttestjata huma elenkati.

4.1.2.   is-sostituzzjoni ekwivalenti (fir-rigward tal-massa, id-distribuzzjoni tal-massa u l-installazzjoni) għandha tkun ippruvata f’kull każ, meta l-partijiet strutturali, l-unitajiet huma sostitwiti minn unitajiet jew mases oħrajn.

4.1.3.   hemm stqarrija ċara tal-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità fil-vettura ttestjata li jista’ jkun ibbażat fuq kejl imwettaq fuq il-vettura għat-test meta tkun lesta għat-test, jew flimkien ta’ kejl (imwettaq fuq it-tip tal-vettura mitmuma għal kollox) u kalkolu bbażat fuq is-sostituzzjonijiet tal-massa.

Ir-rapport tat-test għandu jkun fih id-data kollha (stampi, rekords, tpinġijiet, valuri mkejla, eċċ.) li juru:

4.2.1.   li dak it-test sar skond dan l-anness;

4.2.2.   li r-rekwiżiti mogħtija fil-paragrafi 5.1.1. u 5.1.2. ta’ dan ir-Regolament ikunu sodisfatti (jew le);

4.2.3.   il-valutazzjoni individwali ta’ osservazzjonijiet minn ġewwa;

4.2.4.   id-data u tagħrif kollu meħtieġ għall-identifikazzjoni tat-tip tal-vettura, il-vettura għat-test, it-test stess, u l-personal responsabbli għal-test u l-valutazzjoni tiegħu.

4.3.   Huwa rakkomandat li fir-rapport tat-test tkun dokumentata l-ogħla pożizzjoni u l-pożizzjoni l-iktar baxxa taċ-ċentru tal-gravità relatata mil-livell ta’ l-art tal-ħandaq.

ANNESS 6

TEST GĦALL-QLIB BL-UŻU TA’ PARTIJIET TAL-KARROZZERIJA BĦALA METODU TA’ APPROVAZZJONI EKWIVALENTI

1.   DATA U TAGĦRIF ADDIZZJONALI

Jekk il-manifattur jagħżel dan il-metodu ta’ ttestjar, it-tagħrif li ġej għandu jingħata lis-servizz tekniku flimkien mad-data, tagħrif u tpinġijiet elenkati fil-paragrafu 3 ta’ dan ir-Regolament:

1.1.   it-tpinġijiet tal-partijiet tal-karrozzerija li jridu jiġu ttestjati;

1.2.   verifika tal-validità tad-distribuzzjoni tal-mases mogħtija fl-Anness 4, paragrafu 4, mat-tmiem b’suċċess tat-testijiet tal-qlib tal-parti tal-karrozzerija;

1.3.   il-mases imkejla tal-partijiet tal-karrozzerija li jirdu jiġu ttestjati, u verifika li l-pożizzjonijiet taċ-ċentri tal-gravità tagħhom huma l-istess bħal dik tal-vettura b’massa inokkupata u mhux mgħobbija jekk mhix mgħammra b’irbit għall-okkupanti, jew b’massa effettiva totali tal-vettura jekk mgħammra b’irbit għall-okkupanti. (Preżentazzjoni ta’ rapporti tal-kejl)

2.   BANK GĦAT-TIMJIL

Il-bank għat-timjil għandu jissodisfa r-rekwiżiti mogħtija fl-Anness 5, paragrafu 1.

3.   TĦEJJIJA TAL-PARTIJIET TAL-KARROZZERIJA

In-numru tal-partijiet tal-karrozzerija li jrid jiġi ttestjat għandu jkun determinat mir-regoli li ġejjin:

3.1.1.   il-konfigurazzjonijiet differenti tas-segment li huma parti mis-superstruttura għandhom ikunu ttestjati f’ta’ l-inqas parti waħda tal-karrozzerija;

3.1.2.   kull parti tal-karrozzerija għandu jkollha ta’ l-inqas żewġ segmenti;

3.1.3.   f’sezzjoni artifiċjali tal-karrozzerija (ara l-paragrafu 2.27 tar-Regolament) il-proporzjon tal-massa ta’ kwalunkwe segment għal kwalunkwe segment ieħor ma għandux jaqbeż it-2;

3.1.4.   l-ispazju residwu tal-vettura kollha għandu jkun rappreżentat sew fil-partijiet tal-karrozzerija, inklużi kwalunkwe kumbinazzjonijiet partikolari li ġejjin mill-konfigurazzjoni tal-karrozzerija tal-vetturi;

3.1.5.   l-istruttura kollha tas-saqaf għanda tkun rappreżentata sew fil-partijiet tal-karrozzerija jekk hemm speċjalitajiet lokali, bħal għoli li jinbidel, installazzjoni ta’ l-arja kondizzjonata, tankijiet tal-gass, xkaffa għall-bagalji, eċċ.

3.2.   Is-segmenti tal-parti tal-karrozzerija għandhom ikunu strutturalment eżatt l-istess kif inhuma rappreżentati fis-superstruttura, fir-rigward tal-forma, il-ġeometrija, il-materjal, il-ġonot.

L-istrutturi ta’ konnessjoni bejn is-segmenti għandhom jirrappreżentaw id-deskrizzjoni tal-manifattur tas-superstruttura (ara l-Anness 4, paragrafu 3) u għandhom jitqiesu r-regoli li ġejjin:

3.3.1.   fil-każ ta’ parti mill-karrozzerija oriġinali meħuda direttament mit-tqassim proprju tal-vettura, l-istrutturi ta’ konnessjoni addizzjonali u bażiċi (ara l-Anness 4 paragrafu 3.1) għandhom ikunu l-istess bħas-superstruttura tal-vettura;

3.3.2.   fil-każ ta’ parti mill-karrozzerija artifiċjali, l-istrutturi ta’ konnessjoni għandhom ikunu ekwivalenti f’termini ta’ qawwa, ebusija u mġiba bħal dawk tas-superstruttura tal-vettura;

3.3.3.   dawk l-elementi riġidi li mhumiex parti mis-superstruttura imma li jistgħu jidħlu fl-ispazju residwu matul id-deformazzjoni, għandhom jiġu installati fil-partijiet tal-karrozzerija;

3.3.4.   il-massa ta’ l-istrutturi konnessi għandhom ikunu inklużi fid-distribuzzjoni tal-massa, f’termini ta’ attribuzzjoni għal segment partikolari u distribuzzjoni fi ħdan dak is-segment.

Il-partijiet tal-karrozzerija għandhom ikunu mgħammra b’appoġġi artifiċjali, biex jipprovdu pożizzjonijiet ta’ ċentru tal-gravità u assi ta’ rotazzjoni għalihom fuq il-pjattaforma li tmejjel bħal dawk tal-vettura sħiħa. L-appoġġi għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti li ġejjin:

3.4.1.   għandhom ikunu mwaħħla mas-sezzjoni tal-karrozzerija b’tali mod li ma jipprovdu la tisħiħ u lanqas piż addizzjonali fuq is-sezzjoni tal-karrozzerija;

3.4.2.   għandhom ikunu qawwijin u riġidi biżżejjed biex jirreżistu kwalunkwe deformazzjoni li tista’ tibdel id-direzzjoni taċ-ċaqliq tas-sezzjoni tal-karrozzerija matul il-proċess tat-timjil u l-qlib;

3.4.3.   il-massa tagħhom għandha tkun inkluża fid-distribuzzjoni tal-massa u l-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità tas-sezzjoni tal-karrozzerija.

Id-distribuzzjoni tal-massa fis-sezzjoni tal-karrozzerija għandu jitranġa bil-kunsiderazzjonijiet li ġejjin:

3.5.1.   is-sezzjoni kollha tal-karrozzerija (segmenti, strutturi ta’ konnessjoni, elementi strutturali addizzjonali, appoġġi) għandhom jitqiesu fl-ikkontrollar tal-validità tal-formuli 5 u 6, fl-Anness 4, paragrafu 4.2;

3.5.2.   kawlunkwe mases imwaħħla mas-segmenti (ara l-paragrafu 4.2.2 u l-figura 4 ta’ l-Anness 4) għandhom jitqiegħdu u jitwaħħlu b’tali mod li ma jikkawżawx tisħiħ jew piż addizzjonali jew limitazzjoni tad-deformazzjoni.

3.5.3.   Fil-każ li rbit ta’ l-okkupant ikunu parti mit-tip tal-vettura, il-mases ta’ l-okkupanti għandhom jitqiesu kif deskritt fl-Anness 4 u l-Anness 5.

4.   PROĊEDURA TAT-TEST

Il-proċedura tat-test għandha tkun l-istess kif deskritta fil-paragrafu 3. ta’ l-Anness 5 għal vettura sħiħa.

5.   IL-VALUTAZZJONI TAT-TESTIJIET

5.1.   It-tip tal-vettura għandu jkun approvat jekk is-sezzjonijiet kollha jgħaddu mit-test tal-qlib u l-formuli 2 u 3 tal-paragrafu 4 ta’ l-Anness 4 jkunu sodisfatti.

5.2.   Jekk wieħed mis-sezzjonijiet tal-karrozzerija jeħel mit-test, it-tip tal-vettura ma għandux jiġi approvat.

5.3.   Jekk sezzjoni tal-karrozzerija tgħaddi mit-test tal-qlib, kull waħda mis-segmenti li tagħmel parti mis-sezzjoni tal-karrozzerija jitqiesu li għaddew mit-test tal-qlib, u r-riżultat ikun jista’ jintuża kkwotat f’applikazzjonijiet futuri għall-approvazzjoni, sakemm il-proporzjon tal-mases tagħhom jibqa’ l-istess fis-superstruttura sussegwenti.

5.4.   Jekk sezzjoni tal-karrozzerija teħel mit-test tal-qlib, is-segmenti kollha ġo dik is-sezzjoni tal-karrozzerija għandhom jitqiesu li weħlu mit-test jekk l-ispazju residwu jiġi invadut f’waħda mis-segmenti biss.

6.   DOKUMENTAZZJONI TAT-TESTIJIET TAL-QLIB TA’ SEZZJONI TAL-KARROZZERIJA

Ir-rapport tat-test għandu jkun fih id-data kollha neċessarja biex turi:

6.1.   Il-kostruzzjoni tas-sezzjonijiet tal-karrozzerija ttestjati (id-dimensjonijiet materjali, il-mases, il-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità, il-metodi ta’ kostruzzjoni).

6.2.   li t-testijiet saru skond dan l-anness

6.3.   jekk ir-rekwiżiti msemmija fil-paragrafu 5.1 ta’ dan ir-Regolament ġewx sodisfatti jew le

6.4.   il-valutazzjoni individwali tas-sezzjonijiet tal-karrozzerija u s-segmenti tagħhom.

6.5.   l-identità tat-tip tal-vettura, is-superstruttura tagħha, is-sezzjonijiet tal-karrozzerija ttestjata, it-testijiet stess u l-personal responsabbli mit-testijiet u l-valutazzjoni tagħhom.

ANNESS 7

TEST TAT-TAGĦBIJA KWAŻI-STATIKA TA’ PARTIJIET TAL-KARROZZERIJA BĦALA METODU TA’ APPROVAZZJONI EKWIVALENTI METODU TA’ APPROVAZZJONI

1.   DATA U TAGĦRIF ADDIZZJONALI

Dan il-metodu ta’ ttestjar juża sezzjonijiet tal-karrozzerija bħala unitajiet ta’ ttestjar, b’kull waħda minnhom mibnija minn ta’ l-inqas żewġ segmenti tal-vettura li qegħdin jiġu vvalutati, magħquda flimkien b’elementi strutturali rappreżentattivi. Jekk il-manifattur jagħżel dan il-metodu ta’ ttestjar, it-tagħrif addizzjonali li ġej għandu jingħata lis-servizz tekniku flimkien mad-data, u t-tpinġijiet elenkati fil-paragrafu 3.2. ta’ dan ir-Regolament:

1.1.   it-tpinġijiet tal-partijiet tal-karrozzerija li jridu jiġu ttestjati.

1.2.   il-valuri ta’ l-enerġija li jridu jiġu assorbiti mis-segmenti individwali tas-superstruttura, kif ukoll il-valuri ta’ l-enerġija tas-sezzjonijiet tal-karrozzerija li jridu jiġu ttestjati.

1.3.   verifika tar-rekwiżit ta’ l-enerġija, ara l-paragrafu 4.2. hawn taħt, mat-tlestija tat-testijiet tat-tagħbija kważi-statika tas-sezzjonijiet tal-karrozzerija.

2.   TĦEJJIJA TAL-PARTIJIET TAL-KARROZZERIJA

2.1.   Il-manifattur għandu jqis ir-rekwiżiti msemmija fl-anness 6, paregrafi 3.1., 3.2., u 3.3., fit-tfassil u l-produzzjoni tas-sezzjonijiet tal-karrozzerija għat-test.

2.2.   Is-sezzjonijiet tal-karrozzerija għandhom ikunu mgħammra bil-profil ta’ l-ispazju residwu, f’pożizzjonijiet fejn huwa meqjus li l-pilastri jew strumenti strutturali oħrajn x’aktarx li jidħlu minħabba d-deformazzjoni mistennija.

3.   PROĊEDURA TAT-TEST

Kull sezzjoni tal-karrozzerija li trid tiġi ttestjata għandha titwaħħal b’mod sod u sikur mal-bank tat-test permezz ta’ struttura riġida ta’ taħt il-qafas b’tali mod li,

3.1.1.   deformazzjoni plastika lokali ma għandhiex tiġri madwar il-punti tat-twaħħil;

3.1.2.   il-lok u l-metodu tat-twaħħil ma għandux itellef il-formazzjoni u x-xogħol ta’ żoni u ċappetti tal-plastik previsti.

Għall-applikazzjoni tat-tagħbija tas-sezzjoni tal-karrozzerija, għandhom jitqiesu r-regoli li ġejjin:

3.2.1.   it-tagħbija għandha titqassam b’mod ekwu fuq il-cantrail, permezz ta’ travu riġidu, li mhuwiex itwal mill-cantrail biex jissimula l-art fit-test tal-qlib, u li jsegwi l-ġeometrija tal-cantrail.

id-direzzjoni tat-tagħbija applikata (ara l-figura A7.1) għandha tkun relatata mal-pjan ċentrali vertikali lonġitudinali tal-vettura u l-inklinazzjoni tagħha (α) għandhom ikunu determinati kif ġej:

fejn:

Figura A7.1

Applikazzjoni tat-tagħbija fuq is-sezzjoni tal-karrozzerija

3.2.3.   it-tagħbija għandha tiġi applikata mat-travu fiċ-ċentru tal-gravità tas-sezzjoni tal-karrozzerija li ġejja mill-mases tas-segmenti tagħha u l-elementi strutturali li jgħaqqduhom. Bl-użu tas-simboli tal-Figura A.7.1, il-pożizzjoni tas-sezzjoni tal-karrozzerija tista’ tiġi determinata mill-formula li ġejja:

fejn:

3.2.4.   it-tagħbija għandha tiżdied gradwalment, it-teħid ta’ miżuri tad-deformazzjoni assoċjata f’intervalli diskreti sa l-aħħar deformazzjoni (du) meta fl-ispazju residwu jidħol wieħed mill-elementi tas-sezzjoni tal-karrozzerija.

Fit-tfassil tal-kurva tagħbija-devjazzjoni:

3.3.1.   il-frekwenza tal-kejl irid ikun tali li jipproduċi kurva kontinwa (ara l-figura A.7.2).

3.3.2.   il-valuri tat-tagħbija u d-deformazzjoni għandhom jitkejlu simultanjament.

3.3.3.   id-deformazzjoni tal-cantrail mgħobbi għandu jitkejjel fil-pjan u d-direzzjoni tat-tagħbija applikata.

3.3.4.   kemm it-tagħbija u kemm id-deformazzjoni għandhom jitkejlu bi preċiżjoni ta’ ± 1 fil-mija.

4.   VALUTAZZJONI TAR-RIŻULTATI TAT-TEST

Mill-kurva tagħbija-deformazzjoni l-enerġija effettivament assorbita mis-sezzjoni tal-karrozzerija (EBS) għandha tkun espressa bħala ż-żona ta’ taħt il-kurva (ara l-Figura A.7.2).

Figura A7. 2

Enerġija assorbita għas-sezzjoni tal-karrozzerija, li tiġi mill-kurva tagħbija-deformazzjoni mkejla

L-enerġija minima meħtieġa li tiġi assorbita mis-sezzjoni tal-karrozzerija (Emin) għandhom jiġu determinati kif ġej:

4.2.1.   l-enerġija totali (ET) li trid tiġi assorbita mis-superstruttura hija:

fejn:

4.2.2.   l-enerġija totali “ET” għandha titqassam mas-segmenti tas-superstruttura fil-proporzjonijiet tal-mases tagħhom:

fejn:

4.2.3.   l-enerġija minima meħtieġa li tiġi assorbita mis-sezzjoni tal-karrozzerija (Emin ) hija s-somma ta’ l-enerġija tas-segmenti li jagħmlu parti mis-sezzjoni tal-karrozzerija:

4.3.   Is-sezzjoni tal-karrozzerija tgħaddi mit-test tat-tagħbija, jekk:

F’dan il-każ, is-segmenti kollha li jifformaw dik is-sezzjoni tal-karrozzerija jitqiesu li għaddew mit-test tat-tagħbija kważi-statika u dawn ir-riżultati jistgħu jiġu kkwotati f’talbiet futuri għall-approvazzjoni sakemm is-segmenti tal-komponenti mhumiex mistennija jġorru massa ikbar fis-superstruttura sussegwenti.

4.4.   Is-sezzjoni tal-karrozzerija teħel mit-test tat-tagħbija, jekk:

F’dan il-każ is-segmenti kollha li jagħmlu parti minn dik is-sezzjoni tal-karrozzerija jitqiesu li weħlu mit-test anke jekk l-ispazju residwu jiġi invadut f’waħda mis-segmenti biss.

4.5.   It-tip tal-vettura għandu jkun appruvat jekk is-sezzjonijiet tal-karrozzerija meħtieġa jgħaddu mit-test tat-tagħbija.

5.   DOKUMENTAZZJONI TAT-TESTIJIET TAT-TAGĦBIJA KWAŻI-STATIKA FUQ SEZZJONI TAL-KARROZZERIJA

Ir-rapport tat-test għandu jsegwi l-forma u l-kontenut ta’ l-Anness 6, paragrafu 6.

Appendiċi 1

DETERMINAZZJONI TAL-MOVIMENT VERTIKALI TAĊ-ĊENTRU TAL-GRAVITÀ WAQT QLIB

Il-moviment vertikali (Δh) taċ-ċentru tal-gravità relatat mat-test tal-qlib jista’ jiġi determinat mill-metodu grafiku muri hawn taħt.

1.	Bl-użu ta’ tpinġijiet bi skala tas-sezzjoni trażversali tal-vettura, l-għoli inizjali (h1) taċ-ċentru tal-gravità (pożizzjoni 1) ’il fuq mill-pjan iktar baxx tal-ħandaq jiġi determinat għall-vettura wieqfa fil-ta’ ekwilibriju instabbli tagħha fuq il-pjattaforma li tmejjel (ara l-Figura A7.A1.1).

2.

Bl-użu tas-suppożizzjoni li s-sezzjoni trażversali tal-vettura ddur madwar it-tarf ta’ l-appoġġi tar-rota, (punt A fil-Figura A7.A1.1) is-sezzjoni trażversali tal-vettura titpinġa bil-cantrail tagħha tmiss kemm kemm il-pjan iktar baxx tal-ħandaq (ara l-Figura A7.A1.2). F’din il-pożizzjoni jiġi determinat l-għoli (h2) taċ-ċentru tal-gravità (pożizzjoni 2) relattiva għall-pjan iktar baxx tal-ħandaq. Figura A7.A1.1 Figura A7.A1.2 Determinazzjoni tal-moviment vertikali taċ-ċentru tal-gravità

3.	Il-moviment vertikali taċ-ċentru tal-gravità (Δh) huwa,

4.

Jekk tiġi ttestjata iktar minn sezzjoni waħda tal-karrozzerija u kull sezzjoni tal-karrozzerija jkollha għamla deformata finali differenti, il-moviment vertikali taċ-ċentru tal-gravità (Δhi) għandu jkun determinat għal kull sezzjoni tal-karrozzerija u l-valur medju magħdud ikun, fejn: Δhi = il-moviment vertikali taċ-ċentru tal-gravità tas-sezzjoni tal-karrozzerija i, k = in-numru ta’ sezzjonijiet tal-karrozzerija ttestjati.

ANNESS 8

KALKOLU KWAŻI-STATIKU BBAŻAT FUQ L-ITTESTJAR TAL-KOMPONENTI BĦALA METODU TA’ APPROVAZZJONI EKWIVALENTI

1.   DATA U TAGĦRIF ADDIZZJONALI

Jekk il-manifattur jagħżel dan il-metodu ta’ test, it-tagħrif li ġej għandu jingħata lis-servizz tekniku flimkien mad-data, u t-tpinġijiet elenkati fil-paragrafu 3.2. ta’ dan ir-Regolament:

Il-lok taż-żoni plastiċi (ŻP) u ċ-ċappetti tal-plastik (ĊP) fis-superstruttura;

1.1.1.   iż-ŻP u ċ-ĊP individwali kollha għandhom ikunu unikament identifikati fuq it-tpinġa tas-superstruttura fil-postijiet definiti ġeometrikament (ara l-figura A.8.1.)

1.1.2.   l-elementi strutturali bejn iż-ŻP u ċ-ĊP jistgħu jiġu ttrattati bħala partijiet riġidi u elastiċi fil-kalkolu u t-tul tagħhom għandu jkun determinat mid-dimensjonijiet effettivi tagħhom fil-vettura.

Il-parametru tekniċi taż-ŻP u ċ-ĊP;

1.2.1.   il-ġeometrija trażversali ta’ l-elementi strutturali fejn jinsabu ż-ŻP u ċ-ĊP.

1.2.2.   it-tip u d-direzzjoni tat-tagħbija applikata għal kull ŻP u ĊP.

1.2.3.   il-kurva tagħbija-deformazzjoni ta’ kull ŻP u ĊP huma deskritti fl-appendiċi 1 ta’ dan l-anness. Il-manifattur jista' juża jew il-karatteristiċi statiċi, jew dinamiċi taż-ŻP u ċ-ĊP għall-kalkolu imma ma għandux iħallat karatteristiċi statiċi u dinamiċi f’kalkolu wieħed.

Figura A8. 1

Parametri ġeometriċi ta’ ċappetti tal-plastik fuq segment

1.3.   Stqarrija ta’ l-enerġija totali (ET) li trid tiġi assorbita mis-superstruttura, bl-użu tal-formula msemmija fil-paragrafu 3.1. hawn taħt.

1.4.   Deskrizzjoni teknika fil-qosor tal-programm algoritmiku u l-programm tal-kompjuter li jintużaw għall-kalkolu.

2.   REKWIŻITI GĦAL KALKOLU KWAŻI-STATIKU

Għall-kalkolu, is-superstruttura sħiħa għandha tkun matematikament modellata bħala struttura deformabbli u li tiflaħ it-tagħbija, u jitqies dan li ġej:

2.1.1.   is-superstruttura għandha tkun mudellata bħala unità unika tat-tagħbija li fiha ŻP u ĊP deformabbli, magħquda b’elementi strutturali xierqa.

2.1.2.   is-superstruttura għandu jkollha d-dimensjonijiet proprji tal-karrozzerija. Għall-kontroll ta’ l-ispazju residwu għandu jintuża l-kontorn intern tal-pilastri tal-ġenb u l-istruttura tas-saqaf.

2.1.3.   iċ-ĊP għandhom jużaw id-dimensjonijiet proprji tal-pilastri u l-elementi strutturali fejn jinsabu (ara l-Appendiċi 1 ta’ dan l-anness).

It-tagħbijiet applikati fil-kalkolu għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti li ġejjin:

2.2.1.   it-tagħbija attiva għandha tiġi applikata fil-pjan trażversali li fih iċ-ċentru tal-gravità tas-superstruttura (vettura) li hija perpendikolari mal-pjan ċentrali lonġitudinali vertikali (PĊLV) tal-vettura. It-tagħbija attiva għandha tiġi applikata fuq il-cantrail tas-superstruttura permezz ta’ pjan ta’ applikazzjoni riġida u assoluta tat-tagħbija, li testendi fiż-żewġ direzzjonijiet lil hinn mill-cantrail u kwalunkwe struttura ta’ maġenbha.

2.2.2.   Fil-bidu tas-simulazzjoni l-pjan ta’ applikazzjoni tat-tagħbija għandu jmiss il-cantrail fil-parti l-iktar imbiegħda tiegħu mill-pjan ċentrali lonġitudinali vertikali. Il-punti ta’ kuntatt bejn il-pjan ta’ applikazzjoni tat-tagħbija u s-superstruttura għandhom ikunu definiti biex jiżguraw trasferiment bl-eżatt tat-tagħbija.

2.2.3.   it-tagħbija attiva għandu jkollha inklinazzjoni α relatata mal-pjan ċentrali lonġitudinali vertikali tal-vettura (ara l-figura A.8.2).

fejn:

Id-direzzjoni ta’ l-azzjoni tat-tagħbija attiva ma tistax tinbidel waqt il-kalkolu.

2.2.4.   it-tagħbija attiva għandha tiżdied bi ftit passi inkrimentali u d-deformazzjoni strutturali sħiħa għandha tiġi kkalkulata ma’ kull żieda. L-għadd ta’ żidiet tat-tagħbija għandu jaqbeż il-100 u ż-żidiet għandhom ikunu bejn wieħed u ieħor indaqs.

2.2.5.   waqt il-proċess ta’ deformazzjoni il-pjan ta’ applikazzjoni tat-tagħbija jista’, minbarra ċaqliq parallel, jitħalla jdur madwar l-assi ta’ l-intersezzjoni tal-pjan ta’ applikazzjoni tat-tagħbija bil-pjan trażversali li fih iċ-ċentru tal-gravità, sabiex isegwi d-deformazzjoni asimmetrika tas-superstruttura.

2.2.6.   il-forzi (ta’ l-appoġġ) passivi għandhom jiġu applikati fuq l-istruttura riġida ta’ taħt l-art b’mod li ma jinfluwenzawx id-deformazzjoni strutturali.

Figura A8. 2

Applikazzjoni tat-tagħbija għas-superstruttura

L-algoritmu tal-kalkolu u l-programm tal-kompjuter għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti li ġejjin:

2.3.1.   il-programm għandu jqis li l-karatteristiċi taċ-ĊP u deformazzjoni struttura ta’ skala kbira mhumiex lineari.

2.3.2.   il-programm għandu jakkomoda l-firxa tal-ħidma taċ-ĊP u ż-ŻP u għandu jwaqqaf il-kalkolu jekk id-deformazzjoni taċ-ĊP taqbeż il-firxa tal-ħidma validata (ara l-Appendiċi 1 ta’ dan l-anness).

2.3.3.   il-programm għandu jkun kapaċi jikkalkula l-enerġija totali assorbita mis-superstruttura ma’ kull żieda tat-tagħbija.

2.3.4.   ma’ kull żieda tat-tagħbija, il-programm għandu jkun kapaċi juri l-għamla deformata tas-segmenti li jifformaw is-superstruttura, u l-pożizzjoni ta’ kull parti riġida li tista’ tidħol fl-ispazju residwu. Il-programm għandu jidentifika l-punt meta żieda tat-tagħbija wasslet għall-ewwel invażjoni ta’ kwalunkwe parti mill-partijiet strutturali riġidi.

2.3.5.   il-programm għandu jkun kapaċi jsib u jidentifika liema żieda tat-tagħbija bdiet il-kollass globali tas-superstruttura; meta s-superstruttura ssir instabbli u d-deformazzjoni tkompli mingħajr ma tiżdied it-tagħbija.

3.   L-VALUTAZZJONI TAL-KALKOLU

3.1.   L-enerġija totali (ET) li trid tiġi assorbita mis-superstruttura għandha tiġi determinata kif ġej:

fejn:

3.2.   L-enerġija assorbita (Ea) tas-superstruttura hija kkalkulata fil-punt meta żieda tat-tagħbija wasslet biex jintmess għall-ewwel darba l-ispazju residwu minn kwalunkwe parti mill-partijiet strutturali riġidi.

3.3.   It-tip ta’ vettura għandu jkun approvat jekk Ea ≥ ET

4.   DOKUMENTAZZJONI GĦAL KALKOLU KWAŻI-STATIKU

Ir-rapport tal-kalkolu għandu jkun fih ir-rekwiżiti li ġejjin:

4.1.   deskrizzjoni mekkanika dettaljata tas-superstruttura fejn jinsabu iż-ŻP u ċ-ĊP u li tiddefinixxi l-partijiet riġidi u dawk elastiċi,

4.2.   data miksuba mit-testijiet u l-graffs riżultanti,

4.3.   stqarrija dwar jekk ir-rekwiżiti msemmija fil-paragrafu 5.1. ta’ dan ir-Regolament ġewx sodisfatti jew le,

4.4.   identifikazzjoni tat-tip tal-vettura u l-personal responsabbli għat-testijiet, il-kalkoli, u l-valutazzjoni.

Appendiċi 1

KARATTERISTIĊI TAĊ-ĊAPPETTI TAL-PLASTIK

1.   KURVI KARATTERISTIĊI

Il-forma ġenerali ta’ kurva karatteristika ta’ Żona Plastika (ŻP) hija relazzjoni mhux lineari ta’ deformazzjoni tat-tagħbija mkejla fuq il-partijiet strutturali tal-vettura f’testijiet fil-laboratorji. Kurvi karatteristiċi taċ-Ċappetti tal-Plastik huma relazzjoni bejn il-mument tal-liwi (M) u l-angolu tar-rotazzjoni. Il-forma ġenerali ta’ kurva karatteristika taż-ŻP tinsab fil-Figura A.8.A.1.1.

Figure A.8.A.1.1

Kurva karatteristika għal ċappetta tal-plastik

2.   ASPETTI TA’ FIRXIET TA’ DEFORMAZZJONI

2.1.   Il-“firxa mkejla” tal-kurva karatteristika taċ-ĊP hija l-firxa tad-deformazzjoni li l-kejl sar fuqha. Il-firxa mkejla jista’ jkun fiha l-ksur, u/jew il-firxa tat-twebbis rapidu. Il-valuri tal-karatteristiċi taċ-ĊP li jidhru fil-firxa mkejla biss għandhom jintużaw fil-kalkolu.

2.2.   Il-“firxa tal-ħidma” tal-kurva karatteristika taċ-ĊP hija l-firxa koperta mill-kalkolu.

Il-firxa tal-ħidma ma għandhiex taqbeż il-firxa mkejla, u jista’ jkun fiha l-ksur, imma mhux il-firxa tat-twebbis rapidu.

2.3.   Il-karatteristiċi taċ-ĊP li jridu jintużaw fil-kalkolu għandu jkun fihom il-kurva M-φ fil-firxa mkejla.

3.   KARATTERISTIĊI DINAMIĊI

Hemm żewġ tipi ta’ karatteristiċi taċ-ĊP u ż-ŻP kważi-statiċi u dinamiċi. Il-karatteristiċi dinamiċi ta’ ĊP jistgħu jkunu determinati f’żewġ modi:

3.1.   b’ittestjar dinamiku ta’ l-impatt tal-komponent.

3.2.   bl-użu ta’ fattur dinamiku Kd biex jittrasforma l-karatteristiċi kważi-statiċi ĊP. It-trasformazzjoni tfisser li l-valuri tal-mument tal-liwi kważi-statiku jista’ jiżdied b’Kd. Għall-elementi strutturali ta’ l-azzar Kd = 1.2 jista’ jintuża mingħajr test laboratorju.

Figure A.8.A.1.2

Id-derivazzjoni ta’ karatteristiċi dinamiċi taċ-ċappetti tal-plastik mill-kurva statika

ANNESS 9

SIMULAZZJONI BIL-KOMPJUTER TA’ TEST TA’ QLIB FUQ VETTURA SĦIĦA BĦALA METODU TA’ APPROVAZZJONI EKWIVALENTI

1.   DATA U TAGĦRIF ADDIZZJONALI

Is-superstruttura tista’ tidher li ssodisfat ir-rekwiżiti speċifikati fil-paragrafi 5.1.1 u 5.1.2 ta’ dan ir-Regolament minn metodu ta’ simulazzjoni bil-kompjuter approvat mis-servizz tekniku.

Jekk il-manifattur jagħżel dan il-metodu ta’ test, it-tagħrif li ġej għandu jingħata lis-servizz tekniku flimkien mad-data, u t-tpinġijiet elenkati fil-paragrafu 3.2 ta’ dan ir-Regolament:

1.1.   Deskrizzjoni tas-simulazzjoni applikata u metodu ta’ kalkolu użat, u identifikazzjoni ċara u preċiża tas-softwer ta’ l-analiżi, inkluż ta’ l-inqas, il-produttur tiegħu, l-isem kummerċjali tiegħu, il-verżjoni użata u d-dettalji tal-kuntatt ta’ l-iżviluppatur.

1.2.   Il-mudelli tal-materjali u d-data użata.

1.3.   Il-valuri għall-mases ddefinit, iċ-ċentru tal-gravità u l-mumenti ta’ inerzja użati fil-mudell matematiku.

2.   IL-MUDELL MATEMATIKU

Il-mudell għandu jkun kapaċi jiddeskrivi l-imġiba fiżika reali tal-proċess tal-qlib, b’konformità ma’ l-Anness 5. Il-mudell matematiku għandu jinbena, u s-suppożizzjonijiet għandhom ikunu preskritti, b’tali mod li l-kalkolu jagħti riżultati konservattivi. Il-mudell għandu jinbena bil-kunsiderazzjonijiet li ġejjin:

2.1.   is-servizz tekniku jista’ jeħtieġ li jsiru testijiet fuq l-istruttura proprja tal-vettura biex tipprova l-validità tal-mudell matematiku u biex jiġu vverifikati s-suppożizzjonijiet li saru fil-mudell.

2.2.   il-massa totali u l-pożizzjoni taċ-ċentru tal-gravità użati fil-mudell matematiku għandhom ikunu identiċi għal dawk tal-vettura li trid tiġi applikata.

2.3.   id-distribuzzjoni tal-massa fil-mudell matematiku għandu jikkorrispondi għall-vettura approvata. Mumenti ta’ inerzja użati fil-mudell matematiku għandhom jiġu kkalkulati abbażi ta’ din id-distribuzzjoni tal-massa.

3.   REKWIŻITI GĦALL-ALGORITMU U L-PROGRAMM SIMULATORJU, U GĦAT-TAGĦMIR TAL-KOMPJUTER

3.1.   Il-pożizzjoni tal-vettura f’ekwilibriju instabbli fil-punt tal-qlib, u l-pożizzjoni ma’ l-ewwel kuntatt ma’ l-art għandu jkun speċifikat. Il-programm ta’ simulazzjoni jista’ jibda fil-pożizzjoni ta’ ekwilibriju instabbli, imma għandu jibda, mhux iktar tard mill-punt ta’ l-ewwel kuntatt ma’ l-art.

3.2.   Il-kondizzjonijiet inizjali fil-punt ta’ l-ewwel kuntatt ma’ l-art għandu jkun definit bl-użu tal-bidla ta’ l-enerġija potenzjali mill-pożizzjoni ta’ ekwilibriju instabbli.

3.3.   Il-programm ta’ simulazzjoni għandu jibqa’ għaddej, ta’ l-inqas, sakemm tintlaħaq id-deformazzjoni massima.

3.4.   Il-programm ta’ simulazzjoni għandu jipproduċi soluzzjoni stabbli, fejn ir-riżultat ikun indipendenti mill-mument taż-żieda.

3.5.   Il-programm ta’ simulazzjoni għandu jkun kapaċi jikkalkula l-komponenti ta’ l-enerġija għall-bilanċ ta’ l-enerġija f’kull mument ta’ żieda.

3.6.   Komponenti ta’ enerġija mhux fiżika introdotti mill-proċess ta’ mudellar matematiku (pereżempju, “klessidra” u ammortizzament intern) ma għandhomx jaqbżu l-5 fil-mija ta’ l-enerġija totali fi kwalunkwe ħin.

3.7.   Il-koeffiċjenti tal-frizzjoni użata fil-kuntatt ma’ l-art għandha tkun validata b’riżultati fiżiċi tat-test, jew il-kalkolu għandu jipprova li l-koeffiċjenti tal-frizzjoni magħżula tipproduċi riżultati konservattivi.

3.8.   Il-kuntatti fiżiċi possibbli kollha bejn partijiet tal-vettura għandhom jitqiesu fil-mudell matematiku.

4.   VALUTAZZJONI TAS-SIMULAZZJONI

4.1.   Meta r-rekwiżiti dikjarati għall-programm ta’ simulazzjoni jiġu sodisfatti, is-simulazzjoni tal-bidliet fil-ġeometrija ta’ l-istruttura interna u t-tqabbil mal-forma ġeometrika ta’ l-ispazju residwu jista’ jkun ivvalutat kif definit fil-paragrafi 5.1 u 5.2 ta’ dan ir-Regolament.

4.2.   Jekk l-ispazju residwu ma jintmessx fis-simulazzjoni tal-qlib, l-approvazzjoni għandha tingħata.

4.3.   Jekk l-ispazju residwu jintmess fis-simulazzjoni tal-qlib, l-approvazzjoni għandha tiġi rrifjutata.

5.   DOKUMENTAZZJONI

Ir-rapport fuq is-simulazzjoni għandu jkun fih it-tagħrif li ġej:

5.1.1.   id-data u t-tagħrif kollha msemmija fil-paragrafu 1 ta’ dan l-anness,

5.1.2.   tpinġija li turi l-mudell matematiku tas-superstruttura,

5.1.3.   stqarrija tal-valuri ta’ l-angolu, il-veloċità, u l-veloċità angulari fil-pożizzjoni ta’ ekwilibriju instabbli tal-vettura u fil-pożizzjoni ta’ l-ewwel kuntatt ma’ l-art,

5.1.4.   tabella tal-valur ta’ l-enerġija totali u l-valuri tal-komponenti tagħha kollha (enerġija kinetika, enerġija interna, enerġija tal-klessidra), f’inkrementi tal-ħin ta’ 1 ms li jkopru, ta’ l-inqas, il-perjodu mill-ewwel kuntatt ma’ l-art sakemm tintlaħaq id-deformazzjoni massima,

5.1.5.   il-koeffiċjenza tal-frizzjoni ta’ l-art preżunta,

5.1.6.   plots jew data li juru b’mod xieraq li r-rekwiżiti speċifikati fil-paragrafi 5.1.1 u 5.1.2 ta’ dan ir-Regolament ġew sodisfatti. Dan ir-rekwiżit jista’ jkun sodisfatt bil-provvista ta’ plot, kontra l-ħin, tad-distanza bejn il-kontorn intern ta’ l-istruttura ta’ l-istruttura deformata u l-periferija ta’ l-ispazju residwu,

5.1.7.   stqarrija ta’ jekk, ir-rekwiżiti speċifikati fil-paragrafi 5.1.1 u 5.1.2 ta’ dan ir-Regolament ikunux ġew sodisfatti jew le,

5.1.8.   id-data u t-tagħrif kollha neċessarji għall-identifikazzjoni ċara tat-tip tal-vettura, is-superstruttura tagħha, il-mudell matematiku tas-superstruttura, u l-kaloklu nnifsu.

5.2.   Huwa rakkomandat li r-rapport fih ukoll plots ta’ l-istruttura deformata fil-mument meta sseħħ id-deformazzjoni massima, b’ħarsa ġenerali tas-superstruttura u r-reġjuni b’deformazzjoni plastika qawwija.

5.3.   Fuq talba tas-servizz tekniku, għandu jiġi pprovdut u inkluż fir-rapport iktar tagħrif.