(1)

Fit-13 ta’ Ottubru 2020, il-Kunsill adotta r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill (UE) 2020/1475 dwar approċċ ikkoordinat għar-restrizzjoni tal-moviment liberu b’reazzjoni għall-pandemija tal-COVID-19 (1). Ir-Rakkomandazzjoni stabbiliet approċċ ikkoordinat dwar il-punti ewlenin li ġejjin: l-applikazzjoni ta’ kriterji u livelli limitu komuni meta jiġi deċiż jekk għandhomx jiġu introdotti restrizzjonijiet għall-moviment liberu, immappjar tar-riskju ta’ trażmissjoni tal-COVID-19 abbażi ta’ kodiċi tal-kuluri miftiehem, u approċċ ikkoordinat fir-rigward tal-miżuri, jekk ikun hemm, li jistgħu jiġu applikati b’mod xieraq għall-persuni li jiċċaqalqu bejn iż-żoni, skont il-livell tar-riskju ta’ trażmissjoni f’dawk iż-żoni.

(2)

Bl-użu tal-kriterji u l-limiti stabbiliti f’din ir-Rakkomandazzjoni, iċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard ilu jippubblika, darba fil-ġimgħa, mappa tal-Istati Membri, imqassma skont ir-reġjuni, sabiex jappoġġa t-teħid ta’ deċiżjonijiet tal-Istati Membri (2).

(3)

Kif previst fil-premessa 15 ta’ dik ir-Rakkomandazzjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni, appoġġata miċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard, fid-dawl tas-sitwazzjoni epidemjoloġika li qed tevolvi, tkompli tivvaluta b’mod regolari l-kriterji, il-ħtiġijiet tad-data u l-livelli limitu deskritti f’din ir-Rakkomandazzjoni, inkluż jekk jenħtieġ li ma jitqisux kriterji oħra jew jekk jenħtieġ li ma jiġux adattati livelli limitu, u tibgħat il-konklużjonijiet tagħha lill-Kunsill għall-kunsiderazzjoni tiegħu, flimkien ma’ proposta biex tiġi emendata r-Rakkomandazzjoni.

(4)

Żewġ fatturi għandhom impatt fuq l-iżvilupp attwali tal-pandemija. Minn naħa waħda, mill-bidu tal-2021, beda jiġi varat it-tilqim tal-massa, u miljuni ta’ Ewropej diġà tlaqqmu kontra l-COVID-19. Madankollu, kif innutat fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill Ewropew u lill-Kunsill dwar front magħqud biex tingħeleb il-COVID-19 (3), filwaqt li l-infezzjonijiet qed jiżdiedu u sakemm it-tilqim jiġi amministrat fuq l-iskala meħtieġa biex tinqaleb il-folja tal-pandemija, ser ikunu meħtieġa viġilanza kontinwa, miżuri ta’ trażżin u kontrolli tas-saħħa pubblika. B’mod partikolari, l-UE u l-Istati Membri jridu jaġixxu biex irażżnu r-riskju tal-mewġa li jmiss ta’ infezzjonijiet, li tista’ tkun aktar ħarxa, ikkaratterizzata minn varjanti tal-virus SARS-CoV-2 ġodda aktar trażmissibbli li diġà qegħdin fl-Ewropa.

(5)

Dan l-aħħar tfaċċaw varjanti ġodda tal-virus, u dan huwa ta’ tħassib kbir. Għalkemm bħalissa ma hemm l-ebda evidenza li dawn jikkawżaw mard aktar gravi, il-varjanti jidhru li huma mal-50–70 % aktar trażmissibbli (4). Dan ifisser li l-virus jista’ jinfirex aktar faċli u aktar malajr, u dan iżid il-piż fuq is-sistemi tal-kura tas-saħħa fil-limiti tagħhom. Din hija probabbilment il-kawża l-għaliex żdiedu b’mod sostanzjali l-każijiet fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri matul dawn l-aħħar ġimgħat.

(6)

Iċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard, fl-aħħar valutazzjoni tar-riskju tiegħu dwar it-tixrid fl-UE/fiż-ŻEE (5) ta’ varjanti tas-SARS-CoV-2 ġodda ta’ tħassib, jiddikjara li r-riskju assoċjat mal-introduzzjoni u t-tixrid komunitarju tal-varjanti ta’ tħassib żdied għal għoli/għoli ħafna.

(7)

Bħala waħda mill-opzjonijiet ta’ rispons għal dan ir-riskju, iċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard jirrakkomanda li sabiex ma jiddaħħlux u ma jinxterdux malajr il-varjanti ġodda tas-SARS-CoV-2 ta’ tħassib, jenħtieġ li jiġi evitat l-ivvjaġġar mhux essenzjali. Minbarra r-rakkomandazzjonijiet kontra l-ivvjaġġar mhux essenzjali, u r-restrizzjonijiet fuq l-ivvjaġġar ta’ dawk infettati, jenħtieġ li l-miżuri tal-ivvjaġġar bħall-ittestjar u l-kwarantina tal-vjaġġaturi jinżammu, b’mod partikolari għall-vjaġġaturi minn żoni b’inċidenza ogħla ta’ varjanti ġodda. Jekk is-sekwenzjar jkun għadu insuffiċjenti biex tiġi eskluża l-possibbiltà ta’ inċidenza ogħla tal-varjanti l-ġodda, skont il-gwida tal-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard dwar is-sekwenzjar ġenomiku, jenħtieġ li jiġu kkunsidrati wkoll miżuri proporzjonati għall-ivvjaġġar minn żoni fejn ikun hemm livell għoli kontinwu ta’ trażmissjoni komunitarja.

(8)

Għaldaqstant, fid-dawl tar-rakkomandazzjonijiet taċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard, ir-Rakkomandazzjoni (UE) 2020/1475 jenħtieġ li tiġi emendata skont dan.

(9)

Sabiex jitqies il-livell ferm għoli ta’ trażmissjoni fil-komunità, possibbilment marbut maż-żieda fit-trażmissibbiltà tal-varjanti l-ġodda ta’ tħassib, jenħtieġ li jiżdied kulur ġdid, l-aħmar skur, fil-mappa ppubblikata ta’ kull ġimgħa miċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard. Dan il-kulur jenħtieġ li jindika ż-żoni fejn il-virus qed jiċċirkola f’livelli għoljin ħafna, anki minħabba l-varjanti ta’ tħassib aktar infettivi.

(10)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jieħdu kont wkoll tal-prevalenza ta’ varjanti ġodda tas-SARS-CoV-2 ta’ tħassib, filwaqt li jittieħed kont tal-livell tas-sekwenzjar tal-ġenomi mwettaq minn Stati Membri oħra. Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill Ewropew u lill-Kunsill dwar front magħqud biex tingħeleb il-COVID-19 tenfasizza l-ħtieġa li l-Istati Membri jżidu b’mod urġenti s-sekwenzjar tal-ġenomi għal 5-10 % tar-riżultati tat-testijiet pożittivi, jekk ikun meħtieġ billi jużaw il-kapaċità taċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard biex jidentifikaw il-progress tal-varjanti jew biex jidentifikaw oħrajn ġodda.

(11)

Il-livell għoli ta’ trażmissjoni komunitarja fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri jfisser li l-ivvjaġġar ser ikompli jippreżenta sfida partikolari. L-ivvjaġġar mhux essenzjali kollu, speċjalment lejn u minn żoni ta’ riskju għoli, jenħtieġ li jiġi ferm skoraġġut sakemm is-sitwazzjoni epidemjoloġika titjieb b’mod konsiderevoli, b’mod partikolari minħabba li faqqgħu l-varjanti l-ġodda. Minħabba li r-riskju ta’ infezzjoni jew ta’ trażmissjoni huwa simili għall-ivvjaġġar domestiku u transfruntier, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw koerenza bejn il-miżuri applikati għaż-żewġ tipi ta’ vjaġġar mhux essenzjali.

(12)

Fil-konklużjonijiet bil-fomm wara l-vidjokonferenza tal-membri tal-Kunsill Ewropew tal-21 ta’ Jannar 2021 (6), il-President tal-Kunsill Ewropew innota li jeħtieġ li l-fruntieri jibqgħu miftuħin biex jiġi żgurat il-funzjonament tas-Suq uniku, inkluż il-fluss ta’ oġġetti u servizzi essenzjali. Jenħtieġ li jiġu imposti projbizzjonijiet indiskriminati fuq l-ivvjaġġar. Madankollu, jistgħu jkunu meħtieġa miżuri li jirrestrinġu l-ivvjaġġar mhux essenzjali fl-UE biex titrażżan il-firxa tal-virus. Il-Kunsill, filwaqt li jirrispetta l-prinċipji tiegħu, jista’ jkollu bżonn jirrevedi r-rakkomandazzjonijiet tiegħu dwar l-ivvjaġġar intra-UE u l-ivvjaġġar mhux essenzjali lejn l-UE fid-dawl tar-riskji li l-varjanti l-ġodda tal-virus qed joħolqu.

(13)

Approċċ koordinat għandu l-għan li jipprevjeni l-introduzzjoni mill-ġdid tal-kontrolli fil-fruntieri interni. L-għeluq tal-fruntieri jew il-projbizzjoni tal-ivvjaġġar b’mod ġenerali, kif ukoll is-sospensjoni tat-titjiriet, it-trasport fuq l-art u l-qsim tal-ilma, mhumiex ġustifikati, peress li miżuri aktar immirati, bħall-kwarantina obbligatorja jew l-ittestjar, għandhom impatt suffiċjenti u jikkawżaw inqas tħarbit. Is-sistema ta’ “Korsiji Ħodor” (7) jenħtieġ li żżomm il-flussi tat-trasport għaddejjin, b’mod partikolari biex tiżgura l-moviment liberu tal-oġġetti u tas-servizzi, u b’hekk jiġi evitat it-tħarbit fil-katina tal-provvista.

(14)

Kwalunkwe restrizzjoni għall-moviment liberu tal-persuni trid tkompli tiġi applikata f’konformità mal-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-proporzjonalità u n-nondiskriminazzjoni, inkluż abbażi tan-nazzjonalità. Għalhekk, jenħtieġ li kwalunkwe miżura li tittieħed ma tmurx lil hinn minn dak li huwa strettament meħtieġ biex tiġi ssalvagwardjata s-saħħa pubblika. Informazzjoni ċara, f’waqtha u komprensiva lill-pubbliku tibqa’ kruċjali sabiex jiġu żgurati l-prevedibbiltà, iċ-ċertezza legali u l-konformità miċ-ċittadini. Ir-restrizzjonijiet jenħtieġ li jiġu infurzati b’mod adegwat u kwalunkwe sanzjoni stabbilita jenħtieġ li tkun effettiva u proporzjonata.

(15)

Fil-11 ta’ Jannar 2021, il-Kumitat għas-Sigurtà tas-Saħħa qabel dwar rakkomandazzjonijiet għal approċċ komuni tal-UE rigward il-miżuri ta’ iżolament għall-pazjenti bil-COVID-19 u l-miżuri ta’ kwarantina għal min kellu kuntatt u għall-vjaġġaturi. Ir-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat għas-Sigurtà tas-Saħħa (8) rigward il-miżuri ta’ kwarantina għall-vjaġġaturi jenħtieġ li jiġu applikati mill-Istati Membri meta jimponu kwarantina relatata mal-ivvjaġġar. B’mod partikolari, fejn jiġu imposti rekwiżiti ta’ kwarantina għall-ivvjaġġar minn żona ta’ riskju għoli, jenħtieġ li jitqies it-tqassir tal-perjodu ta’ kwarantina meħtieġ jekk jinkiseb test negattiv wara ħamest ijiem jew sebgħa mid-dħul, dejjem jekk il-vjaġġatur ma jiżviluppax xi sintomi.

(16)

Minħabba ż-żieda fil-kapaċità tal-ittestjar tal-COVID-19, ir-Rakkomandazzjoni (UE) 2020/1475 jenħtieġ li tiġi emendata biex l-Istati Membri jingħataw l-opzjoni li jobbligaw lill-vjaġġaturi li jkunu ġejjin minn żoni mhux ikklassifikati bħala “ħodor” biex jagħmlu test qabel it-tluq.

(17)

Fid-dawl tal-livell għoli ta’ trażmissjoni komunitarja f’żoni li għadhom iridu jiġu kklassifikati bħala “ħomor skuri”, il-persuni li jivvjaġġaw minn żoni bħal dawn għal raġunijiet mhux essenzjali jenħtieġ li jiġu obbligati jagħmlu test qabel it-tluq kif ukoll kwarantina, skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat għas-Sigurtà tas-Saħħa, wara li jaslu fid-destinazzjoni tagħhom. Meta l-vjaġġaturi ma jkunux fi kwarantina fil-post ta’ residenza tagħhom, jenħtieġ li jiġu żgurati kundizzjonijiet fiżiċi xierqa fil-post ta’ kwarantina kif ukoll għandhom jiġu żgurati l-protezzjoni u l-għoti ta’ kura lit-tfal f’kundizzjonijiet ta’ kwarantina, u dawn jenħtieġ li jkunu konformi mal-Linji Gwida tad-WHO (9).

(18)

Meta persuni li jirritornaw lejn l-Istat Membru ta’ residenza tagħhom ma jkunux jistgħu jagħmlu test qabel it-tluq, jenħtieġ li jitħallew jagħmlu test wara li jaslu, sabiex jiġi evitat li jiġu impeduti milli jirritornaw lejn djarhom.

(19)

Minħabba l-livell għoli ta’ infezzjonijiet f’żoni “ħomor skuri”, jenħtieġ li l-vjaġġaturi essenzjali jkunu obbligati wkoll jagħmlu test għall-infezzjoni tal-COVID-19 u joqogħdu kwarantina, dment li dan ma jkollux impatt sproporzjonat fuq l-eżerċizzju tal-funzjonijiet jew il-ħtiġijiet essenzjali tagħhom, pereżempju għax il-popolazzjoni ġenerali fid-destinazzjoni ser tkun esposta għall-vjaġġatur b’mod limitat ħafna. Meta Stat Membru, filwaqt li jqis is-sitwazzjoni epidemjoloġika speċifika, xorta jirrikjedi testijiet għall-ħaddiema tat-trasport u għall-fornituri tas-servizzi, jenħtieġ li dan ma jwassalx għal tħarbit fit-trasport (10). Biex jinżammu l-ktajjen tal-provvista, ir-rekwiżiti ta’ kwarantina jenħtieġ li ma japplikawx għall-persunal tat-trasport waqt li jkunu qed jeżerċitaw din il-funzjoni essenzjali.

(20)

Ir-restrizzjonijiet marbuta mal-ivvjaġġar transfruntier iħarbtu b’mod partikolari lill-persuni li jaqsmu l-fruntieri kuljum jew ta’ spiss biex imorru għax-xogħol jew għall-iskola, iżuru qraba stretti, għall-kura medika, jew biex jieħdu ħsieb l-għeżież tagħhom. Jenħtieġ li dawn il-persuni ma jkunux obbligati joqogħdu kwarantina meta jaqsmu l-fruntieri għal dan l-għan essenzjali, minħabba t-tħarbit sinifikanti li dan jikkawża għall-ħajja u l-għajxien tan-nies kif ukoll għall-ekonomija kollha kemm hi. Sakemm is-sitwazzjoni epidemjoloġika tkun komparabbli fuq iż-żewġ naħat tal-fruntiera, ma jidhirx li huwa meħtieġ li dawn il-persuni jagħmlu testijiet frekwenti sempliċiment għax jaqsmu l-fruntiera. Il-koordinazzjoni mill-qrib fost l-Istati Membri u r-reġjuni transfruntieri ser tibqa’ partikolarment importanti.

(21)

Fid-dawl tas-sitwazzjoni epidemjoloġika li qed tevolvi, jenħtieġ li l-Kummissjoni, appoġġata miċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard, tkompli tivvaluta b’mod regolari l-kriterji, il-ħtiġijiet tad-data u l-livelli limitu deskritti f’din ir-Rakkomandazzjoni, inkluż jekk jenħtieġx li jitqiesu kriterji oħra jew jekk jenħtieġ li ma jiġux adattati livelli limitu, u tibgħat il-konklużjonijiet tagħha lill-Kunsill għall-kunsiderazzjoni tiegħu, flimkien ma’ proposta biex tiġi emendata r-Rakkomandazzjoni, fejn meħtieġ,